Biskup IDFilibert z IDMontjeu (Philibertus, dei et apostolice sedis gracia Constantiensis episcopus provincie Rothomagensis), auditor IDJan Palomar (Johannes de Polomar, archidiaconus Barchinonensis, apostolici palacii causarum auditor, decretorum doctor), tourský děkan IDMartin Berruer (Martinus Beruerii decanus Turonensis, baccalarius formatus, in theologia professor), coby legáti svatého obecného koncilu v IDBasileji, kteří byli ustanoveni pro IDČeské království a IDMarkrabství moravské (sacri generalis Basiliensis concilii ad regnum Bohemie et marchionatum Moravie legati destinati), z moci svatého koncilu oznamují IDpražskému arcibiskupovi Janovi Rokycanovi a IDbiskupovi olomouckému Pavlovi z IDMiličína a IDlitomyšlskému Aleši z IDBřezí, a všem prelátům (archiepiscopo Pragensi, et Olomucensi ac Luthomisslensi episcopis, qui sunt vel pro tempore erunt, universis et singulis ecclesiarum prelatis), že s ohledem na úmluvy přijaté v IDPraze (Prage) kolem svatého Martina (circa festum beati Martini anno domini MoCCCCoXXXIIIo) 11. listopadu 1433 vyhlašují pravý a trvalý mír v řečeném království a markrabství a informují, že panuje s Čechy a Moravany (Bohemis et Moravic) křesťanská jednota a pokoj, a sjednali s obecnou církví, aby těm, kdo přijímají pod obojím způsobem, mocí pána Ježíše Krista (domini nostri Jesu Christi) a církve pravé, přijímali; ve svatém sněmu bude rozjímán plně takový artikul, co při tom artikulu za víru křesťanskou má být drženo a zachováno ku požitku a k spasení lidu křesťanského; jestliže v žádosti míní již řečeného přijímaní těla a krve Páně pod obojím způsobem trvat budou, to když jich poslové přeloží, svatý sněm kněžím již řečeného království a markrabství podávat pod obojím způsobem lidu, těm totiž osobám, které jsou v létech rozumných, poctivě a nábožně žádati budou, svobodu k jich užitku a spasení v pánu Bohu dá; to vždycky zachovávajíc, aby kněží tak přijímajícím vždy pravili, že oni mají pevně věřit, že pod způsobem chleba není pouze tělo, ani pod způsobem vína pouze krev, ale pod každým způsobem je celý a plný Kristus; a vedle již řečených úmluv způsoby, již řečeným Čechům a Moravanům přijímajícím jednotu a křesťanský pokoj právně a ve skutku, a ve všech jiných věcech kromě požívání těla Páně přijímání pod obojím způsobem u víře a obyčejích obecné církve srovnaným, všichni, kteří takový obyčej mají, budou moci přijímat pod obojím způsobem mocí pána Ježíše Krista a církve pravé; s tou však výjimkou, že skrze slovo víry, nahoře i dole položené, rozumějí a chtějí, aby rozuměno bylo, pravdu první a všecky jiné, které mají být vyznávány, jakož se zjevují ve svatých písmech a správě církve v pravém rozumu; opět když se dí o obyčejích obecné církve, rozumějí, ale spíše chtějí, aby bylo rozuměno, ne o zvláštních obyčejích, o nichž se zachovávají v rozličných krajinách rozličné věci, ale o obyčejích, které se zachovávají obecně a všude při službě boží; a když jménem království a markrabství vůbec to přijato bude, až kteří při službě boží ne ihned přijmou obyčeje, které obecně zachovány bývají, proto nebude učiněna překážka pokoji ani jednotě. Přikazují poctivým otcům v Kristu arcibiskupovi pražskému, olomouckému a litomyšlskému biskupům, kteří jsou aneb teprve budou, všem a každému zvláště správcům kostelů, jenž dohlíží nad dušemi, aby těm osobám, které mají obyčej přijímat pod obojí způsobou, vedle způsobu v již řečeném sepsání položené, svátost těla a krve Páně pod obojí způsobou, byli napomenuti, jakož na jednoho každého se sluší aneb slušeti bude, aby podávali, a ku potřebě lidu, aby sjednali takové podávání, a tomu se nikdo nemá stavět na odpor nebo protivit; žákům také, kteří přijali a potom chtěli by přijímati, a také když by svěceni byli a na ně z úřadu připadne povinnost jiným podávat pod obojí způsobou, nebránit svěcení, a jestliže nebude jiná řádná překážka, aby je světili řádně jejich biskupové. Pakli by kdo proti tomu něco učinil, má být přísně trestán, aby pokutou poznal, jak těžce potupil moc svatého obecného sněmu.
- IDFilibert z IDMontjeu: ?; ?; přivěšená
- IDJan Palomar: ?; ?; přivěšená
- IDMartin Berruer: ?; ?; přivěšená
- A: originál
- B: prostý soudobý opis
- C: prostý soudobý opis
- D: prostý soudobý opis
- E: prostý soudobý opis
- A:
- B: Leipzig; UB Cod. 182; fol. 9v‒10r
- C: NK Praha; XI C 9; fol. 191v
- D: NK Praha; IV G 14; fol. 178v‒179v
- E: BAV; Vat. Lat. 4150; fol. 160r‒168r
Philibertus, dei et apostolice sedis gracia Constantiensis episcopus provincie Rothomagensis, Johannes de Polomar, archidiaconus Barchinonensis, apostolici palacii causarum auditor, decretorum doctor, Martinus Beruerii decanus Turonensis, baccalarius formatus, in theologia professor, sacri generalis Basiliensis concilii ad regnum Bohemie et marchionatum Moravie legati destinati, reverendis in Christo patribus, archiepiscopo Pragensi, et Olomucensi ac Luthomisslensi episcopis, qui sunt vel pro tempore erunt, universis et singulis ecclesiarum prelatis curam habentibus animarum, salutem in eo, qui est pacis et unitatis amator. Quum compactata inter legatos dicti sacri generalis concilii, et generalem congregacionem inclyti regni Bohemie et marchionatus Moravie Prage habitam circa festum beati Martini anno domini MoCCCCoXXXIIIo pro pace et unitate jam per dei graciam sunt execucionem sortita, cumque prout in dictis capitulis continetur, circa materiam communionis sub utraque specie sit hoc modo concordatum: quod dictis Bohemis et Moravis suscipientibus ecclesiasticam unitatem et pacem realiter et cum effectu, et in omnibus aliis, quam in usu communionis utriusque speciei, fidei et ritui universalis ecclesie conformibus, illi et illae, qui talem usum habent, communicabunt sub duplici specie cum auctoritate domini nostri Jesu Christi et ecclesie vere sponse ejus; et articulus ille in sacro concilio discucietur ad plenum quoad materiam de precepto, et videbitur, quid circa illum articulum pro veritate katholica sit tenendum et agendum pro utilitate et salute populi christiani, et omnibus mature et digeste pertractatis, nichilominus si in desiderio habendi dictam communionem sub duplici specie perseveraverint, hoc eorum mabsiatoribus indicantibus, sacrum concilium sacerdotibus dictorum regni et marchionatus communicandi sub utraque specie populum, eas videlicet personas, que in animis discrecionis reverenter et devote postulaverint, facultatem pro eorum utilitate et salute in domino largietur, hoc semper observato: quod sacerdotes sic communicantibus semper dicant, quod ipsi debent firmiter credere, quod non sub specie panis caro tantum, nec sub specie vini sanguis tantum, sed sub qualibet specie est integer totus Christus. Et juxta dictorum compactatorum formam dictis Bohemis et Moravic, suscipientibus ecclesiasticam unitatem et pacem realiter et cum effectu, et in omnibus aliis, quam in usu communionis utriusque speciei, fidei et ritui universalis ecclesie conformibus, illi et illae, qui talem usum habent, valeant communicare sub duplici specie cum auctoritate domini nostri Jesu Christi, et ecclesie vere sponse ejis; hoc expresse declarato, quod per verbum fidei supra et infra positum intelligunt et intelligi volunt veritatem primam et omnes alias credendas veritates, secundum quod manifestatur in scripturis sacris et doctrina ecclesie sane intellectis. Item cum dicitur de ritibus universalis ecclesie, intelligunt et intelligi volunt non de ritibus specialibus, de quibus in diversis provinciis diversa servantur, sed de ritibus, qui communiter et generaliter circa divina servantur; et quod postquam nomine regni et marchionatus in universitate hoc suscipietur, si aliqui in divinis celebrandis non statim suscipiant ritus, qui generaliter observantur, propterea non fiat impedimentum pacis nec unitatis. Idcirco vobis reverendis in Christo patribus, archiepiscopo Pragensi et Olomucensi ac Lithomislensi episcopis, qui sunt vel pro tempore erunt, universisque et singulis ecclesiarum prelatis curam habentibus animarum, in virtute sancte obediencie districte precipiendo mandamus, quatenus illis personis, que usum habent communicandi sub duplici specie, juxta formam in dicto capitulo contentam sacrum eukaristie sacramentum sub duplici specie requisiti, prout ad unumquemque pertinet aut pertinebit, in futurum ministretur, quod pro necessitate plebis, ut non negligatur, faciatis ministrari, et hiis nullatenus resistere aut contraire presumatis; scolares quoque, qui communicaverunt, et deinceps juxta formam dictorum capitulorum communicare volent, et eciam cum promoti fuerint et ad eos ex officio pertinebit aliis ministrare sub duplici specie, propterea a promocione ad sacros ordines non prohibeant, sed si aliud canonicum non obsistat, eos rite promoveant eorum episcopi. Quod si quisquam contra hoc facere presumpserit, per ejus superiorem debite puniatur, ut pena docente cognoscat, quam grave sit, auctoritatem sacri generalis concilii habere contemptam. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium has literas sigillis nostris fecimus communiri. Datum Iglawie, Olomucensis diocesis, die XIII mensis julii, anno domini MoCCCCoXXXVIo.