Jan Scolym (Johannes Scolym euwir genoden alleczeyt capplan und williger dyner) informuje Pavla z Russdorfu, velmistra řádu německých rytířů, o tom, že před osmy dny (gesterne unde heute achtage) mezi 18. a 19. květnem se objevilo sirotčí vojsko (der weysen her) před Frankfurtem nad Odrou (vor Francoford), našli však město vyzbrojené a proto odešli, aniž by čehokoli dosáhli; přesunuli se tudíž dolů tři míle (III meylen) od Hlohova (Grosglogow) k Bytom Odrzański (czu Beuten genant), kde překročili řeku Odru (dy Odir). Dostalo se jim přitom podpory ze strany vévody Jindřicha IX. Hlohovského (herczog Heyrichs) a hejtmana Szafraniece (Schafrencz, der do houptman), který zastupoval polského krále, jenž zde vykonával správu jako strýc těšínské kněžny Eufemie Mazovské (von swester tochtir kindir wegen, die der von Theschen). Navíc uvádí, že za vojenskou pomoc v boji proti řádu německých rytířů se polský král Vladislav II. Jagello (der konig) zavázal zaplatit sirotkům, disponujících 7000 muži (VII thusent), dvanáct grošů (XII grossen) z kopí, poskytnout jim jídlo, rozdělení zajatců (alle notdroft unde stet en vor den schaden von der crippen czu der crippen unde alle gefangen halb), náhradu ztrát což se týkalo hlavně koní (unde dy fperd sterben en zere, und sloen itczunt grosen schaden uff den konig), kromě toho se zavázal dodat z Hnězdna (dy von Gnysen) 100 párů, 200 párů a 100 párů obuvi (musen en gebin hundirt par schu, dy von czey hundir par, von kosten hundirt par). K rozhořčení vévody Jindřicha IX. Hlohovského, který doufal, že se dohodou zbaví hostů, část kacířů zůstala chvíli na hranicích jeho území (in zeynem lande) u Sławy (bey der Slaw). Podle zvěstí hodlají podpořit Dobeslava Puchalu (Puchalen), jehož oblehl řádový rytíř Jindřich z Landsbergu (her Henczigk von Landisperg) s ozbrojenci vévody Bernarda z Falkenbergu (herczoges Bernhart) a Ludvíka Lehnicko-břežského (herczoges Ludwigs von Legnicz), přišli přitom o šest vlastních mužů (VI), zajali třicet (XXX) a pobili na pětadvacet mužů (XXV), navíc se zmocnili všech válečných vozů a děl (alle zeyne wagenburgk und buxen), a téhož dne (denselben tag) vypálili Kluczbork (Crueczeburg). Vratislavští (dy Bresler) a Svídničtí (Sweynytczer) vyslali rytíře Petra Poláka (Peter Polac), který zajal 36 mužů (XXXVI) a další pak u Pieszyce (von Petirswalde), řadu nepřátel pobil, bojiště opanoval a nyní je před Niemcza (vor Nympczs). Husitský hejtman Boček Puklice z Pozořic (der houptman) vytáhl z Oder (von der Odir) na moravském pomezí, kterému se přezdívalo Kutlibozy (den man nennet Kutlicbozy), aby přinesl úlevu Dobeslavu Puchalovi, na něhož se vrhl ratibořský kníže Mikuláš II. (herczog Niclos von Ratebor) a způsobil mu těžké ztráty ‒ řadu pobil a zajal (fil tot geslagen und gefangen). Nyní je Mikuláš II. před Rybnikem (vor Rybnik), ovládeného tábority (dy Taboren). Dále uvádí, že táborité byli před Krakovem (vor Crokow) a přesunuli se na Spiš (in den Czips), a odtud dále ke Kežmarku (den Kezemarkt), ale během cesty do Uher (dy Ungern) přišli o řadu lidí a vozů, neboť se střetli s Uhry (dy Ungern). Podotýká, že čerpá ze zpráv (briflich und ouch muntlich botschaft) z Krakova a od městské rady Vratislavi (ret man czu Breslow).
- A: GStA PK; XX. HA, OBA; Nr. 6471; aktuální uložení neověřeno
- Grünhagen 1872, s. 246‒251.
- Tomek 1879-IV, s. 592‒594.
- Tomek 1899-IV, s. 589‒591.
- Varsik 1965, s. 275‒279.
- Hosák 1966, s. 54.
- Konečný 1982, s. 188‒190.
- Jurok 1985, s. 41.
- Šmahel 1993-III, s. 267.
- Kavka 1998, s. 150‒151.
- Čornej 2000, s. 528, 535.
- Šmahel 2002-III, s. 1577‒1578.
- Nikodem 2004, s. 394‒398.
- Čapský 2005, s. 280, 298.
- Karp 2015, s. 10‒11.
Meynen willigen dinst czuvor, ersamer erwirdiger unde grosmechtiger liebir genediger herre, ich thu euwern genoden czu wissen, wy das also gesterne unde heute achtage 18 und 19. Mai der weysen her, dy do kurczlich dofor vor Francford zeyn gewesen, nedenwig Grosglogow III meylen czu Beuten genant obir dy Odir gesatcz habin mit hulfe herczog Heyrichs unde Schafrencz, der do houptman ist von des koniges van Polan also von zeiner swester tochtir kindir wegen, die der von Theschen gehat hot, unde do hot derselbe Schefrancz unde her Peter Cordebug dyselben ketter uffgenomen von des koniges wegen, unde haben offentlich geworben, das der konig welle en helfen wedir eynen idirman nymandes wesgenomen, also das sich dyselben ketczer mit dem konige geeynt haben, das en der konig sol gebin uff den spis XII grossen unde alle notdroft unde stet en vor den schaden von der crippen czu der crippen unde alle gefangen halb et cetera. Unde dyzelben bosen leute sint kume VII thusent unde sint obil gereten, unde dy fperd sterben en zere, und sloen itczunt grosen schaden uff den konig, dy von Gnysen musen en gebin hundirt par schu, dy von czwey hundirt par, von Kosten hundirt par, das ist nicht wondir, sy habin fil barfuser brudir undir en, unde ouch so legen dyselben weysen herezog Heyrich von Glogow in zeynem lande bey der Slaw unde vorterben em das, wy wol her en gelt gegebin hot und mit en abe gedynget unde en abir dy Odir geholfen, unde man redt, sy wellen Puchalen retten, den hot her Henczigk von Landisperg sere gestroft unde dirnydir geleget, also das her kume selb VI dorvon quam und hoet er me denne XXX gefangen und XXV dirslagen und alle zeyne wagenburgk und buxen genomen unde hoet denselben tag Crueczeburg berant und leyt noch dovor mit hulfe herezoges Bernhart unde herczoges Ludwigs von Legnicz und hoffen des besten. Und och liebir gnediger herre also heute der czende tag, das dy Bresler unde Sweynytezer Peter Polac nedir geleget haben und gefangen salb XXXVI ane dy von Mano und von Petirswalde in der flucht gefangen haben, und haben fil tot geslagen und gewont und legen abir vor Nympczs, god gebe en gelucke. Und ouch liebir genediger herre der houptman von der Odir, den man nennet Kutlicbozy, der wolde och Puchal geret haben, mit dem hot herczog Niclos von Ratebor gestrafft und hot er fil tot geslagen und gefangen, also das her mee wen Lepken gebutet hat, und leyt vor Rybnik, das dy Taboren besatez haben. Unde ouch liebir gnediger herre, geruche euwir genode czu wisse, das der Taberer her sint vor Crokow geczogen in den Czips und haben den Kezemarkt wesgepucht, und dy Ungern haben sich an sy gemacht und haben dy reysigen czu tode geslagen, und dy drafanten synt mit den wagen uf eynen bergk gewichen, und den haben dy Ungern ummeleyt, so das man sphricht, das sy nicht dovon mogen komen. Dovon hot meyn herre briflich und ouch muntlich botschaft gehat von Crokaw. Und och ret man czu Breslow, das is euwern genoden und den euwern jo noch wol gegangen hot wedir euwir finde, got gebe lange. Gegebin czu Breslow am dinstage noch Urbani MCCCCXXXIII.
Johannes Scolym euwir genoden alleczeyt capplan und williger dyner.
Beischluss. Och libir genediger herre ret man czu Breslow, das etliche crokische herren haben der konigin wolt haben vorgebin und dy deuschen burgir dyrmort haben, und das ist man gewar worden und koppen eynen noch dem andern in schuben und in goldin rocken.