Děkan IDJan Heřmanův z IDKralovic (Joannes decanus) a kanovníci pražské kapituly (capitulum ecclesiae Pragensis) oznamují všem opatům, proboštům, převorům, děkanům, arcijáhnům, školastikům, kanovníkům, prelátům, viceplebánům, otlářníkům, rektorům, představeným a všem věřícím (abbatibus, praepositis, prioribus, decanis, archidiaconis, scolaticis, canonicis et praelatis cathedratium et collegiatarum ecclesiarum ac plebanis, viceplebanis, altaristis, ecclesiarumque et capellarum rectoribus et praesidentibus quibuscunque exemptis et non exemptis, caeterisque Christi fidelibus) v IDČeském království, že když se olomoucký biskup IDJan Železný (Joannes, episcopus Olomucensis) dozvěděl o tom, že IDKonrád z IDVechty (Conradus de Wechta, praetensus archiepiscopus Pragensis), předstíraný arcibiskup pražský, se podnícený ďáblovou troufalostí bezostyšně a svatokrádežně přihlásil k husitům (wiclefistarum et hussitarum), odsouzených za kacířství, odvolal jej z biskupského úřadu a exkomunikoval, s kapitulou a duchovenstvem a některými kanovníky pražského kostela, sídlící prozatímně v IDOlomouci (in Olomutz), podpořeni mandátem krále IDZikmunda (Sigismundi, dei gratia Romanorum regis semper Augusti, Hungariae et Bohemiae et cetera regis). Jmenovaný IDKonrád se přihlásil ke čtyřem artikulům pražským (quatuor praetensos articulos), z nichž vykonává pouze jeden, a sice, že svátost těla a krve Pána Ježíše Krista může být udělována laikům pod obojím způsobem (ut populo laicali sacramentum corporis et sanqvinis domini nostri Jesu Christi sub utraque specie), což bylo rozhodnutím katolické apoštolské církve odsouzeno. Připomínají, že ten kdo pohrdá příkazy svaté katolické apoštolské církve, sám vystupuje z církve a následuje omyly, které církev zavrhla, musí být potrestán o to přísněji, aby se toho nikdo další neodvážil a podobné skutky si nedovolil. Děkan a kanovníci zvolili ze svého sboru administrátory arcibiskupství. Ti napomínají duchovenstvo, aby nebralo zřetel na odpadlého arcibiskupa a jím jmenované úředníky, a aby jim neodváděli žádné platy. Ve všech soudních i mimosoudních věcech se nadále mají obracet na zvolené administrátory, kteří sídlí v IDŽitavě (in Zittavia), pokud se nemohou dostat do bezpečnějšího a příhodnějšího místa. A aby se někteří nemuseli tvářit, že nevědí o tom, co je výše uvedeno, a tvrdit, že všechny věci byly řádně a rozumně uspořádány, sdělují jim, že pokud by kdokoliv poslouchal příkazy předstíraného arcibiskupa IDKonráda a jeho úředníků, bude považován za jejich pomocníky.
- A: N/A
- B: APH Praha; AMK; Codex VI 13; aktuální uložení neověřeno
- C: ANM Praha; Sbírka C ‒ muzejní diplomatář; sub anno 1421-05-06.
- Borový 1874, s. 235‒236.
- Tomek 1879-IV, s. 152‒155.
- Tomek 1899-IV, s. 150‒153.
- Neumann 1925, s. 264‒272, 345‒350.
- Neumann 1926a, s. 21‒23, 105‒110, 224‒230, 315‒320, 542‒544, 592‒598.
- Dobiáš 1936, s. 12.
- Macek 1955-II, s. 344.
- Anděl 1961, s. 45.
- Hlaváček 1974, s. 24‒25.
- Zilynská 1985, s. 16.
- Šmahel 1993-III, s. 79, 347, pozn. 154.
- Kavka 1998, s. 90.
- Šmahel 2002-II, s. 1162.
- Čornej 2019, s. 369.
Universis et singulis dominis abbatibus, praepositis, prioribus, decanis, archidiaconis, scolaticis, canonicis et praelatis cathedratium et collegiatarum ecclesiarum ac plebanis, viceplebanis, altaristis, ecclesiarumque et capellarum rectoribus ex praesidentibus quibuscunque exemptis et non exemptis, caeterisque Christi fidelibus, per civitates ac provinciam diaecesis Pragensis constitutis, ad quorum notitiam praesentes pervenerint, Joannes decanus et capitulum ecclesiae Pragensis, salutem in domino et praesentibus fidem adhibere indubiam. Iustum, condignum et rationabile existit, ut qui ecclesiae sanctae catholicae et apostolicae instituta et mandata observare contemnit, et se ab ecclesia abstrahit, errores ab ecclesia condemnatos sectando, et alios ad sectandum inducendo, ut severiori vindicta corrigatur, ab eiusque conversatione tamquam notorii contemptoris institutorum ecclesiae catholicae et apostolicae fugiamus, ut caeteri huiusmodi vindictam percipientes similia committere non audeant, nec praesumant. Sane noveritis, quod postremo accepimus, qualiter reverendus in Christo pater dominus Joannes, episcopus Olomucensis, percepto veridice, quod Conradus de Wechta, praetensus archiepiscopus Pragensis diabolo instigante, ausu temerario et sacrilego, clero et populo catholico sibi subdito ferarum dentibus exponendo, desolato et relicto, sese wiclefistarum et hussitarum condemnatae haeresi inverecunde, dei timore postposito applicuerit, ipsorumque errores tenet, dogmatizari publice mandat mox de voluntate, ac mandato speciali serenissimi principis, ex domini, domini Sigismundi, dei gratia Romanorum regis semper Augusti, Hungariae et Bohemiae et cetera regis, cum capitulo et clero, ac nonnullis canonicis ecclesiae Pragensis, qui pro tunc ibidem in Olomutz moram traxerunt, se ab obedientia dicti Conradi praetensi archiepiscopi in toto abstraxit, et abstrahi cum effectu curavit. Quod factum considerantes, attendentesque, non esse consonum rationi, dicti Conradi praetensi archiepiscopi, praeceptis et mandatis amplius obedire, tanquam erronei, et excommunicati, et sententiis excommunicatorum et aliis poenis a iure irretiti, ex eo, quod sectas praedictorum wiclefistarum et hussitarum condemnatas prosequitur, et quantum in eo est mandat etiam prosequi; praesertim quosdam quatuor praetensos articulos, quorum tantum unum exprimit, videlicet: ut populo laicali sacramentum corporis et sanqvinis domini nostri Jesu Christi sub utraque specie contra determinationem sanctae catholicae et apostolicae ecclesiae minisiretur.
Ideo volentes nos praefato domini episcopo Olomucensis ipsius capitulo et clero, ac aliis nostris confratribus, in praemissis conformare, debitis tractatibus cum nonnullis domini praelatis, iurisperitis et aliis sapientibus, et intelligentibus, nec non aliquibus ex clero, quos habere potuimus, deliberatione matura praehabitis, populoque christiano, qui posset praefatum Conradum praetensum archiepiscopum in sua perversitate ex simplicitate sequendo decipi, ex corde compatientes, prout tenemur, ab eiusdem Conradi praetensi archiepiscopi Pragensis et ipsius praetensorum officialium, iuresvadente, et iustitia exigente, nos cum clero et populo catholico et sedi apostolicae obediente, dei omnipotentis nomine invocato, obedientia duximus abstrahendum, et abstrahimus per praefentes: decernentes de caetero, ipsius Conradi praetensi archiepiscopi Pragensis erronei, et suorum praetensorum officialium, praeceptis et mandatis, tanquam invalidis et sententiis excommunicationum a iure propter ipsorum perversitatem involutis, non esse obediendum; nec ad ipsum, aut suos praetensos officiales amplius, in quibuscunque causis vel negotiis ad dignitatem archiepiscopalem spectantibus et perrinentibus, in aliquo habere repsectum aut recursum, nec aliquos actus iudiciales, aut extraiudiciales coram ipsis debere exerceri, nec ipsis amplius de aliquibus iuribus archiepiscopus tanquam excommunicatis et erroneis, esse respondendum: sed in omnibus ac singulis ad forum ecclesiasticum spectantibus, ad domini administratores, tanquam sede vacante, ne populus christianus negligatur, ordinatos et institutos, habere recursum, qui nunc moram in Zittavia trahere dignoscuntur, et trahent, tamdiu quosque; ad locum securiorem, et magis aptum, domino concedente, poterint per venire. Et ne praemissorum ignorantiam nonnulli possent praetendere, et allegare, omnia et singula praemissa rite et rationabiliter ordinata, disposita et facta, vobis omnibus praescriptis et singulis Christi fidelibus intimamus, insinuamus, notificamus et publicamus, ac ad vos et vestrum cuiuslibet notitiam deducimus, et deduci volumus per praesentes, intimantes vobis et cuilibet vestrum, quod si aliqui amplius mandatis, et praeceptis saepe nominati Conradi praetensi archiepiscopi erronei, et suorumpraetensorum officialium paruerint, aut parere in aliquo praesumpserint, aut aliqua a suis officialibus praetensis in iudicio vel extra iudicium postulaverint, quod per hoc de ipsorum saurotibus poterint evidenter censeri, et ideo iuxta sacrorum canonum constitutiones suo tempore taliter puniri, ut aliis merito mossint cedere in exemplum. Datum Zittavia die sexta maii, anno 1421.