Historické prameny
    na dosah

  • Úvod

  • Edice
    Kategorie Autor Název Rok vydání Rejstřík místní Rejstřík osobní
  • Regesty
    Datum vydání Místo vydání Autor regestu Rejstřík místní Rejstřík osobní Všechny
  • Hledat
  • Mapy

  • O projektu
  • Autoři
  • Nápověda

  • čtenář
  • Regest
  • Přepis
  • Překlad 1: angličtina
Král Zikmund informuje budyšínskou městskou radu o tom, jak mají zacházet s viklefisty a husity (6c2e64e3d6)zobrazit mapu pro regest / přejít na slovníček pojmů
Denní datum:
1420-03-15
Místo vydání:
Vratislav
Vlastní text regestu:

Král Zikmund sděluje purkmistrovi, radě a měšťanům z Budyšína (Budessin), kterým jsou jistě dobře známy rozmanité zlořády viklefistů či husitů (Wiclevisten, die man anders Hussen nennet), páchané proti římské církvi i králi, že je nyní pevně rozhodnut toto kacířství dále netrpět a vymýtit je ze svého království. Proto všem svým poddaným nařídil, aby důsledně zajímali viklefisty duchovního i světského stavu. Duchovní mají být vždy odevzdáni svému biskupovi. Pokud se laikové budou chtít obrátit a být poslušni římské církve, mají být předáni svým duchovním představeným, kteří jim smějí udělit absoluci, a těm se mají vyzpovídat a přijmout od nich pokání, jak to předepisuje církev. Viklefisté, kteří chtějí setrvat ve svém kacířství, mají být podle práva potrestáni na hrdle i na statcích, které mají být zabaveny pro panovníka. Protože se Zikmund domnívá, že kacíři mohou přijít také do Budyšína, např. aby tam provozovali obchod či řemeslo, nařizuje Budyšínským, aby proti nim postupovali výše popsaným způsobem.

Svědkové:

N/A

Pečeti:
  1. král Zikmund: N/A [fragment sekretní pečeti, dle pečetního obrazu Posse 1910, 13/4]; červená; přitištěná na rubu, větší část odrolená
Kancelářské poznámky:
  • Pod textem vpravo: Ad mandatum domini regis Iohannes Kirchen.
Jazyk:
němčina
Forma dochování:
  • A: originál; papír, silně poškozeno mastnotou
  • B: prostý opis z 19. století
Archivní signatura uvedeného dochování:
  • A: Stadtarchiv Bautzen; Urkunden; sign. 143
  • B: ANM Praha; C – Muzejní diplomatář; sub dato
Digitalizáty a reprodukce:
  • A: https://www.archivverbund-bautzen.findbuch.net/php/view.php?media_viewer=1&path=../pics/Z.._AUGBild._~20.01.Urk%20und%20PStU._~01%20Urkunden._~lfd.%20Nr.%200000%20bis%201000%20(1248%20bis%201510)._~0143_1420-03-15._~0143_1420-03-15_c_1.pdf&link=3631303030x150#&path=c7c7cbf13a3efecb69c7c76bd066dfdc3a383dc76bf7ece1c7e1e0c766fc32c1f6373dc1616efd66c76bf7e1e0c166fc32f6373d3637c76bf738333dc7c1d7fcc7c1e1e1e1e1c13c3afec1e0e1e1e1c1c4e0ecede4c13c3afec1e0e6e0e1cac76bf7e1e0edee6be0edece1c5e1eec5e0e6c76bf7e1e0edee6be0edece1c5e1eec5e0e66b3e6be0c7f13d33 ; Monasterium
  • B: N/A
Edice:
  • UB I, s. 22–23, č. 15 
  • CDLS II/1, s. 31–32 
Regesty a výtahy:
  • RI XI, č. 4061
  • ZsO VII, s. 351, č. 1492.
  • Kaar 2010, s. 125–126, č. 2
Překlady:
  • Fudge 2002, s. 57–58, č. 25
Literatura:
  • Sygusch 1966, s. 33
  • Kaar 2010, s. 52
  • Kaar 2020, s. 111, pozn. 409
Způsob zpracování regestu:
Dle edice s přihlédnutím k digitalizátu originálu.
Autor regestu a datum zpracování:
PE; 2023-05-25
Zpětná vazba
Jméno
E-mail
Komentář
Kolik je pět plus sedm? (číslem)

    Přepis regestovaného dokumentu

    Wir Sigmund von gotes gnaden Römischer kunig, zu allen czijten merer des Richs, Vnd zu Vngern, zu Behem, Dalmacien Croacien oc. kunig, Embieten den Burgermeister Ratmannen vnd Burgern gemeinlich der Stat zu Budissin, Vnsern lieben getruen vnser gnade vnd alles gut. Lieben getruen wie gar grösslich der Wicleuisten die man anders hussen nennet, vnglaube, vnsynne, ubeltate, vnd vnredliche werke, die Sy mit zerstörung kirchen, vnd manichen andern vnmenschlichen dingen, langezijt begangen haben vnd teglich begeen, wider Cristenn glauben, die heilig Romisch kirche vnd dorumb ouch wider vns sind, Ist nit notdurft euch zuuerschriben, nach dem vnd das vast wijte gebreytet vnd landkundig ist. Wann Wir nu solichs vngloubens ye nit zu leden meynen, Sunder den mit gotes Hilfe gentzlich uszczuietten vnd zu tilgen, Vnser kungriche zu Behem dauon zu reynigen, vesten willen vnd doruf vnsern vndertanen vnd getruen vmb vnd vmb heffticlich gebotten haben, wo Sy wicleffisten, Sy sin geistlich oder werntlich, ankommen mögen, das Sy die ufhalden, vnd vahen. Vnd die gewihte, oder Geistlich sind, Irem Bischof entworten, vnd die werntlichen, die sich bekeren von Irem vnglauben laszen, bihten, bûsz empfahen, zu vnserm cristenlichem glouben wider treten, vnd der heiligen römischen kirchen fur- bass gehorsam sin wollen, zu Iren obristen, die Sy zuembinden maht haben, füren laszen sollen, solich bihte zu tund, vnd heilbere bûsz zu empfahen Als dann das vnser glaube vordert, vnd die heilig kirch gebotten hat, welich aber vnder den vorgenannten wicleffisten also nit wider keren wollen, Sunder In Irem vnglauben zu bliben meynen, Das Sy die an libe vnd an gut strafen, tilgen, vnd zu In richten, als sich dann das von Rechte gebüret. Vnd nemlich, das Sy sich aller Ir gütere vnd habe von vnsern wegen vnderwinden sollen, vnd wann wir vns versehen, das vicleffisten zu euch gen Budissin villiht ouch kommen möhten, Ir handlung oder gewerbe daselbs zu suchen, Dorumb ist vnser gantze vnd ernste meynung. Vnd wir gebieten euch ouch vesticlich mit Disem brief, was Ir der ankommet, das Ir damit gefaren vnd tun sollet, als dauor von In begriffen ist, Als liebe Euch vnser hulde sy. Geben zu Bresslaw, des nechsten fritags nach sant Gregorien tag, vnserer Riche, des Vngarischen oc. in dem XXXIII, vnd des Römischen in dem X Jaren.

    Způsob zpracování přepisu:
    Dle edice UB I, s. 22–23, č. 15.
    Autor přepisu a datum zpracování:
    ZV; 2025-11-12

    Překlad regestovaného dokumentu (angličtina)

    We, Sigismund, by the grace of God, king of the Romans, ever Augustus, king of Hungary, Bohemia, Dalmatia, Croatia, etc., commend to the mayors, councillors and citizens of the town of Budysin, our faithful ones, our grace and all good things. Dear faithful ones. Since it has been spread widely and known throughout the land, there is no need to describe to you the horrible faithlessness, folly, crimes and dishonourable deeds of the Wyclifites, otherwise called Hussites, which they have been perpetrating for a long time and do so daily by destroying churches and through many other inhuman things against the Christian faith, the holy Roman Church and therefore against us as well. Since we no longer intend to endure such faithlessness, and wishing to extirpate it completely with the help of God from the Kingdom of Bohemia, we have strongly ordered our subjects repeatedly to detain and capture them the Hussites . Those ordained or who are clerics should be taken to their bishop to give account. Those who are secular and who wish to convert from their faithlessness and do penance may enter again into the Christian faith and be obedient from now on to the holy Roman Church. Their superiors have the authority to impose such expiation and to receive the penance of redemption which our faith demands and the holy church has ordered. The aforementioned Wyclifites who do not wish to convert and who intend to persist in their faithlessness should be punished in person as well as in goods, exterminated or judged as is fit according to law. They should confiscate all of their assets and estates in our name. It seems to us that the Wyclifites might come to Budysin seeking trade or business which is what we have in mind.

    We command you firmly by this letter to proceed and to take action as necessary and as you see fit in accordance with our love and favour toward you. Given in Wroclaw on the Friday after St Gregory's day 12 March in the thirtythird year of our Hungarian reign and in the tenth year of our Roman reign.

    Způsob zpracování překladu:
    Dle překladu Fudge 2002, s. 57–58, č. 25.
    Autor překladu a datum zpracování:
    ZV; 2025-11-12
    Copyright © AHISTO 2020–2023
    Projekt je spolufinancován se státní podporou Technologické agentury ČR v rámci Programu Éta.