Rychtář Zikmund (Sigismundus iudex), purkmistr Petr Dobroslav (Petrus dobroslaw), Mikuláš Piper (Nicolaus piper), Petr Hofleich (Petrus hoflich), Osvald Reichensteiner (Oswaldus reichenstayner), Petr Vogel (Petrus fogell), Michael Tvaroze (Michael twaroze), Václav Znakaus (Wenceslaus znakaus) a další konšelé města České Budějovice (Budweis) dosvědčují, že před nimi vyznal jejich spoluměšťan Henzlín Quotter (henslinus quotter), že se souhlasem a radou své manželky, dědiců a přátel prodal na věčné časy za 10 kop grošů roční plat ve výši 1 kopy grošů pražských, který zavázal na svém domě a prostranství, které obývá a které se nachází v ulici Židů (in vico Iudeorum) mezi domy Zikmunda Smelcze (Sigismundi smelczonis) a Petra olejníka (Petri oleatoris). Tato roční renta je určena na spásu duše Mikuláše Schiliandlova (pro remedio Nicolai schiliandlini) a má být odváděna do rukou vykonavatele jeho závěti (ad manus exsecutoris eiusdem). Henzlín slíbil a slibuje platit tento roční důchod ve dvou termínech, a sice na sv. Jiří půl kopy grošů pražských a na sv. Havla také půl kopy grošů pražských. Pokud Henzlín nebo jiný majitel zmíněného domu a prostranství v daném termínu zcela nezaplatí určenou částku, je vykonavatel závěti oprávněn shromáždit tento plat hned následující den poté mezi Židy nebo křesťany, a to bez jakékoliv překážky. Pokud by zástava této listiny nebo něčeho jiného u Židů (presentem literam vel aliud quodcumque pingnus) pro nezaplacení daného platu přetrvávala déle než měsíc, je vykonavatel závěti oprávněn vzít Henzlína nebo jiného majitele v rukojemství (prefatum Henslinum vel dicte domus et aree possessorem inpingnerare), zastavit koně, krávy a další movité věci, které tam najdou, u Židů, a tím vyplatit původní zástavu. Henzlínovi nebo jinému majiteli je umožněno osvobodit svůj dům zakoupením jiného rovnocenného platu na majetcích města (licebit tamen prefatum henslinum … alium censum huic similem et eque certum in bonis civitatis nostre reemere, domum suam et aream libertando). Vykonavatel závěti nebo přátelé Mikuláše Schiliandlova, pro nynějšek Dobruš (Dobruss) a po nich rada konšelů (consilium iuratorum), mají rozdělovat rentu určenou na spásu duše Mikuláše a jeho předků (remedia pro anima prefati Nicolai et suorum predecessorum facere) tímto způsobem: na svátek sv. Máří Magdaleny opatřit jednu svíci k pozdvihování svátosti oltářní ve farním kostele (una candela ad elevationem corporis Christi) a téhož dne dát jistou míru pšenice jako almužnu1 (eodem die una regalis siliginis planata in stipam dari), následně na svátek Všech svatých opět míru pšenice a na suché dny další míru pšenice. Zbytek peněz má být darován na lázně pro chudé (residuum converti debet pro balneis animarum).
1: Přesná měrná jednotka není z výrazu una regalis patrná ani z jiných dokladů (RBM IV, s. 832, č. 2142; FRB II, s. 349 ). Pravděpodobně se v tomto konkrétním případě mohlo jednat o jeden věrtel pšenice. Za pomoc se specifikací děkuji Pavlu Nývltovi.
- A: SOkA České Budějovice; AM České Budějovice; inv. č. 514; sign. III/367
Nos Sigismundus iudex, Petrus Dobroslaw protunc magister civium, Nicolaus Piper, Petrus Hoflich, Oswaldus Reichenstayner, Petrus Fogell, Michael Twaroze, Wenceslaus Znakaus ceterique iurati civitatis Budweis notum facimus universis, quod constitutus coram nobis honestus vir Henslinus Quotter, nobis concivis, recongnovit et fassus est bona sua voluntate parique uxoris sue omniumque heredum et amicorum suorum consilio et assensu, super domo sua et area, quam inhabitat, in vico Iudeorum inter domos Sigismundi Smelczonis et Petri oleatoris, concivium nostrorum, sita et locata, unam sexagenam grossorum pragensis monete census dandam et solvendam pro remedio Nicolai schiliandlini et ad manus exsecutoris eiusdem perpetuis temporibus, pro decem sexagenis se rite, libere ac legitime vendidisse, quemquidem censum sive pensionem promisit prefatus Henslinus et bona sua fide promittit annis singulis in duobus subnotatis terminis dare, persolvere et finaliter expedire, videlicet in festo sancti Georgii nuncupato proxime venturo mediam sexagenam grossorum pragensis monete census, et in festo sancti Galli demum continuo secuturo similiter mediam sexagenam grossorum pragensis monete census sive pensionis prefate. Si vero prefatus Henslinus vel dicte domus et aree possessor unum quemque censum in uno quoque dictorum festorum termino ad plenum non persolveret, tunc prefatus exsecutor poterit licite et debebit unum quemque censum in termino dandi neglectum statim die altera post cuiuslibet termini lapsum super dictam domum et aream in dampna dicti Henslini vel dicte domus seu aree possessoris inter Iudeos conquirere seu christianos, hominis cuiuspiam contradictione aliqua non obstante. Si vero prefatus exsecutor presentem literam vel aliud quodcumque pingnus ob non solucionem census in Iudeis obligaverit et illud pingnus aput Iudeos per unum mensem integrum continuaverit, tunc prefatus executor, transmisso civitatis nostre nunccio, prefatum Henslinum vel dicte domus et aree possessorem inpingnerare poterit licite et debebit, sibi equos, vaccas aut quascumque alias mobiles res recipiendo et ea pingnera recepta in Iudeis obligare cum eisdem pingnera sua obligata penitus redimendo. Licebit tamen prefato Henslino,2 quandocumque premissas capitales habuerit peccunias, alium censum huic similem et eque certum in bonis civitatis nostre reemere, domum suam et aream libertando. Pro tunc quidem censu prefatus exsecutor sive amici ipsius Nicolai Schiliendlini et pro nunc Dobruss et post illos consilium iuratorum tenebitur annis singulis remedia pro anima prefati Nicolai et suorum predecessorum facere in hunc modum, scilicet quod in festo sancte Marie Magdalene debet conparari una candela ad elevationem corporis Christi ad ecclesiam parrochialem et eodem die una regalis siliginis planata3 in stipam dari et in crastino Omnium sanctorum iterum una regalis pro stipa et in quatuor temporibus intret iterum una regalis siliginis pro stipa, residuum converti debet pro balneis animarum. In cuius rei testimonium sigillum maius presentibus duximus appendendum. Anno domini millesimo quadringentesimo quinto in vigilia sancti Thome apostoli.