Mikuláš, budějovický farář (Nicolaus, plebanus ecclesie parrochialis in Budweis), purkmistr Hilbrand řemenář (Hilbrandus corrigiator), Johlín sladovník (Johlinus braseator), Zikmund Dretlinův (Sigismundus dretlini), Jakub Rerar (Iacobus Rerar), Mikuláš Schuterův (Nicolaus schuteri), Hanuš Per (Hannus per), Petr Konsor (Petrus consor), Petr Vlašák (Petrus Wlassak), Zikmund Prindlinův (Sigismundus prindlini) a další konšelé města České Budějovice (Budweis) dosvědčují, že před nimi vyznali kaplani (cappellani seu altariste), přebývající v domě zesnulého Ondřeje Pacaverova (in domo domini Andree Paczaweri … commorantes), a sice Mikuláš (Nicolaus), kaplan oltáře sv. Barbory, Vavřinec (Laurencius), kaplan pro ranní votivní mši1 u oltáře Panny Marie (capellanus mature misse altaris sancte Marie virginis), Jan (Johannes), kaplan oltáře svaté Marie Magdalény, Ondřej (Andreas), kaplan oltáře sv. Václava, a Zikmund (Sigismundus), kaplan oltáře sv. Trojice, že Kateřina (Katherina), vdova po budějovickém měšťanu Michaelu Leichtnerovi (Michaelis leichtneri), zakoupila za účelem spásy své duše a duší osob níže psaných (volens anime sue et animabus infra scriptis salubri de remedio providere) za jistou sumu dům zesnulého Ondřeje Pacaverova, který se nachází mezi domy kaplana Kampnera (cappellani Campneri) a Mikuláše sladovníka (Nicolai braseatoris). Dům koupila od panny Marly neboli Margarety (Marle seu Margaretha virgine), někdejší Ondřejovy služebnice, a s jejím souhlasem jej darovala k obývání výše zmíněným pěti oltářníkům farního kostela sv. Mikuláše, totiž kaplanovi oltáře sv. Barbory, kterému má náležet malý zadní domek na dvoře domu (domunculam retriorem in curia domus), ale s tou výminkou, že spodní místnost tohoto domku (commodum inferius eiusdem domuncule circa terram ) má sloužit ku potřebě všech pěti kaplanů; dále kaplanovi ranní mše u oltáře Panny Marie, který má mít pokoj v horní budově (in pallacio superiori), jehož okna směřují na ulici; dále kaplanovi oltáře sv. Marie Magdalény, Marty a Lazara, kterému má náležet spodní pokoj v přízemí pod předešlým pokojem (cameram inferius circa terram sub camera precedente), jehož okna směřují taktéž na ulici; dále kaplanovi oltáře sv. Václava, který má mít pokoj při komoře, kam se stoupá po schodech (cameram penes stubam per gradum ascendendo); a nakonec kaplanovi oltáře sv. Trojice, kterému má náležet pokoj nad předešlou místností poblíž horní komory (cameram supra camera precedente circa stubam superius), který má okna směrem na dvůr. Za to bude kaplan matury činit při svých mších upomínku na duše Kateřiny a jejího manžela Michala Leichtnera (Laytner), Marly a jejich předků a zbylí čtyři kaplani, a sice kterýkoliv z nich, budou každý týden povinni sloužit jednu mši za duše výše zmíněných osob (unam missam defunctorum pro animabus antedictis). Kateřina, vdova po Leichtnerovi, a Marla dále určily budějovického faráře správcem (ordinatorem, gubernatorem et rectorem) výše řečených pěti kaplanů. Proto budějovický farář Mikuláš ustanovil pro těchto pět kaplanů řád (ego Nicolaus … disposui … ordinacionem et disposicionem), kterým se mají oni i jejich následovníci řídit. Za prvé Mikuláš, kaplan oltáře sv. Barbory, má v domě zřídit a spravovat pohostinskou péči (locum hospitis in predicta domo debeat obtinere et hospitalitatem regere). V případě, že by tento kaplan nebyl kvůli stáří nebo dlouhé nemoci schopen spravovat a řídit tuto službu, má budějovický farář se souhlasem ostatních čtyř kaplanů vybrat a ustanovit jiného ze zbývajících, který by se k tomu zdál být vhodný. Ten, který bude správcem pohostinství (hospes), má zároveň dohlížet na stav domu; náklady na případné opravy ponese všech pět kaplanů rovnoměrně. Pokud budou na domy ve městě uvaleny jakékoliv daně, sbírky, hlídky nebo jiná břemena pro potřeby města, tak je zaplatí všech pět kaplanů rovným dílem. Dále se stanovuje, aby oněch pět oltářníků žilo v domě svorně, čestně a bez skandálů a aby se k sobě chovali přátelsky. Každý z nich má být o první noční hodině v domě, ledaže by pro svou absenci měl závažné důvody. Kaplani si dále mají vybrat jednu starou úctyhodnou ženu, která by jim posluhovala, a za službu jí mají platit stejným dílem; stejně tak mohou mít jednoho stálého společného sluhu nebo žáka (unum continuum servitorem in communi vel scolarem), pokud to bude potřeba. Nikomu není povoleno držet si pro sebe zvláštního sluhu nebo služku, leda kvůli nemoci. Oltářníci také nesmí bez povolení faráře a ostatních kaplanů k sobě přijmout žádnou osobu, duchovní nebo světskou, k trvalému pobývání. Dříví pro svou potřebu budou opatřovat stejnou měrou podle příležitosti (quotiens fuerit oportunum). Ve sporných záležitostech jsou kaplani poddáni rozhodnutí faráře, který má plnou moc je rozsuzovat.
1: Tzv. matura.
- Mikuláš, budějovický farář: :s+nicolai+pebni+d+budwei; černá v misce z přírodního vosku; přivěšená na pergamenovém proužku
- České Budějovice: +secretum.ciuitatis.de.budweis; přírodní v misce z přírodního vosku; přivěšená na pergamenovém proužku
- A: SOkA České Budějovice; AM České Budějovice; inv. č. 716; sign. V/19
- B: SOkA České Budějovice; AM České Budějovice; inv. č. 98; sign. II/29
Ego Nicolaus, plebanus ecclesie parrochialis in Budweis, et nos Hilbrandus corrigiator, pro tunc magister civium, Johlinus braseator, Sigismundus Dretlini, Iacobus Rerar, Nicolaus Shuteri, Hannus Per, Petrus Consor, Petrus Wlassak, Sigismundus Prindlini ceterique iurati civitatis Budweis notum facimus recognoscentes tenore presencium universis, quod constituti coram nobis honorabiles et discreti cappellani seu altariste, in domo domini Andree Paczaweri, olim bone memorie, commorantes, scilicet dominus Nicolaus, capellanus altaris sancte Barbare, dominus Laurencius, capellanus mature misse altaris sancte Marie virginis, dominus Johannes, cappellanus altaris sancte Marie Magdalene, dominus Andreas, cappellanus altaris sancti Wenceslai et dominus Sigismundus, cappellanus altaris sancte Trinitatis, recognoverunt et fassi sunt, quod honesta mulier domina Katherina, pie recordacionis relicta Michaelis leichtneri, olim nostri concivis, sana mente et conpos per omnia rationis, volens anime sue et animabus infra scriptis salubri de remedio providere, comparavit et emit pro certa summa peccunie domum olim domini Andree Paczaweri predicti a Marle seu Margaretha virgine, olim eiusdem domini Andree servitricis, ipsam paratis in peccuniis persolvendo, et eandem domum, inter domos scilicet cappellani Campneri et Nicolai braseatoris sitam et locatam, benivole et matura prehabita deliberacione cum consensu et adiutorio Marle predicte dedit et donavit ac rite et legittime resignavit honorabilibus et discretis quinque cappellanis supranominatis in ecclesia sancti Nicolai nostra parrochiali constitutis, scilicet cappellano altaris sancte Barbare virginis, qui debet habere domunculam retriorem in curia domus, sic tamen quod commodum inferius eiusdem domuncule circa terram maneat pro necessitate omnium quinque cappellanorum simul, et cappellano mature misse altaris beate et gloriose virginis Marie, qui debet habere cameram in pallacio superiori, cuius fenestra est versus vicum, et cappellano altaris sanctorum Marie Madalene, Marthe et Lazari, qui debet habere cameram inferius circa terram sub camera precedente, cuius fenestra eciam est versus vicum, cappellano altaris sancti Wenceslai, qui debet habere cameram penes stubam per gradum ascendendo, et cappellano altaris sancte Trinitatis, qui debet habere cameram supra camera precedente circa stubam superius, cuius fenestra est versus curiam, per ipsos prenominatos cappellanos predictam domum modo prenotato inhabitandam perpetuo et tenendam, pro quo cappellanus mature misse predictus tenetur in missis suis facere memoriam animarum, ipsius domine Katherine et Michaelis Laytner, mariti sui, et virginis Marle predicte et eorumdem predecessorum, reliqui vero quatuor cappellani supradicti, scilicet quilibet eorumdem, tenebitur et debebit singulis ebdomadis perpetue legere unam missam defunctorum pro animabus antedictis, et eadem domina Katherina, relicta scilicet Leichtneri, et Marle predicta dominum plebanum ecclesie predicte, qui nunc est vel pro tempore fuerit, ordinatorem, gubernatorem et rectorem predictorum quinque cappellanorum constituerunt, ordinaverunt et elegerunt, quapropter ego Nicolaus, plebanus pro tunc ecclesie parrochialis predicte, disposui inter eosdem quinque cappellanos ordinacionem et disposicionem, ut sequitur per ipsos et eorum successores perpetue observandam, primo quod dominus Nicolaus, cappellanus sancte Barbare antedictus, locum hospitis in predicta domo debeat obtinere et hospitalitatem regere sine tamen gravamine et preiudicio aliorum quatuor cappellanorum. In casu vero quo idem cappellanus senio confectus aut aliqua gravi seu longeua infirmitate aut notabili defectu gravatus huiusmodi cure seu regimini hospitalitatis preesse non valeret, ex tunc dominus plebanus, qui pro tempore fuerit, cum consensu eiusdem et aliorum quatuor cappellanorum ibidem morancium alium, qui eis ad hec ex ipsis ydoneus et utilis videbitur, poterit eligere et constituere, sibi hospitalitatem iuxta quod expediens fuerit committendo. Item quicumque pro tempore hospes inter eos fuerit, diligenter consideret, ne predicta domus in muris, tectis seu quibuscumque edificiis ruinam paciatur, sed si aliqua reformacione domus indigebit ex aliquo defectu, illam omnes quinque cappellani de suis propriis sumptibus equaliter conponentes tenebuntur emendare. Item si alique steure, collecte vel losunge, vigilie seu quevis alia onera pro necessitate civitatis super domibus in civitate conveniantur, inponi contigerit eadem onera, ipsi quinque cappellani, quantum domum eorum concernerit, tollerabunt simul equaliter et persolvent. Item quod sepedicti quinque cappellani seu altariste in eadem domo amicabiliter, concorditer, honeste et sine scandalo simul vivant caritative mutuo se tractando. Item quod quilibet eorum circa primam horam noctis sit in domo constitutus, nisi fuerit causa honesta et rationabili inpeditus et occupatus. Item quod ipsi sepefati quinque cappellani eligant sibi unam honestam mulierem annosam, que ipsis pro necessitate eorum serviat, et eidem tenebuntur satisfacere pro servicio simul equaliter conponentes, similiter poterint servare unum continuum servitorem in communi vel scolarem, si opus fuerit, eidem eciam satisfacientes. Nulli tamen liceat pro se specialem servitorem seu servitricem recipere nec tenere, nisi aliqua infirmitate decumberet aliquis ex eis. Etiam nullus eorum sine consensu domini plebani et aliorum quatuor cappellanorum debet aliquam personam, sive spiritualem sive secularem, recipere ad habendam cum eo vel cum eis continuam mansionem. Ceterum ligna pro necessitate eorum tenebuntur simul equaliter conparare, quotiens fuerit oportunum. Item si alique inter eos difficultates seu dissensiones emerserint, illas cum scitu et auxilio domini plebani tenebuntur conplanare, sic quod dominus plebanus conponendi huiusmodi difficultates et decidendi habeat plenariam potestatem, cui ipsi cappellani in hac parte tenebuntur omnimode obedire, appellacione ulteriori qualibet procul mota. In cuius rei testimonium sigillum civitatis nostre est appensum et ego Nicolaus, plebanus supradictis, ob maiorem predictorum evidenciam eciam sigillum meum proprium duxi presentibus appendendum. Scriptum et actum in Budweis anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo primo feria sexta ante festum sancte Trinitatis.