z 289 stránek
Titul
1
2
3
4
Úvodem
5
6
Zmatky na rozhraní století XIV. a XV.
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
Listiny
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
Aktový materiál
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
Seznam jmen a věcí
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
Obsah
281
282
283
284
285
286
287
288
Chyby a opravy
289
Název:
Nové prameny k dějinám husitství na Moravě
Autor:
Neumann, Augustin Alois
Rok vydání:
1930
Místo vydání:
Olomouc
Česká národní bibliografie:
Počet stran celkem:
289
Počet stran předmluvy plus obsahu:
289
Obsah:
- 1: Titul
- 5: Úvodem
- 7: Zmatky na rozhraní století XIV. a XV.
- 43: Listiny
- 156: Aktový materiál
- 265: Seznam jmen a věcí
- 281: Obsah
- 289: Chyby a opravy
upravit
Strana 1
ThC. P. AUGUSTIN NEUMANN, O. S. A. NOVÉ PRAMENY K DĚJINÁM HUSITSTVÍ NA MORAVĚ 1930 NAKLADEM MATICE CYRILOMETODĚJSKÉ V OLOMOUCI
ThC. P. AUGUSTIN NEUMANN, O. S. A. NOVÉ PRAMENY K DĚJINÁM HUSITSTVÍ NA MORAVĚ 1930 NAKLADEM MATICE CYRILOMETODĚJSKÉ V OLOMOUCI
Strana 2
Strana 3
Strana 4
Strana 5
ÚVODEM Předkládám tímto našim historikům nové doklady k dějinám husitství na Moravě. Chtěje vniknouti, pokud možno nejlépe do genese hnutí, podal jsem i prameny doby přípravné, předhusitské. Resultáty z nových pramenů ply noucí jsou pak tyto: 1. Mostem vedoucím od doby předhusitské k období husitskému jsou boje vedené markrabím Prokopem na Moravě. Mezi jeho četnými, církví vyobco- vanými stoupenci shledáváme pány, kteří později, v době husitské, zaujímali důležité postavení ve straně proticírkevní. Zvláště jest zajímavo, že mezi nimi jsou členové rodu pánů z Kunštátu a zvláště Boček z Kunštátu, děd husitského krále. 2. Hrdelní akta jihlavská (moravský to doplněk popravčí knihy rožmber- ské) potvrzují exkomunikační listinu stoupenců Prokopových i pokud vrhá světlo na poměry v duchovenstvu. Jestli zmíněná právě bula uvádí jména vy- obcovaných kněží ke straně Prokopově se klonících, pak jihlavské výslechy ukazují, jak takoví kněží podporovali tlupy opovědníků. Takoví kněží ovšem mohli potom snadno přejíti k nové skupině náboženské. 3. I pro poměry v klášteřích lze čerpati z jihlavských akt nový, důležitý příspěvek. Nový prvek k poznání úpadku církevního života. Tentokráte se nám jeví ve způsobě vlivu rozháraných poměrů politických. Odpovědnické tlupy používaly totiž pevných klášterů za bezpečné útulky. Tak tomu bylo v Zábrdovicích a na hoře sv. Klimenta u Osvětiman. I nastává otázka: I kdy- by v klášteřích bývaly byly ty nejlepší poměry, zdali pobyt loupeživých tlup v jejich kobkách nebyl na újmu řádové disciplině? 4. Doklady naše snad konečně podávají rozřešení záhadné až dosud popravy pana Heralta z Kunštátu. Na základě nich lze říci tolik: Heralt byl popraven nikoliv od brněnských, nýbrž na rozkaz zemského hejtmana moravského a pánů na soudě shromážděných, a to proto, že při zasedání soudu odtrhnul svou pečeť od listu, jímž se zaručil zachovati pokoj v zemi. 5. K reformě zavedené basilejským sněmem v klášteřích českých jsou velmi vítaným dokladem statuta brněnských dominikánek z roku 1441. Dokazují, že reforma řádu přišla k nám z Norimberka, kde proslulý a z dějin jednání koncilu basilejského s husity dobře známý dominikán Jan Nieder počals přís- nou reformou řádovou. 6. Z panování Jiříkova jest zajímavo sledovati chování se katolického du- chovenstva a měst. Když byl zvolen za krále, vypukla při zprávě o tom ve 5
ÚVODEM Předkládám tímto našim historikům nové doklady k dějinám husitství na Moravě. Chtěje vniknouti, pokud možno nejlépe do genese hnutí, podal jsem i prameny doby přípravné, předhusitské. Resultáty z nových pramenů ply noucí jsou pak tyto: 1. Mostem vedoucím od doby předhusitské k období husitskému jsou boje vedené markrabím Prokopem na Moravě. Mezi jeho četnými, církví vyobco- vanými stoupenci shledáváme pány, kteří později, v době husitské, zaujímali důležité postavení ve straně proticírkevní. Zvláště jest zajímavo, že mezi nimi jsou členové rodu pánů z Kunštátu a zvláště Boček z Kunštátu, děd husitského krále. 2. Hrdelní akta jihlavská (moravský to doplněk popravčí knihy rožmber- ské) potvrzují exkomunikační listinu stoupenců Prokopových i pokud vrhá světlo na poměry v duchovenstvu. Jestli zmíněná právě bula uvádí jména vy- obcovaných kněží ke straně Prokopově se klonících, pak jihlavské výslechy ukazují, jak takoví kněží podporovali tlupy opovědníků. Takoví kněží ovšem mohli potom snadno přejíti k nové skupině náboženské. 3. I pro poměry v klášteřích lze čerpati z jihlavských akt nový, důležitý příspěvek. Nový prvek k poznání úpadku církevního života. Tentokráte se nám jeví ve způsobě vlivu rozháraných poměrů politických. Odpovědnické tlupy používaly totiž pevných klášterů za bezpečné útulky. Tak tomu bylo v Zábrdovicích a na hoře sv. Klimenta u Osvětiman. I nastává otázka: I kdy- by v klášteřích bývaly byly ty nejlepší poměry, zdali pobyt loupeživých tlup v jejich kobkách nebyl na újmu řádové disciplině? 4. Doklady naše snad konečně podávají rozřešení záhadné až dosud popravy pana Heralta z Kunštátu. Na základě nich lze říci tolik: Heralt byl popraven nikoliv od brněnských, nýbrž na rozkaz zemského hejtmana moravského a pánů na soudě shromážděných, a to proto, že při zasedání soudu odtrhnul svou pečeť od listu, jímž se zaručil zachovati pokoj v zemi. 5. K reformě zavedené basilejským sněmem v klášteřích českých jsou velmi vítaným dokladem statuta brněnských dominikánek z roku 1441. Dokazují, že reforma řádu přišla k nám z Norimberka, kde proslulý a z dějin jednání koncilu basilejského s husity dobře známý dominikán Jan Nieder počals přís- nou reformou řádovou. 6. Z panování Jiříkova jest zajímavo sledovati chování se katolického du- chovenstva a měst. Když byl zvolen za krále, vypukla při zprávě o tom ve 5
Strana 6
Znojmě hotová revoluce, když ale vypukl konflikt mezi Jiříkem a Kurií, po- zorujeme na Moravě zřejmou (s počátku) nejednotu. Města byla ve zjevných rozpacích, jak se zachovati, až teprve na sjezdě vyškovském zaujala postavení k Jiříkovi nepřátelské. Přes to ale pozorujeme reservované postavení znojem- ských v boji proti králi a patrnou nelibost k jednotě zelenohorské u jihlav- ských. S podobným zjevem se potkáváme i u kněžstva katolického. Když byly hlásány v Brně klatby, tu kněží v městském kostele u sv. Jakuba ochotně se k nim propůjčili, kdežto v sousedním augustiniánském klášteře se k nim příliš neměli. Představení klášterů v Třebíči, Kounicích, Louce a Hradisku vyslovili své politování nad tím, že tak daleko věci došly, výslovně prohlašujíce, že za dané situace nemohou pro krále ničeho podniknouti. Z těchto fakt jest patrno, že aspoň na Moravě nelze jenom tak snadno se domnívati, že by německá města s duchovenstvem bývala s radostí čekala na započetí nepřátelství s krá- lem husitským. Hlavní tyto body jsou samo sebou dokladem o historické ceně této nové sbírky, jakož i o jejím významu pro dějiny hnutí husitského vůbec a na Moravě zvláště. V Brně dne 23. října 1927. Autor 6
Znojmě hotová revoluce, když ale vypukl konflikt mezi Jiříkem a Kurií, po- zorujeme na Moravě zřejmou (s počátku) nejednotu. Města byla ve zjevných rozpacích, jak se zachovati, až teprve na sjezdě vyškovském zaujala postavení k Jiříkovi nepřátelské. Přes to ale pozorujeme reservované postavení znojem- ských v boji proti králi a patrnou nelibost k jednotě zelenohorské u jihlav- ských. S podobným zjevem se potkáváme i u kněžstva katolického. Když byly hlásány v Brně klatby, tu kněží v městském kostele u sv. Jakuba ochotně se k nim propůjčili, kdežto v sousedním augustiniánském klášteře se k nim příliš neměli. Představení klášterů v Třebíči, Kounicích, Louce a Hradisku vyslovili své politování nad tím, že tak daleko věci došly, výslovně prohlašujíce, že za dané situace nemohou pro krále ničeho podniknouti. Z těchto fakt jest patrno, že aspoň na Moravě nelze jenom tak snadno se domnívati, že by německá města s duchovenstvem bývala s radostí čekala na započetí nepřátelství s krá- lem husitským. Hlavní tyto body jsou samo sebou dokladem o historické ceně této nové sbírky, jakož i o jejím významu pro dějiny hnutí husitského vůbec a na Moravě zvláště. V Brně dne 23. října 1927. Autor 6
Strana 7
ZMATKY NA ROZHRANI STOLETÍ XIV. AXV. ouřlivým událostem česko-moravským na rozhraní XIV. a XV. století věnovali již odedávna historikové pozornost. K prvním náleží Pešina,“ jenž zpracoval onu dobu ve svém díle „Mars Moravicus“, po něm následovala historie Moravy podaná Pilařem a Moravcem,2 ve století minu- lém zabývali se oněmi událostmi Palacký ve svých Dějinách,3 d'Elvert4 v díle nadepsaném „Chronik der Königl. Bergstadt Iglau“, Tomek5 Dějiny Prahy, Dudíko v Historii kláštera rajhradského, Tenora" ve specielní studii o Hyn- kovi, řečeném „Suchý čert“, nejnověji pak Dvořák« v Dějinách Moravy. Aktový materiál vydali: Palacký v Archivě českém, Mareš10 v publikaci nadepsané: „Popravčí kniha pánův v Rožmberka“, Šujan pak ji doplnil otisknutím parodie „Passio raptorum de Sslapanicz secundum Barthoss tor- torem Brunensem“,11 nejnověji pak Bretholzl2 v Moravském diplomatáři a Krofta13 v „Monumenta Vaticana“. K vůli úplnosti vydávám na tomto místě některé doplňky k citovaným publikacím. Jsou to prameny chované v měst- ském archivě znojemském, jihlavském, brněnském a vídeňském. V prvním z nich dochovalo se nám hojně účetních knih, počínaje koncem XIV. století a to v t. zv. knihách lozunků, v druhém jsou hrdelní výslechy lupičů z let 1409—1432, jakýsi to doplněk popravčí knihy rožmberské. V posledních dvou chová se cenná korespondence. Na základě neznámých těchto pramenů pokusím se doplniti obraz událostí moravských doby právě naznačené. V první řadě podáváme doplňky o popravě pana Jindřicha z Kunštátu. Znojemské lozunky podávají v tom ohledu dosti zajímavé údaje. Tenora14 shrnul a opravil zprávy o konci Jindřichově dochované, dokázav kromě ji- ného proti d'Elvertovi, že se jednalo o popravu pana Jindřicha, nikoliv ale Hynka. Znojemské lozunky vysvětlují omyl d'Elvertův. Poznávámeť, že jméno Henricus a Hynco přicházejí v nich promiscue. Tak v roce 1408 jme- nuje ho písař Henricus, kdežto o rok později ho zapsal pode jménem Hynco. O jeho polapení, uvěznění a popravení dovídáme se toto: Koncem roku 1408 chystala se posádka jevišovická zase ku vpádu do země. Znojemští totiž po- slali (24. prosince) svého vyzvědače k Jevišovicím, kde se soustřeďovaly vo- 1 Sv. I., kap. III., str. 435 n. 2 Sv. III. 3 Vyd. Rieger, sv. II., str. 393 n. 4 Brno, 1861. 5 Str. 316n. 6 Brno, 1849—68. 7 Hynek Suchý Cert, Sborník hist., III (1885) str. 211—216 a 272—276. 8 DílI., sv. III., str. 233 n. 9 Sv. I—II. 10 Pojednání ČSN, 1878. 11 Sbor- ník hist. III, str. 301—303. 12 Sv. XII—XIV. 13 Sv. V., část II. 14 U. d., str. 273 n.
ZMATKY NA ROZHRANI STOLETÍ XIV. AXV. ouřlivým událostem česko-moravským na rozhraní XIV. a XV. století věnovali již odedávna historikové pozornost. K prvním náleží Pešina,“ jenž zpracoval onu dobu ve svém díle „Mars Moravicus“, po něm následovala historie Moravy podaná Pilařem a Moravcem,2 ve století minu- lém zabývali se oněmi událostmi Palacký ve svých Dějinách,3 d'Elvert4 v díle nadepsaném „Chronik der Königl. Bergstadt Iglau“, Tomek5 Dějiny Prahy, Dudíko v Historii kláštera rajhradského, Tenora" ve specielní studii o Hyn- kovi, řečeném „Suchý čert“, nejnověji pak Dvořák« v Dějinách Moravy. Aktový materiál vydali: Palacký v Archivě českém, Mareš10 v publikaci nadepsané: „Popravčí kniha pánův v Rožmberka“, Šujan pak ji doplnil otisknutím parodie „Passio raptorum de Sslapanicz secundum Barthoss tor- torem Brunensem“,11 nejnověji pak Bretholzl2 v Moravském diplomatáři a Krofta13 v „Monumenta Vaticana“. K vůli úplnosti vydávám na tomto místě některé doplňky k citovaným publikacím. Jsou to prameny chované v měst- ském archivě znojemském, jihlavském, brněnském a vídeňském. V prvním z nich dochovalo se nám hojně účetních knih, počínaje koncem XIV. století a to v t. zv. knihách lozunků, v druhém jsou hrdelní výslechy lupičů z let 1409—1432, jakýsi to doplněk popravčí knihy rožmberské. V posledních dvou chová se cenná korespondence. Na základě neznámých těchto pramenů pokusím se doplniti obraz událostí moravských doby právě naznačené. V první řadě podáváme doplňky o popravě pana Jindřicha z Kunštátu. Znojemské lozunky podávají v tom ohledu dosti zajímavé údaje. Tenora14 shrnul a opravil zprávy o konci Jindřichově dochované, dokázav kromě ji- ného proti d'Elvertovi, že se jednalo o popravu pana Jindřicha, nikoliv ale Hynka. Znojemské lozunky vysvětlují omyl d'Elvertův. Poznávámeť, že jméno Henricus a Hynco přicházejí v nich promiscue. Tak v roce 1408 jme- nuje ho písař Henricus, kdežto o rok později ho zapsal pode jménem Hynco. O jeho polapení, uvěznění a popravení dovídáme se toto: Koncem roku 1408 chystala se posádka jevišovická zase ku vpádu do země. Znojemští totiž po- slali (24. prosince) svého vyzvědače k Jevišovicím, kde se soustřeďovaly vo- 1 Sv. I., kap. III., str. 435 n. 2 Sv. III. 3 Vyd. Rieger, sv. II., str. 393 n. 4 Brno, 1861. 5 Str. 316n. 6 Brno, 1849—68. 7 Hynek Suchý Cert, Sborník hist., III (1885) str. 211—216 a 272—276. 8 DílI., sv. III., str. 233 n. 9 Sv. I—II. 10 Pojednání ČSN, 1878. 11 Sbor- ník hist. III, str. 301—303. 12 Sv. XII—XIV. 13 Sv. V., část II. 14 U. d., str. 273 n.
Strana 8
jenské síly. Věc brala na sebe patrně vážný ráz, neboť se o ni živě zajímal Hynek z Pacova, zástupce Joštův na Moravě. Dne 24. prosince psal panu Erhartovi ze Skal a zvláštní posel mu nesl hned odpověď do Brna, o dvadny později psal přímo na Jevišovice, kam zatím poslali znojemští již po druhé svého špehouna. Dopisy ty nám dávají tušiti, že moravský správce zemský snažil se zameziti něčemu způsobem smírným, leč následující položky zno- jemských účtů dávají nám tušiti bezvýslednost jeho vyjednávání. Již k 6. led- nu (1409) se dočítáme o uvěznění Jindřicha z Jevišovic ve Znojmě. Městská rada koupila toho dne dva řetězy, z nichž jeden byl určen pro předpokoj světnice domu Volklínova, v němž uvěznili znojemští svého divokého sou- seda. Zároveň se však dovídáme, že ani znojemští, ani pan Hynek z Pacova si netroufali rozhodovati o dalším osudě Jindřichově. Jeden jízdný posel totiž kvapil (asi k Václavovi IV.) do Prahy a do Berlína k markrabímu Joštovi, patrně s dotazem, co činiti s nebezpečným vězněm. Tento (dle položky ze dne 7. ledna) meškal ve Znojmě s dvěma sluhy a pěti koňmi. Mezitím se Hynek z Pacova asi radil s jinými městy nebo pány v Olomouci, kam mu znojemští poslali (15. ledna) odpověď Václava IV. O jeho obsahu nás po- učují dvě položky o pět dní později zaznamenané: Hynek z Pacova odebral se do Znojma, a odvezl odtud s sebou do Brna pana Jindřicha. Z jeho roz- kazu odejel s ním i znojemský rychtář Zikmund z Telče, aby se tam súčastnil velkého shromáždění měst moravských. Pana Jindřicha z Kunštátu tam do- vezli i se sluhy na dvou vozích. Porady trvaly šest dní. Výsledek jejich známe: Jindřich z Kunštátu skončil na popravišti. Další záznamy znojemských lozunků dokazují, že by bylo velkým omy- lem domnívati se, že popravou páně Jindřichovou nastal klid. Naopak, do- čítáme se o nových nepokojích. Již 12. února posílali znojemští zvěda ke Kraví hoře, kde se shromažďovali zbrojní, z Rouchovan dostali téhož dne zprávu o osazení hradu Rabštejna panem Vilémem Sudlicí. Znojemští zpra- vili o všem tom špilberského purkrabí Hynka z Pacova (24. března), jenž nato rozeslal na všechny strany své listy. Místa, na která kvapili poslové se zprávami páně Hynkovými, dávají nám tušiti vážnost okamžiku. Nešťastné Jevišovice byly zase první, kam spěchal znojemský posel. Téhož dne a to v noci nařídil moravský správce zemský krumlovským, aby opravili své měst- ské hradby, a zároveň jiný posel nesl noviny panu Lackovi z Kravař do Prahy a odtud dále (nepraví se komu), na Karlův Týn. Z jiné zprávy se dovídáme, že Hynek z Pacova nejednal asi úplně sám od sebe, nýbrž že měl asi nějaké pokyny od markrabí Jošta. Dočítáme se totiž o listu markraběte poslaném na hrad Lamberk. Siroký rozsah událostí po odpravení Jindřicha z Kunštátu 8
jenské síly. Věc brala na sebe patrně vážný ráz, neboť se o ni živě zajímal Hynek z Pacova, zástupce Joštův na Moravě. Dne 24. prosince psal panu Erhartovi ze Skal a zvláštní posel mu nesl hned odpověď do Brna, o dvadny později psal přímo na Jevišovice, kam zatím poslali znojemští již po druhé svého špehouna. Dopisy ty nám dávají tušiti, že moravský správce zemský snažil se zameziti něčemu způsobem smírným, leč následující položky zno- jemských účtů dávají nám tušiti bezvýslednost jeho vyjednávání. Již k 6. led- nu (1409) se dočítáme o uvěznění Jindřicha z Jevišovic ve Znojmě. Městská rada koupila toho dne dva řetězy, z nichž jeden byl určen pro předpokoj světnice domu Volklínova, v němž uvěznili znojemští svého divokého sou- seda. Zároveň se však dovídáme, že ani znojemští, ani pan Hynek z Pacova si netroufali rozhodovati o dalším osudě Jindřichově. Jeden jízdný posel totiž kvapil (asi k Václavovi IV.) do Prahy a do Berlína k markrabímu Joštovi, patrně s dotazem, co činiti s nebezpečným vězněm. Tento (dle položky ze dne 7. ledna) meškal ve Znojmě s dvěma sluhy a pěti koňmi. Mezitím se Hynek z Pacova asi radil s jinými městy nebo pány v Olomouci, kam mu znojemští poslali (15. ledna) odpověď Václava IV. O jeho obsahu nás po- učují dvě položky o pět dní později zaznamenané: Hynek z Pacova odebral se do Znojma, a odvezl odtud s sebou do Brna pana Jindřicha. Z jeho roz- kazu odejel s ním i znojemský rychtář Zikmund z Telče, aby se tam súčastnil velkého shromáždění měst moravských. Pana Jindřicha z Kunštátu tam do- vezli i se sluhy na dvou vozích. Porady trvaly šest dní. Výsledek jejich známe: Jindřich z Kunštátu skončil na popravišti. Další záznamy znojemských lozunků dokazují, že by bylo velkým omy- lem domnívati se, že popravou páně Jindřichovou nastal klid. Naopak, do- čítáme se o nových nepokojích. Již 12. února posílali znojemští zvěda ke Kraví hoře, kde se shromažďovali zbrojní, z Rouchovan dostali téhož dne zprávu o osazení hradu Rabštejna panem Vilémem Sudlicí. Znojemští zpra- vili o všem tom špilberského purkrabí Hynka z Pacova (24. března), jenž nato rozeslal na všechny strany své listy. Místa, na která kvapili poslové se zprávami páně Hynkovými, dávají nám tušiti vážnost okamžiku. Nešťastné Jevišovice byly zase první, kam spěchal znojemský posel. Téhož dne a to v noci nařídil moravský správce zemský krumlovským, aby opravili své měst- ské hradby, a zároveň jiný posel nesl noviny panu Lackovi z Kravař do Prahy a odtud dále (nepraví se komu), na Karlův Týn. Z jiné zprávy se dovídáme, že Hynek z Pacova nejednal asi úplně sám od sebe, nýbrž že měl asi nějaké pokyny od markrabí Jošta. Dočítáme se totiž o listu markraběte poslaném na hrad Lamberk. Siroký rozsah událostí po odpravení Jindřicha z Kunštátu 8
Strana 9
na jižní Moravě nastalý poznáváme i z obavy, aby bouřlivá vlna nepřenesla se snad i na sousední území rakouské. Kapitán Hynek odeslal totiž i dopisy vévodovi rakouskému Leopoldovi do Vídně, panu Jindřichovi z Lichtnštej- na, biskupovi frizinskému a hejtmanovi v Reci. O vlastních událostech se dovídáme až teprve v druhé polovici téhož roku (1409). Počátkem června se sbírala vojska v Rakousích, o čemž uvědomili znojemští pana Jana z Lich- tuštejna na Mikulově, o měsíc později radili se ivančičtí ve Znojmě o ne- přátelské posici na Kraví hoře. Při tom se dovídáme, že v tamních končinách byla zeměpanská posádka, neboť ivančičtí jeli do Znojma v průvodě sedmi lučištníků zemského správce Hynka z Pacova. Přímou účast Hynkovu na jihomoravských událostech oné doby poznáváme z dopisů poslaných (7. čce) ze Znojma na Bítov a do Hradce Jindřichova. Položka nám prozrazuje spo- lečný postup páně Hynkův se šlechtou, jež poslala své listy těmže adresátům současně s jeho zprávami. V měsíci září připojily se k ostatním opovědnic- kým hnízdům i Jevišovice, o nichž se dočítáme, že tam odeslali znojemští dopis o sbírání se vojska Krajířova. Krajíř byl jeden ze starých opovědníků, jenž kdysi (1401) spolu s jakýmsi Divišem hubil rožmberské statky na roz- kaz markrabí Prokopa.1 To nám dává tušiti, že zemský správce moravský tu měl co činiti se mstiteli Prokopovými a snad i Jindřicha z Kunštátu. Si- tuace byla tak vážná, že nezbylo nežli zakročiti zbraní. Sešla se proto někdy v polovici září na rozkaz páně Hynka z Pacova města moravská v Brně, aby se tam poradila o dalších krocích. Předmětem jejich sněmování byly Rabštýn a Kraví hora. První náležel někdy panu Hynkovi z Kunštátu, druhý pak byl v moci opovědníka Sudlice. Zástupcové měst se usnesli na dobytí obou hradů zbraní. K uskutečnění resoluce došlo asi hned, neboť již 6. října domá- hali se znojemští u zemského správce zbytku obnosu slíbeného jim před hra- dem Kraví horou. Tolik nám vypravují znojemské lozunky z roku 1409. Co nám tento pramen spíše jenom naznačuje, to bohatě doplňuje smolná kniha jihlavská. Již samotná povaha hrdelních zápisů jihlavských jest pří- činou jejich veliké historické ceny. Prozkoumáním záznamů docházíme k po- znání, že se nejedná o hrdelní zápisy pouze místní, nýbrž o celý sborník růz- ných přiznání na mnoha místech v 1. 1409—1432 učiněných. Vznik této sbírky vyplynul z důvodů čistě praktických. Jihlava zakoušela velmi mnoho nel ezpečí i škod ve zmatcích na rozhraní XIV. a XV. století od zbojníků ro větvených po celé koruně české. Proto si tamní magistrát prostě z bezpeč- nostních důvodů opatřoval výpovědi lupičů v jiných městech (Bzenec, Jem- nice, Velké Meziříčí, Ivančice, Hradec Jindřichův, Jaroměřice, Přibyslav 1 Mareš, U. d., str. 15.
na jižní Moravě nastalý poznáváme i z obavy, aby bouřlivá vlna nepřenesla se snad i na sousední území rakouské. Kapitán Hynek odeslal totiž i dopisy vévodovi rakouskému Leopoldovi do Vídně, panu Jindřichovi z Lichtnštej- na, biskupovi frizinskému a hejtmanovi v Reci. O vlastních událostech se dovídáme až teprve v druhé polovici téhož roku (1409). Počátkem června se sbírala vojska v Rakousích, o čemž uvědomili znojemští pana Jana z Lich- tuštejna na Mikulově, o měsíc později radili se ivančičtí ve Znojmě o ne- přátelské posici na Kraví hoře. Při tom se dovídáme, že v tamních končinách byla zeměpanská posádka, neboť ivančičtí jeli do Znojma v průvodě sedmi lučištníků zemského správce Hynka z Pacova. Přímou účast Hynkovu na jihomoravských událostech oné doby poznáváme z dopisů poslaných (7. čce) ze Znojma na Bítov a do Hradce Jindřichova. Položka nám prozrazuje spo- lečný postup páně Hynkův se šlechtou, jež poslala své listy těmže adresátům současně s jeho zprávami. V měsíci září připojily se k ostatním opovědnic- kým hnízdům i Jevišovice, o nichž se dočítáme, že tam odeslali znojemští dopis o sbírání se vojska Krajířova. Krajíř byl jeden ze starých opovědníků, jenž kdysi (1401) spolu s jakýmsi Divišem hubil rožmberské statky na roz- kaz markrabí Prokopa.1 To nám dává tušiti, že zemský správce moravský tu měl co činiti se mstiteli Prokopovými a snad i Jindřicha z Kunštátu. Si- tuace byla tak vážná, že nezbylo nežli zakročiti zbraní. Sešla se proto někdy v polovici září na rozkaz páně Hynka z Pacova města moravská v Brně, aby se tam poradila o dalších krocích. Předmětem jejich sněmování byly Rabštýn a Kraví hora. První náležel někdy panu Hynkovi z Kunštátu, druhý pak byl v moci opovědníka Sudlice. Zástupcové měst se usnesli na dobytí obou hradů zbraní. K uskutečnění resoluce došlo asi hned, neboť již 6. října domá- hali se znojemští u zemského správce zbytku obnosu slíbeného jim před hra- dem Kraví horou. Tolik nám vypravují znojemské lozunky z roku 1409. Co nám tento pramen spíše jenom naznačuje, to bohatě doplňuje smolná kniha jihlavská. Již samotná povaha hrdelních zápisů jihlavských jest pří- činou jejich veliké historické ceny. Prozkoumáním záznamů docházíme k po- znání, že se nejedná o hrdelní zápisy pouze místní, nýbrž o celý sborník růz- ných přiznání na mnoha místech v 1. 1409—1432 učiněných. Vznik této sbírky vyplynul z důvodů čistě praktických. Jihlava zakoušela velmi mnoho nel ezpečí i škod ve zmatcích na rozhraní XIV. a XV. století od zbojníků ro větvených po celé koruně české. Proto si tamní magistrát prostě z bezpeč- nostních důvodů opatřoval výpovědi lupičů v jiných městech (Bzenec, Jem- nice, Velké Meziříčí, Ivančice, Hradec Jindřichův, Jaroměřice, Přibyslav 1 Mareš, U. d., str. 15.
Strana 10
Telč) vyšetřovaných. Historik z nich poznává, že se jedná o nepokojné někdy přivržence markrabí Prokopa, kteří po jeho smrti pokračovali v opovědnickém životě dále. Obsahově a částečně i chronologicky se kryjí zápisy jihlavské sci- tovanou již popravčí knihou rožmberskou, kterou v nejednom případě doplňují. Vycházím od exkomunikační buly proti markrabímu Prokopovi (1399) a jeho stoupencům, v níž potkáváme se se jmény osob a míst pro nás význam- nými. Kromě markrabího jmenují se v ní Přemek a Bolek, vévodové těšínští, tři členové rodu kunštátského: Smil z Polehradic, Jindřich a Hynek na Je- višovicích a Vok z Holštejna. Z jmen místních má pro nás význam Bzenec, Ivančice, Ostroh, Rabštejn u Znojma a Hrádek či Nový Hrad u Jevíčka.2 Prokop sice zemřel (24. září 1406), ale, jak již jsme podotkli, jeho straníci pokračovali v záštích projevujících se navenek v nepřátelství k městům, du- chovenstvu a jisté části šlechty. Dobře chápeme, že krevní příbuzní poprave- ného pana Jindřicha z Kunštátu v nepřátelství pokračovali. Někdejší jeho sídlo Jevišovice s nedalekým a jeho bratru Hynkovi náleževším hradem Rab- štejnem hrálo dále svou úlohu, zůstávajíc dále majetkem rodiny kunštátské a ovšem i středisky opovědnickými. Polehradice náležející rovněž pánům z Kunštátu byly z rozkazu pana Bočka bezpečným útulkem různých lapek.“ K jevišovickým a polehradickým pánům se pojili jiní členové téhož rodu zvaní „Puška“. Byl to Puška na Doubravici4 a na Otaslavicích.5 Z Mo- ravy vedly nitky do Cech, kde p. Boček z Kunštátu seděním na Poděbra- dech chránil opovědníky na Rychnově,6 jakožto poručník nedospělých jeho dědiců. Totéž činil i na Solnici,7 kterou z polovice držel spolu s p. Půtou z Castolovic. Z Poděbrad nás vede další nitka do Brandýsu nad Orlicí, kde přechovával opovědníky p. Jan z Boskovic, takto manžel paní Elšky z Kun- štátu.8 Kromě toho měli páni z Kunštátu ještě mocného spojence v p. Vilé- movi z Pernštýna,9 jenž přechovával škůdce zemské na Pernštýně a Dale- číně a v četných drobných zemanech na Hané, 10 Sokolu z Lamberka11 a hradech Strachoticích 2 a Drozdovicích. 3 Volný pohyb měly lapky i ve Slezsku, jehož vévodové Přemek a Bolek těšínský spolu s Janem, vévodou ratibořským, propadli roku 1399 exkomunikaci. Ukolem drobné války na Moravě vedené bylo způsobiti co nejvíce škod některým městům a pánům. Z pánů se dovídáme o Lackovi z Kravař 4 a Rožm- 1 CDM, XII, str. 457. 2 Druhá bula téhož data (4. bř.), u. d. str. 452. 3 Rkp. jihl. fol. 29a. 4 Fol. 7a. 5 Fol. 7b". 6 Fol. 33a"-b'. — Srov. Sedláček, Hrady a zámky, II., stran 183-184. 7 Fol. 11b. — Šrov. Sedláček, u. d. str. 205. 8 Tenora, Kunštátský okres (Mor. vlastivěda sv. II.), str. 28. 9 Fol. 11b', 31a", 32a". 10 — 11 Fol. 13b. 12 Fol. 26. 13 Fol. 18a. 14 Fol. 19b". 10
Telč) vyšetřovaných. Historik z nich poznává, že se jedná o nepokojné někdy přivržence markrabí Prokopa, kteří po jeho smrti pokračovali v opovědnickém životě dále. Obsahově a částečně i chronologicky se kryjí zápisy jihlavské sci- tovanou již popravčí knihou rožmberskou, kterou v nejednom případě doplňují. Vycházím od exkomunikační buly proti markrabímu Prokopovi (1399) a jeho stoupencům, v níž potkáváme se se jmény osob a míst pro nás význam- nými. Kromě markrabího jmenují se v ní Přemek a Bolek, vévodové těšínští, tři členové rodu kunštátského: Smil z Polehradic, Jindřich a Hynek na Je- višovicích a Vok z Holštejna. Z jmen místních má pro nás význam Bzenec, Ivančice, Ostroh, Rabštejn u Znojma a Hrádek či Nový Hrad u Jevíčka.2 Prokop sice zemřel (24. září 1406), ale, jak již jsme podotkli, jeho straníci pokračovali v záštích projevujících se navenek v nepřátelství k městům, du- chovenstvu a jisté části šlechty. Dobře chápeme, že krevní příbuzní poprave- ného pana Jindřicha z Kunštátu v nepřátelství pokračovali. Někdejší jeho sídlo Jevišovice s nedalekým a jeho bratru Hynkovi náleževším hradem Rab- štejnem hrálo dále svou úlohu, zůstávajíc dále majetkem rodiny kunštátské a ovšem i středisky opovědnickými. Polehradice náležející rovněž pánům z Kunštátu byly z rozkazu pana Bočka bezpečným útulkem různých lapek.“ K jevišovickým a polehradickým pánům se pojili jiní členové téhož rodu zvaní „Puška“. Byl to Puška na Doubravici4 a na Otaslavicích.5 Z Mo- ravy vedly nitky do Cech, kde p. Boček z Kunštátu seděním na Poděbra- dech chránil opovědníky na Rychnově,6 jakožto poručník nedospělých jeho dědiců. Totéž činil i na Solnici,7 kterou z polovice držel spolu s p. Půtou z Castolovic. Z Poděbrad nás vede další nitka do Brandýsu nad Orlicí, kde přechovával opovědníky p. Jan z Boskovic, takto manžel paní Elšky z Kun- štátu.8 Kromě toho měli páni z Kunštátu ještě mocného spojence v p. Vilé- movi z Pernštýna,9 jenž přechovával škůdce zemské na Pernštýně a Dale- číně a v četných drobných zemanech na Hané, 10 Sokolu z Lamberka11 a hradech Strachoticích 2 a Drozdovicích. 3 Volný pohyb měly lapky i ve Slezsku, jehož vévodové Přemek a Bolek těšínský spolu s Janem, vévodou ratibořským, propadli roku 1399 exkomunikaci. Ukolem drobné války na Moravě vedené bylo způsobiti co nejvíce škod některým městům a pánům. Z pánů se dovídáme o Lackovi z Kravař 4 a Rožm- 1 CDM, XII, str. 457. 2 Druhá bula téhož data (4. bř.), u. d. str. 452. 3 Rkp. jihl. fol. 29a. 4 Fol. 7a. 5 Fol. 7b". 6 Fol. 33a"-b'. — Srov. Sedláček, Hrady a zámky, II., stran 183-184. 7 Fol. 11b. — Šrov. Sedláček, u. d. str. 205. 8 Tenora, Kunštátský okres (Mor. vlastivěda sv. II.), str. 28. 9 Fol. 11b', 31a", 32a". 10 — 11 Fol. 13b. 12 Fol. 26. 13 Fol. 18a. 14 Fol. 19b". 10
Strana 11
bercích,l z měst pak se dočítáme jmenovitě o Jihlavě,2 Brnu,3 Olomouci a Třeboni.4 Potkáváme se při tom s dvěma bojovníky někdejšího markraběte Prokopa. Je to jistý Krajíř, jenž dříve (1401) spolu s jakýmsi Divišem hubil statky rožmberské na přímý rozkaz Prokopův,5 a jiný, jménem Jakoubek, jehož označuje zápis ještě roku 141o učiněný jakožto „familiaris d. Procopii“.6 Poznavše osoby i místa v nepokojích moravských kolem roku 1400 důle- žitá, všimněme sobě nyní zpráv k nim se vížících. Můžeme říci, že i o nich platí charakteristika zaznamenaná v popravčí knize rožmberské:7 „Také, ja- kož jsú sě tyto války počely ... všichni zloději stavovali jsú sě do této doby. Válčící strany nalezly hojnost ochotných pomocníků, pomocníků to výborně organisovaných. Z jednoho jihlavského zápisu se dovídáme, že velký počet škůdců zemských mohl se v případě potřeby sejíti do dvou až tří dnů na urči- tém místě. Kromě toho seznáváme, jak opovědníci čeští, moravští i slezští pracovali sobě navzájem do rukou. Nejstarší zpráva o jejich „činnosti“ sahá k roku 1409 a týká se úkladů stro- jených pánům rožmberským ze Znojemska. Dočítáme se o nich v popravčí knize rožmberské,9 dle níž měl Alšík z Bítova dostati zradou města Třeboně a hradu Lomnice. Pan Erhart z Kunštátu měl obdržeti týmže způsobem tvrz Slověnice. Náhončí obou pánů snesli do Jemnice hojně věcí naloupených při vyzvědačské činnosti. Jihlavské zápisy 10 doplňují rožmberskou knihu v tom smyslu, že Alšík měl slíbené hrady obdržeti za blíže neoznačený hrad mo- ravský. Na základě toho možno souditi o snaze českých opovědníků směřující k získání opěrného bodu na Moravě. Kromě toho se dovídáme i o jiném záští a to proti pánům z Kravař, Jin- dřichovi a Lackovi. Prvnímu z nich byl roku 1409 poslán soupis všech jeho nepřátel, při čemž zajímavo jest, že mezi nimi bylo mnoho panošů z Hané.11 Jinak řečeno, stála tu drobná šlechta proti velké. Tedy podobný poměr jako v jižních Čechách, kde rožmberské dominium pozvolna pohlcovalo svobodné dvorce zemanů. O Lackovi se dočítáme,12 že povel k zahájení nepřátelství vůči němu dal Sokol z Lamberka, a to (dle přiznání Petra kadeřavého z roku 1410) pravil, že ho napadnou hned, jakmile si odpočnou. V téže době ohrožovali veřejnost na česko-moravské vysočině žoldnéři p. Viléma z Pernštýna sebraní se všech stran Moravy.13 Vůdcem jejich byl Mi- chek Benedův z Rozsoch (u Pernštýna), jenž, jak se zdá, obral kdekoho. Ne- toliko přepadnul a obral zámožné měšťany brněnské a jihlavské, ale dokonce 1 Fol. — 2 Fol. 33b". 3 Fol. 7a". 4 Fol. 21a'. 5 Mareš, u. d., str. 21. 6 Fol. 20b" 7 Str. 12. 8 Fol. 33b". 9 Str. 21—22. 10 Fol. 21a. 11 Fol. 26. 12 Fol.19b". 13 Fol. 19b"—20a'. 11
bercích,l z měst pak se dočítáme jmenovitě o Jihlavě,2 Brnu,3 Olomouci a Třeboni.4 Potkáváme se při tom s dvěma bojovníky někdejšího markraběte Prokopa. Je to jistý Krajíř, jenž dříve (1401) spolu s jakýmsi Divišem hubil statky rožmberské na přímý rozkaz Prokopův,5 a jiný, jménem Jakoubek, jehož označuje zápis ještě roku 141o učiněný jakožto „familiaris d. Procopii“.6 Poznavše osoby i místa v nepokojích moravských kolem roku 1400 důle- žitá, všimněme sobě nyní zpráv k nim se vížících. Můžeme říci, že i o nich platí charakteristika zaznamenaná v popravčí knize rožmberské:7 „Také, ja- kož jsú sě tyto války počely ... všichni zloději stavovali jsú sě do této doby. Válčící strany nalezly hojnost ochotných pomocníků, pomocníků to výborně organisovaných. Z jednoho jihlavského zápisu se dovídáme, že velký počet škůdců zemských mohl se v případě potřeby sejíti do dvou až tří dnů na urči- tém místě. Kromě toho seznáváme, jak opovědníci čeští, moravští i slezští pracovali sobě navzájem do rukou. Nejstarší zpráva o jejich „činnosti“ sahá k roku 1409 a týká se úkladů stro- jených pánům rožmberským ze Znojemska. Dočítáme se o nich v popravčí knize rožmberské,9 dle níž měl Alšík z Bítova dostati zradou města Třeboně a hradu Lomnice. Pan Erhart z Kunštátu měl obdržeti týmže způsobem tvrz Slověnice. Náhončí obou pánů snesli do Jemnice hojně věcí naloupených při vyzvědačské činnosti. Jihlavské zápisy 10 doplňují rožmberskou knihu v tom smyslu, že Alšík měl slíbené hrady obdržeti za blíže neoznačený hrad mo- ravský. Na základě toho možno souditi o snaze českých opovědníků směřující k získání opěrného bodu na Moravě. Kromě toho se dovídáme i o jiném záští a to proti pánům z Kravař, Jin- dřichovi a Lackovi. Prvnímu z nich byl roku 1409 poslán soupis všech jeho nepřátel, při čemž zajímavo jest, že mezi nimi bylo mnoho panošů z Hané.11 Jinak řečeno, stála tu drobná šlechta proti velké. Tedy podobný poměr jako v jižních Čechách, kde rožmberské dominium pozvolna pohlcovalo svobodné dvorce zemanů. O Lackovi se dočítáme,12 že povel k zahájení nepřátelství vůči němu dal Sokol z Lamberka, a to (dle přiznání Petra kadeřavého z roku 1410) pravil, že ho napadnou hned, jakmile si odpočnou. V téže době ohrožovali veřejnost na česko-moravské vysočině žoldnéři p. Viléma z Pernštýna sebraní se všech stran Moravy.13 Vůdcem jejich byl Mi- chek Benedův z Rozsoch (u Pernštýna), jenž, jak se zdá, obral kdekoho. Ne- toliko přepadnul a obral zámožné měšťany brněnské a jihlavské, ale dokonce 1 Fol. — 2 Fol. 33b". 3 Fol. 7a". 4 Fol. 21a'. 5 Mareš, u. d., str. 21. 6 Fol. 20b" 7 Str. 12. 8 Fol. 33b". 9 Str. 21—22. 10 Fol. 21a. 11 Fol. 26. 12 Fol.19b". 13 Fol. 19b"—20a'. 11
Strana 12
i poddaného pana Alšíka na Bítově. Kořist zanesli na Pernštýn panu Vilémovi, jenž sobě ponechal značnou část pokradeného sukna, zbytek jeho dal Mich- kovi. Otrlost jeho tlupy se nám nejlépe jeví v přepadení a obrání — pout- níků — poblíže Podivína. — Záznam tento jest pro nás důležitým i po jiné stránce. Dovídáme se z něho o spojení tlupy s purkrabím na Kraví hoře a Lev- nově. Stál-li velitel Kraví hory ve styku s tak nebezpečnými škůdci zemskými, pak ovšem rozumíme, proč moravská města oblehla jeho hrad. Při zmíněném právě přepadu jihlavských byl obrán a zavražděn měšťan Heschl. Jak z dalších údajů souditi se dá, nebyla to asi obět poslední. Trvaloť nepřátelství k Jihlavě dále, ba dokonce se potkáváme s celou družinou spik- lenců proti městu. Byli to: Vilém z Pernštýna, Ceněk z Přibyslavic, Jan z Bos- kovic na Brandýse, Erhardt Puška z Kunštátu na Doubravici a Boček z Kun- štátu na Poděbradech. Ti se r. 1414 zařekli, že zničí Jihlavu za každou cenu.2 Tolik víme o moravských lapkách z doby před r. 1416. Všimneme si nyní jejich proticírkevní povahy. Jednalo-li se o pány exkomunikované (1399) s markrabím Prokopem, pak ovšem netřeba mnoho dokazovati méně přátelský poměr k církvi jak u nich samých, tak i u jejich čeledě. Kniha rožmberská" nám dochovala přímý rozkaz Prokopův, aby jeho žoldnéři hubili rožmberské, a to netoliko jeho poddané, ale i kněze jímáním, šacováním a mučením. Ti si vzali rozkaz k srdci, protože téhož ještě roku (1401) dobyli za pomoci Su- chého Certa faru v Doudlebicích, plebána tamního polapili, stavení vypálili." Smýšlení moravských lapek pěkně dokumentují i různé jejich přezdívky.Jed- nomu říkali „kanovník“,5 druhému „opat“,6 jinému zase „der Teufel von der Vorhölle“,7 jeden, protože byl z klášterní osady Rajhradu,8 tedy dostal po- směšné jméno tehdy řeholníkům dávané, totiž „Kuklík“. Jejich proticírkevní smýšlení se ukázalo i za vypuknutí bouří po smrti Husově. Výmluvným a nevývratným toho důkazem jest stížný list české šlechty do Kostnice odeslaný. Potkáváme se v něm s řadou osob známých nám již ze zá- pisů jihlavských a z exkomunikační buly z r. 1399. Z moravských pánů je to Vilém z Pernštýna, Vaněk z Boskovic na Černé hoře exkomunikovaný r. 1399, Jan Puška ml. z Kunštátu seděním na Častolovicích s bratrem Heral- tem mladším. K nim se druží oba Bočkové (starší a mladší) z Kunštátu na Poděbradech, při čemž jest zajímavo stopovati i nepochybný jejich osobní vliv na své okolí. Boček st. byl poručníkem synů Jetřicha z Rychnova, z nichž dva, Jan a Hynek, připojili se k Táborům.9 Podobně se přidal k Husově straně 1 Fol. 20a'. 2 Fol. 33b". 3 Vyd. Mareš, U. d., str. 15. 4 Tamže, str. 19. 5 a 6 Rkp. jihl. fol. 22b'. 7 U. m. 8 Fol. 24b". 9 Documenta Mag. Johannis Hus, str. 580 a 588. Srov. pozn. 6 a 7 na str. 10. 12
i poddaného pana Alšíka na Bítově. Kořist zanesli na Pernštýn panu Vilémovi, jenž sobě ponechal značnou část pokradeného sukna, zbytek jeho dal Mich- kovi. Otrlost jeho tlupy se nám nejlépe jeví v přepadení a obrání — pout- níků — poblíže Podivína. — Záznam tento jest pro nás důležitým i po jiné stránce. Dovídáme se z něho o spojení tlupy s purkrabím na Kraví hoře a Lev- nově. Stál-li velitel Kraví hory ve styku s tak nebezpečnými škůdci zemskými, pak ovšem rozumíme, proč moravská města oblehla jeho hrad. Při zmíněném právě přepadu jihlavských byl obrán a zavražděn měšťan Heschl. Jak z dalších údajů souditi se dá, nebyla to asi obět poslední. Trvaloť nepřátelství k Jihlavě dále, ba dokonce se potkáváme s celou družinou spik- lenců proti městu. Byli to: Vilém z Pernštýna, Ceněk z Přibyslavic, Jan z Bos- kovic na Brandýse, Erhardt Puška z Kunštátu na Doubravici a Boček z Kun- štátu na Poděbradech. Ti se r. 1414 zařekli, že zničí Jihlavu za každou cenu.2 Tolik víme o moravských lapkách z doby před r. 1416. Všimneme si nyní jejich proticírkevní povahy. Jednalo-li se o pány exkomunikované (1399) s markrabím Prokopem, pak ovšem netřeba mnoho dokazovati méně přátelský poměr k církvi jak u nich samých, tak i u jejich čeledě. Kniha rožmberská" nám dochovala přímý rozkaz Prokopův, aby jeho žoldnéři hubili rožmberské, a to netoliko jeho poddané, ale i kněze jímáním, šacováním a mučením. Ti si vzali rozkaz k srdci, protože téhož ještě roku (1401) dobyli za pomoci Su- chého Certa faru v Doudlebicích, plebána tamního polapili, stavení vypálili." Smýšlení moravských lapek pěkně dokumentují i různé jejich přezdívky.Jed- nomu říkali „kanovník“,5 druhému „opat“,6 jinému zase „der Teufel von der Vorhölle“,7 jeden, protože byl z klášterní osady Rajhradu,8 tedy dostal po- směšné jméno tehdy řeholníkům dávané, totiž „Kuklík“. Jejich proticírkevní smýšlení se ukázalo i za vypuknutí bouří po smrti Husově. Výmluvným a nevývratným toho důkazem jest stížný list české šlechty do Kostnice odeslaný. Potkáváme se v něm s řadou osob známých nám již ze zá- pisů jihlavských a z exkomunikační buly z r. 1399. Z moravských pánů je to Vilém z Pernštýna, Vaněk z Boskovic na Černé hoře exkomunikovaný r. 1399, Jan Puška ml. z Kunštátu seděním na Častolovicích s bratrem Heral- tem mladším. K nim se druží oba Bočkové (starší a mladší) z Kunštátu na Poděbradech, při čemž jest zajímavo stopovati i nepochybný jejich osobní vliv na své okolí. Boček st. byl poručníkem synů Jetřicha z Rychnova, z nichž dva, Jan a Hynek, připojili se k Táborům.9 Podobně se přidal k Husově straně 1 Fol. 20a'. 2 Fol. 33b". 3 Vyd. Mareš, U. d., str. 15. 4 Tamže, str. 19. 5 a 6 Rkp. jihl. fol. 22b'. 7 U. m. 8 Fol. 24b". 9 Documenta Mag. Johannis Hus, str. 580 a 588. Srov. pozn. 6 a 7 na str. 10. 12
Strana 13
podepsáním stížného listu Půta z Častolovic, syn zemřelého Půty, s nímž Boček z Kunštátu na Poděbradech měl polovici na Solnici a Rychmberku. Jediný, kdo se oddělil od rodu kunštátského a přešel k Zikmundovi, byl Jan z Bos- kovic na Brandýse. Zato ale se k nim připojili někteří noví pomocníci. V první řadě to byl Jindřich z Valdštejna, jenž poskytoval útulek opovědníkům na Koldštejně. Zajímavo jest, že i tu možno zjistiti souvislost s dobou předchozí. Byl synem Hynka z Valdštejna († kolem r. 1409) někdy přivržence mar- krabí Prokopa. Sestra jeho Marketa byla manželkou Zikmunda z Křižanova, jenž roku 1402 přepadl Jihlavu.2 Přimyslíme-li si ještě k tomu, že jiný jeho příbuzný, Hašek na Ostroze, byl jedním z hlavních podpůrců moravského hu- sitství, pochopíme dobře, že i Hynek podepsal stížný list a přechovával opověd- níky na Koldštejně patřícímu druhdy jeho strýci Hynkovi. Kromě Jindřicha z Valdštejna potkáváme se mezi moravskými opovědníky s jiným, tento kráte malým sice šlechticem, alé pro hnutí husitské na Moravě významným. Jest to Smil z Moravan, „ježto jemu (jak praví jihlavské zápisy3) pan z Strážnice stál otčie“. Rozumí se ovšem, že ani nepokojné hnízdo Bítov nemohlo zůstati stranou, neboť i jeho majitel Jan z Bítova přivěsil pečet4 k listu do Kostnice. Zjištění jmen pánů přechovávavších moravské lapky na stížném listě nelze jenom tak lehce pominouti. Máť svůj význam i pro bližší poznání vznikajícího hnutí husitského na Moravě. Až dosud sloužila jména podepsaných pánů pouze k poznání vnějšího rozpětí rodícího se nového hnutí náboženského. Na základě hrdelních zápisů jihlavských můžeme z těchto jmen učiniti závěry i pro vnitřní jeho povahu. Povážíme-li, že páni na stížném listě i v záznamech útrpného práva přicházející netoliko skýtali na svých panstvích a zámcích útulek loupežníkům, nýbrž dokonce jim dávali rozkazy k páchání loupeží a s nimi se o uloupené věci dělili, pak docházíme k poznání, že tito pánové měli nejméně práva stěžovati sobě na potupení země české odsouzením Huso- vým, jakož i na zkaženost duchovenstva. Druhý důsledek pak jest, že jako ve stavu duchovenském, tak i mezi šlechtou vyskytli se lidé zcela nepovolaní k spoluúčasti na hnutí reformním. Sledujeme-li záznamy jihlavské, docházíme k poznání, že ještě v roce ná- sledujícím (1416) nezpůsobilo podepsání stížných listů úplnou roztržku v mo- ravské šlechtě, neboť dle jednoho přiznání p. Jan z Boskovic na Brandýse byl ještě dále ve spojení s pány podepsavšími stížný list. Z téhož přiznání se do- vídáme i o příčině tohoto zjevu: Byl to závazek oněch pánů v roce 1414 uči- něný, dle něhož si umínili zničiti Jihlavu za každou cenu.5 Neméně zajímavo 1 Rkp. jihlav. fol. 18b'. 2 Ottův slovník, sv. XXVI, str. 336a—b. 3 Fol. 25b“. 4 Docu- menta str. 584. 5 Fol. 33a"—b'. 13
podepsáním stížného listu Půta z Častolovic, syn zemřelého Půty, s nímž Boček z Kunštátu na Poděbradech měl polovici na Solnici a Rychmberku. Jediný, kdo se oddělil od rodu kunštátského a přešel k Zikmundovi, byl Jan z Bos- kovic na Brandýse. Zato ale se k nim připojili někteří noví pomocníci. V první řadě to byl Jindřich z Valdštejna, jenž poskytoval útulek opovědníkům na Koldštejně. Zajímavo jest, že i tu možno zjistiti souvislost s dobou předchozí. Byl synem Hynka z Valdštejna († kolem r. 1409) někdy přivržence mar- krabí Prokopa. Sestra jeho Marketa byla manželkou Zikmunda z Křižanova, jenž roku 1402 přepadl Jihlavu.2 Přimyslíme-li si ještě k tomu, že jiný jeho příbuzný, Hašek na Ostroze, byl jedním z hlavních podpůrců moravského hu- sitství, pochopíme dobře, že i Hynek podepsal stížný list a přechovával opověd- níky na Koldštejně patřícímu druhdy jeho strýci Hynkovi. Kromě Jindřicha z Valdštejna potkáváme se mezi moravskými opovědníky s jiným, tento kráte malým sice šlechticem, alé pro hnutí husitské na Moravě významným. Jest to Smil z Moravan, „ježto jemu (jak praví jihlavské zápisy3) pan z Strážnice stál otčie“. Rozumí se ovšem, že ani nepokojné hnízdo Bítov nemohlo zůstati stranou, neboť i jeho majitel Jan z Bítova přivěsil pečet4 k listu do Kostnice. Zjištění jmen pánů přechovávavších moravské lapky na stížném listě nelze jenom tak lehce pominouti. Máť svůj význam i pro bližší poznání vznikajícího hnutí husitského na Moravě. Až dosud sloužila jména podepsaných pánů pouze k poznání vnějšího rozpětí rodícího se nového hnutí náboženského. Na základě hrdelních zápisů jihlavských můžeme z těchto jmen učiniti závěry i pro vnitřní jeho povahu. Povážíme-li, že páni na stížném listě i v záznamech útrpného práva přicházející netoliko skýtali na svých panstvích a zámcích útulek loupežníkům, nýbrž dokonce jim dávali rozkazy k páchání loupeží a s nimi se o uloupené věci dělili, pak docházíme k poznání, že tito pánové měli nejméně práva stěžovati sobě na potupení země české odsouzením Huso- vým, jakož i na zkaženost duchovenstva. Druhý důsledek pak jest, že jako ve stavu duchovenském, tak i mezi šlechtou vyskytli se lidé zcela nepovolaní k spoluúčasti na hnutí reformním. Sledujeme-li záznamy jihlavské, docházíme k poznání, že ještě v roce ná- sledujícím (1416) nezpůsobilo podepsání stížných listů úplnou roztržku v mo- ravské šlechtě, neboť dle jednoho přiznání p. Jan z Boskovic na Brandýse byl ještě dále ve spojení s pány podepsavšími stížný list. Z téhož přiznání se do- vídáme i o příčině tohoto zjevu: Byl to závazek oněch pánů v roce 1414 uči- něný, dle něhož si umínili zničiti Jihlavu za každou cenu.5 Neméně zajímavo 1 Rkp. jihlav. fol. 18b'. 2 Ottův slovník, sv. XXVI, str. 336a—b. 3 Fol. 25b“. 4 Docu- menta str. 584. 5 Fol. 33a"—b'. 13
Strana 14
jest, že v popředí událostí roku 1416 zběhlých stojí Boček z Kunštátu na Po- děbradech. Je to svěřený mu statek solnický, z něhož podnikl útok proti ne- náviděné Jihlavě. Súčastnil se ho patrně i Jan z Boskovic na Brandýse a Vilém z Pernštýna, neboť kořist získaná za pomoci jednoho brandýsského zbrojnoše dělila se na Pernštýně.1 A jako z tohoto výpadu se dovídáme o spojení Boč- kově s Pernštýnem a Brandýsem, tak zase jiný výpad rovněž ze Solnice pod- niknutý nás poučuje o spojení s Vaňkem Sokolem z Lamberka. Loupežná tlupa na jeho rozkaz rozejela se odtud až do Slezska, by loupila polské sukno mezi Osoblahou a Ratiboří.2 Projevem starého již nepřátelství na počátku husitského hnutí na Moravě jest i dvojí vpád do Rakous. Jeden se stal ná- vodem p. Viléma z Pernštýna. Východiskem jeho byl Bzenec. Panu Vilémovi vynesla tato invase několik pěkných koní.3 Druhý vpád podnikli asi páni z Kunštátu proti Lichtnštejnovým Valčicím. Soudíme tak z rozdělení kořisti mezi Bočkem a Puškou na Jevišovicích. Stručné výpovědi o loupeživých vý- pravách učiněné dávají nám i tušiti jejich proticírkevní zahrocení. Dovídáme se o tom ze dvou údajů vztahujících se vesměs na Viléma z Pernštýna. Předmě- tem výpravy jeho ze Bzence byl klášter ve Wilhelmcelli, kde jeho žoldnéři oloupili opata o koně, jiná zpráva k jihu Moravy se vztahující jest jakýmsi konkretním dokladem všeobecně stylisované žaloby olomoucké kapituly o pronásledování duchovenstva katolického šlechtou. Výpověď jihlavská nám předvádí i jakéhosi řeholníka, který asi chtěl zachrániti část klášterního po- kladu. Měl u sebe „kříž, stříbrnou monstranci a šestnácte zlatých a kopu vá- žených grošů“. Nešťastnou náhodou padl do rukou panským žoldnéřům, kteří jej o věci připravili a odnesli je p. Vilémovi.4 Roku následujícího dočítáme se již o prvním prolití kněžské krve. Tlupa stojící pod ochranou pánů rychnovských a mající úkryt na Rychnově, Boh- danči a u Valdštýna přepadla (kdy, neudáno blíže) hrad Potštýn a okrvavila tamního kaplana Václava a oběsila Petříka, sluhu purkrabího Rafaele.6 Případ jest zajímavý tím, že nám i dokumentuje nastalou již roztržku v kněžstvu, neboť v jedné obci u Jilemnice měli přechovavače v osobě tamního plebána. Těžko věru říci, že takový kněz, který přechovával u sebe lupiče, měl právo hlásiti se k opravnému programu Husovu! — Jako jiné tlupy, tak i tato měla široký ob- vod „působnosti“, neboť se dočítáme o její žhářské činnosti v okolí Žacléře. 1 Fol. 16a'. 2 Tamže. 3 Fol. U. m. 4 Fol. 3ob"—31a. 5 Jan a Hynek z Rychnova, jejichž poručníkem byl p. Boček z Kunštátu na Poděbradech. Viz pozn. 6. na str. 10. 6 Fol. 13b“. 7 Kromě toho se dočítáme i o loupežné výpravě vedené osobně p. Jindřichem z Vald- štýna. Kořist sestávající většinou z nakradených peněz rozdělili si na Koldštýně, náležejícímu tehdy rodině Valdštýnů. Fol. 18b'. 14
jest, že v popředí událostí roku 1416 zběhlých stojí Boček z Kunštátu na Po- děbradech. Je to svěřený mu statek solnický, z něhož podnikl útok proti ne- náviděné Jihlavě. Súčastnil se ho patrně i Jan z Boskovic na Brandýse a Vilém z Pernštýna, neboť kořist získaná za pomoci jednoho brandýsského zbrojnoše dělila se na Pernštýně.1 A jako z tohoto výpadu se dovídáme o spojení Boč- kově s Pernštýnem a Brandýsem, tak zase jiný výpad rovněž ze Solnice pod- niknutý nás poučuje o spojení s Vaňkem Sokolem z Lamberka. Loupežná tlupa na jeho rozkaz rozejela se odtud až do Slezska, by loupila polské sukno mezi Osoblahou a Ratiboří.2 Projevem starého již nepřátelství na počátku husitského hnutí na Moravě jest i dvojí vpád do Rakous. Jeden se stal ná- vodem p. Viléma z Pernštýna. Východiskem jeho byl Bzenec. Panu Vilémovi vynesla tato invase několik pěkných koní.3 Druhý vpád podnikli asi páni z Kunštátu proti Lichtnštejnovým Valčicím. Soudíme tak z rozdělení kořisti mezi Bočkem a Puškou na Jevišovicích. Stručné výpovědi o loupeživých vý- pravách učiněné dávají nám i tušiti jejich proticírkevní zahrocení. Dovídáme se o tom ze dvou údajů vztahujících se vesměs na Viléma z Pernštýna. Předmě- tem výpravy jeho ze Bzence byl klášter ve Wilhelmcelli, kde jeho žoldnéři oloupili opata o koně, jiná zpráva k jihu Moravy se vztahující jest jakýmsi konkretním dokladem všeobecně stylisované žaloby olomoucké kapituly o pronásledování duchovenstva katolického šlechtou. Výpověď jihlavská nám předvádí i jakéhosi řeholníka, který asi chtěl zachrániti část klášterního po- kladu. Měl u sebe „kříž, stříbrnou monstranci a šestnácte zlatých a kopu vá- žených grošů“. Nešťastnou náhodou padl do rukou panským žoldnéřům, kteří jej o věci připravili a odnesli je p. Vilémovi.4 Roku následujícího dočítáme se již o prvním prolití kněžské krve. Tlupa stojící pod ochranou pánů rychnovských a mající úkryt na Rychnově, Boh- danči a u Valdštýna přepadla (kdy, neudáno blíže) hrad Potštýn a okrvavila tamního kaplana Václava a oběsila Petříka, sluhu purkrabího Rafaele.6 Případ jest zajímavý tím, že nám i dokumentuje nastalou již roztržku v kněžstvu, neboť v jedné obci u Jilemnice měli přechovavače v osobě tamního plebána. Těžko věru říci, že takový kněz, který přechovával u sebe lupiče, měl právo hlásiti se k opravnému programu Husovu! — Jako jiné tlupy, tak i tato měla široký ob- vod „působnosti“, neboť se dočítáme o její žhářské činnosti v okolí Žacléře. 1 Fol. 16a'. 2 Tamže. 3 Fol. U. m. 4 Fol. 3ob"—31a. 5 Jan a Hynek z Rychnova, jejichž poručníkem byl p. Boček z Kunštátu na Poděbradech. Viz pozn. 6. na str. 10. 6 Fol. 13b“. 7 Kromě toho se dočítáme i o loupežné výpravě vedené osobně p. Jindřichem z Vald- štýna. Kořist sestávající většinou z nakradených peněz rozdělili si na Koldštýně, náležejícímu tehdy rodině Valdštýnů. Fol. 18b'. 14
Strana 15
Události moravské se nám v té době nejeví pouze jako dobrodružné epi- sody, nýbrž i jako akce směřující k ovládnutí značné části země. V čele je- jich stáli dva nepokojní a nám již známí pánové: Mladý Boček z Kunštátu na Jevišovicích a Sokol z Lamberka. Společnou akcí, k níž vyhlédli si jakési najaté zrádce, Janka Černého a Mikšíka z Ivančic, chtěli opanovati dvě důležitá místa, Pohořelice a Ivančice. Jan Černý měl zraditi Pohořelice, jež měly připadnouti oběma pánům, kdežto Mikšík měl své město zraditi pánu z Lamberka. V obou podnicích pracovaly peníze a sliby. Jan Černý totiž přijal od jakéhosi Waice pět kop grošů jako svůj díl a kromě toho mu pan z Lamberka ještě slíbil hejtmanství na Pohořelicích. Úklady však byly pro- zrazeny a Waic skončil na pohořelické šibenici. Proticírkevní náladu zna- menitě ilustruje přezdívka „opat“, kterou spiklenci dali jistému Mikulášovi z Nosislavy. Oba zmínění pánové měli asi ještě menší pomocníky. Jejich jména i sídla nás opětně upomínají na staré opovědnictví let předešlých. Byli to: Známý nám již Sudlice z Kraví hory s jakýmsi blíže neoznačeným Vilémem. Jemu pomáhal nám již rovněž známý pomocník druhdy markrabí Prokopa, Krajíř. Kromě toho i poznáváme, že jistý úkol připadal dvěma ode dávna nepokoj- ným hradům Bítovu a Rabštýnu. Můžeme si při tom zároveň utvořiti představu o příčinách společné vojenské akce moravských měst na podzim roku 1409. Sudlice s Vilémem ohrožovali svými výpady z Kraví hory své moravské i rakouské sousedy. Jak jeden pomocník Sudliců přiznal, byl jeho pán pů- vodcem vypálení Rakvic u Mor. Krumlova. Jeho společník Vilém a purk- rabí drozdovický Bryll zase poslali tlupu k přepadení Hardeka. Tažení do Rakous súčastnil se i starý škůdce zemský Krajíř. Měli při tom kteréhosi blíže nejmenovaného rakouského šlechtice, jenž patrně ze zášti k pánu har- deckému jim tajně dodal prach a jiný válečný materiál uschovaný na Rab- štejně. Povaha vpádu do Rakous byla loupežná, vlastním pak jejich výcho- diskem, jak se dočítáme, byl Bítov.2 Tato spíše vnější fakta nejsou bez určitého významu pro církevně-politic- kou situaci. Na jedné straně vidíme Bítov, jehož majitel Jan z Bítova pode- psal stížný list do Kostnice, dále pak husitské centrum na Moravě, hrad Jevišovice, na druhé straně, dvě sousední katolická města Ivančice a Poho- řelice, jež byla zanedlouho právě tak terčem husitských útoků, jako jím byl hrabě z Hardeka, jenž na konec umřel v husitském zajetí (1427), do něhož jej odvedl (1426) nám již také dobře známý opovědník, později vůdce hu- sitský, Hynek z Koldštýna . .. 3 1 Fol. 19a". 2 Fol. 18a". 3 Tomek, Dějiny válek husitských, str. 330 a 379. 16
Události moravské se nám v té době nejeví pouze jako dobrodružné epi- sody, nýbrž i jako akce směřující k ovládnutí značné části země. V čele je- jich stáli dva nepokojní a nám již známí pánové: Mladý Boček z Kunštátu na Jevišovicích a Sokol z Lamberka. Společnou akcí, k níž vyhlédli si jakési najaté zrádce, Janka Černého a Mikšíka z Ivančic, chtěli opanovati dvě důležitá místa, Pohořelice a Ivančice. Jan Černý měl zraditi Pohořelice, jež měly připadnouti oběma pánům, kdežto Mikšík měl své město zraditi pánu z Lamberka. V obou podnicích pracovaly peníze a sliby. Jan Černý totiž přijal od jakéhosi Waice pět kop grošů jako svůj díl a kromě toho mu pan z Lamberka ještě slíbil hejtmanství na Pohořelicích. Úklady však byly pro- zrazeny a Waic skončil na pohořelické šibenici. Proticírkevní náladu zna- menitě ilustruje přezdívka „opat“, kterou spiklenci dali jistému Mikulášovi z Nosislavy. Oba zmínění pánové měli asi ještě menší pomocníky. Jejich jména i sídla nás opětně upomínají na staré opovědnictví let předešlých. Byli to: Známý nám již Sudlice z Kraví hory s jakýmsi blíže neoznačeným Vilémem. Jemu pomáhal nám již rovněž známý pomocník druhdy markrabí Prokopa, Krajíř. Kromě toho i poznáváme, že jistý úkol připadal dvěma ode dávna nepokoj- ným hradům Bítovu a Rabštýnu. Můžeme si při tom zároveň utvořiti představu o příčinách společné vojenské akce moravských měst na podzim roku 1409. Sudlice s Vilémem ohrožovali svými výpady z Kraví hory své moravské i rakouské sousedy. Jak jeden pomocník Sudliců přiznal, byl jeho pán pů- vodcem vypálení Rakvic u Mor. Krumlova. Jeho společník Vilém a purk- rabí drozdovický Bryll zase poslali tlupu k přepadení Hardeka. Tažení do Rakous súčastnil se i starý škůdce zemský Krajíř. Měli při tom kteréhosi blíže nejmenovaného rakouského šlechtice, jenž patrně ze zášti k pánu har- deckému jim tajně dodal prach a jiný válečný materiál uschovaný na Rab- štejně. Povaha vpádu do Rakous byla loupežná, vlastním pak jejich výcho- diskem, jak se dočítáme, byl Bítov.2 Tato spíše vnější fakta nejsou bez určitého významu pro církevně-politic- kou situaci. Na jedné straně vidíme Bítov, jehož majitel Jan z Bítova pode- psal stížný list do Kostnice, dále pak husitské centrum na Moravě, hrad Jevišovice, na druhé straně, dvě sousední katolická města Ivančice a Poho- řelice, jež byla zanedlouho právě tak terčem husitských útoků, jako jím byl hrabě z Hardeka, jenž na konec umřel v husitském zajetí (1427), do něhož jej odvedl (1426) nám již také dobře známý opovědník, později vůdce hu- sitský, Hynek z Koldštýna . .. 3 1 Fol. 19a". 2 Fol. 18a". 3 Tomek, Dějiny válek husitských, str. 330 a 379. 16
Strana 16
Jest jistou ironií, že celá řada škůdců v záznamech jihlavských se vysky- tující dostala na konec milost od samotného Václava IV.! Listiny archivu třeboňského 1 nás o tom zpravující dávají nám i nahlédnouti do podstaty moravských nepokojů po roce 1415. Potvrzují úplně správnost našich po- ukazů na souvislost se starým opovědnictvím a kromě toho nám i prozrazují vlastního jejich strůjce. Byl jím p. Erhart Puška z Kunštátu. Proti němu stála na straně králově města, a to: Brno, Uh. Brod, Uh. Hradiště, Jemnice a Jihlava. Na doléhání svých rádců Zajíce z Hazmburka, Jana ml. z Hradce, minemistra Petra ze Svojšína, Jana Bechyně, Hendrycha z Lažan, Jana ze Smilkova a Jana Hájka z Hodětína uzavřel Václav IV. mír s Erhartem z Kunštátu. To mělo vliv i na města s Erhartem znepřátelená, jimž se dostalo pokynu, by následovala příkladu králova. Stalo se sice tak, ale zdá se, že nikoliv bez obtíží. Datování listin jednotlivých měst dává nám je tušiti. Nej- prve uposlechlo Brno, Jemnice a Jihlava (18. srpna 1417), pak až po osmi měsících uzavřel příměří Uh. Brod a konečně Uh. Hradiště. II PŘÍSPĚVKY K DĚJINÁM HUSITSKÝCH VOJEN NA MORAVĚ rvní důležitá zpráva z počátku nepokojů husitských týká se až dosud tak málo známého jednání v Uherské Skalici konaného někdy v únoru 1419. Ve formuláři legáta Fernanda, biskupa luckého, chovaném v uni- versitní knihovně krakovské (Rkp. 2629, fol. 1a — 2b/II.) zachovaly se nám dvě citační listiny proti královně Žofii, z nichž první, datovaná 20. února 1419, jest zvláště zajímavá. Legát Fernand nám prozrazuje dlouhou již nevoli, s jakou Kurie sledovala činnost královninu. Prý již delší dobu a často při- cházely ke dvoru papežskému zprávy o blahovolném chování královny k hu- sitům. Zofie naprosto nic nedbá na odsouzení Viklefa, Husa i Jeronyma praž- ského, nýbrž podporuje hnutí husitské a potírá neb aspoň nečinně přihlíží k pronásledování katolictví. Legát při tom prozrazuje, kde měli husité své nejpevnější bašty. Byl to hrad královský. Vyčítá Žofii, kterak na svém dvoře i v radě chová novotářské úředníky, a podotýká, že právě oficielní toto pod- porování husitství vzbudilo proti ní největší nevoli. Povstaloť prý takové roz- hořčení proti ní, že císař Zikmund mohl v Kostnici jenom s největšími potížemi 1 Viz listinu č. 2. 16
Jest jistou ironií, že celá řada škůdců v záznamech jihlavských se vysky- tující dostala na konec milost od samotného Václava IV.! Listiny archivu třeboňského 1 nás o tom zpravující dávají nám i nahlédnouti do podstaty moravských nepokojů po roce 1415. Potvrzují úplně správnost našich po- ukazů na souvislost se starým opovědnictvím a kromě toho nám i prozrazují vlastního jejich strůjce. Byl jím p. Erhart Puška z Kunštátu. Proti němu stála na straně králově města, a to: Brno, Uh. Brod, Uh. Hradiště, Jemnice a Jihlava. Na doléhání svých rádců Zajíce z Hazmburka, Jana ml. z Hradce, minemistra Petra ze Svojšína, Jana Bechyně, Hendrycha z Lažan, Jana ze Smilkova a Jana Hájka z Hodětína uzavřel Václav IV. mír s Erhartem z Kunštátu. To mělo vliv i na města s Erhartem znepřátelená, jimž se dostalo pokynu, by následovala příkladu králova. Stalo se sice tak, ale zdá se, že nikoliv bez obtíží. Datování listin jednotlivých měst dává nám je tušiti. Nej- prve uposlechlo Brno, Jemnice a Jihlava (18. srpna 1417), pak až po osmi měsících uzavřel příměří Uh. Brod a konečně Uh. Hradiště. II PŘÍSPĚVKY K DĚJINÁM HUSITSKÝCH VOJEN NA MORAVĚ rvní důležitá zpráva z počátku nepokojů husitských týká se až dosud tak málo známého jednání v Uherské Skalici konaného někdy v únoru 1419. Ve formuláři legáta Fernanda, biskupa luckého, chovaném v uni- versitní knihovně krakovské (Rkp. 2629, fol. 1a — 2b/II.) zachovaly se nám dvě citační listiny proti královně Žofii, z nichž první, datovaná 20. února 1419, jest zvláště zajímavá. Legát Fernand nám prozrazuje dlouhou již nevoli, s jakou Kurie sledovala činnost královninu. Prý již delší dobu a často při- cházely ke dvoru papežskému zprávy o blahovolném chování královny k hu- sitům. Zofie naprosto nic nedbá na odsouzení Viklefa, Husa i Jeronyma praž- ského, nýbrž podporuje hnutí husitské a potírá neb aspoň nečinně přihlíží k pronásledování katolictví. Legát při tom prozrazuje, kde měli husité své nejpevnější bašty. Byl to hrad královský. Vyčítá Žofii, kterak na svém dvoře i v radě chová novotářské úředníky, a podotýká, že právě oficielní toto pod- porování husitství vzbudilo proti ní největší nevoli. Povstaloť prý takové roz- hořčení proti ní, že císař Zikmund mohl v Kostnici jenom s největšími potížemi 1 Viz listinu č. 2. 16
Strana 17
papeže i koncil zdržeti od zavedení církevních trestů proti ní. Přesto (poněvadž jednání Zofie se asi nezlepšilo) nucen byl Fernand pohnati královnu k odpo- vídání. Jelikož ale (jak výslovně praví) „pro krutost kacířů a strach před nimi nemůže se ani legát ani jeho poslové k Žofii dostati, tedy poručil Fernand přibíti citační list na vrata kostela v Uherské Skalici a v Hodoníně. Obsah listiny potvrzuje správnost pochybnosti Tomkovy,l že by sjezd skalický býval nějak přispěl k udržení pokoje v zemi. Vlastní události moravské od roku 1416—1422 dosti důkladně popsal Bret- holz ve svém spise nadepsaném „Ubergabe Mährens an Herzog Albrecht V von Osterreich“.2Jádrem jeho práce byly výpisy z Bočkovy sbírky zem. ar- chivu moravského a codexu č. 261 Cerroniho sbírky téhož archivu a městské účty znojemské. Téma nedovolovalo autorovi překročiti hranice doby vy- tknuté, i bude naším úkolem doplniti moravské události přesahující rámec knihy Bretholzovy. Autor vylíčil důkladně události let 1421—22. Doplnění pouze ještě potře- buje vypsání poměru Znojma k Zikmundovi Korybutovi. Víme již odjinud, kterak znojemští slušně, ale rozhodně odmítli připojiti se ke Korybutovičovi, víme rovněž, že se tak stalo v dorozuměnís Albrechtem rakouským, ale o vlast- ním vyjednávání nenacházíme až dosud žádných zpráv. Aspoň jakés takés světlo nám do této temné episody vrhá kniha znojemských účtů z roku 1422. Víme, kterak koncem května dostalo se moravským městům pozvání od knížete Žikmunda, aby vypravila k němu své zástupce ke dni 6. června.4 Ve Znojmě vyvolalo pozvání patrný rozruch, neboť 20. května poslali do Jihlavy „k vůli podivuhodným událostem“.5 Za čtyry dny již chvátal znojemský pose. do Vídně k Albrechtovi rakouskému s novinami,6 však bylo mu čekati celé tři dny na odpověď. Tato okolnost nám dává tušiti naléhavost poslání znojem- ských k vévodovi. Nečekaliť na něho, až se vrátí, nýbrž hned nazítří (26. kv.) poslali k Albrechtovi zase jiné zástupce, tentokráte konšely. Účel jejich cesty charakterisují dva údaje: Jeli do Vídně „k vůli jistým naléhavým záleži- tostem“ a ještě téhož dne přijeli zpět! Následující položka nám prozrazuje úče. tak rychlé cesty: Odpověď knížeti Zikmundovi, kterou ještě téhož dne poslali Korybutovičovi do Prahy. Při tom se dovídáme ještě o jiné, důležité události. V Brně se toho času konal panský sjezd, na který zase ještě téhož dne poslali znojemští svého zástupce k vůli opatření zevrubných informací. Dne 2. června pak poslali knížeti Zikmundovi zmíněnou již odpověď.7 Z těchto fakt mů- žeme usuzovati takto: Konečné odmítnutí Korybutovo od Znojemských bylo 1 Praha, III, 632. 2 Otiskz AOG, sv. 80, Vídeň, 1893. 3 Dvořák, Dějiny Moravy, sv. I., str. 294. 4 Tamže. 5 Arch. města Znojma, rkp. 11,239., fol. 146a. 6 Fol. 147a. 7 Fol. 148b. 17
papeže i koncil zdržeti od zavedení církevních trestů proti ní. Přesto (poněvadž jednání Zofie se asi nezlepšilo) nucen byl Fernand pohnati královnu k odpo- vídání. Jelikož ale (jak výslovně praví) „pro krutost kacířů a strach před nimi nemůže se ani legát ani jeho poslové k Žofii dostati, tedy poručil Fernand přibíti citační list na vrata kostela v Uherské Skalici a v Hodoníně. Obsah listiny potvrzuje správnost pochybnosti Tomkovy,l že by sjezd skalický býval nějak přispěl k udržení pokoje v zemi. Vlastní události moravské od roku 1416—1422 dosti důkladně popsal Bret- holz ve svém spise nadepsaném „Ubergabe Mährens an Herzog Albrecht V von Osterreich“.2Jádrem jeho práce byly výpisy z Bočkovy sbírky zem. ar- chivu moravského a codexu č. 261 Cerroniho sbírky téhož archivu a městské účty znojemské. Téma nedovolovalo autorovi překročiti hranice doby vy- tknuté, i bude naším úkolem doplniti moravské události přesahující rámec knihy Bretholzovy. Autor vylíčil důkladně události let 1421—22. Doplnění pouze ještě potře- buje vypsání poměru Znojma k Zikmundovi Korybutovi. Víme již odjinud, kterak znojemští slušně, ale rozhodně odmítli připojiti se ke Korybutovičovi, víme rovněž, že se tak stalo v dorozuměnís Albrechtem rakouským, ale o vlast- ním vyjednávání nenacházíme až dosud žádných zpráv. Aspoň jakés takés světlo nám do této temné episody vrhá kniha znojemských účtů z roku 1422. Víme, kterak koncem května dostalo se moravským městům pozvání od knížete Žikmunda, aby vypravila k němu své zástupce ke dni 6. června.4 Ve Znojmě vyvolalo pozvání patrný rozruch, neboť 20. května poslali do Jihlavy „k vůli podivuhodným událostem“.5 Za čtyry dny již chvátal znojemský pose. do Vídně k Albrechtovi rakouskému s novinami,6 však bylo mu čekati celé tři dny na odpověď. Tato okolnost nám dává tušiti naléhavost poslání znojem- ských k vévodovi. Nečekaliť na něho, až se vrátí, nýbrž hned nazítří (26. kv.) poslali k Albrechtovi zase jiné zástupce, tentokráte konšely. Účel jejich cesty charakterisují dva údaje: Jeli do Vídně „k vůli jistým naléhavým záleži- tostem“ a ještě téhož dne přijeli zpět! Následující položka nám prozrazuje úče. tak rychlé cesty: Odpověď knížeti Zikmundovi, kterou ještě téhož dne poslali Korybutovičovi do Prahy. Při tom se dovídáme ještě o jiné, důležité události. V Brně se toho času konal panský sjezd, na který zase ještě téhož dne poslali znojemští svého zástupce k vůli opatření zevrubných informací. Dne 2. června pak poslali knížeti Zikmundovi zmíněnou již odpověď.7 Z těchto fakt mů- žeme usuzovati takto: Konečné odmítnutí Korybutovo od Znojemských bylo 1 Praha, III, 632. 2 Otiskz AOG, sv. 80, Vídeň, 1893. 3 Dvořák, Dějiny Moravy, sv. I., str. 294. 4 Tamže. 5 Arch. města Znojma, rkp. 11,239., fol. 146a. 6 Fol. 147a. 7 Fol. 148b. 17
Strana 18
výsledkem delšího asi vyjednávání, při němž město se neohlíželo pouze na vévodu rakouského, nýbrž i na smýšlení moravského panstva. I jest možno se dohadovati, že ani na sjezdě brněnském nebylo ku poddání se Korybutovi příliš mnoho ochoty, jak ostatně napovídá i Dvořák,1 dle něhož asi značná část moravské šlechty a měst zůstala při Zikmundovi. Druhou neznámou, nebo méně známou zprávou o Moravě v roce 1422 čerpáme z podzimu. Týká se vedení každodenní války uložené kurfiřtům2 od císaře Zikmunda. Na rozkaz císařův přitrhli míšenští k Mostu, kde se s nimi spojili Slezané a šestiměstští (7. října). Lužičany vedl Jindřich či Rampold kníže hlohovský, jenž táhl do Čech přes Moravu. Vojsko Rampoldovo přitáhlo k Mor. Třebové, náležející tehdy Bočkovi staršímu z Kunštátu. Když se přiblížilo k městu, tedy třebovský purkrabí Hanuš Švarc vyjel mu vstříc a nabídnul Rampoldovi hrad pod pod- mínkou svobodného odchodu se všemi věcmi. Rampold jeho nabídku přijal a biskup vratislavský Konrád, jakožto nejvyšší hejtman slezských vojsk přejal město. Švarc nad to se ještě zaručil, že čtyry dny po svém odchodu z hradu nebude táhnoucímu vojsku nikterak škoditi. Víme, že společná výprava do kraje mosteckého skončila žalostně. K tomu lze ještě podotknouti: Dle Tomka3 odtáhli Slezané a Lužičané za hranice již někdy 18. října, zatím co listina o vzdání se Mor. Třebové nás zpravující jest vystavena Rampoldem dne 8. prosince v Jihlavě.4 Listinu tu zpečetili páni, o nichž vystavitel výslovně praví, že přijeli k němu „na pole před svrchupsanú Moravskú Třebovú“ se zprávou o ujednaném vzdání se hradu. Jsou to: Biskup vratislavský Konrád, Albrecht z Koldic, Bernard Pyrek, rytíř Gersdorf a Durink. Datum i jména svědků nám dokazují, že Slezané a Lužičané netáhli od Mostu ze země pryč, nýbrž že se odebrali na Moravu. Z dalších událostí moravských až dosud málo známých zajímají nás boje v roce 1426 vedené. Dvořák ve svých dějinách Moravy připomíná pouze dobytí kláštera dolanského, načež hned přechází k společné výpravě Zikmun- dově a Albrechtově k Třebíči. Zprávy dochované v archivě jihlavském, zno- jemském a vídeňském osvětlují až dosud velmi neúplně známé události mo- ravské roku 1426. Poučujíť nás o tom, co obležení Třebíče předcházelo, jaký byl asi průběh tažení a co po něm následovalo. Znojemské lozunky předvádějí počátek roku 1426 jako velmi bouřlivý. Město se účastnilo netoliko pomocného tažení s olomuckými proti dobytému klášteru dolanskému (znojemští tam protrávili osm neděl),5 nýbrž měli co 1 U. m. 2 Tomek, Dějiny válek husitských, str. 258 a Bezold, König Sigmund u. die Reichs- kriege, str. 111. 3 U. d., str. 260. 4 Zem. arch. mor. Nová sbírka, M. Třebová. Kopie orig. nár. musea v Praze. Viz list. z 8. pros. 1422. 5 Arch. města Znojma, Lozunky z r. 1425, fol. 28a. 18
výsledkem delšího asi vyjednávání, při němž město se neohlíželo pouze na vévodu rakouského, nýbrž i na smýšlení moravského panstva. I jest možno se dohadovati, že ani na sjezdě brněnském nebylo ku poddání se Korybutovi příliš mnoho ochoty, jak ostatně napovídá i Dvořák,1 dle něhož asi značná část moravské šlechty a měst zůstala při Zikmundovi. Druhou neznámou, nebo méně známou zprávou o Moravě v roce 1422 čerpáme z podzimu. Týká se vedení každodenní války uložené kurfiřtům2 od císaře Zikmunda. Na rozkaz císařův přitrhli míšenští k Mostu, kde se s nimi spojili Slezané a šestiměstští (7. října). Lužičany vedl Jindřich či Rampold kníže hlohovský, jenž táhl do Čech přes Moravu. Vojsko Rampoldovo přitáhlo k Mor. Třebové, náležející tehdy Bočkovi staršímu z Kunštátu. Když se přiblížilo k městu, tedy třebovský purkrabí Hanuš Švarc vyjel mu vstříc a nabídnul Rampoldovi hrad pod pod- mínkou svobodného odchodu se všemi věcmi. Rampold jeho nabídku přijal a biskup vratislavský Konrád, jakožto nejvyšší hejtman slezských vojsk přejal město. Švarc nad to se ještě zaručil, že čtyry dny po svém odchodu z hradu nebude táhnoucímu vojsku nikterak škoditi. Víme, že společná výprava do kraje mosteckého skončila žalostně. K tomu lze ještě podotknouti: Dle Tomka3 odtáhli Slezané a Lužičané za hranice již někdy 18. října, zatím co listina o vzdání se Mor. Třebové nás zpravující jest vystavena Rampoldem dne 8. prosince v Jihlavě.4 Listinu tu zpečetili páni, o nichž vystavitel výslovně praví, že přijeli k němu „na pole před svrchupsanú Moravskú Třebovú“ se zprávou o ujednaném vzdání se hradu. Jsou to: Biskup vratislavský Konrád, Albrecht z Koldic, Bernard Pyrek, rytíř Gersdorf a Durink. Datum i jména svědků nám dokazují, že Slezané a Lužičané netáhli od Mostu ze země pryč, nýbrž že se odebrali na Moravu. Z dalších událostí moravských až dosud málo známých zajímají nás boje v roce 1426 vedené. Dvořák ve svých dějinách Moravy připomíná pouze dobytí kláštera dolanského, načež hned přechází k společné výpravě Zikmun- dově a Albrechtově k Třebíči. Zprávy dochované v archivě jihlavském, zno- jemském a vídeňském osvětlují až dosud velmi neúplně známé události mo- ravské roku 1426. Poučujíť nás o tom, co obležení Třebíče předcházelo, jaký byl asi průběh tažení a co po něm následovalo. Znojemské lozunky předvádějí počátek roku 1426 jako velmi bouřlivý. Město se účastnilo netoliko pomocného tažení s olomuckými proti dobytému klášteru dolanskému (znojemští tam protrávili osm neděl),5 nýbrž měli co 1 U. m. 2 Tomek, Dějiny válek husitských, str. 258 a Bezold, König Sigmund u. die Reichs- kriege, str. 111. 3 U. d., str. 260. 4 Zem. arch. mor. Nová sbírka, M. Třebová. Kopie orig. nár. musea v Praze. Viz list. z 8. pros. 1422. 5 Arch. města Znojma, Lozunky z r. 1425, fol. 28a. 18
Strana 19
činiti i ve svém blízkém a vzdáleném okolí. Tři plné týdny leželi u Poho- řelic.' Husité pronikli (nepraví se, kým vedeni) až k Hostěradicím a zapálili je, (někdy před 4. březnem).2 Největší však nebezpečí hrozilo znojemským od Třebíče. Třebíč, jak známo, byla od první výpravy Korybutovy v držení husitském a ohrožovala celou západní Moravu. Někdy v polovici února (před 18. ún.) zpravují nás lozunky znojemské o jakési zradě třebíčských sedláků« a 26. února chvátal již ze Znojma posel k Albrechtovi rakouskému do Brna- s novinami o husitech.4 Od 11. března až po 29. dubna posílali znojemští své zvědy k Třebíči a Jaroměřicím a koncem května dočítáme se již o chystané výpravě proti husitům.5 20. května vyjednával znojemský posel ohledně ja- kési výpravy se zemským hejtmanem moravským Haškem Ostrovským z Vald- štejna, o týden později jel k němu po druhé a potom zajel ještě k olomúckým. K výpravě skutečně došlo. Položka z 8. června uvádí znojemské ve vojsku, jiná položka (z 3. června) prozrazuje, že tažení směřovalo proti Třebíči, kam znojemští poslali vyjednávati k vůli zajatcům.6 Jak dlouho se u Třebíče bo- jovalo, nelze přesně říci. S jistotou můžeme se domnívati, že boje trvaly asi až do polovice července, kdy se na obzoru počal ukazovati nepřítel nový. Znojemští vyslali dne 15. a 22. července zvěda do Čech.7 Patrně se dověděli o sbírání nějakého vojska určeného na Moravu. Položka ze dne 7. srpna po- tvrzuje naše domnění úplně. Dovídáme se z ní, že znojemští zpravili mar- šálka ve Vídni o husitech a zároveň, odkud asi nepřítele čekali. Poslaliť zvěda do Jihlavy a Polné.8 Nezapomínali při tom ani na Třebíč, kde měli asi nějaké tajné přivržence, neboť jejich posel právě v pevném klášteře třebíčském dal komusi deset grošů.9 Kromě toho věnovali i pozornost vypáleným Hostěra- dicím, 10 ale veškera jejich pozornost se tehdy obracela asi k Jihlavě, na niž se valila husitská vojska z Čech. V srpnu lze stopovati pilné přípravy k uví- tání nepřítele. 12. srpna poslali znojemští opět svého zvěda do Čech a zároveň vyjednávali s hejtmanem egenburským, s Kounicemi a Urbanovem. 1 Dne 26. srpna konala se v Mikulově schůzka moravského hejtmana zemského Haška Ostrovského z Valdštejna s Joštem Hechtem z Rosic. Současně se jednalo v Brně o branném zakročení, kam znojemští poslali pro informace.12 Počát- kem září se již bojovalo, a to u Jihlavy. Znojemští tam byli až do 9. září, kdy oznamovali Haškovi Ostrovskému (tehdy v Brně meškajícímu) své odtáhnutí od Jihlavy s prosbou, by poskytnul Jihlavanům pomoc.13 O bojích u Jihlavy lze říci tolik: Z lozunků jihlavských se dovídáme, že husité oblehli město. Kromě toho působil husitům nesnáze jihlavský purkrabí v Kamenici jménem 1 U. m. 2 Fol. 38.a. 3 Fol. 36 a. 4 Fol. 37a. 5 Fol. 52 a. 6 U. m. 7 Fol. 61 a. 8 Fol. 63b. 9 U. m. 10 Fol. 65 a. 11 Fol. 64a—b. 12 Fol. 66 a. 13 Fol. 66b. 19
činiti i ve svém blízkém a vzdáleném okolí. Tři plné týdny leželi u Poho- řelic.' Husité pronikli (nepraví se, kým vedeni) až k Hostěradicím a zapálili je, (někdy před 4. březnem).2 Největší však nebezpečí hrozilo znojemským od Třebíče. Třebíč, jak známo, byla od první výpravy Korybutovy v držení husitském a ohrožovala celou západní Moravu. Někdy v polovici února (před 18. ún.) zpravují nás lozunky znojemské o jakési zradě třebíčských sedláků« a 26. února chvátal již ze Znojma posel k Albrechtovi rakouskému do Brna- s novinami o husitech.4 Od 11. března až po 29. dubna posílali znojemští své zvědy k Třebíči a Jaroměřicím a koncem května dočítáme se již o chystané výpravě proti husitům.5 20. května vyjednával znojemský posel ohledně ja- kési výpravy se zemským hejtmanem moravským Haškem Ostrovským z Vald- štejna, o týden později jel k němu po druhé a potom zajel ještě k olomúckým. K výpravě skutečně došlo. Položka z 8. června uvádí znojemské ve vojsku, jiná položka (z 3. června) prozrazuje, že tažení směřovalo proti Třebíči, kam znojemští poslali vyjednávati k vůli zajatcům.6 Jak dlouho se u Třebíče bo- jovalo, nelze přesně říci. S jistotou můžeme se domnívati, že boje trvaly asi až do polovice července, kdy se na obzoru počal ukazovati nepřítel nový. Znojemští vyslali dne 15. a 22. července zvěda do Čech.7 Patrně se dověděli o sbírání nějakého vojska určeného na Moravu. Položka ze dne 7. srpna po- tvrzuje naše domnění úplně. Dovídáme se z ní, že znojemští zpravili mar- šálka ve Vídni o husitech a zároveň, odkud asi nepřítele čekali. Poslaliť zvěda do Jihlavy a Polné.8 Nezapomínali při tom ani na Třebíč, kde měli asi nějaké tajné přivržence, neboť jejich posel právě v pevném klášteře třebíčském dal komusi deset grošů.9 Kromě toho věnovali i pozornost vypáleným Hostěra- dicím, 10 ale veškera jejich pozornost se tehdy obracela asi k Jihlavě, na niž se valila husitská vojska z Čech. V srpnu lze stopovati pilné přípravy k uví- tání nepřítele. 12. srpna poslali znojemští opět svého zvěda do Čech a zároveň vyjednávali s hejtmanem egenburským, s Kounicemi a Urbanovem. 1 Dne 26. srpna konala se v Mikulově schůzka moravského hejtmana zemského Haška Ostrovského z Valdštejna s Joštem Hechtem z Rosic. Současně se jednalo v Brně o branném zakročení, kam znojemští poslali pro informace.12 Počát- kem září se již bojovalo, a to u Jihlavy. Znojemští tam byli až do 9. září, kdy oznamovali Haškovi Ostrovskému (tehdy v Brně meškajícímu) své odtáhnutí od Jihlavy s prosbou, by poskytnul Jihlavanům pomoc.13 O bojích u Jihlavy lze říci tolik: Z lozunků jihlavských se dovídáme, že husité oblehli město. Kromě toho působil husitům nesnáze jihlavský purkrabí v Kamenici jménem 1 U. m. 2 Fol. 38.a. 3 Fol. 36 a. 4 Fol. 37a. 5 Fol. 52 a. 6 U. m. 7 Fol. 61 a. 8 Fol. 63b. 9 U. m. 10 Fol. 65 a. 11 Fol. 64a—b. 12 Fol. 66 a. 13 Fol. 66b. 19
Strana 20
Hroch, ale s výsledkem nevalným asi, neboť se výslovně dovídáme o ztrátách, jež tam on utrpěl. Týž zápis prozrazuje, že boje trvaly celkem deset neděl. Jelikož se jednalo o výplaty při termínu svatohavelském (16. října), pak možno klásti počátky zápasu o Jihlavu do konce července, což úplně souhlasí s polož- kami znojemskými svědčícími o nepříteli přicházejícím v tu dobu z Cech. Můžeme i naznačiti útočníka: Jednalo se o Tábory,2 protože jihlavští zajatci byli internováni na Táboře. Náklady bojů u Jihlavy vedených nesl asi Al- brecht, kterému znojemští při odvolání svých vojsk od Jihlavy poslali účet. Odchodem znojemských od Jihlavy počíná se nová kapitola. Jejich žádost současně Haškovi odeslaná, v níž ho prosili o pomoc napadeným Jihlavanům, dává nám tušiti, že by bývali rádi při svých sousedech vytrvali, kdyby jich bývalo něco nedonutilo ke krokům opačným. V domněnce této nás ještě více utvrzuje poměrně krátká doba, kterou meškali znojemští u Jihlavy. Položka učiněná v lozuncích znojemských právě týden (16. září) po odtržení od Ji- hlavy potvrzuje naše mínění úplně. Toho dne totiž poslali ze Znojma do Jem- nice zvěda pověřeného pátráním, kam se husité obrátili. Z toho poznáváme, že husité patrně chtěli využíti odtažení vojenských sil ze Znojma k Jihlavě, aby znojemským působili nesnáze v samotném jejich sousedství. Jest ale také možno se domnívati, že tímto krokem chtěli husité nepřímo donutiti znojem- ských k návratu a tím oslabiti Jihlavu. Události tyto přiměly patrně Zik- munda k uzavření branného spolku s Albrechtem rakouským a Bedřichem markrabětem míšenským, jehož účelem bylo podniknouti válečnou výpravu na Moravu. Prameny jihlavské, znojemské a vídeňské umožňují aspoň po- někud stopovati tuto výpravu. Již 2. října4 kvapil znojemský posel do rakouského Recu a odtud k vojsku, důkaz to, že vojsko (které vytrhlo někdy v druhé polovici září do pole)5 bylo již pod velením Albrechtovým. Ten byl 2. října v Lávě, odkud žádal jihlav- ských, by stopovali pilně pohyby nepřítele vpadnuvšího na Moravu a jej o všech jeho pohybech zpravovali. Zároveň jim oznamoval, že nazítří (3. říj.) přijede k němu císař Zikmund.6 Zdá se, že oba panovníci nepostupovali po- tom společně, neboť Albrechta nacházíme ještě 7. října v Lávě, kdežto Zik- mund byl 9. října již v Pohořelicích.7 Skutečně také se potkáváme (7. října s dvojím proudem vojska: Jeden voj ležel po tři dny v Moravských Budě- jovicích, o druhém se nedočítáme ničeho bližšího.8 Jak známo, táhla kato- lická vojska k Třebíči, kam se stahovali husité z Čech, o nichž nesl Albrechtovi 1 Arch. města Jihlavy, Lozunky z r. 1425, fol. 1 a. Srov. d'Elvert, Iglau, str. 105. 2 U. m. 3 Fol. 68b. 4 Lozunky znojem. z r. 1426, fol. 69b. 5 Fol. 69b. 6 Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana. 7 Palacký, U. B. I. strana 409. 8 Lozunky znoj., fol. 70 a. 20
Hroch, ale s výsledkem nevalným asi, neboť se výslovně dovídáme o ztrátách, jež tam on utrpěl. Týž zápis prozrazuje, že boje trvaly celkem deset neděl. Jelikož se jednalo o výplaty při termínu svatohavelském (16. října), pak možno klásti počátky zápasu o Jihlavu do konce července, což úplně souhlasí s polož- kami znojemskými svědčícími o nepříteli přicházejícím v tu dobu z Cech. Můžeme i naznačiti útočníka: Jednalo se o Tábory,2 protože jihlavští zajatci byli internováni na Táboře. Náklady bojů u Jihlavy vedených nesl asi Al- brecht, kterému znojemští při odvolání svých vojsk od Jihlavy poslali účet. Odchodem znojemských od Jihlavy počíná se nová kapitola. Jejich žádost současně Haškovi odeslaná, v níž ho prosili o pomoc napadeným Jihlavanům, dává nám tušiti, že by bývali rádi při svých sousedech vytrvali, kdyby jich bývalo něco nedonutilo ke krokům opačným. V domněnce této nás ještě více utvrzuje poměrně krátká doba, kterou meškali znojemští u Jihlavy. Položka učiněná v lozuncích znojemských právě týden (16. září) po odtržení od Ji- hlavy potvrzuje naše mínění úplně. Toho dne totiž poslali ze Znojma do Jem- nice zvěda pověřeného pátráním, kam se husité obrátili. Z toho poznáváme, že husité patrně chtěli využíti odtažení vojenských sil ze Znojma k Jihlavě, aby znojemským působili nesnáze v samotném jejich sousedství. Jest ale také možno se domnívati, že tímto krokem chtěli husité nepřímo donutiti znojem- ských k návratu a tím oslabiti Jihlavu. Události tyto přiměly patrně Zik- munda k uzavření branného spolku s Albrechtem rakouským a Bedřichem markrabětem míšenským, jehož účelem bylo podniknouti válečnou výpravu na Moravu. Prameny jihlavské, znojemské a vídeňské umožňují aspoň po- někud stopovati tuto výpravu. Již 2. října4 kvapil znojemský posel do rakouského Recu a odtud k vojsku, důkaz to, že vojsko (které vytrhlo někdy v druhé polovici září do pole)5 bylo již pod velením Albrechtovým. Ten byl 2. října v Lávě, odkud žádal jihlav- ských, by stopovali pilně pohyby nepřítele vpadnuvšího na Moravu a jej o všech jeho pohybech zpravovali. Zároveň jim oznamoval, že nazítří (3. říj.) přijede k němu císař Zikmund.6 Zdá se, že oba panovníci nepostupovali po- tom společně, neboť Albrechta nacházíme ještě 7. října v Lávě, kdežto Zik- mund byl 9. října již v Pohořelicích.7 Skutečně také se potkáváme (7. října s dvojím proudem vojska: Jeden voj ležel po tři dny v Moravských Budě- jovicích, o druhém se nedočítáme ničeho bližšího.8 Jak známo, táhla kato- lická vojska k Třebíči, kam se stahovali husité z Čech, o nichž nesl Albrechtovi 1 Arch. města Jihlavy, Lozunky z r. 1425, fol. 1 a. Srov. d'Elvert, Iglau, str. 105. 2 U. m. 3 Fol. 68b. 4 Lozunky znojem. z r. 1426, fol. 69b. 5 Fol. 69b. 6 Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana. 7 Palacký, U. B. I. strana 409. 8 Lozunky znoj., fol. 70 a. 20
Strana 21
zprávy znojemský posel dne 7. října. Výsledek tažení k Třebíči nebyl žádný. Katolická vojska odtrhla bez jakéhokoliv úspěchu od města. Znojemské lo- zunky dávají tušiti, že vojska odtáhla již před koncem října, neboť nachá- zíme Albrechta rakouského již 31. října v Brně.1 Tím se opravuje i údaj Dvořákův,2 dle něhož Albrecht se uchýlil od Třebíče do jižních končin Mo- ravy. Vévoda odebral se v ty strany teprve později, jelikož ještě 11. listopadu meškal v Brně.3 V Rakousích (v Korneuburku) nacházíme ho až dne 2. pro- since.4 Víme, co se událo po nezdaru třebíčském. Husité za vedení Korybutova pronikli ke Znojmu a zmocnili se kláštera Louky. Znojemské lozunky opět prozrazují, co se tehdy na Znojemsku dálo. 2. prosince poslali znojemští v ja- kési záležitosti k Albrechtovi, který jim ponechal ve městě uherskou po- sádku.5 Právě za týden (9. pros.) poslali svého zástupce se zvláštním upozor- něním (ad premuniendum) do Mikulova. Zároveň odeslali zvěda k Jakubovu, odkud patrně hrozilo nebezpečí. Jiná položka mluví již o tažení do pole, jakož i o povaze boje. Znojemští nebojovali s přitáhnuvším nepřítelem, nýbrž s do- mácími povstalci, neboť čteme výslovně o vydáních na příkopy „za povstání“ (tempore sedicionis). Proto se v účtech dočítáme o znojemských jakožto oble- hatelích a nikoliv jako o obležených. Je to odměna za zničení věže.6 Vy- světlení k tomu čerpáme z vydání pro poselstvo znojemské vypravené k vé- vodovi Albrechtovi do Vídně (13. ledna 1426) se žádostí, by jim povolil vybudovati znovu Jevišovice.7 Nyní již také rozumíme dvěma položkám ze 16. prosince, jež nám předvádějí posla od znojemských k Suchému Certovi, t. j. někdejšímu pánu na Jevišovicích.8 Na základě suchých těchto údajů můžeme říci tolik: Útokem husitů na klášter Louku povstali náhle tajní hu- sité po pádu Jevišovic na Znojemsku se skrývající a zmocnili se hradu, aby z něho poznovu ohrožovali celý kraj. Povstání se patrně súčastnil i Suchý Cert, s nímž v polovici prosince vyjednávali znojemští, a když nemohli po dobrém nikterak poříditi, vyvrátili hrad, jejž potom chtěli sobě podržeti, a proto žádali Albrechta rakouského o dovolení, aby ho směli ze strategických důvodů obnoviti. Jak ohledně Jevišovic znojemští pořídili, lze těžce říci, leč s určitostí mů- žeme tvrditi, že se Znojmo důkladně zajišťovalo pro budoucnost. Od 16. pro- since možno stopovati položky svědčící o vybudování jakéhosi opevněného tábora. Toho dne pracovalo pět lidí na stezkách kolem tábora,9 kam se dová- žely vozy materiálu. 10 Od 31. března do 16. dubna 1426 potkáváme se se 1 Fol. 72 a. 2 U. d. 302. 3 Znoj. Lozunky, fol. 72a. 4 Tamže, fol. 74a. 5 Fol. 74a. 6 Fol. 75a a 76b. 7 Fol. 82b. 8 Fol. 77a—b. 9 Fol. 77b. 10 Fol. 96b. 21
zprávy znojemský posel dne 7. října. Výsledek tažení k Třebíči nebyl žádný. Katolická vojska odtrhla bez jakéhokoliv úspěchu od města. Znojemské lo- zunky dávají tušiti, že vojska odtáhla již před koncem října, neboť nachá- zíme Albrechta rakouského již 31. října v Brně.1 Tím se opravuje i údaj Dvořákův,2 dle něhož Albrecht se uchýlil od Třebíče do jižních končin Mo- ravy. Vévoda odebral se v ty strany teprve později, jelikož ještě 11. listopadu meškal v Brně.3 V Rakousích (v Korneuburku) nacházíme ho až dne 2. pro- since.4 Víme, co se událo po nezdaru třebíčském. Husité za vedení Korybutova pronikli ke Znojmu a zmocnili se kláštera Louky. Znojemské lozunky opět prozrazují, co se tehdy na Znojemsku dálo. 2. prosince poslali znojemští v ja- kési záležitosti k Albrechtovi, který jim ponechal ve městě uherskou po- sádku.5 Právě za týden (9. pros.) poslali svého zástupce se zvláštním upozor- něním (ad premuniendum) do Mikulova. Zároveň odeslali zvěda k Jakubovu, odkud patrně hrozilo nebezpečí. Jiná položka mluví již o tažení do pole, jakož i o povaze boje. Znojemští nebojovali s přitáhnuvším nepřítelem, nýbrž s do- mácími povstalci, neboť čteme výslovně o vydáních na příkopy „za povstání“ (tempore sedicionis). Proto se v účtech dočítáme o znojemských jakožto oble- hatelích a nikoliv jako o obležených. Je to odměna za zničení věže.6 Vy- světlení k tomu čerpáme z vydání pro poselstvo znojemské vypravené k vé- vodovi Albrechtovi do Vídně (13. ledna 1426) se žádostí, by jim povolil vybudovati znovu Jevišovice.7 Nyní již také rozumíme dvěma položkám ze 16. prosince, jež nám předvádějí posla od znojemských k Suchému Certovi, t. j. někdejšímu pánu na Jevišovicích.8 Na základě suchých těchto údajů můžeme říci tolik: Útokem husitů na klášter Louku povstali náhle tajní hu- sité po pádu Jevišovic na Znojemsku se skrývající a zmocnili se hradu, aby z něho poznovu ohrožovali celý kraj. Povstání se patrně súčastnil i Suchý Cert, s nímž v polovici prosince vyjednávali znojemští, a když nemohli po dobrém nikterak poříditi, vyvrátili hrad, jejž potom chtěli sobě podržeti, a proto žádali Albrechta rakouského o dovolení, aby ho směli ze strategických důvodů obnoviti. Jak ohledně Jevišovic znojemští pořídili, lze těžce říci, leč s určitostí mů- žeme tvrditi, že se Znojmo důkladně zajišťovalo pro budoucnost. Od 16. pro- since možno stopovati položky svědčící o vybudování jakéhosi opevněného tábora. Toho dne pracovalo pět lidí na stezkách kolem tábora,9 kam se dová- žely vozy materiálu. 10 Od 31. března do 16. dubna 1426 potkáváme se se 1 Fol. 72 a. 2 U. d. 302. 3 Znoj. Lozunky, fol. 72a. 4 Tamže, fol. 74a. 5 Fol. 74a. 6 Fol. 75a a 76b. 7 Fol. 82b. 8 Fol. 77a—b. 9 Fol. 77b. 10 Fol. 96b. 21
Strana 22
zedníky pracujícími na vybudování tábora. Místo tábora nelze přesně ozna- čiti, pouze tolik se o něm dočítáme, že byl na něm nedostatek vody, kterou tam bylo dovážeti.2 Kromě toho se snažili znojemští zajistiti se i ve vypále- ném klášteře louckém, důkaz to, že v oné době (kolem 13. ledna 1426) již nebyl v držení husitů. Po celý týden tam totiž pracovalo 16 zedníků na za- zdívání bran i tajných východů.3 Znojemští dobře věděli, proč se tak pilně připravují. Jak lozunky dokazují, nebylo v jejich okolí pokoje ani na počátku roku 1426. Jevišovice byly sice ztroskotány, ale po dědinách bylo mnoho nebezpečných lidí, jež písař zno- jemský výslovně nazval lupiči (ribaldi).4 Do všech obcí, v nichž podobní lidé se zdržovali, poslali svého posla (6. ledna) k vůli přesným informacím. Zdá se, že brzy nato již opětovně tekla krev. 20. ledna platili znojemští za pohřbení jednoho husity a zároveň poslali zpravodaje do Vídně, Lávy a Hos- těradic.5 O dva dny později posílali výstrahu (ad premuniendum) do Lávy.“ V únoru (10. a 17.) posílali znojemští zvědy do okolí. Místa, kam se ode- brali, dávají nám tušiti, odkud hrozilo nebezpečí. 10. února šel špehoun do Mor. Budějovic a posel do Hostěradic,7 17. posílali znojemští do Třebíče, Mor. Budějovic a k Benešovi z Krhova.8 O týden později (24. února) šel jeden znojemský zvěd do Jakubova, druhý pak do Čech. Patrno z toho, že husitská vojska se již počínala blížiti z Čech na Moravu. Znojemští se hleděli proti nim zajistiti doma vysláním poslů do Hostěradic a do dědin, s nimiž roku minulého učinili asi smutné zkušenosti. Kromě toho zpravili své sousedy v Lávě o pohybech husitského vojska (ex parte gencium).9 Znojemský vyzvědač do Čech odeslaný vrátil se odtud 10. března a hned po jeho příchodu poslalo město zprávy do Jevišovic a 19. března se již asi bojovalo. Toho dne totiž po- chováni dva husité10 a posel ještě v noci do Freinštejnu odeslaný1 prozrazuje důležité věci, o něž běželo. Suché údáje znojemských lozunků docházejí aspoň částečného vysvětlení politickou korespondencí městského archivu vídeňského. Zmínili jsme se o zno- jemském poslu do Lávy dne 24. února. Příčina tohoto poslání byla (dle vídeň- ských akt) následující: Vévoda Albrecht nařídil počátkem února zemskou pohotovost k vůli obraně Rakous proti husitům. Stavům dostalo se lhůty do právě zmíněného 24. února, do kdy měl býti předepsaný počet vojska v Lávě u velitele vojů Albrechtových. V Lávě tedy bylo shromaždiště rakouských vojsk proti husitům.12 Tam znojemští dodávali zprávy o pohybech nepřítele. 1 Fol. 96b. 2 Fol. 95b. 3 Fol. 83a. 4 Fol. 82 a. 5 Fol. 85a a 85b. 6 Fol. 84a. 7 Fol. 86b. 8 Fol. 88b. 9 Fol. 90 a. 10 Fol. — 11 Fol. 96a a 95b. 12 Měst. arch. víd. Listina ze dne 8. ún. 1426. 22
zedníky pracujícími na vybudování tábora. Místo tábora nelze přesně ozna- čiti, pouze tolik se o něm dočítáme, že byl na něm nedostatek vody, kterou tam bylo dovážeti.2 Kromě toho se snažili znojemští zajistiti se i ve vypále- ném klášteře louckém, důkaz to, že v oné době (kolem 13. ledna 1426) již nebyl v držení husitů. Po celý týden tam totiž pracovalo 16 zedníků na za- zdívání bran i tajných východů.3 Znojemští dobře věděli, proč se tak pilně připravují. Jak lozunky dokazují, nebylo v jejich okolí pokoje ani na počátku roku 1426. Jevišovice byly sice ztroskotány, ale po dědinách bylo mnoho nebezpečných lidí, jež písař zno- jemský výslovně nazval lupiči (ribaldi).4 Do všech obcí, v nichž podobní lidé se zdržovali, poslali svého posla (6. ledna) k vůli přesným informacím. Zdá se, že brzy nato již opětovně tekla krev. 20. ledna platili znojemští za pohřbení jednoho husity a zároveň poslali zpravodaje do Vídně, Lávy a Hos- těradic.5 O dva dny později posílali výstrahu (ad premuniendum) do Lávy.“ V únoru (10. a 17.) posílali znojemští zvědy do okolí. Místa, kam se ode- brali, dávají nám tušiti, odkud hrozilo nebezpečí. 10. února šel špehoun do Mor. Budějovic a posel do Hostěradic,7 17. posílali znojemští do Třebíče, Mor. Budějovic a k Benešovi z Krhova.8 O týden později (24. února) šel jeden znojemský zvěd do Jakubova, druhý pak do Čech. Patrno z toho, že husitská vojska se již počínala blížiti z Čech na Moravu. Znojemští se hleděli proti nim zajistiti doma vysláním poslů do Hostěradic a do dědin, s nimiž roku minulého učinili asi smutné zkušenosti. Kromě toho zpravili své sousedy v Lávě o pohybech husitského vojska (ex parte gencium).9 Znojemský vyzvědač do Čech odeslaný vrátil se odtud 10. března a hned po jeho příchodu poslalo město zprávy do Jevišovic a 19. března se již asi bojovalo. Toho dne totiž po- chováni dva husité10 a posel ještě v noci do Freinštejnu odeslaný1 prozrazuje důležité věci, o něž běželo. Suché údáje znojemských lozunků docházejí aspoň částečného vysvětlení politickou korespondencí městského archivu vídeňského. Zmínili jsme se o zno- jemském poslu do Lávy dne 24. února. Příčina tohoto poslání byla (dle vídeň- ských akt) následující: Vévoda Albrecht nařídil počátkem února zemskou pohotovost k vůli obraně Rakous proti husitům. Stavům dostalo se lhůty do právě zmíněného 24. února, do kdy měl býti předepsaný počet vojska v Lávě u velitele vojů Albrechtových. V Lávě tedy bylo shromaždiště rakouských vojsk proti husitům.12 Tam znojemští dodávali zprávy o pohybech nepřítele. 1 Fol. 96b. 2 Fol. 95b. 3 Fol. 83a. 4 Fol. 82 a. 5 Fol. 85a a 85b. 6 Fol. 84a. 7 Fol. 86b. 8 Fol. 88b. 9 Fol. 90 a. 10 Fol. — 11 Fol. 96a a 95b. 12 Měst. arch. víd. Listina ze dne 8. ún. 1426. 22
Strana 23
Odjinud víme, že 24. února se konala důležitá porada ve Vídni. Súčastnil se jí císař Zikmund, papežský legát, kurfiřti a knížata rakouská. Učelem kon- ference byla výprava proti husitům, na níž měli Rakušané pomoci zvláště Lichtnštejnovi. Výsledek expedice byl žalostný. Rakušané byli poraženi a husité pronikli až k Dunaji.1 Na Moravě zmocnili se husité zradou Břeclavě, o níž toho roku na podzim došlo k urputným bojům. O bojích břeclavských dovídáme se rovněž z vídeňské korespondence. Albrecht přitáhl v srpnu na Moravu a jal se obléhali město. Obležení se pro- táhlo až dlouho do podzimu. K rozhodným bojům došlo někdy koncem října, kdy Prokop Holý spěchal obleženým z Čech na pomoc. Prokop kromě toho chtěl ještě opakovati svůj vpád do Rakous. 26. října psal Albrecht z ležení břeclavského o pomoc do Vídně. Sděloval v něm, že husité leží v Ivančicích, čekajíce na ostatní voje shora táhnoucí.2 V jaké úzkosti Albrecht byl, mů- žeme si představiti z toho, že nařizoval vídeňským, aby táhli ve dne v noci, jenom aby co nejdříve byli u něho, jakož i z oné okolnosti, že téhož dne psal jim ještě druhý list, v němž jich opětovně žádal o rychlou pomoc, neboť husité prý byli již pouze asi čtyry míle od něho.3 Dne 28. října povolal do pole dokonce i všechny vídeňské kupce,4 o den později (29. říj.) hlásil vídeňským, že nepřítel již jest docela blízko, tedy ať přijdou na pomoc všichni — staří i mladí!5 Jako počátkem roku, tak i na podzim skončila výprava Albrechtova nezdarem. Obležením Břeclavě nebylo asi válečným událostem moravským konce. Husité asi pokračovali uvnitř země. Dovídáme se o tom z listu Albrechta ra- kouského k brněnským.6 Vévoda jim odpovídá, že nemůže jim poslati na pomoc jistého Čeňka, poněvadž je zaměstnán u hradu Týnice, ale jakmile bude možno, vyhoví jejich žádosti. Albrecht při tom prozrazuje, že nepřítel se blížil k Brnu, aby je oblehnul. A jako rok 1426 končil krvavě, tak i ani nový rok nepočínal o nic lépe. Znojemské lozunky nás zpravují o výpravě podniknuté směrem k Hostě- radicím, k Žeroticům. Došlo k ní někdy před 25. dubnem. Do dalších udá- lostí zasáhnul patrně převrat provedený v Praze Rokycanou. Znojemští vě- novali vypuzení Korybutovu důkladnou pozornost. Od 4. května až do srpna lze stopovati znojemské vyzvědače posílané do Čech,8 jednou (19. srpna) přímo do Prahy a do Třebíče.9 Ze Znojma šly noviny dále, na dvůr vévody rakouského. V době samého převratu pražského, dne 27. dubna konala se ve Znojmě asi důležitá schůzka. Hostiliť u sebe znojemští pana Menharta 1 Chronicon Claustro-Neoburgense (ed. Zeibig v AOG), VII., str. 429. 2 Měst. arch. víd. Listina z 26. října 1426. 3 Tamže. 4Ibidem. 5 Tamže. 6 Měst. arch. víd. Listina z 9. pros. 1426. 7 Arch. města Znojma, Rkp. C. 423 fol. 33 a. 8 Fol. 51b, 55 a, 58 a, 60 a. 9 Fol. 63a. 23
Odjinud víme, že 24. února se konala důležitá porada ve Vídni. Súčastnil se jí císař Zikmund, papežský legát, kurfiřti a knížata rakouská. Učelem kon- ference byla výprava proti husitům, na níž měli Rakušané pomoci zvláště Lichtnštejnovi. Výsledek expedice byl žalostný. Rakušané byli poraženi a husité pronikli až k Dunaji.1 Na Moravě zmocnili se husité zradou Břeclavě, o níž toho roku na podzim došlo k urputným bojům. O bojích břeclavských dovídáme se rovněž z vídeňské korespondence. Albrecht přitáhl v srpnu na Moravu a jal se obléhali město. Obležení se pro- táhlo až dlouho do podzimu. K rozhodným bojům došlo někdy koncem října, kdy Prokop Holý spěchal obleženým z Čech na pomoc. Prokop kromě toho chtěl ještě opakovati svůj vpád do Rakous. 26. října psal Albrecht z ležení břeclavského o pomoc do Vídně. Sděloval v něm, že husité leží v Ivančicích, čekajíce na ostatní voje shora táhnoucí.2 V jaké úzkosti Albrecht byl, mů- žeme si představiti z toho, že nařizoval vídeňským, aby táhli ve dne v noci, jenom aby co nejdříve byli u něho, jakož i z oné okolnosti, že téhož dne psal jim ještě druhý list, v němž jich opětovně žádal o rychlou pomoc, neboť husité prý byli již pouze asi čtyry míle od něho.3 Dne 28. října povolal do pole dokonce i všechny vídeňské kupce,4 o den později (29. říj.) hlásil vídeňským, že nepřítel již jest docela blízko, tedy ať přijdou na pomoc všichni — staří i mladí!5 Jako počátkem roku, tak i na podzim skončila výprava Albrechtova nezdarem. Obležením Břeclavě nebylo asi válečným událostem moravským konce. Husité asi pokračovali uvnitř země. Dovídáme se o tom z listu Albrechta ra- kouského k brněnským.6 Vévoda jim odpovídá, že nemůže jim poslati na pomoc jistého Čeňka, poněvadž je zaměstnán u hradu Týnice, ale jakmile bude možno, vyhoví jejich žádosti. Albrecht při tom prozrazuje, že nepřítel se blížil k Brnu, aby je oblehnul. A jako rok 1426 končil krvavě, tak i ani nový rok nepočínal o nic lépe. Znojemské lozunky nás zpravují o výpravě podniknuté směrem k Hostě- radicím, k Žeroticům. Došlo k ní někdy před 25. dubnem. Do dalších udá- lostí zasáhnul patrně převrat provedený v Praze Rokycanou. Znojemští vě- novali vypuzení Korybutovu důkladnou pozornost. Od 4. května až do srpna lze stopovati znojemské vyzvědače posílané do Čech,8 jednou (19. srpna) přímo do Prahy a do Třebíče.9 Ze Znojma šly noviny dále, na dvůr vévody rakouského. V době samého převratu pražského, dne 27. dubna konala se ve Znojmě asi důležitá schůzka. Hostiliť u sebe znojemští pana Menharta 1 Chronicon Claustro-Neoburgense (ed. Zeibig v AOG), VII., str. 429. 2 Měst. arch. víd. Listina z 26. října 1426. 3 Tamže. 4Ibidem. 5 Tamže. 6 Měst. arch. víd. Listina z 9. pros. 1426. 7 Arch. města Znojma, Rkp. C. 423 fol. 33 a. 8 Fol. 51b, 55 a, 58 a, 60 a. 9 Fol. 63a. 23
Strana 24
z Hradce s rakouskými pány Hohenberkem a Scheckem.1 Jest možno, že jako jindy, tak i tehdy došly české události ohlasu na Moravě. Znojemské účty dávají nám tušiti jakýsi neklid v západní Moravě. Dne 24. června ro- zeslalo město listy do dědin okolních,2 počátkem září věnovali znojemští pozornost Velkému Meziříčí3 a Templštejnu4 a hned nato posílali zprávy Albrechtovi rakouskému. Koncem toho měsíce došlo již asi k bojům, neboť 28. září poslali výstrahu do Lávy5 a 4. října již zpravovali vévodu o váleč- ných zajatcích.6 Z dalších položek se dovídáme, že pravděpodobně se opět bojovalo o Jevišovice. Poslaliť tam (18. říj.) znojemští vyjednávati ohledně zajatců.7 Poněvadž před tím jednali o téže věci s Albrechtem rakouským, jest velmi pravděpodobno, že jeho vojsko leželo zase u nepokojného hradu. Zvědové posílaní směrem k Mor. Budějovicím a k Telči nám prozrazují po- sily přicházející moravským husitům směrem z Čech. Boje se protáhly až ke konci roku. Dne 30. listopadu posílali znojemští v noci do Jemnice; příčina tak naléhavého poslání vysvítá z položky (asi 23. listopadu učiněné) mluvící výslovně o táborské výpravě.9 Před vánocemi (21. pros.) vyzvídali v okolí Telče a zároveň i platili jednomu sousedovi útraty u Jevišovic. V téže době i prostředkovali mezi císařem Zikmundem a Brnem, kam poslali králův list; zároveň (jak praví) v téže příčině poslali zprávu i do Eggenburku a Lá- vy. 0 Jest možno, že se jednalo o obraně proti husitům, protože v té době (21. pros.), kdy se dočítáme o táborské výpravě a o vyzvědači do Čech poslaném, poslali znojemští výstrahu do Brna.11 V nepřátelství se pokračovalo i roku následujícího, 1428. Události na Zno- jemsku zdají se býti jednak pokračováním běhů léta minulého, jednak ohlasem husitského vpádu přes Moravu na Slovensko. Již 8. února posílali znojemští svého vyzvědače do Uher, ale zároveň i dostali výstrahu z Jihlavy.12 Odtud obdrželi podobné návěští 16. února. Obsah jejich zůstává nám utajen, leč mů- žeme se domnívati, že v západní Moravě v té době se opět válčilo. Na událos- tech měl (jak se dá mysleti) zájem vévoda Albrecht, jemuž referovali znojemští o všem, co se dělo v kraji, a u něhož dlel (v Lávě) koncem března jihlavský hejtman Ebser.13 Od ledna až do konce května potkáváme se se zprávami dávajícími tušiti boje u Jevišovic. Tak 7. března posílali znojemští do Vídně zprávu o budovách jevišovických a zároveň i několik výstrah. 4 Potom se 1 Fol. 43a. 2 Fol. 56b. 3 Fol. 65b. 4 Fol. 67a. 5 Fol. 68 b. 6 69b. 7 71b. 876b. 981a. 10 79a. 11 Jihlavské lozunky z roku 1427 mluví též o obležení Jihlavy Roháčem z Dubé. Nelze přesně říci, kdy tomu tak bylo. Z položky učiněné o tom dne 29. září možno dobu obležení klásti nejpozději na léto 1427. (Fol. 1a ) 12 — 13 Znojemské lozunky z roku 1428, fol. 90 b. 14 Fol. 87b. 24
z Hradce s rakouskými pány Hohenberkem a Scheckem.1 Jest možno, že jako jindy, tak i tehdy došly české události ohlasu na Moravě. Znojemské účty dávají nám tušiti jakýsi neklid v západní Moravě. Dne 24. června ro- zeslalo město listy do dědin okolních,2 počátkem září věnovali znojemští pozornost Velkému Meziříčí3 a Templštejnu4 a hned nato posílali zprávy Albrechtovi rakouskému. Koncem toho měsíce došlo již asi k bojům, neboť 28. září poslali výstrahu do Lávy5 a 4. října již zpravovali vévodu o váleč- ných zajatcích.6 Z dalších položek se dovídáme, že pravděpodobně se opět bojovalo o Jevišovice. Poslaliť tam (18. říj.) znojemští vyjednávati ohledně zajatců.7 Poněvadž před tím jednali o téže věci s Albrechtem rakouským, jest velmi pravděpodobno, že jeho vojsko leželo zase u nepokojného hradu. Zvědové posílaní směrem k Mor. Budějovicím a k Telči nám prozrazují po- sily přicházející moravským husitům směrem z Čech. Boje se protáhly až ke konci roku. Dne 30. listopadu posílali znojemští v noci do Jemnice; příčina tak naléhavého poslání vysvítá z položky (asi 23. listopadu učiněné) mluvící výslovně o táborské výpravě.9 Před vánocemi (21. pros.) vyzvídali v okolí Telče a zároveň i platili jednomu sousedovi útraty u Jevišovic. V téže době i prostředkovali mezi císařem Zikmundem a Brnem, kam poslali králův list; zároveň (jak praví) v téže příčině poslali zprávu i do Eggenburku a Lá- vy. 0 Jest možno, že se jednalo o obraně proti husitům, protože v té době (21. pros.), kdy se dočítáme o táborské výpravě a o vyzvědači do Čech poslaném, poslali znojemští výstrahu do Brna.11 V nepřátelství se pokračovalo i roku následujícího, 1428. Události na Zno- jemsku zdají se býti jednak pokračováním běhů léta minulého, jednak ohlasem husitského vpádu přes Moravu na Slovensko. Již 8. února posílali znojemští svého vyzvědače do Uher, ale zároveň i dostali výstrahu z Jihlavy.12 Odtud obdrželi podobné návěští 16. února. Obsah jejich zůstává nám utajen, leč mů- žeme se domnívati, že v západní Moravě v té době se opět válčilo. Na událos- tech měl (jak se dá mysleti) zájem vévoda Albrecht, jemuž referovali znojemští o všem, co se dělo v kraji, a u něhož dlel (v Lávě) koncem března jihlavský hejtman Ebser.13 Od ledna až do konce května potkáváme se se zprávami dávajícími tušiti boje u Jevišovic. Tak 7. března posílali znojemští do Vídně zprávu o budovách jevišovických a zároveň i několik výstrah. 4 Potom se 1 Fol. 43a. 2 Fol. 56b. 3 Fol. 65b. 4 Fol. 67a. 5 Fol. 68 b. 6 69b. 7 71b. 876b. 981a. 10 79a. 11 Jihlavské lozunky z roku 1427 mluví též o obležení Jihlavy Roháčem z Dubé. Nelze přesně říci, kdy tomu tak bylo. Z položky učiněné o tom dne 29. září možno dobu obležení klásti nejpozději na léto 1427. (Fol. 1a ) 12 — 13 Znojemské lozunky z roku 1428, fol. 90 b. 14 Fol. 87b. 24
Strana 25
potkáváme ještě několikráte s posly k Jevišovicím vypravenými. Zajímavo jest, že znojemští věnovali pozornost i místům z předešlých již husitských tažení známým. Jsou to: Hostěradice, Žerotice, k nimž druží se ještě hrady Rabštejn, Templštejn a osada Budkovice. Rabštejn se nám jeví jako místo v držení husitském, neboť znojemští posílali (21. břez.) kohosi do Rouchovan k pozorování Rabštejna.1 K témuž hradu znovu posílali ještě 30. března. Po- čátkem května (2.) platili znojemští za pohřeb zajatce2 a zároveň posílali zvěda do Budkovic, a 30. května nacházíme dva posly: Jeden šel k vojsku, druhý do Jevišovic.3 O aktuelnosti Jevišovic svědčí poslové tam 23. května dvakráte po sobě odeslaní. K tomu ještě přikročuje zajímavá položka za vykli- zení u vlčí jámy (lupanar) téhož dne učiněná.4 Ze všech těchto údajů možno souditi o bojích s husity na Znojemsku táhnoucích se až do polovice roku 1428. O dalších bězích válečných na Moravě nepodařilo se mi nalézti více nových údajů. III DOBA PODĚBRADSKÁ A) DO SMRTI PTAČKOVY ako ve všech obdobích historických nelze vpadnouti in medias res, tak i při době poděbradské nutno jest navázati nejprve na předchozí a ji připravující události. V počátcích moravského období poděbradského až dosud poměrně tak málo známého hraje nemalou roli seskupení stran. Všímáme-li si vůdčích osobností moravských v době husitských vojen a na počátku doby poděbradské, vidíme na první pohled poměrně málo osobních přesunů, ba některé osobnosti nás živě upomínají na dobu prvního třídění duchů, dobu opovědnictví na rozhraní XIV. a XV. století i na stížný list do Kostnice. Tím jest ovšem dán i směr událostem v době Ptačkově. Pro seskupení na Moravě mají pro nás značný význam dosud málo známá příměří uzavřená s městem Brnem a se stranou Albrechtovou vůbec. Je opravdu velmi zajímavo sledovati příměří uzavřená v letech 1429-31. Zápisy z let 1429 a 1430 jsou důležity tím, že strana císaře Zikmunda neuzavírala příměří s jednotnou stranou husitskou, nýbrž odděleně s Tábority a se šlech- tou. Možno proto se domnívati, že jako v Cechách, tak ani na Moravě ne- bylo ve straně husitské jednoty, a že v důsledku toho Táboři postupovali 1 „Ad conspiciendum Rabenstein“, fol. 89 b. 2 Fol. 96 a. 3 Fol. 100 b. 4 Fol. 99b. 26
potkáváme ještě několikráte s posly k Jevišovicím vypravenými. Zajímavo jest, že znojemští věnovali pozornost i místům z předešlých již husitských tažení známým. Jsou to: Hostěradice, Žerotice, k nimž druží se ještě hrady Rabštejn, Templštejn a osada Budkovice. Rabštejn se nám jeví jako místo v držení husitském, neboť znojemští posílali (21. břez.) kohosi do Rouchovan k pozorování Rabštejna.1 K témuž hradu znovu posílali ještě 30. března. Po- čátkem května (2.) platili znojemští za pohřeb zajatce2 a zároveň posílali zvěda do Budkovic, a 30. května nacházíme dva posly: Jeden šel k vojsku, druhý do Jevišovic.3 O aktuelnosti Jevišovic svědčí poslové tam 23. května dvakráte po sobě odeslaní. K tomu ještě přikročuje zajímavá položka za vykli- zení u vlčí jámy (lupanar) téhož dne učiněná.4 Ze všech těchto údajů možno souditi o bojích s husity na Znojemsku táhnoucích se až do polovice roku 1428. O dalších bězích válečných na Moravě nepodařilo se mi nalézti více nových údajů. III DOBA PODĚBRADSKÁ A) DO SMRTI PTAČKOVY ako ve všech obdobích historických nelze vpadnouti in medias res, tak i při době poděbradské nutno jest navázati nejprve na předchozí a ji připravující události. V počátcích moravského období poděbradského až dosud poměrně tak málo známého hraje nemalou roli seskupení stran. Všímáme-li si vůdčích osobností moravských v době husitských vojen a na počátku doby poděbradské, vidíme na první pohled poměrně málo osobních přesunů, ba některé osobnosti nás živě upomínají na dobu prvního třídění duchů, dobu opovědnictví na rozhraní XIV. a XV. století i na stížný list do Kostnice. Tím jest ovšem dán i směr událostem v době Ptačkově. Pro seskupení na Moravě mají pro nás značný význam dosud málo známá příměří uzavřená s městem Brnem a se stranou Albrechtovou vůbec. Je opravdu velmi zajímavo sledovati příměří uzavřená v letech 1429-31. Zápisy z let 1429 a 1430 jsou důležity tím, že strana císaře Zikmunda neuzavírala příměří s jednotnou stranou husitskou, nýbrž odděleně s Tábority a se šlech- tou. Možno proto se domnívati, že jako v Cechách, tak ani na Moravě ne- bylo ve straně husitské jednoty, a že v důsledku toho Táboři postupovali 1 „Ad conspiciendum Rabenstein“, fol. 89 b. 2 Fol. 96 a. 3 Fol. 100 b. 4 Fol. 99b. 26
Strana 26
odděleně od panstva. Obě smlouvy s Tábority ujednané předvádějí nám hejtmana Diviše z Přehořova jako vůdce moravských radikálů husitských. Uzavíral totiž příměří netoliko jako hejtman na Mor. Krumlově, nýbrž i jménem druhých dvou táborských posádek moravských, ivančické a tře- bíčské. V roce 1429 slíbil ponechati brněnských v klidu až do sv. Martina i za táborského hejtmana Jana st. ze Sobětic, velitele na Třebíči, 1 léta ná- sledujícího učinil podobný závazek jako hejtman krumlovský a zároveň i ivančický. 2 Z pánů poznáváme jediného přivržence táborství. Jest jím Jan Suchý čert z Kunštátu. Mírnější stranu husitskou představuje velká šlechta moravská. V čele jejím vidíme Pernštýny a Kravaře, tedy rody stojící od počátku hnutí husitského v jeho čele. 3 Jako předzvěst dalších událostí k nám mluví mírný list z roku 1431, v němž tito moravští pánové k sobě přibrali i pana Ptačka z Pirkštejna, vůdčího to českého politika v době anarchie hu- sitské (1440—1444). Zdá se, že vrcholem tohoto seskupování moravské šlechty byl landfríd 16. ledna 1436 uzavřený, do něhož se zapsal i pan Jiřík z Kun- štátu na Poděbradech. Jak z toho vysvítá, byla již na konci života císaře Zikmunda dosti silná skupina moravského husitského panstva sympatisující s Ptačkem z Pirkštejna a stojící proti císaři a Táboritům. Nesmíme však mys- leti, že šlechta stojící na straně Zikmundově byla samo sebou katolická. Ze stížnosti Heralta z Kunštátu na Lysicích zaslané vídeňským4 se dovídáme, že zemský hejtman moravský držel sobě dva husitské kněze a že podepsal stížný list (do Kostnice). Proto jsem stranu Zikmundovu nazval stranou císařskou, ni- koliv katolickou. Takové seskupení hrálo zanedlouho důležitou úlohu, totiž při nastoupení Albrechtově. Víme, že Albrechtovi bylo raziti si cestu do Prahy mečem. K jeho tažení do Cech lze přičiniti několik nových podrobností. Víme již odjinud o po- selství Albrechtově do Krakova před 1. červnem 1438 vypraveném. Místo k narovnání s Polskem došlo k přiostření poměru, neboť poslové rakouští viděli na vlastní oči válečné přípravy Poláků a pán jejich byl polskými prů- tahy a vytáčkami ve své nedůvěře jenom utvrzen.5 Z dopisů Albrechtových té doby do Vídně odeslaných možno usouditi, že vévoda považoval odeslání svých zástupců do Polska za pouhou formalitu, neboť Poláci se v jejich pří- tomnosti chystali do pole, pročež Albrecht činil totéž. V době (3. června), kdy Rakušané snad ještě ani do Polska nedojeli, meškal již Albrecht se svým 1 Listina dat. na Ivančicích 23. září 1429. 2 Viz list. dat. na Mor. Krumlově 15. září 1429. 3 Zajímavo jest, že Jan z Pernštýna ze dne 27. října 1429 zaručil se za služebníka svého Mikuláše Clupka seděním na Kosikově. Tento Člupek v době opovědnictví prokazoval Vilémovi z Pern- štýna znamenité služby. 4 List. dat. v Brně 8. list. 1430. 5 List. dat. ve Znojmě 3. června 1438. 26
odděleně od panstva. Obě smlouvy s Tábority ujednané předvádějí nám hejtmana Diviše z Přehořova jako vůdce moravských radikálů husitských. Uzavíral totiž příměří netoliko jako hejtman na Mor. Krumlově, nýbrž i jménem druhých dvou táborských posádek moravských, ivančické a tře- bíčské. V roce 1429 slíbil ponechati brněnských v klidu až do sv. Martina i za táborského hejtmana Jana st. ze Sobětic, velitele na Třebíči, 1 léta ná- sledujícího učinil podobný závazek jako hejtman krumlovský a zároveň i ivančický. 2 Z pánů poznáváme jediného přivržence táborství. Jest jím Jan Suchý čert z Kunštátu. Mírnější stranu husitskou představuje velká šlechta moravská. V čele jejím vidíme Pernštýny a Kravaře, tedy rody stojící od počátku hnutí husitského v jeho čele. 3 Jako předzvěst dalších událostí k nám mluví mírný list z roku 1431, v němž tito moravští pánové k sobě přibrali i pana Ptačka z Pirkštejna, vůdčího to českého politika v době anarchie hu- sitské (1440—1444). Zdá se, že vrcholem tohoto seskupování moravské šlechty byl landfríd 16. ledna 1436 uzavřený, do něhož se zapsal i pan Jiřík z Kun- štátu na Poděbradech. Jak z toho vysvítá, byla již na konci života císaře Zikmunda dosti silná skupina moravského husitského panstva sympatisující s Ptačkem z Pirkštejna a stojící proti císaři a Táboritům. Nesmíme však mys- leti, že šlechta stojící na straně Zikmundově byla samo sebou katolická. Ze stížnosti Heralta z Kunštátu na Lysicích zaslané vídeňským4 se dovídáme, že zemský hejtman moravský držel sobě dva husitské kněze a že podepsal stížný list (do Kostnice). Proto jsem stranu Zikmundovu nazval stranou císařskou, ni- koliv katolickou. Takové seskupení hrálo zanedlouho důležitou úlohu, totiž při nastoupení Albrechtově. Víme, že Albrechtovi bylo raziti si cestu do Prahy mečem. K jeho tažení do Cech lze přičiniti několik nových podrobností. Víme již odjinud o po- selství Albrechtově do Krakova před 1. červnem 1438 vypraveném. Místo k narovnání s Polskem došlo k přiostření poměru, neboť poslové rakouští viděli na vlastní oči válečné přípravy Poláků a pán jejich byl polskými prů- tahy a vytáčkami ve své nedůvěře jenom utvrzen.5 Z dopisů Albrechtových té doby do Vídně odeslaných možno usouditi, že vévoda považoval odeslání svých zástupců do Polska za pouhou formalitu, neboť Poláci se v jejich pří- tomnosti chystali do pole, pročež Albrecht činil totéž. V době (3. června), kdy Rakušané snad ještě ani do Polska nedojeli, meškal již Albrecht se svým 1 Listina dat. na Ivančicích 23. září 1429. 2 Viz list. dat. na Mor. Krumlově 15. září 1429. 3 Zajímavo jest, že Jan z Pernštýna ze dne 27. října 1429 zaručil se za služebníka svého Mikuláše Clupka seděním na Kosikově. Tento Člupek v době opovědnictví prokazoval Vilémovi z Pern- štýna znamenité služby. 4 List. dat. v Brně 8. list. 1430. 5 List. dat. ve Znojmě 3. června 1438. 26
Strana 27
vojskem ve Znojmě, odkud psal vídeňským, aby se připravili do pole, tak aby na zavolání mohli okamžitě vytrhnouti. Svůj rozkaz odůvodňoval ne- přátelským chováním Poláků, kteří již táhnou proti němu. Chce tedy vtrh- nouti do Čech, aby jich odtud navždy vypudil. Víme rovněž o dohodě Albrechtově s některými pány před vpádem do Čech učiněné. Došlo k ní dne 8. června v Jihlavě, odkud za dva dny odejel do pole.2 K těmto dvěma událostem možno dodati tolik: Albrecht (jak píše vídeňským) dohodnul se v Jihlavě s pány a městy českými, že nazítří vy- trhne do Čech, tak aby na slunovrat byl v Praze korunován za krále českého. Činí tak pod vlivem zpráv, dle nichž Poláci na žádost některých pánů čes- kých táhnou do Čech, aby jeho i paní připravili o korunu. Nechť se tedy vídeňští připraví k bezodkladnému odchodu do pole.3 Jiný dopis Albrechtův4 líčí jeho tažení do Čech. Potvrzuje předně po- chybnosti Urbánkovy o pobytu Albrechtově v Kutné Hoře, neboť vévoda táhl z Jihlavy (3. června) do Německého Brodu a Čáslavi, odtud přes Kouřim do Českého Brodu a konečně do Prahy. Jak z dalších slov patrno, hledal Albrecht města sobě příchylná. V Čáslavi mu dle zvyku odevzdali klíče od bran městských s významným podotknutím, že budou jeho korunování s ra- dostí vítati. Na Boží tělo přijel do Kouřimě, kde se mu dostalo rovněž přátel- ského přijetí. V Českém Brodě uvítali ho s proceším. Odtud přijel do Prahy, kde mu vyjel v ústrety silný oddíl ozbrojenců a pak ho uvítali starší města a cechy. V Praze bylo mnoho lidu z venkova. Nazítří mu chtěli stavové hol- dovati, k čemuž také skutečně došlo. Víme, kterak před korunovací přišel k Albrechtovi na poradu za stranu polskou Přibík z Klenové, ale věci došly již tak daleko, že jakákoli dohoda byla předem vyloučena.5 Citovaný právě list Albrechtův vrhá poněkud světlo do tohoto jalového vyjednávání. Podnět k němu dali páni u Albrechta shromáždění, mezi nimiž vévoda výslovně uvádí pana Menharta z Hradce a Oldřicha z Rožmberka. Tito pánové se zároveň i usnesli korunovati Albrechta na sv. Petra a Pavla (29. června). Tím ovšem rozumíme již nezdaru jednání s Přibíkem jakožto zástupcem strany polské. Páni strany Albrechtovy postavili Přibíka jednoduše před hotovou věc, na kterou on se svými stoupenci nikdy přistoupiti nechtěl. Záhy po korunovaci Albrechtově opověděla novému králi strana polská a současně roznesly se i zvěsti o tažení Poláků. Některé novosti o počátcích bojů čerpáme zase ze dvou listů Albrechtových do Vídně poslaných. V listě datova- ném v Praze dne 30. června6 oznamuje, že právě když vídeňských vyzýval 1 Urbánek, u. d., str. 336, 2 Tamže, str. 337. 3 List. dat. 9. června 1438. 4 Dat. Praha, 14. června 1438. 5 Urbánek ,u. d., str. 338. 6 Listina č. 61. 27
vojskem ve Znojmě, odkud psal vídeňským, aby se připravili do pole, tak aby na zavolání mohli okamžitě vytrhnouti. Svůj rozkaz odůvodňoval ne- přátelským chováním Poláků, kteří již táhnou proti němu. Chce tedy vtrh- nouti do Čech, aby jich odtud navždy vypudil. Víme rovněž o dohodě Albrechtově s některými pány před vpádem do Čech učiněné. Došlo k ní dne 8. června v Jihlavě, odkud za dva dny odejel do pole.2 K těmto dvěma událostem možno dodati tolik: Albrecht (jak píše vídeňským) dohodnul se v Jihlavě s pány a městy českými, že nazítří vy- trhne do Čech, tak aby na slunovrat byl v Praze korunován za krále českého. Činí tak pod vlivem zpráv, dle nichž Poláci na žádost některých pánů čes- kých táhnou do Čech, aby jeho i paní připravili o korunu. Nechť se tedy vídeňští připraví k bezodkladnému odchodu do pole.3 Jiný dopis Albrechtův4 líčí jeho tažení do Čech. Potvrzuje předně po- chybnosti Urbánkovy o pobytu Albrechtově v Kutné Hoře, neboť vévoda táhl z Jihlavy (3. června) do Německého Brodu a Čáslavi, odtud přes Kouřim do Českého Brodu a konečně do Prahy. Jak z dalších slov patrno, hledal Albrecht města sobě příchylná. V Čáslavi mu dle zvyku odevzdali klíče od bran městských s významným podotknutím, že budou jeho korunování s ra- dostí vítati. Na Boží tělo přijel do Kouřimě, kde se mu dostalo rovněž přátel- ského přijetí. V Českém Brodě uvítali ho s proceším. Odtud přijel do Prahy, kde mu vyjel v ústrety silný oddíl ozbrojenců a pak ho uvítali starší města a cechy. V Praze bylo mnoho lidu z venkova. Nazítří mu chtěli stavové hol- dovati, k čemuž také skutečně došlo. Víme, kterak před korunovací přišel k Albrechtovi na poradu za stranu polskou Přibík z Klenové, ale věci došly již tak daleko, že jakákoli dohoda byla předem vyloučena.5 Citovaný právě list Albrechtův vrhá poněkud světlo do tohoto jalového vyjednávání. Podnět k němu dali páni u Albrechta shromáždění, mezi nimiž vévoda výslovně uvádí pana Menharta z Hradce a Oldřicha z Rožmberka. Tito pánové se zároveň i usnesli korunovati Albrechta na sv. Petra a Pavla (29. června). Tím ovšem rozumíme již nezdaru jednání s Přibíkem jakožto zástupcem strany polské. Páni strany Albrechtovy postavili Přibíka jednoduše před hotovou věc, na kterou on se svými stoupenci nikdy přistoupiti nechtěl. Záhy po korunovaci Albrechtově opověděla novému králi strana polská a současně roznesly se i zvěsti o tažení Poláků. Některé novosti o počátcích bojů čerpáme zase ze dvou listů Albrechtových do Vídně poslaných. V listě datova- ném v Praze dne 30. června6 oznamuje, že právě když vídeňských vyzýval 1 Urbánek, u. d., str. 336, 2 Tamže, str. 337. 3 List. dat. 9. června 1438. 4 Dat. Praha, 14. června 1438. 5 Urbánek ,u. d., str. 338. 6 Listina č. 61. 27
Strana 28
k pohotovosti, povstali proti němu přivrženci strany polské i Poláci sami. Již datum samo má pro vypuknutí válečných nepokojů značný význam. 30. června bylo právě den po korunovaci. Dle toho možno klásti pozdvižení strany pol- ské i Poláků samotných již před korunovaci Albrechtovu. Bližší určení ča- sové možno čerpati z narážky, dle níž se Albrecht dověděl o pozdvižení obou odpůrců, když vyzýval vídeňských k pohotovosti. Máme tři jeho listy s vý- zvou k pohotovosti. První jest dán 3. června, druhý 9. června a třetí 14. června. První dva listy odpadají, neboť dostavení se Přibíka z Klenové po Albrech- tově příjezdu (15. června) není důkazem zahájení nepřátelství. Zbývá tedy třetí list, v němž se dočítáme o dvojím usnesení strany císařovy: Korunovati ho dne 29. června a pozvati před tím zástupce strany protivné. Lze tudíž klásti počátky nepřátelství do doby po 16. červnu, což znamená, že nikoliv teprve korunovace sama, nýbrž usnesení korunovati Albrechta za krále českého bylo casus belli. Proto také chápeme, proč Albrechta korunovali za tak silné vo- jenské asistence. Z další části dopisu se dovídáme o pohybech vojsk. Jako již dříve, v době husitských vojen, tak i tehdy bylo rakouské město Láva koncentračním bo- dem Albrechtovým. Tam již meškali koncem června dva hejtmani Albrech- tovi, Jiří Scheck z Waldu a Erhart Doss, tam se scházela vojska pánů i měst rakouských. Učelem jejich bylo hájení rakouského pomezí. Z poznámky při- činěné k listu dne 2. července se dovídáme, že nepřátelé mají (dle zpráv zvědů) v úmyslu táhnouti přes Moravu do Rakous. Patrně se jednalo jen o část voj- ska, protože hlavní voj polský meškal 6. července v počtu asi 6000 jízdných v Hradci Králové.1 Císař z obav o Rakousy poručil vídeňským, aby se ihned odebrali do Lávy a postarali se, aby i jejich pěchota se tam dostala co nejdříve. Víme, že vojenské úsilí Albrechtovo se soustředilo na obléhání Tábora. Do- savadní zprávy nám předvádějí nového krále českého v dosti špatné situaci a to na základě utrpěných ztrát na mužstvu.2 Dopisy Albrechtovy s pole před Táborem do Vídně odesílané prozrazují kromě toho ještě jinou nesnáz: Ne- chuť k vojně, ať již ve způsobě finančního vyčerpání anebo znechucení usta- vičného válčení. Vídeňští, kterým císař nařídil hotovost, na vlastní bojiště, k Táboru, ani ve skutečnosti nedošli, nýbrž pravděpodobně leželi někde na pomezí moravsko-rakouském. Z císařovy odpovědi3 jim poslané můžeme si utvořiti úsudek o jeho celkovém postavení. Albrecht jim oznamoval, že jsou u něho v poli mnozí pánové i knížata osobně přítomni, ale mnoho jest ještě těch, kteří vůbec nedošli. Kdyby propustil vídeňskou posilu, působilo by to velice zle na ostatní vojsko. I jiní by mohli žádati o propuštění, ti pak, kteří 1 Urbánek, u. d., str. 349. 2 Tamže, str. 360—361 a str. 360, p. 3. 3 Listina č. 62. 28
k pohotovosti, povstali proti němu přivrženci strany polské i Poláci sami. Již datum samo má pro vypuknutí válečných nepokojů značný význam. 30. června bylo právě den po korunovaci. Dle toho možno klásti pozdvižení strany pol- ské i Poláků samotných již před korunovaci Albrechtovu. Bližší určení ča- sové možno čerpati z narážky, dle níž se Albrecht dověděl o pozdvižení obou odpůrců, když vyzýval vídeňských k pohotovosti. Máme tři jeho listy s vý- zvou k pohotovosti. První jest dán 3. června, druhý 9. června a třetí 14. června. První dva listy odpadají, neboť dostavení se Přibíka z Klenové po Albrech- tově příjezdu (15. června) není důkazem zahájení nepřátelství. Zbývá tedy třetí list, v němž se dočítáme o dvojím usnesení strany císařovy: Korunovati ho dne 29. června a pozvati před tím zástupce strany protivné. Lze tudíž klásti počátky nepřátelství do doby po 16. červnu, což znamená, že nikoliv teprve korunovace sama, nýbrž usnesení korunovati Albrechta za krále českého bylo casus belli. Proto také chápeme, proč Albrechta korunovali za tak silné vo- jenské asistence. Z další části dopisu se dovídáme o pohybech vojsk. Jako již dříve, v době husitských vojen, tak i tehdy bylo rakouské město Láva koncentračním bo- dem Albrechtovým. Tam již meškali koncem června dva hejtmani Albrech- tovi, Jiří Scheck z Waldu a Erhart Doss, tam se scházela vojska pánů i měst rakouských. Učelem jejich bylo hájení rakouského pomezí. Z poznámky při- činěné k listu dne 2. července se dovídáme, že nepřátelé mají (dle zpráv zvědů) v úmyslu táhnouti přes Moravu do Rakous. Patrně se jednalo jen o část voj- ska, protože hlavní voj polský meškal 6. července v počtu asi 6000 jízdných v Hradci Králové.1 Císař z obav o Rakousy poručil vídeňským, aby se ihned odebrali do Lávy a postarali se, aby i jejich pěchota se tam dostala co nejdříve. Víme, že vojenské úsilí Albrechtovo se soustředilo na obléhání Tábora. Do- savadní zprávy nám předvádějí nového krále českého v dosti špatné situaci a to na základě utrpěných ztrát na mužstvu.2 Dopisy Albrechtovy s pole před Táborem do Vídně odesílané prozrazují kromě toho ještě jinou nesnáz: Ne- chuť k vojně, ať již ve způsobě finančního vyčerpání anebo znechucení usta- vičného válčení. Vídeňští, kterým císař nařídil hotovost, na vlastní bojiště, k Táboru, ani ve skutečnosti nedošli, nýbrž pravděpodobně leželi někde na pomezí moravsko-rakouském. Z císařovy odpovědi3 jim poslané můžeme si utvořiti úsudek o jeho celkovém postavení. Albrecht jim oznamoval, že jsou u něho v poli mnozí pánové i knížata osobně přítomni, ale mnoho jest ještě těch, kteří vůbec nedošli. Kdyby propustil vídeňskou posilu, působilo by to velice zle na ostatní vojsko. I jiní by mohli žádati o propuštění, ti pak, kteří 1 Urbánek, u. d., str. 349. 2 Tamže, str. 360—361 a str. 360, p. 3. 3 Listina č. 62. 28
Strana 29
až do té doby nedošli, zcela určitě by se vůbec nedostavili. Přikazuje tudíž, aby raději s nejmenovaným jeho hejtmanem táhli k Jihlavě. Ale vídeňským se ani tehdy tuze nechtělo. O týden pozdějil jim císař musel přímo poručiti, aby táhli k Jihlavě, a poněvadž věděl, s jakou nechutí vídeňští jdou do boje, tedy jim poručil, aby táhli přímo k Táboru, kdyby se jim k Jihlavě — ne- chtělo. Bezpochyby se stalo dle druhého rozkazu Albrechtova, ale nikoliv na dlouho. Již 13. září2 propustil vídeňské mužstvo domů, vysloviv obci dík za poskytnutou pomoc. Rozhodovalo zde asi hospodářské vyčerpání města, které nemohlo déle snésti vydržování svých měšťanů v poli. Další zprávy mizí, až teprve rokem 1440 počínáme se dovídati o nepokojích na Znojemsku. Válčilo se tam mezi Janem z Lichtnburka na Bítově, který se nemohl domoci svých pohledávek po zemřelém Albrechtovi rakouském a proto pustošil Rakousy.3 Kromě toho bylo i doma — jako v době bezvládí — plno soukromých záští. K jejich uklidnění se konal ve Velkém Meziříčí smírčí soud za předsednictví Haška Ostrovského z Valdštejna (11. srpna). Nový příspě- vek4 nasvědčuje, že Moravané se snažili získati i císaře Fridricha III. k uklid- nění své země. Stalo se tak někdy v polovici září, kdy biskup olomucký Pavel z Miličína vypravil k císaři poselstvo vedené Heníkem z Valdštejna na Žid- lochovicích a Benešem z Boskovic. Učelem jeho bylo získati císaře proti ne- klidnému Reinprechtovi z Ebrsdorfa znepokojujícímu jižní Moravu, ale Frid- rich jim odvětil vyhýbavě. Reinprecht prý je na území moravském, ať ho tedy zkrotí Moravané. Aby však ukázal aspoň poněkud svou předstíranou ochotu, tedy je ujistil svou pomocí proti jmenovanému šlechtici — kdyby překročil rakouské hranice . . . Smírčí soud velko-meziříčský byl pouhým jalovým pokusem. Léta násle- dujícího pokračovalo nepřátelství dále a to opětovně s Rakousy, a (jak se zdá) zuřily kromě toho i domácí boje. Znojemské účty vykazují v době od 7. března do 9. září 1441 položky za výplatu poslů posílaných na všechny strany. Dne 26. března věnovalo Znojmo obnos na svíce do kostela za odvrácení neštěstí od města a současně posílalo zvědy k hradu Levnovu (Lebnaw).58. dubna pod- nikli výpravu proti Jemnici, kam posílali svého posla ještě 22. dubna. Sou- časně ale (15. dubna) bojovali Rakušané před Znojmem, a to u Strachotic. O těchto bojích se dočítáme z listu rakouského válečníka Reinprechta Tet- 1 Listina č. 63. 2 Viz list. č. 64. 3 Dvořák, Dějiny Moravy, II., str. 326. 4 Měst. arch. brn. List. dat. 24. září 1440, Vídeň. Fridrich III. brněnským. 5 Viz znojem. lozunky zr. 1441. Černý, Ukazatel jmen k lat. zemským deskám atd. (Prameny dějin mor. č. 2), str. 192 uvádí zaniklý hrad Levnov, jenž kdysi stával u Dol. Kounic. V rukopisném seznamu zaniklých hradů a zámků v zem. archivě moravském chovaném jest u jména hradu připsán letopočet 1358. 29
až do té doby nedošli, zcela určitě by se vůbec nedostavili. Přikazuje tudíž, aby raději s nejmenovaným jeho hejtmanem táhli k Jihlavě. Ale vídeňským se ani tehdy tuze nechtělo. O týden pozdějil jim císař musel přímo poručiti, aby táhli k Jihlavě, a poněvadž věděl, s jakou nechutí vídeňští jdou do boje, tedy jim poručil, aby táhli přímo k Táboru, kdyby se jim k Jihlavě — ne- chtělo. Bezpochyby se stalo dle druhého rozkazu Albrechtova, ale nikoliv na dlouho. Již 13. září2 propustil vídeňské mužstvo domů, vysloviv obci dík za poskytnutou pomoc. Rozhodovalo zde asi hospodářské vyčerpání města, které nemohlo déle snésti vydržování svých měšťanů v poli. Další zprávy mizí, až teprve rokem 1440 počínáme se dovídati o nepokojích na Znojemsku. Válčilo se tam mezi Janem z Lichtnburka na Bítově, který se nemohl domoci svých pohledávek po zemřelém Albrechtovi rakouském a proto pustošil Rakousy.3 Kromě toho bylo i doma — jako v době bezvládí — plno soukromých záští. K jejich uklidnění se konal ve Velkém Meziříčí smírčí soud za předsednictví Haška Ostrovského z Valdštejna (11. srpna). Nový příspě- vek4 nasvědčuje, že Moravané se snažili získati i císaře Fridricha III. k uklid- nění své země. Stalo se tak někdy v polovici září, kdy biskup olomucký Pavel z Miličína vypravil k císaři poselstvo vedené Heníkem z Valdštejna na Žid- lochovicích a Benešem z Boskovic. Učelem jeho bylo získati císaře proti ne- klidnému Reinprechtovi z Ebrsdorfa znepokojujícímu jižní Moravu, ale Frid- rich jim odvětil vyhýbavě. Reinprecht prý je na území moravském, ať ho tedy zkrotí Moravané. Aby však ukázal aspoň poněkud svou předstíranou ochotu, tedy je ujistil svou pomocí proti jmenovanému šlechtici — kdyby překročil rakouské hranice . . . Smírčí soud velko-meziříčský byl pouhým jalovým pokusem. Léta násle- dujícího pokračovalo nepřátelství dále a to opětovně s Rakousy, a (jak se zdá) zuřily kromě toho i domácí boje. Znojemské účty vykazují v době od 7. března do 9. září 1441 položky za výplatu poslů posílaných na všechny strany. Dne 26. března věnovalo Znojmo obnos na svíce do kostela za odvrácení neštěstí od města a současně posílalo zvědy k hradu Levnovu (Lebnaw).58. dubna pod- nikli výpravu proti Jemnici, kam posílali svého posla ještě 22. dubna. Sou- časně ale (15. dubna) bojovali Rakušané před Znojmem, a to u Strachotic. O těchto bojích se dočítáme z listu rakouského válečníka Reinprechta Tet- 1 Listina č. 63. 2 Viz list. č. 64. 3 Dvořák, Dějiny Moravy, II., str. 326. 4 Měst. arch. brn. List. dat. 24. září 1440, Vídeň. Fridrich III. brněnským. 5 Viz znojem. lozunky zr. 1441. Černý, Ukazatel jmen k lat. zemským deskám atd. (Prameny dějin mor. č. 2), str. 192 uvádí zaniklý hrad Levnov, jenž kdysi stával u Dol. Kounic. V rukopisném seznamu zaniklých hradů a zámků v zem. archivě moravském chovaném jest u jména hradu připsán letopočet 1358. 29
Strana 30
tingra! poslaného do Vídně. Tettingr přitáhl k Strachoticím, kde dal šest ran z velké pušky a mnoho ran z houfnic, jež částečně dopadly na místa určená. Poměrně dobrý úspěch rakouské dělostřelby způsobil, že strachotičtí počali vyjednávati a to prostřednictvím opata luckého Přibyslava II. a pana Arnošta z Leskovce, purkrabí znojemského. Ujednáno bylo předběžně tolik: Za kaž- dou stranu budou dva zástupci. Kdyby nedošlo k dohodě, rozhodne opat s jme- novaným purkrabím znojemským. Obojí válčící přistoupili na tyto podmínky pod závazkem 3000 zlatých, kdyby jich nedodrželi. Při tom se dovídáme o příčině tažení k Strachoticím. Obsadil je Jan z Missenpeku, jenž přislíbil opustiti své místo, načež Rakušané prohlásili, že opustí v pondělí (18. dubna) zemi. Když ještě Rakušané leželi u Strachotic, přijel do Znojma podkomoří moravský, pan Beneš z Boskovic, aby tam vyjednával (15. dubna) se zástup- cem rakouským, panem Winklheimem. Jest možno, že se jednalo o věci právě dotčené, ale také se dá mluviti o jiném předmětě vyjednávání. Bylo to uznání nárokův Alžbětiných na trůn český. Zprávy v několika položkách o tom do- chované jsou sice nadmíru kusé, ale přece mají svůj určitý význam. Dávají nám totiž tušiti dobrý poměr Znojma i Jihlavy ke královně Alžbětě, a spo- lupráci jejich v tomto směru s Menhartem z Hradce a Perchtoldem z Lipé. Někdy v květnu2 nacházíme ve Znojmě důležitou asi politickou schůzku: Byl tam pan Perchtold, jihlavští a posel Alžbětin. 16. července zastavili se ve Znojmě tři páni na cestě ke královně ve Vídni meškající, a to: Menhart z Hradce, Jakoubek z Vřesovic a Jan Zajímač. Asi den před tím jeli ke královně Jihlavané. O dva dny později jeli do Prešpurku ke královně znojemští, je- jichž poměr k její straně se toho dne zvláště jasně projevil zaplacením výloh páně Menhartových. V té době lze i jinak pozorovati pilné rokování. Kolem 10. června, kdy znojemští jeli do Vídně ke královně, posílali druhé zástupce na poradu (ad terminum) za brněnskými do Moravského Krumlova, kolem 5. července byl vypsán sjezd pánů českých, moravských a rakouských do Znojma k vůliurov- nání poměrů, ke kterému sjezdu však nedošlo. Zanedlouho (29. července) došlo však ke sjezdu panstva v Brně, kam znojemští poslali k vůli novinám. O pro- gramu jeho se nedovídáme ničeho, ale další položky nás poučují o stálé aktualitě narovnánís rakouskými sousedy.12. srpna jelo poselstvo k Menhartovi z Hradce a zároveň i dvakráte na Bítov, východisko to výpadů do Rakous. Právě za 14 1 Listina č. 68. 2 Toto datum nelze přesně zjistiti, neboť některé záznamy lozunků nejsou chronologicky přesné. Písař ji zaznamenal „sabbato S. Gothardi“, ale v r. 1441 připadal tento den (5. května) na pátek. 30
tingra! poslaného do Vídně. Tettingr přitáhl k Strachoticím, kde dal šest ran z velké pušky a mnoho ran z houfnic, jež částečně dopadly na místa určená. Poměrně dobrý úspěch rakouské dělostřelby způsobil, že strachotičtí počali vyjednávati a to prostřednictvím opata luckého Přibyslava II. a pana Arnošta z Leskovce, purkrabí znojemského. Ujednáno bylo předběžně tolik: Za kaž- dou stranu budou dva zástupci. Kdyby nedošlo k dohodě, rozhodne opat s jme- novaným purkrabím znojemským. Obojí válčící přistoupili na tyto podmínky pod závazkem 3000 zlatých, kdyby jich nedodrželi. Při tom se dovídáme o příčině tažení k Strachoticím. Obsadil je Jan z Missenpeku, jenž přislíbil opustiti své místo, načež Rakušané prohlásili, že opustí v pondělí (18. dubna) zemi. Když ještě Rakušané leželi u Strachotic, přijel do Znojma podkomoří moravský, pan Beneš z Boskovic, aby tam vyjednával (15. dubna) se zástup- cem rakouským, panem Winklheimem. Jest možno, že se jednalo o věci právě dotčené, ale také se dá mluviti o jiném předmětě vyjednávání. Bylo to uznání nárokův Alžbětiných na trůn český. Zprávy v několika položkách o tom do- chované jsou sice nadmíru kusé, ale přece mají svůj určitý význam. Dávají nám totiž tušiti dobrý poměr Znojma i Jihlavy ke královně Alžbětě, a spo- lupráci jejich v tomto směru s Menhartem z Hradce a Perchtoldem z Lipé. Někdy v květnu2 nacházíme ve Znojmě důležitou asi politickou schůzku: Byl tam pan Perchtold, jihlavští a posel Alžbětin. 16. července zastavili se ve Znojmě tři páni na cestě ke královně ve Vídni meškající, a to: Menhart z Hradce, Jakoubek z Vřesovic a Jan Zajímač. Asi den před tím jeli ke královně Jihlavané. O dva dny později jeli do Prešpurku ke královně znojemští, je- jichž poměr k její straně se toho dne zvláště jasně projevil zaplacením výloh páně Menhartových. V té době lze i jinak pozorovati pilné rokování. Kolem 10. června, kdy znojemští jeli do Vídně ke královně, posílali druhé zástupce na poradu (ad terminum) za brněnskými do Moravského Krumlova, kolem 5. července byl vypsán sjezd pánů českých, moravských a rakouských do Znojma k vůliurov- nání poměrů, ke kterému sjezdu však nedošlo. Zanedlouho (29. července) došlo však ke sjezdu panstva v Brně, kam znojemští poslali k vůli novinám. O pro- gramu jeho se nedovídáme ničeho, ale další položky nás poučují o stálé aktualitě narovnánís rakouskými sousedy.12. srpna jelo poselstvo k Menhartovi z Hradce a zároveň i dvakráte na Bítov, východisko to výpadů do Rakous. Právě za 14 1 Listina č. 68. 2 Toto datum nelze přesně zjistiti, neboť některé záznamy lozunků nejsou chronologicky přesné. Písař ji zaznamenal „sabbato S. Gothardi“, ale v r. 1441 připadal tento den (5. května) na pátek. 30
Strana 31
dní posílali znojemští dvakráte na Vranov. Kolem 19. listopadu1 konaly se ve Znojmě opětně důležité porady. Předmětem jejich bylo narovnání mezi Bíto- vem a Rakousy. Stranu českou zastupoval Menhart z Hradce, rakouskou Eicin- ger. Zároveň tam bylo za týmže účelem i hojně panstva českého a rakouského. Jakés takés vysvětlení událostí roku 1441 podávají položky z roku násle- dujícího. Situace Moravy v roce 1442 se nám jeví jako pokračování nepokojů léta minulého, čímž ovšem lze i chápati pilné rokování panstva i měst roku předchozího. Morava netrpěla pouze záštími s Rakousy, nýbrž i domácími opovědníky soustředěnými na dvou již dobře svou nepokojností známých hra- dech, na Jevišovicích a Levnově. Obě místa byla patrně předmětem dlouhého obléhání. Z nedatovaných položek dočítáme se o obléhání Jevišovic, na něž půjčili znojemští peníze ještě zesnulému vévodovi Albrechtovi, zprávy o do- bývání hradu pak čerpáme z rozhraní srpna a září. Obléhání hradu Levnova měl na starosti pan Perchtold z Lipé. Prý směřovalo k upokojení celé Mo- ravy. Dle toho si možno představiti, čím byly pro zemi oba jmenované hrady. I druhý tento hrad se držel dlouho, asi až do konce prosince.2 I v ohledech politických pozorujeme pokračování roku 1441, totiž otázku uznání práv Alžbětiných. Lze těžko říci, zdali již porada ve Znojmě dne 5. ledna konaná byla předehrou ke sněmu pražskému svolanému k 29. lednu.3 Súčastnili se jí biskup olomoucký Pavel z Miličína, podkomoří Beneš z Bos- kovic, Menhart z Hradce, Perchtold z Lipé a Rakušané. Zato k jednání o dva měsíce později konanému lze přispěti několika podrobnostmi. Víme o poselství vypraveném do Rakous z Prahy dne 29. září.4 O jednání jeho nezachovalo se zpráv, pouze jest známo, že byl položen sjezd do Znojma. Stavové čeští i uherští dali Alžbětě na srozuměnou, chce-li dojíti u nich uznání, aby si vy- mohla u císaře vydání dětí. Znojemské lozunky nám dávají tušiti, že vyjed- návání s císařem nešlo asi hladce. Lze tak souditi z dvojího poselstva jdoucího Znojmem k císaři. První sestávalo z českých pánů a prošlo městem dne 21. dub- na. Patrně ničeho nepořídilo, neb 19. května jelo k Fridrichovi nové poselstvo, v jehož čele tentokráte byl sám Ptaček z Pirkštejna. 1 Zde jest opětně nesnáz chronologická. Položka o Eincingerovi je napsána „sabbato post festum S. Martini“, což by mělo býti 18. listop. Druhá položka (o panstvu) zní „sabbato ante Elisabeth“. Sv. Alžběty bylo (v neděli) 19. listop., takže tato samostatná, časově odlišná po- ložka, by měla připadati na týž den. Obsahově se k sobě obě položky sice hodí, ale jejich oddě- lenost dává pochybovati o totožnosti časové. 2 Od 6. listop. do 4. pros. lze stopovati položky o dobývání Levnova, až teprve 29. pros. nám dává jeden obnos tušiti návrat bojovníků. Zno- jemští zaplatili jednomu, „který byl před Levnovem“. Dobytí hradu z toho nelze bezpečně dovozovati, neboť mohlo dojíti k zastavení nepřátelství pro dobu zimní. Z Urbánek, Věk po- děbradský, I, str. 596. 4 U. d., str. 601. 31
dní posílali znojemští dvakráte na Vranov. Kolem 19. listopadu1 konaly se ve Znojmě opětně důležité porady. Předmětem jejich bylo narovnání mezi Bíto- vem a Rakousy. Stranu českou zastupoval Menhart z Hradce, rakouskou Eicin- ger. Zároveň tam bylo za týmže účelem i hojně panstva českého a rakouského. Jakés takés vysvětlení událostí roku 1441 podávají položky z roku násle- dujícího. Situace Moravy v roce 1442 se nám jeví jako pokračování nepokojů léta minulého, čímž ovšem lze i chápati pilné rokování panstva i měst roku předchozího. Morava netrpěla pouze záštími s Rakousy, nýbrž i domácími opovědníky soustředěnými na dvou již dobře svou nepokojností známých hra- dech, na Jevišovicích a Levnově. Obě místa byla patrně předmětem dlouhého obléhání. Z nedatovaných položek dočítáme se o obléhání Jevišovic, na něž půjčili znojemští peníze ještě zesnulému vévodovi Albrechtovi, zprávy o do- bývání hradu pak čerpáme z rozhraní srpna a září. Obléhání hradu Levnova měl na starosti pan Perchtold z Lipé. Prý směřovalo k upokojení celé Mo- ravy. Dle toho si možno představiti, čím byly pro zemi oba jmenované hrady. I druhý tento hrad se držel dlouho, asi až do konce prosince.2 I v ohledech politických pozorujeme pokračování roku 1441, totiž otázku uznání práv Alžbětiných. Lze těžko říci, zdali již porada ve Znojmě dne 5. ledna konaná byla předehrou ke sněmu pražskému svolanému k 29. lednu.3 Súčastnili se jí biskup olomoucký Pavel z Miličína, podkomoří Beneš z Bos- kovic, Menhart z Hradce, Perchtold z Lipé a Rakušané. Zato k jednání o dva měsíce později konanému lze přispěti několika podrobnostmi. Víme o poselství vypraveném do Rakous z Prahy dne 29. září.4 O jednání jeho nezachovalo se zpráv, pouze jest známo, že byl položen sjezd do Znojma. Stavové čeští i uherští dali Alžbětě na srozuměnou, chce-li dojíti u nich uznání, aby si vy- mohla u císaře vydání dětí. Znojemské lozunky nám dávají tušiti, že vyjed- návání s císařem nešlo asi hladce. Lze tak souditi z dvojího poselstva jdoucího Znojmem k císaři. První sestávalo z českých pánů a prošlo městem dne 21. dub- na. Patrně ničeho nepořídilo, neb 19. května jelo k Fridrichovi nové poselstvo, v jehož čele tentokráte byl sám Ptaček z Pirkštejna. 1 Zde jest opětně nesnáz chronologická. Položka o Eincingerovi je napsána „sabbato post festum S. Martini“, což by mělo býti 18. listop. Druhá položka (o panstvu) zní „sabbato ante Elisabeth“. Sv. Alžběty bylo (v neděli) 19. listop., takže tato samostatná, časově odlišná po- ložka, by měla připadati na týž den. Obsahově se k sobě obě položky sice hodí, ale jejich oddě- lenost dává pochybovati o totožnosti časové. 2 Od 6. listop. do 4. pros. lze stopovati položky o dobývání Levnova, až teprve 29. pros. nám dává jeden obnos tušiti návrat bojovníků. Zno- jemští zaplatili jednomu, „který byl před Levnovem“. Dobytí hradu z toho nelze bezpečně dovozovati, neboť mohlo dojíti k zastavení nepřátelství pro dobu zimní. Z Urbánek, Věk po- děbradský, I, str. 596. 4 U. d., str. 601. 31
Strana 32
V jiném ohledu strana Ptačkova na Moravě získala. Přidaly se k ní totiž Pohořelice. Tam tehdy hejtmanoval Hanuš z Asenheimu, který zároveň se synem Linhartem přistoupil dne 13. října k landfrídu. Jeden list o tom poslal Dětřichovi z Miletínka, hejtmanu kraje hradeckého a Janovi z Rušinova, hejtmanu kraje čáslavského. Příběh ten jest zajímavým, protože máme příle- žitost poznati z něho i poměr biskupa olomouckého k Ptačkovi. Mladý Asen- heim totiž napsal Pavlovi z Miličína, že netřeba vystavovati zvláštní list na příměří uzavřené s Ptačkem. Stačí prý úplně listina vystavená i za něho otcem jeho Hanušem.2 Znění odpovědi jest vlastně diktováno výzvou biskupovou, aby uzavřel Linhart jestě sám za sebe zvláštní příměří, z čehož můžeme souditi na dosti dobrý poměr biskupa olomouckého k Ptačkovi. Události příštího roku bohužel ukázaly, že příměří zůstávalo pouze na papíře. Víme, kterak v roce 1443 vpadl pan Pertold z Lipé do Rakous a zpustošil zemi. Jest pravděpodobno, že znojemské lozunky z toho roku dochované po- dávají některé příspěvky k poznání nepokojů na jižní Moravě. 29. ledna jeli dva měšťané znojemští k sjezdu do Brna, v únoru pak se již potkáváme se známkami nepřátelství. Asi 16. února posílali znojemští dvakráte pro zprávy do Drozdovic a zároveň varovali brněnských. Počátkem dubna (6.) posílali na zvědy na všechny strany, jako: Do Bítova, Mor. Krumlova, Lávy, See- feldu, Drozdovic a Brtnice. Jména tato mluví již sama o sobě dosti. Bítov byl obávaným východiskem opovědnických tlup. Drozdovice a Krumlov hrály význačnou roli již v době husitských vojen, Láva a Seefeld byly důležitými shromáždištěmi rakouských vojsk. Že pak se jednalo o skutečné nepřátelství, možno souditi z toho, že dne 23. dubna poslali znojemští na své útraty opata (patrně luckého Přibyslava II.) s pány moravskými do Lávy. Asi se jednalo o příměří, o kterém těžko říci, stalo-li se skutkem. Možno jest, že s ním sou- visel i sjezd do Brna svolaný, ke kterému znojemští poslali (11. května) své zástupce. K bojům s Rakousy pojily se nepokoje domácí. 20. července platili zno- jemští za dobývání Pohořelic. Povážíme-li, kterak Znojmo prokazovalo po- hostinství Ptačkovi, pak těžko jest se domnívati, že připojení se Pohořelic k jednotě Ptačkově bývalo by bylo pro znojemské casus belli. Nezbývá tedy, nežli se domnívati, že některý opovědník zmocnil se města. Mínění toto jest tím důvodnější, uvážíme-li, že v téže době působila městu potíže odedávna nepokojná Jemnice. V ten den, kdy znojemští otcové platili za obléhání Po- hořelic, posílali na zvědy do Jemnice, kam o týden později (27. čce) šli mo- ravští páni k vyjednávání na útraty města Znojma. Jednalo se nade vší po- 1 Měst. arch. brn. Opisy z kodexu duchcovského. Viz listinu č. 71. 2 Viz listinu č. 72. 32
V jiném ohledu strana Ptačkova na Moravě získala. Přidaly se k ní totiž Pohořelice. Tam tehdy hejtmanoval Hanuš z Asenheimu, který zároveň se synem Linhartem přistoupil dne 13. října k landfrídu. Jeden list o tom poslal Dětřichovi z Miletínka, hejtmanu kraje hradeckého a Janovi z Rušinova, hejtmanu kraje čáslavského. Příběh ten jest zajímavým, protože máme příle- žitost poznati z něho i poměr biskupa olomouckého k Ptačkovi. Mladý Asen- heim totiž napsal Pavlovi z Miličína, že netřeba vystavovati zvláštní list na příměří uzavřené s Ptačkem. Stačí prý úplně listina vystavená i za něho otcem jeho Hanušem.2 Znění odpovědi jest vlastně diktováno výzvou biskupovou, aby uzavřel Linhart jestě sám za sebe zvláštní příměří, z čehož můžeme souditi na dosti dobrý poměr biskupa olomouckého k Ptačkovi. Události příštího roku bohužel ukázaly, že příměří zůstávalo pouze na papíře. Víme, kterak v roce 1443 vpadl pan Pertold z Lipé do Rakous a zpustošil zemi. Jest pravděpodobno, že znojemské lozunky z toho roku dochované po- dávají některé příspěvky k poznání nepokojů na jižní Moravě. 29. ledna jeli dva měšťané znojemští k sjezdu do Brna, v únoru pak se již potkáváme se známkami nepřátelství. Asi 16. února posílali znojemští dvakráte pro zprávy do Drozdovic a zároveň varovali brněnských. Počátkem dubna (6.) posílali na zvědy na všechny strany, jako: Do Bítova, Mor. Krumlova, Lávy, See- feldu, Drozdovic a Brtnice. Jména tato mluví již sama o sobě dosti. Bítov byl obávaným východiskem opovědnických tlup. Drozdovice a Krumlov hrály význačnou roli již v době husitských vojen, Láva a Seefeld byly důležitými shromáždištěmi rakouských vojsk. Že pak se jednalo o skutečné nepřátelství, možno souditi z toho, že dne 23. dubna poslali znojemští na své útraty opata (patrně luckého Přibyslava II.) s pány moravskými do Lávy. Asi se jednalo o příměří, o kterém těžko říci, stalo-li se skutkem. Možno jest, že s ním sou- visel i sjezd do Brna svolaný, ke kterému znojemští poslali (11. května) své zástupce. K bojům s Rakousy pojily se nepokoje domácí. 20. července platili zno- jemští za dobývání Pohořelic. Povážíme-li, kterak Znojmo prokazovalo po- hostinství Ptačkovi, pak těžko jest se domnívati, že připojení se Pohořelic k jednotě Ptačkově bývalo by bylo pro znojemské casus belli. Nezbývá tedy, nežli se domnívati, že některý opovědník zmocnil se města. Mínění toto jest tím důvodnější, uvážíme-li, že v téže době působila městu potíže odedávna nepokojná Jemnice. V ten den, kdy znojemští otcové platili za obléhání Po- hořelic, posílali na zvědy do Jemnice, kam o týden později (27. čce) šli mo- ravští páni k vyjednávání na útraty města Znojma. Jednalo se nade vší po- 1 Měst. arch. brn. Opisy z kodexu duchcovského. Viz listinu č. 71. 2 Viz listinu č. 72. 32
Strana 33
chybu o urovnání záští, jakých v tehdejší anarchistické době bylo mnoho. Z nich nejznámější a dosud ne úplně jasný jest PŘÍPAD HERALTA Z KUNŠTÁTU. Jelikož ani v nejnovějším zpracování doby poděbradské nedošlo k žádou- címu objasnění případu Heraltova, pokusíme se o definitivní jeho rozluštění. Dosavadní stav případu Heraltova jest asi tento: Heralt se dostavil do Brna ke sjezdu pánů, obdržev od města glejt, jímž se mu zaručoval svobodný pří- chod i odchod. Na radnici brněnské jej pro jakési listy brněnští jali a proti svému průvodnímu listu popravili. Historikové se až dosud většinou odvolá- vali na známý list Jiříka z Poděbrad k Oldřichovi z Rožmberka, nevědouce o několika jiných a neméně důležitých dokladech městského archivu brněn- ského a vídeňského. Na základě těchto až dosud většinou neznámých pramenů pokusíme se načrtnouti prachistorii krvavého zasedání a zároveň i odpověděti na otázky: O jaké listy se jednalo na radnici brněnské? Popravili brněnští Heralta skutečně sami? Příčinou jeho popravy bylo stálé rušení zemského míru. Dle dvou listů He- raltových poznáváme hlavní dva jeho odpůrce: Jana z Lomnice, zemského hejtmana moravského, a Beneše z Boskovic na Cerné hoře. Samo sebou se roz- umí, že Heralt svádí všechnu vinu na oba uvedené pány, ale aspoň si můžeme při tom učiniti představu o neklidném životě na moravském Horácku. První list odeslaný vídeňským v roce 14302 točí se výhradně kolem poměru He- raltova k Janovi z Lomnice. Tendencí jeho jest vzbuditi u vídeňských soucit s Heraltem nemohoucím se nikde domoci ochrany.Heralt předvádí Jana z Lom- nice jako zhoubce, který hubením statků Heraltových a olupováním jeho chu- dých poddaných staví se nepřímo proti císaři Zikmundovi, markrabímu Al- brechtovi a městům moravským. Odňal jemu, Heraltovi, dohromady sedmnácte obcí, letos všechno víno a činži. Proti takovému jednání si stěžoval u samého Albrechta, který mu dal listy, s nimiž se měl obrátiti na svého škůdce. Učinek toho kroku však byl právě opačný. Jan z Lomnice jest od té doby ještě horší, obírá ho dále, a Heralt otevřeně prohlašuje za příčinu všech pychů přílišnou hrabivost odpůrcovu. Chtěje sobě získati vídeňských k přímluvě u vévody Albrechta, hledí popuditi své adresáty proti zemskému hejtmanu moravskému i po stránce náboženské. Historik se při tom dovídá několik zajímavých po- drobností. Heralt předvádí sebe sama jako příznivce katolictví, nazývaje se přítelem zemřelého kardinála (patrně Jana Zelezného, jenž zemřel rok před 1 Urbánek, Věk poděbradský, II, str. 23 n. Zvláště pozn. 2. na str. 24. 2 Viz listinu č. 39. 33
chybu o urovnání záští, jakých v tehdejší anarchistické době bylo mnoho. Z nich nejznámější a dosud ne úplně jasný jest PŘÍPAD HERALTA Z KUNŠTÁTU. Jelikož ani v nejnovějším zpracování doby poděbradské nedošlo k žádou- címu objasnění případu Heraltova, pokusíme se o definitivní jeho rozluštění. Dosavadní stav případu Heraltova jest asi tento: Heralt se dostavil do Brna ke sjezdu pánů, obdržev od města glejt, jímž se mu zaručoval svobodný pří- chod i odchod. Na radnici brněnské jej pro jakési listy brněnští jali a proti svému průvodnímu listu popravili. Historikové se až dosud většinou odvolá- vali na známý list Jiříka z Poděbrad k Oldřichovi z Rožmberka, nevědouce o několika jiných a neméně důležitých dokladech městského archivu brněn- ského a vídeňského. Na základě těchto až dosud většinou neznámých pramenů pokusíme se načrtnouti prachistorii krvavého zasedání a zároveň i odpověděti na otázky: O jaké listy se jednalo na radnici brněnské? Popravili brněnští Heralta skutečně sami? Příčinou jeho popravy bylo stálé rušení zemského míru. Dle dvou listů He- raltových poznáváme hlavní dva jeho odpůrce: Jana z Lomnice, zemského hejtmana moravského, a Beneše z Boskovic na Cerné hoře. Samo sebou se roz- umí, že Heralt svádí všechnu vinu na oba uvedené pány, ale aspoň si můžeme při tom učiniti představu o neklidném životě na moravském Horácku. První list odeslaný vídeňským v roce 14302 točí se výhradně kolem poměru He- raltova k Janovi z Lomnice. Tendencí jeho jest vzbuditi u vídeňských soucit s Heraltem nemohoucím se nikde domoci ochrany.Heralt předvádí Jana z Lom- nice jako zhoubce, který hubením statků Heraltových a olupováním jeho chu- dých poddaných staví se nepřímo proti císaři Zikmundovi, markrabímu Al- brechtovi a městům moravským. Odňal jemu, Heraltovi, dohromady sedmnácte obcí, letos všechno víno a činži. Proti takovému jednání si stěžoval u samého Albrechta, který mu dal listy, s nimiž se měl obrátiti na svého škůdce. Učinek toho kroku však byl právě opačný. Jan z Lomnice jest od té doby ještě horší, obírá ho dále, a Heralt otevřeně prohlašuje za příčinu všech pychů přílišnou hrabivost odpůrcovu. Chtěje sobě získati vídeňských k přímluvě u vévody Albrechta, hledí popuditi své adresáty proti zemskému hejtmanu moravskému i po stránce náboženské. Historik se při tom dovídá několik zajímavých po- drobností. Heralt předvádí sebe sama jako příznivce katolictví, nazývaje se přítelem zemřelého kardinála (patrně Jana Zelezného, jenž zemřel rok před 1 Urbánek, Věk poděbradský, II, str. 23 n. Zvláště pozn. 2. na str. 24. 2 Viz listinu č. 39. 33
Strana 34
tím, 1429), a předváděje naproti tomu Jana z Lomnice jako škůdce katolictví, jenž chová u sebe dva husitské kněze, a který podepsal „táborský list“, mysle tím patrně stížný list do Kostnice. Nad to i poukazuje na spojenectví Jana z Lomnice s některými škůdci zemskými, podotýkaje, že několikráte Albrechta na to upozornil, ale nedostalo se mu žádné odpovědi. Tím se octnul v trapné situaci. Jan z Lomnice požívá přízně Albrechtovy a proto jestli se opováží Heralt postaviti proti jeho přehmatům, vypadá jako opovědník zemský. — Druhý list Erhartův byl psán brněnským (1441). Předmětem jeho jest ne- přátelství s Benešem z Boskovic. Trpce si stěžuje, jak Beneš obral všechny jeho poddané, kromě toho mu vzal ještě asi 90 kop dobytka, kterýžto lup odvezl k sobě na Letovice, odkud opověděl Heraltovi. A jako opověď poslaná po učiněném přepadu jest něčím směšným, tak i neméně nepěkným jednáním bylo, když potom za nějakou dobu pan Beneš uzavřels Heraltem příměří, za něhož vpadl tajně na Kunštát a způsobil mu tam na 500 kop grošů škody. Potom žil nějakou dobu v pokoji, až Erhart uzavřel s ním příměří pod podmínkou, že mu odpůrce v případě nového nepřátelství nahradí všechny škody. Situaci upevnil Heralt ještě více přistoupením k Albrechtovi, ale přesto v pravém míru Benešův bratr táhl proti Kunštátu, a Beneš, jsa v dobré shodě se svým bratrem, opověděl jednoho večera Heraltovi s takovou rychlostí, že příštího jitra již byl u Kunštátu. Škody tehdy utrpěné odhadoval Heralt na 300 kop grošů.2 Před třemi lety (1438) obral Beneš opět jeho lidi, a purkrabí Pecha unesl vše na Svojanov. Tam unesl téhož roku Beneš i obilí jednoho jeho sedláka. Když Heralt seděl na Boskovicích, obral mu Beneš lidi v Kraderobech a Vískách, při čemž pobraný dobytek odehnal na Svojanov. Za to pohnal pana Beneše k soudu, čítaje si 13 kop grošů škody. Když pak před sv. Václavem 1440 uzavřel s pány, kněžími a městy příměří až do sv. Jiří, slíbil mu i pan Beneš pod velikým závazkem dáti na to do čtyř neděl list, ale slovu svému nedostál. Tak byl i se svými poddanými půl roku ve stálé nejistotě a co ještě horšího, přes uzavřené příměří utrpěl za 300 kop grošů škody. Všechno to učinil mu pan Beneš, protože Heralt označil za východisko svých škůdců jeho hrady Svojanov a Cernou horu. Zajímavo jest, že za sobě nepřátelské označil i Po- hořelice. Když toho roku, t. j. roku 1441, přepadl jeho chudé poddané Be- nešův bratr, připojil se Beneš k němu, aby Heralta poškodil ještě více. Takových rozmíšek s Heraltem bylo asi více a možno se domnívati, že ne- 1 Viz listinu č. 69. 2 Datování toho přepadu jest velmi těžké. Víme sice o obležení Kunštátu v r. 1436. (Vlastivěda mor., Tenora, Kunšt. okres, str. 29), ale to učinil sám Albrecht. To se však nehodí k našemu údaji, neboť o sobě praví, že se přidal tehdy k Albrechtovi, a kromě toho víme, že Heralt spravoval Kunštát od r. 1437 (Srov. Urbánek, u. d., II. 23.) 34
tím, 1429), a předváděje naproti tomu Jana z Lomnice jako škůdce katolictví, jenž chová u sebe dva husitské kněze, a který podepsal „táborský list“, mysle tím patrně stížný list do Kostnice. Nad to i poukazuje na spojenectví Jana z Lomnice s některými škůdci zemskými, podotýkaje, že několikráte Albrechta na to upozornil, ale nedostalo se mu žádné odpovědi. Tím se octnul v trapné situaci. Jan z Lomnice požívá přízně Albrechtovy a proto jestli se opováží Heralt postaviti proti jeho přehmatům, vypadá jako opovědník zemský. — Druhý list Erhartův byl psán brněnským (1441). Předmětem jeho jest ne- přátelství s Benešem z Boskovic. Trpce si stěžuje, jak Beneš obral všechny jeho poddané, kromě toho mu vzal ještě asi 90 kop dobytka, kterýžto lup odvezl k sobě na Letovice, odkud opověděl Heraltovi. A jako opověď poslaná po učiněném přepadu jest něčím směšným, tak i neméně nepěkným jednáním bylo, když potom za nějakou dobu pan Beneš uzavřels Heraltem příměří, za něhož vpadl tajně na Kunštát a způsobil mu tam na 500 kop grošů škody. Potom žil nějakou dobu v pokoji, až Erhart uzavřel s ním příměří pod podmínkou, že mu odpůrce v případě nového nepřátelství nahradí všechny škody. Situaci upevnil Heralt ještě více přistoupením k Albrechtovi, ale přesto v pravém míru Benešův bratr táhl proti Kunštátu, a Beneš, jsa v dobré shodě se svým bratrem, opověděl jednoho večera Heraltovi s takovou rychlostí, že příštího jitra již byl u Kunštátu. Škody tehdy utrpěné odhadoval Heralt na 300 kop grošů.2 Před třemi lety (1438) obral Beneš opět jeho lidi, a purkrabí Pecha unesl vše na Svojanov. Tam unesl téhož roku Beneš i obilí jednoho jeho sedláka. Když Heralt seděl na Boskovicích, obral mu Beneš lidi v Kraderobech a Vískách, při čemž pobraný dobytek odehnal na Svojanov. Za to pohnal pana Beneše k soudu, čítaje si 13 kop grošů škody. Když pak před sv. Václavem 1440 uzavřel s pány, kněžími a městy příměří až do sv. Jiří, slíbil mu i pan Beneš pod velikým závazkem dáti na to do čtyř neděl list, ale slovu svému nedostál. Tak byl i se svými poddanými půl roku ve stálé nejistotě a co ještě horšího, přes uzavřené příměří utrpěl za 300 kop grošů škody. Všechno to učinil mu pan Beneš, protože Heralt označil za východisko svých škůdců jeho hrady Svojanov a Cernou horu. Zajímavo jest, že za sobě nepřátelské označil i Po- hořelice. Když toho roku, t. j. roku 1441, přepadl jeho chudé poddané Be- nešův bratr, připojil se Beneš k němu, aby Heralta poškodil ještě více. Takových rozmíšek s Heraltem bylo asi více a možno se domnívati, že ne- 1 Viz listinu č. 69. 2 Datování toho přepadu jest velmi těžké. Víme sice o obležení Kunštátu v r. 1436. (Vlastivěda mor., Tenora, Kunšt. okres, str. 29), ale to učinil sám Albrecht. To se však nehodí k našemu údaji, neboť o sobě praví, že se přidal tehdy k Albrechtovi, a kromě toho víme, že Heralt spravoval Kunštát od r. 1437 (Srov. Urbánek, u. d., II. 23.) 34
Strana 35
byl vždy do té míry nevinným, jak o sobě sám rozepisoval. Kdyby tomu tak bývalo, nebylo by nikdy bývalo zapotřebí mu dávati glejt, jímž se mu zaru- čovala osobní bezpečnost. Obdržev ho, přijel do Brna k sjezdu konanému na radnici, kde padl (19. srpna) rukou katovou. Dříve nežli přikročíme k zod- povězení dvou nahoře vytčených otázek, předvedeme zasedání na brněnské radnici dle listu brněnské rady k vídeňským konšelům poslaného.1 Na radnici zasedali moravští pánové se zemským hejtmanem a biskupem olomouckým. Citovaný dopis ono jednání nazývá výslovně soudem. Tam se dostavil i Heralt. Shromáždění zástupcové země mu předložili listy s jeho zá- vazky a pečeťmi, k nimž přivěsili i jiní pánové své pečetě. Z toho patrno, že Heralt byl povolán, by se odpovídal z nedodržení jistých závazků. Když Heralt dostal do ruky první listinu, utrhnul od ní pod stolem pečeť, a byv na- pomenut, jal se tropiti takový lomoz, o jakém až do té doby při podobném jednání nikdy slýcháno nebylo. Zemský hejtman vzal pány v potaz, co činiti s Heraltem, když takovýmhle jednáním sám glejt porušil. Na radu předse- dajícího zemského hejtmana jali brněnští pana Heralta a popravili jej. Rozumí se samo sebou, že historik chová jistou reservu k tomuto prohlášení, ježto je brněnští učinili sami o sobě. Pravdivost výpovědi brněnských zaru- čuje jiný passus téhož listu. Konšelé brněnští vypravují toto: Když Jiřík z Po- děbrad spolu s Pročkem z Kunštátu počal je všude viniti ze zrádného porušení glejtu, stěžovali si na zemském sjezdě do Brna ke dni sv. Mikuláše svolaném. Zemský hejtman přede všemi sněmovníky veřejně prohlásil, že brněnští se na Heraltovi nikterak neprohřešili. Heralta dal popraviti on, jako zemský hejt- man v dohodě s pány a městy a to v odvetu za Heraltovy pychy. Hejtman byl ochoten dokázati oprávněnost svého kroku. Tím jest zodpovězena otázka o účasti města Brna na popravě Heralta z Kunštátu. Nastává nyní otázka druhá: O jaké listy se jednalo? Již v právě citova- ném listě poznali jsme, že se jednalo o jakési listiny se závazky Heraltovými a opatřené pečetí jeho i jiných pánů. Obsah závazků Heraltových prozrazuje nedatovaný list městské rady brněnské k Jiříkovi a Pročkovi z Kunštátu.2 V něm kladou oběma pánům podrážděnou otázku, zdali již zapomenuli na pečeť přivěšenou k listu, kterým slibovali zachovati pokoj. Snad nectí své pe- četi, kterou Heralt utrhl a tím i pohanil! Ze slov těchto jest patrno, že v za- sedání na radnici brněnské byly předloženy listy, jimiž se Heralt zavázal k za- chování pokoje. Od jednoho takového listu odtrhl svou pečeť, což jej stálo hlavu. List města Brna k vídeňským nás poučuje (aspoň částečně) o událostech 1 Listina č. 76. 2 Listina č. 77. 35
byl vždy do té míry nevinným, jak o sobě sám rozepisoval. Kdyby tomu tak bývalo, nebylo by nikdy bývalo zapotřebí mu dávati glejt, jímž se mu zaru- čovala osobní bezpečnost. Obdržev ho, přijel do Brna k sjezdu konanému na radnici, kde padl (19. srpna) rukou katovou. Dříve nežli přikročíme k zod- povězení dvou nahoře vytčených otázek, předvedeme zasedání na brněnské radnici dle listu brněnské rady k vídeňským konšelům poslaného.1 Na radnici zasedali moravští pánové se zemským hejtmanem a biskupem olomouckým. Citovaný dopis ono jednání nazývá výslovně soudem. Tam se dostavil i Heralt. Shromáždění zástupcové země mu předložili listy s jeho zá- vazky a pečeťmi, k nimž přivěsili i jiní pánové své pečetě. Z toho patrno, že Heralt byl povolán, by se odpovídal z nedodržení jistých závazků. Když Heralt dostal do ruky první listinu, utrhnul od ní pod stolem pečeť, a byv na- pomenut, jal se tropiti takový lomoz, o jakém až do té doby při podobném jednání nikdy slýcháno nebylo. Zemský hejtman vzal pány v potaz, co činiti s Heraltem, když takovýmhle jednáním sám glejt porušil. Na radu předse- dajícího zemského hejtmana jali brněnští pana Heralta a popravili jej. Rozumí se samo sebou, že historik chová jistou reservu k tomuto prohlášení, ježto je brněnští učinili sami o sobě. Pravdivost výpovědi brněnských zaru- čuje jiný passus téhož listu. Konšelé brněnští vypravují toto: Když Jiřík z Po- děbrad spolu s Pročkem z Kunštátu počal je všude viniti ze zrádného porušení glejtu, stěžovali si na zemském sjezdě do Brna ke dni sv. Mikuláše svolaném. Zemský hejtman přede všemi sněmovníky veřejně prohlásil, že brněnští se na Heraltovi nikterak neprohřešili. Heralta dal popraviti on, jako zemský hejt- man v dohodě s pány a městy a to v odvetu za Heraltovy pychy. Hejtman byl ochoten dokázati oprávněnost svého kroku. Tím jest zodpovězena otázka o účasti města Brna na popravě Heralta z Kunštátu. Nastává nyní otázka druhá: O jaké listy se jednalo? Již v právě citova- ném listě poznali jsme, že se jednalo o jakési listiny se závazky Heraltovými a opatřené pečetí jeho i jiných pánů. Obsah závazků Heraltových prozrazuje nedatovaný list městské rady brněnské k Jiříkovi a Pročkovi z Kunštátu.2 V něm kladou oběma pánům podrážděnou otázku, zdali již zapomenuli na pečeť přivěšenou k listu, kterým slibovali zachovati pokoj. Snad nectí své pe- četi, kterou Heralt utrhl a tím i pohanil! Ze slov těchto jest patrno, že v za- sedání na radnici brněnské byly předloženy listy, jimiž se Heralt zavázal k za- chování pokoje. Od jednoho takového listu odtrhl svou pečeť, což jej stálo hlavu. List města Brna k vídeňským nás poučuje (aspoň částečně) o událostech 1 Listina č. 76. 2 Listina č. 77. 35
Strana 36
po Heraltově popravě. Pánové si byli vědomi vážnosti situace, a proto (jak brněnští sdělují) pozvali k sobě Jiříka i Pročka z Kunštátu, by s nimi o celé záležitosti porokovali. Výsledkem porad byl prý list, jímž oba páni se zavá- zali, že budou se varovati všelikých záští a že všechny neshody pro příště na- rovnají před soudem. — K tomu třeba uvésti slova obou Kunštátů k Oldři- chovi z Rožmberka v dopise z 15. listopadu 1445. Jsou sice oba v jednotě s Moravou, ale nejsou povinni konati to, co brněnští rozepisují. Posílají mu text smlouvy jednoty, prohlašujíce, že nikdy k žádnému soudu nesvolí. Po- ukaz na jednání s biskupem a pány nestačí. Brno Heralta zradilo! B) KRALOVÁNÍ JIŘÍKA Z PODĚBRAD O událostech moravských za doby husitského krále zachovaly se některé důležité doklady v městských archivech (Brno, Jihlava, Znojmo). Většinou se týkají Poděbradova konfliktu s Kurií a druhé války husitské z něho ply- noucí. Jelikož se většinou jedná o korespondenci, jeví se nám na základě no- vých našich pramenů události moravské ve světle daleko živějším, nežli jsme je až dosud znali. O počátcích kralování Jiříkova dovídáme se zajímavou věc ze Znojma. Dne 2. května 1458 sešla se veliká obec, aby rokovala o korunovaci Podě- bradově. Průběh její byl velice bouřlivý. Měšťané a z nich ponejvíce řeme- slníci žádali s velikým povykem na konšelích, aby se postavili proti novému králi. Městská rada, vidouc, že odmítnutí požadavků rozkaceného lidu by mohla zaplatiti životem, dovedla velmi laskavou domluvou ukonejšiti roztrp- čené spoluobčany, a jak nejmenovaný pisatel poznamenal, byl to čin vskutku diplomatický. Kdyby znojemští konšelé bývali vyhověli davu, pak královský hejtman znojemský, Osvald Ludmannsdorfer, býval by vpustil hradem vojsko královo do města, jemuž by bývalo bylo hořce pykati za odboj proti novému králi.1 Případ znojemský dává historikovi tušiti nevoli, s jakou asi i ostatní německá města moravská přijímala zprávu o volbě Jiříkově.2 Z doby konfliktu Poděbradova s Kurií čerpáme dvě zajímavé zprávy z roku 1466 a celou řadu podrobností z let 1467—70. Z roku 1466 máme první zajímavou zprávu o poměru znojemských k Hyn- kovi bítovskému. Víme o něm, že byl velmi nepokojným sousedem města Znoj- ma, který předstíranou horlivostí náboženskou dovedl sobě získati přízně pa- peže Pavla II. Výsledkem toho bylo, že Hynek docílil kromě jiných ještě věcí, že moravským katolíkům na obléhání jeho hradu Cornštejna súčastně- 1 Viz prameny vyprávěcí, č. 1. 2 Srov. Palacký-Rieger, Dějiny, III, str. 288. 36
po Heraltově popravě. Pánové si byli vědomi vážnosti situace, a proto (jak brněnští sdělují) pozvali k sobě Jiříka i Pročka z Kunštátu, by s nimi o celé záležitosti porokovali. Výsledkem porad byl prý list, jímž oba páni se zavá- zali, že budou se varovati všelikých záští a že všechny neshody pro příště na- rovnají před soudem. — K tomu třeba uvésti slova obou Kunštátů k Oldři- chovi z Rožmberka v dopise z 15. listopadu 1445. Jsou sice oba v jednotě s Moravou, ale nejsou povinni konati to, co brněnští rozepisují. Posílají mu text smlouvy jednoty, prohlašujíce, že nikdy k žádnému soudu nesvolí. Po- ukaz na jednání s biskupem a pány nestačí. Brno Heralta zradilo! B) KRALOVÁNÍ JIŘÍKA Z PODĚBRAD O událostech moravských za doby husitského krále zachovaly se některé důležité doklady v městských archivech (Brno, Jihlava, Znojmo). Většinou se týkají Poděbradova konfliktu s Kurií a druhé války husitské z něho ply- noucí. Jelikož se většinou jedná o korespondenci, jeví se nám na základě no- vých našich pramenů události moravské ve světle daleko živějším, nežli jsme je až dosud znali. O počátcích kralování Jiříkova dovídáme se zajímavou věc ze Znojma. Dne 2. května 1458 sešla se veliká obec, aby rokovala o korunovaci Podě- bradově. Průběh její byl velice bouřlivý. Měšťané a z nich ponejvíce řeme- slníci žádali s velikým povykem na konšelích, aby se postavili proti novému králi. Městská rada, vidouc, že odmítnutí požadavků rozkaceného lidu by mohla zaplatiti životem, dovedla velmi laskavou domluvou ukonejšiti roztrp- čené spoluobčany, a jak nejmenovaný pisatel poznamenal, byl to čin vskutku diplomatický. Kdyby znojemští konšelé bývali vyhověli davu, pak královský hejtman znojemský, Osvald Ludmannsdorfer, býval by vpustil hradem vojsko královo do města, jemuž by bývalo bylo hořce pykati za odboj proti novému králi.1 Případ znojemský dává historikovi tušiti nevoli, s jakou asi i ostatní německá města moravská přijímala zprávu o volbě Jiříkově.2 Z doby konfliktu Poděbradova s Kurií čerpáme dvě zajímavé zprávy z roku 1466 a celou řadu podrobností z let 1467—70. Z roku 1466 máme první zajímavou zprávu o poměru znojemských k Hyn- kovi bítovskému. Víme o něm, že byl velmi nepokojným sousedem města Znoj- ma, který předstíranou horlivostí náboženskou dovedl sobě získati přízně pa- peže Pavla II. Výsledkem toho bylo, že Hynek docílil kromě jiných ještě věcí, že moravským katolíkům na obléhání jeho hradu Cornštejna súčastně- 1 Viz prameny vyprávěcí, č. 1. 2 Srov. Palacký-Rieger, Dějiny, III, str. 288. 36
Strana 37
ným bylo legátem Rudolfem lavantským nařízeno, aby zanechali branného nepřátelství a odtáhli od hradu. Takový list došel od legáta i znojemským a způsobil jim asi značné rozpaky. Zajímavo jest, jak se k němu zachovali. Báli se upadnouti do exkomunikace, ale rozpakovali se i upustiti od obléhání Cornštejna. Obrátili se tudíž na olomouckého biskupa Tasa z Boskovic, pro- síce jej o radu, co činiti. Odpověd se nám sice nezachovala, leč i tak jest dotaz města Znojma dokladem velice zajímavým, neboť svědčí o tom, jak Hynek zneužíval náboženství k účelům politickým. Vždyť, kdyby býval měl pravdu, znojemští by ho bývali nikdy nenapadli! Dle Palackého došlo někdy v polovici roku 1465 k dopisování mezi dvorem českým a uherským o tom, jak urovnati nesnáze Jiříkovy.2 Podařilo se nám nalézti dopis psaný patrně arcibiskupem ostřihomským Janem Vitézem a ode- slaný biskupovi olomouckému. Dovídáme se z něho o důvěrných stycích arci- biskupových s Jiříkem i o věci, jež mohla rázem učiniti konec stále vzrůsta- jícím nesnázím krále. Vitéz vyslovuje podiv, kterak panovník s počátku tak moudrý a opatrný, jakým byl právě Jiřík, mohl později tak chybiti. Kdyby býval uposlechnul svých přátel, nikdy by věci bývaly nedošly tak daleko. Co mu přátelé radili, to prozrazuje sám o sobě. Když prý býval s Jiříkem po- hromadě v Praze a později ještě na Moravě, radil mu, aby se stal katolíkem, čímž se vyhne všem nepříjemnostem. Dobře míněné jeho rady Jiřík nedbal a přišel o korunu. Lituje velice i ztráty slavné pověsti Poděbradovy a vyslovuje ochotu vykonati pro Jiříka všechno možné, jen — bude-li on chtíti.3 Víme, že věci došly tak daleko, že nebylo možno doufati v mírné narov- nání. Ve veřejné konsistoři (23. prosince 1466) dal Pavel II. Jiříka do klatby a zbavil poddaných vůči němu všech povinností. O následcích toho pro Mo- ravu víme až dosud nadmíru málo. Palacký se domnívá, že německá města mo- ravská přijala s radostí exkomunikaci Jiříkovu, kdežto česká zachovala mu věrnost. Výrazem smýšlení německých měst bylo (dle Palackého4) usnesení sjezdu vyškovského, jímž města Brno, Jihlava, Olomouc a Znojmo spolu s bis- kupem olomouckým Tasem zřekla se poslušenství k Jiříkovi. Nové prameny mluví spíše o pravém opaku. Záznamy o válce za krále Jiřího napsané jedním německým měštěnínem jih- lavským ještě za života Jiříkova dávají aspoň poněkud nakouknouti do genese vyškovského sjezdu. Jihlavský anonym vypravuje, kterak exkomunikační buly přišly nejprve do Brna a odtud pak byly rozesílány ostatním městům. Současně vybízel i Zdeněk ze Sternberka jednotlivá města, by odepřela Ji- říkovi poslušnost. Mnozí opatrní otcové se však velmi rozpakovali. Věděli, 1 Listina č. 99. 2 Palacký, U. d., III, str. 453. 3 Listina č. 101. 4 Dějiny, IV, str. 495. 37
ným bylo legátem Rudolfem lavantským nařízeno, aby zanechali branného nepřátelství a odtáhli od hradu. Takový list došel od legáta i znojemským a způsobil jim asi značné rozpaky. Zajímavo jest, jak se k němu zachovali. Báli se upadnouti do exkomunikace, ale rozpakovali se i upustiti od obléhání Cornštejna. Obrátili se tudíž na olomouckého biskupa Tasa z Boskovic, pro- síce jej o radu, co činiti. Odpověd se nám sice nezachovala, leč i tak jest dotaz města Znojma dokladem velice zajímavým, neboť svědčí o tom, jak Hynek zneužíval náboženství k účelům politickým. Vždyť, kdyby býval měl pravdu, znojemští by ho bývali nikdy nenapadli! Dle Palackého došlo někdy v polovici roku 1465 k dopisování mezi dvorem českým a uherským o tom, jak urovnati nesnáze Jiříkovy.2 Podařilo se nám nalézti dopis psaný patrně arcibiskupem ostřihomským Janem Vitézem a ode- slaný biskupovi olomouckému. Dovídáme se z něho o důvěrných stycích arci- biskupových s Jiříkem i o věci, jež mohla rázem učiniti konec stále vzrůsta- jícím nesnázím krále. Vitéz vyslovuje podiv, kterak panovník s počátku tak moudrý a opatrný, jakým byl právě Jiřík, mohl později tak chybiti. Kdyby býval uposlechnul svých přátel, nikdy by věci bývaly nedošly tak daleko. Co mu přátelé radili, to prozrazuje sám o sobě. Když prý býval s Jiříkem po- hromadě v Praze a později ještě na Moravě, radil mu, aby se stal katolíkem, čímž se vyhne všem nepříjemnostem. Dobře míněné jeho rady Jiřík nedbal a přišel o korunu. Lituje velice i ztráty slavné pověsti Poděbradovy a vyslovuje ochotu vykonati pro Jiříka všechno možné, jen — bude-li on chtíti.3 Víme, že věci došly tak daleko, že nebylo možno doufati v mírné narov- nání. Ve veřejné konsistoři (23. prosince 1466) dal Pavel II. Jiříka do klatby a zbavil poddaných vůči němu všech povinností. O následcích toho pro Mo- ravu víme až dosud nadmíru málo. Palacký se domnívá, že německá města mo- ravská přijala s radostí exkomunikaci Jiříkovu, kdežto česká zachovala mu věrnost. Výrazem smýšlení německých měst bylo (dle Palackého4) usnesení sjezdu vyškovského, jímž města Brno, Jihlava, Olomouc a Znojmo spolu s bis- kupem olomouckým Tasem zřekla se poslušenství k Jiříkovi. Nové prameny mluví spíše o pravém opaku. Záznamy o válce za krále Jiřího napsané jedním německým měštěnínem jih- lavským ještě za života Jiříkova dávají aspoň poněkud nakouknouti do genese vyškovského sjezdu. Jihlavský anonym vypravuje, kterak exkomunikační buly přišly nejprve do Brna a odtud pak byly rozesílány ostatním městům. Současně vybízel i Zdeněk ze Sternberka jednotlivá města, by odepřela Ji- říkovi poslušnost. Mnozí opatrní otcové se však velmi rozpakovali. Věděli, 1 Listina č. 99. 2 Palacký, U. d., III, str. 453. 3 Listina č. 101. 4 Dějiny, IV, str. 495. 37
Strana 38
o jak dalekosáhlou věc se jedná a oni přejíce vždy jen rozkvětu svých měst, váhali se vzepříti králi. Z toho vznikla „divisio ingens“. K odstranění nejed- noty svolán byl sjezd do Vyškova, kde se podařilo učiniti spolek čtyř jmeno- vaných již měst moravských se Zdeňkem a zároveň odeslána králi opověď. Jak pisatel vypravuje, vraceli se účastníci domů za radostného troubení, ale on hleděl na věc poněkud jinak. Považovalť vyškovské rozhodnutí za krok velmi osudný. Vždyť již sama povaha českého lidu i jeho země dávají do bu- doucna velmi špatné vyhlídky. Češi jsou jako národ jednotní, sobě navzájem pomáhající, bojovní, jejich země pak jest velmi bohatá s dobře hrazenými městy. Postavení Jiříkovo se ještě více upevňuje, uváží-li se kvalita strany Zdeňkovy, jež jest pravým opakem přivrženců Poděbradových. Příležitost k tomuto příměru mu zavdalo předčítání bul s kazatelen moravských po sjezdu vyškovském. Ač vyřknuta klatba nade všemi, kdož by udržovali jakékoliv styky s kacíři, přece páni uzavírali smlouvy s přivrženci Jiříkovými dále, po- píjeli s nimi, jako by vůbec o ničem nevěděli! A když přišel mezi ně nějaký husita, nestarali se o jeho obrácení, hlavní však bylo, zaplatil-li jim notné výkupné. Měšťan si při tom klade otázku, zdali tito lidé vedou boj za kato- lickou víru, a odpovídá na ni záporně, poněvadž se jedná o bojovníky mající víru — v tobolce... Pisatel při tom neváhá poukazovati na zhoubnost tako- vého jednání na lid poddaný. Kdo by co prodal kacířovi nebo od něho něco koupil, propadá exkomunikaci. Ale jak přerušiti obchodní styky, kdyžtě ně- mecká města, chtějí-li žíti, jsou nucena kupovati potraviny od českých sou- sedů? A když poddaní pozorují, že páni si z klateb nic nedělají, následují jejich příkladu a nerespektují censur. Proto považoval exkomunikační buly za něco vskutku nešťastného, co podkopávalo u věřícího lidu církevní autoritu a zbavovalo jej ve svědomí poslušnosti k nařízením církevních vrchností. Tak střízlivě nahlížel na celou věc přední patrně měšťan jihlavský. Druhý doklad o rozpacích katolíků vůči exkomunikační bule Pavla II. nacházíme v Brně. Fakt jest tím zajímavější, jelikož prozrazuje rozdělení v samých řa- dách kněžských. V dopise městského notáře Zikmunda Knaba datovaného dne 15. května (1467) se dočítáme,2 kterak městský kazatel u sv. Jakuba s plnou energií hlásal klatbu proti Jiříkovi, za to ale kněží sousedního augusti- niánského kostela u sv. Tomáše chovali se k censurám proti králi hodně zdrže- livě. Bylo k tomu potřebí jisté dávky smělosti, neboť Brno se nadšeně chystalo k válce. Z téhož listu se dočítáme, že brněnští vyslechli dne 7. a 14. června s nadšením text papežských listů s kazatelen jim předčítaných. Spolu s ostat- ními městy se usnesli, že raději zemrou, nežli aby odpadli od víry. Město se 1 Viz prameny vyprávěcí č. 2. 2 Viz listinu č. 102. 38
o jak dalekosáhlou věc se jedná a oni přejíce vždy jen rozkvětu svých měst, váhali se vzepříti králi. Z toho vznikla „divisio ingens“. K odstranění nejed- noty svolán byl sjezd do Vyškova, kde se podařilo učiniti spolek čtyř jmeno- vaných již měst moravských se Zdeňkem a zároveň odeslána králi opověď. Jak pisatel vypravuje, vraceli se účastníci domů za radostného troubení, ale on hleděl na věc poněkud jinak. Považovalť vyškovské rozhodnutí za krok velmi osudný. Vždyť již sama povaha českého lidu i jeho země dávají do bu- doucna velmi špatné vyhlídky. Češi jsou jako národ jednotní, sobě navzájem pomáhající, bojovní, jejich země pak jest velmi bohatá s dobře hrazenými městy. Postavení Jiříkovo se ještě více upevňuje, uváží-li se kvalita strany Zdeňkovy, jež jest pravým opakem přivrženců Poděbradových. Příležitost k tomuto příměru mu zavdalo předčítání bul s kazatelen moravských po sjezdu vyškovském. Ač vyřknuta klatba nade všemi, kdož by udržovali jakékoliv styky s kacíři, přece páni uzavírali smlouvy s přivrženci Jiříkovými dále, po- píjeli s nimi, jako by vůbec o ničem nevěděli! A když přišel mezi ně nějaký husita, nestarali se o jeho obrácení, hlavní však bylo, zaplatil-li jim notné výkupné. Měšťan si při tom klade otázku, zdali tito lidé vedou boj za kato- lickou víru, a odpovídá na ni záporně, poněvadž se jedná o bojovníky mající víru — v tobolce... Pisatel při tom neváhá poukazovati na zhoubnost tako- vého jednání na lid poddaný. Kdo by co prodal kacířovi nebo od něho něco koupil, propadá exkomunikaci. Ale jak přerušiti obchodní styky, kdyžtě ně- mecká města, chtějí-li žíti, jsou nucena kupovati potraviny od českých sou- sedů? A když poddaní pozorují, že páni si z klateb nic nedělají, následují jejich příkladu a nerespektují censur. Proto považoval exkomunikační buly za něco vskutku nešťastného, co podkopávalo u věřícího lidu církevní autoritu a zbavovalo jej ve svědomí poslušnosti k nařízením církevních vrchností. Tak střízlivě nahlížel na celou věc přední patrně měšťan jihlavský. Druhý doklad o rozpacích katolíků vůči exkomunikační bule Pavla II. nacházíme v Brně. Fakt jest tím zajímavější, jelikož prozrazuje rozdělení v samých řa- dách kněžských. V dopise městského notáře Zikmunda Knaba datovaného dne 15. května (1467) se dočítáme,2 kterak městský kazatel u sv. Jakuba s plnou energií hlásal klatbu proti Jiříkovi, za to ale kněží sousedního augusti- niánského kostela u sv. Tomáše chovali se k censurám proti králi hodně zdrže- livě. Bylo k tomu potřebí jisté dávky smělosti, neboť Brno se nadšeně chystalo k válce. Z téhož listu se dočítáme, že brněnští vyslechli dne 7. a 14. června s nadšením text papežských listů s kazatelen jim předčítaných. Spolu s ostat- ními městy se usnesli, že raději zemrou, nežli aby odpadli od víry. Město se 1 Viz prameny vyprávěcí č. 2. 2 Viz listinu č. 102. 38
Strana 39
již s horečnou rychlostí opevňuje a to hlavně, aby se zajistilo proti Špilberku. Na vepřovém trhu se staví bašta pro těžkou dělostřelbu a zároveň se kope hlu- boký příkop. Prvního dne tam pracovalo pět tisíc lidí a později bohdá ještě více. Válečné nadšení brněnských bylo živeno i zprávami o síle odboje i o jeho prvních úspěších. Městský notář vyslovuje nepokrytou radost nad vzpourou Slezska, Šestiměstí, Lužice, jakož i nad odvrácením se kancléře Prokopa z Rab- štýna a místokancléře Mikuláše od Jiříka. S radostí oznamuje, že u Roudnice ztratili královští mimo zajaté a raněné ještě 400 mužů. Katolíci prý vůbec vy- hrávají, kdežto kacíři mají naproti tomu pouze asi 20 tisíc mužů a to ještě špatně vyzbrojených. Celá jejich dosavadní činnost spočívá v bezvýsledném obléhání. To však bylo pouze počáteční nadšení, z něhož netoliko brněnský notář, ale i odbojníci vůbec asi brzy vystřízlivěli. V Jihlavě rozbil Zdeněk svůj hlavní stan a tamní měšťané učinili asi hned s počátku trpkou zkušenost s jeho křižáky. Kvalitu těchto vojsk nejlépe do- kazuje listinal, kterou se Zdeněk ze Sternberka jakožto „nayvyššie hauptman všech křesťanóv, kteříž jsú v poslušenstvie kostela Rímského v královstvie českém a v markrabstvie moravském“ zavazoval, že nikdo z jeho lidí nebude městu škoditi. Divní zajisté spojenci, od kterých bylo třeba záruku bezpeč- nosti života i majetku! Ale co horšího! Závazek onen zůstal pouze na papíře, neboť jihlavský anonym napsal: „V řečeném městě bylo tehdy mnoho kři- žáků, ale více městu škodili, nežli prospívali...“ Kromě toho (dle vyprávění téhož pamětníka) škodily Jihlavanům posádky na Lipnici, v Polné, Brtnici a Třebíči. Město samo utrpělo již těžké ztráty. Nepřátelé přepadli a zpustošili předměstí. Nejhůře pak bylo, když sesazený král sám přitrhl k městu. Jeho lid posekal kolem dokola zelenou ještě úrodu a úplně zničil veškero osení. Tak dopadla Jihlava. O nic lépe nevedlo se ostatním městům, jak již ukázal (asi dle pramene jihlavského) Palacký.3 K jeho vyprávění připojujeme ně- které nové podrobnosti. Znojemská korespondence dokazuje jasně značné vojenské nesnáze morav- ských měst hned v létě a na podzim 1467. Již v létě 1467 dovídáme se o roz- kladě Zdeňkových vojsk! Znojemští totiž píší do Brna4 o marném pokusu Zdeňkově dostati se do Českých Budějovic.5 Brzy nato ho počali opouštěti křižáci, což působilo nakažlivě i na vlastní jeho lid, jenž počal také již toužiti po domově. Za takové situace rozhodně pochybují, že by Zdeněk táhnul Brnu na pomoc. V tom je utvrzuje i to, že Zdeněk jim ještě vùbec ani neodepsal na prosbu brněnských o pomoc poslanou mu prostřednictvím znojemských. 1 Listina č. 103. 2 Prameny vyprávěcíč. 2. 3IV,495—496. 4Viz listinu č. 107a. 5 Někdy po 13. čvnu 1467 (Palacký, IV, 496). 39
již s horečnou rychlostí opevňuje a to hlavně, aby se zajistilo proti Špilberku. Na vepřovém trhu se staví bašta pro těžkou dělostřelbu a zároveň se kope hlu- boký příkop. Prvního dne tam pracovalo pět tisíc lidí a později bohdá ještě více. Válečné nadšení brněnských bylo živeno i zprávami o síle odboje i o jeho prvních úspěších. Městský notář vyslovuje nepokrytou radost nad vzpourou Slezska, Šestiměstí, Lužice, jakož i nad odvrácením se kancléře Prokopa z Rab- štýna a místokancléře Mikuláše od Jiříka. S radostí oznamuje, že u Roudnice ztratili královští mimo zajaté a raněné ještě 400 mužů. Katolíci prý vůbec vy- hrávají, kdežto kacíři mají naproti tomu pouze asi 20 tisíc mužů a to ještě špatně vyzbrojených. Celá jejich dosavadní činnost spočívá v bezvýsledném obléhání. To však bylo pouze počáteční nadšení, z něhož netoliko brněnský notář, ale i odbojníci vůbec asi brzy vystřízlivěli. V Jihlavě rozbil Zdeněk svůj hlavní stan a tamní měšťané učinili asi hned s počátku trpkou zkušenost s jeho křižáky. Kvalitu těchto vojsk nejlépe do- kazuje listinal, kterou se Zdeněk ze Sternberka jakožto „nayvyššie hauptman všech křesťanóv, kteříž jsú v poslušenstvie kostela Rímského v královstvie českém a v markrabstvie moravském“ zavazoval, že nikdo z jeho lidí nebude městu škoditi. Divní zajisté spojenci, od kterých bylo třeba záruku bezpeč- nosti života i majetku! Ale co horšího! Závazek onen zůstal pouze na papíře, neboť jihlavský anonym napsal: „V řečeném městě bylo tehdy mnoho kři- žáků, ale více městu škodili, nežli prospívali...“ Kromě toho (dle vyprávění téhož pamětníka) škodily Jihlavanům posádky na Lipnici, v Polné, Brtnici a Třebíči. Město samo utrpělo již těžké ztráty. Nepřátelé přepadli a zpustošili předměstí. Nejhůře pak bylo, když sesazený král sám přitrhl k městu. Jeho lid posekal kolem dokola zelenou ještě úrodu a úplně zničil veškero osení. Tak dopadla Jihlava. O nic lépe nevedlo se ostatním městům, jak již ukázal (asi dle pramene jihlavského) Palacký.3 K jeho vyprávění připojujeme ně- které nové podrobnosti. Znojemská korespondence dokazuje jasně značné vojenské nesnáze morav- ských měst hned v létě a na podzim 1467. Již v létě 1467 dovídáme se o roz- kladě Zdeňkových vojsk! Znojemští totiž píší do Brna4 o marném pokusu Zdeňkově dostati se do Českých Budějovic.5 Brzy nato ho počali opouštěti křižáci, což působilo nakažlivě i na vlastní jeho lid, jenž počal také již toužiti po domově. Za takové situace rozhodně pochybují, že by Zdeněk táhnul Brnu na pomoc. V tom je utvrzuje i to, že Zdeněk jim ještě vùbec ani neodepsal na prosbu brněnských o pomoc poslanou mu prostřednictvím znojemských. 1 Listina č. 103. 2 Prameny vyprávěcíč. 2. 3IV,495—496. 4Viz listinu č. 107a. 5 Někdy po 13. čvnu 1467 (Palacký, IV, 496). 39
Strana 40
K tomu ještě podotknuli, že oni také nemohou brněnským pomoci. — Bylo-li brněnským úzko již v létě 1467, pak znojemští přišli do podobné situace někdy pozdě na podzim. Vojsko knížete Viktorina, syna Jiříkova, blížilo se k městu. Jízdní jeho byli již v Hostěradicích. I obrátili se na Zdeňka s pros- bou,i by jim jako spojenec přispěl na pomoc. Nedosti dobré postavení odbojníků se jevilo i v pesimistických novinách o nich ve vlastních řadách šířených. Asi někdy v létě považovali znojemští za záhodné upozorniti brněnských, že zprávy šířené o porážce Zdeňka ze Štern- berka u Jindřichova Hradce obleženého koncem července knížetem Jindři- chem Münsterberským nezakládají se na pravdě. Vždyť i jejich ozbrojenci tam byli a oni přece o žádné porážce nevědí! To byla nepochybně velmi slabá útěcha pro Brňany, neboť zároveň s ní jim znojemští oznamovali, že až dosud nedostali od Zdeňka žádné odpovědi na dopis odeslaný mu jejich prostřed- nictvím z Brna .. .2 Zdeněk tedy nepomohl ani brněnským, maje asi se se- bou samým co činiti. Koncem roku 1467 sběhla se na statcích kláštera cisterciátek oslavanských věc,3 dle které si možno učiniti představu o ostří situace. Klášterní poddaní konali jakési blíže neznámé práce pro stranu Jiříkovu. Jelikož abatyše s kon- ventem prodlévala ještě v Oslavanech (za válek se utíkaly do Brna, kde měly útulek v patronátní faře u sv. Jakuba), domnívali se církevní představení, že se tak děje s jejím vědomím a svolením. Proto jí bylo přísně odpovídati u suffragána olomouckého Viléma z Kolína, kde se zjistilo tolik: Dle výpo- vědi abatyše Doroty zůstaly cisterciátky v Oslavanech proto, aby udržely klášterství ve svých rukou, aby zachránily chrám i konvent před rozpad- nutím a pak také proto, že od nikoho se jim nedostalo pokynu, aby klášter opustily. Klášter i kostel jsou však stále zavřeny. Ani před zahájením, ani po- ukončení procesů proti Jiříkovi vedených nepodporovala husitů. Jest v posluš- nosti sv. Stolce, což vysvítá nejlépe z toho, že jakmile se dověděla, že její pod- daní pracují pro husity, ihned jim zavřela přístup do kostela, ačkoliv věděla, že poddaní byli k tomu donuceni. Zakročení tak přísné lze si vysvětliti na základě listu představených čelných klášterů moravských k Jiříkovi, z něhož mluví nepokryté vyjádření sympatií k censurovanému králi. Opat loucký Jan a třebíčský Matěj spolu s proboš- tem kounickým Václavem a převorem kláštera Hradiska Jakubem vyslovili králi Jiřímu politování nad klatbami nad ním vyřčenými s prohlášením, že nemohou nijak v jeho prospěch zakročiti, jinak by vydávali sami sebe v ne- bezpečenství. Slova, dle nichž zmínění prelátové chtějí „k tomu také rádi radni 1 Viz listinu č. 108. 2 Listina č. 106. 3 Listina č. 107b. 40
K tomu ještě podotknuli, že oni také nemohou brněnským pomoci. — Bylo-li brněnským úzko již v létě 1467, pak znojemští přišli do podobné situace někdy pozdě na podzim. Vojsko knížete Viktorina, syna Jiříkova, blížilo se k městu. Jízdní jeho byli již v Hostěradicích. I obrátili se na Zdeňka s pros- bou,i by jim jako spojenec přispěl na pomoc. Nedosti dobré postavení odbojníků se jevilo i v pesimistických novinách o nich ve vlastních řadách šířených. Asi někdy v létě považovali znojemští za záhodné upozorniti brněnských, že zprávy šířené o porážce Zdeňka ze Štern- berka u Jindřichova Hradce obleženého koncem července knížetem Jindři- chem Münsterberským nezakládají se na pravdě. Vždyť i jejich ozbrojenci tam byli a oni přece o žádné porážce nevědí! To byla nepochybně velmi slabá útěcha pro Brňany, neboť zároveň s ní jim znojemští oznamovali, že až dosud nedostali od Zdeňka žádné odpovědi na dopis odeslaný mu jejich prostřed- nictvím z Brna .. .2 Zdeněk tedy nepomohl ani brněnským, maje asi se se- bou samým co činiti. Koncem roku 1467 sběhla se na statcích kláštera cisterciátek oslavanských věc,3 dle které si možno učiniti představu o ostří situace. Klášterní poddaní konali jakési blíže neznámé práce pro stranu Jiříkovu. Jelikož abatyše s kon- ventem prodlévala ještě v Oslavanech (za válek se utíkaly do Brna, kde měly útulek v patronátní faře u sv. Jakuba), domnívali se církevní představení, že se tak děje s jejím vědomím a svolením. Proto jí bylo přísně odpovídati u suffragána olomouckého Viléma z Kolína, kde se zjistilo tolik: Dle výpo- vědi abatyše Doroty zůstaly cisterciátky v Oslavanech proto, aby udržely klášterství ve svých rukou, aby zachránily chrám i konvent před rozpad- nutím a pak také proto, že od nikoho se jim nedostalo pokynu, aby klášter opustily. Klášter i kostel jsou však stále zavřeny. Ani před zahájením, ani po- ukončení procesů proti Jiříkovi vedených nepodporovala husitů. Jest v posluš- nosti sv. Stolce, což vysvítá nejlépe z toho, že jakmile se dověděla, že její pod- daní pracují pro husity, ihned jim zavřela přístup do kostela, ačkoliv věděla, že poddaní byli k tomu donuceni. Zakročení tak přísné lze si vysvětliti na základě listu představených čelných klášterů moravských k Jiříkovi, z něhož mluví nepokryté vyjádření sympatií k censurovanému králi. Opat loucký Jan a třebíčský Matěj spolu s proboš- tem kounickým Václavem a převorem kláštera Hradiska Jakubem vyslovili králi Jiřímu politování nad klatbami nad ním vyřčenými s prohlášením, že nemohou nijak v jeho prospěch zakročiti, jinak by vydávali sami sebe v ne- bezpečenství. Slova, dle nichž zmínění prelátové chtějí „k tomu také rádi radni 1 Viz listinu č. 108. 2 Listina č. 106. 3 Listina č. 107b. 40
Strana 41
a pomocni býti, což by kolivěk mohli“ jsou zajisté výrazem sympatií k Jiří- kovi.1 Počátkem roku 1468 pozorujeme na Moravě přípravy válečné. Dočítáme se o nich v dopise znojemských (dat. 4. ledna2) k Oldřichovi z Grafeneku, veliteli císařovu. Oldřich žádal od nich zprávy o činnosti knížete Viktorina v Třebíči. Znojemští mu sdělují, že o Viktorinovi nemají zpráv, ale zato pan Hynek z Valdštejna na Židlochovicích s Vlčkem a jinými bratřími shromaž- dují se v Židlochovicích, kde jich jest již na dva tisíce. Pan Krajíř na Land- štejně chce táhnouti s několika sty ozbrojenci k Třebíči. Budou sledovati po- hyby vojsk a podají Grafenekovi o tom zprávy. O vojskách soustředících se v Židlochovicích sdělují znojemští, že mají žebře i jiné nástroje, cílem jejich prý jsou Rakousy. Jak patrno, Znojmo bylo důležitým vojenským výcho- diskem i za válek v době Jiříkově. Jest zajímavo stopovati tamní události v roce 1468. V únoru přišlo město do sporu s maršálkem Jindřichem z Lipé k vůli hlá- sání klateb proti Jiříkovi. Maršálek jim vytýkal porušování příměří a trpění hlásání censur proti své osobě. Odpověď znojemských jest zajímavá. Ve Vra- tislavi žádali pánové stavení klateb, ale dostalo se jim za odpověď, že tak nemůže nikdo učiniti, leč papež sám. Nemohou tudíž podniknouti žádných kroků.3 Jestli znojemští se takto prohlásili za solidární s Jednotou, pak jejich soused, pan Jiří z Vranova, se asi v téže době představil samému Zdeňkovi jako věrný poddaný krále Jiřího. Napsal totiž Zdeňkovi, že ve sporu s Mistrem Jakubem poddává se rozsudku krále „pána našeho naymilostivějšího“.4 Netrvalo dlouho a na Znojemsku bylo pykati přivržencům Jiříkovým, jmenovitě příslušníkům rodu kunštátského. Když 8. dubna vyhlásil Matyáš svůj protektorát nad kato- líky v zemích českých, přijali znojemští tento krok s radostí a dovedli z něho také hned pro sebe těžiti.5 Obrátili se na protektora se žádostí o náhradu škod až dosud utrpěných. Král tak učinil listinou danou ve Znojmě 6. října 1468. Listem oním zkonfiskoval a městu Znojmu předal Horní Kounice patřící Boč- kovi z Kunštátu řečenému Suchý čert a strýcovi jeho Janovi z Kunštátu. Dále odevzdal městu Mohelnoscelým příslušenstvím a obcí Medlicemi, dvůr v Dolní vsi s příslušenstvím, Rakvice a dvůr v Práči a půl mlýna v Prostoměřicích, dě- dinu Příkazy s příslušenstvím, dvůr Ludvíka z Tavíkovic s příslušenstvím a obec Štěpána Plenkvicra, vesměs nepřátel katolictví, za jehož ochránce se král Matyáš vydával. Ostré zakročení Matyášovo proti straně Poděbradově působilo na její při- 1 Listina č. 110. 2 Listina č. 109. 3 Listina č. 112. 4 Listina č. 114. 5 Listina č. 116. 41
a pomocni býti, což by kolivěk mohli“ jsou zajisté výrazem sympatií k Jiří- kovi.1 Počátkem roku 1468 pozorujeme na Moravě přípravy válečné. Dočítáme se o nich v dopise znojemských (dat. 4. ledna2) k Oldřichovi z Grafeneku, veliteli císařovu. Oldřich žádal od nich zprávy o činnosti knížete Viktorina v Třebíči. Znojemští mu sdělují, že o Viktorinovi nemají zpráv, ale zato pan Hynek z Valdštejna na Židlochovicích s Vlčkem a jinými bratřími shromaž- dují se v Židlochovicích, kde jich jest již na dva tisíce. Pan Krajíř na Land- štejně chce táhnouti s několika sty ozbrojenci k Třebíči. Budou sledovati po- hyby vojsk a podají Grafenekovi o tom zprávy. O vojskách soustředících se v Židlochovicích sdělují znojemští, že mají žebře i jiné nástroje, cílem jejich prý jsou Rakousy. Jak patrno, Znojmo bylo důležitým vojenským výcho- diskem i za válek v době Jiříkově. Jest zajímavo stopovati tamní události v roce 1468. V únoru přišlo město do sporu s maršálkem Jindřichem z Lipé k vůli hlá- sání klateb proti Jiříkovi. Maršálek jim vytýkal porušování příměří a trpění hlásání censur proti své osobě. Odpověď znojemských jest zajímavá. Ve Vra- tislavi žádali pánové stavení klateb, ale dostalo se jim za odpověď, že tak nemůže nikdo učiniti, leč papež sám. Nemohou tudíž podniknouti žádných kroků.3 Jestli znojemští se takto prohlásili za solidární s Jednotou, pak jejich soused, pan Jiří z Vranova, se asi v téže době představil samému Zdeňkovi jako věrný poddaný krále Jiřího. Napsal totiž Zdeňkovi, že ve sporu s Mistrem Jakubem poddává se rozsudku krále „pána našeho naymilostivějšího“.4 Netrvalo dlouho a na Znojemsku bylo pykati přivržencům Jiříkovým, jmenovitě příslušníkům rodu kunštátského. Když 8. dubna vyhlásil Matyáš svůj protektorát nad kato- líky v zemích českých, přijali znojemští tento krok s radostí a dovedli z něho také hned pro sebe těžiti.5 Obrátili se na protektora se žádostí o náhradu škod až dosud utrpěných. Král tak učinil listinou danou ve Znojmě 6. října 1468. Listem oním zkonfiskoval a městu Znojmu předal Horní Kounice patřící Boč- kovi z Kunštátu řečenému Suchý čert a strýcovi jeho Janovi z Kunštátu. Dále odevzdal městu Mohelnoscelým příslušenstvím a obcí Medlicemi, dvůr v Dolní vsi s příslušenstvím, Rakvice a dvůr v Práči a půl mlýna v Prostoměřicích, dě- dinu Příkazy s příslušenstvím, dvůr Ludvíka z Tavíkovic s příslušenstvím a obec Štěpána Plenkvicra, vesměs nepřátel katolictví, za jehož ochránce se král Matyáš vydával. Ostré zakročení Matyášovo proti straně Poděbradově působilo na její při- 1 Listina č. 110. 2 Listina č. 109. 3 Listina č. 112. 4 Listina č. 114. 5 Listina č. 116. 41
Strana 42
vržence. Ludvík v Tavíkovicích jim psal, že vyhověl rozkazům biskupa olo- mouckého, složiv poslušnost papeži, králi uherskému i legátovi, a žádal proto, aby mu znojemští již neškodili. Město mu odpovědělo (16. října 1470), že mu nebude nikterak překážeti, bude-li zachovávati své závazky, a nebude-li škoditi na městském statku tavíkovském. Znojemští sice vystupovali jako velcí obráncové katolictví, kteří si dali své služby v tom směru dobře zaplatiti, ale přihlížíme-li k jejich účasti na válce, zdá se nám, jako by se rozpakovali vystoupiti otevřeně proti Jiříkovi. Město, které si ještě roku 1467 stěžovalo na znepokojování z hradu Vranova, 2 mimo nadání poslalo 1. března 1470 na Vranov dopis, jímž vyslovuje politování nad nemožností zachování příměří, ač by rádi tak učinili. Včera totiž vtáhla do města uherská vojska, na která nemají znojemští ovšem žádného vlivu. Stane-li se něco Vranovu, nebudou za to moci. Jako nepříteli oznamovali, že by s ním rádi žili v míru a pokoji, tak zase moravskému veliteli své strany, Ladislavu Podmanickému, žádajícímu od nich pomoc, odepřeli tak učiniti, třebas uhlazeným způsobem. Na žádost, aby se připravili tak, aby na zavolání mohli vtrhnouti do pole, odpověděli znojemští (12. čce 1469) dopisem3 pro historika velmi zajímavým. Městská rada pouka- zuje na situaci Znojma v oné chvíli: Nemají žádných lidí služebných, řeme- slníci a jiní utíkají z města, které má pouze několik pěších a jízdných žold- néřů, kterých — nelze k ničemu potřebovati. Jestli domácí situace jest tak svízelná, pak z venku docházejí zprávy, že ani tam není pro ně situace lepší. Dostávají totiž výstrahy, dle nichž prý mají mnoho nepřátel, kteří strojí městu tolik úkladů jako žádnému jinému. Proto žádají Podmanického, aby jich osvo- bodil od účasti na tažení, s ujištěním, že budou doma tím bdělejší. Nakonec prozrazují svou nedůvěru v úspěch vojny proti Jiříkovi: Kdyby straně odbojné válečné štěstí nechtělo přáti, jsou ochotni s jinými pány a preláty pomoci Ma- tyášovi — ale dle možnosti. Vzpomeneme-li si na dobytí blízkého Martin- kova (20. dubna) vojskem Jiříkovým, jakož i na dobytí Třebíče (5.—6. čvna) vojskem Matyášovým, pak jest opravdu zajímavo, že ani za takových okol- ností nevěřili v konečný úspěch uherského krále, chtějíce zůstati v jakési ozbrojené neutralitě. 1 Listina č. 119. 2 Palacký, Dějiny IV, 496. 3 Listina č. 117. 42
vržence. Ludvík v Tavíkovicích jim psal, že vyhověl rozkazům biskupa olo- mouckého, složiv poslušnost papeži, králi uherskému i legátovi, a žádal proto, aby mu znojemští již neškodili. Město mu odpovědělo (16. října 1470), že mu nebude nikterak překážeti, bude-li zachovávati své závazky, a nebude-li škoditi na městském statku tavíkovském. Znojemští sice vystupovali jako velcí obráncové katolictví, kteří si dali své služby v tom směru dobře zaplatiti, ale přihlížíme-li k jejich účasti na válce, zdá se nám, jako by se rozpakovali vystoupiti otevřeně proti Jiříkovi. Město, které si ještě roku 1467 stěžovalo na znepokojování z hradu Vranova, 2 mimo nadání poslalo 1. března 1470 na Vranov dopis, jímž vyslovuje politování nad nemožností zachování příměří, ač by rádi tak učinili. Včera totiž vtáhla do města uherská vojska, na která nemají znojemští ovšem žádného vlivu. Stane-li se něco Vranovu, nebudou za to moci. Jako nepříteli oznamovali, že by s ním rádi žili v míru a pokoji, tak zase moravskému veliteli své strany, Ladislavu Podmanickému, žádajícímu od nich pomoc, odepřeli tak učiniti, třebas uhlazeným způsobem. Na žádost, aby se připravili tak, aby na zavolání mohli vtrhnouti do pole, odpověděli znojemští (12. čce 1469) dopisem3 pro historika velmi zajímavým. Městská rada pouka- zuje na situaci Znojma v oné chvíli: Nemají žádných lidí služebných, řeme- slníci a jiní utíkají z města, které má pouze několik pěších a jízdných žold- néřů, kterých — nelze k ničemu potřebovati. Jestli domácí situace jest tak svízelná, pak z venku docházejí zprávy, že ani tam není pro ně situace lepší. Dostávají totiž výstrahy, dle nichž prý mají mnoho nepřátel, kteří strojí městu tolik úkladů jako žádnému jinému. Proto žádají Podmanického, aby jich osvo- bodil od účasti na tažení, s ujištěním, že budou doma tím bdělejší. Nakonec prozrazují svou nedůvěru v úspěch vojny proti Jiříkovi: Kdyby straně odbojné válečné štěstí nechtělo přáti, jsou ochotni s jinými pány a preláty pomoci Ma- tyášovi — ale dle možnosti. Vzpomeneme-li si na dobytí blízkého Martin- kova (20. dubna) vojskem Jiříkovým, jakož i na dobytí Třebíče (5.—6. čvna) vojskem Matyášovým, pak jest opravdu zajímavo, že ani za takových okol- ností nevěřili v konečný úspěch uherského krále, chtějíce zůstati v jakési ozbrojené neutralitě. 1 Listina č. 119. 2 Palacký, Dějiny IV, 496. 3 Listina č. 117. 42
Strana 43
DOKLADY I. LISTINY 1. Nejmenovaný k biskupovi olomouckému Janu železnému o Pavlu dolanském. 1417. Zem. arch. mor. Sb. Bočkova, R. II. 4185. Opis z pozůstalosti † dra Sedláka. [Venerabili patri et dyocesano ecclesie Olom. nunc residenti in Cremser detur.] Salus et pax domini nostri J. Chi sit tecum. Amen. Pater venerande et domine dyocesane, non sinimus graciarum acciones reddere salvatori nostro pristina de collacione magistri Pauli per te ad nos missi, ut nos probaret, si foret aliquid contagiosum, ne oves fedaremus acqui- sitas sanguine agni incontaminati J. Chi — ipse vero non aliquid considerans erronei, pollicitus est diversis coram personis astantibus non se aliud fateri nisi ea que vrassone (!)' tractassemus, non se commendando aut nos vincendo aut veritatem Jesu confundendo. Veniente autem eo in civitatem, veritatem Jesu confudit nos appellando in illa erroneos et amplius proferens demonio obsessos et per demonium loquentes, dissuadendo hominibus, ne frequentent sermocina- ciones, et multa convicia ascribendo et profitens, se nolle nobiscum colloqui nostras propter hereses et specialiter magistri Johannis Hus et mag. Johannis Wikleph, quos appellavit hereticos et inchoacionis sermonis ad nos facti, quod minime probavit nec probabit confidimus, quia multa agnovimus bona et sa- lutifera ex eorum docmatizacionibus, que approbata sunt in universitate Pra- gensi; de qua infamia et hereticacione clarius enodabitur super eodem mag° Paulo, quod non est veritus sic insane blasphemare, et non tantum magistros predictos in iudicio divino iam situatos, sed omnes ipsis adherentes in scripturis. Cui in momento oppositum tenuimus, scrutantes quid sit heresis aut here- tious ? Relinquens hoc prorupit in aliud sciscitans, quid sit ecclesia catholica multaque de ea conferentes in scripturis et in signis circuli participativis sicut circuli figurarum ipsam ostendunt participacionem ecclesiarum, bonorum et malorum et alia pagina et inter illa de communione fidelium plebium, quomodo sint communicandi de necessitate utraque sub specie tractavimus. Non enim ab eo audivimus solida, scripturas legis V. et N. nec quatuor columnas (!) ideo 1 Vracov? 43
DOKLADY I. LISTINY 1. Nejmenovaný k biskupovi olomouckému Janu železnému o Pavlu dolanském. 1417. Zem. arch. mor. Sb. Bočkova, R. II. 4185. Opis z pozůstalosti † dra Sedláka. [Venerabili patri et dyocesano ecclesie Olom. nunc residenti in Cremser detur.] Salus et pax domini nostri J. Chi sit tecum. Amen. Pater venerande et domine dyocesane, non sinimus graciarum acciones reddere salvatori nostro pristina de collacione magistri Pauli per te ad nos missi, ut nos probaret, si foret aliquid contagiosum, ne oves fedaremus acqui- sitas sanguine agni incontaminati J. Chi — ipse vero non aliquid considerans erronei, pollicitus est diversis coram personis astantibus non se aliud fateri nisi ea que vrassone (!)' tractassemus, non se commendando aut nos vincendo aut veritatem Jesu confundendo. Veniente autem eo in civitatem, veritatem Jesu confudit nos appellando in illa erroneos et amplius proferens demonio obsessos et per demonium loquentes, dissuadendo hominibus, ne frequentent sermocina- ciones, et multa convicia ascribendo et profitens, se nolle nobiscum colloqui nostras propter hereses et specialiter magistri Johannis Hus et mag. Johannis Wikleph, quos appellavit hereticos et inchoacionis sermonis ad nos facti, quod minime probavit nec probabit confidimus, quia multa agnovimus bona et sa- lutifera ex eorum docmatizacionibus, que approbata sunt in universitate Pra- gensi; de qua infamia et hereticacione clarius enodabitur super eodem mag° Paulo, quod non est veritus sic insane blasphemare, et non tantum magistros predictos in iudicio divino iam situatos, sed omnes ipsis adherentes in scripturis. Cui in momento oppositum tenuimus, scrutantes quid sit heresis aut here- tious ? Relinquens hoc prorupit in aliud sciscitans, quid sit ecclesia catholica multaque de ea conferentes in scripturis et in signis circuli participativis sicut circuli figurarum ipsam ostendunt participacionem ecclesiarum, bonorum et malorum et alia pagina et inter illa de communione fidelium plebium, quomodo sint communicandi de necessitate utraque sub specie tractavimus. Non enim ab eo audivimus solida, scripturas legis V. et N. nec quatuor columnas (!) ideo 1 Vracov? 43
Strana 44
diffidimus ei usque diem hodiernum. Ipse vero non habens roboratam scrip- tura m], nec potens veritati resistere evangelice, discessit. In illa ergo segre- gacione diximus notorie coram astantibus — in stuba presentes fuere sacerdotes missi cum eodem ad indagandum, si velint verum profiteri — et laicalibus personis: „Magister Paule, scias pro hiis veritatibus quas fassi sumus, ubicum- que volueris, parebimus in oppositum tibi. Eatenus, pater venerande, obsecramus, quatenus vestra non dignaretur Pa- ternitas omnibus fidere (!) sermonibus, per quos via veritatis ingenter et mul- tipharie blasphematur, primum mag' Paulo, blasphemo veritatis, in quo se- pius est comprobatum et in fugam esse (!) conversum, de quo pavemus, ne tradatur (!) in interitum carnis, sicut quidam tempore b. Pauli traditi sunt sathano, si non sufficienter penitueris de blasphemia. Tu autem, pater venerande, si diligis dominum Jesum et eius veritatem et fratrum salutem, qui nunc fluctuant et agitantur arundinis more vertentes (!) se ad istud et ad aliud mussitando et nec se in vero stabiliendo et hoc per seduccionem pseudoapostolorum et magistrorum mendacium, qui dum Jesum vocant et negant et multi secuntur eorum luxurias, per quos vix veritatis blasphematur et in avaricia(!) fictis negociantur verbis quibus iudicium iam olim non cessat nec perdicio eorum dormitat, ubi autem fratres per eorum ypo- crisim non aucupentur, optamus inducias in salvando intrando civitatem et ex- eundo a paternitate tua, nos coram te statuendo pro hiis veritatibus J. Chi defensandis contra eundem blasphemum veritatis mag. Paulum et ceteros pseu- dosacerdotes. Si autem fuerit deliracio a lege nonnulla gliscimus informari tamquam falsiloqui et nepharii per patrem venerandum, si vero non assequatur nos iusticia et iudicium venditum, scientes nos non blasphemare, sed veritatem dei et specialiter de com. corp. et sang. domini J. in ministracione plebium quam durum est votis contra stimulum recalcitrare, quia, veritas omnia vincit et,ini- qui homines suis cum legibus, iniqua omnia opera eorum, ,sola autem veritas equa et,iusta sunt opera eius, ,celum et terra prius transierint quam verbum veritatis quia, veritas in eternum est manens, que est Ch. J. Dom. noster, quia ,ego inquit de se sum via vita et veritas“. Hanc ergo sequamur et erit nobis via in militando et post hec vita eterna triumphando autem in gracia et post in glo- ria, ad quam dignetur (!) nos perducere Pater et Filius et Spiritus s., qui est et qui fuit et erit et regnabit cum suis electis in secula seculorum. Amen. Ostendatis (!) per Andream sacerdotem et Wenceslaum fratres in Christo Jhesu optantes responsum a Vestra Paternitate. Velmi špatná kopie. 44
diffidimus ei usque diem hodiernum. Ipse vero non habens roboratam scrip- tura m], nec potens veritati resistere evangelice, discessit. In illa ergo segre- gacione diximus notorie coram astantibus — in stuba presentes fuere sacerdotes missi cum eodem ad indagandum, si velint verum profiteri — et laicalibus personis: „Magister Paule, scias pro hiis veritatibus quas fassi sumus, ubicum- que volueris, parebimus in oppositum tibi. Eatenus, pater venerande, obsecramus, quatenus vestra non dignaretur Pa- ternitas omnibus fidere (!) sermonibus, per quos via veritatis ingenter et mul- tipharie blasphematur, primum mag' Paulo, blasphemo veritatis, in quo se- pius est comprobatum et in fugam esse (!) conversum, de quo pavemus, ne tradatur (!) in interitum carnis, sicut quidam tempore b. Pauli traditi sunt sathano, si non sufficienter penitueris de blasphemia. Tu autem, pater venerande, si diligis dominum Jesum et eius veritatem et fratrum salutem, qui nunc fluctuant et agitantur arundinis more vertentes (!) se ad istud et ad aliud mussitando et nec se in vero stabiliendo et hoc per seduccionem pseudoapostolorum et magistrorum mendacium, qui dum Jesum vocant et negant et multi secuntur eorum luxurias, per quos vix veritatis blasphematur et in avaricia(!) fictis negociantur verbis quibus iudicium iam olim non cessat nec perdicio eorum dormitat, ubi autem fratres per eorum ypo- crisim non aucupentur, optamus inducias in salvando intrando civitatem et ex- eundo a paternitate tua, nos coram te statuendo pro hiis veritatibus J. Chi defensandis contra eundem blasphemum veritatis mag. Paulum et ceteros pseu- dosacerdotes. Si autem fuerit deliracio a lege nonnulla gliscimus informari tamquam falsiloqui et nepharii per patrem venerandum, si vero non assequatur nos iusticia et iudicium venditum, scientes nos non blasphemare, sed veritatem dei et specialiter de com. corp. et sang. domini J. in ministracione plebium quam durum est votis contra stimulum recalcitrare, quia, veritas omnia vincit et,ini- qui homines suis cum legibus, iniqua omnia opera eorum, ,sola autem veritas equa et,iusta sunt opera eius, ,celum et terra prius transierint quam verbum veritatis quia, veritas in eternum est manens, que est Ch. J. Dom. noster, quia ,ego inquit de se sum via vita et veritas“. Hanc ergo sequamur et erit nobis via in militando et post hec vita eterna triumphando autem in gracia et post in glo- ria, ad quam dignetur (!) nos perducere Pater et Filius et Spiritus s., qui est et qui fuit et erit et regnabit cum suis electis in secula seculorum. Amen. Ostendatis (!) per Andream sacerdotem et Wenceslaum fratres in Christo Jhesu optantes responsum a Vestra Paternitate. Velmi špatná kopie. 44
Strana 45
2. Brno, Uh. Brod, Uh. Hradiště, Jemnice, Jihlava slibují Václavovi IV., že nebudou nikterak stíhati pomocníků Erharta z Kunštátu, s nímž král uzavřel příměří. Srpen, 18., 1417, Brno, Jemnice, Jihlava. — Duben, 30, 1418, Uh. Brod. — Květen, 3, 1418, Uh. Hradiště. Archiv třeboňský, Historica č. 192. My burgmistr a rada miesta jihlavského vyznáváme zjevnie tiemto listem všiem, kdož jej uzrie neb čtúce uslyšie, že yakož přenayjasniejšie knieže a pán, pán Václav římský a český král, pán náš [naj milostivě j šie s radú své radie a zejména urozenými pány, pánem Vilémem Zajícem z Hazemburka, Janem mladším s Hradce, Petrem s Svoyšína munemeistrem na Horách, Janem Be- chyni[e] jeho země české podcomořím, Henrichem z Lažan hauptmanem vra- tislavským, Jankem s Smilkova comorníkem, Hagkem z Hodyetína mar- krabstvie moravského podkomořím o všechny závady, nechuti y róznice, kteréž jsú mezi jeho králevú Milostí s jedné a mezi urozeným panem Er- hartem Puškú z Cunina myesta a jeho podepsanými pomocníky a služeb- níky Petrem řečeným Andyel podává, Michkem velikým, Petrem řečeným Šik, Václavem řečeným Bielovský, Petrem řečeným Rozteklec, Jankem Ve- likým, Frenclem, Janem Stáhlo, Petrem Zamstek, Václavem Mlčenec, Jind- řichem Sovačovský, Václavem Kusý, Janem Maulač, Petrem Sýček, Jakúb- kem malým, Michkem, Jankem Kadeřavým,Oprudem, Pešíkem, Janem Noss, Kubú, Matějem ovce, Zajiečkem, Mikulaušem (!) malý, Jankem černý, Vza- toborem, Blaškem, Janem Drch, Kanovníkem, Mikšem, Petrem, Kobyla, Chvalipirem mladý, Janem Klenovský, Jankem Zajieček, Andrlem a Janem Trlikáč bili, trvali a stali do sie chvíli z druhé strany úplně a docela nic ne- poostavujíce po sobě smluveni jsú a zjednáni, slibujíc svú králevskú vierú beze všie zlé lsti úplně a pevně zdržeti a nikdy jemu ani svrchupsaným thovaryšem jeho, kteří jsú s ním zašli pro ty minulé věci a zašlé, jenž o ně jsú smluveni, ničímž zlým ne[v zpomínati ani zdvihati, v žádney mieře, dávajíce svrchu- psanému panu Erhartovi Pušce a napřed psaným thovaryšom takú svobodu, aby svobodni byli před Jeho Králevú Milostí y před jeho miesty, všemi po- pravcemi y lidmi duchovními y svědskými, kteříž pod Jeho Králevú Milost a českú corunu slušiejí, yakož toho list pod jeho králevím (!) majestátem svědší, tak my svrchupsaní burgmistr a rada miesta Jihlavského vedle takovie smluvie, 46
2. Brno, Uh. Brod, Uh. Hradiště, Jemnice, Jihlava slibují Václavovi IV., že nebudou nikterak stíhati pomocníků Erharta z Kunštátu, s nímž král uzavřel příměří. Srpen, 18., 1417, Brno, Jemnice, Jihlava. — Duben, 30, 1418, Uh. Brod. — Květen, 3, 1418, Uh. Hradiště. Archiv třeboňský, Historica č. 192. My burgmistr a rada miesta jihlavského vyznáváme zjevnie tiemto listem všiem, kdož jej uzrie neb čtúce uslyšie, že yakož přenayjasniejšie knieže a pán, pán Václav římský a český král, pán náš [naj milostivě j šie s radú své radie a zejména urozenými pány, pánem Vilémem Zajícem z Hazemburka, Janem mladším s Hradce, Petrem s Svoyšína munemeistrem na Horách, Janem Be- chyni[e] jeho země české podcomořím, Henrichem z Lažan hauptmanem vra- tislavským, Jankem s Smilkova comorníkem, Hagkem z Hodyetína mar- krabstvie moravského podkomořím o všechny závady, nechuti y róznice, kteréž jsú mezi jeho králevú Milostí s jedné a mezi urozeným panem Er- hartem Puškú z Cunina myesta a jeho podepsanými pomocníky a služeb- níky Petrem řečeným Andyel podává, Michkem velikým, Petrem řečeným Šik, Václavem řečeným Bielovský, Petrem řečeným Rozteklec, Jankem Ve- likým, Frenclem, Janem Stáhlo, Petrem Zamstek, Václavem Mlčenec, Jind- řichem Sovačovský, Václavem Kusý, Janem Maulač, Petrem Sýček, Jakúb- kem malým, Michkem, Jankem Kadeřavým,Oprudem, Pešíkem, Janem Noss, Kubú, Matějem ovce, Zajiečkem, Mikulaušem (!) malý, Jankem černý, Vza- toborem, Blaškem, Janem Drch, Kanovníkem, Mikšem, Petrem, Kobyla, Chvalipirem mladý, Janem Klenovský, Jankem Zajieček, Andrlem a Janem Trlikáč bili, trvali a stali do sie chvíli z druhé strany úplně a docela nic ne- poostavujíce po sobě smluveni jsú a zjednáni, slibujíc svú králevskú vierú beze všie zlé lsti úplně a pevně zdržeti a nikdy jemu ani svrchupsaným thovaryšem jeho, kteří jsú s ním zašli pro ty minulé věci a zašlé, jenž o ně jsú smluveni, ničímž zlým ne[v zpomínati ani zdvihati, v žádney mieře, dávajíce svrchu- psanému panu Erhartovi Pušce a napřed psaným thovaryšom takú svobodu, aby svobodni byli před Jeho Králevú Milostí y před jeho miesty, všemi po- pravcemi y lidmi duchovními y svědskými, kteříž pod Jeho Králevú Milost a českú corunu slušiejí, yakož toho list pod jeho králevím (!) majestátem svědší, tak my svrchupsaní burgmistr a rada miesta Jihlavského vedle takovie smluvie, 46
Strana 46
kteraž sie dala, yakož sie svrchu píše, y také vedle rozkázánie z úst urozeného pana Hayka z Hodietína podcomořieho markrabstvie moravského, kteréž nám královým jménem zdal a rozkázal, slibujemy za násy za naše budúcie naši dobrú věrú a beze lsti ty minulé věci a smluvené svrchupsanému urozenému panu Erhartovi Pušce y všim jeho svrchupsaným thovaryšem ničímž zlým ne[v zpo- mínati ani zdvihati v žádney mieře, a dále mají svobodni býti v našiem městě beze všie zle lsti přede všemi těmi, yako sie v královým majestátě píše. A tomu na svědomie a jistost svú jsme měsckú pečet přivěsili k tomuto listu, jenž dán léta od narozenie božieho tisíc čtyrstého a potom v sedmnáctém letě, ten pátek po Matce Božie Assumpcionis. Pět originálních stejně znějících listin pergamenových s přivěšenými pe- četmi. 3. Nejmenovaný píše (Janovi železnému) o nezdaru Alšova sporu vedeného u kon- cilu o biskupství olomoucké. Po 22. dubnu, 1418, s. 1. Zem. arch. mor. Sb. Cerroniho, II. 251. Opis v pozůstalosti † dra Sedláka. Humili recomendacione premissa cum instancia oracionum utinam deo grata. Reverendissime pater et domine! Feria VI. post Tiburcii facta est propo- sicio, (quod) contra paternitatem vestram in publico consistorio parte adversa procurante, in qua narracione falsa in multis et mendosis preloquia in effectu petiverunt causam ecclesie Olomucensis commiti et paternitatem vestram citari per edictum cum inhibicione, ne lite pendente aliquid attentetur et idem circa dominum vicecancellarium per comissiones bina vice attentarunt. Sed comis- siones fuerunt relutate, sicut de hoc informati fuimus, et comissionem vidimus per amicos nobis ostensam et refutatam. Ex hoc coniecturam habuimus et quo- rundam amicorum premonicionem, quod in eadem fer. VI in consimili materia fecerunt proposicionem in publico, postquam in privato circa dominum vice- cancellarium non profecerunt. Ita quod avisavimus advocatos dantes eis infor- maciones ad replicandum, sic quod deo volente ambo fuimus in consistorio et advocati tres domini Artecus, Caspar et Symon solemniter pro iure paternitatis vestre et honore replicarunt, post quorum replicacionem dominus Apostolicus vocem ultra solitum erigendo, quod per totum consistorium audiebatur et cum fervore respondit, quod fuisset per ambos comissarios informatus, vid. dominum 46
kteraž sie dala, yakož sie svrchu píše, y také vedle rozkázánie z úst urozeného pana Hayka z Hodietína podcomořieho markrabstvie moravského, kteréž nám královým jménem zdal a rozkázal, slibujemy za násy za naše budúcie naši dobrú věrú a beze lsti ty minulé věci a smluvené svrchupsanému urozenému panu Erhartovi Pušce y všim jeho svrchupsaným thovaryšem ničímž zlým ne[v zpo- mínati ani zdvihati v žádney mieře, a dále mají svobodni býti v našiem městě beze všie zle lsti přede všemi těmi, yako sie v královým majestátě píše. A tomu na svědomie a jistost svú jsme měsckú pečet přivěsili k tomuto listu, jenž dán léta od narozenie božieho tisíc čtyrstého a potom v sedmnáctém letě, ten pátek po Matce Božie Assumpcionis. Pět originálních stejně znějících listin pergamenových s přivěšenými pe- četmi. 3. Nejmenovaný píše (Janovi železnému) o nezdaru Alšova sporu vedeného u kon- cilu o biskupství olomoucké. Po 22. dubnu, 1418, s. 1. Zem. arch. mor. Sb. Cerroniho, II. 251. Opis v pozůstalosti † dra Sedláka. Humili recomendacione premissa cum instancia oracionum utinam deo grata. Reverendissime pater et domine! Feria VI. post Tiburcii facta est propo- sicio, (quod) contra paternitatem vestram in publico consistorio parte adversa procurante, in qua narracione falsa in multis et mendosis preloquia in effectu petiverunt causam ecclesie Olomucensis commiti et paternitatem vestram citari per edictum cum inhibicione, ne lite pendente aliquid attentetur et idem circa dominum vicecancellarium per comissiones bina vice attentarunt. Sed comis- siones fuerunt relutate, sicut de hoc informati fuimus, et comissionem vidimus per amicos nobis ostensam et refutatam. Ex hoc coniecturam habuimus et quo- rundam amicorum premonicionem, quod in eadem fer. VI in consimili materia fecerunt proposicionem in publico, postquam in privato circa dominum vice- cancellarium non profecerunt. Ita quod avisavimus advocatos dantes eis infor- maciones ad replicandum, sic quod deo volente ambo fuimus in consistorio et advocati tres domini Artecus, Caspar et Symon solemniter pro iure paternitatis vestre et honore replicarunt, post quorum replicacionem dominus Apostolicus vocem ultra solitum erigendo, quod per totum consistorium audiebatur et cum fervore respondit, quod fuisset per ambos comissarios informatus, vid. dominum 46
Strana 47
Pisanum ad examinandum merita postulacionis et dominuin cardinalem Vene- ciarum merita eleccionis deputatos, de post quod eleccio fuit et est nulla, ideo fiat comissio in bona forma et detur monitorium contra Alssonem intrusum et eius adherentes sub gravioribus penis, qualescunque possunt excogitari; et veri- ficatum est illud metriste: „Sepe sagittantem solet referire sagitta.“ Unde nobis non petentibus dominus apostolicus motu proprio postulacionem publice ratifi- cavit et confirmacionem cum eleccione annullavit, per hoc eis silencium inpo- nendo et ius pretensum electi in toto extinguendo. Si enim solemnem proposi- cionem fecissemus, vix tantum obtinuissemus. Sed decrevimus nichil atemptare, nisi habuissemus responsum super scriptis; parte tamen adversa in confusionem vestre paternitatis ista procurante non expediebat silencio preterire et concessa motu proprio gratissime non acceptare. Sed difficultatem habuimus circa do- minum vicecancellarium in expedicione, nam sibi apparebat, quod comissio- nem daremus in bona forma specialem, in qua peteremus monitorium et alias penas iuris contra Alssonem intrusum et sibi adherentes, et sic factum est et co- missio signata fuit in bona forma. Sed postea habuimus consilia, quod melius foret, quod comissio partis adverse in consistorio publico, ut est moris, post pro- posicionem domino vicecancellario [foret presentata ut signaretur, quia tunc intencio domini apostolici magis clare videretur et partis adverse iuris exterminacio, quod se habere pretendit, et hoc cum importunitate obtinuimus et difficultate, unde igitur pro honore domini nostri apostolici et dominorum cardinalium et commodo domini nostri et nostro petivimus cum omni instan- cia ipsorum comissionem signari, ex qua apparebit, quod non nos, sed pars adversa instetit pro commissione cause et dominus noster motu proprio moni- torium decrevit, ipsam comissionem refutando, quo comissio cum signatura in confusionem partis adverse monitorio inseretur, quod in brevi vestre pater- nitati dirigemus. Ceterum feria II. dominica „Jubilitate“ (!) locus pro futuro concilio post quingenium celebrando in publica sessione in Papia in provincia Mediolan. est pronunciatus domino apostolico in suis pontificalibus et domino rege Ro- manorum in suis regalibus presentibus. Et post feria VI proxima ante festum s. Adalberti cum tanta solemnitate finis concilii est diffinitus et conclusus et data est unicuique licencia ad propria remeandi et non credimus aliud, nisi quod dominus apostolicus recedere festinat et forte infra quindenam est reces- surus, ut intelleximus, ad provinciam Sabaudie in Ghenuam, habentes eciam hoc pro consolacione non modica, quia dominus noster provisionem paterni- tatis vestre solenniter et publice approbavit, per hoc adversariis perpetuum silencium imponendo parte adversa instigante. Ex quo aput serenissimos prin- 47
Pisanum ad examinandum merita postulacionis et dominuin cardinalem Vene- ciarum merita eleccionis deputatos, de post quod eleccio fuit et est nulla, ideo fiat comissio in bona forma et detur monitorium contra Alssonem intrusum et eius adherentes sub gravioribus penis, qualescunque possunt excogitari; et veri- ficatum est illud metriste: „Sepe sagittantem solet referire sagitta.“ Unde nobis non petentibus dominus apostolicus motu proprio postulacionem publice ratifi- cavit et confirmacionem cum eleccione annullavit, per hoc eis silencium inpo- nendo et ius pretensum electi in toto extinguendo. Si enim solemnem proposi- cionem fecissemus, vix tantum obtinuissemus. Sed decrevimus nichil atemptare, nisi habuissemus responsum super scriptis; parte tamen adversa in confusionem vestre paternitatis ista procurante non expediebat silencio preterire et concessa motu proprio gratissime non acceptare. Sed difficultatem habuimus circa do- minum vicecancellarium in expedicione, nam sibi apparebat, quod comissio- nem daremus in bona forma specialem, in qua peteremus monitorium et alias penas iuris contra Alssonem intrusum et sibi adherentes, et sic factum est et co- missio signata fuit in bona forma. Sed postea habuimus consilia, quod melius foret, quod comissio partis adverse in consistorio publico, ut est moris, post pro- posicionem domino vicecancellario [foret presentata ut signaretur, quia tunc intencio domini apostolici magis clare videretur et partis adverse iuris exterminacio, quod se habere pretendit, et hoc cum importunitate obtinuimus et difficultate, unde igitur pro honore domini nostri apostolici et dominorum cardinalium et commodo domini nostri et nostro petivimus cum omni instan- cia ipsorum comissionem signari, ex qua apparebit, quod non nos, sed pars adversa instetit pro commissione cause et dominus noster motu proprio moni- torium decrevit, ipsam comissionem refutando, quo comissio cum signatura in confusionem partis adverse monitorio inseretur, quod in brevi vestre pater- nitati dirigemus. Ceterum feria II. dominica „Jubilitate“ (!) locus pro futuro concilio post quingenium celebrando in publica sessione in Papia in provincia Mediolan. est pronunciatus domino apostolico in suis pontificalibus et domino rege Ro- manorum in suis regalibus presentibus. Et post feria VI proxima ante festum s. Adalberti cum tanta solemnitate finis concilii est diffinitus et conclusus et data est unicuique licencia ad propria remeandi et non credimus aliud, nisi quod dominus apostolicus recedere festinat et forte infra quindenam est reces- surus, ut intelleximus, ad provinciam Sabaudie in Ghenuam, habentes eciam hoc pro consolacione non modica, quia dominus noster provisionem paterni- tatis vestre solenniter et publice approbavit, per hoc adversariis perpetuum silencium imponendo parte adversa instigante. Ex quo aput serenissimos prin- 47
Strana 48
cipes reges et circa alios poteritis racionabiliter excusari, quia vobis non instan- tibus sed in causa quiescere volentibus ad propositionem partis adverse su- prascripta facta est vestre provisionis per dominum nostrum Apostolicum motu proprio approbacio cum decretum monitorii contra occupantes, quod cum honore paternitatis vestre reicere non poteramus. Et miramur supra mo- dum, quid moverit partem adversam ad faciendum talem proposicionem, cum sciverint de certo dominum apostolicum ad provisionem vestre paternitatis facta (!) esse fixum et inmobilem et omnino credimus, quod ordinacione dei fac- tum est speciali, ut per se ipsos se confunderent et provisionem vestre paterni- tatis, licet hoc non intendebant, deo volente promoverent. Kopie XV. století. 4. Fernand, biskup lucký a apoštolský legát poroučí přibíti citační listy proti krá- lovně Žofii na veřeje kostela v Hodoníně a v Uh. Skalici. Unor, 20, 1419, Uh. Skalice. Univ. knih. Krakov., Rkp. 2529, fol. 1a—2b/II. Fernandus, Dei et sacrosancte Romane ecclesie Lucensis episcopus, in Hungarie et Bohemie regnis ceterisque terris atque dominiis eiusdem regnis (!) suppositis apostolice Sedis nuncius. Attendens quod Deus omnipotens, ut nos a precipitanda sentencie prolacionea) compesceret, cum omnia nuda et aperta sunt oculis eius mala tamen audita noluit aliquando iudicare, nisi prius ma- nifeste cognosceret, que dicebantur, undeb ait: „Descendam amittendo an- gelos meos et videbo, utrum clamorem, qui venit ad me, opere compleverunt, an non, ut sciam tamquam iudex.“ Et Jhesus Christus ad nostrum exemplum pariter et doctrinam in ewangelio dixit, quod cum quidam villicus esset apud dominum diffamatus, quasi dilapidasset bona ipsius, audivit tamen a domino: „Quid hoc audio de te? Redde racionem villicacionis tue! Jam enim hoc probato, non poteris villicare." Cum igitur omnis Christi accio nostra sit instruc- cio, ipsum debemus, quantum adest possibilius, imitari. Idcirco ad has partes per ipsius Jhesu Christi vicarium sanctissimum dominum nostrum Martinum papam quintum, causa fidei potissime destinati, ipsius Jhesu Christi exemplum sequentes, excitati eciam et cum instancia ad hoc requisiti per discretum virum Magistrum Conradum lectorem ecclesie Varadinensis, instigatorem officii he- retice pravitatis per nos specialiter deputatum, illustrissimam dominam So- a) Za tím škrtnuto: cognosceret. b) Pod tím škrtnuto: Ut. 48
cipes reges et circa alios poteritis racionabiliter excusari, quia vobis non instan- tibus sed in causa quiescere volentibus ad propositionem partis adverse su- prascripta facta est vestre provisionis per dominum nostrum Apostolicum motu proprio approbacio cum decretum monitorii contra occupantes, quod cum honore paternitatis vestre reicere non poteramus. Et miramur supra mo- dum, quid moverit partem adversam ad faciendum talem proposicionem, cum sciverint de certo dominum apostolicum ad provisionem vestre paternitatis facta (!) esse fixum et inmobilem et omnino credimus, quod ordinacione dei fac- tum est speciali, ut per se ipsos se confunderent et provisionem vestre paterni- tatis, licet hoc non intendebant, deo volente promoverent. Kopie XV. století. 4. Fernand, biskup lucký a apoštolský legát poroučí přibíti citační listy proti krá- lovně Žofii na veřeje kostela v Hodoníně a v Uh. Skalici. Unor, 20, 1419, Uh. Skalice. Univ. knih. Krakov., Rkp. 2529, fol. 1a—2b/II. Fernandus, Dei et sacrosancte Romane ecclesie Lucensis episcopus, in Hungarie et Bohemie regnis ceterisque terris atque dominiis eiusdem regnis (!) suppositis apostolice Sedis nuncius. Attendens quod Deus omnipotens, ut nos a precipitanda sentencie prolacionea) compesceret, cum omnia nuda et aperta sunt oculis eius mala tamen audita noluit aliquando iudicare, nisi prius ma- nifeste cognosceret, que dicebantur, undeb ait: „Descendam amittendo an- gelos meos et videbo, utrum clamorem, qui venit ad me, opere compleverunt, an non, ut sciam tamquam iudex.“ Et Jhesus Christus ad nostrum exemplum pariter et doctrinam in ewangelio dixit, quod cum quidam villicus esset apud dominum diffamatus, quasi dilapidasset bona ipsius, audivit tamen a domino: „Quid hoc audio de te? Redde racionem villicacionis tue! Jam enim hoc probato, non poteris villicare." Cum igitur omnis Christi accio nostra sit instruc- cio, ipsum debemus, quantum adest possibilius, imitari. Idcirco ad has partes per ipsius Jhesu Christi vicarium sanctissimum dominum nostrum Martinum papam quintum, causa fidei potissime destinati, ipsius Jhesu Christi exemplum sequentes, excitati eciam et cum instancia ad hoc requisiti per discretum virum Magistrum Conradum lectorem ecclesie Varadinensis, instigatorem officii he- retice pravitatis per nos specialiter deputatum, illustrissimam dominam So- a) Za tím škrtnuto: cognosceret. b) Pod tím škrtnuto: Ut. 48
Strana 49
phiam reginam regni Bohemie citamus, requiramus (sic) et monemus pro primo, secundo et tercio termino, canonica monicione premissa, quatenus infra triginta dierum spacium proxime futurorum a die affixionis et execucionis presencium computandorum in opido Goding Ol[o]mocensis (sic) diocesis personaliter co- ram nobis comparere debeatis ad legittime vos excusandum et ad dicendum et allegandum, quitquid wltis et de iure potestis, quare contra vos non debeamus procedere ad infliccionem et declaracionem legittimarum penarum in eo, de eo et super eo, quod publice fama precedente et clamorosa insinuacione refe- rente non quidem malivolis et suspectis, quin ymmo a fide dignis, gravibus et honestis personis, nedum semel, sed pluries, pluries et pluries ad aures et noti- ciam Summorum Romanorum Pontificum, sacri concilii Constanciensis et nostras auditu pervenit ac publicum, manifestum et notorium sit in regno Bohemie, quia nos non tamquam legittimi, sed katolici solliciti et caritativi pastores solerter et debentes de omnibus curam habentibus, sed tamquam mer- cenarii, quibus non est cura de ovibus, dimittentes, oves perire, cum lupum rapacem [videritis], ym m o verius tamquam pastores conversi in lupos per- misistis in ovili nostrarum ovium et inter vestros subditos et subiectos tam dampnatam heresim pullulare et errorem dogmatis tociens iam dampnati Jo- hannis Wikleff, Johannis Hus et Jeronimi dampnabiliter et pertinaciter te- neri et servari in tantum, quod magnam partem dicti regni vestri Bohemie et potissime civitatem vestram Pragensem, vestram curiam, concilium (sic) ves- trum ac vestros officiales observari dicte heresis et erroris invasit et occupavit et predictis non contenta, sed mala malis addendo, hereticos tenendo damp- natum dogma predictorum receptatis, fovetis, nutritis, manutenetis et exaltatis dando eis opem auxilium et consilium et favorem, bonos vero et katholicos in regno predicto opprimitis, privatis et fugatis ac opprimi et fugari permit- titis ab huiusmodi hereticis et errantibus consiliariis, officialibus et subditis vestris et in tantum dicta infamia contra vos invaluit, quod Serenissimus rex Sigismundus Romanorum vix contineri potuit concilium Constanciense et sanctissimum dominum nostrum Martinum a fulminacione processuum et sen- tenciarum contra vos, alias dicto termino elapso et legitima excusacione et defensione non facta contra vos ad ulteriora procedemus prout dictaverit ordo racionis. Cum autem propter seviciam et metum hereticorum notorie non pateat nobis nec nunciis nostris tutus accessus ad vos nec ad alia loca magis vicina, has citacionis et monicionis literas fecimus et nostri sigilli soliti iussi- mus appensione communiri ac valvis parochialium ecclesiarum in Goding Olmocensis (sic) dyocesis ac opido Galicz Strigoniensis dyocesis affigi, com- mittentes nichilominus omnibus et singulis, ad quem vel ad quos presentis 49
phiam reginam regni Bohemie citamus, requiramus (sic) et monemus pro primo, secundo et tercio termino, canonica monicione premissa, quatenus infra triginta dierum spacium proxime futurorum a die affixionis et execucionis presencium computandorum in opido Goding Ol[o]mocensis (sic) diocesis personaliter co- ram nobis comparere debeatis ad legittime vos excusandum et ad dicendum et allegandum, quitquid wltis et de iure potestis, quare contra vos non debeamus procedere ad infliccionem et declaracionem legittimarum penarum in eo, de eo et super eo, quod publice fama precedente et clamorosa insinuacione refe- rente non quidem malivolis et suspectis, quin ymmo a fide dignis, gravibus et honestis personis, nedum semel, sed pluries, pluries et pluries ad aures et noti- ciam Summorum Romanorum Pontificum, sacri concilii Constanciensis et nostras auditu pervenit ac publicum, manifestum et notorium sit in regno Bohemie, quia nos non tamquam legittimi, sed katolici solliciti et caritativi pastores solerter et debentes de omnibus curam habentibus, sed tamquam mer- cenarii, quibus non est cura de ovibus, dimittentes, oves perire, cum lupum rapacem [videritis], ym m o verius tamquam pastores conversi in lupos per- misistis in ovili nostrarum ovium et inter vestros subditos et subiectos tam dampnatam heresim pullulare et errorem dogmatis tociens iam dampnati Jo- hannis Wikleff, Johannis Hus et Jeronimi dampnabiliter et pertinaciter te- neri et servari in tantum, quod magnam partem dicti regni vestri Bohemie et potissime civitatem vestram Pragensem, vestram curiam, concilium (sic) ves- trum ac vestros officiales observari dicte heresis et erroris invasit et occupavit et predictis non contenta, sed mala malis addendo, hereticos tenendo damp- natum dogma predictorum receptatis, fovetis, nutritis, manutenetis et exaltatis dando eis opem auxilium et consilium et favorem, bonos vero et katholicos in regno predicto opprimitis, privatis et fugatis ac opprimi et fugari permit- titis ab huiusmodi hereticis et errantibus consiliariis, officialibus et subditis vestris et in tantum dicta infamia contra vos invaluit, quod Serenissimus rex Sigismundus Romanorum vix contineri potuit concilium Constanciense et sanctissimum dominum nostrum Martinum a fulminacione processuum et sen- tenciarum contra vos, alias dicto termino elapso et legitima excusacione et defensione non facta contra vos ad ulteriora procedemus prout dictaverit ordo racionis. Cum autem propter seviciam et metum hereticorum notorie non pateat nobis nec nunciis nostris tutus accessus ad vos nec ad alia loca magis vicina, has citacionis et monicionis literas fecimus et nostri sigilli soliti iussi- mus appensione communiri ac valvis parochialium ecclesiarum in Goding Olmocensis (sic) dyocesis ac opido Galicz Strigoniensis dyocesis affigi, com- mittentes nichilominus omnibus et singulis, ad quem vel ad quos presentis 49
Strana 50
citacionis ac monicionis noticia pervenerit, quatenus predictam notificare, in- timare et insinuare sub excommunicacionis pena debeant cum effectu et nobis referre iuxta posse. Acta et decreta fuerunt huiusmodi in opido Galicz Stri- goniensis dyocesis sub anno a Nativitate Domini M°CCCC° 19—, indiccione duodecima, die vero Lune vicesima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo Patris et domini nostri, domini Martini divina providencia pape quinti anno 2°, presentibus ibidem venerabilibus viris etc. Et ego Theodricus Hockelin de Goth clericus Coloniensis diocesis, publi- cus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius, quia huiusmodi citacioni et monicioni, peticioni, eorum decreto omnibusque aliis et singulis premissis, dum sit, ut premittitur, per reverendum in Christo Patrem et dominum, do- minum Fernandum legatum prefatum ac coram eo fierent et agerentur, una cum prenominatis testibus interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideo hoc presens publicum instrumentum manu propria scriptum ex- inde confeci, subscripsi et in hanc publicam formam redegi signoque et nomine meis solitis et consuetis una cum appensione sigilli et mandati dicti domini Fernandi episcopi et apostolici nuncii consignavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum. 6. Notář Dětřich Hockelin činí prohlášení o vyvěšení citačních listů proti královně Zofii v Hodoníně a Uh. Skalici. Unor, 21., 1419, s. 1. Tamže, fol. 2b — 3a In nomine Domini. Amen. Anno a nativitate eiusdem M'CCCC° decimo nono, indiccione duodecima, die vero Martis vicesima prima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo Patris et domini nostri domini Martini, di- vina providencia pape quinti anno 2°. Ego Theodricus Hockelin de Goth clericus Coloniensis diocesis, publicus apostolica et imperiali auctoritatibus, notarius infrascriptus de mandato et speciali commissione reverendessimi in Christo Patris et domini, domini Johannis miseracione divina etc. sancti Sixti, sancte Romane ecclesie presbyteri cardinalis, in Hungarie et Bohemie regnis ceterisque terris atque dominiis eisdem regnis suppositis apostolice Sedis legati mihi desuper vive vocis oraculo factis presentis citationis literas valvis seu 60
citacionis ac monicionis noticia pervenerit, quatenus predictam notificare, in- timare et insinuare sub excommunicacionis pena debeant cum effectu et nobis referre iuxta posse. Acta et decreta fuerunt huiusmodi in opido Galicz Stri- goniensis dyocesis sub anno a Nativitate Domini M°CCCC° 19—, indiccione duodecima, die vero Lune vicesima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo Patris et domini nostri, domini Martini divina providencia pape quinti anno 2°, presentibus ibidem venerabilibus viris etc. Et ego Theodricus Hockelin de Goth clericus Coloniensis diocesis, publi- cus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius, quia huiusmodi citacioni et monicioni, peticioni, eorum decreto omnibusque aliis et singulis premissis, dum sit, ut premittitur, per reverendum in Christo Patrem et dominum, do- minum Fernandum legatum prefatum ac coram eo fierent et agerentur, una cum prenominatis testibus interfui eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideo hoc presens publicum instrumentum manu propria scriptum ex- inde confeci, subscripsi et in hanc publicam formam redegi signoque et nomine meis solitis et consuetis una cum appensione sigilli et mandati dicti domini Fernandi episcopi et apostolici nuncii consignavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum. 6. Notář Dětřich Hockelin činí prohlášení o vyvěšení citačních listů proti královně Zofii v Hodoníně a Uh. Skalici. Unor, 21., 1419, s. 1. Tamže, fol. 2b — 3a In nomine Domini. Amen. Anno a nativitate eiusdem M'CCCC° decimo nono, indiccione duodecima, die vero Martis vicesima prima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo Patris et domini nostri domini Martini, di- vina providencia pape quinti anno 2°. Ego Theodricus Hockelin de Goth clericus Coloniensis diocesis, publicus apostolica et imperiali auctoritatibus, notarius infrascriptus de mandato et speciali commissione reverendessimi in Christo Patris et domini, domini Johannis miseracione divina etc. sancti Sixti, sancte Romane ecclesie presbyteri cardinalis, in Hungarie et Bohemie regnis ceterisque terris atque dominiis eisdem regnis suppositis apostolice Sedis legati mihi desuper vive vocis oraculo factis presentis citationis literas valvis seu 60
Strana 51
portis parochialis ecclesie in opido Galicz Strigoniensis diocesis de mane in publico decantacioni misse solemnis populi multitudine copiosa ibidem pre- sente affixi ibique sic easdem extensas dimisi, requisitus vero a quam pluribus fide dignis personis eisdem tenorem presentis citacionis, prout et quemadmo- dum in dorso sive a tergo huiusmodi presentis citacionis et monicionis plenius continetur, exposui et plicavi presentibus ibidem discretis viris domino Ja- cobo plebano etc. aliisque etc. deinde vero anno, indiccione et pontificatu, quibus supra, die vero Mercurii vicesima 2° dicti mensis Februarii. Simili modo ego Theodricus (!) supradictus de similibus mandatis et commissione dicti domini cardinalis legati presentis citacionis literas valvis seu portis parochialis ecclesie in Göding Ol[o]mucensis diocesis ante missarum solemnia affixi et ibidem missa durante easdem ibidem extensas dimisi, requisitus vero teno- rem huiusmodi citacionis petentibus publicavi huiusmodique in wlgari in am- bone infra eandem missam coram populo publicari feci, post vero huiusmodi misse decantacionem presentes literas de valvis predicte ecclesie ammovi, (sic) quandam cedulam substantiam sive tenorem huiusmodi citacionis continen- tem eisdem valvis affixi et affixam dimisi. Super quibus omnibus et singulis discretus vir Johannes Wystat clericus Herbipolensis diocesis sibi unam vel plura publicum vel publica a me notario publico infrascripto fieri peciit in- strumenta presentibus. Et ego Theodricus Hockelin etc. dictique reverendissimi Patris, domini cardinalis et legati huius cause coram eo scriba quia huiusmodi mandatis omi- busque aliis et singulis una cum prenominatis testibus interfui eaque sic fieri vidi etc. 6. Unor, 6., 1420, Vratislav. Císař Zikmund poroučí panu Petrovi z Kravař, hejtmanu moravskému, by uložil klášterům v sousedství Brna, Olomouce, Znojma a Jihlavy, aby obstaraly pří- přeže na děla, neb by to bylo příliš nákladno, kdyby jmenovaná města měla se dáti do pole na vlastní útraty. Archiv města Brna, originál na papíře. a) Původně: Explicavi. 61
portis parochialis ecclesie in opido Galicz Strigoniensis diocesis de mane in publico decantacioni misse solemnis populi multitudine copiosa ibidem pre- sente affixi ibique sic easdem extensas dimisi, requisitus vero a quam pluribus fide dignis personis eisdem tenorem presentis citacionis, prout et quemadmo- dum in dorso sive a tergo huiusmodi presentis citacionis et monicionis plenius continetur, exposui et plicavi presentibus ibidem discretis viris domino Ja- cobo plebano etc. aliisque etc. deinde vero anno, indiccione et pontificatu, quibus supra, die vero Mercurii vicesima 2° dicti mensis Februarii. Simili modo ego Theodricus (!) supradictus de similibus mandatis et commissione dicti domini cardinalis legati presentis citacionis literas valvis seu portis parochialis ecclesie in Göding Ol[o]mucensis diocesis ante missarum solemnia affixi et ibidem missa durante easdem ibidem extensas dimisi, requisitus vero teno- rem huiusmodi citacionis petentibus publicavi huiusmodique in wlgari in am- bone infra eandem missam coram populo publicari feci, post vero huiusmodi misse decantacionem presentes literas de valvis predicte ecclesie ammovi, (sic) quandam cedulam substantiam sive tenorem huiusmodi citacionis continen- tem eisdem valvis affixi et affixam dimisi. Super quibus omnibus et singulis discretus vir Johannes Wystat clericus Herbipolensis diocesis sibi unam vel plura publicum vel publica a me notario publico infrascripto fieri peciit in- strumenta presentibus. Et ego Theodricus Hockelin etc. dictique reverendissimi Patris, domini cardinalis et legati huius cause coram eo scriba quia huiusmodi mandatis omi- busque aliis et singulis una cum prenominatis testibus interfui eaque sic fieri vidi etc. 6. Unor, 6., 1420, Vratislav. Císař Zikmund poroučí panu Petrovi z Kravař, hejtmanu moravskému, by uložil klášterům v sousedství Brna, Olomouce, Znojma a Jihlavy, aby obstaraly pří- přeže na děla, neb by to bylo příliš nákladno, kdyby jmenovaná města měla se dáti do pole na vlastní útraty. Archiv města Brna, originál na papíře. a) Původně: Explicavi. 61
Strana 52
7. Listopad, 12., 1420, Velvary. Císař Zikmund potvrzuje příjem dopisu od brněnských, chválí jejich osvědče- nou věrnost a vybízí je k vytrvalosti a neohroženosti i „ob euch iemand ichz fur- bringen oder schriben wurde, das wider uns were, als die Wicclefen pflegen zu tund“ a doporoučí svou dceru jejich ochraně. Archiv města Brna, originál na papíře s přitisknutou pečetí. 8. Svědecké výpovědi o zničení kláštera velehradského. (Unor, 1421). Ríjen, 23., 1425, Brno. Zem. arh. mor. Klášter Velehrad, List. E., 10. Venerabilis in Christo Pater, dominus abbas Wisowicensis ordinis Cister- ciensis, Olomucensis diocesis, annorum etatis sue, ut credit, quinquaginta et citra, non victus prece, precio, amore, odio vel favore, sed citatus .. .a) ad deponendum, interrogatus, utrum monasterium Wellegradense per fautores heresis, que nunc in regno Boemie et marchionatu Moravie viget et pullulat devastatum ...b respondit, quod sic, causam subiungendo, quod iam tribus annis lapsis per fautores dampnate secte Johannis Hus et Johannis Wikleff heresiarcharum una cum complicibus ipsorum dictum monasterium hostiliter et crudeliter invadentes devastaverunt, exusserunt et destruxerunt bonisque omnibus et clenodiis spoliaverunt venerabilemque dominum Johannem olim dicti monasterii abbatem met quintum cum duobus conversis, Iratre germano et pincerna cervisie immaniter incineraverunt et voragine ignis tamquam hos- tes fidei et sancte Matris ecclesie consumpserunt. Sic, quod fratres dicti mo- nasterii ipsum monasterium inhabitare divinisque officiis inibi intendere tri- ennio iam lapso nequiverunt, nec possunt die hodierna . . . Secundus testis, honorabilis vir, dominus Johannes plebanus in Budwicz, Olomucensis diocesis, annorum etatis sue, ut credit, quinquaginta, non victus prece, precio, amore, odio vel favore, sed causa mere veritatis dicende, cita- tus, iuratus venit ad deponendum. Interrogatus, quid sibi constaret de destruc- cione et combustione monasterii in Wellegrado, respondit, quod iam tribus a) b) Další slova nečitelna v záhybu listiny. 52
7. Listopad, 12., 1420, Velvary. Císař Zikmund potvrzuje příjem dopisu od brněnských, chválí jejich osvědče- nou věrnost a vybízí je k vytrvalosti a neohroženosti i „ob euch iemand ichz fur- bringen oder schriben wurde, das wider uns were, als die Wicclefen pflegen zu tund“ a doporoučí svou dceru jejich ochraně. Archiv města Brna, originál na papíře s přitisknutou pečetí. 8. Svědecké výpovědi o zničení kláštera velehradského. (Unor, 1421). Ríjen, 23., 1425, Brno. Zem. arh. mor. Klášter Velehrad, List. E., 10. Venerabilis in Christo Pater, dominus abbas Wisowicensis ordinis Cister- ciensis, Olomucensis diocesis, annorum etatis sue, ut credit, quinquaginta et citra, non victus prece, precio, amore, odio vel favore, sed citatus .. .a) ad deponendum, interrogatus, utrum monasterium Wellegradense per fautores heresis, que nunc in regno Boemie et marchionatu Moravie viget et pullulat devastatum ...b respondit, quod sic, causam subiungendo, quod iam tribus annis lapsis per fautores dampnate secte Johannis Hus et Johannis Wikleff heresiarcharum una cum complicibus ipsorum dictum monasterium hostiliter et crudeliter invadentes devastaverunt, exusserunt et destruxerunt bonisque omnibus et clenodiis spoliaverunt venerabilemque dominum Johannem olim dicti monasterii abbatem met quintum cum duobus conversis, Iratre germano et pincerna cervisie immaniter incineraverunt et voragine ignis tamquam hos- tes fidei et sancte Matris ecclesie consumpserunt. Sic, quod fratres dicti mo- nasterii ipsum monasterium inhabitare divinisque officiis inibi intendere tri- ennio iam lapso nequiverunt, nec possunt die hodierna . . . Secundus testis, honorabilis vir, dominus Johannes plebanus in Budwicz, Olomucensis diocesis, annorum etatis sue, ut credit, quinquaginta, non victus prece, precio, amore, odio vel favore, sed causa mere veritatis dicende, cita- tus, iuratus venit ad deponendum. Interrogatus, quid sibi constaret de destruc- cione et combustione monasterii in Wellegrado, respondit, quod iam tribus a) b) Další slova nečitelna v záhybu listiny. 52
Strana 53
annis lapsis per fautores heresis dampnatorum Johannis Hus et Johannis Wic- leff heresiarcharum prenominatum monasterium est destructum et combustum omnibusque suis clenodiis in auro et argento, ornamentis et multis libris spo- liatum et quod venerabilis quondam Pater, dominus Johannes dicti monasterii abbas met quintus cum duobus conversis, fratre germano et pincerna cervisie ipsius monasterii per eosdem hereticos immaniter et atrociter est incineratus. 9. Duben, 6., 1421, Brno. Císař Zikmund potvrzuje práva Židů v Brně i ve všech ostatních městech mo- ravských, vyhražuje si jejich dávky své komoře i v těch místech, která předal „etlichen Fursten und Herren“, jimž odnímá právo Židy šacovati s příkazem, by jich chránili. Archiv města Brna, originál na papíře s přitisknutou pečetí. 10. Svědectví Petra Genspergra z Polešovic o mučednické smrti katolických kněží v Polešovicích (1421).1 Srpen, 8., 1452, Brno. Zem. arch. mor., Klašter Velehrad, List. E, 12. Primus quidem testis Petrus dictus Gensperger de Pollessowicz incola anno- rum octoginta habens, possidens in lacultate proprium bonorum agrorum et vinearum valoris quinquaginta marcas grossorum. Testis productus, adiuratus ad ymaginem crucifixi, interrogatus ad primum articulum, quid sibi constaret de ruina ecclesie in Pollessowicz, Olomucensis diocesis, respondit, quod tem- pore maioris persecutionis vigente ab emulis et persecutoribus fidei per illos erroneos hereticos et Hussitas dicta ecclesia fuit exusta, dirupta, lapides angu- lares quadrati cum aliis lapidibus ad obsidia persecutorum, videlicet in Ostroh et Miloticz deduxerunt... Interrogatus ad quartum articulum, quod constaret sibi de carencia et absentia propriorum plebanorum, respondit, quod tempore 1 Středovský, Sacra Moraviae historia str. 613—614 (Sulcbach 1710) klade umučení Mi- kulášovo k 2. červenci 1421, Zikmundovo k 7. září 1421. 63
annis lapsis per fautores heresis dampnatorum Johannis Hus et Johannis Wic- leff heresiarcharum prenominatum monasterium est destructum et combustum omnibusque suis clenodiis in auro et argento, ornamentis et multis libris spo- liatum et quod venerabilis quondam Pater, dominus Johannes dicti monasterii abbas met quintus cum duobus conversis, fratre germano et pincerna cervisie ipsius monasterii per eosdem hereticos immaniter et atrociter est incineratus. 9. Duben, 6., 1421, Brno. Císař Zikmund potvrzuje práva Židů v Brně i ve všech ostatních městech mo- ravských, vyhražuje si jejich dávky své komoře i v těch místech, která předal „etlichen Fursten und Herren“, jimž odnímá právo Židy šacovati s příkazem, by jich chránili. Archiv města Brna, originál na papíře s přitisknutou pečetí. 10. Svědectví Petra Genspergra z Polešovic o mučednické smrti katolických kněží v Polešovicích (1421).1 Srpen, 8., 1452, Brno. Zem. arch. mor., Klašter Velehrad, List. E, 12. Primus quidem testis Petrus dictus Gensperger de Pollessowicz incola anno- rum octoginta habens, possidens in lacultate proprium bonorum agrorum et vinearum valoris quinquaginta marcas grossorum. Testis productus, adiuratus ad ymaginem crucifixi, interrogatus ad primum articulum, quid sibi constaret de ruina ecclesie in Pollessowicz, Olomucensis diocesis, respondit, quod tem- pore maioris persecutionis vigente ab emulis et persecutoribus fidei per illos erroneos hereticos et Hussitas dicta ecclesia fuit exusta, dirupta, lapides angu- lares quadrati cum aliis lapidibus ad obsidia persecutorum, videlicet in Ostroh et Miloticz deduxerunt... Interrogatus ad quartum articulum, quod constaret sibi de carencia et absentia propriorum plebanorum, respondit, quod tempore 1 Středovský, Sacra Moraviae historia str. 613—614 (Sulcbach 1710) klade umučení Mi- kulášovo k 2. červenci 1421, Zikmundovo k 7. září 1421. 63
Strana 54
inolente persecutorum quemdam dominum Nicolaum plebanum, famosum, cli- entalis condicionis, virum catholicum illi persecutores et heretici detinuerint et ipsum in Ostroh vinctum ducentes et torquentes, ut illorum erroribus assenti- ret ac ipsis adhereret, nolens illorum erroribus assentire, maluit incinerari, quem in momento combusserunt. Demum succedente alio plebano honesto, nomine Sigismundus, non post longo tempore il ildem persecutores irruentes villam, ipse autem vivis fugiens cursu celeri, quem unus equestrorum cognoscens, ipsum fore sacerdotem insequens, hasta ipsum penetravit et ibidem vitam statim conclusit Eodem die et tempore comperuerunt et vicarium domini Wenceslai, predica- torem notabilem, quem educentes super vineas, nolentem eis adherere modo simili mortificaverunt. Modo vero aliis sacerdotibus talibus eventibus perti- mescentibus, prout et nunc persecuntur, habitare non audent. 11. Prosinec, 7, 1421, Jihlava. Císař Zikmund potvrzuje privilegia Jihlavanů, „quorum firma eminuit fides“. Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana, regest. 12. Císař Zikmund píše Znojemským, aby se připravili do pole. Březen, 20., 1422, Cáslav. Zem. arch. mor. Nová sbírka, Znojmo, 662, I. Sigmund von Gotes gnaden Romischer kung, zu allen ziiten merer des irchs vnd zu Vngern, zu Behem etc. kung. Lieben getruen! Wir lassen euch wissen, das wir von hinne gerichts gen Merhern zu cziehen. Dorumb gebieten wir euch, das Ir ewern czeug, buchsen, hantwerk und sust ander ewer geret zurichten vnd bereyten vnd euch mit ewr macht vnd folke do gancz schicken sollet, wann wir euch entbieten, vnd wohin wir ewer bedurffen werden, das ir dann zustund bereyt siit, aller dinge zu vns zukomen, vnd tut dorum kein saümniss, das ist vnsere ernste meynung. Geben zum Czaslaw, am fritag vor Letare vnser 64
inolente persecutorum quemdam dominum Nicolaum plebanum, famosum, cli- entalis condicionis, virum catholicum illi persecutores et heretici detinuerint et ipsum in Ostroh vinctum ducentes et torquentes, ut illorum erroribus assenti- ret ac ipsis adhereret, nolens illorum erroribus assentire, maluit incinerari, quem in momento combusserunt. Demum succedente alio plebano honesto, nomine Sigismundus, non post longo tempore il ildem persecutores irruentes villam, ipse autem vivis fugiens cursu celeri, quem unus equestrorum cognoscens, ipsum fore sacerdotem insequens, hasta ipsum penetravit et ibidem vitam statim conclusit Eodem die et tempore comperuerunt et vicarium domini Wenceslai, predica- torem notabilem, quem educentes super vineas, nolentem eis adherere modo simili mortificaverunt. Modo vero aliis sacerdotibus talibus eventibus perti- mescentibus, prout et nunc persecuntur, habitare non audent. 11. Prosinec, 7, 1421, Jihlava. Císař Zikmund potvrzuje privilegia Jihlavanů, „quorum firma eminuit fides“. Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana, regest. 12. Císař Zikmund píše Znojemským, aby se připravili do pole. Březen, 20., 1422, Cáslav. Zem. arch. mor. Nová sbírka, Znojmo, 662, I. Sigmund von Gotes gnaden Romischer kung, zu allen ziiten merer des irchs vnd zu Vngern, zu Behem etc. kung. Lieben getruen! Wir lassen euch wissen, das wir von hinne gerichts gen Merhern zu cziehen. Dorumb gebieten wir euch, das Ir ewern czeug, buchsen, hantwerk und sust ander ewer geret zurichten vnd bereyten vnd euch mit ewr macht vnd folke do gancz schicken sollet, wann wir euch entbieten, vnd wohin wir ewer bedurffen werden, das ir dann zustund bereyt siit, aller dinge zu vns zukomen, vnd tut dorum kein saümniss, das ist vnsere ernste meynung. Geben zum Czaslaw, am fritag vor Letare vnser 64
Strana 55
riche des vngrischen etc. in dem XXXIIII., des Romischen in dem XI. und des Behemischen in dem ersten iaren. Ad mandatum domini regis Franciscus prepositus Boleslaviensis. In dorso: Dem burgermeister vnd rate der statt zu Snoym, vnsern lieben getruwen. Originál na papíře, stopy přitisknuté pečetě. 13. Duben, 15, 1422, Ždánice. Archiv města Brna. Císař Zikmund poroučí Brněnským, aby propustili zajatou čeled pána z Letovic. Orig. na papíře s přitisknutou pečetí. 14. Město Znojmo zdvořile odmítá složení poslušnosti Zikmundovi Korybutovi. Cerven, 2, 1422, Znojmo. Zem. arch. mor. Nová sbírka, 662, II. Hochgeborner fúrste und lieber, gnediger [herr]! Als vns ewr gnad ge- schriben und an vns begeret hat ettleich auch vns mit vollem' gewalt zu ew zuschiken auf den suntag der heiligen drivaltikait nechst köment, das haben wir wol verstanden vnd lassen ewr gnad wissen, daz vns weilent der durleuch- tigist fürste her Wenczlaw ettwenn Römischer vnd zu Behem etc. künig er- bleich von seinen voruorden künigen zu Behem soliger gedechtnüsse umgehabt vnd besessen hat. Nach seinem abgang haben wir seinem bruder, dem aller- durleuchtigisten fürsten, vnserm lieben, gnedigen herren, herren Sigmunden, Römischen, zu Vngern vnd zu Behem etc. künig, der yecz in leben ist, als eim erben und kunig zu Behem gesworn vnd huldigung getan. Nachmaln hat sich derselb vnser gnediger herr künig Sigmund mit seiner tochter gefreuntet 55
riche des vngrischen etc. in dem XXXIIII., des Romischen in dem XI. und des Behemischen in dem ersten iaren. Ad mandatum domini regis Franciscus prepositus Boleslaviensis. In dorso: Dem burgermeister vnd rate der statt zu Snoym, vnsern lieben getruwen. Originál na papíře, stopy přitisknuté pečetě. 13. Duben, 15, 1422, Ždánice. Archiv města Brna. Císař Zikmund poroučí Brněnským, aby propustili zajatou čeled pána z Letovic. Orig. na papíře s přitisknutou pečetí. 14. Město Znojmo zdvořile odmítá složení poslušnosti Zikmundovi Korybutovi. Cerven, 2, 1422, Znojmo. Zem. arch. mor. Nová sbírka, 662, II. Hochgeborner fúrste und lieber, gnediger [herr]! Als vns ewr gnad ge- schriben und an vns begeret hat ettleich auch vns mit vollem' gewalt zu ew zuschiken auf den suntag der heiligen drivaltikait nechst köment, das haben wir wol verstanden vnd lassen ewr gnad wissen, daz vns weilent der durleuch- tigist fürste her Wenczlaw ettwenn Römischer vnd zu Behem etc. künig er- bleich von seinen voruorden künigen zu Behem soliger gedechtnüsse umgehabt vnd besessen hat. Nach seinem abgang haben wir seinem bruder, dem aller- durleuchtigisten fürsten, vnserm lieben, gnedigen herren, herren Sigmunden, Römischen, zu Vngern vnd zu Behem etc. künig, der yecz in leben ist, als eim erben und kunig zu Behem gesworn vnd huldigung getan. Nachmaln hat sich derselb vnser gnediger herr künig Sigmund mit seiner tochter gefreuntet 55
Strana 56
zu dem hochgeboren fürsten auch vnserm lieben gnedigen herren herezog Al- brechten, herezogen zu Osterreich etc.vnd hat im die stat zu Znoim vnd ander stet in den landen zu Behem vnd zu Merhern zu derselben seinen tochter fur ir heyratgüt ingegeben vnd verschriben, dem wir nach geschefft vnd haissen des egenanten vnsers herren, des künigs gesworen vnd gehuldigt haben, vnd nach sölicher erbschafft so die land zu Behem vnd zu Merhern an denselben vnsern herren, den kunig geerbet habent vnd auch nach solicher huldigung vnd swe- ren, so wir vnserm herren von Osterreich nach seim haissen getan haben; (zu) a)— gepiiret vns mit eren nicht zu noch stünd vns wol an yemant andern denn dem veezgenanten vnserm herren von Osterreich gehorsam vnd gewertig ze sein, vnd bitten ewr gnad vleissicleichen vns das in arg nicht zu merken, wan wir nicht anders versteen, denn daz wir daran recht tun, denn als vns ewr gnad ver- schriben hat. Ob wir auf den vorbenanten tag mit vollem gewalt zu ew nicht schikten, so wesset (!) ir wol, daz wir vnsern willen wolten haben, vnd daz vns die verderbnüsse der land Behem vnd Merhern lieb wer vnd daz wir zu dhaim geleichen nicht mainten zu treten, vnd ir wolt mit rate der lantherren der von Prag, rittern, knechten, steten vnd andern gemainen, die zu der andacht vnd dem gepot Gots genaigt sind darczu gedenken, daz das vnderstanden vno die andacht vnd das gepot gots nicht vndergedrungen wurde. Lassen wir ew wissen, daz wir der land zu Behem vnd zu Merhern ere vnd nucz gern sehen vnd ist vns zu mal laid, daz die in sölich abnemen vnd verderben, darinn sy yecz steent, komen sind. Daran wir als, Got wol wais, dhain schuld nicht ha- ben. Wir versteen vnd wissen auch nicht anders, denn daz wir vns nach der ordnung Gots und den geseczeen der heiligen kristenhait halten, als das weilent die heiligen veter vnd die gemainschafft der kirchen zu Rom und der kristen- hait gehalten vnd aufgesaczt habent, vnd ob ew. yemant fürbracht hiet oder noch fürbringen würde, daz wir solich ordnung vnd gesecz der kristenhait nicht gehalten hieten oder noch halten wolten. Bitten wir ew. mit vleisse das nicht zu gelauben wan wir hincz (!) got hoffen vnez an vnser end darinn ze besteen vno zu beleiben. Datum feria III. infra Octavas (!) Penthecostes anno etc. XXIIo Burgmeister vnd der rat zu Znoym. In dorso: Dem hochgeboren fursten und herren herezogen Sigmunden von Gotes genaden fürsten in der Lyttaw, vnserm genedigen heren. Souvěká kopie. a) Škrtnuto. 66
zu dem hochgeboren fürsten auch vnserm lieben gnedigen herren herezog Al- brechten, herezogen zu Osterreich etc.vnd hat im die stat zu Znoim vnd ander stet in den landen zu Behem vnd zu Merhern zu derselben seinen tochter fur ir heyratgüt ingegeben vnd verschriben, dem wir nach geschefft vnd haissen des egenanten vnsers herren, des künigs gesworen vnd gehuldigt haben, vnd nach sölicher erbschafft so die land zu Behem vnd zu Merhern an denselben vnsern herren, den kunig geerbet habent vnd auch nach solicher huldigung vnd swe- ren, so wir vnserm herren von Osterreich nach seim haissen getan haben; (zu) a)— gepiiret vns mit eren nicht zu noch stünd vns wol an yemant andern denn dem veezgenanten vnserm herren von Osterreich gehorsam vnd gewertig ze sein, vnd bitten ewr gnad vleissicleichen vns das in arg nicht zu merken, wan wir nicht anders versteen, denn daz wir daran recht tun, denn als vns ewr gnad ver- schriben hat. Ob wir auf den vorbenanten tag mit vollem gewalt zu ew nicht schikten, so wesset (!) ir wol, daz wir vnsern willen wolten haben, vnd daz vns die verderbnüsse der land Behem vnd Merhern lieb wer vnd daz wir zu dhaim geleichen nicht mainten zu treten, vnd ir wolt mit rate der lantherren der von Prag, rittern, knechten, steten vnd andern gemainen, die zu der andacht vnd dem gepot Gots genaigt sind darczu gedenken, daz das vnderstanden vno die andacht vnd das gepot gots nicht vndergedrungen wurde. Lassen wir ew wissen, daz wir der land zu Behem vnd zu Merhern ere vnd nucz gern sehen vnd ist vns zu mal laid, daz die in sölich abnemen vnd verderben, darinn sy yecz steent, komen sind. Daran wir als, Got wol wais, dhain schuld nicht ha- ben. Wir versteen vnd wissen auch nicht anders, denn daz wir vns nach der ordnung Gots und den geseczeen der heiligen kristenhait halten, als das weilent die heiligen veter vnd die gemainschafft der kirchen zu Rom und der kristen- hait gehalten vnd aufgesaczt habent, vnd ob ew. yemant fürbracht hiet oder noch fürbringen würde, daz wir solich ordnung vnd gesecz der kristenhait nicht gehalten hieten oder noch halten wolten. Bitten wir ew. mit vleisse das nicht zu gelauben wan wir hincz (!) got hoffen vnez an vnser end darinn ze besteen vno zu beleiben. Datum feria III. infra Octavas (!) Penthecostes anno etc. XXIIo Burgmeister vnd der rat zu Znoym. In dorso: Dem hochgeboren fursten und herren herezogen Sigmunden von Gotes genaden fürsten in der Lyttaw, vnserm genedigen heren. Souvěká kopie. a) Škrtnuto. 66
Strana 57
16. Jindřich ml. řečený „Rumpolt“ vévoda na velkém Hlohově spolu s jinými vůdci slezskými dosvědčuje, že hrad moravsko-třebovský nevydala Konrádovi, biskupu vratislavskému, rada třebovská, nýbrž tamní purkrabí Hanuš Švarc, takže vý- čitky činěné třebovské radě Bočkem st. z Kunštátu neodpovídají pravdě. Prosinec, 8., 1422, Jihlava. Zem. arch. mor. Nová sbírka. Mor. Třebová. My Henrich mlazší Rumpolt řečený z božie milosti kníže slezské a pan Veliké Glogovie etc., Albrecht z Coldiczie heuptman Vratislavský a Svid- nický, Bernart Pyrek řečený, rytíř Thamme Gerisdorf, Nicl Durink vyzná- vámy z jJevně tímto listem těm všem, ktož jej uzří nebo čísti uslyší. Tak jakož sie jest příhodně stala příhoda některá u Moravské Třebovéa) letos vnycka doby, pro niž ti poctiví lidé, purkmistr a konželé (!) i ta všecka obec tudiež v Moravské Třebové upadli jsú v těžké súmnyenie a u velikú nechuť pána svého, pána Bočka staršího z Kunstatu a před ním jsú těžce omluveni, jakož smy potom srozuměli, tak že by purkmistr a konželé (!) sie byli měli ode všie obce poddati poctivému u božie [milosti] otci a panu, knězi Kunradovi bis- kupu Vratislavskému, panu našemu milému jakžto heuptmanu najvyššímu té vojsky z Slezie, kteráž jest v ty časy byla před Moravskú Třebovú přijela a jemu město by byli vzdali dříve, nežli heuptman ..b) purkrabí tudyez v Moravské Třebové, a zvláště, že ti poctiví lidé Hanuš Šváb a Hanuš řez- ník, měštěné tudyež v Moravské Třebové jsú omluveni k svému pánu, že by proti nám pět mil od Třebové byli vyjeli sie i město nám dávajíce, protož my svrchupsaní kněz Rumpolt etc. vyznávámy zliJevně a jednostajně tímto listem, že ten jistý purkrabí tudiež v Moravské Třebové, kterýž jest v ta doba za nejstaršího byl, Švarc Hanuš řečený, ten jest k nám vyjel na pole, hrad nám dávaje, dříve nežli jsú nám svrchupsaný purkmistr ani konželé byli město dali a to jeho hradu dání bylo jest k ruce dříve jmenovaného kněze Kunrada biskupa Vratislavského, našeho heuptmana, tak daleko, ač by jeho milost jej i s hradem na milost přijieti chtěla a tak že ten jistý purkrabí Svarc Hanuš řečený slíbil jest nám svrchupsaným, že chce dříve jmenovanému kně- zi biskupu Vratislavskému, našemu heuptmanu, hradu v Třebové postúpiti anebo nám k jeho ruce. Ale ta sie jest výmluva stala, aby ten jistý Svarc Hanuš svými se všemi tovařiši i s jich se vší zbroji dolóv s hradu svobodně a) Rpp. moravské. b) Vacat. 67
16. Jindřich ml. řečený „Rumpolt“ vévoda na velkém Hlohově spolu s jinými vůdci slezskými dosvědčuje, že hrad moravsko-třebovský nevydala Konrádovi, biskupu vratislavskému, rada třebovská, nýbrž tamní purkrabí Hanuš Švarc, takže vý- čitky činěné třebovské radě Bočkem st. z Kunštátu neodpovídají pravdě. Prosinec, 8., 1422, Jihlava. Zem. arch. mor. Nová sbírka. Mor. Třebová. My Henrich mlazší Rumpolt řečený z božie milosti kníže slezské a pan Veliké Glogovie etc., Albrecht z Coldiczie heuptman Vratislavský a Svid- nický, Bernart Pyrek řečený, rytíř Thamme Gerisdorf, Nicl Durink vyzná- vámy z jJevně tímto listem těm všem, ktož jej uzří nebo čísti uslyší. Tak jakož sie jest příhodně stala příhoda některá u Moravské Třebovéa) letos vnycka doby, pro niž ti poctiví lidé, purkmistr a konželé (!) i ta všecka obec tudiež v Moravské Třebové upadli jsú v těžké súmnyenie a u velikú nechuť pána svého, pána Bočka staršího z Kunstatu a před ním jsú těžce omluveni, jakož smy potom srozuměli, tak že by purkmistr a konželé (!) sie byli měli ode všie obce poddati poctivému u božie [milosti] otci a panu, knězi Kunradovi bis- kupu Vratislavskému, panu našemu milému jakžto heuptmanu najvyššímu té vojsky z Slezie, kteráž jest v ty časy byla před Moravskú Třebovú přijela a jemu město by byli vzdali dříve, nežli heuptman ..b) purkrabí tudyez v Moravské Třebové, a zvláště, že ti poctiví lidé Hanuš Šváb a Hanuš řez- ník, měštěné tudyež v Moravské Třebové jsú omluveni k svému pánu, že by proti nám pět mil od Třebové byli vyjeli sie i město nám dávajíce, protož my svrchupsaní kněz Rumpolt etc. vyznávámy zliJevně a jednostajně tímto listem, že ten jistý purkrabí tudiež v Moravské Třebové, kterýž jest v ta doba za nejstaršího byl, Švarc Hanuš řečený, ten jest k nám vyjel na pole, hrad nám dávaje, dříve nežli jsú nám svrchupsaný purkmistr ani konželé byli město dali a to jeho hradu dání bylo jest k ruce dříve jmenovaného kněze Kunrada biskupa Vratislavského, našeho heuptmana, tak daleko, ač by jeho milost jej i s hradem na milost přijieti chtěla a tak že ten jistý purkrabí Svarc Hanuš řečený slíbil jest nám svrchupsaným, že chce dříve jmenovanému kně- zi biskupu Vratislavskému, našemu heuptmanu, hradu v Třebové postúpiti anebo nám k jeho ruce. Ale ta sie jest výmluva stala, aby ten jistý Svarc Hanuš svými se všemi tovařiši i s jich se vší zbroji dolóv s hradu svobodně a) Rpp. moravské. b) Vacat. 67
Strana 58
sjel a potom aby i s těmi tovařiši ve čtyřech dnech najprv příštích nebyl proti svrchupsanému knězi biskupu heuptmanu našemu, ani proti nám svrchu- psaným, ani proti komu z té vojsky nebyl, ani proti nim co učinil skutkem ani radú, dále o Hanuš Švábovi a o Hanuš řezníkovi svrchupsaných, tak ja- kož jsú smluveni k svému pánu, vyznávámy my svrchupsaní, že o tom nic nevíme, aniž jsú kdy k . . . přišli... všecky věci ... hody ve všech kusích, jakož svrchupsány stojí, tak jsú se staly, přihodily i skonaly a nic jinak a to béřem na svú víru beze lsti. Také zvláště vyznávámy my svrchupsaní Kun- rad biskup vratislavský, že v túž chvíli ti svrchupsaní kněz Henrich mlazší Rumpolt řečený, náš milý strýc pan Albrecht z Koldice, pan Bernart Pyrek, rytíř Thamme Gerisdorf a Nicl Durink, že jsú k nám na pole před svrchu- psanú Moravskú Třebovú přijeli, nám zajisté pravíce, že ty všecky věci, úmluvy i poddaní hradu i města Třebovského úplně jsú sie staly i dokonaly, jakož svrchupsáno stojí v jich vyznání a nic jinak. Také my svrchupsaní kněz Kunrad biskup Vratislavský vyznávámy, jakož Hanuš Šváb a Hanuš řezník svrchupsaní jsú osočeni a omluveni, že by proti nám pět mil aneb kte- rú míli aneb kde byli vyjeli neb vyšli, město nám dávajíc, že o tom nic ne- vímy a to se jest nikdy nestalo a to béřem k své kněžící víře beze lsti a toho k lepšímu vyznání a ku potvrzení my svrchupsaní Kunrad z boží milosti bis- kup Vratislavský i s těmi svrchupsanými Henrichem mlazším Rumpoltem řečeným z též boží milosti knížetem Slezským, naším milým strýcem se pa- nem Albrechtem Koldicem heuptmanem Vratislavským a Svidnickým, se panem Bernartem řečeným Pyrkem, rytířem s Tammem Gerisdorfem, s Niel Durinkem, panošmi svú jsmy pečeť svým dobrým vědomím k tomuto listu přitiskli. Jenž jest dán léta od narozeni Božího po čtrnástech stech (!) a dva- mezítmého leta v Jihlavě, den početí matky Boží. Moderní kopie dle papírového originálu s třemi přitisknutými pečetěmi v Národ. museu v Praze. 16. Leden, 12., 1424, Vídeň. Albrecht, vévoda rakouský, oznamuje městu Brnu, že odesílá k obsazení Špil- berku oddíl zbrojných s Mikulášem Seebekhem, a žádá město o podporu. Archiv města Brna, orig. na papíře. 58
sjel a potom aby i s těmi tovařiši ve čtyřech dnech najprv příštích nebyl proti svrchupsanému knězi biskupu heuptmanu našemu, ani proti nám svrchu- psaným, ani proti komu z té vojsky nebyl, ani proti nim co učinil skutkem ani radú, dále o Hanuš Švábovi a o Hanuš řezníkovi svrchupsaných, tak ja- kož jsú smluveni k svému pánu, vyznávámy my svrchupsaní, že o tom nic nevíme, aniž jsú kdy k . . . přišli... všecky věci ... hody ve všech kusích, jakož svrchupsány stojí, tak jsú se staly, přihodily i skonaly a nic jinak a to béřem na svú víru beze lsti. Také zvláště vyznávámy my svrchupsaní Kun- rad biskup vratislavský, že v túž chvíli ti svrchupsaní kněz Henrich mlazší Rumpolt řečený, náš milý strýc pan Albrecht z Koldice, pan Bernart Pyrek, rytíř Thamme Gerisdorf a Nicl Durink, že jsú k nám na pole před svrchu- psanú Moravskú Třebovú přijeli, nám zajisté pravíce, že ty všecky věci, úmluvy i poddaní hradu i města Třebovského úplně jsú sie staly i dokonaly, jakož svrchupsáno stojí v jich vyznání a nic jinak. Také my svrchupsaní kněz Kunrad biskup Vratislavský vyznávámy, jakož Hanuš Šváb a Hanuš řezník svrchupsaní jsú osočeni a omluveni, že by proti nám pět mil aneb kte- rú míli aneb kde byli vyjeli neb vyšli, město nám dávajíc, že o tom nic ne- vímy a to se jest nikdy nestalo a to béřem k své kněžící víře beze lsti a toho k lepšímu vyznání a ku potvrzení my svrchupsaní Kunrad z boží milosti bis- kup Vratislavský i s těmi svrchupsanými Henrichem mlazším Rumpoltem řečeným z též boží milosti knížetem Slezským, naším milým strýcem se pa- nem Albrechtem Koldicem heuptmanem Vratislavským a Svidnickým, se panem Bernartem řečeným Pyrkem, rytířem s Tammem Gerisdorfem, s Niel Durinkem, panošmi svú jsmy pečeť svým dobrým vědomím k tomuto listu přitiskli. Jenž jest dán léta od narozeni Božího po čtrnástech stech (!) a dva- mezítmého leta v Jihlavě, den početí matky Boží. Moderní kopie dle papírového originálu s třemi přitisknutými pečetěmi v Národ. museu v Praze. 16. Leden, 12., 1424, Vídeň. Albrecht, vévoda rakouský, oznamuje městu Brnu, že odesílá k obsazení Špil- berku oddíl zbrojných s Mikulášem Seebekhem, a žádá město o podporu. Archiv města Brna, orig. na papíře. 58
Strana 59
17. Červenec, 26., 1424, v poli u Otaslavic. Archiv třeboňský, Historica č. 253. Albrecht rakouský žádá Oldřicha z Rožmberka, by dojel s českou šlechtou do Jihlavy nebo do jiného města moravského, aby se tam s nimi poradil o obnovu pokoje. Originál na papíře s přitisknutou pečetí. 18. Svědectví biskupa olomouckého Tasa z Boskovic o mučednické smrti 700 katolických měšťanů mohelnických (1424). Cerven, 23. 1460, Olomouc. (Mèst. museum mohelnicke, kniha privileji.) Universis et singulis tam praesentis quam futurae posteritatis. Etsi pastoralis curae emeriti, Dei tamen clementia in illius apicem sublimati eo prodesse sollicitudine debeamus pluribus, quo sumus anhelati ministerii dignitate, illos tamen ceteris dictamen rationis praeferendos expostulat, quos unice fidei sta- bilis perseverantia firmiter recommendat. Quoniam autem oppidi nostri Mug- licensis incolae, dilecti fideles, tam nobis quam praedecessoribus nostris fidem praestitam servare indiruptam omnino inpientes(!), se nedum tam suis, quam catholicae universitatis hostibus, qui tunc tunicam inconsutilem Salvatoris machinamentis scindere crudeliter contendebant, crebriter obices viriliter po- suerunt et constanter, sed et dominorum suorum ad hoc efficaci auxilio com- muniti, strages in eis com[mliserint atque hinc hostes in maiorem efferbuerint rabiem et tanta multitudine conglobati, ut eorum potentia toto suo amplius restitere non valerent, tandem fortiter et viriliter oppido succenso captoque ac ipsis velut catholicis viris in domum Dei confugientibus invalescentibus ini- micis mori fideliter maluerint, quam vivere fide collapsa. — Unde, heu!, tam in domo Dei quam foris plures septingentes vires(!) atrociter ac diverso modo sunt peremti.1 Cum igitur illi suae fidei integritatem vita sint pariter a morti- 1 Srov., Neumann, Katoličtí mučedníci doby husitské (Hradec Králové, 1927), str. 78—80, kde citovány i jiné (pozdější) doklady. 59
17. Červenec, 26., 1424, v poli u Otaslavic. Archiv třeboňský, Historica č. 253. Albrecht rakouský žádá Oldřicha z Rožmberka, by dojel s českou šlechtou do Jihlavy nebo do jiného města moravského, aby se tam s nimi poradil o obnovu pokoje. Originál na papíře s přitisknutou pečetí. 18. Svědectví biskupa olomouckého Tasa z Boskovic o mučednické smrti 700 katolických měšťanů mohelnických (1424). Cerven, 23. 1460, Olomouc. (Mèst. museum mohelnicke, kniha privileji.) Universis et singulis tam praesentis quam futurae posteritatis. Etsi pastoralis curae emeriti, Dei tamen clementia in illius apicem sublimati eo prodesse sollicitudine debeamus pluribus, quo sumus anhelati ministerii dignitate, illos tamen ceteris dictamen rationis praeferendos expostulat, quos unice fidei sta- bilis perseverantia firmiter recommendat. Quoniam autem oppidi nostri Mug- licensis incolae, dilecti fideles, tam nobis quam praedecessoribus nostris fidem praestitam servare indiruptam omnino inpientes(!), se nedum tam suis, quam catholicae universitatis hostibus, qui tunc tunicam inconsutilem Salvatoris machinamentis scindere crudeliter contendebant, crebriter obices viriliter po- suerunt et constanter, sed et dominorum suorum ad hoc efficaci auxilio com- muniti, strages in eis com[mliserint atque hinc hostes in maiorem efferbuerint rabiem et tanta multitudine conglobati, ut eorum potentia toto suo amplius restitere non valerent, tandem fortiter et viriliter oppido succenso captoque ac ipsis velut catholicis viris in domum Dei confugientibus invalescentibus ini- micis mori fideliter maluerint, quam vivere fide collapsa. — Unde, heu!, tam in domo Dei quam foris plures septingentes vires(!) atrociter ac diverso modo sunt peremti.1 Cum igitur illi suae fidei integritatem vita sint pariter a morti- 1 Srov., Neumann, Katoličtí mučedníci doby husitské (Hradec Králové, 1927), str. 78—80, kde citovány i jiné (pozdější) doklady. 59
Strana 60
bus protestati ipsorumque posteri et successores moderni eandem pro suo posse laudabiliter operibus fateantur, dignum censuimus eorum humilibus precibus nobis porrectis annuendum et infrascriptos libertatum privilegiis etiam propriis motibus attolendum, quatenus et praeteriter(!)a fidei reportent meritum et eandem futuris temporibus nobis valeant praestantius exhibere. Datum et actum Olomucz, sub anno Nativitatis Domini 1460, 2. feria in vigilia S. Joannis Baptistae. Místy nespolehlivá kopie XVII. století. 19. Říjen, 2., 1425, Láva. Dienstag nach Michaelis hat Albrecht, Herzog von Österreich und Mark- graf von Mähren von Laa an den Iglauer Magistrat geschrieben und ihn ersuchet, dass allgemein bekannt ist, dass die Hussiten in seine Lande feindlich gefallen sind, es mit Mord, Brand und Raub beschädiget haben, und noch sich hin und her versammeln, so wollen die Iglauer die Feinde auskundschaften, wie, wo und wie stark sie sind, auch, wohin sie sich zu kehren Vorhabens sind, und solches alles ihm zu wissen machen. Et machte auch den Iglauern zu wissen, dass der König morgens nach Laa kommen werde. Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana. 20. Albrecht rakouský poroučí vídeňským, aby kromě purkmistra a rychtářů všichni vytrhli hned k Lávě. Listopad, 20., 1426, Kreuzenstein. (Měst. arch. vídeň. Orig. list. č. 2267.) Albrecht von gotes gnaden herezog ze Osterreich und marggraf ze Mer- hern etc. Erbern, weisen und lieben getrewn! Als ir yecz unser getrewn, lieben Hanusen den Scharffenperger burgermeister ze Wienn und Hanusen den Steger ewrn miteburger daselbs zu uns gesandt und uns ewr gebrechen bey in zu er- chennen geben habt, das haben wir wol vernomen und lassen ew wissen, daz a) Recte: pariter. 60
bus protestati ipsorumque posteri et successores moderni eandem pro suo posse laudabiliter operibus fateantur, dignum censuimus eorum humilibus precibus nobis porrectis annuendum et infrascriptos libertatum privilegiis etiam propriis motibus attolendum, quatenus et praeteriter(!)a fidei reportent meritum et eandem futuris temporibus nobis valeant praestantius exhibere. Datum et actum Olomucz, sub anno Nativitatis Domini 1460, 2. feria in vigilia S. Joannis Baptistae. Místy nespolehlivá kopie XVII. století. 19. Říjen, 2., 1425, Láva. Dienstag nach Michaelis hat Albrecht, Herzog von Österreich und Mark- graf von Mähren von Laa an den Iglauer Magistrat geschrieben und ihn ersuchet, dass allgemein bekannt ist, dass die Hussiten in seine Lande feindlich gefallen sind, es mit Mord, Brand und Raub beschädiget haben, und noch sich hin und her versammeln, so wollen die Iglauer die Feinde auskundschaften, wie, wo und wie stark sie sind, auch, wohin sie sich zu kehren Vorhabens sind, und solches alles ihm zu wissen machen. Et machte auch den Iglauern zu wissen, dass der König morgens nach Laa kommen werde. Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana. 20. Albrecht rakouský poroučí vídeňským, aby kromě purkmistra a rychtářů všichni vytrhli hned k Lávě. Listopad, 20., 1426, Kreuzenstein. (Měst. arch. vídeň. Orig. list. č. 2267.) Albrecht von gotes gnaden herezog ze Osterreich und marggraf ze Mer- hern etc. Erbern, weisen und lieben getrewn! Als ir yecz unser getrewn, lieben Hanusen den Scharffenperger burgermeister ze Wienn und Hanusen den Steger ewrn miteburger daselbs zu uns gesandt und uns ewr gebrechen bey in zu er- chennen geben habt, das haben wir wol vernomen und lassen ew wissen, daz a) Recte: pariter. 60
Strana 61
wir daran beliben sein, daz der egenante burgermaister und auch der richter dahaim beleiben und in ewrm abwesen der stat notdurfft ausrichten sullen. Und daz sich sust yederman auz ew darczu schikhe und anvercziehen gen Laa ziehe, als ew des die egenanten, der burgermaister und Hanus der Steger, aigenleich werden underweisen. Und was ew die nuczemal von unsern wegen sagen werdent, das gelaubet in genezleich als uns selber. Geben auf dem Grew- czenstain an Eritag nach Sant Elzbeten tag, anno Domini etc. vicesimo quinto. In dorso: Den erbern, weisen, unsern lieben getrewn, dem richter, dem rat und den burgern gemaindleich ze Wienn. 21. Vévoda rakouský Albrecht nařizuje městu Vídni, aby připravilo 300 jízdných, kteří mají býti k 24. únoru v Lávě. Unor, 8., 1426. Vídeň. Měst. arch. vídeň. Listina č. 2272. „Wir Albrecht, von gotes gnaden Herezog ze Osterreich, ze Steir, ze Kaern- den und ze Krain, Markgraf ze Merhern und Grave zu Tirol etc., Embieten den erbern weisen unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter, dem rate, den burgern und der gemain der stat ze Wienn unser gnad und alles gût. Als ew wol wissentleich ist, daz Uns und unserm land die keczer von Behem grof und merkhleich scheden getan haben mit mord, raub, prand und in ander wege. Nu sein wir mit unserer lantschaft, prelaten, hern, rittern, knechten, steten und merkhten, die nach unserm vordern und gepot hie bei uns gewesen sind, uberain worden, daz sich yederman geistleich und weltleich, edel und unedel angreiffen sol mit ainer summ volks oder gelt, damit man das land geretten und den veinden widersteen mug. Als nu prelaten, pfaffhaiten, herrn, rittern und knechten yederman sein summ aufgelegt ist, desselben auslags ew gepüret, drewhundert pherd werleichs volks an die gemerkh gen den veinden zeschikhen, den zu widersteen, als lang des notdurft wirdet. Emphelhen wir ew bitten und begern gar ernstleich, daz Ir dasselb volk auzrichtet anverczie- hen also, daz es auf den suntag „Reminiscere“ in der vasten schierist kunftig zu Laa bei unserm hauptman, den wir da haben werden, sey und ew des nichts saumen noch irren lasset, als wir ew getrawn und als Ir kristenleichem gelau- ben, uns und dem land des schuldig und phlichtig seit. Daran erczaigt Ir uns 61
wir daran beliben sein, daz der egenante burgermaister und auch der richter dahaim beleiben und in ewrm abwesen der stat notdurfft ausrichten sullen. Und daz sich sust yederman auz ew darczu schikhe und anvercziehen gen Laa ziehe, als ew des die egenanten, der burgermaister und Hanus der Steger, aigenleich werden underweisen. Und was ew die nuczemal von unsern wegen sagen werdent, das gelaubet in genezleich als uns selber. Geben auf dem Grew- czenstain an Eritag nach Sant Elzbeten tag, anno Domini etc. vicesimo quinto. In dorso: Den erbern, weisen, unsern lieben getrewn, dem richter, dem rat und den burgern gemaindleich ze Wienn. 21. Vévoda rakouský Albrecht nařizuje městu Vídni, aby připravilo 300 jízdných, kteří mají býti k 24. únoru v Lávě. Unor, 8., 1426. Vídeň. Měst. arch. vídeň. Listina č. 2272. „Wir Albrecht, von gotes gnaden Herezog ze Osterreich, ze Steir, ze Kaern- den und ze Krain, Markgraf ze Merhern und Grave zu Tirol etc., Embieten den erbern weisen unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter, dem rate, den burgern und der gemain der stat ze Wienn unser gnad und alles gût. Als ew wol wissentleich ist, daz Uns und unserm land die keczer von Behem grof und merkhleich scheden getan haben mit mord, raub, prand und in ander wege. Nu sein wir mit unserer lantschaft, prelaten, hern, rittern, knechten, steten und merkhten, die nach unserm vordern und gepot hie bei uns gewesen sind, uberain worden, daz sich yederman geistleich und weltleich, edel und unedel angreiffen sol mit ainer summ volks oder gelt, damit man das land geretten und den veinden widersteen mug. Als nu prelaten, pfaffhaiten, herrn, rittern und knechten yederman sein summ aufgelegt ist, desselben auslags ew gepüret, drewhundert pherd werleichs volks an die gemerkh gen den veinden zeschikhen, den zu widersteen, als lang des notdurft wirdet. Emphelhen wir ew bitten und begern gar ernstleich, daz Ir dasselb volk auzrichtet anverczie- hen also, daz es auf den suntag „Reminiscere“ in der vasten schierist kunftig zu Laa bei unserm hauptman, den wir da haben werden, sey und ew des nichts saumen noch irren lasset, als wir ew getrawn und als Ir kristenleichem gelau- ben, uns und dem land des schuldig und phlichtig seit. Daran erczaigt Ir uns 61
Strana 62
ainen lieben dienst, den wir genedicleich gen ew wellen erkennen. Geben ze Wienn an freitag nach Sant Dorothen tag. Anno etc. vicesimo sexto. Jinou rukou: d. d. in cons(ilio)". In dorso: „Dem Burgermaister, dem Richter, dem Rate, den Burgern und der Gmain der Stat ze Wienn“. 22. Září, 9., 1426, Láva. Albrecht, vévoda rakouský, žádá město Brno o pomoc při ražení dalších 100 hřiven stříbra, již mají poskytnouti panu Haškovi z Valdštýna. Archiv města Brna, orig. na papíře, s přitisknutou pečetí. 23. Albrecht, vévoda rakouský, oznamuje městu Vídni, že 4 míle od Břeclavě se shro- mažďují silná vojska nepřátelská, pročež poroučí, by se ihned vypravili do pole. Říjen, 26., 1426, před Břeclaví. Měst. arch. vídeň. Listina č. 2292. Wir, Albrecht von gotes gnaden herezog ze Osterreich, ze Steir, Kernden und ze Krain, markgraf ze Merhern und grave zu Tirol etc. Embieten den erbern weisen unsern lieben getrewen, dem burgermaister, dem richter, dem rat, den burgern und den leuten gemanicleich czu Wien unser gnad und alles gut. Als wir ew vormalen geschriben und empholhen haben unverczogenleich her zu uns ze komen und uns wider die veind zu helffen. Lassen wir ew wis- sen, daz sich dieselben veind, an menigen suden nu starkh habent besamment und mainent ye Luntemburg zu retten und uns und unser volk zu dringen und ligent nu als bey vier meilen von uns. Davon emphelhen wir ew allen, und ewr yecleichen besunder, und wellen gar ernstleich, daz ir ew all, die vor alter oder vor jugent mugen, bey tag und bey nacht her zu uns füget, und uns als ewrm rechten hern wider die egenanten veind, undbestellet, daz man ew speis 62
ainen lieben dienst, den wir genedicleich gen ew wellen erkennen. Geben ze Wienn an freitag nach Sant Dorothen tag. Anno etc. vicesimo sexto. Jinou rukou: d. d. in cons(ilio)". In dorso: „Dem Burgermaister, dem Richter, dem Rate, den Burgern und der Gmain der Stat ze Wienn“. 22. Září, 9., 1426, Láva. Albrecht, vévoda rakouský, žádá město Brno o pomoc při ražení dalších 100 hřiven stříbra, již mají poskytnouti panu Haškovi z Valdštýna. Archiv města Brna, orig. na papíře, s přitisknutou pečetí. 23. Albrecht, vévoda rakouský, oznamuje městu Vídni, že 4 míle od Břeclavě se shro- mažďují silná vojska nepřátelská, pročež poroučí, by se ihned vypravili do pole. Říjen, 26., 1426, před Břeclaví. Měst. arch. vídeň. Listina č. 2292. Wir, Albrecht von gotes gnaden herezog ze Osterreich, ze Steir, Kernden und ze Krain, markgraf ze Merhern und grave zu Tirol etc. Embieten den erbern weisen unsern lieben getrewen, dem burgermaister, dem richter, dem rat, den burgern und den leuten gemanicleich czu Wien unser gnad und alles gut. Als wir ew vormalen geschriben und empholhen haben unverczogenleich her zu uns ze komen und uns wider die veind zu helffen. Lassen wir ew wis- sen, daz sich dieselben veind, an menigen suden nu starkh habent besamment und mainent ye Luntemburg zu retten und uns und unser volk zu dringen und ligent nu als bey vier meilen von uns. Davon emphelhen wir ew allen, und ewr yecleichen besunder, und wellen gar ernstleich, daz ir ew all, die vor alter oder vor jugent mugen, bey tag und bey nacht her zu uns füget, und uns als ewrm rechten hern wider die egenanten veind, undbestellet, daz man ew speis 62
Strana 63
und ander notdurft nachfüre, und darum nicht vercziehet noch verrer waigret, wan wir uns auf ew als auf unser getrewn genczleich verlassen. Wan welich des nicht teten, die wolten wir sicherleich an alle gnad an leib und gût da- rumb schaffen zu pessern, wan des sicherleich gar grosse notdurft ist. Geben im veld vor Luntemburg am samstag ze nacht vor sant Symons und Judas tag. Anno etc. vicesimo sexto. D. d. in consilio. In dorso: „Alberti 5ti aufboth der stadt Wienn: 1426". „An Samstag zu nacht vor S. Simons und S. Judastag (26. 8bris) 1426. K. 4. Lit. A. No. i. (škrtnuto). Wr. Archiv 13. 1426. Archiv města Vídně, orig. 24. Vévoda Albrecht žádá Vídeňských o vypravení všech kupců do pole. Říjen, 28., 1426, před Břeclaví. Mest. arch. vídeň. Orig. list. č. 2293. Wir Albrecht von gotes gnaden herezog ze Osterreich, ze Steir, ze Kernden und ze Krain, marggraf ze Merhern und grave ze Tirol etc. Embieten den er- bern, weisen, unsern lieben, getrewn, dem burgermaister, dem richter und dem rat zu Wienn, unser gnad und alles gut. Als wir vor menicleich zu Wienn, in der stat, und vor der stat, wonend, gevordert haben, zu uns ze kömen, und uns wider die keczer ze helffen. Emphelhen wir ew gar ernstleich und wellen das ir alle legrer und kaufleut ze Wienn, die der stat und des lands genissent, vordert und in von unsern wegen ernstleich emphelhet, zu uns heraus ze kömen, so si sterkest mügen. Wan ob ettleich des nicht teten, des wir doch nicht hoffen, so wolten wir gedenken, was uns hinfür darzu ze tun wer, damit si nicht frum davon emphiengen. Das ist unser ernstleiche mainung. Geben im veld vor Luntenburg an sant Simons und sant Judas tag anno etc. vice- simo sexto. D. d. in consilio 63
und ander notdurft nachfüre, und darum nicht vercziehet noch verrer waigret, wan wir uns auf ew als auf unser getrewn genczleich verlassen. Wan welich des nicht teten, die wolten wir sicherleich an alle gnad an leib und gût da- rumb schaffen zu pessern, wan des sicherleich gar grosse notdurft ist. Geben im veld vor Luntemburg am samstag ze nacht vor sant Symons und Judas tag. Anno etc. vicesimo sexto. D. d. in consilio. In dorso: „Alberti 5ti aufboth der stadt Wienn: 1426". „An Samstag zu nacht vor S. Simons und S. Judastag (26. 8bris) 1426. K. 4. Lit. A. No. i. (škrtnuto). Wr. Archiv 13. 1426. Archiv města Vídně, orig. 24. Vévoda Albrecht žádá Vídeňských o vypravení všech kupců do pole. Říjen, 28., 1426, před Břeclaví. Mest. arch. vídeň. Orig. list. č. 2293. Wir Albrecht von gotes gnaden herezog ze Osterreich, ze Steir, ze Kernden und ze Krain, marggraf ze Merhern und grave ze Tirol etc. Embieten den er- bern, weisen, unsern lieben, getrewn, dem burgermaister, dem richter und dem rat zu Wienn, unser gnad und alles gut. Als wir vor menicleich zu Wienn, in der stat, und vor der stat, wonend, gevordert haben, zu uns ze kömen, und uns wider die keczer ze helffen. Emphelhen wir ew gar ernstleich und wellen das ir alle legrer und kaufleut ze Wienn, die der stat und des lands genissent, vordert und in von unsern wegen ernstleich emphelhet, zu uns heraus ze kömen, so si sterkest mügen. Wan ob ettleich des nicht teten, des wir doch nicht hoffen, so wolten wir gedenken, was uns hinfür darzu ze tun wer, damit si nicht frum davon emphiengen. Das ist unser ernstleiche mainung. Geben im veld vor Luntenburg an sant Simons und sant Judas tag anno etc. vice- simo sexto. D. d. in consilio 63
Strana 64
26. Albrecht rakouský vybízí vídeňské, aby bez rozdílu věku bezodkladně se všichni dostavili k Břeclavě. Říjen, 29., 1426, před Břeclaví. Měst. arch. videň. Orig. list. č. 2294. Wir Albrecht von gotes gnaden herzoog ze Osterreich, ze Steyr, ze Kern- den und ze Krain, marggraf ze Merhern und graf ze Tyrol etc. Embieten den erbern weisen, unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter, dem rat, den burgern und der ganczen gemain ze Wienn und auch den legrern daselbs, den der brief geczaigt wirt, unter gnad und alles gut. Als wir ew vor meni- germal geschriben und empholhen haben heraus zu uns ze kömen und uns wi- der die veinde zu helffen. Lassen wir ew wissen, daz die veind nu in nahent bei uns sind, die haben wir aigentlich lassen besichten. Nu mainen wir ir ye ze wartten und in mit gotes hilff widersteen, so wir aller pest mügen. Davon emphelhen wir ew aber gar ernstleich und wellen bei unsern hulden, daz ir ew all, die vor alter oder vor jugent mügen, bei tag und bei nacht her zu uns füget, und uns als ewrm rechten herren wider dieselben veinde helffet, und das ainer auf den andern nicht waiger. Wan welib des nicht teten, die wolten wir also straffen an leib und an gut, daz si es nymmer überwinden. Sunder ist unser maynung, was volkes ir under wegen vindet, daz ir das auf und mit ew herpringet. Das ist unser ernstleiche maynung. Geben im velde vor Lun- temburg an ertag nach sant Symons und sand Judstage Anno etc. vicesimo sexto. D. d. in consilio. 26. Prosinec, 9,1426, Vídeň. Albrech, vévoda rakouský, odpovídá na žádost brněnských o posilu s podo- tknutím, že jim nemůže odeslati Čeňka, o něhož žádají, neb jest v té době u hradu Týnce, jenž „mit den veindlichen hertleich umb besetzt ist", ale jakmile zámek dosti opatri, bude moci k nim, „weil die veint in nehent umb ew. ligent". (Archiv města Brna.) Albrecht von gotes gnaden Herczog ze Osterreich vnd Marggraf ze Mer- hern etc. Erbern weisen vnd lieben getrewn. Als ir vns yecz ettleich ewr ge- 64
26. Albrecht rakouský vybízí vídeňské, aby bez rozdílu věku bezodkladně se všichni dostavili k Břeclavě. Říjen, 29., 1426, před Břeclaví. Měst. arch. videň. Orig. list. č. 2294. Wir Albrecht von gotes gnaden herzoog ze Osterreich, ze Steyr, ze Kern- den und ze Krain, marggraf ze Merhern und graf ze Tyrol etc. Embieten den erbern weisen, unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter, dem rat, den burgern und der ganczen gemain ze Wienn und auch den legrern daselbs, den der brief geczaigt wirt, unter gnad und alles gut. Als wir ew vor meni- germal geschriben und empholhen haben heraus zu uns ze kömen und uns wi- der die veinde zu helffen. Lassen wir ew wissen, daz die veind nu in nahent bei uns sind, die haben wir aigentlich lassen besichten. Nu mainen wir ir ye ze wartten und in mit gotes hilff widersteen, so wir aller pest mügen. Davon emphelhen wir ew aber gar ernstleich und wellen bei unsern hulden, daz ir ew all, die vor alter oder vor jugent mügen, bei tag und bei nacht her zu uns füget, und uns als ewrm rechten herren wider dieselben veinde helffet, und das ainer auf den andern nicht waiger. Wan welib des nicht teten, die wolten wir also straffen an leib und an gut, daz si es nymmer überwinden. Sunder ist unser maynung, was volkes ir under wegen vindet, daz ir das auf und mit ew herpringet. Das ist unser ernstleiche maynung. Geben im velde vor Lun- temburg an ertag nach sant Symons und sand Judstage Anno etc. vicesimo sexto. D. d. in consilio. 26. Prosinec, 9,1426, Vídeň. Albrech, vévoda rakouský, odpovídá na žádost brněnských o posilu s podo- tknutím, že jim nemůže odeslati Čeňka, o něhož žádají, neb jest v té době u hradu Týnce, jenž „mit den veindlichen hertleich umb besetzt ist", ale jakmile zámek dosti opatri, bude moci k nim, „weil die veint in nehent umb ew. ligent". (Archiv města Brna.) Albrecht von gotes gnaden Herczog ze Osterreich vnd Marggraf ze Mer- hern etc. Erbern weisen vnd lieben getrewn. Als ir vns yecz ettleich ewr ge- 64
Strana 65
brechn verschriben habt vnd begeret ew mit volk ze sterkhen etc., das haben wir wol vernomen vnd lassen ew wissen, daz wir ew bei unserm getrewn Jorgn dem Gswenter vnser mainung einbotn habn, die er ew nu, als wir hof- fen hat zu erkenen geben. Denn von der Müns wegn als ir vns schreibt, lassen wir ew wissen, daz wir yecz selber im willen haben lassen ze münssn vnd begern an ew daz ir vns daz in arg nicht merkhet. Als ir vns den verschriben habt von der vbermass der losung vnd begeret ew die nachzelasse, lassen wir wissen, daz wir vnserm lieben getrewn Gimram den Dubrawkn vierczig schock an derselbn sum auf ew verschafft haben. Davon emphelhn wir ew ernstleich vnd wellen wir ew yecz durch ewr gebrechleichkait willen zu disemmal gern nachlassen. Als ir vns denn von des Czenkn wegen verschribn habt vnd be- gert den bey ew ain zeit zelassn. Ist ew wol wissentleich daz wir im vnser geslos zu Teincz das mit den veindn hertleich vmb beseczet ist ingbn habn, daz er das also verwese wie aber darumb, so wellen wir im gern gunnen auf ein zeit bei ew ze sein, die weil die veint in nehent vmb ew ligent, doch daz ir mit im redt, daz er das egenante vnser geslos mit ainem solichn man ver- sarg, damit wir an demselbn geslos nicht schadn nemen. Geben zu Wienn, an Montag nach unser Fraun tag Concepcionis, Anno etc. vicesimo sexto. Den erbern, weisen unsern lieben, getrewn dem Burgermaister vnd dem rat zu Brünn. Papírový originál s přitisknutou pečetí. 27. Únor, 1., 1427. Řím. Papež Martin V. vyznává, že jihlavští vyhnali své Židy, z nichž »plerique perfidi et heresum erroribus implicati christianique nominis inimici versantur, non longe distantibus possent gravia damna animarumque pericula detestabiliter instaurari", a dovoluje přeměniti synagogu v kapli Božího Těla a P. Marie. Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana. 66
brechn verschriben habt vnd begeret ew mit volk ze sterkhen etc., das haben wir wol vernomen vnd lassen ew wissen, daz wir ew bei unserm getrewn Jorgn dem Gswenter vnser mainung einbotn habn, die er ew nu, als wir hof- fen hat zu erkenen geben. Denn von der Müns wegn als ir vns schreibt, lassen wir ew wissen, daz wir yecz selber im willen haben lassen ze münssn vnd begern an ew daz ir vns daz in arg nicht merkhet. Als ir vns den verschriben habt von der vbermass der losung vnd begeret ew die nachzelasse, lassen wir wissen, daz wir vnserm lieben getrewn Gimram den Dubrawkn vierczig schock an derselbn sum auf ew verschafft haben. Davon emphelhn wir ew ernstleich vnd wellen wir ew yecz durch ewr gebrechleichkait willen zu disemmal gern nachlassen. Als ir vns denn von des Czenkn wegen verschribn habt vnd be- gert den bey ew ain zeit zelassn. Ist ew wol wissentleich daz wir im vnser geslos zu Teincz das mit den veindn hertleich vmb beseczet ist ingbn habn, daz er das also verwese wie aber darumb, so wellen wir im gern gunnen auf ein zeit bei ew ze sein, die weil die veint in nehent vmb ew ligent, doch daz ir mit im redt, daz er das egenante vnser geslos mit ainem solichn man ver- sarg, damit wir an demselbn geslos nicht schadn nemen. Geben zu Wienn, an Montag nach unser Fraun tag Concepcionis, Anno etc. vicesimo sexto. Den erbern, weisen unsern lieben, getrewn dem Burgermaister vnd dem rat zu Brünn. Papírový originál s přitisknutou pečetí. 27. Únor, 1., 1427. Řím. Papež Martin V. vyznává, že jihlavští vyhnali své Židy, z nichž »plerique perfidi et heresum erroribus implicati christianique nominis inimici versantur, non longe distantibus possent gravia damna animarumque pericula detestabiliter instaurari", a dovoluje přeměniti synagogu v kapli Božího Těla a P. Marie. Archiv města Jihlavy, Collectanea Marzyana. 66
Strana 66
28. Olomoucká konsistoř vynáší rozsudek nad Jiljím, farářem v Nových Hvězdlicích, odpadlým k husitství. Ríjen, 24., 1427, s. 1. [S. I.] (Arch. klašt. aug. v Brně.) In nomine Domini. Amen. Dudum coram nobis Symone de Praga, bacca- lario in decretis, perpetuo vicario ecclesie Olomucensis, venerabilis viri, do- mini et Magistri Pauli de Praga, Pragensis et Olomucensis ecclesiarum ca- nonici, vicarii in spiritualibus et curie episcopalis Olomucensis officialis in dictis officiis, videlicet vicariatus et officiolatus (sic) locumtenente, circum- spectus vir Magister Jacobus de Dobroczkowicz procurator generalis causarum consistorii curie episcopalis Olomucensis, necnon instigator et promotor officii certos articulos concludentes ex officio contra et adversus dominum Egidium rectorem ecclesie parochialis in Hwyezdlicz ad judicium exhibuit et produxit huiusmodi sub tenore : „Coram vobis, honorabili viro domino et magistro Paulo de Praga, Pragensis et Olomucensis ecclesiarum canonico, vicario in spiritualibus et curie episco- palis Olomucensis officiali aut in officiis locum vestrum tenente procurator et sindicus ac nomine procuratorio venerabilium virorum dominorum prioris et conventus novi monasterii sancti Thome in preurbio Brunensi, Olomucensis dyocesis ordinis sancti Augustini, patronorum ecclesie parochialis in Hwyezd- licz, necnon procurator discreti viri, domini Sigismundi de Pustymyr, pres- byteri ad dictam ecclesiam in Hwyezdlicz presentati et instigator contra et adversus dominum Egidium plebanum assertum dicte parochialis ecclesie in Hwyezdlicz, qui dampnate secte Joannis Wicleff et Joannis Hus, heretico- rum dampnatorum pro presenti adheret et hereticis eiusdem secte dampnabi- liter conversatur et eam ut hereticus promovet et sectatur seu contra quam libet aliam personam pro eo et eius nomine in ligura judicii legitime interveniente in jure cum querela proponit et dicit, ac articulos continentem infrascriptos per mo- dum libelli ac peticionis summarie dat, facit, exhibet et in medium producit, dans in eisdem per suum juramentum contenta coniunctim et divisim, quibus petit per partem adversam, videlicet ipsum dominum Egidium aut ipsius procuratores, si qui sunt singulariter ad singulos similiter medio juramento responderi, animo litis detestande, non astringens se et partes suas ad superflua probanda, sed tan- tum sue intencioni necessaria, de quibus protestatur solempniter et expresse: 66
28. Olomoucká konsistoř vynáší rozsudek nad Jiljím, farářem v Nových Hvězdlicích, odpadlým k husitství. Ríjen, 24., 1427, s. 1. [S. I.] (Arch. klašt. aug. v Brně.) In nomine Domini. Amen. Dudum coram nobis Symone de Praga, bacca- lario in decretis, perpetuo vicario ecclesie Olomucensis, venerabilis viri, do- mini et Magistri Pauli de Praga, Pragensis et Olomucensis ecclesiarum ca- nonici, vicarii in spiritualibus et curie episcopalis Olomucensis officialis in dictis officiis, videlicet vicariatus et officiolatus (sic) locumtenente, circum- spectus vir Magister Jacobus de Dobroczkowicz procurator generalis causarum consistorii curie episcopalis Olomucensis, necnon instigator et promotor officii certos articulos concludentes ex officio contra et adversus dominum Egidium rectorem ecclesie parochialis in Hwyezdlicz ad judicium exhibuit et produxit huiusmodi sub tenore : „Coram vobis, honorabili viro domino et magistro Paulo de Praga, Pragensis et Olomucensis ecclesiarum canonico, vicario in spiritualibus et curie episco- palis Olomucensis officiali aut in officiis locum vestrum tenente procurator et sindicus ac nomine procuratorio venerabilium virorum dominorum prioris et conventus novi monasterii sancti Thome in preurbio Brunensi, Olomucensis dyocesis ordinis sancti Augustini, patronorum ecclesie parochialis in Hwyezd- licz, necnon procurator discreti viri, domini Sigismundi de Pustymyr, pres- byteri ad dictam ecclesiam in Hwyezdlicz presentati et instigator contra et adversus dominum Egidium plebanum assertum dicte parochialis ecclesie in Hwyezdlicz, qui dampnate secte Joannis Wicleff et Joannis Hus, heretico- rum dampnatorum pro presenti adheret et hereticis eiusdem secte dampnabi- liter conversatur et eam ut hereticus promovet et sectatur seu contra quam libet aliam personam pro eo et eius nomine in ligura judicii legitime interveniente in jure cum querela proponit et dicit, ac articulos continentem infrascriptos per mo- dum libelli ac peticionis summarie dat, facit, exhibet et in medium producit, dans in eisdem per suum juramentum contenta coniunctim et divisim, quibus petit per partem adversam, videlicet ipsum dominum Egidium aut ipsius procuratores, si qui sunt singulariter ad singulos similiter medio juramento responderi, animo litis detestande, non astringens se et partes suas ad superflua probanda, sed tan- tum sue intencioni necessaria, de quibus protestatur solempniter et expresse: 66
Strana 67
Inprimis, quod ponit, et si negatum fuerit, probare intendit, quod a decem, viginti, triginta, XL“, La, centum et ultra annis et eciam a tanto tempore et per tantum tempus, de quibus hominum memoria non extat, in dyocesi Olo- mucensi infra fines et limites eius est et esse consuevit quedam ecclesia paro- chialis in villa Hwyezdlicz wlgariter nuncupata, habens fontem baptismalem, speciale cimiterium pro tumulandis suorum corporibus parochianorum sexus utriusque et alia insignia, quibus parochialis ecclesia insignitur, consueta regi per clericos seculares catholicos. Quod fuit et est verum. Item ponit, ut supra, quod a dictis temporibus et per ipsa tempora jus pa- tronatus eiusdem ecclesie parochialis dependet et consuevit dependere ab universitate bonorum in Hwyezdlicz, quondam fortalicii sic nuncupati, et nunc dependet ab eisdem bonis ita, quod temporales regentes et possidentes dicta bona in Hwyezdlicz, vacante dicta ecclesia, semper consueverant et con- sueverunt de more et observancia unam ydoneam personam loci ordinario presentare, qui presentati per loci ordinarium sine quavis alterius contradic- cione in et ad ipsam ecclesiam fuerunt confirmati et instituti. Quod fuit et est verum. Item ponit, ut supra, quod prefati domini prior et conventus ex testamento per serenissimum principem et dominum, dominum Jodocum marchionem Moravie pro dicto monasterio facto dicta bona Hwyezdlicz cum pleno jure et dominio aput heredes et dominos dictorum bonorum pro se et suo monasterio predicto iusto titulo empcionis et vendicionis in perpetuum testamentum eme- runt et comparaverunt, ac ipsa bona dicti nobiles virtute et occasione huius- modi empcionem ad tabulas seu libros terre Moravie iuxta ritum provincie inscripserunt et inposuerunt hereditarie per dictos fratres et ipsorum monaste- rium perpetue tenenda et possidenda. Idem fuit et est verum, notorium, publicum et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefati domini prior et conventus virtute huius- modi empcionis et intabulacionis sunt dictorum bonorum in Hwyezdlicz in vera et legitima posessione, gubernacione et regimine, ut veri heredes et patroni dicte ecclesie et in possessione juris patronatus dicte ecclesie ac presentandi quociens dictam ecclesiam vacare contigerit seu ipsius casus vacacionis oc- currerit. Quod est verum, notorium et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Egidius existens dicte ecclesie parochialis verus plebanus et rector, datus in sensum reprobum, nescitur, quo spiritu ductus, ecclesiam ipsam deserens et suos parochianos, se ad dampnate 67
Inprimis, quod ponit, et si negatum fuerit, probare intendit, quod a decem, viginti, triginta, XL“, La, centum et ultra annis et eciam a tanto tempore et per tantum tempus, de quibus hominum memoria non extat, in dyocesi Olo- mucensi infra fines et limites eius est et esse consuevit quedam ecclesia paro- chialis in villa Hwyezdlicz wlgariter nuncupata, habens fontem baptismalem, speciale cimiterium pro tumulandis suorum corporibus parochianorum sexus utriusque et alia insignia, quibus parochialis ecclesia insignitur, consueta regi per clericos seculares catholicos. Quod fuit et est verum. Item ponit, ut supra, quod a dictis temporibus et per ipsa tempora jus pa- tronatus eiusdem ecclesie parochialis dependet et consuevit dependere ab universitate bonorum in Hwyezdlicz, quondam fortalicii sic nuncupati, et nunc dependet ab eisdem bonis ita, quod temporales regentes et possidentes dicta bona in Hwyezdlicz, vacante dicta ecclesia, semper consueverant et con- sueverunt de more et observancia unam ydoneam personam loci ordinario presentare, qui presentati per loci ordinarium sine quavis alterius contradic- cione in et ad ipsam ecclesiam fuerunt confirmati et instituti. Quod fuit et est verum. Item ponit, ut supra, quod prefati domini prior et conventus ex testamento per serenissimum principem et dominum, dominum Jodocum marchionem Moravie pro dicto monasterio facto dicta bona Hwyezdlicz cum pleno jure et dominio aput heredes et dominos dictorum bonorum pro se et suo monasterio predicto iusto titulo empcionis et vendicionis in perpetuum testamentum eme- runt et comparaverunt, ac ipsa bona dicti nobiles virtute et occasione huius- modi empcionem ad tabulas seu libros terre Moravie iuxta ritum provincie inscripserunt et inposuerunt hereditarie per dictos fratres et ipsorum monaste- rium perpetue tenenda et possidenda. Idem fuit et est verum, notorium, publicum et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefati domini prior et conventus virtute huius- modi empcionis et intabulacionis sunt dictorum bonorum in Hwyezdlicz in vera et legitima posessione, gubernacione et regimine, ut veri heredes et patroni dicte ecclesie et in possessione juris patronatus dicte ecclesie ac presentandi quociens dictam ecclesiam vacare contigerit seu ipsius casus vacacionis oc- currerit. Quod est verum, notorium et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Egidius existens dicte ecclesie parochialis verus plebanus et rector, datus in sensum reprobum, nescitur, quo spiritu ductus, ecclesiam ipsam deserens et suos parochianos, se ad dampnate 67
Strana 68
secte hereticorum iungens, in Thowaczow, dyocesis Olomucensis, ubi multi- tudo hereticorum confluit, in contemptum clavium, Sedi Romane ecclesie et Summo Pontifici, Patri sanctissimo contrariando ac universalis Ecclesie, sancte, katholice et fidei apostolice contradicendo, populum sub utraque specie com- municat et predicat falsum dogma hereticorum, asserens, esse verum, et de pre- senti ipsis hereticis adheret, ritus eorum perversos continuando et confortando. Quod est notorium, publicum et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Egidius secte dictorum here- ticorum firmiter inherens et ipsam dogmatisans, de anno presenti circa festum Purificacionis sanctissime Virginis Marie scripsit literam missivam domino Jacobo, plebano in Brankowicz suo vicario in wlgari Boemico, asserens, se esse confratrem legis Christi, blaspheme hortando ipsum, si ipse non accederet ad huiusmodi legem, quam ipse apprehendit, et nisi faceret, dampnacionem sue anime incurreret et mitteretur in tenebras exteriores, „ubi nullus ordo, sed sempiternus horror inhabitat", quam literam missivam hic pro articulis et pro- posicionibus dictus procurator dat et offert. Quod verum est, notorium et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Egidius de presenti est cum dictis dampnatis hereticis in Towaczow,I nec curat ab ipsis recedere per tan- tum tempus, sed pocius ipsos in eorum erroribus et heresi confortat et instruit, propter quod [non] est dubium, ipsum dominum Egidium racione huiusmodi adhesionis heretice pravitati privandum ipsa ecclesia et privari debere. Quod est verum. Item ponit, ut supra, quod prefati domini prior et conventus tamquam veri catholici et patroni dicte ecclesie, considerantes, quod dictus dominus Egidius deserens sponte ecclesiam suam et parochianos eiusdem ecclesie, se dictis he- reticis iungendo, sicut premissum est, volentes ipsi ecclesie, ut patroni, pie providere de uno rectore catholico, cupientes, ut ipse dominus Egidius ipsa ec- clesia privetur, prius honorabilem virum dominum Sigismundum supradictum ad ipsam ecclesiam, ne pastore suo esset viduata, Reverendissimo in Christo2 patri et domino, domino Johanni, Dei gracia cardinali presbytero tituli Sancti Ciriaci et perpetuo commendatori ecclesie Olomucensis et eius in spiritualibus vicario confirmandum presentavit. Quod est notorium et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Sigismundus est maior viginti quinque et alias est ydoneus ad regendum beneficium curatum. 1 Dle listiny z roku 1425 (U. B., I, 378) soustředil Jan Tovačovský z Cimburka husitské kněze na hradě Tovačově. 2 „In Christo“ dvakráte. 68
secte hereticorum iungens, in Thowaczow, dyocesis Olomucensis, ubi multi- tudo hereticorum confluit, in contemptum clavium, Sedi Romane ecclesie et Summo Pontifici, Patri sanctissimo contrariando ac universalis Ecclesie, sancte, katholice et fidei apostolice contradicendo, populum sub utraque specie com- municat et predicat falsum dogma hereticorum, asserens, esse verum, et de pre- senti ipsis hereticis adheret, ritus eorum perversos continuando et confortando. Quod est notorium, publicum et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Egidius secte dictorum here- ticorum firmiter inherens et ipsam dogmatisans, de anno presenti circa festum Purificacionis sanctissime Virginis Marie scripsit literam missivam domino Jacobo, plebano in Brankowicz suo vicario in wlgari Boemico, asserens, se esse confratrem legis Christi, blaspheme hortando ipsum, si ipse non accederet ad huiusmodi legem, quam ipse apprehendit, et nisi faceret, dampnacionem sue anime incurreret et mitteretur in tenebras exteriores, „ubi nullus ordo, sed sempiternus horror inhabitat", quam literam missivam hic pro articulis et pro- posicionibus dictus procurator dat et offert. Quod verum est, notorium et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Egidius de presenti est cum dictis dampnatis hereticis in Towaczow,I nec curat ab ipsis recedere per tan- tum tempus, sed pocius ipsos in eorum erroribus et heresi confortat et instruit, propter quod [non] est dubium, ipsum dominum Egidium racione huiusmodi adhesionis heretice pravitati privandum ipsa ecclesia et privari debere. Quod est verum. Item ponit, ut supra, quod prefati domini prior et conventus tamquam veri catholici et patroni dicte ecclesie, considerantes, quod dictus dominus Egidius deserens sponte ecclesiam suam et parochianos eiusdem ecclesie, se dictis he- reticis iungendo, sicut premissum est, volentes ipsi ecclesie, ut patroni, pie providere de uno rectore catholico, cupientes, ut ipse dominus Egidius ipsa ec- clesia privetur, prius honorabilem virum dominum Sigismundum supradictum ad ipsam ecclesiam, ne pastore suo esset viduata, Reverendissimo in Christo2 patri et domino, domino Johanni, Dei gracia cardinali presbytero tituli Sancti Ciriaci et perpetuo commendatori ecclesie Olomucensis et eius in spiritualibus vicario confirmandum presentavit. Quod est notorium et manifestum. Item ponit, ut supra, quod prefatus dominus Sigismundus est maior viginti quinque et alias est ydoneus ad regendum beneficium curatum. 1 Dle listiny z roku 1425 (U. B., I, 378) soustředil Jan Tovačovský z Cimburka husitské kněze na hradě Tovačově. 2 „In Christo“ dvakráte. 68
Strana 69
Quod est verum et notorium. Item ponit, ut supra, quod de premissis omnibus et singulis est publica vox et lama, firma credulitas et commune dictum, quare petit dominus procurator et syndicus ac instigator officii, et nomine, quo supra, per vos, venerandum dominum judicem supradictum et vestram diffinitivam sentenciam pronunciari, decerni et declarari, prefatum dominum Egidium, sicut prefertur, plebanum et rectorem dicte ecclesie in Hwyezdlicz dampnate secte dictorum heretico- rum continuando universali ecclesie catholice dimittendo ipsam ecclesiam ad- hesisse et benivole ipsis hereticis adherere, falsumque dogma predicare, popu- lumque sub utraque specie laicalem contra prohibicionem sacrorum canonum et determinacionem universalis, sancte matris ecclesie in scandalum tocius populi christiani communicasse et communicare et ipsis adherere de presenti et ob hoc notam heretice pravitatis et heresis incurrisse et incurrere ipso facto ipsumque inhabilem de cetero ad regendum dictam ecclesiam declarandum et per vos declarari, et propter premissa et quodlibet premissorum dictum do- minum Egidium racione et causa huiusmodi adhesionis heretice pravitati ipsa ecclesia in Hwyezdlicz privandum et privari, ac ab ipsa amovendum et amo- veri deberi, dictumque dominum Sigismundum ipsi domino Egidio ipsa ecclesia privato et amoto occasione et virtute sue presentacionis et ad peticionem dic- torum dominorum tamquam virum catholicum in et ad ipsam ecclesiam institui et confirmari debere, dicto domino Egidio super opposicionibus et impedi- mentis ulterioribus perpetuum silencium imponentes, vestra sentencia diffi- nitiva mediante. Super quibus omnibus et singulis premissis vestrum benignum officium humiliter imploratur salvo jure presentes articulos corrigendi, emen- dandi ac alios, si necesse fuerit, de novo dandi, ceteris juris beneficiis inpos- terum sibi salvis. Quibus articulis, sicut premittitur, per ipsum Magistrum Jacobum instiga- torem productis, dicto domino Egidio certum peremptorium terminum ad respondendum eisdem statuimus, in quo termino, licet per nos ad hoc faciendum fuerit legitime evocatus, tamen coram nobis pertinaciter comparere, nec dictis articulis respondere curavit. Productisque super dictis articulis nonnullis tes- tibus et ipsis mediantibus ipsorum juramentis examinatis ipsorumque dictis in scriptis redactis et tandem in contumaciam ipsius domini Egidii ad hoc le- gitime citati, publicatis et habitis pro publicatis, contra quorum testium dicta et personas, licet ad hoc fuerit citatorie evocatus, ad certum terminum peremptorie competentem, comparere nec excipere curavit. Postremo eidem certum alium terminum ad videndum in causa huiusmodi concludi vel ad dicendum et alle- gandum causam racionabilem, cur in eadem concludi non debeat, statuimus et 69
Quod est verum et notorium. Item ponit, ut supra, quod de premissis omnibus et singulis est publica vox et lama, firma credulitas et commune dictum, quare petit dominus procurator et syndicus ac instigator officii, et nomine, quo supra, per vos, venerandum dominum judicem supradictum et vestram diffinitivam sentenciam pronunciari, decerni et declarari, prefatum dominum Egidium, sicut prefertur, plebanum et rectorem dicte ecclesie in Hwyezdlicz dampnate secte dictorum heretico- rum continuando universali ecclesie catholice dimittendo ipsam ecclesiam ad- hesisse et benivole ipsis hereticis adherere, falsumque dogma predicare, popu- lumque sub utraque specie laicalem contra prohibicionem sacrorum canonum et determinacionem universalis, sancte matris ecclesie in scandalum tocius populi christiani communicasse et communicare et ipsis adherere de presenti et ob hoc notam heretice pravitatis et heresis incurrisse et incurrere ipso facto ipsumque inhabilem de cetero ad regendum dictam ecclesiam declarandum et per vos declarari, et propter premissa et quodlibet premissorum dictum do- minum Egidium racione et causa huiusmodi adhesionis heretice pravitati ipsa ecclesia in Hwyezdlicz privandum et privari, ac ab ipsa amovendum et amo- veri deberi, dictumque dominum Sigismundum ipsi domino Egidio ipsa ecclesia privato et amoto occasione et virtute sue presentacionis et ad peticionem dic- torum dominorum tamquam virum catholicum in et ad ipsam ecclesiam institui et confirmari debere, dicto domino Egidio super opposicionibus et impedi- mentis ulterioribus perpetuum silencium imponentes, vestra sentencia diffi- nitiva mediante. Super quibus omnibus et singulis premissis vestrum benignum officium humiliter imploratur salvo jure presentes articulos corrigendi, emen- dandi ac alios, si necesse fuerit, de novo dandi, ceteris juris beneficiis inpos- terum sibi salvis. Quibus articulis, sicut premittitur, per ipsum Magistrum Jacobum instiga- torem productis, dicto domino Egidio certum peremptorium terminum ad respondendum eisdem statuimus, in quo termino, licet per nos ad hoc faciendum fuerit legitime evocatus, tamen coram nobis pertinaciter comparere, nec dictis articulis respondere curavit. Productisque super dictis articulis nonnullis tes- tibus et ipsis mediantibus ipsorum juramentis examinatis ipsorumque dictis in scriptis redactis et tandem in contumaciam ipsius domini Egidii ad hoc le- gitime citati, publicatis et habitis pro publicatis, contra quorum testium dicta et personas, licet ad hoc fuerit citatorie evocatus, ad certum terminum peremptorie competentem, comparere nec excipere curavit. Postremo eidem certum alium terminum ad videndum in causa huiusmodi concludi vel ad dicendum et alle- gandum causam racionabilem, cur in eadem concludi non debeat, statuimus et 69
Strana 70
assignavimus, ad quem actum idem dominus Egidius fuit per literas citacionis nostras legitime evocatus, in quo termino idem dominus Egidius minime com- parere et causam racionabilem allegare curavit, nos vero Symon locumtenens predicti, instante Magistro Jacobo de Dobroczkowicz instigatore officii in causa huiusmodi, in contumaciam dicti domini Egidii conclusimus et in ipsam habuimus pro concluso, prout ea omnia et singula in actis acticatis coram nobis habitis et conscriptis clarius noscuntur contineri. Subsequenter nos, visis, pro- ductis et deductis ac ipsius cause meritis matura deliberacione discussis, me- morato domino Egidio ac instigatore officii pro audienda per nos ferri sentencia diffinitiva vel dicendum causam racionabilem, cur ferri non debeat coram nobis evocatis, in quo termino idem dominus Egidius coram nobis comparere, nec causam racionabilem dicere curavit, procuratore officii instante et senten- ciam diffinitivam cum instancia debita per nos ferri petente et postulante. Nos itaque Symon in contumaciam ipsius domini Egidil sentenciam nostram diffi- nitivam de jurisperitorum consilio et assensu tulimus, legimus et in scriptis promulgavimus per omnia in hec verba: „Christi nomine invocato pro tribunali sedentes et ipsum procul habentes solum per hanc nostram diffinitivam sen- tenciam, quam ferimus in hiis scriptis, dominum Egidium plebanum ecclesie in Hwyezdlicz pronunciamus et declaramus racione adhesionis secte dampnate Johannis Wicleff et sequacium eorum et doctrine eorum et specialiter com- munionis sub utraque specie ewkaristie quoad populum laycalem, quam mi- nistrat in contemptum ecclesie katholice, fore et esse scismaticum ipsumque racione scismatis dicta ecclesia sua fore et esse privandum, quem eciam presen- tibus sentencialiter et diffinitive in hiis scriptis privamus, dantes auctoritatem patronis eiusdem ecclesie, ut alium ad dictam ecclesiam presentent domino loci ordinario instituendum et confirmandum. Lata, lecta et in scriptis promulgata est hec sentencia diffinitiva per nos Symonem locumtenentem supradictum anno Dominimillesimo quadringentesimo vicesimo septimo, die vicesima quarta mensis Octobris presentibus honorabilibus et discretis viris, dominis Bohuncone plebano ecclesie parochialis in Richnow et Nicolao olim Johannis de Luna ac Petro de Morkowicz notariis publicis." Originál na perg. s přivěšenou pečetí. 70
assignavimus, ad quem actum idem dominus Egidius fuit per literas citacionis nostras legitime evocatus, in quo termino idem dominus Egidius minime com- parere et causam racionabilem allegare curavit, nos vero Symon locumtenens predicti, instante Magistro Jacobo de Dobroczkowicz instigatore officii in causa huiusmodi, in contumaciam dicti domini Egidii conclusimus et in ipsam habuimus pro concluso, prout ea omnia et singula in actis acticatis coram nobis habitis et conscriptis clarius noscuntur contineri. Subsequenter nos, visis, pro- ductis et deductis ac ipsius cause meritis matura deliberacione discussis, me- morato domino Egidio ac instigatore officii pro audienda per nos ferri sentencia diffinitiva vel dicendum causam racionabilem, cur ferri non debeat coram nobis evocatis, in quo termino idem dominus Egidius coram nobis comparere, nec causam racionabilem dicere curavit, procuratore officii instante et senten- ciam diffinitivam cum instancia debita per nos ferri petente et postulante. Nos itaque Symon in contumaciam ipsius domini Egidil sentenciam nostram diffi- nitivam de jurisperitorum consilio et assensu tulimus, legimus et in scriptis promulgavimus per omnia in hec verba: „Christi nomine invocato pro tribunali sedentes et ipsum procul habentes solum per hanc nostram diffinitivam sen- tenciam, quam ferimus in hiis scriptis, dominum Egidium plebanum ecclesie in Hwyezdlicz pronunciamus et declaramus racione adhesionis secte dampnate Johannis Wicleff et sequacium eorum et doctrine eorum et specialiter com- munionis sub utraque specie ewkaristie quoad populum laycalem, quam mi- nistrat in contemptum ecclesie katholice, fore et esse scismaticum ipsumque racione scismatis dicta ecclesia sua fore et esse privandum, quem eciam presen- tibus sentencialiter et diffinitive in hiis scriptis privamus, dantes auctoritatem patronis eiusdem ecclesie, ut alium ad dictam ecclesiam presentent domino loci ordinario instituendum et confirmandum. Lata, lecta et in scriptis promulgata est hec sentencia diffinitiva per nos Symonem locumtenentem supradictum anno Dominimillesimo quadringentesimo vicesimo septimo, die vicesima quarta mensis Octobris presentibus honorabilibus et discretis viris, dominis Bohuncone plebano ecclesie parochialis in Richnow et Nicolao olim Johannis de Luna ac Petro de Morkowicz notariis publicis." Originál na perg. s přivěšenou pečetí. 70
Strana 71
29. Ceněk z Bludova uzavírá příměří s panem Janem z Lomnice, zemským hejtmanem moravským, a městem Brnem až do Letnic. Listopad, 14., 1427, Bučovice. Archiv města Brna. 30. Wenzel Hychnagel und Johann Turczko haben inen offenen brief den Iglaueren ausgestellt, worin sie kundmachten, dass sie mit wohlbedachtem Mute, ohne Zwang, willkürlich und gutwillig verbinden bei ihren Rechten und Ehren, be- sonders bei dem höchsten Rechte, dass sie künftig hin gegen den Fürsten Albrecht, Herzog von Österreich und Markgrafen von Mähren, gegen seine Untertanen, Leute in den Städten, Märkten, Dörfern, Posadken, Schlössern in allen seinen Landen, besonders gegen den edlen Jacob von Puche, d. Z. Hauptmann zu Iglau- und alle die Seinige, gegen die Stadt Iglau und ihre Gemeinden, es sei im Worte oder Werke. Sie verpflichteten sich auch, dass im Falle sie ihr Wort nicht hiel- ten, welches Gott verhüten wolle, es sei im Worte oder im Werke, und sie des- sen überzeugt würde durch zwei ehrbare Männer, so wollen sie ihrer Treue, Ehren und ihres Lebens verlustig sein ohne alle Widerrede. Zu Zeugnis und Versi- cherung dessen haben gedachte Wenzl Hychnagel und Johann Turczko zu Zeugen erbeten den ehrbaren Herren Přibík Pinta, Nicolaus von Prossnitz, Schwarzen- uhl von Berg, womit sie diese Schrift mit ihren Siegeln bestätigten. Srpen, 27., 1248, s. 1. Archiv mèsta Jihlavy, Collectanea Marzyana, regest. 31. Albrecht, vévoda rakouský, potvrzuje privilegia jihlavských, „quos constantis fidie firma constancia, intemeraitque laboris duturnitas multipliciteri recommendat". Srpen, 3o., 1428, Znojmo. Archiv mèsta Jihlavy, Collectanea Marzyana. 71
29. Ceněk z Bludova uzavírá příměří s panem Janem z Lomnice, zemským hejtmanem moravským, a městem Brnem až do Letnic. Listopad, 14., 1427, Bučovice. Archiv města Brna. 30. Wenzel Hychnagel und Johann Turczko haben inen offenen brief den Iglaueren ausgestellt, worin sie kundmachten, dass sie mit wohlbedachtem Mute, ohne Zwang, willkürlich und gutwillig verbinden bei ihren Rechten und Ehren, be- sonders bei dem höchsten Rechte, dass sie künftig hin gegen den Fürsten Albrecht, Herzog von Österreich und Markgrafen von Mähren, gegen seine Untertanen, Leute in den Städten, Märkten, Dörfern, Posadken, Schlössern in allen seinen Landen, besonders gegen den edlen Jacob von Puche, d. Z. Hauptmann zu Iglau- und alle die Seinige, gegen die Stadt Iglau und ihre Gemeinden, es sei im Worte oder Werke. Sie verpflichteten sich auch, dass im Falle sie ihr Wort nicht hiel- ten, welches Gott verhüten wolle, es sei im Worte oder im Werke, und sie des- sen überzeugt würde durch zwei ehrbare Männer, so wollen sie ihrer Treue, Ehren und ihres Lebens verlustig sein ohne alle Widerrede. Zu Zeugnis und Versi- cherung dessen haben gedachte Wenzl Hychnagel und Johann Turczko zu Zeugen erbeten den ehrbaren Herren Přibík Pinta, Nicolaus von Prossnitz, Schwarzen- uhl von Berg, womit sie diese Schrift mit ihren Siegeln bestätigten. Srpen, 27., 1248, s. 1. Archiv mèsta Jihlavy, Collectanea Marzyana, regest. 31. Albrecht, vévoda rakouský, potvrzuje privilegia jihlavských, „quos constantis fidie firma constancia, intemeraitque laboris duturnitas multipliciteri recommendat". Srpen, 3o., 1428, Znojmo. Archiv mèsta Jihlavy, Collectanea Marzyana. 71
Strana 72
32. Jošt, jinak Hecht z Rosic, prohlašuje, že fingoval zástavu dědiny Čech náleže- jící klášteru augustiniánskému v Litomyšli, aby zachránil klášteru obec v době zastavování církevního jmění. Září, 11., 1428, Brno. Arch. klášt. aug., Brno. Já Jošt řečený Hecht z Rosic tímto listem vyznávám přede všemi, kdož jej uzřía) neb čtúc slyšeti budú, že jakož zákonní kněžie převor a jeho convent z Litomyšle před několika leti (!) bojiece se, by králova Milost zbožie jich kláštera dřéve řečeného některým lidem rytieřským nerozdal a od jich kláš- tera neodlúčil, i byli se mnú takú smlúvu učinili a list mi svoj toho byli dali, že mi byli zastavili svého kláštera ves řečenú Czechnov ve třech stech kopách grošúv pražských, a já, chtiec jim a jejich klášteru pomoci, aby ta svrchu- psaná vesb) z jich moci nevyšla a chtěl-li by ) kdo jim na tu ves sáhnúti kterak- kolivěk, aby byli list na úmluvu svrchupsaní ukázali a tiem se listem zavedli. I byl sem s nimi tu úmluvu učinil a list sem od nich vzal a řekl sem, že tu svrchupsanú ves držiem v zástavě, protož boje se, já Jošt svrchupsaný, by mnie v tej vieře smrt nezašla a že by svrchupsaní kněžie skrz úmluvu již jmeno- vanú nepřišli ke škodám a nemoseli snad peněz svrchupsaných platiti mým budúciem nebo tomu, kdo by ten jich list po mej smrti miel. Ten jistý list, ježto sem na úmluvu svrchupsané(!) vzal od svrchupsaných kněžie, y to vše, což ten list svědčí a v sobě psáno jmá, mocí tohoto listu umrtvuji, aby viec žádnej moci nemniel, ani komu platný byl, buďto mým erbuom nebo budúciem, neb sem svrchupsaným kněžie[m] na ty úmluvy nižádného groše nedal, než učinil sem s nimy (!) ty úmluvy pro jich kláštera dobré. Toho pro lepšie jistotu já svrchupsaný pečet sem svú vlastnie přivěsil k tomuto listu a poprosil sem urozeného pana Jindřicha z Byppe(!) odjinud z Templštayna, aby svú pečet podle mnie jemu bez škody na svědomie přiviesil k témuž listu, jenž dán v Brně tu sobotu po hodu Narozenie Matky Božie, léta po Narozenie Syna božieho tisícieho čtyřstého dvacátého a osmého léta. Perg. originál s 2 přivěšenými pečeťmi. a) Orig. uzizycz, b) Prig. y, c) chtielyly, d) svrchupsaný. 1 Ves Čechy zastavil markrabí Jošt r. 1384 klášteru litomyšlskému a brněnskému na 360 kop. Téhož léta však Jošt odprodal ves klášteru litomyšlskému a poručil ji intabulovati. (Viz AČ, VII., 573 a CDM, XV, 210. Srov. Kurka Archidiakonáty kouřimský atd., str. 614.) 72
32. Jošt, jinak Hecht z Rosic, prohlašuje, že fingoval zástavu dědiny Čech náleže- jící klášteru augustiniánskému v Litomyšli, aby zachránil klášteru obec v době zastavování církevního jmění. Září, 11., 1428, Brno. Arch. klášt. aug., Brno. Já Jošt řečený Hecht z Rosic tímto listem vyznávám přede všemi, kdož jej uzřía) neb čtúc slyšeti budú, že jakož zákonní kněžie převor a jeho convent z Litomyšle před několika leti (!) bojiece se, by králova Milost zbožie jich kláštera dřéve řečeného některým lidem rytieřským nerozdal a od jich kláš- tera neodlúčil, i byli se mnú takú smlúvu učinili a list mi svoj toho byli dali, že mi byli zastavili svého kláštera ves řečenú Czechnov ve třech stech kopách grošúv pražských, a já, chtiec jim a jejich klášteru pomoci, aby ta svrchu- psaná vesb) z jich moci nevyšla a chtěl-li by ) kdo jim na tu ves sáhnúti kterak- kolivěk, aby byli list na úmluvu svrchupsaní ukázali a tiem se listem zavedli. I byl sem s nimi tu úmluvu učinil a list sem od nich vzal a řekl sem, že tu svrchupsanú ves držiem v zástavě, protož boje se, já Jošt svrchupsaný, by mnie v tej vieře smrt nezašla a že by svrchupsaní kněžie skrz úmluvu již jmeno- vanú nepřišli ke škodám a nemoseli snad peněz svrchupsaných platiti mým budúciem nebo tomu, kdo by ten jich list po mej smrti miel. Ten jistý list, ježto sem na úmluvu svrchupsané(!) vzal od svrchupsaných kněžie, y to vše, což ten list svědčí a v sobě psáno jmá, mocí tohoto listu umrtvuji, aby viec žádnej moci nemniel, ani komu platný byl, buďto mým erbuom nebo budúciem, neb sem svrchupsaným kněžie[m] na ty úmluvy nižádného groše nedal, než učinil sem s nimy (!) ty úmluvy pro jich kláštera dobré. Toho pro lepšie jistotu já svrchupsaný pečet sem svú vlastnie přivěsil k tomuto listu a poprosil sem urozeného pana Jindřicha z Byppe(!) odjinud z Templštayna, aby svú pečet podle mnie jemu bez škody na svědomie přiviesil k témuž listu, jenž dán v Brně tu sobotu po hodu Narozenie Matky Božie, léta po Narozenie Syna božieho tisícieho čtyřstého dvacátého a osmého léta. Perg. originál s 2 přivěšenými pečeťmi. a) Orig. uzizycz, b) Prig. y, c) chtielyly, d) svrchupsaný. 1 Ves Čechy zastavil markrabí Jošt r. 1384 klášteru litomyšlskému a brněnskému na 360 kop. Téhož léta však Jošt odprodal ves klášteru litomyšlskému a poručil ji intabulovati. (Viz AČ, VII., 573 a CDM, XV, 210. Srov. Kurka Archidiakonáty kouřimský atd., str. 614.) 72
Strana 73
33. Diviš z Přehořova, hejtman na Mor. Křumlově, uzavírá příměří s Brnem. Říjen, 11., 1424, Mor. Krumlov. (Opis kodexu duchcov. fol. 355 v měst. arch. brněn.) Já Diviš z Přehorova, hejtman krumlovský, vyznávám obecně před všemi tímto listem, kdo jej uzří neb čtúc slyšeti budú, že vydávám osm artikulův múdrým a opatrným purkmistrovi a radě města Brněnského. První artikul, abych já s nimi a oni se mnú rytířskú válku vedli. Druhý artikul, jestliže by Buoch neuchoval a já od nich jat byl, tehda dada u měsíce sto kop gr. dob- (rých), stříbrných rázu pražského za každú kopu počítajíc šedesát gr., i mám prázden býti. Pakli bych já nebo moji jali purkmistra neb koho z rady neb jejich hejtmana, kterýž by v tu dobu hejtmanem nad jejich žoldnéři byl, tehda ten jeden, kterýž by z nich jat byl i máma (!) také u měsíci sto kop gr. dáti dobrých stříbrných, rázu pražského také, také za každú kopu šedesáte gr. po- čítajíc, a to dada, má také prázden býti. A jest-li pak že by který z měšťan brněnských usedlý jeden ode mne neb od nich jat byl, tehdy mám v padesát gr. vyručen býti. Třetí artikul. Jestli pak že by který z měšťan brněnských pěší ode mne neb od nich jat byl, ten má ve tři kopy vyručen býti, a můj pěší též a jestli pak že by muoj jézdn neb jejich jat byl, maje jeden kuoň, y ten má v pět B gr. vyručen býti, pakli dva, tehda v 10 B gr., pakli tři, tehdá v 15 B gr., pakli IIII, tedy ve 20 B gr., pakli míně deset, tedy rovněž též, ve dvatcet kop má býti vyručen. Ctvrtý artikul. Aby chudí lidé dělali, orali, sili bez- pečně a svobodně, jezdili do lesuov a z lesuov mojich nebo jejich a také, aby bezpečně jeli do mlýnuov nebo z mlýnuov s vozy a s obilím a svá robotná diela aby svobodně a bezpečně dělali kromě formanských vozuov. Pátý arti- kul. Aby vinice bezpečně dělali a svá vína s obú stranú bez překážky vozili. Šestý artikul. Kteří by poslové mezi námi šli neb jeli, aby hindrováni nebyli, ani koni pod nimi bráni nebyli. Sedmý artikul. Jestliže by který muoj člověk neb služebník jézdný neb pěší k nim do Brna přijel neb přišel a vzal k tomu co neb dlužen byl neb odpuštění nevzal a já svuoj list k nim poslal, tehdy mi jej svrchupsaní Brněné mají svážíc zase poslati a já jim též. Osmý artikul. Byl-li by muoj který vězeň kam na jich stranu jat, aby oň stáli a jej vypravili a já jim mám též učiniti. A ty úmluvy svrchupsané mají mezi námi státi až do vánoc nyní nejprv příštích. A jestli pak že by se jmě uzdálo aneb jim těch svrchupsaných úmluov tak dlúho držeti, tehdy, když bych já jim týden dal 73
33. Diviš z Přehořova, hejtman na Mor. Křumlově, uzavírá příměří s Brnem. Říjen, 11., 1424, Mor. Krumlov. (Opis kodexu duchcov. fol. 355 v měst. arch. brněn.) Já Diviš z Přehorova, hejtman krumlovský, vyznávám obecně před všemi tímto listem, kdo jej uzří neb čtúc slyšeti budú, že vydávám osm artikulův múdrým a opatrným purkmistrovi a radě města Brněnského. První artikul, abych já s nimi a oni se mnú rytířskú válku vedli. Druhý artikul, jestliže by Buoch neuchoval a já od nich jat byl, tehda dada u měsíce sto kop gr. dob- (rých), stříbrných rázu pražského za každú kopu počítajíc šedesát gr., i mám prázden býti. Pakli bych já nebo moji jali purkmistra neb koho z rady neb jejich hejtmana, kterýž by v tu dobu hejtmanem nad jejich žoldnéři byl, tehda ten jeden, kterýž by z nich jat byl i máma (!) také u měsíci sto kop gr. dáti dobrých stříbrných, rázu pražského také, také za každú kopu šedesáte gr. po- čítajíc, a to dada, má také prázden býti. A jest-li pak že by který z měšťan brněnských usedlý jeden ode mne neb od nich jat byl, tehdy mám v padesát gr. vyručen býti. Třetí artikul. Jestli pak že by který z měšťan brněnských pěší ode mne neb od nich jat byl, ten má ve tři kopy vyručen býti, a můj pěší též a jestli pak že by muoj jézdn neb jejich jat byl, maje jeden kuoň, y ten má v pět B gr. vyručen býti, pakli dva, tehda v 10 B gr., pakli tři, tehdá v 15 B gr., pakli IIII, tedy ve 20 B gr., pakli míně deset, tedy rovněž též, ve dvatcet kop má býti vyručen. Ctvrtý artikul. Aby chudí lidé dělali, orali, sili bez- pečně a svobodně, jezdili do lesuov a z lesuov mojich nebo jejich a také, aby bezpečně jeli do mlýnuov nebo z mlýnuov s vozy a s obilím a svá robotná diela aby svobodně a bezpečně dělali kromě formanských vozuov. Pátý arti- kul. Aby vinice bezpečně dělali a svá vína s obú stranú bez překážky vozili. Šestý artikul. Kteří by poslové mezi námi šli neb jeli, aby hindrováni nebyli, ani koni pod nimi bráni nebyli. Sedmý artikul. Jestliže by který muoj člověk neb služebník jézdný neb pěší k nim do Brna přijel neb přišel a vzal k tomu co neb dlužen byl neb odpuštění nevzal a já svuoj list k nim poslal, tehdy mi jej svrchupsaní Brněné mají svážíc zase poslati a já jim též. Osmý artikul. Byl-li by muoj který vězeň kam na jich stranu jat, aby oň stáli a jej vypravili a já jim mám též učiniti. A ty úmluvy svrchupsané mají mezi námi státi až do vánoc nyní nejprv příštích. A jestli pak že by se jmě uzdálo aneb jim těch svrchupsaných úmluov tak dlúho držeti, tehdy, když bych já jim týden dal 73
Strana 74
napřed věděti poslem listě, a oni mi též, aby z těch úmluov nic nebylo. A já svrchupsaný Diviš slibuji to všecko zdržeti, což svrchupsáno stojí, svrchupsa- nému purkmistru, radě i vší obci města brněnského. A pro lepší jistotu a pro lepší svědomí a pro potvrzení tohoto listu já Diviš svú sem vlastní pečeť při- tiskl k tomuto listu s svým dobrým svědomím a svú dobrú vuolí. Datum Crumpnav, feria secunda proxima post Gereonis et sociorum eius, anno do- mini 28 etc. Otisknul v Hlídce XXXVII. (1920) Neumann, K válečnictví za doby husitské (str. 15). 34. Diviš z Přehořova, hejtman na Mor. Krumlově a Ivančicích, zavazuje se, že nebude brněnským překážeti při vinobraní a to i za Jana z Kunštátu, řeč. Suchý Čert a za Jana st. ze Sobětic, hejtmana na Třebíči až do sv. Martina, a v pří- padě nedodržení slova slibuje podvoliti se rozsudku Václava z Kukvic na Kuch- nicích a Ondřeje, purkrabí na Templštejně. Září, 23., 1429, Ivančice. Mest. arch., Brno, opis z codexu duchcovského, fol. 348. 35. Jan z Pernštýna zavazuje se Janovi st. z Lomnice, zem. hejtmanu moravskému, Joštovi z Rosic, podkomořímu, Janovi ml. z Lomnice a městu Brnu, že jeho služebník Mikuláš Clupek seděním na Košíkově i se svými podřízenými nebu- dou nijak rušiti příměří uzavřené mezi jmenovanými pány a městem Brnem. Říjen, 27., 1429, Pernštýn. Archiv města Brna, opis z codexu duchcovského, fol. 353-354. 36. Vilém z Pernštýna, Václav z Kravař, Jan z Pernštýna, Zbyněk a Oldřich br. z Doubravice na Osové, Jan Žibřid z Kornštejna (!), Jan z Meziříčí na Kři- žanově, Jan Morava z Kralic a Mikuláš Člupek na Košíkově uzavírají pří- 74
napřed věděti poslem listě, a oni mi též, aby z těch úmluov nic nebylo. A já svrchupsaný Diviš slibuji to všecko zdržeti, což svrchupsáno stojí, svrchupsa- nému purkmistru, radě i vší obci města brněnského. A pro lepší jistotu a pro lepší svědomí a pro potvrzení tohoto listu já Diviš svú sem vlastní pečeť při- tiskl k tomuto listu s svým dobrým svědomím a svú dobrú vuolí. Datum Crumpnav, feria secunda proxima post Gereonis et sociorum eius, anno do- mini 28 etc. Otisknul v Hlídce XXXVII. (1920) Neumann, K válečnictví za doby husitské (str. 15). 34. Diviš z Přehořova, hejtman na Mor. Krumlově a Ivančicích, zavazuje se, že nebude brněnským překážeti při vinobraní a to i za Jana z Kunštátu, řeč. Suchý Čert a za Jana st. ze Sobětic, hejtmana na Třebíči až do sv. Martina, a v pří- padě nedodržení slova slibuje podvoliti se rozsudku Václava z Kukvic na Kuch- nicích a Ondřeje, purkrabí na Templštejně. Září, 23., 1429, Ivančice. Mest. arch., Brno, opis z codexu duchcovského, fol. 348. 35. Jan z Pernštýna zavazuje se Janovi st. z Lomnice, zem. hejtmanu moravskému, Joštovi z Rosic, podkomořímu, Janovi ml. z Lomnice a městu Brnu, že jeho služebník Mikuláš Clupek seděním na Košíkově i se svými podřízenými nebu- dou nijak rušiti příměří uzavřené mezi jmenovanými pány a městem Brnem. Říjen, 27., 1429, Pernštýn. Archiv města Brna, opis z codexu duchcovského, fol. 353-354. 36. Vilém z Pernštýna, Václav z Kravař, Jan z Pernštýna, Zbyněk a Oldřich br. z Doubravice na Osové, Jan Žibřid z Kornštejna (!), Jan z Meziříčí na Kři- žanově, Jan Morava z Kralic a Mikuláš Člupek na Košíkově uzavírají pří- 74
Strana 75
měří s Janem z Lomnice, zem. hejtmanem moravským, Joštem Hechtem z Rosic, podkomořím, Vilémem Woldnarem, hejtmanem na Špilberku, Janem ml. z Lom- nice, Janem, proboštem z Kounic, a městem Brnem, jež se vztahuje na všechny ejich držby a poddané, a má trvati od Povýšení sv. kříže až do západu slunce na sv. Matouše, a jest vypověditelno do 8 dnů jedním panošem odeslaným na Lomnici nebo na radnici brněnskou, při čemž má rozhodčím býti Archleb z Dra- hotuš a Deblína a Jimram z Doubravice. Září, 14., 1430, Osová. Archiv města Brna. 37. Diviš z Přehořova, hejtman na Krumlově a Ivančicích přistupuje ku příměří s Janem z Lomnice, Hechtem z Rosic a j. na dobu od vystavení listu až do sv. Štěpána a prohlašuje za rozhodčí Bohunka z Miroslavi a Václava z Kukvic s jedné a Archleba z Drahotuš s Janem ryt. z Popůvek na Žabovřeskách s druhé strany. Září, 15., 1430, Mor. Krumlov. Archiv města Brna, opis z codexu duchcovského, fol. 358. 38. Jan z Chabrovce, hejtman na Třebíči, pod týmiž podmínkami přibírá v přiměří města Krumlov a Ivančice. Září, 22., 143o, Třebíč. Ardhiv mésta Brna, codex duchcovský, fol. 357. 76
měří s Janem z Lomnice, zem. hejtmanem moravským, Joštem Hechtem z Rosic, podkomořím, Vilémem Woldnarem, hejtmanem na Špilberku, Janem ml. z Lom- nice, Janem, proboštem z Kounic, a městem Brnem, jež se vztahuje na všechny ejich držby a poddané, a má trvati od Povýšení sv. kříže až do západu slunce na sv. Matouše, a jest vypověditelno do 8 dnů jedním panošem odeslaným na Lomnici nebo na radnici brněnskou, při čemž má rozhodčím býti Archleb z Dra- hotuš a Deblína a Jimram z Doubravice. Září, 14., 1430, Osová. Archiv města Brna. 37. Diviš z Přehořova, hejtman na Krumlově a Ivančicích přistupuje ku příměří s Janem z Lomnice, Hechtem z Rosic a j. na dobu od vystavení listu až do sv. Štěpána a prohlašuje za rozhodčí Bohunka z Miroslavi a Václava z Kukvic s jedné a Archleba z Drahotuš s Janem ryt. z Popůvek na Žabovřeskách s druhé strany. Září, 15., 1430, Mor. Krumlov. Archiv města Brna, opis z codexu duchcovského, fol. 358. 38. Jan z Chabrovce, hejtman na Třebíči, pod týmiž podmínkami přibírá v přiměří města Krumlov a Ivančice. Září, 22., 143o, Třebíč. Ardhiv mésta Brna, codex duchcovský, fol. 357. 76
Strana 76
39. Erhart z Kunštátu na Lysicích žaluje vídeňským na nepřátelské chování Jana z Lomnice, který u sebe chová dva kacířské kněze a jenž i podepsal táborský (stížný?) list a žádá proto o zakročení proti němu u vévody Albrechta. Listopad, 8., 1430, Brno. Mest. arch. vid. List. č. 2381. „Mein getrewen dinst czevor ew erbern und edln genadigen lieben herren. Ich clag ewern genaden uff herren Janen von der Lompnicz uff den ubel, sueden menschen, uff den alden, der do cze Bruen hauptman yezund ist, das er mich raubet und meine arme lewt und ich des nicht vorschuldet hab wider mein genodigen herren den kunig, noch wider dy stett, noch wider meinen genodigen herren der markraff, noch wider das merheryss lant, noch wider dem Cristenlichen glawben. Er hath mier enczagen sybenezehen dorffer und hath mier hewr genumen allen meynen wayn und allen czynz, das mier kein phenning nicht geraicht ist worden, und dorumbe ich czu meynem genadigen herren, czu dem markraffen geczoget war und geczaget hab offt und manigfel- ticlich und auch gesendet mein priff und mein potten und hab sein genadige furstliche genad gepetett und seinen rath, das sye das geruchten durich Gothes willen tuen und durich der gerechtikeit, das er mich nicht las seinen hauptman alzo schendlichen rauben und das er mich bey dem lies, czu we ich recht hab. Mein genadiger herr der markraff hatt mir offt und dich priff gegeben, die ich ym schold geben, dem vorgenanten hauptman, und wenne ich dy selben priff gebracht hab, zo hath mich der selbe pes, suede mensch imert dester mer czenichte pracht und mein arme lewt. Auch wen yn wer fraget, was ym mein genadiger herre der markraff schreibet, und ob er mich mit gemach wolle lassen oder nicht, zo antwurt er, er wisse wol, was er tuen schol, und spricht : „Ich werd mier vil ausderraiten an meynem genadigen herren markraff. Ich hab alzo gedacht, wenn mier meyn genadiger herre der markraff priff geb, er wurt mich mit gemach lassen; zo vorterbt er mich imert mer und mein arme lewt. Und weme ich dach west, das mein genadiger herre der markraff mich vorterben hies, zo hett ich das von seynen furstlichen gnaden. Ich oder des sicher pin, das er yn des nicht haist, besunder er ym gepewt, das er mich und mein arme lewt mit vrid lasse, und er mich innert dester mer vernichtet und meynes genadigen herren gehaissen ubertratet durich seiner gayczikeit Místo: „wenne“. 76
39. Erhart z Kunštátu na Lysicích žaluje vídeňským na nepřátelské chování Jana z Lomnice, který u sebe chová dva kacířské kněze a jenž i podepsal táborský (stížný?) list a žádá proto o zakročení proti němu u vévody Albrechta. Listopad, 8., 1430, Brno. Mest. arch. vid. List. č. 2381. „Mein getrewen dinst czevor ew erbern und edln genadigen lieben herren. Ich clag ewern genaden uff herren Janen von der Lompnicz uff den ubel, sueden menschen, uff den alden, der do cze Bruen hauptman yezund ist, das er mich raubet und meine arme lewt und ich des nicht vorschuldet hab wider mein genodigen herren den kunig, noch wider dy stett, noch wider meinen genodigen herren der markraff, noch wider das merheryss lant, noch wider dem Cristenlichen glawben. Er hath mier enczagen sybenezehen dorffer und hath mier hewr genumen allen meynen wayn und allen czynz, das mier kein phenning nicht geraicht ist worden, und dorumbe ich czu meynem genadigen herren, czu dem markraffen geczoget war und geczaget hab offt und manigfel- ticlich und auch gesendet mein priff und mein potten und hab sein genadige furstliche genad gepetett und seinen rath, das sye das geruchten durich Gothes willen tuen und durich der gerechtikeit, das er mich nicht las seinen hauptman alzo schendlichen rauben und das er mich bey dem lies, czu we ich recht hab. Mein genadiger herr der markraff hatt mir offt und dich priff gegeben, die ich ym schold geben, dem vorgenanten hauptman, und wenne ich dy selben priff gebracht hab, zo hath mich der selbe pes, suede mensch imert dester mer czenichte pracht und mein arme lewt. Auch wen yn wer fraget, was ym mein genadiger herre der markraff schreibet, und ob er mich mit gemach wolle lassen oder nicht, zo antwurt er, er wisse wol, was er tuen schol, und spricht : „Ich werd mier vil ausderraiten an meynem genadigen herren markraff. Ich hab alzo gedacht, wenn mier meyn genadiger herre der markraff priff geb, er wurt mich mit gemach lassen; zo vorterbt er mich imert mer und mein arme lewt. Und weme ich dach west, das mein genadiger herre der markraff mich vorterben hies, zo hett ich das von seynen furstlichen gnaden. Ich oder des sicher pin, das er yn des nicht haist, besunder er ym gepewt, das er mich und mein arme lewt mit vrid lasse, und er mich innert dester mer vernichtet und meynes genadigen herren gehaissen ubertratet durich seiner gayczikeit Místo: „wenne“. 76
Strana 77
willen. Ich czeuch mich an all stett, das ich mich erberlich gehalten hab all mein tag, das ist auch kund rittern und herren, und allen vrumen lewten. Ader der oben genant Jan von der Lompnicz czu dem ersten den keczerlichen glauben an gehobt hat und czwen keczerliche prister uff gehalten hath pey ym, seyn ynsigel angehangen hath ezu dem priff der Taborn. Dorumbe ich ewr genad pitt durich goth und durich der gerechtikeit willen, und durich meines armen dinst willen, und durich des willen, das ich mich erberlich ge- halten hab neben meynen herren, und gras gueth vorlaren hab, gerucht vor mich reden vor2 meynem genadigen herren markraff, des er sich uber mich erparm und seynem hauptman undersag, das er nicht schad mier und meynen lewten, und das er mir hayss widerkeren meyn erb, und den waysen meynen frunt, den mier dy herren czugetaylt hatten, und sein guetht. Der Cardynal,3 dem goth genad, wenne ich der nechste frunt und der eldiste pin. Genadigen lieben herren gerucht gegen meinem genadigen herren dem markraff reden, das er mich bey dem las, czu wer ich gerecht pin. Und aber mich doruber wurd rauben der vorgenant Lompniczer, zo sey es euch kund, das ich manigvaltig meynen genadigen herren den markraff gepetten hab, das er mier erlaub, das ich mich gegen ym mecht weren, und mein arme lewt beschirmen, das sein furstliche gnad nicht darnacht sprach, ich war wider yn und wider das lant. Ich tue kund ewern genaden und allen vrumen, das mier ser czekurcz geschicht vom dem offtgenanten Lompniczer. Er hath auch mit manigen feynten vrid uff genumen, das ist kund allen steten und frumen lewten dorynne. Auch wold ich mich geren lassen beschawen vor meynem gnadigen herren dem markraffen. Wer das, das ich was gegen seynen furstlichen gnaden vorschuldet hett, das wold ich mit meynem hals entgelden, wenne mich des mein genodiger herre genyessen lies, und was euch mein genadiger herre der markraff antwurt gibt, von ewern gnaden ich des peger underweiset werden, als von maynen genadigen herren. Gegeben cze Bruen am mitwach an dem achteyden tag noch allen heyligen. Anno etc. M°CCCC XXX°. Erhart von der Cunstat und von Lyssicz ewer getrewer. In dorso : „Denn eerwirdigen und wolwaisen vorsichtigen herren purgermeister, sche- phen und, dem ganczen rath ze Wienn der stat meynen gnadigen gunstigen herren. I verlaren? 2 von, rasurou změněno v nejasné vor. 3 Jan Železný, biskup olomoucký. 77
willen. Ich czeuch mich an all stett, das ich mich erberlich gehalten hab all mein tag, das ist auch kund rittern und herren, und allen vrumen lewten. Ader der oben genant Jan von der Lompnicz czu dem ersten den keczerlichen glauben an gehobt hat und czwen keczerliche prister uff gehalten hath pey ym, seyn ynsigel angehangen hath ezu dem priff der Taborn. Dorumbe ich ewr genad pitt durich goth und durich der gerechtikeit willen, und durich meines armen dinst willen, und durich des willen, das ich mich erberlich ge- halten hab neben meynen herren, und gras gueth vorlaren hab, gerucht vor mich reden vor2 meynem genadigen herren markraff, des er sich uber mich erparm und seynem hauptman undersag, das er nicht schad mier und meynen lewten, und das er mir hayss widerkeren meyn erb, und den waysen meynen frunt, den mier dy herren czugetaylt hatten, und sein guetht. Der Cardynal,3 dem goth genad, wenne ich der nechste frunt und der eldiste pin. Genadigen lieben herren gerucht gegen meinem genadigen herren dem markraff reden, das er mich bey dem las, czu wer ich gerecht pin. Und aber mich doruber wurd rauben der vorgenant Lompniczer, zo sey es euch kund, das ich manigvaltig meynen genadigen herren den markraff gepetten hab, das er mier erlaub, das ich mich gegen ym mecht weren, und mein arme lewt beschirmen, das sein furstliche gnad nicht darnacht sprach, ich war wider yn und wider das lant. Ich tue kund ewern genaden und allen vrumen, das mier ser czekurcz geschicht vom dem offtgenanten Lompniczer. Er hath auch mit manigen feynten vrid uff genumen, das ist kund allen steten und frumen lewten dorynne. Auch wold ich mich geren lassen beschawen vor meynem gnadigen herren dem markraffen. Wer das, das ich was gegen seynen furstlichen gnaden vorschuldet hett, das wold ich mit meynem hals entgelden, wenne mich des mein genodiger herre genyessen lies, und was euch mein genadiger herre der markraff antwurt gibt, von ewern gnaden ich des peger underweiset werden, als von maynen genadigen herren. Gegeben cze Bruen am mitwach an dem achteyden tag noch allen heyligen. Anno etc. M°CCCC XXX°. Erhart von der Cunstat und von Lyssicz ewer getrewer. In dorso : „Denn eerwirdigen und wolwaisen vorsichtigen herren purgermeister, sche- phen und, dem ganczen rath ze Wienn der stat meynen gnadigen gunstigen herren. I verlaren? 2 von, rasurou změněno v nejasné vor. 3 Jan Železný, biskup olomoucký. 77
Strana 78
40. Beneš a Vaněk, br. z Boskovic na Letovicích a Černé hoře přistupují k příměři sjednanému Divišem z Přehořova. Listopad, 17., 1430, Letovice. Archiv města Brna, opis z codexu duchcovského, fol. 353. 41. Diviš z Přehořova, hejtman na Ivančicích, odpovídá na dopis brněnských, v němž jest viněn z věrolomnosti, tvrdě, že jednal správně, a vybízí jich, aby pod glejtem odeslali k němu své rozhodčí, by věc vyšetřili. Září, 6., 1431, Ivančice. Archiv mèsta Brna, opisy z cod. duchcovskéko, fol. 355. 42. Petr z Kravař na Strážnici, Pertold z Lipé, Václav z Kravař, Jiří z Kravař, Hynek z Pirkštejna, Zikmund z Doubravice, Henrich z Valdštejna na Židlo- chovicích a Kuna z Kunštátu uzavírají příměří s Hechtem z Rosic, Haškem z Valdštejna, Janem z Lomnice a městem Brnem od vystavení listu až do sv. Martina. Ríjen, 5., 1431, s. 1. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 359—360. 43. Henrich z Valdštejna zavazuje se, že nebude při vinobraní překážeti měšťanům brněnským ani lidem z předměstí, jakož i že nebude překážeti vybírání desátků zeměpanskými úředníky. Říjen, 8., 1431, Židlochovice. Archiv mèsta Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 351. 78
40. Beneš a Vaněk, br. z Boskovic na Letovicích a Černé hoře přistupují k příměři sjednanému Divišem z Přehořova. Listopad, 17., 1430, Letovice. Archiv města Brna, opis z codexu duchcovského, fol. 353. 41. Diviš z Přehořova, hejtman na Ivančicích, odpovídá na dopis brněnských, v němž jest viněn z věrolomnosti, tvrdě, že jednal správně, a vybízí jich, aby pod glejtem odeslali k němu své rozhodčí, by věc vyšetřili. Září, 6., 1431, Ivančice. Archiv mèsta Brna, opisy z cod. duchcovskéko, fol. 355. 42. Petr z Kravař na Strážnici, Pertold z Lipé, Václav z Kravař, Jiří z Kravař, Hynek z Pirkštejna, Zikmund z Doubravice, Henrich z Valdštejna na Židlo- chovicích a Kuna z Kunštátu uzavírají příměří s Hechtem z Rosic, Haškem z Valdštejna, Janem z Lomnice a městem Brnem od vystavení listu až do sv. Martina. Ríjen, 5., 1431, s. 1. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 359—360. 43. Henrich z Valdštejna zavazuje se, že nebude při vinobraní překážeti měšťanům brněnským ani lidem z předměstí, jakož i že nebude překážeti vybírání desátků zeměpanskými úředníky. Říjen, 8., 1431, Židlochovice. Archiv mèsta Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 351. 78
Strana 79
44. Diviš z Přehořova uzavírá totéž příměří jako Petr z Kravař a zahrnuje do smlouvy i Viléma Waldnera, purkrabí na Špilberku. Říjen, 16. (?), 1431, Mor. Krumlov. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 35°. 46. Albrecht, vévoda rakouský, dovoluje Brnu, Olomouci, Jihlavě a Znojmu listem daným Janovi z Lomnice, Hechtovi z Rosic, Waldnerovi, hejtmanu na Špil- berku, Jiřímu z Loun, hejtmanu ve Znojmě, a Vilému Ebserovi, hejtmanu v Pohořelicích, že mohou k dovozu vína použíti i lidí strany protivné. Unor, 13., 1432, Vídeň. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 356, a, b. 46. Václav z Ronova a na Mitrově uzavírá příměří s Janem z Lomnice, Joštem z Rosic, Janem ml. z Lomnice a městem Brnem od vyhotovení listu až do sv. Ducha. Březen, 27., 1432, s. 1. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 360—361. 47. Heralt ze Sovince uzavírá příměří s Haškem z Valdštejna, Joštem z Rosic a městem Brnem. Březen, 29., 1432, Doubravice. Archiv města Brna, opisy z Duchcova. 79
44. Diviš z Přehořova uzavírá totéž příměří jako Petr z Kravař a zahrnuje do smlouvy i Viléma Waldnera, purkrabí na Špilberku. Říjen, 16. (?), 1431, Mor. Krumlov. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 35°. 46. Albrecht, vévoda rakouský, dovoluje Brnu, Olomouci, Jihlavě a Znojmu listem daným Janovi z Lomnice, Hechtovi z Rosic, Waldnerovi, hejtmanu na Špil- berku, Jiřímu z Loun, hejtmanu ve Znojmě, a Vilému Ebserovi, hejtmanu v Pohořelicích, že mohou k dovozu vína použíti i lidí strany protivné. Unor, 13., 1432, Vídeň. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 356, a, b. 46. Václav z Ronova a na Mitrově uzavírá příměří s Janem z Lomnice, Joštem z Rosic, Janem ml. z Lomnice a městem Brnem od vyhotovení listu až do sv. Ducha. Březen, 27., 1432, s. 1. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 360—361. 47. Heralt ze Sovince uzavírá příměří s Haškem z Valdštejna, Joštem z Rosic a městem Brnem. Březen, 29., 1432, Doubravice. Archiv města Brna, opisy z Duchcova. 79
Strana 80
48. Beneš a Vaněk z Boskovič uzavírají příměří s Janem z Lomnice, Haškem z Valdštejna, Hechtem z Rosic, Artlebem z Drahotuš a Deblína, Janem ml. z Lomnice, Vilémem Ebserem, hejtmanem v Brně a v Pohořelicích, a s městem Brnem od uplynulého sv. Jiří na plné 3 týdny a stanoví rozhodčími Jana z Bos- kovic na Louce a Jimrama z Doubravice. Duben, 3o., 1432, Letovice. Archiv města Brna, opisy z Duchcova. 49. Bohuš z Honětic, purkrabí na Letovicích, a Linhart ze Začan spolu s ostatními druhy slibují jménem svého pána, Henricha z Valdštejna na Židlochovicích, že nebudou nijak překážeti brněnským při vinobraní v Židlochovicích, ani při odvážení vína a desátků na Špilberk. Září, 25., 1432, Letovice. Archiv města Brna. 50. Zdeněk z Valdštejna na Sádku uzavírá příměří s Petrem z Kravař na Stráž- nici, Pertoldem z Lipé, Václavem z Kravař, Benešem z Boskovic a Albrechtem, vévodou rakouským do sv. Martina. Srpen, 2., 1433, Sádek. Archiv města Brna. 61. Albrecht, vévoda rakouský, oznamuje Janovi z Lomnice, Hechtovi z Rosic, Haškovi z Valdštýna, Artlebovi z Drahotuš, Jimramovi z Doubravice, Janovi z Boskovic, Kunovi z Kunštátu, Jiříkovi z Holštejna, Erhartovi z Kunštátu, 80
48. Beneš a Vaněk z Boskovič uzavírají příměří s Janem z Lomnice, Haškem z Valdštejna, Hechtem z Rosic, Artlebem z Drahotuš a Deblína, Janem ml. z Lomnice, Vilémem Ebserem, hejtmanem v Brně a v Pohořelicích, a s městem Brnem od uplynulého sv. Jiří na plné 3 týdny a stanoví rozhodčími Jana z Bos- kovic na Louce a Jimrama z Doubravice. Duben, 3o., 1432, Letovice. Archiv města Brna, opisy z Duchcova. 49. Bohuš z Honětic, purkrabí na Letovicích, a Linhart ze Začan spolu s ostatními druhy slibují jménem svého pána, Henricha z Valdštejna na Židlochovicích, že nebudou nijak překážeti brněnským při vinobraní v Židlochovicích, ani při odvážení vína a desátků na Špilberk. Září, 25., 1432, Letovice. Archiv města Brna. 50. Zdeněk z Valdštejna na Sádku uzavírá příměří s Petrem z Kravař na Stráž- nici, Pertoldem z Lipé, Václavem z Kravař, Benešem z Boskovic a Albrechtem, vévodou rakouským do sv. Martina. Srpen, 2., 1433, Sádek. Archiv města Brna. 61. Albrecht, vévoda rakouský, oznamuje Janovi z Lomnice, Hechtovi z Rosic, Haškovi z Valdštýna, Artlebovi z Drahotuš, Jimramovi z Doubravice, Janovi z Boskovic, Kunovi z Kunštátu, Jiříkovi z Holštejna, Erhartovi z Kunštátu, 80
Strana 81
Petru Romanovi z Vítkovic a radě měst Brna a Hradiště, že souhlasí s pro- dloužením příměři některými pány moravskými o 8 dnů, a žádá o vyrozumění hejtmanů o tom. Srpen, 6., 1433, Vídeň. Archiv města Brna. 52. Albrecht, vévoda rakouský, poroučí podkomořímu Hechtovi z Rosic, aby (po domluvě s radou brněnskou a tamními Židy) umožnil moravským Židům, by zaplatili na den Obrácení sv. Pavla a na sv. Jiří sumu slíbenou mu za ochranu privilegií. Listopad, 7., 1433, Vídeň. Arhiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 359. 53. Kardinál Mikuláš Albergati píše převorovi dolanskému Mikuláši o jednání koncilu s husity a vyslovuje nesouhlas s povolením laického kalicha. Unor, 19., 1434, Basilej. (Zem. arch. mor. Sb. Cerroniho, Rkp. II, 364, fol. 361 n). Eternam salutem et pacem, venerabilis pater nobis in Ch° amantissime! Per literas vestras intelleximus angustiam cordis vestri, qua nos ipsi pariter premimur, et mirati multum sumus pariterque miramur, per generale conci- lium talia potuisse concedi, que aut ecclesie deiscandalum aut ignominiam simul afferent. Videtur enim nobis, quod qui talia concedere deliberaverunt, du- bitent ecclesie adesse auxilium de supernis in tempore opportuno aut quod in- genio humano aut industria iuvanda sit. Sed hii profecto falluntur. Nam do- minus noster Jesus Christus, ut ostenderet, quod prudencia huius mundi stulticia est aput deum, elegit piscatores et indoctos, quos spiritu s. implens doctissimos fecit, et hii non in sapiencia verbi, ut non evacuetur crux Cristi, que Judeis erat scandalum gentibus autem stulticia, humanum genus in toto orbe terra- 81
Petru Romanovi z Vítkovic a radě měst Brna a Hradiště, že souhlasí s pro- dloužením příměři některými pány moravskými o 8 dnů, a žádá o vyrozumění hejtmanů o tom. Srpen, 6., 1433, Vídeň. Archiv města Brna. 52. Albrecht, vévoda rakouský, poroučí podkomořímu Hechtovi z Rosic, aby (po domluvě s radou brněnskou a tamními Židy) umožnil moravským Židům, by zaplatili na den Obrácení sv. Pavla a na sv. Jiří sumu slíbenou mu za ochranu privilegií. Listopad, 7., 1433, Vídeň. Arhiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 359. 53. Kardinál Mikuláš Albergati píše převorovi dolanskému Mikuláši o jednání koncilu s husity a vyslovuje nesouhlas s povolením laického kalicha. Unor, 19., 1434, Basilej. (Zem. arch. mor. Sb. Cerroniho, Rkp. II, 364, fol. 361 n). Eternam salutem et pacem, venerabilis pater nobis in Ch° amantissime! Per literas vestras intelleximus angustiam cordis vestri, qua nos ipsi pariter premimur, et mirati multum sumus pariterque miramur, per generale conci- lium talia potuisse concedi, que aut ecclesie deiscandalum aut ignominiam simul afferent. Videtur enim nobis, quod qui talia concedere deliberaverunt, du- bitent ecclesie adesse auxilium de supernis in tempore opportuno aut quod in- genio humano aut industria iuvanda sit. Sed hii profecto falluntur. Nam do- minus noster Jesus Christus, ut ostenderet, quod prudencia huius mundi stulticia est aput deum, elegit piscatores et indoctos, quos spiritu s. implens doctissimos fecit, et hii non in sapiencia verbi, ut non evacuetur crux Cristi, que Judeis erat scandalum gentibus autem stulticia, humanum genus in toto orbe terra- 81
Strana 82
rum ad dei cultum aut noticiam perduxerunt. Ipse ergo quia solus hominum voluntate potest inmutare aut in melius reparare, vult congnosci aut coli omnipotens aut (!) sibi soli in mortali habeatur honor et gloria. Hec dicimus credentes ecclesiam seu fideles aut prelatos, quibus commissa est cura gregis dominici, debuisse, quantum in ipsis erat, nichil omittere pro se- duccione istorum ad viam veritatis, nichil tamen in deum delinquendo. Nam non sunt facienda mala, ut eveniant bona. Sed cum fecissent quod in ipsis erat et tamen illi heresiarce in sua nequicia perseverarent, debebant hanc curam deo dimittere, qui novit facere mirabilia magna solus et scit, qui sunt eius et novit percutere atque formare. Ipse hereses aliquas eradicari ex ecclesia sua voluit, aliquas perseverare permisit. Itaque eam concessionem non lauda- mus, quam scribitis per hoc concilium fuisse concessam, scil. de communione sub utraque specie. Nam aut illi se errare noscebant et debebant se ecclesie cor- repcioni subicere in omnibus et que servat ecclesia illa servare, aut se errari non credebant sed nos, et tunc nunquam in huiusmodi errore erant ad communio- nem recipiendi, sed penitus ab ecclesia precidendi et contra ipsos erat aliis re- mediis occurrendum. Nos autem talibus non interfuimus, ante adventum enim nostrum iam tractata erant, nec eciam cum patribus istis convenimus ipse (!) dis- sidenciam inter ipsos aut dominum papam, que forte non est minoris periculi quam heresis bohemica. Ceterum recommendamus nos oracionibus vestris et filiorum vestrorum, quos in domino salutamus. E Basilea, die 19. Febr. 1434. Venerabili patri don. Nicolao priori monasterii Vallis Jozaphat ord. Carth nobis in Christo precipuo. Nicolaus Cardinalis s. Crucis eiusdem ord. etc. apostolice sedis legatus. 64. Albrecht, vévoda rakouský, zpravuje brněnské, že nařídil jistému Kuťkovi, by jim dovezl dříví na opevnění města, aby tím lépe mohli vzdorovati nepříteli. Unor, 7., 1435, Vídeňské Nové Město. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 362. 82
rum ad dei cultum aut noticiam perduxerunt. Ipse ergo quia solus hominum voluntate potest inmutare aut in melius reparare, vult congnosci aut coli omnipotens aut (!) sibi soli in mortali habeatur honor et gloria. Hec dicimus credentes ecclesiam seu fideles aut prelatos, quibus commissa est cura gregis dominici, debuisse, quantum in ipsis erat, nichil omittere pro se- duccione istorum ad viam veritatis, nichil tamen in deum delinquendo. Nam non sunt facienda mala, ut eveniant bona. Sed cum fecissent quod in ipsis erat et tamen illi heresiarce in sua nequicia perseverarent, debebant hanc curam deo dimittere, qui novit facere mirabilia magna solus et scit, qui sunt eius et novit percutere atque formare. Ipse hereses aliquas eradicari ex ecclesia sua voluit, aliquas perseverare permisit. Itaque eam concessionem non lauda- mus, quam scribitis per hoc concilium fuisse concessam, scil. de communione sub utraque specie. Nam aut illi se errare noscebant et debebant se ecclesie cor- repcioni subicere in omnibus et que servat ecclesia illa servare, aut se errari non credebant sed nos, et tunc nunquam in huiusmodi errore erant ad communio- nem recipiendi, sed penitus ab ecclesia precidendi et contra ipsos erat aliis re- mediis occurrendum. Nos autem talibus non interfuimus, ante adventum enim nostrum iam tractata erant, nec eciam cum patribus istis convenimus ipse (!) dis- sidenciam inter ipsos aut dominum papam, que forte non est minoris periculi quam heresis bohemica. Ceterum recommendamus nos oracionibus vestris et filiorum vestrorum, quos in domino salutamus. E Basilea, die 19. Febr. 1434. Venerabili patri don. Nicolao priori monasterii Vallis Jozaphat ord. Carth nobis in Christo precipuo. Nicolaus Cardinalis s. Crucis eiusdem ord. etc. apostolice sedis legatus. 64. Albrecht, vévoda rakouský, zpravuje brněnské, že nařídil jistému Kuťkovi, by jim dovezl dříví na opevnění města, aby tím lépe mohli vzdorovati nepříteli. Unor, 7., 1435, Vídeňské Nové Město. Archiv města Brna, opisy z cod. duchcovského, fol. 362. 82
Strana 83
55. Jan ze Studnic na Blansku potvrzuje příjem 6 hřiven grošů od města Brna. Prosinec, 17., 1435, Brno. Archiv mèsta Brna. 56. Jiří z Kunštátu na Poděbradech přistupuje k landfrídu. Leden, 16., 1436, Tovačov. Archiv města Brna. 57. Bertold z Mangen, velitel v Rakousích, oznamuje jihlavským, že Albrecht se chystá k boji s Táborem, pročež přenechává jemu jednání s Jihlavou. Červenec, 2., 1437, Vídeň. Mest. arch. jihl. Erbern vnd weysen ! Mein willig dinst wist vor. Als ir yecz dem hochge- boren fursten, herezog Albrechten, herczogen ze Osterreich etc. vnd mark- graven zu Merhern, mein gnedigen heren geschriben habt, wie das mein gnediger her, der kunig umb den Thabor mechtiglich ligen solde vnd den gewinnen hette, lass ich ew. wissen, das darumb hiel(!), niemand solch botschaft komen, noch auch kund ist davon bedurft. Ir ew. vererer nicht zebekumern von der leufwegen, so ir meins herren gnaden geschriben habt, des ist im zu sunder dankch, ob ir hinfuricht, mer werdet gewar, die lasset meinen herren wissen, menis herren gnad heit ew. selb auf ewr schreiben geantwurt, so ist er yecz auf dem anspruch in das veld ze ziehen, vnd mit andren sachen beku- mert vnd mit mir verlassen, ew. darumb ze schreiben. Als ir mir dann sun- 83
55. Jan ze Studnic na Blansku potvrzuje příjem 6 hřiven grošů od města Brna. Prosinec, 17., 1435, Brno. Archiv mèsta Brna. 56. Jiří z Kunštátu na Poděbradech přistupuje k landfrídu. Leden, 16., 1436, Tovačov. Archiv města Brna. 57. Bertold z Mangen, velitel v Rakousích, oznamuje jihlavským, že Albrecht se chystá k boji s Táborem, pročež přenechává jemu jednání s Jihlavou. Červenec, 2., 1437, Vídeň. Mest. arch. jihl. Erbern vnd weysen ! Mein willig dinst wist vor. Als ir yecz dem hochge- boren fursten, herezog Albrechten, herczogen ze Osterreich etc. vnd mark- graven zu Merhern, mein gnedigen heren geschriben habt, wie das mein gnediger her, der kunig umb den Thabor mechtiglich ligen solde vnd den gewinnen hette, lass ich ew. wissen, das darumb hiel(!), niemand solch botschaft komen, noch auch kund ist davon bedurft. Ir ew. vererer nicht zebekumern von der leufwegen, so ir meins herren gnaden geschriben habt, des ist im zu sunder dankch, ob ir hinfuricht, mer werdet gewar, die lasset meinen herren wissen, menis herren gnad heit ew. selb auf ewr schreiben geantwurt, so ist er yecz auf dem anspruch in das veld ze ziehen, vnd mit andren sachen beku- mert vnd mit mir verlassen, ew. darumb ze schreiben. Als ir mir dann sun- 83
Strana 84
derlich schreibet vnd danket von forderung wegen, lass ich ew. wissen, wo ich ew. gedienen mag vnd den ewern, das ich das gern tue. Geben ze Wienn, an montag in die Visitacionis Marie, XXXImo. Bertholt von Mangen, Hubmaister in Osterreich. In dorso: „Den erbern vnd weisen, dem burgermaister vnd dem rat zu Igla. 68. Albrecht rakouský oznamuje vídeňským, že chce hned táhnouti proti Polákům, nechť se připraví do pole. Červen, 3., 1438, Znojmo. Mest. arch. víd. List. č. 2645. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer kunig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, Dalmacien und Croacien etc. kunig, erwelter kunig ze Behem, herczog zu Osterreich und markgraf zu Merhern etc. Erbern weisen und lieben getrewn. Wir lassen ew wissen, daz Uns weni- ger gwilz kuntscheft kömen sein, daz sich die von Polan mit aller macht zu- gerichtt haben und sich yecz erheben und mainen Uns an Unserm kúnig reich ze Behem und andern unsern landen ingriff und irrung ze tun, darumb Wir Uns morgen von hinn erheben und an alles vercziehen, hin in gen Behem fügen und denselben von Polan alsverr wir imer kumen und mügen, wellen widersteen. Und wan grosse notdurft ervordert, daz wir allenthalben in unsern künigreichen und landen bestellen, daz die von denselben Unsern veinden unbeschedigt beleiben. Empfelhen wir ew und wellen ernstleich, daz ir ew mit wëgen, czeug, harnasch und allen andern notdurften zûrichttet, und of- fentleich lasset berüffen, daz sich yedermann darnach schikt, wenn wir oder unser anwelt ew schreiben oder empieten, daz ir dann an alles vercziehen berait und aufseit, und ew an die gemerkh des lands ze Osterreich, als man ew wirdet zuerkennen geben, füget, damit wir Unsern veinten widersteen und Unsere land unbeschedigt behalten mägen, und getrawn ew wol, daz Ir darin kein vercziehen tût. Daran tût ir genczleich unser maynung und wellen, das gen ew in sundern gnaden erkennen. Geben ze Znoym, an Eritag in den Phingstveirtagen. Anno etc. 84
derlich schreibet vnd danket von forderung wegen, lass ich ew. wissen, wo ich ew. gedienen mag vnd den ewern, das ich das gern tue. Geben ze Wienn, an montag in die Visitacionis Marie, XXXImo. Bertholt von Mangen, Hubmaister in Osterreich. In dorso: „Den erbern vnd weisen, dem burgermaister vnd dem rat zu Igla. 68. Albrecht rakouský oznamuje vídeňským, že chce hned táhnouti proti Polákům, nechť se připraví do pole. Červen, 3., 1438, Znojmo. Mest. arch. víd. List. č. 2645. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer kunig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, Dalmacien und Croacien etc. kunig, erwelter kunig ze Behem, herczog zu Osterreich und markgraf zu Merhern etc. Erbern weisen und lieben getrewn. Wir lassen ew wissen, daz Uns weni- ger gwilz kuntscheft kömen sein, daz sich die von Polan mit aller macht zu- gerichtt haben und sich yecz erheben und mainen Uns an Unserm kúnig reich ze Behem und andern unsern landen ingriff und irrung ze tun, darumb Wir Uns morgen von hinn erheben und an alles vercziehen, hin in gen Behem fügen und denselben von Polan alsverr wir imer kumen und mügen, wellen widersteen. Und wan grosse notdurft ervordert, daz wir allenthalben in unsern künigreichen und landen bestellen, daz die von denselben Unsern veinden unbeschedigt beleiben. Empfelhen wir ew und wellen ernstleich, daz ir ew mit wëgen, czeug, harnasch und allen andern notdurften zûrichttet, und of- fentleich lasset berüffen, daz sich yedermann darnach schikt, wenn wir oder unser anwelt ew schreiben oder empieten, daz ir dann an alles vercziehen berait und aufseit, und ew an die gemerkh des lands ze Osterreich, als man ew wirdet zuerkennen geben, füget, damit wir Unsern veinten widersteen und Unsere land unbeschedigt behalten mägen, und getrawn ew wol, daz Ir darin kein vercziehen tût. Daran tût ir genczleich unser maynung und wellen, das gen ew in sundern gnaden erkennen. Geben ze Znoym, an Eritag in den Phingstveirtagen. Anno etc. 84
Strana 85
Tricesimo octavo, Unsrer Reiche, des Römischen und ze Ungern etc. im ersten jahr under Unserm insigl, das wir in Osterreich geprauchen“. Jinou rukou: „Com(missio) propria d(omini) r(egis) in cons(ilio). In dorso: „Den Erbern Weisen Unsern lieben getrewn, dem Burgermaister, dem Richter, dem Rate, und den Burgern gemeincleich ze Wienn. „Alberti befelch, das sich jederman gegen die ankomende Pohlen auf(machen) solle, umb auf erforderndt Nothfall in das Feldt rücken zu können. 1438“. Nr. 58 a K 7 A (přetrženo). „Wr. Archiv 25“, 1438. 59. Albrecht rakouský oznamuje, že se dohodl s pány a městy českými a že na zítří vtrhne do Čech, o něž usilují Poláci na žádost některých českých pánů. Naři- zuje Vídni pohotovost. Červen, 9., 1438, Jihlava. Měst. arch. víd. List. č. 2647. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer kunig, zu allen zeiten Merer des Reichs, ze Hungern, Dalmacien und Croacien etc. kunig, erwelter kunig zu Behem, Herczog ze Osterreich und markgraf ze Merhern etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Wir lassen ew wissen, daz wir mit den herren, lantleuten und steten von Behem, die yecz hie sind überainkomen sein, Uns auf morgen hie zu erheben und mit in gen Prag zu ziehen, damit wir auf sant Johannstag ze Sumwenden*) schierstkunftigen daselbe ze Prag zu dem kunigreich zu Behem gekrönet werden. Zu derselben unserr krönung die lantschafft in Behem gevordert ist. Nu köment Uns stetleich gewilz wor- nung, wie sich der kunig von Polan nach anweisung ettleicher Behem hab zugerichtt und mit seiner macht heraus von Krakaw zehen meil geczogen hab und main in das kunigreich Behem zu ziehen und Uns und unser liebe ge- maheln an unser gerechtigkait, die wir darezu haben, wider got und allen ge- limphen ze irren und anzegreiffen, des wir Uns doch mit hilff des almechtigen gots widerseczen und das underkomen wellen, so wir pest kunnen und mügen. Emphelhen wir ew, begern und wellen gar ernstleich, daz Ir mit volkh, so Ir des maist aufbringen mügt wol geezewgt und zugerichtt mit harnasch, wegen und andern notdurften, wenn wir oder unser anwelt ew empieten, dann un- sic! 86
Tricesimo octavo, Unsrer Reiche, des Römischen und ze Ungern etc. im ersten jahr under Unserm insigl, das wir in Osterreich geprauchen“. Jinou rukou: „Com(missio) propria d(omini) r(egis) in cons(ilio). In dorso: „Den Erbern Weisen Unsern lieben getrewn, dem Burgermaister, dem Richter, dem Rate, und den Burgern gemeincleich ze Wienn. „Alberti befelch, das sich jederman gegen die ankomende Pohlen auf(machen) solle, umb auf erforderndt Nothfall in das Feldt rücken zu können. 1438“. Nr. 58 a K 7 A (přetrženo). „Wr. Archiv 25“, 1438. 59. Albrecht rakouský oznamuje, že se dohodl s pány a městy českými a že na zítří vtrhne do Čech, o něž usilují Poláci na žádost některých českých pánů. Naři- zuje Vídni pohotovost. Červen, 9., 1438, Jihlava. Měst. arch. víd. List. č. 2647. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer kunig, zu allen zeiten Merer des Reichs, ze Hungern, Dalmacien und Croacien etc. kunig, erwelter kunig zu Behem, Herczog ze Osterreich und markgraf ze Merhern etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Wir lassen ew wissen, daz wir mit den herren, lantleuten und steten von Behem, die yecz hie sind überainkomen sein, Uns auf morgen hie zu erheben und mit in gen Prag zu ziehen, damit wir auf sant Johannstag ze Sumwenden*) schierstkunftigen daselbe ze Prag zu dem kunigreich zu Behem gekrönet werden. Zu derselben unserr krönung die lantschafft in Behem gevordert ist. Nu köment Uns stetleich gewilz wor- nung, wie sich der kunig von Polan nach anweisung ettleicher Behem hab zugerichtt und mit seiner macht heraus von Krakaw zehen meil geczogen hab und main in das kunigreich Behem zu ziehen und Uns und unser liebe ge- maheln an unser gerechtigkait, die wir darezu haben, wider got und allen ge- limphen ze irren und anzegreiffen, des wir Uns doch mit hilff des almechtigen gots widerseczen und das underkomen wellen, so wir pest kunnen und mügen. Emphelhen wir ew, begern und wellen gar ernstleich, daz Ir mit volkh, so Ir des maist aufbringen mügt wol geezewgt und zugerichtt mit harnasch, wegen und andern notdurften, wenn wir oder unser anwelt ew empieten, dann un- sic! 86
Strana 86
verezogenleich aufseyt und ew an die stat, so ew wirdet verkundet, füget dann verrer mit andern unsern lantleuten und steten, die wir auch gevordert haben, uncz an die gemerkh unsers lannds Osterreich ze ziehen und Uns wider die egem(elten) unser veind beygesteet und helffet, als wir ew des sun- der wol getrawen und als Ir des phlichtig seyt. Das wellen wir gnedigleich gen ew erkennen. Geben zu der Igla an montag vor sant Veitstag. Anno etc. tricesimo octavo Unserr Reich des Römischen und ze Hungern etc. in dem ersten Jar under unserm insigil, das wir in unserm furstentum Osterreich geprauchen. Jinou rukou: „Ad man(da)tum d(omini) R(egis) in cons(ilio). In dorso: Adresse: „Den Erbern weisen, unsern lieben getrewn, dem bur- germaister, dem richter und dem rat und den burgern zu Wienn. „Wr. Archiv 26", 1438. „No 58. b." 60. Albrecht rakouský popisuje příznivé přijetí v Něm. Brodě, Čáslavi, Kouřimi a Praze, kde mu chtějí zítra holdovati. Páni se usnesli obeslati stranu polskou a korunovati ho dne 29. června. Červen, 14., 1438, Praha. Měst. arch. víd. List. č. 2649. „Albrecht, von gots gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, und ze Ungern, Dalmacien, Croatien etc. künig, erwelter künig ze Behem, herezog ze Osterreich, und markgraf ze Merhern etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Wir lassen ew wissen, das wir Uns an dem Eritag, nachstvergangen, zu der Igla erhebt haben und an demselben tag gen dem Deutschen Brod und an dem mittichen darnach gen Czaslaws kö- men sein, da der Sokol phleger, der richter, der rat und die ganz gemain daselbs, alspald nach unser zûkumfft zu Uns kamen, und gaben Uns zu er- kennen wie si die wal, so wir zum Behmischen künig erwelt wern, mit gros- sen freuden gehört, und aufgenomen hietten und darumb got dem Allmech- tigen fleissicleich dankhten und antwürrten, Uns all slüssl, die zu derselben stat gehörent, mit ganczer gehorsam und undertenikeit. Und da wir darnach an dem phincztag auswendig der stat Gurin fürczahen, leuttet man all glokhen und der richtter, der rat, und die gancz gemain daselbs antwürtten Uns auf 86
verezogenleich aufseyt und ew an die stat, so ew wirdet verkundet, füget dann verrer mit andern unsern lantleuten und steten, die wir auch gevordert haben, uncz an die gemerkh unsers lannds Osterreich ze ziehen und Uns wider die egem(elten) unser veind beygesteet und helffet, als wir ew des sun- der wol getrawen und als Ir des phlichtig seyt. Das wellen wir gnedigleich gen ew erkennen. Geben zu der Igla an montag vor sant Veitstag. Anno etc. tricesimo octavo Unserr Reich des Römischen und ze Hungern etc. in dem ersten Jar under unserm insigil, das wir in unserm furstentum Osterreich geprauchen. Jinou rukou: „Ad man(da)tum d(omini) R(egis) in cons(ilio). In dorso: Adresse: „Den Erbern weisen, unsern lieben getrewn, dem bur- germaister, dem richter und dem rat und den burgern zu Wienn. „Wr. Archiv 26", 1438. „No 58. b." 60. Albrecht rakouský popisuje příznivé přijetí v Něm. Brodě, Čáslavi, Kouřimi a Praze, kde mu chtějí zítra holdovati. Páni se usnesli obeslati stranu polskou a korunovati ho dne 29. června. Červen, 14., 1438, Praha. Měst. arch. víd. List. č. 2649. „Albrecht, von gots gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, und ze Ungern, Dalmacien, Croatien etc. künig, erwelter künig ze Behem, herezog ze Osterreich, und markgraf ze Merhern etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Wir lassen ew wissen, das wir Uns an dem Eritag, nachstvergangen, zu der Igla erhebt haben und an demselben tag gen dem Deutschen Brod und an dem mittichen darnach gen Czaslaws kö- men sein, da der Sokol phleger, der richter, der rat und die ganz gemain daselbs, alspald nach unser zûkumfft zu Uns kamen, und gaben Uns zu er- kennen wie si die wal, so wir zum Behmischen künig erwelt wern, mit gros- sen freuden gehört, und aufgenomen hietten und darumb got dem Allmech- tigen fleissicleich dankhten und antwürrten, Uns all slüssl, die zu derselben stat gehörent, mit ganczer gehorsam und undertenikeit. Und da wir darnach an dem phincztag auswendig der stat Gurin fürczahen, leuttet man all glokhen und der richtter, der rat, und die gancz gemain daselbs antwürtten Uns auf 86
Strana 87
das veld all slüssl und das sigl, derselben stat, mit ganczer gehorsam und un- dertenikeit. Desgleichen da wir kamen zu der stat das Behmischem Brod, giengen die priester, der richter, der rat, und die gemain gegen Uns aus mit der processen und emphiegen Uns löbleich mit grossen frewden und so wir hinen kamen, gaben si Uns auch zu erkennen, wie si sich der wal, so wir werenerwelt zu Beh mischen künig, vast erfrewet hietten, und got dem All- mechtigen mit allem fleilz dank sageten, und antwurtten Uns auch da all slüss. derselben stat mit aller gehorsam und undertenikeit. Dann als wir gestern an dem freytag zu Prag nahaten, riten Uns die von Prag auf ain meil, mit ainem merklichen geraisigem Czeug engegen, und so wir zu der Stat Prag kamen, giengen Uns die von der Alten, die von der Newn, und von der klain Stat, mit allen geistleichen leuten, mit allen czechen der stat, mit vil venn, und ainer grossen menig des volkhs daselbs, und mit grosser czir engegen und fürten Uns under ainem himel, mit gesang, und frologung in die stat und da wir hinen kamen, warn da auch vil ander leut aus menigern steten, des lands ze Behem, die Uns mitsampt den drein steten zu Prag wellen morgen gelubd tun, Uns als irem rechtten künig, und naturlichem hern, gehorsam und gewertig, und Uns wider unser widerwertigen beygestendig ze sein. Und sein die herrn, der von Rosemberg, der vom Newnhaus und meniger ander, die yecz hie zu Prag sein überain worden, ander herrn und stet, und die lantschafft ze Behem, die yecz nicht hie sein, zu besennden und Uns an sant Peters und sant Paulstag, der heiligen zweliffboten nachstkünftigen ze krön. Das ver- kunden wir ew, daz Ir und ander unser undertanen des ain wissen habt, und ew mit Uns erfrewet und got dem Allmechtigen lob und dankh saget. Dann als wir ew vormaln, bey dem edlen unserm lieben öhmen und getrewn, graf Johannsen von Schawnberg, unserm hofmaister und lantmarschalck, und Ulreichen dem Eyczinger, unserm hubmaister in Osterreich zugepoten haben, wie sich ettlich unser burger, ze Wienn, zu dem anlehen, so wir yecz begert haben, und darumb wir ainen yeden mit unsern brieven versorgen, nicht wel- len willigen, sunder dawider seczen, und mit ew geschaffet, daz Ir si darczu halten soltet und ew darinnen gen In also beweisen* als ew das laid wer, damit Uns das anlehen geraihet würd und der gemain nücz, den wir mit dem- selben gelt haben fürgenomen, nicht gehindert würd, verneinen wir, wie In das uncz her nicht getan habt, das Uns vast missvelt. Emphelhen wir ew aber und wellen ernstleich, daz Ir noch von unsern wegen, mit denselben unsern burgern, wenn man ew die zuerkennen geben wirt, schaffet und si darczu haltet, daz si sich zu solhem anlehen willigen, und die dem egenanten un- korigováno z „veweisen“. 87
das veld all slüssl und das sigl, derselben stat, mit ganczer gehorsam und un- dertenikeit. Desgleichen da wir kamen zu der stat das Behmischem Brod, giengen die priester, der richter, der rat, und die gemain gegen Uns aus mit der processen und emphiegen Uns löbleich mit grossen frewden und so wir hinen kamen, gaben si Uns auch zu erkennen, wie si sich der wal, so wir werenerwelt zu Beh mischen künig, vast erfrewet hietten, und got dem All- mechtigen mit allem fleilz dank sageten, und antwurtten Uns auch da all slüss. derselben stat mit aller gehorsam und undertenikeit. Dann als wir gestern an dem freytag zu Prag nahaten, riten Uns die von Prag auf ain meil, mit ainem merklichen geraisigem Czeug engegen, und so wir zu der Stat Prag kamen, giengen Uns die von der Alten, die von der Newn, und von der klain Stat, mit allen geistleichen leuten, mit allen czechen der stat, mit vil venn, und ainer grossen menig des volkhs daselbs, und mit grosser czir engegen und fürten Uns under ainem himel, mit gesang, und frologung in die stat und da wir hinen kamen, warn da auch vil ander leut aus menigern steten, des lands ze Behem, die Uns mitsampt den drein steten zu Prag wellen morgen gelubd tun, Uns als irem rechtten künig, und naturlichem hern, gehorsam und gewertig, und Uns wider unser widerwertigen beygestendig ze sein. Und sein die herrn, der von Rosemberg, der vom Newnhaus und meniger ander, die yecz hie zu Prag sein überain worden, ander herrn und stet, und die lantschafft ze Behem, die yecz nicht hie sein, zu besennden und Uns an sant Peters und sant Paulstag, der heiligen zweliffboten nachstkünftigen ze krön. Das ver- kunden wir ew, daz Ir und ander unser undertanen des ain wissen habt, und ew mit Uns erfrewet und got dem Allmechtigen lob und dankh saget. Dann als wir ew vormaln, bey dem edlen unserm lieben öhmen und getrewn, graf Johannsen von Schawnberg, unserm hofmaister und lantmarschalck, und Ulreichen dem Eyczinger, unserm hubmaister in Osterreich zugepoten haben, wie sich ettlich unser burger, ze Wienn, zu dem anlehen, so wir yecz begert haben, und darumb wir ainen yeden mit unsern brieven versorgen, nicht wel- len willigen, sunder dawider seczen, und mit ew geschaffet, daz Ir si darczu halten soltet und ew darinnen gen In also beweisen* als ew das laid wer, damit Uns das anlehen geraihet würd und der gemain nücz, den wir mit dem- selben gelt haben fürgenomen, nicht gehindert würd, verneinen wir, wie In das uncz her nicht getan habt, das Uns vast missvelt. Emphelhen wir ew aber und wellen ernstleich, daz Ir noch von unsern wegen, mit denselben unsern burgern, wenn man ew die zuerkennen geben wirt, schaffet und si darczu haltet, daz si sich zu solhem anlehen willigen, und die dem egenanten un- korigováno z „veweisen“. 87
Strana 88
serm hubmaister zu unsern handen fürderleich, und an alle widerred und vercziehen ausrichtten und beczalen, damit der gemain nücz, den wir damit mainen ze fürdern, nicht gehindert werde, und daz Ir ew also darinen mit ernst erczaiget, daz solich ungehorsam zu raihung desselben anlehens gepracht werden, damit si sich von unserm willen und ew allen nicht insunderhait seczen und hinfür solich ungehorsam understanden wer, und nicht mer ge- schech und daz wir mügen versteen, daz ew das ain missvallen sey. Daran tût Ir genezleich unser maynung. Geben zu Prag an samstag vor sant Veitstag. Anno etc. Tricesimo octavo Unserr Reich, des Römischen und ze Ungern etc. im ersten jar under unserm secret. Jinou rukou: „Com(missio) propria d(omi)ni R(egis)." Jinou rukou: Hans Angervelder, Hainreich Prawn, Kramhofer, Wolfhart von Puseul, Hans Glaser Haiden et Fliehenaschen ex parte Caspar, ledrer, kinder. In dorso: Adressa: „Den erbern weisen, unsern lieben getrewn, dem bur- germaister, dem richter, und dem rat ze Wienn. Jinou rukou: „Alberti schreiben an die statt Wienn, in welchem er die krönung in Böheim notificirtt und zugleich dem einzug in Prag beschreibet. 1438. N. 61 K. 4 A. (přetrženo). „Wr. Archiv 30“, 1438. „Stephan Newnhofer, Hans Pirpawncer, Hartman Tanawer, Sambs, Rueland laubenherr, 61. Albrecht oznamuje vídeňským, že Poláci jsou již na Moravě, odkudž potáhnou do Rakous. Nechť se bezodkladně vypraví do Lávy, kde se soustředují jeho vojska. Cerven, 3o., 1438, Praha. Měst. archiv. víd. Listina č. 2654. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer Künig, zu allen zeiten merer des 88
serm hubmaister zu unsern handen fürderleich, und an alle widerred und vercziehen ausrichtten und beczalen, damit der gemain nücz, den wir damit mainen ze fürdern, nicht gehindert werde, und daz Ir ew also darinen mit ernst erczaiget, daz solich ungehorsam zu raihung desselben anlehens gepracht werden, damit si sich von unserm willen und ew allen nicht insunderhait seczen und hinfür solich ungehorsam understanden wer, und nicht mer ge- schech und daz wir mügen versteen, daz ew das ain missvallen sey. Daran tût Ir genezleich unser maynung. Geben zu Prag an samstag vor sant Veitstag. Anno etc. Tricesimo octavo Unserr Reich, des Römischen und ze Ungern etc. im ersten jar under unserm secret. Jinou rukou: „Com(missio) propria d(omi)ni R(egis)." Jinou rukou: Hans Angervelder, Hainreich Prawn, Kramhofer, Wolfhart von Puseul, Hans Glaser Haiden et Fliehenaschen ex parte Caspar, ledrer, kinder. In dorso: Adressa: „Den erbern weisen, unsern lieben getrewn, dem bur- germaister, dem richter, und dem rat ze Wienn. Jinou rukou: „Alberti schreiben an die statt Wienn, in welchem er die krönung in Böheim notificirtt und zugleich dem einzug in Prag beschreibet. 1438. N. 61 K. 4 A. (přetrženo). „Wr. Archiv 30“, 1438. „Stephan Newnhofer, Hans Pirpawncer, Hartman Tanawer, Sambs, Rueland laubenherr, 61. Albrecht oznamuje vídeňským, že Poláci jsou již na Moravě, odkudž potáhnou do Rakous. Nechť se bezodkladně vypraví do Lávy, kde se soustředují jeho vojska. Cerven, 3o., 1438, Praha. Měst. archiv. víd. Listina č. 2654. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer Künig, zu allen zeiten merer des 88
Strana 89
Reiches, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien und Croacien etc. künig, herczog ze Osterreich etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Als wir ew vormaln geschriben und empholhen haben, ew mit wegen, harnasch, zeug und andern notdürften zü- zerichten und daz sich yederman also zûrichttet offentleich lassen berüffen und wenn wir ew wûrden empieten, an alles vercziehen, auf ze sein, und an die gemerkh Unsers furstentums Osterreich ze ziehen und ze komen: Las- sen wir ew wissen, daz Uns gewisse botschaft kömen ist, daz sich die von Polan, mit den, die sich in Unserm kunigreich ze Behem, wider Uns setzen, heraus von Polan mit ainer macht erhebt, und nu in unser land Mërhern ge- rukht haben, und mainen verrer in unsere land ze ziehen, und zu besorgen ist, daz Si gegen Uns oder villeicht in das egenant ünser fürstentum Osterreich ziehen möchten, darumb wir Uns hier, ze Behem und ze Merhern, mit Un- sern herren, rittern und knechten, steten, undertanen und andern Unsern gümern und helffern sammen, und wellen an vercziehen denselben Unsern veinten, allerpest wir mit der hilff gots vermügen, widersteen, und Uns wider si in aigner person, in ain veld fügen. Begern wir an ew aber mit allem vleiſz und wellen gar ernstleich, daz Ir an alles vercziehen, mit allen notdurften wol zügerichtt, ze rossen und ze fussen, aufseit, und ew gen Laa zu Unsern ge- trewn lieben Jörgen dem Schekhen von Wald und Erharten dem Dossen, Unserm vorstmaister, Unsern haubtleuten füget, dahin sich auch unser herren, ritter und knecht, ander stet und undertan von Osterreich fügen und da sam- men werden und Uns wider die egemelten Veind beigestendig seit, damit unser land Osterreich wird fürgesehen und nicht in merkleich scheden köme. Und getrawn ew wol, daz Ir darinn khain vercziehen tût. Daran tût Ir gënczleich unser maynung und wellen, das in sundern gnaden gen ew erkennen. Geben ze Prag an montag vor sand Ulreichstag: Anno etc. XXXVIII° Unserr Reich etc. im ersten jar under unserm secret. „Com(missio) propria D. R(egis) in cons(ilio)“. In dorso: „Den erbern weisen, Unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter und dem rate ze Wienn, und den burgern gemaincleich da- selbs. „Wr. Archiv 27“, 1438a. Přiložená cedulka (zběžným písmem psáno): „Auch verkünden wir ew, daz uns heut an mitichen, vor sand Ulrichstag, als die brief geschriben waren, unser boten, die wir in unserr veind her gehabt haben, zewissen haben getan, datz die veind nu durch Merhern gerukht haben und ye in unser land verrer ziehen mainen. Davon wir hierin, mit allen un- 89
Reiches, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien und Croacien etc. künig, herczog ze Osterreich etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Als wir ew vormaln geschriben und empholhen haben, ew mit wegen, harnasch, zeug und andern notdürften zü- zerichten und daz sich yederman also zûrichttet offentleich lassen berüffen und wenn wir ew wûrden empieten, an alles vercziehen, auf ze sein, und an die gemerkh Unsers furstentums Osterreich ze ziehen und ze komen: Las- sen wir ew wissen, daz Uns gewisse botschaft kömen ist, daz sich die von Polan, mit den, die sich in Unserm kunigreich ze Behem, wider Uns setzen, heraus von Polan mit ainer macht erhebt, und nu in unser land Mërhern ge- rukht haben, und mainen verrer in unsere land ze ziehen, und zu besorgen ist, daz Si gegen Uns oder villeicht in das egenant ünser fürstentum Osterreich ziehen möchten, darumb wir Uns hier, ze Behem und ze Merhern, mit Un- sern herren, rittern und knechten, steten, undertanen und andern Unsern gümern und helffern sammen, und wellen an vercziehen denselben Unsern veinten, allerpest wir mit der hilff gots vermügen, widersteen, und Uns wider si in aigner person, in ain veld fügen. Begern wir an ew aber mit allem vleiſz und wellen gar ernstleich, daz Ir an alles vercziehen, mit allen notdurften wol zügerichtt, ze rossen und ze fussen, aufseit, und ew gen Laa zu Unsern ge- trewn lieben Jörgen dem Schekhen von Wald und Erharten dem Dossen, Unserm vorstmaister, Unsern haubtleuten füget, dahin sich auch unser herren, ritter und knecht, ander stet und undertan von Osterreich fügen und da sam- men werden und Uns wider die egemelten Veind beigestendig seit, damit unser land Osterreich wird fürgesehen und nicht in merkleich scheden köme. Und getrawn ew wol, daz Ir darinn khain vercziehen tût. Daran tût Ir gënczleich unser maynung und wellen, das in sundern gnaden gen ew erkennen. Geben ze Prag an montag vor sand Ulreichstag: Anno etc. XXXVIII° Unserr Reich etc. im ersten jar under unserm secret. „Com(missio) propria D. R(egis) in cons(ilio)“. In dorso: „Den erbern weisen, Unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter und dem rate ze Wienn, und den burgern gemaincleich da- selbs. „Wr. Archiv 27“, 1438a. Přiložená cedulka (zběžným písmem psáno): „Auch verkünden wir ew, daz uns heut an mitichen, vor sand Ulrichstag, als die brief geschriben waren, unser boten, die wir in unserr veind her gehabt haben, zewissen haben getan, datz die veind nu durch Merhern gerukht haben und ye in unser land verrer ziehen mainen. Davon wir hierin, mit allen un- 89
Strana 90
sern undertan, gënczleich geschikht sein, ain veld angrunds ze machen, und gegen in zeziehen, und mit in zestreiten. Ist unser ernstleiche maynung, daz Ir an alles vercziehen, mit dem rossvolkh, wegen zeug und andern notdürf- ten, als zu aim streit gehört, wol zugerichtt aufseit, und ew eylund gen Laa zu Unsern haubtleuten füget und bestellet, daz das fûsvolkh auch dahin als- pald Si mügen kömen. So wellen wir ew unverczogenleich verkünden. Der veind schikhung und gelegenhait und wie Ir ew verrer halten sullet und ob Si unser land Osterreich berürn würden. So wellen wir in nachziehen aller- pest wir mügen. Und tût darinn kain vercziehen. Das mainen wir. Poznámka na zadní straně: „Wr. Archiv 27b, 1438.“ 62. Albrecht oznamuje vídeňským, že nemůže jim prominouti účast na tažení, neboť by to mělo vliv na jiné, kdož dosud neodtáhli do pole. Poroučí tedy, aby táhli k Jihlavě. Srpen, 23., 1438, před Táborem. Měst. arch. víd. List. č. 2665. „Albrecht von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien und Croatien etc. kunig, herczog ze Osterreich etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Als Ir Uns yecz verkündet habt ewr darlegen, so Ir getan, und ander geprechen und notdürft, die ew anligen, und Uns gepeten, daz wir ew wolten erlauben wider anhaim zeziehen etc. Das alles haben wir wol vernomen. Nu haben wir wol bedacht solch darlegen und notdurft, so Ir Uns erczelet habt, und wellen des hinfür gen ew ingedechtig sein. Doch haben wir ew vormaln verkündet, daz meniger fürsten hie bey uns in aigner person in dem veld sein und ettleich Ir volk geschikht habent, und daz wir noch alltag vil volks von den kurfürsten, andern fürsten, her- ren und den reichsteten, die Uns volk zûschikhen versprochen haben, wart- ten, und vernemen wie meniger, die Uns hilff und zuschub tun wellen, auf unser lantschaft von Osterreich waigern. Darumb wir besorgen, solt Ir hinder ew wider anhaim ziehen, daz die, die yecz hie bey Uns im veld sein, so Si des erindert würden, möchten ainen aufpruch machen. Und die andern, die noch nicht seien kömen, villeicht verczugen und nicht kemen, daz Uns un- 90
sern undertan, gënczleich geschikht sein, ain veld angrunds ze machen, und gegen in zeziehen, und mit in zestreiten. Ist unser ernstleiche maynung, daz Ir an alles vercziehen, mit dem rossvolkh, wegen zeug und andern notdürf- ten, als zu aim streit gehört, wol zugerichtt aufseit, und ew eylund gen Laa zu Unsern haubtleuten füget und bestellet, daz das fûsvolkh auch dahin als- pald Si mügen kömen. So wellen wir ew unverczogenleich verkünden. Der veind schikhung und gelegenhait und wie Ir ew verrer halten sullet und ob Si unser land Osterreich berürn würden. So wellen wir in nachziehen aller- pest wir mügen. Und tût darinn kain vercziehen. Das mainen wir. Poznámka na zadní straně: „Wr. Archiv 27b, 1438.“ 62. Albrecht oznamuje vídeňským, že nemůže jim prominouti účast na tažení, neboť by to mělo vliv na jiné, kdož dosud neodtáhli do pole. Poroučí tedy, aby táhli k Jihlavě. Srpen, 23., 1438, před Táborem. Měst. arch. víd. List. č. 2665. „Albrecht von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien und Croatien etc. kunig, herczog ze Osterreich etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Als Ir Uns yecz verkündet habt ewr darlegen, so Ir getan, und ander geprechen und notdürft, die ew anligen, und Uns gepeten, daz wir ew wolten erlauben wider anhaim zeziehen etc. Das alles haben wir wol vernomen. Nu haben wir wol bedacht solch darlegen und notdurft, so Ir Uns erczelet habt, und wellen des hinfür gen ew ingedechtig sein. Doch haben wir ew vormaln verkündet, daz meniger fürsten hie bey uns in aigner person in dem veld sein und ettleich Ir volk geschikht habent, und daz wir noch alltag vil volks von den kurfürsten, andern fürsten, her- ren und den reichsteten, die Uns volk zûschikhen versprochen haben, wart- ten, und vernemen wie meniger, die Uns hilff und zuschub tun wellen, auf unser lantschaft von Osterreich waigern. Darumb wir besorgen, solt Ir hinder ew wider anhaim ziehen, daz die, die yecz hie bey Uns im veld sein, so Si des erindert würden, möchten ainen aufpruch machen. Und die andern, die noch nicht seien kömen, villeicht verczugen und nicht kemen, daz Uns un- 90
Strana 91
sern landen und leuten grossen schaden und Uns merkleich hindrung bringen würd. Begern wir an ew, ermonen und bitten allerhöchst wir künnen und mügen, daz Ir solch notdürft, die der heytigen kristenhait, Uns allen, Unsern landen und leuten anligt, ansehet, und ew mitsambt Unsern hauptleuten gen der Igla und dann nach Unserm emphelhen, so wir denselben Unsern haubt- leuten zuempieten, verrer füget und Uns mitsambt den andern wider unser veind beigestendig seyt, damit wir unser land und leut solcher scheden ver- tragen würden. Und ob ew ewr mitburger mit hilff darlegen und notdurft, nicht lenger wolten fürsehen, wellen wir ew dafür fein schaffen und bestellen, damit Ir darinen fürgesehen werdet, als uncz her beschehen ist. Und habt darinen kain widerred, als wir des zu ew ain sunder getrawn und kainen zweyfel haben. Das wellen wir gen ew in sundern gnaden erkennen und nymer vergessen. Geben im veld vor dem Tabor an sand Bërtlmes abent. Anno etc. Tricesimo octavo Unserr Reiche etc. im ersten jar under unserm secret." Jinou rukou: „Com(missio) propria d. R(egis) in con(silio). In dorso: Adressa: „Den erbern weisen Unsern lieben getrwn, Hansem dem Steger, Unserm burgermaister ze Wienn, und kellermaister, und allen andern unsern burgern gemaincleich von Osterreich, die yecz ze Laa und zu Znoym sein. „Alberti schreiben an die statt Wienn, das sie die ihme zugeschikte hülff nicht zurückruffen, sondern bey ihm in feldt lassen sollen 1438." „Wr. Archiv 24, 1438." „N. 54 K 4 A“ (přetrženo). „L(itte)re d(omi)ni Regis ex p(ar)te Rays." 63. Albrecht rakouský poroučí vídeňským, aby hned táhli k Táboru, jestli ještě nevyhověli jeho předešlému rozkazu táhnouti do Jihlavy. Srpen, 29., 1438, před Táborem. Mest. archiv. víd. List. č. 2667. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien und Croacien etc. kunig, herezog ze Osterreich etc. Erbern weisen und getrewn lieben! Als wir ew vormaln geschriben, und 91
sern landen und leuten grossen schaden und Uns merkleich hindrung bringen würd. Begern wir an ew, ermonen und bitten allerhöchst wir künnen und mügen, daz Ir solch notdürft, die der heytigen kristenhait, Uns allen, Unsern landen und leuten anligt, ansehet, und ew mitsambt Unsern hauptleuten gen der Igla und dann nach Unserm emphelhen, so wir denselben Unsern haubt- leuten zuempieten, verrer füget und Uns mitsambt den andern wider unser veind beigestendig seyt, damit wir unser land und leut solcher scheden ver- tragen würden. Und ob ew ewr mitburger mit hilff darlegen und notdurft, nicht lenger wolten fürsehen, wellen wir ew dafür fein schaffen und bestellen, damit Ir darinen fürgesehen werdet, als uncz her beschehen ist. Und habt darinen kain widerred, als wir des zu ew ain sunder getrawn und kainen zweyfel haben. Das wellen wir gen ew in sundern gnaden erkennen und nymer vergessen. Geben im veld vor dem Tabor an sand Bërtlmes abent. Anno etc. Tricesimo octavo Unserr Reiche etc. im ersten jar under unserm secret." Jinou rukou: „Com(missio) propria d. R(egis) in con(silio). In dorso: Adressa: „Den erbern weisen Unsern lieben getrwn, Hansem dem Steger, Unserm burgermaister ze Wienn, und kellermaister, und allen andern unsern burgern gemaincleich von Osterreich, die yecz ze Laa und zu Znoym sein. „Alberti schreiben an die statt Wienn, das sie die ihme zugeschikte hülff nicht zurückruffen, sondern bey ihm in feldt lassen sollen 1438." „Wr. Archiv 24, 1438." „N. 54 K 4 A“ (přetrženo). „L(itte)re d(omi)ni Regis ex p(ar)te Rays." 63. Albrecht rakouský poroučí vídeňským, aby hned táhli k Táboru, jestli ještě nevyhověli jeho předešlému rozkazu táhnouti do Jihlavy. Srpen, 29., 1438, před Táborem. Mest. archiv. víd. List. č. 2667. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien und Croacien etc. kunig, herezog ze Osterreich etc. Erbern weisen und getrewn lieben! Als wir ew vormaln geschriben, und 91
Strana 92
empholhen haben, daz Ir ew mit Unsern haubtleuten, gen der Igla fügen soltet, und da verrer unserr botschaft wartten. Begern wir an ew und bitten mit sunderm vleiß, ob Ir daselbshin nicht kömen wert, daz Ir ew noch an vercziehen mit denselben Unsern Haubtleuten, dahin füget, und dann mit- sambt in fürderleich zu Uns heran, in das veld kömet und tût darinen kain vercziehen. Das wellen wir gen ew gnedicleich erkennen. Geben im veld vor dem Tabor an freitag vor sand Gilgentag. Anno etc. tricesimo octavo, Unserr Reiche etc. im ersten jar, under unserm secret. Jinou rukou: „Com(missio) d(omini) R(egis) in cons(ilio). In dorso: Adressa: „Den erbern weisen, Unsern getrewn lieben, Hansen dem Steger, Unserm burgermaister ze Wienn, Und kellermayster, Und allen. Unsern steten, und burgern Unsers fürstentums ze Osterreich, die yecz bey unsern getrewn lieben Jörgen dem Schekhen von Wald und Erharten dem Dossen, Unserm vorstmaister, Unsern haubtleuten sein." „Wr. Archiv 23, 1438." „Alberti schreiben umb einige Hülffs Völker 1438“. N. 56 K. 7 A. (Přetrženo.) 64. Albrecht propouští vídeňské s pole s ujištěním, že bude pamětliv obětí městem přinešených. Září, 13., 1438, před Táborem. Měst. arch. víd. List. č. 2669. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien, Croacien etc. künig, herezog ze Osterreich etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Als Ir nach Unserm begern und vleis- sigen gepeten Uns unser lieben getrewn Hansen den Steger, unsern burger- maister, und kellermaister, Stephann den Wirsing und ander unser burger von Wienn, mit ettlichen soldnern wider unser veind, die Uns an Unserm künigreich Behem irrung mainen ze tun, zehilff habt, geschikt, und die sich darnach, auf unser schreiben und ervordërn her In zu uns in das veld haben gefügt, darumb Ir mitsambt in, mercleich darlegung und zerung getan hat. Haben wir angesehen solch notdurft und sachen, die in und ew anligent, und 92
empholhen haben, daz Ir ew mit Unsern haubtleuten, gen der Igla fügen soltet, und da verrer unserr botschaft wartten. Begern wir an ew und bitten mit sunderm vleiß, ob Ir daselbshin nicht kömen wert, daz Ir ew noch an vercziehen mit denselben Unsern Haubtleuten, dahin füget, und dann mit- sambt in fürderleich zu Uns heran, in das veld kömet und tût darinen kain vercziehen. Das wellen wir gen ew gnedicleich erkennen. Geben im veld vor dem Tabor an freitag vor sand Gilgentag. Anno etc. tricesimo octavo, Unserr Reiche etc. im ersten jar, under unserm secret. Jinou rukou: „Com(missio) d(omini) R(egis) in cons(ilio). In dorso: Adressa: „Den erbern weisen, Unsern getrewn lieben, Hansen dem Steger, Unserm burgermaister ze Wienn, Und kellermayster, Und allen. Unsern steten, und burgern Unsers fürstentums ze Osterreich, die yecz bey unsern getrewn lieben Jörgen dem Schekhen von Wald und Erharten dem Dossen, Unserm vorstmaister, Unsern haubtleuten sein." „Wr. Archiv 23, 1438." „Alberti schreiben umb einige Hülffs Völker 1438“. N. 56 K. 7 A. (Přetrženo.) 64. Albrecht propouští vídeňské s pole s ujištěním, že bude pamětliv obětí městem přinešených. Září, 13., 1438, před Táborem. Měst. arch. víd. List. č. 2669. „Albrecht, von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien, Croacien etc. künig, herezog ze Osterreich etc. Erbern weisen und lieben getrewn! Als Ir nach Unserm begern und vleis- sigen gepeten Uns unser lieben getrewn Hansen den Steger, unsern burger- maister, und kellermaister, Stephann den Wirsing und ander unser burger von Wienn, mit ettlichen soldnern wider unser veind, die Uns an Unserm künigreich Behem irrung mainen ze tun, zehilff habt, geschikt, und die sich darnach, auf unser schreiben und ervordërn her In zu uns in das veld haben gefügt, darumb Ir mitsambt in, mercleich darlegung und zerung getan hat. Haben wir angesehen solch notdurft und sachen, die in und ew anligent, und 92
Strana 93
die Si Uns erczelet habent, und schikhen Si davon wider anhaim und ist Uns sölcher ewr güter will und hilff, zumal danknëm und ain sunder wolgeval- len, und wellen das gen ew, und In, in sundern gnaden erkennen, und nicht vergessen. Geben im veld, bey dem Tabor, an samstag nach unserr frawntag Nativitatis. Anno etc. XXXVIIIo Unserr Reiche etc. im ersten jar under unserm secret. Jinou rukou: „Com(missio) d(omini) R(egis) St(ephano) de Hohenberg refe- rent(e). In dorso: „Den erbern weisen, Unsern lieben getrewn, Niclasen underm Hymel, verweser des burgermaisterambts, dem rat, den genanten, und den burgern gemaincleich ze Wienn." „Alberti danksagungsschreiben gegen die statt Wienn von wegen der ihnen zugeschikten hülffs Völker. N. 60 K 7 A. (Přetrženo.) „Wr. Archiv 29, 1438.“ 65. Albrecht rakouský oznamuje vídeňským, kterak Poláci zpustošili Slezsko, chtě- jíce vpadnouti dále na Moravu a do Rakous. Moravani se usnesli zdvihnouti pole, pročež i on vyzval Rakušanů, by se dostavili do Lávy k určitému terminu. Neposlušné přísně potrestá. Ríjen, 29., 1438, s. 1. Měst. archiv víd. List. č. 2670. „Wir Albrecht, von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien, Croacien etc. kunig und her- czog ze Osterreich etc. Embieten den erbern weisen unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter, dem rat und den bürgern gemainiclich ze Wienn unser kunig leich gnad und alles gût. Wan Uns der kunig von Polan, und sein brûder von unsern lannden und leuten wider recht mainet ze dringen, und unsere lannd ze ubercziehen, und die mit rawb und prant zu verderben, und ze wuchsten, als er nu an manigen ennden in unserm lannd in der Slesy hat getan, und an dem zug ist, sich gen Merhern und gen Osterreich ze fügen. Dadurch unser lant leut in Merhern nu habent angehebt ain veld ze machen, so haben wir 93
die Si Uns erczelet habent, und schikhen Si davon wider anhaim und ist Uns sölcher ewr güter will und hilff, zumal danknëm und ain sunder wolgeval- len, und wellen das gen ew, und In, in sundern gnaden erkennen, und nicht vergessen. Geben im veld, bey dem Tabor, an samstag nach unserr frawntag Nativitatis. Anno etc. XXXVIIIo Unserr Reiche etc. im ersten jar under unserm secret. Jinou rukou: „Com(missio) d(omini) R(egis) St(ephano) de Hohenberg refe- rent(e). In dorso: „Den erbern weisen, Unsern lieben getrewn, Niclasen underm Hymel, verweser des burgermaisterambts, dem rat, den genanten, und den burgern gemaincleich ze Wienn." „Alberti danksagungsschreiben gegen die statt Wienn von wegen der ihnen zugeschikten hülffs Völker. N. 60 K 7 A. (Přetrženo.) „Wr. Archiv 29, 1438.“ 65. Albrecht rakouský oznamuje vídeňským, kterak Poláci zpustošili Slezsko, chtě- jíce vpadnouti dále na Moravu a do Rakous. Moravani se usnesli zdvihnouti pole, pročež i on vyzval Rakušanů, by se dostavili do Lávy k určitému terminu. Neposlušné přísně potrestá. Ríjen, 29., 1438, s. 1. Měst. archiv víd. List. č. 2670. „Wir Albrecht, von gotes gnaden Römischer künig, zu allen zeiten merer des Reichs, ze Ungern, ze Behem, Dalmacien, Croacien etc. kunig und her- czog ze Osterreich etc. Embieten den erbern weisen unsern lieben getrewn, dem burgermaister, dem richter, dem rat und den bürgern gemainiclich ze Wienn unser kunig leich gnad und alles gût. Wan Uns der kunig von Polan, und sein brûder von unsern lannden und leuten wider recht mainet ze dringen, und unsere lannd ze ubercziehen, und die mit rawb und prant zu verderben, und ze wuchsten, als er nu an manigen ennden in unserm lannd in der Slesy hat getan, und an dem zug ist, sich gen Merhern und gen Osterreich ze fügen. Dadurch unser lant leut in Merhern nu habent angehebt ain veld ze machen, so haben wir 93
Strana 94
auch Unser lieben getrewn, herren, ritter und knecht in Osterreich auf ainen benanten tag gën Laa gevordert. Davon emphelhen wir ew und wellen ernst- leich, daz Ir ew auch darezu schikhet, mit wer, harnasch und allen andern notdurften, wan ir aufgevordert werdet. Daz Ir dann an vercziehen berait, und aufseit, und an solch stet dahin man ew vordert kömet, unsern haubt- leuten gehorsam seit, und den egemelten unsern, und ewrn veinden zu wider- steen helffet, nach ewrm pesten vermugen, als wir ew des sunder wol getrawn, und als Ir Uns, ew allen, und dem lannd des schuldig seit. Das wellen wir gnëdicleich gën ew erkenen. Geschech aber, des wir doch nicht getrawn, daz ettleich widersessig, und in solhen grossen notdürften ungehorsam funden wurden, die wolten wir swerleich darumb pessern, Auch ist unser maynung,— daz Ir solch unser schreiben offentleich lasset berüffen, damit das an yeden man gelange. Geben an mitichen vor aller heyligen tag. Anno etc. tricesimo octavo. Unserr Reich, des Romischen, ze Ungern und ze Behem etc. im er- sten jar, Under unserm insigil, das wir in unserm fürstentum Osterreich ge- prauhen. Jinou rukou: „Com(missio) domi(ni) Regis U(itte)rat(orie) fact(a). In dorso: „Alberti aufbott der statt Wienn gegen die anrukende Pohlen 1438. N. 69 K. 7 A. (Přetrženo.) „Wr. Archiv 28, 1438." 66. Bedřich III. děkuje městu Brnu za poselství vypravené Pavlem z Miličína, biskupem olomouckým, a zemí za vedení Heníka ze Židlochovic a Beneše z Bos- kovic k vůli uklidnění země. Ohledně stížností na Reinprechta z Ebersdorfa sděluje, že nemůže proti němu zakročiti, jelikož jest usazen na Moravě. Necht proti němu zakročí země, on však jim rozhodně přispěje ku pomoci, v případě, že by Reinprecht vpadl do Rakous. 24. září 1440, Vídeňské Nové Město. Měst. arch. Brno. Friedrich von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des Reichs, herczog ze Osterreich, ze Steyr. Erbern, weisen vnd liebn getrewn! Als Ir vns yecz geschribn habt von der 94
auch Unser lieben getrewn, herren, ritter und knecht in Osterreich auf ainen benanten tag gën Laa gevordert. Davon emphelhen wir ew und wellen ernst- leich, daz Ir ew auch darezu schikhet, mit wer, harnasch und allen andern notdurften, wan ir aufgevordert werdet. Daz Ir dann an vercziehen berait, und aufseit, und an solch stet dahin man ew vordert kömet, unsern haubt- leuten gehorsam seit, und den egemelten unsern, und ewrn veinden zu wider- steen helffet, nach ewrm pesten vermugen, als wir ew des sunder wol getrawn, und als Ir Uns, ew allen, und dem lannd des schuldig seit. Das wellen wir gnëdicleich gën ew erkenen. Geschech aber, des wir doch nicht getrawn, daz ettleich widersessig, und in solhen grossen notdürften ungehorsam funden wurden, die wolten wir swerleich darumb pessern, Auch ist unser maynung,— daz Ir solch unser schreiben offentleich lasset berüffen, damit das an yeden man gelange. Geben an mitichen vor aller heyligen tag. Anno etc. tricesimo octavo. Unserr Reich, des Romischen, ze Ungern und ze Behem etc. im er- sten jar, Under unserm insigil, das wir in unserm fürstentum Osterreich ge- prauhen. Jinou rukou: „Com(missio) domi(ni) Regis U(itte)rat(orie) fact(a). In dorso: „Alberti aufbott der statt Wienn gegen die anrukende Pohlen 1438. N. 69 K. 7 A. (Přetrženo.) „Wr. Archiv 28, 1438." 66. Bedřich III. děkuje městu Brnu za poselství vypravené Pavlem z Miličína, biskupem olomouckým, a zemí za vedení Heníka ze Židlochovic a Beneše z Bos- kovic k vůli uklidnění země. Ohledně stížností na Reinprechta z Ebersdorfa sděluje, že nemůže proti němu zakročiti, jelikož jest usazen na Moravě. Necht proti němu zakročí země, on však jim rozhodně přispěje ku pomoci, v případě, že by Reinprecht vpadl do Rakous. 24. září 1440, Vídeňské Nové Město. Měst. arch. Brno. Friedrich von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des Reichs, herczog ze Osterreich, ze Steyr. Erbern, weisen vnd liebn getrewn! Als Ir vns yecz geschribn habt von der 94
Strana 95
Botschaft wegen so der erwirdig Paul Bischof zu Olomuncz vnser vnd de reichs fürst vnd lieber andechtiger vnd die lantschafft von Merhern durch die edlen vnser liebn getrewn Heniken von Selawicz vnd Beneschen von Bos- kowicz an vns getan haben vnd sunder von befridung wegen der lannd vnd wie sie vnd ir ew nu darozu schikhet vnd mainet in kurcz ain veld inezene- men vnd die beschediger in demselbn land ze straffen etc. vnd auch abschrift ettlicher absagebrief inbeslossen zugesant habt das alles haben wir wol ver- nomen vnd lassen ew wissen, daz wir solichen ewrn guten fürsacz gern ge- hort haben vnd gevelt vns wol, daz Ir ewrn fleiss in den sachen tut, damit In dasselb lannd in frid vnd in aynigung bringt, so main vnd wellen wir auch vns lannd hie in frid vnd gemach bringen und seczen, damit die leut in bai- den lannden wonhafft irn gewerben mit der kaufmanschaft auf den strassen treiben vnd handeln, vnd auch die gemain leut ir arbait desterpas ausgewart- ten mugen. Dann als ir vns schreibt vnd ew beklagt vber Reinprechtn von Eberstorff, verkünden wir ew, daz derselb von Eberstorff nicht vnser diener ist, vnd seidmaln er in dem egenantn land ze Merhern gesessen ist vnd solich handlung aus seinen geslozzn in demselbn land gelegen treibt vnd tut, so mag wol die lant solich angriff aus vnserm lande zu Osterr[reich] tun wir wolten das mit allern fleiss vnderkomen. Geben zu der Newnstat an Eritag von Gocz leichnamstag, Anno etc quadragesimo, vnsers Reichs im ersten jar vnder un- serm insigl, das wir in vnserm furstentumen vncz her gepraucht haben. Den erbern weisen vnser vnd des Reichs lieben getrewn, dem burgermaistr vnd dem rat ze Brün. Papírový originál se zbytky přitisknuté pečetě. 67. Vzdoropapež Felix V. žádá arcibiskupa pražského Mikuláše Jindřichova a jemu připojivšího se Křišťana z Hradce, probošta u sv. Petra v Brně, aby uvedli věřící lid v poslušnost církevní. Listopad, 6., 1440, Basilej. Archiv třeboň., Historica č. 500. Srovn. Urbánek, Poděbradský I, 657, p. 1. 96
Botschaft wegen so der erwirdig Paul Bischof zu Olomuncz vnser vnd de reichs fürst vnd lieber andechtiger vnd die lantschafft von Merhern durch die edlen vnser liebn getrewn Heniken von Selawicz vnd Beneschen von Bos- kowicz an vns getan haben vnd sunder von befridung wegen der lannd vnd wie sie vnd ir ew nu darozu schikhet vnd mainet in kurcz ain veld inezene- men vnd die beschediger in demselbn land ze straffen etc. vnd auch abschrift ettlicher absagebrief inbeslossen zugesant habt das alles haben wir wol ver- nomen vnd lassen ew wissen, daz wir solichen ewrn guten fürsacz gern ge- hort haben vnd gevelt vns wol, daz Ir ewrn fleiss in den sachen tut, damit In dasselb lannd in frid vnd in aynigung bringt, so main vnd wellen wir auch vns lannd hie in frid vnd gemach bringen und seczen, damit die leut in bai- den lannden wonhafft irn gewerben mit der kaufmanschaft auf den strassen treiben vnd handeln, vnd auch die gemain leut ir arbait desterpas ausgewart- ten mugen. Dann als ir vns schreibt vnd ew beklagt vber Reinprechtn von Eberstorff, verkünden wir ew, daz derselb von Eberstorff nicht vnser diener ist, vnd seidmaln er in dem egenantn land ze Merhern gesessen ist vnd solich handlung aus seinen geslozzn in demselbn land gelegen treibt vnd tut, so mag wol die lant solich angriff aus vnserm lande zu Osterr[reich] tun wir wolten das mit allern fleiss vnderkomen. Geben zu der Newnstat an Eritag von Gocz leichnamstag, Anno etc quadragesimo, vnsers Reichs im ersten jar vnder un- serm insigl, das wir in vnserm furstentumen vncz her gepraucht haben. Den erbern weisen vnser vnd des Reichs lieben getrewn, dem burgermaistr vnd dem rat ze Brün. Papírový originál se zbytky přitisknuté pečetě. 67. Vzdoropapež Felix V. žádá arcibiskupa pražského Mikuláše Jindřichova a jemu připojivšího se Křišťana z Hradce, probošta u sv. Petra v Brně, aby uvedli věřící lid v poslušnost církevní. Listopad, 6., 1440, Basilej. Archiv třeboň., Historica č. 500. Srovn. Urbánek, Poděbradský I, 657, p. 1. 96
Strana 96
68. Reformní statuta daná brněnským dominikánkám převorkou Kateřinou z Mühl- heimu." 1440. Zem. arch. mor. Sb. Cerroniho, II, Rkp. 280. Item, do man gezelt hat von Cristus gepurd MCCCC und darnach yn de XL jar, wart diz angemerckt von der swester Katherina von Milhayn, dy czeit priorin und was yn de V. jar. Item vermerckt, was einer priorin zugehört. Item, hernach geschribne schloss schol dye priorin schlisseln zu haben, und nyemant anders den durich ir empfelichn es. War den das es ein grosse maysterschaft, anders ordyneret. Item einer priorin gehörd zu, dass sy schol haben in ierem gewalt alles klaynhayt und silbergeschyre. Item, der schlissel zu des convends deposit. Item, der ein schlissel zu des convends pryeffen. Item, der ein schlissel zu dem gruntpuech. Item, zu dem andern so gehörd ir zu der ein pisserschlissel zu allen torren und thiern, dye in dy welt gen, und ein andre swester, dye auch ein ynnern- schlissel hab. Item, dy aussern schlissel schol swester haben, dy dye priorin und der convent darczu erwelt. Item, alle dye türlein, dye yn dye grossen hof gen und auch dye portn, türlein schol auch dye priorin dy schlüssel zu haben. Item, czu dem red- und czu den peychtvenstern, und czum dem venster, do man sich perricht in der kyrichn, item czu der obern und untern sakristen schol auch dye wirdig muetter priorin dye schluessel haben. Item, wen aber arbaytter hynnen synd, wo sich dann dye peschluessung gepuerd, dyselbn schloss aber schluesseln gehorn alle der priorin czu speren, dye schol dye czirklerin auch speren, so arbaytter hynnen synd, ob dye priorin will (1a. ). 1 Viz o tomto předmětě článek jubilejního čísla „Musea“ 1928: Neumann, Reformní sta- tuta kláštera dominikánek v Brně. 96
68. Reformní statuta daná brněnským dominikánkám převorkou Kateřinou z Mühl- heimu." 1440. Zem. arch. mor. Sb. Cerroniho, II, Rkp. 280. Item, do man gezelt hat von Cristus gepurd MCCCC und darnach yn de XL jar, wart diz angemerckt von der swester Katherina von Milhayn, dy czeit priorin und was yn de V. jar. Item vermerckt, was einer priorin zugehört. Item, hernach geschribne schloss schol dye priorin schlisseln zu haben, und nyemant anders den durich ir empfelichn es. War den das es ein grosse maysterschaft, anders ordyneret. Item einer priorin gehörd zu, dass sy schol haben in ierem gewalt alles klaynhayt und silbergeschyre. Item, der schlissel zu des convends deposit. Item, der ein schlissel zu des convends pryeffen. Item, der ein schlissel zu dem gruntpuech. Item, zu dem andern so gehörd ir zu der ein pisserschlissel zu allen torren und thiern, dye in dy welt gen, und ein andre swester, dye auch ein ynnern- schlissel hab. Item, dy aussern schlissel schol swester haben, dy dye priorin und der convent darczu erwelt. Item, alle dye türlein, dye yn dye grossen hof gen und auch dye portn, türlein schol auch dye priorin dy schlüssel zu haben. Item, czu dem red- und czu den peychtvenstern, und czum dem venster, do man sich perricht in der kyrichn, item czu der obern und untern sakristen schol auch dye wirdig muetter priorin dye schluessel haben. Item, wen aber arbaytter hynnen synd, wo sich dann dye peschluessung gepuerd, dyselbn schloss aber schluesseln gehorn alle der priorin czu speren, dye schol dye czirklerin auch speren, so arbaytter hynnen synd, ob dye priorin will (1a. ). 1 Viz o tomto předmětě článek jubilejního čísla „Musea“ 1928: Neumann, Reformní sta- tuta kláštera dominikánek v Brně. 96
Strana 97
Item vermerckt, was einer priorin zugehoerd hat. Mich unser öbrister undterweyst von der gewalt zu thuen und czu lassen. Item, wen ein swester einen prieff geschreibt, so schol sy in der muetter priorin antwarten, sy schol in sygln, und der swester nicht mehr widergeben, das sy in selber antwart, sunder dye priorin schol yn selber antwarten. Item, kayn priorin hat gewalt, das sy anders mueg hayssen, singen, noch lesen, den dye ding, dy der orden und dye rechtpuecher ausweyssn. Item, sy mag aber czu czeyten wol hayssen ein mess, dye drei lecczn het singen semiduplex, oder duplex, so es sey guet. Item, sy mag auch wol ein schuldige mess in ein andre verkern, wen sach und not dopey ist, als von dem heiligen Geist, oder von schoen, hochgelobten junckfraw Maria, der erwirdign Muetter Gocz, oder von den lieben Hey- ligen. Item, wen es dye priorin guet dunckt, so mag sy auch wol hayssen kuer- czer und lenger, frwer oder spotter singen, so sach dopey ist. Item, ein priorin hat nit gewalt zu dispensyren über das sweygen, (s)pre- chen, das über tisch geschieht, an sunders vrlab und gewalt des öbristen. Item, dy priorin mag wol yn der kreuzwochen, an dem montag, erichtag den gar kranken erlauben fleysch zu essen. Item, sy mag auch wol am samstag einer todsiechen swester erlauben ein gestossens huendlin suepplein und fleysch und prye, und am freytag von ayren. Item, ein priorin mag auch wol an einem panfasttag einer kranken swester wol erlauben czu essen czwaymal und von schmalz und von ayren (1b), so sy anders nit mag essen. Item, yn dem advent mag der convent wol ezu collacio prot und piern essen, doch mit also vil, als in der regel fasten. Item, uber jar am freytag und an allen panfasten schol der convent czu collacion nit prot noch obs essen an sunders vrlab und zu solichem stucken mag ein priorin gewalt haben ezu erlauben. Item, wen ein subpriorin geseczt wirt, so mag dye priorin wol alles gewalt verleichen, den sy hat den allein, etliche stuck scholl sy in yre gewalt pehalten. Es war den, das sy kranck war, so mag sie der supriorin auch den gewalt geben. Dysse stuck pehelt ir ein priorin selber. Item, dye prieff aufschreiben vnd sendten vnd dye gesanten vorlesen vnd sy dy antwartten. 97
Item vermerckt, was einer priorin zugehoerd hat. Mich unser öbrister undterweyst von der gewalt zu thuen und czu lassen. Item, wen ein swester einen prieff geschreibt, so schol sy in der muetter priorin antwarten, sy schol in sygln, und der swester nicht mehr widergeben, das sy in selber antwart, sunder dye priorin schol yn selber antwarten. Item, kayn priorin hat gewalt, das sy anders mueg hayssen, singen, noch lesen, den dye ding, dy der orden und dye rechtpuecher ausweyssn. Item, sy mag aber czu czeyten wol hayssen ein mess, dye drei lecczn het singen semiduplex, oder duplex, so es sey guet. Item, sy mag auch wol ein schuldige mess in ein andre verkern, wen sach und not dopey ist, als von dem heiligen Geist, oder von schoen, hochgelobten junckfraw Maria, der erwirdign Muetter Gocz, oder von den lieben Hey- ligen. Item, wen es dye priorin guet dunckt, so mag sy auch wol hayssen kuer- czer und lenger, frwer oder spotter singen, so sach dopey ist. Item, ein priorin hat nit gewalt zu dispensyren über das sweygen, (s)pre- chen, das über tisch geschieht, an sunders vrlab und gewalt des öbristen. Item, dy priorin mag wol yn der kreuzwochen, an dem montag, erichtag den gar kranken erlauben fleysch zu essen. Item, sy mag auch wol am samstag einer todsiechen swester erlauben ein gestossens huendlin suepplein und fleysch und prye, und am freytag von ayren. Item, ein priorin mag auch wol an einem panfasttag einer kranken swester wol erlauben czu essen czwaymal und von schmalz und von ayren (1b), so sy anders nit mag essen. Item, yn dem advent mag der convent wol ezu collacio prot und piern essen, doch mit also vil, als in der regel fasten. Item, uber jar am freytag und an allen panfasten schol der convent czu collacion nit prot noch obs essen an sunders vrlab und zu solichem stucken mag ein priorin gewalt haben ezu erlauben. Item, wen ein subpriorin geseczt wirt, so mag dye priorin wol alles gewalt verleichen, den sy hat den allein, etliche stuck scholl sy in yre gewalt pehalten. Es war den, das sy kranck war, so mag sie der supriorin auch den gewalt geben. Dysse stuck pehelt ir ein priorin selber. Item, dye prieff aufschreiben vnd sendten vnd dye gesanten vorlesen vnd sy dy antwartten. 97
Strana 98
Item, den swestern ym klostr auch erlauben ezu schreiben puecher. Item, was den swestern aus der welt gesant wird, was das sey, das schol yn der priorin gewalt seyn, ob sy ir das geben, oder nemen will. Item am rod vnd revenster erlauben czu reden und czu poten, wan es not- turfftig wird. Item, aderlassen, oder in kepff erczeney ezu nenen vnd fleysch czu essen. Item, leynens czu tragen, oder darauf ezu ligen und auf petten zu ligen. Item, an pannfasttag vnd freytag erlauben ezu essen, so das not ist. Item, schmalz am freytag vnd pannfasttag czu essen. Item, besunder gepet oder ander vbung czu thuen (2a). Von den toden. In dem namen Gottes. Amen. Item, dye gelerten swestern vnd layswestern, dyenit puecheln haben, schoel- len petten „Miserere mei deus“, vnd andersdings alsy kynnen vnd moegen yn doz not ayner swester. Desgelaichen yn der commendacio vnd begrebnuss dye gestarben swester anczvlegen stett czu den swestern an gefar gemanglich, weliche dye priorin heyst. Item, weltlichen lewten, so dy beydem kloster des ordns ligen, es sey in der kyrichen, oder freytthoff, ist man von ordens geschrifft nit schuldig, sun- der oder gemaynes weyss, anders dan dy priorin ordynyert, vnd hayst noch wird vnd verdyennen solichen personen vnd begir vnd pittens der frewnt- schaft oder geschefft der gestarben, dye soliche pegrebnuss hat gewellt. Item, wan sich pegibt wal der pegrebnuss, das sey in dem kyrichhoff, oder freytthof, so megen alle, dy dye di leych beleytten freunt vnd frembd an foricht des pans yn gen vnd gelassen werden, doch gesundert, vnd obgeschay- den von den swestern. Item, es muegen eingelassen werden freunt vnd guette gynner, czu czeytten auf den kor mit fuersichtiger bewarung vnd fuersechn des schadens, mit gegen wirdigkait des peychtvatters vnd einer oder II der tapffristen pryder, vnd doch ye selsamer, ye pesser. Item, wan eyner swester mag vergynt werden fleysch ezu essen yn dem advent, schtet yn der priorin erkantniss vnd vrthayl nach groess vnd manig feltigkeit der krankhayt vnd geschick der swestern natur vnd gewanhayt vnd vermegen, wan den siechn ist kayn gesecz. Item, ein priorin, als ein prior mag sicher vergynnen schmalcz an dem freytagen, vnd in dem advent, ja auch an dem panfasttagen uber jar czu essen den syechen vnd auch den dye sy vermerekt vngeschickt (2b) vnd vnver- muegunt. 98
Item, den swestern ym klostr auch erlauben ezu schreiben puecher. Item, was den swestern aus der welt gesant wird, was das sey, das schol yn der priorin gewalt seyn, ob sy ir das geben, oder nemen will. Item am rod vnd revenster erlauben czu reden und czu poten, wan es not- turfftig wird. Item, aderlassen, oder in kepff erczeney ezu nenen vnd fleysch czu essen. Item, leynens czu tragen, oder darauf ezu ligen und auf petten zu ligen. Item, an pannfasttag vnd freytag erlauben ezu essen, so das not ist. Item, schmalz am freytag vnd pannfasttag czu essen. Item, besunder gepet oder ander vbung czu thuen (2a). Von den toden. In dem namen Gottes. Amen. Item, dye gelerten swestern vnd layswestern, dyenit puecheln haben, schoel- len petten „Miserere mei deus“, vnd andersdings alsy kynnen vnd moegen yn doz not ayner swester. Desgelaichen yn der commendacio vnd begrebnuss dye gestarben swester anczvlegen stett czu den swestern an gefar gemanglich, weliche dye priorin heyst. Item, weltlichen lewten, so dy beydem kloster des ordns ligen, es sey in der kyrichen, oder freytthoff, ist man von ordens geschrifft nit schuldig, sun- der oder gemaynes weyss, anders dan dy priorin ordynyert, vnd hayst noch wird vnd verdyennen solichen personen vnd begir vnd pittens der frewnt- schaft oder geschefft der gestarben, dye soliche pegrebnuss hat gewellt. Item, wan sich pegibt wal der pegrebnuss, das sey in dem kyrichhoff, oder freytthof, so megen alle, dy dye di leych beleytten freunt vnd frembd an foricht des pans yn gen vnd gelassen werden, doch gesundert, vnd obgeschay- den von den swestern. Item, es muegen eingelassen werden freunt vnd guette gynner, czu czeytten auf den kor mit fuersichtiger bewarung vnd fuersechn des schadens, mit gegen wirdigkait des peychtvatters vnd einer oder II der tapffristen pryder, vnd doch ye selsamer, ye pesser. Item, wan eyner swester mag vergynt werden fleysch ezu essen yn dem advent, schtet yn der priorin erkantniss vnd vrthayl nach groess vnd manig feltigkeit der krankhayt vnd geschick der swestern natur vnd gewanhayt vnd vermegen, wan den siechn ist kayn gesecz. Item, ein priorin, als ein prior mag sicher vergynnen schmalcz an dem freytagen, vnd in dem advent, ja auch an dem panfasttagen uber jar czu essen den syechen vnd auch den dye sy vermerekt vngeschickt (2b) vnd vnver- muegunt. 98
Strana 99
Item, den todkrancken swestern, oder dye soelich krancken, dy an foricht ires lebens nit muegen aufgehalten, vnd widerpracht werden, oder dye nit anders myessen, megen dan fleysch gestassens oder ander weyss, wie das yn sy mag pracht werden vnd fleyschsuppen vnd ezu voran, so das dy arczt roten, dye megen das wol essen, vnd schol yn das geben werden, nach dem pesten vnd schaffen vnd verguennen, den dy seliche kranckhayt haben, als ist der steyn vnd dergeleich, welicheray ander kranckhayt ist alleczeyt eine pflich- tig von den, dye do vor sind kayn czeyt ausgenommen; ya auch antlastag, karfreytag, vnd der hochwirdig frolich ostertag, der vrstend vnssers lieben herrn Jhesu Cristi, vnd weliche gross, heylige tag, pey tag vnd pey nacht, vor vnd vnter, vnd mess auch mit versaümbnuss alles goczdienstes vmb hilff vnd drost der krancken. Wen was den geschiecht, ist dem geschehen, des der tag ist vnd fest ist. Das ist Gott selber geschechen vnd ist im auch loeblicher offer, dan den dienst Gocz haymsuchen vnd dye krancken swester verlassen vnd versaumen, vnd mag seliche versawmbnuss an gar schware suendt nit ge- schechen, wie heylig der soelich tag, oder fest ist ezu allen czeytten des jars. Item, dy priorin mag augenarleich dispensyeren mit den notturftigen ple- den vnd siechen, ia auch mit den czarten swestern, das sy in dem dormidorio ligen auff petten vnd leynen. Item, ob ein priorin schoel die rathswestern fragen von einem yeglichen ampt, oder andern sachen vmb etlicher sachen willen, sind dye rathmütter czu czeytten vnd sunder czu fragen: Am ersten: Get dye sach eine ratswester an vnd laut wider seyn? Czu den andern ist ein rathswester ein mercklich ampt czu empfechen czuvor, do merckleich er an stett vnd vertrauen vor andern. Item, czu dritten, het ein ratswester yn dem convent, vnd eine war rat- swester vnd dye ausserhalb des rath war in etwe straflich czu nueczen yn amptern darin dye ander ir swester villeicht pedunckt yn (3a) peden, oder der aus dem rath smach czu widergen vnd dergeleich sachen, dye ezu vnfrid moechten gedeychen. Item, der peychtinger hat mit gewalt von kaynem grossen pann czu ent- pinten, nuer das wird ym empfolichen von dem öbristen. Es ist auch kayn swester leichtiglich vnd vmb gerings ding pannig ezu vertheilen, wan do ver- felt kayn mensch dem pann dan vmb dot sündigt fraffel als sant Thomas spricht, so er aber gewalt hat von soelichen pann czu entpinten, denoch so ist nit von not, das er darumb ynge in fast offenwaren fraffel, vnd all ezu grossen dros, vnd genueg ist, das er dye swester an dem peychtvenster davon enpint wo im nit offen wissen, vmb ein swesteryn gachayt vnpetracht silber- 99
Item, den todkrancken swestern, oder dye soelich krancken, dy an foricht ires lebens nit muegen aufgehalten, vnd widerpracht werden, oder dye nit anders myessen, megen dan fleysch gestassens oder ander weyss, wie das yn sy mag pracht werden vnd fleyschsuppen vnd ezu voran, so das dy arczt roten, dye megen das wol essen, vnd schol yn das geben werden, nach dem pesten vnd schaffen vnd verguennen, den dy seliche kranckhayt haben, als ist der steyn vnd dergeleich, welicheray ander kranckhayt ist alleczeyt eine pflich- tig von den, dye do vor sind kayn czeyt ausgenommen; ya auch antlastag, karfreytag, vnd der hochwirdig frolich ostertag, der vrstend vnssers lieben herrn Jhesu Cristi, vnd weliche gross, heylige tag, pey tag vnd pey nacht, vor vnd vnter, vnd mess auch mit versaümbnuss alles goczdienstes vmb hilff vnd drost der krancken. Wen was den geschiecht, ist dem geschehen, des der tag ist vnd fest ist. Das ist Gott selber geschechen vnd ist im auch loeblicher offer, dan den dienst Gocz haymsuchen vnd dye krancken swester verlassen vnd versaumen, vnd mag seliche versawmbnuss an gar schware suendt nit ge- schechen, wie heylig der soelich tag, oder fest ist ezu allen czeytten des jars. Item, dy priorin mag augenarleich dispensyeren mit den notturftigen ple- den vnd siechen, ia auch mit den czarten swestern, das sy in dem dormidorio ligen auff petten vnd leynen. Item, ob ein priorin schoel die rathswestern fragen von einem yeglichen ampt, oder andern sachen vmb etlicher sachen willen, sind dye rathmütter czu czeytten vnd sunder czu fragen: Am ersten: Get dye sach eine ratswester an vnd laut wider seyn? Czu den andern ist ein rathswester ein mercklich ampt czu empfechen czuvor, do merckleich er an stett vnd vertrauen vor andern. Item, czu dritten, het ein ratswester yn dem convent, vnd eine war rat- swester vnd dye ausserhalb des rath war in etwe straflich czu nueczen yn amptern darin dye ander ir swester villeicht pedunckt yn (3a) peden, oder der aus dem rath smach czu widergen vnd dergeleich sachen, dye ezu vnfrid moechten gedeychen. Item, der peychtinger hat mit gewalt von kaynem grossen pann czu ent- pinten, nuer das wird ym empfolichen von dem öbristen. Es ist auch kayn swester leichtiglich vnd vmb gerings ding pannig ezu vertheilen, wan do ver- felt kayn mensch dem pann dan vmb dot sündigt fraffel als sant Thomas spricht, so er aber gewalt hat von soelichen pann czu entpinten, denoch so ist nit von not, das er darumb ynge in fast offenwaren fraffel, vnd all ezu grossen dros, vnd genueg ist, das er dye swester an dem peychtvenster davon enpint wo im nit offen wissen, vmb ein swesteryn gachayt vnpetracht silber- 99
Strana 100
sechn hat ezuvor, so ein soeliche swester mit bedachtnuss vngern wolt ver- schulden, nach dye handt aufheben, dye swester yn etwas vngeduld gachling stossen, oder pey dem gewant etwas fuerklen oder vnpedachtigleich mit der hand etwas schlachen, do kayn dotsuendt, umb der gachen vmbpedechtigkayt ein swester sich vbersiecht, so ist guet, vmb foricht willen der swester soeliche stuck ezu peswarn ezuvor, so ein seliche leichtleich, oder gewendleych uber- siecht ober yn offentlichen stucken des czorns, des rachs vnd der vnwirdisch- kayt so eyne wissendleich wol pedacht freffleych stesset schlecht oder fast groebleich czartt oder fuergelt, vndugentleych mit laydigung der swester vnd dye soelichs fraffeln veberzeugt ist, oder selbst vergich, so schol der peycht- vatter yn gen angethan vnd dy offenwarlich vor den dy das wissent absol- vieren vnd ist nit not dye swester ezu enploessen. Item, so ein swester czu der ader gelassen hat oder erczeney genommen mit gunst, der dye vor ist, mag wol schmalcz essen den pleden ist do nit geseczt, wan dye muegen, nit allain schmalcz, ya auch fasten prechen mit vrlaub, umb gesunthayt widerpringens, wye das doch ist wagrer das gesech mit willen vnd vrlaub. (3b.) Item von den prieffen, auf zu thuen. Alle prieff, so dye gesent, werden den rotswestern, oder dem convent, von wen dye gesant sind schoellen aufgeprochen werden vor den, den prieff mit ubergeschrifft lautet, sovern dye vor ist wil argquan vnd verdechtnuss wil vertragen seyn, vnd auch klag dem maysterschaften vnd mit nichte leych- tigleych verhalten vmb vill vbel so selichs verhalten vnd haymlich, offend- lich vnd wissendleich wird. Item, am vnsers libn goczleychnambs tag, in der octaven Corporis Cristi vnd an dem achten tag yngeschlossen halt den yngang als unser her mit aller hochcziglikayt. Item, von dem heiligen öll vermerckt sant Thoman Aquino spricht: „Als offt ein betagter marsch yn doetliche chranckhayt velt vnd widerkumbt vnd aber velt vnd widerkumbt vnd so voricht ist des lebens, so mag dy heylig ölung geraicht werden, pit es der siech, oder gibt ein czaichen der bekerung, dan vor der vernufft engangnuss. Item, vermerckt: Wen der heylig Cristtag auff den freytag kuembt, oder gefelt. Wan sich der heylig Cristtag begibt vnd felt auf den freytag, als dye wolt- lichen layen megen vmb wirt des tags fleysch essen, also megt ir, von millich vnd ayr essen czuvor an yn in dem siechaus vnd das schol auch geschechen 100
sechn hat ezuvor, so ein soeliche swester mit bedachtnuss vngern wolt ver- schulden, nach dye handt aufheben, dye swester yn etwas vngeduld gachling stossen, oder pey dem gewant etwas fuerklen oder vnpedachtigleich mit der hand etwas schlachen, do kayn dotsuendt, umb der gachen vmbpedechtigkayt ein swester sich vbersiecht, so ist guet, vmb foricht willen der swester soeliche stuck ezu peswarn ezuvor, so ein seliche leichtleich, oder gewendleych uber- siecht ober yn offentlichen stucken des czorns, des rachs vnd der vnwirdisch- kayt so eyne wissendleich wol pedacht freffleych stesset schlecht oder fast groebleich czartt oder fuergelt, vndugentleych mit laydigung der swester vnd dye soelichs fraffeln veberzeugt ist, oder selbst vergich, so schol der peycht- vatter yn gen angethan vnd dy offenwarlich vor den dy das wissent absol- vieren vnd ist nit not dye swester ezu enploessen. Item, so ein swester czu der ader gelassen hat oder erczeney genommen mit gunst, der dye vor ist, mag wol schmalcz essen den pleden ist do nit geseczt, wan dye muegen, nit allain schmalcz, ya auch fasten prechen mit vrlaub, umb gesunthayt widerpringens, wye das doch ist wagrer das gesech mit willen vnd vrlaub. (3b.) Item von den prieffen, auf zu thuen. Alle prieff, so dye gesent, werden den rotswestern, oder dem convent, von wen dye gesant sind schoellen aufgeprochen werden vor den, den prieff mit ubergeschrifft lautet, sovern dye vor ist wil argquan vnd verdechtnuss wil vertragen seyn, vnd auch klag dem maysterschaften vnd mit nichte leych- tigleych verhalten vmb vill vbel so selichs verhalten vnd haymlich, offend- lich vnd wissendleich wird. Item, am vnsers libn goczleychnambs tag, in der octaven Corporis Cristi vnd an dem achten tag yngeschlossen halt den yngang als unser her mit aller hochcziglikayt. Item, von dem heiligen öll vermerckt sant Thoman Aquino spricht: „Als offt ein betagter marsch yn doetliche chranckhayt velt vnd widerkumbt vnd aber velt vnd widerkumbt vnd so voricht ist des lebens, so mag dy heylig ölung geraicht werden, pit es der siech, oder gibt ein czaichen der bekerung, dan vor der vernufft engangnuss. Item, vermerckt: Wen der heylig Cristtag auff den freytag kuembt, oder gefelt. Wan sich der heylig Cristtag begibt vnd felt auf den freytag, als dye wolt- lichen layen megen vmb wirt des tags fleysch essen, also megt ir, von millich vnd ayr essen czuvor an yn in dem siechaus vnd das schol auch geschechen 100
Strana 101
mit vrlaub, der dye vor ist vmb wirdigkait des tags, yedoch vil leblicher ist czu halten dye statuten vnd sich lassen genuegen an chmalcz vnd eynem vischstuck dult, dy das vermegen. Das hochwirdig sakrament czu vernewen yn dem chor ist genueg nach den nachsten X wochen, aber nach dem allerlengisten alle goldfasten wan vnder- schadenleich peleibt lenger das sakrament frisch yn dem huelczen, dan yn dem gemeyer, wen do ist feuechtigkait mer dan in dem huelczen. (4a) Von schmalcz czu essen an den freytagen yn der österlichen czeyt vnd czwischen weynacht vnd liechtmess erlaub ich also, das dye swestern an se- lichen tagen yede sprech fuenff „Pater noster“ vnd V „Ave Maria“ vnd ein „Credo in deum", dem leyden Cristi. (Von der Klosterschule.) Item, vermerckt, wen wir junge kynder weltliche eynnemen in das kloster, so schollen sy auff petten ligen, leynens an tragen vnd fleysch essen vnd des- geleich, als kyndern czuherd pis sy czu XIII jaren kuemen. Aber merckt: Wen wir ein weltliche enpfachen, oder aufnemen, vnd wen sy yn das kloster einget, so get dye priorin, suppriorin vnd ezwo der eltisten swestern vnd nemen dye tochter, vnd fueren sy yn den chor, sy sey ezu dem chor, oder ein layn- swester, so schol man sy etliche czeyt yn dem weltlichen gewant wol ver- suechen. (Vom Noviziat.) Item, dy priorin schol dye weltlich der maysterin enpfelichen, vnd dy schol sy fleyssiglich lernen vnd mit allen dingen warnemen, vnd ir sitten der priorin gancz ozu erkennen geben. Auch schol dye maysterin dye weltlichen junckfrauen lernen vnd halten czu allen dingen, dye dem orden czugehoeren vnd in capidel halten vnd gar guetlich mit yn vmbgen. Ist es eyn layswester, so befilicht man sy eyner layswester vnd dye suppriorin vnd layswester schol- len auch ir sitten vnd geprechen der wirdigen muetter priorin sagen. Item, dye weltlichen gen nit czu capidl, den sy haben des heylygen ordens gewant an aber czu der mandat vnd in dye hochen capidel muegen sy wol gen vnd mantel süll haben. (Von der Bekleidung.) Item, wen dye weltlichen junckfrauen das ordensgewant wellen enpfachen, so schol dy priorin vor der rothmuetter willen vnd auch des convents willen erfaren, so schol dye maysterin das kynd fleyssiglich vnterweysen, das sy 101
mit vrlaub, der dye vor ist vmb wirdigkait des tags, yedoch vil leblicher ist czu halten dye statuten vnd sich lassen genuegen an chmalcz vnd eynem vischstuck dult, dy das vermegen. Das hochwirdig sakrament czu vernewen yn dem chor ist genueg nach den nachsten X wochen, aber nach dem allerlengisten alle goldfasten wan vnder- schadenleich peleibt lenger das sakrament frisch yn dem huelczen, dan yn dem gemeyer, wen do ist feuechtigkait mer dan in dem huelczen. (4a) Von schmalcz czu essen an den freytagen yn der österlichen czeyt vnd czwischen weynacht vnd liechtmess erlaub ich also, das dye swestern an se- lichen tagen yede sprech fuenff „Pater noster“ vnd V „Ave Maria“ vnd ein „Credo in deum", dem leyden Cristi. (Von der Klosterschule.) Item, vermerckt, wen wir junge kynder weltliche eynnemen in das kloster, so schollen sy auff petten ligen, leynens an tragen vnd fleysch essen vnd des- geleich, als kyndern czuherd pis sy czu XIII jaren kuemen. Aber merckt: Wen wir ein weltliche enpfachen, oder aufnemen, vnd wen sy yn das kloster einget, so get dye priorin, suppriorin vnd ezwo der eltisten swestern vnd nemen dye tochter, vnd fueren sy yn den chor, sy sey ezu dem chor, oder ein layn- swester, so schol man sy etliche czeyt yn dem weltlichen gewant wol ver- suechen. (Vom Noviziat.) Item, dy priorin schol dye weltlich der maysterin enpfelichen, vnd dy schol sy fleyssiglich lernen vnd mit allen dingen warnemen, vnd ir sitten der priorin gancz ozu erkennen geben. Auch schol dye maysterin dye weltlichen junckfrauen lernen vnd halten czu allen dingen, dye dem orden czugehoeren vnd in capidel halten vnd gar guetlich mit yn vmbgen. Ist es eyn layswester, so befilicht man sy eyner layswester vnd dye suppriorin vnd layswester schol- len auch ir sitten vnd geprechen der wirdigen muetter priorin sagen. Item, dye weltlichen gen nit czu capidl, den sy haben des heylygen ordens gewant an aber czu der mandat vnd in dye hochen capidel muegen sy wol gen vnd mantel süll haben. (Von der Bekleidung.) Item, wen dye weltlichen junckfrauen das ordensgewant wellen enpfachen, so schol dy priorin vor der rothmuetter willen vnd auch des convents willen erfaren, so schol dye maysterin das kynd fleyssiglich vnterweysen, das sy 101
Strana 102
dye ratmuetter vnd alle geweyllte swestern pit durich gocz willen vmb den heylygen orden. Vnd wil man sy anlegen, so schol in dye priorin fuer alle ding erczellen vnd vorsagen, dy sy den halten schol, vnd man schol auch got dem herrn an der predig fuer sy pitten. (4b). Item, man mag dye prawt wol in guetten gewant yn der kyrichn mess vnd predig lassen hoeren. Item, dye prawt schol tragen ein schoene prinunde kercze mit einem guld- lein fingerlein vnd ein grüens kranczel schol sy hynwerffen, wan sy herein wil gen vnd darczu sprechen dise wort: „Als ich hewt das kranczlein hyn- wirff, also gib ich hewt auff alle dyse welt. Se hin, welt, deinen lohn, herz, almechtiger got, gib mir dofuer dye hymlisch kron. Item, das ordensgewant schol yn dem capidl ligen vnd dye priorin schol nach der wandlung mit der capidlgelocken III czeichen lewtten. Item, wen dye mess aus ist, so macht dye prawt venig vnd der priester hebt an „Veni sancte“, vnd wen das „Veni sancte“ aus ist, so spricht der priester „Et ne nos“ V „Emitte“, oracio „Deus, qui corda“, vnd wen er spricht „Per Cristum“, so hebt dy prawt an das „Regnum mundi“ vnd der convent voll- meer den respons. Darnach heb(t) dye prawt an vnd sing(t) „Eructavit“ vnd das „Gloria Patri“ vnd das „Regnum mundi“ wider darauff vnd der convent volfuer den respons vnd gen herab, czu der kyrichthuer, so wirff den dye prawt das kranczlein hin, so fuert dye priorin dye prawt vor den convent yn das capidlhaws vnd seczt sy an ir rechte seytten. Sind der prawt aber mer, dan eyne, so fuer dye suppriorin auch eine so sicz dy wirdig muetter priorin vnd sprech: „Benedicite" vnd der convent mit neygen sprech: „Deus“, so be- filicht dye priorin kuerczleich dye czu pefelichen synd vnd der prawt seczt sy ein „Veni creator“ auff für dye maysterin das kynd in dye mitt vnd macht venig, so spricht dye priorin: „Was suchst tu?“, so schol sy sprechen „Dy parmhercizgkayt Gocz vnd dy ewern", schol dy priorin sprechen: „Stett auff“, vnd spricht „Dy parmherczigkait Gocz vnd der swestern schol dir alle czeit mitgethaylet sein". Darnach spricht: „Priorin vnd dye swestern haben dich durich Gocz willen czu dem heyligen orden enpfangen czu versuchen ein jar, oder lenger, das ich dir yeczunder auffsecz czu versuchen alle dye ding, dy ich dir vor erczelt hab vnd erczelt ir do dy strengikayt des ordens darnach, so sprech dye priorin: „Mein liebs kynd danck dem almechtigen got, das er dich auss thawsenten erwelt hat, dye in yren suendten tot synd." Item, sy schol der IV ding darnach gefragt werden. (5a) Item, das erst: „Ob dw yemand eygen seyst? Item das ander: „Ob dw nit reyttung, oder in gelt schuld pist? 102
dye ratmuetter vnd alle geweyllte swestern pit durich gocz willen vmb den heylygen orden. Vnd wil man sy anlegen, so schol in dye priorin fuer alle ding erczellen vnd vorsagen, dy sy den halten schol, vnd man schol auch got dem herrn an der predig fuer sy pitten. (4b). Item, man mag dye prawt wol in guetten gewant yn der kyrichn mess vnd predig lassen hoeren. Item, dye prawt schol tragen ein schoene prinunde kercze mit einem guld- lein fingerlein vnd ein grüens kranczel schol sy hynwerffen, wan sy herein wil gen vnd darczu sprechen dise wort: „Als ich hewt das kranczlein hyn- wirff, also gib ich hewt auff alle dyse welt. Se hin, welt, deinen lohn, herz, almechtiger got, gib mir dofuer dye hymlisch kron. Item, das ordensgewant schol yn dem capidl ligen vnd dye priorin schol nach der wandlung mit der capidlgelocken III czeichen lewtten. Item, wen dye mess aus ist, so macht dye prawt venig vnd der priester hebt an „Veni sancte“, vnd wen das „Veni sancte“ aus ist, so spricht der priester „Et ne nos“ V „Emitte“, oracio „Deus, qui corda“, vnd wen er spricht „Per Cristum“, so hebt dy prawt an das „Regnum mundi“ vnd der convent voll- meer den respons. Darnach heb(t) dye prawt an vnd sing(t) „Eructavit“ vnd das „Gloria Patri“ vnd das „Regnum mundi“ wider darauff vnd der convent volfuer den respons vnd gen herab, czu der kyrichthuer, so wirff den dye prawt das kranczlein hin, so fuert dye priorin dye prawt vor den convent yn das capidlhaws vnd seczt sy an ir rechte seytten. Sind der prawt aber mer, dan eyne, so fuer dye suppriorin auch eine so sicz dy wirdig muetter priorin vnd sprech: „Benedicite" vnd der convent mit neygen sprech: „Deus“, so be- filicht dye priorin kuerczleich dye czu pefelichen synd vnd der prawt seczt sy ein „Veni creator“ auff für dye maysterin das kynd in dye mitt vnd macht venig, so spricht dye priorin: „Was suchst tu?“, so schol sy sprechen „Dy parmhercizgkayt Gocz vnd dy ewern", schol dy priorin sprechen: „Stett auff“, vnd spricht „Dy parmherczigkait Gocz vnd der swestern schol dir alle czeit mitgethaylet sein". Darnach spricht: „Priorin vnd dye swestern haben dich durich Gocz willen czu dem heyligen orden enpfangen czu versuchen ein jar, oder lenger, das ich dir yeczunder auffsecz czu versuchen alle dye ding, dy ich dir vor erczelt hab vnd erczelt ir do dy strengikayt des ordens darnach, so sprech dye priorin: „Mein liebs kynd danck dem almechtigen got, das er dich auss thawsenten erwelt hat, dye in yren suendten tot synd." Item, sy schol der IV ding darnach gefragt werden. (5a) Item, das erst: „Ob dw yemand eygen seyst? Item das ander: „Ob dw nit reyttung, oder in gelt schuld pist? 102
Strana 103
Item, das drit : „Ob dw einer andern geharsam werst? Item, das iiii: „Ob dw ein haymlichl, verpargne krankhait hiest, oder “ ander hyndernuss das durich es dir vnd vns ezu schwer wurd ? Item, darnach, so legt ir dye priorin fuer dye regel, konstitution, ordina- ciones vnd, das sy grossen fleyss vnd ernst hab czu allen dingen dye der ob- serfancz zugehoeren, vnd sich nit geselle(n) ezu den, dye nit lieb ezu der sperr vnd obserfancz haben. Darnach sprech dye priorin: „Kumt her vnd czewcht ir ob das weltleich gewant," vnd legt ir den weyssen rock an, vnd schneyt ir das har ob. Darnach nimbt dye priorin den schapron, vnd spricht: „Also ich leg an den schapron des noviczenjars in dem nomen Gotts Vatters, Gottes Suns vnd Gottes heyligen Geysts. Desgeleichen sprech sy auch czu dem weyl, wen sy iren auffseczt vnd sprech: „Got, der es angefangen hat, der verent es,“ vnd der convent antwart: „Amen." Vnd, so sy nu gancz angelegt ist, so vecht dye sangerin an: „Veni creator spiritus,“ so knyet der convent den ganczen vers. Darnach get der convent in chor vnd dye priorin mit der prawt czulezt, so legt sich dye prawt fuer den alter an dye venig krewezweyss, vnd dye priorin vnd alle swestern stend vor den stuellen, vncz das gesangt aus ist vnd sprech dy sengerin: „Kyrie eleison, Criste (eleison), Kyrie (eleison)." „Pater noster“, „Ave Maria“, vnder dem, so get dye priorin fuer den alter vnd yere augen gegen der prawt vnd singt mit mittler stym „Et ne nos", vnd das V : „Emitte spiritum“, „Salvum fac“, ora- cio: „Deus, qui corda“, „Pretende“, yn der styn, also czu den tagezeyten „Per Cristum“, domit spreng sy dye prawt, es sey der peychtvater do, oder nit, so spreng dye priorin dye prawt. Item, darnach fuert dye maysterin dye prawt czu der priorin vnd allen swestern vnd geben ir den kuss, vnd pit dye swestern, vnd spricht: „Meine liebe swester, ich danck ewch das ir mich habt auffgenommen yn den hey- ligen orden, ich wil gern gefelig vnd geharsam sein.“ Darnach so befilicht dy ebrist dye novicz der maysterin, das sy sey lern vnd vnterwess nach aller czücht vnd geystlichayt, was den orden angehörd, wies dan verschriben yn der konstitucion in der noviczencapidl. (5b). (Von der Ordensprofess.) Item, wen ein swester schol geharsam thuen, so helt dye priorin yn der wochencapidel, vnd dye priorin fragt ein yede swester besunder, ob sy dye novicz wellen auffnemen czu der provess vnd ein genuegen an ir haben. 103
Item, das drit : „Ob dw einer andern geharsam werst? Item, das iiii: „Ob dw ein haymlichl, verpargne krankhait hiest, oder “ ander hyndernuss das durich es dir vnd vns ezu schwer wurd ? Item, darnach, so legt ir dye priorin fuer dye regel, konstitution, ordina- ciones vnd, das sy grossen fleyss vnd ernst hab czu allen dingen dye der ob- serfancz zugehoeren, vnd sich nit geselle(n) ezu den, dye nit lieb ezu der sperr vnd obserfancz haben. Darnach sprech dye priorin: „Kumt her vnd czewcht ir ob das weltleich gewant," vnd legt ir den weyssen rock an, vnd schneyt ir das har ob. Darnach nimbt dye priorin den schapron, vnd spricht: „Also ich leg an den schapron des noviczenjars in dem nomen Gotts Vatters, Gottes Suns vnd Gottes heyligen Geysts. Desgeleichen sprech sy auch czu dem weyl, wen sy iren auffseczt vnd sprech: „Got, der es angefangen hat, der verent es,“ vnd der convent antwart: „Amen." Vnd, so sy nu gancz angelegt ist, so vecht dye sangerin an: „Veni creator spiritus,“ so knyet der convent den ganczen vers. Darnach get der convent in chor vnd dye priorin mit der prawt czulezt, so legt sich dye prawt fuer den alter an dye venig krewezweyss, vnd dye priorin vnd alle swestern stend vor den stuellen, vncz das gesangt aus ist vnd sprech dy sengerin: „Kyrie eleison, Criste (eleison), Kyrie (eleison)." „Pater noster“, „Ave Maria“, vnder dem, so get dye priorin fuer den alter vnd yere augen gegen der prawt vnd singt mit mittler stym „Et ne nos", vnd das V : „Emitte spiritum“, „Salvum fac“, ora- cio: „Deus, qui corda“, „Pretende“, yn der styn, also czu den tagezeyten „Per Cristum“, domit spreng sy dye prawt, es sey der peychtvater do, oder nit, so spreng dye priorin dye prawt. Item, darnach fuert dye maysterin dye prawt czu der priorin vnd allen swestern vnd geben ir den kuss, vnd pit dye swestern, vnd spricht: „Meine liebe swester, ich danck ewch das ir mich habt auffgenommen yn den hey- ligen orden, ich wil gern gefelig vnd geharsam sein.“ Darnach so befilicht dy ebrist dye novicz der maysterin, das sy sey lern vnd vnterwess nach aller czücht vnd geystlichayt, was den orden angehörd, wies dan verschriben yn der konstitucion in der noviczencapidl. (5b). (Von der Ordensprofess.) Item, wen ein swester schol geharsam thuen, so helt dye priorin yn der wochencapidel, vnd dye priorin fragt ein yede swester besunder, ob sy dye novicz wellen auffnemen czu der provess vnd ein genuegen an ir haben. 103
Strana 104
Desgeleichen, schol sy auch an der noviczen erforschen, ob sy des gemüeds sey, das sy sich wil geben czu der heyligen provess. Ist sy den geschicht nach dem alter vnd den syten, ist aber gesprechens, do so mag ir dye profess auff- geschoben werden. Item, an dem abent des iarlichn tags schol dye maysterin dye novicz vn- derwëyssen, das als irn willen auffgeb der priorin vnd in gegenwirdigkaytt der rotmutter mit solichen wartten: „Wirdige muetter! Ich gib hewt auff yn ewr hendt meinen aygen willen, was ich yeczunder hab, oder küenftiglich haben mecht,“ so antwart ir dye priorin dorauf was sy nucz siecht vnd sagt ir von der sperr, von der heyligen gehorsam, raynigkait vnd willigen armuet, das sy darezu lieb vnd fleyss hab. Item, an dem tag, als ein novicz geharsam schol thuen, so lewt dye priorin vnder der sexst czu dem drittn psalm III czaychn yn das capidel, vnd wen dye tagezeit auss ist vnd dye swestern yn das capidelhaws gen, so legt sich dy novicz Krewczweiss an dye venig fuer den alter, so befilicht dye priorin kuerczleich, so sy „Benedicite gesprochen hat dy stant der kristenleichn kyrichen den geystlichen vnd welt- lichen stant dye guettuer vnd alle kristgelaubige sellen. Darnach spricht prio- rin: „Lieben swestern, ir wist dye sach, warumb wir yeczunder gesambmelt sein von wegen der gegenwirdigen prawt vnd gespons vnsers lieben herrn Jhesu Cristi ob nach ewer maynung vnd willen ist, das ir sy auffnembt czu der hey— ligen profess, das megt ir mir kuerezlich ezu versten geben, vnd weliches nach ir willen ist dye moegen auffsten vnd sprechen: „ya“, oder „ney“, wie sy will. Darnach so fuert dye maysterin dye novicz yn das capidl, so macht sy venig, so schol dye priorin czu ir sprechen: „Was suechs(t) tu?“, so schol sy antworten: „Dye parmbherezigkayt gocz vnd dye ewern.“ So helt sy ir aber fuer dye geystlikayt, dye sperr, vnd dye drey wessenlichen stuck raynigkait, geharsam vnd willige armuet, ob sy sich darczu dergeben und verpinten wil? Antwart sy: „Ja“, so sprech dye priorin: „Gott, der es angefangen hat, der verpreng es auch.“ (6a) Item darnach so dye noviczn schten vor der wirdigen muetter priorin, dy dye vorist schol thuen ein kurcze vermonung von der gestlichkayt yn solichm wartten, oder geleichn, als hernach voligt: „Mein allerliebsten toechter! Ir begert vnd suecht dye parmherezigkayt gottes czum voedristen vnd auch des convencz. Dye parmherczigkayt gots habt ir erlangt in manigveltiger weyss, indem, das er ewch peschaffen hat, vernuefftige menschen nach seiner goetlichn pildnuss, vnd begabt mit manign genadn. Nach parmherezigkait erfordert hat auch mit manigfeltiger gnaden 104
Desgeleichen, schol sy auch an der noviczen erforschen, ob sy des gemüeds sey, das sy sich wil geben czu der heyligen provess. Ist sy den geschicht nach dem alter vnd den syten, ist aber gesprechens, do so mag ir dye profess auff- geschoben werden. Item, an dem abent des iarlichn tags schol dye maysterin dye novicz vn- derwëyssen, das als irn willen auffgeb der priorin vnd in gegenwirdigkaytt der rotmutter mit solichen wartten: „Wirdige muetter! Ich gib hewt auff yn ewr hendt meinen aygen willen, was ich yeczunder hab, oder küenftiglich haben mecht,“ so antwart ir dye priorin dorauf was sy nucz siecht vnd sagt ir von der sperr, von der heyligen gehorsam, raynigkait vnd willigen armuet, das sy darezu lieb vnd fleyss hab. Item, an dem tag, als ein novicz geharsam schol thuen, so lewt dye priorin vnder der sexst czu dem drittn psalm III czaychn yn das capidel, vnd wen dye tagezeit auss ist vnd dye swestern yn das capidelhaws gen, so legt sich dy novicz Krewczweiss an dye venig fuer den alter, so befilicht dye priorin kuerczleich, so sy „Benedicite gesprochen hat dy stant der kristenleichn kyrichen den geystlichen vnd welt- lichen stant dye guettuer vnd alle kristgelaubige sellen. Darnach spricht prio- rin: „Lieben swestern, ir wist dye sach, warumb wir yeczunder gesambmelt sein von wegen der gegenwirdigen prawt vnd gespons vnsers lieben herrn Jhesu Cristi ob nach ewer maynung vnd willen ist, das ir sy auffnembt czu der hey— ligen profess, das megt ir mir kuerezlich ezu versten geben, vnd weliches nach ir willen ist dye moegen auffsten vnd sprechen: „ya“, oder „ney“, wie sy will. Darnach so fuert dye maysterin dye novicz yn das capidl, so macht sy venig, so schol dye priorin czu ir sprechen: „Was suechs(t) tu?“, so schol sy antworten: „Dye parmbherezigkayt gocz vnd dye ewern.“ So helt sy ir aber fuer dye geystlikayt, dye sperr, vnd dye drey wessenlichen stuck raynigkait, geharsam vnd willige armuet, ob sy sich darczu dergeben und verpinten wil? Antwart sy: „Ja“, so sprech dye priorin: „Gott, der es angefangen hat, der verpreng es auch.“ (6a) Item darnach so dye noviczn schten vor der wirdigen muetter priorin, dy dye vorist schol thuen ein kurcze vermonung von der gestlichkayt yn solichm wartten, oder geleichn, als hernach voligt: „Mein allerliebsten toechter! Ir begert vnd suecht dye parmherezigkayt gottes czum voedristen vnd auch des convencz. Dye parmherczigkayt gots habt ir erlangt in manigveltiger weyss, indem, das er ewch peschaffen hat, vernuefftige menschen nach seiner goetlichn pildnuss, vnd begabt mit manign genadn. Nach parmherezigkait erfordert hat auch mit manigfeltiger gnaden 104
Strana 105
nach der sell vnd auswendigen güettaten, vnd ewch auch yn sunderhayt von dem stantt der betriegliechen welt ezu dem weffn der geystlichen ornung. Darynnen ir sicherlich volfuern moegt ewr leben, welt ir anders fleys thuen. Es spricht der heylig lerer Crisostomus czu geleicher weyss: Als der pawmn, der bey dem weg stett selten mag dy frucht ezu seiner rechten czeyt pringen, also auch der mensch, der yn der welt wont gar hart mag pesten vnd belei- ben in gerechtigkait. Dye parmbherezigkayt des convendez habt ir auch er- funden, das ewch der convent czu dem ersten hat auffgenommen czu der be- werung des noviczen stands, vnd nu berayt ist euch ezu nemen in dy entlich peschliessung ezu der heyligen profess. Dyser vnd aller andern genaden scholt ir got, dem almechtigen danckper sein. Vnd ewr leben hynfuer also verczeren in seynem getlichn lob vnd er, in aller geharsamigkayt ewr obristen in demue- digkayt des gemuetes vnd auswendiger guetter gepar ezu pesserung ander men- schen. In einem guetten exempel, wen dy ezwo tugent der geharsamkayt vnd dyemuetigkayt werden sunderlich furgehalten vnd gepoten eynen yeden geistlichen menschen in nachvoligung unseres maysters Jhesu Cristi. Von sei- ner willigen geharsam spricht der heylig wirdig ezwelffpot, sant Paull: „Cris- tus Jhesus wie wol er ebengeleich ist gewesen nach seiner getlichen natur seynen hymlischen vattr. So hat er sich doch genydert vnd sam vernicht vnd an sich genomen den form vnd gestalt des knechts dye menschleich ploedyg kait vnd ist geharsam warden vmb unsern willen seynen hymlischen vatter piss in dem alleschmechligsten tod des krewez.“ Von seiner dyemuedigkeit aber gibt er vns ein ler (6b) vnd spricht: „Lernt von mir, wen ich pin senff- muetig vnd eins dyemuetigen herezen.“ So nu der kynig aller ern sich also erpotten hat. Wie gar vill mer gehoerd das czu den dyener vnd dyenerin vnd seynen undterthan. Darumb ir allerliebsten mein toechter seyttenmal ir auch williglich gelebn habt in dem standt der volkuemenhayt des geistlichen leben vnd wessens so gepueert euch ezu das ir euer leben hynfuer also ankerdt yn tugentten ezu wolgeffallen euern hymlischen gespons, Jhesu Cristo yn getli- cher lieb andechtiger geharsamkait embsiger kestigung des leibs vnd reynig kait, des gemuetts vnd leibs vnd czu williger armuet, in dyemuetiger geduld vnd grossmuedigkayt, yn widerwerdigen dingen vnd vberdtragung der perch- ligkayt vnd vnvolkuemenhayt ewers nachsten. Nachdem, als ir dan das ver- gangen jar herumb pewertt habt vnd versuecht dye strengikayt des heyligen ordens. Welt ir ewch ezu den dingen allen verpintten mit dem gelueb der heyligen profess, das sprecht yeczund gegenwirdiglich aus mit ewrem mund. Vnd dan dye noviezn schoellen sprechen ein yegliche: „Ja ich verpintt vnd verwillig mich darezu. 106
nach der sell vnd auswendigen güettaten, vnd ewch auch yn sunderhayt von dem stantt der betriegliechen welt ezu dem weffn der geystlichen ornung. Darynnen ir sicherlich volfuern moegt ewr leben, welt ir anders fleys thuen. Es spricht der heylig lerer Crisostomus czu geleicher weyss: Als der pawmn, der bey dem weg stett selten mag dy frucht ezu seiner rechten czeyt pringen, also auch der mensch, der yn der welt wont gar hart mag pesten vnd belei- ben in gerechtigkait. Dye parmbherezigkayt des convendez habt ir auch er- funden, das ewch der convent czu dem ersten hat auffgenommen czu der be- werung des noviczen stands, vnd nu berayt ist euch ezu nemen in dy entlich peschliessung ezu der heyligen profess. Dyser vnd aller andern genaden scholt ir got, dem almechtigen danckper sein. Vnd ewr leben hynfuer also verczeren in seynem getlichn lob vnd er, in aller geharsamigkayt ewr obristen in demue- digkayt des gemuetes vnd auswendiger guetter gepar ezu pesserung ander men- schen. In einem guetten exempel, wen dy ezwo tugent der geharsamkayt vnd dyemuetigkayt werden sunderlich furgehalten vnd gepoten eynen yeden geistlichen menschen in nachvoligung unseres maysters Jhesu Cristi. Von sei- ner willigen geharsam spricht der heylig wirdig ezwelffpot, sant Paull: „Cris- tus Jhesus wie wol er ebengeleich ist gewesen nach seiner getlichen natur seynen hymlischen vattr. So hat er sich doch genydert vnd sam vernicht vnd an sich genomen den form vnd gestalt des knechts dye menschleich ploedyg kait vnd ist geharsam warden vmb unsern willen seynen hymlischen vatter piss in dem alleschmechligsten tod des krewez.“ Von seiner dyemuedigkeit aber gibt er vns ein ler (6b) vnd spricht: „Lernt von mir, wen ich pin senff- muetig vnd eins dyemuetigen herezen.“ So nu der kynig aller ern sich also erpotten hat. Wie gar vill mer gehoerd das czu den dyener vnd dyenerin vnd seynen undterthan. Darumb ir allerliebsten mein toechter seyttenmal ir auch williglich gelebn habt in dem standt der volkuemenhayt des geistlichen leben vnd wessens so gepueert euch ezu das ir euer leben hynfuer also ankerdt yn tugentten ezu wolgeffallen euern hymlischen gespons, Jhesu Cristo yn getli- cher lieb andechtiger geharsamkait embsiger kestigung des leibs vnd reynig kait, des gemuetts vnd leibs vnd czu williger armuet, in dyemuetiger geduld vnd grossmuedigkayt, yn widerwerdigen dingen vnd vberdtragung der perch- ligkayt vnd vnvolkuemenhayt ewers nachsten. Nachdem, als ir dan das ver- gangen jar herumb pewertt habt vnd versuecht dye strengikayt des heyligen ordens. Welt ir ewch ezu den dingen allen verpintten mit dem gelueb der heyligen profess, das sprecht yeczund gegenwirdiglich aus mit ewrem mund. Vnd dan dye noviezn schoellen sprechen ein yegliche: „Ja ich verpintt vnd verwillig mich darezu. 106
Strana 106
(Darnach schoellen sy nyder knynen fuer dye priorin vnd dye profess lawt lesen vnd yere hendt haben czwischen den hentten der priorin auff der kon- stitucion puech. Darnach schol man gesegen den scaplier vnd was auch dar- czu gehoerd. Versiel): „Ostende nobis Domine misericordiam tuam.“ — „Et salutare tuum da nobis... „Domine, exaudi ...“ „Et clamor... (Oremus): „Domine, Jhesu Criste, qui tegimen nostre mortalitatis induere dignatus es, obsecramus immensam largitatis tuam habundanciam, ut hoc genus vestimentorum, quod sancti patres ad innocencie et sanctitatis indicium ferre sanxerunt, ita † benedicere digneris, ut que hoc usa fuerit, te induere mereatur, Cristum, dominum nostrum. Amen. Wie ein novicz geharsam thuen schol vnd dye weyss czu thuen bekanntnuss der geharsam ist also: „Ich swester N. thue pekantnuss vnd gelob got vnd sant Marie vnd sant Dominico vnd dir, swester N. priorin an statt N., des maysters der prueder prediger ordens nach der regel sant Augustin vnd auff saczung der swestern, welich versargung dem vorgenanten orden ist befolichen, das ich geharsam wirt dir vnd andern mein priorin pis an den tod.“ (7a) Der noviczen klayder schoellen yn der profession von der priorin gesegnett werden mit dyesser weyss : V: „Ostende nobis, Domine misericordiam tuam." (R): „Et salutare tuum da nobis." (V): „Domine, exaudi oracionem meam. (R): „Et clamor meus... Oremus: „Domine, Jhesu Criste, last das schten... (V(ersiculus) vnd oracio ist vorgeschriben.) Darnach so knyet der convent nyder vnd dy sengerin hebt an vnd singt Veni creator“, vnd gen allso yn kor, vnd dye prawt macht kreuczweyss vor dem alter venig (sic) als ezu der anlegung geschriben stett. Item vemerckt das wochen capidl, als gewonhayt ist in der obserfancz. Wen der convent yn das capidel einget, so sprech dye priorin: „Benedi- cite“, vnd der convent mit neygen antwart: „Deus“. Item, ist dem convent almuesen worden, es sey gelt oder gelezwerdt, das schol dye priorin czum ersten verkynden. Darnach dye lembtigen vnd toden vnd mit gepet dem convent befelichen vnd sy alles guettez, thaihafftig machen, yn den nomen gottes vatters vnd des suns, vnd des heyligen geystcz. Amen. 106
(Darnach schoellen sy nyder knynen fuer dye priorin vnd dye profess lawt lesen vnd yere hendt haben czwischen den hentten der priorin auff der kon- stitucion puech. Darnach schol man gesegen den scaplier vnd was auch dar- czu gehoerd. Versiel): „Ostende nobis Domine misericordiam tuam.“ — „Et salutare tuum da nobis... „Domine, exaudi ...“ „Et clamor... (Oremus): „Domine, Jhesu Criste, qui tegimen nostre mortalitatis induere dignatus es, obsecramus immensam largitatis tuam habundanciam, ut hoc genus vestimentorum, quod sancti patres ad innocencie et sanctitatis indicium ferre sanxerunt, ita † benedicere digneris, ut que hoc usa fuerit, te induere mereatur, Cristum, dominum nostrum. Amen. Wie ein novicz geharsam thuen schol vnd dye weyss czu thuen bekanntnuss der geharsam ist also: „Ich swester N. thue pekantnuss vnd gelob got vnd sant Marie vnd sant Dominico vnd dir, swester N. priorin an statt N., des maysters der prueder prediger ordens nach der regel sant Augustin vnd auff saczung der swestern, welich versargung dem vorgenanten orden ist befolichen, das ich geharsam wirt dir vnd andern mein priorin pis an den tod.“ (7a) Der noviczen klayder schoellen yn der profession von der priorin gesegnett werden mit dyesser weyss : V: „Ostende nobis, Domine misericordiam tuam." (R): „Et salutare tuum da nobis." (V): „Domine, exaudi oracionem meam. (R): „Et clamor meus... Oremus: „Domine, Jhesu Criste, last das schten... (V(ersiculus) vnd oracio ist vorgeschriben.) Darnach so knyet der convent nyder vnd dy sengerin hebt an vnd singt Veni creator“, vnd gen allso yn kor, vnd dye prawt macht kreuczweyss vor dem alter venig (sic) als ezu der anlegung geschriben stett. Item vemerckt das wochen capidl, als gewonhayt ist in der obserfancz. Wen der convent yn das capidel einget, so sprech dye priorin: „Benedi- cite“, vnd der convent mit neygen antwart: „Deus“. Item, ist dem convent almuesen worden, es sey gelt oder gelezwerdt, das schol dye priorin czum ersten verkynden. Darnach dye lembtigen vnd toden vnd mit gepet dem convent befelichen vnd sy alles guettez, thaihafftig machen, yn den nomen gottes vatters vnd des suns, vnd des heyligen geystcz. Amen. 106
Strana 107
„Erwirdigen muettern vnd swestern! Pit got, den herrn vmb alle dye angst vnd not, dy do anligunt ist, der muetter der heyligen cristenhayt, das er dye wentt vnd ker yn seyn gottlichs lob vnd seligkait allen cristen menschen. Pit auch got, den herrn, das er uns alle bestettig yn einem weren kristen- lichen gelawen. Pit auch got, den herrn, vmb eynen statten frid des lancz vnd aller lantt dar durich wir megen erlangen den ewigen frid. Pit auch got, den herrn, vmb ein seligs fruchpers weter, das dye frucht, dye in dem ertrich sind, das got, der herr dye welt behuetten dar durich seyn goetlicher nomen gelobt, vnd geerdt werd. Ich befilich euch ezu den aller ersten dye czway haup[t] der heyligen kris- tenhayt, das geistleich vnd das weltleich, unssern heyligen vatter, den pabst vnd alle seine wirdige cardinel und legatten, auch umb alle erzt pischoelf (7b) und geistliche ornung. Ich befilich euch den pischoff diz lancz mit allen sey- nen undertan und auch hye den gegenwirdigen und geystlichen vatter, den weych pischoelf und alle ander pischoelf. Ich befilich euch unsern heyligen wirdigen orden, unsern aller erwirdigisten mayster des ordens und unsern hochwirdigen vatter provincial, wo er dan rayst und czewcht, das yn got pehueett vor allen seynen veintten, sichtigen und unsichtigen, und wel ym verleichen gesunthayt sell und leybs. Ich pefilich euch, den erwirdigen vatter prior czu Wien, und alle wirdig vatter und pruder do selbst. Ich befilich euch den wirdigen vatter prior czu sant Michel mit allen sey- nen vattern und pruedern und auch dy erwirdig muetter priorin czu sant Anna mit allen muettern und swestern und dye wirdig muetter priorin czu sant Katherina mit allen muettern und swestern do selbst. Ich pefilich euch alle prior und priorin und alle prueder und swestern als weyt unsser heyliger orden ist und sunderlich dye nit in der obserfancz synd. Ich befilich euch auch mein eygne person, das ir den almechtigen got woelt pitten umb dye gnad des heyligen geyst, das ich euch also regier und vor sey, do von das got do von gelobt und geerdt werd und der heylig wirdig orden auffnem und gemerd werd. Ich pefilich euch, unsern wirdigen convent, das ir got, den herrn welt pit- ten, das er uns alle pehuet vor allen uebel vnd alles das von uns wel nemen das im an uns misfellig ist und wel uns menschen machen nach seynem aller- libisten willen und wohlgefallen. Ich befilich euch auch den erwirdigen orden der kartuser, den vatter prior 107
„Erwirdigen muettern vnd swestern! Pit got, den herrn vmb alle dye angst vnd not, dy do anligunt ist, der muetter der heyligen cristenhayt, das er dye wentt vnd ker yn seyn gottlichs lob vnd seligkait allen cristen menschen. Pit auch got, den herrn, das er uns alle bestettig yn einem weren kristen- lichen gelawen. Pit auch got, den herrn, vmb eynen statten frid des lancz vnd aller lantt dar durich wir megen erlangen den ewigen frid. Pit auch got, den herrn, vmb ein seligs fruchpers weter, das dye frucht, dye in dem ertrich sind, das got, der herr dye welt behuetten dar durich seyn goetlicher nomen gelobt, vnd geerdt werd. Ich befilich euch ezu den aller ersten dye czway haup[t] der heyligen kris- tenhayt, das geistleich vnd das weltleich, unssern heyligen vatter, den pabst vnd alle seine wirdige cardinel und legatten, auch umb alle erzt pischoelf (7b) und geistliche ornung. Ich befilich euch den pischoff diz lancz mit allen sey- nen undertan und auch hye den gegenwirdigen und geystlichen vatter, den weych pischoelf und alle ander pischoelf. Ich befilich euch unsern heyligen wirdigen orden, unsern aller erwirdigisten mayster des ordens und unsern hochwirdigen vatter provincial, wo er dan rayst und czewcht, das yn got pehueett vor allen seynen veintten, sichtigen und unsichtigen, und wel ym verleichen gesunthayt sell und leybs. Ich pefilich euch, den erwirdigen vatter prior czu Wien, und alle wirdig vatter und pruder do selbst. Ich befilich euch den wirdigen vatter prior czu sant Michel mit allen sey- nen vattern und pruedern und auch dy erwirdig muetter priorin czu sant Anna mit allen muettern und swestern und dye wirdig muetter priorin czu sant Katherina mit allen muettern und swestern do selbst. Ich pefilich euch alle prior und priorin und alle prueder und swestern als weyt unsser heyliger orden ist und sunderlich dye nit in der obserfancz synd. Ich befilich euch auch mein eygne person, das ir den almechtigen got woelt pitten umb dye gnad des heyligen geyst, das ich euch also regier und vor sey, do von das got do von gelobt und geerdt werd und der heylig wirdig orden auffnem und gemerd werd. Ich pefilich euch, unsern wirdigen convent, das ir got, den herrn welt pit- ten, das er uns alle pehuet vor allen uebel vnd alles das von uns wel nemen das im an uns misfellig ist und wel uns menschen machen nach seynem aller- libisten willen und wohlgefallen. Ich befilich euch auch den erwirdigen orden der kartuser, den vatter prior 107
Strana 108
czu Gamyn und czu Olmuncz, zu Kynigsfeld mit allen yerm wirdigen vat- tern und pruedern, als weyt ir heyliger, wirdiger orden ist. Ich pefilich euch dye wirdigen vatter und prueder czu sant Bernhart, czu sant Thoma und czu sant Johans yn eur andechtiges gepett (8 a). Ich pefilich euch unsern wirdigen peycht vatter und alle wirdige priester- schafft und unsern caplan und den herrn N. und mit kurczen wartten alle geistliche stendt und ornung und dye unsser yngedechtign sein yn irn andecht und gepet. Ich pefilich euch den weltlichen standt, den aller durichleichtigsten kay- ser N. und seine erben und alle cristendliche fuerschten und auch den durch- leychtigisten kunig von Vngern und seinen gemacheln und alle seyne getreue hauplewt, ritter und knecht, das yn der almechtig got geb dye genad des hey- ligen geystz, das sy also wol regieren alle ir undterthan, do von got alle czeyt gelobt und geert werd und der heylig cristengelauben, do von auffnem und genierdt werd. Ich pefilich euch auch den weysen rath dyser statt, dye gancz gemayn, reych und arm, das yn got, der almechtig verleych ware frid und aynigkayt undter einander. Ich befilich ewch unssern vormundt des klasters, den herrn N. und alle unsser guette frewnt, dye uns mithayllen yr heyligs almuessn und pessunder- lich ewch, alle dye frumen menschen, dye uns guett thuen mit wartten und mit wercken, das yn got das ewig leben. Auch pefilich ich euch alle petrueebte und traurige, angeweytte, verczaygte menschen und alle dotsuender und sünderin, das yn gott geb ware und rechte erkanntnuss yrer sünden, dar durich seyn heiligs pitters leyden und sterben an yn nit verloren werdt an yeren sellen. Pit auch den almechtigen got für alle ungelaubige menschen, das sy got erleycht und beker czu eynem waren, festen, kristenlichn gelauben und das sy darynnen verharen uncz an ir leczt enth. Pit auch got, den herrn für alle krancke menschen, dy do ligen, yn den hentten gocz an yerem leczten endt, das yn gott verleich ein seligs ent. Auch pit got, den herrn für alle, dye do yn grosser gelt schuld synd, das yn gott genadiglichen daraus helff, und in schick irs leybs norung mit trew und ern (8b). Pit auch gott, den herrn für alle wittiben und waysen und für alle, dye auff gocz weg synd, oder dye vber lant, oder wasser cziechen. Pit auch gott, den herrn für alle swangre frauen, dy czu yerer gepurd gend, das yn got geb eynen frölichen anplick in yerer gepürd. 108
czu Gamyn und czu Olmuncz, zu Kynigsfeld mit allen yerm wirdigen vat- tern und pruedern, als weyt ir heyliger, wirdiger orden ist. Ich pefilich euch dye wirdigen vatter und prueder czu sant Bernhart, czu sant Thoma und czu sant Johans yn eur andechtiges gepett (8 a). Ich pefilich euch unsern wirdigen peycht vatter und alle wirdige priester- schafft und unsern caplan und den herrn N. und mit kurczen wartten alle geistliche stendt und ornung und dye unsser yngedechtign sein yn irn andecht und gepet. Ich pefilich euch den weltlichen standt, den aller durichleichtigsten kay- ser N. und seine erben und alle cristendliche fuerschten und auch den durch- leychtigisten kunig von Vngern und seinen gemacheln und alle seyne getreue hauplewt, ritter und knecht, das yn der almechtig got geb dye genad des hey- ligen geystz, das sy also wol regieren alle ir undterthan, do von got alle czeyt gelobt und geert werd und der heylig cristengelauben, do von auffnem und genierdt werd. Ich pefilich euch auch den weysen rath dyser statt, dye gancz gemayn, reych und arm, das yn got, der almechtig verleych ware frid und aynigkayt undter einander. Ich befilich ewch unssern vormundt des klasters, den herrn N. und alle unsser guette frewnt, dye uns mithayllen yr heyligs almuessn und pessunder- lich ewch, alle dye frumen menschen, dye uns guett thuen mit wartten und mit wercken, das yn got das ewig leben. Auch pefilich ich euch alle petrueebte und traurige, angeweytte, verczaygte menschen und alle dotsuender und sünderin, das yn gott geb ware und rechte erkanntnuss yrer sünden, dar durich seyn heiligs pitters leyden und sterben an yn nit verloren werdt an yeren sellen. Pit auch den almechtigen got für alle ungelaubige menschen, das sy got erleycht und beker czu eynem waren, festen, kristenlichn gelauben und das sy darynnen verharen uncz an ir leczt enth. Pit auch got, den herrn für alle krancke menschen, dy do ligen, yn den hentten gocz an yerem leczten endt, das yn gott verleich ein seligs ent. Auch pit got, den herrn für alle, dye do yn grosser gelt schuld synd, das yn gott genadiglichen daraus helff, und in schick irs leybs norung mit trew und ern (8b). Pit auch gott, den herrn für alle wittiben und waysen und für alle, dye auff gocz weg synd, oder dye vber lant, oder wasser cziechen. Pit auch gott, den herrn für alle swangre frauen, dy czu yerer gepurd gend, das yn got geb eynen frölichen anplick in yerer gepürd. 108
Strana 109
Pit auch gott, den herrn für alle dye sach darumb wir sein guetigkait schul- dig sein czu pitten, besunder: Was antreffundt ist unsern wirdigen convent, das er uns das alles wöll schicken nach seynem götlichen lob und nach unsser sell salikayt und auff- nemung unssers heyligen wirdigen ordens. Hab wir nu gepeten für dye lembtigen, so schoel wir auch nit der doten vergessen. Ich pefilich euch aller unsser styffter und styffterin sellen, unssers wirdigen gottzhaus des grossen kynigs Wenczeslaus 1 sell und Kunegundis, seyner haus- frau sell, und alle dye aus yerem geschlecht verschiden synd und aller, der lieben sell, dye bey unsern wirdigen goczhaus begraben synd. Ich pefilich euch aller der prueder und schwestern sellen, dye aus unsern heyligen wirdigen orden verschieden synd, besunderlich der wirdigen gene- ralmaysters sell. Pit gott, den herrn für des wirdigen Maysters Inocencius sell, vatter Cri- sostomus, vnd des vatter Alexius sell und auch der ezwayer vatter, Erasmus 2 sell und des vatter Heynrich Sigeln sell und auch aller unsser wirdigen peycht vatter sell, dye bey vnserm goczhaus verschiden synd. Pit auch durich goczwillen für meins lieben vatter und muetter sell, und alle, dye aus meinem geschlecht verschyden synd mit einem „Aue Maria“. Ich pefilich euch auch einer yeglichen swester, vatter und muetter, swe- ster und prueder und aller yerer freunt sell und alle dye aus yerem geschlecht verschyden synd, und aller muetter und swestern sellen, dy aus unsserm wir- digen gozhaus verschiden synd. Ich befilich euch der wirdigen muetter Katharina Pechrerin 3 sell, dye eyn anfengerin ist gewesen der revormaczen hynnen und czu sant Michel und zu sant Anna. (9a). Ich pefilich euch der wirdigen muetter Magdalena, priorin, dye uns vill guets gethan hat, und yeres herrn sell und alle dye aus yerem geschlecht ver- schiden synd. Ich befilich euch der wirdigen muetter Margareta Laubegerin und der grossen muetter Anna4 sell, dye do priorin synd gewesen, [in] dysem gocz- haus. 1 Václav I. udělil klášteru (1241) privilej, kterou se mu dostalo týchž práv jako jiným kláš- terům. (Volný, Kirch. Topogr., Brünner Dioec. I, 1, 86), 2 Volný, U. d., 89. Erasmus z Falkenštejna, klášterní kněz. Daroval Sestrám stříbrné věci. 3 Volný (U.d., 90) uvádí před r. 144o jako převorku Kateřinu Goldschmiedovu, k roku 1428. 4 Volný, U. m., Anna Hesser-ova v 1. 1432 a 1438. 109
Pit auch gott, den herrn für alle dye sach darumb wir sein guetigkait schul- dig sein czu pitten, besunder: Was antreffundt ist unsern wirdigen convent, das er uns das alles wöll schicken nach seynem götlichen lob und nach unsser sell salikayt und auff- nemung unssers heyligen wirdigen ordens. Hab wir nu gepeten für dye lembtigen, so schoel wir auch nit der doten vergessen. Ich pefilich euch aller unsser styffter und styffterin sellen, unssers wirdigen gottzhaus des grossen kynigs Wenczeslaus 1 sell und Kunegundis, seyner haus- frau sell, und alle dye aus yerem geschlecht verschiden synd und aller, der lieben sell, dye bey unsern wirdigen goczhaus begraben synd. Ich pefilich euch aller der prueder und schwestern sellen, dye aus unsern heyligen wirdigen orden verschieden synd, besunderlich der wirdigen gene- ralmaysters sell. Pit gott, den herrn für des wirdigen Maysters Inocencius sell, vatter Cri- sostomus, vnd des vatter Alexius sell und auch der ezwayer vatter, Erasmus 2 sell und des vatter Heynrich Sigeln sell und auch aller unsser wirdigen peycht vatter sell, dye bey vnserm goczhaus verschiden synd. Pit auch durich goczwillen für meins lieben vatter und muetter sell, und alle, dye aus meinem geschlecht verschyden synd mit einem „Aue Maria“. Ich pefilich euch auch einer yeglichen swester, vatter und muetter, swe- ster und prueder und aller yerer freunt sell und alle dye aus yerem geschlecht verschyden synd, und aller muetter und swestern sellen, dy aus unsserm wir- digen gozhaus verschiden synd. Ich befilich euch der wirdigen muetter Katharina Pechrerin 3 sell, dye eyn anfengerin ist gewesen der revormaczen hynnen und czu sant Michel und zu sant Anna. (9a). Ich pefilich euch der wirdigen muetter Magdalena, priorin, dye uns vill guets gethan hat, und yeres herrn sell und alle dye aus yerem geschlecht ver- schiden synd. Ich befilich euch der wirdigen muetter Margareta Laubegerin und der grossen muetter Anna4 sell, dye do priorin synd gewesen, [in] dysem gocz- haus. 1 Václav I. udělil klášteru (1241) privilej, kterou se mu dostalo týchž práv jako jiným kláš- terům. (Volný, Kirch. Topogr., Brünner Dioec. I, 1, 86), 2 Volný, U. d., 89. Erasmus z Falkenštejna, klášterní kněz. Daroval Sestrám stříbrné věci. 3 Volný (U.d., 90) uvádí před r. 144o jako převorku Kateřinu Goldschmiedovu, k roku 1428. 4 Volný, U. m., Anna Hesser-ova v 1. 1432 a 1438. 109
Strana 110
Ich pefilich ewch der frauen Marta Salczerin! sell und yerer payder hern sell, und yerer tochter sell und alle dye lieben sellen dye aus yerem geschlecht verschiden synd und auch der muetter, Anna Honamonczin2 sell und yers hauswirtz sell und alle dye aus dem geschlecht verschiden synd. (Wil ein priorin mer guettater verkynden, so mag sy es wol thuen.) Ich pefilich euch alle dye lieben sellen von den vns yr heyligs almusen mitgethailt ist warden vnd alle dye einen guetten willen haben gehabt an yerem leczten ent es sey geraycht, oder nit geraycht warden. Item, ich pefilich euch alle elende vnd kristgelaubige sellen vnd aller der lieben sell den wir vnsers gepets schuldig sein vnd dye do nichez anders ha- ben den das gemayn gepet vnd taglichen czu uns schrey vmb hylff dye last ewch alle yn der gemayn befolichen sein; für dye lembtigen sprecht dem pit- tern leyden vnsers lieben herrn Jhesu Cristi V, „Pater noster“ vnd V „Aue Maria“ vnd für dye gestarben alle tag ein „Miserere“ pis czu dem nachsten capidl. Darnach sprech sy : „Retribuere, dignare, Domine omnibus nobis bona facientibus propter no- men sanctum tuum vitam eternam." Vnd der convent antwart: „Amen“. Psalm „Ad te levavi“, psalm „De profundis clamavi“, Kyrie eleison, Criste, Kyrie, Pater noster vnd „Ave Maria“, „Et ne nos“, oratio „Omnipotens sempiterne Deus, qui facit." Darnach sprech dy priorin „Adiutorium nostrum in nomine Domini“. (9b) Item vermerckt nach einem artickl „Von den noviczen“ vnd so man eine nit wolt halten auff den jarlichen tag des eintretens der person yn das geist- lich klayd, so schol dye priorin sprechen mit lautten wartten : „Mein swester, hewt ist jarczeit, das tu das klayd vnsers heyligen wirdigen ordens hast an dich genomen. Nu gespricht dir das vnd das, darumb so wil dich der convent nach nicht czu der profess nemen, nach dir den weyl geben, sunder er wil dich nach lenger bewaren vnd gibt dir nach so vill vnd so vill czeyt. Wirst, tu, dan gefunden werden, das der convent ein genuegen gewinnt an dir, so danck gott, wan so wirst tu czu der profess vnd czu dem weyl ge- lassen. Geschickt das nit, so mus tu dich aber lenger bewaren lassen. Wild du anders der geystlikayt nachkuemen, das beczeug wir heut, also das tu nicht in ander weyss, pey vns pist, nach seyn scholst dan ynpewerunder vnd ver- suechunder weyss als gewendlich ist noviczen zu bewaren vnd des merck also eben wil du aller solichen versuchen nicht nach kuemen vnd der czeyt er- warten, das tu dich also geschickt habst, das dye geystlichen swestern ein ge- 1 Marta Salcerová měla snad dceru Martu v klášteře herburském. (Volný, ibid.) 2 Byla převorkou někdy po r. 1463. (Tamže). 110
Ich pefilich ewch der frauen Marta Salczerin! sell und yerer payder hern sell, und yerer tochter sell und alle dye lieben sellen dye aus yerem geschlecht verschiden synd und auch der muetter, Anna Honamonczin2 sell und yers hauswirtz sell und alle dye aus dem geschlecht verschiden synd. (Wil ein priorin mer guettater verkynden, so mag sy es wol thuen.) Ich pefilich euch alle dye lieben sellen von den vns yr heyligs almusen mitgethailt ist warden vnd alle dye einen guetten willen haben gehabt an yerem leczten ent es sey geraycht, oder nit geraycht warden. Item, ich pefilich euch alle elende vnd kristgelaubige sellen vnd aller der lieben sell den wir vnsers gepets schuldig sein vnd dye do nichez anders ha- ben den das gemayn gepet vnd taglichen czu uns schrey vmb hylff dye last ewch alle yn der gemayn befolichen sein; für dye lembtigen sprecht dem pit- tern leyden vnsers lieben herrn Jhesu Cristi V, „Pater noster“ vnd V „Aue Maria“ vnd für dye gestarben alle tag ein „Miserere“ pis czu dem nachsten capidl. Darnach sprech sy : „Retribuere, dignare, Domine omnibus nobis bona facientibus propter no- men sanctum tuum vitam eternam." Vnd der convent antwart: „Amen“. Psalm „Ad te levavi“, psalm „De profundis clamavi“, Kyrie eleison, Criste, Kyrie, Pater noster vnd „Ave Maria“, „Et ne nos“, oratio „Omnipotens sempiterne Deus, qui facit." Darnach sprech dy priorin „Adiutorium nostrum in nomine Domini“. (9b) Item vermerckt nach einem artickl „Von den noviczen“ vnd so man eine nit wolt halten auff den jarlichen tag des eintretens der person yn das geist- lich klayd, so schol dye priorin sprechen mit lautten wartten : „Mein swester, hewt ist jarczeit, das tu das klayd vnsers heyligen wirdigen ordens hast an dich genomen. Nu gespricht dir das vnd das, darumb so wil dich der convent nach nicht czu der profess nemen, nach dir den weyl geben, sunder er wil dich nach lenger bewaren vnd gibt dir nach so vill vnd so vill czeyt. Wirst, tu, dan gefunden werden, das der convent ein genuegen gewinnt an dir, so danck gott, wan so wirst tu czu der profess vnd czu dem weyl ge- lassen. Geschickt das nit, so mus tu dich aber lenger bewaren lassen. Wild du anders der geystlikayt nachkuemen, das beczeug wir heut, also das tu nicht in ander weyss, pey vns pist, nach seyn scholst dan ynpewerunder vnd ver- suechunder weyss als gewendlich ist noviczen zu bewaren vnd des merck also eben wil du aller solichen versuchen nicht nach kuemen vnd der czeyt er- warten, das tu dich also geschickt habst, das dye geystlichen swestern ein ge- 1 Marta Salcerová měla snad dceru Martu v klášteře herburském. (Volný, ibid.) 2 Byla převorkou někdy po r. 1463. (Tamže). 110
Strana 111
fallen haben an dir vnd sich verwilligen dich ezu der heyligen profess vnd in vnsser sambnung czu nemen, so machst tu dich wol wider yn dye welt geben, oder yn eynen andern geistlichen orden, wan du pist vns nach nit gefellig nachfueglich." Vnd darnach, so thue man ir den noviczen scaplier vnd weyl ab vnd erhoer ir antwart vnd begern pit sy dan vnd begert lenger sich czu be- waren vnd wil dye czeyt der versuechung gern auffnemen, so thue man ir nicht dan den scaplyer wider an vnd den mantel vmb vnd enpfelich sy der maysteryn, wie vor, wil sy aber nicht, so schol ir das kloster klayd gancz abgeczogen wer- den vor der gemayn, vor der sy das geystlich klayd empfangen hett vnd sy ausser der sambnung thuen mit aller hueppschayt vnd schol ir das weltlich klayd wider angelegt werden vnd alle ergerung fuerkumen vnd verhuettung allen vnwillen, ob sy anders ist redlicher frewntschaft, so vil es den mueg- lich ist. Item, vermercht das gross capidl an dem heyligen cristag vnd das capidl ezu der annunciacionis Marie. Item, dye befelichung der lembtigen vnd toden scholt ir geleich thuen als yn den wochendlichen nach der ornung, den das ir mer persan nentt als alle guettater vnd der swestern freunt vatter vnd muetter vnd seczt yn ein gepet auff. Item, desgeleichn verkynt in alle convent der obserfancz dye ir den wist. Aber in der befelichung der gestorbenen macht ir nach mer wardt als vill ir kynt vnd moegt gedencken den swestern freunt vnd seczt allen ein gemains gepett auff (10 a ). Wenn dye psalmen vnd oracio gelesen synd, so siczen dye swestern alle nyder, so sprech dann dy priorin : „Der almechtig, parmherezig got, der vns also czueinander gesambt hat, geb ewch allen, vnd einer yedn besunder ein guets saligs news jar vnd alles, das ewch nucz vnd guet ist czu sell vnd leib, des pit vnd peger ich von gan- czen herczen von dem czartten kyndlein Jhesu yn dem nomen Gottes Vat- ters vnd Got des Suns vnd Got des heyligen Geystez." Item, darnach, so thuet sy ein predig vnd nach der predig, so spricht sy: „Wirdigen muettern vnd swestern last euch befolichen sein den goezdienst in dysser heyligen czeyt, das ir den verprengt mit aller andecht vnd geist- licher czucht vnd desgeleichen vormant sy auch dye lay swestern, das sy fleyss haben czu yerer heyligen geharsam, das sy dye mit aller lieb vnd fleyss ver- prengen." Und sprech dye priorin darnach: „Ist nach ober eine vndter euch, dy sy nach nit versuent hat von ganczen 111
fallen haben an dir vnd sich verwilligen dich ezu der heyligen profess vnd in vnsser sambnung czu nemen, so machst tu dich wol wider yn dye welt geben, oder yn eynen andern geistlichen orden, wan du pist vns nach nit gefellig nachfueglich." Vnd darnach, so thue man ir den noviczen scaplier vnd weyl ab vnd erhoer ir antwart vnd begern pit sy dan vnd begert lenger sich czu be- waren vnd wil dye czeyt der versuechung gern auffnemen, so thue man ir nicht dan den scaplyer wider an vnd den mantel vmb vnd enpfelich sy der maysteryn, wie vor, wil sy aber nicht, so schol ir das kloster klayd gancz abgeczogen wer- den vor der gemayn, vor der sy das geystlich klayd empfangen hett vnd sy ausser der sambnung thuen mit aller hueppschayt vnd schol ir das weltlich klayd wider angelegt werden vnd alle ergerung fuerkumen vnd verhuettung allen vnwillen, ob sy anders ist redlicher frewntschaft, so vil es den mueg- lich ist. Item, vermercht das gross capidl an dem heyligen cristag vnd das capidl ezu der annunciacionis Marie. Item, dye befelichung der lembtigen vnd toden scholt ir geleich thuen als yn den wochendlichen nach der ornung, den das ir mer persan nentt als alle guettater vnd der swestern freunt vatter vnd muetter vnd seczt yn ein gepet auff. Item, desgeleichn verkynt in alle convent der obserfancz dye ir den wist. Aber in der befelichung der gestorbenen macht ir nach mer wardt als vill ir kynt vnd moegt gedencken den swestern freunt vnd seczt allen ein gemains gepett auff (10 a ). Wenn dye psalmen vnd oracio gelesen synd, so siczen dye swestern alle nyder, so sprech dann dy priorin : „Der almechtig, parmherezig got, der vns also czueinander gesambt hat, geb ewch allen, vnd einer yedn besunder ein guets saligs news jar vnd alles, das ewch nucz vnd guet ist czu sell vnd leib, des pit vnd peger ich von gan- czen herczen von dem czartten kyndlein Jhesu yn dem nomen Gottes Vat- ters vnd Got des Suns vnd Got des heyligen Geystez." Item, darnach, so thuet sy ein predig vnd nach der predig, so spricht sy: „Wirdigen muettern vnd swestern last euch befolichen sein den goezdienst in dysser heyligen czeyt, das ir den verprengt mit aller andecht vnd geist- licher czucht vnd desgeleichen vormant sy auch dye lay swestern, das sy fleyss haben czu yerer heyligen geharsam, das sy dye mit aller lieb vnd fleyss ver- prengen." Und sprech dye priorin darnach: „Ist nach ober eine vndter euch, dy sy nach nit versuent hat von ganczen 111
Strana 112
herezen, dye thue es nach durich gocz willn vnd vergeb vnd vergess durich dye heylig menschwerdung unssers allerliebisten herrn Jhesu Cristi. Vnd ob ich eine yndert beswert hyet mit gepet vnd sy es nit verpracht hyet, es sey vor vnmuegenhait vor alter oder kranckhayt, oder vie ausrichtung der ge- harsam, den nym ichs allen ob yn den nomen gottes Vatters vnd gottes Suns vnd gott des h. Geystcz“. Darnach secz sy dem convent ein gemayss gepet vnd fuer alle kristgelau- bige sellen, mer oder myner, darnach sy dye swestern geschickt vndt dye czu verprengen. 69. Reinhard Tettlinger, obchodní soudce rakouský, píše vídeňským o bojích u Strachotic a o vyjednávání vedeném opatem luckým a Arnoštem z Leskovce. Oba ustanoveni konečnými rozhodčími pod pokutou 3000 zl. tomu, kdo by jich neuposlechl. Duben, 15. 1441, před Strachoticemi. Měst. arch. víd. 2793. „Ersamen fursichtigen und weisen gnedig lieben herrn mein dinst mit gutem willen alczeit voran berait. Ich las ewer weishait wissen, das ich euch gestern vor mittentag all maynung pey ewrem diener Larencz geschriben hab, das ich hof, Ir habt es vernomen. Nachmalen als ich den poten gefertigt hab, hat sich geben, das man mit dem großen püschen sechs schülz getan hat, und aus den andern haufniczen, und püschen den selben abent vill schüfz gethan haben, der ich mit aller gemercht hab, und der ayn tayll zu guter malz wol geraten sein, und als man pesten schöl. Do cham der abt von Closterprugk pey Znaym, und mit im Leskawer, Hauptman zu Znaym, und pegerten aynen teydingen. Da sy also chomen, da wurden danocht nit mer dan zwen schüs aus der grossen püschen gethan. Doch als verer, das in antwurt geben word auf iren pegeren, das es dy" dy selbing nacht auf ain frid gesegt word, der doch werdet von untergang der sun uncz auff hewt untergang der sun. Also sind zu payden seyten untergang geschehen zwischen des Raussenprugker und unnserr, das yeder tayl zwen darzu geben hat. Und die selbing vier sullen die sach aynen und richten. War aber sach, das sich die vier nit aynen möchten und zu end pringen, und so sol, der egenant abt und der Leskawer, hauptman První „dy“ přetrženo. 112
herezen, dye thue es nach durich gocz willn vnd vergeb vnd vergess durich dye heylig menschwerdung unssers allerliebisten herrn Jhesu Cristi. Vnd ob ich eine yndert beswert hyet mit gepet vnd sy es nit verpracht hyet, es sey vor vnmuegenhait vor alter oder kranckhayt, oder vie ausrichtung der ge- harsam, den nym ichs allen ob yn den nomen gottes Vatters vnd gottes Suns vnd gott des h. Geystcz“. Darnach secz sy dem convent ein gemayss gepet vnd fuer alle kristgelau- bige sellen, mer oder myner, darnach sy dye swestern geschickt vndt dye czu verprengen. 69. Reinhard Tettlinger, obchodní soudce rakouský, píše vídeňským o bojích u Strachotic a o vyjednávání vedeném opatem luckým a Arnoštem z Leskovce. Oba ustanoveni konečnými rozhodčími pod pokutou 3000 zl. tomu, kdo by jich neuposlechl. Duben, 15. 1441, před Strachoticemi. Měst. arch. víd. 2793. „Ersamen fursichtigen und weisen gnedig lieben herrn mein dinst mit gutem willen alczeit voran berait. Ich las ewer weishait wissen, das ich euch gestern vor mittentag all maynung pey ewrem diener Larencz geschriben hab, das ich hof, Ir habt es vernomen. Nachmalen als ich den poten gefertigt hab, hat sich geben, das man mit dem großen püschen sechs schülz getan hat, und aus den andern haufniczen, und püschen den selben abent vill schüfz gethan haben, der ich mit aller gemercht hab, und der ayn tayll zu guter malz wol geraten sein, und als man pesten schöl. Do cham der abt von Closterprugk pey Znaym, und mit im Leskawer, Hauptman zu Znaym, und pegerten aynen teydingen. Da sy also chomen, da wurden danocht nit mer dan zwen schüs aus der grossen püschen gethan. Doch als verer, das in antwurt geben word auf iren pegeren, das es dy" dy selbing nacht auf ain frid gesegt word, der doch werdet von untergang der sun uncz auff hewt untergang der sun. Also sind zu payden seyten untergang geschehen zwischen des Raussenprugker und unnserr, das yeder tayl zwen darzu geben hat. Und die selbing vier sullen die sach aynen und richten. War aber sach, das sich die vier nit aynen möchten und zu end pringen, und so sol, der egenant abt und der Leskawer, hauptman První „dy“ přetrženo. 112
Strana 113
zu Znaym, der sach gancz ob lewt sein, und von nit luder chamen, was die vier1 zwen mit sambt2 den vierden sprechen. Dapey sol es gänezlich pe- leiben, und ieder tail hat sein hindergangk verschrieben und versigelt und weder tail sein sprüch nit hielt, der sol dem anderm taill vervallen sein drew tausent gulden, das ist verporgt und verprifft zu payden seyten und der Raussenprugker hat mit sambt den porgen pey trewen eren und pey dem höchsten pfandt gelobt. Und die sprüchlewt unnsers tails sind, her Niclas Trüchsäs und her Psenigk von Masnaw und ires tayls sind, der Käppsigk, und der Suëtt, und der auspruch ist noch nit geschehen. Aber als pald der auspruch geschicht, so will ich das ewer weishait von stund an verschriben lassen. Auch so ist neer daselbs peredt worden, das her Jan der der Missenpegk mit allem seinem volk, das er dan dahin pracht hat, gemelten Raussenprugk sicher sol abreyten vorunserm heer, dy weill wir an der stätt still ligen wider an sein gewär. Und ich wais auch nit anders, dann wir wer den uns gewislich auf den montag, oder auf den erichtag hie fuder heben. Auch maynen dy landleutt3 das veld mit nichte zuprechen, als verer ich noch von in hör, sy welten so ettlich pe- schedigung des lands wenden, als verrer man in darczu hellfen well. Dann was sich hinfur gibt, dos will ich ewer weishait fuderlich wissen lassen. Datum im feld pey Raussenprugk am osterabent auf der newnden stund nach mittag anno etc. XLI. Vzadu nahoře: „Reinhard Tettlinger, hansgraff in Osterreich“. Adresa: „Den ersamen fursichtigen und weisen herren dem4 burgermaister, richter und dem rätt der statt zu Wienn, meinen besundern gnedigen liben herrn d. d." „Töttlinger H. Hansgraf(en) in Osterreich Notif. schreib(en) an die Statt Wienn, den mit der Statt Znaymb getroffen(en) Waff(en) Stillstandt be- t(ref)f(end) dat(um) 1441“. „Nr. 8 R 7 T“ (Přetrženo). „Wr. Archiv 34—1441". 1 Přetrženo. 2 sambt opraveno z dambt. 3 landleutt opraveno z landheutt. 4 „dem“ pře- trženo. 113
zu Znaym, der sach gancz ob lewt sein, und von nit luder chamen, was die vier1 zwen mit sambt2 den vierden sprechen. Dapey sol es gänezlich pe- leiben, und ieder tail hat sein hindergangk verschrieben und versigelt und weder tail sein sprüch nit hielt, der sol dem anderm taill vervallen sein drew tausent gulden, das ist verporgt und verprifft zu payden seyten und der Raussenprugker hat mit sambt den porgen pey trewen eren und pey dem höchsten pfandt gelobt. Und die sprüchlewt unnsers tails sind, her Niclas Trüchsäs und her Psenigk von Masnaw und ires tayls sind, der Käppsigk, und der Suëtt, und der auspruch ist noch nit geschehen. Aber als pald der auspruch geschicht, so will ich das ewer weishait von stund an verschriben lassen. Auch so ist neer daselbs peredt worden, das her Jan der der Missenpegk mit allem seinem volk, das er dan dahin pracht hat, gemelten Raussenprugk sicher sol abreyten vorunserm heer, dy weill wir an der stätt still ligen wider an sein gewär. Und ich wais auch nit anders, dann wir wer den uns gewislich auf den montag, oder auf den erichtag hie fuder heben. Auch maynen dy landleutt3 das veld mit nichte zuprechen, als verer ich noch von in hör, sy welten so ettlich pe- schedigung des lands wenden, als verrer man in darczu hellfen well. Dann was sich hinfur gibt, dos will ich ewer weishait fuderlich wissen lassen. Datum im feld pey Raussenprugk am osterabent auf der newnden stund nach mittag anno etc. XLI. Vzadu nahoře: „Reinhard Tettlinger, hansgraff in Osterreich“. Adresa: „Den ersamen fursichtigen und weisen herren dem4 burgermaister, richter und dem rätt der statt zu Wienn, meinen besundern gnedigen liben herrn d. d." „Töttlinger H. Hansgraf(en) in Osterreich Notif. schreib(en) an die Statt Wienn, den mit der Statt Znaymb getroffen(en) Waff(en) Stillstandt be- t(ref)f(end) dat(um) 1441“. „Nr. 8 R 7 T“ (Přetrženo). „Wr. Archiv 34—1441". 1 Přetrženo. 2 sambt opraveno z dambt. 3 landleutt opraveno z landheutt. 4 „dem“ pře- trženo. 113
Strana 114
70. Heralt z Kunštátu vypočítává všechny škody, jež způsobil jemu a jeho podda- ným pan Beneš z Boskovic, a vytýká Benešovi porušení příměří ujednaného mezi Heraltem a pány před sv. Václavem 1440. Červen, 22., 1441, Boskovice. Měst. arch. brn. Heralth z Cunstatha tuto vinu dávám panu Benešovi z Boskovic seděním na Crney Hoře: Jakož jednú pobral mým chudým lidem po všem Cunstatskem zbožie a ya naň žadney péče nejměl, vzal viece na devadessát kop dobytka a když to sobě přihnal domů na Lethovice, tepru mi odpovědný list poslal. Potom opět učinil sem mu přieměřie pode ctí a pod věrú do první středy v puostě, sebrav se tayně, upadl mi v pondělí masopustní v noci do městečka pod Cunstath, ty škody pokládám pěth seth kop. Potom několiko leth mě. sem s ním činiti o to, až tak dlúho sliboval, že by chtěl se mnú věrně býti, ke mně na mé hrady jezdie a proti mně nebývati podle žádného člověka. Když tak dlúho hleděl toho na mě, y svolil jsem jemu k míru s túto vymienkú: Jestli že by kdy proti mně byl, tehdy ty všecky věci, což jest učinil mně a mým lidem zasie novo má býti a k němu hleděti, yakož mi velikú škodu učinil. Potom, když přistúpil zase k markrabí a jeho bratr vedl vojsko ke Cunstathu v pravém, křesťanském přieměřie, tu pan Beneš, jsa jemu v dobrey vuoli a v takovém slibu, odpověděl mi od hradu, jsa puol míle, list o nešpo- řiech poslal a ráno s vojskem v hradu byl. Za tu neupřiemnost chci od něho tři seth kop. Pobrav lidem mým na Svoyanov, budú tři léta na podzim, a purgrabí mému Pechovi jeden vzatek devět krav, druhý vzatek tři mesietma krav a koní purgrabí bez dvů čtyřidceti krav a koní, tu škodu pokládám dvě a třidceti kop. Také toho letha člověku mému z Cunstatského zboží vzali na Svojanov vucz obilé za puol třetí kopy. Pak opět po tem, když sem Boskovice držel, to letho pobrali mým lidem v Kladorubech a na Veskách, v noci vy- bili, pod Svojanov hnali a tu zbili a rozprodali a což sem obsielal pana Beneše, aby nerušil přieměřie markrabina svého pána, nevráceno nic, ty škody po- kládám třinácte kop. Také, kdež jest mně rukojmí a svú pečet přivěsil podle jiných, aby nedal sobě láti viece a ti listové mně byli obnoveni, tak moho- vitými rukojmiemi, kterýž jest umřel jako dřieve. Také mi vinen, když sem luoni před svatým Václavem učinil přieměřie se pány, s zemany, s kněžími, s městy v tejto zemi do svatého Jiří, y slíbil mi pode ctí a pod věrů, že mi 114
70. Heralt z Kunštátu vypočítává všechny škody, jež způsobil jemu a jeho podda- ným pan Beneš z Boskovic, a vytýká Benešovi porušení příměří ujednaného mezi Heraltem a pány před sv. Václavem 1440. Červen, 22., 1441, Boskovice. Měst. arch. brn. Heralth z Cunstatha tuto vinu dávám panu Benešovi z Boskovic seděním na Crney Hoře: Jakož jednú pobral mým chudým lidem po všem Cunstatskem zbožie a ya naň žadney péče nejměl, vzal viece na devadessát kop dobytka a když to sobě přihnal domů na Lethovice, tepru mi odpovědný list poslal. Potom opět učinil sem mu přieměřie pode ctí a pod věrú do první středy v puostě, sebrav se tayně, upadl mi v pondělí masopustní v noci do městečka pod Cunstath, ty škody pokládám pěth seth kop. Potom několiko leth mě. sem s ním činiti o to, až tak dlúho sliboval, že by chtěl se mnú věrně býti, ke mně na mé hrady jezdie a proti mně nebývati podle žádného člověka. Když tak dlúho hleděl toho na mě, y svolil jsem jemu k míru s túto vymienkú: Jestli že by kdy proti mně byl, tehdy ty všecky věci, což jest učinil mně a mým lidem zasie novo má býti a k němu hleděti, yakož mi velikú škodu učinil. Potom, když přistúpil zase k markrabí a jeho bratr vedl vojsko ke Cunstathu v pravém, křesťanském přieměřie, tu pan Beneš, jsa jemu v dobrey vuoli a v takovém slibu, odpověděl mi od hradu, jsa puol míle, list o nešpo- řiech poslal a ráno s vojskem v hradu byl. Za tu neupřiemnost chci od něho tři seth kop. Pobrav lidem mým na Svoyanov, budú tři léta na podzim, a purgrabí mému Pechovi jeden vzatek devět krav, druhý vzatek tři mesietma krav a koní purgrabí bez dvů čtyřidceti krav a koní, tu škodu pokládám dvě a třidceti kop. Také toho letha člověku mému z Cunstatského zboží vzali na Svojanov vucz obilé za puol třetí kopy. Pak opět po tem, když sem Boskovice držel, to letho pobrali mým lidem v Kladorubech a na Veskách, v noci vy- bili, pod Svojanov hnali a tu zbili a rozprodali a což sem obsielal pana Beneše, aby nerušil přieměřie markrabina svého pána, nevráceno nic, ty škody po- kládám třinácte kop. Také, kdež jest mně rukojmí a svú pečet přivěsil podle jiných, aby nedal sobě láti viece a ti listové mně byli obnoveni, tak moho- vitými rukojmiemi, kterýž jest umřel jako dřieve. Také mi vinen, když sem luoni před svatým Václavem učinil přieměřie se pány, s zemany, s kněžími, s městy v tejto zemi do svatého Jiří, y slíbil mi pode ctí a pod věrů, že mi 114
Strana 115
list dokonán bude a dán na to přieměřie ve čtyřech nedělech, aby svědčil do svatého Jiří a slib učiniv pod tak velikým základem, nic nesplnil, až y toho puol letha vyšlo a svatého Jiří minulo. A tak že sem já jist nebyl toho puol letha, ani moji chudí lidee pro jeho nezdržení. Za to pokládám škod tři stha kop. Za to já mám vaše milost, pany a zemané muožete rozuměti tomu, aby z Pohořelic na mě vyrazeli a volně jim stavy dávali, jakož to široce vědí, kterak jsú stavy jměli pod Črnú Horú a pod Svojanovem obecně a skrze to chudí lidee po mých zbožiech velice zahubeni a to je na to nedokonán list, abych já nemohl tak znamenitě z základu napomínati. Také, když lethos počal jeho bratr mým chudým lidem bráti, mimo panské přikázání slal své lidi na mě pan Beneš, aby tím viece hubiti mohl. Psán na Boskoviciech, v ten čtvrtek, ochtáb Těla Božieho léta etc. čtyřidcátého prvního. Papírový originál s přitisknutou žlutou pečetí. 71. Hanuš z Asenheimu, hejtman pohořelický, se synem svým Linhartem připojují se k landfrídu hradeckému vedenému Dětřichem z Miletínka. Říjen, 13., 1442, Pohořelice. Mest. arch. brn. Já Hanuš z Asenhaymu, haythman na Pohořelicích vyznávám tímto listem přede všemi, ktož jey uzřie, nebo čtúce uslyšie, že sem vstúpil a mocí tohoto listu vstupuji v pravé a v křestanské přieměřie s urozeným panem Jetřichem z Miletína a s Kunětické Hory, haythmanem kraje hradeckého y se všemi pány, zemany y městy, kteříž ven slušejí a v jeho lantfrydě jsú v jejich kraji y se všemi jejich služebníky y pomocníky y lidmi poddanými světskými a duchovními a slibuji za syna svého Linharta Asinhaymara, že v témž přie- měřie podle mne státi má, tak jakož se svrchu y dole píše takúto měrú: Když by se mně neb synu mému Linhartovi v tom přieměřie nezdálo státi, tehda máme společně neb jeden z nás dáti to urozenému panu Jetřichovi dvě neděli napřed věděti svým otvořitým listem a svú pečetí na jeho hrad Kunětice. Protož já napředpsaný Hanuš slibuji sám za se y za Linharta, syna mého y za všecky služebníky y lidi poddané, duchovní y světské, že to přieměřie svr- chupsanému panu Jetřichovi y všem pánóm zemanóm y městom, kteříž veň slušejí a v jeho lantfrydě jsú v jeho kraji y všem jich služebníkom a lidem 115
list dokonán bude a dán na to přieměřie ve čtyřech nedělech, aby svědčil do svatého Jiří a slib učiniv pod tak velikým základem, nic nesplnil, až y toho puol letha vyšlo a svatého Jiří minulo. A tak že sem já jist nebyl toho puol letha, ani moji chudí lidee pro jeho nezdržení. Za to pokládám škod tři stha kop. Za to já mám vaše milost, pany a zemané muožete rozuměti tomu, aby z Pohořelic na mě vyrazeli a volně jim stavy dávali, jakož to široce vědí, kterak jsú stavy jměli pod Črnú Horú a pod Svojanovem obecně a skrze to chudí lidee po mých zbožiech velice zahubeni a to je na to nedokonán list, abych já nemohl tak znamenitě z základu napomínati. Také, když lethos počal jeho bratr mým chudým lidem bráti, mimo panské přikázání slal své lidi na mě pan Beneš, aby tím viece hubiti mohl. Psán na Boskoviciech, v ten čtvrtek, ochtáb Těla Božieho léta etc. čtyřidcátého prvního. Papírový originál s přitisknutou žlutou pečetí. 71. Hanuš z Asenheimu, hejtman pohořelický, se synem svým Linhartem připojují se k landfrídu hradeckému vedenému Dětřichem z Miletínka. Říjen, 13., 1442, Pohořelice. Mest. arch. brn. Já Hanuš z Asenhaymu, haythman na Pohořelicích vyznávám tímto listem přede všemi, ktož jey uzřie, nebo čtúce uslyšie, že sem vstúpil a mocí tohoto listu vstupuji v pravé a v křestanské přieměřie s urozeným panem Jetřichem z Miletína a s Kunětické Hory, haythmanem kraje hradeckého y se všemi pány, zemany y městy, kteříž ven slušejí a v jeho lantfrydě jsú v jejich kraji y se všemi jejich služebníky y pomocníky y lidmi poddanými světskými a duchovními a slibuji za syna svého Linharta Asinhaymara, že v témž přie- měřie podle mne státi má, tak jakož se svrchu y dole píše takúto měrú: Když by se mně neb synu mému Linhartovi v tom přieměřie nezdálo státi, tehda máme společně neb jeden z nás dáti to urozenému panu Jetřichovi dvě neděli napřed věděti svým otvořitým listem a svú pečetí na jeho hrad Kunětice. Protož já napředpsaný Hanuš slibuji sám za se y za Linharta, syna mého y za všecky služebníky y lidi poddané, duchovní y světské, že to přieměřie svr- chupsanému panu Jetřichovi y všem pánóm zemanóm y městom, kteříž veň slušejí a v jeho lantfrydě jsú v jeho kraji y všem jich služebníkom a lidem 115
Strana 116
poddaným duchovním y světským, že přieměřie ctně, věrně, úplně a docela bez přerušení a zmatkov všelikterakých zdržáno a zachováno má býti a jestli že by se v tom přieměřie, jehož Boh neday, které straně od druhé co stalo a při- hodilo beze 1sti to tomu přieměřie nemá shodno býti, než volili sme sobě oba- polně dva ubrmany, pana Křištofora z Lichtenštayna a z Nicolsspurka a pana Pertolta z Lippé, nayvyššieho maršálka královstvie českého, aby oni to mezi námi ohledali a cožkoli o to mezi námi najdú a vyřknú, na tom obopolně slibujem přestati a dosti jměti a což jest psáno v tomto listu, to slibuji svú dobrú věrú ctně a verně zdržeti a křesťansky beze všeho přerušení a všeli- jaké zlé lsti a výmluvy. A tomu na potvrzení a lepší jistotu svú vlastní pečet menší přidávil sem k tomuto listu a připrosil sem urozeného pana Beneše z Bozkovic, podkomořího markrabstvie moravského a múdrých a opatrných purkmistra a rady města Brna, aby oni podle mne na svědomie své pečeti přidávili k tomuto listu, jim, jich erbom y budúcím bez škody. Jenž jest dán na Pohořelicích v tu sobotu před svatým Kalixtem, Anno domini etc. XLII°. Orig. na papíře s přitisknutou pečetí. Druhá listina téhož obsahu a data dána Janovi z Ru- šinova, hejtmanu kraje čáslavského. 72. Linhart z Asenheimu oznamuje olomouckému biskupovi Pavlovi z Miličína, že by bylo zbytečno, aby ještě za sebe vydával zvláštní list, když již jeho otec Hanuš uzavřel mír se stranou Ptačkovou. Říjen, 3o., 1442, Pohořelice. Mest. arch. brn. Duostoyny v Boze otče, kněže milý, pane milý, poctivý a opatrný příetele milý! Službu svú vzkazuji a jakož mi Vaše Milost píše, žádajíce listu mého na to přieměřie se panem Ptáčkem y jinými hauptmany českými, nezdá mi sie toho potřebie býti, než cožť otec muoy slíbil neb protiv komuž sie zapsal, toť ia, dá-li Buoh, zdržeti a zachovati míním a chci a přes to, žeť jsem toho konati nemohl. Takéť otce svého nemíním zavésti, což bych protiv jeho cti učinil, učinil bych protiv svey, jehož toho dá-li Buch žádný shlédnúti (sic) nejmá, jinak, než žeť chci otce svého zápis zdržeti neporušitelně, jako dobrý člověk. Dán na Pohořelicích, ten úterý před všemi svatými. Linhart z Asemheymu, Hauptman na Pohořelicích. 116
poddaným duchovním y světským, že přieměřie ctně, věrně, úplně a docela bez přerušení a zmatkov všelikterakých zdržáno a zachováno má býti a jestli že by se v tom přieměřie, jehož Boh neday, které straně od druhé co stalo a při- hodilo beze 1sti to tomu přieměřie nemá shodno býti, než volili sme sobě oba- polně dva ubrmany, pana Křištofora z Lichtenštayna a z Nicolsspurka a pana Pertolta z Lippé, nayvyššieho maršálka královstvie českého, aby oni to mezi námi ohledali a cožkoli o to mezi námi najdú a vyřknú, na tom obopolně slibujem přestati a dosti jměti a což jest psáno v tomto listu, to slibuji svú dobrú věrú ctně a verně zdržeti a křesťansky beze všeho přerušení a všeli- jaké zlé lsti a výmluvy. A tomu na potvrzení a lepší jistotu svú vlastní pečet menší přidávil sem k tomuto listu a připrosil sem urozeného pana Beneše z Bozkovic, podkomořího markrabstvie moravského a múdrých a opatrných purkmistra a rady města Brna, aby oni podle mne na svědomie své pečeti přidávili k tomuto listu, jim, jich erbom y budúcím bez škody. Jenž jest dán na Pohořelicích v tu sobotu před svatým Kalixtem, Anno domini etc. XLII°. Orig. na papíře s přitisknutou pečetí. Druhá listina téhož obsahu a data dána Janovi z Ru- šinova, hejtmanu kraje čáslavského. 72. Linhart z Asenheimu oznamuje olomouckému biskupovi Pavlovi z Miličína, že by bylo zbytečno, aby ještě za sebe vydával zvláštní list, když již jeho otec Hanuš uzavřel mír se stranou Ptačkovou. Říjen, 3o., 1442, Pohořelice. Mest. arch. brn. Duostoyny v Boze otče, kněže milý, pane milý, poctivý a opatrný příetele milý! Službu svú vzkazuji a jakož mi Vaše Milost píše, žádajíce listu mého na to přieměřie se panem Ptáčkem y jinými hauptmany českými, nezdá mi sie toho potřebie býti, než cožť otec muoy slíbil neb protiv komuž sie zapsal, toť ia, dá-li Buoh, zdržeti a zachovati míním a chci a přes to, žeť jsem toho konati nemohl. Takéť otce svého nemíním zavésti, což bych protiv jeho cti učinil, učinil bych protiv svey, jehož toho dá-li Buch žádný shlédnúti (sic) nejmá, jinak, než žeť chci otce svého zápis zdržeti neporušitelně, jako dobrý člověk. Dán na Pohořelicích, ten úterý před všemi svatými. Linhart z Asemheymu, Hauptman na Pohořelicích. 116
Strana 117
In dorso: Duostojnému v Boze otci a knězi, knězi Paulovi, biskupovi Olomúckému, urozenému panu, panu Benešovi, podkomořímu markrabství Moravského, opatrným a múdrým radě města Brna, pánóm a přátelóm milým. Papírový originál s přitisknutou pečetí zelenou. 73. Město Brno prosí vídeňskou radu o zprostředkování, protože Mikuláš ze Steczu, král. rada a dvorní maršálek odmítl dostaviti se k vyjednávání v Mikulově. Unor, 8., 1444, Brno. Mest. arch. vid. List č. 2967. Unsern willigen dinste zuvor. Ersamen und weisen herren, unsere besunder lieben gunner und frunde! Als wir uns danen vormals kegen ewer erberkeit derklagt und prieflich vermeldt haben, wie das der Edel Niclas Druksacz unentsagt und obgottwill an schult unsere lewt, die zu im ken Steacz in ge- trawen gefaren und kumen sein, irem güt mitaufgehalden hat aigenwillicli- chen etc. Also thün wir Ewer erberkeit zuwissen, das wir in kegenwurtikeit der Edeln herren Benessen von Bozkowicz, camrer zun Marhern, und hern Hennyken von Zelowicz und anderer lantherren und lantsassen zu Marhern und auch des furstentumbs zu Osterreich am nechstvergangen Eritag zu Nicols- purk, für dem Edeln hern Cristoffen Liechtensteiner getägt, und allen ge- limpfen derpoten haben, und haben nemlich neben des Allerdurchleuchtigsten Romischen kunigs gnaden schreiben und geheissen dasselbe gut wollen auspuri- gen auff seiner gnaden rate, des fürstentumbs in Osterreich, zu euch, mit dem Niclassen Druksessen fürzukhumen und uns daselbist mit im verhören und beschawen lassen. Dasselbe alles hat Niclas Druksecz nicht wellen auffnemen, weder sich in kleinem gelimpfen finden lassen, des wir uns an die obgenannten landhern, landtlewt, und an andere frume lewt, die da bey gewesen sein, und unser paider sach gehört und vernomen haben, cziehen und berüffen, das an uns obgottwil nichts abgangen ist, sunder an dem obgenanten Niclasen Druk- sessen, der seinen mütwillen also mit uns und unsern armen lewten hat, und sich nyemant wil lassen zugleichen und gerechtigkeit lenken, des wir uns noch kegen ewer Erberkeit erklagen, und biten ewer erberkeit, neben ewrer derpie- tung uns zum nechsten zugeschriben noch darynnen zustewren und zuhellen, das unsere lewt und ir güt, noch von dem Drucksessen ledig gelassen werden, 117
In dorso: Duostojnému v Boze otci a knězi, knězi Paulovi, biskupovi Olomúckému, urozenému panu, panu Benešovi, podkomořímu markrabství Moravského, opatrným a múdrým radě města Brna, pánóm a přátelóm milým. Papírový originál s přitisknutou pečetí zelenou. 73. Město Brno prosí vídeňskou radu o zprostředkování, protože Mikuláš ze Steczu, král. rada a dvorní maršálek odmítl dostaviti se k vyjednávání v Mikulově. Unor, 8., 1444, Brno. Mest. arch. vid. List č. 2967. Unsern willigen dinste zuvor. Ersamen und weisen herren, unsere besunder lieben gunner und frunde! Als wir uns danen vormals kegen ewer erberkeit derklagt und prieflich vermeldt haben, wie das der Edel Niclas Druksacz unentsagt und obgottwill an schult unsere lewt, die zu im ken Steacz in ge- trawen gefaren und kumen sein, irem güt mitaufgehalden hat aigenwillicli- chen etc. Also thün wir Ewer erberkeit zuwissen, das wir in kegenwurtikeit der Edeln herren Benessen von Bozkowicz, camrer zun Marhern, und hern Hennyken von Zelowicz und anderer lantherren und lantsassen zu Marhern und auch des furstentumbs zu Osterreich am nechstvergangen Eritag zu Nicols- purk, für dem Edeln hern Cristoffen Liechtensteiner getägt, und allen ge- limpfen derpoten haben, und haben nemlich neben des Allerdurchleuchtigsten Romischen kunigs gnaden schreiben und geheissen dasselbe gut wollen auspuri- gen auff seiner gnaden rate, des fürstentumbs in Osterreich, zu euch, mit dem Niclassen Druksessen fürzukhumen und uns daselbist mit im verhören und beschawen lassen. Dasselbe alles hat Niclas Druksecz nicht wellen auffnemen, weder sich in kleinem gelimpfen finden lassen, des wir uns an die obgenannten landhern, landtlewt, und an andere frume lewt, die da bey gewesen sein, und unser paider sach gehört und vernomen haben, cziehen und berüffen, das an uns obgottwil nichts abgangen ist, sunder an dem obgenanten Niclasen Druk- sessen, der seinen mütwillen also mit uns und unsern armen lewten hat, und sich nyemant wil lassen zugleichen und gerechtigkeit lenken, des wir uns noch kegen ewer Erberkeit erklagen, und biten ewer erberkeit, neben ewrer derpie- tung uns zum nechsten zugeschriben noch darynnen zustewren und zuhellen, das unsere lewt und ir güt, noch von dem Drucksessen ledig gelassen werden, 117
Strana 118
wir wollen im obgotwil zu aller gerechtickeit sten, umb seine zuspruch, als wir uns noch allzeit derpoten haben und noch derpieten. Daran der Niclas Druksecz nicht benügt sunder hat noch dem ersten nemen, sint der czeit unsere lewt mer beschedigt, sie bekummert und ir güt genomen. Darynnen wir der durchleuchtigsten des Romischen kunigs und kunigs Laslaben etc. gnaden, des furstentumbs in Osterreich und ewererberkeit geschönt haben und gern schönen wolden, es sey dann das uns vom Niclasen Drucksessen gleich nicht dergeen mecht, und unpillichs nicht vertragen wurden. So getrautten wir ewer erber keit uns darynne nicht zuvermerken, das wir uns seines mutwillen mit hullf der landhern, landtlewt und stete zu Marheren, wie ungern wir das sehen wolden, müsten iw derweren, und biten des ewer erberkeit zugedenkhen. Datum Sabbato post Dorothee virginis Anno etc. XLIIII°. Burgermaister und der Rate der Stat Brünn." In dorso: „Der von Brünn schr(eibt) ex parte Druksecz“. „Den Ersamen und weisen herren Burgermaister Richter und dem Rate der Stat Wyenn unsern sunderlieben gunnern und frunden“. „Wr. Ardhiv 34—1444". 74. Rada města Brna oznamuje Heraltovi z Kunštátu, aby bez meškání přijel k nim neb má zajištěný volný příjezd i odchod. Srpen, 14., 1444 [Brno]. Archiv třeboňský, Historica, č. 784. Urozenému panu Heraltovi z Cunstatu seděním na Bozkovicích přizniteli milému. My purgmistr a rada města Brna službu naši vzkazujem. Urozený pane, nám přieznivý! Vašie Milosti věděti dáváme, žeť jsme sie dobře ujistili urozeným panem Janem Thovačovským haitmanem moravským, že Vašie Milost y svými přáteli y služebníky móž bezpečně sem do našeho města při- jeti y zase sie na své zámky vrátiti. K tomu Vaše milost na dobré gleity, ježto, dá-li Buoh, bezpečně přijeti y odjeti moczi budete. Prosíme, Vašie Mi- losti, neračte svým příjezdem meškati pro naše počestné y dobré y tudiež teyto země. Datum feria VIa in vigilia Assumpcionis beate Marie Virginis, anno Domini MCCCC°XL°IIII°. Souvěká kopie. 118
wir wollen im obgotwil zu aller gerechtickeit sten, umb seine zuspruch, als wir uns noch allzeit derpoten haben und noch derpieten. Daran der Niclas Druksecz nicht benügt sunder hat noch dem ersten nemen, sint der czeit unsere lewt mer beschedigt, sie bekummert und ir güt genomen. Darynnen wir der durchleuchtigsten des Romischen kunigs und kunigs Laslaben etc. gnaden, des furstentumbs in Osterreich und ewererberkeit geschönt haben und gern schönen wolden, es sey dann das uns vom Niclasen Drucksessen gleich nicht dergeen mecht, und unpillichs nicht vertragen wurden. So getrautten wir ewer erber keit uns darynne nicht zuvermerken, das wir uns seines mutwillen mit hullf der landhern, landtlewt und stete zu Marheren, wie ungern wir das sehen wolden, müsten iw derweren, und biten des ewer erberkeit zugedenkhen. Datum Sabbato post Dorothee virginis Anno etc. XLIIII°. Burgermaister und der Rate der Stat Brünn." In dorso: „Der von Brünn schr(eibt) ex parte Druksecz“. „Den Ersamen und weisen herren Burgermaister Richter und dem Rate der Stat Wyenn unsern sunderlieben gunnern und frunden“. „Wr. Ardhiv 34—1444". 74. Rada města Brna oznamuje Heraltovi z Kunštátu, aby bez meškání přijel k nim neb má zajištěný volný příjezd i odchod. Srpen, 14., 1444 [Brno]. Archiv třeboňský, Historica, č. 784. Urozenému panu Heraltovi z Cunstatu seděním na Bozkovicích přizniteli milému. My purgmistr a rada města Brna službu naši vzkazujem. Urozený pane, nám přieznivý! Vašie Milosti věděti dáváme, žeť jsme sie dobře ujistili urozeným panem Janem Thovačovským haitmanem moravským, že Vašie Milost y svými přáteli y služebníky móž bezpečně sem do našeho města při- jeti y zase sie na své zámky vrátiti. K tomu Vaše milost na dobré gleity, ježto, dá-li Buoh, bezpečně přijeti y odjeti moczi budete. Prosíme, Vašie Mi- losti, neračte svým příjezdem meškati pro naše počestné y dobré y tudiež teyto země. Datum feria VIa in vigilia Assumpcionis beate Marie Virginis, anno Domini MCCCC°XL°IIII°. Souvěká kopie. 118
Strana 119
76. Jiřík a Proček z Kunštátu píší Oldřichovi z Rožmberka o zákeřné popravě Heralta z Kunštátu brněnskými. Listopad, 15., 1445, Poděbrady. Měst. arch. brn. Službu naši napřed vzkazujíc, urozený pane a přieteli náš milý. Zalujemť y na vědomie dáváme, ač y prve tebe o tom tayno není, kterak purgmistr a radda města Brna strýce našeho, pana Heralta dobré paměti listem svým tvr- dým, pečetí města toho utvrzeným pod ztracením cti a věry křesťanské k sobě jej glaitovavše a ubezpečivše a k tomu y jiným listem otevřeným přieznivé vuole a prosby k sobě příjezdu jeho žádajíc a v něm také vždy tvrdíc bez pečnost jeho příjezdu k nim y odjezdu zase na svá obydle a k tomu také jemu oznamujíc, kterak jsú sie dobře v tom ujistili hauptmanem, že bezpečně k nim přijeti y zase odjeti muož, jakož teď těch jich gleitovních listóv přepisy po- sieláme, aby tomu všemu lépe srozuměti mohl. Přes to oni svého slibu, zápisóv y pečeti městské viery a cti všeho zapomenuvše, nešlechetně, nevěrně a zrádně netoliko nad hrdlem strýce našeho, ale y nad sebú samými a nad pečetí města svého k věčné, hanebné paměti, k ztracení cti a věry křesťanské učiniti jsú se nestyděli, vyvolivše radějše tím nayohavnějším v světě jménem zrádce slúti, nežli by slibu svému dosti byli učinili, yakož již vobec mnohým dobrým lidem o tom svědomo a také od nás těm, kteříž jich v tom neznají, jim ozna- muje se, pro něžto brněnští listy své rozpisují a ti nás od dobrých přátel do- cházejí, v nich toho dotíčíc, že bychom je nevinně haněli a na ně žalovali a tomu každý rozuměti móž, že ten zrádný jich skutek zjevně toho na ně do- vodí, nebo v svém městě, za svými gleity o hrdlo jsú strýce našeho připravili a již proti mrtvému tělu y viny rozpisují, ježto odepříti nic nemóž, ale nás tudy k některakým súdóm přivésti mieníc, tu jednotu, v kteréžto yá nade- psaný Jiřík s Moravskú zemí jsem, v niežto y on pan Heralt, strýc náš dobré paměti také byl jest. Avšak v zdraví jeho podle té jednoty k súdu jsú se ne- odvolávali samy (sic) jeho dopustili, než proti řádu a právu o hrdlo jej při- pravivše, y chtěli by s mrtvým tělem se súditi, tím nešlechetnost skutku svého zřetedlně řádného proti listóm svým přikrýti chtiec a to proti nám ku pomoci sobě berúc, ježto tím svú zradú zjevně na se oznamují, jakož z jich listóv glei- tovních lépe tomu všemu srozumieš. Ale y tomu, aby mohl srozuměti, že y tú jednotú zavázáni nejsme, k tomu, k čemuť oni svým rozpisováním vedú. 119
76. Jiřík a Proček z Kunštátu píší Oldřichovi z Rožmberka o zákeřné popravě Heralta z Kunštátu brněnskými. Listopad, 15., 1445, Poděbrady. Měst. arch. brn. Službu naši napřed vzkazujíc, urozený pane a přieteli náš milý. Zalujemť y na vědomie dáváme, ač y prve tebe o tom tayno není, kterak purgmistr a radda města Brna strýce našeho, pana Heralta dobré paměti listem svým tvr- dým, pečetí města toho utvrzeným pod ztracením cti a věry křesťanské k sobě jej glaitovavše a ubezpečivše a k tomu y jiným listem otevřeným přieznivé vuole a prosby k sobě příjezdu jeho žádajíc a v něm také vždy tvrdíc bez pečnost jeho příjezdu k nim y odjezdu zase na svá obydle a k tomu také jemu oznamujíc, kterak jsú sie dobře v tom ujistili hauptmanem, že bezpečně k nim přijeti y zase odjeti muož, jakož teď těch jich gleitovních listóv přepisy po- sieláme, aby tomu všemu lépe srozuměti mohl. Přes to oni svého slibu, zápisóv y pečeti městské viery a cti všeho zapomenuvše, nešlechetně, nevěrně a zrádně netoliko nad hrdlem strýce našeho, ale y nad sebú samými a nad pečetí města svého k věčné, hanebné paměti, k ztracení cti a věry křesťanské učiniti jsú se nestyděli, vyvolivše radějše tím nayohavnějším v světě jménem zrádce slúti, nežli by slibu svému dosti byli učinili, yakož již vobec mnohým dobrým lidem o tom svědomo a také od nás těm, kteříž jich v tom neznají, jim ozna- muje se, pro něžto brněnští listy své rozpisují a ti nás od dobrých přátel do- cházejí, v nich toho dotíčíc, že bychom je nevinně haněli a na ně žalovali a tomu každý rozuměti móž, že ten zrádný jich skutek zjevně toho na ně do- vodí, nebo v svém městě, za svými gleity o hrdlo jsú strýce našeho připravili a již proti mrtvému tělu y viny rozpisují, ježto odepříti nic nemóž, ale nás tudy k některakým súdóm přivésti mieníc, tu jednotu, v kteréžto yá nade- psaný Jiřík s Moravskú zemí jsem, v niežto y on pan Heralt, strýc náš dobré paměti také byl jest. Avšak v zdraví jeho podle té jednoty k súdu jsú se ne- odvolávali samy (sic) jeho dopustili, než proti řádu a právu o hrdlo jej při- pravivše, y chtěli by s mrtvým tělem se súditi, tím nešlechetnost skutku svého zřetedlně řádného proti listóm svým přikrýti chtiec a to proti nám ku pomoci sobě berúc, ježto tím svú zradú zjevně na se oznamují, jakož z jich listóv glei- tovních lépe tomu všemu srozumieš. Ale y tomu, aby mohl srozuměti, že y tú jednotú zavázáni nejsme, k tomu, k čemuť oni svým rozpisováním vedú. 119
Strana 120
Protoť tej jednoty y mého k ní za vámi přepisy teď posieláme, z nichžto shledáš, o nich to cožť jsú učinili, žeť hodný nejsú, ty zrádce by měli sobě k tomu přivésti, aby ubezpečiece dobré lidi pečetí svú a zápisy gleitovními a pod tím zapomenúce své pečeti a zápisúv y své cti a viery, v tom stínali, kohož by se jim zdálo. A takový skutek nešlechetný a zrádný učiníce, před sebú ještě tu cestu oni měti jměli a z toho v jiný potomní zrádce, aby potom, když by tací chtěli, o to k súdu se poddali, nezdá se nám slušné ani hodné, bychom my anebo jiní dobří lidé k tomu jim povolní býti měli, neboť i ta jednota proti tomu svědčí a tej jsme my vždy dosti, bohdá, činili a činiti míníme, tak jakož jsme k ní za vámi. O tom pak, jakož brněnští v svém rozpisování ozna- mují, kterak duostojný v Boze otec, kněz Pavel, biskup etc. s jinými pány jich jsú poddali etc. kněz biskup y jiní vóbec dobří lidé v té zemi v tom brněnské dobře znají, kterak zapomínavše své cti a viery křesťanské y zápi- sóv svých y pečeti města toho učinili jsú nevěrně a zrádně nad hrdlem strýce našeho, y sami nad sebú, nad svú ctí a vierú, pečetí města toho, ježto již nejsú hodní, by dobří lidé jim o které poctivé právo stáli, než toliko o to právo, aby jim je kath učinil, pro jich zradu, tohoť jsú hodní, ale kněz biskup a páni, což s námi mluvili o ně, jich čest v tom se nevražie, že jsú to pro ty zrádce učinili. A také na jich žádost, jakž slušné jest, časem svým bude od- pověď dána. A protož to neduovodné Brněnských rozpisování, my sobě tak od nich vážíme, jakož od takových zrádných lidí sluší a jestli že by y tebe, pane, od nich o tom které jich rozpisování došlo, věřimeť, jako přieteli na- šemu milému, tyto věci již věda a jim rozuměje, že jim věřiti nebudeš. A k tomu tě, pane, vystřicháme, aby se takových v jich slibích a zvláště pečetí jich utvrzených varoval, ač chceš v tom, což by s nimi oč činiti měl, před nimi bezpečen a jist býti statkem y hrdlem svým. Neb, přieteli milý, sám tomu rozuměti možeš, že takových bezvěrných, nešlechetných a zrádných lidí všemi obyčeji varovati se sluší. Datum Poděbrad, f. II. p. Brictii, Annorum etc. XLVto Jiřík z Cunštátu a z Poděbrad a Proček z Cunštátu a z Boskovic. Urozenému panu, panu Oldřichovi z Rosenberka, přieteli našemu milému. Papírový originál bez pečetě. 120
Protoť tej jednoty y mého k ní za vámi přepisy teď posieláme, z nichžto shledáš, o nich to cožť jsú učinili, žeť hodný nejsú, ty zrádce by měli sobě k tomu přivésti, aby ubezpečiece dobré lidi pečetí svú a zápisy gleitovními a pod tím zapomenúce své pečeti a zápisúv y své cti a viery, v tom stínali, kohož by se jim zdálo. A takový skutek nešlechetný a zrádný učiníce, před sebú ještě tu cestu oni měti jměli a z toho v jiný potomní zrádce, aby potom, když by tací chtěli, o to k súdu se poddali, nezdá se nám slušné ani hodné, bychom my anebo jiní dobří lidé k tomu jim povolní býti měli, neboť i ta jednota proti tomu svědčí a tej jsme my vždy dosti, bohdá, činili a činiti míníme, tak jakož jsme k ní za vámi. O tom pak, jakož brněnští v svém rozpisování ozna- mují, kterak duostojný v Boze otec, kněz Pavel, biskup etc. s jinými pány jich jsú poddali etc. kněz biskup y jiní vóbec dobří lidé v té zemi v tom brněnské dobře znají, kterak zapomínavše své cti a viery křesťanské y zápi- sóv svých y pečeti města toho učinili jsú nevěrně a zrádně nad hrdlem strýce našeho, y sami nad sebú, nad svú ctí a vierú, pečetí města toho, ježto již nejsú hodní, by dobří lidé jim o které poctivé právo stáli, než toliko o to právo, aby jim je kath učinil, pro jich zradu, tohoť jsú hodní, ale kněz biskup a páni, což s námi mluvili o ně, jich čest v tom se nevražie, že jsú to pro ty zrádce učinili. A také na jich žádost, jakž slušné jest, časem svým bude od- pověď dána. A protož to neduovodné Brněnských rozpisování, my sobě tak od nich vážíme, jakož od takových zrádných lidí sluší a jestli že by y tebe, pane, od nich o tom které jich rozpisování došlo, věřimeť, jako přieteli na- šemu milému, tyto věci již věda a jim rozuměje, že jim věřiti nebudeš. A k tomu tě, pane, vystřicháme, aby se takových v jich slibích a zvláště pečetí jich utvrzených varoval, ač chceš v tom, což by s nimi oč činiti měl, před nimi bezpečen a jist býti statkem y hrdlem svým. Neb, přieteli milý, sám tomu rozuměti možeš, že takových bezvěrných, nešlechetných a zrádných lidí všemi obyčeji varovati se sluší. Datum Poděbrad, f. II. p. Brictii, Annorum etc. XLVto Jiřík z Cunštátu a z Poděbrad a Proček z Cunštátu a z Boskovic. Urozenému panu, panu Oldřichovi z Rosenberka, přieteli našemu milému. Papírový originál bez pečetě. 120
Strana 121
76. Brněnští píší městské radě vídeňské o příčinách popravy Heralta z Kunštátu s prosbou, by nevěřila jiným zprávám. Prosinec, 9., 1445, Brno. Měst. archiv víd. List. č. 3133. Erber weisen herren unsere besunderlieben gunner und frunde! Unsern willigen dinste zuvor. Uns ist angelangt, wie und ewer ersam keit ettliche her- ren von der Cunstat, als Girziko und Proczko auch zugeschriben haben ire prieff, darynnen sy unsere ere und gelimpfen berüren und uns aigenwillic- lichen schenden und schelten, abgotwil unschuldiclichen von ires vetters des hern Erharten von der Cunstat wegen, der zu uns vergangen ist umb solichen merklichen gwalt und frewel, den er beweist und getan hat. Sitczund mit dem herren bischoff, dem hern hauptman und andern landtherren am ge- richt, da hat er eczliche merkliche prieff mit hangenden und aufgedruckten insigeln, darynne er sich bey verlust seiner trewen und eren dafur willic- lichen verschriben und verpflicht hett, und darczu anderer landhern insigel zugeczeugnüß gepeten hett, gelobund zubenügen und ganczlichen genüg zu haben, an der landhern, landtlewten und stetn ausspruch umb ettliche sachen, darumb er krigte, und vil lewt beschedigte aigenwilliclichen. Also das er diselben prieff, als sy für den herrn bischoff, landhern, landtlewt und stete der margraffschafft zu Marhern gelegt warden, mutwilliclichen von dem tysch und auch aus den henden etczlicher herren ruckte, zu im nam und under dem tysch zum ersten heymlichen sein aigen insigel und anderer landt- hern insigel, die dabey hiengen, zudruckte und vernichte und was er dasel- bist von den landhern angeschrieren und ermonet wardt, das er solichen frewl nicht thun, weder beweisen solt, yedoch lies er nicht davon, sunder verpracht daselbist frewlichen seinen mutwillen, und beweiste solichen gewalt und frewl, der in disem landt nye gehört ist warden. Darumb der herre hauptman des lands die landhern, landtlewt und andere, die dabey waren, frogte und stym- men lies, was mit herren Erharten zuthun wer, darumb das er in gleite der landthern, landtlewt, stete und auch in unserm gleitt in die stat Brünn zu uns khumen was und solichs getan und imselbs das gleitt zuprochen hett. Also das der herre hauptman von landhern sunderlich und sunderlich von den landtlewten und andern underweist wardt, das er herren Erharten umb soli- chen begangen frewl und gwalt vaben und mit im thun solt sam ein haupt- 121
76. Brněnští píší městské radě vídeňské o příčinách popravy Heralta z Kunštátu s prosbou, by nevěřila jiným zprávám. Prosinec, 9., 1445, Brno. Měst. archiv víd. List. č. 3133. Erber weisen herren unsere besunderlieben gunner und frunde! Unsern willigen dinste zuvor. Uns ist angelangt, wie und ewer ersam keit ettliche her- ren von der Cunstat, als Girziko und Proczko auch zugeschriben haben ire prieff, darynnen sy unsere ere und gelimpfen berüren und uns aigenwillic- lichen schenden und schelten, abgotwil unschuldiclichen von ires vetters des hern Erharten von der Cunstat wegen, der zu uns vergangen ist umb solichen merklichen gwalt und frewel, den er beweist und getan hat. Sitczund mit dem herren bischoff, dem hern hauptman und andern landtherren am ge- richt, da hat er eczliche merkliche prieff mit hangenden und aufgedruckten insigeln, darynne er sich bey verlust seiner trewen und eren dafur willic- lichen verschriben und verpflicht hett, und darczu anderer landhern insigel zugeczeugnüß gepeten hett, gelobund zubenügen und ganczlichen genüg zu haben, an der landhern, landtlewten und stetn ausspruch umb ettliche sachen, darumb er krigte, und vil lewt beschedigte aigenwilliclichen. Also das er diselben prieff, als sy für den herrn bischoff, landhern, landtlewt und stete der margraffschafft zu Marhern gelegt warden, mutwilliclichen von dem tysch und auch aus den henden etczlicher herren ruckte, zu im nam und under dem tysch zum ersten heymlichen sein aigen insigel und anderer landt- hern insigel, die dabey hiengen, zudruckte und vernichte und was er dasel- bist von den landhern angeschrieren und ermonet wardt, das er solichen frewl nicht thun, weder beweisen solt, yedoch lies er nicht davon, sunder verpracht daselbist frewlichen seinen mutwillen, und beweiste solichen gewalt und frewl, der in disem landt nye gehört ist warden. Darumb der herre hauptman des lands die landhern, landtlewt und andere, die dabey waren, frogte und stym- men lies, was mit herren Erharten zuthun wer, darumb das er in gleite der landthern, landtlewt, stete und auch in unserm gleitt in die stat Brünn zu uns khumen was und solichs getan und imselbs das gleitt zuprochen hett. Also das der herre hauptman von landhern sunderlich und sunderlich von den landtlewten und andern underweist wardt, das er herren Erharten umb soli- chen begangen frewl und gwalt vaben und mit im thun solt sam ein haupt- 121
Strana 122
man, als und der herre hauptman darumb den hern Erharten vieng und zu im richten lies, dawider wir nicht mochten, wenn uns nicht czymte, und fügte wider des hern hauptmans, der herren etc. willen und geheisse thun, und soli- ches understen, sam wir und des auch nicht macht gehaben machten, als das ewer erberkeit selbs vernemen mag. Nu meynen die obgenanten von der Cunstat Girziko und Proczko, nyemant zue, dann uns alein und monen uns aleyn umb das gleitte, das im auch von uns neben den landhern, landlewten und steten gegeben was und er mit solichem frewl, gwalt und unrecht im selbs zuritte und zuprochen hat, darumb sy uns nu aleyn nochschreiben, schel- den und schenden aigenwilliclichen und thun uns gwalt und unrecht, das nicht hern angehort, sunder genug wer von ruffyan und leichtfertigen lewten, dar- czu so hat uns fur solichem schenden, als sie darumb mir anhuben zureden der obgenante herre bischoff und ettliche andere landthern, als sy mit den vorgemelten von der Cunstat zusammen kamen und tagten, durch diser sachen willen, haben uns umb das, darumb sie uns beschuldigen, begeben und der poten, auff die landhern, landtlewt und stete uns darumb von paydentailen zuverhoren, zu beschawen, und zu urteilen neben dem als die eynigkeit des lands zu Marheren aufweist. Darezue sich die obgenanten von der Cunstat auch verphlicht haben bey trewen und eren, darüber diselben von der Cun- stat dem hern bischoff und andern hern daselbst geanttwurt haben, sie wol- den sich darumb mit Iren frunden beraten und dorauff Iren gnad ein antt- wurt geben und wolden nemlichen die eynikeit, darczu sy sich verschriben haben, halden, das alles haben sy nicht getan, wenn ee sie Iren gnaden ge- anttwurt haben, so haben sy geistlichen und weltlichen im landt und ausser- halb des lands geschriben und uns geschantt und gelestert, und herren, landt- lewt und stete in Pehem und Marheren auff uns und unsern schaden bewegt unverschulter sachen, wider die eynigkeit des lands und wider ir sigl und prieff, damit sy sich verphlicht haben czu der eynikeit, die da ynnen helt, das nyemant auff den andern aigenwilliclichen greiffen sol, noch mit warten, noch mit warken, sunder hat yemants zu dem andern ichto zusprechen, das sol er mit dem rechten thun, fur den landthern, landtlewten und steten und an irem ausspruch umb alle sachen benügen. Also das die obgenanten hern Girziko und Proczko von der Cunstat wider ir sigl und prieff getan haben und uns gwalt und unrecht mit irem schenden und schamen thun. Als wir das in dem kunigreich zu Pehem und margrafftumb zu Marhern an die stet, da sy geschriben haben, haben schriftlich veranttwurt und auff sy vermeldet. Uber das so haben wir in paiden dennoch auch geschriben in solichermas und warten, als wir des ewern eren ein abschrift hierynns senden und biten 122
man, als und der herre hauptman darumb den hern Erharten vieng und zu im richten lies, dawider wir nicht mochten, wenn uns nicht czymte, und fügte wider des hern hauptmans, der herren etc. willen und geheisse thun, und soli- ches understen, sam wir und des auch nicht macht gehaben machten, als das ewer erberkeit selbs vernemen mag. Nu meynen die obgenanten von der Cunstat Girziko und Proczko, nyemant zue, dann uns alein und monen uns aleyn umb das gleitte, das im auch von uns neben den landhern, landlewten und steten gegeben was und er mit solichem frewl, gwalt und unrecht im selbs zuritte und zuprochen hat, darumb sy uns nu aleyn nochschreiben, schel- den und schenden aigenwilliclichen und thun uns gwalt und unrecht, das nicht hern angehort, sunder genug wer von ruffyan und leichtfertigen lewten, dar- czu so hat uns fur solichem schenden, als sie darumb mir anhuben zureden der obgenante herre bischoff und ettliche andere landthern, als sy mit den vorgemelten von der Cunstat zusammen kamen und tagten, durch diser sachen willen, haben uns umb das, darumb sie uns beschuldigen, begeben und der poten, auff die landhern, landtlewt und stete uns darumb von paydentailen zuverhoren, zu beschawen, und zu urteilen neben dem als die eynigkeit des lands zu Marheren aufweist. Darezue sich die obgenanten von der Cunstat auch verphlicht haben bey trewen und eren, darüber diselben von der Cun- stat dem hern bischoff und andern hern daselbst geanttwurt haben, sie wol- den sich darumb mit Iren frunden beraten und dorauff Iren gnad ein antt- wurt geben und wolden nemlichen die eynikeit, darczu sy sich verschriben haben, halden, das alles haben sy nicht getan, wenn ee sie Iren gnaden ge- anttwurt haben, so haben sy geistlichen und weltlichen im landt und ausser- halb des lands geschriben und uns geschantt und gelestert, und herren, landt- lewt und stete in Pehem und Marheren auff uns und unsern schaden bewegt unverschulter sachen, wider die eynigkeit des lands und wider ir sigl und prieff, damit sy sich verphlicht haben czu der eynikeit, die da ynnen helt, das nyemant auff den andern aigenwilliclichen greiffen sol, noch mit warten, noch mit warken, sunder hat yemants zu dem andern ichto zusprechen, das sol er mit dem rechten thun, fur den landthern, landtlewten und steten und an irem ausspruch umb alle sachen benügen. Also das die obgenanten hern Girziko und Proczko von der Cunstat wider ir sigl und prieff getan haben und uns gwalt und unrecht mit irem schenden und schamen thun. Als wir das in dem kunigreich zu Pehem und margrafftumb zu Marhern an die stet, da sy geschriben haben, haben schriftlich veranttwurt und auff sy vermeldet. Uber das so haben wir in paiden dennoch auch geschriben in solichermas und warten, als wir des ewern eren ein abschrift hierynns senden und biten 122
Strana 123
mit allem fleisse, ob soliche sachen an euch ader andere im landt zu Oster- reich gelangt hetten mit irem schreiben, Ir wellet in das auff uns nicht ge- lauben, sunder andern zugelauben widerraten, wann yezund in dem gemey- nen eynreiten der landthern, landtlewt und stete, das zu uns auff sand Niclas tag vergangen geschehen ist, haben wir uns daselbst in aller hern, landtlewt und stete kegenwurtikeit derklagt, auff die obgenanten von der Cunstat so- lichs gwalts und unrechts, das sie uns thun. Daselbst der herre hauptman des lands offenwarlich vor allen hern, landtlewten und steten vermeldet und gelaup- pert, das wir dem hern Erharten nichts getan haben, sundar was im gesche- hen ist, das hat er als ein hauptman getan, mit rat, wissen und geheise der landhern, landtlewt und anderer umb den gwalt und frewl, den herre Erhart getan und damit im sein gleitt selbs zusprochen hat, als oben zum ersten ge- schriben stet und das wil der herre hauptman beweisen. Darumb so sein yczund alle landthern, landtlewt und ttete, die ycz auff dem tag zu uns gewesen sein, das eyns warden und haben den von der Cunstat paiden geschriben, das sie von irem schelten und gwalt lassen sollen und sich neben der eynikeit dy landschafft mit uns lassen beschawen und urtailen und ob sie das nicht thun wurden, so wellen sie uns alle beysteen, und umb solichen gwalt und frewl, so sie uns thun, kegen in nicht verlassen. Und ist, das ewer Erberkeit solich schreiben zukhumen ist, ader sust yemants in Osterreich, das biten wir uns zuvermelden. Geben an pfincztag nach Concepcionis Marie virginis Anno etc. XLV°. Burgermaister und der Rate der Stat Brünn. In dorso : „Den Erbern und weisen... Herren... Burgermaister, Richter und dem Rate der Stat Wyen, unsern besunderlieben gunnern und frunden“ etc. 77. Brněnští činí trpké výčitky Jiříkovi a Pročkovi z Kunštátu ohledně Heralta z Kunštátu. (S. d., s. 1.) Měst. arch. víd. Příloha k list. č. 3133. „Herre Girziko von der Cunstat und von Podiebrad, und herre Proczko 123
mit allem fleisse, ob soliche sachen an euch ader andere im landt zu Oster- reich gelangt hetten mit irem schreiben, Ir wellet in das auff uns nicht ge- lauben, sunder andern zugelauben widerraten, wann yezund in dem gemey- nen eynreiten der landthern, landtlewt und stete, das zu uns auff sand Niclas tag vergangen geschehen ist, haben wir uns daselbst in aller hern, landtlewt und stete kegenwurtikeit derklagt, auff die obgenanten von der Cunstat so- lichs gwalts und unrechts, das sie uns thun. Daselbst der herre hauptman des lands offenwarlich vor allen hern, landtlewten und steten vermeldet und gelaup- pert, das wir dem hern Erharten nichts getan haben, sundar was im gesche- hen ist, das hat er als ein hauptman getan, mit rat, wissen und geheise der landhern, landtlewt und anderer umb den gwalt und frewl, den herre Erhart getan und damit im sein gleitt selbs zusprochen hat, als oben zum ersten ge- schriben stet und das wil der herre hauptman beweisen. Darumb so sein yczund alle landthern, landtlewt und ttete, die ycz auff dem tag zu uns gewesen sein, das eyns warden und haben den von der Cunstat paiden geschriben, das sie von irem schelten und gwalt lassen sollen und sich neben der eynikeit dy landschafft mit uns lassen beschawen und urtailen und ob sie das nicht thun wurden, so wellen sie uns alle beysteen, und umb solichen gwalt und frewl, so sie uns thun, kegen in nicht verlassen. Und ist, das ewer Erberkeit solich schreiben zukhumen ist, ader sust yemants in Osterreich, das biten wir uns zuvermelden. Geben an pfincztag nach Concepcionis Marie virginis Anno etc. XLV°. Burgermaister und der Rate der Stat Brünn. In dorso : „Den Erbern und weisen... Herren... Burgermaister, Richter und dem Rate der Stat Wyen, unsern besunderlieben gunnern und frunden“ etc. 77. Brněnští činí trpké výčitky Jiříkovi a Pročkovi z Kunštátu ohledně Heralta z Kunštátu. (S. d., s. 1.) Měst. arch. víd. Příloha k list. č. 3133. „Herre Girziko von der Cunstat und von Podiebrad, und herre Proczko 123
Strana 124
von der Cunstat und von Bozkowicz! Wir burgermaister, der rate, und die gancz gemein der stat Brünn. Als Ir uns und von uns schreibt unerbere scheu- dung, und wir abgotwil soliche nicht sein, weder sein derfunden warden, wenn soliche sachen auff uns nicht beweislich sein, weder von unserer stat ye ge- hört, und czymen auch nicht ewrer gepurdt, wenn Ir euch recht bedenkhen wolt, Ir wurdt euch nicht derdenkhen soliche unrechtliche werter weder uns noch unserer stat mit ewern krummen und unrechtlichen schreiben tempfen und Ir wist doch wol die unordentliche tät und verschuldigung ewers vette- ren und auch, wer das an im gerochen hat. Warumb schreibt Ir nicht darumb dem hern hauptman und den andern herren, welicher darumb uber ewern vettern hat lassen richten und spricht, das er das mit der hern rate und wil- len getan habe? Er wurdt euch und auch die herren dorauff ein anttwurt ge- ben, ob durch ewers vettern erberkeit, czucht und wolthun gericht ist war den, oder durch seiner posheit und unerberkeit und unordenlichkeit? Und wenn Ir torst darumb auff die hern und auff frum lewt kumen als die eyni- keit des lands ausweist, zu der Ir euch auch verpflicht habt, die wurden der- kennen, ob wir ewern vettern solten gefreyet haben durch soliche seine un- ördenliche tät und genomen haben aus des hern hauptmans und der andern hern macht. Wenn wir wolden, wir kunden euch auch wol schenden und lesteren, darczu wir vor unser haben die gerechtikeit, papirs und tynkhen genüg. Habt Ir nu vergessen ewrer verschreibung und ewrer peczet, dawider Ir tut, und beweist ewern gwalt und mutwillen wider der hern des lands und unsere rechtliche begebung uns mit euch darumb lassen beschawen mit dem rechten. Aber villeicht acht Ir nicht ewer peczet und ewers vettern. Sinte- molen ewer vetter herre Erhart dasselbig ewer peczet zudrukt, vermayligt und vernichtet hat. Darum so bewerbt euch umb ander schilt und peczet, das Ir habt mit ichte zuverpeczeten ewre prieff. Sintemolen Ir dem nicht genüg thun welt, warumb Ir euch verschreibt und ewer sigl zugeczeugnuſz angedruckt habt. Unser stat insigl haben wir gedruckt auff disen prieff, das wir nye vermayligt noch vernichtet haben, sunder dem haben genüg getan und meynen dem noch genüg thun, als auff frume und getrewe lewt gehorts. Datum etc. 124
von der Cunstat und von Bozkowicz! Wir burgermaister, der rate, und die gancz gemein der stat Brünn. Als Ir uns und von uns schreibt unerbere scheu- dung, und wir abgotwil soliche nicht sein, weder sein derfunden warden, wenn soliche sachen auff uns nicht beweislich sein, weder von unserer stat ye ge- hört, und czymen auch nicht ewrer gepurdt, wenn Ir euch recht bedenkhen wolt, Ir wurdt euch nicht derdenkhen soliche unrechtliche werter weder uns noch unserer stat mit ewern krummen und unrechtlichen schreiben tempfen und Ir wist doch wol die unordentliche tät und verschuldigung ewers vette- ren und auch, wer das an im gerochen hat. Warumb schreibt Ir nicht darumb dem hern hauptman und den andern herren, welicher darumb uber ewern vettern hat lassen richten und spricht, das er das mit der hern rate und wil- len getan habe? Er wurdt euch und auch die herren dorauff ein anttwurt ge- ben, ob durch ewers vettern erberkeit, czucht und wolthun gericht ist war den, oder durch seiner posheit und unerberkeit und unordenlichkeit? Und wenn Ir torst darumb auff die hern und auff frum lewt kumen als die eyni- keit des lands ausweist, zu der Ir euch auch verpflicht habt, die wurden der- kennen, ob wir ewern vettern solten gefreyet haben durch soliche seine un- ördenliche tät und genomen haben aus des hern hauptmans und der andern hern macht. Wenn wir wolden, wir kunden euch auch wol schenden und lesteren, darczu wir vor unser haben die gerechtikeit, papirs und tynkhen genüg. Habt Ir nu vergessen ewrer verschreibung und ewrer peczet, dawider Ir tut, und beweist ewern gwalt und mutwillen wider der hern des lands und unsere rechtliche begebung uns mit euch darumb lassen beschawen mit dem rechten. Aber villeicht acht Ir nicht ewer peczet und ewers vettern. Sinte- molen ewer vetter herre Erhart dasselbig ewer peczet zudrukt, vermayligt und vernichtet hat. Darum so bewerbt euch umb ander schilt und peczet, das Ir habt mit ichte zuverpeczeten ewre prieff. Sintemolen Ir dem nicht genüg thun welt, warumb Ir euch verschreibt und ewer sigl zugeczeugnuſz angedruckt habt. Unser stat insigl haben wir gedruckt auff disen prieff, das wir nye vermayligt noch vernichtet haben, sunder dem haben genüg getan und meynen dem noch genüg thun, als auff frume und getrewe lewt gehorts. Datum etc. 124
Strana 125
78. Císař Fridrich III. oznamuje brněnským, že až dosud nedostal žádného listu od Jiříka a Pročka z Kunštátu, že ale bude pamětliv jejich vysvětlení stran popravy Heraltovy, až něco od jmenovaných pánů obdrží. Leden, 5, 1446, Vídeň. Mest. arch. brn. Friedrich von Gotes gnaden Romischer kunig, zu allen czeiten merer des reichs, herczog ze Osterreich vnd ze Steyr. etc. Erbern, weisen, besunder lieben! Als ir vns yecz geschriben habt, wie Gyr- zyk vnd Protczko von der Cunstat ir brief aussenden, darin si ewr ere vnd gelimphen beruren vnd ew aigenwillicleich vnd vnverschuldter sachen schem- den und scheltten von weilent Erharten von der Cunstat irs vettern wegen der durch den hauptman des landes vmb sein merkleich gewalt vnd freuel die er in beywesen des bischofs von Olomuncz vnd andrer lanntherren von Merhern getan sol haben, mit recht gestrafft sey, vnd begert ob solich sachen an Vns oder an ander im lannd ze Osterreich gelanngt hietten mit irem schreiben, daz wir in das auf ew nicht gelauben wellen, vnd andern zu ge- lauben wellen vnd andern zu gelauben widerratn. Als dann das alles ewr schreiben klerleich inhaltt haben vernomen, vnd lassen ew wissen, daz von den obgenannten von der Cunstat von der Sachsen wegen noch nichts an vns gelangt ist. Wurd aber hinfur ichts an vns gelanngen, so wellen wir dits ewrs schreibens wol ingedenkh sein vnd vns in den sachen haltten als sich gepu- ret. Wan wir vns nicht anders dann gutes zu ew versechen vnd was wir ew gnaden beweisen megen des sein wir willig. Geben zu Wien an Eritag vor der heiligen dreyer kunig tag. Anno etc. XLVI°, vnsers reichs in sechsten jar. Den Erbern, weisen unsern besunder lieben, dem burgermaister vnd rat zu Brünn. Originál na papíře se zbytky přitisknuté pečetě. 126
78. Císař Fridrich III. oznamuje brněnským, že až dosud nedostal žádného listu od Jiříka a Pročka z Kunštátu, že ale bude pamětliv jejich vysvětlení stran popravy Heraltovy, až něco od jmenovaných pánů obdrží. Leden, 5, 1446, Vídeň. Mest. arch. brn. Friedrich von Gotes gnaden Romischer kunig, zu allen czeiten merer des reichs, herczog ze Osterreich vnd ze Steyr. etc. Erbern, weisen, besunder lieben! Als ir vns yecz geschriben habt, wie Gyr- zyk vnd Protczko von der Cunstat ir brief aussenden, darin si ewr ere vnd gelimphen beruren vnd ew aigenwillicleich vnd vnverschuldter sachen schem- den und scheltten von weilent Erharten von der Cunstat irs vettern wegen der durch den hauptman des landes vmb sein merkleich gewalt vnd freuel die er in beywesen des bischofs von Olomuncz vnd andrer lanntherren von Merhern getan sol haben, mit recht gestrafft sey, vnd begert ob solich sachen an Vns oder an ander im lannd ze Osterreich gelanngt hietten mit irem schreiben, daz wir in das auf ew nicht gelauben wellen, vnd andern zu ge- lauben wellen vnd andern zu gelauben widerratn. Als dann das alles ewr schreiben klerleich inhaltt haben vernomen, vnd lassen ew wissen, daz von den obgenannten von der Cunstat von der Sachsen wegen noch nichts an vns gelangt ist. Wurd aber hinfur ichts an vns gelanngen, so wellen wir dits ewrs schreibens wol ingedenkh sein vnd vns in den sachen haltten als sich gepu- ret. Wan wir vns nicht anders dann gutes zu ew versechen vnd was wir ew gnaden beweisen megen des sein wir willig. Geben zu Wien an Eritag vor der heiligen dreyer kunig tag. Anno etc. XLVI°, vnsers reichs in sechsten jar. Den Erbern, weisen unsern besunder lieben, dem burgermaister vnd rat zu Brünn. Originál na papíře se zbytky přitisknuté pečetě. 126
Strana 126
79. Znojemští posílají do Vídně 22 žoldnéřů, k nimž připojí se ještě sousedě v Haugdorfe. Listopad, 23., 1446, Znojmo. Mest. arch. víd. List. č. 3197. Hochweisen herren und sunder liben güner. Unseren willigen dinst mit getrewer begir voran. Als uns ewer ersamikeit hat von der söldner wegen geschriben etc.: Das haben wir vernommen. Nü schikhen wir ew zü die ge- sellen in der czedel vermerkht hie inbeslossen, die sich als hewt an sant Cle- mentstag zü Znoym von uns gehebt habent, zu den auch etzlich unser nach- peren auf dem weg zu Hawgsdorff sich zu gesellen schüllen, die ewer wirdige ersamikheit selbs wol besichten wirdet. Und wir haben darin unseren fleilz getan. So haben wir yecz nicht mügen mer aufbringen, wenn yder schëwcht des winters. Uber das bedörffl ewer ersamikeit noch sullicher gesellen mër, so lasst uns wider umb noch mit ewrem brieff wissen. So wellen wir nach un- serem vermugen nach unseren fleiz tün, ewer ersamikheit mer gesellen zu schikhen. Und in wew wir ewer wirdigen weisheit gedienen mügen, des sein wir zü allerezeit willig und bereit. Und damit Got der almechtig hab ew all mitsambt ewer hochgelobter stat in seiner ewiger hüt. Geben an sant Cle- mentstag Anno domini etc. Quadragesimo Sexto. Burgermaister un(d) Rate der Stat Znoym. In dorso : „Den hochweisen und Ersamen herren, dem burgermaister un(d) dem rate der stat Wienn unseren sunderliben gunëren und herren." Wr. Archiv 16 a b - 1406. (sic!) „Znaym“. Na přiloženém lístku: „Wainko Jossko mit ainem knecht Derrer mit ainem knecht Paul Kölër mit II knechten Matel Durr mit VIII knechten Janko pogner mit II knechten Wolfgank Jeronimus Ludel Korentewer Johannes Schüler Hanns Brada, das ist Hanns port 126
79. Znojemští posílají do Vídně 22 žoldnéřů, k nimž připojí se ještě sousedě v Haugdorfe. Listopad, 23., 1446, Znojmo. Mest. arch. víd. List. č. 3197. Hochweisen herren und sunder liben güner. Unseren willigen dinst mit getrewer begir voran. Als uns ewer ersamikeit hat von der söldner wegen geschriben etc.: Das haben wir vernommen. Nü schikhen wir ew zü die ge- sellen in der czedel vermerkht hie inbeslossen, die sich als hewt an sant Cle- mentstag zü Znoym von uns gehebt habent, zu den auch etzlich unser nach- peren auf dem weg zu Hawgsdorff sich zu gesellen schüllen, die ewer wirdige ersamikheit selbs wol besichten wirdet. Und wir haben darin unseren fleilz getan. So haben wir yecz nicht mügen mer aufbringen, wenn yder schëwcht des winters. Uber das bedörffl ewer ersamikeit noch sullicher gesellen mër, so lasst uns wider umb noch mit ewrem brieff wissen. So wellen wir nach un- serem vermugen nach unseren fleiz tün, ewer ersamikheit mer gesellen zu schikhen. Und in wew wir ewer wirdigen weisheit gedienen mügen, des sein wir zü allerezeit willig und bereit. Und damit Got der almechtig hab ew all mitsambt ewer hochgelobter stat in seiner ewiger hüt. Geben an sant Cle- mentstag Anno domini etc. Quadragesimo Sexto. Burgermaister un(d) Rate der Stat Znoym. In dorso : „Den hochweisen und Ersamen herren, dem burgermaister un(d) dem rate der stat Wienn unseren sunderliben gunëren und herren." Wr. Archiv 16 a b - 1406. (sic!) „Znaym“. Na přiloženém lístku: „Wainko Jossko mit ainem knecht Derrer mit ainem knecht Paul Kölër mit II knechten Matel Durr mit VIII knechten Janko pogner mit II knechten Wolfgank Jeronimus Ludel Korentewer Johannes Schüler Hanns Brada, das ist Hanns port 126
Strana 127
Auch schullen mer gesellen zü den kömen zü Hawgsdorff, die ewer gnad selbs wol besuchen wirdt." „Mitichen an Kamt." 80. Oldřich Eicinger potvrzuje vídeňským příjem odeslaného listu vévody Jindřicha bavorského a omlouvá odklad svého příchodu do Vídně rozmíškami na Zno- jemsku. Březen, 28., 1449, Schrattental. Měst. ardh. víd., Listina č. 3298. Edler vesster erbern und weisen lieben frewnt, mein willig diennst wisset bevor. Als Ir mir yeczund geschriben, und brief von meinem genëdigen her- ren, herezog Hainreichen von Bayrn zugesannt habt. Dieselben brief hab ich meinn brüdern geantwürtt. Nu hab ich am nachsten ewch her burgermaister geschriben, von der tëding, so wir, ich und mein brueder, zwischen dem lanndt Mërheren und hern Tzeinken, angefanngen und unsern vlaiss getan haben, das die sach in ain bericht wer komen, daz aber diczmals nicht hat gesein mugen, nachdem und die von Merhern, villeicht umb all ire sprüch gegen hern Tzeinken zu ainem rechten hinder unns weren gegangen, des aber her Tzeinkch zu recht nün nicht hat tün wellen, nachdem und er das lanndt Merhern prennt und berawbt hat. Aber umb die sachen als sich der anfanng des kriegs hat begeben, da wollt er gern zu ainem rechtten hinder unns gegangen sein. Doch so haben uns ettlich von Merhern seind aber geschriben, und dieselben brief sind mir erst nechten komen. Mich hat auch der abbt und die burger von Znoym, nechten awch besannt, da ich dann hewt bei Retz bey in gewesen pin, und sehen gern, das wir unns noch hinwider in die sachen seczeten. Und villeicht sy wurden unns darinn volligen, und durich der sachen willen, ha- ben wir alslang vercziehen muessen. Dadurich wir nicht haben als uebering in das velld berait sein mugen. Aber wir werden unns, ich oder meiner brue- der, ainer ader zwen, marigen anvercziehen, hie erheben. Lieben frewnt, das schreib ich ewch darumb, daz wir lannget bey ewch oder den ewrn, die ir gesannt habit, in dem velld gern gewesen wern, und das wir unns ungern klaine sach wollten irrn lassen und nicht bei denselben der ewrn sein und ewch, und wider ewr und unnser veint hellffen wollten. Dann als mein genediger 1 Opraveno z urbering. 127
Auch schullen mer gesellen zü den kömen zü Hawgsdorff, die ewer gnad selbs wol besuchen wirdt." „Mitichen an Kamt." 80. Oldřich Eicinger potvrzuje vídeňským příjem odeslaného listu vévody Jindřicha bavorského a omlouvá odklad svého příchodu do Vídně rozmíškami na Zno- jemsku. Březen, 28., 1449, Schrattental. Měst. ardh. víd., Listina č. 3298. Edler vesster erbern und weisen lieben frewnt, mein willig diennst wisset bevor. Als Ir mir yeczund geschriben, und brief von meinem genëdigen her- ren, herezog Hainreichen von Bayrn zugesannt habt. Dieselben brief hab ich meinn brüdern geantwürtt. Nu hab ich am nachsten ewch her burgermaister geschriben, von der tëding, so wir, ich und mein brueder, zwischen dem lanndt Mërheren und hern Tzeinken, angefanngen und unsern vlaiss getan haben, das die sach in ain bericht wer komen, daz aber diczmals nicht hat gesein mugen, nachdem und die von Merhern, villeicht umb all ire sprüch gegen hern Tzeinken zu ainem rechten hinder unns weren gegangen, des aber her Tzeinkch zu recht nün nicht hat tün wellen, nachdem und er das lanndt Merhern prennt und berawbt hat. Aber umb die sachen als sich der anfanng des kriegs hat begeben, da wollt er gern zu ainem rechtten hinder unns gegangen sein. Doch so haben uns ettlich von Merhern seind aber geschriben, und dieselben brief sind mir erst nechten komen. Mich hat auch der abbt und die burger von Znoym, nechten awch besannt, da ich dann hewt bei Retz bey in gewesen pin, und sehen gern, das wir unns noch hinwider in die sachen seczeten. Und villeicht sy wurden unns darinn volligen, und durich der sachen willen, ha- ben wir alslang vercziehen muessen. Dadurich wir nicht haben als uebering in das velld berait sein mugen. Aber wir werden unns, ich oder meiner brue- der, ainer ader zwen, marigen anvercziehen, hie erheben. Lieben frewnt, das schreib ich ewch darumb, daz wir lannget bey ewch oder den ewrn, die ir gesannt habit, in dem velld gern gewesen wern, und das wir unns ungern klaine sach wollten irrn lassen und nicht bei denselben der ewrn sein und ewch, und wider ewr und unnser veint hellffen wollten. Dann als mein genediger 1 Opraveno z urbering. 127
Strana 128
herr herczog Hainreich ewl schreibt. Nü wirt mein brueder, her Oswalt, zu ewch komen und der sachen ewch undern weissen, daz das nicht ain muetwill ist, wann sich der annfanng der sachen nicht bei meinem genedigen herrn her- czog Hainreichen, sunder bey herezog Ludweigen angefanngen und erst nach seinem tod die sprüch, an meinn herrn herezog Hainreichen komen sein, als er ewch daz alles underweisenn wirt. Und Ir sullt mir fürbar gesawben, mit wew2 ich darczü hellffenn und raten kund, damit wir, ich und mein brueder, ainen genedigern herren, an seinn gnaden haben mochten, dann wir noch uncz her, an seinn gnaden gehabt haben, das ich daz gern tun wollt. Geben zu Schretntall an freitag vor dem suntag Judica, in der3 vasstenn, anno etc. XLVIIII- Ullreich Eiczinger von Eiczing." In dorso: „Dem edelnn vesten und den erbern und weisen, dem burgermaister, rich- ter und ratt der stat ze Wienn, meinen sundern guten frewnten und gunern." Na přiloženém lístku: Lieben frewnt! Auch lass ich ewch wissen, als ich zu Goding pin gewe- sen, daz der Arberger ettwas hocher und hertter wart gen mir was. Dabey ich dann awch wol vernomen hab, das im her Pangrecz, der Jenüdo und an- der Irer seiten, so man sich für in Slahenn würd, zerettenn und zehelffen mainent. Doch under meingern warten, das er gnetiger ward, und redt mit mir und ich mit im, das er begert, man sollt in genediklich aufnemen, und das man das haws umb ain sum gllts4 von im losett, und er wolltt seiner frewnt darumb beschikchen, nemlich den von Hechttenstain und den Rukendorffer, das sich die zu im gen Pernhareztall sollten fuegen. Daselbs wolltt er verrer mit in darawsreden, aber wie sich das nü geschikchet5 hat, das wirt villeichtt, an meinn genedigistin herrn, den kunig etc., oder an ewch wol gelanngen. 81. Jan z Lomnice a na Meziříčí prosi městskou radu vídeňskou, aby jeho lidem zjednala volnou cestu na jarmark do Mostu (nad Litavou), a poukazuje, že vždy věrně sloužil „dem herczog Albrechten... und dem Osterland“. Srpen, 26., 1449, Velké Meziříčí. Mest. arch. vid. list. č. 3323. I ew nadepsáno. 2 e před wew přetrženo. 3 der dvakráte. 4 sic! místo gelts. 5 nü ge(schikchet) na rasuře. 128
herr herczog Hainreich ewl schreibt. Nü wirt mein brueder, her Oswalt, zu ewch komen und der sachen ewch undern weissen, daz das nicht ain muetwill ist, wann sich der annfanng der sachen nicht bei meinem genedigen herrn her- czog Hainreichen, sunder bey herezog Ludweigen angefanngen und erst nach seinem tod die sprüch, an meinn herrn herezog Hainreichen komen sein, als er ewch daz alles underweisenn wirt. Und Ir sullt mir fürbar gesawben, mit wew2 ich darczü hellffenn und raten kund, damit wir, ich und mein brueder, ainen genedigern herren, an seinn gnaden haben mochten, dann wir noch uncz her, an seinn gnaden gehabt haben, das ich daz gern tun wollt. Geben zu Schretntall an freitag vor dem suntag Judica, in der3 vasstenn, anno etc. XLVIIII- Ullreich Eiczinger von Eiczing." In dorso: „Dem edelnn vesten und den erbern und weisen, dem burgermaister, rich- ter und ratt der stat ze Wienn, meinen sundern guten frewnten und gunern." Na přiloženém lístku: Lieben frewnt! Auch lass ich ewch wissen, als ich zu Goding pin gewe- sen, daz der Arberger ettwas hocher und hertter wart gen mir was. Dabey ich dann awch wol vernomen hab, das im her Pangrecz, der Jenüdo und an- der Irer seiten, so man sich für in Slahenn würd, zerettenn und zehelffen mainent. Doch under meingern warten, das er gnetiger ward, und redt mit mir und ich mit im, das er begert, man sollt in genediklich aufnemen, und das man das haws umb ain sum gllts4 von im losett, und er wolltt seiner frewnt darumb beschikchen, nemlich den von Hechttenstain und den Rukendorffer, das sich die zu im gen Pernhareztall sollten fuegen. Daselbs wolltt er verrer mit in darawsreden, aber wie sich das nü geschikchet5 hat, das wirt villeichtt, an meinn genedigistin herrn, den kunig etc., oder an ewch wol gelanngen. 81. Jan z Lomnice a na Meziříčí prosi městskou radu vídeňskou, aby jeho lidem zjednala volnou cestu na jarmark do Mostu (nad Litavou), a poukazuje, že vždy věrně sloužil „dem herczog Albrechten... und dem Osterland“. Srpen, 26., 1449, Velké Meziříčí. Mest. arch. vid. list. č. 3323. I ew nadepsáno. 2 e před wew přetrženo. 3 der dvakráte. 4 sic! místo gelts. 5 nü ge(schikchet) na rasuře. 128
Strana 129
82. Pavel z Miličína, biskup olomoucký, Jan z Cimburka, zemský hejtman morav- ský, Mikuláš, probošt kounický, Pertolt z Lipé, nejvyšší maršálek království českého a rada brněnská stěžují si Oldřichovi z Rožmberka na škody působené Ješkem svojanovským z Boskovic a prosí o zakročení proti němu. Listopad, 24., (1461?), Brno. Ardiv třeboňský, Historica č. 1568. Originál na papíře se stopami 6 přitisknutých pečetí. 83. Oldrich Eicinger sděluje Oldrichovi z Rožmberka, kterak on spolu s Ladisla- vem Pohrobkem poručili brněnským předati Špilberk Arnoštovi z Leskovce, purkrabí znojemskému, proti čemuž Brno protestovalo absurdními námitkami. Květen, 14., 1453, Vídeň. Archiv třeboňský, Historica, č. 1676. Edler vnd wolgebornen her! Mein gar willig dinst wisset alzeit zuuor. Als ewch dann mein gnadigister herr kwnig Lasslaa etc. auch mein herr von Cili das haws Spilberg ob Brünn gelegen inzugeben versprochen hat, darinn dann ich vnd auch annder meins gnadigisten herren rat vleissig vnd hilfleich ge- wesen sein vnd darumb Ernsten von Lezkawicz hawbtman zu Znaym da hyn geschickt das von den von Brünn inzunemen beuolhen hat, des aber die von Brünn nicht abzutreten wider gewesen sein mit vil vmstannd terischer smach als mir das der von Lezkawicz zu geschuben hat. Nun sind die vor Brünn hie gewesen pey meinem gnadigisten herrn, dem kwnig, auch pey meinem herren von Cili vnd in zu erkennen geben, worumb sie des haws Spilberg nicht abgetreten haben. Also ist ein hertikleich geantwurt worden in massen, das sunder meins herren gnad vnd auch der von Cili ye haben wellen, das sie des abtreten schullen vnd bedurft ew darumb kaynen vnmut nemen in kaynerlai weis vnd schuld in warhait glawben, das das seinen kuneklich gnaden auch meinem herren von Cili mir vnd allen seiner gnaden raten gar trew- lichen laid ist, das die von Brunn so gar narrschen vnd frauenlichen gefaren 129
82. Pavel z Miličína, biskup olomoucký, Jan z Cimburka, zemský hejtman morav- ský, Mikuláš, probošt kounický, Pertolt z Lipé, nejvyšší maršálek království českého a rada brněnská stěžují si Oldřichovi z Rožmberka na škody působené Ješkem svojanovským z Boskovic a prosí o zakročení proti němu. Listopad, 24., (1461?), Brno. Ardiv třeboňský, Historica č. 1568. Originál na papíře se stopami 6 přitisknutých pečetí. 83. Oldrich Eicinger sděluje Oldrichovi z Rožmberka, kterak on spolu s Ladisla- vem Pohrobkem poručili brněnským předati Špilberk Arnoštovi z Leskovce, purkrabí znojemskému, proti čemuž Brno protestovalo absurdními námitkami. Květen, 14., 1453, Vídeň. Archiv třeboňský, Historica, č. 1676. Edler vnd wolgebornen her! Mein gar willig dinst wisset alzeit zuuor. Als ewch dann mein gnadigister herr kwnig Lasslaa etc. auch mein herr von Cili das haws Spilberg ob Brünn gelegen inzugeben versprochen hat, darinn dann ich vnd auch annder meins gnadigisten herren rat vleissig vnd hilfleich ge- wesen sein vnd darumb Ernsten von Lezkawicz hawbtman zu Znaym da hyn geschickt das von den von Brünn inzunemen beuolhen hat, des aber die von Brünn nicht abzutreten wider gewesen sein mit vil vmstannd terischer smach als mir das der von Lezkawicz zu geschuben hat. Nun sind die vor Brünn hie gewesen pey meinem gnadigisten herrn, dem kwnig, auch pey meinem herren von Cili vnd in zu erkennen geben, worumb sie des haws Spilberg nicht abgetreten haben. Also ist ein hertikleich geantwurt worden in massen, das sunder meins herren gnad vnd auch der von Cili ye haben wellen, das sie des abtreten schullen vnd bedurft ew darumb kaynen vnmut nemen in kaynerlai weis vnd schuld in warhait glawben, das das seinen kuneklich gnaden auch meinem herren von Cili mir vnd allen seiner gnaden raten gar trew- lichen laid ist, das die von Brunn so gar narrschen vnd frauenlichen gefaren 129
Strana 130
sein, als ir das auch an sein kuneklichen gnaden schreiben vnd auch hienach vernemen werdet. Ir mocht mich auch darinnen villeicht mercken, wann das sicher an alle mein schuldt ist. Aber in kurczen müssen die von Brunn ant- wurt geben von des Spilbergs abzutreten vnd wie die antwurt sein werdet, das wil ich ew. anverziehen zu schreiben, was ich ewch zu eren vnd nucz gedien kan vnd mag, des pin ich ew alzeit schuldig vnd willig. Geben zu Wienn an mantag nach dem heiligen auffart tag, anno etc. LIII°. Vlreich Eyczinger von Eyczingen. In dorso: Dem wolgeporen herren, herren Hainreichen von Rosenpergk. 84. Znojemští si stěžují králi Ladislavu Pohrobkovi na nesnáze se židy, jakož i na špatnou jinak situaci města. [1453?] Zem. arch. mor. Nová sbírka 662 (dodatek). Aller durchlewtigister künig vnd vnser gnedigister, lieber her! Gerüch ew. K. G. gnedichlich zeverhoren, als leider nach dem abgangk vnsers gnedigisten liben herren künigs Albrechts, dem Got gnedig sey, ewers seligen vaters, alle die jor sein wir als die armen waisen gewesen, vnd haben vil geliten von vnsern veindten auch von nachpern der meniger vnd grossen schaden getan hat heym- lich vnd offenlich mit rawb, prant, mord vnd auf den strassen niedergelegt vnd gefangen, dar nach auf das höchst gescheczt vnd sollich verderbnüss ewer armer gemain habent die Juden an all parmung ser gemert, der gar vil hie warden ist, die von andern landen vertriben sint, die nü all mit was geverd si mügen mit irem gesuch vnd mit dem gesumpten gelt, das si auf die armen Kristen auf ein gesuch vil gesuch rayten vnd damit die Kristen betwingen nöten, venkhnüssen vnd verderben. Davon in die leng müz ewer stat ser ver- derben vnd nu vast abnympt an gut, an burgeren vnd an anderen inwoneren, die nicht vermügen die rent vnd lasung ew. K. G. raichen als vormalen, wenn ir hert müe vnd arbeit, das nement die Juden. Darvmb so müz offt ain armer mann aus der stat mit seiner frawen vnd chindern entrynen, sein haws vnd erib ód lassen ligen, damit get ew. K. G. ain hüter der stat vnd ain mann in das veld ab wider die veindt ob des ymmer not beschech vnd ain helffer zü 130
sein, als ir das auch an sein kuneklichen gnaden schreiben vnd auch hienach vernemen werdet. Ir mocht mich auch darinnen villeicht mercken, wann das sicher an alle mein schuldt ist. Aber in kurczen müssen die von Brunn ant- wurt geben von des Spilbergs abzutreten vnd wie die antwurt sein werdet, das wil ich ew. anverziehen zu schreiben, was ich ewch zu eren vnd nucz gedien kan vnd mag, des pin ich ew alzeit schuldig vnd willig. Geben zu Wienn an mantag nach dem heiligen auffart tag, anno etc. LIII°. Vlreich Eyczinger von Eyczingen. In dorso: Dem wolgeporen herren, herren Hainreichen von Rosenpergk. 84. Znojemští si stěžují králi Ladislavu Pohrobkovi na nesnáze se židy, jakož i na špatnou jinak situaci města. [1453?] Zem. arch. mor. Nová sbírka 662 (dodatek). Aller durchlewtigister künig vnd vnser gnedigister, lieber her! Gerüch ew. K. G. gnedichlich zeverhoren, als leider nach dem abgangk vnsers gnedigisten liben herren künigs Albrechts, dem Got gnedig sey, ewers seligen vaters, alle die jor sein wir als die armen waisen gewesen, vnd haben vil geliten von vnsern veindten auch von nachpern der meniger vnd grossen schaden getan hat heym- lich vnd offenlich mit rawb, prant, mord vnd auf den strassen niedergelegt vnd gefangen, dar nach auf das höchst gescheczt vnd sollich verderbnüss ewer armer gemain habent die Juden an all parmung ser gemert, der gar vil hie warden ist, die von andern landen vertriben sint, die nü all mit was geverd si mügen mit irem gesuch vnd mit dem gesumpten gelt, das si auf die armen Kristen auf ein gesuch vil gesuch rayten vnd damit die Kristen betwingen nöten, venkhnüssen vnd verderben. Davon in die leng müz ewer stat ser ver- derben vnd nu vast abnympt an gut, an burgeren vnd an anderen inwoneren, die nicht vermügen die rent vnd lasung ew. K. G. raichen als vormalen, wenn ir hert müe vnd arbeit, das nement die Juden. Darvmb so müz offt ain armer mann aus der stat mit seiner frawen vnd chindern entrynen, sein haws vnd erib ód lassen ligen, damit get ew. K. G. ain hüter der stat vnd ain mann in das veld ab wider die veindt ob des ymmer not beschech vnd ain helffer zü 130
Strana 131
pessrung der greben vnd mewer vnd ander wer vmb die stat zu den vns die Juden nye thein hilff getan habent, noch zu cheiner rays, der wir menigere mit ewrem seligem (!) vater in das veld vnd fur vil geslosser getan haben, sunder si sint allezeit gesessen vnd wir haben sew verwacht vnd besichert. Aber die gut hat vns wenig gegen inbeholffen sie habent sich demnach in allen sachen wider pilleichcheit vnd der stat gerechticheit vnd gut gewonheit geseczt, vnd das vil grösser ist, den heiligen gelawben gelestert, wider Got vnd wider all heiligen vnd wider sein Sacrament turstichlich, freflich vnd offenlich geredt vnd daraus gespot oder iren tant (!) vnd als ein betrignüss gemacht. Vnd das alles habent si getan auf den trost des hawbt manns wissund, das wir chein hilff haben, sunder mit veindten vberall vmgeben warden, darwmb gnedigister, liber herr wir pitten ew. K. G. vnd angeporen gut mit diemütigem gepet, das ew.K. G. well gnedichlich bedenkhen, das wir mit ewrem seligem vater, vnserm lieben herren vnd sein landen trewlich beistentig vnd gehorsam sein gewesen vnd haben darvnder vnser leib vnd gut auch vnser leben vnd liben frundt nicht gespart, vnd wellen das ob Got wil zu aller czeit ew. K. G. auch tun vnd trewli- chen halten, wenn ew. stat hie ist sust in grosser geltschuld, das selten ainer in der stat siczt oder er muz der priesterschafft ierlich czinsen, das bringt ain jor wol sex hundert schok schir mer wenn mynner, wenn des hawbtguts ist als auf sex tawsent schok, so hat dieselbig ew. stat weder teicht noch weld, noch dorffer, so haben wir demnach all jor vnser rent gancz in ew. kuniglich cam- mer gereicht, wie wol wir offt vnd voraus hewr von vngewiter in vnsern erben vnd weingarten daran zu maist vnser narung vnd die gab der losung vnd der rent ligent nahen gar verdarben sein, vnd das vns neben andern ew. K. G. steten hie in Merhern auch von ew. K. G. söllich gnad beschech, vnd als ew. K. G. vns vnd vnser gemayn hie bey vns auf dem rathaws in vnsern nöten vnd von der Juden beswerung wegen gnedichlich getröst hat. Das nu ew. K. G. well Got den herren ansehen vnd die groz armut ew. K. G. getrewen vnd well sew von der stat tun vnd vns ir entein(i)gen vnd vnser sach gnedichlich be- denkhen. Darvmb wellen wir vmb ewer küniglichs heil vnd lang leben Got den herren an vnderlaz pitten. Ew. K. G. vntertenig diener burgermeister vnd rate vnd die gancz gemayn ew. stat Znoym. 131
pessrung der greben vnd mewer vnd ander wer vmb die stat zu den vns die Juden nye thein hilff getan habent, noch zu cheiner rays, der wir menigere mit ewrem seligem (!) vater in das veld vnd fur vil geslosser getan haben, sunder si sint allezeit gesessen vnd wir haben sew verwacht vnd besichert. Aber die gut hat vns wenig gegen inbeholffen sie habent sich demnach in allen sachen wider pilleichcheit vnd der stat gerechticheit vnd gut gewonheit geseczt, vnd das vil grösser ist, den heiligen gelawben gelestert, wider Got vnd wider all heiligen vnd wider sein Sacrament turstichlich, freflich vnd offenlich geredt vnd daraus gespot oder iren tant (!) vnd als ein betrignüss gemacht. Vnd das alles habent si getan auf den trost des hawbt manns wissund, das wir chein hilff haben, sunder mit veindten vberall vmgeben warden, darwmb gnedigister, liber herr wir pitten ew. K. G. vnd angeporen gut mit diemütigem gepet, das ew.K. G. well gnedichlich bedenkhen, das wir mit ewrem seligem vater, vnserm lieben herren vnd sein landen trewlich beistentig vnd gehorsam sein gewesen vnd haben darvnder vnser leib vnd gut auch vnser leben vnd liben frundt nicht gespart, vnd wellen das ob Got wil zu aller czeit ew. K. G. auch tun vnd trewli- chen halten, wenn ew. stat hie ist sust in grosser geltschuld, das selten ainer in der stat siczt oder er muz der priesterschafft ierlich czinsen, das bringt ain jor wol sex hundert schok schir mer wenn mynner, wenn des hawbtguts ist als auf sex tawsent schok, so hat dieselbig ew. stat weder teicht noch weld, noch dorffer, so haben wir demnach all jor vnser rent gancz in ew. kuniglich cam- mer gereicht, wie wol wir offt vnd voraus hewr von vngewiter in vnsern erben vnd weingarten daran zu maist vnser narung vnd die gab der losung vnd der rent ligent nahen gar verdarben sein, vnd das vns neben andern ew. K. G. steten hie in Merhern auch von ew. K. G. söllich gnad beschech, vnd als ew. K. G. vns vnd vnser gemayn hie bey vns auf dem rathaws in vnsern nöten vnd von der Juden beswerung wegen gnedichlich getröst hat. Das nu ew. K. G. well Got den herren ansehen vnd die groz armut ew. K. G. getrewen vnd well sew von der stat tun vnd vns ir entein(i)gen vnd vnser sach gnedichlich be- denkhen. Darvmb wellen wir vmb ewer küniglichs heil vnd lang leben Got den herren an vnderlaz pitten. Ew. K. G. vntertenig diener burgermeister vnd rate vnd die gancz gemayn ew. stat Znoym. 131
Strana 132
85. Znojemští se ohražují u Jana Zajímače na Jevišovicích proti jeho strýci Boč- kovi, jenž bere desátky fary únanovské za nepřítomnosti tamního faráře. [Před 22. čcem], 1455, [Znojmo]. Měst. arch. znojem. Rkp. 277/2, fol. 30b. (Zaymačovi ante Marie Magd. 1456.) Urozeni, pane milý! Službu svú vzkazujem T. M. Srozuměli jsme, že stryca) tvuoj, pan Boček desátek béře farářovi v Unanově, synu Erasmowu našemu přisežnému, kterýžto farář nyní jest v Wieny v učení v koleji a to s uodupščení knyeze biskupa a z uobce tu v Unanově a přes to vždy kněze měl tu, ježto vedl boží službu, kterýžto a německy a česky kázal a tomu knězi musí proto dosti učiniti. Protož, milý pane, pros(i)mie T. M., aby to ráčil podstúpiti, aby ten desátek byl propuštěn a věříme, že to T. M. pro nás učiní. Toho chcem proti T. M. a proti tvým v témž neb větším rádi zaslúžiti a toho žádáme od- pověď po tom poslu. Urozeném panu, panu Janovi Zajímačovi s (!) Cunstatu sed[ěním] na Je- višovici (!) panu nám přieznivému. 86. Zápis o sporu olbramovického probošta Jakuba ohledně domu Volfganka sa- nitrníka ve Znojmě. [Po říjen, 5.], 1456, Znojmo. Mest. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 58b—59a. Venerabilis Pater et domine favorose! Se ipsos ad quevis (!) beneplacita serviciorum confidimus, quantum vestra magis intendet gracia desideriis nostris, quam scriptis stili presentis ruralis. (!) Nuper, ut dominacio vestra scriptotenus insinuavit nobis, quod d. Jacobus prepositus in Wolframskyrchen suam coram nobis elucidaret causam, iusticiam, quam offerimus, suscepturus super curia, quam pretendit ad suam pertinere preposituram, in qua modo Wolfgangus salnitrer habitat, subiungendo quod nos graciam vestram de hiis poterimus a) Rkp. stricz. bl Rkp. bil. 1Za tím škrtnuto: przig. 132
85. Znojemští se ohražují u Jana Zajímače na Jevišovicích proti jeho strýci Boč- kovi, jenž bere desátky fary únanovské za nepřítomnosti tamního faráře. [Před 22. čcem], 1455, [Znojmo]. Měst. arch. znojem. Rkp. 277/2, fol. 30b. (Zaymačovi ante Marie Magd. 1456.) Urozeni, pane milý! Službu svú vzkazujem T. M. Srozuměli jsme, že stryca) tvuoj, pan Boček desátek béře farářovi v Unanově, synu Erasmowu našemu přisežnému, kterýžto farář nyní jest v Wieny v učení v koleji a to s uodupščení knyeze biskupa a z uobce tu v Unanově a přes to vždy kněze měl tu, ježto vedl boží službu, kterýžto a německy a česky kázal a tomu knězi musí proto dosti učiniti. Protož, milý pane, pros(i)mie T. M., aby to ráčil podstúpiti, aby ten desátek byl propuštěn a věříme, že to T. M. pro nás učiní. Toho chcem proti T. M. a proti tvým v témž neb větším rádi zaslúžiti a toho žádáme od- pověď po tom poslu. Urozeném panu, panu Janovi Zajímačovi s (!) Cunstatu sed[ěním] na Je- višovici (!) panu nám přieznivému. 86. Zápis o sporu olbramovického probošta Jakuba ohledně domu Volfganka sa- nitrníka ve Znojmě. [Po říjen, 5.], 1456, Znojmo. Mest. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 58b—59a. Venerabilis Pater et domine favorose! Se ipsos ad quevis (!) beneplacita serviciorum confidimus, quantum vestra magis intendet gracia desideriis nostris, quam scriptis stili presentis ruralis. (!) Nuper, ut dominacio vestra scriptotenus insinuavit nobis, quod d. Jacobus prepositus in Wolframskyrchen suam coram nobis elucidaret causam, iusticiam, quam offerimus, suscepturus super curia, quam pretendit ad suam pertinere preposituram, in qua modo Wolfgangus salnitrer habitat, subiungendo quod nos graciam vestram de hiis poterimus a) Rkp. stricz. bl Rkp. bil. 1Za tím škrtnuto: przig. 132
Strana 133
informare etc., percepimus. Ob hoc idem d. Jacobus ad nos in pretorio tunc sedentes veniens feria III post Francisci noviter transacta, dum interrogatus fuisset, si aliquam haberet causam, ius vel privilegium super habitacione Wolf- gangi salnitrer, quod illa coram nobis elucidaret. Qui post deliberacionem respondit: „Ego non teneor coram vobis iura mea producere, cum sim spiri- tualis et curia, pro qua insto, est de bonis ad spiritualia beneficia pertinentibus. Et colloquiis hinc inde currentibus Petrus salis, satis iam senex, noster concivis nomine nostro sibi hanc rem elucidavit hoc modo: Nam quidam decretorum doctor ante plures annos nomine M. Heinricus Khrenberg fuerat prepositus antelate prepositure, qui res suas quandoque servabat in prefata curia, que tunc fuit cuiusdam vidue dicte Ganassin de Zeletaw, apud quam sepe manebat, quia securior fuit cum suis bonis in civitate quam Wolframskirchen tyrannis tunc furire incipientibus, postremo cupiens hanc curiam emere nequiverit, quia fuisset contra ius civitatis huius, quoniam presbyteri vel clerici in eadem domus, que sub ipsorum dominio caderent, habere non possunt. Tunc idem M. Hein- ricus ex consensu iuratorum emit eandem domum cuidam suo cognato et com- patriote de Reno, layco, qui in omni onere et iure civili subditus esset civitati et hoc modo acceptavit prefatam curiam idem Renensis coram iudice pro tunc supradicto Petro salis, qui sibi taliter eam resignavit more iuris civilis et non M. Heinrico. Tali quoque iure ceteri presbyteri ac capellani hic in civitate possident domus suas, quorum nulla libera est. Et ad hoc deserviunt registra et privilegia civitatis a vetustis hucusque tenta annis. Hoc denique multi alii fide digni recordantur senes. Deinde prefata curia per ignis incendium in dote S. Michaelis exortum cum pluribus aliis domibus est exusta et prefatus Re- nensis exinde pauper ac antedicto M. Heinrico mortuo non valens eam edi- ficare, recessit. Postea supervenientibus Hussitis civitatemque fortiter obsiden- tibus exusto preurbio ac hospitali, consulatus texit prefatam curiam desertam, posuit in illamn dicti hospitalis infirmos homines ac preurbiales, qui perdiderant domus suas, rogaverunt preclarum dominum Albertum, pro tunc ducem, qui indulsit reparare prefata deserta et sic usque ad pretactum pervenit Wolfgangum, qui eciam structuras eiusdem adauxit. Preterea d. H[einricus] sepedictus audi- visset dicens: „Jacobus (dixit)b): „Hec volo referre ad dominum meum episco- pum, qui est collator dicte prepositure ac ita ut gracie sue placuerit, maneat. Idcirco venerabilis Pater, semper solliciti fuimus pocius presbyteros et clerum promovere necnon karitative fovere. Hoc idem sepedicto faceremus domino Jacobo, sed quia nullum ius ad prescriptam curiam deduxit, sicut vestra gracia scripsit, quod coram nobis facere debuisset, (sed neque scitur, quod aliquis a) Rkp. tyrarannis. b) Interpol. 133
informare etc., percepimus. Ob hoc idem d. Jacobus ad nos in pretorio tunc sedentes veniens feria III post Francisci noviter transacta, dum interrogatus fuisset, si aliquam haberet causam, ius vel privilegium super habitacione Wolf- gangi salnitrer, quod illa coram nobis elucidaret. Qui post deliberacionem respondit: „Ego non teneor coram vobis iura mea producere, cum sim spiri- tualis et curia, pro qua insto, est de bonis ad spiritualia beneficia pertinentibus. Et colloquiis hinc inde currentibus Petrus salis, satis iam senex, noster concivis nomine nostro sibi hanc rem elucidavit hoc modo: Nam quidam decretorum doctor ante plures annos nomine M. Heinricus Khrenberg fuerat prepositus antelate prepositure, qui res suas quandoque servabat in prefata curia, que tunc fuit cuiusdam vidue dicte Ganassin de Zeletaw, apud quam sepe manebat, quia securior fuit cum suis bonis in civitate quam Wolframskirchen tyrannis tunc furire incipientibus, postremo cupiens hanc curiam emere nequiverit, quia fuisset contra ius civitatis huius, quoniam presbyteri vel clerici in eadem domus, que sub ipsorum dominio caderent, habere non possunt. Tunc idem M. Hein- ricus ex consensu iuratorum emit eandem domum cuidam suo cognato et com- patriote de Reno, layco, qui in omni onere et iure civili subditus esset civitati et hoc modo acceptavit prefatam curiam idem Renensis coram iudice pro tunc supradicto Petro salis, qui sibi taliter eam resignavit more iuris civilis et non M. Heinrico. Tali quoque iure ceteri presbyteri ac capellani hic in civitate possident domus suas, quorum nulla libera est. Et ad hoc deserviunt registra et privilegia civitatis a vetustis hucusque tenta annis. Hoc denique multi alii fide digni recordantur senes. Deinde prefata curia per ignis incendium in dote S. Michaelis exortum cum pluribus aliis domibus est exusta et prefatus Re- nensis exinde pauper ac antedicto M. Heinrico mortuo non valens eam edi- ficare, recessit. Postea supervenientibus Hussitis civitatemque fortiter obsiden- tibus exusto preurbio ac hospitali, consulatus texit prefatam curiam desertam, posuit in illamn dicti hospitalis infirmos homines ac preurbiales, qui perdiderant domus suas, rogaverunt preclarum dominum Albertum, pro tunc ducem, qui indulsit reparare prefata deserta et sic usque ad pretactum pervenit Wolfgangum, qui eciam structuras eiusdem adauxit. Preterea d. H[einricus] sepedictus audi- visset dicens: „Jacobus (dixit)b): „Hec volo referre ad dominum meum episco- pum, qui est collator dicte prepositure ac ita ut gracie sue placuerit, maneat. Idcirco venerabilis Pater, semper solliciti fuimus pocius presbyteros et clerum promovere necnon karitative fovere. Hoc idem sepedicto faceremus domino Jacobo, sed quia nullum ius ad prescriptam curiam deduxit, sicut vestra gracia scripsit, quod coram nobis facere debuisset, (sed neque scitur, quod aliquis a) Rkp. tyrarannis. b) Interpol. 133
Strana 134
prepositus in Wolframskyrchen aliquam curiam unquam hic, in Znoyma, habuisset)), ideo confidimus, quod dominacio vestra amplius non procedet super relapsu in sentencias prefati Wolfgangi, sed pocius hanc civitatem suis in iuribus ac libertatibus favorabiliter conservabit, quam quovismodo violabit. Hoc pro laudacione vestra obsequiis et honore, quibus possumus, cupimus deservire. 87. Katoličtí pánové moravští žádají, by jim Jiřík ponechal volnost přijímání pod jednou způsobou. Duben, 9., 1458, S. I. Měst. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 84b. [Die fürlegung der herren ze Merhern „Quasi modo geniti 1458]. Zum ersten. All in der gemayn, die da habent gewonheit zu enphahen den (leichnam gots)) vnder ainer gestalt, es sein prelaten, herren, landlewt, stet, markht, dörffer, arem oder reich allerlay standes lewt, die sol sein gnad ver- sargern vnd das versichern neben der natdurfft geruch, als von alter gewesen ist, schöllen got, dem herrn dienen, das si dabey behalten würden vnd das si von dem nicht gedrungen würden in cheinerley weys. Also auch wellich ge- wonheit haben den leichnam gots vnd das plut goth vnder beiderley gestalt ze nemen, das si dabey behalten würden vnd von dem nicht gedrungen würden. a) In margine. b) In margine. 134
prepositus in Wolframskyrchen aliquam curiam unquam hic, in Znoyma, habuisset)), ideo confidimus, quod dominacio vestra amplius non procedet super relapsu in sentencias prefati Wolfgangi, sed pocius hanc civitatem suis in iuribus ac libertatibus favorabiliter conservabit, quam quovismodo violabit. Hoc pro laudacione vestra obsequiis et honore, quibus possumus, cupimus deservire. 87. Katoličtí pánové moravští žádají, by jim Jiřík ponechal volnost přijímání pod jednou způsobou. Duben, 9., 1458, S. I. Měst. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 84b. [Die fürlegung der herren ze Merhern „Quasi modo geniti 1458]. Zum ersten. All in der gemayn, die da habent gewonheit zu enphahen den (leichnam gots)) vnder ainer gestalt, es sein prelaten, herren, landlewt, stet, markht, dörffer, arem oder reich allerlay standes lewt, die sol sein gnad ver- sargern vnd das versichern neben der natdurfft geruch, als von alter gewesen ist, schöllen got, dem herrn dienen, das si dabey behalten würden vnd das si von dem nicht gedrungen würden in cheinerley weys. Also auch wellich ge- wonheit haben den leichnam gots vnd das plut goth vnder beiderley gestalt ze nemen, das si dabey behalten würden vnd von dem nicht gedrungen würden. a) In margine. b) In margine. 134
Strana 135
88. Biskup olomoucký Tas z Boskovic a páni moravští strany pod jednou kladou Jiřímu z Poděbrad své náboženské požadavky a návrhy. Duben, 9., 1458, S. 1. Mest. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 85a. [Die fürlegung herrn bischoffs vnd der stet in Merhern „Quasi modo geniti 1458]. Zum ersten, das mit z. künigs g. geredet würd vnd an seiner g. begert vnd geraten, das sich sein g. mit der gemayn vnd Romischer kyrchen veraynet. Item das mit z. künigs g. geredt wird, das er gerühet sein stet, märkht vnd ander inwoner des lands in Merhern, die da enphahen gots leichnam vnder ainer gestalt neben die ordnung der Römischen kyrchen in dem gnedichlich zu behalten, vnd sew in cheinerley weys, noch in cheiner eradachten sach von dem dringen laz, sunder sew in dem weren gnedichlich, als das seiner g. vor- vadern habent getan. Item die priester dicz teiles, das sie in die stet oder in die markt nicht ge- rufft wurden oder in ander der kyrchen sach an iren willen, vnd das darvmb das davon czwitrecht oder krieg nicht enstanden. Item das den priestern die da geben den leichnam vnd das plut gots vnder beider gestalt nicht geben würden geistlich phründ oder pharr in den steten oder alswo da man nympt den leichnam gots nur vnder ainer gestalt in der ordnung der Römischen kyrchen. Item das si sich nicht seczeten oder in hewser kawffeten, die da nemen vnder beider gestalt den leichnam vnd das plut gots in den steten vnd markh- ten oder alswo da man nympt den leichnam gots vnder ainer gestalt. Es wer dan, das si sich in sollichem nemen vnd in andern geistlichen ordnungen ge- leichen wolten vnd mit in in der gehorsam der Römischen kyrchen sten. Item das die, die da vnder ainer gestalt nemen 1.... neben der Römischen kyrchen vnd wolt ymancz auf den andern teil greiffen von des stukes der nemung vnder beider gestalt wegen, das si nicht genöt wurden in zu helffen wider die Römisch kyrchen, vnd also kürczlich beslossen da si in allen geist- lichen ordnungen also behalten würden als bey andern markgraffen vnd her- ren, das si von der gehorsamikeit der Römischen kyrchen in chainerley weis nicht gedrungen wurden. 1 V rkpu. mezera. 135
88. Biskup olomoucký Tas z Boskovic a páni moravští strany pod jednou kladou Jiřímu z Poděbrad své náboženské požadavky a návrhy. Duben, 9., 1458, S. 1. Mest. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 85a. [Die fürlegung herrn bischoffs vnd der stet in Merhern „Quasi modo geniti 1458]. Zum ersten, das mit z. künigs g. geredet würd vnd an seiner g. begert vnd geraten, das sich sein g. mit der gemayn vnd Romischer kyrchen veraynet. Item das mit z. künigs g. geredt wird, das er gerühet sein stet, märkht vnd ander inwoner des lands in Merhern, die da enphahen gots leichnam vnder ainer gestalt neben die ordnung der Römischen kyrchen in dem gnedichlich zu behalten, vnd sew in cheinerley weys, noch in cheiner eradachten sach von dem dringen laz, sunder sew in dem weren gnedichlich, als das seiner g. vor- vadern habent getan. Item die priester dicz teiles, das sie in die stet oder in die markt nicht ge- rufft wurden oder in ander der kyrchen sach an iren willen, vnd das darvmb das davon czwitrecht oder krieg nicht enstanden. Item das den priestern die da geben den leichnam vnd das plut gots vnder beider gestalt nicht geben würden geistlich phründ oder pharr in den steten oder alswo da man nympt den leichnam gots nur vnder ainer gestalt in der ordnung der Römischen kyrchen. Item das si sich nicht seczeten oder in hewser kawffeten, die da nemen vnder beider gestalt den leichnam vnd das plut gots in den steten vnd markh- ten oder alswo da man nympt den leichnam gots vnder ainer gestalt. Es wer dan, das si sich in sollichem nemen vnd in andern geistlichen ordnungen ge- leichen wolten vnd mit in in der gehorsam der Römischen kyrchen sten. Item das die, die da vnder ainer gestalt nemen 1.... neben der Römischen kyrchen vnd wolt ymancz auf den andern teil greiffen von des stukes der nemung vnder beider gestalt wegen, das si nicht genöt wurden in zu helffen wider die Römisch kyrchen, vnd also kürczlich beslossen da si in allen geist- lichen ordnungen also behalten würden als bey andern markgraffen vnd her- ren, das si von der gehorsamikeit der Römischen kyrchen in chainerley weis nicht gedrungen wurden. 1 V rkpu. mezera. 135
Strana 136
89. Znojemští píší biskupu olomouckému Tasovi z Boskovic o listu legáta Rudolfa, jímž se jim hrozí klatbou k vůli Hynkovi bítovskému a prosí biskupa o radu, co činiti. Červen, 2., 1465 [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 165a. [Item tunc domino Prothasio episcopo Olomucensi]. Hochwirdiger furst vnd gnediger herr vnd in got vater vnsern gehorsamen dienst mit gütem willen zuvor. Gerüch e. g. gnädichlich aufzünemen, das wir nicht ezweifeln, sonder das e. g. hat ain schreiben von dem hochwirdigen herren, herren Rudolf vnsers heiligen vaters, des pabstes legaten, der von des herren Hinko wegen drant vns mit dem pan. Darvmnb, gnediger herr, wir pitten e. g. diemietichlich, ir wellet vns gnedichlich mit ewrem brieff raten vnd wissen lassen, wie wir vns in den sorgen halten schollen. Das wellen wir vmb e. g. als vmb vnsern gnedigen herren vnd vater gern verdienen. Geben am phincetag nach 1 .... anno Domini etc. LXV°. K. g. f. g., diener burgermaister vnd rat der stat Znoym. Dem hochwurdigen fursten in got, vater, herren, herren Prothasio bischoff ze Olomuncz, vnserm gnedigen herren. List skoro téhož znění, jako téhož dne k brněnským. Ú. m. 90. Jindřich z Lipé píše znojemským, by mu hned přivezli koule k olomúcké pušce. Září, 8., [1465], v poli. Zem. arch. mor. Nová sbírka 662, II. Službu svú vzkazuji, múdří a opatrní přietelé a súsedé milí! Ty kule od pušky Olomúcké, kteréž jsú tam zuostaly, abyste sem zajitra buohda přivezli, Jedno slovo nečitelno. 136
89. Znojemští píší biskupu olomouckému Tasovi z Boskovic o listu legáta Rudolfa, jímž se jim hrozí klatbou k vůli Hynkovi bítovskému a prosí biskupa o radu, co činiti. Červen, 2., 1465 [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 165a. [Item tunc domino Prothasio episcopo Olomucensi]. Hochwirdiger furst vnd gnediger herr vnd in got vater vnsern gehorsamen dienst mit gütem willen zuvor. Gerüch e. g. gnädichlich aufzünemen, das wir nicht ezweifeln, sonder das e. g. hat ain schreiben von dem hochwirdigen herren, herren Rudolf vnsers heiligen vaters, des pabstes legaten, der von des herren Hinko wegen drant vns mit dem pan. Darvmnb, gnediger herr, wir pitten e. g. diemietichlich, ir wellet vns gnedichlich mit ewrem brieff raten vnd wissen lassen, wie wir vns in den sorgen halten schollen. Das wellen wir vmb e. g. als vmb vnsern gnedigen herren vnd vater gern verdienen. Geben am phincetag nach 1 .... anno Domini etc. LXV°. K. g. f. g., diener burgermaister vnd rat der stat Znoym. Dem hochwurdigen fursten in got, vater, herren, herren Prothasio bischoff ze Olomuncz, vnserm gnedigen herren. List skoro téhož znění, jako téhož dne k brněnským. Ú. m. 90. Jindřich z Lipé píše znojemským, by mu hned přivezli koule k olomúcké pušce. Září, 8., [1465], v poli. Zem. arch. mor. Nová sbírka 662, II. Službu svú vzkazuji, múdří a opatrní přietelé a súsedé milí! Ty kule od pušky Olomúcké, kteréž jsú tam zuostaly, abyste sem zajitra buohda přivezli, Jedno slovo nečitelno. 136
Strana 137
v tom žádného prodlévání nečiníce. Věřím vám, že tak učiníte. Datum in campo, dominica post Egidii. Jindřich z Lippé haitman margrabství moravského a naivyšší maršálek království českého. In dorso: Múdrým a opatrným purgmistru a radě města Znoyma, přáte- lóm a súsedúm mým millým. Originál na papíře, stopy přitisknuté pečetě. 91. [Jan Vitéz, arcibiskup ostřihomský] píše biskupovi olomouckému Tasovi z Bos- kovic o příčině povážlivého postavení krále Jiříka a vyslovuje ochotu pomoci mu za určitých podmínek. Říjen, 17., 1465, Ostřihom. Archiv třeboňský, Historica, č. 1883. Reverende Pater, frater noster dilecte! Rediit nuper ex Urbe nuncius qui- dam serenissimi domini nostri regis, qui eidem literas apostolicas sub bulla attulit, que demum nobis de mandato ipsius domini nostri regis fuerunt, trans- misse, sed cum negocium, de quo erant scripte, vidissemus ad serenissimum dominum Boemie regem pertinere, curamus illico earumdem literarum exem- plar presentibus inclusum ex bonis causis ad Platernitatem] Vestram mittere. Hoc enim indultum fuit nobis a domino nostro rege, ut si videretur nobis, tenorem ipsarum literarum possemus per copiam P. V. notificare. Et licet non dubitemus nova, que ipsis literis continentur, ex aliis partibus ad P. V.R. prius delata fuisse, nobis tamen visum est non ab re de novo ea P. V. pate- facere non refferentes amodo, sed dolentes. Dolemus enim, quod dominus ille princeps vester, qui in principio sui regiminis prudentissimi, si clari principis nomen et famam obtinuerat, tam horrenda pessime insanie sentencia percuosus sit; quam sentenciam, si prudencia sua et amicorum consiliis uti voluisset, omnino devitare potuisset. Inter alios amicos nos quoque, dum essemus Prage, sed eciam dum eramus apud Majestatem suam in Moravia, proponebamus certas honestas vias monebamusque, ut consilio sapienciaque prevenerit pro- brum, quod timebamus, futurum, conservaret honorem dignitatemquem re- giam, que hoc solo maxime firmaretur, si cum ceteris regibus christianis mo- 137
v tom žádného prodlévání nečiníce. Věřím vám, že tak učiníte. Datum in campo, dominica post Egidii. Jindřich z Lippé haitman margrabství moravského a naivyšší maršálek království českého. In dorso: Múdrým a opatrným purgmistru a radě města Znoyma, přáte- lóm a súsedúm mým millým. Originál na papíře, stopy přitisknuté pečetě. 91. [Jan Vitéz, arcibiskup ostřihomský] píše biskupovi olomouckému Tasovi z Bos- kovic o příčině povážlivého postavení krále Jiříka a vyslovuje ochotu pomoci mu za určitých podmínek. Říjen, 17., 1465, Ostřihom. Archiv třeboňský, Historica, č. 1883. Reverende Pater, frater noster dilecte! Rediit nuper ex Urbe nuncius qui- dam serenissimi domini nostri regis, qui eidem literas apostolicas sub bulla attulit, que demum nobis de mandato ipsius domini nostri regis fuerunt, trans- misse, sed cum negocium, de quo erant scripte, vidissemus ad serenissimum dominum Boemie regem pertinere, curamus illico earumdem literarum exem- plar presentibus inclusum ex bonis causis ad Platernitatem] Vestram mittere. Hoc enim indultum fuit nobis a domino nostro rege, ut si videretur nobis, tenorem ipsarum literarum possemus per copiam P. V. notificare. Et licet non dubitemus nova, que ipsis literis continentur, ex aliis partibus ad P. V.R. prius delata fuisse, nobis tamen visum est non ab re de novo ea P. V. pate- facere non refferentes amodo, sed dolentes. Dolemus enim, quod dominus ille princeps vester, qui in principio sui regiminis prudentissimi, si clari principis nomen et famam obtinuerat, tam horrenda pessime insanie sentencia percuosus sit; quam sentenciam, si prudencia sua et amicorum consiliis uti voluisset, omnino devitare potuisset. Inter alios amicos nos quoque, dum essemus Prage, sed eciam dum eramus apud Majestatem suam in Moravia, proponebamus certas honestas vias monebamusque, ut consilio sapienciaque prevenerit pro- brum, quod timebamus, futurum, conservaret honorem dignitatemquem re- giam, que hoc solo maxime firmaretur, si cum ceteris regibus christianis mo- 137
Strana 138
ribus et religione concordaret, sed, ut videtis, nichil efficere potuimus swadendo, plus aliorum quam nostra tunc valuerunt consilia. Nos itaque dolemus, con- silia amicorum in ea re luisse neglecta, que si locum habuissent, regia Celsi- tudo numquam a sua claritate concidisset. Dolemus eciam, infamiam illaimn ad orbis terre principes ita permanasse, ut non facile, bono tamen consilio deleri posset. Nos vero, si quid pro restaurando honore regio recuperandaque pri- stina dignitate, studio, consilio opereque facere possemus, ideo non modo libenter, sed eciam accuratissime faceremus, modo ne sua serenitas sibi deesse velit. Dicimus eciam, quod si opinionem suam, ut [h actenus ita et deinceps sequi volet (!), quamvis potens sit, infamia tamen in futurum erit potencia ipseque adeo potens esse non poterit, ut illam infamiam a se et suis posteris amovere possit. Hec scripsimus confidenter. Vos dicite et facite, quod ad rem melius videbitur. Ex Strigonia, die XVII mensis Octobris, anno Domini M CCCC LXV°. Olomucensi Episcopo fratri nostro dilecto. Souvěká kopie. 92. Brněnský notář Zikmund Knab k Janu Thabreovi, zástupci brněnskému v Římě o válečných přípravách města Brna, jakož i o náladě v něm vládnoucí a o bězích válečných. Květen, 15., 1467, Brno. Měst. arch. brn. Honorabilis domine Johannes ! Salutem et seipsum ad omnia indefessum. Recepi litteras vestras omni ac- cepcione dignas, quibus cupitis vitare correcciones meas, eisdem respondeo tantum quoad negotium scole et nonnullorum accurrencium. Nulla concordia domini episcopi neque capituli pre foribus est, ut ex dominorum meorum scrip- tis sumetis. Nolitote ergo mirari, quare tam diu procrastinatum sit, quin pro aggressu facti advisatus non sitis. Fecit enim hic maximam occupacionem fidei christiane et mandatum sanctissimi domini nostri et sue sanctitatis legati, do- mini episcopi Lavantini ex una, ast municio urbis parte ab altera, quia tantus labor a civitatensibus circumsedentibusque rusticis a feria tercia proxime elapsa hactenus benivole et cum omni ob iam ab alle parte Spillnberg in per- ficiendo basstam amplissimam in foro porcorum et vallum circumquaque factus 138
ribus et religione concordaret, sed, ut videtis, nichil efficere potuimus swadendo, plus aliorum quam nostra tunc valuerunt consilia. Nos itaque dolemus, con- silia amicorum in ea re luisse neglecta, que si locum habuissent, regia Celsi- tudo numquam a sua claritate concidisset. Dolemus eciam, infamiam illaimn ad orbis terre principes ita permanasse, ut non facile, bono tamen consilio deleri posset. Nos vero, si quid pro restaurando honore regio recuperandaque pri- stina dignitate, studio, consilio opereque facere possemus, ideo non modo libenter, sed eciam accuratissime faceremus, modo ne sua serenitas sibi deesse velit. Dicimus eciam, quod si opinionem suam, ut [h actenus ita et deinceps sequi volet (!), quamvis potens sit, infamia tamen in futurum erit potencia ipseque adeo potens esse non poterit, ut illam infamiam a se et suis posteris amovere possit. Hec scripsimus confidenter. Vos dicite et facite, quod ad rem melius videbitur. Ex Strigonia, die XVII mensis Octobris, anno Domini M CCCC LXV°. Olomucensi Episcopo fratri nostro dilecto. Souvěká kopie. 92. Brněnský notář Zikmund Knab k Janu Thabreovi, zástupci brněnskému v Římě o válečných přípravách města Brna, jakož i o náladě v něm vládnoucí a o bězích válečných. Květen, 15., 1467, Brno. Měst. arch. brn. Honorabilis domine Johannes ! Salutem et seipsum ad omnia indefessum. Recepi litteras vestras omni ac- cepcione dignas, quibus cupitis vitare correcciones meas, eisdem respondeo tantum quoad negotium scole et nonnullorum accurrencium. Nulla concordia domini episcopi neque capituli pre foribus est, ut ex dominorum meorum scrip- tis sumetis. Nolitote ergo mirari, quare tam diu procrastinatum sit, quin pro aggressu facti advisatus non sitis. Fecit enim hic maximam occupacionem fidei christiane et mandatum sanctissimi domini nostri et sue sanctitatis legati, do- mini episcopi Lavantini ex una, ast municio urbis parte ab altera, quia tantus labor a civitatensibus circumsedentibusque rusticis a feria tercia proxime elapsa hactenus benivole et cum omni ob iam ab alle parte Spillnberg in per- ficiendo basstam amplissimam in foro porcorum et vallum circumquaque factus 138
Strana 139
et repentinus, quem memoria hominum non recolit, quia una dierum ultra quinque millia hominum aput eundem laborem obedienter paruerunt et an- nuente domino per hoc sequentes festivos dies plures apparebunt, ex qua basta omnibus bombardis magnis et parvis peroptime Spillnberg aspicere et infestare possimus; parati enim sumus omnes dimicare pro fide orthodoxa, nullatenus- que ab obediencia sanctissimi domini nostri et sacrosancte sedis apostolice dis- solvi, sed erga eandem mori, si oportet et eidem intrepide astare iuxta omne possum nostrum, nullis inimicorum nostrorum, ymmo verius fidei katholice insidiis, oppugnacionibus, infestacionibus et oppressionibus non obstantibus; sic nempe omnes civitates marchionatus Moravie pro huiusmodi faciendo con- cordarunt et processus domini legati proxima elapsa dominica et iterum heri publice in ambonibus cum ingenti solemnitate et leticia insinuare miserunt eisdemque parem volunt excommunicatusque est Girzike um suis complicibus. Lusacia, Sex civitates, tota Slesia, dominus Procopius de Rabnstain, olim cancellarius, et magister Nicolaus, succancellarius ab idolo recesserunt et iugüm Babylonieum deposuerunt levatis in celum vocibus acclamantes etc. „Te Deum laudamus“, qui nos de tanta tirannide liberasti, nosque cum ceteris civitatibus in omni, Deo auspice, id sumus facturi. Duplex strages in IIIII hominum hereticorum a katholicis baronibus coram Rawdnicz et alibi facta est, demptis captis et wlneratis. Nostri ex Dei adiutorio prosperantur, dumtaxat sex castra obsessa sunt ab hereticis et nullum adhuc expugnatum et coram omnibus vix habent XX millia hominum perpessime armatorum. In facto meo procedatis, uti de iure procedendum est. Habeatur per lustracionem vestram aput magi- strum Jacobum ex parte domini imperatoris, Wiennensium et aliorum prin- cipum electorum civitatumque imperilium, quid de presenti facto sibi faciunt aut facturi sint, an eciam huiusmodi processus Wienne et alibi promulgantur et utrum cruciata ibidem predicatur, quia in Slesia predicatur, a multis assu- mitur, qui omnes parant se ad campos ad invadendum inimicos fidei. His repertis et de Starhnberg velitis mihi quantocius potestis, insinuare. Dominus predicator in dicto facto fidei viriliter se gerit et constantissimus est in suo sermone, sed monachi sancti Thome declinant. Cetera nuncius dicet, post- quam citabitur, non obmittite citare adversarios nostros, videlicet Polzmachr et Spatum (sic), quibus nos et ecclesia s. Jacobi cum presbyteris hucusque in derisum fuimus, ut et eciam in eis consolemur. Datum citissime propter occu- pacionem laboris circa basstam, f. II. infra octavas Penthecostes, Anno etc. LXVII per me. Sigismundis Knab, notarius Brunensis. 139
et repentinus, quem memoria hominum non recolit, quia una dierum ultra quinque millia hominum aput eundem laborem obedienter paruerunt et an- nuente domino per hoc sequentes festivos dies plures apparebunt, ex qua basta omnibus bombardis magnis et parvis peroptime Spillnberg aspicere et infestare possimus; parati enim sumus omnes dimicare pro fide orthodoxa, nullatenus- que ab obediencia sanctissimi domini nostri et sacrosancte sedis apostolice dis- solvi, sed erga eandem mori, si oportet et eidem intrepide astare iuxta omne possum nostrum, nullis inimicorum nostrorum, ymmo verius fidei katholice insidiis, oppugnacionibus, infestacionibus et oppressionibus non obstantibus; sic nempe omnes civitates marchionatus Moravie pro huiusmodi faciendo con- cordarunt et processus domini legati proxima elapsa dominica et iterum heri publice in ambonibus cum ingenti solemnitate et leticia insinuare miserunt eisdemque parem volunt excommunicatusque est Girzike um suis complicibus. Lusacia, Sex civitates, tota Slesia, dominus Procopius de Rabnstain, olim cancellarius, et magister Nicolaus, succancellarius ab idolo recesserunt et iugüm Babylonieum deposuerunt levatis in celum vocibus acclamantes etc. „Te Deum laudamus“, qui nos de tanta tirannide liberasti, nosque cum ceteris civitatibus in omni, Deo auspice, id sumus facturi. Duplex strages in IIIII hominum hereticorum a katholicis baronibus coram Rawdnicz et alibi facta est, demptis captis et wlneratis. Nostri ex Dei adiutorio prosperantur, dumtaxat sex castra obsessa sunt ab hereticis et nullum adhuc expugnatum et coram omnibus vix habent XX millia hominum perpessime armatorum. In facto meo procedatis, uti de iure procedendum est. Habeatur per lustracionem vestram aput magi- strum Jacobum ex parte domini imperatoris, Wiennensium et aliorum prin- cipum electorum civitatumque imperilium, quid de presenti facto sibi faciunt aut facturi sint, an eciam huiusmodi processus Wienne et alibi promulgantur et utrum cruciata ibidem predicatur, quia in Slesia predicatur, a multis assu- mitur, qui omnes parant se ad campos ad invadendum inimicos fidei. His repertis et de Starhnberg velitis mihi quantocius potestis, insinuare. Dominus predicator in dicto facto fidei viriliter se gerit et constantissimus est in suo sermone, sed monachi sancti Thome declinant. Cetera nuncius dicet, post- quam citabitur, non obmittite citare adversarios nostros, videlicet Polzmachr et Spatum (sic), quibus nos et ecclesia s. Jacobi cum presbyteris hucusque in derisum fuimus, ut et eciam in eis consolemur. Datum citissime propter occu- pacionem laboris circa basstam, f. II. infra octavas Penthecostes, Anno etc. LXVII per me. Sigismundis Knab, notarius Brunensis. 139
Strana 140
93. Zdeněk ze Sternberka zaručuje se jihlavským, že jeho lid k nim do mèsta vpuštěný nebude jim nikterak škoditi. Cerven, 12., 1467, Telč. Měst. arch. jihl. Já Zdeněk ze Sternbergka, nayvyššie hauptman všech křesťanóv, kteříž jsú v poslušenstvie kostela Rímského v královstvie českém a v markrabstvie moravském a nayvyššie purkrabie pražský etc. Vyznávám tímto listem přede všemi, kdož jej uzřie anebo čtúc slyšeti budú, jakož múdří a opatrní purg- mistr a rada a všechna obec města Jihlavy jsúc naysvětějšíem otcem Pavlem papežem druhým etc. zproščeni všech přísah y poddanosti, jimiž jsú Jiříkovi z Cunštátu, někdy králi českému a markrabie moravskému etc., ale již mocí apoštolskú týmž otcem svatým odvolanému zavázáni byli a proti témuž Ji- říkovi prve čest svú, jako na dobré lidi slušie, ohradivše, vpustili jsú mne z služebníky a s lidmi mými na své město a jejich y k tudiež obraně křes- ťanské viery, že sem jim slíbil a mocí listu tohoto svú dobrú čest a vieru křes- ťanskú slibuji, že sem jim, ani kterému z nich ode mne, od mých úředníkuóv, služebníkuóv, poddaných, ani od toho, kohož bych tu, v městě se jich na svém místě, ač bych kdy sám osobně tu nebyl, ustavil, ani také od kterého z nich nemá žádná moc, křivda, škoda, ani bezprávie děti, ani státi. A že tu yá u nich moci býti jmáme beze škody, bez úrazu a bez umenšenie, jich práv, řáduóv a svobod nynie y budúcně. Pak-li by který z mých úředníkuóv, slu- žebníkuóv anebo poddaných jim aneboli kterému z nich kterú moc, křivdu anebo bezprávie učinil, z toho vá jie kázati mám, tak jakž na takový úči- nek slušeti bude a na to býti, aby jim to opraveno bylo a takových věcí jse nedálo. Tomu na svědomie pečet svú vlastní, mým jistým vědomím k tomuto listu dobrovolně kázali jsme přivěsiti a pro lepšie jistotu žádal sem urozených panoší Jana Tluxu z Vratie a na Mladějovicích, Jana Kotvice z Holby a Jindřicha z Dobrovítova služebníkuóv svých, že pečeti své vedle mne k to- muto listu přivěsili. Jenž jest dán a psán v Telči, létha po narození Syna Bo- žieho tisícého čtyř stého šedesátého sedmého, první pátek před svatým Vítem. Orig. na pergam. Zdeňkova pečet červená, ostatní černé. 140
93. Zdeněk ze Sternberka zaručuje se jihlavským, že jeho lid k nim do mèsta vpuštěný nebude jim nikterak škoditi. Cerven, 12., 1467, Telč. Měst. arch. jihl. Já Zdeněk ze Sternbergka, nayvyššie hauptman všech křesťanóv, kteříž jsú v poslušenstvie kostela Rímského v královstvie českém a v markrabstvie moravském a nayvyššie purkrabie pražský etc. Vyznávám tímto listem přede všemi, kdož jej uzřie anebo čtúc slyšeti budú, jakož múdří a opatrní purg- mistr a rada a všechna obec města Jihlavy jsúc naysvětějšíem otcem Pavlem papežem druhým etc. zproščeni všech přísah y poddanosti, jimiž jsú Jiříkovi z Cunštátu, někdy králi českému a markrabie moravskému etc., ale již mocí apoštolskú týmž otcem svatým odvolanému zavázáni byli a proti témuž Ji- říkovi prve čest svú, jako na dobré lidi slušie, ohradivše, vpustili jsú mne z služebníky a s lidmi mými na své město a jejich y k tudiež obraně křes- ťanské viery, že sem jim slíbil a mocí listu tohoto svú dobrú čest a vieru křes- ťanskú slibuji, že sem jim, ani kterému z nich ode mne, od mých úředníkuóv, služebníkuóv, poddaných, ani od toho, kohož bych tu, v městě se jich na svém místě, ač bych kdy sám osobně tu nebyl, ustavil, ani také od kterého z nich nemá žádná moc, křivda, škoda, ani bezprávie děti, ani státi. A že tu yá u nich moci býti jmáme beze škody, bez úrazu a bez umenšenie, jich práv, řáduóv a svobod nynie y budúcně. Pak-li by který z mých úředníkuóv, slu- žebníkuóv anebo poddaných jim aneboli kterému z nich kterú moc, křivdu anebo bezprávie učinil, z toho vá jie kázati mám, tak jakž na takový úči- nek slušeti bude a na to býti, aby jim to opraveno bylo a takových věcí jse nedálo. Tomu na svědomie pečet svú vlastní, mým jistým vědomím k tomuto listu dobrovolně kázali jsme přivěsiti a pro lepšie jistotu žádal sem urozených panoší Jana Tluxu z Vratie a na Mladějovicích, Jana Kotvice z Holby a Jindřicha z Dobrovítova služebníkuóv svých, že pečeti své vedle mne k to- muto listu přivěsili. Jenž jest dán a psán v Telči, létha po narození Syna Bo- žieho tisícého čtyř stého šedesátého sedmého, první pátek před svatým Vítem. Orig. na pergam. Zdeňkova pečet červená, ostatní černé. 140
Strana 141
94. Znojemští odpovídají Janu z Krásonic purkrabímu na Sádku, že jejich útok na lidi páně Zajímačovi z Černína, Bojanovic a Střelic byl odvetou za jejich nepřátelské chování. Cervenec, 26., [1467], Znojmo Mest. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 192 b. [Slovutnému panoši Janovi z Krasonic purgkrabie na Sádku.] Službu svú vzkazujem, slovútný přieteli milý. Jakož nám opět píšeš o lidi páně Zajimačovi z Czernina, Boyanovic a z Střelic, žádajíc abychom na ně pro páně milost, pana Zdenka nesahali, poněvadž sú pána svého holdovní. Milí přieteli! Psaliť sme prve, že jsme na ty lidi proto sáhli, že sú nám a našim chudým lidem statky y všecko, což sú měli, pobrali a je zjímali již po tom holdu, kterýž sú vám učinili a nyní, v tento ponděle již minulý, lidee z těch vsi naše honili, chtíc je poraziti, ale Buoh všemohúcí nám pomohl tak, že jsme je porazili a z těch vsí něco lidí zjímali sme a někteří zbiti. Protož, milý přieteli, sám takovému běhu rozuměti možeš, poněvadž prve y nyní ti lidé pohotové nejsú a mají se proti nám tak hrubě, abychom je zase netrá- pili. Ale kteřížkoli holdovní pána tvého pohotovie sedú, chcme (!) takové rádi pro páně milost v pokoji nechati, abychom o takových věděli. Datum Znojme, feria VI post Jacobi. 96. Znojemští k Jiřímu z Lichtnburka na Bitově a Martinicích vyslovují politování nad nesnázemi působenými mu z Rakous, nemohou však mu pomoci, leč tehdy, že by on i město byli napadeni společným nepřítelem. [1467.] Mest. arch. znoj. Rkp. 277l2, fol. 193a . [Dem edlen herren, herren Gorigen von Leuchtenburg vnd Vetaw gesessen auff Martinicz, vnsern gunstigen herren vnd nachparn.] Edler, liber herr! Vnsern willigen dinst bevor. Als ir vns schraibt, wie ir von den von Osterich gedrungen wert, des vns dann vost laid! vnd vnlib ist, Za tím škrtnuto: ist. 141
94. Znojemští odpovídají Janu z Krásonic purkrabímu na Sádku, že jejich útok na lidi páně Zajímačovi z Černína, Bojanovic a Střelic byl odvetou za jejich nepřátelské chování. Cervenec, 26., [1467], Znojmo Mest. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 192 b. [Slovutnému panoši Janovi z Krasonic purgkrabie na Sádku.] Službu svú vzkazujem, slovútný přieteli milý. Jakož nám opět píšeš o lidi páně Zajimačovi z Czernina, Boyanovic a z Střelic, žádajíc abychom na ně pro páně milost, pana Zdenka nesahali, poněvadž sú pána svého holdovní. Milí přieteli! Psaliť sme prve, že jsme na ty lidi proto sáhli, že sú nám a našim chudým lidem statky y všecko, což sú měli, pobrali a je zjímali již po tom holdu, kterýž sú vám učinili a nyní, v tento ponděle již minulý, lidee z těch vsi naše honili, chtíc je poraziti, ale Buoh všemohúcí nám pomohl tak, že jsme je porazili a z těch vsí něco lidí zjímali sme a někteří zbiti. Protož, milý přieteli, sám takovému běhu rozuměti možeš, poněvadž prve y nyní ti lidé pohotové nejsú a mají se proti nám tak hrubě, abychom je zase netrá- pili. Ale kteřížkoli holdovní pána tvého pohotovie sedú, chcme (!) takové rádi pro páně milost v pokoji nechati, abychom o takových věděli. Datum Znojme, feria VI post Jacobi. 96. Znojemští k Jiřímu z Lichtnburka na Bitově a Martinicích vyslovují politování nad nesnázemi působenými mu z Rakous, nemohou však mu pomoci, leč tehdy, že by on i město byli napadeni společným nepřítelem. [1467.] Mest. arch. znoj. Rkp. 277l2, fol. 193a . [Dem edlen herren, herren Gorigen von Leuchtenburg vnd Vetaw gesessen auff Martinicz, vnsern gunstigen herren vnd nachparn.] Edler, liber herr! Vnsern willigen dinst bevor. Als ir vns schraibt, wie ir von den von Osterich gedrungen wert, des vns dann vost laid! vnd vnlib ist, Za tím škrtnuto: ist. 141
Strana 142
vnd berirt dapey, wie ir vns beistandt zugesag than habt, des wir von ew dangksam sein. Nun wais ewr gnad wol, wie wir euch furgehalten haben, das wir mit den von Osterich wol ains sein vnd wider sew wir nicht handln wel- len nach megen, sundr aber ab yemandt der vnser veint euch angraifen vnd dringen wollet, so woln (!) wir vns darinne halten nach dem als wir euch zu- gesagt haben. Dach wellen wir von stunde den von Osterich schraiben so- lichs ewrs gelaichs erpieten, als sew auch in soliche weggen wolten, so woll- ten wir vmb ewren willen geren vnseren vleis haben vnd was vns darauff ge- antwurt wirt, das wellen wir ewren gnaden vnverporgen halten. 96. Znojemští píší brněnským, že dosud nedostali odpověď na jejich dopis Zden- kovi ze Sternberka poslaný, popírají jeho porážku u Jindřichova Hradce a vy- slovují nesouhlas s jejich nepřátelstvím vůči maršálkovi Jindřichovi z Lipé. [1467.] Mest. arch. znoj. Rkp. 277l2, fol. 193a [Ad Brunenses. Vnsern freuntlich dienst bevor. Erbarwern, sunder lieben freundt! Ewr schreiben, dorin ir begert antwort! von herren Zdenko etc. wellet wissen, das wir ewr schreiben dahin gefertigt vnd2 noch kein (dorauff)3 antwort haben, sunder von wegen der niderlogung des herren beim Newenhaws wisset das solichs nicht bescheen ist, dann herr Zdenko hat sich wol darumb versucht, ader er hat nicht mügen schaffen (wann wir vnser falk auch dapei gehabt haben).4 Ader als ir meldet, wie ir des herren marssalken gut gehuldigt habt (und so er nu mit ewern in frid stet, so mocht er nun desto stathaffter an- greiffen)5 das gefelt vns nicht wol vndo kunnen im ir nicht zu halden, wann vnd wir auch auff hinfur7... in huldigung auffgenomen haben, auch hat vns herr marssalk gestern 3 viech genomen vmb deswillen wir sein vnd andere veinde nicht zu schonen vermeinen, dornoch múgt ir euch gerichten. Za tím škrtnuto: auff ewr schreiben. 2 Za tím škrt.: durch denselben boten. 3 Interpol. 4 In margine. 5 In marg. 6 Za tím škrt.: maynen sein nicht. 7 Nečitelno. 142
vnd berirt dapey, wie ir vns beistandt zugesag than habt, des wir von ew dangksam sein. Nun wais ewr gnad wol, wie wir euch furgehalten haben, das wir mit den von Osterich wol ains sein vnd wider sew wir nicht handln wel- len nach megen, sundr aber ab yemandt der vnser veint euch angraifen vnd dringen wollet, so woln (!) wir vns darinne halten nach dem als wir euch zu- gesagt haben. Dach wellen wir von stunde den von Osterich schraiben so- lichs ewrs gelaichs erpieten, als sew auch in soliche weggen wolten, so woll- ten wir vmb ewren willen geren vnseren vleis haben vnd was vns darauff ge- antwurt wirt, das wellen wir ewren gnaden vnverporgen halten. 96. Znojemští píší brněnským, že dosud nedostali odpověď na jejich dopis Zden- kovi ze Sternberka poslaný, popírají jeho porážku u Jindřichova Hradce a vy- slovují nesouhlas s jejich nepřátelstvím vůči maršálkovi Jindřichovi z Lipé. [1467.] Mest. arch. znoj. Rkp. 277l2, fol. 193a [Ad Brunenses. Vnsern freuntlich dienst bevor. Erbarwern, sunder lieben freundt! Ewr schreiben, dorin ir begert antwort! von herren Zdenko etc. wellet wissen, das wir ewr schreiben dahin gefertigt vnd2 noch kein (dorauff)3 antwort haben, sunder von wegen der niderlogung des herren beim Newenhaws wisset das solichs nicht bescheen ist, dann herr Zdenko hat sich wol darumb versucht, ader er hat nicht mügen schaffen (wann wir vnser falk auch dapei gehabt haben).4 Ader als ir meldet, wie ir des herren marssalken gut gehuldigt habt (und so er nu mit ewern in frid stet, so mocht er nun desto stathaffter an- greiffen)5 das gefelt vns nicht wol vndo kunnen im ir nicht zu halden, wann vnd wir auch auff hinfur7... in huldigung auffgenomen haben, auch hat vns herr marssalk gestern 3 viech genomen vmb deswillen wir sein vnd andere veinde nicht zu schonen vermeinen, dornoch múgt ir euch gerichten. Za tím škrtnuto: auff ewr schreiben. 2 Za tím škrt.: durch denselben boten. 3 Interpol. 4 In margine. 5 In marg. 6 Za tím škrt.: maynen sein nicht. 7 Nečitelno. 142
Strana 143
97. Protokol výslechu Doroty abatyše oslavenské ohledně jejího chování ke straně Jiříka Poděbradského. Prosinec, 2., 1467, Brno. Mest. arch. brn. In nomine domini. Amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringen- tesimo sexagesimo septimo, indiccione quinta decima, die vero Mercurii se- cunda mensis Decembris, hora meridiei vel quasi pontificatus sanctissimi in Cristo patris et domini nostri, domini Pauli, divina providencia pape secundi anno eius quarto. Coram reverendissimo in Cristo patre et domino Wilhel- mo, episcopo Nicopolensi, necnon archidiacono Brunensi per comendam Brune in stuba superioris pallacii domus habitacionis eius in mei notarii publici subscripti, testium quoque infra scriptorum presencia ad hoc vocatorum spe- cialiter et rogatorum. Venerabilis virgo Dorothea, abbatissa ac religiose vir- gines Katherina, subpriorissa et Barbara, conventualis monasterii Oslavien- sis, ordinis Cisterciensis, Olomucensis diocesis nomine et vice tocius conventus personaliter constitute, protestate sunt et protestabantur expresse dicentes, quod a quibusdam emulis eorum nescitur, quo spiritu ducti, inter prelatos ac alios spirituales et seculares de heretica pravitate ac adhesione eorum presen- tibus verbis diffamatoriis et detractoriis in honore et in personis earum, licet nullis meritis exigentibus nominate, vocate, appellate et asserte sunt, quas qui- dem diffamaciones, sicut premittitur, illatas ex nunc prout ex tunc, et ex tunc prout ex nunc ad animum revocant et revocaverunt plus nomen et famam bo- nam habere cupientes, cum sit melius nomen bonum, quam ungenta preciosa, de articulis subsequentibus solemniter, publice et expresse protestate sunt: Item primum, quod dicta domina Dorothea abbatissa una cum conventu suo a tem- pore, quo mandatum et processus dicti domini Pauli pape et legati sui, domini Rudolffi, episcopi Laventinensis contra hereticos Bohemos exierunt et fulmi- nati sunt, ymo nec antea ipsis hereticis Bohemis adhesit, nec eis subsidium aliquod faciens, eosque nec tuita, ipsos fovendo, nec manifeste aut sub colore aut aliquo favore coniuncta fuit. Item, quod si layci et homines eorum dicti monasterii Oslaviensis aliquos labores, robottas aut subsidia aliqua dictis he- reticis Bohemis per eos coacti et compulsi fecissent, sine omni voluntate et consensu ipsius domine abbatisse et conventus fecerunt. Itein, postquam ipsa domina abbatissa et conventus intellexerunt, ipsos tales rusticos et homines 143
97. Protokol výslechu Doroty abatyše oslavenské ohledně jejího chování ke straně Jiříka Poděbradského. Prosinec, 2., 1467, Brno. Mest. arch. brn. In nomine domini. Amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo quadringen- tesimo sexagesimo septimo, indiccione quinta decima, die vero Mercurii se- cunda mensis Decembris, hora meridiei vel quasi pontificatus sanctissimi in Cristo patris et domini nostri, domini Pauli, divina providencia pape secundi anno eius quarto. Coram reverendissimo in Cristo patre et domino Wilhel- mo, episcopo Nicopolensi, necnon archidiacono Brunensi per comendam Brune in stuba superioris pallacii domus habitacionis eius in mei notarii publici subscripti, testium quoque infra scriptorum presencia ad hoc vocatorum spe- cialiter et rogatorum. Venerabilis virgo Dorothea, abbatissa ac religiose vir- gines Katherina, subpriorissa et Barbara, conventualis monasterii Oslavien- sis, ordinis Cisterciensis, Olomucensis diocesis nomine et vice tocius conventus personaliter constitute, protestate sunt et protestabantur expresse dicentes, quod a quibusdam emulis eorum nescitur, quo spiritu ducti, inter prelatos ac alios spirituales et seculares de heretica pravitate ac adhesione eorum presen- tibus verbis diffamatoriis et detractoriis in honore et in personis earum, licet nullis meritis exigentibus nominate, vocate, appellate et asserte sunt, quas qui- dem diffamaciones, sicut premittitur, illatas ex nunc prout ex tunc, et ex tunc prout ex nunc ad animum revocant et revocaverunt plus nomen et famam bo- nam habere cupientes, cum sit melius nomen bonum, quam ungenta preciosa, de articulis subsequentibus solemniter, publice et expresse protestate sunt: Item primum, quod dicta domina Dorothea abbatissa una cum conventu suo a tem- pore, quo mandatum et processus dicti domini Pauli pape et legati sui, domini Rudolffi, episcopi Laventinensis contra hereticos Bohemos exierunt et fulmi- nati sunt, ymo nec antea ipsis hereticis Bohemis adhesit, nec eis subsidium aliquod faciens, eosque nec tuita, ipsos fovendo, nec manifeste aut sub colore aut aliquo favore coniuncta fuit. Item, quod si layci et homines eorum dicti monasterii Oslaviensis aliquos labores, robottas aut subsidia aliqua dictis he- reticis Bohemis per eos coacti et compulsi fecissent, sine omni voluntate et consensu ipsius domine abbatisse et conventus fecerunt. Itein, postquam ipsa domina abbatissa et conventus intellexerunt, ipsos tales rusticos et homines 143
Strana 144
eorum, quod ita compulsi et coacti labores et robottas aliquas ipsis hereticis fecissent, ad statim ecclesiam et monasterium eorum clauserunt, nec tales ad divina ab eo tempore intrare permiserunt. Item dicta domina abbatissa una cum conventu in dicto monasterio, ecclesia tamen semper clausa, per- manserunt, non quod prefate pravitati heretice adhererent aut adherere vel- lent, tueri in aliquo relevare, ex favore aliquod subsidium facere, sed, ut pos- sessionem prelati monasterii sui tenerent et permanerent, ne funditus in edi- ficiis destrueretur et indesolatum maneret sine omni sinistra occasione. Item, quod dicta domina abbatissa cum conventu suo semper sunt, sicut adhuc est, obediens mandatis apostolicis et sancte sedis ipsius. Et quod tale mandatum apostolicum et processus dicti domini legati ad eam non pervenerunt, nec cum eisdem requisite fuerunt. Si vero requisite fuissent aut talia ad eas pervenis- sent, ipsa domina abbatissa cum virginibus suis conventualibus ipsum mona- sterium in solitudine relinquendo exissent, huiusmodi mandato apostolico, ut obedientes filie parendo nunquam heretice huiusmodi pravitati adhesissent, aut ipsos hereticos fovisse relevasset aut in aliqua tuita fuisset, subsidiumque fecisset. Item, ipsa domina abbatissa ibidemque eciam protestabatur et prote- stata est, quod dominus Paulus, quem ipsa in suum vicarium ad ecclesiam parochialem sancti Jacobi in Bruna regendum substituit, ab administracio- ne illius ecclesie se exonoravit et unus alter in preiudicium iuris privilegio- rum suorum pro administratore illius locatus fuit. Et si quid dictus dominus Paulus consulibus et civibus iuratis pollicitus fuit, et quodeunque ibidem fecit, numquam consensit, nec adhuc consentit, sed ius suum tempore, loco et iudici competentibus defendere wlt et intendit. Super quibus omnibus et singulis pre- missis articulis sic protestat dicta domina abbatissa cum dictis virginibus, vi- delicet Katherina, subpriorissa et Barbara conventuali. Pecierunt me sibi per me notarium subscriptum fieri et confici unum vel plura publica instrumenta. Acta sunt hec anno in dictis die, mensis, pontificis, hora et loco, quibus su- pra, presentibus ibidem venerabilibus viris, dominis Wenceslao de Iglavia, tunc plebano ecclesie parochialis omnium sanctorum in preurbio Brunensi, Paulo de Volfframicz, canonicis ecclesie collegiate montis Petri in Bruna, Magistro Paulo de Eybenstol, plebano ecclesie parochialis sancti Wenceslai in Antiqua Bruna, Olomucensis diocesis, fratre Martino, ordinis heremitarum sancti Augustini, tunc capellano dicti reverendissimi patris et domini, domini Wilhelmi, episcopi Nicopolensis, et Francisci de Gibba, Strigoniensis dio- cesis, testibus fide dignis ad premissa vocatis, pariter et rogatis. Et ego Johannes, olim Johannis, tonsoris de Bruna, Olomucensis diocesis, publicus sacra imperiali auctoritate notarius, quia supradictis articulorum 144
eorum, quod ita compulsi et coacti labores et robottas aliquas ipsis hereticis fecissent, ad statim ecclesiam et monasterium eorum clauserunt, nec tales ad divina ab eo tempore intrare permiserunt. Item dicta domina abbatissa una cum conventu in dicto monasterio, ecclesia tamen semper clausa, per- manserunt, non quod prefate pravitati heretice adhererent aut adherere vel- lent, tueri in aliquo relevare, ex favore aliquod subsidium facere, sed, ut pos- sessionem prelati monasterii sui tenerent et permanerent, ne funditus in edi- ficiis destrueretur et indesolatum maneret sine omni sinistra occasione. Item, quod dicta domina abbatissa cum conventu suo semper sunt, sicut adhuc est, obediens mandatis apostolicis et sancte sedis ipsius. Et quod tale mandatum apostolicum et processus dicti domini legati ad eam non pervenerunt, nec cum eisdem requisite fuerunt. Si vero requisite fuissent aut talia ad eas pervenis- sent, ipsa domina abbatissa cum virginibus suis conventualibus ipsum mona- sterium in solitudine relinquendo exissent, huiusmodi mandato apostolico, ut obedientes filie parendo nunquam heretice huiusmodi pravitati adhesissent, aut ipsos hereticos fovisse relevasset aut in aliqua tuita fuisset, subsidiumque fecisset. Item, ipsa domina abbatissa ibidemque eciam protestabatur et prote- stata est, quod dominus Paulus, quem ipsa in suum vicarium ad ecclesiam parochialem sancti Jacobi in Bruna regendum substituit, ab administracio- ne illius ecclesie se exonoravit et unus alter in preiudicium iuris privilegio- rum suorum pro administratore illius locatus fuit. Et si quid dictus dominus Paulus consulibus et civibus iuratis pollicitus fuit, et quodeunque ibidem fecit, numquam consensit, nec adhuc consentit, sed ius suum tempore, loco et iudici competentibus defendere wlt et intendit. Super quibus omnibus et singulis pre- missis articulis sic protestat dicta domina abbatissa cum dictis virginibus, vi- delicet Katherina, subpriorissa et Barbara conventuali. Pecierunt me sibi per me notarium subscriptum fieri et confici unum vel plura publica instrumenta. Acta sunt hec anno in dictis die, mensis, pontificis, hora et loco, quibus su- pra, presentibus ibidem venerabilibus viris, dominis Wenceslao de Iglavia, tunc plebano ecclesie parochialis omnium sanctorum in preurbio Brunensi, Paulo de Volfframicz, canonicis ecclesie collegiate montis Petri in Bruna, Magistro Paulo de Eybenstol, plebano ecclesie parochialis sancti Wenceslai in Antiqua Bruna, Olomucensis diocesis, fratre Martino, ordinis heremitarum sancti Augustini, tunc capellano dicti reverendissimi patris et domini, domini Wilhelmi, episcopi Nicopolensis, et Francisci de Gibba, Strigoniensis dio- cesis, testibus fide dignis ad premissa vocatis, pariter et rogatis. Et ego Johannes, olim Johannis, tonsoris de Bruna, Olomucensis diocesis, publicus sacra imperiali auctoritate notarius, quia supradictis articulorum 144
Strana 145
protestacioni et peticioni ac omnibus et singulis aliis, dum sic, ut premittitur fierent et agerentur una cum prenominatis presens interfui testibus, eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideoque hoc presens publicum in- strumentum, me aliis occupato negociis, per alium fideliter conscriptum exinde confeci et in hanc publicam formam redegi manu mea propria me subscri- bendo, signoque et nomine meis solitis et consuetis una cum appensione si- gilli prememorati Reverendissimi in Cristo patris domini, domini Wilhelmi, episcopi Nicopolensis consignavi requisitus et rogatus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum. Originál na pergameně s visutou červenou pečetí. Veznaku: V horní polovici tři korunky, ve spodní lilie, nad štítem infule. Legenda: „S. Wilhelmi Dei gracia episcopi Nicopolensis. 98. Znojemští sdělují brněnským, že Zdeněk ze Šternberka nebyl vpuštěn do Č. Budějovic, křižáci i lid ho opouštějí, pročež pochybují, že by šel Brnu na pomoc. [Léto 1467]. Mèst. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 194b. [Ad Brunenses]. Vnser freuntlicher dienst etc. Ersamen etc. Wir haben zu ewr begir dem herren von Sternberg nu offte zugeschriben (vnd haben noch kein antwort) a) vnd vernemen, wie derselb herre von Sternberg vertrost sei, man wurd in zum Budwais einlossen, vnd da hat er sich hingefügt mit allem seinem volk vnd ist nicht eingelossen wurden (hat dennoch eilnd von dann sich wider erhaben) b) versteen, wie die krewtzer alle von ihm czihen, desgleichen (als wir ver- nemen)") sein dinstlewt eczlich zu ros vnd zu fues von ihm czihen wollen. Also des wir keinen trost zu ihm haben, das er vns ader euch zu hulff käm. Desgleichen wir euch auch vnd der Kienberger zugeschriben haben von wegen der krewczer vnd vnser hulff. Also ist derselb Kienberger noch alhie (also kunnen wir an dem Kienberger uch versteen, das etwas verfenglich mit ihm sei)" czihen auch alle von hume, deshalben wir ewch auch nicht vertrosten mugen, das wir euch zu hulff kämen, dorumb solichs also wissend werdet euch dornoch mugen gerichten. Koncept zcela poškrtaný. a) In margine. b) In margine. c) In margine. d) In margine. 146
protestacioni et peticioni ac omnibus et singulis aliis, dum sic, ut premittitur fierent et agerentur una cum prenominatis presens interfui testibus, eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi, ideoque hoc presens publicum in- strumentum, me aliis occupato negociis, per alium fideliter conscriptum exinde confeci et in hanc publicam formam redegi manu mea propria me subscri- bendo, signoque et nomine meis solitis et consuetis una cum appensione si- gilli prememorati Reverendissimi in Cristo patris domini, domini Wilhelmi, episcopi Nicopolensis consignavi requisitus et rogatus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum. Originál na pergameně s visutou červenou pečetí. Veznaku: V horní polovici tři korunky, ve spodní lilie, nad štítem infule. Legenda: „S. Wilhelmi Dei gracia episcopi Nicopolensis. 98. Znojemští sdělují brněnským, že Zdeněk ze Šternberka nebyl vpuštěn do Č. Budějovic, křižáci i lid ho opouštějí, pročež pochybují, že by šel Brnu na pomoc. [Léto 1467]. Mèst. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 194b. [Ad Brunenses]. Vnser freuntlicher dienst etc. Ersamen etc. Wir haben zu ewr begir dem herren von Sternberg nu offte zugeschriben (vnd haben noch kein antwort) a) vnd vernemen, wie derselb herre von Sternberg vertrost sei, man wurd in zum Budwais einlossen, vnd da hat er sich hingefügt mit allem seinem volk vnd ist nicht eingelossen wurden (hat dennoch eilnd von dann sich wider erhaben) b) versteen, wie die krewtzer alle von ihm czihen, desgleichen (als wir ver- nemen)") sein dinstlewt eczlich zu ros vnd zu fues von ihm czihen wollen. Also des wir keinen trost zu ihm haben, das er vns ader euch zu hulff käm. Desgleichen wir euch auch vnd der Kienberger zugeschriben haben von wegen der krewczer vnd vnser hulff. Also ist derselb Kienberger noch alhie (also kunnen wir an dem Kienberger uch versteen, das etwas verfenglich mit ihm sei)" czihen auch alle von hume, deshalben wir ewch auch nicht vertrosten mugen, das wir euch zu hulff kämen, dorumb solichs also wissend werdet euch dornoch mugen gerichten. Koncept zcela poškrtaný. a) In margine. b) In margine. c) In margine. d) In margine. 146
Strana 146
99. Znojemští píší Zdenkovi ze Sternberka, že Viktorin „toho ssazeného syn“ se již blíží ke Znojmu, a žádají ho jako stoupence o pomoc. [Říjen, 13. 1467, Znojmo.] Měst. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 194b. [Domino Zdenkoni in die Colmani. Urozený pane, pane náš, pane! Služby naše napřed tvé milosti. Zpraveni jsme zajisté, že Victorin toho ssazeného syna) voyskem k nám sem k našemu městu sieb) přibližuje a že jízdní puol třetie (sta)c) již (dvě míle od nás)d) v Hostě- radech ležie, y nemožem jiného rozuměti, než že by nám na vinobraní pře- kážeti chtěli, y prosíme tvé milosti iako pana a zápisníka nám přieznivého, aby nám tvá milost ráčil raden a pomocen býti, abychom sie tiem lépe ne- přátelom našim brániti mohli. Věříme tvé milosti, že tvá Mi svých dobrých lidí pošle aneb sám protiv nepřátelóm našim ku pomoci přijde. 100. Jan, opat loucký, Matěj, opat třebíčský, Václav, probošt kounický a Jakub, převor kláštera Hradiska, oznamují králi Jiřímu politování nad censurami nad ním vyhlášenými, ale nemohou bez vlastního nebezpečí v jeho prospěch zakročiti. Asi v roce 1467. Mest. arch. jihl. Liština XXXIV. Nayjasnější králi a pane, pane náš naymilostivější! Modlitbu naši věrnú W. K. Milosti wzkazujeme a jakož Waše K. Mť píše nám o ty kledby (!), kteréž se nynie proti Vaši královské Milosti pozdvihují od otce svatého, papeže, toho jest nám žel s pravú vierú a by to býti mohlo a že by to námy (!) staveno bylo, nechtěli bychom sobě práce vážiti ani statkuóv svých a jakož Vaše K. Mť píše a podávajíce se na concilium těch věcí na vyslyšení, jedné rač V. K. M. to zjednati, myť jsme tomu velmi rádi, chcme k tomu take rádi radni a pomocni býti, což bychom kolivěk mohli. Než, milostivý králi, muože V. K. Mtomu porozuměti, že jsme my viery tee vedle costela Rímského a a) Rkp. sin. b) Za tím škrtnuto: berze. c) Interpol. d) In margine. 146
99. Znojemští píší Zdenkovi ze Sternberka, že Viktorin „toho ssazeného syn“ se již blíží ke Znojmu, a žádají ho jako stoupence o pomoc. [Říjen, 13. 1467, Znojmo.] Měst. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 194b. [Domino Zdenkoni in die Colmani. Urozený pane, pane náš, pane! Služby naše napřed tvé milosti. Zpraveni jsme zajisté, že Victorin toho ssazeného syna) voyskem k nám sem k našemu městu sieb) přibližuje a že jízdní puol třetie (sta)c) již (dvě míle od nás)d) v Hostě- radech ležie, y nemožem jiného rozuměti, než že by nám na vinobraní pře- kážeti chtěli, y prosíme tvé milosti iako pana a zápisníka nám přieznivého, aby nám tvá milost ráčil raden a pomocen býti, abychom sie tiem lépe ne- přátelom našim brániti mohli. Věříme tvé milosti, že tvá Mi svých dobrých lidí pošle aneb sám protiv nepřátelóm našim ku pomoci přijde. 100. Jan, opat loucký, Matěj, opat třebíčský, Václav, probošt kounický a Jakub, převor kláštera Hradiska, oznamují králi Jiřímu politování nad censurami nad ním vyhlášenými, ale nemohou bez vlastního nebezpečí v jeho prospěch zakročiti. Asi v roce 1467. Mest. arch. jihl. Liština XXXIV. Nayjasnější králi a pane, pane náš naymilostivější! Modlitbu naši věrnú W. K. Milosti wzkazujeme a jakož Waše K. Mť píše nám o ty kledby (!), kteréž se nynie proti Vaši královské Milosti pozdvihují od otce svatého, papeže, toho jest nám žel s pravú vierú a by to býti mohlo a že by to námy (!) staveno bylo, nechtěli bychom sobě práce vážiti ani statkuóv svých a jakož Vaše K. Mť píše a podávajíce se na concilium těch věcí na vyslyšení, jedné rač V. K. M. to zjednati, myť jsme tomu velmi rádi, chcme k tomu take rádi radni a pomocni býti, což bychom kolivěk mohli. Než, milostivý králi, muože V. K. Mtomu porozuměti, že jsme my viery tee vedle costela Rímského a a) Rkp. sin. b) Za tím škrtnuto: berze. c) Interpol. d) In margine. 146
Strana 147
v poslušenstvie otce svatého, papeže, stojíme vedle cierkve svaté a nám není slušné, že bychom s teho vystúpili. Protož V. K. M. prosíme pokorně, že nás Vaše K. M. tak ráčí při tom zachovati a opatřiti, neb my to jinak učiniti nemožem, ani smíme, že bychom s poslušenstvie vystúpili, neb skrze to přišli bychom o všecka duostojjenstvie svá a řády své. Datum etc. Jan opath cláštera luckého. Matiej opath cláštera třebíckého. Václav probošt kláštera Cúnického. Jakub převor cláštera hradišského. Souvěká kopie. 101. Znojemští podávají zprávu Oldřichovi z Grafeneku o chystaném vpádu Vlčkově do Rakous a o tažení pana Krajíře k Třebíči. Leden, 4., 1468, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rlp. 277/2, fol. 195a. [Feria II post Circumcisionem, anno LXVIII° ad Vlricum Grauenecker]. Wolgeboren etc. Ew. gnaden schreiben dorin. Ir begert ewn. gnaden zu wissen, ze tuen von wegen herczogen Victorin, wie sich derselb stark zu Trebicz besampne etc. Geruch ew. Gnad ze wissen, das wir von herczog Victorin nichts hören, sunder des wir sein gewislich vnderricht, das der von Zelowicz vnd Waczlaw Wlczko mit andern brudern sich dasselbst ze Zelowicz be- sambnet vnd also auff czwai tausent vnd dorczu menige wegen mit laitern vnd anderm streitczeig geladen haben vnd maynen gen Ostr[ich] ze cziehen. Wir wissen ader nicht, an weliche end. Auch vernemen wir, wir der von Kray sich mit eczlichen hunderten zu Trebicz vnd nahet daselbst vmb besambnet vnd auch gen Ostr[ich] vermeint, ader wir vernehmen auch nicht, wohin. Ader so wir erinnert würden, das sie sich zu beiden teilen erhúben vnd wo sie sich hin lenken wurden (!), wellen wir vnser forschung vnd vleis haben vnd solichs ewern g. zu bewarnung land vnd lewt gern vnd vnsawnund vnverporgen halden, als vnd wir das dem allerdurchleuchtigsten etc. Römischen kaiser, vnserm allergnädigsten herren vnd dem land ze Oster[ich] vnd auch ewern g. phlichtig vnd schuldig sein. 147
v poslušenstvie otce svatého, papeže, stojíme vedle cierkve svaté a nám není slušné, že bychom s teho vystúpili. Protož V. K. M. prosíme pokorně, že nás Vaše K. M. tak ráčí při tom zachovati a opatřiti, neb my to jinak učiniti nemožem, ani smíme, že bychom s poslušenstvie vystúpili, neb skrze to přišli bychom o všecka duostojjenstvie svá a řády své. Datum etc. Jan opath cláštera luckého. Matiej opath cláštera třebíckého. Václav probošt kláštera Cúnického. Jakub převor cláštera hradišského. Souvěká kopie. 101. Znojemští podávají zprávu Oldřichovi z Grafeneku o chystaném vpádu Vlčkově do Rakous a o tažení pana Krajíře k Třebíči. Leden, 4., 1468, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rlp. 277/2, fol. 195a. [Feria II post Circumcisionem, anno LXVIII° ad Vlricum Grauenecker]. Wolgeboren etc. Ew. gnaden schreiben dorin. Ir begert ewn. gnaden zu wissen, ze tuen von wegen herczogen Victorin, wie sich derselb stark zu Trebicz besampne etc. Geruch ew. Gnad ze wissen, das wir von herczog Victorin nichts hören, sunder des wir sein gewislich vnderricht, das der von Zelowicz vnd Waczlaw Wlczko mit andern brudern sich dasselbst ze Zelowicz be- sambnet vnd also auff czwai tausent vnd dorczu menige wegen mit laitern vnd anderm streitczeig geladen haben vnd maynen gen Ostr[ich] ze cziehen. Wir wissen ader nicht, an weliche end. Auch vernemen wir, wir der von Kray sich mit eczlichen hunderten zu Trebicz vnd nahet daselbst vmb besambnet vnd auch gen Ostr[ich] vermeint, ader wir vernehmen auch nicht, wohin. Ader so wir erinnert würden, das sie sich zu beiden teilen erhúben vnd wo sie sich hin lenken wurden (!), wellen wir vnser forschung vnd vleis haben vnd solichs ewern g. zu bewarnung land vnd lewt gern vnd vnsawnund vnverporgen halden, als vnd wir das dem allerdurchleuchtigsten etc. Römischen kaiser, vnserm allergnädigsten herren vnd dem land ze Oster[ich] vnd auch ewern g. phlichtig vnd schuldig sein. 147
Strana 148
102. Znojemští oznamují Štěpánovi, faráři v Jemnici, že nebudou jednati s jeho zmocněncem M. Pavlem, nýbrž přímo s ním. Budou mu hledět vyhověti. Leden, 26., 1468, [Znojmo]. Mest. arch. znoj. Rkp. 272/2, fol. 135a. [Domino Steffano in Gembnicz feria III post conversionem S. Pauli]. Urozený pane, pane náš přieznivý! Služba naššie napřed Tvé Miti. Jakož včera Tvá Milost Mistra Pavla s listem věřícím k nám poslal, kterýž na nás roznesl, že by Tvá Milost o některé věci chtěl s námi mluviti, abychom Tvé Miti rok položili sem, k nám etc. to jsme něco srozumělia). (Milý)b) přieznivý pane! Nezdá se nám Tvé (Miti)«) položiti rok, než kdyžkolivěk Tvá Mi sem k nám přijde (chcem s Tvú Milostí rádi p[r]omlúvati, oč nás Tvá Milost žádati bude)a) (a nás v čem žádati bude),e) což pro Tvú Milost učiniti možem, k tomu jsme volnii. Koncept silně poškrtaný. 103. Znojemští odpovídaji na dopis maršálka Jindřicha z Lipé, že nemohou za klatby u nich proti němu hlásané, poněvadž dle rozhodnutí ve Vratislavi učiněného může je staviti pouze papež. Unor, 12., 1468, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rep. 277/2, fol. 195a. [Feria VI post Scolastice locatum est novum consilium in defectu principum per antiquos consentiente (!) domino Henrico de Lipa marssalkone]. Urozený pane! Služba naššie běhu nynějššíemu napřed Tvé Milosti. Píše nám Tvá Milost, že bychom příměří nedrželi, tím že bychom Bohu a právu, Vaššie Milosti v našem městě kleti a haněti dopúštěli etc, to jsme srozuměli. Nepochybujem, že Tvá Milost věděti može, že v Vratislavě jest požádáno od některých pánóv, aby po času přiměřného (!) kletvy (!) ponechány byly. a) In margine. b) Interpol. c) Interpol. d) Škrtnuto v textu. e) In margine. 1 Volný, Kirch. Topogr. (Brn. diec. III, 304) uvádí Štěpána v té době plebánem. 148
102. Znojemští oznamují Štěpánovi, faráři v Jemnici, že nebudou jednati s jeho zmocněncem M. Pavlem, nýbrž přímo s ním. Budou mu hledět vyhověti. Leden, 26., 1468, [Znojmo]. Mest. arch. znoj. Rkp. 272/2, fol. 135a. [Domino Steffano in Gembnicz feria III post conversionem S. Pauli]. Urozený pane, pane náš přieznivý! Služba naššie napřed Tvé Miti. Jakož včera Tvá Milost Mistra Pavla s listem věřícím k nám poslal, kterýž na nás roznesl, že by Tvá Milost o některé věci chtěl s námi mluviti, abychom Tvé Miti rok položili sem, k nám etc. to jsme něco srozumělia). (Milý)b) přieznivý pane! Nezdá se nám Tvé (Miti)«) položiti rok, než kdyžkolivěk Tvá Mi sem k nám přijde (chcem s Tvú Milostí rádi p[r]omlúvati, oč nás Tvá Milost žádati bude)a) (a nás v čem žádati bude),e) což pro Tvú Milost učiniti možem, k tomu jsme volnii. Koncept silně poškrtaný. 103. Znojemští odpovídaji na dopis maršálka Jindřicha z Lipé, že nemohou za klatby u nich proti němu hlásané, poněvadž dle rozhodnutí ve Vratislavi učiněného může je staviti pouze papež. Unor, 12., 1468, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rep. 277/2, fol. 195a. [Feria VI post Scolastice locatum est novum consilium in defectu principum per antiquos consentiente (!) domino Henrico de Lipa marssalkone]. Urozený pane! Služba naššie běhu nynějššíemu napřed Tvé Milosti. Píše nám Tvá Milost, že bychom příměří nedrželi, tím že bychom Bohu a právu, Vaššie Milosti v našem městě kleti a haněti dopúštěli etc, to jsme srozuměli. Nepochybujem, že Tvá Milost věděti može, že v Vratislavě jest požádáno od některých pánóv, aby po času přiměřného (!) kletvy (!) ponechány byly. a) In margine. b) Interpol. c) Interpol. d) Škrtnuto v textu. e) In margine. 1 Volný, Kirch. Topogr. (Brn. diec. III, 304) uvádí Štěpána v té době plebánem. 148
Strana 149
Tu jest jim odpovědíno, že to žádný staviti nemož ani smie než otec svatý, papež, a tak že světští v tom nic činiti nemají než toliko duchovní vedle roz- kázání otce svatého; též my to staviti nemožem a jakož nám Tvá Milost píše, že bychom též příměří rušili, že jsme Ffreytaga služebníka vašeho pod zá- klad padesáti zlatýcha) na postavení (vydali),b) žádaje abychom ten list do purgrabí vašeho vám poslali a jiné věci opravili etc. Y jest to vědomá věc, že Ffreitag na zemie nesedí, než že sedí v Crumlově a tam jest měšťanem, protož sie nám zdá, že jsme to slušně činiti mohli, že jsme jei pod základ vydali. Protož Tvé Mit napomínáme, aby svému purgrabí rozkázal, aby nám Ffrei- taga postavil, než jest-li že by to neučinil (museli bychom o něm psáti a mluviti, že by sie styditi mosil)c). Také bychom věděli, kterak sie v to zachovati jmáme. Než o ty věci Tvé Milosti prosím, može-li to býti, že by pod tím první základy vydaný byly, ještě bychom za ni státi chtěli (pak-li býti nemož, mosím na to pomysliti, co tobě sami a našim povinni budem). d) 104. Znojemští odpovídají Jindřichovi z Lipé, že jestli byly proti němu hlásány ve městě jejich nové klatby, že je to věcí duchovenstva a nikoliv jejich, a prohla- šují, že škody způsobené mu z Martinic nestaly se jejich návodem. Únor, 16., 1468 Znojmo. Měst. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 196b. [Marssalko feria III post Valentini martyris]. Urozený pane! Službu svú nynějšieho běhu vzkazuje me] Tvé Milosti. Jakož nám tvá Milost píše, že bychom nová kletva (!) v našem městě a hanění osob Tvé Milosti dopustili, a zastavujeme-li kněží své v tom čili nic etc., srozu- měli jsme. Tvé Miti jsme dosti široce psali,e) že ta věc na duchovenstvie slušie a že my v tom nic činiti nejmáme ani žádný jiný než otec svatý, papež, a iakž ta věc v Vratislavě umluvena a spojená jest, tak je nám zachovati pro- tiv (!) každému. Ale o těch škod, kteréž by naši činili od Martinice, nevieme, neb jsme jim nerozkázali, aby Mit neb komu jinému po času přiměřného uškodili (pak-li by protiv (!) tomu co učinili, to by nám libo nebylo) f). Také piše Tvá Milost o Ffraitaga, za což purgrabí váš nám slíbil, že to dáti jmá a) Rkp. zlattich. b) Interpol. c) Skrtnuto v textu. d) Skrtnuto v textu. e) Za tím škrtnuto: jsme. f) Škrtnuto v textu. 149
Tu jest jim odpovědíno, že to žádný staviti nemož ani smie než otec svatý, papež, a tak že světští v tom nic činiti nemají než toliko duchovní vedle roz- kázání otce svatého; též my to staviti nemožem a jakož nám Tvá Milost píše, že bychom též příměří rušili, že jsme Ffreytaga služebníka vašeho pod zá- klad padesáti zlatýcha) na postavení (vydali),b) žádaje abychom ten list do purgrabí vašeho vám poslali a jiné věci opravili etc. Y jest to vědomá věc, že Ffreitag na zemie nesedí, než že sedí v Crumlově a tam jest měšťanem, protož sie nám zdá, že jsme to slušně činiti mohli, že jsme jei pod základ vydali. Protož Tvé Mit napomínáme, aby svému purgrabí rozkázal, aby nám Ffrei- taga postavil, než jest-li že by to neučinil (museli bychom o něm psáti a mluviti, že by sie styditi mosil)c). Také bychom věděli, kterak sie v to zachovati jmáme. Než o ty věci Tvé Milosti prosím, može-li to býti, že by pod tím první základy vydaný byly, ještě bychom za ni státi chtěli (pak-li býti nemož, mosím na to pomysliti, co tobě sami a našim povinni budem). d) 104. Znojemští odpovídají Jindřichovi z Lipé, že jestli byly proti němu hlásány ve městě jejich nové klatby, že je to věcí duchovenstva a nikoliv jejich, a prohla- šují, že škody způsobené mu z Martinic nestaly se jejich návodem. Únor, 16., 1468 Znojmo. Měst. arch. znoj. Rkp. 277/2, fol. 196b. [Marssalko feria III post Valentini martyris]. Urozený pane! Službu svú nynějšieho běhu vzkazuje me] Tvé Milosti. Jakož nám tvá Milost píše, že bychom nová kletva (!) v našem městě a hanění osob Tvé Milosti dopustili, a zastavujeme-li kněží své v tom čili nic etc., srozu- měli jsme. Tvé Miti jsme dosti široce psali,e) že ta věc na duchovenstvie slušie a že my v tom nic činiti nejmáme ani žádný jiný než otec svatý, papež, a iakž ta věc v Vratislavě umluvena a spojená jest, tak je nám zachovati pro- tiv (!) každému. Ale o těch škod, kteréž by naši činili od Martinice, nevieme, neb jsme jim nerozkázali, aby Mit neb komu jinému po času přiměřného uškodili (pak-li by protiv (!) tomu co učinili, to by nám libo nebylo) f). Také piše Tvá Milost o Ffraitaga, za což purgrabí váš nám slíbil, že to dáti jmá a) Rkp. zlattich. b) Interpol. c) Skrtnuto v textu. d) Skrtnuto v textu. e) Za tím škrtnuto: jsme. f) Škrtnuto v textu. 149
Strana 150
a ze Vašie Milost také pomysliti chce, což sobě povinovat jest. Tomu tak daleko srozuměti nemožem, než my bohdá va těch umluvách přiměřných vy- stúpiti nechcem, a také bychom rádi věděli od Vašie Mi“ kterak sie Vaše Miti zachovati chce. Y nad to chcem sie na našich o ty věci ptáti a což o to svieme (!), na to chcem Tvé Miti odpověď dáti. A iakož na obě strany vězny (!) jmáme, kdyby Tvá Milost ráčila k tomu svoliti, aby protiv druhým prázdní byli, chtěli bychom sie rádi ve všem podobném podvoliti, neb to Tvé Miti y nám také nic spomože, že tak sediti mají. 106. Jiří z Lichtemburka a z Vranova se ohražuje u Zdenka ze Šternberka proti na- řknutí z braní desátků a vyslovuje ochotu obrátiti se na „královu Jasnost, pána našeho naymilostivějšího“. Březen, I., 1468, Vranov. Mest. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 196b. [Copia litere misse a domino Georgio de Wranov domino de Sternberg]. Službu svú vzkazuji, uroze(ne)y pane a přieteli milý! Jakož mi píšeš, že by tě spravili a dotýkajíce toho, že bych já mocí desátek vzal, i psalť jsem prvé, že tě nepravě spravili a ještě též pravím a též iakož tě spravili o dluhomezi, iakož mi psal, pak-li by sie mistru Jacubovi zdálo, že bych jemu v čem sčesten byl, však jmáme královu Jasnost, pána našeho naymilostivě(j)šieho a také žet jsem jemu dosti ku právu usedl. Datum Vranov, feria III. diebus Carnisprivii. a) Rkp. s. 160
a ze Vašie Milost také pomysliti chce, což sobě povinovat jest. Tomu tak daleko srozuměti nemožem, než my bohdá va těch umluvách přiměřných vy- stúpiti nechcem, a také bychom rádi věděli od Vašie Mi“ kterak sie Vaše Miti zachovati chce. Y nad to chcem sie na našich o ty věci ptáti a což o to svieme (!), na to chcem Tvé Miti odpověď dáti. A iakož na obě strany vězny (!) jmáme, kdyby Tvá Milost ráčila k tomu svoliti, aby protiv druhým prázdní byli, chtěli bychom sie rádi ve všem podobném podvoliti, neb to Tvé Miti y nám také nic spomože, že tak sediti mají. 106. Jiří z Lichtemburka a z Vranova se ohražuje u Zdenka ze Šternberka proti na- řknutí z braní desátků a vyslovuje ochotu obrátiti se na „královu Jasnost, pána našeho naymilostivějšího“. Březen, I., 1468, Vranov. Mest. arch. znoj. Rkp. 27712, fol. 196b. [Copia litere misse a domino Georgio de Wranov domino de Sternberg]. Službu svú vzkazuji, uroze(ne)y pane a přieteli milý! Jakož mi píšeš, že by tě spravili a dotýkajíce toho, že bych já mocí desátek vzal, i psalť jsem prvé, že tě nepravě spravili a ještě též pravím a též iakož tě spravili o dluhomezi, iakož mi psal, pak-li by sie mistru Jacubovi zdálo, že bych jemu v čem sčesten byl, však jmáme královu Jasnost, pána našeho naymilostivě(j)šieho a také žet jsem jemu dosti ku právu usedl. Datum Vranov, feria III. diebus Carnisprivii. a) Rkp. s. 160
Strana 151
106. Král Matyáš v uznání obětí Znojmem přinesených dává městu v odměnu kon- fiskované statky Jana a Bočka z Kunštátu, Ludvíka z Tavíkovic a Štěpána Plen- kovice. Ríjen, 6., 1468, Znojmo. Měst. arch. znoj. List. č. 127. Mathias Dei gracia rex Hungarie, Dalmacie, Croacie etc. Ad futuram rei memoriam. Solent reges et principes non solum de hiis, que rite ut propria possident, sed eciaimn que iure quodam belli acquirunt, sibi benemeritorum ani- mos conciliare, nec immerito. Nam per hoc rebelles ad debitam obedienciam redire capitaque sua superbe elata humiliare, benemeriti quoque in fide, fide- litate et constancia magis stabiliri confirmarique consueverunt. Proinde, quia civitas Znoiima ab eo tempore, quo heresis in regno Bohemie et in Moravia invaluit, memor sui conditoris et fidei unitatis, inter hereticorum pravitates semper inconcussa mansit et non solum persecuta est hereticos, sed eciam illis catholicis principibus, maxime Sigismundo et Alberto regibus Hungarie, pre- decessoribus nostris, qui ad delendam heresim ipsam contra hereticos preno- tatos sepius viribas comperatis(!) processerunt, receptaculum fieri studuit, ducens pro nihilo dampna, si que vel ab hereticis crudeliter vel a catholicis et signanter regibus prenotatis in eam confluentibus interim necessario com- mitterentur. Postremo, cum nos hiis diebus de mandato sanctissimi domini nostri, summi Pontificis proteccionem omnium catholicorum in dicto regno Bohemie et Moravie ac pertinenciis suis constitutorum suscepissemus et ve- nissemus versus ipsam civitatem, ipsam pristinam suam fidem, constanciam et bonitatem pre se ferens, nos cum honore suscepit et se nobis in omnibus paratam optulit (!) ostenditque. Igitur nos tum in recompensam tante fidei con- stancie et bonitatis eius, tum vero pro recuperacione dampnorum preteritorum eis ab antiquis temporibus modo premisso illatorum et eciam presencium, que ei in vineis et frugibus ab equis et curribus exercituancium conculcatis nota- biliter illata sunt, villam Chunicz superiorem, Boczkonis „durrtewfel“ et Joannis patruelis sui de Cunstat cum omnibus pertinenciis et jobagionibus (!) in Winuaw, preterea in Moheln omnes proprietates cum villula Haywicz ac molendinis et aliis utilitatibus. Item villam Medlicz et curiam in Wdol- nivsi (!) cum suis pertinenciis atque villam Rakwicz et curiam in Prathss et medietatem molendini in Prosmericz et villam Przeskacz cum suis perti- 161
106. Král Matyáš v uznání obětí Znojmem přinesených dává městu v odměnu kon- fiskované statky Jana a Bočka z Kunštátu, Ludvíka z Tavíkovic a Štěpána Plen- kovice. Ríjen, 6., 1468, Znojmo. Měst. arch. znoj. List. č. 127. Mathias Dei gracia rex Hungarie, Dalmacie, Croacie etc. Ad futuram rei memoriam. Solent reges et principes non solum de hiis, que rite ut propria possident, sed eciaimn que iure quodam belli acquirunt, sibi benemeritorum ani- mos conciliare, nec immerito. Nam per hoc rebelles ad debitam obedienciam redire capitaque sua superbe elata humiliare, benemeriti quoque in fide, fide- litate et constancia magis stabiliri confirmarique consueverunt. Proinde, quia civitas Znoiima ab eo tempore, quo heresis in regno Bohemie et in Moravia invaluit, memor sui conditoris et fidei unitatis, inter hereticorum pravitates semper inconcussa mansit et non solum persecuta est hereticos, sed eciam illis catholicis principibus, maxime Sigismundo et Alberto regibus Hungarie, pre- decessoribus nostris, qui ad delendam heresim ipsam contra hereticos preno- tatos sepius viribas comperatis(!) processerunt, receptaculum fieri studuit, ducens pro nihilo dampna, si que vel ab hereticis crudeliter vel a catholicis et signanter regibus prenotatis in eam confluentibus interim necessario com- mitterentur. Postremo, cum nos hiis diebus de mandato sanctissimi domini nostri, summi Pontificis proteccionem omnium catholicorum in dicto regno Bohemie et Moravie ac pertinenciis suis constitutorum suscepissemus et ve- nissemus versus ipsam civitatem, ipsam pristinam suam fidem, constanciam et bonitatem pre se ferens, nos cum honore suscepit et se nobis in omnibus paratam optulit (!) ostenditque. Igitur nos tum in recompensam tante fidei con- stancie et bonitatis eius, tum vero pro recuperacione dampnorum preteritorum eis ab antiquis temporibus modo premisso illatorum et eciam presencium, que ei in vineis et frugibus ab equis et curribus exercituancium conculcatis nota- biliter illata sunt, villam Chunicz superiorem, Boczkonis „durrtewfel“ et Joannis patruelis sui de Cunstat cum omnibus pertinenciis et jobagionibus (!) in Winuaw, preterea in Moheln omnes proprietates cum villula Haywicz ac molendinis et aliis utilitatibus. Item villam Medlicz et curiam in Wdol- nivsi (!) cum suis pertinenciis atque villam Rakwicz et curiam in Prathss et medietatem molendini in Prosmericz et villam Przeskacz cum suis perti- 161
Strana 152
nenciis. Insuper predium Lodovici(!) Teiikwicz vocatum cum villa et villam Stephani Plenkwiczer dicti Plenkvicz appellatam, que ab earum possessori- bus tanquam fidei catholice inimicis et heresim prenotatam foventibus et pro- moventibus vi bellica et per expugnaciones abstulimus simul cum cunctis ea- rumdem utilitatibus, puta pratis, paseuis, silvis (!), aquis aquarumque decur- sibus, nemoribus, piscinis, piscaturis et omnibus venatui et aucupiis aptis, ge- neraliter vero quarumlibet utilitatum earumdem integritatibus quovis nominis vocabulo vocitatis sub hiis metis, quibus per antiquos possessores suos possi- debantur, memorate civitati Znoiima et eius communitati de manibus nostris regiis eo iure, quo tanquam protector catholicorum magis et melius possumus, dedimus, donavimus et contulimus, ymo damus, donamus et conferimus per- petue tenendum, possidendum et habendum harum literarum nostrarum, qui- bus secretum sigillum nostrum est appensum vigore et testimonio mediante. Datum in eadem Znoiima feria quinta proxima post festum Ap(p)aricionis bea- ti Michaelis archangeli, anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronacionis vero quinto. Ad propriam commissionem domini regis Jo. E. Q. 107. Král Jiří nařizuje opatovi kláštera Hradiska Jiřímu Jursovi, aby předal kláš- ter knížeti Viktorinovi z Münsterberka. [S. d. f. 1.] Sicut nos tuum monasterium denuo ereximus, quod prostratum iacuit annis fere triginta, et tibi ac tuis fratribus ex benignitate nostra regia restituimus, omnia privilegia et iura universa ratificavimus, tu quoque stipulata manu, bona fide, pura conscientia, fidelitatem et obedientiam nobis promisisti. Ergo dignum et iustum est [ut] iusiurandum et homagium mihi praestitum inviola- biliter serves, nam et paganis promissa servanda sunt; adeoque mox visis lite- ris filio meo dilecto Victorino ceu capitaneo coenobium in possessionem tra- das sub poena indignationes nostrae regiae. Otisknuto: Pešina, Mars Moravicus, I, 847. 162
nenciis. Insuper predium Lodovici(!) Teiikwicz vocatum cum villa et villam Stephani Plenkwiczer dicti Plenkvicz appellatam, que ab earum possessori- bus tanquam fidei catholice inimicis et heresim prenotatam foventibus et pro- moventibus vi bellica et per expugnaciones abstulimus simul cum cunctis ea- rumdem utilitatibus, puta pratis, paseuis, silvis (!), aquis aquarumque decur- sibus, nemoribus, piscinis, piscaturis et omnibus venatui et aucupiis aptis, ge- neraliter vero quarumlibet utilitatum earumdem integritatibus quovis nominis vocabulo vocitatis sub hiis metis, quibus per antiquos possessores suos possi- debantur, memorate civitati Znoiima et eius communitati de manibus nostris regiis eo iure, quo tanquam protector catholicorum magis et melius possumus, dedimus, donavimus et contulimus, ymo damus, donamus et conferimus per- petue tenendum, possidendum et habendum harum literarum nostrarum, qui- bus secretum sigillum nostrum est appensum vigore et testimonio mediante. Datum in eadem Znoiima feria quinta proxima post festum Ap(p)aricionis bea- ti Michaelis archangeli, anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, regni nostri anno undecimo, coronacionis vero quinto. Ad propriam commissionem domini regis Jo. E. Q. 107. Král Jiří nařizuje opatovi kláštera Hradiska Jiřímu Jursovi, aby předal kláš- ter knížeti Viktorinovi z Münsterberka. [S. d. f. 1.] Sicut nos tuum monasterium denuo ereximus, quod prostratum iacuit annis fere triginta, et tibi ac tuis fratribus ex benignitate nostra regia restituimus, omnia privilegia et iura universa ratificavimus, tu quoque stipulata manu, bona fide, pura conscientia, fidelitatem et obedientiam nobis promisisti. Ergo dignum et iustum est [ut] iusiurandum et homagium mihi praestitum inviola- biliter serves, nam et paganis promissa servanda sunt; adeoque mox visis lite- ris filio meo dilecto Victorino ceu capitaneo coenobium in possessionem tra- das sub poena indignationes nostrae regiae. Otisknuto: Pešina, Mars Moravicus, I, 847. 162
Strana 153
108. Znojemští odpovídají Ladislavovi Podmanickému, hejtmanu moravskému, že vzhledem k špatnému postavení města jakož i nebezpečí mu hrozícímu nemohou mu jíti na pomoc. Červenec, 12., 1469, (Znojmo). Měst. ardh. znoj. Rkp. 277/2, fol. 197a. [Litera missa Ladislao Podmanický capitaneo marchionatus Moravie, 1469, feria IIII post Procopium confessorem.] Urozený pane milý! Službu svú vzkazujeme (Tvé Miti)a). A iakož nám píšete, žádajíc a přikazujíc, abychom vojensky hotovi byli s našimi podda- nými a přislušejícími a když bychom po druhé obeslaní byli listem vašim, abychom bez meškání táhli etc. (porozuměli jsme)b). Račte věděti, že nyní žádných lidí služebných nejmáme, než) (několiko) jízdných a d) pěších, kte- říž věrni jsú, kterýme) vždy žold dáti mosíme (a jich k ničemu potřebovati nemožem). Také okolní nepřátele na každý den okolo sebe jmáme, kteříž nám mnoho protivenstvie činí. Též pro rozličné nedost at ky v těchto časích mnozí od nás řemeslnikóv a jiných lidii sie stěhují a odbíchají (!), tak že nám na lidech? velmi schází. A iakož jsme vystřeženi, že nám dobře potřebí jest, abychom města hleděli, nebť nás nepřáteli snad více než jiných hledí. Protož Tvé Mit prosíme, može-li býti, abychom nyní toho tažení mohli zbaveni býti, y chtěli bychom doma tím pilnější K. M., panu našemu naymilostivěj- šiemu poslúžiti. Pak-li bez toho býti nemož, chcem rádi vedle prelátóv, pánóv a měst této země učiniti vedle našeho možení, iakožto K. M. (věrni a) poslušni. a] Interpol. b) Skrtnuto v textu. c) Skrtnuto v textu. d) Pod tím škrt.: také. e) Pod tím škrt. a jim, f) In margine. 8) Pod tím škrt.: človiečenstvie. 163
108. Znojemští odpovídají Ladislavovi Podmanickému, hejtmanu moravskému, že vzhledem k špatnému postavení města jakož i nebezpečí mu hrozícímu nemohou mu jíti na pomoc. Červenec, 12., 1469, (Znojmo). Měst. ardh. znoj. Rkp. 277/2, fol. 197a. [Litera missa Ladislao Podmanický capitaneo marchionatus Moravie, 1469, feria IIII post Procopium confessorem.] Urozený pane milý! Službu svú vzkazujeme (Tvé Miti)a). A iakož nám píšete, žádajíc a přikazujíc, abychom vojensky hotovi byli s našimi podda- nými a přislušejícími a když bychom po druhé obeslaní byli listem vašim, abychom bez meškání táhli etc. (porozuměli jsme)b). Račte věděti, že nyní žádných lidí služebných nejmáme, než) (několiko) jízdných a d) pěších, kte- říž věrni jsú, kterýme) vždy žold dáti mosíme (a jich k ničemu potřebovati nemožem). Také okolní nepřátele na každý den okolo sebe jmáme, kteříž nám mnoho protivenstvie činí. Též pro rozličné nedost at ky v těchto časích mnozí od nás řemeslnikóv a jiných lidii sie stěhují a odbíchají (!), tak že nám na lidech? velmi schází. A iakož jsme vystřeženi, že nám dobře potřebí jest, abychom města hleděli, nebť nás nepřáteli snad více než jiných hledí. Protož Tvé Mit prosíme, može-li býti, abychom nyní toho tažení mohli zbaveni býti, y chtěli bychom doma tím pilnější K. M., panu našemu naymilostivěj- šiemu poslúžiti. Pak-li bez toho býti nemož, chcem rádi vedle prelátóv, pánóv a měst této země učiniti vedle našeho možení, iakožto K. M. (věrni a) poslušni. a] Interpol. b) Skrtnuto v textu. c) Skrtnuto v textu. d) Pod tím škrt.: také. e) Pod tím škrt. a jim, f) In margine. 8) Pod tím škrt.: človiečenstvie. 163
Strana 154
109. Znojemští odpovídají maršálkovi Jindřichovi z Lipé na jeho stížnost stran za- držených peněz jistého Ludla, že mají od církve svobody, podle nichž nejsou po- vinni vydávati věci nepřátelům církve. Ríjen, 6., 1469, [Znojmo.] Mest. arch. znoj. Rkp. 277l2, fol. 197 a. [Litera missa Marssalkoni feria VI post Francisci racione Ludlonis anno LXIX°.] Urozený pane! etc. A jakož nám Tvá Milost píše o ty peníze, kteréž Gold- smid člověk váš zde schovati dal, žádaje abychom je Ludlovi, synu jeho vy- dati kázali etc. Tolik vašemu jsme psaní srozuměli. Račte věděti, že od sva- tého Otce, papeže a od duostojných kněží legátóv svobody jmáme, že tako- vých věcí těm, kteříž nepřátelé naši byli, nejsme povinni vrátiti, ani tomu Ludlovi, ani žádnému jinému. Datum ut supra. 110. Znojemští oznamují na Vranov příchod Maďarů do Znojma, podotýkajíce, že nemohou proto zachovati příměří. Dojde-li však k nepřátelství, nemohou od- povídati za jednání krále Matyáše. Březen, 21., 1470, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rkp. 277112, fol. 200b. [Diffidacio in Fren feria IIII post „Reminiscere“ anno LXX°] Službú svú vzkazujeme, slovutný přieteli! Jakož jsme spolu umluvu jměli, že jsme mezi vámi příeměříe zachovali až do ty“) chvíle, y dáváme věděti, že již včera K. M., pan náš naymilostivější, lidi sem na miesta poslal, y možeš sám rozuměti, ač bychom kolivěk rádi chtěli, že to přieměříe dále sdržeti nemožem. Protož jest-li že sie pánu tvému co stane, myť nechcem vinni býti nebť nejsme pána svého naymilostivěyšieho mocni. Datum ut supra. a) Rkp.: si. 164
109. Znojemští odpovídají maršálkovi Jindřichovi z Lipé na jeho stížnost stran za- držených peněz jistého Ludla, že mají od církve svobody, podle nichž nejsou po- vinni vydávati věci nepřátelům církve. Ríjen, 6., 1469, [Znojmo.] Mest. arch. znoj. Rkp. 277l2, fol. 197 a. [Litera missa Marssalkoni feria VI post Francisci racione Ludlonis anno LXIX°.] Urozený pane! etc. A jakož nám Tvá Milost píše o ty peníze, kteréž Gold- smid člověk váš zde schovati dal, žádaje abychom je Ludlovi, synu jeho vy- dati kázali etc. Tolik vašemu jsme psaní srozuměli. Račte věděti, že od sva- tého Otce, papeže a od duostojných kněží legátóv svobody jmáme, že tako- vých věcí těm, kteříž nepřátelé naši byli, nejsme povinni vrátiti, ani tomu Ludlovi, ani žádnému jinému. Datum ut supra. 110. Znojemští oznamují na Vranov příchod Maďarů do Znojma, podotýkajíce, že nemohou proto zachovati příměří. Dojde-li však k nepřátelství, nemohou od- povídati za jednání krále Matyáše. Březen, 21., 1470, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rkp. 277112, fol. 200b. [Diffidacio in Fren feria IIII post „Reminiscere“ anno LXX°] Službú svú vzkazujeme, slovutný přieteli! Jakož jsme spolu umluvu jměli, že jsme mezi vámi příeměříe zachovali až do ty“) chvíle, y dáváme věděti, že již včera K. M., pan náš naymilostivější, lidi sem na miesta poslal, y možeš sám rozuměti, ač bychom kolivěk rádi chtěli, že to přieměříe dále sdržeti nemožem. Protož jest-li že sie pánu tvému co stane, myť nechcem vinni býti nebť nejsme pána svého naymilostivěyšieho mocni. Datum ut supra. a) Rkp.: si. 164
Strana 155
111. Znojemští odpovídají Ludvíkovi z Tavíkovic, že berou na vědomí jeho poddání se králi Matyášovi, a slibují mu nikterak nepřekážeti, dodrží-li on své slovo a nebude-li jim škoditi na zboží tavíkovském. Říjen, 16., 1470, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rkp. 277 2, fot. 201a. [Ludwico in Teykwicz, feria III in die Galli 1470]. Službu svú vzkazujem, slovútný přieteli milý. Píšeš nám, že s všecko po- slušienstvie nayjasnějšieho krále, pána našeho naymilostivějšíeho a kněze legátov, tudíž kněze biskupovo rozkázání učinil, prose nás abychom tobě viece nepřekáželi etc., tomu jsme srozuměli. Y milý přieteli, věz dobře, žeť tobě nic nepřekážíme, ani překážeti mieníme, pokudž vedle K. M., pana našeho milostivého a jiných pánóv strany jeho K. M. státi budeš. Též tobě věříme, že nám na našim zbožie Tavikovským, Chunicským a jinde překážeti nebu- deš (a zvláště)a) také jsme srozuměli, že by lidom našim v Tavikovicích brá- nil (aby k nám nepřišli a nás se nedrželi. Věřímeť, že nám v tom zmatku nečiníš)b) a zapověděl, aby k nám nehleděli, y věříme tobě iakožto přieteli, aby toho viece nečinil. a) Interpol. b) Škrtnuto v textu. 166
111. Znojemští odpovídají Ludvíkovi z Tavíkovic, že berou na vědomí jeho poddání se králi Matyášovi, a slibují mu nikterak nepřekážeti, dodrží-li on své slovo a nebude-li jim škoditi na zboží tavíkovském. Říjen, 16., 1470, [Znojmo]. Měst. arch. znoj. Rkp. 277 2, fot. 201a. [Ludwico in Teykwicz, feria III in die Galli 1470]. Službu svú vzkazujem, slovútný přieteli milý. Píšeš nám, že s všecko po- slušienstvie nayjasnějšieho krále, pána našeho naymilostivějšíeho a kněze legátov, tudíž kněze biskupovo rozkázání učinil, prose nás abychom tobě viece nepřekáželi etc., tomu jsme srozuměli. Y milý přieteli, věz dobře, žeť tobě nic nepřekážíme, ani překážeti mieníme, pokudž vedle K. M., pana našeho milostivého a jiných pánóv strany jeho K. M. státi budeš. Též tobě věříme, že nám na našim zbožie Tavikovským, Chunicským a jinde překážeti nebu- deš (a zvláště)a) také jsme srozuměli, že by lidom našim v Tavikovicích brá- nil (aby k nám nepřišli a nás se nedrželi. Věřímeť, že nám v tom zmatku nečiníš)b) a zapověděl, aby k nám nehleděli, y věříme tobě iakožto přieteli, aby toho viece nečinil. a) Interpol. b) Škrtnuto v textu. 166
Strana 156
II. MATERIÁL AKTOVÝ Z knih lozunků znojemských.1 Mest. arch. znoj. Rkp. II, 238. Položky z let 1408 a 1409. Die dominico, in festo beatorum Fabiani et Sebastiani (20. ledna 1409), dum dominus Hinco, capitaneus Brunensis, personaliter cum gente quadam et sua familia ad nos venit racione domini Henrici de Jewspicz detenti, quem secum una cum tribus servitoribus capit, et sue genti ac toti ipsius familie plenas ex- pensas et victualia de vesper(is) in cena et de mane in prandio providimus, videlicet carnes inter macella, pullos, aves, panes, radices seu species inter pustitas, ova, sal etc. Vina, pabulum, avenam, fenum et seramina, summa 8 sex., 48 gr., 2 d. 5. prosince, 1408. Feria IV, in vigilia Sancti Nicolai pro lignis, dum Venczeslaum de Daczicz racione falsificacionis unius privilegii Judeorum cremaverunt, 4 gr. 6. prosince, 1408. Feria V, in festo sancti Nicolai dominus Petrus Salzben et Stephanus Jem- nicz cum uno lamulo in curru pergentes racione tradicionis civitatis nostre in Laa ad quendam detentum ibidem et pro expensis, equis et pabulo ac vectura ad alterum diem 23 gr. Nuncio, qui conduxit tortorem in Laa propter tradicionem predictam et tortori et nuncio 5 gr. Dominica XXI. Nuncio cum littera domini Hinkonis capitanei in Lawquic 4 gr. Feria II? in vigilia Nativitatis Christi. 24. prosince 1408. Nuncio cum littera domini Hinkonis capitanei ad dominum Erhardum in Skaal et tandem cum littera responsiva abhinc in Brunam 13 gr. Feria IV in festo S. Stephani, protomartyris. 26. prosince. Nuncio cum littera domini Hinkonis capitanei in Jewspicz 2 gr. Feria III. 25. prosince. Spiculatori in Jewspicz propter congregacionem gencium ibidem 2 gr. 1 NB. Z technických důvodů byla tiskárna nucena vysázeti arabské číslice místo římských. 2 Správně: „Dominica“. 166
II. MATERIÁL AKTOVÝ Z knih lozunků znojemských.1 Mest. arch. znoj. Rkp. II, 238. Položky z let 1408 a 1409. Die dominico, in festo beatorum Fabiani et Sebastiani (20. ledna 1409), dum dominus Hinco, capitaneus Brunensis, personaliter cum gente quadam et sua familia ad nos venit racione domini Henrici de Jewspicz detenti, quem secum una cum tribus servitoribus capit, et sue genti ac toti ipsius familie plenas ex- pensas et victualia de vesper(is) in cena et de mane in prandio providimus, videlicet carnes inter macella, pullos, aves, panes, radices seu species inter pustitas, ova, sal etc. Vina, pabulum, avenam, fenum et seramina, summa 8 sex., 48 gr., 2 d. 5. prosince, 1408. Feria IV, in vigilia Sancti Nicolai pro lignis, dum Venczeslaum de Daczicz racione falsificacionis unius privilegii Judeorum cremaverunt, 4 gr. 6. prosince, 1408. Feria V, in festo sancti Nicolai dominus Petrus Salzben et Stephanus Jem- nicz cum uno lamulo in curru pergentes racione tradicionis civitatis nostre in Laa ad quendam detentum ibidem et pro expensis, equis et pabulo ac vectura ad alterum diem 23 gr. Nuncio, qui conduxit tortorem in Laa propter tradicionem predictam et tortori et nuncio 5 gr. Dominica XXI. Nuncio cum littera domini Hinkonis capitanei in Lawquic 4 gr. Feria II? in vigilia Nativitatis Christi. 24. prosince 1408. Nuncio cum littera domini Hinkonis capitanei ad dominum Erhardum in Skaal et tandem cum littera responsiva abhinc in Brunam 13 gr. Feria IV in festo S. Stephani, protomartyris. 26. prosince. Nuncio cum littera domini Hinkonis capitanei in Jewspicz 2 gr. Feria III. 25. prosince. Spiculatori in Jewspicz propter congregacionem gencium ibidem 2 gr. 1 NB. Z technických důvodů byla tiskárna nucena vysázeti arabské číslice místo římských. 2 Správně: „Dominica“. 166
Strana 157
Nuncio spiculatori ad Austriam in Drosendorf, in Harns et in Garss propter congregacionem Australium 16 gr. 1409. Feria II post Epiphaniam. 7. ledna. Nuncio cum littera in Nicolspurg pro tortore racione unius detenti de Jewspicz 4 gr. Feria III 8. ledna. Tortori, qui resignavit officium suum, volens peccata penitere et per amplius se a tali officio abstinere, cui pro iuvamine dedimus 20 gr. Feria VI. 11. ledna. Dum d. Henricum de Jewspicz ex querela Hasschlinii et Kusschiczert, civium Iglaviensium, detinuimus propter spolium duorum currum ipsorum ac tunc Pesslini Smalczel et Wrstwam duos nuncios sagittarios equestres cum lit- tera civitatis ad d. Hinkonem capitaneum in Olomucz direximus, quibus pro expensis, equis et pabulo in Brodam Ungaricalem 63 gr. Feria VI. Nuncio cum littera et litteris d. d. Hinkonis de Jewspicz in Recz et Gunt- terstorff 4 gr. Pro V metretis cimenti ad reformacionem captivitatis et eciam cannarum aque 5 gr. Dominica XXIII. 6. ledna. Pro labore duarum cathenarum, una ante stubam et Narb(!) in domo Volk- chlini, ubi dominus Henricus de Jewspicz reclusus fuit et altera lapidi mu- lierum litigancium 2 gr. Dum Wrstwam, nuncium equestrem cum littera civitatis in Pragam et in marchiam Berlin(ium) ad d. marchionem Jodocum, dominum nostrum, dire- ximus racione domini Henrici de Jewspicz detenti, pro expensis 2 sex., 16 gr. Tortori de Nicolspurg pro sustentacione nutrimenti 3 gr. Feria II. 7. ledna. Domino Henrico de Jewspicz in stuba Volkchlini pro carbonibus 3 gr. Petro Ffodlino pro expensis d. Henrici de Jewspicz una cum tribus suis servitoribus 63 gr. Hazsluschim pro pabulo, avena et ffeno quinque equorum d. Henrici de Jewspicz per XIII dies et expensis unius famuli circa equos 80 gr. 167
Nuncio spiculatori ad Austriam in Drosendorf, in Harns et in Garss propter congregacionem Australium 16 gr. 1409. Feria II post Epiphaniam. 7. ledna. Nuncio cum littera in Nicolspurg pro tortore racione unius detenti de Jewspicz 4 gr. Feria III 8. ledna. Tortori, qui resignavit officium suum, volens peccata penitere et per amplius se a tali officio abstinere, cui pro iuvamine dedimus 20 gr. Feria VI. 11. ledna. Dum d. Henricum de Jewspicz ex querela Hasschlinii et Kusschiczert, civium Iglaviensium, detinuimus propter spolium duorum currum ipsorum ac tunc Pesslini Smalczel et Wrstwam duos nuncios sagittarios equestres cum lit- tera civitatis ad d. Hinkonem capitaneum in Olomucz direximus, quibus pro expensis, equis et pabulo in Brodam Ungaricalem 63 gr. Feria VI. Nuncio cum littera et litteris d. d. Hinkonis de Jewspicz in Recz et Gunt- terstorff 4 gr. Pro V metretis cimenti ad reformacionem captivitatis et eciam cannarum aque 5 gr. Dominica XXIII. 6. ledna. Pro labore duarum cathenarum, una ante stubam et Narb(!) in domo Volk- chlini, ubi dominus Henricus de Jewspicz reclusus fuit et altera lapidi mu- lierum litigancium 2 gr. Dum Wrstwam, nuncium equestrem cum littera civitatis in Pragam et in marchiam Berlin(ium) ad d. marchionem Jodocum, dominum nostrum, dire- ximus racione domini Henrici de Jewspicz detenti, pro expensis 2 sex., 16 gr. Tortori de Nicolspurg pro sustentacione nutrimenti 3 gr. Feria II. 7. ledna. Domino Henrico de Jewspicz in stuba Volkchlini pro carbonibus 3 gr. Petro Ffodlino pro expensis d. Henrici de Jewspicz una cum tribus suis servitoribus 63 gr. Hazsluschim pro pabulo, avena et ffeno quinque equorum d. Henrici de Jewspicz per XIII dies et expensis unius famuli circa equos 80 gr. 167
Strana 158
Feria III ante S. Anthonii. 15. ledna. (Feria IV) Nuncio littere civitatis et rescripto littere regis Boemie ad d. Hinkonem capitaneum in Olomucz 10 gr. Nuncio d. Hinkonis cum littera ipsius 1 gr. Nuncio cum littera civitatis racione d. Hinkonis capitanei, directa in Ffrein 2 gr. Dominica XXV. 20. ledna. Feria II. 21. ledna. Dum Sigismundus de Telez, iudex civitatis et Haymannus cum 10 sagittariis equestri buls in legacione civitatis in Brunam equitarent de mandato d. Hin- konis capitanei ad(!) congregacionem aliarum civitatum racione d. Hinkonis de Jewspicz, qui abhinc captivus una cum tribus suis servitoribus in duobus curribus cum sex equis per tres dies manserunt, sed supranotati, videlicet iu- dex Haymannus et sagittarii una cum domino Nicolao predicatore per sex dies integros ibidem manere oportebant, quibus pro expensis, equis et pabulo 9 sexag. gr. Feria II, (in) die St. Agnetis. 21. ledna.1 Spach veteri de vectura d. Henrici de Jewspicz captivi et accomodacione unius equi in Brunam 18 gr. Uni vectori de Bruna, qui duxit d. Nicolaum, predicatorem, qui in lega- cione civitatis fuit et Nicolaum Pukrabczonem et Gleygras, sagittarium 12 gr. Jessconi de vectura trium clientum d. Hinkonis de Jewspicz detenti in Bru- nam 18 gr. Feria III ante S. Valentini. 12. února. (Feria IV.) Nuncio d. Hinconis capitanei Brunensis, qui transivit Wyennam cum litteris, 2 gr. Dominica „Reminiscere“. 3. března. Wenczlao Fabro de labore trium cancellorum ... a vitra et fenestra capelle S. Ludovici in monasterio beate Marie Virginis et duarum fenestrarum ibidem in stuba propter municionem civitatis 60 gr. Dominica „Oculi“. 10. března. Nuncio spiculatori in castris Chueperg propter congregacionem gencium ibidem 5 gr. Cuidam de Ruchwano, qui in legacione cuiusdam nos munivit de intro- misione Wylem Sudlicz in castrum Rabenstein et congregacionem gencium ibidem 16 gr. 1 Tento záznam spolu se zápisem 15. ledna jsou klíčem k rozluštění ostatních dat. 168
Feria III ante S. Anthonii. 15. ledna. (Feria IV) Nuncio littere civitatis et rescripto littere regis Boemie ad d. Hinkonem capitaneum in Olomucz 10 gr. Nuncio d. Hinkonis cum littera ipsius 1 gr. Nuncio cum littera civitatis racione d. Hinkonis capitanei, directa in Ffrein 2 gr. Dominica XXV. 20. ledna. Feria II. 21. ledna. Dum Sigismundus de Telez, iudex civitatis et Haymannus cum 10 sagittariis equestri buls in legacione civitatis in Brunam equitarent de mandato d. Hin- konis capitanei ad(!) congregacionem aliarum civitatum racione d. Hinkonis de Jewspicz, qui abhinc captivus una cum tribus suis servitoribus in duobus curribus cum sex equis per tres dies manserunt, sed supranotati, videlicet iu- dex Haymannus et sagittarii una cum domino Nicolao predicatore per sex dies integros ibidem manere oportebant, quibus pro expensis, equis et pabulo 9 sexag. gr. Feria II, (in) die St. Agnetis. 21. ledna.1 Spach veteri de vectura d. Henrici de Jewspicz captivi et accomodacione unius equi in Brunam 18 gr. Uni vectori de Bruna, qui duxit d. Nicolaum, predicatorem, qui in lega- cione civitatis fuit et Nicolaum Pukrabczonem et Gleygras, sagittarium 12 gr. Jessconi de vectura trium clientum d. Hinkonis de Jewspicz detenti in Bru- nam 18 gr. Feria III ante S. Valentini. 12. února. (Feria IV.) Nuncio d. Hinconis capitanei Brunensis, qui transivit Wyennam cum litteris, 2 gr. Dominica „Reminiscere“. 3. března. Wenczlao Fabro de labore trium cancellorum ... a vitra et fenestra capelle S. Ludovici in monasterio beate Marie Virginis et duarum fenestrarum ibidem in stuba propter municionem civitatis 60 gr. Dominica „Oculi“. 10. března. Nuncio spiculatori in castris Chueperg propter congregacionem gencium ibidem 5 gr. Cuidam de Ruchwano, qui in legacione cuiusdam nos munivit de intro- misione Wylem Sudlicz in castrum Rabenstein et congregacionem gencium ibidem 16 gr. 1 Tento záznam spolu se zápisem 15. ledna jsou klíčem k rozluštění ostatních dat. 168
Strana 159
Dominica „Judica“ 24. března. Sabbato nuncio cum littera civitatis et cum littera d. Ludvici de Wuken- wein ad d. Hinkonem in Brunam 10 gr. Feria V. 28. března. Nuncio cum littera d. Hinkonis capitanei Brunensis in Jewspicz 2 gr. Nuncio cum littera d. Hinkonis capitanei Brunensis ad d. Lackonem in Pragam et in castrum Charlstein 20 gr. In nocte nuncio cum littera d. Hinkonis, capitanei Brunensis in Chrumpnaw racione municionis civitatis ibidem 4 gr. Nuncio cum littera domini marchionis in Lamberg 4 gr. Nuncio cum tribus litteris d. Hinkonis capitanei in Wiennam ad d. Leo- poldum ducem et ad d. episcopum de Freysing et ad d. Henricum de Liechten- stein 10 gr. Nuncio cum littera d. Hinkonis capitanei in Recz, 2 gr. Feria IV in vigilia Corporis Cristi. 5. června. Nuncio cum littera in Nicolspurgam ad d. Johannem de Liechtenstein racione congregacionis Australium et tandem in Lundenburg 5 gr. Dominica (post Corporis Christi). 9. června. Nuncio cum littera d. Johannis de Liechtenstein ad d. Puchoner in Rabez racione congregacionis Australium. Dominica XLVI. 16. června. Nuncio cum littera civitatis ad d. Hinkonem capitaneum in Brunam racione spolii in strato 5 gr. Dominica XLIX. 7. července. 8 sagittariis clientibus d. Hinkonis capitanei, qui conductum prebuerunt de Eywanczicz Paulo de Schytaty et Thome Schasser in prefata legacione racione illorum de Chyeperg usque hue ad civitatem Snoymensem, quibus pro honorancia et ipsorum salario 1 sex. gr. Feria III. 9. července. Nuncio cum littera civitatis in Egenberg pro tutore 4 gr. Dominica LIII. 4. srpna. Nuncio cum duabus litteris d. Hinkonis capitanei Brunensis et eciam ba- ronum in Vethoviam et Novam Domum 7 gr. 159
Dominica „Judica“ 24. března. Sabbato nuncio cum littera civitatis et cum littera d. Ludvici de Wuken- wein ad d. Hinkonem in Brunam 10 gr. Feria V. 28. března. Nuncio cum littera d. Hinkonis capitanei Brunensis in Jewspicz 2 gr. Nuncio cum littera d. Hinkonis capitanei Brunensis ad d. Lackonem in Pragam et in castrum Charlstein 20 gr. In nocte nuncio cum littera d. Hinkonis, capitanei Brunensis in Chrumpnaw racione municionis civitatis ibidem 4 gr. Nuncio cum littera domini marchionis in Lamberg 4 gr. Nuncio cum tribus litteris d. Hinkonis capitanei in Wiennam ad d. Leo- poldum ducem et ad d. episcopum de Freysing et ad d. Henricum de Liechten- stein 10 gr. Nuncio cum littera d. Hinkonis capitanei in Recz, 2 gr. Feria IV in vigilia Corporis Cristi. 5. června. Nuncio cum littera in Nicolspurgam ad d. Johannem de Liechtenstein racione congregacionis Australium et tandem in Lundenburg 5 gr. Dominica (post Corporis Christi). 9. června. Nuncio cum littera d. Johannis de Liechtenstein ad d. Puchoner in Rabez racione congregacionis Australium. Dominica XLVI. 16. června. Nuncio cum littera civitatis ad d. Hinkonem capitaneum in Brunam racione spolii in strato 5 gr. Dominica XLIX. 7. července. 8 sagittariis clientibus d. Hinkonis capitanei, qui conductum prebuerunt de Eywanczicz Paulo de Schytaty et Thome Schasser in prefata legacione racione illorum de Chyeperg usque hue ad civitatem Snoymensem, quibus pro honorancia et ipsorum salario 1 sex. gr. Feria III. 9. července. Nuncio cum littera civitatis in Egenberg pro tutore 4 gr. Dominica LIII. 4. srpna. Nuncio cum duabus litteris d. Hinkonis capitanei Brunensis et eciam ba- ronum in Vethoviam et Novam Domum 7 gr. 159
Strana 160
Dominica LX. 22. září. Feria III. 24, září. Nuncio cum littera civitatis in Jewspicz racione congregacionis Kreyer 4 gr. Sabbato in festo exaltacionis S. Crucis. 14. září. D. David de Jarmericz et Paulus duo iurati cum duobus sagittariis... de mandato d. Hinkonis capitanei in legacione civitatis in Brunam equitaverumt propter congregacionem civitatum terre Moravie et acquisicione castrorum, videlicet Rabenstein et Kuperg et pro expensis equorum et pabulo usque ad tercium diem 70 gr. Dominica LXII. 6. října. Feria II. 7. října. Nuncio cum littera civitatis ad d. Hinkonem capitaneum in Brunam racione residue pecunie, quam ante castrum Kueperg promiserunt 5 gr. 1421. Tamže, Rkp. II, 239. Item anno, quo supra, feria IIII in crastino sanctorum Symonis et Jude (27. října) Vierdunk cum filio Johanne propter Hussonum perlidiam sunt combusti et propter maximam iniquitatem omnia bona ipsorum devoluta sunt in dominum regem. Generosissimus autem dominus noster rex considerans mul- tas tribulaciones et diversas gravedines, quas per vigilias et alios varios modos ab Hussonibus perpessi sumus et eciam maximas et multas inpensas, quas super emendacionem defense civitatis, super stipendiariis, super magistris, super pi- xidibus, attinenciis diversis ad defensam spectantibus, eadem bona nobis in sub- sidium donavit, que ideo (!) se ad valorem ducentarum sexagenarum, et quanta bona et hereditates ad tantum valorem se nullatenus extendere possunt. Eorundem autem bonorum percepimus: Primo a Mixone, cerdone pro domo, quam ab ipso Vierdunk comparaverat, que est sita et in circulo supe- riori, quinquentas tres sexagenas gr. Item in 4 vasis vini, que recepta erant ad curiam domini regis, dum circa proximum Pascha aput nos fuit, remanserunt civitati, 10 sexag. gr. Item percepimus pro domo Johannis Vyerdung in plathea Boemicali sita a Kunschone 10 sexag. gr. Item pro laita vinee in Gradnicz eiusdem Johannis Vierdung percepimus a Jankone, filio Mudry Pawlik ... 3 sexag. gr. Item percepimus a Procopio praxatore, pro quadam vinea in Bala 2 sexa- genas et tria (!) data est in vineas ipsorum pro expensis. 160
Dominica LX. 22. září. Feria III. 24, září. Nuncio cum littera civitatis in Jewspicz racione congregacionis Kreyer 4 gr. Sabbato in festo exaltacionis S. Crucis. 14. září. D. David de Jarmericz et Paulus duo iurati cum duobus sagittariis... de mandato d. Hinkonis capitanei in legacione civitatis in Brunam equitaverumt propter congregacionem civitatum terre Moravie et acquisicione castrorum, videlicet Rabenstein et Kuperg et pro expensis equorum et pabulo usque ad tercium diem 70 gr. Dominica LXII. 6. října. Feria II. 7. října. Nuncio cum littera civitatis ad d. Hinkonem capitaneum in Brunam racione residue pecunie, quam ante castrum Kueperg promiserunt 5 gr. 1421. Tamže, Rkp. II, 239. Item anno, quo supra, feria IIII in crastino sanctorum Symonis et Jude (27. října) Vierdunk cum filio Johanne propter Hussonum perlidiam sunt combusti et propter maximam iniquitatem omnia bona ipsorum devoluta sunt in dominum regem. Generosissimus autem dominus noster rex considerans mul- tas tribulaciones et diversas gravedines, quas per vigilias et alios varios modos ab Hussonibus perpessi sumus et eciam maximas et multas inpensas, quas super emendacionem defense civitatis, super stipendiariis, super magistris, super pi- xidibus, attinenciis diversis ad defensam spectantibus, eadem bona nobis in sub- sidium donavit, que ideo (!) se ad valorem ducentarum sexagenarum, et quanta bona et hereditates ad tantum valorem se nullatenus extendere possunt. Eorundem autem bonorum percepimus: Primo a Mixone, cerdone pro domo, quam ab ipso Vierdunk comparaverat, que est sita et in circulo supe- riori, quinquentas tres sexagenas gr. Item in 4 vasis vini, que recepta erant ad curiam domini regis, dum circa proximum Pascha aput nos fuit, remanserunt civitati, 10 sexag. gr. Item percepimus pro domo Johannis Vyerdung in plathea Boemicali sita a Kunschone 10 sexag. gr. Item pro laita vinee in Gradnicz eiusdem Johannis Vierdung percepimus a Jankone, filio Mudry Pawlik ... 3 sexag. gr. Item percepimus a Procopio praxatore, pro quadam vinea in Bala 2 sexa- genas et tria (!) data est in vineas ipsorum pro expensis. 160
Strana 161
Universalis summa perceptorum de bonis Vierdunkonis 73 mrc. et 8 gr. (20). Item anno Domini M°CCCC XXI°, dominica „Judica“ (9. března) sere- nissimus princeps et dominus, dominus Sigismundus, dei gracia Romanorum rex, semper augustus, necnon Ungarie, Boemie etc. rex, dominus noster glo- riosissimus ad nos in suam veniens civitatem, ibidem permansit per XXIII dies una cum generosissima regina Ungarie et cum aliis multis nobilibus et viris reverendis, ubi expedierunt in summa propter honorancias pro distribu- tis ad coquinam pro herbis et speciebus, pro piscibus et carnibus et omni alia necessitate, pro panibus, cerevisia, vino et pabulo quadringentas sexagenas, 20 ls, 2 1. gr. Racione quarum expensarum dominus noster rex volens nobis facere recompensam, dedit nobis super omnibus suis Judeis per totam Mora- viam nongentis florenis, cum quinque florenis, hoc idem firmans privilegio suo cum pendenti sigillo, virtute cuius privilegii et iuxta ipsius continenciam et tenorem Judei aput nos habitantes nobis realiter persolvunt centum 8s argen- teos, septuaginta unam l argenteos, 21 gr. cum 5 d. In marcis 2° mrc., 10 mrc., 45 gr. cum 5. d. (31b) Item feria V post Johannis Baptiste (26. června) et sabbato ante Marge- rethe percepimus a Brunensibus Judeis 22 l8 argenteos 2 gr. In marcis 20 mrc. 2 1. gr. Item anno Domini M'CCCC XXI°, dominica „Judica“ (9. března), dum serenissimus princeps et dominus, dominus Sigismundus, rex supranominatus in suam venit Znoymam civitatem, ubi nostri immediati predecessores iurati una nobiscum nomine totius communitatis honoraverunt eundem dominum regem, dominam nostram generosissimam reginam Ungarie, dominam Zo- phiam, reginam Boemie et dominum episcopum Pataviensem per honorancias infrascriptas, quas nobis dereliquerunt ad solvendum. Primum honoravimus generosissimum dominum nostrum regem cum 2 plau- stris vini, uno rubeo, pro quo Petro Salis solvimus 11 ls argenteorum, altero albo, pro quo solvimus Wilswolin 10 ls argenteorum. Item honoravimus dominam reginam Boemie cum uno ternario vini empto a Mikulawschone de Trebecz, pro quo solvimus 7 f8 argenteorum. (38a.) Item honoravimus reverendum patrem et dominum, dominum Georgium, episcopum Pataviensem, cancellarium regium cum uno ternario vini empti a Cristanno panifice, pro quo solvimus 6 l8 argenteorum gr. Item nostri predecessores emerunt unum vas malvasie pro 31 libra denario- rum (sic), per quod dominus rex, regina Ungarie et ceteri sunt honorati.— In quo nos solvimus 15 sexagenas, 26 gr. cum 5 d. Item feria IIII post Pascha (26. března) honoravimus illustrem principem 161
Universalis summa perceptorum de bonis Vierdunkonis 73 mrc. et 8 gr. (20). Item anno Domini M°CCCC XXI°, dominica „Judica“ (9. března) sere- nissimus princeps et dominus, dominus Sigismundus, dei gracia Romanorum rex, semper augustus, necnon Ungarie, Boemie etc. rex, dominus noster glo- riosissimus ad nos in suam veniens civitatem, ibidem permansit per XXIII dies una cum generosissima regina Ungarie et cum aliis multis nobilibus et viris reverendis, ubi expedierunt in summa propter honorancias pro distribu- tis ad coquinam pro herbis et speciebus, pro piscibus et carnibus et omni alia necessitate, pro panibus, cerevisia, vino et pabulo quadringentas sexagenas, 20 ls, 2 1. gr. Racione quarum expensarum dominus noster rex volens nobis facere recompensam, dedit nobis super omnibus suis Judeis per totam Mora- viam nongentis florenis, cum quinque florenis, hoc idem firmans privilegio suo cum pendenti sigillo, virtute cuius privilegii et iuxta ipsius continenciam et tenorem Judei aput nos habitantes nobis realiter persolvunt centum 8s argen- teos, septuaginta unam l argenteos, 21 gr. cum 5 d. In marcis 2° mrc., 10 mrc., 45 gr. cum 5. d. (31b) Item feria V post Johannis Baptiste (26. června) et sabbato ante Marge- rethe percepimus a Brunensibus Judeis 22 l8 argenteos 2 gr. In marcis 20 mrc. 2 1. gr. Item anno Domini M'CCCC XXI°, dominica „Judica“ (9. března), dum serenissimus princeps et dominus, dominus Sigismundus, rex supranominatus in suam venit Znoymam civitatem, ubi nostri immediati predecessores iurati una nobiscum nomine totius communitatis honoraverunt eundem dominum regem, dominam nostram generosissimam reginam Ungarie, dominam Zo- phiam, reginam Boemie et dominum episcopum Pataviensem per honorancias infrascriptas, quas nobis dereliquerunt ad solvendum. Primum honoravimus generosissimum dominum nostrum regem cum 2 plau- stris vini, uno rubeo, pro quo Petro Salis solvimus 11 ls argenteorum, altero albo, pro quo solvimus Wilswolin 10 ls argenteorum. Item honoravimus dominam reginam Boemie cum uno ternario vini empto a Mikulawschone de Trebecz, pro quo solvimus 7 f8 argenteorum. (38a.) Item honoravimus reverendum patrem et dominum, dominum Georgium, episcopum Pataviensem, cancellarium regium cum uno ternario vini empti a Cristanno panifice, pro quo solvimus 6 l8 argenteorum gr. Item nostri predecessores emerunt unum vas malvasie pro 31 libra denario- rum (sic), per quod dominus rex, regina Ungarie et ceteri sunt honorati.— In quo nos solvimus 15 sexagenas, 26 gr. cum 5 d. Item feria IIII post Pascha (26. března) honoravimus illustrem principem 161
Strana 162
et dominum, dominum Albertum, dei gracia ducem Austrie etc. cum uno plaustro empto a Paulo de Schottaw, pro quo solvimus ... 13 sexagenas gros- sorum. Summa harum honoranciarum in sexagenis 74 f8 argenteorum, 21 gr. et 5 d, in marcis: 69 mrc., 49 gr. cum 5 d. (38b.) 21. října. Nota ea, que imposuimus et distribuimus, cum illustris princeps et dominus, dominus Albertus, dei gracia dux Austrie etc. subintravit terram Moravie, pernoctans in planicie campi prope monasterium Lucen(se), ubi feria III,1 in die XI millium virginum eundem dominum Albertum, ducem, dominum nostrum generosum honoravimus cum 3 ternariis vini, 10 vasis cerevisie, uno curru panum et ad nutum sue gracie direximus sibi in Jewspicz 72 vacua vasa 4 . . . lignorum cum 20 ligonibus et 80 laboratores pro ruptura castri in Jewspic et hec omnia nostris sub expensis, pro quibus omnibus in summa solvimus ... 33 mrc. et V gr., ut hoc idem in speciali registro pertitulatum lucide continetur. 17. listopadu. Solvimus eodem die (= feria II post Otmari) Petro de Budwicz et Petro Pabenberger in equo ipsorum, qui mortuus est in raisa Pragam, de antiquo debito 3 s., 4 gr. (48b.) Nota ea, que solvimus pro nostris predecessoribus stipendiariis in Jemnicz: Primo Chunczoni . . . . . . . . . 22 gr. Henslino Messar . . . 47 gr. Item Jacobo, filio Prawiczerii . . 43 gr. Martino Mensuratori 61 gr. Kubikoni . . . . . . . . 1 s. Item Gmalach . . . . . . . . . . . 61 gr. Krawssoni . . . . 33 et 3 d. Item Jann, filio Hesskonis . . 1 s., 1 gr. Item Sigismundo Wrstwe . . . . . 1 s. Anderlino . . . . . . . 1 s. Jacobo Glynicz . . . . . . . . . . 1 s. Henslino, viro messarii 2 s. Nicolao Hacker . . . . . . . . . . 1 s. Summa stipendiariorum 9 sexagenae, 64 grossi et 3 denarii, in marcis 9 mar- cae, 18 grossi et 3 denarii. (49 .) Item eodem die solvimus in antiquo debito pro marcis immediatis prede- cessoribus in equo ipsorum, qui in raysa Pragam mortuus est 2 s. et 21 gr. (50a.) Distributa pro necessitate civitatis, Anno Domini M CCCC XXI°. Feria VI ante Tiburcii martyris. 14. dubna. Lucas de Eywenczicz pro tunc magister, sabbato in vigilia S. Nicolai 30 dn. 1 21. října. 162
et dominum, dominum Albertum, dei gracia ducem Austrie etc. cum uno plaustro empto a Paulo de Schottaw, pro quo solvimus ... 13 sexagenas gros- sorum. Summa harum honoranciarum in sexagenis 74 f8 argenteorum, 21 gr. et 5 d, in marcis: 69 mrc., 49 gr. cum 5 d. (38b.) 21. října. Nota ea, que imposuimus et distribuimus, cum illustris princeps et dominus, dominus Albertus, dei gracia dux Austrie etc. subintravit terram Moravie, pernoctans in planicie campi prope monasterium Lucen(se), ubi feria III,1 in die XI millium virginum eundem dominum Albertum, ducem, dominum nostrum generosum honoravimus cum 3 ternariis vini, 10 vasis cerevisie, uno curru panum et ad nutum sue gracie direximus sibi in Jewspicz 72 vacua vasa 4 . . . lignorum cum 20 ligonibus et 80 laboratores pro ruptura castri in Jewspic et hec omnia nostris sub expensis, pro quibus omnibus in summa solvimus ... 33 mrc. et V gr., ut hoc idem in speciali registro pertitulatum lucide continetur. 17. listopadu. Solvimus eodem die (= feria II post Otmari) Petro de Budwicz et Petro Pabenberger in equo ipsorum, qui mortuus est in raisa Pragam, de antiquo debito 3 s., 4 gr. (48b.) Nota ea, que solvimus pro nostris predecessoribus stipendiariis in Jemnicz: Primo Chunczoni . . . . . . . . . 22 gr. Henslino Messar . . . 47 gr. Item Jacobo, filio Prawiczerii . . 43 gr. Martino Mensuratori 61 gr. Kubikoni . . . . . . . . 1 s. Item Gmalach . . . . . . . . . . . 61 gr. Krawssoni . . . . 33 et 3 d. Item Jann, filio Hesskonis . . 1 s., 1 gr. Item Sigismundo Wrstwe . . . . . 1 s. Anderlino . . . . . . . 1 s. Jacobo Glynicz . . . . . . . . . . 1 s. Henslino, viro messarii 2 s. Nicolao Hacker . . . . . . . . . . 1 s. Summa stipendiariorum 9 sexagenae, 64 grossi et 3 denarii, in marcis 9 mar- cae, 18 grossi et 3 denarii. (49 .) Item eodem die solvimus in antiquo debito pro marcis immediatis prede- cessoribus in equo ipsorum, qui in raysa Pragam mortuus est 2 s. et 21 gr. (50a.) Distributa pro necessitate civitatis, Anno Domini M CCCC XXI°. Feria VI ante Tiburcii martyris. 14. dubna. Lucas de Eywenczicz pro tunc magister, sabbato in vigilia S. Nicolai 30 dn. 1 21. října. 162
Strana 163
Item Wenczeslao, dem Wagenknecht 8 gr. Correctori mensure, dem angiesser 5 gr. Nicolao dem Rawssenprukh von 16 hufeisen und das er acht krampen der- legt und gespiczt hat, dedimus 14 gr. Cristanno porculano cum 4 servis, qui fecit videlicet sepem circa medio- crem portam circumscusserunt, dedimus per 8 dn. ... summa 6 gr., 2 dn. 4 servis per diem lutum complicantibus in ambobus circulis dedimus 4 gr. et 4 dn. Tribus iuratis et quarto notario civitatis continue euntibus ad pixidem pro laboribus ipsorum ... 12 gr. Item ad mandatum generosissimi domini nostri regis, nostri immediati sca- bini, predecessores direxerunt Brunam ad eundem dominum regem prudentes viros Mathusium de Budwicz eiusdem prioris consilii iuratum et Johannem Paternoster nostri consilii racione expensarum factarum aput nos per regem et reginam per integras tres ebdomadas, de quibus expensis racio reddita est in castro Spilberg coram multis nobilibus, ubi nostri secuti sunt dominum regem in loca diversa et cum 2 equitibus sagittariis; primo per integras 5 eb- domadas sunt reversi, quibus pro expensis dedimus ... 12 sexag. gr. et 14 gr., in marcis 11 mrc., 3o gr. (52a.) Dominica prima officii nostri, que fuit „Jubilate“ Dominica ante diem S. Tiburcii. 13. dubna. Feria II, Philippo Slaunka cum 22 servis, qui virgas fecerunt, dedimus per 8 dn. ... Summa 26 gr. et 2 dn. Item 7 servis, qui lutum complicarunt per 8 dn. et hoc in circulis. Summa 8 gr. Philippo Slaunka cum 4 servis, qui virgas fecerunt per 8 dn. ...Summa 5 gr. et 5 den. 4 servis in circulis lutum complicantibus per 8 dn.... Summa 7 gr., 1 dn. Cristanno cum 5 servis, qui sepem circumscusserunt per 8 dn. ... Summa 7 gr., 1 dn. Sabbato. 19. dubna. Vigili in turri S. Nicolai, 3o dn. Item Wenczeslao, dem Wagnknecht 8 gr. Chunczoni payer de Schalesdorf de 2 funibus sepis preparati super fossa- tum dedimus ... 47 gr. Zampach vectori, qui duxit 14 plaustra silicum ad superiorem portam pro defensa civitatis, dedimus 12 gr. 163
Item Wenczeslao, dem Wagenknecht 8 gr. Correctori mensure, dem angiesser 5 gr. Nicolao dem Rawssenprukh von 16 hufeisen und das er acht krampen der- legt und gespiczt hat, dedimus 14 gr. Cristanno porculano cum 4 servis, qui fecit videlicet sepem circa medio- crem portam circumscusserunt, dedimus per 8 dn. ... summa 6 gr., 2 dn. 4 servis per diem lutum complicantibus in ambobus circulis dedimus 4 gr. et 4 dn. Tribus iuratis et quarto notario civitatis continue euntibus ad pixidem pro laboribus ipsorum ... 12 gr. Item ad mandatum generosissimi domini nostri regis, nostri immediati sca- bini, predecessores direxerunt Brunam ad eundem dominum regem prudentes viros Mathusium de Budwicz eiusdem prioris consilii iuratum et Johannem Paternoster nostri consilii racione expensarum factarum aput nos per regem et reginam per integras tres ebdomadas, de quibus expensis racio reddita est in castro Spilberg coram multis nobilibus, ubi nostri secuti sunt dominum regem in loca diversa et cum 2 equitibus sagittariis; primo per integras 5 eb- domadas sunt reversi, quibus pro expensis dedimus ... 12 sexag. gr. et 14 gr., in marcis 11 mrc., 3o gr. (52a.) Dominica prima officii nostri, que fuit „Jubilate“ Dominica ante diem S. Tiburcii. 13. dubna. Feria II, Philippo Slaunka cum 22 servis, qui virgas fecerunt, dedimus per 8 dn. ... Summa 26 gr. et 2 dn. Item 7 servis, qui lutum complicarunt per 8 dn. et hoc in circulis. Summa 8 gr. Philippo Slaunka cum 4 servis, qui virgas fecerunt per 8 dn. ...Summa 5 gr. et 5 den. 4 servis in circulis lutum complicantibus per 8 dn.... Summa 7 gr., 1 dn. Cristanno cum 5 servis, qui sepem circumscusserunt per 8 dn. ... Summa 7 gr., 1 dn. Sabbato. 19. dubna. Vigili in turri S. Nicolai, 3o dn. Item Wenczeslao, dem Wagnknecht 8 gr. Chunczoni payer de Schalesdorf de 2 funibus sepis preparati super fossa- tum dedimus ... 47 gr. Zampach vectori, qui duxit 14 plaustra silicum ad superiorem portam pro defensa civitatis, dedimus 12 gr. 163
Strana 164
Item suo collectori silicum 1 gr. 8 servis, qui sepem circumscusserunt 8 gr. et 1 d. 3 iuratis et quarto notario civitatis continue euntibus ad pixidem pro labo- ribus ipsorum ... 12 gr. (53a.) Pro uno plaustro lignorum pro defensa civitatis et quibusdam pontibus de- dimus ... 4 gr. et 3 d. 4 servis, qui iuverunt sepientibus in fossato 4 gr. et 4 dn. Dominica IX. 8. června. Item direximus Brunam ad convocacionem baronum terre Moravie racione 4 articulorum et ceterorum in Czaslawia tractatorum prudentem Mathuschium equitem cum 2 sagittariis, qui die IV. redierunt, quibus pro expensis et equorum pabulo dedimus 1 mrc. gr. (75a.) Dominica X., S. Viti. 15. června. Item direximus prudentem virum Petrum Salis, iudicem priorem ad gene- rosissimum dominum nostrum regem, quem in Posonio invenit in certis et multis arduis causis incumbentibus nostre civitati, qui primo die IX. revenit cum 2 equitibus sagittariis, quibus pro expensis dedimus 3 sexag. 3 gr. (77a.) Item Jankoni, Hesskoni et Anderlino de Yglavia, qui frequenter sunt pa- rati sagittarii in omnibus raisis civitati necessariis et signanter ex primo per 5 ebdomadas in raisa fuerunt, quibus dedimus 1 sexag. gr. (77b). Nuncio in Budwicz propter speculacionem Hussonum 3 gr. (78a). Alteri nuncio ad eundem et alia loca 3 gr. Uni nuncio Henslino, spiculatori in Jewspicz, Budwicz et ibi circumque- que 7 gr. (80b.) Henslino, spiculatori in Jewspicz, Pabicz et in montem Schabas 5 gr. Ludowico, magistro pixidis cum famulo pro expensis, prout sibi Paulus con- cessit de Wyenna transeunti 6 gr. (82a). Dominica XII. SS. Petri et Pauli. 29. června. Nuncio Chunczoni in Jewspicz cum littera regia 2 gr. Sigismundo Wrstwe, equiti pro expensis Olomucium ad dominum episco- pum cum littera regia propria 2° et 5 flor., 1 s. gr. (82b.) Feria III in Visitatione Beate Virginis. 2. července. Henslino, spiculatori in Budwicz et in Jewspicz 5 gr. 164
Item suo collectori silicum 1 gr. 8 servis, qui sepem circumscusserunt 8 gr. et 1 d. 3 iuratis et quarto notario civitatis continue euntibus ad pixidem pro labo- ribus ipsorum ... 12 gr. (53a.) Pro uno plaustro lignorum pro defensa civitatis et quibusdam pontibus de- dimus ... 4 gr. et 3 d. 4 servis, qui iuverunt sepientibus in fossato 4 gr. et 4 dn. Dominica IX. 8. června. Item direximus Brunam ad convocacionem baronum terre Moravie racione 4 articulorum et ceterorum in Czaslawia tractatorum prudentem Mathuschium equitem cum 2 sagittariis, qui die IV. redierunt, quibus pro expensis et equorum pabulo dedimus 1 mrc. gr. (75a.) Dominica X., S. Viti. 15. června. Item direximus prudentem virum Petrum Salis, iudicem priorem ad gene- rosissimum dominum nostrum regem, quem in Posonio invenit in certis et multis arduis causis incumbentibus nostre civitati, qui primo die IX. revenit cum 2 equitibus sagittariis, quibus pro expensis dedimus 3 sexag. 3 gr. (77a.) Item Jankoni, Hesskoni et Anderlino de Yglavia, qui frequenter sunt pa- rati sagittarii in omnibus raisis civitati necessariis et signanter ex primo per 5 ebdomadas in raisa fuerunt, quibus dedimus 1 sexag. gr. (77b). Nuncio in Budwicz propter speculacionem Hussonum 3 gr. (78a). Alteri nuncio ad eundem et alia loca 3 gr. Uni nuncio Henslino, spiculatori in Jewspicz, Budwicz et ibi circumque- que 7 gr. (80b.) Henslino, spiculatori in Jewspicz, Pabicz et in montem Schabas 5 gr. Ludowico, magistro pixidis cum famulo pro expensis, prout sibi Paulus con- cessit de Wyenna transeunti 6 gr. (82a). Dominica XII. SS. Petri et Pauli. 29. června. Nuncio Chunczoni in Jewspicz cum littera regia 2 gr. Sigismundo Wrstwe, equiti pro expensis Olomucium ad dominum episco- pum cum littera regia propria 2° et 5 flor., 1 s. gr. (82b.) Feria III in Visitatione Beate Virginis. 2. července. Henslino, spiculatori in Budwicz et in Jewspicz 5 gr. 164
Strana 165
Dominica XIII in die S. Procopii. 4. července. Nuncio Jacobo in Olomucz 8 gr. (84a.) Nuncio de Wynnaw in Jewspicz ad speculandum 3 gr. (84b.) Dominica XIV, S. Margarete. 13. července. Nuncio in Egnburk ex parte cuiusdam capti Judei 4 gr. Nuncio Jacobo in Olomucz 14 gr. (86b.) Dominica XV ante festum S. Marie Magdalene. 20. července. Feria II nuncio Henslino ad d. regem in Prespurgam (87a.) Feria III post festum S. Jacobi. 29. července. Primo nuncio Jacobo in Montes Chutnis (!) propter spiculacionem et con- gregacionem baronum in Czaslawia. Hec legacio non transivit. Nuncio Henslino ex eadem causa in loca priora et eciam Yglaviam 10 gr. Vocantibus laicos in circumadiacentibus villis residentibus nobis in subsi- dium contra Hussones et inimicos nostros, pro quorum cibis et potibus solvi- mus 2 mrc. gr. et 3 d. (88b.) Nicolao Freislebhen, spiculatori in Pabicz 10 gr. Pro nuncio portanti ad Eywenczicz adquisisse pro bibalibus 1 gr. (89a.) Sabbato (2. srpna) nuncio exploratori in Budcz 5 gr. Dominica XVII in Invencione S. Stephani. 3. srpna. Bohemo equiti, nuncio versus Jemnicz pro expensis 2 gr. Nuncio in Eywenczicz et Brunam propter Hussones, 6 gr. Nuncio Henslino in Jemnicz 5 gr. Nuncio domini Stephani, capitanei in Jemnicz, qui nos munivit, pro biba- libus 2 gr. (90b.) Dominica XVIII. 10. srpna. Nuncio in Recz, in Egnburk pro acquirendo populo 4 gr. Ex eadem causa nuncio in Laa et in Zefeld 4 gr. (92 a.) Feria V in vigilia Assumpcionis Beate Marie Virginis. 14. srpna. Nuncio Henslino, spiculatori in Budwicz et in Pabicz et secundario in Jew- spicz 9 gr. Nuncio Henslino, equiti qui conduxit nuncium ducis Austrie Iglaviam, pro expensis 9 gr. (92°.) 165
Dominica XIII in die S. Procopii. 4. července. Nuncio Jacobo in Olomucz 8 gr. (84a.) Nuncio de Wynnaw in Jewspicz ad speculandum 3 gr. (84b.) Dominica XIV, S. Margarete. 13. července. Nuncio in Egnburk ex parte cuiusdam capti Judei 4 gr. Nuncio Jacobo in Olomucz 14 gr. (86b.) Dominica XV ante festum S. Marie Magdalene. 20. července. Feria II nuncio Henslino ad d. regem in Prespurgam (87a.) Feria III post festum S. Jacobi. 29. července. Primo nuncio Jacobo in Montes Chutnis (!) propter spiculacionem et con- gregacionem baronum in Czaslawia. Hec legacio non transivit. Nuncio Henslino ex eadem causa in loca priora et eciam Yglaviam 10 gr. Vocantibus laicos in circumadiacentibus villis residentibus nobis in subsi- dium contra Hussones et inimicos nostros, pro quorum cibis et potibus solvi- mus 2 mrc. gr. et 3 d. (88b.) Nicolao Freislebhen, spiculatori in Pabicz 10 gr. Pro nuncio portanti ad Eywenczicz adquisisse pro bibalibus 1 gr. (89a.) Sabbato (2. srpna) nuncio exploratori in Budcz 5 gr. Dominica XVII in Invencione S. Stephani. 3. srpna. Bohemo equiti, nuncio versus Jemnicz pro expensis 2 gr. Nuncio in Eywenczicz et Brunam propter Hussones, 6 gr. Nuncio Henslino in Jemnicz 5 gr. Nuncio domini Stephani, capitanei in Jemnicz, qui nos munivit, pro biba- libus 2 gr. (90b.) Dominica XVIII. 10. srpna. Nuncio in Recz, in Egnburk pro acquirendo populo 4 gr. Ex eadem causa nuncio in Laa et in Zefeld 4 gr. (92 a.) Feria V in vigilia Assumpcionis Beate Marie Virginis. 14. srpna. Nuncio Henslino, spiculatori in Budwicz et in Pabicz et secundario in Jew- spicz 9 gr. Nuncio Henslino, equiti qui conduxit nuncium ducis Austrie Iglaviam, pro expensis 9 gr. (92°.) 165
Strana 166
In Octava S. Laurencii. 17. srpna. Nuncio domini Stephani, capitanei in Jemnicz 5 gr. Nuncio de Budweis et nuncio de Egnburk pro bibalibus 2 gr. Nuncio Henslino, exploratori in Budwicz et in Jewspicz 4 gr. (94a). Dominica XIX, in octava S. Laurencii. Feria V. 21. srpna. Nuncio Henslino, exploratori in Jewspicz 3 gr. (96a). Nuncio in Eywenczicz 4 gr. Dominica XX, in die S. Bartholomei. Feria II. 25. října. Dedimus Fuxoni et Henrico stipendium de tribus ebdomadis ... 72 gr. (96b.) Vocantibus laicos in circumadiacentibus villis residentibus etc. 3 sexag. gr. et 6 gr., cum 1 gr. (96a.) Feria III ante S. Augustini. 27. srpna. Anderlino, Jankoni et Scherrhewlino, qui equitaverunt per 4 ebdomadas in custodia nocturna, dedimus 2 mrc. gr. Nuncio Jacobo ad dominum in Niklspurgam 6 gr. (97a.) Dominica XXII. 7. září. Nuncio Jahlino Niklspurgam ad d. de Liechtenstein 6 gr. Nuncio Jacobo Brunam propter pecunias Judeorum 5 gr. Henslino, quondam subiudici, quem direximus in spiculacione, dedimus pro tunica 27 gr. (100a). Nuncio Henslino spiculatori in Trebecz 8 gr. Item ad literatorium, seriosum mandatum generosissimi domini nostri regis Sigismundi direximus Ungariam ad graciam ipsius prudentes viros Lucam de Eywenczicz, moderni, et Johannem, prioris consilil, nostros concives in curru cum 3 equis et 3 equitibus sagittariis, qui presenciam domini regis sunt aggressi in Tyrnaw et primo die 13 revenerunt, quibus pro expensis, equis et pabulo dedimus 7 sexag. et 2 gr. Item a magistro Stephano de Bruna comparavimus 3 tarras—pixides pro 26 sexag. gr., in marcis 23 mrc. et 28 gr. (100°.) Dominica XXIII, ante S. Ludmile. 14. září. Nuncio Jacobo Brunam propter Judeos 6 gr. 166
In Octava S. Laurencii. 17. srpna. Nuncio domini Stephani, capitanei in Jemnicz 5 gr. Nuncio de Budweis et nuncio de Egnburk pro bibalibus 2 gr. Nuncio Henslino, exploratori in Budwicz et in Jewspicz 4 gr. (94a). Dominica XIX, in octava S. Laurencii. Feria V. 21. srpna. Nuncio Henslino, exploratori in Jewspicz 3 gr. (96a). Nuncio in Eywenczicz 4 gr. Dominica XX, in die S. Bartholomei. Feria II. 25. října. Dedimus Fuxoni et Henrico stipendium de tribus ebdomadis ... 72 gr. (96b.) Vocantibus laicos in circumadiacentibus villis residentibus etc. 3 sexag. gr. et 6 gr., cum 1 gr. (96a.) Feria III ante S. Augustini. 27. srpna. Anderlino, Jankoni et Scherrhewlino, qui equitaverunt per 4 ebdomadas in custodia nocturna, dedimus 2 mrc. gr. Nuncio Jacobo ad dominum in Niklspurgam 6 gr. (97a.) Dominica XXII. 7. září. Nuncio Jahlino Niklspurgam ad d. de Liechtenstein 6 gr. Nuncio Jacobo Brunam propter pecunias Judeorum 5 gr. Henslino, quondam subiudici, quem direximus in spiculacione, dedimus pro tunica 27 gr. (100a). Nuncio Henslino spiculatori in Trebecz 8 gr. Item ad literatorium, seriosum mandatum generosissimi domini nostri regis Sigismundi direximus Ungariam ad graciam ipsius prudentes viros Lucam de Eywenczicz, moderni, et Johannem, prioris consilil, nostros concives in curru cum 3 equis et 3 equitibus sagittariis, qui presenciam domini regis sunt aggressi in Tyrnaw et primo die 13 revenerunt, quibus pro expensis, equis et pabulo dedimus 7 sexag. et 2 gr. Item a magistro Stephano de Bruna comparavimus 3 tarras—pixides pro 26 sexag. gr., in marcis 23 mrc. et 28 gr. (100°.) Dominica XXIII, ante S. Ludmile. 14. září. Nuncio Jacobo Brunam propter Judeos 6 gr. 166
Strana 167
Boemo, qui equitavit Ungariam pro bibalibus 10 gr. (101a.) Henslino nuncio, qui in nocte cucurrit in Novum Castellum et munivit Leopoldum 2 gr. (101b.) Feria III ante S. Wenceslai. 23. září. Direximus Brunam prudentem virum Johannem Pater noster, equitem cum 2 equitibus sagittariis ad postulandum 3° flor. a Judeis, quibus pro expensis de- dimus 38 gr. (103a). Dominica XXV, in die S. Wenceslai. 28. září. Nuncio Jacobo Brunam propter pecuniam Judeorum, qui ad triduum pro responso exspectavit 9 gr. (103°.) Nuncio in montem Schabas 1 gr. Nuncio Henslino ad d. Johannem Weitmilnar 2 gr. Sigismundo Wrstwe Brunam pro expensis propter florenos a Judeis 20 gr. (104a.) Dominica XXVI, post S. Jeronimi. 5. října. Uni nuncio Brunam propter pecunias a Judeis solvendas 6 gr. (104).) Dominica XXVII, ante S. Galli. 12. října. Nuncio in Schabas 1 gr. Item direximus in Egnburk ad illustrem principem d. Albertum, ducem Au- strie prudentem Stephanum (de) Jemnicz, nostrum coniuratum, concivem, equitem cum 2 sagittariis, qui revenit in una die, cui pro expensis dedimus 8 gr. (105b.) Spiculatori in Jewspicz 8 gr. (106a.) Dominica XXVIII, in die XI millium virginum. 19. října. Nuncio in Jewspicz in communi et ardua spiculacione 8 gr. Feria III, in die XI millium virginum. 21. října. Nuncio ad ducem Austrie in Jewspicz 2 gr. (106b.) Nuncio ad d. ducem in Jewspicz 2 gr. Nuncio Redlino ad d. regem in Radisch 14 gr. Nuncio domini ducis Austrie, Anselmo Kyslink de Egnburk pro expensis 19 d. (107a.) Dominica XXIX, ante Simonis et Jude. 26. října. Pro lignis, quibus Vierdung cum filio cremati sunt 16 gr. et 2 d. 167
Boemo, qui equitavit Ungariam pro bibalibus 10 gr. (101a.) Henslino nuncio, qui in nocte cucurrit in Novum Castellum et munivit Leopoldum 2 gr. (101b.) Feria III ante S. Wenceslai. 23. září. Direximus Brunam prudentem virum Johannem Pater noster, equitem cum 2 equitibus sagittariis ad postulandum 3° flor. a Judeis, quibus pro expensis de- dimus 38 gr. (103a). Dominica XXV, in die S. Wenceslai. 28. září. Nuncio Jacobo Brunam propter pecuniam Judeorum, qui ad triduum pro responso exspectavit 9 gr. (103°.) Nuncio in montem Schabas 1 gr. Nuncio Henslino ad d. Johannem Weitmilnar 2 gr. Sigismundo Wrstwe Brunam pro expensis propter florenos a Judeis 20 gr. (104a.) Dominica XXVI, post S. Jeronimi. 5. října. Uni nuncio Brunam propter pecunias a Judeis solvendas 6 gr. (104).) Dominica XXVII, ante S. Galli. 12. října. Nuncio in Schabas 1 gr. Item direximus in Egnburk ad illustrem principem d. Albertum, ducem Au- strie prudentem Stephanum (de) Jemnicz, nostrum coniuratum, concivem, equitem cum 2 sagittariis, qui revenit in una die, cui pro expensis dedimus 8 gr. (105b.) Spiculatori in Jewspicz 8 gr. (106a.) Dominica XXVIII, in die XI millium virginum. 19. října. Nuncio in Jewspicz in communi et ardua spiculacione 8 gr. Feria III, in die XI millium virginum. 21. října. Nuncio ad ducem Austrie in Jewspicz 2 gr. (106b.) Nuncio ad d. ducem in Jewspicz 2 gr. Nuncio Redlino ad d. regem in Radisch 14 gr. Nuncio domini ducis Austrie, Anselmo Kyslink de Egnburk pro expensis 19 d. (107a.) Dominica XXIX, ante Simonis et Jude. 26. října. Pro lignis, quibus Vierdung cum filio cremati sunt 16 gr. et 2 d. 167
Strana 168
Nuncio ad Weitmilner in Zywticz 2 gr. Nuncio ad d. ducem Austrie Jewspicz 2 gr. (107b.) Schewrhlino equiti, nuncio ad d. regem in Prosthanum dedimus 22 gr. (108a.) Dominica XXX, in die animarum. 1 listopadu. 2 servis, qui linierunt in domo publicarum mulierum et tertio, qui ligna super pallacium pretorii portavit, 18 d. Feria VI. 7. listopadu. Direximus Brunam ad generosissimum dominum regem prudentem virum Mathuschium de Budwicz, prioris consilii, propter florenos, quos nobis Bru- nenses et Olomucenses Judei tenent, qui primo die 21 tenent, cui cum equi- tibus sagittariis 2 dedimus pro expensis 6 mrc. et 4 gr. (1085.) Chunczoni portatori, qui quedam vasa ante castra Jewspicz duxit ad currum 17 d. (109b.) Dominica XXVI ante Martini. 9. listopadu. Pro clavulis ad domum publicarum 2 gr. (109°.) Nuncio Jacobo in Hostradicz propter Stephlinum 2 gr. (110a.) Feria III in octava S. Martini. 18. listopadu. Nuncio in Schagwicz 4 gr. Nuncio Jacobo in Brunam ad dominum regem, qui uno die IX. revenit, dedimus 10 gr. Pro 2 centenariis et 7 libris cupri ad fundendum ex eo pixidem dedi- mus 3 sexag., 9 gr., et 6 d. Pro lignis ad combustionem Hussonum de Martnicz 16 gr. Scherhewlino pro expensis verzus Laa et Poherlicz propter Hungaros 10 gr. (110b.) Cuidam nuncio in legacione in Martinicz ad speculandum 4 gr. 2 mu- ratoribus, qui quesierunt quosdam, de quibus dicebatur, quod per muros in Jewspicz obruti fuissent, dedimus 4 gr. Dominica XXXIII in die S. Clementis. 23. listopadu. Pro carbonibus captivis in pretorium 1 gr. (111a.) Pro expensis captivorum de Rotmartinicz per grossum. Pictori Kassawer de ymagine Crucifixi ante inferiorem portam 14 gr. 3 vectoribus de Olomucz, qui conduxerunt armigeros in Rotmartinicz, 168
Nuncio ad Weitmilner in Zywticz 2 gr. Nuncio ad d. ducem Austrie Jewspicz 2 gr. (107b.) Schewrhlino equiti, nuncio ad d. regem in Prosthanum dedimus 22 gr. (108a.) Dominica XXX, in die animarum. 1 listopadu. 2 servis, qui linierunt in domo publicarum mulierum et tertio, qui ligna super pallacium pretorii portavit, 18 d. Feria VI. 7. listopadu. Direximus Brunam ad generosissimum dominum regem prudentem virum Mathuschium de Budwicz, prioris consilii, propter florenos, quos nobis Bru- nenses et Olomucenses Judei tenent, qui primo die 21 tenent, cui cum equi- tibus sagittariis 2 dedimus pro expensis 6 mrc. et 4 gr. (1085.) Chunczoni portatori, qui quedam vasa ante castra Jewspicz duxit ad currum 17 d. (109b.) Dominica XXVI ante Martini. 9. listopadu. Pro clavulis ad domum publicarum 2 gr. (109°.) Nuncio Jacobo in Hostradicz propter Stephlinum 2 gr. (110a.) Feria III in octava S. Martini. 18. listopadu. Nuncio in Schagwicz 4 gr. Nuncio Jacobo in Brunam ad dominum regem, qui uno die IX. revenit, dedimus 10 gr. Pro 2 centenariis et 7 libris cupri ad fundendum ex eo pixidem dedi- mus 3 sexag., 9 gr., et 6 d. Pro lignis ad combustionem Hussonum de Martnicz 16 gr. Scherhewlino pro expensis verzus Laa et Poherlicz propter Hungaros 10 gr. (110b.) Cuidam nuncio in legacione in Martinicz ad speculandum 4 gr. 2 mu- ratoribus, qui quesierunt quosdam, de quibus dicebatur, quod per muros in Jewspicz obruti fuissent, dedimus 4 gr. Dominica XXXIII in die S. Clementis. 23. listopadu. Pro carbonibus captivis in pretorium 1 gr. (111a.) Pro expensis captivorum de Rotmartinicz per grossum. Pictori Kassawer de ymagine Crucifixi ante inferiorem portam 14 gr. 3 vectoribus de Olomucz, qui conduxerunt armigeros in Rotmartinicz, 168
Strana 169
unus in quolibet curru, 6 equi, ad hoc quosdam malefactores cepimus ibi- dem, 1 sexag. gr. Ad eundem actum Johanni, vectori de Jglavia cum curru et 4 equis 15 gr. Ad idem Anderlino de Prediger, vectori de curru cum 6 equis, 20 gr. Ad idem Siglino Poch de 2 curribus et 8 equis 1 sexag. (111b.) Ad idem Troppawer de 2 curribus et 8 equis 1 sexag. Dominica XXXIV, in die S. Andree. 30. listopadu. Wawrzinczoni de equo, qui in raysam dominorum in Tyrnawiam concessit 12 gr. Nuncio ad d. Johannem Leskowecz propter villam Rotmartinicz 4 gr. Nuncio de Jemnicz propter censum ducisse de Sagan 4 gr. (112a.) Philippo Pech, qui multa vasa cerevisie ad curiam regiam traxit, 1 sexag.gr. Eadem ebdomada direximus Johannem pellificem ad diversa loca cum multis litteris pro adquirendis florenis a Judeis in terra Morawie, veluti do- minus rex dedit, cui illo tempore dedimus pro expensis 50 gr. (112b.) Johanni Ungaro pro pixidibus 36 gr. (113a.) Dominica XXXV, in die S. Andree. 7. prosince." Pro una vectura stipendiariorum in Rotmartinicz in curru cum 6 equis 20 gr. Nuncio in Poherlicz cum regia littera 5 gr. Nuncio in Ffrein et in Vetaw 4 gr. (113b.) Pro quadam littera graciali domini nostri regis ex parte bonorum Vierdunk, 2 sexag. gr. (114a.) Feria III ante festum S. Thome. 17. prosince. Primo pro 4 longis pixidibus emptis a Stephano, magistro civium de Bruna solvimus 2 sexag. gr. Eodem sabbato direximus ad generosissimum dominum regem prudentes viros, Martinum Plümel, iudicem et Johannem Paternoster, nostrum iuratum concivem, Petrum Salis et Johannem Peregrinum, senioris consilii ad audien- dum oretenus a domino rege, quia illustrissimo principi et domino, domino Alberto, duci Austriecivitatem condescendere debeamus, ubi dominus rex circa et in Montibus Chuttnis est (!) inventus et ipsi iurati equites cum 6 equiti- bus sagittariis primo die 18 revenerunt, pro quorum eciam equis pro pabulo dedimus 6 mrc. et 13 gr., 1 dn. (114a) 169
unus in quolibet curru, 6 equi, ad hoc quosdam malefactores cepimus ibi- dem, 1 sexag. gr. Ad eundem actum Johanni, vectori de Jglavia cum curru et 4 equis 15 gr. Ad idem Anderlino de Prediger, vectori de curru cum 6 equis, 20 gr. Ad idem Siglino Poch de 2 curribus et 8 equis 1 sexag. (111b.) Ad idem Troppawer de 2 curribus et 8 equis 1 sexag. Dominica XXXIV, in die S. Andree. 30. listopadu. Wawrzinczoni de equo, qui in raysam dominorum in Tyrnawiam concessit 12 gr. Nuncio ad d. Johannem Leskowecz propter villam Rotmartinicz 4 gr. Nuncio de Jemnicz propter censum ducisse de Sagan 4 gr. (112a.) Philippo Pech, qui multa vasa cerevisie ad curiam regiam traxit, 1 sexag.gr. Eadem ebdomada direximus Johannem pellificem ad diversa loca cum multis litteris pro adquirendis florenis a Judeis in terra Morawie, veluti do- minus rex dedit, cui illo tempore dedimus pro expensis 50 gr. (112b.) Johanni Ungaro pro pixidibus 36 gr. (113a.) Dominica XXXV, in die S. Andree. 7. prosince." Pro una vectura stipendiariorum in Rotmartinicz in curru cum 6 equis 20 gr. Nuncio in Poherlicz cum regia littera 5 gr. Nuncio in Ffrein et in Vetaw 4 gr. (113b.) Pro quadam littera graciali domini nostri regis ex parte bonorum Vierdunk, 2 sexag. gr. (114a.) Feria III ante festum S. Thome. 17. prosince. Primo pro 4 longis pixidibus emptis a Stephano, magistro civium de Bruna solvimus 2 sexag. gr. Eodem sabbato direximus ad generosissimum dominum regem prudentes viros, Martinum Plümel, iudicem et Johannem Paternoster, nostrum iuratum concivem, Petrum Salis et Johannem Peregrinum, senioris consilii ad audien- dum oretenus a domino rege, quia illustrissimo principi et domino, domino Alberto, duci Austriecivitatem condescendere debeamus, ubi dominus rex circa et in Montibus Chuttnis est (!) inventus et ipsi iurati equites cum 6 equiti- bus sagittariis primo die 18 revenerunt, pro quorum eciam equis pro pabulo dedimus 6 mrc. et 13 gr., 1 dn. (114a) 169
Strana 170
Dominica XXXVII in die S. Thome. 21. prosince. Nostro nuncio conducenti necessaria magistri de Rodiss Yglaviam 4 gr. (116a) Anno Dominini MOCCCCOXXIIo Nuncio Jacobo ad nostros concives Yglaviam et 2 milliaria remocius 11 gr. Feria V in Circumcisione Domini. 1. ledna. Direximus priores 4 iuratos cum aliis sex iuratis necnon de communitate concives et incolas numero 40 Wyennam ad illustrem principem et D. D. Albertum, ducem Austrie, dominum nostrum generosissimum, qui ibidem iu- raverunt et obedienciam paraverunt ac promiserunt domino duci et primo die 6 revenerunt, quibus omnibus pro expensis, equis, curribus, pabulo, vecto- ribus, pro honoranciis, pro precio vecture ultra Danubium et e converso dedi- mus simul computatis dedimus 16 sexag. gr. Dominica XXXIX in octava SS. Innocencium. 4. ledna. Primo Hawlikoni equiti, nuncio qui quosdam dominos de Syrwey con- duxit Yglaviam, dedimus pro expensis 13 gr. Dedimus Sigismundo Wyrstwe racione sui servicii, per quod iuratis et toti communitati per circulum anni in omnibus raisis fuit paratus 2 mrc. gr. (116 a) Nuncio Chunczoni ad d. ducem in Egnburk 4 gr. Equiti nuncio Anderlino ad d. ducem ex parte d. regis Ungarie et Mon- cium Chutnis 10 gr. Nuncio Yglaviam pro inquisicione earundem novitatum 9 gr. (116b) Dominica XL, infra octavas Epiphanie. 11. ledna. Feria III ante diem S. Anthonii. 13. ledna. Johanni, filio Ade, equiti, nuncio Wyennam pro expensis 15 gr. Johanni Pellifici pro expensis cum principibus Zlesie, quos ad d. regem conduxit 12 gr. Mixoni, spiculatori in Trebecz 3 gr., Polnam, Merzirziec 11 gr. (117a.) Dominica XLII in die Conversionis S. Pauli. 25. ledna. Nuncio in Ffrein 2 gr. Nuncio in Jemnicz cum littera Brunen(sium) et nostra (!) 4 gr. Direximus ad generosissimum dominum nostrum ducem prudentes viros Paulum de Schottaw et Michahelem Panczir, iuratos concives nostre civitatis Wyennam in curru cum 2 equis et 2 equitibus sagittariis, qui primo die 5 170
Dominica XXXVII in die S. Thome. 21. prosince. Nostro nuncio conducenti necessaria magistri de Rodiss Yglaviam 4 gr. (116a) Anno Dominini MOCCCCOXXIIo Nuncio Jacobo ad nostros concives Yglaviam et 2 milliaria remocius 11 gr. Feria V in Circumcisione Domini. 1. ledna. Direximus priores 4 iuratos cum aliis sex iuratis necnon de communitate concives et incolas numero 40 Wyennam ad illustrem principem et D. D. Albertum, ducem Austrie, dominum nostrum generosissimum, qui ibidem iu- raverunt et obedienciam paraverunt ac promiserunt domino duci et primo die 6 revenerunt, quibus omnibus pro expensis, equis, curribus, pabulo, vecto- ribus, pro honoranciis, pro precio vecture ultra Danubium et e converso dedi- mus simul computatis dedimus 16 sexag. gr. Dominica XXXIX in octava SS. Innocencium. 4. ledna. Primo Hawlikoni equiti, nuncio qui quosdam dominos de Syrwey con- duxit Yglaviam, dedimus pro expensis 13 gr. Dedimus Sigismundo Wyrstwe racione sui servicii, per quod iuratis et toti communitati per circulum anni in omnibus raisis fuit paratus 2 mrc. gr. (116 a) Nuncio Chunczoni ad d. ducem in Egnburk 4 gr. Equiti nuncio Anderlino ad d. ducem ex parte d. regis Ungarie et Mon- cium Chutnis 10 gr. Nuncio Yglaviam pro inquisicione earundem novitatum 9 gr. (116b) Dominica XL, infra octavas Epiphanie. 11. ledna. Feria III ante diem S. Anthonii. 13. ledna. Johanni, filio Ade, equiti, nuncio Wyennam pro expensis 15 gr. Johanni Pellifici pro expensis cum principibus Zlesie, quos ad d. regem conduxit 12 gr. Mixoni, spiculatori in Trebecz 3 gr., Polnam, Merzirziec 11 gr. (117a.) Dominica XLII in die Conversionis S. Pauli. 25. ledna. Nuncio in Ffrein 2 gr. Nuncio in Jemnicz cum littera Brunen(sium) et nostra (!) 4 gr. Direximus ad generosissimum dominum nostrum ducem prudentes viros Paulum de Schottaw et Michahelem Panczir, iuratos concives nostre civitatis Wyennam in curru cum 2 equis et 2 equitibus sagittariis, qui primo die 5 170
Strana 171
revenerunt, pro quorum expensis, navigacione, equis et pabulo dedimus 3 sex., 4 gr. (119a.) Dominica XLIII ante Purifacionem S. Marie. 1. února. Johanni Pellifici solvimus pro expensis, quas fecit per 4 septimanas in raysa Brunam, Olomucz etc. propter pecunias, quas nobis Judei tenentur et pro suis laboribus 60 gr., 1 gr. (120a.) Dominica XLIV. ante diem S. Scolastice. 8. února. Direximus ad generosum dominum nostrum ducem in Niklspurgam pru- dentes viros Michahelem Pancz(ir); moderni et Petrum Salis, senioris con- silii, nostros concives, equites cum equitibus duobus sagittariis, qui primo die 4 revenerunt, quibus pro expensis, equis et pabulo dedimus 2 sex., 2 gr. (120b.) Dominica XLV. post S. Valentini. 15. února. Johanni Pellifici, qui in equo conduxit quendam clientem ad mandatum d. ducis Yglaviam pro expensis 12 gr. Nuncio Chunczoni Brunam propter ruptam pixidem 6 gr. Direximus Wyennam Johannem Institorem cum curru et in equis ad ad- ducendum cuprum et plumbum aliquot centenarios, cui pro expensis dedimus 20 gr. et ibidem disposuimus Wyennam duci quasdam res et clenodia genero- sissimi domini nostri regis, ubi nuncius venit cum littera credente a domino Johanne de Sswyhaw. (122a.) Solvimus expensas pro civibus Yglaviensibus, quas circa Smalezlinum fe- cerunt dando pro ipsis racione honorancie 22 gr. et 4 dn. Pro 2 cirotecis ferreis Petro Salis, quas in raisa perdidit 12 gr. (123°.) Dominica XLVI in die cathedre S. Petri. 22 února. Nuncio in Olomucz ad d. episcopum propter fratres Minores 16 gr. Nuncio ad d. Girzikonem in Vetoviam 3 gr. (124a.) Dominica XLVII ante translacionem S. Wenceslai. 1. března. Nuncio Wyennam ad d. ducem 12 gr. Nuncio Brunam, qui munivit homines nostros contra inimicos, dum fuerunt pro necessitatibus in annuali foro Brune 6 gr. Direximus Wyennam ad genorosum dominum ducem prudentes viros Ste- phanum Jemnicz, moderni et Petri Salis, senioris consilii racione congrega- cionis Hussonum in curru cum 2 equitibus sagittariis, qui primo die 4 revene- runt, pro quorum expensis et equorum pabulo dedimus 2 sexag. et 11 gr. (126°.) 171
revenerunt, pro quorum expensis, navigacione, equis et pabulo dedimus 3 sex., 4 gr. (119a.) Dominica XLIII ante Purifacionem S. Marie. 1. února. Johanni Pellifici solvimus pro expensis, quas fecit per 4 septimanas in raysa Brunam, Olomucz etc. propter pecunias, quas nobis Judei tenentur et pro suis laboribus 60 gr., 1 gr. (120a.) Dominica XLIV. ante diem S. Scolastice. 8. února. Direximus ad generosum dominum nostrum ducem in Niklspurgam pru- dentes viros Michahelem Pancz(ir); moderni et Petrum Salis, senioris con- silii, nostros concives, equites cum equitibus duobus sagittariis, qui primo die 4 revenerunt, quibus pro expensis, equis et pabulo dedimus 2 sex., 2 gr. (120b.) Dominica XLV. post S. Valentini. 15. února. Johanni Pellifici, qui in equo conduxit quendam clientem ad mandatum d. ducis Yglaviam pro expensis 12 gr. Nuncio Chunczoni Brunam propter ruptam pixidem 6 gr. Direximus Wyennam Johannem Institorem cum curru et in equis ad ad- ducendum cuprum et plumbum aliquot centenarios, cui pro expensis dedimus 20 gr. et ibidem disposuimus Wyennam duci quasdam res et clenodia genero- sissimi domini nostri regis, ubi nuncius venit cum littera credente a domino Johanne de Sswyhaw. (122a.) Solvimus expensas pro civibus Yglaviensibus, quas circa Smalezlinum fe- cerunt dando pro ipsis racione honorancie 22 gr. et 4 dn. Pro 2 cirotecis ferreis Petro Salis, quas in raisa perdidit 12 gr. (123°.) Dominica XLVI in die cathedre S. Petri. 22 února. Nuncio in Olomucz ad d. episcopum propter fratres Minores 16 gr. Nuncio ad d. Girzikonem in Vetoviam 3 gr. (124a.) Dominica XLVII ante translacionem S. Wenceslai. 1. března. Nuncio Wyennam ad d. ducem 12 gr. Nuncio Brunam, qui munivit homines nostros contra inimicos, dum fuerunt pro necessitatibus in annuali foro Brune 6 gr. Direximus Wyennam ad genorosum dominum ducem prudentes viros Ste- phanum Jemnicz, moderni et Petri Salis, senioris consilii racione congrega- cionis Hussonum in curru cum 2 equitibus sagittariis, qui primo die 4 revene- runt, pro quorum expensis et equorum pabulo dedimus 2 sexag. et 11 gr. (126°.) 171
Strana 172
Nuncio Yglaviensium pro bibalibus 2 gr. (126a). Dominica XLVIII ante S. Georgii. Feria III. 10. března. Nuncio in Drosendorf ad d. Peregrinum de Puchaim et equiti, videlicet Johanni Pellifici pro expensis 5 gr. Dominica IL., Reminiscere. 8. března. Nuncio Anderlino, equiti ad d. ducem Wyennam pro expensis 12 gr. Nuncio Mixonis de Czornstein pro bibalibus 2 gr. Jankoni, Hesskoni, equiti nuncio in Czornstein propter Hussones 4 gr. Feria III. 10. března. Nuncio Wyennam currenti ad d. ducem propter novitates ex parte Jem- nicz et Jewspicz 10 gr. Feria III in eadem, nuncio Chunczoni in Drosendorf 4 gr. (127a.) Feria III ante S. Georgii. 10. března. Nuncio Jaklino in Tempelstein 3 gr. Eidem nuncio in Jewspicz 2 gr. (127b.) Equiti nuncio in Drosendorf et Jemnicz, per quem inquisivimus, quomodo nostris succederet et uni spiculatori in Jemnicz, hiis ambobus 16 gr. (1285.) Dominica „Oculi“. 15. března. Primo de fusione duarum pixidum Thome et Johanni magistri(s) pixidum 3 sexag. et 8 gr. (129a.) Feria V. 19. března. Nuncio in Laa racione inquisicionis pro d. duce 3 gr. Feria V direximus Niklspurgam prudentes viros Paulum de Schottaw, mo- derni et Johannem Peregrini, senioris consiliorum, nostros concives, ubi ge- nerosissimi nostri domini rex et dux convenerunt, cum 2 sagittariis, qui primo die 4 revenerunt, pro quorum expensis, equis et pabulo dedimus 2 sexag. et 15 gr. (129b.) De tractura ternarii vini super raysam in Jemnicz 2 gr. (131a.) Nuncio Jacobo in Jewspicz 2 gr. 172
Nuncio Yglaviensium pro bibalibus 2 gr. (126a). Dominica XLVIII ante S. Georgii. Feria III. 10. března. Nuncio in Drosendorf ad d. Peregrinum de Puchaim et equiti, videlicet Johanni Pellifici pro expensis 5 gr. Dominica IL., Reminiscere. 8. března. Nuncio Anderlino, equiti ad d. ducem Wyennam pro expensis 12 gr. Nuncio Mixonis de Czornstein pro bibalibus 2 gr. Jankoni, Hesskoni, equiti nuncio in Czornstein propter Hussones 4 gr. Feria III. 10. března. Nuncio Wyennam currenti ad d. ducem propter novitates ex parte Jem- nicz et Jewspicz 10 gr. Feria III in eadem, nuncio Chunczoni in Drosendorf 4 gr. (127a.) Feria III ante S. Georgii. 10. března. Nuncio Jaklino in Tempelstein 3 gr. Eidem nuncio in Jewspicz 2 gr. (127b.) Equiti nuncio in Drosendorf et Jemnicz, per quem inquisivimus, quomodo nostris succederet et uni spiculatori in Jemnicz, hiis ambobus 16 gr. (1285.) Dominica „Oculi“. 15. března. Primo de fusione duarum pixidum Thome et Johanni magistri(s) pixidum 3 sexag. et 8 gr. (129a.) Feria V. 19. března. Nuncio in Laa racione inquisicionis pro d. duce 3 gr. Feria V direximus Niklspurgam prudentes viros Paulum de Schottaw, mo- derni et Johannem Peregrini, senioris consiliorum, nostros concives, ubi ge- nerosissimi nostri domini rex et dux convenerunt, cum 2 sagittariis, qui primo die 4 revenerunt, pro quorum expensis, equis et pabulo dedimus 2 sexag. et 15 gr. (129b.) De tractura ternarii vini super raysam in Jemnicz 2 gr. (131a.) Nuncio Jacobo in Jewspicz 2 gr. 172
Strana 173
Dominica L „Laetare“. 22. března. Feria II. 23. března. 10 servis, qui foderunt et plantaverunt spinas in fossatis, summa 12 gr. 1 dn. (132a.) Dominica LI „Judica“. 29. března. Wenczeslao Warmund pro raisa contra nostros armigeros duxit in Rot- martinicz 20 gr. (134).) Nuncio Jacobo Yglaviam 10 gr. Feria III post S. Jacobi. Jacobo nuncio Wyennam ad d. ducem 12 gr. (137a.) Dominica LIII. „Resurrexi“ 12. dubna. Cristanno Spieznagl pro glossis et ea, que in raisa (in) Jemnicz distribuit 8 gr., 1 d. Ulmanno umb ein hunczkappen, quem in raisa Pragam perdiderunt 40 gr. (138a.) Dominica LIV. „Quasimodo geniti“. 19. dubna. Pro expensis ultimatum in Jemnicz ad raisam, quas Radlinus distribuit sol- vimus 16 gr. (1385.) Dominica LV. „Misericordia Domini“. 26. dubna. Fabro monacho de Montibus de 2 pixidibus, quas cum omnibus ferramen- tis adoptavit 2 sexag., 10 gr. Nuncio Chunczoni Brunam pro inquirendis novitatibus 6 gr. (139°). Nuncio Jacobo Yglaviam 9 gr. (141a). Dominica in invencione S. Crucis. 3. května. Nuncio Anderlino, equiti Wyennam ad d. ducem 10 gr. Feria III in die S. Gothardi. 5. května. Nuncio Partlino Brunam 7 gr. Nuncio Jacobo Yglaviam 9 gr. Nuncio Jacubkoni Vetoviam 4 gr. (142a.) Feria VI. 8. května. Nuncio Jacobo Wyennam ad d. ducem 10 gr. 173
Dominica L „Laetare“. 22. března. Feria II. 23. března. 10 servis, qui foderunt et plantaverunt spinas in fossatis, summa 12 gr. 1 dn. (132a.) Dominica LI „Judica“. 29. března. Wenczeslao Warmund pro raisa contra nostros armigeros duxit in Rot- martinicz 20 gr. (134).) Nuncio Jacobo Yglaviam 10 gr. Feria III post S. Jacobi. Jacobo nuncio Wyennam ad d. ducem 12 gr. (137a.) Dominica LIII. „Resurrexi“ 12. dubna. Cristanno Spieznagl pro glossis et ea, que in raisa (in) Jemnicz distribuit 8 gr., 1 d. Ulmanno umb ein hunczkappen, quem in raisa Pragam perdiderunt 40 gr. (138a.) Dominica LIV. „Quasimodo geniti“. 19. dubna. Pro expensis ultimatum in Jemnicz ad raisam, quas Radlinus distribuit sol- vimus 16 gr. (1385.) Dominica LV. „Misericordia Domini“. 26. dubna. Fabro monacho de Montibus de 2 pixidibus, quas cum omnibus ferramen- tis adoptavit 2 sexag., 10 gr. Nuncio Chunczoni Brunam pro inquirendis novitatibus 6 gr. (139°). Nuncio Jacobo Yglaviam 9 gr. (141a). Dominica in invencione S. Crucis. 3. května. Nuncio Anderlino, equiti Wyennam ad d. ducem 10 gr. Feria III in die S. Gothardi. 5. května. Nuncio Partlino Brunam 7 gr. Nuncio Jacobo Yglaviam 9 gr. Nuncio Jacubkoni Vetoviam 4 gr. (142a.) Feria VI. 8. května. Nuncio Jacobo Wyennam ad d. ducem 10 gr. 173
Strana 174
Nunciis in Ffrein, Czornstein, Vetoviam et in Trebecz propter sal 9 gr. (142b.) Dominica LVII. „Cantate“. 10. května. Nuncio Jacobo Yglaviam, quem Hussi ceperant 12 gr. Honoravimus prudentem virum Johannem Schonnielcz, iuratum concivem de Yglavia cum equis et servis in reditu a d. duce cum expensis, pro quibus de- dimus 16 gr. Dominica LVIII, post S. Zophie. 15. května. Nuncio in Telcz propter quandam suspectam mulierem 6 gr. (145b.) Feria III. in vigilia Ascensionis. 20. května. Nuncio Yglaviam, Jacobo propter mirabiles eventus 12 gr. (146a.) Dominica LIX ante S. Urbani. 24. května. Nuncio Jacobo Wyennam ad d. ducem, qui 3 diebus expectavit pro re- sponso 12 gr. (147a.) Dominica ante S. Urbani. 24. května. Feria II. 25. května. Direximus ad generosum dominum ducem Austrie prudentes viros Paulum de Schottaw et Michahelem Panczir, nostros concives et coniuratos in certis arduis causis in curru cum 2 equitibus sagittariis, qui eadem die revenerunt. Pro quorum expensis, equis et pabulo dedimus 18 gr. et 3 d. Direximus nuncium Mixonem Pragam cum responso ad principem Sigis- mundum, cui dedimus 1 sexag. (148b.) Eodem die direximus Brunam Sigismundum Wyrstvam, equitem ad con- vocacionem dominorum pro inquirendis novitatibus, cui pro expensis dedi- mus 16 gr. Racione expensarum regiarum solvimus Sczepan de Jermericz pro bove, qui non erat scriptus 71 gr. (149a.) In die SS. Trinitatis (Dominica ante S. Barnabe). 7. června. Direximus Sigismundum Wyrstvam Brunam equestrem cum pecuniis de- bitis ducisse de Sagan, cui dedimus 22 gr. (161a.) Nuncio Vetoviam et in Jemnicz 6 gr. (152a.) Dominica ante S. Viti. 14. června. Feria V. 18. června. Direximus ad generosum dominum nostrum ducem prudentem virum Ste- 174
Nunciis in Ffrein, Czornstein, Vetoviam et in Trebecz propter sal 9 gr. (142b.) Dominica LVII. „Cantate“. 10. května. Nuncio Jacobo Yglaviam, quem Hussi ceperant 12 gr. Honoravimus prudentem virum Johannem Schonnielcz, iuratum concivem de Yglavia cum equis et servis in reditu a d. duce cum expensis, pro quibus de- dimus 16 gr. Dominica LVIII, post S. Zophie. 15. května. Nuncio in Telcz propter quandam suspectam mulierem 6 gr. (145b.) Feria III. in vigilia Ascensionis. 20. května. Nuncio Yglaviam, Jacobo propter mirabiles eventus 12 gr. (146a.) Dominica LIX ante S. Urbani. 24. května. Nuncio Jacobo Wyennam ad d. ducem, qui 3 diebus expectavit pro re- sponso 12 gr. (147a.) Dominica ante S. Urbani. 24. května. Feria II. 25. května. Direximus ad generosum dominum ducem Austrie prudentes viros Paulum de Schottaw et Michahelem Panczir, nostros concives et coniuratos in certis arduis causis in curru cum 2 equitibus sagittariis, qui eadem die revenerunt. Pro quorum expensis, equis et pabulo dedimus 18 gr. et 3 d. Direximus nuncium Mixonem Pragam cum responso ad principem Sigis- mundum, cui dedimus 1 sexag. (148b.) Eodem die direximus Brunam Sigismundum Wyrstvam, equitem ad con- vocacionem dominorum pro inquirendis novitatibus, cui pro expensis dedi- mus 16 gr. Racione expensarum regiarum solvimus Sczepan de Jermericz pro bove, qui non erat scriptus 71 gr. (149a.) In die SS. Trinitatis (Dominica ante S. Barnabe). 7. června. Direximus Sigismundum Wyrstvam Brunam equestrem cum pecuniis de- bitis ducisse de Sagan, cui dedimus 22 gr. (161a.) Nuncio Vetoviam et in Jemnicz 6 gr. (152a.) Dominica ante S. Viti. 14. června. Feria V. 18. června. Direximus ad generosum dominum nostrum ducem prudentem virum Ste- 174
Strana 175
phanum Jemniczer cum sagittis equites in arduis causis civitatis, quibus pro ex- pensis, equis et pabulo dedimus, quia IV. die primo revenerunt 38 gr. (164a.) Nuncio Jacob(o) Wyennam 10 gr. (164b.) Dominica in vigilia BB. Petri et Pauli. 28. června. Feria III ante Visitacionis S. Marie. 30. června. Circa dominicam „Quasimodogeniti direxeramus prudentem virum Pau- lum de Schottaw, nostrum coniuratum, concivem ad d. ducem in curru cum 2 sagittariis, ut solveremur ab officio scabinatus, ubi Paulus pro expensis con- cessit, et de presenti solvimus sibi 73 gr., 1 d. (165b.) Dominica ante S. Procopii. 28. června. Nuncio Anderlino in quadam raisa Paulus de Schottaw consessit 9 gr. et solvimus sibi... Direximus Wyennam ad generosum dominum nostrum ducem prudentes viros Lucam de Eywanczicz et Jacobum Cerdonem, modernos, Petrum Salis et Johannem peregrini, senioris consilii, in certis arduis causis cum 4 equitibus sagittàriis, qui primo die 14 revenerunt, pro quorum expensis, equis et pabulo solvimus 11 mrc., 4 gr. et 4 dn. (156a.) Nuncio in Tyssnowicz ad d. Petrum 5 gr. De tersione armorum, quando fuimus Wyenne et paravimus obedienciam d. duci 10 gr. (166b.) Nuncio de Gundersdorf ad procur(ator)em Einczinger 3 gr. (157a.) Z knih lozunků jihlavských. Mèst. archiv. jihl. Anno 1425. a) 16. října. Distributa losungarum pro termino St. Galli, anno etc. XX° quinto. 16. října. 1. Item domino nostro marchioni pro argento, quod Johannes Eberl, Jo- hannes Holczr et Hanns Kynd compararunt a nobis percipiendum 33 ls, 2 gr. 2. Captivis nostris pro expensis in Thabor 6 s. 3. Judici pro dampnis equorum, quos nostrum ex parte sustulit, 2 s., 48 gr. 4. Ade pro lorica eciam in dampnis 87 gr. 6. Johanni Bavaro pro expensis quorumdam stipendiariorum, 2 s. 1 Vacat. 175
phanum Jemniczer cum sagittis equites in arduis causis civitatis, quibus pro ex- pensis, equis et pabulo dedimus, quia IV. die primo revenerunt 38 gr. (164a.) Nuncio Jacob(o) Wyennam 10 gr. (164b.) Dominica in vigilia BB. Petri et Pauli. 28. června. Feria III ante Visitacionis S. Marie. 30. června. Circa dominicam „Quasimodogeniti direxeramus prudentem virum Pau- lum de Schottaw, nostrum coniuratum, concivem ad d. ducem in curru cum 2 sagittariis, ut solveremur ab officio scabinatus, ubi Paulus pro expensis con- cessit, et de presenti solvimus sibi 73 gr., 1 d. (165b.) Dominica ante S. Procopii. 28. června. Nuncio Anderlino in quadam raisa Paulus de Schottaw consessit 9 gr. et solvimus sibi... Direximus Wyennam ad generosum dominum nostrum ducem prudentes viros Lucam de Eywanczicz et Jacobum Cerdonem, modernos, Petrum Salis et Johannem peregrini, senioris consilii, in certis arduis causis cum 4 equitibus sagittàriis, qui primo die 14 revenerunt, pro quorum expensis, equis et pabulo solvimus 11 mrc., 4 gr. et 4 dn. (156a.) Nuncio in Tyssnowicz ad d. Petrum 5 gr. De tersione armorum, quando fuimus Wyenne et paravimus obedienciam d. duci 10 gr. (166b.) Nuncio de Gundersdorf ad procur(ator)em Einczinger 3 gr. (157a.) Z knih lozunků jihlavských. Mèst. archiv. jihl. Anno 1425. a) 16. října. Distributa losungarum pro termino St. Galli, anno etc. XX° quinto. 16. října. 1. Item domino nostro marchioni pro argento, quod Johannes Eberl, Jo- hannes Holczr et Hanns Kynd compararunt a nobis percipiendum 33 ls, 2 gr. 2. Captivis nostris pro expensis in Thabor 6 s. 3. Judici pro dampnis equorum, quos nostrum ex parte sustulit, 2 s., 48 gr. 4. Ade pro lorica eciam in dampnis 87 gr. 6. Johanni Bavaro pro expensis quorumdam stipendiariorum, 2 s. 1 Vacat. 175
Strana 176
6. Ulrico Bavaro, pro tunc temporis iurato et Janconi Schenilezr per do- minum nostrum marchionem ad se vocatis, quibus quidem 8 s., 43 gr., 9 hl. dedimus pro expensis. (1a'.) 7. Captivis in Thabor, Knyeskoni, Liczkoni, Ursule 60 gr. pro expensis. Anno 1425.b) Pro termino St. Galli. 16. října. 8. Distributa primo ad cameram domini marchionis 62 s., 20 gr. 9. Ducesse de Zagan, 16 s. 10. Stipendiariis pro stipendio decem ebdomadarum et dampnis quibusdam cum domino Hrochone, tunc temporis capitaneo nostro in Camenicz perceptis 143 s., 28 gr. 11. Jankoni Schmnelczero ad congressum baronum versus Brunam pro ex- pensis 2 s. (1a".) 12. Johanni Lullich pro pane et cerevisia pauperibus sociis suis ... in cir- cumvallacione civitatis nostre expensum 42 gr. (1a'.) 13. Liczkoni et sociis suis pro subsidio in Thabor, 1 s. 14. Procopio pro stipendio trium ebdomadarum, 1 s. 16. Pro equo, quod in dampnis recepto Morawa perdidit, dum dampna- batur, 7 s. (2b".) 1426. Anno Domini M°CCCCXXVI, secunda feria post Assumpcionem. 19. srpna. 1. Item panificibus nostris (qui) pro nobis dederunt Georgio Gallo in Recz- pach et Milichpentl in Znoyma pro vino 38 s. gr., 63 gr. 2. Ozwaldo, notario domini hubmeister pro vino in Wyenna 100 et 3 s. gr., 17 gr., 1 d., quas Johannes Mur a nobis percepit et stipendiariis domini marchionis distribuit. (2at.) 3. Vigili et custodi, qui cum vino transeunt, 8 gr., ex mandato Vlrich payer illa duo, que Martinus de Polna adduxit. 4. Nuncio ad dominum marchionem die Nativitatis Marie, 10 gr. (2b'.) 5. Nuncio ad dominum marchionem 8 gr., quinta feria ante Michaelis. 6. Nuncio Jeronimo in Pürnicz 3 gr. (2b".) 7. Distributa Jeronimo (30. září), 1426. Knyeskoni, captivis in Thabor, pro expensis, 1 s. 8. Serratoribus pro labore cancelli captivitatis, 60 gr. 9. Petro carnifici 18 gr., ex parte Blaniczkis, ex parte balistarum racione dampnorum. 176
6. Ulrico Bavaro, pro tunc temporis iurato et Janconi Schenilezr per do- minum nostrum marchionem ad se vocatis, quibus quidem 8 s., 43 gr., 9 hl. dedimus pro expensis. (1a'.) 7. Captivis in Thabor, Knyeskoni, Liczkoni, Ursule 60 gr. pro expensis. Anno 1425.b) Pro termino St. Galli. 16. října. 8. Distributa primo ad cameram domini marchionis 62 s., 20 gr. 9. Ducesse de Zagan, 16 s. 10. Stipendiariis pro stipendio decem ebdomadarum et dampnis quibusdam cum domino Hrochone, tunc temporis capitaneo nostro in Camenicz perceptis 143 s., 28 gr. 11. Jankoni Schmnelczero ad congressum baronum versus Brunam pro ex- pensis 2 s. (1a".) 12. Johanni Lullich pro pane et cerevisia pauperibus sociis suis ... in cir- cumvallacione civitatis nostre expensum 42 gr. (1a'.) 13. Liczkoni et sociis suis pro subsidio in Thabor, 1 s. 14. Procopio pro stipendio trium ebdomadarum, 1 s. 16. Pro equo, quod in dampnis recepto Morawa perdidit, dum dampna- batur, 7 s. (2b".) 1426. Anno Domini M°CCCCXXVI, secunda feria post Assumpcionem. 19. srpna. 1. Item panificibus nostris (qui) pro nobis dederunt Georgio Gallo in Recz- pach et Milichpentl in Znoyma pro vino 38 s. gr., 63 gr. 2. Ozwaldo, notario domini hubmeister pro vino in Wyenna 100 et 3 s. gr., 17 gr., 1 d., quas Johannes Mur a nobis percepit et stipendiariis domini marchionis distribuit. (2at.) 3. Vigili et custodi, qui cum vino transeunt, 8 gr., ex mandato Vlrich payer illa duo, que Martinus de Polna adduxit. 4. Nuncio ad dominum marchionem die Nativitatis Marie, 10 gr. (2b'.) 5. Nuncio ad dominum marchionem 8 gr., quinta feria ante Michaelis. 6. Nuncio Jeronimo in Pürnicz 3 gr. (2b".) 7. Distributa Jeronimo (30. září), 1426. Knyeskoni, captivis in Thabor, pro expensis, 1 s. 8. Serratoribus pro labore cancelli captivitatis, 60 gr. 9. Petro carnifici 18 gr., ex parte Blaniczkis, ex parte balistarum racione dampnorum. 176
Strana 177
10. Cantarifici de fusione magnarum pixidum. (2b'.) 1427. Anno Domini MCCCCXXVII, quarta feria ante „Letare“. 26. března. 1. Super edificio civitatis et captivitate in pretorio 12 s., 4 gr., 6 d. 2. In dampnis, que percepimus tempore Hrochonis capitanei, persolvimus Vorndlino pistori 70 gr. 3. Zawiskoni de Wolframs pro hospicio 1. sex. gr. 4. Vadia reliquimus pro 3 s. gr., 8 gr. et de malis denariis pro 10 gr. et 11 hl. (2b'.) 5. Vectoribus vini de Wyena 22 s. gr., 12 gr. (2° .) 6. Solvimus in concessione domino Johanni de Opoczna facta 4 s., 3 d. (2b".) (Pro termino St. Michaelis.) 29. září. 7. Cristano arcufici in balistis, quas ab eo receperunt, quando Rohacz fuit ante civitatem, 70 gr. (1a".) 1428. Anno Domini MoCCCCXXVIII... pro termino St. Georgii. 23. dubna. 1. In expensis in Wyenam ad dominum ducem Czecherlino et Kunssn- pfennig 2 s., 5 gr. (1a.) 2. Leoni et Schon Slutrero pro expensis Znoymam 2 s. post Assumpcio- nis. (2° .) 1428. 1. Primo ad cameram domini marchionis 52 s. gr., 20 gr. 2. Pro maiestate sive confirmacione iurium etc. 9 s. 3. Leoni, Jankoni Schonmelczer et Slutrero ad dominum marchionem pro expensis 75 gr. ad Znoymam. (2".) 4. Nuncio ad villas 1 gr. (2b'.) 1429. In dominica „Oculi . 27. února. 1. Primo persolvimus pannificibus et ceteris, qui nobis Wyene pecunias accomodaverunt pro vino et ceteris necessariis 80 s. 2. Super edificio civitatis et reformacione murorum, fossatorum, sepis et propugnaculorum 39 s. 3. Punczelin censum pro domino Zavissio 20 gr. (1a.) 1 Zápisy tyto jsou s výdaji za rok 1425. 177
10. Cantarifici de fusione magnarum pixidum. (2b'.) 1427. Anno Domini MCCCCXXVII, quarta feria ante „Letare“. 26. března. 1. Super edificio civitatis et captivitate in pretorio 12 s., 4 gr., 6 d. 2. In dampnis, que percepimus tempore Hrochonis capitanei, persolvimus Vorndlino pistori 70 gr. 3. Zawiskoni de Wolframs pro hospicio 1. sex. gr. 4. Vadia reliquimus pro 3 s. gr., 8 gr. et de malis denariis pro 10 gr. et 11 hl. (2b'.) 5. Vectoribus vini de Wyena 22 s. gr., 12 gr. (2° .) 6. Solvimus in concessione domino Johanni de Opoczna facta 4 s., 3 d. (2b".) (Pro termino St. Michaelis.) 29. září. 7. Cristano arcufici in balistis, quas ab eo receperunt, quando Rohacz fuit ante civitatem, 70 gr. (1a".) 1428. Anno Domini MoCCCCXXVIII... pro termino St. Georgii. 23. dubna. 1. In expensis in Wyenam ad dominum ducem Czecherlino et Kunssn- pfennig 2 s., 5 gr. (1a.) 2. Leoni et Schon Slutrero pro expensis Znoymam 2 s. post Assumpcio- nis. (2° .) 1428. 1. Primo ad cameram domini marchionis 52 s. gr., 20 gr. 2. Pro maiestate sive confirmacione iurium etc. 9 s. 3. Leoni, Jankoni Schonmelczer et Slutrero ad dominum marchionem pro expensis 75 gr. ad Znoymam. (2".) 4. Nuncio ad villas 1 gr. (2b'.) 1429. In dominica „Oculi . 27. února. 1. Primo persolvimus pannificibus et ceteris, qui nobis Wyene pecunias accomodaverunt pro vino et ceteris necessariis 80 s. 2. Super edificio civitatis et reformacione murorum, fossatorum, sepis et propugnaculorum 39 s. 3. Punczelin censum pro domino Zavissio 20 gr. (1a.) 1 Zápisy tyto jsou s výdaji za rok 1425. 177
Strana 178
Secunda feria ante Galli. 10. října. 4. Pro expensis Czechrlino et Jeronimo ad dominum ducem in Wyennam 5 s. gr., 5 gr. 5. Puczelonisse census pro domino Zavissio 20 gr. (1a.) 6. Pro piscibus dominis de Karlstein propinatis 38 gr. 1428. Pro termino St. Georgii. 23. dubna. 1. Pro cupro ad pixides 6, que dicuntur haufnicz et canulatori pro labore illarum pixidum 36 s. gr. 2. Hackero misso in Wyennam ad d. ducem pro expensis 2 s., 1 gr. 3 Johanni Troppauer misso in Wyenam ad d. marchionem pro expensis 1 s. (1a'.) 4. Hackero V. feria post Stanislai. 13. května. Vorndlino 1 s. pro abbate de Czedlicz in vino 18 gr. tenemur ei pro abate de Czedlicz. 6. Cussi Czrtoni et Holezmann 10 equis missis ad dominum de Nova Domo pro expensis 1 s., 64 gr. 6. Pinczelin pro Zavisskone 20 gr. (2°.) 1430. Pro termino St. Galli. 15. října. 1 Primo expendimus super edificia civitatis pro reformacione murorum, fossatorum et aliis diversis necessariis arduis civitatis 88 s. 16 gr. 2. Pinczelin pro Zavisska 20 gr. (2b'.) 3. Znoymam pro vino Johanni Pilgrein et Johanni Paternoster racione fi- deiussorie 27 s. gr. 4. Vendidimus Petro, famulo nostro 6 s. gr. male pecunie, in illis perdidi- mus 90 gr., quas pecunias solvere debent ad festum Pentecostes. (2° .) 6. Pecuniam concessimus istis, qui subscribuntur, quam eo modo (!) debent iam in proxima comitiva solvere creditoribus nostris in Wyena. (3a'.) 1431. Pro termino St. Georgii. 23. dubna. 1. Jankoni Schonmelczer et N. Fprydlini ad d. ducem missis in Wyenam, pro expensis 4 s., 8 gr. 2. Nuncio Hasskoni in Karlstein et aliis nunciis, 1 flor. 3. Aliis nunciis in Boemia 45 gr., 5 d. (1a°.) 178
Secunda feria ante Galli. 10. října. 4. Pro expensis Czechrlino et Jeronimo ad dominum ducem in Wyennam 5 s. gr., 5 gr. 5. Puczelonisse census pro domino Zavissio 20 gr. (1a.) 6. Pro piscibus dominis de Karlstein propinatis 38 gr. 1428. Pro termino St. Georgii. 23. dubna. 1. Pro cupro ad pixides 6, que dicuntur haufnicz et canulatori pro labore illarum pixidum 36 s. gr. 2. Hackero misso in Wyennam ad d. ducem pro expensis 2 s., 1 gr. 3 Johanni Troppauer misso in Wyenam ad d. marchionem pro expensis 1 s. (1a'.) 4. Hackero V. feria post Stanislai. 13. května. Vorndlino 1 s. pro abbate de Czedlicz in vino 18 gr. tenemur ei pro abate de Czedlicz. 6. Cussi Czrtoni et Holezmann 10 equis missis ad dominum de Nova Domo pro expensis 1 s., 64 gr. 6. Pinczelin pro Zavisskone 20 gr. (2°.) 1430. Pro termino St. Galli. 15. října. 1 Primo expendimus super edificia civitatis pro reformacione murorum, fossatorum et aliis diversis necessariis arduis civitatis 88 s. 16 gr. 2. Pinczelin pro Zavisska 20 gr. (2b'.) 3. Znoymam pro vino Johanni Pilgrein et Johanni Paternoster racione fi- deiussorie 27 s. gr. 4. Vendidimus Petro, famulo nostro 6 s. gr. male pecunie, in illis perdidi- mus 90 gr., quas pecunias solvere debent ad festum Pentecostes. (2° .) 6. Pecuniam concessimus istis, qui subscribuntur, quam eo modo (!) debent iam in proxima comitiva solvere creditoribus nostris in Wyena. (3a'.) 1431. Pro termino St. Georgii. 23. dubna. 1. Jankoni Schonmelczer et N. Fprydlini ad d. ducem missis in Wyenam, pro expensis 4 s., 8 gr. 2. Nuncio Hasskoni in Karlstein et aliis nunciis, 1 flor. 3. Aliis nunciis in Boemia 45 gr., 5 d. (1a°.) 178
Strana 179
4. Cunczoni libetario in cera ad processionem „Reminiscere“ 16 gr. 9 hl., quos sibi debent defalcare in sequenti collecta. 5. Petro Kssalt 1 s. pro abbate de Czedlicz racione cuiusdam reverende ab ipso Petro exsolute. 6. Vorndlino 18 gr., quos dudum dedit pro nobis abbati. (2b'.) 7. Abbati de Czedlicz solvimus in debito 70 gr. Czechlino illos defalca- vimus. 8. Abbati eidem in debito suo 21 gr., defalcavimus Petro servitori 8 gr. in suo precio pro Petro. 9. Quarta feria ante Margarethe (= 11. července) concessimus Cussi Czr- toni 1 s. 10. Hasskoni de Hrochow, nuncio in Karlstein 16 gr. 11. Nuncio Alberto in Laa 4 gr. 12. Nuncio Hasskoni ad exercitum regis misso 1 flor. Z knih lozunků znojemských. 1425. Note debite, que ab annis multis et antiquis, dudum contracta sunt et dis- tributa pro necessitate civitatis, que in summa adhuc sunt. 5 11 mr. et 31 gr., prout hec continentur de verbo ad verbum in antiquis registris, que conscripsit sagax vir Lucas de Eywnezicz, tunc notarius civitatis Znoymensis. 1. Distributa pro illustri principe et Dno, D no Alberto, duce Austrie etc., Dno nostro generosissimo, Anno Domini MCCCC XXV. Imo, quemadmodum communitas ad festum S. Michaelis (29. září) proxime transactum tenebamur dare ad cameram eiusdem domini ducis redditus, vide- licet 79 mr. et 34 gr. Nostri immediati predecessores, iurati consules, scilicet Paulus de Schotaw, Stephanus Jemnicz cum reliquis ipsorum conscabinis non habentes eosdem redditus 39 mr. et 34 gr. ad solvendum, nos vero eosdem a diversis personis, concivibus nostris mutuavimus et persolvimus Johanni Er- hardi in toto defalcavimusque mutuatas easdem pecunias nostris concivibus in lozunga. Item dedimus domino duci in redditibus suis pro termino St. Georgii (23. dubna) anni M°CCCC XXV 43 s. 20 gr., facit in marcis 40 marc., quas Jo- hannes Erhardi percepit. Summa 84 1. gr. In marcis 79 mrc. 34 gr. 179
4. Cunczoni libetario in cera ad processionem „Reminiscere“ 16 gr. 9 hl., quos sibi debent defalcare in sequenti collecta. 5. Petro Kssalt 1 s. pro abbate de Czedlicz racione cuiusdam reverende ab ipso Petro exsolute. 6. Vorndlino 18 gr., quos dudum dedit pro nobis abbati. (2b'.) 7. Abbati de Czedlicz solvimus in debito 70 gr. Czechlino illos defalca- vimus. 8. Abbati eidem in debito suo 21 gr., defalcavimus Petro servitori 8 gr. in suo precio pro Petro. 9. Quarta feria ante Margarethe (= 11. července) concessimus Cussi Czr- toni 1 s. 10. Hasskoni de Hrochow, nuncio in Karlstein 16 gr. 11. Nuncio Alberto in Laa 4 gr. 12. Nuncio Hasskoni ad exercitum regis misso 1 flor. Z knih lozunků znojemských. 1425. Note debite, que ab annis multis et antiquis, dudum contracta sunt et dis- tributa pro necessitate civitatis, que in summa adhuc sunt. 5 11 mr. et 31 gr., prout hec continentur de verbo ad verbum in antiquis registris, que conscripsit sagax vir Lucas de Eywnezicz, tunc notarius civitatis Znoymensis. 1. Distributa pro illustri principe et Dno, D no Alberto, duce Austrie etc., Dno nostro generosissimo, Anno Domini MCCCC XXV. Imo, quemadmodum communitas ad festum S. Michaelis (29. září) proxime transactum tenebamur dare ad cameram eiusdem domini ducis redditus, vide- licet 79 mr. et 34 gr. Nostri immediati predecessores, iurati consules, scilicet Paulus de Schotaw, Stephanus Jemnicz cum reliquis ipsorum conscabinis non habentes eosdem redditus 39 mr. et 34 gr. ad solvendum, nos vero eosdem a diversis personis, concivibus nostris mutuavimus et persolvimus Johanni Er- hardi in toto defalcavimusque mutuatas easdem pecunias nostris concivibus in lozunga. Item dedimus domino duci in redditibus suis pro termino St. Georgii (23. dubna) anni M°CCCC XXV 43 s. 20 gr., facit in marcis 40 marc., quas Jo- hannes Erhardi percepit. Summa 84 1. gr. In marcis 79 mrc. 34 gr. 179
Strana 180
Item dedimus domine ducisse de Sagan pro termino St. Georgii pro censu suo 33 s. gr. In marcis facit 29 mr., 6 gr. Item pro honoranciis domino duci pro vino, avena et aliis 12 s. l. gr., facit 12 mr., 2 gr. (Fol. 28a.) Item pro honoranciis officialium domini ducis et aliorum 11 s., 67 gr., 6 ob. In marcis facit 11 mr., 13 gr., 5 obl. Nota de Raysis et stipendiis. Před 2. únorem — 15. srpnem. 2. Primo de raysa ante Dolein et Grumwerk, in qua nostri fuerunt ad manus domini ducis et capitanei terre ad 8 septimanas complete cum stipendio, pro stipendiariis, expensis et vecturis 2°68 s., 10 gr. Facit mrc. 2 46 mrc., 46 gr. 3. Item pro raysa ante Trebecz, ubi nostri fuerunt 4 septimanis, facit 110 s., 18 gr., 4 d. In marcis facit 104 mrc., 14 gr., 4 d. 4. Item distribuenda super braxaturis a sabbato ante Purificacionis sancte Marie anni presentis usque ad sextam feriam post Assumpcionem sancte Marie inclusive 121 s., 4 gr., 6 obl., facit in marcis 113 mrc., 2 gr., 6 obl. 5. Item pro raisa in Poherlicz, ubi nostri iacuerunt tribusseptimanis, ad manus domini de Meissaw, domini Heroney de Potenstein et domini Swemperk ex- pendimus 37 s., 18 gr., 1 obl. In hiis solvimus tantum 16 s., 19 gr., 1 obl., facit 15 mrc., 19 gr., 1 d., et panes, vecture et cerevisia ete adhuc non sunt soluti. 6. Item dedimus Sigismundo de Gang cum sociis suis moratorium (!), qui in nostro fuit servicio 33 s., 10 gr., facit 31 mrc., 6 gr. 7. Item Krzepyn cum sociis suis 14 s., 6 gr., facit in marcis 13 mrc., 16 gr. (29a.) 8. Item in expensis Ungarorum aput nos per eos super communitate factis solvimus 16 s., 7 gr., 1 dn., facit in marcis 16 mrc., 7 gr., 1 dn. 9. Item pro farina et annonis 28 s., 4 gr., facit in marcis 26 mrc., 64 gr. 10. Item in censibus diversis personis 18 s., 1 gr., facit in marcis 17 mrc. 23 gr. Secuntur distributa pro necessitate civitatis, Anno Domini M°CCCCOXXV°, sabbato ante „Esto mihi“. 17. února. 11. Item Keser in exploracione 21 gr. 12. Item Hanus, institori cum litera ex parte domini abbatis Wyennensis pro expensis 10 gr. (36b.) 180
Item dedimus domine ducisse de Sagan pro termino St. Georgii pro censu suo 33 s. gr. In marcis facit 29 mr., 6 gr. Item pro honoranciis domino duci pro vino, avena et aliis 12 s. l. gr., facit 12 mr., 2 gr. (Fol. 28a.) Item pro honoranciis officialium domini ducis et aliorum 11 s., 67 gr., 6 ob. In marcis facit 11 mr., 13 gr., 5 obl. Nota de Raysis et stipendiis. Před 2. únorem — 15. srpnem. 2. Primo de raysa ante Dolein et Grumwerk, in qua nostri fuerunt ad manus domini ducis et capitanei terre ad 8 septimanas complete cum stipendio, pro stipendiariis, expensis et vecturis 2°68 s., 10 gr. Facit mrc. 2 46 mrc., 46 gr. 3. Item pro raysa ante Trebecz, ubi nostri fuerunt 4 septimanis, facit 110 s., 18 gr., 4 d. In marcis facit 104 mrc., 14 gr., 4 d. 4. Item distribuenda super braxaturis a sabbato ante Purificacionis sancte Marie anni presentis usque ad sextam feriam post Assumpcionem sancte Marie inclusive 121 s., 4 gr., 6 obl., facit in marcis 113 mrc., 2 gr., 6 obl. 5. Item pro raisa in Poherlicz, ubi nostri iacuerunt tribusseptimanis, ad manus domini de Meissaw, domini Heroney de Potenstein et domini Swemperk ex- pendimus 37 s., 18 gr., 1 obl. In hiis solvimus tantum 16 s., 19 gr., 1 obl., facit 15 mrc., 19 gr., 1 d., et panes, vecture et cerevisia ete adhuc non sunt soluti. 6. Item dedimus Sigismundo de Gang cum sociis suis moratorium (!), qui in nostro fuit servicio 33 s., 10 gr., facit 31 mrc., 6 gr. 7. Item Krzepyn cum sociis suis 14 s., 6 gr., facit in marcis 13 mrc., 16 gr. (29a.) 8. Item in expensis Ungarorum aput nos per eos super communitate factis solvimus 16 s., 7 gr., 1 dn., facit in marcis 16 mrc., 7 gr., 1 dn. 9. Item pro farina et annonis 28 s., 4 gr., facit in marcis 26 mrc., 64 gr. 10. Item in censibus diversis personis 18 s., 1 gr., facit in marcis 17 mrc. 23 gr. Secuntur distributa pro necessitate civitatis, Anno Domini M°CCCCOXXV°, sabbato ante „Esto mihi“. 17. února. 11. Item Keser in exploracione 21 gr. 12. Item Hanus, institori cum litera ex parte domini abbatis Wyennensis pro expensis 10 gr. (36b.) 180
Strana 181
Dominica II. „Esto mihi, que fuit post Valentinum. 18. února. 13. Item Tracz(!) pro restauracione dampnorum et precio per eum dato, cum fuit sagittatus ... 24 gr. 14. Item nuncio in Tempelfelt ex parte illorum de Trebecz periruii rusti- corum, 2 gr. (36a.) 16. Jacobo, nuncio Wyennam ex parte Iglavien(sium) 10 gr. (36b) Dominica III., videlicet „Invocavit“. 25. února. 16. Item nuncio ad dominum ducem ex parte Hussitarum 10 gr. 17. Item nuncio Johanni Institori Wyennam cum littera capitanei ex parte abbatis. 18. Item nuncio in Czornstain ex parte Polakonis 3 gr. (37a.) Dominica IV, videlicet „Reminiscere“, que fuit in die translacionis S. Wenceslai. 4. března. 19. Item Jankoni et Petrzikoni, qui equitaverunt in Hostradicz tempore incendii per Hussitas inibi facti...3 gr. (38a.) 20. Item nuncio in Tempelfelt ex parte curie Hostradicz 3 gr. 21. Item Hanus kursum pro expensis Wyennam ex parte abbatis 16 gr. 22. Item pro expensis burgravii de Taubenst(ein?) 6 gr. 23. Item nuncio Wyennam et ulterius in Paden 14 gr. (38b.) Dominica V, videlicet „Oculi“, que fuit immediate ante Gregorii. 11. března. 24. Item nuncio in Laa ad expectandum 4 dies, 6 gr. 26. Item Jankoni hess et parvo Petrzikoni, qui equitaverunt presentem ebdomadam in custodia singulis diebus 24 gr. (40a.) 26. Item spiculatori in Trebecz. (4ob.) Dominica VI, „Letare“, que erat ante Translacionen S. Benedicti confessoris. Feria III ante festum St. Benedicti. 20. března. 27. Primum Cristano Spicznagel et Michael panczir equitantibus ad do- minum ducem cum duobus sagittaris in Laa ex parte preurbii, abbatis etc, pro expensis 29 gr., 3 dn., mediam sex. gr., 4 dn. (41a.) 28. Item nuncio cuidam in Trebecz in exploracione 4 gr. (41b.) Dominica VI, que fuit ante Ambrosii. 1. dubna. 29. Item speculatori in Trebecz 16 gr. 30. Item Jacobo nuncio Brunam 6 gr. (42°.) 181
Dominica II. „Esto mihi, que fuit post Valentinum. 18. února. 13. Item Tracz(!) pro restauracione dampnorum et precio per eum dato, cum fuit sagittatus ... 24 gr. 14. Item nuncio in Tempelfelt ex parte illorum de Trebecz periruii rusti- corum, 2 gr. (36a.) 16. Jacobo, nuncio Wyennam ex parte Iglavien(sium) 10 gr. (36b) Dominica III., videlicet „Invocavit“. 25. února. 16. Item nuncio ad dominum ducem ex parte Hussitarum 10 gr. 17. Item nuncio Johanni Institori Wyennam cum littera capitanei ex parte abbatis. 18. Item nuncio in Czornstain ex parte Polakonis 3 gr. (37a.) Dominica IV, videlicet „Reminiscere“, que fuit in die translacionis S. Wenceslai. 4. března. 19. Item Jankoni et Petrzikoni, qui equitaverunt in Hostradicz tempore incendii per Hussitas inibi facti...3 gr. (38a.) 20. Item nuncio in Tempelfelt ex parte curie Hostradicz 3 gr. 21. Item Hanus kursum pro expensis Wyennam ex parte abbatis 16 gr. 22. Item pro expensis burgravii de Taubenst(ein?) 6 gr. 23. Item nuncio Wyennam et ulterius in Paden 14 gr. (38b.) Dominica V, videlicet „Oculi“, que fuit immediate ante Gregorii. 11. března. 24. Item nuncio in Laa ad expectandum 4 dies, 6 gr. 26. Item Jankoni hess et parvo Petrzikoni, qui equitaverunt presentem ebdomadam in custodia singulis diebus 24 gr. (40a.) 26. Item spiculatori in Trebecz. (4ob.) Dominica VI, „Letare“, que erat ante Translacionen S. Benedicti confessoris. Feria III ante festum St. Benedicti. 20. března. 27. Primum Cristano Spicznagel et Michael panczir equitantibus ad do- minum ducem cum duobus sagittaris in Laa ex parte preurbii, abbatis etc, pro expensis 29 gr., 3 dn., mediam sex. gr., 4 dn. (41a.) 28. Item nuncio cuidam in Trebecz in exploracione 4 gr. (41b.) Dominica VI, que fuit ante Ambrosii. 1. dubna. 29. Item speculatori in Trebecz 16 gr. 30. Item Jacobo nuncio Brunam 6 gr. (42°.) 181
Strana 182
Feria III post, „Quasimodo geniti“. 16. dubna. 33. Item Petrzikoni et Hesskoni, qui octo dies in custodia equitaverunt 28 gr. (46b.) Dominica XI, scilicet „Misericordia Domini“, que fuit pridie ante festum S. Georgii. 22. dubna. 34. Item uni nuncio in Jermericz in exploracione 5 gr. (48a.) Dominica XII, qui fuit in crastina die. (29. dubna) que vocatur dominica „Jubilate“. 35. Primo speculatori in Trebecz 12 gr. 36. Item nuncio in Laa cum premonicionis littera 3 gr. 37. Item nuncio in Recz cum premonicione 2 gr. 38. Item nuncio de Hostradicz ex parte Špicznagel 12 d. 39. Item nuncio Brunam ad dominum marchionem cum littera communi- tatis de Recz, 7 gr. 40. Romer antiquo bis in Hostradicz ex parte calcis, 4 gr. 41. Item Cristano Spicznagel cum sociis pro expensis in Hostradicz, cum calcem adduxerunt 48 gr. (48b.) 42. Item speculatori in Jermericz 6 gr. 43. Item aurifabro de sculptura aquile et Znoyme super pixidem 8 gr. 44. Item speculatori, qui venit de Trebecz 8. (49°.) Dominica XV, que erat ante Urbani, scilicet „Exaudi“. 20 května. 45. Primo nuncio Brunam ad dominum Hasskonem ex parte detenti sibi filii Hinkonis de Ugezd, 6 gr. 46. Item nuncio iterum ad Hasskonem ex parte raise, 6 gr. (52a.) Dominica XVI, scilicet „Spiritus domini“. 27. května. 47. Item nuncio Brunam, ut ibi iaceret ad adventum domini Haskonis, iacuit duas septimanas, 16 gr. (54a.) 48. Item Jacobo, qui transivit in Olomucz ad capitaneum ex parte raise 16 gr. (54b.) Dominica „Benedicam" et in die S. Erasmi. 3. června. 49. Item duobus, qui duxerunt calcem ad S. Nicolaum. (66a.) 50. Item nuncio in Trebicz ex parte captivorum, 5 gr. (56b.) Dominica XXII, in die S. Kiliani. 8. července. 51. Item Jacobo nuncio ad nostros ad exercitum, prima vice dedimus sibi. 16gr. 182
Feria III post, „Quasimodo geniti“. 16. dubna. 33. Item Petrzikoni et Hesskoni, qui octo dies in custodia equitaverunt 28 gr. (46b.) Dominica XI, scilicet „Misericordia Domini“, que fuit pridie ante festum S. Georgii. 22. dubna. 34. Item uni nuncio in Jermericz in exploracione 5 gr. (48a.) Dominica XII, qui fuit in crastina die. (29. dubna) que vocatur dominica „Jubilate“. 35. Primo speculatori in Trebecz 12 gr. 36. Item nuncio in Laa cum premonicionis littera 3 gr. 37. Item nuncio in Recz cum premonicione 2 gr. 38. Item nuncio de Hostradicz ex parte Špicznagel 12 d. 39. Item nuncio Brunam ad dominum marchionem cum littera communi- tatis de Recz, 7 gr. 40. Romer antiquo bis in Hostradicz ex parte calcis, 4 gr. 41. Item Cristano Spicznagel cum sociis pro expensis in Hostradicz, cum calcem adduxerunt 48 gr. (48b.) 42. Item speculatori in Jermericz 6 gr. 43. Item aurifabro de sculptura aquile et Znoyme super pixidem 8 gr. 44. Item speculatori, qui venit de Trebecz 8. (49°.) Dominica XV, que erat ante Urbani, scilicet „Exaudi“. 20 května. 45. Primo nuncio Brunam ad dominum Hasskonem ex parte detenti sibi filii Hinkonis de Ugezd, 6 gr. 46. Item nuncio iterum ad Hasskonem ex parte raise, 6 gr. (52a.) Dominica XVI, scilicet „Spiritus domini“. 27. května. 47. Item nuncio Brunam, ut ibi iaceret ad adventum domini Haskonis, iacuit duas septimanas, 16 gr. (54a.) 48. Item Jacobo, qui transivit in Olomucz ad capitaneum ex parte raise 16 gr. (54b.) Dominica „Benedicam" et in die S. Erasmi. 3. června. 49. Item duobus, qui duxerunt calcem ad S. Nicolaum. (66a.) 50. Item nuncio in Trebicz ex parte captivorum, 5 gr. (56b.) Dominica XXII, in die S. Kiliani. 8. července. 51. Item Jacobo nuncio ad nostros ad exercitum, prima vice dedimus sibi. 16gr. 182
Strana 183
Dominica XXIII, in divisione apostolorum. 16. července. 62. Item Keiser, quod iterum Boemiam ivit exploratum, 1 s. gr. 53. Item uxori sue, sabbato ante Magne (!) 10 gr. 53. Item Wenceslao Brunam, quando suos vellent liberare capitaneos, 6 gr. (61a.) Dominica XXIIII, in die S. Marie Magdalene. 22. července. 54. Item Keiser iterum 10 gr. (62a.) Dominica XXVI, feria III post Osvaldi. 7. srpna. 56. Item nuncio Wyennam ad marschalkum ex parte Hussitarum 12 gr. 56. Item Keiser in Iglaviam et Polnam, iterum 15 gr. 57. Item nuncio in Zadek, 8 gr. 68. Item nuncio in Urbaw, 1 gr. 59. Item nuncio in Laa, eos premuniendo 2 gr. 60. Item Paternoster 10 gr., quos dixit, se dedisse monasterio in Trebecz. (63b.) Dominica XXVII, in crastino S. Laurencii. 12. srpna. 61. Primo Keiser pro bibalibus versus Boemiam 10 gr. 62. Item nuncio Romer antiquo Brunam ad capitaneum. 6 gr. (64a.) 63. Item nuncio in Egenburgam ad capitaneum, 4 gr. 64. Item nuncio in Kunicz ex parte Siblweiber (!), 4 gr. 65. Item nuncio in Czubb (!), 1 gr. 66. Item nuncio in Urbaw, 1 gr. (64b.) Dominica XXVIII, post Assumpcionis Beate Marie. 19. srpna. 67. Item nuncio in Horn ad dominum de Meissaw etc. cum littera domini capitanei 5 gr. (66a.) 68. Item antiquo Romer in Hostradicz 2 gr. Dominica XXIX, post Bartolomei, apostoli. 26. srpna. 69. Item Paulo pro expensis in Niklaspurg ad dominum Hasskonem et Jodocum Hecht etc. 10 gr. 70. Item Kesero pro exploracione 10 gr. (66b.) 71. Item nuncio Brunam ad cives, quod nos informarent de raisa 7 gr. (66a.) Feria III proxima post Egidii. 4. září. 72. Primo Romer antiquo in Tempelfellt, 3 gr. 73. Item Jankoni Hesskoni Brunam, 6 gr. 183
Dominica XXIII, in divisione apostolorum. 16. července. 62. Item Keiser, quod iterum Boemiam ivit exploratum, 1 s. gr. 53. Item uxori sue, sabbato ante Magne (!) 10 gr. 53. Item Wenceslao Brunam, quando suos vellent liberare capitaneos, 6 gr. (61a.) Dominica XXIIII, in die S. Marie Magdalene. 22. července. 54. Item Keiser iterum 10 gr. (62a.) Dominica XXVI, feria III post Osvaldi. 7. srpna. 56. Item nuncio Wyennam ad marschalkum ex parte Hussitarum 12 gr. 56. Item Keiser in Iglaviam et Polnam, iterum 15 gr. 57. Item nuncio in Zadek, 8 gr. 68. Item nuncio in Urbaw, 1 gr. 59. Item nuncio in Laa, eos premuniendo 2 gr. 60. Item Paternoster 10 gr., quos dixit, se dedisse monasterio in Trebecz. (63b.) Dominica XXVII, in crastino S. Laurencii. 12. srpna. 61. Primo Keiser pro bibalibus versus Boemiam 10 gr. 62. Item nuncio Romer antiquo Brunam ad capitaneum. 6 gr. (64a.) 63. Item nuncio in Egenburgam ad capitaneum, 4 gr. 64. Item nuncio in Kunicz ex parte Siblweiber (!), 4 gr. 65. Item nuncio in Czubb (!), 1 gr. 66. Item nuncio in Urbaw, 1 gr. (64b.) Dominica XXVIII, post Assumpcionis Beate Marie. 19. srpna. 67. Item nuncio in Horn ad dominum de Meissaw etc. cum littera domini capitanei 5 gr. (66a.) 68. Item antiquo Romer in Hostradicz 2 gr. Dominica XXIX, post Bartolomei, apostoli. 26. srpna. 69. Item Paulo pro expensis in Niklaspurg ad dominum Hasskonem et Jodocum Hecht etc. 10 gr. 70. Item Kesero pro exploracione 10 gr. (66b.) 71. Item nuncio Brunam ad cives, quod nos informarent de raisa 7 gr. (66a.) Feria III proxima post Egidii. 4. září. 72. Primo Romer antiquo in Tempelfellt, 3 gr. 73. Item Jankoni Hesskoni Brunam, 6 gr. 183
Strana 184
Dominica proxima post Nativitatem beate Virginis. 9. září. 74. Primo nuncio Brunam ad dominum Hasskonem, quod nostros revoca- vimus de campis, 6 gr. 76. Item nuncio ad eundem dominum Hasskonem ex parte Iglavien(sium), pro subsidio, 6 gr. (66b.) 76. Item Kesero pro expensis Pragam, 43 gr. 77. Item nuncio Iglaviam ex parte Hussi, 9 gr. (67a.) 78. Item Mewselino pro expensis ad dominum principem 40 gr. (675.) Dominica XXXII, fuit in die passionis S. Ludmile. 16. září. 79. Item Matussio pro expensis Brunam ad capitaneum cum tribus equis, 1 s. gr. 80. Item Suchopal et Hesskoni in Czornstein pro expensis, 6 gr. (68a.) 81. Item nuncio Wenceslao in Jemnicz ad inquirendum, quo Hussite di- vertuntur, 6 gr. 82. Item nuncio de Budwicz, 3 gr. 83. Item nuncio in Czornstein, 2 gr. 84. Item nuncio in Iglaviam iterum 9 gr. 85. Item nuncio Brunam, ut ibi iaceret usque progrederetur ad campum. (68b.) Feria III post Jeronimi. 2. října. 86. Item Kesero Iglaviam 10 gr. 87. Item tortori pro babato et laqueo 4 d. 88. Item Michel nuncio in Recz 2 gr. 89. Item eidem ad exercitum 3 gr. 90. Item nuncio in Niklaspurg cum litteris camer(arii) (!), 5 gr. (69°.) Dominica XXXV, in die S. Marci. 7. října. 91. Item Michel, nuncio in Pudwicz ex parte Ulrici Pogner, quod iaciunt ibi 3 dies, 5 gr. 92. Item eidem ad exercitum 3 gr. 93. Item Siglino Poch, quod concessit equum tortori ad exercitum, 3 gr. 94. Item pro sepeliendo mortuo, adducenti rustico 2 gr. 96. Item nuncio in Laa ad dominum ducem cum novitatibus de Boemia 3 gr. (70a.) Dominica XXXVI, in die S. Calixti. 14. října. 96. Item Keser ad exercitum ad dominum Michelecz, 8 gr. (70b.) 184
Dominica proxima post Nativitatem beate Virginis. 9. září. 74. Primo nuncio Brunam ad dominum Hasskonem, quod nostros revoca- vimus de campis, 6 gr. 76. Item nuncio ad eundem dominum Hasskonem ex parte Iglavien(sium), pro subsidio, 6 gr. (66b.) 76. Item Kesero pro expensis Pragam, 43 gr. 77. Item nuncio Iglaviam ex parte Hussi, 9 gr. (67a.) 78. Item Mewselino pro expensis ad dominum principem 40 gr. (675.) Dominica XXXII, fuit in die passionis S. Ludmile. 16. září. 79. Item Matussio pro expensis Brunam ad capitaneum cum tribus equis, 1 s. gr. 80. Item Suchopal et Hesskoni in Czornstein pro expensis, 6 gr. (68a.) 81. Item nuncio Wenceslao in Jemnicz ad inquirendum, quo Hussite di- vertuntur, 6 gr. 82. Item nuncio de Budwicz, 3 gr. 83. Item nuncio in Czornstein, 2 gr. 84. Item nuncio in Iglaviam iterum 9 gr. 85. Item nuncio Brunam, ut ibi iaceret usque progrederetur ad campum. (68b.) Feria III post Jeronimi. 2. října. 86. Item Kesero Iglaviam 10 gr. 87. Item tortori pro babato et laqueo 4 d. 88. Item Michel nuncio in Recz 2 gr. 89. Item eidem ad exercitum 3 gr. 90. Item nuncio in Niklaspurg cum litteris camer(arii) (!), 5 gr. (69°.) Dominica XXXV, in die S. Marci. 7. října. 91. Item Michel, nuncio in Pudwicz ex parte Ulrici Pogner, quod iaciunt ibi 3 dies, 5 gr. 92. Item eidem ad exercitum 3 gr. 93. Item Siglino Poch, quod concessit equum tortori ad exercitum, 3 gr. 94. Item pro sepeliendo mortuo, adducenti rustico 2 gr. 96. Item nuncio in Laa ad dominum ducem cum novitatibus de Boemia 3 gr. (70a.) Dominica XXXVI, in die S. Calixti. 14. října. 96. Item Keser ad exercitum ad dominum Michelecz, 8 gr. (70b.) 184
Strana 185
Dominica XXXVII, Undecim millium virginum. 21. října. 97. Item Keser pro expensis ad Rechmberg etc; 7 gr. 98. Item Nolpel, qui duxit dominum Hohenberger in Poherlicz et Ney dew (!), pro expensis 4 gr. 99. Item pro cera ad signa 1 gr. 100. Item Romero pro equo in Modricz 5 gr. (71a.) Feria III post Symonis et Jude. 30. října. 101. Item Keser iterum 1 gr. (71b.) Dominica XXXIX, in crastino commemoracionis omnium animarum. 1. listopadu. 102. Item Sigel nuncio in Iglavia 9 gr. 103. Item Sokol, dicto die in Pudwicz et Trebicz 6 gr. 104. Item Zladkoni in exploracione 10 gr. 106. Item uni nuncio de Iglavia 2 gr. 106. Item duobus nunciis in Budwicz 12 gr. 107. Item Keser Iglaviam 10 gr. 108. Item Hesskoni pro bibalibus in custodia 4 gr. 109. Item Antiquo Romer in Recz 2 gr. 110. Item nuncio in Laa ad Potendorff 3 gr. (72a.) 111. Vincencio Brunam ad dominum ducem 6 gr. 112. Mewselino Brunam eadem de causa 6 gr. Dominica XL., in die S. Martini. 11. listopadu. 113. Parole pro expensis ad dominum ducem Brunam 23 gr. (72b.) Dominica XLII, in die S. Katharine. 25. listopadu. 114. Primo nuncio in Tawbenstein ex parte communitatis de Scharmberg (!) ad Leonhardum de Radotycz 5 gr. Feria III proxima ante Andree. 27. listopadu. 116. Michel cursori in Olomucz 14 gr. 116. Der Probstlin sun in Egenberg, de nocte 4 gr. (73b.) Dominica XLIII, ante Barbare. 2. prosince. 117. Peregrino et Johanni Sigismundi pro expensis ad dominum ducem in Kornewburgam 1 s., 38 gr. 1 Nebyla neděle, nýbrž čtvrtek. 186
Dominica XXXVII, Undecim millium virginum. 21. října. 97. Item Keser pro expensis ad Rechmberg etc; 7 gr. 98. Item Nolpel, qui duxit dominum Hohenberger in Poherlicz et Ney dew (!), pro expensis 4 gr. 99. Item pro cera ad signa 1 gr. 100. Item Romero pro equo in Modricz 5 gr. (71a.) Feria III post Symonis et Jude. 30. října. 101. Item Keser iterum 1 gr. (71b.) Dominica XXXIX, in crastino commemoracionis omnium animarum. 1. listopadu. 102. Item Sigel nuncio in Iglavia 9 gr. 103. Item Sokol, dicto die in Pudwicz et Trebicz 6 gr. 104. Item Zladkoni in exploracione 10 gr. 106. Item uni nuncio de Iglavia 2 gr. 106. Item duobus nunciis in Budwicz 12 gr. 107. Item Keser Iglaviam 10 gr. 108. Item Hesskoni pro bibalibus in custodia 4 gr. 109. Item Antiquo Romer in Recz 2 gr. 110. Item nuncio in Laa ad Potendorff 3 gr. (72a.) 111. Vincencio Brunam ad dominum ducem 6 gr. 112. Mewselino Brunam eadem de causa 6 gr. Dominica XL., in die S. Martini. 11. listopadu. 113. Parole pro expensis ad dominum ducem Brunam 23 gr. (72b.) Dominica XLII, in die S. Katharine. 25. listopadu. 114. Primo nuncio in Tawbenstein ex parte communitatis de Scharmberg (!) ad Leonhardum de Radotycz 5 gr. Feria III proxima ante Andree. 27. listopadu. 116. Michel cursori in Olomucz 14 gr. 116. Der Probstlin sun in Egenberg, de nocte 4 gr. (73b.) Dominica XLIII, ante Barbare. 2. prosince. 117. Peregrino et Johanni Sigismundi pro expensis ad dominum ducem in Kornewburgam 1 s., 38 gr. 1 Nebyla neděle, nýbrž čtvrtek. 186
Strana 186
118. Pro 40 metretis avene Ungaris per 9 d., facit 54 gr., 4 d. (74a.) 119. Nuncio Olomucium pro bibalibus 9 d. Dominica XLIV., fuit dominica „Populus Syon“. 9. prosince. 120. Nuncio in Niklaspurg ad premuniendum 5 gr. (74b.) 121. Ad stolas terram vehentibus, 4 gr. 122. Nuncio in Zeveld et Mayerperg, 3 gr. 123. Speculatori in Jacobaw et alibi 6 gr. 124. Pro 23 metretis avene pro Ungaris per 9 d., facit in summa 34 gr. 126. Sweynperk iterum de fraccione turris 1 s., 31 gr., 1 d., prius dedimus 70 gr 126. Petro Steymeczl et Anthonio pro suis fatigis in fraccione dicte turris concessimus Swempech 24 gr. (76a.) 127. Leonhardo, famulo Petri artificis pro duobus novis balistis communi- tatis 84 gr. 128. Petro balistario pro diversis laboribus ... tempore obsidionis 40 gr. 129. Nuncio Purgslewncz ex parte pixidum 4 gr. 130. Kaschiver per 2 sateltasch, Martino Plumel ad expedicionem 20 gr. 131. Luce et aliis portantibus 13 patellas ad fossatum tempore sedicionis 4 gr. 131. Hensl de Pozekn per 64 sleyd 5 d., 2 fumes ad panillam (!) et 2 funes magnos per 10 claffter et 2 sperrsayl et 4 streng et 2 czugsayl ad fossatum, 40 gr. (75b.) 132. Petro Salis et Petro Plumel ex parte communitatis ad d. ducem Wyen- nam cum aliquot equis, pro expensis cum domino Sweynpech, 3 s., 54 gr. (76b.) Dominica XLV. „Gaudet(e)“. 16. prosince. 133. Nuncio ad Suchy Czrt 2 gr. 134. Sokol pro expensis in Laa 3 gr. 135. V, qui obduxerunt semitas circa thabor et alibi, 4 gr., 2 d. (77a.) 136. Wenezl Wyennam ad iuratos nostros, 10 gr. 137. Nuncio ad Suchy Czrt 2 gr. 138. Keyser, qui fuit in Wylemsczell 12 gr. (77b.) 139. Petro de Henrichs ad Suchy Czrt 2 gr. 140. De stalis ductis ante Trebecz et e converso 12 gr. Dominica XLVI. „Memento“. 23. prosince. 141. Mawsel pro expensis, quas expendit Brunam 6 gr. 186
118. Pro 40 metretis avene Ungaris per 9 d., facit 54 gr., 4 d. (74a.) 119. Nuncio Olomucium pro bibalibus 9 d. Dominica XLIV., fuit dominica „Populus Syon“. 9. prosince. 120. Nuncio in Niklaspurg ad premuniendum 5 gr. (74b.) 121. Ad stolas terram vehentibus, 4 gr. 122. Nuncio in Zeveld et Mayerperg, 3 gr. 123. Speculatori in Jacobaw et alibi 6 gr. 124. Pro 23 metretis avene pro Ungaris per 9 d., facit in summa 34 gr. 126. Sweynperk iterum de fraccione turris 1 s., 31 gr., 1 d., prius dedimus 70 gr 126. Petro Steymeczl et Anthonio pro suis fatigis in fraccione dicte turris concessimus Swempech 24 gr. (76a.) 127. Leonhardo, famulo Petri artificis pro duobus novis balistis communi- tatis 84 gr. 128. Petro balistario pro diversis laboribus ... tempore obsidionis 40 gr. 129. Nuncio Purgslewncz ex parte pixidum 4 gr. 130. Kaschiver per 2 sateltasch, Martino Plumel ad expedicionem 20 gr. 131. Luce et aliis portantibus 13 patellas ad fossatum tempore sedicionis 4 gr. 131. Hensl de Pozekn per 64 sleyd 5 d., 2 fumes ad panillam (!) et 2 funes magnos per 10 claffter et 2 sperrsayl et 4 streng et 2 czugsayl ad fossatum, 40 gr. (75b.) 132. Petro Salis et Petro Plumel ex parte communitatis ad d. ducem Wyen- nam cum aliquot equis, pro expensis cum domino Sweynpech, 3 s., 54 gr. (76b.) Dominica XLV. „Gaudet(e)“. 16. prosince. 133. Nuncio ad Suchy Czrt 2 gr. 134. Sokol pro expensis in Laa 3 gr. 135. V, qui obduxerunt semitas circa thabor et alibi, 4 gr., 2 d. (77a.) 136. Wenezl Wyennam ad iuratos nostros, 10 gr. 137. Nuncio ad Suchy Czrt 2 gr. 138. Keyser, qui fuit in Wylemsczell 12 gr. (77b.) 139. Petro de Henrichs ad Suchy Czrt 2 gr. 140. De stalis ductis ante Trebecz et e converso 12 gr. Dominica XLVI. „Memento“. 23. prosince. 141. Mawsel pro expensis, quas expendit Brunam 6 gr. 186
Strana 187
142. Uni nuncio ad Benessium in Krhaw 3 gr. (78b.) 143. Nuncio ad Suchy Czrt die Nativitatis Domini 3 gr. Feria III in die Nativitatis Domini. 25. prosince. 144. Keiser in transitu versus Pragam in die Innocencium dedimus 2 s. gr. 145. Nuncio uni in Hostradicz 2 gr. 146. Hawle, carpentarius de labore 5 dierum tempore obsidionis Hussita- rum 10 gr. (79b.) Dominica proxima post Nativitatis Cristi. 30. prosince. 147. Feria VI, 40 famulis, qui secuerunt virgas pro necessitate civitatis 40 gr. (80 a.) 148. Magistro Cuncz iterum ad attinencia proiciendi ignem 6 gr. (80°.) 1426. Dominica XLVIII, Epiphania Domini. 6. ledna. 149. Wenceslao vectori de vectura 10 centenariorum cupri de Wyenna 40 gr. 160. Romer pro expensis ad villas, ad ribaldos 2 gr. (82 a.) 161. Spicznagel, Matussio Panczir et Part Hanuss pro expensis ad d. du- cem 4 s., 8 gr., 4 d. ex parte Schadonis pro excusacione. Dominica IL., in Octava Epiphanie. 13. ledna. 162. Luce nuncio cum littera ex parte reedificacionis Jewspicz et aliorum negociorum Wyennam 13 gr. 163. Illi, qui debuit pulveres de Bruna portare, pro expensis 20 gr. 164. Captivis 9 d. (82b.) 165. Illa ebdomada 16 mawrer in claustro ad obstruenda foramina et ianuas occultas 24 gr. (83a). 166. Egr met (!) VI° in tbabor 6 dies, 36 gr. Feria III, die S. Vincencii martyris 22. ledna. 167. Primo, Wenceslao Wyennam cum littera Iglavien(sium) 12 gr. 168. Pruteno et famulo 14 gr., 1 d. (83b.) 169. Osterl in Laa ad premuiendum eos III gr. (84a.) 160. Fossori pro tumulacione unius Hussite 2 gr. (84°.) 187
142. Uni nuncio ad Benessium in Krhaw 3 gr. (78b.) 143. Nuncio ad Suchy Czrt die Nativitatis Domini 3 gr. Feria III in die Nativitatis Domini. 25. prosince. 144. Keiser in transitu versus Pragam in die Innocencium dedimus 2 s. gr. 145. Nuncio uni in Hostradicz 2 gr. 146. Hawle, carpentarius de labore 5 dierum tempore obsidionis Hussita- rum 10 gr. (79b.) Dominica proxima post Nativitatis Cristi. 30. prosince. 147. Feria VI, 40 famulis, qui secuerunt virgas pro necessitate civitatis 40 gr. (80 a.) 148. Magistro Cuncz iterum ad attinencia proiciendi ignem 6 gr. (80°.) 1426. Dominica XLVIII, Epiphania Domini. 6. ledna. 149. Wenceslao vectori de vectura 10 centenariorum cupri de Wyenna 40 gr. 160. Romer pro expensis ad villas, ad ribaldos 2 gr. (82 a.) 161. Spicznagel, Matussio Panczir et Part Hanuss pro expensis ad d. du- cem 4 s., 8 gr., 4 d. ex parte Schadonis pro excusacione. Dominica IL., in Octava Epiphanie. 13. ledna. 162. Luce nuncio cum littera ex parte reedificacionis Jewspicz et aliorum negociorum Wyennam 13 gr. 163. Illi, qui debuit pulveres de Bruna portare, pro expensis 20 gr. 164. Captivis 9 d. (82b.) 165. Illa ebdomada 16 mawrer in claustro ad obstruenda foramina et ianuas occultas 24 gr. (83a). 166. Egr met (!) VI° in tbabor 6 dies, 36 gr. Feria III, die S. Vincencii martyris 22. ledna. 167. Primo, Wenceslao Wyennam cum littera Iglavien(sium) 12 gr. 168. Pruteno et famulo 14 gr., 1 d. (83b.) 169. Osterl in Laa ad premuiendum eos III gr. (84a.) 160. Fossori pro tumulacione unius Hussite 2 gr. (84°.) 187
Strana 188
Dominica LI. 20. ledna. 161. Nuncio in Hostradicz, qui portavit litteram 2 gr. 162. Vectori, qui vexit pulveres ad Brunam et de Bruna 16 gr. (85a.) 163. Michel, filio prukmeister, qui laborarunt in sepe aliquot dies tempore obsidionis 6 gr. 164. Egrer in Thabor 18 gr. 166. Nuncio Wyennam 2 gr. 166. Nuncio in Laa 2 gr. (86b.) Dominica LII „Exurge“. 3. února. 167. Ungaro carpentario in suo antiquo labore 5 gr. Dominica LIII. „Esto michi“. 10. února. 168. Nuncio in Pudwicz in exploracione 3 gr. 169. Nuncio in Flispicz et alibi 5 gr. 170. Nuncio in Hostradicz 2 gr. 171. Zladkoni in exploracione 6 gr. (86b.) Dominica LIV. „Invocavit“. 17. února. 172. Paulissio pro lorica, quam perdidit Hessko, pie memorie in servicio communitatis 3 s. gr. 173. Carpentariis tempore obsidionis pro vino 7 gr. 174. Nuncio in Trebecz racione Ulrici 4 gr. (88a.) 176. Sokol pro expensis in Budwicz 6 gr. 176. Nunciis in Trebecz 22 gr., 6 d. 177. Nuncio ad Benessium de Krhaw 3 gr. (88b.) 178. Sokol pro expensis in Pudwicz et alibi 4 gr. (89a.) Dominica „Reminiscere . 24. února. 179. 2 famulis duos dies qui haben gerawnt circa thabor 4 gr. 180. Cuidam exploratori de Jacobaw 4 gr. (90 a.) 181. Kesero, quod transivit Boemicum 1 s. gr. 182. Marthe de Ruchowan pro expensis Caspor, famuli Schad 13 gr. (91a.) 183. Nuncio in Hostradicz 2 gr. 184. Nuncio ad villas 3 gr. 185. Cristan Spicznagl cum 6 equis pro expensis in Laa ad d. de Meyssaw et Hertwidum de Potendorff ex parte gencium 17 gr. 186. Zladkoni pro expensis Boemiam 20 gr. 188
Dominica LI. 20. ledna. 161. Nuncio in Hostradicz, qui portavit litteram 2 gr. 162. Vectori, qui vexit pulveres ad Brunam et de Bruna 16 gr. (85a.) 163. Michel, filio prukmeister, qui laborarunt in sepe aliquot dies tempore obsidionis 6 gr. 164. Egrer in Thabor 18 gr. 166. Nuncio Wyennam 2 gr. 166. Nuncio in Laa 2 gr. (86b.) Dominica LII „Exurge“. 3. února. 167. Ungaro carpentario in suo antiquo labore 5 gr. Dominica LIII. „Esto michi“. 10. února. 168. Nuncio in Pudwicz in exploracione 3 gr. 169. Nuncio in Flispicz et alibi 5 gr. 170. Nuncio in Hostradicz 2 gr. 171. Zladkoni in exploracione 6 gr. (86b.) Dominica LIV. „Invocavit“. 17. února. 172. Paulissio pro lorica, quam perdidit Hessko, pie memorie in servicio communitatis 3 s. gr. 173. Carpentariis tempore obsidionis pro vino 7 gr. 174. Nuncio in Trebecz racione Ulrici 4 gr. (88a.) 176. Sokol pro expensis in Budwicz 6 gr. 176. Nunciis in Trebecz 22 gr., 6 d. 177. Nuncio ad Benessium de Krhaw 3 gr. (88b.) 178. Sokol pro expensis in Pudwicz et alibi 4 gr. (89a.) Dominica „Reminiscere . 24. února. 179. 2 famulis duos dies qui haben gerawnt circa thabor 4 gr. 180. Cuidam exploratori de Jacobaw 4 gr. (90 a.) 181. Kesero, quod transivit Boemicum 1 s. gr. 182. Marthe de Ruchowan pro expensis Caspor, famuli Schad 13 gr. (91a.) 183. Nuncio in Hostradicz 2 gr. 184. Nuncio ad villas 3 gr. 185. Cristan Spicznagl cum 6 equis pro expensis in Laa ad d. de Meyssaw et Hertwidum de Potendorff ex parte gencium 17 gr. 186. Zladkoni pro expensis Boemiam 20 gr. 188
Strana 189
187. Uxori Kayser sabbato 4 gr. 188. Leonardo, balneatori pro Ulrici stipendiarii et aliorum 1 s. gr. Dominica „Oculi“, que fuit LVI in ordine. 3. března. 189. Nuncio in Chrumpnaw et in Laa 5 gr. (92 a.) Dominica „Laetare“. 10. března. 190. Nuncio in Poherlicz 5 gr. 191. Keser, sicut revenit 4 gr. 192. Nuncio in Jewspicz cum littera 2 gr., 3 dn. (93a.) 193. Keser 20 gr. (94a.) Feria III proxima post dominicam „Judica“. 19. března. 194. Jaxo dedit (!) pro vectura aque ad thabor 8 gr. 196. Nuncio in Freynstein tempore noctis 4 gr. (96b.) Dominica „Domine, ne longe“. 24. března. 196. Fossori pro tumulacione duorum Hussonum 2 gr. (96a.) Dominica „Resurrexi“. 31. března. 197. Kiczmeglino in vecturis ad thabor 10 gr. 198. Ulrico pro expensis Wyennam etc. 12 gr. 199. Lucas Prager pro expensis Wyennam 5 gr. 200. Wasserfurer ad thabor 5 gr. 201. Pro cera ad signa 1 gr. (96b.) 202. 4 muratoribus in thabor 4 dies, facit 32 gr. (97a.) Dominica „Quasi modo geniti“. 7. dubna. 203. Pro streng in thabor 1 gr. 204. Keser pro expensis 1 s. gr. 206. Sokol in die stellung 10 gr. 206. Nuncio in Iglaviam 1 flor. 207. Nostri (!) Sokol 1 flor. 208. Nuncio in Wyennam 10 gr. 209. Zladkoni versus Boemiam 16 gr. 210. Muratoribus in thabor 1 flor., facit 26 gr., 1 dn. (97).) 211. Zladkoni 1 gr. (98a.) 189
187. Uxori Kayser sabbato 4 gr. 188. Leonardo, balneatori pro Ulrici stipendiarii et aliorum 1 s. gr. Dominica „Oculi“, que fuit LVI in ordine. 3. března. 189. Nuncio in Chrumpnaw et in Laa 5 gr. (92 a.) Dominica „Laetare“. 10. března. 190. Nuncio in Poherlicz 5 gr. 191. Keser, sicut revenit 4 gr. 192. Nuncio in Jewspicz cum littera 2 gr., 3 dn. (93a.) 193. Keser 20 gr. (94a.) Feria III proxima post dominicam „Judica“. 19. března. 194. Jaxo dedit (!) pro vectura aque ad thabor 8 gr. 196. Nuncio in Freynstein tempore noctis 4 gr. (96b.) Dominica „Domine, ne longe“. 24. března. 196. Fossori pro tumulacione duorum Hussonum 2 gr. (96a.) Dominica „Resurrexi“. 31. března. 197. Kiczmeglino in vecturis ad thabor 10 gr. 198. Ulrico pro expensis Wyennam etc. 12 gr. 199. Lucas Prager pro expensis Wyennam 5 gr. 200. Wasserfurer ad thabor 5 gr. 201. Pro cera ad signa 1 gr. (96b.) 202. 4 muratoribus in thabor 4 dies, facit 32 gr. (97a.) Dominica „Quasi modo geniti“. 7. dubna. 203. Pro streng in thabor 1 gr. 204. Keser pro expensis 1 s. gr. 206. Sokol in die stellung 10 gr. 206. Nuncio in Iglaviam 1 flor. 207. Nostri (!) Sokol 1 flor. 208. Nuncio in Wyennam 10 gr. 209. Zladkoni versus Boemiam 16 gr. 210. Muratoribus in thabor 1 flor., facit 26 gr., 1 dn. (97).) 211. Zladkoni 1 gr. (98a.) 189
Strana 190
Dominica LXII. „Misericordia Domini“. 14. dubna. 212. Nuncio in Olomucz et Brunam 18 gr. (98b.) 213. Muratoribus in thabor 6 d., facit 24 gr. 214. Pro zonis sive laqueis 9 gr. (99a.) 14271) Mest. arch. znoj. Rkp. 423. Feria VI, die St. Marci evangeliste. 25. dubna. 1. Item de raysa umb Zereticz 6 s., 40 gr. (33a.) Secuntur distributa et honorancie. 2. Item Ulrico Pogner pro 4 balistis, 4 s, 40 gr. et servis suis pro bibalibus 4 gr., quarum due propinate sunt domino de Schawnberg, una domino de Hohenberg et una domino Scheckh. Item pro uno vase rubei vini propinati domino Meinhardo de Nova Domo 4 s. gr. (43a.) 3. Misnensibus duobus cum 2 equis super quatuor septimanas 1 s. 52 gr. Dominica „Quasi modo geniti“. 27 dubna. 4. Primo Danieli Viennam ad d. ducem ex parte Recz. (50b ) Dominica „Misericordia Domini“. 4. května. 6. Item nuncio Viennam ad d. ducem 10 gr. 6. Item Keyser in exploracione versus Boemiam 60 gr. (61°.) Dominica „Cantate“. 18. května. 7. Item Zladkoni super raysam concessimus 4 gr. (63a.) 8. Item nuncio in Fren cum littera 2 gr. Feria III post Urbani. 27. května. 9. Nuncio de Jaslawicz..., 1 gr. 10. Cristano Spicznagl pro expensis Viennam ad d. ducem de diversis ne- gociis 70 gr. (54b.) 11. Zladkoni et Mlezy in exploracione Boemiam 50 gr. (66a.) Dominica „Spiritus Domini“. 8. června. 12. Nuncio Viennam ex parte d. 1) V katologu 1452. 190
Dominica LXII. „Misericordia Domini“. 14. dubna. 212. Nuncio in Olomucz et Brunam 18 gr. (98b.) 213. Muratoribus in thabor 6 d., facit 24 gr. 214. Pro zonis sive laqueis 9 gr. (99a.) 14271) Mest. arch. znoj. Rkp. 423. Feria VI, die St. Marci evangeliste. 25. dubna. 1. Item de raysa umb Zereticz 6 s., 40 gr. (33a.) Secuntur distributa et honorancie. 2. Item Ulrico Pogner pro 4 balistis, 4 s, 40 gr. et servis suis pro bibalibus 4 gr., quarum due propinate sunt domino de Schawnberg, una domino de Hohenberg et una domino Scheckh. Item pro uno vase rubei vini propinati domino Meinhardo de Nova Domo 4 s. gr. (43a.) 3. Misnensibus duobus cum 2 equis super quatuor septimanas 1 s. 52 gr. Dominica „Quasi modo geniti“. 27 dubna. 4. Primo Danieli Viennam ad d. ducem ex parte Recz. (50b ) Dominica „Misericordia Domini“. 4. května. 6. Item nuncio Viennam ad d. ducem 10 gr. 6. Item Keyser in exploracione versus Boemiam 60 gr. (61°.) Dominica „Cantate“. 18. května. 7. Item Zladkoni super raysam concessimus 4 gr. (63a.) 8. Item nuncio in Fren cum littera 2 gr. Feria III post Urbani. 27. května. 9. Nuncio de Jaslawicz..., 1 gr. 10. Cristano Spicznagl pro expensis Viennam ad d. ducem de diversis ne- gociis 70 gr. (54b.) 11. Zladkoni et Mlezy in exploracione Boemiam 50 gr. (66a.) Dominica „Spiritus Domini“. 8. června. 12. Nuncio Viennam ex parte d. 1) V katologu 1452. 190
Strana 191
Feria III, in die S. Johanuis Baptiste. 24. června. 13. Nuncio in Chrumpnaw 42 gr. (56b.) 14. Nunciis, qui portaverunt litteras ad villas 6 gr. Dominica „Respice“. 29. června. 16. Zladkoni et Mielcz(in) Boemiam 42 gr. 16. Nuncio Viennam ad Sweinkl 10 gr. (58a.) Feria III in die S. Magdalene. 22. července. 17. Zladkoni Boemiam 2 gr. 18. Nuncio in Vetaw 3 gr. 19. Nuncio in Laa 3 gr. 20. Vankoni, nuncio (in) Boemiam 20 gr. (60a.) Dominica „Dominus fortitudo“, in crastino S. Jacobi. 24. července. 21. Peregrino pro expensis in Laa ad d. ducem in certis articulis. (61a.) Dominica in die Inventionis S. Stephani. 3. srpna. 22. Vankoni iterum Boemiam 40 gr. (61b.) Dominica in crastino S. Laurencii. 9. srpna. 23. Chresling in Laa ad d. ducem 3 gr. Feria III post Assumpcionis S. Marie. 19. srpna. 24. Keser in Trebecz 4 gr. 26. Vankoni cursori Pragam etc. 14 gr. (63a.) Dominica in die S. Bartholomei apostoli. 24. srpna. 26. Pater Noster, Jankoni Sigismundi, Matussio etc. pro expensis Vien- nam ad d. ducem in certis articulis proponendis 6 s. gr. et ipsi transierunt eciam in Marchek. (64a.) Dominica in Vigilia Nativitatis Marie semper Virginis. 7. září. 27. Nuncio in Mezerzicz 9 gr. (66b.) Dominica in die Exaltacionis s. Crucis. 14. září. 28. Nuncio in Mezerzicz 10 gr. 29. Nuncio in Tempelstein 3 gr. 191
Feria III, in die S. Johanuis Baptiste. 24. června. 13. Nuncio in Chrumpnaw 42 gr. (56b.) 14. Nunciis, qui portaverunt litteras ad villas 6 gr. Dominica „Respice“. 29. června. 16. Zladkoni et Mielcz(in) Boemiam 42 gr. 16. Nuncio Viennam ad Sweinkl 10 gr. (58a.) Feria III in die S. Magdalene. 22. července. 17. Zladkoni Boemiam 2 gr. 18. Nuncio in Vetaw 3 gr. 19. Nuncio in Laa 3 gr. 20. Vankoni, nuncio (in) Boemiam 20 gr. (60a.) Dominica „Dominus fortitudo“, in crastino S. Jacobi. 24. července. 21. Peregrino pro expensis in Laa ad d. ducem in certis articulis. (61a.) Dominica in die Inventionis S. Stephani. 3. srpna. 22. Vankoni iterum Boemiam 40 gr. (61b.) Dominica in crastino S. Laurencii. 9. srpna. 23. Chresling in Laa ad d. ducem 3 gr. Feria III post Assumpcionis S. Marie. 19. srpna. 24. Keser in Trebecz 4 gr. 26. Vankoni cursori Pragam etc. 14 gr. (63a.) Dominica in die S. Bartholomei apostoli. 24. srpna. 26. Pater Noster, Jankoni Sigismundi, Matussio etc. pro expensis Vien- nam ad d. ducem in certis articulis proponendis 6 s. gr. et ipsi transierunt eciam in Marchek. (64a.) Dominica in Vigilia Nativitatis Marie semper Virginis. 7. září. 27. Nuncio in Mezerzicz 9 gr. (66b.) Dominica in die Exaltacionis s. Crucis. 14. září. 28. Nuncio in Mezerzicz 10 gr. 29. Nuncio in Tempelstein 3 gr. 191
Strana 192
30. Nuncio Viennam ad d. ducem 10 gr. (67a.) Dominica in die S. Mathei apostoli. 21. září. 31. Zladkoni in Trebecz ad exp(er)iendum novitates etc. 14 gr. (68a.) Dominica in die S. Venceslai. 28. září. 32. Nuncio in Laa ad premuniendum eos 3 gr. 33. Hopperii filio in Mezerzicz 6 gr. (68b.) 34. Iterum nuncio in Mezerzicz 4 gr. Dominica in crastino S. Francisci. 4. října. 35. Uni nuncio in Keyaw et Hardek 2 gr. (69b.) 36. Nuncio Viennam ex parte captivorum Krzepyn ad d. ducem 11 gr. (70a.) Dominica in crastino S. Luce. 18. října. 37. Nuncio in Jewspicz ex parte captivorum 2 gr. 38. Zladkoni in exploracione versus Boemiam 20 gr. 39. Keser... versus Budwicz etc. 3 gr. 40. Ad fossatum rusticis de Hodnicz, de Pracz, de Testicz pro vino 8 gr., 3 d. (71b.) Dominica in crastino SS. Crispini et Crispiniani. 25. října. 41. Henslino ex parte captivitatis Pater Noster Viennam ad d. ducem, quia mansit 8 dies, 14 gr. (72a.) Dominica in die S. Clementis pape. 23. listopadu. 42. Nuncio in Chrumpnaw 2 gr. 43. Nuncio in Poherlicz 1 (!) gr. 44. Nuncio in Chrumpnaw 2 gr., 1 d. 45. Eidem nuncio in Chrumpnaw 6 gr. Dominica in die S. Andree. 30. listopadu. 46. Nuncio de Budwicz 3 gr. 47. Nuncio in Jempnicz tempore noctis 6 gr. (76°.) 48. Uni nuncio in Chrumpnaw 2 gr. 3 d. 49. Nuncio in Brunam et Chunicz 8 gr. (77a.) Dominica in die S. Thome apostoli. 21. prosince. 60. Zladkoni versus Telecz 6 gr. 192
30. Nuncio Viennam ad d. ducem 10 gr. (67a.) Dominica in die S. Mathei apostoli. 21. září. 31. Zladkoni in Trebecz ad exp(er)iendum novitates etc. 14 gr. (68a.) Dominica in die S. Venceslai. 28. září. 32. Nuncio in Laa ad premuniendum eos 3 gr. 33. Hopperii filio in Mezerzicz 6 gr. (68b.) 34. Iterum nuncio in Mezerzicz 4 gr. Dominica in crastino S. Francisci. 4. října. 35. Uni nuncio in Keyaw et Hardek 2 gr. (69b.) 36. Nuncio Viennam ex parte captivorum Krzepyn ad d. ducem 11 gr. (70a.) Dominica in crastino S. Luce. 18. října. 37. Nuncio in Jewspicz ex parte captivorum 2 gr. 38. Zladkoni in exploracione versus Boemiam 20 gr. 39. Keser... versus Budwicz etc. 3 gr. 40. Ad fossatum rusticis de Hodnicz, de Pracz, de Testicz pro vino 8 gr., 3 d. (71b.) Dominica in crastino SS. Crispini et Crispiniani. 25. října. 41. Henslino ex parte captivitatis Pater Noster Viennam ad d. ducem, quia mansit 8 dies, 14 gr. (72a.) Dominica in die S. Clementis pape. 23. listopadu. 42. Nuncio in Chrumpnaw 2 gr. 43. Nuncio in Poherlicz 1 (!) gr. 44. Nuncio in Chrumpnaw 2 gr., 1 d. 45. Eidem nuncio in Chrumpnaw 6 gr. Dominica in die S. Andree. 30. listopadu. 46. Nuncio de Budwicz 3 gr. 47. Nuncio in Jempnicz tempore noctis 6 gr. (76°.) 48. Uni nuncio in Chrumpnaw 2 gr. 3 d. 49. Nuncio in Brunam et Chunicz 8 gr. (77a.) Dominica in die S. Thome apostoli. 21. prosince. 60. Zladkoni versus Telecz 6 gr. 192
Strana 193
61. Nuncio in Brunam cum littera regali 2 gr. 52. Nuncio Brunam 10 gr. 63. Nuncio in Egenburgam in eadem causa 4 gr. 54. Nuncio in Laa in eadem causa 3 gr. 55. Penzikoni pro expensis in Jewspicz 3 gr. (79a.) Dominica „Dicat os“ (!) 23. listopadu. 56. Uni nuncio Viennam ad d. ducem de raysa Thaboris etc. 12 gr. 57. Egenburgam et Recz 4 gr. 58. In Laa nuncio 3 gr. (81a.) 59. Uni nuncio monasterio (!) Viennam ex parte captivorum et Keser Petro 12 gr. 60. Nuncio Brunam ad premuniendum eos 4 gr. 61. Zladkoni, qui fuit in Boemia 12 gr. 62. Knezkoni in Tempelstein 3 gr. 63. Petrzikoni in Jewspicz bis 4 gr. 64. Nuncio in Schilcarn (!) 2 gr. (81 .) 1428. Dominica, die S. Prisce, Virginis. 18. ledna. 1. Petrzikoni in Jewspicz pro expensis 3 gr. (82b.) Dominica die Conversionis S. Pauli. 25. ledna. 2. Primo Keser nuncio in Chrumpnaw 4 gr. 3. Nuncio Petri Salczer in Hostradicz etc. 4 gr. Dominica „Exurge“. 8. února. 4. Zladkoni et socio, qui transierunt auf das Ungerisch 32 gr. 5. Kniesskoni in Hostradicz 2 gr. 6. Nuncio Iglaviensi, qui venit cum premonicione 10 gr. (84).) Dominica „Esto mihi“. 15. února. 7. Uni nuncio, qui venit de Iglavia ex parte equorum arrestatorum et equaliter nos premonuit 10 gr. (85b) Dominica in die S. Petri. 22. února. 8. Nuncio in Viennam 10 gr. (86b.) 193
61. Nuncio in Brunam cum littera regali 2 gr. 52. Nuncio Brunam 10 gr. 63. Nuncio in Egenburgam in eadem causa 4 gr. 54. Nuncio in Laa in eadem causa 3 gr. 55. Penzikoni pro expensis in Jewspicz 3 gr. (79a.) Dominica „Dicat os“ (!) 23. listopadu. 56. Uni nuncio Viennam ad d. ducem de raysa Thaboris etc. 12 gr. 57. Egenburgam et Recz 4 gr. 58. In Laa nuncio 3 gr. (81a.) 59. Uni nuncio monasterio (!) Viennam ex parte captivorum et Keser Petro 12 gr. 60. Nuncio Brunam ad premuniendum eos 4 gr. 61. Zladkoni, qui fuit in Boemia 12 gr. 62. Knezkoni in Tempelstein 3 gr. 63. Petrzikoni in Jewspicz bis 4 gr. 64. Nuncio in Schilcarn (!) 2 gr. (81 .) 1428. Dominica, die S. Prisce, Virginis. 18. ledna. 1. Petrzikoni in Jewspicz pro expensis 3 gr. (82b.) Dominica die Conversionis S. Pauli. 25. ledna. 2. Primo Keser nuncio in Chrumpnaw 4 gr. 3. Nuncio Petri Salczer in Hostradicz etc. 4 gr. Dominica „Exurge“. 8. února. 4. Zladkoni et socio, qui transierunt auf das Ungerisch 32 gr. 5. Kniesskoni in Hostradicz 2 gr. 6. Nuncio Iglaviensi, qui venit cum premonicione 10 gr. (84).) Dominica „Esto mihi“. 15. února. 7. Uni nuncio, qui venit de Iglavia ex parte equorum arrestatorum et equaliter nos premonuit 10 gr. (85b) Dominica in die S. Petri. 22. února. 8. Nuncio in Viennam 10 gr. (86b.) 193
Strana 194
9. Dominica „Oculi”. 7. brezna. Petro nuncio Viennam ex parte premonicionum diversarum et edifico- rum Jewspicz 12 gr. 10 11 12 15 14 15 16 . Nuncio in Zereticz 2 gr. . Nuncio in Laa cum tribus litteris 3 gr. . Nuncio in Keyawo 2 gr. (875.) . Nuncio in Laa ex parte Ebser etc. 3 gr. (88*.) Dominica „Letare”. 14. brezna. . Nuncio in Viennam 12 gr. (88P.) Dominica in die S. Benedicti, 21. bfezna. . Nuncio in Ruchowan ad conspiciendum Rabenstein 4 gr. . Nuncio Weger Viennam ex parte claustri pro expensis cum equo 4 dies 20 gr. (89P.) 17 18 19 20 21 22 23 25 26 27 6 gr. 28 Feria III post Palmarum. 30. března. . Nuncio Viennam ex parte claustri 12 gr. ; Nuncio in Freynstain 3 gr. . Nuncio in Laa ad Ebser 3 gr. . Nuncio in Rabenstein 3 gr. . Nuncio de Jempnicz pro bibalibus 2 gr. (9o5.) ominica » uasi modo geniti". 11. dubna. D do geniti. 11. dub . Nuncio in Naschraticz 1 gr. (92*.) Feria III post S. Marci, 27. dubna. . Nuncio Viennam ad Pater Noster 10 gr. . Nuncio in W eidhofen 7 gr. (95a.) Dominica „Cantate“ in die Sigismundi. 2. května. . De sepultura cuiusdam captivi 2 gr. . Zladkoni in Budkowycz 2 gr. (965.) Dominica » Vocem iocunditatis", 9. května. . Vasis tractoribus de ternariis propinato capitaneo ad castrum trahendi . Nuncio Brunam cum Hilbrando 6 gr. (97*.) 194
9. Dominica „Oculi”. 7. brezna. Petro nuncio Viennam ex parte premonicionum diversarum et edifico- rum Jewspicz 12 gr. 10 11 12 15 14 15 16 . Nuncio in Zereticz 2 gr. . Nuncio in Laa cum tribus litteris 3 gr. . Nuncio in Keyawo 2 gr. (875.) . Nuncio in Laa ex parte Ebser etc. 3 gr. (88*.) Dominica „Letare”. 14. brezna. . Nuncio in Viennam 12 gr. (88P.) Dominica in die S. Benedicti, 21. bfezna. . Nuncio in Ruchowan ad conspiciendum Rabenstein 4 gr. . Nuncio Weger Viennam ex parte claustri pro expensis cum equo 4 dies 20 gr. (89P.) 17 18 19 20 21 22 23 25 26 27 6 gr. 28 Feria III post Palmarum. 30. března. . Nuncio Viennam ex parte claustri 12 gr. ; Nuncio in Freynstain 3 gr. . Nuncio in Laa ad Ebser 3 gr. . Nuncio in Rabenstein 3 gr. . Nuncio de Jempnicz pro bibalibus 2 gr. (9o5.) ominica » uasi modo geniti". 11. dubna. D do geniti. 11. dub . Nuncio in Naschraticz 1 gr. (92*.) Feria III post S. Marci, 27. dubna. . Nuncio Viennam ad Pater Noster 10 gr. . Nuncio in W eidhofen 7 gr. (95a.) Dominica „Cantate“ in die Sigismundi. 2. května. . De sepultura cuiusdam captivi 2 gr. . Zladkoni in Budkowycz 2 gr. (965.) Dominica » Vocem iocunditatis", 9. května. . Vasis tractoribus de ternariis propinato capitaneo ad castrum trahendi . Nuncio Brunam cum Hilbrando 6 gr. (97*.) 194
Strana 195
Dominica „Exaudi“. 16. května. 29. Nuncio in Hostradicz, Petro Salczer 2 gr. 30. Nuncio in Elgn]burgam pro premunicione 4 gr. 31. Zladkoni et Novakoni etc. 10 gr. 32. Nuncio in Zelebicz 4 gr. 33. Nuncio in Pulka Petro Keser 1 gr. (98a.) 34. Nuncio in Laa cum premunicione 3 gr. 35. Nuncio Berankonis in premunicione 2 gr. 36. Kresling in Pulka 3 gr. (98b.) Dominica „Spiritus Domini“. 23. května. 37. Nuncio in Jewspicz 2 gr. 38. Uni nuncio in Viennam 12 gr. 39. Iterum uni nuncio Viennam,? gr. 40. Nuncio in Hostradicz... (99a.) 41. Nuncio in Laa cum premunicione 3 gr. 42. (Nuncio Berankonis cum premunicione 2 gr.) 42. Geradhanus, qui gerawnt hat penes lupanar. 42. Nuncio Iglaviensi, qui venit cum premunicione, facit 9 gr. 43. Nuncio in Jewspicz 2 gr. 44. Uni de Tempelstein 2 gr. Salcz. 45. Uni nuncio in Gewbicz (99°.) Dominica „Benedicam“. (!) 3o. května. 46. Nuncio ad exercitum 5 gr. 47. Nuncio in Jewspicz 2 gr. (100b). Dominica „In [voluntate] tua“. 17. října. 48. Eger et socio suo 4 d., in durchslag facit 24 gr. (101a.) 49. Michaeli in Gewbicz, Chrumpnaw etc. 5 gr. 50. Zladkoni in Jempnicz 4 gr. 61. Uni, qui Gerawnt hat beym trenktor 1 gr. (101b.) 52. Dedimus magistro Hilbrando in Fusura campane 5 s., 12 gr. (102a.) 196
Dominica „Exaudi“. 16. května. 29. Nuncio in Hostradicz, Petro Salczer 2 gr. 30. Nuncio in Elgn]burgam pro premunicione 4 gr. 31. Zladkoni et Novakoni etc. 10 gr. 32. Nuncio in Zelebicz 4 gr. 33. Nuncio in Pulka Petro Keser 1 gr. (98a.) 34. Nuncio in Laa cum premunicione 3 gr. 35. Nuncio Berankonis in premunicione 2 gr. 36. Kresling in Pulka 3 gr. (98b.) Dominica „Spiritus Domini“. 23. května. 37. Nuncio in Jewspicz 2 gr. 38. Uni nuncio in Viennam 12 gr. 39. Iterum uni nuncio Viennam,? gr. 40. Nuncio in Hostradicz... (99a.) 41. Nuncio in Laa cum premunicione 3 gr. 42. (Nuncio Berankonis cum premunicione 2 gr.) 42. Geradhanus, qui gerawnt hat penes lupanar. 42. Nuncio Iglaviensi, qui venit cum premunicione, facit 9 gr. 43. Nuncio in Jewspicz 2 gr. 44. Uni de Tempelstein 2 gr. Salcz. 45. Uni nuncio in Gewbicz (99°.) Dominica „Benedicam“. (!) 3o. května. 46. Nuncio ad exercitum 5 gr. 47. Nuncio in Jewspicz 2 gr. (100b). Dominica „In [voluntate] tua“. 17. října. 48. Eger et socio suo 4 d., in durchslag facit 24 gr. (101a.) 49. Michaeli in Gewbicz, Chrumpnaw etc. 5 gr. 50. Zladkoni in Jempnicz 4 gr. 61. Uni, qui Gerawnt hat beym trenktor 1 gr. (101b.) 52. Dedimus magistro Hilbrando in Fusura campane 5 s., 12 gr. (102a.) 196
Strana 196
Z jihlavských knih lozungů. Mest. archiv. jihl. Krabice 21. Č. 1. Distributa duarum losungarum pro termino sancti Galli (16. října) Anno etc. XX° quinto. Item domino nostro marchioni pro argento, quod Johannes Eberl, Johan- nes Holczr et Hanns Kynd compararunt a nobis percipiendum 33 s. gr. Item captivis nostris pro expensis in Thabor 6 s. Item iudici pro dampnis equorum, quos nostra ex parte sustulit, 2 s. 48 gr. Item Ade pro lorica eciam in dampnis 87 gr. Item Johanni Bavaro pro expensis quorundam stipendiariorum 2 s. Item Ulrico Bavaro tunc temporis iurato et Janconi Schenilcz per domi- num nostrum marchionem ad se vocatis, quibus quidem 8 s. 43 gr. 9 hl. de- dimus pro expensis. (1a.) Item captis in Thabor Knyeskoni, Liczkoni, Ursule 60 gr. pro expensis. (1b).) Distributa Jeronimo (3o. září) 1426. Knyeskoni, captivis in Thabor pro expensis 1 s. Item senatoribus pro labore cancelli captivatis 60 gr. Item Petro arcufici 18 gr. ex parte Blaniezns, ex parte balistarum racione dampnorum. Item cantarifici de fusione magnarum pixidum (255). Pro termino sancti Galli. (16. října.) Distributa primo ad cameram domini nostri marchionis 52 s. 20 gr. Ducesse de Zagan 16 s. Stipendiariis pro stipendio decem ebdomadarum et dampnis quibusdam cum domino Hrochone tunc temporis capitaneo nostro in Camenicz perceptis 143 s. 28 gr. Jankoni Schemnelczero ad congressum baronum versus Brunam pro ex- pensis 2 s. (1a"). Distributa. Johanni Lullich pro pane et cerevisia pauperibus sociis suis ... in circum- vallacione civitatis nostre expensum 42 gr. (1a3). Liczkoni et sociis suis pro subsidio in Thabor 1 s. Procopio pro stipendio trium ebdomadarum 1 s. Pro equo, quod (!) in dampnis recepto Marawa perdidit dum dampnaba- tur 7 s. (2° ). 196
Z jihlavských knih lozungů. Mest. archiv. jihl. Krabice 21. Č. 1. Distributa duarum losungarum pro termino sancti Galli (16. října) Anno etc. XX° quinto. Item domino nostro marchioni pro argento, quod Johannes Eberl, Johan- nes Holczr et Hanns Kynd compararunt a nobis percipiendum 33 s. gr. Item captivis nostris pro expensis in Thabor 6 s. Item iudici pro dampnis equorum, quos nostra ex parte sustulit, 2 s. 48 gr. Item Ade pro lorica eciam in dampnis 87 gr. Item Johanni Bavaro pro expensis quorundam stipendiariorum 2 s. Item Ulrico Bavaro tunc temporis iurato et Janconi Schenilcz per domi- num nostrum marchionem ad se vocatis, quibus quidem 8 s. 43 gr. 9 hl. de- dimus pro expensis. (1a.) Item captis in Thabor Knyeskoni, Liczkoni, Ursule 60 gr. pro expensis. (1b).) Distributa Jeronimo (3o. září) 1426. Knyeskoni, captivis in Thabor pro expensis 1 s. Item senatoribus pro labore cancelli captivatis 60 gr. Item Petro arcufici 18 gr. ex parte Blaniezns, ex parte balistarum racione dampnorum. Item cantarifici de fusione magnarum pixidum (255). Pro termino sancti Galli. (16. října.) Distributa primo ad cameram domini nostri marchionis 52 s. 20 gr. Ducesse de Zagan 16 s. Stipendiariis pro stipendio decem ebdomadarum et dampnis quibusdam cum domino Hrochone tunc temporis capitaneo nostro in Camenicz perceptis 143 s. 28 gr. Jankoni Schemnelczero ad congressum baronum versus Brunam pro ex- pensis 2 s. (1a"). Distributa. Johanni Lullich pro pane et cerevisia pauperibus sociis suis ... in circum- vallacione civitatis nostre expensum 42 gr. (1a3). Liczkoni et sociis suis pro subsidio in Thabor 1 s. Procopio pro stipendio trium ebdomadarum 1 s. Pro equo, quod (!) in dampnis recepto Marawa perdidit dum dampnaba- tur 7 s. (2° ). 196
Strana 197
1426. Anno Domini MoCCCCXXVI°, secunda feria post Assumpcionem. (19. srpna.) Distributa. Item pan nJificibus nostris pro nobis dederunt Georgio Gallo in Reczpach et Milichpentl in Znoyma pro vino 38 sex. 63 gr. Item Ozwaldo notario domini hubmeister pro vino in Wyena 100 et 3 sex. gr. 17 gr. 1 d., quas Johannes Murr a nobis percepit et stipendiariis domini marchionis distribuit (2a5). Item vigili et custodi, qui cum vino transeunt, 8 gr. ex mandato Vlrich Payer illa duo, que Martinus de Polna adduxit. Item nuncio ad dominum marchionem die Nativitatis Marie 10 gr. (2° ). Nuncio ad dominum marchionem 8 gr. quinta feria ante Michaelis. Nuncio Jaronimo in Puernicz 3 gr. (2b"). 1427. Anno Domini MCCCCXXVII, qarta feria ante „Letare“. (26. března.) Distributa. Super edificio civitatis et captivitate in pretorio 12 s. 4 gr. 6 d. Item in dampnis, que percepimus tempore Hrochonis capitanei, persolvimus Vorndlino pistori 70 gr. Zawiskoni de Wolframs pro hospicio 1 sex. gr. Item vadia reliquimus pro 3 s. gr. 8 gr. et de malis denariis pro 10 gr. et 11 hl. (2b5). Item vectoribus vini de Wyena 22 sex. gr. 12 gr. (23). Item solvimus in concessione domino Johanni de Opoczna factam 4 s. 3 d. (2° ). Anno Domini MCCCCXXVII incepte sunt duo lozunge pro termino sancti Michael[is]. (29. září.) Distributa. Item Cristano arcufici in balistis, quas ab eo receperunt, quando Rohacz fuit ante civitatem 70 gr. (1a°). Anno Domini MOCCCCXXVII.. pro termino sancti Georgii. Distributa. Item in expensis in Wyenam ad dominum ducem Czecherlino et Kuns- snpfennig 2 s. 5 gr. (1b5). Item Leoni et J. Schon Slutrev pro expensis Znoymam 2 s. post Assump- cionis. (2"".) 197
1426. Anno Domini MoCCCCXXVI°, secunda feria post Assumpcionem. (19. srpna.) Distributa. Item pan nJificibus nostris pro nobis dederunt Georgio Gallo in Reczpach et Milichpentl in Znoyma pro vino 38 sex. 63 gr. Item Ozwaldo notario domini hubmeister pro vino in Wyena 100 et 3 sex. gr. 17 gr. 1 d., quas Johannes Murr a nobis percepit et stipendiariis domini marchionis distribuit (2a5). Item vigili et custodi, qui cum vino transeunt, 8 gr. ex mandato Vlrich Payer illa duo, que Martinus de Polna adduxit. Item nuncio ad dominum marchionem die Nativitatis Marie 10 gr. (2° ). Nuncio ad dominum marchionem 8 gr. quinta feria ante Michaelis. Nuncio Jaronimo in Puernicz 3 gr. (2b"). 1427. Anno Domini MCCCCXXVII, qarta feria ante „Letare“. (26. března.) Distributa. Super edificio civitatis et captivitate in pretorio 12 s. 4 gr. 6 d. Item in dampnis, que percepimus tempore Hrochonis capitanei, persolvimus Vorndlino pistori 70 gr. Zawiskoni de Wolframs pro hospicio 1 sex. gr. Item vadia reliquimus pro 3 s. gr. 8 gr. et de malis denariis pro 10 gr. et 11 hl. (2b5). Item vectoribus vini de Wyena 22 sex. gr. 12 gr. (23). Item solvimus in concessione domino Johanni de Opoczna factam 4 s. 3 d. (2° ). Anno Domini MCCCCXXVII incepte sunt duo lozunge pro termino sancti Michael[is]. (29. září.) Distributa. Item Cristano arcufici in balistis, quas ab eo receperunt, quando Rohacz fuit ante civitatem 70 gr. (1a°). Anno Domini MOCCCCXXVII.. pro termino sancti Georgii. Distributa. Item in expensis in Wyenam ad dominum ducem Czecherlino et Kuns- snpfennig 2 s. 5 gr. (1b5). Item Leoni et J. Schon Slutrev pro expensis Znoymam 2 s. post Assump- cionis. (2"".) 197
Strana 198
Anno Domini Millesimo CCCC XXVIII. Distributa. Primo ad cameram domini marchionis 62 sex. gr. 20 gr. Item pro magestate sive confirmacione iurium etc. 9 sex. Leoni Jankoni, Schonmelczer et Slutrevo ad dominum marchionem pro expensis 76 gr. ad Znoymam (2b5). Nuncio ad villas 1 gr. (2b"). Anno Domini Millesimo CCCCXXIX, dominica „Oculi“. (27. února.) Distributa. Persolvimus pannificibus et ceteris, qui nobis Wyene pecunias accomoda- verunt pro vino et ceteris necessariis 80 s. Item super edificio civitatis et reformacione murorum, fossatorum, sepis et propugnaculorum 39 s. Item Punczelin censum pro domino Zawissio 20 gr. (1a). Secunda feria ante Galli. (10. října.) Item pro expensis Czechrlino et Jeronimo ad d. ducem in Wyenam 5 sex gr. 5 gr. Item Puczelonisse census pro domino Zawissio 20 gr. (1a). Pro piscibus dominis de Karlstein propinatis 38 gr. Incepte sunt altera media lozunga pro termino sancti Georgii. (23. dubna.) anno Domini MCCCC°XXX°. Distributa. Item pro cupro ad pixides 6, que dicuntur haufnicz et canulatori pro la- bore illarum pixidum 36 sex. gr. Item Hackero misso in Wyenam ad d. ducem pro expensis 2 s. 1 gr. Item Johanni Troppawer misso in Wyenam ad dominum marchionem pro- expensis 1 s (1a). Hackero V. feria post Stanislai. (11. května.) Item Vorndlino 1 s. pro abbate in Czedlicz in vino 18 gr. tenemur ei pro abbate de Czedlicz. Item Cussi Czrtoni et FF. Holcz cum 10 equis missis ad dominum de Nova Domo pro expensis 1 s. 64 gr. Purczelin pro Zawisskone 20 gr. (2b*). 198
Anno Domini Millesimo CCCC XXVIII. Distributa. Primo ad cameram domini marchionis 62 sex. gr. 20 gr. Item pro magestate sive confirmacione iurium etc. 9 sex. Leoni Jankoni, Schonmelczer et Slutrevo ad dominum marchionem pro expensis 76 gr. ad Znoymam (2b5). Nuncio ad villas 1 gr. (2b"). Anno Domini Millesimo CCCCXXIX, dominica „Oculi“. (27. února.) Distributa. Persolvimus pannificibus et ceteris, qui nobis Wyene pecunias accomoda- verunt pro vino et ceteris necessariis 80 s. Item super edificio civitatis et reformacione murorum, fossatorum, sepis et propugnaculorum 39 s. Item Punczelin censum pro domino Zawissio 20 gr. (1a). Secunda feria ante Galli. (10. října.) Item pro expensis Czechrlino et Jeronimo ad d. ducem in Wyenam 5 sex gr. 5 gr. Item Puczelonisse census pro domino Zawissio 20 gr. (1a). Pro piscibus dominis de Karlstein propinatis 38 gr. Incepte sunt altera media lozunga pro termino sancti Georgii. (23. dubna.) anno Domini MCCCC°XXX°. Distributa. Item pro cupro ad pixides 6, que dicuntur haufnicz et canulatori pro la- bore illarum pixidum 36 sex. gr. Item Hackero misso in Wyenam ad d. ducem pro expensis 2 s. 1 gr. Item Johanni Troppawer misso in Wyenam ad dominum marchionem pro- expensis 1 s (1a). Hackero V. feria post Stanislai. (11. května.) Item Vorndlino 1 s. pro abbate in Czedlicz in vino 18 gr. tenemur ei pro abbate de Czedlicz. Item Cussi Czrtoni et FF. Holcz cum 10 equis missis ad dominum de Nova Domo pro expensis 1 s. 64 gr. Purczelin pro Zawisskone 20 gr. (2b*). 198
Strana 199
Incepte sunt altero medio lozunge pro termino sancti Galli (16. října) anno Domini Mille- simo CCCCo tricesimo. Distributa. Primo expendimus super edificia civitatis pro reformacione murorum, fos- satorum et aliis diversis necessariis arduis civitatis 88 s. 16 gr. Item Purczelin pro Zawisska 20 gr. (2°). Item in Znoymam pro vino Johanni Pilgreim et Johanni Pater Noster racione fudeiiussorie 27 s. gr. Item vendidimus Petro famulo nostro 6 s. gr. male pecunie, in illis perdi- dimus 90 gr., quas pecunias solvere debent ad festum Pentecostes (2""). Item pecuniam concessimus istis, qui subscribuntur, debent ire in proxima comitiva solvere creditoribus nostris in Wyena (3a°). 1431. Mest. archiv. jihl. Ibid. Č. 2. Incepta ista lozunga pro termino sancti Georgii. (23. dubna.) Distributa. Item Jankoni Schonmelczr et N. Ffrydlini ad dominum ducem missis in Wyennam pro expensis 4 s. 8 gr. Item nuncio Hasskoni in Karlstein et aliis nunciis 1 flor. Item aliis nunciis in Boemia 45 gr. 5 d. (1a"). Domino Cunczoni libetario in cera ad processionem „Reminiscere“ 16 gr. 9 hl et adhuc in illa cera tenemur sibi 28 gr. 5 hl., quos sibi debent defalcare in sequenti collecta. Petro Kssalt 1 s. pro ab[blate de Czedlicz racione cuiusdam reverende ab ipso Petro exsolute. Vorndlino 18 gr., quos dudum dedit pro nobis ab[blati (255). Ab[blti de Czedlicz solvimus in debito 70 gr. Czechlino illos defalcavimus. Item ab[blati eidem in debito suo 21 gr. defalcavimus Petro servitori 8 gr. in suo precio pro Petro. Quarta feria ante Margarethe concessimus Cussi Czrtoni 1 s. Hasskoni de Hrochow nuncio in Karlstein 16 gr. Nuncio Alberto in Laa 4 gr. Nuncio Hasskoni ad exaratum regis misso 1 flor. Incepta est ista lozunga pro termino sancti Galli (16. října) anno Domini MoCCCCo trice- simo octavo. Distributa. Item dedimus domino Johanni de Lomnycz, quo obligabamur 39 s. gr. 199
Incepte sunt altero medio lozunge pro termino sancti Galli (16. října) anno Domini Mille- simo CCCCo tricesimo. Distributa. Primo expendimus super edificia civitatis pro reformacione murorum, fos- satorum et aliis diversis necessariis arduis civitatis 88 s. 16 gr. Item Purczelin pro Zawisska 20 gr. (2°). Item in Znoymam pro vino Johanni Pilgreim et Johanni Pater Noster racione fudeiiussorie 27 s. gr. Item vendidimus Petro famulo nostro 6 s. gr. male pecunie, in illis perdi- dimus 90 gr., quas pecunias solvere debent ad festum Pentecostes (2""). Item pecuniam concessimus istis, qui subscribuntur, debent ire in proxima comitiva solvere creditoribus nostris in Wyena (3a°). 1431. Mest. archiv. jihl. Ibid. Č. 2. Incepta ista lozunga pro termino sancti Georgii. (23. dubna.) Distributa. Item Jankoni Schonmelczr et N. Ffrydlini ad dominum ducem missis in Wyennam pro expensis 4 s. 8 gr. Item nuncio Hasskoni in Karlstein et aliis nunciis 1 flor. Item aliis nunciis in Boemia 45 gr. 5 d. (1a"). Domino Cunczoni libetario in cera ad processionem „Reminiscere“ 16 gr. 9 hl et adhuc in illa cera tenemur sibi 28 gr. 5 hl., quos sibi debent defalcare in sequenti collecta. Petro Kssalt 1 s. pro ab[blate de Czedlicz racione cuiusdam reverende ab ipso Petro exsolute. Vorndlino 18 gr., quos dudum dedit pro nobis ab[blati (255). Ab[blti de Czedlicz solvimus in debito 70 gr. Czechlino illos defalcavimus. Item ab[blati eidem in debito suo 21 gr. defalcavimus Petro servitori 8 gr. in suo precio pro Petro. Quarta feria ante Margarethe concessimus Cussi Czrtoni 1 s. Hasskoni de Hrochow nuncio in Karlstein 16 gr. Nuncio Alberto in Laa 4 gr. Nuncio Hasskoni ad exaratum regis misso 1 flor. Incepta est ista lozunga pro termino sancti Galli (16. října) anno Domini MoCCCCo trice- simo octavo. Distributa. Item dedimus domino Johanni de Lomnycz, quo obligabamur 39 s. gr. 199
Strana 200
Item dedimus 5 gr. pro famulo hubmaistr, Johannes Santh, quem disbri- gavimus de captivitate in castro Ronaw. Item dominica „Da pacem“ dedimus Rismario pro exercitu et necessitati- bus ad exercitum 1 s. gr. (155). Item civibus in Brunam transeuntibus ad convocacionem dominorum 4 s. 11 gr. Stipendiariis transeuntibus in feria sexta ante sancti Nicolai 18 gr. (1 1442. Pro termino sancti Georgii. (23. dubna.) Distributa. Super reisas ad dominam reginam in Possonium et ad convocacionem ba- ronum et civitatum in Brunam 52 s. Regine propinata dedimus 4 s. 18 gr. Item pro cerevisia antiqua domine regine ad Presburgam propinata dedi- mus Johanni Tecklino pro duobus vasis 2 s. 8 gr. 1441. Měst. arch. znoj. Rkp. č. 242. Sabbato post festum S. Martini (18. listopadu) ad honorandum gènerosum dominum Meinhardum de Noſva] Do[mo] et Vlricum Eyczinger, qui vene- runt ad civitatem, ut facerent pacem inter Vethovien ses] dominos et terram Austrie, cum uno modio avene empto a Gerstenkegel et uno modio a Petro de Czubba unam metris per 11 d. facit 94 gr. 2 d. Sabbato ante Elisabeth. (18. listopadu.) Item Ludwico de Schataw pro 2 ter nariis] vini dominis terre Moravie superscriptis propinatis venientibus Znoymam ad pactandum cum dominis terre Austrie solius 16 s. gr. Sabbato sancto Pasce. (16. dubna.) Pro una lagena malvasie, ut honoretur dominus Wenessius subcamerarius, solvimus Schrey 3 s. gr. 5 gr. Item ad honorandum dominum Vinkelnheym cum 2 mensuris dedimus 8 gr. In die Scti Vitalis (28. dubna). Ludlino pro una lagena malvasie, que ducta fuit et propinata domino Benessio subcamerario, dedimus 3 s. gr. 5 gr. Sabbato Sti Gothardi (5. května). Ad honorandum dominum Perchtol- dum de Lippa cum 8 mensuris malvasie facit 16 gr. Domino Smiloni pro 6 mensuris facit 24 gr. Nuncio domine regine pro 3 mensuris facit 12 gr. Ad honorandum Iglavienses cum 4 mensuris malvasie 16 gr. Sabbato post Procopii (15. července). Item tunc honoravimus dominum 1 Sv. Gotharda připadá na 5. května. Ale ten byl v r. 1441 pátek! 200
Item dedimus 5 gr. pro famulo hubmaistr, Johannes Santh, quem disbri- gavimus de captivitate in castro Ronaw. Item dominica „Da pacem“ dedimus Rismario pro exercitu et necessitati- bus ad exercitum 1 s. gr. (155). Item civibus in Brunam transeuntibus ad convocacionem dominorum 4 s. 11 gr. Stipendiariis transeuntibus in feria sexta ante sancti Nicolai 18 gr. (1 1442. Pro termino sancti Georgii. (23. dubna.) Distributa. Super reisas ad dominam reginam in Possonium et ad convocacionem ba- ronum et civitatum in Brunam 52 s. Regine propinata dedimus 4 s. 18 gr. Item pro cerevisia antiqua domine regine ad Presburgam propinata dedi- mus Johanni Tecklino pro duobus vasis 2 s. 8 gr. 1441. Měst. arch. znoj. Rkp. č. 242. Sabbato post festum S. Martini (18. listopadu) ad honorandum gènerosum dominum Meinhardum de Noſva] Do[mo] et Vlricum Eyczinger, qui vene- runt ad civitatem, ut facerent pacem inter Vethovien ses] dominos et terram Austrie, cum uno modio avene empto a Gerstenkegel et uno modio a Petro de Czubba unam metris per 11 d. facit 94 gr. 2 d. Sabbato ante Elisabeth. (18. listopadu.) Item Ludwico de Schataw pro 2 ter nariis] vini dominis terre Moravie superscriptis propinatis venientibus Znoymam ad pactandum cum dominis terre Austrie solius 16 s. gr. Sabbato sancto Pasce. (16. dubna.) Pro una lagena malvasie, ut honoretur dominus Wenessius subcamerarius, solvimus Schrey 3 s. gr. 5 gr. Item ad honorandum dominum Vinkelnheym cum 2 mensuris dedimus 8 gr. In die Scti Vitalis (28. dubna). Ludlino pro una lagena malvasie, que ducta fuit et propinata domino Benessio subcamerario, dedimus 3 s. gr. 5 gr. Sabbato Sti Gothardi (5. května). Ad honorandum dominum Perchtol- dum de Lippa cum 8 mensuris malvasie facit 16 gr. Domino Smiloni pro 6 mensuris facit 24 gr. Nuncio domine regine pro 3 mensuris facit 12 gr. Ad honorandum Iglavienses cum 4 mensuris malvasie 16 gr. Sabbato post Procopii (15. července). Item tunc honoravimus dominum 1 Sv. Gotharda připadá na 5. května. Ale ten byl v r. 1441 pátek! 200
Strana 201
Menhardum, Jacubkonem et Zaymacz, qui descenderunt ad dominam regi- nam Wienam, cum malvasia et vino terrestri, facit in summa 2 s. gr. 43 gr. 5 d. Cetere honorancie querantur a Ludlino sabbato ante „Oculi“. (18. března.) Honoravimus dominum Georgium de Fren et Czeczkonem, Ludlino dedi- mus 1 s. gr. Pro 2 lagenis malvasie, cum quibus honoravimus dominum ab- batem et dominum Ernestum Lesskowecz, dedimus 5 s. gr. 12 gr. Sabbato sero divisionis apostolorum (16. července). Ad honorandum con- sules de Iglavia missos ad dominam reginam Posonium dedimus. 36 gr. (22b). Pro magnis carponibus emptis ab Hulobe, ut honorati fuissent domini Boe- mie, Austrie et Moravie, si convenissent hic in Znoyma pro pace facienda, sed non convenerunt, qui mortui sunt in aqua, pro quibus dedimus 5 s. gr. 16 gr. In die S. Alexii confessoris (17. července.) Item dominis Cristano Spicz- nagl et Paternikoni etc. missis Posonium ad dominam reginam pro expensis dedimus 14 s. gr. et 2 flor. Postea in premissis expensis Erhardo de No[va] Do[mo] 54 gr. Sabbato post festum Scti. Jacobi (29. července). Scriptoribus domini capi- tanei de Lesskowecz pro quitanciis dedimus 15 gr. (26b). Sabbato sero S. Yppoliti. (12. srpna). Nuncio Wirn misso ad dominum Meinhardum 10 gr. Nuncio bis ad Vethoviam 6 gr. Leonhardo misso in Vethaw cum ceteris propter unum captum de Praga pro expensis 10 gr. Pro- expensis pro Hanusskone a domina regina misso 1 s. gr. (27b). Sabbato sero Sti. Ruffi (26. listopadu). Nuncio in Fren 1 gr. (28b). Sabbatum post festum S. Egidii (2. září). Nuncio in Fren bis 4 gr. (29a). Die S. Gorgonii martyris (9. září). Nuncio Iglaviam 9 gr. Sabbatum post Exaltacionem ste. Crucis. (16. září). Nuncio Brunam 6 gr. Nuncio in Telcz 6 gr. Nuncio in Danawicz 8 d. Nuncio in Fren 2 gr. (3oa). Nuncio Posonium 12 gr. (3ob). Sabbato post festum sti. Mauricii (23. září). Nuncio Brunam 6 gr. Alteri nuncio de Recz, de comite 1 gr. Nuncio bis in Fren 4 gr. Sabbatum, dies S. Jeronimi (3o. září). Nuncio de Bruna 3 gr. Nuncio Brunam 6 gr. (31a). Sabbatum ante diem Sti. Dionysii. (7. října). Nuncio de Bruna 3 gr. (32a). Feria III ante diem Sti. Cholomanni (24. října?). Item nuncio in Fren 2 gr. Nuncio ad Knering 2 gr. Nuncio ad Kelbershart 3 gr. (32b). Sabbatum ante Thome (16. prosince?). Nuncio Brunam 6 gr. Paulo pre- coni pro uno captivo domini de Fren 10 gr. (36a). 201
Menhardum, Jacubkonem et Zaymacz, qui descenderunt ad dominam regi- nam Wienam, cum malvasia et vino terrestri, facit in summa 2 s. gr. 43 gr. 5 d. Cetere honorancie querantur a Ludlino sabbato ante „Oculi“. (18. března.) Honoravimus dominum Georgium de Fren et Czeczkonem, Ludlino dedi- mus 1 s. gr. Pro 2 lagenis malvasie, cum quibus honoravimus dominum ab- batem et dominum Ernestum Lesskowecz, dedimus 5 s. gr. 12 gr. Sabbato sero divisionis apostolorum (16. července). Ad honorandum con- sules de Iglavia missos ad dominam reginam Posonium dedimus. 36 gr. (22b). Pro magnis carponibus emptis ab Hulobe, ut honorati fuissent domini Boe- mie, Austrie et Moravie, si convenissent hic in Znoyma pro pace facienda, sed non convenerunt, qui mortui sunt in aqua, pro quibus dedimus 5 s. gr. 16 gr. In die S. Alexii confessoris (17. července.) Item dominis Cristano Spicz- nagl et Paternikoni etc. missis Posonium ad dominam reginam pro expensis dedimus 14 s. gr. et 2 flor. Postea in premissis expensis Erhardo de No[va] Do[mo] 54 gr. Sabbato post festum Scti. Jacobi (29. července). Scriptoribus domini capi- tanei de Lesskowecz pro quitanciis dedimus 15 gr. (26b). Sabbato sero S. Yppoliti. (12. srpna). Nuncio Wirn misso ad dominum Meinhardum 10 gr. Nuncio bis ad Vethoviam 6 gr. Leonhardo misso in Vethaw cum ceteris propter unum captum de Praga pro expensis 10 gr. Pro- expensis pro Hanusskone a domina regina misso 1 s. gr. (27b). Sabbato sero Sti. Ruffi (26. listopadu). Nuncio in Fren 1 gr. (28b). Sabbatum post festum S. Egidii (2. září). Nuncio in Fren bis 4 gr. (29a). Die S. Gorgonii martyris (9. září). Nuncio Iglaviam 9 gr. Sabbatum post Exaltacionem ste. Crucis. (16. září). Nuncio Brunam 6 gr. Nuncio in Telcz 6 gr. Nuncio in Danawicz 8 d. Nuncio in Fren 2 gr. (3oa). Nuncio Posonium 12 gr. (3ob). Sabbato post festum sti. Mauricii (23. září). Nuncio Brunam 6 gr. Alteri nuncio de Recz, de comite 1 gr. Nuncio bis in Fren 4 gr. Sabbatum, dies S. Jeronimi (3o. září). Nuncio de Bruna 3 gr. Nuncio Brunam 6 gr. (31a). Sabbatum ante diem Sti. Dionysii. (7. října). Nuncio de Bruna 3 gr. (32a). Feria III ante diem Sti. Cholomanni (24. října?). Item nuncio in Fren 2 gr. Nuncio ad Knering 2 gr. Nuncio ad Kelbershart 3 gr. (32b). Sabbatum ante Thome (16. prosince?). Nuncio Brunam 6 gr. Paulo pre- coni pro uno captivo domini de Fren 10 gr. (36a). 201
Strana 202
Sabbatum ante „Invocabit“ (4. března). Nuncio de Olomucz 2 gr. (38b). Pro vino hominibus de Gnast perhibentibus testimonium de theloneo contra Rawssenpruken 20 d. Sabbatum ante „Reminiscere“ (2. brezna) et die St. Mathie (24. února). Nuncio in Danawicz 10 d. Nuncio de Praga 6 gr. Nuncio ad Posonium ad- diti sunt 14 gr. Nuncio Brunam 6 gr. (39a). Feria III ante „Reminiscere“ (7. března). Nuncio in Posonium additi sunt 8 gr. Petro Volklino misso in Hostradicz expendit 30 d. Sabbatum ante „Letare“ (26. března). Pro 69 libris cere ad omnes eccle- sias huius civitatis iuxta latitudinem eiusdem, ut Dominus Deus cam ab ini- micis eius custodiat, quamlibet libram pro 6 gr. 5 d. facit, penam Hralikonis addidimus 3 s. gr. Nunciis in Lebnaw et hinc inde pro necessitate civitatis missis 14 gr. (39b). Sabbatum ante „Judica me, Deus“ (1. dubna). Nuncio misso in Hostra- dicz 2 gr. Blasskoni misso in Lebnaw 3 gr. (40a). Sabbatum sero Palmarum (8. dubna). De raysa, quam fecit Lechwicz in Jempnicz cum Pelkone, pro expensis dedimus ambobus 28 gr. (4ob). Istis, qui mundaverunt civitatem a luto 12 gr. Sabbatum ante „Quasimodo geniti (22. dubna). Pelkoni, qui conduxit Je- ronimum scriptorem de Sagan, 3 gr. Nuncio in Jempnicz 4 gr. (41a). Wan- czelino Flixredl, qui fecit cathedram in scolam. 3 gr. (41b). Sabbatum, dies sanctorum Tiburcii et Valeriani (14. dubna).1 Item domi- nis, scilicet Jankoni Sigisner et Ribniker ac Ludlino in causa civitatis cum aliquot sagittariis missis Brunam pro expensis dedimus 10 s. gr. (Reportave- runt 4 s. 2 gr.) (41b). Sabbatum, dies Sti. Gothardi (5. května). Nuncio in Vethaw 11 d. (43a). Sabbatum ante „Exaudi“ (28. května). Nuncio de Bruna 2 gr. (43b). Feria III Penthecostes (6. června). Nuncio Brunam 6 gr. (44a). Sabbatum, dies sanctorum Primi et Feliciani martyrum (9. června).2 Pater- nikoni et Waczal missis Wiennam ad dominam reginam dedimus pro expen- sis 4 s. gr. Petro Salczher et Spicznagel, Jo. Sigiser et Ludowico missis in Chrumpnaw ad Brunenses ad terminum pro expensis 27 gr. (45a). Sabbatum ante Johannis Baptiste (24. června).3 Item Petro Salczher, Jo. Sigiser, Cristanno Spicznagl et Ludovico missis in Poherlicz ad cives de Bruna pro expensis dedimus 76 gr. Nuncio misso ad capitaneum 10 gr. 1 Roku 1441 padlo 14. dubna na pátek. 2 Téhož roku připadalo jmenovaných mučedníků na pátek. 3 Narození sv. Jana Kř. padalo r. 1441 právě na sobotu. 202
Sabbatum ante „Invocabit“ (4. března). Nuncio de Olomucz 2 gr. (38b). Pro vino hominibus de Gnast perhibentibus testimonium de theloneo contra Rawssenpruken 20 d. Sabbatum ante „Reminiscere“ (2. brezna) et die St. Mathie (24. února). Nuncio in Danawicz 10 d. Nuncio de Praga 6 gr. Nuncio ad Posonium ad- diti sunt 14 gr. Nuncio Brunam 6 gr. (39a). Feria III ante „Reminiscere“ (7. března). Nuncio in Posonium additi sunt 8 gr. Petro Volklino misso in Hostradicz expendit 30 d. Sabbatum ante „Letare“ (26. března). Pro 69 libris cere ad omnes eccle- sias huius civitatis iuxta latitudinem eiusdem, ut Dominus Deus cam ab ini- micis eius custodiat, quamlibet libram pro 6 gr. 5 d. facit, penam Hralikonis addidimus 3 s. gr. Nunciis in Lebnaw et hinc inde pro necessitate civitatis missis 14 gr. (39b). Sabbatum ante „Judica me, Deus“ (1. dubna). Nuncio misso in Hostra- dicz 2 gr. Blasskoni misso in Lebnaw 3 gr. (40a). Sabbatum sero Palmarum (8. dubna). De raysa, quam fecit Lechwicz in Jempnicz cum Pelkone, pro expensis dedimus ambobus 28 gr. (4ob). Istis, qui mundaverunt civitatem a luto 12 gr. Sabbatum ante „Quasimodo geniti (22. dubna). Pelkoni, qui conduxit Je- ronimum scriptorem de Sagan, 3 gr. Nuncio in Jempnicz 4 gr. (41a). Wan- czelino Flixredl, qui fecit cathedram in scolam. 3 gr. (41b). Sabbatum, dies sanctorum Tiburcii et Valeriani (14. dubna).1 Item domi- nis, scilicet Jankoni Sigisner et Ribniker ac Ludlino in causa civitatis cum aliquot sagittariis missis Brunam pro expensis dedimus 10 s. gr. (Reportave- runt 4 s. 2 gr.) (41b). Sabbatum, dies Sti. Gothardi (5. května). Nuncio in Vethaw 11 d. (43a). Sabbatum ante „Exaudi“ (28. května). Nuncio de Bruna 2 gr. (43b). Feria III Penthecostes (6. června). Nuncio Brunam 6 gr. (44a). Sabbatum, dies sanctorum Primi et Feliciani martyrum (9. června).2 Pater- nikoni et Waczal missis Wiennam ad dominam reginam dedimus pro expen- sis 4 s. gr. Petro Salczher et Spicznagel, Jo. Sigiser et Ludowico missis in Chrumpnaw ad Brunenses ad terminum pro expensis 27 gr. (45a). Sabbatum ante Johannis Baptiste (24. června).3 Item Petro Salczher, Jo. Sigiser, Cristanno Spicznagl et Ludovico missis in Poherlicz ad cives de Bruna pro expensis dedimus 76 gr. Nuncio misso ad capitaneum 10 gr. 1 Roku 1441 padlo 14. dubna na pátek. 2 Téhož roku připadalo jmenovaných mučedníků na pátek. 3 Narození sv. Jana Kř. padalo r. 1441 právě na sobotu. 202
Strana 203
Sabbatum, Conversio S. Pauli (21. ledna). Nuncio Brunam, Olomucz 10 gr. Nuncio Iglaviam cum literis domine regine 9 gr. (46a). Pro expensis dominis in Poherlicz missis 48 gr. (46b). Paternikoni super addicione expensarum Wiennam ad dominam reginam et Wanczelino 60 gr. Item de equis Brunam, Chrumpnaw et Pohorlicz Jo. Sigiser et Ludovico in servicio dominorum equi- tatis 24 gr. Nuncio Hanusskoni misso Wiennam equestrim 24 gr. Sabbatum post Procopii et Udalrici (8. července). Nuncio in Olomucz misso Nuncio in Brunam similiter 13 gr. propter dominam reginam. (47a). Nuncio in Iglaviam Sabbatum sero divisionis apostolorum (16. července).1 Item dominis missis ad dominam reginam in Posonium cum certis sagittariis pro expensis dedimus 11 s. gr. et fuerunt dominus Petrus Salezher, Jo. Pater noster Sigisr, Hay- man (47b). Sabbatum sero S. Marie Magdalene (22. července).2 Martino misso Bru- nam 6 gr. (48a). Sabbatum post festum S. Jacobi (29. července). Cuidam 2 gr. Nuncio in Posonium 10 gr. Nuncio in Olomucz 14 gr. Nuncio in Jempnicz, Fren et Vetaw 5 gr. Item Jo. Sigiser et Andrea (!) Ribniker missis Brunam ad con- gregacionem dominorum 4 s. gr. 18 gr. 2 d. Item Benessio cameras in scolis facienti pro 5 dies (!), quelibet 3 gr., facit 16 gr. (47b). Sabbatum sero Scti. Oswaldi (12. srpna).3 Nuncio in Posonium 8 gr. Pro equo in Posonium et Wiennam Paternikoni 33 gr. (48a). Nuncio Brunam 6 gr. 1442. Item civita[tils infrascripta debita, que sunt specialiter distributa et data pro redempcione castri Jewspicz et destruccione eiusdem. Item civitas adhuc suis concivibus quibusdam et stipendiariis ad raysas predictorum ....., ut patet in registris specialibus. (2b). Item causa pacis nostre tociusque marchionatus Moravie pro rupcione castri Lebnaw dedimus 50 s. grossorum domino Berchtoldo de Lippa. Item adhuc vivente domino Alberto pro rupcione et empcione castri Jew- spicz mutuavimus et recepimus dimissa domini Michael de Priest olim can- cellarii, quam legit dominus Martinus Tyssnicz et has modo persolvimus 1° s. gr. 1 R. 1441 nebyla vigilií sobota, nýbrž pátek. 2 Totéž i o předvečeru sv. Maří Magdaleny. 3 Sv. Osvalda připadlo v roce 1441 na sobotu. 203
Sabbatum, Conversio S. Pauli (21. ledna). Nuncio Brunam, Olomucz 10 gr. Nuncio Iglaviam cum literis domine regine 9 gr. (46a). Pro expensis dominis in Poherlicz missis 48 gr. (46b). Paternikoni super addicione expensarum Wiennam ad dominam reginam et Wanczelino 60 gr. Item de equis Brunam, Chrumpnaw et Pohorlicz Jo. Sigiser et Ludovico in servicio dominorum equi- tatis 24 gr. Nuncio Hanusskoni misso Wiennam equestrim 24 gr. Sabbatum post Procopii et Udalrici (8. července). Nuncio in Olomucz misso Nuncio in Brunam similiter 13 gr. propter dominam reginam. (47a). Nuncio in Iglaviam Sabbatum sero divisionis apostolorum (16. července).1 Item dominis missis ad dominam reginam in Posonium cum certis sagittariis pro expensis dedimus 11 s. gr. et fuerunt dominus Petrus Salezher, Jo. Pater noster Sigisr, Hay- man (47b). Sabbatum sero S. Marie Magdalene (22. července).2 Martino misso Bru- nam 6 gr. (48a). Sabbatum post festum S. Jacobi (29. července). Cuidam 2 gr. Nuncio in Posonium 10 gr. Nuncio in Olomucz 14 gr. Nuncio in Jempnicz, Fren et Vetaw 5 gr. Item Jo. Sigiser et Andrea (!) Ribniker missis Brunam ad con- gregacionem dominorum 4 s. gr. 18 gr. 2 d. Item Benessio cameras in scolis facienti pro 5 dies (!), quelibet 3 gr., facit 16 gr. (47b). Sabbatum sero Scti. Oswaldi (12. srpna).3 Nuncio in Posonium 8 gr. Pro equo in Posonium et Wiennam Paternikoni 33 gr. (48a). Nuncio Brunam 6 gr. 1442. Item civita[tils infrascripta debita, que sunt specialiter distributa et data pro redempcione castri Jewspicz et destruccione eiusdem. Item civitas adhuc suis concivibus quibusdam et stipendiariis ad raysas predictorum ....., ut patet in registris specialibus. (2b). Item causa pacis nostre tociusque marchionatus Moravie pro rupcione castri Lebnaw dedimus 50 s. grossorum domino Berchtoldo de Lippa. Item adhuc vivente domino Alberto pro rupcione et empcione castri Jew- spicz mutuavimus et recepimus dimissa domini Michael de Priest olim can- cellarii, quam legit dominus Martinus Tyssnicz et has modo persolvimus 1° s. gr. 1 R. 1441 nebyla vigilií sobota, nýbrž pátek. 2 Totéž i o předvečeru sv. Maří Magdaleny. 3 Sv. Osvalda připadlo v roce 1441 na sobotu. 203
Strana 204
Honorancie facte pro dominis et fautoribus civitatis Znoymensis in festo S. Laurencii, anno Domini M oCCCCo XLIIo (17. srpna). Ad honorandum dominum Perchtoldum dedimus sibi pecuniam pro Leb- naw pro 5 mensuris malvasie 20 gr. Item ad honorandum dominos, qui con- venerunt, ut pacificarent dominos de Vethovia cum Australibus pro piscibus 2 s. gr. 8 gr. Item tunc honoravimus dominos cives Brunenses cum uno pran- dio, quod constetit 76 gr. 6 d. Katherine (26. listopadu). Ad honorandum dominos, qui convenerunt, ut pacificarent Australes cum Vethoviensi pro 42 carponibus Jax. Mix 58 gr. Sero Epiphanie (5. ledna). Pro uno ternario vini Petro Salcherr, cum quo honoraverunt dominos episcopum, subcamerarium et Australes 4 s. gr. 5 gr. Item honoravimus dominum Berchtoldum cum una lagena Romanie pro 4 flor. 5 gr. Item pro 2 mensuris Romanie domino Meinnardo 6 gr. Sabbato ante „Jubilate“ (21. dubna). Pro piscibus per Leonhardum emptis in Recza 2 s. gr. Ad honorandum dominos de Boemia missos ad dominum regem Romanorum (22a). Sabbato ante Urbani (19. května). Ad honorandum dominum Ptaczkonem cum sociis suis missis ad regem Romanorum, cum vino Thome institoris Vito de Praga, Prokssoni, Salczerii pro 5 ternariis (sic) facit 71 gr. (22b). A festo sancti Laurencii martyris. Item Judaman Judeo pro domino Smi- lone pro capitali pecunia et pro usura dedimus 2 mc. In die S. Laurencii (17. srpna). Pro Jacobo nuncio domine regine Johanni de Zahs 5 gr. S. Agapiti (18. srpna). Busskoni pro expensis in Jempnicz 1 s. gr. (26b). Pro vino dominis in Posonium et in Gnest (sic) equitantibus 9 gr. 1 d. Sabbatum post festum S. Bartholomei (26. srpna). Nuncio in Jempnicz 10 gr. (26b). Pro caseis ad rumpendum Jewspicz 9 gr. Pro piso 9 d. Item cuidam Petro adiuvanti per 2 dies 18 d. Pro equo in Crumpnaw et Poher- licz concesso per Petrum Salczherr 7 gr. Pro equo in Posonium Januss 14 gr. (27a). Sabbatum, dies S. Egidii (1. září). Nuncio in Jewspicz 5 gr. Nuncio in Ruchwan 3 gr. Exploratori in Jewspicz 2 gr. (27b). Sabbatum, dies S. Marie Nativita ti]s (8. září). Stefflino ad Posonium ad dominam reginam 12 gr. Feria III post Nativitatem S. Marie (11. září). Jacobo nuncio domine re- gine 16 gr. Nuncio in Posonium 20 gr. Nuncio Brunam et remocius 8 gr. Nuncio in Schretental 3 gr. (28a). Zladkoni misso in Trebicz 5 gr. Item Petro adiuvanti per 3 dies, 3 gr. 7 d. 204
Honorancie facte pro dominis et fautoribus civitatis Znoymensis in festo S. Laurencii, anno Domini M oCCCCo XLIIo (17. srpna). Ad honorandum dominum Perchtoldum dedimus sibi pecuniam pro Leb- naw pro 5 mensuris malvasie 20 gr. Item ad honorandum dominos, qui con- venerunt, ut pacificarent dominos de Vethovia cum Australibus pro piscibus 2 s. gr. 8 gr. Item tunc honoravimus dominos cives Brunenses cum uno pran- dio, quod constetit 76 gr. 6 d. Katherine (26. listopadu). Ad honorandum dominos, qui convenerunt, ut pacificarent Australes cum Vethoviensi pro 42 carponibus Jax. Mix 58 gr. Sero Epiphanie (5. ledna). Pro uno ternario vini Petro Salcherr, cum quo honoraverunt dominos episcopum, subcamerarium et Australes 4 s. gr. 5 gr. Item honoravimus dominum Berchtoldum cum una lagena Romanie pro 4 flor. 5 gr. Item pro 2 mensuris Romanie domino Meinnardo 6 gr. Sabbato ante „Jubilate“ (21. dubna). Pro piscibus per Leonhardum emptis in Recza 2 s. gr. Ad honorandum dominos de Boemia missos ad dominum regem Romanorum (22a). Sabbato ante Urbani (19. května). Ad honorandum dominum Ptaczkonem cum sociis suis missis ad regem Romanorum, cum vino Thome institoris Vito de Praga, Prokssoni, Salczerii pro 5 ternariis (sic) facit 71 gr. (22b). A festo sancti Laurencii martyris. Item Judaman Judeo pro domino Smi- lone pro capitali pecunia et pro usura dedimus 2 mc. In die S. Laurencii (17. srpna). Pro Jacobo nuncio domine regine Johanni de Zahs 5 gr. S. Agapiti (18. srpna). Busskoni pro expensis in Jempnicz 1 s. gr. (26b). Pro vino dominis in Posonium et in Gnest (sic) equitantibus 9 gr. 1 d. Sabbatum post festum S. Bartholomei (26. srpna). Nuncio in Jempnicz 10 gr. (26b). Pro caseis ad rumpendum Jewspicz 9 gr. Pro piso 9 d. Item cuidam Petro adiuvanti per 2 dies 18 d. Pro equo in Crumpnaw et Poher- licz concesso per Petrum Salczherr 7 gr. Pro equo in Posonium Januss 14 gr. (27a). Sabbatum, dies S. Egidii (1. září). Nuncio in Jewspicz 5 gr. Nuncio in Ruchwan 3 gr. Exploratori in Jewspicz 2 gr. (27b). Sabbatum, dies S. Marie Nativita ti]s (8. září). Stefflino ad Posonium ad dominam reginam 12 gr. Feria III post Nativitatem S. Marie (11. září). Jacobo nuncio domine re- gine 16 gr. Nuncio in Posonium 20 gr. Nuncio Brunam et remocius 8 gr. Nuncio in Schretental 3 gr. (28a). Zladkoni misso in Trebicz 5 gr. Item Petro adiuvanti per 3 dies, 3 gr. 7 d. 204
Strana 205
Sabbatum, dies sancti Mauricii (22. září). Nicolao de Colonia pro uno equo destructo in raysa Brunam 3 s. gr. Cuidam Petro adiuvanti 9 d. Nun- cio in Placz 6 d. (28b). Feria III in die S. Dyonisii (9. října). Stefflino misso ad dominam regi- nam pro toto precio suo dedimus sibi 9 gr. et nil tenemur. Sabbato sero S. Ursule (20. října). Wainkoni de No[va] Do[mo] misso Brunam cum 2 sagittariis 40 gr. Nuncio in Vetthaw 3 gr. Nuncio domini Perchtoldi 1 gr. (3oa). Sabbatum sanctorum Symoni et Jude. (28. října).1 Nuncio in Jempnicz 4 gr. Sabbatum post Omnium sanctorum (3. listopadu). Nuncio in Chrumpnaw 6 gr. (3ob). Item dominis missis Brunam pro expensis 6 s. gr. Nuncio Brunam 6 gr. Nuncio in Schrettental 3 gr. Nuncio in Keya 3 gr. Feria III, die S. Leonis (6. listopadu). Pellkoni qui conduxit nuncios do- mine regine 5 gr. (31a). Pro uno metro pisorum 7 gr. Pro uno metro pultium (!) 6 gr. Pro 10 caseis 10 gr. 1 d. Pro una vacca 1 s. gr. Pro 4 castratis 18 gr. Sabbatum ante sancte Elizabeth (17. listopadu). Phunten misso ad Oswal- dum Eyczinger 4 gr. Muratori in Lebnaw. Item Nicola[o] de Colonia et Petro Volkel ad rumpendum Lebnaw pro expensis dedimus 6 s. gr. (31b). Sabbato sero sancte Katherine (24. listopadu). Ruptoribus castrum Lebnaw pro expensis iterum 5 s. gr. Item nuncio ex parte eorum misso et mulieri 4 gr. Pro avena, quam recepit Rubenhengt ante Lebnaw 8 gr. Sabbatum sero Adventus Domini nostri Jhesu Christi (1. prosince). Item nuncio in Trebicz misso 5 gr. Nuncio Brunam misso Funtar 6 gr. (32a). Raws- senpruker, fabro de diversis maleis et instrumentis ferreis ad rumpendum castrum Lebnaw et pro aliis laboribus etc., facit 49 gr. Ebrher rumpenti Leb- naw 6 gr. Item nuncio Brunam misso ex parte domini abbatis 6 gr. Item Cas- pari Kopp pro 7 rupulis salis exercitui in Lebnaw 12 gr. Pro uno czug 60 gr. Pro vino rumpentibus Lebnaw et de nodo 6 gr. Item Spicznagl prout dedit domino de Perenstein Brune 4 flor. Feria tercia2 in die sancte Barbare (4. prosince). Item ruptoribus castri Lebnaw rumpentibus 16 dies: 1. Bertlinus 40 gr. 2. Rab 40 gr. 3. Michaeli 1 Sobota připadala roku 1442 na 27. října. 2 Správně: feria quarta. Expense ad rumpendum Lebnaw. 206
Sabbatum, dies sancti Mauricii (22. září). Nicolao de Colonia pro uno equo destructo in raysa Brunam 3 s. gr. Cuidam Petro adiuvanti 9 d. Nun- cio in Placz 6 d. (28b). Feria III in die S. Dyonisii (9. října). Stefflino misso ad dominam regi- nam pro toto precio suo dedimus sibi 9 gr. et nil tenemur. Sabbato sero S. Ursule (20. října). Wainkoni de No[va] Do[mo] misso Brunam cum 2 sagittariis 40 gr. Nuncio in Vetthaw 3 gr. Nuncio domini Perchtoldi 1 gr. (3oa). Sabbatum sanctorum Symoni et Jude. (28. října).1 Nuncio in Jempnicz 4 gr. Sabbatum post Omnium sanctorum (3. listopadu). Nuncio in Chrumpnaw 6 gr. (3ob). Item dominis missis Brunam pro expensis 6 s. gr. Nuncio Brunam 6 gr. Nuncio in Schrettental 3 gr. Nuncio in Keya 3 gr. Feria III, die S. Leonis (6. listopadu). Pellkoni qui conduxit nuncios do- mine regine 5 gr. (31a). Pro uno metro pisorum 7 gr. Pro uno metro pultium (!) 6 gr. Pro 10 caseis 10 gr. 1 d. Pro una vacca 1 s. gr. Pro 4 castratis 18 gr. Sabbatum ante sancte Elizabeth (17. listopadu). Phunten misso ad Oswal- dum Eyczinger 4 gr. Muratori in Lebnaw. Item Nicola[o] de Colonia et Petro Volkel ad rumpendum Lebnaw pro expensis dedimus 6 s. gr. (31b). Sabbato sero sancte Katherine (24. listopadu). Ruptoribus castrum Lebnaw pro expensis iterum 5 s. gr. Item nuncio ex parte eorum misso et mulieri 4 gr. Pro avena, quam recepit Rubenhengt ante Lebnaw 8 gr. Sabbatum sero Adventus Domini nostri Jhesu Christi (1. prosince). Item nuncio in Trebicz misso 5 gr. Nuncio Brunam misso Funtar 6 gr. (32a). Raws- senpruker, fabro de diversis maleis et instrumentis ferreis ad rumpendum castrum Lebnaw et pro aliis laboribus etc., facit 49 gr. Ebrher rumpenti Leb- naw 6 gr. Item nuncio Brunam misso ex parte domini abbatis 6 gr. Item Cas- pari Kopp pro 7 rupulis salis exercitui in Lebnaw 12 gr. Pro uno czug 60 gr. Pro vino rumpentibus Lebnaw et de nodo 6 gr. Item Spicznagl prout dedit domino de Perenstein Brune 4 flor. Feria tercia2 in die sancte Barbare (4. prosince). Item ruptoribus castri Lebnaw rumpentibus 16 dies: 1. Bertlinus 40 gr. 2. Rab 40 gr. 3. Michaeli 1 Sobota připadala roku 1442 na 27. října. 2 Správně: feria quarta. Expense ad rumpendum Lebnaw. 206
Strana 206
in fovea 40 gr. 4. Michaeli prono 40 gr. 5. Petro muratori 33 gr. 6. Urban 40 gr. (32b). 7. Filio Eger 40 gr. 8. Jacobo claudo 40 gr. 9. Egrer, qui fuit rector ipsorum, 48 gr. 10. Fluher 20 gr. 11. Rewhl 19 gr. Item pro Busskone purgraffio de Vethovia 28 gr. pro Berankone. Dominica ante Nativitatem Christi (23. prosince). Pro cambio pecuniarum Crudeyn in pecuniam pro Lebnaw 60 gr. Sabbatum sancti Thome Cantuariensis (29. prosince). Nuncio in Laa 1 gr Nuncio domini Perchtoldi 1 gr. Pro pelliceo Urban, qui fuit ante Lebnaw Judeo 8 gr. (34a). Pro 2 castratis turmer ante Lebnaw 12 gr. 1443. In die Circumcisionis (1. ledna). Item Johanni de Zahs et Oczikoni pro uno curru ante Lebnaw 1 s. gr. Sabbatum, die S. Polycarpi (26. ledna). Stefflino misso Brunam 6 gr. ad- dicio 2 gr. Nuncio domini subcamerarii 1 gr. Feria III ante Purificacionem (29. ledna). Dominis Jo. Spicznagl, Erasmo, Vo. de No[va] Do[mo] cum octo sagittariis missis Brunam et Olomucz ad congregacionem 15 sex. gr. pro expensis. Nuncio de Krempnicz pro bibalibus 10 gr. Nuncio Brunam 4 gr. Nuncio in Jempnicz et Brunam 7 gr. Item do- minis, qui equitaverunt Brunam, pro vino ad flascas 3 gr. 3 d. (35b). Sabbatum sero1 S. Martini (9. listopadu). Petrassoni, qui equitavit cum dominis Brunam, 28 gr. (36b). Feria III ante „Esto michi“ (26. února). Pro uno modio aveni Nicolai de Colonia equis dominorum 2 s. gr., 4 gr., 2 d. Sabbatum ante „Invocavit“ (9. března). Stefflino equestri misso ad domi- num camerarium Brunam pro expensis dedimus 10 gr. Pro expensis ternum (!) consilio a domino Perchtoldo 18 d. Nunciis in Seveld et in Recz missis 4 gr (37a). Sabbatum ante „Reminiscere“ (16. března). Stefflino Mnisskoni, qui plus expendit cum equo Brune 16 gr. Nuncio Stefflino bis in Drosendorff misso 8 gr. Item 2 nunciis missis Brunam, ut premunirent homines, qui ibi erant, 12 gr. (37b). Sabbatum ante „Oculi“ (23. března). Item 2 nunciis pro bibalibus 4 gr. Iterum nuncio in Drosendorff 4 gr. Sabbatum ante „Judica“ (6. dubna). Pro expensis iudici et aliis missis in 1 Předvečer sv. Martina padl na neděli, takže sobota může býti brána pouze jako vigilia anticipata. 206
in fovea 40 gr. 4. Michaeli prono 40 gr. 5. Petro muratori 33 gr. 6. Urban 40 gr. (32b). 7. Filio Eger 40 gr. 8. Jacobo claudo 40 gr. 9. Egrer, qui fuit rector ipsorum, 48 gr. 10. Fluher 20 gr. 11. Rewhl 19 gr. Item pro Busskone purgraffio de Vethovia 28 gr. pro Berankone. Dominica ante Nativitatem Christi (23. prosince). Pro cambio pecuniarum Crudeyn in pecuniam pro Lebnaw 60 gr. Sabbatum sancti Thome Cantuariensis (29. prosince). Nuncio in Laa 1 gr Nuncio domini Perchtoldi 1 gr. Pro pelliceo Urban, qui fuit ante Lebnaw Judeo 8 gr. (34a). Pro 2 castratis turmer ante Lebnaw 12 gr. 1443. In die Circumcisionis (1. ledna). Item Johanni de Zahs et Oczikoni pro uno curru ante Lebnaw 1 s. gr. Sabbatum, die S. Polycarpi (26. ledna). Stefflino misso Brunam 6 gr. ad- dicio 2 gr. Nuncio domini subcamerarii 1 gr. Feria III ante Purificacionem (29. ledna). Dominis Jo. Spicznagl, Erasmo, Vo. de No[va] Do[mo] cum octo sagittariis missis Brunam et Olomucz ad congregacionem 15 sex. gr. pro expensis. Nuncio de Krempnicz pro bibalibus 10 gr. Nuncio Brunam 4 gr. Nuncio in Jempnicz et Brunam 7 gr. Item do- minis, qui equitaverunt Brunam, pro vino ad flascas 3 gr. 3 d. (35b). Sabbatum sero1 S. Martini (9. listopadu). Petrassoni, qui equitavit cum dominis Brunam, 28 gr. (36b). Feria III ante „Esto michi“ (26. února). Pro uno modio aveni Nicolai de Colonia equis dominorum 2 s. gr., 4 gr., 2 d. Sabbatum ante „Invocavit“ (9. března). Stefflino equestri misso ad domi- num camerarium Brunam pro expensis dedimus 10 gr. Pro expensis ternum (!) consilio a domino Perchtoldo 18 d. Nunciis in Seveld et in Recz missis 4 gr (37a). Sabbatum ante „Reminiscere“ (16. března). Stefflino Mnisskoni, qui plus expendit cum equo Brune 16 gr. Nuncio Stefflino bis in Drosendorff misso 8 gr. Item 2 nunciis missis Brunam, ut premunirent homines, qui ibi erant, 12 gr. (37b). Sabbatum ante „Oculi“ (23. března). Item 2 nunciis pro bibalibus 4 gr. Iterum nuncio in Drosendorff 4 gr. Sabbatum ante „Judica“ (6. dubna). Pro expensis iudici et aliis missis in 1 Předvečer sv. Martina padl na neděli, takže sobota může býti brána pouze jako vigilia anticipata. 206
Strana 207
Chrumpnaw 38 gr. Nuncio in Nikeln pro domino abbate 2 gr. Item nuncio in Vetaw 3 gr. Sabbatum ante Palmarum (13. dubna). Nuncio in Nikelspurk 6 gr. Nun- cio in Laa 5 gr. (38b). Item nuncio in Vethaw 3 gr. (39a). Feria III post festum Pasce (23. dubna). Pro expensis in Laa dominis mis- sis cum domino abbate 5 gr. Sabbatum ante „Misericordias Domini“ (4. května). Pro 26 metris avene equis dominorum per 4 gr. facit 2 s. gr. 14 gr. Nuncio in Drosendorf ad Kreyn ex parte Tarner (!) 4 gr. Spicznagl et Nicolao de Colo[nia] missis in Seveld ex parte Tarnei pro expensis 17 gr. Sabbatum ante „Jubilate“ (11. května). Plasenprein misso Brunam 6 gr. (40a). Item dominis missis Brunam, scilicet Michaeli Panczir, Erasmo et Andree Ribniker ad congregacionem cum aliquibus sagittariis dedimus 5 s. gr., 3 gr. Sabbatum ante „Cantate Domino“ (18. května). Nuncio in Drosendorf 4 gr. (40b). Feria III ante Urbani (22. května) Nuncio bis misso in Vethaw 7 gr. Nuncio misso in Vethaw iterum 3 gr. Sabbatum ante „Exaudi“ (1. června). Nuncio Iglaviam 7 gr. Nuncio Bru- nam 6 gr. Nuncio in Seveld 2 gr. Martino institori, qui concessit equum Newnburgam et in Schretental dominis, 12 gr. (41b). Sabbato sero Penthecostes (8. června). Nuncio in Sefeld 2 gr. Nuncio ad dominum Zdenkonem 4 gr. (42a). Sabbatum ante Trinitatis (16. června). Nunčio in Pirnicz 14 gr. Nuncio in Sefeld et Marperg 5 gr. Sabbatum, dies sancte Margarite (20. července). Distributa pro hiis, qui missi fuerunt ad rumpendum muros in Poherlicz: Item 8 ruptoribus et mura- toribus bibere et comedere per 2 dies, qualibus cuilibet 2 gr. facit 1 me. Item 2 iuvantibus 2 dies per 8 d., facit 4 gr. 4 d. Item Magistro Nicolao 1 gr. plus, facit 6 gr. Pro uno metro pisorum 4 gr. Item 5 ruptoribus similiter per 4 gr., 2 dies, cuilibet facit 20 gr. Item 2 carpentariis 8 gr. Item cuidam adiuvanti 2 gr. 2 d. Item Urban cocto 4 gr. (44a). Pro 2 urnis vini rubei, 17 mensuris albi in Poherlicz, facit 31 gr. Item sociis pro piscibus et vino apud dominum Jankonem his, qui conduxerunt uxorem capitanei, facit 14 gr. Item nuncio in Poherlicz misso 4 gr. Feria tercia ante Alexii (16. července). Item Sibenschein vectori, qui du- xit populum in Poherlicz, 15 gr. Item Sokol socio suo 15 gr. Item duobus 207
Chrumpnaw 38 gr. Nuncio in Nikeln pro domino abbate 2 gr. Item nuncio in Vetaw 3 gr. Sabbatum ante Palmarum (13. dubna). Nuncio in Nikelspurk 6 gr. Nun- cio in Laa 5 gr. (38b). Item nuncio in Vethaw 3 gr. (39a). Feria III post festum Pasce (23. dubna). Pro expensis in Laa dominis mis- sis cum domino abbate 5 gr. Sabbatum ante „Misericordias Domini“ (4. května). Pro 26 metris avene equis dominorum per 4 gr. facit 2 s. gr. 14 gr. Nuncio in Drosendorf ad Kreyn ex parte Tarner (!) 4 gr. Spicznagl et Nicolao de Colo[nia] missis in Seveld ex parte Tarnei pro expensis 17 gr. Sabbatum ante „Jubilate“ (11. května). Plasenprein misso Brunam 6 gr. (40a). Item dominis missis Brunam, scilicet Michaeli Panczir, Erasmo et Andree Ribniker ad congregacionem cum aliquibus sagittariis dedimus 5 s. gr., 3 gr. Sabbatum ante „Cantate Domino“ (18. května). Nuncio in Drosendorf 4 gr. (40b). Feria III ante Urbani (22. května) Nuncio bis misso in Vethaw 7 gr. Nuncio misso in Vethaw iterum 3 gr. Sabbatum ante „Exaudi“ (1. června). Nuncio Iglaviam 7 gr. Nuncio Bru- nam 6 gr. Nuncio in Seveld 2 gr. Martino institori, qui concessit equum Newnburgam et in Schretental dominis, 12 gr. (41b). Sabbato sero Penthecostes (8. června). Nuncio in Sefeld 2 gr. Nuncio ad dominum Zdenkonem 4 gr. (42a). Sabbatum ante Trinitatis (16. června). Nunčio in Pirnicz 14 gr. Nuncio in Sefeld et Marperg 5 gr. Sabbatum, dies sancte Margarite (20. července). Distributa pro hiis, qui missi fuerunt ad rumpendum muros in Poherlicz: Item 8 ruptoribus et mura- toribus bibere et comedere per 2 dies, qualibus cuilibet 2 gr. facit 1 me. Item 2 iuvantibus 2 dies per 8 d., facit 4 gr. 4 d. Item Magistro Nicolao 1 gr. plus, facit 6 gr. Pro uno metro pisorum 4 gr. Item 5 ruptoribus similiter per 4 gr., 2 dies, cuilibet facit 20 gr. Item 2 carpentariis 8 gr. Item cuidam adiuvanti 2 gr. 2 d. Item Urban cocto 4 gr. (44a). Pro 2 urnis vini rubei, 17 mensuris albi in Poherlicz, facit 31 gr. Item sociis pro piscibus et vino apud dominum Jankonem his, qui conduxerunt uxorem capitanei, facit 14 gr. Item nuncio in Poherlicz misso 4 gr. Feria tercia ante Alexii (16. července). Item Sibenschein vectori, qui du- xit populum in Poherlicz, 15 gr. Item Sokol socio suo 15 gr. Item duobus 207
Strana 208
sociis in Chrumpnaw 6 gr. Nuncio in Jempnicz 5 gr. Pro curribus in Poher licz 20 gr. (45a). Sabbatum post festum S. Jacobi (27. července). Pro expensis dominis in Jempnicz missis 16 gr. 2 d. (45b). Sabbatum, die S. Laurencii (10. srpna). Pro expensis Januss in Egenburk 6 gr. 2 d. Nuncio in Jempnicz 4 gr. Nuncio in Chrumpnaw et in Fren 6 gr. (46b). Feria tercia, die sancti Yppoliti (13. srpna). Sweczkoni misso in Tovaczow 8 gr. Plosenprein misso in Recz 2 gr. (47b). Sabbatum, dies S. Bartolomei (24. srpna). Nuncio misso ad camerarium in Czernohor et superaddicio in Tovaczow Swerczkoni 16 gr. Nuncio misso in Jempnicz, in Vetaw et Fren 5 gr. (48b). Sabbatum in vigilia Nativitatis sancte Marie (7. září). Nuncio misso in Chrumpnaw 3 gr. (50a). Feria tercia post Nativitatem S. Marie (10. září). Nuncio domini Benessii camerarii 2 gr. (6ob). Znojemská vydání roku 1468. Mèst. arch. znoj. Rkp. II, 246. Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, feria sexta ante Valentini.1 Cum inclitus (!) marchionatus Moravie ex reprobacione Georgii de Podiebrad, occupatoris regni Boemie, precipue destrueretur, cuius protextu omnia bello atque minis quassarentur, ita quod huius inclite civitatis consules moderni curis et solicitudinibus aput stipendiarios facti fessi, onus officii sui diucius sufferre paulisper abhorrerent, et cum non exspectarent regni officialem, cuius auctoritate condicionem suam immutarent, viso eciam, quod cetere civitates, puta Olomucz, Bruna et Iglavia, officia et dignitates suas in tali rerum grandidate innovassent, non prestolato iuxta antiquum ritum subcamerario, volentes ad instar eorundem aliorum humeris huiusmodi cure sarcinas imponere solemniter et festive prudentes et spectabiles viros subscrip- tos in officia sua scabinatus substituernt, ex nomine videlicet: Paulum Kin- ner, Johannem Leopoldi, Andream Fabrum, Andream Rosenhanum, Crista- num Aufensesl, Jacobum Radler, Jacobum Krumpholcz, Sigismundum Behm, Petrum de Gempnicz, Sigismundum Pluml, Michaelem Erasmi et Jacobum Lichtnawer, coram quibus officiorum suorum partis efficacem et acceptabilem racionem dederunt, hecque debita civitatis hactenus derelicta assignaverunt. (1a). 1 12. února. 208
sociis in Chrumpnaw 6 gr. Nuncio in Jempnicz 5 gr. Pro curribus in Poher licz 20 gr. (45a). Sabbatum post festum S. Jacobi (27. července). Pro expensis dominis in Jempnicz missis 16 gr. 2 d. (45b). Sabbatum, die S. Laurencii (10. srpna). Pro expensis Januss in Egenburk 6 gr. 2 d. Nuncio in Jempnicz 4 gr. Nuncio in Chrumpnaw et in Fren 6 gr. (46b). Feria tercia, die sancti Yppoliti (13. srpna). Sweczkoni misso in Tovaczow 8 gr. Plosenprein misso in Recz 2 gr. (47b). Sabbatum, dies S. Bartolomei (24. srpna). Nuncio misso ad camerarium in Czernohor et superaddicio in Tovaczow Swerczkoni 16 gr. Nuncio misso in Jempnicz, in Vetaw et Fren 5 gr. (48b). Sabbatum in vigilia Nativitatis sancte Marie (7. září). Nuncio misso in Chrumpnaw 3 gr. (50a). Feria tercia post Nativitatem S. Marie (10. září). Nuncio domini Benessii camerarii 2 gr. (6ob). Znojemská vydání roku 1468. Mèst. arch. znoj. Rkp. II, 246. Anno Domini millesimo quadringentesimo sexagesimo octavo, feria sexta ante Valentini.1 Cum inclitus (!) marchionatus Moravie ex reprobacione Georgii de Podiebrad, occupatoris regni Boemie, precipue destrueretur, cuius protextu omnia bello atque minis quassarentur, ita quod huius inclite civitatis consules moderni curis et solicitudinibus aput stipendiarios facti fessi, onus officii sui diucius sufferre paulisper abhorrerent, et cum non exspectarent regni officialem, cuius auctoritate condicionem suam immutarent, viso eciam, quod cetere civitates, puta Olomucz, Bruna et Iglavia, officia et dignitates suas in tali rerum grandidate innovassent, non prestolato iuxta antiquum ritum subcamerario, volentes ad instar eorundem aliorum humeris huiusmodi cure sarcinas imponere solemniter et festive prudentes et spectabiles viros subscrip- tos in officia sua scabinatus substituernt, ex nomine videlicet: Paulum Kin- ner, Johannem Leopoldi, Andream Fabrum, Andream Rosenhanum, Crista- num Aufensesl, Jacobum Radler, Jacobum Krumpholcz, Sigismundum Behm, Petrum de Gempnicz, Sigismundum Pluml, Michaelem Erasmi et Jacobum Lichtnawer, coram quibus officiorum suorum partis efficacem et acceptabilem racionem dederunt, hecque debita civitatis hactenus derelicta assignaverunt. (1a). 1 12. února. 208
Strana 209
Sabbatum ante „Invocavit“ (5. března). Item nuncio ad dominum Stern- berg 17 gr. Item nuncio alteri ad dominum de Sternberg 12 gr. Sabbato ante „Reminiscere“ (12. března). Item nuncio ad dominum Zden- ko[nem] 6 gr. Sabbato ante „Oculi mei“ (13. března). Item diversis nunciis hinc inde explorantibus et a vasi tractura 12 gr. Item aliis duobus nunciis Iglaviam et ad Pudwicz 16 gr. Item aliis duobus nunciis a domino Zdenkone de Igla 22 gr. Sabbato ante dominicam „Letare“ (26. března). Item nunciis de Iglavia et Bruna 12 gr. Sabbato in albis. Item nuncio de Iglavia 10 gr. Item nuncio de Bruna 3 gr. Sabbato ante „Quasi modo geniti“ (23. dubna). Item nuncio ad dominum Zdenkonem 24 gr. Item nuncio in Recz 3 gr. Item nuncio Iglaviensi 4 gr. Sabbato post Johannis ante portam (7. května). Item ad exercitum expe- dicionis superius Chunicz pro expensis 4 s. Sabbato ante rogacionum (21. května). Item racione expensarum notario in exercitu 19 gr. Item iudici pro necessariis albe monete 2 gr. Item Ambrosio pro diversis expositis ad exercitum 16 gr. Item nunciis ad Austriam cum lit- tera regia 24 gr. Item umb ein zemff superiori Chunicz 6 gr. Item pro Gir- zikone notario domini Zdenkonis... 28 gr. Item notario in exercitu pro- expensis 6 gr. Item subcancellario regis Hungarie et scriptoribus 1 flor. Item Andree Ffranspicz pro expensis in expedicione 10 flor. Item cuidam uno regis Hungarie 1 s. Item eodem die Marzino artifici pro expensis ad Austriam albe monete 1 d. Sabbato post Ascensionem Domini (4. června). Item Johanni Steger pro- una lagena kimel comiti de Maidbergen 5 flor. Item uni rustico de Urbaw ducenti ad superiorem Chunicz 15 gr. Item Jodoco, quod expendit in exer- citu, 19 gr. Item in exercitu Misnium (!) Andree Franspicz et ceteris 16 gr. Item Woitiech aqueductori racione illius, quod erat in exercitu 60 gr. Item Johanni carpentario, qui fuit in exercitu, 17 gr. Item nuncio eunti ad Puchaym in Rabcz, 6 gr. Item Ambrosio pro panibus et ceteris necessitatibus ad exer- citum 5 s., 27 gr., 3 d. Sabbato. Item diversis nunciis albe monete 13 gr., 4 d. Item Andree Fran- spicz ad exercitum 10 s. Item cuidam extrahenti mortuos de turri 3 gr. Item tortrici super ebdomada presenti et futura 14 gr. Item socero cuiusdam Swabl captivi 4 gr. Sabbato in prefesto S. Trinitatis (11. června). Item Matthie de Pudcz misso in occursum cardinali venturo 1 s. Item eidem pro expensis ad eundem locum 209
Sabbatum ante „Invocavit“ (5. března). Item nuncio ad dominum Stern- berg 17 gr. Item nuncio alteri ad dominum de Sternberg 12 gr. Sabbato ante „Reminiscere“ (12. března). Item nuncio ad dominum Zden- ko[nem] 6 gr. Sabbato ante „Oculi mei“ (13. března). Item diversis nunciis hinc inde explorantibus et a vasi tractura 12 gr. Item aliis duobus nunciis Iglaviam et ad Pudwicz 16 gr. Item aliis duobus nunciis a domino Zdenkone de Igla 22 gr. Sabbato ante dominicam „Letare“ (26. března). Item nunciis de Iglavia et Bruna 12 gr. Sabbato in albis. Item nuncio de Iglavia 10 gr. Item nuncio de Bruna 3 gr. Sabbato ante „Quasi modo geniti“ (23. dubna). Item nuncio ad dominum Zdenkonem 24 gr. Item nuncio in Recz 3 gr. Item nuncio Iglaviensi 4 gr. Sabbato post Johannis ante portam (7. května). Item ad exercitum expe- dicionis superius Chunicz pro expensis 4 s. Sabbato ante rogacionum (21. května). Item racione expensarum notario in exercitu 19 gr. Item iudici pro necessariis albe monete 2 gr. Item Ambrosio pro diversis expositis ad exercitum 16 gr. Item nunciis ad Austriam cum lit- tera regia 24 gr. Item umb ein zemff superiori Chunicz 6 gr. Item pro Gir- zikone notario domini Zdenkonis... 28 gr. Item notario in exercitu pro- expensis 6 gr. Item subcancellario regis Hungarie et scriptoribus 1 flor. Item Andree Ffranspicz pro expensis in expedicione 10 flor. Item cuidam uno regis Hungarie 1 s. Item eodem die Marzino artifici pro expensis ad Austriam albe monete 1 d. Sabbato post Ascensionem Domini (4. června). Item Johanni Steger pro- una lagena kimel comiti de Maidbergen 5 flor. Item uni rustico de Urbaw ducenti ad superiorem Chunicz 15 gr. Item Jodoco, quod expendit in exer- citu, 19 gr. Item in exercitu Misnium (!) Andree Franspicz et ceteris 16 gr. Item Woitiech aqueductori racione illius, quod erat in exercitu 60 gr. Item Johanni carpentario, qui fuit in exercitu, 17 gr. Item nuncio eunti ad Puchaym in Rabcz, 6 gr. Item Ambrosio pro panibus et ceteris necessitatibus ad exer- citum 5 s., 27 gr., 3 d. Sabbato. Item diversis nunciis albe monete 13 gr., 4 d. Item Andree Fran- spicz ad exercitum 10 s. Item cuidam extrahenti mortuos de turri 3 gr. Item tortrici super ebdomada presenti et futura 14 gr. Item socero cuiusdam Swabl captivi 4 gr. Sabbato in prefesto S. Trinitatis (11. června). Item Matthie de Pudcz misso in occursum cardinali venturo 1 s. Item eidem pro expensis ad eundem locum 209
Strana 210
ambe monete 6 flor. Ung. Item preconi in Laa, qui fuit in Romana Curia 8 flor. Hung. Item nuncio in Gewspicz 2 gr. Sabbato post Johannis Baptiste (26. června). Item Mathie de Pudwicz pro expensis ad legatum 7 flor. Sabbato in die Visitationis Marie (2. července). Item pro duobus centis pul- veris solutis comiti de Recz 22 flor. Item pro una lagena malvatici vini pro- pinati episcopo Varadiensi 6 flor. Item Otikoni vectori . . . . . . . ., qui fuit in exercitu 1 s. Item Michaeli Erasmi pro expensis ad legatum 6. fl., 3 wien. Sabbato ante Margarethe (9. července). Item Cristano nuncio in Fren et pro dampnis 16 gr. Item Hosskoni pro expensis equitanti in Olomucz 2 s., 23 gr. Item cuidam nuncio domini Johannis de Sternberg 7 gr., 1 d. Item sartoribus erigentibus tentorium, pro bibalibus 80 d. Sabbato post Margarethe (16. července). Item Georgio Meser a vectura unius ternarii in Chunicz 40 gr. Item Mathie sartori pro una tunna allec um et panno super curru 5 s. Item Hosskoni equitanti Brunam 1 s. 5 gr. Sabbato post Jacobi (3o. července). Item nuncio misso ad regem 1 s. Feria VI. post Stephani pape (5. srpna). Leopoldo misso ad regem et le- gatum 4 s. 4 fl. Item eidem albe monete 13 gr. Sabbato in die Sixti (6. srpna). Item duabus pistricibus pro pane captivis 20 gr. Item illis, qui adduxerunt equos de Wienna 23 gr. Item cuidam nun- cio misso de Wienna 7 gr. Sabbato ante Assumpcionem (13. srpna). Item cuidam vectori ducenti vi- num in Chunicz 6 gr. Item pro carnibus porcium in Chunicz 5 gr. Item An- dree pro vino propinato regi Hungarie, super racione 29 gr. Item peditibus de Erdpurg pro bibalibus 10 s. Sabbato ante Bartolomei (20. srpna). Item Hosskoni eunti in Olomucz 60 d. Item nuncio eunti Wiennam 50 mc. Item nunciis Wiennam et alibi 18 gr. Sabbato post Egidii (3. září). Item Jankoni carnifici eunti Iglaviam 10 gr. Item eidem in superiorem Chunicz 18 d. Item Laurencio carnifici racione campane fuse 24 gr. Item nuncio eunti in Trebicz 10 gr. Sabbato, die Lamperti (17. září.) Item uni nuncio de Sternberg 2 gr. Sabbato ante Wenceslai (24. září). Item cuidam exploratori 15 gr. Item Leopoldo et Michaeli Erasmi pro expensis in Posonium 3 fl. 15 gr. Feria tercia in die Wenceslai (28. září). Nuncio ad Novam Domum 12 gr. Item eodem die Mathie de Pudwicz equitanti Brunam 5 s. Item pro carbo- nibus albe monete 50 s. Sabbato in die Sancti Remigii (1. října). Item nuncio, qui fuit in Posonio 14 gr. Item Hosskoni misso Wiennam albe monete 20 gr. 210
ambe monete 6 flor. Ung. Item preconi in Laa, qui fuit in Romana Curia 8 flor. Hung. Item nuncio in Gewspicz 2 gr. Sabbato post Johannis Baptiste (26. června). Item Mathie de Pudwicz pro expensis ad legatum 7 flor. Sabbato in die Visitationis Marie (2. července). Item pro duobus centis pul- veris solutis comiti de Recz 22 flor. Item pro una lagena malvatici vini pro- pinati episcopo Varadiensi 6 flor. Item Otikoni vectori . . . . . . . ., qui fuit in exercitu 1 s. Item Michaeli Erasmi pro expensis ad legatum 6. fl., 3 wien. Sabbato ante Margarethe (9. července). Item Cristano nuncio in Fren et pro dampnis 16 gr. Item Hosskoni pro expensis equitanti in Olomucz 2 s., 23 gr. Item cuidam nuncio domini Johannis de Sternberg 7 gr., 1 d. Item sartoribus erigentibus tentorium, pro bibalibus 80 d. Sabbato post Margarethe (16. července). Item Georgio Meser a vectura unius ternarii in Chunicz 40 gr. Item Mathie sartori pro una tunna allec um et panno super curru 5 s. Item Hosskoni equitanti Brunam 1 s. 5 gr. Sabbato post Jacobi (3o. července). Item nuncio misso ad regem 1 s. Feria VI. post Stephani pape (5. srpna). Leopoldo misso ad regem et le- gatum 4 s. 4 fl. Item eidem albe monete 13 gr. Sabbato in die Sixti (6. srpna). Item duabus pistricibus pro pane captivis 20 gr. Item illis, qui adduxerunt equos de Wienna 23 gr. Item cuidam nun- cio misso de Wienna 7 gr. Sabbato ante Assumpcionem (13. srpna). Item cuidam vectori ducenti vi- num in Chunicz 6 gr. Item pro carnibus porcium in Chunicz 5 gr. Item An- dree pro vino propinato regi Hungarie, super racione 29 gr. Item peditibus de Erdpurg pro bibalibus 10 s. Sabbato ante Bartolomei (20. srpna). Item Hosskoni eunti in Olomucz 60 d. Item nuncio eunti Wiennam 50 mc. Item nunciis Wiennam et alibi 18 gr. Sabbato post Egidii (3. září). Item Jankoni carnifici eunti Iglaviam 10 gr. Item eidem in superiorem Chunicz 18 d. Item Laurencio carnifici racione campane fuse 24 gr. Item nuncio eunti in Trebicz 10 gr. Sabbato, die Lamperti (17. září.) Item uni nuncio de Sternberg 2 gr. Sabbato ante Wenceslai (24. září). Item cuidam exploratori 15 gr. Item Leopoldo et Michaeli Erasmi pro expensis in Posonium 3 fl. 15 gr. Feria tercia in die Wenceslai (28. září). Nuncio ad Novam Domum 12 gr. Item eodem die Mathie de Pudwicz equitanti Brunam 5 s. Item pro carbo- nibus albe monete 50 s. Sabbato in die Sancti Remigii (1. října). Item nuncio, qui fuit in Posonio 14 gr. Item Hosskoni misso Wiennam albe monete 20 gr. 210
Strana 211
Sabbato ante Galli (15. října). Item cuidam pro vino, quod Rosenhanns emit ad Chunicz, 6 s. 16 gr. Item Hosskoni equitanti Brunam 4 gr. Sabbato in die Hedwigis (16. října). Item Jankoni Sawslaher, qui fuit missus in diversis locis 60 s. Sabbato post Simonis et Jude (29. října). Item Hungaro de Wynnaw pro equo 7 gr. Sabbato ante Leonardi (5. listopadu). Item nuncio Olomucensi 20 gr. Item ad claustrum racione cuiusdam rustici in Kuhracz 40 gr. Item Polczlino nun- cio 6 s. Item alteri nuncio Czornstein 16 gr. Item nuncio in Stockern 10 gr. Item Hosskoni equitanti Brunam 20 gr. Sabbato in die S. Elizabeth (19. listopadu). Item Wenceslao Brunner, qui fuit Wienne, 6 gr. 4 d. Znojemské holdy z r. 1466. Měst. arch. znoj. Rkp. č. 244. Item die von Prosmericz haben geben 20 gulden in die S. Margarethe. (9. července). Item von der halben Mul des Diertensl 14 gr. Item von Prosmericzer huldigung M' waicz. Item die von Pochnig haben geben 5 gld. Item von Teswicz auf der wis 1 5 gld. Item am Mitich post Jacobi (3o. července) haben die von Weidnicz 2 hul- digung geben 30 gld. Item am sambstag post Jacobi (2. srpna) haben die von Testicz 3 under dem purkholcz huldigung geben 10 gr. Item am sambstag post Jacobi haben die von Galicz huldigung geben 10 gr. Item am sambstag post Jacobi haben die von Zuchlayn (!) huldigung geben 12 gr. Item in die sancti Steffani (3. srpna) die von Rakwicz haben geben hul- digung gelt fur 5 gld. (13a). Item an mitwoch post Stephanum (6. srpna), die von Masquicz4 haben geben 16 gld. Item dy von Selticz 5 haben geben 13 gld. Item die von Krupicz haben geben an mitwoch post Jacobi (3. července) 16 gld. Item dy Deyathe haben geben 20 d. 1 Stošikovice na Louce. 2 Vitonice. 3 Těšetice. 4 Mašovice. 5 Želetice. 211
Sabbato ante Galli (15. října). Item cuidam pro vino, quod Rosenhanns emit ad Chunicz, 6 s. 16 gr. Item Hosskoni equitanti Brunam 4 gr. Sabbato in die Hedwigis (16. října). Item Jankoni Sawslaher, qui fuit missus in diversis locis 60 s. Sabbato post Simonis et Jude (29. října). Item Hungaro de Wynnaw pro equo 7 gr. Sabbato ante Leonardi (5. listopadu). Item nuncio Olomucensi 20 gr. Item ad claustrum racione cuiusdam rustici in Kuhracz 40 gr. Item Polczlino nun- cio 6 s. Item alteri nuncio Czornstein 16 gr. Item nuncio in Stockern 10 gr. Item Hosskoni equitanti Brunam 20 gr. Sabbato in die S. Elizabeth (19. listopadu). Item Wenceslao Brunner, qui fuit Wienne, 6 gr. 4 d. Znojemské holdy z r. 1466. Měst. arch. znoj. Rkp. č. 244. Item die von Prosmericz haben geben 20 gulden in die S. Margarethe. (9. července). Item von der halben Mul des Diertensl 14 gr. Item von Prosmericzer huldigung M' waicz. Item die von Pochnig haben geben 5 gld. Item von Teswicz auf der wis 1 5 gld. Item am Mitich post Jacobi (3o. července) haben die von Weidnicz 2 hul- digung geben 30 gld. Item am sambstag post Jacobi (2. srpna) haben die von Testicz 3 under dem purkholcz huldigung geben 10 gr. Item am sambstag post Jacobi haben die von Galicz huldigung geben 10 gr. Item am sambstag post Jacobi haben die von Zuchlayn (!) huldigung geben 12 gr. Item in die sancti Steffani (3. srpna) die von Rakwicz haben geben hul- digung gelt fur 5 gld. (13a). Item an mitwoch post Stephanum (6. srpna), die von Masquicz4 haben geben 16 gld. Item dy von Selticz 5 haben geben 13 gld. Item die von Krupicz haben geben an mitwoch post Jacobi (3. července) 16 gld. Item dy Deyathe haben geben 20 d. 1 Stošikovice na Louce. 2 Vitonice. 3 Těšetice. 4 Mašovice. 5 Želetice. 211
Strana 212
Item am suntag vor Laurencii (4. srpna) haben die von Mischpicz huldi- gung geben per Zehein (!) 40 gld. Item eodem die von Winnaw1 (!) haben huldigung geben 50 gld. Item Naschmariczer 2 debent 13 gld. am suntag (17. srpna) post Assump- cionis Marie. Item quinta feria in die sancti Remigii (28. řijna) dederunt 11 fl. Item Lewperticzer3 dederunt am montag post Assumpcionis Marie (18. srp- na) 49 gld. Item die Hosterdriczer dederunt am Montag Bartholomei (26. srpna) hol- dung 66 gld., tenentur adhuc 4 guld. (13a b). Ander holdung Omnium Sanctorum. Item perceptum ab opido Hostrodicz 60 flor. adhuc tenentur 40 flor. Duos modios tritici et duos modios siliginis. Item eodem die perceptum a villa Mosquicz 13 flor. Eodem die a Misspicz 49 flor., adhuc tenentur 11 flor. (Item postmodum dederunt 11 flor. ac totum solutum est). Item villa Rakwicz 5 s. gr. Item villa Robiticz (!) 8 flor. Item eodem die percepimus de Waidnucz 35 flor. adhuc tenentur dare 6 florenos. Item dominica ante Martini (9. listopadu) perceptum a Lechwiczerin 20 flor. huldung. Item feria ante Elizabeth (18. listopadu) de Hostrodicz huldung 20 flor. (Et sic totum solutum est preter frumentum). Item eodem die perceptum de Wiennaw 33 fl. Item eodem die a Selticz 12 fl., adhuc tenentur 8 flor. Item eodem die de Chripicz 13 flor. Item eodem die de Testicz 10 flor. Item feria quinta, dies S. Elizabeth (19. listopadu) percepta huldung 6 flor., totum solutum. Item sabbato ante Andree (29. listopadu) perceptum de Testicz huldung 6 flor., totum solutum. Summa istarum ambarum parcium flor. per 60 gr. computis facit 4 66 s. 6 gr. 2 d. Item facit 67 s. 10 gr. (14a). 1 Unanov. 2 Našiměřice. 3 Litobratřice. 212
Item am suntag vor Laurencii (4. srpna) haben die von Mischpicz huldi- gung geben per Zehein (!) 40 gld. Item eodem die von Winnaw1 (!) haben huldigung geben 50 gld. Item Naschmariczer 2 debent 13 gld. am suntag (17. srpna) post Assump- cionis Marie. Item quinta feria in die sancti Remigii (28. řijna) dederunt 11 fl. Item Lewperticzer3 dederunt am montag post Assumpcionis Marie (18. srp- na) 49 gld. Item die Hosterdriczer dederunt am Montag Bartholomei (26. srpna) hol- dung 66 gld., tenentur adhuc 4 guld. (13a b). Ander holdung Omnium Sanctorum. Item perceptum ab opido Hostrodicz 60 flor. adhuc tenentur 40 flor. Duos modios tritici et duos modios siliginis. Item eodem die perceptum a villa Mosquicz 13 flor. Eodem die a Misspicz 49 flor., adhuc tenentur 11 flor. (Item postmodum dederunt 11 flor. ac totum solutum est). Item villa Rakwicz 5 s. gr. Item villa Robiticz (!) 8 flor. Item eodem die percepimus de Waidnucz 35 flor. adhuc tenentur dare 6 florenos. Item dominica ante Martini (9. listopadu) perceptum a Lechwiczerin 20 flor. huldung. Item feria ante Elizabeth (18. listopadu) de Hostrodicz huldung 20 flor. (Et sic totum solutum est preter frumentum). Item eodem die perceptum de Wiennaw 33 fl. Item eodem die a Selticz 12 fl., adhuc tenentur 8 flor. Item eodem die de Chripicz 13 flor. Item eodem die de Testicz 10 flor. Item feria quinta, dies S. Elizabeth (19. listopadu) percepta huldung 6 flor., totum solutum. Item sabbato ante Andree (29. listopadu) perceptum de Testicz huldung 6 flor., totum solutum. Summa istarum ambarum parcium flor. per 60 gr. computis facit 4 66 s. 6 gr. 2 d. Item facit 67 s. 10 gr. (14a). 1 Unanov. 2 Našiměřice. 3 Litobratřice. 212
Strana 213
Huldung traid. Item am sanntag vor Laurentii (3. srpna) haben geben die von Bochnicz waicz 2 Mt. Item der pharrer von Prosmericz eodem die dat 1 M' haben. Item die von Teufmaspicz haben huldung geben 2 Mt korn 1 M' haben. Item die von Klein Teufmaspicz1 dederunt 39 metzen korn, 19 meczen waicz. Item Rakwicz 1 Mkarn 1 quartale. Item Rochticz 2 Mtt karn 2 metzen. Item Pratths 2 2 Mtt waicz 2 Mtt karn 4 metczen. Item Kalicz3 1 Mtt waicz 1 M“ karn 1 metczen. Item Sellticz 34 metzen karn 50 meczen haben. Z jihlavské knihy testamentů. Měst. arch. jihl. Měst. kniha č. III. (1418). Petr lektor dominikánů v Jihlavě, syn Hertvíka z Jihlavy od- kazuje: 32 knihy pergamenové, 62 papírové, pod podmínkou, že budou pa- třiti dominikánům, nikoliv jednotlivci. Dále: 2 ornáty s prádelkem, 2 hu- meralia, z nichž jedno ze stříbra a zlacené, druhé zdobené drahokamy a perlemi. Monstranci za 10 hřiven ze stříbra zhotovenou a zlacenou s kameny- Stříbrný kříž, s nímž věřící denně bývají žehnáni. (Fol. 495'-50a5). (1420). Ondřej Czlewinger notář jihlavský odkazuje orloj ku sv. Kříži. (59b1). Jan Enderlinův z Kutné Hory odkazuje: Bratru Václavovi 4 kopy gr. a dum v Hoře „dum et quando ad eandem possint pervenire". Polovici vymi- ňuje si doživotně. (63b'). Testament Jiříka Waldvogla z Prahy, otce avignonského tiskaře Prokopa. Mèst. arch. jihl. Měst. kniha č. III, fol. 64a'. Testamentum Georgii Walfogl cultellificis de Praga. Er hatt zum ersten geschaft der Dorotheam seiner eelichen haw[s frawen alles sein gut varund vnd vnuarund, wo vnd an welich stat er das vnder im hat gelassen, von dem gut allem sol sy dem Procop seinem sun geben 30 s. gr. ab man dorzu kumen mag, wer des aber nicht, so sey mynner auch, so schaft er ir sein haws vnd dorzu alle seine czinse, die er do hat, davon sie sich mit iren kindlein genern sol. Wer aber, daz sie iren witeb stul vorrukt, 1 Hluboké Mašůvky. 2 Práč. 3 Kaliště (?) 213
Huldung traid. Item am sanntag vor Laurentii (3. srpna) haben geben die von Bochnicz waicz 2 Mt. Item der pharrer von Prosmericz eodem die dat 1 M' haben. Item die von Teufmaspicz haben huldung geben 2 Mt korn 1 M' haben. Item die von Klein Teufmaspicz1 dederunt 39 metzen korn, 19 meczen waicz. Item Rakwicz 1 Mkarn 1 quartale. Item Rochticz 2 Mtt karn 2 metzen. Item Pratths 2 2 Mtt waicz 2 Mtt karn 4 metczen. Item Kalicz3 1 Mtt waicz 1 M“ karn 1 metczen. Item Sellticz 34 metzen karn 50 meczen haben. Z jihlavské knihy testamentů. Měst. arch. jihl. Měst. kniha č. III. (1418). Petr lektor dominikánů v Jihlavě, syn Hertvíka z Jihlavy od- kazuje: 32 knihy pergamenové, 62 papírové, pod podmínkou, že budou pa- třiti dominikánům, nikoliv jednotlivci. Dále: 2 ornáty s prádelkem, 2 hu- meralia, z nichž jedno ze stříbra a zlacené, druhé zdobené drahokamy a perlemi. Monstranci za 10 hřiven ze stříbra zhotovenou a zlacenou s kameny- Stříbrný kříž, s nímž věřící denně bývají žehnáni. (Fol. 495'-50a5). (1420). Ondřej Czlewinger notář jihlavský odkazuje orloj ku sv. Kříži. (59b1). Jan Enderlinův z Kutné Hory odkazuje: Bratru Václavovi 4 kopy gr. a dum v Hoře „dum et quando ad eandem possint pervenire". Polovici vymi- ňuje si doživotně. (63b'). Testament Jiříka Waldvogla z Prahy, otce avignonského tiskaře Prokopa. Mèst. arch. jihl. Měst. kniha č. III, fol. 64a'. Testamentum Georgii Walfogl cultellificis de Praga. Er hatt zum ersten geschaft der Dorotheam seiner eelichen haw[s frawen alles sein gut varund vnd vnuarund, wo vnd an welich stat er das vnder im hat gelassen, von dem gut allem sol sy dem Procop seinem sun geben 30 s. gr. ab man dorzu kumen mag, wer des aber nicht, so sey mynner auch, so schaft er ir sein haws vnd dorzu alle seine czinse, die er do hat, davon sie sich mit iren kindlein genern sol. Wer aber, daz sie iren witeb stul vorrukt, 1 Hluboké Mašůvky. 2 Práč. 3 Kaliště (?) 213
Strana 214
dennoch sol sie die kindlein von dem gute genern vncz zu irn vornunftign iarn, auch wer ez sache dacz sie adir ir man den kindlein nicht vor sein wolten, so sol man sie mit irem tail von den kindlein tailen vnd sol die kin- der befehlen dem Michel vom halben rad, seinen swager. Item so schaft er seiner hawsfrawn ein vbergolten kelichlein. Item der Barbara, seiner mayd, 1 s. gr. Item ein czechtuch der mesrer vom Prag sol der Hannus Musl, mesrer vom Prag, zu im loczen vnd ledigen vmb 2 s. gr. vnd dasselbe furbas reichen in die czech der mesrer ken Prag vnd die czwei s. gr. sol man im wider ge- ben. Item er sagt ledig al seine schuldiger vnd was er schuldig ist, des man sein hawsfraw vnderweisen kan, die selbe schult schol sie beczalen mit gutem gewissen. Item zu gescheftlewte hat er im gekorn die erbern Stephlsund vnser aytgenos Hensel Marquart vnd Hierssel mesrer, die das geschefte fur vns in vnsern rat in vnser register haben lassen schreiben am nechsten man- tag vor weinachten anno Domini M°CCCC° vigesimo primo. (1421). Testament Mikuláše Sokolova nožíře z Prahy. Odkazuje: Ješkovi Kurznerovi v Litoměřicích pozlacený hrnek. Fasolt nožíř z Prahy dluží 2 kopy gr. Bernardovi Nisy, švagrovi Josta z Nisy. Oldřich kněz od sv. Apo- lináře z Prahy mu dluží 2 kopy gr. Testament Petra Kleina z Kutné Hory. (Fol. 64b). Vdova po Petru uhlíři z Kutné Hory vyznává, že dostala jistý obnos od Mikuláše Odrovice, z čehož ještě má 50 kop gr. (68a ). (1422). Mikuláš Knaff. Po smrti manželky má odkaz přejíti na Barboru Rabuscherovu z Kutné Hory. Odkazuje 6 kop gr. na klášter sv. Kříže, na novou věž farního kostela a chudým kněžím. Zanechal též Janu Rudlinovi privilej na každoroční příjem „super quadam fabrica monete in Montibus" a dům „prope Nametum“. (6855). Fritz Pileator z Kutné Hory. Ztracenému sirotkovi, kdyby se našel, 5 kop gr. (69a'—b3). Mikuláš Crenes z Něm. Brodu odkazuje manželce Kateřině 24 kopy gr. „cum ceteris bonis suis in Broda theotuncali derelictis“. (7031). (1423). Václav Goppold z Chebu, měšťan kutnohorský, dává tamější svůj dûm „iuratis consulibus, qui futurum christiane religionis et katholice fidei ibidem fuerint“. Dům může býti prodán na špitál. (70"5). Hannus Reidl de Noborg (!) dicit, Bartholomeum pannificem de Monti- bus Chutnis ex parte Petri Czimmermann pannificis, qui obiit in Sitavia li- berum pro 12 s. gr. (73a5). (1426). Pavel Mayer „quondam notarius Montis Chutten“ ... „qui mo- ram trahit in Iglavia“ přiznává svůj dluh 26 kop gr. Prokopovi Vndlerovi. 214
dennoch sol sie die kindlein von dem gute genern vncz zu irn vornunftign iarn, auch wer ez sache dacz sie adir ir man den kindlein nicht vor sein wolten, so sol man sie mit irem tail von den kindlein tailen vnd sol die kin- der befehlen dem Michel vom halben rad, seinen swager. Item so schaft er seiner hawsfrawn ein vbergolten kelichlein. Item der Barbara, seiner mayd, 1 s. gr. Item ein czechtuch der mesrer vom Prag sol der Hannus Musl, mesrer vom Prag, zu im loczen vnd ledigen vmb 2 s. gr. vnd dasselbe furbas reichen in die czech der mesrer ken Prag vnd die czwei s. gr. sol man im wider ge- ben. Item er sagt ledig al seine schuldiger vnd was er schuldig ist, des man sein hawsfraw vnderweisen kan, die selbe schult schol sie beczalen mit gutem gewissen. Item zu gescheftlewte hat er im gekorn die erbern Stephlsund vnser aytgenos Hensel Marquart vnd Hierssel mesrer, die das geschefte fur vns in vnsern rat in vnser register haben lassen schreiben am nechsten man- tag vor weinachten anno Domini M°CCCC° vigesimo primo. (1421). Testament Mikuláše Sokolova nožíře z Prahy. Odkazuje: Ješkovi Kurznerovi v Litoměřicích pozlacený hrnek. Fasolt nožíř z Prahy dluží 2 kopy gr. Bernardovi Nisy, švagrovi Josta z Nisy. Oldřich kněz od sv. Apo- lináře z Prahy mu dluží 2 kopy gr. Testament Petra Kleina z Kutné Hory. (Fol. 64b). Vdova po Petru uhlíři z Kutné Hory vyznává, že dostala jistý obnos od Mikuláše Odrovice, z čehož ještě má 50 kop gr. (68a ). (1422). Mikuláš Knaff. Po smrti manželky má odkaz přejíti na Barboru Rabuscherovu z Kutné Hory. Odkazuje 6 kop gr. na klášter sv. Kříže, na novou věž farního kostela a chudým kněžím. Zanechal též Janu Rudlinovi privilej na každoroční příjem „super quadam fabrica monete in Montibus" a dům „prope Nametum“. (6855). Fritz Pileator z Kutné Hory. Ztracenému sirotkovi, kdyby se našel, 5 kop gr. (69a'—b3). Mikuláš Crenes z Něm. Brodu odkazuje manželce Kateřině 24 kopy gr. „cum ceteris bonis suis in Broda theotuncali derelictis“. (7031). (1423). Václav Goppold z Chebu, měšťan kutnohorský, dává tamější svůj dûm „iuratis consulibus, qui futurum christiane religionis et katholice fidei ibidem fuerint“. Dům může býti prodán na špitál. (70"5). Hannus Reidl de Noborg (!) dicit, Bartholomeum pannificem de Monti- bus Chutnis ex parte Petri Czimmermann pannificis, qui obiit in Sitavia li- berum pro 12 s. gr. (73a5). (1426). Pavel Mayer „quondam notarius Montis Chutten“ ... „qui mo- ram trahit in Iglavia“ přiznává svůj dluh 26 kop gr. Prokopovi Vndlerovi. 214
Strana 215
Žádá, by nebyl upomínán, neboť dluh se vyrovná z jeho majetku po jeho smrti. (76a5). (1423). Schroter z Kutné Hory odkazuje dceři Alžbětě a zeti Prokopovi 4 masné krámy v Hoře na dolním náměstí. (785'-79a3). (1423). Svatební smlouva rychtáře Zikmunda s Anežkou dcerou Kristiana Kašpara z Kutné Hory. (79a'). Testament staré Ginclové (Ginczlehin), jež měla dvůr v Kutné Hoře (79""). Testament Leonharda Schuzcla z Prahy (80a“) a Martina Crumlera z Kutné Hory. Odkaz Henslina z K. Hory. Odkazuje špitálu 3 řady (areas) masných krámů s krámem, v němž sám stával. (80b'). Testament Mikuláše a Kateřiny Erhartovy z K. Hory (80b'-b.) (1435). Testament Petra jinak Tomáše malíře. Odkazuje 34 kněh, mezi nimi i Miličovu postilu. (160""). (1437). Hans Hopp dává bratrovi dům se zahradou proti klášteru slovan- skému. (164b"). Hrdelní zápisy města Jihlavy. Měst. archiv jihlavský, Rkp. A, IV. Item recogniciones spoliatorum et maleficorum. Anno Domini M°CCCC°XVII°, feria secunda post festum sancti Andree apostoli. (15. listopadu.) Schönpetr. Schönpetr in suis tormentis recognovit super socios suos, cum quibus spo- liavit: Primo super Jankonem. Item super Sskaredy, Holý domini Johannis de Brandis. — Item super Mikalwss (!). — Item super Bebtam. — Item super Czrdam. — Item super Drch de Guldenstein. — Item super Mikolawss slepy, introierunt ad propugnandum Nyczkonis in Buk et receperunt violenter.— Item detinuerunt homines de Montibus. — Item recognovit super d. Wan- konem, filium Zampachonis et super famulum ipsius. — Item super Janko- nem. — Item iterum super Jankonem, receperunt pannum et pellicia prope Jermyr. Stacionem habuerunt circa thabernatorem dictum Bosák sub Scze- panicz in villa. — Item recognovit super Diwoczkonem. — Item super Jan- konem zpiewawy. — Item super Myssinsky. — Item super Stamphus. — Item super Petrzikonem. — Item super Wankonem fratrem Petri Rümpöcz. Item super Hanusskonem de curia. — Item super Ramess. — Item super Ma- czura, spoliaverunt simul. Receperunt simul uni de Montibus duos equos.— 216
Žádá, by nebyl upomínán, neboť dluh se vyrovná z jeho majetku po jeho smrti. (76a5). (1423). Schroter z Kutné Hory odkazuje dceři Alžbětě a zeti Prokopovi 4 masné krámy v Hoře na dolním náměstí. (785'-79a3). (1423). Svatební smlouva rychtáře Zikmunda s Anežkou dcerou Kristiana Kašpara z Kutné Hory. (79a'). Testament staré Ginclové (Ginczlehin), jež měla dvůr v Kutné Hoře (79""). Testament Leonharda Schuzcla z Prahy (80a“) a Martina Crumlera z Kutné Hory. Odkaz Henslina z K. Hory. Odkazuje špitálu 3 řady (areas) masných krámů s krámem, v němž sám stával. (80b'). Testament Mikuláše a Kateřiny Erhartovy z K. Hory (80b'-b.) (1435). Testament Petra jinak Tomáše malíře. Odkazuje 34 kněh, mezi nimi i Miličovu postilu. (160""). (1437). Hans Hopp dává bratrovi dům se zahradou proti klášteru slovan- skému. (164b"). Hrdelní zápisy města Jihlavy. Měst. archiv jihlavský, Rkp. A, IV. Item recogniciones spoliatorum et maleficorum. Anno Domini M°CCCC°XVII°, feria secunda post festum sancti Andree apostoli. (15. listopadu.) Schönpetr. Schönpetr in suis tormentis recognovit super socios suos, cum quibus spo- liavit: Primo super Jankonem. Item super Sskaredy, Holý domini Johannis de Brandis. — Item super Mikalwss (!). — Item super Bebtam. — Item super Czrdam. — Item super Drch de Guldenstein. — Item super Mikolawss slepy, introierunt ad propugnandum Nyczkonis in Buk et receperunt violenter.— Item detinuerunt homines de Montibus. — Item recognovit super d. Wan- konem, filium Zampachonis et super famulum ipsius. — Item super Janko- nem. — Item iterum super Jankonem, receperunt pannum et pellicia prope Jermyr. Stacionem habuerunt circa thabernatorem dictum Bosák sub Scze- panicz in villa. — Item recognovit super Diwoczkonem. — Item super Jan- konem zpiewawy. — Item super Myssinsky. — Item super Stamphus. — Item super Petrzikonem. — Item super Wankonem fratrem Petri Rümpöcz. Item super Hanusskonem de curia. — Item super Ramess. — Item super Ma- czura, spoliaverunt simul. Receperunt simul uni de Montibus duos equos.— 216
Strana 216
Item Woldan et Kürze interfuerunt, sicut Wšeslaum detinuerunt. — Item super iuvenem Sibal. — Item super Gindrzich fratrem Nicolai. — Item super Krawkam et Bebtam, voluerunt ad civitatem Trütnoviam intrare furtive (13a5). —Item recognovit, quia cum XL equis voluit equitare ad Novum castrum in Chündraticz volens aliqua recipere, quando equitarent ad regem. Recognicio Mladate in eodem anno. Mladata recognovit in suis tormentis, quia interfuit, quando Kunssonem burggrafium detinuerunt. — Item super Czerdam, super Bebtam, quando cur- rus spoliaverunt prope Olomuncz. — Item super Jan Trzebiczky, super Jan- konem Westa, super Steklecz, super Zlüpek, super Mathiam fratrem Haw- lonis, super Smetanam, super fratres duos dictos Kabatý, super Sskaredý, Holý, super Sczykam, spoliaverunt simul. — Item super Wenkonem filium Zam- pachonis, qui recepit equum prope Turnaw. — Item super Czerdam. — Item super Jacubek, super Tomsam debuerunt intrare castrum furtive, prope Au- striam stacionem habuerunt in villa Cossaw aput Martinum dictum Cosse- wecz, prope Holsteyn. Recognicio Janek Zaska (eodem anno). Janek Zaska recognovit in tormentis suis super Heryng, super Stramphus, super Kubam. Receperunt VI s. gr. prope Lanzhüt. — Item receperunt dupli- ces in wlgari „platy“. — Item spoliaverunt currus. — Item Czabalka et Kuba receperunt uni quinque fertones, quando equitaverunt (13a") de Hermani ci- vitate. — Item idem solus recepit in Praga II sex. gr. et duas mitras. — Item super Mysslynsky, super Sslechticz de Hostowicz fratrem Kwalonis, currus spoliaverunt prope Horzicz. — Item super Czerdam, super Ssezmolik, super Hering, currus spoliaverunt prope Sittaviam. Stacionem habuerunt in Skalka aput Mathiam. Recognicio Jableczkonis eodem anno. Paulus dictus „Jableczko“ recognovit in suis tormentis super Jankonem famulum Schönpetr, super haubtman, super Rümpocz, super Michkonem, super Wankonem. Spoliaverunt institores prope Skütecz. Stacionem habue- runt super Skuhraw aput Wankonem et idem Wanko ab ipsis recepit etc.— Item Jan de Lyczna suscepit a Stankone de Solnicz quidquid subtraxit. — Item super Petrum Rümpocz, super Czerdam, super Kozam, super Michko- nem, super Ssczykam, super Ssaldam, super Dywoczkonem. Illi omnes in- terfuerunt, quando suspenderunt Petrzikonem domini Raphaelis, burggrafium 216
Item Woldan et Kürze interfuerunt, sicut Wšeslaum detinuerunt. — Item super iuvenem Sibal. — Item super Gindrzich fratrem Nicolai. — Item super Krawkam et Bebtam, voluerunt ad civitatem Trütnoviam intrare furtive (13a5). —Item recognovit, quia cum XL equis voluit equitare ad Novum castrum in Chündraticz volens aliqua recipere, quando equitarent ad regem. Recognicio Mladate in eodem anno. Mladata recognovit in suis tormentis, quia interfuit, quando Kunssonem burggrafium detinuerunt. — Item super Czerdam, super Bebtam, quando cur- rus spoliaverunt prope Olomuncz. — Item super Jan Trzebiczky, super Jan- konem Westa, super Steklecz, super Zlüpek, super Mathiam fratrem Haw- lonis, super Smetanam, super fratres duos dictos Kabatý, super Sskaredý, Holý, super Sczykam, spoliaverunt simul. — Item super Wenkonem filium Zam- pachonis, qui recepit equum prope Turnaw. — Item super Czerdam. — Item super Jacubek, super Tomsam debuerunt intrare castrum furtive, prope Au- striam stacionem habuerunt in villa Cossaw aput Martinum dictum Cosse- wecz, prope Holsteyn. Recognicio Janek Zaska (eodem anno). Janek Zaska recognovit in tormentis suis super Heryng, super Stramphus, super Kubam. Receperunt VI s. gr. prope Lanzhüt. — Item receperunt dupli- ces in wlgari „platy“. — Item spoliaverunt currus. — Item Czabalka et Kuba receperunt uni quinque fertones, quando equitaverunt (13a") de Hermani ci- vitate. — Item idem solus recepit in Praga II sex. gr. et duas mitras. — Item super Mysslynsky, super Sslechticz de Hostowicz fratrem Kwalonis, currus spoliaverunt prope Horzicz. — Item super Czerdam, super Ssezmolik, super Hering, currus spoliaverunt prope Sittaviam. Stacionem habuerunt in Skalka aput Mathiam. Recognicio Jableczkonis eodem anno. Paulus dictus „Jableczko“ recognovit in suis tormentis super Jankonem famulum Schönpetr, super haubtman, super Rümpocz, super Michkonem, super Wankonem. Spoliaverunt institores prope Skütecz. Stacionem habue- runt super Skuhraw aput Wankonem et idem Wanko ab ipsis recepit etc.— Item Jan de Lyczna suscepit a Stankone de Solnicz quidquid subtraxit. — Item super Petrum Rümpocz, super Czerdam, super Kozam, super Michko- nem, super Ssczykam, super Ssaldam, super Dywoczkonem. Illi omnes in- terfuerunt, quando suspenderunt Petrzikonem domini Raphaelis, burggrafium 216
Strana 217
in Potensteyn. — Item super Jakubkonem cum sociis suis, super haubtman currus spoliaverunt, pannum receperunt prope Gryzam. — Super Wankonem filium Zampachonis et famulum ipsius, super Petrzikonem famulum Jablecz- konis, super Smetanam, super Kerkam, super Kuczkam, super Eppam. Re- ceperunt pellicia prope Gryzam. — Item cremaverunt molendinum domini (13b5) Henykonis prope Gylemnicz. — Item super Nicolaum slepy, super Mladotam, super Zaskam, super Jankonem, omnes interfuerunt sicut crema- verunt sub Schaczler. — Super Vitum, super Petrum de Lagnoro cum sociis. Illi omnes simul spoliaverunt Piper, receperunt prope Jaromyrz. — Super Uher, super Beptam, super Jankonem de Trzebicz, spoliaverunt simul. — Super haubtman, super Jankonem. Interfuerunt, quando dominum Wenczes- laum capellanum de Potensteyn wlneraverunt. Stacionem habuerunt in Brewna, circa plebanum prope Gylempnicz et in Klasterzecz prope Hostyny et ibi diviserunt inter se cuilibet pro parte sua per V sex. grossorum. — Item super haubtman, super Jankonem, super Schömpetr, super Nicolaum slepy, super Drh cum aliis supradictis. Laurencium exusserunt tempore nocturno et pecu- nias receperunt. — Item super Kurze, super Jankonem, super Ssenk Chus- san, interfuerunt sicut Wsseslaum detinuerunt. — Super Knytl Zuwer, super Nicolaum slepy, super Jankonem zpiewawy. Interfuerunt, quando Bebta interfectus est. — Super Jankonem parvum receperunt equum Petro Chrstoni, super Wolkonem de Güldstein. Stacionem habuerunt circa Zhaczowa. — Czerda habuit stacionem aput dominum de Rychnow, habuerunt stacionem in Bohdanecz aput Jankonem, in Chlumecz circa Ondruss et prope Wald- stein. — Item Olhewbel ab ipsis suscepit, Czabek, Hanns iudex in Gylemp- nicz ab ipsis susceperunt. — Item dominus Henyko antiquus aput ipsos pel- lificia emit et a Bebta omnia suscepit. Stacionem habuerunt aput Czyecz in Lessczna (13b"). — Item super Herynk cum sociis suis, habent stacionem aput Mathiam in Skalka. — Super Wankonem, super Kuczkonem, spoliarunt simul. — Item Wanko sub Skuhraw portavit eis comedere et bibere. Stacio- nem habuerunt aput Busskonem thabernatorem in Holyczowicz. — Super Jan de Holyczowicz, super fratrem Kromyessin receperunt XXX s. gr. prope Przelicz. — Item prope Nachod pannum receperunt et duos equos prope Chrudim. Recognicio Wankonis eodem anno. Wanko recognovit in tormentis suis, quia fuit cum Schömpetr, sicut Pok- schuchonem montanum detinuerunt. — Item super haubtman, quia ipsum Pokschuchonem fixit. — Item pellicia cum Czerda accepit et Schömpetro et cum aliis sociis. 217
in Potensteyn. — Item super Jakubkonem cum sociis suis, super haubtman currus spoliaverunt, pannum receperunt prope Gryzam. — Super Wankonem filium Zampachonis et famulum ipsius, super Petrzikonem famulum Jablecz- konis, super Smetanam, super Kerkam, super Kuczkam, super Eppam. Re- ceperunt pellicia prope Gryzam. — Item cremaverunt molendinum domini (13b5) Henykonis prope Gylemnicz. — Item super Nicolaum slepy, super Mladotam, super Zaskam, super Jankonem, omnes interfuerunt sicut crema- verunt sub Schaczler. — Super Vitum, super Petrum de Lagnoro cum sociis. Illi omnes simul spoliaverunt Piper, receperunt prope Jaromyrz. — Super Uher, super Beptam, super Jankonem de Trzebicz, spoliaverunt simul. — Super haubtman, super Jankonem. Interfuerunt, quando dominum Wenczes- laum capellanum de Potensteyn wlneraverunt. Stacionem habuerunt in Brewna, circa plebanum prope Gylempnicz et in Klasterzecz prope Hostyny et ibi diviserunt inter se cuilibet pro parte sua per V sex. grossorum. — Item super haubtman, super Jankonem, super Schömpetr, super Nicolaum slepy, super Drh cum aliis supradictis. Laurencium exusserunt tempore nocturno et pecu- nias receperunt. — Item super Kurze, super Jankonem, super Ssenk Chus- san, interfuerunt sicut Wsseslaum detinuerunt. — Super Knytl Zuwer, super Nicolaum slepy, super Jankonem zpiewawy. Interfuerunt, quando Bebta interfectus est. — Super Jankonem parvum receperunt equum Petro Chrstoni, super Wolkonem de Güldstein. Stacionem habuerunt circa Zhaczowa. — Czerda habuit stacionem aput dominum de Rychnow, habuerunt stacionem in Bohdanecz aput Jankonem, in Chlumecz circa Ondruss et prope Wald- stein. — Item Olhewbel ab ipsis suscepit, Czabek, Hanns iudex in Gylemp- nicz ab ipsis susceperunt. — Item dominus Henyko antiquus aput ipsos pel- lificia emit et a Bebta omnia suscepit. Stacionem habuerunt aput Czyecz in Lessczna (13b"). — Item super Herynk cum sociis suis, habent stacionem aput Mathiam in Skalka. — Super Wankonem, super Kuczkonem, spoliarunt simul. — Item Wanko sub Skuhraw portavit eis comedere et bibere. Stacio- nem habuerunt aput Busskonem thabernatorem in Holyczowicz. — Super Jan de Holyczowicz, super fratrem Kromyessin receperunt XXX s. gr. prope Przelicz. — Item prope Nachod pannum receperunt et duos equos prope Chrudim. Recognicio Wankonis eodem anno. Wanko recognovit in tormentis suis, quia fuit cum Schömpetr, sicut Pok- schuchonem montanum detinuerunt. — Item super haubtman, quia ipsum Pokschuchonem fixit. — Item pellicia cum Czerda accepit et Schömpetro et cum aliis sociis. 217
Strana 218
Schönpetr, Bebta, Parczierzek, Mikulaws, Mladata, Thoml, Polak, Czrh, Sczika, Jableczko, Janek holy, Schalda, Canczkerz Bebtow, Jarossek, Ja- kubek kadařewý. A tyť jsú u Brodu Nyle]meckého lidi zbili, lúpíce a kra- mářiem pobrali u Jaroměřie pepře, skořec a toť vše do Chlumcie a do Dě- čína, a ten jistý, jakož jest na ně pravil, chtěl u nás kuony krásti.— Czerda, Schika, Herynk, Vilém, Jan řečený Němec, faber, Petřík, Rysek, Kade- řávek, Kuba ovcie, Smetana, Petřík z Buděmiřic, Hugwalt z Hnátnicye, Gořic z Richenberka, Wanas u Pecky, Wyenek z Lešného, Ctiber (!) z Lu- kavicie, Leva (14a0), syn Sršnyóv. A tyť jsú náchodské vozy sebrali a položili osmnácte postavóv u Zhačky v Rychnově, vóz vzeli kramářský na hradeckém Boru a na něm bylo za dvě stě kop grošů. A tudíž na Boru vzeli dva kony, s Parcířkem dva kněze oblúpili, jednomu vzeli III sex. gr. a druhému III sex. gr. — A Leva, syn Sršnyóv, s ním byl yako sukno u Hořic brali a formanovi u Hořic lúpili a formanem vzeli s Levú IIII sex. gr. a byl Leva sám třetí a Mlach sám třetí, yakož u nás, na Poděbradech na mukách na ty na všecky vypravil. — Mixsa od starého Boleslavě pobral sukno a Leva s ním, y dal schovati Duch- kovi z Zizilevsi. — Petřík pravcóv syn z Práv, V aněk Drhanyew sestřenec, Mlach z Lucye řečený „holý“, Ginda, pacholek jeho Holprüd, Levóv pa- cholek, Velík též, yakož v Právách býval s Mikulášem, Jíra krčmář z Nové vsi hořiený, Petřík kolář z Chlumce z Beneševa, Makeš, Hlozek, Duchek a tyť jsú k nim z jičínské rady vyslaný na listu, ježto na ně Bohuněk na mu- kách vypravil. (14a"). [In sequenti recognovit magis.] Recognicio Sigismundi, feria 4. post Pentecostes, anno XIX°. Sigmund hat bekant czu Mezerzicz, das sie haben gewant vnd gewürcz ge- nommen den Olmunczer[n] bey Kremsir, dabey sind gewesen Mikolassek z Wyczowa, Petir Kobyla von Sluczyn vnd Wanku des Chwalopir sun. Drch, Janek kadeřavý mit seinem knechte Hanal, Kussy mit seynem knecht, kanovník Janek železko.— Item vnd daselb gewant haben sie undereinander geteilet vnd wol eyn meczen gewürczt haben sie dem Pusskn gegeben. — Item dem Stybor von Bodäncz, des kunigs diener, haben sie röss genümen, Kuba, Procop sein knecht, Kobila, kanovník u Wyri (!), Janek zelezko. Dye haben den Hasschel berawbt, Mathyegyk Ochystal, der hat yn vor- derbt Mulacz, Michku Weneda. 218
Schönpetr, Bebta, Parczierzek, Mikulaws, Mladata, Thoml, Polak, Czrh, Sczika, Jableczko, Janek holy, Schalda, Canczkerz Bebtow, Jarossek, Ja- kubek kadařewý. A tyť jsú u Brodu Nyle]meckého lidi zbili, lúpíce a kra- mářiem pobrali u Jaroměřie pepře, skořec a toť vše do Chlumcie a do Dě- čína, a ten jistý, jakož jest na ně pravil, chtěl u nás kuony krásti.— Czerda, Schika, Herynk, Vilém, Jan řečený Němec, faber, Petřík, Rysek, Kade- řávek, Kuba ovcie, Smetana, Petřík z Buděmiřic, Hugwalt z Hnátnicye, Gořic z Richenberka, Wanas u Pecky, Wyenek z Lešného, Ctiber (!) z Lu- kavicie, Leva (14a0), syn Sršnyóv. A tyť jsú náchodské vozy sebrali a položili osmnácte postavóv u Zhačky v Rychnově, vóz vzeli kramářský na hradeckém Boru a na něm bylo za dvě stě kop grošů. A tudíž na Boru vzeli dva kony, s Parcířkem dva kněze oblúpili, jednomu vzeli III sex. gr. a druhému III sex. gr. — A Leva, syn Sršnyóv, s ním byl yako sukno u Hořic brali a formanovi u Hořic lúpili a formanem vzeli s Levú IIII sex. gr. a byl Leva sám třetí a Mlach sám třetí, yakož u nás, na Poděbradech na mukách na ty na všecky vypravil. — Mixsa od starého Boleslavě pobral sukno a Leva s ním, y dal schovati Duch- kovi z Zizilevsi. — Petřík pravcóv syn z Práv, V aněk Drhanyew sestřenec, Mlach z Lucye řečený „holý“, Ginda, pacholek jeho Holprüd, Levóv pa- cholek, Velík též, yakož v Právách býval s Mikulášem, Jíra krčmář z Nové vsi hořiený, Petřík kolář z Chlumce z Beneševa, Makeš, Hlozek, Duchek a tyť jsú k nim z jičínské rady vyslaný na listu, ježto na ně Bohuněk na mu- kách vypravil. (14a"). [In sequenti recognovit magis.] Recognicio Sigismundi, feria 4. post Pentecostes, anno XIX°. Sigmund hat bekant czu Mezerzicz, das sie haben gewant vnd gewürcz ge- nommen den Olmunczer[n] bey Kremsir, dabey sind gewesen Mikolassek z Wyczowa, Petir Kobyla von Sluczyn vnd Wanku des Chwalopir sun. Drch, Janek kadeřavý mit seinem knechte Hanal, Kussy mit seynem knecht, kanovník Janek železko.— Item vnd daselb gewant haben sie undereinander geteilet vnd wol eyn meczen gewürczt haben sie dem Pusskn gegeben. — Item dem Stybor von Bodäncz, des kunigs diener, haben sie röss genümen, Kuba, Procop sein knecht, Kobila, kanovník u Wyri (!), Janek zelezko. Dye haben den Hasschel berawbt, Mathyegyk Ochystal, der hat yn vor- derbt Mulacz, Michku Weneda. 218
Strana 219
Recognicis Mulaczonis eodem anno, Procopii. Mulacz hat bekannt ze Mezerzicz von des rawbes wegen czu Otten. Da- bey sind gewesen Sagyeczek, Oprüd, Janek, Kuczken vnd sein knecht Wa- nek, Rowiezy, Pessik slatey, Mikolassek morderz, Canovník. — Item czu send Michal tag awff dem Stöckerperk anno M°CCCC XVIII° haben die hernach genant vnser lewt (14b5) berawbt den Cleyn, Janko den pfarrer von der Wyse frewnt, Jacúbek strzieberny, Angel, Janek de Mez[er]zicz, Stahlo, Jane Wilém rzizavy, Tepliš, Sajieczek, Oprud. Anno CCCC decimo nono, Michaelis, hat man die Brunner vnd auch die vnsern berawbt auff Habrswalde. Das synt gewesen Jacúbek, Strzieberny seu dritt, Kuttler, Michek Weneda von Retech, Panoska, Mulacz, Oprud, Janek servus Schonpetri, Janek Wyrny, Obcze Thomsa, Kuczka cum servo Jankone, Smetana, Kurzie, Swatybor, Miculas morderz, Vrchlabsky vnd von dann ist der Michku Weneda gerytten awff den Pernstayn. Von Dübrawicz. Von vnserm salcz Mulacz XVI s. gr. Dabey sind gewesen Küba, Janek des „Angel“ frewnt, Drk, Hanussek, Swatybor, Micolassek de Wyczawa, Hanek Karasek, Janek kaderzavy, Michek maly. Von Brunner jarmark anno CCCC XVII° haben die bey dem Heinreichz genummen den Prager röss vnd gelt. Mulacz, Steklecz, Waclaw, Mülcenec, Ffranek, Blažko, Nemec, Clupek, Michek Weneda, Kussy servus Jacübek, Janek kaderzavy, Michek maly, Johanek, Küba, Drk, Jan Stahlo, Ffrenzl, Janek amicus „Angil“, Hrzlik, Sagyeczek von Pehem, das hat der Püssk geheissen, wan sie haben ym gegeben eyn röss. (14b"). (Hic non fuit Mulacz.) In die S. Crucis haben sie dem (!) Rubenhengst vnd den Betterle berawbt auff Vetawer walde, dabey ist gewesen Kuba cum servo Micolass, Stahlo, Petrzik, Hrb, Wyttleb de Zolnicz, der da gewest ist pey dem Gindrzich auff dem Pernstein, Kubäcz, Petir Kobila, Mikess, Ssenk, Wanek filius Chvalypirz. — Item czüm heiligthum haben die thuer mit stöhl czehawen: Muläcz, Küba, Procöp, Drch, Karasek, Cobyla, Chvalipyrz, Mikess, Ssenk, Sagyeczek. Oprud. — Küba hat den Waczlaw von Frenn berawbt vnd ge- schossen, doch hat er ym's widergeben. Wan seine müter stewrt (!) gar faste, die syczet czu Woyanowicz, kegen Znaym, pey Jewspicz. — Item dye haben dem Michkn von Chutten awsgeslagen: Mulacz, Miculasek de Wiczowa, Jakubek, Jakubek frater Petrzikonis, Krzizek, Przezek, Kuba, Janek ka- 219
Recognicis Mulaczonis eodem anno, Procopii. Mulacz hat bekannt ze Mezerzicz von des rawbes wegen czu Otten. Da- bey sind gewesen Sagyeczek, Oprüd, Janek, Kuczken vnd sein knecht Wa- nek, Rowiezy, Pessik slatey, Mikolassek morderz, Canovník. — Item czu send Michal tag awff dem Stöckerperk anno M°CCCC XVIII° haben die hernach genant vnser lewt (14b5) berawbt den Cleyn, Janko den pfarrer von der Wyse frewnt, Jacúbek strzieberny, Angel, Janek de Mez[er]zicz, Stahlo, Jane Wilém rzizavy, Tepliš, Sajieczek, Oprud. Anno CCCC decimo nono, Michaelis, hat man die Brunner vnd auch die vnsern berawbt auff Habrswalde. Das synt gewesen Jacúbek, Strzieberny seu dritt, Kuttler, Michek Weneda von Retech, Panoska, Mulacz, Oprud, Janek servus Schonpetri, Janek Wyrny, Obcze Thomsa, Kuczka cum servo Jankone, Smetana, Kurzie, Swatybor, Miculas morderz, Vrchlabsky vnd von dann ist der Michku Weneda gerytten awff den Pernstayn. Von Dübrawicz. Von vnserm salcz Mulacz XVI s. gr. Dabey sind gewesen Küba, Janek des „Angel“ frewnt, Drk, Hanussek, Swatybor, Micolassek de Wyczawa, Hanek Karasek, Janek kaderzavy, Michek maly. Von Brunner jarmark anno CCCC XVII° haben die bey dem Heinreichz genummen den Prager röss vnd gelt. Mulacz, Steklecz, Waclaw, Mülcenec, Ffranek, Blažko, Nemec, Clupek, Michek Weneda, Kussy servus Jacübek, Janek kaderzavy, Michek maly, Johanek, Küba, Drk, Jan Stahlo, Ffrenzl, Janek amicus „Angil“, Hrzlik, Sagyeczek von Pehem, das hat der Püssk geheissen, wan sie haben ym gegeben eyn röss. (14b"). (Hic non fuit Mulacz.) In die S. Crucis haben sie dem (!) Rubenhengst vnd den Betterle berawbt auff Vetawer walde, dabey ist gewesen Kuba cum servo Micolass, Stahlo, Petrzik, Hrb, Wyttleb de Zolnicz, der da gewest ist pey dem Gindrzich auff dem Pernstein, Kubäcz, Petir Kobila, Mikess, Ssenk, Wanek filius Chvalypirz. — Item czüm heiligthum haben die thuer mit stöhl czehawen: Muläcz, Küba, Procöp, Drch, Karasek, Cobyla, Chvalipyrz, Mikess, Ssenk, Sagyeczek. Oprud. — Küba hat den Waczlaw von Frenn berawbt vnd ge- schossen, doch hat er ym's widergeben. Wan seine müter stewrt (!) gar faste, die syczet czu Woyanowicz, kegen Znaym, pey Jewspicz. — Item dye haben dem Michkn von Chutten awsgeslagen: Mulacz, Miculasek de Wiczowa, Jakubek, Jakubek frater Petrzikonis, Krzizek, Przezek, Kuba, Janek ka- 219
Strana 220
derzavy, dahin sein sy geritten von Dubrawicz vnd hinwider. — Item der Mulacz hat gerawbt die Eybwaczer yn der fasten anno CCCC XIX°, do- bey ist gewesen Sajieczek, Oprud, Stahlo, Petrzik, Kuczka, Clupek vnd haben yn gelt genommen. — Item die haben bey Crömsyr genommen arm- brust vnd anderley Jacubek vnd Canovník vnd sein geryten von Dubra- wicz. — Item die haben den Hochhut vnd Kunczen Mynsteiner berawbt anno CCCCeXVIIIo bey sent Procop: Mulac, Steklec, Peter, „Angel“, Kuba (15a ), Haubtman cum servo Ochystal, Drch, Canovník, Sajieczek, die sein geritten von Otoslevicz von dem herrn Pussken. — Item die haben bey Kott- warz den Russtawssern genommen XXVI s. gr.: Roweyci cum servo suo Jan- kone, habet uxorem in Ffystrzicz, Mulacz, Clupek, Kuczka cum servo Ja- nek, et Janek servus Schompetr, Smetana, Marczyn, Hudec, Kaderzavek. Conductorem. Item der gibt yn alle sache aws vnd ist cze fuessen mitgewesen auff Hab- rezwalde. Derselb heist Wanko Pečetka, vnd ist ein schuler vnd hat ein wenig gestossens crawsshär. Auch hat er verraten die lewte, den man XC guldein hat genommen, pey Heinrichz vnd ist ym herbst davor eyn jar gewest vnd die haben's genommen: Rysek, Pessik, Slaty, Kalussek, Hanäl servus Spycz- konis. — Item die haben mit dem Mulac gerawbt pey Cremssir vor ezwey jaren yn der fasten: Podowa, Drch, Ffycek, Ffranko, Wyrney. — Item so haben die vor eym jar vmb ostern bey Grecz parchant vnd anderley genom- men: Wytkn von Solnicz, Jan Stahlo, Drch, Kuba, Oprud cum servo Sa- jieczek vnd sein geritten von Gymabicz. — Item Mulacz hat bekannt, daz Wulk von Brieznik hat yn zweymal habern verkawft auff dem walde. (15a"). Sigmund eodem anno. Sigmund hat czu Mezerziecz bekannt, das Chwalypir von Storchowicz, der hat sie behawst vnd notdurft geben vnd sein sün Wanko ist mit ym ge- ritten. — Item Blaschko Fürster stinavy sein cze füssen gangen rawben vnd morden, vnd Petir Kobyla ist auch mit yn gegangen. — Item die alleczemale dy wyrt zu Bohuslavicich (!), wen man dieselben begreift, da würde man vil ander [er faren. Recognicio Wankonis Rowyecz anno CCCC° XIX°. (Die bekanntnüsse 1st geschehen awff Pisencz von dem Wanko genannt Rowyecz mit guten willen an märter, am freytage noch Vrbani.) Item er hat bekant, das er gerawbt hat am dinstage, das ein jar ist, den 220
derzavy, dahin sein sy geritten von Dubrawicz vnd hinwider. — Item der Mulacz hat gerawbt die Eybwaczer yn der fasten anno CCCC XIX°, do- bey ist gewesen Sajieczek, Oprud, Stahlo, Petrzik, Kuczka, Clupek vnd haben yn gelt genommen. — Item die haben bey Crömsyr genommen arm- brust vnd anderley Jacubek vnd Canovník vnd sein geryten von Dubra- wicz. — Item die haben den Hochhut vnd Kunczen Mynsteiner berawbt anno CCCCeXVIIIo bey sent Procop: Mulac, Steklec, Peter, „Angel“, Kuba (15a ), Haubtman cum servo Ochystal, Drch, Canovník, Sajieczek, die sein geritten von Otoslevicz von dem herrn Pussken. — Item die haben bey Kott- warz den Russtawssern genommen XXVI s. gr.: Roweyci cum servo suo Jan- kone, habet uxorem in Ffystrzicz, Mulacz, Clupek, Kuczka cum servo Ja- nek, et Janek servus Schompetr, Smetana, Marczyn, Hudec, Kaderzavek. Conductorem. Item der gibt yn alle sache aws vnd ist cze fuessen mitgewesen auff Hab- rezwalde. Derselb heist Wanko Pečetka, vnd ist ein schuler vnd hat ein wenig gestossens crawsshär. Auch hat er verraten die lewte, den man XC guldein hat genommen, pey Heinrichz vnd ist ym herbst davor eyn jar gewest vnd die haben's genommen: Rysek, Pessik, Slaty, Kalussek, Hanäl servus Spycz- konis. — Item die haben mit dem Mulac gerawbt pey Cremssir vor ezwey jaren yn der fasten: Podowa, Drch, Ffycek, Ffranko, Wyrney. — Item so haben die vor eym jar vmb ostern bey Grecz parchant vnd anderley genom- men: Wytkn von Solnicz, Jan Stahlo, Drch, Kuba, Oprud cum servo Sa- jieczek vnd sein geritten von Gymabicz. — Item Mulacz hat bekannt, daz Wulk von Brieznik hat yn zweymal habern verkawft auff dem walde. (15a"). Sigmund eodem anno. Sigmund hat czu Mezerziecz bekannt, das Chwalypir von Storchowicz, der hat sie behawst vnd notdurft geben vnd sein sün Wanko ist mit ym ge- ritten. — Item Blaschko Fürster stinavy sein cze füssen gangen rawben vnd morden, vnd Petir Kobyla ist auch mit yn gegangen. — Item die alleczemale dy wyrt zu Bohuslavicich (!), wen man dieselben begreift, da würde man vil ander [er faren. Recognicio Wankonis Rowyecz anno CCCC° XIX°. (Die bekanntnüsse 1st geschehen awff Pisencz von dem Wanko genannt Rowyecz mit guten willen an märter, am freytage noch Vrbani.) Item er hat bekant, das er gerawbt hat am dinstage, das ein jar ist, den 220
Strana 221
kramern von Newnhaws, als sie czögten ken Jempnicz auff den jarmak(!) t Gewürcz, püxschin, parchant, czwillich, vnd dise sein mit ym gewesen: Mar- czyn, Hudec, Panosska, Ovce, Mulac, Karasek, Oprud, Sajieczek, Jan Stahlo, Petrzik Herb, Mikulass, Slupek, Wytleb z Solnicze, Wanek Rabüssie z Mar- tinkem, mit dem panossku sein geritten auff den Pernstein vnd die andern auff Gymrowicz, vnd der Wytku mit Owce sein gerit[tJen awff Kawez, daselbist haben sie geteylet ym püssch awff Strzycze mosyczy. — Item vnd hat bekannt, das er selb (16b5) sybende ist gewesen für Wylhalmezell, für dreyn jaren czu phinsten. Mit ym ist gewest Markart Pusskarz, Tonsa Lu- kess, Ryzek, Krzizek, Wanek genannt „Czrlik“ vnd sein geriten [auf] Prn- stein vnd haben berawbt dem abte sein diener vnd haben yn genommen czwey ross vnd ezwey panczir, drey armbrust vnd haben geben eyn ross dem Wanko von Lemberg vnd diz haben sie geteilt vnd von dann sein sie geritten auff Pernstein. — Item vnd hat vngemarterter bekannt, daz er selb fünffte an dem sünabent vorm palmtag czweyr jar vergangen sein, sind sie geritten von Prn- stein vnd haben gerawbt czwen kramern von Pöln. Mit ym sein gewesen Krzizek, Tonsa, Markvart, Pusskarz, Mulacz, da haben sie genommen par- chant, ezwilich, gewürcz vnd das gewürcz haben sie geben herrn Wilhelm von Prnstein vnd das andrn haben sie geteilt auff dem walde Nedwyedicz vnd sein dann geritten awff Pernstein. — Item vnd hat bekant, das sie sein gerit t en von Richenburg vnd von Kawez auff die reyss, als sie die Brünner vnd die unsern berawbt haben czu send Michael tag awff Habrerwalde; dabey sind gewesen Michku Weneda, als yn des Mulacz bekenntnüsse steet. Hic est martirizatus. Item an der marter desselben Wanku Rowyecz bekenntnüsse. Er hat bekannt, das er selb achte gen Osterreich vor (15b") Drüssendorff sey geritten. Dobey ist gewesen: Przibik weliky, Herdlicze kawat, Cristan Nemecz, Jan Czwene der junge, Besska vnd hat alzo gesagt, das sie genom- men haben XVI tüch vnd die haben sie geleitet ym (!) dem holcz bey Ronaw vnd das reyten hat geheissen der von Ronaw, der hat sie ze kriegt mit dem Schönpetr vnd hat sie von ym awffgenommen. Des ist drey jar vergangen in der fasten. — Itein er hat bekant, das sie geriten sein von Solnicz, die ander reyss vnd sein geritten auff die Igler vnd haben den jungen Heschel verderbt vnd berawbt. Dabey sind gewesen : Michku Weneda, Koza, Blassek, Wal- lach, Sigmund Polak, Marziek oclup, Ochystal, der was die czeit bei Janl von Brandis, Mulac, Witek, Markwart pusskarz, Schram, Czrlik, Drch, Mikuless, 1 J. z Boskovic. 221
kramern von Newnhaws, als sie czögten ken Jempnicz auff den jarmak(!) t Gewürcz, püxschin, parchant, czwillich, vnd dise sein mit ym gewesen: Mar- czyn, Hudec, Panosska, Ovce, Mulac, Karasek, Oprud, Sajieczek, Jan Stahlo, Petrzik Herb, Mikulass, Slupek, Wytleb z Solnicze, Wanek Rabüssie z Mar- tinkem, mit dem panossku sein geritten auff den Pernstein vnd die andern auff Gymrowicz, vnd der Wytku mit Owce sein gerit[tJen awff Kawez, daselbist haben sie geteylet ym püssch awff Strzycze mosyczy. — Item vnd hat bekannt, das er selb (16b5) sybende ist gewesen für Wylhalmezell, für dreyn jaren czu phinsten. Mit ym ist gewest Markart Pusskarz, Tonsa Lu- kess, Ryzek, Krzizek, Wanek genannt „Czrlik“ vnd sein geriten [auf] Prn- stein vnd haben berawbt dem abte sein diener vnd haben yn genommen czwey ross vnd ezwey panczir, drey armbrust vnd haben geben eyn ross dem Wanko von Lemberg vnd diz haben sie geteilt vnd von dann sein sie geritten auff Pernstein. — Item vnd hat vngemarterter bekannt, daz er selb fünffte an dem sünabent vorm palmtag czweyr jar vergangen sein, sind sie geritten von Prn- stein vnd haben gerawbt czwen kramern von Pöln. Mit ym sein gewesen Krzizek, Tonsa, Markvart, Pusskarz, Mulacz, da haben sie genommen par- chant, ezwilich, gewürcz vnd das gewürcz haben sie geben herrn Wilhelm von Prnstein vnd das andrn haben sie geteilt auff dem walde Nedwyedicz vnd sein dann geritten awff Pernstein. — Item vnd hat bekant, das sie sein gerit t en von Richenburg vnd von Kawez auff die reyss, als sie die Brünner vnd die unsern berawbt haben czu send Michael tag awff Habrerwalde; dabey sind gewesen Michku Weneda, als yn des Mulacz bekenntnüsse steet. Hic est martirizatus. Item an der marter desselben Wanku Rowyecz bekenntnüsse. Er hat bekannt, das er selb achte gen Osterreich vor (15b") Drüssendorff sey geritten. Dobey ist gewesen: Przibik weliky, Herdlicze kawat, Cristan Nemecz, Jan Czwene der junge, Besska vnd hat alzo gesagt, das sie genom- men haben XVI tüch vnd die haben sie geleitet ym (!) dem holcz bey Ronaw vnd das reyten hat geheissen der von Ronaw, der hat sie ze kriegt mit dem Schönpetr vnd hat sie von ym awffgenommen. Des ist drey jar vergangen in der fasten. — Itein er hat bekant, das sie geriten sein von Solnicz, die ander reyss vnd sein geritten auff die Igler vnd haben den jungen Heschel verderbt vnd berawbt. Dabey sind gewesen : Michku Weneda, Koza, Blassek, Wal- lach, Sigmund Polak, Marziek oclup, Ochystal, der was die czeit bei Janl von Brandis, Mulac, Witek, Markwart pusskarz, Schram, Czrlik, Drch, Mikuless, 1 J. z Boskovic. 221
Strana 222
Czlupek vnd dieselben rawbes haben sie geben herrn Wilhalm von Prnstein, gewürcz vnd dasselb hat der Michku auff einem ledigen ross auff Telleczicz vnd von dann hat man's gefürt awff Pernsteyn, vil gewant haben sie geteilet auff dem walde Morawcze. — Item er hat bekant, das er die dritt reyss selb achter seyn geritten von Richenburg, die mit ym: Janek, Schönpeter, Sme- tana, Blassko, Wallach, Mulac, Clupek, Kuczko, Janek trlikavie, vnd haben genommen XX schok gr., vorm Kottwarz, als (16 a5) man czewcht kein Krü- dein, von dan haben sie sich geteilt gen Solnicz vnd ken Gymrowicz vnd der Schkal(!). — Item vnd hat bekannt, das er mit Ssimberka den Olomu- czern gewant hat genomen, dabey ist gewesen: Steklec, Pannosska, Janek piesarz, der etwen gewesen ist bey herrn Boczken: Donat Wyely, Cristan cum servo, Czerda, Styka, Wesska, Petrzik, Herb, Przissek filius Ossy de Zletic(!), Marzinn Hudec, Mladata velky, Uviry, Mikuless, Clupek, Oprud cum servis, Faber. Aus den sind ettleiche geritten vom Lewtmischl vnd ein teil vom Brandis vnd von Czebranicz vnd ein teil von Gymrowicz von herrn Pussken, daselbs haben geteilt vnder einem hohen steyn, den Hynczik helt. — Item er hat bekant, das er yn einer reyss ist gewesen selb sechster, dise sein mit gewest: Mulac, Jan Stahlo, Sajieczek des herrn Pussken, Marzynek, Hudec, Oprud, vnd haben genomen den Kotwarern ezwen ross vnd III schok gr. vnd sein gerit[tJen von herrn Flaschkenl, vmb(!) dieselbe reyss hat der Flaschk gewest. — Item er hat bekant, dass er selb czehender, die mitym: Sme- tana, Clupek, Stahlo, Oprud, Mulac, Marzyn, Hudec, Petrzik kaderzawe, der gewest ist bey herrn Flassken. Janek servus Schönpetri, als sie gerytten sein von herrn Flassken vom Kancz, da haben sie genumen ezwischen dem Pöln vnd dem Brode (16a") czwey armbrost vnd eines harras, das haben sie geteilt bey Lyncz, das ist ein jar vergangen in der fasten, ein teil ist ge- ritten gen Kancz vnd das ander gen Gymrowicz. — Item er ist auch geritten selbe vierde hewer vor weinachten vnd haben einem dewczen genummen II schok. Mit ym ist gewesten Pessyk slatey, Janek pacholek ab fonnaw(!), Wyttek vnd sein knecht Fnüff, die di selb czeit pey ym sein gewesen awff dem Rotenperg. — Auch hat er bekant, das er selb XIer genummen hat po- lanisch gewand ezwischen Hlubczicz vnd Osoblahü, als sye geriten sein von Solnicz, das hat sie geheissen her Wank von Lamberg, vnd des ist nu drey jar. — Item er hat bekant, das er selb VIIder hat genümen czwischen Chru- din(!) vnd Malin drey stück harras, Mulac, Hrb, Loppka, Clupek, Stahloh(!), Sdendnik, dasselb haben sie geteilt czu Gymrowicz vnder send Kathrey ym 1 Flaška z Kynic (okr. Dačice). Zem. desky mor. uvádějí sice dva Flašky, avšak vesměs z doby starší. 222
Czlupek vnd dieselben rawbes haben sie geben herrn Wilhalm von Prnstein, gewürcz vnd dasselb hat der Michku auff einem ledigen ross auff Telleczicz vnd von dann hat man's gefürt awff Pernsteyn, vil gewant haben sie geteilet auff dem walde Morawcze. — Item er hat bekant, das er die dritt reyss selb achter seyn geritten von Richenburg, die mit ym: Janek, Schönpeter, Sme- tana, Blassko, Wallach, Mulac, Clupek, Kuczko, Janek trlikavie, vnd haben genommen XX schok gr., vorm Kottwarz, als (16 a5) man czewcht kein Krü- dein, von dan haben sie sich geteilt gen Solnicz vnd ken Gymrowicz vnd der Schkal(!). — Item vnd hat bekannt, das er mit Ssimberka den Olomu- czern gewant hat genomen, dabey ist gewesen: Steklec, Pannosska, Janek piesarz, der etwen gewesen ist bey herrn Boczken: Donat Wyely, Cristan cum servo, Czerda, Styka, Wesska, Petrzik, Herb, Przissek filius Ossy de Zletic(!), Marzinn Hudec, Mladata velky, Uviry, Mikuless, Clupek, Oprud cum servis, Faber. Aus den sind ettleiche geritten vom Lewtmischl vnd ein teil vom Brandis vnd von Czebranicz vnd ein teil von Gymrowicz von herrn Pussken, daselbs haben geteilt vnder einem hohen steyn, den Hynczik helt. — Item er hat bekant, das er yn einer reyss ist gewesen selb sechster, dise sein mit gewest: Mulac, Jan Stahlo, Sajieczek des herrn Pussken, Marzynek, Hudec, Oprud, vnd haben genomen den Kotwarern ezwen ross vnd III schok gr. vnd sein gerit[tJen von herrn Flaschkenl, vmb(!) dieselbe reyss hat der Flaschk gewest. — Item er hat bekant, dass er selb czehender, die mitym: Sme- tana, Clupek, Stahlo, Oprud, Mulac, Marzyn, Hudec, Petrzik kaderzawe, der gewest ist bey herrn Flassken. Janek servus Schönpetri, als sie gerytten sein von herrn Flassken vom Kancz, da haben sie genumen ezwischen dem Pöln vnd dem Brode (16a") czwey armbrost vnd eines harras, das haben sie geteilt bey Lyncz, das ist ein jar vergangen in der fasten, ein teil ist ge- ritten gen Kancz vnd das ander gen Gymrowicz. — Item er ist auch geritten selbe vierde hewer vor weinachten vnd haben einem dewczen genummen II schok. Mit ym ist gewesten Pessyk slatey, Janek pacholek ab fonnaw(!), Wyttek vnd sein knecht Fnüff, die di selb czeit pey ym sein gewesen awff dem Rotenperg. — Auch hat er bekant, das er selb XIer genummen hat po- lanisch gewand ezwischen Hlubczicz vnd Osoblahü, als sye geriten sein von Solnicz, das hat sie geheissen her Wank von Lamberg, vnd des ist nu drey jar. — Item er hat bekant, das er selb VIIder hat genümen czwischen Chru- din(!) vnd Malin drey stück harras, Mulac, Hrb, Loppka, Clupek, Stahloh(!), Sdendnik, dasselb haben sie geteilt czu Gymrowicz vnder send Kathrey ym 1 Flaška z Kynic (okr. Dačice). Zem. desky mor. uvádějí sice dva Flašky, avšak vesměs z doby starší. 222
Strana 223
walde, derselbst Wanko Rewyes selb, ander von Ffystrzicz vnd die andern von Gymrowicz vnd sein hinwider geryeten. — Item er hat bekant, das er nohent pey Rüchwann selb XIter tüch genomen, dabey ist gewesen Stika, Weness swager, Pelka, Hayek. Desselben drey tüch haben sie gegeben dem Klät vnd das ander haben sie geteilt vnder Lamberg. — Item er hat bekant, das nach Georgii hat yn gepeten herr Wylhalm von Pernstein, das er schülde awsgeen (16b") czway ross, vnen(!) phennig das von Osterreich sey, ander von Ferron, das wolde er getan haben, wer er nicht vergangen. Auch hat er bekant, das das alles geschehen ist aus Pysencz, als vorgeschriben ist, das er bekant hat unbetwingen. — Item er hat bekannt, das sie vor drey jaren den Olmutczern haben genommen XI ross, damit sein gewesen Wohlavek, We- selowsky, Janek kaderzawy, Michku maly, Jacobko Broda, Mulac, Jan Stahlo, Czawustek, Mykolessek, Maly Svitona, Canovnik cum servo, Uwiry, Janek z Lazan, Janek pissarz, vnd die haben sie gefürt awff Dubrawnik, vnd haben ezwey ross gegeben herrn Pussken, dicz haben sie geteilt vnderainder vnd dass ist herrn Pussk geheyss gewesen. — Item er hat bekannt, das nü fünff jar sei, das der Janek von Lassen hat genomen dem pischof vom Lewt- mischl drey ross, die sein dem Pussken wurden. — Item er hat bekannt, das alles vor czeiten geschehen was, das er von herrn Pussken geheyss wegen ge- nomen hat, X tüch, dabey sein gewesen : Petr maly, Waczlaw Wylovsky, Franek, Michku maly, Marczin Hudec, Uwiry, Stika, Jan, der gewesen ist bey dem Jacubek, Mikolass s Viczova, Canovnik, Crzyzek, der gewesen ist bey dem von Pernstein, Mikulass von Pernstein, Janek Trlyka das haben sie alles getragen auff Dubrawnik vnd der Pussk hat genumen drey (16b" sswarcze tüch vnd czwey plawn. Recognicio Holý in martyrio. Alia recognicío. Czum ersten mal hat er bekant, das er hat verraten die leutevon Lycz- schaw vnd hat auch verraten den Orwoslar vom Newnhaus, den Sö- zemka von Sedlitz, Petrzik von Ru- Létha od narození božího tisícého čtyř setého létha sedmenáctého, ten úterý před matky boží narození, vy- znání Jana řečený Holý, pacholka vozatajského nay (l) na mukách v Hradci. Nayprve poznal, že zradil Něm- čie licovské a lidi. — Item zradil Orvejslara z Hradce súkeníka, Sa- zemkovy z Sedlce a s ním byli Pet- řík od Kladrub, z Rutova, Hanuš 223
walde, derselbst Wanko Rewyes selb, ander von Ffystrzicz vnd die andern von Gymrowicz vnd sein hinwider geryeten. — Item er hat bekant, das er nohent pey Rüchwann selb XIter tüch genomen, dabey ist gewesen Stika, Weness swager, Pelka, Hayek. Desselben drey tüch haben sie gegeben dem Klät vnd das ander haben sie geteilt vnder Lamberg. — Item er hat bekant, das nach Georgii hat yn gepeten herr Wylhalm von Pernstein, das er schülde awsgeen (16b") czway ross, vnen(!) phennig das von Osterreich sey, ander von Ferron, das wolde er getan haben, wer er nicht vergangen. Auch hat er bekant, das das alles geschehen ist aus Pysencz, als vorgeschriben ist, das er bekant hat unbetwingen. — Item er hat bekannt, das sie vor drey jaren den Olmutczern haben genommen XI ross, damit sein gewesen Wohlavek, We- selowsky, Janek kaderzawy, Michku maly, Jacobko Broda, Mulac, Jan Stahlo, Czawustek, Mykolessek, Maly Svitona, Canovnik cum servo, Uwiry, Janek z Lazan, Janek pissarz, vnd die haben sie gefürt awff Dubrawnik, vnd haben ezwey ross gegeben herrn Pussken, dicz haben sie geteilt vnderainder vnd dass ist herrn Pussk geheyss gewesen. — Item er hat bekannt, das nü fünff jar sei, das der Janek von Lassen hat genomen dem pischof vom Lewt- mischl drey ross, die sein dem Pussken wurden. — Item er hat bekannt, das alles vor czeiten geschehen was, das er von herrn Pussken geheyss wegen ge- nomen hat, X tüch, dabey sein gewesen : Petr maly, Waczlaw Wylovsky, Franek, Michku maly, Marczin Hudec, Uwiry, Stika, Jan, der gewesen ist bey dem Jacubek, Mikolass s Viczova, Canovnik, Crzyzek, der gewesen ist bey dem von Pernstein, Mikulass von Pernstein, Janek Trlyka das haben sie alles getragen auff Dubrawnik vnd der Pussk hat genumen drey (16b" sswarcze tüch vnd czwey plawn. Recognicio Holý in martyrio. Alia recognicío. Czum ersten mal hat er bekant, das er hat verraten die leutevon Lycz- schaw vnd hat auch verraten den Orwoslar vom Newnhaus, den Sö- zemka von Sedlitz, Petrzik von Ru- Létha od narození božího tisícého čtyř setého létha sedmenáctého, ten úterý před matky boží narození, vy- znání Jana řečený Holý, pacholka vozatajského nay (l) na mukách v Hradci. Nayprve poznal, že zradil Něm- čie licovské a lidi. — Item zradil Orvejslara z Hradce súkeníka, Sa- zemkovy z Sedlce a s ním byli Pet- řík od Kladrub, z Rutova, Hanuš 223
Strana 224
tow pey Kladrub, Hans den Kackn, knecht von Lawn, der Wylem von Lompnicz. Item vnd hat bekant, das er ıst gewesen hinder Miliczin mit den- selben von Skal, die berawbt haben den Pfanbenczagel von Newnhaus mit seynen gesellen vnd ist gewesen des Hadken diener, Bussek, Zyvot, Mikulass von Dvorziec, Tychnicze von Merklin. Item er hat auch bekant, das er ist gewesen mit den, die den Cunrad vnd Johan mit iren gesellen haben berawbt, der Otyk ziwot, Janek von Collawcze,zelś,KuklikvonRaygro, JanOvce, Beness von Brzeznicze vnd Blazek, der junge Widlach. Auch hat er bekannt, das der jun- ger (1) Rigler vnd Jaxs Cabelecz von Pilzen rauben awff Swrezowecz. Auch hat er bekant, das der A dres- ko des schaffer furman knecht hat verraten den Pfabenczagl mit seynen gesellen hinder Miliczin; dabey ist gewesen der Benei Schart, Michel des fürman knecht von Domasslicz. Vnd das der Myka von Poliken auch mit yn ist gewesen wif Przimda vnd raubt vast mit einem genant Sta- do, derselb hat X pert. Auch hat er bekant, das er wolde verroten(17*') haben des Procop von Zlebinges pherd hinder Nepomük vnd die selb haben genommen der Puota vnd Dywoczko mit iren ge- sellen vff der strass vnd der Wirka. 224 pacholel Kackuôv z Lüny a Vilém z Lompnice. (24). Item poznal, že byl za Miličínem, ježto panské lidi z Hradce lúpili a jí- mali Phoncogle z Hradce y jiné od- tudna Skálu,aslúžilu Hádka,tu byl také Biček, život, Miculáš z Dvoří, Tychnice z Merklína. Item poznal, že byl s těmi, ježto lápili Cunráta a Johanna y jiné z Hradce a při tom byli Otik Xivot, Janek z Kolovce, Zele, Kuklik z Rayhradu, Jan Ovce, Beneš z Březnice a Blažek mladší Vid- loch. Item poznal, že Ryglec mladší a Jakeš Kabelec, mištěnéz Plzně také lápí na. Svrcovec. Item poznal, že pacholek šafářóv z Hradce furmanóv jménem Ondrá- šek zradil Phěnczegle s jinými za Miličínem a při tom byl Beneš Scharth, Mychenév pacholek voza- tajuôv z Domažlic. Item poznal, že Mika z Polikna byl s ním a jest na Přimdě a velmi krade s jedním zřečený Stádo a má ten Stádo deset koní. Item poznal, že chcel Procopovi z Slavonic tři koně prodati za Ne- pomukem a ty mél vzeti Puota a Divotek s tovaryši na silnici a slí- bili (26b") jemu kúpiti sukní a ka- bátec.
tow pey Kladrub, Hans den Kackn, knecht von Lawn, der Wylem von Lompnicz. Item vnd hat bekant, das er ıst gewesen hinder Miliczin mit den- selben von Skal, die berawbt haben den Pfanbenczagel von Newnhaus mit seynen gesellen vnd ist gewesen des Hadken diener, Bussek, Zyvot, Mikulass von Dvorziec, Tychnicze von Merklin. Item er hat auch bekant, das er ist gewesen mit den, die den Cunrad vnd Johan mit iren gesellen haben berawbt, der Otyk ziwot, Janek von Collawcze,zelś,KuklikvonRaygro, JanOvce, Beness von Brzeznicze vnd Blazek, der junge Widlach. Auch hat er bekannt, das der jun- ger (1) Rigler vnd Jaxs Cabelecz von Pilzen rauben awff Swrezowecz. Auch hat er bekant, das der A dres- ko des schaffer furman knecht hat verraten den Pfabenczagl mit seynen gesellen hinder Miliczin; dabey ist gewesen der Benei Schart, Michel des fürman knecht von Domasslicz. Vnd das der Myka von Poliken auch mit yn ist gewesen wif Przimda vnd raubt vast mit einem genant Sta- do, derselb hat X pert. Auch hat er bekant, das er wolde verroten(17*') haben des Procop von Zlebinges pherd hinder Nepomük vnd die selb haben genommen der Puota vnd Dywoczko mit iren ge- sellen vff der strass vnd der Wirka. 224 pacholel Kackuôv z Lüny a Vilém z Lompnice. (24). Item poznal, že byl za Miličínem, ježto panské lidi z Hradce lúpili a jí- mali Phoncogle z Hradce y jiné od- tudna Skálu,aslúžilu Hádka,tu byl také Biček, život, Miculáš z Dvoří, Tychnice z Merklína. Item poznal, že byl s těmi, ježto lápili Cunráta a Johanna y jiné z Hradce a při tom byli Otik Xivot, Janek z Kolovce, Zele, Kuklik z Rayhradu, Jan Ovce, Beneš z Březnice a Blažek mladší Vid- loch. Item poznal, že Ryglec mladší a Jakeš Kabelec, mištěnéz Plzně také lápí na. Svrcovec. Item poznal, že pacholek šafářóv z Hradce furmanóv jménem Ondrá- šek zradil Phěnczegle s jinými za Miličínem a při tom byl Beneš Scharth, Mychenév pacholek voza- tajuôv z Domažlic. Item poznal, že Mika z Polikna byl s ním a jest na Přimdě a velmi krade s jedním zřečený Stádo a má ten Stádo deset koní. Item poznal, že chcel Procopovi z Slavonic tři koně prodati za Ne- pomukem a ty mél vzeti Puota a Divotek s tovaryši na silnici a slí- bili (26b") jemu kúpiti sukní a ka- bátec.
Strana 225
Darumb haben sie ym verheissen cze kawffen ein rok vnd ein joppel. Item vnd hat bekannt, das (et) offte hat uff Strassen gera wbt vnd der Tocznik von Glataw hat yn herge- schiket, das er die lewte verrate vnd die sein seyne gesellen gewesen, auch verreter Petrzik, Petr, Śchusters knecht, Meysner Ewleyns smyd- knecht, Martin, Procop vnd Petir kuttlerknechtvon Newnhawshaben genumen X V Isaumerpherd vndsein verrether. Secunda recognicio eiusdem. Itemer hatbekannt, das der Pinta, des herrn von Chemnicz ist gewesen die erstsache derberetnusse derherrn purger hinder Miliczin, mit ym 1st gewesen Janko Strich, Procop Śchu- ler, der ein haus cze Opatowicz, czu send Michel cze Prag Gilgiez (1) vnd Liderz gebrüder, wonen hinder dem Tocznik eine halbe meyl von Glattaw, Janko kaderzivý, der ge- wesen ist pey dem herrn Pusska von Kozmonos, Gyrzik sein geselle, Jan vyseký (1) genant ,pany Mareta“, Racko chlowaz von Dwerzaw, sein brüder Racek genannt „vyssie”, Janko Tyesky, des Calwyn frewnt, Calwyn, der syczet bey Rokyczan vndbey Drzka, Martgwartvon Cza- slabs, Rybka von Awsk, Petir von Ostrého, Michálek von Sbischoffs- stein. — Item Blazek, ein langer füz- knecht vnd mürrat czü Beneschaw, Peter mýdlo von Dubrawnycze (1) 225 Item opět poznal, že sám mnoho lápil po silnicích. — Item opět po- znal, žejej Točníkz Klatovsem zjed- nal, aby lidí zrazoval. — Item po- znal, že tovaryši jeho byli z Hradce Petřík pacholek Petróv Sevcuóv (1), v Hradci, Meixnar pacholek, Aulev kovářóv, Martin, Procop a Petr Kuttléti z Hradce, brali sumarské koně, šestnácte koní vzali a jsá z Hradce. Druhé vyznání. Item vyznal, že Pinta z Kamenice byl nayprvní příčina zradění měš- čen panských. Zradil za Miličínem a s ním byli Janek Stříž a Procop žák, ježto má duom v Opatovicích u svatého Michala v Praze. Gilgieš a Lidherz bratií bydlé za Toční- kem v polu míli od Klatov, Janek kadeřavý, ježto byl u pana Pušky z Kosmonos, Czwrlik jeho tovaryš, Jan vysoký zřečaný „pany Maret- ka“ ze Dvorce podle Rokycan, Ra- cek Chlevec z Dvorcuov, bratr jeho Racek zřečený (!) , Vräi“, Janek těžký Kolbonmaw (!), ježto sedí mezi Rokycany a mezi Dršeků, Markvart z Čáslavy, Rybka z Nyr- ska, Peter z Ostrého, Michálek (25°) z Týna biskupova, Blažek vy- soký, pacholek vozatajský v Bene- Sové, pikno&i Petr, Mýdlo odtud, ale rodem z Déábravice pán& Pui- kovy, Jan zřečený „Anděl“ sedě-
Darumb haben sie ym verheissen cze kawffen ein rok vnd ein joppel. Item vnd hat bekannt, das (et) offte hat uff Strassen gera wbt vnd der Tocznik von Glataw hat yn herge- schiket, das er die lewte verrate vnd die sein seyne gesellen gewesen, auch verreter Petrzik, Petr, Śchusters knecht, Meysner Ewleyns smyd- knecht, Martin, Procop vnd Petir kuttlerknechtvon Newnhawshaben genumen X V Isaumerpherd vndsein verrether. Secunda recognicio eiusdem. Itemer hatbekannt, das der Pinta, des herrn von Chemnicz ist gewesen die erstsache derberetnusse derherrn purger hinder Miliczin, mit ym 1st gewesen Janko Strich, Procop Śchu- ler, der ein haus cze Opatowicz, czu send Michel cze Prag Gilgiez (1) vnd Liderz gebrüder, wonen hinder dem Tocznik eine halbe meyl von Glattaw, Janko kaderzivý, der ge- wesen ist pey dem herrn Pusska von Kozmonos, Gyrzik sein geselle, Jan vyseký (1) genant ,pany Mareta“, Racko chlowaz von Dwerzaw, sein brüder Racek genannt „vyssie”, Janko Tyesky, des Calwyn frewnt, Calwyn, der syczet bey Rokyczan vndbey Drzka, Martgwartvon Cza- slabs, Rybka von Awsk, Petir von Ostrého, Michálek von Sbischoffs- stein. — Item Blazek, ein langer füz- knecht vnd mürrat czü Beneschaw, Peter mýdlo von Dubrawnycze (1) 225 Item opět poznal, že sám mnoho lápil po silnicích. — Item opět po- znal, žejej Točníkz Klatovsem zjed- nal, aby lidí zrazoval. — Item po- znal, že tovaryši jeho byli z Hradce Petřík pacholek Petróv Sevcuóv (1), v Hradci, Meixnar pacholek, Aulev kovářóv, Martin, Procop a Petr Kuttléti z Hradce, brali sumarské koně, šestnácte koní vzali a jsá z Hradce. Druhé vyznání. Item vyznal, že Pinta z Kamenice byl nayprvní příčina zradění měš- čen panských. Zradil za Miličínem a s ním byli Janek Stříž a Procop žák, ježto má duom v Opatovicích u svatého Michala v Praze. Gilgieš a Lidherz bratií bydlé za Toční- kem v polu míli od Klatov, Janek kadeřavý, ježto byl u pana Pušky z Kosmonos, Czwrlik jeho tovaryš, Jan vysoký zřečaný „pany Maret- ka“ ze Dvorce podle Rokycan, Ra- cek Chlevec z Dvorcuov, bratr jeho Racek zřečený (!) , Vräi“, Janek těžký Kolbonmaw (!), ježto sedí mezi Rokycany a mezi Dršeků, Markvart z Čáslavy, Rybka z Nyr- ska, Peter z Ostrého, Michálek (25°) z Týna biskupova, Blažek vy- soký, pacholek vozatajský v Bene- Sové, pikno&i Petr, Mýdlo odtud, ale rodem z Déábravice pán& Pui- kovy, Jan zřečený „Anděl“ sedě-
Strana 226
(17) herrn Pussken, Jan genannt » And yel" siczet pey Prnstans, Czab von Śvyetlaw, der gewesen ist bey dem herrn vonV alsan, dem er czwey ross hat genommen, gestolen, Smil von Morawan, des vater der herre von Śtraznicz gekauft Lat, Petrzik genannt ,Sasík" von Tlumaczaw, Karl von Chravie [h]ora, der ge- dient hat beym Coleska Borzywey bey Malenowicz vnd Świetlaw, Andresko von Zlayn, der daselbs dem herrn czwey pherdt hat gestolen. Bussko von F rystat, Myka von Lu- kawecz, sein gesell Drzsek, der ko- men ist vom Schónpetr von Dyetin, Schonpetr von Merhern, von Ny- emczicz, Otyk, Gymram, Skala vnd Mach von Dubrawicze, Blaschko vnd Augustyn seyn bruder von Dy- etyn, Hawel vnd Philipp,brudervon Münich — Radiss, Jacob genannt » Slón" von Hawicz, Crüx von Tur- naw, Wenczlik von Dubrawicze, Laurein, ein langer knecht, Janko Śpiewak, der gewesen ist beym herrn von Pernstein, Pessmann von Vy- stercz cze Merhern, Hincz daselbs> Franz von Dubrawicze, Kornhaws- ky, Marschalko, die entrunen sein berrn Petren von Straznycz, da er gevangen hat den Janecziken, Sy- manko von Quassicz, W acha daselbs Martynek von Prag, der dem Ku- biken von Praggenummen hat czwey pherdt, Gyra sein bruder, Sigmund von Lytaznicz, Stephan sein brüd et, Marczess vor Colodyey, Hans vom 226 ním u Prostějova, Čáp z Śvitlova, ježto byl u pana z Volšan, jemuž ukradl dva koně, Smil z Moravan, ježto jemu pán z Strážnice stál otčí, Petřík Flašík z Tlumačova, Karel z Kraví hory z Petrovic s Otíkem, svým tovaryšem z Březnice podle Malenovic a podle Světlova, On- drašek ze Zlína,ježto tu pánu ukradl dva koně, Bušek z Fryštáku, Myka z Lukovce, tovaryi jeho, Držek, ježto přif el od Schonpetra z Děčína, Schonpetra z Moravy, z Němčic Otík Jimrámek, Skála a Mach z Dúbravice, Blažek z Děčína, Augu- stin a Matěj, bratr jeho z Děčína Havel a Filip, bratři z Mnichové- ho Hradiště, Jacub Slon z Ohraz- dějovic, Kříž. z Turnova, Venclík z Dúbravice, Laurin vysoký, Janek z Pivek, ježto byl u Pernštaynského, Pešman z Bystřice v Moravě, Hyncl odtud, Franc z Dübravice, Chorn- hauský a Marzálek, ježto utekli pa- nu Petrovi (25%) z Strážnice, ježto jímal Janáčka, Symánek a Vacha z Ouasic, Martinek z Prahy, ježto vzal Kubíkovi z Prahy dva koně a Jíra, bratr jeho Sigmund s bratrem Štěpánem z Litožnic, Merces z Ko- lodźj, Hanuś z Brodu českého, Ví- tek odtud s černými vlasy: kadeři- vými, Jíra z Lhoty páně Bočkovy, Přibíček z Klenovic, Jíra Zklenov- ský, přítel jeho Bohuše stříkený z Přimdy (!), Havel z Kolovce, Mi- kuláš odtud, Sazema z Přechovic, pacholek Pavel šafářuóv formanóv
(17) herrn Pussken, Jan genannt » And yel" siczet pey Prnstans, Czab von Śvyetlaw, der gewesen ist bey dem herrn vonV alsan, dem er czwey ross hat genommen, gestolen, Smil von Morawan, des vater der herre von Śtraznicz gekauft Lat, Petrzik genannt ,Sasík" von Tlumaczaw, Karl von Chravie [h]ora, der ge- dient hat beym Coleska Borzywey bey Malenowicz vnd Świetlaw, Andresko von Zlayn, der daselbs dem herrn czwey pherdt hat gestolen. Bussko von F rystat, Myka von Lu- kawecz, sein gesell Drzsek, der ko- men ist vom Schónpetr von Dyetin, Schonpetr von Merhern, von Ny- emczicz, Otyk, Gymram, Skala vnd Mach von Dubrawicze, Blaschko vnd Augustyn seyn bruder von Dy- etyn, Hawel vnd Philipp,brudervon Münich — Radiss, Jacob genannt » Slón" von Hawicz, Crüx von Tur- naw, Wenczlik von Dubrawicze, Laurein, ein langer knecht, Janko Śpiewak, der gewesen ist beym herrn von Pernstein, Pessmann von Vy- stercz cze Merhern, Hincz daselbs> Franz von Dubrawicze, Kornhaws- ky, Marschalko, die entrunen sein berrn Petren von Straznycz, da er gevangen hat den Janecziken, Sy- manko von Quassicz, W acha daselbs Martynek von Prag, der dem Ku- biken von Praggenummen hat czwey pherdt, Gyra sein bruder, Sigmund von Lytaznicz, Stephan sein brüd et, Marczess vor Colodyey, Hans vom 226 ním u Prostějova, Čáp z Śvitlova, ježto byl u pana z Volšan, jemuž ukradl dva koně, Smil z Moravan, ježto jemu pán z Strážnice stál otčí, Petřík Flašík z Tlumačova, Karel z Kraví hory z Petrovic s Otíkem, svým tovaryšem z Březnice podle Malenovic a podle Světlova, On- drašek ze Zlína,ježto tu pánu ukradl dva koně, Bušek z Fryštáku, Myka z Lukovce, tovaryi jeho, Držek, ježto přif el od Schonpetra z Děčína, Schonpetra z Moravy, z Němčic Otík Jimrámek, Skála a Mach z Dúbravice, Blažek z Děčína, Augu- stin a Matěj, bratr jeho z Děčína Havel a Filip, bratři z Mnichové- ho Hradiště, Jacub Slon z Ohraz- dějovic, Kříž. z Turnova, Venclík z Dúbravice, Laurin vysoký, Janek z Pivek, ježto byl u Pernštaynského, Pešman z Bystřice v Moravě, Hyncl odtud, Franc z Dübravice, Chorn- hauský a Marzálek, ježto utekli pa- nu Petrovi (25%) z Strážnice, ježto jímal Janáčka, Symánek a Vacha z Ouasic, Martinek z Prahy, ježto vzal Kubíkovi z Prahy dva koně a Jíra, bratr jeho Sigmund s bratrem Štěpánem z Litožnic, Merces z Ko- lodźj, Hanuś z Brodu českého, Ví- tek odtud s černými vlasy: kadeři- vými, Jíra z Lhoty páně Bočkovy, Přibíček z Klenovic, Jíra Zklenov- ský, přítel jeho Bohuše stříkený z Přimdy (!), Havel z Kolovce, Mi- kuláš odtud, Sazema z Přechovic, pacholek Pavel šafářuóv formanóv
Strana 227
Pehemischen Brode, Wicko daselbs, mit Crawspen mitswarczem hár,Gy- ra von Lhota herrn Boczken, Przy- bicko von Klenowycz, Jan Kleno war sein brüder, Bohuss strzieberny von Przymda, Hawel, Mykulass von Colowcze, Zazama von Prziecho- wicz, Pawl schaffers, fürman knecht, der gestolen hat dem Gyrczein von Harawicz vier ross vnd vier schók, Perlman vnd sein gesell, Marziczko von Dolan, Aless von Glataw, Wy- tecko von Lawn, Benessko eynes pawern sůn bey Wilhartitez, Syg- mund von Przymda, Petrus Chwa- lek, Jan Tucklers von Przymda, Jenyk sein gesell, Michalko von Bydzow, My- kesska von Lukaw, Hinko von Pod- horzie, Bossek vonleyncz uffder El- ben, Andressko von Podhradie bey Hanwaz, Przibik zasensky, Martyn Czrny von Colowcze z W inczierzen knecht von Tochor- zowicz, Mikulass genant Nyle] metz von Strzeln, Peter des Frasen brüder v. Czalakowicz,Janko genant , Bab- ka“, Herm anvon Dubrawicz Myka daselbs sein gesell, Raczko genant „Ranye“, Zdabarv. Przymda, Pro- tywavon Domaslicz, W ylem Boku- wina Csernoch, Hawel Crispus, Ma- tel Kuness von Przynda (1), W ylem von Rysenburg, Martyn von Czar- stein, Mathiegek genant ,zürs von Przymda ^ Jacub v.Ostreho, N y[e]- meczvonNyempcicz,And resskovon Przechowicz, W aczlaw de Tyen vff der Multawgenant „Lapka” . (175^) 227 jeźto ukradl Jincovi z H[o]rażdźjo- vic čtyři koně a čtyry kopy grošuóv, Perkman Pavluóv tovaryi, MaX(cel z Dolan, Aleš z Klatov, Vitcek z Lány, Benešek sedláčkuóv syn od Vilharticzevsi, Sigmund (z) Přindy (!), Michálek z Bredzieva, Mikeš- ka z Lukova, Hynek z Podhoří, Bušek z Čínčic na Labi, Ondrešek z Podhradí u Ohraždějevic, Přiví- ček Zasensky, Martin pacholek Vincétóv z Stotevic, Mikuláš Ně- mec z Střely, Petr bratr Srašnaw z Čelakovic, Vít Sanek Babka od- tud, Hefman z Dábravic, Myla to- varyi (25) jeho odtud, Racek řeče- ný z Dabor Přindy (!), Vilém z Ri- zemberka, Cunei[z] Pfindy, Marcín z Karstaina, Matějek z ves,z Přim- dy, Protiva z Domažlic, Jakub z Ost- rého, Němec z Němčí, Ondrášek z Přichovic, Václav Lapka z Týna na Vltavě. Tito všichni berú a lápí po silnicích.
Pehemischen Brode, Wicko daselbs, mit Crawspen mitswarczem hár,Gy- ra von Lhota herrn Boczken, Przy- bicko von Klenowycz, Jan Kleno war sein brüder, Bohuss strzieberny von Przymda, Hawel, Mykulass von Colowcze, Zazama von Prziecho- wicz, Pawl schaffers, fürman knecht, der gestolen hat dem Gyrczein von Harawicz vier ross vnd vier schók, Perlman vnd sein gesell, Marziczko von Dolan, Aless von Glataw, Wy- tecko von Lawn, Benessko eynes pawern sůn bey Wilhartitez, Syg- mund von Przymda, Petrus Chwa- lek, Jan Tucklers von Przymda, Jenyk sein gesell, Michalko von Bydzow, My- kesska von Lukaw, Hinko von Pod- horzie, Bossek vonleyncz uffder El- ben, Andressko von Podhradie bey Hanwaz, Przibik zasensky, Martyn Czrny von Colowcze z W inczierzen knecht von Tochor- zowicz, Mikulass genant Nyle] metz von Strzeln, Peter des Frasen brüder v. Czalakowicz,Janko genant , Bab- ka“, Herm anvon Dubrawicz Myka daselbs sein gesell, Raczko genant „Ranye“, Zdabarv. Przymda, Pro- tywavon Domaslicz, W ylem Boku- wina Csernoch, Hawel Crispus, Ma- tel Kuness von Przynda (1), W ylem von Rysenburg, Martyn von Czar- stein, Mathiegek genant ,zürs von Przymda ^ Jacub v.Ostreho, N y[e]- meczvonNyempcicz,And resskovon Przechowicz, W aczlaw de Tyen vff der Multawgenant „Lapka” . (175^) 227 jeźto ukradl Jincovi z H[o]rażdźjo- vic čtyři koně a čtyry kopy grošuóv, Perkman Pavluóv tovaryi, MaX(cel z Dolan, Aleš z Klatov, Vitcek z Lány, Benešek sedláčkuóv syn od Vilharticzevsi, Sigmund (z) Přindy (!), Michálek z Bredzieva, Mikeš- ka z Lukova, Hynek z Podhoří, Bušek z Čínčic na Labi, Ondrešek z Podhradí u Ohraždějevic, Přiví- ček Zasensky, Martin pacholek Vincétóv z Stotevic, Mikuláš Ně- mec z Střely, Petr bratr Srašnaw z Čelakovic, Vít Sanek Babka od- tud, Hefman z Dábravic, Myla to- varyi (25) jeho odtud, Racek řeče- ný z Dabor Přindy (!), Vilém z Ri- zemberka, Cunei[z] Pfindy, Marcín z Karstaina, Matějek z ves,z Přim- dy, Protiva z Domažlic, Jakub z Ost- rého, Němec z Němčí, Ondrášek z Přichovic, Václav Lapka z Týna na Vltavě. Tito všichni berú a lápí po silnicích.
Strana 228
Primus. Jakob Czawnstek hat bekannt auff den Bryll burggrafen [clze Drözzen- durf, der hat sie gefulr]dert, das sie geprant haben czu Osterreich vnd der Kirch— steter hat sie auch gefurdert cze aller yrer dybrey vnd Pencz auch. Secundus. Jostel hat bekant, das der Sudlicz vnd Wilhelm von Küperg hat sye heis- sen reiten ken Osterreich von prenen den Rosenhart des graffen von [HJardek diener. Auch hat er bekannt, des er hat berawbt das ganz land cze Osterreich von Vethaw vnd von den Newhawslein des Przechen vnd der Lencz cze Fren, der Kristan vnd der Rychlik Hawranko, Strycze, Hans Trapp, Metek, Swersik, Hansal vnd der Pencz vnd der Kreyer, die haben den Südlicz vnd alle sein gesellen yn allen sachen gefürdert. Tercius. Martin Swab von Duben, von Pehem, hat bekannt auff den Hawranken, Kunraten, Pussken, Lyssken, Motylen, Lucas Kurka, Russek, die haben ge- nommen vmb die Igla vnd anderswo in dem lande vberall von geheissen des Sudlicz Schemale, Janek z Herudy, Mrzak awer Mrzak Hrdynka, Schibal, Holy, Nizky, Smyssel, Jan Kepka, die haben alle gerawbet yn dem lande vnd aws dem lande. Quartus. Pyknoska von Boskowicz hat bekannt awff den Schysska, Boreš, Jan Wo- zatay, Przibiken Petrein baba (18a ), die haben genomen cze Osterreich, cze Merhern nach des Sudlicz geheisen vnd der Pencz vnd Kirchsteter haben sie gefürdert czu Osterreich czu allen yrer dybrey vnd scholden haben der sty- gen Humpolcz zcu Pehem, Hrdynka, Jarusch Polak, Waupek, dobry Jan, die haben genummen vmbe Brune vnd ezu Modricz. Schybal vnd holy Waczlaw die haben abgeprant Rekwicz bey Chrump- naw, Waclaw von Schemikowicz, nahen bey Ober—Kunicz, hat yn getragen pyr vnd prot yn den wald Gyrawe v Strzemiciech, nahen pey Ruchowan, hat sie gefu[r]det mit essen vnd mit trinken. Quintus. Marzin Howa hat bekant uff Jostlein Czawnsteken, Pyknoska Przibik, die sind geriten auff den graffen von [Hlardek vnd ym genummen von geheisen des Wilems von Küperg. 228
Primus. Jakob Czawnstek hat bekannt auff den Bryll burggrafen [clze Drözzen- durf, der hat sie gefulr]dert, das sie geprant haben czu Osterreich vnd der Kirch— steter hat sie auch gefurdert cze aller yrer dybrey vnd Pencz auch. Secundus. Jostel hat bekant, das der Sudlicz vnd Wilhelm von Küperg hat sye heis- sen reiten ken Osterreich von prenen den Rosenhart des graffen von [HJardek diener. Auch hat er bekannt, des er hat berawbt das ganz land cze Osterreich von Vethaw vnd von den Newhawslein des Przechen vnd der Lencz cze Fren, der Kristan vnd der Rychlik Hawranko, Strycze, Hans Trapp, Metek, Swersik, Hansal vnd der Pencz vnd der Kreyer, die haben den Südlicz vnd alle sein gesellen yn allen sachen gefürdert. Tercius. Martin Swab von Duben, von Pehem, hat bekannt auff den Hawranken, Kunraten, Pussken, Lyssken, Motylen, Lucas Kurka, Russek, die haben ge- nommen vmb die Igla vnd anderswo in dem lande vberall von geheissen des Sudlicz Schemale, Janek z Herudy, Mrzak awer Mrzak Hrdynka, Schibal, Holy, Nizky, Smyssel, Jan Kepka, die haben alle gerawbet yn dem lande vnd aws dem lande. Quartus. Pyknoska von Boskowicz hat bekannt awff den Schysska, Boreš, Jan Wo- zatay, Przibiken Petrein baba (18a ), die haben genomen cze Osterreich, cze Merhern nach des Sudlicz geheisen vnd der Pencz vnd Kirchsteter haben sie gefürdert czu Osterreich czu allen yrer dybrey vnd scholden haben der sty- gen Humpolcz zcu Pehem, Hrdynka, Jarusch Polak, Waupek, dobry Jan, die haben genummen vmbe Brune vnd ezu Modricz. Schybal vnd holy Waczlaw die haben abgeprant Rekwicz bey Chrump- naw, Waclaw von Schemikowicz, nahen bey Ober—Kunicz, hat yn getragen pyr vnd prot yn den wald Gyrawe v Strzemiciech, nahen pey Ruchowan, hat sie gefu[r]det mit essen vnd mit trinken. Quintus. Marzin Howa hat bekant uff Jostlein Czawnsteken, Pyknoska Przibik, die sind geriten auff den graffen von [Hlardek vnd ym genummen von geheisen des Wilems von Küperg. 228
Strana 229
Sextus. Jan Tlama hat bekannt alles, das pulver vnd ander gerett, das sie haben gehabt auff dem Rabenstein, damit sein sie gefurdert gewesen von Osterreich. Aber er weste nicht, von welchem herrn es geschehen was. Auch hat er be- kannt, das der Sudlicz den kryeg hett an gehaben, wan der klatt hab yn da- rawff gesterket vnd darczupracht. (18a"). Recognicio Michalkonis de villa Kutten, anno M°CCCC decimo VII°. Michelko von Kutten hat bekannt czum ersten, das er mit dem herren, her- ren Heinrich von Rüttenstein, genant Waldstein ist gewesen in der reyss, als man das salcz czu hawen hat vnd das gelt daraus genommen hat, des Nucze grossen von Görlicz gewesen vnd ettlichen lewten gelt ausspewteln vnd aus taschen genomen haben vnd etleiche pferd, vnd hat bekannt, das der obge- nannte herrn Heinreich Waldstein die weile de Rüttenstein sein was vnd in derselb rayss keyn wurticleich mit ist gewesen. Item er hat bekannt auff den Bohuschen, der desselben Heinrichen diener ist gewesen, czu dem man auch das recht getan hat vnd awff die nochgeschrie- ben. Auch so hat derselb Bohusek auch awff die nochgeschriben bekannt, vnd hat auch dem Michelko geleich bekant, gleich als er. Auch so hat derselb Bohusch bekant, das sie dieselben pherdt, d'e sie in derselben rayss genommen haben, die haben sie gefurt auf den Guldeynstein vnd dasselbige gelt, das hat der herre auch daselbst mit ym gefurt vnd scholde davon (18b5) geben dem Bo- husch geben V schok gr. vnd das hat er ym geben, adder sust gab er den ge- sellen, wenn er günde noch seinem willen. Item vnd pey der reyssen sind ge- wesen also vnd sie gleich kegen einander bekant haben des Bohusch knecht Jacüb, Petr slepy cum servo, Micolass velyky, Waczlav kaderzawy dictus Bernester cum servo suo Pavle, der pey dem herren czüm Brymsslavs ist ge- wesen. Item Lyzkra. Item Hrisslik. Item Styebor von Wolfferycz mit dem knechte, Petrzyk, Michelko des Gotzrichen sün, Sigmund von Kütten, Polak des herren knecht vom Hermanstetil ist gewesen. Item Mersak. Item Boch adder fürmanek. Item Janek servus domini. Item Crabka. (Item Mersak).a) Alia recognicio. Allhie ist cze merken, wie der Niclas purglg]raf zu Poherlicz bekannt hat, des Czerny Jane dyener. Czum ersten hat er bekannt, das der Ffrenczl von Pravowicz vnd der Ha- nuschko, des Czerni Jane dyener, sein pey dem gewesen, da man dem Harman a) Skrtnuto v textu. 229
Sextus. Jan Tlama hat bekannt alles, das pulver vnd ander gerett, das sie haben gehabt auff dem Rabenstein, damit sein sie gefurdert gewesen von Osterreich. Aber er weste nicht, von welchem herrn es geschehen was. Auch hat er be- kannt, das der Sudlicz den kryeg hett an gehaben, wan der klatt hab yn da- rawff gesterket vnd darczupracht. (18a"). Recognicio Michalkonis de villa Kutten, anno M°CCCC decimo VII°. Michelko von Kutten hat bekannt czum ersten, das er mit dem herren, her- ren Heinrich von Rüttenstein, genant Waldstein ist gewesen in der reyss, als man das salcz czu hawen hat vnd das gelt daraus genommen hat, des Nucze grossen von Görlicz gewesen vnd ettlichen lewten gelt ausspewteln vnd aus taschen genomen haben vnd etleiche pferd, vnd hat bekannt, das der obge- nannte herrn Heinreich Waldstein die weile de Rüttenstein sein was vnd in derselb rayss keyn wurticleich mit ist gewesen. Item er hat bekannt auff den Bohuschen, der desselben Heinrichen diener ist gewesen, czu dem man auch das recht getan hat vnd awff die nochgeschrie- ben. Auch so hat derselb Bohusek auch awff die nochgeschriben bekannt, vnd hat auch dem Michelko geleich bekant, gleich als er. Auch so hat derselb Bohusch bekant, das sie dieselben pherdt, d'e sie in derselben rayss genommen haben, die haben sie gefurt auf den Guldeynstein vnd dasselbige gelt, das hat der herre auch daselbst mit ym gefurt vnd scholde davon (18b5) geben dem Bo- husch geben V schok gr. vnd das hat er ym geben, adder sust gab er den ge- sellen, wenn er günde noch seinem willen. Item vnd pey der reyssen sind ge- wesen also vnd sie gleich kegen einander bekant haben des Bohusch knecht Jacüb, Petr slepy cum servo, Micolass velyky, Waczlav kaderzawy dictus Bernester cum servo suo Pavle, der pey dem herren czüm Brymsslavs ist ge- wesen. Item Lyzkra. Item Hrisslik. Item Styebor von Wolfferycz mit dem knechte, Petrzyk, Michelko des Gotzrichen sün, Sigmund von Kütten, Polak des herren knecht vom Hermanstetil ist gewesen. Item Mersak. Item Boch adder fürmanek. Item Janek servus domini. Item Crabka. (Item Mersak).a) Alia recognicio. Allhie ist cze merken, wie der Niclas purglg]raf zu Poherlicz bekannt hat, des Czerny Jane dyener. Czum ersten hat er bekannt, das der Ffrenczl von Pravowicz vnd der Ha- nuschko, des Czerni Jane dyener, sein pey dem gewesen, da man dem Harman a) Skrtnuto v textu. 229
Strana 230
wyn hat gevangen. — Auch hat er bekannt, das der Mixiko, des Czerny Jan Gydem von derselben teilunge hat genomen ein sekel mit yngber vnd einer püxschin (18b"). — Auch hat er bekannt, das der Fyssih schüler hat gestolen czu Nenowicz. — Auch hat er bekannt, das der Pulcze von Zelicz sey do gewesen, do man die Fogelhawserinn hat perawbt bey dem Meneys. — Auch hat er bekannt, das er vnd der Czerny Jan die stat Poherlicz wolden haben verroten dem jungen herrn Woczken von Jewspicz vnde dem von Lemberg, vnd wenn sie die stat hetten gehabt, so schulde der Czerny Jane hawpmann sein gewesen yn gleichem teil. — Item er hat auch bekannt, das der Mixiku gesles ]sen hat ezu Eywanczicz yn der stat bey dem Haurer, der sein hawsfraw hat begriffen pey einem priester, vnd das er auch die stat cze Eywanschicz verroten wolde haben dem von Lemberg(!). — Auch hat er bekannt, das der Czerny Jane hat ein schok gr. genommen czu seinem taile von einem, der hat geheissen Waycz, denselben hat man derhangen czu vnser czeit cze Poher- licz. — Auch hat er bekannt auf den Nicolesch „opat“ von Nuslob, wie er mit dem von Pernstein hab gehabt an der reyss vor eim jare, da wir yn jagten am karfreitage. — Auch hat er bekannt, wie der Bernhart, des Czeschkis Janes bruderteil habe gehabt in allen stucken. — Auch hat er bekannt, das der Ha- nuschko von Eywans vnd der Stephan (19a5) von Pranowicz auch ein teil mit- einander gehabt. — Auch hat er bekannt, das der Stephans swoger von Pra- nowicz vnd der Petrzik vnd der Hecht, des Czerny Jane diener, die haben auch ein teil miteinander gehabt. — Auch als der Czerny Jane hat gespro- chen vor ewr, er habe gehabt hundert schok vnd hundert guldein, das habe berait Niclas sein burggraff, der bekennet, das der lewge der Czerny Jane... vnd hat bekannt, das der Hayczin, der sein ein groser dyeb, als yn das land mak haben. Recognicio filii Sczenkonis Anno M°CCCC decimo. Item primo recognovit super fratrem Sigismundum Blachata de Martzynicz, quod recepit Ade de Iglavia equum et pecuniam. — Item recognovit super Tluxam cum fratribus in molendino morantem retro Jempnicz. — Item reco- gnovit super Jan dictum „ Lesenyckej“, servitor Kreyer. — Item Marczyn dictus „kozi oko“, ille interfecit institorem de Znoyma prope Strinczen et subtraxit duas vaccas Sterdnadoni de mandato Reynprecht burggraffen in Ve- taw. — Item Mixik dictus „Grym“ vel „Grün“ spoliavit Adam. — Item re- cognovit, quod Hniliczka de Latein emit equum Ade et Enderlein de Czas- lawitcz emit tunicam Ade (19a"). Item cognovit super pincernam in Czydlynn; ille emit abeis, quiquid portaverunt. Item ex fide iuberunt (!) Andriz de Babicz. 230
wyn hat gevangen. — Auch hat er bekannt, das der Mixiko, des Czerny Jan Gydem von derselben teilunge hat genomen ein sekel mit yngber vnd einer püxschin (18b"). — Auch hat er bekannt, das der Fyssih schüler hat gestolen czu Nenowicz. — Auch hat er bekannt, das der Pulcze von Zelicz sey do gewesen, do man die Fogelhawserinn hat perawbt bey dem Meneys. — Auch hat er bekannt, das er vnd der Czerny Jan die stat Poherlicz wolden haben verroten dem jungen herrn Woczken von Jewspicz vnde dem von Lemberg, vnd wenn sie die stat hetten gehabt, so schulde der Czerny Jane hawpmann sein gewesen yn gleichem teil. — Item er hat auch bekannt, das der Mixiku gesles ]sen hat ezu Eywanczicz yn der stat bey dem Haurer, der sein hawsfraw hat begriffen pey einem priester, vnd das er auch die stat cze Eywanschicz verroten wolde haben dem von Lemberg(!). — Auch hat er bekannt, das der Czerny Jane hat ein schok gr. genommen czu seinem taile von einem, der hat geheissen Waycz, denselben hat man derhangen czu vnser czeit cze Poher- licz. — Auch hat er bekannt auf den Nicolesch „opat“ von Nuslob, wie er mit dem von Pernstein hab gehabt an der reyss vor eim jare, da wir yn jagten am karfreitage. — Auch hat er bekannt, wie der Bernhart, des Czeschkis Janes bruderteil habe gehabt in allen stucken. — Auch hat er bekannt, das der Ha- nuschko von Eywans vnd der Stephan (19a5) von Pranowicz auch ein teil mit- einander gehabt. — Auch hat er bekannt, das der Stephans swoger von Pra- nowicz vnd der Petrzik vnd der Hecht, des Czerny Jane diener, die haben auch ein teil miteinander gehabt. — Auch als der Czerny Jane hat gespro- chen vor ewr, er habe gehabt hundert schok vnd hundert guldein, das habe berait Niclas sein burggraff, der bekennet, das der lewge der Czerny Jane... vnd hat bekannt, das der Hayczin, der sein ein groser dyeb, als yn das land mak haben. Recognicio filii Sczenkonis Anno M°CCCC decimo. Item primo recognovit super fratrem Sigismundum Blachata de Martzynicz, quod recepit Ade de Iglavia equum et pecuniam. — Item recognovit super Tluxam cum fratribus in molendino morantem retro Jempnicz. — Item reco- gnovit super Jan dictum „ Lesenyckej“, servitor Kreyer. — Item Marczyn dictus „kozi oko“, ille interfecit institorem de Znoyma prope Strinczen et subtraxit duas vaccas Sterdnadoni de mandato Reynprecht burggraffen in Ve- taw. — Item Mixik dictus „Grym“ vel „Grün“ spoliavit Adam. — Item re- cognovit, quod Hniliczka de Latein emit equum Ade et Enderlein de Czas- lawitcz emit tunicam Ade (19a"). Item cognovit super pincernam in Czydlynn; ille emit abeis, quiquid portaverunt. Item ex fide iuberunt (!) Andriz de Babicz. 230
Strana 231
Isti sunt fideiussores: Jan roh, Wawra roh, Jessek wirt, Waczek frater Cze- pany, Jacüb meister, Wytek frater stornarzow, Havel, Johlik, omnes de Knes- sicz coniuncta manu promiserunt. Recognicio Johannis, filius Zdenkonis, et est suspensus in Jempnicz. Item idem Johannes retinuit equos prope Brunam met tercius cum Haraz et fuit ex mandato Johannis de Raussenprük. Item spoliavit et detinuit Judeisa) de Trzebicz met sextus. Cum istis primus fuit springyntag, Pssyzen Jekil, Ffridel vecz de Eybenstein, Niclas Schycz, Gasspar filius castellani de Rabcz, Thöber. Nota : Isti spoliaverunt in stratis Austrie et Moravie: Primus Lamparterz cum famulo suo Karass pey Rabez gesessen, Meysskner, sein frewnt Bartha, Sigmund Plachota, Wlczko Rosspäk de Karlstein in Austria, Johannes zab- skey interfecit unum Judeum spolians ipsum. Idem Johannes fuit spoliator Austrie et Moravie.(19b1). Recognicio Sigismundi de Kuperg anno Domini M°CCCCo decimo. Sygmund hat bekannt auf den Wulczko von Wultschicz vnd auf den Schi- bal, dieselben haben die lewte gehechsent auf dem lande, wie sie sind anko- men. — Item der Vlreich z Dolní Vsi,I der hatt in czugefuhrt treyd, mel vnd armbrust vnd ander notdurft. — Item Tchwisdon, der pey dem Sokol ist, der ist auch mit im gewesen, wo sie gewesen vnd gerawbt hab. — Item der Bo- husch hat den Zedlatczken offte czu in gesendt in potschaft czum Wulczko vnd Schibal auf den Kuperg.2 — Item der burggraf von Lebnaw3 ist auch offte pey im gewesen vnd hat ein ross von in eingenommen. — Item der ander hat bekannt, der Petr kaderzavy, das ir wil sein czu Ratybor, vier meilen von Troppaw. Derselben vom Kuperg, Schibal, Angel, Marecz drygye, Wulcz- ko, Maresch spywawey, Markwart, Mikoless des dobre Jane knecht, Skala, Waczlaw kotlik, Waczlawek nyskey, Mysska Maczeik, Mlach, Waczlaw Weptan, der köch heist swagr Marsowecz. — Item der Sokol4 hat czu in ge- sprochen: „Ir schult freilich herrn Laczken5 ruren, wann ir nu müde werdet, so will ich denn auf in." (19b"). — Item derselb Sokol hat gewürcz, fleysch vnd vil anderley ffüdrungen cze hilfe getan. — Item derselbe Sigmund hat bekant, das sie haben berawbt vnser lewte, den Heinrich schuster vnd den Pe- tir mit der Swiger; damit sind gewesen Rossek, Poleczko, Zyzka, Schysska, Jane welikey. 1 Okres Holešov. 2 Hrad na Znojemsku. 3 Hrad u Dol. Kounic. 4 Sokol z Lamberka. 5 Lacek z Kravař. a) Rkp.... Judeus. 231
Isti sunt fideiussores: Jan roh, Wawra roh, Jessek wirt, Waczek frater Cze- pany, Jacüb meister, Wytek frater stornarzow, Havel, Johlik, omnes de Knes- sicz coniuncta manu promiserunt. Recognicio Johannis, filius Zdenkonis, et est suspensus in Jempnicz. Item idem Johannes retinuit equos prope Brunam met tercius cum Haraz et fuit ex mandato Johannis de Raussenprük. Item spoliavit et detinuit Judeisa) de Trzebicz met sextus. Cum istis primus fuit springyntag, Pssyzen Jekil, Ffridel vecz de Eybenstein, Niclas Schycz, Gasspar filius castellani de Rabcz, Thöber. Nota : Isti spoliaverunt in stratis Austrie et Moravie: Primus Lamparterz cum famulo suo Karass pey Rabez gesessen, Meysskner, sein frewnt Bartha, Sigmund Plachota, Wlczko Rosspäk de Karlstein in Austria, Johannes zab- skey interfecit unum Judeum spolians ipsum. Idem Johannes fuit spoliator Austrie et Moravie.(19b1). Recognicio Sigismundi de Kuperg anno Domini M°CCCCo decimo. Sygmund hat bekannt auf den Wulczko von Wultschicz vnd auf den Schi- bal, dieselben haben die lewte gehechsent auf dem lande, wie sie sind anko- men. — Item der Vlreich z Dolní Vsi,I der hatt in czugefuhrt treyd, mel vnd armbrust vnd ander notdurft. — Item Tchwisdon, der pey dem Sokol ist, der ist auch mit im gewesen, wo sie gewesen vnd gerawbt hab. — Item der Bo- husch hat den Zedlatczken offte czu in gesendt in potschaft czum Wulczko vnd Schibal auf den Kuperg.2 — Item der burggraf von Lebnaw3 ist auch offte pey im gewesen vnd hat ein ross von in eingenommen. — Item der ander hat bekannt, der Petr kaderzavy, das ir wil sein czu Ratybor, vier meilen von Troppaw. Derselben vom Kuperg, Schibal, Angel, Marecz drygye, Wulcz- ko, Maresch spywawey, Markwart, Mikoless des dobre Jane knecht, Skala, Waczlaw kotlik, Waczlawek nyskey, Mysska Maczeik, Mlach, Waczlaw Weptan, der köch heist swagr Marsowecz. — Item der Sokol4 hat czu in ge- sprochen: „Ir schult freilich herrn Laczken5 ruren, wann ir nu müde werdet, so will ich denn auf in." (19b"). — Item derselb Sokol hat gewürcz, fleysch vnd vil anderley ffüdrungen cze hilfe getan. — Item derselbe Sigmund hat bekant, das sie haben berawbt vnser lewte, den Heinrich schuster vnd den Pe- tir mit der Swiger; damit sind gewesen Rossek, Poleczko, Zyzka, Schysska, Jane welikey. 1 Okres Holešov. 2 Hrad na Znojemsku. 3 Hrad u Dol. Kounic. 4 Sokol z Lamberka. 5 Lacek z Kravař. a) Rkp.... Judeus. 231
Strana 232
Recognicio Schramonis, qui est suspensus in Wystricz. Idem Schram recognovit, quod spoliaverunt hominem domini Halsonis de Kunstat1, sic dictum Hanussium institorem, et receperunt ei duodecim stra- mina et tres equos et omnia bona sua, que habuit ibi. — Item cognovit super socios suos, qui fuerunt socii sui. Primus est Sigismundus Crispus. Item Jacub hubowey, Syet de Meddwiwycz.2 Item Marzyn de Dubrawicz et ibi habet sororem. Item Otzyk, qui est circa dominum Wilhelmum.3 — Item Kade- rzawek, qui est circa dominum Wilhelmum. — Item Schezika, qui est circa dominum Boczkonem de Jevisovicz. — Item de illis pannis dederunt domino Wilhelmo de Pernstein duo stramina et Michkoni, Benedonis filio de Roz- soch, unum stramen et decem ulnas, quod receperunt. — Item receperunt pan- num Heschloni de Iglavia, quem spoliaverunt et interfecerunt eum. — Item Schram, qui est suspensus, cognovit, qui fuerunt secum socii sui. (20a). Primus est Mychko Julius Benedaw de Rossoch et ille idem fuit capetaneus, quod re- ceperunt illa bona. Item Mulacz, Niclas Nyemecz, Wanyek Wlachove filius de Korzym. Item Macziey Kolessku ztrielecz. — Item Kozia cum filio suo Wankone. — Item Marczyn de Dubrawicz, qui eciam est superius scriptus. — Item Wytek Gyndrzyssku ztrielecz. — Item Drh de Jevisovicz et isto tem- pore fuerunt servitores domini Wilhelmi de Pernstein et adhuc aliqui man- serunt diucius circa eum. Et de illis bonis, quod receperunt, dederunt iidem domino Wilhelmo de Pernstein duo stramina et omnes radices, quas ibidem receperunt. — Item Cossteczkoni de Meddloydicz4 vendidit idem Schram de illo panno VIII ulnas pro II sexag. gr. — Item, quod receperunt eciam Has- syoni de Brunna equum et institori uno (!) duos struckones gemengkt cum illo Schramone et fuerunt ibi Jableczko et Janac, et isti fuerunt domini Wilhel- mi de Pernstein. A také ten jistý Zram pravil, což by kolivěk kde vzali, toho sú polovici panu Vilémovi dali. Nota, žeť jesta) ten jistý Zram pravil, jakož jest oběšen v Bystřici5, v tu ne- děli třetí v půstě, vyznal na pana Viléma [z] Pernštaynu, že sú jeho návodem y jeho úkladem, y jeho způsobem byli sú v stráži (20a") panu Bludovi z Bra- bic a tu jest pravil ten jistý Zrám, že sú jímači jeho neměli, než vždy, aby jej zabili, a tu jest byl haytmanem Michek, Venedóv syn z Rozsoch, nad tými tovaryši a těch bylo tovaryši XX brannév (!). 1 Aleš z Kunštátu (1379—1426) měl dvůr v Lysicích, čtvrtinu hradu Rychwaldu a j. (Vla- stivěda mor. Tenora Okres kunštátský, 111). 2 Nedvědice. 3 Vilém z Pernštýna. 4 Med- lovice. 5 Bystřice n. Pernšt. a) Rkp. syet. 232
Recognicio Schramonis, qui est suspensus in Wystricz. Idem Schram recognovit, quod spoliaverunt hominem domini Halsonis de Kunstat1, sic dictum Hanussium institorem, et receperunt ei duodecim stra- mina et tres equos et omnia bona sua, que habuit ibi. — Item cognovit super socios suos, qui fuerunt socii sui. Primus est Sigismundus Crispus. Item Jacub hubowey, Syet de Meddwiwycz.2 Item Marzyn de Dubrawicz et ibi habet sororem. Item Otzyk, qui est circa dominum Wilhelmum.3 — Item Kade- rzawek, qui est circa dominum Wilhelmum. — Item Schezika, qui est circa dominum Boczkonem de Jevisovicz. — Item de illis pannis dederunt domino Wilhelmo de Pernstein duo stramina et Michkoni, Benedonis filio de Roz- soch, unum stramen et decem ulnas, quod receperunt. — Item receperunt pan- num Heschloni de Iglavia, quem spoliaverunt et interfecerunt eum. — Item Schram, qui est suspensus, cognovit, qui fuerunt secum socii sui. (20a). Primus est Mychko Julius Benedaw de Rossoch et ille idem fuit capetaneus, quod re- ceperunt illa bona. Item Mulacz, Niclas Nyemecz, Wanyek Wlachove filius de Korzym. Item Macziey Kolessku ztrielecz. — Item Kozia cum filio suo Wankone. — Item Marczyn de Dubrawicz, qui eciam est superius scriptus. — Item Wytek Gyndrzyssku ztrielecz. — Item Drh de Jevisovicz et isto tem- pore fuerunt servitores domini Wilhelmi de Pernstein et adhuc aliqui man- serunt diucius circa eum. Et de illis bonis, quod receperunt, dederunt iidem domino Wilhelmo de Pernstein duo stramina et omnes radices, quas ibidem receperunt. — Item Cossteczkoni de Meddloydicz4 vendidit idem Schram de illo panno VIII ulnas pro II sexag. gr. — Item, quod receperunt eciam Has- syoni de Brunna equum et institori uno (!) duos struckones gemengkt cum illo Schramone et fuerunt ibi Jableczko et Janac, et isti fuerunt domini Wilhel- mi de Pernstein. A také ten jistý Zram pravil, což by kolivěk kde vzali, toho sú polovici panu Vilémovi dali. Nota, žeť jesta) ten jistý Zram pravil, jakož jest oběšen v Bystřici5, v tu ne- děli třetí v půstě, vyznal na pana Viléma [z] Pernštaynu, že sú jeho návodem y jeho úkladem, y jeho způsobem byli sú v stráži (20a") panu Bludovi z Bra- bic a tu jest pravil ten jistý Zrám, že sú jímači jeho neměli, než vždy, aby jej zabili, a tu jest byl haytmanem Michek, Venedóv syn z Rozsoch, nad tými tovaryši a těch bylo tovaryši XX brannév (!). 1 Aleš z Kunštátu (1379—1426) měl dvůr v Lysicích, čtvrtinu hradu Rychwaldu a j. (Vla- stivěda mor. Tenora Okres kunštátský, 111). 2 Nedvědice. 3 Vilém z Pernštýna. 4 Med- lovice. 5 Bystřice n. Pernšt. a) Rkp. syet. 232
Strana 233
A také více, jež jsú vzeli jemu u hradu a chtíce jemu hrad zlésti a ten jistý Michek, Venedóv syn z Rozsoch, jest přikázaný páně Vilhelmův [z] Pern- štayna. A také vice sú byli při tom vyznání konšeli z Wystřice (!) y z Olešnice, y z Kunina Města,2 tudíž konšelé. Item nota. Roschin est villula et est quoddam propugnaculum in ista villa distans a civitate. Kottwars per unum milliare prope montem Eyssenperg, in ista villula residet quidam cliens et idem cliens servit abbati in Wilhelmezelle et idem cum sociis et complicibus suis quam pluribus vicibus spoliavit homi- nes in publica strata et alibi. Item prope villam Boczkaw3 sita est una parva villula, in illa moratur qui- dam molitor et filius unius rustici, qui eciam sunt socii eiusdem clientis et alii quam plures. — Item quidam predo dictus Czerda eciam est socius predicti clientis. [20b']. Recognicio Johannis Czerkowiczerii. Item Johannes Czerkowiczerii primo cognovit velfatebatur, quod isti fuerunt adiutores sui, quando detinuerunt Bohunkonem generum Marsalkonis: Primo Erhardus de Erhartycz, Mixo famulus Erhardi, Lewpoldus monoculus.— Item recognovit, quod isti fuerunt adiutores sui, quando spoliaverunt peregrinos prope Gostel:4 Primo Andreas carpentarius de superiori Panowicz.5 Item sororius An- dree carpentarii. Item quidam de Panowicz, qui habet defectum in manu. — Item recognovit, quod ipse et Matheus Bavarus et Gybal et Dyetmarus, fami- liares domini Procopii receperunt XXIII equos prope Brunam vectoribus3) de Austria. Item isti fuerunt in spolio in Austria facto: Item Swarcznikel. Item Schober sororius domini Dobussii. Mixo famulus domini Hinczonis de Med- law.6 Item Niclas de Lethwicz.7 Item Cziger de Prossmaricz.8 Item Püczhar- dus famulus Hynconis de Jewsspicz. Item Petrus de Benislicz. Item isti spo- liaverunt circa festum sancte Margarethe prope Nicolspurg: Item Jacobek fa- miliaris domini Procopii. Item Stanislaus Chuncz Bohemus (20b'). Johannes Bohemus. Item Gnews. Item isti foverunt eos: Philippus in Preleins.9 Johannes de Preleins. Item Habarn in Hostratycz. Item Johannes filius Habany in Hos- traticz. 10 Item Salach in Praczaw.11 1 Olešnice na Moravě. 2 Kunštát. 3 Boškov (u Hranic). 4 Podivín. 5 Okres Hodonín. 6 V žádném Medlově se Hynek nepřipomíná, nelze tedy zjistiti osobu ani místo. 7 Letovice. 8 Prostoměřice. 9 Pravlov (u Pohořelic). 10 Hostěradice (u Mor. Krumlova). 11 Snad Pra- čov (okr. Č. Krumlov). a) fectoribus. 233
A také více, jež jsú vzeli jemu u hradu a chtíce jemu hrad zlésti a ten jistý Michek, Venedóv syn z Rozsoch, jest přikázaný páně Vilhelmův [z] Pern- štayna. A také vice sú byli při tom vyznání konšeli z Wystřice (!) y z Olešnice, y z Kunina Města,2 tudíž konšelé. Item nota. Roschin est villula et est quoddam propugnaculum in ista villa distans a civitate. Kottwars per unum milliare prope montem Eyssenperg, in ista villula residet quidam cliens et idem cliens servit abbati in Wilhelmezelle et idem cum sociis et complicibus suis quam pluribus vicibus spoliavit homi- nes in publica strata et alibi. Item prope villam Boczkaw3 sita est una parva villula, in illa moratur qui- dam molitor et filius unius rustici, qui eciam sunt socii eiusdem clientis et alii quam plures. — Item quidam predo dictus Czerda eciam est socius predicti clientis. [20b']. Recognicio Johannis Czerkowiczerii. Item Johannes Czerkowiczerii primo cognovit velfatebatur, quod isti fuerunt adiutores sui, quando detinuerunt Bohunkonem generum Marsalkonis: Primo Erhardus de Erhartycz, Mixo famulus Erhardi, Lewpoldus monoculus.— Item recognovit, quod isti fuerunt adiutores sui, quando spoliaverunt peregrinos prope Gostel:4 Primo Andreas carpentarius de superiori Panowicz.5 Item sororius An- dree carpentarii. Item quidam de Panowicz, qui habet defectum in manu. — Item recognovit, quod ipse et Matheus Bavarus et Gybal et Dyetmarus, fami- liares domini Procopii receperunt XXIII equos prope Brunam vectoribus3) de Austria. Item isti fuerunt in spolio in Austria facto: Item Swarcznikel. Item Schober sororius domini Dobussii. Mixo famulus domini Hinczonis de Med- law.6 Item Niclas de Lethwicz.7 Item Cziger de Prossmaricz.8 Item Püczhar- dus famulus Hynconis de Jewsspicz. Item Petrus de Benislicz. Item isti spo- liaverunt circa festum sancte Margarethe prope Nicolspurg: Item Jacobek fa- miliaris domini Procopii. Item Stanislaus Chuncz Bohemus (20b'). Johannes Bohemus. Item Gnews. Item isti foverunt eos: Philippus in Preleins.9 Johannes de Preleins. Item Habarn in Hostratycz. Item Johannes filius Habany in Hos- traticz. 10 Item Salach in Praczaw.11 1 Olešnice na Moravě. 2 Kunštát. 3 Boškov (u Hranic). 4 Podivín. 5 Okres Hodonín. 6 V žádném Medlově se Hynek nepřipomíná, nelze tedy zjistiti osobu ani místo. 7 Letovice. 8 Prostoměřice. 9 Pravlov (u Pohořelic). 10 Hostěradice (u Mor. Krumlova). 11 Snad Pra- čov (okr. Č. Krumlov). a) fectoribus. 233
Strana 234
Recognicio Janek, famuli Choluchonis. Janek, famulus Choluchonis, qui suspensus est in Strazz,1 fassus est, quod Matthey w Bocze et Wynowec, isti voluerunt tradere domino Alschykoni de Vetaviaa) et iuveni domino Kreyerio, Zyzkoni et Choluchoni Novum cas- trum et civitatem et pro eo, quod ipse dominus Alschiko promisit et debuit eis vel ipsis condescendere de quadam municione in Moravia. Eciam isti idem civitatem quandam dictam Trzebonb) voluerunt et intencionem habuerunt tra- dere domino Alschikoni predicto, ut ipsis de municione predicta condescen- deret.2 Item isti fuerunt socii eorum: Schischka, Janko Koluth, Martin Brada, Maczey Wocze, Janek frater eiusdem. Jursan de [di]strictu Pluezzy (!), Hawa de Chotybor, Wenczeslaus de Trzebicz in Moravia. Schischka, Hanko pi- xidarius de Jewspicz et ille idem laboravit scalas de pilis. Janek Czepek, Wye- nowecz de villa Wyenow, Jane tlama, Schysmys. Isti i[i dem receperunt Ale- xio Saxsse (21a') et Johanni Saxss vnd irer geselleschafft receperunt pylsner gewant vme mitlasten pro centum et XXX sex. gr. Item isti fuerunt circa invenem Sokollonem et spoliaverunt ubique : Clate cum servo Waynek et Meno vel Pnya, z Rehorse, Mycess, Maress, Micesska, Jan Mulati, Czepan, Czertek, Flaschka, Miculass swager, Miluta, Petir panczirz, Rohacz, Kosel, Wenesch, Janek blasnovi, servus Clatov, Czerlik Benesch, Hanns pehem, Mersak, Jane stahlo, Janek spywawy, Micoss weliky, Ryssek, Kostel, Gindrzisse nossati, Schonpetir Crabku, Wepta holy, Micoless slepy, Oczik splsenský (sic) crage. Recognicio molitoris anno M°CCCC XIII°. Item pastor de Gerhartz fassus est in tormentis suis super infra scriptis.) Super Mikam sutorem de Pollutenkirchen, qui sedet seu moratur circa eccle- siam. Item super Russ de Gerhartz.3 Item super Hudowkonis filium de Pollu- tenkirchen. Item super Michelkonem de Pollutenkirchen. Item in homicidio perpetrato in Symonstorff inculpati sunt sequentes. Hurt Zulyk Alss Isti fideiusserunt pro Salmone de Kolerdorff,4 quia minabatur vel minatus omnes de Pollutenkirchen [21a"] 1 V již. Čechách. 2 Přepad chystaný v r. 1409, o němž i popravčí kniha rožmberská. (Vyd. Mareš, Pojednání SN, 1877.) 3 Obec u Ústí n./Orl. 4 Kohlersdorf, Uhléřov (okr. Opava). a) Fetavia. b) Trzeban. c Rkp. infrascriptus. 234
Recognicio Janek, famuli Choluchonis. Janek, famulus Choluchonis, qui suspensus est in Strazz,1 fassus est, quod Matthey w Bocze et Wynowec, isti voluerunt tradere domino Alschykoni de Vetaviaa) et iuveni domino Kreyerio, Zyzkoni et Choluchoni Novum cas- trum et civitatem et pro eo, quod ipse dominus Alschiko promisit et debuit eis vel ipsis condescendere de quadam municione in Moravia. Eciam isti idem civitatem quandam dictam Trzebonb) voluerunt et intencionem habuerunt tra- dere domino Alschikoni predicto, ut ipsis de municione predicta condescen- deret.2 Item isti fuerunt socii eorum: Schischka, Janko Koluth, Martin Brada, Maczey Wocze, Janek frater eiusdem. Jursan de [di]strictu Pluezzy (!), Hawa de Chotybor, Wenczeslaus de Trzebicz in Moravia. Schischka, Hanko pi- xidarius de Jewspicz et ille idem laboravit scalas de pilis. Janek Czepek, Wye- nowecz de villa Wyenow, Jane tlama, Schysmys. Isti i[i dem receperunt Ale- xio Saxsse (21a') et Johanni Saxss vnd irer geselleschafft receperunt pylsner gewant vme mitlasten pro centum et XXX sex. gr. Item isti fuerunt circa invenem Sokollonem et spoliaverunt ubique : Clate cum servo Waynek et Meno vel Pnya, z Rehorse, Mycess, Maress, Micesska, Jan Mulati, Czepan, Czertek, Flaschka, Miculass swager, Miluta, Petir panczirz, Rohacz, Kosel, Wenesch, Janek blasnovi, servus Clatov, Czerlik Benesch, Hanns pehem, Mersak, Jane stahlo, Janek spywawy, Micoss weliky, Ryssek, Kostel, Gindrzisse nossati, Schonpetir Crabku, Wepta holy, Micoless slepy, Oczik splsenský (sic) crage. Recognicio molitoris anno M°CCCC XIII°. Item pastor de Gerhartz fassus est in tormentis suis super infra scriptis.) Super Mikam sutorem de Pollutenkirchen, qui sedet seu moratur circa eccle- siam. Item super Russ de Gerhartz.3 Item super Hudowkonis filium de Pollu- tenkirchen. Item super Michelkonem de Pollutenkirchen. Item in homicidio perpetrato in Symonstorff inculpati sunt sequentes. Hurt Zulyk Alss Isti fideiusserunt pro Salmone de Kolerdorff,4 quia minabatur vel minatus omnes de Pollutenkirchen [21a"] 1 V již. Čechách. 2 Přepad chystaný v r. 1409, o němž i popravčí kniha rožmberská. (Vyd. Mareš, Pojednání SN, 1877.) 3 Obec u Ústí n./Orl. 4 Kohlersdorf, Uhléřov (okr. Opava). a) Fetavia. b) Trzeban. c Rkp. infrascriptus. 234
Strana 235
erat: Cristannus sartor et fratres sui coniuncta manu ad terminum predictum a) sub XXX sexagenis. Brodenses scripserunt: Prudentibus viris Magistro civium, iudici et iuratis civitatis Iglavie, amicsi carissimis. Vnsern frewntlichen dinst czuvor. Erbern, weisen, liben frewnde! Alzo als ir vns verschriben habt von des gevangen wegen uber den wir haben lassen richten noch seinem verdynen, das wir schuden haben der faren an ym, ab er icht wisse von der frawen genant Külhanynn, die czü eüch der- mordet ist würden, lassen ewer erberkeit wissen, das er bekant hat, wie da. er vnd Hanns trünkel, des grossern (!) mulners sun, vom kantzer haben dieselb frawe dermordet mit scheyttern yn eynem keller an eynem sünabent an dem abent, vnd haben ir genomen LII gr. haller vnd grossen. Datum i. Broda Theutonicali, feria sexta anno Domini M°CCCC Xm° septimo. Magister civium et iurati in Broda Theutonicali. [21b"]. Recognicio Petri zpivavé (1). Petir zpívavé (!) fassus est super Stankonem. Item amicus eius Oves. Item una villa vocatur Roschincze,1 in ista villa est Hole Vaclav. Item iudex Gredner de Christans,2 Niclas Pišhoř, Vaczata, Petřík de Chrizans. Nomina predonum secuntur. Mařik von Raczizawis. Item Jane von Zardgicz. Peter von Termaczkawa Jan von Zennkowicz. Jan von Spär. Jan von Hark. Item Petir von Kumcz- maczen (!), von Strazzaw. Chünrat von Wayanowicz. Mikxik von Miken- lowicz. Mathes von Wayanowicz. Ankco von Wisküpicz. Petir von Zarü- wicz. Lippöcz von Wadancze. Jan z Rapoczicz. Waclav von Jewspicz Chodar von Künicz. „Thewffel von der vorhell“. Petir z Artikovic. Scedron z Köeticz. Sigmund z Plosicz. Jan Nofzwini. Jan von zkirichaw. Proczma von Jeque. Zachareis (!) von Strassaw. Sigmund von Friessaw. Niclas von Petrawicz. Niclas von Ellacht. Llarenz von Zennkowicz. Clement Wrszcek z Scepanowicz. Jan von Repin. Jan von Riszicz. Mikulass von Odüczen. Hassek z Walsteina [21b"] odjinad z Wiczkowa. Petřík z Roseczy a my všickny: Václav z Breczy, Budiš zaruwicz. Sigmund straczicz. Zapek z Mod- ricz. Václav z Robicz. Oves z Pissova. Mikuláš z Piselozan. Kuneš z Misli- 1 Rožinka (okr. Nové Město na Mor.) 2 Snad Chrises, Křižanov (okr. Zábřeh). a) Za tím škrt.: quadam. 235
erat: Cristannus sartor et fratres sui coniuncta manu ad terminum predictum a) sub XXX sexagenis. Brodenses scripserunt: Prudentibus viris Magistro civium, iudici et iuratis civitatis Iglavie, amicsi carissimis. Vnsern frewntlichen dinst czuvor. Erbern, weisen, liben frewnde! Alzo als ir vns verschriben habt von des gevangen wegen uber den wir haben lassen richten noch seinem verdynen, das wir schuden haben der faren an ym, ab er icht wisse von der frawen genant Külhanynn, die czü eüch der- mordet ist würden, lassen ewer erberkeit wissen, das er bekant hat, wie da. er vnd Hanns trünkel, des grossern (!) mulners sun, vom kantzer haben dieselb frawe dermordet mit scheyttern yn eynem keller an eynem sünabent an dem abent, vnd haben ir genomen LII gr. haller vnd grossen. Datum i. Broda Theutonicali, feria sexta anno Domini M°CCCC Xm° septimo. Magister civium et iurati in Broda Theutonicali. [21b"]. Recognicio Petri zpivavé (1). Petir zpívavé (!) fassus est super Stankonem. Item amicus eius Oves. Item una villa vocatur Roschincze,1 in ista villa est Hole Vaclav. Item iudex Gredner de Christans,2 Niclas Pišhoř, Vaczata, Petřík de Chrizans. Nomina predonum secuntur. Mařik von Raczizawis. Item Jane von Zardgicz. Peter von Termaczkawa Jan von Zennkowicz. Jan von Spär. Jan von Hark. Item Petir von Kumcz- maczen (!), von Strazzaw. Chünrat von Wayanowicz. Mikxik von Miken- lowicz. Mathes von Wayanowicz. Ankco von Wisküpicz. Petir von Zarü- wicz. Lippöcz von Wadancze. Jan z Rapoczicz. Waclav von Jewspicz Chodar von Künicz. „Thewffel von der vorhell“. Petir z Artikovic. Scedron z Köeticz. Sigmund z Plosicz. Jan Nofzwini. Jan von zkirichaw. Proczma von Jeque. Zachareis (!) von Strassaw. Sigmund von Friessaw. Niclas von Petrawicz. Niclas von Ellacht. Llarenz von Zennkowicz. Clement Wrszcek z Scepanowicz. Jan von Repin. Jan von Riszicz. Mikulass von Odüczen. Hassek z Walsteina [21b"] odjinad z Wiczkowa. Petřík z Roseczy a my všickny: Václav z Breczy, Budiš zaruwicz. Sigmund straczicz. Zapek z Mod- ricz. Václav z Robicz. Oves z Pissova. Mikuláš z Piselozan. Kuneš z Misli- 1 Rožinka (okr. Nové Město na Mor.) 2 Snad Chrises, Křižanov (okr. Zábřeh). a) Za tím škrt.: quadam. 235
Strana 236
boricz. Aperte nas nošli (!) všickni tovaršie Blasi, Orlík Czlubnicze. Zkis- schofer z Sracibaric (!). Miles z Vakovic. Petir z Masabic. Opach slipče. Hroch s Hasu. Gyron, Zahracenic, Přibec Zdluhe, Václav z Budkova, Slilček Zchřipic, Huba z Knyeczicz, Václav nozla, Polaka z Desova, Jan z Plu- wiczyr, Lipetz, Mara z yarworse, Jan Hinek z Porczeczan, Havel z Chlen- wnczek, Václav z Kussie, Jiřík. Item predonum nomina. Mikuláš Bryll. Rychlík. Havránků. Strýce. Hanns Tropp. Metel Zvě- řik. Kunrad. Buček. Lyška. Bušek. Samal. Janek z Hrwdzy frater Pessi- konis de Hörn, Mersak, Herdynka, Schiball. Holy nízký. Chaval černý. Smyssel circa Sokol. Jan Kepka. Siska. Boreš. Petir Baba. Jarošek. Holy Václav de Rozenka. Jira de Mczenicz. Přibík Pyknoši z Borzykowicz. Vlk de Welczycz. Hvězdoň circa Sokol [22a]. Item Andřej Bychy burg- [g]raffius de Lebnaw circa Hanns de Ratay. Angel de Summerperk. Dryje Mareš zpievavý. Václav Kotlík. Václavek nízký. Myška Mlach. Václav Bebton. Petřík zpievavý. Jan veliký. Staník de Moravec et amicus eius Oves, Jan Klät magister summus furorum (1). Item sequentes fuerunt circa dominum Erhardum. Tuto se znamenají tevaršie (!) pany Erhartovy Puškovy: Petir řečený Anděl, Podoba, Veliký Michek, Petir řečený Schicer. Václavek řečený Ryclavský, Janek veliký, Frenzl, Janek řečený Stáhlo, Petir řečený Zaün- stek, Václavek řečený Mlčenic, Jindřich Zakacovsk, Václav řečený kusý, Jan řečený Muláč, Petir řečený Sýček, Jacubek, Malý Mychek, Janek kadeřavý, Oprud, Pešík, Jan řečený Ness, Kuba, Macyey řečený Ovce, Zajiček, Micolášek malý, Janek črný, Svatebor, Blažek, Jan řečený Drch, Canowník, Mykeš, Petir Kubula, Chvalipýr mladý, Jan Clenovský, Janek a což panoší mám řečený zajíček, Anděl, Jan řečený Trlikářa) na Hanaey (!) a jinde, těch sem [22a"] nenapsal, neb mi jich není třeba psáti. Item nomina predorum. Subscripta nomina directi (!) sunt domino Heinrico de Gravörn pro spe- ciali amicicia anno Domini M CCCC° decimo nono. Tito tu byli, ježto pútníky lúpili: Item Usteklec, item Czerda, aby jel z Brandýsa. Item Vilím ryšavý pany Janóv z Brandýsa. Item Wapka ji ho] střelec. Item Augustin Brandýského. Item Kabat pihový. Item Michek a) Za tím prázdná mezera. 236
boricz. Aperte nas nošli (!) všickni tovaršie Blasi, Orlík Czlubnicze. Zkis- schofer z Sracibaric (!). Miles z Vakovic. Petir z Masabic. Opach slipče. Hroch s Hasu. Gyron, Zahracenic, Přibec Zdluhe, Václav z Budkova, Slilček Zchřipic, Huba z Knyeczicz, Václav nozla, Polaka z Desova, Jan z Plu- wiczyr, Lipetz, Mara z yarworse, Jan Hinek z Porczeczan, Havel z Chlen- wnczek, Václav z Kussie, Jiřík. Item predonum nomina. Mikuláš Bryll. Rychlík. Havránků. Strýce. Hanns Tropp. Metel Zvě- řik. Kunrad. Buček. Lyška. Bušek. Samal. Janek z Hrwdzy frater Pessi- konis de Hörn, Mersak, Herdynka, Schiball. Holy nízký. Chaval černý. Smyssel circa Sokol. Jan Kepka. Siska. Boreš. Petir Baba. Jarošek. Holy Václav de Rozenka. Jira de Mczenicz. Přibík Pyknoši z Borzykowicz. Vlk de Welczycz. Hvězdoň circa Sokol [22a]. Item Andřej Bychy burg- [g]raffius de Lebnaw circa Hanns de Ratay. Angel de Summerperk. Dryje Mareš zpievavý. Václav Kotlík. Václavek nízký. Myška Mlach. Václav Bebton. Petřík zpievavý. Jan veliký. Staník de Moravec et amicus eius Oves, Jan Klät magister summus furorum (1). Item sequentes fuerunt circa dominum Erhardum. Tuto se znamenají tevaršie (!) pany Erhartovy Puškovy: Petir řečený Anděl, Podoba, Veliký Michek, Petir řečený Schicer. Václavek řečený Ryclavský, Janek veliký, Frenzl, Janek řečený Stáhlo, Petir řečený Zaün- stek, Václavek řečený Mlčenic, Jindřich Zakacovsk, Václav řečený kusý, Jan řečený Muláč, Petir řečený Sýček, Jacubek, Malý Mychek, Janek kadeřavý, Oprud, Pešík, Jan řečený Ness, Kuba, Macyey řečený Ovce, Zajiček, Micolášek malý, Janek črný, Svatebor, Blažek, Jan řečený Drch, Canowník, Mykeš, Petir Kubula, Chvalipýr mladý, Jan Clenovský, Janek a což panoší mám řečený zajíček, Anděl, Jan řečený Trlikářa) na Hanaey (!) a jinde, těch sem [22a"] nenapsal, neb mi jich není třeba psáti. Item nomina predorum. Subscripta nomina directi (!) sunt domino Heinrico de Gravörn pro spe- ciali amicicia anno Domini M CCCC° decimo nono. Tito tu byli, ježto pútníky lúpili: Item Usteklec, item Czerda, aby jel z Brandýsa. Item Vilím ryšavý pany Janóv z Brandýsa. Item Wapka ji ho] střelec. Item Augustin Brandýského. Item Kabat pihový. Item Michek a) Za tím prázdná mezera. 236
Strana 237
Wendel. Item Podoba. Item Svatobor od Jevišovic. Item Drch. Item Mu- láč. Item Petřík Sýček. Item Petřík Herb. Item Václavek Vylovsky. Item Sajieček (!). Item druhey Sajiček vot Častlovic. Item kanovník. Item Faber. Item Zsmetana. Item Prošek. Item Jacúbek. Item kusy. Item Oprud. Item Janek malý kadeř[a]vie (!). Item Stahlo. Item Kurka. Item Michel Črně malý. Item Blablec. Item Angel. Item Mikoleš (!) slepý. Item Hernik a jeho item pacholek Vyrnye. — Item jedni jeli na Lonckron. Item a druhý na Brandýs. [22b]. Item Jindřich arosatrix (!), ježto sedí v Čapání, tu také byli a mívá stav na Goldšteině .. Item Markvart Brandý[s]ského . . Item Jene starý, ježto u pana Pušky ... Item Smolík z Dúbravníka pěšky lúpil. Item Hrdlice by[l] u pana Hlaváče. Item Mynce ryzavý u pana Hlaváče. Item Divoček páně Heynnkov z Czeparziczeny zyaly (!), tu stav mají aně pod horami. Item feria sexta, anno Domini M°CCCC decimo septimo, Undecim millia virginum. vyznal je, [že se] střihancem vzelia v Podolí před [22b"] Brnem kůň Vi- lémovi Nelekovic. Item vyznal: O božím Těle tyto pobrali sukna olomúc- kým u Schumburga:1 Item Črda Steklec, Mladota, Slupek, Kyčka, Sme- tana, Jan Pycan, Vaník zryčený, Rarožek. Item Víry. Item Vaněk rabuší. Item Kalusk. Item Faber, jako byl u kuly (!) Item škaredý holý. Item Vezka. Item Kabát Črdob. Item Panoška, ježto byl u Janáče. Cristan Věnec. Jo- hanek, ježto byl u Steklec. Mikolešek, ježto byl u Drchy. Item Heupman, [u] Janka Třebickoho (!). Přešek Ryšek: To sukno unesli jedno ku Bran- dýsu a druhu k Perrštajnu (!) a k Dúbravicím a Šlupek, ten nesl svý díl sukna k Petříkovi k zpívavému a Vaněk Rabuš s tovaryšem svú díl k Her- zovi z Pošičí, za Litomyšlím sedí, a ten Herec a Slíva, ježto sedí v bosím domu, kúpili u nich to sukno. — Item těch svrchupsaných mnozí Cerda a jiní mnoho před tím pobrali jsú vozy v Duxu,2b) koření a parchane a šlo- jířec) a Slupek nesl koření a šlojíře Petříkovi [z]pívavému a dal jeden ženě jehod) a šafránu mnoho [23a] dali brandý[s]skému. A také tu byl Janek z Lažan s pacholkem. Recognicio Jane Pátek. Jan Pátek na mukách v Evančicích vyznal jest na Sobyně, jenž bydlí v Pavlovicích, blíž Jimramova, kterak byl dva koně ukradl a Pátek je v Ce- chách prodal. — Item Jan Pátek vyznal na Peška a na Holého, bratří, a) wsely. b) Dxnu. c) zlojirzie. d) jieden yeynye jiho. 1 Okr. Těšín. 2 Duchcov. 237
Wendel. Item Podoba. Item Svatobor od Jevišovic. Item Drch. Item Mu- láč. Item Petřík Sýček. Item Petřík Herb. Item Václavek Vylovsky. Item Sajieček (!). Item druhey Sajiček vot Častlovic. Item kanovník. Item Faber. Item Zsmetana. Item Prošek. Item Jacúbek. Item kusy. Item Oprud. Item Janek malý kadeř[a]vie (!). Item Stahlo. Item Kurka. Item Michel Črně malý. Item Blablec. Item Angel. Item Mikoleš (!) slepý. Item Hernik a jeho item pacholek Vyrnye. — Item jedni jeli na Lonckron. Item a druhý na Brandýs. [22b]. Item Jindřich arosatrix (!), ježto sedí v Čapání, tu také byli a mívá stav na Goldšteině .. Item Markvart Brandý[s]ského . . Item Jene starý, ježto u pana Pušky ... Item Smolík z Dúbravníka pěšky lúpil. Item Hrdlice by[l] u pana Hlaváče. Item Mynce ryzavý u pana Hlaváče. Item Divoček páně Heynnkov z Czeparziczeny zyaly (!), tu stav mají aně pod horami. Item feria sexta, anno Domini M°CCCC decimo septimo, Undecim millia virginum. vyznal je, [že se] střihancem vzelia v Podolí před [22b"] Brnem kůň Vi- lémovi Nelekovic. Item vyznal: O božím Těle tyto pobrali sukna olomúc- kým u Schumburga:1 Item Črda Steklec, Mladota, Slupek, Kyčka, Sme- tana, Jan Pycan, Vaník zryčený, Rarožek. Item Víry. Item Vaněk rabuší. Item Kalusk. Item Faber, jako byl u kuly (!) Item škaredý holý. Item Vezka. Item Kabát Črdob. Item Panoška, ježto byl u Janáče. Cristan Věnec. Jo- hanek, ježto byl u Steklec. Mikolešek, ježto byl u Drchy. Item Heupman, [u] Janka Třebickoho (!). Přešek Ryšek: To sukno unesli jedno ku Bran- dýsu a druhu k Perrštajnu (!) a k Dúbravicím a Šlupek, ten nesl svý díl sukna k Petříkovi k zpívavému a Vaněk Rabuš s tovaryšem svú díl k Her- zovi z Pošičí, za Litomyšlím sedí, a ten Herec a Slíva, ježto sedí v bosím domu, kúpili u nich to sukno. — Item těch svrchupsaných mnozí Cerda a jiní mnoho před tím pobrali jsú vozy v Duxu,2b) koření a parchane a šlo- jířec) a Slupek nesl koření a šlojíře Petříkovi [z]pívavému a dal jeden ženě jehod) a šafránu mnoho [23a] dali brandý[s]skému. A také tu byl Janek z Lažan s pacholkem. Recognicio Jane Pátek. Jan Pátek na mukách v Evančicích vyznal jest na Sobyně, jenž bydlí v Pavlovicích, blíž Jimramova, kterak byl dva koně ukradl a Pátek je v Ce- chách prodal. — Item Jan Pátek vyznal na Peška a na Holého, bratří, a) wsely. b) Dxnu. c) zlojirzie. d) jieden yeynye jiho. 1 Okr. Těšín. 2 Duchcov. 237
Strana 238
příj]mím Bohorce, kteří nyní bydlé v Rychnově, dvě míly od Jihlavy, kte- rak by oni ves Bohorce spálili a koně, krávy a voly pokradli. — Item Jane Pátek vyznal na Seda, jenž bydlí v Rychnově, kterak by jim pomoc y radu dával, cožkoli Strážka sestřenec, sjednav s Pátkem, Pešekem a Holým, koní, krav a voluóv v kraji ždárským pokradli, to jest Seda od nich přijal a po- žíval a rozdával. — Item Jane Pátek vyznal na Thomka Zyezye (!) a na Jana, jenž bydlí v Bečkově, kterak by s nimi v kraji žďárském pokradli krávy a koně.a) [23a"]. Item recognicio. Item Jan z Cúnic na mukách vyznal jest na dole psaného, na Jana Tobolku, jenž bydlí v Kroměříži,b) na Matúše, jenž bydlí v Brně,c) na Jana Kamaréta z Olomouce, na Martina a na Andreje, jenž bydlí v Znojmi u bohatého Ješka a u Ulmana Poka a na Martina Mýsečníka a na Slováka v Brodě Uherském, na Strachovce, jenž bydlí v Moščici blíž Meziříče,i kterak v časech svých někteří z nich s dřéveřečeným z Janem z Cúnic a někteří bez něho lúpili sú na silnicích muže i ženy. A což sú zlúpili na znojemských a budyiovických [!) silnicích, to sú zastavili v Brně v židech a ztrávili v Brně a v Evančicích a v Cúnicích, a což sú zlúpili na cestách a silnicích brněnských, evančických a cúnických, to sú v Znojmě a v Budějevicích utratili. Recognicio Pešík cum fratre. Item poznal Pešík [s] svém bratrem, z Holým na mukách, že ukradli krávu pod Branyšovem2 u mlejna z Jan[em] Pátkem a tu krávu jest prodal (23a rychtář v Pavlovicích3 a to jest věděl, že jest to kradená kráva a ten rychtář slul Andrej Seběř. — Item Pešík a brater jeho Holý a Jan Pátek ukradli dva koně za Ždárcem4 ve vsi na pastvě. — Item ty tři ukradli herku na panu Janově z Lúky“ zboží u Olešnice a ten jistej Pátek toho odbejval. — Item týž Pešík poznal na Husku a na jeho bratra Kolynek a na Jacub[a] z Dlúhého, blíž Křížanova, 6 že ukradli telec ve Svratci7d) a ten telec v lese zabili. — Item Item alia recognicio. Znamenaj, co sú pravili Václav a Jan, jakož sme je oběsili v Jaroměřicích tu sobotu před tú nedělí, jakož se zpívá „Letare“. 1 Moštiště, okr. Velké Meziříčí. 2 Branšov, okr. Bystřice n Pernšt. 3 Podle zprávy se jedná asi o Pavlovice u Jimramova. 4 Okres Tišnov. 5 Jan z Lomnice. 6 U Velkého Meziříčí. Z U N. Města na Moravě. a) koni. b) Kromyříži. c) Brnye. d) Zvratci. 238
příj]mím Bohorce, kteří nyní bydlé v Rychnově, dvě míly od Jihlavy, kte- rak by oni ves Bohorce spálili a koně, krávy a voly pokradli. — Item Jane Pátek vyznal na Seda, jenž bydlí v Rychnově, kterak by jim pomoc y radu dával, cožkoli Strážka sestřenec, sjednav s Pátkem, Pešekem a Holým, koní, krav a voluóv v kraji ždárským pokradli, to jest Seda od nich přijal a po- žíval a rozdával. — Item Jane Pátek vyznal na Thomka Zyezye (!) a na Jana, jenž bydlí v Bečkově, kterak by s nimi v kraji žďárském pokradli krávy a koně.a) [23a"]. Item recognicio. Item Jan z Cúnic na mukách vyznal jest na dole psaného, na Jana Tobolku, jenž bydlí v Kroměříži,b) na Matúše, jenž bydlí v Brně,c) na Jana Kamaréta z Olomouce, na Martina a na Andreje, jenž bydlí v Znojmi u bohatého Ješka a u Ulmana Poka a na Martina Mýsečníka a na Slováka v Brodě Uherském, na Strachovce, jenž bydlí v Moščici blíž Meziříče,i kterak v časech svých někteří z nich s dřéveřečeným z Janem z Cúnic a někteří bez něho lúpili sú na silnicích muže i ženy. A což sú zlúpili na znojemských a budyiovických [!) silnicích, to sú zastavili v Brně v židech a ztrávili v Brně a v Evančicích a v Cúnicích, a což sú zlúpili na cestách a silnicích brněnských, evančických a cúnických, to sú v Znojmě a v Budějevicích utratili. Recognicio Pešík cum fratre. Item poznal Pešík [s] svém bratrem, z Holým na mukách, že ukradli krávu pod Branyšovem2 u mlejna z Jan[em] Pátkem a tu krávu jest prodal (23a rychtář v Pavlovicích3 a to jest věděl, že jest to kradená kráva a ten rychtář slul Andrej Seběř. — Item Pešík a brater jeho Holý a Jan Pátek ukradli dva koně za Ždárcem4 ve vsi na pastvě. — Item ty tři ukradli herku na panu Janově z Lúky“ zboží u Olešnice a ten jistej Pátek toho odbejval. — Item týž Pešík poznal na Husku a na jeho bratra Kolynek a na Jacub[a] z Dlúhého, blíž Křížanova, 6 že ukradli telec ve Svratci7d) a ten telec v lese zabili. — Item Item alia recognicio. Znamenaj, co sú pravili Václav a Jan, jakož sme je oběsili v Jaroměřicích tu sobotu před tú nedělí, jakož se zpívá „Letare“. 1 Moštiště, okr. Velké Meziříčí. 2 Branšov, okr. Bystřice n Pernšt. 3 Podle zprávy se jedná asi o Pavlovice u Jimramova. 4 Okres Tišnov. 5 Jan z Lomnice. 6 U Velkého Meziříčí. Z U N. Města na Moravě. a) koni. b) Kromyříži. c) Brnye. d) Zvratci. 238
Strana 239
týž tři svrchupsaní ukradli dva koně farářovi z Vacky, u Skutče stavy měli, u rychtáře Václava Katruzz z Křídla! u Bobravého2(!) a toho všeho požíval ten jistej rychtář. Znamená Luckouv, Gracin z Crmankovic a Vaněk, Oprud z Byšic, lúpili na cestě u Tempelštayna3 a ti jistí jměli (23b) stav u Andrle, u kramáře v By- šicích. Znamenay, ty jistý lúpili Maynuše z Jemnice. V zali jemu zlaté y jiné peníze k tomu, a klok a ten jistý klok kúpil od nich Slušel z Brovic.4 Zna- menay Heřmana Sustlóv, Gracii, jako u Hazluse trávil v Budějovicích a Panciřík panoše z Lamberku lúpili na bítovskéma) zboží a pobrali sukno lidem z Budějovic. Znamenalyl Macha krčmáře u Březnice5 a Ondřej bratr jeho také lúpí na cestách. Znamenay: Oprud jest vuodce všech jiných zlo- dějóv. Znamenay, ten jistý Jan oběšený a Oprud zamordovali člověka v krčmě. Item alia recognicio. Vavřinec na mukách u Telče poznal, že Hromada Petkóv se s ním v Kně- žicích6 u Bráně vydal Ješka Kekuly, řka k němu: „Zpropití by se uhonilo“, a Vavřinec s Petrem Barthákem, šedce jemu v cestu y (!) a vzeli jemu peníze a rozdělavše penězi na lúčkách nad Opatovom Hromadovi v (2435) Brodcích7 v awerzynech (!) díl dál, shledav se s ním na vsi v Pavlově,8 po Letnicích shledali se Vítek z Maneševic9 a Výtek Výmola z Slavic10 y šli na cestu, na počátečskú, y vzeli plášť ženě a s nimi byl někaký črný pacholek Šimon, ježto byl někdy v Jestřebíli a ženy neměl a Mert, ježto jirchu uměl dělati a ten býval v Staříči 12 dřéve, vzeli samostříl na svibiebick (!), oba s ním a pro- dali jej v Polné. Vzeli kóň za Třebíčem před Matkú Boží, Vítek a Petr Barchaník a Václav lázebníkóv, syn z Předína, 13 ježto jednoho ocha (!) má, a prodali jej v Rúchovanech 14 za padesáte groš. — Item vzeli pancíř jednomu a meč a rukavice, an jde z Lipníku a s ním byl Narrispen z Dalešic15 a ten jej svláčil a on se bránil, y posekl jej a ten pancíř mezi židy v Brně zastaven. Za Blízkovci vzeli jednomu kramářovi za puol kopy haléři (!) a ořechyb) jemu rosuli a s nimi tu byl Simon, ježto býval u Dobeše a ježto samostříl brali, také byl. A Mert jirchář, ježto někdy dělal jirchu, ale již jedno (24a" po jarmacích chodí, ten nayrychtovnější jest [mezi] nimi a v létě vždy mívaj 1-2 Tamže. 3 Hrad u Mor. Krumlova. 4 Správně Probice, osada někde na Jemnicku. 5 Okr. Napajedla. 6 Okres Jihlava. 7 Tamže. 8 Asi na Velkomeziříčsku. 9 Na Dačicku. 10 Okres Třebíč. 11 U Rájce (Boskovsko). 12 Asi Starč u Třebíče, protože Staříč jest na Místecku, což nemůže býti v souvislosti s Polnou v blízkosti Třebíče položenou. 13 Okr. Třebíč. 14 Okr. Hrotovice (Mor. Krumlov). 15 Tamže. a) byetovskem. b] och rzechi. 239
týž tři svrchupsaní ukradli dva koně farářovi z Vacky, u Skutče stavy měli, u rychtáře Václava Katruzz z Křídla! u Bobravého2(!) a toho všeho požíval ten jistej rychtář. Znamená Luckouv, Gracin z Crmankovic a Vaněk, Oprud z Byšic, lúpili na cestě u Tempelštayna3 a ti jistí jměli (23b) stav u Andrle, u kramáře v By- šicích. Znamenay, ty jistý lúpili Maynuše z Jemnice. V zali jemu zlaté y jiné peníze k tomu, a klok a ten jistý klok kúpil od nich Slušel z Brovic.4 Zna- menay Heřmana Sustlóv, Gracii, jako u Hazluse trávil v Budějovicích a Panciřík panoše z Lamberku lúpili na bítovskéma) zboží a pobrali sukno lidem z Budějovic. Znamenalyl Macha krčmáře u Březnice5 a Ondřej bratr jeho také lúpí na cestách. Znamenay: Oprud jest vuodce všech jiných zlo- dějóv. Znamenay, ten jistý Jan oběšený a Oprud zamordovali člověka v krčmě. Item alia recognicio. Vavřinec na mukách u Telče poznal, že Hromada Petkóv se s ním v Kně- žicích6 u Bráně vydal Ješka Kekuly, řka k němu: „Zpropití by se uhonilo“, a Vavřinec s Petrem Barthákem, šedce jemu v cestu y (!) a vzeli jemu peníze a rozdělavše penězi na lúčkách nad Opatovom Hromadovi v (2435) Brodcích7 v awerzynech (!) díl dál, shledav se s ním na vsi v Pavlově,8 po Letnicích shledali se Vítek z Maneševic9 a Výtek Výmola z Slavic10 y šli na cestu, na počátečskú, y vzeli plášť ženě a s nimi byl někaký črný pacholek Šimon, ježto byl někdy v Jestřebíli a ženy neměl a Mert, ježto jirchu uměl dělati a ten býval v Staříči 12 dřéve, vzeli samostříl na svibiebick (!), oba s ním a pro- dali jej v Polné. Vzeli kóň za Třebíčem před Matkú Boží, Vítek a Petr Barchaník a Václav lázebníkóv, syn z Předína, 13 ježto jednoho ocha (!) má, a prodali jej v Rúchovanech 14 za padesáte groš. — Item vzeli pancíř jednomu a meč a rukavice, an jde z Lipníku a s ním byl Narrispen z Dalešic15 a ten jej svláčil a on se bránil, y posekl jej a ten pancíř mezi židy v Brně zastaven. Za Blízkovci vzeli jednomu kramářovi za puol kopy haléři (!) a ořechyb) jemu rosuli a s nimi tu byl Simon, ježto býval u Dobeše a ježto samostříl brali, také byl. A Mert jirchář, ježto někdy dělal jirchu, ale již jedno (24a" po jarmacích chodí, ten nayrychtovnější jest [mezi] nimi a v létě vždy mívaj 1-2 Tamže. 3 Hrad u Mor. Krumlova. 4 Správně Probice, osada někde na Jemnicku. 5 Okr. Napajedla. 6 Okres Jihlava. 7 Tamže. 8 Asi na Velkomeziříčsku. 9 Na Dačicku. 10 Okres Třebíč. 11 U Rájce (Boskovsko). 12 Asi Starč u Třebíče, protože Staříč jest na Místecku, což nemůže býti v souvislosti s Polnou v blízkosti Třebíče položenou. 13 Okr. Třebíč. 14 Okr. Hrotovice (Mor. Krumlov). 15 Tamže. a) byetovskem. b] och rzechi. 239
Strana 240
schod na Sádku! u slepý (!) Straka z Košníku, služebný pacholek a Vítek Výmola a Šimon a Vítek vzeli vík za Bítovem a prodali v Znojmi a mně dali deset grošov. Také vzeli šaty v Chrlopích? a prodali v Znojmi pod sunkem, u mlynáře u Pavla mívali stav, ale v skále nad mlejnem chovali, což měli, než jemu jeho stravec vyplatili. Item alia recognicio. Létha od narození Božího tisícého čtyř settého létha sedmenáctého, ten úterý před Matky Boží narozením] vyznání Jana řečený „holý“, pacholka vozataj- ského nay (l) na mukách v Hradci. Nayprve poznal, že zradil Němčí licovské a lidi. — Item zradil Orvej- slara z Hradce súkeníka, Sazemkovy z Sedlce a s ním byli Petřík od Kladrub z Rutova, Hanuš pacholek Kockuóv z Lúny a Vilém z Lomnice (24b1). — Item poznal, že byl za Miličínem, ježto panské lidi z Hradce lúpili a jímali, Phoncogle z Hradce y jiné odtud na Skálu.3 A slúžil u Hádka, tu byl také Bíček Život, Miculáš z Dvoří, Tychnice z Merklína. — Item poznal, že byl s těmi, ježto tupili Cunráta a Johanna y jiné z Hradce a při tom byli Otík, Život, Janek z Kolovce, Zele Kuklík z Rayhradu, Jan Ovce, Beneš z Březnice a Blažek mladší Vidloch. — Item poznal, že Ryglec mladší a Jakeš Kabelec, mištěné (!) z Plzně také lúpí na Svrcovec. — Item poznal, že pa- cholek šafářóv z Hradce furmanóv jménem Ondrášek zradil Phönczegle s jinými za Miličínem a při tom byl Beneš Scharth, Mychenóv pacholek vozatajuóv z Domažlic. — Item poznal, že Mika z Polikna byl s ním a jest na Přimdě a velmi kradl s jedním řečený Stádo, a má ten Stádo deset koní. — Item poznal, že chcel Procopovi z Slavonic tři koně proraditi za Nepo- mukem a ty měl vzeti Puota a Divuočeka) s tovaryši na silnici a slíbili (24 jemu kúpiti sukni a kabátec. — Item poznal, že sám mnoho lúpil po silni- cích. — Item opět poznal, že jej Točník z Klatovb) sem zjednal, aby lidi zrazoval. — Item poznal, že tovaryše (!) jeho byli z Hradce: Petřík pacholek Petruóv Ševcuóv (!), v Hradci Meixnar pacholek, Aulev kovářóv, Martin Procop a Petr Kuttléří z Hradce, brali sumarské koně, šestnácte koní vzali a jsú z Hradce. Druhé vyznání. Item vyznal druhé, že Pinta z Kamenice4 byl nayprvní příčina zradění měščan panských. Zradil za Miličínem a s ním byli Janek Stříž a Procop 1 Hrad u Třebíče. 2 Okr. Vranov u Znojma. 3 Skála na Strakonicku. 4 U Třebíče. a) Dywuoczek. b) Glatow. 240
schod na Sádku! u slepý (!) Straka z Košníku, služebný pacholek a Vítek Výmola a Šimon a Vítek vzeli vík za Bítovem a prodali v Znojmi a mně dali deset grošov. Také vzeli šaty v Chrlopích? a prodali v Znojmi pod sunkem, u mlynáře u Pavla mívali stav, ale v skále nad mlejnem chovali, což měli, než jemu jeho stravec vyplatili. Item alia recognicio. Létha od narození Božího tisícého čtyř settého létha sedmenáctého, ten úterý před Matky Boží narozením] vyznání Jana řečený „holý“, pacholka vozataj- ského nay (l) na mukách v Hradci. Nayprve poznal, že zradil Němčí licovské a lidi. — Item zradil Orvej- slara z Hradce súkeníka, Sazemkovy z Sedlce a s ním byli Petřík od Kladrub z Rutova, Hanuš pacholek Kockuóv z Lúny a Vilém z Lomnice (24b1). — Item poznal, že byl za Miličínem, ježto panské lidi z Hradce lúpili a jímali, Phoncogle z Hradce y jiné odtud na Skálu.3 A slúžil u Hádka, tu byl také Bíček Život, Miculáš z Dvoří, Tychnice z Merklína. — Item poznal, že byl s těmi, ježto tupili Cunráta a Johanna y jiné z Hradce a při tom byli Otík, Život, Janek z Kolovce, Zele Kuklík z Rayhradu, Jan Ovce, Beneš z Březnice a Blažek mladší Vidloch. — Item poznal, že Ryglec mladší a Jakeš Kabelec, mištěné (!) z Plzně také lúpí na Svrcovec. — Item poznal, že pa- cholek šafářóv z Hradce furmanóv jménem Ondrášek zradil Phönczegle s jinými za Miličínem a při tom byl Beneš Scharth, Mychenóv pacholek vozatajuóv z Domažlic. — Item poznal, že Mika z Polikna byl s ním a jest na Přimdě a velmi kradl s jedním řečený Stádo, a má ten Stádo deset koní. — Item poznal, že chcel Procopovi z Slavonic tři koně proraditi za Nepo- mukem a ty měl vzeti Puota a Divuočeka) s tovaryši na silnici a slíbili (24 jemu kúpiti sukni a kabátec. — Item poznal, že sám mnoho lúpil po silni- cích. — Item opět poznal, že jej Točník z Klatovb) sem zjednal, aby lidi zrazoval. — Item poznal, že tovaryše (!) jeho byli z Hradce: Petřík pacholek Petruóv Ševcuóv (!), v Hradci Meixnar pacholek, Aulev kovářóv, Martin Procop a Petr Kuttléří z Hradce, brali sumarské koně, šestnácte koní vzali a jsú z Hradce. Druhé vyznání. Item vyznal druhé, že Pinta z Kamenice4 byl nayprvní příčina zradění měščan panských. Zradil za Miličínem a s ním byli Janek Stříž a Procop 1 Hrad u Třebíče. 2 Okr. Vranov u Znojma. 3 Skála na Strakonicku. 4 U Třebíče. a) Dywuoczek. b) Glatow. 240
Strana 241
žák, ježto má duom v Opatovicích, u svatého Michala v Praze. Gilgyeš a Lidherz bratří bydlé za Točníkem v polu míli od Klatov, Janek kadeřavý, ježto byl u pana Pušky z Kosmonos, Curlík jeho tovaryš, Jan vysoký zřečený „pany (!) Maretha“, ze Dvorce podle Rokycan, Racek Chlevec z Dvorcuov, bratr jeho Racek zřečený „Vršie“, Janek těžký, Kolbonmaw (!) přítel, Kal- wyn (!), ježto sedí mezi Rokycany a mezi Dršeků, Markvart z Čáslavy a) Rybka z Nýrska, Petr z Ostrého, Michálek (26a1) z Týna biskupova, Blažek vysoký, pacholek vozatajský v Benešově, Piknoši Petr, Mýdlo odtud, ale rodem z Dúbravicel páně Puškovy, Jan zřečený „Anděl“ seděním u Pro- stějova, Čáp z Světlovab), ježto byl u pana z Volšan, jemuž ukradl dva koně, Smil z Moravan, ježto jemu pán z Strážnice stál otčíc), Petřík Flašík z Tlu- mačova, Karel z Kraví hory z Petrovic s Otíkem svým tovaryšem z Březnice podle Malenovic a podle Světlova,2 Ondrášek ze Zlína,d) ježto tu pánu ukradl dva koně, Bušek z Fryštáku, Myka z Lukovce, tovaryš jeho Držek, ježto přijel od Schonpetra z Děčína, Schonpetra z Moravy, z Němčic Otík, Jim- rámek, Skála a Mach z Dúbravice, Blažek z Děčína, Augustin a Matěj,e bratr jeho z Děčína, Havel a Filip 1 bratří z Mnichového Hradišče, Jacub Slon z Ohrazdějovic, Kříž z Turnova, Venclík z Dúbravice, Laurin vysoký, Janek z Pivek, ježto byl u Pernštaynského, Pešman z Bystřice v Moravě, Hynce odtud, Franc z Dúbravice, Chornhauský a Marzálek, ježto utekli panu Pe- trovi (26a") z Strážnice, ježto jímal Janáčka, Symánek a Vacha8) z Quasic, Martinekh) z Prahy, ježto vzal Kubíkovi z Prawy (!) dva koně a Jíra, bratr jeho Sigmund s bratem Štěpánem z Litožnic, Marces z Koloděj, Hanuš z Brodu Českého, Vítek odtud s černými vlasy kadeřivými, Jíra z Lhoty páně Boč- kovy, Přibíček z Klenovic, Jíra zklenovský, přítel jeho Bohuše stříkený! z Přindy (!), Havel z Kolovce, Mikuláš odtud, Sazema z Přechovic, pacho- lek Pavel šafářuov formanóv, ježto ukradl Jincovi z Ho raždějovic čtyři koně a čtyry kopy grošuóv, Perkman Pavluóv tovaryš, Maříček z Dolan, Aleš z Klatov,) Vitcek slunný, Benešek sedláčkuóv syn od Vilhartic ze vsi, Sigmund [z] Přindy, (!), Michálek Petir z Kolovce, Chválek odtud, Jan Černý odtud, od Tukléř, a Janek z Přindy (!), Michálek z Bredzieva, Mi- keška z Lukova, Hynek z Podhoří, Bušek z Činčic na Labi, Ondrešek z Pod- hradí u Ohraždějevic, Přibíček Zasenský, Martin pacholek Vincéřóv z Sto- řevic, Mikuláš Němec z Střely, Petr bratr Srašnow z Čelakovick, Vít Sanek, a) Marqwart. bl Czab. c) otezsye. d) Zlyna. e) Matyay. f) Philipp. 8) Wuchs. h)Martynek. i) strzyekeny. j) Glataw. k) z Šcelakovic. 1 Doubravice (okr. Blansko). Náležela v 1. 1391—1418 Ješkovi Puškovi z Kunštátu a Ota- slavic. (Knies, okr. blanenský, Vlastivěda mor., č. 4. str. 71.) 2 Okr. Bojkovice. 3 z Kravař 241
žák, ježto má duom v Opatovicích, u svatého Michala v Praze. Gilgyeš a Lidherz bratří bydlé za Točníkem v polu míli od Klatov, Janek kadeřavý, ježto byl u pana Pušky z Kosmonos, Curlík jeho tovaryš, Jan vysoký zřečený „pany (!) Maretha“, ze Dvorce podle Rokycan, Racek Chlevec z Dvorcuov, bratr jeho Racek zřečený „Vršie“, Janek těžký, Kolbonmaw (!) přítel, Kal- wyn (!), ježto sedí mezi Rokycany a mezi Dršeků, Markvart z Čáslavy a) Rybka z Nýrska, Petr z Ostrého, Michálek (26a1) z Týna biskupova, Blažek vysoký, pacholek vozatajský v Benešově, Piknoši Petr, Mýdlo odtud, ale rodem z Dúbravicel páně Puškovy, Jan zřečený „Anděl“ seděním u Pro- stějova, Čáp z Světlovab), ježto byl u pana z Volšan, jemuž ukradl dva koně, Smil z Moravan, ježto jemu pán z Strážnice stál otčíc), Petřík Flašík z Tlu- mačova, Karel z Kraví hory z Petrovic s Otíkem svým tovaryšem z Březnice podle Malenovic a podle Světlova,2 Ondrášek ze Zlína,d) ježto tu pánu ukradl dva koně, Bušek z Fryštáku, Myka z Lukovce, tovaryš jeho Držek, ježto přijel od Schonpetra z Děčína, Schonpetra z Moravy, z Němčic Otík, Jim- rámek, Skála a Mach z Dúbravice, Blažek z Děčína, Augustin a Matěj,e bratr jeho z Děčína, Havel a Filip 1 bratří z Mnichového Hradišče, Jacub Slon z Ohrazdějovic, Kříž z Turnova, Venclík z Dúbravice, Laurin vysoký, Janek z Pivek, ježto byl u Pernštaynského, Pešman z Bystřice v Moravě, Hynce odtud, Franc z Dúbravice, Chornhauský a Marzálek, ježto utekli panu Pe- trovi (26a") z Strážnice, ježto jímal Janáčka, Symánek a Vacha8) z Quasic, Martinekh) z Prahy, ježto vzal Kubíkovi z Prawy (!) dva koně a Jíra, bratr jeho Sigmund s bratem Štěpánem z Litožnic, Marces z Koloděj, Hanuš z Brodu Českého, Vítek odtud s černými vlasy kadeřivými, Jíra z Lhoty páně Boč- kovy, Přibíček z Klenovic, Jíra zklenovský, přítel jeho Bohuše stříkený! z Přindy (!), Havel z Kolovce, Mikuláš odtud, Sazema z Přechovic, pacho- lek Pavel šafářuov formanóv, ježto ukradl Jincovi z Ho raždějovic čtyři koně a čtyry kopy grošuóv, Perkman Pavluóv tovaryš, Maříček z Dolan, Aleš z Klatov,) Vitcek slunný, Benešek sedláčkuóv syn od Vilhartic ze vsi, Sigmund [z] Přindy, (!), Michálek Petir z Kolovce, Chválek odtud, Jan Černý odtud, od Tukléř, a Janek z Přindy (!), Michálek z Bredzieva, Mi- keška z Lukova, Hynek z Podhoří, Bušek z Činčic na Labi, Ondrešek z Pod- hradí u Ohraždějevic, Přibíček Zasenský, Martin pacholek Vincéřóv z Sto- řevic, Mikuláš Němec z Střely, Petr bratr Srašnow z Čelakovick, Vít Sanek, a) Marqwart. bl Czab. c) otezsye. d) Zlyna. e) Matyay. f) Philipp. 8) Wuchs. h)Martynek. i) strzyekeny. j) Glataw. k) z Šcelakovic. 1 Doubravice (okr. Blansko). Náležela v 1. 1391—1418 Ješkovi Puškovi z Kunštátu a Ota- slavic. (Knies, okr. blanenský, Vlastivěda mor., č. 4. str. 71.) 2 Okr. Bojkovice. 3 z Kravař 241
Strana 242
Babka odtud, Heřman z Dúbravic, Myka tovaryš (26b') jeho odtud, Racek řečený z Dabor Přindy (!), Vilém Bukovina, Černoch [z] Přindy, Havel kadeřavý, Mathl z Přindy, Vilém z Rizemberka, Cuneš [z] Přindy, Marcín z Karštaina, Matějek z ves z Přimdy,a) Protiva z Domažlic, Jakub z Ostrého, Němec z Němečí, Ondrášek z Přichovic, Václav Lapka z Týna na Vltavě. Tyto všichni berú a lúpí po silnicích. Jorišík, bratr Matúšóv z Telče. Item zvlášče vyznal, když jest Petr Tomášóv a Svach s tovaryši svými z Hradce měli do Prahy jeti, tu jsú měli za Miličínem od Pinty zdrženy (!) býti, Martinek pacholek jeho mělji (!) zraditi, a byli s ním Prokop žák od Prahy, z Opatovic, od svatého Michala, Janek Strich Lidhere s bratrem Gil- giešem, Janek kadeřavý s Jiříkem svým tovaryšem, Jan zřečený „Maretka“. Ale Pinta měl býti haupmanem, Blažek z Benešova, Peter mýdlo, ta dva proti leží v Benešově. Tyto stav mívají v Nezpečích a Poříčí. (26b5). Recognicio alia anno Domini M°CCCC XVI.. Znamenay, což jest seznal Jacúbek řečený Rysek na mučení u Přibislavi od lúpeže. Nayprve jsú lúpili na rybníce Osová, pánuóv bítevských a s ním byli Schonpetr, Bebtha, Erasim, syn Milostóv a Drch, Lukeš z Chotěboře,b) Janek samostřilník, Schonpetr. — Item feria secunda post „Judica"; tu lúpili sú okolo Třebíče kramáře z Budějovic Drch, Janek nosatý s pacholkem, pak pacholek Jindřichóv z Pernstayn a Rychlík, pacholek kozaw. Pak vzeli dva koně petrovskému (!) Schonpetr a Bebtha. Pak ještě lúpili Henslína z Ji- [h)lavy, byl Vaněk Robenek a Janek řečený Mulař a Drch. — Item řečený Vaněk Robenek oblúpil Janka k[rJaméře z Polné. — Item kněze [z] Znojma lúpil Člupek a Oprud. — Item Petr Švec z Kroměří[žle, Jan Kraysa z Kro- měří[žle, Bělec z Cerekvice, vzeli člověku Zylina Mikulášovi XX gr. na jarmarce. — Item Jan Habylav z Batelova, Bařík babetný, Chlup z Třešče, Kuba, skrze jeho Janák Jaroš (26a) syn Vavřincóv, Mařinec Kabelec z Ba- telova, přijímal Zdich syn Mikšóv z Cholmic. Recognicio alia anno Domini M°CCCC XVIo, kathedra Petri. Znamenay, co vyřek lázebník z Milevska na mukách. Poznal, ež jest postavy v Hradci Schramuóv v noci řezal a s ním byli jeden mněšek panoše, vlasy bílé, prosté rydle“) a ješče holý brady a slúžil u pana Václava Želmanského na Vranově a druhý byl Oldřich z Práchenska, Var- laychóv a Stoklasóv přítel, ten jest postavy dosti veliké, vlasy má kadeřavé a) spřimdy. b) Chotěvoře. c) ryedle. 242
Babka odtud, Heřman z Dúbravic, Myka tovaryš (26b') jeho odtud, Racek řečený z Dabor Přindy (!), Vilém Bukovina, Černoch [z] Přindy, Havel kadeřavý, Mathl z Přindy, Vilém z Rizemberka, Cuneš [z] Přindy, Marcín z Karštaina, Matějek z ves z Přimdy,a) Protiva z Domažlic, Jakub z Ostrého, Němec z Němečí, Ondrášek z Přichovic, Václav Lapka z Týna na Vltavě. Tyto všichni berú a lúpí po silnicích. Jorišík, bratr Matúšóv z Telče. Item zvlášče vyznal, když jest Petr Tomášóv a Svach s tovaryši svými z Hradce měli do Prahy jeti, tu jsú měli za Miličínem od Pinty zdrženy (!) býti, Martinek pacholek jeho mělji (!) zraditi, a byli s ním Prokop žák od Prahy, z Opatovic, od svatého Michala, Janek Strich Lidhere s bratrem Gil- giešem, Janek kadeřavý s Jiříkem svým tovaryšem, Jan zřečený „Maretka“. Ale Pinta měl býti haupmanem, Blažek z Benešova, Peter mýdlo, ta dva proti leží v Benešově. Tyto stav mívají v Nezpečích a Poříčí. (26b5). Recognicio alia anno Domini M°CCCC XVI.. Znamenay, což jest seznal Jacúbek řečený Rysek na mučení u Přibislavi od lúpeže. Nayprve jsú lúpili na rybníce Osová, pánuóv bítevských a s ním byli Schonpetr, Bebtha, Erasim, syn Milostóv a Drch, Lukeš z Chotěboře,b) Janek samostřilník, Schonpetr. — Item feria secunda post „Judica"; tu lúpili sú okolo Třebíče kramáře z Budějovic Drch, Janek nosatý s pacholkem, pak pacholek Jindřichóv z Pernstayn a Rychlík, pacholek kozaw. Pak vzeli dva koně petrovskému (!) Schonpetr a Bebtha. Pak ještě lúpili Henslína z Ji- [h)lavy, byl Vaněk Robenek a Janek řečený Mulař a Drch. — Item řečený Vaněk Robenek oblúpil Janka k[rJaméře z Polné. — Item kněze [z] Znojma lúpil Člupek a Oprud. — Item Petr Švec z Kroměří[žle, Jan Kraysa z Kro- měří[žle, Bělec z Cerekvice, vzeli člověku Zylina Mikulášovi XX gr. na jarmarce. — Item Jan Habylav z Batelova, Bařík babetný, Chlup z Třešče, Kuba, skrze jeho Janák Jaroš (26a) syn Vavřincóv, Mařinec Kabelec z Ba- telova, přijímal Zdich syn Mikšóv z Cholmic. Recognicio alia anno Domini M°CCCC XVIo, kathedra Petri. Znamenay, co vyřek lázebník z Milevska na mukách. Poznal, ež jest postavy v Hradci Schramuóv v noci řezal a s ním byli jeden mněšek panoše, vlasy bílé, prosté rydle“) a ješče holý brady a slúžil u pana Václava Želmanského na Vranově a druhý byl Oldřich z Práchenska, Var- laychóv a Stoklasóv přítel, ten jest postavy dosti veliké, vlasy má kadeřavé a) spřimdy. b) Chotěvoře. c) ryedle. 242
Strana 243
ryšavé vúsy na bradě veliké. Slúžil u Přibeka na Fraynštajně. Stavy měli u rychtáře v Šatově1. Pili, hráli a dobré bydlo měli. A Oldřich svrchupsaný má pacholíka Jaroše, ten pána svého kázáním jezdil do Milevska k Buškovi, jak už svrchu stojí psán[o] a vzali u něho VI loketh sukna hradeckého, y nesl Přibíkovi svého pana bratra doa) jedné vsi blíž od Blatné." Poznání na mukách Příkovo z Dubenek a Kubovo z Počátek. (26a") Jak už jsú tu zvěšený, na tyto, ježto dole psaný jsú k to va ryšu tamye kradli, nayprv Jan, syn Havlóv z Batelova3, Marty[n] z Nové Vsi, Bařík z Batelovab), Jaroš syn Vavřincóv z Batelova, Jank Počátek, Mařín syn střelcóv zrozené, Ondrák z Schwábkova syn Zdichóv, Chup z Třešče. — Item Schirce jeho syn, Přibyslavóv lázebníkóv. — Item hospodář jejich Ka- belec z Batelova2), tu jsú ti začíli(!) a hráli. Recognicio absque martyrio anno Domini M°CCCC XVI. Znamenay, což jest seznal Jacúbek zřečený Ryšek na mučení v Přibi- slavi od lúpeže. Najprve jsú lúpili na rybníce Osová pánóv bitevských(!) a s ním byli Schonpetr) a ten Jandl, jakož my jej oběsili, ten jest pravil, že je Wratóv(!) panoše, a že jest Ijel] s Vlkem a s Lamparteynem(!) a Sigmun- dem z Plachotú do Moravy y do Čech, všady lúpili a brali po silnicích, kohož mohli a Töml a Pešík, ježto se také u Kovrara přechovávají, ty vše s těmi také v jízdách bývají. A také pravil (26b5), že mívají stádo na Karlštayně“ a Druksasa a to, co jsú byli pobrali brněnským měštěnínům« v Polné, že jsú to všecko na Karstayn(!) nesli. A také jsú pobrali jednomu měštěnínovi z Jem- nice peníze na silnicih) v Hříši. Při tom byl nějaký Naydekar, mladého vé- vody dvořenín a pacholek jako Havránek a nějaký) Wayzník. A také pravil, že jsú všichni z Trnavyk) byli tu, jakož jsú chceli jihlavské vozy vse- brati, ježto jsú se obránili. Protož, milí páni, račtež o to mluviti, ať toho Lam- pertéře a Vlka a Plachaty na tech hradech1) nepřechovávají, neb jsú naj- větší vuódce a škuódce do země, neb jest byl ke mně Janovi Wartmulnarovi maršálek rakúský poslal na někakém) tři, tu jsem je ihned zjímal a zvěsil a pan hrabě mi byl také poslal na někakén), ježto jemu koně pokradli, ynhed jsem je také zejmal a zvěsil. A ty kusové všechny jsú si dřéve dali, nejsú jim kdy z Jevišovic y z Lamberka škodili, protož račte s nimi mluviti, ať to staví a popravují (26'*), ač chcie pokoj měti. 1 U Znojma. 2 Snad Blatná u Hořic. 3 U Jihlavy. 4 Hrad v Rakousích. a) to. b) Blatelova. c) Watelova. d) Skrtnuto v textu. e) sczemy. f) anyevají. 8) měščeny- nem. h) nasslnyty. i) wewedy. i) nykaký. k) strnavi. 1) hradiech. m) naynekake. n) naynekake. 243
ryšavé vúsy na bradě veliké. Slúžil u Přibeka na Fraynštajně. Stavy měli u rychtáře v Šatově1. Pili, hráli a dobré bydlo měli. A Oldřich svrchupsaný má pacholíka Jaroše, ten pána svého kázáním jezdil do Milevska k Buškovi, jak už svrchu stojí psán[o] a vzali u něho VI loketh sukna hradeckého, y nesl Přibíkovi svého pana bratra doa) jedné vsi blíž od Blatné." Poznání na mukách Příkovo z Dubenek a Kubovo z Počátek. (26a") Jak už jsú tu zvěšený, na tyto, ježto dole psaný jsú k to va ryšu tamye kradli, nayprv Jan, syn Havlóv z Batelova3, Marty[n] z Nové Vsi, Bařík z Batelovab), Jaroš syn Vavřincóv z Batelova, Jank Počátek, Mařín syn střelcóv zrozené, Ondrák z Schwábkova syn Zdichóv, Chup z Třešče. — Item Schirce jeho syn, Přibyslavóv lázebníkóv. — Item hospodář jejich Ka- belec z Batelova2), tu jsú ti začíli(!) a hráli. Recognicio absque martyrio anno Domini M°CCCC XVI. Znamenay, což jest seznal Jacúbek zřečený Ryšek na mučení v Přibi- slavi od lúpeže. Najprve jsú lúpili na rybníce Osová pánóv bitevských(!) a s ním byli Schonpetr) a ten Jandl, jakož my jej oběsili, ten jest pravil, že je Wratóv(!) panoše, a že jest Ijel] s Vlkem a s Lamparteynem(!) a Sigmun- dem z Plachotú do Moravy y do Čech, všady lúpili a brali po silnicích, kohož mohli a Töml a Pešík, ježto se také u Kovrara přechovávají, ty vše s těmi také v jízdách bývají. A také pravil (26b5), že mívají stádo na Karlštayně“ a Druksasa a to, co jsú byli pobrali brněnským měštěnínům« v Polné, že jsú to všecko na Karstayn(!) nesli. A také jsú pobrali jednomu měštěnínovi z Jem- nice peníze na silnicih) v Hříši. Při tom byl nějaký Naydekar, mladého vé- vody dvořenín a pacholek jako Havránek a nějaký) Wayzník. A také pravil, že jsú všichni z Trnavyk) byli tu, jakož jsú chceli jihlavské vozy vse- brati, ježto jsú se obránili. Protož, milí páni, račtež o to mluviti, ať toho Lam- pertéře a Vlka a Plachaty na tech hradech1) nepřechovávají, neb jsú naj- větší vuódce a škuódce do země, neb jest byl ke mně Janovi Wartmulnarovi maršálek rakúský poslal na někakém) tři, tu jsem je ihned zjímal a zvěsil a pan hrabě mi byl také poslal na někakén), ježto jemu koně pokradli, ynhed jsem je také zejmal a zvěsil. A ty kusové všechny jsú si dřéve dali, nejsú jim kdy z Jevišovic y z Lamberka škodili, protož račte s nimi mluviti, ať to staví a popravují (26'*), ač chcie pokoj měti. 1 U Znojma. 2 Snad Blatná u Hořic. 3 U Jihlavy. 4 Hrad v Rakousích. a) to. b) Blatelova. c) Watelova. d) Skrtnuto v textu. e) sczemy. f) anyevají. 8) měščeny- nem. h) nasslnyty. i) wewedy. i) nykaký. k) strnavi. 1) hradiech. m) naynekake. n) naynekake. 243
Strana 244
A také nějaký Rozpaka, ten dříve s těmi býval v jízdách a již jest na Je- višovicích a také někaká sukna, ježto jsú pobrali u Waydhoffal, těch jest ještě díl na magobrii(!), Znamenay, co jest seznal Hanzl na mukách de Antndorff, jako jej oběsili v Jemnici v pátek před svatoua) Lucií. Item Jandl de Purkstol, ježto na cestách lúpili. — Item Tepnilcus z Trnavy, Rozpaka, Jake Zanterdorffer, Rausser opt Wolff, Sigmund Plachot, Menter vnd Heinreich z Trnavy. Pak ty všichni mají útěk a přebývání a stavy u Pur- smída z Trnavy, z hořejší a ten všecken krádež, což oni pokradú, to on od nich pokúpí. Pak ten jistý krádež, což od nich pokúpí dřéve řečený Pursmíd, ten podává Petrovi kramářib) do Třebíče. Pak opět ty jistý vzelic) jsú devět postavóv sukna krádeže, nayprve Sindrl Wechtr, Jandl de Purkstal, Oppt Jorg, Ebnstr. Pak ty jisté postavy v šlecky kradmo do Vídně v jednom pytli prodali a utratili. (27a.) Opět Pavel, sluha Krajířuóv z Drozdovic měl stav koní kradených u Tluksy z Krajovic2 a ty jest přijal k sobě. Pak opět ty jistí mají stavy a přechovávání u Hansle řečeného „Smídl“ z Lukovic3 a ten od nich pokupuje vešken krádež. Znamenay, což Lymbergar seznal na mukách. Najprve, ježto dvuór vybili u Kru[m]lova, byl s ním Daksner, Příčina, Thoman z Bystřice, měščenín. Byl při tom Limberger, ježto lidí zmordovali z Hradce, jako Waydner a Folkenstorffer, ježto jich jízda byla. Simon vyznal na mučení, že Kostnara u Ropnstayna vali jej a dal XII kopp šacunku a byl s ním pán jeho Hayperger a Jiřík páně Viléma z Lučic4. Seznala) na mučení více Šimon, že byli vzali od Dunaje kuoň jeden Maysserovi panoši a byl s ním Jiřík Vilámóv(!). — Item Šimon u Cmuntu vzeli VII kobyle, Jiřik s ním byl. Simon pán jeho Hayperger, Judman Leymberger, Daksner, pacholky jejich yali, byli v Uhříche) (27a") rytieře) z Rakús a Pielhara a šacovali jej na lesích, měl dáti VII set zlatých, nevěděli ho kam dáti8), y pustili jej bez šacungu. Sigmund seznal, ježto uzdy bral Strošarovi v Gilnpergu5, tu jest byl s ním Maseverovi, jednomu sedláku, vzalib) III kobyli(!). Sigmund byl a) svatý. b) kraméři. c) vzeli. d) zeznal. e) wüchürzzyech. f) ryczyeze. 8) dyeti. h) v cely. 1 Bídov v Rakousích. 2 Okr. Jemnice. 3 Asi Loukovice na Třebíčsku. 4 Okr. Hranice. 5 Girnperk (Tachovsko). 244
A také nějaký Rozpaka, ten dříve s těmi býval v jízdách a již jest na Je- višovicích a také někaká sukna, ježto jsú pobrali u Waydhoffal, těch jest ještě díl na magobrii(!), Znamenay, co jest seznal Hanzl na mukách de Antndorff, jako jej oběsili v Jemnici v pátek před svatoua) Lucií. Item Jandl de Purkstol, ježto na cestách lúpili. — Item Tepnilcus z Trnavy, Rozpaka, Jake Zanterdorffer, Rausser opt Wolff, Sigmund Plachot, Menter vnd Heinreich z Trnavy. Pak ty všichni mají útěk a přebývání a stavy u Pur- smída z Trnavy, z hořejší a ten všecken krádež, což oni pokradú, to on od nich pokúpí. Pak ten jistý krádež, což od nich pokúpí dřéve řečený Pursmíd, ten podává Petrovi kramářib) do Třebíče. Pak opět ty jistý vzelic) jsú devět postavóv sukna krádeže, nayprve Sindrl Wechtr, Jandl de Purkstal, Oppt Jorg, Ebnstr. Pak ty jisté postavy v šlecky kradmo do Vídně v jednom pytli prodali a utratili. (27a.) Opět Pavel, sluha Krajířuóv z Drozdovic měl stav koní kradených u Tluksy z Krajovic2 a ty jest přijal k sobě. Pak opět ty jistí mají stavy a přechovávání u Hansle řečeného „Smídl“ z Lukovic3 a ten od nich pokupuje vešken krádež. Znamenay, což Lymbergar seznal na mukách. Najprve, ježto dvuór vybili u Kru[m]lova, byl s ním Daksner, Příčina, Thoman z Bystřice, měščenín. Byl při tom Limberger, ježto lidí zmordovali z Hradce, jako Waydner a Folkenstorffer, ježto jich jízda byla. Simon vyznal na mučení, že Kostnara u Ropnstayna vali jej a dal XII kopp šacunku a byl s ním pán jeho Hayperger a Jiřík páně Viléma z Lučic4. Seznala) na mučení více Šimon, že byli vzali od Dunaje kuoň jeden Maysserovi panoši a byl s ním Jiřík Vilámóv(!). — Item Šimon u Cmuntu vzeli VII kobyle, Jiřik s ním byl. Simon pán jeho Hayperger, Judman Leymberger, Daksner, pacholky jejich yali, byli v Uhříche) (27a") rytieře) z Rakús a Pielhara a šacovali jej na lesích, měl dáti VII set zlatých, nevěděli ho kam dáti8), y pustili jej bez šacungu. Sigmund seznal, ježto uzdy bral Strošarovi v Gilnpergu5, tu jest byl s ním Maseverovi, jednomu sedláku, vzalib) III kobyli(!). Sigmund byl a) svatý. b) kraméři. c) vzeli. d) zeznal. e) wüchürzzyech. f) ryczyeze. 8) dyeti. h) v cely. 1 Bídov v Rakousích. 2 Okr. Jemnice. 3 Asi Loukovice na Třebíčsku. 4 Okr. Hranice. 5 Girnperk (Tachovsko). 244
Strana 245
Petr z Myšlína, zjímala formany) z Cáhlova,1 měli sto kopp dáti šacunku panu Oldřichovi. Sigmund seznal, že Ekřavovi jeho lidem vzeli y koně a byl s ním Waynek páně Vilémov z Lučic. Hayperger vyznal na mučení, že měli jeti pana Jirka Dokpergercze a on jej měl zraditi Stetnar, panoše toho Bawolffe a jest urozený od Fraynstata.2 Lymperger vyznal, že [na] Weybnštejně měli nyní stavy u kramáře u Veyce, ale nic nevzeli. Opět Lymperger seznal, že vzeli u Svorcnavy3 II koně a samostříl tomu Straxnovi a s ním byl Daxlaw Hensl a pacholek nyní tyto dny. Opět poznal, ježto jali toho vězně, jako na Přisudověb) leželi u Benešovky u Hansle podle (27b5) Kaplice, ten jim jísti ) nosil. Více poznal Lymperger na Havla Gros- sara, měli u něho stavy, ježto jímali vězně, byl s ním Daksnar a Judman a ten vězeň jest z Cáhlova. Sigmund seznal, že Plachota vzel III postavy sukna Jíhlavěnómd), jako jeli z Budějovic z yar- marku a tu byl Erhardt a byli při Vilému z Aybustova pacholci a měli ty Jihlavěny přivésti do Rakúsy (!) purkrabí Zakšovi Kowrarovi, byli také pět střelcóv a z Trnavy také byli při tom. Sigmund přiznal, že chtěl [se] svým pánem Freytlem zjímati měštěny z Egnpurgu, y nezdařilo jest sye jim. Ježto do Rakús jezdili, tu měli stav u Jindřicha z Jistebnice, ježto krávy brali. Více seznal, že vzal kuoň Pernstorffarovi od Cáhlova, Maysse Werzewu panoši. Více vzal postav sukna, ale neví, komu. Efreytel poznal, že učinil jízdu do Rakús, y pobrali sukna měščanóm z Hradce a tu byl Mikeš veliký, Jindřich střelec Lydvíkóv a Jakeš z Litevan a jich střelci a Kunrád Weytmülnaróv (27'“). Sigmund poznal, že pobral jirchu u Znojma a byli u Naydekara, jakož na Švíbě4 pobrali Francovi z Hradce. Byl při tom Lampartéř a týž nes(!) sám nebyl a svak 1 Snad Cáhkov u Litovle. 2 Snad Freištejn u Vranova (Znojemsko). 3 Bud Svařanov (Velko-Meziříčsko) nebo Svárová (Kyjovsko). 4 Snad Svibice na Těšínsku. a) formani. b) Břizudowie. c) jesty. d) jehlavienom. 245
Petr z Myšlína, zjímala formany) z Cáhlova,1 měli sto kopp dáti šacunku panu Oldřichovi. Sigmund seznal, že Ekřavovi jeho lidem vzeli y koně a byl s ním Waynek páně Vilémov z Lučic. Hayperger vyznal na mučení, že měli jeti pana Jirka Dokpergercze a on jej měl zraditi Stetnar, panoše toho Bawolffe a jest urozený od Fraynstata.2 Lymperger vyznal, že [na] Weybnštejně měli nyní stavy u kramáře u Veyce, ale nic nevzeli. Opět Lymperger seznal, že vzeli u Svorcnavy3 II koně a samostříl tomu Straxnovi a s ním byl Daxlaw Hensl a pacholek nyní tyto dny. Opět poznal, ježto jali toho vězně, jako na Přisudověb) leželi u Benešovky u Hansle podle (27b5) Kaplice, ten jim jísti ) nosil. Více poznal Lymperger na Havla Gros- sara, měli u něho stavy, ježto jímali vězně, byl s ním Daksnar a Judman a ten vězeň jest z Cáhlova. Sigmund seznal, že Plachota vzel III postavy sukna Jíhlavěnómd), jako jeli z Budějovic z yar- marku a tu byl Erhardt a byli při Vilému z Aybustova pacholci a měli ty Jihlavěny přivésti do Rakúsy (!) purkrabí Zakšovi Kowrarovi, byli také pět střelcóv a z Trnavy také byli při tom. Sigmund přiznal, že chtěl [se] svým pánem Freytlem zjímati měštěny z Egnpurgu, y nezdařilo jest sye jim. Ježto do Rakús jezdili, tu měli stav u Jindřicha z Jistebnice, ježto krávy brali. Více seznal, že vzal kuoň Pernstorffarovi od Cáhlova, Maysse Werzewu panoši. Více vzal postav sukna, ale neví, komu. Efreytel poznal, že učinil jízdu do Rakús, y pobrali sukna měščanóm z Hradce a tu byl Mikeš veliký, Jindřich střelec Lydvíkóv a Jakeš z Litevan a jich střelci a Kunrád Weytmülnaróv (27'“). Sigmund poznal, že pobral jirchu u Znojma a byli u Naydekara, jakož na Švíbě4 pobrali Francovi z Hradce. Byl při tom Lampartéř a týž nes(!) sám nebyl a svak 1 Snad Cáhkov u Litovle. 2 Snad Freištejn u Vranova (Znojemsko). 3 Bud Svařanov (Velko-Meziříčsko) nebo Svárová (Kyjovsko). 4 Snad Svibice na Těšínsku. a) formani. b) Břizudowie. c) jesty. d) jehlavienom. 245
Strana 246
z Trnavy. Více poznal, že vzeli IV parchany na lesích na bytevských, je- den Niclas, druhý Hansl a byl u Naydekara, nesli na Grunach! (!) Simon vyznal druhé, že vzeli sukni jednomu z Poheřelic (!) před deseti lety. Šimon vzal u Pres- purku tobolku [s] zlatým jednomu Uhru, Kyselice s Janem kadeřavým vzali kuoň u Vlašimě na silnici, ten patek po svatém Václavu prodali jej u Adama v Žírovníci.2 Kyselice, Kolúch, Bernarth, Rozpaka, Beneš Bránic, Lam- partéř a Ondráček od Českých Budyovic (!) a Thomeš vzeli jsú XI koně a XIIII schok gr. a to nesli na Bítova) a rychtář je lúpil. Kyselice, Kolúch a Jan kadeřavý vzeli štyřie (!) koně u Jempnice a vedli je na Druzdovice Krajéřovi starému. Kyselice, Kolúch a Lampartéř vzeli hradeckém V koní a vuóz ryb uvedli Krajířovi na Druzdovice [28a]. Kyselice, Lampartéř a a Bernhart vzeli dva kony (!) v Písku a Thomeš od Moravských Budějo- vic. Kyselice, Bernhardt, Kolúchóv pacholek z Mladonovic, Kolúchóv bratr z Hobzye,3 Divoček, Franěk, Kyselice starého Krajíře vzali čtyři koni před Slavonici a ty vedli na Bítov, y dali je Petrovi rychtářovi za sukno. Bártha z Bítova, Petr rychtář odtud, Mikolešek (!) Jindřichóv pacholek ze Zde- šova, Petr Kolúch, purgrabě mladého Krejieře (sic) Sampach z Druzdovic to je na ně Kyselice vyznal na mučení; Lampartéř také při tom byl a na Bernardta z Mladonovic a Haslaw pacholek vyznal, že V koní vzeli u Bu- dějovic Morav[s]kých a ty jsú vedli na Druzdovice. Kyselice, Petr rychtář a Bártha z Bítovab) vzeli z[e] tři koně na Svibě, vedli je na Bítov. Kyse- lice, Kolúch Franěk, Kyselice starého Krajíře, Bártha z Bítova vzeli, Mi- kuláš písař a Petřík od Sedlčan vyznal, že jsú XII koně vzeli mezi Tře- bí[28a"Jčem a mezi Mezříčem. Anderlík z Nového Města z Ušče zradil Naydekarovi pět a čtyřicet postavóv sukna, toho jemu dali puol pata postava a dva koně, že své tovaryše zradil. Pak též Anderlík zradil pět vozóv soli z Pelhřimova témuž Naydekarovi z Popóv, za to jemu dali [t řetinu soli té a dva koně. Kyselice, Kolúch a Bernhardt z Mladonovic vyznal jest, že vzali II koně v Hříší.4 Kyselice,) Kolúch a Bernhardt, Rozpaka, Krok Kvičaróv pacholek a Thomáš vyznali, že jsú vzeli v Písku puol devátý kopy gr. na milevské silnici, stav měli u valu u krčmáře z Benešovce, ten nás také fedroval a oves nám v Stráži nosil. Kyselice, Kolúch, Divuóček, Krok, Vycar, Bernhardt, Rozpaka, Zajíček z Konopiště, ti jsú vzeli mezi 1 Gruna (okr. Mor. Třebová. 2 U Počátek (Čechy). 3 Okr. Jemnice. 4 Správně: Říše (Nová?). a) Vitov. b) Wietova. c) Keselice. 246
z Trnavy. Více poznal, že vzeli IV parchany na lesích na bytevských, je- den Niclas, druhý Hansl a byl u Naydekara, nesli na Grunach! (!) Simon vyznal druhé, že vzeli sukni jednomu z Poheřelic (!) před deseti lety. Šimon vzal u Pres- purku tobolku [s] zlatým jednomu Uhru, Kyselice s Janem kadeřavým vzali kuoň u Vlašimě na silnici, ten patek po svatém Václavu prodali jej u Adama v Žírovníci.2 Kyselice, Kolúch, Bernarth, Rozpaka, Beneš Bránic, Lam- partéř a Ondráček od Českých Budyovic (!) a Thomeš vzeli jsú XI koně a XIIII schok gr. a to nesli na Bítova) a rychtář je lúpil. Kyselice, Kolúch a Jan kadeřavý vzeli štyřie (!) koně u Jempnice a vedli je na Druzdovice Krajéřovi starému. Kyselice, Kolúch a Lampartéř vzeli hradeckém V koní a vuóz ryb uvedli Krajířovi na Druzdovice [28a]. Kyselice, Lampartéř a a Bernhart vzeli dva kony (!) v Písku a Thomeš od Moravských Budějo- vic. Kyselice, Bernhardt, Kolúchóv pacholek z Mladonovic, Kolúchóv bratr z Hobzye,3 Divoček, Franěk, Kyselice starého Krajíře vzali čtyři koni před Slavonici a ty vedli na Bítov, y dali je Petrovi rychtářovi za sukno. Bártha z Bítova, Petr rychtář odtud, Mikolešek (!) Jindřichóv pacholek ze Zde- šova, Petr Kolúch, purgrabě mladého Krejieře (sic) Sampach z Druzdovic to je na ně Kyselice vyznal na mučení; Lampartéř také při tom byl a na Bernardta z Mladonovic a Haslaw pacholek vyznal, že V koní vzeli u Bu- dějovic Morav[s]kých a ty jsú vedli na Druzdovice. Kyselice, Petr rychtář a Bártha z Bítovab) vzeli z[e] tři koně na Svibě, vedli je na Bítov. Kyse- lice, Kolúch Franěk, Kyselice starého Krajíře, Bártha z Bítova vzeli, Mi- kuláš písař a Petřík od Sedlčan vyznal, že jsú XII koně vzeli mezi Tře- bí[28a"Jčem a mezi Mezříčem. Anderlík z Nového Města z Ušče zradil Naydekarovi pět a čtyřicet postavóv sukna, toho jemu dali puol pata postava a dva koně, že své tovaryše zradil. Pak též Anderlík zradil pět vozóv soli z Pelhřimova témuž Naydekarovi z Popóv, za to jemu dali [t řetinu soli té a dva koně. Kyselice, Kolúch a Bernhardt z Mladonovic vyznal jest, že vzali II koně v Hříší.4 Kyselice,) Kolúch a Bernhardt, Rozpaka, Krok Kvičaróv pacholek a Thomáš vyznali, že jsú vzeli v Písku puol devátý kopy gr. na milevské silnici, stav měli u valu u krčmáře z Benešovce, ten nás také fedroval a oves nám v Stráži nosil. Kyselice, Kolúch, Divuóček, Krok, Vycar, Bernhardt, Rozpaka, Zajíček z Konopiště, ti jsú vzeli mezi 1 Gruna (okr. Mor. Třebová. 2 U Počátek (Čechy). 3 Okr. Jemnice. 4 Správně: Říše (Nová?). a) Vitov. b) Wietova. c) Keselice. 246
Strana 247
Znojmem a mezi Marchekem2) čtyři koně a XXII s. gr., toť jsú vzeli na Drozdovice, tohoť sú dali mladému Krajířovi dva nesyjlepší a XI s. gr. Kyselice, Kolúch a Bernhardt vzeli ztřie (!) koně u Telče, y prodali je v Da- čicích vozatajovi [28b] velikému u kostala (!) kradě. Pak Kyselice, Kolúch, Bernhart, Lampartéř a Druksacovi střelci vzeli Konyášovi čtyři koně z městě páně.b) Kyselce, Rozpaka, Sajieček (!) se páně Janovými střelci mezi Horú a mezi Hermanovým Měs[t]cem vzeli devět koní. Šibal, Mikolášek Mi- keška, seznali, že Lilsú vedli na Heřmanovo Měs[t]ce.“) Kyselice, Kolúch, Sajieček, Lampartéř a Bernhardt při[ z nal sě, že jsú vzeli XXIIII s. gr. před Jemnicí a s tím jsú jeli na Karlstayn do Rakús. V Švibě krčmář Smil, o (!) tohoť mají stav všichni zloději a má s nimi spolek. Když který v noci jede kupec, tehdy je ynhed zradí na Byetov (!) neb na Drozdovice anebo na Karlstayn u Podolí. U Svoska také stalu měli a ješče jsú koněd) u něho) y penězy a také jest jej zakládal penězi. A také téhodne nyní, ježto kobyli prodával odtud, maje stav u krčmáře v Rešlijcích. 1 Kyselice vyznal na Jandu, že jest s ním bral, u vuodce byl jeho y Sokola do tohoto kraje y ji- ných zlodějev. [28b)]. Recognicio Jana Bradſe]k sine tormento. Nayprve vyznal, že Křížek z Kyjeva (!) přip[rlavil Ance šafáře z Mistřína, ježto sedí u Kyjova, vzal od jedneho sladu [z] Meziříče“ a od druhého sladu druhú měřici, (bez mučení) a ty měřici propil u8) toho Křížka z Kyjova. — Item také vyznal, že jeden (!) byli tři dny u svatého Climenta, tovaryši i s Janáčem a kněz Simon s nimi od svatého Climenta, ten byl doma a tu jsú koně chovali v studuolceh před klášterem. — Item Václav kadeřavý a ryšavý) tu je přechovával Janče samého a Cteta (!) a potřebu jim dával. Item Václavóv syn z Coričan,i) ježto bydlí v Osvětimanech,k) ten dělal ně- kteraké železa jim, ale neví, kteraká; a ten kovář nosil jim píci z ohmuna (!) v flaškách y v láhviciech. — Item Vávra z Celožnic21) krčmář také o tey zradě věděl, jakož jměli Kužele zraditi Janáčovi a jeho tovaryšiem a jměl jim toho pomoci a leželi u něho tu neděli před květnú nedělí [29 ] a tu bylo jich XIIII; a tři prostěradla propili u Vávry, ježto vzeli u Jany. — Item Václav z Moštěnice3m) také věděl a vídal Jana z Moštěnice y o páně Ku- želověn) zradě věděl v jednal. — Item Mikeš, bratr Bradkóv z Veteřova, 1 Okr. Mor. Krumlov. 2 Na Kyjovsku. 3 Tamže. a) Marchekekem. b) Miessce. c) Miesce. d) kony. e) nyheho. f) Myzeříče. 8) o. h) stold- nocze. i) arsschawy. i) Corihan. k) Oswietymanech. 1) scelusnic. m) Mostenice. n) Kulelovie. 247
Znojmem a mezi Marchekem2) čtyři koně a XXII s. gr., toť jsú vzeli na Drozdovice, tohoť sú dali mladému Krajířovi dva nesyjlepší a XI s. gr. Kyselice, Kolúch a Bernhardt vzeli ztřie (!) koně u Telče, y prodali je v Da- čicích vozatajovi [28b] velikému u kostala (!) kradě. Pak Kyselice, Kolúch, Bernhart, Lampartéř a Druksacovi střelci vzeli Konyášovi čtyři koně z městě páně.b) Kyselce, Rozpaka, Sajieček (!) se páně Janovými střelci mezi Horú a mezi Hermanovým Měs[t]cem vzeli devět koní. Šibal, Mikolášek Mi- keška, seznali, že Lilsú vedli na Heřmanovo Měs[t]ce.“) Kyselice, Kolúch, Sajieček, Lampartéř a Bernhardt při[ z nal sě, že jsú vzeli XXIIII s. gr. před Jemnicí a s tím jsú jeli na Karlstayn do Rakús. V Švibě krčmář Smil, o (!) tohoť mají stav všichni zloději a má s nimi spolek. Když který v noci jede kupec, tehdy je ynhed zradí na Byetov (!) neb na Drozdovice anebo na Karlstayn u Podolí. U Svoska také stalu měli a ješče jsú koněd) u něho) y penězy a také jest jej zakládal penězi. A také téhodne nyní, ježto kobyli prodával odtud, maje stav u krčmáře v Rešlijcích. 1 Kyselice vyznal na Jandu, že jest s ním bral, u vuodce byl jeho y Sokola do tohoto kraje y ji- ných zlodějev. [28b)]. Recognicio Jana Bradſe]k sine tormento. Nayprve vyznal, že Křížek z Kyjeva (!) přip[rlavil Ance šafáře z Mistřína, ježto sedí u Kyjova, vzal od jedneho sladu [z] Meziříče“ a od druhého sladu druhú měřici, (bez mučení) a ty měřici propil u8) toho Křížka z Kyjova. — Item také vyznal, že jeden (!) byli tři dny u svatého Climenta, tovaryši i s Janáčem a kněz Simon s nimi od svatého Climenta, ten byl doma a tu jsú koně chovali v studuolceh před klášterem. — Item Václav kadeřavý a ryšavý) tu je přechovával Janče samého a Cteta (!) a potřebu jim dával. Item Václavóv syn z Coričan,i) ježto bydlí v Osvětimanech,k) ten dělal ně- kteraké železa jim, ale neví, kteraká; a ten kovář nosil jim píci z ohmuna (!) v flaškách y v láhviciech. — Item Vávra z Celožnic21) krčmář také o tey zradě věděl, jakož jměli Kužele zraditi Janáčovi a jeho tovaryšiem a jměl jim toho pomoci a leželi u něho tu neděli před květnú nedělí [29 ] a tu bylo jich XIIII; a tři prostěradla propili u Vávry, ježto vzeli u Jany. — Item Václav z Moštěnice3m) také věděl a vídal Jana z Moštěnice y o páně Ku- želověn) zradě věděl v jednal. — Item Mikeš, bratr Bradkóv z Veteřova, 1 Okr. Mor. Krumlov. 2 Na Kyjovsku. 3 Tamže. a) Marchekekem. b) Miessce. c) Miesce. d) kony. e) nyheho. f) Myzeříče. 8) o. h) stold- nocze. i) arsschawy. i) Corihan. k) Oswietymanech. 1) scelusnic. m) Mostenice. n) Kulelovie. 247
Strana 248
ježto má mnoho včel, věděl, že jměl zraditi Kužele Janáčovi s jeho tovary- šem a věděl o tom, y radil k tomu, aby to učinil Bradka. Recognicio Martina Slyšek absque tormentis. Item Kuklík z Bolehradic. U faráře kněz Václav dával jim potřebu,a) Ja- náčovi a jeho tovaryšiem, jeho střelec, Bočkóv syn, pivo a chléb v noci a tehdy mluvil s nimi sám, ve dne s Maršálkem Kuklík a ten také farář dával jim víno, Janáčovi a jeho tovaryšiem a také přikázal pan Boček z Bolehra- dic,1 aby jeho lidé jim nepřekáželi a jim potřebu dávali za peníze. — Item v Velikých Klobúcích u faráře také Janáč [se] svými tovaryši jedl a pil u něho v noci po dvakrát. [29a“]. — Item Cyknovka přikázal svým lidem, aby Janáčovi a jeho tovaryšiem nepřekáželi. — Item v Šenkvicích2 také Janáč [se] svými tovaryši byl u faráře a tu na lidech vyhrozil, že jemu potřebu dávali a tohob) faráře byl v poselství k těm lidem. — Item Kateřina v Velikých Klobúcích, ježto pkzz (!) před její m] domem, nosila jídlo a píci Janáčovi a jeho tovaryšiem na klobúcké hory. — Item Othnozka, ježto byl u Viléme (!) žáka sedlákem v Lovčičkách,3 ten chodí a vydává panoše páně Petrovy a jiné panoše špehuje a vydává jim potřebu. — Item Fryc Ma- sař z Koveřic4 vydával a zrazoval lidi Janáčovi a jeho tovaryši a Janáč posílal Otnošku k tomu masaři a což ten masař zvěděl,c) to vše rozkázal po- tom Otnožce Janáčevi. — Item v Časkovicích5 také prodávali Janáčovi a jeho tovaryšiem oves a jinú potřebu a také jim hrozil, že jsú musili učiniti a prodávati. — Item v Zábrdovicích v klášteře stavoval se Janáč a jeho to- varyši a lehal tu mnohokrát a řekl Janáč tomu Martinovi [29b] z Lysec, když by bylo co potřebí, že by kuoní V stál: „Tu jest hotovo, móžeš sě dobře tu stávati.“ d) — Item nyní z veliký noci nedávno byl Janáč a Maršálek na Zdánicích a Niclas z Rakús a Martin z Lysec drželi jim koně v pasece a nesli jim pivo a oſh]leb s huory. — Item Ješek z Markuovek6 (!) a Petr tudíž z Markuovek nosili Janáčovi pivo a c[h]léb na hory morkovské y na bolehradské. — Item Sigmund Sak, Otík kad[e]řavý, Martin Ščika,e) Ry- zek, ježto byl u Vanka z Lemberka (!) a Kadeřábek malý z Nedavedic, Pablík, ježto Črtka zabil, Václav Črný, ježto má šrám přes líce, tu jsú dva- náct] postavóv vzali šerého sukna o svatém Václavu, ježto minul nyní nad Černú horú lidem z Letovic a dělili jsú sě před Pernstaynem v tom lese, ježto slove „Vojedlí“. A od toho sukna dali panu Vilémovi dva 1 B. z Kunštátu na Boleradicích (1414—1420). 2 Na Hustopečsku. 3 Okr. Slavkov. 4 Tamže. Správně: Kobeřice. 5 Snad Časkovec, okr. Klobouky. 6 Tamže. a) Před tím škrtnuto: petřobu. b) toto. c) swiediel. d) stawaczi. e) scika. 248
ježto má mnoho včel, věděl, že jměl zraditi Kužele Janáčovi s jeho tovary- šem a věděl o tom, y radil k tomu, aby to učinil Bradka. Recognicio Martina Slyšek absque tormentis. Item Kuklík z Bolehradic. U faráře kněz Václav dával jim potřebu,a) Ja- náčovi a jeho tovaryšiem, jeho střelec, Bočkóv syn, pivo a chléb v noci a tehdy mluvil s nimi sám, ve dne s Maršálkem Kuklík a ten také farář dával jim víno, Janáčovi a jeho tovaryšiem a také přikázal pan Boček z Bolehra- dic,1 aby jeho lidé jim nepřekáželi a jim potřebu dávali za peníze. — Item v Velikých Klobúcích u faráře také Janáč [se] svými tovaryši jedl a pil u něho v noci po dvakrát. [29a“]. — Item Cyknovka přikázal svým lidem, aby Janáčovi a jeho tovaryšiem nepřekáželi. — Item v Šenkvicích2 také Janáč [se] svými tovaryši byl u faráře a tu na lidech vyhrozil, že jemu potřebu dávali a tohob) faráře byl v poselství k těm lidem. — Item Kateřina v Velikých Klobúcích, ježto pkzz (!) před její m] domem, nosila jídlo a píci Janáčovi a jeho tovaryšiem na klobúcké hory. — Item Othnozka, ježto byl u Viléme (!) žáka sedlákem v Lovčičkách,3 ten chodí a vydává panoše páně Petrovy a jiné panoše špehuje a vydává jim potřebu. — Item Fryc Ma- sař z Koveřic4 vydával a zrazoval lidi Janáčovi a jeho tovaryši a Janáč posílal Otnošku k tomu masaři a což ten masař zvěděl,c) to vše rozkázal po- tom Otnožce Janáčevi. — Item v Časkovicích5 také prodávali Janáčovi a jeho tovaryšiem oves a jinú potřebu a také jim hrozil, že jsú musili učiniti a prodávati. — Item v Zábrdovicích v klášteře stavoval se Janáč a jeho to- varyši a lehal tu mnohokrát a řekl Janáč tomu Martinovi [29b] z Lysec, když by bylo co potřebí, že by kuoní V stál: „Tu jest hotovo, móžeš sě dobře tu stávati.“ d) — Item nyní z veliký noci nedávno byl Janáč a Maršálek na Zdánicích a Niclas z Rakús a Martin z Lysec drželi jim koně v pasece a nesli jim pivo a oſh]leb s huory. — Item Ješek z Markuovek6 (!) a Petr tudíž z Markuovek nosili Janáčovi pivo a c[h]léb na hory morkovské y na bolehradské. — Item Sigmund Sak, Otík kad[e]řavý, Martin Ščika,e) Ry- zek, ježto byl u Vanka z Lemberka (!) a Kadeřábek malý z Nedavedic, Pablík, ježto Črtka zabil, Václav Črný, ježto má šrám přes líce, tu jsú dva- náct] postavóv vzali šerého sukna o svatém Václavu, ježto minul nyní nad Černú horú lidem z Letovic a dělili jsú sě před Pernstaynem v tom lese, ježto slove „Vojedlí“. A od toho sukna dali panu Vilémovi dva 1 B. z Kunštátu na Boleradicích (1414—1420). 2 Na Hustopečsku. 3 Okr. Slavkov. 4 Tamže. Správně: Kobeřice. 5 Snad Časkovec, okr. Klobouky. 6 Tamže. a) Před tím škrtnuto: petřobu. b) toto. c) swiediel. d) stawaczi. e) scika. 248
Strana 249
postava. — Item o svatej Trojici roku bude, z Jihlavy Mladově Hašli zabili a sukno pobrali mezi Ždárem a mezi Polnú a tyto při tom byli: Item Michek Benedóva) syn, Vaněk Robeší, ježto byl u pana [29b"] z Lam- berka, Muláč z Přibyslavě, Drch, ježto byl u Jevišovského, Mikuláš Člu- pek,) Janek Vozka toho Mikuláše střelec, Matějek, ježto byl u Kolessy střelcem, Blažek Valach, ježto byl také u Koleskú střelcem, Koza pachol- kem, Vankem. Niclas z Rakús, Martin z Lysec, Markvart, ježto byl u Vaňka z Lamberka a což Hlasovi sukna pobrali a jiné věci, a to jsú sě děli[li] pod Bobrovú") v lese a panu Vilémovi dali jsú jeden postav sukna barvenéhod) a ten postav donesl Michek, Beneduóv syn, na Dalečín.1 — Item Jakoš (!) Hazavý z Brna kuoněe) vzali u Hustopeč, tyto jsú při tom byli: Janáč, Jab- lečko, Schram. Jakož u Bystřic[e oběšen a ten kuoň chovali v jedlí v lese a ten se kuoňe dostal Jablečkovi. — Item vzali v útěchovských2h) lesích ježto slušá k Novým hraduóm, ježto pan Vaněk tři koně Hanuškovi, ježto sedí v Novej Vsi před Brnem, a ty jsú to učinili: Pavlík, ježto Črta zabil, Janek, ježto byl u Paule od Hory a jeli s těmich) na Červenú horu3 do Čech. — Item Mládě jměl stav [s] svými tovaryši v Malých Kunovičkách4 u fa- ráře a nosil jim farář [3oa] pivo a oſh]léb do lesa nad Cunovice prve než Janě pobrali. — Item [v] Borkovanech5 u faráře ležel Janáč a jměl několi- krát své stavy a leželi tu a pili a jedli. — Item rok o puostě minul, pokradli dvěma kraméřoma z Chrudima (!) kotcejne (!) barchany, plátno a jinú věc kramuu (!) a při tom jsú tito byli: Kolesa sám druhý s střelcem s Matějkem, Pešek etc., Jíra z Čech, Jablečko Petr, Vonkóv bratr z Rychemberka z měs- tečka, Veverka z Hostayna, Hyncíkova Schalda, Carda, Hřebenek, Žák, Blajed Walach, Rodl z Dúbravníka, Maršálek Adam, ježto byl u Brandýs- [s]kého, Jan Poláček, Dymáček, Kubas kněžnin a ty vyjeli z Solnice a po- bravše ty kraméře a jeli zase do Solnice a druzí pod Hostayn. Recognicio Martyn de Lyesec absque tormento. Item v tej jízdě kuoní Janě pobrali, byli jsú tyto: Item Mládě, ten byl v nodci. — Item Maršík, ježto byl u Rehořka pacholkem, ježto jest u Ko- novského. — Item Poláček Clymentóv, pacholek Polákov. — Item Janek kadeřávek, yako také byl na Lemberce. — Item [303] Veliký kadeřávek z Čech. — Item Faber prašivý, ježto kuoni u Sucho-čerta mladého choval. 1 Hrad v okr. Bystřice n./Pernšt. 2 Outěchov u Brna. 3 Snad na Král.-Hradecku. 4 Za- niklá ves na Slavkovsku. 5 Okr. Klobouky. a) Benedaw. b) Zlupek. c) Wobrowú. d) barbaného. e) kuony. f) Vystřic. 8) Kuony. h) Wu- tyechovskych, ch) stiemi. i) Cunowych. 249
postava. — Item o svatej Trojici roku bude, z Jihlavy Mladově Hašli zabili a sukno pobrali mezi Ždárem a mezi Polnú a tyto při tom byli: Item Michek Benedóva) syn, Vaněk Robeší, ježto byl u pana [29b"] z Lam- berka, Muláč z Přibyslavě, Drch, ježto byl u Jevišovského, Mikuláš Člu- pek,) Janek Vozka toho Mikuláše střelec, Matějek, ježto byl u Kolessy střelcem, Blažek Valach, ježto byl také u Koleskú střelcem, Koza pachol- kem, Vankem. Niclas z Rakús, Martin z Lysec, Markvart, ježto byl u Vaňka z Lamberka a což Hlasovi sukna pobrali a jiné věci, a to jsú sě děli[li] pod Bobrovú") v lese a panu Vilémovi dali jsú jeden postav sukna barvenéhod) a ten postav donesl Michek, Beneduóv syn, na Dalečín.1 — Item Jakoš (!) Hazavý z Brna kuoněe) vzali u Hustopeč, tyto jsú při tom byli: Janáč, Jab- lečko, Schram. Jakož u Bystřic[e oběšen a ten kuoň chovali v jedlí v lese a ten se kuoňe dostal Jablečkovi. — Item vzali v útěchovských2h) lesích ježto slušá k Novým hraduóm, ježto pan Vaněk tři koně Hanuškovi, ježto sedí v Novej Vsi před Brnem, a ty jsú to učinili: Pavlík, ježto Črta zabil, Janek, ježto byl u Paule od Hory a jeli s těmich) na Červenú horu3 do Čech. — Item Mládě jměl stav [s] svými tovaryši v Malých Kunovičkách4 u fa- ráře a nosil jim farář [3oa] pivo a oſh]léb do lesa nad Cunovice prve než Janě pobrali. — Item [v] Borkovanech5 u faráře ležel Janáč a jměl několi- krát své stavy a leželi tu a pili a jedli. — Item rok o puostě minul, pokradli dvěma kraméřoma z Chrudima (!) kotcejne (!) barchany, plátno a jinú věc kramuu (!) a při tom jsú tito byli: Kolesa sám druhý s střelcem s Matějkem, Pešek etc., Jíra z Čech, Jablečko Petr, Vonkóv bratr z Rychemberka z měs- tečka, Veverka z Hostayna, Hyncíkova Schalda, Carda, Hřebenek, Žák, Blajed Walach, Rodl z Dúbravníka, Maršálek Adam, ježto byl u Brandýs- [s]kého, Jan Poláček, Dymáček, Kubas kněžnin a ty vyjeli z Solnice a po- bravše ty kraméře a jeli zase do Solnice a druzí pod Hostayn. Recognicio Martyn de Lyesec absque tormento. Item v tej jízdě kuoní Janě pobrali, byli jsú tyto: Item Mládě, ten byl v nodci. — Item Maršík, ježto byl u Rehořka pacholkem, ježto jest u Ko- novského. — Item Poláček Clymentóv, pacholek Polákov. — Item Janek kadeřávek, yako také byl na Lemberce. — Item [303] Veliký kadeřávek z Čech. — Item Faber prašivý, ježto kuoni u Sucho-čerta mladého choval. 1 Hrad v okr. Bystřice n./Pernšt. 2 Outěchov u Brna. 3 Snad na Král.-Hradecku. 4 Za- niklá ves na Slavkovsku. 5 Okr. Klobouky. a) Benedaw. b) Zlupek. c) Wobrowú. d) barbaného. e) kuony. f) Vystřic. 8) Kuony. h) Wu- tyechovskych, ch) stiemi. i) Cunowych. 249
Strana 250
— Item Poláček, jako u Staněka byl. — Item Janek krhavý od Olešnice" nějakého Mikuláše syn. — Item Kokotuov také od Lompnice.2 — Item Němček, ježto byl u Kyska pacholkem. — Item Nikoláš Piknossi, yako byl u Schonpetra. — Item Nikoláš (!) nosatý z Jimramova, a těmi se koni (!) dělili v Starém Městě pod Gostaynem i jinými, což jsú pobrali, totiž opá- sání stříbrné a peněz hotových X kopy. Item alia recognicio eciam absque tormento in ista raysa Girzikonis in Schonstras. Item tito jsú byli: Item Martin recognitor facti. — Item Philippek nosa- tého bratr. — Item Havel a Poleček, ut supra. — Item Mikuláš a Janek z Písku, z Čech. — Item Niclas z Rakús a Mikuláš, pacholek jeho Bhallu. — Item Franěk z Badání s pacholkem. — Item Maršálek cum famulo Jankone. Vyznání Jančova syna bez mučení, jakož sám vyznal. Vyznal, že Michek z Pernstayna, ježto má Beneda otce v Roz[3ob']so- chách3 svým střelcem a Martin, ježto má ženu v Brně, Matyek Kolesóv střelec, Koza [s] svým střelcem s Vaňkem, ježto dřéve byl u Hašle pacholkem, Křížek z Čech, Vaněk Robenec z Lamberka, „kancléř“ a Muláč zabili Haška měštěnína z Ji h]lavy, to mu Martin svrchupsaný sám pověděl. — Item Boršovi v Určicích4 dali schovati jednu sukni dlúhú,b) nové barvy také s liščím kožu- chem, kacku a dva kabátce, jeden parchanový a druhý pokušinový, šerý a Jindřišek dal jemu samostřil schovati. A také dali jemu schovati a šest (!) zla- tých a to všecko pobrali vozem, ježto měď vezli z Uher. — Item, ježto vzali Nicolaovi z Brna mezi Vistonicí a mezi Popicí sedem (!) postavóv sukna jest drahého. A jednomu mnichovi podle toho vzali kříž a stříbrnú monstranc a šestnácte zlatých a kopu vážených grošů. V té jízdě byli: Jacóbek Petří- kóv bratr ježto byl u páně Pavlikovej a ta sukna nesli do (3ob") Dúbravníka a to vše, což jsú vzali a od toho dali panu Vilémovi5 kříž a monstranci a dva postavy sukna, jeden dobrý a druhý polský a ten kříž a tu monstrancii do- nesla panu Vilémovi na hrad Kuna Pradle Adamova žena z Med[vlědic v prostěradlech a tři postavy dali chovati na Dúbravnici (!) a dva dali chovati Franclovi [z] Cernvíře a nocleh měli v Tišnově u Ondřeje na Vezi) a pan Vilhelm o té jízdě dobře věděl. — Item vzali reby (!) páně Ctiborovýma lidem před brněnským jarmarkem na boševské silnici a šest kop grošů a v tý jízdě 1 Na Moravě (okr. Kunštát). 2 U Tišnova. 3 U Bystřice n. Pernšt. 4 Okr. Prostějov. 5 z Pernštýna. a) z Synnamova. b) dlúhy. c) Wezy. d) Stiborovým. 260
— Item Poláček, jako u Staněka byl. — Item Janek krhavý od Olešnice" nějakého Mikuláše syn. — Item Kokotuov také od Lompnice.2 — Item Němček, ježto byl u Kyska pacholkem. — Item Nikoláš Piknossi, yako byl u Schonpetra. — Item Nikoláš (!) nosatý z Jimramova, a těmi se koni (!) dělili v Starém Městě pod Gostaynem i jinými, což jsú pobrali, totiž opá- sání stříbrné a peněz hotových X kopy. Item alia recognicio eciam absque tormento in ista raysa Girzikonis in Schonstras. Item tito jsú byli: Item Martin recognitor facti. — Item Philippek nosa- tého bratr. — Item Havel a Poleček, ut supra. — Item Mikuláš a Janek z Písku, z Čech. — Item Niclas z Rakús a Mikuláš, pacholek jeho Bhallu. — Item Franěk z Badání s pacholkem. — Item Maršálek cum famulo Jankone. Vyznání Jančova syna bez mučení, jakož sám vyznal. Vyznal, že Michek z Pernstayna, ježto má Beneda otce v Roz[3ob']so- chách3 svým střelcem a Martin, ježto má ženu v Brně, Matyek Kolesóv střelec, Koza [s] svým střelcem s Vaňkem, ježto dřéve byl u Hašle pacholkem, Křížek z Čech, Vaněk Robenec z Lamberka, „kancléř“ a Muláč zabili Haška měštěnína z Ji h]lavy, to mu Martin svrchupsaný sám pověděl. — Item Boršovi v Určicích4 dali schovati jednu sukni dlúhú,b) nové barvy také s liščím kožu- chem, kacku a dva kabátce, jeden parchanový a druhý pokušinový, šerý a Jindřišek dal jemu samostřil schovati. A také dali jemu schovati a šest (!) zla- tých a to všecko pobrali vozem, ježto měď vezli z Uher. — Item, ježto vzali Nicolaovi z Brna mezi Vistonicí a mezi Popicí sedem (!) postavóv sukna jest drahého. A jednomu mnichovi podle toho vzali kříž a stříbrnú monstranc a šestnácte zlatých a kopu vážených grošů. V té jízdě byli: Jacóbek Petří- kóv bratr ježto byl u páně Pavlikovej a ta sukna nesli do (3ob") Dúbravníka a to vše, což jsú vzali a od toho dali panu Vilémovi5 kříž a monstranci a dva postavy sukna, jeden dobrý a druhý polský a ten kříž a tu monstrancii do- nesla panu Vilémovi na hrad Kuna Pradle Adamova žena z Med[vlědic v prostěradlech a tři postavy dali chovati na Dúbravnici (!) a dva dali chovati Franclovi [z] Cernvíře a nocleh měli v Tišnově u Ondřeje na Vezi) a pan Vilhelm o té jízdě dobře věděl. — Item vzali reby (!) páně Ctiborovýma lidem před brněnským jarmarkem na boševské silnici a šest kop grošů a v tý jízdě 1 Na Moravě (okr. Kunštát). 2 U Tišnova. 3 U Bystřice n. Pernšt. 4 Okr. Prostějov. 5 z Pernštýna. a) z Synnamova. b) dlúhy. c) Wezy. d) Stiborovým. 260
Strana 251
byl Schonpetr, Janáč Brpta, Schalda, Rocný Vilémóv žákuóv strýc,a) Janek z Pernstayna, ježto má schráň na Tovaři a ty ryby) zradil jim Jimek krčmář z Bošovic a ty ryby nesli na Pernstayn a s ním byl také Petr řečený) . . . Nota staciones. Nayprve stav jměli v Určicích u Borše a za to jemu dali kuoň, při tom byl Jiroček Janátóv syn a za ten kuóň dal dvě kopě a stál za šest. — Item Repík Vakeš nosil jemu potřeby do lesa z Hostěrádek. (31a) — Item Jan Krčmář z Hostěrádek! a Petr pivo z Dambořic,2 ježto podle Jana sedí, také nosili jim potřebu na les damborský. — Item Jacúbek z Dambořic Jiročkóv bratr také jim nosil potřebu na hory. — Item Knosóv Janek, Opolák, farář z Boševic přinesli jim dvě la h]vici (!) vína na horu křiposké (!) a také tu byl Janáčů syn. — Item v Židěnicích stav měli u Michale rychtáře, a což kde vzali, on dobře věděl, že jest kradené. Jiroček tu nebyl, ale tovaryši jeho jemu pra- vili. — Item v Podivíně před městem stav měli u Matúše překupníka, od Brna na pravé ruce čtvrtý nebo pátý duom“ v ulici. Jiroček tu byl. — Item v Petronicích (!) blíž u toho panoše Mikule stav měli a dali jemu kuoň, ježto je sledovale) a nosil jim jedlo y obrok konyom. Jiročok tu nebyl, než pra- vili jemu tovaryši. — Item v Cunovičkách u Kočky stav měli a když pivo doma neměl, ale slal jim pro pivo jinam do krčem a platili jim svatbu, Mar- šálek pověděl Jiročkovi. — Item v Lovčičkách u Vilémových (31a4) žáko- vých stavy měli u samého Viléma a u Črta jeho člověka a dali Črtovy ženě sukna šerého z a] plat,*) Janáč pravil synovi svému. — Item Janáč jim [dával] potřebu y svú čeledi (!) do křípovských y do hostěradských lesův. — Item Jan Bradatý z Bolehradic ukradls) Pročkovi3 kuoň a Jacub také z Bolehra- dic při tom byl. — Item v Modřicích4 stav měli u Jakšeh) před městem, od Brna jedúc na pravé ruce a rohy jelení na domu. Také jim do dolního lesu nosil jídlo, Maršálek pravil Širočkovi. — Item stav měli v Židlochovicích u Jana střelce, na pravé ruce od Brna jedúc, ježto samostříl na jeho domu, Přimík také jim nosil potřebu, a to Franc pravil Širočkovi. — Item v Slav- kově stav měli u Ondřeje ryšavého a mýtného. Také jim nosil potřebu na hory slavkovské a tu Jiroček sám také byl. — Item v Prostějově stav měli před městem u Jana řečeného Hanuš, od Vyškova jedúc na pravé ruce, a také jim nosil potřebu do lesa a tu také Jirůček (31b5). Item v Hustopečech stav 1 Snad na Vyškovsku. 2 Okr. Ždánice. 3 Okr. Mor. Krumlov. 4 P. z Kunštatu na Bo- leradicích. a) strzicz. b) rybye. c) Vacat. d) Guom. e) syedieowal. f) zplacz. 8) ukradyl. h) Jaxse. i) jeleny. 261
byl Schonpetr, Janáč Brpta, Schalda, Rocný Vilémóv žákuóv strýc,a) Janek z Pernstayna, ježto má schráň na Tovaři a ty ryby) zradil jim Jimek krčmář z Bošovic a ty ryby nesli na Pernstayn a s ním byl také Petr řečený) . . . Nota staciones. Nayprve stav jměli v Určicích u Borše a za to jemu dali kuoň, při tom byl Jiroček Janátóv syn a za ten kuóň dal dvě kopě a stál za šest. — Item Repík Vakeš nosil jemu potřeby do lesa z Hostěrádek. (31a) — Item Jan Krčmář z Hostěrádek! a Petr pivo z Dambořic,2 ježto podle Jana sedí, také nosili jim potřebu na les damborský. — Item Jacúbek z Dambořic Jiročkóv bratr také jim nosil potřebu na hory. — Item Knosóv Janek, Opolák, farář z Boševic přinesli jim dvě la h]vici (!) vína na horu křiposké (!) a také tu byl Janáčů syn. — Item v Židěnicích stav měli u Michale rychtáře, a což kde vzali, on dobře věděl, že jest kradené. Jiroček tu nebyl, ale tovaryši jeho jemu pra- vili. — Item v Podivíně před městem stav měli u Matúše překupníka, od Brna na pravé ruce čtvrtý nebo pátý duom“ v ulici. Jiroček tu byl. — Item v Petronicích (!) blíž u toho panoše Mikule stav měli a dali jemu kuoň, ježto je sledovale) a nosil jim jedlo y obrok konyom. Jiročok tu nebyl, než pra- vili jemu tovaryši. — Item v Cunovičkách u Kočky stav měli a když pivo doma neměl, ale slal jim pro pivo jinam do krčem a platili jim svatbu, Mar- šálek pověděl Jiročkovi. — Item v Lovčičkách u Vilémových (31a4) žáko- vých stavy měli u samého Viléma a u Črta jeho člověka a dali Črtovy ženě sukna šerého z a] plat,*) Janáč pravil synovi svému. — Item Janáč jim [dával] potřebu y svú čeledi (!) do křípovských y do hostěradských lesův. — Item Jan Bradatý z Bolehradic ukradls) Pročkovi3 kuoň a Jacub také z Bolehra- dic při tom byl. — Item v Modřicích4 stav měli u Jakšeh) před městem, od Brna jedúc na pravé ruce a rohy jelení na domu. Také jim do dolního lesu nosil jídlo, Maršálek pravil Širočkovi. — Item stav měli v Židlochovicích u Jana střelce, na pravé ruce od Brna jedúc, ježto samostříl na jeho domu, Přimík také jim nosil potřebu, a to Franc pravil Širočkovi. — Item v Slav- kově stav měli u Ondřeje ryšavého a mýtného. Také jim nosil potřebu na hory slavkovské a tu Jiroček sám také byl. — Item v Prostějově stav měli před městem u Jana řečeného Hanuš, od Vyškova jedúc na pravé ruce, a také jim nosil potřebu do lesa a tu také Jirůček (31b5). Item v Hustopečech stav 1 Snad na Vyškovsku. 2 Okr. Ždánice. 3 Okr. Mor. Krumlov. 4 P. z Kunštatu na Bo- leradicích. a) strzicz. b) rybye. c) Vacat. d) Guom. e) syedieowal. f) zplacz. 8) ukradyl. h) Jaxse. i) jeleny. 261
Strana 252
měli před městem u Jana Bednáře, od Měnína jedúc na pravé ruce, a ten jim nosil potřebu na bolehradský les, Janáč pravil svému synu. — Item v Kur- dějověa) stav měli u Jana Marsaře, ježto sedí podle Hyssiete (!) a ten jim nosil maso v hrncíchb) a koblasy a víno na bolehradské hory. Janáč pravil svému synu Jiročkovi. — Item Martin, ježto ženu má u Brna kramářskem (!), Jana Palček, Mikuláš švagr, ježto jest kuchařem na Pernstaynjě]. Sternec voluov Findrovi v Schönstrazzu a ty volové jsú ve dvoře v Bořinověl a ještě druhé«) šikoval, aby ty voly pokradli a při tom také byli Janáč a Maršálek. Recognicio Chadyme de Iglavia. Poznání Chadomove bez mučení, jakož vyznal. Item Chadim vyznal, že vzali koření u Slavkova s Divočkem a to dali scho- vati Crumshinovi v Hostěrádkáchd) 2 a to bylo o (!) něho týden anebo dvě ne- b."1Y děle, potom Chadim přijelk Crumskimovi (!) a vzal to koření a prodal (31b v Jarůškách3 Janovi kraméřovi za dvě kopě a za virdung a to u nich kúpil v hostěrád[s]kých lesech. — Item Jakub Kosuov také s nimi byl v té jízdě, ježto pobrali vystonickému sukno a toho sukna dali jemu postav. — Item, ježto v Brodě4 jarmark byl na svatú králevnu, ležela dva v Ostrově. Jiroček a Do- nát a Chadim u farář[e] před městem ležel a zase jedúc, vzali opatovi zábr- dovskému před Brnem dva koně, podviděvše (!) panu Vilémovi a bytovali a pan Vilém o tom dobře věděl. — Item o podivínskéme) jarmarku vzali ně- kolik kop grošů hotových páně Lackovým lidem, Janáčs synem byliv noce(!), Chadim, Martin, pacholek jeho Janek Palček [z] Pernstayna a tu leželi [v] lesích v těchť nad Janáčem a od Janče jim potřebu dává a tu že bytovali. — Item o brněnském jarmarku u svatú (!) Kunhutě rok minul, na olomúc- [kjé silnici vzali tři postavy sukna a to sukno nesli na Pernštayn a pan Vi- lém všecko vzal a za to Chadimovi (323) dal tři zlatý rýnské a v té jízdě byl Chadim, Martin pacholek Chadimóv. — Item na silnici za Rúsinovem k Brnuh) vzali čtyry kopy groš lidem brněnským, v té jízdě byl Janáč, Francl, Chadim, Schalda, Maršálek. — Item vzali dva kuoni na brněnské silnici mezi Rúsinovem a Brnem. — Item Janáč, Chadim, Schalda, Bapta [] a ty koně dali Beptě a Schaldě a odtud jel Janáč a Chadim na Pernštayn a druhá dva jela do Dúbravice. 1 Okr. Nové Město na Moravě. 2 U Brna. 3 Snad Janusky, okr. Valaš. Meziříčí. 4 Uherský B. a) Kordyowie. b) hernciech. c) druzi. d) Hostirákách.e) podovinském. 1) wnotsse. 8) mienul. h) Wrnu. 262
měli před městem u Jana Bednáře, od Měnína jedúc na pravé ruce, a ten jim nosil potřebu na bolehradský les, Janáč pravil svému synu. — Item v Kur- dějověa) stav měli u Jana Marsaře, ježto sedí podle Hyssiete (!) a ten jim nosil maso v hrncíchb) a koblasy a víno na bolehradské hory. Janáč pravil svému synu Jiročkovi. — Item Martin, ježto ženu má u Brna kramářskem (!), Jana Palček, Mikuláš švagr, ježto jest kuchařem na Pernstaynjě]. Sternec voluov Findrovi v Schönstrazzu a ty volové jsú ve dvoře v Bořinověl a ještě druhé«) šikoval, aby ty voly pokradli a při tom také byli Janáč a Maršálek. Recognicio Chadyme de Iglavia. Poznání Chadomove bez mučení, jakož vyznal. Item Chadim vyznal, že vzali koření u Slavkova s Divočkem a to dali scho- vati Crumshinovi v Hostěrádkáchd) 2 a to bylo o (!) něho týden anebo dvě ne- b."1Y děle, potom Chadim přijelk Crumskimovi (!) a vzal to koření a prodal (31b v Jarůškách3 Janovi kraméřovi za dvě kopě a za virdung a to u nich kúpil v hostěrád[s]kých lesech. — Item Jakub Kosuov také s nimi byl v té jízdě, ježto pobrali vystonickému sukno a toho sukna dali jemu postav. — Item, ježto v Brodě4 jarmark byl na svatú králevnu, ležela dva v Ostrově. Jiroček a Do- nát a Chadim u farář[e] před městem ležel a zase jedúc, vzali opatovi zábr- dovskému před Brnem dva koně, podviděvše (!) panu Vilémovi a bytovali a pan Vilém o tom dobře věděl. — Item o podivínskéme) jarmarku vzali ně- kolik kop grošů hotových páně Lackovým lidem, Janáčs synem byliv noce(!), Chadim, Martin, pacholek jeho Janek Palček [z] Pernstayna a tu leželi [v] lesích v těchť nad Janáčem a od Janče jim potřebu dává a tu že bytovali. — Item o brněnském jarmarku u svatú (!) Kunhutě rok minul, na olomúc- [kjé silnici vzali tři postavy sukna a to sukno nesli na Pernštayn a pan Vi- lém všecko vzal a za to Chadimovi (323) dal tři zlatý rýnské a v té jízdě byl Chadim, Martin pacholek Chadimóv. — Item na silnici za Rúsinovem k Brnuh) vzali čtyry kopy groš lidem brněnským, v té jízdě byl Janáč, Francl, Chadim, Schalda, Maršálek. — Item vzali dva kuoni na brněnské silnici mezi Rúsinovem a Brnem. — Item Janáč, Chadim, Schalda, Bapta [] a ty koně dali Beptě a Schaldě a odtud jel Janáč a Chadim na Pernštayn a druhá dva jela do Dúbravice. 1 Okr. Nové Město na Moravě. 2 U Brna. 3 Snad Janusky, okr. Valaš. Meziříčí. 4 Uherský B. a) Kordyowie. b) hernciech. c) druzi. d) Hostirákách.e) podovinském. 1) wnotsse. 8) mienul. h) Wrnu. 262
Strana 253
Recognicio Koleskonis. Vyznání Koleskovſo] bez mučení. Item ty jezdí před Prešpurkem, nayprve vzali XX koně, blavý l!], veve- říci y beránčí a k tomu zlaté. A z toho panu Vilémovi dali dva konia) a o té jízdě pan Vilém dobře věděl. — Item Bepta v noce byl [s] Nikulášem z Ra- kús. — Item Koleso [!] sám druhé [] s Matějkem střelcem, Francl Chadim, Janek, Mojžíš, Janek, jakož má ženu po[d] Mírovem, Khorehaws, Sigmund Plachota sličen, přijmí „Šklab“, Jano třebíčský, [32a"], Maršálek, Janek no- satý, ježto u hradeckého byl o ty koně plavé,b) y o ty zlaté dělili se na dam- borských horách a ta dva koněc) dovedl Koleska a Janek třebíčský na Pern- štayn. — Item, jakož nyní jeli k trnavskému jarmarku, na vlárskúd) silnici jedúc od Byzence[sic], y vzali páně Lackovi pan o]še Skřetovi kuoň, potom kuoň pustili a sedle vzali a na tej jízdě byl Bepta Wtnoše [!]. — Item Koleska střel- cem s Matělj]kem, Korenhaus, Janek z Mírova, Hudec, Jan Mojžíš, Cha- dym Janáčóv syn, Maršálek, Janek nosatý, yakož u Hradeckého byl, Francl Volek, ježto ženu jmá před Ostrohem, Janek Beptóve) střelec a také pan Vi- lém o té jízdě dobře věděl. — Item před svatém [] Janem k jarmarku vra- tislavském [.] Schoff a lonovský, tu Wtnosse(sic) byli a jměli jich X koní a s ním byli: Vaynek z Vytstajna, Schonpetr, Jan Muláč, Thomsa Přibíkóv*) strýc z Ot[Iochovic, Bobieše«) Vaňkóv střelec z Lamberka, Janek Schon- petrov, Mareš zpívavý, Janek zpívavý, Košťál,h) sámi druhé páně Kušinin (!), Sulhan Bořic (!) sám druhé od Chrudimi, z Trávníka Jindři[32b šek, z Li- tobořel Clumskach, strýc Koza [se] střelcem s Vaňkem z Krasikova,2 Franc- lóv střelec, Michek z Pernštayna, yakož má ženu v Poděbradech, knecht z Pern- štayna, Kolessa [se] svým střelcem s Matěi]kem. A také o té jízdě pan Vi- lém dobře věděl. — Item z Lamberka, Richenberka, knyess zma ssolnice(!), Opočna, z Hostinného, od Svídnice byli jsú Schoff a lonovský praviem v jíz- dě jeli jsú za Trutnovem,k) tuť jsú vzali XII aneb XIIII koní a což hotových peněz,) toho že jim po půl kopy kroš,m) v byntunku kromu toho, což jsú mezi sebú rozgradli (!) a to, že dělili za Opočnem na poli. — Item, jakož u Droz- dovic brali Rakler z Rakús byl Wtnosse(sic), pan Boček jevišovským) sám v té jízdě byl haupt ]manem. — Item Kolesa [se] střelcem s Matělilkem. — Item Michek sám čtwrt, jakož má ženu v Poděbradech, Francl sám třetí, Sig- mund Vojkóv°) syn, purkrabí Koza sám druhé, Sigmund Plachota sám třetí, 1 Na Znojemsku. 2 K. (Budigsdorf) u Mor. Třebové. a) kony. b) blany. c) kony. d) Wlayzskú. e) Weptaw. f) Přivíkov. 8) Bobyesse. h) Koščál. i) Zam. i) Krudimy, k) Trutnavam. D penyezze. m) puel koppy. n) jevyssewský. °) Woykow. 263
Recognicio Koleskonis. Vyznání Koleskovſo] bez mučení. Item ty jezdí před Prešpurkem, nayprve vzali XX koně, blavý l!], veve- říci y beránčí a k tomu zlaté. A z toho panu Vilémovi dali dva konia) a o té jízdě pan Vilém dobře věděl. — Item Bepta v noce byl [s] Nikulášem z Ra- kús. — Item Koleso [!] sám druhé [] s Matějkem střelcem, Francl Chadim, Janek, Mojžíš, Janek, jakož má ženu po[d] Mírovem, Khorehaws, Sigmund Plachota sličen, přijmí „Šklab“, Jano třebíčský, [32a"], Maršálek, Janek no- satý, ježto u hradeckého byl o ty koně plavé,b) y o ty zlaté dělili se na dam- borských horách a ta dva koněc) dovedl Koleska a Janek třebíčský na Pern- štayn. — Item, jakož nyní jeli k trnavskému jarmarku, na vlárskúd) silnici jedúc od Byzence[sic], y vzali páně Lackovi pan o]še Skřetovi kuoň, potom kuoň pustili a sedle vzali a na tej jízdě byl Bepta Wtnoše [!]. — Item Koleska střel- cem s Matělj]kem, Korenhaus, Janek z Mírova, Hudec, Jan Mojžíš, Cha- dym Janáčóv syn, Maršálek, Janek nosatý, yakož u Hradeckého byl, Francl Volek, ježto ženu jmá před Ostrohem, Janek Beptóve) střelec a také pan Vi- lém o té jízdě dobře věděl. — Item před svatém [] Janem k jarmarku vra- tislavském [.] Schoff a lonovský, tu Wtnosse(sic) byli a jměli jich X koní a s ním byli: Vaynek z Vytstajna, Schonpetr, Jan Muláč, Thomsa Přibíkóv*) strýc z Ot[Iochovic, Bobieše«) Vaňkóv střelec z Lamberka, Janek Schon- petrov, Mareš zpívavý, Janek zpívavý, Košťál,h) sámi druhé páně Kušinin (!), Sulhan Bořic (!) sám druhé od Chrudimi, z Trávníka Jindři[32b šek, z Li- tobořel Clumskach, strýc Koza [se] střelcem s Vaňkem z Krasikova,2 Franc- lóv střelec, Michek z Pernštayna, yakož má ženu v Poděbradech, knecht z Pern- štayna, Kolessa [se] svým střelcem s Matěi]kem. A také o té jízdě pan Vi- lém dobře věděl. — Item z Lamberka, Richenberka, knyess zma ssolnice(!), Opočna, z Hostinného, od Svídnice byli jsú Schoff a lonovský praviem v jíz- dě jeli jsú za Trutnovem,k) tuť jsú vzali XII aneb XIIII koní a což hotových peněz,) toho že jim po půl kopy kroš,m) v byntunku kromu toho, což jsú mezi sebú rozgradli (!) a to, že dělili za Opočnem na poli. — Item, jakož u Droz- dovic brali Rakler z Rakús byl Wtnosse(sic), pan Boček jevišovským) sám v té jízdě byl haupt ]manem. — Item Kolesa [se] střelcem s Matělilkem. — Item Michek sám čtwrt, jakož má ženu v Poděbradech, Francl sám třetí, Sig- mund Vojkóv°) syn, purkrabí Koza sám druhé, Sigmund Plachota sám třetí, 1 Na Znojemsku. 2 K. (Budigsdorf) u Mor. Třebové. a) kony. b) blany. c) kony. d) Wlayzskú. e) Weptaw. f) Přivíkov. 8) Bobyesse. h) Koščál. i) Zam. i) Krudimy, k) Trutnavam. D penyezze. m) puel koppy. n) jevyssewský. °) Woykow. 263
Strana 254
Mikuláš švagr s Robencem a s pacholkem, Miláč (!) a kancléř jímalia) tři koně,b) rovněž tři koni, Zajíček) sám č[t]vrt, Erasim kadeřevý, ježto činži jmá s opatem z Třebíče, Jany Ročný (32b] Vilímóv žákóv strýc. Rysek sám druhý, Chadym, Janec s synem, Jan Stahlo z Dúbravice, Petr Kobyla z Dú- bravice. A to si dělili v Jevišovicích a Mikeš veliký kúpil. — Item Poznech u Slavíkova,d) Koless s tovaryši vzal VIII postavóv sukna šerého, Mikeš sám druhý, Koza sám druhý, Janec sám druhý [s] synem, Blažko, ježto u Kolesa střelcem, Sigmund Vejkóv syn, sám druhý byl. Dělili [se] o ta sukna na Da- lečíně a panu Vilémovi dali pět posta[vlóv a co pánu dali, to Pešík purkra- bí přijal.e) — Item Kolesa s tovaryši chtěl Sualstein hrad slézti a to jim měl zjednati Herink, ježto někdy byl u českého krála. — Item ve žni Kolessa s tovaryši vzali tři postavy sukna a sto páróv nohavice a čepic a sto zlatých u Králově Městceh a Králové" Hradce, Kolessa, Vaytěch, Matěk,i Petr Steklec sám třetí, z Čech haytman Janek „angelóv“ přítel z Hledše. — Item ode středopostí Koleska s thovaryši mnohok) sukna pol[s]kého mezi Truſt] novem a mezi Jaroměří. V té jízděl byli Sluka, Kolesa s Jakubem střelcem svým, rychtář s Solnice, Vít Mysczeheny [l (33a1) s Solnice a to se stalo m) před několikan) lety a také koně°) vzali,P o to se dělili před Rychemburkem! v lese. — Item o tento středopostí, jakož nyní minulo, u Plod lažic u kláštera2 vzali barchan a cvilink, harras a XII koní a v té jízdi [] byli Kolesa, Koza, Herink a Vítek, Jindřiškóv střelec z Litoboře, Kalupa, Rosek. — Item o mýt- ském jarmark[u], o svatém Vavřinci,) yakož není ['] minulo, mezi Holicemi a mezi Mýtem vzali hunckopy a oboječky!) a v té jízdě byli Kolesa, Wtnosse pana [] Vaněk z Lamberka sám ossem [!], Janek Kosóv střelec, Blažek, Stáhlo, Vaněk Kozóv střelec a bylo jich XV a každému se po kopy [] dostalos) by- tunka, o to se dělili na brna častolovském. Item alia recognicio. Item Janek fassus Jest] in tormentis suis dominica »Judica“ M CCCC" decimo sexto. Primo equitaverunt ad Austriam et receperunt domino Lichtenstayner uni de suis nomine Valčice" XX stamina et equos et duxerunt super Jewspicz (33a"). — Item dominus Boczko3u) accepit quatuor stamina et unum equum. Et isti nominati fuerunt cum ipso: Magnus Mikesch, Maršiek, Kostel, Ovce, 1 U Skutče (Chrudimsko). 2. Klášter dominikánů. 3 Boček z Kunštátu na Boleradicích. a) jímili b) kony. c) Sajejček. d Slabikova. e) přical. f) vezni. g) nohaviciech. h) miesce. i) Královy. i Mathyek. k) wnoho. 1) jiezdi. m) stahlo. n) několiko. 0) kony. p) a. q) Vavřincem. r) obejecky. s) dostahlo. t) Balczicze. u) Wazko. 264
Mikuláš švagr s Robencem a s pacholkem, Miláč (!) a kancléř jímalia) tři koně,b) rovněž tři koni, Zajíček) sám č[t]vrt, Erasim kadeřevý, ježto činži jmá s opatem z Třebíče, Jany Ročný (32b] Vilímóv žákóv strýc. Rysek sám druhý, Chadym, Janec s synem, Jan Stahlo z Dúbravice, Petr Kobyla z Dú- bravice. A to si dělili v Jevišovicích a Mikeš veliký kúpil. — Item Poznech u Slavíkova,d) Koless s tovaryši vzal VIII postavóv sukna šerého, Mikeš sám druhý, Koza sám druhý, Janec sám druhý [s] synem, Blažko, ježto u Kolesa střelcem, Sigmund Vejkóv syn, sám druhý byl. Dělili [se] o ta sukna na Da- lečíně a panu Vilémovi dali pět posta[vlóv a co pánu dali, to Pešík purkra- bí přijal.e) — Item Kolesa s tovaryši chtěl Sualstein hrad slézti a to jim měl zjednati Herink, ježto někdy byl u českého krála. — Item ve žni Kolessa s tovaryši vzali tři postavy sukna a sto páróv nohavice a čepic a sto zlatých u Králově Městceh a Králové" Hradce, Kolessa, Vaytěch, Matěk,i Petr Steklec sám třetí, z Čech haytman Janek „angelóv“ přítel z Hledše. — Item ode středopostí Koleska s thovaryši mnohok) sukna pol[s]kého mezi Truſt] novem a mezi Jaroměří. V té jízděl byli Sluka, Kolesa s Jakubem střelcem svým, rychtář s Solnice, Vít Mysczeheny [l (33a1) s Solnice a to se stalo m) před několikan) lety a také koně°) vzali,P o to se dělili před Rychemburkem! v lese. — Item o tento středopostí, jakož nyní minulo, u Plod lažic u kláštera2 vzali barchan a cvilink, harras a XII koní a v té jízdi [] byli Kolesa, Koza, Herink a Vítek, Jindřiškóv střelec z Litoboře, Kalupa, Rosek. — Item o mýt- ském jarmark[u], o svatém Vavřinci,) yakož není ['] minulo, mezi Holicemi a mezi Mýtem vzali hunckopy a oboječky!) a v té jízdě byli Kolesa, Wtnosse pana [] Vaněk z Lamberka sám ossem [!], Janek Kosóv střelec, Blažek, Stáhlo, Vaněk Kozóv střelec a bylo jich XV a každému se po kopy [] dostalos) by- tunka, o to se dělili na brna častolovském. Item alia recognicio. Item Janek fassus Jest] in tormentis suis dominica »Judica“ M CCCC" decimo sexto. Primo equitaverunt ad Austriam et receperunt domino Lichtenstayner uni de suis nomine Valčice" XX stamina et equos et duxerunt super Jewspicz (33a"). — Item dominus Boczko3u) accepit quatuor stamina et unum equum. Et isti nominati fuerunt cum ipso: Magnus Mikesch, Maršiek, Kostel, Ovce, 1 U Skutče (Chrudimsko). 2. Klášter dominikánů. 3 Boček z Kunštátu na Boleradicích. a) jímili b) kony. c) Sajejček. d Slabikova. e) přical. f) vezni. g) nohaviciech. h) miesce. i) Královy. i Mathyek. k) wnoho. 1) jiezdi. m) stahlo. n) několiko. 0) kony. p) a. q) Vavřincem. r) obejecky. s) dostahlo. t) Balczicze. u) Wazko. 264
Strana 255
Hanal, Slad sagittarius eius, Cristan Wolke, Rovenec, Mrsak, Pfriczma, Janek Koneta, tunc temporis erant apud dominum Pusska. — Item equi- taverunt in Ungariam et volebant tradere castrum, quod dicitur Cürratstayn2. Tunc obviavit eis unus Judeus, cui receperunt novem sexagenas grossorum et II equosa). Et fuerunt isti cum nominibus: Herink, Petrus, sagittarius suus Robenec, Veska, Cerda, Janek, Palczek, Sprzibik, qui est apud dominum Vilhelmum de Pernstein, Niemczek, Ryska suus dominus et equitator et duc- tor maximus, et fuit in Przibyslavic.3 — Item Schika, cerda, commorantur in Solnicz circa Richenberk. Kabatb) ille est sub Holenstein4 et alii multi sunt ibi. Item solent se dividere in istas partes: In Brandeis,5 in Dubrawka, in Solnic et in Pernstein et alibi. — Item Michku Benewda (sis) est filius istius in Be- netic) et isti omnes sunt socii sui: Koza, Strizieczku, Jableczko, Marssalek Jindrzich, Janko nosaté, Jiroczka. Isti omnes (3555) semper solent equitare et spoliare homines et omnes simul possunt convenire in duobus vel tribus diebus, ita quod eorum erunt valde multi et habent portantes eis omnia ne- cessaria, ad sylvam, unus nomine Niclas Nyemecz de Rötensteyn,6 Vitekd) de Pernstein et Hess suus sagittarius. — Item dominus Wilhelmus de Pernsteyn, Czenko de Przibyslawicz, dominus Johannes de Brandys,e) Pusska* de Du- brawicz et dominus, dominus de Solnicz.7 Predicti domini fecerunt votum simul sub iuramento super Iglavienses, quod vellent eos irruere, distruere (!) et annichilare, ubicunque possent et ad minus exspectant super civitatem re- galem vel castrum bonum anno Domini M°CCCC XIIII°. Item Sigmund Plachata eciam fecit iuramentum cum sexaginta sociis ita, quod eciam volunt super Iglavienses et eos investigare ita, quod oportebat nos prohibere hominibus, ne exirent civitatem ad alias civitates propter percep- cionem dampne. Eodem anno. Item Schonpetr, Bepta," socius suus, Lux, Janusko, Tomsek sagitta[rlius „ eorum, Erasim, Mersak, Linburger, Taxner, Ffrydel sagittarius, Stancek (33 ) Drch1) servus Schonpetri et aliii) fuerunt VIII, ita quod eorum fuerunt XX. Equitaverunt super annuale forum in Recz „Invocavit“ et acceperunt stamina, pecunia m], equos et quidquid obviaverat eis et duxerunt in Bystriczk) 1 Jan. Puška z Kunštátu na Otaslavicích († 1437). 2 Nelze zjistiti. 3 U Třebíče. 4 U Sloupa. 5 Nad Orlicí, kde je chránil Jan z Boskovic. 6 Hrad u Turnova. 7 Půta z Častolovic. (Sed- láček, Hrady a zámky (II) str. 206). a) equus. b) Kawat. c) Wenedicz. d) Vytek. e) Brandiss. f) Puska. g) Wepta. h) Luxs. i) Drk. j) alibi. k) Ffystric. 265
Hanal, Slad sagittarius eius, Cristan Wolke, Rovenec, Mrsak, Pfriczma, Janek Koneta, tunc temporis erant apud dominum Pusska. — Item equi- taverunt in Ungariam et volebant tradere castrum, quod dicitur Cürratstayn2. Tunc obviavit eis unus Judeus, cui receperunt novem sexagenas grossorum et II equosa). Et fuerunt isti cum nominibus: Herink, Petrus, sagittarius suus Robenec, Veska, Cerda, Janek, Palczek, Sprzibik, qui est apud dominum Vilhelmum de Pernstein, Niemczek, Ryska suus dominus et equitator et duc- tor maximus, et fuit in Przibyslavic.3 — Item Schika, cerda, commorantur in Solnicz circa Richenberk. Kabatb) ille est sub Holenstein4 et alii multi sunt ibi. Item solent se dividere in istas partes: In Brandeis,5 in Dubrawka, in Solnic et in Pernstein et alibi. — Item Michku Benewda (sis) est filius istius in Be- netic) et isti omnes sunt socii sui: Koza, Strizieczku, Jableczko, Marssalek Jindrzich, Janko nosaté, Jiroczka. Isti omnes (3555) semper solent equitare et spoliare homines et omnes simul possunt convenire in duobus vel tribus diebus, ita quod eorum erunt valde multi et habent portantes eis omnia ne- cessaria, ad sylvam, unus nomine Niclas Nyemecz de Rötensteyn,6 Vitekd) de Pernstein et Hess suus sagittarius. — Item dominus Wilhelmus de Pernsteyn, Czenko de Przibyslawicz, dominus Johannes de Brandys,e) Pusska* de Du- brawicz et dominus, dominus de Solnicz.7 Predicti domini fecerunt votum simul sub iuramento super Iglavienses, quod vellent eos irruere, distruere (!) et annichilare, ubicunque possent et ad minus exspectant super civitatem re- galem vel castrum bonum anno Domini M°CCCC XIIII°. Item Sigmund Plachata eciam fecit iuramentum cum sexaginta sociis ita, quod eciam volunt super Iglavienses et eos investigare ita, quod oportebat nos prohibere hominibus, ne exirent civitatem ad alias civitates propter percep- cionem dampne. Eodem anno. Item Schonpetr, Bepta," socius suus, Lux, Janusko, Tomsek sagitta[rlius „ eorum, Erasim, Mersak, Linburger, Taxner, Ffrydel sagittarius, Stancek (33 ) Drch1) servus Schonpetri et aliii) fuerunt VIII, ita quod eorum fuerunt XX. Equitaverunt super annuale forum in Recz „Invocavit“ et acceperunt stamina, pecunia m], equos et quidquid obviaverat eis et duxerunt in Bystriczk) 1 Jan. Puška z Kunštátu na Otaslavicích († 1437). 2 Nelze zjistiti. 3 U Třebíče. 4 U Sloupa. 5 Nad Orlicí, kde je chránil Jan z Boskovic. 6 Hrad u Turnova. 7 Půta z Častolovic. (Sed- láček, Hrady a zámky (II) str. 206). a) equus. b) Kawat. c) Wenedicz. d) Vytek. e) Brandiss. f) Puska. g) Wepta. h) Luxs. i) Drk. j) alibi. k) Ffystric. 265
Strana 256
Tot jsú všecko vyznali bez mučení. Item Volko braxator, qui est suspensus cum filio ante Omnes Sanctos anno XVIto. Idem Volko fassus et in tormentis suis super Vaniek Strakov, seda) Ssvenicze provinavit in Polna circa quemdam Procopium. — Item fassus est super Jacobum Pyekna. — Item idem Volko fassus est super Waczlaw Re- latec. Isti acceperunt paratam pecuniam hic in civitate et portaverunt versus Polnam et ibi diviserunt. Et supra scripti aliquando sunt in Polna. Anno etc, XXXII°. Vyznání Vaňkovo Budínovo.b Item nayprve vyznal jest, že jest barchany pobral a jeho pomocníci byli k tomu: Petřík, Vavřinec, Kalús, Janek Dalikuóv z Brtnice a Petr Tkadlec (34b5) z Bransudul a Škubla z Brunce. — Item Budín vyznal, že jest koně, krávy pobral v Jochově, v Beranově, toho jemu pomohli Škopek a Haná. — Item Budín stával u města s Vlkem a s Mikulášem z Luk. — Item Budín vyznal, že jest Vlk z Luky proradil víno červené, kteréž jest vzal Milotkuóv pacholek, máslo Mikuláš švec a Janek Rotlebuóv zeť z Brtnice. — Item Budín vyznal, že jest sukno zrazoval a to sú u Vlka v Lukách schovali. — Item Budín také vyznal, že Haná, Škopek, Janek malý město jměli zapáliti. Janek kuchař páně Zdeňkóv na mučení poznal, že jest po cestách okolo města lidi lúpil s svými podepsanými pomocníky z Brtnice: Nayprve Rasa, Masař, Mikuláššvec, Corner, Kudrnáč,) Janek Dalík, Máslo Vavřinec, Kovář, Trink- spier a u Veliké Camenici Němpček, řezník Anthoš v Humpolci a Trippl. Také jest vyznal, že Vlk z Luk byl vuodci od pana Zdeňka na voze, kteréž jsú porazili u Henzensdorfa.2d) Také vyznal, že Vaněk Budník z Bradla" barchany pobral. Bohunko alias z Věkovic, Peša de Březnic, filius Mayni- šonis Bohutsch. Janko de Znoyma fassus est in tormentis, quod habuit Hanam spiculatorem de Zyravic4 versus Novam Domum. Et tres sunt socii (34'") Australes, qui ad Austriam alios ducunt, videlicet Pavel, qui fuit in Bielkaw,5 Hana met octavus vel met decimus, videlicet Penizek Sswabu, Jakub,e) Ways, Rausr, SSafferlik, Cafúr, Schaldera, Voyka, qui 1 Šnad Branšov, okr. Bystřice n. Pernšt. 2. Ve Slezsku. Správně: Heizendorf. Osady toho jména jsou tři: H. = Jasenice, okr. Bilsko, Hynčice, okr. Krnov, a Hynčice, okr. Opava. 3 Snad Bradlov, okr. Jihlava. 4 Snad Žiravice (městys na Kyjovsku, nebo ves na Přerovsku). 5 Okr. Dačice. a) set. c) Kudernáč. d) Hemzendorffie. e) Jacub. f) Rawsr. 266
Tot jsú všecko vyznali bez mučení. Item Volko braxator, qui est suspensus cum filio ante Omnes Sanctos anno XVIto. Idem Volko fassus et in tormentis suis super Vaniek Strakov, seda) Ssvenicze provinavit in Polna circa quemdam Procopium. — Item fassus est super Jacobum Pyekna. — Item idem Volko fassus est super Waczlaw Re- latec. Isti acceperunt paratam pecuniam hic in civitate et portaverunt versus Polnam et ibi diviserunt. Et supra scripti aliquando sunt in Polna. Anno etc, XXXII°. Vyznání Vaňkovo Budínovo.b Item nayprve vyznal jest, že jest barchany pobral a jeho pomocníci byli k tomu: Petřík, Vavřinec, Kalús, Janek Dalikuóv z Brtnice a Petr Tkadlec (34b5) z Bransudul a Škubla z Brunce. — Item Budín vyznal, že jest koně, krávy pobral v Jochově, v Beranově, toho jemu pomohli Škopek a Haná. — Item Budín stával u města s Vlkem a s Mikulášem z Luk. — Item Budín vyznal, že jest Vlk z Luky proradil víno červené, kteréž jest vzal Milotkuóv pacholek, máslo Mikuláš švec a Janek Rotlebuóv zeť z Brtnice. — Item Budín vyznal, že jest sukno zrazoval a to sú u Vlka v Lukách schovali. — Item Budín také vyznal, že Haná, Škopek, Janek malý město jměli zapáliti. Janek kuchař páně Zdeňkóv na mučení poznal, že jest po cestách okolo města lidi lúpil s svými podepsanými pomocníky z Brtnice: Nayprve Rasa, Masař, Mikuláššvec, Corner, Kudrnáč,) Janek Dalík, Máslo Vavřinec, Kovář, Trink- spier a u Veliké Camenici Němpček, řezník Anthoš v Humpolci a Trippl. Také jest vyznal, že Vlk z Luk byl vuodci od pana Zdeňka na voze, kteréž jsú porazili u Henzensdorfa.2d) Také vyznal, že Vaněk Budník z Bradla" barchany pobral. Bohunko alias z Věkovic, Peša de Březnic, filius Mayni- šonis Bohutsch. Janko de Znoyma fassus est in tormentis, quod habuit Hanam spiculatorem de Zyravic4 versus Novam Domum. Et tres sunt socii (34'") Australes, qui ad Austriam alios ducunt, videlicet Pavel, qui fuit in Bielkaw,5 Hana met octavus vel met decimus, videlicet Penizek Sswabu, Jakub,e) Ways, Rausr, SSafferlik, Cafúr, Schaldera, Voyka, qui 1 Šnad Branšov, okr. Bystřice n. Pernšt. 2. Ve Slezsku. Správně: Heizendorf. Osady toho jména jsou tři: H. = Jasenice, okr. Bilsko, Hynčice, okr. Krnov, a Hynčice, okr. Opava. 3 Snad Bradlov, okr. Jihlava. 4 Snad Žiravice (městys na Kyjovsku, nebo ves na Přerovsku). 5 Okr. Dačice. a) set. c) Kudernáč. d) Hemzendorffie. e) Jacub. f) Rawsr. 266
Strana 257
habent stacionem in Bilkov.") Illi prefati tres socii ducunt Boemos usque ad Danubium. — Item Tluksa prassivy fuit capitaneus, quando in Liczaw XV equi erant devicti. — Item Ondráčka Krziel fuit IX diebus in Austria cum viginti equis. Hana habet stacionem aput Reimprecht medium milliare de Pudwicz, et Rawscher in Ratmertenicz.2 Item Weyss de Pabic3 attulit ipsis victualia ad sylvam retro Zeletaw et est principalis ductor ad Iglaviam. Item Hana abscissit sacerdotibus linguas, uni a Pudwicz medium milliare et alteri a Znoyma medium milliare et hoc propria manu. — Item molitor quidam rasus, qui moratur in Rzecicz4 cum eo. — Item Michalko habet sta- cionem in Stojetin5 aput Herman Stryec in Stojetin et receperunt Znoymen- sibus equos XII in ieiunio, anno etc. XXIII°. Šimek vyznal na sě, že jest kradl y [s] svými tovaryši, lúpil a mordoval a že jest ten kuoň ukradl. jakož Supur jat jest, a vyznal na tyto dolepsané: Item Jan v Čáslavském, — Item Lito v Štědrovicích zabil ženu v Načeradci. — Item Budové syn, v Křešíně6 Prokeš. — Item v Načeradci7 Jan Optaluóv. — Item v Olešné8 Kot Petr. — Item v Lukavci Močihub.9 — Item z Mezilesí10 Šavel, ten po- mohl (34a1) ženu zabieti s Vlkem z Veliké Vsi u Kacovic, 11 Ondrákovu mateř. — Item v Ješově 12 Přibek. — Item z Vysonic13 Kubec. — Item v Slovětíně 14 Hnát, ten zamordoval ženu na lúpeži z Veliký Vsi.15 — Item v Provoníně Václav, pomohl zabieti Litovi ženy. — Item v Křížové!6 Valeš. — Item v Jeníkově17 Václav a Jan, ty pomáhali Litovi ženy zabíjeti. — Item v Mnichovicích Jan a Václav. — Item v Onšově 18 žáčkuóv syn Martinek. — Item v Košeticích19 Hanek.— Item v Kramolíně20 Václav.— Item v Chyšce Václav. — Item v Bratřích2! Hansel a Martin.—Item v Mikančicích Václav. — Item v Tichovci Ffraněk a Prokop Šindléři a tib) sú mlýn vybili pod Břesínem. — Item ve Lhotě k Miličínu Jan, Petr, Václav a Pavel. — Item v Borotíně Martin Křížek, Václav, Mathes, Jaroslav a Sigmund. — Item v Jistebnici) krčmář od nich přijímal a stavy od něho měli a což lúpili, rozprodávali a při tom byl, když vuozy lúpili. — Item v Chotošanech Při- bek hající obilé. — Item v Chystovicích Jan Kozel. — Item v Záhoří od 1 Buď Křoví na Brněnsku nebo Kříb na Boskovicku. 2 Červ. Martinkov (u Třebíče). 3 Babice (u Brna?) 4 Okr. Dačice. 5 Stojčín. okr. Dačice. 6 Okr. Pacov. 7 Okr. Vlašim. 8 Okres Nové Město na Mor. 9? 10 Snad v okrese pacovském. 11 Kacovice na Vlašímsku. 12 Asi na Litovelsku. 13 Snad Vitonice na Prostějovsku. Vyšovice tamže. 14 Asi Slavětín, okr. Litovel. 15 Okr. Hranice. 16 Snad Křížov, okres Rymařov. 17 Okr. Dačice. 18 Okr. Vranov. 19 Okr. Bruntál 20 (!) Okr. Třebíč. 21 Snad Bratříkovice, okr. Bruntál. a) Bilkaw. b) ty. c) Jistovnici. 267
habent stacionem in Bilkov.") Illi prefati tres socii ducunt Boemos usque ad Danubium. — Item Tluksa prassivy fuit capitaneus, quando in Liczaw XV equi erant devicti. — Item Ondráčka Krziel fuit IX diebus in Austria cum viginti equis. Hana habet stacionem aput Reimprecht medium milliare de Pudwicz, et Rawscher in Ratmertenicz.2 Item Weyss de Pabic3 attulit ipsis victualia ad sylvam retro Zeletaw et est principalis ductor ad Iglaviam. Item Hana abscissit sacerdotibus linguas, uni a Pudwicz medium milliare et alteri a Znoyma medium milliare et hoc propria manu. — Item molitor quidam rasus, qui moratur in Rzecicz4 cum eo. — Item Michalko habet sta- cionem in Stojetin5 aput Herman Stryec in Stojetin et receperunt Znoymen- sibus equos XII in ieiunio, anno etc. XXIII°. Šimek vyznal na sě, že jest kradl y [s] svými tovaryši, lúpil a mordoval a že jest ten kuoň ukradl. jakož Supur jat jest, a vyznal na tyto dolepsané: Item Jan v Čáslavském, — Item Lito v Štědrovicích zabil ženu v Načeradci. — Item Budové syn, v Křešíně6 Prokeš. — Item v Načeradci7 Jan Optaluóv. — Item v Olešné8 Kot Petr. — Item v Lukavci Močihub.9 — Item z Mezilesí10 Šavel, ten po- mohl (34a1) ženu zabieti s Vlkem z Veliké Vsi u Kacovic, 11 Ondrákovu mateř. — Item v Ješově 12 Přibek. — Item z Vysonic13 Kubec. — Item v Slovětíně 14 Hnát, ten zamordoval ženu na lúpeži z Veliký Vsi.15 — Item v Provoníně Václav, pomohl zabieti Litovi ženy. — Item v Křížové!6 Valeš. — Item v Jeníkově17 Václav a Jan, ty pomáhali Litovi ženy zabíjeti. — Item v Mnichovicích Jan a Václav. — Item v Onšově 18 žáčkuóv syn Martinek. — Item v Košeticích19 Hanek.— Item v Kramolíně20 Václav.— Item v Chyšce Václav. — Item v Bratřích2! Hansel a Martin.—Item v Mikančicích Václav. — Item v Tichovci Ffraněk a Prokop Šindléři a tib) sú mlýn vybili pod Břesínem. — Item ve Lhotě k Miličínu Jan, Petr, Václav a Pavel. — Item v Borotíně Martin Křížek, Václav, Mathes, Jaroslav a Sigmund. — Item v Jistebnici) krčmář od nich přijímal a stavy od něho měli a což lúpili, rozprodávali a při tom byl, když vuozy lúpili. — Item v Chotošanech Při- bek hající obilé. — Item v Chystovicích Jan Kozel. — Item v Záhoří od 1 Buď Křoví na Brněnsku nebo Kříb na Boskovicku. 2 Červ. Martinkov (u Třebíče). 3 Babice (u Brna?) 4 Okr. Dačice. 5 Stojčín. okr. Dačice. 6 Okr. Pacov. 7 Okr. Vlašim. 8 Okres Nové Město na Mor. 9? 10 Snad v okrese pacovském. 11 Kacovice na Vlašímsku. 12 Asi na Litovelsku. 13 Snad Vitonice na Prostějovsku. Vyšovice tamže. 14 Asi Slavětín, okr. Litovel. 15 Okr. Hranice. 16 Snad Křížov, okres Rymařov. 17 Okr. Dačice. 18 Okr. Vranov. 19 Okr. Bruntál 20 (!) Okr. Třebíč. 21 Snad Bratříkovice, okr. Bruntál. a) Bilkaw. b) ty. c) Jistovnici. 267
Strana 258
Načeradce Pabian zabil ženu u Bučovic y s Šavlem a Petr z Ovesné Lhoty pomáhal. — Item v Křesně u Ryndy měli stavy u krčmáře . . . (35a“). Anno etc. XXXII°. Poznání Jankovo kuchařovo, kterýž jest byl v Hlasivý a u pána Zdeňka na Sádku, že jest měl thovaryš- stvo s těmito dolepsanými v Brt nici ... Treppl v Lukách, ten byl vuodce od rukšanského na naše voze ... Vanko de Geczlaw recognovit in tormentis, quod Nikl de Luk illis de Ronaw exploravit, quideunque potuit. — Item Janek z Vinného spoliavit mulieres ... (35b5). — Item Václav, qui recepit Wlakoni, fovit illos, qui mulierem cerdonissam interfecerunt et Waczlawek de villa Swatoslaw, filius sutoris, interfecit eandem mulierem . . . et quod- cunque subtrahunt de Ronaw, dominus Zdenko habet partem et Kudernacz (sic) in nocte adducit domino Zdenkoni suam partem Mrharz de Przedworz subtraxit rotos plebano de Luk . .. (35b"). Vyznání Viktorinovo. Item poslal pan Zdeněk Haška k Viktorinovi, aby k němu Viktorin při- šel. A když k němu přišel, tehdy s ním mluvil, aby jemu masa zjednal a Viktorin jemu odpověděl, že ví jednoho člověka v Vacanovicích samého o sobě, y dal jemu pan Zdeněk čtyry ku pomoci, aby pobrali krávy a koně, y pobrali sú a přihnali do Brtnice, ve jméno tito: Viktorin, Pavel, ježto má chalupu pod Strošovú, Jírek, Matúš, Linhart Holomek z Huory. Tak jest Viktorinovo vyznání. . . . Item pan Zdeněk slal na Svojše zrosecký služebníky své, zejména Remple, Pavla, Jirka a Mathúše, kdež by kolivěk s ním se setkali, aby jej zabili a pro nic neživili. Toto jest vyznání Viktorinovo. . . . Item v Stítařích pobrali panu Jiříkovi páně Zdenkovým kázáním šestero koní v dvoře a ty přivedli na Sádek a z Sádku dále do Čech, tam prodali, zejména Viktorů Jirek, Pavel a Matúš Lazebník etc. (36a5). Nota diligenter. Item spoliaverunt concives nostros et captivos presentarunt et adduxerunt in castrum [Fren].") Et qui nobis per dominum Johannem de Czornstein et de Jempnicz in scriptis ex nomine sunt designati...Martinek Jurko z Tábora... Notati, qui quasdam res domini regis spolio tulerunt ... (36a"). a) In margine. 268
Načeradce Pabian zabil ženu u Bučovic y s Šavlem a Petr z Ovesné Lhoty pomáhal. — Item v Křesně u Ryndy měli stavy u krčmáře . . . (35a“). Anno etc. XXXII°. Poznání Jankovo kuchařovo, kterýž jest byl v Hlasivý a u pána Zdeňka na Sádku, že jest měl thovaryš- stvo s těmito dolepsanými v Brt nici ... Treppl v Lukách, ten byl vuodce od rukšanského na naše voze ... Vanko de Geczlaw recognovit in tormentis, quod Nikl de Luk illis de Ronaw exploravit, quideunque potuit. — Item Janek z Vinného spoliavit mulieres ... (35b5). — Item Václav, qui recepit Wlakoni, fovit illos, qui mulierem cerdonissam interfecerunt et Waczlawek de villa Swatoslaw, filius sutoris, interfecit eandem mulierem . . . et quod- cunque subtrahunt de Ronaw, dominus Zdenko habet partem et Kudernacz (sic) in nocte adducit domino Zdenkoni suam partem Mrharz de Przedworz subtraxit rotos plebano de Luk . .. (35b"). Vyznání Viktorinovo. Item poslal pan Zdeněk Haška k Viktorinovi, aby k němu Viktorin při- šel. A když k němu přišel, tehdy s ním mluvil, aby jemu masa zjednal a Viktorin jemu odpověděl, že ví jednoho člověka v Vacanovicích samého o sobě, y dal jemu pan Zdeněk čtyry ku pomoci, aby pobrali krávy a koně, y pobrali sú a přihnali do Brtnice, ve jméno tito: Viktorin, Pavel, ježto má chalupu pod Strošovú, Jírek, Matúš, Linhart Holomek z Huory. Tak jest Viktorinovo vyznání. . . . Item pan Zdeněk slal na Svojše zrosecký služebníky své, zejména Remple, Pavla, Jirka a Mathúše, kdež by kolivěk s ním se setkali, aby jej zabili a pro nic neživili. Toto jest vyznání Viktorinovo. . . . Item v Stítařích pobrali panu Jiříkovi páně Zdenkovým kázáním šestero koní v dvoře a ty přivedli na Sádek a z Sádku dále do Čech, tam prodali, zejména Viktorů Jirek, Pavel a Matúš Lazebník etc. (36a5). Nota diligenter. Item spoliaverunt concives nostros et captivos presentarunt et adduxerunt in castrum [Fren].") Et qui nobis per dominum Johannem de Czornstein et de Jempnicz in scriptis ex nomine sunt designati...Martinek Jurko z Tábora... Notati, qui quasdam res domini regis spolio tulerunt ... (36a"). a) In margine. 268
Strana 259
Prameny vyprávěcí. Kromě chudičkého záznamu o odporu Znojma proti volbě Jiříka podě- bradského za krále českého zachovala se nám pouze zpráva o pozdvižení moravských měst za války proti husitskému králi. Je to záznam v městské knize jihlavské. Psal ho pozorovatel velmi dobře informovaný ještě za války, ná- rodností Němec. Jako příslušník městského stavu nejeví mnoho přízně ke šlechtě, i když částečně bojovala s městy proti Jiříkovi. Jen touto stavovskou nevraživostí lze si vysvětliti méně příznivé mínění o vlastních spojencích, které takto činí pramen zvláště zajímavým a ovšem i historicky cenným, neboť v něm pisatel vytýká chyby vlastní strany. 1 Záznam o pozdvižení se znojemských proti volbě Jiříka z Poděbrad za krále českého. Mest. arch. znoj. Rkp. I, 96, fol. 1a. Anno Domini millesimo quadringentesimo LVII ,2 feria secunda post „Misericordia Domini“ congregata fuit tota communitas et notanter, quod principaliores de mechanicis, qui infra scripti sunt, quasi omnes in pretorio surrexerunt contra consilium et hii, qui fuerunt in consilio, benigne respon- derunt eis. Si non fecissent, fortasse omnes a communitate luissent interfecti. Et si consilium fecisset, quomodo communitas voluit, ut opponerent se domino regi Georgio, tunc consilium et communitas et civitas fuissent perditi per Os- waldum Ludmasdorfer tunc capitaneum castri, qui populum domini regis voluit per castrum intromittere ad civitatem, sed consilium hoc malum bona via et modo intercepit. Zápis o válečných událostech na Moravě, 1467. Asi z r. 1469. Měst. arch. jihl. Měst. kniha č. III. Civibus in libris urbis quevis convenit, ymo decet liberis et posterioribus nonnulla bellica gesta pro eviterno memoriali attente annotare, ne faciliter letargie traderentur, que uti peracta sunt verborum parumper compendio per- stringemus. Anno Incarnacionis Dominice Millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo (301""), cum nichil sit sine causa sive sit commodum, sive incommo- dum, semper fit legitima causa precedente. Sic plurimis legitimisque ex cau- 1 Viz str. 37—39. 2 Správně: 1458, neboť o něco dále se mluví o Jiříkovi jako o králi českém, jímž byl zvolen 2 března 1458. 269
Prameny vyprávěcí. Kromě chudičkého záznamu o odporu Znojma proti volbě Jiříka podě- bradského za krále českého zachovala se nám pouze zpráva o pozdvižení moravských měst za války proti husitskému králi. Je to záznam v městské knize jihlavské. Psal ho pozorovatel velmi dobře informovaný ještě za války, ná- rodností Němec. Jako příslušník městského stavu nejeví mnoho přízně ke šlechtě, i když částečně bojovala s městy proti Jiříkovi. Jen touto stavovskou nevraživostí lze si vysvětliti méně příznivé mínění o vlastních spojencích, které takto činí pramen zvláště zajímavým a ovšem i historicky cenným, neboť v něm pisatel vytýká chyby vlastní strany. 1 Záznam o pozdvižení se znojemských proti volbě Jiříka z Poděbrad za krále českého. Mest. arch. znoj. Rkp. I, 96, fol. 1a. Anno Domini millesimo quadringentesimo LVII ,2 feria secunda post „Misericordia Domini“ congregata fuit tota communitas et notanter, quod principaliores de mechanicis, qui infra scripti sunt, quasi omnes in pretorio surrexerunt contra consilium et hii, qui fuerunt in consilio, benigne respon- derunt eis. Si non fecissent, fortasse omnes a communitate luissent interfecti. Et si consilium fecisset, quomodo communitas voluit, ut opponerent se domino regi Georgio, tunc consilium et communitas et civitas fuissent perditi per Os- waldum Ludmasdorfer tunc capitaneum castri, qui populum domini regis voluit per castrum intromittere ad civitatem, sed consilium hoc malum bona via et modo intercepit. Zápis o válečných událostech na Moravě, 1467. Asi z r. 1469. Měst. arch. jihl. Měst. kniha č. III. Civibus in libris urbis quevis convenit, ymo decet liberis et posterioribus nonnulla bellica gesta pro eviterno memoriali attente annotare, ne faciliter letargie traderentur, que uti peracta sunt verborum parumper compendio per- stringemus. Anno Incarnacionis Dominice Millesimo quadringentesimo sexagesimo septimo (301""), cum nichil sit sine causa sive sit commodum, sive incommo- dum, semper fit legitima causa precedente. Sic plurimis legitimisque ex cau- 1 Viz str. 37—39. 2 Správně: 1458, neboť o něco dále se mluví o Jiříkovi jako o králi českém, jímž byl zvolen 2 března 1458. 269
Strana 260
sis dissenciones, inimicicie et controversie ingentes quosdam pociores nobilio- resque inter barones ex una necnon serenissimum principem, dominum Geor- gium pro tunc regem Boemie parte ex altera exorte fuere. Pro composicione autem et mitigacione earundem medium circa quadragesimam fere fit convencio universa Boemie in regno commorancium ad Montes Cuttn, ad quam simili- ter pars adversa conveniret celebraturque dieta, ubi nullam concordiam et pacem mutuo contrahere poterant, ymo sine quavis amicali composicione pars adversa ad propria remeavit, quare dictus rex generoso domino de Stellis, qui caput dominorum confederatorum extiterat, mox octo meliora castra valla- tis (!), quorum omnium duobus in annis se sequentibus possessor exstitit. Paulo post dictorum baronum instinccione a clementissimo in Christo Patre et domino, domino Paulo divina clemencia papa secundo quedam bulle affe- runtur, quibus dictus rex Georgius ab omni regia dignitate, qua fungebatur, privatur, deponitur et degradatur necnon omnibus ipsi coadherentibus, ver- nantibus tributa porrigentibusque gravissimis sub censuris ex penis a fidei com- munione ortodoxe excommunicatur. Ipse autem omnes bulle ad pretorium Brunensibus presentate fuere, qui mox easdem ceteris civitatibus secundum tenorem porrexerunt. Cum autem hec tractarentur, interim dominus de Stellis nunc cum ceteris in Liga persistentibus quamlibet ad civitatem (3o1"“) singil- latim tabellas amonicionis transmiserat, monens et perswadens, ne quovis modo Georgio heretico regi deposito adhererent nec per amplius ancillarent. Verum quidem nonnulli ex senioribus quevis (!) civitatis prudencia imbuti, fidem, pacem et unionem, prout ab antiquo consueverunt approbare, conservare ex- tollereque cupientes, omni laborabant diligencia ob hoc, ut res publica in dies bene augeretur, quid autem in premeditato fide cudebant contraria, inde orta est divisio ingens. Hiis itaque mutuo masticatis fit convencio magna civitatum marchionatus Moravie celebrabaturque dieta solemnis quedam in opido no- mine Wissaw unacum Reverendissimo Patre, domino, domino Prothasio pro tunc episcopo Olomucensi, ubi multa mutuo uti rei publice salve ageretur, tractarunt, postremo tamen inter ipsos animo deliberato, voce unanimi adver- sus Georgium hereticum, quondam regem Boemie, bellum sponte ingredi con- clusum est, ubi illico quatuor civitates pociores nomine: Olomucz, Bruna, Znoyma et Iglavia cum domino de Stellis ceterisque confederatoribus beni- vole et libere Ligam confederacionis pariter inierunt privilegiisque corrobo- rarunt, demum ipsi Georgio regi deposito diffidatorias mittunt. Istis peractis tenta in dieta tubarum in clangore timpanorumque sonitu hilariter incolumes- que ad propria remeant. Tandem paucis post diebus quelibet dictarum civi- tatum seorsum in ambonibus suos (302a5) per predicatores parentes mandatis 260
sis dissenciones, inimicicie et controversie ingentes quosdam pociores nobilio- resque inter barones ex una necnon serenissimum principem, dominum Geor- gium pro tunc regem Boemie parte ex altera exorte fuere. Pro composicione autem et mitigacione earundem medium circa quadragesimam fere fit convencio universa Boemie in regno commorancium ad Montes Cuttn, ad quam simili- ter pars adversa conveniret celebraturque dieta, ubi nullam concordiam et pacem mutuo contrahere poterant, ymo sine quavis amicali composicione pars adversa ad propria remeavit, quare dictus rex generoso domino de Stellis, qui caput dominorum confederatorum extiterat, mox octo meliora castra valla- tis (!), quorum omnium duobus in annis se sequentibus possessor exstitit. Paulo post dictorum baronum instinccione a clementissimo in Christo Patre et domino, domino Paulo divina clemencia papa secundo quedam bulle affe- runtur, quibus dictus rex Georgius ab omni regia dignitate, qua fungebatur, privatur, deponitur et degradatur necnon omnibus ipsi coadherentibus, ver- nantibus tributa porrigentibusque gravissimis sub censuris ex penis a fidei com- munione ortodoxe excommunicatur. Ipse autem omnes bulle ad pretorium Brunensibus presentate fuere, qui mox easdem ceteris civitatibus secundum tenorem porrexerunt. Cum autem hec tractarentur, interim dominus de Stellis nunc cum ceteris in Liga persistentibus quamlibet ad civitatem (3o1"“) singil- latim tabellas amonicionis transmiserat, monens et perswadens, ne quovis modo Georgio heretico regi deposito adhererent nec per amplius ancillarent. Verum quidem nonnulli ex senioribus quevis (!) civitatis prudencia imbuti, fidem, pacem et unionem, prout ab antiquo consueverunt approbare, conservare ex- tollereque cupientes, omni laborabant diligencia ob hoc, ut res publica in dies bene augeretur, quid autem in premeditato fide cudebant contraria, inde orta est divisio ingens. Hiis itaque mutuo masticatis fit convencio magna civitatum marchionatus Moravie celebrabaturque dieta solemnis quedam in opido no- mine Wissaw unacum Reverendissimo Patre, domino, domino Prothasio pro tunc episcopo Olomucensi, ubi multa mutuo uti rei publice salve ageretur, tractarunt, postremo tamen inter ipsos animo deliberato, voce unanimi adver- sus Georgium hereticum, quondam regem Boemie, bellum sponte ingredi con- clusum est, ubi illico quatuor civitates pociores nomine: Olomucz, Bruna, Znoyma et Iglavia cum domino de Stellis ceterisque confederatoribus beni- vole et libere Ligam confederacionis pariter inierunt privilegiisque corrobo- rarunt, demum ipsi Georgio regi deposito diffidatorias mittunt. Istis peractis tenta in dieta tubarum in clangore timpanorumque sonitu hilariter incolumes- que ad propria remeant. Tandem paucis post diebus quelibet dictarum civi- tatum seorsum in ambonibus suos (302a5) per predicatores parentes mandatis 260
Strana 261
Sedis apostolice tamquam eiusdem filii obedientes secundum tenorem bulle Georgium regem Boemie omnes sibi adherentes tributa porrigentes aut ancil- lantes hereticum et hereticos publice proclamant, pronunciant, excommuni- cant et anathematisant, gravissimis sub censuris, pariformiter omnes ementes et vendentes illis verbis vel factis aut quovismodo eisdem participantes omnes eadem excommunicacione excommunicatos esse, pronunciabant. Gravis et- enim excommunicacio hec luit, ymo ad modum nostris animabus insecura, que a progenitoribus nostris raro vel nusquam audita fuere, quia rarissimus ea non particeps inventus est, cum per omnes incolas civitatum alimenta complura ab eisdem hereticis circummorantibus oportebat emere, consciencia autem minime remorsa quid sequebatur, inde vulgus extollit cornua, opprimit pacem, optat bellum, gaudet de prediis, letatur cottidianis de rapinis et ne dum (!) circulus anni pertransiret, regnum Boemie debellari penitusque exterminari arbitratur. Re enim vera, Georgium quondam regem Boemie una cum sociis sectis hereticum, filiumque inobedientem, sacrosancte Romane orthodoxeque ecclesie fuisse, attamen ipse sua secta non subito tam, prout opinabamur, ex- purgandus erat. Sunt etenim Boemi mutuo coadunati, unam linguam habent, alter alterum fideliter innuat, arte in bellica experti, castra habent fortissima, multas civitates amenissimas ast inexpugnabiles terramque populosam, non famelicem, sed copiam universorum habundanter, nisi desuper fortuna data fuisset. Rota eius volubilis est, hec quos wlt elevat et quos wlt deprimit, que non solum circa fidos verum eciam aput infidos versatur. Quid ultra (302a" fide pro christiana inprimis adversus heresim omnes domini confederatores bellum, quod ingredi pollicebantur, revera vix unus ex ipsis vel nullus fidei pugnator inventus est. Nam si que convenciones dominorum confederatorum adversa cum parte celebrabantur, tamquam amici sese habebant, cibis potibus- que mutuo participabant, alter alterum mancipans, hinc inde deambulabant, nemo: „Peccatum est“, sed: „Oportet fieri“, inquit. Ex adverso, si cuiquam civi aut incole frater, soror vel amicus de extraneis adveniant, nec loqui, nec manum adiutricem porrigere rite sibi audebat, si secus fecit, protinus ipsum excommunicatum, affirmarunt. Ex illo bene sequitur, peccatum, quod tunc baroni aut curiali veniale, id fuit concivi mortale. Item hereticos curiales, civiles aut villanos detentos ad fidem ortodoxam non cogebant, sed taxis pe- cuniarum aliisque condonacionibus ab eisdem extorsis, mox sua ad domicilia liberi et soluti remittebantur, de fide vero ortodoxa nusquam mencio facta est. Quare? Quia fidem in bursa habebant! Consideret atque perpendat igitur quivis hominum, utrum pro fidei ortodoxe dilatacione, proch dolor, ex con- tinuacione magnaque voluptate plerumque tam spiritualium, quam secularium 261
Sedis apostolice tamquam eiusdem filii obedientes secundum tenorem bulle Georgium regem Boemie omnes sibi adherentes tributa porrigentes aut ancil- lantes hereticum et hereticos publice proclamant, pronunciant, excommuni- cant et anathematisant, gravissimis sub censuris, pariformiter omnes ementes et vendentes illis verbis vel factis aut quovismodo eisdem participantes omnes eadem excommunicacione excommunicatos esse, pronunciabant. Gravis et- enim excommunicacio hec luit, ymo ad modum nostris animabus insecura, que a progenitoribus nostris raro vel nusquam audita fuere, quia rarissimus ea non particeps inventus est, cum per omnes incolas civitatum alimenta complura ab eisdem hereticis circummorantibus oportebat emere, consciencia autem minime remorsa quid sequebatur, inde vulgus extollit cornua, opprimit pacem, optat bellum, gaudet de prediis, letatur cottidianis de rapinis et ne dum (!) circulus anni pertransiret, regnum Boemie debellari penitusque exterminari arbitratur. Re enim vera, Georgium quondam regem Boemie una cum sociis sectis hereticum, filiumque inobedientem, sacrosancte Romane orthodoxeque ecclesie fuisse, attamen ipse sua secta non subito tam, prout opinabamur, ex- purgandus erat. Sunt etenim Boemi mutuo coadunati, unam linguam habent, alter alterum fideliter innuat, arte in bellica experti, castra habent fortissima, multas civitates amenissimas ast inexpugnabiles terramque populosam, non famelicem, sed copiam universorum habundanter, nisi desuper fortuna data fuisset. Rota eius volubilis est, hec quos wlt elevat et quos wlt deprimit, que non solum circa fidos verum eciam aput infidos versatur. Quid ultra (302a" fide pro christiana inprimis adversus heresim omnes domini confederatores bellum, quod ingredi pollicebantur, revera vix unus ex ipsis vel nullus fidei pugnator inventus est. Nam si que convenciones dominorum confederatorum adversa cum parte celebrabantur, tamquam amici sese habebant, cibis potibus- que mutuo participabant, alter alterum mancipans, hinc inde deambulabant, nemo: „Peccatum est“, sed: „Oportet fieri“, inquit. Ex adverso, si cuiquam civi aut incole frater, soror vel amicus de extraneis adveniant, nec loqui, nec manum adiutricem porrigere rite sibi audebat, si secus fecit, protinus ipsum excommunicatum, affirmarunt. Ex illo bene sequitur, peccatum, quod tunc baroni aut curiali veniale, id fuit concivi mortale. Item hereticos curiales, civiles aut villanos detentos ad fidem ortodoxam non cogebant, sed taxis pe- cuniarum aliisque condonacionibus ab eisdem extorsis, mox sua ad domicilia liberi et soluti remittebantur, de fide vero ortodoxa nusquam mencio facta est. Quare? Quia fidem in bursa habebant! Consideret atque perpendat igitur quivis hominum, utrum pro fidei ortodoxe dilatacione, proch dolor, ex con- tinuacione magnaque voluptate plerumque tam spiritualium, quam secularium 261
Strana 262
bellum hoc inchoatum est, quod nunc fere omnes abhorrent. Et non solum pompa aput magnates et cives, verum eciam aput mechanicos et villanos ver- sabatur. Rarus etenim agricola aratrum mancipans in campo vitta (!) preciosa carere intuebatur, que sepius carioris precii, quam tota vestis ribaldi constare pensabatur. Ceteri sericum, byssum, argentum et aurum, pannum preciosum, rostra calciamentorum fere communiter deferrebant, qui nunc vix grossimis togis induuntur, nec differencia erat inter civem, mechanicum (302°5) aut vil- lam, quod verificatur inde. Heu! Prenosticacio providorum seniorum! Nam Olomucensibus castrum quoddam Towaczow et cenobium nomine Redisch prope civitatem situm strenue opponuntur, qui cottidiana dispendia, nunc predis, nunc rapinis, nunc suburbiorum ignis vastacione, nunc interemcione multorum civium et incolarum civitati intulerant. Brunensibus similiter cast- rum Spilberg cetereque municiones adiacentes adversantur, qui tamquam veri ortodoxi intentes (!) mandatis Sanctissimi parere, sese dicto castro viriliter opponunt et vallant, quidam autem princeps nomine Victorinus primogenitus domini regis depositi castro Spilberg magno cum agmine more exercituancium in adiutorium supervenit. Erant hinc viri Brunensium ferre trecenti armis decentissimis induti supra cenobium regine extra civitatem versus castrum Spil- berg in repugnam positi, nec quisquam inimicorum e castro descendere aut viceversa conscendere poterat, qui omnes uno die per ipsum Victorinum capti sunt turpissimeque detenti, nonnulli nece letali extincti. Eo die eciam dictu nobile et amenum cenobium regine una cum suburbio ceterisque claustris et ecclesiis buic adiacentibus funditus exustum est. Paulo post Brunenses volen- tes ipsorum vina manu robusta et potenti de opido Awspecz asportare, ducentas fere quadrigas milleque cum dimidio suorum stipendiariorum et incolarum, bombardarum cum apparatibus more exercitus (302'*) dictis pro vinis profi- cisci mandavit. O, quam infelix tunc reditus ipsis aspirabat, quoniam universi fere per manus inimicorum violentas una cum vinis, equis, quadrigis prostrati, capti nonnulli, detenti plerique occisi. Quid ultra? Znoymensibus quasi uno die citra mille capita pecorum et pecudum recepta et repulsa fuere. Non longo post iterum inimici appropinquant civitati, nonnulla dispendia machinantes inferre. Cives mox extra civitatem precipites decurrunt insensate ipsorum ini- micos, pedites investigantes, quare ipso die multi ex ipsis capiuntur captivi- tatemque in castri Wranow ducuntur acerbam. Iglaviensibus ante Lipnicz, Střítež, Polna, Brtnicz et Trebicz et quampluria castra circumsita opprimun- tur, adversantur ac diffidantur. Grex capitur et repellitur, preurbiumque fun- ditus exuritur et vastatur. Insuper ipse depositus propria in persona, magno cum exercitu supervenit, qui mandat segetes ceteraque frumenta virencia cir- 262
bellum hoc inchoatum est, quod nunc fere omnes abhorrent. Et non solum pompa aput magnates et cives, verum eciam aput mechanicos et villanos ver- sabatur. Rarus etenim agricola aratrum mancipans in campo vitta (!) preciosa carere intuebatur, que sepius carioris precii, quam tota vestis ribaldi constare pensabatur. Ceteri sericum, byssum, argentum et aurum, pannum preciosum, rostra calciamentorum fere communiter deferrebant, qui nunc vix grossimis togis induuntur, nec differencia erat inter civem, mechanicum (302°5) aut vil- lam, quod verificatur inde. Heu! Prenosticacio providorum seniorum! Nam Olomucensibus castrum quoddam Towaczow et cenobium nomine Redisch prope civitatem situm strenue opponuntur, qui cottidiana dispendia, nunc predis, nunc rapinis, nunc suburbiorum ignis vastacione, nunc interemcione multorum civium et incolarum civitati intulerant. Brunensibus similiter cast- rum Spilberg cetereque municiones adiacentes adversantur, qui tamquam veri ortodoxi intentes (!) mandatis Sanctissimi parere, sese dicto castro viriliter opponunt et vallant, quidam autem princeps nomine Victorinus primogenitus domini regis depositi castro Spilberg magno cum agmine more exercituancium in adiutorium supervenit. Erant hinc viri Brunensium ferre trecenti armis decentissimis induti supra cenobium regine extra civitatem versus castrum Spil- berg in repugnam positi, nec quisquam inimicorum e castro descendere aut viceversa conscendere poterat, qui omnes uno die per ipsum Victorinum capti sunt turpissimeque detenti, nonnulli nece letali extincti. Eo die eciam dictu nobile et amenum cenobium regine una cum suburbio ceterisque claustris et ecclesiis buic adiacentibus funditus exustum est. Paulo post Brunenses volen- tes ipsorum vina manu robusta et potenti de opido Awspecz asportare, ducentas fere quadrigas milleque cum dimidio suorum stipendiariorum et incolarum, bombardarum cum apparatibus more exercitus (302'*) dictis pro vinis profi- cisci mandavit. O, quam infelix tunc reditus ipsis aspirabat, quoniam universi fere per manus inimicorum violentas una cum vinis, equis, quadrigis prostrati, capti nonnulli, detenti plerique occisi. Quid ultra? Znoymensibus quasi uno die citra mille capita pecorum et pecudum recepta et repulsa fuere. Non longo post iterum inimici appropinquant civitati, nonnulla dispendia machinantes inferre. Cives mox extra civitatem precipites decurrunt insensate ipsorum ini- micos, pedites investigantes, quare ipso die multi ex ipsis capiuntur captivi- tatemque in castri Wranow ducuntur acerbam. Iglaviensibus ante Lipnicz, Střítež, Polna, Brtnicz et Trebicz et quampluria castra circumsita opprimun- tur, adversantur ac diffidantur. Grex capitur et repellitur, preurbiumque fun- ditus exuritur et vastatur. Insuper ipse depositus propria in persona, magno cum exercitu supervenit, qui mandat segetes ceteraque frumenta virencia cir- 262
Strana 263
cum totam civitatem penitus annullare, latrunculi quippe sui domini parent mandatis, qui mox hii falce, hii falcaastro (!), hii ense, hii cutello spicas fructi- feras segetum cudunt, secant atque amputant. Alii autem arbores super arbores perpendiculariter positas, segetes hinc supra et deorsum anullant et penitus conculcant, ne fructum civitati propagarent. Hec et multa plura irrecupera- bilia dispendia civitati intulerunt, quare cives totis conatibus ipsis hereticis viriliter repugnarunt (3o3a5). Erant tunc multi crucesignati dicta in civitate, qui plus defuerunt quam profuerunt civitati. Demum in campis plures con- flictus invicem contraxerant, ubi complures honesti cives atque incole, eciam magna pars hereticorum aput dictam civitatem Iglaviam nece letali interie- runt. Sic eciam universam per terram Moravie opida, municiones, ecclesias amenissimas, claustra nobiliter structa, villas pene innumerabiles depredantes, vastatas, exustas ac prorsus in ruinam datas oculis lacrimabilibus iam intue- mur, pacem, tranquilitatem et unionem cordetenus optantes. Hec autem in Dei velle et manu est. Quare omnibus liberis posterioribus iam dictarum quatuor civitatum diligenter notandum, consulendum et observandum est, ut lites, gwerras, inimicicias, controversias et dissensiones qualescumque studeant im- posterum renuere, refutare et penitus vitare, fidem, pacem, caritatem et unio- nem adamare, conservare omnique diligencia extollere cupiant, prout quidam autenticus inquit: „Unum est inexpugnabile, amor civium et item: „O, quam melior tuciorque est certa pax, quam sperata victoria, hec in tua, illa in deo- rum manu est. Quibus ita observatis, civitates, possessiones ceteraque bona ipsorum crementum in dies habebunt ipsaque in pace, tranquilitate, securitate atque prosperitate enitente hilariter possidebunt. 263
cum totam civitatem penitus annullare, latrunculi quippe sui domini parent mandatis, qui mox hii falce, hii falcaastro (!), hii ense, hii cutello spicas fructi- feras segetum cudunt, secant atque amputant. Alii autem arbores super arbores perpendiculariter positas, segetes hinc supra et deorsum anullant et penitus conculcant, ne fructum civitati propagarent. Hec et multa plura irrecupera- bilia dispendia civitati intulerunt, quare cives totis conatibus ipsis hereticis viriliter repugnarunt (3o3a5). Erant tunc multi crucesignati dicta in civitate, qui plus defuerunt quam profuerunt civitati. Demum in campis plures con- flictus invicem contraxerant, ubi complures honesti cives atque incole, eciam magna pars hereticorum aput dictam civitatem Iglaviam nece letali interie- runt. Sic eciam universam per terram Moravie opida, municiones, ecclesias amenissimas, claustra nobiliter structa, villas pene innumerabiles depredantes, vastatas, exustas ac prorsus in ruinam datas oculis lacrimabilibus iam intue- mur, pacem, tranquilitatem et unionem cordetenus optantes. Hec autem in Dei velle et manu est. Quare omnibus liberis posterioribus iam dictarum quatuor civitatum diligenter notandum, consulendum et observandum est, ut lites, gwerras, inimicicias, controversias et dissensiones qualescumque studeant im- posterum renuere, refutare et penitus vitare, fidem, pacem, caritatem et unio- nem adamare, conservare omnique diligencia extollere cupiant, prout quidam autenticus inquit: „Unum est inexpugnabile, amor civium et item: „O, quam melior tuciorque est certa pax, quam sperata victoria, hec in tua, illa in deo- rum manu est. Quibus ita observatis, civitates, possessiones ceteraque bona ipsorum crementum in dies habebunt ipsaque in pace, tranquilitate, securitate atque prosperitate enitente hilariter possidebunt. 263
Strana 264
Strana 265
SEZNAM JMEN A VĚCÍ (Kard.) Albergati, Mikuláš 81. Albrecht rakouský 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 31, 33, 34, 56, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 71, 76, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 88,90, 91, 92, 93, 128, 133, 162, 165, 167, 169, 172, 196. Aleš, biskup olom. 46, 47. Alzbëta, krälovna 30, 31,200 n. 204. Anděl viz Petr. Andrl viz Trlikáč. Anonym jihlavský 37,39, 259-263. Arberger 128. Artecus, advokát 46. z Asenheimu, Hanuš, hejtman po- hożelicky 32, 115, 116. z Asenheimu, Linhart, 32, 115, 116. A ugustiniani, eremitć. Brno, 66-70. Litomyšl, 72. Osvětimany, 247: Viz z Kolína, Vilém. Babice, 230. Barbora, cistercienka v.Oslavanech, 143, 144. Batelov, 242, 243. Bedřich IT., 94: Bedřich, markrabí míšenský, 20. Bechyně Jan, podkomoří 16, 45. Benediktini, viz Praha. Benedův Michek, lapka, 11, 12. z Berku viz Schwarzenuhl. Berlín, 8. Bernhardstal, 128. Bielovský viz Václav. Bilkov (okr. Dačice), 256. Biskupice, 235. 265 Bítov, 9, 13, 15, 30, 31, 32, 159, 171, 200, 204, 219, 239, 240, 246, 247. Viz Lichtenburka. z Bítova, Alšík, 11, 12, 246. Blašek, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45. z Bludova Čeněk, 71. Bobrová, 249. Bočkov, 233. Bohdaneč, 14, 17. Bohunko, kněz v Rychnově, 70. Bohuslavice, 220. Bojanovice (Wayanowicz), 235. Bolek, vévoda těšínský, 10. Boleradice, 10, 248, 251, 252. Boleslav St., 218. Bor (u Hradce Kr.), 218. Bořinov, 252. Boskovice, 34, 114. z Boskovic, Beneš, podkomoří mor., 29, 30, 31, 33, 34, 78, 80, 94, 95, 114, 116, 117, 208. Jan z B., na Brandýse, 12, 14, 215, 236, 255. Vaněk z B., 11, 78, 80. z B. Pik- noška, lapka, 228. Brandýs nad Orlicí, 10, 222, 255. Branšov (okr. Bystřice n./Pernšt.), 238. Břeclav, 23, 62, 64, 159. z Březnice, Beneš, lapka, 224, 240. B. osada (okr. Napajedla), 239. Brno. Poměr k Albrechtu rak. 62, 64, 65, 79, 82. B. a Heralt z Kun- štátu: 33-34, 118-125. Kanovníci (1467) : Václav z Jihlavy a Pavel z Volframic, 144: B. Staré, M.
SEZNAM JMEN A VĚCÍ (Kard.) Albergati, Mikuláš 81. Albrecht rakouský 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 31, 33, 34, 56, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 71, 76, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 88,90, 91, 92, 93, 128, 133, 162, 165, 167, 169, 172, 196. Aleš, biskup olom. 46, 47. Alzbëta, krälovna 30, 31,200 n. 204. Anděl viz Petr. Andrl viz Trlikáč. Anonym jihlavský 37,39, 259-263. Arberger 128. Artecus, advokát 46. z Asenheimu, Hanuš, hejtman po- hożelicky 32, 115, 116. z Asenheimu, Linhart, 32, 115, 116. A ugustiniani, eremitć. Brno, 66-70. Litomyšl, 72. Osvětimany, 247: Viz z Kolína, Vilém. Babice, 230. Barbora, cistercienka v.Oslavanech, 143, 144. Batelov, 242, 243. Bedřich IT., 94: Bedřich, markrabí míšenský, 20. Bechyně Jan, podkomoří 16, 45. Benediktini, viz Praha. Benedův Michek, lapka, 11, 12. z Berku viz Schwarzenuhl. Berlín, 8. Bernhardstal, 128. Bielovský viz Václav. Bilkov (okr. Dačice), 256. Biskupice, 235. 265 Bítov, 9, 13, 15, 30, 31, 32, 159, 171, 200, 204, 219, 239, 240, 246, 247. Viz Lichtenburka. z Bítova, Alšík, 11, 12, 246. Blašek, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45. z Bludova Čeněk, 71. Bobrová, 249. Bočkov, 233. Bohdaneč, 14, 17. Bohunko, kněz v Rychnově, 70. Bohuslavice, 220. Bojanovice (Wayanowicz), 235. Bolek, vévoda těšínský, 10. Boleradice, 10, 248, 251, 252. Boleslav St., 218. Bor (u Hradce Kr.), 218. Bořinov, 252. Boskovice, 34, 114. z Boskovic, Beneš, podkomoří mor., 29, 30, 31, 33, 34, 78, 80, 94, 95, 114, 116, 117, 208. Jan z B., na Brandýse, 12, 14, 215, 236, 255. Vaněk z B., 11, 78, 80. z B. Pik- noška, lapka, 228. Brandýs nad Orlicí, 10, 222, 255. Branšov (okr. Bystřice n./Pernšt.), 238. Břeclav, 23, 62, 64, 159. z Březnice, Beneš, lapka, 224, 240. B. osada (okr. Napajedla), 239. Brno. Poměr k Albrechtu rak. 62, 64, 65, 79, 82. B. a Heralt z Kun- štátu: 33-34, 118-125. Kanovníci (1467) : Václav z Jihlavy a Pavel z Volframic, 144: B. Staré, M.
Strana 266
Pavel z Eybenstol, farář, 144. B. a lapky: 11, 16, 45. B. a Jiřík z Poděbrad: 37-40, 138,142, 145. Opevnění: 28, S9, 130. Příměří Brna: 25, 26, 73, 74, 78, 80, 81. B. a Rakousy: 94, 117. Sjezdy: 1409 (9, 158), 1421 (164), 1422 (17, 174), 1425 (176, 196), 1431 (200), 1441 (50), 1448 (32, 206- 207). Vojny husit.: 19, 21, 23, 24, 51, 55, 202. Zidé, 53, 168. Viz: Augustiniäni-eremité, Cis- tercienky, Dominikänky, Hynek z Pacova, Spilberk. brno &astolovické, 254. Brod, Český, 27, 226, 227. Brod, Němec., 27, 86, 87. Crenes Mík, katol. exulant (1422), 214. Lapky, 218, 222, 255. Brod Uh., 16, 45, 238, 252. Brtnice, 32, 359, 256, 258. Bryll, markrabí drozdovický, 15. Bučovice, 258. Budeč (u Mor. Krumlova), 165. Budějovice České, $9, 145, 246. Budějovice Mor., 20, 22, 24, 164, 185, 209, 258, 239, 242, 246, 257. z B. Matouš, konšel znojemský, 163 (1421), 168, 184. Budkovice, 25. Bydov (Waidhof), 244. zByppe, Jindřich viz z Templštejna. Bystřice n./Pernšt., 223, 252, 249. Bzenec, 9, 10, 14, 220, 223. Caspar, advokát, 46. Ceny: Vinice, 160. Malvas, 161, 200. Měd, 168. Rukavice železné, 266 171. Za ulití pušky, 172. Přilba, 173. Vůl, 174. Kůň, 176, 205. Stvrzeníprivilegií, 177, 198. Uliti zvonu, 195 (č. 52). Vosk, 202. Skolnfkathedra, 202. PoZivatiny, 205. KoZich, 206. Oves, 207. Kmínka, 208. Za poslání do Ří- ma, 210. z Cili, pán, 129. z Cimburka, Jan, zem. hejtman mor. 129. Cisterciáci. Sedlec, 178, 179, 198. 199. Velehrad, 52. Vizovice, 52. Cisterciátky. Brno St. (Coeno- bium reginae), 262. Oslavany, 4o, 143—145. Viz Barbora, Dorota. Cornitejn, 36, 37. Corrector mensurae (Znojmo), 163. Čáslav, 27, 86, 164, 165. z Častolovic, Půta, 10, 13, 255. Čechové, povaha, 261. Čechy, 27. Čeněk, 23, 64, 65. Černvír, 250. Černý Janek, lapka, 15, Člupek Mikuláš, lapka, 26, 74,222. Dalečín, 10, 249, 254. Dalešice (okr. Mor. Krumlov), 239. Dambotice, 251, 255. Děčín, 218, 226, 241. Divis, lapka 9, 11. z Dobročkovic, Jakub, kněz 66, 69, 70. z Dobrovítova, Jindřich, panoš, 140. Dolany 81, 82, 180. z D., Mažíček, lápka, 227. Viz Pavel.
Pavel z Eybenstol, farář, 144. B. a lapky: 11, 16, 45. B. a Jiřík z Poděbrad: 37-40, 138,142, 145. Opevnění: 28, S9, 130. Příměří Brna: 25, 26, 73, 74, 78, 80, 81. B. a Rakousy: 94, 117. Sjezdy: 1409 (9, 158), 1421 (164), 1422 (17, 174), 1425 (176, 196), 1431 (200), 1441 (50), 1448 (32, 206- 207). Vojny husit.: 19, 21, 23, 24, 51, 55, 202. Zidé, 53, 168. Viz: Augustiniäni-eremité, Cis- tercienky, Dominikänky, Hynek z Pacova, Spilberk. brno &astolovické, 254. Brod, Český, 27, 226, 227. Brod, Němec., 27, 86, 87. Crenes Mík, katol. exulant (1422), 214. Lapky, 218, 222, 255. Brod Uh., 16, 45, 238, 252. Brtnice, 32, 359, 256, 258. Bryll, markrabí drozdovický, 15. Bučovice, 258. Budeč (u Mor. Krumlova), 165. Budějovice České, $9, 145, 246. Budějovice Mor., 20, 22, 24, 164, 185, 209, 258, 239, 242, 246, 257. z B. Matouš, konšel znojemský, 163 (1421), 168, 184. Budkovice, 25. Bydov (Waidhof), 244. zByppe, Jindřich viz z Templštejna. Bystřice n./Pernšt., 223, 252, 249. Bzenec, 9, 10, 14, 220, 223. Caspar, advokát, 46. Ceny: Vinice, 160. Malvas, 161, 200. Měd, 168. Rukavice železné, 266 171. Za ulití pušky, 172. Přilba, 173. Vůl, 174. Kůň, 176, 205. Stvrzeníprivilegií, 177, 198. Uliti zvonu, 195 (č. 52). Vosk, 202. Skolnfkathedra, 202. PoZivatiny, 205. KoZich, 206. Oves, 207. Kmínka, 208. Za poslání do Ří- ma, 210. z Cili, pán, 129. z Cimburka, Jan, zem. hejtman mor. 129. Cisterciáci. Sedlec, 178, 179, 198. 199. Velehrad, 52. Vizovice, 52. Cisterciátky. Brno St. (Coeno- bium reginae), 262. Oslavany, 4o, 143—145. Viz Barbora, Dorota. Cornitejn, 36, 37. Corrector mensurae (Znojmo), 163. Čáslav, 27, 86, 164, 165. z Častolovic, Půta, 10, 13, 255. Čechové, povaha, 261. Čechy, 27. Čeněk, 23, 64, 65. Černvír, 250. Černý Janek, lapka, 15, Člupek Mikuláš, lapka, 26, 74,222. Dalečín, 10, 249, 254. Dalešice (okr. Mor. Krumlov), 239. Dambotice, 251, 255. Děčín, 218, 226, 241. Divis, lapka 9, 11. z Dobročkovic, Jakub, kněz 66, 69, 70. z Dobrovítova, Jindřich, panoš, 140. Dolany 81, 82, 180. z D., Mažíček, lápka, 227. Viz Pavel.
Strana 267
Domažlice, 224, 227, 240, 241. Dominikánky, Brno. Převorka Ka- teřina z Mühlheimu, 96. Její ref. statuta (1440), 96 n. Povinnosti převorky, 96— 98. Pohřby, 98 až 100. Listiny a dopisy, 100. Posty, 100—101. Klášterní škola, 101. Noviciát, 101. Obláčka, 101 až 105, Sliby, 105—106. Sliby no- vicek, 106. Týdenní kapitula, 106—112. Dominikáni, viz Jihlava. Dormitář dominikánek, 99. Dorota, abatyše v Oslavanech 40, 143. Doss Erhart, hejtman Albrechta ra- kouského, 28, 89, 92. Doubravice 12. z D. Zikmund, 78. z Doubravice, Jimram 66, 75, 80. D., osada, lapky, 220, 226, 226, 227, 252, 241, 252. Doubravník, 223, 257, 249, 250. Doudlebice, 12. z Drahotuż, Archleb 75, 8o. DrchJan, pomocnik Erhartaz Kun- štátu, 45. Drozdovice, 10, 32, 172, 206, 244, 246, 247. Bryl, purkrabí z D., 227. z Dubé, Roháč, hejtman táborský, 177; 197: Duchcov, 237. Durink Mikuláš 18, 57, 58. z Dvoří, Mikuláš, lapka, 224. z Ebersdorfa, Reinprecht, válečník z Rakous, 29; 94; 95. 267 Ebser, hejtman jihlavský, 24. Ebser Vilém, hejtman brněnský a pohořelický, 79, 80. Egenburk, 19, 24; 159, 165, 167, 245. Ficinger Oldiich 3o, 87, 127, 129, 175, 200. Eicinger Osvald, 128. exkommunikace, pochybenś, 38, 261. z Ey benstolu, Pavel, kněz u sv. Vác- lava na Starém Brně, 144. Felix V., vzdoropapež, 95. Fernand, biskup lucky, 16, 17, 48, 5o. Flaška, z Kynic, 222. František, probošt boleslavský, 55. Freinštejn, 22. Frencl, pomocník Erharta z Kun- štátu 45. Freytag, mor. krumlovský měšťan, 149. Fridrich III., císař, 29, 31, 125. Ganassová, vdova ze Zeletavy, 133. Gensperger Petr z Pole£ovic, 53. Gersdorf, Thamme rytíř (ze Slez- ska?) 18, 57, 58. z Gibby, František 144: Girnberk (Tachovsko), 244. Goldšmid, poddaný Jindř. z Lipé 154. z Grafeneku, Oldiich, velitel císa- Tüv 41, 147. Gswenter Ji, (válečník Albrechta rak.?) 65.
Domažlice, 224, 227, 240, 241. Dominikánky, Brno. Převorka Ka- teřina z Mühlheimu, 96. Její ref. statuta (1440), 96 n. Povinnosti převorky, 96— 98. Pohřby, 98 až 100. Listiny a dopisy, 100. Posty, 100—101. Klášterní škola, 101. Noviciát, 101. Obláčka, 101 až 105, Sliby, 105—106. Sliby no- vicek, 106. Týdenní kapitula, 106—112. Dominikáni, viz Jihlava. Dormitář dominikánek, 99. Dorota, abatyše v Oslavanech 40, 143. Doss Erhart, hejtman Albrechta ra- kouského, 28, 89, 92. Doubravice 12. z D. Zikmund, 78. z Doubravice, Jimram 66, 75, 80. D., osada, lapky, 220, 226, 226, 227, 252, 241, 252. Doubravník, 223, 257, 249, 250. Doudlebice, 12. z Drahotuż, Archleb 75, 8o. DrchJan, pomocnik Erhartaz Kun- štátu, 45. Drozdovice, 10, 32, 172, 206, 244, 246, 247. Bryl, purkrabí z D., 227. z Dubé, Roháč, hejtman táborský, 177; 197: Duchcov, 237. Durink Mikuláš 18, 57, 58. z Dvoří, Mikuláš, lapka, 224. z Ebersdorfa, Reinprecht, válečník z Rakous, 29; 94; 95. 267 Ebser, hejtman jihlavský, 24. Ebser Vilém, hejtman brněnský a pohořelický, 79, 80. Egenburk, 19, 24; 159, 165, 167, 245. Ficinger Oldiich 3o, 87, 127, 129, 175, 200. Eicinger Osvald, 128. exkommunikace, pochybenś, 38, 261. z Ey benstolu, Pavel, kněz u sv. Vác- lava na Starém Brně, 144. Felix V., vzdoropapež, 95. Fernand, biskup lucky, 16, 17, 48, 5o. Flaška, z Kynic, 222. František, probošt boleslavský, 55. Freinštejn, 22. Frencl, pomocník Erharta z Kun- štátu 45. Freytag, mor. krumlovský měšťan, 149. Fridrich III., císař, 29, 31, 125. Ganassová, vdova ze Zeletavy, 133. Gensperger Petr z Pole£ovic, 53. Gersdorf, Thamme rytíř (ze Slez- ska?) 18, 57, 58. z Gibby, František 144: Girnberk (Tachovsko), 244. Goldšmid, poddaný Jindř. z Lipé 154. z Grafeneku, Oldiich, velitel císa- Tüv 41, 147. Gswenter Ji, (válečník Albrechta rak.?) 65.
Strana 268
Haberswalde, 219, 220, 221. Hájek z Hodětína, Jan, podkomoří mor., 16, 45, 46. Haná, lapky, 10, 11. Hanuš, řezník, měšťan v Mor. Tře- bové, 57, 58. Hardek, 15, 228. Hašek z Ostroha, 13, 182, 184. z Hazemburka, viz Zajíc. Haugdorf, 126. Hecht, viz z Rosic. z Hechtenštejna, pan 128. Heřmanův Městec, 216, 247. Heschl, jihlavský měšťan 12. Hlubčíce, 222. Hockelin Dětřich, notář 50, 51. z Hodetína, viz Hájek. Hodonín, 17, 48, 49, 50, 51, 128. Hohenberk, 24- Holdy (znojemské, 1466), 211 n. Holice, 254. Holštejn, 216. z Holštejna, JiMk 80. z Honětic, Bohuš, purkrabí na Le- tovicích 8o. Hora Černá, 34, 115, 248. Hora Červená, 249. Hora, Kraví, 8, 9, 12, 15. Hora, Kutná, 27, 165, 173. Katoličtí exulanti z H. K. Jan Enderlinův, 213. Petr Klein, 213. Vdova po Petru Uhltti, Mik. Knaff, Fritz Pileator, Hans Reidl, Pavel Mayer, 214- Schroter, Anežka Kašparova, Ginclová, Henslin, Mikuláš a Kateřina Erhart, 215. — Siro- tek ztracený, 214. Špitál, 214; 268 215. — Krámy masné, 216. Měšťané přepadeni, 216, 217, 219. Lapky, 229. Sjezd(1467), 260. Horažďovice, 241. Hotice, 216, 218. Hostěradice, 19, 22, 23, 25, 40, 146, 181, 182,187, 188, 193, 212, 233. Hostěrádky, 251. Hostinné, 253. Hostýn (Gosteyn), 249, 250. Hrad, Nový, viz Hrádek. z Hradce, Jan ml. 16, 46. Viz Menhart. Hradec, Jindž., 9, 40, 142, 178, 221, 225, 224, 225, 240, 242, 244- Viz Menhart z H. Hradec Král., 28, 254. Hrádek či Nový Hrad u Jevíčka, 10. H. u Kundratic, 216. Hradiště Mnichovo, 226, 241. Hradiště, Uh., 16, 45, 81, 167. Hrady Nové, 249. Hibitov klášterní: Kirchhof, freyt- hof, 98. Hroch, purkrabi v Kamenici 20, 176, 196. Hus Jan, 12, 13, 14, 16, 43, 49, 52, 53, 66. Hustopeče, 251. Hvězdlice, Nové, 66, 67, 69. Hychnagel Václav 71. Hynek Mikuláš, správce purkmis- trovského úřadu ve Vídni, 93. Hynek z Pacova, kapitán na Špil- berku, 9, 156, 158, 159, 160.
Haberswalde, 219, 220, 221. Hájek z Hodětína, Jan, podkomoří mor., 16, 45, 46. Haná, lapky, 10, 11. Hanuš, řezník, měšťan v Mor. Tře- bové, 57, 58. Hardek, 15, 228. Hašek z Ostroha, 13, 182, 184. z Hazemburka, viz Zajíc. Haugdorf, 126. Hecht, viz z Rosic. z Hechtenštejna, pan 128. Heřmanův Městec, 216, 247. Heschl, jihlavský měšťan 12. Hlubčíce, 222. Hockelin Dětřich, notář 50, 51. z Hodetína, viz Hájek. Hodonín, 17, 48, 49, 50, 51, 128. Hohenberk, 24- Holdy (znojemské, 1466), 211 n. Holice, 254. Holštejn, 216. z Holštejna, JiMk 80. z Honětic, Bohuš, purkrabí na Le- tovicích 8o. Hora Černá, 34, 115, 248. Hora Červená, 249. Hora, Kraví, 8, 9, 12, 15. Hora, Kutná, 27, 165, 173. Katoličtí exulanti z H. K. Jan Enderlinův, 213. Petr Klein, 213. Vdova po Petru Uhltti, Mik. Knaff, Fritz Pileator, Hans Reidl, Pavel Mayer, 214- Schroter, Anežka Kašparova, Ginclová, Henslin, Mikuláš a Kateřina Erhart, 215. — Siro- tek ztracený, 214. Špitál, 214; 268 215. — Krámy masné, 216. Měšťané přepadeni, 216, 217, 219. Lapky, 229. Sjezd(1467), 260. Horažďovice, 241. Hotice, 216, 218. Hostěradice, 19, 22, 23, 25, 40, 146, 181, 182,187, 188, 193, 212, 233. Hostěrádky, 251. Hostinné, 253. Hostýn (Gosteyn), 249, 250. Hrad, Nový, viz Hrádek. z Hradce, Jan ml. 16, 46. Viz Menhart. Hradec, Jindž., 9, 40, 142, 178, 221, 225, 224, 225, 240, 242, 244- Viz Menhart z H. Hradec Král., 28, 254. Hrádek či Nový Hrad u Jevíčka, 10. H. u Kundratic, 216. Hradiště Mnichovo, 226, 241. Hradiště, Uh., 16, 45, 81, 167. Hrady Nové, 249. Hibitov klášterní: Kirchhof, freyt- hof, 98. Hroch, purkrabi v Kamenici 20, 176, 196. Hus Jan, 12, 13, 14, 16, 43, 49, 52, 53, 66. Hustopeče, 251. Hvězdlice, Nové, 66, 67, 69. Hychnagel Václav 71. Hynek Mikuláš, správce purkmis- trovského úřadu ve Vídni, 93. Hynek z Pacova, kapitán na Špil- berku, 9, 156, 158, 159, 160.
Strana 269
z Chabrovce, Jan, hejtman na Tie- bíči 75. Chlumec, 218. Chrlopy (Znojemsko) 240. Chrudim, 217, 222, 249, 253. Chvalipirmlady, pomocnik Erharta z Kunštátu, 45. Itinerarium cís. Zihmunda: Veli- konoce 1421 ve Znojmě, 9. bř. tamże. V čerýnu 1421 V Prei- purku, 164. Kolem 20. října 1421 v Uk. Hradišti, 167. Kolem 25. října 1421 v Prostějově, 168. 18. listopadu 1421 v Brně, 168. Ko- lem 15. pros. 1421 v Kutné Hore, 169. 19. března 1422 V Mikulově; 20. března v Čáslavi. Ivančice, 9, 10, 15, 23, 26, 75, 165. z I. Lukáš, konšel znojemský 166. Tyż notářem ve Znojmě, 179. Chystaná zrada I. (1417), 230. Lapky, 237, 238. Jakoubek, lapka 11. Jakub, kněz v Brankovicich, 68. Jakub Mistr 41, 139, 150. Jakub, plebän v Uh. Skalici, 51. Jakub, převor kláštera hradištského, 40, 146. Jakub, probošt olbramovický, 132, 133. Jakübek malý, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Jakubov, 21, 22, 188. Jan, kněz v Budějovicích, 52. Jan, notář, 144. Jan, opat loucky, 40, 146. 269 Jan, opat velehradsky, 52, 53. Jan, probošt kounický, 75. Jan, vévoda ratibořský, 10. Jan, vikář olomoucký 68. Jan železný, biskup olomoucký, 33, 43, 46. Janek černý, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Janek kadeřavý, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Janek veliký, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Janov, 47- Jaroměř, 215, 217, 218, 254. Jaroměřice, 9, 19, 182, 238. Jednota pánská, 260. Viz ze Šternberka, Zdeněk. Jemnice, 9, 11, 16, 20, 24; 29, 32, 45, 165. Štěpán, kapitán (1421), 166, 172. Odtrhnutí husità, 184. Poselství do J. vnoci, 192, Lapky, 221, 246. Jeronym pražský 16, 49. Jevisovice, 7,8; 9, 10, 15, 21, 22, 24,25, 31. Obleżeni 1421, 162 n. 167, 172, 1425: Zničeny 186 (č. 126), obnoveny 187 (č. 152). Hlí- dány (1428); 194 (č. 9, 21). Ob- ležení a zničení (1442), 203, 204. Lapky, 232, 233, 243, 254. Viz: z Kunštátu Boček. Jihlava. Albrecht rak. a J. 27 — 3o, 60, 71, 79; 83, 90, 91. Dluhy J. ve Vídní, 199. Dominikäni, 213, 214. Sv. Jakub (far. kostel) 214. Konielé: Jan Schonnielcz (1422), 174. Oldr. Bavor (1425), 176. Korybut Zik. 17. Lapky, 9—14,
z Chabrovce, Jan, hejtman na Tie- bíči 75. Chlumec, 218. Chrlopy (Znojemsko) 240. Chrudim, 217, 222, 249, 253. Chvalipirmlady, pomocnik Erharta z Kunštátu, 45. Itinerarium cís. Zihmunda: Veli- konoce 1421 ve Znojmě, 9. bř. tamże. V čerýnu 1421 V Prei- purku, 164. Kolem 20. října 1421 v Uk. Hradišti, 167. Kolem 25. října 1421 v Prostějově, 168. 18. listopadu 1421 v Brně, 168. Ko- lem 15. pros. 1421 v Kutné Hore, 169. 19. března 1422 V Mikulově; 20. března v Čáslavi. Ivančice, 9, 10, 15, 23, 26, 75, 165. z I. Lukáš, konšel znojemský 166. Tyż notářem ve Znojmě, 179. Chystaná zrada I. (1417), 230. Lapky, 237, 238. Jakoubek, lapka 11. Jakub, kněz v Brankovicich, 68. Jakub Mistr 41, 139, 150. Jakub, plebän v Uh. Skalici, 51. Jakub, převor kláštera hradištského, 40, 146. Jakub, probošt olbramovický, 132, 133. Jakübek malý, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Jakubov, 21, 22, 188. Jan, kněz v Budějovicích, 52. Jan, notář, 144. Jan, opat loucky, 40, 146. 269 Jan, opat velehradsky, 52, 53. Jan, probošt kounický, 75. Jan, vévoda ratibořský, 10. Jan, vikář olomoucký 68. Jan železný, biskup olomoucký, 33, 43, 46. Janek černý, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Janek kadeřavý, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Janek veliký, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Janov, 47- Jaroměř, 215, 217, 218, 254. Jaroměřice, 9, 19, 182, 238. Jednota pánská, 260. Viz ze Šternberka, Zdeněk. Jemnice, 9, 11, 16, 20, 24; 29, 32, 45, 165. Štěpán, kapitán (1421), 166, 172. Odtrhnutí husità, 184. Poselství do J. vnoci, 192, Lapky, 221, 246. Jeronym pražský 16, 49. Jevisovice, 7,8; 9, 10, 15, 21, 22, 24,25, 31. Obleżeni 1421, 162 n. 167, 172, 1425: Zničeny 186 (č. 126), obnoveny 187 (č. 152). Hlí- dány (1428); 194 (č. 9, 21). Ob- ležení a zničení (1442), 203, 204. Lapky, 232, 233, 243, 254. Viz: z Kunštátu Boček. Jihlava. Albrecht rak. a J. 27 — 3o, 60, 71, 79; 83, 90, 91. Dluhy J. ve Vídní, 199. Dominikäni, 213, 214. Sv. Jakub (far. kostel) 214. Konielé: Jan Schonnielcz (1422), 174. Oldr. Bavor (1425), 176. Korybut Zik. 17. Lapky, 9—14,
Strana 270
16,45, 228, 230,245. Odboj proti Jišíkovi, 37, 39, 140, 262. Opev- néní, 177, 178, 198, 199. Vojny husit. 51, 54, 165, 170. Boje u Ji- hlavy (1425), 19, 20, 196. Viz: Petr malít a Rampold. J ihlavský anonym, viz Anoným. z Jihlavy Václav, kaplan u Všech svatych v pXedmáéstt u Brna(1 467) 144. Jilemnice, 14, 217. Jiljí, farář v Nových Hvězdlicích, 66, 67, 68, 70. Jimramov, 221, 222, 223, 250. Jindžich či Rampold, kníže hlohov- ský 18, 57, 58. Jindřich vévoda bavorský 127,128. Jistebnice, 245, 257. Jošt, markrabí 8, 67. Jursa Ji, opat kláštera hradišt- ského 152. Kaliště, 213. Kamenice (Chemnitz), 225. K. u Trebiże, 240. „Kanovnik”, pomocnik Erharta z Kunštátu 45. Kapitula týdenní u dominikánek, 106—112. Kaplice, 245. Karlüv Týn, 159. Karlstein (Rakousy), 178, 198, 231, 243, 247. Kartuziäni, Dolany 18, 180. Kassauer Petr, malíř(Znojmo, 1421) 168. Kat, z pokání resignuje, 157. Ve vojsku, 184. Plat jeho ženě, 209. 270 Kienberger (válečník 1467) 145. Kladruby, 34, 114. Klarisky (Znojmo), 158. Klášterec, 217. z Klatov, Točník, lapka, 225, 240, Aleš, 227. z Klenové, Přibík 27, 82, 226, 241. Klenovský Jan, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Klíče klášterní, 96. Klobouky, Velké, 248. Knab Zikmund, brněnský notář 38, 158. Knihy odkázány, 213, 215. Kobyla, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45. z Koldic, Albrecht, hejtman vrati- slavský 18, 57, 58. Koldštýn, 13, 14, 257. z Koldštýna, Hynek 15, 217. z Kolína, Vilém, suffragán olo- mouckÿ 40, 143. Koloděje, 226, 241. Konopiště, 246. Konrád, biskup vratislavský, 18, 57, 58. Konrád, lector kostela varadin. 48. Konyáš, 247. Korneuburk, 21. z Kornitejna, Jan Zibxid, 74. Korvin, Matyáš, král uherský, 209. Koryčany, 247. Kosov, 216. Kostnice, 12, 16, 49. Kotvář (u Eisenberka), 233. Kotvic Jan, panoš, 140. Kounice, Horní, 19, 41, 151, 209, 210, 228, 238.
16,45, 228, 230,245. Odboj proti Jišíkovi, 37, 39, 140, 262. Opev- néní, 177, 178, 198, 199. Vojny husit. 51, 54, 165, 170. Boje u Ji- hlavy (1425), 19, 20, 196. Viz: Petr malít a Rampold. J ihlavský anonym, viz Anoným. z Jihlavy Václav, kaplan u Všech svatych v pXedmáéstt u Brna(1 467) 144. Jilemnice, 14, 217. Jiljí, farář v Nových Hvězdlicích, 66, 67, 68, 70. Jimramov, 221, 222, 223, 250. Jindžich či Rampold, kníže hlohov- ský 18, 57, 58. Jindřich vévoda bavorský 127,128. Jistebnice, 245, 257. Jošt, markrabí 8, 67. Jursa Ji, opat kláštera hradišt- ského 152. Kaliště, 213. Kamenice (Chemnitz), 225. K. u Trebiże, 240. „Kanovnik”, pomocnik Erharta z Kunštátu 45. Kapitula týdenní u dominikánek, 106—112. Kaplice, 245. Karlüv Týn, 159. Karlstein (Rakousy), 178, 198, 231, 243, 247. Kartuziäni, Dolany 18, 180. Kassauer Petr, malíř(Znojmo, 1421) 168. Kat, z pokání resignuje, 157. Ve vojsku, 184. Plat jeho ženě, 209. 270 Kienberger (válečník 1467) 145. Kladruby, 34, 114. Klarisky (Znojmo), 158. Klášterec, 217. z Klatov, Točník, lapka, 225, 240, Aleš, 227. z Klenové, Přibík 27, 82, 226, 241. Klenovský Jan, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Klíče klášterní, 96. Klobouky, Velké, 248. Knab Zikmund, brněnský notář 38, 158. Knihy odkázány, 213, 215. Kobyla, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45. z Koldic, Albrecht, hejtman vrati- slavský 18, 57, 58. Koldštýn, 13, 14, 257. z Koldštýna, Hynek 15, 217. z Kolína, Vilém, suffragán olo- mouckÿ 40, 143. Koloděje, 226, 241. Konopiště, 246. Konrád, biskup vratislavský, 18, 57, 58. Konrád, lector kostela varadin. 48. Konyáš, 247. Korneuburk, 21. z Kornitejna, Jan Zibxid, 74. Korvin, Matyáš, král uherský, 209. Koryčany, 247. Kosov, 216. Kostnice, 12, 16, 49. Kotvář (u Eisenberka), 233. Kotvic Jan, panoš, 140. Kounice, Horní, 19, 41, 151, 209, 210, 228, 238.
Strana 271
Kouřím, 27, 86. Kraderoby viz Kladoruby. Krajíř na Drozdovicích, 9, 11, 15, 246. Krajíř, pán na Kuberku, 41; 147; 160. Krakov, 26, 85. z Krásonic, Jan, purkrabí na Sádku, 141. z Kravař, Jindřich, 11. Jiší, 78. La- cek, 251, 252. Petr, 51, 78, 79» 8o, 226. Kraví hora (Kuberg) u Mor. Krum- lova, 158, 159, 226, 228. Krenberg Jindřich, 133. z Krhova, Beneš, 22. Křišťanz Hradce, proboštu sv. Petra v Brně, 95. z Křižanova Marketa, 12. z Křižanova, Zikmund, 13. Lapky, 238. Kroměříž, 218, 220, 238, 242. roměšín, (vůdce husitský?), 217. Krumlov, Mor., 8, 3o, 32, 75, 189, 192. Viz Freytag. Kubi, pomocnik Erharta z: Kun- štátu, 45. z Kukvic, Václav, 74, 75, Kunětice, 115. Kunovice, 249. Kunovičky, Malé, 249. z Kunstátu, Ales, na Lysicích, 232. Boček na Boleradicích, 248. B. na Jevišovicích, 226, 227, 230, 232, 254. B. na Poděbradech, 14: B. st. na Mor. Třebové, 18, 57. Erhart (Heralt) z K. na Lysictích, 13, 64-36, 45, 76, 80, 114, 118, 271 119,121, 123,218, 222, 223, 236. E. ml. 12. Jindrich(H.ynek) naJe- vifovicích 7, 8, 235, Jiřík na Po- děbradech, přistupuje k landfridu (1436) 83. Pii Heraltovi z K. 35-36, 119, 125. Zvolen królem 36, 134, 135. Konflikt s Kurii 36-42, 141, 145, 146, 152. Kuna, 78, 80. Proček z K. a Boskovic, 35, 125. Puška Jan, na Otasla- vicích, 218, 222, 223. Suchý čert ml. 74, 249. Suchy čert na Kou- nicích, 151. Viktorin, 146. Zají- mač, Jan na Jevišovicích, 132, 141, 151. Viz Zajímat, 3o, 132, 141. K., hrad, 34, 114, 233. Kuzd&jov, 252. Kusý Václav, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Kvasice, 226, 241. Kyjov, 247. Kynice (okr. Dačice), 221, 222. Lamberk, hrad, 8. Lapky, 159, 225, 245, 249, 253. z Lamberka, Sokol, 10, 11, 14, 15, 250, 251, 256, 247,249. S. mladší, 235.z L., Vantk, lapka, 248, 250. Landshut, 216. LapkyvCechächa na Moravě, 215- 258. L. a Husitć, 257. Zvěrstva ženách, u. m. Na kněžích ibid. Skupina Sokolaz Lamberka, 236. Erharta z Kunštátu, u. m. Láva, 20, 22, 24; 28, 32, 60, 61, 88, 89, go, 93, 94, 165, 168, 181, 182, 185, 191, 194; 195, 206, 207.
Kouřím, 27, 86. Kraderoby viz Kladoruby. Krajíř na Drozdovicích, 9, 11, 15, 246. Krajíř, pán na Kuberku, 41; 147; 160. Krakov, 26, 85. z Krásonic, Jan, purkrabí na Sádku, 141. z Kravař, Jindřich, 11. Jiší, 78. La- cek, 251, 252. Petr, 51, 78, 79» 8o, 226. Kraví hora (Kuberg) u Mor. Krum- lova, 158, 159, 226, 228. Krenberg Jindřich, 133. z Krhova, Beneš, 22. Křišťanz Hradce, proboštu sv. Petra v Brně, 95. z Křižanova Marketa, 12. z Křižanova, Zikmund, 13. Lapky, 238. Kroměříž, 218, 220, 238, 242. roměšín, (vůdce husitský?), 217. Krumlov, Mor., 8, 3o, 32, 75, 189, 192. Viz Freytag. Kubi, pomocnik Erharta z: Kun- štátu, 45. z Kukvic, Václav, 74, 75, Kunětice, 115. Kunovice, 249. Kunovičky, Malé, 249. z Kunstátu, Ales, na Lysicích, 232. Boček na Boleradicích, 248. B. na Jevišovicích, 226, 227, 230, 232, 254. B. na Poděbradech, 14: B. st. na Mor. Třebové, 18, 57. Erhart (Heralt) z K. na Lysictích, 13, 64-36, 45, 76, 80, 114, 118, 271 119,121, 123,218, 222, 223, 236. E. ml. 12. Jindrich(H.ynek) naJe- vifovicích 7, 8, 235, Jiřík na Po- děbradech, přistupuje k landfridu (1436) 83. Pii Heraltovi z K. 35-36, 119, 125. Zvolen królem 36, 134, 135. Konflikt s Kurii 36-42, 141, 145, 146, 152. Kuna, 78, 80. Proček z K. a Boskovic, 35, 125. Puška Jan, na Otasla- vicích, 218, 222, 223. Suchý čert ml. 74, 249. Suchy čert na Kou- nicích, 151. Viktorin, 146. Zají- mač, Jan na Jevišovicích, 132, 141, 151. Viz Zajímat, 3o, 132, 141. K., hrad, 34, 114, 233. Kuzd&jov, 252. Kusý Václav, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Kvasice, 226, 241. Kyjov, 247. Kynice (okr. Dačice), 221, 222. Lamberk, hrad, 8. Lapky, 159, 225, 245, 249, 253. z Lamberka, Sokol, 10, 11, 14, 15, 250, 251, 256, 247,249. S. mladší, 235.z L., Vantk, lapka, 248, 250. Landshut, 216. LapkyvCechächa na Moravě, 215- 258. L. a Husitć, 257. Zvěrstva ženách, u. m. Na kněžích ibid. Skupina Sokolaz Lamberka, 236. Erharta z Kunštátu, u. m. Láva, 20, 22, 24; 28, 32, 60, 61, 88, 89, go, 93, 94, 165, 168, 181, 182, 185, 191, 194; 195, 206, 207.
Strana 272
z Lažan, Hendrych, hejtman vra- tislavský, 16, 45. z L. Janek, 223. Leopold, vévoda rakouský, 9, 159, 167. z Leskovce, Arnošt; purkrabí zno- jemsky,30,112,129,201.Jan,168. z Letovic, pán, 55. z L., Mikuláš, lapka, 233. L., obec, 54, 114, 248. Levnov, hrad, 12, 29, 31, 202, zni- čen, 203, 204. Lapky, 231. z Lichtenburka, Hynek na Bítově, 36, 37, 136. Jan, 13, 15, 29. Ji, 141, 150. z Lichtenitejna, Jan, 9, 159, 166, 254. Kristof, 116, 117. Linec, 222. z Lipć, Jindřich, maršálek, 41,136, 142, 148, 149, 154. Pertold, 200, 208, 204, 206. Lipnice, 39, 262. Lipnik, 239. Listiny klášterní. Vyhotovení, 97. Příjem listin, 100. Litobratřice, 212. Litomyšl, 222. Lito¥nice, 226. Lomnice ( Morava), 11, 75,224,250. z Lomnice, Jan ml., 74, 75, 79, 80. z Lomnice, Jan st., zemský hejtman mor, 33, 34, 71, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 128, 199, 238. Louka, hrad, 238. L., klášter, viz Premonstrâti. z Loun, Ji, hejtman znojemsky 79. z L., lapky, 232-224. Lovčičky, 248, 251. Ludmannsdorfer Osvald, hejtman znojemský, 36, 259. 272 Luky (u Jihlavy), 256, 258. Maďaři, vojsko, 168 (1421). Ve Znojmě (1425), 190. Uher olou- pen, 246. Malenovice, 226. Malin, 222. Malíř, viz Kassauer a Petr. Manešovice (Dačicko), 239. z Mangen, Bertold, velitel v Ra- kousích, 83. Marchegg, 247. Martin, kněz řádu august. v Brně, 144. Martin V., papež, 48, 49, 50, 65. Martinice, 149, 230. Martinkov, 4, upálení husitů, 168. Lapky, 257. z Masnau, Psenig, 113. Mašovice, 211. Mašůvky hluboké, 213. Matěj, opat třebíčský, 40, 146. Matěj ovce, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Matyáš, král, 41, 42, 151, 154, 155. Maula& Jan, pomocnik Erharta z Kunštátu, 45. Medlice, 41, 151. Medlov, 233. Medlovice, 232. Menhart z Hradce, 24, 27, 30. 31, 190 (č. 2), 198, 200, 201. Měnín, (Meneys), 230, 252. Městec Králové, 254. Meziříčí, Velké, 9, 24, 29, 170, 191, 192, 218, 219, 220, 238, 246. Michek, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45.
z Lažan, Hendrych, hejtman vra- tislavský, 16, 45. z L. Janek, 223. Leopold, vévoda rakouský, 9, 159, 167. z Leskovce, Arnošt; purkrabí zno- jemsky,30,112,129,201.Jan,168. z Letovic, pán, 55. z L., Mikuláš, lapka, 233. L., obec, 54, 114, 248. Levnov, hrad, 12, 29, 31, 202, zni- čen, 203, 204. Lapky, 231. z Lichtenburka, Hynek na Bítově, 36, 37, 136. Jan, 13, 15, 29. Ji, 141, 150. z Lichtenitejna, Jan, 9, 159, 166, 254. Kristof, 116, 117. Linec, 222. z Lipć, Jindřich, maršálek, 41,136, 142, 148, 149, 154. Pertold, 200, 208, 204, 206. Lipnice, 39, 262. Lipnik, 239. Listiny klášterní. Vyhotovení, 97. Příjem listin, 100. Litobratřice, 212. Litomyšl, 222. Lito¥nice, 226. Lomnice ( Morava), 11, 75,224,250. z Lomnice, Jan ml., 74, 75, 79, 80. z Lomnice, Jan st., zemský hejtman mor, 33, 34, 71, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 128, 199, 238. Louka, hrad, 238. L., klášter, viz Premonstrâti. z Loun, Ji, hejtman znojemsky 79. z L., lapky, 232-224. Lovčičky, 248, 251. Ludmannsdorfer Osvald, hejtman znojemský, 36, 259. 272 Luky (u Jihlavy), 256, 258. Maďaři, vojsko, 168 (1421). Ve Znojmě (1425), 190. Uher olou- pen, 246. Malenovice, 226. Malin, 222. Malíř, viz Kassauer a Petr. Manešovice (Dačicko), 239. z Mangen, Bertold, velitel v Ra- kousích, 83. Marchegg, 247. Martin, kněz řádu august. v Brně, 144. Martin V., papež, 48, 49, 50, 65. Martinice, 149, 230. Martinkov, 4, upálení husitů, 168. Lapky, 257. z Masnau, Psenig, 113. Mašovice, 211. Mašůvky hluboké, 213. Matěj, opat třebíčský, 40, 146. Matěj ovce, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Matyáš, král, 41, 42, 151, 154, 155. Maula& Jan, pomocnik Erharta z Kunštátu, 45. Medlice, 41, 151. Medlov, 233. Medlovice, 232. Menhart z Hradce, 24, 27, 30. 31, 190 (č. 2), 198, 200, 201. Měnín, (Meneys), 230, 252. Městec Králové, 254. Meziříčí, Velké, 9, 24, 29, 170, 191, 192, 218, 219, 220, 238, 246. Michek, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45.
Strana 273
Michek veliký, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Mikeš, pom. Exrh. z Kunštátu, 45. Mikšík z Ivančic, 15 Mikuláš malý, pom. Erh. z Kun- štátu, 45. Mikuláš, místokancléž, (1467), 39, 139. Mikuláš, od Řebříků, 956. Mikuláš, plebán v Polešovicích, 54. Mikuláš, převor dolanský, 81, 82. Mikuláš, probošt kounický, 129. Mikulov, 19, 21, 117, 166, 233. z Miletínka, Dětřich, hejtman kraje hradeckého, 32, 115. Milic, postila (1435), 215. z Miličína, Pavel, biskup olom., 29, 31, 52, 94, 95, 116, 120,129, 20£. M. osada, 224, 225, 240, 241. Milotice, 53. Minorité (Znojmo), 171. z Miroslavi, Bohunek, 75. z Missenpeku,Jan, vůdce rakouský, So, 113. Míšeň, 18. Mladenovice, 246. Mlčenec, Václav, pom. Exh. z Kun- štátu, 45. Modtice, 251. Mohelnice, 59, 161. Mohelno, 41. Morava Jan, z Kralic, 74. z Moravan, Smil, 13, 226. Moravští páni po r. 1440, 26. z Moravce, Staník, lapka, 256. z Morkovic, Petr, notář, 70. Most, 18, 128. Moštěnice, 247. Moštiště, (okr. Vel. Meziříčí), 238. z Mihlheimu, Kateřina, převorka dominikánek v Brně, 96. Minsterbersky, kniże Jindiich, 4o- z Myslibožic, Kuneš, lapka, 236; Náchod, 217. Našiměřice, 212. Nedvědice, 232. Němčí, 240. Němčice, 226. Nemocní v klášteře, 97, 99, 100. Nepomuk, 224, 240. nevéstky (Znojmo), 168. z Nosislavy, Mikuláš, lapka, 15, 250. Noss.Jan, pom. Erh. z Kunštátu 45. Noviciát dominikánek, 101. Obláčka dominikánek, 101 — 103. Obléhání hradu, způsob, 162, 163, 164, 186 (č. 121, 125), 187 (č. 148), neštěstí při o. 168, délka obléhání, 205, počet božičú hradu, 205-206, zaměstnání bořičů, 207. Olbramkostel, 133. z Olbramovic Pavel, kanovník v Brně, 144: Oldřich, 74. Olešná, 257. Olešnice, Mor., 233, 238, 250. Olomouc, 8, 11, 18, 19, 37, 46, 51, 66, 67, 79, 165. Lapky, 216, 222, 223, 237. Židé, 168. Ondšžej, kněz (1417), 44- Ondřej, purkrabí na Tempelštejnč, 74:
Michek veliký, pomocník Erharta z Kunštátu, 45. Mikeš, pom. Exrh. z Kunštátu, 45. Mikšík z Ivančic, 15 Mikuláš malý, pom. Erh. z Kun- štátu, 45. Mikuláš, místokancléž, (1467), 39, 139. Mikuláš, od Řebříků, 956. Mikuláš, plebán v Polešovicích, 54. Mikuláš, převor dolanský, 81, 82. Mikuláš, probošt kounický, 129. Mikulov, 19, 21, 117, 166, 233. z Miletínka, Dětřich, hejtman kraje hradeckého, 32, 115. Milic, postila (1435), 215. z Miličína, Pavel, biskup olom., 29, 31, 52, 94, 95, 116, 120,129, 20£. M. osada, 224, 225, 240, 241. Milotice, 53. Minorité (Znojmo), 171. z Miroslavi, Bohunek, 75. z Missenpeku,Jan, vůdce rakouský, So, 113. Míšeň, 18. Mladenovice, 246. Mlčenec, Václav, pom. Exh. z Kun- štátu, 45. Modtice, 251. Mohelnice, 59, 161. Mohelno, 41. Morava Jan, z Kralic, 74. z Moravan, Smil, 13, 226. Moravští páni po r. 1440, 26. z Moravce, Staník, lapka, 256. z Morkovic, Petr, notář, 70. Most, 18, 128. Moštěnice, 247. Moštiště, (okr. Vel. Meziříčí), 238. z Mihlheimu, Kateřina, převorka dominikánek v Brně, 96. Minsterbersky, kniże Jindiich, 4o- z Myslibožic, Kuneš, lapka, 236; Náchod, 217. Našiměřice, 212. Nedvědice, 232. Němčí, 240. Němčice, 226. Nemocní v klášteře, 97, 99, 100. Nepomuk, 224, 240. nevéstky (Znojmo), 168. z Nosislavy, Mikuláš, lapka, 15, 250. Noss.Jan, pom. Erh. z Kunštátu 45. Noviciát dominikánek, 101. Obláčka dominikánek, 101 — 103. Obléhání hradu, způsob, 162, 163, 164, 186 (č. 121, 125), 187 (č. 148), neštěstí při o. 168, délka obléhání, 205, počet božičú hradu, 205-206, zaměstnání bořičů, 207. Olbramkostel, 133. z Olbramovic Pavel, kanovník v Brně, 144: Oldřich, 74. Olešná, 257. Olešnice, Mor., 233, 238, 250. Olomouc, 8, 11, 18, 19, 37, 46, 51, 66, 67, 79, 165. Lapky, 216, 222, 223, 237. Židé, 168. Ondšžej, kněz (1417), 44- Ondřej, purkrabí na Tempelštejnč, 74:
Strana 274
Opatovice (Čechy), 225, 241. z Opočna, Jan Městecký, 177. O. osada, 253. Oprud, pom. Erh. z Kunštátu 45. Orloj (1420), 214. Oslavany, klášter cisterciátek, 40, 143—145. Osoblaha, 14, 222. Ostroh, 10, 53, 54, 253. Ostrovsky Hašek, viz z Valdštejna. Osová, 242, 243. Osvětimany, viz Augustiniáni. Otaslavice, 220. Outěchov, 249. z Pacova, viz Hynek z P. Paramenta 213. Ukradena, 250. z Pasova, biskup Jiří, 161. Pavel dolanský 43, 44. Pavel, farář u sv. Jakuba v Brně, 143. Pavel II., papež, 36, 37, 38, 140, 143. Pavel z Prahy, kanovník olom., 66. Pavel, zmocněnec Štěpána, faráře v Jemnici, 148. Pavia, 47. Pavlovice (u Jimramova ?), 238. Pecha, purkrabí Heralta z Kunitátu 34, 114. Pecka (na Kr. Hradecku), 218. Peníze, přepočítání kop na L¥ivay, 161. Spatné (1427), 177, 197. Ztrátananich (250/9), 179. P. bílé (1468), 209, 210. z Pernštýna, Jan 26, 74: Vilém, 222, 223, 262, 230, 232, 249, 250, 252, 253, 255. 274 P. hrad, 219,221,223,220,237,251. Pertold z Lipć, nejvyšší maršálek 3o, 31, 32, 78, 80, 116, 129. Pešík, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45. Petr kadeřavý, lapka 11, Petrřečený „Anděl“, pomocník Er- harta z Kunštátu 45. P. jinak Tomáš, malíř jihlavský (1435), 215. Petr řečený, Rozteklec, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Petr řečený Sik, pomocnik Erharta z Kunštátu 45. Petr „Salis“, občan znojemský 133. Petřík, sluha purkrabího Rafaele 14. Pinta Přibík, 74. z Pirkštejna, Ptáček 26, 31, 32, 78, 116, 204. Pisek, 250. Platy žoldnéřů, 164 (1421). 196 (1425). Plenkvic Štěpán 41, 161, 162. Plzeň, 224. Poděbrady, 253. Viz z Kunštátu. Podivín, 12, 233, 251. Podlažice, klášter, 254- Podmanický Ladislav, vojevůdce, 42, 153. Pohotelice, 15, 18, 20, 32, 34, 115, 168, 180, 185, 189, 202, 207, 230, 246. Mikuláš, purkrabí v P. 229. Pohřeb při klášteře, 98. Pohrobek Ladislav, 118, 129, 130. Poleżovice 53. z Polefovic viz Gensperger. Polná, 19, 59, 170, 221, 222, 239, 249, 256, 262.
Opatovice (Čechy), 225, 241. z Opočna, Jan Městecký, 177. O. osada, 253. Oprud, pom. Erh. z Kunštátu 45. Orloj (1420), 214. Oslavany, klášter cisterciátek, 40, 143—145. Osoblaha, 14, 222. Ostroh, 10, 53, 54, 253. Ostrovsky Hašek, viz z Valdštejna. Osová, 242, 243. Osvětimany, viz Augustiniáni. Otaslavice, 220. Outěchov, 249. z Pacova, viz Hynek z P. Paramenta 213. Ukradena, 250. z Pasova, biskup Jiří, 161. Pavel dolanský 43, 44. Pavel, farář u sv. Jakuba v Brně, 143. Pavel II., papež, 36, 37, 38, 140, 143. Pavel z Prahy, kanovník olom., 66. Pavel, zmocněnec Štěpána, faráře v Jemnici, 148. Pavia, 47. Pavlovice (u Jimramova ?), 238. Pecha, purkrabí Heralta z Kunitátu 34, 114. Pecka (na Kr. Hradecku), 218. Peníze, přepočítání kop na L¥ivay, 161. Spatné (1427), 177, 197. Ztrátananich (250/9), 179. P. bílé (1468), 209, 210. z Pernštýna, Jan 26, 74: Vilém, 222, 223, 262, 230, 232, 249, 250, 252, 253, 255. 274 P. hrad, 219,221,223,220,237,251. Pertold z Lipć, nejvyšší maršálek 3o, 31, 32, 78, 80, 116, 129. Pešík, pomocník Erharta z Kun- štátu, 45. Petr kadeřavý, lapka 11, Petrřečený „Anděl“, pomocník Er- harta z Kunštátu 45. P. jinak Tomáš, malíř jihlavský (1435), 215. Petr řečený, Rozteklec, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Petr řečený Sik, pomocnik Erharta z Kunštátu 45. Petr „Salis“, občan znojemský 133. Petřík, sluha purkrabího Rafaele 14. Pinta Přibík, 74. z Pirkštejna, Ptáček 26, 31, 32, 78, 116, 204. Pisek, 250. Platy žoldnéřů, 164 (1421). 196 (1425). Plenkvic Štěpán 41, 161, 162. Plzeň, 224. Poděbrady, 253. Viz z Kunštátu. Podivín, 12, 233, 251. Podlažice, klášter, 254- Podmanický Ladislav, vojevůdce, 42, 153. Pohotelice, 15, 18, 20, 32, 34, 115, 168, 180, 185, 189, 202, 207, 230, 246. Mikuláš, purkrabí v P. 229. Pohřeb při klášteře, 98. Pohrobek Ladislav, 118, 129, 130. Poleżovice 53. z Polefovic viz Gensperger. Polná, 19, 59, 170, 221, 222, 239, 249, 256, 262.
Strana 275
Polzmachr, 139. Popice, 250. z Popůvek, Jan, 75. Potštýn, přepaden, 14; 216. Václav, kaplan na P., 217. Prác, 41, 151, 213. Praha, 8, 17, 23, 26, 27, 31, 37, 43, 49, 56, 86, 87, 137. Katoličtí exu- Ianti: Jiší W'aldvogel, 213. Mi- kuláš. Sokolův, 214; Leonhard Schucl, Hans Hopp, 215. Klái- ter na Slovanech, 215. Lapky, 216, 225, 226. pranýř, 157. Předín (Třebíčsko), 239. z Přehořova, Diviš, hejtm anna Mor. Krumlově, 26, 73, 74, 75, 78, 79. Přemek, vévoda těšínský, 10. Premonstráti. Louka, 21, 22, 162, 187 (č. 155), 194 (č. 16, 17), 206, 207, 211. Hradisko, 40, 1 46, 152. Zábrdovice, 248. Premonstrátky, Kounice, 129. Přeskač, 151. Prešpurk, 3o, 253. Přibyslav, mésto, 249. Přibyslav II, opat lucky, 5o, 32. z Přibyslavic Čeněk, 12, 255. P. osada, 255. Příkazy, 41. Přimda, hrad, 224, 226, 227, 241. Prokop Holý. 23. Prokop markrabí, 9,10, 11, 12, 13. Prostějov, z41, 251. z P. Mikuláš, 71. Prostoměřice, 43, 151, 231, 233. Psenig viz Masnau. Ptáček viz z Pirkštejna. Puchaim, 209. puškař, Jan Uher (1421), 169. Ště- pän,purkmistr vBrn& (1421), 169, z Pustiměře, Zikmund, kněz, 66, 68, 69. Půta viz z Častolovic. Pyrek Bernard, 18, 57, 58. z Rabštýna, Prokop, kancléř, 39, 139. R., hrad u Mor. Krumlova. 8, 9, 10, 15, 25, 160. Hlídán (1428), 194 (č. 15), lapky, 129. Rafael, purkrabí na Podštýně, 14. Rajhrad, 12, 224. Rakvice, 15, 41, 151, 213, 228. Rampold viz Jindřich. Rapotice, 235. Ratiboř, 14, 231. Rec, 20, 127. Řečice, 257. Renovatio Sanctissimi, 101. Rim, hlava cirkve, 56. Rohść viz z Dubć. Rokycana, 23. z Ronova, Václav, 79. R., osada, 2231. z Rosic, Jošt (jinak Hecht), 19, 72, 74, 75, 78, 79, 80, 81. Rošín, 233. Rotenberg, 222. Roudnice, 39, 139. Rouchovany, 8, 25, 228, 239. Rousinov, 252. Rovarella, V avtinec,kardinäl-legât, 209, 210. Rozsochy, 232, 250. Rozteklec viz Petr. z Rožmberka, Oldtich, 27, 33, 36, 95,119,129. Üklady proti Rozm- berkům (1409), 11.
Polzmachr, 139. Popice, 250. z Popůvek, Jan, 75. Potštýn, přepaden, 14; 216. Václav, kaplan na P., 217. Prác, 41, 151, 213. Praha, 8, 17, 23, 26, 27, 31, 37, 43, 49, 56, 86, 87, 137. Katoličtí exu- Ianti: Jiší W'aldvogel, 213. Mi- kuláš. Sokolův, 214; Leonhard Schucl, Hans Hopp, 215. Klái- ter na Slovanech, 215. Lapky, 216, 225, 226. pranýř, 157. Předín (Třebíčsko), 239. z Přehořova, Diviš, hejtm anna Mor. Krumlově, 26, 73, 74, 75, 78, 79. Přemek, vévoda těšínský, 10. Premonstráti. Louka, 21, 22, 162, 187 (č. 155), 194 (č. 16, 17), 206, 207, 211. Hradisko, 40, 1 46, 152. Zábrdovice, 248. Premonstrátky, Kounice, 129. Přeskač, 151. Prešpurk, 3o, 253. Přibyslav, mésto, 249. Přibyslav II, opat lucky, 5o, 32. z Přibyslavic Čeněk, 12, 255. P. osada, 255. Příkazy, 41. Přimda, hrad, 224, 226, 227, 241. Prokop Holý. 23. Prokop markrabí, 9,10, 11, 12, 13. Prostějov, z41, 251. z P. Mikuláš, 71. Prostoměřice, 43, 151, 231, 233. Psenig viz Masnau. Ptáček viz z Pirkštejna. Puchaim, 209. puškař, Jan Uher (1421), 169. Ště- pän,purkmistr vBrn& (1421), 169, z Pustiměře, Zikmund, kněz, 66, 68, 69. Půta viz z Častolovic. Pyrek Bernard, 18, 57, 58. z Rabštýna, Prokop, kancléř, 39, 139. R., hrad u Mor. Krumlova. 8, 9, 10, 15, 25, 160. Hlídán (1428), 194 (č. 15), lapky, 129. Rafael, purkrabí na Podštýně, 14. Rajhrad, 12, 224. Rakvice, 15, 41, 151, 213, 228. Rampold viz Jindřich. Rapotice, 235. Ratiboř, 14, 231. Rec, 20, 127. Řečice, 257. Renovatio Sanctissimi, 101. Rim, hlava cirkve, 56. Rohść viz z Dubć. Rokycana, 23. z Ronova, Václav, 79. R., osada, 2231. z Rosic, Jošt (jinak Hecht), 19, 72, 74, 75, 78, 79, 80, 81. Rošín, 233. Rotenberg, 222. Roudnice, 39, 139. Rouchovany, 8, 25, 228, 239. Rousinov, 252. Rovarella, V avtinec,kardinäl-legât, 209, 210. Rozsochy, 232, 250. Rozteklec viz Petr. z Rožmberka, Oldtich, 27, 33, 36, 95,119,129. Üklady proti Rozm- berkům (1409), 11.
Strana 276
Rožinka, 235. Rudolf, papežský legat, 37, 136, 143. z Rusinova, Jan, hejtman kraje čás- lavského 32. Rutov (u Kladrub), 223. Rychmberk, 13, 218,249, 253, 255. Rychmburk, 221, 222. Rychnov, 10, 14, 217, 218, 238. z Rychnova, Hynek 12, 14: Sebranice (u Litomyšle?), 222. ze Sedlce Sezemka, přepaden, 223, 240. Secbekh, Mikuláš, vůdce Albrechta rak., 58. Seefeld, 32, 165. Ścharffenperger, Hanuš, purkmistr ve Vídní, 60. Scheck z Waldu, Jiří, hejtman Al- brechta rak., 28, 89, 92, Silencium klášterní, dispens, 97, 98. ze Skal, Erhart 8. ‘Skalice, Uh., 16, 17, 48, 49, 50, 51. Skalka, 216. Skuhrov, 217. Skuteč, 216, 239. Slavice (Třebíčsko), 239. Slavkov, 252. Slavonice, 224; 240. Sliby dominikánek, 103—106. S. novicek, 106. Slověnice, 11. ze Smilkova, Jan, komorník 16, 45. ze Sobětic, Jan st., hejtman třebíč- ský 26, 74. Sokol, viz z Lamberka. Sokol, viz Pfleger. Sokolnice, 10, 13, 14, 216, 219, 220, 222, 249, 254, 255. Sovatovsky, Jindřich, pomocník Erharta z Kunštátu 45. ze Sovince, Heralt 79. Spatus, 139. Stáhlo Jan, pom. Erharta z Kun- štátu 45. ze Stahrenberku, pán 139. Starč (u Třebíče), 239. ze Steczu, Mikuláš, dvorní maršá- lek 113, 317, 118. Steger, Hanuš, purkmistr vídeňský 60, 61, 91, 92. ze Sternberka, Zdeněk S7, 58, 39, 40, 41, 140, 141, 142, 145, 146, 150, 209, 260. Stöckerberg, 219. Stojetin, 257, Stošikovice na Louce, 211. Strachotice, 10, 29, 30, 112, 113, 202, 231. Strava klášterní, 97, 98. Stráž (již. Čechy), 233. Strážnice 226. Střítež, 262. -ze Studnic, Jan 83. Sudlice Vilém, 8,. 9, 15. Suét, 113. Světlov, 226. Svídnice, 253. Svojanov, 34, 114, 115. ze Svojšína, Petr, mincmistr 16, 45. Svratka (u N. Města na Mor.), 258. Sýček Petr, pom. Erharta z Kun- štátu 45. Symon, advokát 46.
Rožinka, 235. Rudolf, papežský legat, 37, 136, 143. z Rusinova, Jan, hejtman kraje čás- lavského 32. Rutov (u Kladrub), 223. Rychmberk, 13, 218,249, 253, 255. Rychmburk, 221, 222. Rychnov, 10, 14, 217, 218, 238. z Rychnova, Hynek 12, 14: Sebranice (u Litomyšle?), 222. ze Sedlce Sezemka, přepaden, 223, 240. Secbekh, Mikuláš, vůdce Albrechta rak., 58. Seefeld, 32, 165. Ścharffenperger, Hanuš, purkmistr ve Vídní, 60. Scheck z Waldu, Jiří, hejtman Al- brechta rak., 28, 89, 92, Silencium klášterní, dispens, 97, 98. ze Skal, Erhart 8. ‘Skalice, Uh., 16, 17, 48, 49, 50, 51. Skalka, 216. Skuhrov, 217. Skuteč, 216, 239. Slavice (Třebíčsko), 239. Slavkov, 252. Slavonice, 224; 240. Sliby dominikánek, 103—106. S. novicek, 106. Slověnice, 11. ze Smilkova, Jan, komorník 16, 45. ze Sobětic, Jan st., hejtman třebíč- ský 26, 74. Sokol, viz z Lamberka. Sokol, viz Pfleger. Sokolnice, 10, 13, 14, 216, 219, 220, 222, 249, 254, 255. Sovatovsky, Jindřich, pomocník Erharta z Kunštátu 45. ze Sovince, Heralt 79. Spatus, 139. Stáhlo Jan, pom. Erharta z Kun- štátu 45. ze Stahrenberku, pán 139. Starč (u Třebíče), 239. ze Steczu, Mikuláš, dvorní maršá- lek 113, 317, 118. Steger, Hanuš, purkmistr vídeňský 60, 61, 91, 92. ze Sternberka, Zdeněk S7, 58, 39, 40, 41, 140, 141, 142, 145, 146, 150, 209, 260. Stöckerberg, 219. Stojetin, 257, Stošikovice na Louce, 211. Strachotice, 10, 29, 30, 112, 113, 202, 231. Strava klášterní, 97, 98. Stráž (již. Čechy), 233. Strážnice 226. Střítež, 262. -ze Studnic, Jan 83. Sudlice Vilém, 8,. 9, 15. Suét, 113. Světlov, 226. Svídnice, 253. Svojanov, 34, 114, 115. ze Svojšína, Petr, mincmistr 16, 45. Svratka (u N. Města na Mor.), 258. Sýček Petr, pom. Erharta z Kun- štátu 45. Symon, advokát 46.
Strana 277
Šardice (?), 235. Satava, 249. šatlava (znojemská), opravena, 157. Stravné věznů, 157, ze Šaunberku, Jan 87. Sik, viz Petr. Simon z Prahy, bakalář 66, 70. Šiška, lapka, 228, 254. Skola klášterní, 101. Špilberk, 139 (1467), 163 (1421), 262. Viz Ludmansdorfer, Waldner. Štěpán, farář v Jemnici 148. Štěpánice, 215. Štěpánovice, 255. Šváb Hanuš, měšťan v Mor. Tře- bové 57, 58. Švarc Hanus, purkrabí v Mor. Tře- bové 18, 57. Y ze Svihova, Jan, 170. Tábor, 20, 28, 29, 83, 91, 175, 196. Táboři, výprava na Mor. (1427), 193, č. 56. Tas z Boskovic, biskup olomůcký, 37, 59, 135, 136, 137. Tavikovice, 155. z Tavikovic, Ludvik 41, 42, 151, 155. Telč, 9, 24. z T. Zikmund, 158. Lapky, 239, 247. Templitein, 24, 25, 172, 195, 239. z Templitejna, Jindiich 72. Těšetice, 211. Tettlingr Reinhard 29, 3o, 112. Thabreas Jan, zástupce brněnský v Římě 138. Thamme, viz Gersdorf. Tišnov, 250. Tlux Jan, panoš 140. Točník, hrad, 225, 240. Tovačov, 68, 262. Ctibor (?) z T., 250. Tovačovský Jan, hejtman mor. 118. Třebíč, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 26, 39, 41, 42, 147, 166, 170, 210. 254, 262. Tažení k T. 180. Zrada sedláků z T. 181. Zvěd k T. 181, 182, 183, 1865. Lapky, 217, 231, 242, 244, 246, Židé, 231. Třeboň, 11, 234. Třebová, Mor., 18, 57, 58. Trlikáč Andrl, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Trlikaë Jan, pom. Erharta z Kun- štátu 45. Trnava, 169, 243, 244, 245, 246. Trutnov, 216, 254. Turezko Jan, 71. Turnov, 216, 226. Týn biskupský, 225, 241. Týnec, 64, 65. T. na Labi, 227. Uhry, 193 (č. 4), 244. Měď z U., 250. Kiitratstein, hrad, 255. Viz Přešpurk, Skalice, Trnava. Ünanov, 132, 212. Urbanov, 19. Václav, kaplan na Potštýně 14. Václav, kněz, (1427) 44. Václav IV., král, 8, 16, 45, 55. Václav z Kukvic, 74, 78, 86.
Šardice (?), 235. Satava, 249. šatlava (znojemská), opravena, 157. Stravné věznů, 157, ze Šaunberku, Jan 87. Sik, viz Petr. Simon z Prahy, bakalář 66, 70. Šiška, lapka, 228, 254. Skola klášterní, 101. Špilberk, 139 (1467), 163 (1421), 262. Viz Ludmansdorfer, Waldner. Štěpán, farář v Jemnici 148. Štěpánice, 215. Štěpánovice, 255. Šváb Hanuš, měšťan v Mor. Tře- bové 57, 58. Švarc Hanus, purkrabí v Mor. Tře- bové 18, 57. Y ze Svihova, Jan, 170. Tábor, 20, 28, 29, 83, 91, 175, 196. Táboři, výprava na Mor. (1427), 193, č. 56. Tas z Boskovic, biskup olomůcký, 37, 59, 135, 136, 137. Tavikovice, 155. z Tavikovic, Ludvik 41, 42, 151, 155. Telč, 9, 24. z T. Zikmund, 158. Lapky, 239, 247. Templitein, 24, 25, 172, 195, 239. z Templitejna, Jindiich 72. Těšetice, 211. Tettlingr Reinhard 29, 3o, 112. Thabreas Jan, zástupce brněnský v Římě 138. Thamme, viz Gersdorf. Tišnov, 250. Tlux Jan, panoš 140. Točník, hrad, 225, 240. Tovačov, 68, 262. Ctibor (?) z T., 250. Tovačovský Jan, hejtman mor. 118. Třebíč, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 26, 39, 41, 42, 147, 166, 170, 210. 254, 262. Tažení k T. 180. Zrada sedláků z T. 181. Zvěd k T. 181, 182, 183, 1865. Lapky, 217, 231, 242, 244, 246, Židé, 231. Třeboň, 11, 234. Třebová, Mor., 18, 57, 58. Trlikáč Andrl, pomocník Erharta z Kunštátu 45. Trlikaë Jan, pom. Erharta z Kun- štátu 45. Trnava, 169, 243, 244, 245, 246. Trutnov, 216, 254. Turezko Jan, 71. Turnov, 216, 226. Týn biskupský, 225, 241. Týnec, 64, 65. T. na Labi, 227. Uhry, 193 (č. 4), 244. Měď z U., 250. Kiitratstein, hrad, 255. Viz Přešpurk, Skalice, Trnava. Ünanov, 132, 212. Urbanov, 19. Václav, kaplan na Potštýně 14. Václav, kněz, (1427) 44. Václav IV., král, 8, 16, 45, 55. Václav z Kukvic, 74, 78, 86.
Strana 278
Václav, probošt kounicky 40, 146. Václav řečený Bielovský, pomoc- ník Frharta z Kunštátu 45. Valčíce 14; 254. z Valdštejna, Hašek Ostro vský, 19, 20, 29, 62, 78, 79, 235. Heník z V., na Židlochovicích, 29, 41, 78, 8o. Hynek z V., 13. Jindřich z V., 14, 229. Zdenek, z V., na Sádku, 8o, 258. V aldityn, hrad, 14, 217. Ves, Dolní, 41, 151. Ves Nová (u Brna), 218, 249. Vídeň, 9, 17, 19, 21, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 30, 33, 35, 6o, 61, 62, 63, 64, 76, 77, 84, 85, 87, 88, 90, 91, 92, 93, 112, 117, 121, 126, 127, 128, 139. Vierdung, měšťan, upálen (1421) ve Znojmě, 160, 161, 169. ViklefJan, 16, 43, 49, 52, 53,66, 70. V ilhartice, 227. Vísky, 34, 114. Vistonice, 250. Vitéz Jan, arcibiskup ostřihomský, 37, 137. z Vítkovic, Petr Roman, 81. Vitonice, 211. Vizovice, 52. Vlašim, 246. Vlček Václav, 41, 147. Volfgank, sanitrnik ve Znojmě, 132, 133, 134. Volklín, měšťan znojemský, 8. Vracov, 43. Vranov (u Znojma), 31, 42, 154, 169, 170, 262. 278 z Vranova, Ji, 41. Vratislav, 41, 148, 149. z Vřesovic, Jakoubek, So. Vyškov, 37, 38, 251, 260. Vzatobor, pom. Exh. z Kunitátu, 45. Waldner Vilém, purkrabí na Špil- berku, 76, 79. Weitmülnar, 245. W ilhelmeell, 14. Winklheim, zástupce rakouský, (1441), 3o. Wirsing Štěpán, měšťan vídeň., 92. Wystat Jan, Íni£z diecése würz- burské 51. Zábrdovice, klášter, 248. ze Začan, Linhart 8o. zajatci, 168. Jihlavané v Táboře, 175, 176, 196. Znojemští v Tre- bíči (?), 182. Hejtmani znojemští, 183, Znojemští v Jevišovicích (?), 192. Výkup (1438), 200. Strava, 210. Zajíc z Hazmburka, Vilém, 16, 45. Zajíček, pom. Erh. z Kunštátu, 45. Zajíček Janek, pom. Esh. z Kun- štátu, 45. Zajímač Jan, 30, 132, 141. Zašová, 217. Zbyněk z Doubravice na Osové, 74. Zhořelec, 229. Zikmund, císař, 13, 16, 18, 20, 23, 25, 26, 33, 49, 51, 52, 53, 54, 55. jeho klenoty, 171. Zikmund, kněz v Polešovicích, 54. Zikmund Korybut, 17, 18, 19, 21, 23, 55, 56, 174. Zikmund z Telče, znojemský rych- tář
Václav, probošt kounicky 40, 146. Václav řečený Bielovský, pomoc- ník Frharta z Kunštátu 45. Valčíce 14; 254. z Valdštejna, Hašek Ostro vský, 19, 20, 29, 62, 78, 79, 235. Heník z V., na Židlochovicích, 29, 41, 78, 8o. Hynek z V., 13. Jindřich z V., 14, 229. Zdenek, z V., na Sádku, 8o, 258. V aldityn, hrad, 14, 217. Ves, Dolní, 41, 151. Ves Nová (u Brna), 218, 249. Vídeň, 9, 17, 19, 21, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 30, 33, 35, 6o, 61, 62, 63, 64, 76, 77, 84, 85, 87, 88, 90, 91, 92, 93, 112, 117, 121, 126, 127, 128, 139. Vierdung, měšťan, upálen (1421) ve Znojmě, 160, 161, 169. ViklefJan, 16, 43, 49, 52, 53,66, 70. V ilhartice, 227. Vísky, 34, 114. Vistonice, 250. Vitéz Jan, arcibiskup ostřihomský, 37, 137. z Vítkovic, Petr Roman, 81. Vitonice, 211. Vizovice, 52. Vlašim, 246. Vlček Václav, 41, 147. Volfgank, sanitrnik ve Znojmě, 132, 133, 134. Volklín, měšťan znojemský, 8. Vracov, 43. Vranov (u Znojma), 31, 42, 154, 169, 170, 262. 278 z Vranova, Ji, 41. Vratislav, 41, 148, 149. z Vřesovic, Jakoubek, So. Vyškov, 37, 38, 251, 260. Vzatobor, pom. Exh. z Kunitátu, 45. Waldner Vilém, purkrabí na Špil- berku, 76, 79. Weitmülnar, 245. W ilhelmeell, 14. Winklheim, zástupce rakouský, (1441), 3o. Wirsing Štěpán, měšťan vídeň., 92. Wystat Jan, Íni£z diecése würz- burské 51. Zábrdovice, klášter, 248. ze Začan, Linhart 8o. zajatci, 168. Jihlavané v Táboře, 175, 176, 196. Znojemští v Tre- bíči (?), 182. Hejtmani znojemští, 183, Znojemští v Jevišovicích (?), 192. Výkup (1438), 200. Strava, 210. Zajíc z Hazmburka, Vilém, 16, 45. Zajíček, pom. Erh. z Kunštátu, 45. Zajíček Janek, pom. Esh. z Kun- štátu, 45. Zajímač Jan, 30, 132, 141. Zašová, 217. Zbyněk z Doubravice na Osové, 74. Zhořelec, 229. Zikmund, císař, 13, 16, 18, 20, 23, 25, 26, 33, 49, 51, 52, 53, 54, 55. jeho klenoty, 171. Zikmund, kněz v Polešovicích, 54. Zikmund Korybut, 17, 18, 19, 21, 23, 55, 56, 174. Zikmund z Telče, znojemský rych- tář
Strana 279
Zlín, 216, 241. Znojmo. Případ Jindř. z Kunštátu, 7, 8, 9. Za vojen husit.: 17-24. Za Albrechta rak., 16-27. Doba Ptačkova, 29-32. Doba Jiříkova: Z. proti zvolení Jiříkovu, 36.Vy- povězení poslušnosti králi, 37. Z. a Zdeněk ze Šternberka, 39, 40. Odměněno Matyášem, 41. Z. a Podmanický, 42. Kazatel Miku- láš, 168. Kláštery: Minorité, 171. Klarisky, 168. Rada: Zikmund zTelče, rychtář, (1409),158.1421: Rychtář Petr Salis. Konšelé: Pa- ter Noster, Lukáš z Ivančic, Ště- pán z Jemnice, Jan. Henslín, subiudex. 1422: Pavel ze Šatavy a Mich. Pancíř. Notář: Lukáš z Ivančic (1426). Lapky,230.Ma- líř Kassauer (1421)168. Opevně- ní, 168, 163, 173, 186, 187. Potí- že finanční, 179. Vyjednávání (1441), 200. Vierdung, husita upálen, viz: Vierdung. Zpovědník Dominikánek, 99. Zvědové, 164, 183, 188 (č. 168, 180, 181), 190 (č. 6). 193 (č. 4). Z. husitští, 267. Žacléř, vypálen, 14, 217. Zdánice, 248. Ždár, 238, 249. Ždárec (okr. Tišnov), 238. Želetava, 267. Želetice, 211. Ženy, olupovány, 238. Vražděny, 267. Žerotice, 23, 26, 190 (č. 1). Žibřid Jan viz z Kornštejna. Židé, 161, 166, 167, 169, 171. Židenice, 261. Židlochovice, 41, 80, 147, 261. ze Židlochovic, Heník, 94, 96, 117. Žitava, 216. Žižka (1410),lapka, 231,234 (týž?). Žofie, královna, 16,17,48, 50. Man- zelka cís. Zikmunda, 161. 279
Zlín, 216, 241. Znojmo. Případ Jindř. z Kunštátu, 7, 8, 9. Za vojen husit.: 17-24. Za Albrechta rak., 16-27. Doba Ptačkova, 29-32. Doba Jiříkova: Z. proti zvolení Jiříkovu, 36.Vy- povězení poslušnosti králi, 37. Z. a Zdeněk ze Šternberka, 39, 40. Odměněno Matyášem, 41. Z. a Podmanický, 42. Kazatel Miku- láš, 168. Kláštery: Minorité, 171. Klarisky, 168. Rada: Zikmund zTelče, rychtář, (1409),158.1421: Rychtář Petr Salis. Konšelé: Pa- ter Noster, Lukáš z Ivančic, Ště- pán z Jemnice, Jan. Henslín, subiudex. 1422: Pavel ze Šatavy a Mich. Pancíř. Notář: Lukáš z Ivančic (1426). Lapky,230.Ma- líř Kassauer (1421)168. Opevně- ní, 168, 163, 173, 186, 187. Potí- že finanční, 179. Vyjednávání (1441), 200. Vierdung, husita upálen, viz: Vierdung. Zpovědník Dominikánek, 99. Zvědové, 164, 183, 188 (č. 168, 180, 181), 190 (č. 6). 193 (č. 4). Z. husitští, 267. Žacléř, vypálen, 14, 217. Zdánice, 248. Ždár, 238, 249. Ždárec (okr. Tišnov), 238. Želetava, 267. Želetice, 211. Ženy, olupovány, 238. Vražděny, 267. Žerotice, 23, 26, 190 (č. 1). Žibřid Jan viz z Kornštejna. Židé, 161, 166, 167, 169, 171. Židenice, 261. Židlochovice, 41, 80, 147, 261. ze Židlochovic, Heník, 94, 96, 117. Žitava, 216. Žižka (1410),lapka, 231,234 (týž?). Žofie, královna, 16,17,48, 50. Man- zelka cís. Zikmunda, 161. 279
Strana 280
Strana 281
OBSAH Úvod . . . I. Zmatky na rozhraní století XIV. a XV. II. Příspěvky k dějinám husitských vojen na Moravě . IIT. Doba poděbradská. A) Do smrti Ptačkovy . . B) Kralování Jiříka z Poděbrad Doklady. I. Listiny 0. II. Materiál aktový . a) Z knih lozunkà znojemských (1408 a 1499) b) Dto z roku 1421 . e. c) Dto z roku 1422 . . d) Z knih lozunki jihlovských = zr. 1496 e) Dto z r. 1426 . ] . p Dto z x. 1428 — 1429 g) Dto z r. 1450— 1431 . h) Z knih lozunků znojemských zr, 1405 ch) Dto z r. 1427 . i) Dto z r. 1428 . . j) Z knih lozunkà jihlavských = z r. 1426— 1443 k) Z knih lozunki znojemských z r. 1441 l) Dto z r. 1442 . m) Dto z 1. 1443. . . n) Znojemská vydání r. 1468 o) Znojemskć holdy zr. 1466 p) Z jihlavské knihy testamenti z |. 1418 — 37. g) Hrdelní zápisy mésta Jihlavy (1409 +452) r) Prameny vyprávěcí . 281 Strana 5 7—16 16—24 25 — 56 56 — 42 48 —155 156 156—160 160—170 170—175 175—176 176—177 177—178 178—179 179—190 190—193 195—195 195—200 200—203 205—206 206—208 208—211 211—212 215—215 215—259 259— 263
OBSAH Úvod . . . I. Zmatky na rozhraní století XIV. a XV. II. Příspěvky k dějinám husitských vojen na Moravě . IIT. Doba poděbradská. A) Do smrti Ptačkovy . . B) Kralování Jiříka z Poděbrad Doklady. I. Listiny 0. II. Materiál aktový . a) Z knih lozunkà znojemských (1408 a 1499) b) Dto z roku 1421 . e. c) Dto z roku 1422 . . d) Z knih lozunki jihlovských = zr. 1496 e) Dto z r. 1426 . ] . p Dto z x. 1428 — 1429 g) Dto z r. 1450— 1431 . h) Z knih lozunků znojemských zr, 1405 ch) Dto z r. 1427 . i) Dto z r. 1428 . . j) Z knih lozunkà jihlavských = z r. 1426— 1443 k) Z knih lozunki znojemských z r. 1441 l) Dto z r. 1442 . m) Dto z 1. 1443. . . n) Znojemská vydání r. 1468 o) Znojemskć holdy zr. 1466 p) Z jihlavské knihy testamenti z |. 1418 — 37. g) Hrdelní zápisy mésta Jihlavy (1409 +452) r) Prameny vyprávěcí . 281 Strana 5 7—16 16—24 25 — 56 56 — 42 48 —155 156 156—160 160—170 170—175 175—176 176—177 177—178 178—179 179—190 190—193 195—195 195—200 200—203 205—206 206—208 208—211 211—212 215—215 215—259 259— 263
Strana 282
Chronologický pořad listin a listů. Strana 1417. (S. d. s. l.). Nejmenovaný k biskupu olomouckému Janovi Želez- . nému o Pavlu Dolanském . . 43 Srpen, 18. 1417. Brno, Jemnice, Jihlava. Města slibují Václavovi IV. nestíhati pomocníků Erharta z Kunštátu . (Po 22. dubnu) 1418 (s. 1.). Nejmenovaný k Janovi Železnému o ne- . . zdaru biskupa Alše Unor, 20. 1419. Uh. Skalice. Citační list Fernanda luckého proti krá- . . . lovně Žofii . Unor, 21. 1419. (s. 1.). Notář Hockelin stvrzuje vyvěšení citace Fernan- dovy v Hodoníně a Uh. Skalici . . . Unor, 6. 1420. Vratislav. Císař Zikmund nařizuje moravským klášte- rům přípřeže . Listopad, 12. 1420. Velvary. Císař Zikmund chválí obětavost Brna . . . proti husitům Říjen, 23. 1426. Svědectví o zničení kláštera Velehradu (Unor, 1421). Duben, 6. 1421. Brno. Ustanovení císaře Zikmunda o mor. židech . Srpen, 8. 1452. Brno. Svědectví Petra Genspergra a umučení katol. kněží v Polešovicích (1421) . Prosinec, 7. 1421. Jihlava. Císař Zikmund chválí víru Jihlavanů . . Březen, 20. 1422. Cáslav. Císař nařizuje Znojmu vojenskou pohotovost Duben, 15. 1422. Ždánice. Císař poroučí Brnu propustiti čeleď z Le- tovic . . . Cerven, 2. 1422. Znojmo. Znojemští odmítají poslušnost Korybutovi . Prosinec, 8. 1422. Jihlava. Jindřich vévoda hlohovský o vzdání Mor. Třebové . . Leden, 12. 1424. Vídeň. Albrecht rakouský oznamuje Brnu obsazení . . Špilberku Cervenec, 26. 1424. Před Otaslavicemi. Albrecht rakouský zve Oldřicha z Rožmberka se šlechtou do Jihlavy . Červen, 23. 1460. Olomouc. Svědectví biskupa Tasa o povraždění ka- tol. měšťanů v Mohelnici (1424) . . . Říjen, 2. 1425. Láva. Albrecht rakouský žádá Jihlavu o zprávy o po- hybech husitských vojsk . Listopad, 20. 1425. Kreuzenstein. Týž poroučí vídeňským, by všichni vytrhli do pole . . 60 . . Unor, 8. 1426. Vídeň. Týž nařizuje vídeňským připraviti 300 jízdných 61 46 46 48 60 61 62 62 63 54 64 65 66 67 58 69 69 60 282
Chronologický pořad listin a listů. Strana 1417. (S. d. s. l.). Nejmenovaný k biskupu olomouckému Janovi Želez- . nému o Pavlu Dolanském . . 43 Srpen, 18. 1417. Brno, Jemnice, Jihlava. Města slibují Václavovi IV. nestíhati pomocníků Erharta z Kunštátu . (Po 22. dubnu) 1418 (s. 1.). Nejmenovaný k Janovi Železnému o ne- . . zdaru biskupa Alše Unor, 20. 1419. Uh. Skalice. Citační list Fernanda luckého proti krá- . . . lovně Žofii . Unor, 21. 1419. (s. 1.). Notář Hockelin stvrzuje vyvěšení citace Fernan- dovy v Hodoníně a Uh. Skalici . . . Unor, 6. 1420. Vratislav. Císař Zikmund nařizuje moravským klášte- rům přípřeže . Listopad, 12. 1420. Velvary. Císař Zikmund chválí obětavost Brna . . . proti husitům Říjen, 23. 1426. Svědectví o zničení kláštera Velehradu (Unor, 1421). Duben, 6. 1421. Brno. Ustanovení císaře Zikmunda o mor. židech . Srpen, 8. 1452. Brno. Svědectví Petra Genspergra a umučení katol. kněží v Polešovicích (1421) . Prosinec, 7. 1421. Jihlava. Císař Zikmund chválí víru Jihlavanů . . Březen, 20. 1422. Cáslav. Císař nařizuje Znojmu vojenskou pohotovost Duben, 15. 1422. Ždánice. Císař poroučí Brnu propustiti čeleď z Le- tovic . . . Cerven, 2. 1422. Znojmo. Znojemští odmítají poslušnost Korybutovi . Prosinec, 8. 1422. Jihlava. Jindřich vévoda hlohovský o vzdání Mor. Třebové . . Leden, 12. 1424. Vídeň. Albrecht rakouský oznamuje Brnu obsazení . . Špilberku Cervenec, 26. 1424. Před Otaslavicemi. Albrecht rakouský zve Oldřicha z Rožmberka se šlechtou do Jihlavy . Červen, 23. 1460. Olomouc. Svědectví biskupa Tasa o povraždění ka- tol. měšťanů v Mohelnici (1424) . . . Říjen, 2. 1425. Láva. Albrecht rakouský žádá Jihlavu o zprávy o po- hybech husitských vojsk . Listopad, 20. 1425. Kreuzenstein. Týž poroučí vídeňským, by všichni vytrhli do pole . . 60 . . Unor, 8. 1426. Vídeň. Týž nařizuje vídeňským připraviti 300 jízdných 61 46 46 48 60 61 62 62 63 54 64 65 66 67 58 69 69 60 282
Strana 283
Strana Zář Ч 9. 1426. Láva. Tyż žádá Brno o pomoc při ražení mince . . Říj en, 26. 1426. Před Břeclaví. Týž oznamuje vídeňským soustřeďo- vání husitů se žádostí o okamžité vytrhnutí . . Říjen, 28. 1426. Pied Bieclavi. Týž nařizuje vypravení všech vídeň- ských kupců do pole . Rijen, 29. 1424. Pied Bieclavi. Týž nařizuje bezodkladné syl vídeňských do pole . . Prosinec, 9 9. 1426. Vídeň. Týž odpovídá Brnu ohledně propuštění ja- kéhosi válečníka Čeňka . . . . . . Únor, 1. 1427. Rím. Martin V. dovoluje z zméniti i jihlavskou synagogu vkapli . . . Říjen, 24. 1427. (S. 1). Olomoucká konsistoř degraduje Tii faráře v Nových Hyżzdlicich pro odpad k husitstvi = . ». vy Listopad, 14. 1427. Bučovice. Čenčk z Bludova uzavírá příměří. Srpen, 27. 1428. (S. 1.). Václav Hychnagel a Jan Trčka slibují zacho- vati pokoj s Albrechtem rakouským a jeho stranou, zvláště ale s Ji- hlavou . . . Srpen, Зо. 1428. Znojmo. Albrecht rakousky stvrzuje privilegia Jihlavy Дам, 11. 1428. Brno. Hecht z Rosic prohlašuje zástavní list vystavený Augustiniánům litomyšlským za fingovaný . . Rijen, 11. 1424. Mor. Krumlov. Příměří Diviše z Přehořova, tábor- ského hejtmana na Mor. Krumlově, s Brnem . Září, 25. 1429. Ivančice. Týž zaručuje Brnu klid za vinobraní a to 1 za Janaz Kunštátu „Suchého čerta“ a Jana st. ze Sobětic, hejtmana was... ? * Říjen, 27. 1430. Pernštýn. Jan z Pernštýna zaručuje se za služebníka svého Mikuláše Ćlupka. . . Zam, 14. 1450. Osová. Vilém z Pernityna spolu s jinými šlechtici u uza- vírají smír s Janem z Lomnice a ostatní šlechtou . . ZÁM, 15. 1430. Mor. Krumlov. Diviś z Prehofova přistupuje k příměří s Janem z Lomnice a s ostatními Září, 22. 1430. Třebíč. Jan z Chabrovce, hejtman třebíčský, přibírá v příměří Mor. Krumlov a Ivantice . . e. . . Listopad, 8. 14530. Brno. Erhart z Kunštátu žaluje vídeňským na ne- přátelské chování Jana z Lomnice Listopad, 17. 1430. Letovice. Beneš a Vaněk z Boskovic | přistupují na příměří sjednané S Diviiem z Přehořova 283 62 62 63 b4 64 65 66 71 71 71 72
Strana Zář Ч 9. 1426. Láva. Tyż žádá Brno o pomoc při ražení mince . . Říj en, 26. 1426. Před Břeclaví. Týž oznamuje vídeňským soustřeďo- vání husitů se žádostí o okamžité vytrhnutí . . Říjen, 28. 1426. Pied Bieclavi. Týž nařizuje vypravení všech vídeň- ských kupců do pole . Rijen, 29. 1424. Pied Bieclavi. Týž nařizuje bezodkladné syl vídeňských do pole . . Prosinec, 9 9. 1426. Vídeň. Týž odpovídá Brnu ohledně propuštění ja- kéhosi válečníka Čeňka . . . . . . Únor, 1. 1427. Rím. Martin V. dovoluje z zméniti i jihlavskou synagogu vkapli . . . Říjen, 24. 1427. (S. 1). Olomoucká konsistoř degraduje Tii faráře v Nových Hyżzdlicich pro odpad k husitstvi = . ». vy Listopad, 14. 1427. Bučovice. Čenčk z Bludova uzavírá příměří. Srpen, 27. 1428. (S. 1.). Václav Hychnagel a Jan Trčka slibují zacho- vati pokoj s Albrechtem rakouským a jeho stranou, zvláště ale s Ji- hlavou . . . Srpen, Зо. 1428. Znojmo. Albrecht rakousky stvrzuje privilegia Jihlavy Дам, 11. 1428. Brno. Hecht z Rosic prohlašuje zástavní list vystavený Augustiniánům litomyšlským za fingovaný . . Rijen, 11. 1424. Mor. Krumlov. Příměří Diviše z Přehořova, tábor- ského hejtmana na Mor. Krumlově, s Brnem . Září, 25. 1429. Ivančice. Týž zaručuje Brnu klid za vinobraní a to 1 za Janaz Kunštátu „Suchého čerta“ a Jana st. ze Sobětic, hejtmana was... ? * Říjen, 27. 1430. Pernštýn. Jan z Pernštýna zaručuje se za služebníka svého Mikuláše Ćlupka. . . Zam, 14. 1450. Osová. Vilém z Pernityna spolu s jinými šlechtici u uza- vírají smír s Janem z Lomnice a ostatní šlechtou . . ZÁM, 15. 1430. Mor. Krumlov. Diviś z Prehofova přistupuje k příměří s Janem z Lomnice a s ostatními Září, 22. 1430. Třebíč. Jan z Chabrovce, hejtman třebíčský, přibírá v příměří Mor. Krumlov a Ivantice . . e. . . Listopad, 8. 14530. Brno. Erhart z Kunštátu žaluje vídeňským na ne- přátelské chování Jana z Lomnice Listopad, 17. 1430. Letovice. Beneš a Vaněk z Boskovic | přistupují na příměří sjednané S Diviiem z Přehořova 283 62 62 63 b4 64 65 66 71 71 71 72
Strana 284
Strana Září, 6. 1431. Ivančice. Diviš z Přehořova | odpovíčí a na výtku brněn- ských z věrolomnosti . cee Říjen, 5. 1451. (s. 1.). Petr z Kravař a je uzavírají přímě ěří s Hechtem z Rosic a. je Říjen, 8. 1431. Židlochovice. Henrych z -Valdštejna slibuje repieksze brněnským při vinobraní Říjen, 16(?). 1431. Mor. Krumlov. Diviš z ; Pichotova uzavírá příměří podle Petra z Kravařa zahrnuje v né 1 i hejtmana ze Špilberku Wald- nera ae Ünor, 14. 1432. ídeň. Albrecht rakouský k městům moravským ohledně dovozu vína . . A Březen, 27. 1432. (s. 1.). Václav z Ronova na Mírově uzavírá příměří s Janem z Lomnice a je +. 0 Brezen, 29. 1432. Doubravice. Heralt ze Sovince uzavírá příměř ří s Haš- kem z Valdštýna a je s o . Duben, 30. 1432. Letovice. Benet a Vaněk z Boskovic uzavírají pří- měří s Janem z Lomnice a je Zák, a5. 1452. Letovice. Bohuš z Hončtic, purkrabí letoichy a a je sli- bují neptekäzeti brněnským při vinobraní . . . Srpen, 2. 1433. Sádek. Zdeněk z Valditgna » na Sádku uzavírá příměř s Petrem z Kravař a je Srpen, 6. 1433. Vídeň. Albrecht rakouský < oznamuje souhlas + prodow żenim příměří . . Listopad, 7. 1433. Vídeň. Tyż k podkomožímu Hechtovi z Rosic o ži- dech Únot, 7 7. 1433. Vid. Nové Město. Albrecht rakouský posílá Brnu dřevo na opevnění . . e Únor, 19. 1434. Basilej. Kard. Mikuláš Albergati kM Mikuláši prevors dolanskému o podávánt z kalicha . Prosinec, 17. 1435. Brno. Jan ze Studnic stvrzuje příjem 6 hi. gr. od Brna Leden, 16. 1436. Tovačov. Jiřík + z Kunštátu p přistupuje k Tandfe(du Červenec, 2. 1437. Vídeň. Bertold z Mangen, velitel vojsk rakouských oznamuje jihlavským, že má plnomoc od Albrechta rakouského s nimi vyjednávati . Cerven, 3. 1438. Znojmo. Albrecht rakouský o: oznamuje vídeňským, aby byli v pohotovosti do pole . 284 78 78 78 79 79 79 79 80 80 80 81 81 82 81 83 83 83 84
Strana Září, 6. 1431. Ivančice. Diviš z Přehořova | odpovíčí a na výtku brněn- ských z věrolomnosti . cee Říjen, 5. 1451. (s. 1.). Petr z Kravař a je uzavírají přímě ěří s Hechtem z Rosic a. je Říjen, 8. 1431. Židlochovice. Henrych z -Valdštejna slibuje repieksze brněnským při vinobraní Říjen, 16(?). 1431. Mor. Krumlov. Diviš z ; Pichotova uzavírá příměří podle Petra z Kravařa zahrnuje v né 1 i hejtmana ze Špilberku Wald- nera ae Ünor, 14. 1432. ídeň. Albrecht rakouský k městům moravským ohledně dovozu vína . . A Březen, 27. 1432. (s. 1.). Václav z Ronova na Mírově uzavírá příměří s Janem z Lomnice a je +. 0 Brezen, 29. 1432. Doubravice. Heralt ze Sovince uzavírá příměř ří s Haš- kem z Valdštýna a je s o . Duben, 30. 1432. Letovice. Benet a Vaněk z Boskovic uzavírají pří- měří s Janem z Lomnice a je Zák, a5. 1452. Letovice. Bohuš z Hončtic, purkrabí letoichy a a je sli- bují neptekäzeti brněnským při vinobraní . . . Srpen, 2. 1433. Sádek. Zdeněk z Valditgna » na Sádku uzavírá příměř s Petrem z Kravař a je Srpen, 6. 1433. Vídeň. Albrecht rakouský < oznamuje souhlas + prodow żenim příměří . . Listopad, 7. 1433. Vídeň. Tyż k podkomožímu Hechtovi z Rosic o ži- dech Únot, 7 7. 1433. Vid. Nové Město. Albrecht rakouský posílá Brnu dřevo na opevnění . . e Únor, 19. 1434. Basilej. Kard. Mikuláš Albergati kM Mikuláši prevors dolanskému o podávánt z kalicha . Prosinec, 17. 1435. Brno. Jan ze Studnic stvrzuje příjem 6 hi. gr. od Brna Leden, 16. 1436. Tovačov. Jiřík + z Kunštátu p přistupuje k Tandfe(du Červenec, 2. 1437. Vídeň. Bertold z Mangen, velitel vojsk rakouských oznamuje jihlavským, že má plnomoc od Albrechta rakouského s nimi vyjednávati . Cerven, 3. 1438. Znojmo. Albrecht rakouský o: oznamuje vídeňským, aby byli v pohotovosti do pole . 284 78 78 78 79 79 79 79 80 80 80 81 81 82 81 83 83 83 84
Strana 285
S trana Červen, 9. 1458. Jihlava. Týž oznamuje, že nazítří vtrhne do Čech erven, 14. 1458. Praha; Týž popisuje své tažení "m erven, 30. 1438. Praha. Týž oznamuje vídeňským 3 ze Poláci j jsou již na Moravě a chtějí do Rakous Srpen, 23. 1458. Před Táborem. Týž nařizuje Vídní vtrhnouti do pole Srpen, 29. 1438. Před Táborem. Týž poroučí í Vídní vytrhnouti bez- odkladně do pole . . Zax, 13. 1438. Pied Táborem. Tyż propouští vídeňské z pole . Rijen, 29. 1438. (s. L). Týž vyzývá vídeňské, by odeslali zbrojné do Lávy . . Září, 24. 1440. Vid. Nové Město. Bedřich IM. děkuje Вени za posel- stvo k němu vypravené Pavlem z Miličína eee Listopad, 6. 1440. Basilej. V zdoropapez Felix V. žádá Mikuláše Jin- dřichova a Křišťana o uvedení lidu v jeho poslušnost . 1440. (Brno.) Reformní statuta Kateřiny z Mühlheimu pro brněnské dominikánky . . . . . Duben, 15. 1441. Pied Strachoticemi. "Reinhard Teslinges k vídeň- ským o bojích u Strachotic . . erven, 22. 1441. Boskovice. Heralt z Kunštátu v výpočí čítává škody způ- sobené mu Benešem z Boskovic Říjen, 13. 1442. Pohořelice. Hanuš z Asenheimu, hejtman pohořelický, přistupuje se synem Linhartem k.landfridu hradeckému Říjen, Zo. 1442. Pohořelice. Linhart z Asenheimu potvrzuje souhlas $ přihlášením k landfridu hradeckému . . . . Únor, 8. 1444. Brno. Brno prosí vídeňskou radu o prostředkování na jednání mikulovském . Srpen, 14: 1444: (Brno. ) Město Brno vystavuje ie glejt Heraltovi z ; Kun- štátu . oe oe es Listopad, 15. 1445. Poděbrady. Jude a Proček z Kunštátu k Oldšži- chovi z Rožmberka o popravě Heraltové Prosinec, 9. 1445. Brno. Brněnští k vídeň. o příčině Heraltovy popravy (S. d., s. 1.) Brněnstí vyčítají Jiříkovi a Pročkovi z Kunštátu pomluvy o nich šířené . 0 Leden, 5. 1446. Vídeň. Fridrich II. brněnským o případě Heraltově Listopad, 23. 1446. Znojmo. Znojmo posílá do Vídně žoldnéře Březen, 28. 1449. Schrattental. OldHich Eicinger vídeňským o pomě- rech na Znoj emsku 285 85 86 88 90 91 92 93 94 . 114 . 115 . 116 117 . 118 119 121 ‚ 125 125 . 126 ‚ 227
S trana Červen, 9. 1458. Jihlava. Týž oznamuje, že nazítří vtrhne do Čech erven, 14. 1458. Praha; Týž popisuje své tažení "m erven, 30. 1438. Praha. Týž oznamuje vídeňským 3 ze Poláci j jsou již na Moravě a chtějí do Rakous Srpen, 23. 1458. Před Táborem. Týž nařizuje Vídní vtrhnouti do pole Srpen, 29. 1438. Před Táborem. Týž poroučí í Vídní vytrhnouti bez- odkladně do pole . . Zax, 13. 1438. Pied Táborem. Tyż propouští vídeňské z pole . Rijen, 29. 1438. (s. L). Týž vyzývá vídeňské, by odeslali zbrojné do Lávy . . Září, 24. 1440. Vid. Nové Město. Bedřich IM. děkuje Вени za posel- stvo k němu vypravené Pavlem z Miličína eee Listopad, 6. 1440. Basilej. V zdoropapez Felix V. žádá Mikuláše Jin- dřichova a Křišťana o uvedení lidu v jeho poslušnost . 1440. (Brno.) Reformní statuta Kateřiny z Mühlheimu pro brněnské dominikánky . . . . . Duben, 15. 1441. Pied Strachoticemi. "Reinhard Teslinges k vídeň- ským o bojích u Strachotic . . erven, 22. 1441. Boskovice. Heralt z Kunštátu v výpočí čítává škody způ- sobené mu Benešem z Boskovic Říjen, 13. 1442. Pohořelice. Hanuš z Asenheimu, hejtman pohořelický, přistupuje se synem Linhartem k.landfridu hradeckému Říjen, Zo. 1442. Pohořelice. Linhart z Asenheimu potvrzuje souhlas $ přihlášením k landfridu hradeckému . . . . Únor, 8. 1444. Brno. Brno prosí vídeňskou radu o prostředkování na jednání mikulovském . Srpen, 14: 1444: (Brno. ) Město Brno vystavuje ie glejt Heraltovi z ; Kun- štátu . oe oe es Listopad, 15. 1445. Poděbrady. Jude a Proček z Kunštátu k Oldšži- chovi z Rožmberka o popravě Heraltové Prosinec, 9. 1445. Brno. Brněnští k vídeň. o příčině Heraltovy popravy (S. d., s. 1.) Brněnstí vyčítají Jiříkovi a Pročkovi z Kunštátu pomluvy o nich šířené . 0 Leden, 5. 1446. Vídeň. Fridrich II. brněnským o případě Heraltově Listopad, 23. 1446. Znojmo. Znojmo posílá do Vídně žoldnéře Březen, 28. 1449. Schrattental. OldHich Eicinger vídeňským o pomě- rech na Znoj emsku 285 85 86 88 90 91 92 93 94 . 114 . 115 . 116 117 . 118 119 121 ‚ 125 125 . 126 ‚ 227
Strana 286
Strana Srpen, 26. 1449. Velké Meziříčí. Jan z Lomnice prosí v vídeňské o volný přístup jeho lidí na jarmark . Listopad, 24. (1451 ?). Brno. Pavel z Miličína a j. prosí Oldřicha z Rožmberka o zakročení proti Ješkovi svojanovskému z Boskovic Květen, 14. 1453. Vídeň. Oldřich Ficinger k Oldřichovi z Rožmberka o obsazení Špilberka s . (Znojmo, 1453 ?) Znojemští si stěžují Lad. Pohrobkovi n na těžkosti se židy . (Pied : 22. icem), 1456. (Znojmo). Znojemić protestují u | Jana Zajśmate ohledně desátků fary únanovské (Po 5. žíjnu), 1456. Znojmo. Zápis o sporu o o dům Volfganka sanitrníka Duben, 9. 1458. (S. 1.). Katolická šlechta žádá Jiříka z Poděbrad o svo- bodu přijímání pod jednou . Duben, 9. 1458. (5. 1.). Biskup olomoucký Tasa a mor. páni i kladou Ji- Hkovi podminky . . . Cerven, 2. 1465. (Znojmo). Znojmo prosí biskup Tasa < o radu stran pohrůžek legáta Rudolfa . Září, 8. (1465), v poli. Jindřich z Lipé prosí znojemské o koule Říjen, 17. 1465. Ostřihom. (Jan Vitéz, arcibiskup ostřiňomský) k bis- kupu Tasovi o postavení Jiříkově Květen, 15. 1467. Brno. Zikmund Knab, bračnský a notář, k Janu Tha- breovi o válečném ruchu v Brně Červen, 12. 1467. Telč. Zdeněk ze Šternberka ujišťuje jihlavské ne- škodností svého lidu . . . Červenec, 26. (1467). Znojmo. Znojemští k Janovi z Krásonic o svém útoku na lidi Zajímačovi . (1467, Znojmo). Znojemští vyslovují Jiřímu z ; Lichtnburka r na Bítově politování nad škodami z Rakous mu způsobenými . (1467, Znojmo). Znojemští k brněnským o postavení Zdenka ze Štern- berka . Prosinec, 2. 1467. Brno. Výslech oslavanské abatyše Doroty . (1467, Znojmo). Znojemští k Drain fim o neúspěchu Zdenka ze Štern- berka . (Říjen, 13. 1467, Znojmo). Znojemští prosí Zdenka ze Šternberka o po- moc proti blížícímu se Viktorinovi . (S. d. S. 1. 1467 ?) Moravští prelátové vyslovují politování, že nemo- hou Jiříkovi pomoci . 286 ‚ 128 129 129 . 130 . 132 132 . 134 . 135 . 136 . 136 . 137 ‚ 138 . 140 . 141 . 141 . 142
Strana Srpen, 26. 1449. Velké Meziříčí. Jan z Lomnice prosí v vídeňské o volný přístup jeho lidí na jarmark . Listopad, 24. (1451 ?). Brno. Pavel z Miličína a j. prosí Oldřicha z Rožmberka o zakročení proti Ješkovi svojanovskému z Boskovic Květen, 14. 1453. Vídeň. Oldřich Ficinger k Oldřichovi z Rožmberka o obsazení Špilberka s . (Znojmo, 1453 ?) Znojemští si stěžují Lad. Pohrobkovi n na těžkosti se židy . (Pied : 22. icem), 1456. (Znojmo). Znojemić protestují u | Jana Zajśmate ohledně desátků fary únanovské (Po 5. žíjnu), 1456. Znojmo. Zápis o sporu o o dům Volfganka sanitrníka Duben, 9. 1458. (S. 1.). Katolická šlechta žádá Jiříka z Poděbrad o svo- bodu přijímání pod jednou . Duben, 9. 1458. (5. 1.). Biskup olomoucký Tasa a mor. páni i kladou Ji- Hkovi podminky . . . Cerven, 2. 1465. (Znojmo). Znojmo prosí biskup Tasa < o radu stran pohrůžek legáta Rudolfa . Září, 8. (1465), v poli. Jindřich z Lipé prosí znojemské o koule Říjen, 17. 1465. Ostřihom. (Jan Vitéz, arcibiskup ostřiňomský) k bis- kupu Tasovi o postavení Jiříkově Květen, 15. 1467. Brno. Zikmund Knab, bračnský a notář, k Janu Tha- breovi o válečném ruchu v Brně Červen, 12. 1467. Telč. Zdeněk ze Šternberka ujišťuje jihlavské ne- škodností svého lidu . . . Červenec, 26. (1467). Znojmo. Znojemští k Janovi z Krásonic o svém útoku na lidi Zajímačovi . (1467, Znojmo). Znojemští vyslovují Jiřímu z ; Lichtnburka r na Bítově politování nad škodami z Rakous mu způsobenými . (1467, Znojmo). Znojemští k brněnským o postavení Zdenka ze Štern- berka . Prosinec, 2. 1467. Brno. Výslech oslavanské abatyše Doroty . (1467, Znojmo). Znojemští k Drain fim o neúspěchu Zdenka ze Štern- berka . (Říjen, 13. 1467, Znojmo). Znojemští prosí Zdenka ze Šternberka o po- moc proti blížícímu se Viktorinovi . (S. d. S. 1. 1467 ?) Moravští prelátové vyslovují politování, že nemo- hou Jiříkovi pomoci . 286 ‚ 128 129 129 . 130 . 132 132 . 134 . 135 . 136 . 136 . 137 ‚ 138 . 140 . 141 . 141 . 142
Strana 287
Strana Leden, 4. 1468. (Znojmo). Znojemští k Oldřichovi z Grafeneku o chy- staném tažení do Rakous a k Třebíči . . . 147 Leden, 26. 1468. (Znojmo). Znojemští oznamují jemnickému plebánovi Štěpánovi, že budou jednati přímo s ním 148 . . Únor, 12. 1468. (Znojmo). Znojemští odpovídají Jindřichovi z Lipé, že nemohou za klatby proti němu hlásané . . . 148 Unor, 16. 1468. Znojmo. Znojemští k Jindřichovi z Lipé stran klateb a škod způsobených mu v Martinicích . . . . Březen, 1. 1468. Vranov. Jiří z Lichtenburka se ohražuje u Zdenka ze Šternberka stran braní desátků . . Ríjen, 6. 1468. Znojmo. Král Matyáš odměnuje Znojmo zkonfiskova- nými statky . . 161 (S. d. S. I.). Jiří z Poděbrad poroučí opatovi kláštera Hradiska Jiřímu, . . 162 by vyklidil klášter Cervenec, 12. 1469. Znojmo. Znojemští vysvětlují Ladislava Podma- nickému, proč mu nemohou jíti na pomoc . . . . 153 149 160 287
Strana Leden, 4. 1468. (Znojmo). Znojemští k Oldřichovi z Grafeneku o chy- staném tažení do Rakous a k Třebíči . . . 147 Leden, 26. 1468. (Znojmo). Znojemští oznamují jemnickému plebánovi Štěpánovi, že budou jednati přímo s ním 148 . . Únor, 12. 1468. (Znojmo). Znojemští odpovídají Jindřichovi z Lipé, že nemohou za klatby proti němu hlásané . . . 148 Unor, 16. 1468. Znojmo. Znojemští k Jindřichovi z Lipé stran klateb a škod způsobených mu v Martinicích . . . . Březen, 1. 1468. Vranov. Jiří z Lichtenburka se ohražuje u Zdenka ze Šternberka stran braní desátků . . Ríjen, 6. 1468. Znojmo. Král Matyáš odměnuje Znojmo zkonfiskova- nými statky . . 161 (S. d. S. I.). Jiří z Poděbrad poroučí opatovi kláštera Hradiska Jiřímu, . . 162 by vyklidil klášter Cervenec, 12. 1469. Znojmo. Znojemští vysvětlují Ladislava Podma- nickému, proč mu nemohou jíti na pomoc . . . . 153 149 160 287
Strana 288
Strana 289
CHYBY A OPRAVY Na str. 29 místo Reinprecht čti Reinhardt. Na str. 34 p. 1. místo č. 69 čti 70. Na str. 37 p. 1. místo č. 99 čti 89. ibid. p. 3. místo č. 101 čti 91. Na str. 38 p. 2. místo č. 102 čti 92. Na str. 39 p. 1. č. 103 čti 93. ibid. p. 4. místo 107a čti č. 98. Na str. 40 p. 1. místo 108 čti 98, p. 2. místo 106 čti 96, p. 3. místo 107b čti 97. Na str. 41 p. 1. místo 110 čti 100, p. 2. místo 109 čti 101, p. 3. místo č. 112 čti 103, p. 4. místo č. 114 čti 106, p. 5. místo 115 čti 106. Na str. 42 p. 1. místo 119 čti 111, p. 3. místo 117 čti 108. Na str. 138 místo 1457 čti 1467. Na str. 187 č. 156 místo tbabor čti thabor.
CHYBY A OPRAVY Na str. 29 místo Reinprecht čti Reinhardt. Na str. 34 p. 1. místo č. 69 čti 70. Na str. 37 p. 1. místo č. 99 čti 89. ibid. p. 3. místo č. 101 čti 91. Na str. 38 p. 2. místo č. 102 čti 92. Na str. 39 p. 1. č. 103 čti 93. ibid. p. 4. místo 107a čti č. 98. Na str. 40 p. 1. místo 108 čti 98, p. 2. místo 106 čti 96, p. 3. místo 107b čti 97. Na str. 41 p. 1. místo 110 čti 100, p. 2. místo 109 čti 101, p. 3. místo č. 112 čti 103, p. 4. místo č. 114 čti 106, p. 5. místo 115 čti 106. Na str. 42 p. 1. místo 119 čti 111, p. 3. místo 117 čti 108. Na str. 138 místo 1457 čti 1467. Na str. 187 č. 156 místo tbabor čti thabor.
- 1: Titul
- 5: Úvodem
- 7: Zmatky na rozhraní století XIV. a XV.
- 43: Listiny
- 156: Aktový materiál
- 265: Seznam jmen a věcí
- 281: Obsah
- 289: Chyby a opravy