z 496 stránek
Titul
I
II
III
IV
Úvod
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
XIX
XX
XXI
XXII
XXIII
XXIV
XXV
XXVI
XXVII
XXVIII
XXIX
XXX
XXXI
XXXII
Edice
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
Obsah
463
464
- s. 54: ...est etc. (ibid., 14)]. In utraque ergo natura idem est Dei Filius nostra su cipiens et propria non amittens; in homine hominem...
- s. 55: ...viscera sancto Spiritu fecundata et numquam virginitate caritura, tam inseparabiliter Dei Filius est unitus, ut qui erat intemporaliter de essentia Patris genitus,...
- s. 162: ...Filio, imo etiam Spiritui sancto constat esse communis. Denique idem Dei Filius, qui de se ac Patre dilectori suo promittit: Veniemus ad...
- s. 304: ...est Dominus (B Deus noster) Jesus Christus, Salvator tuus, unigenitus Dei Filius, verus Deus, verus homo, qui solus sub sole sine macula...
Název:
Řeči nedělní a sváteční (Tomáš ze Štítného)
Autor:
Straka, Josef
Rok vydání:
1929
Místo vydání:
Praha
Česká národní bibliografie:
Počet stran celkem:
496
Obsah:
- I: Titul
- V: Úvod
- 1: Edice
- 463: Obsah
upravit
Strana I
ŘEČI NEDĚLNÍ A SVÁTEČNÍ. JOSEF STRAKA. V PRAŽE. NAKLADEM CESKE AKADEMIE VÉD A UMENI. 1929.
ŘEČI NEDĚLNÍ A SVÁTEČNÍ. JOSEF STRAKA. V PRAŽE. NAKLADEM CESKE AKADEMIE VÉD A UMENI. 1929.
Strana II
SPISY TOMAŠE ZE ŠTÍTNÉHO. ČÍSLO 2. ŘEČI NEDĚLNÍ A SVÁTEČNÍ. V PRAZE. NÁKLADEM ČESKÉ AKADEMIE VĚD A UMĚNÍ. 1929.
SPISY TOMAŠE ZE ŠTÍTNÉHO. ČÍSLO 2. ŘEČI NEDĚLNÍ A SVÁTEČNÍ. V PRAZE. NÁKLADEM ČESKÉ AKADEMIE VĚD A UMĚNÍ. 1929.
Strana III
☞ — Weho�bal cluzn alowye P ſkworzenie wſecko Alby tyjem aſa czlowyek na. pomeuut=lake wecken clu Wl. bohn wiij myloſn vlna kryenut-wrdawal genu dluzruv chwelu-Akakt. boly wſeczko ſnvorzenne wſken potzckad fpoſol wſtworzen wewſſein y kuſa acluſlnocr keents koli vkazuge chwalu bozij Wſat kak geſt nadto ſam Wſobye chwalny�nelzey w pliye twho ſaworzonij wy lycyty by y tijſlyczknt wi écze ſwyetow byló. Rwſak uebeſa wyyniwugg chwa lut borij.a firmament zuy eſtuge ckucky ruky geho Ale wnyem Wſemon to pri geſt plnoſh chwaly gcho. yáko vrrze nyekto dijelo mijſternie nyeten ho rzemeſliuka wrchwa li wtom vnienje geho A bude gey torvnyety vey nadto.to dijclo ne Mola chwaly rzecin toho geſwy ge vezynyl wyprakw ty� Wſak tijem Bey ial Porzfldnye wywedeno ch waln gey�taktr wſſe ſruyo Benne chywaln bohe Tuto ſye poczyna odſwa tych rzecz-poczmu; uny urve Rahwoimnuycze Dyr gſu ſye dokona y dnije oczyſvenije matky bozhe-wnol ſu dietye alby wchmnm 3s nye vczynyb obvet podle Anwenije/Icz geſt nebylo potrzebne menze bozzi oczy Alvenne poporodu ſveho dvetatha-neb geſt wrdy vpo porodu oſiala czian-wſak Aodle 3fbona vczynyla orzy ſyenije.ala wchnmn flce= chwalu adyeku wrdawſt. gycz botnu ztakeho pledu Vtyent ſwoy plod obpetowe ln bolyn ofczy.Aite diahe obyeti metka borne wſec Py geſr wſem ſymu obyeto wala. Ptor ſye budie gehove b voowee hlany przydrze ty-won Hnawije wyerzyecz: wuyem vlorzijer: ſwil nadve gy wſwete myloſty.Tu ſlat nnn chodbu oloko koſtele ſviecze treyrrenee wrukte ueſycz- wnycl: ulamen zyst monawa borſcune toho da wneho dyetatka: woch czyſe welo geho�aknot duſy.Am dwe poſleduye. tehor geſn przywrenie-geſto yymy-a 1. Snímek str. 217a rukopisu Klementinského.
☞ — Weho�bal cluzn alowye P ſkworzenie wſecko Alby tyjem aſa czlowyek na. pomeuut=lake wecken clu Wl. bohn wiij myloſn vlna kryenut-wrdawal genu dluzruv chwelu-Akakt. boly wſeczko ſnvorzenne wſken potzckad fpoſol wſtworzen wewſſein y kuſa acluſlnocr keents koli vkazuge chwalu bozij Wſat kak geſt nadto ſam Wſobye chwalny�nelzey w pliye twho ſaworzonij wy lycyty by y tijſlyczknt wi écze ſwyetow byló. Rwſak uebeſa wyyniwugg chwa lut borij.a firmament zuy eſtuge ckucky ruky geho Ale wnyem Wſemon to pri geſt plnoſh chwaly gcho. yáko vrrze nyekto dijelo mijſternie nyeten ho rzemeſliuka wrchwa li wtom vnienje geho A bude gey torvnyety vey nadto.to dijclo ne Mola chwaly rzecin toho geſwy ge vezynyl wyprakw ty� Wſak tijem Bey ial Porzfldnye wywedeno ch waln gey�taktr wſſe ſruyo Benne chywaln bohe Tuto ſye poczyna odſwa tych rzecz-poczmu; uny urve Rahwoimnuycze Dyr gſu ſye dokona y dnije oczyſvenije matky bozhe-wnol ſu dietye alby wchmnm 3s nye vczynyb obvet podle Anwenije/Icz geſt nebylo potrzebne menze bozzi oczy Alvenne poporodu ſveho dvetatha-neb geſt wrdy vpo porodu oſiala czian-wſak Aodle 3fbona vczynyla orzy ſyenije.ala wchnmn flce= chwalu adyeku wrdawſt. gycz botnu ztakeho pledu Vtyent ſwoy plod obpetowe ln bolyn ofczy.Aite diahe obyeti metka borne wſec Py geſr wſem ſymu obyeto wala. Ptor ſye budie gehove b voowee hlany przydrze ty-won Hnawije wyerzyecz: wuyem vlorzijer: ſwil nadve gy wſwete myloſty.Tu ſlat nnn chodbu oloko koſtele ſviecze treyrrenee wrukte ueſycz- wnycl: ulamen zyst monawa borſcune toho da wneho dyetatka: woch czyſe welo geho�aknot duſy.Am dwe poſleduye. tehor geſn przywrenie-geſto yymy-a 1. Snímek str. 217a rukopisu Klementinského.
Strana IV
TISKEM ALOISA WIESNERA V PRAZE, KNIHTISKAŘE ČESKÉ AKADEMIE VĚD A UMĚNÍ A VYSOKÉHO UČENÍ TECHNICKÉHO V PRAZE.
TISKEM ALOISA WIESNERA V PRAZE, KNIHTISKAŘE ČESKÉ AKADEMIE VĚD A UMĚNÍ A VYSOKÉHO UČENÍ TECHNICKÉHO V PRAZE.
Strana V
UVOD*). Štítného Řeči nedělní a sváteční jsou dochovány v papírovém rukopise univ. knihovny pražské, sign. XVII. C. 15 (rukopis A) a v jeho přepise, cho- vaném v klášterní knihovně na Strahově, sign. D. G. III. 13 (rukopis B). O prvním zmiňuje se již Balbín, aniž autora zná (srv. Jos. Hanuše „Bohu- slava Balbína Bohemia docta“ v Českém časopise historickém XII. 1906, 415), po prvé připisuje práci Štítnému J. Jungmann v Rozboru literatury staročeské II, 671 (1843), první obšírnější zprávu o ní podává J. Jireček v Časopise Musea království Českého 1861, 171—175. Strahovský opis uvádí v obecnou známost J. Jireček ve Zprávách Král. české společnosti nauk 1877, 43—45. Otištěny byly až dosud jediné tři řeči ve Výboru z literatury české, díl I. 1845, str. 743—778 a jedna v Časopise katolického duchovenstva 1852, 219—225; verše staročeského Umučení Páně, které se čtou na 1. 146b n. rukopisu A, byly pojaty nejen do Flajšhansových Nejstarších památek jazyka a písemnictví českého, díl I., nýbrž i do Ertlovy Čítanky pro vyšší třídy škol středních, díl I., i do J. V. Nováka Výboru z literatury české I. I. Rukopis A má 254 listy formátu 27.5x 19 cm. Vazba jeho je kožená, podle odhadu Jos. Truhláře (Katalog českých rukopisů c. k. veřejné a uni- versitní knihovny pražské, v Praze nákladem České akademie 1906, čís. 93) až ze stol. XVI.; na deskách, jež mají rozměry 29x 20 cm, jsou vryty ozdoby podobné pětilisté růži rožmberské a dosud stopy po dvou odtrže- ných sponách. Rukopis má s vazbou výšku 7.8 cm. Předním i zadním pří- deštím jest po dvoulistí vytrženém z nějakého pergamenového rukopisu Voraginovy latinské Legendy zlaté, opsané někdy v XIII. nebo XIV. stol. písmem drobounkým, ale velmi úhledným a se mnoha zkratkami. Každý z těch čtyř lístků má nyní po sříznutí při vazbě po 19x 15 cm a je popsán *) Opravený a doplněný výtah z mé rozpravy „Štítného Řeči nedělní a svá- teční“ v Listech filologických (L F), ročníky 35.—37. (1908—1910).
UVOD*). Štítného Řeči nedělní a sváteční jsou dochovány v papírovém rukopise univ. knihovny pražské, sign. XVII. C. 15 (rukopis A) a v jeho přepise, cho- vaném v klášterní knihovně na Strahově, sign. D. G. III. 13 (rukopis B). O prvním zmiňuje se již Balbín, aniž autora zná (srv. Jos. Hanuše „Bohu- slava Balbína Bohemia docta“ v Českém časopise historickém XII. 1906, 415), po prvé připisuje práci Štítnému J. Jungmann v Rozboru literatury staročeské II, 671 (1843), první obšírnější zprávu o ní podává J. Jireček v Časopise Musea království Českého 1861, 171—175. Strahovský opis uvádí v obecnou známost J. Jireček ve Zprávách Král. české společnosti nauk 1877, 43—45. Otištěny byly až dosud jediné tři řeči ve Výboru z literatury české, díl I. 1845, str. 743—778 a jedna v Časopise katolického duchovenstva 1852, 219—225; verše staročeského Umučení Páně, které se čtou na 1. 146b n. rukopisu A, byly pojaty nejen do Flajšhansových Nejstarších památek jazyka a písemnictví českého, díl I., nýbrž i do Ertlovy Čítanky pro vyšší třídy škol středních, díl I., i do J. V. Nováka Výboru z literatury české I. I. Rukopis A má 254 listy formátu 27.5x 19 cm. Vazba jeho je kožená, podle odhadu Jos. Truhláře (Katalog českých rukopisů c. k. veřejné a uni- versitní knihovny pražské, v Praze nákladem České akademie 1906, čís. 93) až ze stol. XVI.; na deskách, jež mají rozměry 29x 20 cm, jsou vryty ozdoby podobné pětilisté růži rožmberské a dosud stopy po dvou odtrže- ných sponách. Rukopis má s vazbou výšku 7.8 cm. Předním i zadním pří- deštím jest po dvoulistí vytrženém z nějakého pergamenového rukopisu Voraginovy latinské Legendy zlaté, opsané někdy v XIII. nebo XIV. stol. písmem drobounkým, ale velmi úhledným a se mnoha zkratkami. Každý z těch čtyř lístků má nyní po sříznutí při vazbě po 19x 15 cm a je popsán *) Opravený a doplněný výtah z mé rozpravy „Štítného Řeči nedělní a svá- teční“ v Listech filologických (L F), ročníky 35.—37. (1908—1910).
Strana VI
VI ve dvou sloupcích 31řádkových (16x6 cm). Oboje dvoulistí bylo vy- trženo z jedné a též složky, bezprostředně za sebou, ale nikoli ze vnitřku složky, takže, srovnáme-li latinský text při našem rukopisu dochovaný s textem, jak byl vydán Graessem (Jacobi de Voragine Legenda aurea, vulgo historia lombardica dicta. Ad optimorum librorum fidem recensuit Dr. Th. Graesse. Ed. tertia. Dresdae et Lipsiae 1890), vzniká mezera asi čtyř lístků. Opsány pak na našich lístcích přídeštných konec kap. VIII. De s. Stephano, kap. IX. De s. Johanne apostolo et evangelista, druhá polovina kap. XI. De s. Thoma Cantuariensi a počátek kap. XII. De s. Silvestro. Papírové složky vlastního rukopisu A jsou po dvanácti listech a až do složky XVI. znamenány římskými číslicemi (19, III9, IIII atd.) vždy na dolejším okraji poslední stránky ve složce (na nynější str. 11b, 35b atd.); značka složky II. na str. 23 b byla při vazbě odříznuta (jsou po ní stopy), složka VII. a od XVII. všecky další nebyly již vůbec označeny. Paginování listů jest až z naší doby (rukou Jos. Jirečka z r. 1858) a tím pořádkem, jak jsou nyní svázány. Na počátku rukopisu chybí jeden list, jenž mimo titul k první řeči o sv. Ondřeji a několik úvodních slov obsahoval snad také zvláštní předmluvu Štítného k celému dílu. Také z řeči „Na Zdráva Maria“ vypadl nejméně list (po nynějším l. 247) a ztracen je konec rukopisu, jenž byl vůbec již hodně sešlý, než do vazby přišel; listy na okrajích byly otře- peny, dolejší konec listu 235. utržen, pořádek uvolněných listů na několika místech při vazbě zmaten, zvláště ve složce XIII. a XIV. O tom, jak třeba přehozené listy spraviti, poučují poznámky novodobého čtenáře na horních i dolních okrajích příslušných stran, jakož i poznámka Jos. Jirečka na zadní desce. Psáno bylo ve dvou sloupcích, ke konci poněkud užších a kratších: psané sloupce mají rozměry 22.6—21.8x7.2—6.5 cm. Řádků bývá 35, v druhé části rukopisu 34, vesměs linkovaných, avšak přes linky se leckde přepisuje. Písmo jest černé, pečlivé a čitelné; jen v prvních řádcích bývají některá písmena nevkusně protahována. Nadpisy jednotlivých řečí jsou červené a červená jsou též začáteční písmena vlastních řečí, kteráž vyplňují dva tři řádky, výjimkou řádků více. Skoro všecka velká písmena (někdy i malá na začátku slov) bývají rovněž červeně okrašlována; ostatně se některá velká písmena, zvláště k a p, od malých stěží rozeznají. Slabounce bývají červeně podtrhována jména sv. Otců nebo knih Písma, z nichž se cituje. Rasur jest málo; omyly jsou opravovány buď přetržením červeně, nebo podtečkováním a nadtečkováním, nebo obojím tím způsobem na- jednou. Tak přetrženo samým písařem 40b1*) wyerzyly a napsáno wy- rzekly, 113b2 v napsaném oſynu bozijem přetrženo bozijem a opraveno následujícím czlowyeczyem, 253a2 ve psaném apotknvl přetrženo slovo druhé a opraveno na apotlukl, 241a1 přetrženy dva řádky textu opakovaného a pod.; 13a1 psané wyrzczenye podtečkováním a nadtečkováním z opraveno *) 40b1 = list 40, strana b, sloupec 1.
VI ve dvou sloupcích 31řádkových (16x6 cm). Oboje dvoulistí bylo vy- trženo z jedné a též složky, bezprostředně za sebou, ale nikoli ze vnitřku složky, takže, srovnáme-li latinský text při našem rukopisu dochovaný s textem, jak byl vydán Graessem (Jacobi de Voragine Legenda aurea, vulgo historia lombardica dicta. Ad optimorum librorum fidem recensuit Dr. Th. Graesse. Ed. tertia. Dresdae et Lipsiae 1890), vzniká mezera asi čtyř lístků. Opsány pak na našich lístcích přídeštných konec kap. VIII. De s. Stephano, kap. IX. De s. Johanne apostolo et evangelista, druhá polovina kap. XI. De s. Thoma Cantuariensi a počátek kap. XII. De s. Silvestro. Papírové složky vlastního rukopisu A jsou po dvanácti listech a až do složky XVI. znamenány římskými číslicemi (19, III9, IIII atd.) vždy na dolejším okraji poslední stránky ve složce (na nynější str. 11b, 35b atd.); značka složky II. na str. 23 b byla při vazbě odříznuta (jsou po ní stopy), složka VII. a od XVII. všecky další nebyly již vůbec označeny. Paginování listů jest až z naší doby (rukou Jos. Jirečka z r. 1858) a tím pořádkem, jak jsou nyní svázány. Na počátku rukopisu chybí jeden list, jenž mimo titul k první řeči o sv. Ondřeji a několik úvodních slov obsahoval snad také zvláštní předmluvu Štítného k celému dílu. Také z řeči „Na Zdráva Maria“ vypadl nejméně list (po nynějším l. 247) a ztracen je konec rukopisu, jenž byl vůbec již hodně sešlý, než do vazby přišel; listy na okrajích byly otře- peny, dolejší konec listu 235. utržen, pořádek uvolněných listů na několika místech při vazbě zmaten, zvláště ve složce XIII. a XIV. O tom, jak třeba přehozené listy spraviti, poučují poznámky novodobého čtenáře na horních i dolních okrajích příslušných stran, jakož i poznámka Jos. Jirečka na zadní desce. Psáno bylo ve dvou sloupcích, ke konci poněkud užších a kratších: psané sloupce mají rozměry 22.6—21.8x7.2—6.5 cm. Řádků bývá 35, v druhé části rukopisu 34, vesměs linkovaných, avšak přes linky se leckde přepisuje. Písmo jest černé, pečlivé a čitelné; jen v prvních řádcích bývají některá písmena nevkusně protahována. Nadpisy jednotlivých řečí jsou červené a červená jsou též začáteční písmena vlastních řečí, kteráž vyplňují dva tři řádky, výjimkou řádků více. Skoro všecka velká písmena (někdy i malá na začátku slov) bývají rovněž červeně okrašlována; ostatně se některá velká písmena, zvláště k a p, od malých stěží rozeznají. Slabounce bývají červeně podtrhována jména sv. Otců nebo knih Písma, z nichž se cituje. Rasur jest málo; omyly jsou opravovány buď přetržením červeně, nebo podtečkováním a nadtečkováním, nebo obojím tím způsobem na- jednou. Tak přetrženo samým písařem 40b1*) wyerzyly a napsáno wy- rzekly, 113b2 v napsaném oſynu bozijem přetrženo bozijem a opraveno následujícím czlowyeczyem, 253a2 ve psaném apotknvl přetrženo slovo druhé a opraveno na apotlukl, 241a1 přetrženy dva řádky textu opakovaného a pod.; 13a1 psané wyrzczenye podtečkováním a nadtečkováním z opraveno *) 40b1 = list 40, strana b, sloupec 1.
Strana VII
VII ve wyrczenye, stejně tak 54a1 znamenayte ve znamenyte, 188b2 vklydyty v klydyty; 213a2 tohoto přetržením druhého to a podtečkováním dvěma tečkami změněno v toho, 248a1 psané dyetetem přetržením prvního te, pod- tečkováním i nadtečkováním v dyetem; 251b1 zrušeno hrzijecha přetržením a několika tečkami dole a j. Na několika málo místech bylo slovo vypuštěné připsáno na okraji a v textu čárkou naznačeno, kam je písař chtěl vložiti, nebo omyl napraven nadepsáním slova nebo jednotlivého písmene nad příslušným textem řádku. Tak 31a1 připsáno po straně neb, 78b2 gmye kriſiowo, 107a1 vwynyczi, 150b2 gije, 7la psáno v řádku vnyeho a nad tím bohem vnho, 77a2 wyeru', 87a2 rady, 92b2 vdowe', 134a2 przedhoſpodynem, 144a2 geſſtoy prawda byla, 225a1 kſalſenij, 25la2 prw"le a j. Zmýlil-li se písař v pořadu slov, označil to po způsobě tehdy obvyklém dvěma červenými nebo černými čárkami nahoře, před slovem a za ním (“ “), aby bylo posunuto vpřed. Ale snad, soudíc z toho, že znaménka slovosledu jsou někde slabší (tenká), přemístil tak slova korrektor nebo některý pozdější čtenář hově svému vkusu, podobně jako z pozdější doby jsou též vybledlé a namnoze již nečitelné postranní přípisky, ostatně velmi řídké. Pravopis jest spřežkový. Dělka samohlásek se častěji a důsledněji označuje, než bývá v starých rukopisech obyčejem, takže prof. Gebauer odtud hojně mohl čerpati k svému vypsání staročeské kvantity (v. po- známku v LF 35, 1908, 39). Tak psáno naarod 10a1, zaawynv 72a, dopaat 132a2, paadu (gen. sg.) 119a2, oftaal 71b2, paade (aor.) 119a1 a j.; maleerzy 10b2, kazatelee 9a1, o apofftoleech 196a1, wkofteleech 205b2, ffeele 48b1 teefſe 236a1, weefty 191b1, podlee 9la1 a j., píjeſtem 67a2, bozijeho narozenîje 67b1, newydíje 67a1, pylnyegije 66b2 a j.; píjlnoît 67a1, wutrpeníj 32b1, czíjm blíjzze 67a2 a j.; nad vom 18a1, Popvvdcze 125b2, vvtaynoſt 153b2 tepvv 67a2, rvvcze 92a2, offeduucz 4b2, gednotuv 62a1, febuv 3b1, fuvdye 193a2, wtyejefnvu 188a1 a j.; laakaa 203b1, nehleedaa 57a2, naleezaa 98b1, zwlaaftije 66b2, przíjſtíje 67a1 a j., ale i raady (nom. pl. subst. rada) 66a2, wraadu 122b1 odfeeftee (hodyny) 155b2 a j. Tečka nad i a j někdy chybí, jindy bývá pro- dloužena v čárku hned kolmější, hned nakloněnější; ale není v tom dů- slednosti, jak je patrno z obou ukázek, jež věrně z našeho rukopisu přepsal Frant. Ryšánek v své rozpravě „Příspěvky ku poznání pramenů spisů T. Štítného“ (Sborník filologický I, 1910, 75 nn.). Proto v tomto vydání bylo zanedbáno vystihovati ony zvláštnosti písařovy a tištěno napořád i, j, ij, ije. Psaní jednotlivých hlásek jest patrné z tohoto přehledu: á: ya 101b2; zpraawa (t. j. z práva) 102b2 atd. ia: dyabel 94a1, krzeftyanitwo 129a2 atd. é: lepe 140a2; tee (gen. sg. f.) 140a2 atd. ě: tyela 33a1, wiyede 20la1 atd., zpravidla tak; czieſta 114b1, lzie 166b1, pocziely (nom. pl. m.) 187b1 atd., řidčeji; rownije 6a2, bijchv 82b1, wyedijela 124b1, zřídka; ídijetetem (t. j. pouhým e) 248b1, jen výjimkou.
VII ve wyrczenye, stejně tak 54a1 znamenayte ve znamenyte, 188b2 vklydyty v klydyty; 213a2 tohoto přetržením druhého to a podtečkováním dvěma tečkami změněno v toho, 248a1 psané dyetetem přetržením prvního te, pod- tečkováním i nadtečkováním v dyetem; 251b1 zrušeno hrzijecha přetržením a několika tečkami dole a j. Na několika málo místech bylo slovo vypuštěné připsáno na okraji a v textu čárkou naznačeno, kam je písař chtěl vložiti, nebo omyl napraven nadepsáním slova nebo jednotlivého písmene nad příslušným textem řádku. Tak 31a1 připsáno po straně neb, 78b2 gmye kriſiowo, 107a1 vwynyczi, 150b2 gije, 7la psáno v řádku vnyeho a nad tím bohem vnho, 77a2 wyeru', 87a2 rady, 92b2 vdowe', 134a2 przedhoſpodynem, 144a2 geſſtoy prawda byla, 225a1 kſalſenij, 25la2 prw"le a j. Zmýlil-li se písař v pořadu slov, označil to po způsobě tehdy obvyklém dvěma červenými nebo černými čárkami nahoře, před slovem a za ním (“ “), aby bylo posunuto vpřed. Ale snad, soudíc z toho, že znaménka slovosledu jsou někde slabší (tenká), přemístil tak slova korrektor nebo některý pozdější čtenář hově svému vkusu, podobně jako z pozdější doby jsou též vybledlé a namnoze již nečitelné postranní přípisky, ostatně velmi řídké. Pravopis jest spřežkový. Dělka samohlásek se častěji a důsledněji označuje, než bývá v starých rukopisech obyčejem, takže prof. Gebauer odtud hojně mohl čerpati k svému vypsání staročeské kvantity (v. po- známku v LF 35, 1908, 39). Tak psáno naarod 10a1, zaawynv 72a, dopaat 132a2, paadu (gen. sg.) 119a2, oftaal 71b2, paade (aor.) 119a1 a j.; maleerzy 10b2, kazatelee 9a1, o apofftoleech 196a1, wkofteleech 205b2, ffeele 48b1 teefſe 236a1, weefty 191b1, podlee 9la1 a j., píjeſtem 67a2, bozijeho narozenîje 67b1, newydíje 67a1, pylnyegije 66b2 a j.; píjlnoît 67a1, wutrpeníj 32b1, czíjm blíjzze 67a2 a j.; nad vom 18a1, Popvvdcze 125b2, vvtaynoſt 153b2 tepvv 67a2, rvvcze 92a2, offeduucz 4b2, gednotuv 62a1, febuv 3b1, fuvdye 193a2, wtyejefnvu 188a1 a j.; laakaa 203b1, nehleedaa 57a2, naleezaa 98b1, zwlaaftije 66b2, przíjſtíje 67a1 a j., ale i raady (nom. pl. subst. rada) 66a2, wraadu 122b1 odfeeftee (hodyny) 155b2 a j. Tečka nad i a j někdy chybí, jindy bývá pro- dloužena v čárku hned kolmější, hned nakloněnější; ale není v tom dů- slednosti, jak je patrno z obou ukázek, jež věrně z našeho rukopisu přepsal Frant. Ryšánek v své rozpravě „Příspěvky ku poznání pramenů spisů T. Štítného“ (Sborník filologický I, 1910, 75 nn.). Proto v tomto vydání bylo zanedbáno vystihovati ony zvláštnosti písařovy a tištěno napořád i, j, ij, ije. Psaní jednotlivých hlásek jest patrné z tohoto přehledu: á: ya 101b2; zpraawa (t. j. z práva) 102b2 atd. ia: dyabel 94a1, krzeftyanitwo 129a2 atd. é: lepe 140a2; tee (gen. sg. f.) 140a2 atd. ě: tyela 33a1, wiyede 20la1 atd., zpravidla tak; czieſta 114b1, lzie 166b1, pocziely (nom. pl. m.) 187b1 atd., řidčeji; rownije 6a2, bijchv 82b1, wyedijela 124b1, zřídka; ídijetetem (t. j. pouhým e) 248b1, jen výjimkou.
Strana VIII
VIII ie: dyetky 33a1, doſyehne 153b1, ofynyech (t. j. o syniech) 189b2 atd., často; bozíjeho 66b2, gíje (gen. sg. f.) 67a2, wodpoczynutije (s i bez tečky) 33b2, przyfítzje 66b2, narozeníje 67a1, zrzijedlníj 67a2, bozijeho (t. j. i a j bez teček) 66b2, Diret 67a2 a pod., většinou (v. Gebauer, Staročeský slovník I. 373); byelý 67a2 (srv. transkripci ve Sborníku filol. I, 1910, 86), výjimkou. i: byſkup 32b2, yprzyfíly 67b1, Rozívzygme 94b2 atd., zpravidla tak: woli (ak. sg.) 55b2, bytí (t. j. býti) 67a1, gmyeli (i bez tečky) 67a2 a j., méně často; wijda (part. praes. m.) 122b1, vwelijkych 149a2 a p., zřídka: k muczennyftwu (t. j. y s tečkou) 33b2, výjimkou. í: magíj 33a1, czíjíty (nom. pl. m. = čísti) 67a2, przíjtecz 67b, Bla- zzeníj (j bez tečky) 33a1, kazaníj (lok. sg. n.) 66b2, lepfſnj (i bez tečky, nom. pl. m.) 67a1, vtrpenijm 67a2, gijmzz (j bez tečky, instr. sg. n.) 67b1 atd.; zapomynagilicz 36b2, przygymagilicz 153a1 a p., vždy jen na rozhraní dvou řádků; ſpomoczy (t. j. s pomocí) 60a2, czakagycz 67a1 atd.; firy 101b2, ítogi 115a2 a j., zřídka; mnyfí 2b2, výjimkou. ó: boh 2b2, zpoſſob (2. sg. impt.) 2b2 atd. uo: buoh 101b2, kuoze 189a2, ſuobu (t. j. s uobú stranú) 164b2 atd., zpravidla; kvoílijku 212b2, výjimkou a jen v násloví ve spojení s předložkou. u: rzku (1. sg.) 33a1, ruku (ak. sg.) 51a1, Auguftyn 66b2, bude 113b2 muze (gen. sg.) 165a2, wuhrzyech 130b2, kupomoczy (t. j. ku pomoci) 155a1, kutyeffenij (t. j. k utěšení) 163 bl atd., zpravidla tak uprostřed a na konci slova, kdežto na počátku jen ve spojení s předložkou, nikdy v násloví o sobě; vzzytek 55a1, vczyítyty 67a2, vczij 145b1, zvczen 62b1, kvrozenym 206b2, kvprwnij (t. j. ku první) 96b2, wrozvmv 3b1, komvy (t. j. komu j') 88b1 atd., často na počátku, řidčeji uprostřed některých slov nebo na jejich konci. Několikrát je psáno w v slově upřiemý (wprzijemo 242b1, wprzyemym 204a1 a j.). ú: glu 32b2, ruchem 67a1, burze 93b1, zahynuty 117a2 atd., většinou; vklad 113b2, víty 131b2, vrzad 180b2, wymyfl 93b1, cztv (t. j. čtú) 76a2, do- tknuty 82a1, dofahnyty 90b2, mvchy 219b° atd.; almuznvv 67a2, ſvvd 75a1, rvvcze 92a2 atd.; nemohuvcz 145a1, febuv 196a1, ſuvzen 207a1 atd.; filuu 129b1, krzywduu 138a1, zřídka; przyelyfnvu 190a1, výjimka. y: Matery 33a1, kdyz 162b2 atd., zpravidla; odplati (gen. sg. f.) 117a1, (nom. pl. f.) 168a2, řídkou výjimkou. byli ý: mydla 67a2, Druhym 214b1 atd., zpravidla; tolykij 119b1, we- wíſelykijch 24la1, dotijka 246a1, zřídka; tymyzz lb1, výjimkou; Kyy 56b1, ojediněle. c: praaczy 32b2, cztyecz 144b2 atd., zpravidla; gracia 51a1, 81b2, 212b2, centurio 159b2, jen v těchto cizích slovech, ale nikoli důsledně (srv. czentvryo 88b2). č: czíjm 67a3, czlowyecze 216a2 atd., vždy tak. d: ſuvd 75a1, czeled 159a2 atd., zpravidla. ď: zbudme 67b1, ſhromazdal 147b2, hodynu 183b2 atd., obyčejně; mladvatek 27a1, výjimkou.
VIII ie: dyetky 33a1, doſyehne 153b1, ofynyech (t. j. o syniech) 189b2 atd., často; bozíjeho 66b2, gíje (gen. sg. f.) 67a2, wodpoczynutije (s i bez tečky) 33b2, przyfítzje 66b2, narozeníje 67a1, zrzijedlníj 67a2, bozijeho (t. j. i a j bez teček) 66b2, Diret 67a2 a pod., většinou (v. Gebauer, Staročeský slovník I. 373); byelý 67a2 (srv. transkripci ve Sborníku filol. I, 1910, 86), výjimkou. i: byſkup 32b2, yprzyfíly 67b1, Rozívzygme 94b2 atd., zpravidla tak: woli (ak. sg.) 55b2, bytí (t. j. býti) 67a1, gmyeli (i bez tečky) 67a2 a j., méně často; wijda (part. praes. m.) 122b1, vwelijkych 149a2 a p., zřídka: k muczennyftwu (t. j. y s tečkou) 33b2, výjimkou. í: magíj 33a1, czíjíty (nom. pl. m. = čísti) 67a2, przíjtecz 67b, Bla- zzeníj (j bez tečky) 33a1, kazaníj (lok. sg. n.) 66b2, lepfſnj (i bez tečky, nom. pl. m.) 67a1, vtrpenijm 67a2, gijmzz (j bez tečky, instr. sg. n.) 67b1 atd.; zapomynagilicz 36b2, przygymagilicz 153a1 a p., vždy jen na rozhraní dvou řádků; ſpomoczy (t. j. s pomocí) 60a2, czakagycz 67a1 atd.; firy 101b2, ítogi 115a2 a j., zřídka; mnyfí 2b2, výjimkou. ó: boh 2b2, zpoſſob (2. sg. impt.) 2b2 atd. uo: buoh 101b2, kuoze 189a2, ſuobu (t. j. s uobú stranú) 164b2 atd., zpravidla; kvoílijku 212b2, výjimkou a jen v násloví ve spojení s předložkou. u: rzku (1. sg.) 33a1, ruku (ak. sg.) 51a1, Auguftyn 66b2, bude 113b2 muze (gen. sg.) 165a2, wuhrzyech 130b2, kupomoczy (t. j. ku pomoci) 155a1, kutyeffenij (t. j. k utěšení) 163 bl atd., zpravidla tak uprostřed a na konci slova, kdežto na počátku jen ve spojení s předložkou, nikdy v násloví o sobě; vzzytek 55a1, vczyítyty 67a2, vczij 145b1, zvczen 62b1, kvrozenym 206b2, kvprwnij (t. j. ku první) 96b2, wrozvmv 3b1, komvy (t. j. komu j') 88b1 atd., často na počátku, řidčeji uprostřed některých slov nebo na jejich konci. Několikrát je psáno w v slově upřiemý (wprzijemo 242b1, wprzyemym 204a1 a j.). ú: glu 32b2, ruchem 67a1, burze 93b1, zahynuty 117a2 atd., většinou; vklad 113b2, víty 131b2, vrzad 180b2, wymyfl 93b1, cztv (t. j. čtú) 76a2, do- tknuty 82a1, dofahnyty 90b2, mvchy 219b° atd.; almuznvv 67a2, ſvvd 75a1, rvvcze 92a2 atd.; nemohuvcz 145a1, febuv 196a1, ſuvzen 207a1 atd.; filuu 129b1, krzywduu 138a1, zřídka; przyelyfnvu 190a1, výjimka. y: Matery 33a1, kdyz 162b2 atd., zpravidla; odplati (gen. sg. f.) 117a1, (nom. pl. f.) 168a2, řídkou výjimkou. byli ý: mydla 67a2, Druhym 214b1 atd., zpravidla; tolykij 119b1, we- wíſelykijch 24la1, dotijka 246a1, zřídka; tymyzz lb1, výjimkou; Kyy 56b1, ojediněle. c: praaczy 32b2, cztyecz 144b2 atd., zpravidla; gracia 51a1, 81b2, 212b2, centurio 159b2, jen v těchto cizích slovech, ale nikoli důsledně (srv. czentvryo 88b2). č: czíjm 67a3, czlowyecze 216a2 atd., vždy tak. d: ſuvd 75a1, czeled 159a2 atd., zpravidla. ď: zbudme 67b1, ſhromazdal 147b2, hodynu 183b2 atd., obyčejně; mladvatek 27a1, výjimkou.
Strana IX
IX f: vſati 59b1, figura 149b2, luczyferze 163a2 atd.; vffagijcz 125a2, offyerowal 163b1, wffrey 203a1 atd.; rozffaphny 6b1, Jozeph 76a2, kkay- phaffowy (t. j. k Kaifášovi) 159b1, phylifteowe 163b2 atd. j: Gyny 32b2, pylnyegíje 66b2, dogducze 235a2, kakyg (t. j. kaký j') 163b2, anyg (t. j. ani j') 168b1 atd. ; Yeremyaff 131b2, yakz 164a1, doftoynye 67a1, zaydvv 69a2, obval 226a2 atd. ; nedoygdu (3. pl.) 13b1, neodeygde 53a2 przyeygdy 186a2; nevgyalo 188b2, przy gyaty 230a2; Job 50a2, Jozeph 76a2, Jeremyaff 206b2 atd., v násloví vlastních jmen; iob 125b1, alleluia 158aa a j. v tomto slově. k: krwy (lok. sg.) 33a1, mak 112b2 atd., zpravidla; rykhardus 191a1, Rykhardus 219b2 (tu vlastně k + h stojí za lat. c + h, latinsky: Richardus); Benedict 58a1, decretalnije 63b1, clymenta 112b2, korrector 135b1, jen v těchto cizích slovech. I: nedyely 92a2, lopot 120b2 atd., vždycky tak; Allexandru 17b1, allelvya 51b2 a j. v tomto slově. n: nas 99b1, Pieſen 51b2, tijeſn 69a1 atd. ň: czynte 54b1, Neníjet 67a2, przeden 132a1, wynat 42a1, fnal 64a1 atd.; komnyaty 73b2, newonyalo 86b1, wynyata 160a1, fſczenyatka 168a2, puyowije 189a1 atd. ř: przyffel 33a1, dobrzíj 67a1, rzka 168b2, zkorzen 189a1, otewrzy 232a2 atd., obyčejně; nagytrſny 18a2, chr/bet 70a1, fikrjeht 73b2, patrje (part. praes. m. sg.) 84a1, Strjezme ſye 86b1, ſprſahaa 99a1, wbezprjemnee 243ba atd., zvláště hojně v první polovině rukopisu, ale jen v jistých slovech a ani v nich ne bez výjimky. s: prſy 33a , ſwatíj 66b2, waƒ 67a1, ſwyeczen 154a1, geft 184a1, Sobota 200a2 atd., většinou; bohat//twíje 67a1, nad/ſebu 83b1, Iſwyeczen 154a1, dneff 200a2 atd., řidčeji; nas 99b1, czas 109b2, Nebs 124b2, zdalys 143a2 slebu 119a1, nesítogij 122a1, sfaachu 162a1, sftaloft 189b1 atd., zvláště na konci slova tam, kde šlo o rozlišení dvojího ss; zmyrzte 74b2, zczafítne 11b' (t. j. sčastné), kombinací pak obojího psaní sčastný, sčěstie a ščastný, ščěstie (srv. Gebauer, Histor. mluvn. jaz. česk. I, 479 n.): zífczaftny 56a1, nezlíczaſtna 164a2, kziſczeftij 29b1, nezfſczeftije 237a1 atd. š: dulſe 73b1, wiſe 100b2, elyalf 206a1, Sjefty 213a2 atd., zpravidla; przíjſtíje 67a1, fel 82a2, w/e 100b2, ſkodno 174a1, bude/ 244a2, Sefte 47b, atd., řidčeji; wesſwyet (t. j. veš svět) 102b2 a j., gmas 143a2, flys 165a2, budes 165a2 a j., wysffijm 143a1, wysffyemu 149a2 atd., zvláště na konci slov a na rozlišení dvojího šš. t: ten 82b1, trh 101b1, ktoz 119a1, negíte 143a2 atd., zpravidla; Thoma 12b2, Thomaſl 13a1, nazarethſkeho 170a2, Dorothy 230a1, loth 237b1 atd., ale jen v těchto jménech vlastních; plnoftt 213b2, ſwatt 227a2 a také jinde, kde tt jest na konci slov, jest čísti: plnost t, svatl a p. ť: Awfakt 33a1, chtyet 104a1, Wymette 183a1, geptyffka 212a1, Dyetatko 76b1, dyetatka 217a2, odtat 15la1, vtal 164a1 atd., zpravidla.
IX f: vſati 59b1, figura 149b2, luczyferze 163a2 atd.; vffagijcz 125a2, offyerowal 163b1, wffrey 203a1 atd.; rozffaphny 6b1, Jozeph 76a2, kkay- phaffowy (t. j. k Kaifášovi) 159b1, phylifteowe 163b2 atd. j: Gyny 32b2, pylnyegíje 66b2, dogducze 235a2, kakyg (t. j. kaký j') 163b2, anyg (t. j. ani j') 168b1 atd. ; Yeremyaff 131b2, yakz 164a1, doftoynye 67a1, zaydvv 69a2, obval 226a2 atd. ; nedoygdu (3. pl.) 13b1, neodeygde 53a2 przyeygdy 186a2; nevgyalo 188b2, przy gyaty 230a2; Job 50a2, Jozeph 76a2, Jeremyaff 206b2 atd., v násloví vlastních jmen; iob 125b1, alleluia 158aa a j. v tomto slově. k: krwy (lok. sg.) 33a1, mak 112b2 atd., zpravidla; rykhardus 191a1, Rykhardus 219b2 (tu vlastně k + h stojí za lat. c + h, latinsky: Richardus); Benedict 58a1, decretalnije 63b1, clymenta 112b2, korrector 135b1, jen v těchto cizích slovech. I: nedyely 92a2, lopot 120b2 atd., vždycky tak; Allexandru 17b1, allelvya 51b2 a j. v tomto slově. n: nas 99b1, Pieſen 51b2, tijeſn 69a1 atd. ň: czynte 54b1, Neníjet 67a2, przeden 132a1, wynat 42a1, fnal 64a1 atd.; komnyaty 73b2, newonyalo 86b1, wynyata 160a1, fſczenyatka 168a2, puyowije 189a1 atd. ř: przyffel 33a1, dobrzíj 67a1, rzka 168b2, zkorzen 189a1, otewrzy 232a2 atd., obyčejně; nagytrſny 18a2, chr/bet 70a1, fikrjeht 73b2, patrje (part. praes. m. sg.) 84a1, Strjezme ſye 86b1, ſprſahaa 99a1, wbezprjemnee 243ba atd., zvláště hojně v první polovině rukopisu, ale jen v jistých slovech a ani v nich ne bez výjimky. s: prſy 33a , ſwatíj 66b2, waƒ 67a1, ſwyeczen 154a1, geft 184a1, Sobota 200a2 atd., většinou; bohat//twíje 67a1, nad/ſebu 83b1, Iſwyeczen 154a1, dneff 200a2 atd., řidčeji; nas 99b1, czas 109b2, Nebs 124b2, zdalys 143a2 slebu 119a1, nesítogij 122a1, sfaachu 162a1, sftaloft 189b1 atd., zvláště na konci slova tam, kde šlo o rozlišení dvojího ss; zmyrzte 74b2, zczafítne 11b' (t. j. sčastné), kombinací pak obojího psaní sčastný, sčěstie a ščastný, ščěstie (srv. Gebauer, Histor. mluvn. jaz. česk. I, 479 n.): zífczaftny 56a1, nezlíczaſtna 164a2, kziſczeftij 29b1, nezfſczeftije 237a1 atd. š: dulſe 73b1, wiſe 100b2, elyalf 206a1, Sjefty 213a2 atd., zpravidla; przíjſtíje 67a1, fel 82a2, w/e 100b2, ſkodno 174a1, bude/ 244a2, Sefte 47b, atd., řidčeji; wesſwyet (t. j. veš svět) 102b2 a j., gmas 143a2, flys 165a2, budes 165a2 a j., wysffijm 143a1, wysffyemu 149a2 atd., zvláště na konci slov a na rozlišení dvojího šš. t: ten 82b1, trh 101b1, ktoz 119a1, negíte 143a2 atd., zpravidla; Thoma 12b2, Thomaſl 13a1, nazarethſkeho 170a2, Dorothy 230a1, loth 237b1 atd., ale jen v těchto jménech vlastních; plnoftt 213b2, ſwatt 227a2 a také jinde, kde tt jest na konci slov, jest čísti: plnost t, svatl a p. ť: Awfakt 33a1, chtyet 104a1, Wymette 183a1, geptyffka 212a1, Dyetatko 76b1, dyetatka 217a2, odtat 15la1, vtal 164a1 atd., zpravidla.
Strana X
X v: prawíj 66b2, wrah 125a2, zyw 176b2, Wijdame 67a2 atd., zpravidla; vita contemplativa 6la1, jediné výjimky v názvu latinském; evwandyelift 41b1, jediný příklad takového psaní, kdežto jinde Ewangelyftye (lok. sg.) 29a2, ewa[n gelifta 111a2, ewandyelyftu (gen. du.) 130a1. z: kazaníj 33b2, wyez 83b2, rez 112b2, bazn 217b2 atd., obyčejně tak; wyzz 92a2, zzyſku 213a1, ſkrzze 221b2, zzednyk 236a1 atd., zvláště ke konci rukopisu; nale/ty 57a2, rofpuficzenij 120a2 atd., psáno foneticky; wyż 14b1, jediný doklad diakritického znaménka nad souhláskou. ž: ſbozíje 67a1, zrnow 168b2, wyffez 188a2, zaloft 189b2 atd.; Blazzeníj 32b2, Ktozz 83b1, feyzzy 189a1, zzydee 200a2 atd.; geholfto 63a2, Adocze- kamlylí (= A dočekám-liž) 65a1, budetaly (= budeta-liž) 65a1, czo/ 96ba a j., nečetné výjimky. Zkratky, jichž bylo v rukopise užito nejčastěji na konci řádků, jsou v přehledu tyto: adâ (= Adam) 78b1, abrahâ (= Abraham) 139a2, nehledâ (= ne- hledám) 143a2, tye (= tiem) 5a1, bude (= budem) 56b1, wezmye (= vez- měm) 88b1, ondrzege (= Ondřejem) 97b2, wnywcze (= v ni v čem) =vrtráním) 152a1, narozeni (= narozenim) 26a2, wrtraní) 136b2, potô ( = potom) 46a2, bychô ( = bychom) 176a1, rozlyczný (= rozličným) 143a1 atd.; fîtyepâ (= Štěpán) 27a2, znamená (= znamenán) 214b1, vſtawe (= ustaven) 27a2, proſwyecze (= prosviecen) 108b2, gedě (= jeden) 136b2 atd., řidčeji; kriſt9 (= Kristus) 2a2 a j., Aug9 (= Augustin) 9a2, 57a1 a j.; p (= pro) 105a1 atd. Podobné zkratky jsou uvnitř slov, jež bylo třeba děliti mezi dva řádky: zlakôftwa (= z lakomstva) 58a2, otő to (= o tomto) 118b2, bezprzénye ( = bezpřémně) 216a1 atd.; flujcze (= slunce) 21b2, panv (= pannu) 48a1, gy de (= jinde) 52b1, dokôlcze (= do konce) 76a1, fwô nymy ( = s vonnými) 156b1, berâka (= beránka) 173a1 atd.; vczyme (= učinme) 67a2; prok (= prorok) 67a2, prokowal (= pro- rokoval) 207a1, pltyw (= protiv) 221a1, wypfftyen (= vyprošten) 233a1, Ptozz (= Protož) 230b2 atd.; zd' wije (= zdravie) 100a1, ſp'wedlywye (= spravedlivě) 129a1, zt“tyl (= ztratil) 147b2 atd.*) Několikrát užil písař zkratek též uprostřed řádků: oſwyeczygě (= osvěcijem) 217b1, apána = a panna) 76b1, newdyetynem (= ne v dětinném) 173a2 atd.; oboh = pro bóh) 27b1, ſp“wedlne (= spravedlné) 252b2, Aug9 (= Augustin) 241a2, tyelnv (= tělesnú) 94a1, Nyeteho (= něterého) 14a2, nyeba (= ně- terá) 238b1, Jemyaff (= Jeremiáš) 247a1 atd. Zato zkratky gt a gto (= jest, ješto), tak hojné v musejním ruk. štítenském (ŠtítMus. 1450) i v jiných rukopisech těch časů, v naší památce není. Na konci řečí a nápisů bývá zkratka pro etc. (= et cetera), 70a2 a 76a1 užito latinské zkratky l, t. j. vel (nebo). *) Zkratka ra se psává, jak známo, pouhým a nad čarou (zdawije), ale a se obyčejně nahrazuje vlnitou značkou, podobnou skoro u (zduwije).
X v: prawíj 66b2, wrah 125a2, zyw 176b2, Wijdame 67a2 atd., zpravidla; vita contemplativa 6la1, jediné výjimky v názvu latinském; evwandyelift 41b1, jediný příklad takového psaní, kdežto jinde Ewangelyftye (lok. sg.) 29a2, ewa[n gelifta 111a2, ewandyelyftu (gen. du.) 130a1. z: kazaníj 33b2, wyez 83b2, rez 112b2, bazn 217b2 atd., obyčejně tak; wyzz 92a2, zzyſku 213a1, ſkrzze 221b2, zzednyk 236a1 atd., zvláště ke konci rukopisu; nale/ty 57a2, rofpuficzenij 120a2 atd., psáno foneticky; wyż 14b1, jediný doklad diakritického znaménka nad souhláskou. ž: ſbozíje 67a1, zrnow 168b2, wyffez 188a2, zaloft 189b2 atd.; Blazzeníj 32b2, Ktozz 83b1, feyzzy 189a1, zzydee 200a2 atd.; geholfto 63a2, Adocze- kamlylí (= A dočekám-liž) 65a1, budetaly (= budeta-liž) 65a1, czo/ 96ba a j., nečetné výjimky. Zkratky, jichž bylo v rukopise užito nejčastěji na konci řádků, jsou v přehledu tyto: adâ (= Adam) 78b1, abrahâ (= Abraham) 139a2, nehledâ (= ne- hledám) 143a2, tye (= tiem) 5a1, bude (= budem) 56b1, wezmye (= vez- měm) 88b1, ondrzege (= Ondřejem) 97b2, wnywcze (= v ni v čem) =vrtráním) 152a1, narozeni (= narozenim) 26a2, wrtraní) 136b2, potô ( = potom) 46a2, bychô ( = bychom) 176a1, rozlyczný (= rozličným) 143a1 atd.; fîtyepâ (= Štěpán) 27a2, znamená (= znamenán) 214b1, vſtawe (= ustaven) 27a2, proſwyecze (= prosviecen) 108b2, gedě (= jeden) 136b2 atd., řidčeji; kriſt9 (= Kristus) 2a2 a j., Aug9 (= Augustin) 9a2, 57a1 a j.; p (= pro) 105a1 atd. Podobné zkratky jsou uvnitř slov, jež bylo třeba děliti mezi dva řádky: zlakôftwa (= z lakomstva) 58a2, otő to (= o tomto) 118b2, bezprzénye ( = bezpřémně) 216a1 atd.; flujcze (= slunce) 21b2, panv (= pannu) 48a1, gy de (= jinde) 52b1, dokôlcze (= do konce) 76a1, fwô nymy ( = s vonnými) 156b1, berâka (= beránka) 173a1 atd.; vczyme (= učinme) 67a2; prok (= prorok) 67a2, prokowal (= pro- rokoval) 207a1, pltyw (= protiv) 221a1, wypfftyen (= vyprošten) 233a1, Ptozz (= Protož) 230b2 atd.; zd' wije (= zdravie) 100a1, ſp'wedlywye (= spravedlivě) 129a1, zt“tyl (= ztratil) 147b2 atd.*) Několikrát užil písař zkratek též uprostřed řádků: oſwyeczygě (= osvěcijem) 217b1, apána = a panna) 76b1, newdyetynem (= ne v dětinném) 173a2 atd.; oboh = pro bóh) 27b1, ſp“wedlne (= spravedlné) 252b2, Aug9 (= Augustin) 241a2, tyelnv (= tělesnú) 94a1, Nyeteho (= něterého) 14a2, nyeba (= ně- terá) 238b1, Jemyaff (= Jeremiáš) 247a1 atd. Zato zkratky gt a gto (= jest, ješto), tak hojné v musejním ruk. štítenském (ŠtítMus. 1450) i v jiných rukopisech těch časů, v naší památce není. Na konci řečí a nápisů bývá zkratka pro etc. (= et cetera), 70a2 a 76a1 užito latinské zkratky l, t. j. vel (nebo). *) Zkratka ra se psává, jak známo, pouhým a nad čarou (zdawije), ale a se obyčejně nahrazuje vlnitou značkou, podobnou skoro u (zduwije).
Strana XI
XI Řeči nedělní a sváteční skládal Štítný r. 1392, jak poznáváme z jeho vlastních slov ke konci řeči „v neděli mezi ochtáby božieho narozenie" (78b2). Opis A není o mnoho mladší (srv. J. Gebauera „O životě a spisích Tomáše ze Štítného“, str. 22); neboť po r. 1415 sotva by byl český písař odolal, aby při zmínce o Kostnici na 1. 209b (srv. LF 37, 1910, 107) ne- vzpomněl smrti M. J. Husi. S koncem stol. XIV. nebo s počátkem XV. se sho- duje též jazyk našeho rukopisu. Tak přehláska a-ě se ještě dosti přísně zachovává, v některých slabikách kořenných a příponových dokonce zcela přesně (ve všech formách slovesa projěsniti sé, jména přietel a dalších jeho odvozenin, ve jménech vzoru zeměnín, v slovesích vázati a spřieci). I v slo- vesích vzorů uměti, trpěti a sázeti, kde před třídní příponou předchází souhláska palatální, je přehláska pravidlem a téměř pravidlem jest i v slo- vesích vzoru I, 5 (odchylky: nom. pl. m. wzali 10la1, wzaly 134a2, panny wzely — Mudre wzely — newzely 230a1, nom. pl. m. wynaty místo vyněti 209a1). Nejčetnější jsou odchylky v slovese táhnúti a v přídavném jméně svatý; v ostatních slabikách kořenných, kde jest a, á z původního e, šetří se přehlásky mnohem věrněji a jen výjimkou čteme: czaftyegije 74a2, nerzadnye 66a1, porzadnye 117b2, Sahny 16a2, ſwadne 96a2, tazzycz 52b1 gefto ſye trzefvv 224a2. V jediném jméně čas byla přehláska již docela zrušena. Pohybné e bývá skoro všude, kde je podle jerového pravidla čekáme; jen ždánlivé jsou odchylky: zepanny 78b2, 116b1, fepannamy 94a2, ale skutečné porušení pravidla bývá při zájmeně veš a příd. jméně zlý, ojedi- něle i jinde, vesměs v případech již v nejstarších památkách obvyklých: zíboru (t. j. z sboru místo ze sboru) 134a1, 165b1, Zíbozije 228b1, kíbozzij 224b2, wſbozzij 226a1, 243a2, kziſczeftij 29b1, wifczeftij 73a1, 84a1, wztratu 189a2 a pod. Napořád čteme ještě bázn, kázn, přiezn atd., t. j. beze vkladného e; výjimkou jen 51b2: Pijeſen. Jotace v slabikách krátkých jest již velmi pokleslá; rovněž něco příkladů pokleslé jotace se najde v slabikách dlouhých, jako: pogeſty 209a2, pogedaty 209b1; wczemz 136a2, netoczecz 201a1, tyeffecz fye 30a2, tuzzecz 238a2; ofeſti 239b1; krzeſyty a wzkrzeſyty 31b1, porzedyty 40b1, 88a1, 210a1, ſtrze- lety 45b2, horzecz 59a2, oftrzehaty 227b2, wzdrzematy 229b1, azrzecz 244b1. Původní ie jest v pěti šesti případech již v našem rukopise zúženo ví: mnijwaly 63b2, Przijtely 73b1, neobtijzzij 83a2, przijkazu 84a2, tym (instr. sg. n. místo tiem) 195b1. uo za ó jest několikrát doloženo v slově bóh (buoh 101b2, 186b2, 192b2, 215b2), jednou v slově kóžě (kuoze 189a2) a pětkrát v počátečním o po předložkách: ſuobu ſtranvv 164b2, kuodplatye 188b2, wuoczij 189a1, kuobrazu 190a2, kvoflijku 212b2. Pro au za ú a aj za ý příkladu není. Přehláska u-i zůstává v slovesích VI. třídy ještě veskrze nezrušena a beze změny zůstávají též stará skupení črt a žrt (zzrnow 36a2, czrftwy 75b2, czrwenv 88b1, zczrnyty ſye 203b2, blíkem 40a2, blchy 219b2 a j.). Ještě ve
XI Řeči nedělní a sváteční skládal Štítný r. 1392, jak poznáváme z jeho vlastních slov ke konci řeči „v neděli mezi ochtáby božieho narozenie" (78b2). Opis A není o mnoho mladší (srv. J. Gebauera „O životě a spisích Tomáše ze Štítného“, str. 22); neboť po r. 1415 sotva by byl český písař odolal, aby při zmínce o Kostnici na 1. 209b (srv. LF 37, 1910, 107) ne- vzpomněl smrti M. J. Husi. S koncem stol. XIV. nebo s počátkem XV. se sho- duje též jazyk našeho rukopisu. Tak přehláska a-ě se ještě dosti přísně zachovává, v některých slabikách kořenných a příponových dokonce zcela přesně (ve všech formách slovesa projěsniti sé, jména přietel a dalších jeho odvozenin, ve jménech vzoru zeměnín, v slovesích vázati a spřieci). I v slo- vesích vzorů uměti, trpěti a sázeti, kde před třídní příponou předchází souhláska palatální, je přehláska pravidlem a téměř pravidlem jest i v slo- vesích vzoru I, 5 (odchylky: nom. pl. m. wzali 10la1, wzaly 134a2, panny wzely — Mudre wzely — newzely 230a1, nom. pl. m. wynaty místo vyněti 209a1). Nejčetnější jsou odchylky v slovese táhnúti a v přídavném jméně svatý; v ostatních slabikách kořenných, kde jest a, á z původního e, šetří se přehlásky mnohem věrněji a jen výjimkou čteme: czaftyegije 74a2, nerzadnye 66a1, porzadnye 117b2, Sahny 16a2, ſwadne 96a2, tazzycz 52b1 gefto ſye trzefvv 224a2. V jediném jméně čas byla přehláska již docela zrušena. Pohybné e bývá skoro všude, kde je podle jerového pravidla čekáme; jen ždánlivé jsou odchylky: zepanny 78b2, 116b1, fepannamy 94a2, ale skutečné porušení pravidla bývá při zájmeně veš a příd. jméně zlý, ojedi- něle i jinde, vesměs v případech již v nejstarších památkách obvyklých: zíboru (t. j. z sboru místo ze sboru) 134a1, 165b1, Zíbozije 228b1, kíbozzij 224b2, wſbozzij 226a1, 243a2, kziſczeftij 29b1, wifczeftij 73a1, 84a1, wztratu 189a2 a pod. Napořád čteme ještě bázn, kázn, přiezn atd., t. j. beze vkladného e; výjimkou jen 51b2: Pijeſen. Jotace v slabikách krátkých jest již velmi pokleslá; rovněž něco příkladů pokleslé jotace se najde v slabikách dlouhých, jako: pogeſty 209a2, pogedaty 209b1; wczemz 136a2, netoczecz 201a1, tyeffecz fye 30a2, tuzzecz 238a2; ofeſti 239b1; krzeſyty a wzkrzeſyty 31b1, porzedyty 40b1, 88a1, 210a1, ſtrze- lety 45b2, horzecz 59a2, oftrzehaty 227b2, wzdrzematy 229b1, azrzecz 244b1. Původní ie jest v pěti šesti případech již v našem rukopise zúženo ví: mnijwaly 63b2, Przijtely 73b1, neobtijzzij 83a2, przijkazu 84a2, tym (instr. sg. n. místo tiem) 195b1. uo za ó jest několikrát doloženo v slově bóh (buoh 101b2, 186b2, 192b2, 215b2), jednou v slově kóžě (kuoze 189a2) a pětkrát v počátečním o po předložkách: ſuobu ſtranvv 164b2, kuodplatye 188b2, wuoczij 189a1, kuobrazu 190a2, kvoflijku 212b2. Pro au za ú a aj za ý příkladu není. Přehláska u-i zůstává v slovesích VI. třídy ještě veskrze nezrušena a beze změny zůstávají též stará skupení črt a žrt (zzrnow 36a2, czrftwy 75b2, czrwenv 88b1, zczrnyty ſye 203b2, blíkem 40a2, blchy 219b2 a j.). Ještě ve
Strana XII
XII mnoha jiných případech se šetří v našem rukopise starého jazyka původní předlohy; některé z nich poznáme níže, až jej budeme srovnávati s druhým opisem B. Bezpečné známky nářeční v rukopise A není; neboť psané c za spi- sovné t je jen tuze řídké a v slovech původu latinského (franczyfíka 87b2 a 88a2, ale 135b2 Ffrantyffek; znamenye anczykrzyftowo 101a2, nadanczy- krzyſtem 101b2). V rukopise A je několik přípisků od pozdějších čtenářů, přípisků většinou již vybledlých a nečitelných, ostatně bezvýznamných; ve vydání našem je jich na svých místech vzpomenuto. Listů podle dnešního očíslo- vání 197, 198, 199 a 194, jež byly písařem rukopisu nechány prázdny, použil některý pozdější majetník, nejspíše kněz katolický, aby si na nich koncipoval protihusitskou Řeč na Provodní n děli (v. LF 35, 1908, 36 pozn. 3). Liší se od vlastních řečí štítenských obsahem i slohem a také již zevně*) podstatně jiným pravopisem a nedbalejším písmem [písmeno i zanedbáváno: ě psáno také yce: dufsyee 197a1, ffyce (t. j. sč) 199a1, maryce 199b1/; c a č psáno též czz: toczzyzz 198a1, oczzy 198b1, Aczz 199b1, chczzefſ vedle chczzes 199b1 czzte 194b1; 1: tyello 196b2, pylly 197a1, alle 198b2, wczelly 199b1, zlle 199b2 v: douodye 196b2, viftauena 197a2, Suaty 199a1, prauda 199b2, Affvaty 197be a j.; W Sffefſte 196b2, krzyelſtanow 197a2, ayya (t. j. a já) 198a1, na/ſs t., wyerzz 199a2, Ppol/wyetyl 199b2 atd.; buozze (t. j. božé) 194b2, womely cztrmezczyetmy 197b2, wſeftymezczetmy capytole 199b2 vedle wedwamez- czyetme t., duftoynyeyffye 199b1, zawyrz 198b1, won (t. j. on) 197b1 atd.]. II. Rukopis B, majetek strahovské knihovny v Praze (regiae canoniae Strahov Pragae) pod sign. D. G. III. 13, je psán na 478 stranách papírových. Podle poznámky knihovníka P. Cyrila Straky z r. 1908, psané na vnitřní straně listu přídeštního, nejsou dřevěné, koží potažené desky původní, nýbrž přední deska starobylé práce, ozdobená zemskými znaky Čech a Mo- ravy, křížovým pásem se spirálou nesoucí mnohokrát napsané „Maria“ a vytlačenými po stranách ozdobami květovými, byla z nějakého jiného rukopisu odtržena, zadní pak velmi jednoduše imitována. Vpředu jsou čtyři listy vylinkované sice, ale prázdné, na konci rovněž zůstalo šest listů ne- popsaných: tyto listy prázdné, když byly stránky rukopisu v nedávné době očíslovány (P. Hugonem Fürstem), byly z číslování vypuštěny, podobně jako tři vylinkované, ale prázdné stránky po stránce nyní označené jako 381 a zadní stránka nepopsaná po 412. Na str. 381 popsán je jen jeden sloupec (mimo tři poslední řádky); také na str. 412 zůstalo 12 řádků dru- hého sloupce nedopsáno a na poslední číslované str. 478 bylo písmem vy- plněno jen 11 řádků sloupce prvního. *) Viz facsimile listu 197, připojené k tomuto vydání.
XII mnoha jiných případech se šetří v našem rukopise starého jazyka původní předlohy; některé z nich poznáme níže, až jej budeme srovnávati s druhým opisem B. Bezpečné známky nářeční v rukopise A není; neboť psané c za spi- sovné t je jen tuze řídké a v slovech původu latinského (franczyfíka 87b2 a 88a2, ale 135b2 Ffrantyffek; znamenye anczykrzyftowo 101a2, nadanczy- krzyſtem 101b2). V rukopise A je několik přípisků od pozdějších čtenářů, přípisků většinou již vybledlých a nečitelných, ostatně bezvýznamných; ve vydání našem je jich na svých místech vzpomenuto. Listů podle dnešního očíslo- vání 197, 198, 199 a 194, jež byly písařem rukopisu nechány prázdny, použil některý pozdější majetník, nejspíše kněz katolický, aby si na nich koncipoval protihusitskou Řeč na Provodní n děli (v. LF 35, 1908, 36 pozn. 3). Liší se od vlastních řečí štítenských obsahem i slohem a také již zevně*) podstatně jiným pravopisem a nedbalejším písmem [písmeno i zanedbáváno: ě psáno také yce: dufsyee 197a1, ffyce (t. j. sč) 199a1, maryce 199b1/; c a č psáno též czz: toczzyzz 198a1, oczzy 198b1, Aczz 199b1, chczzefſ vedle chczzes 199b1 czzte 194b1; 1: tyello 196b2, pylly 197a1, alle 198b2, wczelly 199b1, zlle 199b2 v: douodye 196b2, viftauena 197a2, Suaty 199a1, prauda 199b2, Affvaty 197be a j.; W Sffefſte 196b2, krzyelſtanow 197a2, ayya (t. j. a já) 198a1, na/ſs t., wyerzz 199a2, Ppol/wyetyl 199b2 atd.; buozze (t. j. božé) 194b2, womely cztrmezczyetmy 197b2, wſeftymezczetmy capytole 199b2 vedle wedwamez- czyetme t., duftoynyeyffye 199b1, zawyrz 198b1, won (t. j. on) 197b1 atd.]. II. Rukopis B, majetek strahovské knihovny v Praze (regiae canoniae Strahov Pragae) pod sign. D. G. III. 13, je psán na 478 stranách papírových. Podle poznámky knihovníka P. Cyrila Straky z r. 1908, psané na vnitřní straně listu přídeštního, nejsou dřevěné, koží potažené desky původní, nýbrž přední deska starobylé práce, ozdobená zemskými znaky Čech a Mo- ravy, křížovým pásem se spirálou nesoucí mnohokrát napsané „Maria“ a vytlačenými po stranách ozdobami květovými, byla z nějakého jiného rukopisu odtržena, zadní pak velmi jednoduše imitována. Vpředu jsou čtyři listy vylinkované sice, ale prázdné, na konci rovněž zůstalo šest listů ne- popsaných: tyto listy prázdné, když byly stránky rukopisu v nedávné době očíslovány (P. Hugonem Fürstem), byly z číslování vypuštěny, podobně jako tři vylinkované, ale prázdné stránky po stránce nyní označené jako 381 a zadní stránka nepopsaná po 412. Na str. 381 popsán je jen jeden sloupec (mimo tři poslední řádky); také na str. 412 zůstalo 12 řádků dru- hého sloupce nedopsáno a na poslední číslované str. 478 bylo písmem vy- plněno jen 11 řádků sloupce prvního. *) Viz facsimile listu 197, připojené k tomuto vydání.
Strana XIII
XIII Psáno je ve dvou sloupcích, po 36 řádcích na stránce a to písmem černým, čitelným; počáteční písmena bývají červená, jiná velká alespoň červeně obtažena. Nadpisy řečí jsou červené nebo modré. Pravopisný system jest kombinace pravopisu spřežkového s diakritickým, ale ne- důsledná. Délka samohlásek bývá označována zdvojováním nebo spřežkou, ostatně řidčeji a nepravidelněji, než v rukopise A. Tak psáno na př.: maal, 451*), ſtraatu 1672, czaary 3491, Takaaz 4101; krafnee 1391, pleefíka 2151, peecze 3642, Teeffe 4452, daalee fie 4362; krzywduu 2701, wiuuženij 3901, vud 3042 atd.; nožijka 721, ſwietleyffij 852, tijchy 3281 atd. Hláska ia psána: krzeſtianku 221, diabelike 2541, diably 2632 atd.; dyabla 2571 a 3012, výjimkou. ě: ohnie 11, miel 822, hniewu 2432, wplnie 2971 atd.; ohnijem 3702, do obijeda 3931, dijewa 4401, knijemuz (t. j. k nemuž) 4451 atd., zřídka a na- mnoze snad podle skutečné dlouhé výslovnosti; dietetem 401, dietete 3072, k widenij 941, trpeliwa 1922 atd., jen výjimkou a obyčejně po ztrátě jotace. ie: prziezen 51, wztieziecz 722, mientemt 1131, wlaftniech 1542 atd.; przezzeſyecz 1291, výjimkou; doſyieczy 3871, omylem; pijeſen 661, zapitije 1751, nenawidije 1922 atd., zřídka. i: gich 792, hoftmi 862, przigde 1312, zawiſti 2661 atd.; fyroka 282, wieczy 1222, czyftotu 2951, twarzy 3342 atd., mnohem řidčeji a to většinou po sykavkách; lidij (ak. pl.) 141, muzij (dat. sg.) 1822, obijlee 2242, mienijli 3582 atd. í: ditie 742, wzdawagicz 821, Mniegicz 861, duchownach 1622 atd.; muſym 801, przifluffy 1262, vczytili 2402, víliffyſs 4662 atd., méně často, zvláště po sykavkách; buozij (t. j. i a j bez teček) 191, žijti 1232, czijít 1771, krwij 2921 atd.; bozítwj 851, výjimkou na konci řádku. Uo: rozmuoz 361, zpuoſob 871, poſuobcze 972, zubuow 2662 atd., vždy tak. u, ú: kužytku 281, Matuffe 1411, widucz 3301, kzuffanij 4341 atd.; vgalo 552, vwas 2582, vzka 282, vraz 2362 atd., jen na počátku slov; ſuuzen 3911, vud 3041 atd. v: kdyz 1221, my 3931 atd.; babilona 41, znil 1482, witidij fie 2371, víliffyſs 4662 atd.; ſylij (t. j. síly) 1462, tij blazenij (t. j. ty blaženy, ak. pl. m.) 4751, výjimkou. ý: ſwyma 142, obkry 4151 atd.; pochílenee 171, zabitim (t. j. dietkám) 711, kſprzeženim (t. j. volóm) 1042, jen výjimkou. c: czeſta 282, wniemczich 2562, oczet 3122, mocz 3981 atd.; wſſeczko 912, diedicztwo 2732, lačzny (t. j. lacny) 2991, velmi zřídka (spřežka čz, t. j. czs diakritickou kličkou nad ní asi uprostřed, značí v rukopise zpravidla č, takže příklady, v nichž čz jest čísti jako c, můžeme pokládati snad za pře- psání): gracia 1071 a j., jen v tomto slově latinském; nietczo 291 atd., změnou hláskovou. *) 451 = strana 45, sloupec 1.
XIII Psáno je ve dvou sloupcích, po 36 řádcích na stránce a to písmem černým, čitelným; počáteční písmena bývají červená, jiná velká alespoň červeně obtažena. Nadpisy řečí jsou červené nebo modré. Pravopisný system jest kombinace pravopisu spřežkového s diakritickým, ale ne- důsledná. Délka samohlásek bývá označována zdvojováním nebo spřežkou, ostatně řidčeji a nepravidelněji, než v rukopise A. Tak psáno na př.: maal, 451*), ſtraatu 1672, czaary 3491, Takaaz 4101; krafnee 1391, pleefíka 2151, peecze 3642, Teeffe 4452, daalee fie 4362; krzywduu 2701, wiuuženij 3901, vud 3042 atd.; nožijka 721, ſwietleyffij 852, tijchy 3281 atd. Hláska ia psána: krzeſtianku 221, diabelike 2541, diably 2632 atd.; dyabla 2571 a 3012, výjimkou. ě: ohnie 11, miel 822, hniewu 2432, wplnie 2971 atd.; ohnijem 3702, do obijeda 3931, dijewa 4401, knijemuz (t. j. k nemuž) 4451 atd., zřídka a na- mnoze snad podle skutečné dlouhé výslovnosti; dietetem 401, dietete 3072, k widenij 941, trpeliwa 1922 atd., jen výjimkou a obyčejně po ztrátě jotace. ie: prziezen 51, wztieziecz 722, mientemt 1131, wlaftniech 1542 atd.; przezzeſyecz 1291, výjimkou; doſyieczy 3871, omylem; pijeſen 661, zapitije 1751, nenawidije 1922 atd., zřídka. i: gich 792, hoftmi 862, przigde 1312, zawiſti 2661 atd.; fyroka 282, wieczy 1222, czyftotu 2951, twarzy 3342 atd., mnohem řidčeji a to většinou po sykavkách; lidij (ak. pl.) 141, muzij (dat. sg.) 1822, obijlee 2242, mienijli 3582 atd. í: ditie 742, wzdawagicz 821, Mniegicz 861, duchownach 1622 atd.; muſym 801, przifluffy 1262, vczytili 2402, víliffyſs 4662 atd., méně často, zvláště po sykavkách; buozij (t. j. i a j bez teček) 191, žijti 1232, czijít 1771, krwij 2921 atd.; bozítwj 851, výjimkou na konci řádku. Uo: rozmuoz 361, zpuoſob 871, poſuobcze 972, zubuow 2662 atd., vždy tak. u, ú: kužytku 281, Matuffe 1411, widucz 3301, kzuffanij 4341 atd.; vgalo 552, vwas 2582, vzka 282, vraz 2362 atd., jen na počátku slov; ſuuzen 3911, vud 3041 atd. v: kdyz 1221, my 3931 atd.; babilona 41, znil 1482, witidij fie 2371, víliffyſs 4662 atd.; ſylij (t. j. síly) 1462, tij blazenij (t. j. ty blaženy, ak. pl. m.) 4751, výjimkou. ý: ſwyma 142, obkry 4151 atd.; pochílenee 171, zabitim (t. j. dietkám) 711, kſprzeženim (t. j. volóm) 1042, jen výjimkou. c: czeſta 282, wniemczich 2562, oczet 3122, mocz 3981 atd.; wſſeczko 912, diedicztwo 2732, lačzny (t. j. lacny) 2991, velmi zřídka (spřežka čz, t. j. czs diakritickou kličkou nad ní asi uprostřed, značí v rukopise zpravidla č, takže příklady, v nichž čz jest čísti jako c, můžeme pokládati snad za pře- psání): gracia 1071 a j., jen v tomto slově latinském; nietczo 291 atd., změnou hláskovou. *) 451 = strana 45, sloupec 1.
Strana XIV
XIV č: ačž 122, mučzedlniczitwu 631, toczyfs 641, čzert 732 atd.; geczneemu 2761, ſkladacze 2852, Cztwrte 3652 atd., zřídka (spřežka cz značí v rkp. zpravidla c, srv.: oczyítecz 1331, lodiczcze, t. j. lodičce 1891, hrdliczcze, t. j. hrdličce 2311 atd.); w rzechech (t. j. v řečech) 3371, výjimkou; nietčzij 761, změnou hláskovou. d: gedna 201, czeled 2091 atd., zpravidla; zyddee 2792 a raddu 152, wraddu 2422 i jinde v tomto slově. ď: ſhladmy 441, Nebud 4541 atd.; Probud fie 572, jediný doklad pís- mene d s diakritickým znamením. f: rozffaffny 141, nezuffay 1542, ffararzy 1772, Affrykaníke 1822 atd., zpravidla; faleſína 2701, ojediněle; philozophy 22, pharao 4481 atd., v slovech cizích. j: gde 412, vgalo 552, Gezyſs 801, nepogczeno 1251 atd.; poznay 572, odyal 732, yefu 1442, Yaky 3131, boyugy (3. pl.) 1471, boyugte 1802 atd.; Jakob 822, Juda 862, Jakt (t. j. Jakť) 2852, Jezijís 2871 atd., jen velké písmě na počátku slov a i tak zřídka; troyg 1701, obyczeyg 2702, obyczeyg- nych 2171, buygnofti 3882, oteygde 2192, weygde 2232, zaygdu (3. pl.) 3831, neygfu 3831 atd. ; Ondrzeig 52, obyczeig 362, oleig 2241, Mieig 2992, obliczeig 3131, Muoig 3862 atd., řidčeji a jen na konci slov; przigiali 842, Angielowy (t. j. zbúzením) 3802, obyczegiow 251, bogiowali 2471, 3442, bogiownikow 3041 atd., zřídka; gyali 2101, docela ojediněle. k: rzka 301, kto 1142 atd., vždy tak; decretalnij 1302, Korrector 2661, výjimkou v slovech původu latinského; v latinském jméně Rychardus není k + h, nýbrž souhláska ch. l: byl 892, wletech 1631 atd., vždy tak; llew 1522, výjimka. ň: kuon 1132, wftan 1862, odzente 1551, pofylnuge 982, wzbranuge 1012. wſtupnuow 3231 atd.; wyniat 892, podobně vždy: wynial, wyniati, fnial atd., fftieniatka 2561, ohniowych 2561 atd.; koniom dnô (m. k oněm dnóm) 4111; zaň 1562, jediný doklad písmene n s diakritickým znaménkem. ř: Cztyrzy 281, rzeka 412, rzecz 3241, Rzehorz 4742 atd.; wrtrſem (t. j. vrtřem) 1841, výjimkou; opatřz 1132, vrzady 1132 atd., zřídka; oho- řyczij 3471, výjimkou. s: Symeon 452, hu/le 902, prze/ 3932, papr/kowe 4271 atd.: gefftos 871 los 4462, s ſprawedliwymi 1522, sífel (t. j. sšel) 3541 atd., zvláště na konc slov a na rozlišení dvou sykavek; I/krzehot 1502, ſpulft (t. j. spusť) 2071 abyl te 2551, wyllij (t. j. visí) 3041, przeneſſeno 3972, Na/ſtolowanije 4401 atd. zřídka a ve většině případů nejisto, je-li čísti s či š; wypro/s 1312, zku/s 293 atd., na konci slov, jen výjimkou a čtení s nejisté; zítupil (místo sstúpil) 201 zbiehne 911, zpatrzugy 1461, przynezíſe 1562, wzkrytie 2662, zkrzyze (t. j s kříže) 3301 atd., zřídka a namnoze bylo tu z asi též u výslovnosti (srv.: ſpufft to z írdcze 2071, místo: s srdce, ale: wylucziti z frdcze, t. j. z srdce 4591 a p.). š: Slebaftyan 962, awifak 256-, flyffeti 2841, I/tiaftnij 3601 atd., nej-
XIV č: ačž 122, mučzedlniczitwu 631, toczyfs 641, čzert 732 atd.; geczneemu 2761, ſkladacze 2852, Cztwrte 3652 atd., zřídka (spřežka cz značí v rkp. zpravidla c, srv.: oczyítecz 1331, lodiczcze, t. j. lodičce 1891, hrdliczcze, t. j. hrdličce 2311 atd.); w rzechech (t. j. v řečech) 3371, výjimkou; nietčzij 761, změnou hláskovou. d: gedna 201, czeled 2091 atd., zpravidla; zyddee 2792 a raddu 152, wraddu 2422 i jinde v tomto slově. ď: ſhladmy 441, Nebud 4541 atd.; Probud fie 572, jediný doklad pís- mene d s diakritickým znamením. f: rozffaffny 141, nezuffay 1542, ffararzy 1772, Affrykaníke 1822 atd., zpravidla; faleſína 2701, ojediněle; philozophy 22, pharao 4481 atd., v slovech cizích. j: gde 412, vgalo 552, Gezyſs 801, nepogczeno 1251 atd.; poznay 572, odyal 732, yefu 1442, Yaky 3131, boyugy (3. pl.) 1471, boyugte 1802 atd.; Jakob 822, Juda 862, Jakt (t. j. Jakť) 2852, Jezijís 2871 atd., jen velké písmě na počátku slov a i tak zřídka; troyg 1701, obyczeyg 2702, obyczeyg- nych 2171, buygnofti 3882, oteygde 2192, weygde 2232, zaygdu (3. pl.) 3831, neygfu 3831 atd. ; Ondrzeig 52, obyczeig 362, oleig 2241, Mieig 2992, obliczeig 3131, Muoig 3862 atd., řidčeji a jen na konci slov; przigiali 842, Angielowy (t. j. zbúzením) 3802, obyczegiow 251, bogiowali 2471, 3442, bogiownikow 3041 atd., zřídka; gyali 2101, docela ojediněle. k: rzka 301, kto 1142 atd., vždy tak; decretalnij 1302, Korrector 2661, výjimkou v slovech původu latinského; v latinském jméně Rychardus není k + h, nýbrž souhláska ch. l: byl 892, wletech 1631 atd., vždy tak; llew 1522, výjimka. ň: kuon 1132, wftan 1862, odzente 1551, pofylnuge 982, wzbranuge 1012. wſtupnuow 3231 atd.; wyniat 892, podobně vždy: wynial, wyniati, fnial atd., fftieniatka 2561, ohniowych 2561 atd.; koniom dnô (m. k oněm dnóm) 4111; zaň 1562, jediný doklad písmene n s diakritickým znaménkem. ř: Cztyrzy 281, rzeka 412, rzecz 3241, Rzehorz 4742 atd.; wrtrſem (t. j. vrtřem) 1841, výjimkou; opatřz 1132, vrzady 1132 atd., zřídka; oho- řyczij 3471, výjimkou. s: Symeon 452, hu/le 902, prze/ 3932, papr/kowe 4271 atd.: gefftos 871 los 4462, s ſprawedliwymi 1522, sífel (t. j. sšel) 3541 atd., zvláště na konc slov a na rozlišení dvou sykavek; I/krzehot 1502, ſpulft (t. j. spusť) 2071 abyl te 2551, wyllij (t. j. visí) 3041, przeneſſeno 3972, Na/ſtolowanije 4401 atd. zřídka a ve většině případů nejisto, je-li čísti s či š; wypro/s 1312, zku/s 293 atd., na konci slov, jen výjimkou a čtení s nejisté; zítupil (místo sstúpil) 201 zbiehne 911, zpatrzugy 1461, przynezíſe 1562, wzkrytie 2662, zkrzyze (t. j s kříže) 3301 atd., zřídka a namnoze bylo tu z asi též u výslovnosti (srv.: ſpufft to z írdcze 2071, místo: s srdce, ale: wylucziti z frdcze, t. j. z srdce 4591 a p.). š: Slebaftyan 962, awifak 256-, flyffeti 2841, I/tiaftnij 3601 atd., nej-
Strana XV
XV častěji tak; rozkofs 31, toczifs 392, muozeſs 1532, na/s 3062 atd., na konci slov; wlajšce 1591, doklad ojedinělý a nejistý. t: Tomaſs 342, bohat 632, tak 1132, ſtuoy 2471 atd., zpravidla; Thuoma 272, Bernarth 922, (fedm) leth 1562, tolik krath 3791, Nathan 4252, loth 4481 atd., zřídka; zlatta 961, zlattymi 2861 atd., jen v těchto dvou slovech. t: znati 42, Twuoyt (= Tvuoj t) 3992, obelfftuge 42, wyczyfftuge 3702 atd.: ftiaftny 4012 a jinde v tomto slově, mimo to vždycky vtial, odtiat, odtiata atd. v: wdow 242, Lew 1231, Woytiech 2661, ftwor 4072 atd., vždy tak; vzywal (= vzýval) ſem 2111, výjimkou. z: ozdobuge 1062, rez 1312, s zbožnymi 2932, zarmuczen 3611 atd.; res s železa (t. j. rez s železa) 632, ſpoſobem 892, ſpiewa 2411, /traczena 2932 atd., zřídka a to před následující souhláskou neznělou (jindy psáno: zpuofob 1271, ztratij 2361 atd.); žowe 1131, poraže 3202, množij 3381, t. j. písmenem z s diakritickým znaménkem, jak se v rukopise psává souhláska ž, nejspíše jen přepsáním; Anjhelmus 1942, výjimka a nejisto, je-li čísti z či s. ž: zanz 222, lezal 2851, zydowftwo 3301, manzelce 3932 atd.; Keež 81 bože 652, pomoženo 1542, žiježel 2611 atd., většinou. Zkratek bylo v rukopise B užito takovýchto: chrá (= chrám) 781, ta (= tam) 3442, O druhe (= O druhém) 11, bude (= budem) 3012, ftog) (= stojím) 1771 atd.; Amê (= Amen) 4211 atd.; gt (= jest) 1581, podobě gt (= podoben jest) 4761 (uprostřed řádku); wííe (= všemu) 62, kčze (= k čemu) 1172, dobre (= dobrého) 401 atd., zkratky koncové, obvyklé teprve v polovici stol. XV.; dále: We oztwrtk (= ve čtvrtek) 3532, hoſpod" (= hospodin) 4652; kryft9 (= Kristus) 82 atd. Jazykem hlásí se rkp. B do doby značně mladší, než rkp. A. Tak místo pravidelné přehlásky a-ě jeví se v rkp. B již ustalování na usu dnešním; proti přehlasovaným tvarům v A čteme tuto již napořád: przatelftwie, przatelftwo, przatelíke, przatelíky, proyaſnij, proyafnijl, proyafnien, krze- ftiane, fîtiaftniegie, ſwatie atd.; podobně psáno: počzali, przigiali, wzali atd. a naopak: vtraczela, newonielo, kraczel, przychazela, wzbuzel, aby odpufítiel (A 135b1 by odpufíczal), ihromazdiel (A 147b2 ihromazdal), ſweliczel, wiſel, ſlufelo, neztraczel, wznafſel fie, ze sie geft dopufítiel, roz- myfílel, neprzycziniel (A 251a1 neprzyczynyal), naſazeno (A 108a2 na- fazano) atd. (v A všude tu náležité tvary s a). Několik tvarů s náležitou přehláskou převzato bylo z předlohy, jako: gefniegie 1321, zemene — miefí- tienee 752, wzeli 161, budu przygeti 2441, fwieze 4141, obwiježe 4292 atd. Jen v jednom případě jest proti rkp. A náležitá přehláska navíc, a to v nom. pl. muž. světí (A 59a1 Lydee ſwatij — B 1221 ſwieti; A 141b° ſwatij vczen- nyczi — B 2762 ſwieti: A 149b2 wſſychny ſwatij — B 2902 ſwieti).
XV častěji tak; rozkofs 31, toczifs 392, muozeſs 1532, na/s 3062 atd., na konci slov; wlajšce 1591, doklad ojedinělý a nejistý. t: Tomaſs 342, bohat 632, tak 1132, ſtuoy 2471 atd., zpravidla; Thuoma 272, Bernarth 922, (fedm) leth 1562, tolik krath 3791, Nathan 4252, loth 4481 atd., zřídka; zlatta 961, zlattymi 2861 atd., jen v těchto dvou slovech. t: znati 42, Twuoyt (= Tvuoj t) 3992, obelfftuge 42, wyczyfftuge 3702 atd.: ftiaftny 4012 a jinde v tomto slově, mimo to vždycky vtial, odtiat, odtiata atd. v: wdow 242, Lew 1231, Woytiech 2661, ftwor 4072 atd., vždy tak; vzywal (= vzýval) ſem 2111, výjimkou. z: ozdobuge 1062, rez 1312, s zbožnymi 2932, zarmuczen 3611 atd.; res s železa (t. j. rez s železa) 632, ſpoſobem 892, ſpiewa 2411, /traczena 2932 atd., zřídka a to před následující souhláskou neznělou (jindy psáno: zpuofob 1271, ztratij 2361 atd.); žowe 1131, poraže 3202, množij 3381, t. j. písmenem z s diakritickým znaménkem, jak se v rukopise psává souhláska ž, nejspíše jen přepsáním; Anjhelmus 1942, výjimka a nejisto, je-li čísti z či s. ž: zanz 222, lezal 2851, zydowftwo 3301, manzelce 3932 atd.; Keež 81 bože 652, pomoženo 1542, žiježel 2611 atd., většinou. Zkratek bylo v rukopise B užito takovýchto: chrá (= chrám) 781, ta (= tam) 3442, O druhe (= O druhém) 11, bude (= budem) 3012, ftog) (= stojím) 1771 atd.; Amê (= Amen) 4211 atd.; gt (= jest) 1581, podobě gt (= podoben jest) 4761 (uprostřed řádku); wííe (= všemu) 62, kčze (= k čemu) 1172, dobre (= dobrého) 401 atd., zkratky koncové, obvyklé teprve v polovici stol. XV.; dále: We oztwrtk (= ve čtvrtek) 3532, hoſpod" (= hospodin) 4652; kryft9 (= Kristus) 82 atd. Jazykem hlásí se rkp. B do doby značně mladší, než rkp. A. Tak místo pravidelné přehlásky a-ě jeví se v rkp. B již ustalování na usu dnešním; proti přehlasovaným tvarům v A čteme tuto již napořád: przatelftwie, przatelftwo, przatelíke, przatelíky, proyaſnij, proyafnijl, proyafnien, krze- ftiane, fîtiaftniegie, ſwatie atd.; podobně psáno: počzali, przigiali, wzali atd. a naopak: vtraczela, newonielo, kraczel, przychazela, wzbuzel, aby odpufítiel (A 135b1 by odpufíczal), ihromazdiel (A 147b2 ihromazdal), ſweliczel, wiſel, ſlufelo, neztraczel, wznafſel fie, ze sie geft dopufítiel, roz- myfílel, neprzycziniel (A 251a1 neprzyczynyal), naſazeno (A 108a2 na- fazano) atd. (v A všude tu náležité tvary s a). Několik tvarů s náležitou přehláskou převzato bylo z předlohy, jako: gefniegie 1321, zemene — miefí- tienee 752, wzeli 161, budu przygeti 2441, fwieze 4141, obwiježe 4292 atd. Jen v jednom případě jest proti rkp. A náležitá přehláska navíc, a to v nom. pl. muž. světí (A 59a1 Lydee ſwatij — B 1221 ſwieti; A 141b° ſwatij vczen- nyczi — B 2762 ſwieti: A 149b2 wſſychny ſwatij — B 2902 ſwieti).
Strana XVI
XVI Ve jménech bázeň, kázeň, přízeň a p. jest již bez výjimky e vkladné; ve shodě s pravidlem jerovým čteme v rkp. B: nadewife (A 167a1 nadwffe), odewffie (A 182a1 odwſye hrubofty), kezlemu (A 107b1 kzlemu). Příkladů pokleslé jotace též v slabikách dlouhých na jedné straně při- bylo, jako: zhoduge 291 (A 13b1 zhodugije mijery), yzačzeffy 1071 (A 5la- yzaczyeffy, t. j. i za čieši), ftrziežechu 442 (A 20bl ítrzezzyechu), parzeze 362" (A 189a1 parzezije) atd., ale jinde naopak jest je, jak čekáme, proti tvarům s é rkp. A: tieffiecz fie 652, tužiecz 4492, krzieliti — wzkrzieſyti 682, po- rziediti 862, ſtrzieleti 962, oftrziehati 4312, azrziecz 4592. Dosti jest příkladů t. zv. zvratné analogie: przigieti (A 12a2 przygyti, t. j. přijíti), dogieti (A 74a2 dogijty), trzetic (A 19b1 lotr trzetij), wſſiem (A 31a1 wffijm), mieniem (A 42a2 mijenijm) atd.; naziewagy 3131 (A 165a" nazywagij), wziewati 4392 (A 232b1 wzywaty), tedy ie za �; ſluncze ſie zatmielo 3132 (A 165b1 ſye zatmylo), rozniecze (A 169a1 roznycze), mierzy- tedlnik (A 170b2 myrzytedlnyk), pochopiechu (A 143a2 pochopychu), poſpie- ffiechu (A 145b2 poſpyeffychu), wadiechu (A 164b1 wſadychu) atd., kde ě (nebo snad ie) jest za původní i, snad chybně čtené naším opisovatelem jako í. Také hojnější doklady na úžení ie a é ví se shodují s pozdějším vznikem rukopisu B; srv. časté ditie (A dijetye), odprziliffnoſti (A 34b2 odprzye- lyffnoſty), kwitie (A 75a2 kwyetijm), ſmijrnie (A 184a1 ſmyernye), ſwied- čzicze (A 69a2 ſwyedczyecze), duál druzij dwie (A 156b1 druzye dwye), dobrzij budeta 1891 (A 93b2 dobrzije) atd.; 3. pl. pochwali (A 35b1 lydee pochwale), mdlij (A 93b2 mdlee), rozli (A 196a2 rozlee) atd. Ale i v B: Dietie 872 a j., ano proti příkladům uvedeným výše z rkp. A má rkp. B: mniewali, Przieteli, tiem, ovšem též: ſie dalie 901, chwaliecz 1931, modliecze fie 3982 atd., tedy v slabice lé, kde jotace nebývala (srv. Gebauer, Hist. ml. jaz. česk. I., 143, 196). Změna 6-uo byla provedena v rkp. B v rozsahu mnohem větším než v A, ba vo se vyskytuje též v slabikách nyní krátkých; srv. Thuomy (A 15al thomy), nezuoftalo, wuokol, ſtuoyte, kuoruow atd., ale též: duobr (A 84a1 a 244a2 dobr), puoft ſie, puožitek, truogy (A 125b1 trogi wyecz), ſkuoro, Buohu, buožij atd. Pro ú za ó jsou tři čtyři doklady: zuftaweny (t. j. panny) 231, muzeta (t. j. oči viděti) 1621, duftogenftwie 4612, gen. pl. rozumu 3781 (A 199a1 rozumow — z řeči na neděli Provodní). Dosti časté jest zato au za ú, ano v několika slovech až skoro pravidlem: pautnijk 3351, pautnijkem 3612, pautnijczy 3652 a ještě pětkrát; faud 1532, faudu 2332 a pět jiných příkladů toho slova; wden faudny 3482, kfaudnemu dnij 3532, pofaudnem dnij 3601; faudij 2812, fauzen 3482; fau- ženij 3422, fauzijti 3912; kautuow 1912 (A 95a1 kvtow); kdyzt ſie ſwogi lauczij odſebe 1682 (A 83a1 lvvczije) ; lauky 3251, lauczna trawa 4491; zpau- rziczku 3941 (A 208b2 purzyczkvv); Paufít 4591; lidee pauzij 1622, pauzij
XVI Ve jménech bázeň, kázeň, přízeň a p. jest již bez výjimky e vkladné; ve shodě s pravidlem jerovým čteme v rkp. B: nadewife (A 167a1 nadwffe), odewffie (A 182a1 odwſye hrubofty), kezlemu (A 107b1 kzlemu). Příkladů pokleslé jotace též v slabikách dlouhých na jedné straně při- bylo, jako: zhoduge 291 (A 13b1 zhodugije mijery), yzačzeffy 1071 (A 5la- yzaczyeffy, t. j. i za čieši), ftrziežechu 442 (A 20bl ítrzezzyechu), parzeze 362" (A 189a1 parzezije) atd., ale jinde naopak jest je, jak čekáme, proti tvarům s é rkp. A: tieffiecz fie 652, tužiecz 4492, krzieliti — wzkrzieſyti 682, po- rziediti 862, ſtrzieleti 962, oftrziehati 4312, azrziecz 4592. Dosti jest příkladů t. zv. zvratné analogie: przigieti (A 12a2 przygyti, t. j. přijíti), dogieti (A 74a2 dogijty), trzetic (A 19b1 lotr trzetij), wſſiem (A 31a1 wffijm), mieniem (A 42a2 mijenijm) atd.; naziewagy 3131 (A 165a" nazywagij), wziewati 4392 (A 232b1 wzywaty), tedy ie za �; ſluncze ſie zatmielo 3132 (A 165b1 ſye zatmylo), rozniecze (A 169a1 roznycze), mierzy- tedlnik (A 170b2 myrzytedlnyk), pochopiechu (A 143a2 pochopychu), poſpie- ffiechu (A 145b2 poſpyeffychu), wadiechu (A 164b1 wſadychu) atd., kde ě (nebo snad ie) jest za původní i, snad chybně čtené naším opisovatelem jako í. Také hojnější doklady na úžení ie a é ví se shodují s pozdějším vznikem rukopisu B; srv. časté ditie (A dijetye), odprziliffnoſti (A 34b2 odprzye- lyffnoſty), kwitie (A 75a2 kwyetijm), ſmijrnie (A 184a1 ſmyernye), ſwied- čzicze (A 69a2 ſwyedczyecze), duál druzij dwie (A 156b1 druzye dwye), dobrzij budeta 1891 (A 93b2 dobrzije) atd.; 3. pl. pochwali (A 35b1 lydee pochwale), mdlij (A 93b2 mdlee), rozli (A 196a2 rozlee) atd. Ale i v B: Dietie 872 a j., ano proti příkladům uvedeným výše z rkp. A má rkp. B: mniewali, Przieteli, tiem, ovšem též: ſie dalie 901, chwaliecz 1931, modliecze fie 3982 atd., tedy v slabice lé, kde jotace nebývala (srv. Gebauer, Hist. ml. jaz. česk. I., 143, 196). Změna 6-uo byla provedena v rkp. B v rozsahu mnohem větším než v A, ba vo se vyskytuje též v slabikách nyní krátkých; srv. Thuomy (A 15al thomy), nezuoftalo, wuokol, ſtuoyte, kuoruow atd., ale též: duobr (A 84a1 a 244a2 dobr), puoft ſie, puožitek, truogy (A 125b1 trogi wyecz), ſkuoro, Buohu, buožij atd. Pro ú za ó jsou tři čtyři doklady: zuftaweny (t. j. panny) 231, muzeta (t. j. oči viděti) 1621, duftogenftwie 4612, gen. pl. rozumu 3781 (A 199a1 rozumow — z řeči na neděli Provodní). Dosti časté jest zato au za ú, ano v několika slovech až skoro pravidlem: pautnijk 3351, pautnijkem 3612, pautnijczy 3652 a ještě pětkrát; faud 1532, faudu 2332 a pět jiných příkladů toho slova; wden faudny 3482, kfaudnemu dnij 3532, pofaudnem dnij 3601; faudij 2812, fauzen 3482; fau- ženij 3422, fauzijti 3912; kautuow 1912 (A 95a1 kvtow); kdyzt ſie ſwogi lauczij odſebe 1682 (A 83a1 lvvczije) ; lauky 3251, lauczna trawa 4491; zpau- rziczku 3941 (A 208b2 purzyczkvv); Paufít 4591; lidee pauzij 1622, pauzij
Strana XVII
XVII 1692; ſuobau ſtranu 3122 (A 164b2 ſuobu ſtranvv) hrdau myſlij 2231 (myl- ným čtením, srv. A 112a2 hrtan myílij). V šesti případech za ý je ej: Nebt ſie meylij 111 (A 5b1 mylijt ſye), key by czert 1472 (A 56b1 Kyy), ſkrey 3172, beylee 3621, zbeywame 3922, wſweych rozlicznych przyprawach 4292; naopak analogií zvratnou kazdy hrziefſny duffy 2421 (A 122b2 kazdey hrzyeffney duffy, dat. sg.), weyde 43 (A 2b1 zgednoho nehodneho druhe wygde, t. j. výde podle výslovnosti opi- sovatelovy). Stará přehláska u-i v slovesích třídy VI. byla veskrze zrušena. Místo skupin črt a žrt již všude čert a žert: žernow, czerftwy, czerwenu, zczerniti fie, bleíkem a j.; zůstalo jediné blchy 4172. Také změny souhláskové jsou v B původu mladšího než v A. Hojné jest spodobování (asimilace), zvláště sykavek na počátku slov, na př.: ozdo- bami (A 75a2 o/dobamy), ozdobijís (A 10b2 o/dobijíf) atd.; nezbedneho (A 115a2 neſbedlneho) atd., zbozij (A 6b2 /bozije), zbozne (A 17a1 /bozzne) atd.; zbor (A 129a2 /bor), zbiehne (A 42b2 dolow ſbyehne), zdrzeti ſie (A 75b2 yod- ſwych zzen ſye jdrzzety) atd. V některých těch slovech bývá ovšem též vrkp. A vedle skupiny nespodobené již i spodobená, na př. A 147a1 ozdobu, 241ba ozdobny (budem šlechetnostmi), 67a1 ozdobyty, 5la2 ozdobuge atd. (snad stejně hojně, jako tvary s o/dob-), avšak jinde jest spodobování v A ještě jen řídkou výjimkou (na př. A 158a2 zbozney duífy), nebo úplně chybí (jako v slovech nesbedlný, sbor, sběhnúti atd.). Zato v rkp. B příkladů velmi přibylo: (piewa (A 122a1 zpijewa), /puoſob (A 116a2 zpoſob), ſtratil (A 21b2 ztratyl) atd.; nedbal (A 44a2 netbal) atd. V rkp. A jest bez výjimky psáno: šeředný, šeřednost, zšeřediti sě, škaředý a pod., v B šeredný, šerednost, zšerediti se, škaredý a pod. ; v A 28a1 ke krſtu, 86b1 kr/tytel, 27b1 pokriftyen atd. nebo 28a1 krzſtem, 162a2 krzftye- nij, 177a2 vkrztytedlnycze atd. — v B ke krztu, krztitel, pokrztien, krztem, krztienij, vkrztitedlnycze atd.; v A 246a2 ryby morjke, 53a1 czaſ gernij, ale 91b2 wrytyerzſkem prawye, 10la2 znamenye anczykrzyftowo, 217b2 Arzczyem (1. pl. imper.) a j. — v B morzſke, gerznij, w Rytierſkem prawie, Antykryftowo, Arczem a j.; v A napořád mučenník, učenník atd. — v B mučedlník, učedlník atd.; v A smrtelný, spasitelný atd. — B smrtedlný, spasitedlný atd. Písař rkp. A dával si záležeti, aby jeho čtenáři nemísili dvou sykavek v jednu, i psával: sfaachu 162a1, sítaloft 125a1, nesítaloft 189b1, naywysífije (t. j. najvyššie) 144b2,/ ffel (t. j. sšel) 81a1, /.fitaaleho 42b1, /ífed (t. j. sšed) 87a1, przyneíe (t. j. přinesše) 76b2, zzdeyfyeho ponyzzenye 21b2, Zibozije (t. j. z sbožie) 228b1, hrdlyczczij 53a1, kdyedyczſtwu 26a2, proroczjtwije 68a2, rzyeczſke 168b1 atd., nezlíczaîtneho 75b2, wtom nezfſczeftij 236b2 atd. v některých případech též v B je podobně pečlivě psáno: zíled, przynezíle nej/czaítneho, nezfítieſti, sîfel 1761, sítogifs 2622, s fíkrzynij 3461, szbožn-
XVII 1692; ſuobau ſtranu 3122 (A 164b2 ſuobu ſtranvv) hrdau myſlij 2231 (myl- ným čtením, srv. A 112a2 hrtan myílij). V šesti případech za ý je ej: Nebt ſie meylij 111 (A 5b1 mylijt ſye), key by czert 1472 (A 56b1 Kyy), ſkrey 3172, beylee 3621, zbeywame 3922, wſweych rozlicznych przyprawach 4292; naopak analogií zvratnou kazdy hrziefſny duffy 2421 (A 122b2 kazdey hrzyeffney duffy, dat. sg.), weyde 43 (A 2b1 zgednoho nehodneho druhe wygde, t. j. výde podle výslovnosti opi- sovatelovy). Stará přehláska u-i v slovesích třídy VI. byla veskrze zrušena. Místo skupin črt a žrt již všude čert a žert: žernow, czerftwy, czerwenu, zczerniti fie, bleíkem a j.; zůstalo jediné blchy 4172. Také změny souhláskové jsou v B původu mladšího než v A. Hojné jest spodobování (asimilace), zvláště sykavek na počátku slov, na př.: ozdo- bami (A 75a2 o/dobamy), ozdobijís (A 10b2 o/dobijíf) atd.; nezbedneho (A 115a2 neſbedlneho) atd., zbozij (A 6b2 /bozije), zbozne (A 17a1 /bozzne) atd.; zbor (A 129a2 /bor), zbiehne (A 42b2 dolow ſbyehne), zdrzeti ſie (A 75b2 yod- ſwych zzen ſye jdrzzety) atd. V některých těch slovech bývá ovšem též vrkp. A vedle skupiny nespodobené již i spodobená, na př. A 147a1 ozdobu, 241ba ozdobny (budem šlechetnostmi), 67a1 ozdobyty, 5la2 ozdobuge atd. (snad stejně hojně, jako tvary s o/dob-), avšak jinde jest spodobování v A ještě jen řídkou výjimkou (na př. A 158a2 zbozney duífy), nebo úplně chybí (jako v slovech nesbedlný, sbor, sběhnúti atd.). Zato v rkp. B příkladů velmi přibylo: (piewa (A 122a1 zpijewa), /puoſob (A 116a2 zpoſob), ſtratil (A 21b2 ztratyl) atd.; nedbal (A 44a2 netbal) atd. V rkp. A jest bez výjimky psáno: šeředný, šeřednost, zšeřediti sě, škaředý a pod., v B šeredný, šerednost, zšerediti se, škaredý a pod. ; v A 28a1 ke krſtu, 86b1 kr/tytel, 27b1 pokriftyen atd. nebo 28a1 krzſtem, 162a2 krzftye- nij, 177a2 vkrztytedlnycze atd. — v B ke krztu, krztitel, pokrztien, krztem, krztienij, vkrztitedlnycze atd.; v A 246a2 ryby morjke, 53a1 czaſ gernij, ale 91b2 wrytyerzſkem prawye, 10la2 znamenye anczykrzyftowo, 217b2 Arzczyem (1. pl. imper.) a j. — v B morzſke, gerznij, w Rytierſkem prawie, Antykryftowo, Arczem a j.; v A napořád mučenník, učenník atd. — v B mučedlník, učedlník atd.; v A smrtelný, spasitelný atd. — B smrtedlný, spasitedlný atd. Písař rkp. A dával si záležeti, aby jeho čtenáři nemísili dvou sykavek v jednu, i psával: sfaachu 162a1, sítaloft 125a1, nesítaloft 189b1, naywysífije (t. j. najvyššie) 144b2,/ ffel (t. j. sšel) 81a1, /.fitaaleho 42b1, /ífed (t. j. sšed) 87a1, przyneíe (t. j. přinesše) 76b2, zzdeyfyeho ponyzzenye 21b2, Zibozije (t. j. z sbožie) 228b1, hrdlyczczij 53a1, kdyedyczſtwu 26a2, proroczjtwije 68a2, rzyeczſke 168b1 atd., nezlíczaîtneho 75b2, wtom nezfſczeftij 236b2 atd. v některých případech též v B je podobně pečlivě psáno: zíled, przynezíle nej/czaítneho, nezfítieſti, sîfel 1761, sítogifs 2622, s fíkrzynij 3461, szbožn-
Strana XVIII
XVIII 2932 a j., ale mnohem častěji obě sykavky míšeny: Jaachu, ſtaloft, ne/taloft, /taleho, Zbozije, hrdliczij, kdiedicztwu, prorocztwi, rzeczke atd. Časté matení sykavek s a z v písmě zdá se nasvědčovati, že jich písař rukopisu B nerozli- šoval vždy ani u výslovnosti; psal na př.: s zdeyíieho 462, z lebe 612, zífel ztohoto ſwieta 712, z frdcze 2071, s zakona 691 a j., kdežto v A čteme: zzdey- fyeho 21b2, ſebe 28a2 (t. j. s sebe), /ſel ſtohoto ſwyeta 33a1, Irdcze 103a2 (t. j s srdce), zzakona 32a1 atd. Skupina šč je v B změněna již všude v št (vyjímajíc ščestie a ščastný); psáno tedy napořád: Iſtiedree, Ijtiedrzegij, rozpujſtienie, vczylſtienij, opuſ- tienij a pod., často též: nelſtieftie, fitiefticzko, Iſtiaîtny a j., kde všude v A Ijczedree 140b1, Iſczedrzyegije 144b1, rozpuſſczenije 117b2, vczylſczenije 137b1 opuſczenij 133b1, kfwemu nezljczeftij 84a1, fſczeítijczko 123a1, Ijczaftny 17a1 atd. Počáteční j před souhláskami se v B zpravidla odsouvá: ſem, miewa, nemieyme atd. Příkladů na c místo spisovného ť je o něco více než v A: ffranczyfíka 1772, ffranczifſek 2661, roznieczilo 1492, ſie roznijczyla 2111, wezrzieczy 2901 (místo vezřieti), ſtrpiecz 2832 (na konci řádku místo strpěti), oplaczy 4281 (na konci řádku; sr. A 225b2: Yczijm ſye oplaczi bohu), kolikracz koliwiek 2962; naopak proti správnému ozzeczy A la1 čté se v B 12: ožzeti. Pro ně- kolik těchto příkladů nelze ovšem souditi na původ rukopisu B nářeční; to by mi více svědčilo o výslovnosti dialektické dosti hojné psaní j spřežkami -yg,-ig (troyg 1701, obyczeig 1671 atd.) a podobně: duoyftoynoît 572, duog- ftoynoft 1231, duoyftoynij 242, neduogîtoyny 542, nayduogstoynieyffy 642 duoyftoynie 2971 atd., potom zdvojování souhlásek v slovech radda, zlatto, zlattý, vinna i psaní nětco, nětčí. Z jiných hláskových rozdílů mezi A a B, provedených v jednotlivých slovech důsledně nebo skoro bez výjimky, vyčítám aspoň tyto: v A andyel, Bernhart, donydz, elyaff, Elzzbyeta, chribet — chrzbet, ynhed, mandalenye, Mykulawíf, modlytwuv, modlytewnijky, neda, wnyeílyczkach, nietery, nrawy, obyczene, obykl, oneda, oplzlítwije, ponyawadz, poprſlek, przy- wuzznoît, przijwuznymy, protyw, o fampionowy, îtklo, witklenyczy, tagen- ftwye, tezmyerz, zelarz — v B angel, Bernart, doniz — donizd, heliafs, Alzbieta, hrzbet, yhned, magdalenie, Mikulaſs, modlitbu, modlitebnijky, leda, wgef iczkach, niektery, mrawy, obyczeyne, obwykl, onehda, oplzftwie, poniewadz, paprſlek, przybuznoſt, przybuznymi, proti, o ſamſonowi, ſklo, wſkleniczy, tagemſtwie, temierz, zalarz. Ve skloňování jmen podstatných jsou hlavní rozdíly tyto: v gen. sg. mask. bývá u neživotných v A koncovka -a (jen 64b2 hrzyechu, 10b1 hrobu a 214b lefu), v B pak -u; v lok. sg. m. n. v A konc. -č, v B konc. -u; v nom. pl. m. v A konc. -i, v B však -ové (otczowe a j.); v lok. pl. m. n. v A konc. iech, v B konc. -ech; v gen. pl. v A bývá srdec, v B však srdcí; v A je dúš v B duší: v A 162b1 kowcze (k ovcem), 212a2 wgynych vlyczijech, 217b1 a 222a1 mnoho ſwyeczemy, kdežto v B jest kowczym, vliczech, ſwieczmi
XVIII 2932 a j., ale mnohem častěji obě sykavky míšeny: Jaachu, ſtaloft, ne/taloft, /taleho, Zbozije, hrdliczij, kdiedicztwu, prorocztwi, rzeczke atd. Časté matení sykavek s a z v písmě zdá se nasvědčovati, že jich písař rukopisu B nerozli- šoval vždy ani u výslovnosti; psal na př.: s zdeyíieho 462, z lebe 612, zífel ztohoto ſwieta 712, z frdcze 2071, s zakona 691 a j., kdežto v A čteme: zzdey- fyeho 21b2, ſebe 28a2 (t. j. s sebe), /ſel ſtohoto ſwyeta 33a1, Irdcze 103a2 (t. j s srdce), zzakona 32a1 atd. Skupina šč je v B změněna již všude v št (vyjímajíc ščestie a ščastný); psáno tedy napořád: Iſtiedree, Ijtiedrzegij, rozpujſtienie, vczylſtienij, opuſ- tienij a pod., často též: nelſtieftie, fitiefticzko, Iſtiaîtny a j., kde všude v A Ijczedree 140b1, Iſczedrzyegije 144b1, rozpuſſczenije 117b2, vczylſczenije 137b1 opuſczenij 133b1, kfwemu nezljczeftij 84a1, fſczeítijczko 123a1, Ijczaftny 17a1 atd. Počáteční j před souhláskami se v B zpravidla odsouvá: ſem, miewa, nemieyme atd. Příkladů na c místo spisovného ť je o něco více než v A: ffranczyfíka 1772, ffranczifſek 2661, roznieczilo 1492, ſie roznijczyla 2111, wezrzieczy 2901 (místo vezřieti), ſtrpiecz 2832 (na konci řádku místo strpěti), oplaczy 4281 (na konci řádku; sr. A 225b2: Yczijm ſye oplaczi bohu), kolikracz koliwiek 2962; naopak proti správnému ozzeczy A la1 čté se v B 12: ožzeti. Pro ně- kolik těchto příkladů nelze ovšem souditi na původ rukopisu B nářeční; to by mi více svědčilo o výslovnosti dialektické dosti hojné psaní j spřežkami -yg,-ig (troyg 1701, obyczeig 1671 atd.) a podobně: duoyftoynoît 572, duog- ftoynoft 1231, duoyftoynij 242, neduogîtoyny 542, nayduogstoynieyffy 642 duoyftoynie 2971 atd., potom zdvojování souhlásek v slovech radda, zlatto, zlattý, vinna i psaní nětco, nětčí. Z jiných hláskových rozdílů mezi A a B, provedených v jednotlivých slovech důsledně nebo skoro bez výjimky, vyčítám aspoň tyto: v A andyel, Bernhart, donydz, elyaff, Elzzbyeta, chribet — chrzbet, ynhed, mandalenye, Mykulawíf, modlytwuv, modlytewnijky, neda, wnyeílyczkach, nietery, nrawy, obyczene, obykl, oneda, oplzlítwije, ponyawadz, poprſlek, przy- wuzznoît, przijwuznymy, protyw, o fampionowy, îtklo, witklenyczy, tagen- ftwye, tezmyerz, zelarz — v B angel, Bernart, doniz — donizd, heliafs, Alzbieta, hrzbet, yhned, magdalenie, Mikulaſs, modlitbu, modlitebnijky, leda, wgef iczkach, niektery, mrawy, obyczeyne, obwykl, onehda, oplzftwie, poniewadz, paprſlek, przybuznoſt, przybuznymi, proti, o ſamſonowi, ſklo, wſkleniczy, tagemſtwie, temierz, zalarz. Ve skloňování jmen podstatných jsou hlavní rozdíly tyto: v gen. sg. mask. bývá u neživotných v A koncovka -a (jen 64b2 hrzyechu, 10b1 hrobu a 214b lefu), v B pak -u; v lok. sg. m. n. v A konc. -č, v B konc. -u; v nom. pl. m. v A konc. -i, v B však -ové (otczowe a j.); v lok. pl. m. n. v A konc. iech, v B konc. -ech; v gen. pl. v A bývá srdec, v B však srdcí; v A je dúš v B duší: v A 162b1 kowcze (k ovcem), 212a2 wgynych vlyczijech, 217b1 a 222a1 mnoho ſwyeczemy, kdežto v B jest kowczym, vliczech, ſwieczmi
Strana XIX
XIX v A 87b2 mezy bratrfij, 163a2 bratrzij atd., kdežto v B Bratrziemi, Bra- trziem atd.; v A dnie, jmě — jméne, máti, od své dceře, 119b1 podle vſtawenije czyerkwy ſwate, v B pak dni nebo dnové, jméno — jména, mátě, od dcery, cierkve; Jeruzalem a Lazar mívají v A zpravidla sklonění měkké, v B vždy tvrdé (v A 122a2 wgeruzalemy, 47a1 akus. sg. lazarze — v B w Geru- zalemie, lazara a j.). Ve skloňování zájmenném: akus. zájmena my je v A vždy ny, v B zpravidla nás; po předložkách v B zpravidla tvary plnější (za sebe, pro mne atd.; v A bývá ſkrzen, pron, mymon, wenzz, nanz, ikrzenz, nanhozto, donho, vnho, donhoz atd. — v B ſkrze niey, ſkrze nieho, pro nieho, mimo niey, mimo nieho, wnieyz, naniehoz, ſkrze niehoz, ſkrz nieyz, naniehozto, donieho, vnieho, doniehoz atd.); v B nahrazováno, ač nikoli vždy, zájmeno sen formami zájmena ten; v A skloňováno sám podle zájmen (45al famoho, 202a1 wnyem wſamom, 231b1 gym famyem a j.), v B mivá sklonění složené; v A zůstává přivlastňovací gen. jejie ještě veskrze neskloněn, v B čtou se již také tvary skloněné (2722 s gegiem fynem, 221 vgegiem hrobu, t. j. místo u jejicho hrobu, neporozuměním předl. v = u atd.). Rozdíly mezi A a B v číslovkách poznáme z krátkého soupisu pozoru- hodnějších odchylek: A 140bl a 141a2 dwanadczet koffow, 82a° wedwu- nadczet letech, 49a1 wetrzechnadczet letech — B dwanadczt, dwanadczte, wedwanadczti, 1032 wetrzynacztech (!) letech ; — A 76b2 do ofmydczat let, 143a2 nemaff let pyetidczat, 209a2 poſedmydczat letech — B do ofmdefat let, padefat, poſedmdefat letech ; — A 162a2 puoft dnij cztyrzdczat, 205a1, 206a1, 206a2 dnij cztrdczat —B cztyrzidczet, cztyrzidczat; — A 230b1 pater czych tyelefny, 239a1 we cztwerze wyeczi, 184b1 hod oboy — B patery we cztwere, obogij ; —A 65b2 nawſak den, 75al nawfak czaff, 96a2 Weffwyet, 38bl weffwyet, 70a2 awſe vtyecha, 62a° nadewsse atd. — B nawssaky, Wefsken swyet, wsfeczken swyet, awffeczka, nadewſeczko atd. Přídavná jména mívají v platnosti doplňkové v A tvar jmenný, v B často již složený: A 17a1 Ano Dawyd byl maal, 38a1 zzey kto kraſen, 75a3 budely dom temen, 8a1 gfa malyczek geftye, 170a2 tijch a fklyden vkaze ſye dobrym ahrozen hrzyefínym — B maly, kraſny, temny, maliczky, tijchy afklydny ... ahrozny; A 80a2 má komparativy: doftoynyegij geft, 246b3 ybude horzij, 250a2 Wyeczijg plod gegije —B duoftoynieyffij, horffy, Wietffij geft; A 62a2 oko geft vfflechtyleyffe aczyftíe nezz noha — B víílechtyleyffie a čzyfítij (!). Dokonce i chybně: A 25b2 zzey menij otcze ..., podle nyehozz (t. j. přirozenie) geft menij otcze — kdežto B: ze geft men (!) otcze..., podle niehoz geft men(!) otcze atd. U sloves převažuje v B v 1. os. jedn. již přípona -m: radím, prosím, musím, nechválím, navrátím se atd.; v 1. os. mn. bývá v A též příp. -my, v B již jen -me. Imperativy v A 87a1 budzz, 165b2 Hledz, 204b1 czynz, 225a" vmrtw, 79b2 Gdyemzz a j., ale v B budiz, Hlediz, Czynijz, vmrtwij, Gdie- mez a j. Participia v A 110b1 Arzekw, 77al przebychwſe, 91b1 wzdwyhwffe,
XIX v A 87b2 mezy bratrfij, 163a2 bratrzij atd., kdežto v B Bratrziemi, Bra- trziem atd.; v A dnie, jmě — jméne, máti, od své dceře, 119b1 podle vſtawenije czyerkwy ſwate, v B pak dni nebo dnové, jméno — jména, mátě, od dcery, cierkve; Jeruzalem a Lazar mívají v A zpravidla sklonění měkké, v B vždy tvrdé (v A 122a2 wgeruzalemy, 47a1 akus. sg. lazarze — v B w Geru- zalemie, lazara a j.). Ve skloňování zájmenném: akus. zájmena my je v A vždy ny, v B zpravidla nás; po předložkách v B zpravidla tvary plnější (za sebe, pro mne atd.; v A bývá ſkrzen, pron, mymon, wenzz, nanz, ikrzenz, nanhozto, donho, vnho, donhoz atd. — v B ſkrze niey, ſkrze nieho, pro nieho, mimo niey, mimo nieho, wnieyz, naniehoz, ſkrze niehoz, ſkrz nieyz, naniehozto, donieho, vnieho, doniehoz atd.); v B nahrazováno, ač nikoli vždy, zájmeno sen formami zájmena ten; v A skloňováno sám podle zájmen (45al famoho, 202a1 wnyem wſamom, 231b1 gym famyem a j.), v B mivá sklonění složené; v A zůstává přivlastňovací gen. jejie ještě veskrze neskloněn, v B čtou se již také tvary skloněné (2722 s gegiem fynem, 221 vgegiem hrobu, t. j. místo u jejicho hrobu, neporozuměním předl. v = u atd.). Rozdíly mezi A a B v číslovkách poznáme z krátkého soupisu pozoru- hodnějších odchylek: A 140bl a 141a2 dwanadczet koffow, 82a° wedwu- nadczet letech, 49a1 wetrzechnadczet letech — B dwanadczt, dwanadczte, wedwanadczti, 1032 wetrzynacztech (!) letech ; — A 76b2 do ofmydczat let, 143a2 nemaff let pyetidczat, 209a2 poſedmydczat letech — B do ofmdefat let, padefat, poſedmdefat letech ; — A 162a2 puoft dnij cztyrzdczat, 205a1, 206a1, 206a2 dnij cztrdczat —B cztyrzidczet, cztyrzidczat; — A 230b1 pater czych tyelefny, 239a1 we cztwerze wyeczi, 184b1 hod oboy — B patery we cztwere, obogij ; —A 65b2 nawſak den, 75al nawfak czaff, 96a2 Weffwyet, 38bl weffwyet, 70a2 awſe vtyecha, 62a° nadewsse atd. — B nawssaky, Wefsken swyet, wsfeczken swyet, awffeczka, nadewſeczko atd. Přídavná jména mívají v platnosti doplňkové v A tvar jmenný, v B často již složený: A 17a1 Ano Dawyd byl maal, 38a1 zzey kto kraſen, 75a3 budely dom temen, 8a1 gfa malyczek geftye, 170a2 tijch a fklyden vkaze ſye dobrym ahrozen hrzyefínym — B maly, kraſny, temny, maliczky, tijchy afklydny ... ahrozny; A 80a2 má komparativy: doftoynyegij geft, 246b3 ybude horzij, 250a2 Wyeczijg plod gegije —B duoftoynieyffij, horffy, Wietffij geft; A 62a2 oko geft vfflechtyleyffe aczyftíe nezz noha — B víílechtyleyffie a čzyfítij (!). Dokonce i chybně: A 25b2 zzey menij otcze ..., podle nyehozz (t. j. přirozenie) geft menij otcze — kdežto B: ze geft men (!) otcze..., podle niehoz geft men(!) otcze atd. U sloves převažuje v B v 1. os. jedn. již přípona -m: radím, prosím, musím, nechválím, navrátím se atd.; v 1. os. mn. bývá v A též příp. -my, v B již jen -me. Imperativy v A 87a1 budzz, 165b2 Hledz, 204b1 czynz, 225a" vmrtw, 79b2 Gdyemzz a j., ale v B budiz, Hlediz, Czynijz, vmrtwij, Gdie- mez a j. Participia v A 110b1 Arzekw, 77al przebychwſe, 91b1 wzdwyhwffe,
Strana XX
XX 97a2 mohwfſe, 233b1 dotkwiſe atd. — v B Arzek, przebiehſſe, wzdwihfe, mohfſe, dotekfſe atd. (jen 3391 ohlechwífe). V A bývá mozz 17a1, nemozzme 91a1 atd., v B muoze, nemuozeme atd. Proti A 64b2 poczemffe, 172b2 a 185b2 poczenfie atd. má B poczewfſe. V A 84b1 a 85a2: akdyzz ſye zpij (3. mn.), 113b2 zabij (3. mn.), 15lal wlee (3. jedn.), 103a1 pijcz, 121b2 oczy zalijcz, 150a2 zabijcz a j. — naproti tomu B má: zpigij, zabigy, wlege, pigicz, zaligicz, zabigicz a j.; za A 43a2 kryte fye atd. má B krygte fie atd. V A 41bl zííerzezena, 25la2 fwe zííerzezenije atd., kdežto B ziferediena, zíferedienije atd. V B bývají zpravidla tvary plné jsi a jest za -s' a j': A 40b2 radyegijff poſtupyl, 51bl ezzí fſla, 73b1 kaks ſem wifel atd. — B radiegy gſy poſtupil, ze gſy ſíla, yak gly fem wffel atd.; A 3a1 geftoy rzekl, 12b1 Anoy to powyedyel atd. —B geffto geft rzekl, Ano geft to powiediel atd.; A 143a2, 184a1, 233b2, 241a1 geft ti B geſti, geſtit (v A jen jedenkrát geftyt 145b2). Duál jest v B ve značném úpadku: A 68b1 wmy vífij (= v mú uší) — B wmych vífy; A 111b2 zey netolyk tyelefny víſy potrzebije, ale také yír- decznv — B ze geft netolik tyeleſne (!) vífy potrzebie, ale take y ſrdecznij (!): A 56a1 wydyele gíta oczy twogy — B widiela gita: A 163a1 klekl przednym naſwu kolenv (lok. du.) — B naſwa kolena (akus. pl.); A 174a" mluwyl ſnyma — B ſnijmi atd. Místo praeterit jednoduchých bývají v B tvary opsané: A 20a2 Prwe byech rzekl, 52b2 O, kaka to poby chwylka, 113b2 Y fîta ſye, 76b1 dywijefta ſye oba... ., gefto flyffijefta, 113a1 Akdyz czas przygyde, 144b2 pocze, 164b2 Akdyz przyge oczet — B Prwe ſem rzekl, pobyla, ftalo fie, diwiefíta ſie .. . . gefſto ſlyffela, przygde (!), poczne (!), Akdyz przigemſſe (!) a pod. Ani starobylému futuru II., jak se zdá, opisovatel rkp. B již dobře nerozuměl: A 101b2 ktoz budu wzely — B ktoz budu awzeli; A 213b1 yakzz ſye bude przyprawyl ktomu — B yakz ſie bude przyprawiti ktomu. Záměny za přechodníky minulé svědčí spíše o ledabylém čtení: A 72b1 yakzt czetw otom — B cztu (!): A 113a2 krzykw nanye — B krzykne; A 117a1 odwedw — B odwedl; A 234a2 wywedw — B wywedíſe ; A 85a" dotkwiſe — B dotknuw; A 251a1 dotkwffe ſye — B dotknu ſie atd. Skladba. Porůznu se najdou mezi oběma rukopisy i odchylky syn- taktické. Tak bývá v B při záporném slovesu již akusativ: A 37a1 Wyzte, by wynnycze bozije neſ aſly — B 791 by winniczy bozij neſpaſli: A 44al azz by gych ſrdecz ty ſwyetſſke wyeczy nedrzzaly — B 931 az by gich frdcze ... nedrzali: A 102a2 wnychzt nenye rozvmy — B rozum. Jiné rozdíly: A 66a1 yakezz (odplaty) geít kto zaſluzyl — B 1361 yakuz; A 69b2 kazdy wafí, 145a2 kazdy gych — B 1432 zwas, 2831 znich: A 133b1 czemvy nam zamyeftnal zemy, 155al czemvy my to — B kczemu; A 33b1 kwoli dijetyete (gen.) — B 722 kwuoli dietieti (dat.): A 130a1 dczy ma welyku tryzn trpij— B 2552 weliku tryznij (instr.) trpij; A 181b1 den ſvvdny — B 3482 wden faudny; A 82a1 (Kristus) gelykozz roſta (part.) vkazowal ty dary — B 1662 yakz roftl (verbum fin.) atd.
XX 97a2 mohwfſe, 233b1 dotkwiſe atd. — v B Arzek, przebiehſſe, wzdwihfe, mohfſe, dotekfſe atd. (jen 3391 ohlechwífe). V A bývá mozz 17a1, nemozzme 91a1 atd., v B muoze, nemuozeme atd. Proti A 64b2 poczemffe, 172b2 a 185b2 poczenfie atd. má B poczewfſe. V A 84b1 a 85a2: akdyzz ſye zpij (3. mn.), 113b2 zabij (3. mn.), 15lal wlee (3. jedn.), 103a1 pijcz, 121b2 oczy zalijcz, 150a2 zabijcz a j. — naproti tomu B má: zpigij, zabigy, wlege, pigicz, zaligicz, zabigicz a j.; za A 43a2 kryte fye atd. má B krygte fie atd. V A 41bl zííerzezena, 25la2 fwe zííerzezenije atd., kdežto B ziferediena, zíferedienije atd. V B bývají zpravidla tvary plné jsi a jest za -s' a j': A 40b2 radyegijff poſtupyl, 51bl ezzí fſla, 73b1 kaks ſem wifel atd. — B radiegy gſy poſtupil, ze gſy ſíla, yak gly fem wffel atd.; A 3a1 geftoy rzekl, 12b1 Anoy to powyedyel atd. —B geffto geft rzekl, Ano geft to powiediel atd.; A 143a2, 184a1, 233b2, 241a1 geft ti B geſti, geſtit (v A jen jedenkrát geftyt 145b2). Duál jest v B ve značném úpadku: A 68b1 wmy vífij (= v mú uší) — B wmych vífy; A 111b2 zey netolyk tyelefny víſy potrzebije, ale také yír- decznv — B ze geft netolik tyeleſne (!) vífy potrzebie, ale take y ſrdecznij (!): A 56a1 wydyele gíta oczy twogy — B widiela gita: A 163a1 klekl przednym naſwu kolenv (lok. du.) — B naſwa kolena (akus. pl.); A 174a" mluwyl ſnyma — B ſnijmi atd. Místo praeterit jednoduchých bývají v B tvary opsané: A 20a2 Prwe byech rzekl, 52b2 O, kaka to poby chwylka, 113b2 Y fîta ſye, 76b1 dywijefta ſye oba... ., gefto flyffijefta, 113a1 Akdyz czas przygyde, 144b2 pocze, 164b2 Akdyz przyge oczet — B Prwe ſem rzekl, pobyla, ftalo fie, diwiefíta ſie .. . . gefſto ſlyffela, przygde (!), poczne (!), Akdyz przigemſſe (!) a pod. Ani starobylému futuru II., jak se zdá, opisovatel rkp. B již dobře nerozuměl: A 101b2 ktoz budu wzely — B ktoz budu awzeli; A 213b1 yakzz ſye bude przyprawyl ktomu — B yakz ſie bude przyprawiti ktomu. Záměny za přechodníky minulé svědčí spíše o ledabylém čtení: A 72b1 yakzt czetw otom — B cztu (!): A 113a2 krzykw nanye — B krzykne; A 117a1 odwedw — B odwedl; A 234a2 wywedw — B wywedíſe ; A 85a" dotkwiſe — B dotknuw; A 251a1 dotkwffe ſye — B dotknu ſie atd. Skladba. Porůznu se najdou mezi oběma rukopisy i odchylky syn- taktické. Tak bývá v B při záporném slovesu již akusativ: A 37a1 Wyzte, by wynnycze bozije neſ aſly — B 791 by winniczy bozij neſpaſli: A 44al azz by gych ſrdecz ty ſwyetſſke wyeczy nedrzzaly — B 931 az by gich frdcze ... nedrzali: A 102a2 wnychzt nenye rozvmy — B rozum. Jiné rozdíly: A 66a1 yakezz (odplaty) geít kto zaſluzyl — B 1361 yakuz; A 69b2 kazdy wafí, 145a2 kazdy gych — B 1432 zwas, 2831 znich: A 133b1 czemvy nam zamyeftnal zemy, 155al czemvy my to — B kczemu; A 33b1 kwoli dijetyete (gen.) — B 722 kwuoli dietieti (dat.): A 130a1 dczy ma welyku tryzn trpij— B 2552 weliku tryznij (instr.) trpij; A 181b1 den ſvvdny — B 3482 wden faudny; A 82a1 (Kristus) gelykozz roſta (part.) vkazowal ty dary — B 1662 yakz roftl (verbum fin.) atd.
Strana XXI
XXI III. Vzájemný poměr obou rukopisů. Rukopis B byl opsán z A a to teprve tehdy, když tento rkp. byl již v stavu zedraném a tak kusý, jako je dnes. Důkazem toho jsou: 1. tytéž chyby opisovačské v obou rukopisech. Opisovatel rkp. A vy- pustil omylem některé slovo své předlohy, táž slova chybějí v rkp. B; srv. na př.: A 13a1 Zdaly ztyech flow hlubokeho przijde nam kuzytku ktere — B 281 Zdali ztiech ſlow hlubokeho przigde nam kužytku ktere; A 34a" yakozz ſem rzekl wono, Ezz ...— B 731 wono, Ze .... A 44b1 (= B 942 Ktomu ge rzekl onen Morze; A 85a2 (= B 1731) gefto rzekl onen Gynij A 204b1 (= B 3861) geftoy yvmrzyety chtyel progych Odnyehoz magij atd Některá slova zůstala v A nedopsána, táž slova nedopsána jsou i v B; na př.: A 16b2 rad mluwlonyem — B 361 rad mluw onië (místo mluvíš); A 18b (= B 401) racz (místo ráčil); A 130a1 (= B 2552) fwaty Auguîtyn dije fgednawa (místo part. sjednávajě) atd. V některých slovech chybí nedo- patřením po témž písmeni: A 26b2 tyelto — B 572 tie to (tak uprostřed řádku); A 39a2 whoru — B 841 whoru (místo vzhóru, jak napsáno o něco níže v A i v B) atd. Celé kusy větné byly písařem rkp. A vypuštěny, a tytéž kusy chyběji též v B: A 49b2 ezz dobre tohoto ſwyeta Ale tohoto dobreho atd. = B 105" ze dobre tohoto ſwieta. Ale atd.; A 64a2 ztyech ſwatych otczow rzeczij zkufywſe toho pſaly = B 1321 rzečzij zkuſywíſe a j. Jiné omyly společné oběma rukopisům: A 20a' drítn v oftrwu czijeítu zhladyl = B 431 drſtnu oîtrwu; A 75b2 wſak odbozije myloſty nezvffay = B 1542 od bozie; A 90a2 o machabeyíkemu Jonatye : zydu = B 1822 o Ma- chabeyſkemu Jonatie zydu: A 93a1 A nowy zakon zalon myloſty = B 1881 zalon; A 224b2 aby wyedyeny byli = B 4261 wiedieny (m. viděni); A 229a" potohnvv = B 4341 potohnu (m. potáhnú); A 246b2 zwyeftugeme przijíîtije = B 4632 zwieftugeme (m. zvěstuje mé): A 249b2 nanije = B 4691 nanije (m. nenie) a j. Písař rkp. B přejímá (přese všecky hláskové a tvarové rozdíly, při- pomenuté svrchu) mnohé charakteristické psaní rukopisu A, na př. A 5b1 = B 112 wztwrnoft — zítydloît; A 17b2 = B 382 wpolodne — opolodnij; A 46a1 poívobcze a 212a1 pofuobcze = B 972 a 4001 pofuobcze; A 60b1 = B 1251 ztijl; A 74b1 (kompar.) rzijezze = B 1521 rzijeze: A 91b2 = B1852 zge- mijcz; A 94a1 zayzze — zayzzenije = B 1901 zayže — zayženie (s pře- psáním zz diakriticky v ž); A 154a2 = B 2982 wzijma; A 168b1 = B 3192 hy yaa hy yaa atd. 2. Již rukopis A měl chyby opisovačské, jaké jsme právě poznali, jež zůstaly neopraveny; v rkp. B přidělána spousta chyb nových, z nichž ně- které takové, že bychom si jich nevysvětlili, kdybychom neuznali rukopisu A za přímou jeho předlohu; srv. A 33b2 kdyzz navczenij andyela tyto hoíte wratyly ſye — B 722 kdyz na včzenij Andiela: A 137a1 Atrzetij (řadem
XXI III. Vzájemný poměr obou rukopisů. Rukopis B byl opsán z A a to teprve tehdy, když tento rkp. byl již v stavu zedraném a tak kusý, jako je dnes. Důkazem toho jsou: 1. tytéž chyby opisovačské v obou rukopisech. Opisovatel rkp. A vy- pustil omylem některé slovo své předlohy, táž slova chybějí v rkp. B; srv. na př.: A 13a1 Zdaly ztyech flow hlubokeho przijde nam kuzytku ktere — B 281 Zdali ztiech ſlow hlubokeho przigde nam kužytku ktere; A 34a" yakozz ſem rzekl wono, Ezz ...— B 731 wono, Ze .... A 44b1 (= B 942 Ktomu ge rzekl onen Morze; A 85a2 (= B 1731) gefto rzekl onen Gynij A 204b1 (= B 3861) geftoy yvmrzyety chtyel progych Odnyehoz magij atd Některá slova zůstala v A nedopsána, táž slova nedopsána jsou i v B; na př.: A 16b2 rad mluwlonyem — B 361 rad mluw onië (místo mluvíš); A 18b (= B 401) racz (místo ráčil); A 130a1 (= B 2552) fwaty Auguîtyn dije fgednawa (místo part. sjednávajě) atd. V některých slovech chybí nedo- patřením po témž písmeni: A 26b2 tyelto — B 572 tie to (tak uprostřed řádku); A 39a2 whoru — B 841 whoru (místo vzhóru, jak napsáno o něco níže v A i v B) atd. Celé kusy větné byly písařem rkp. A vypuštěny, a tytéž kusy chyběji též v B: A 49b2 ezz dobre tohoto ſwyeta Ale tohoto dobreho atd. = B 105" ze dobre tohoto ſwieta. Ale atd.; A 64a2 ztyech ſwatych otczow rzeczij zkufywſe toho pſaly = B 1321 rzečzij zkuſywíſe a j. Jiné omyly společné oběma rukopisům: A 20a' drítn v oftrwu czijeítu zhladyl = B 431 drſtnu oîtrwu; A 75b2 wſak odbozije myloſty nezvffay = B 1542 od bozie; A 90a2 o machabeyíkemu Jonatye : zydu = B 1822 o Ma- chabeyſkemu Jonatie zydu: A 93a1 A nowy zakon zalon myloſty = B 1881 zalon; A 224b2 aby wyedyeny byli = B 4261 wiedieny (m. viděni); A 229a" potohnvv = B 4341 potohnu (m. potáhnú); A 246b2 zwyeftugeme przijíîtije = B 4632 zwieftugeme (m. zvěstuje mé): A 249b2 nanije = B 4691 nanije (m. nenie) a j. Písař rkp. B přejímá (přese všecky hláskové a tvarové rozdíly, při- pomenuté svrchu) mnohé charakteristické psaní rukopisu A, na př. A 5b1 = B 112 wztwrnoft — zítydloît; A 17b2 = B 382 wpolodne — opolodnij; A 46a1 poívobcze a 212a1 pofuobcze = B 972 a 4001 pofuobcze; A 60b1 = B 1251 ztijl; A 74b1 (kompar.) rzijezze = B 1521 rzijeze: A 91b2 = B1852 zge- mijcz; A 94a1 zayzze — zayzzenije = B 1901 zayže — zayženie (s pře- psáním zz diakriticky v ž); A 154a2 = B 2982 wzijma; A 168b1 = B 3192 hy yaa hy yaa atd. 2. Již rukopis A měl chyby opisovačské, jaké jsme právě poznali, jež zůstaly neopraveny; v rkp. B přidělána spousta chyb nových, z nichž ně- které takové, že bychom si jich nevysvětlili, kdybychom neuznali rukopisu A za přímou jeho předlohu; srv. A 33b2 kdyzz navczenij andyela tyto hoíte wratyly ſye — B 722 kdyz na včzenij Andiela: A 137a1 Atrzetij (řadem
Strana XXII
XXII zubóv závistník) roponij atrofkocze az ykofti — B 2681 Atrzetij: A 220b2 Aneb ſam czlowyek pomítij pokanij nadſebu hrzijechu ſweho — B 4191 pokanij (všude tu užil písař rkp. A na konci řádku zkratky, ale opisovatel rkp. B jí nedbal); A 94a1 tyelnv myloft — B 1901 tielnu miloít; A 216b" gen (opraveno tečkami z napsaného genz) myſlecz otom — B 4112 genz; A 69a1 khroze dne toho tot ſye take nevtagij — B 1412 toho. tot (opi- sovatel četl jako dvě slova): A 23b1 yoko (t. j. i oko) — B 511 yako (nedbalým čtením); A 66a1 probuzije — B 1361 probuzuge (opisovatel rozuměl slovu předlohy probúzie jakoby probuzije, a jako jinde mění v slovesích třídy VI. přehlasované i v u, tak učinil i tuto); A 123b2 takowey duífi (dat. sg.) — B 244 takowe geft duffy; A 193a1 tak ny fyem ny tam — B 3691 tak nas (!) fiem ny tam (opisovatel rozuměl prv- nímu ni = neque jako akus. pl. ny = nos): A 138b2 Tehdy ta radoft, gefftoy zmylowanije bozijeho, tak geſt welyka, zey nelze gije wſije pochopyty. ale kazdy, ktoz wny wegde, pln gije bude podle zaſluzenije ſweho, gelykoz moz ſwy pochopem gye pochopyty. A kdyz geft atd. — B 2712 ze geft nelze gije wífie pochopiti Akdyz geft atd. (obojí pochopyty čte se v A na konci řádků; opisovatel tím snáze mohl čtyři řádky přehlédnouti). 3. Opis B se počíná i končí stejně, jako rukopis A. Jestliže je v B navíc nadpis řeči první a první její úvodní slova: Pſano stogi w Appokalipfy, jsou to doplňky opisovatelovy, jež byly nasnadě. V řeči „Na Zdráva Maria“ po listě 247 vypadl v A nejméně list; táž mezera textová, ničím nezastřená, je i v B. List 235 rkp. A byl již potrhaný, když byl opsán rukopis B; do- plňky textové v B 444142 jsou jen z domyslu a většinou špatné. Text pře- hozeného v A listu 9. je přepsán v B správně, napraven i jinde pořádek stran v A přemístěných, takže se zdá, že bylo opisováno z rukopisu A ještě nesvázaného. Nejprůkaznější, že opis B byl pořízen podle rkp. A, je mi vypuštění omylem na stránce 761 B celého druhého sloupce strany A 35a. Jsou rozdíly textové mezi oběma rukopisy, ale nestačí, abychom se pro ně směli domnívati, že rkp. B byl opsán z jiného rukopisu, nikoli z A, snad z nějaké jim oběma společné předlohy, jež by byla měla jejich společné chyby opisovačské. Tak se čte na př. v A 20a2: Przypraw ſye, aby potkal, kdežto B 432. Przyprawte fie, aby potkali; A 30a1 Awtom (t. j. stavu panenstvie sv. Jan) geft on fbyl — B 642 byl; A 31a1 dotud nam plneho blazze nemozz byti — B 671 plneho blahoſlawenftwie nemuoz przigiti; A 41a2 Apoklonvv ſye modlyly gemu — B 881 A pokloniwíſe ſie modlili fie gemu; A 91b2 Akdyzz gmyel to ſwyedeczítwo — B 1852 Akdyz by toho gmiel ſwiedecztwij : A 113b2 ano gdu mymon wzaftupu lydee — B 2261 za- ſtupowe lidu; A 134b1 kryftus byefy wymyetal — B 2632 bieffe wymietal diably: A 154b2 ymohutny wiwyetfike ſbozije — B 3001 wiwietſkem zbožije; A 167b1 wczyftotu ſwyedomye meho — B 3172 wczyſte ſwiedomie meho frdcze; A 17la2 Ay, wydijme ze cztenije, ez gſu — B 3292 Ay, widime, ze cztenie prawi, ze.
XXII zubóv závistník) roponij atrofkocze az ykofti — B 2681 Atrzetij: A 220b2 Aneb ſam czlowyek pomítij pokanij nadſebu hrzijechu ſweho — B 4191 pokanij (všude tu užil písař rkp. A na konci řádku zkratky, ale opisovatel rkp. B jí nedbal); A 94a1 tyelnv myloft — B 1901 tielnu miloít; A 216b" gen (opraveno tečkami z napsaného genz) myſlecz otom — B 4112 genz; A 69a1 khroze dne toho tot ſye take nevtagij — B 1412 toho. tot (opi- sovatel četl jako dvě slova): A 23b1 yoko (t. j. i oko) — B 511 yako (nedbalým čtením); A 66a1 probuzije — B 1361 probuzuge (opisovatel rozuměl slovu předlohy probúzie jakoby probuzije, a jako jinde mění v slovesích třídy VI. přehlasované i v u, tak učinil i tuto); A 123b2 takowey duífi (dat. sg.) — B 244 takowe geft duffy; A 193a1 tak ny fyem ny tam — B 3691 tak nas (!) fiem ny tam (opisovatel rozuměl prv- nímu ni = neque jako akus. pl. ny = nos): A 138b2 Tehdy ta radoft, gefftoy zmylowanije bozijeho, tak geſt welyka, zey nelze gije wſije pochopyty. ale kazdy, ktoz wny wegde, pln gije bude podle zaſluzenije ſweho, gelykoz moz ſwy pochopem gye pochopyty. A kdyz geft atd. — B 2712 ze geft nelze gije wífie pochopiti Akdyz geft atd. (obojí pochopyty čte se v A na konci řádků; opisovatel tím snáze mohl čtyři řádky přehlédnouti). 3. Opis B se počíná i končí stejně, jako rukopis A. Jestliže je v B navíc nadpis řeči první a první její úvodní slova: Pſano stogi w Appokalipfy, jsou to doplňky opisovatelovy, jež byly nasnadě. V řeči „Na Zdráva Maria“ po listě 247 vypadl v A nejméně list; táž mezera textová, ničím nezastřená, je i v B. List 235 rkp. A byl již potrhaný, když byl opsán rukopis B; do- plňky textové v B 444142 jsou jen z domyslu a většinou špatné. Text pře- hozeného v A listu 9. je přepsán v B správně, napraven i jinde pořádek stran v A přemístěných, takže se zdá, že bylo opisováno z rukopisu A ještě nesvázaného. Nejprůkaznější, že opis B byl pořízen podle rkp. A, je mi vypuštění omylem na stránce 761 B celého druhého sloupce strany A 35a. Jsou rozdíly textové mezi oběma rukopisy, ale nestačí, abychom se pro ně směli domnívati, že rkp. B byl opsán z jiného rukopisu, nikoli z A, snad z nějaké jim oběma společné předlohy, jež by byla měla jejich společné chyby opisovačské. Tak se čte na př. v A 20a2: Przypraw ſye, aby potkal, kdežto B 432. Przyprawte fie, aby potkali; A 30a1 Awtom (t. j. stavu panenstvie sv. Jan) geft on fbyl — B 642 byl; A 31a1 dotud nam plneho blazze nemozz byti — B 671 plneho blahoſlawenftwie nemuoz przigiti; A 41a2 Apoklonvv ſye modlyly gemu — B 881 A pokloniwíſe ſie modlili fie gemu; A 91b2 Akdyzz gmyel to ſwyedeczítwo — B 1852 Akdyz by toho gmiel ſwiedecztwij : A 113b2 ano gdu mymon wzaftupu lydee — B 2261 za- ſtupowe lidu; A 134b1 kryftus byefy wymyetal — B 2632 bieffe wymietal diably: A 154b2 ymohutny wiwyetfike ſbozije — B 3001 wiwietſkem zbožije; A 167b1 wczyftotu ſwyedomye meho — B 3172 wczyſte ſwiedomie meho frdcze; A 17la2 Ay, wydijme ze cztenije, ez gſu — B 3292 Ay, widime, ze cztenie prawi, ze.
Strana XXIII
XXIII Podobného rázu jsou slovní doplňky v B: A 2b1 Seneka — B 42 Seneka Mudrzecz: A 3a2 Gyz nerzku waff fluhamy, ale przately (Jan 15, 15) — B 5a ale przately et cetera; A 32b2 Neb ten, geſtoy przyczyna gych ſmrty, ygych odplaty — B 711 (po uvedených slovech štítenských, kuse dochovaných, připsáno:) pronicho jie to daalo atd.; jakož i změny nadpisů a konců řečí, jako na př. B 701 Oſwatych Mladenczych rzecz piekna; B 952 O ſwatem Sfe- beftyanu affabianu rzečz; B 1012 O ſwate Nietifſy rzecz dobra; B 1122 Tato rzečz O ſwatem Pawlu nawieru obraczenie; B 2702 Druzebna Nediele wpoſtie Tato geft, genz flowe letare; B 3402 Wutery powelicze noczy tato rzecz; A 57a2 Gehozz (závěr řeči) — B 1182 Gehoz y nam dopomoz hoſpodine, Amen; A 70b1 (Atak ten ſvvdcze) przyſvdij dobrym wyecznu radoſt. Atoho nam pomoz, hofpodyne, bychom byly wtyech dobrych pocztu! Amen — B 1442 Przyſudi dobrym wiecznu radoſt. Toho nam przyſudiz mily pane yeſu kryſte wtu wiecznu radoſt, abychme mohli dočzekati bezpecznij poſlednicho ſudu a abychom byli wtiech dobrych počztu poczteny. Amen; srv. také B 1343 (přípisek k textu A 65a2), B 1522 (přípisek k A 74b1), B 2372 (pozdější pří- pisek k A 120a2), B 324 (závěr řeči k A 157a2), B 3402 (k A 177a2), B 3481 (k A 181a2) a j. Opisovatel členil někde věty a větné části jinak, než v rkp. A; srv. A 143b2 Ale flyfíme, czoy odpowyedyel hoſpodyn vſlyſſaw protyw ſobye odnych vhanyenye takee! Prawij — B 2802 vhanienij. Takee prawij. Po- dobně A 77b2 kuwyerzenij (t. j. k uvěření) — B 1582 ku wierzenie; A 163b2 kumuczenij — B 3102 ku mucženij atd. Málo je míst porušených v rkp. A a písařem samým nepovšimnutých, jež byla napravena v rkp. B. Ale tu všude oprava textová podávala se sama sebou. Tak na př. v A 13a2 vwelyku teſknot — B 282 tefknoft; A 15b1 yahny —B ſahnu ; A 29a2 gefto ... gen ſnebeſkymy wyeczmy obyeragij —B wiecz- mi ſie obieragy; A 39b2 pamagem — B pamatugem; A 44a1 ktozz krygij ſye ſwyeta, ktozzt ſtijem gdu wokol, ſſwyetemt gdu wokol — B 932 ktoz krygy fie ſwieta, ktozt ſtiem gdu wuokol; A 12la2 bezwrkofty — B bez wrtkofti, A 174b1 ypoznali głu geho — B pozwali; A 230a1 Ezz geſt po- dobno nebeſſke kdeſſijety pannam — B 4352 nebeſke kralowſtwie a j. Jinde marně nahlížíme do opisu B; rkp. B jest pro kritiku textovou bezcenný. Je to vůbec opis řemeslný a ledabylý. Řada omylů byla způsobena ledabylým nahlížením písařovým do předlohy A, nebo nepochopením ně- kterých slov; srv. A 4a2 ftrzijeczyg fye tyem, by — B 82 ſtrzež ſe toho, aby: A 9a2 ofwem menffijem peecze dluzznee neobmeſſkaa — B 202 owifem menffiem; A 12b2 cztyrzy rczenije — B 272 včzenie; A 15b2 Kdyzz kto nechtye wmyſly wrtek byti — B 341 vmyíliti; A 17b1 Neprowyt (t. j. ne pro vyt) — B 381 Neprawit; A 20a1 Okak nebezpeczne fîtakymy ſye vprzije- mym afproítnym lydem obyeraty — B 431 s takymi ſie vprziemymi aſproſtnymi lidmi jie obierati; A 32b2 kdyzz geft ge vkrutnoſt herodowa .... any Ivv geftye ... — B 702 vkrutny Herodes ..., ani ſpij gefſtie, odtrhla; A 38a1 Nemat gmyety — B 811 Nemaſs gmieti; A 50a2 w czaſtem zamutku
XXIII Podobného rázu jsou slovní doplňky v B: A 2b1 Seneka — B 42 Seneka Mudrzecz: A 3a2 Gyz nerzku waff fluhamy, ale przately (Jan 15, 15) — B 5a ale przately et cetera; A 32b2 Neb ten, geſtoy przyczyna gych ſmrty, ygych odplaty — B 711 (po uvedených slovech štítenských, kuse dochovaných, připsáno:) pronicho jie to daalo atd.; jakož i změny nadpisů a konců řečí, jako na př. B 701 Oſwatych Mladenczych rzecz piekna; B 952 O ſwatem Sfe- beftyanu affabianu rzečz; B 1012 O ſwate Nietifſy rzecz dobra; B 1122 Tato rzečz O ſwatem Pawlu nawieru obraczenie; B 2702 Druzebna Nediele wpoſtie Tato geft, genz flowe letare; B 3402 Wutery powelicze noczy tato rzecz; A 57a2 Gehozz (závěr řeči) — B 1182 Gehoz y nam dopomoz hoſpodine, Amen; A 70b1 (Atak ten ſvvdcze) przyſvdij dobrym wyecznu radoſt. Atoho nam pomoz, hofpodyne, bychom byly wtyech dobrych pocztu! Amen — B 1442 Przyſudi dobrym wiecznu radoſt. Toho nam przyſudiz mily pane yeſu kryſte wtu wiecznu radoſt, abychme mohli dočzekati bezpecznij poſlednicho ſudu a abychom byli wtiech dobrych počztu poczteny. Amen; srv. také B 1343 (přípisek k textu A 65a2), B 1522 (přípisek k A 74b1), B 2372 (pozdější pří- pisek k A 120a2), B 324 (závěr řeči k A 157a2), B 3402 (k A 177a2), B 3481 (k A 181a2) a j. Opisovatel členil někde věty a větné části jinak, než v rkp. A; srv. A 143b2 Ale flyfíme, czoy odpowyedyel hoſpodyn vſlyſſaw protyw ſobye odnych vhanyenye takee! Prawij — B 2802 vhanienij. Takee prawij. Po- dobně A 77b2 kuwyerzenij (t. j. k uvěření) — B 1582 ku wierzenie; A 163b2 kumuczenij — B 3102 ku mucženij atd. Málo je míst porušených v rkp. A a písařem samým nepovšimnutých, jež byla napravena v rkp. B. Ale tu všude oprava textová podávala se sama sebou. Tak na př. v A 13a2 vwelyku teſknot — B 282 tefknoft; A 15b1 yahny —B ſahnu ; A 29a2 gefto ... gen ſnebeſkymy wyeczmy obyeragij —B wiecz- mi ſie obieragy; A 39b2 pamagem — B pamatugem; A 44a1 ktozz krygij ſye ſwyeta, ktozzt ſtijem gdu wokol, ſſwyetemt gdu wokol — B 932 ktoz krygy fie ſwieta, ktozt ſtiem gdu wuokol; A 12la2 bezwrkofty — B bez wrtkofti, A 174b1 ypoznali głu geho — B pozwali; A 230a1 Ezz geſt po- dobno nebeſſke kdeſſijety pannam — B 4352 nebeſke kralowſtwie a j. Jinde marně nahlížíme do opisu B; rkp. B jest pro kritiku textovou bezcenný. Je to vůbec opis řemeslný a ledabylý. Řada omylů byla způsobena ledabylým nahlížením písařovým do předlohy A, nebo nepochopením ně- kterých slov; srv. A 4a2 ftrzijeczyg fye tyem, by — B 82 ſtrzež ſe toho, aby: A 9a2 ofwem menffijem peecze dluzznee neobmeſſkaa — B 202 owifem menffiem; A 12b2 cztyrzy rczenije — B 272 včzenie; A 15b2 Kdyzz kto nechtye wmyſly wrtek byti — B 341 vmyíliti; A 17b1 Neprowyt (t. j. ne pro vyt) — B 381 Neprawit; A 20a1 Okak nebezpeczne fîtakymy ſye vprzije- mym afproítnym lydem obyeraty — B 431 s takymi ſie vprziemymi aſproſtnymi lidmi jie obierati; A 32b2 kdyzz geft ge vkrutnoſt herodowa .... any Ivv geftye ... — B 702 vkrutny Herodes ..., ani ſpij gefſtie, odtrhla; A 38a1 Nemat gmyety — B 811 Nemaſs gmieti; A 50a2 w czaſtem zamutku
Strana XXIV
XXIV — B 1052 zmatku; A 56a1 nadnafſy mocz — B 1162 na duffy mocz; A 56a2 zayde yak ſczijeſty — B 1171 ſſtieſti; A 57a2 w dywnu kakufí gednotu ſbohem — B 1182 wdiwnu yakus wuonij s Bohem : A 58b2 odtahne odnyeho neb odhrozij (t. j. odhrozí) — B 1212 odhruozy (t. j. od hruozy) ; A 60bl yamzz — B 1251 gymz; A t. vprzely vmyíl — B vprziehli; A 63a2 kvdyí — B 1302 kdys; A 67b1 tyelo krafnye aczyſtye odyety ruche — B 1391 tielo kraſnee aczyftie odiete; A 69a1 tijen — B 1412 tielly ; A 82bl yten vczyn, ktozz — B 1681 vczynek; A 88a2 ſczijeſtyt glu — B 1782 Iſtiaſtnit: A 91a1 drobty te manny — B 1841 dobroty; A 91b2 mohl ſye gije (t. j. čsti) opyet dopraczo- waty — B 1852 mohl fie geft opiet; A 95b1 tijezze — B 1922 tiežcze; A 108a" aby ſye zahrzyel — B 2152 za hrziech; A 127a2 newrtraty — B 2502 newrtkati: A 134a1 Adije ſkrze proroka — B 2622 Adije ſſirze prorok; A 112b2 wyedmy leczkakymys — B 2782 biedmi leczyakymis; A 154a1 od adama — B 2982 od dawna; A 155b1 dijeffe — B 3011 gdieffe ; A 160a2 hodnv gime pokutu wzyely — B 3041 hodnij gſme pokutu wzieti; A 177b1 by ſye bylo neroz- ſtupylo — B 3412 bieffe bylo nerozítupilo; A 182b2 frdczem, geſto wprzye- mye myluge apokornye — B 3511 gefîto w przieznij vprziemie miluge: A 191a2 wnyzífijem ſtawu — B 3661 wnijtrzniem; A 200a1 aby den odpoczy- nutije ſwat vczynyl — B 3821 ſwatek; A 200b1 Aktoz ... ſweho pokoge nevczynij ſwata — B 3822 ſwaſka, A 201b2 ſkot ybrawowe — B 4031 ybera- nowe; A 214a1 ana vwelyke poczty wtom nebefſkem myeftye — B 407" a nas vwelike pocztiwoſti wtom nebeſkem mijeſtie oſtawila; A 216b2 wyeky wyekô — B 4121 weliky wiekem; A 220al trzzala — B 4172 trzyla; A 231a" ſudcze — B 4371 frdcze; A 235b1 druhymnadczet apofítolem — B 444' druhym wpoczet apofftolem atd. Opisovatel četl často omylem v za y: A 16a" tu muzíkv neprawoft — B 342 muzíky; A 47b1 vmyſlem — By myſlem; A 79a1 Dnef cztv — B 1611 Dnes czti a j. Podobně četl t za l: A 193b2 czoz by vczynyly takoweho — B 3702 vcziniti. Některé z omylů písař rkp. B ještě za psaní opravoval klada vedle chybně napsaného slova výraz správný: A 26b2 doftoynost poznay — B 572 duoyftoynoft powaz apoznay; A 52b1 wkakeff yaſnoſty bude — B 1092 wyakes radoſti bude ayaſnoſti: A 66b1 ztohoto hrubeho tyela wygijty — B 137 ztohoto ſwieta totiz zhrubeho tiela; A 107b2 potrzebnych czynow — B 2151 czaſuow neb czynuow; A 170a2 mohly gfu mnozy fluti tehdy — B 3281 rzeczy aneb fluti atd. Od takového opravování napsaných omylů lišiti je případy, kdy písař druhým slovem, vedle štítenského položeným, chce toto (podle jeho domnění již nedosti jasné) vysvětliti: A 31a2 proboh mylowaty druzcze yako ſye — B 672 probuoh milowati druzcze aneb bliz- nieho yako ſebe; A 149a2 hlubſſyeho geſt zakladu trzyeba — B 2901 za- kladu neb kruntu; A 174b2 bude wrtraty — B 3361 bude wrtrati neb reptati; A 189a1 Druhe ſeyzzy wſſe — B 3621 feyzzij aſpal; A 222b1 ſmolu pychlijcz nezlepity ſye — B 4222 pijchlecz aneb obieragicz ſie nezlepiti; A 23la" gefſto neodlydij wnyeyfſije ztoho ... hledagij chwaly — B 4371 wnijeyffij neb zewnijtrznije.
XXIV — B 1052 zmatku; A 56a1 nadnafſy mocz — B 1162 na duffy mocz; A 56a2 zayde yak ſczijeſty — B 1171 ſſtieſti; A 57a2 w dywnu kakufí gednotu ſbohem — B 1182 wdiwnu yakus wuonij s Bohem : A 58b2 odtahne odnyeho neb odhrozij (t. j. odhrozí) — B 1212 odhruozy (t. j. od hruozy) ; A 60bl yamzz — B 1251 gymz; A t. vprzely vmyíl — B vprziehli; A 63a2 kvdyí — B 1302 kdys; A 67b1 tyelo krafnye aczyſtye odyety ruche — B 1391 tielo kraſnee aczyftie odiete; A 69a1 tijen — B 1412 tielly ; A 82bl yten vczyn, ktozz — B 1681 vczynek; A 88a2 ſczijeſtyt glu — B 1782 Iſtiaſtnit: A 91a1 drobty te manny — B 1841 dobroty; A 91b2 mohl ſye gije (t. j. čsti) opyet dopraczo- waty — B 1852 mohl fie geft opiet; A 95b1 tijezze — B 1922 tiežcze; A 108a" aby ſye zahrzyel — B 2152 za hrziech; A 127a2 newrtraty — B 2502 newrtkati: A 134a1 Adije ſkrze proroka — B 2622 Adije ſſirze prorok; A 112b2 wyedmy leczkakymys — B 2782 biedmi leczyakymis; A 154a1 od adama — B 2982 od dawna; A 155b1 dijeffe — B 3011 gdieffe ; A 160a2 hodnv gime pokutu wzyely — B 3041 hodnij gſme pokutu wzieti; A 177b1 by ſye bylo neroz- ſtupylo — B 3412 bieffe bylo nerozítupilo; A 182b2 frdczem, geſto wprzye- mye myluge apokornye — B 3511 gefîto w przieznij vprziemie miluge: A 191a2 wnyzífijem ſtawu — B 3661 wnijtrzniem; A 200a1 aby den odpoczy- nutije ſwat vczynyl — B 3821 ſwatek; A 200b1 Aktoz ... ſweho pokoge nevczynij ſwata — B 3822 ſwaſka, A 201b2 ſkot ybrawowe — B 4031 ybera- nowe; A 214a1 ana vwelyke poczty wtom nebefſkem myeftye — B 407" a nas vwelike pocztiwoſti wtom nebeſkem mijeſtie oſtawila; A 216b2 wyeky wyekô — B 4121 weliky wiekem; A 220al trzzala — B 4172 trzyla; A 231a" ſudcze — B 4371 frdcze; A 235b1 druhymnadczet apofítolem — B 444' druhym wpoczet apofftolem atd. Opisovatel četl často omylem v za y: A 16a" tu muzíkv neprawoft — B 342 muzíky; A 47b1 vmyſlem — By myſlem; A 79a1 Dnef cztv — B 1611 Dnes czti a j. Podobně četl t za l: A 193b2 czoz by vczynyly takoweho — B 3702 vcziniti. Některé z omylů písař rkp. B ještě za psaní opravoval klada vedle chybně napsaného slova výraz správný: A 26b2 doftoynost poznay — B 572 duoyftoynoft powaz apoznay; A 52b1 wkakeff yaſnoſty bude — B 1092 wyakes radoſti bude ayaſnoſti: A 66b1 ztohoto hrubeho tyela wygijty — B 137 ztohoto ſwieta totiz zhrubeho tiela; A 107b2 potrzebnych czynow — B 2151 czaſuow neb czynuow; A 170a2 mohly gfu mnozy fluti tehdy — B 3281 rzeczy aneb fluti atd. Od takového opravování napsaných omylů lišiti je případy, kdy písař druhým slovem, vedle štítenského položeným, chce toto (podle jeho domnění již nedosti jasné) vysvětliti: A 31a2 proboh mylowaty druzcze yako ſye — B 672 probuoh milowati druzcze aneb bliz- nieho yako ſebe; A 149a2 hlubſſyeho geſt zakladu trzyeba — B 2901 za- kladu neb kruntu; A 174b2 bude wrtraty — B 3361 bude wrtrati neb reptati; A 189a1 Druhe ſeyzzy wſſe — B 3621 feyzzij aſpal; A 222b1 ſmolu pychlijcz nezlepity ſye — B 4222 pijchlecz aneb obieragicz ſie nezlepiti; A 23la" gefſto neodlydij wnyeyfſije ztoho ... hledagij chwaly — B 4371 wnijeyffij neb zewnijtrznije.
Strana XXV
XXV S podobnými chybami opisovačskými opsána byla do rukopisu B též ona neštítenská řeč v Provodní neděli; srv. B 3751 aby zatratil duſfe newinnych odhrziechu lidij, proto zeby prwe geho krwe nepijli — A 197a1 duffyce newynnych od hrzyechu lydy, proto ze by krwe geho nepyly : B 3761 Aprotoz neprziebywa wkryſtu a wkomz nebydli Kryſtus bez pochybenie nenie wnië kryſtus. negie geho tiela ani pije geho krwe — A 197b2 A protoz, ktoz neprzyebywa wkryftu Awkomz nebydly kryft9, bezpochybenye negye geho tyela any pye geho krwe (slova, která jsou v B navíc, byla přepsána také z rkp. A, vale nebylo si povšimnuto, že byla v předloze jako omyl přetržena); B 3771 Takt místo text, 3772 niekterzij m. Rytyerzy, 3772 Miejſtia- nee m. myesta, ne (t. j. nie = quin etiam), 3772 prawiecze ze m. prawye, ze, 3781 otielu m. ktyelu, 3781 podlazena m. podlozzena atd. Též v B zůstala řeč nedokončena. Není pochyby, že se vším ostatním textem byla převzata z rkp. A, čili že opis B je z pozdější doby, než onen koncept řeči na neděli Provodní. Avšak zvláštního pravopisu, který tuto řeč v rkp. A tak odlišuje od ostatních, opisovatel rkp. B nešetřil. Zbývá promluviti ještě o jedné věci. Opisovatel rukopisu B nejen často z ledabylosti nebo z neporozumění pochybil, nejen mimo svou vůli podléhal hláskovým i tvarovým změnám, k nimž český jazyk od doby slo- žení díla štítenského zatím došel, nýbrž on si vědomě text pozměňoval, dával přednost některým příponám kmenotvorným, důsledně nahrazoval (sub- stituoval) jedna slova, druhá nejspíše jen z nepozornosti, aspoň ve většině případů. Tak místo (ne)bezpečstvo, člověčstvie, milosrdie psal (ne) bezpečenstvo, člověčenstvie, milosrdenstwie (jen výjimkou B 3522 bezpeczítwo, 552 wezlo- wieczítwij, 881 czlowieczftwie). Místo králový, lotrový, mučenníkový, boží, dětinný, vdoví psal královský, lotrovský, mučedlničský, božský, dětinský, vdovský (jen zřídka 861 wkralowem mieftie, 3881 kralowe rucho atp.). Obli- boval si v příponě -livý a -livost (srv. na př. A 46b2 ſprawedlen, 46b2 wne- ſprawedlnoſty, 8a2 ftrzijezw, 22a2 ſtrzyezzwye, 73a2 ſtrzijezwoft, 89b1 ſtra- ffywy, 4b1 hnyew prchlawy, 29a2 Trpedlnoft, 53a2 truchloft, 131a2 netbawoft atd. — B ſprawedliw, wneſprawedliwofti, îtrziezliw, ſtrziezliwie, ſtrziezli- woſt, ftraffliwy, prchliwy, Trpedliwoft, truchliwoft, netbaliwoft atd., než přece též B 992 ſpravedlnoft, A 5a1 przyezlywoft — B prziezniwoft, A 173a 1 przyezlywe — B przieznijwe). — Místo prvý, upřiemý, krutý, neupřiemost psal první, upřiemný, ukrutný, neupřiemnost: místo bezpeč, nestateč, rozpač psal bezpečný, nestatečný, rozpačný. Tvary zájmenné kaký, kakový, kak, taký a j. nahrazoval tvary jaký, jakový, jak nebo kterak, takový a j. V rkp. A bývá psáno běs, blažnost, čin, čistec, čticě, drochet, ješitnost, králová, kramol, lampad), Matěj, mladec, mněnie, myslcě, oružie, počest, podstat, púra, rov, stvor, um, úžest, vacún, vilstvo, výščie, vzchod, zášijek, žieza, živost, *) V Geb. Stč. slovníku jsou všechny doklady (i z Řečí Štítného) zřetelně mužského rodu (lampad, -u); v A 230b2 (str. 415, ř. 49-50) je psáno ojediněle yflampadamy, zdánlivý doklad pro fem. lampada, není-li to spíše omyl opisovačův za původní i s lampady.
XXV S podobnými chybami opisovačskými opsána byla do rukopisu B též ona neštítenská řeč v Provodní neděli; srv. B 3751 aby zatratil duſfe newinnych odhrziechu lidij, proto zeby prwe geho krwe nepijli — A 197a1 duffyce newynnych od hrzyechu lydy, proto ze by krwe geho nepyly : B 3761 Aprotoz neprziebywa wkryſtu a wkomz nebydli Kryſtus bez pochybenie nenie wnië kryſtus. negie geho tiela ani pije geho krwe — A 197b2 A protoz, ktoz neprzyebywa wkryftu Awkomz nebydly kryft9, bezpochybenye negye geho tyela any pye geho krwe (slova, která jsou v B navíc, byla přepsána také z rkp. A, vale nebylo si povšimnuto, že byla v předloze jako omyl přetržena); B 3771 Takt místo text, 3772 niekterzij m. Rytyerzy, 3772 Miejſtia- nee m. myesta, ne (t. j. nie = quin etiam), 3772 prawiecze ze m. prawye, ze, 3781 otielu m. ktyelu, 3781 podlazena m. podlozzena atd. Též v B zůstala řeč nedokončena. Není pochyby, že se vším ostatním textem byla převzata z rkp. A, čili že opis B je z pozdější doby, než onen koncept řeči na neděli Provodní. Avšak zvláštního pravopisu, který tuto řeč v rkp. A tak odlišuje od ostatních, opisovatel rkp. B nešetřil. Zbývá promluviti ještě o jedné věci. Opisovatel rukopisu B nejen často z ledabylosti nebo z neporozumění pochybil, nejen mimo svou vůli podléhal hláskovým i tvarovým změnám, k nimž český jazyk od doby slo- žení díla štítenského zatím došel, nýbrž on si vědomě text pozměňoval, dával přednost některým příponám kmenotvorným, důsledně nahrazoval (sub- stituoval) jedna slova, druhá nejspíše jen z nepozornosti, aspoň ve většině případů. Tak místo (ne)bezpečstvo, člověčstvie, milosrdie psal (ne) bezpečenstvo, člověčenstvie, milosrdenstwie (jen výjimkou B 3522 bezpeczítwo, 552 wezlo- wieczítwij, 881 czlowieczftwie). Místo králový, lotrový, mučenníkový, boží, dětinný, vdoví psal královský, lotrovský, mučedlničský, božský, dětinský, vdovský (jen zřídka 861 wkralowem mieftie, 3881 kralowe rucho atp.). Obli- boval si v příponě -livý a -livost (srv. na př. A 46b2 ſprawedlen, 46b2 wne- ſprawedlnoſty, 8a2 ftrzijezw, 22a2 ſtrzyezzwye, 73a2 ſtrzijezwoft, 89b1 ſtra- ffywy, 4b1 hnyew prchlawy, 29a2 Trpedlnoft, 53a2 truchloft, 131a2 netbawoft atd. — B ſprawedliw, wneſprawedliwofti, îtrziezliw, ſtrziezliwie, ſtrziezli- woſt, ftraffliwy, prchliwy, Trpedliwoft, truchliwoft, netbaliwoft atd., než přece též B 992 ſpravedlnoft, A 5a1 przyezlywoft — B prziezniwoft, A 173a 1 przyezlywe — B przieznijwe). — Místo prvý, upřiemý, krutý, neupřiemost psal první, upřiemný, ukrutný, neupřiemnost: místo bezpeč, nestateč, rozpač psal bezpečný, nestatečný, rozpačný. Tvary zájmenné kaký, kakový, kak, taký a j. nahrazoval tvary jaký, jakový, jak nebo kterak, takový a j. V rkp. A bývá psáno běs, blažnost, čin, čistec, čticě, drochet, ješitnost, králová, kramol, lampad), Matěj, mladec, mněnie, myslcě, oružie, počest, podstat, púra, rov, stvor, um, úžest, vacún, vilstvo, výščie, vzchod, zášijek, žieza, živost, *) V Geb. Stč. slovníku jsou všechny doklady (i z Řečí Štítného) zřetelně mužského rodu (lampad, -u); v A 230b2 (str. 415, ř. 49-50) je psáno ojediněle yflampadamy, zdánlivý doklad pro fem. lampada, není-li to spíše omyl opisovačův za původní i s lampady.
Strana XXVI
XXVI v B bývá za to diábel, blaženost nebo blahoslavenstvie, účinek, očistec, muka, drobet, marnost, královna, bieda, lampa, Matúš, mládenec, mieňenie, mysl, orudie, poctivost, podstata, vzpúra, hrob, stvořenie, rozum, strašenie, váček, smilstvo, vyjitie, východ, faleš, žiezeň, živnost; v A blažený, vláščí, zvláščí, kdežto v B za to: blahoslavený, vlastní, zvláštní; A 166b2 me nohy yako gelenowy — B gelenij: A 8a1 prſij maternych — B materzynych; A 33b1 podle neobſezzyte mudrofty — B neobſahle; A 53b1 wodywne po- chotnofty — B wdiwne: A 53b1 krafu ohnyowu — B ohniwu; A 44a2 nenije poſoffen — B zpofoben, A 135a1 ktoy pofoffen kczemu — B poſoben; A 34al a 58b1 probyteczen, 239a1 probyteczno, též 34al ſmrt probyla geſt — B proſpieffen, proſpiefíno, proſpiefſna geſt; A 147b2 purneho frdcze, 4b1 ſrdcze geſt pvrno, 103b1 purnye — B zpurneho, ſpurno, ſpurnie; A 38a2 zzey dobrze rujfen — B dobrze ruchem odiet; A 98a2 ſklydny — B tichy; A 186al wſlybenv zemy —B wzaſlibenu; A 82a2 nycz ſmyſlneho —B ſmilneho ; A 66a1 vtayno —B tayno; A 73a2 y vwnyeylſijem czlowyeczſtwij — Byze- wnitrzniem, A 190bl wnyeyffije gmyenye —B zewnijtrznije; A 97b1 wrchnije — B ſwrchnij; A 97b2 ſwych wzwolenych — B wywolenych ; A 209b2 yablko zapowyedne — B zapowiediene: A 31b1 zfynow ztraczenych — B zatra- czenych; A 58a1 wzzhawych koprzywach — B wžahawych atd. Také mnoho sloves zastaralých bylo v rkp. B zaměněno za jiná: A 248a2 gijzz geſt blahala czaſto wſwem frdczy — B 4662 gyz geft myſlila (opisovatel nejspíše slovesu bláhati již nerozuměl): A 103b1 ktoy fye doſwarzyl — B do- ſwadil; A 169b2 czoy hyrzyl, 223a2 hyrzijt kazdy, 132b1 czo pohyrzijme, 246bl yvmalem pohyrzenij atd. — B czo geft hrzeffyl, hrzeffyt, pohrzeffyme pohrzeffenij atd.; A 60b2 kto by chybal, 174a2 ez onyem chybala atd. — B pochybowal, pochybowala; A 134bl obluge —B trapij ; A 42b° otmet ſwyet — B odeymet; A 204a2 nemame klewet azprawowanij plofftyty — B puo- ſobiti; A 90a2 pobijyal — B poražel; A 123a1 potratyty — B opuſtiti; A 3a2 pozowuge — B zuowe; A93b1 lodijczkv przekotyty — B lodijczy przewratiti; A 132b1 przewazkali — B przewazyli; A 170a1 przyezyeſyl — B przeſtraffyl; A 53b1 rozochwyl —B nawfftiewil (!), A 53a2 rozochwuge —B nawfftiewuge, A 17b2 a 204a2 rozochwugijcz ſye — B rozchutnagicz fie, A 246a2 rozochwuge — B rozchutnawage, A 60a1 rozochwuge — B roznieczuge; A 154a1 Snaa- bdyelat ſem — B Srozumielat ſem; A 67a2 fama woda gije (= poškvrny) nemozz ſnyety — B ſmyti; A 20b1 kdyzz ſnvzeny byly — B fuženi; A 214a" ſrzezala — B ſetrzela; A 59a1 yako by IIpylely — B žertowali, A 59a2 ne- mozzt ffpylety byti ſwatoſt — B žertowana (!), A 206a2 ffpyleet — B žer- tuget : A 6b1 a 65al traaty — B trwati, A 130b2 traa chwala gegije —B trwa ; A 148b2 newrtrzijcz — B nereptieccz, A 238a1 wrtraly — B reptali, A 208b' odwrtranije — B odreptanij; A 146a1 wzczakawa — B oczekawa; A 131a " aczt zamczij wyetr plewu —B zawiene; A 112a2 zatykugij prochod — B za- tiſkugij: A 94a2 gehozz zzaloftie (part.) dije, 80b1 zaloftijecz hledaly gíme tebe atd. — B žaloftnie ; A 43a1 gyneho zzijty nachowanije — B vzywati atd.
XXVI v B bývá za to diábel, blaženost nebo blahoslavenstvie, účinek, očistec, muka, drobet, marnost, královna, bieda, lampa, Matúš, mládenec, mieňenie, mysl, orudie, poctivost, podstata, vzpúra, hrob, stvořenie, rozum, strašenie, váček, smilstvo, vyjitie, východ, faleš, žiezeň, živnost; v A blažený, vláščí, zvláščí, kdežto v B za to: blahoslavený, vlastní, zvláštní; A 166b2 me nohy yako gelenowy — B gelenij: A 8a1 prſij maternych — B materzynych; A 33b1 podle neobſezzyte mudrofty — B neobſahle; A 53b1 wodywne po- chotnofty — B wdiwne: A 53b1 krafu ohnyowu — B ohniwu; A 44a2 nenije poſoffen — B zpofoben, A 135a1 ktoy pofoffen kczemu — B poſoben; A 34al a 58b1 probyteczen, 239a1 probyteczno, též 34al ſmrt probyla geſt — B proſpieffen, proſpiefíno, proſpiefſna geſt; A 147b2 purneho frdcze, 4b1 ſrdcze geſt pvrno, 103b1 purnye — B zpurneho, ſpurno, ſpurnie; A 38a2 zzey dobrze rujfen — B dobrze ruchem odiet; A 98a2 ſklydny — B tichy; A 186al wſlybenv zemy —B wzaſlibenu; A 82a2 nycz ſmyſlneho —B ſmilneho ; A 66a1 vtayno —B tayno; A 73a2 y vwnyeylſijem czlowyeczſtwij — Byze- wnitrzniem, A 190bl wnyeyffije gmyenye —B zewnijtrznije; A 97b1 wrchnije — B ſwrchnij; A 97b2 ſwych wzwolenych — B wywolenych ; A 209b2 yablko zapowyedne — B zapowiediene: A 31b1 zfynow ztraczenych — B zatra- czenych; A 58a1 wzzhawych koprzywach — B wžahawych atd. Také mnoho sloves zastaralých bylo v rkp. B zaměněno za jiná: A 248a2 gijzz geſt blahala czaſto wſwem frdczy — B 4662 gyz geft myſlila (opisovatel nejspíše slovesu bláhati již nerozuměl): A 103b1 ktoy fye doſwarzyl — B do- ſwadil; A 169b2 czoy hyrzyl, 223a2 hyrzijt kazdy, 132b1 czo pohyrzijme, 246bl yvmalem pohyrzenij atd. — B czo geft hrzeffyl, hrzeffyt, pohrzeffyme pohrzeffenij atd.; A 60b2 kto by chybal, 174a2 ez onyem chybala atd. — B pochybowal, pochybowala; A 134bl obluge —B trapij ; A 42b° otmet ſwyet — B odeymet; A 204a2 nemame klewet azprawowanij plofftyty — B puo- ſobiti; A 90a2 pobijyal — B poražel; A 123a1 potratyty — B opuſtiti; A 3a2 pozowuge — B zuowe; A93b1 lodijczkv przekotyty — B lodijczy przewratiti; A 132b1 przewazkali — B przewazyli; A 170a1 przyezyeſyl — B przeſtraffyl; A 53b1 rozochwyl —B nawfftiewil (!), A 53a2 rozochwuge —B nawfftiewuge, A 17b2 a 204a2 rozochwugijcz ſye — B rozchutnagicz fie, A 246a2 rozochwuge — B rozchutnawage, A 60a1 rozochwuge — B roznieczuge; A 154a1 Snaa- bdyelat ſem — B Srozumielat ſem; A 67a2 fama woda gije (= poškvrny) nemozz ſnyety — B ſmyti; A 20b1 kdyzz ſnvzeny byly — B fuženi; A 214a" ſrzezala — B ſetrzela; A 59a1 yako by IIpylely — B žertowali, A 59a2 ne- mozzt ffpylety byti ſwatoſt — B žertowana (!), A 206a2 ffpyleet — B žer- tuget : A 6b1 a 65al traaty — B trwati, A 130b2 traa chwala gegije —B trwa ; A 148b2 newrtrzijcz — B nereptieccz, A 238a1 wrtraly — B reptali, A 208b' odwrtranije — B odreptanij; A 146a1 wzczakawa — B oczekawa; A 131a " aczt zamczij wyetr plewu —B zawiene; A 112a2 zatykugij prochod — B za- tiſkugij: A 94a2 gehozz zzaloftie (part.) dije, 80b1 zaloftijecz hledaly gíme tebe atd. — B žaloftnie ; A 43a1 gyneho zzijty nachowanije — B vzywati atd.
Strana XXVII
XXVII Rozdíly bývají také v předponách (jako A 213a2 oprawyly — B na- prawili; A 164a1 by ... nepokazal — B neokazal) a v jiném ději slovesném, na př.: A 37a1 nezborzygte — B nezborzte; A 176a2 neohlechuy — B ne- ohlechnij: A 164a1 aby ... nevrazal — B nevrazyl: A 220 a1 by byl . . . toho neztraczal — B neztratil atd.; A 68b1 przyprawyety — B prziprawiti; A 96a2 wzbuzije — Bwzbudij; A 62al wzpolezzecz —B wzpolehnucz: A 70a1 oblyſije — B oblyſne; A 89b° Acz ſye ſkytvv lybee wyeczy — B ſkytnu; 4b2 ofeduucz gy (t. j. zemi) — B oſednucz: A 81b1 popaſty — B popadnuti: A 102b2 (bóh) onyem myeftom dal fye propaîty — B propadnuti; A 122a" zapomnyewffe — B zapomenuwffe: A 61b2 Vprazdnte ſye — B vprazd- nuyte fie; A 132b1 ponuknvvcz — B ponukagicz: A 82a1 wzbuzal — B wzbuzowal; A 165a1 kakt gym geſt pohrdowano —B pohrdano; A 246b2 wzbuzege — B wzbuzuge atd. Sem náleží i častá změna 1. os. praes. řku, jehož slovesný vid původně trvací byl již pociťován jako dokonavý: A 70a2 (ti zlí) rzku — B rzeknu; A 55a2 oderczy ſye — B odrzekni lie; A 107a2 Nayprwe rzku — B prawim ; A 122a1 Rzekl ſem drzewe arzku geſtie — B Rzekl ſem drziewe aprawim gefftie; A 202a1 Rzekl ſem arzku — B Rzekl ſem aprawim atd. Zvláště poslední dva příklady jsou zajímavé a zasluhují, aby byly připsány do „Studie o českém vidu slovesném“ prot. Fr. Trávníčka (Rozpravy České akademie, třída III., čís. 53) na konec § 159, str. 240; již proto, že tato Studie čerpá z našeho rukopisu A co nejsvědomitěji. Řekl jsem cítil opiso- vatel rkp. B jako dokonavé, ale praes. řku nebylo mu tak zřejmě nedoko- navé, aby se mu nezdálo potřebným zaměniti je slovem pravím. Vrkp. A 8a2 zdijetynvv — B zdietinstwa; A 145b1 nyeterdy —B niekdy; A 4b2, 15a2 atd. toczyff — B totiz (ale i B 641 toczyfs a tak zřídka i jinde): A 1b2, 42b2 atd. wecza/ — B nynie ; A 59a1 welijm lepe, 69b1 welijm wyecze atd. — B welmi (ale i B 1331 welim wiecze): ké proti který, na př. A 13a2 key czijeſta prawaa ake neprawaa — B ktera czeſta prawa aktera neprawa; A 13a2 ke geſt ktera — B ktera geſt kera (!); A 94a2 ke geft ktera (milost) — B yaka geft ktera; A 131a1 znaat hoſpodyn, keet gſu geho — B kteret; A 56b1 Zkufte, ke geft wole bozije dobra — B 1172 kczemv (!); A 96a1 nalyt wiſe poroftlo koprzywamy — B 1932 anot ; A 133a1 A on wifed vzrzyel: nalyt podobnoſt wſſech neczyſtych zijezel — B 2611 wifady (!); A 45a" gelykozz kſobye — B yakoz: A 72a2 gelykozz zalezzij namnye — B yakoz; A 73b2 gelykzz mozzem — B yakz atd., ale A 164a1 gelykoz ty przepuſtijíí — B pokudz; A 219a1 wſe my to vmrze gelykoz kwyeczne radoſty — B totiz (!): A 137a2 a 179bl odnyawadz, A 239a2 odnyowadzz, 137b1 odnyadz B odkawadz, ale A 24a1 odnyowadzz — B odniehoz (!) atd. IV. Štítného „Řeči nedělní a sváteční“ byly původně ve dvou svazcích [v. LF 35 (1908), 35 n.], ale pokud jsou dochovány, jsou všecky z prvního
XXVII Rozdíly bývají také v předponách (jako A 213a2 oprawyly — B na- prawili; A 164a1 by ... nepokazal — B neokazal) a v jiném ději slovesném, na př.: A 37a1 nezborzygte — B nezborzte; A 176a2 neohlechuy — B ne- ohlechnij: A 164a1 aby ... nevrazal — B nevrazyl: A 220 a1 by byl . . . toho neztraczal — B neztratil atd.; A 68b1 przyprawyety — B prziprawiti; A 96a2 wzbuzije — Bwzbudij; A 62al wzpolezzecz —B wzpolehnucz: A 70a1 oblyſije — B oblyſne; A 89b° Acz ſye ſkytvv lybee wyeczy — B ſkytnu; 4b2 ofeduucz gy (t. j. zemi) — B oſednucz: A 81b1 popaſty — B popadnuti: A 102b2 (bóh) onyem myeftom dal fye propaîty — B propadnuti; A 122a" zapomnyewffe — B zapomenuwffe: A 61b2 Vprazdnte ſye — B vprazd- nuyte fie; A 132b1 ponuknvvcz — B ponukagicz: A 82a1 wzbuzal — B wzbuzowal; A 165a1 kakt gym geſt pohrdowano —B pohrdano; A 246b2 wzbuzege — B wzbuzuge atd. Sem náleží i častá změna 1. os. praes. řku, jehož slovesný vid původně trvací byl již pociťován jako dokonavý: A 70a2 (ti zlí) rzku — B rzeknu; A 55a2 oderczy ſye — B odrzekni lie; A 107a2 Nayprwe rzku — B prawim ; A 122a1 Rzekl ſem drzewe arzku geſtie — B Rzekl ſem drziewe aprawim gefftie; A 202a1 Rzekl ſem arzku — B Rzekl ſem aprawim atd. Zvláště poslední dva příklady jsou zajímavé a zasluhují, aby byly připsány do „Studie o českém vidu slovesném“ prot. Fr. Trávníčka (Rozpravy České akademie, třída III., čís. 53) na konec § 159, str. 240; již proto, že tato Studie čerpá z našeho rukopisu A co nejsvědomitěji. Řekl jsem cítil opiso- vatel rkp. B jako dokonavé, ale praes. řku nebylo mu tak zřejmě nedoko- navé, aby se mu nezdálo potřebným zaměniti je slovem pravím. Vrkp. A 8a2 zdijetynvv — B zdietinstwa; A 145b1 nyeterdy —B niekdy; A 4b2, 15a2 atd. toczyff — B totiz (ale i B 641 toczyfs a tak zřídka i jinde): A 1b2, 42b2 atd. wecza/ — B nynie ; A 59a1 welijm lepe, 69b1 welijm wyecze atd. — B welmi (ale i B 1331 welim wiecze): ké proti který, na př. A 13a2 key czijeſta prawaa ake neprawaa — B ktera czeſta prawa aktera neprawa; A 13a2 ke geſt ktera — B ktera geſt kera (!); A 94a2 ke geft ktera (milost) — B yaka geft ktera; A 131a1 znaat hoſpodyn, keet gſu geho — B kteret; A 56b1 Zkufte, ke geft wole bozije dobra — B 1172 kczemv (!); A 96a1 nalyt wiſe poroftlo koprzywamy — B 1932 anot ; A 133a1 A on wifed vzrzyel: nalyt podobnoſt wſſech neczyſtych zijezel — B 2611 wifady (!); A 45a" gelykozz kſobye — B yakoz: A 72a2 gelykozz zalezzij namnye — B yakoz; A 73b2 gelykzz mozzem — B yakz atd., ale A 164a1 gelykoz ty przepuſtijíí — B pokudz; A 219a1 wſe my to vmrze gelykoz kwyeczne radoſty — B totiz (!): A 137a2 a 179bl odnyawadz, A 239a2 odnyowadzz, 137b1 odnyadz B odkawadz, ale A 24a1 odnyowadzz — B odniehoz (!) atd. IV. Štítného „Řeči nedělní a sváteční“ byly původně ve dvou svazcích [v. LF 35 (1908), 35 n.], ale pokud jsou dochovány, jsou všecky z prvního
Strana XXVIII
XXVIII svazku, t. j. podle církevní terminologie sermones de tempore (od adventu do soboty povelikonoční) a de sanctis (od sv. Ondřeje do sv. Ambrože) partis hiemalis. V obou opisech A i B byly přestavovány, při čemž užito za nižší dělidla neděle devítníku a svátku hromnic (t. str. 39): v jakém pořádku šly za sebou v předloze, nevíme. Na počátku jsou nyní tři řeči o sv. Ondřeji (k 30. listopadu), řeč o sv. Mikulavši (6. pros.), o sv. Lucii (13. pros.), dvě o sv. Tómě (21. pros.), na Štědrý večer po koledě (24. pros.), na den Božieho narozenie (25. pros.) a ještě jedna sv. Lva papeže o hodu tomto dóstojném, o sv. Štěpánu (26. pros.), o sv. Janu apoštole i evanjelistě (27. pros.), o mládencích (28. pros.), na Božie obřezánie řeč dobrá hrdým paniem (1. ledna) a druhá o tom, ež jest Ježíš dáno jmě jemu, o Božiem kršťení (6. ledna), o sv. Antoní (17. ledna), o sv. Šebestiánu (20. ledna), dvě o sv. Nětiši (21. ledna), tři o sv. Pavlu (25. ledna). dvě o hromniciech (2. února), o sv. Hátě řeč (5. ún.), o sv. Dorotě (6. ún.), Nastolovánie sv. Petra apoštola (22. ún.), na sv. Matěje apoštola (25. ún.), o sv. Rehoři (12. března), na sv. Benedikta (21. bř.), o Zvěstování Marie (25. bř.), na Zdráva Marie řeč krásná, na sv. Ambrože řeč (11. dubna). Druhé jsou řeči de tempore: po jedné na každou neděli adventní a pátá sv. Augustina také v advent, řeč mezi ochtáby Božieho narozenie (u Husa a Chelčického: na neděli prvou po Kristovu narození), dvě na neděli prvou po „sviečkách“ (u Husa a Chelčického: na neděli druhou po Kristovu naro- zení), jedna v druhou, dvě v třetí, po jedné ve čtvrtou, pátou a šestou neděli po „sviečkách“ (u Husa a Chelčického: na třetí atd. po Kristovu narození), řeč na devietník (Hus: neděle, jenž slove devietník; Chelčický: osmá neděle po Božiem narození), v neděli po devietníku (Hus a Chelčický: v devátou po Kristovu narození), v neděli o masopustě, v pondělí a v úterý o masopustě; v první až pátou neděli v postě, o Květné neděli, dvě řeči u Ve- liký čtvrtek, po jedné u Veliký pátek a u Velikú sobotu, na Velikú noc v neděli, v pondělí, v úterý, v středu, ve čtvrtek, v pátek a v sobotu po Velice noci; potom po krátkém výkladu, „kterak máme den odpočinutie svat učiniti,“ řeč na první středu v postě, druhá v Květnú neděli a druhá u Velikú sobotu. Nehledíc k různým úryvkům, přeloženým ze sv. Otců, řeč na druhou neděli v postě byla vzdělána podle živé paměti na někdejší kázání Milíčovo [srv. LF 35 (1908), 350 n.] a čtrnáct jiných řečí přímo z latiny přeloženo: pět z homilií sv. Řehoře papeže (v. LF 36 (1909), 35n.], dvě ze sv. Lva papeže (t. str. 37 n.), dvě z řečí podvržených sv. Augustinovi (t. str. 39), jedna ze slovutného (venerabilis) Bédy (t. str. 39); dvě byly zkon- taminovány a to řeč na hod vánoční ze sv. Bernarda a ze sv. Lva papeže (t. str. 37 a 118), řeč pak na velkonoční pondělí ze čtyř homilií Rehořových (t. str. 37); konečně překlady z latiny jsou i oba nej- delší kusy rukopisu: „Na Zdráva Maria řeč krásná“ z nějaké předlohy dosud neznámé [srv. LF 35 (1908), 227 a „U Veliký pátek“ z nábožného rozjímání, jež je v církevní literatuře známo pod názvem Stimulus amoris
XXVIII svazku, t. j. podle církevní terminologie sermones de tempore (od adventu do soboty povelikonoční) a de sanctis (od sv. Ondřeje do sv. Ambrože) partis hiemalis. V obou opisech A i B byly přestavovány, při čemž užito za nižší dělidla neděle devítníku a svátku hromnic (t. str. 39): v jakém pořádku šly za sebou v předloze, nevíme. Na počátku jsou nyní tři řeči o sv. Ondřeji (k 30. listopadu), řeč o sv. Mikulavši (6. pros.), o sv. Lucii (13. pros.), dvě o sv. Tómě (21. pros.), na Štědrý večer po koledě (24. pros.), na den Božieho narozenie (25. pros.) a ještě jedna sv. Lva papeže o hodu tomto dóstojném, o sv. Štěpánu (26. pros.), o sv. Janu apoštole i evanjelistě (27. pros.), o mládencích (28. pros.), na Božie obřezánie řeč dobrá hrdým paniem (1. ledna) a druhá o tom, ež jest Ježíš dáno jmě jemu, o Božiem kršťení (6. ledna), o sv. Antoní (17. ledna), o sv. Šebestiánu (20. ledna), dvě o sv. Nětiši (21. ledna), tři o sv. Pavlu (25. ledna). dvě o hromniciech (2. února), o sv. Hátě řeč (5. ún.), o sv. Dorotě (6. ún.), Nastolovánie sv. Petra apoštola (22. ún.), na sv. Matěje apoštola (25. ún.), o sv. Rehoři (12. března), na sv. Benedikta (21. bř.), o Zvěstování Marie (25. bř.), na Zdráva Marie řeč krásná, na sv. Ambrože řeč (11. dubna). Druhé jsou řeči de tempore: po jedné na každou neděli adventní a pátá sv. Augustina také v advent, řeč mezi ochtáby Božieho narozenie (u Husa a Chelčického: na neděli prvou po Kristovu narození), dvě na neděli prvou po „sviečkách“ (u Husa a Chelčického: na neděli druhou po Kristovu naro- zení), jedna v druhou, dvě v třetí, po jedné ve čtvrtou, pátou a šestou neděli po „sviečkách“ (u Husa a Chelčického: na třetí atd. po Kristovu narození), řeč na devietník (Hus: neděle, jenž slove devietník; Chelčický: osmá neděle po Božiem narození), v neděli po devietníku (Hus a Chelčický: v devátou po Kristovu narození), v neděli o masopustě, v pondělí a v úterý o masopustě; v první až pátou neděli v postě, o Květné neděli, dvě řeči u Ve- liký čtvrtek, po jedné u Veliký pátek a u Velikú sobotu, na Velikú noc v neděli, v pondělí, v úterý, v středu, ve čtvrtek, v pátek a v sobotu po Velice noci; potom po krátkém výkladu, „kterak máme den odpočinutie svat učiniti,“ řeč na první středu v postě, druhá v Květnú neděli a druhá u Velikú sobotu. Nehledíc k různým úryvkům, přeloženým ze sv. Otců, řeč na druhou neděli v postě byla vzdělána podle živé paměti na někdejší kázání Milíčovo [srv. LF 35 (1908), 350 n.] a čtrnáct jiných řečí přímo z latiny přeloženo: pět z homilií sv. Řehoře papeže (v. LF 36 (1909), 35n.], dvě ze sv. Lva papeže (t. str. 37 n.), dvě z řečí podvržených sv. Augustinovi (t. str. 39), jedna ze slovutného (venerabilis) Bédy (t. str. 39); dvě byly zkon- taminovány a to řeč na hod vánoční ze sv. Bernarda a ze sv. Lva papeže (t. str. 37 a 118), řeč pak na velkonoční pondělí ze čtyř homilií Rehořových (t. str. 37); konečně překlady z latiny jsou i oba nej- delší kusy rukopisu: „Na Zdráva Maria řeč krásná“ z nějaké předlohy dosud neznámé [srv. LF 35 (1908), 227 a „U Veliký pátek“ z nábožného rozjímání, jež je v církevní literatuře známo pod názvem Stimulus amoris
Strana XXIX
XXIX [v. LF 36 (1909), 118 n.]. Do r. 1913, dokud dr. Josef Holub nevydal staro- české Evangelium sv. Matouše s homiliemi (Sbírka pramenů nákladem České akademie, skupiny první číslo 10), mohl býti štítenský „Ostnec milosti“ poklád n za původní překlad Štítného, ale když čteme nyní týž překlad i ve vydání Holubově na str. 263—273, poznáváme po srovnání obojího textu, že také Štítný převzal celý ten překlad odjinud [srv. můj článek v LF 51 (1924), 135—145]. V svém vydání otiskuji text rukopisu universitního neboli Klemen- tinského (A) věrně až na tyto úchylky: 1. Nedůslednou interpunkci rukopisu nahrazuji interpunkcí moderní. 2. Odděluji od sebe způsobem novým slova, která jsou v rukopise psána dohromady. Týká se to především předložek a spojek a, i, které se v rukopise zpravidla spojují se slovem následujícím, ale v tomto vydání se tisknou odděleně bez každé poznámky. Tedy v rukopise jest psáno: wapokalypſy, odezleho, adruha, ynam atd., ve vydání jest přetiskováno: w apokalypſy, ode zleho, a druha, y nam. Naopak poznamenávám pod čarou výslovně, našel-li jsem kde v rukopise výjimkou předložky a ony dvě spojky psány odděleně. Spojování jiných slov, poněvadž není pravi- delné, ovšem též pod čarou připomínám, na př. psáno-li v rkp.: Nefamot, Okaku atd. (t. j. Ne samoť; Ó, kakú atd.), aodzzadoſtij, akbohu, awezlu atd. (t. j. a od žádostí, a k bohu, a ve zlú). Proti rukopisnému psaní, ostatně neduslednému: af anyeczo, af ahrozu, af awtom, aſpon atam atd. pretiskuji: aí a nyeczo, ať a hrozu, ať a w tom, afpon a tam atd.; nezachovávám ani nedůslednost, s kterou se -li píše jednou dohromady se slovem předchá- zejícím, po druhé jako slovo samostatné (dijely kto, nema ly atd.), nebo když vidíme v rukopise psáti a neb vedle aneb, a wſak vedle awſak, kdy bychom vedle nezlyby, lecz ktos vedle leczkdes, kakz koly, czozz koly atd., od Juzen, ob myſlil, do ſluzyty, ob melſkanije a podobné psaní předpon odděleně od sloves nebo jmen podstatných vedle psaní dnes obvyklého. Tu všude se v tomto vydání zachovává usus dnešní a na odchylky se upozorňuje v poznámkách. 3. Zkratky, v rukopise celkem řídké a obyčejně jen na konci řádků, podržuji; jen zkratku za pro a ojedinělé dvě tři jiné rozvádím, z příčin typo- grafických. 4. Poněvadž ve psaní písmen velkých jest rukopis velmi nedůsledný a čtení se tím jen ztěžuje, tisknu všude písmena malá, ale kursivou tam, kde má rukopis velká. 5. Zřejmé chyby písařovy opravuji v textu; aby však bylo ihned patrno, v čem se liší text otištěný od rukopisného, kladu do hranatých zá- vorek slova nebo litery, které písař omylem vypustil, tisknu kursivou literu dosazenou za literu v rukopisu nesprávně napsanou a vypouštím slova nebo
XXIX [v. LF 36 (1909), 118 n.]. Do r. 1913, dokud dr. Josef Holub nevydal staro- české Evangelium sv. Matouše s homiliemi (Sbírka pramenů nákladem České akademie, skupiny první číslo 10), mohl býti štítenský „Ostnec milosti“ poklád n za původní překlad Štítného, ale když čteme nyní týž překlad i ve vydání Holubově na str. 263—273, poznáváme po srovnání obojího textu, že také Štítný převzal celý ten překlad odjinud [srv. můj článek v LF 51 (1924), 135—145]. V svém vydání otiskuji text rukopisu universitního neboli Klemen- tinského (A) věrně až na tyto úchylky: 1. Nedůslednou interpunkci rukopisu nahrazuji interpunkcí moderní. 2. Odděluji od sebe způsobem novým slova, která jsou v rukopise psána dohromady. Týká se to především předložek a spojek a, i, které se v rukopise zpravidla spojují se slovem následujícím, ale v tomto vydání se tisknou odděleně bez každé poznámky. Tedy v rukopise jest psáno: wapokalypſy, odezleho, adruha, ynam atd., ve vydání jest přetiskováno: w apokalypſy, ode zleho, a druha, y nam. Naopak poznamenávám pod čarou výslovně, našel-li jsem kde v rukopise výjimkou předložky a ony dvě spojky psány odděleně. Spojování jiných slov, poněvadž není pravi- delné, ovšem též pod čarou připomínám, na př. psáno-li v rkp.: Nefamot, Okaku atd. (t. j. Ne samoť; Ó, kakú atd.), aodzzadoſtij, akbohu, awezlu atd. (t. j. a od žádostí, a k bohu, a ve zlú). Proti rukopisnému psaní, ostatně neduslednému: af anyeczo, af ahrozu, af awtom, aſpon atam atd. pretiskuji: aí a nyeczo, ať a hrozu, ať a w tom, afpon a tam atd.; nezachovávám ani nedůslednost, s kterou se -li píše jednou dohromady se slovem předchá- zejícím, po druhé jako slovo samostatné (dijely kto, nema ly atd.), nebo když vidíme v rukopise psáti a neb vedle aneb, a wſak vedle awſak, kdy bychom vedle nezlyby, lecz ktos vedle leczkdes, kakz koly, czozz koly atd., od Juzen, ob myſlil, do ſluzyty, ob melſkanije a podobné psaní předpon odděleně od sloves nebo jmen podstatných vedle psaní dnes obvyklého. Tu všude se v tomto vydání zachovává usus dnešní a na odchylky se upozorňuje v poznámkách. 3. Zkratky, v rukopise celkem řídké a obyčejně jen na konci řádků, podržuji; jen zkratku za pro a ojedinělé dvě tři jiné rozvádím, z příčin typo- grafických. 4. Poněvadž ve psaní písmen velkých jest rukopis velmi nedůsledný a čtení se tím jen ztěžuje, tisknu všude písmena malá, ale kursivou tam, kde má rukopis velká. 5. Zřejmé chyby písařovy opravuji v textu; aby však bylo ihned patrno, v čem se liší text otištěný od rukopisného, kladu do hranatých zá- vorek slova nebo litery, které písař omylem vypustil, tisknu kursivou literu dosazenou za literu v rukopisu nesprávně napsanou a vypouštím slova nebo
Strana XXX
XXX litery písařem omylem napsané. Text opravuji takto jen tehdy, kde mi jest oprava evidentní; kde si nejsem jist, co písař napsati chtěl, ponechávám znění rukopisné, a taktéž jen několika tečkami v textu naznačuji vynechávky písařovy, jež lze doplniti jen dohadem. Bývá o tom zmínka v poznámkách. Text jest provázen trojími poznámkami: 1. Poznámkami, které poučují o poměru tisku k originálu, obsahují potřebné údaje o reprodukovaném textě i návrhy k opravě textu poruše- ného, pokud nemohl býti opraven přímo nad čarou. Každá řeč má své petitové poznámky 1, 2 atd. 2. Poznámkami obsahujícími různočtení rukopisu Strahovského B, ovšem s vypuštěním všech variant pravopisných nebo pravidelných od- chylek tvarových. Kde mimo to poznámka chybí, rozuměti jest, že se oba rukopisy v textu kryjí. Silnější číslice těchto variant z B označují řádek textu. 3. Latinskými předlohami přetiskovaného textu, pokud jsem je našel sám nebo s laskavým přispěním dnes již zemřelých P. Frant. Hrbáčka, býv. arcibiskupského bibliotekáře v Kroměříži (označuji zkratkou H.), a Thdr. Frant. Stejskala, býv. profesora bohoslovecké fakulty v Praze (zkratka St.). Na okraji textu uvádím, odkud jsou citáty z Písma obsa- žené v rukopise; ani tu jsem nemohl, bohužel, všech zjistiti, ačkoli mi s ne- všední ochotou pomáhali P. Karel Fadrus, katecheta dříve při gymnasiu zábřežském, nyní v Olomouci (označuji zkratkou F.), a † P. Josef Staněk, býv. profesor náboženství v Táboře. Na konec konám milou povinnost, děkuje na tomto místě zvláště ještě dvěma jiným, kteří mi při práci pomáhali: universitnímu profesoru dr. Oldřichu Hujerovi, který nejen trpělivě se mnou čítal korektury, nýbrž býval mi i rádcem při typografické úpravě textu vydávaného i laskavým oprávcem mnohé chyby, a profesoru Karlu I. Černému, který velmi úzkost- livě srovnával vydání s rukopisem Klementinským, několikrát vždy pře- čítal korektury, jsa pak sám v rukopisech štítenských od mlada sčetlý, laskavě mi nejednou poradil při opravách textových a uvaroval mne častým upozorňováním nejedné chyby jak při přepisování naší památky, tak v mém Úvodu. Upřímný dík náleží též správě veřejné a universitní knihovny v Praze za to, že dovolila používati rukopisu Klementinského v místnostech České akademie po celou dobu tisku tohoto vydání, jenž se značně protáhl, a tak velice usnadnila neustálé srovnávání vydávaného otisku s originálem. Josef Straka.
XXX litery písařem omylem napsané. Text opravuji takto jen tehdy, kde mi jest oprava evidentní; kde si nejsem jist, co písař napsati chtěl, ponechávám znění rukopisné, a taktéž jen několika tečkami v textu naznačuji vynechávky písařovy, jež lze doplniti jen dohadem. Bývá o tom zmínka v poznámkách. Text jest provázen trojími poznámkami: 1. Poznámkami, které poučují o poměru tisku k originálu, obsahují potřebné údaje o reprodukovaném textě i návrhy k opravě textu poruše- ného, pokud nemohl býti opraven přímo nad čarou. Každá řeč má své petitové poznámky 1, 2 atd. 2. Poznámkami obsahujícími různočtení rukopisu Strahovského B, ovšem s vypuštěním všech variant pravopisných nebo pravidelných od- chylek tvarových. Kde mimo to poznámka chybí, rozuměti jest, že se oba rukopisy v textu kryjí. Silnější číslice těchto variant z B označují řádek textu. 3. Latinskými předlohami přetiskovaného textu, pokud jsem je našel sám nebo s laskavým přispěním dnes již zemřelých P. Frant. Hrbáčka, býv. arcibiskupského bibliotekáře v Kroměříži (označuji zkratkou H.), a Thdr. Frant. Stejskala, býv. profesora bohoslovecké fakulty v Praze (zkratka St.). Na okraji textu uvádím, odkud jsou citáty z Písma obsa- žené v rukopise; ani tu jsem nemohl, bohužel, všech zjistiti, ačkoli mi s ne- všední ochotou pomáhali P. Karel Fadrus, katecheta dříve při gymnasiu zábřežském, nyní v Olomouci (označuji zkratkou F.), a † P. Josef Staněk, býv. profesor náboženství v Táboře. Na konec konám milou povinnost, děkuje na tomto místě zvláště ještě dvěma jiným, kteří mi při práci pomáhali: universitnímu profesoru dr. Oldřichu Hujerovi, který nejen trpělivě se mnou čítal korektury, nýbrž býval mi i rádcem při typografické úpravě textu vydávaného i laskavým oprávcem mnohé chyby, a profesoru Karlu I. Černému, který velmi úzkost- livě srovnával vydání s rukopisem Klementinským, několikrát vždy pře- čítal korektury, jsa pak sám v rukopisech štítenských od mlada sčetlý, laskavě mi nejednou poradil při opravách textových a uvaroval mne častým upozorňováním nejedné chyby jak při přepisování naší památky, tak v mém Úvodu. Upřímný dík náleží též správě veřejné a universitní knihovny v Praze za to, že dovolila používati rukopisu Klementinského v místnostech České akademie po celou dobu tisku tohoto vydání, jenž se značně protáhl, a tak velice usnadnila neustálé srovnávání vydávaného otisku s originálem. Josef Straka.
Strana XXXI
Opravy. Str. 6 u řádku 52 vypadlo: [Řím. 1. — 21 ř. 2 zdola čti 43. (místo 41.). — 22 ř. 71 po slově welmye má býti otazník. — 22 v pozn. 45 čti: červeně (m. čerčeně). — 25 ř. 7 zdola čti: permixtos. — 37 ř. 9 zdola čti: ež (m. až). — 43 ř. 12 zdola za slovem Jesu má býti čárka (místo středníku). — 43 ř. 9 zdola po slově nova (na konci ř.) vypadlo: vere. — 46 v lat. textu ř. 18 po slově trinitatem doplň: ita. — 46 ř. 33 čti: accommodavit (m. accomodavit). — 47 ř. 168 po straně čti kap. 9. (m. 8.). — 58 v pozn. 84 čti: dobre (m. -é). — 64 ř. 5 zdola čti: moczen (m. mocen). — 66 ř. 110 rkpné blazze nesprávně doplněno na blazzenije]. — 73 ř. 1 zdola čti: zgewnym. — 75 ř. 1 zdola čti: 86. (m. 68.). — 84 ř. 42 čti: wodczy gmagijcz, po nyem mnyecz. — 90 ř. 37 po slově hufty 21 chybí tečka. — 96 ř. 64 čti: geft ftworzytel. — 108 ř. 77 po slově potahnyty chybí tečka. — 109 v pozn. 55 čti: zrijedlny. — 113 v pozn. 79 čti: byty (m. byti). — 124 ř. 67 čti: kdezz m. dezzk. — 127 u ř. 171 vypadlo: [P. L. CLXXXIII, — 131 v pozn. 19 má býti: rzeczy. — 135 v pozn. 69 chybí na, v pozn. 5 čti podtrž. (m. podtřž.). — 136 u ř. 41 vypadlo: Řím. 8; u ř. 44 čti: Sofon. (1, 15); u ř. 49 čti: Job 31, 14. — 139 v pozn. 71 čti: geho (m. jeho). — 150 v pozn. 3 polož tečku až za znaménkem +. — 153 ř. 49 čti: nezvffay (m. -fray). — 155 v ř. 12 zdola škrtni: na konci ř. — 158 ř. 129 čti: ítane (m. neftane). — 174 v pozn. 8 čti: A wíak. — 188 v pozn. 3 čti: Pommlijm; tamže čti: řádku (m. řágku). — 192 v pozn. 37 čti: ř. 103 (m. 108). — 198 v pozn. 49 čti: A wiakz. — 199 k ř. 168 chybí pozn.: rkp. wesfwyet. — 201 ř. 248 po slově [žena] má býti tečka. — 202 ř. 269 čti: wytyík-ne (m. wyty-ſkne). — 205 v pozn. 31 čti: poſkonanij (m. posk-). — 215 v pozn. 42 čti: dníle (m. duffe). — 229 ř. 15 při slově obzerítwij nemá býti odkaz k pozn. 3. — 231 v pozn. 41 čti: "zbyehli (m. -ly). — 234 v pozn. 80 čti: vztyčeným (m. vztý-). — 236 ř. 238 čti: ktere gmyela. — 337 ř. 2. čtí: krzítytedlnycze (m. krzítydlnycze). — 343 ř. 211 čti: pewnoft (m. -ost). — 346 ř. 3 zdola čti: podobenitwij (m. -stwj). — 364 ř. 81 čti: z bozije (m. bozije). — 377 ř. 180 po slově tatecznij chybí čárka. — 415 ř. 20 zdola čti: 35. blahoflawenem (místo 36.). — 416 ř. 77 čti: wzely (m. wzely25). — 428 ř. 1 zdola čti: mimo (m. mižmo). — 431 ř. 30 čti: fílechetnofti (m. -sti). — 432 k ř. 82 čti: (P. L. XXX col. 42n. H.J. — 435 ř. 13 po slově welebnoít chybí čárka. — 439 ř. 127 po slově rzehorz má býti (místo středníku) dvojtečka. — 443 ř. 1 zdola čti: nepoſobij (m. uepoſobij). Průběhem tisku bylo nutno namnoze přečíslovati poznámky. Nedopatřením se stalo, že na několika místech nebyla v textu čísla odkazující k poznámkám uvedena v soulad s těmito změnami. Tak má býti: str. 7 ř. 92 dije35 (místo 36). — 16 ř. 82 zrake4 (m. 45). — 16 ř. 86 po41 (m. 45). — 39 ř. 109 ſwyeta37 (m. 33). — 69 ř. 194 radofty23 (m. 91) a amen9 (m. 92). — 96 ř. 83 welyku“9 (m. 49). — 100 ř. 19 neczyftyll (m. 1°). — 155 ř. 35 obecz22 (m. 14). — 175 ř. 63 a31 (m. 33). — 179 ř. 69 wyecz (m. 35). — 182 ř. 148 nebyty“2 (m. 57). — 183 ř. 20 blyzznije° (m. 3). — 184 ř. 44 nowy1 (m. 19).
Opravy. Str. 6 u řádku 52 vypadlo: [Řím. 1. — 21 ř. 2 zdola čti 43. (místo 41.). — 22 ř. 71 po slově welmye má býti otazník. — 22 v pozn. 45 čti: červeně (m. čerčeně). — 25 ř. 7 zdola čti: permixtos. — 37 ř. 9 zdola čti: ež (m. až). — 43 ř. 12 zdola za slovem Jesu má býti čárka (místo středníku). — 43 ř. 9 zdola po slově nova (na konci ř.) vypadlo: vere. — 46 v lat. textu ř. 18 po slově trinitatem doplň: ita. — 46 ř. 33 čti: accommodavit (m. accomodavit). — 47 ř. 168 po straně čti kap. 9. (m. 8.). — 58 v pozn. 84 čti: dobre (m. -é). — 64 ř. 5 zdola čti: moczen (m. mocen). — 66 ř. 110 rkpné blazze nesprávně doplněno na blazzenije]. — 73 ř. 1 zdola čti: zgewnym. — 75 ř. 1 zdola čti: 86. (m. 68.). — 84 ř. 42 čti: wodczy gmagijcz, po nyem mnyecz. — 90 ř. 37 po slově hufty 21 chybí tečka. — 96 ř. 64 čti: geft ftworzytel. — 108 ř. 77 po slově potahnyty chybí tečka. — 109 v pozn. 55 čti: zrijedlny. — 113 v pozn. 79 čti: byty (m. byti). — 124 ř. 67 čti: kdezz m. dezzk. — 127 u ř. 171 vypadlo: [P. L. CLXXXIII, — 131 v pozn. 19 má býti: rzeczy. — 135 v pozn. 69 chybí na, v pozn. 5 čti podtrž. (m. podtřž.). — 136 u ř. 41 vypadlo: Řím. 8; u ř. 44 čti: Sofon. (1, 15); u ř. 49 čti: Job 31, 14. — 139 v pozn. 71 čti: geho (m. jeho). — 150 v pozn. 3 polož tečku až za znaménkem +. — 153 ř. 49 čti: nezvffay (m. -fray). — 155 v ř. 12 zdola škrtni: na konci ř. — 158 ř. 129 čti: ítane (m. neftane). — 174 v pozn. 8 čti: A wíak. — 188 v pozn. 3 čti: Pommlijm; tamže čti: řádku (m. řágku). — 192 v pozn. 37 čti: ř. 103 (m. 108). — 198 v pozn. 49 čti: A wiakz. — 199 k ř. 168 chybí pozn.: rkp. wesfwyet. — 201 ř. 248 po slově [žena] má býti tečka. — 202 ř. 269 čti: wytyík-ne (m. wyty-ſkne). — 205 v pozn. 31 čti: poſkonanij (m. posk-). — 215 v pozn. 42 čti: dníle (m. duffe). — 229 ř. 15 při slově obzerítwij nemá býti odkaz k pozn. 3. — 231 v pozn. 41 čti: "zbyehli (m. -ly). — 234 v pozn. 80 čti: vztyčeným (m. vztý-). — 236 ř. 238 čti: ktere gmyela. — 337 ř. 2. čtí: krzítytedlnycze (m. krzítydlnycze). — 343 ř. 211 čti: pewnoft (m. -ost). — 346 ř. 3 zdola čti: podobenitwij (m. -stwj). — 364 ř. 81 čti: z bozije (m. bozije). — 377 ř. 180 po slově tatecznij chybí čárka. — 415 ř. 20 zdola čti: 35. blahoflawenem (místo 36.). — 416 ř. 77 čti: wzely (m. wzely25). — 428 ř. 1 zdola čti: mimo (m. mižmo). — 431 ř. 30 čti: fílechetnofti (m. -sti). — 432 k ř. 82 čti: (P. L. XXX col. 42n. H.J. — 435 ř. 13 po slově welebnoít chybí čárka. — 439 ř. 127 po slově rzehorz má býti (místo středníku) dvojtečka. — 443 ř. 1 zdola čti: nepoſobij (m. uepoſobij). Průběhem tisku bylo nutno namnoze přečíslovati poznámky. Nedopatřením se stalo, že na několika místech nebyla v textu čísla odkazující k poznámkám uvedena v soulad s těmito změnami. Tak má býti: str. 7 ř. 92 dije35 (místo 36). — 16 ř. 82 zrake4 (m. 45). — 16 ř. 86 po41 (m. 45). — 39 ř. 109 ſwyeta37 (m. 33). — 69 ř. 194 radofty23 (m. 91) a amen9 (m. 92). — 96 ř. 83 welyku“9 (m. 49). — 100 ř. 19 neczyftyll (m. 1°). — 155 ř. 35 obecz22 (m. 14). — 175 ř. 63 a31 (m. 33). — 179 ř. 69 wyecz (m. 35). — 182 ř. 148 nebyty“2 (m. 57). — 183 ř. 20 blyzznije° (m. 3). — 184 ř. 44 nowy1 (m. 19).
Strana XXXII
XXXII — 186 ř. 134 a 143 a 2 (m. 66). — 186 ř. 136 w.2 (m. s6). — 196 ř. 40n. bernart2° (m. 19). — 198 ř. 121 to[mu 54 (m. 32). — 204 ř. 54 gyny2 (m. 22). — 204 ř. 55 nebyl27 (m. 26). — 213 ř. 70 czieíty25 (m. 23). — 213 ř. 87 a28 (m. 24). — 224 ř. 6 do4 (m. 3). — 224 ř. 11 obyczegy (m. 4). — 268 ř. 264 rozlyczny 1 (m. 100) a wegde91 (m. 100). — 305 ř. 256 poííkwrny13a zlodyegi 113, ř. 260 zetrzyen113 a obyet113, ř. 262 vwedl13, ř. 271 n. radyegij 113, ř. 275 poklonyty113 (všude místo pozn. 81). — 306 ř. 276 on113, ř. 281 gyzl13, ř. 282 twym113 (všude m. 81). — 309 ř. 345 aby131 (m. 123). — 327 ř. 40 otewrzyena* (m. 4). 350 ř. 46 abychom19 (m. 15). — 388 ř. 126 a 389 ř. 154 obdarowanije2.
XXXII — 186 ř. 134 a 143 a 2 (m. 66). — 186 ř. 136 w.2 (m. s6). — 196 ř. 40n. bernart2° (m. 19). — 198 ř. 121 to[mu 54 (m. 32). — 204 ř. 54 gyny2 (m. 22). — 204 ř. 55 nebyl27 (m. 26). — 213 ř. 70 czieíty25 (m. 23). — 213 ř. 87 a28 (m. 24). — 224 ř. 6 do4 (m. 3). — 224 ř. 11 obyczegy (m. 4). — 268 ř. 264 rozlyczny 1 (m. 100) a wegde91 (m. 100). — 305 ř. 256 poííkwrny13a zlodyegi 113, ř. 260 zetrzyen113 a obyet113, ř. 262 vwedl13, ř. 271 n. radyegij 113, ř. 275 poklonyty113 (všude místo pozn. 81). — 306 ř. 276 on113, ř. 281 gyzl13, ř. 282 twym113 (všude m. 81). — 309 ř. 345 aby131 (m. 123). — 327 ř. 40 otewrzyena* (m. 4). 350 ř. 46 abychom19 (m. 15). — 388 ř. 126 a 389 ř. 154 obdarowanije2.
Strana 1
..... w apokalypſy, ez do nebeſſkeho jeruzalema nycz newegde 1a pofſkwrnyene.* a protozl kriſtus ode zleho naff odwolawa a zowe k ſobye. Zjev. 21, 27. o prwê2 nynije podrzzy rzeczy, a druha rzecz o druhem? bude, abych waſſ w gedne3 nedrzzal dluho." slyffely gíme, ez naſí ſpaſytel y nam wola rzka »podte«, ode zleho naff odwolawage. gyzz znamenayme, kterey to zlee, gyftye zleet geft naffe, nebudem-ly ſye lybyti bohu; druhe zlee, budem-ly bozij neprzyetelee; a trzetye zlee, budem-ly w nenawyft wſemohuczyemu. od tohot naff wola ſyn bozij ode wiſeho, czozt naſi tahne w ktere zlee toto, ee, oſtanme ſweho 10 zleho k tak myloſtywemu powolanij! y geſt w pijímye zleho toho troge przyczyna vkazana, od nijez ſye chylyti mame, ktoz by ſye ozzeczy ne- chtyel, ſtrzez ſye ohnye; ohent geſt ogzzenije przyczyna. a tak' y o mnoho gijnem. takez, ktoz nechcze bozijm byty neprzyetelem, ſtrzez ſye ſwyeta; ktoz ſye chcze bohu...“ lybyty, ſtrzez ſye tyelefſnych lijboſtij; ktoz nechcze 15 bohu w nenawyft byti, ſtrzez ſye hrzyechu. a ezz' to tre zlee z tohoto po- chodij treho, znamenytye to pijímo vkazuge, dije o prwem ſwaty jakub: ktoz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, ten bude bozij neprzyetel.* o druhem dije ſwaty] pawel: ktoz gſu w tyele, nemohu ſye lybyty bohu,* ty myenye, by w tyele byly, geſto dadije nad ſebu tyelefnym zzadoſtem 20 panowaty, pros tyelefínee lijbofty netbagijcz boha. a o trzetyem dije pijímo ſtareho zakona: naywyflij ma w mrzkoſt hrzyefnyky.* protoz (Přísl. 12, 12.] ku powolanij ſyna bozijeho podme od ſwyeta, ſwyetſſke marnoîty pocznyem afpon oftawaty. newazzme przyezzny tohoto fwyeta proty przyezny bozij, od lijboſtij tyeleſnych take ſye dalme, ne wſemu', czoz tyelo zzada, 25 powolygijcz, a owffem od hrzycchu, nebt to tre geſt przyczyna zleho naííeho welykeho.10 nyczt nenye tak zleho, yakoz hrzyech geft; pronzz rozvmneho ſtworzenye boh nenawydij, yakoz pijſmo ſwyedczij, tak ez dawa pro 1 odd. z kon. ř. 3 odd. 4 červené znamení na označení nového odstavce. 5 odd. 6 mezera vzniklá rasurou začatého slova wnen(awyft). 7 odd. 8 kon. ř. » newfemu. 10 červ. znam. odstavce. 11 kon. ř. 12 začaté h na konci ř. pře- škrtnuto. 13 Aprohrzyech. 13a v rukopise všepceta, myslím, místo vzšepceta. 14 odd. Jak. 4, 4. Řím. 8, 8. 5 Nad horní linkou napsáno přes oba sloupce inkoustem vybledlejším: poczina ſe rziecz swateho ondrziege. — 1. pſano stogi w appokalipſy že. — 3. prwniem. — 6. ktere to zlee. — 9. ey. — 11. fe ožzeti. — 13., 14., 15. ftrzež fie. — 16.
..... w apokalypſy, ez do nebeſſkeho jeruzalema nycz newegde 1a pofſkwrnyene.* a protozl kriſtus ode zleho naff odwolawa a zowe k ſobye. Zjev. 21, 27. o prwê2 nynije podrzzy rzeczy, a druha rzecz o druhem? bude, abych waſſ w gedne3 nedrzzal dluho." slyffely gíme, ez naſí ſpaſytel y nam wola rzka »podte«, ode zleho naff odwolawage. gyzz znamenayme, kterey to zlee, gyftye zleet geft naffe, nebudem-ly ſye lybyti bohu; druhe zlee, budem-ly bozij neprzyetelee; a trzetye zlee, budem-ly w nenawyft wſemohuczyemu. od tohot naff wola ſyn bozij ode wiſeho, czozt naſi tahne w ktere zlee toto, ee, oſtanme ſweho 10 zleho k tak myloſtywemu powolanij! y geſt w pijímye zleho toho troge przyczyna vkazana, od nijez ſye chylyti mame, ktoz by ſye ozzeczy ne- chtyel, ſtrzez ſye ohnye; ohent geſt ogzzenije przyczyna. a tak' y o mnoho gijnem. takez, ktoz nechcze bozijm byty neprzyetelem, ſtrzez ſye ſwyeta; ktoz ſye chcze bohu...“ lybyty, ſtrzez ſye tyelefſnych lijboſtij; ktoz nechcze 15 bohu w nenawyft byti, ſtrzez ſye hrzyechu. a ezz' to tre zlee z tohoto po- chodij treho, znamenytye to pijímo vkazuge, dije o prwem ſwaty jakub: ktoz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, ten bude bozij neprzyetel.* o druhem dije ſwaty] pawel: ktoz gſu w tyele, nemohu ſye lybyty bohu,* ty myenye, by w tyele byly, geſto dadije nad ſebu tyelefnym zzadoſtem 20 panowaty, pros tyelefínee lijbofty netbagijcz boha. a o trzetyem dije pijímo ſtareho zakona: naywyflij ma w mrzkoſt hrzyefnyky.* protoz (Přísl. 12, 12.] ku powolanij ſyna bozijeho podme od ſwyeta, ſwyetſſke marnoîty pocznyem afpon oftawaty. newazzme przyezzny tohoto fwyeta proty przyezny bozij, od lijboſtij tyeleſnych take ſye dalme, ne wſemu', czoz tyelo zzada, 25 powolygijcz, a owffem od hrzycchu, nebt to tre geſt przyczyna zleho naííeho welykeho.10 nyczt nenye tak zleho, yakoz hrzyech geft; pronzz rozvmneho ſtworzenye boh nenawydij, yakoz pijſmo ſwyedczij, tak ez dawa pro 1 odd. z kon. ř. 3 odd. 4 červené znamení na označení nového odstavce. 5 odd. 6 mezera vzniklá rasurou začatého slova wnen(awyft). 7 odd. 8 kon. ř. » newfemu. 10 červ. znam. odstavce. 11 kon. ř. 12 začaté h na konci ř. pře- škrtnuto. 13 Aprohrzyech. 13a v rukopise všepceta, myslím, místo vzšepceta. 14 odd. Jak. 4, 4. Řím. 8, 8. 5 Nad horní linkou napsáno přes oba sloupce inkoustem vybledlejším: poczina ſe rziecz swateho ondrziege. — 1. pſano stogi w appokalipſy že. — 3. prwniem. — 6. ktere to zlee. — 9. ey. — 11. fe ožzeti. — 13., 14., 15. ftrzež fie. — 16.
Strana 2
[Sirach 15, 13.1 hrzyech ſwu nemyloft* all odluczij hrzyefſnee od ſebe a poddawa w tyezke muky, az y peklo ge pro hrzyech vſtawyla bozíka ſprawedlnoſt. bywa 30 y zde pro hrzyech negednaka bozve pomſta; pro hrzyechl2 hanba, pro hrzyech bywa nevſtawnoft bydla, pro hrzyech nebezpeczítwo. a pro hrzyech13 ſwyedomye wzdy ſtrafſywo, wzdy ſye lekaa; dwa w zlſepczetal3a a ktoy czijm zlym wynen, mnij, by ſſeptaly o nyem. hrzyech ſye protywij prawdye bozij; neb geſt wole przewraczenaa, od boha, geſtoy prawe 35 dobre a plne dobre, odwraczenaa| a obraczenaal4 k malemu a neplnemu a neſtatecznemu dobremu, gefto acz geft dobree, ale gedwa ftijen gest dobreho. y geftl4 hrzyech proty rzaadu'' ſprawedlnoſty, a tak boh ſpra- wedlny v prawdyel4 hrzyefſnych nenawydij. y geſtl4 pijlnee ſlyffijecz, ezz nas naſí ſpafytel odwolawaa, wzdalyty ſye od hrzyechu, w ſſwem frdczy 40 gmagycz to, czoyl5 mluwyl ſyn bozij, nehrzeffyty al6 toho, czo gîme ſye dopuftyly, pokanijm zbyti, k tomut geít wolal ſwaty jan krzítytel rzka: czynte pokanije; przyblijzzijt ſye kralowſtwo nebeſkee.* zwal ku po- kanij y ſam kriſtus na poczatcze kazanije ſweho tymyzz ſlowy, a ſwatyl? petr po wſtupenij ſyna bozijeho na nebefſa wolaſſe k lijdu: kayte ſye al8 45 obratte ſye, at budu ſhlazeny hrzyefly waſfy!19* druhe byech zlee nafſe rzekl, nebudem-ly ſye lijbyty bohu. a to z toho przyfílo by na ny, kdyz bychom podle tyelefnych2 zadoftij pod- daly ſye tyelu, lijboſtem tyelefſnym ſluzyecze. neb tyelo w21 przyrozenij gyz poruſſenem tahne duſſy22 po ſſobye k fſwym lijboſtě23 a k ſſwym24 roz-50 kofſem mymo prawdu,25 ezz duffe ſwe vtyechy, geſto26 by gy gmyela w bohu gmyety, nebude tbaty. kakzz chcze ten lybyty ſye bohu, geſto gen w tyeleſnych rozkofſech gma ſwu lijboft a neſluzzij bohu, ale gen tyelu? a ktoz tyelu chcze ſluzzyty, hubenyeyſfij ſwe ſtranye ſluzzij; neb dufie geft doftoynyeyffije ſtrana czlowyeka a podle ſweho?7 przyrozenije 55 doftoynyeyfye ma zzadoſty a poczeít nyeyffije, nezzly kdyz wrobyecz ſye tyelu, yako ſweho zapomenucz przyrozenije, tyeleſnych lijboſtij zzadaty bude a gijm2s ſye oddaa. protoz duſſe tak ſye wrobyecz tyelu nemoz ſye lybyty bohu, hubenyeyſfyemu ſye wrobywffy, nez geſt ſama. y pohanſtij phylozophy za ohyzdu gmagij, ktoz ſye na tyelefſne lijboſty oddawagij; 60 neb rozvm by myel nad zzadoſtij panowaty. a dije2s geden poſha"n29 seneka3°: mnohem3 ſluzzij, ktoz tyelu ſluzzij; neb ktoz we wſſem lybem tyelu chcze fwe zadofty powolyty, gyftyet ſluzzij zadoftem mnoho, a to gde tudy, ezz w nyczem nenye plneho dobreho, czoy pod nebem. protoz 15 na konci řádku dvojtečka. 15 kon. ř. 17 odd. 18 kon. ř. 13 červené znam. od- stavce. 20 odd. 21 kon. ř. 22 napsané tutoomylem gyz bylo písařem přeškrtnuto. 23 kon. ř. 24 ak fíwym. 25 odd. 26 v rkp. geftoy, ale v červeně přetrženo. 27 A podle ſweho. 28 odd. 2° v rkpse: pon. 30 červ. podtrž. 31 tak v rukopise. 32 ana- Skutk. 2, 38. Mat. 3, 2. 1 prwniem. — 27. nicz. — 27. protoz. — 32. nebezpeczenstwo. — 33. ftraffliwo. — 34. ktoz. — 35. gefíto geft. — 38. ſprawedliwy. — 41. czoz mluwil. — 41. czoz gîme fe dopuftili pokanie zbyti. — 47. druhe zlee nafíc rzekl. — 52. jakz. — 62. mnoheym ſluzij. — 63. tielu ſluzij ſwe zadoſti powoliti giftiet. — 64. czo gt. — 65. nynie
[Sirach 15, 13.1 hrzyech ſwu nemyloft* all odluczij hrzyefſnee od ſebe a poddawa w tyezke muky, az y peklo ge pro hrzyech vſtawyla bozíka ſprawedlnoſt. bywa 30 y zde pro hrzyech negednaka bozve pomſta; pro hrzyechl2 hanba, pro hrzyech bywa nevſtawnoft bydla, pro hrzyech nebezpeczítwo. a pro hrzyech13 ſwyedomye wzdy ſtrafſywo, wzdy ſye lekaa; dwa w zlſepczetal3a a ktoy czijm zlym wynen, mnij, by ſſeptaly o nyem. hrzyech ſye protywij prawdye bozij; neb geſt wole przewraczenaa, od boha, geſtoy prawe 35 dobre a plne dobre, odwraczenaa| a obraczenaal4 k malemu a neplnemu a neſtatecznemu dobremu, gefto acz geft dobree, ale gedwa ftijen gest dobreho. y geftl4 hrzyech proty rzaadu'' ſprawedlnoſty, a tak boh ſpra- wedlny v prawdyel4 hrzyefſnych nenawydij. y geſtl4 pijlnee ſlyffijecz, ezz nas naſí ſpafytel odwolawaa, wzdalyty ſye od hrzyechu, w ſſwem frdczy 40 gmagycz to, czoyl5 mluwyl ſyn bozij, nehrzeffyty al6 toho, czo gîme ſye dopuftyly, pokanijm zbyti, k tomut geít wolal ſwaty jan krzítytel rzka: czynte pokanije; przyblijzzijt ſye kralowſtwo nebeſkee.* zwal ku po- kanij y ſam kriſtus na poczatcze kazanije ſweho tymyzz ſlowy, a ſwatyl? petr po wſtupenij ſyna bozijeho na nebefſa wolaſſe k lijdu: kayte ſye al8 45 obratte ſye, at budu ſhlazeny hrzyefly waſfy!19* druhe byech zlee nafſe rzekl, nebudem-ly ſye lijbyty bohu. a to z toho przyfílo by na ny, kdyz bychom podle tyelefnych2 zadoftij pod- daly ſye tyelu, lijboſtem tyelefſnym ſluzyecze. neb tyelo w21 przyrozenij gyz poruſſenem tahne duſſy22 po ſſobye k fſwym lijboſtě23 a k ſſwym24 roz-50 kofſem mymo prawdu,25 ezz duffe ſwe vtyechy, geſto26 by gy gmyela w bohu gmyety, nebude tbaty. kakzz chcze ten lybyty ſye bohu, geſto gen w tyeleſnych rozkofſech gma ſwu lijboft a neſluzzij bohu, ale gen tyelu? a ktoz tyelu chcze ſluzzyty, hubenyeyſfij ſwe ſtranye ſluzzij; neb dufie geft doftoynyeyffije ſtrana czlowyeka a podle ſweho?7 przyrozenije 55 doftoynyeyfye ma zzadoſty a poczeít nyeyffije, nezzly kdyz wrobyecz ſye tyelu, yako ſweho zapomenucz przyrozenije, tyeleſnych lijboſtij zzadaty bude a gijm2s ſye oddaa. protoz duſſe tak ſye wrobyecz tyelu nemoz ſye lybyty bohu, hubenyeyſfyemu ſye wrobywffy, nez geſt ſama. y pohanſtij phylozophy za ohyzdu gmagij, ktoz ſye na tyelefſne lijboſty oddawagij; 60 neb rozvm by myel nad zzadoſtij panowaty. a dije2s geden poſha"n29 seneka3°: mnohem3 ſluzzij, ktoz tyelu ſluzzij; neb ktoz we wſſem lybem tyelu chcze fwe zadofty powolyty, gyftyet ſluzzij zadoftem mnoho, a to gde tudy, ezz w nyczem nenye plneho dobreho, czoy pod nebem. protoz 15 na konci řádku dvojtečka. 15 kon. ř. 17 odd. 18 kon. ř. 13 červené znam. od- stavce. 20 odd. 21 kon. ř. 22 napsané tutoomylem gyz bylo písařem přeškrtnuto. 23 kon. ř. 24 ak fíwym. 25 odd. 26 v rkp. geftoy, ale v červeně přetrženo. 27 A podle ſweho. 28 odd. 2° v rkpse: pon. 30 červ. podtrž. 31 tak v rukopise. 32 ana- Skutk. 2, 38. Mat. 3, 2. 1 prwniem. — 27. nicz. — 27. protoz. — 32. nebezpeczenstwo. — 33. ftraffliwo. — 34. ktoz. — 35. gefíto geft. — 38. ſprawedliwy. — 41. czoz mluwil. — 41. czoz gîme fe dopuftili pokanie zbyti. — 47. druhe zlee nafíc rzekl. — 52. jakz. — 62. mnoheym ſluzij. — 63. tielu ſluzij ſwe zadoſti powoliti giftiet. — 64. czo gt. — 65. nynie
Strana 3
65 weczaf ſye toto lijbij, weczaſ toto, geſte drzewe lijbo bylo, to nebude, a na nyezz netbal, gyz opyet ſye wzlijbij. protoz nema od ducha ta robota,33 geſto kto chcze ſluzzyty lijboftem tyela, a prawij geden wy- kladacz kantyk, ezz nycz nenye, czo by czlowyeczij dufſy myleyffy bohu vczynylo, nez to, kdyz w nyem ma lijboſt a vtyechu, w nyem rozkoſ 70 a ſwe kochanye. kakz ſye tehdy ten bude lybyty bohu, geſto daa I] ſye na 22 tyelefnee lijboſty, w nych chtye ſwa kochanije gmyety? protoz wyſtrzyeha fwaty pawel, abychom w35 tyeleſnych lijboftech fye nekochaly rzka: budete-ly podle tyela3 zywy, zemrzete.* neb lijbofty tyeleffne w25 hrzyech za-Řim. 8, 13. wodye, geſto ſmrt czynij. tyech przyczyn k hrzvechu ſtrzyehlay ſye ona 75 dyewka filechetna, geſto prawyefſe: nykdy ſem ſye neprzymyeffowala k tyem, geſto hragy, any gſem i tyemy towarzyffyla, geſto ſtogye po leh kofty, a czijítye ſem ſwe dufſe chowala ode wſſelyke zzadoſty.* a. a,36 kak Tob. 3, 17 a 16. brzcze myne, czoy tyelu lijbce w hrzyechu, ale wyecznſy]e36a bude trpyety pro nerzaadnu lijboft w hrzyechu. protoz ozelegijcz kratkeho tyelefſneho 80 vtyefſenye pro wyeczne dobre podme od toho, od nyehozt naſ wola kriftus.37 trzetije geſt ſwyet, geſto naſ tahne k naſſemu zlemu; neb ktoz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, ten bude bozij neprzyetel.* protoz wztah- Jak. 4, 4. nyem ſwe myfly od38 toho, czoz ſwyet myluge a czoz39 chwalij, toy od hrdofty, od zzadofty zbozije a od zzadoftij4 tyelefnych, tot geft swyet 85 a tot gſu ſwyet, ktozz ſtogije po tom wſlij zzadoſtij netbagijcz boha, ty w fſwe myſly draho wazzijecz, ty chwalecze, geſto vmyegij ſobye to przyweſty, aby ſwu hrdoft buynye wedly, ſbozije yakz mohucz hro- mazdyly a rozkofſnye chowaly" ſebe. od tohot wola naſ kriftus y pofly geho, abychom chtyecz byti przyetele tohoto ſwyeta nebyly bozij ne- przyetelee, a ktoz ſwyet myluge, zdaly nenye przyetel geho? a ktoz by rad wrownal ſye ſwyetu, zdaly ten 2 ſwyeta nemyluge? a protoz dije ſwaty pawel3: nerodte ſye wrownaty tomuto ſwyetu.* a ſprawnye nema ſye Rim. 12, 2. mudrym ſwyet lijbyty, nemagij procz chwalyty geho; neb tolyk geft w nyem nevprzyemofty, tolyk zloíty, tolyk gedu duchownyeho, gefto 95 nakazzyge a ſmrtij duſſe“, pro nyez dije yzayaffa3 w ſſwem proroczſtwij: wygdyete z babylona, aby kazdy ſpafyl ſwu duffy.* a45 babylonem myenij ſwyet tento, w nyemzz geſt mnoho pracznee myelíky w lopotne neprazdny. pro nyez dije take we cztenij kriſt 945: w ſwyetu ſvvzenije budete gmyety, ale we mnye pokoy.* a zdaly tyezke, lopotnee a protywne mnohe pracze Jan 16, 33. 100 czlowyek pro ſwyet nebude gmyety chtye toho doffyeczy, czozz ſwyet Isai. 48, 20a 52, 11.] 90 nyezz. 33 omylem písařovým je místo porušeno; snad jest opraviti: protož nemá oddecha ta robota (oprava p. prof. K. Ir. Černého). 34 odd. 35 kon. ř. 36 tak. mezi obojím a tečka (A .a). 36a tak opravuji chybu; nebo jest čísti: věčné [muky.? 37 znam. červ. odstavce. 38 kon. ř. 3 odd. 4 aodzzadoftij. 41 kochowaly, ale ko dvakrát červeně přeškrtnuto. 2 na konci ř. psané t nebo 1 přeškrtnuto. 43 čer- veně podtrženo. A duje opravou písařovou z původního dujſy. 1 kon. ř. 47 v při- ſe toto libij. nynie toto. — 67. dobrota. — 70. jakz. — 74. ſtrziehla ſe gt. — 78. yak nynie brzcze czo tielu. — 80. odniehoz. — 94. nevprziemnoſti. — 110. že — 1*
65 weczaf ſye toto lijbij, weczaſ toto, geſte drzewe lijbo bylo, to nebude, a na nyezz netbal, gyz opyet ſye wzlijbij. protoz nema od ducha ta robota,33 geſto kto chcze ſluzzyty lijboftem tyela, a prawij geden wy- kladacz kantyk, ezz nycz nenye, czo by czlowyeczij dufſy myleyffy bohu vczynylo, nez to, kdyz w nyem ma lijboſt a vtyechu, w nyem rozkoſ 70 a ſwe kochanye. kakz ſye tehdy ten bude lybyty bohu, geſto daa I] ſye na 22 tyelefnee lijboſty, w nych chtye ſwa kochanije gmyety? protoz wyſtrzyeha fwaty pawel, abychom w35 tyeleſnych lijboftech fye nekochaly rzka: budete-ly podle tyela3 zywy, zemrzete.* neb lijbofty tyeleffne w25 hrzyech za-Řim. 8, 13. wodye, geſto ſmrt czynij. tyech przyczyn k hrzvechu ſtrzyehlay ſye ona 75 dyewka filechetna, geſto prawyefſe: nykdy ſem ſye neprzymyeffowala k tyem, geſto hragy, any gſem i tyemy towarzyffyla, geſto ſtogye po leh kofty, a czijítye ſem ſwe dufſe chowala ode wſſelyke zzadoſty.* a. a,36 kak Tob. 3, 17 a 16. brzcze myne, czoy tyelu lijbce w hrzyechu, ale wyecznſy]e36a bude trpyety pro nerzaadnu lijboft w hrzyechu. protoz ozelegijcz kratkeho tyelefſneho 80 vtyefſenye pro wyeczne dobre podme od toho, od nyehozt naſ wola kriftus.37 trzetije geſt ſwyet, geſto naſ tahne k naſſemu zlemu; neb ktoz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, ten bude bozij neprzyetel.* protoz wztah- Jak. 4, 4. nyem ſwe myfly od38 toho, czoz ſwyet myluge a czoz39 chwalij, toy od hrdofty, od zzadofty zbozije a od zzadoftij4 tyelefnych, tot geft swyet 85 a tot gſu ſwyet, ktozz ſtogije po tom wſlij zzadoſtij netbagijcz boha, ty w fſwe myſly draho wazzijecz, ty chwalecze, geſto vmyegij ſobye to przyweſty, aby ſwu hrdoft buynye wedly, ſbozije yakz mohucz hro- mazdyly a rozkofſnye chowaly" ſebe. od tohot wola naſ kriftus y pofly geho, abychom chtyecz byti przyetele tohoto ſwyeta nebyly bozij ne- przyetelee, a ktoz ſwyet myluge, zdaly nenye przyetel geho? a ktoz by rad wrownal ſye ſwyetu, zdaly ten 2 ſwyeta nemyluge? a protoz dije ſwaty pawel3: nerodte ſye wrownaty tomuto ſwyetu.* a ſprawnye nema ſye Rim. 12, 2. mudrym ſwyet lijbyty, nemagij procz chwalyty geho; neb tolyk geft w nyem nevprzyemofty, tolyk zloíty, tolyk gedu duchownyeho, gefto 95 nakazzyge a ſmrtij duſſe“, pro nyez dije yzayaffa3 w ſſwem proroczſtwij: wygdyete z babylona, aby kazdy ſpafyl ſwu duffy.* a45 babylonem myenij ſwyet tento, w nyemzz geſt mnoho pracznee myelíky w lopotne neprazdny. pro nyez dije take we cztenij kriſt 945: w ſwyetu ſvvzenije budete gmyety, ale we mnye pokoy.* a zdaly tyezke, lopotnee a protywne mnohe pracze Jan 16, 33. 100 czlowyek pro ſwyet nebude gmyety chtye toho doffyeczy, czozz ſwyet Isai. 48, 20a 52, 11.] 90 nyezz. 33 omylem písařovým je místo porušeno; snad jest opraviti: protož nemá oddecha ta robota (oprava p. prof. K. Ir. Černého). 34 odd. 35 kon. ř. 36 tak. mezi obojím a tečka (A .a). 36a tak opravuji chybu; nebo jest čísti: věčné [muky.? 37 znam. červ. odstavce. 38 kon. ř. 3 odd. 4 aodzzadoftij. 41 kochowaly, ale ko dvakrát červeně přeškrtnuto. 2 na konci ř. psané t nebo 1 přeškrtnuto. 43 čer- veně podtrženo. A duje opravou písařovou z původního dujſy. 1 kon. ř. 47 v při- ſe toto libij. nynie toto. — 67. dobrota. — 70. jakz. — 74. ſtrziehla ſe gt. — 78. yak nynie brzcze czo tielu. — 80. odniehoz. — 94. nevprziemnoſti. — 110. že — 1*
Strana 4
25 [Luk. 12, 20] myluge? a negednu 47 w neprawoft zagde a obmefſkals ſye v45 wyecznem dobrem a geſtye i gynymy ſwyetſkymy w neprzyezn zagde, protozz ktozt myluge ſwyet, neznat ſwyeta; ale ktozz myluge boha a ſwyet4s poznaa, odwratijſye od ſwyeta, nebude ſwyeta mylowaty, any chwaliti ſwyeta bude. a takis y nehody ſwyetike czaîto czlowyeka ponvczegij, aby ſwyeta 105 nemylowal, tot myenij ſwaty rzehorz rzka: nyekdy naſ ſwyet tahl od boha, ale tak gey gyz wydyme pln horzkofty, ez naí gyz ponuka k bohu. a geft troge wyecz znamenyta w ſwyetye, pro nyez ſprawnye ſye ma nelybyty: gedno, zey leftny; druhe, ze hyne; a trzetye, ez zahubuge swe mylownyky. ezz geft ſwyet leftny, toy w tom znati: mnoho ſlijbuge, gehoz 110 neſplnij. a gednomu-ly ſlybuge, ez geho wyecz bude dobrze, kdyz toto bude nebo toto, kdyz tohoto doſſyehne neb tohoto? a gynak to wygde, fefſpylee ſwyet; nebude tak, ale z gednoho nehodneho druhe wygde, yakoz dije seneka43: mnohym, ez gſu ſbozije ſhromazdyli, nebyl geſt konecz gych hubenftwa, ale promyena. neb swyet nemozz czlowyeczije zzadofty 115 naſytyty. wyecze-ly kto doffyehne ſwyetſkych wyeczij, a dale w tom po- tahne kazzdeho zzadoft, ktozz ſwyet myluge, w tom pak owſem swyet ſwe mylownijky obelfityge, ezz swymy wyeczmy, gefto gfu gen ftijen dobreho, obmeſſkaa ſweho mylownyka v wyecznem dobrem 50 o druhem5l pak, ezz ſwyet hyne a yako z ruku wykluzne kazdemu, z tohoy zrzeymo, 120 ez kazdy to ztraty, czozz ſluffye k ſwyetu: mladoſt, kraſu, zdrawye, ſylu, czeſt zdeyffij y ſbozzije, y zzywot take, a czoy kto tyezzcze a ſnad ſwe duffy nebezpecznye nahromazdyl, czijef to bude?* a twe wlaſtnije dyety, gymyzz maf omluwu po czty a po ſbozij2 ſſtaati tohoto ſwyeta, tak-lyſ budu, yako ty mnyfí? protoz zrzeymet geft, hynet ſwyet hyna bez prze- 125 ítanye, a protoz czot by pomohlo, by wſeho doſſahl, czoz ma ſwyet tento; wſak by po malem czaîfu wſeczko ztratyl.33 trzetije byech rzekl, ezz ſwyet ſwe mylownyky zahubuge. to gde tady, kdyz vczynij z nych bozije ne- przately. neb wſemohuczij boh ſwu ſprawedlnoſtij porazij ſwe naypoſledy neprzately, protozz hnyem ſye od ſwyeta; nerzku, aby kazdy wyfſel z ſweho 130 ſtawu, ezz ſwyetſkyô3a ſnad nyekto flowe, ale tak ſwu myſl zpoſſob, aby boha a ſprawedlnoſt geho nad ſwyet wazzyl a54 przyezn bozij nad przyezn ſwyeta, neb yakoz boh porazij ſwe neprzately, takezt wzwelebij ſwe przately, yakoz to o ſwatem zpyewagij ondrzegy a o gynych apofíto- lech rzkucz: przyelyſt gfu pocztyeny przyetele twogy, hoſpodyne,55 przye- 135 lyft geft poffylnyeno gych knyezzeczîtwye.56 * Iv. LF. 36 (1903), 251.11 psáno slabě nad linku. 48 odd. 49 červ. podtrž. 50 znam. červ. 31 odd. 32 apo- íbozij. 53 znam. červ. 53 po tomto slově na konci ř. začaté písmeno v podobě í červeně přeškrtnuto. 54 kon. ř. 55 na konci ř. napsané p černě přeškrtnuto. 5 na doplnění řádku dvojtečka a černé i červené zkratky, snad etc. leftny. — 110. to geft. — 113. oklamage fwiet y nebude tak. — 118. gefíto fu gedno ítien. — 122. aczoz kto. — 127. trzetie fem rzekl. — 136. kniezetftwie. 135 n.: Je to překlad antifony z Commure apostolorum: Confortatus est principatus eorum, et honorati sunt amici tui, Deus.
25 [Luk. 12, 20] myluge? a negednu 47 w neprawoft zagde a obmefſkals ſye v45 wyecznem dobrem a geſtye i gynymy ſwyetſkymy w neprzyezn zagde, protozz ktozt myluge ſwyet, neznat ſwyeta; ale ktozz myluge boha a ſwyet4s poznaa, odwratijſye od ſwyeta, nebude ſwyeta mylowaty, any chwaliti ſwyeta bude. a takis y nehody ſwyetike czaîto czlowyeka ponvczegij, aby ſwyeta 105 nemylowal, tot myenij ſwaty rzehorz rzka: nyekdy naſ ſwyet tahl od boha, ale tak gey gyz wydyme pln horzkofty, ez naí gyz ponuka k bohu. a geft troge wyecz znamenyta w ſwyetye, pro nyez ſprawnye ſye ma nelybyty: gedno, zey leftny; druhe, ze hyne; a trzetye, ez zahubuge swe mylownyky. ezz geft ſwyet leftny, toy w tom znati: mnoho ſlijbuge, gehoz 110 neſplnij. a gednomu-ly ſlybuge, ez geho wyecz bude dobrze, kdyz toto bude nebo toto, kdyz tohoto doſſyehne neb tohoto? a gynak to wygde, fefſpylee ſwyet; nebude tak, ale z gednoho nehodneho druhe wygde, yakoz dije seneka43: mnohym, ez gſu ſbozije ſhromazdyli, nebyl geſt konecz gych hubenftwa, ale promyena. neb swyet nemozz czlowyeczije zzadofty 115 naſytyty. wyecze-ly kto doffyehne ſwyetſkych wyeczij, a dale w tom po- tahne kazzdeho zzadoft, ktozz ſwyet myluge, w tom pak owſem swyet ſwe mylownijky obelfityge, ezz swymy wyeczmy, gefto gfu gen ftijen dobreho, obmeſſkaa ſweho mylownyka v wyecznem dobrem 50 o druhem5l pak, ezz ſwyet hyne a yako z ruku wykluzne kazdemu, z tohoy zrzeymo, 120 ez kazdy to ztraty, czozz ſluffye k ſwyetu: mladoſt, kraſu, zdrawye, ſylu, czeſt zdeyffij y ſbozzije, y zzywot take, a czoy kto tyezzcze a ſnad ſwe duffy nebezpecznye nahromazdyl, czijef to bude?* a twe wlaſtnije dyety, gymyzz maf omluwu po czty a po ſbozij2 ſſtaati tohoto ſwyeta, tak-lyſ budu, yako ty mnyfí? protoz zrzeymet geft, hynet ſwyet hyna bez prze- 125 ítanye, a protoz czot by pomohlo, by wſeho doſſahl, czoz ma ſwyet tento; wſak by po malem czaîfu wſeczko ztratyl.33 trzetije byech rzekl, ezz ſwyet ſwe mylownyky zahubuge. to gde tady, kdyz vczynij z nych bozije ne- przately. neb wſemohuczij boh ſwu ſprawedlnoſtij porazij ſwe naypoſledy neprzately, protozz hnyem ſye od ſwyeta; nerzku, aby kazdy wyfſel z ſweho 130 ſtawu, ezz ſwyetſkyô3a ſnad nyekto flowe, ale tak ſwu myſl zpoſſob, aby boha a ſprawedlnoſt geho nad ſwyet wazzyl a54 przyezn bozij nad przyezn ſwyeta, neb yakoz boh porazij ſwe neprzately, takezt wzwelebij ſwe przately, yakoz to o ſwatem zpyewagij ondrzegy a o gynych apofíto- lech rzkucz: przyelyſt gfu pocztyeny przyetele twogy, hoſpodyne,55 przye- 135 lyft geft poffylnyeno gych knyezzeczîtwye.56 * Iv. LF. 36 (1903), 251.11 psáno slabě nad linku. 48 odd. 49 červ. podtrž. 50 znam. červ. 31 odd. 32 apo- íbozij. 53 znam. červ. 53 po tomto slově na konci ř. začaté písmeno v podobě í červeně přeškrtnuto. 54 kon. ř. 55 na konci ř. napsané p černě přeškrtnuto. 5 na doplnění řádku dvojtečka a černé i červené zkratky, snad etc. leftny. — 110. to geft. — 113. oklamage fwiet y nebude tak. — 118. gefíto fu gedno ítien. — 122. aczoz kto. — 127. trzetie fem rzekl. — 136. kniezetftwie. 135 n.: Je to překlad antifony z Commure apostolorum: Confortatus est principatus eorum, et honorati sunt amici tui, Deus.
Strana 5
druha rzecz geſtye o teemz! 32 mluwyw2 o tom, od nyehoz naſ wolaa naſſ ſpaſſytel rzka »podte«, tuto chczy o tô3 dorczenij geho take dorzeczy, geftoy rzekl »po mnye«; neb yakoz byech rzekl, nebylo by doíty ode zleho pohnvty ſye a odítupyty, 5 kdyby nebylo k dobremu przyſtupyty, protoz yakoz geft ſwateho ondrzege pozwal, tak y' naſí myenij rzka: podte po mnye. neb yakoz dije gynde: yaat glem czyefta, prawda a zzywot.* y geft to wydyety w swatem cztenij, Jan 14, 6. ezz geſt wyecze nezz gednu“ pozwal k ſobye ſyn bozij ſwateho ondrzege. tu nayprw geho pozwal, kdyz ſwaty jan krzitytel vkazal na kryſta rzka: 10 ay, tot beranek bozij.* a ſwaty ondrzey, ez ſye przydrzzal tehdy ſwateho Jan 1, 20 a 36. jana, víſlyfaw to przyſtupyl k ſynu bozyemu rzka: mijítrze, kde bydlijíí? a on" rzekl: pod a vzrzy.* tu geſt geho nayprwe pozwal, aby gey poznal t. 1, 39 n. ſwaty ondrzey, tu ſey byl wratyl domow. druhe geho pozwal, aby byl geho vczennykem, tu, geftoy rzekl k nyemu a k ſwatemu petru: podte 15 po mnye, budete lowyti lydy, a ony" wſeho ofſtawiſe y fíly po nyem.* trzetije yako y gynych apoſſtolow, gſa gyz ſ nymy, pozwal gych, aby f nym byly ochotnye a przyetelíky,“ a tak gym rzekl: gyz nerzku waíí fluhamy, ale przately.* cztwrte pozwal wſech ku praczy vrzadu apofítol- Jan 15, 15. ſkeho, a y gefítye° geft ta czijefta a cztwero pozwanye kazdemu k ſwrcho- 20 wanij ſluzzby bozije. nayprw boh pozowe ku poznanij ſebe; druhe, abychom od nyeho vczenijel9 braly glucze geho vczennyczy; trzetije po- zowuge v wlaafſtije i febu ochotenſtwije; cztwrte ku praczy pro myloſt geho a ſwychll blyzznijch, o tom cztweru wſech naff obecznem pozwanij rad bych pomluwyl, a bude-ly ſye zdaty dluho, ale opyet trzetij rzecz 25 vczyny z toho dweho pozwanije poſſlednijeho.12 rzekl ſem, ez nayprwe zowe naſſ hoípodyn ku poznanij ſebe, ezz geft. a kto by ſye tahl k nyemu, kdyl3 by nayprw, ez geft, nepoznal toho? a to prwe pozwanye czynij boh wîfijm ſwym ſtworzenijm. ſtworzenye wſeczko yako wola k tomu, aby boh moczny, mudry a dobry mohl poznan 30 byti. kazdy mozz rozvmyeti po ftworzenij, ez geft moczny, mudry a dobry stworzytel, gehoz moczij ftworzenye geft wywedeno al3 mudroftij zporzije- zeno a drzzij ge dobrota geho. ay, kakt ſtworzenije wolaa ku poznanij ftworzytele! ale tak geft, yakoz dije ſwaty auguſtyn:* ktoz sye ftworzenij Marek 1, 17 n. 1 červ. na řádek. 2 počáteční M červ. vyplňuje dva řádky. 3 kon. ř. 4 kdy by. odd. 6 v připsáno shora slaběji, než pův. písmo. 7 odd. 8 odd. A . y gefítye. 10 navczenije, ale na červ. přetrženo. 11 odd. 12 znam. červ. [S. Angustini Con- fess. X cap. 6 (P. L. XXXII, col. 783) H.] 3. dorozenij geffto geft rzekl. — 4. yakoz ſem rzekl. — 10. tehdaz ſwateho jana. y vſlyfaw. — 13. tu ſe geft byl wratil. — 14. gefito geft rzekl. — 18. ale przately et cetera. — 21. zuowe vwlaſtnij febu ochotenftwij. — 28. prwnie. — 33 nn.: Podán tu smysl celé kapitoly, z níž otiskuji jen místa význačnější: ....Homines autem possunt interrogare, ut invisibilia Dei per ea, quae facta sunt, intellecta conspiciantur (Rom. I, 20); sed amore subduntur eis, et subditi judicare non possunt. Nec respondent ista interrogantibus nisi judicantibus; nec vocem
druha rzecz geſtye o teemz! 32 mluwyw2 o tom, od nyehoz naſ wolaa naſſ ſpaſſytel rzka »podte«, tuto chczy o tô3 dorczenij geho take dorzeczy, geftoy rzekl »po mnye«; neb yakoz byech rzekl, nebylo by doíty ode zleho pohnvty ſye a odítupyty, 5 kdyby nebylo k dobremu przyſtupyty, protoz yakoz geft ſwateho ondrzege pozwal, tak y' naſí myenij rzka: podte po mnye. neb yakoz dije gynde: yaat glem czyefta, prawda a zzywot.* y geft to wydyety w swatem cztenij, Jan 14, 6. ezz geſt wyecze nezz gednu“ pozwal k ſobye ſyn bozij ſwateho ondrzege. tu nayprw geho pozwal, kdyz ſwaty jan krzitytel vkazal na kryſta rzka: 10 ay, tot beranek bozij.* a ſwaty ondrzey, ez ſye przydrzzal tehdy ſwateho Jan 1, 20 a 36. jana, víſlyfaw to przyſtupyl k ſynu bozyemu rzka: mijítrze, kde bydlijíí? a on" rzekl: pod a vzrzy.* tu geſt geho nayprwe pozwal, aby gey poznal t. 1, 39 n. ſwaty ondrzey, tu ſey byl wratyl domow. druhe geho pozwal, aby byl geho vczennykem, tu, geftoy rzekl k nyemu a k ſwatemu petru: podte 15 po mnye, budete lowyti lydy, a ony" wſeho ofſtawiſe y fíly po nyem.* trzetije yako y gynych apoſſtolow, gſa gyz ſ nymy, pozwal gych, aby f nym byly ochotnye a przyetelíky,“ a tak gym rzekl: gyz nerzku waíí fluhamy, ale przately.* cztwrte pozwal wſech ku praczy vrzadu apofítol- Jan 15, 15. ſkeho, a y gefítye° geft ta czijefta a cztwero pozwanye kazdemu k ſwrcho- 20 wanij ſluzzby bozije. nayprw boh pozowe ku poznanij ſebe; druhe, abychom od nyeho vczenijel9 braly glucze geho vczennyczy; trzetije po- zowuge v wlaafſtije i febu ochotenſtwije; cztwrte ku praczy pro myloſt geho a ſwychll blyzznijch, o tom cztweru wſech naff obecznem pozwanij rad bych pomluwyl, a bude-ly ſye zdaty dluho, ale opyet trzetij rzecz 25 vczyny z toho dweho pozwanije poſſlednijeho.12 rzekl ſem, ez nayprwe zowe naſſ hoípodyn ku poznanij ſebe, ezz geft. a kto by ſye tahl k nyemu, kdyl3 by nayprw, ez geft, nepoznal toho? a to prwe pozwanye czynij boh wîfijm ſwym ſtworzenijm. ſtworzenye wſeczko yako wola k tomu, aby boh moczny, mudry a dobry mohl poznan 30 byti. kazdy mozz rozvmyeti po ftworzenij, ez geft moczny, mudry a dobry stworzytel, gehoz moczij ftworzenye geft wywedeno al3 mudroftij zporzije- zeno a drzzij ge dobrota geho. ay, kakt ſtworzenije wolaa ku poznanij ftworzytele! ale tak geft, yakoz dije ſwaty auguſtyn:* ktoz sye ftworzenij Marek 1, 17 n. 1 červ. na řádek. 2 počáteční M červ. vyplňuje dva řádky. 3 kon. ř. 4 kdy by. odd. 6 v připsáno shora slaběji, než pův. písmo. 7 odd. 8 odd. A . y gefítye. 10 navczenije, ale na červ. přetrženo. 11 odd. 12 znam. červ. [S. Angustini Con- fess. X cap. 6 (P. L. XXXII, col. 783) H.] 3. dorozenij geffto geft rzekl. — 4. yakoz ſem rzekl. — 10. tehdaz ſwateho jana. y vſlyfaw. — 13. tu ſe geft byl wratil. — 14. gefito geft rzekl. — 18. ale przately et cetera. — 21. zuowe vwlaſtnij febu ochotenftwij. — 28. prwnie. — 33 nn.: Podán tu smysl celé kapitoly, z níž otiskuji jen místa význačnější: ....Homines autem possunt interrogare, ut invisibilia Dei per ea, quae facta sunt, intellecta conspiciantur (Rom. I, 20); sed amore subduntur eis, et subditi judicare non possunt. Nec respondent ista interrogantibus nisi judicantibus; nec vocem
Strana 6
3° myloftij podda, nerozſudij ſtworzenije praawije; I] tomu bude ſtworzenye yako nyemo,14 acz y wolal5 a vkazuge ſtworzytele, ale ktoz ma myſl ſwo- 35 bodnv, tak ez gije geſt bezprzyemnvv myloſty k ſtworzenij neobwazal a vmije domyflnye ſtworzenije rozſudyty, tomut wſe wolaa a vkazuge ſtworzytele a yako rzka: ne famotls gſem ſye nebyw mohlo vczynyti, zporzedyty, anyt ſye mohu drzzety ſamo ſebuv, ale geſt y17 dywnaa kakaaſſ wſeho prawda, a to geſt boh wſemohuczij, wſevmyely18 w ſpra-40 wedlnoſty a plnaa dobrota myloſtywaa, gemuz czeft a chwala a poddanaa fluzba a dijeka az na wyeky.* nebl8a ſwobodny rozvm czlowyeka toho, gehoz geft myloft bezprzemnaa lybych ſtworzenych wyeczij nevwazala a w rozvmv neoſlepyla, kdyz w ſtworzenij vzrzij lybvv kraſu, wezme to w myſl, ez geft w ftworzytely welijm nad to wyecze lijboſti y kraſy, 45 a ez15 by vzzytecznyegye gemu ſye bylo ſlybyty, nezly bylo ſye ſlybyl wiemu ſwyetu, a lepe gey gmyety nezly wesken swyet; neb w nyem w gedynem wſe dobre geſt y nad to, nezlyg ſtworzenije mohlo przygyety dobra. ay, kakt naſſ nayprwe pan boh zowe ſwym ſtworzenijm ku po- znanij ſebe! [k] tomut prawij ſwaty pawel: nezrzeyme wyeczy bozije ſkrze2° tyto zrzeymee, kdyz budvv ſrozvmyeny, mohu byty opatrzeny, a wyeczna IŘím. 1, 20. mocz geho a bozítwije.* k tomut knyhy mudroſty dawagij czijeſtu rzkucz: ktoz w poſtawye a w kraſye21 ftworzenye magij lijboft, wyezte to, zet [Můdr. 13, 4. geft22 nad to22 ten wyetffye moczy, geftoy to vczynyl.* dije take knyha job o tom poznanij boha: kazdy czlowyek wydij gey, patrzij nan zdaleka 55 kazdy.* dije k tomu ſwaty rzehorz'3: zdaleka nan patrzyty geft ne okem24 k oku wydyeti gey, ale domyſlem gey po ſkutczijech geho zna- menati, y toy pyekne a potrzebnee obmylyty, ez tijem prwym pozwanijm kriſtus pozwal ſwateho ondrzege, kdyz ptal ſye na nyem, kde by bydlyl. neb kakz25 koly y to ge bylo bozijm darem ſwatemu ondrzegy, zey byl so dobry czlowyek, y prwe nez poznal kriſta — wyda ſwatoſt ſwateho jana krzítytele drzzal ſye geho, a kdyz ſwaty jan vkazal krifta, przyſtupyl k nyemu tyezze geho rzka: kde bydlyf, mijítrze? — wſak z toho mozem rozvmyety, ez ktoz ſye ptaa po bohu, tomu boh daawaa znamoſt ſebe, Joh 36, 25. [Zjev. 7, 12. 50 odstavce. 13 kon. ř. 14 b a k protažena nad linku a červeně obtažena. 15 odd. 15 Nefamot. 17 v rkpse: geſty, ale křížkem nahoře a čárkou dole t od y odloučeno. 18 v rkpse: wíe vmyely. 18a na konci ř. začaté f přeškrtnuto černě i červeně. 19 nezlyby. 20 kon. ř. 2 awkrafye. 22 červená znaménka měnící slovosled. 23 červ. 32. yakt. — 35. a že v wola. — 40. yakas. — 44. wrozumy. — 48. nezli. — 49. yakt. — 54. geſſto to vožinil. — 58. y to geſt. — 58. prwniem. — 60. yakz koli. suam mutant, id est speciem suam, si alius tantum videat, alius autem videns in terroget, ut aliter illi appareat, aliter huic; sed eodem modo utrique apparens illi muta est, huic loquitur; sed illi intelligunt, qui ejus vocem acceptam foris intus cum veritate conferunt. Veritas enim dicit mihi: Non est Deus tuus coelum et terra, neque omne corpus. Hoc dicit corum natura videnti: Moles est, moles minor est in parte quam in toto. Jam tu melior es; tibi dico anima, quoniam tu vegetas molem corporis tui, praebens ei vitam, quod nullum praestat corpori. Deus autem tuus etiam tibi vitae vita est....
3° myloftij podda, nerozſudij ſtworzenije praawije; I] tomu bude ſtworzenye yako nyemo,14 acz y wolal5 a vkazuge ſtworzytele, ale ktoz ma myſl ſwo- 35 bodnv, tak ez gije geſt bezprzyemnvv myloſty k ſtworzenij neobwazal a vmije domyflnye ſtworzenije rozſudyty, tomut wſe wolaa a vkazuge ſtworzytele a yako rzka: ne famotls gſem ſye nebyw mohlo vczynyti, zporzedyty, anyt ſye mohu drzzety ſamo ſebuv, ale geſt y17 dywnaa kakaaſſ wſeho prawda, a to geſt boh wſemohuczij, wſevmyely18 w ſpra-40 wedlnoſty a plnaa dobrota myloſtywaa, gemuz czeft a chwala a poddanaa fluzba a dijeka az na wyeky.* nebl8a ſwobodny rozvm czlowyeka toho, gehoz geft myloft bezprzemnaa lybych ſtworzenych wyeczij nevwazala a w rozvmv neoſlepyla, kdyz w ſtworzenij vzrzij lybvv kraſu, wezme to w myſl, ez geft w ftworzytely welijm nad to wyecze lijboſti y kraſy, 45 a ez15 by vzzytecznyegye gemu ſye bylo ſlybyty, nezly bylo ſye ſlybyl wiemu ſwyetu, a lepe gey gmyety nezly wesken swyet; neb w nyem w gedynem wſe dobre geſt y nad to, nezlyg ſtworzenije mohlo przygyety dobra. ay, kakt naſſ nayprwe pan boh zowe ſwym ſtworzenijm ku po- znanij ſebe! [k] tomut prawij ſwaty pawel: nezrzeyme wyeczy bozije ſkrze2° tyto zrzeymee, kdyz budvv ſrozvmyeny, mohu byty opatrzeny, a wyeczna IŘím. 1, 20. mocz geho a bozítwije.* k tomut knyhy mudroſty dawagij czijeſtu rzkucz: ktoz w poſtawye a w kraſye21 ftworzenye magij lijboft, wyezte to, zet [Můdr. 13, 4. geft22 nad to22 ten wyetffye moczy, geftoy to vczynyl.* dije take knyha job o tom poznanij boha: kazdy czlowyek wydij gey, patrzij nan zdaleka 55 kazdy.* dije k tomu ſwaty rzehorz'3: zdaleka nan patrzyty geft ne okem24 k oku wydyeti gey, ale domyſlem gey po ſkutczijech geho zna- menati, y toy pyekne a potrzebnee obmylyty, ez tijem prwym pozwanijm kriſtus pozwal ſwateho ondrzege, kdyz ptal ſye na nyem, kde by bydlyl. neb kakz25 koly y to ge bylo bozijm darem ſwatemu ondrzegy, zey byl so dobry czlowyek, y prwe nez poznal kriſta — wyda ſwatoſt ſwateho jana krzítytele drzzal ſye geho, a kdyz ſwaty jan vkazal krifta, przyſtupyl k nyemu tyezze geho rzka: kde bydlyf, mijítrze? — wſak z toho mozem rozvmyety, ez ktoz ſye ptaa po bohu, tomu boh daawaa znamoſt ſebe, Joh 36, 25. [Zjev. 7, 12. 50 odstavce. 13 kon. ř. 14 b a k protažena nad linku a červeně obtažena. 15 odd. 15 Nefamot. 17 v rkpse: geſty, ale křížkem nahoře a čárkou dole t od y odloučeno. 18 v rkpse: wíe vmyely. 18a na konci ř. začaté f přeškrtnuto černě i červeně. 19 nezlyby. 20 kon. ř. 2 awkrafye. 22 červená znaménka měnící slovosled. 23 červ. 32. yakt. — 35. a že v wola. — 40. yakas. — 44. wrozumy. — 48. nezli. — 49. yakt. — 54. geſſto to vožinil. — 58. y to geſt. — 58. prwniem. — 60. yakz koli. suam mutant, id est speciem suam, si alius tantum videat, alius autem videns in terroget, ut aliter illi appareat, aliter huic; sed eodem modo utrique apparens illi muta est, huic loquitur; sed illi intelligunt, qui ejus vocem acceptam foris intus cum veritate conferunt. Veritas enim dicit mihi: Non est Deus tuus coelum et terra, neque omne corpus. Hoc dicit corum natura videnti: Moles est, moles minor est in parte quam in toto. Jam tu melior es; tibi dico anima, quoniam tu vegetas molem corporis tui, praebens ei vitam, quod nullum praestat corpori. Deus autem tuus etiam tibi vitae vita est....
Strana 7
65 ale ktoz myloſtij welne k ſwyetu a netyezze ſye po bohu, mnohokrat ſye obmeſſkaa. neb vakoz ſwateho jana ſwyedczij cztenije, boh za ſwe dary dawa ſwe dary,* tak ez ktoz prwnij dar z myloſty geho przygme a bude Jan, 1, 16. hledaty dale bozije myloſty, boh z ſwe ſprawedlnoſty myloſrdnye przydaa gemu wyecze ſwych darow. yakoz ſye ge to na ſwatem ondrzegy vkazalo, 4a 70 ez geft pozwan, aby poznal ſyna bozijeho, ez ſey ptal po nyem.26 druhe pozwal kryftus ſwateho ondrzege, aby fíel po nyě27 a byl mlazíſijm geho, vczennykem, tak y nafſ2s zowe, abychom vczyly ſye od nyeho, ez geſt tychy a pokorneho ſrdeze,* a abychom2 ſye ſpolu mylo- Mat. 11, 29. waly tak, yakoz on naſ myluge, a to pozwanye geſt pozwanije k wyerze 75 krzeſtyanſke, kdez cztvcz pijímo, flyfſyecz ſlowo bozije moze3 wzwyedyety yako navczyecz ſye, czoy hrzyech, czo ſſlechetnoſt, czoy k czemu dobre, czo ſye lijbij bohu, czo nelijbij, czo geho vſtawenee przykazanije a czo raada, kak ſye modlyty a zaczil modleecz ſye profſyti, w czem zalezzij lydíkaa blazznoft, a tak głucz v wyeru32 krzeîtyanſku pozwany 32a pozwany gſme, so abychom ſye navczyly pijímem, ſlowo bozije ſlyfijecz y przyklady ſwatych magycz, w fflechetnoſtech byti zywu ſluzyecz bohu, neb dijet ſwaty bernhart23: mucz ſye, yakz chczeff, nedaat ſye tobye hoſpodyn, genz flowe pan filechetnoftij, lecz budeff ofdoben fſlechetnoftmy. protoz gfucz w tom pozwanij vezme ſye fflechetnoftem, netolyk bychom gen mluwyty vmyely 85 o nych, ale abychom ſſlechetnoſty w ſobye magijcz byli gijmy oídobeny, abychom pak opyet wyffye-ho pozwanye hodny byly. a kakz koly3i mnohoy rozlycznych fflechetnoſtij, wſſak znamenytye trzy nam w ſobye vkazuge naff myſtr kriftus; neb kdybychom34a ty praawye gmyely, wſe dobre nam ſ nymy przyde. gednay z tyech myloſt porzadna, druhay pokora 90 a trzetije geſt vklydnaa tychoft, o myloſty dije kriſtus: wyetffye myloſty nema y geden, nez ktoz by dal zywot za ſwe przately.* a toy35 on vczynyl. a na mnohych3 myeſtech ſwateho cztenye vczij myloſty a dije36 welmy znamenytye3 ponukage k ſwate myloſty: po tom poznagij wſychny, ez gíte mogy vczennyczy, budete-ly sye ſpolu mylowati.* keezz dije: budete-ly Jan 13, 35. 95 ſye poſtyty mnoho, budete-ly w kapy neb pod wylkvv? ale dije: budete-ly fye ſpolu mylowaty, tot geft, gefto w tomto zywotu y w onom ma odplatu. neb y zdey38 pochotna myloſt y praaczy oblehczyge, a pak w nebefſyech czijftaa, wyernaa, rzaadnaa myloſt naywyffije drzzij w odplatije mijeſto a odywnaa" vtyecha tyem ſpolu bude, kdyz ſye ty ſpolu vzrzije w boze, 100 gefto gſu ſye zde wyernye czijftye w boze mylowaly a k bohu4 pomahal geden druhemu. ale strzijeczyg sye tyem, by stary neprzijetel tyeleſnvv podtrženo. 2 neokem. 25 kon. ř. 26 červ. znam. 27 kon. ř. 28 odd. 29 odd. a před aby interpunkční tečka. 30 kon. ř. 31 azacz. 32 odd. 32a v rukopise tu interpunkční tečka. 33 červ. podtrženo. 3 Akakz koly. 31a kdy bychom. 35 odd. 36 anamnohych. 37 znamenytee. 38 yzdey. 38 odd. 40 akbohu. Jan 15, 13. 60. ze gt byl. — 69. jakoz ſe geſt. 70. ze ſe ptal. — 76. czo gt. — 76. czo kčzemu. — 86. yakz koli mnoho rozlicznych. — 89. gedna z tiech. — 89. druha pokora. — 91. to geft on. — 97. zde. — 101. ítrzež ſe toho, aby. 103. pokora.
65 ale ktoz myloſtij welne k ſwyetu a netyezze ſye po bohu, mnohokrat ſye obmeſſkaa. neb vakoz ſwateho jana ſwyedczij cztenije, boh za ſwe dary dawa ſwe dary,* tak ez ktoz prwnij dar z myloſty geho przygme a bude Jan, 1, 16. hledaty dale bozije myloſty, boh z ſwe ſprawedlnoſty myloſrdnye przydaa gemu wyecze ſwych darow. yakoz ſye ge to na ſwatem ondrzegy vkazalo, 4a 70 ez geft pozwan, aby poznal ſyna bozijeho, ez ſey ptal po nyem.26 druhe pozwal kryftus ſwateho ondrzege, aby fíel po nyě27 a byl mlazíſijm geho, vczennykem, tak y nafſ2s zowe, abychom vczyly ſye od nyeho, ez geſt tychy a pokorneho ſrdeze,* a abychom2 ſye ſpolu mylo- Mat. 11, 29. waly tak, yakoz on naſ myluge, a to pozwanye geſt pozwanije k wyerze 75 krzeſtyanſke, kdez cztvcz pijímo, flyfſyecz ſlowo bozije moze3 wzwyedyety yako navczyecz ſye, czoy hrzyech, czo ſſlechetnoſt, czoy k czemu dobre, czo ſye lijbij bohu, czo nelijbij, czo geho vſtawenee przykazanije a czo raada, kak ſye modlyty a zaczil modleecz ſye profſyti, w czem zalezzij lydíkaa blazznoft, a tak głucz v wyeru32 krzeîtyanſku pozwany 32a pozwany gſme, so abychom ſye navczyly pijímem, ſlowo bozije ſlyfijecz y przyklady ſwatych magycz, w fflechetnoſtech byti zywu ſluzyecz bohu, neb dijet ſwaty bernhart23: mucz ſye, yakz chczeff, nedaat ſye tobye hoſpodyn, genz flowe pan filechetnoftij, lecz budeff ofdoben fſlechetnoftmy. protoz gfucz w tom pozwanij vezme ſye fflechetnoftem, netolyk bychom gen mluwyty vmyely 85 o nych, ale abychom ſſlechetnoſty w ſobye magijcz byli gijmy oídobeny, abychom pak opyet wyffye-ho pozwanye hodny byly. a kakz koly3i mnohoy rozlycznych fflechetnoſtij, wſſak znamenytye trzy nam w ſobye vkazuge naff myſtr kriftus; neb kdybychom34a ty praawye gmyely, wſe dobre nam ſ nymy przyde. gednay z tyech myloſt porzadna, druhay pokora 90 a trzetije geſt vklydnaa tychoft, o myloſty dije kriſtus: wyetffye myloſty nema y geden, nez ktoz by dal zywot za ſwe przately.* a toy35 on vczynyl. a na mnohych3 myeſtech ſwateho cztenye vczij myloſty a dije36 welmy znamenytye3 ponukage k ſwate myloſty: po tom poznagij wſychny, ez gíte mogy vczennyczy, budete-ly sye ſpolu mylowati.* keezz dije: budete-ly Jan 13, 35. 95 ſye poſtyty mnoho, budete-ly w kapy neb pod wylkvv? ale dije: budete-ly fye ſpolu mylowaty, tot geft, gefto w tomto zywotu y w onom ma odplatu. neb y zdey38 pochotna myloſt y praaczy oblehczyge, a pak w nebefſyech czijftaa, wyernaa, rzaadnaa myloſt naywyffije drzzij w odplatije mijeſto a odywnaa" vtyecha tyem ſpolu bude, kdyz ſye ty ſpolu vzrzije w boze, 100 gefto gſu ſye zde wyernye czijftye w boze mylowaly a k bohu4 pomahal geden druhemu. ale strzijeczyg sye tyem, by stary neprzijetel tyeleſnvv podtrženo. 2 neokem. 25 kon. ř. 26 červ. znam. 27 kon. ř. 28 odd. 29 odd. a před aby interpunkční tečka. 30 kon. ř. 31 azacz. 32 odd. 32a v rukopise tu interpunkční tečka. 33 červ. podtrženo. 3 Akakz koly. 31a kdy bychom. 35 odd. 36 anamnohych. 37 znamenytee. 38 yzdey. 38 odd. 40 akbohu. Jan 15, 13. 60. ze gt byl. — 69. jakoz ſe geſt. 70. ze ſe ptal. — 76. czo gt. — 76. czo kčzemu. — 86. yakz koli mnoho rozlicznych. — 89. gedna z tiech. — 89. druha pokora. — 91. to geft on. — 97. zde. — 101. ítrzež ſe toho, aby. 103. pokora.
Strana 8
myloítij!l aneb ſwyetíku nerzaadnvv nezprzznyl a nenakazyl dobre myloſty 4b a we zlu�2 gije neobratyl. pokora, I] toy pak pyeſtvn gynych ſſlechetnoſtij, pro nyez yako zwlaſtye k nij kryftus napomyna; neb kdez nenye pokory, tu geft pycha, a ta borzij wſeczko dobre. gmyey kto vmyenije, mudroft 105 lydíku nebo krafu, wſet to bude zprznyeno, kdyzt pycha ſ tyem bude. pyfíneho frdcze wzdy geft pvrno a hotowo k hnyewu a k zawyſty3 a k prcha- nij,4 a by“ newyefí czo ihromazdyl kto ſílechetnoſtij, bez46 pokory ztratyl by wſe, protoz zowe naſ kriftus, abychom ſye od nyeho pokorze vczyly zwlaftye, gyzz bychom mohly y gyne fílechetnoíty zachowaty. kak geft 110 take potrzebye vklydne w tychofty myfly, po dwem mozzem rozvmyety. gedno po tom, ez geſt tak ohyzdna wyecz hnyew prchlawy, geſto ſye zwlaſtije tyche protywij vklydnoſty; neb hnyew prchlawy wztoczij czlo- wyekem, ez nebude, donydz tak prchaa, rozeznanije od wztekleho, gelyz fye tychofty vklydij opyet. protoz toy potrzebna fílechetnoſt, geíto ma 115 tu ohyzdu od czlowyeka odluczyty a ke wiſem7 dobrotywa, myloſtywa a iſlechetna4s vczynyty a wſſem mijla. druhe po tom geſt rozvmyety, zey potrzebne tijchu byti w uklydne myfly, ezz takowe nazywa kriſtus blazzenymy rzka, ezz ony ofedvy zemy,* tu zemy, o nyz dije w prorocz- ſtwij: dam pokoy w kragynach waſſych, budete ſpaati a nebude,48 kto by 120 3 Mojz. 26, 6. waſf wztrhl.* ale hrdij, prchlawij w hnyewu a neſklydnij nezaſluzije, by ten pokoy w ſwe zemy gmyely, by drzzely gy ofeduucz gy, toczyf zemy tyela ſweho; neb zde ſwym tyelem newladnvv, nedrzzije geho. w hnyewye prchlawem otme ſye, wztepe, mítij ſye bez vklydu, paſſe ſye y ono4 yako wzteklee; a tak ſtrach, yakoz zde newladly taczij tyely 125 ſwymy dawſe ge ſobye odgyety hnyewu ſwemu, by y po zmrtwych wſtanijso ne k vtyeíſe, ale k horzy ſwych hrubych tyel newzely opyet, kdyz tyffij a ſklydnij, geſto zde ſwa tyela od plachešl zadrzzely vkrutnoſty, wezmu ge tam viſlechtylaa, powolnaa we wſfij vtyeffe, w radoſty a v wyeczne52 chwale, ale dywne geft, ez pro czeft ſwyetſkvv tak gfu pijlny panije 130 a pannyš3 ſwyetíke tijchoîty, geſto ſwyet vozij, aby ſye ſlybyly lydem. e e,54 bychom tak wſychny byly pijlny, vczenije kriſtowa pro wyeczne kralowſtwo nebeſke poſluchaty a fílechetnoſtmy ſpaffytedlnymy ſye oſdo- byty, aby pak wyfſe pozwal naf w ſwu przye[z|n wlaaſſrij a k ſobye5) v wlaafîtije ochotenſtwije! gehozz nam pomoz, hoſpodyne. Mat. 5, 5. 135 41 ij z původního v. 42 awezlu. 4 akzawyfty. “ akprchanij. 45 Aby. 46 kon. ř. 47 akewffem. 48 odd. 4 odd. 50 ypozmrtwych witanij. 51 odd. 52 avwyeczne. 5 odd., mezi oběma e i před nimi a za nimi tečky. 58 odd. 55 akſobye. ta pak. — 106. wffeczko to. — 107. ſpurno. — 110. yak. — 112 a 113. prchliwy. — 114. doniz (dvakrát). — 118. ze potrzebne geft. — 121. prchliwij. — 122. aby. — 122. ofednucz gy, totiz. — 134. wlafſtnij. — 135. vwlafftnie.
myloítij!l aneb ſwyetíku nerzaadnvv nezprzznyl a nenakazyl dobre myloſty 4b a we zlu�2 gije neobratyl. pokora, I] toy pak pyeſtvn gynych ſſlechetnoſtij, pro nyez yako zwlaſtye k nij kryftus napomyna; neb kdez nenye pokory, tu geft pycha, a ta borzij wſeczko dobre. gmyey kto vmyenije, mudroft 105 lydíku nebo krafu, wſet to bude zprznyeno, kdyzt pycha ſ tyem bude. pyfíneho frdcze wzdy geft pvrno a hotowo k hnyewu a k zawyſty3 a k prcha- nij,4 a by“ newyefí czo ihromazdyl kto ſílechetnoſtij, bez46 pokory ztratyl by wſe, protoz zowe naſ kriftus, abychom ſye od nyeho pokorze vczyly zwlaftye, gyzz bychom mohly y gyne fílechetnoíty zachowaty. kak geft 110 take potrzebye vklydne w tychofty myfly, po dwem mozzem rozvmyety. gedno po tom, ez geſt tak ohyzdna wyecz hnyew prchlawy, geſto ſye zwlaſtije tyche protywij vklydnoſty; neb hnyew prchlawy wztoczij czlo- wyekem, ez nebude, donydz tak prchaa, rozeznanije od wztekleho, gelyz fye tychofty vklydij opyet. protoz toy potrzebna fílechetnoſt, geíto ma 115 tu ohyzdu od czlowyeka odluczyty a ke wiſem7 dobrotywa, myloſtywa a iſlechetna4s vczynyty a wſſem mijla. druhe po tom geſt rozvmyety, zey potrzebne tijchu byti w uklydne myfly, ezz takowe nazywa kriſtus blazzenymy rzka, ezz ony ofedvy zemy,* tu zemy, o nyz dije w prorocz- ſtwij: dam pokoy w kragynach waſſych, budete ſpaati a nebude,48 kto by 120 3 Mojz. 26, 6. waſf wztrhl.* ale hrdij, prchlawij w hnyewu a neſklydnij nezaſluzije, by ten pokoy w ſwe zemy gmyely, by drzzely gy ofeduucz gy, toczyf zemy tyela ſweho; neb zde ſwym tyelem newladnvv, nedrzzije geho. w hnyewye prchlawem otme ſye, wztepe, mítij ſye bez vklydu, paſſe ſye y ono4 yako wzteklee; a tak ſtrach, yakoz zde newladly taczij tyely 125 ſwymy dawſe ge ſobye odgyety hnyewu ſwemu, by y po zmrtwych wſtanijso ne k vtyeíſe, ale k horzy ſwych hrubych tyel newzely opyet, kdyz tyffij a ſklydnij, geſto zde ſwa tyela od plachešl zadrzzely vkrutnoſty, wezmu ge tam viſlechtylaa, powolnaa we wſfij vtyeffe, w radoſty a v wyeczne52 chwale, ale dywne geft, ez pro czeft ſwyetſkvv tak gfu pijlny panije 130 a pannyš3 ſwyetíke tijchoîty, geſto ſwyet vozij, aby ſye ſlybyly lydem. e e,54 bychom tak wſychny byly pijlny, vczenije kriſtowa pro wyeczne kralowſtwo nebeſke poſluchaty a fílechetnoſtmy ſpaffytedlnymy ſye oſdo- byty, aby pak wyfſe pozwal naf w ſwu przye[z|n wlaaſſrij a k ſobye5) v wlaafîtije ochotenſtwije! gehozz nam pomoz, hoſpodyne. Mat. 5, 5. 135 41 ij z původního v. 42 awezlu. 4 akzawyfty. “ akprchanij. 45 Aby. 46 kon. ř. 47 akewffem. 48 odd. 4 odd. 50 ypozmrtwych witanij. 51 odd. 52 avwyeczne. 5 odd., mezi oběma e i před nimi a za nimi tečky. 58 odd. 55 akſobye. ta pak. — 106. wffeczko to. — 107. ſpurno. — 110. yak. — 112 a 113. prchliwy. — 114. doniz (dvakrát). — 118. ze potrzebne geft. — 121. prchliwij. — 122. aby. — 122. ofednucz gy, totiz. — 134. wlafſtnij. — 135. vwlafftnie.
Strana 9
trzetije rzecz o teemz. nedorzekl2 ſem dweho geſtye, yakoz byech rozlozyl pozwanije cztwero, geſtoy ſwych apofſtolow pozwal gijm kryftus: toho3] gednoho, ezz toy 5 bylo trzetije pozwanije ſwatych apofítolow, kdyz gych geſt kazdeho za- 5 wolal v wlaſtije kakeſí ochotenſtwye ſwe przyezny, a ezzb cztwrte pozwal gych w urzad a w fftaw apoſítolsky kus praaczy, aby to czynyly, geſto by tyéc wyeczne odplaty a wlaaſtije" czty a“ chwaly zaſluzyly, kdyz po kazdem pogdu ſkutczy geho." y rzku, ezz to geſt ze cztenije zrzeymo, ezz ſyn bozij v wlafitije" 10 ochotenftwye kakefí pozwal fwatych apofítolow a ezz o nyeteru wyecz I gednyem rozmluwal a druhemu take w gynem vkazowal ochotenſtwije. takez wlaaſſtij przyezn a wlafîtije ochotenſtwije mymo gyne' vkazuge hoſpodyn, ktoz k geho powolanij puſtyly od ſwyeta, poznaly gey a1° geho ſye drzije vczenije ſpaſſytedlneho; awſak gednomu w onom a druhemu 15 w onom tu ſwu ochotnoft a przyezlywoît vkazuge, protoz ſlufſije to nam znamenaty,l1 czijm ſye mezy bohem a namy drzzij ta przyezn a rozmaha. w tomt nechybam, zey to nayprw bozijm darem; ale z daru toho gſu take k tomu przyczyny wlaafítije, y mozzem ge mnohym wyeczeml2 od zrzey- mych k nezrzeymym wzijety podobenſtwije a teezz y tuto. a tak wydyme, 20 ez przyezn w lydech trogy ma pomocz, ez ſye drzzij a nepotuchne: nay- prwe kdyz przyetele"3 nawfftyewugij ſye a newygdu ſobye z obyczege; druhe kdyz zewugij mezy ſebu geden druhemu ſwa tagenſtwa; a trzetije geft, kdyz ſye v wyerze ſobye zachowagij, w te wlaaſſtij przyezny mezy bohemlj a ſboznym czlowyekem takeet geſt potrzebije tohoto treho. rzekl ſem nayprw, ezz yakz przijetel przijetele newypufîtij z obyczege, ale on gey a on gey swym czafem nawiftijewuge, drzzij sye przyezn; a15 przatelom ſpolu neobyczey mdlu przyezn vczynij, az y zhyne. tak pak hoſpodyn ſwymy dary, ſwym ochotenſtwijm nahleedaa czlowyeka yako przijda, da nyekdy wijetífij mocz a fijlu k dobremu, nyekdy welijm yaſnyey- 30 ffij rozvm a nyekdy wyetífij myloſt a rozchutnanije w nabozenſtwij. pak vczynij boh, yako by odífel, ezz odegme ty ſwe dary, ale k15 dobremu czlowyeczijemu czynij to boh, aby ſye poznal, ez nema toho ſam od ſebe a hrd tijem nebyl wyda, ez any mozz drzzety bozych darow, acz gſu byli y dany gemu, lecz pomoczij bozij zwlafſtij, a take aby czlowyek zadage 35 w nabozenſtwij i bohem vtyechu gmyety, hledage toho, klydye ſye k tomu 25 2. yakoz ſem byl rozložil. — 3. že to geft bylo. — 5. zwlafſtie yakez. 7. zwlafftnij. — 9. prawim, ze. — 9. v wlafftnij ochotenftwie yakez. — 10. niekteru. 12., 18., 23. zwlafítnij (čtyřikrát). — 13. puíti od fwieta, gey pozna a. — 15. prziez- niwoft. — 22. zgewugi. — 25. nayprwe. — 25. newypuſti. — 34. zwlafſtnij. — 1 červ. a v témž řádku, jako slovo předchozí hofpodyne. 2 začát. N na dva řádky. 3 několik čárek. 4 odd. 5 odd. a mezi oběma slovy tečka. 6 kon. ř. 7 odd. 8 červ. znam. 3 odd. 10 kon. ř. 11 dvě slabé černé a čer- vené čárky na vyplnění ř. 12 věta písařem tuto pokažena. 13 druhe e připsáno shora. 14 odd. 15 kon. ř. 16 počáteční N vytaženo nad linku. 17 kon. ř. —
trzetije rzecz o teemz. nedorzekl2 ſem dweho geſtye, yakoz byech rozlozyl pozwanije cztwero, geſtoy ſwych apofſtolow pozwal gijm kryftus: toho3] gednoho, ezz toy 5 bylo trzetije pozwanije ſwatych apofítolow, kdyz gych geſt kazdeho za- 5 wolal v wlaſtije kakeſí ochotenſtwye ſwe przyezny, a ezzb cztwrte pozwal gych w urzad a w fftaw apoſítolsky kus praaczy, aby to czynyly, geſto by tyéc wyeczne odplaty a wlaaſtije" czty a“ chwaly zaſluzyly, kdyz po kazdem pogdu ſkutczy geho." y rzku, ezz to geſt ze cztenije zrzeymo, ezz ſyn bozij v wlafitije" 10 ochotenftwye kakefí pozwal fwatych apofítolow a ezz o nyeteru wyecz I gednyem rozmluwal a druhemu take w gynem vkazowal ochotenſtwije. takez wlaaſſtij przyezn a wlafîtije ochotenſtwije mymo gyne' vkazuge hoſpodyn, ktoz k geho powolanij puſtyly od ſwyeta, poznaly gey a1° geho ſye drzije vczenije ſpaſſytedlneho; awſak gednomu w onom a druhemu 15 w onom tu ſwu ochotnoft a przyezlywoît vkazuge, protoz ſlufſije to nam znamenaty,l1 czijm ſye mezy bohem a namy drzzij ta przyezn a rozmaha. w tomt nechybam, zey to nayprw bozijm darem; ale z daru toho gſu take k tomu przyczyny wlaafítije, y mozzem ge mnohym wyeczeml2 od zrzey- mych k nezrzeymym wzijety podobenſtwije a teezz y tuto. a tak wydyme, 20 ez przyezn w lydech trogy ma pomocz, ez ſye drzzij a nepotuchne: nay- prwe kdyz przyetele"3 nawfftyewugij ſye a newygdu ſobye z obyczege; druhe kdyz zewugij mezy ſebu geden druhemu ſwa tagenſtwa; a trzetije geft, kdyz ſye v wyerze ſobye zachowagij, w te wlaaſſtij przyezny mezy bohemlj a ſboznym czlowyekem takeet geſt potrzebije tohoto treho. rzekl ſem nayprw, ezz yakz przijetel przijetele newypufîtij z obyczege, ale on gey a on gey swym czafem nawiftijewuge, drzzij sye przyezn; a15 przatelom ſpolu neobyczey mdlu przyezn vczynij, az y zhyne. tak pak hoſpodyn ſwymy dary, ſwym ochotenſtwijm nahleedaa czlowyeka yako przijda, da nyekdy wijetífij mocz a fijlu k dobremu, nyekdy welijm yaſnyey- 30 ffij rozvm a nyekdy wyetífij myloſt a rozchutnanije w nabozenſtwij. pak vczynij boh, yako by odífel, ezz odegme ty ſwe dary, ale k15 dobremu czlowyeczijemu czynij to boh, aby ſye poznal, ez nema toho ſam od ſebe a hrd tijem nebyl wyda, ez any mozz drzzety bozych darow, acz gſu byli y dany gemu, lecz pomoczij bozij zwlafſtij, a take aby czlowyek zadage 35 w nabozenſtwij i bohem vtyechu gmyety, hledage toho, klydye ſye k tomu 25 2. yakoz ſem byl rozložil. — 3. že to geft bylo. — 5. zwlafſtie yakez. 7. zwlafftnij. — 9. prawim, ze. — 9. v wlafftnij ochotenftwie yakez. — 10. niekteru. 12., 18., 23. zwlafítnij (čtyřikrát). — 13. puíti od fwieta, gey pozna a. — 15. prziez- niwoft. — 22. zgewugi. — 25. nayprwe. — 25. newypuſti. — 34. zwlafſtnij. — 1 červ. a v témž řádku, jako slovo předchozí hofpodyne. 2 začát. N na dva řádky. 3 několik čárek. 4 odd. 5 odd. a mezi oběma slovy tečka. 6 kon. ř. 7 odd. 8 červ. znam. 3 odd. 10 kon. ř. 11 dvě slabé černé a čer- vené čárky na vyplnění ř. 12 věta písařem tuto pokažena. 13 druhe e připsáno shora. 14 odd. 15 kon. ř. 16 počáteční N vytaženo nad linku. 17 kon. ř. —
Strana 10
10 Pís. Šal. 1, 3.] Izai. 45, 3. zaſluzyl wlaaſſtije odplaty. a take aby ozlowyek pijlnye ſye ſtrzyehl netolyk 5b zleho, ale take y marneho vtyefſenye tohoto ſwyeta, ktoz chcze duchow- nyemu ſ bohem vtyefſenij, nebl6 mylijt ſye, ktoz chcze ſpolu w tyeleffněi? y w duchownem18 vtyeffenij kochaty ſye, ano ſbozny nechtye potratyty toho nawſîtijewenije bohem vtyefſeneho ſtrzeze ſye myſílenije marneho 40 wyeda, ez yakoz pijſmo prawij, duch mudroſty odchazije od myſlenij, geſto gſu bez rozvmu, a tak k nawfſtijewenij bozijemu hotowy budme a wdyecznye gey przygmyem! a tot geft, kdyz bude twrdoſt ſrdcze naſſeho obmyekczena, wztwrnoſt vklyzena, zſtydloſt zahrzyena, mdloba poſyl- nyena, wrtkoft vſtanowena, rozvm proſwyeczen a ſrdcze pochotnoſty bozije 45 mylofty bude naplnyeno. tut myloſt boh ſwym zwlafſtijm czynij nawfftije- wye ge,13 chtye, aby ſye gych duffe w nyem kochaly a gych frdcze w nyem lijboft gmyela. a kdyzt odegde, ezz vczygem w frdczy potuchloít, tu my gey mame nawfftyewyty, neoblenyty ſye pro zítydloſt ſrdcze, gijti k nyemu ſwu modlytwu, ſwu zzadoſtij bijezzety po nyem, v wony maſtij geho po- 50 mnyecz,* zey pochotny hoſpodyn, dobrodijenije rozlyczna geho obmyſíle- gijcz, myſlij przemyetagijcz o welebne dobrotye geho, abychom ſprawed- lywye rzeczy mohly: myſl ſrdcze meho wzdy geft przed twym oblyczege." a dotud by ſtateczny w tom praczowal, az by opyet y nawfftijewyl boh ſwym ochotenſtwijm.21 druhe, geſto ſye tijem twrdy przyetelſka myloſt a rozmahaa, geft, kdyz ſwe tayne wyeczy zewugij ſobye. neb ktoz my nedowyerzij,22 geft yje mne vplnye nemyluge ; bogij sye mne, ale kdyz my ſwa tagenſtwije ſmije zewyty, vffa do mne a ma23 myloft ke mnye, takez mezy namy23 a bohem czijm bude wyetffije myloſt, tijem bude2° wplnyegije24 ſwa ſobye tagenftwije 60 zewowaty, a tijem opyet wijecze ſye bude mezy namy23 twrdyty myloft. boh z ſwe dobroty poczal k nam myloſt a zewyl nam v wyerze krzeſtyanſke, k nijzz naſ pozwal, nyetere ſwe ſkryte wyeczy mymo gyne23 lydſke narody: o ſwe ſwate trogyczy, o zwlaafſtijem czynv, gijmzz geft wykupyl lydſky narod, o moczy koftelnije fedmery ſwatofty a o nadyegy2 wyeczne 25 65 chwaly, a toy ſlijbyl hoſpodyn ſkrzze yzayaîſe23 rzka: dam tobye ſkryte poklady a zewijmt ikrytoft tagenstwije, aby2s wyedyel, zet ſem ya pan. gſu take, geſto mohu rzeeczy yako zwlaſtije, yakoy27 onen byl rzekl w knyhach yob2s: ke mnye geſt rzeczeno ſkryte ſlowo a me vcho yako 1Job 1, 12. kradmo przygalo geſt poffeptanije geho tayny prochod.* a ktoy ten, by gſa v wlaaſſtij myloſty ſ bohem negmyel w nyeczem wlaafitijeho zewenije 6a ſkryte prawdy? neb! czijm kto wijecze myluge boha, tyem blijzze przyſtupy 55 70 18 ywduchownem. 13 nawfftijewycge. 20 kon. ř. 21 červ. znam. 2 ij z pův. v. 23 odd. 24 tak v rukopise. 25 druhé e přips. slabě nad řádek. 26 a na konci ř. 36. zwlafftnie. — 38. nebt fie meylij. — 39. wduchowniem. — 46. ſwym zwlafft- niemi cziny nawfitiewuge. — 51. ze geft. — 56. rozmaha to geft. — 57. zgewugi. — 59. zgewiti. — 60. vplniegie. — 61. zgewowati. — 62. zgewil. — 63. niektere. 64. zwlafftniem. — 66. ato geft flibil. — 67. zgewimt. — 68. yakoz onen. — 70. akto geſt. — 71. vwlafftnij. — 71. zwlafſtnieho zgewenie. — 75. y patrzy. — 76.
10 Pís. Šal. 1, 3.] Izai. 45, 3. zaſluzyl wlaaſſtije odplaty. a take aby ozlowyek pijlnye ſye ſtrzyehl netolyk 5b zleho, ale take y marneho vtyefſenye tohoto ſwyeta, ktoz chcze duchow- nyemu ſ bohem vtyefſenij, nebl6 mylijt ſye, ktoz chcze ſpolu w tyeleffněi? y w duchownem18 vtyeffenij kochaty ſye, ano ſbozny nechtye potratyty toho nawſîtijewenije bohem vtyefſeneho ſtrzeze ſye myſílenije marneho 40 wyeda, ez yakoz pijſmo prawij, duch mudroſty odchazije od myſlenij, geſto gſu bez rozvmu, a tak k nawfſtijewenij bozijemu hotowy budme a wdyecznye gey przygmyem! a tot geft, kdyz bude twrdoſt ſrdcze naſſeho obmyekczena, wztwrnoſt vklyzena, zſtydloſt zahrzyena, mdloba poſyl- nyena, wrtkoft vſtanowena, rozvm proſwyeczen a ſrdcze pochotnoſty bozije 45 mylofty bude naplnyeno. tut myloſt boh ſwym zwlafſtijm czynij nawfftije- wye ge,13 chtye, aby ſye gych duffe w nyem kochaly a gych frdcze w nyem lijboft gmyela. a kdyzt odegde, ezz vczygem w frdczy potuchloít, tu my gey mame nawfftyewyty, neoblenyty ſye pro zítydloſt ſrdcze, gijti k nyemu ſwu modlytwu, ſwu zzadoſtij bijezzety po nyem, v wony maſtij geho po- 50 mnyecz,* zey pochotny hoſpodyn, dobrodijenije rozlyczna geho obmyſíle- gijcz, myſlij przemyetagijcz o welebne dobrotye geho, abychom ſprawed- lywye rzeczy mohly: myſl ſrdcze meho wzdy geft przed twym oblyczege." a dotud by ſtateczny w tom praczowal, az by opyet y nawfftijewyl boh ſwym ochotenſtwijm.21 druhe, geſto ſye tijem twrdy przyetelſka myloſt a rozmahaa, geft, kdyz ſwe tayne wyeczy zewugij ſobye. neb ktoz my nedowyerzij,22 geft yje mne vplnye nemyluge ; bogij sye mne, ale kdyz my ſwa tagenſtwije ſmije zewyty, vffa do mne a ma23 myloft ke mnye, takez mezy namy23 a bohem czijm bude wyetffije myloſt, tijem bude2° wplnyegije24 ſwa ſobye tagenftwije 60 zewowaty, a tijem opyet wijecze ſye bude mezy namy23 twrdyty myloft. boh z ſwe dobroty poczal k nam myloſt a zewyl nam v wyerze krzeſtyanſke, k nijzz naſ pozwal, nyetere ſwe ſkryte wyeczy mymo gyne23 lydſke narody: o ſwe ſwate trogyczy, o zwlaafſtijem czynv, gijmzz geft wykupyl lydſky narod, o moczy koftelnije fedmery ſwatofty a o nadyegy2 wyeczne 25 65 chwaly, a toy ſlijbyl hoſpodyn ſkrzze yzayaîſe23 rzka: dam tobye ſkryte poklady a zewijmt ikrytoft tagenstwije, aby2s wyedyel, zet ſem ya pan. gſu take, geſto mohu rzeeczy yako zwlaſtije, yakoy27 onen byl rzekl w knyhach yob2s: ke mnye geſt rzeczeno ſkryte ſlowo a me vcho yako 1Job 1, 12. kradmo przygalo geſt poffeptanije geho tayny prochod.* a ktoy ten, by gſa v wlaaſſtij myloſty ſ bohem negmyel w nyeczem wlaafitijeho zewenije 6a ſkryte prawdy? neb! czijm kto wijecze myluge boha, tyem blijzze przyſtupy 55 70 18 ywduchownem. 13 nawfftijewycge. 20 kon. ř. 21 červ. znam. 2 ij z pův. v. 23 odd. 24 tak v rukopise. 25 druhé e přips. slabě nad řádek. 26 a na konci ř. 36. zwlafftnie. — 38. nebt fie meylij. — 39. wduchowniem. — 46. ſwym zwlafft- niemi cziny nawfitiewuge. — 51. ze geft. — 56. rozmaha to geft. — 57. zgewugi. — 59. zgewiti. — 60. vplniegie. — 61. zgewowati. — 62. zgewil. — 63. niektere. 64. zwlafftniem. — 66. ato geft flibil. — 67. zgewimt. — 68. yakoz onen. — 70. akto geſt. — 71. vwlafftnij. — 71. zwlafſtnieho zgewenie. — 75. y patrzy. — 76.
Strana 11
I1 k nyemu a23 blijzze przyſtupye plnyegije poznaa. vakoz dije hugo: ktoz ſrdecznyegije myluge, hlube prozrzij a domyſlnyegije pozna a rozeznaa 75 a z blyzíſe3° patrze vpatrzij lepe. teezz myenije dije rykhardus:31 z welykoſty mylowanye przychazije bozíkych wyeczij zewenije. a pak hugo vkazuge, ez ta wlaafſtije zewenije bywagy vwlydu32 lydem, gefto neglu w obecznem hluku a ſwu myſl ſebraly w gedno, a dije: przebyehnyem pijímo a vzrzyme, acz kdy gedwa anebo nykdy nemluwyl boh otczom ſwatym w hluku; ale kdyz chtyel zewyty czo, gednomu zewyl aneb gych maly, geſto byly obecz- neho hluku odluczeny.* teezzt geft, ezz czaſto w pijímye mluwij ſkrytye chtye, aby nyetera taynoſt w ſwe prawdye gon ſnazznym byla vkazana a netbawym zaſlonyena, aby ſwynye nohamy drahych perel netlaczyly.* a rozlycznyc3 pan hoſpodyn ſwu taynoft zewuge ſwym przatelo3i podlee 85 rozlycznofty gych vmyflow a gych pochopu, a tak daa onomy hlubokym wyeczem rozvmyety a onomu35 w tom, czoz rozvmije, acz geſt y menffije,35 da plnijegije chuti pochvtnati, nez onomu, geſto rozvmije wijetífijm wyeczê; neb gyne geſt wydyety rozvmem a gyne ſkrytee w tom po- chutnaty pochotnofty, tyemy czyny nenechat boh y gednoho z fíwych 90 wlafſtijch przatel, by nevkazal gemu ſwe taynofty, gelto newyedye nycz o tom tohoto ſwyeta mylownyczy, a rozlycznoſt35 w takych zewenijch pochazye odtud, ezz ne wſychny35 za36 gedno od ſwyetſkych a tyelefſnych wyeczij myſlij odchazegij, any rownije k gednomu glu pochyleny. protoz rozlycznye rozlycznym zewuge a rozlyczne ſwe tayne wyeczy a ochoten35 95 ſye vkazuge, onomu v wydijenijch3 zrzeymych na gewye neb we ſnye, onomu w pijſmye otewra rozvm a myloſt dada, onomu v modlytwach, onomu, kdyz w tom, czoy czetl w pijímye neb ſlyffal z pijíma, myílij prze- mijeta, onomu, kdyz myſl powzdwyhne k wyſokych wyeczij ſpatrzowanij; 80 L. P. EXCVI, col. 175 H. P. CLXXVI, col. 668 (De arca Noe morali l. IV сар. 4) H. Mat. 7, 6.] 27 rasura. 28 červ. podtrž. 29 kon. ř. 30 azblyzíe. 31 červ. podtrž. 32 tento omyl písařský nevím, jak bezpečně opraviti; snad čísti: v úklidu, nebo: v lidu = v davu, in multitudine? 33 odd. 31 kon. ř. 35 odd. 36 kon. ř. 3 vwyedijenich. 38 wtrhne. zgewenie. — 77. zwlafftie zgewenie. — 77. v wlidu. — 79. buoh s otczem. — 80. zgewiti. — 80. zgewil. 81. tezt ze czaîto piſmo a neb wpiſmie. — 82. niektera. — 84. zgewuge. — 90. zwlafitnich. — 91. zewenych. — 94. zgewuge. — 97. czo geft ſlyſfal z piſma neb czetl wpiſmie, myſli przemital. — 100. rozum. — 100. yakus. — 75 nn.: Je to ohlas slov Richarda a s. Victore (De gratia contemplationis seu Benjamin major. Kniha IV, kap. 10): .... Alioquin frustra in nobis divinae cognitionis abundantia crescit, nisi divinae in nobis dilectionis flammam augescat. Debet itaque in nobis crescere semper, et ex cognitione dilectio, et nihilominus ex dilectione cognitio. 78 n.: Hoc est, quod ab initio cum paucis, raro, obscure et in abscondito locutus est Deus. Scrutemur Scripturas, et inveniemus vix unquam Deum in multitu- dine locutum, sed quotiescunque hominibus innotescere voluit, non gentibus et populis, sed vel singulis, vel admodum paucis, et a communi frequentia hominum segregatis, vel per nocturna silentia, vel in campis, vel in solitudinibus et montibus se manifestavit.
I1 k nyemu a23 blijzze przyſtupye plnyegije poznaa. vakoz dije hugo: ktoz ſrdecznyegije myluge, hlube prozrzij a domyſlnyegije pozna a rozeznaa 75 a z blyzíſe3° patrze vpatrzij lepe. teezz myenije dije rykhardus:31 z welykoſty mylowanye przychazije bozíkych wyeczij zewenije. a pak hugo vkazuge, ez ta wlaafſtije zewenije bywagy vwlydu32 lydem, gefto neglu w obecznem hluku a ſwu myſl ſebraly w gedno, a dije: przebyehnyem pijímo a vzrzyme, acz kdy gedwa anebo nykdy nemluwyl boh otczom ſwatym w hluku; ale kdyz chtyel zewyty czo, gednomu zewyl aneb gych maly, geſto byly obecz- neho hluku odluczeny.* teezzt geft, ezz czaſto w pijímye mluwij ſkrytye chtye, aby nyetera taynoſt w ſwe prawdye gon ſnazznym byla vkazana a netbawym zaſlonyena, aby ſwynye nohamy drahych perel netlaczyly.* a rozlycznyc3 pan hoſpodyn ſwu taynoft zewuge ſwym przatelo3i podlee 85 rozlycznofty gych vmyflow a gych pochopu, a tak daa onomy hlubokym wyeczem rozvmyety a onomu35 w tom, czoz rozvmije, acz geſt y menffije,35 da plnijegije chuti pochvtnati, nez onomu, geſto rozvmije wijetífijm wyeczê; neb gyne geſt wydyety rozvmem a gyne ſkrytee w tom po- chutnaty pochotnofty, tyemy czyny nenechat boh y gednoho z fíwych 90 wlafſtijch przatel, by nevkazal gemu ſwe taynofty, gelto newyedye nycz o tom tohoto ſwyeta mylownyczy, a rozlycznoſt35 w takych zewenijch pochazye odtud, ezz ne wſychny35 za36 gedno od ſwyetſkych a tyelefſnych wyeczij myſlij odchazegij, any rownije k gednomu glu pochyleny. protoz rozlycznye rozlycznym zewuge a rozlyczne ſwe tayne wyeczy a ochoten35 95 ſye vkazuge, onomu v wydijenijch3 zrzeymych na gewye neb we ſnye, onomu w pijſmye otewra rozvm a myloſt dada, onomu v modlytwach, onomu, kdyz w tom, czoy czetl w pijímye neb ſlyffal z pijíma, myílij prze- mijeta, onomu, kdyz myſl powzdwyhne k wyſokych wyeczij ſpatrzowanij; 80 L. P. EXCVI, col. 175 H. P. CLXXVI, col. 668 (De arca Noe morali l. IV сар. 4) H. Mat. 7, 6.] 27 rasura. 28 červ. podtrž. 29 kon. ř. 30 azblyzíe. 31 červ. podtrž. 32 tento omyl písařský nevím, jak bezpečně opraviti; snad čísti: v úklidu, nebo: v lidu = v davu, in multitudine? 33 odd. 31 kon. ř. 35 odd. 36 kon. ř. 3 vwyedijenich. 38 wtrhne. zgewenie. — 77. zwlafftie zgewenie. — 77. v wlidu. — 79. buoh s otczem. — 80. zgewiti. — 80. zgewil. 81. tezt ze czaîto piſmo a neb wpiſmie. — 82. niektera. — 84. zgewuge. — 90. zwlafitnich. — 91. zewenych. — 94. zgewuge. — 97. czo geft ſlyſfal z piſma neb czetl wpiſmie, myſli przemital. — 100. rozum. — 100. yakus. — 75 nn.: Je to ohlas slov Richarda a s. Victore (De gratia contemplationis seu Benjamin major. Kniha IV, kap. 10): .... Alioquin frustra in nobis divinae cognitionis abundantia crescit, nisi divinae in nobis dilectionis flammam augescat. Debet itaque in nobis crescere semper, et ex cognitione dilectio, et nihilominus ex dilectione cognitio. 78 n.: Hoc est, quod ab initio cum paucis, raro, obscure et in abscondito locutus est Deus. Scrutemur Scripturas, et inveniemus vix unquam Deum in multitu- dine locutum, sed quotiescunque hominibus innotescere voluit, non gentibus et populis, sed vel singulis, vel admodum paucis, et a communi frequentia hominum segregatis, vel per nocturna silentia, vel in campis, vel in solitudinibus et montibus se manifestavit.
Strana 12
12 onomu daa yaínoft rozymu, onomu pochotnofty wyetíije okuffyti; onoho wſz]trhne38 w duchu nad'9 vym geho w dywnoſt kakvíſ przepochotnvv, 100 aneb ſye kaks ſwe welebnoſty ſwyetlem bleſkne, ſwyetlem nezrzeymym oku tyelefnemu, a kto4o by wſe poczetl, kak bohaty boh w ſwe fityedrofty!l vkazuge ſwym przatelomil welebnoſt bohatſtwije ſweho,"1 gijmzz paku 6b daa wyecznye y nad to,42 kdyz za-l chowagij przyetelſtwije geho! takez y czlowyek ma bohu taynoît ſrdcze ſweho wyznaty yako przyetely, gemuz 105 vffaa, chwalu a dijeku wzdawage gemu z toho, czozz ma darem geho, a modle ſye ma gemy ſwe ſrdcze w ſwych potrzebach otewrzijety a hrzijechy ſwe ma wyznaty na zpowyedy, ne aby on to teprw wzwyedyel, przed nijmz nycz vtayno nenije, ale aby ſkrz to3 hoden byl zaawynye wzyety odpuff- tyenye a w tom44 pomocz, gehoz ſye gemu nedoſtawa, a toho45 dobreho 110 przyſporzenije, gehoz geft wdyeczen, aby tak ta przyezn ſboznaa na wyeky trala 46 trzetije geſt wyernoft, geſtoy potrzebne mezy przately;47 bez te przijetelſtwo nemoz traaty, nezachowagy-ly ſye v wyernoſty50 ſobye, by naywyetffij poczely myloft, oftydnvv ſobye; nemohu ſobye ſwych taynych 115 wyeczij zewowaty, any ſye chcze gym bywaty ſpolu. ale pijímo ſwyedczij a tak geſt: wyerny geſt boh a beze wſſije4s pofíkwrny a neprawoſty;* nenije pocz za geho wyernoſt peecze gmyety. ale my ſye gmyeyme na pamyety, abychô49 gemu drzzely wyeru; neb vmyſlowe lydiſtij poruſſenij U Mojz. 8, 21.1 gfu od porodu.* protoz dije kriſtus: y ktot ſye zdaa, geſt wyerny ſluha 120 Mat. 24, 45. a rozſſaphny?* yako by rzekl: malot gych geſt. y dije5o ſwaty pawel51 o nyeterych mluwye: wſychny toho, czoy gych, hledagij, ale ne toho,52 Fil. 2, 21. czoy jezukryftowo.* geden-ly53 kaaze, ale aby naplnyl myeffecz, aby czeft a chwalu gmyel, ne aby'4 ku prawe wedl lydy bozij ſluzbye a ku prawemu55 duchowenſtwij, geſto gen to magij za bozij fluzbu, czoy gych myefsczow 125 zzyſk. yakoz nemlczij toho y ſwaty pawel 56 ale ſkrotye ſrdecznvv horly- woſt te krzywdy, neb nemam te moczy, rzku, ez y to take nenye wijera proty bohu:57 boh daa mladoſt, kraſu, zdrawije, ſijlu, mudroſt, ſbozije, a pak hubeny czlowyek, geſto by bohu tijem wſſijm gmyel ſluzzyty, to bude tijem ſluzzyty ſwyetu a ſwe tyeleſſne woli ; a acz's ſnad a gedwa5° 130 myſlij, ez by chtyel podczepije ſwe ſtaroſti dati bohu, a kdyz ſtaroft gyz przijde, geftye y te chvtnye nedaa bohu, ale potahne po ſobye obyczey dawny, ty gyz obeczne mynvcz lydy znamenayte, by ty8 take nebyly newyerny proty bohu, geſtoy ge boh yako wlaaſtije przately ſwym ocho- tenftwijm a ſwymysl dary nawfftijewowal. y tyt zly duch w ſwe chytre 135 [5. Mojž. 32, 4.] 39 kon. ř. 40 odd. 41 slova červ. slabě podtržena. 42 ynadto. 43 odd. 44 awtom. 45 odd. 46 červ. znam. 47 odd.; na konci ř. po tečce černá výplň. 48 abezewífije. 49 kon. ř. 50 odd. 51 červ. podtrž. 52 netoho. 53 Geden ly. 5 odd. 55 aku- prawemu. 56 červ. podtrž. 57 odd. 58 odd., mezi obojím tečka. 52 odd. 50 znam. 101. yaks. — 102. yak. — 106. dieky. — 107. frdcze ſwe. — 112. trwala. — 113. geffto geft. — 114. trwati. — 116. zgewowati. — 122. oniekterych. — 122. czoz geſt. — 125. czo geft. — 131. podczepie. — 134. zwlafftnij. — 136. yakus. — 137.
12 onomu daa yaínoft rozymu, onomu pochotnofty wyetíije okuffyti; onoho wſz]trhne38 w duchu nad'9 vym geho w dywnoſt kakvíſ przepochotnvv, 100 aneb ſye kaks ſwe welebnoſty ſwyetlem bleſkne, ſwyetlem nezrzeymym oku tyelefnemu, a kto4o by wſe poczetl, kak bohaty boh w ſwe fityedrofty!l vkazuge ſwym przatelomil welebnoſt bohatſtwije ſweho,"1 gijmzz paku 6b daa wyecznye y nad to,42 kdyz za-l chowagij przyetelſtwije geho! takez y czlowyek ma bohu taynoît ſrdcze ſweho wyznaty yako przyetely, gemuz 105 vffaa, chwalu a dijeku wzdawage gemu z toho, czozz ma darem geho, a modle ſye ma gemy ſwe ſrdcze w ſwych potrzebach otewrzijety a hrzijechy ſwe ma wyznaty na zpowyedy, ne aby on to teprw wzwyedyel, przed nijmz nycz vtayno nenije, ale aby ſkrz to3 hoden byl zaawynye wzyety odpuff- tyenye a w tom44 pomocz, gehoz ſye gemu nedoſtawa, a toho45 dobreho 110 przyſporzenije, gehoz geft wdyeczen, aby tak ta przyezn ſboznaa na wyeky trala 46 trzetije geſt wyernoft, geſtoy potrzebne mezy przately;47 bez te przijetelſtwo nemoz traaty, nezachowagy-ly ſye v wyernoſty50 ſobye, by naywyetffij poczely myloft, oftydnvv ſobye; nemohu ſobye ſwych taynych 115 wyeczij zewowaty, any ſye chcze gym bywaty ſpolu. ale pijímo ſwyedczij a tak geſt: wyerny geſt boh a beze wſſije4s pofíkwrny a neprawoſty;* nenije pocz za geho wyernoſt peecze gmyety. ale my ſye gmyeyme na pamyety, abychô49 gemu drzzely wyeru; neb vmyſlowe lydiſtij poruſſenij U Mojz. 8, 21.1 gfu od porodu.* protoz dije kriſtus: y ktot ſye zdaa, geſt wyerny ſluha 120 Mat. 24, 45. a rozſſaphny?* yako by rzekl: malot gych geſt. y dije5o ſwaty pawel51 o nyeterych mluwye: wſychny toho, czoy gych, hledagij, ale ne toho,52 Fil. 2, 21. czoy jezukryftowo.* geden-ly53 kaaze, ale aby naplnyl myeffecz, aby czeft a chwalu gmyel, ne aby'4 ku prawe wedl lydy bozij ſluzbye a ku prawemu55 duchowenſtwij, geſto gen to magij za bozij fluzbu, czoy gych myefsczow 125 zzyſk. yakoz nemlczij toho y ſwaty pawel 56 ale ſkrotye ſrdecznvv horly- woſt te krzywdy, neb nemam te moczy, rzku, ez y to take nenye wijera proty bohu:57 boh daa mladoſt, kraſu, zdrawije, ſijlu, mudroſt, ſbozije, a pak hubeny czlowyek, geſto by bohu tijem wſſijm gmyel ſluzzyty, to bude tijem ſluzzyty ſwyetu a ſwe tyeleſſne woli ; a acz's ſnad a gedwa5° 130 myſlij, ez by chtyel podczepije ſwe ſtaroſti dati bohu, a kdyz ſtaroft gyz przijde, geftye y te chvtnye nedaa bohu, ale potahne po ſobye obyczey dawny, ty gyz obeczne mynvcz lydy znamenayte, by ty8 take nebyly newyerny proty bohu, geſtoy ge boh yako wlaaſtije przately ſwym ocho- tenftwijm a ſwymysl dary nawfftijewowal. y tyt zly duch w ſwe chytre 135 [5. Mojž. 32, 4.] 39 kon. ř. 40 odd. 41 slova červ. slabě podtržena. 42 ynadto. 43 odd. 44 awtom. 45 odd. 46 červ. znam. 47 odd.; na konci ř. po tečce černá výplň. 48 abezewífije. 49 kon. ř. 50 odd. 51 červ. podtrž. 52 netoho. 53 Geden ly. 5 odd. 55 aku- prawemu. 56 červ. podtrž. 57 odd. 58 odd., mezi obojím tečka. 52 odd. 50 znam. 101. yaks. — 102. yak. — 106. dieky. — 107. frdcze ſwe. — 112. trwala. — 113. geffto geft. — 114. trwati. — 116. zgewowati. — 122. oniekterych. — 122. czoz geſt. — 125. czo geft. — 131. podczepie. — 134. zwlafftnij. — 136. yakus. — 137.
Strana 13
13 líty oklamawa, ez ſye druhdy pronewyerzije a kakufí ſkrytu hrdoft puſtije w ſrdcze proty bohus1 neb proty blyznijm.61 w[zlhrdagijcz dary bozijmy budu gyne ſwe blyznije wazzyty lehko, geſto ſnad nemagij !] tehoz i nymy, 7 ano ge ſnad boh gynym darowal, geſto ſye gijm take hodij; neb wijeczet 140 ma boh pozehnanij nez gen gedno. a tudy pak proty bohus1 bywa hrdoft z darow geho, kdyz takowij magijcze dobreho nyeczo mnye, by to gmyely ſamy ſebu aneb°2 yako by toho zaſluzzyly, geſtoy gym boh dal z ſweel my- loſti a ne pro gych'3 zaſluzenije, a tak ſye chwalecz bohu chwaly vtrhugij. a czosi kto ma, by newzal toho bozijm darem?* y dije k tomu ſwaty i Kor. 4, 7. 145 bernhart:61 wyerny gſy ſluha, acz toho daru bozijeho, geſto acz gde ſkrze tye,65 wſak od6 tebe nepochazije, nycz ſwyma rukama neprzychylyfſ* wyeda, ez to dobre, czoz kdy vczynijíí, dar bozije myloſti czynij ſkrz tye.65 protozz k tomu trzetijemu powolanij íbozny przijde a zachowa ge, aby byl v wlaafftijem85 f bohem ochotenſtwij, neb yakoz dije ſwaty bernhart opyet: 150 czaîtee nawfftijewowanije, když tee teezz czlowyeka boh ſwu myloſty nawfîtijewuge a czlowyek's boha modlytwu ſwu, vczynij czlowyeku znamoſt boha, a ta znamoſt vczynij ſmyelee k bohu przyftupenije, a ta“ ſmýcloſt dopomoz poznanije taynych wyeczij, a to“ poznanije przywede bozije pochotnoſty okufſenije, a to“ okuffenije rozdrazzdij k nebelkym wyeczem 155 zzadoft, a zzadoît“ wyeczij nebeſkych laczyny vczynij ſwyetíke wyeczy, ez nebude czlowyek wazzyty ſwyeta, a to9, ez ſwyetem hrdaty bude, vczynij gey prazdna ſwyeta a pokoyna, a ta pokoynaa vklydnoſt da gemu boha.70 cztwrtee, gefto byech rzekl, ez ſyn bozij pozwal ſwych apofîtolow 160 ku praaczy, aby lyd wedly a vczyly czijeftye bozij a tijem zaſluzzyly od- platy v wyecznee chwale, kdez kazdeho czynowe pogdu po nijem. a tak y geſtye mnohym czynij hoſpodyn; pozowa ku poznanij ſebe, y aby"l ſye zvczyl woli geho, y ochotnye" dada w nabozenſtwij ſwe okufyty pochot- noſty a zewye mnohee, geftoy chtyel przed mnohymy tayno gmyety, pak 165 to zpoſſobij, ez budu o gynych praczowati, gynee" weſty,3 aby ſye gynij drzzely gymy, ay, ſwaty jan krzítytel, byw na puíti, pak kazal, krzítyl, vczyl. swaty rzehorz“ byl papezzem a byw mnychem, swaty auguftyn" byſkupij neſl praczy, a tak y o mnoho gynych. a" pak budu zlij zle fudyty procz tento nenije na pvvíty, procz ma vrzady a poczen naabozen byti? P. L. CLXXXIII, col. 1303. měnící slovosled. 61 odd. 62 A neb. 63 aneprogych. 64 červ. podtrž. c odd. 66 kon. ř. 67 v rkpse mezi obojím tečka: tee teez. 68 odd. 6 odd. 70 červ. znam. 71 odd. 22 druhé e opatřeno tečkami nahoře i dole. 73 první e vepsáno na- proti blizniemu zhrdagicz. — 142. gefito gim. — 149. wzwlafîtniem. — 159. geffto fem rzekl. — 160. odplaty wiecznce chwaly. — 161. atak y mnohy gefftie czinij hoſpodin zuowe. — 164. zgewie. — 164. gefíto chtiel. — 166. krztil a vczyl. 168. y mnoho ginych. — 169. poczna. — 171. glucze. — 172. czo geft. 145 nn.: Fidelis revera famulus es, si de multa gloria Domini tui, etsi non exeunte ex te, tamen transeunte per te, nil tuis manibus adhaerere contingat. (Sermonis XIII in Cantica, num. 3.)
13 líty oklamawa, ez ſye druhdy pronewyerzije a kakufí ſkrytu hrdoft puſtije w ſrdcze proty bohus1 neb proty blyznijm.61 w[zlhrdagijcz dary bozijmy budu gyne ſwe blyznije wazzyty lehko, geſto ſnad nemagij !] tehoz i nymy, 7 ano ge ſnad boh gynym darowal, geſto ſye gijm take hodij; neb wijeczet 140 ma boh pozehnanij nez gen gedno. a tudy pak proty bohus1 bywa hrdoft z darow geho, kdyz takowij magijcze dobreho nyeczo mnye, by to gmyely ſamy ſebu aneb°2 yako by toho zaſluzzyly, geſtoy gym boh dal z ſweel my- loſti a ne pro gych'3 zaſluzenije, a tak ſye chwalecz bohu chwaly vtrhugij. a czosi kto ma, by newzal toho bozijm darem?* y dije k tomu ſwaty i Kor. 4, 7. 145 bernhart:61 wyerny gſy ſluha, acz toho daru bozijeho, geſto acz gde ſkrze tye,65 wſak od6 tebe nepochazije, nycz ſwyma rukama neprzychylyfſ* wyeda, ez to dobre, czoz kdy vczynijíí, dar bozije myloſti czynij ſkrz tye.65 protozz k tomu trzetijemu powolanij íbozny przijde a zachowa ge, aby byl v wlaafftijem85 f bohem ochotenſtwij, neb yakoz dije ſwaty bernhart opyet: 150 czaîtee nawfftijewowanije, když tee teezz czlowyeka boh ſwu myloſty nawfîtijewuge a czlowyek's boha modlytwu ſwu, vczynij czlowyeku znamoſt boha, a ta znamoſt vczynij ſmyelee k bohu przyftupenije, a ta“ ſmýcloſt dopomoz poznanije taynych wyeczij, a to“ poznanije przywede bozije pochotnoſty okufſenije, a to“ okuffenije rozdrazzdij k nebelkym wyeczem 155 zzadoft, a zzadoît“ wyeczij nebeſkych laczyny vczynij ſwyetíke wyeczy, ez nebude czlowyek wazzyty ſwyeta, a to9, ez ſwyetem hrdaty bude, vczynij gey prazdna ſwyeta a pokoyna, a ta pokoynaa vklydnoſt da gemu boha.70 cztwrtee, gefto byech rzekl, ez ſyn bozij pozwal ſwych apofîtolow 160 ku praaczy, aby lyd wedly a vczyly czijeftye bozij a tijem zaſluzzyly od- platy v wyecznee chwale, kdez kazdeho czynowe pogdu po nijem. a tak y geſtye mnohym czynij hoſpodyn; pozowa ku poznanij ſebe, y aby"l ſye zvczyl woli geho, y ochotnye" dada w nabozenſtwij ſwe okufyty pochot- noſty a zewye mnohee, geftoy chtyel przed mnohymy tayno gmyety, pak 165 to zpoſſobij, ez budu o gynych praczowati, gynee" weſty,3 aby ſye gynij drzzely gymy, ay, ſwaty jan krzítytel, byw na puíti, pak kazal, krzítyl, vczyl. swaty rzehorz“ byl papezzem a byw mnychem, swaty auguftyn" byſkupij neſl praczy, a tak y o mnoho gynych. a" pak budu zlij zle fudyty procz tento nenije na pvvíty, procz ma vrzady a poczen naabozen byti? P. L. CLXXXIII, col. 1303. měnící slovosled. 61 odd. 62 A neb. 63 aneprogych. 64 červ. podtrž. c odd. 66 kon. ř. 67 v rkpse mezi obojím tečka: tee teez. 68 odd. 6 odd. 70 červ. znam. 71 odd. 22 druhé e opatřeno tečkami nahoře i dole. 73 první e vepsáno na- proti blizniemu zhrdagicz. — 142. gefito gim. — 149. wzwlafîtniem. — 159. geffto fem rzekl. — 160. odplaty wiecznce chwaly. — 161. atak y mnohy gefftie czinij hoſpodin zuowe. — 164. zgewie. — 164. gefíto chtiel. — 166. krztil a vczyl. 168. y mnoho ginych. — 169. poczna. — 171. glucze. — 172. czo geft. 145 nn.: Fidelis revera famulus es, si de multa gloria Domini tui, etsi non exeunte ex te, tamen transeunte per te, nil tuis manibus adhaerere contingat. (Sermonis XIII in Cantica, num. 3.)
Strana 14
14 ale wyducz, ez dobrzij praczygij dobrze, gmyely bychom w nych chwalyty 170 boha a wdyeczny glucz toho, ez gſu gefîtye, geſto praczygij" pro bozij myloft, a toho y nam'8 pomoz hoſpodyne, bychom to czynyly, czoy lybe 79 tobye, amen. 7b o ſwate barborze a ol ſwate dorotye hleday' nazad. o ſwatem mykulawffy rzecz: Antiphona prima ad Laudes. ay' tot knyez welyky, geſtoy ſye w ſwych dnech lijbyl bohu a nalezen" geft ſprawedlnym.* w ſwatem pijímye yako w bohatee ffpijzzyernye geft hoynoît rozlyczného pokrmu duchownijeho. geft w nyem, czo by wzal ſobye doſpyeleyffij ku pokrmu fylnyeyffijemu, a geft w nyem, czo by malym k vzytku bylo yako mleeko, az by y byli odchowany a welyczij wfroftly; a ats rzku kratcze: kazdy ſpaffytedlnvv raadu mozz gmyety z pijíma. z tohot rozvmnij a wyernij, geſto mluwije ſlowo bozije, yakz wydije czaff a ty, komuz mluwije, dawagij rozlycznym rozlycznee zywota 10 krmye, a kdyz dneſſ czijerkew ſwata ſlawij hod tohoto ſwateho welykeho a vkazugeš, czijm geſt welyk, zdaly by kto tahl ſye k temuzz, aby byl welyk — a ya ſem myenyl gyz podroftlym knyhy tyto —: chtyel bych, by ta flowa znamenaly, gijmyzz ſem rzecz poczal rzka: ay tot knyez." 5 kdyz ta ſlowa ſezrzijme pijlnye, trogy wyecz mozzêlo w nych zname- 15 nati. nayprwe tu, ezz dije koſtel »ay tot«, znamenayme, kakt yako prſtem nan vkazuge, zzey dywne ſwatofty a znamenyte. neb kdez geft to flowo wyrlczeno w pijímye »ay tot«, wzdy vkazuge nyeczo znamenyteho. a12 tak pro trogy wyecz znamenytvv koftel tyem ſlowem na ſwateho mykulawſſe vkazuge, proto nayprw, aby wzbudyl y naffy zzadoft, abychom take 20 welyczij byly w hoſpodynv a dovfanijel3 do bozije pomoczy wzely, ezz by nam dopomohl, k nyemuz my nemozem famy, yakoy pomohl y ſwatemu mykulawffy, geſto geft byl takez czlowyek, yako y my14 neb yakoz dije ſwaty petr:15 newazzij boh nad druhe gednyech, ale we wſech lydech, 74 červ. podtrž. 75 odd. 76 kon. ř. 77 ij z původního y. 78 odd. hoře. 79 červ. znam. 1 odd. 2 omylem napsáno za hleday h, ale přeškrtnuto. 3 červ. znaménko po dvojtečce; celý nadpis červeně psán a vyplňuje tři řádky. 4 A prodlouž. přes tři řádky. 5 odd. 6 acz. 7 slovosled napraven; v rukopise: „odchowany“ ybyli. 8 odd. a před at tečka. 2 červ. znam. 10 kon. ř. 12 kon. ř. 13 A do 4 v rkpse: gefto geft byl „czlowyek“ takez“ ymy, k čemuž touže vfanije. rukou po straně sloupce bylo připsáno vako a znameními podobnými, jako při změně slovosledu, naznačeno vynechání. 15 červ. podtrž. 16 czoby. 17 červ. 1. hleday nazad, naydeſs. o ſwatem mikulaffy rzecz (nadpis vyplňuje tři řádky, z nichž první dvě modře, třetí červeně podtrženy). — 3. gefíto fie geft. — 4. ſprawedliwym. — 16. yakt. — 17. ze geft. — 22. jakoz geft. — 29. czoz. — 29. 14 nn.: Ecce sacerdos magnus, qui in diebus suis placuit Deo et inventus est iustus.
14 ale wyducz, ez dobrzij praczygij dobrze, gmyely bychom w nych chwalyty 170 boha a wdyeczny glucz toho, ez gſu gefîtye, geſto praczygij" pro bozij myloft, a toho y nam'8 pomoz hoſpodyne, bychom to czynyly, czoy lybe 79 tobye, amen. 7b o ſwate barborze a ol ſwate dorotye hleday' nazad. o ſwatem mykulawffy rzecz: Antiphona prima ad Laudes. ay' tot knyez welyky, geſtoy ſye w ſwych dnech lijbyl bohu a nalezen" geft ſprawedlnym.* w ſwatem pijímye yako w bohatee ffpijzzyernye geft hoynoît rozlyczného pokrmu duchownijeho. geft w nyem, czo by wzal ſobye doſpyeleyffij ku pokrmu fylnyeyffijemu, a geft w nyem, czo by malym k vzytku bylo yako mleeko, az by y byli odchowany a welyczij wfroftly; a ats rzku kratcze: kazdy ſpaffytedlnvv raadu mozz gmyety z pijíma. z tohot rozvmnij a wyernij, geſto mluwije ſlowo bozije, yakz wydije czaff a ty, komuz mluwije, dawagij rozlycznym rozlycznee zywota 10 krmye, a kdyz dneſſ czijerkew ſwata ſlawij hod tohoto ſwateho welykeho a vkazugeš, czijm geſt welyk, zdaly by kto tahl ſye k temuzz, aby byl welyk — a ya ſem myenyl gyz podroftlym knyhy tyto —: chtyel bych, by ta flowa znamenaly, gijmyzz ſem rzecz poczal rzka: ay tot knyez." 5 kdyz ta ſlowa ſezrzijme pijlnye, trogy wyecz mozzêlo w nych zname- 15 nati. nayprwe tu, ezz dije koſtel »ay tot«, znamenayme, kakt yako prſtem nan vkazuge, zzey dywne ſwatofty a znamenyte. neb kdez geft to flowo wyrlczeno w pijímye »ay tot«, wzdy vkazuge nyeczo znamenyteho. a12 tak pro trogy wyecz znamenytvv koftel tyem ſlowem na ſwateho mykulawſſe vkazuge, proto nayprw, aby wzbudyl y naffy zzadoft, abychom take 20 welyczij byly w hoſpodynv a dovfanijel3 do bozije pomoczy wzely, ezz by nam dopomohl, k nyemuz my nemozem famy, yakoy pomohl y ſwatemu mykulawffy, geſto geft byl takez czlowyek, yako y my14 neb yakoz dije ſwaty petr:15 newazzij boh nad druhe gednyech, ale we wſech lydech, 74 červ. podtrž. 75 odd. 76 kon. ř. 77 ij z původního y. 78 odd. hoře. 79 červ. znam. 1 odd. 2 omylem napsáno za hleday h, ale přeškrtnuto. 3 červ. znaménko po dvojtečce; celý nadpis červeně psán a vyplňuje tři řádky. 4 A prodlouž. přes tři řádky. 5 odd. 6 acz. 7 slovosled napraven; v rukopise: „odchowany“ ybyli. 8 odd. a před at tečka. 2 červ. znam. 10 kon. ř. 12 kon. ř. 13 A do 4 v rkpse: gefto geft byl „czlowyek“ takez“ ymy, k čemuž touže vfanije. rukou po straně sloupce bylo připsáno vako a znameními podobnými, jako při změně slovosledu, naznačeno vynechání. 15 červ. podtrž. 16 czoby. 17 červ. 1. hleday nazad, naydeſs. o ſwatem mikulaffy rzecz (nadpis vyplňuje tři řádky, z nichž první dvě modře, třetí červeně podtrženy). — 3. gefíto fie geft. — 4. ſprawedliwym. — 16. yakt. — 17. ze geft. — 22. jakoz geft. — 29. czoz. — 29. 14 nn.: Ecce sacerdos magnus, qui in diebus suis placuit Deo et inventus est iustus.
Strana 15
15 25 ktoz ſye bogij boha a czynij ſprawedlnoſt, wzaczen gest gemu.* druhe skutk.10,3 a2 35. koftel vkazuge nan rzka »ay tot«, abychom my ſ nycho wzyeli ſbyeradlo. yakoz dije ſwaty rzehorz:15 kazzdemu, aby wzal ſobye prawydlo, kterym by czynem gmyel zyw byti, przyklady drzewnych ſwatych gſu vkazany. protoz acz ſye na to neobratyme, czo boh welij aneb radij, aſ ſye a przy- kladem gyne wyducz rozchutnayme, nycz ſobye nemyílecz neſnadno, geſto gſu to gynij mohly. neb yakožt geſt gynym pomohla bozije myloſt, takezt by y nam pomohla, kdy bychom odwrhucz od ſebe ty przyekazy, pro nyez ſye czaſto nehodny czynyme bozijch darow, y ftaaly chvtnye ſ pomoczij geho po tom, czo byl ſye w nafí lijbylo gemul7. trzetije proto 35 vka-| zuge koftells fwateho mykulawfſe, abychom netolyk zzadofty, ale 8 y ſkutkem, gelykzz mozz kto, w tom geho nafſledowal, ſkrzze nyez2° geft on tak welyky. a to bud k tomu powyedyeno, geſtoy rzeczeno o nyem: ay tot 21 druhe flowo dije: welyky knyez. k tomut chczy rzceczy kratcze, abych o trzetijem pomluwyl deele. trogy welykoft wydijme do ſwateho 40 mykulawffe: gedna ezz geft od dyetynftwije20 az do ftarofty ſwyetie zyw byl; druha geſt welykoft geho, zey geho proſba przed bohe22 moczna; trzetije, zey mnohymy dywy ſwatoſt geho okazana, geſtoy boh ſkrzen k geho czynyl oſlawenij, yakoz ſye to wſe czte o nyem a mnohokrat23 flychate24 o tom.25 trzetije w onom nayprwnyem powyedyenij vkazanoy, ſkrze czo26 geft ſwaty mykulawif tak welyky. a2 toy nam potrzebne znamenaty, abychom ſye k temuz tahly, y dije tu koſtel: lijbyl ſye bohu w ſwych dnech a nalezen geſt ſprawedlny.27 tot gſu dnije nafſy, geſto glu na27 na to dany, abychom w nych czty a chwaly zaſluzzyli glucz pijlny toho, abychom 50 ſye lijbyli bohu, a byly plnij dnije w nafí nalezzeny, a my w mladoſty, w fijle y w ſtaroſti28 wedly ſwe dny w ſluzbye bozij, protoz ſwaty myku- lawff, gfa malyczek, geftye prifij maternych pozywage, wſak w ſtrzedu a w patek2" gen gednv za den bral pokrm. a tak z dijetynvv do ſtaroſti3o we wiech ſwych dnech lijbyl ſye bohu, fſlechetneM frdeze3l yhned mage 55 k ſſluzbije bozij pochylenee a k lijtoſti32 ſwych blyzznijch nedoſtatku, gſa roziſaphny ſluha bozij vzzywage ſbozije tohoto ſwyeta k wyeczne od- platye, we czti a w chwale3 gſa pokoren, gſa stydlyw k vczynku nepo- dobnemu y k marnemu34 promluwenij y ku pomyſlenij3 nepoczeſtnemu, 30 45 znam. 18 písmena k, ſt, l byla nad linku protažena a červeně obtažena. 20 odd. 21 červ. znam. 22 kon. ř. 23 napsané omylem cztete červeně přeškrtnuto. A slovo- sled opraven podle červených znamének z původního: otom“ flychate. 25 červ. znam. 26 odd. 27 kon. ř. 28 ywitarofti. 2 awpatek. 30 doftrarofti (sic). 31 znam. opravující slovosled. 22 aklijtoſti. 33 awchwale. 2 ykmarnemu. 33 yku- pomyílenij. 36 odd. 3 chybně počaté k nepřeškrtnuto. 38 červ. podtrž. 4 odd. aſy przikladem. — 32. przekažky. — 36. yakoz muoz. — 37. gefíto geft. — 40. od die- tinstwa. — 41. že geho. — 42. že geft. — 43. geffto geft. — 45. vkazano geft. — 46. to geſt. — 48. ſprawedliwym. — 52. maliczky. — 52. materzynych. — 53. zdietinstwa. — 55. wnedoftatku. — 59. ftrziezliw. — 63. atit. — 64. ſkrze niey. — 64. lybe. — 66.
15 25 ktoz ſye bogij boha a czynij ſprawedlnoſt, wzaczen gest gemu.* druhe skutk.10,3 a2 35. koftel vkazuge nan rzka »ay tot«, abychom my ſ nycho wzyeli ſbyeradlo. yakoz dije ſwaty rzehorz:15 kazzdemu, aby wzal ſobye prawydlo, kterym by czynem gmyel zyw byti, przyklady drzewnych ſwatych gſu vkazany. protoz acz ſye na to neobratyme, czo boh welij aneb radij, aſ ſye a przy- kladem gyne wyducz rozchutnayme, nycz ſobye nemyílecz neſnadno, geſto gſu to gynij mohly. neb yakožt geſt gynym pomohla bozije myloſt, takezt by y nam pomohla, kdy bychom odwrhucz od ſebe ty przyekazy, pro nyez ſye czaſto nehodny czynyme bozijch darow, y ftaaly chvtnye ſ pomoczij geho po tom, czo byl ſye w nafí lijbylo gemul7. trzetije proto 35 vka-| zuge koftells fwateho mykulawfſe, abychom netolyk zzadofty, ale 8 y ſkutkem, gelykzz mozz kto, w tom geho nafſledowal, ſkrzze nyez2° geft on tak welyky. a to bud k tomu powyedyeno, geſtoy rzeczeno o nyem: ay tot 21 druhe flowo dije: welyky knyez. k tomut chczy rzceczy kratcze, abych o trzetijem pomluwyl deele. trogy welykoft wydijme do ſwateho 40 mykulawffe: gedna ezz geft od dyetynftwije20 az do ftarofty ſwyetie zyw byl; druha geſt welykoft geho, zey geho proſba przed bohe22 moczna; trzetije, zey mnohymy dywy ſwatoſt geho okazana, geſtoy boh ſkrzen k geho czynyl oſlawenij, yakoz ſye to wſe czte o nyem a mnohokrat23 flychate24 o tom.25 trzetije w onom nayprwnyem powyedyenij vkazanoy, ſkrze czo26 geft ſwaty mykulawif tak welyky. a2 toy nam potrzebne znamenaty, abychom ſye k temuz tahly, y dije tu koſtel: lijbyl ſye bohu w ſwych dnech a nalezen geſt ſprawedlny.27 tot gſu dnije nafſy, geſto glu na27 na to dany, abychom w nych czty a chwaly zaſluzzyli glucz pijlny toho, abychom 50 ſye lijbyli bohu, a byly plnij dnije w nafí nalezzeny, a my w mladoſty, w fijle y w ſtaroſti28 wedly ſwe dny w ſluzbye bozij, protoz ſwaty myku- lawff, gfa malyczek, geftye prifij maternych pozywage, wſak w ſtrzedu a w patek2" gen gednv za den bral pokrm. a tak z dijetynvv do ſtaroſti3o we wiech ſwych dnech lijbyl ſye bohu, fſlechetneM frdeze3l yhned mage 55 k ſſluzbije bozij pochylenee a k lijtoſti32 ſwych blyzznijch nedoſtatku, gſa roziſaphny ſluha bozij vzzywage ſbozije tohoto ſwyeta k wyeczne od- platye, we czti a w chwale3 gſa pokoren, gſa stydlyw k vczynku nepo- dobnemu y k marnemu34 promluwenij y ku pomyſlenij3 nepoczeſtnemu, 30 45 znam. 18 písmena k, ſt, l byla nad linku protažena a červeně obtažena. 20 odd. 21 červ. znam. 22 kon. ř. 23 napsané omylem cztete červeně přeškrtnuto. A slovo- sled opraven podle červených znamének z původního: otom“ flychate. 25 červ. znam. 26 odd. 27 kon. ř. 28 ywitarofti. 2 awpatek. 30 doftrarofti (sic). 31 znam. opravující slovosled. 22 aklijtoſti. 33 awchwale. 2 ykmarnemu. 33 yku- pomyílenij. 36 odd. 3 chybně počaté k nepřeškrtnuto. 38 červ. podtrž. 4 odd. aſy przikladem. — 32. przekažky. — 36. yakoz muoz. — 37. gefíto geft. — 40. od die- tinstwa. — 41. že geho. — 42. že geft. — 43. geffto geft. — 45. vkazano geft. — 46. to geſt. — 48. ſprawedliwym. — 52. maliczky. — 52. materzynych. — 53. zdietinstwa. — 55. wnedoftatku. — 59. ftrziezliw. — 63. atit. — 64. ſkrze niey. — 64. lybe. — 66.
Strana 16
16 [P. L. LXXVII, col. 1053] H. Sirach 25, 1—2. [P. L. LXXVI, 1. 118 D.] gſa ſtrzijezw nedada ſye lijboſtem ſwyetíkym zapogyti a od prawdy odweſti a od rozvmu, gſa czijſt od ſmijlnee36 neczyſtoty tyelem y ſrdczem,36 gſa 60 pokoynee myfli a vklydnee y gyne tahna ku pokogy, ty fílechetnoſti a tako- wez lijbylyt gfu ſye hofpodynu3 bohu do tohoto ſwateho muzze we dnech geho ; tyt by ſye lijbyli do kazdeho. a ktozt ſye bude lijbyti bohu, welykymt bude; neb ſkrzen budu y gynij ſkutczy geho lybij bohu. a tak dije ſwaty rzehorz:38 ne abel ſlybyl ſye pro dar, ale dar abelow pro abele.* neb 65 ktoz ſam nayprw nenye dobry, nycz nenye dobrze vczynyeno, acz y dobre to geft, gefto czynij, ale ktoz ſye lijbij bohu a geſt nalezen ſprawedlnym, wſe bude pomoczno gemu, aby ſye lijbyl geftye wyecze. y rzekl ſem, ez ſye lijbij ſílechetnoſt bohu; chczy y to rzeeczy, ezz 8b trogy wyecz] mudrzecz vkazuge, ez lijbij ſye bohu, rzka: we trogy wyeczy 70 dobrze ſye lijbij duchu memu, a to geft bohu y lydem wzaczno: bratrfíka ſwycznoft, muzz a zzena,� kdyz gîta w dobrem powolna ſobye, a myloſt blyzznijch.* gijſtye to tre bohu ſye y" lydem lijbij, a kdyz geſt protywne tomu, ohyzda geft; wſak ſkrze to pohledayme nyetereho rozymy, gelto by kazdeho dotklo, neb nej kazdy ma bratrzij, ne kazdy'2 geſt w man- 75 zelftwye, protoz wezmucz to k rozymu duchownyemu kazdehot dotkne. y gſu tyeleſínij czychowe aneb wnytrſnije moczy duſſe yako bratrzije ſpolu, a kdyz toho wſeho ſpolu bude gedna ſwornoſt k dobremu w bozij myloity, ta ſwycznoſt lybay w kazdem bohu. a czo-ly by platno bylo, yakoz dije ſwaty rzehorz,44 kdybyl5 ítrzyehly myefta ſeil wſech ſtran dobrze a neſtrzyehly s0 ſnad gedne brany, geſto by tady wſel neprzyetel.* protoz ſtrzezze-ly, aby dotczenijm ſmylnym myíly nepoſkwrnyl, budz pijlen, at any zraké4 any ſluchem newegde ta poſſkwrna ſrdczy. a ktoz ſye ſtrzezze, by gey ſmylitwo nepodtrhlo, ftrzezyz ſye y pychy y lakomítwa y wſech hrzyechow. protoz kdyz by wſychny vdowe tyela, wſſechny moczy duffe ſwornye sye hrzyechu 85 protywyli a ſtaaly po15 bozij ſluzbye, bylo by to lijbo bohu. druhe, geſto 51 kon. ř. nekazdy. 43 Aczo ly. 4 červ. podtrž. 45 kdy by. 4 a připsáno slabounce nad linku. 47 v rkpse: bywaa “ſkrze“ dobru“ zenu anedobra (první vczynieno dobrze. — 67. ſprawedliwym. — 70. ze fie libij. — 74. niektereho. — 82. budiz. — 84. ten fie ftrzez y pychy y lakomftwie. — 85. wificzknij moczy. — 65 nn : ... Neque enim in omnipotentis judicio, quid datur, sed a quo datur, aspicitur. Hinc est enim, quod scriptum est: Respexit Dominus ad Abel et ad munera ejus, ad Cain autem et ad munera ejus non respexit (Genes. IV, 4—5). Dicturus quippe, quia Dominus respexit ad munera, praemisit sollicite, quia respexit ad Abel. Ex qua re patenter ostenditur, quia non offerens a muneribus, sed munera ab offerente placuerunt.... 79 n.: Si qua etenim civitas contra insidiantes inimicos magno valletur aggere, fortibus cingatur muris, ex omni parte insomni muniatur custodia, unum vero in ea foramen tantummodo immunitum per negligentiam relinquatur: inde procul dubio hostis ingreditur, qui undique exclusus videbatur. (Moral. lib. XIX. cap. 21 num. 33.)
16 [P. L. LXXVII, col. 1053] H. Sirach 25, 1—2. [P. L. LXXVI, 1. 118 D.] gſa ſtrzijezw nedada ſye lijboſtem ſwyetíkym zapogyti a od prawdy odweſti a od rozvmu, gſa czijſt od ſmijlnee36 neczyſtoty tyelem y ſrdczem,36 gſa 60 pokoynee myfli a vklydnee y gyne tahna ku pokogy, ty fílechetnoſti a tako- wez lijbylyt gfu ſye hofpodynu3 bohu do tohoto ſwateho muzze we dnech geho ; tyt by ſye lijbyli do kazdeho. a ktozt ſye bude lijbyti bohu, welykymt bude; neb ſkrzen budu y gynij ſkutczy geho lybij bohu. a tak dije ſwaty rzehorz:38 ne abel ſlybyl ſye pro dar, ale dar abelow pro abele.* neb 65 ktoz ſam nayprw nenye dobry, nycz nenye dobrze vczynyeno, acz y dobre to geft, gefto czynij, ale ktoz ſye lijbij bohu a geſt nalezen ſprawedlnym, wſe bude pomoczno gemu, aby ſye lijbyl geftye wyecze. y rzekl ſem, ez ſye lijbij ſílechetnoſt bohu; chczy y to rzeeczy, ezz 8b trogy wyecz] mudrzecz vkazuge, ez lijbij ſye bohu, rzka: we trogy wyeczy 70 dobrze ſye lijbij duchu memu, a to geft bohu y lydem wzaczno: bratrfíka ſwycznoft, muzz a zzena,� kdyz gîta w dobrem powolna ſobye, a myloſt blyzznijch.* gijſtye to tre bohu ſye y" lydem lijbij, a kdyz geſt protywne tomu, ohyzda geft; wſak ſkrze to pohledayme nyetereho rozymy, gelto by kazdeho dotklo, neb nej kazdy ma bratrzij, ne kazdy'2 geſt w man- 75 zelftwye, protoz wezmucz to k rozymu duchownyemu kazdehot dotkne. y gſu tyeleſínij czychowe aneb wnytrſnije moczy duſſe yako bratrzije ſpolu, a kdyz toho wſeho ſpolu bude gedna ſwornoſt k dobremu w bozij myloity, ta ſwycznoſt lybay w kazdem bohu. a czo-ly by platno bylo, yakoz dije ſwaty rzehorz,44 kdybyl5 ítrzyehly myefta ſeil wſech ſtran dobrze a neſtrzyehly s0 ſnad gedne brany, geſto by tady wſel neprzyetel.* protoz ſtrzezze-ly, aby dotczenijm ſmylnym myíly nepoſkwrnyl, budz pijlen, at any zraké4 any ſluchem newegde ta poſſkwrna ſrdczy. a ktoz ſye ſtrzezze, by gey ſmylitwo nepodtrhlo, ftrzezyz ſye y pychy y lakomítwa y wſech hrzyechow. protoz kdyz by wſychny vdowe tyela, wſſechny moczy duffe ſwornye sye hrzyechu 85 protywyli a ſtaaly po15 bozij ſluzbye, bylo by to lijbo bohu. druhe, geſto 51 kon. ř. nekazdy. 43 Aczo ly. 4 červ. podtrž. 45 kdy by. 4 a připsáno slabounce nad linku. 47 v rkpse: bywaa “ſkrze“ dobru“ zenu anedobra (první vczynieno dobrze. — 67. ſprawedliwym. — 70. ze fie libij. — 74. niektereho. — 82. budiz. — 84. ten fie ftrzez y pychy y lakomftwie. — 85. wificzknij moczy. — 65 nn : ... Neque enim in omnipotentis judicio, quid datur, sed a quo datur, aspicitur. Hinc est enim, quod scriptum est: Respexit Dominus ad Abel et ad munera ejus, ad Cain autem et ad munera ejus non respexit (Genes. IV, 4—5). Dicturus quippe, quia Dominus respexit ad munera, praemisit sollicite, quia respexit ad Abel. Ex qua re patenter ostenditur, quia non offerens a muneribus, sed munera ab offerente placuerunt.... 79 n.: Si qua etenim civitas contra insidiantes inimicos magno valletur aggere, fortibus cingatur muris, ex omni parte insomni muniatur custodia, unum vero in ea foramen tantummodo immunitum per negligentiam relinquatur: inde procul dubio hostis ingreditur, qui undique exclusus videbatur. (Moral. lib. XIX. cap. 21 num. 33.)
Strana 17
17 ſye lijbij bohu, muzz a zzena, kdyz glu w dobrem powolny ſobye. w zlemt nema powolnoft chwaly, ale w dobrem, a tak dije ſwaty pawel: myzz ne- dobry ſwat bywaa46 ſkrze dobru zenu a nedobra zzena ſkrzze dobreho48 90 muzze bywa ſwata.* a pak w duchownem rozvmy gmyeyme rozvm myeſto 1 Kor. 7, 14. muzze, ten rozvm, geſtoy wlaaſtij dar nadprzyrozeny, rozvm ducha ſwateho, a tyelo gmyeyme myeſto zeny. a tak, kdyz rozvm praawye bude czijeſtu bozij vkazowaty a tyelo bude poſluſſno rozvmu to czynye nebo trpije, czo rozvm vkazuge, a kdyz take obmyílij rozvm potrzebu tyela a krzehkoft 95 geho, ta powolnoſt lijbij ſye bohu. trzetije myloſt blyzznijch lijbij ſye bohu, acz geft czijftaa, wyernaa, podle" boha, pro boh a w boze.50 chcze-ly kto geſtye y nad to,5 czo ſem rzekl, lijbij-ly ſye bohu, ſroz- vmyety, znamenay, lijbij-ly ſye boh gemu a52 welmy-ly ſye lijbij, a wyez53 to, ezz tak, yakozzt ſye tobye boh lijbij, tak ty ſye bohu lijbiji. cztenijet 100 to ſwyedczij, ezz w kteruzz myeru budem myerzyty, w tut nam odmye- rzije.* y po tom'4 mozzem znamenaty, welmy-lys5 ſye lijbijme bohu, gſme-ly Mat. 7, 2. welmy hotowy drzzety geho przykazanye a to, czoz radij, z mylofty-ly czyly z bazny pokuty necha-l me, czoy zapowyedyel, neb czynijme, czoy 9b przykazal. neb yakozz ſwaty jeronym'e pſal k demetryadye, boh nyetere 105 wyeczy zapowyedaa a nyetere przykazuge, nyektere raady a nyekteree przepufítije. zlee zapowyedaa, bez nyehozz mozz czlowyek byti, dobre przykazuge, bez nyehoz by czlowyek nebyl dobrze, a to przepufſtije, geſto any zlee geſt any dobre, a radij k ſwrchowanemu. ktoz nedrzzij przyka- zanije neb zapowyedy, ten ſye owſem nelijbij bohu ; zewnay hrdoft netbaty 110 przykazanije neb zapowyedy, druhe pak dwe toy boh oſtawyl w naſſij woli, abychom vzzywali, chczem-ly, toho, czoz geft nam przezrzyeno, ale gma- gijcz tijem meníſij chwalu, aneb pak pro wyetílij odplatu drzzyecze ſye rady bozije abychom oftaly y przepufſtijeneho. ktoz ſpoſluchaa rady bozije, lybyti ſye wyecze bude a wyetffij odplatu wezme; ale ten pokutu bude 115 gmyeti, ktoz przeſtupij przykazanye, a nelyb bude, ale y tomut geſt roz- vmyeti: chtyel-ly by kto takowym ſye ſlybyti nyeczijm, geſto ſluffye k iwrchowanij, a to przeſtupye, geſtoy ſe wifemy gemu przykazano, ne- znaménka slovosledu jsou černá, druhá dvojí červená). 38 odd. 4 kon. ř. 50 awboze, červ. znam. 51 ynadto. 52 kon. ř. 33 odd. 54 Ypotom. 55 welmy ly. 56 červ. podtrž. 57 a na jednom, neb na druhém ř. 38 mozzly. 59 červ. znam. 90. wduchowniem. — 91. geffto geft zwlafftnij. — 96. czijíta a. — 99. cztenie to. — 103, czo geft (dvakrát). — 104 a 105. niektere. — 109. zgewna geft. — 110. to 90 nn.: Byl to tradiční výklad církve katolické; srovn. Petri Lombardi Collectanea in epistulas s. Pauli právě k tomuto místu (P. L. CXCI col. 96): ... cujus (hominis) superior vis, id est ratio, vir dicitur, vel principale mentis, quia debet regere inferius sensualitatem.... Mulier est ipsa sensualitas, quae bene significatur per mulierem, quia in femina naturaliter praevalet...... mulier, id est sensualitas, est ex viro, scilicet ut ab eo regatur..... et ideo mulier debet habere velamen super caput, scilicet ad significandum, quod sensualitas debet subjici rationi. 2
17 ſye lijbij bohu, muzz a zzena, kdyz glu w dobrem powolny ſobye. w zlemt nema powolnoft chwaly, ale w dobrem, a tak dije ſwaty pawel: myzz ne- dobry ſwat bywaa46 ſkrze dobru zenu a nedobra zzena ſkrzze dobreho48 90 muzze bywa ſwata.* a pak w duchownem rozvmy gmyeyme rozvm myeſto 1 Kor. 7, 14. muzze, ten rozvm, geſtoy wlaaſtij dar nadprzyrozeny, rozvm ducha ſwateho, a tyelo gmyeyme myeſto zeny. a tak, kdyz rozvm praawye bude czijeſtu bozij vkazowaty a tyelo bude poſluſſno rozvmu to czynye nebo trpije, czo rozvm vkazuge, a kdyz take obmyílij rozvm potrzebu tyela a krzehkoft 95 geho, ta powolnoſt lijbij ſye bohu. trzetije myloſt blyzznijch lijbij ſye bohu, acz geft czijftaa, wyernaa, podle" boha, pro boh a w boze.50 chcze-ly kto geſtye y nad to,5 czo ſem rzekl, lijbij-ly ſye bohu, ſroz- vmyety, znamenay, lijbij-ly ſye boh gemu a52 welmy-ly ſye lijbij, a wyez53 to, ezz tak, yakozzt ſye tobye boh lijbij, tak ty ſye bohu lijbiji. cztenijet 100 to ſwyedczij, ezz w kteruzz myeru budem myerzyty, w tut nam odmye- rzije.* y po tom'4 mozzem znamenaty, welmy-lys5 ſye lijbijme bohu, gſme-ly Mat. 7, 2. welmy hotowy drzzety geho przykazanye a to, czoz radij, z mylofty-ly czyly z bazny pokuty necha-l me, czoy zapowyedyel, neb czynijme, czoy 9b przykazal. neb yakozz ſwaty jeronym'e pſal k demetryadye, boh nyetere 105 wyeczy zapowyedaa a nyetere przykazuge, nyektere raady a nyekteree przepufítije. zlee zapowyedaa, bez nyehozz mozz czlowyek byti, dobre przykazuge, bez nyehoz by czlowyek nebyl dobrze, a to przepufſtije, geſto any zlee geſt any dobre, a radij k ſwrchowanemu. ktoz nedrzzij przyka- zanije neb zapowyedy, ten ſye owſem nelijbij bohu ; zewnay hrdoft netbaty 110 przykazanije neb zapowyedy, druhe pak dwe toy boh oſtawyl w naſſij woli, abychom vzzywali, chczem-ly, toho, czoz geft nam przezrzyeno, ale gma- gijcz tijem meníſij chwalu, aneb pak pro wyetílij odplatu drzzyecze ſye rady bozije abychom oftaly y przepufſtijeneho. ktoz ſpoſluchaa rady bozije, lybyti ſye wyecze bude a wyetffij odplatu wezme; ale ten pokutu bude 115 gmyeti, ktoz przeſtupij przykazanye, a nelyb bude, ale y tomut geſt roz- vmyeti: chtyel-ly by kto takowym ſye ſlybyti nyeczijm, geſto ſluffye k iwrchowanij, a to przeſtupye, geſtoy ſe wifemy gemu przykazano, ne- znaménka slovosledu jsou černá, druhá dvojí červená). 38 odd. 4 kon. ř. 50 awboze, červ. znam. 51 ynadto. 52 kon. ř. 33 odd. 54 Ypotom. 55 welmy ly. 56 červ. podtrž. 57 a na jednom, neb na druhém ř. 38 mozzly. 59 červ. znam. 90. wduchowniem. — 91. geffto geft zwlafftnij. — 96. czijíta a. — 99. cztenie to. — 103, czo geft (dvakrát). — 104 a 105. niektere. — 109. zgewna geft. — 110. to 90 nn.: Byl to tradiční výklad církve katolické; srovn. Petri Lombardi Collectanea in epistulas s. Pauli právě k tomuto místu (P. L. CXCI col. 96): ... cujus (hominis) superior vis, id est ratio, vir dicitur, vel principale mentis, quia debet regere inferius sensualitatem.... Mulier est ipsa sensualitas, quae bene significatur per mulierem, quia in femina naturaliter praevalet...... mulier, id est sensualitas, est ex viro, scilicet ut ab eo regatur..... et ideo mulier debet habere velamen super caput, scilicet ad significandum, quod sensualitas debet subjici rationi. 2
Strana 18
18 Sirach 10, 8. [Praefatio in Pa- schate.] [Žal. 1, 7. [Izai 46, 8.) flybijt fye, nenyet ten zakona zprofítijen obeczneho, ktoz chcze drzzeti ſye wyffye rady, ale dluh ] nayprw ſplnye, mozz-ly5s nadto, vczyn wyecze. a czijm ſye kto wijecze ſlijbij, a wijeczij bude. sprawedlnoſt vczynij take przed bohem czlowyeka welykeho; neb welmy ſye ſprawedlny czlowyek lijbij bohu. protozz rzeczenoy o tomto welykem knyczzy: lijbyl ſye bohu a nalezen ſprawedlnym, by nebyl ſpra- wedlnyc nalezen, nebyl by ſye lijbyl; ale wfak ezz fey lijbyl, przedffel geysoa geft boh darem swe mylofti, aby byl sprawedlen. pozwan wzal pomocz 125 od boha a ty przyczyny, ſkrzes nyez by ſye ſlijbyl. a on1 wdyecznye przygal bozije pozwanije, bozij pomocz, ne na prazdno82 wzal bozijch darow, ale byl pijlen, aby fye y k ſprawedlywe83 odplatye flijbyl z zaſlu- zenye. a tak nalezen geft sprawedlen, ale wzmyenyw ſye o ſprawedlnofty mufſyt o nij take rzeeczy, ezzt ſye ſprawedlnoſt lijbij bohu ſprawedlnoſtij 130 ſtogije y kralowſtwa a bez nije4 pokoy nemoz traati, neb yakoz ſwaty auguſtyn pokladaa, sprawedlnoſt a pokoy gîta dwye feftrze mylee ſobye; ktoz czynij proti ſprawedlnoſti, przy tom pokoy neoſtane. a pro neſpra- wedlnoſt przewodij boh kralowſtwa z gednoho lydu do druheho, yakz pijſmo* ſwyedczij; a ezz'5 w nebeſſyech geft we wíſem wzdy plne kra- 135 ga lowftwo, to gedyne oftane wyecznye.] ay, kakt geſt ſprawedlnoſt lyba bohu! syn bozij neſmrtedlny gſa w ſwem bozitwij ſmrtelne czlowyeczſtwye przygal, kdyz geſt raaczyl czlowyeka z ſmrti wykupyty, aby w naſfem czlowyeczſtwij bez wyny a negfa6 dluzzen ſmrtij, vmra za ny zaplatyl naſí dluh a zborzyl ſmrt naſſy ſprawedlywye a wſtaw z ſmrti oprawyl naſí 140 zywot.* radyegij vmrzel, aby nafſ wykupyl z ſmrty ſprawedlywye, nez by moczy bozſtwije ſweho wynal naſ z ſmrti. a take tak ſye w naſ lijbij ſprawedl- noſt gemu, ezz geſt mezy ny“ y na to" fftupyl, aby naff wyſſij vczyl ſpra- wedlnoſti, nez gſu gy gmyeli vczenij a duchownij w ty czaſſy, na to feſlan duch ſwaty, aby naſſ vczyl ſprawedlnoſty a w nij“ potwrdyl. a take ofſwije— 145 czenijm ducha ſwateho pijſmo vczij, czoy ſprawedlnoſt, kaazij gy wyernij kazatelee, czynije gy wyerne ſluhy bozije. y w irdczijch7° nafſych obrazzije ſye poprilek prawdy ſwyetlem twarzy bozije, geftoy na ny znamenano, aby- chom weſſelee gmyely.* a protoz k ſwemu ſye ſrdczy nawrat czlowyek," przyd ſam k ſobye! z toho, czo czteſí nebo flyfſyſí, vzrzijíí poczna pozna- 150 waty, czoy ſprawedlnoft, a kak geſt ſprawedlnoſt welyka wyecz a lijbaa 60 kon. ř. 60a na konci ř. černě začato a červenč přeškrtnuto písmě tvaru (- 61 odd., před on tečka. (2 nenaprazdno. 63 ykſprawedlywe. “ abeznije. 6 odd., před ezz tečka. 66 odd. 07 ynato. 68 awnij. 6s odd. 70 Ywfrdczijch. 7 tak 120 geft. — 117. geffto geft. — 122. ſprawedliwy. — 122. rzeczeno geft. — 123. ſpra- wedliwym. — 124. ze fie geft libil. — 125. ſprawedliw. — 129. sprawedliwy. — 131. trwati. — 132. poklada ze. — 134. yakoz. — 136. oftane wiecź] ay yakt geft (mezi dvěma řádky). — 137. a 130. cźlowieczenftwie. — 143. mezy nas. — 146. czo geft. — 148. paprſlek. — 148. gefíto geft na nas. — 151. czo geft. — 151. atak. — 152. 141 n.: Qui mortem nostram moriendo destruxit et vitam resurgendo reparavit.
18 Sirach 10, 8. [Praefatio in Pa- schate.] [Žal. 1, 7. [Izai 46, 8.) flybijt fye, nenyet ten zakona zprofítijen obeczneho, ktoz chcze drzzeti ſye wyffye rady, ale dluh ] nayprw ſplnye, mozz-ly5s nadto, vczyn wyecze. a czijm ſye kto wijecze ſlijbij, a wijeczij bude. sprawedlnoſt vczynij take przed bohem czlowyeka welykeho; neb welmy ſye ſprawedlny czlowyek lijbij bohu. protozz rzeczenoy o tomto welykem knyczzy: lijbyl ſye bohu a nalezen ſprawedlnym, by nebyl ſpra- wedlnyc nalezen, nebyl by ſye lijbyl; ale wfak ezz fey lijbyl, przedffel geysoa geft boh darem swe mylofti, aby byl sprawedlen. pozwan wzal pomocz 125 od boha a ty przyczyny, ſkrzes nyez by ſye ſlijbyl. a on1 wdyecznye przygal bozije pozwanije, bozij pomocz, ne na prazdno82 wzal bozijch darow, ale byl pijlen, aby fye y k ſprawedlywe83 odplatye flijbyl z zaſlu- zenye. a tak nalezen geft sprawedlen, ale wzmyenyw ſye o ſprawedlnofty mufſyt o nij take rzeeczy, ezzt ſye ſprawedlnoſt lijbij bohu ſprawedlnoſtij 130 ſtogije y kralowſtwa a bez nije4 pokoy nemoz traati, neb yakoz ſwaty auguſtyn pokladaa, sprawedlnoſt a pokoy gîta dwye feftrze mylee ſobye; ktoz czynij proti ſprawedlnoſti, przy tom pokoy neoſtane. a pro neſpra- wedlnoſt przewodij boh kralowſtwa z gednoho lydu do druheho, yakz pijſmo* ſwyedczij; a ezz'5 w nebeſſyech geft we wíſem wzdy plne kra- 135 ga lowftwo, to gedyne oftane wyecznye.] ay, kakt geſt ſprawedlnoſt lyba bohu! syn bozij neſmrtedlny gſa w ſwem bozitwij ſmrtelne czlowyeczſtwye przygal, kdyz geſt raaczyl czlowyeka z ſmrti wykupyty, aby w naſfem czlowyeczſtwij bez wyny a negfa6 dluzzen ſmrtij, vmra za ny zaplatyl naſí dluh a zborzyl ſmrt naſſy ſprawedlywye a wſtaw z ſmrti oprawyl naſí 140 zywot.* radyegij vmrzel, aby nafſ wykupyl z ſmrty ſprawedlywye, nez by moczy bozſtwije ſweho wynal naſ z ſmrti. a take tak ſye w naſ lijbij ſprawedl- noſt gemu, ezz geſt mezy ny“ y na to" fftupyl, aby naff wyſſij vczyl ſpra- wedlnoſti, nez gſu gy gmyeli vczenij a duchownij w ty czaſſy, na to feſlan duch ſwaty, aby naſſ vczyl ſprawedlnoſty a w nij“ potwrdyl. a take ofſwije— 145 czenijm ducha ſwateho pijſmo vczij, czoy ſprawedlnoſt, kaazij gy wyernij kazatelee, czynije gy wyerne ſluhy bozije. y w irdczijch7° nafſych obrazzije ſye poprilek prawdy ſwyetlem twarzy bozije, geftoy na ny znamenano, aby- chom weſſelee gmyely.* a protoz k ſwemu ſye ſrdczy nawrat czlowyek," przyd ſam k ſobye! z toho, czo czteſí nebo flyfſyſí, vzrzijíí poczna pozna- 150 waty, czoy ſprawedlnoft, a kak geſt ſprawedlnoſt welyka wyecz a lijbaa 60 kon. ř. 60a na konci ř. černě začato a červenč přeškrtnuto písmě tvaru (- 61 odd., před on tečka. (2 nenaprazdno. 63 ykſprawedlywe. “ abeznije. 6 odd., před ezz tečka. 66 odd. 07 ynato. 68 awnij. 6s odd. 70 Ywfrdczijch. 7 tak 120 geft. — 117. geffto geft. — 122. ſprawedliwy. — 122. rzeczeno geft. — 123. ſpra- wedliwym. — 124. ze fie geft libil. — 125. ſprawedliw. — 129. sprawedliwy. — 131. trwati. — 132. poklada ze. — 134. yakoz. — 136. oftane wiecź] ay yakt geft (mezi dvěma řádky). — 137. a 130. cźlowieczenftwie. — 143. mezy nas. — 146. czo geft. — 148. paprſlek. — 148. gefíto geft na nas. — 151. czo geft. — 151. atak. — 152. 141 n.: Qui mortem nostram moriendo destruxit et vitam resurgendo reparavit.
Strana 19
19 bohu, kakt moz welykym czlowyeka vczynyty, neb wſeczky fflechetnoſty glu pod gmenem" ſprawedlnoſty, sprawedlnoſt geft obeczna filechetnoft, geſto wſyczku prawoſt drzzij w frdczy. a tak, ktoz ma wſeczky fílechet- noîty podle porzaadu ſtawu ſweho, ſprawedlny geſt, a tak'2 dije ſwaty bernhart:73 sprawedlnoft geſt fflechetnoft, gefto da kazdemu, czoz nan ſluffije: wyfſyemu poczeít, rownemu 4 myloft a o ſwem menſtijem peecze dluzznee neobmeſſkaa.* a mnohych to dotycze, geſto dije seneka"3 o ſpra- wedlnoſty: aby byl ſprawedlen, netolyk nefíkod gynym, ale bran tyem, 160 ktozt ſkodije. a yakoz gſu rozlycznij ſtawy, tak rozlycznij w rozlycznych czynech magij ſye drzzety ſprawedlnoſty; a proto w tyech rozlycznoſtech ta gedna ſprawedlnoſt bude, ale czaîto ſlepota naſſe aneb hrdoſt kakaafi w gynem ſprawedlnoſt neſprawedlnoſtij ſudyti bude a ſwu neſprawedlnoft ſprawedlnoſtij. protoz dije pijſmo: nerodte ſudyty drzewe czaſu.* a ezz"6 165 take zda ſve nyekdy to, geſtoy vkrutnoſt, by ſprawedlnoſt byla, dije pijſmo: nebyway ſprawediê7 przyelyff.* ne proto"s dije toho, by kdy mohlo Kaz. 7, 17. przijelyfi byti ſprawedlnoſty, ale ez, yakoz dije ſwaty aug9,7° przyelyfſnaa ſprawedlnoſt nenye ſprawedlnoſt, ale vkrut- noſt, protozz profſme hoſpo- 102 dyna, at on ny zrzijedij a zpoſſobij, abychom opatrnye, hoduge"l, a ſta- 170 tecznye ſprawedlny byli we wſſech ſwych wyeczech, abychom fye lijbyly gemu a byly w myloſty geho welykymy. gehoz nam pomoz, hoſpodyne. 155 P. L. CLXXXIII, col. 724n.] 1 Kor. 4,5. o Iwate luczygy. dneff2 koftel, den ſwate luczyge pamatuge, czte to cztenije, w nyemzz kryſtus nebeſke kralowſtwo ke trogy wyeczij przypodobnal:* nayprwe Mat. 13, 44 nn. ku pokladu ſkrytemu w zemy, genzz kdyz kto nalezzne, zakryge a pogde 13 červ. podtrž. na konci řádku některé škrty výplňové. v rkpse. 72 odd. 35 ještě jednou omylem opsané netolyk bylo zamazáváno, ale je přece patrné. 7 odd., před ezz tečka. 7 kon. ř. 78 Neproto. 7 zkratka na počátku řádku červ. pod- tržena. 1 nadpis červený na témže řádku, jako: hofpodyne. 2 začáteční D prodlou- ženo přes dva řádky. 3 odd. 4 kon. ř. 5 odd. 5 kon. ř. 7 červ. znam. yakt. — 154. prawdu a prawoft. — 155. fprawedliwy. — 157 poczeftnoft. — 157. a owfſem. — 159. ſprawedliw netoliko. — 162 yakaz. — 165. zda fie take. — 165. gefíto geft. — 166. ſprawedliw. — 169. nas. — 170. ſprawedliwj byli wewffelikych wieczech ſwych. 1. o swate luczigy rzecz (nadpis červený). — 5. to geft. — 5. nayzrzetedl- 156 nn.: Justitia virtus est, quod suum est, unicuique tribuens. Tribue ergo [725] tribus, quae sua sunt. Redde superiori, redde inferiori, redde aequali cuique, quod debes.... Redde, inquam, reverentiam praelato et oboedientiam .... Sic et fratribus nostris, inter quos vivimus, ipso jure fraternitatis et societatis humanae consilii sumus et auxilii debitores.... Porro si cui forte praelatus es, huic sine dubio teneris debitor sollicitudinis amplioris. Exigit a te ipse custodiam et disciplinam.... In eo excusa- bilis ego videor, si debitam exhibco custodiam pariter et disciplinam ... (z řeči třetí De adventu Domini). 23
19 bohu, kakt moz welykym czlowyeka vczynyty, neb wſeczky fflechetnoſty glu pod gmenem" ſprawedlnoſty, sprawedlnoſt geft obeczna filechetnoft, geſto wſyczku prawoſt drzzij w frdczy. a tak, ktoz ma wſeczky fílechet- noîty podle porzaadu ſtawu ſweho, ſprawedlny geſt, a tak'2 dije ſwaty bernhart:73 sprawedlnoft geſt fflechetnoft, gefto da kazdemu, czoz nan ſluffije: wyfſyemu poczeít, rownemu 4 myloft a o ſwem menſtijem peecze dluzznee neobmeſſkaa.* a mnohych to dotycze, geſto dije seneka"3 o ſpra- wedlnoſty: aby byl ſprawedlen, netolyk nefíkod gynym, ale bran tyem, 160 ktozt ſkodije. a yakoz gſu rozlycznij ſtawy, tak rozlycznij w rozlycznych czynech magij ſye drzzety ſprawedlnoſty; a proto w tyech rozlycznoſtech ta gedna ſprawedlnoſt bude, ale czaîto ſlepota naſſe aneb hrdoſt kakaafi w gynem ſprawedlnoſt neſprawedlnoſtij ſudyti bude a ſwu neſprawedlnoft ſprawedlnoſtij. protoz dije pijſmo: nerodte ſudyty drzewe czaſu.* a ezz"6 165 take zda ſve nyekdy to, geſtoy vkrutnoſt, by ſprawedlnoſt byla, dije pijſmo: nebyway ſprawediê7 przyelyff.* ne proto"s dije toho, by kdy mohlo Kaz. 7, 17. przijelyfi byti ſprawedlnoſty, ale ez, yakoz dije ſwaty aug9,7° przyelyfſnaa ſprawedlnoſt nenye ſprawedlnoſt, ale vkrut- noſt, protozz profſme hoſpo- 102 dyna, at on ny zrzijedij a zpoſſobij, abychom opatrnye, hoduge"l, a ſta- 170 tecznye ſprawedlny byli we wſſech ſwych wyeczech, abychom fye lijbyly gemu a byly w myloſty geho welykymy. gehoz nam pomoz, hoſpodyne. 155 P. L. CLXXXIII, col. 724n.] 1 Kor. 4,5. o Iwate luczygy. dneff2 koftel, den ſwate luczyge pamatuge, czte to cztenije, w nyemzz kryſtus nebeſke kralowſtwo ke trogy wyeczij przypodobnal:* nayprwe Mat. 13, 44 nn. ku pokladu ſkrytemu w zemy, genzz kdyz kto nalezzne, zakryge a pogde 13 červ. podtrž. na konci řádku některé škrty výplňové. v rkpse. 72 odd. 35 ještě jednou omylem opsané netolyk bylo zamazáváno, ale je přece patrné. 7 odd., před ezz tečka. 7 kon. ř. 78 Neproto. 7 zkratka na počátku řádku červ. pod- tržena. 1 nadpis červený na témže řádku, jako: hofpodyne. 2 začáteční D prodlou- ženo přes dva řádky. 3 odd. 4 kon. ř. 5 odd. 5 kon. ř. 7 červ. znam. yakt. — 154. prawdu a prawoft. — 155. fprawedliwy. — 157 poczeftnoft. — 157. a owfſem. — 159. ſprawedliw netoliko. — 162 yakaz. — 165. zda fie take. — 165. gefíto geft. — 166. ſprawedliw. — 169. nas. — 170. ſprawedliwj byli wewffelikych wieczech ſwych. 1. o swate luczigy rzecz (nadpis červený). — 5. to geft. — 5. nayzrzetedl- 156 nn.: Justitia virtus est, quod suum est, unicuique tribuens. Tribue ergo [725] tribus, quae sua sunt. Redde superiori, redde inferiori, redde aequali cuique, quod debes.... Redde, inquam, reverentiam praelato et oboedientiam .... Sic et fratribus nostris, inter quos vivimus, ipso jure fraternitatis et societatis humanae consilii sumus et auxilii debitores.... Porro si cui forte praelatus es, huic sine dubio teneris debitor sollicitudinis amplioris. Exigit a te ipse custodiam et disciplinam.... In eo excusa- bilis ego videor, si debitam exhibco custodiam pariter et disciplinam ... (z řeči třetí De adventu Domini). 23
Strana 20
20 weſele a prodaa wſe, czozz ma, a kupij rolij tu, toy do hornijkow nayzrzije- 5 dlnyegye, gefto kdyz nalezne dobry pramen w kterem poli, ez ſye tu ſbozzije nadyege welykeho, przykryge chtye ſam rad vzzyty toho; a pogde, czozz ma, to prodaa a kupij to mijeſto a nalozzij na to, druhe dije kriſtus, zey k tomu kupczy podobno nebeſſke kralowſtwo, geſto hleda dobrych perel a nalezna3 gednv drahu, prodada, czoz ma, kupij gy. trzetije prawij 10 podobenſtwije k nebeſkemu kralowitwu nevod w morze vpuſtyeny, geſto wſelyky naarod rybij oſaahna wytahne na brzeh, kdez dobre a czyítee ryby budu ode zlych a ne-lczyftych3 wybrany, y mijenijt krift94 w tom cztenij nebeſſkym kralowitwem porzaad koſtela ſwateho. a tak geſt dorzekl: takt bude na ſkonanij ſwyeta, yako toczyfí o tyechto rybach. wygdvv 15 andyelee bozij a odluczije5 zlee od dobrych as zlee w ohen vwrhvv, kdez bude placz a fíkrzeht zubom.*7 Mat. 13, 49—30. y chczyt to vkazaty, kak ſye to tree podobnye k ſwate luczygy przy- podobnawa, neb onay nalezíſy ſkryty poklad a nalezíly drahu perlu wſe, czoz gmyela, prodala a obes to kupyla, poklad geſt ſkryty wyera naſſe 20 krzeltyaníka; neb acz zde nenye zrzijedlno bohatítwije pokladu toho, wſak odtud mame wſe dobre gmyety. odtud gde nadyege wyecznee radofty, odtud wſelyke dobrych lydij filechetnoſti, a bez prawe° krzeftyanſke wyery žid. 11, 6. nelze fye geft lybyty bohu.* ten poklad ſkryty nalezíy ſwata luczya, toczyfl wyeru prawu, przykryla, ne yhnedlo toho proneíla, ale taynye 25 f matku ſwu krzeſtyankul byla, a bylay za mvzz ſmluwena za pohana. kdyz pak nalezla drahul2 perlu, pro poklad onen a pro tul3 perlu, czoz IV. L F. 36 (130s), gmyela, wſe prodala, aby i tijemtol4 obym oſtala. czte ſe o nij, ez kdyzl6 101.] 10b ſwata agata w panenſtwij byla ſmrt przygala pro bozij myloſt! a boh ſkrze 8 odd. » Abezprawe, 10 neyhned. 11 v rkpse: krzeftyaníku. 12 druhu. 13 aprotu. 14 po tomto slově černý výplňkový oblouček na konci ř. 16 Ezkdyz, ale slova niegie. — 9. ze geft. — 9. hledal. — 15. totiž. — 16. vwohen. — 17. fikrzehot. — 18. yak. — 19. ona nalezíy. — 25. totiz. — 26. krzeftianku. — 26. byla geft za muz inubena. — 27. drahu. — 30. gegiem. — 33. yakes. — 35. matkat twa geft. — 28 nn.: Lucia, virgo Syracusana, nobilis genere, audiens famam s. Agathae per totam Siciliam divulgari, sepulchrum ejus adiit cum matre sua Euthicia annis quatuor fluxum sanguinis incurabiliter patiente.... Igitur recedentibus cunctis et matre et filia juxta sepulchrum in oratione existentibus Luciam somnus arripuit viditque Agatham in medio angelorum gemmis ornatam et dicentem sibi: Soror mea Lucia. virgo Deo devota, quid a me petis, quod ipsa poteris praestare continuo matri tuae? Nam ecce per fidem tuam sanata est. Evigilans autem Lucia matri suae dixit: Mater mea, ecce sanata es; ... ne mihi de caetero nomines sponsum, sed quidquid mihi datura eras pro dote, pauperibus elargire.... Interea dum patrimonium distribuitur. ad sponsum notitia pervenit: requirit sponsus a nutrice de his. Respondit illa caute. quod utiliorem possessionem sponsa sua invenisset.... Credidit stultus carnale commercium et coepit auctor esse vendentium. Venditis autem omnibus et pauperibus erogatis sponsus trahit eam coram Paschasio consulari, dicens eam christianam esse et contra leges agere Augustorum.... (z kap. čtvrté Voraginovy „Legenda aurea“).
20 weſele a prodaa wſe, czozz ma, a kupij rolij tu, toy do hornijkow nayzrzije- 5 dlnyegye, gefto kdyz nalezne dobry pramen w kterem poli, ez ſye tu ſbozzije nadyege welykeho, przykryge chtye ſam rad vzzyty toho; a pogde, czozz ma, to prodaa a kupij to mijeſto a nalozzij na to, druhe dije kriſtus, zey k tomu kupczy podobno nebeſſke kralowſtwo, geſto hleda dobrych perel a nalezna3 gednv drahu, prodada, czoz ma, kupij gy. trzetije prawij 10 podobenſtwije k nebeſkemu kralowitwu nevod w morze vpuſtyeny, geſto wſelyky naarod rybij oſaahna wytahne na brzeh, kdez dobre a czyítee ryby budu ode zlych a ne-lczyftych3 wybrany, y mijenijt krift94 w tom cztenij nebeſſkym kralowitwem porzaad koſtela ſwateho. a tak geſt dorzekl: takt bude na ſkonanij ſwyeta, yako toczyfí o tyechto rybach. wygdvv 15 andyelee bozij a odluczije5 zlee od dobrych as zlee w ohen vwrhvv, kdez bude placz a fíkrzeht zubom.*7 Mat. 13, 49—30. y chczyt to vkazaty, kak ſye to tree podobnye k ſwate luczygy przy- podobnawa, neb onay nalezíſy ſkryty poklad a nalezíly drahu perlu wſe, czoz gmyela, prodala a obes to kupyla, poklad geſt ſkryty wyera naſſe 20 krzeltyaníka; neb acz zde nenye zrzijedlno bohatítwije pokladu toho, wſak odtud mame wſe dobre gmyety. odtud gde nadyege wyecznee radofty, odtud wſelyke dobrych lydij filechetnoſti, a bez prawe° krzeftyanſke wyery žid. 11, 6. nelze fye geft lybyty bohu.* ten poklad ſkryty nalezíy ſwata luczya, toczyfl wyeru prawu, przykryla, ne yhnedlo toho proneíla, ale taynye 25 f matku ſwu krzeſtyankul byla, a bylay za mvzz ſmluwena za pohana. kdyz pak nalezla drahul2 perlu, pro poklad onen a pro tul3 perlu, czoz IV. L F. 36 (130s), gmyela, wſe prodala, aby i tijemtol4 obym oſtala. czte ſe o nij, ez kdyzl6 101.] 10b ſwata agata w panenſtwij byla ſmrt przygala pro bozij myloſt! a boh ſkrze 8 odd. » Abezprawe, 10 neyhned. 11 v rkpse: krzeftyaníku. 12 druhu. 13 aprotu. 14 po tomto slově černý výplňkový oblouček na konci ř. 16 Ezkdyz, ale slova niegie. — 9. ze geft. — 9. hledal. — 15. totiž. — 16. vwohen. — 17. fikrzehot. — 18. yak. — 19. ona nalezíy. — 25. totiz. — 26. krzeftianku. — 26. byla geft za muz inubena. — 27. drahu. — 30. gegiem. — 33. yakes. — 35. matkat twa geft. — 28 nn.: Lucia, virgo Syracusana, nobilis genere, audiens famam s. Agathae per totam Siciliam divulgari, sepulchrum ejus adiit cum matre sua Euthicia annis quatuor fluxum sanguinis incurabiliter patiente.... Igitur recedentibus cunctis et matre et filia juxta sepulchrum in oratione existentibus Luciam somnus arripuit viditque Agatham in medio angelorum gemmis ornatam et dicentem sibi: Soror mea Lucia. virgo Deo devota, quid a me petis, quod ipsa poteris praestare continuo matri tuae? Nam ecce per fidem tuam sanata est. Evigilans autem Lucia matri suae dixit: Mater mea, ecce sanata es; ... ne mihi de caetero nomines sponsum, sed quidquid mihi datura eras pro dote, pauperibus elargire.... Interea dum patrimonium distribuitur. ad sponsum notitia pervenit: requirit sponsus a nutrice de his. Respondit illa caute. quod utiliorem possessionem sponsa sua invenisset.... Credidit stultus carnale commercium et coepit auctor esse vendentium. Venditis autem omnibus et pauperibus erogatis sponsus trahit eam coram Paschasio consulari, dicens eam christianam esse et contra leges agere Augustorum.... (z kap. čtvrté Voraginovy „Legenda aurea“).
Strana 21
21 30 ny welyke dywy czynyl v gegije hrobu, tehdy ſwata luczya ſwu nemocznu matku, geſto nyekolyk let gmyela nemocz, tam wymluwyla a ſ nijl? ſîla take. a przyfſedſel8 k hrobu, ſwata luczya ſnazznye profyla za ſwu matku. a tak ſye tu v hrobu wzdrzijeme w kakeſſ otrapye, a ſwata agata vkazze ſye gij rzkucz: seſtra luczya, dyewko lybaa bohu, czo mne za to profijíf, 35 geſto fama mozefí vczynyty? ay, ſkrze twu wyeru matkat geft twa vzdra- wena! pak ſwata luczya powyedyela to wſe materzy rzkucz: gyzz, matko, nerzijekay my nycz o muzzy a to wyeno, geſtos my zal9 muzz daty chtyela, day my, at ge obratijm bohu na czeſt! a tak2° wratyle ſye domow, a ſwata luczya poczala ſbozije prodawaty, a pak ten, zanzz ſwata luczya ſmluwena byla, otazal w gegije czeledy gedne ſtaroſty, procz by tak ſbozzije pro- dawala. a ta gemu odpowyedye rzkucz: twa panna nalezla ge welijm lepſije ſbozije, y chcze toto prodaty, aby onoho doſahla za nye. a'l tento tyeleſnye tomu rozvmyege pomohl gij prodaty ſbozije toho. a ona2° to, zacz prodala, chudym rozdala, protoz podobnye na gegij den cztu cztenye toto; neb 45 onay poznawfſy wyeru prawu tagyla ſye, az y prodala wſe, czoz gmyela, aby w nebefſyech poklad z toho ſhromazdyla a abyo doſahla one drahe,23 bijele 22 perly panenſke czyftoty, wzaczne bohu. neb yakoz geft lybaa a wzacznaa bijeloft dobre perly, tak geft wzacznaa wyecz drahaa panenſka czijftota. a dobrzey20 k bijeloſty przypodobnana; neb kterymyz koly 50 ofdobijíí czyftotu fílechetnoftmy, podobnyet mozz przygijety wſeczky. a tak y maleerzy, czozz koly chtye malowaty, nayprw dadije byelu barwu. takez dyewka tato k wyerze przyftupywfy nayprw czyſtotvv ſwe ſrdcze ozdobyla a pak wſe, czoz gmyela, w obyet dala bohu, az pak potom y ſwe tyelo a ſwu krew prolyla pro gmye bozije, kdyz ten, geſto mnyel, by gmyel gy gmyety, obzzalowal gy, zzey krzeſtyanka a nedrzzij vſtawenije knyezzat rzijmfíkych.24 tijem pak czynem ona trzetye podobnoſt newodu onoho, geſto zlee y dobre tahne ryby, ale kdyz wſe wytahne, zlych nechagij a dobre wezmuv, dotyka teto dyewky ſwate, ezz ona ne z tyech25 geft byla, geſto zoftaweny 60 gſu k zahynutij, ale geſt wzata mezy dobre.28 neb y panny gſu gedny, geſto ſſwyetu gen ſluzzije zzadagijcz ſwyetu lijby byti,27 ſtogyecze gen po mar- noſty, a druhe, geſtoy gym mijla czyſtota[ w bozij myloſty, ale ſkonanije 112 vkazze kazzdych odplatu, kdyz gedny budu wzaty v wyecznv28 chwalu a druhe budu k marnoſty yako23 neſtateczne zoſtaweny a potlaczeny a za- 6i5 hynvv. a czot rzku o panenſtwij, teezzt geſt y o gynem takowé29, gefto podle vmyíla3 dobreho mozz chwalu gmyety a podle vmyſla31 nehodneho 40 55 tenkou čárkou oddělena. 17 afnij. 18 odd. 19 kon. ř. 20 odd. 21 kon. ř. 2 druhé e přips. shora. 23 po tomto slově černá výplň řádku. 24 červ. znam. 25 neztyech. 26 odd. 27 první by připsáno k lij mimo řádek; v sloupci na rozhraní dvou řádků bylo původně: lijbyti. 28 odd. 29 kon. ř. 30 odd. 31 A podle 36. rzkucze. — 38. wratili fie. — 39. fnubena. — 41. rzkucze. — 41. welmi lepffij. — 41. ona geft. — 48. wiecz panenſka. — 49. dobrze. — 49. przypodobna. — 55. ze ge krzeftianku. — 57. podobenftwie. — 59. oftaweny. — 62. geffto gym. — 64. zu-
21 30 ny welyke dywy czynyl v gegije hrobu, tehdy ſwata luczya ſwu nemocznu matku, geſto nyekolyk let gmyela nemocz, tam wymluwyla a ſ nijl? ſîla take. a przyfſedſel8 k hrobu, ſwata luczya ſnazznye profyla za ſwu matku. a tak ſye tu v hrobu wzdrzijeme w kakeſſ otrapye, a ſwata agata vkazze ſye gij rzkucz: seſtra luczya, dyewko lybaa bohu, czo mne za to profijíf, 35 geſto fama mozefí vczynyty? ay, ſkrze twu wyeru matkat geft twa vzdra- wena! pak ſwata luczya powyedyela to wſe materzy rzkucz: gyzz, matko, nerzijekay my nycz o muzzy a to wyeno, geſtos my zal9 muzz daty chtyela, day my, at ge obratijm bohu na czeſt! a tak2° wratyle ſye domow, a ſwata luczya poczala ſbozije prodawaty, a pak ten, zanzz ſwata luczya ſmluwena byla, otazal w gegije czeledy gedne ſtaroſty, procz by tak ſbozzije pro- dawala. a ta gemu odpowyedye rzkucz: twa panna nalezla ge welijm lepſije ſbozije, y chcze toto prodaty, aby onoho doſahla za nye. a'l tento tyeleſnye tomu rozvmyege pomohl gij prodaty ſbozije toho. a ona2° to, zacz prodala, chudym rozdala, protoz podobnye na gegij den cztu cztenye toto; neb 45 onay poznawfſy wyeru prawu tagyla ſye, az y prodala wſe, czoz gmyela, aby w nebefſyech poklad z toho ſhromazdyla a abyo doſahla one drahe,23 bijele 22 perly panenſke czyftoty, wzaczne bohu. neb yakoz geft lybaa a wzacznaa bijeloft dobre perly, tak geft wzacznaa wyecz drahaa panenſka czijftota. a dobrzey20 k bijeloſty przypodobnana; neb kterymyz koly 50 ofdobijíí czyftotu fílechetnoftmy, podobnyet mozz przygijety wſeczky. a tak y maleerzy, czozz koly chtye malowaty, nayprw dadije byelu barwu. takez dyewka tato k wyerze przyftupywfy nayprw czyſtotvv ſwe ſrdcze ozdobyla a pak wſe, czoz gmyela, w obyet dala bohu, az pak potom y ſwe tyelo a ſwu krew prolyla pro gmye bozije, kdyz ten, geſto mnyel, by gmyel gy gmyety, obzzalowal gy, zzey krzeſtyanka a nedrzzij vſtawenije knyezzat rzijmfíkych.24 tijem pak czynem ona trzetye podobnoſt newodu onoho, geſto zlee y dobre tahne ryby, ale kdyz wſe wytahne, zlych nechagij a dobre wezmuv, dotyka teto dyewky ſwate, ezz ona ne z tyech25 geft byla, geſto zoftaweny 60 gſu k zahynutij, ale geſt wzata mezy dobre.28 neb y panny gſu gedny, geſto ſſwyetu gen ſluzzije zzadagijcz ſwyetu lijby byti,27 ſtogyecze gen po mar- noſty, a druhe, geſtoy gym mijla czyſtota[ w bozij myloſty, ale ſkonanije 112 vkazze kazzdych odplatu, kdyz gedny budu wzaty v wyecznv28 chwalu a druhe budu k marnoſty yako23 neſtateczne zoſtaweny a potlaczeny a za- 6i5 hynvv. a czot rzku o panenſtwij, teezzt geſt y o gynem takowé29, gefto podle vmyíla3 dobreho mozz chwalu gmyety a podle vmyſla31 nehodneho 40 55 tenkou čárkou oddělena. 17 afnij. 18 odd. 19 kon. ř. 20 odd. 21 kon. ř. 2 druhé e přips. shora. 23 po tomto slově černá výplň řádku. 24 červ. znam. 25 neztyech. 26 odd. 27 první by připsáno k lij mimo řádek; v sloupci na rozhraní dvou řádků bylo původně: lijbyti. 28 odd. 29 kon. ř. 30 odd. 31 A podle 36. rzkucze. — 38. wratili fie. — 39. fnubena. — 41. rzkucze. — 41. welmi lepffij. — 41. ona geft. — 48. wiecz panenſka. — 49. dobrze. — 49. przypodobna. — 55. ze ge krzeftianku. — 57. podobenftwie. — 59. oftaweny. — 62. geffto gym. — 64. zu-
Strana 22
2.2 ztratij chwalu, awſak ſwata luczya ne ynhedt32 geft panenftwije chowala na ten vmyíl, aby w tom neporufſenij oftala wyecznye, azz pak w lepiſije vmyſl promyenywffy oddala ſye w panenſtwij bohu. a gedna-ly pro ſwyetfku czeft drzzij panenftwo a nemyenyecz wyecz oftaty przy nyem, a weſelijm34 ſwyetíkym a35 w tyech marnoftech zprznij ge welmye, wſak bude-ly w tyele paneníka czeloft zachowana a vmyíl bude w dobre promyenyen, mozz myíl zczyftyecz paneníku korunv w nebeffijech gmyety, bohu daducz ſye w ſwem panenſtwu. yakoz y35 ſwata luczya myenywſſy za muzz, wſak panny oſtawffy panenſke koruny doſſla.36 abych wſak nebyl bez odtuchy y ſ takymyzz,3 geſto gime tu nadyegy potratyly, by bylo dogijti lze te koruny ſwatych panen, gmagycz pamyet, to w nych mylugijcz, gehozz gîme ſye vczynyly nedoſtoyny: chczy rzee-lczy, yakoz ſwaty jeronym38 dije: poruffenee duffe budu pannamy daducz fye ſynu bozijemu w manzelftwo ducho[w nym3 czynem yako choty, dywnet 80 geft to duchownije manzzelftwo. neb w tyeleſnem manzzelitwije panna bude poruſſena, ale w tomto duſe poruffenaa, kdyzz w nyem bude, opyet bude ſwe panenſtwo zaſye gmyety, ne gelykozz1 k one panenſke korvncze wlaafítij, ale gelykozz k tomu, ezz mozz chot byti toho knyeze naywyffijeho, pana naſſeho jezu kriſta, o nyemz geft w podobenſtwij pſano 85 w knyhach moyzijeffowych: knyez naywyfij pogme pannv, nepogme wdowy, 1a any te, geitoy gy gyny muzz odehnal od ſebe, any zlee, fſerzedne kozze,* y fluffijel nam tuto znamenaty, czoy k tomu vmylu wdowa, czo od mvzze'l odehnanaa, czo zlaa kozze, gelto tyech nepogme knyez naywyffij, a czo panna, acz geſt kto w tyele y porufſen, geſto wſak pogme 90 gey neb gy knyez naywyſlij.42 nayprwe wdowu gſu ty znamenany, geſto mocz gym vmrzela k13 fkutku hrzyecha, ale zzadoſt nevmrzela; neb hrzyech gych oftal, ale ony ſwu mylij hrzyechu neoítaly, kdyby mohl takowy, rad by zly byl 11b a tvzzij yako wdowa po muzzy, ezz nema tee moczy, aby zle czynyl, proty 2 Mojz. 17, 14. takym'1 dije hoſpodyn I w proroczitwij, ezz zahladij amalechytſke." amalech!a tolyk ſye dije wykladem, yako by rzekl krwolyz, toczyff geſto krew lijzze, a ty znamenawa, gefto nemohu ſkutkem tyeleſne zzadoſty fyti byti, ale gen yako gych polyzugycz oblybugij to, k nyemuz tahne tyeleſna zzadoſt, yako kdyz nyekto lijzze rozzen, acz ſye geſt peczenye 100 gemu yl nedoſtala, a yako by wlk laczny gho nalezna, geſto gijm woly ſprzahagij, polzal geho w te zzadoſty, ezz by rad nagedl ſye tyech wolow, geſto tyem ghem ſprzezzeny byly. tyt neglu doſtoyny jezukryſta. druzij take mohvv ke wdowye przypodobnany46 byty, geſto magij wdow nyete- vmyla. 3 neynhedt. kon. ř. 4 odd. 35 kon. ř. 36 červ. znam. 3 ytakymyzz. 38 červ. podtrž. 3 duchonym. 40 Negelykozz. na na konci ř. tečka. 41 odd. 42 červ. znam. 43 kon. ř. 4 kdy by. 44a A malech. 45 v nadeps. čerčeně tence. 3 Mojt. 21, 13—14. 75 95 76 staweny. — 67. neyhned. — 83. ne yakoz. — 84. zwlafftni ale yakoz. — 84. toho knieže. — 87. geffto gy geft. — 88. czo geft. — 97. krwoliž. totiž geffto. — 99. po- lizugicz oblibuge. — 101. geho nalezna. — 102. polizal. — 104. niekterych. —
2.2 ztratij chwalu, awſak ſwata luczya ne ynhedt32 geft panenftwije chowala na ten vmyíl, aby w tom neporufſenij oftala wyecznye, azz pak w lepiſije vmyſl promyenywffy oddala ſye w panenſtwij bohu. a gedna-ly pro ſwyetfku czeft drzzij panenftwo a nemyenyecz wyecz oftaty przy nyem, a weſelijm34 ſwyetíkym a35 w tyech marnoftech zprznij ge welmye, wſak bude-ly w tyele paneníka czeloft zachowana a vmyíl bude w dobre promyenyen, mozz myíl zczyftyecz paneníku korunv w nebeffijech gmyety, bohu daducz ſye w ſwem panenſtwu. yakoz y35 ſwata luczya myenywſſy za muzz, wſak panny oſtawffy panenſke koruny doſſla.36 abych wſak nebyl bez odtuchy y ſ takymyzz,3 geſto gime tu nadyegy potratyly, by bylo dogijti lze te koruny ſwatych panen, gmagycz pamyet, to w nych mylugijcz, gehozz gîme ſye vczynyly nedoſtoyny: chczy rzee-lczy, yakoz ſwaty jeronym38 dije: poruffenee duffe budu pannamy daducz fye ſynu bozijemu w manzelftwo ducho[w nym3 czynem yako choty, dywnet 80 geft to duchownije manzzelftwo. neb w tyeleſnem manzzelitwije panna bude poruſſena, ale w tomto duſe poruffenaa, kdyzz w nyem bude, opyet bude ſwe panenſtwo zaſye gmyety, ne gelykozz1 k one panenſke korvncze wlaafítij, ale gelykozz k tomu, ezz mozz chot byti toho knyeze naywyffijeho, pana naſſeho jezu kriſta, o nyemz geft w podobenſtwij pſano 85 w knyhach moyzijeffowych: knyez naywyfij pogme pannv, nepogme wdowy, 1a any te, geitoy gy gyny muzz odehnal od ſebe, any zlee, fſerzedne kozze,* y fluffijel nam tuto znamenaty, czoy k tomu vmylu wdowa, czo od mvzze'l odehnanaa, czo zlaa kozze, gelto tyech nepogme knyez naywyffij, a czo panna, acz geſt kto w tyele y porufſen, geſto wſak pogme 90 gey neb gy knyez naywyſlij.42 nayprwe wdowu gſu ty znamenany, geſto mocz gym vmrzela k13 fkutku hrzyecha, ale zzadoſt nevmrzela; neb hrzyech gych oftal, ale ony ſwu mylij hrzyechu neoítaly, kdyby mohl takowy, rad by zly byl 11b a tvzzij yako wdowa po muzzy, ezz nema tee moczy, aby zle czynyl, proty 2 Mojz. 17, 14. takym'1 dije hoſpodyn I w proroczitwij, ezz zahladij amalechytſke." amalech!a tolyk ſye dije wykladem, yako by rzekl krwolyz, toczyff geſto krew lijzze, a ty znamenawa, gefto nemohu ſkutkem tyeleſne zzadoſty fyti byti, ale gen yako gych polyzugycz oblybugij to, k nyemuz tahne tyeleſna zzadoſt, yako kdyz nyekto lijzze rozzen, acz ſye geſt peczenye 100 gemu yl nedoſtala, a yako by wlk laczny gho nalezna, geſto gijm woly ſprzahagij, polzal geho w te zzadoſty, ezz by rad nagedl ſye tyech wolow, geſto tyem ghem ſprzezzeny byly. tyt neglu doſtoyny jezukryſta. druzij take mohvv ke wdowye przypodobnany46 byty, geſto magij wdow nyete- vmyla. 3 neynhedt. kon. ř. 4 odd. 35 kon. ř. 36 červ. znam. 3 ytakymyzz. 38 červ. podtrž. 3 duchonym. 40 Negelykozz. na na konci ř. tečka. 41 odd. 42 červ. znam. 43 kon. ř. 4 kdy by. 44a A malech. 45 v nadeps. čerčeně tence. 3 Mojt. 21, 13—14. 75 95 76 staweny. — 67. neyhned. — 83. ne yakoz. — 84. zwlafftni ale yakoz. — 84. toho knieže. — 87. geffto gy geft. — 88. czo geft. — 97. krwoliž. totiž geffto. — 99. po- lizugicz oblibuge. — 101. geho nalezna. — 102. polizal. — 104. niekterych. —
Strana 23
23 105 rych w tom obyczey, ezz wdowa, yakz sye gij malee nahodij protywen- ftwye, bude rzeeczy: bych gmyela muzze, ya bych4 tohoto netrpyela; a ſnad by i mvzzem trpyela wyecze. takezz nyekto pufftijecz od ſwyeta, chtyecz neb nechtyecz, budu po ſwyetu wzdy tuzzyti, a yakz ge w czem potka mala nechut, bude ſye gym zdaty, by nycz gych nechutneho, by 110 w ſwyetye byli, nepotkalo, anebo toho zapomnyewffe, czoy ge drzewe potykalo, aneb5l negmyely ly'2 fu czynyty ſ ſwyetem, newyedvvcz, czo neſnadnoſtij bywaa na ſwyetye, w tom podobenſtwij lyd zzydowſky byw w egyptie w horzy, wyfſed z egypta, magijcz rozkoffny pokrm mannv wzely k nij mrzkoft a tuzzyly po egyptu. protoz chczem-ly byty hodny jezu51 kryſta, negmyeyme tyechto wdow nemudrych obyczeyow; zawrhucz to, czo k ſwyetu ſlufſye, tahnyem ſye k tomu, bychom w myloſty byli ſ hoſpodynem.5 skrze tu, 56 geftoy muzz gy odehnal od ſebe a odluczyl, ty mozzeme znamenaty, gefto ſwyet hrdaa gymy a odluczyl56 ge od ſebe proti gych56 woli, a ty, yako y ony,56 geſto ſye ſkrze wdowy6 znamenawagij, budu-li po ſwyetu wzdy tuzzyti a k bohu'' ſye neobratije, hubenyeyfſe budu wſeho lydu tahnycz fye k ſwyetu, an hrdaa gymy, ale obratye-ly k bohu wiyczku fwu myíl, zczafítne by bylo to gych nezíczefftije, ez by tak ſwyet hrdal gymy, neb tak mnohe boh obraczyge k ſobye, geſto by w buynofty a58 125 ſwyet magijcz po ſwe woli, netbali boha.5" skrzze zlu," fferzednvv kozzy ta ſye dufſe znamenawa, geftoy gyzz tak ohyrala, ezz hrzyechu newazzij za hrzyech a k ſſerzedfſtwij"1 hrzyecha nema ſtudu, a hotowa przygijeti zlych duchow ſfepty, kdyz gy k kteremu hrzyechu podnyeczygij, yakozz geft to zlych kozzij, necztnych zzen obyczey 130 wlaaftij, a toy gyíte, ez nemozz to nadluze traati, by mohla cztny fluti, kteraz rada ſlyſſij ſſeptyl a przygyma ge od fregijerzow, acz y nemyſlij, 12a by owſem k ſferzednemu ſkutku powolyla. a bywat to, ezt zachazegij w to fſerzedfftwo nechtyecz ſye tyech fſeptow ſtrzijeczy, geſto ſye gijm nezdalo, by kdy na to przyfílo, tymzz praawye czynem nenije to owſſem czijíta 135 duſſe, geſto wſe dufſy82 dyabelſka pokufſenije oblijbuge ffepty geho przy- gymagycz. protozz kterazz duffe nechcze takowu zlvv kozzij fluty a zagijti w taka fferzedfftwije, vczyn, yakot cztnec zzeny czynije nebo dyewky geſto odrazije przykru rzeczij a neochotenſtwijm od ſebe takoweho ne- czijíteho poſſeptacze, a nepowolyg, neoblybvg, ale protyw ſye zleho ducha 140 podfſtywanij. dije ſwaty jakub: protywte ſye dyablu a pobychnet przed wamy.* glut take toho ſſerzedne zlee kozze obyczege, ezz kdyz gy vrazij6h mylownyk gegije, zatagy toho, bude-li ffram neb modrynye, dije: o ſtyenu 115 120 Jak. 4. 7. 46 przypodobnanany. 4 yakzfyc. 48 yabych. 4 odd. 50 A neb. 51 Aneb. 52 sic; rozumím: neměli-li ...., nevědúc ... 53 odd. 54 kon. ř. 55 červ. znam. 55 odd. 57 akbohu. 58 kon. ř. 5 červ. znam. 60 odd. 61 akfferzedfftwij. 52 sic; chybu písařovu nepodařilo se mi napraviti. 63 červ. podtrž. 6 starou rasurou opraveno 118. geffto muz. — 126. geffto geft. — 130. zwlafftnij ato geft. — 130. trwati. — 135. geffto wſebe. — 137. yakoz. — 143. orazila. — 143. awolage. — 150. geffto
23 105 rych w tom obyczey, ezz wdowa, yakz sye gij malee nahodij protywen- ftwye, bude rzeeczy: bych gmyela muzze, ya bych4 tohoto netrpyela; a ſnad by i mvzzem trpyela wyecze. takezz nyekto pufftijecz od ſwyeta, chtyecz neb nechtyecz, budu po ſwyetu wzdy tuzzyti, a yakz ge w czem potka mala nechut, bude ſye gym zdaty, by nycz gych nechutneho, by 110 w ſwyetye byli, nepotkalo, anebo toho zapomnyewffe, czoy ge drzewe potykalo, aneb5l negmyely ly'2 fu czynyty ſ ſwyetem, newyedvvcz, czo neſnadnoſtij bywaa na ſwyetye, w tom podobenſtwij lyd zzydowſky byw w egyptie w horzy, wyfſed z egypta, magijcz rozkoffny pokrm mannv wzely k nij mrzkoft a tuzzyly po egyptu. protoz chczem-ly byty hodny jezu51 kryſta, negmyeyme tyechto wdow nemudrych obyczeyow; zawrhucz to, czo k ſwyetu ſlufſye, tahnyem ſye k tomu, bychom w myloſty byli ſ hoſpodynem.5 skrze tu, 56 geftoy muzz gy odehnal od ſebe a odluczyl, ty mozzeme znamenaty, gefto ſwyet hrdaa gymy a odluczyl56 ge od ſebe proti gych56 woli, a ty, yako y ony,56 geſto ſye ſkrze wdowy6 znamenawagij, budu-li po ſwyetu wzdy tuzzyti a k bohu'' ſye neobratije, hubenyeyfſe budu wſeho lydu tahnycz fye k ſwyetu, an hrdaa gymy, ale obratye-ly k bohu wiyczku fwu myíl, zczafítne by bylo to gych nezíczefftije, ez by tak ſwyet hrdal gymy, neb tak mnohe boh obraczyge k ſobye, geſto by w buynofty a58 125 ſwyet magijcz po ſwe woli, netbali boha.5" skrzze zlu," fferzednvv kozzy ta ſye dufſe znamenawa, geftoy gyzz tak ohyrala, ezz hrzyechu newazzij za hrzyech a k ſſerzedfſtwij"1 hrzyecha nema ſtudu, a hotowa przygijeti zlych duchow ſfepty, kdyz gy k kteremu hrzyechu podnyeczygij, yakozz geft to zlych kozzij, necztnych zzen obyczey 130 wlaaftij, a toy gyíte, ez nemozz to nadluze traati, by mohla cztny fluti, kteraz rada ſlyſſij ſſeptyl a przygyma ge od fregijerzow, acz y nemyſlij, 12a by owſem k ſferzednemu ſkutku powolyla. a bywat to, ezt zachazegij w to fſerzedfftwo nechtyecz ſye tyech fſeptow ſtrzijeczy, geſto ſye gijm nezdalo, by kdy na to przyfílo, tymzz praawye czynem nenije to owſſem czijíta 135 duſſe, geſto wſe dufſy82 dyabelſka pokufſenije oblijbuge ffepty geho przy- gymagycz. protozz kterazz duffe nechcze takowu zlvv kozzij fluty a zagijti w taka fferzedfftwije, vczyn, yakot cztnec zzeny czynije nebo dyewky geſto odrazije przykru rzeczij a neochotenſtwijm od ſebe takoweho ne- czijíteho poſſeptacze, a nepowolyg, neoblybvg, ale protyw ſye zleho ducha 140 podfſtywanij. dije ſwaty jakub: protywte ſye dyablu a pobychnet przed wamy.* glut take toho ſſerzedne zlee kozze obyczege, ezz kdyz gy vrazij6h mylownyk gegije, zatagy toho, bude-li ffram neb modrynye, dije: o ſtyenu 115 120 Jak. 4. 7. 46 przypodobnanany. 4 yakzfyc. 48 yabych. 4 odd. 50 A neb. 51 Aneb. 52 sic; rozumím: neměli-li ...., nevědúc ... 53 odd. 54 kon. ř. 55 červ. znam. 55 odd. 57 akbohu. 58 kon. ř. 5 červ. znam. 60 odd. 61 akfferzedfftwij. 52 sic; chybu písařovu nepodařilo se mi napraviti. 63 červ. podtrž. 6 starou rasurou opraveno 118. geffto muz. — 126. geffto geft. — 130. zwlafftnij ato geft. — 130. trwati. — 135. geffto wſebe. — 137. yakoz. — 143. orazila. — 143. awolage. — 150. geffto
Strana 24
24 ſem ſye vrazyla; ale by mvzz gegije vrazyl gy, wybyehla by“ a wolagycz na vlyczy, lecz komuff rany vkazugycz. takez duſſe czyzolozznaa ſwyet mylugycz ne tak wz zjaluge,(a ne tak6e wzzloſtij, czozz gy od ſwyeta pracze 145 potka a nelijboîty; ale kdyz gy czo potka, ana w bozij ſluzbye, nelybeho, neſtrpij toho tak ſ dobru myſlij, yako pro ſwyet, protozz negſut takowe hodny, byt ge wzal kriftus za chot ſobye. skrze pannv,68 geſto gy pogme naywyflij knyez y kral kryftus onyech nechage, rozvmyeti geſt wiſelyku krzeſtyanſku duffy, geftoy od porufíe- 150 nije czijíta wſſelyke ohawy hrzyecha a geft's prawe, czyelee, czyfte wyery a w gedne"9 myloſty k bohu. acz gyneho czo myluge, to wſak pro boh. tot geft duchowne panenſtwo, k nyemuzt mohu przygyti y na tyele porufſenij. a7 yakoz gſu zwlaaſtije trzy znamenije praweho panenſtwije tyeleſneho, takez glu tohoto duchowneho w temzz podobenſtwij." prwe geft, ezz panny 155 prawe gſu ſtydlywy. takezz duſſe czijſta ma ſtud przed bohem a w ſſwem'2 frdczy za kazdy hrzyech, a kterazz nema toho ftudu, nenije podobne, by pannv byla, geſto ſluffije k bozij myloſty. druhe znamenije panenſtwa bezpenyezzije, neb kterazz ma penyeze w ſwe moczy 2a neb takowe klenoty ftrach geft, by od mylownijkow3 nebrala toho. a darowe czlowyeka ofle- 160 pugij, a ktozz 4 dawa, pro nyeczo dawa. y geſt przijflowije mezy nyemczy,74 ezz rzijekagij: chud gſem yako dyeweczka. takezz welyke znamenije panen- 12b ſtwije duchowneho po welykem neſtaaty ſbozij, magijcz pokrm a odyew?6 11 k Tim. 6, s. w tom doſty gmijeti.* ktozzt mnoho chtye gmyety, ftracht geft, byt ſwyeta tohoto nemylowaly a hrzyechem nebyli porufſeny, neb yakoz dije 165 ſwaty pawel," ktoz chtye bohati byti, we mnoha padagij pokufſenije a w ſkodnaa"8 a w ofijdla,"" geſto topije lydi w zatraczenye.* trzetije zna- menije panenttwa hlas czijity; neb poruſene bywagij hlaffu hrubyey- ffyeho. w tomto pak duchownem panenstwu czyítym hlafem mozzem 2a ſladke rzeczy o bohu a o nebeſkem8° kralowſtwu rozvmyety a ſlowa k bohu 170 czyfte modlytwy, a ezzsl nebeſſky chot rad ten hlas ſlyffij od ſwe chotij, dije k nij w kantykach: wzny hlas twoy w my vílij, hlas twoy ſladky." a proty tomu82 ktozz gen o zemſkych ſwyetſkych a tyeleſnych mluwij wyeczech, znamenije geft, ezz gfu gych duffe poruffeny myloftij tyech hrubych wyeczij. yakoz dije yzayafſ: o zemy83 mluwyff a twa rzecz wzdy 175 hlas wydawa, yako wol mycze gen k zemy.* a zdaly8! to ten hruby hlas nenye, kdyz kto gen85 wzdy mluwij o dyedynach, o penyezijch a o gynych ſwyetíkych wyeczech neb tyeleffnych? anoy to powyedyel y fam kriftus, Jan 3, 31. ezz72a ktozz geft z zemye, o zemy mluwij.* neb z toho vſta, gehozz geſt 1 k Tim. 6, 9. k. 2, 14. Izai. 29, 4. z původního wrazij. 65 wybychlaby. 65a rozumím: vzžaluje, 6 netak. 6 červ. znam. 68 odd. 6 awgedne. 70 kon. ř. 71 červ. znam. 22 awffwem. 7a po tomto slově černá výplň řádku. 73 ij z pův. y. 7 odd. 75 kon. ř. 76 odd. 77 červ. podtrž. a za tím slovem černočervená výplň řádku. 78 awíkodnaa. 73 awofijdla. 80 aonebeſkem. 8i odd. 82 Aproty tomu. 83 odd. 84 Azda na jednom, ly na geft. — 155. duchownieho. — 155. prwnij. — 159. bez peniežij. — 172. wmy vífy. — 178. ano geft. — 184. doniz (dvakrát).
24 ſem ſye vrazyla; ale by mvzz gegije vrazyl gy, wybyehla by“ a wolagycz na vlyczy, lecz komuff rany vkazugycz. takez duſſe czyzolozznaa ſwyet mylugycz ne tak wz zjaluge,(a ne tak6e wzzloſtij, czozz gy od ſwyeta pracze 145 potka a nelijboîty; ale kdyz gy czo potka, ana w bozij ſluzbye, nelybeho, neſtrpij toho tak ſ dobru myſlij, yako pro ſwyet, protozz negſut takowe hodny, byt ge wzal kriftus za chot ſobye. skrze pannv,68 geſto gy pogme naywyflij knyez y kral kryftus onyech nechage, rozvmyeti geſt wiſelyku krzeſtyanſku duffy, geftoy od porufíe- 150 nije czijíta wſſelyke ohawy hrzyecha a geft's prawe, czyelee, czyfte wyery a w gedne"9 myloſty k bohu. acz gyneho czo myluge, to wſak pro boh. tot geft duchowne panenſtwo, k nyemuzt mohu przygyti y na tyele porufſenij. a7 yakoz gſu zwlaaſtije trzy znamenije praweho panenſtwije tyeleſneho, takez glu tohoto duchowneho w temzz podobenſtwij." prwe geft, ezz panny 155 prawe gſu ſtydlywy. takezz duſſe czijſta ma ſtud przed bohem a w ſſwem'2 frdczy za kazdy hrzyech, a kterazz nema toho ftudu, nenije podobne, by pannv byla, geſto ſluffije k bozij myloſty. druhe znamenije panenſtwa bezpenyezzije, neb kterazz ma penyeze w ſwe moczy 2a neb takowe klenoty ftrach geft, by od mylownijkow3 nebrala toho. a darowe czlowyeka ofle- 160 pugij, a ktozz 4 dawa, pro nyeczo dawa. y geſt przijflowije mezy nyemczy,74 ezz rzijekagij: chud gſem yako dyeweczka. takezz welyke znamenije panen- 12b ſtwije duchowneho po welykem neſtaaty ſbozij, magijcz pokrm a odyew?6 11 k Tim. 6, s. w tom doſty gmijeti.* ktozzt mnoho chtye gmyety, ftracht geft, byt ſwyeta tohoto nemylowaly a hrzyechem nebyli porufſeny, neb yakoz dije 165 ſwaty pawel," ktoz chtye bohati byti, we mnoha padagij pokufſenije a w ſkodnaa"8 a w ofijdla,"" geſto topije lydi w zatraczenye.* trzetije zna- menije panenttwa hlas czijity; neb poruſene bywagij hlaffu hrubyey- ffyeho. w tomto pak duchownem panenstwu czyítym hlafem mozzem 2a ſladke rzeczy o bohu a o nebeſkem8° kralowſtwu rozvmyety a ſlowa k bohu 170 czyfte modlytwy, a ezzsl nebeſſky chot rad ten hlas ſlyffij od ſwe chotij, dije k nij w kantykach: wzny hlas twoy w my vílij, hlas twoy ſladky." a proty tomu82 ktozz gen o zemſkych ſwyetſkych a tyeleſnych mluwij wyeczech, znamenije geft, ezz gfu gych duffe poruffeny myloftij tyech hrubych wyeczij. yakoz dije yzayafſ: o zemy83 mluwyff a twa rzecz wzdy 175 hlas wydawa, yako wol mycze gen k zemy.* a zdaly8! to ten hruby hlas nenye, kdyz kto gen85 wzdy mluwij o dyedynach, o penyezijch a o gynych ſwyetíkych wyeczech neb tyeleffnych? anoy to powyedyel y fam kriftus, Jan 3, 31. ezz72a ktozz geft z zemye, o zemy mluwij.* neb z toho vſta, gehozz geſt 1 k Tim. 6, 9. k. 2, 14. Izai. 29, 4. z původního wrazij. 65 wybychlaby. 65a rozumím: vzžaluje, 6 netak. 6 červ. znam. 68 odd. 6 awgedne. 70 kon. ř. 71 červ. znam. 22 awffwem. 7a po tomto slově černá výplň řádku. 73 ij z pův. y. 7 odd. 75 kon. ř. 76 odd. 77 červ. podtrž. a za tím slovem černočervená výplň řádku. 78 awíkodnaa. 73 awofijdla. 80 aonebeſkem. 8i odd. 82 Aproty tomu. 83 odd. 84 Azda na jednom, ly na geft. — 155. duchownieho. — 155. prwnij. — 159. bez peniežij. — 172. wmy vífy. — 178. ano geft. — 184. doniz (dvakrát).
Strana 25
25 180 plno frdcze, rzecz dawagij.* a to8 ſem rzekl na ten vmyſl, aby kazdy, Mat. 12, 34. ktoz flyffij to neb czte, opatrzyl ſye po tyech znamenijch, geft-ly hoden, by gey kriſtus w ſwu myloſt przygal yako chot ſwu chot. a vzrzij-ly, ezz nenije toho wſije wyeczy hoden, vczyſt ſye a przypraw i pomoczy daru bozije myloîty, donydz gma czaſ, donydzz nafí newytahne na brzeh newod 185 onen. neb takt geft, yakoz dije ſwaty rzehorz,87 ezz mezy duchownijmes newodem a mezy rybijm' tyeleſnym geft taka promyena, acz y tahne kazdy k brzehu ſwemu, ezz tyelefny newod, yakezz ryby zachytij, zle neb dobre, wytahne k brzehu, ale newod duchownij zagde naſ, a my zlij, a drzewe nezz nafí wytahne na brzeh, mozzem obratijecz ſye k bohu dob- 190 rymy byti a k wyecznemu kralowſtwu hodny nebeſſkemu.* gehozz 1P. L. LXXVI. col. 1116 C.] dopomoz nam, hoſpodyne. amen.91 o twatemi thomye.2 rzecz' mudrych geft yako oftnecz. tato ſlowa pſana gſu w knyhach mudrofty.* a kdyz tento iwaty apofftol geft z tyech geden, gestoy ge Kazatel 12, 11. kriſtus wybral z ſwyeta a navczyl mudroſty z nebeſſ, neſlufſije ſlow geho wazzyti lehcze, ale ma yako oftnecz rzecz geho naſ pobadaty, y nalezamel we cztenij ſwatem cztyrzy rczenije3 znamenyta, geſtoy wyrzekl ſwaty thoma, gefíto chczem-ly]l ge pijlnye obmyſlyti, yako by naí pobadal gymy 13a w czeſtije bozij, za prwe to ſlowo wezmyem, geſtoy rzekl: pane, newijeme, kam gdefí, a kak mozzem wyedyety czijeſtu?* druhe geft rzekl: podme Jan 11, 5. 1o y my a ſ nijm' zemrzem.* trzetije rzekl: nevzrzijm-ly' ran hrzebykowych Jan 11, 16. w ruku geho a neſahnv-ly“ ſwu ruku w bok geho, nevwijerzijm.* cztwrte, Jan 20, 25. kdyz geſt rzekl: pan moy a boh moy.* prwe wyrczenije vczij' nafí, Jan 20, 28. abychom poznali czijeſtu po bohu gijti, druhe vczij, kak ſye drzzeti po- znane czijefty, trzetije ponvkaa naſ k dovffanij bohu, a' cztwrte vkazuge, 15 kak trzzij myloſt k hoſpodynu, kdyz poznana bude myloſt geho. cztyrzy druhém ř. 85 znamení měnící slovosled. 86 odd. 87 červ. podtrž. 83 odd. 8 amczy rybijm. 30 Akwyecznemu. 91 slovo to červeně přeškrtnuto. 1 odd. 2 nadpis červený, s předcházejícím: dyne Amen — v jediném řádku. začát. červ. R prodlouženo na dva řádky. 3 písař začal psáti rz, ale z změnil vca dopsal rozenije. Zafnjjm. 5 nevzrzijm ly. 6 anefahnvly. 7 ij z pův. y. s kon. ř. 9 z pův. wyrzczenye podtečkováním a nadtečkováním z v napsaném rz. 3 3. geſito ge. — 6. cżtyrzy voženie. — 6. a 8. gefîto geft. — 8. za prwnij flowo. — 9., 13., 15. a 22. yak. — 25. yak geft. — 27. pilnie poznati, ktera czeſta 185 nn.: Je to ohlas výkladu Rehořova (v homilii X. na čtení ze sv. Matouše 13, 44—52): Sancta Ecclesia sagenae comparatur, quia et piscatoribus est commissa.... Nunc enim bonos malosque communiter quasi permiytos pisces fidei sagena nos continet, sed littus indicat, sagena, id est sancta Ecclesia, quid trahebat. Et quidem pisces, qui capti juerint, mutari non possunt; nos autem mali capimur, sed in bonitate permutamur. Cogitemus igitur in captione, ne dividamur in littore. — Také v ho- milii XXIV. sv. Řehoře (P. L. LXXVI, col. 1185) je výklad o rybolovu sv. apoštolů po zmrtvýchvstání Páně, jenž je srovnáván s oním rybolovem z Kristova podo- benství, než to je výklad od Štítenského odchylnější. (H.)
25 180 plno frdcze, rzecz dawagij.* a to8 ſem rzekl na ten vmyſl, aby kazdy, Mat. 12, 34. ktoz flyffij to neb czte, opatrzyl ſye po tyech znamenijch, geft-ly hoden, by gey kriſtus w ſwu myloſt przygal yako chot ſwu chot. a vzrzij-ly, ezz nenije toho wſije wyeczy hoden, vczyſt ſye a przypraw i pomoczy daru bozije myloîty, donydz gma czaſ, donydzz nafí newytahne na brzeh newod 185 onen. neb takt geft, yakoz dije ſwaty rzehorz,87 ezz mezy duchownijmes newodem a mezy rybijm' tyeleſnym geft taka promyena, acz y tahne kazdy k brzehu ſwemu, ezz tyelefny newod, yakezz ryby zachytij, zle neb dobre, wytahne k brzehu, ale newod duchownij zagde naſ, a my zlij, a drzewe nezz nafí wytahne na brzeh, mozzem obratijecz ſye k bohu dob- 190 rymy byti a k wyecznemu kralowſtwu hodny nebeſſkemu.* gehozz 1P. L. LXXVI. col. 1116 C.] dopomoz nam, hoſpodyne. amen.91 o twatemi thomye.2 rzecz' mudrych geft yako oftnecz. tato ſlowa pſana gſu w knyhach mudrofty.* a kdyz tento iwaty apofftol geft z tyech geden, gestoy ge Kazatel 12, 11. kriſtus wybral z ſwyeta a navczyl mudroſty z nebeſſ, neſlufſije ſlow geho wazzyti lehcze, ale ma yako oftnecz rzecz geho naſ pobadaty, y nalezamel we cztenij ſwatem cztyrzy rczenije3 znamenyta, geſtoy wyrzekl ſwaty thoma, gefíto chczem-ly]l ge pijlnye obmyſlyti, yako by naí pobadal gymy 13a w czeſtije bozij, za prwe to ſlowo wezmyem, geſtoy rzekl: pane, newijeme, kam gdefí, a kak mozzem wyedyety czijeſtu?* druhe geft rzekl: podme Jan 11, 5. 1o y my a ſ nijm' zemrzem.* trzetije rzekl: nevzrzijm-ly' ran hrzebykowych Jan 11, 16. w ruku geho a neſahnv-ly“ ſwu ruku w bok geho, nevwijerzijm.* cztwrte, Jan 20, 25. kdyz geſt rzekl: pan moy a boh moy.* prwe wyrczenije vczij' nafí, Jan 20, 28. abychom poznali czijeſtu po bohu gijti, druhe vczij, kak ſye drzzeti po- znane czijefty, trzetije ponvkaa naſ k dovffanij bohu, a' cztwrte vkazuge, 15 kak trzzij myloſt k hoſpodynu, kdyz poznana bude myloſt geho. cztyrzy druhém ř. 85 znamení měnící slovosled. 86 odd. 87 červ. podtrž. 83 odd. 8 amczy rybijm. 30 Akwyecznemu. 91 slovo to červeně přeškrtnuto. 1 odd. 2 nadpis červený, s předcházejícím: dyne Amen — v jediném řádku. začát. červ. R prodlouženo na dva řádky. 3 písař začal psáti rz, ale z změnil vca dopsal rozenije. Zafnjjm. 5 nevzrzijm ly. 6 anefahnvly. 7 ij z pův. y. s kon. ř. 9 z pův. wyrzczenye podtečkováním a nadtečkováním z v napsaném rz. 3 3. geſito ge. — 6. cżtyrzy voženie. — 6. a 8. gefîto geft. — 8. za prwnij flowo. — 9., 13., 15. a 22. yak. — 25. yak geft. — 27. pilnie poznati, ktera czeſta 185 nn.: Je to ohlas výkladu Rehořova (v homilii X. na čtení ze sv. Matouše 13, 44—52): Sancta Ecclesia sagenae comparatur, quia et piscatoribus est commissa.... Nunc enim bonos malosque communiter quasi permiytos pisces fidei sagena nos continet, sed littus indicat, sagena, id est sancta Ecclesia, quid trahebat. Et quidem pisces, qui capti juerint, mutari non possunt; nos autem mali capimur, sed in bonitate permutamur. Cogitemus igitur in captione, ne dividamur in littore. — Také v ho- milii XXIV. sv. Řehoře (P. L. LXXVI, col. 1185) je výklad o rybolovu sv. apoštolů po zmrtvýchvstání Páně, jenž je srovnáván s oním rybolovem z Kristova podo- benství, než to je výklad od Štítenského odchylnější. (H.)
Strana 26
26 Mat. 7, 13—11. [Luk. 13, 24.) ta wyrczenye? gſu rozvmu hlubokeho a od toho1o gſu wyfíla apofítola, gehozz gmeno geft thomafí, a to ſye dije wykladem bezedna hlubyna. protozz pijlnye z nych kazde znamenayme, a atil bych nevdlyl w gedne rzeczy, o dwu nynije chczy pomluwyti a druhul2 rzeczy dokonâi3 o dwu druhu, zdaly z tyech ſlow hlubokehol! . . . przijde nam k uzytku ktere. 20 prwee ſem to rzeczenije polozyl ſwateho thomy, geſto geſt rzekl: pane, newijeme, kam gdefí, a kak mozzem wyedyety czijeftu? z te hlu- byny to nayprw wezmyem, ezz chczem-ly zywota] dogijty blazzencho, mame nayprw poznaty czijeſtu. tuzebne geſt, ktozz chcze kam gijty, newije-ly czijefty. a tak geſt mnoho bludnych rozczijeſtij na tomto ſwyetye, 25 ezz negedna zda ſye dobra czijeſta al5 naypoſlee przywede k ſmrty. y geſt pijlne poznaty, key czijeſta prawaa a ke neprawaa, nayprw ſlyfíme myſl przylozzijecz, czo dije famls kriftus o tyech czijeítach, kakt ge ſkazuge, ke geſt ktera, dijet: fſyroka czijeſta, geſto wede k zahynutij, a mnoho gych geſt, geſto gdu po nij; a vzkal7 czijeſta wede k zywotu al8 malo gych 30 po nij gde.* zdaly kto nemoz gefſtye rozvmyety, czoy fſyroka czijeſta, geſto wede k zahynutij, a czo vzzka, geſto k zzywotu? toy ta ſſyroka czijeſta, kdyzz czlowyek po wſſem ſtogij, czoz ſye lijbij zzadoſty geho, yako by wſſe ſluſalo, 16 wſe hodnee bylo; a nemozz-ly19 czeho prawdu do- gyti, ale przymijeſſij y krzywdy, aby doſahl; a ſwoy2° czas vzrze y krzywdvy 35 pogde proty" prawdye, aby doſſahl, gemuzzto chcze, a y tijem geſt fly- rokaa to czijeſta, ezz gych geſt mnoho, geſto gdu po21 nij; a take22 tijem gych po nij wijecze gde, zey ffyroka.23 ale dowedet ta czijeſta zahynutije, vwedet naypofiee w dywnv vzkoſt a v welyku24 teſkno ſjt.25 toy pak vzka 13° czijeſta a k zzywotu?6 wede: ne wíſeho? czynyty,] czoz ſye lijbij, neſtaaty 40 po tyeleſnych zzadoftech a po ſwyetikych,28 w prawdye gen byti zywu z hodugije newygducz mijery, a acz29 by nyeczo mohl gmyety, wſak ne- mozz-ly prawdu dogyti toho, radyeyfle bez toho29 byti nezzly krzywdy przy- czynyty, k tet czijeftye31 ponuka kriftus rzka: dawte ſye, aby wefíly vzku czyeftu.* nebt k zahynutij wede fſyroka czijeſta, ale pohrzyechu malo 45 gych gde tu vzku czyeſtvv, radíſe ſye mnozij wymyſleecz ſamy po ſwe woli poſtyti budu neb po putech tulaty, nez by drzzely ſye vzke czijeſty. pak ſwaty auguſtyn32 vkazuge troy blud w czijeftye, aby ktoz nechcze bludyty, vzrzij-ly tye blyz ktereho toho, tahl ſye odtud. y dije33: trogy — 1 aodtoho. 11 odd., před at tečka. 12 odd. 13 kon. ř. 14 omylem písařo- vým vypuštěno: rozumu nebo vmyla. 15 kon. ř. 1 za tím slovem na konci řádku černá výplň. 17 odd. 18 kon. ř. 19 A nemozz ly. 20 odd. 21 kon. ř. 22 odd. 22 odtud do konce sloupce písmo místy více na levo naklončno. 24 av- welyku. 2 tefknot. 26 akzzywotu. 27 Newfeho. 28 aposwyetſkych. 2 odd. 30 ne- mozz ly. 31 následující, omylem napsané k červeně přeškrtnuto. 32 červ. podtrž. 33 odd. 34 tak v rukopise. 35 odd. 36 v walij. 37 druhé e vepsáno svrchu. prawa a ktera neprawa. — 28. yakt ge ſkazuge ktera geſt kera. — 31. czo geft. — 32. to geft. — 38. ze ffyroka. — 39. tefknoft. to geft. — 42. nietczo. — 43. ra- diegi. — 43. krzywdu przicziniti kte czeſtie y ponuka. — 47. nez by ſe drzeli. —
26 Mat. 7, 13—11. [Luk. 13, 24.) ta wyrczenye? gſu rozvmu hlubokeho a od toho1o gſu wyfíla apofítola, gehozz gmeno geft thomafí, a to ſye dije wykladem bezedna hlubyna. protozz pijlnye z nych kazde znamenayme, a atil bych nevdlyl w gedne rzeczy, o dwu nynije chczy pomluwyti a druhul2 rzeczy dokonâi3 o dwu druhu, zdaly z tyech ſlow hlubokehol! . . . przijde nam k uzytku ktere. 20 prwee ſem to rzeczenije polozyl ſwateho thomy, geſto geſt rzekl: pane, newijeme, kam gdefí, a kak mozzem wyedyety czijeftu? z te hlu- byny to nayprw wezmyem, ezz chczem-ly zywota] dogijty blazzencho, mame nayprw poznaty czijeſtu. tuzebne geſt, ktozz chcze kam gijty, newije-ly czijefty. a tak geſt mnoho bludnych rozczijeſtij na tomto ſwyetye, 25 ezz negedna zda ſye dobra czijeſta al5 naypoſlee przywede k ſmrty. y geſt pijlne poznaty, key czijeſta prawaa a ke neprawaa, nayprw ſlyfíme myſl przylozzijecz, czo dije famls kriftus o tyech czijeítach, kakt ge ſkazuge, ke geſt ktera, dijet: fſyroka czijeſta, geſto wede k zahynutij, a mnoho gych geſt, geſto gdu po nij; a vzkal7 czijeſta wede k zywotu al8 malo gych 30 po nij gde.* zdaly kto nemoz gefſtye rozvmyety, czoy fſyroka czijeſta, geſto wede k zahynutij, a czo vzzka, geſto k zzywotu? toy ta ſſyroka czijeſta, kdyzz czlowyek po wſſem ſtogij, czoz ſye lijbij zzadoſty geho, yako by wſſe ſluſalo, 16 wſe hodnee bylo; a nemozz-ly19 czeho prawdu do- gyti, ale przymijeſſij y krzywdy, aby doſahl; a ſwoy2° czas vzrze y krzywdvy 35 pogde proty" prawdye, aby doſſahl, gemuzzto chcze, a y tijem geſt fly- rokaa to czijeſta, ezz gych geſt mnoho, geſto gdu po21 nij; a take22 tijem gych po nij wijecze gde, zey ffyroka.23 ale dowedet ta czijeſta zahynutije, vwedet naypofiee w dywnv vzkoſt a v welyku24 teſkno ſjt.25 toy pak vzka 13° czijeſta a k zzywotu?6 wede: ne wíſeho? czynyty,] czoz ſye lijbij, neſtaaty 40 po tyeleſnych zzadoftech a po ſwyetikych,28 w prawdye gen byti zywu z hodugije newygducz mijery, a acz29 by nyeczo mohl gmyety, wſak ne- mozz-ly prawdu dogyti toho, radyeyfle bez toho29 byti nezzly krzywdy przy- czynyty, k tet czijeftye31 ponuka kriftus rzka: dawte ſye, aby wefíly vzku czyeftu.* nebt k zahynutij wede fſyroka czijeſta, ale pohrzyechu malo 45 gych gde tu vzku czyeſtvv, radíſe ſye mnozij wymyſleecz ſamy po ſwe woli poſtyti budu neb po putech tulaty, nez by drzzely ſye vzke czijeſty. pak ſwaty auguſtyn32 vkazuge troy blud w czijeftye, aby ktoz nechcze bludyty, vzrzij-ly tye blyz ktereho toho, tahl ſye odtud. y dije33: trogy — 1 aodtoho. 11 odd., před at tečka. 12 odd. 13 kon. ř. 14 omylem písařo- vým vypuštěno: rozumu nebo vmyla. 15 kon. ř. 1 za tím slovem na konci řádku černá výplň. 17 odd. 18 kon. ř. 19 A nemozz ly. 20 odd. 21 kon. ř. 22 odd. 22 odtud do konce sloupce písmo místy více na levo naklončno. 24 av- welyku. 2 tefknot. 26 akzzywotu. 27 Newfeho. 28 aposwyetſkych. 2 odd. 30 ne- mozz ly. 31 následující, omylem napsané k červeně přeškrtnuto. 32 červ. podtrž. 33 odd. 34 tak v rukopise. 35 odd. 36 v walij. 37 druhé e vepsáno svrchu. prawa a ktera neprawa. — 28. yakt ge ſkazuge ktera geſt kera. — 31. czo geft. — 32. to geft. — 38. ze ffyroka. — 39. tefknoft. to geft. — 42. nietczo. — 43. ra- diegi. — 43. krzywdu przicziniti kte czeſtie y ponuka. — 47. nez by ſe drzeli. —
Strana 27
27 50 nedoygdu34 k zzywotu: gedny, geſto bludije; druzij, geſto gdu zaffye; a trzetij,3 geſto nechtye przedſye gijty, tyt bludije, geſto neznagijcz prawdy zlemu ſprawije, by dobre bylo, a zlee dobremu;* ktoz neznagij prawe UIzn, 5, 20.] wyery, aneb acz wyerzye praawye, ale nedrzzije tyech ſkutkow, geſto by z wyery prawe byty myely. ten pak gde zaſye, ktozz poczna ſwyeta oſta- 55 wati aneb nyeczeho nehodneho, y nawratij ſye opijet k temuzz, yako kdyzz ſwynye omygycz ſye w czyſte wodye opyete ſye v blato vwalij,36 a yako35 peſſ, geſto ſye k tomu nawratij, aby ſnyedl opyet, geftoy byl wywratyl drzewe.* zzaloftnet geft a ohyzdnee pocznucz zrzijedlnye czijeſtu 2 Petr 2.22. bozij pak ſye nawratyty opyet k ſwyetu, neſdrzzety wyery ſlybu ſweho, 60 rozmylugijcz ſye y rze czy,37 ezz podle bozijeho's vſtawenye chcze w man- zelftwo, ſwaty pawel nechwalyl toho, anyt ya budu. ten pak zoſtane na czyeſtye negda przedſe, ktoz mnij, by doſty byl dobry, y nema zzadoſty, aby byl lepſſij, ano ſluffye wzdy gijty przedíye ne na to39 zrzijecz, czo ma kto gyzz za ſebu czijeſty, ale na to, czoy przed nijm geſtye, nenyet 65 to dobry zde na ſwyetye, ktozzt by nechtyel rad lepfijm byti 40 a pak boh myloſtywy trogym nam czynem vkazuge k zywotu czijeſtu: nayprwe pijſmem a dobrymy kazateli; druhe przyklady ſwatych lydijul trzetije ſam ſebu na ſwyet przyſſed, nayprwe pijſmem a kazateli vczij naſ k zywotu czijeſtye, kdyzz pak k tomu ſwu myloſty otewrze rozvm 70 toho, geſto czte neb ſlyffij flowo bozije, a myloſt roznijety chut w tom dada, a tak w pijſmye a ſkrze kazatelel2 wyernee kazzdy ftaw lydſky, wſelykee lydſke polozenije mozz gmyety vkazanije k zywotu czijeſtye.13 ale ne toll gſu wyernij kazatelce, gefſto wyecze ſweho powyſſenije, ſwych 14" tyeleſnych hledagij zzyſkow, a aby ſwe myelícze naplnyly, nez to, aby 75 lydee poznaly prawdu a wzely w bozij myloſty rozchutnanije. a tak y za apofftolow� bylyt ſu krzywij apofſtolee, od nychzz geft wyſtrzijehal ſwaty pawel,is * y geſtyet gfu nyekde, geſto sye wijecze ſkazugij nezz [2 Kor. 11, 13.] prawu, vprzijemu czijeſtu k bohu a nerady y50 knyh wydije chtyecz gen ſamy wydyeny byty, ale boh dobry ſwy3 pijímem a ſwym ſlowem zpra- 80 wuge w ſwe czijeftye rozlycznye, aby hrzijeſnij wſtupyly na pokanye a ſprawedlnij w bozij ſye myloſty rozchutnaly, protozz blazzenij,51 geſto ſlyfſije ſlowo bozije a oſtrzijehagij geho.* neb yakozz dije zaltarz, mla- Luk. u1. 28. denecz oprawij ſwu czijeſtu w oftrzijehanij rzeczij bozzijch.* druhe žal. 118, a. ſem rzekl, ezz przijklad dobrych a ſwatych lydij take nam vkazuge 85 czijeftu prawu. tot pijſmo ono myenij, geſto dije: otyezzte wſelykeho poczyeftneho.* yako by boh rzekl: dalt gſem mezy wy52 ty, geſto gdu Jeh. 21, 29. 36 odd. 39 nenato. 40 červ. znam. 41 ij z pův. v. 42 afkrze kazatele. 43 tak v rukopise 4 neto. 45 odd., před aby interpunkční tečka. 16 odd. 47 yza apo- fítolow. 48 červ. podtrž. 49 odd. 50 kon. ř. 31 nadeps. blahozlaveny, touže asi rukou, kterou bylo napsáno kázání na neděli provodní. 22 odd. 5a červ. podtrž. 53. wierzy. — 57. gefito byl wytratil. — 60. rzeczij. — 61. ſwate. — 63. fluffij. — 63. zrzieczy czo. — 64. czo geft. — 67. nayprw. — 76. za apofítoly. — 81. ſpra- wedliwi wbozij miloſti ſie rozchutnali. — 81. blahoflawenij. — 86. dalt ſem mezy
27 50 nedoygdu34 k zzywotu: gedny, geſto bludije; druzij, geſto gdu zaffye; a trzetij,3 geſto nechtye przedſye gijty, tyt bludije, geſto neznagijcz prawdy zlemu ſprawije, by dobre bylo, a zlee dobremu;* ktoz neznagij prawe UIzn, 5, 20.] wyery, aneb acz wyerzye praawye, ale nedrzzije tyech ſkutkow, geſto by z wyery prawe byty myely. ten pak gde zaſye, ktozz poczna ſwyeta oſta- 55 wati aneb nyeczeho nehodneho, y nawratij ſye opijet k temuzz, yako kdyzz ſwynye omygycz ſye w czyſte wodye opyete ſye v blato vwalij,36 a yako35 peſſ, geſto ſye k tomu nawratij, aby ſnyedl opyet, geftoy byl wywratyl drzewe.* zzaloftnet geft a ohyzdnee pocznucz zrzijedlnye czijeſtu 2 Petr 2.22. bozij pak ſye nawratyty opyet k ſwyetu, neſdrzzety wyery ſlybu ſweho, 60 rozmylugijcz ſye y rze czy,37 ezz podle bozijeho's vſtawenye chcze w man- zelftwo, ſwaty pawel nechwalyl toho, anyt ya budu. ten pak zoſtane na czyeſtye negda przedſe, ktoz mnij, by doſty byl dobry, y nema zzadoſty, aby byl lepſſij, ano ſluffye wzdy gijty przedíye ne na to39 zrzijecz, czo ma kto gyzz za ſebu czijeſty, ale na to, czoy przed nijm geſtye, nenyet 65 to dobry zde na ſwyetye, ktozzt by nechtyel rad lepfijm byti 40 a pak boh myloſtywy trogym nam czynem vkazuge k zywotu czijeſtu: nayprwe pijſmem a dobrymy kazateli; druhe przyklady ſwatych lydijul trzetije ſam ſebu na ſwyet przyſſed, nayprwe pijſmem a kazateli vczij naſ k zywotu czijeſtye, kdyzz pak k tomu ſwu myloſty otewrze rozvm 70 toho, geſto czte neb ſlyffij flowo bozije, a myloſt roznijety chut w tom dada, a tak w pijſmye a ſkrze kazatelel2 wyernee kazzdy ftaw lydſky, wſelykee lydſke polozenije mozz gmyety vkazanije k zywotu czijeſtye.13 ale ne toll gſu wyernij kazatelce, gefſto wyecze ſweho powyſſenije, ſwych 14" tyeleſnych hledagij zzyſkow, a aby ſwe myelícze naplnyly, nez to, aby 75 lydee poznaly prawdu a wzely w bozij myloſty rozchutnanije. a tak y za apofftolow� bylyt ſu krzywij apofſtolee, od nychzz geft wyſtrzijehal ſwaty pawel,is * y geſtyet gfu nyekde, geſto sye wijecze ſkazugij nezz [2 Kor. 11, 13.] prawu, vprzijemu czijeſtu k bohu a nerady y50 knyh wydije chtyecz gen ſamy wydyeny byty, ale boh dobry ſwy3 pijímem a ſwym ſlowem zpra- 80 wuge w ſwe czijeftye rozlycznye, aby hrzijeſnij wſtupyly na pokanye a ſprawedlnij w bozij ſye myloſty rozchutnaly, protozz blazzenij,51 geſto ſlyfſije ſlowo bozije a oſtrzijehagij geho.* neb yakozz dije zaltarz, mla- Luk. u1. 28. denecz oprawij ſwu czijeſtu w oftrzijehanij rzeczij bozzijch.* druhe žal. 118, a. ſem rzekl, ezz przijklad dobrych a ſwatych lydij take nam vkazuge 85 czijeftu prawu. tot pijſmo ono myenij, geſto dije: otyezzte wſelykeho poczyeftneho.* yako by boh rzekl: dalt gſem mezy wy52 ty, geſto gdu Jeh. 21, 29. 36 odd. 39 nenato. 40 červ. znam. 41 ij z pův. v. 42 afkrze kazatele. 43 tak v rukopise 4 neto. 45 odd., před aby interpunkční tečka. 16 odd. 47 yza apo- fítolow. 48 červ. podtrž. 49 odd. 50 kon. ř. 31 nadeps. blahozlaveny, touže asi rukou, kterou bylo napsáno kázání na neděli provodní. 22 odd. 5a červ. podtrž. 53. wierzy. — 57. gefito byl wytratil. — 60. rzeczij. — 61. ſwate. — 63. fluffij. — 63. zrzieczy czo. — 64. czo geft. — 67. nayprw. — 76. za apofítoly. — 81. ſpra- wedliwi wbozij miloſti ſie rozchutnali. — 81. blahoflawenij. — 86. dalt ſem mezy
Strana 28
28 Žid. 13, 14. Fil. 3, 17. 14, 6 yako poczyeîtnij vprzijemv czijeſtvv; ty znamenayte a tudyzz gdyete. pak ſwaty rzehorz'3 vkazuge, kto gfu ty poczyeftnij, rzka: toy po- czyeîtny, geſto nema za ſwu wlaſt tohoto ſwyeta, ale za czijeſtu, geſtoy nevlnvl ſrdczem k tomuto ſwyetu, geſto ne aby'i oſtal ſ tijemto 90 wrtky55 ſwyetem, ale aby k wyecznemu zywotu przyſfel, ſrdczem zzada. z tyecht geft byl y ſwaty pawel, geſto prawyeſſe: nemame zde myeſta k bydlu, ale tahnem ſye k onomu bydlu buduczijemu.* a55 take prawijefſe: gdyete po mnye a znamenayte ty, geſtot tak gdvv, yakozz gite wydyely, kak my gdeme!* o tyech5e poczyeſtnych mluwij ſwaty 95 bernhart57 a vkazuge, ezz acz gednijem vmyílem wſychny tahnv k jeru- zalemy nebeſkemu, awſak czyny rozlycznymy, y dije: kdyzz chczeme ty znamenaty, geſto nedyedije ſobye tohoto ſwyeta znagijcz, ezz ne- magij zde domu ſweho, ale yako putnijczy gdu k tomu, geſto ma oſtaty wyecznye: nyetereho vzrzijme, an czte w pijſmye wffijm ſnazzenſtwijm, 100 nyetereho, an modlytew pijlen, nyetereho, an placze na ſwe hrzyechy, nyetercho, an ſye weſſelij w bozij chwale, nyetereho, an ſye poſtij, nye- tereho, an bdij, nyetereho, an ſſlecheten blijznijm a myloſtyw, nyetereho, an fftyedr w almuzzny, nyetereho, an rad k ſobye dobre wyne ſluhy bozije, nyetereho, an putuge, nyet'eho,58 an od zzadoftij tyeleffnych 105 wzdrzzyge ſye, nyetereho, an oftrazzyt we wíſech ſwych czyeftach, nyete- 14' reho, an podle rozlycznoſti56] czaſu a mijeſta a gynych5e przyczyn ſyeho y onoho podrzzij ſye, ay wyz5 tyech kazzdeho; wſſeczky naleznefſ, anyt taahnv k jeruzalemy nebeſſkemu. 60 trzetije ſam ſyn bozij przyſſed na ſwyet vkazal nam k zywotu czijeſtu, 110 kdyz ſey vkazal w czlowyeczſtwij naſſem a vczyl nas ſprawedlnoſty, ale ezz geft on fam gedyny vczynyl ſprawedlnost wlyczku a my w ſobye ne- gſme doſpyeſſny ke wſſij ſprawedlnoſty, ſam ſye nam dal czijeſtu a vkazal, yakoy odpowyedyel ſwatemu thomye, kdyz ho geſt o czijeſtye tazal, rzka: ya gſem czijeſta, prawda y zzywot.* tak geſt czijeſta, ezz nemozze62 przy- 115 gijty ku poznanij otcze boha, gedyne gijm, wen praawye wyerzyecz, w nyem nadyegy gmagijcz a geho ſye myloſty drzzyecz. gefftoy pak praw- du'63 powyedyel ſye, owſſem geſt tak, geſt ta kakafí wiſije prawdy prawda, 61 ſkrzze nyzz gſu wſſeczky wyeczy, geſto ma ſudyty wſe, a ſkrzze nyzz65 mozz byti opraweno wſſe, czozz by ſye myloſtij te wrchnije1 prawdy przy- 120 drzzalo, ſkrze nyz, yakoz dije ſwaty pawel,66 lijbylo ſye bohu otczy, aby 54 neaby. 55 kon. ř. 56 odd. 57 červ. podtrž. 58 zkratka uprostřed řádku. 59 písmena v, z jsou nadtečkována. 60 červ. znam. 62 uprostřed řádku. 63 v na- deps. 64 pravdy napsáno dvakrát. 63 na konci ř. černý náběh k písmenu p. 65 Afkrzze nyzz. 66 červ. podtrž. 67 ywzemy. 68 nekzetrzenij. 6 tak v rkpse. was. — 88. to geft. — 90. gessto gest. — 90. gefsto aby neoſtal. — 93. tahniem ſe. 95. wy widieli yak. — 100 n. niektereho (dvanáctkrát). — 101. modliteb. — 107. przyczyn ſe geho y onoho. — 111. czlowicczenſtwi. — 113. fam fie nam dal czeſtu. — 114. yako geſt. — 114. otazal. — 115. vat ſem. — 117. geho miloſti ſie drziecz. — 117. gefſto ge pak. — 118. geft to yakas wífie prawdy ſkrze niz. —
28 Žid. 13, 14. Fil. 3, 17. 14, 6 yako poczyeîtnij vprzijemv czijeſtvv; ty znamenayte a tudyzz gdyete. pak ſwaty rzehorz'3 vkazuge, kto gfu ty poczyeftnij, rzka: toy po- czyeîtny, geſto nema za ſwu wlaſt tohoto ſwyeta, ale za czijeſtu, geſtoy nevlnvl ſrdczem k tomuto ſwyetu, geſto ne aby'i oſtal ſ tijemto 90 wrtky55 ſwyetem, ale aby k wyecznemu zywotu przyſfel, ſrdczem zzada. z tyecht geft byl y ſwaty pawel, geſto prawyeſſe: nemame zde myeſta k bydlu, ale tahnem ſye k onomu bydlu buduczijemu.* a55 take prawijefſe: gdyete po mnye a znamenayte ty, geſtot tak gdvv, yakozz gite wydyely, kak my gdeme!* o tyech5e poczyeſtnych mluwij ſwaty 95 bernhart57 a vkazuge, ezz acz gednijem vmyílem wſychny tahnv k jeru- zalemy nebeſkemu, awſak czyny rozlycznymy, y dije: kdyzz chczeme ty znamenaty, geſto nedyedije ſobye tohoto ſwyeta znagijcz, ezz ne- magij zde domu ſweho, ale yako putnijczy gdu k tomu, geſto ma oſtaty wyecznye: nyetereho vzrzijme, an czte w pijſmye wffijm ſnazzenſtwijm, 100 nyetereho, an modlytew pijlen, nyetereho, an placze na ſwe hrzyechy, nyetercho, an ſye weſſelij w bozij chwale, nyetereho, an ſye poſtij, nye- tereho, an bdij, nyetereho, an ſſlecheten blijznijm a myloſtyw, nyetereho, an fftyedr w almuzzny, nyetereho, an rad k ſobye dobre wyne ſluhy bozije, nyetereho, an putuge, nyet'eho,58 an od zzadoftij tyeleffnych 105 wzdrzzyge ſye, nyetereho, an oftrazzyt we wíſech ſwych czyeftach, nyete- 14' reho, an podle rozlycznoſti56] czaſu a mijeſta a gynych5e przyczyn ſyeho y onoho podrzzij ſye, ay wyz5 tyech kazzdeho; wſſeczky naleznefſ, anyt taahnv k jeruzalemy nebeſſkemu. 60 trzetije ſam ſyn bozij przyſſed na ſwyet vkazal nam k zywotu czijeſtu, 110 kdyz ſey vkazal w czlowyeczſtwij naſſem a vczyl nas ſprawedlnoſty, ale ezz geft on fam gedyny vczynyl ſprawedlnost wlyczku a my w ſobye ne- gſme doſpyeſſny ke wſſij ſprawedlnoſty, ſam ſye nam dal czijeſtu a vkazal, yakoy odpowyedyel ſwatemu thomye, kdyz ho geſt o czijeſtye tazal, rzka: ya gſem czijeſta, prawda y zzywot.* tak geſt czijeſta, ezz nemozze62 przy- 115 gijty ku poznanij otcze boha, gedyne gijm, wen praawye wyerzyecz, w nyem nadyegy gmagijcz a geho ſye myloſty drzzyecz. gefftoy pak praw- du'63 powyedyel ſye, owſſem geſt tak, geſt ta kakafí wiſije prawdy prawda, 61 ſkrzze nyzz gſu wſſeczky wyeczy, geſto ma ſudyty wſe, a ſkrzze nyzz65 mozz byti opraweno wſſe, czozz by ſye myloſtij te wrchnije1 prawdy przy- 120 drzzalo, ſkrze nyz, yakoz dije ſwaty pawel,66 lijbylo ſye bohu otczy, aby 54 neaby. 55 kon. ř. 56 odd. 57 červ. podtrž. 58 zkratka uprostřed řádku. 59 písmena v, z jsou nadtečkována. 60 červ. znam. 62 uprostřed řádku. 63 v na- deps. 64 pravdy napsáno dvakrát. 63 na konci ř. černý náběh k písmenu p. 65 Afkrzze nyzz. 66 červ. podtrž. 67 ywzemy. 68 nekzetrzenij. 6 tak v rkpse. was. — 88. to geft. — 90. gessto gest. — 90. gefsto aby neoſtal. — 93. tahniem ſe. 95. wy widieli yak. — 100 n. niektereho (dvanáctkrát). — 101. modliteb. — 107. przyczyn ſe geho y onoho. — 111. czlowicczenſtwi. — 113. fam fie nam dal czeſtu. — 114. yako geſt. — 114. otazal. — 115. vat ſem. — 117. geho miloſti ſie drziecz. — 117. gefſto ge pak. — 118. geft to yakas wífie prawdy ſkrze niz. —
Strana 29
29 wſſe w neby y w zemy7 bylo opraweno.* tak ya tu rozvmyegy, ezz my Et. 1, 10. nelze wyrzeczy; neb ta prawda geſt boh newyprawny, wyeczny ſyn bozij, w otczowye chwale rowny otczy, gehozz malijtke mket-nvtije ſrdczy 125 porazij, ale ne k zetrzenij," ale bohdaa k oprawenij maloſt" naſſy. o wy- ſoſty" te dywne prawdy a mudrofty, kak geſt owſſem nefſtyhnvtaa,* Řim. 11, 33. a wſak� czoz mozz gye frdcze zachytyty myloſtij geho, kak geſt nade wſſe przepochotnaa w gedne bozſke gſucz welebnoſty ſ otczem y ſ ſwatym" duchem wyeczny ſyn bozij! ale y proto" nam prawij ſye prawduv, abychom ſlybom bozijm dovffaly a nerozpaczyly ſye v wyfoſty czijeſty, neb on geít prawda boha otcze; budut ſplnyeny ſlybowe geho ſkrze tu" prawdu. mame ſlyb, ezz budem vwedeny w ſlijbenu zemy, plnv hoynofty we wſem dobrem. a w toho"3 podobenſtwij pomohl boh z egypta ſwemu lydu tye- lefnye, a pomahal gijm w neſnadnych czyeſtach y proty"4 mnohym ne- 135 przatelom, dal gym pokrm dywnye a dowedl w tu zemy, geſto byl ſlijbyl. a tak' byl gym rzekl: dneſf wzwyeff, ezt pan boh przed tebu pogde, geftot zetrze"' przed tebu a zahladij twe neprzately.* dijet opyet gynde: pan boh 5 Moji. 9, 3. ont geft twoy wodcze; neopuftijt tebe any oftane.* a dije ſkrze yzayaffe": 5 Моjź. 31, 6. neboy ſye; nebt ga gſem ſ tebu, kdyzz przeſ wodu pogdeſf, ſ tebut budu, a wodat" tebe nevtopij; kdyz pogdefi ſkrze ohen," neſpalij tebe.* Izai. 13, 1. 2.5. 153 a y" nam" geft rzekl| kriftus: s wamyt gſem do ſkonanye ſwyeta." Mat. 28, 20 protozz vfagijcze prawdye bozij w ſlybijech geho gdyem czijeſtu k jeru- zalemy nebeſkemu, takey rzekl kriftus, ezz geft zzywot.* ze wſeho, Jan 11, 25. k nyemuz geft zzadoft, nycz tak zzadno nenye yako zzywot, da ſbozzije 145 czlowyek chtye zyw byti; vtrpij mnoheho lijbeho, nez by8 vmrzel; ruku neb nohu nebo oczy radyegy ztratij, nez by vmrzel. a to gyz za gyſto mame, ezz geft kriftus wyeczny zzywot, ktoz przygdvv k nyemu.* a kdyz pro hubeny a praczny8 zzywot tohoto fſwyeta a kratky,8 w nyemzz nenye byti, ale gen pobyti, tolyk praczygij a czynye lydee, o kaku82 by 150 ſnazznoſt ſluffalo na to nalozzyty, aby k wyecznemu zzywotu, plnemu dobreho wſeho przygijty bylo, w nyemz geſt radoft a vtyecha a czeft w plne, czyfte, wyerne mylofty v wyecznem pokogy! w te zzadoſty a w te82 na- dyegy ſye rozchutnagijcz mozzê8l v prawdye rzeeczy ono ſlowo ſwateho thomy: podme y my a zemrzês4 i nijm.85 * toy bylo druhe flowo toho ſwateho apofſtola, geſtoy vmyſla byl hlubokeho, y geft nam dwe w tom rzezenij rozvmyety: gedno, abychom fíly; druhe, abychom az do ſmrty od te chodby neprzeſtawaly, ktoz chodby nepoczne, kdy ten dogde? a ktoz nedoyde, kaky vzzytek, zzey byl poczal? protozz podme y my a zemrzem f nijm! w te chodbye mame [Žid. 5, 9.] Jan 11, 16. 130 140 155 70 odd. 7 yfwatym, před slovem ſwatym i za ním černá a červená znaménka měnící slovosled. 2 yproto. 73 Awtoho. 74 yproty. 35 odd. 76 červ. podtrž. 7 odd. 78 na konci ř. černá výplň. 80 odd. 81 t nadeps. 82 okaku. 83 awte. 84 kon. ř. 125. kzetczenij. — 126. a 127. yak. — 131. fkrz tu. — 139. yat ſem. — 140. woda. — 143. take geft. — 149. yaku. — 155. to geft. — 155. geffto geft byl. — 157. az
29 wſſe w neby y w zemy7 bylo opraweno.* tak ya tu rozvmyegy, ezz my Et. 1, 10. nelze wyrzeczy; neb ta prawda geſt boh newyprawny, wyeczny ſyn bozij, w otczowye chwale rowny otczy, gehozz malijtke mket-nvtije ſrdczy 125 porazij, ale ne k zetrzenij," ale bohdaa k oprawenij maloſt" naſſy. o wy- ſoſty" te dywne prawdy a mudrofty, kak geſt owſſem nefſtyhnvtaa,* Řim. 11, 33. a wſak� czoz mozz gye frdcze zachytyty myloſtij geho, kak geſt nade wſſe przepochotnaa w gedne bozſke gſucz welebnoſty ſ otczem y ſ ſwatym" duchem wyeczny ſyn bozij! ale y proto" nam prawij ſye prawduv, abychom ſlybom bozijm dovffaly a nerozpaczyly ſye v wyfoſty czijeſty, neb on geít prawda boha otcze; budut ſplnyeny ſlybowe geho ſkrze tu" prawdu. mame ſlyb, ezz budem vwedeny w ſlijbenu zemy, plnv hoynofty we wſem dobrem. a w toho"3 podobenſtwij pomohl boh z egypta ſwemu lydu tye- lefnye, a pomahal gijm w neſnadnych czyeſtach y proty"4 mnohym ne- 135 przatelom, dal gym pokrm dywnye a dowedl w tu zemy, geſto byl ſlijbyl. a tak' byl gym rzekl: dneſf wzwyeff, ezt pan boh przed tebu pogde, geftot zetrze"' przed tebu a zahladij twe neprzately.* dijet opyet gynde: pan boh 5 Moji. 9, 3. ont geft twoy wodcze; neopuftijt tebe any oftane.* a dije ſkrze yzayaffe": 5 Моjź. 31, 6. neboy ſye; nebt ga gſem ſ tebu, kdyzz przeſ wodu pogdeſf, ſ tebut budu, a wodat" tebe nevtopij; kdyz pogdefi ſkrze ohen," neſpalij tebe.* Izai. 13, 1. 2.5. 153 a y" nam" geft rzekl| kriftus: s wamyt gſem do ſkonanye ſwyeta." Mat. 28, 20 protozz vfagijcze prawdye bozij w ſlybijech geho gdyem czijeſtu k jeru- zalemy nebeſkemu, takey rzekl kriftus, ezz geft zzywot.* ze wſeho, Jan 11, 25. k nyemuz geft zzadoft, nycz tak zzadno nenye yako zzywot, da ſbozzije 145 czlowyek chtye zyw byti; vtrpij mnoheho lijbeho, nez by8 vmrzel; ruku neb nohu nebo oczy radyegy ztratij, nez by vmrzel. a to gyz za gyſto mame, ezz geft kriftus wyeczny zzywot, ktoz przygdvv k nyemu.* a kdyz pro hubeny a praczny8 zzywot tohoto fſwyeta a kratky,8 w nyemzz nenye byti, ale gen pobyti, tolyk praczygij a czynye lydee, o kaku82 by 150 ſnazznoſt ſluffalo na to nalozzyty, aby k wyecznemu zzywotu, plnemu dobreho wſeho przygijty bylo, w nyemz geſt radoft a vtyecha a czeft w plne, czyfte, wyerne mylofty v wyecznem pokogy! w te zzadoſty a w te82 na- dyegy ſye rozchutnagijcz mozzê8l v prawdye rzeeczy ono ſlowo ſwateho thomy: podme y my a zemrzês4 i nijm.85 * toy bylo druhe flowo toho ſwateho apofſtola, geſtoy vmyſla byl hlubokeho, y geft nam dwe w tom rzezenij rozvmyety: gedno, abychom fíly; druhe, abychom az do ſmrty od te chodby neprzeſtawaly, ktoz chodby nepoczne, kdy ten dogde? a ktoz nedoyde, kaky vzzytek, zzey byl poczal? protozz podme y my a zemrzem f nijm! w te chodbye mame [Žid. 5, 9.] Jan 11, 16. 130 140 155 70 odd. 7 yfwatym, před slovem ſwatym i za ním černá a červená znaménka měnící slovosled. 2 yproto. 73 Awtoho. 74 yproty. 35 odd. 76 červ. podtrž. 7 odd. 78 na konci ř. černá výplň. 80 odd. 81 t nadeps. 82 okaku. 83 awte. 84 kon. ř. 125. kzetczenij. — 126. a 127. yak. — 131. fkrz tu. — 139. yat ſem. — 140. woda. — 143. take geft. — 149. yaku. — 155. to geft. — 155. geffto geft byl. — 157. az
Strana 30
30 Gal. 2, 20. ſ tolyk gijty, gelykoz boh da komu dar ſwe myloſty, aby ſſel z gedne do 160 druhe fílechetnoſty praczyge yako na czyeſtye a proſpyewage. a yakozzs flowe, ezz ten gde, ktozz z gednoho mijeſta na druhe kraczije, takezz ten gde k wyecznemu zywotu, ktozz z gedne do druhe gde fflechetnofty, z gednoho dobreho vczynku k druhemu, a te chodby nemame przeítaty az do ſmrty a wzdy ſye ſtrzehucz zabluzenije, odwraczenye zaſye a oble- 165 nyenije,88 azz y dogdem k wyecznemu zzywotu y ſmrt tuto progducz. to take mozz ſluty vmrzijes9 ſ kryſtem, yakoz prawyeſſe ſwaty pawel Gal. 6, 14. rzka: swyet my geft vkrzyzzowan a ya ſwyetu, toczyſí vmrzel.* tomvy ſwyet vmrzel, ktozz nema w chut toho, czozz fluſſije k ſwyetu, a ten geſt ſwyetu vmrzel, kohozz ſwyet netba, nyczchozz ſweho nemage w nyem. 170 a takowy mohl by rzeeczy: zyw gſem, ale gyz ne yaa9 ; neb geft we mnye zyw kryftus.* a gelykozz' nafí duch tyelefſny a iwyetſíky w nafí po- hyne, ſ tolyk w naſ bozij duch roſte. protozz poznagijcz k zzywotu czijeſtu podmezz y my a zemrzem ſ kryſte,32 abychom w nyem wyecz blazzenye zzywy byly! amen. 175 druha rzecz o teemzz geſtye. alleluya.] Jan 20, 25. Žal. 144, 19. nechtye2 vdlyty w gedne rzeczy k teyto druhe zachowal ſem, abych o druhu dwu rozenij take rzekl nyeczo tohoto hlubokeho ſrdcze apoſſtola, toy bylo trzetije rezenije geho: gen acz ſahnv3 ruku ſwu w bok geho a vzrzijm rany hrzebykowee w geho rukvv,4 nevwyerzijm, by toczyti 5 wſtal z' mrtwych.* slowa tato hrubas ſye zdagij, anyzz w ſwrchnyem rozvmy gſu hodna chwaly w mem vmyfle, ale tyem, geſto frdecznye a fta- tecznye mylugij boha, gymzz wſe k dobremu przypomaha, mohvv wely- keho dovfanije" do bozije myloſty przyczyna byti, neb mohl geſt w ſylnem dovfanij' bozij myloſty ſwaty thoma rzeeczy ta ſlowa vfage, ezz to vczynij, 10 kdyz geſt wſtal, vkazze gemu bok, rucze, noze y da dotknvty ſebe gemu, aby nycz nezoftalo w frdczy geho, pro nyezz by chybal nedowyerze, by wſtal praawye. a tak ſey w tom ſwatem apofſtolu naplnyla rzecz zaltarze: woli tyech, geſto ſye geho bogije, vczynij.* nechwalijmt hruboſty frdcze k uwyerzenij" ſwateho thomy, ale wſak to dobre chwalijm, geſto boh 15 y z toho1o nedowyerzenye, geſtoy zlee bylo w ſobye ſamo, raczyl wyweſty. 15b s5 červ. znam. 86 ij z pův. v. 87 odd. 88 odd. s tak v rkpse; snad čísti: „umře s Kristem“, nebo umřieti chybou písařskou., 30 neyaa. 3 odd. 9 kon. ř. 1 červeně. 2 začát. písmeno červ. N zaujímá dva řádky. 3 yahnv. 4 druhé v je nadtečkováno a podtečkováno. 5 kon. ř. 5 druhé a přips. shora tence. 7 do vfanije. 8 do vfanij. ' kuwyerzenij. 10 vztoho. 11 červ. podtrž. 12 odd. 13 abez- dotce ſmrti. — 158. yaky vzytek ze geſt. — 164. vczynka. — 168. totiz. — 174. blahoſlawenie. 1. druha rzecz otemz (červ.). — 5. totiz. — 13. fe geft. — 15. kvwierzenie. — 16. gesfto geft. — 17. wiecze geft. — 18. a 22. ze geft. — 24. yaku. — 25. ne
30 Gal. 2, 20. ſ tolyk gijty, gelykoz boh da komu dar ſwe myloſty, aby ſſel z gedne do 160 druhe fílechetnoſty praczyge yako na czyeſtye a proſpyewage. a yakozzs flowe, ezz ten gde, ktozz z gednoho mijeſta na druhe kraczije, takezz ten gde k wyecznemu zywotu, ktozz z gedne do druhe gde fflechetnofty, z gednoho dobreho vczynku k druhemu, a te chodby nemame przeítaty az do ſmrty a wzdy ſye ſtrzehucz zabluzenije, odwraczenye zaſye a oble- 165 nyenije,88 azz y dogdem k wyecznemu zzywotu y ſmrt tuto progducz. to take mozz ſluty vmrzijes9 ſ kryſtem, yakoz prawyeſſe ſwaty pawel Gal. 6, 14. rzka: swyet my geft vkrzyzzowan a ya ſwyetu, toczyſí vmrzel.* tomvy ſwyet vmrzel, ktozz nema w chut toho, czozz fluſſije k ſwyetu, a ten geſt ſwyetu vmrzel, kohozz ſwyet netba, nyczchozz ſweho nemage w nyem. 170 a takowy mohl by rzeeczy: zyw gſem, ale gyz ne yaa9 ; neb geft we mnye zyw kryftus.* a gelykozz' nafí duch tyelefſny a iwyetſíky w nafí po- hyne, ſ tolyk w naſ bozij duch roſte. protozz poznagijcz k zzywotu czijeſtu podmezz y my a zemrzem ſ kryſte,32 abychom w nyem wyecz blazzenye zzywy byly! amen. 175 druha rzecz o teemzz geſtye. alleluya.] Jan 20, 25. Žal. 144, 19. nechtye2 vdlyty w gedne rzeczy k teyto druhe zachowal ſem, abych o druhu dwu rozenij take rzekl nyeczo tohoto hlubokeho ſrdcze apoſſtola, toy bylo trzetije rezenije geho: gen acz ſahnv3 ruku ſwu w bok geho a vzrzijm rany hrzebykowee w geho rukvv,4 nevwyerzijm, by toczyti 5 wſtal z' mrtwych.* slowa tato hrubas ſye zdagij, anyzz w ſwrchnyem rozvmy gſu hodna chwaly w mem vmyfle, ale tyem, geſto frdecznye a fta- tecznye mylugij boha, gymzz wſe k dobremu przypomaha, mohvv wely- keho dovfanije" do bozije myloſty przyczyna byti, neb mohl geſt w ſylnem dovfanij' bozij myloſty ſwaty thoma rzeeczy ta ſlowa vfage, ezz to vczynij, 10 kdyz geſt wſtal, vkazze gemu bok, rucze, noze y da dotknvty ſebe gemu, aby nycz nezoftalo w frdczy geho, pro nyezz by chybal nedowyerze, by wſtal praawye. a tak ſey w tom ſwatem apofſtolu naplnyla rzecz zaltarze: woli tyech, geſto ſye geho bogije, vczynij.* nechwalijmt hruboſty frdcze k uwyerzenij" ſwateho thomy, ale wſak to dobre chwalijm, geſto boh 15 y z toho1o nedowyerzenye, geſtoy zlee bylo w ſobye ſamo, raczyl wyweſty. 15b s5 červ. znam. 86 ij z pův. v. 87 odd. 88 odd. s tak v rkpse; snad čísti: „umře s Kristem“, nebo umřieti chybou písařskou., 30 neyaa. 3 odd. 9 kon. ř. 1 červeně. 2 začát. písmeno červ. N zaujímá dva řádky. 3 yahnv. 4 druhé v je nadtečkováno a podtečkováno. 5 kon. ř. 5 druhé a přips. shora tence. 7 do vfanije. 8 do vfanij. ' kuwyerzenij. 10 vztoho. 11 červ. podtrž. 12 odd. 13 abez- dotce ſmrti. — 158. yaky vzytek ze geſt. — 164. vczynka. — 168. totiz. — 174. blahoſlawenie. 1. druha rzecz otemz (červ.). — 5. totiz. — 13. fe geft. — 15. kvwierzenie. — 16. gesfto geft. — 17. wiecze geft. — 18. a 22. ze geft. — 24. yaku. — 25. ne
Strana 31
31 neb yakoz dije ſwaty rzehorzli, wijeczey nam geho nevwyerze-lnije vzzyteczno nezly to, ezz gſu ſpyeffnije gynij vwyerzyly, zzey wſtal kryſtus ; neb kdyzz gey geft k wyerze nawratyl, daw gemu y rukvv ohledaty ſwe prawe tyelo, naffe myſl fylnye geſt v wyerzel2 a bez pochybyl3 potwrzzena.* P. L. LXXVI, col 1201 C. prawda geſt, ezz flowe ſwaty thoma newyerzijczij, a karal ty kriſtus, geſto flyffewffe, zzey wſtal, nevwyerzyly.* neb ktozz ſpyeſſnye vwyerzij ktere Marek 16, 11. prawdye, zbyl geft bludu. ale vwyerzy-ly take ſpyeffnye krzywdye a da ſye ſ prawdy ſweſty, kaku bude chwalu gmyety takowe brzke vwyerze- 25 nije?14 znamenyet geft sylnyeyffye myſly ne ynhed'5 wſemu vwyerzyty bez vkazanijel2 podobneho, dije pijſmo: lepſſy geſt neprawoft muzze nezzly zzena dobrze czynyecz.* tutot ya tak rozymyem: kdyzz kto nechtye Sirach 42, 14. w myſly wrtek byti, donydz nebude gyſteho gmyety vkazanije a dowodu podobneho nowe prawdy a nezname,12 ne brzol6 poſtupij po nij, toy ne- 30 prawoft mvzze, gefîtoy lepſſij, toczyff menye zla, nezly, geſto nevſtawna myſl, yako zzeníkaa, poſtupyecz ſpyefînye po prawdye vczynij dobrze. ale ta nevſtawnoſt zzenſke a lehke myſly nema chwaly ; neb lehcze opyet puſtij od prawdy daducz] ſye na gyne ſweſty, a protozz dije ſwaty pawelll: ne 163 kazdemu duchu geft wyerzyty, ale zkuffyty geft, od boha-ly18 gfu duchowe.* 1 Jan 4, 1—3. 35 a opyet dije: ne brzol ſye pohybvyte.* dije take: byt wam y andyel 22 Thess. 2. 2. z nebe gyne prawyl, nezzt ſem wam prawyl, newyerzte;* any ſye Gal. 1, 8—a. hybayte i toho, acz by kto ſlal wam lyfty yako ode mne!* ay, kakt 2 Thess. 22. geſt dobra ku prawdye myſl vſtawnaa, aby any zly duch w andyela ſye promyenye, any ſkrze lydyl2 neſwedl ſ prawdy! takt geſt ſwaty pawell 40 gmyel tu muzíkv neprawoſt; ne brzo2° ſye hnvl ku prawdye, tak ſwaty auguftyn2 gyzz poznaw blud te wyery, geſto w nij byl, neprzyſtupyl let nyekolyk k wyerze prawe boge ſye wrtkofty nevſtawne, wſtychage22 ſye, by ſnad y tu nenalezl bludu, azz y poznal prawdu wyery, ay, kakt gſu pak byly ſtatecznij muzzije, kak ſylnye ſtaaly po te prawdye poznawſe 45 prawdu! teezz y fwaty2 toma, acz ne ynhed2 vwyerzyl, ale pewen byl; kdyz vwyerzyl, y ſmrt gijm nepohnvla od tee prawdy.25 druhe dobre wyfflo geft z toho, ezz ſwaty thoma ne tak2s brzcze vwyerzyl, a naywyecz27 z toho, ezz geft tak welijcze dovffal28 bohu, ezz 20 pochyby. A v wyerzenije. 15 neynhed. 16 nebrzo. 17 původně napsáno zlaa, ale druhé a, přesahající přes okraj, je umazáno. 18 od boha ly. 1 Nebrzo. 20 nebrzo. 21 červ. podtrž. 22 tak. 21 odd. 24 neynhed. 25 červ. znam. 26 netak. 27 odd. 28 do vffal. 29 do vfaty. 30 červ. podtrž. 31 odd. 32 yvwelykych. 33 do yhned wifemu wierziti. — 27. nechtie vmvíliti wrtek byti donizd. — 29. to geft. — 30. totiz menie zly nezli geffto nevftawa mysl. yako ženka. — 37. nikterak geft. — 40. muzíky. — 41. neprzeftupil. — 42. woftychage fie, aby tu fnad nenalezl. — 43. yakt. — 44. vak. — 45. ne yhned. — 53. ze geft. — 57. douffati. — 62. zwlafft- 17 nn.: Plus enim nobis Thomae infidelitas ad fidem quam fides credentium discipulorum profuit, quia dum ille ad fidem palpando reducitur, nostra mens, omni dubitatione postposita, in fide solidatur. (Rehořova homilie XXVI.)
31 neb yakoz dije ſwaty rzehorzli, wijeczey nam geho nevwyerze-lnije vzzyteczno nezly to, ezz gſu ſpyeffnije gynij vwyerzyly, zzey wſtal kryſtus ; neb kdyzz gey geft k wyerze nawratyl, daw gemu y rukvv ohledaty ſwe prawe tyelo, naffe myſl fylnye geſt v wyerzel2 a bez pochybyl3 potwrzzena.* P. L. LXXVI, col 1201 C. prawda geſt, ezz flowe ſwaty thoma newyerzijczij, a karal ty kriſtus, geſto flyffewffe, zzey wſtal, nevwyerzyly.* neb ktozz ſpyeſſnye vwyerzij ktere Marek 16, 11. prawdye, zbyl geft bludu. ale vwyerzy-ly take ſpyeffnye krzywdye a da ſye ſ prawdy ſweſty, kaku bude chwalu gmyety takowe brzke vwyerze- 25 nije?14 znamenyet geft sylnyeyffye myſly ne ynhed'5 wſemu vwyerzyty bez vkazanijel2 podobneho, dije pijſmo: lepſſy geſt neprawoft muzze nezzly zzena dobrze czynyecz.* tutot ya tak rozymyem: kdyzz kto nechtye Sirach 42, 14. w myſly wrtek byti, donydz nebude gyſteho gmyety vkazanije a dowodu podobneho nowe prawdy a nezname,12 ne brzol6 poſtupij po nij, toy ne- 30 prawoft mvzze, gefîtoy lepſſij, toczyff menye zla, nezly, geſto nevſtawna myſl, yako zzeníkaa, poſtupyecz ſpyefînye po prawdye vczynij dobrze. ale ta nevſtawnoſt zzenſke a lehke myſly nema chwaly ; neb lehcze opyet puſtij od prawdy daducz] ſye na gyne ſweſty, a protozz dije ſwaty pawelll: ne 163 kazdemu duchu geft wyerzyty, ale zkuffyty geft, od boha-ly18 gfu duchowe.* 1 Jan 4, 1—3. 35 a opyet dije: ne brzol ſye pohybvyte.* dije take: byt wam y andyel 22 Thess. 2. 2. z nebe gyne prawyl, nezzt ſem wam prawyl, newyerzte;* any ſye Gal. 1, 8—a. hybayte i toho, acz by kto ſlal wam lyfty yako ode mne!* ay, kakt 2 Thess. 22. geſt dobra ku prawdye myſl vſtawnaa, aby any zly duch w andyela ſye promyenye, any ſkrze lydyl2 neſwedl ſ prawdy! takt geſt ſwaty pawell 40 gmyel tu muzíkv neprawoſt; ne brzo2° ſye hnvl ku prawdye, tak ſwaty auguftyn2 gyzz poznaw blud te wyery, geſto w nij byl, neprzyſtupyl let nyekolyk k wyerze prawe boge ſye wrtkofty nevſtawne, wſtychage22 ſye, by ſnad y tu nenalezl bludu, azz y poznal prawdu wyery, ay, kakt gſu pak byly ſtatecznij muzzije, kak ſylnye ſtaaly po te prawdye poznawſe 45 prawdu! teezz y fwaty2 toma, acz ne ynhed2 vwyerzyl, ale pewen byl; kdyz vwyerzyl, y ſmrt gijm nepohnvla od tee prawdy.25 druhe dobre wyfflo geft z toho, ezz ſwaty thoma ne tak2s brzcze vwyerzyl, a naywyecz27 z toho, ezz geft tak welijcze dovffal28 bohu, ezz 20 pochyby. A v wyerzenije. 15 neynhed. 16 nebrzo. 17 původně napsáno zlaa, ale druhé a, přesahající přes okraj, je umazáno. 18 od boha ly. 1 Nebrzo. 20 nebrzo. 21 červ. podtrž. 22 tak. 21 odd. 24 neynhed. 25 červ. znam. 26 netak. 27 odd. 28 do vffal. 29 do vfaty. 30 červ. podtrž. 31 odd. 32 yvwelykych. 33 do yhned wifemu wierziti. — 27. nechtie vmvíliti wrtek byti donizd. — 29. to geft. — 30. totiz menie zly nezli geffto nevftawa mysl. yako ženka. — 37. nikterak geft. — 40. muzíky. — 41. neprzeftupil. — 42. woftychage fie, aby tu fnad nenalezl. — 43. yakt. — 44. vak. — 45. ne yhned. — 53. ze geft. — 57. douffati. — 62. zwlafft- 17 nn.: Plus enim nobis Thomae infidelitas ad fidem quam fides credentium discipulorum profuit, quia dum ille ad fidem palpando reducitur, nostra mens, omni dubitatione postposita, in fide solidatur. (Rehořova homilie XXVI.)
Strana 32
32 Jan 20, 27. 1 Jan 3, 21. da gemu w ruku mijeſta hrzebijkow, gijmyz byl przybyt, y bok| kopijm proklany ohledaty, a kriftus proti geho dovfanij vczynyl i nijm welyku 50 wyecz, ezz yakozz dovfal, tak ſye ſtalo. vkazaw ſye gemu kriſtus rzekl yako przyetel: sahny ſwu ruku w moy bok a nerod byti newyerzijczij, ale vwyerz!* a zey dobre dobremu bohu dovfaty29, na mnohych myeftech ſwateho cztenije ponvka kriſtus k dovfanij. a ſwaty jakub3° dije wele Jak. 1, 7. ſye modlyty i dovfanijm: ktoz nedovfaa, nemny, by wzal czo.* awſak 55 mozz nemudre byti dovfanije. protozz abychom v prawdye mohly do bozije myloſty vfaty v welykych wyeczech, gmyely bychom w ſobye cztweru wyecz gmyety a take mame cztweru wyecz w bohu znamenati. neb ſkrze to31 boh nam myl bude a my3l bohu. a mylij' ſobye magij ſobye y v welykych32 wyeczech dovfati33 podle welykofty3l te mylofty, gelto ge 60 drzzij, tuto cztweru wyecz mame do ſebe gmyety: swyedomije czijítee, myloft welyku, hoynoft czynow dobrych a ſwycznoſt wlafítijeho i bohem ochotenſtwije. ktoz ma to cztwero, mozz vdaten byti w34 ſylne myſli, aby y v welykych32 wyeczech vfal bohu, a nad to35 to w nyem cztwero znamenage, o nyemz rzku take ku poſledku.36 prwe ſem rzekl, ezz czyſte ſwyedomije mame gmyety. a toho ne- 16b budem! prwe gmyety, gelyzz wſeho oſtane,3 z nyehozz naſ ſwyedomije kaaraa, aneb z nyehozz by nal v prawdye karaty gmyelo, a gelyzz37 hodnym pokanijm ſwych zawyn polepfijme a nabozzne3 mylofty ohnyë,38 zza- doſtmy ſwatymy y oſtatky hrzyechow z ſwe myſly wyczydijme, neb kdyzz 70 hrzyech z korzen wywrzzen bude, geſto naſ dyelij od boha a wzhrozzyge ſwyedomije, tehdy mozzem dovfanije3° wzijety k wyetífijm wyeczem od pana boha, o tomt dije ſwaty jan1o: nevkara-ly naſ ſwyedomye, dovfanije3) mame k bohu.* a dije ſwaty bernhart: y czo geft, w nyemz by czyſte ſwyedomye a czyſte ſrdcze nebylo ſmyelo? neb yakozz ſwyedomye zleeho 75 nyeczeho wzdy ſwu tyezkoſtij w rozpacz tahne, tak kdyzz odbude zleho a poczne czijti dar bozije myloſty, potahne wzhoru k dovfanij a vdat- nije"l ſtane po welyke wyeczy. druhe mame welyku myloft gmyety k bohu, abychô42 mohly dovfanijel3 w nijem gmyeti k welykym wyeczem. ktozt koho nemyluge, ne takt44 mozz vfaty do nyeho. chcze-lyzz kto k bohu 80 ſye w myloſty powzdwyhnyty, znamenay, kakt on naſ myluge, on poczal k nam myloſt a4 tu nam wzdy vkazuge mnohymy czyny ſweho mnoheho dobro dijenije.45 tent ſye nefſtydij malo boha mylowaty, ktoz ne- vrozvmye, by tak gey boh mylowal welmy. ale dywny bude a zleho ſrdcze, kdyzz mozz to prawye obmyſlyty, nepotkaa-ly myloſty takeho mylow- 85 nijka. a tak dije ſwaty auguſtyn46: nycz nenye tak doſpyefno, czo by w naſ mohlo wzbudyty, odchowaty y rozíporzyty myloſt k bohu, yako pijlne znamenawanije a vſtawne wzpomynanije dobrodijenije geho wely- 65 vfati. 3 kon. ř. 35 anadto. 36 červ. znam. 37 odd. 38 kon. ř. 3 do vfanije. 40 červ. podtrž. 4 odd. 42 kon. ř. 43 do vfanije. 4netakt. 55 rkps: -dijeynije. 4 červ. nieho. — 80. netak muoz dovffati. — 81. yakt. — 83. milo. ktoz. — 88. dobro-
32 Jan 20, 27. 1 Jan 3, 21. da gemu w ruku mijeſta hrzebijkow, gijmyz byl przybyt, y bok| kopijm proklany ohledaty, a kriftus proti geho dovfanij vczynyl i nijm welyku 50 wyecz, ezz yakozz dovfal, tak ſye ſtalo. vkazaw ſye gemu kriſtus rzekl yako przyetel: sahny ſwu ruku w moy bok a nerod byti newyerzijczij, ale vwyerz!* a zey dobre dobremu bohu dovfaty29, na mnohych myeftech ſwateho cztenije ponvka kriſtus k dovfanij. a ſwaty jakub3° dije wele Jak. 1, 7. ſye modlyty i dovfanijm: ktoz nedovfaa, nemny, by wzal czo.* awſak 55 mozz nemudre byti dovfanije. protozz abychom v prawdye mohly do bozije myloſty vfaty v welykych wyeczech, gmyely bychom w ſobye cztweru wyecz gmyety a take mame cztweru wyecz w bohu znamenati. neb ſkrze to31 boh nam myl bude a my3l bohu. a mylij' ſobye magij ſobye y v welykych32 wyeczech dovfati33 podle welykofty3l te mylofty, gelto ge 60 drzzij, tuto cztweru wyecz mame do ſebe gmyety: swyedomije czijítee, myloft welyku, hoynoft czynow dobrych a ſwycznoſt wlafítijeho i bohem ochotenſtwije. ktoz ma to cztwero, mozz vdaten byti w34 ſylne myſli, aby y v welykych32 wyeczech vfal bohu, a nad to35 to w nyem cztwero znamenage, o nyemz rzku take ku poſledku.36 prwe ſem rzekl, ezz czyſte ſwyedomije mame gmyety. a toho ne- 16b budem! prwe gmyety, gelyzz wſeho oſtane,3 z nyehozz naſ ſwyedomije kaaraa, aneb z nyehozz by nal v prawdye karaty gmyelo, a gelyzz37 hodnym pokanijm ſwych zawyn polepfijme a nabozzne3 mylofty ohnyë,38 zza- doſtmy ſwatymy y oſtatky hrzyechow z ſwe myſly wyczydijme, neb kdyzz 70 hrzyech z korzen wywrzzen bude, geſto naſ dyelij od boha a wzhrozzyge ſwyedomije, tehdy mozzem dovfanije3° wzijety k wyetífijm wyeczem od pana boha, o tomt dije ſwaty jan1o: nevkara-ly naſ ſwyedomye, dovfanije3) mame k bohu.* a dije ſwaty bernhart: y czo geft, w nyemz by czyſte ſwyedomye a czyſte ſrdcze nebylo ſmyelo? neb yakozz ſwyedomye zleeho 75 nyeczeho wzdy ſwu tyezkoſtij w rozpacz tahne, tak kdyzz odbude zleho a poczne czijti dar bozije myloſty, potahne wzhoru k dovfanij a vdat- nije"l ſtane po welyke wyeczy. druhe mame welyku myloft gmyety k bohu, abychô42 mohly dovfanijel3 w nijem gmyeti k welykym wyeczem. ktozt koho nemyluge, ne takt44 mozz vfaty do nyeho. chcze-lyzz kto k bohu 80 ſye w myloſty powzdwyhnyty, znamenay, kakt on naſ myluge, on poczal k nam myloſt a4 tu nam wzdy vkazuge mnohymy czyny ſweho mnoheho dobro dijenije.45 tent ſye nefſtydij malo boha mylowaty, ktoz ne- vrozvmye, by tak gey boh mylowal welmy. ale dywny bude a zleho ſrdcze, kdyzz mozz to prawye obmyſlyty, nepotkaa-ly myloſty takeho mylow- 85 nijka. a tak dije ſwaty auguſtyn46: nycz nenye tak doſpyefno, czo by w naſ mohlo wzbudyty, odchowaty y rozíporzyty myloſt k bohu, yako pijlne znamenawanije a vſtawne wzpomynanije dobrodijenije geho wely- 65 vfati. 3 kon. ř. 35 anadto. 36 červ. znam. 37 odd. 38 kon. ř. 3 do vfanije. 40 červ. podtrž. 4 odd. 42 kon. ř. 43 do vfanije. 4netakt. 55 rkps: -dijeynije. 4 červ. nieho. — 80. netak muoz dovffati. — 81. yakt. — 83. milo. ktoz. — 88. dobro-
Strana 33
33 keho, czoy nam vczynyl dobreho a czo wzdy czynij a czo nam vczynij 90 teprw, kdyz w myloſty geho dokoname, a w komzz ſye rozmozz ſylnije ta ſwata myloſt, mozzt vdatnye mylemu dovfaty 7. trzetije ma byty k to- muto dwemu hoynoſt ſkutkow dobrych; neb dolijczenije myloſty czynyti ſkutky lybe mylemu. a ſwaty rzehorz welij o mylowanij boha otazaty myíly ſwe, yazyka a zzywota.* toczyff mylugeff-ly boha, rad o nyem myílijíf, rad mluwfijff a8 o nyem a k geho49 lijbofty poſlobijíť weczky czyny zzywota ſweho. a kakzkoly50 myloſt yako dar bozij prwe bude w ſrdcze wlyta czlowyeku, nezz pogdvv ſkutczy dobrzij, a z myloſty budu dobrzij ſkutczy: wſak by myloſt pohynula, kdyby5l vítawne ne-]igmyela poſyly czyny dobrymy.52 cztwrte roſte dovfanije z ſwycznofty a z obyczege52 100 w ochotenitwij, a tak,5° ktozz wyetífij ma obyczey i bohem a wyecze gey wydij ochotna k ſobye, wijecze mozz vfaty doś nyeho. a tudy55 by czlo- wyek przyffel w ten fíczaîtny obyczey k bohu, kdybyl wyluczyl zzadoft a oblijbowanije marnych tyelefſnych a56 ſwyetſkych wyeczij z myfly a o bohu myſlyl, przemluwal, zzadofty k nyemu powzdwyhuge, w tomt 105 boh nawiftyewuge ſbozzne dufſe a ſwu gijm ochotnoſt vkazuge. z tohot5 cztwera pochodij dovfanije5 do bozije myloſty welyke wyeczy a z protyw- neho58 tomu hubenſtwo nafſe, a wſak59 wyducz a znamenagycz tak welyku bozij myloft, ezz dochazzije y nedoſtoynych, powzdwyhnyem60 y my6o nadyege k myloſty geho, genz z hnyſu powzdwyhuge y hubeneho. czozz 110 ſebu nemozzem, gijm budem moczy; ont ſwoy lyd ſpaffij.* ano dawyd Mat. 1, 21. byl maal, a welykym gey boh vczynyl. a tak dije w zzaltarzy: chudy a vbohy"1 gſem ya; twe ſpaſſenije, boze, przygaloy mye.* na ſye patrze žal. 6s, 30. muſyl prawdu wyznaty, zzey chvdy a vbohy,“1 ale zrze k welyke bozij myloſty w rozchutnanij wyznal, ezz gey geft przygal a82 ſpaffyl. a takei 115 dije ſwaty bernhart 3: ] donydzz na ſye zrzijm, w horzkofty geft me oko; ale kdyzz k bozzij pomoczy wzhoru wezrzijm, tu horzkoft oblepílij vtyecha z weſeleho k bohu powzdwyzzenije.* ale nedyet naprazdno: ku pomoczy 95 L. LXXVI, col. 1221 (H.). 17 P. L. CLXXXIII, col. 1401. podtrž. 4 do vfaty. 47a na konci ř. černá výplň. 48 mluw, slovo zůstalo na konci řádku nedopsáno. " akgeho. 50 odd. 51 kdy by. 52 l, d, b v tomto prvním řádku prodlouž. a červ. obtaž. 53 azobyczege. 54 kon. ř. 55 odd. 55 kon. ř. 57 do vfanije. 58 azprotywneho. 5 odd. 60 znam. slovosledu. 61 odd. 62 kon. ř. 63 červ. podtrž. dinie. — 89. czo geft. — 94. totiz. — 96. yakz| koli. — 104. pozdwihuge. — 105. atohot cztwera. — 112. przygialo geft mne na ſebe. — 113. ze geft. — 117. pozdwi- 93 n.: De dilectione conditoris lingua, mens et vita requiratur. Nunquam est Dei amor otiosus. Operatur etenim magna, si est; si vero operari renuit, amor non est.... (z hom. XXX.) 115 nn.: Ego quamdiu in me respicio, in amaritudine moratur oculus meus. Si autem suspexero et levavero oculos ad divinae miserationis auxilium, temperabit mox amaram visionem mei visio laeta Dei, cui et dico: ...(Psal. XLI, 7).... (z řeči XXXVI. in Cantica, num. 6).
33 keho, czoy nam vczynyl dobreho a czo wzdy czynij a czo nam vczynij 90 teprw, kdyz w myloſty geho dokoname, a w komzz ſye rozmozz ſylnije ta ſwata myloſt, mozzt vdatnye mylemu dovfaty 7. trzetije ma byty k to- muto dwemu hoynoſt ſkutkow dobrych; neb dolijczenije myloſty czynyti ſkutky lybe mylemu. a ſwaty rzehorz welij o mylowanij boha otazaty myíly ſwe, yazyka a zzywota.* toczyff mylugeff-ly boha, rad o nyem myílijíf, rad mluwfijff a8 o nyem a k geho49 lijbofty poſlobijíť weczky czyny zzywota ſweho. a kakzkoly50 myloſt yako dar bozij prwe bude w ſrdcze wlyta czlowyeku, nezz pogdvv ſkutczy dobrzij, a z myloſty budu dobrzij ſkutczy: wſak by myloſt pohynula, kdyby5l vítawne ne-]igmyela poſyly czyny dobrymy.52 cztwrte roſte dovfanije z ſwycznofty a z obyczege52 100 w ochotenitwij, a tak,5° ktozz wyetífij ma obyczey i bohem a wyecze gey wydij ochotna k ſobye, wijecze mozz vfaty doś nyeho. a tudy55 by czlo- wyek przyffel w ten fíczaîtny obyczey k bohu, kdybyl wyluczyl zzadoft a oblijbowanije marnych tyelefſnych a56 ſwyetſkych wyeczij z myfly a o bohu myſlyl, przemluwal, zzadofty k nyemu powzdwyhuge, w tomt 105 boh nawiftyewuge ſbozzne dufſe a ſwu gijm ochotnoſt vkazuge. z tohot5 cztwera pochodij dovfanije5 do bozije myloſty welyke wyeczy a z protyw- neho58 tomu hubenſtwo nafſe, a wſak59 wyducz a znamenagycz tak welyku bozij myloft, ezz dochazzije y nedoſtoynych, powzdwyhnyem60 y my6o nadyege k myloſty geho, genz z hnyſu powzdwyhuge y hubeneho. czozz 110 ſebu nemozzem, gijm budem moczy; ont ſwoy lyd ſpaffij.* ano dawyd Mat. 1, 21. byl maal, a welykym gey boh vczynyl. a tak dije w zzaltarzy: chudy a vbohy"1 gſem ya; twe ſpaſſenije, boze, przygaloy mye.* na ſye patrze žal. 6s, 30. muſyl prawdu wyznaty, zzey chvdy a vbohy,“1 ale zrze k welyke bozij myloſty w rozchutnanij wyznal, ezz gey geft przygal a82 ſpaffyl. a takei 115 dije ſwaty bernhart 3: ] donydzz na ſye zrzijm, w horzkofty geft me oko; ale kdyzz k bozzij pomoczy wzhoru wezrzijm, tu horzkoft oblepílij vtyecha z weſeleho k bohu powzdwyzzenije.* ale nedyet naprazdno: ku pomoczy 95 L. LXXVI, col. 1221 (H.). 17 P. L. CLXXXIII, col. 1401. podtrž. 4 do vfaty. 47a na konci ř. černá výplň. 48 mluw, slovo zůstalo na konci řádku nedopsáno. " akgeho. 50 odd. 51 kdy by. 52 l, d, b v tomto prvním řádku prodlouž. a červ. obtaž. 53 azobyczege. 54 kon. ř. 55 odd. 55 kon. ř. 57 do vfanije. 58 azprotywneho. 5 odd. 60 znam. slovosledu. 61 odd. 62 kon. ř. 63 červ. podtrž. dinie. — 89. czo geft. — 94. totiz. — 96. yakz| koli. — 104. pozdwihuge. — 105. atohot cztwera. — 112. przygialo geft mne na ſebe. — 113. ze geft. — 117. pozdwi- 93 n.: De dilectione conditoris lingua, mens et vita requiratur. Nunquam est Dei amor otiosus. Operatur etenim magna, si est; si vero operari renuit, amor non est.... (z hom. XXX.) 115 nn.: Ego quamdiu in me respicio, in amaritudine moratur oculus meus. Si autem suspexero et levavero oculos ad divinae miserationis auxilium, temperabit mox amaram visionem mei visio laeta Dei, cui et dico: ...(Psal. XLI, 7).... (z řeči XXXVI. in Cantica, num. 6).
Strana 34
34 *) Žal. 36, 3. bozij kdyz zrzijm; neb ma czlowyek czynye dobre, tahna ſye k dobremu ku pomoczy bozij zrzijety, dijet pijſmo: vfay w boh a czyn dobrze.* tak vſay w boh, ezz geſto by ſam ſebu nemohl, to ſ pomoczij geho budeff moczy, 120 kdyzz ſ nij budef praczowaty.“4 Sirach 11, 23. (Řím. 5, 8—10.) Ezech. 36, 22 2 Mojž. 33, 13. take fluffye cztweru wyecz do boha znamenaty, abychô85 vdat- nyegije v welykych wyeczech vfaly gemu: godnoy prawda geho ; druhe zzey wiſemohuczij; trzetije zzey welyka k nam myloſt geho; cztwrte zze geft naywyffije welebnoft geho. o prwem ſem mluwyl w prwe rzeczy, 125 ez geſt prawda a ſplnij ſwe ſlyby a ſlijbyl nam pomahaty, druhe zname- nagijcz, zzey wſe ſnadno wſemohuczyemu, mozzem mnoho vfaty do nyeho. neb yakozz dije pijímo: snadnoy przed bozijma“ oczyma rychle chudeho w czeſt powzdwyhnvty.* protozz o neſmyelych, geſto bohu neſmyegij dovfaty"7, dije pijſmo: yako by nycz nemohl wſemohuczij, tak gſu gey Job 22, 17. gmyely.* trzetije ezz ma k nam welyku myloſt boh, kdyzz to znamename, 17b wezme myfls] vdatîtwije k dovfanij do mylownijka, yakozz ſem drzewe rzekl nyeczo toho. a nadto"9 mala-ly? k nam geſt myloſt geho, ezz, a my geftye neprzyetelee, dal nam ſyna ſweho, abychom ſkrzzen k nyemu przyfíly, genz by vmra za ny udluh zaplatyl ſmrty naſye? czot ſye pak 135 zdaa, by nevczynyl gyz k myloſty nawraczenym, geíto by bylo dobre naííe?* k tomut dovfanij ponuka nafí kriftus“ rzka: kdyzz wy glucz zlij ſwym dyetem dawate dobre dary, czijm wyecze nebeſſky otecz waſſ Mat. 7, 11. da wam dobre, kdyzz budete proffyty geho.* cztwrte znamenagijcz do- ſtoynoſt geho welebnofty, k welykemu dovfanij powstaty mozze73; neb 140 welykemu fluffye dawaty welyke wyeczy. czte ſye o kraly allexandru: geden chudy poprofyl, aby gey podarzyl nyeczijm. a on 4 kazal gemu daty myefto a panem gey nad nijm vczynyty, a ten rzekl chudy: tohot ya doftogen negſem. odpowyedyel kral: acz ty welykeho daru doftogen negly, ale doîtoyna geft ma welebnoft, abych y malemu dal welyku wyecz. 145 takt welebny pan hoſpodyn y malym dawa welyke ſwe 3dary" a welebne, yakoz dije to ſkrze ezechyele.76 prawyw, ezz welyku wyecz chcze w zy- dowitwu vczynyty, dije potom: ne pro wyt" vczynijm toho, ale pro ſwe welyke gmye.* w tom cztweru, kdyz to w bohu czlowyek opatrzij pijlnye, mozz vdaten byty k welykym wyeczem. a ſkrze to boh ſwe ſwate tak 150 ſwu myloſty zapogyge a vdatny czynij k dovfanij, ezz nechtye na tom, czoy bozije, dofty gmyety, ale az chtye myety gey fameho, a zdaly z tyech nebyl moyzyeff, gefto mage gyz od boha welyke wyeczy, yal ſye profyty: ce, nalezl-ly"s ſem przed tebu myloſt, vkazz my ſwu twarz, at wyedye, kto giy.* a w kantykach dije nabozna duſſe, chot wyeczneho krale: polyb 155 64 červ. znam. 65 kon. ř. 6 odd. 67 do vfaty. 68 za tím slovem na doplnění řádku čtyři tečky. 5 A nadto. 7 Mala ly. 71 slabá znam. slovosledu. 7 červ. podtrž. zenic. — 123. gedno geft. — 124. n. ze geft (pětkrát). — 125. o prwniem. — 125. prwnij. — 127. ze wife geft. — 128. snadno geft. — 129. pozdwihnuti. — 133. nietczo. — 134. ſkrze nieho. — 135. za nas. — 146. fwe welyke dary. — 148. ne- 130
34 *) Žal. 36, 3. bozij kdyz zrzijm; neb ma czlowyek czynye dobre, tahna ſye k dobremu ku pomoczy bozij zrzijety, dijet pijſmo: vfay w boh a czyn dobrze.* tak vſay w boh, ezz geſto by ſam ſebu nemohl, to ſ pomoczij geho budeff moczy, 120 kdyzz ſ nij budef praczowaty.“4 Sirach 11, 23. (Řím. 5, 8—10.) Ezech. 36, 22 2 Mojž. 33, 13. take fluffye cztweru wyecz do boha znamenaty, abychô85 vdat- nyegije v welykych wyeczech vfaly gemu: godnoy prawda geho ; druhe zzey wiſemohuczij; trzetije zzey welyka k nam myloſt geho; cztwrte zze geft naywyffije welebnoft geho. o prwem ſem mluwyl w prwe rzeczy, 125 ez geſt prawda a ſplnij ſwe ſlyby a ſlijbyl nam pomahaty, druhe zname- nagijcz, zzey wſe ſnadno wſemohuczyemu, mozzem mnoho vfaty do nyeho. neb yakozz dije pijímo: snadnoy przed bozijma“ oczyma rychle chudeho w czeſt powzdwyhnvty.* protozz o neſmyelych, geſto bohu neſmyegij dovfaty"7, dije pijſmo: yako by nycz nemohl wſemohuczij, tak gſu gey Job 22, 17. gmyely.* trzetije ezz ma k nam welyku myloſt boh, kdyzz to znamename, 17b wezme myfls] vdatîtwije k dovfanij do mylownijka, yakozz ſem drzewe rzekl nyeczo toho. a nadto"9 mala-ly? k nam geſt myloſt geho, ezz, a my geftye neprzyetelee, dal nam ſyna ſweho, abychom ſkrzzen k nyemu przyfíly, genz by vmra za ny udluh zaplatyl ſmrty naſye? czot ſye pak 135 zdaa, by nevczynyl gyz k myloſty nawraczenym, geíto by bylo dobre naííe?* k tomut dovfanij ponuka nafí kriftus“ rzka: kdyzz wy glucz zlij ſwym dyetem dawate dobre dary, czijm wyecze nebeſſky otecz waſſ Mat. 7, 11. da wam dobre, kdyzz budete proffyty geho.* cztwrte znamenagijcz do- ſtoynoſt geho welebnofty, k welykemu dovfanij powstaty mozze73; neb 140 welykemu fluffye dawaty welyke wyeczy. czte ſye o kraly allexandru: geden chudy poprofyl, aby gey podarzyl nyeczijm. a on 4 kazal gemu daty myefto a panem gey nad nijm vczynyty, a ten rzekl chudy: tohot ya doftogen negſem. odpowyedyel kral: acz ty welykeho daru doftogen negly, ale doîtoyna geft ma welebnoft, abych y malemu dal welyku wyecz. 145 takt welebny pan hoſpodyn y malym dawa welyke ſwe 3dary" a welebne, yakoz dije to ſkrze ezechyele.76 prawyw, ezz welyku wyecz chcze w zy- dowitwu vczynyty, dije potom: ne pro wyt" vczynijm toho, ale pro ſwe welyke gmye.* w tom cztweru, kdyz to w bohu czlowyek opatrzij pijlnye, mozz vdaten byty k welykym wyeczem. a ſkrze to boh ſwe ſwate tak 150 ſwu myloſty zapogyge a vdatny czynij k dovfanij, ezz nechtye na tom, czoy bozije, dofty gmyety, ale az chtye myety gey fameho, a zdaly z tyech nebyl moyzyeff, gefto mage gyz od boha welyke wyeczy, yal ſye profyty: ce, nalezl-ly"s ſem przed tebu myloſt, vkazz my ſwu twarz, at wyedye, kto giy.* a w kantykach dije nabozna duſſe, chot wyeczneho krale: polyb 155 64 červ. znam. 65 kon. ř. 6 odd. 67 do vfaty. 68 za tím slovem na doplnění řádku čtyři tečky. 5 A nadto. 7 Mala ly. 71 slabá znam. slovosledu. 7 červ. podtrž. zenic. — 123. gedno geft. — 124. n. ze geft (pětkrát). — 125. o prwniem. — 125. prwnij. — 127. ze wife geft. — 128. snadno geft. — 129. pozdwihnuti. — 133. nietczo. — 134. ſkrze nieho. — 135. za nas. — 146. fwe welyke dary. — 148. ne- 130
Strana 35
35 mye polijbenijm vít ſwych,* yako by rzekla: gyzzt gſem mnoho flyfſela k. 1, 1. o nyem, gyzz wijzy po mnohych darzyech geho welebnoſt moczy, mudrofty y dobroty geho; ce, bych gyzz gey ſameho gmyela! a pak nad to poznawfy gyzz, ezz ma geho, ale ſkrytye a pod zaſlonvv'9 we mhle geſtye, profy 160 rzkucz: vkazz my, kde w polodne odpoczywaff;* toczyff kaks w ſwe k. 1, s. yaſnoſty, yakozz ſluncze bywa o polodnij, w te irdeczne zzadofty a w tom dovfanij, ezz doydu toho, mnozij ſwyetij czyftyecz ſye od wíelykych y malych pofſkwrn, rozochwugijcz ſye ws° bozij myloſty darem bozijm, y zde gefîtye welyke wyeczy dochazely w poznanij a w okuffenije1 dywne 182 165 w boze pochotnoſty nad vym wygdvvcz, ezz frdcze gych nemohlo by wijecze rzeeczy, gen yako w otrapye te naramne myloſty: pan moy a boh moy, a toy bylo cztwrte rezenije tohoto ſwateho apoſítola, o nychzz mam rzecz.82 tak geſt wyrzekl to cztwrte rezenije ſwaty thoma, ezz kdyz ſye gemu 170 vkazal kriftus a dal gemu y bok, geſtoy byl na krzijzzy proklan, opatrzyty, aby nechybal v wyerze, proty tak's welyke bozij myloſty tak ſylna myloſt ſrdcze geho obchopyla, ezz nemohl gije wypowyedyety rzeczij plnvv, ale vkazal gy w tom neplnvv rzeczij pokrzyknutij rzka: pan moy a boh moy. takt mnohe popaduge ta ſylna myloſt a zawodij w to kakeff radoftnee 175 a frdeczne83 pokrzyknvtije, kdyzz koho wzbudij k tomu bozije myloſt. amen. 84 na fſtyedry weczer po koledye. zaytra? wygdete a hoſpodyn bude f wamy.* rozlyczne czaſy pama-2 Par. 20, 17. tuge a ſlawij koftel ſwaty, aby nepamyet w prodlenij czafow wdyecznoîty lydem i ſrdecz' neſhladyla, a tak tento adwent pamatowawiſe, kak gfu otczy ſtarzij czakaly zzadoſtnye ſpaſfytele wſeho ſwyeta, geftoy byl ſlijben, gyzz dneſſ pamatugem ten poſlednij den przed tijem geho ] prwym przij- ſtijm, geſtoy byl przyfſel myloftywye pro ſpaſſenije ſwyeta, protozz z dobreho a ſluſineho obyczege chodije weczeroff knyezije koledowat, yako kolaacz zzyſkugijcz, ezz gyzz wygdem z czakanije toho, geſto czakaano“ ſpaffytele, 10 ezz przijde nyekdy. a rzku zpijewagijcz z knyh machabeow to ſlowo wzemſſe, ezz ſye przypodobnawa k tomuto dny: zzydowſtwo a jeruzaleme, nerodte ſye strachowaty ; zaytra wygdete a hoſpodyn bude ſ wamy.* budte fitaaly,5 vzrzijte nad ſebu pomocz bozij! zaytra wygdete a hoſpodyn bude ſ wamy. chwala otczy y fynu y duchu ſwatemu. 2 Par. 20. 17. 7a kon. ř. 14 Aon. 35 znam. slovosledu. 7 odd. 7 Neprowyt. 78 nalezl ly. 1 apodzalonvv. 80 kon. ř. si awokuffenij. 82 červ. znam. 33 odd. 84 červ. přetrž. 1 červ. 2 začát. Z přestři řádky. 3 odděl. první a nad linkou tence veps. s první i odděleně psáno. 6 sic. 7 v rkpse gmame, ale první dvě nožičky pís- pravit. — 152. czo geft. — 160. totiz yaks. — 163. rozchutnagicz fie. — 165. nad- rozum. — 167. to geft bylo. — 170. geffto geft byl proklan. opatrziw aby. — 174. yakes. 4. yak. — 5. a 7. gesíto geft. — 6. prwnim. — 18. nietozo. — 19. a 20. yak. — 3*
35 mye polijbenijm vít ſwych,* yako by rzekla: gyzzt gſem mnoho flyfſela k. 1, 1. o nyem, gyzz wijzy po mnohych darzyech geho welebnoſt moczy, mudrofty y dobroty geho; ce, bych gyzz gey ſameho gmyela! a pak nad to poznawfy gyzz, ezz ma geho, ale ſkrytye a pod zaſlonvv'9 we mhle geſtye, profy 160 rzkucz: vkazz my, kde w polodne odpoczywaff;* toczyff kaks w ſwe k. 1, s. yaſnoſty, yakozz ſluncze bywa o polodnij, w te irdeczne zzadofty a w tom dovfanij, ezz doydu toho, mnozij ſwyetij czyftyecz ſye od wíelykych y malych pofſkwrn, rozochwugijcz ſye ws° bozij myloſty darem bozijm, y zde gefîtye welyke wyeczy dochazely w poznanij a w okuffenije1 dywne 182 165 w boze pochotnoſty nad vym wygdvvcz, ezz frdcze gych nemohlo by wijecze rzeeczy, gen yako w otrapye te naramne myloſty: pan moy a boh moy, a toy bylo cztwrte rezenije tohoto ſwateho apoſítola, o nychzz mam rzecz.82 tak geſt wyrzekl to cztwrte rezenije ſwaty thoma, ezz kdyz ſye gemu 170 vkazal kriftus a dal gemu y bok, geſtoy byl na krzijzzy proklan, opatrzyty, aby nechybal v wyerze, proty tak's welyke bozij myloſty tak ſylna myloſt ſrdcze geho obchopyla, ezz nemohl gije wypowyedyety rzeczij plnvv, ale vkazal gy w tom neplnvv rzeczij pokrzyknutij rzka: pan moy a boh moy. takt mnohe popaduge ta ſylna myloſt a zawodij w to kakeff radoftnee 175 a frdeczne83 pokrzyknvtije, kdyzz koho wzbudij k tomu bozije myloſt. amen. 84 na fſtyedry weczer po koledye. zaytra? wygdete a hoſpodyn bude f wamy.* rozlyczne czaſy pama-2 Par. 20, 17. tuge a ſlawij koftel ſwaty, aby nepamyet w prodlenij czafow wdyecznoîty lydem i ſrdecz' neſhladyla, a tak tento adwent pamatowawiſe, kak gfu otczy ſtarzij czakaly zzadoſtnye ſpaſfytele wſeho ſwyeta, geftoy byl ſlijben, gyzz dneſſ pamatugem ten poſlednij den przed tijem geho ] prwym przij- ſtijm, geſtoy byl przyfſel myloftywye pro ſpaſſenije ſwyeta, protozz z dobreho a ſluſineho obyczege chodije weczeroff knyezije koledowat, yako kolaacz zzyſkugijcz, ezz gyzz wygdem z czakanije toho, geſto czakaano“ ſpaffytele, 10 ezz przijde nyekdy. a rzku zpijewagijcz z knyh machabeow to ſlowo wzemſſe, ezz ſye przypodobnawa k tomuto dny: zzydowſtwo a jeruzaleme, nerodte ſye strachowaty ; zaytra wygdete a hoſpodyn bude ſ wamy.* budte fitaaly,5 vzrzijte nad ſebu pomocz bozij! zaytra wygdete a hoſpodyn bude ſ wamy. chwala otczy y fynu y duchu ſwatemu. 2 Par. 20. 17. 7a kon. ř. 14 Aon. 35 znam. slovosledu. 7 odd. 7 Neprowyt. 78 nalezl ly. 1 apodzalonvv. 80 kon. ř. si awokuffenij. 82 červ. znam. 33 odd. 84 červ. přetrž. 1 červ. 2 začát. Z přestři řádky. 3 odděl. první a nad linkou tence veps. s první i odděleně psáno. 6 sic. 7 v rkpse gmame, ale první dvě nožičky pís- pravit. — 152. czo geft. — 160. totiz yaks. — 163. rozchutnagicz fie. — 165. nad- rozum. — 167. to geft bylo. — 170. geffto geft byl proklan. opatrziw aby. — 174. yakes. 4. yak. — 5. a 7. gesíto geft. — 6. prwnim. — 18. nietozo. — 19. a 20. yak. — 3*
Strana 36
36 zaytra wygdete a hoſpodyn bude i wamy, chczyt kratcze dotknyty, 15 aby tomu porozvmyely, czo gſu prawij zzydee a jeruzalem, k nijmzz ſye chylij rzecz tato, a pak nedluze opyet, ezz mame noczije na gytrſny wítaaty, abychom bohu dluznvv wzdaly chwalu, chczy o tom nyeczo po- wyedyety, kak geſt boh i namy, narodyw ſye w czlowyeczítwij naffem, a kak gey kde potkaty mame, zzyd wykladem tolyk ſye dije, yako bych 20 rzekl wyznawacz, toczyſí chwaly bozije, a tak k tomu lydu zwlaſtije boh 18b ſlyb vczynyl, ezz z nych wygde ſpafytel, w nyemzz budu pozehnany wſychny lydiítij narodowe.* a tak od zzydow geſt ſpafſenije wyfilo 1 Mojž. 12, 3 a j. a ten lyd vſadyl boh byl proîtrzyed ſwyeta, kdezz lyde bydlee, aby na wſe ſtrany wokol ty ſye nowyny proneſly, kdyzz na ſwyet ſpaſſytel przyſſel. 25 a jeruzalem byloy myeſto a wykladem tolyk geſt rzeczeno, yako bych rzekl wydyenije pokoge, a tak ona flowa, gymyz gſem rzecz poczal, mohla by byla k tomu lydu, geſto gmagye" proroczítwije o ſpaíytely czakal zza- doſtnije przyfîtije geho, yakozz weczeroff rzeczena byti, as vako knyezije nafſy koledugijcz as kolaacz yako zzyſkugijcz zpyewagij w tom podoben- 30 ftwij a rzkucz: zaytra wygdete a hoſpodyn bude f wamy; neb ten den bozijeho narozenye, yakozz zaytra ſlawyty budem, wyffly giu z te nadyege a8 z toho czakanije, by gmyel ſpafytel przygijty; ale gyzz przyſed y8 byl geſt ſ nymy narodyw ſye. druhe ſem rzekl nyeczo o tom powyedyety, kak geſt boh ſ namy nas 35 ſwyet przyfied w czlowyeczłtwij naffem, y rzku' nayprw, ezz z ſwe welyke myloſty raczfyl i namy dyetyetem byty, abychom negen baly ſye geho yako pana wſeho ſwyeta wzwyfſeneho w geho moczne welebnotty, ale abychom gey dyetyetem f febu1 gmagijcz mylowaly take yako dyetatko, do nyehozz] geft nadyege dobreho wſeho, aby ſkrze to, kdyz gey budem 40 mylowaty, nam dobrze bylo, ont bez naffye mylofty mozz dobrze byty, ale my nemozzem bez geho myloſty byti dobrze; aneb geho nemylugijcz zle by nam bylo, a tak ne pro ſwe, ale pro naſſe dobre chtye ſye nam mijl vczynyty y dyetyetem boh raczyl byti, neb od przyrozenije gdell myloit kakaſ k dyetkam czyſtym. o kak geſt toho nezapomnyel, ezz ſtaw we- 45 lebny, ftaw knyezzeczij lepe lyd zachowa ſobye myloſtywu dobrotvv nezz ſwe moczy vkſrjutnoſtij!3 ay, od ſyna ſfalomvnowa mnoho lydu odſtupylo, gefto vfage w ſwu mocz vkrutnv rzecz mluwyl k lydu a nevkazal,14 by chtyel bytedlnye byty i lydmy.* ale czte ſye o kraly artaxerfes,15 ezz rzekl: kdyzz ſem nad mnoho lydem rozlycznych wlaſtij kralowal mocznye, 50 w tom ſem nechtyel ſwe moczy wyffofty vkazaty, bych gym byl tyezzek, [Esth. 13, 2.) ale tijffe i dobrotu kralowal gſem nad ſwymy lydmy.* a taki4 y ſyn bozij, 3 Král. 12, 13 nn. mene m v slabice me, jíž se počíná nový řádek, byly umazávány. 8 kon. ř. 9 odd. 10 v rkpse nedopsáno uprostřed řádku, i čte se jen racz. 19a rkps má: febn. 11 v rukopise kde, ale rozmazáno; patrně písař chtěl, aby korektor opravil gde (Čý). 19. czlowieczenstwi. — 21. tocziís. — 26. bylo geft. — 28. geffto gmage prorocztwie. — 35. nietczo. — 35. yak. — 36. czlowie] czenftwij. — 45. yakas. — 45. yak. — 46. nezli. — 54. milowaniem. — 55. čzlowieczenftwij. — 60. czo geft gije. —
36 zaytra wygdete a hoſpodyn bude i wamy, chczyt kratcze dotknyty, 15 aby tomu porozvmyely, czo gſu prawij zzydee a jeruzalem, k nijmzz ſye chylij rzecz tato, a pak nedluze opyet, ezz mame noczije na gytrſny wítaaty, abychom bohu dluznvv wzdaly chwalu, chczy o tom nyeczo po- wyedyety, kak geſt boh i namy, narodyw ſye w czlowyeczítwij naffem, a kak gey kde potkaty mame, zzyd wykladem tolyk ſye dije, yako bych 20 rzekl wyznawacz, toczyſí chwaly bozije, a tak k tomu lydu zwlaſtije boh 18b ſlyb vczynyl, ezz z nych wygde ſpafytel, w nyemzz budu pozehnany wſychny lydiítij narodowe.* a tak od zzydow geſt ſpafſenije wyfilo 1 Mojž. 12, 3 a j. a ten lyd vſadyl boh byl proîtrzyed ſwyeta, kdezz lyde bydlee, aby na wſe ſtrany wokol ty ſye nowyny proneſly, kdyzz na ſwyet ſpaſſytel przyſſel. 25 a jeruzalem byloy myeſto a wykladem tolyk geſt rzeczeno, yako bych rzekl wydyenije pokoge, a tak ona flowa, gymyz gſem rzecz poczal, mohla by byla k tomu lydu, geſto gmagye" proroczítwije o ſpaíytely czakal zza- doſtnije przyfîtije geho, yakozz weczeroff rzeczena byti, as vako knyezije nafſy koledugijcz as kolaacz yako zzyſkugijcz zpyewagij w tom podoben- 30 ftwij a rzkucz: zaytra wygdete a hoſpodyn bude f wamy; neb ten den bozijeho narozenye, yakozz zaytra ſlawyty budem, wyffly giu z te nadyege a8 z toho czakanije, by gmyel ſpafytel przygijty; ale gyzz przyſed y8 byl geſt ſ nymy narodyw ſye. druhe ſem rzekl nyeczo o tom powyedyety, kak geſt boh ſ namy nas 35 ſwyet przyfied w czlowyeczłtwij naffem, y rzku' nayprw, ezz z ſwe welyke myloſty raczfyl i namy dyetyetem byty, abychom negen baly ſye geho yako pana wſeho ſwyeta wzwyfſeneho w geho moczne welebnotty, ale abychom gey dyetyetem f febu1 gmagijcz mylowaly take yako dyetatko, do nyehozz] geft nadyege dobreho wſeho, aby ſkrze to, kdyz gey budem 40 mylowaty, nam dobrze bylo, ont bez naffye mylofty mozz dobrze byty, ale my nemozzem bez geho myloſty byti dobrze; aneb geho nemylugijcz zle by nam bylo, a tak ne pro ſwe, ale pro naſſe dobre chtye ſye nam mijl vczynyty y dyetyetem boh raczyl byti, neb od przyrozenije gdell myloit kakaſ k dyetkam czyſtym. o kak geſt toho nezapomnyel, ezz ſtaw we- 45 lebny, ftaw knyezzeczij lepe lyd zachowa ſobye myloſtywu dobrotvv nezz ſwe moczy vkſrjutnoſtij!3 ay, od ſyna ſfalomvnowa mnoho lydu odſtupylo, gefto vfage w ſwu mocz vkrutnv rzecz mluwyl k lydu a nevkazal,14 by chtyel bytedlnye byty i lydmy.* ale czte ſye o kraly artaxerfes,15 ezz rzekl: kdyzz ſem nad mnoho lydem rozlycznych wlaſtij kralowal mocznye, 50 w tom ſem nechtyel ſwe moczy wyffofty vkazaty, bych gym byl tyezzek, [Esth. 13, 2.) ale tijffe i dobrotu kralowal gſem nad ſwymy lydmy.* a taki4 y ſyn bozij, 3 Král. 12, 13 nn. mene m v slabice me, jíž se počíná nový řádek, byly umazávány. 8 kon. ř. 9 odd. 10 v rkpse nedopsáno uprostřed řádku, i čte se jen racz. 19a rkps má: febn. 11 v rukopise kde, ale rozmazáno; patrně písař chtěl, aby korektor opravil gde (Čý). 19. czlowieczenstwi. — 21. tocziís. — 26. bylo geft. — 28. geffto gmage prorocztwie. — 35. nietczo. — 35. yak. — 36. czlowie] czenftwij. — 45. yakas. — 45. yak. — 46. nezli. — 54. milowaniem. — 55. čzlowieczenftwij. — 60. czo geft gije. —
Strana 37
37 welebny boh, y dyetatkem raczyl byti, abyl naíſ k ſobyel' k ſebe przytahl mylowanij 18 raczyl take boh w naſſem czlowyeczítwij byty f namy yako lekarz, aby wyhogyl naſ z naſſye nemoczy, dijeſwaty auguſtyn:19 przyſſel k nâ20 19a welyky lekarz; neb po wſem ſwyetu wſychny lezzely welyke nemoczy głucz poddany.* dije prorok: wſelyka hlawa neduzzywa, wſelyke ſrdcze truchlee a2° kwijlij, od nozzne paty az do2° wrchu nenye w nyem zdrawije.* 60 mnoho wydijme ſwe nemoczy a czoy21 gije, gefto gije nemozzem znaty! ale ſyn bozij przyſſel na ſwyet w czlowyeczítwij ſye narodyw, aby by f namy yako lekarz, aby ze wſech neduhow naſ wyhoge k zdrawij przywedl dufſe y tyela. a tak y z tyeleffnych nemoczij mnohe vzdrawowal ſwe moczy dywem vkazuge, ezz ſwu mudroftij ſprawedlywye z neduhu duchownyeho 65 wyhogij wſeczky, ktozz przygmvv gey a lekarzîtwije geho a przykazanije21 geho budu drzzety a2° raady geho.22 trzetije geſt ſ namy hoſpodyn narodyw ſye czlowyekem, aby byl naſ pomocznyk we mnohem nafſem nebezpeczenſtwij yako bratr wyerny a ſtateczny. a chczem-ly23 prawye znamenaty, welmije w nebezpecznem 70 czaſu vzrzijme ſye gyzz; at tak rzku: wobecz wſychny hledagij ſweho, ne toho,24 czoy jezukriſtowo.* kazzdy | kromye tyech mala, geſto ge boh Fil. 2, 21. znaa, ezz gſu geho, ſwe pohody pijlen, aby czeît gmyel, ſbozije doſahl a bydlo dobre w rozkofſy tyela. a tak gyzz geft ten czas nebezpeczny, ezz kazdy gen ſam ſye myluge, a mnoho zleho pochodij z toho. by ſye prawye mylowal 75 kazdy, dobre by bylo; ale tak nerzadnye gde ta myloft, ezz mnyecz, by ſye mylowaly, nemylugij ſebe, neb ktozz neprawoft myluge, ten ſwe duffe nenawydij.* y geft2 ty25� tak, ezz gîme w nebezpecznych czafſyech na tomto žal. 10. 6. ſwyetye, a kakzkoly26 mnohoy tyech, cztyrz dotknv, o nychz dije ſwaty pawel 27 zey byl w nebezpeczenſtwij na wodach, w lotrzyech, z rodu ſweho, so w krzywe bratrzij.* ay, kakt naſ ta nebezpeczenſtwije dotykagij! prwe 2 Kor. 11, 26. nebezpeczenstwye dije swaty pawel7 »na wodach«. skrze to28 mozzem byeh tohoto ſwyeta rozvmyety aneb kazdy wyeku ſweho, o nyemz dije ſwaty rzehorz:2 wyzte, kakt wſe, w nyemz vtyechu gmate, kwapnye, w brzkofty 1a vkutnoſtij. 16 na konci ř. černá výplň, černě přetržená. 14 odd. 15 tak. 17 následuje započaté, ale nedokončené písmeno l nebo k. 18 červ. znam. 19 červ. podtrž. 20 kon. ř. 21 aczoy. 21a rkps má na rozhraní dvou řádků: aprzykaza zanije. 22 červ. znam. 23 Achczemly. 2 netoho. 25 na kon. ř. a odděl. 25a ty snad chybou písařskou místo ly; možná i rozuměti větě jako tázací: I jest-li tak, až...? 61. czlowiecženſtwi. — 71. czo geft. — 78. ayakz- koli mnoho geft. — 80. a 83. yakt. — 80. prwnie. — 96. a 99. czo geft. — 96. yak. — 101. widij čzij myſl. — P. L. XXXVIII. col. 537 (H.). Izai. 1, 5—6. 55 56 n.. Aegrotat humanum genus, non morbis corporis, sed peccatis. Jacet toto orbe terrarum ab oriente usque in occidentem grandis aegrotus. Ad sanandum grandem aegrotum descendit omnipotens medicus... (S. Augustini Sermones ad populum. Z řeči 87, kap. 11.) (H.) 83 nn.: Je to ohlas místa z Rehořovy homilie XXVI, num. 9. ... Quod videlicet genus (humanum) ab ortu ad finem defluit et quasi aquae more usque ad compe-
37 welebny boh, y dyetatkem raczyl byti, abyl naíſ k ſobyel' k ſebe przytahl mylowanij 18 raczyl take boh w naſſem czlowyeczítwij byty f namy yako lekarz, aby wyhogyl naſ z naſſye nemoczy, dijeſwaty auguſtyn:19 przyſſel k nâ20 19a welyky lekarz; neb po wſem ſwyetu wſychny lezzely welyke nemoczy głucz poddany.* dije prorok: wſelyka hlawa neduzzywa, wſelyke ſrdcze truchlee a2° kwijlij, od nozzne paty az do2° wrchu nenye w nyem zdrawije.* 60 mnoho wydijme ſwe nemoczy a czoy21 gije, gefto gije nemozzem znaty! ale ſyn bozij przyſſel na ſwyet w czlowyeczítwij ſye narodyw, aby by f namy yako lekarz, aby ze wſech neduhow naſ wyhoge k zdrawij przywedl dufſe y tyela. a tak y z tyeleffnych nemoczij mnohe vzdrawowal ſwe moczy dywem vkazuge, ezz ſwu mudroftij ſprawedlywye z neduhu duchownyeho 65 wyhogij wſeczky, ktozz przygmvv gey a lekarzîtwije geho a przykazanije21 geho budu drzzety a2° raady geho.22 trzetije geſt ſ namy hoſpodyn narodyw ſye czlowyekem, aby byl naſ pomocznyk we mnohem nafſem nebezpeczenſtwij yako bratr wyerny a ſtateczny. a chczem-ly23 prawye znamenaty, welmije w nebezpecznem 70 czaſu vzrzijme ſye gyzz; at tak rzku: wobecz wſychny hledagij ſweho, ne toho,24 czoy jezukriſtowo.* kazzdy | kromye tyech mala, geſto ge boh Fil. 2, 21. znaa, ezz gſu geho, ſwe pohody pijlen, aby czeît gmyel, ſbozije doſahl a bydlo dobre w rozkofſy tyela. a tak gyzz geft ten czas nebezpeczny, ezz kazdy gen ſam ſye myluge, a mnoho zleho pochodij z toho. by ſye prawye mylowal 75 kazdy, dobre by bylo; ale tak nerzadnye gde ta myloft, ezz mnyecz, by ſye mylowaly, nemylugij ſebe, neb ktozz neprawoft myluge, ten ſwe duffe nenawydij.* y geft2 ty25� tak, ezz gîme w nebezpecznych czafſyech na tomto žal. 10. 6. ſwyetye, a kakzkoly26 mnohoy tyech, cztyrz dotknv, o nychz dije ſwaty pawel 27 zey byl w nebezpeczenſtwij na wodach, w lotrzyech, z rodu ſweho, so w krzywe bratrzij.* ay, kakt naſ ta nebezpeczenſtwije dotykagij! prwe 2 Kor. 11, 26. nebezpeczenstwye dije swaty pawel7 »na wodach«. skrze to28 mozzem byeh tohoto ſwyeta rozvmyety aneb kazdy wyeku ſweho, o nyemz dije ſwaty rzehorz:2 wyzte, kakt wſe, w nyemz vtyechu gmate, kwapnye, w brzkofty 1a vkutnoſtij. 16 na konci ř. černá výplň, černě přetržená. 14 odd. 15 tak. 17 následuje započaté, ale nedokončené písmeno l nebo k. 18 červ. znam. 19 červ. podtrž. 20 kon. ř. 21 aczoy. 21a rkps má na rozhraní dvou řádků: aprzykaza zanije. 22 červ. znam. 23 Achczemly. 2 netoho. 25 na kon. ř. a odděl. 25a ty snad chybou písařskou místo ly; možná i rozuměti větě jako tázací: I jest-li tak, až...? 61. czlowiecženſtwi. — 71. czo geft. — 78. ayakz- koli mnoho geft. — 80. a 83. yakt. — 80. prwnie. — 96. a 99. czo geft. — 96. yak. — 101. widij čzij myſl. — P. L. XXXVIII. col. 537 (H.). Izai. 1, 5—6. 55 56 n.. Aegrotat humanum genus, non morbis corporis, sed peccatis. Jacet toto orbe terrarum ab oriente usque in occidentem grandis aegrotus. Ad sanandum grandem aegrotum descendit omnipotens medicus... (S. Augustini Sermones ad populum. Z řeči 87, kap. 11.) (H.) 83 nn.: Je to ohlas místa z Rehořovy homilie XXVI, num. 9. ... Quod videlicet genus (humanum) ab ortu ad finem defluit et quasi aquae more usque ad compe-
Strana 38
38 IP. L. LXXVI, col. 158 a 1202] H. P. L. CLXXXIII, col. 822. [t. col. 316] H. prycz i wamy byezzij k one buduczij wyecznoſty chtyecz y nechtyecz,28 yako byſtraa rzijeka wzdy gde dolow.* y dije2s ſwaty auguſtyn take k tomu: 85 02 byftraa powodny, y dokud2s budeff ſyny ewyny walyti w horzke morze? 19b z te powodnye wolaa zzaltarznyk rzka: spafí mye, hoſpodyne, weſlyt 1) žal. c8, 2. gſu wody az k me dufy!* a tak kriftus30 pomocznyk byl na tyelefínych wodach fſwym apofftolom dawage rozym, ezz y3l na tyechto duchownych bude ſwysi take pomahaty. druhe nebezpeczenſtwije dije ſwaty pawel 90 »w lotrzijech«. a zdaly tyelefſenſtwye nafſe, ſwyet a dyabel neglu lotrzy? neb to tree lupij naſ y pokradaa z negednoho ſbozije duchownyeho, o tyele- ſſenſtwij dije ſwaty bernhart:32 samy ſwe ofijdlo noffijme; wzdy mame ſ ſebu tayneho ſweho neprzyetele: tyelo ſwe w hrzyechu poczate, w hrzyeffe wzchowance.* druhy lotr geft swyet, o tom dije take ſwaty bernhart : 32 o nebezpeczny ſwyete, czoy zlofty w tobye a kak malo geſt prawe mudrofty; a acz33 geft w tobye czo dobreho, to od tebe nvzy trpij a przyewadu. w tobye ſye zlij krzywye pokrywagijcz dobrymy czynije a vkazugij, a ne- gfucze, a wie ge marnoft, czoy w tobye.* o dyablu, geſtoy lotr trzetij, dije ſwaty rzehorz:32 nafí ſtary neprzyetel dyabel k kterym hrzyechom 100 naywyecz poklonyenv 34czij4 wydij myſl, w tyech gemu ofijdla leeczije, 26 Akakz na jednom, koly na druhém ř. 27 červ. podtrž. 28 odd. 2 kon. ř. 30 červ. podtrž. 31 kon. ř. 32 červ. podtrž. 33 odd. 38 znam. slovosledu: czij z původního czy. 35 odd. 36 a neb. 37 odd. 38 kon. ř. 3 v rkpse: ſye 95 101. leczije. — 103. ze geft. — 109. anieczo sie as odtrhnucze. — 115. welike giftie. — tentem terminum ex carnis liquore percurrit.... (P. L. LXXVI, col. 1202). Druhé místo podobného smyslu je z XX. knihy Moralium, kap. 14, čís. 36 (P. L. LXXVI. col. 158): Glarea namque est vita praesens, quae indeminenter ad terminum suum ipso defectu mutabilitatis, quasi impulsu fluminis ducitur. 93 n.: Ipsi enim, ut manifestum est, gestamus laqueum nostrum, ubique proprium circumferimus inimicum: carnem hanc loquor de peccato natam, in peccato nutritam, corruptam nimis ipsa origine, sed multo amplius prava consuetudine vitiatam. (S. Bernardi In Quadragesima sermo V, num. 1.) 96 n.: Je to ohlas z Bernardovy řeči V In Ascensione Domini: Quomodo ergo jam bonum est nos hic esse? Imo vero molestum est, grave est, periculosum est. Nimirum ubi malitiae plurimum, sapientiae modicum, si tamen vel modicum invenitur ; ubi viscosa omnia, omnia lubrica, operta tenebris, obsessa laqueis peccatorum; ubi periclitantur animae, ubi spiritus affliguntur sub sole, ubi tamen vanitas est, afflictio spiritus est.... 101 nn.: Z četných míst, v nichž se u sv. Rehoře (podle indexu k jeho spisům) vypisují Diaboli astutiae in tentando, ještě nejspíše odpovídá našemu textu toto místo z knih Moralium: Prius enim conspersionem uniuscujusque anti- quus adversarius perspicit, et tunc tentationis laqueos apponit. Alius namque laetis, alius tristibus, alius timidis, alius elatis moribus exsistit. Quo ergo occultus adversarius facile capiat, vicinas conspersionibus deceptiones parat. Srovn. ostatně i kap. 3. řeči VII. In Nativitate Domini sv. Lva papeže, jež je otištěna ke str. 54 ř. 92 nn.
38 IP. L. LXXVI, col. 158 a 1202] H. P. L. CLXXXIII, col. 822. [t. col. 316] H. prycz i wamy byezzij k one buduczij wyecznoſty chtyecz y nechtyecz,28 yako byſtraa rzijeka wzdy gde dolow.* y dije2s ſwaty auguſtyn take k tomu: 85 02 byftraa powodny, y dokud2s budeff ſyny ewyny walyti w horzke morze? 19b z te powodnye wolaa zzaltarznyk rzka: spafí mye, hoſpodyne, weſlyt 1) žal. c8, 2. gſu wody az k me dufy!* a tak kriftus30 pomocznyk byl na tyelefínych wodach fſwym apofftolom dawage rozym, ezz y3l na tyechto duchownych bude ſwysi take pomahaty. druhe nebezpeczenſtwije dije ſwaty pawel 90 »w lotrzijech«. a zdaly tyelefſenſtwye nafſe, ſwyet a dyabel neglu lotrzy? neb to tree lupij naſ y pokradaa z negednoho ſbozije duchownyeho, o tyele- ſſenſtwij dije ſwaty bernhart:32 samy ſwe ofijdlo noffijme; wzdy mame ſ ſebu tayneho ſweho neprzyetele: tyelo ſwe w hrzyechu poczate, w hrzyeffe wzchowance.* druhy lotr geft swyet, o tom dije take ſwaty bernhart : 32 o nebezpeczny ſwyete, czoy zlofty w tobye a kak malo geſt prawe mudrofty; a acz33 geft w tobye czo dobreho, to od tebe nvzy trpij a przyewadu. w tobye ſye zlij krzywye pokrywagijcz dobrymy czynije a vkazugij, a ne- gfucze, a wie ge marnoft, czoy w tobye.* o dyablu, geſtoy lotr trzetij, dije ſwaty rzehorz:32 nafí ſtary neprzyetel dyabel k kterym hrzyechom 100 naywyecz poklonyenv 34czij4 wydij myſl, w tyech gemu ofijdla leeczije, 26 Akakz na jednom, koly na druhém ř. 27 červ. podtrž. 28 odd. 2 kon. ř. 30 červ. podtrž. 31 kon. ř. 32 červ. podtrž. 33 odd. 38 znam. slovosledu: czij z původního czy. 35 odd. 36 a neb. 37 odd. 38 kon. ř. 3 v rkpse: ſye 95 101. leczije. — 103. ze geft. — 109. anieczo sie as odtrhnucze. — 115. welike giftie. — tentem terminum ex carnis liquore percurrit.... (P. L. LXXVI, col. 1202). Druhé místo podobného smyslu je z XX. knihy Moralium, kap. 14, čís. 36 (P. L. LXXVI. col. 158): Glarea namque est vita praesens, quae indeminenter ad terminum suum ipso defectu mutabilitatis, quasi impulsu fluminis ducitur. 93 n.: Ipsi enim, ut manifestum est, gestamus laqueum nostrum, ubique proprium circumferimus inimicum: carnem hanc loquor de peccato natam, in peccato nutritam, corruptam nimis ipsa origine, sed multo amplius prava consuetudine vitiatam. (S. Bernardi In Quadragesima sermo V, num. 1.) 96 n.: Je to ohlas z Bernardovy řeči V In Ascensione Domini: Quomodo ergo jam bonum est nos hic esse? Imo vero molestum est, grave est, periculosum est. Nimirum ubi malitiae plurimum, sapientiae modicum, si tamen vel modicum invenitur ; ubi viscosa omnia, omnia lubrica, operta tenebris, obsessa laqueis peccatorum; ubi periclitantur animae, ubi spiritus affliguntur sub sole, ubi tamen vanitas est, afflictio spiritus est.... 101 nn.: Z četných míst, v nichž se u sv. Rehoře (podle indexu k jeho spisům) vypisují Diaboli astutiae in tentando, ještě nejspíše odpovídá našemu textu toto místo z knih Moralium: Prius enim conspersionem uniuscujusque anti- quus adversarius perspicit, et tunc tentationis laqueos apponit. Alius namque laetis, alius tristibus, alius timidis, alius elatis moribus exsistit. Quo ergo occultus adversarius facile capiat, vicinas conspersionibus deceptiones parat. Srovn. ostatně i kap. 3. řeči VII. In Nativitate Domini sv. Lva papeže, jež je otištěna ke str. 54 ř. 92 nn.
Strana 39
39 k tomu weda, k tomu irdcze podnafſege. a negeden" yako ptak wzchwata k oſijdlu newyeda, zey o nebezpeczenſtwij dutſe geho zpoſſobeno.* trzetije [P. L. LXXVI, col. 501 C.] nebezpeczenſtwije dije ſwaty pawel, geſto od ſwych przychazije przatel, 105 a to nebezpeczenſtwije nazywa: »z rodu«. a zdaly nenye nebezpecznoft, kdyz ſwoy potahne ke zlemu, aneb6 potahne odwodye od fluzby37 bozije? ale dije tijem zlym kriſtus: byeda wam, geſto newegdete famy do38 kralow- ſtwa nebefſkeho a gynym nedate wgyty!* a tyem pak dobry3s dije, geſto Mat. 23, 13. by chtyely ſluzzyty bohu, od ſwyeta3s ſye af a nyeczo3 odtrhnvcze: ktozz 110 otcze neb materz wyecze myluge nezz mye, nenye mne hoden.* to ne- Mat. 10, 37. bezpeczenſtwye z rodu bywa take y tyemto czynem, kdyzz kto z ſweho vrozenye hrdoft wezme, po ſwyetu ſtane a po tyeleſíne rozkoffy mymo prawdu, a lecz prawdvv lecz krzywdu potahne, aby ſye wrownal vro- zenym podle ſwyeta," tupye gyne a netbage, czo potom bude.43 cztwrte 115 nebezpeczenſtwye poklada ſwaty pawel,44 a welykeg gijitye, w krzywe bratrzij, w krzywych ſeſtrach, o lijczomyerne a pokryte nevprzyemoíty, slowucz bratrzije nebo ſeſtry w duchownij poſtawye a v poſtawye45 zakonow ſwatych pak tahnyty y gyne od4 duchowenftwye, hyzdyty prawdu vprzye- mych lydy a ſſlechetnych; prawyty ſye duchowna]] bratrzije, aby zzyly 20a 120 ſproftne lydy wlczije gſucz pod owczij kozzij!* o kak nebezpeczne fí ta- [Mat. 7, 15.] kymy ſye vprzijemym a ſproftnym lydem obyeraty! tut ſye fathanas wi poſtawye ſwyetleho andyela vkazuge.* ale boh yako pomocznyk geft 2 Kor. 11, 14. í namy w nebezpeczenſtwych nafych negednakych.50 cztwrte geft hoſpodyn I namy, aby hor a pahrobkow ponijzyl, vdolij 125 powzdwyhl, krzywoleczynv w prawoft nawratyl a drſtnvv, oftru'1 czijeftu zhladyl, yakoz geît to wyrzekl prorok yzayafî.* hor a pahrobkow ponyzzyty, Izai. 40. 4. to geſt hrdee a pyfíne ſklonyty w ſwatu pokoru zde aneb pak wyecznye mukamy pekelnymy, vdolijm pak mozzem pokorne rozvmyety, gefto budu v wyeczne radoſty onoho powzdwyzzenij, a tu geft krzywolecz 130 w prawoft nawraczena, kdyzz to, czozz lydee czynyly pro ſwyet neznagijcz boha, gedly, pyly, ſpaly neb czoz kolywyek takoweho, to budu poznagycz boha, ezz geſt i nymy, pron czynyty. yakozz dije ſwaty pawel:52 lecz pijete, lecz gijete, lecz czoz koly gyneho czynyte, wſeczko czynte we gmye bozije!* tuy pak drítnvv a oſtru'3 czijeſtu zahladyl, po nijzz nemohl, yakz padl 135 adam, y zzadny gijty, kdyzz geft nam ſam ſye dal czijeftu, abychom wen wyerzyecz, geho ſye drzzyecz fſly, acz nemozzem te prwnije gmyety ſprawedlnoſty, w nijzto gſme ſtworzeny byly w otczy naſſem adamowy, a geſto gſme byly dluzzny gy gmyety, ale aſ a zzedijecz ſyeš po55 ſpra- ahyeczo af odtrhnvcze, ale před slovem anyeczo i za ním černá znaménka měnící slovosled. 40 apo na konci ř. 41 odd. 43 červ. znam. 44 červ. podtrž. 45 avpostawye. 46 kon. ř. 48 Okak. 43 kon. ř. 50 červ. znam. 51 rukopis má: oftrwu. 52 červ. podtrž. 53 odd. 54 ať azzedijecz fye. 55 kon. ř. 56 kon. ř. Kor. 10, 31. 116. nevprziemnoſti. — 120. oyak nebezpecžne s takymi ſie vprzie mymi aſproft- nymi lidmi fie obierati. — 125. krzywoleczyny. — 127. wiecznymi. — 129. ata geft. — 134. tu geft. — 144. przyprawte ſie aby] aby potkali hoſpodina ſweho.
39 k tomu weda, k tomu irdcze podnafſege. a negeden" yako ptak wzchwata k oſijdlu newyeda, zey o nebezpeczenſtwij dutſe geho zpoſſobeno.* trzetije [P. L. LXXVI, col. 501 C.] nebezpeczenſtwije dije ſwaty pawel, geſto od ſwych przychazije przatel, 105 a to nebezpeczenſtwije nazywa: »z rodu«. a zdaly nenye nebezpecznoft, kdyz ſwoy potahne ke zlemu, aneb6 potahne odwodye od fluzby37 bozije? ale dije tijem zlym kriſtus: byeda wam, geſto newegdete famy do38 kralow- ſtwa nebefſkeho a gynym nedate wgyty!* a tyem pak dobry3s dije, geſto Mat. 23, 13. by chtyely ſluzzyty bohu, od ſwyeta3s ſye af a nyeczo3 odtrhnvcze: ktozz 110 otcze neb materz wyecze myluge nezz mye, nenye mne hoden.* to ne- Mat. 10, 37. bezpeczenſtwye z rodu bywa take y tyemto czynem, kdyzz kto z ſweho vrozenye hrdoft wezme, po ſwyetu ſtane a po tyeleſíne rozkoffy mymo prawdu, a lecz prawdvv lecz krzywdu potahne, aby ſye wrownal vro- zenym podle ſwyeta," tupye gyne a netbage, czo potom bude.43 cztwrte 115 nebezpeczenſtwye poklada ſwaty pawel,44 a welykeg gijitye, w krzywe bratrzij, w krzywych ſeſtrach, o lijczomyerne a pokryte nevprzyemoíty, slowucz bratrzije nebo ſeſtry w duchownij poſtawye a v poſtawye45 zakonow ſwatych pak tahnyty y gyne od4 duchowenftwye, hyzdyty prawdu vprzye- mych lydy a ſſlechetnych; prawyty ſye duchowna]] bratrzije, aby zzyly 20a 120 ſproftne lydy wlczije gſucz pod owczij kozzij!* o kak nebezpeczne fí ta- [Mat. 7, 15.] kymy ſye vprzijemym a ſproftnym lydem obyeraty! tut ſye fathanas wi poſtawye ſwyetleho andyela vkazuge.* ale boh yako pomocznyk geft 2 Kor. 11, 14. í namy w nebezpeczenſtwych nafych negednakych.50 cztwrte geft hoſpodyn I namy, aby hor a pahrobkow ponijzyl, vdolij 125 powzdwyhl, krzywoleczynv w prawoft nawratyl a drſtnvv, oftru'1 czijeftu zhladyl, yakoz geît to wyrzekl prorok yzayafî.* hor a pahrobkow ponyzzyty, Izai. 40. 4. to geſt hrdee a pyfíne ſklonyty w ſwatu pokoru zde aneb pak wyecznye mukamy pekelnymy, vdolijm pak mozzem pokorne rozvmyety, gefto budu v wyeczne radoſty onoho powzdwyzzenij, a tu geft krzywolecz 130 w prawoft nawraczena, kdyzz to, czozz lydee czynyly pro ſwyet neznagijcz boha, gedly, pyly, ſpaly neb czoz kolywyek takoweho, to budu poznagycz boha, ezz geſt i nymy, pron czynyty. yakozz dije ſwaty pawel:52 lecz pijete, lecz gijete, lecz czoz koly gyneho czynyte, wſeczko czynte we gmye bozije!* tuy pak drítnvv a oſtru'3 czijeſtu zahladyl, po nijzz nemohl, yakz padl 135 adam, y zzadny gijty, kdyzz geft nam ſam ſye dal czijeftu, abychom wen wyerzyecz, geho ſye drzzyecz fſly, acz nemozzem te prwnije gmyety ſprawedlnoſty, w nijzto gſme ſtworzeny byly w otczy naſſem adamowy, a geſto gſme byly dluzzny gy gmyety, ale aſ a zzedijecz ſyeš po55 ſpra- ahyeczo af odtrhnvcze, ale před slovem anyeczo i za ním černá znaménka měnící slovosled. 40 apo na konci ř. 41 odd. 43 červ. znam. 44 červ. podtrž. 45 avpostawye. 46 kon. ř. 48 Okak. 43 kon. ř. 50 červ. znam. 51 rukopis má: oftrwu. 52 červ. podtrž. 53 odd. 54 ať azzedijecz fye. 55 kon. ř. 56 kon. ř. Kor. 10, 31. 116. nevprziemnoſti. — 120. oyak nebezpecžne s takymi ſie vprzie mymi aſproft- nymi lidmi fie obierati. — 125. krzywoleczyny. — 127. wiecznymi. — 129. ata geft. — 134. tu geft. — 144. przyprawte ſie aby] aby potkali hoſpodina ſweho.
Strana 40
40 wedlnoſty, yako laczny po pokrmu a zzijezzywy, aby ſye napyl. neb tu czijeſtu mozzem gyty a56 blazzenij gſu, ktozz gij gdu; nebo budu nafſy- 140 [Mat. 5, 6.] czeny.*57 byech rzekl take rzeeczy o tom, kdyzz boh geſt ſ namy tak, yakz gíte slyffely, kak gey geft potkaty w kazdem z toho. neb dije amos8 prorok: przypraw ſye, aby potkal ſweho hoſpſo]dyna59* prwe byech rzekl, ezz v [we]lyke59 myloſty raczyl boh ſ namy dyetatkem byty, a tu welyku myloft 145 geho mame myloftij potkaty; myloſt nemozz ſprawedlywyegye60 potkana byti nezz myloſtij, to pak ezz hoſpodyn chtyel take yako leekarz i namy byti, tijem mame potkaty, abychom wdyeczny glucz gemu te mylofty mijle geho poſluffny byly a wolagijcz kazdy naíí k nyemu: smyluy ſye nade mny, nebt gſem nemoczen; vzdraw mye, nebt głu zamuczeny wſeczky 150 Žal. 6, 3. me kofty!* as1 to, ezz geft i namy yako pomocznijk w potrzebach naſlych, 20° potkayme wolagijcz k nyemu wII ſwych potrzebach!82 neb tak dije zzaltarz: Žal. 106, 6. wolaly k hoſpodynu 24 kdyzz ſnvzeny byly, a z gych'3 nvze wyproftyl ge." a geſtoy64 i namy, aby hory ſnijzyl a pahrobky nevprzijeme zprawyl a w drítnych, oftrych a neprochodnych myeftech 5 aby vczynyl hladke 155 czijeſty, take vtkayme a i darem" myloſty geho ſwe nemudrze a wzneſenye hrde ponyzzme myſly, a take przyelyffne, blaznowe pokory w ſobye, geſto k zvfanij tahne a k neſmyelofty“ dobreho, powzdwyhnyem k nadyegy pomoczy geho; zprawme nevprzijeme vmyfly w ſwych czynech [v] przije- me, a myfle8 vkrutnvv, zlo[blywu 33 wztwrnvv, neſklydnvv ſhladmy70 160 ſwate myloſty pochotnoſtij! a ſlawme hod tento i utyefſenijm, chwalu a dijeku wzdawagijcz hoſpodynu! amen. Am. 4, 12. den bozijeho narozenije. Luk. 2, 10 n. zwyeſtugy� wam welyku radoſt, geſto bude wſemu lydu, dneſ narodyl ſye ſpaſſytel.* tato ſlowa gſu andyele3 powyedyena tijem, geſto ſtad ſtrze- zzyechu dobytka ſweho, neb ktozz oftrzyeha rozvmem ſwych tyelefſnych zzadoftij nedada gijm klopotaty, bywa hoden drzewe synych poznaty nebeſſke taynofty, w tom podobenftwij andyel rzekl k tyem, gefto bdyechu dobytka rozvmneho! oſtrzyehagijcz: zwyeftugy wam welyku radoſt, geſto bude wſemu lydu. dnes narodyl sye gest spaffytel. 5 57 červ. znam. 58 červ. podtrž. 53 list je na okraji otřepen, i doplňuji konce řádků takto zašlé. 6 ſprawyedlywyegye. 61 kon. ř. 62 písmena h. b. h pro- tažena. 62а na konci ř. černá výplň podoby t. 63 azgych. Ageftoy. 65 nad e v koncovce nadepsáno ještě druhé e. 65 afdarem. 6 aknefmyelofty. 68 odd. 68 v tence nadeps. 70 v rkpse na konci řádku napsáno za, aleto přetrženo a na počátku dalšího řádku jsou stopy po ſ. 1 červ. 2 začát. Z přes tři řádky. 3 kon. ř. 4 tak v rukopise. 5 odd. 144. prwe fem rzekl. — 149. kazdy znas. — 153. fuženi. — 154. pahrobky ne- przieme. — 156. nemudre a wznefſene hrde. — 159. vprziemie. — 160. wzwrtnu. — 160. ſhladmy. — 162. a dieky. 1. na den bozie ho narozenie rzečz tato (modře). — 20. ſprawedliwy. —
40 wedlnoſty, yako laczny po pokrmu a zzijezzywy, aby ſye napyl. neb tu czijeſtu mozzem gyty a56 blazzenij gſu, ktozz gij gdu; nebo budu nafſy- 140 [Mat. 5, 6.] czeny.*57 byech rzekl take rzeeczy o tom, kdyzz boh geſt ſ namy tak, yakz gíte slyffely, kak gey geft potkaty w kazdem z toho. neb dije amos8 prorok: przypraw ſye, aby potkal ſweho hoſpſo]dyna59* prwe byech rzekl, ezz v [we]lyke59 myloſty raczyl boh ſ namy dyetatkem byty, a tu welyku myloft 145 geho mame myloftij potkaty; myloſt nemozz ſprawedlywyegye60 potkana byti nezz myloſtij, to pak ezz hoſpodyn chtyel take yako leekarz i namy byti, tijem mame potkaty, abychom wdyeczny glucz gemu te mylofty mijle geho poſluffny byly a wolagijcz kazdy naíí k nyemu: smyluy ſye nade mny, nebt gſem nemoczen; vzdraw mye, nebt głu zamuczeny wſeczky 150 Žal. 6, 3. me kofty!* as1 to, ezz geft i namy yako pomocznijk w potrzebach naſlych, 20° potkayme wolagijcz k nyemu wII ſwych potrzebach!82 neb tak dije zzaltarz: Žal. 106, 6. wolaly k hoſpodynu 24 kdyzz ſnvzeny byly, a z gych'3 nvze wyproftyl ge." a geſtoy64 i namy, aby hory ſnijzyl a pahrobky nevprzijeme zprawyl a w drítnych, oftrych a neprochodnych myeftech 5 aby vczynyl hladke 155 czijeſty, take vtkayme a i darem" myloſty geho ſwe nemudrze a wzneſenye hrde ponyzzme myſly, a take przyelyffne, blaznowe pokory w ſobye, geſto k zvfanij tahne a k neſmyelofty“ dobreho, powzdwyhnyem k nadyegy pomoczy geho; zprawme nevprzijeme vmyfly w ſwych czynech [v] przije- me, a myfle8 vkrutnvv, zlo[blywu 33 wztwrnvv, neſklydnvv ſhladmy70 160 ſwate myloſty pochotnoſtij! a ſlawme hod tento i utyefſenijm, chwalu a dijeku wzdawagijcz hoſpodynu! amen. Am. 4, 12. den bozijeho narozenije. Luk. 2, 10 n. zwyeſtugy� wam welyku radoſt, geſto bude wſemu lydu, dneſ narodyl ſye ſpaſſytel.* tato ſlowa gſu andyele3 powyedyena tijem, geſto ſtad ſtrze- zzyechu dobytka ſweho, neb ktozz oftrzyeha rozvmem ſwych tyelefſnych zzadoftij nedada gijm klopotaty, bywa hoden drzewe synych poznaty nebeſſke taynofty, w tom podobenftwij andyel rzekl k tyem, gefto bdyechu dobytka rozvmneho! oſtrzyehagijcz: zwyeftugy wam welyku radoſt, geſto bude wſemu lydu. dnes narodyl sye gest spaffytel. 5 57 červ. znam. 58 červ. podtrž. 53 list je na okraji otřepen, i doplňuji konce řádků takto zašlé. 6 ſprawyedlywyegye. 61 kon. ř. 62 písmena h. b. h pro- tažena. 62а na konci ř. černá výplň podoby t. 63 azgych. Ageftoy. 65 nad e v koncovce nadepsáno ještě druhé e. 65 afdarem. 6 aknefmyelofty. 68 odd. 68 v tence nadeps. 70 v rkpse na konci řádku napsáno za, aleto přetrženo a na počátku dalšího řádku jsou stopy po ſ. 1 červ. 2 začát. Z přes tři řádky. 3 kon. ř. 4 tak v rukopise. 5 odd. 144. prwe fem rzekl. — 149. kazdy znas. — 153. fuženi. — 154. pahrobky ne- przieme. — 156. nemudre a wznefſene hrde. — 159. vprziemie. — 160. wzwrtnu. — 160. ſhladmy. — 162. a dieky. 1. na den bozie ho narozenie rzečz tato (modře). — 20. ſprawedliwy. —
Strana 41
41 swaty bernart mluwije w ſwych kazanych o radoſty dne toho ſlawneho 10 dije k ſſwym mnyſkom: wyedije, kak mnoho trpijte pro kriſta, y chtyels bych, by vtyeſſenije gmyely5 w kriſtu, neb ſwyetſkeho vtyeſſenye krygete ſye, nezzadate geho wyeducz, ezz geſt neftatecznee, a przyekazno geft pew- nemv vtyeffenij a ftatecznemu y ſpaffytedlnemu, a protozz w tom ſye vtyeffte, ezz ten, geftoy andyelom rozkofi vtyelfenaa a gych chwala, dal sye 15 y nam k ſpaffenij nafíemu a k utyefſenij; ten, gestoy w swem myeftye welyky welmye, kdezz obweſelyge myefſtyany myeſta toho, on tyzz welmy gſa maly a pokorny w bezbydlij tomto tyeflij y naf, geſto zde geftye prze- bywame; a ten, geftoy v wyfofty' w otczowye chwale, y na zemys geft pokoy lydem dobre wole, maal geft dan malym, aby pak welyk byl dan 20 welykym, a ty,8 kterezz vczyny ſprawedlny gſa maal, aby pak welyky a ſlawny vczynyl w ſwe? chwale' gſa ſlawnye welyk. a kakz koly10 malym geft zde, wsak w nyem gest bozftwije plnoft weczka. w nyem plnoft 212 prawdy y wſechll myloſtij; w nyem gſu, acz y ſkrytye, wſychny pokla- dowe mudrofty a vmyenyell bozijeho. z tohot geft ſwaty pawel wyrzekl 25 ono dobre ſlowo, geſtoy tyechto dnij czafto wzpomynano, gymzz nafí ponukaa k utyefſenij rzka: radvyte ſye w hoſpodynu wzdy, a opyet rzku: raduyte ſye.* radvyte ſye, nawiftyewyl nafí hoſpodyn a wykupenije Filip. 1, 4. vczynyl lydu ſwemu, radvyte ſye czakagijcz blazzene nadyege, ale kdyzz przijde plnoft weselee, w gyftosty gmyenije teprw sye owffem budem rado- 30 waty 12 Bernardi sermo IV. In vigilia Nativitatis Do- mini, c. 1. (P. L. CLXXXIII, col. 765). a po tomto slově na konci ř. černé a červené písmeno tvaru U dvakrát černě přeškrtnuto. akutyeffenij. 7 odd. 8 ynazemy. sa černá výplň řádku červeně obtažená. 2 červ. znam. slovosledu. 10 Akakz koly. 11 odd. 12 červ. znam. 21. w chwale swe. — 31. yak gfu. — 33. radowal fie gest. — 34. y take onen. — 10 nn.: Cap. I. [Hodiernum quidem sermonem Ordinis nostri consuetudo non exigit; sed crastina opus erit circa missarum sollemnia diutius occupari, et hora brevis sermonis longitudinem non admittet. Propterea non abs re puto praeparare hodie corda vestra tantae solemnitati, praesertim cum sit profundissima sacramenti hujus et incomprehensibilis altitudo, et tamquam fons vitae quo magis hauriatur, eo magis exuberans nunquam valeat exhauriri. Denique] scio, quemadmodum abundet pro Christo tribulatio vestra: et utinam abundet et consolatio vestra per ipsum. Nam mundialem quidem consolationem vobis offerre nec libet, nec licet. Vilis est et ad nihilum utilis hujus modi consolatio: et quod magis est metuendum, etiam verae ac salubris consolationis est impedimentum. Propterea qui delectatio est et gloria angelorum, ipse factus est salus et consolatio miserorum; qui in civitate sua magnus et sublimis valde beatificat cives, ipse in exsilio parvulus et numilis valde laetificat exsules; et qui in altissimis est gloria Patris, factus est in terra pax homi- nibus bonae voluntatis. Parvulus enim datus est parvulis, ut magnus detur magnis, et quos justificat parvulus, magnificet postmodum et glorificet magnus et gloriosus. [Hinc sine dubio Vas electionis quod de plenitudine parvuli hujus acceperat] (licet enim parvulus, sed [plenus, plenus gratia et veritate, et] in quo habitat omnis pleni- tudo divinitatis corporaliter); hinc utique Paulus eructat verbum illud bonum quod his diebus frequenter audistis: .... (Philipp. IV, 4). Gaudete, inquit, de ex- hibitione, iterum gaudete de promissione.... Text nadále odlišný.
41 swaty bernart mluwije w ſwych kazanych o radoſty dne toho ſlawneho 10 dije k ſſwym mnyſkom: wyedije, kak mnoho trpijte pro kriſta, y chtyels bych, by vtyeſſenije gmyely5 w kriſtu, neb ſwyetſkeho vtyeſſenye krygete ſye, nezzadate geho wyeducz, ezz geſt neftatecznee, a przyekazno geft pew- nemv vtyeffenij a ftatecznemu y ſpaffytedlnemu, a protozz w tom ſye vtyeffte, ezz ten, geftoy andyelom rozkofi vtyelfenaa a gych chwala, dal sye 15 y nam k ſpaffenij nafíemu a k utyefſenij; ten, gestoy w swem myeftye welyky welmye, kdezz obweſelyge myefſtyany myeſta toho, on tyzz welmy gſa maly a pokorny w bezbydlij tomto tyeflij y naf, geſto zde geftye prze- bywame; a ten, geftoy v wyfofty' w otczowye chwale, y na zemys geft pokoy lydem dobre wole, maal geft dan malym, aby pak welyk byl dan 20 welykym, a ty,8 kterezz vczyny ſprawedlny gſa maal, aby pak welyky a ſlawny vczynyl w ſwe? chwale' gſa ſlawnye welyk. a kakz koly10 malym geft zde, wsak w nyem gest bozftwije plnoft weczka. w nyem plnoft 212 prawdy y wſechll myloſtij; w nyem gſu, acz y ſkrytye, wſychny pokla- dowe mudrofty a vmyenyell bozijeho. z tohot geft ſwaty pawel wyrzekl 25 ono dobre ſlowo, geſtoy tyechto dnij czafto wzpomynano, gymzz nafí ponukaa k utyefſenij rzka: radvyte ſye w hoſpodynu wzdy, a opyet rzku: raduyte ſye.* radvyte ſye, nawiftyewyl nafí hoſpodyn a wykupenije Filip. 1, 4. vczynyl lydu ſwemu, radvyte ſye czakagijcz blazzene nadyege, ale kdyzz przijde plnoft weselee, w gyftosty gmyenije teprw sye owffem budem rado- 30 waty 12 Bernardi sermo IV. In vigilia Nativitatis Do- mini, c. 1. (P. L. CLXXXIII, col. 765). a po tomto slově na konci ř. černé a červené písmeno tvaru U dvakrát černě přeškrtnuto. akutyeffenij. 7 odd. 8 ynazemy. sa černá výplň řádku červeně obtažená. 2 červ. znam. slovosledu. 10 Akakz koly. 11 odd. 12 červ. znam. 21. w chwale swe. — 31. yak gfu. — 33. radowal fie gest. — 34. y take onen. — 10 nn.: Cap. I. [Hodiernum quidem sermonem Ordinis nostri consuetudo non exigit; sed crastina opus erit circa missarum sollemnia diutius occupari, et hora brevis sermonis longitudinem non admittet. Propterea non abs re puto praeparare hodie corda vestra tantae solemnitati, praesertim cum sit profundissima sacramenti hujus et incomprehensibilis altitudo, et tamquam fons vitae quo magis hauriatur, eo magis exuberans nunquam valeat exhauriri. Denique] scio, quemadmodum abundet pro Christo tribulatio vestra: et utinam abundet et consolatio vestra per ipsum. Nam mundialem quidem consolationem vobis offerre nec libet, nec licet. Vilis est et ad nihilum utilis hujus modi consolatio: et quod magis est metuendum, etiam verae ac salubris consolationis est impedimentum. Propterea qui delectatio est et gloria angelorum, ipse factus est salus et consolatio miserorum; qui in civitate sua magnus et sublimis valde beatificat cives, ipse in exsilio parvulus et numilis valde laetificat exsules; et qui in altissimis est gloria Patris, factus est in terra pax homi- nibus bonae voluntatis. Parvulus enim datus est parvulis, ut magnus detur magnis, et quos justificat parvulus, magnificet postmodum et glorificet magnus et gloriosus. [Hinc sine dubio Vas electionis quod de plenitudine parvuli hujus acceperat] (licet enim parvulus, sed [plenus, plenus gratia et veritate, et] in quo habitat omnis pleni- tudo divinitatis corporaliter); hinc utique Paulus eructat verbum illud bonum quod his diebus frequenter audistis: .... (Philipp. IV, 4). Gaudete, inquit, de ex- hibitione, iterum gaudete de promissione.... Text nadále odlišný.
Strana 42
42 t. 2, 14. Mat. 2, 1, nn. Luk. 2, 29. at kratcze przebyehnv, kak ſu ſye mnozij radowaly dny tomuto, ty, geſto gſu byli drzewe dne toho, yakoz gſu byly otczy ſwyetij a proroczy. * Jan 8, 56. rzeklt geft to kriftus o abrahamowy:13 radowal ſe ge, aby wydyel den moy." y onen13 ftary fymeon radowal ſye, ezz bylo zeweno gemu, ezz nevmrze, Luk. 2, 26. gelyzz vzrzij ſpaffytele.* a kdyzz geft gyzz tyezzka byla matka bozije, 35 t. 1, 41. radowal fye ſwaty jan a gefftye gfa w ſwe matky brzyffe.* radowala ſye elzzbyeta a rzekla: y odkudl4 my to, ezz maty pana meho kel5 mnye przy- t. 1, 43. fſla?* y dyewkal4 ſwata nemlezala ſwe radoſty, ale rzekla: welebij ma t. 1, 46 n. duſſe hoſpodyna, y16 duch moy radowal ſye w bozze, w mem ſpaſſytely.* den take toho porodu przeſlawneho zdaly ſye neradowala przeſczaîtna 40 matka takemu ſynu, a negmagycz y gedne poſkwrny ſwe czyſtoty a bez boleſtyl7 porodywffy? nebylay malaa gegije radoft, kdyzz ge prwnye ſ poklonvis modlylals ſye gemu, ynhed yakz gey porodyla. te ſwate noczy porodu toho radowaly fu ſye y1 andyelee zwyeftugijcz paſtyrzom welyku radoft, gefto ma byty wſemu lydu, a zpyewaly rzkucz: chw a ]la19 bud v wy- 45 foíty bohu y na zemy20 pokoy lydem21 dobre21 wole.* czte ſye y o onyech22 trzech kralych, ezz vzrzewſſe hwyezdu, po nijzz byly pſo]znaly, ezz ſey taky kral narodyl, welyku ſye radoſty radowaly.* ra dowal ſye y onen- ſymeon, kdyzz wzal w chramu dyetatko na ſwogy rucze a rzekl: gyzz puſtijíſ ſluhu ſweho, hoſpodyne, podle ſlowa ſweho w pokogy.* yako by 50 rzekl: gyzz weſele pogdu i tohoto ſwyeta wydyew y drzzaw na ſwu ruku ſlijbeneho ſwyetu ſpaſſytele, na ty zrzijecze y my ſye k radoſty rozchvt- nayme! S. Leonis Magni, Romani pontifi- cis, In Nativitate Domini nostrí Jesu Christi ser- mo I. (P. L. LIV, col. 64—fi5]. a ſwaty otecz lew23 papezz ponvka naſ k radoſty w24 ſwem kazanij o dny tomto rzka: dnes ſye geft narodyl nafí ſpaffytel, raduyme ſye! anyzzt ma byty mijeſto ſmutku tv, kdez ſey nam narodyl zzywot; neb to ſwate narozenije zbawyloy naſ ſtrachu ſmrty a weſſele22 przynefſlo z ſlybu wyecz- 21 nofty . vczaftnofty te vtyechy y gedent nenye odluczen, gednat26 geft wiem weſelce obecznaa przyczyna; neb pan naf kriftus, hrzyecha a ſmrty zk�azcze,2' yakoz geít y zzadneho od wyny nenalezl proſta, tak geft przyfſel, 55 60 13 odd. 14 odd. 15 kon. ř. 16 kon. ř. 17 abezbolefty. 18 znam. slovosledu. 13 kon. ř. 19a list na okraji porušen. 20 ynazemy. 21 znam. slovosledu. 22 odd. 23 červ. podtrž. 24 kon. ř. 26 gednot. 27 první a vepsáno nad linku. 28 v přips. nad linku. 23 kon. ř. 30 ynazemy. 31 awradofty. 32 červ. znam. 33 červ. podtrž. 34. zgeweno. — 37. matie. — 39. duffe ma. — 39. spasyteli mem. — 47. ze fie gest. 54. kradofti wiſech wiwem. — 56. kdez se geft. — 66. czlowieczenstwi. — 77. kradofti 55 nn.: Cap. I. Salvator noster, dilectissimi, hodie natus est, gaudeamus. Neque enim locum fas est ibi esse tristitiae, ubi natalis est vitae; quae consumpto morta- litatis timore, nobis ingerit de promissa aeternitate laetitiam. Nemo ab hujus alacri- tatis participatione secernitur, una cunctis lactitiae communis est ratio: quia Do- minus noster, peccati mortisque destructor, sicut nullum a reatu liberum reperit, ita liberandis omnibus venit. Exsultet sanctus, quia propinquat ad palmam. Gaudeat peccator, quia invitatur ad veniam. Animetur gentilis, quia vocatur ad vitam.
42 t. 2, 14. Mat. 2, 1, nn. Luk. 2, 29. at kratcze przebyehnv, kak ſu ſye mnozij radowaly dny tomuto, ty, geſto gſu byli drzewe dne toho, yakoz gſu byly otczy ſwyetij a proroczy. * Jan 8, 56. rzeklt geft to kriftus o abrahamowy:13 radowal ſe ge, aby wydyel den moy." y onen13 ftary fymeon radowal ſye, ezz bylo zeweno gemu, ezz nevmrze, Luk. 2, 26. gelyzz vzrzij ſpaffytele.* a kdyzz geft gyzz tyezzka byla matka bozije, 35 t. 1, 41. radowal fye ſwaty jan a gefftye gfa w ſwe matky brzyffe.* radowala ſye elzzbyeta a rzekla: y odkudl4 my to, ezz maty pana meho kel5 mnye przy- t. 1, 43. fſla?* y dyewkal4 ſwata nemlezala ſwe radoſty, ale rzekla: welebij ma t. 1, 46 n. duſſe hoſpodyna, y16 duch moy radowal ſye w bozze, w mem ſpaſſytely.* den take toho porodu przeſlawneho zdaly ſye neradowala przeſczaîtna 40 matka takemu ſynu, a negmagycz y gedne poſkwrny ſwe czyſtoty a bez boleſtyl7 porodywffy? nebylay malaa gegije radoft, kdyzz ge prwnye ſ poklonvis modlylals ſye gemu, ynhed yakz gey porodyla. te ſwate noczy porodu toho radowaly fu ſye y1 andyelee zwyeftugijcz paſtyrzom welyku radoft, gefto ma byty wſemu lydu, a zpyewaly rzkucz: chw a ]la19 bud v wy- 45 foíty bohu y na zemy20 pokoy lydem21 dobre21 wole.* czte ſye y o onyech22 trzech kralych, ezz vzrzewſſe hwyezdu, po nijzz byly pſo]znaly, ezz ſey taky kral narodyl, welyku ſye radoſty radowaly.* ra dowal ſye y onen- ſymeon, kdyzz wzal w chramu dyetatko na ſwogy rucze a rzekl: gyzz puſtijíſ ſluhu ſweho, hoſpodyne, podle ſlowa ſweho w pokogy.* yako by 50 rzekl: gyzz weſele pogdu i tohoto ſwyeta wydyew y drzzaw na ſwu ruku ſlijbeneho ſwyetu ſpaſſytele, na ty zrzijecze y my ſye k radoſty rozchvt- nayme! S. Leonis Magni, Romani pontifi- cis, In Nativitate Domini nostrí Jesu Christi ser- mo I. (P. L. LIV, col. 64—fi5]. a ſwaty otecz lew23 papezz ponvka naſ k radoſty w24 ſwem kazanij o dny tomto rzka: dnes ſye geft narodyl nafí ſpaffytel, raduyme ſye! anyzzt ma byty mijeſto ſmutku tv, kdez ſey nam narodyl zzywot; neb to ſwate narozenije zbawyloy naſ ſtrachu ſmrty a weſſele22 przynefſlo z ſlybu wyecz- 21 nofty . vczaftnofty te vtyechy y gedent nenye odluczen, gednat26 geft wiem weſelce obecznaa przyczyna; neb pan naf kriftus, hrzyecha a ſmrty zk�azcze,2' yakoz geít y zzadneho od wyny nenalezl proſta, tak geft przyfſel, 55 60 13 odd. 14 odd. 15 kon. ř. 16 kon. ř. 17 abezbolefty. 18 znam. slovosledu. 13 kon. ř. 19a list na okraji porušen. 20 ynazemy. 21 znam. slovosledu. 22 odd. 23 červ. podtrž. 24 kon. ř. 26 gednot. 27 první a vepsáno nad linku. 28 v přips. nad linku. 23 kon. ř. 30 ynazemy. 31 awradofty. 32 červ. znam. 33 červ. podtrž. 34. zgeweno. — 37. matie. — 39. duffe ma. — 39. spasyteli mem. — 47. ze fie gest. 54. kradofti wiſech wiwem. — 56. kdez se geft. — 66. czlowieczenstwi. — 77. kradofti 55 nn.: Cap. I. Salvator noster, dilectissimi, hodie natus est, gaudeamus. Neque enim locum fas est ibi esse tristitiae, ubi natalis est vitae; quae consumpto morta- litatis timore, nobis ingerit de promissa aeternitate laetitiam. Nemo ab hujus alacri- tatis participatione secernitur, una cunctis lactitiae communis est ratio: quia Do- minus noster, peccati mortisque destructor, sicut nullum a reatu liberum reperit, ita liberandis omnibus venit. Exsultet sanctus, quia propinquat ad palmam. Gaudeat peccator, quia invitatur ad veniam. Animetur gentilis, quia vocatur ad vitam.
Strana 43
43 65 aby wſeczky wykupyl. weſel bud, ktoy ſwat, neb ſye blijzij k odplatye wytyezítwije ſweho, radvy ſye hrzyefíny, [njeb geſt pozwan k myloſty. rozch[v'tnay ſye w utyefſe y pohan, neb [plowolan geft k zzywotu. pak ten [f]waty otecz lew papez mluwyw [w] te rzeczy dluze o tom, kak geft [nJaſſ ſpaſſytel negen ſamu mo[czjij podítupyl dyabla, ale rownvv prawdu 2s w naffem tyele, wzem prawe czlowyeczítwije, ale bez29 hrzyecha w ſwu bozíku oſobu, aby gſa czlowyek mohl vmrzyety a gſa boh mohl ſmrt prze- moczy, a dyabel kdyzz by ſmrt bezprawnye przyprawyl gemu, an nedluzzen ſmrty, aby ſprawnye ty wſeczky ztratyl, ktozz budu lyd geho, y dije potom: 70 andyelee, kdyzz ſey kriftus narodyl, chwalu zpyewagij v wyfoîty bohu a lydě2 wole dobre zwyeftugij y na zemy3° pokoy. neb poznaly gfu, ezz nebeſky jeruzalem ma ze wíech narodow lydíkych vdyelan byty, z toho okak ma radoſten byty czlowyek, ezz ma z zdeyffyeho wygyty pony- zzenye, ponyawadzz tyem andyelee glucz v wyfofty gmagij radoft! protozz 75 w utyefſe a w radoſty1 i poklonvv wzdayme gyzz dyeku hoſpodynu, genz ſwym ſwatym narozenijm wyproſtyl naſ z dyabelſke moczy!32 b. z kap. druhé a poč. třetí. 80 swaty bernart33 take naſ k radoſty rozochwuge k tomuto hodu rzka: raduyme ſye, obnowenat gfu znamenye dywow, gynet glu nezz drzewe dywne wyeczy, drzewnije dywne wyeczy, ezz toho gſme naſyczeny, negſu gyzz nam dywny, wichod a zapad ſlůcze,34 plodnoft zemye y gyne takowe wyeczy dywne gſu; ale gyzz nam negſu dywny, ezz gfu nam welmy oby- S.Bernardi sermo IV. In vig. Na- tiv. Dom., cap. 3. (P. L. CLXXXIII, col. 766 767). 34 první slabika flů na konci ř. 35 kon. ř. 36 druhé a je nadtečkováno i pod- rozchutnuge. — 79. neyfu nam gyz dywny. — 81. obyczegny. — 87. gedno geft. — 70 nn.: Cap. II. ....Ab exultantibus ergo angelis nascente Domino Gloria in excelsis Deo canitur et pax in terra bonae voluntatis hominibus nuntiatur (Luc. II, 14). Vident enim coelestem Jerusalem ex omnibus mundi gentibus fabricari: de quo inenarrabili divinae pietatis opere, quantum laetari debet humilitas hominum, cum tantum gaudeat sublimitas angelorum? Cap. III. [66] Agamus ergo, dilectissimi, gratias Deo Patri, per Filium ejus, in Spiritu sancto, qui propter multam misericordiam suam, qua dilexit nos, misertus est nostri.... 78 nn.: Cap. III. [Divitias salutis habeo, quibus redimam propriae co nceptionis impuritatem, Christi purissimam conceptionem. Adde adhuc, Domine Jesu;] innova signa, immuta mirabilia; nam priora quidem ipsa consuetudine viluerunt. Plane enim solis ortus et occasus, terrae fecunditas, temporum vicissitudo miracula sunt, et magna miracula: sed toties haec vidimus, ut jam non sit, qui attendat.... O nova miracula! Conceptus fuit sine pudore, partus sine dolore.... Nec mirum, fratres, si dolorem non intulit Matri, qui dolores totius mundi tulit, [secundum quod Isaias ait, quia vere languores nostros ipse tulit]. Duo sunt, quae timet humana fragilitas, pudor et dolor. Utrumque Christus tollere venit, unde et utrumque suscepit [quando (ut caetera sileam) morte, et morte turpissima condemnatus est ab iniquis]. Itaque ut fiduciam nobis daret, quod tolleret haec a nobis, prius Matrem suam immunem ab utroque servavit: fut nec in conceptu quidquam pudoris, nec in partu quidquam doloris existeret].
43 65 aby wſeczky wykupyl. weſel bud, ktoy ſwat, neb ſye blijzij k odplatye wytyezítwije ſweho, radvy ſye hrzyefíny, [njeb geſt pozwan k myloſty. rozch[v'tnay ſye w utyefſe y pohan, neb [plowolan geft k zzywotu. pak ten [f]waty otecz lew papez mluwyw [w] te rzeczy dluze o tom, kak geft [nJaſſ ſpaſſytel negen ſamu mo[czjij podítupyl dyabla, ale rownvv prawdu 2s w naffem tyele, wzem prawe czlowyeczítwije, ale bez29 hrzyecha w ſwu bozíku oſobu, aby gſa czlowyek mohl vmrzyety a gſa boh mohl ſmrt prze- moczy, a dyabel kdyzz by ſmrt bezprawnye przyprawyl gemu, an nedluzzen ſmrty, aby ſprawnye ty wſeczky ztratyl, ktozz budu lyd geho, y dije potom: 70 andyelee, kdyzz ſey kriftus narodyl, chwalu zpyewagij v wyfoîty bohu a lydě2 wole dobre zwyeftugij y na zemy3° pokoy. neb poznaly gfu, ezz nebeſky jeruzalem ma ze wíech narodow lydíkych vdyelan byty, z toho okak ma radoſten byty czlowyek, ezz ma z zdeyffyeho wygyty pony- zzenye, ponyawadzz tyem andyelee glucz v wyfofty gmagij radoft! protozz 75 w utyefſe a w radoſty1 i poklonvv wzdayme gyzz dyeku hoſpodynu, genz ſwym ſwatym narozenijm wyproſtyl naſ z dyabelſke moczy!32 b. z kap. druhé a poč. třetí. 80 swaty bernart33 take naſ k radoſty rozochwuge k tomuto hodu rzka: raduyme ſye, obnowenat gfu znamenye dywow, gynet glu nezz drzewe dywne wyeczy, drzewnije dywne wyeczy, ezz toho gſme naſyczeny, negſu gyzz nam dywny, wichod a zapad ſlůcze,34 plodnoft zemye y gyne takowe wyeczy dywne gſu; ale gyzz nam negſu dywny, ezz gfu nam welmy oby- S.Bernardi sermo IV. In vig. Na- tiv. Dom., cap. 3. (P. L. CLXXXIII, col. 766 767). 34 první slabika flů na konci ř. 35 kon. ř. 36 druhé a je nadtečkováno i pod- rozchutnuge. — 79. neyfu nam gyz dywny. — 81. obyczegny. — 87. gedno geft. — 70 nn.: Cap. II. ....Ab exultantibus ergo angelis nascente Domino Gloria in excelsis Deo canitur et pax in terra bonae voluntatis hominibus nuntiatur (Luc. II, 14). Vident enim coelestem Jerusalem ex omnibus mundi gentibus fabricari: de quo inenarrabili divinae pietatis opere, quantum laetari debet humilitas hominum, cum tantum gaudeat sublimitas angelorum? Cap. III. [66] Agamus ergo, dilectissimi, gratias Deo Patri, per Filium ejus, in Spiritu sancto, qui propter multam misericordiam suam, qua dilexit nos, misertus est nostri.... 78 nn.: Cap. III. [Divitias salutis habeo, quibus redimam propriae co nceptionis impuritatem, Christi purissimam conceptionem. Adde adhuc, Domine Jesu;] innova signa, immuta mirabilia; nam priora quidem ipsa consuetudine viluerunt. Plane enim solis ortus et occasus, terrae fecunditas, temporum vicissitudo miracula sunt, et magna miracula: sed toties haec vidimus, ut jam non sit, qui attendat.... O nova miracula! Conceptus fuit sine pudore, partus sine dolore.... Nec mirum, fratres, si dolorem non intulit Matri, qui dolores totius mundi tulit, [secundum quod Isaias ait, quia vere languores nostros ipse tulit]. Duo sunt, quae timet humana fragilitas, pudor et dolor. Utrumque Christus tollere venit, unde et utrumque suscepit [quando (ut caetera sileam) morte, et morte turpissima condemnatus est ab iniquis]. Itaque ut fiduciam nobis daret, quod tolleret haec a nobis, prius Matrem suam immunem ab utroque servavit: fut nec in conceptu quidquam pudoris, nec in partu quidquam doloris existeret].
Strana 44
44 Tit. 3, 4. S. Bernardi Itt Nativitate Du- mini sermo I., cap. 2 (P. L. CLXXXII!, pig. 176). czeny, tot nowy dyw: dyetyetem poczala panna nezbywfy ſtudu panen- ſkeho a porodyla bez boleſty, ale dyw nenye, zey ſwe matcze nevczynyl bolefty ſwy35 porodem, kdyz geſt na to przyffel na ſwyet, aby odluczyl boleft i ſwyeta, a kdyzz geft na ſwem porodu ſwe matcze boleſty nevczynyl, 85 nenijet y gednomu vkruten ſwemu, dwe gest, gehozz sye wzdy lekaa36 krzehkoft nafſe: gednoy hanba a druhe boleſt. a to obe wzal geſt za ny fam na ſye kriftus, aby nafí zbawyl wyeczne bolefty a wyeczne hanby, a aby37 22a ſylne dovfanije38 vloz-l zyl toho w irdczych naffych, ez chcze nafí zbawyty obeho toho, nayprwe geſt toho ſwu38a matku zbawyl obeho, radoſt k radoſty. 90 radoft, ezz to wyeducze w tey gîme nadyegy poſylnyeny, ezz take ſkrzen hanby zbudem y boleîty37 druha radoft, ezz ta wyborna dyewka, ſkrzze nyzz nam wſe dobre przytílo, tak dywnym, tak wybornym czynem matkvv vczynyena czty paneníke neztratywify, any trpijela ktere straffty ny w poczetij ny w porodu ſyna ſweho, bezpecznye budu ſkrzzen czekaty ſlybu 95 neporufſenije po zmrtwych wſtanij3 tyela meho, ſkrzenzz geſt y matka geho w neporufſenij panenſtwa zachowana. acz by pak tak dywna wyecz nebyla wzaczna bez vzzytka, ale to na40 ma radofty przyſporzyty, zey taky nam vzzytek przyfſel ſkrzio to. aczt ſey zrzeymye w ſwe ſlawnoſty nam nevkazal, wſakt geſt draha mocz ſkrytaa ſyly geho. a protoy"l ſkryt 100 ten drahy nafí poklad dyetyeczijm kolebanijm a gynymy takymy wyeczmy dyetem gynym obyczenymy, aby tak ſwata wyecz pſom nebyla dana. ale gyzz ſey nam vkazala dobrota ſpaſſytele naſſeho.* bylay mocz bozije w ſtwo- rzenij ſwyeta vkazana, mudroft w dywnem wícho ſwyeta zporzye- zenij, ale zwlafftye w tomto geho ſwatem narozenij vkazalay ſye dobrota 105 tečkováno. 37 odd. 38 do vfanije. 3sa fwn. 39 pozmrtwych wſtanij. 40 kon. ř. 87. za nas. — 92. ſkrze niey. — 95. ani. — 98. ze geft take. — 99., 103. a 105. Cap. IV. [Accumulantur adhuc divitiae, crescit gloria, innovantur signa et miracula immutantur....] Iam securus exspecto promissam mihi gloriam in- corruptionis in carne mea, quandoquidem conservata per eum est incorruptio etiam in Matre sua. [Facile erit ei, per quem mater ipsa incorruptionem non perdidit pa- riendo, ut et corruptibile hoc incorruptionem induat resurgendo.] Cap. VI......[767] ....Quae generat, et mater et virgo est ; qui generatur, et Deus et homo est. Sed numquid dabitur sanctum canibus, aut margaritae porcis? Abscondatur certe thesaurus noster in agro.... Absconde, inquam, absconde, Maria, novi solis fulgorem; pone in praesepio, involve pannis infantem; nam et ipsi panni divitiae nostrac sunt.... 103 nn.: In Nativitate Domini sermo I. (P. L. CLXXXIII, col. 776): Cap. II. . ..[Quid enim ait Apostolus?] Apparuit, inquit, benignitas et humanitas Salvatoris nostri Dei (Tit. III, 4). Apparuerat ante potentia in rerum creatione, apparebat sapi- entia in earum gubernatione; sed benignitas misericordiae nunc maxime apparuit in humanitate. Innotuerat Judaeis potestas in signis atque portentis, unde et in ea lege saepius invenies: Ego Dominus, Ego Dominus. Philosophis quoque abundan- tibus in sensu suo majestas innotuit, quoniam juxta Apostoli verba, quod notum est Dei, manifestum est in illis (Rom. I. 19). [Verumtamen et Judaei potestate ipsa premebantur, et philosophi scrutatores majestatis opprimebantur a gloria.] Potestas subjectionem, majestas exigit admirationem, neutra imitationem. Appareat, Domine,
44 Tit. 3, 4. S. Bernardi Itt Nativitate Du- mini sermo I., cap. 2 (P. L. CLXXXII!, pig. 176). czeny, tot nowy dyw: dyetyetem poczala panna nezbywfy ſtudu panen- ſkeho a porodyla bez boleſty, ale dyw nenye, zey ſwe matcze nevczynyl bolefty ſwy35 porodem, kdyz geſt na to przyffel na ſwyet, aby odluczyl boleft i ſwyeta, a kdyzz geft na ſwem porodu ſwe matcze boleſty nevczynyl, 85 nenijet y gednomu vkruten ſwemu, dwe gest, gehozz sye wzdy lekaa36 krzehkoft nafſe: gednoy hanba a druhe boleſt. a to obe wzal geſt za ny fam na ſye kriftus, aby nafí zbawyl wyeczne bolefty a wyeczne hanby, a aby37 22a ſylne dovfanije38 vloz-l zyl toho w irdczych naffych, ez chcze nafí zbawyty obeho toho, nayprwe geſt toho ſwu38a matku zbawyl obeho, radoſt k radoſty. 90 radoft, ezz to wyeducze w tey gîme nadyegy poſylnyeny, ezz take ſkrzen hanby zbudem y boleîty37 druha radoft, ezz ta wyborna dyewka, ſkrzze nyzz nam wſe dobre przytílo, tak dywnym, tak wybornym czynem matkvv vczynyena czty paneníke neztratywify, any trpijela ktere straffty ny w poczetij ny w porodu ſyna ſweho, bezpecznye budu ſkrzzen czekaty ſlybu 95 neporufſenije po zmrtwych wſtanij3 tyela meho, ſkrzenzz geſt y matka geho w neporufſenij panenſtwa zachowana. acz by pak tak dywna wyecz nebyla wzaczna bez vzzytka, ale to na40 ma radofty przyſporzyty, zey taky nam vzzytek przyfſel ſkrzio to. aczt ſey zrzeymye w ſwe ſlawnoſty nam nevkazal, wſakt geſt draha mocz ſkrytaa ſyly geho. a protoy"l ſkryt 100 ten drahy nafí poklad dyetyeczijm kolebanijm a gynymy takymy wyeczmy dyetem gynym obyczenymy, aby tak ſwata wyecz pſom nebyla dana. ale gyzz ſey nam vkazala dobrota ſpaſſytele naſſeho.* bylay mocz bozije w ſtwo- rzenij ſwyeta vkazana, mudroft w dywnem wícho ſwyeta zporzye- zenij, ale zwlafftye w tomto geho ſwatem narozenij vkazalay ſye dobrota 105 tečkováno. 37 odd. 38 do vfanije. 3sa fwn. 39 pozmrtwych wſtanij. 40 kon. ř. 87. za nas. — 92. ſkrze niey. — 95. ani. — 98. ze geft take. — 99., 103. a 105. Cap. IV. [Accumulantur adhuc divitiae, crescit gloria, innovantur signa et miracula immutantur....] Iam securus exspecto promissam mihi gloriam in- corruptionis in carne mea, quandoquidem conservata per eum est incorruptio etiam in Matre sua. [Facile erit ei, per quem mater ipsa incorruptionem non perdidit pa- riendo, ut et corruptibile hoc incorruptionem induat resurgendo.] Cap. VI......[767] ....Quae generat, et mater et virgo est ; qui generatur, et Deus et homo est. Sed numquid dabitur sanctum canibus, aut margaritae porcis? Abscondatur certe thesaurus noster in agro.... Absconde, inquam, absconde, Maria, novi solis fulgorem; pone in praesepio, involve pannis infantem; nam et ipsi panni divitiae nostrac sunt.... 103 nn.: In Nativitate Domini sermo I. (P. L. CLXXXIII, col. 776): Cap. II. . ..[Quid enim ait Apostolus?] Apparuit, inquit, benignitas et humanitas Salvatoris nostri Dei (Tit. III, 4). Apparuerat ante potentia in rerum creatione, apparebat sapi- entia in earum gubernatione; sed benignitas misericordiae nunc maxime apparuit in humanitate. Innotuerat Judaeis potestas in signis atque portentis, unde et in ea lege saepius invenies: Ego Dominus, Ego Dominus. Philosophis quoque abundan- tibus in sensu suo majestas innotuit, quoniam juxta Apostoli verba, quod notum est Dei, manifestum est in illis (Rom. I. 19). [Verumtamen et Judaei potestate ipsa premebantur, et philosophi scrutatores majestatis opprimebantur a gloria.] Potestas subjectionem, majestas exigit admirationem, neutra imitationem. Appareat, Domine,
Strana 45
45 geho. zzydom zwlafîtye byl vkazal welyku ſwu mocz, pro nyez'2 w gych zakonye dije k nij 43 czaſto: ya pan, ya pan, a pohaníkym phylozophom, geſto ſwym vffagijcz ſmyſlom hledaly boha, take ſkrze wſeholi ſwyeta zporzijezenije oznamena chwala bozije, yakoz dije ſwaty pawel:45 to, czoy 110 zrzeymeho o bohu, zewenoy gym.* ale mocz gen wrobuge a welebnoft Řim. 1, 19. chwaly bozije w mudroſty geho wſech ſmyſly omraaczij; ezz czlowyek nykterehozz toho nemohl ſneſty, vkazalay ſye dobrota bozije, k nijzto by przyſtupyl czlowyek, yakoz prawij ſwaty pawel: vkazalay ſye ſſtyedroſt myloſty bozije a ſpaſſytele naſſeho jezu kriſta wſfem lydem, aby naſ zwedl, 115 abychom oſtanvcz wſije zloíty a zzadoſtij ſwyetſkych ſtrzyezzwye a ſpra- wedlywye a fſlechetnye zzywy byly w ſwyetye tomto, czakagijcz blazzene nadyege.* vkazaloy ſye ſwyetlo, k nyemuzz nelzze przyftupyty, flyffan Tit. 2, 11—13. geft pokoy, gehozz nelze wyprawyty, geſtoy newzchazalo to czlowyeku w Irdcze, geſt-ly hrdoftij nadutee; ale pokorne obe to przygme6.] protozz 22b 120 vgmyem to nayprw z pokory wyervv, a aczil nemozzem w dywny bleſk zrzijety chwaly bozije welebnoſty, geftoy nam to ſchowano k onomu zywotu buduczijemu, aſpon a tu7 dywnoft yakz mohucze ſpatrzeme, geſtoy ſye47a pro ny na zemy ſîtala.48 trzy vczynky, trzy ſmyeſſenije neb ſpogenye vczynyl geſt wſſemo- 125 huczij w przygetij naſſeho przyrozenije, yaczijzz gſu ſye neſſtawaly, anyzz ſye taczijzz wyecz na zemy fîtaty magij, to geſt gedno, ezz bozíftwije a czlo- wyeczfftwije ſefſlo ſye w oſobu gednu; druhe gedra tazz ſpolu gelt pannvv y materzij; trzetije ezz k tomu tak nepodobnemu frdcze czlowyeczije przyſtupylo, vwyerzylo, ezz to sa tak gest. dywne geft, kak gest w geden 130 kruh ſwyeta wſeho ſeſílo ſye mnoho rozlyczneho, a geſtoy gedno druhemu ne- podobno a protywno, yakozz do ohnye50 wydyme to a do wody ;49 a wſak5o mocz a mudroſt bozſkaa drzzij to ſpolu w kruhu gednom, dywnyeyſſije, kak geſt mocz zzywofty k zemne hlijnye przymijeſſena, ezz nyektere 41 Aprotoy. 42 odd. 43 kon. ř. 44 odd. 45 červ. podtrž. 46 výplňkové na konci řádku U černé dvakrát přetržené. 47 tak v rkpse. 473 na konci ř. černá výplň. 48 červ. znam. 4 adowody. 50 odd. 51 kon. ř. 52 odd. 53 kon. ř. 54 Dyway. sie gest. — 102. obyczegnymi. — 110. zgeweno geft. — 115. ſtrziezlibbie m. ftrziez- liwie. — 117. vkazalo gest sie. — 123. gessto se geft. — 126., 138. a 139. czlowieczen- S.Bernardi in vi- gilia Nativitatis Domini sermo 111, c. 7—8 (P. L. CLXXXIII. col. 763—764). bonitas, cui possit homo, qui ad imaginem tuam creatus est, conformari: nam majestatem, potestatem, sapientiam nec imitari possumus, nec expedit aemulari... 124 nn.: In vigilia Nativitatis Domini sermo III.: Cap. VII. .... Tria opera. tres mixturas fecit omnipotens illa Majestas in assumptione nostrae carnis [ita sin- gulariter mirabilia, et mirabiliter singularia,] ut talia nec facta sint, nec facienda sint amplius super terram. Conjuncta quippe sunt ad invicem Deus et homo, mater et virgo, fides et cor humanum. Admirabiles istae mixturae et omni miraculo mira- bilius, quomodo tam diversa, tamque divisa ab invicem, invicem potuere conjungi. Cap. VIII. [Et primo quidem intuere creationem, positionem et dispositionem rerum: quanta sit videlicet in creatione potentia, quanta in positione sapientia, in compositione quanta benignitas. In creatione vide, quam multa et quam magna potenter creata sunt; in positione, quam sapienter cuncta locata sunt ; in compositione,
45 geho. zzydom zwlafîtye byl vkazal welyku ſwu mocz, pro nyez'2 w gych zakonye dije k nij 43 czaſto: ya pan, ya pan, a pohaníkym phylozophom, geſto ſwym vffagijcz ſmyſlom hledaly boha, take ſkrze wſeholi ſwyeta zporzijezenije oznamena chwala bozije, yakoz dije ſwaty pawel:45 to, czoy 110 zrzeymeho o bohu, zewenoy gym.* ale mocz gen wrobuge a welebnoft Řim. 1, 19. chwaly bozije w mudroſty geho wſech ſmyſly omraaczij; ezz czlowyek nykterehozz toho nemohl ſneſty, vkazalay ſye dobrota bozije, k nijzto by przyſtupyl czlowyek, yakoz prawij ſwaty pawel: vkazalay ſye ſſtyedroſt myloſty bozije a ſpaſſytele naſſeho jezu kriſta wſfem lydem, aby naſ zwedl, 115 abychom oſtanvcz wſije zloíty a zzadoſtij ſwyetſkych ſtrzyezzwye a ſpra- wedlywye a fſlechetnye zzywy byly w ſwyetye tomto, czakagijcz blazzene nadyege.* vkazaloy ſye ſwyetlo, k nyemuzz nelzze przyftupyty, flyffan Tit. 2, 11—13. geft pokoy, gehozz nelze wyprawyty, geſtoy newzchazalo to czlowyeku w Irdcze, geſt-ly hrdoftij nadutee; ale pokorne obe to przygme6.] protozz 22b 120 vgmyem to nayprw z pokory wyervv, a aczil nemozzem w dywny bleſk zrzijety chwaly bozije welebnoſty, geftoy nam to ſchowano k onomu zywotu buduczijemu, aſpon a tu7 dywnoft yakz mohucze ſpatrzeme, geſtoy ſye47a pro ny na zemy ſîtala.48 trzy vczynky, trzy ſmyeſſenije neb ſpogenye vczynyl geſt wſſemo- 125 huczij w przygetij naſſeho przyrozenije, yaczijzz gſu ſye neſſtawaly, anyzz ſye taczijzz wyecz na zemy fîtaty magij, to geſt gedno, ezz bozíftwije a czlo- wyeczfftwije ſefſlo ſye w oſobu gednu; druhe gedra tazz ſpolu gelt pannvv y materzij; trzetije ezz k tomu tak nepodobnemu frdcze czlowyeczije przyſtupylo, vwyerzylo, ezz to sa tak gest. dywne geft, kak gest w geden 130 kruh ſwyeta wſeho ſeſílo ſye mnoho rozlyczneho, a geſtoy gedno druhemu ne- podobno a protywno, yakozz do ohnye50 wydyme to a do wody ;49 a wſak5o mocz a mudroſt bozſkaa drzzij to ſpolu w kruhu gednom, dywnyeyſſije, kak geſt mocz zzywofty k zemne hlijnye przymijeſſena, ezz nyektere 41 Aprotoy. 42 odd. 43 kon. ř. 44 odd. 45 červ. podtrž. 46 výplňkové na konci řádku U černé dvakrát přetržené. 47 tak v rkpse. 473 na konci ř. černá výplň. 48 červ. znam. 4 adowody. 50 odd. 51 kon. ř. 52 odd. 53 kon. ř. 54 Dyway. sie gest. — 102. obyczegnymi. — 110. zgeweno geft. — 115. ſtrziezlibbie m. ftrziez- liwie. — 117. vkazalo gest sie. — 123. gessto se geft. — 126., 138. a 139. czlowieczen- S.Bernardi in vi- gilia Nativitatis Domini sermo 111, c. 7—8 (P. L. CLXXXIII. col. 763—764). bonitas, cui possit homo, qui ad imaginem tuam creatus est, conformari: nam majestatem, potestatem, sapientiam nec imitari possumus, nec expedit aemulari... 124 nn.: In vigilia Nativitatis Domini sermo III.: Cap. VII. .... Tria opera. tres mixturas fecit omnipotens illa Majestas in assumptione nostrae carnis [ita sin- gulariter mirabilia, et mirabiliter singularia,] ut talia nec facta sint, nec facienda sint amplius super terram. Conjuncta quippe sunt ad invicem Deus et homo, mater et virgo, fides et cor humanum. Admirabiles istae mixturae et omni miraculo mira- bilius, quomodo tam diversa, tamque divisa ab invicem, invicem potuere conjungi. Cap. VIII. [Et primo quidem intuere creationem, positionem et dispositionem rerum: quanta sit videlicet in creatione potentia, quanta in positione sapientia, in compositione quanta benignitas. In creatione vide, quam multa et quam magna potenter creata sunt; in positione, quam sapienter cuncta locata sunt ; in compositione,
Strana 46
46 wyeczy tu zzywoſt magij, ezz roſtvv a plod ſwoy dawagij, nyektere nad to y czygij ſye neb rozlyczne gyne wyeczy. a w czlowyecze ge ta zzywoft 135 opyet nad to, ezz ma rozvm, gijmzz mozz mezy hodnym50 a nehodnym, quam benigne suprema et infima connexa sunt, tam amabili quam admirabili chari- tate.] Huic enim limo terreno vim vitalem miscuit, ut in arboribus [unde surgit venustas in foliis, in floribus pulchritudo, sapor in fructibus et medicina.] Nec hoc contentus, adjecit etiam vim sensibilem limo nostro, ut in pecoribus, quae non solum vitam habeant, sed et sentiant [quinquepertita sensificatione vigentes.] Addidit adhuc honorare limum nostrum et ei vim rationalem immisit, ut in homi- nibus, qui non solum vivunt, sentiunt, sed et discernunt inter commodum et incom- modum, inter bonum et malum, inter verum et falsum. Voluit quoque infirmiora nostra abundantiori gloria sublimare, et contraxit se Majestas, ut [quod melius habebat, videlicet seipsum, limo nostro conjungeret, et] in persona una sibi invicem unirentur Deus et limus, majestas et infirmitas, tanta vilitas et sublimitas tanta. Nihil enim Deo sublimius, nil vilius limo: [et tamen tanta dignatione Deus descendit in limum, tantaque dignitate limus ascendit [764] in Deum, ut] quidquid in eo Deus fecit, limus fecisse credatur ; quidquid limus pertulit, Deus in illo pertulisse dicatur [tam ineffabili quam incomprehensibili sacramento. Et attende, quia] sicut in illa singulari divinitate trinitas est in personis, unitas in substantia, sic in ista speciali commixtione trinitas est in substantiis, in persona unitas; et sicut ibi personae non scindunt uni- tatem, unitas non minuit trinitatem, et hic persona non confundit substantias, nec substantiae ipsae personae dissipant unitatem. Summa illa trinitas hanc nobis exhibuit trinitatem, opus mirabile, opus singulare inter omnia et super omnia opera sua! Verbum enim et anima et caro in unam convenere personam ; et haec tria unum, et hoc unum tria, non confusione substantiae, sed unitate personae. Haec est prima et superexcellens mistura; et haec prima inter tres. [Adverte homo, quia limus es, et non sis superbus, quia Deo conjunctus es, et non sis ingratus.] Cap. IX. Secunda mixtura est Virgo et mater, admirabilis plane et singularis. A saeculo non est auditum, quod virgo esset, quae peperit; quod mater esset, quae virgo permansit. Numquam juxta rerum ordinem virginitas est, ubi fecunditas prae- dicatur, nec fecunditas, ubi virginitas integra conservatur. Sola haec est, in qua virginitas et fecunditas obviaverunt sibi. Ibi semel factum est, quod factum non fuerat, nec fiet in aeternum, quia nec primam similem visa est, nec habere sequentem. Tertia est fides et cor humanum; et haec quidem prima et secunda inferior, sed non minus forsitan fortis. Mirum enim est, quomodo cor humanum his duobus fidem accomodavit, quomodo credi potuit, quod Deus homo esset, quod virgo manserit, quae peperisset. [Sicut ferrum et testa jungi non possunt, sic et haec duo nequeunt commisceri, si non misceat glutinum Spiritus Dei.] Ergone credendum est, quod iste Deus sit, qui ponitur in praesepio, qui vagit in cunis, qui...? Illane virgo erit, quae lactat puerum, cui maritus continuus comes est [in convivio, in thalamo; qui ducit illam in Aegyptum, reducit ab Aegypto], et solus cum sola tam longinquam, tam secretam conficit viam? [Quomodo potuit hoc persuaderi generi humano, uni- verso orbi terrarum?] Et tamen tam facile, tam potenter persuasum est, ut mihi id credibile faciat credentium multitudo. Iuvenes et virgines, senes cum junioribus elegerunt mille mortibus mori, quam vel ad momentum ab ista fide deficere. Cap. X. Et haec quidem mixtura excellens, sed excellentior est secunda, tertia vero excellentissima est. Primam auris audivit, sed oculus non vidit, quia auditum est et creditum usque in fines terrae magnum illud pietatis sacramentum, sed tamen oculus, Deus, non vidit absque te, quomodo te intra virginei ventris angustias humano corpori conjunxisti. Secundam oculus vidit, quia se fecundam et virginem illa singu- laris Regina conspexit, quae conservabat omnia verba haec conferens in corde suo ;
46 wyeczy tu zzywoſt magij, ezz roſtvv a plod ſwoy dawagij, nyektere nad to y czygij ſye neb rozlyczne gyne wyeczy. a w czlowyecze ge ta zzywoft 135 opyet nad to, ezz ma rozvm, gijmzz mozz mezy hodnym50 a nehodnym, quam benigne suprema et infima connexa sunt, tam amabili quam admirabili chari- tate.] Huic enim limo terreno vim vitalem miscuit, ut in arboribus [unde surgit venustas in foliis, in floribus pulchritudo, sapor in fructibus et medicina.] Nec hoc contentus, adjecit etiam vim sensibilem limo nostro, ut in pecoribus, quae non solum vitam habeant, sed et sentiant [quinquepertita sensificatione vigentes.] Addidit adhuc honorare limum nostrum et ei vim rationalem immisit, ut in homi- nibus, qui non solum vivunt, sentiunt, sed et discernunt inter commodum et incom- modum, inter bonum et malum, inter verum et falsum. Voluit quoque infirmiora nostra abundantiori gloria sublimare, et contraxit se Majestas, ut [quod melius habebat, videlicet seipsum, limo nostro conjungeret, et] in persona una sibi invicem unirentur Deus et limus, majestas et infirmitas, tanta vilitas et sublimitas tanta. Nihil enim Deo sublimius, nil vilius limo: [et tamen tanta dignatione Deus descendit in limum, tantaque dignitate limus ascendit [764] in Deum, ut] quidquid in eo Deus fecit, limus fecisse credatur ; quidquid limus pertulit, Deus in illo pertulisse dicatur [tam ineffabili quam incomprehensibili sacramento. Et attende, quia] sicut in illa singulari divinitate trinitas est in personis, unitas in substantia, sic in ista speciali commixtione trinitas est in substantiis, in persona unitas; et sicut ibi personae non scindunt uni- tatem, unitas non minuit trinitatem, et hic persona non confundit substantias, nec substantiae ipsae personae dissipant unitatem. Summa illa trinitas hanc nobis exhibuit trinitatem, opus mirabile, opus singulare inter omnia et super omnia opera sua! Verbum enim et anima et caro in unam convenere personam ; et haec tria unum, et hoc unum tria, non confusione substantiae, sed unitate personae. Haec est prima et superexcellens mistura; et haec prima inter tres. [Adverte homo, quia limus es, et non sis superbus, quia Deo conjunctus es, et non sis ingratus.] Cap. IX. Secunda mixtura est Virgo et mater, admirabilis plane et singularis. A saeculo non est auditum, quod virgo esset, quae peperit; quod mater esset, quae virgo permansit. Numquam juxta rerum ordinem virginitas est, ubi fecunditas prae- dicatur, nec fecunditas, ubi virginitas integra conservatur. Sola haec est, in qua virginitas et fecunditas obviaverunt sibi. Ibi semel factum est, quod factum non fuerat, nec fiet in aeternum, quia nec primam similem visa est, nec habere sequentem. Tertia est fides et cor humanum; et haec quidem prima et secunda inferior, sed non minus forsitan fortis. Mirum enim est, quomodo cor humanum his duobus fidem accomodavit, quomodo credi potuit, quod Deus homo esset, quod virgo manserit, quae peperisset. [Sicut ferrum et testa jungi non possunt, sic et haec duo nequeunt commisceri, si non misceat glutinum Spiritus Dei.] Ergone credendum est, quod iste Deus sit, qui ponitur in praesepio, qui vagit in cunis, qui...? Illane virgo erit, quae lactat puerum, cui maritus continuus comes est [in convivio, in thalamo; qui ducit illam in Aegyptum, reducit ab Aegypto], et solus cum sola tam longinquam, tam secretam conficit viam? [Quomodo potuit hoc persuaderi generi humano, uni- verso orbi terrarum?] Et tamen tam facile, tam potenter persuasum est, ut mihi id credibile faciat credentium multitudo. Iuvenes et virgines, senes cum junioribus elegerunt mille mortibus mori, quam vel ad momentum ab ista fide deficere. Cap. X. Et haec quidem mixtura excellens, sed excellentior est secunda, tertia vero excellentissima est. Primam auris audivit, sed oculus non vidit, quia auditum est et creditum usque in fines terrae magnum illud pietatis sacramentum, sed tamen oculus, Deus, non vidit absque te, quomodo te intra virginei ventris angustias humano corpori conjunxisti. Secundam oculus vidit, quia se fecundam et virginem illa singu- laris Regina conspexit, quae conservabat omnia verba haec conferens in corde suo ;
Strana 47
47 mezy zlym5 a dobrym, mezy'l prawym a krzywym rozeznaty, ale nad to nade wîſeczko przedywne ſpogenije czlowyeczſtwije f bozfftwijm, yako dnes pamatugem ſyna bozijeho, praweho boha, w prawem czlowyeczfftwij 140 narozenije, kdyzz geft w ſobye naſſeho pod andyely ponijzzeneho przyro- zzenije raczyl nad andyely52 powyffyty, a kto by to mohl, gedyne ten, geftoy we wſfem wiemohuczij? czo-lyg neſnadno wiemohuczijemu? o newy- mluwne dywnofty w takem ſpogenij gednoty byti bozítwij a czlowyecz- ſtwij, ezz dijeme pro tu gednotu ſpogenije toho: boh ſye narodyl, boh 145 trpyel, boh vmrzel, anoy to gen w czlowyeczitwij bylo! a opyet dijeme: kriſt9 53 ſwu moczij wſtal, ſwu moczij w nebe wítupyl, ſwu moczij dywy czynyl a geſt rowen bohu otczy, anoy to gen podle bozítwije geho! awfak pro tu gednotu mozz to wíſe praawye o kriſtu rzeczeno byty. dywſnJay' a przedywna to gednota w kriſtu gednom bozítwije i czlowyeczſtwij,53 150 geſtoy ſye w tomto ſlawnem ſyna bozijeho narozenij vkazala. neb yakozz w bozſke wyeczne|| ſlawnoſty wzdy geft bez poczatka trogycze w oſobaach 23a a gednota w po d ítaty'5, takez podobnv kakuſ protywnoſtij w ſynu bozijem poczalay trogycze byty, ezz trzy gfu w nyem podítaty a wyecz budvv: toy bozítwye, tyelo a duffe, ale wzdyg gen gednota w ofobye, ezz geden geft gen kriftus, fyn bozij y fyn56 matky ſwate. a yakozz to, ze glu w bozſke gednotye trzy oſoby nerozdyelnee w ſtrany bozſke podſtaty, geſtoy wzdy gen gedna, any to, zzey gen gednota w bozftwij, vmenffij pocztu, by proto trzij prawych nebylo5 oſob: takezz tuto w panv kriſtu, zzey gen gedna oſoba, neſmijefij any zborzij trzij onyech podítatij; neb prawe bozftwye, prawe tyelo czlowyeczije a prawa dufſe geft w gednom kriftu, geftoy proto osoba gen gedna. a tak geft w nyem gedno, gest dwe, gest tre, gedno geft, ezz geft geden kriftus w swe osobye. dwe geft, ezz gest w nyem dwoge przyro- zenije: gedno bozíke, druhe czlowyeczije. tre geft, ezz geft bozftwye wyeczne, tyelo czlowyeczije prawe a duffe nowo ſtworzena yako gyneho czlowyeka. 165 o dywny'8 a zwlaaſtij vczynek bozij nade wſſe gyne ſkutky geho! ] a w tom dywanij czo gyneho nezz wîfijm ſrdczem pokrzyknvty rzkucz: chwala tobye, hoſpodyne.59 druhe dwe ſpolu take dywne a vtyefſenoy ſye tomu podywaty. neb Polie téže teri sv. Berarda, kap. 3 ta, geſtoy nam ſkrze ny przyſſla naſſe vtyecha, gezz ſye geſt gedyna k tomu 155 160 55 wpoftaty. 56 odd. 57 v rkpse nebylo psáno dvakrát. 58 Odywny. 52 červ. znam. 60 uprostřed ř. 61 odd. 62 červ. znam. 63 na konci ř. černá výplň. ftwie. — 133. yak. — 133. k zemie. — 135. wozlowieku. — 142. czoli. — 143. čzlo- wieczenftwie. ze drziewe. — 147. ano gt to gen čzlowieczenftwi bylo. — 148. rčzeno. — 148. diwna a przediwna. — 149. s čzlowieczenftwim. — 152. wpodftaty. — 152. yakus. — 153. počzala geft. — 154. wzdy geft. — 154. wiobie. — 157. ze gen ged- nota. — 160. a 169. gefsto geft. — 165. zwlafftnij. — 168. vtieffeno geft. — 169. genz. — cognovit et Joseph non minus testis, quam custos tantae virginitatis. Tertia in cor hominis ascendit, cum quod factum est, sicut factum est, creditum est: cum magis oraculo quam oculo credimus, cum quae dicta vel facta sunt, tenemus firmissime nullatenus dubitantes....
47 mezy zlym5 a dobrym, mezy'l prawym a krzywym rozeznaty, ale nad to nade wîſeczko przedywne ſpogenije czlowyeczſtwije f bozfftwijm, yako dnes pamatugem ſyna bozijeho, praweho boha, w prawem czlowyeczfftwij 140 narozenije, kdyzz geft w ſobye naſſeho pod andyely ponijzzeneho przyro- zzenije raczyl nad andyely52 powyffyty, a kto by to mohl, gedyne ten, geftoy we wſfem wiemohuczij? czo-lyg neſnadno wiemohuczijemu? o newy- mluwne dywnofty w takem ſpogenij gednoty byti bozítwij a czlowyecz- ſtwij, ezz dijeme pro tu gednotu ſpogenije toho: boh ſye narodyl, boh 145 trpyel, boh vmrzel, anoy to gen w czlowyeczitwij bylo! a opyet dijeme: kriſt9 53 ſwu moczij wſtal, ſwu moczij w nebe wítupyl, ſwu moczij dywy czynyl a geſt rowen bohu otczy, anoy to gen podle bozítwije geho! awfak pro tu gednotu mozz to wíſe praawye o kriſtu rzeczeno byty. dywſnJay' a przedywna to gednota w kriſtu gednom bozítwije i czlowyeczſtwij,53 150 geſtoy ſye w tomto ſlawnem ſyna bozijeho narozenij vkazala. neb yakozz w bozſke wyeczne|| ſlawnoſty wzdy geft bez poczatka trogycze w oſobaach 23a a gednota w po d ítaty'5, takez podobnv kakuſ protywnoſtij w ſynu bozijem poczalay trogycze byty, ezz trzy gfu w nyem podítaty a wyecz budvv: toy bozítwye, tyelo a duffe, ale wzdyg gen gednota w ofobye, ezz geden geft gen kriftus, fyn bozij y fyn56 matky ſwate. a yakozz to, ze glu w bozſke gednotye trzy oſoby nerozdyelnee w ſtrany bozſke podſtaty, geſtoy wzdy gen gedna, any to, zzey gen gednota w bozftwij, vmenffij pocztu, by proto trzij prawych nebylo5 oſob: takezz tuto w panv kriſtu, zzey gen gedna oſoba, neſmijefij any zborzij trzij onyech podítatij; neb prawe bozftwye, prawe tyelo czlowyeczije a prawa dufſe geft w gednom kriftu, geftoy proto osoba gen gedna. a tak geft w nyem gedno, gest dwe, gest tre, gedno geft, ezz geft geden kriftus w swe osobye. dwe geft, ezz gest w nyem dwoge przyro- zenije: gedno bozíke, druhe czlowyeczije. tre geft, ezz geft bozftwye wyeczne, tyelo czlowyeczije prawe a duffe nowo ſtworzena yako gyneho czlowyeka. 165 o dywny'8 a zwlaaſtij vczynek bozij nade wſſe gyne ſkutky geho! ] a w tom dywanij czo gyneho nezz wîfijm ſrdczem pokrzyknvty rzkucz: chwala tobye, hoſpodyne.59 druhe dwe ſpolu take dywne a vtyefſenoy ſye tomu podywaty. neb Polie téže teri sv. Berarda, kap. 3 ta, geſtoy nam ſkrze ny przyſſla naſſe vtyecha, gezz ſye geſt gedyna k tomu 155 160 55 wpoftaty. 56 odd. 57 v rkpse nebylo psáno dvakrát. 58 Odywny. 52 červ. znam. 60 uprostřed ř. 61 odd. 62 červ. znam. 63 na konci ř. černá výplň. ftwie. — 133. yak. — 133. k zemie. — 135. wozlowieku. — 142. czoli. — 143. čzlo- wieczenftwie. ze drziewe. — 147. ano gt to gen čzlowieczenftwi bylo. — 148. rčzeno. — 148. diwna a przediwna. — 149. s čzlowieczenftwim. — 152. wpodftaty. — 152. yakus. — 153. počzala geft. — 154. wzdy geft. — 154. wiobie. — 157. ze gen ged- nota. — 160. a 169. gefsto geft. — 165. zwlafftnij. — 168. vtieffeno geft. — 169. genz. — cognovit et Joseph non minus testis, quam custos tantae virginitatis. Tertia in cor hominis ascendit, cum quod factum est, sicut factum est, creditum est: cum magis oraculo quam oculo credimus, cum quae dicta vel facta sunt, tenemus firmissime nullatenus dubitantes....
Strana 48
48 Podle kap. 10. téže řeči. ſlijbyla bohu, aby porodyla ſpaſſytele, dywnym darem obdarowana. danoy 170 gij, aby fpolu matkvy y pannv byla. tohoy nykdy negmyela gyna, anyzz kdy ktera bude gmyety, sobyey to zachowal wſemohuczij. od poczatka ſwyeta nenije ſlychano, by dijetye vrodyecz byla panv,60 aneb by ta ma- terzij byla, geſtoy panenftwije neztratyla. podle byehu“ obeczneho nenye panna, kterazz da plod, a ta nebude plodu gmyety, kterazz oſtane przy 175 panenſtwij, ale ſſczaîtna marija; te geſt to obe ſpolu dano gmyety; gij ſey to gedyne fîtalo, geftoy ſye nykdy y gedne nefítawalo, anyzz ſye kdy ktere fitane; o nij"l to zewnye wola koſtel, ezz anyg wydyeno gyne przed nij, geſto by ſye tijem gij wrownala, any po ſobye podobne k ſobye bude gmyety; gij geft dana radoft mater ſe cztij panenſku.62 trzetije dywne, zey kdys3 frdcze czlowyeczije przyſtupylo wyeruv 23b k tyem dywnym wyeczê.] acz geſt nyzzíſije toto wyecz trzetije nezz dwe ono, awſak nenye male fyly, dywne, zey frdcze tomu vwyerzylo, by boh byl czlowyekem, by pannvv oftala ta, geftoy dyetye vrodyla, snadne-ly bylo wyerzyty, by to boh byl, gehozz w nijefly polozzyly, gehozz w ko-185 lebcze kolebaly, by to panna byla, geſto ſwymy prſmy chowa dyetyete, ſ nijzz vſtawnye muzz ſam i ſamu y w dluhych5 czyeſtach? awſak geſt tomu vwyerzeno, a gyzz ſnazſſije czynij vwyerzenije mnozſtwije wyerzy- czych, gyzz, yakozz dije zzaltarz, mladij y panny, ftarzij i mlazíijmy chwale gmeno bozije w tom, a mnohoy gych, geſto ſnazze fmrt trpyely, 190 nezz by puſtyly od te wyery. ono prwe ſpogenije bozſtwije ſ czlowyeczítwijm ſlyffaloy vcho, ale oko geft toho newydyelo, kak bozîtwije w tyelczy ſkrownem ſwate matky ſpogylo ſye i czlowye[cziſtwij 66 w oſobu gednu. gyſtye newydyeloy toho y gedno oko kromye tweho, hoſpodyne. druheho ſpogenije, ezz toczyfí 195 tazz geſt ſpolu pannvv y materzij,67 nerzku, by vcho neſlyffalo, ale y oko wydyeloy to ; neb onay to wydyela w ſobye, ezz geſt pannvv y materzij. onay ty wſeczky wyeczy znamenala w ſwem ſrdczy o tom przemyetagycz. poznal geft to y ſprawedlny jozeph, ge-itoy nycz menije ſwyedek nezzly ſtrazze panenſtwije te ſlawne matky, trzetije toy pak weſilo czlowyeku 200 w ſrdcze, ezz geſt tomu vwyerzeno, kdyzz ſey to fſtalo a68 pronefîlo; a czozz geft okem newydyeno, zewenijm bozijm ſkrze68 proroky a apofítoly“9 vka- zanoy a7 mnoho dywy znamenytymy potwrzeno. a protozz radvyme ſye gmagijcz vtyechu w tyech dywnych wyeczech, a negen proto, ezz gſu dywnee, ale ezz gſu nam take vzzyteczne. a take"2 205 raduyme ſye ſlawnofty te flawne dyewky, ezz to wſe naſſe dobre, geftoy 180 65 ywdluhych. 66 fozlowyeftwij na konci ř. 6 odd. 68 kon. ř. 63 odd. 70 kon. ř. 71 červ. znam. 72 odd. 7 Awnyem. 34 awneczyftych. 75 druhé a tence přips. svrchu. 76 přeškrtnuto červeně. 170. dano geft. — 171. toho geft. — 172. sobie geft. — 177. fie geft. — 177. gefsto fie. — 178. zgewnie. — 178. ze ani geft. — 185. wgiefli. — 190. mnoho geft. — 192. prwnie. — 192. a 194. s cźlowieczenstwim. — 192. flyffaloli geft. — 195. totiz. — 196. ale yako widielo to. — 197. ona geft. — 199. fprawedliwy. — 202. zgeweniem. —
48 Podle kap. 10. téže řeči. ſlijbyla bohu, aby porodyla ſpaſſytele, dywnym darem obdarowana. danoy 170 gij, aby fpolu matkvy y pannv byla. tohoy nykdy negmyela gyna, anyzz kdy ktera bude gmyety, sobyey to zachowal wſemohuczij. od poczatka ſwyeta nenije ſlychano, by dijetye vrodyecz byla panv,60 aneb by ta ma- terzij byla, geſtoy panenftwije neztratyla. podle byehu“ obeczneho nenye panna, kterazz da plod, a ta nebude plodu gmyety, kterazz oſtane przy 175 panenſtwij, ale ſſczaîtna marija; te geſt to obe ſpolu dano gmyety; gij ſey to gedyne fîtalo, geftoy ſye nykdy y gedne nefítawalo, anyzz ſye kdy ktere fitane; o nij"l to zewnye wola koſtel, ezz anyg wydyeno gyne przed nij, geſto by ſye tijem gij wrownala, any po ſobye podobne k ſobye bude gmyety; gij geft dana radoft mater ſe cztij panenſku.62 trzetije dywne, zey kdys3 frdcze czlowyeczije przyſtupylo wyeruv 23b k tyem dywnym wyeczê.] acz geſt nyzzíſije toto wyecz trzetije nezz dwe ono, awſak nenye male fyly, dywne, zey frdcze tomu vwyerzylo, by boh byl czlowyekem, by pannvv oftala ta, geftoy dyetye vrodyla, snadne-ly bylo wyerzyty, by to boh byl, gehozz w nijefly polozzyly, gehozz w ko-185 lebcze kolebaly, by to panna byla, geſto ſwymy prſmy chowa dyetyete, ſ nijzz vſtawnye muzz ſam i ſamu y w dluhych5 czyeſtach? awſak geſt tomu vwyerzeno, a gyzz ſnazſſije czynij vwyerzenije mnozſtwije wyerzy- czych, gyzz, yakozz dije zzaltarz, mladij y panny, ftarzij i mlazíijmy chwale gmeno bozije w tom, a mnohoy gych, geſto ſnazze fmrt trpyely, 190 nezz by puſtyly od te wyery. ono prwe ſpogenije bozſtwije ſ czlowyeczítwijm ſlyffaloy vcho, ale oko geft toho newydyelo, kak bozîtwije w tyelczy ſkrownem ſwate matky ſpogylo ſye i czlowye[cziſtwij 66 w oſobu gednu. gyſtye newydyeloy toho y gedno oko kromye tweho, hoſpodyne. druheho ſpogenije, ezz toczyfí 195 tazz geſt ſpolu pannvv y materzij,67 nerzku, by vcho neſlyffalo, ale y oko wydyeloy to ; neb onay to wydyela w ſobye, ezz geſt pannvv y materzij. onay ty wſeczky wyeczy znamenala w ſwem ſrdczy o tom przemyetagycz. poznal geft to y ſprawedlny jozeph, ge-itoy nycz menije ſwyedek nezzly ſtrazze panenſtwije te ſlawne matky, trzetije toy pak weſilo czlowyeku 200 w ſrdcze, ezz geſt tomu vwyerzeno, kdyzz ſey to fſtalo a68 pronefîlo; a czozz geft okem newydyeno, zewenijm bozijm ſkrze68 proroky a apofítoly“9 vka- zanoy a7 mnoho dywy znamenytymy potwrzeno. a protozz radvyme ſye gmagijcz vtyechu w tyech dywnych wyeczech, a negen proto, ezz gſu dywnee, ale ezz gſu nam take vzzyteczne. a take"2 205 raduyme ſye ſlawnofty te flawne dyewky, ezz to wſe naſſe dobre, geftoy 180 65 ywdluhych. 66 fozlowyeftwij na konci ř. 6 odd. 68 kon. ř. 63 odd. 70 kon. ř. 71 červ. znam. 72 odd. 7 Awnyem. 34 awneczyftych. 75 druhé a tence přips. svrchu. 76 přeškrtnuto červeně. 170. dano geft. — 171. toho geft. — 172. sobie geft. — 177. fie geft. — 177. gefsto fie. — 178. zgewnie. — 178. ze ani geft. — 185. wgiefli. — 190. mnoho geft. — 192. prwnie. — 192. a 194. s cźlowieczenstwim. — 192. flyffaloli geft. — 195. totiz. — 196. ale yako widielo to. — 197. ona geft. — 199. fprawedliwy. — 202. zgeweniem. —
Strana 49
49 chtyel boh, aby nam przyfílo, k nam geſt ſkrzze gegije" rucze przyſílo. a tak hod tento vtyechy gmagijcz raduyme ſye, dijeku wzdawagijcz hoſpo- dynu, ezz nam vkazal taku myloſt, abychom byly obzzyweny w panv 210 kriſtu* a w nyem"3 nowe stworzenije byly filozzyecz wetchoft obyczege Efes. 2, 5. 1 tyeleffného a ſwyetfíkeho w drzewnych czynech a w neczyſtych 4 zza- doſtech.* a lew papezz ponuka 7 k tomu w ſwem kazanij rzka: poznay, krzeityene, swe doftogenstwo; gyz gly bozſkeho vczaſten przyrozenije, nedaway fye na marne wyeczy, geftot gſu k twemu gmeny nedoſtoyny! 215 pomny, ktere hlawy gly vvd. wykupen gly, newrobuy sye opyet hrzyechu! pomny, pomny: ten, geftoy tye w ſwem wykupyl mylofrdij, bude tye fudyty w ſwe ſprawedlnoſty! nynyet ſey w fftyedroſty ſwe welyke vkazal myloſty, aby naſ zwedl ſwym przykladem, ſwym vczenijm, abychom oftanucz wſije zloîty a ſwyetſkych zzadoſty ſtrzyezzwye, opatrnije a ſprawedlywye zywy byly w tomto ſwyetu, plny glucz iſlechetne myloſty, czakagijcz blazzene nadyege.* a potomt pak przijde, aby kazdemu to dal, gehozz geft kto Tit. 2, 11—13. zaíluzzyl czyny ſwymy, profímezz boha, by nam pomohl, abychom w kra- lowſtwij geho wyeczne radoîty zafluzzyly! amen.76 [Efes. 4, 22.] S. Leonis Magni, Romani pontifi- cis, sermo 1. In Nativitate Domini nostri Jesu Christi, cap. 3. (P. L. LIV, col. 66.) 220 . S. Leonis Magni, Romaní pontifi- cis, sermo XXIX welykoft tohoto vczynku bozijeho wychazije nad3 mocz wymlu- (In Nativitate Domini IX). wenye czlowyeczijeho a welmye geſt przewyfſena; a z toho4 pochodij ne- (P. L. LIV, col. 102—105). rzecz lwa papezze o hodu tomto doftoynem1 1 nadpis vyplňující půldruhého řádku psán červ. 2 začáteční W na tři řádky. 3 kon. ř. 4 Aztoho. 5 ykczlowyeczyemu. 6 kon. ř. 6a ij z původního y. 208. vtiechu. — 208. dieky. — 213. duoftogenstwi. — 214. gefíto tie. — 216. milo- frdenftwie. — 217. nyniet fie geft. — 219. strziezliwie. 3. welmi. — 4. otom odniehoz gt | — 8. nikterakz. — 11. milofrdenftwie. — 212 nn.: Je to úryvek ze samého konce řeči, z níž bylo překládáno výše (v. text k str. 42 ř. 55 nn. a k str. 43 ř. 70 nn.): Cap. III. Agamus ergo etc. .... Agnosce, o Christiane, dignitatem tuam, et divinae consors factus naturae, noli in veterem vilitatem degeneri conversatione redire. Memento, cujus capitis et cujus corporis sis membrum. Reminiscere, quia erutus de potestate tenebrarum [translatus es in Dei lumen et regnum. Per baptis- matis sacramentum Spiritus sancti factus es templum: noli tantum habitatorem pravis de te actibus effugare et] diaboli te iterum subjicere servituti: quia [pretium tuum sanguis est Christi; quia] in veritate te judicabit, qui in misericordia te redemit [qui cum Patre et Spiritu sancto regnat in saecula saeculorum]. Amen. 2 nn.: Cap. I. Excedit quidem, dilectissimi, multumque supereminet humani eloquii facultatem divini operis magnitudo; et inde oritur difficultas fandi, unde adest ratio non tacendi: quia in Christo Jesu Filio Dei non solum ad divinam essentiam, sed etiam ad humanam spectat naturam, quod dictum est per prophetam: Genera- tionem ejus quis enarrabit (Isa. LIII, 8)? Utramque enim substantiam in unam convenisse personam nisi fides credat, sermo non explicat; et ideo nunquam materia
49 chtyel boh, aby nam przyfílo, k nam geſt ſkrzze gegije" rucze przyſílo. a tak hod tento vtyechy gmagijcz raduyme ſye, dijeku wzdawagijcz hoſpo- dynu, ezz nam vkazal taku myloſt, abychom byly obzzyweny w panv 210 kriſtu* a w nyem"3 nowe stworzenije byly filozzyecz wetchoft obyczege Efes. 2, 5. 1 tyeleffného a ſwyetfíkeho w drzewnych czynech a w neczyſtych 4 zza- doſtech.* a lew papezz ponuka 7 k tomu w ſwem kazanij rzka: poznay, krzeityene, swe doftogenstwo; gyz gly bozſkeho vczaſten przyrozenije, nedaway fye na marne wyeczy, geftot gſu k twemu gmeny nedoſtoyny! 215 pomny, ktere hlawy gly vvd. wykupen gly, newrobuy sye opyet hrzyechu! pomny, pomny: ten, geftoy tye w ſwem wykupyl mylofrdij, bude tye fudyty w ſwe ſprawedlnoſty! nynyet ſey w fftyedroſty ſwe welyke vkazal myloſty, aby naſ zwedl ſwym przykladem, ſwym vczenijm, abychom oftanucz wſije zloîty a ſwyetſkych zzadoſty ſtrzyezzwye, opatrnije a ſprawedlywye zywy byly w tomto ſwyetu, plny glucz iſlechetne myloſty, czakagijcz blazzene nadyege.* a potomt pak przijde, aby kazdemu to dal, gehozz geft kto Tit. 2, 11—13. zaíluzzyl czyny ſwymy, profímezz boha, by nam pomohl, abychom w kra- lowſtwij geho wyeczne radoîty zafluzzyly! amen.76 [Efes. 4, 22.] S. Leonis Magni, Romani pontifi- cis, sermo 1. In Nativitate Domini nostri Jesu Christi, cap. 3. (P. L. LIV, col. 66.) 220 . S. Leonis Magni, Romaní pontifi- cis, sermo XXIX welykoft tohoto vczynku bozijeho wychazije nad3 mocz wymlu- (In Nativitate Domini IX). wenye czlowyeczijeho a welmye geſt przewyfſena; a z toho4 pochodij ne- (P. L. LIV, col. 102—105). rzecz lwa papezze o hodu tomto doftoynem1 1 nadpis vyplňující půldruhého řádku psán červ. 2 začáteční W na tři řádky. 3 kon. ř. 4 Aztoho. 5 ykczlowyeczyemu. 6 kon. ř. 6a ij z původního y. 208. vtiechu. — 208. dieky. — 213. duoftogenstwi. — 214. gefíto tie. — 216. milo- frdenftwie. — 217. nyniet fie geft. — 219. strziezliwie. 3. welmi. — 4. otom odniehoz gt | — 8. nikterakz. — 11. milofrdenftwie. — 212 nn.: Je to úryvek ze samého konce řeči, z níž bylo překládáno výše (v. text k str. 42 ř. 55 nn. a k str. 43 ř. 70 nn.): Cap. III. Agamus ergo etc. .... Agnosce, o Christiane, dignitatem tuam, et divinae consors factus naturae, noli in veterem vilitatem degeneri conversatione redire. Memento, cujus capitis et cujus corporis sis membrum. Reminiscere, quia erutus de potestate tenebrarum [translatus es in Dei lumen et regnum. Per baptis- matis sacramentum Spiritus sancti factus es templum: noli tantum habitatorem pravis de te actibus effugare et] diaboli te iterum subjicere servituti: quia [pretium tuum sanguis est Christi; quia] in veritate te judicabit, qui in misericordia te redemit [qui cum Patre et Spiritu sancto regnat in saecula saeculorum]. Amen. 2 nn.: Cap. I. Excedit quidem, dilectissimi, multumque supereminet humani eloquii facultatem divini operis magnitudo; et inde oritur difficultas fandi, unde adest ratio non tacendi: quia in Christo Jesu Filio Dei non solum ad divinam essentiam, sed etiam ad humanam spectat naturam, quod dictum est per prophetam: Genera- tionem ejus quis enarrabit (Isa. LIII, 8)? Utramque enim substantiam in unam convenisse personam nisi fides credat, sermo non explicat; et ideo nunquam materia
Strana 50
50 Izai. 53, 8. inadnoît mluwyty o tom, odnyowadzz geft nam przyczyna nemlczety. neb w gezu kriſtu, ſynu bozijem, netolyk k bozíkemu geho przyrozenij chylij ſye to, ale take y k czlowyeczyemu," geſtoy rzekl prorok: vrozenye geho y‘ kto wyprawij?*a nebude-ly toho" drzzety wijera, ezz ſey w gednu oſobu to obe ſefílo przyrozenije, rzecz toho nykakzz newyprawij; protozz nykdy nezhyne przyczyna wzdy mluwyty chwalu bozij w tom dywnem vczynku geho, neb ten, ktozz chwalij, nemoz doplna wychwalyty, czozz 10 tehdy rzeeczy, gen: raduyme ſye, ezz tak welykeho bozijeho k nam mylo- frdye nemozzeme wymluwyty? neb' nad wymluwnoft nafy y nad naſ ſmyſl welyku gſme bozij myloſtij przemozzeny. y gedent ku poznanij te prawdy tak blijzz neprzijde, yako ten, ktozz rozvmye, ezz acz geſt mnoho poznal, wſak geft geſtye nad to, gehozz by hledal. neb ktozz mnij, 15 by gyzz ſmyſlem wſeczko nalezl, fffell° gest w hledanij, ale nedofſel geft, gehozz geſt hledal. awſak rozpaczy ſye nepoddawayme! vtyechat geft wzdy hledaty twarzy bozije, wzdy geho welebnoft gmyety w frdczy, a tak wzpomynagijcz ſpaſſytedln y]e10 nau ſyna bozijeho narozenije, naíſeho pana jezu kriſta, wijervv to drzzijecz,12 yako bychom hledyely na to. 20 neb to, geftoy onyem paftyrzom andyelem bozijm zwyeftowano, y naſi3 geft ſluch naplnylo, kdyzz geft rzekl andyel: zwyeftugy wam welyku radoſt, geſto bude lydu wſemu; nebl4 dneſ sye geftl5 narodyl ſpaffytel. a k toho16 7 na konci řádku černá výplň. S ynad na konci ř. 3 odd. 10 první od dru- hých dvou li odděleno a mezi nimi tečka. Da opravuji podle návrhu p. prof. K. Ir. Černého. 11 kon. ř. 12 text omylem písařovým zkomolený není možná bezpečně opraviti, poněvadž tu právě schází shoda s lat. předlohou; snad čísti: držme. 13 odd. 14 na konci ř. černá výplň, červeně obtažená. 15 ſt připsáno 5 19. ſpafytedlnie. — 20. wieru to drzeti. — 23. a kto geho andiela. — 24. y mnozftwie. — deficit laudis, quia nunquam sufficit copia laudatoris. Gaudeamus igitur, quod ad eloquendum tantum misericordiae sacramentum impares sumus, et cum salutis nostrae altitudinem non valemus explicare, sentiamus nobis bonum esse, quod vincimur. Nemo enim ad cognitionem veritatis magis propinquat, quam qui intelligit in rebus divinis, etiamsi multum proficiat, semper sibi superesse, quod quaerat. Nam qui se ad id, in quod tendit, pervenisse praesumit, non quaesita reperit, sed in inquisitione defecit. Ne autem infirmitatis nostrae perturbemur angustiis [evan- gelicae [103] nos et propheticae adjuvant voces, quibus ita accendimur et docemur, ut nobis Nativitatem Domini, qua Verbum caro factum est, non tam praeteritam re- colere, quam praesentem videamur inspicere]. Quod enim pastoribus pro gregum suorum custodia vigilantibus nuntiavit angelus Domini, etiam nostrum implevit auditum; [et ideo Dominicis ovibus praesumus, quia verba divinitus edita cordis aure servamus, tamquam] et in hodierna festivitate dicatur: Ecce ego evangelizo etc. (Luc. II, 10). Cujus praedicationis summitati exsultatio innumerabilium jungitur angelorum (ut excellentius fieret testimonium, cui militiae coelestis multitudo con- cineret) in honorem Dei una benedictione dicentium: Gloria in excelsis etc. (Luc. II, 14). Dei ergo gloria est ex matre Virgine Christi nascentis infantia, et reparatio hu- mani generis merito in laudem sui refertur auctoris, quia et ipse beatae Mariae missus a Deo Gabriel angelus dixerat: Spiritus sanctus superveniet in te etc. (Luc. I, 35). In terra autem illa pax conceditur, quae homines efficit bonae voluntatis. Quo enim Spiritu de intemeratae matris visceribus nascitur Christus, hoc de sanctae
50 Izai. 53, 8. inadnoît mluwyty o tom, odnyowadzz geft nam przyczyna nemlczety. neb w gezu kriſtu, ſynu bozijem, netolyk k bozíkemu geho przyrozenij chylij ſye to, ale take y k czlowyeczyemu," geſtoy rzekl prorok: vrozenye geho y‘ kto wyprawij?*a nebude-ly toho" drzzety wijera, ezz ſey w gednu oſobu to obe ſefílo przyrozenije, rzecz toho nykakzz newyprawij; protozz nykdy nezhyne przyczyna wzdy mluwyty chwalu bozij w tom dywnem vczynku geho, neb ten, ktozz chwalij, nemoz doplna wychwalyty, czozz 10 tehdy rzeeczy, gen: raduyme ſye, ezz tak welykeho bozijeho k nam mylo- frdye nemozzeme wymluwyty? neb' nad wymluwnoft nafy y nad naſ ſmyſl welyku gſme bozij myloſtij przemozzeny. y gedent ku poznanij te prawdy tak blijzz neprzijde, yako ten, ktozz rozvmye, ezz acz geſt mnoho poznal, wſak geft geſtye nad to, gehozz by hledal. neb ktozz mnij, 15 by gyzz ſmyſlem wſeczko nalezl, fffell° gest w hledanij, ale nedofſel geft, gehozz geſt hledal. awſak rozpaczy ſye nepoddawayme! vtyechat geft wzdy hledaty twarzy bozije, wzdy geho welebnoft gmyety w frdczy, a tak wzpomynagijcz ſpaſſytedln y]e10 nau ſyna bozijeho narozenije, naíſeho pana jezu kriſta, wijervv to drzzijecz,12 yako bychom hledyely na to. 20 neb to, geftoy onyem paftyrzom andyelem bozijm zwyeftowano, y naſi3 geft ſluch naplnylo, kdyzz geft rzekl andyel: zwyeftugy wam welyku radoſt, geſto bude lydu wſemu; nebl4 dneſ sye geftl5 narodyl ſpaffytel. a k toho16 7 na konci řádku černá výplň. S ynad na konci ř. 3 odd. 10 první od dru- hých dvou li odděleno a mezi nimi tečka. Da opravuji podle návrhu p. prof. K. Ir. Černého. 11 kon. ř. 12 text omylem písařovým zkomolený není možná bezpečně opraviti, poněvadž tu právě schází shoda s lat. předlohou; snad čísti: držme. 13 odd. 14 na konci ř. černá výplň, červeně obtažená. 15 ſt připsáno 5 19. ſpafytedlnie. — 20. wieru to drzeti. — 23. a kto geho andiela. — 24. y mnozftwie. — deficit laudis, quia nunquam sufficit copia laudatoris. Gaudeamus igitur, quod ad eloquendum tantum misericordiae sacramentum impares sumus, et cum salutis nostrae altitudinem non valemus explicare, sentiamus nobis bonum esse, quod vincimur. Nemo enim ad cognitionem veritatis magis propinquat, quam qui intelligit in rebus divinis, etiamsi multum proficiat, semper sibi superesse, quod quaerat. Nam qui se ad id, in quod tendit, pervenisse praesumit, non quaesita reperit, sed in inquisitione defecit. Ne autem infirmitatis nostrae perturbemur angustiis [evan- gelicae [103] nos et propheticae adjuvant voces, quibus ita accendimur et docemur, ut nobis Nativitatem Domini, qua Verbum caro factum est, non tam praeteritam re- colere, quam praesentem videamur inspicere]. Quod enim pastoribus pro gregum suorum custodia vigilantibus nuntiavit angelus Domini, etiam nostrum implevit auditum; [et ideo Dominicis ovibus praesumus, quia verba divinitus edita cordis aure servamus, tamquam] et in hodierna festivitate dicatur: Ecce ego evangelizo etc. (Luc. II, 10). Cujus praedicationis summitati exsultatio innumerabilium jungitur angelorum (ut excellentius fieret testimonium, cui militiae coelestis multitudo con- cineret) in honorem Dei una benedictione dicentium: Gloria in excelsis etc. (Luc. II, 14). Dei ergo gloria est ex matre Virgine Christi nascentis infantia, et reparatio hu- mani generis merito in laudem sui refertur auctoris, quia et ipse beatae Mariae missus a Deo Gabriel angelus dixerat: Spiritus sanctus superveniet in te etc. (Luc. I, 35). In terra autem illa pax conceditur, quae homines efficit bonae voluntatis. Quo enim Spiritu de intemeratae matris visceribus nascitur Christus, hoc de sanctae
Strana 51
51 andyela tak ſlawnych] nowyn prohlaſſenij mnozſtwye gynych andyelow 24 25 radoît ſye geft przymyeffyla, aby ſlawnyeyfſye ſwyedeczſtwo bylo, kdyzz geft k tomu mnozítwije ſpolu andyelow pokrzyklo ke czty bohu, chwalu a dijeku z toho wzdawagijcz gemu a rzkucz: chwala v wyfoſty bohu y na zemyl' pokoy lydem dobre wole, protozz dyetynitwye ſyna bozijeho, geftoy ſye z materze narodylo, bozijet geſt chwala a naroda lydſkeho oprawenije. 30 a ma ſprawnye y te k chwalels byti, ſkrze nyz ſey fîtala tak welyka wyecz. neb y te dyewcze wzdawame chwalu, k nijzz byeſie rzekl poſſlan gſa archandyel: duch ſwaty ſhory w tye przijde a mocz naywyſlijeho obítije- nijtl9; protozz to, geſto z tebe bude porozeno ſwatce, ſluty bude ſyn bozij.* w tet pozzehnane zemy geft ten pokoy vczynyen, gefto bude lydem wole 35 dobre, a tymzz duchem bozijm, geftoy ſye kriftus narodyl z czyîte ſwe matky, y krzeſtyan ſye narozyge z zzywota2° koſtela ſwateho, gemuz geit pokoy od bozije wole nebyty dijelnv a w lijbych2 wyeczech bohu lijboft gmyety. a protozz den narozenije ſyna bozijeho, geſtoy ze wſech dnij wíſeho 40 czaſu wolen k tomu, pamatugijcze, kakzkoly to mynulo geft, geftoy ſye gednu fftaty gmyelo podle vſtanowenye22 raady bozije — neb wyffel geft gyzz ze wíſeho ponijzzenije pan naſ gezijff a geſt w chwale a w ſlawnoſty23 boha otcze —: awſak vſtawnye porodu te ſlawne dijewky, geſtoy nam ſpaſſenye przyneſila, klanyeme ſye a toho24 ſpogenije dywne gednoty czlowyecz- 45 ftwije a bozítwije ſpolu nycz lehczegije newazzijme, kdyzz geft w nyeflycz- kach lezzalo, nezzly25... v wyffoſty ſedij otczowy chwaly. neb nepromyennee bozítwye kakz koly geit ſwu yafnoſt y mocz2 vtagylo, ezz geſt to oku czlowyeczyemu nebylo zrzeymo, wſak geft wzdy proto w tom teprw po- rozenem dyetatku plna byla mocz y yaſnoſt.22 a tak ſkrze ſwe22 prawe26 50 czlowyeczítwye a take ſkrze nyetere22 wyeczy neobyczſe]ne2 pvhym Luk. 1, 35. k pův. ge nad horní linku. 16 Aktoho. 17 ynazemy. 1 ykte chwale. 1' vy- necháno tě. 20 psáno s předložkou dohromady, ale mezi prvním z a druhými dvěma je tečka. 21 awlijbych. 22 odd. 23 awflawnofty. 2 odd. 25 schází 25. ſwiedecztwij. — 40. yakz koli. — 44. klanieyme fie. — 44. a 50. čzlowieczen- Ecclesiae utero renascitur Christianus, cui vera pax a Dei voluntate non dividi et in his solis, quae Deus diligit, delectari. Cap. II. Natalem igitur, dilectissimi, diem Domini celebrantes, qui ex omnibus praeteritorum temporum diebus electus est, licet dispensatio actionum corporalium, sicut acterno consilio fuerat pracordinata, transierit, totaque Redemp- toris humilitas in gloriam paternae majestatis evecta sit, [ut in nomine Jesu omne genu flectatur etc. (Philipp. II, 10—11)] indesinenter tamen ipsum partum saluti- ferae Virginis adoramus et illam Verbi et carnis indissolubilem copulam non minus suscipimus in praesepe jacentem, quam in throno paternae altitudinis considentem. Immutabilis enim Deitas, quamvis intra semetipsam et claritatem suam et potentiam contineret, non ideo tamen non erat inserta nascenti, quia humano aspectui non patebat, ut per veri hominis inusitata primordia ille agnosceretur genitus, qui regis David et Dominus esset et filius. Ipse enim prophetico spiritu cantat, dicens: Dixit Dominus Domino meo etc. (Ps. CIX, 1). Quo testimonio, sicut Evangelium refert, 4*
51 andyela tak ſlawnych] nowyn prohlaſſenij mnozſtwye gynych andyelow 24 25 radoît ſye geft przymyeffyla, aby ſlawnyeyfſye ſwyedeczſtwo bylo, kdyzz geft k tomu mnozítwije ſpolu andyelow pokrzyklo ke czty bohu, chwalu a dijeku z toho wzdawagijcz gemu a rzkucz: chwala v wyfoſty bohu y na zemyl' pokoy lydem dobre wole, protozz dyetynitwye ſyna bozijeho, geftoy ſye z materze narodylo, bozijet geſt chwala a naroda lydſkeho oprawenije. 30 a ma ſprawnye y te k chwalels byti, ſkrze nyz ſey fîtala tak welyka wyecz. neb y te dyewcze wzdawame chwalu, k nijzz byeſie rzekl poſſlan gſa archandyel: duch ſwaty ſhory w tye przijde a mocz naywyſlijeho obítije- nijtl9; protozz to, geſto z tebe bude porozeno ſwatce, ſluty bude ſyn bozij.* w tet pozzehnane zemy geft ten pokoy vczynyen, gefto bude lydem wole 35 dobre, a tymzz duchem bozijm, geftoy ſye kriftus narodyl z czyîte ſwe matky, y krzeſtyan ſye narozyge z zzywota2° koſtela ſwateho, gemuz geit pokoy od bozije wole nebyty dijelnv a w lijbych2 wyeczech bohu lijboft gmyety. a protozz den narozenije ſyna bozijeho, geſtoy ze wſech dnij wíſeho 40 czaſu wolen k tomu, pamatugijcze, kakzkoly to mynulo geft, geftoy ſye gednu fftaty gmyelo podle vſtanowenye22 raady bozije — neb wyffel geft gyzz ze wíſeho ponijzzenije pan naſ gezijff a geſt w chwale a w ſlawnoſty23 boha otcze —: awſak vſtawnye porodu te ſlawne dijewky, geſtoy nam ſpaſſenye przyneſila, klanyeme ſye a toho24 ſpogenije dywne gednoty czlowyecz- 45 ftwije a bozítwije ſpolu nycz lehczegije newazzijme, kdyzz geft w nyeflycz- kach lezzalo, nezzly25... v wyffoſty ſedij otczowy chwaly. neb nepromyennee bozítwye kakz koly geit ſwu yafnoſt y mocz2 vtagylo, ezz geſt to oku czlowyeczyemu nebylo zrzeymo, wſak geft wzdy proto w tom teprw po- rozenem dyetatku plna byla mocz y yaſnoſt.22 a tak ſkrze ſwe22 prawe26 50 czlowyeczítwye a take ſkrze nyetere22 wyeczy neobyczſe]ne2 pvhym Luk. 1, 35. k pův. ge nad horní linku. 16 Aktoho. 17 ynazemy. 1 ykte chwale. 1' vy- necháno tě. 20 psáno s předložkou dohromady, ale mezi prvním z a druhými dvěma je tečka. 21 awlijbych. 22 odd. 23 awflawnofty. 2 odd. 25 schází 25. ſwiedecztwij. — 40. yakz koli. — 44. klanieyme fie. — 44. a 50. čzlowieczen- Ecclesiae utero renascitur Christianus, cui vera pax a Dei voluntate non dividi et in his solis, quae Deus diligit, delectari. Cap. II. Natalem igitur, dilectissimi, diem Domini celebrantes, qui ex omnibus praeteritorum temporum diebus electus est, licet dispensatio actionum corporalium, sicut acterno consilio fuerat pracordinata, transierit, totaque Redemp- toris humilitas in gloriam paternae majestatis evecta sit, [ut in nomine Jesu omne genu flectatur etc. (Philipp. II, 10—11)] indesinenter tamen ipsum partum saluti- ferae Virginis adoramus et illam Verbi et carnis indissolubilem copulam non minus suscipimus in praesepe jacentem, quam in throno paternae altitudinis considentem. Immutabilis enim Deitas, quamvis intra semetipsam et claritatem suam et potentiam contineret, non ideo tamen non erat inserta nascenti, quia humano aspectui non patebat, ut per veri hominis inusitata primordia ille agnosceretur genitus, qui regis David et Dominus esset et filius. Ipse enim prophetico spiritu cantat, dicens: Dixit Dominus Domino meo etc. (Ps. CIX, 1). Quo testimonio, sicut Evangelium refert, 4*
Strana 52
52 lydem, geſto glu byly przy tom porodu y take28 potom, poznano geft, ezz ſey ten narodyl, geîtoy kralow dawydow y pan y fyn, yakozz to wyrzekl kdyſ dawyd w proroczijem duchu rzka: rzekl hoſpodyn panu memu: ſed Zal. 109, 1. na prawyczy me!* a tijem ſwyedeczſtwem, yakzz cztenije prawij, bylay zzydowíka newyera pohanyena, ezz kdyzz jezijí otazal zzydow, czy by 55 25° ſyn byl kriftus, a ony rzekly: dawydow, rzekl k nijm: kakzz2 tehdy dauid Mat. 22, 43. nazywa gey panem ſwym?* ale zahradyly glu ſobye zzydee rozvmu czijeſtu zrzijecze gen k tyelefnemu przyrozenij, nemagij ſwyetla ſpra- wedlnoſty czakagijcz podle rzeczy26 ſwych baſnij, geſto głu ge ſlozzyly ſobye, dawydowa ſyna3° gedyne z pokolenije tyeleſneho, ſwu nadyegy gen 60 w puhem czlowyecze vlozzywífe. a tak boha ſyna bozijeho neprzygely. a to wyznanije, geſto by bylo gijm k chwale, geſto my wyernye wyznawame, nemozz gijm pro gych newyeru byty probyteczno; neb y mytšl to wyzna- wame, ezz geft kriftus podle tyela31 fyn dawydow, a to nam poczatek czte- nije vkazuge, ale to naſ od zzydowíke newyery dyely, ezz toho, gehozz z rodu 65 dawydowa czlowyekem wijeme, wyznawame take bohe32 wzdy wyecznym f otczem, geſtoy ſye w czlowyeczítwij narodyl na32 ſwyet. o yzrahel, by ſwe gmeno drzzal praawye, neb ſloweff wyduczij32a boha! a kdyby33 ne flepym34 frdczem czetl proroky, yzayafít by vkazal tu prawdu, gefto gy nam ſwyedczij cztenije. a kdyby35 negſa hluch ſrdczem chtyel ſlyffety, 70 geſto dije wdechnvtijm bozijm: ay dijewka w brzyſſe poczne a porodij ſyna a36 bude36 ſluty i namy boh!* nechcze-ly zzyd po tom proroczijem powyedyenij poznaty bozſtwije kriftowa, geftoy w nijem i namy, procz po dawydowye toho nepozna rzeczy, kdyz gey ſwym panem nazywa? lzai. 7, 14. nějaké když. 26 na konci ř. černý polooblouček . 27 neobyczne. 28 ytake. 29 písmě K je protaženo. 30 fyne, na konci ř. 31 odd. 31 kon. ř. 32а ij z pů- ftwie. — 45. wgefličzkach. — 47. yakz koli. — 50. niektere. — 50. neobyčzegne. — 53. kdyz. — 54. ſwiedecztwiem. — 56. jakz. — 61. wpuhem čzlowieka. — 67. geffto confutata est impietas Judaeorum. Nam cum Jesu interrogante Judaeos, cujus filium dicerent Christum? respondissent: David, [confestim Dominus caecitatem illorum arguens] ait: Quomodo ergo David etc. (Matth. XXII, 43)? Interclusistis vobis, o Judaei, intelligentiae viam, et dum solam naturam carnis aspicitis, tota vos veritatis luce privastis. Exspectantes enim, secundum vestrae persuasionis fabu- losa figmenta, David filium de sola stirpe corporea, dum spem vestram in homine tantum constituistis, Deum Dei Filium repulistis: ut quod nobis profiteri gloriosum est, vobis prodesse non possit. Nam et nos interrogati, cujus filius sit Christus, voce Apostoli confitemur, quod factus est ex semine David secundum carnem (Rom. I, 3) ; et de ipso initio evangelicae praedicationis instruimur [legentes: Liber generationis Jesu Christi, filii David (Matth. I, 1).] Sed ideo a vestra impietate discernimur, quia quem ex progenie David hominem novimus natum, eundem.... Deum Deo Patri credimus coaeternum. Unde si teneres, o Israel, tui nominis dignitatem et propheticas denuntiationes non obcaecato corde percurreres, Isaias tibi evangelicam panderet veri- tatem, et non surdus audires divina inspiratione dicentem: Ecce Virgo [105] accipit etc, (Isai. VII, 14; Matth. I, 23). Quem si in tanta proprietate sacri nominis non videbas. in Davidica saltem voce didicisses [ne contra testificationem novi et veteris Testa- menti Jesum Christum David filium denegares, quem David Dominum non fateris].
52 lydem, geſto glu byly przy tom porodu y take28 potom, poznano geft, ezz ſey ten narodyl, geîtoy kralow dawydow y pan y fyn, yakozz to wyrzekl kdyſ dawyd w proroczijem duchu rzka: rzekl hoſpodyn panu memu: ſed Zal. 109, 1. na prawyczy me!* a tijem ſwyedeczſtwem, yakzz cztenije prawij, bylay zzydowíka newyera pohanyena, ezz kdyzz jezijí otazal zzydow, czy by 55 25° ſyn byl kriftus, a ony rzekly: dawydow, rzekl k nijm: kakzz2 tehdy dauid Mat. 22, 43. nazywa gey panem ſwym?* ale zahradyly glu ſobye zzydee rozvmu czijeſtu zrzijecze gen k tyelefnemu przyrozenij, nemagij ſwyetla ſpra- wedlnoſty czakagijcz podle rzeczy26 ſwych baſnij, geſto głu ge ſlozzyly ſobye, dawydowa ſyna3° gedyne z pokolenije tyeleſneho, ſwu nadyegy gen 60 w puhem czlowyecze vlozzywífe. a tak boha ſyna bozijeho neprzygely. a to wyznanije, geſto by bylo gijm k chwale, geſto my wyernye wyznawame, nemozz gijm pro gych newyeru byty probyteczno; neb y mytšl to wyzna- wame, ezz geft kriftus podle tyela31 fyn dawydow, a to nam poczatek czte- nije vkazuge, ale to naſ od zzydowíke newyery dyely, ezz toho, gehozz z rodu 65 dawydowa czlowyekem wijeme, wyznawame take bohe32 wzdy wyecznym f otczem, geſtoy ſye w czlowyeczítwij narodyl na32 ſwyet. o yzrahel, by ſwe gmeno drzzal praawye, neb ſloweff wyduczij32a boha! a kdyby33 ne flepym34 frdczem czetl proroky, yzayafít by vkazal tu prawdu, gefto gy nam ſwyedczij cztenije. a kdyby35 negſa hluch ſrdczem chtyel ſlyffety, 70 geſto dije wdechnvtijm bozijm: ay dijewka w brzyſſe poczne a porodij ſyna a36 bude36 ſluty i namy boh!* nechcze-ly zzyd po tom proroczijem powyedyenij poznaty bozſtwije kriftowa, geftoy w nijem i namy, procz po dawydowye toho nepozna rzeczy, kdyz gey ſwym panem nazywa? lzai. 7, 14. nějaké když. 26 na konci ř. černý polooblouček . 27 neobyczne. 28 ytake. 29 písmě K je protaženo. 30 fyne, na konci ř. 31 odd. 31 kon. ř. 32а ij z pů- ftwie. — 45. wgefličzkach. — 47. yakz koli. — 50. niektere. — 50. neobyčzegne. — 53. kdyz. — 54. ſwiedecztwiem. — 56. jakz. — 61. wpuhem čzlowieka. — 67. geffto confutata est impietas Judaeorum. Nam cum Jesu interrogante Judaeos, cujus filium dicerent Christum? respondissent: David, [confestim Dominus caecitatem illorum arguens] ait: Quomodo ergo David etc. (Matth. XXII, 43)? Interclusistis vobis, o Judaei, intelligentiae viam, et dum solam naturam carnis aspicitis, tota vos veritatis luce privastis. Exspectantes enim, secundum vestrae persuasionis fabu- losa figmenta, David filium de sola stirpe corporea, dum spem vestram in homine tantum constituistis, Deum Dei Filium repulistis: ut quod nobis profiteri gloriosum est, vobis prodesse non possit. Nam et nos interrogati, cujus filius sit Christus, voce Apostoli confitemur, quod factus est ex semine David secundum carnem (Rom. I, 3) ; et de ipso initio evangelicae praedicationis instruimur [legentes: Liber generationis Jesu Christi, filii David (Matth. I, 1).] Sed ideo a vestra impietate discernimur, quia quem ex progenie David hominem novimus natum, eundem.... Deum Deo Patri credimus coaeternum. Unde si teneres, o Israel, tui nominis dignitatem et propheticas denuntiationes non obcaecato corde percurreres, Isaias tibi evangelicam panderet veri- tatem, et non surdus audires divina inspiratione dicentem: Ecce Virgo [105] accipit etc, (Isai. VII, 14; Matth. I, 23). Quem si in tanta proprietate sacri nominis non videbas. in Davidica saltem voce didicisses [ne contra testificationem novi et veteris Testa- menti Jesum Christum David filium denegares, quem David Dominum non fateris].
Strana 53
53 a toy wlafftijm darem bozije myloſty koftelu poznaty dano, gehozz gſu ſye zzyde vczynyly nedoſtoyny, yakozz dije zaltarz: oznamyl hoſpodyn ſpaſſenije ſwe narodom z pohanſtwa,* a yakozz dije yzayafſ: lyd, gefſto žal. 97, 2. we tmye gdyeffe, wydyel swyetlo welyke* ; a opyet dije: lyd, geſto tebe Izai. 9, 2. neznal, wzywaty tije bude.* raduyme ſye w den ſpafſenye nafſeho glucz Izai. 65, 5. 80 ſkrze37 nowe vſtawenije w uczaftnoft przygety toho, gemuzz otecz dije ſkrze proroka38: syn moy gſy ty, ya gſem tye dneí vrodyl. damt narody z lydu pohanſkeho39 twe dyedyczftwo.* swelyczme tye w toho mylo- žalm 2, 7—s. frdenftwij, geftoy naf wzwolyl; neb wzely gſme duch wzwolenije w ſyny.* Rim. 8, 15. a budem-ly1o ſ nijm trpyety, k nyemuzz gſme w ſyny bozije przywoleny, 85 budem i nijm take w ſlawnoſty; magijt pokory a ponijzzenije i kriſtem nayprw vczaſtny byty... dyedyczſtwa geho."I cztijemzz pana ſweho y w dye- tynftwij" geho, ale krzywdy neczynme bozitwij geho! aczt ſey poczal w tyele neb narodyl, aczt geſt roftl podle nafſeho tyela przyrozenye, 251 wſak nepromyennemu bozſtwije geho przyrozenij any geſt nafſe przy- 40 rozenije czo vyalo, any geft czo przyczynylo. a aczi3 fey chtyel dijetyetem w czlowyeczítwij narodyty, bozſtwijm y dyetyetem gła byl otczy rowen." 75 vodního v. 3a Akdy by. 3 neflepym. 35 Akdy na konci jednoho, by na počátku druhého řádku. 36 červená znaménka měnící slovosled. 37 mezi obě slova nade- psáno cizí rukou nějaké slovo nedosti čitelné, snad ſlawne. 3 odd. 3 podle smyslu čekali bychom: v tvé dědičstvo; ale možná, že je čísti: národy z lidu poh., tvé d., podle lat. textu, jenž snad vinou písařovou čte se přetlumočen ve zkrácení až ne- jasném. 4 Abudemly. 31 písařem něco opominuto; sr. lat.: sint humilitatis Christi comparticipes, qui sunt futuri gloriae cohaeredes (ohlas slov sv. Pavla k Řím. 8, 17). 42 ywdyetynftwij. 43 odd., mezi A a acz tečka. “ červ. znam. 45 Achcze na geft sie wozlowieczenstwi. — 72. nechczeli zyde. — 73. gefito geft. — 75. zwlafstniem. — 81. ſem. — 85. magit pokoy. — 86. pana nafíeho y diedicztwie geho. — 91. wčzlo- Cap. III. Quapropter, dilectissimi, quoniam per ineffabilem gratiam Dei Ecclesia [fidelium gentium] consecuta est, quod carnalium Judaeorum Synagoga non meruit, dicente David: Notum fecit Dominus salutare suum, in conspectu gen- tium revelavit justitiam suam (Ps. XCVII, 2); et Isaia similiter praedicante: Populus, qui sedebat in tenebris, vidit lucem magnam; [qui habitabant in regione umbrae mortis, lux orta est eis (Isai. IX, 2);] et iterum. Gentes, qui (sic) te non noverunt, invocabunt te [et populi, qui te nescierunt, ad te confugient (Isai. LV, 5)]: exsultemus in die salutis nostrae et per novum Testamentum in consortium ejus assumpti, cui dicitur a Patre per prophetam: Filius meus es tu, ego hodie genui te. Postula a me, et dabo tibi gentes haereditatem tuam et possessionem tuam terminos terrae (Ps. II, 7—8) ; in adoptantis nos misericordia gloriemur, quia [sicut Apostolus ait, Non accepistis spiritum servitutis iterum in timore, sed] accepistis spiritum adoptationis filiorum [in quo clamamus: Abba, Pater] (Rom. VIII, 15). [Dignum est enim atque conveniens, ut testantis Patris voluntas ab adoptionis filiis impleatur; et dicente Apostolo:] Si compatimur, et conglorificabimur (ibid., 17), sint humilitatis Christi comparticipes, qui sunt futuri gloriae cohaeredes (Rom. VIII, 17). Honoretur in infantia sua Dominus, nec ad Deitatis referantur injuriam exordia et incrementa corporea, quoniam naturae incommutabili nec addidit aliquid nostra natura, nec minuit; sed qui [in similitudine carnis peccati] dignatus est hominibus esse con- formis, in unitate Deitatis Patri permanet aequalis [cum quo et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.]
53 a toy wlafftijm darem bozije myloſty koftelu poznaty dano, gehozz gſu ſye zzyde vczynyly nedoſtoyny, yakozz dije zaltarz: oznamyl hoſpodyn ſpaſſenije ſwe narodom z pohanſtwa,* a yakozz dije yzayafſ: lyd, gefſto žal. 97, 2. we tmye gdyeffe, wydyel swyetlo welyke* ; a opyet dije: lyd, geſto tebe Izai. 9, 2. neznal, wzywaty tije bude.* raduyme ſye w den ſpafſenye nafſeho glucz Izai. 65, 5. 80 ſkrze37 nowe vſtawenije w uczaftnoft przygety toho, gemuzz otecz dije ſkrze proroka38: syn moy gſy ty, ya gſem tye dneí vrodyl. damt narody z lydu pohanſkeho39 twe dyedyczftwo.* swelyczme tye w toho mylo- žalm 2, 7—s. frdenftwij, geftoy naf wzwolyl; neb wzely gſme duch wzwolenije w ſyny.* Rim. 8, 15. a budem-ly1o ſ nijm trpyety, k nyemuzz gſme w ſyny bozije przywoleny, 85 budem i nijm take w ſlawnoſty; magijt pokory a ponijzzenije i kriſtem nayprw vczaſtny byty... dyedyczſtwa geho."I cztijemzz pana ſweho y w dye- tynftwij" geho, ale krzywdy neczynme bozitwij geho! aczt ſey poczal w tyele neb narodyl, aczt geſt roftl podle nafſeho tyela przyrozenye, 251 wſak nepromyennemu bozſtwije geho przyrozenij any geſt nafſe przy- 40 rozenije czo vyalo, any geft czo przyczynylo. a aczi3 fey chtyel dijetyetem w czlowyeczítwij narodyty, bozſtwijm y dyetyetem gła byl otczy rowen." 75 vodního v. 3a Akdy by. 3 neflepym. 35 Akdy na konci jednoho, by na počátku druhého řádku. 36 červená znaménka měnící slovosled. 37 mezi obě slova nade- psáno cizí rukou nějaké slovo nedosti čitelné, snad ſlawne. 3 odd. 3 podle smyslu čekali bychom: v tvé dědičstvo; ale možná, že je čísti: národy z lidu poh., tvé d., podle lat. textu, jenž snad vinou písařovou čte se přetlumočen ve zkrácení až ne- jasném. 4 Abudemly. 31 písařem něco opominuto; sr. lat.: sint humilitatis Christi comparticipes, qui sunt futuri gloriae cohaeredes (ohlas slov sv. Pavla k Řím. 8, 17). 42 ywdyetynftwij. 43 odd., mezi A a acz tečka. “ červ. znam. 45 Achcze na geft sie wozlowieczenstwi. — 72. nechczeli zyde. — 73. gefito geft. — 75. zwlafstniem. — 81. ſem. — 85. magit pokoy. — 86. pana nafíeho y diedicztwie geho. — 91. wčzlo- Cap. III. Quapropter, dilectissimi, quoniam per ineffabilem gratiam Dei Ecclesia [fidelium gentium] consecuta est, quod carnalium Judaeorum Synagoga non meruit, dicente David: Notum fecit Dominus salutare suum, in conspectu gen- tium revelavit justitiam suam (Ps. XCVII, 2); et Isaia similiter praedicante: Populus, qui sedebat in tenebris, vidit lucem magnam; [qui habitabant in regione umbrae mortis, lux orta est eis (Isai. IX, 2);] et iterum. Gentes, qui (sic) te non noverunt, invocabunt te [et populi, qui te nescierunt, ad te confugient (Isai. LV, 5)]: exsultemus in die salutis nostrae et per novum Testamentum in consortium ejus assumpti, cui dicitur a Patre per prophetam: Filius meus es tu, ego hodie genui te. Postula a me, et dabo tibi gentes haereditatem tuam et possessionem tuam terminos terrae (Ps. II, 7—8) ; in adoptantis nos misericordia gloriemur, quia [sicut Apostolus ait, Non accepistis spiritum servitutis iterum in timore, sed] accepistis spiritum adoptationis filiorum [in quo clamamus: Abba, Pater] (Rom. VIII, 15). [Dignum est enim atque conveniens, ut testantis Patris voluntas ab adoptionis filiis impleatur; et dicente Apostolo:] Si compatimur, et conglorificabimur (ibid., 17), sint humilitatis Christi comparticipes, qui sunt futuri gloriae cohaeredes (Rom. VIII, 17). Honoretur in infantia sua Dominus, nec ad Deitatis referantur injuriam exordia et incrementa corporea, quoniam naturae incommutabili nec addidit aliquid nostra natura, nec minuit; sed qui [in similitudine carnis peccati] dignatus est hominibus esse con- formis, in unitate Deitatis Patri permanet aequalis [cum quo et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.]
Strana 54
54 S. Leonis Magni sermo XXVII [In Nativitate DominiVII). (P. L LIV, col. 91 —91). w prawe a nebludne wijerze mame ſlawyty hod nynyeyſſij, any czo wyerzyecz o geho tyelefenſtwij nepraweho, any czo bozítwij geho po- tupneho; obet geft rownye nebezpeczne, ktozz by w kriftu aneb przel prawdy naſſeho przyrozenije aneb w chwale rownoſty bozſke. a chcze-ly45 kto myſlij ſye podywaty teſba ſkrytoſty narozenij4 ſyna bozijeho w prawem czlowyeczítwij z4 dyewky czyftee, we mhlu ge wſtupyty, yakozz kdyzz byeffe moyzyeff witupyl we mhlu k hoſpodynu a tu wzwyedyel tayne wyeczy w przykrytij zakona pſaneho; odluczytyg daleko od ſwe myſly dowody zemíke podle przyrozenye48 obeczneho, mudroft tohoto ſwyeta i oczij wyery oſwijeczenee yako dym geſt odehnaty. bozſkat geft to mocz, gijzz wyerzijme, bozíket geft navczenije, po nyemzz gdeme. boht nam to proneſl ſwyedeczîtwem zakona ſtareho, proroczijm zewenijm a trubvv ſwatych apoíítolow a cztenijm ſwatym, kdyzz k tomu9 wnijtrſnye vcho przy- chylijme a bude darem bozije mylofty hluchota naffe otewrzyena. w tom 105 we wſɇ5o nam geſt vkazano, ezz w obem przyrozenij, w bozſkem y w czlo- wijeczyem, tyzz geft ſyn bozij a5° wzdy geden, geſtoy wzal nafſe przy- w czlowyeczſtwij czlowyeka odwolal,31 rozenije a ſweho proto neopuſty150a, w ſobye wzdy nepromyenny zoſtal. neb bozitwije, geſtoy gemu ſ otczem gedno, newzaloy y gedne vtraty v wſſemohutnoſty,52 any zzey w czlo-110 wyeczftwij fmrtelen53 byl, zborzyloy w nyem toho, zey boh byl. naywyflije 95 100 konci jednoho, ly na počátku druhého ř. 4a na konci ř. černá výplň, červeně přeškrtnutá. 4 místo narozenije; srovn. lat.: ad intelligendum sacramentum Nati- vitatis Christi, qua de matre Virgine est ortus,... 47 psáno na konci řádku, ale čárkou naznačeno spojení se slovem dyewky. 48 odd. 4 obojí k protaženo. 50 kon. ř. 503 neopnítyl. 51 překladatel četl patrně: revocans. 52 odd. 53 tak v rukopise. wieczenstwi. — 96. chytrofti. — 97. čzlowiečzenitwi. — 99. odluczyti daleko. — 103. zgewenym. — 111. fmrtedlen. — 114. ze geft men (sic) otcze. — 116. men otcze. — 92 nn.: Cap. I. Festivitatis hodiernae, dilectissimi, verus venerator est et pius cultor, qui [92] nec de incarnatione Domini aliquid falsum, nec de Deitate aliquid sentit indignum: paris enim periculi malum est, si illi aut naturae nostrae veritas, aut paternac gloriae negatur aequalitas. Cum ergo ad intelligendum sacramentum Na- tivitatis Christi, qua de matre Virgine est ortus, accedimus, abigatur procul terre- narum caligo rationum, et ab illuminatae fidei oculis mundanae sapientiae fumus abscedat; divina est enim auctoritas, cui credimus, divina est doctrina, quam sequimur. Quoniam sive legis testificationi, sive oraculis prophetarum, sive evan- gelicae tubae interiorem admoveamus auditum [verum est, quod beatus Joannes plenus Spiritu sancto intonuit: In principio erat Verbum etc. (Joan. I, 1—3). Et similiter verum est, quod idem praedicator adjecit: Verbum caro factum est etc. (ibid., 14)]. In utraque ergo natura idem est Dei Filius nostra su cipiens et propria non amittens; in homine hominem renovans, in se incommutabilis perseverans. Deitas enim, quae illi cum Patre communis est, nullum detrimentum omnipotentiae subiit, nec Dei formam servi forma violavit, quia summa et sempiterna essentia, quae se ad humani generis inclinavit salutem, nos quidem in suam gloriam transtulit, sed quod erat, esse non destitit. Unde cum Unigenitus Dei minorem se Patre con- fitetur (Joan. XIV, 28), cui se dicit aequalem (ib. X, 30), veritatem in se formae utriusque demonstrat, ut et humanam probet imparilitas, et divinam declaret aequalitas.
54 S. Leonis Magni sermo XXVII [In Nativitate DominiVII). (P. L LIV, col. 91 —91). w prawe a nebludne wijerze mame ſlawyty hod nynyeyſſij, any czo wyerzyecz o geho tyelefenſtwij nepraweho, any czo bozítwij geho po- tupneho; obet geft rownye nebezpeczne, ktozz by w kriftu aneb przel prawdy naſſeho przyrozenije aneb w chwale rownoſty bozſke. a chcze-ly45 kto myſlij ſye podywaty teſba ſkrytoſty narozenij4 ſyna bozijeho w prawem czlowyeczítwij z4 dyewky czyftee, we mhlu ge wſtupyty, yakozz kdyzz byeffe moyzyeff witupyl we mhlu k hoſpodynu a tu wzwyedyel tayne wyeczy w przykrytij zakona pſaneho; odluczytyg daleko od ſwe myſly dowody zemíke podle przyrozenye48 obeczneho, mudroft tohoto ſwyeta i oczij wyery oſwijeczenee yako dym geſt odehnaty. bozſkat geft to mocz, gijzz wyerzijme, bozíket geft navczenije, po nyemzz gdeme. boht nam to proneſl ſwyedeczîtwem zakona ſtareho, proroczijm zewenijm a trubvv ſwatych apoíítolow a cztenijm ſwatym, kdyzz k tomu9 wnijtrſnye vcho przy- chylijme a bude darem bozije mylofty hluchota naffe otewrzyena. w tom 105 we wſɇ5o nam geſt vkazano, ezz w obem przyrozenij, w bozſkem y w czlo- wijeczyem, tyzz geft ſyn bozij a5° wzdy geden, geſtoy wzal nafſe przy- w czlowyeczſtwij czlowyeka odwolal,31 rozenije a ſweho proto neopuſty150a, w ſobye wzdy nepromyenny zoſtal. neb bozitwije, geſtoy gemu ſ otczem gedno, newzaloy y gedne vtraty v wſſemohutnoſty,52 any zzey w czlo-110 wyeczftwij fmrtelen53 byl, zborzyloy w nyem toho, zey boh byl. naywyflije 95 100 konci jednoho, ly na počátku druhého ř. 4a na konci ř. černá výplň, červeně přeškrtnutá. 4 místo narozenije; srovn. lat.: ad intelligendum sacramentum Nati- vitatis Christi, qua de matre Virgine est ortus,... 47 psáno na konci řádku, ale čárkou naznačeno spojení se slovem dyewky. 48 odd. 4 obojí k protaženo. 50 kon. ř. 503 neopnítyl. 51 překladatel četl patrně: revocans. 52 odd. 53 tak v rukopise. wieczenstwi. — 96. chytrofti. — 97. čzlowiečzenitwi. — 99. odluczyti daleko. — 103. zgewenym. — 111. fmrtedlen. — 114. ze geft men (sic) otcze. — 116. men otcze. — 92 nn.: Cap. I. Festivitatis hodiernae, dilectissimi, verus venerator est et pius cultor, qui [92] nec de incarnatione Domini aliquid falsum, nec de Deitate aliquid sentit indignum: paris enim periculi malum est, si illi aut naturae nostrae veritas, aut paternac gloriae negatur aequalitas. Cum ergo ad intelligendum sacramentum Na- tivitatis Christi, qua de matre Virgine est ortus, accedimus, abigatur procul terre- narum caligo rationum, et ab illuminatae fidei oculis mundanae sapientiae fumus abscedat; divina est enim auctoritas, cui credimus, divina est doctrina, quam sequimur. Quoniam sive legis testificationi, sive oraculis prophetarum, sive evan- gelicae tubae interiorem admoveamus auditum [verum est, quod beatus Joannes plenus Spiritu sancto intonuit: In principio erat Verbum etc. (Joan. I, 1—3). Et similiter verum est, quod idem praedicator adjecit: Verbum caro factum est etc. (ibid., 14)]. In utraque ergo natura idem est Dei Filius nostra su cipiens et propria non amittens; in homine hominem renovans, in se incommutabilis perseverans. Deitas enim, quae illi cum Patre communis est, nullum detrimentum omnipotentiae subiit, nec Dei formam servi forma violavit, quia summa et sempiterna essentia, quae se ad humani generis inclinavit salutem, nos quidem in suam gloriam transtulit, sed quod erat, esse non destitit. Unde cum Unigenitus Dei minorem se Patre con- fitetur (Joan. XIV, 28), cui se dicit aequalem (ib. X, 30), veritatem in se formae utriusque demonstrat, ut et humanam probet imparilitas, et divinam declaret aequalitas.
Strana 55
55 a54 wyeczna byt bozítwije, kdyz geſt k lydſkemu ſpaſtenij ſye przychylyla, naſ geft w ſwu ſlawnoft powyfyla, ale czoy wzdy byla, to geft byty ne- Jan 14, 28. przeſtala. a tak kdyz dije ſyn bozij na gednom mijeſtye, zzey menij otcze,* 115 a na druhem, zey rowen otczy,* prawdu w ſobye obeho vkazuge przy- Jan 10, 30. rozenije: y54 czlowyeczijeho, podle nyehozz5 geſt menij otcze, y bozíkeho, w nyemz rowen geft otczy. takt narozenije toho ſyna bozijeho w tyele56 any geſt czo bozíke vgalo welebnofty, any geft czo przyczynylo; neb nepromyennee bozítwye 120 nemozz byti any menffe any wyetfſe, to pak, geſto dije czte- nije: slowoy 26" tyelo maînee vczynyeno, nemyenij, by bozíke przyrozenye bylo w tyelo obraczeno neb promyenyeno, ale ezz to wyeczne flowo, boh, ſyn bozij, w gednotu ſwe bozſkee oſoby przygalo ge tyelo. a gmenugijcz57 tyelo y duſfy takez rozvmyeyte y plne czlowyeczîtwye, f nymzz geit w zywotye 125 dyewky ſwate, geftoy zpoſobe5s ducha ſwateho bez vtraty paneníke cztnoſty byla plodna, ſyn bozij tak nerozdyelnije w gednu ſye oſobu ſpogyl, ezz ten, geftoy5) wzdy59 byl bez czafu z otczowy podítaty vrozen, narozen geft w czaſu z matky, wzdy z czyſte dyewky, neb od vwazkow wyeczne ſmrty nebyly bychom zprofftyeny, kdybyso ten, geſtoy w ſwem przyrozenij wſſe- 130 mohuczij, w tom oftana wiemohutfftwij nebyl azz y k ſmrty“l w nafíem po- nijzzen przyrozenij, a tak naſ pan kriſtus narodyw ſye prawy czlowyek a ny- kdy neprzeſtaw bohem byti, noweho przyrozenije vczynyl poczatek w ſobye, aby tijem, ktozz druhym ſye obnowije narozenijm bez ſemene poſkwrny, 54 kon. ř. 55 odd. 56 od slova Takt až potud psáno bylo po rasuře. 57 odd. 58 kon. ř. 58 znam. slovosledu. 60 kdy na konci jednoho, by na začátku druhého 120. ani menffy any wictffy. — 125. gefito geft sposoben ducha. — 127. geffto geft wzdy byl. — 127. vrozen geft wčzafu. — 131. nikdy przestaw. — 138. aktery myíl. — Cap. II. Majestati igitur Filii Dei corporea nativitas nihil abstulit, nihil contulit, quia substantia incommutabilis nec minui potuit, nec augeri. Quod enim Verbum caro factum est, non hoc significat, quod in carnem sit Dei natura mutata, sed quod a Verbo in unitatem personae sit caro suscepta; in cujus utique nomine homo totus accipitur, cum quo intra Virginis viscera sancto Spiritu fecundata et numquam virginitate caritura, tam inseparabiliter Dei Filius est unitus, ut qui erat intemporaliter de essentia Patris genitus, ipse sit temporaliter de utero Virginis natus. Aliter enim ab aeternae mortis vinculis non possemus absolvi, nisi in nostris fieret humilis, qui omnipotens [93] permanebat in suis. Nascens itaque Dominus noster Jesus Christus homo verus, qui numquam destitit esse Deus verus, novae creaturae in se fecit exordium [et in ortus sui forma dedit humano generi spiritale principium], ut [ad carnalis generationis abolenda contagia] esset regenerandis origo sine semine criminis, [de quibus dicitur:] Qui non ex sanguinibus, neque ex voluntate carnis, neque ex voluntate viri, sed ex Deo nati sunt (Joan. I, 13). Quae hoc sacra- mentum mens comprehendere, quae hanc gratiam valeat lingua narrare? Redit in innocentiam iniquitas et in novitatem vetustas; in adoptionem veniunt alieni et in haereditatem ingrediuntur extranei. De impiis justi, de avaris benigni, de incon- tinentibus casti, de terrenis incipiunt esse coelestes. Quae autem est ista mutatio, nisi dexterae Excelsi? Quoniam venit Filius Dei dissolvere opera diaboli (I. Joan. III, 8), et ita se nobis, nosque inseruit sibi, ut Dei ad humana descensio fieret hominis ad divina provectio.
55 a54 wyeczna byt bozítwije, kdyz geſt k lydſkemu ſpaſtenij ſye przychylyla, naſ geft w ſwu ſlawnoft powyfyla, ale czoy wzdy byla, to geft byty ne- Jan 14, 28. przeſtala. a tak kdyz dije ſyn bozij na gednom mijeſtye, zzey menij otcze,* 115 a na druhem, zey rowen otczy,* prawdu w ſobye obeho vkazuge przy- Jan 10, 30. rozenije: y54 czlowyeczijeho, podle nyehozz5 geſt menij otcze, y bozíkeho, w nyemz rowen geft otczy. takt narozenije toho ſyna bozijeho w tyele56 any geſt czo bozíke vgalo welebnofty, any geft czo przyczynylo; neb nepromyennee bozítwye 120 nemozz byti any menffe any wyetfſe, to pak, geſto dije czte- nije: slowoy 26" tyelo maînee vczynyeno, nemyenij, by bozíke przyrozenye bylo w tyelo obraczeno neb promyenyeno, ale ezz to wyeczne flowo, boh, ſyn bozij, w gednotu ſwe bozſkee oſoby przygalo ge tyelo. a gmenugijcz57 tyelo y duſfy takez rozvmyeyte y plne czlowyeczîtwye, f nymzz geit w zywotye 125 dyewky ſwate, geftoy zpoſobe5s ducha ſwateho bez vtraty paneníke cztnoſty byla plodna, ſyn bozij tak nerozdyelnije w gednu ſye oſobu ſpogyl, ezz ten, geftoy5) wzdy59 byl bez czafu z otczowy podítaty vrozen, narozen geft w czaſu z matky, wzdy z czyſte dyewky, neb od vwazkow wyeczne ſmrty nebyly bychom zprofftyeny, kdybyso ten, geſtoy w ſwem przyrozenij wſſe- 130 mohuczij, w tom oftana wiemohutfftwij nebyl azz y k ſmrty“l w nafíem po- nijzzen przyrozenij, a tak naſ pan kriſtus narodyw ſye prawy czlowyek a ny- kdy neprzeſtaw bohem byti, noweho przyrozenije vczynyl poczatek w ſobye, aby tijem, ktozz druhym ſye obnowije narozenijm bez ſemene poſkwrny, 54 kon. ř. 55 odd. 56 od slova Takt až potud psáno bylo po rasuře. 57 odd. 58 kon. ř. 58 znam. slovosledu. 60 kdy na konci jednoho, by na začátku druhého 120. ani menffy any wictffy. — 125. gefito geft sposoben ducha. — 127. geffto geft wzdy byl. — 127. vrozen geft wčzafu. — 131. nikdy przestaw. — 138. aktery myíl. — Cap. II. Majestati igitur Filii Dei corporea nativitas nihil abstulit, nihil contulit, quia substantia incommutabilis nec minui potuit, nec augeri. Quod enim Verbum caro factum est, non hoc significat, quod in carnem sit Dei natura mutata, sed quod a Verbo in unitatem personae sit caro suscepta; in cujus utique nomine homo totus accipitur, cum quo intra Virginis viscera sancto Spiritu fecundata et numquam virginitate caritura, tam inseparabiliter Dei Filius est unitus, ut qui erat intemporaliter de essentia Patris genitus, ipse sit temporaliter de utero Virginis natus. Aliter enim ab aeternae mortis vinculis non possemus absolvi, nisi in nostris fieret humilis, qui omnipotens [93] permanebat in suis. Nascens itaque Dominus noster Jesus Christus homo verus, qui numquam destitit esse Deus verus, novae creaturae in se fecit exordium [et in ortus sui forma dedit humano generi spiritale principium], ut [ad carnalis generationis abolenda contagia] esset regenerandis origo sine semine criminis, [de quibus dicitur:] Qui non ex sanguinibus, neque ex voluntate carnis, neque ex voluntate viri, sed ex Deo nati sunt (Joan. I, 13). Quae hoc sacra- mentum mens comprehendere, quae hanc gratiam valeat lingua narrare? Redit in innocentiam iniquitas et in novitatem vetustas; in adoptionem veniunt alieni et in haereditatem ingrediuntur extranei. De impiis justi, de avaris benigni, de incon- tinentibus casti, de terrenis incipiunt esse coelestes. Quae autem est ista mutatio, nisi dexterae Excelsi? Quoniam venit Filius Dei dissolvere opera diaboli (I. Joan. III, 8), et ita se nobis, nosque inseruit sibi, ut Dei ad humana descensio fieret hominis ad divina provectio.
Strana 56
56 1 Jan 3, 8. byl wznyknvtije, geſto ne ze krwij 2 any z wole muzzowy, ale z boha gſu Jan 1, 13. ſye narodyly,* a z nyehozz by poſílo ſhlazzenije y te poſkwrny, geſtoy 135 w tyeleſnem porodu z poczetije| przyrozenije gyzz poruſſeneho; a tijem ſwym kriſtus narozenij 63 dal geft poczatek duchownyeho narozenije narodu lydíkemu, o wyſoſty bohatſtwije mudroſty bozije a vmyenije geho! a kteray myíl by ſkrytoft vmyla bozijeho doplna ítyhla, ktery-ly yazyk6 mohl by ten przewelyky vczynek bozije myloſty wyprawyty? tijem neprawoft 140 w newynu geft nawraczena, wetchoft w obnowenije. czyzij przijgdu w zwolene ſyny, k dyedyczîtwu wypowyedyenczy. ze zlych budu dobrzij, z hrzyeffnych ſprawedlnij, z lakomych ſſtyedrzij, z ſmylnych czyltij, z hrdych pokornij a z zemíkych66 pocznu nebefftij byty, ay, tot promyena rukvv naywylfijeho! neb ſyn bozij przyffel, aby w naſ zborzyl dyabelſke 145 czyny,* a tak nam ſye a naſ ſobye przypogyl, ezz to, geſtoy boh yako fftupyl k nam, geſt czlowyeczije k bozſke wyſofty powyſſenije, ale ne bozzije,7 gelykozz w chwale geho, ponyzzenije.68 w tom k nam welykem bozzijem mylofrdij, gehozz welykofty ne- mozzeme wyprawyty, ma ſye kazdy a wzdy ſtrzyeczy lity dyabelſke, 150 aby z naſ nepodtrhl y gednoho, w tom powyfſenij nam zawydye, a tyem 26b bludem, gehozz gime sye odrzekly na kritu, neobwazal. nebt neprzeſſtane ſtary neprzyetel, ale wzdy hleedaa, aby wyerzijczych poruffyl wyeru, a wſudy ſwa leeczije ofijdla, az ſye y w andyela ſwyetla promyenyge, toczyff pod dobreho podobenſtwijm we3 zlee potahne, a wijet,7 koho 155 řádku. 61 ykímrty. 6 nezekrwij = non ex sanguinibus. 63 kon. ř. zazyk. 66 azzemíkych. 67 nebozzije. 68 červ. znam. 6 na konci ř., ale znamení nazna- čující spojení s následujícím zlee. 7 odd. 7 na konci ř. černá výplň. 71 Awtom. 141. wetchoft obnowenie. — 143. ſprawedliwij. — 149. milofrdenftwi. — 151. ne- potrhl. — 154. lečzie. — 155. totiz. — 157. aktomu aby wlil. — 159. ktomu. — Cap. III. In hac autem, dilectissimi, misericordia Dei, cujus erga nos magni- tudinem explicare non possumus, multa sollicitudine praecavendum est Christianis, ne diabolicis iterum capiantur insidiis, et eisdem rursus, quibus renuntiaverunt, erroribus implicentur. Non enim desinit hostis antiquus, transfigurans se in angelum lucis (II. Cor. XI, 14), deceptionum laqueos ubique praetendere, et ut quoquo modo fidem credentium corrumpat, instare. Novit, cui adhibeat aestus cupiditatis, cui illecebras gulae ingerat, cui apponat [94] incitamenta luxuriae, cui infundat virus invidiae; novit, quem moerore conturbet, quem gaudio fallat [quem metu opprimat, quem admiratione seducat]; omnium discutit consuetudines, ventilat curas, scrutatur affectus; et ibi causas quaerit nocendi, ubi quemque viderit studiosius occupari. Habet enim multos ex eis, quos tenacius obligavit, aptos artibus suis, quorum ad alios decipiendos et ingeniis utatur et linguis. Per istos remedia aegritudinum, indicia futurorum, placationes daemonum et depulsiones promittuntur umbrarum. Addunt se et illi, qui totam humanae vitae conditionem de stellarum pendere effectibus mentiuntur, et quod est aut divinae voluntatis aut nostrae, indeclinabilium dicunt esse fatorum. Quae tamen, ut cumulatius noceant, spondent posse mutari, si illis, quae adversantur sideribus, supplicetur. Unde commentum impium sua ratione destruitur, quia si praedicta non permanent, non sunt astra veneranda. Kap. IV. o pohanském kultu vycházejícího slunce nebyla přeložena.
56 1 Jan 3, 8. byl wznyknvtije, geſto ne ze krwij 2 any z wole muzzowy, ale z boha gſu Jan 1, 13. ſye narodyly,* a z nyehozz by poſílo ſhlazzenije y te poſkwrny, geſtoy 135 w tyeleſnem porodu z poczetije| przyrozenije gyzz poruſſeneho; a tijem ſwym kriſtus narozenij 63 dal geft poczatek duchownyeho narozenije narodu lydíkemu, o wyſoſty bohatſtwije mudroſty bozije a vmyenije geho! a kteray myíl by ſkrytoft vmyla bozijeho doplna ítyhla, ktery-ly yazyk6 mohl by ten przewelyky vczynek bozije myloſty wyprawyty? tijem neprawoft 140 w newynu geft nawraczena, wetchoft w obnowenije. czyzij przijgdu w zwolene ſyny, k dyedyczîtwu wypowyedyenczy. ze zlych budu dobrzij, z hrzyeffnych ſprawedlnij, z lakomych ſſtyedrzij, z ſmylnych czyltij, z hrdych pokornij a z zemíkych66 pocznu nebefftij byty, ay, tot promyena rukvv naywylfijeho! neb ſyn bozij przyffel, aby w naſ zborzyl dyabelſke 145 czyny,* a tak nam ſye a naſ ſobye przypogyl, ezz to, geſtoy boh yako fftupyl k nam, geſt czlowyeczije k bozſke wyſofty powyſſenije, ale ne bozzije,7 gelykozz w chwale geho, ponyzzenije.68 w tom k nam welykem bozzijem mylofrdij, gehozz welykofty ne- mozzeme wyprawyty, ma ſye kazdy a wzdy ſtrzyeczy lity dyabelſke, 150 aby z naſ nepodtrhl y gednoho, w tom powyfſenij nam zawydye, a tyem 26b bludem, gehozz gime sye odrzekly na kritu, neobwazal. nebt neprzeſſtane ſtary neprzyetel, ale wzdy hleedaa, aby wyerzijczych poruffyl wyeru, a wſudy ſwa leeczije ofijdla, az ſye y w andyela ſwyetla promyenyge, toczyff pod dobreho podobenſtwijm we3 zlee potahne, a wijet,7 koho 155 řádku. 61 ykímrty. 6 nezekrwij = non ex sanguinibus. 63 kon. ř. zazyk. 66 azzemíkych. 67 nebozzije. 68 červ. znam. 6 na konci ř., ale znamení nazna- čující spojení s následujícím zlee. 7 odd. 7 na konci ř. černá výplň. 71 Awtom. 141. wetchoft obnowenie. — 143. ſprawedliwij. — 149. milofrdenftwi. — 151. ne- potrhl. — 154. lečzie. — 155. totiz. — 157. aktomu aby wlil. — 159. ktomu. — Cap. III. In hac autem, dilectissimi, misericordia Dei, cujus erga nos magni- tudinem explicare non possumus, multa sollicitudine praecavendum est Christianis, ne diabolicis iterum capiantur insidiis, et eisdem rursus, quibus renuntiaverunt, erroribus implicentur. Non enim desinit hostis antiquus, transfigurans se in angelum lucis (II. Cor. XI, 14), deceptionum laqueos ubique praetendere, et ut quoquo modo fidem credentium corrumpat, instare. Novit, cui adhibeat aestus cupiditatis, cui illecebras gulae ingerat, cui apponat [94] incitamenta luxuriae, cui infundat virus invidiae; novit, quem moerore conturbet, quem gaudio fallat [quem metu opprimat, quem admiratione seducat]; omnium discutit consuetudines, ventilat curas, scrutatur affectus; et ibi causas quaerit nocendi, ubi quemque viderit studiosius occupari. Habet enim multos ex eis, quos tenacius obligavit, aptos artibus suis, quorum ad alios decipiendos et ingeniis utatur et linguis. Per istos remedia aegritudinum, indicia futurorum, placationes daemonum et depulsiones promittuntur umbrarum. Addunt se et illi, qui totam humanae vitae conditionem de stellarum pendere effectibus mentiuntur, et quod est aut divinae voluntatis aut nostrae, indeclinabilium dicunt esse fatorum. Quae tamen, ut cumulatius noceant, spondent posse mutari, si illis, quae adversantur sideribus, supplicetur. Unde commentum impium sua ratione destruitur, quia si praedicta non permanent, non sunt astra veneranda. Kap. IV. o pohanském kultu vycházejícího slunce nebyla přeložena.
Strana 57
57 by potahl k lakomítwu, koho by k lakotye przywedl, komu by rozdraz- dyenije przyprawyl ſmylitwa a komu by wlyl ged zawyfty; wijet, kym by zatoczyl zamytkem, a koho by v wefſelij przeltyl; wilecht znamena obyczege, ſpatrzij, komu ge czijm ktera peecze a czo w zzadoſty koho 160 naywyecz trzzij, a w tom" hleeda przyczyn, aby vſſkodyl, w nyemz wydij koho, ezz by nayſpyefí mohl gey podtrhnyty, a mnoho ma tyech, geſto geſt ge gyzz vwazal, a gſu hodny k vmyſlu geho, gychzz wymyſſlow y yazzykow" k' gynych vzzywa oklamanij. a ſkrzze nyektere"4 pomaha z nemoczy leeky, ſkrze nyektere7 wyeſtbu leczyczof vkazuge, ſvvdy wy- 165 daawaa a poſobij czary a kuzla, az ſye y ty przyczynyegij, geſto mluwije prawu ſſpijly, by wſſychny lydíítij czynowe muſyly tak gijty, yakoz gſu hwyezdamy zpoſſobeny, a to, geſtoy w bozij woli y take" w naſlij, rzku, by ofud byl, ] gemuzto"s mynuty geft nelze. awſak y ty czynije poczeft hwyezdam neb onyem znamenym zzodyaka, aby zly gym7s byl?8 oſud 170 promyenyen, a w tom ſwe zewugij oklamanye; neb kdyzz mozz oſud tijemto neb tijemto promyenyen byty, tehdy nemufij wzdy wygyty oſud, a pakly? nemoz, procz tyeſm to" neb tijemto hledagij chtyecz zbyti nyeczeho? ale wyerny krzeſtyan we wſſech ſwych wyeczech gſa pijlen ſebe 175 odwrz od ſebe wyery bludne a te czty ſtworzenij neczyn, gelto na ſſameho ſluffye boha, na wſſeho, czozz geft, ftworzytele, dijet pijímo: panu bohus0a ſwemu klanyety ſye budefí a gemu gedynemu budef ſluzzyty.* probud Mat. 4, 10. za odd. 3 kon. ř. 7 Afkrzze nyektere. 75 odd. 76 gemuz to. 77 a na konci ř. 78 červ. znam. slovosledu. 7 Apakly. 80 tye na konci jednoho, to na počátku druhého řádku. sa mimo řádek připsán tuto slaběji křížek na upo- 164. leczy czos. — 170. zgewugy. — 178. duoyftoynoft powaz apoznay. — 195. fie geft pronas. Cap. V. Abjiciatur ergo a consuetudine fidelium damnanda perversitas, nec honor uni Deo debitus eorum ritibus, qui creaturis deserviunt, misceatur. Dicitur enim Scriptura divina: Dominum etc. (Matth. IV, 10). Ostatek této kapitoly (více jak pětkrát tolik, co bylo z ní přeloženo) vykládá (podle Joba XXXI, 26—28), že slunce i měsíc stvořeny byly jen k vůli lidem na rozlišování dob; dosvědčeno prý tak v písmě sv. (Gen. I, 14—15). Cap. VI. Expergiscere, o homo, et dignitatem tuae cognosce naturae. [Re- cordare te factum ad imaginem Dei (Gen. I, 26) ;] quae etsi in Adam corrupta, in Christo tamen est reformata. Utere, quomodo utendum est, visibilibus creaturis, [sic ut uteris terra, mari, coelo, aere, fontibus atque fluminibus;] et quidquid in eis pulchrum atque mirabile est, refer ad laudem et gloriam Conditoris. Noli esse deditus [illi lumini, quo volucres et serpentes, quo bestiae et pecudes, quo muscae delectantur et vermes. Lucem corpoream sensu tange corporeo] et toto mentis affectu illud verum lumen amplectere, quod illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum (Joan. I, 9), et de quo dicit propheta: Accedite ad eum, et illuminamini [et vultus vestri non erubescent] (Ps. XXXIII, 6). [Si enim templum Dei sumus, et Spiritus Dei habitat in nobis (I. Cor. III, 16), plus est, quod fidelis quisque in suo habet animo, quam quod miratur in coelo.] Non itaque vobis, dilectissimi, hoc aut indicimus, aut suademus, ut despiciatis opera Dei, aut contrarium aliquid fidei vestrae in iis, quae Deus bonus bona condidit, aestimetis, sed ut omni creaturarum
57 by potahl k lakomítwu, koho by k lakotye przywedl, komu by rozdraz- dyenije przyprawyl ſmylitwa a komu by wlyl ged zawyfty; wijet, kym by zatoczyl zamytkem, a koho by v wefſelij przeltyl; wilecht znamena obyczege, ſpatrzij, komu ge czijm ktera peecze a czo w zzadoſty koho 160 naywyecz trzzij, a w tom" hleeda przyczyn, aby vſſkodyl, w nyemz wydij koho, ezz by nayſpyefí mohl gey podtrhnyty, a mnoho ma tyech, geſto geſt ge gyzz vwazal, a gſu hodny k vmyſlu geho, gychzz wymyſſlow y yazzykow" k' gynych vzzywa oklamanij. a ſkrzze nyektere"4 pomaha z nemoczy leeky, ſkrze nyektere7 wyeſtbu leczyczof vkazuge, ſvvdy wy- 165 daawaa a poſobij czary a kuzla, az ſye y ty przyczynyegij, geſto mluwije prawu ſſpijly, by wſſychny lydíítij czynowe muſyly tak gijty, yakoz gſu hwyezdamy zpoſſobeny, a to, geſtoy w bozij woli y take" w naſlij, rzku, by ofud byl, ] gemuzto"s mynuty geft nelze. awſak y ty czynije poczeft hwyezdam neb onyem znamenym zzodyaka, aby zly gym7s byl?8 oſud 170 promyenyen, a w tom ſwe zewugij oklamanye; neb kdyzz mozz oſud tijemto neb tijemto promyenyen byty, tehdy nemufij wzdy wygyty oſud, a pakly? nemoz, procz tyeſm to" neb tijemto hledagij chtyecz zbyti nyeczeho? ale wyerny krzeſtyan we wſſech ſwych wyeczech gſa pijlen ſebe 175 odwrz od ſebe wyery bludne a te czty ſtworzenij neczyn, gelto na ſſameho ſluffye boha, na wſſeho, czozz geft, ftworzytele, dijet pijímo: panu bohus0a ſwemu klanyety ſye budefí a gemu gedynemu budef ſluzzyty.* probud Mat. 4, 10. za odd. 3 kon. ř. 7 Afkrzze nyektere. 75 odd. 76 gemuz to. 77 a na konci ř. 78 červ. znam. slovosledu. 7 Apakly. 80 tye na konci jednoho, to na počátku druhého řádku. sa mimo řádek připsán tuto slaběji křížek na upo- 164. leczy czos. — 170. zgewugy. — 178. duoyftoynoft powaz apoznay. — 195. fie geft pronas. Cap. V. Abjiciatur ergo a consuetudine fidelium damnanda perversitas, nec honor uni Deo debitus eorum ritibus, qui creaturis deserviunt, misceatur. Dicitur enim Scriptura divina: Dominum etc. (Matth. IV, 10). Ostatek této kapitoly (více jak pětkrát tolik, co bylo z ní přeloženo) vykládá (podle Joba XXXI, 26—28), že slunce i měsíc stvořeny byly jen k vůli lidem na rozlišování dob; dosvědčeno prý tak v písmě sv. (Gen. I, 14—15). Cap. VI. Expergiscere, o homo, et dignitatem tuae cognosce naturae. [Re- cordare te factum ad imaginem Dei (Gen. I, 26) ;] quae etsi in Adam corrupta, in Christo tamen est reformata. Utere, quomodo utendum est, visibilibus creaturis, [sic ut uteris terra, mari, coelo, aere, fontibus atque fluminibus;] et quidquid in eis pulchrum atque mirabile est, refer ad laudem et gloriam Conditoris. Noli esse deditus [illi lumini, quo volucres et serpentes, quo bestiae et pecudes, quo muscae delectantur et vermes. Lucem corpoream sensu tange corporeo] et toto mentis affectu illud verum lumen amplectere, quod illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum (Joan. I, 9), et de quo dicit propheta: Accedite ad eum, et illuminamini [et vultus vestri non erubescent] (Ps. XXXIII, 6). [Si enim templum Dei sumus, et Spiritus Dei habitat in nobis (I. Cor. III, 16), plus est, quod fidelis quisque in suo habet animo, quam quod miratur in coelo.] Non itaque vobis, dilectissimi, hoc aut indicimus, aut suademus, ut despiciatis opera Dei, aut contrarium aliquid fidei vestrae in iis, quae Deus bonus bona condidit, aestimetis, sed ut omni creaturarum
Strana 58
58 7a 27 Žal. 33, 6. 2 Kor. 4, 18 ſye, czlowyecze, a ſweho przyrozenije doſtoynoft poznay; aczt geft w ada- mowy twe porufſeno przyrozenije, w kriftut geſt opraweno. vzzyway, yakozt ſluffije, ſtworzenije toho, geſto wydijff! vzrzijff-ly w tom czo lybeho 180- neb krafſneho neb dywneho, powítan k chwalesl dywne welebnoſty wiſeho toho ſtworzytele! myloſtij ſye tomu, czozz lybeho wydijff, nepoddaway, nekochay sye w zdeyffych wyeczech; vzrze krafu a lijboft w zdeyffijch wyeczech, chyts1a ſye zzadoſtij wſye ſwe myſly te] wnytrſnije a wrchnije kraſy, geftot wſelykeho czlowyeka ofwyeczyge! o nyemzz dije prorok: 185 przyftupte k nyemu a budete ofſwyeczeny.* newelijmt, by negmyely za dobre toho, czoy boh vczynyl, any ge to proty wyerze81 naſſij, ez gſu- dobry82 dobre ſtworzeny a krafíne wyeczy; ale imyernye a ſmyſlnye kraſy w ſtworzenij vzzywayte, ne przy83 tom myloſtij oftanucze, neb to, czozz wydyme, pod czafemt geft a zhynet i czafem, ale toho, gestoy wyeczne 190- dobre,4 newydijme.* podle85 toho, yakozz86 gſme poruffenym86a przy- rozenijm zrodyly ſye, ale kdyz gſme w druhem naſſem duchownyem porodu obnoweny, nemame ſye na tom dobreſm],87 geſtoy pods5 czaſem, oblozzyty, ale mame wyeczneho dobreho pijlny byty, abychom toho okem k oku wzdy wydyely w ſlawnoſty geho a wzdy gmagijcz mylowaly, genzz ſey 195 pro ny raczyl y dyetatkem narodyty, pan nafi kriſtus jezyff, ſyn bozij wyeczny, genz kralyge ſ otczem y ſ duchem8s ſwatym bez poczatka y bez ſkonanije.89 amen.90 o ſwatem ſityepanv.! kdyzz' nayprwnij den po bozzijem narozenij ſwyetyme den ſwateho fîtyepana a potom den ſwateho jana a pak den mladyatek3 yako nay- po-ilee koftel pamatuge, ne protoy4 to, by yako ty dny wfſel w blazznoſt onoho ſwyeta ſwaty fſtyepâš neb ſwaty jan, aneb ony dyetky by yako ten den byly zbity pros jezukriſta, ale proto geft to, zzey troy geſt rzad [P. L.CLXXNIII, col. 787, t. j. S. Bernardi In Na- 81a slova od vzrze až po chyt byla v rukopise chybně s: odd. zornění. tivitate ss. Inno- centimn sermoopsána dvakrát. 82 kon. ř. 83 neprzy, na konci ř. 84 v rukopise: gefítoy “dobré“ unicus, cap. 1]. wyeczne, znaménka slovosledu červená. 85 kon. ř. 86 interpunkce podle lat. textu Unde quid (!) ad praesentia sumus nati, ad futura autem renati, non temporalibus bonis dediti, sed aeternis simus intenti. 86a na konci ř. černá výplň. 87 dobre. 88 yíduchem. 8 ybezíkonanije. 9 přetrž. červeně. 1 červ. a za tím na vyplnění řádku červeně H. 2 začáteční K vyplňuje tři řádky. 3 následuje v rkpse ještě jednou den. Neprotoy. 5 kon. ř. 6 kdy by. 3. apotom den mladyatek. — 4. proto geſt. — 4. wblazniwoft. — 9. nie- specie [97] et universo hujus mundi ornatu rationabiliter et temperanter utamini. Quae enim vider tur, sicut ait Apostolus, temporalia sunt; quae autem non videntur, aeterna sunt (II. Cor. IV, 18). Unde quid ad praesentia sumus nati, ad futura autem renati, non temporalibus bonis dediti, sed aeternis simus intenti; et ut spem nostram possimus propius intueri [in ipso sacramento Natalis Domini cogitemus, quid naturae nostrae gratia divir a contulerit. Audiamus Apostolum dicentem: Mortui enim estis etc. (Coloss. III, 3—4)]; qui vivit et regnat cum Patre et Spiritu sancto per omnia saecula saeculorum. Amen. 6 nn.: Je to ohlas řeči sv. Bernarda z počátku jejího: . . .. Siquidem advertere
58 7a 27 Žal. 33, 6. 2 Kor. 4, 18 ſye, czlowyecze, a ſweho przyrozenije doſtoynoft poznay; aczt geft w ada- mowy twe porufſeno przyrozenije, w kriftut geſt opraweno. vzzyway, yakozt ſluffije, ſtworzenije toho, geſto wydijff! vzrzijff-ly w tom czo lybeho 180- neb krafſneho neb dywneho, powítan k chwalesl dywne welebnoſty wiſeho toho ſtworzytele! myloſtij ſye tomu, czozz lybeho wydijff, nepoddaway, nekochay sye w zdeyffych wyeczech; vzrze krafu a lijboft w zdeyffijch wyeczech, chyts1a ſye zzadoſtij wſye ſwe myſly te] wnytrſnije a wrchnije kraſy, geftot wſelykeho czlowyeka ofwyeczyge! o nyemzz dije prorok: 185 przyftupte k nyemu a budete ofſwyeczeny.* newelijmt, by negmyely za dobre toho, czoy boh vczynyl, any ge to proty wyerze81 naſſij, ez gſu- dobry82 dobre ſtworzeny a krafíne wyeczy; ale imyernye a ſmyſlnye kraſy w ſtworzenij vzzywayte, ne przy83 tom myloſtij oftanucze, neb to, czozz wydyme, pod czafemt geft a zhynet i czafem, ale toho, gestoy wyeczne 190- dobre,4 newydijme.* podle85 toho, yakozz86 gſme poruffenym86a przy- rozenijm zrodyly ſye, ale kdyz gſme w druhem naſſem duchownyem porodu obnoweny, nemame ſye na tom dobreſm],87 geſtoy pods5 czaſem, oblozzyty, ale mame wyeczneho dobreho pijlny byty, abychom toho okem k oku wzdy wydyely w ſlawnoſty geho a wzdy gmagijcz mylowaly, genzz ſey 195 pro ny raczyl y dyetatkem narodyty, pan nafi kriſtus jezyff, ſyn bozij wyeczny, genz kralyge ſ otczem y ſ duchem8s ſwatym bez poczatka y bez ſkonanije.89 amen.90 o ſwatem ſityepanv.! kdyzz' nayprwnij den po bozzijem narozenij ſwyetyme den ſwateho fîtyepana a potom den ſwateho jana a pak den mladyatek3 yako nay- po-ilee koftel pamatuge, ne protoy4 to, by yako ty dny wfſel w blazznoſt onoho ſwyeta ſwaty fſtyepâš neb ſwaty jan, aneb ony dyetky by yako ten den byly zbity pros jezukriſta, ale proto geft to, zzey troy geſt rzad [P. L.CLXXNIII, col. 787, t. j. S. Bernardi In Na- 81a slova od vzrze až po chyt byla v rukopise chybně s: odd. zornění. tivitate ss. Inno- centimn sermoopsána dvakrát. 82 kon. ř. 83 neprzy, na konci ř. 84 v rukopise: gefítoy “dobré“ unicus, cap. 1]. wyeczne, znaménka slovosledu červená. 85 kon. ř. 86 interpunkce podle lat. textu Unde quid (!) ad praesentia sumus nati, ad futura autem renati, non temporalibus bonis dediti, sed aeternis simus intenti. 86a na konci ř. černá výplň. 87 dobre. 88 yíduchem. 8 ybezíkonanije. 9 přetrž. červeně. 1 červ. a za tím na vyplnění řádku červeně H. 2 začáteční K vyplňuje tři řádky. 3 následuje v rkpse ještě jednou den. Neprotoy. 5 kon. ř. 6 kdy by. 3. apotom den mladyatek. — 4. proto geſt. — 4. wblazniwoft. — 9. nie- specie [97] et universo hujus mundi ornatu rationabiliter et temperanter utamini. Quae enim vider tur, sicut ait Apostolus, temporalia sunt; quae autem non videntur, aeterna sunt (II. Cor. IV, 18). Unde quid ad praesentia sumus nati, ad futura autem renati, non temporalibus bonis dediti, sed aeternis simus intenti; et ut spem nostram possimus propius intueri [in ipso sacramento Natalis Domini cogitemus, quid naturae nostrae gratia divir a contulerit. Audiamus Apostolum dicentem: Mortui enim estis etc. (Coloss. III, 3—4)]; qui vivit et regnat cum Patre et Spiritu sancto per omnia saecula saeculorum. Amen. 6 nn.: Je to ohlas řeči sv. Bernarda z počátku jejího: . . .. Siquidem advertere
Strana 59
59 ſwatych, gychz wſech geft kriftus oflawenije. gedny glu z vmyíla zzadaly pro bozij myloſt praczowaty neb trpyety, y ſkutkem to vczynyly; druzij wſeho vmyíla toho byly, ale nyekak to mynulo, ez to ge nepotkalo, aby ſkutkem gych dobry vmyíl byl dokonan; trzetije potkalo, ezz trpyely ſkutkem pro boh a nemylywíle — kdyby lze bylo, byly by toho rady prazdny." prwe znamenawa ſwaty fftyepan, neb y byl geſt vmyſla toho, ezz chcze rad trpyety pro bozzij myloſt, czozz ho potkaa, y ſkutkem trpyel a ſwu krew prolyl; protoz prwy den po dny narozenye ſyna bozzijeho 15 vſtawes geft ke czty geho" druhe ſwaty jan znamenawa, ezz byl geft vmyíla toho, aby y horzkoft ſmrty trpyel we gmye bozije, ale ſkutke" geft netrpyel ſmrty. a kakzkoly' we mnohem geft wyeczijlo ſwateho fftyepana, wſak ezz menílije tyemto, gefto fem rzekl, znamenawa, po dny ſwateho fſtyepana polozen geſt den ſwateho jana.1 trzetije ſwate 20 mladenczy tyto pro] kriſta zbytij znamenawagij, geíto acz negmyely 27 vmyíla, by chtyely1a ſmrt trpyety pro boh, awfak12 trpyely. y polozzen13 geſt gych den po tomto nebo po tyechto a za ſwate gma ge koſtel. protozz acz by kto nemyílyl pro bohl4 chud byti neb czoi budl5 trpyety a przijde na to bozijm zpoſobem, ezz bude chud neb muffij trpyety nyeczo, kdyzz to 25 wiak ſtrpij bohu ſye neprotywye, acz ne mezyl6 naywyetſymy, awſak mezy ſwatymyl w jezukriſtu odplatu wezme.18 a kdyzz dneſ pamatugem ſlawnoſt ſwateho fftyepana, geſtoy prwy po kriſtowu vmuczenij ſwu krew prolyl pro gmye jezyffowo,13 wezmucz to geho flowo, geſtoy rzekl: wijzzy nebeſſa otewrzyena,* pohledayme skutk. 7, 55. 30 prawdy z pijíma, kterym bywagij ynhed nebefa otewrzyena, yakzz z to- hoto zzywota wygdvv. y nalezamel7 pocztyrzykrat w pijímye noweho zakona, ezz głu wydyena nebefa otewrzyena: gednu, kdyzz kriftus po- krfftyen a wyffel z wody* ; druhe, gefto ſwaty petr wydyel ono profitye-Mat. 3, 16, Marek 1, 10. Luk. 3, radlo, w nyemz y neczijíta zwyerz byla, ale rzeczeno gemu, aby nerzekl 21 a Jan 1, 32. 35 neczyítym toho, czoy boh vczyítyl, a tak to profítyeradlo i czyítym y í ne- czyſtym2° wzato w nebe*; trzetije, yakoz dneſi nam o ſwatem ſſtyepanv Skatk. 10, 9 m. prawij pijímo, ezz kdyzz kamenowan, wydyel nebeffa otewrzyena*; Skutk. 7, 56. cztwrte ſwaty jan wydyel w neby dwerze otewrzene, kdyzz tayne ſpatrzo- 10 7 červ. znam. 8 kon. ř. * Akakz, na konci ř. 10 možno čísti též: wyetzij. 11 červ. znam. na černá výplň řádku, červeně obtažená. 12 a wſak. 13 odd. 4 pboh (na počátku řádku). 15 odd. 1 nemezy, na konci ř. 17 odd. 18 červ. znam. 17 černá výplň řádku, dvakrát červeně přetržená. 20 yíneczyftym. kterak. — 9. ze ge to. — 12. prwnie. — 13. geho. — 14. prwnij. — 16. horzku ímrti. — 17. ayakz koli. — 17. wieczy. — 24. nietczo. — 25. nayprwnieyffiemi. — 27. geffto geft prwnij. — 30. yhned. — 40. geffto geft gym hotowie nebe. — est in his tribus solemnitatibus (t. j. sv. Štěpána, sv. Jana Ev. a mláďatek) triplicem quandam speciem sanctitatis, nec facile praeter haec tria sanctorum genera quartum aliud posse arbitror in hominibus reperiri. Habemus in beato Stephano martyrii simul et opus et voluntatem, habemus solam voluntatem in beato Joanne, solum in beatis Innocentibus opus.
59 ſwatych, gychz wſech geft kriftus oflawenije. gedny glu z vmyíla zzadaly pro bozij myloſt praczowaty neb trpyety, y ſkutkem to vczynyly; druzij wſeho vmyíla toho byly, ale nyekak to mynulo, ez to ge nepotkalo, aby ſkutkem gych dobry vmyíl byl dokonan; trzetije potkalo, ezz trpyely ſkutkem pro boh a nemylywíle — kdyby lze bylo, byly by toho rady prazdny." prwe znamenawa ſwaty fftyepan, neb y byl geſt vmyſla toho, ezz chcze rad trpyety pro bozzij myloſt, czozz ho potkaa, y ſkutkem trpyel a ſwu krew prolyl; protoz prwy den po dny narozenye ſyna bozzijeho 15 vſtawes geft ke czty geho" druhe ſwaty jan znamenawa, ezz byl geft vmyíla toho, aby y horzkoft ſmrty trpyel we gmye bozije, ale ſkutke" geft netrpyel ſmrty. a kakzkoly' we mnohem geft wyeczijlo ſwateho fftyepana, wſak ezz menílije tyemto, gefto fem rzekl, znamenawa, po dny ſwateho fſtyepana polozen geſt den ſwateho jana.1 trzetije ſwate 20 mladenczy tyto pro] kriſta zbytij znamenawagij, geíto acz negmyely 27 vmyíla, by chtyely1a ſmrt trpyety pro boh, awfak12 trpyely. y polozzen13 geſt gych den po tomto nebo po tyechto a za ſwate gma ge koſtel. protozz acz by kto nemyílyl pro bohl4 chud byti neb czoi budl5 trpyety a przijde na to bozijm zpoſobem, ezz bude chud neb muffij trpyety nyeczo, kdyzz to 25 wiak ſtrpij bohu ſye neprotywye, acz ne mezyl6 naywyetſymy, awſak mezy ſwatymyl w jezukriſtu odplatu wezme.18 a kdyzz dneſ pamatugem ſlawnoſt ſwateho fftyepana, geſtoy prwy po kriſtowu vmuczenij ſwu krew prolyl pro gmye jezyffowo,13 wezmucz to geho flowo, geſtoy rzekl: wijzzy nebeſſa otewrzyena,* pohledayme skutk. 7, 55. 30 prawdy z pijíma, kterym bywagij ynhed nebefa otewrzyena, yakzz z to- hoto zzywota wygdvv. y nalezamel7 pocztyrzykrat w pijímye noweho zakona, ezz głu wydyena nebefa otewrzyena: gednu, kdyzz kriftus po- krfftyen a wyffel z wody* ; druhe, gefto ſwaty petr wydyel ono profitye-Mat. 3, 16, Marek 1, 10. Luk. 3, radlo, w nyemz y neczijíta zwyerz byla, ale rzeczeno gemu, aby nerzekl 21 a Jan 1, 32. 35 neczyítym toho, czoy boh vczyítyl, a tak to profítyeradlo i czyítym y í ne- czyſtym2° wzato w nebe*; trzetije, yakoz dneſi nam o ſwatem ſſtyepanv Skatk. 10, 9 m. prawij pijímo, ezz kdyzz kamenowan, wydyel nebeffa otewrzyena*; Skutk. 7, 56. cztwrte ſwaty jan wydyel w neby dwerze otewrzene, kdyzz tayne ſpatrzo- 10 7 červ. znam. 8 kon. ř. * Akakz, na konci ř. 10 možno čísti též: wyetzij. 11 červ. znam. na černá výplň řádku, červeně obtažená. 12 a wſak. 13 odd. 4 pboh (na počátku řádku). 15 odd. 1 nemezy, na konci ř. 17 odd. 18 červ. znam. 17 černá výplň řádku, dvakrát červeně přetržená. 20 yíneczyftym. kterak. — 9. ze ge to. — 12. prwnie. — 13. geho. — 14. prwnij. — 16. horzku ímrti. — 17. ayakz koli. — 17. wieczy. — 24. nietczo. — 25. nayprwnieyffiemi. — 27. geffto geft prwnij. — 30. yhned. — 40. geffto geft gym hotowie nebe. — est in his tribus solemnitatibus (t. j. sv. Štěpána, sv. Jana Ev. a mláďatek) triplicem quandam speciem sanctitatis, nec facile praeter haec tria sanctorum genera quartum aliud posse arbitror in hominibus reperiri. Habemus in beato Stephano martyrii simul et opus et voluntatem, habemus solam voluntatem in beato Joanne, solum in beatis Innocentibus opus.
Strana 60
60 Zjev. 4, 1. wal nebeſíke wyeczy, yakozz pſal w apokalypſy.* o tom cztweru nebeſ otewrzenij mozzem cztwer lyd znamenaty, gefftoy hotowye gijm nebe 40 otewrzyeno, aby tam weifly, yakz wygdvv i tohoto ſwyeta: gedny ſu, geſto ſegdu bezil pofikwrny hrzyecha po oczyfîtyeny kriftem ſwatym; druzij, geſto boh ſkrzze pokanye22 vczyſtij22 ge; trzetij, geſto ſmrt pro boh trpije; cztwrtij, geſto wzdwyzzenu myſlij ſpatrzygij w myloſty nebeſke duchowne wyeczy.23 prwnijm gſu nebeſſa otewrzyena, geíto ynhed po krítu zemru, donydz hrzyech gych nepoprznij. acz ſweho nemagij wlaaſtyeho zaſluzzenije, ale w tom zaſluzzenij, gefítoy kriſt924 wſem ſwym zaſluzzyl, ſwobodnye wegdu w radoſty przed bozij oblyczey. a dijety25 owſſem, geſto ne pro ſwu26 zwlaſtij wynu, ale pro obeczne poruſſenye w przyrozenij gſu w poſkwrnye 50 w ſſwych fſtarſſijch wyerze,27 kdyzz wſak krzeſt przygmy, budu w gezu kriſtu28 oczyſtyeny te pofíkwrny, geſto tahnv od ſwych ftaroft; a do- 28a nydzz29 k rozvmu neprzijdu, aby mohl rozvm woli gych weſty, dotudt30 [P.L.CLXXXIII, gych hrzyech nepofſkwrnij, o to dije ſwaty bernart31: nenijet, gehozz by col. 1108.] ſye za dyetky male, geſto po krzítu ſegdu, baty bylo, donydz newezme 55 wole ſwobodnofty a moczy w rozmyflu. ktoy ſwatym krzítem obmyt, nebude od myloſty jezukriftowy odluczen, ale pod bozij2° ruku bezpecz bude ſwu obranu. a kdyz bude gyzz wychazzety z nerozvmu, geſtye nycz naſylijm newydrze geho od bozije myloſty. ale vpadne-ly ſwu wolij v wynu, gyzt nebude druhe ſye ke krſtu nawratyty, ale mvſij vczyftyenye dobyty 60 ſwym vſylijm. neb yakoz podle bozijeho2° vſtawenye dyetye, geftoy wyno32 ne z ſwe wyny, w doſty33 vczynyenij gyneho mozz te wijny prazdno byty: takez ſprawedlnoſt bozije potrzebuge, ktoz ſye poſkwrnij ſam ſwu wynu,3 aby ſwym doſty vczynyenijm vczyſtyl ſye, ale tomu flufye roz- vmyety, ezz y krzeſt prweho omytije y pokanije, geſtoy druhe omytije 65 hrzyelſnemu, gen z prolytije drahe krwe ſyna bozijeho wzaloy mocz, ezz mozz hrzyechow oczyîtyty. a toy tu znamenano, ezz po krſtu glus nebeſa3 ynhed otewrzyena, ezz kdyzz kriſtus po krzitu wylſel z wody, nebeſa byla otewrzyena.38 21 kon. ř. 22 odd. 22 ij z původního y. 23 červ. znam. 24 kon. ř. 2 odd. 26 nepro na konci jednoho, ſwu na počátku druhého ř. 27 místo temné, snad nějak písařem porušené. 28 wgezukriftu. 2 odd. 30 černá výplň řádku. 31 červ. podtrž. 32 upro- střed ř. 33 wdofty. A kon. ř. 3 slabá a jednoduchá znaménka slovosledu. 36 červ. 46. yhned. — 46. donizd. — 47. zwlafitnieho. — 50. wlaftnij. — 57. bezpeczen. — 65. prwnieho. — 68. yhned. — 71. po prwniem. — 72. kolikrat by koli. — 77. atak 45 54 nn.: V řeči XI. sbírky Bernardovy De diversis vykládá se de relinquenda propria voluntate a tu se čtou i tato slova: Praeter hanc enim (i. e. propriam volun- tatem) nihil est, quod timeamus. Denique donec voluntatis usum et facultatem deliberandi renatus quisque recipiat, a charitate Dei separari omnino non potest. Securus interim degit sub protectione et advocatione Domini Dei sui: non est, quod vereatur ex omnibus. At ubi sane discretionis annos ingrediens reddit sibi caeterorum utique violentiam, nec hanc quidem formidare necesse est, sed ab ea, quae dormit in sinu suo,
60 Zjev. 4, 1. wal nebeſíke wyeczy, yakozz pſal w apokalypſy.* o tom cztweru nebeſ otewrzenij mozzem cztwer lyd znamenaty, gefftoy hotowye gijm nebe 40 otewrzyeno, aby tam weifly, yakz wygdvv i tohoto ſwyeta: gedny ſu, geſto ſegdu bezil pofikwrny hrzyecha po oczyfîtyeny kriftem ſwatym; druzij, geſto boh ſkrzze pokanye22 vczyſtij22 ge; trzetij, geſto ſmrt pro boh trpije; cztwrtij, geſto wzdwyzzenu myſlij ſpatrzygij w myloſty nebeſke duchowne wyeczy.23 prwnijm gſu nebeſſa otewrzyena, geíto ynhed po krítu zemru, donydz hrzyech gych nepoprznij. acz ſweho nemagij wlaaſtyeho zaſluzzenije, ale w tom zaſluzzenij, gefítoy kriſt924 wſem ſwym zaſluzzyl, ſwobodnye wegdu w radoſty przed bozij oblyczey. a dijety25 owſſem, geſto ne pro ſwu26 zwlaſtij wynu, ale pro obeczne poruſſenye w przyrozenij gſu w poſkwrnye 50 w ſſwych fſtarſſijch wyerze,27 kdyzz wſak krzeſt przygmy, budu w gezu kriſtu28 oczyſtyeny te pofíkwrny, geſto tahnv od ſwych ftaroft; a do- 28a nydzz29 k rozvmu neprzijdu, aby mohl rozvm woli gych weſty, dotudt30 [P.L.CLXXXIII, gych hrzyech nepofſkwrnij, o to dije ſwaty bernart31: nenijet, gehozz by col. 1108.] ſye za dyetky male, geſto po krzítu ſegdu, baty bylo, donydz newezme 55 wole ſwobodnofty a moczy w rozmyflu. ktoy ſwatym krzítem obmyt, nebude od myloſty jezukriftowy odluczen, ale pod bozij2° ruku bezpecz bude ſwu obranu. a kdyz bude gyzz wychazzety z nerozvmu, geſtye nycz naſylijm newydrze geho od bozije myloſty. ale vpadne-ly ſwu wolij v wynu, gyzt nebude druhe ſye ke krſtu nawratyty, ale mvſij vczyftyenye dobyty 60 ſwym vſylijm. neb yakoz podle bozijeho2° vſtawenye dyetye, geftoy wyno32 ne z ſwe wyny, w doſty33 vczynyenij gyneho mozz te wijny prazdno byty: takez ſprawedlnoſt bozije potrzebuge, ktoz ſye poſkwrnij ſam ſwu wynu,3 aby ſwym doſty vczynyenijm vczyſtyl ſye, ale tomu flufye roz- vmyety, ezz y krzeſt prweho omytije y pokanije, geſtoy druhe omytije 65 hrzyelſnemu, gen z prolytije drahe krwe ſyna bozijeho wzaloy mocz, ezz mozz hrzyechow oczyîtyty. a toy tu znamenano, ezz po krſtu glus nebeſa3 ynhed otewrzyena, ezz kdyzz kriſtus po krzitu wylſel z wody, nebeſa byla otewrzyena.38 21 kon. ř. 22 odd. 22 ij z původního y. 23 červ. znam. 24 kon. ř. 2 odd. 26 nepro na konci jednoho, ſwu na počátku druhého ř. 27 místo temné, snad nějak písařem porušené. 28 wgezukriftu. 2 odd. 30 černá výplň řádku. 31 červ. podtrž. 32 upro- střed ř. 33 wdofty. A kon. ř. 3 slabá a jednoduchá znaménka slovosledu. 36 červ. 46. yhned. — 46. donizd. — 47. zwlafitnieho. — 50. wlaftnij. — 57. bezpeczen. — 65. prwnieho. — 68. yhned. — 71. po prwniem. — 72. kolikrat by koli. — 77. atak 45 54 nn.: V řeči XI. sbírky Bernardovy De diversis vykládá se de relinquenda propria voluntate a tu se čtou i tato slova: Praeter hanc enim (i. e. propriam volun- tatem) nihil est, quod timeamus. Denique donec voluntatis usum et facultatem deliberandi renatus quisque recipiat, a charitate Dei separari omnino non potest. Securus interim degit sub protectione et advocatione Domini Dei sui: non est, quod vereatur ex omnibus. At ubi sane discretionis annos ingrediens reddit sibi caeterorum utique violentiam, nec hanc quidem formidare necesse est, sed ab ea, quae dormit in sinu suo,
Strana 61
61 druhym gſu nebeffa otewrzyena, gefto acz gfu sye opyet hrzyechem po prwem krítu zfferzedyly, ale vczyſtye ſye pokanijm pravym, a to vczy- ftyenye geft krzeít druhy a mozz byty opyet a opyet, kolykratz by koly hrzyefſny wyernye pykal ſwe zawyny a pokanijm hodnym vczynyl doſty. a toy w onom wydyenij ſwateho petra znamenano, ezz pokanijm vczy- 75 ſtylym głu nebela take otewrzyena. neb yakozz tam w onom profityeradle czyſta byla zwyerzata y neczyſtaa, a rzeczeno bylo gemu, aby zabije gedl a nerzekl, by neczyíte bylo, czoy boh vczyítyl, a pak to profítyeradlo fe7 wîlijm tak w nebe wzato: takezz głu w czyerkwy ſwate y neczyſtij, ale kdyzz pokanijm budu vczyftyeny a yako zabyta w nych bude ne- 80 czyftota, nema byti rzeczeno, by neczyſtij byly, geſtoy ge boh tak vczyſtyl; neb y tyt budu do nebeſí wzzety. ale ne leczkakefſt38 ma pokanije byti, gefto by nebeſa ynhed otewrzyelo, maat hodne byty podle myery,3° pocztu a wahy33 prohrzyeffenye. a dijet pijímo: ſkrze nyez geſt kto hrzeffyl, w tom ma trpyety.* a opyet3 pfanoy w apokalypſy: gelykozt ſyey wzwyfyla Moudr. 11, 17. 85 byla w rozkofſech, tolyk muk dayte gij!* a take kralowa heſter dalay Zjev. 18, 7. przyklad pokanije praweho; czte ſye o nij, ezz trhanijm ſwych wlaſow ſ ſebe ta mijeſta naplnyla, na nychzl byla weſſela bywaty obykla nyekdy. 28b k temuzt dawa przyklad y ſwata marzij magdalena, ezz yakozz bugegycz zewnye hrzefſyla, takez zewnye w pokorze kala ſye. ſwe znagycz ſſerzedfîtwo 90 ne ſprzedu4o przed oblyczeyl ſyna bozijeho przyſtupyla, ne ſſijge2 ſye chytyla geho, ale ſzadu k noham padla. hlawu ſwu, geftoy gy wzhoru neſla w ſwe hrdoſty, ſklonyla k noham jezijffowym w ſwem pokanij, a13 yakozz bvynye ſwoy weſken zzywot wzhoru neſla, tak wſijm tyelem k zemy padla. mnohokrat oczyma hledyela ſmylnye, tuto w pokanij horzke 95 ſlzy prolewala; drazdyla k ſmylftwu wlaſy ſwymy, tuto gymy nohy trzela fyna bozijeho, nechranyecz gych a nelytugycz; vſty hrdee mluwyla rzeczy a ſmylnee, ſmylnye ſye gymy víkrwagycz, a tuto gymy prafne nohy czelo- wala ; twarzy ſwe czynyla pohodu drahymy maſtmy, tuto gije nelytugycz nohy mazala ſyna bozijeho; a tak czijmzz hrzefſyla, wſſijm ſye kala, a tak 100 dije y ſwaty pawel: yakozz gíte vdy tyela ſweho poddaly byli hrzyechu, aby ſluzzyly gymy neprawofty, tak ge poddayte ſprawedlnoſty!* ale tak Řím. 6, 19. geft pohrzyechu, yakozz dije ſwaty ambrozz: snazze by ty nalezl, geſto newynnoft zacho-|waly, nezz ty,45 geſto hodnym pokanijm vczyfftyeny.* protozz ſtrach tyezílijeho pokanije w ohny czyftcze onoho ſwyeta.46 70 L. XVI, col. 541/2 H. (též Corpus juris ca- nonici: De poeni- tentia dist. I, cap. 56, § 1). znam. 37 kon. ř. 38 neleczkakefft. 3 odd. 40 nefprzedu. 41 odd. 42 ne- ffijge. 43 kon. ř. 45 ty připsáno svrchu nad linku. 46 červ. znam. 47 kon. ř. to. — 81. neleczyakes. — 82. yhned. — 84. pſano. — 84. gelikoz fie geft. — 89. zgewnie (dvakrát). — 99. tiem wffiem fie kala. — 102. byti nalezl. — 105. kdy. — caveat, propria scilicet voluntate. Erit forte peccatum in foribus, sed appetitus ejus sub eo est; tantum ipse aperire renuat, consentire recuset.... 102 n.: Facilius autem inveni, qui innocentiam servaverint, quam qui congrue egerint poenitentiam.
61 druhym gſu nebeffa otewrzyena, gefto acz gfu sye opyet hrzyechem po prwem krítu zfferzedyly, ale vczyſtye ſye pokanijm pravym, a to vczy- ftyenye geft krzeít druhy a mozz byty opyet a opyet, kolykratz by koly hrzyefſny wyernye pykal ſwe zawyny a pokanijm hodnym vczynyl doſty. a toy w onom wydyenij ſwateho petra znamenano, ezz pokanijm vczy- 75 ſtylym głu nebela take otewrzyena. neb yakozz tam w onom profityeradle czyſta byla zwyerzata y neczyſtaa, a rzeczeno bylo gemu, aby zabije gedl a nerzekl, by neczyíte bylo, czoy boh vczyítyl, a pak to profítyeradlo fe7 wîlijm tak w nebe wzato: takezz głu w czyerkwy ſwate y neczyſtij, ale kdyzz pokanijm budu vczyftyeny a yako zabyta w nych bude ne- 80 czyftota, nema byti rzeczeno, by neczyſtij byly, geſtoy ge boh tak vczyſtyl; neb y tyt budu do nebeſí wzzety. ale ne leczkakefſt38 ma pokanije byti, gefto by nebeſa ynhed otewrzyelo, maat hodne byty podle myery,3° pocztu a wahy33 prohrzyeffenye. a dijet pijímo: ſkrze nyez geſt kto hrzeffyl, w tom ma trpyety.* a opyet3 pfanoy w apokalypſy: gelykozt ſyey wzwyfyla Moudr. 11, 17. 85 byla w rozkofſech, tolyk muk dayte gij!* a take kralowa heſter dalay Zjev. 18, 7. przyklad pokanije praweho; czte ſye o nij, ezz trhanijm ſwych wlaſow ſ ſebe ta mijeſta naplnyla, na nychzl byla weſſela bywaty obykla nyekdy. 28b k temuzt dawa przyklad y ſwata marzij magdalena, ezz yakozz bugegycz zewnye hrzefſyla, takez zewnye w pokorze kala ſye. ſwe znagycz ſſerzedfîtwo 90 ne ſprzedu4o przed oblyczeyl ſyna bozijeho przyſtupyla, ne ſſijge2 ſye chytyla geho, ale ſzadu k noham padla. hlawu ſwu, geftoy gy wzhoru neſla w ſwe hrdoſty, ſklonyla k noham jezijffowym w ſwem pokanij, a13 yakozz bvynye ſwoy weſken zzywot wzhoru neſla, tak wſijm tyelem k zemy padla. mnohokrat oczyma hledyela ſmylnye, tuto w pokanij horzke 95 ſlzy prolewala; drazdyla k ſmylftwu wlaſy ſwymy, tuto gymy nohy trzela fyna bozijeho, nechranyecz gych a nelytugycz; vſty hrdee mluwyla rzeczy a ſmylnee, ſmylnye ſye gymy víkrwagycz, a tuto gymy prafne nohy czelo- wala ; twarzy ſwe czynyla pohodu drahymy maſtmy, tuto gije nelytugycz nohy mazala ſyna bozijeho; a tak czijmzz hrzefſyla, wſſijm ſye kala, a tak 100 dije y ſwaty pawel: yakozz gíte vdy tyela ſweho poddaly byli hrzyechu, aby ſluzzyly gymy neprawofty, tak ge poddayte ſprawedlnoſty!* ale tak Řím. 6, 19. geft pohrzyechu, yakozz dije ſwaty ambrozz: snazze by ty nalezl, geſto newynnoft zacho-|waly, nezz ty,45 geſto hodnym pokanijm vczyfftyeny.* protozz ſtrach tyezílijeho pokanije w ohny czyftcze onoho ſwyeta.46 70 L. XVI, col. 541/2 H. (též Corpus juris ca- nonici: De poeni- tentia dist. I, cap. 56, § 1). znam. 37 kon. ř. 38 neleczkakefft. 3 odd. 40 nefprzedu. 41 odd. 42 ne- ffijge. 43 kon. ř. 45 ty připsáno svrchu nad linku. 46 červ. znam. 47 kon. ř. to. — 81. neleczyakes. — 82. yhned. — 84. pſano. — 84. gelikoz fie geft. — 89. zgewnie (dvakrát). — 99. tiem wffiem fie kala. — 102. byti nalezl. — 105. kdy. — caveat, propria scilicet voluntate. Erit forte peccatum in foribus, sed appetitus ejus sub eo est; tantum ipse aperire renuat, consentire recuset.... 102 n.: Facilius autem inveni, qui innocentiam servaverint, quam qui congrue egerint poenitentiam.
Strana 62
62 (P. L. LXXVI, col. 1088 C.] P. L. CLXXXIII, col. 1379 (S. Ber- nardi sermones in Cantica XXX, 11). trzetije nebeſſa byla otewrzyena, kdyzz kamenowan ſwaty fftyepan, 105 yakozz to dneſ cztem, to nam vkazuge, ezz wiſem muczennykom, geſto pro boh w koftele głucz ſwu krew prolij, zzywot ſwoy dadye, hotowye geft nebe otewrzyeno. pro47 nyezz draha geft gych imrt przed7 bohem. a prawe geſt, ktozz pro" boh ſwoy zzywot dadije, aby ynhed w bozze gmyely zzywot. ale ezz nynije, yakozz dije ſwaty rzehorz,4 nedije boh: 110 vmrzy pro mye, ale dije: vmrtwy pro mye ſwe tyeleſne a ſwyetſke zadoſty, protozz-ly“ nenije te czijeſty, aby byla nam, kdyzz bychom ſíly po nij, ynhed nebeffa otewrzijena? gmaat y" pokoy ſwe muczênyky.5° gfut ty wyeczy, gefto w czaf pokoge krzeítyaníkeho mohu k muczennijkowe od- platye podobny byty, mozzem byti muczennyczy, acz naf netepe nykte 115 meczem, neb pokoy nafí gmaat take ſwe muky, acz ffijge pod mecz ne- ſkyteme, ale meczem duchownijm tyeleíne zzadoíty mrtwyme.51 a52 zwlafîtye we trogy wyeczy w52 czaſ pokoge mozzem podobnoſt 29a gmyety k mvczennijkom: gednoy] tyeleſne vtrpenije, druhe lijtoft nvze blyzznijeho, trzetije krzywdu ſobye vczynyenu ſtrpyety'22 pro boh. w tom 120 trem hyne krew w czlowyeku, gefto meczem prolyta bywa w muczennijku. w utrpenij tyeleſnem, acz kto pogednv krwe neprolee, wſak gy wytahuge ponenahlu, a dije ſwaty bernart53: geft ty kakeſ muczennyczitwo a pro- lijtye krwe w uftawnem tyeleffnem vtrpenij; acz geft nezz to, gefto vdy fekagij, menye hroznee, ale ezz sye dlij, tyem geſt tyezíie, a toy tyem 125 hodne, ktozz nemohu pogednv ſwe krwe prolyty pro kriſta, aby menſſijm, ale z prodlenye tyezífijm muczenijm gy prolewaly. druhe lijtoft nuzze blyzznyeho wrownawa ſye muczennyczſtwu; neb ktozz ſrdecznye lytuge koho w nvzy geho a w zamutkus4 trpij i nijm'5 ....... a o tom56 obem 48 červ. podtrž. 1 protozz na konci, ly na začátku ř. 50 uprostřed ř. 51 červ. znam. 52 kon. ř. 524 na konci ř. černá výplň. 53 červ. podtrž. 54 awzamutku. 109 a 113. yhned. — 114. wietífij. — 115. nikto. — 116. podmečz nepoſkytne. — 122. neprolij. — 123. yakes muczedlniczitwo. — 127. s prodleniem. — 135. trpedli- 110 nn.: Myšlenka shodná čte se u sv. Řehoře ke konci jeho homilie III. (ad populum in basilica s. Felicitatis martyris in die natalis ejus). Vypisuji delší úryvek hned tuto, poněvadž s ohlasem prvních vět setkáme se u Štítného jinde. . . .. Despiciamus cuncta praesentia, nulla sunt etenim, quae transire possunt. Turpe est diligere, quod constat citius perire. Non nos terrenarum rerum amor superet, non superbia inflet, non ira dilaniet, non luxuria polluat, non invidia consumat. Amore nostri, fratres charissimi, Redemptor noster occubuit, et nos amore ejus discamus vincere nosmet ipsos. Quod si perfecte agimus, non solum imminentes poenas evademus, sed una cum martyribus gloria remunerabimur. Nam quamvis occasio persecutionis desit, habet tamen et pax nostra martyrium suum, quia etsi carnis colla ferro non subdimus, spiritali tamen gladio carnalia desideria in mente trucidamus, ipso adjuvante etc. 123 nn.: ... Quamquam genus martyrii est spiritu facta carnis mortificare, illo nimirum, quo membra caeduntur ferro, horrore quidem mitius, sed diuturnitate molestius.
62 (P. L. LXXVI, col. 1088 C.] P. L. CLXXXIII, col. 1379 (S. Ber- nardi sermones in Cantica XXX, 11). trzetije nebeſſa byla otewrzyena, kdyzz kamenowan ſwaty fftyepan, 105 yakozz to dneſ cztem, to nam vkazuge, ezz wiſem muczennykom, geſto pro boh w koftele głucz ſwu krew prolij, zzywot ſwoy dadye, hotowye geft nebe otewrzyeno. pro47 nyezz draha geft gych imrt przed7 bohem. a prawe geſt, ktozz pro" boh ſwoy zzywot dadije, aby ynhed w bozze gmyely zzywot. ale ezz nynije, yakozz dije ſwaty rzehorz,4 nedije boh: 110 vmrzy pro mye, ale dije: vmrtwy pro mye ſwe tyeleſne a ſwyetſke zadoſty, protozz-ly“ nenije te czijeſty, aby byla nam, kdyzz bychom ſíly po nij, ynhed nebeffa otewrzijena? gmaat y" pokoy ſwe muczênyky.5° gfut ty wyeczy, gefto w czaf pokoge krzeítyaníkeho mohu k muczennijkowe od- platye podobny byty, mozzem byti muczennyczy, acz naf netepe nykte 115 meczem, neb pokoy nafí gmaat take ſwe muky, acz ffijge pod mecz ne- ſkyteme, ale meczem duchownijm tyeleíne zzadoíty mrtwyme.51 a52 zwlafîtye we trogy wyeczy w52 czaſ pokoge mozzem podobnoſt 29a gmyety k mvczennijkom: gednoy] tyeleſne vtrpenije, druhe lijtoft nvze blyzznijeho, trzetije krzywdu ſobye vczynyenu ſtrpyety'22 pro boh. w tom 120 trem hyne krew w czlowyeku, gefto meczem prolyta bywa w muczennijku. w utrpenij tyeleſnem, acz kto pogednv krwe neprolee, wſak gy wytahuge ponenahlu, a dije ſwaty bernart53: geft ty kakeſ muczennyczitwo a pro- lijtye krwe w uftawnem tyeleffnem vtrpenij; acz geft nezz to, gefto vdy fekagij, menye hroznee, ale ezz sye dlij, tyem geſt tyezíie, a toy tyem 125 hodne, ktozz nemohu pogednv ſwe krwe prolyty pro kriſta, aby menſſijm, ale z prodlenye tyezífijm muczenijm gy prolewaly. druhe lijtoft nuzze blyzznyeho wrownawa ſye muczennyczſtwu; neb ktozz ſrdecznye lytuge koho w nvzy geho a w zamutkus4 trpij i nijm'5 ....... a o tom56 obem 48 červ. podtrž. 1 protozz na konci, ly na začátku ř. 50 uprostřed ř. 51 červ. znam. 52 kon. ř. 524 na konci ř. černá výplň. 53 červ. podtrž. 54 awzamutku. 109 a 113. yhned. — 114. wietífij. — 115. nikto. — 116. podmečz nepoſkytne. — 122. neprolij. — 123. yakes muczedlniczitwo. — 127. s prodleniem. — 135. trpedli- 110 nn.: Myšlenka shodná čte se u sv. Řehoře ke konci jeho homilie III. (ad populum in basilica s. Felicitatis martyris in die natalis ejus). Vypisuji delší úryvek hned tuto, poněvadž s ohlasem prvních vět setkáme se u Štítného jinde. . . .. Despiciamus cuncta praesentia, nulla sunt etenim, quae transire possunt. Turpe est diligere, quod constat citius perire. Non nos terrenarum rerum amor superet, non superbia inflet, non ira dilaniet, non luxuria polluat, non invidia consumat. Amore nostri, fratres charissimi, Redemptor noster occubuit, et nos amore ejus discamus vincere nosmet ipsos. Quod si perfecte agimus, non solum imminentes poenas evademus, sed una cum martyribus gloria remunerabimur. Nam quamvis occasio persecutionis desit, habet tamen et pax nostra martyrium suum, quia etsi carnis colla ferro non subdimus, spiritali tamen gladio carnalia desideria in mente trucidamus, ipso adjuvante etc. 123 nn.: ... Quamquam genus martyrii est spiritu facta carnis mortificare, illo nimirum, quo membra caeduntur ferro, horrore quidem mitius, sed diuturnitate molestius.
Strana 63
63 130 dije ſwaty rzehorz: dwogym czynem lyde krzyzz beru, kdyzz aneb57 vtrpenijm ſwa tyela trapije, aneb's kdyzz myſl trpij lytugycz druheho nvze. trzetije, geſto ſye wrownawa muczennyczítwu, geft, kdyzz kto ſtrpij í dobru myſlij czof bud protywneho od gynych, dije o tom ſwaty rzehorz59: strpyety protywna vkaranye a toho, geſto nenawydy, mylowaty, muczen- 135 nyczítwot] geft. dijet ſwaty jakub: trpedlnoſt ma dokonaty ſkutek.* 60 cztwrtij gſu, geſto ynhed gſu gijm nebeſa otewrzijena. to gſu ty, geſto [se] w ſwe myſly gen i nebeſkymy wyeczmy obyeragij ſpatrzygijcz w myloſty bozſke wyeczy, dijwagijcz ſye gijm, wzdy ſye rozchutnawagijcz w bozij myloſty. tyt geft ffebu myenyl ſwaty pawels1 rzka: my ſye ſ ne- 140 beſkymy wyeczmy obyerame.* toy w tô62 wydyenij znamenano, ezz gſu žid. 13, 14.] takowym nebeſa otewrzijena, ezz kdyzz ſwaty jan byl w tom wzdwyzzenv myſlij ſpatrzowanij nebeſkych wyeczij, wydyel nebeffa otewrzyena, yakozz tu prawij, neb w takowem myſlij wyfokych a welebnych bozíkych wyeczij ſpatrzowanij myloſt ſwata rozmaha ſye k bohu a myloſt tyeleſna a ſwyecz- 145 ſkas3 hyne. a dufíe ſye czyítij mylofty ſwatu a fylnvv; neb ſylna myloít neda czlowyeku v welyke64 hrzyechy vpadnuty a obecznych5 lehczeyfych hrzyechow poprznyenije brzo przemozz, yako rez ſ66 zzeleza fylny ohen, a yako kdyzz wody kropyeyka bude brzzo v66 welykem ohny przemozzena. a tak vczyítylym zde gfu ynhed nebefa otewrzyena, a toho y86 nam do- 150 pomozz, hoſpodyne. amen. Jak. 1, 4. L. LXXVI, col. 1277 A—B (zho- milie XXXVIII. sv. Řehoře). col. 1263 B (z ho- milie XXXV). o fwatem janu apofítole y ewangelyſtye rzecz! 29b naymyleyſſij2 bohu bydlyty bude bezpecznye.* dije ſwaty2 rzehorz' w czeft mame bozije przately, abychom ge pomocznyky gmyely w ſwych Моjž. 33,12. V. L. LXXVI, col. 1238 H. (z ho- milie Rehořovy 32)1. 55 v rkpse vynechán tuto kus věty. 56 Aotom. 57 a neb. 58 A neb. 5 červ. podtrž. 60 červ. znam. 61 červ. podtrž. 6 kon. ř. 63 tak v rukopise. 6 na konci řádku černá výplň. 65 odd. 66 kon. ř. 1 nadpis červ. vyplňuje dva řádky.: N přes tři řádky. 2a na konci ř. černá woft. — 136. yhned. — 141. wtom wzdwizenij myíli w wyſokych awelebnych bozíkych wieczy. 1. apofftolu y ewangeliſtu rzecz tato (červ.) — 8. ze bohat gt ] neb okrafflen. 130 nn.: Et duobus modis crucem Domini bajulamus, cum aut per abstinen- tiam carnem afficimus, aut per compassionem proximi necessitatem illius nostram putamus. 134 n.: Mori quippe a persequente martyrium in aperto opere est ; ferre vero contumelias, odientem diligere martyrium est in occulta cogitatione. 147 n.: Hřích nazýván je rzí často u sv. Řehoře; odtud vzato i toto srovnání, jež se čte ještě v Štít Erb. 262, 20. Srovn. v indexu k 76. svazku Migneovy Patrologie lat. heslo rubigo: Rubigo vitii purgari non potuit, nisi igne tormenti, nebo na str. 1547: talique igne in mente decoquitur rubigo culpae, na str. 1595 (1241 C): Incendit (Maria peccatrix) plene peccati rubiginem, quia ardet valide per amoris ignem. Tanto namque amplius peccati rubigo consumitur, quanto peccatoris cor magno charitatis igne concrematur. 2 n.: Adsunt defensores nostri sancti martyres, rogari volunt, atque ut ita
63 130 dije ſwaty rzehorz: dwogym czynem lyde krzyzz beru, kdyzz aneb57 vtrpenijm ſwa tyela trapije, aneb's kdyzz myſl trpij lytugycz druheho nvze. trzetije, geſto ſye wrownawa muczennyczítwu, geft, kdyzz kto ſtrpij í dobru myſlij czof bud protywneho od gynych, dije o tom ſwaty rzehorz59: strpyety protywna vkaranye a toho, geſto nenawydy, mylowaty, muczen- 135 nyczítwot] geft. dijet ſwaty jakub: trpedlnoſt ma dokonaty ſkutek.* 60 cztwrtij gſu, geſto ynhed gſu gijm nebeſa otewrzijena. to gſu ty, geſto [se] w ſwe myſly gen i nebeſkymy wyeczmy obyeragij ſpatrzygijcz w myloſty bozſke wyeczy, dijwagijcz ſye gijm, wzdy ſye rozchutnawagijcz w bozij myloſty. tyt geft ffebu myenyl ſwaty pawels1 rzka: my ſye ſ ne- 140 beſkymy wyeczmy obyerame.* toy w tô62 wydyenij znamenano, ezz gſu žid. 13, 14.] takowym nebeſa otewrzijena, ezz kdyzz ſwaty jan byl w tom wzdwyzzenv myſlij ſpatrzowanij nebeſkych wyeczij, wydyel nebeffa otewrzyena, yakozz tu prawij, neb w takowem myſlij wyfokych a welebnych bozíkych wyeczij ſpatrzowanij myloſt ſwata rozmaha ſye k bohu a myloſt tyeleſna a ſwyecz- 145 ſkas3 hyne. a dufíe ſye czyítij mylofty ſwatu a fylnvv; neb ſylna myloít neda czlowyeku v welyke64 hrzyechy vpadnuty a obecznych5 lehczeyfych hrzyechow poprznyenije brzo przemozz, yako rez ſ66 zzeleza fylny ohen, a yako kdyzz wody kropyeyka bude brzzo v66 welykem ohny przemozzena. a tak vczyítylym zde gfu ynhed nebefa otewrzyena, a toho y86 nam do- 150 pomozz, hoſpodyne. amen. Jak. 1, 4. L. LXXVI, col. 1277 A—B (zho- milie XXXVIII. sv. Řehoře). col. 1263 B (z ho- milie XXXV). o fwatem janu apofítole y ewangelyſtye rzecz! 29b naymyleyſſij2 bohu bydlyty bude bezpecznye.* dije ſwaty2 rzehorz' w czeft mame bozije przately, abychom ge pomocznyky gmyely w ſwych Моjž. 33,12. V. L. LXXVI, col. 1238 H. (z ho- milie Rehořovy 32)1. 55 v rkpse vynechán tuto kus věty. 56 Aotom. 57 a neb. 58 A neb. 5 červ. podtrž. 60 červ. znam. 61 červ. podtrž. 6 kon. ř. 63 tak v rukopise. 6 na konci řádku černá výplň. 65 odd. 66 kon. ř. 1 nadpis červ. vyplňuje dva řádky.: N přes tři řádky. 2a na konci ř. černá woft. — 136. yhned. — 141. wtom wzdwizenij myíli w wyſokych awelebnych bozíkych wieczy. 1. apofftolu y ewangeliſtu rzecz tato (červ.) — 8. ze bohat gt ] neb okrafflen. 130 nn.: Et duobus modis crucem Domini bajulamus, cum aut per abstinen- tiam carnem afficimus, aut per compassionem proximi necessitatem illius nostram putamus. 134 n.: Mori quippe a persequente martyrium in aperto opere est ; ferre vero contumelias, odientem diligere martyrium est in occulta cogitatione. 147 n.: Hřích nazýván je rzí často u sv. Řehoře; odtud vzato i toto srovnání, jež se čte ještě v Štít Erb. 262, 20. Srovn. v indexu k 76. svazku Migneovy Patrologie lat. heslo rubigo: Rubigo vitii purgari non potuit, nisi igne tormenti, nebo na str. 1547: talique igne in mente decoquitur rubigo culpae, na str. 1595 (1241 C): Incendit (Maria peccatrix) plene peccati rubiginem, quia ardet valide per amoris ignem. Tanto namque amplius peccati rubigo consumitur, quanto peccatoris cor magno charitatis igne concrematur. 2 n.: Adsunt defensores nostri sancti martyres, rogari volunt, atque ut ita
Strana 64
64 potrzebach. a nad tot bychom y gedne pomoczy odb nych neczakaly, wſak z prawe myloſty a z dluhu,6 ezz gſu przyetelee bozij, mame gije cztyty, a zdaly' mnohokrat lyde ſwyetftij necztije gynych ſwyetíkych, geſto, at tak rzku, darowal ge ſwyet mymo gynee,8 a y gedne" odplaty za1° to neczakagijcz, gedyne zzey bohat neb kraſen neb moczen, y10 myloy gym w nych to ſwyetſke fſczeftye. z nyehoz porokuge ſwaty jakubil rzka: [Jak. 2, 3.] przijgde mvzz w dobrem ruſſe gmage prſten na12 rucze, pocztijte geho.* [Jak. 2, 8.] pak dijel3: drzzijte-ly vſtawenye, dobrze czynyte,* ale toczyf nenye-ly w tom14 gyneho vmyſla, gen ezz geft myloft k zffczeftij w swyetíkych Jak. 2, 4: wyeczech. ſvvdcze gíte myſlenye nepraweho.* a kdyz ti, geſto ſwyet mylugy, magij ty v wyetífij poczeſt, ktoz gſu wyecze od ſwyeta darowany, my owffem mame cztijty bozije przately, geft-ly ezz mylugêl5 boha, geftoy 15. pocztyw gych hoſpodyn darowal ge mymo gynels wlafftijmy dary ſwe mylofty; maat mijlownyk myleho przately we czty gmyety a mylowaty. a tak| koftel wzal geſt to w obyczey ſprawedlywye, aby cztyl ſwate. protozz roznoffije gych czeſt kazatelee dywnoſt bozijch darow w nych wyprawugijcz, aby obecz wſechna boha chwalyla w ſwatych doſtoynoſty, 20 a ktozz w czem mozz podobnye, aby gych naſledowal, gych ſwatoît yako zrozadlo przed ſebu mage. protozz flowa tato, gijmyz ſem rzecz poczal, znamenayme, geíto ſem rzekl ge ke czty tomuto przyetely bozijemu: naymyleyflij bozij bydlyty bude bezpecznye, neb o ſwatem janu dije flowutny beedal7: cztenije prawij, mylowaſſe jezijff jana, ale gynych 25 apofîtolow tijem od obecznel6 ſwels mylofty18 nelvczij. neb vkazuge, zzey tohoto mylowal zwlafityc a v wyetffijem19 ochotenſtwij mezy gynymy,16 neb gey geſt zwlafîtij dar czyftoty doſtoyna wyetílijeho vczynyl mylo- wanije; neb w czyftotye panenſke gey wzwolyl, a w te20 wyecz oſtal 21 we trogy wyeczy powyfsen geft mymo gynee22 tento zwlafftye myly 30 bohu: nayprwe w ſwatoſty zywota na tomto ſwyetye, druhe v wlaaſſtijch zrzijedlnych czynech a doſtoynych neb vrzadijech, trzetije w dywnem wzzetij i tohoto23 bydla hubenftwye ſwyetſkeho.24 nayprwe powyſfyl ſyn bozij w ſwatoſty zzywota myleho ſweho, a ta ſwatoſt vkazanay w nyem we trogy wyeczy: gedno, zzey byl w nay- 35 doſtoynyeyſfijem czyftoty ſtawu; druhe w ſladkoſty poznanije a zkuſſenije pochotne myloíty; trzetije w czynech ſkutkow nad gyne ſkutky nebo czyny. zzey byl w ſtawu czyftoty naydofſtoynyeyffije, to geft zrzeyme; 30" 10 5 výplň. 3 červ. podtrž. “ Anad, na konci ř. 5 kon. ř. azdluhu. 7 Azdaly. 8 odd. A y gedne. 10 kon. ř. 11 červ. podtrž. 12 kon. ř. 13 na konci ř. černá výplň. 1 odd. 15 kon. ř. 16 odd. 17 červ. podtrž. 18 červ. znam. slovosledu. 1' avwyetífijem. 20 awte. 21 červ. znam. 2 odd. 23 omylem napsané fwyeta bylo samým písařem neb mocen y milo geft. — 9. prorokuge. — 16. zwlafftnijmi. — 28. zwlafftnij. — 31. vzwlafftnich. — 40. byl. — 40. wdowíky. — 42. zaílibeneho. — 45. yhned dixerim, quaerunt, ut quaerantur. Hos ergo adjutores vestrae orationis quaerite, hos protectores vestri reatus invenite [quia ne punire peccatores debeat, rogari vult et ipse, qui judicat].
64 potrzebach. a nad tot bychom y gedne pomoczy odb nych neczakaly, wſak z prawe myloſty a z dluhu,6 ezz gſu przyetelee bozij, mame gije cztyty, a zdaly' mnohokrat lyde ſwyetftij necztije gynych ſwyetíkych, geſto, at tak rzku, darowal ge ſwyet mymo gynee,8 a y gedne" odplaty za1° to neczakagijcz, gedyne zzey bohat neb kraſen neb moczen, y10 myloy gym w nych to ſwyetſke fſczeftye. z nyehoz porokuge ſwaty jakubil rzka: [Jak. 2, 3.] przijgde mvzz w dobrem ruſſe gmage prſten na12 rucze, pocztijte geho.* [Jak. 2, 8.] pak dijel3: drzzijte-ly vſtawenye, dobrze czynyte,* ale toczyf nenye-ly w tom14 gyneho vmyſla, gen ezz geft myloft k zffczeftij w swyetíkych Jak. 2, 4: wyeczech. ſvvdcze gíte myſlenye nepraweho.* a kdyz ti, geſto ſwyet mylugy, magij ty v wyetífij poczeſt, ktoz gſu wyecze od ſwyeta darowany, my owffem mame cztijty bozije przately, geft-ly ezz mylugêl5 boha, geftoy 15. pocztyw gych hoſpodyn darowal ge mymo gynels wlafftijmy dary ſwe mylofty; maat mijlownyk myleho przately we czty gmyety a mylowaty. a tak| koftel wzal geſt to w obyczey ſprawedlywye, aby cztyl ſwate. protozz roznoffije gych czeſt kazatelee dywnoſt bozijch darow w nych wyprawugijcz, aby obecz wſechna boha chwalyla w ſwatych doſtoynoſty, 20 a ktozz w czem mozz podobnye, aby gych naſledowal, gych ſwatoît yako zrozadlo przed ſebu mage. protozz flowa tato, gijmyz ſem rzecz poczal, znamenayme, geíto ſem rzekl ge ke czty tomuto przyetely bozijemu: naymyleyflij bozij bydlyty bude bezpecznye, neb o ſwatem janu dije flowutny beedal7: cztenije prawij, mylowaſſe jezijff jana, ale gynych 25 apofîtolow tijem od obecznel6 ſwels mylofty18 nelvczij. neb vkazuge, zzey tohoto mylowal zwlafityc a v wyetffijem19 ochotenſtwij mezy gynymy,16 neb gey geſt zwlafîtij dar czyftoty doſtoyna wyetílijeho vczynyl mylo- wanije; neb w czyftotye panenſke gey wzwolyl, a w te20 wyecz oſtal 21 we trogy wyeczy powyfsen geft mymo gynee22 tento zwlafftye myly 30 bohu: nayprwe w ſwatoſty zywota na tomto ſwyetye, druhe v wlaaſſtijch zrzijedlnych czynech a doſtoynych neb vrzadijech, trzetije w dywnem wzzetij i tohoto23 bydla hubenftwye ſwyetſkeho.24 nayprwe powyſfyl ſyn bozij w ſwatoſty zzywota myleho ſweho, a ta ſwatoſt vkazanay w nyem we trogy wyeczy: gedno, zzey byl w nay- 35 doſtoynyeyſfijem czyftoty ſtawu; druhe w ſladkoſty poznanije a zkuſſenije pochotne myloíty; trzetije w czynech ſkutkow nad gyne ſkutky nebo czyny. zzey byl w ſtawu czyftoty naydofſtoynyeyffije, to geft zrzeyme; 30" 10 5 výplň. 3 červ. podtrž. “ Anad, na konci ř. 5 kon. ř. azdluhu. 7 Azdaly. 8 odd. A y gedne. 10 kon. ř. 11 červ. podtrž. 12 kon. ř. 13 na konci ř. černá výplň. 1 odd. 15 kon. ř. 16 odd. 17 červ. podtrž. 18 červ. znam. slovosledu. 1' avwyetífijem. 20 awte. 21 červ. znam. 2 odd. 23 omylem napsané fwyeta bylo samým písařem neb mocen y milo geft. — 9. prorokuge. — 16. zwlafftnijmi. — 28. zwlafftnij. — 31. vzwlafftnich. — 40. byl. — 40. wdowíky. — 42. zaílibeneho. — 45. yhned dixerim, quaerunt, ut quaerantur. Hos ergo adjutores vestrae orationis quaerite, hos protectores vestri reatus invenite [quia ne punire peccatores debeat, rogari vult et ipse, qui judicat].
Strana 65
65 neb ſtaw panenſtwije bohu zalybeneho geft nad gyne ftawy, a w tom geſt on ſbyl. geft troy staw czyftoty: geden manzelſky, druhy wdowij, trzetij 40 paneníky; pſal ſem o tyech ſtawyech czele knyzky, tuto nebudu mluwyty o tom, nezz rzku kratcze, ezz ftaw panenſtwije bohu zalijbeneho, w nyemzz ſwaty jan byl, geft naydofftoynyeyfij z nych neb z gynych, byt byl ktery ftaw dostoynyeyffij, z tohot by byl wzal boh matku ſobye. yakz fyn bozij 45 pozwal ſwateho jana, an czyîty panycz, ynhed oblijbyl cztnoſt czyftoty, w nijz by mohl za berankem czyſtym, kamz25 koli on gde,* a yako oblekl ſwu myſl w cztnoſt te fſlechetnoſty. neb tak geft, yakoz dije ſwaty bernart: kdyzz komu fſlechetnoſt w myſl weyde yako w ſwe mijeſto, drzzij ſye a dòbrze ſye ſgednaa ſ przyrozenijm, bude-ly neduh vzdrawen przyrozenije 50 darem bozije mylofty, tak by chut a lijboft myl] gmyela w flechetnoſty. a w tom2s mrzkoſt, geſto borzij kteru fſlechetnoſt. ano y mezy pohany27 nalezany, geſto mrzkoft gmyewaly k hrzyechu. a rzekl seneka: by nykdy bohowe nemfftyly hrzyechu a by2 ſye mohl hrzyech przed lydmy2 vta- gyty, geftye bych hrzeffyty nechtyel pro tu mrzkoft, geftoy w hrzyechu. 55 a tak mnozzij cztnoſt fſlechetnofty mylowaly, acz y neznagijcz plne prawdy ; czijm wyecze tento ſwaty tak znamenytye myly bohu drzzal ſe geft w ffle- chetnofty ſwate czyftoty wyeda nad to, ezz, yakozz pijímo ſwyedczy, ktozz myluge czyftotu frdcze, bude krale przyetelem gmijety,* a toho Přísl. 22, 11. wſech kralow krale, geſto flowe kral wſech cztnoftij! o kak mu geſt mylo 60 bylo prazdnv byty neczyſtoty! a y dneſ30 ma y na wyeky gmyety bude vtyechu z toho, tot by byl mohl ſprawedlywye rzeeczy ono ſlowo, geſto ona ſilechetna dyewka fara tyeffecz ſye w boze w ſwem zamutku pra- wyeffe: ty wijeff, bozze, ezzt gſem czijftye swe duſſe oftrzyehala ode wifije tyeleſne zzadofty, any gſem ſye k tyem, geſto hragij a gdu w lehkoſty, 65 przymyeſſowala. powolyla gſem k manzelftwu ne pro ſwu32 lijboſt, ale 30b podle vſtawenije 3 zakona tweho.* takezz ſwaty jan byl powolyl k man- Tob. 3, 16—17. zelftwu ne z zadoſty3 tyela, ale podle35 vſtawenije zakona ſtareho, a kdyz odtud ſyn bozij k czijſtotye panenſke pozwal geho, mijle a ſtatecznye przygal gy a drzzal. o fczaftnij,36 ktozz tak cztyty mohu toho myleho 70 przyetele bozijeho, aby w temz geho byly naffledownyczy w ſwe panenſke czyſtotye obyetugijcz ſye bohu w ſluzbu, acz wſak ſîtogije! neb lepe geſt v wyſſoky ſlyb newſtupowaty, nezzly ſlijbyecz zaſſe gijty.* a by3 tomu Kazatel 5, 4. boh chtyel, bychom my wdowczowe a wdowy, y kakzkoly3s panenſtwije zmrhawfle, tak gey cztyly, abychom wyernye drzzyecz ſweho ſtawu czy- 75 ſtotu w nije39 wyffij geho mylowaly, a teezz y39 manzelee i namy, a tijem4o nebranijecz, ale kudyzz mohucz pomahagijcz, y w czeſta ge gmagijcz, ktozz by wyernye w panenſtwij ſluzzyly bohu!42 Zjev. 14, 4. červeně přeškrtnuto. 24 červ. znam. 25 na kon. ř. 26 Awtom. 27 ymezy pohany. 28 aby. 29 odd. 30 A ydnef. 31 y nawyeky. 32 neprofwu. 33 odd. 34 nezzadofty. 35 kon. ř. 36 Ofíczaftnij. 37 Aby. 38 ykakz, na konci ř. 3 kon. ř. 40 odd. 4 ywczeft. oblupil oblijbil. — 53. aby fie hrziech mohl. — 59. yak. — 72. nezliby. — 74. drziecze. — 75. wyffe. — 81. pyčzenijm niekterak. — 83. vaks. — 92. nietczo. — 5
65 neb ſtaw panenſtwije bohu zalybeneho geft nad gyne ftawy, a w tom geſt on ſbyl. geft troy staw czyftoty: geden manzelſky, druhy wdowij, trzetij 40 paneníky; pſal ſem o tyech ſtawyech czele knyzky, tuto nebudu mluwyty o tom, nezz rzku kratcze, ezz ftaw panenſtwije bohu zalijbeneho, w nyemzz ſwaty jan byl, geft naydofftoynyeyfij z nych neb z gynych, byt byl ktery ftaw dostoynyeyffij, z tohot by byl wzal boh matku ſobye. yakz fyn bozij 45 pozwal ſwateho jana, an czyîty panycz, ynhed oblijbyl cztnoſt czyftoty, w nijz by mohl za berankem czyſtym, kamz25 koli on gde,* a yako oblekl ſwu myſl w cztnoſt te fſlechetnoſty. neb tak geft, yakoz dije ſwaty bernart: kdyzz komu fſlechetnoſt w myſl weyde yako w ſwe mijeſto, drzzij ſye a dòbrze ſye ſgednaa ſ przyrozenijm, bude-ly neduh vzdrawen przyrozenije 50 darem bozije mylofty, tak by chut a lijboft myl] gmyela w flechetnoſty. a w tom2s mrzkoſt, geſto borzij kteru fſlechetnoſt. ano y mezy pohany27 nalezany, geſto mrzkoft gmyewaly k hrzyechu. a rzekl seneka: by nykdy bohowe nemfftyly hrzyechu a by2 ſye mohl hrzyech przed lydmy2 vta- gyty, geftye bych hrzeffyty nechtyel pro tu mrzkoft, geftoy w hrzyechu. 55 a tak mnozzij cztnoſt fſlechetnofty mylowaly, acz y neznagijcz plne prawdy ; czijm wyecze tento ſwaty tak znamenytye myly bohu drzzal ſe geft w ffle- chetnofty ſwate czyftoty wyeda nad to, ezz, yakozz pijímo ſwyedczy, ktozz myluge czyftotu frdcze, bude krale przyetelem gmijety,* a toho Přísl. 22, 11. wſech kralow krale, geſto flowe kral wſech cztnoftij! o kak mu geſt mylo 60 bylo prazdnv byty neczyſtoty! a y dneſ30 ma y na wyeky gmyety bude vtyechu z toho, tot by byl mohl ſprawedlywye rzeeczy ono ſlowo, geſto ona ſilechetna dyewka fara tyeffecz ſye w boze w ſwem zamutku pra- wyeffe: ty wijeff, bozze, ezzt gſem czijftye swe duſſe oftrzyehala ode wifije tyeleſne zzadofty, any gſem ſye k tyem, geſto hragij a gdu w lehkoſty, 65 przymyeſſowala. powolyla gſem k manzelftwu ne pro ſwu32 lijboſt, ale 30b podle vſtawenije 3 zakona tweho.* takezz ſwaty jan byl powolyl k man- Tob. 3, 16—17. zelftwu ne z zadoſty3 tyela, ale podle35 vſtawenije zakona ſtareho, a kdyz odtud ſyn bozij k czijſtotye panenſke pozwal geho, mijle a ſtatecznye przygal gy a drzzal. o fczaftnij,36 ktozz tak cztyty mohu toho myleho 70 przyetele bozijeho, aby w temz geho byly naffledownyczy w ſwe panenſke czyſtotye obyetugijcz ſye bohu w ſluzbu, acz wſak ſîtogije! neb lepe geſt v wyſſoky ſlyb newſtupowaty, nezzly ſlijbyecz zaſſe gijty.* a by3 tomu Kazatel 5, 4. boh chtyel, bychom my wdowczowe a wdowy, y kakzkoly3s panenſtwije zmrhawfle, tak gey cztyly, abychom wyernye drzzyecz ſweho ſtawu czy- 75 ſtotu w nije39 wyffij geho mylowaly, a teezz y39 manzelee i namy, a tijem4o nebranijecz, ale kudyzz mohucz pomahagijcz, y w czeſta ge gmagijcz, ktozz by wyernye w panenſtwij ſluzzyly bohu!42 Zjev. 14, 4. červeně přeškrtnuto. 24 červ. znam. 25 na kon. ř. 26 Awtom. 27 ymezy pohany. 28 aby. 29 odd. 30 A ydnef. 31 y nawyeky. 32 neprofwu. 33 odd. 34 nezzadofty. 35 kon. ř. 36 Ofíczaftnij. 37 Aby. 38 ykakz, na konci ř. 3 kon. ř. 40 odd. 4 ywczeft. oblupil oblijbil. — 53. aby fie hrziech mohl. — 59. yak. — 72. nezliby. — 74. drziecze. — 75. wyffe. — 81. pyčzenijm niekterak. — 83. vaks. — 92. nietczo. — 5
Strana 66
66 druhe ſwatoſt, w nijzz geft hoſpodyn powyfyl myleho ſweho, za- lezzij w ſladkoſty pochotne ſwate myloſty, a tu ge dal hoynye ſwatemu janu; neb ſlazífije geft pochotnoît mylofty k bohu czyftych, neporufenych 80 nezz poruffenych, poruffeny, myluge-ly boha, pycze43 nyekak ſweho porufſenije a ſwe krzehkofty zde na fſwyetye,41 ale neporufſeny mozz kaks ſladcze w ſwem irdczy chwalu a dijeku z ſweho neporuſſenije wzdaty bohu, a tot geft ſnad45 yl6 w nebefſyech ona ſladka pijeſen ſwatych panen, geſto gije nevmyegij gynij nezz czyſte panny. al6 tot ma ſwaty jan y nad 85 fwateho" petra, aczt geft ſwaty petr mylowal y horlywyegije.4 ale obat gíta dobrze mylowala, a my, kteruzz kto myloſtij moha, zrzijecze na nye tahnyem ſye take, abychom mylowaly dobreho boha, lecz ſye w tom kto w myloſty bozij rozchutnage, zzey zachowan w czijftotye bozij myloſty, lecz zey wzdy z bozije myloſty vczyftyen z ſweho poprznyenye. y gfutas rozlycznij wítupny myloſty k bohu, dluho by bylo mluwyty o wſſech. ale chczyt tuto o tyech trzech rzeeczy nyeczo, z nychzz geden geſt boha nade wîſe wazzyecz mylowaty, druhy ze wſſeho ſrdcze, ſe wíſije duſſe, ſe wíſije myſly, fe46 witije fijly, trzety pro boh druzcze mylowaty yako ſye a protois w one myloſty k bohu nepotuchaty. awſak nemozz-ly kto 95 ynhed te iwrchowane mylofty gmijety, nerozpakvy ſye ; ne wzdyt4 ynhed bywa myloft ſwrchowana, ale poczne ſye, aby roſtla, roſte, aby pak ſweho doffla ſwrchowanije. prwy witupen mylofty, bez nyehoz geft ſpafſenije 31° nelze, geft boha nade wiſe mylowaty; acz! by czo mylowal, wſak aby nemylowal proty bohu.48 ktozzt otcze neb materz, ſyna neb dozeru myluge 100 wyecze nezz boha, dijet to ſyn bozij, ezz nenije geho hoden;* czo pak ten bude hoden boha, gefto by nyeczo mylowal wyecze nezz boha, gehozz neprzykazal boh mylowaty? protozz fylny mame byty na tom prwem wítupny, a ta5o myloít, acz menífijch obecznych51 hrzyechow neodluczij, ale kdyzz geft, wyluczij ſmrtelny kazdy 12 druhy wítupen myloſty k bohu, 105 geftoy y w ftarem52 zakonije yako czijl vſtawen, y w nowem53 zakonije obnowyl to kriftus, aby newyfilo to z pamyety azz na wyeky, rzka, ezz tak, yakoz dije zakon: budeſí mylowaty pana boha ſweho ſe wſeho ſrdcze, 5 Mojž. 6, 5, Mat. ſe wſije ſwe duſſe, ſe wſije myſly, ſe wſije ſwe ſyly,* mame ſye tahnvty; 20,37, Marek 12, 30 a Luk. 10,27. neb'4 donydzz neprzijdem k tomu czijly, dotud nam plneho blazze[nije 55 P.L. XXXII, col. nemozz byti. takt dije ſwaty auguſtyn: kdyzz ſye budu wiſijm ſebu drzzety 795 (Confessi- onum l. Xc. 28 tebe, nykdyezz my nebude boleſty any pracze a zyw56 budu pln gſa tebe. zač.) St. Mat. 10, 37. 90 110 22 červ. znam. 4 tak v rukop., k čemuž je zašlým inkoustem přiděláno znaménko X a na okraji listu připsáno: czenijm. 4 snad bylo něco při opisování vypuštěno. 45 nad fnad zašlým ink. připsáno noy (fnadnoy místo fnad y). 45 kon. ř. 4 ynad ſwateho. 48 odd. 4 newzdyt. 50 Ata. s1 nad tímto slovem znaménko + a po straně připsána poznámka již vybledlá a nečitelná (.... hrziechi). 52 y wítarem. 58 y wnowem. 54 neb vynecháno a po levé straně sloupce připsáno, v textu pak čárkou vynechání naznačeno. 55 rkp. blazze na konci ř. 56 odd. 57 anad na konci ř. 94. trzetie. — 94. yako fam fie. — 96. yhned (dvakrát). — 97. roftla. a rofta — 98. prwnij. — 101. wiecz. — 102. nietczo. — 103. prwnijm. — 110. plneho blaho-
66 druhe ſwatoſt, w nijzz geft hoſpodyn powyfyl myleho ſweho, za- lezzij w ſladkoſty pochotne ſwate myloſty, a tu ge dal hoynye ſwatemu janu; neb ſlazífije geft pochotnoît mylofty k bohu czyftych, neporufenych 80 nezz poruffenych, poruffeny, myluge-ly boha, pycze43 nyekak ſweho porufſenije a ſwe krzehkofty zde na fſwyetye,41 ale neporufſeny mozz kaks ſladcze w ſwem irdczy chwalu a dijeku z ſweho neporuſſenije wzdaty bohu, a tot geft ſnad45 yl6 w nebefſyech ona ſladka pijeſen ſwatych panen, geſto gije nevmyegij gynij nezz czyſte panny. al6 tot ma ſwaty jan y nad 85 fwateho" petra, aczt geft ſwaty petr mylowal y horlywyegije.4 ale obat gíta dobrze mylowala, a my, kteruzz kto myloſtij moha, zrzijecze na nye tahnyem ſye take, abychom mylowaly dobreho boha, lecz ſye w tom kto w myloſty bozij rozchutnage, zzey zachowan w czijftotye bozij myloſty, lecz zey wzdy z bozije myloſty vczyftyen z ſweho poprznyenye. y gfutas rozlycznij wítupny myloſty k bohu, dluho by bylo mluwyty o wſſech. ale chczyt tuto o tyech trzech rzeeczy nyeczo, z nychzz geden geſt boha nade wîſe wazzyecz mylowaty, druhy ze wſſeho ſrdcze, ſe wíſije duſſe, ſe wíſije myſly, fe46 witije fijly, trzety pro boh druzcze mylowaty yako ſye a protois w one myloſty k bohu nepotuchaty. awſak nemozz-ly kto 95 ynhed te iwrchowane mylofty gmijety, nerozpakvy ſye ; ne wzdyt4 ynhed bywa myloft ſwrchowana, ale poczne ſye, aby roſtla, roſte, aby pak ſweho doffla ſwrchowanije. prwy witupen mylofty, bez nyehoz geft ſpafſenije 31° nelze, geft boha nade wiſe mylowaty; acz! by czo mylowal, wſak aby nemylowal proty bohu.48 ktozzt otcze neb materz, ſyna neb dozeru myluge 100 wyecze nezz boha, dijet to ſyn bozij, ezz nenije geho hoden;* czo pak ten bude hoden boha, gefto by nyeczo mylowal wyecze nezz boha, gehozz neprzykazal boh mylowaty? protozz fylny mame byty na tom prwem wítupny, a ta5o myloít, acz menífijch obecznych51 hrzyechow neodluczij, ale kdyzz geft, wyluczij ſmrtelny kazdy 12 druhy wítupen myloſty k bohu, 105 geftoy y w ftarem52 zakonije yako czijl vſtawen, y w nowem53 zakonije obnowyl to kriftus, aby newyfilo to z pamyety azz na wyeky, rzka, ezz tak, yakoz dije zakon: budeſí mylowaty pana boha ſweho ſe wſeho ſrdcze, 5 Mojž. 6, 5, Mat. ſe wſije ſwe duſſe, ſe wſije myſly, ſe wſije ſwe ſyly,* mame ſye tahnvty; 20,37, Marek 12, 30 a Luk. 10,27. neb'4 donydzz neprzijdem k tomu czijly, dotud nam plneho blazze[nije 55 P.L. XXXII, col. nemozz byti. takt dije ſwaty auguſtyn: kdyzz ſye budu wiſijm ſebu drzzety 795 (Confessi- onum l. Xc. 28 tebe, nykdyezz my nebude boleſty any pracze a zyw56 budu pln gſa tebe. zač.) St. Mat. 10, 37. 90 110 22 červ. znam. 4 tak v rukop., k čemuž je zašlým inkoustem přiděláno znaménko X a na okraji listu připsáno: czenijm. 4 snad bylo něco při opisování vypuštěno. 45 nad fnad zašlým ink. připsáno noy (fnadnoy místo fnad y). 45 kon. ř. 4 ynad ſwateho. 48 odd. 4 newzdyt. 50 Ata. s1 nad tímto slovem znaménko + a po straně připsána poznámka již vybledlá a nečitelná (.... hrziechi). 52 y wítarem. 58 y wnowem. 54 neb vynecháno a po levé straně sloupce připsáno, v textu pak čárkou vynechání naznačeno. 55 rkp. blazze na konci ř. 56 odd. 57 anad na konci ř. 94. trzetie. — 94. yako fam fie. — 96. yhned (dvakrát). — 97. roftla. a rofta — 98. prwnij. — 101. wiecz. — 102. nietczo. — 103. prwnijm. — 110. plneho blaho-
Strana 67
67 neb kohozz naplnijíí, powzdwyhnes. a zze neglem geftye pln tebe, tyezzek giem ſobye, ktozz by gmyel gyzz tak welyku myloſt, zbyl by negen hrzyechu 115 imrtelneho, ale take y obecznych, tat myloit ods4 ſwyeta tahne. neb yakozz dije ſwaty jan, gehozz den dnef pamatugem, myluge-ly kto ſwyet, nenije w nijem bozije myloſty.* ktoz nad boha ſwyet myluge a nad5" prawdu, geſt w ſmrtelnem hrzyechu a w bozijem58 hnyewu; pakly menije nezz boha ſwyet kto myluge, tak ezz ta myloſt k ſſwyetu potuchlu vczynij 120 w nyem k bohu myloſt, tehdy nenije w nijem myloſty bozije na tomto witupny. ale ſwaty jan bylt gest y w te5 wyloke mylofty a znalt geft myloſt y rad pſal o nij, rad o nij kazal, aby mohly lydee, czoy prawa, poznaty, myloſt.° trzetij wítupen myloſty byech rzekl pro boh61 druzcze62 mylowaty° yako ſye a proto w te wruczij mylofty k bohu nepotuchaty. 125 welyky by ten byl, ktozz by pro zdeyíij praaczy, gefto by nefl z myloíty k ſwych blyzznijch ...53 nebyl nyeczo wſladke myloſty k bohu potuchlegij tot tak wplnye teprw w nebeffijech bude, a zde zatijem ſlufije z myloſty a naywyecz, ktoy komu kut peeczy dan, gednomu o druhem praczowaty, acz y ſ utratvv' pokoyneho nabozenſtwije. dije tento ſwaty jan: to mame 130 od boha przykazanije, aby, ktozz myluge boha, mylowal y bratra ſweho.* trzetije zalezzij ſwatoſt w czynech zwlafftye doſtoynych. ale byl ſem rzekl, ezz w tom druhe geſt powyffenije a pocztyenije ſwateho jana, a tak rzku66. druhe pocztyl ſyn bozij a powyſyl myleho ſweho v wlafitye7 doſtoy- nych czynech mymo gyne,7 ezz na poſlednij weczerzy wzpolehl byl nass 135 geho prſech,* ſweho gemu zewyl proradczy, gehozz gynemu nevczynyl,* ſwu matku vmyerage poruczyl gemu* a dal gemu ſlowo bozije kazaty, wyſoke wyeczy a ſkryte pſaty a wnytrfnijm" okecs ſpatrzyty wzdwyzzene mysly dywagijcz sye welyke wyeczy.53 to tre welykehot geft doftogenitwye. tijem geft ſwolan ſwaty koftel, tijem vtwrzen, tijem nebeſkych pokladow 140 ſkrytych dobyto gemu, tijem negeden k zzywotu przyífel, ze zleho byl dobry, z dobreho lepíſij; tijem y geſtye y po naſ7° bywagij a budu z ſynow ztraczenych ſynowe bozij, dije rykhardus1: newyedye, mozz-ly boh czlo- wyeku wyetífij dar dati, aneb mohl-ly" by czlowyek wyetifij wzyety, 58 awbozijem. 5 ywte. 60 znam. odstavce. 61 pboh. znam. slovosledu. 63 schází nějaké slovo, na př. nůzi. 6 kon. ř. 65 yfutratvv. 66 znam. odstavce. 7 odd. 48 kon. ř. 3 slovosled nejspíše opisovačem změtený jest opraviti asi takto: a vnitřním okem vzdvižené mysli dívajíc sě spatřiti veliké věci. 7 yponaí. 71 červ. podtrž. 12 mohl na konci ř.; za l vyškrabáno y a nahrazeno červenou výplní. 73 kon. ř. 7 červ. Jan 2, 15. 315 I Jan 4, 21. Jan 13, 23. Jan 13, 26. Jan 19, 26. L. CXCVI, col. 33 (Richardi a s. Victore De prae- paratione animi ad contemplati- onem, liber dic- tus Benjamin Minor, cap. 44). H. flawenftwie nemuoz przigiti. — 115. fmrtedlneho. — 118. wimrtedlnem. — 123. milowati druzcze aneb bliznieho yako ſebe. — 125. zmiloîti kſwym bliznijm. — 126. nietczo. — 127. wuplnie. — 133. vzwlafîtie. — 135. zgewil. — 142. a 144. za- traczenych. — 142. rychardus. — 144. fkrze nieho. — 146. fmrtedlnemu. — 151. 142 nn.: .... Nescio, si potest homo aliquid a Deo in hac vita majus accipere ; ignoro, an possit hac gratia interim majorem aliquam Deus homini conferre, quam ut ejus ministerio perversi homines in melius mutentur, ut de filiis diaboli filii Dei efficiantur. An forte cuiquam magis videbitur esse mortuos suscitare? Ergone majus erit suscitare carnem morituram, quam animam in aeternum victuram?.... 5*
67 neb kohozz naplnijíí, powzdwyhnes. a zze neglem geftye pln tebe, tyezzek giem ſobye, ktozz by gmyel gyzz tak welyku myloſt, zbyl by negen hrzyechu 115 imrtelneho, ale take y obecznych, tat myloit ods4 ſwyeta tahne. neb yakozz dije ſwaty jan, gehozz den dnef pamatugem, myluge-ly kto ſwyet, nenije w nijem bozije myloſty.* ktoz nad boha ſwyet myluge a nad5" prawdu, geſt w ſmrtelnem hrzyechu a w bozijem58 hnyewu; pakly menije nezz boha ſwyet kto myluge, tak ezz ta myloſt k ſſwyetu potuchlu vczynij 120 w nyem k bohu myloſt, tehdy nenije w nijem myloſty bozije na tomto witupny. ale ſwaty jan bylt gest y w te5 wyloke mylofty a znalt geft myloſt y rad pſal o nij, rad o nij kazal, aby mohly lydee, czoy prawa, poznaty, myloſt.° trzetij wítupen myloſty byech rzekl pro boh61 druzcze62 mylowaty° yako ſye a proto w te wruczij mylofty k bohu nepotuchaty. 125 welyky by ten byl, ktozz by pro zdeyíij praaczy, gefto by nefl z myloíty k ſwych blyzznijch ...53 nebyl nyeczo wſladke myloſty k bohu potuchlegij tot tak wplnye teprw w nebeffijech bude, a zde zatijem ſlufije z myloſty a naywyecz, ktoy komu kut peeczy dan, gednomu o druhem praczowaty, acz y ſ utratvv' pokoyneho nabozenſtwije. dije tento ſwaty jan: to mame 130 od boha przykazanije, aby, ktozz myluge boha, mylowal y bratra ſweho.* trzetije zalezzij ſwatoſt w czynech zwlafftye doſtoynych. ale byl ſem rzekl, ezz w tom druhe geſt powyffenije a pocztyenije ſwateho jana, a tak rzku66. druhe pocztyl ſyn bozij a powyſyl myleho ſweho v wlafitye7 doſtoy- nych czynech mymo gyne,7 ezz na poſlednij weczerzy wzpolehl byl nass 135 geho prſech,* ſweho gemu zewyl proradczy, gehozz gynemu nevczynyl,* ſwu matku vmyerage poruczyl gemu* a dal gemu ſlowo bozije kazaty, wyſoke wyeczy a ſkryte pſaty a wnytrfnijm" okecs ſpatrzyty wzdwyzzene mysly dywagijcz sye welyke wyeczy.53 to tre welykehot geft doftogenitwye. tijem geft ſwolan ſwaty koftel, tijem vtwrzen, tijem nebeſkych pokladow 140 ſkrytych dobyto gemu, tijem negeden k zzywotu przyífel, ze zleho byl dobry, z dobreho lepíſij; tijem y geſtye y po naſ7° bywagij a budu z ſynow ztraczenych ſynowe bozij, dije rykhardus1: newyedye, mozz-ly boh czlo- wyeku wyetífij dar dati, aneb mohl-ly" by czlowyek wyetifij wzyety, 58 awbozijem. 5 ywte. 60 znam. odstavce. 61 pboh. znam. slovosledu. 63 schází nějaké slovo, na př. nůzi. 6 kon. ř. 65 yfutratvv. 66 znam. odstavce. 7 odd. 48 kon. ř. 3 slovosled nejspíše opisovačem změtený jest opraviti asi takto: a vnitřním okem vzdvižené mysli dívajíc sě spatřiti veliké věci. 7 yponaí. 71 červ. podtrž. 12 mohl na konci ř.; za l vyškrabáno y a nahrazeno červenou výplní. 73 kon. ř. 7 červ. Jan 2, 15. 315 I Jan 4, 21. Jan 13, 23. Jan 13, 26. Jan 19, 26. L. CXCVI, col. 33 (Richardi a s. Victore De prae- paratione animi ad contemplati- onem, liber dic- tus Benjamin Minor, cap. 44). H. flawenftwie nemuoz przigiti. — 115. fmrtedlneho. — 118. wimrtedlnem. — 123. milowati druzcze aneb bliznieho yako ſebe. — 125. zmiloîti kſwym bliznijm. — 126. nietczo. — 127. wuplnie. — 133. vzwlafîtie. — 135. zgewil. — 142. a 144. za- traczenych. — 142. rychardus. — 144. fkrze nieho. — 146. fmrtedlnemu. — 151. 142 nn.: .... Nescio, si potest homo aliquid a Deo in hac vita majus accipere ; ignoro, an possit hac gratia interim majorem aliquam Deus homini conferre, quam ut ejus ministerio perversi homines in melius mutentur, ut de filiis diaboli filii Dei efficiantur. An forte cuiquam magis videbitur esse mortuos suscitare? Ergone majus erit suscitare carnem morituram, quam animam in aeternum victuram?.... 5*
Strana 68
68 nezly aby ſkrzen zlij dobrymy byly, z ſynow ztraczenych ſynowe bozij. mnijff-ly wyetffije mrtwe krzesyty? wyetffyet geft duffy k wyecznemu 145 zywotu wzkrzeſyty, nezly tyelo k tomuto zywotu ímr- telnemu, protozz, acz geft take mrtwe krzyeſyl ſwaty jan, wſak za wyetítij wyecz polozyl ſem w�3 geho czynech, zzey ſwym kazanijm ſwolal koftel, ſwym pijímem vtwrdyl pſaw knyhy welmy koſtelu vzzyteczne, neb, yakozz dije ſwaty auguſtyn,"4 yakozz nad namy ztazzenoy nebe a tijem geſt wſe vtwrzeno, 150 takez w czijerkwy ſwate wſey knyhamy pijſma ſwateho vtwrzeno, czozz kolywyek wyerzyty mame, a zzey" tak wzdwyzzenu myſlij ſpatrzowal wyſoke wyeczy, otewrzel nam ikryte nebeſke poklady. a ktoy“ wyfíe wzleetal nezz ten orel, zzey vpatrzyl a k nam7 to przyneíl, ezz w poczatku byeſſe ſlowo a ſlowo v boha byefſe a boh byeffe flowo?* a ktoy" tak tayne 155 wyeczy ſezrzel a popſal tak ſkrytye, yakzz boh chtyel gmyety, aby nyetere nyeterym tayno bylo a druzzij poznaly nyeczo? a to's wydijme w tyech geho knyhach, geſto flowu apokalypſys, w nychzz geft, ale ſkrytye, popſan weſken przvebyeh koſtela ſwateho.7 trzetije byech rzekl, ezz ſyn bozij pocztyl myleho ſweho y w tom,80 160 32a ezz tak dywnye fſel ſ tohoto ſwyeta, ezz nyeterzij hadagij, zdalyg ſnad 1 Mojž. 5. 24. nevmrzel geftye, zdaly by,81 yakozz enoch z za-] kona82 przyrozeneho* 4 Král. 2. 11. a elyaff83 z zakona pſaneho* do rage gfu wzety a w ſwoy czaſ wygdvv, Mal. 4, 5. aby protysi antykriftu ſwyedczyly prawdu,* by y tento z trzetijeho zakona, geſto ſlowe zakon myloîty, byl wzat a ſchowan, aby w ſwoy czas 165 take wygda ſwyedeczítwo wydal. a z toho5 ſye toho domnyewagij, ez kriſtus powyedyel ſwatemu petru, ezz ma za nijm przygijty vmuczenijm. a on83 otazal o ſwatem janu, kterak by on gmyel k nyemu przygyty. a kriſtus rzekl: tak chczy, aby oſtal, azz y przijdu; czoy tobye do toho? ty gdy po mnye! a ynhed3 rzekly apofítolee mezy febu,83 ezz nevmrze 170 ten vczennijk. ale nerzekl geft kriftus: nevmrze; rzekl geft: tak geho chczy nechaty, czoy tobye do toho?* byl geft take gynde rzekl kriſtus: gſu nyekto, geſto tuto ſtogije, geſto neokuffije ſmrty, azz y vzrzije83 ſyna Mat. 16, 28. czlowyeczyeho, an gde w ſwem kralowſtwu.* potom86 pak kdyz ſtar byl ſwaty jan,86 zdraw gfa w row wſtupyl a ſwyetloy gey obklijczylo. a pak83 kdyz ten bleſk mynul, nenalezly tyela geho, gen manny w rowu. zyw-lyt pak geſt nebo vmrzel, newyedye; wyſoket gfu bozije taynycze, nezz to dvakrát podtrž. Bodd. 7 Aktoy. 7 aknam. 78 odd. 7 znam. odstavce. S0ywtom. 8i zdalyby. 82 předložka z psána odděleně. 83 odd. 84 kon. ř. 85 Aztoho. [P. L. XXXII. col. 851—2. (Conf XIII, 15) H.] Jan 1, 1. Jan 21, 22—23. 175 wíle gest. — 154. wzletiel. — 156. ſkryte. — 156. niektere niekterym. — 157. nietczo. — 160. byl fem rzekl. — 161. niekterzy. — 161. zdali gt 1 — 170. yhned. — 174. kra- lowftwij. — 175. a 180. whrob. — 175. afwietlo gey. — 176. gedine mannu whrobu. — 150 n.: (num. 16.) Aut quis, nisi tu, Deus noster, fecisti nobis firmamentum auctoritatis super nos in Scriptura tua divina? Coelum enim plicabitur ut liber (Isai. XXIV, 4) et nunc sicut pellis extenditur super nos (Psal. CIII, 2). Sublimioris enim auctoritatis est tua divina Scriptura, cum jam obierunt istam mortem illi mor- tales, per quos eam dispensasti nobis....
68 nezly aby ſkrzen zlij dobrymy byly, z ſynow ztraczenych ſynowe bozij. mnijff-ly wyetffije mrtwe krzesyty? wyetffyet geft duffy k wyecznemu 145 zywotu wzkrzeſyty, nezly tyelo k tomuto zywotu ímr- telnemu, protozz, acz geft take mrtwe krzyeſyl ſwaty jan, wſak za wyetítij wyecz polozyl ſem w�3 geho czynech, zzey ſwym kazanijm ſwolal koftel, ſwym pijímem vtwrdyl pſaw knyhy welmy koſtelu vzzyteczne, neb, yakozz dije ſwaty auguſtyn,"4 yakozz nad namy ztazzenoy nebe a tijem geſt wſe vtwrzeno, 150 takez w czijerkwy ſwate wſey knyhamy pijſma ſwateho vtwrzeno, czozz kolywyek wyerzyty mame, a zzey" tak wzdwyzzenu myſlij ſpatrzowal wyſoke wyeczy, otewrzel nam ikryte nebeſke poklady. a ktoy“ wyfíe wzleetal nezz ten orel, zzey vpatrzyl a k nam7 to przyneíl, ezz w poczatku byeſſe ſlowo a ſlowo v boha byefſe a boh byeffe flowo?* a ktoy" tak tayne 155 wyeczy ſezrzel a popſal tak ſkrytye, yakzz boh chtyel gmyety, aby nyetere nyeterym tayno bylo a druzzij poznaly nyeczo? a to's wydijme w tyech geho knyhach, geſto flowu apokalypſys, w nychzz geft, ale ſkrytye, popſan weſken przvebyeh koſtela ſwateho.7 trzetije byech rzekl, ezz ſyn bozij pocztyl myleho ſweho y w tom,80 160 32a ezz tak dywnye fſel ſ tohoto ſwyeta, ezz nyeterzij hadagij, zdalyg ſnad 1 Mojž. 5. 24. nevmrzel geftye, zdaly by,81 yakozz enoch z za-] kona82 przyrozeneho* 4 Král. 2. 11. a elyaff83 z zakona pſaneho* do rage gfu wzety a w ſwoy czaſ wygdvv, Mal. 4, 5. aby protysi antykriftu ſwyedczyly prawdu,* by y tento z trzetijeho zakona, geſto ſlowe zakon myloîty, byl wzat a ſchowan, aby w ſwoy czas 165 take wygda ſwyedeczítwo wydal. a z toho5 ſye toho domnyewagij, ez kriſtus powyedyel ſwatemu petru, ezz ma za nijm przygijty vmuczenijm. a on83 otazal o ſwatem janu, kterak by on gmyel k nyemu przygyty. a kriſtus rzekl: tak chczy, aby oſtal, azz y przijdu; czoy tobye do toho? ty gdy po mnye! a ynhed3 rzekly apofítolee mezy febu,83 ezz nevmrze 170 ten vczennijk. ale nerzekl geft kriftus: nevmrze; rzekl geft: tak geho chczy nechaty, czoy tobye do toho?* byl geft take gynde rzekl kriſtus: gſu nyekto, geſto tuto ſtogije, geſto neokuffije ſmrty, azz y vzrzije83 ſyna Mat. 16, 28. czlowyeczyeho, an gde w ſwem kralowſtwu.* potom86 pak kdyz ſtar byl ſwaty jan,86 zdraw gfa w row wſtupyl a ſwyetloy gey obklijczylo. a pak83 kdyz ten bleſk mynul, nenalezly tyela geho, gen manny w rowu. zyw-lyt pak geſt nebo vmrzel, newyedye; wyſoket gfu bozije taynycze, nezz to dvakrát podtrž. Bodd. 7 Aktoy. 7 aknam. 78 odd. 7 znam. odstavce. S0ywtom. 8i zdalyby. 82 předložka z psána odděleně. 83 odd. 84 kon. ř. 85 Aztoho. [P. L. XXXII. col. 851—2. (Conf XIII, 15) H.] Jan 1, 1. Jan 21, 22—23. 175 wíle gest. — 154. wzletiel. — 156. ſkryte. — 156. niektere niekterym. — 157. nietczo. — 160. byl fem rzekl. — 161. niekterzy. — 161. zdali gt 1 — 170. yhned. — 174. kra- lowftwij. — 175. a 180. whrob. — 175. afwietlo gey. — 176. gedine mannu whrobu. — 150 n.: (num. 16.) Aut quis, nisi tu, Deus noster, fecisti nobis firmamentum auctoritatis super nos in Scriptura tua divina? Coelum enim plicabitur ut liber (Isai. XXIV, 4) et nunc sicut pellis extenditur super nos (Psal. CIII, 2). Sublimioris enim auctoritatis est tua divina Scriptura, cum jam obierunt istam mortem illi mor- tales, per quos eam dispensasti nobis....
Strana 69
69 wyedije, ezz beeda7 dije: kdyzz jan wydyel, ezz den przyfſel, aby ffel v. LF. 36 (1900). 103, pozn.] odſud, swolaw ſwe mlazífije, kazanijm ge napomenuw po obyety tyela 180 bozijeho na ſlawne ſluzbye, wzem odpufftyenije wſtupyl w row pohrzebu ſweho ; wzdaw modlytwu przylozzen geft k otczom, tak proft od ſmrtelness boleſty, yakoy byl proſt y od porufſenije8 tyela ſweho. a tak druzij za to magij, ezz geſt vmrzel, ale bez ſmrtelne boleſty. neb tu ſmrtelnu horzkoft gmyel geſt w ſwem ſrdczy wida, kdyzz na krzyzzy vmyeral myly myſtr 185 a przyetel geho. a nad to nade wíſe, kdyzz geft rzekl krift990 ſwatemu petru: czoy tobye do toho?, radyegij rzku, ezz ya newyedye, ktere"1 geft z toho,32 nezz bych rzekl toto neb toto, wyſokat geft mudroft bozije; czynijt, czoz chcze.* kto mozz rzeczy gemu: procz to tak czynijíí?* ale to wyedye, ezz naplnyw gey duchu mudrofty a rozvmv otewrzel vſta 190 geho proſtrzed koſtela,8 ezz y dneſ wola pijímo geho, a ſlawnye hoſpodyn vczynyl dywna ſwateho ſweho, przed geho blyzznijmy powyſyw geho. a kdyz geft tak myly bohu, ezz any ged, geftoy gey pyl, any wruczij oley, wenzz byl vwrzzen, vſkodyl gemu, kdezzt9 koly geft, bydlijt bezpecznye a w radofty" vtyeffenee. amen.92 Řím. 11, 33. Řím. 9, 20.] Ho mladenczych. 325 den2 mladyatek pamatugijcz, geſto newynnye od nemyloftyweho3 krale ſmrt trpijely, abych nemlezal, ale rzekl nyeczo, gefto by myl o tom w uklydye przemyetala, chczy nayprwe rzecz ſwateho auguſtyna4 mluwyty, 5 geſtoy w kazanij geho o hodu tomto. tent dije: dneſ, bratrzije mylaa, tyech mladyatek den pamatugem, geſto gfu od' nemyloftyweho krale 86 na konci ř. několik čárek. 87 červ. podtrž. 8s odd. 8 yodporufíenije. 5 kon. ř. 31 v rkpse kterey, ale y tečkou shora i tečkou dole označeno za chybné. „ kterey ztoho geft, ale znaménky před slovem ztoho i po něm opraven slovosled tak, jak stojí v textu. 3 awradoſty. A Amen červeně přetrženo. 1 odd.; nadpis červený vyplňuje druhou polovici řádku prvního, v jehož první části čte se: DEn mladyatek. 2 počáteční D na dva řádky. 3 odd. červ. podtrž. 5 kon. ř. 8 znam. slovosledu. 7 Aprotozz. 8 kon. ř. 3 odd. L. P. XXXIX, col. 2152 n. (S. Augustini Inna- tali 9s. Innocen- tium sermo III, cap. 1). 177. tagemftwij. — 182. yakoz geft byl. — 186. newiem kterey gt] z toho. — 193. wnieyz. 1. o ſwatych mladenczych rzecz piekna (modře). — 3. nietczo. — 12. blaho- 5 nn.: Cap. I. Hodie, fratres charissimi, Natalem illorum infantium colimus, quos ab Herode, crudelissimo rege, interfectos esse Evangelii textus eloquitur. Et ideo cum summa exsultatione gaudeat terra nostra, coelestium militum et tantarum parens fecunda virtutum. Ecce profanus hostis nunquam beatis parvulis tantum prodesse potuisset obsequio, quantum profuit odio. Nam [sicut sacratissimum prae- sentis diei festum manifestat,] quantum contra beatos parvulos iniquitas abundavit, tantum in eis gratia benedictionis effulsit. Beata es, o Bethlehem [terra Juda], quae Herodis regis immanitatem in puerorum exstinctione perpessa es, quae sub uno tempore candidatam plebem imbellis infantiae Deo offerre meruisti. Digne enim Natalem illorum colimus, quos beatiu aeternae vitae mundus edidit, quam quos maternorum viscerum partus effudit; siquidem ante vitae perpetuae adepti sunt
69 wyedije, ezz beeda7 dije: kdyzz jan wydyel, ezz den przyfſel, aby ffel v. LF. 36 (1900). 103, pozn.] odſud, swolaw ſwe mlazífije, kazanijm ge napomenuw po obyety tyela 180 bozijeho na ſlawne ſluzbye, wzem odpufftyenije wſtupyl w row pohrzebu ſweho ; wzdaw modlytwu przylozzen geft k otczom, tak proft od ſmrtelness boleſty, yakoy byl proſt y od porufſenije8 tyela ſweho. a tak druzij za to magij, ezz geſt vmrzel, ale bez ſmrtelne boleſty. neb tu ſmrtelnu horzkoft gmyel geſt w ſwem ſrdczy wida, kdyzz na krzyzzy vmyeral myly myſtr 185 a przyetel geho. a nad to nade wíſe, kdyzz geft rzekl krift990 ſwatemu petru: czoy tobye do toho?, radyegij rzku, ezz ya newyedye, ktere"1 geft z toho,32 nezz bych rzekl toto neb toto, wyſokat geft mudroft bozije; czynijt, czoz chcze.* kto mozz rzeczy gemu: procz to tak czynijíí?* ale to wyedye, ezz naplnyw gey duchu mudrofty a rozvmv otewrzel vſta 190 geho proſtrzed koſtela,8 ezz y dneſ wola pijímo geho, a ſlawnye hoſpodyn vczynyl dywna ſwateho ſweho, przed geho blyzznijmy powyſyw geho. a kdyz geft tak myly bohu, ezz any ged, geftoy gey pyl, any wruczij oley, wenzz byl vwrzzen, vſkodyl gemu, kdezzt9 koly geft, bydlijt bezpecznye a w radofty" vtyeffenee. amen.92 Řím. 11, 33. Řím. 9, 20.] Ho mladenczych. 325 den2 mladyatek pamatugijcz, geſto newynnye od nemyloftyweho3 krale ſmrt trpijely, abych nemlezal, ale rzekl nyeczo, gefto by myl o tom w uklydye przemyetala, chczy nayprwe rzecz ſwateho auguſtyna4 mluwyty, 5 geſtoy w kazanij geho o hodu tomto. tent dije: dneſ, bratrzije mylaa, tyech mladyatek den pamatugem, geſto gfu od' nemyloftyweho krale 86 na konci ř. několik čárek. 87 červ. podtrž. 8s odd. 8 yodporufíenije. 5 kon. ř. 31 v rkpse kterey, ale y tečkou shora i tečkou dole označeno za chybné. „ kterey ztoho geft, ale znaménky před slovem ztoho i po něm opraven slovosled tak, jak stojí v textu. 3 awradoſty. A Amen červeně přetrženo. 1 odd.; nadpis červený vyplňuje druhou polovici řádku prvního, v jehož první části čte se: DEn mladyatek. 2 počáteční D na dva řádky. 3 odd. červ. podtrž. 5 kon. ř. 8 znam. slovosledu. 7 Aprotozz. 8 kon. ř. 3 odd. L. P. XXXIX, col. 2152 n. (S. Augustini Inna- tali 9s. Innocen- tium sermo III, cap. 1). 177. tagemftwij. — 182. yakoz geft byl. — 186. newiem kterey gt] z toho. — 193. wnieyz. 1. o ſwatych mladenczych rzecz piekna (modře). — 3. nietczo. — 12. blaho- 5 nn.: Cap. I. Hodie, fratres charissimi, Natalem illorum infantium colimus, quos ab Herode, crudelissimo rege, interfectos esse Evangelii textus eloquitur. Et ideo cum summa exsultatione gaudeat terra nostra, coelestium militum et tantarum parens fecunda virtutum. Ecce profanus hostis nunquam beatis parvulis tantum prodesse potuisset obsequio, quantum profuit odio. Nam [sicut sacratissimum prae- sentis diei festum manifestat,] quantum contra beatos parvulos iniquitas abundavit, tantum in eis gratia benedictionis effulsit. Beata es, o Bethlehem [terra Juda], quae Herodis regis immanitatem in puerorum exstinctione perpessa es, quae sub uno tempore candidatam plebem imbellis infantiae Deo offerre meruisti. Digne enim Natalem illorum colimus, quos beatiu aeternae vitae mundus edidit, quam quos maternorum viscerum partus effudit; siquidem ante vitae perpetuae adepti sunt
Strana 70
70 S. Severiani In festo s6. Inno- centium (v. Ry- šánek ve Sborn. filol. I, 1910, 88 n. heroda zbyta, yakozz nam' cztenije prawij ſwate, a protozz' í radoíty weſel ſye zemye, tolyky rytijerzow nebeſſkych wydawffy poczet, ay, kral gía nykdy by byl nemohl gym tak dobrze vczynyty kteruze koly pohodu tohoto ſwyeta, yakoy gym dobrze vczynyl ſwu vkrutnoſtij. czijm proty 10 gym? wyetffye vkrutnoſty neprzyezn powítala, tijem wyetífije w nych bozije myloſt vkazana. blazzeny gſy, bethleme, geftos taku vkrutnost ſtrpyel zleho krale w tolyk newynnych mladyatek zahubenij, ezzi w geden czał ſtkwuczij zaſtup obyetowal hoſpodynu z boge, geſtoy ge potkal w gych mladoſty. podobnye hod ſwatych muczennykow, yakozz gſu i ſwyeta1o 15 fefſly, pamatugem ; neb tato ſmrt blazzenyegije podalay gych k wyecznemu zzywotu, nezly gfu ge gych matery z ſwych zzywotow na tento ſwyet porodyly. a tytoll pak fíczaftne dyetky prwe doítoynofty wyeczneho zzywota dofíly, nezzly glu poznaly zly ſwyet tento. draha ímrt gynych muczennykow zaſluzzylay chwaly v wyznanijl prawdy, ale tyechto chwalu 20 lijbyloy ſye bohu gen w ſkonanij pron vkazaty. a tak ſkonanije, geſtoy zdeyfyeho zzywota hubenfftwij konecz vczynylo, ynhed w12 poczatku gych daloy gym poczatek chwaly, kdyzz geſt ge vkrutnoft herodowa od maternychll prſy, any ffvy geftye, odtrhla a12 na ſmrt dala, ty dyetky mohu kwyet ſluty gynych muczennijkow, geſto za obeczne newyery geftye 25 yako w czaf zymnij wynykly yako koſtela ſwateho prwnije kwyetye, geſtoy ge ynhed zarazyl mraz vkrutne nemyloſty, protozz zabytym pro12 kryíta dyetkam czeſt ſluſſije wzdaty, nenije gych procz zaloſtyty; neb ten, geftoy przyczyna gych ſmrty, y gych odplaty. gyny pak byſkup take w ſwem kazanij o mladenczijch dije: „blazzenij, 30 ezz gſu ſye k muczennyſtwul3 zrodyly, ale ne k ſwyetu.14 blazzenij, ez gſu boleft a praaczy w odpoczynutije promyenyly, a ſmutek a zaloft w radoît 333 a w utyeffe- nije.15 blazzenij, ktoz gíu zywy al6 magij pro kryíta zbyty byty; blazzena brzijcha, geſto gſu takowe noſyla; blazzene prſy, geſto ge krmyly, a blazzene ſlzy, geſto kdyz gſu prolyty, vczyftyenije vczynyly. 35 neb matery tyech ſwatych dijetek w ſwych ſlzach gſu vczyſtyeny a w ſwel? 10 ffwyeta. 11 odd. 12 kon. ř. 13 tak rkp. 1 nekfwyetu. 15 awutyeffenije. 16 kon. ř. flaweny gfy bethleeme gefito gfy. — 16. blahoflaweniegi podala gt. — 20. chwaly awyznanij. — 21. libilo geft fie. — 21. pronieho. — 22. a 27. yhned. — 23. vkrutny herodes [ od maternych prſy. ani fpij gefftie odtrhla. — 28. gefíto geft. — 29. odpla ty pronieho fie to daalo. — 30., 31. a 33. blahoílawenij. — 32. praczy od- počzynutie. — 34. blahoflawena. — 34. a 35. blahoflawene. — 42. spomoczno. — dignitatem, quam usum praesentis acceperint. Aliorum quidem pretiosa mors mar- tyrum laudem in confessione promeruit: horum in consummatione complacuit, quia incipientis vitae primordiis ipse eis occasus initium gloriae dedit, qui praesentis terminum imposuit. Quos Herodis impietas lactentes matrum uberibus abstraxit, qui jure dicuntur martyrum flores, quos in medio frigore infidelitatis exortos, velut primas erumpentes Ecclesiae gemmas quaedam persecutionis pruina decoxit. Et ideo dignum est interfectis pro Christo infantibus honores impendere, ceremonias, non dolores ...., quia ipse illis fuit causa poenae, qui exstitit et coronae, ipse odii causa, qui praemii etc.
70 S. Severiani In festo s6. Inno- centium (v. Ry- šánek ve Sborn. filol. I, 1910, 88 n. heroda zbyta, yakozz nam' cztenije prawij ſwate, a protozz' í radoíty weſel ſye zemye, tolyky rytijerzow nebeſſkych wydawffy poczet, ay, kral gía nykdy by byl nemohl gym tak dobrze vczynyty kteruze koly pohodu tohoto ſwyeta, yakoy gym dobrze vczynyl ſwu vkrutnoſtij. czijm proty 10 gym? wyetffye vkrutnoſty neprzyezn powítala, tijem wyetífije w nych bozije myloſt vkazana. blazzeny gſy, bethleme, geftos taku vkrutnost ſtrpyel zleho krale w tolyk newynnych mladyatek zahubenij, ezzi w geden czał ſtkwuczij zaſtup obyetowal hoſpodynu z boge, geſtoy ge potkal w gych mladoſty. podobnye hod ſwatych muczennykow, yakozz gſu i ſwyeta1o 15 fefſly, pamatugem ; neb tato ſmrt blazzenyegije podalay gych k wyecznemu zzywotu, nezly gfu ge gych matery z ſwych zzywotow na tento ſwyet porodyly. a tytoll pak fíczaftne dyetky prwe doítoynofty wyeczneho zzywota dofíly, nezzly glu poznaly zly ſwyet tento. draha ímrt gynych muczennykow zaſluzzylay chwaly v wyznanijl prawdy, ale tyechto chwalu 20 lijbyloy ſye bohu gen w ſkonanij pron vkazaty. a tak ſkonanije, geſtoy zdeyfyeho zzywota hubenfftwij konecz vczynylo, ynhed w12 poczatku gych daloy gym poczatek chwaly, kdyzz geſt ge vkrutnoft herodowa od maternychll prſy, any ffvy geftye, odtrhla a12 na ſmrt dala, ty dyetky mohu kwyet ſluty gynych muczennijkow, geſto za obeczne newyery geftye 25 yako w czaf zymnij wynykly yako koſtela ſwateho prwnije kwyetye, geſtoy ge ynhed zarazyl mraz vkrutne nemyloſty, protozz zabytym pro12 kryíta dyetkam czeſt ſluſſije wzdaty, nenije gych procz zaloſtyty; neb ten, geftoy przyczyna gych ſmrty, y gych odplaty. gyny pak byſkup take w ſwem kazanij o mladenczijch dije: „blazzenij, 30 ezz gſu ſye k muczennyſtwul3 zrodyly, ale ne k ſwyetu.14 blazzenij, ez gſu boleft a praaczy w odpoczynutije promyenyly, a ſmutek a zaloft w radoît 333 a w utyeffe- nije.15 blazzenij, ktoz gíu zywy al6 magij pro kryíta zbyty byty; blazzena brzijcha, geſto gſu takowe noſyla; blazzene prſy, geſto ge krmyly, a blazzene ſlzy, geſto kdyz gſu prolyty, vczyftyenije vczynyly. 35 neb matery tyech ſwatych dijetek w ſwych ſlzach gſu vczyſtyeny a w ſwel? 10 ffwyeta. 11 odd. 12 kon. ř. 13 tak rkp. 1 nekfwyetu. 15 awutyeffenije. 16 kon. ř. flaweny gfy bethleeme gefito gfy. — 16. blahoflaweniegi podala gt. — 20. chwaly awyznanij. — 21. libilo geft fie. — 21. pronieho. — 22. a 27. yhned. — 23. vkrutny herodes [ od maternych prſy. ani fpij gefftie odtrhla. — 28. gefíto geft. — 29. odpla ty pronieho fie to daalo. — 30., 31. a 33. blahoílawenij. — 32. praczy od- počzynutie. — 34. blahoflawena. — 34. a 35. blahoflawene. — 42. spomoczno. — dignitatem, quam usum praesentis acceperint. Aliorum quidem pretiosa mors mar- tyrum laudem in confessione promeruit: horum in consummatione complacuit, quia incipientis vitae primordiis ipse eis occasus initium gloriae dedit, qui praesentis terminum imposuit. Quos Herodis impietas lactentes matrum uberibus abstraxit, qui jure dicuntur martyrum flores, quos in medio frigore infidelitatis exortos, velut primas erumpentes Ecclesiae gemmas quaedam persecutionis pruina decoxit. Et ideo dignum est interfectis pro Christo infantibus honores impendere, ceremonias, non dolores ...., quia ipse illis fuit causa poenae, qui exstitit et coronae, ipse odii causa, qui praemii etc.
Strana 71
71 krwy ty ſwate dyetky, matery trpyely gſu w mucze ſwych dyetek ; neb mecz, geftoy probodl gych dyetek tyela, przyfíel geft k irdczy y materam, a kdyzz gſu ſpolczyly w utrpenij, magij ſpolczyty y w odplatye.“18 awfakt tu rzku: 40 byt ktera byla pro bezprzemnvl9 zzaloft pohaíla w bozij myloſty, nebylat by gij ta zzaloft odplaty przynefíla a vczyfítyenije, neb yakoz geft dobrym wſeczko pomoczno k dobremu, takezz zly20 k zzlemu.* protozz y w radoſty21 (Řím. 8. 28.] y w22 zaloîty wzdyg trzeba opatrnu byty, aby nepohaſla k bohu myloſt.23 druhe chczy dotknvty toho, kak geft ſkonal ten nemyloſtywy kral 45 a vkrutny, tak geft pfano o nyem, zzey v przevkrutne a ohawne24 bolefty ffel i tohoto ſwyeta, a ta muka bylay gemu poczatek pekla, y toy byl nan boh przepuſtyl, zzey trzem ſwym ſynom ímrt vczynyl a25 byl y ſwych dijetij wrazzedlnijkem. a kdyzz byl lydu rozlycznye | tyezzek, wyeda, ezz by ho, kdyzz vmrze, nepykaly, kazal mnohym znamenytym, aby 50 ynhed toho dne, yakzz on vmrze, fmrt gym take vczynyly,26 aby, acz by geho lyd nepykal, afpon zbytych ſwych przatel. a zzey byl tak vkrutne myíly, owíſem vkrutnu ſmrt boh nan przepuſtyl. teezzmyerz w2 kazdem vdu ono gyny gmyel neduh a ono28 gyny. a kdyzz lekarzy chtyely z gednoho neduhu pomoczy gemu, gynych neduhow poſylnyly, tak ezz y lekarzow 55 nyekolyk kazal na ſmrt daty, ezz gfu boleſt geho obtyezzowaly. a kdyz tral dluho w tom hubenitwije zadage ſmrty a nemoha gije gmijety, az naypoſlee doſah ſtpijcze kakeſí neb nozzijka zabyl ſam ſye. prawijet to myſtrzy v przyrozzenij, ezz zwyerzata przyrozenije dobrotyweho lehczeyffij ſmrt gmyewagij nezz ta, geſto gſu vkrutneho. a tak labvt zpijewa chtyecz 60 vmrzyety a lew placze, yakzz prawije o nych, a tijem czynem y lyde dobro- tywij lehczegije mrvv nezz vkrutnij, ale abych w tak neweſele29 neoſtal rzeczy, nawraczy ſye w rzecz kratochwylnyeyſij o mladenczijch.30 trzetije o odplatye3 tyechto blazzenych dyetek znamenayte. dywnyeg ſvvd bozij w mladenczijch ] tyechto...32 prwe dal gym czeft rytyerzitwije 33b 65 nezly rozvm, prwe korunv nezz ſwe wole podle rozmyſlu33 vzzywaty. czoy to gyneho, gen ezz podle ſwe33 neobſezzyte mudroîty pan hoſpodyn chcze wſſe gmyety. dobrze koîtel zpijewa o ſlawnem3 dijetyety o jezyfowy: mlad gſa vmyel geſt k ſylnemu bogy, ay, wlytijm ſwe myloſty w Irdcze kralom onyem ode wſchod ſluncze przzytahl ge, aby ſye kralowitwu geho 70 poklonyly a34 wratyly ſye do ſwych zemij. pro34 nyezz hrdemu zemíkemu kraly, ſwyetíky myloftij oflepenemu, krutaa zawyít wrtala frdcze, ez dijetye malee w plenkach lezze to ſwu moczy a mudroſty zpoſobylo, gehozz on nemohl na kralowe ſtolyczy ſedye w kralowem ruffe, mecz y zlato mage, 17 awſwe. 18 ywodplatye. 1 odd. 20 kon. ř. 21 ywradofty. A y na konci ř. 23 znam. odstavce. 3 odd. 25 kon. ř. 25 slovosled opraven podle znamének; v rkpse: vczynyly take. 27 kon. ř. 28 odd. 2 wtak newefele. 30 červ. znam. odstavce. 31 odd. 32 schází kus věty, 33 odd. 34 kon. ř. 35 odd. 26 kon. ř. 37 na 44. kterak. — 50. yhned. — 55. akdyz wtom dluho trwal hubenitwij. — 57. do- ſahl ſtpijcze yakes aneb nožijka zabil ſie ſam. — 60. yakoz onijch prawi. — 62. nawratim fie. — 63. blahoflawenych. — 63. diwny fud. — 66. neobfahle. — 71.
71 krwy ty ſwate dyetky, matery trpyely gſu w mucze ſwych dyetek ; neb mecz, geftoy probodl gych dyetek tyela, przyfíel geft k irdczy y materam, a kdyzz gſu ſpolczyly w utrpenij, magij ſpolczyty y w odplatye.“18 awfakt tu rzku: 40 byt ktera byla pro bezprzemnvl9 zzaloft pohaíla w bozij myloſty, nebylat by gij ta zzaloft odplaty przynefíla a vczyfítyenije, neb yakoz geft dobrym wſeczko pomoczno k dobremu, takezz zly20 k zzlemu.* protozz y w radoſty21 (Řím. 8. 28.] y w22 zaloîty wzdyg trzeba opatrnu byty, aby nepohaſla k bohu myloſt.23 druhe chczy dotknvty toho, kak geft ſkonal ten nemyloſtywy kral 45 a vkrutny, tak geft pfano o nyem, zzey v przevkrutne a ohawne24 bolefty ffel i tohoto ſwyeta, a ta muka bylay gemu poczatek pekla, y toy byl nan boh przepuſtyl, zzey trzem ſwym ſynom ímrt vczynyl a25 byl y ſwych dijetij wrazzedlnijkem. a kdyzz byl lydu rozlycznye | tyezzek, wyeda, ezz by ho, kdyzz vmrze, nepykaly, kazal mnohym znamenytym, aby 50 ynhed toho dne, yakzz on vmrze, fmrt gym take vczynyly,26 aby, acz by geho lyd nepykal, afpon zbytych ſwych przatel. a zzey byl tak vkrutne myíly, owíſem vkrutnu ſmrt boh nan przepuſtyl. teezzmyerz w2 kazdem vdu ono gyny gmyel neduh a ono28 gyny. a kdyzz lekarzy chtyely z gednoho neduhu pomoczy gemu, gynych neduhow poſylnyly, tak ezz y lekarzow 55 nyekolyk kazal na ſmrt daty, ezz gfu boleſt geho obtyezzowaly. a kdyz tral dluho w tom hubenitwije zadage ſmrty a nemoha gije gmijety, az naypoſlee doſah ſtpijcze kakeſí neb nozzijka zabyl ſam ſye. prawijet to myſtrzy v przyrozzenij, ezz zwyerzata przyrozenije dobrotyweho lehczeyffij ſmrt gmyewagij nezz ta, geſto gſu vkrutneho. a tak labvt zpijewa chtyecz 60 vmrzyety a lew placze, yakzz prawije o nych, a tijem czynem y lyde dobro- tywij lehczegije mrvv nezz vkrutnij, ale abych w tak neweſele29 neoſtal rzeczy, nawraczy ſye w rzecz kratochwylnyeyſij o mladenczijch.30 trzetije o odplatye3 tyechto blazzenych dyetek znamenayte. dywnyeg ſvvd bozij w mladenczijch ] tyechto...32 prwe dal gym czeft rytyerzitwije 33b 65 nezly rozvm, prwe korunv nezz ſwe wole podle rozmyſlu33 vzzywaty. czoy to gyneho, gen ezz podle ſwe33 neobſezzyte mudroîty pan hoſpodyn chcze wſſe gmyety. dobrze koîtel zpijewa o ſlawnem3 dijetyety o jezyfowy: mlad gſa vmyel geſt k ſylnemu bogy, ay, wlytijm ſwe myloſty w Irdcze kralom onyem ode wſchod ſluncze przzytahl ge, aby ſye kralowitwu geho 70 poklonyly a34 wratyly ſye do ſwych zemij. pro34 nyezz hrdemu zemíkemu kraly, ſwyetíky myloftij oflepenemu, krutaa zawyít wrtala frdcze, ez dijetye malee w plenkach lezze to ſwu moczy a mudroſty zpoſobylo, gehozz on nemohl na kralowe ſtolyczy ſedye w kralowem ruffe, mecz y zlato mage, 17 awſwe. 18 ywodplatye. 1 odd. 20 kon. ř. 21 ywradofty. A y na konci ř. 23 znam. odstavce. 3 odd. 25 kon. ř. 25 slovosled opraven podle znamének; v rkpse: vczynyly take. 27 kon. ř. 28 odd. 2 wtak newefele. 30 červ. znam. odstavce. 31 odd. 32 schází kus věty, 33 odd. 34 kon. ř. 35 odd. 26 kon. ř. 37 na 44. kterak. — 50. yhned. — 55. akdyz wtom dluho trwal hubenitwij. — 57. do- ſahl ſtpijcze yakes aneb nožijka zabil ſie ſam. — 60. yakoz onijch prawi. — 62. nawratim fie. — 63. blahoflawenych. — 63. diwny fud. — 66. neobfahle. — 71.
Strana 72
72 34% aby kohozz nemozz przemoczy dary, meczem przemohl, a kohozz by mecz geho nepodrobyl, aby toho dary vwazal; neb on chtyel, aby ty hoftce 75 pijlnye ſye wztyezzijcz o dyetyety powyedyely y gemu, kde by bylo, a dije- tye malee w chudych plenkach gynemu chtyelo, a ony*5 k woli dijetyete wole kralowy nenaplnyly, ay, kral zemíky poczynaa boy proty kriftu35 w lſtywem ſrdczy myſle ſmrt geho, ale mudre dijetye odwedlo to a zborzylo kralow vmyſl, kdyzz navczenij2 andyela tyto hoſte wratyly ſye do ſwych 80 wlaſtij gynv czijeftuv zlemu krali tagemftwije bozijeho, geftoy chtyel vtayno do czaſu gmyety, nezewywfſe. z nyehozz wyetffije sye zloft w zlem wzbudyla, ale wyzme myl przylozzyecz k tomu,3 kak dywnym wytyez- fftwem chcze w nowem kralowſtwu dijetye toto ſwytyezzyty, kakowet geſt honcze poſlalo przed ſwym3 rytyerzſtwem, geſto ſwu potkv ſdrzzewſſe 85 ſwytyezzyly a gmagij czeſt wytyezzowuv w kralowſtwu geho! zbyti ſwyetu zemrzely a głu wytyezzy, a y fam3 geſt potom pak ſwytyezzyl. a wſeczko3s woyſko geho nemozz gynak wytyezſtwa gmyety gen ſmrt progda a przemoha we gmeny geho. ne zlym3 ſye za zlee oplaczegijcz, ale zlee trpijecz wytyezy budem woyíka toho. ale dywne geft, ez tyto male dijetky vczynyeny gfu honczy przednij woyíka toho a poczteny za wy- tyezze,4 any geſtye nemohly ſmyſla a rozvmvas vzzywaty, any wolij ſwu wlaaîty, zzey ſwaty fîtyepan rytyerz kryſtow, toy znamenyte, neb gynij ſwaty muczenyczy"l neb ktozz koly, geſto z vmyſla trpije! czo pro kriſta, aneb42 acz netrpije ſmrty, ale gſu vmylla toho, ezz by trpyety chtyely, 95 yakozz ſem rzekl w ono ..,43 ezz ty ſwaty jan znamenawa; ale dijetky bez rozvmv newyeducz, procz trpije, dywne geft, ezz gfu poczteny mezy wytyezzy4 ſwatymy, ale w tom geft boh vkazal, ezz we wieczky gest od- platy bohat a ezz45 wyecze mozz geho myloírdije nez vkrutnoſt herodowa. kdyzz gym geſt herodes ſwu vkrutnofty pro krifta odyal zzywot tento, 100 kriſtus ſwu myloîtij v prawdyey� gym dal zzywot onen. a yakozz w ftarem zakonye probyteczen byl dijetkam obrzez a krzeſt w nowem y bez gych47 wole, bez gych vmyſlu, takezz y tijemto ſmrt pro kriſta probyla geſt, a glu4s myloſtij bozij oſlaweny ty newynne dijetky a w ſwe!9 y gedne pofíkwrnye nenalezeny. 50 gyzz gíte flyffely left a51 vkrutnoft zleho krale a newynnych dyetek malych fmrt pro krifta, a czoy potkalo zleho toho vkrutnijka, a ezz52 dyetky newynnee chwalu magij y fmrt trpyewffe, rozvmyeyte, ezt wzdy ma ſwe czrt, geſtot wzbuzije proti prawdye,52 kdyzz by ſye czo dobreho 90 105 konci ř. a, na počátku druhého vjam. 38 odd. 3 Nezlym. 40 druhé z ve wytyezze podtečkováním a nadtečkováním označeno za nesprávné. 41 tak rkp. 4 A neb. 43 wono; věta zůstala nedopsána, ale smysl byl asi tento: v oné řeči o sv. Ště- pánu. 4 odd. 45 odděleně a mezi obojím tečka. 46 t. j. u pravdě j' (místo je). 4 ybezgych. 48 odd. 4 awfwe. 50 znam. odstavce. 51 kon. ř. 52 odd. 53 tak rkp. vkrutna. — 77. kwuoli dietieti. — 80. na vczenij. — 81. tagemftwi. — 82. nezge- wiwffe. — 83. yak diwnym witiezftwiem. — 84. yakowet. — 86. czeft witiezow. — 99. milofrdenstwie. — 101. vprawdie geft gym. — 102. profpieffen. — 103. pro
72 34% aby kohozz nemozz przemoczy dary, meczem przemohl, a kohozz by mecz geho nepodrobyl, aby toho dary vwazal; neb on chtyel, aby ty hoftce 75 pijlnye ſye wztyezzijcz o dyetyety powyedyely y gemu, kde by bylo, a dije- tye malee w chudych plenkach gynemu chtyelo, a ony*5 k woli dijetyete wole kralowy nenaplnyly, ay, kral zemíky poczynaa boy proty kriftu35 w lſtywem ſrdczy myſle ſmrt geho, ale mudre dijetye odwedlo to a zborzylo kralow vmyſl, kdyzz navczenij2 andyela tyto hoſte wratyly ſye do ſwych 80 wlaſtij gynv czijeftuv zlemu krali tagemftwije bozijeho, geftoy chtyel vtayno do czaſu gmyety, nezewywfſe. z nyehozz wyetffije sye zloft w zlem wzbudyla, ale wyzme myl przylozzyecz k tomu,3 kak dywnym wytyez- fftwem chcze w nowem kralowſtwu dijetye toto ſwytyezzyty, kakowet geſt honcze poſlalo przed ſwym3 rytyerzſtwem, geſto ſwu potkv ſdrzzewſſe 85 ſwytyezzyly a gmagij czeſt wytyezzowuv w kralowſtwu geho! zbyti ſwyetu zemrzely a głu wytyezzy, a y fam3 geſt potom pak ſwytyezzyl. a wſeczko3s woyſko geho nemozz gynak wytyezſtwa gmyety gen ſmrt progda a przemoha we gmeny geho. ne zlym3 ſye za zlee oplaczegijcz, ale zlee trpijecz wytyezy budem woyíka toho. ale dywne geft, ez tyto male dijetky vczynyeny gfu honczy przednij woyíka toho a poczteny za wy- tyezze,4 any geſtye nemohly ſmyſla a rozvmvas vzzywaty, any wolij ſwu wlaaîty, zzey ſwaty fîtyepan rytyerz kryſtow, toy znamenyte, neb gynij ſwaty muczenyczy"l neb ktozz koly, geſto z vmyſla trpije! czo pro kriſta, aneb42 acz netrpije ſmrty, ale gſu vmylla toho, ezz by trpyety chtyely, 95 yakozz ſem rzekl w ono ..,43 ezz ty ſwaty jan znamenawa; ale dijetky bez rozvmv newyeducz, procz trpije, dywne geft, ezz gfu poczteny mezy wytyezzy4 ſwatymy, ale w tom geft boh vkazal, ezz we wieczky gest od- platy bohat a ezz45 wyecze mozz geho myloírdije nez vkrutnoſt herodowa. kdyzz gym geſt herodes ſwu vkrutnofty pro krifta odyal zzywot tento, 100 kriſtus ſwu myloîtij v prawdyey� gym dal zzywot onen. a yakozz w ftarem zakonye probyteczen byl dijetkam obrzez a krzeſt w nowem y bez gych47 wole, bez gych vmyſlu, takezz y tijemto ſmrt pro kriſta probyla geſt, a glu4s myloſtij bozij oſlaweny ty newynne dijetky a w ſwe!9 y gedne pofíkwrnye nenalezeny. 50 gyzz gíte flyffely left a51 vkrutnoft zleho krale a newynnych dyetek malych fmrt pro krifta, a czoy potkalo zleho toho vkrutnijka, a ezz52 dyetky newynnee chwalu magij y fmrt trpyewffe, rozvmyeyte, ezt wzdy ma ſwe czrt, geſtot wzbuzije proti prawdye,52 kdyzz by ſye czo dobreho 90 105 konci ř. a, na počátku druhého vjam. 38 odd. 3 Nezlym. 40 druhé z ve wytyezze podtečkováním a nadtečkováním označeno za nesprávné. 41 tak rkp. 4 A neb. 43 wono; věta zůstala nedopsána, ale smysl byl asi tento: v oné řeči o sv. Ště- pánu. 4 odd. 45 odděleně a mezi obojím tečka. 46 t. j. u pravdě j' (místo je). 4 ybezgych. 48 odd. 4 awfwe. 50 znam. odstavce. 51 kon. ř. 52 odd. 53 tak rkp. vkrutna. — 77. kwuoli dietieti. — 80. na vczenij. — 81. tagemftwi. — 82. nezge- wiwffe. — 83. yak diwnym witiezftwiem. — 84. yakowet. — 86. czeft witiezow. — 99. milofrdenstwie. — 101. vprawdie geft gym. — 102. profpieffen. — 103. pro
Strana 73
73 110 poczalo, chtye zatratyty, ale pan boh zachowa, czozz chcze, tak za me pamyety byeffe wzbudyl proty kvnratowy,52 fílechetnemu prawdy bozije kazately, rzkucz, by byl apoſtota,53 ezz falefſneho duchowenſtwije left vkazowal a54 vczyl, czoy prawda, tak y protyw55 dobremu mylijczowy. a gefſtye zlij zle o nych mluwye, ale krzywdv. a gſuš6 take, geſto by rady, 115 by y to bylo, geſto ya pijſfy, vtopeno, geſto ſye gym chcze, aby gen famy mudrzy wydyeny byly, o w kakem gſu ty nebezpeczenſtwij, geſto leftnye ſye prawije duchownijmy, a gen'6 w poſtawye vkazugij duchowenftwije, ano ſwyet w ſrdczy, hrdoft, czty zzadoft bezprzemnaa, lakomftwo a nay- wyetífije peecze, aby to gmyely, czoy tyelu lijbo! brzzot leftny vmyl 120 w zewne zlee wpadne a w ukrutnoſt. nebt zloft dokona oſlepij ſrdcze, a bywa bozijm przepufîtyenijm, ezz, ktoy w ſſerzedſtwij, ezz zfſerzedij fye geftye wyecze a ze zleho" w horffije wpadne, yako herodes z te lity, gefto faleffnye do ſebe vkazowal, by sye chtyel take w dijetynſtwij kriſtu poklonyty, vpadl w tu zewnv vkrutnoſt, ezz zbil tak welyke mnozſtwije 125 dyetek. awfakt czaí przijde, ezz y zadnemu zlemu nebude dobrze, any komu dobremu zle bude, pomahayz nam, hoſpodyne, bychom byly w dobrych pocztv! na bozije obrzezanije rzecz dobra hrdym panije.1 342 dwe2 geft znamenyte w tom kratkem cztenij, gestoy dnef w koftele czteno, a druhe dwe toy pro ono3 dwe powyedijeno: gedno geft, ezz prawij 5 cztenije, ezz to mijle dijetye kriſtus geſt obrzezano, a prot ten obrzez prawij, ezz ſey to w oſmy den ſtalo ; druhe prawij gmeno dijetyete, a pro to“ prawij, ez geft prwe tak gmenowan, nezly ſye geft poczal w ſwe matky brzyfſe. y chtyel bych w kratochwyly dne tohoto o tom cztweru pomluwyty, ale abych nevdlyl w‘ gedne rzeczy, tuto rzku nyeczo o obrzezu' a o dny oſmem, 10 a o8 druhem bude rzecz druha." byl geft w ftarem zakonye tyeleſnye przykazan obrzez a gmenem den ofmy.* a toy1 wſſe tyemy wyeczmy tyelefſnymy w zaſlonye boh vka- 3 Mojz. 12, 3. zowal duchownije wyeczy. a takl oſmy den obrzez znamenawal, ezz w ofmem wijeku, toy kdyzz z mrtwych wîtanem, plne a prawe obrzezanije wſeho 15 nepotrzebneho budem gmyety, al2 budem lyd bozij w ſwatem nebeſſkem jeruzalemy, do nhozz newegde y geden neczyfty a neobrzezanyll,* yakozz zjev. 21, 27. geft ta proroczije rzecz hlafínye wolana w hody tyto. a tak kriſtus przyfſed 54 kon. ř. 55 yprotyw, na konci ř. 55 odd. 57 azezleho. 1 nadpis červený vyplňuje první řádek plně a druhý z druhé polovice; v první části řádku druhého čtou se již černě napsaná slova: DWe geft zna. 2 začát. D na dva řádky. 3 odd. 4 Apro na konci ř. 5 Aproto. 5 kon. ř. 7 odd., tečka mezi obojím o. 8 kon. ř., odd. ' větší, než bývá jinde, červ. znam. odstavce. ſpieffna geft. — 109. wzbudie. — 116. wyakem. — 118. bez prziemna. — 119. czo geft tielo. — 120. wzgewne. — 124. zgewnu. — 127. wpočztu dobrych. 6. ſe geft. — 9. nietczo. — 19. vitawenij. — 19. pronas. — 21.m zgewny
73 110 poczalo, chtye zatratyty, ale pan boh zachowa, czozz chcze, tak za me pamyety byeffe wzbudyl proty kvnratowy,52 fílechetnemu prawdy bozije kazately, rzkucz, by byl apoſtota,53 ezz falefſneho duchowenſtwije left vkazowal a54 vczyl, czoy prawda, tak y protyw55 dobremu mylijczowy. a gefſtye zlij zle o nych mluwye, ale krzywdv. a gſuš6 take, geſto by rady, 115 by y to bylo, geſto ya pijſfy, vtopeno, geſto ſye gym chcze, aby gen famy mudrzy wydyeny byly, o w kakem gſu ty nebezpeczenſtwij, geſto leftnye ſye prawije duchownijmy, a gen'6 w poſtawye vkazugij duchowenftwije, ano ſwyet w ſrdczy, hrdoft, czty zzadoft bezprzemnaa, lakomftwo a nay- wyetífije peecze, aby to gmyely, czoy tyelu lijbo! brzzot leftny vmyl 120 w zewne zlee wpadne a w ukrutnoſt. nebt zloft dokona oſlepij ſrdcze, a bywa bozijm przepufîtyenijm, ezz, ktoy w ſſerzedſtwij, ezz zfſerzedij fye geftye wyecze a ze zleho" w horffije wpadne, yako herodes z te lity, gefto faleffnye do ſebe vkazowal, by sye chtyel take w dijetynſtwij kriſtu poklonyty, vpadl w tu zewnv vkrutnoſt, ezz zbil tak welyke mnozſtwije 125 dyetek. awfakt czaí przijde, ezz y zadnemu zlemu nebude dobrze, any komu dobremu zle bude, pomahayz nam, hoſpodyne, bychom byly w dobrych pocztv! na bozije obrzezanije rzecz dobra hrdym panije.1 342 dwe2 geft znamenyte w tom kratkem cztenij, gestoy dnef w koftele czteno, a druhe dwe toy pro ono3 dwe powyedijeno: gedno geft, ezz prawij 5 cztenije, ezz to mijle dijetye kriſtus geſt obrzezano, a prot ten obrzez prawij, ezz ſey to w oſmy den ſtalo ; druhe prawij gmeno dijetyete, a pro to“ prawij, ez geft prwe tak gmenowan, nezly ſye geft poczal w ſwe matky brzyfſe. y chtyel bych w kratochwyly dne tohoto o tom cztweru pomluwyty, ale abych nevdlyl w‘ gedne rzeczy, tuto rzku nyeczo o obrzezu' a o dny oſmem, 10 a o8 druhem bude rzecz druha." byl geft w ftarem zakonye tyeleſnye przykazan obrzez a gmenem den ofmy.* a toy1 wſſe tyemy wyeczmy tyelefſnymy w zaſlonye boh vka- 3 Mojz. 12, 3. zowal duchownije wyeczy. a takl oſmy den obrzez znamenawal, ezz w ofmem wijeku, toy kdyzz z mrtwych wîtanem, plne a prawe obrzezanije wſeho 15 nepotrzebneho budem gmyety, al2 budem lyd bozij w ſwatem nebeſſkem jeruzalemy, do nhozz newegde y geden neczyfty a neobrzezanyll,* yakozz zjev. 21, 27. geft ta proroczije rzecz hlafínye wolana w hody tyto. a tak kriſtus przyfſed 54 kon. ř. 55 yprotyw, na konci ř. 55 odd. 57 azezleho. 1 nadpis červený vyplňuje první řádek plně a druhý z druhé polovice; v první části řádku druhého čtou se již černě napsaná slova: DWe geft zna. 2 začát. D na dva řádky. 3 odd. 4 Apro na konci ř. 5 Aproto. 5 kon. ř. 7 odd., tečka mezi obojím o. 8 kon. ř., odd. ' větší, než bývá jinde, červ. znam. odstavce. ſpieffna geft. — 109. wzbudie. — 116. wyakem. — 118. bez prziemna. — 119. czo geft tielo. — 120. wzgewne. — 124. zgewnu. — 127. wpočztu dobrych. 6. ſe geft. — 9. nietczo. — 19. vitawenij. — 19. pronas. — 21.m zgewny
Strana 74
74 na ſwyet przygal ten tyeleſny obrzez a toll gmeno, ezz tu nazwan ſpa- fytelem chtyel do czafu y pod tijeml3 vítawenij“ zakonnijm byty pro ny a przypodobnan k fftarym otczom zakona toho. dawa pak nam navczenije 20 tijem zewnym tyelefnym obrzezě,l ezz chczem-ly15 gmeno15 gmijety pol4 kriftu, abychom v prawdye krzeſtyeneels ſlvly, mame byti take obrzezany od przyelyffnofty ſwyetſkych wyeczij, gefto glu w zzadoſty tyela, w zzadoíty oczij a w hrdoftyl frdcze, abychom obrzezaly tu ſwyetíku myſlczy w lij- boftech tyelu bezpotrzebnych, w' lakomftwu a w hrdoftyl7 a nayprwel8 25 hledaly kralowitwa nebeſſkeho a geho ſprawedlnoſty. neb kdyzz ſey prawda ſwyetu vkazala, gyzz geſt odkryto, czo gſu ona znamenije zakona ſtareho znamenawala ſwym podobenſtwijm. gyzz gſu mynula ta znamenye, gyzz to, czo gſu ta znamenije znamenawala, ale ne gych19 w nowem zakonije drzzety mame, w nyemzz gſu nam dany gyne ſwatoſty, menije gych w pocztu, 30 ale welijm plnyeyfije moczy, protozz o tom obrzezu duchownye rozvmye- gijcz tyelefnye ſye gyz neobrzezugem, ale mame zde nayprw gmyety du- chownij obrzez, a pak den oímy, toczyfí kdyzz z mrtwych] wſtanem, budem kamenem, toczyfí kriftem, obrzezany ode wíije nepotrzeby, ode wſije hrubofty y od zzaloíty20 a budem18 w utyeffenij zemene kralowitwa 35. nebelíkeho a wyeczneho18, myefítyene jeruzalema nebelíkeho w dywnem pokogy a vtyefíenem, do nhozz2 newegde neczyíty a neobrzezany od takych wyeczij, gefto ſye w naí nelijbye bohu. tent gyzz obrzez na ny fluffije, a toy ſkrze prorokal8 ohlaffyl hoípody14 rzka: ku poílednijm czaíom obrzezzet 5 Mojz. 30, 6. hoſpodyn frdcze twe al4 duffy twu.* a dijels opyet prorok: srdcze ſwa 40 Jer. 4. 4. obrzezte, ale ne tyela!22* glu take proroczije rzeczy, geſto karagij lyd, Jer. 6, 10 a 9, 26, ezz nenije vít obrzezanych aneb vílij.* a kto víta neb víſy neb frdcze tye- Skutk. 7. 51. leinye obrzezvge? protozz tijem mame duchownye ſwa ſrdcze ode wíſije nevprzyemoſty, hrdofty tyelefne, nepotrzebne zadoíty, od myfílenijl8 neczyftych obrzezaty, víta ode zlych rzeczij marnych, nepotrzebnych, 45 vfíy, aby toho, czozz neſluffije mluwyty, nepoſluchale; tyelo ſwe take mame obrzezaty tymzz czynem od neczyſtych1s czynow. acz kto ge w23 man- zelftwije, wſak aby nad23 ſebu bazn bozij gmyel; a pakly24 kto w bozij myloſty idrzzij ſye [ fſtaale wdowſky neb paneníky, a ſwyetyeyſfij w tom obrzez geho. tot nam lew papezz vkazuge rzka: czoy kryſtowo obrzezanije, 50 gen k czijítotye nam ponuknvtye, w nijzz w tyechto gyzz poſlednijch czaffijech ma boh lijboft. w prwé23 wyeku byloy rzeczeno: roftte a23 plodte 1 Mojz. 1, 28. ſye, * a gyzz, kdyz geft zemye naplnyena, rzeczenoy: ktozz magij zzeny, 1 Kor. 7, 29. budte, yako by gych negmyely!* a ſam rzekl kriſtus: gſu, geſto ſye fdrzzije Mat. 19, 12. pro kralowſtwo nebelſke; ktozz mozz to pochytyty, pochyt!* a take 55 353 10 Atoy. 11 odd. 12 kon. ř. 13 ypodtijem. 14 kon. ř. 15 znam. slovosledu. 16 e druhé připsáno nad linku. 17 awhrdofty. 18 odd. 1' negych. 20 y od zzalofty. 21 rkp. Don-hozz na rozhraní dvou řádků. 2 netyela. 2 kon. ř. 2 Apakly. 2 Okak. 2 apolij. 27 ly tielefnym obrzezaniem. — 22. wprawdie. — 23. prziliffnoíti. — 24. myíli. — 31. welmi. — 33., 34. totiz. — 38. nanas. — 44. nevprziemnofti. — 47. ačz geft kto. — 48. apakli kto w ] bozij miloſti zdrzij ſie wkrajeI takowe neb wlepotie to obli
74 na ſwyet przygal ten tyeleſny obrzez a toll gmeno, ezz tu nazwan ſpa- fytelem chtyel do czafu y pod tijeml3 vítawenij“ zakonnijm byty pro ny a przypodobnan k fftarym otczom zakona toho. dawa pak nam navczenije 20 tijem zewnym tyelefnym obrzezě,l ezz chczem-ly15 gmeno15 gmijety pol4 kriftu, abychom v prawdye krzeſtyeneels ſlvly, mame byti take obrzezany od przyelyffnofty ſwyetſkych wyeczij, gefto glu w zzadoſty tyela, w zzadoíty oczij a w hrdoftyl frdcze, abychom obrzezaly tu ſwyetíku myſlczy w lij- boftech tyelu bezpotrzebnych, w' lakomftwu a w hrdoftyl7 a nayprwel8 25 hledaly kralowitwa nebeſſkeho a geho ſprawedlnoſty. neb kdyzz ſey prawda ſwyetu vkazala, gyzz geſt odkryto, czo gſu ona znamenije zakona ſtareho znamenawala ſwym podobenſtwijm. gyzz gſu mynula ta znamenye, gyzz to, czo gſu ta znamenije znamenawala, ale ne gych19 w nowem zakonije drzzety mame, w nyemzz gſu nam dany gyne ſwatoſty, menije gych w pocztu, 30 ale welijm plnyeyfije moczy, protozz o tom obrzezu duchownye rozvmye- gijcz tyelefnye ſye gyz neobrzezugem, ale mame zde nayprw gmyety du- chownij obrzez, a pak den oímy, toczyfí kdyzz z mrtwych] wſtanem, budem kamenem, toczyfí kriftem, obrzezany ode wíije nepotrzeby, ode wſije hrubofty y od zzaloíty20 a budem18 w utyeffenij zemene kralowitwa 35. nebelíkeho a wyeczneho18, myefítyene jeruzalema nebelíkeho w dywnem pokogy a vtyefíenem, do nhozz2 newegde neczyíty a neobrzezany od takych wyeczij, gefto ſye w naí nelijbye bohu. tent gyzz obrzez na ny fluffije, a toy ſkrze prorokal8 ohlaffyl hoípody14 rzka: ku poílednijm czaíom obrzezzet 5 Mojz. 30, 6. hoſpodyn frdcze twe al4 duffy twu.* a dijels opyet prorok: srdcze ſwa 40 Jer. 4. 4. obrzezte, ale ne tyela!22* glu take proroczije rzeczy, geſto karagij lyd, Jer. 6, 10 a 9, 26, ezz nenije vít obrzezanych aneb vílij.* a kto víta neb víſy neb frdcze tye- Skutk. 7. 51. leinye obrzezvge? protozz tijem mame duchownye ſwa ſrdcze ode wíſije nevprzyemoſty, hrdofty tyelefne, nepotrzebne zadoíty, od myfílenijl8 neczyftych obrzezaty, víta ode zlych rzeczij marnych, nepotrzebnych, 45 vfíy, aby toho, czozz neſluffije mluwyty, nepoſluchale; tyelo ſwe take mame obrzezaty tymzz czynem od neczyſtych1s czynow. acz kto ge w23 man- zelftwije, wſak aby nad23 ſebu bazn bozij gmyel; a pakly24 kto w bozij myloſty idrzzij ſye [ fſtaale wdowſky neb paneníky, a ſwyetyeyſfij w tom obrzez geho. tot nam lew papezz vkazuge rzka: czoy kryſtowo obrzezanije, 50 gen k czijítotye nam ponuknvtye, w nijzz w tyechto gyzz poſlednijch czaffijech ma boh lijboft. w prwé23 wyeku byloy rzeczeno: roftte a23 plodte 1 Mojz. 1, 28. ſye, * a gyzz, kdyz geft zemye naplnyena, rzeczenoy: ktozz magij zzeny, 1 Kor. 7, 29. budte, yako by gych negmyely!* a ſam rzekl kriſtus: gſu, geſto ſye fdrzzije Mat. 19, 12. pro kralowſtwo nebelſke; ktozz mozz to pochytyty, pochyt!* a take 55 353 10 Atoy. 11 odd. 12 kon. ř. 13 ypodtijem. 14 kon. ř. 15 znam. slovosledu. 16 e druhé připsáno nad linku. 17 awhrdofty. 18 odd. 1' negych. 20 y od zzalofty. 21 rkp. Don-hozz na rozhraní dvou řádků. 2 netyela. 2 kon. ř. 2 Apakly. 2 Okak. 2 apolij. 27 ly tielefnym obrzezaniem. — 22. wprawdie. — 23. prziliffnoíti. — 24. myíli. — 31. welmi. — 33., 34. totiz. — 38. nanas. — 44. nevprziemnofti. — 47. ačz geft kto. — 48. apakli kto w ] bozij miloſti zdrzij ſie wkrajeI takowe neb wlepotie to obli
Strana 75
75 mnohoy w zrzeymych ſkutczijech lydííkych, gefto by fluffalo obrzezaty. to ſam wyzz kazdy na ſobye, czo koho tahne w hrdoft, w zawyſt, w hnyew, w tuzzebnv a ſmutnv lenoft, w lakomftwo, w obzzerftwo, w ſmylftwo, aneb w tom drzzij; tot geſt potrzebne obrzezaty. ale welyka hrdoît y welyke 60 ſmylftwo rozmaha ſye; o kak25 pijlne przyczyny k tomu obrzezowaty! ty przyczyny gſu rzeczy hrdee a ſmylne neb poſtawa, przyprawa ruch takowych, pijlnoft krafy, lepoty buynoft. a tak y we mnoho gynem. ale tak geft mnoho hrubych lydij, ezz nemnije, by bez tyeleſneho ſkutku bylo ſmylítwo. ano acz myíl y nepowolij k ſkutku tomu a po[wo]lij26 kochaty ſye 65 dluze] w krafe takowe neb w lepotye, to oblybowanije geft gyzz Imylftwo ; gyzz ſye myil ſ tijem yako obgijma. awſak dwe geft wyetíſije nezly gedno. ſmylitwot geft ſmylyty ſobye nyeczije tyelo pro28 krafu geho neb lepotu neb przyprawu a w tom29 dluhu lijboît gmyety, smylftwot geft przypra- wowaty ſye na to, aby ſye w tom ſlijbyl gynych oczyma. ſmylitwot geft 70 y famemu w takowych przyprawach kochaty ſye. pakly czo wyecze bude k tomu, a tijem horze. a protozz we wíſech takowych wyeczech ſluffye kazdemu podle ſtawu3° geho ſkrownu byty a ſtrach bozij nad ſebu gmyety, a czoy3 przyelyfí, obrzezaty. neb czijm geft kto pijlnyegij tyech znameni hrdeho ſrdcze neb ſmylneho, tijem ſye w ſrdczy geho ten zly korzen rozmaha 75 wijecze; a opyet3° czijm fylnyeyffij korzen ſmylítwa neb pychy, wijecze bude pijlen te przyprawy. a tak bude wiſij fnaznoſtij marny wyecz praczo- waty hledage lydſke pochwaly, netbage, czo potom bude. a kohozz3° lydee pochwale a boh gey hyzdij, neobranije lyde geho, kdyzz gey boh ſudyty bude.31 gyftye nenechat fud bozij te neprawofty bez pokuty, ktozz bude nakladal na taku marnoſt, welyku ſnaznoſt obratyw na to a wíſij myſlij vinuw k tomu. naleznet taku przyelyffnoît hodna pokuta. nechczyt mlezety, czot mluwij prorok yzayaf o takowych przyelyffnoſtech hrdych myílij nebo ſmylnych, dijet w trzety ſwych knyh capytole: przijdet k ſudu hoſ- 85 podyn i ſtarffymy lydu ſweho* a bude karaty mvzze, ezz gſu nad ſebu Izal. 3, 14. zzenſkym myſlem panowaty a dyetynym ...32 pro nyezz mlazíſij wzrechnije proty ftarffijm3° a nevrozeny proty vrozenemu.*30 to owffem tak wygde t. 3, 5. ſudem bozij3s w mukach, ezz budu gedny rechtnyty3 protyw druhym,30 ezz głu byly ſobye przyczyna na ſwyetye takych przyelyffnych przypraw 90 w hrdofty.* neb kdyzz muzzije ſtanvv po takowych przyelyfnych przy-t. 3, 4. prawach nad ſwu mocz na33 ty marnoſty nakladagijcz, zdaly nad nymy zzeníke myíly a dyetyne nepanugij? neb toy zwlafftye zzeníky obyczey podle przyrozenije3° gyzz poruíeneho, ezz w takych marnoftech zzadagy chwaly, yako lyfſka lity a lew wytyezítwa neb oblowenije.35 ale przed 95 bohem proto nebude omluwy te ſye myíly marne przemoczy daty. neb na 80 35% připsáno nad řádek. 28 p na konci ř. 2 awtom. 30 odd. 31 znam. odstavce. 32 vy- bowanie geft gyz imilftwa]...; opisovač přeskočil všechen text druhého sloupce této stránky 353 i pokračoval v textu stránky 35b 1. — 66. nez. — 67. nietczij. — 68. ženíkym
75 mnohoy w zrzeymych ſkutczijech lydííkych, gefto by fluffalo obrzezaty. to ſam wyzz kazdy na ſobye, czo koho tahne w hrdoft, w zawyſt, w hnyew, w tuzzebnv a ſmutnv lenoft, w lakomftwo, w obzzerftwo, w ſmylftwo, aneb w tom drzzij; tot geſt potrzebne obrzezaty. ale welyka hrdoît y welyke 60 ſmylftwo rozmaha ſye; o kak25 pijlne przyczyny k tomu obrzezowaty! ty przyczyny gſu rzeczy hrdee a ſmylne neb poſtawa, przyprawa ruch takowych, pijlnoft krafy, lepoty buynoft. a tak y we mnoho gynem. ale tak geft mnoho hrubych lydij, ezz nemnije, by bez tyeleſneho ſkutku bylo ſmylítwo. ano acz myíl y nepowolij k ſkutku tomu a po[wo]lij26 kochaty ſye 65 dluze] w krafe takowe neb w lepotye, to oblybowanije geft gyzz Imylftwo ; gyzz ſye myil ſ tijem yako obgijma. awſak dwe geft wyetíſije nezly gedno. ſmylitwot geft ſmylyty ſobye nyeczije tyelo pro28 krafu geho neb lepotu neb przyprawu a w tom29 dluhu lijboît gmyety, smylftwot geft przypra- wowaty ſye na to, aby ſye w tom ſlijbyl gynych oczyma. ſmylitwot geft 70 y famemu w takowych przyprawach kochaty ſye. pakly czo wyecze bude k tomu, a tijem horze. a protozz we wíſech takowych wyeczech ſluffye kazdemu podle ſtawu3° geho ſkrownu byty a ſtrach bozij nad ſebu gmyety, a czoy3 przyelyfí, obrzezaty. neb czijm geft kto pijlnyegij tyech znameni hrdeho ſrdcze neb ſmylneho, tijem ſye w ſrdczy geho ten zly korzen rozmaha 75 wijecze; a opyet3° czijm fylnyeyffij korzen ſmylítwa neb pychy, wijecze bude pijlen te przyprawy. a tak bude wiſij fnaznoſtij marny wyecz praczo- waty hledage lydſke pochwaly, netbage, czo potom bude. a kohozz3° lydee pochwale a boh gey hyzdij, neobranije lyde geho, kdyzz gey boh ſudyty bude.31 gyftye nenechat fud bozij te neprawofty bez pokuty, ktozz bude nakladal na taku marnoſt, welyku ſnaznoſt obratyw na to a wíſij myſlij vinuw k tomu. naleznet taku przyelyffnoît hodna pokuta. nechczyt mlezety, czot mluwij prorok yzayaf o takowych przyelyffnoſtech hrdych myílij nebo ſmylnych, dijet w trzety ſwych knyh capytole: przijdet k ſudu hoſ- 85 podyn i ſtarffymy lydu ſweho* a bude karaty mvzze, ezz gſu nad ſebu Izal. 3, 14. zzenſkym myſlem panowaty a dyetynym ...32 pro nyezz mlazíſij wzrechnije proty ftarffijm3° a nevrozeny proty vrozenemu.*30 to owffem tak wygde t. 3, 5. ſudem bozij3s w mukach, ezz budu gedny rechtnyty3 protyw druhym,30 ezz głu byly ſobye przyczyna na ſwyetye takych przyelyffnych przypraw 90 w hrdofty.* neb kdyzz muzzije ſtanvv po takowych przyelyfnych przy-t. 3, 4. prawach nad ſwu mocz na33 ty marnoſty nakladagijcz, zdaly nad nymy zzeníke myíly a dyetyne nepanugij? neb toy zwlafftye zzeníky obyczey podle przyrozenije3° gyzz poruíeneho, ezz w takych marnoftech zzadagy chwaly, yako lyfſka lity a lew wytyezítwa neb oblowenije.35 ale przed 95 bohem proto nebude omluwy te ſye myíly marne przemoczy daty. neb na 80 35% připsáno nad řádek. 28 p na konci ř. 2 awtom. 30 odd. 31 znam. odstavce. 32 vy- bowanie geft gyz imilftwa]...; opisovač přeskočil všechen text druhého sloupce této stránky 353 i pokračoval v textu stránky 35b 1. — 66. nez. — 67. nietczij. — 68. ženíkym
Strana 76
76 Izai. 3, 10. t. 3, 14—15. Mat. 18, 6. 363 toy boh dal czlowyeku rozvm, aby ſye protywyl marnym wyeczem a wyeczne37 a ftateczne czty hledal, wyda rozvmem, ezz czeft ſwyetíke pochwaly geft podobna k onomu ſhnylemu drzewu, geſto w noczy ſye gen leſkne, a den vkazze, ezz gest wyecz ſhnylaa. takezt noczt geft swyet tento proty onomu3 dny wyecznemu. zdet ſye zda ſwyetlo ſwyetſka pochwala, 100 ale kdyzzt k yafnoſty onoho wyeczneho dne przijde, budet zrzeymo, zzey zetlela wyecz wſeczka chwala tohoto ſwyeta. a hrdy czlowyek nebo ſmylny w tyech przyprawach prawa geſt ſhnyloſt. y tut3 zzenſke a dyetyne myſly panugij nad33 muzzmy, kdyzz mvzzije powole ſwym zzenam a dyetem tijech przyelyfnych przypraw a nad ſwu mocz, nechtvecz od nych zde 105 rechnyenije flyffety proty ſobye.37 ale horze gych duffijem, prawij hoí- podyn, gychzz yazykowe a gychzz wymyíly hrdofty glu proty bohu,30 Izai. 3, 8. aby k hnyewu wzbudyly oczy geho welebnoſty.* ale rezete ſprawedlnemu, t. 3, 10. prawy hoſpodyn, nebt gemu bude dobrze,* kdyzz itrpij ta rechnyenije a ty vkory proty ſobye37 a ſdrzzij37 ſye w bazny bozij nedada nad ſebu 110 zzenſke a dyetyne myſly panowaty.36 mluwijt y wijecze ten prorok o tak hrdych a ſmylnych przyprawach zzeníklych a dije37 zaloftye toho nehodneho:38 lyd moy vítawnij vpomy- naczy oblupyly a zzeny nad nijm panowaly. o moy lyde, geſto tije bla- zzenym prawyechu, tyt gfu tye ſwedly,* toczyff geſto chwale ty marnoſty. 115 a tak przijdet hoſpodyn k ſudu,3 wydatyg kazzdemu poczet z darow tyech, gymyzz geft darowal koho, swe-ly czty marne od lydij hledal geft z toho, czyly bozije, nacz geſt nakladal, po czem geſt ſtaal. ce, ſtrzezte ſye, by wam boh nerzekl karage waîſ: przypaſly gſte mu wynnyczy, lupezz me chudyny geft w domijech waffych! procz moy lyd pohubugete a borzijte 120 twarnoft me chudyny?* czoy twarnoft bozije chudyny, gen czyftota myíly mladczow neb mladycz ſproſtnych, ne nadhernych? ty pak borzije tu gych twarnoft, geſto ſwy3 przijkladem a ſwymy hrdymy a3 ſmylnymy przyprawamy tahnv ge k ſmyltwu neb k hrdofty, pro39 tyt geft rzekl kriftus: ktozz vczynij potku gednomu z mych malych, hodnyegije by bylo 125 gemu, by zzrnow byl przywazan k hrdlu geho a w morze byl vpuſtyen." tak my ſye chcze nynije tomu rozvmyety, ezz kdyzz geft takowa hrdaa, bylo by gij hodnyegije, by gmyela tyezkeho muzze na3 ſwem hrdle a byla 36b doma w praczy|| hoſpodarzſke vtonucz yako w morzy,0 nezz by toczyecz ſye bvynye mladych myſly poſkwrnyla ſwy3 oplzítwem a ſwu przyprawu. 130 a teezz y helmbrechty37 rozvmyeyte! nerzeklt ſem nepodobnye, ezz take helmbrechtycze a helmbrechty bozij lyd pohubugij, geſto by myel chram bozij byty, a rozlycznye zapalygij gedny k hrdoíty, druhe k zawyſty, necháno sloveso, nejspíše: dali. 33 kon. ř. 34 recht-nyty na rozhrani dvou řádků. 35 ob lowenije. 36 znam. odstavce. " odd. 38 písmena ch, A, 1, h, d protažena a myílom. — 99. zet geft zetlela. — 106. a 109. reptanie. — 108. fprawedlywemu. — 113. zaloftnie. — 114. blahoflawenym. — 115. totiz. — 117. sweli geft czti marne od lidij hledal ztoho. czyli. — 121. twarnoft bozije chudiny. — 122. mladenczow. — 124. proti tiem geft rzekl. — 129. nez aby totiz tocziecz fie. — 134. niekterzij. —
76 Izai. 3, 10. t. 3, 14—15. Mat. 18, 6. 363 toy boh dal czlowyeku rozvm, aby ſye protywyl marnym wyeczem a wyeczne37 a ftateczne czty hledal, wyda rozvmem, ezz czeft ſwyetíke pochwaly geft podobna k onomu ſhnylemu drzewu, geſto w noczy ſye gen leſkne, a den vkazze, ezz gest wyecz ſhnylaa. takezt noczt geft swyet tento proty onomu3 dny wyecznemu. zdet ſye zda ſwyetlo ſwyetſka pochwala, 100 ale kdyzzt k yafnoſty onoho wyeczneho dne przijde, budet zrzeymo, zzey zetlela wyecz wſeczka chwala tohoto ſwyeta. a hrdy czlowyek nebo ſmylny w tyech przyprawach prawa geſt ſhnyloſt. y tut3 zzenſke a dyetyne myſly panugij nad33 muzzmy, kdyzz mvzzije powole ſwym zzenam a dyetem tijech przyelyfnych przypraw a nad ſwu mocz, nechtvecz od nych zde 105 rechnyenije flyffety proty ſobye.37 ale horze gych duffijem, prawij hoí- podyn, gychzz yazykowe a gychzz wymyíly hrdofty glu proty bohu,30 Izai. 3, 8. aby k hnyewu wzbudyly oczy geho welebnoſty.* ale rezete ſprawedlnemu, t. 3, 10. prawy hoſpodyn, nebt gemu bude dobrze,* kdyzz itrpij ta rechnyenije a ty vkory proty ſobye37 a ſdrzzij37 ſye w bazny bozij nedada nad ſebu 110 zzenſke a dyetyne myſly panowaty.36 mluwijt y wijecze ten prorok o tak hrdych a ſmylnych przyprawach zzeníklych a dije37 zaloftye toho nehodneho:38 lyd moy vítawnij vpomy- naczy oblupyly a zzeny nad nijm panowaly. o moy lyde, geſto tije bla- zzenym prawyechu, tyt gfu tye ſwedly,* toczyff geſto chwale ty marnoſty. 115 a tak przijdet hoſpodyn k ſudu,3 wydatyg kazzdemu poczet z darow tyech, gymyzz geft darowal koho, swe-ly czty marne od lydij hledal geft z toho, czyly bozije, nacz geſt nakladal, po czem geſt ſtaal. ce, ſtrzezte ſye, by wam boh nerzekl karage waîſ: przypaſly gſte mu wynnyczy, lupezz me chudyny geft w domijech waffych! procz moy lyd pohubugete a borzijte 120 twarnoft me chudyny?* czoy twarnoft bozije chudyny, gen czyftota myíly mladczow neb mladycz ſproſtnych, ne nadhernych? ty pak borzije tu gych twarnoft, geſto ſwy3 przijkladem a ſwymy hrdymy a3 ſmylnymy przyprawamy tahnv ge k ſmyltwu neb k hrdofty, pro39 tyt geft rzekl kriftus: ktozz vczynij potku gednomu z mych malych, hodnyegije by bylo 125 gemu, by zzrnow byl przywazan k hrdlu geho a w morze byl vpuſtyen." tak my ſye chcze nynije tomu rozvmyety, ezz kdyzz geft takowa hrdaa, bylo by gij hodnyegije, by gmyela tyezkeho muzze na3 ſwem hrdle a byla 36b doma w praczy|| hoſpodarzſke vtonucz yako w morzy,0 nezz by toczyecz ſye bvynye mladych myſly poſkwrnyla ſwy3 oplzítwem a ſwu przyprawu. 130 a teezz y helmbrechty37 rozvmyeyte! nerzeklt ſem nepodobnye, ezz take helmbrechtycze a helmbrechty bozij lyd pohubugij, geſto by myel chram bozij byty, a rozlycznye zapalygij gedny k hrdoíty, druhe k zawyſty, necháno sloveso, nejspíše: dali. 33 kon. ř. 34 recht-nyty na rozhrani dvou řádků. 35 ob lowenije. 36 znam. odstavce. " odd. 38 písmena ch, A, 1, h, d protažena a myílom. — 99. zet geft zetlela. — 106. a 109. reptanie. — 108. fprawedlywemu. — 113. zaloftnie. — 114. blahoflawenym. — 115. totiz. — 117. sweli geft czti marne od lidij hledal ztoho. czyli. — 121. twarnoft bozije chudiny. — 122. mladenczow. — 124. proti tiem geft rzekl. — 129. nez aby totiz tocziecz fie. — 134. niekterzij. —
Strana 77
77 trzetije k hnyewu, cztwrte k ſmylftwu.37 neb nyeterzij gych przykladem 135 podnefu fye take w39 hrdoft; druzij wzawydye nemohucz doſtaty tehozz; trzetij, toy gych chudyna, wzhnyewagij ſye, ezz gych tak tyezzke nadye- lanije beru gym, aby mohly tu hrdoft weſty, yakozz dije zaltarz: kdyzz zly pycha, roznyetij ſye chudy;* a cztwrtij" oblybijecz ty przyprawy žal. 9, 22. roznyetije sye w ſmylne myſly. a tak takowij ſe wſſech ſtran zapalygij 140 chram bozij, y tot nenije daremnye ſlowo, geſtoy rzekl ten prorok: spaíly gíte bozij wynnyczy.* geft wijno, geſto rodij panny, yakz to take ſwyed- Izai. 3, 14. czij pijímo,* y mozzem37 wynnyczij tu raadu, geftoy ku panêſke4l czyftotye, Zach. 9, 17. rozvmyety; a tu wynnyczy ten ſpaſe, ktozz ſkutke3 neb raadu neb przy- kladem odwede koho od czyftoty.37 a tak negeden ſkrze ty37 hrde a ſmylne 145 przyprawy ztratij czyftotu, neb, yakozz dije pijímo, zzadoít okrafy zba- wylay mladyczy dyewoyftwa gegije.* a zdaly negedna dyewka obly-I1 Mejx. 34, 1.] bijecz tu pochwalu w hrdych przyprawach, geſto by ſnad zachowala ſye w39 czyftotye, to nechtyecz puſtyty od39 tyech okraf ztratij czyftotu? a3° tak dije prorok takowym helmbrechtom a helmbrechtyczijem: ſpaíly 150 gfte bozij wynnyczy.*42 ale dije nyekto: procz boh przepuſtij lydem taku hrdoît, procz geft Itworzyl ſtrzijebro a3 zlato, kdyzz gſu ty hrdoſty tak welmye ſkodny?4 toy wzdy obyczey ſrdecz hrdych, aby ſye w ſwe wynye nefeznaly, ale gy- nemu daly wynu. takezz y tuto boh ſtworzyl zlato, ſtrzijebro ku potrzebije, 155 aby rzadnije lyde toho podle ſwych45 ftawow doftoynoſty a ſmijernye vzywaly chwalecz boha. any pak na boh wynv vkladagij" bezprzemnye fye w tom kochagijcz, zapomynagijcz" za ftworzenijm ftworzytele,* (Řim. 1, 25.] a nechtye tomu rozvmyety, ezz boh y z tyech48 zleho, geſto nebudu nan tbaty k ſtworzenij obratyecz myloft, vmije ſwym dobre wybraty. neb 160 czijm zlych wijecze a hrdych, tijem pokornym a dobrym wyetílije czeft a chwala, I] kdyzz fítogije a nezaydvv po gych hrdofty, protot dije 373 kriſtus: potrzebije geft, aby takowe byly potky, geſto by mohlo z nych wygijty pohorfſenije. ale ynhed geft k tomu przyczynyl rzka: awſak horze tomu, ktozz bude gynym ku pohorfſenij.* protozz nerodte ſye przypo- Mat. 18, 7. 165 dobnawaty k tomuto ſwyetu! acz wydij kto zlych a hrdych mnozfſtwije, fítoy w ſwem rzadu w pokorze a w czyſtee° myſly! wyccze-ly kto przemozz, a wyetífij czeft a chwalu wyeczny bude gmyety. wyzte, by wynnycze bozije neſpaſly, by lupezz chudyny bozije nebyl w domyech waſſych, pro waſſy'1 hrdoft by chudyna nebyla lupena! nepohubvyte take a nezborzygte ſwymy 170 ímylnymy przyprawamy a hrdymy twarnoſty bozzijch chudych, toczyfí pokornych, geſto gſu chudy duchem, gychz zwlaafîtije geft twarnoft pokora červeně obtažena. 3 kon. ř. 40 h, d, k, k v tomto prvním řádku protahovány. 41 kupané na kon. ř. A znam. odstavce. 43 a veps. nad linku. 44 v přepsáno z e. 45 odd. 46 m. vzkládají. 47 zapomynagi na jednom, icz (!) na druhém ř. 4 yztyech. 49 kon. ř. 50 awczyftee, po tom slově malá mezera vzniklá vyškrabováním. 5 odd. Izai. 3, 14. 136. to geft. — 136. tiezcze nadielanie. — 163. yhned. — 167. winniczy bozij. — 169. nezborzte. — 170. lotiz. — 175. yako wyrčzenu mieru vkraczugicz. — 177.
77 trzetije k hnyewu, cztwrte k ſmylftwu.37 neb nyeterzij gych przykladem 135 podnefu fye take w39 hrdoft; druzij wzawydye nemohucz doſtaty tehozz; trzetij, toy gych chudyna, wzhnyewagij ſye, ezz gych tak tyezzke nadye- lanije beru gym, aby mohly tu hrdoft weſty, yakozz dije zaltarz: kdyzz zly pycha, roznyetij ſye chudy;* a cztwrtij" oblybijecz ty przyprawy žal. 9, 22. roznyetije sye w ſmylne myſly. a tak takowij ſe wſſech ſtran zapalygij 140 chram bozij, y tot nenije daremnye ſlowo, geſtoy rzekl ten prorok: spaíly gíte bozij wynnyczy.* geft wijno, geſto rodij panny, yakz to take ſwyed- Izai. 3, 14. czij pijímo,* y mozzem37 wynnyczij tu raadu, geftoy ku panêſke4l czyftotye, Zach. 9, 17. rozvmyety; a tu wynnyczy ten ſpaſe, ktozz ſkutke3 neb raadu neb przy- kladem odwede koho od czyftoty.37 a tak negeden ſkrze ty37 hrde a ſmylne 145 przyprawy ztratij czyftotu, neb, yakozz dije pijímo, zzadoít okrafy zba- wylay mladyczy dyewoyftwa gegije.* a zdaly negedna dyewka obly-I1 Mejx. 34, 1.] bijecz tu pochwalu w hrdych przyprawach, geſto by ſnad zachowala ſye w39 czyftotye, to nechtyecz puſtyty od39 tyech okraf ztratij czyftotu? a3° tak dije prorok takowym helmbrechtom a helmbrechtyczijem: ſpaíly 150 gfte bozij wynnyczy.*42 ale dije nyekto: procz boh przepuſtij lydem taku hrdoît, procz geft Itworzyl ſtrzijebro a3 zlato, kdyzz gſu ty hrdoſty tak welmye ſkodny?4 toy wzdy obyczey ſrdecz hrdych, aby ſye w ſwe wynye nefeznaly, ale gy- nemu daly wynu. takezz y tuto boh ſtworzyl zlato, ſtrzijebro ku potrzebije, 155 aby rzadnije lyde toho podle ſwych45 ftawow doftoynoſty a ſmijernye vzywaly chwalecz boha. any pak na boh wynv vkladagij" bezprzemnye fye w tom kochagijcz, zapomynagijcz" za ftworzenijm ftworzytele,* (Řim. 1, 25.] a nechtye tomu rozvmyety, ezz boh y z tyech48 zleho, geſto nebudu nan tbaty k ſtworzenij obratyecz myloft, vmije ſwym dobre wybraty. neb 160 czijm zlych wijecze a hrdych, tijem pokornym a dobrym wyetílije czeft a chwala, I] kdyzz fítogije a nezaydvv po gych hrdofty, protot dije 373 kriſtus: potrzebije geft, aby takowe byly potky, geſto by mohlo z nych wygijty pohorfſenije. ale ynhed geft k tomu przyczynyl rzka: awſak horze tomu, ktozz bude gynym ku pohorfſenij.* protozz nerodte ſye przypo- Mat. 18, 7. 165 dobnawaty k tomuto ſwyetu! acz wydij kto zlych a hrdych mnozfſtwije, fítoy w ſwem rzadu w pokorze a w czyſtee° myſly! wyccze-ly kto przemozz, a wyetífij czeft a chwalu wyeczny bude gmyety. wyzte, by wynnycze bozije neſpaſly, by lupezz chudyny bozije nebyl w domyech waſſych, pro waſſy'1 hrdoft by chudyna nebyla lupena! nepohubvyte take a nezborzygte ſwymy 170 ímylnymy przyprawamy a hrdymy twarnoſty bozzijch chudych, toczyfí pokornych, geſto gſu chudy duchem, gychz zwlaafîtije geft twarnoft pokora červeně obtažena. 3 kon. ř. 40 h, d, k, k v tomto prvním řádku protahovány. 41 kupané na kon. ř. A znam. odstavce. 43 a veps. nad linku. 44 v přepsáno z e. 45 odd. 46 m. vzkládají. 47 zapomynagi na jednom, icz (!) na druhém ř. 4 yztyech. 49 kon. ř. 50 awczyftee, po tom slově malá mezera vzniklá vyškrabováním. 5 odd. Izai. 3, 14. 136. to geft. — 136. tiezcze nadielanie. — 163. yhned. — 167. winniczy bozij. — 169. nezborzte. — 170. lotiz. — 175. yako wyrčzenu mieru vkraczugicz. — 177.
Strana 78
78 a czyíte irdcze, neb hrozijt boh íkrze proroka51 yzavaííe zzenam z tak hrdych a ſmylnych przypraw rzka: proto ezz głu ſye powzdwyhly dczery fyoníke a chodyly wzdwyhíe hrdla, potruíkugijcz oczyma a kraczely yako pleeffijcz nohamy, yako w vrczenvv myeru vkraczygijcz, oſkube 175 hoſpodyn hlawy dezer ſyonſkych a oholij5l ge z gych kraſnych wlafow. w ten den odegme hofpodyn okrafu gych obuwy, gych zapon, gych príte- now, gych waczvnow, gych wyenczow, gych pentlyky y gehly, gych przy- pynaczije, gych zrczadla y gych loktuíky, a tak5l ten prorok y wyecze tu gmenuge tijech wyeczy, geſto ſye zzeny gijmy okrafflygij, a dije potom: 180 a budvv gmyety ſmrad mijeſto ſwych maſty pochotne wonije a myeíto ſwych rozkoffnych paſczow vkrutne vwazky, gymyz budu vwazany a myeíto zkrutylych52 wlafow holycze a myeſto rozkofînych53 loktuffek zzynyene pytle, a zahynvv gych krafnij muzzije a placz i zaloítij gym oſtane, protozz íboznaa oftane tyech ſwyetſkych bvynoſty rozmyílecz ſye, ezz wie myne, 185 a ktoz z ſwe wole neobrzezze od ſebe tijech przyelyffnofftij, ezz to bez dyeky naypoílee ztraty, a pakly by ktera muſyla ſye nyekdy podle ſweho51 ftawu w prſijprawye5 sweho doftogenstwye okazaty, gmyela by od toho myíl tahnuty, aby gy hrdoft nepodneſla, a yakozz kralowa hefter dije o ſobye, takezz to w ſwem frdczy rzeeczy. neb tak geft rzekla ta kralowaa: 190 37b ty wijeff, hoſpodyne, ezt my geft mrzko na me hlawye znamenije hrdofty, 37 Esth. 15, 16. kdyzz ſye muffyI podle rzaadu5l kraloweho okazaty.* ay, kakemut by ſrdczy newadylo w ſwoy czaf przyprawu gmyety a okrafu ſtawu ſweho! ale ktozz by byl55 ſrdcze55 toho, yakzz by mohl kdy tyech hrdych okraí prazden byty, oftal by gych, yakozz ſye czte y o ſwate elzbyetye: dotud 195 ſye za� muzze w tom ſkrownyla, az pak po muzzy oſtala wſeho. obrzezvy- mezz ſye ode wiſech takowych przyelyffnoſtij, abychom neglucz neczijíty,56 neglucz neobrzezany gmene od kriſta krzeítyaníkeho doſtoyny byly a hodny, abychom byli myefftyene jeruzalema nebefíkeho v4 wyeczne radofty! amen.57 Izai. 3, 16—25. 200 druha rzecz o tom, ezz geít jezijíí dano gmye gemu. gmyew� rzecz dluhu o tom, czoy pijlne obrzezaty, aby ſye naſ gmeno krzeſtyanſke przygalo praawye, nerzekl gſem nycz o tom drahem gmeny jezijſſ; neb to gmeno plnoy ſladkoſty, komuzz by praawye w ſrdcze weſlo. awfakt3 z tyech proto nechczy byty, gefto nechtye, by bylo gey gynak nezz wzdy jezijfſem nazywaty; neb on tyzz wiſe geden y ſynem bozijm y ſynem' ſwate marzye y panem naffijm y kriſtem y jezijíſem mozz w my- 5 52 Amyeto zkrutylych. 53 Amyeíto rozkofínych. 54 wprfij prawye. 55 znam. slovosledu. 56 na rozhraní dvou řádků: neczi-ifty. 57 k písmu černému bezpro- středně v témž řádku připsáno červeně: Druha. 1 nadpis červ. vyplňuje celý řádek a ze dvou druhých části druhé. 2 G na dva řádky. 3 odd. 4 kon. ř. 5 odd. 6 azímrtelneho. 7 obojí a od sebe oteyme. — 178. wačzkow. — 178. przy pinaczie. — 189 n. kralowna. — 192. kralow- ſkeho. — 192. yakemut. — 194. toho ſrdcze.
78 a czyíte irdcze, neb hrozijt boh íkrze proroka51 yzavaííe zzenam z tak hrdych a ſmylnych przypraw rzka: proto ezz głu ſye powzdwyhly dczery fyoníke a chodyly wzdwyhíe hrdla, potruíkugijcz oczyma a kraczely yako pleeffijcz nohamy, yako w vrczenvv myeru vkraczygijcz, oſkube 175 hoſpodyn hlawy dezer ſyonſkych a oholij5l ge z gych kraſnych wlafow. w ten den odegme hofpodyn okrafu gych obuwy, gych zapon, gych príte- now, gych waczvnow, gych wyenczow, gych pentlyky y gehly, gych przy- pynaczije, gych zrczadla y gych loktuíky, a tak5l ten prorok y wyecze tu gmenuge tijech wyeczy, geſto ſye zzeny gijmy okrafflygij, a dije potom: 180 a budvv gmyety ſmrad mijeſto ſwych maſty pochotne wonije a myeíto ſwych rozkoffnych paſczow vkrutne vwazky, gymyz budu vwazany a myeíto zkrutylych52 wlafow holycze a myeſto rozkofînych53 loktuffek zzynyene pytle, a zahynvv gych krafnij muzzije a placz i zaloítij gym oſtane, protozz íboznaa oftane tyech ſwyetſkych bvynoſty rozmyílecz ſye, ezz wie myne, 185 a ktoz z ſwe wole neobrzezze od ſebe tijech przyelyffnofftij, ezz to bez dyeky naypoílee ztraty, a pakly by ktera muſyla ſye nyekdy podle ſweho51 ftawu w prſijprawye5 sweho doftogenstwye okazaty, gmyela by od toho myíl tahnuty, aby gy hrdoft nepodneſla, a yakozz kralowa hefter dije o ſobye, takezz to w ſwem frdczy rzeeczy. neb tak geft rzekla ta kralowaa: 190 37b ty wijeff, hoſpodyne, ezt my geft mrzko na me hlawye znamenije hrdofty, 37 Esth. 15, 16. kdyzz ſye muffyI podle rzaadu5l kraloweho okazaty.* ay, kakemut by ſrdczy newadylo w ſwoy czaf przyprawu gmyety a okrafu ſtawu ſweho! ale ktozz by byl55 ſrdcze55 toho, yakzz by mohl kdy tyech hrdych okraí prazden byty, oftal by gych, yakozz ſye czte y o ſwate elzbyetye: dotud 195 ſye za� muzze w tom ſkrownyla, az pak po muzzy oſtala wſeho. obrzezvy- mezz ſye ode wiſech takowych przyelyffnoſtij, abychom neglucz neczijíty,56 neglucz neobrzezany gmene od kriſta krzeítyaníkeho doſtoyny byly a hodny, abychom byli myefftyene jeruzalema nebefíkeho v4 wyeczne radofty! amen.57 Izai. 3, 16—25. 200 druha rzecz o tom, ezz geít jezijíí dano gmye gemu. gmyew� rzecz dluhu o tom, czoy pijlne obrzezaty, aby ſye naſ gmeno krzeſtyanſke przygalo praawye, nerzekl gſem nycz o tom drahem gmeny jezijſſ; neb to gmeno plnoy ſladkoſty, komuzz by praawye w ſrdcze weſlo. awfakt3 z tyech proto nechczy byty, gefto nechtye, by bylo gey gynak nezz wzdy jezijfſem nazywaty; neb on tyzz wiſe geden y ſynem bozijm y ſynem' ſwate marzye y panem naffijm y kriſtem y jezijíſem mozz w my- 5 52 Amyeto zkrutylych. 53 Amyeíto rozkofínych. 54 wprfij prawye. 55 znam. slovosledu. 56 na rozhraní dvou řádků: neczi-ifty. 57 k písmu černému bezpro- středně v témž řádku připsáno červeně: Druha. 1 nadpis červ. vyplňuje celý řádek a ze dvou druhých části druhé. 2 G na dva řádky. 3 odd. 4 kon. ř. 5 odd. 6 azímrtelneho. 7 obojí a od sebe oteyme. — 178. wačzkow. — 178. przy pinaczie. — 189 n. kralowna. — 192. kralow- ſkeho. — 192. yakemut. — 194. toho ſrdcze.
Strana 79
79 loſty wzywâ4 byti, kakzzkoli danoy gemu to ſlawne gmeno jezijfi, yakozz gite w onedayffijem cztenij slyffely, ezz geft nazwan jezijíí gmenem. 10 a tijem gmenem nazwan geft od andyela,5 prwe nezz ſey poczal w ſwe matky brzychu.* protoy zwlafítye ſladke a vtyeflene to gmeno jezijíí; Luk. 2, 21.] neb tolyk ſye myenij podle wykladu, yako bych rzekl ſpafſytel, a yakozz geft tyezzka wyecz a mrzka ſmrtij zahynuty, tak geft zzadoítnaa a vtyefíenaa ſpaffenu byty a z ſmrtelneho' zahynutije wyprawenu. nemoczny wije, kaku ma zzadoſt, aby zdraw byl, a kohozz by na ſmrt wedly, an gyzz odfuzen, a. a7 kak by gey to gmeno vtyefſylo, by rzekly gemu, a on8 mohl tomu vwyerzyty°: toy twoy ſpafytel, twoy wykupytel! gyzz tye wy- profítij, gyzz nevmrzeí, tohot glu ſpafytele zadaly otczy ſwyetij, aby przyfſel, yakz ſem rzekl nyeczo o tom oneda w adwent.1° pro nyezz dije 20 k nam ſwaty bernart: stydyety bychom ſye mohly, ezz negíme tijem tak radoítny, ezz nam przyíel gyzz ſpafytel, yakozz otczy ſwyetij frdecznv [P. L. CLXXXIII. toho gmyely zadoft, aby przyfſel.* a czo to wil naſ czynij, gen ezz tyelo col. 1270.] naffe, geftoy poddano w porufenije, obtyezzyge dufy a bydlo zde na zemy odtijíka dolow ſmyil, geftoy rozbrogen myſle mnohe wyeczy.* ale po-Moudr. 9, 15. 25 wzdwyhnvcz ſye k ſwemu I] vtyefſenij, ſberucz myil z mnoheho rozbroge, 38a obmyfílecz potrzebu ſpafſenije ſweho, ſkrze nyez zbuducz ſmrty wyecz blazzenije zzywy budem, radvyme ſye; nemat gmyety mijeſta truchloft tu, kdez ſye geft narodyl ſpaffytel! swaty otecz lew papezz ponuka k weſely zlych y dobrych, ale k dob- 30 remu weſelij, ne k marnemu 2 all owſſem pak ne ke zlemu.13 zley weſelee weſelyty fye zle czynyecze a neprawye a radoft gmyety we zlych wyeczech. marneet geft weſelee a obludneld w utyeffenych wyeczech tohoto ſwyeta radowaty ſye a w ſwyetſkeml5 fíczefftij; nebt oklamawa. krafa, fijla, zdra- wije ſkorot myne, rucho zwetífije, y czozzkoly,16 geftoy lybe ſwyetíſkemu 35 frdczy, wifet zhyne. acz kto pobude wzaczen komu w ſwyetíkych mar- noſtech, mynet y to.17 protozz marnet geft weſelee pro take wyeczy, gijmzz nenye traty, a leepe przyelyffnoſt takych wyeczy obrzezaty od ſebe pro bozij myloſt a kels czty bohu daty to w obyet geholsa k ſwe wyeczne czty, odděleno tečkou. 8 odd. » v wyerzyty. 10 wadnent. 11 kon. ř. 12 nekmarnemu. 13 nekezlemu. 11 odd. 15 awfwyetſkem. 16 yczozz koly. 17 yto. 18 Ake 1sa text byl tu nějakým vypuštěním nebo přepsáním porušen. na konci ř. 15 6. y s ſynem božym y s ſynem. — 8. yakzkoli. — 9. wonehdayffiem čztenij. — 15. yaku. — 16. aa yak by. — 18. a 21. otczowe. — 19. nietczo. — 19. onehda. — 27. nemaís. — 32. a bludnee. — 37. trwati. — 39. tu myíl. — 40. ze geft kto 20 nn:: Míněna tu, myslím, řeč sv. Bernarda in Cantica II. (De Incarnatione Christi per patriarchas et prophetas nuntiata et ardentissime ab eis exspectata), po- čínající se takto: [Ardorem desider ii Patrum suspirantium Christi in carne praesentiam frequentissime cogitans compungor et confundor in memetipso; et nunc vix contineo lacrymas, ita] pudet teporis torporisque miserabilium temporum horum. Cui namque nostrum tantum ingerat gaudium gratiae hujus exhibitio, quantum sanctis veteribus accenderat desiderium promissio? [Ecce enim quam multi in hac ejus, quae proxime celebranda est, Nativitate gaudebunt! sed utinam de nativitate, non de vanitate!]
79 loſty wzywâ4 byti, kakzzkoli danoy gemu to ſlawne gmeno jezijfi, yakozz gite w onedayffijem cztenij slyffely, ezz geft nazwan jezijíí gmenem. 10 a tijem gmenem nazwan geft od andyela,5 prwe nezz ſey poczal w ſwe matky brzychu.* protoy zwlafítye ſladke a vtyeflene to gmeno jezijíí; Luk. 2, 21.] neb tolyk ſye myenij podle wykladu, yako bych rzekl ſpafſytel, a yakozz geft tyezzka wyecz a mrzka ſmrtij zahynuty, tak geft zzadoítnaa a vtyefíenaa ſpaffenu byty a z ſmrtelneho' zahynutije wyprawenu. nemoczny wije, kaku ma zzadoſt, aby zdraw byl, a kohozz by na ſmrt wedly, an gyzz odfuzen, a. a7 kak by gey to gmeno vtyefſylo, by rzekly gemu, a on8 mohl tomu vwyerzyty°: toy twoy ſpafytel, twoy wykupytel! gyzz tye wy- profítij, gyzz nevmrzeí, tohot glu ſpafytele zadaly otczy ſwyetij, aby przyfſel, yakz ſem rzekl nyeczo o tom oneda w adwent.1° pro nyezz dije 20 k nam ſwaty bernart: stydyety bychom ſye mohly, ezz negíme tijem tak radoítny, ezz nam przyíel gyzz ſpafytel, yakozz otczy ſwyetij frdecznv [P. L. CLXXXIII. toho gmyely zadoft, aby przyfſel.* a czo to wil naſ czynij, gen ezz tyelo col. 1270.] naffe, geftoy poddano w porufenije, obtyezzyge dufy a bydlo zde na zemy odtijíka dolow ſmyil, geftoy rozbrogen myſle mnohe wyeczy.* ale po-Moudr. 9, 15. 25 wzdwyhnvcz ſye k ſwemu I] vtyefſenij, ſberucz myil z mnoheho rozbroge, 38a obmyfílecz potrzebu ſpafſenije ſweho, ſkrze nyez zbuducz ſmrty wyecz blazzenije zzywy budem, radvyme ſye; nemat gmyety mijeſta truchloft tu, kdez ſye geft narodyl ſpaffytel! swaty otecz lew papezz ponuka k weſely zlych y dobrych, ale k dob- 30 remu weſelij, ne k marnemu 2 all owſſem pak ne ke zlemu.13 zley weſelee weſelyty fye zle czynyecze a neprawye a radoft gmyety we zlych wyeczech. marneet geft weſelee a obludneld w utyeffenych wyeczech tohoto ſwyeta radowaty ſye a w ſwyetſkeml5 fíczefftij; nebt oklamawa. krafa, fijla, zdra- wije ſkorot myne, rucho zwetífije, y czozzkoly,16 geftoy lybe ſwyetíſkemu 35 frdczy, wifet zhyne. acz kto pobude wzaczen komu w ſwyetíkych mar- noſtech, mynet y to.17 protozz marnet geft weſelee pro take wyeczy, gijmzz nenye traty, a leepe przyelyffnoſt takych wyeczy obrzezaty od ſebe pro bozij myloſt a kels czty bohu daty to w obyet geholsa k ſwe wyeczne czty, odděleno tečkou. 8 odd. » v wyerzyty. 10 wadnent. 11 kon. ř. 12 nekmarnemu. 13 nekezlemu. 11 odd. 15 awfwyetſkem. 16 yczozz koly. 17 yto. 18 Ake 1sa text byl tu nějakým vypuštěním nebo přepsáním porušen. na konci ř. 15 6. y s ſynem božym y s ſynem. — 8. yakzkoli. — 9. wonehdayffiem čztenij. — 15. yaku. — 16. aa yak by. — 18. a 21. otczowe. — 19. nietczo. — 19. onehda. — 27. nemaís. — 32. a bludnee. — 37. trwati. — 39. tu myíl. — 40. ze geft kto 20 nn:: Míněna tu, myslím, řeč sv. Bernarda in Cantica II. (De Incarnatione Christi per patriarchas et prophetas nuntiata et ardentissime ab eis exspectata), po- čínající se takto: [Ardorem desider ii Patrum suspirantium Christi in carne praesentiam frequentissime cogitans compungor et confundor in memetipso; et nunc vix contineo lacrymas, ita] pudet teporis torporisque miserabilium temporum horum. Cui namque nostrum tantum ingerat gaudium gratiae hujus exhibitio, quantum sanctis veteribus accenderat desiderium promissio? [Ecce enim quam multi in hac ejus, quae proxime celebranda est, Nativitate gaudebunt! sed utinam de nativitate, non de vanitate!]
Strana 80
80 Skutk. 4, 12. Efcs. 1, 10. 38b geíto by acz nechtye ztratyty to mufyl po19 malem czafu. y rzku, ezz onen ſwaty otecz neponuka o tomto hodu proto k weſelij a k radoſty,2° zzey 40 kto kraſen, zzey dobrze ruffen, zzey21 ſwyetu22 wzaczen, ale ponuka k we- ſelij, zzey ſye zlym y dobrym narodyl ſpaſſytel, geſto ſwoy lyd ſpaſij od gych hrzyechow, a ezz31 hrzyefſny pozwan geft k mylofty, acz chcze gijti hrzyechu oftana, a ezzal ſye ſprawedlny blijzzij k korunye wytyezfftwije, acz dokonaa ſwe wytyezítwo neodwratye ſye od ſpaffytele ; neb gen w ſpa- 45 fytely dogijti ge wytyezítwa ſprawedlnemu, yako y myloſty hrzyefſnemu. neb yakozz dije ſwaty petr: nenije na ſwyetye any w neby gyneho gmene, ſkrze nyez by ſpaſenye bylo, gedyne jezijíí.* bez nyeho nycz by nebyla ſprawedlnoft naîſe, ale ſkrzen ma dogijty ſwe chwaly, protozz podobnye dano geft gemu to gmeno jezijíí, toczyfí ſpaytel, skrzenzz boh otecz w my- 50 loîty ſwateho ducha23 oprawyl geft wffeczky wyeczy w zemy y w neby.21* a protozz, yakoz dije ſwaty pavel, w tom gmeny poklekloy wſelyke koleno Filip. 2, 10. nebefíkych wyeczij,25 zemſkych y pekelnych.* to26 gmeno dano geft gemu, geſtoy nade wíſe gmena, gelykozz nam. czo by to nam27 bylo27 platno, by byl naffijm gen itworzytelem, panem a nebyl nam ſpaffytelem? protozz 55 w tom gmeny nebelſke wyeczy poklekly gſu doîtoynv pocztij wzdawagycz I chwalu ſpaffytely, ſkrzenzz doplnyena28 geft nebefíka flawnoft. zem- ſkeho czlowyeka koleno mdlobu pokleklo w tom ſlawnem gmeny, kdyzz weſ ſwyet29 ſpaſſenije3° zzada ſkrze ſpafſytele.31 poklekloy koleno y pekelne przed tijem gmenem, trzaſſa ſye przed nijm; neb w ſwe geſt moczy ſkrzen 60 pomdlelo, geſtoy nazwan v prawdye ſpaſſytelem, a protoy to ſlawne gmeno dano gemu, aby w nijem plnv mocz bozſtwije vkazalo, w nijemzz zalezzij ſpaſytedlnoſt, w nyemzz geft wzdy byl wyeczny ſyn bozij, y prwe nezlyg ſye poczal w ſwe matky brzychu, protozz to gmeno wzdyg geho bylo podle bozíkeho31 geho przyrozenije, a pak geſt andyelem prohlaſſeno, aby lyd, 65 geſto bude geho, gmyel w nijem nadyegy ſpaiſenye ſweho. bywaloy czaſto y bywa geſtye, ezz ſye nyekdy lydſka gmena ſ gych vmyíly neb obyczegy neb przyhodamy ſgednawagij. a tak onen ezau wecze bratru: prawijet geft dano gmeno gemu jakub ; ay, tot mye gyzz druhe podtlaczyl!* neb jakub tolyk geít rzeczeno, yako ten, geſtoy fye 70 lomozij ſ nyekym ſylnye, tak ona w czechach prwnije krzeſtyanka lydmyla 1 Mojž. 27, 36. 19 kon. ř. 20 akradofty. 21 následuje v rkpse zaden, ale bylo červeně pře- škrtnuto a nad to tečkami svrchu i vespod označeno za chybné. 2 znam. slovo- sledu. 23 buď citát z paměti, nebo tu nějaký omyl písařský, neboť v písmě sv. čte se: in dispensatione plenitudinis temporum. ywneby. 25 ij předěláno z v. 2 pův. Toy, ale v vyškrabáno. 27 znam. slovosledu. 28 ch, l, l, k, d protaženy. 29 weffwyet. 30 na vyplnění řádku kolmá čárka. 31 odd. 32 kon. ř. 33 Apodle krafny] ze geft dobrze ruchem odiet ] ze geft wzaczen swyetu. — 42. spasytel geffto geft a ſwoy lid ſpaſy. — 44. hrziechow. — 44. ſprawedliwy. — 46. sprawedliwemu. — 49. ſkrze niey. — 50. totiz. — 50. ſkrze niehoz. — 52. poklekuo geft. — 54. gmena yakoz by, czoby to nam platno bylo. — 56. doítoyne poczty. — 57. ſkrze niehoz. — 59. wsseczken swiet zada spafenie. — 60. ſkrze nieho. — 61. aproto gest. — 62. oka- zalo. — 63. nezli fie počzal. — 64. brziííc. — 69 n. jakob. — 70. potlaczyl. — 73.
80 Skutk. 4, 12. Efcs. 1, 10. 38b geíto by acz nechtye ztratyty to mufyl po19 malem czafu. y rzku, ezz onen ſwaty otecz neponuka o tomto hodu proto k weſelij a k radoſty,2° zzey 40 kto kraſen, zzey dobrze ruffen, zzey21 ſwyetu22 wzaczen, ale ponuka k we- ſelij, zzey ſye zlym y dobrym narodyl ſpaſſytel, geſto ſwoy lyd ſpaſij od gych hrzyechow, a ezz31 hrzyefſny pozwan geft k mylofty, acz chcze gijti hrzyechu oftana, a ezzal ſye ſprawedlny blijzzij k korunye wytyezfftwije, acz dokonaa ſwe wytyezítwo neodwratye ſye od ſpaffytele ; neb gen w ſpa- 45 fytely dogijti ge wytyezítwa ſprawedlnemu, yako y myloſty hrzyefſnemu. neb yakozz dije ſwaty petr: nenije na ſwyetye any w neby gyneho gmene, ſkrze nyez by ſpaſenye bylo, gedyne jezijíí.* bez nyeho nycz by nebyla ſprawedlnoft naîſe, ale ſkrzen ma dogijty ſwe chwaly, protozz podobnye dano geft gemu to gmeno jezijíí, toczyfí ſpaytel, skrzenzz boh otecz w my- 50 loîty ſwateho ducha23 oprawyl geft wffeczky wyeczy w zemy y w neby.21* a protozz, yakoz dije ſwaty pavel, w tom gmeny poklekloy wſelyke koleno Filip. 2, 10. nebefíkych wyeczij,25 zemſkych y pekelnych.* to26 gmeno dano geft gemu, geſtoy nade wíſe gmena, gelykozz nam. czo by to nam27 bylo27 platno, by byl naffijm gen itworzytelem, panem a nebyl nam ſpaffytelem? protozz 55 w tom gmeny nebelſke wyeczy poklekly gſu doîtoynv pocztij wzdawagycz I chwalu ſpaffytely, ſkrzenzz doplnyena28 geft nebefíka flawnoft. zem- ſkeho czlowyeka koleno mdlobu pokleklo w tom ſlawnem gmeny, kdyzz weſ ſwyet29 ſpaſſenije3° zzada ſkrze ſpafſytele.31 poklekloy koleno y pekelne przed tijem gmenem, trzaſſa ſye przed nijm; neb w ſwe geſt moczy ſkrzen 60 pomdlelo, geſtoy nazwan v prawdye ſpaſſytelem, a protoy to ſlawne gmeno dano gemu, aby w nijem plnv mocz bozſtwije vkazalo, w nijemzz zalezzij ſpaſytedlnoſt, w nyemzz geft wzdy byl wyeczny ſyn bozij, y prwe nezlyg ſye poczal w ſwe matky brzychu, protozz to gmeno wzdyg geho bylo podle bozíkeho31 geho przyrozenije, a pak geſt andyelem prohlaſſeno, aby lyd, 65 geſto bude geho, gmyel w nijem nadyegy ſpaiſenye ſweho. bywaloy czaſto y bywa geſtye, ezz ſye nyekdy lydſka gmena ſ gych vmyíly neb obyczegy neb przyhodamy ſgednawagij. a tak onen ezau wecze bratru: prawijet geft dano gmeno gemu jakub ; ay, tot mye gyzz druhe podtlaczyl!* neb jakub tolyk geít rzeczeno, yako ten, geſtoy fye 70 lomozij ſ nyekym ſylnye, tak ona w czechach prwnije krzeſtyanka lydmyla 1 Mojž. 27, 36. 19 kon. ř. 20 akradofty. 21 následuje v rkpse zaden, ale bylo červeně pře- škrtnuto a nad to tečkami svrchu i vespod označeno za chybné. 2 znam. slovo- sledu. 23 buď citát z paměti, nebo tu nějaký omyl písařský, neboť v písmě sv. čte se: in dispensatione plenitudinis temporum. ywneby. 25 ij předěláno z v. 2 pův. Toy, ale v vyškrabáno. 27 znam. slovosledu. 28 ch, l, l, k, d protaženy. 29 weffwyet. 30 na vyplnění řádku kolmá čárka. 31 odd. 32 kon. ř. 33 Apodle krafny] ze geft dobrze ruchem odiet ] ze geft wzaczen swyetu. — 42. spasytel geffto geft a ſwoy lid ſpaſy. — 44. hrziechow. — 44. ſprawedliwy. — 46. sprawedliwemu. — 49. ſkrze niey. — 50. totiz. — 50. ſkrze niehoz. — 52. poklekuo geft. — 54. gmena yakoz by, czoby to nam platno bylo. — 56. doítoyne poczty. — 57. ſkrze niehoz. — 59. wsseczken swiet zada spafenie. — 60. ſkrze nieho. — 61. aproto gest. — 62. oka- zalo. — 63. nezli fie počzal. — 64. brziííc. — 69 n. jakob. — 70. potlaczyl. — 73.
Strana 81
81 flula, a lydem y bohu myla byla, tak y geſſtye31 onee wzdyegy margreta, onee hedwyka, one zuzanna, a nyetere3i budu tyech fflechetnofſtij zacha- paty, gychzz gmena magij, a take3 nyekdy yako na32 poſmyech bude nyekto nyekoho fſlechetneho gmyety gmeno, a gſa31 wſije wyeczy pro- tywen onoho fflechetnofîty, gehozz ma gmeno. a tak na poſmyech czaſto zly bude gmyety dobreho gmeno, yako kdyzz czrnemu byelecz neb byelka budu rzekaty, ezz pak jezijfí y kriftus ſlowe, toy proto, ezz geft take prawy czlowyek a podle czlowyeczítwije33 ma plnoſt od bozítwije pomazanije 80 w plnoſty wſſije myloſty;* a kriſtus ſlowe pomazany, a tak'1 o tom geho Izal. 61, 1 a Luk. 4, 18. plnem pomazanij dije prorok: pomazal geſt tebe boh twoy nade wíſeczky, geſto gſu vczaſtny tebe.* neb z plnoſty geho pomazanije berzem wſychny, žal. 44, 8. ktozz v prawdye, ne na poſmyech34 budem vczaſtny gmene geho,* ezz (Jan 1, 16.] obrzezzijcz ſye ode wſſelyke przyelyſſnoſty, geſto neſluſſije dobremu krzeſſ- 85 tyanu, budem po nyem krzeſtyene ſluty tak glucz zywy, yakozz ſlufſye ke gmeny tomu, protozz rzku: podle bozſtwije,36 w nijemzz zalezij wſeczka ſpaſſytedlnoſt,37 I ſlowe jezijff, toczyff ſpaſfytel, a3s podle czlowyeczítwije,3° 39a geſtoy w nijem tak w plnoſty wzalo od bozîtwije pomazanije, ſlowe kriſtus. a my" negmame gmene od toho gmene jezijfí, neb nenije w naſ nycz ſpaſſy- 90 tedlnofty, ale od kriſta krzeſtyene ſlowem; neb w tos pomazanij, geftoy on w ſwem czlowyeczîtwij wzal od bozſtwije plnoſt wſelyke myloſty, berzem y'8 my podle mijery39 a daru geho. o ſladkoſty ſpolu obeho gmene toho, ktozz by mohl ge gmage dafny vzdrawene pochutnaty! o czoy horzkych muk to ſladke gmeno mnohym ſwatym oſladylo! czoy gych ſkrze ſladkoſt39 95 toho gmene poznalo horzkoft faleffnee ſwyetíke ſladkoſty, a38 wzdalygy fye od nye! neb ktozz gmene toho pozna ſladkoît a3s vczyge, pozna a vczygea9 horzkoft a trpkoft w tom, geſto mnij ſwyet, by ſladke bylo. pro toho gmene fladkoft bywiſe apoſítolee byczowany gdyechu radoſtnye, ezz gſu doſtoyny nalezeny, aby pro nye take trpyely.* pro to gmeno wzacznij ſwyetu od Skutk. 5, 41. 100 ſwyeta ſye odtrhugij, mladij y panny, ſtarzij i mlazſſymy, chwaleczao gmeno pana ſweho. a ktoz ſítogij, ten korvnv wezme;* neb poczatku i1 Kor. 9, 25.] Mat. 10, 22. geſt koruna ſlijbena, ale ſîtaloſty teprw bude dana.1* tijem gmenem jezijff byl geft y onen nazwan welyky po moyzyeſfowy, geſtoy w podobenfftwij naſſeho42 praweho ſpaffytele znamenawal. a ten 105 byl geft dwogy wyecz vczynyl znamenytvv: godno, ezz przemohl bogem neprzately lydu bozijeho;* druhe, zzey vwedl lyd bozij do ſlijbene Joz. 24, 8—10. zemye,* gehozz nemohl moyzyefí vczynyty, a rozdyelyl gym lofem a t., 11—13. mijervv ſlijbenvv zemy.* a tak przemohl ty neprzately, ezz on boyowal t. 14, 1—2. a moyzyef wſzlhoru3 k bohu rucze drzzal. a donydzz moyzijeſí drzzal 110 rucze wzhoru, dotud mdlely neprzyetelee, a ten44 jezijíſ przemahal ge; 75 czlowyeczftwije. 31 nenapoſmyech. 35 kon. ř. 36 odd. 37 na konci ř. kolmá čárka (nepřetržená výplň). 38 kon. ř. 3 odd. 40 na konci ř. přetržená výplň. 41 znam, odstavce. 42 najjeho napsáno dvakrát, ale omyl neopraven. 43 whoru. aniektere budu ztiech. — 79. czlowiečzenftwie. — 86. k tomu gmenu.— 87. totiz. — 93. daſnie. — 100. odfwietu. — 109. doniz. — 113. krwoliz totiz. — 119. zakona 6
81 flula, a lydem y bohu myla byla, tak y geſſtye31 onee wzdyegy margreta, onee hedwyka, one zuzanna, a nyetere3i budu tyech fflechetnofſtij zacha- paty, gychzz gmena magij, a take3 nyekdy yako na32 poſmyech bude nyekto nyekoho fſlechetneho gmyety gmeno, a gſa31 wſije wyeczy pro- tywen onoho fflechetnofîty, gehozz ma gmeno. a tak na poſmyech czaſto zly bude gmyety dobreho gmeno, yako kdyzz czrnemu byelecz neb byelka budu rzekaty, ezz pak jezijfí y kriftus ſlowe, toy proto, ezz geft take prawy czlowyek a podle czlowyeczítwije33 ma plnoſt od bozítwije pomazanije 80 w plnoſty wſſije myloſty;* a kriſtus ſlowe pomazany, a tak'1 o tom geho Izal. 61, 1 a Luk. 4, 18. plnem pomazanij dije prorok: pomazal geſt tebe boh twoy nade wíſeczky, geſto gſu vczaſtny tebe.* neb z plnoſty geho pomazanije berzem wſychny, žal. 44, 8. ktozz v prawdye, ne na poſmyech34 budem vczaſtny gmene geho,* ezz (Jan 1, 16.] obrzezzijcz ſye ode wſſelyke przyelyſſnoſty, geſto neſluſſije dobremu krzeſſ- 85 tyanu, budem po nyem krzeſtyene ſluty tak glucz zywy, yakozz ſlufſye ke gmeny tomu, protozz rzku: podle bozſtwije,36 w nijemzz zalezij wſeczka ſpaſſytedlnoſt,37 I ſlowe jezijff, toczyff ſpaſfytel, a3s podle czlowyeczítwije,3° 39a geſtoy w nijem tak w plnoſty wzalo od bozîtwije pomazanije, ſlowe kriſtus. a my" negmame gmene od toho gmene jezijfí, neb nenije w naſ nycz ſpaſſy- 90 tedlnofty, ale od kriſta krzeſtyene ſlowem; neb w tos pomazanij, geftoy on w ſwem czlowyeczîtwij wzal od bozſtwije plnoſt wſelyke myloſty, berzem y'8 my podle mijery39 a daru geho. o ſladkoſty ſpolu obeho gmene toho, ktozz by mohl ge gmage dafny vzdrawene pochutnaty! o czoy horzkych muk to ſladke gmeno mnohym ſwatym oſladylo! czoy gych ſkrze ſladkoſt39 95 toho gmene poznalo horzkoft faleffnee ſwyetíke ſladkoſty, a38 wzdalygy fye od nye! neb ktozz gmene toho pozna ſladkoît a3s vczyge, pozna a vczygea9 horzkoft a trpkoft w tom, geſto mnij ſwyet, by ſladke bylo. pro toho gmene fladkoft bywiſe apoſítolee byczowany gdyechu radoſtnye, ezz gſu doſtoyny nalezeny, aby pro nye take trpyely.* pro to gmeno wzacznij ſwyetu od Skutk. 5, 41. 100 ſwyeta ſye odtrhugij, mladij y panny, ſtarzij i mlazſſymy, chwaleczao gmeno pana ſweho. a ktoz ſítogij, ten korvnv wezme;* neb poczatku i1 Kor. 9, 25.] Mat. 10, 22. geſt koruna ſlijbena, ale ſîtaloſty teprw bude dana.1* tijem gmenem jezijff byl geft y onen nazwan welyky po moyzyeſfowy, geſtoy w podobenfftwij naſſeho42 praweho ſpaffytele znamenawal. a ten 105 byl geft dwogy wyecz vczynyl znamenytvv: godno, ezz przemohl bogem neprzately lydu bozijeho;* druhe, zzey vwedl lyd bozij do ſlijbene Joz. 24, 8—10. zemye,* gehozz nemohl moyzyefí vczynyty, a rozdyelyl gym lofem a t., 11—13. mijervv ſlijbenvv zemy.* a tak przemohl ty neprzately, ezz on boyowal t. 14, 1—2. a moyzyef wſzlhoru3 k bohu rucze drzzal. a donydzz moyzijeſí drzzal 110 rucze wzhoru, dotud mdlely neprzyetelee, a ten44 jezijíſ przemahal ge; 75 czlowyeczftwije. 31 nenapoſmyech. 35 kon. ř. 36 odd. 37 na konci ř. kolmá čárka (nepřetržená výplň). 38 kon. ř. 3 odd. 40 na konci ř. přetržená výplň. 41 znam, odstavce. 42 najjeho napsáno dvakrát, ale omyl neopraven. 43 whoru. aniektere budu ztiech. — 79. czlowiečzenftwie. — 86. k tomu gmenu.— 87. totiz. — 93. daſnie. — 100. odfwietu. — 109. doniz. — 113. krwoliz totiz. — 119. zakona 6
Strana 82
82 2Mojt.17,10—13. a kdyzz moyzyef ſpuftyl rucze, fylnyety poczely neprzyetelee.* tezzt w naſ nafí jezijí czynij duchownyc. neprzyetelíky lyd flul amalech, a to44 gmeno toho lydu wykladem ſe dije krwolyz, toczyff geſto krew lijzze, a znamenawa zzadoîty tyeleffne, gefto ftogije proty duchownym“ zzado- ſtem. ty w naſ zzadoſty nafí jezijf przemaha ſwu mylofty, kdyzz wſak, 115 yakoy moyzyefí wzhoru rucze drzzal, bude4 czynyty ſkutky zakona ſweho; ale yakzz yako rucze ſpufítij moyzyeff, ez nebudem czynyty ſweho zakona ſkutkow, tak budu w naí ſylnyeyfe ty tyelefíne zzadoſty. protozz czynme ſkutky zakona ſweho — tot bude z toho w podobenſtwij, geftoy moyzyef drzzal rucze wzhoru, — a nafía prawy jezijíí przemozzt w naſ 120 tyelefne zadofty. druhe onen jezijíf vwedl lyd do ſlybene zemye, gehoz nemohl moyzyefí vczynyty. takezz, by y naylepíij byly nafy ſkutczy podle vlohu46 zakona nafíeho, wywodvy naí z hrzyechu temnoſty, yakoy moyzyeff wywedl lyd z egypta, ale famy nafſy ſkutczy nemohly by naſ w nebeſſke kralowſtwo vweſty. w tot naſ naſi ſpaſſytel jezijfſ ma vweſty 125 a47 v mijerze!6 loſem ma nam to kralowſtwo rozdyelyty . awſak gen ty tam vwede, kterezz geft moyzyeff z egypta wywedl, toczyff geſto gſu zakona ſweho drzzely ſkutky, protozz onen jezijff nafſeho geft w podobenſtwij znamenawal, ale v prawdye naſſeho ſpafſytele geſt to gmeno jezijíf, geftoy ge powyedyel andyel dyewcze ſwatee, prwe nezzlyg gym poczala. profmez 130 za to, at y w nafs bude pochotnoft gmene toho vkazana, abychom y my46 ſpaſíeny byly! amen. 49 39b o bozijemi kriſtyenij rzecz.2 S. Leonis Magni, pontificis Roma- ni, In Epipha- niae solemnitate sermo IV (P. L. LIV, col. 122— 127). hod' dneffnij dwe nam przywodij ku pamyety, a obe4 ] geft vtyefſene. gednoy, ezz prwnij z pohanſtwije trzije kraly z daleka ode wiſchod fluncze przygely, aby ſvu poklonvv, ſwymy dary przygely wſech kralow krale w dyetynitwij geho, a tak ſwym ſwyodeczſtwem narozenije geho pro- hlaſſyly a welyke4 potwrzenije wyerze krzeſtyanſke vczynyly, druhe pama- [tu]gem' dneſ, yakoy raczyl ſyn bozij od ſwateho jana krzeſt przygijety. o prwemt mluwij ſwaty otecz lew papezz rzka:" sprawed[l na" geſt a podobnaa bozzije ſluzba w ty dny, geſto nam bozijeho mylofrdije ſwyedczije ſkutky, wíſijm ſye ſrdozem radowaty a 10 44 odd. 45 kon. ř. 46 odd. 17 kon. ř. 48 ywnaí. 13 v rkpse psáno dvojí Amen, druhé však (Amě) červeně přetrženo. 1 odd. 2červ. nadpis vyplňuje řádek. 3 začáteční H na dva řádky. 4 odd. pamagem. 6 znam. odstavce. 7 Sprawedna. 8 kon. ř. 2 jinde ode vschod srov. 823 a 155so- 5 ſweho ſkutkow. — 125 n. kralowftwie. — 127. totiz. — 129. wprawdie. 5. swiedecztwiem. — 6. pamatugem. — 8. prwniem. — 9. sprawedliwa. — 10. milofrdne ſwiedčzy ſkutky. — 13. wczlowieczenſtwi. — 15. fie zgewiti. — 15. 9nn.: Cap. I. Justum et rationabile, dilectissimi, verae pietatis obsequium est, in diebus, qui divinae misericordiae opera protestantur, toto corde gaudere et hono- rifice ea, quae ad salutem nostram gesta sunt, celebrare: vocante nos ad hanc de- votionem ipsa recurrentium temporum lege, quae nobis post diem, in quo coaeternus
82 2Mojt.17,10—13. a kdyzz moyzyef ſpuftyl rucze, fylnyety poczely neprzyetelee.* tezzt w naſ nafí jezijí czynij duchownyc. neprzyetelíky lyd flul amalech, a to44 gmeno toho lydu wykladem ſe dije krwolyz, toczyff geſto krew lijzze, a znamenawa zzadoîty tyeleffne, gefto ftogije proty duchownym“ zzado- ſtem. ty w naſ zzadoſty nafí jezijf przemaha ſwu mylofty, kdyzz wſak, 115 yakoy moyzyefí wzhoru rucze drzzal, bude4 czynyty ſkutky zakona ſweho; ale yakzz yako rucze ſpufítij moyzyeff, ez nebudem czynyty ſweho zakona ſkutkow, tak budu w naí ſylnyeyfe ty tyelefíne zzadoſty. protozz czynme ſkutky zakona ſweho — tot bude z toho w podobenſtwij, geftoy moyzyef drzzal rucze wzhoru, — a nafía prawy jezijíí przemozzt w naſ 120 tyelefne zadofty. druhe onen jezijíf vwedl lyd do ſlybene zemye, gehoz nemohl moyzyefí vczynyty. takezz, by y naylepíij byly nafy ſkutczy podle vlohu46 zakona nafíeho, wywodvy naí z hrzyechu temnoſty, yakoy moyzyeff wywedl lyd z egypta, ale famy nafſy ſkutczy nemohly by naſ w nebeſſke kralowſtwo vweſty. w tot naſ naſi ſpaſſytel jezijfſ ma vweſty 125 a47 v mijerze!6 loſem ma nam to kralowſtwo rozdyelyty . awſak gen ty tam vwede, kterezz geft moyzyeff z egypta wywedl, toczyff geſto gſu zakona ſweho drzzely ſkutky, protozz onen jezijff nafſeho geft w podobenſtwij znamenawal, ale v prawdye naſſeho ſpafſytele geſt to gmeno jezijíf, geftoy ge powyedyel andyel dyewcze ſwatee, prwe nezzlyg gym poczala. profmez 130 za to, at y w nafs bude pochotnoft gmene toho vkazana, abychom y my46 ſpaſíeny byly! amen. 49 39b o bozijemi kriſtyenij rzecz.2 S. Leonis Magni, pontificis Roma- ni, In Epipha- niae solemnitate sermo IV (P. L. LIV, col. 122— 127). hod' dneffnij dwe nam przywodij ku pamyety, a obe4 ] geft vtyefſene. gednoy, ezz prwnij z pohanſtwije trzije kraly z daleka ode wiſchod fluncze przygely, aby ſvu poklonvv, ſwymy dary przygely wſech kralow krale w dyetynitwij geho, a tak ſwym ſwyodeczſtwem narozenije geho pro- hlaſſyly a welyke4 potwrzenije wyerze krzeſtyanſke vczynyly, druhe pama- [tu]gem' dneſ, yakoy raczyl ſyn bozij od ſwateho jana krzeſt przygijety. o prwemt mluwij ſwaty otecz lew papezz rzka:" sprawed[l na" geſt a podobnaa bozzije ſluzba w ty dny, geſto nam bozijeho mylofrdije ſwyedczije ſkutky, wíſijm ſye ſrdozem radowaty a 10 44 odd. 45 kon. ř. 46 odd. 17 kon. ř. 48 ywnaí. 13 v rkpse psáno dvojí Amen, druhé však (Amě) červeně přetrženo. 1 odd. 2červ. nadpis vyplňuje řádek. 3 začáteční H na dva řádky. 4 odd. pamagem. 6 znam. odstavce. 7 Sprawedna. 8 kon. ř. 2 jinde ode vschod srov. 823 a 155so- 5 ſweho ſkutkow. — 125 n. kralowftwie. — 127. totiz. — 129. wprawdie. 5. swiedecztwiem. — 6. pamatugem. — 8. prwniem. — 9. sprawedliwa. — 10. milofrdne ſwiedčzy ſkutky. — 13. wczlowieczenſtwi. — 15. fie zgewiti. — 15. 9nn.: Cap. I. Justum et rationabile, dilectissimi, verae pietatis obsequium est, in diebus, qui divinae misericordiae opera protestantur, toto corde gaudere et hono- rifice ea, quae ad salutem nostram gesta sunt, celebrare: vocante nos ad hanc de- votionem ipsa recurrentium temporum lege, quae nobis post diem, in quo coaeternus
Strana 83
83 pocztywye ty wyeczy, geſto gſu ſye ks ſpaſſenij naffemu daaly, pamatowaty, ano naſ geden czaſ po druhem gda ponuka k tomu. ay, po ſlawnoſty dne toho, w nyemzz gîme wyeczneho ſyna bozijeho w czlowyeczfîtwy pama- towaly narozenijc, po malo dnech przyffel nam hod dne tohoto, w nyemzz 15 raaczyl ſye zewyty pohaníkemu lydu od° wíchoda fluncze. welyku pomocz wijerze naſſij przypoſobyl hoſpodyn ſkrz to,ll ezz geft tak ſlawnyc chtyel hledan byty a tak i pocztij znamenytu II w poczatku dijetynftwye 40a ſweho. tijem geſt vkazal, ezz prawy1o czlowyekem w przyrozenij czlowye- czijem poczal geft byty. tot geft, gefto hrzyeffne czynij sprawedlny, kdyzz 20 w gednom temzz panv jezukriſtu wyerzeno bude prawe czlowyecziſtwije y10 prawe bozítwije: bozítwije, w nyemzz przede wiemy wyeky rowen geft wzdy otczy; a czlowyeczîtwye,I1 geſtoy ku poſlednijm czaſom przyyal w ſwu bozíku oſobu. a tak aby ta wijera byla poſylnyena, geftoy bozijm zpo- ſobem przede wſfemy bludy ohrazowana, z vmyſla bozſke myloſty ftaloy 25 ſye to, ezz z lydu, geſto w dalekych byl kragijch na wſchod ſluncze, geſto w hwyezdarzíkem vmyenij rozvmnij byli, znamenije vzrzely, ezz ſye to dijetye narodylo, geſto ma nade wífijm yzrahelíkym lydem kralowaty. neb nowa yaſnoſt ſwyetleyffije hwyezdy tyem mudrczom ſye vkazala, a kdyzz ſu patrzyly na ny, taki2 gych myſly ſwyl3 blíkem dywanije na- 30 plnyla, ez ſye gijm to nezdalo hodne zamefíkaty, geftoy gym takym zna- menym vkazano. ale nadl3 tijem dywem byl geſt zwlafítij dar bozije mylofty, ezz narozenije kriftowo, gehozz geft gestye bethleem newzwye- dyel, byloy lydu pohaníkemu, geſto pak gmyely gey wyeruv przygyety, vkazano; a geſto nemohla geſtye rzecz czlowyeczije wyprawyty, to gſu 35 nebeſa zwyeítowala. 10 kon. ř. 11 odd. 12 v rkpse následuje ſye, snad místo ge; lye ruší smysl. odwychoda. — 19. iprawedliwy. — 20. a 22. čzlowiečzenitwie. — 24. italo geft ſe to. — 25. nawychod. — 31. zwlafîtnij. — 33. wiernij przigieti. — 36. yakz koli. — Patri Filius Dei natus ex Virgine est, brevi intervallo Epiphaniae intulit festum, ex apparitione Domini consecratum. In quo fidei nostrae magnum praesidium pro- videntia nostra constituit, ut, dum solemni veneratione recolitur adorata in exordiis suis Salvatoris infantia, per ipsa originalia documenta probaretur veri in ipso hominis orta natura. [123] Hoc enim est, quod justificat impios, [hoc est, quod ex peccatoribus facit sanctos] si in uno eodemque Domino nostro Jesu Christo et vera Deitas, et vera credatur humanitas: Deitas, qua ante omnia saecula [in forma Dei] aequalis est Patri; humanitas, qua novissimis diebus in forma servi unitus est homini. Ad roborandam ergo hanc fidem, quae contra omnes praemuniebatur errores, ex magna gestum est divini pietate consilii, ut gens in longinqua Orientalis plagae regione consistens, quae spectandorum siderum arte pollebat, signum nati pueri, qui supra omnem Israel esset regnaturus, acciperet. Nova etenim claritas apud magos stellae illustrioris apparuit et intuentium animos ita admiratione sui splen- doris implevit, ut nequaquam sibi crederent negligendum, quod tanto nuntiabatur indicio. Praeerat autem, sicut res docuit, huic miraculo gratia Dei; et cum Christi nativitatem nec ipsa adhuc Bethleem tota didicisset, jam illam credituris gentibus inferebat; et quod nondum poterat humano eloquio disseri, coelo faciebat evan- gelizante cognosci.
83 pocztywye ty wyeczy, geſto gſu ſye ks ſpaſſenij naffemu daaly, pamatowaty, ano naſ geden czaſ po druhem gda ponuka k tomu. ay, po ſlawnoſty dne toho, w nyemzz gîme wyeczneho ſyna bozijeho w czlowyeczfîtwy pama- towaly narozenijc, po malo dnech przyffel nam hod dne tohoto, w nyemzz 15 raaczyl ſye zewyty pohaníkemu lydu od° wíchoda fluncze. welyku pomocz wijerze naſſij przypoſobyl hoſpodyn ſkrz to,ll ezz geft tak ſlawnyc chtyel hledan byty a tak i pocztij znamenytu II w poczatku dijetynftwye 40a ſweho. tijem geſt vkazal, ezz prawy1o czlowyekem w przyrozenij czlowye- czijem poczal geft byty. tot geft, gefto hrzyeffne czynij sprawedlny, kdyzz 20 w gednom temzz panv jezukriſtu wyerzeno bude prawe czlowyecziſtwije y10 prawe bozítwije: bozítwije, w nyemzz przede wiemy wyeky rowen geft wzdy otczy; a czlowyeczîtwye,I1 geſtoy ku poſlednijm czaſom przyyal w ſwu bozíku oſobu. a tak aby ta wijera byla poſylnyena, geftoy bozijm zpo- ſobem przede wſfemy bludy ohrazowana, z vmyſla bozſke myloſty ftaloy 25 ſye to, ezz z lydu, geſto w dalekych byl kragijch na wſchod ſluncze, geſto w hwyezdarzíkem vmyenij rozvmnij byli, znamenije vzrzely, ezz ſye to dijetye narodylo, geſto ma nade wífijm yzrahelíkym lydem kralowaty. neb nowa yaſnoſt ſwyetleyffije hwyezdy tyem mudrczom ſye vkazala, a kdyzz ſu patrzyly na ny, taki2 gych myſly ſwyl3 blíkem dywanije na- 30 plnyla, ez ſye gijm to nezdalo hodne zamefíkaty, geftoy gym takym zna- menym vkazano. ale nadl3 tijem dywem byl geſt zwlafítij dar bozije mylofty, ezz narozenije kriftowo, gehozz geft gestye bethleem newzwye- dyel, byloy lydu pohaníkemu, geſto pak gmyely gey wyeruv przygyety, vkazano; a geſto nemohla geſtye rzecz czlowyeczije wyprawyty, to gſu 35 nebeſa zwyeítowala. 10 kon. ř. 11 odd. 12 v rkpse následuje ſye, snad místo ge; lye ruší smysl. odwychoda. — 19. iprawedliwy. — 20. a 22. čzlowiečzenitwie. — 24. italo geft ſe to. — 25. nawychod. — 31. zwlafîtnij. — 33. wiernij przigieti. — 36. yakz koli. — Patri Filius Dei natus ex Virgine est, brevi intervallo Epiphaniae intulit festum, ex apparitione Domini consecratum. In quo fidei nostrae magnum praesidium pro- videntia nostra constituit, ut, dum solemni veneratione recolitur adorata in exordiis suis Salvatoris infantia, per ipsa originalia documenta probaretur veri in ipso hominis orta natura. [123] Hoc enim est, quod justificat impios, [hoc est, quod ex peccatoribus facit sanctos] si in uno eodemque Domino nostro Jesu Christo et vera Deitas, et vera credatur humanitas: Deitas, qua ante omnia saecula [in forma Dei] aequalis est Patri; humanitas, qua novissimis diebus in forma servi unitus est homini. Ad roborandam ergo hanc fidem, quae contra omnes praemuniebatur errores, ex magna gestum est divini pietate consilii, ut gens in longinqua Orientalis plagae regione consistens, quae spectandorum siderum arte pollebat, signum nati pueri, qui supra omnem Israel esset regnaturus, acciperet. Nova etenim claritas apud magos stellae illustrioris apparuit et intuentium animos ita admiratione sui splen- doris implevit, ut nequaquam sibi crederent negligendum, quod tanto nuntiabatur indicio. Praeerat autem, sicut res docuit, huic miraculo gratia Dei; et cum Christi nativitatem nec ipsa adhuc Bethleem tota didicisset, jam illam credituris gentibus inferebat; et quod nondum poterat humano eloquio disseri, coelo faciebat evan- gelizante cognosci.
Strana 84
84 4 Моjž. 24, 17. Mich. 5, 2 a Mat. 2, 6. a kakzzkolyl4 byl geft to dar bozye myloſty, wfak tak znamenij dywu toho rozvmyeyte: mohly gſu ty mudrczy dawnym wyrczenij15 balaamo- wym pohnvty byty wyeducz, zzey dawno bylo przedpowyedyeno a ſlawne to pamyety bylo, geſtoy byl rzekl kdyſ ten pohanſky prorok: „wzegde hwyezda z jakuba a wítane czlowyek z yzrahele a bude lydíkym narodom 40 panowaty.“* a takle trzije muzzije blikem ſwyetla nebywaleho bohem głucz wzbuzeny, wodczyg magijcz bleſk toho ſwyetla, ſily po nyemm nyecz pak, by to dijetye, geftoy gym takym znamenijm vkazano, nalezly w jeru- zalemy w kraloweml7 myeftye. ale kdyzz geſt ge to gych mnyenije obludylo, od zzydowfſkych vczenych wzwyedyely glu, czoy pijímo ſwate o narozenij 45 kryſtowu przedpowyedyelo, aby głucz dwogijm ſwyedeczitwem potwrzeny, ſylnyeyſſij wyervv hledaly, gehoz y yaſnoſti6 hwyezdy oznamowala y pro- 40° roczijch rzeczij pewnoft. ale kdyz gſu byſkupy I| a vczenij zzydowfîtij ſwu odpowyedijls wyrzekly, czoy zeweno bohem a hlaſem proroczijm vkazano, geſtoy ſkrze nyel9 rzekl duch ſwaty: „a ty, bethleme zemye juda, 50 nebudefí naymeníije mezy knyezzatyl9 zzydowíkymy; z tebet wygde wewoda, gefto bude moy lyd yzrahelíky porzedyty“*: o kak2° podobne bylo, aby zzydowſke ſtaroſty byly tomu vwyerzyly,21 czozz głu prawyly! ale zrzeymo geft, ezz glu tomu tyeleſnye y ſ herodem22 rozvmyely a mnyely,23 by kralowſtwo kriſtowo obeczne bylo podle byehu23 a moczy tohoto ſwyeta, 55 13 kon. ř. 1 Akakzz koly. 15 kon. ř. 16 odd. 17 tak rkp. 18 následující v rkpse wyerzyly červeně přeškrtnuto. 19 odd. 20 O kak. 21 v wyerzyly 2 yſhe- 39. geffto geft. — 42. mniegicz pak. — 43. geffto geft gym takym bleſkem a zna- menië. — 44. to mienienij. — 49. czo geft zgeweno. — 52. o yak. — 58. daremnie. — Cap. II. Quamvis autem divinae dignationis esset hoc munus. [ut agnosci- bilis gentibus fieret nativitas Salvatoris] ad intelligendum tamen miraculum signi potuerunt magi ctiam de antiquis Balaam praenuntiationibus commoneri, scientes olim esse praedictum et celebri memoria diffamatum: Orietur stella ex Jacob etc. (Num. XXIV, 17). Tres itaque viri, fulgore insoliti sideris divinitus incitati, praevium micantis luminis cursum sequuntur, existimantes se significatum puerum Ierosolymis, in civitate regia, reperturos. Sed cum cos haec opinio fefellisset, per Judacorum scribas atque doctores, quod sacra de ortu Christi praenuntiaverat Scriptura, didice- runt, ut gemino testimonio confirmati, ardentiori fide expeterent, quem et stellae claritas et prophetiae manifestabat auctoritas. Prolato autem divino oraculo per responsa pontificum et declarata spiritus voce, quae dicit: Et tu, Bethleem,.... (Mich. V, 2; Matth. II, 6), quam facile et quam consequens fuit, ut Hebraeorum proceres crederent, [124] quod docebant. Sed apparet illos carnaliter cum Herode sapuisse et regnum Christi commune cum hujus mundi potestatibus acstimasse, ut et isti temporalem sperarent ducem, et terrenum metueret ille consortem. Super- fluo, Herodes, timore turbaris et frustra in suspectum tibi puerum saevire moliris. Non capit Christum regio tua, nec mundi Dominus potestatis tuae (sic) sceptri est contentus angustiis. Quem in Judaea regnare non vis, ubique regnat; et felicius ipse regnares, si ejus imperio ipse subdereris. Cur sincero officio non facis, quod subdola falsitate promittis? Perge cum magis et verum regem suppliciter adorando venerare. Sed tu, Judaicae sequacior caecitatis, non imitaris gentium fidem, corque perversum ad crudeles convertis insidias, nec illum occisurus, quem metuis, nec illis nociturus, quos perimis.
84 4 Моjž. 24, 17. Mich. 5, 2 a Mat. 2, 6. a kakzzkolyl4 byl geft to dar bozye myloſty, wfak tak znamenij dywu toho rozvmyeyte: mohly gſu ty mudrczy dawnym wyrczenij15 balaamo- wym pohnvty byty wyeducz, zzey dawno bylo przedpowyedyeno a ſlawne to pamyety bylo, geſtoy byl rzekl kdyſ ten pohanſky prorok: „wzegde hwyezda z jakuba a wítane czlowyek z yzrahele a bude lydíkym narodom 40 panowaty.“* a takle trzije muzzije blikem ſwyetla nebywaleho bohem głucz wzbuzeny, wodczyg magijcz bleſk toho ſwyetla, ſily po nyemm nyecz pak, by to dijetye, geftoy gym takym znamenijm vkazano, nalezly w jeru- zalemy w kraloweml7 myeftye. ale kdyzz geſt ge to gych mnyenije obludylo, od zzydowfſkych vczenych wzwyedyely glu, czoy pijímo ſwate o narozenij 45 kryſtowu przedpowyedyelo, aby głucz dwogijm ſwyedeczitwem potwrzeny, ſylnyeyſſij wyervv hledaly, gehoz y yaſnoſti6 hwyezdy oznamowala y pro- 40° roczijch rzeczij pewnoft. ale kdyz gſu byſkupy I| a vczenij zzydowfîtij ſwu odpowyedijls wyrzekly, czoy zeweno bohem a hlaſem proroczijm vkazano, geſtoy ſkrze nyel9 rzekl duch ſwaty: „a ty, bethleme zemye juda, 50 nebudefí naymeníije mezy knyezzatyl9 zzydowíkymy; z tebet wygde wewoda, gefto bude moy lyd yzrahelíky porzedyty“*: o kak2° podobne bylo, aby zzydowſke ſtaroſty byly tomu vwyerzyly,21 czozz głu prawyly! ale zrzeymo geft, ezz glu tomu tyeleſnye y ſ herodem22 rozvmyely a mnyely,23 by kralowſtwo kriſtowo obeczne bylo podle byehu23 a moczy tohoto ſwyeta, 55 13 kon. ř. 1 Akakzz koly. 15 kon. ř. 16 odd. 17 tak rkp. 18 následující v rkpse wyerzyly červeně přeškrtnuto. 19 odd. 20 O kak. 21 v wyerzyly 2 yſhe- 39. geffto geft. — 42. mniegicz pak. — 43. geffto geft gym takym bleſkem a zna- menië. — 44. to mienienij. — 49. czo geft zgeweno. — 52. o yak. — 58. daremnie. — Cap. II. Quamvis autem divinae dignationis esset hoc munus. [ut agnosci- bilis gentibus fieret nativitas Salvatoris] ad intelligendum tamen miraculum signi potuerunt magi ctiam de antiquis Balaam praenuntiationibus commoneri, scientes olim esse praedictum et celebri memoria diffamatum: Orietur stella ex Jacob etc. (Num. XXIV, 17). Tres itaque viri, fulgore insoliti sideris divinitus incitati, praevium micantis luminis cursum sequuntur, existimantes se significatum puerum Ierosolymis, in civitate regia, reperturos. Sed cum cos haec opinio fefellisset, per Judacorum scribas atque doctores, quod sacra de ortu Christi praenuntiaverat Scriptura, didice- runt, ut gemino testimonio confirmati, ardentiori fide expeterent, quem et stellae claritas et prophetiae manifestabat auctoritas. Prolato autem divino oraculo per responsa pontificum et declarata spiritus voce, quae dicit: Et tu, Bethleem,.... (Mich. V, 2; Matth. II, 6), quam facile et quam consequens fuit, ut Hebraeorum proceres crederent, [124] quod docebant. Sed apparet illos carnaliter cum Herode sapuisse et regnum Christi commune cum hujus mundi potestatibus acstimasse, ut et isti temporalem sperarent ducem, et terrenum metueret ille consortem. Super- fluo, Herodes, timore turbaris et frustra in suspectum tibi puerum saevire moliris. Non capit Christum regio tua, nec mundi Dominus potestatis tuae (sic) sceptri est contentus angustiis. Quem in Judaea regnare non vis, ubique regnat; et felicius ipse regnares, si ejus imperio ipse subdereris. Cur sincero officio non facis, quod subdola falsitate promittis? Perge cum magis et verum regem suppliciter adorando venerare. Sed tu, Judaicae sequacior caecitatis, non imitaris gentium fidem, corque perversum ad crudeles convertis insidias, nec illum occisurus, quem metuis, nec illis nociturus, quos perimis.
Strana 85
85 65 70 tak ezz zzydee nadyely ſye wewodye neb kraly podle bychu23 ſwyetſkeho w tomto czaſye, a herodes23 bal ſye, aby w zemſkem kralowſtwu negmyel ſ ſebu ſpolecznijka. daremnij, herode, mytyfí ſye baznij, darmo proty tomu23 dijetatku chczeff ſwu nahloft vkazaty! neobſijehnet krifta twe s0 kralowſtwo, anyt pan wiſeho ſwyeta na vzkoſty kralowitwije tweho chcze dofty gmyety! gemuzz neprzegeff w zydowſtwye kralowaty, kralyget wſudy; a ty by kralowal welijm ſſczeſtnyegije, kdyby2 poddan byl geho kralowitwu. procz toho z vprzyemoſty frdcze nevczynijíf, geto leftnvv krzywdvv prawijíí, by chtyel vczynyty? bylo gety i tyemyto hoftmy a pra- weho krale poklonvv z vprzijemeho frdcze bylo pocztyty. ale radyegijíí poſtupyl po zzydowfſkem oflepenij nezz po te wijerze, geſtof wyedyel w ly- dech tyechto, gestoy pak gy y pohaníky narod przyyal.25 darmof obratyl k lijtee vkrutnoſty leftne ſrdcze; nezabijef toho, nanzz maafí pceczy, any tijem vczynijíſ ſkody, geſto ge ztepefí! a tak ty ſbozznij mudrczy do betlema wedeny onv hwyezduv,26 yakozz gy wydyely byly na2 wichod fluncze, a byly tijem weſely welmy, yakozz nam to poklaada cztenije; a wſſedſſe w dom nalezly dijetye ſ matku geho, 127 dijewku ſwatu, padíſe poklonyly ſye a otewrzewffe ſwe poklady daly gemu ſwe dary: zlato, kadydlo a myrru.27* o plneho navczenye fylne Mat. 2, 11. 75 wyery! toho gest zemſke vmyenije nenavczylo, ale ducha ſwateho gest to zpoſob. a odkud by to tijem lydem przyfílo, kdyzz gíu ſye byly z ſwych wlaſtij hnvly, ezz geftye jezijffe newydyewfle, neſpatrzywííe na nyem, czijm by podobnye pocztyly geho, wſak tak gſu podobne przyneſſly dary? gyftye kromye one28 hwyezdy, I geftoy gych tyelefnym pohnula zrakem, 41° 80 ſwyetleyffij poprílek prawdy dal gych ſrdczom navczenije, ezz nezz gſu poczely te czijefty praczy, frozvmyely gfu, ezz ten gym geft znamenijm vkazan te hwyezdy, nanzz zwlafftye ſluffye czeſt kralowaa. a tu gſu w nyem rodem. 23 odd. 24 kdy na konci ř. 25 przy yal (podobně odd. 86, ř. 101 a j.) 2 v připsáno (hwyezdu*). 27 kon. ř. 28 odd. 23 slovosled opraven podle 62. welmi fitiaftniegie. — 63. zuprziemnoſti. — 64. zeby chtiel. — 65. zuprziem- neho. — 65. radiegy gfy. — 68. naniehoz. — 71. nawychod. — 80. paprílek. — Cap. III. Deducti igitur, dilectissimi, in Bethleem magi stellae praccedentis obse- quio, gavisi sunt gaudio magno valde, sicut evangelista narravit, et intrantes domum invenerunt puerum cum Maria matre ejus, et procidentes adoraverunt eum, et apertis thesauris suis obtulerunt ci munera, aurum, thus et myrrham (Matth. II, 10—11). O perfectae scientiae mirabilem fidem, quam non terrena sapientia erudivit, sed Spiritus sanctus instituit! Unde enim hi viri, cum proficiscerentur de patria, qui nondum viderant Jesum, nec aliquid contuitu ejus, quod tam ordinate venerarentur, adverterant, hanc deferendorum munerum servavere rationem? nisi quia praeter illam stellae speciem, quae corporeum incitavit obtutum, fulgentior veritatis radius eorum corda perdocuit, ut priusquam labores itineris inchoarent, sibi significari intelligerent, cui in auro regius honor, in thure divina veneratio, in myrrha morta- litatis confessio deberetur. Et haec quidem, quantum ad illuminationem fidei perti- nebat, potuerunt illis credita et intellecta sufficere, ut corporali intuitu non inquire- rent, quod plenissimo visu mentis inspexerant. Sed diligentia sagacis officii usque ad videndum puerum perseverans, futuri temporis populis et nostri saeculi hominibus
85 65 70 tak ezz zzydee nadyely ſye wewodye neb kraly podle bychu23 ſwyetſkeho w tomto czaſye, a herodes23 bal ſye, aby w zemſkem kralowſtwu negmyel ſ ſebu ſpolecznijka. daremnij, herode, mytyfí ſye baznij, darmo proty tomu23 dijetatku chczeff ſwu nahloft vkazaty! neobſijehnet krifta twe s0 kralowſtwo, anyt pan wiſeho ſwyeta na vzkoſty kralowitwije tweho chcze dofty gmyety! gemuzz neprzegeff w zydowſtwye kralowaty, kralyget wſudy; a ty by kralowal welijm ſſczeſtnyegije, kdyby2 poddan byl geho kralowitwu. procz toho z vprzyemoſty frdcze nevczynijíf, geto leftnvv krzywdvv prawijíí, by chtyel vczynyty? bylo gety i tyemyto hoftmy a pra- weho krale poklonvv z vprzijemeho frdcze bylo pocztyty. ale radyegijíí poſtupyl po zzydowfſkem oflepenij nezz po te wijerze, geſtof wyedyel w ly- dech tyechto, gestoy pak gy y pohaníky narod przyyal.25 darmof obratyl k lijtee vkrutnoſty leftne ſrdcze; nezabijef toho, nanzz maafí pceczy, any tijem vczynijíſ ſkody, geſto ge ztepefí! a tak ty ſbozznij mudrczy do betlema wedeny onv hwyezduv,26 yakozz gy wydyely byly na2 wichod fluncze, a byly tijem weſely welmy, yakozz nam to poklaada cztenije; a wſſedſſe w dom nalezly dijetye ſ matku geho, 127 dijewku ſwatu, padíſe poklonyly ſye a otewrzewffe ſwe poklady daly gemu ſwe dary: zlato, kadydlo a myrru.27* o plneho navczenye fylne Mat. 2, 11. 75 wyery! toho gest zemſke vmyenije nenavczylo, ale ducha ſwateho gest to zpoſob. a odkud by to tijem lydem przyfílo, kdyzz gíu ſye byly z ſwych wlaſtij hnvly, ezz geftye jezijffe newydyewfle, neſpatrzywííe na nyem, czijm by podobnye pocztyly geho, wſak tak gſu podobne przyneſſly dary? gyftye kromye one28 hwyezdy, I geftoy gych tyelefnym pohnula zrakem, 41° 80 ſwyetleyffij poprílek prawdy dal gych ſrdczom navczenije, ezz nezz gſu poczely te czijefty praczy, frozvmyely gfu, ezz ten gym geft znamenijm vkazan te hwyezdy, nanzz zwlafftye ſluffye czeſt kralowaa. a tu gſu w nyem rodem. 23 odd. 24 kdy na konci ř. 25 przy yal (podobně odd. 86, ř. 101 a j.) 2 v připsáno (hwyezdu*). 27 kon. ř. 28 odd. 23 slovosled opraven podle 62. welmi fitiaftniegie. — 63. zuprziemnoſti. — 64. zeby chtiel. — 65. zuprziem- neho. — 65. radiegy gfy. — 68. naniehoz. — 71. nawychod. — 80. paprílek. — Cap. III. Deducti igitur, dilectissimi, in Bethleem magi stellae praccedentis obse- quio, gavisi sunt gaudio magno valde, sicut evangelista narravit, et intrantes domum invenerunt puerum cum Maria matre ejus, et procidentes adoraverunt eum, et apertis thesauris suis obtulerunt ci munera, aurum, thus et myrrham (Matth. II, 10—11). O perfectae scientiae mirabilem fidem, quam non terrena sapientia erudivit, sed Spiritus sanctus instituit! Unde enim hi viri, cum proficiscerentur de patria, qui nondum viderant Jesum, nec aliquid contuitu ejus, quod tam ordinate venerarentur, adverterant, hanc deferendorum munerum servavere rationem? nisi quia praeter illam stellae speciem, quae corporeum incitavit obtutum, fulgentior veritatis radius eorum corda perdocuit, ut priusquam labores itineris inchoarent, sibi significari intelligerent, cui in auro regius honor, in thure divina veneratio, in myrrha morta- litatis confessio deberetur. Et haec quidem, quantum ad illuminationem fidei perti- nebat, potuerunt illis credita et intellecta sufficere, ut corporali intuitu non inquire- rent, quod plenissimo visu mentis inspexerant. Sed diligentia sagacis officii usque ad videndum puerum perseverans, futuri temporis populis et nostri saeculi hominibus
Strana 86
86 dawífe zlato gemu vkazaly.29 a w kadydle3 vkazaly31 gey hodna te czty, geſto ſluffije ſamemu bohu, a w myrrze vkazaly ſmrtelnoſt geho, a na tom, gelykozz k wyery ſluſſalo oſwyeczenij22, mohly gſu doſty gmyety wyerzijecz 85 tak a33 rozvmyegijcz, ezz by mohly byli nehledaty geho, by tyeleſnym okem to wydyely, geſto gſu byli zrakem ſwe myſly opatrzyly. ale gych ſnazznoît, geſtoy ge tahla, aby y dijetye opatrzyly, y za33 nafſych czafow lydem y po naſ buducziim wzdy ſye hodij; neb yakozz ſey hodylo nam, ezz po3 zmrtwych wſtanij ſyna bozijeho ruka ſwateho thomy apoſítola 90 opatrzyla znamenye ran geho, takezz ſye nam hodij, ezz dijetynſtwye geho ſpatrzyloy oko mudrczow tyechto, a tak wydyely dyetye a poklonv gemu vczynyly, dijetye z rodu judowa z plemene dawydowa podle33 tyela, geftoy ſye z zeny narodylo, ano pod zakonem, gehozz byl, ne aby“ zrufyl, przyfſel, ale aby naplnyl.36 wydyely dijetye wzroîtu malee,3 ano potrzebno toho, 95 aby od gynych pohodu gmyelo, ano nema k mluwenij moczy, any w czem od obecznoſty dyetynſtwije czlowyeczijeho nenalezly rozeznanije. a po- klonvv ſye modlyly gemu. wſehoy to' potrzebije bylo. neb yakozz wyerna ſwyedeczîtwije byla, geſto gfu w nyem welebnoft nezrzeymeho bozftwye vkazowala, takezz gmyelo byti vkazano, zzey ſlowo bozije wyernye a pra- 100 wye przyyalo2 maîne tyelo, a ta wyeczna byt ſyna bozijeho zzey przyyala25 prawe czlowyeczítwije, aby any kdyzz welyke dywy potom czynyl, aneb kdyzz potupne wyeczy trpyel azz y do ſmrty vmuczenije, pewnoſty wyery ta rozlycznoſt nezborzyla; neb nykakzz by lydee nemohly przygyty k ſpra- wedlnoſty, gen wyerzijecz pana jezu kriſta prawym bohem y czlowyekem.38 105 tee wyery prawdye, geſtoy kazana od poczatka, zloît kaczyerzow manycheow protywij ſye, gefto39 gfu vozenije przewraczeneho, prawych fſpylij baſny ſobye zporzijedyly a azz k tomu glu przyfíly oſlepenij, ez znamének z pův. vkazaly gemu. 30 Awkadydle. 31 vkazyly. 32 koncové ij pře- psáno z y. 33 kon. ř. 34 na konci ř. y za. 35 neaby. 36 věta do překladu vložena, sr. text lat. 37 tak rkp. 38 odd. 39 v pův. geſtoy jest y tečkou nahoře i dole zrušeno. 40 před A i azz interpunkční tečky: A azz. 41 v prvním řádku všecka 82. naniehoz. — 82. kralowſka. — 90. tomafſe. — 96. pohodlee. — 97. poklo- niwíſe ſie, modlili fie gemu. — 100. ze geft. — 104. nikterakz. — 105. gedine serviebat: ut sicut omnibus nobis profuit, quod post resurrectionem Domini vestigia vulnerum in carne ejus Thomae apostoli [125] exploravit manus, ita ad nostram utilitatem proficeret, quod infantiam ipsius magorum probavit aspectus. Viderunt itaque magi et adoraverunt puerum, quantitate parvulum, alienae opis indignum (sic), fandi impotem et in nullo ab humanae infantiae generalitate dissimilem. Quia sicut fidelia erant testimonia, quae in eo majestatem invisibilis Deitatis assererent, ita probatissimum esse debebat Verbum carnem factum et sempiternam illam essentiam Filii Dei, hominis veram suscepisse naturam: ne vel ineffabilium operum secutura miracula, vel suscipiendarum supplicia passionum sacramentum fidei ex rerum diversitate turbarent; cum justificari omnino non possent, nisi qui Dominum Jesum et verum Deum et verum hominem credidissent. Cap. IV. Huic singulari fidei, dilectissimi, et praedicatae per omnia saecula veritati diabolica Manichaeorum resistit impietas: qui sibi ad interficiendas de-
86 dawífe zlato gemu vkazaly.29 a w kadydle3 vkazaly31 gey hodna te czty, geſto ſluffije ſamemu bohu, a w myrrze vkazaly ſmrtelnoſt geho, a na tom, gelykozz k wyery ſluſſalo oſwyeczenij22, mohly gſu doſty gmyety wyerzijecz 85 tak a33 rozvmyegijcz, ezz by mohly byli nehledaty geho, by tyeleſnym okem to wydyely, geſto gſu byli zrakem ſwe myſly opatrzyly. ale gych ſnazznoît, geſtoy ge tahla, aby y dijetye opatrzyly, y za33 nafſych czafow lydem y po naſ buducziim wzdy ſye hodij; neb yakozz ſey hodylo nam, ezz po3 zmrtwych wſtanij ſyna bozijeho ruka ſwateho thomy apoſítola 90 opatrzyla znamenye ran geho, takezz ſye nam hodij, ezz dijetynſtwye geho ſpatrzyloy oko mudrczow tyechto, a tak wydyely dyetye a poklonv gemu vczynyly, dijetye z rodu judowa z plemene dawydowa podle33 tyela, geftoy ſye z zeny narodylo, ano pod zakonem, gehozz byl, ne aby“ zrufyl, przyfſel, ale aby naplnyl.36 wydyely dijetye wzroîtu malee,3 ano potrzebno toho, 95 aby od gynych pohodu gmyelo, ano nema k mluwenij moczy, any w czem od obecznoſty dyetynſtwije czlowyeczijeho nenalezly rozeznanije. a po- klonvv ſye modlyly gemu. wſehoy to' potrzebije bylo. neb yakozz wyerna ſwyedeczîtwije byla, geſto gfu w nyem welebnoft nezrzeymeho bozftwye vkazowala, takezz gmyelo byti vkazano, zzey ſlowo bozije wyernye a pra- 100 wye przyyalo2 maîne tyelo, a ta wyeczna byt ſyna bozijeho zzey przyyala25 prawe czlowyeczítwije, aby any kdyzz welyke dywy potom czynyl, aneb kdyzz potupne wyeczy trpyel azz y do ſmrty vmuczenije, pewnoſty wyery ta rozlycznoſt nezborzyla; neb nykakzz by lydee nemohly przygyty k ſpra- wedlnoſty, gen wyerzijecz pana jezu kriſta prawym bohem y czlowyekem.38 105 tee wyery prawdye, geſtoy kazana od poczatka, zloît kaczyerzow manycheow protywij ſye, gefto39 gfu vozenije przewraczeneho, prawych fſpylij baſny ſobye zporzijedyly a azz k tomu glu przyfíly oſlepenij, ez znamének z pův. vkazaly gemu. 30 Awkadydle. 31 vkazyly. 32 koncové ij pře- psáno z y. 33 kon. ř. 34 na konci ř. y za. 35 neaby. 36 věta do překladu vložena, sr. text lat. 37 tak rkp. 38 odd. 39 v pův. geſtoy jest y tečkou nahoře i dole zrušeno. 40 před A i azz interpunkční tečky: A azz. 41 v prvním řádku všecka 82. naniehoz. — 82. kralowſka. — 90. tomafſe. — 96. pohodlee. — 97. poklo- niwíſe ſie, modlili fie gemu. — 100. ze geft. — 104. nikterakz. — 105. gedine serviebat: ut sicut omnibus nobis profuit, quod post resurrectionem Domini vestigia vulnerum in carne ejus Thomae apostoli [125] exploravit manus, ita ad nostram utilitatem proficeret, quod infantiam ipsius magorum probavit aspectus. Viderunt itaque magi et adoraverunt puerum, quantitate parvulum, alienae opis indignum (sic), fandi impotem et in nullo ab humanae infantiae generalitate dissimilem. Quia sicut fidelia erant testimonia, quae in eo majestatem invisibilis Deitatis assererent, ita probatissimum esse debebat Verbum carnem factum et sempiternam illam essentiam Filii Dei, hominis veram suscepisse naturam: ne vel ineffabilium operum secutura miracula, vel suscipiendarum supplicia passionum sacramentum fidei ex rerum diversitate turbarent; cum justificari omnino non possent, nisi qui Dominum Jesum et verum Deum et verum hominem credidissent. Cap. IV. Huic singulari fidei, dilectissimi, et praedicatae per omnia saecula veritati diabolica Manichaeorum resistit impietas: qui sibi ad interficiendas de-
Strana 87
87 glu rzekly, by praweho tyela negmyel kriftus, zdalo ſye gym nepo- 41 110 dobne, by boh, ſyn bozij, byl'l w zzenſkem brzyſſe a by2 ſwu welebnoſt k tomu poddal potupenij, ezz by byl wgednan przyrozenij tyelefnemu, aby ſye vrodyl w prawe podſtaty tyela czlowyeczijeho. ano to wíe nenije potupa geho, ale mocz geho a welyka chwala, zey to raczyl vczynyty. kdyzz toto wydome ſwyetlo, na kteruzzkolyi3 ſwyetij neczyſtotu, nebude tije44 poprznyeno, any flunecznych poprílkow kraſa, geſtoy ſtworzenije tyelefne, myefty neczyftymy zprznyena bude a zííerzezena: czot by bozíka byt wſemohuczije v wyeczne ſwyetloſty netyelefne mohla byty kteru wyeczy zfſerzezena? ale brzz kdyzz geft to ſwyetlo bozíke mudroſty tomu ſtworzenij, geſtoy k obrazu ſtworzeno bozijemu, przygednano:46 ſtworzenij geft dalo vczyfſtyenije a poſíkwrny geſt od ſtworzenije neprzygalo; tak gelt bozftwije rany czlowyeczitwije nafeho vleczylo, yakzz geft y gedne ſkody na ſwe moczy netrpyelo. a ti kaczyerzy zawrhly gſu zakon dany ſkrze moyzyefſe47 y proroczije rzeczy, cztenije ſwatych evwandyelift y rze- 115 120 bal, a prodlouzena a červ. obtažena. 42 odd. 43 nakteruzz koly. 44 kon. ř. 45 v rkpse omylem ageſtoy; sr. nec radiorum solis nitorem, quem corpoream esse creaturam non dubium est.... i6 przy gednano. 47 odd. 48 przy gal. wierziecz. — 109. rzekli. ze by. — 115. paprſkow. — 116. a 118. ziferediena. — 121. vliczylo. — 123. ewangelift. — 124. aniektereho. — 125. gezijfs. — 127. gen ceptorum animas nefandi dogmatis ferale commentum de sacrilegis et fabulosis mendaciis texuerunt, et per has insanarum opinionum ruinas eo usque praecipites proruerunt, ut sibi falsi corporis fingerent Christum [qui nihil in se solidum, nihil verum oculis hominum actionibusque praebuerit, sed simulatae carnis vacuam imaginem demonstrarit.] Indignum enim videri volunt, ut [credatur] Deus Dei filius femincis se inseruisse visceribus et majestatem suam huic contumeliae sub- didisse, ut naturae carnis immixtus, in vero humanae substantiae corpore nasceretur: cum totum hoc opus non injuria sit ipsius, sed potentia ; nec credenda pollutio, sed gloriosa dignatio. Si enim lux ista visibilis nullis immunditiis, quibus superfusa fuerit, violatur, nec radiorum solis nitorem, quem corpoream esse creaturam non dubium est, loca ulla sordentia vel coenosa contaminant: quid illius sempiternae et incor- poreae lucis essentiam potuit qualibet sui qualitate polluere? quae se ei, quam ad imaginem suam condidit, sociando creaturae purificationem [126] praestitit, maculam non recepit; et sic sanavit vulnera infirmitatis, ut nulla pateretur damna virtutis. [Quod divinae pietatis magnum et ineffabile sacramentum, quia omnibus sanctarum Scripturarum testificationibus est nuntiatum;] isti, de quibus loquimur, adversarii veritatis legem per Mosen datam et inspirata divinitus prophetarum oracula respue- runt, ipsasque evangelicas et apostolicas paginas quaedam auferendo et quaedam inserendo violaverunt [confingentes sibi sub apostolorum nominibus et sub verbis ipsius Salvatoris multa volumina falsitatis, quibus erroris sui commenta munirent et decipiendorum mentibus mortiferum virus infunderent. Videbant enim sibi universa obsistere, omnia reclamare et non solum novo, sed ctiam veteri Testamento sacrilegam impietatis suae dementiam confutari. Et tamen in furiosis mendaciis persistentes, Ecclesiam Dei deceptionibus suis perturbare non desinunt: hoc miseris, quos illaqueare potuerint, persuadentes], ut negent a Domino Jesu Christo humanam naturam vere esse susceptam ; negent eum vere pro mundi salute crucifixum; [negent de ejus latere lancea vulnerato sanguinem redemptionis et aquam fluxisse baptismatis ; negent eum sepultum, ac die tertia suscitatum ; negent eum in conspectu discipulorum
87 glu rzekly, by praweho tyela negmyel kriftus, zdalo ſye gym nepo- 41 110 dobne, by boh, ſyn bozij, byl'l w zzenſkem brzyſſe a by2 ſwu welebnoſt k tomu poddal potupenij, ezz by byl wgednan przyrozenij tyelefnemu, aby ſye vrodyl w prawe podſtaty tyela czlowyeczijeho. ano to wíe nenije potupa geho, ale mocz geho a welyka chwala, zey to raczyl vczynyty. kdyzz toto wydome ſwyetlo, na kteruzzkolyi3 ſwyetij neczyſtotu, nebude tije44 poprznyeno, any flunecznych poprílkow kraſa, geſtoy ſtworzenije tyelefne, myefty neczyftymy zprznyena bude a zííerzezena: czot by bozíka byt wſemohuczije v wyeczne ſwyetloſty netyelefne mohla byty kteru wyeczy zfſerzezena? ale brzz kdyzz geft to ſwyetlo bozíke mudroſty tomu ſtworzenij, geſtoy k obrazu ſtworzeno bozijemu, przygednano:46 ſtworzenij geft dalo vczyfſtyenije a poſíkwrny geſt od ſtworzenije neprzygalo; tak gelt bozftwije rany czlowyeczitwije nafeho vleczylo, yakzz geft y gedne ſkody na ſwe moczy netrpyelo. a ti kaczyerzy zawrhly gſu zakon dany ſkrze moyzyefſe47 y proroczije rzeczy, cztenije ſwatych evwandyelift y rze- 115 120 bal, a prodlouzena a červ. obtažena. 42 odd. 43 nakteruzz koly. 44 kon. ř. 45 v rkpse omylem ageſtoy; sr. nec radiorum solis nitorem, quem corpoream esse creaturam non dubium est.... i6 przy gednano. 47 odd. 48 przy gal. wierziecz. — 109. rzekli. ze by. — 115. paprſkow. — 116. a 118. ziferediena. — 121. vliczylo. — 123. ewangelift. — 124. aniektereho. — 125. gezijfs. — 127. gen ceptorum animas nefandi dogmatis ferale commentum de sacrilegis et fabulosis mendaciis texuerunt, et per has insanarum opinionum ruinas eo usque praecipites proruerunt, ut sibi falsi corporis fingerent Christum [qui nihil in se solidum, nihil verum oculis hominum actionibusque praebuerit, sed simulatae carnis vacuam imaginem demonstrarit.] Indignum enim videri volunt, ut [credatur] Deus Dei filius femincis se inseruisse visceribus et majestatem suam huic contumeliae sub- didisse, ut naturae carnis immixtus, in vero humanae substantiae corpore nasceretur: cum totum hoc opus non injuria sit ipsius, sed potentia ; nec credenda pollutio, sed gloriosa dignatio. Si enim lux ista visibilis nullis immunditiis, quibus superfusa fuerit, violatur, nec radiorum solis nitorem, quem corpoream esse creaturam non dubium est, loca ulla sordentia vel coenosa contaminant: quid illius sempiternae et incor- poreae lucis essentiam potuit qualibet sui qualitate polluere? quae se ei, quam ad imaginem suam condidit, sociando creaturae purificationem [126] praestitit, maculam non recepit; et sic sanavit vulnera infirmitatis, ut nulla pateretur damna virtutis. [Quod divinae pietatis magnum et ineffabile sacramentum, quia omnibus sanctarum Scripturarum testificationibus est nuntiatum;] isti, de quibus loquimur, adversarii veritatis legem per Mosen datam et inspirata divinitus prophetarum oracula respue- runt, ipsasque evangelicas et apostolicas paginas quaedam auferendo et quaedam inserendo violaverunt [confingentes sibi sub apostolorum nominibus et sub verbis ipsius Salvatoris multa volumina falsitatis, quibus erroris sui commenta munirent et decipiendorum mentibus mortiferum virus infunderent. Videbant enim sibi universa obsistere, omnia reclamare et non solum novo, sed ctiam veteri Testamento sacrilegam impietatis suae dementiam confutari. Et tamen in furiosis mendaciis persistentes, Ecclesiam Dei deceptionibus suis perturbare non desinunt: hoc miseris, quos illaqueare potuerint, persuadentes], ut negent a Domino Jesu Christo humanam naturam vere esse susceptam ; negent eum vere pro mundi salute crucifixum; [negent de ejus latere lancea vulnerato sanguinem redemptionis et aquam fluxisse baptismatis ; negent eum sepultum, ac die tertia suscitatum ; negent eum in conspectu discipulorum
Strana 88
88 czy apoítolíke porufyly nyeczo, geíto nebylo, przyczynye-]gijcz a nye- tereho vgymagijcz, w ten blud zaſîedſſe, ezz rzkvv, by pan kriftus jezus 125 praweho tyela nebyl przygals a praweho przyrozenye czlowyeczyeho. a tak dyegij wzdy w ſwem bludu, by netrpyel w prawdye, gen vkazal, yako by trpyel. a tak" y wijecze prawije a vczije"" nepodobneho. protozz ku potwrzenij wyery prawe potrzeben geſt dneſſny hod tento, aby ſwyedeczftwem dijetynftwye pana nafíeho jezu krifta byla 130 ohrazena krzeſtyanſka nebludna wijera. a protozz y geden krzeſtyan nema f takymy bludnymy lydmy obczovaty, neday ſye y geden tijem oklamaty, aczt yako z ſwatoſty nyeterych ſye krmij obynvgij, rucho gmagij ſproſtne, w twarzy bledoft neglut to czyſtij poſtowe, geſto negdu z dobre vprzye- moſty, gyzt nenije omluwy tomu, ktozz padne; gyzzt geſt prawda ohla- 135 ffena. awſako neodmluwam, by wy koſtelnijeho nedrzzely vſtawenije, ale y ſe mnv proſte zašl take bludne hoſpodyna; neb donydzz geſt kto zzyw w tyele tomto, nema byty rozpacz do yzzadneho'2 oprawenije, ale kazzdemu mame zzadaty polepſſenye a bozije pomoczy, geſto powzdwyhaa 42a pokluzlee, rozwazuge Il ſpatee, oſwyeczyge ſlepe, gemuzz na wyeky czeft 140 a chwala. amen. 49 odd. 50 A wſak. 51 kon. ř. 52 předl. do odděl. že vkazal. — 133. niekterych. — 137. zatakowe. — 137. doniz. — 138. rozpaczen. ad considendum in dextera Patris super omnes coelorum altitudines elevatum; et ut tota apostolici veritate Symboli sublata nullus metus terreat impios, nulla spes incitet sanctos, negent a Christo vivos et mortuos judicandos: ut quos tantorum sacramentorum virtute privaverint, doceant in sole et luna colere Christum et sub nomine Spiritus sancti ipsum talium impietatum magistrum adorare Manichaeum]. Cap. V. Ad confirmanda igitur, dilectissimi, corda vestra in fide et veritate prosit omnibus hodierna festivitas et ex testimonio manifestatac Salvatoris infantiae confessio catholica muniatur [et naturae nostrae carnem in Christo negantium anathe- matizetur impietas; de qua nos beatus Joannes apostolus non dubio sermone prae- monuit dicens: Omnis spiritus qui etc. [127] (I. Joan. IV, 2—3)]. Nihil ergo cum hujusmodi hominibus commune sit cuiquam Christiano, nulla cum talibus habeatur societas, nullumque consortium. [Prosit universae Ecclesiae, quod multi ipsorum Domino miserante detecti sunt, et in quibus sacrilegiis viverent, eorundem con- fessione patefactum est.] Neminem fallant discretionibus ciborum, sordibus vestium vultuumque palloribus. Non sunt casta jejunia, quae non de ratione veniunt conti- nentiae, sed de arte fallaciae. [Hactenus nocuerint incautis, hactenus illuserint imperitis,] post haec nullius excusabilis erit lapsus: [nec jam simplex habendus est, sed valde nequam atque perversus, qui deinceps repertus fuerit nefando obstrictus errore.] Ecclesiasticum sane atque divinitus institutum non solum non inhibemus, sed etiam incitamus affectum, ut etiam pro talibus nobiscum Domino supplicetis: [quoniam et nos deceptarum animarum ruinas cum fletu et moerore miseremur, exsequentes apostolicae pietatis exemplum, ut cum infirmantibus infirmemur (II. Cor. XI, 29) et cum flentibus defleamus (Rom. XII, 15). Speramus enim exorandam misericordiam Dei multis lacrymis et legitima satisfactione lapsorum:] quia dum hoc in corpore vivitur, nullius desperanda reparatio, sed omnium est optanda cor- rectio; auxiliante Domino, qui erigit elisos, solvit compeditos, illuminat coecos (Ps. CXLV, 7): cui est honor et gloria in saecula saeculorum. Amen.
88 czy apoítolíke porufyly nyeczo, geíto nebylo, przyczynye-]gijcz a nye- tereho vgymagijcz, w ten blud zaſîedſſe, ezz rzkvv, by pan kriftus jezus 125 praweho tyela nebyl przygals a praweho przyrozenye czlowyeczyeho. a tak dyegij wzdy w ſwem bludu, by netrpyel w prawdye, gen vkazal, yako by trpyel. a tak" y wijecze prawije a vczije"" nepodobneho. protozz ku potwrzenij wyery prawe potrzeben geſt dneſſny hod tento, aby ſwyedeczftwem dijetynftwye pana nafíeho jezu krifta byla 130 ohrazena krzeſtyanſka nebludna wijera. a protozz y geden krzeſtyan nema f takymy bludnymy lydmy obczovaty, neday ſye y geden tijem oklamaty, aczt yako z ſwatoſty nyeterych ſye krmij obynvgij, rucho gmagij ſproſtne, w twarzy bledoft neglut to czyſtij poſtowe, geſto negdu z dobre vprzye- moſty, gyzt nenije omluwy tomu, ktozz padne; gyzzt geſt prawda ohla- 135 ffena. awſako neodmluwam, by wy koſtelnijeho nedrzzely vſtawenije, ale y ſe mnv proſte zašl take bludne hoſpodyna; neb donydzz geſt kto zzyw w tyele tomto, nema byty rozpacz do yzzadneho'2 oprawenije, ale kazzdemu mame zzadaty polepſſenye a bozije pomoczy, geſto powzdwyhaa 42a pokluzlee, rozwazuge Il ſpatee, oſwyeczyge ſlepe, gemuzz na wyeky czeft 140 a chwala. amen. 49 odd. 50 A wſak. 51 kon. ř. 52 předl. do odděl. že vkazal. — 133. niekterych. — 137. zatakowe. — 137. doniz. — 138. rozpaczen. ad considendum in dextera Patris super omnes coelorum altitudines elevatum; et ut tota apostolici veritate Symboli sublata nullus metus terreat impios, nulla spes incitet sanctos, negent a Christo vivos et mortuos judicandos: ut quos tantorum sacramentorum virtute privaverint, doceant in sole et luna colere Christum et sub nomine Spiritus sancti ipsum talium impietatum magistrum adorare Manichaeum]. Cap. V. Ad confirmanda igitur, dilectissimi, corda vestra in fide et veritate prosit omnibus hodierna festivitas et ex testimonio manifestatac Salvatoris infantiae confessio catholica muniatur [et naturae nostrae carnem in Christo negantium anathe- matizetur impietas; de qua nos beatus Joannes apostolus non dubio sermone prae- monuit dicens: Omnis spiritus qui etc. [127] (I. Joan. IV, 2—3)]. Nihil ergo cum hujusmodi hominibus commune sit cuiquam Christiano, nulla cum talibus habeatur societas, nullumque consortium. [Prosit universae Ecclesiae, quod multi ipsorum Domino miserante detecti sunt, et in quibus sacrilegiis viverent, eorundem con- fessione patefactum est.] Neminem fallant discretionibus ciborum, sordibus vestium vultuumque palloribus. Non sunt casta jejunia, quae non de ratione veniunt conti- nentiae, sed de arte fallaciae. [Hactenus nocuerint incautis, hactenus illuserint imperitis,] post haec nullius excusabilis erit lapsus: [nec jam simplex habendus est, sed valde nequam atque perversus, qui deinceps repertus fuerit nefando obstrictus errore.] Ecclesiasticum sane atque divinitus institutum non solum non inhibemus, sed etiam incitamus affectum, ut etiam pro talibus nobiscum Domino supplicetis: [quoniam et nos deceptarum animarum ruinas cum fletu et moerore miseremur, exsequentes apostolicae pietatis exemplum, ut cum infirmantibus infirmemur (II. Cor. XI, 29) et cum flentibus defleamus (Rom. XII, 15). Speramus enim exorandam misericordiam Dei multis lacrymis et legitima satisfactione lapsorum:] quia dum hoc in corpore vivitur, nullius desperanda reparatio, sed omnium est optanda cor- rectio; auxiliante Domino, qui erigit elisos, solvit compeditos, illuminat coecos (Ps. CXLV, 7): cui est honor et gloria in saecula saeculorum. Amen.
Strana 89
89 o ſwatemi anthonij rzecz.2 vtijekayte3 z babylona, aby mohly ſpaſſyty ſwe duſſe!* den pama- [Jer. 51, 6.] tugijcz znamenyteho z tyech, geſto przed ſwyetem vtyekaly krygijcz ſye geho, aby ſye gijm nezprznyly, aby z nych ſwyet nevczynyl neprzatel bozijch a aby konecznye gych nezahubyl, toy den ſwateho anthonye, gefto y � na puffty krylfye ſwyeta ſluzze bohu. o nyemzz rzekl ſwaty auguſtyn," kdyzz ſlyffal geho ſwaty zywot: ay wſtawagij nevczenij a gdu do kralowſtwa nebeſíkeho, a' my ſ naffijm vczenijm tonem do pekla. neſtydijme-ly sye, ezz gdu przed namy, aſpon ſye ſtydme, obmeſkame-ly ſye a oblenijme gijty po nych. a tak wzem ſwaty auguſtyn poſylu przykladem ſwateho anthonye, tijem v wyetífij zzadofty obratyl ſye a krzeít przygal. a byl take poczal kryti ſye na puffty ſwyeta, ale zpoſobem bozijm wynat z pufítye byl bykupem, aby ſwy' vczenijm ſwyet ofwyetyl. a' proto gla tyelem w ſwyetye a° f lydmy ſye obyerage, wilij myſly byl kromye ſwyetal0 a ſ ne- 15 beſkymyll ſye obyeral wyeczmy. a tak y gefſtye rozlycznij rozlycznye krygij ſye ſwyeta, ktozz znagij, czoy ſwyet, pomnyecz na tu proroczij rzecz, gefto ſem gy wyrzekl na2 poczatcze: vtyekayte z babylona, aby ſwe duffe ſpaſyty mohly! w pijſmye babylonem ſwyet ſye tento znamenawa, w nyemzz geſt ſmyefſka kakał a nycz czyſteho, ſe wſſijm kal. awſak hrzyefſ- 20 nij vlnvwîſe k zemy pij, yako by czyſte bylo, a ſſkodnye ſye zapygegij my- loftij tohoto ſwyeta nechtyecz poznaty, czoy ſwyet tento; neb ktozz praa- wye ſwyet pozna, odſkoczij od nyeho, y mijenijm tutol3 nayprwe o ſwyetu nyeczo pomluwyty, potom ezz rozlycznij rozlycznye ſye daalee ſwyeta, a pak w trzetij ſtranye ku poſledku, procz zwlafîtye nyeterzij krygij ſye 25 a daleel4 wſije wyeczy ſwyeta, czo gym z toho vzzytka przijde.15 mudry gmage malee napomenvtye pozna fam,16 czoy ſwyet, ale k nemudrym tohoto ſwyeta mylownykom y mnoho rzeczy neda rozvmv. protozz dije zaltarz: na wrbach proftrzed babylonal' oftaly gime ſwe hudby przyſtroge tu yako powyeffywîfe, ſwe huſly.* to k rozvmy ſwaty auguſtyn žal. 136, 2. 30 przywodye prawij: wrba geſt drzewo nevzzyteczne, nemal6 owocze 42b a geſt krzehke, a toho drzyewije mnoho roſte w babylonye. y mozzem17 10 Augustini Con- fess. VIII, cap. 8, 19 (P. L. XXXII). [P. L. XXXVII. col. 1764 (s. Augustini Enar- ratio in psalmum CXXXVI, fi)H.] 1 odd. 2 červ. nadpis vyplňuje řádek. 3 začát. V na dva řádky. 4 odd., i před a, i před aby interpunkční tečka. 5 rkd. gesto. 6 červ. podtrž. 7 kon. ř. 8 červ. podtrž. 9 kon. ř. 10 odd. 11 afnebefkymy. 12 kon. ř. 13 rkp. toto. A4 následující ſye (dalee ſye) podtečkováno. 15 znam. odstavce. 16 na konci řádku nepřetržená výplň. 17 odd. 13 rkp. owocze (v předloze bylo asi owocze) 19 rkp. geftoy. 20 kon. ř. 21 rkp. husly místo hústi (srv. Gebauer Stč. sl. II. 1. o fwatem anthonij (modře). — 3. vtiekagy. — 19. yakas. — 20. yako by bylo čzyíte. — 22. y mieniem nayprwe nietczo pomluwiti oſwietu. — 24. niekte- 7 nn.: Úryvek otištěn s lat. textem v LF. 36 (1909), 105. 30 nn.:...Salices ligna sunt infructuosa; et hoc loco ita posita, ut non aliquid boni possit intelligi de salicibus; alibi autem forsitan potest. Modo ligna intelligite sterilia, nascentia super flumina Babylonis. Rigantur haec ligna de fluminibus Baby- lonis et nullum fructum ferunt. Sicut sunt homines cupidi, avari, steriles in opere bono, ita cives Babyloniae, ut etiam ligna sint illius regionis, ex istis voluptatibus
89 o ſwatemi anthonij rzecz.2 vtijekayte3 z babylona, aby mohly ſpaſſyty ſwe duſſe!* den pama- [Jer. 51, 6.] tugijcz znamenyteho z tyech, geſto przed ſwyetem vtyekaly krygijcz ſye geho, aby ſye gijm nezprznyly, aby z nych ſwyet nevczynyl neprzatel bozijch a aby konecznye gych nezahubyl, toy den ſwateho anthonye, gefto y � na puffty krylfye ſwyeta ſluzze bohu. o nyemzz rzekl ſwaty auguſtyn," kdyzz ſlyffal geho ſwaty zywot: ay wſtawagij nevczenij a gdu do kralowſtwa nebeſíkeho, a' my ſ naffijm vczenijm tonem do pekla. neſtydijme-ly sye, ezz gdu przed namy, aſpon ſye ſtydme, obmeſkame-ly ſye a oblenijme gijty po nych. a tak wzem ſwaty auguſtyn poſylu przykladem ſwateho anthonye, tijem v wyetífij zzadofty obratyl ſye a krzeít przygal. a byl take poczal kryti ſye na puffty ſwyeta, ale zpoſobem bozijm wynat z pufítye byl bykupem, aby ſwy' vczenijm ſwyet ofwyetyl. a' proto gla tyelem w ſwyetye a° f lydmy ſye obyerage, wilij myſly byl kromye ſwyetal0 a ſ ne- 15 beſkymyll ſye obyeral wyeczmy. a tak y gefſtye rozlycznij rozlycznye krygij ſye ſwyeta, ktozz znagij, czoy ſwyet, pomnyecz na tu proroczij rzecz, gefto ſem gy wyrzekl na2 poczatcze: vtyekayte z babylona, aby ſwe duffe ſpaſyty mohly! w pijſmye babylonem ſwyet ſye tento znamenawa, w nyemzz geſt ſmyefſka kakał a nycz czyſteho, ſe wſſijm kal. awſak hrzyefſ- 20 nij vlnvwîſe k zemy pij, yako by czyſte bylo, a ſſkodnye ſye zapygegij my- loftij tohoto ſwyeta nechtyecz poznaty, czoy ſwyet tento; neb ktozz praa- wye ſwyet pozna, odſkoczij od nyeho, y mijenijm tutol3 nayprwe o ſwyetu nyeczo pomluwyty, potom ezz rozlycznij rozlycznye ſye daalee ſwyeta, a pak w trzetij ſtranye ku poſledku, procz zwlafîtye nyeterzij krygij ſye 25 a daleel4 wſije wyeczy ſwyeta, czo gym z toho vzzytka przijde.15 mudry gmage malee napomenvtye pozna fam,16 czoy ſwyet, ale k nemudrym tohoto ſwyeta mylownykom y mnoho rzeczy neda rozvmv. protozz dije zaltarz: na wrbach proftrzed babylonal' oftaly gime ſwe hudby przyſtroge tu yako powyeffywîfe, ſwe huſly.* to k rozvmy ſwaty auguſtyn žal. 136, 2. 30 przywodye prawij: wrba geſt drzewo nevzzyteczne, nemal6 owocze 42b a geſt krzehke, a toho drzyewije mnoho roſte w babylonye. y mozzem17 10 Augustini Con- fess. VIII, cap. 8, 19 (P. L. XXXII). [P. L. XXXVII. col. 1764 (s. Augustini Enar- ratio in psalmum CXXXVI, fi)H.] 1 odd. 2 červ. nadpis vyplňuje řádek. 3 začát. V na dva řádky. 4 odd., i před a, i před aby interpunkční tečka. 5 rkd. gesto. 6 červ. podtrž. 7 kon. ř. 8 červ. podtrž. 9 kon. ř. 10 odd. 11 afnebefkymy. 12 kon. ř. 13 rkp. toto. A4 následující ſye (dalee ſye) podtečkováno. 15 znam. odstavce. 16 na konci řádku nepřetržená výplň. 17 odd. 13 rkp. owocze (v předloze bylo asi owocze) 19 rkp. geftoy. 20 kon. ř. 21 rkp. husly místo hústi (srv. Gebauer Stč. sl. II. 1. o fwatem anthonij (modře). — 3. vtiekagy. — 19. yakas. — 20. yako by bylo čzyíte. — 22. y mieniem nayprwe nietczo pomluwiti oſwietu. — 24. niekte- 7 nn.: Úryvek otištěn s lat. textem v LF. 36 (1909), 105. 30 nn.:...Salices ligna sunt infructuosa; et hoc loco ita posita, ut non aliquid boni possit intelligi de salicibus; alibi autem forsitan potest. Modo ligna intelligite sterilia, nascentia super flumina Babylonis. Rigantur haec ligna de fluminibus Baby- lonis et nullum fructum ferunt. Sicut sunt homines cupidi, avari, steriles in opere bono, ita cives Babyloniae, ut etiam ligna sint illius regionis, ex istis voluptatibus
Strana 90
90 Přísl. 1, 5. 433 wrbu neplodnu owocze m]is ſwyetſkeho czlowyeka rozvmyety, geſto nenye ploden w fſlechetnoftech, tu oftanem yako powyeffijecz huſle; neb takowym nenye pocz mluwyty to, czozz k ſpafſenij ſluffye, geftol9 glu yako proítrzed babylona" w ſwyetſkem trku, a to myenij y ſam kriſtus rzka: nedawayte 35 Mat. 7, 6. ſwate wyeczy pfom a2° perel nekladte przed ffwynye!* a geft obeczne przyflowije: netrzeba geft we mlynye hufty21 awſak22 necht af a malo23 rzku o marnoſty24 a o zlem tohoto ſwyeta; neb mudry25 ſlyfſe mudrzegij bude,* vſlyſſe gedno ſam ſye domyſly druheho. y rzku,26 ezz oczyte geft wydyety zloft a marnoſt tohoto ſwyeta, pro nyezz mudrzij ſye geho pokrywagij. 40 nycz na tom ſwyetye nemozz byty nalezzeno pewneho any fítaaleho 7 any owffem plneho dobreho, by ſye nyeczo nehodneho y k lybym wyeczem neprzymyefylo. y nenijet26 pocz tohoto ſwyeta mylowaty, nedrzzijt wyery k fſwym przatelom. acz czo da, geſtoy lybe, ſkoro otme; acz vtyeſſij, ſkoro zamutij. weczaf powyffij, gednezzt ſwrzze a w ſmyech podda neprzate- 45 lom. wieczkyt zklama, ktozzt magij w nyem ſwu nadyegy; nedrzzyt wyery y tijem, geſto po2s nijem ſtogije pijlnye. vczynyt ſ nemudrymy ſmluwu przyezny; bude gym dawaty krzywe ſlyby a zklama ge przytahna k ſobye. tyezzcze budu robyty gemu, an wzdy slybuge a wzdy lvdij. bude rzeeczy: gyzz dobrze twa wyecz, yakzz gen tohoto doſijehnefi neb tohoto29 — nalyt 50 ſ tijem bude opyet nowa lopot. a necht gyzz bude kto vtyechu gmyety w ſwyetfſkych wyeczech, ale otmet ſwyet to a da gynemu. dneſ da rozkofi, zdrawije, fylu, krafu, zaytra nemocz, boleft a tuhu ſ horzem; dneſ czeft, ſbozije, panowanije, gednezt to ſpadne. wede ſye po woly nyeczo, gednezz bude wſſe proty tomu;3 weczaf bude nyekto wzaczen, gednezzt bude 55 wſfem mrzety; a czozzkoly31 chwalne geft tohoto ſwyeta, wſe zhyne a do- low ſbyehne yako woda, a zdaly9° y to nenije hubenſtwo tohoto ſwyeta: mnohe ſwyet zawrzze rozvmne, mudre, fflechetne, geſto by vzzytecznye kralowaly, wladly, a ty wzdwyhne, aby wladly, geſto neglu hodny to- ho czyny ſwymy? zdaly y to nenije hubenſtwo tohoto ſwyeta: kdyzz 60 ma kto gyzz lybeho nyeczo, bogij ſye, yakozz to wijdaa, by protywna promyena nezbawyla gey toho? tuzz ſye lepcze, trzeſe ftrachem onijem fobye y onijem32 chtye pomoczy, dalekymy obmyíly y praczemy. a3 tak w teſknoſty hynv w ſobye chtyecz ſye ſkryty neb obranv'4 nalezty przed nezíſczefſtijm.35 awfak36 kazdy naypoſlee wſeczko ztratij, kdyzz ſmrt przij- 65 a Flajšhans Česká přísloví s. v. mlýn). 22 A na konci ř. 23 mezi a a amalo interpunkční tečka. 2 odd. 25 rkp. mudre; lat. Audiens sapiens sapientior erit; srv. ŠtVrť. 53, 10. 26 odd. 27 f.fftaaleho (sstálého). 28 kon. ř. 2 na konci ř. ne- přetržená výplň. 30 odd. 31 Aczozz koly. 32 srv. ŠtVrť. 114, 20: chtě sobě oním i oním pomoci 33 kon. ř. 34 v snad z pův. v rasurou. 35 odd. 36 A na rzij. — 29. huſle. — 32. ſwieczkeho. — 39. y prawim. — 44. ſkuoro oteyme. — 45. nynie powyfly. gednežt fwrže. — 46. ktoz. — 48. budem gym. — 52. odeymet. — 54. a 61. nietczo. — 55. nynie bude. — 60. hubenftwie. — 69. vzywati nachowanie. — rerum transeuntium pascuntur, tamquam rigata a fluminibus Babyloniae: quaeris fructum, et nusquam invenies. Quando tales patimur, versamur cum eis, qui sunt in medio Babylonis.... (H.)
90 Přísl. 1, 5. 433 wrbu neplodnu owocze m]is ſwyetſkeho czlowyeka rozvmyety, geſto nenye ploden w fſlechetnoftech, tu oftanem yako powyeffijecz huſle; neb takowym nenye pocz mluwyty to, czozz k ſpafſenij ſluffye, geftol9 glu yako proítrzed babylona" w ſwyetſkem trku, a to myenij y ſam kriſtus rzka: nedawayte 35 Mat. 7, 6. ſwate wyeczy pfom a2° perel nekladte przed ffwynye!* a geft obeczne przyflowije: netrzeba geft we mlynye hufty21 awſak22 necht af a malo23 rzku o marnoſty24 a o zlem tohoto ſwyeta; neb mudry25 ſlyfſe mudrzegij bude,* vſlyſſe gedno ſam ſye domyſly druheho. y rzku,26 ezz oczyte geft wydyety zloft a marnoſt tohoto ſwyeta, pro nyezz mudrzij ſye geho pokrywagij. 40 nycz na tom ſwyetye nemozz byty nalezzeno pewneho any fítaaleho 7 any owffem plneho dobreho, by ſye nyeczo nehodneho y k lybym wyeczem neprzymyefylo. y nenijet26 pocz tohoto ſwyeta mylowaty, nedrzzijt wyery k fſwym przatelom. acz czo da, geſtoy lybe, ſkoro otme; acz vtyeſſij, ſkoro zamutij. weczaf powyffij, gednezzt ſwrzze a w ſmyech podda neprzate- 45 lom. wieczkyt zklama, ktozzt magij w nyem ſwu nadyegy; nedrzzyt wyery y tijem, geſto po2s nijem ſtogije pijlnye. vczynyt ſ nemudrymy ſmluwu przyezny; bude gym dawaty krzywe ſlyby a zklama ge przytahna k ſobye. tyezzcze budu robyty gemu, an wzdy slybuge a wzdy lvdij. bude rzeeczy: gyzz dobrze twa wyecz, yakzz gen tohoto doſijehnefi neb tohoto29 — nalyt 50 ſ tijem bude opyet nowa lopot. a necht gyzz bude kto vtyechu gmyety w ſwyetfſkych wyeczech, ale otmet ſwyet to a da gynemu. dneſ da rozkofi, zdrawije, fylu, krafu, zaytra nemocz, boleft a tuhu ſ horzem; dneſ czeft, ſbozije, panowanije, gednezt to ſpadne. wede ſye po woly nyeczo, gednezz bude wſſe proty tomu;3 weczaf bude nyekto wzaczen, gednezzt bude 55 wſfem mrzety; a czozzkoly31 chwalne geft tohoto ſwyeta, wſe zhyne a do- low ſbyehne yako woda, a zdaly9° y to nenije hubenſtwo tohoto ſwyeta: mnohe ſwyet zawrzze rozvmne, mudre, fflechetne, geſto by vzzytecznye kralowaly, wladly, a ty wzdwyhne, aby wladly, geſto neglu hodny to- ho czyny ſwymy? zdaly y to nenije hubenſtwo tohoto ſwyeta: kdyzz 60 ma kto gyzz lybeho nyeczo, bogij ſye, yakozz to wijdaa, by protywna promyena nezbawyla gey toho? tuzz ſye lepcze, trzeſe ftrachem onijem fobye y onijem32 chtye pomoczy, dalekymy obmyíly y praczemy. a3 tak w teſknoſty hynv w ſobye chtyecz ſye ſkryty neb obranv'4 nalezty przed nezíſczefſtijm.35 awfak36 kazdy naypoſlee wſeczko ztratij, kdyzz ſmrt przij- 65 a Flajšhans Česká přísloví s. v. mlýn). 22 A na konci ř. 23 mezi a a amalo interpunkční tečka. 2 odd. 25 rkp. mudre; lat. Audiens sapiens sapientior erit; srv. ŠtVrť. 53, 10. 26 odd. 27 f.fftaaleho (sstálého). 28 kon. ř. 2 na konci ř. ne- přetržená výplň. 30 odd. 31 Aczozz koly. 32 srv. ŠtVrť. 114, 20: chtě sobě oním i oním pomoci 33 kon. ř. 34 v snad z pův. v rasurou. 35 odd. 36 A na rzij. — 29. huſle. — 32. ſwieczkeho. — 39. y prawim. — 44. ſkuoro oteyme. — 45. nynie powyfly. gednežt fwrže. — 46. ktoz. — 48. budem gym. — 52. odeymet. — 54. a 61. nietczo. — 55. nynie bude. — 60. hubenftwie. — 69. vzywati nachowanie. — rerum transeuntium pascuntur, tamquam rigata a fluminibus Babyloniae: quaeris fructum, et nusquam invenies. Quando tales patimur, versamur cum eis, qui sunt in medio Babylonis.... (H.)
Strana 91
91 de. a pakly dije kto: oſtawijm dyetem, y tuy hubenſtwo tohoto ſwyeta. mnohokrat czoy neſnadnye pro dijety dobyto a ſ lopotij3" nachowano, ſnadnye to zmrhagij dyety, anyzz ſye wſe doſtawa dijetem. czaſto bywa, ezz ten bude gyneho zzijty nachowanije, gefto nerzku, by byl przyetel, 70 ale oczyty neprzyetel. a3s przyetel ly9 budu y dyety druhdy, geſto wlije wyeczy budu protywnych otczy obyczegow? a kto by wie poczetl, czoy hubeftwa4 a nerzaadu tohoto ſwyeta! a naypoflee w tyezke muky onoho ſwyeta vwrhaa42 ſwyet ſwe mylownyky a nebude tyech zzelety, kterzyzz tak ſegdvv, any bude gynych tehoz zleho wyſtrzehaty; acz wydij, ezz giu ] gym gynij zklamany gducz po43 geho pochlebenſtwij, proto ty, kterezz nalezzne, potahne k temuz. protozz vtyekayte z fſwyeta, kryte ſye geho, aby ſwe duſſe ſpaſyty mohly!4 druhe byech rzekl take o tom pomluwyty, kak rozlycznij rozlycznye ſye daalee ſwyeta. neb rozlycznij glu rzadowe w ſwate czijerkwy. a yakozz so w adamowy wſychny mrvv, tak w kriſtu wſychny budu obzzyweny;* ale kazdy w ſwem rzadu, w kteremz kto tahna ſye od ſwyeta bohu bude ſluzyl drzze ſye pana jeſu kriſta, a podle rzaadu45 ſweho odplatu zwlaaſtij a wyecznu chwalu bude gmyety. neb yakozz nebefſke hwyezdy wſeczky gſu ſwyetly, awſak ona ma gynu yaſnoſt a“ gyny bleſk a ona gynu: takezz 85 y my" podle ſtawow naffych rozlycznoîty budem w chwale yaſnoſt roz- lycznv gmyety.* awak protywny nebudem obye, kdyzz zde y w roz-l1 Kor. 15, 4l n.] lycznych4 glucze ftawyech budem ſpogeny gedny myloîty w hoſpodynu. neb yakozz w gednom tyelu mnoho mame vdow a ne wſychny vdowe geden czyn gmagij: tak mnoho naſ gedno gſme tyelo pod kriſtem yako 90 pod hlawu, a kazdy geſt vd geden druheho.* nemoz rzeeczy oko rucze Řim. 12, 4—5. neb noze: „ne-I nije my trzeba czynow waſſych;“* any ruka neb noha 43b [1 Kor. 12, 21.] ma oko w mrzkoſt, ezz geſt nedotczywo a nemozz5 ſtrpyety y male wye- czy: takezz wyffij îtaw w duchowenſtwij nehrday nyzífijmy a nyzílij roz- vmyey, ezz v wyffijch ° ma ſweho dogijti vtyeſſenye w hoſpodynu! neb 95 kakzkoly rozlycznymy gdem czyeſtamy, wſak k tomu czijly, kdezz dobrzij ſwyetf[tjij5l netolyk z ſweho zaſluzzenye wezmu vtyechu, ezz glu vzzy- tecznye w ſwych ſtawyech k uzytku32 gijny praczowaly zdijelegijcz ſye ſwatu almuznvv i duchownijmy a� i gynymy potrzebnymy, ale take y z toho,53 czoz czty a chwaly vzrzije w prawych duchownijch, geſto ſkrze 100 gych54 pomocz mohly weefty duchowenftwije; a kdezz panna nad tye- lefnu zzadofty ſwytyezzywffy netolyk z fíwe wlafítije koruny gma vtyechu, ale y w tyech5s vtyeffe radoſtna bude, geſto we wdowitwij neb w man- zelftwij ſpaffenije dogdu; kdezz kazdy nyzíſij vtyefſen bude odplatvv wyffijch, a wyffij weſely budv, ez y nyzífij gſu w utyeſſe.56 na to pomnye 1 Kor. 15, 22. V. LF. 37 (1910), 232 pozn.] 75 konci ř. 37 a flopotij. 38 kon. ř. 33 przyetel ly. 40 mezi dvěma řádky. 41 odd. 42 v wrhaa. 43 kon. ř. 44 znam. odstavce. 45 Apodle rzaadu. 46 kon. ř. 17 odd. 48 y wrozlycznych. 43 a newychny. 5 odd. 51 wyetífij. 52 kuzytku. yztoho. 54 odd. 70. aprzietele. — 76. krygte ſie geho. aby ſwe duffe ſpaſyli. — 78. druhem ſem rzekl. — 82. zwlafftnij. — 95. yakzkoli. — 96. fwietfitij. — 101. wlaftnie. — 105. bernarth. —
91 de. a pakly dije kto: oſtawijm dyetem, y tuy hubenſtwo tohoto ſwyeta. mnohokrat czoy neſnadnye pro dijety dobyto a ſ lopotij3" nachowano, ſnadnye to zmrhagij dyety, anyzz ſye wſe doſtawa dijetem. czaſto bywa, ezz ten bude gyneho zzijty nachowanije, gefto nerzku, by byl przyetel, 70 ale oczyty neprzyetel. a3s przyetel ly9 budu y dyety druhdy, geſto wlije wyeczy budu protywnych otczy obyczegow? a kto by wie poczetl, czoy hubeftwa4 a nerzaadu tohoto ſwyeta! a naypoflee w tyezke muky onoho ſwyeta vwrhaa42 ſwyet ſwe mylownyky a nebude tyech zzelety, kterzyzz tak ſegdvv, any bude gynych tehoz zleho wyſtrzehaty; acz wydij, ezz giu ] gym gynij zklamany gducz po43 geho pochlebenſtwij, proto ty, kterezz nalezzne, potahne k temuz. protozz vtyekayte z fſwyeta, kryte ſye geho, aby ſwe duſſe ſpaſyty mohly!4 druhe byech rzekl take o tom pomluwyty, kak rozlycznij rozlycznye ſye daalee ſwyeta. neb rozlycznij glu rzadowe w ſwate czijerkwy. a yakozz so w adamowy wſychny mrvv, tak w kriſtu wſychny budu obzzyweny;* ale kazdy w ſwem rzadu, w kteremz kto tahna ſye od ſwyeta bohu bude ſluzyl drzze ſye pana jeſu kriſta, a podle rzaadu45 ſweho odplatu zwlaaſtij a wyecznu chwalu bude gmyety. neb yakozz nebefſke hwyezdy wſeczky gſu ſwyetly, awſak ona ma gynu yaſnoſt a“ gyny bleſk a ona gynu: takezz 85 y my" podle ſtawow naffych rozlycznoîty budem w chwale yaſnoſt roz- lycznv gmyety.* awak protywny nebudem obye, kdyzz zde y w roz-l1 Kor. 15, 4l n.] lycznych4 glucze ftawyech budem ſpogeny gedny myloîty w hoſpodynu. neb yakozz w gednom tyelu mnoho mame vdow a ne wſychny vdowe geden czyn gmagij: tak mnoho naſ gedno gſme tyelo pod kriſtem yako 90 pod hlawu, a kazdy geſt vd geden druheho.* nemoz rzeeczy oko rucze Řim. 12, 4—5. neb noze: „ne-I nije my trzeba czynow waſſych;“* any ruka neb noha 43b [1 Kor. 12, 21.] ma oko w mrzkoſt, ezz geſt nedotczywo a nemozz5 ſtrpyety y male wye- czy: takezz wyffij îtaw w duchowenſtwij nehrday nyzífijmy a nyzílij roz- vmyey, ezz v wyffijch ° ma ſweho dogijti vtyeſſenye w hoſpodynu! neb 95 kakzkoly rozlycznymy gdem czyeſtamy, wſak k tomu czijly, kdezz dobrzij ſwyetf[tjij5l netolyk z ſweho zaſluzzenye wezmu vtyechu, ezz glu vzzy- tecznye w ſwych ſtawyech k uzytku32 gijny praczowaly zdijelegijcz ſye ſwatu almuznvv i duchownijmy a� i gynymy potrzebnymy, ale take y z toho,53 czoz czty a chwaly vzrzije w prawych duchownijch, geſto ſkrze 100 gych54 pomocz mohly weefty duchowenftwije; a kdezz panna nad tye- lefnu zzadofty ſwytyezzywffy netolyk z fíwe wlafítije koruny gma vtyechu, ale y w tyech5s vtyeffe radoſtna bude, geſto we wdowitwij neb w man- zelftwij ſpaffenije dogdu; kdezz kazdy nyzíſij vtyefſen bude odplatvv wyffijch, a wyffij weſely budv, ez y nyzífij gſu w utyeſſe.56 na to pomnye 1 Kor. 15, 22. V. LF. 37 (1910), 232 pozn.] 75 konci ř. 37 a flopotij. 38 kon. ř. 33 przyetel ly. 40 mezi dvěma řádky. 41 odd. 42 v wrhaa. 43 kon. ř. 44 znam. odstavce. 45 Apodle rzaadu. 46 kon. ř. 17 odd. 48 y wrozlycznych. 43 a newychny. 5 odd. 51 wyetífij. 52 kuzytku. yztoho. 54 odd. 70. aprzietele. — 76. krygte ſie geho. aby ſwe duffe ſpaſyli. — 78. druhem ſem rzekl. — 82. zwlafftnij. — 95. yakzkoli. — 96. fwietfitij. — 101. wlaftnie. — 105. bernarth. —
Strana 92
92 P. L. CLXXXII, ſwaty bernart57 dije: geden rzaad drzzijm, ale kdezzkoly5s bohu ſluzzyecz 105 col. 903 (S. Ber- nardi apologia ſprawedlywye gſu zzywy, wſeczky chwalym a mylugy. anyt geft dyw,] ezz ad Guillelmum abbatem, cap gſu tak rozlycznij rzaady w ſwate czijerkwy, ponyowadzz geft rzekl krif- IV, col. 530). H tus: w domv otcze meho mnoho geft bydlyft.* y geft podobne, aby zde Jan 14, 2. bylo mnoho ſtawow, geſto by w nych rozlycznij rozlycznoſtij ſluzby w gedne mylofty zaſluzzyly onyech w bozijem wyecznem domu rozlycznych bydlyſt. 110 protozzt wzdy rzku: geden ſtaw druhym nehrday! negfut blazny puſten- nyczy. fſlechetnyt geft ftaw dobrych prawych zakonnijkow, kdezz by ſwa vſtawenije zakonnije drzzely wyernye hrzyechu neomluwagijcz, zlych ne- chwalecz, dobre mylugijcz, acz by byly y konwrſy neb konwrſſky, aneb nebyly gych zakonow. dobryt geft y tyech ſtaw, ktozz w panenſtwij neb 115 we wdowfftwij ſluzzije bohu [w] vprzijemem" ſrdczy, z koſtelnije gednoty a obyczege newychazegijcz wymyfly ſwymy, aczt y w zakonijech klaſí- terſkych negſu bogijecz ſye ſnad ſwe neſyly, ezz by nemohly zakona drzzety w ulohus geho. anyt geft zly ftaw manzzelfky a tyech, gesto w ſwate czijerk- wy ſwyetſſtij ſlowu. ale ke wſſemt ſye ona rzecz nayprwnije chylij: wſychny 120 IJer. 51, 6.) vtyekayte z babylona, z tohoto ſwyeta,* ne po ſwyetu82 I z vmyſla ſtoyte! 443 a ty, geſto magij podle ſweho83 rzadu tohoto ſwyeta vzzywaty, tak vzzy- 1 Kor. 7, 31. wayte, yako by geho nevzzywaly,* a yakoz dije ſwaty rzehorz'", tak P. L. LXXVI, col. 1272 (z homilie drzzte wyeczy tohoto ſwyeta, azz by gych frdecz ty ſwyetiſke wyeczy 37, col. 1625) nedrzzaly 64 H. trzetije ſem rzekl o tom rzeeczy, procz pak nyeterzij owffem ſye ſwyeta pokrywagij, w klafſterſke zakony gducz nyeterzij, druzij na puſt a trzetij hleedagijcz, aby w pokogy ſluzzyly bohu. drzewe ſem prawyl, kak geſt zly ſwyet a czijm kto dalij ſwyeta a przyczyn k fſwyetu, tijem bezpecznyegij, a tak ſbozznij ſye krygij, kdezz kto mohucz, ſwyeta tohoto 130 ofijdl plneho, ale trzeba geſt takym, by gducz od ſwyeta do klafſtera ne- pogijmaly ſ ſebu ſwyeta. swyet geſt, yakozz ſwaty jan pokladaa, zzadoſt 1 Jan 2, 1s, oczij, zzadoft tyela a hrdoſt ſrdoze.* lakomſtwo zzada gmyety wſſe, czoz wydij, a wſelyka6 lyba rozkoff tyelu geſt zzadoft tyela, a hrdoft ſrdcze tahne w pychu. z tohot hynv zakony w duchowenſtwij, tohot ſey strzyeczy, 135 125 55 ywtyech. 56 wutiefle 57 červ. podtrž. 58 kdezz na konci ř. 5 bohu vprzijemem 60 ywzakonijech. 61 wulohu. 62 Nepofwyetu. 63 odd. 64 znam. odstavce. 65 odd. 66 wielyla. 67 kon. ř. 88 yktomu. 6odd. 70 akupoznanij. 71 aknebef- 111. prawym. — 124. frdcze. — 126. a 127. niekterzij. — 132. nepogymali ſebu. — 105 nn.: Denique requiratu: a me etiam, cur, cum omnes Ordines laudem, omnes non teneo! Laudo enim omnes et diligo, ubicunque pie et juste vivitur in Ecclesia. Unum opere teneo, caeteros charitate.... Et quid mirum, si in hoc exsilio, peregri- nante adhuc Ecclesia, quaedam hujuscemodi sit pluralis, ut ita dixerim, unitas, unaque pluralitas: cum in illa quoque patria, quando jam ipsa regnabit, nihilo minus forte talis aliqua dispar quodammodo aequalitas futura sit? Inde etenim scriptum est: In domo Patris mei mansiones multae sunt (Joan. XIV, 2).... 123 n.: .... Si ergo cuncta mundi relinquere non potestis, sic tenete, quae hujus mundi sunt, ut tamen per ea non teneamini in mundo....
92 P. L. CLXXXII, ſwaty bernart57 dije: geden rzaad drzzijm, ale kdezzkoly5s bohu ſluzzyecz 105 col. 903 (S. Ber- nardi apologia ſprawedlywye gſu zzywy, wſeczky chwalym a mylugy. anyt geft dyw,] ezz ad Guillelmum abbatem, cap gſu tak rozlycznij rzaady w ſwate czijerkwy, ponyowadzz geft rzekl krif- IV, col. 530). H tus: w domv otcze meho mnoho geft bydlyft.* y geft podobne, aby zde Jan 14, 2. bylo mnoho ſtawow, geſto by w nych rozlycznij rozlycznoſtij ſluzby w gedne mylofty zaſluzzyly onyech w bozijem wyecznem domu rozlycznych bydlyſt. 110 protozzt wzdy rzku: geden ſtaw druhym nehrday! negfut blazny puſten- nyczy. fſlechetnyt geft ftaw dobrych prawych zakonnijkow, kdezz by ſwa vſtawenije zakonnije drzzely wyernye hrzyechu neomluwagijcz, zlych ne- chwalecz, dobre mylugijcz, acz by byly y konwrſy neb konwrſſky, aneb nebyly gych zakonow. dobryt geft y tyech ſtaw, ktozz w panenſtwij neb 115 we wdowfftwij ſluzzije bohu [w] vprzijemem" ſrdczy, z koſtelnije gednoty a obyczege newychazegijcz wymyfly ſwymy, aczt y w zakonijech klaſí- terſkych negſu bogijecz ſye ſnad ſwe neſyly, ezz by nemohly zakona drzzety w ulohus geho. anyt geft zly ftaw manzzelfky a tyech, gesto w ſwate czijerk- wy ſwyetſſtij ſlowu. ale ke wſſemt ſye ona rzecz nayprwnije chylij: wſychny 120 IJer. 51, 6.) vtyekayte z babylona, z tohoto ſwyeta,* ne po ſwyetu82 I z vmyſla ſtoyte! 443 a ty, geſto magij podle ſweho83 rzadu tohoto ſwyeta vzzywaty, tak vzzy- 1 Kor. 7, 31. wayte, yako by geho nevzzywaly,* a yakoz dije ſwaty rzehorz'", tak P. L. LXXVI, col. 1272 (z homilie drzzte wyeczy tohoto ſwyeta, azz by gych frdecz ty ſwyetiſke wyeczy 37, col. 1625) nedrzzaly 64 H. trzetije ſem rzekl o tom rzeeczy, procz pak nyeterzij owffem ſye ſwyeta pokrywagij, w klafſterſke zakony gducz nyeterzij, druzij na puſt a trzetij hleedagijcz, aby w pokogy ſluzzyly bohu. drzewe ſem prawyl, kak geſt zly ſwyet a czijm kto dalij ſwyeta a przyczyn k fſwyetu, tijem bezpecznyegij, a tak ſbozznij ſye krygij, kdezz kto mohucz, ſwyeta tohoto 130 ofijdl plneho, ale trzeba geſt takym, by gducz od ſwyeta do klafſtera ne- pogijmaly ſ ſebu ſwyeta. swyet geſt, yakozz ſwaty jan pokladaa, zzadoſt 1 Jan 2, 1s, oczij, zzadoft tyela a hrdoſt ſrdoze.* lakomſtwo zzada gmyety wſſe, czoz wydij, a wſelyka6 lyba rozkoff tyelu geſt zzadoft tyela, a hrdoft ſrdcze tahne w pychu. z tohot hynv zakony w duchowenſtwij, tohot ſey strzyeczy, 135 125 55 ywtyech. 56 wutiefle 57 červ. podtrž. 58 kdezz na konci ř. 5 bohu vprzijemem 60 ywzakonijech. 61 wulohu. 62 Nepofwyetu. 63 odd. 64 znam. odstavce. 65 odd. 66 wielyla. 67 kon. ř. 88 yktomu. 6odd. 70 akupoznanij. 71 aknebef- 111. prawym. — 124. frdcze. — 126. a 127. niekterzij. — 132. nepogymali ſebu. — 105 nn.: Denique requiratu: a me etiam, cur, cum omnes Ordines laudem, omnes non teneo! Laudo enim omnes et diligo, ubicunque pie et juste vivitur in Ecclesia. Unum opere teneo, caeteros charitate.... Et quid mirum, si in hoc exsilio, peregri- nante adhuc Ecclesia, quaedam hujuscemodi sit pluralis, ut ita dixerim, unitas, unaque pluralitas: cum in illa quoque patria, quando jam ipsa regnabit, nihilo minus forte talis aliqua dispar quodammodo aequalitas futura sit? Inde etenim scriptum est: In domo Patris mei mansiones multae sunt (Joan. XIV, 2).... 123 n.: .... Si ergo cuncta mundi relinquere non potestis, sic tenete, quae hujus mundi sunt, ut tamen per ea non teneamini in mundo....
Strana 93
93 ktozz krygij ſye ſwyeta; ktozzt ſ tijem gdu wokol, i ſwyetemt gdu wokol. a czijm kto wyecze ma czynyty ſ lydmy, a wyetílij ma podnyet a przy- czynu k wyeczem tyemto, protozz dobret ſey dalyty lydííkeho hluku. take geft y k tomu“s dobro kryty ſye hluku a hledaty czlowyeku, aby 140 w pokogy ſluzyl bohu, neb to vpokogenije przywodij wzdwyzzenije myſly a ſpatrzowanije wyecznych wyeczij a pochotnv myloſt k bohu a zewenijeca gynym ſkrytych wyeczij a mnohokrat y okuffenije“ pochotnoſty du- chownijch a wyecznych wyeczij, a to mozzem na ſwatem janu znamenaty, ſkrze czo“ geſt przyffel k wydyenij a ku poznanij" tyech ſkrytych wyeczij, 145 yakoy popſal w apokalypſy, tu vzrzijme, ezz nayprwe wzdalen byl od rozbroyneho lydſkeho hluku; druhe netbal vtyeſſenije tyeleſſneho; trzetije myſl wſyczku k bohu vzhoru a k nebeſkym'l wyeczem powzdwyhl. prwe to ſey tu fîtalo, kdyzz z myeſta na oſtrow poſlan; tuy boh vkazal gemu ty tayne wyeczy.* protozz ktozz chcze byti w ſwyetikem hluku, nenije Zjev. 1, 9. 150 poſofſen, by mohl ſpatrzyty duchowne a nebefſke" tayne wyeczy a taynu" bozij rzecz ſlyffety w ſidczy, to nam take vkazuge ezechyelow prorokow przyklad kdyzz boh rzekl gemu: zawrzy ſye w proſtrzed domu I ſweho 44 a tut budu mluwyty3 k tobye.* neb w uklydut'4 boh ſwe tayne wyeczy Ezech. 3, 24. vkazuge lecz w pijſmye otewra rozvm, lecz wdechnutijm czo takeho w 155 frdcze, lecz zrzeymym kterymzzkoly vkazanijm. a tak dije kugo: opatrſme P. L. CLXXVI, col. 668 (De arca pijímo a vzrzijme, ezz gedwa acz kdy aneb nykdy nemluwyl boh w hluku Noe morali 1. IV. cap. 4) H. otczom ſwatym, a protoz dije ſwaty bernart�5: o ma duſſe, bud ſama, aby L. CLXXXIII, col. 983 (sermo ſye zachowala ſamemu tomu, gehozí wolyla ſobye gedyneho! nebt dije in Cantica XLI. pijímo: nemudrych bezczyflny geft poczet.* protozz w hluku byty geft f ne- Kazatel 1, 15. 160 mudrymy byti. k tomu ge rzekl onen ....7 morze prawij, ezz nenije w nyem mudrofty.* a geft lydſky obyczey, ezz yakozz ſluneczny poprſlek, ſkrze Job, 28, 14. kterez ſtklo progde, toho barwu na ſſe wezme, takezz ſ kterymyzz geſt kto w obyczegy, tyech waffnye gmyewa. protozz w hluku byti i nemud- rymy neſnadno czyſteho ſrdcze zachowaty, gemuzz geſt ſlybeno wydyenye 165 boha.* psanoy: ktozz ſye dotkne neczyſteho, neczijft bude.* druhe ſwaty jan netbal vtyeſſenije tyeleſneho, y dano duchownije gemu. dano gemu ſpatrzyty wyſoke a tayne wyeczy, geftoy y popfal." pomnyel geft na to, ezz byeffe rzekl kriftus: ] swyet ſye bude radowaty, ale wy budete w imutcze, a ſmutek' waſſ obratij ſye w radoſt.* byſte byli i ſwyeta, ſwyet by to Jan 18. 20. 170 mylowal, czozz geft geho ; ale z ſwyeta negſte, neb ſem ya waff wolyl z ſwyeta. 74 wuklydut. kym. 2 odd. 73 násled. jte (s tebů) červeně přeškrtnuto. 73 červ. podtrž. 6 vynechán podmět věty. 7 rkp. Nechtyelay fyey. 78 kon. ř. 136. ktozt ftiem gdu wnokol acžijm. — 141. fpatrzowanie wiecznych] apochotnu. — 141. zgewenie. — 144. ſkrytych wieczy pokoy popſal. — 147. prwe se geft. — 150. zpoſoben. — 150. duchownie. — 152. kdyz geſt boh rzekl. — 154. vkaže. — 158. gehoz gſy. — 161. paprílek. — 172. s žaltarzem nechtiela gt. — 173. a 181. totiz. Mat. 5, 8.1 [3 Mojž. 22, 4 —6. 155 n.: Citát otištěn byl již výše k str. 11 ř. 78 nn. 157 nn.: O sancta anima, sola esto, ut soli omnium serves te ipsam, quem ex omnibus tibi elegisti!
93 ktozz krygij ſye ſwyeta; ktozzt ſ tijem gdu wokol, i ſwyetemt gdu wokol. a czijm kto wyecze ma czynyty ſ lydmy, a wyetílij ma podnyet a przy- czynu k wyeczem tyemto, protozz dobret ſey dalyty lydííkeho hluku. take geft y k tomu“s dobro kryty ſye hluku a hledaty czlowyeku, aby 140 w pokogy ſluzyl bohu, neb to vpokogenije przywodij wzdwyzzenije myſly a ſpatrzowanije wyecznych wyeczij a pochotnv myloſt k bohu a zewenijeca gynym ſkrytych wyeczij a mnohokrat y okuffenije“ pochotnoſty du- chownijch a wyecznych wyeczij, a to mozzem na ſwatem janu znamenaty, ſkrze czo“ geſt przyffel k wydyenij a ku poznanij" tyech ſkrytych wyeczij, 145 yakoy popſal w apokalypſy, tu vzrzijme, ezz nayprwe wzdalen byl od rozbroyneho lydſkeho hluku; druhe netbal vtyeſſenije tyeleſſneho; trzetije myſl wſyczku k bohu vzhoru a k nebeſkym'l wyeczem powzdwyhl. prwe to ſey tu fîtalo, kdyzz z myeſta na oſtrow poſlan; tuy boh vkazal gemu ty tayne wyeczy.* protozz ktozz chcze byti w ſwyetikem hluku, nenije Zjev. 1, 9. 150 poſofſen, by mohl ſpatrzyty duchowne a nebefſke" tayne wyeczy a taynu" bozij rzecz ſlyffety w ſidczy, to nam take vkazuge ezechyelow prorokow przyklad kdyzz boh rzekl gemu: zawrzy ſye w proſtrzed domu I ſweho 44 a tut budu mluwyty3 k tobye.* neb w uklydut'4 boh ſwe tayne wyeczy Ezech. 3, 24. vkazuge lecz w pijſmye otewra rozvm, lecz wdechnutijm czo takeho w 155 frdcze, lecz zrzeymym kterymzzkoly vkazanijm. a tak dije kugo: opatrſme P. L. CLXXVI, col. 668 (De arca pijímo a vzrzijme, ezz gedwa acz kdy aneb nykdy nemluwyl boh w hluku Noe morali 1. IV. cap. 4) H. otczom ſwatym, a protoz dije ſwaty bernart�5: o ma duſſe, bud ſama, aby L. CLXXXIII, col. 983 (sermo ſye zachowala ſamemu tomu, gehozí wolyla ſobye gedyneho! nebt dije in Cantica XLI. pijímo: nemudrych bezczyflny geft poczet.* protozz w hluku byty geft f ne- Kazatel 1, 15. 160 mudrymy byti. k tomu ge rzekl onen ....7 morze prawij, ezz nenije w nyem mudrofty.* a geft lydſky obyczey, ezz yakozz ſluneczny poprſlek, ſkrze Job, 28, 14. kterez ſtklo progde, toho barwu na ſſe wezme, takezz ſ kterymyzz geſt kto w obyczegy, tyech waffnye gmyewa. protozz w hluku byti i nemud- rymy neſnadno czyſteho ſrdcze zachowaty, gemuzz geſt ſlybeno wydyenye 165 boha.* psanoy: ktozz ſye dotkne neczyſteho, neczijft bude.* druhe ſwaty jan netbal vtyeſſenije tyeleſneho, y dano duchownije gemu. dano gemu ſpatrzyty wyſoke a tayne wyeczy, geftoy y popfal." pomnyel geft na to, ezz byeffe rzekl kriftus: ] swyet ſye bude radowaty, ale wy budete w imutcze, a ſmutek' waſſ obratij ſye w radoſt.* byſte byli i ſwyeta, ſwyet by to Jan 18. 20. 170 mylowal, czozz geft geho ; ale z ſwyeta negſte, neb ſem ya waff wolyl z ſwyeta. 74 wuklydut. kym. 2 odd. 73 násled. jte (s tebů) červeně přeškrtnuto. 73 červ. podtrž. 6 vynechán podmět věty. 7 rkp. Nechtyelay fyey. 78 kon. ř. 136. ktozt ftiem gdu wnokol acžijm. — 141. fpatrzowanie wiecznych] apochotnu. — 141. zgewenie. — 144. ſkrytych wieczy pokoy popſal. — 147. prwe se geft. — 150. zpoſoben. — 150. duchownie. — 152. kdyz geſt boh rzekl. — 154. vkaže. — 158. gehoz gſy. — 161. paprílek. — 172. s žaltarzem nechtiela gt. — 173. a 181. totiz. Mat. 5, 8.1 [3 Mojž. 22, 4 —6. 155 n.: Citát otištěn byl již výše k str. 11 ř. 78 nn. 157 nn.: O sancta anima, sola esto, ut soli omnium serves te ipsam, quem ex omnibus tibi elegisti!
Strana 94
94 Žal. 76, 3—4. [P.L. LXXVI, col. 46 (Moralium 1. XVIII. cap. 9 col. 563—4). H.] a tak mnozij ſboznij pokrywagij ſye ſwyetíkeho vtyefſenye chtyecz ne- beſkemu, a mohus2 ti rzeeczy i zzaltarznijkem: nechtyelay fye" tyeffyty duſſe ma, toczyff w ſwyetſkem vtyeſſenij, pomnyel gſem na"8 boh a vtyeſſen gſem.* k tomu ſlowu dije ſwaty rzehorz:7" nechtyey ſye tyefſyty twa duſſe w gynem, chcze-ly sye w bozijch kochaty vtyefſenijch, nebudet duſſe bozijm 175 nawfftyewenijm vtyefſena, gelyzz w ſwyetſkem vtyeſſenij ſhola ſye nebude tyeffyty chtyety, ay kakt dije zaltarznijk, ezz, kdyzz ſye geſt nechtyela tyeffyty marnye duſſe geho, tehdyg na boh pomnyel a w boze gmyel vtye- fienye, swaty auguftyn"" dije take k tomu: hoſpodyne, tyſi wſech ſboznych vtyeffytel, gefto sye dawaff gedynke tijem, gefto pros° wyeczne vtyeffenije 180 vtyefſenij 8° tohoto ſwyeta pohrdugij, neb ktozz ſye zde tyefſye, toczyff 45* w8° marnem, bozijeho, ſtateczneho vtyeſſenije neglu hodny.81 I trzetije pak bywa z toho dweho, ezz, kdyzz bude kto dalyty ſye ſwyeta a netbaty82 ſwyetſkeho vtyefſenije, ezz, pak myſly ſwe powzdwyhne wzhoru, tak y ſwaty jan, kdyzz byl w bezbydlije2 na8° onom oftrowu gednvv w nedyely byl 185 w duchu myſl ſwu wzdwyh wzhoru,83 dal gemu hoſpodyn poznaty tayne wyeczy, yakozz gſu ſkrzen popſany w apokalypſy k utyefſenij4 koftelnyemu a k napomenutij,8 aby gey hrozne wyeczy od vſtawyczítwa nerozpaczyly. protozz vtyekayte od ſwyeta, netbayte vtyefſenye ſwyetſkeho a tyeleſíneho a wzdwyhnyete myſl wzhoru! a pan hoſpodyn potka waf ſwym vtyeffe- 190 nijm, gehozzt newyedye tohoto ſwyeta mylownyczy, a toho nam pomoz, hoſpodyne! amen. o fwatemi fiebeftyanu.2 Mondr. 5, 16. sprawedlnij" budu na wyeky zywi.* poklada ſwaty auguſtyn,4 ezz sprawedlnoft gest obeczna fslechetnoft, gefftoy wo sobye wífije duffe prawoft obklijczyla. a to zalezzij w prawě5 zporzijezenij czlowyeka k bohu a fa- moho' k ſobye a k blijzznyemv." a z tohoy zrzeymo, ezz wiſſe, geſtoy prawye dobre, geft pode gmenem ſprawedlnofty. a kdyzz geſt tak welyka wyecz ſprawedlnoſt, welyku odplatu ſprawedlnym ſlybuge pijímo: wyeczny zzy- 79 červ. podtrž. 80 kon. ř. 81 černé škrty na vyplnění řádku. 82 odd. 83 text písařem poněkud změten; snad je přeškrtnouti druhé byl a čísti: Tak i sv. Jan, když byl... v neděli v duchu mysl svú vzdvih vzhóru, dal jemu ... 84 kutyeflenij 25 a knapomenutij. 1 odd. 2 červ. nadpis na řádek a po něm dvojtečka a červ. oblouček na vypln. ř. 3 začát. S na dva řádky. 4 červ. podtrž. 5 kon. ř. odd. 7 a kblijzz- 184. ſwie czkeho. — 185. gedinu wnedieli byl w duchu myſli ſwu wzdwihl. 187. ſkrze niey. 1. o fwatem sfebeftyanu affabianu rzecz (červ.). — 2. sprawedliwij. — 4. obli- czyla. — 4. fameho. — 5. ztoho geft. — 7. sprawedliwym. — 13. yaku. — 17. a 20. 174 nn.: .... Qui enim terrenarum rerum amore vincitur, in Deo nullatenus delectatur. Esse quidem sine delectatione anima nunquam potest, nam aut infimis [564] delectatur aut summis, et quanto altiori studio exercetur ad summa, tanto majori fastidio torpescit ad infima...
94 Žal. 76, 3—4. [P.L. LXXVI, col. 46 (Moralium 1. XVIII. cap. 9 col. 563—4). H.] a tak mnozij ſboznij pokrywagij ſye ſwyetíkeho vtyefſenye chtyecz ne- beſkemu, a mohus2 ti rzeeczy i zzaltarznijkem: nechtyelay fye" tyeffyty duſſe ma, toczyff w ſwyetſkem vtyeſſenij, pomnyel gſem na"8 boh a vtyeſſen gſem.* k tomu ſlowu dije ſwaty rzehorz:7" nechtyey ſye tyefſyty twa duſſe w gynem, chcze-ly sye w bozijch kochaty vtyefſenijch, nebudet duſſe bozijm 175 nawfftyewenijm vtyefſena, gelyzz w ſwyetſkem vtyeſſenij ſhola ſye nebude tyeffyty chtyety, ay kakt dije zaltarznijk, ezz, kdyzz ſye geſt nechtyela tyeffyty marnye duſſe geho, tehdyg na boh pomnyel a w boze gmyel vtye- fienye, swaty auguftyn"" dije take k tomu: hoſpodyne, tyſi wſech ſboznych vtyeffytel, gefto sye dawaff gedynke tijem, gefto pros° wyeczne vtyeffenije 180 vtyefſenij 8° tohoto ſwyeta pohrdugij, neb ktozz ſye zde tyefſye, toczyff 45* w8° marnem, bozijeho, ſtateczneho vtyeſſenije neglu hodny.81 I trzetije pak bywa z toho dweho, ezz, kdyzz bude kto dalyty ſye ſwyeta a netbaty82 ſwyetſkeho vtyefſenije, ezz, pak myſly ſwe powzdwyhne wzhoru, tak y ſwaty jan, kdyzz byl w bezbydlije2 na8° onom oftrowu gednvv w nedyely byl 185 w duchu myſl ſwu wzdwyh wzhoru,83 dal gemu hoſpodyn poznaty tayne wyeczy, yakozz gſu ſkrzen popſany w apokalypſy k utyefſenij4 koftelnyemu a k napomenutij,8 aby gey hrozne wyeczy od vſtawyczítwa nerozpaczyly. protozz vtyekayte od ſwyeta, netbayte vtyefſenye ſwyetſkeho a tyeleſíneho a wzdwyhnyete myſl wzhoru! a pan hoſpodyn potka waf ſwym vtyeffe- 190 nijm, gehozzt newyedye tohoto ſwyeta mylownyczy, a toho nam pomoz, hoſpodyne! amen. o fwatemi fiebeftyanu.2 Mondr. 5, 16. sprawedlnij" budu na wyeky zywi.* poklada ſwaty auguſtyn,4 ezz sprawedlnoft gest obeczna fslechetnoft, gefftoy wo sobye wífije duffe prawoft obklijczyla. a to zalezzij w prawě5 zporzijezenij czlowyeka k bohu a fa- moho' k ſobye a k blijzznyemv." a z tohoy zrzeymo, ezz wiſſe, geſtoy prawye dobre, geft pode gmenem ſprawedlnofty. a kdyzz geſt tak welyka wyecz ſprawedlnoſt, welyku odplatu ſprawedlnym ſlybuge pijímo: wyeczny zzy- 79 červ. podtrž. 80 kon. ř. 81 černé škrty na vyplnění řádku. 82 odd. 83 text písařem poněkud změten; snad je přeškrtnouti druhé byl a čísti: Tak i sv. Jan, když byl... v neděli v duchu mysl svú vzdvih vzhóru, dal jemu ... 84 kutyeflenij 25 a knapomenutij. 1 odd. 2 červ. nadpis na řádek a po něm dvojtečka a červ. oblouček na vypln. ř. 3 začát. S na dva řádky. 4 červ. podtrž. 5 kon. ř. odd. 7 a kblijzz- 184. ſwie czkeho. — 185. gedinu wnedieli byl w duchu myſli ſwu wzdwihl. 187. ſkrze niey. 1. o fwatem sfebeftyanu affabianu rzecz (červ.). — 2. sprawedliwij. — 4. obli- czyla. — 4. fameho. — 5. ztoho geft. — 7. sprawedliwym. — 13. yaku. — 17. a 20. 174 nn.: .... Qui enim terrenarum rerum amore vincitur, in Deo nullatenus delectatur. Esse quidem sine delectatione anima nunquam potest, nam aut infimis [564] delectatur aut summis, et quanto altiori studio exercetur ad summa, tanto majori fastidio torpescit ad infima...
Strana 95
95 wot. a k temuzz' geſt y ono" z zzaltarze? ſlowo, gefto prorok w duchu czy- nij otazku rzka: hoſpodyne, kto bude bydlyty w twêlo ſtanv? pak odpo- 10 wyedaa: ktozz czynij ſprawedlnoſt a gde bezlo pofſkwrny.* a zzey' zywot žal. 14,1—2. welyke dobre a kazzdemu wzaczne, ſwaty bernartl ſwyedczij rzka: lydee ſtrzyebra zadagij a zlata, ale zywota nade wiſe. a kdyzz' taku zzadoſty zzadagij zzywota tohoto hubeneho, o kaku by zzadofty zzadaty bylo onoho zzywota blazzeneho, w nyemzz na2 wyeky nebude y gednoho ne- 15 doîtatku, ale wiſe lybee! a k tomu zzywotu przygijty geft ſkrzel2 ſpra- wedlnoft. neb yakozz ſem rzekl rzecz tuto poczynage, geftoy pſano w kny- hach mudroſty: „sprawedlnij budu na wyeky zzywy“: to gſta gmyela w myſly dwa tato ſwata muczennyky; neb nezz by odſtupylal3 ſprawedlne wyery, nezz by zaprzela pana jezukriſta, gefîtoy vmrzel pro nye, radíſe 20 pron take ſmrt trpyely a takl4 protil2 bohu ſprawedlny byli, ſmrtij ſwu geho ſye ſmrty oplatywífe. a tijem, 14 gelykozz k ſobye, take II ſprawe- 455 dlnoft zachowaly, ezz radífe y tijezzkoftij vkrutne ſmrty wyeczneho zzy- wota dofíly, nezz by byly chtijecz zde pobyty malem dele y ztratylyl4 pak zdeyſlij zywot a wyeczny k tomu. zachowaly take ſprawedlnoſt proty15 25 ſwym blyzznijm, ezz ſu nedaly gym ſwym odwraczenijm przykladu zleho, ale brz dobry ſwu fîtaaloſtij az do ſmrty, a zwlaftyel4 w tom ſwaty ffe- baftyan zachowal ſprawedlnoſt k blijzznij,16 ezz wyecze mylowal gych ſpaſſenye nezz ſwoy zzywot zde na ſwyetye, czte ſye o nyem, kdyz dwa bratry pro krzeſîtyanſku wyeru ku poprawye wedly, przybychíſy gych 30 maty a teezz y otecz welmy rzeczij zzaloſtywu poczechu ſwa fyny rozmlu- waty tahnvcz od wyeryl a rzkuczi k nyma, acz by ſwych zzywotow nelytowaly, by ſye af a nad gych18 ftaroîtij flytowaly a nedaly gym nadis ffebu wydyety te ohawy, ty rzeczy ſlyfſe ſwaty ſſebeſtyan, prol' ſpaſſenije tyech mladenczow netbage zzywota ſweho pocze hlaſnye tyech ſwatych 35 muczennijkow pofſylowaty, aby vſtawny byly w bozijem rytyerzitwij a w tom otcze a materze nepoſluchaly. a tak2 y otczy gych y materzy mluwyl ſlowo bozije, azz y ge2° obratyl. a pro gych2 ſpafenye pronefl ſye krzeítyanem a tak22 ſmrt trpyel znamenytyeyfy, zzey byl czlowyek znamenyty mezy dworzany22 czyeffarzowymy; neb yako k czijly kazal 40 czyefarz ſtrzelety k nyemu. protozz koftel czynije ſwatych muczennijkow pamyet wzpomyna gych23 zaſluzzenije y gych24 odplatu rzka: sprawedlnij na25 wyeky budu zzywy.26 chczem-ly y my wyeczneho zzywota dogyty, wyzmezz, abychom take ſprawedlywy? byly! ale dije ſwaty rzehorz, ezz ne ynhed23 geft z nijzka 45 wſtupyty naywyff. protozz chczyt tuto fedmeru ſprawedlnoſt vkazaty, nyemv. Aktemuzz. odd. 10 kon. ř. 11 červ. podtrž. 12 kon. ř. 1a od stupyla. 14 odd. 15 kon. ř. 16 kon. ř. 1 odd. 18 af. anadgych. 1 kon. ř. 20 odd. 21 Aprogych. 22 odd. 23 omylem ps. gych dvakráte. 4 odd. 25 kon. ř. 26 znam. odstavce. 2 nadeps. tence jinou rukou ny (čtenář chtěl čísti: spravedlni). 28 neynhed. sprawedliwij. — 18. ſprawedliwe. — 21. oplatiwffe. — 21. yakoz klobie. — 26. a 33. sfebaftyan. — 30. matie. — 36. materze aby nepoſluchali. — 41. wzpominagicz.
95 wot. a k temuzz' geſt y ono" z zzaltarze? ſlowo, gefto prorok w duchu czy- nij otazku rzka: hoſpodyne, kto bude bydlyty w twêlo ſtanv? pak odpo- 10 wyedaa: ktozz czynij ſprawedlnoſt a gde bezlo pofſkwrny.* a zzey' zywot žal. 14,1—2. welyke dobre a kazzdemu wzaczne, ſwaty bernartl ſwyedczij rzka: lydee ſtrzyebra zadagij a zlata, ale zywota nade wiſe. a kdyzz' taku zzadoſty zzadagij zzywota tohoto hubeneho, o kaku by zzadofty zzadaty bylo onoho zzywota blazzeneho, w nyemzz na2 wyeky nebude y gednoho ne- 15 doîtatku, ale wiſe lybee! a k tomu zzywotu przygijty geft ſkrzel2 ſpra- wedlnoft. neb yakozz ſem rzekl rzecz tuto poczynage, geftoy pſano w kny- hach mudroſty: „sprawedlnij budu na wyeky zzywy“: to gſta gmyela w myſly dwa tato ſwata muczennyky; neb nezz by odſtupylal3 ſprawedlne wyery, nezz by zaprzela pana jezukriſta, gefîtoy vmrzel pro nye, radíſe 20 pron take ſmrt trpyely a takl4 protil2 bohu ſprawedlny byli, ſmrtij ſwu geho ſye ſmrty oplatywífe. a tijem, 14 gelykozz k ſobye, take II ſprawe- 455 dlnoft zachowaly, ezz radífe y tijezzkoftij vkrutne ſmrty wyeczneho zzy- wota dofíly, nezz by byly chtijecz zde pobyty malem dele y ztratylyl4 pak zdeyſlij zywot a wyeczny k tomu. zachowaly take ſprawedlnoſt proty15 25 ſwym blyzznijm, ezz ſu nedaly gym ſwym odwraczenijm przykladu zleho, ale brz dobry ſwu fîtaaloſtij az do ſmrty, a zwlaftyel4 w tom ſwaty ffe- baftyan zachowal ſprawedlnoſt k blijzznij,16 ezz wyecze mylowal gych ſpaſſenye nezz ſwoy zzywot zde na ſwyetye, czte ſye o nyem, kdyz dwa bratry pro krzeſîtyanſku wyeru ku poprawye wedly, przybychíſy gych 30 maty a teezz y otecz welmy rzeczij zzaloſtywu poczechu ſwa fyny rozmlu- waty tahnvcz od wyeryl a rzkuczi k nyma, acz by ſwych zzywotow nelytowaly, by ſye af a nad gych18 ftaroîtij flytowaly a nedaly gym nadis ffebu wydyety te ohawy, ty rzeczy ſlyfſe ſwaty ſſebeſtyan, prol' ſpaſſenije tyech mladenczow netbage zzywota ſweho pocze hlaſnye tyech ſwatych 35 muczennijkow pofſylowaty, aby vſtawny byly w bozijem rytyerzitwij a w tom otcze a materze nepoſluchaly. a tak2 y otczy gych y materzy mluwyl ſlowo bozije, azz y ge2° obratyl. a pro gych2 ſpafenye pronefl ſye krzeítyanem a tak22 ſmrt trpyel znamenytyeyfy, zzey byl czlowyek znamenyty mezy dworzany22 czyeffarzowymy; neb yako k czijly kazal 40 czyefarz ſtrzelety k nyemu. protozz koftel czynije ſwatych muczennijkow pamyet wzpomyna gych23 zaſluzzenije y gych24 odplatu rzka: sprawedlnij na25 wyeky budu zzywy.26 chczem-ly y my wyeczneho zzywota dogyty, wyzmezz, abychom take ſprawedlywy? byly! ale dije ſwaty rzehorz, ezz ne ynhed23 geft z nijzka 45 wſtupyty naywyff. protozz chczyt tuto fedmeru ſprawedlnoſt vkazaty, nyemv. Aktemuzz. odd. 10 kon. ř. 11 červ. podtrž. 12 kon. ř. 1a od stupyla. 14 odd. 15 kon. ř. 16 kon. ř. 1 odd. 18 af. anadgych. 1 kon. ř. 20 odd. 21 Aprogych. 22 odd. 23 omylem ps. gych dvakráte. 4 odd. 25 kon. ř. 26 znam. odstavce. 2 nadeps. tence jinou rukou ny (čtenář chtěl čísti: spravedlni). 28 neynhed. sprawedliwij. — 18. ſprawedliwe. — 21. oplatiwffe. — 21. yakoz klobie. — 26. a 33. sfebaftyan. — 30. matie. — 36. materze aby nepoſluchali. — 41. wzpominagicz.
Strana 96
96 po nijzz geſt dogijty te ſwrchowane a naywyfye ſprawedlnoſty, w nijzz teprw bude wyeczny zzywot. prwa ſprawedlnoſt zde geſt wyzznanije wyery ſprawedlywe. ezzt rzku ſprawedlywe, dweet tijem myenijm, y to,29 ezz ma ſprawedlywa, nekrzywa, nebludna wyera byty, y to,2 ezz ma wyznanije byty ſprawed- 50 lywe. toy oczyte, ezz nenije ſprawedlnoſty w bludne wyerze, any ge30 ſprawedlnoît praawye frdcze3 wyerzijecz vîty, kdyzz geſt czaf toho, te 463 wyery prawe newyznaty, dije pijſmo: ſrdcze wye- rzij, zzey ſprawedl- Řím. 10, 10. noft, ale vſty bude wyznanije k ſpaſſenij.* neb dije kriſtus: ktozz by ſye Luk. 9, 26. gijm ſtydyel przed lydmy,32 ont by sye gijm take stydyel przed andyely,33* 55 toczyff w chwale by geho neokazal w andyelſke przyweda towarzyſtwo. anyt geft ſprawedlywa wyera mrtwa wyera, yako mrtwy czlowyek v praw- dye nenije czlowyek. o te33 mrtwe wyerze dije ſwaty jakub:34 czo to po- mozz, dije ly kto, ezz ma wyeru, nema ly ſkutkow? zdaly gen wyera bude gey ſpaſyty moczy?* ano y czrtije3 take wyerzije a trzaſu ſye.* yakozz 60 tyelo bez duchu geft mrtwo, takezz mrtwat geſt bez ſkutkow wyera.* z te rzeczy ſwateho jakuba3s rozvmyeyte, ezz podle wyery" magij byty lydiſtij ſkutczy. wyerzijecz w boh mame gey nade wiſe mylowaty, nade wiſe cztijty; neb boh geſtí tworzytel y poſvobcze37 wſeho. wyerzijecz, ezz ny geft ſyn bozij wykupyl z hrzyecha a z wyecznes ſmrty, mame toho 65 gemu a tozz wffijm ſrdczem wdyeczny byty a opyet ſye hrzyechem ne- vmrtwowaty a newrobowaty3 a pron vtrpyety te lijbofty, geftoy w hrzye- chu.39 wyerzijecz, ezz on geft pro ny mnoho trpyel protywneho, a wye- rzyecz,39 zzey on azz y vmrzel pro ny, y tijem2, przyfílo-ly by na to, mame ſye gemu oplatyty. a procz by pron malem prwe z dobre wole, kdyby4o 70 na to przyfſlo, nevmrzel czlowyek, an by y potôl, acz y nechtye a ne w dyek42 bohu muffyl vmrzyety, a at43 rzku kratcze: wyerzyecz, zzey wyeczny zzywot, ſnazznyegije po tom mame ſtaaty, geſto ſye hodij k wyecznoſty, nezzly po tom, geſto myne a ſnad ſkoro, a tak dije y ſwaty pawel: toy [Gal. 5,. 6. wijera platnaa, gefto z myloſty czynij ſwe czyny.* a ezz3 ſprawedlnoſt z wyery pochodij, w tom geſt zrzeymo, geſto dije pijímo: vwyerzyl abra- 1 Mojz. 15, 6. ham bohu a w ſprawedlnoſt45 gemu obraczeno.* a opijet dije pijſmo: Habak. 2, 4. sprawedlny zzyw geft z wyery,* a bez wyery16 nelze sye geft lybyty Žid. 11, 6. bohu.*47 druhy wſtupen k ſprawedlnofty geſt nadyege, ta drzzij czlowyeka, 80 aby ſye ſ prweho wſtupnye neodwratyl, protoz, abychom w nadyegy byly bez48 rozpaczy, znamenayme prawdu bozij, genzz pomocz ſlybuge, a we- lyku49 k nam myloſt geho, a ezz3 geſt wifeczko ſnadno wſemohuczyemu! Jak. 2, 14. t. 2, 19. t. 2, 26. 75 29 odd. 30 Anyge. 31 kon. ř. 32 przedlydmy. 33 odd. 34 červ. podtrž. 35 odd. 36 červ. podtrž. 37 tak rkp. 38 azwyeczne. 33 odd. 40 kdy by. 41 kon. ř. 22 a newdyek. 43 odd., před at tečka. 44 V wyerzyl. 45 awſprawedlnoft. 46 abezwyery. 47 znam. odstavce. 48 kon. ř. 43 rkp. tot wnal, w přetrženo vybledlým inkoustem. 44. neyhned. — 46. proniz. . 48. prwnie. — 56. totiz. — 63. nadewffeczko. — 65. nas. — 65. mame gemu toho. — 68. a 69. pronas. 72. a at tak rzku. — 78.
96 po nijzz geſt dogijty te ſwrchowane a naywyfye ſprawedlnoſty, w nijzz teprw bude wyeczny zzywot. prwa ſprawedlnoſt zde geſt wyzznanije wyery ſprawedlywe. ezzt rzku ſprawedlywe, dweet tijem myenijm, y to,29 ezz ma ſprawedlywa, nekrzywa, nebludna wyera byty, y to,2 ezz ma wyznanije byty ſprawed- 50 lywe. toy oczyte, ezz nenije ſprawedlnoſty w bludne wyerze, any ge30 ſprawedlnoît praawye frdcze3 wyerzijecz vîty, kdyzz geſt czaf toho, te 463 wyery prawe newyznaty, dije pijſmo: ſrdcze wye- rzij, zzey ſprawedl- Řím. 10, 10. noft, ale vſty bude wyznanije k ſpaſſenij.* neb dije kriſtus: ktozz by ſye Luk. 9, 26. gijm ſtydyel przed lydmy,32 ont by sye gijm take stydyel przed andyely,33* 55 toczyff w chwale by geho neokazal w andyelſke przyweda towarzyſtwo. anyt geft ſprawedlywa wyera mrtwa wyera, yako mrtwy czlowyek v praw- dye nenije czlowyek. o te33 mrtwe wyerze dije ſwaty jakub:34 czo to po- mozz, dije ly kto, ezz ma wyeru, nema ly ſkutkow? zdaly gen wyera bude gey ſpaſyty moczy?* ano y czrtije3 take wyerzije a trzaſu ſye.* yakozz 60 tyelo bez duchu geft mrtwo, takezz mrtwat geſt bez ſkutkow wyera.* z te rzeczy ſwateho jakuba3s rozvmyeyte, ezz podle wyery" magij byty lydiſtij ſkutczy. wyerzijecz w boh mame gey nade wiſe mylowaty, nade wiſe cztijty; neb boh geſtí tworzytel y poſvobcze37 wſeho. wyerzijecz, ezz ny geft ſyn bozij wykupyl z hrzyecha a z wyecznes ſmrty, mame toho 65 gemu a tozz wffijm ſrdczem wdyeczny byty a opyet ſye hrzyechem ne- vmrtwowaty a newrobowaty3 a pron vtrpyety te lijbofty, geftoy w hrzye- chu.39 wyerzijecz, ezz on geft pro ny mnoho trpyel protywneho, a wye- rzyecz,39 zzey on azz y vmrzel pro ny, y tijem2, przyfílo-ly by na to, mame ſye gemu oplatyty. a procz by pron malem prwe z dobre wole, kdyby4o 70 na to przyfſlo, nevmrzel czlowyek, an by y potôl, acz y nechtye a ne w dyek42 bohu muffyl vmrzyety, a at43 rzku kratcze: wyerzyecz, zzey wyeczny zzywot, ſnazznyegije po tom mame ſtaaty, geſto ſye hodij k wyecznoſty, nezzly po tom, geſto myne a ſnad ſkoro, a tak dije y ſwaty pawel: toy [Gal. 5,. 6. wijera platnaa, gefto z myloſty czynij ſwe czyny.* a ezz3 ſprawedlnoſt z wyery pochodij, w tom geſt zrzeymo, geſto dije pijímo: vwyerzyl abra- 1 Mojz. 15, 6. ham bohu a w ſprawedlnoſt45 gemu obraczeno.* a opijet dije pijſmo: Habak. 2, 4. sprawedlny zzyw geft z wyery,* a bez wyery16 nelze sye geft lybyty Žid. 11, 6. bohu.*47 druhy wſtupen k ſprawedlnofty geſt nadyege, ta drzzij czlowyeka, 80 aby ſye ſ prweho wſtupnye neodwratyl, protoz, abychom w nadyegy byly bez48 rozpaczy, znamenayme prawdu bozij, genzz pomocz ſlybuge, a we- lyku49 k nam myloſt geho, a ezz3 geſt wifeczko ſnadno wſemohuczyemu! Jak. 2, 14. t. 2, 19. t. 2, 26. 75 29 odd. 30 Anyge. 31 kon. ř. 32 przedlydmy. 33 odd. 34 červ. podtrž. 35 odd. 36 červ. podtrž. 37 tak rkp. 38 azwyeczne. 33 odd. 40 kdy by. 41 kon. ř. 22 a newdyek. 43 odd., před at tečka. 44 V wyerzyl. 45 awſprawedlnoft. 46 abezwyery. 47 znam. odstavce. 48 kon. ř. 43 rkp. tot wnal, w přetrženo vybledlým inkoustem. 44. neyhned. — 46. proniz. . 48. prwnie. — 56. totiz. — 63. nadewffeczko. — 65. nas. — 65. mame gemu toho. — 68. a 69. pronas. 72. a at tak rzku. — 78.
Strana 97
97 tot naſ" mozz drzzety w dobre nadyegy, ezz geſt boh ſprawedlywy w ſly- 85 byech a beze wſſelyke5° pofíkwrny, Il geſto ſwym flybuge pomocz. ne- 462 chczy nynije mluwyty o tom, abych nevdlyl, ale o tom rzku, ezz to we- lijcze powzdwyha naffije nadyege, ezz naſ myluge; neb ſtworzyli ny, wykupyl ny a pan naff geft. wijdame do rzemeſlnijkow, ezz myloy gym to, czozz vczynije, takezz y ſtworzytel nafí myluge ny, ezz gſme ſtworzenije 90 geho. ale kdyzz bude rzemeſlnijk chtyety nyetere ſwe dyelo k nyeczemu przyweíty, yakoy vmyílyl, a to32 nebude ſye chtyety k tomu przygednaty, rozhnyewa ſye, ztepe, ztrha, zlama, powrzze. takezz y boh, kdyzz k to- muto neb k tomuto chcze nyekoho gmyety, a53 on wzdy gynak, wyzz by boh nezawrhl takeho. protozz ma naffije nadyege poſylnyty to, ez 95 gſme ſtworzenije geho a dijelo geho, ale kdyzz negime powolny woli geho, mame ſye baty. a takezz52 nadyege naſfije poſylnyge, ezz nafí geft wykupy- tel, mijly gſme gemu ; ale geden ly54 kupij w ſpolcze mnoho owecz a pak zatratij nevzzyteczne? a tezz opyet pan nafí geft, mylugij ſwe fluhy paany ;5“ ale czo tyem czynye, geſto magijcz ſluzzyty gym k gych woli 100 y neſluzzije? a57 tak nadyege, donydzz zde gſme, ma ſ bazznij byti, aby czlowyek nezaſſel ... a w nemudre58 vbezpeczenije. a take59 bez nadyege by rozpacz wezma neproſpyewal czlowyek; ktozzt ſye gyzz rozpaczy od"1 czeho, neſtogijt po tom. y tat 2 by ſprawedlywa nebyla nadyege, ktozz by netahl ſye k ſprawedlnoſty ſwymy czyny mage nadyegy w bozij 105 mylofty. dijet zzaltarz: vfay w boh a czyn dobrze!* yako by rzekl: da- žal. 36, 3. remnye vfafí, neczynyfs3-ly dobrze; a pakly czynijíf, geſtye ne w ty" ſwe czyny vfay, ale w boh! anyzzt geft ten mijl bohu, ktozt w te myloſty ne- tahne ſye k nyemu dobrymy czyny, protozz nebudet ſye ten ſlyb bozij chylyty k nyemu, geſtoy ſlijbyl byti ſwu pomoczy i tyemy, ktozz praczygy 110 w myloſty geho. trzetije wiemohutnoſt bozzije pofylnyge nadyege naffije. neb czoy by nemohl wiemohuczij?65 trzetije zalezzij zrzeymye ſprawedlnoſt w ſeznanij ſwe neſprawedl- noſty. tut neſprawedlny poczyna ſprawedlen byty, kdyz ſye nelijbij ſobye w neſprawedlnoſty, a znage ſye w nij przed bohem w ſwěce frdczy rozpo- 115 myna ſye w horzkofty duſſe ſwe na weſken ſwoy czaf, w nyemzz geft byl ne w ſprawedlnoſty.7 a takowe wyznanije ma pak byti na zpowyedy w zzadoîty bozzijeho ſmylowanye I] a klijczy koſtelnymy, knyezíku mo- 473 czy, geftoy gym boh dal rozwazanije a rozhrzyeffenije.68* neb toy kriftus (Mat. 18, 18.] 50 abezewífelyke. 51 malá mezera dvou liter vzniklá rasurou. 52 odd. 53 kon. ř. 54 geden ly. 55 kon. ř. 56 první a nadepsáno (paany). 57 kon. ř. 58 awnemudre; před tím snad něco vypuštěno. 5 odd. 60 t přips. svrchu (Ktozzt). 61 kon. ř. 62 odd. 63 kon. ř. 64 newty. 65 znam. odstavce. 66 kon. ř. 6 wneſprawedlnofty. sprawedliwy. — 81. s prwnieho. — 86. prawim. — 87 n. nas (dvakrát). — 90. nie- ktere. — 111. czo geft aby nemohl. — 113. neſprawedliwy poczyna ſprawedliw. — 114. wneſprawedliwofti. — 119. ktoz by ſwazan byl. — 120. lazara. — 122. ſpra- 90 nn.: Srovnání toto (a v ŠtítVrť. 191, 19 n.) je, tuším, podle Jerem. 18, 2—6, částečně i podle Moudr. 15, 7, Isai. 45, 9 a Pavlova listu k Řím. 9, 20—21.
97 tot naſ" mozz drzzety w dobre nadyegy, ezz geſt boh ſprawedlywy w ſly- 85 byech a beze wſſelyke5° pofíkwrny, Il geſto ſwym flybuge pomocz. ne- 462 chczy nynije mluwyty o tom, abych nevdlyl, ale o tom rzku, ezz to we- lijcze powzdwyha naffije nadyege, ezz naſ myluge; neb ſtworzyli ny, wykupyl ny a pan naff geft. wijdame do rzemeſlnijkow, ezz myloy gym to, czozz vczynije, takezz y ſtworzytel nafí myluge ny, ezz gſme ſtworzenije 90 geho. ale kdyzz bude rzemeſlnijk chtyety nyetere ſwe dyelo k nyeczemu przyweíty, yakoy vmyílyl, a to32 nebude ſye chtyety k tomu przygednaty, rozhnyewa ſye, ztepe, ztrha, zlama, powrzze. takezz y boh, kdyzz k to- muto neb k tomuto chcze nyekoho gmyety, a53 on wzdy gynak, wyzz by boh nezawrhl takeho. protozz ma naffije nadyege poſylnyty to, ez 95 gſme ſtworzenije geho a dijelo geho, ale kdyzz negime powolny woli geho, mame ſye baty. a takezz52 nadyege naſfije poſylnyge, ezz nafí geft wykupy- tel, mijly gſme gemu ; ale geden ly54 kupij w ſpolcze mnoho owecz a pak zatratij nevzzyteczne? a tezz opyet pan nafí geft, mylugij ſwe fluhy paany ;5“ ale czo tyem czynye, geſto magijcz ſluzzyty gym k gych woli 100 y neſluzzije? a57 tak nadyege, donydzz zde gſme, ma ſ bazznij byti, aby czlowyek nezaſſel ... a w nemudre58 vbezpeczenije. a take59 bez nadyege by rozpacz wezma neproſpyewal czlowyek; ktozzt ſye gyzz rozpaczy od"1 czeho, neſtogijt po tom. y tat 2 by ſprawedlywa nebyla nadyege, ktozz by netahl ſye k ſprawedlnoſty ſwymy czyny mage nadyegy w bozij 105 mylofty. dijet zzaltarz: vfay w boh a czyn dobrze!* yako by rzekl: da- žal. 36, 3. remnye vfafí, neczynyfs3-ly dobrze; a pakly czynijíf, geſtye ne w ty" ſwe czyny vfay, ale w boh! anyzzt geft ten mijl bohu, ktozt w te myloſty ne- tahne ſye k nyemu dobrymy czyny, protozz nebudet ſye ten ſlyb bozij chylyty k nyemu, geſtoy ſlijbyl byti ſwu pomoczy i tyemy, ktozz praczygy 110 w myloſty geho. trzetije wiemohutnoſt bozzije pofylnyge nadyege naffije. neb czoy by nemohl wiemohuczij?65 trzetije zalezzij zrzeymye ſprawedlnoſt w ſeznanij ſwe neſprawedl- noſty. tut neſprawedlny poczyna ſprawedlen byty, kdyz ſye nelijbij ſobye w neſprawedlnoſty, a znage ſye w nij przed bohem w ſwěce frdczy rozpo- 115 myna ſye w horzkofty duſſe ſwe na weſken ſwoy czaf, w nyemzz geft byl ne w ſprawedlnoſty.7 a takowe wyznanije ma pak byti na zpowyedy w zzadoîty bozzijeho ſmylowanye I] a klijczy koſtelnymy, knyezíku mo- 473 czy, geftoy gym boh dal rozwazanije a rozhrzyeffenije.68* neb toy kriftus (Mat. 18, 18.] 50 abezewífelyke. 51 malá mezera dvou liter vzniklá rasurou. 52 odd. 53 kon. ř. 54 geden ly. 55 kon. ř. 56 první a nadepsáno (paany). 57 kon. ř. 58 awnemudre; před tím snad něco vypuštěno. 5 odd. 60 t přips. svrchu (Ktozzt). 61 kon. ř. 62 odd. 63 kon. ř. 64 newty. 65 znam. odstavce. 66 kon. ř. 6 wneſprawedlnofty. sprawedliwy. — 81. s prwnieho. — 86. prawim. — 87 n. nas (dvakrát). — 90. nie- ktere. — 111. czo geft aby nemohl. — 113. neſprawedliwy poczyna ſprawedliw. — 114. wneſprawedliwofti. — 119. ktoz by ſwazan byl. — 120. lazara. — 122. ſpra- 90 nn.: Srovnání toto (a v ŠtítVrť. 191, 19 n.) je, tuším, podle Jerem. 18, 2—6, částečně i podle Moudr. 15, 7, Isai. 45, 9 a Pavlova listu k Řím. 9, 20—21.
Strana 98
98 [V. LF. 36 (1909), 251 pozn.] vkazal, ezz knyezzije magij rozwazaty toho, ktoy byl ſwazan ſmrtelnym hrzyechem, kdyzz geſt kazal apoſſtolom lazarze z mrtwych wzkrzyeſyw 120 Jan 11, 44. rozwazaty. 69* cztwrte zalezzij ſprawedlnoſt w czynyeny ſkutkow hodnych proty zawynye7° hrzyechem. a tak? knyezzije zpowyedagij, dawagij pokanije nyetere a k tomu rzku: czozzkolyi vczynyf k tomu dobreho, to bud take za twe hrzyechy. toczyf ya pro twu krzehkoſt menyet ſem kazal, 125 ale czozz ty k tomu vczynijfſ wyecze, tot vſtawugy moczy koſtelnijch klijczow, at by y to bylo za twe hrzyechy. y druhym take73 czynem, dobre ſkutky czynijecz mame przygijti k ſprawedlnoſty, neb na toy roz- vmne ſtworzenye, aby czynylo ſwe czyny dobre a ſkrz'l to wzdy i po- moczij bozij aby dofflo czijle ſweho, k nyemuz geſt ſtworzeno, toczyfí 130 wyeczneho zzywota. a kdyzz bude to czynyty, zachowa ſprawedlnoſt a ſprawedlnoft czynye zywota dogde, ale nebude-ly czynyty ſwych czy- now, k nijmzz geft ſtworzeno, krzywo bude a netolyk nedo-[gde czijle ſweho, toczyff wyeczneho zzywota, ale ztratij y to dobre, geſtoy gyzz gmyelo, a w hubenſtwo" padne y v wſelyke"6 nedoſtatky, tak prwy andyel 135 toho, k nyemuzz byl ſtworzen, nevczynyw, neobratyw z ſwe ſwobodne wole myloſty k ſwemu ſtworzytely, ale gen k ſobye, chtye ſam ſebu byti blazzen a rowen w tom bohu, y vpadl"" w28 swe hubenstwo. teezz czlowyek ſtworzen a w ragy"9 vſazen, aby drzzal bozije przykazanije a8° tak byl ſprawedlen, ſweho gſa poſluſſen ſtworzytele, a pak ſkrzso to byl by fmrty 140 neokuffe wſſel w blazzeny nebeſky zywot. a kdyz toho, czoy gmyel vczy- nyty, nevczynyl, ztratyl ſprawedlnoft y8o czaaku, by mohl wyeczny zzy- wot gmyety nevmyerage, a we mnohee y gynesl vpadl hubenftwo, gedyne ezz hoſpodyn myloſtywy vczynyl nam gynv czijeſtv k ſprawedlnoſty ſkrze ſyna82 ſweho pana naſſeho jezu kriſta. gyzz tomu tak rozvmyegijcz y to 145 mame znamenaty, ezz yakozz ze dwogehoy czlowyek przyrozenije, z tyela a z duffe,83 tak ma gmijety dwoge czyny: duchowne gedny, tyeleſne druhe. a tyeleſne ma naywyecz czynyty pro duchowne, ne duchownijchs1 pro- 47b tyeleſne. acz kto nema rozvmv tak dale-l keho, aneb tyech przyczyn, by wyecze praczowal w duchownych czynech nezz w tyeleſnych, ale tahny 150 vmyſlem k tomu, aby te geho tyeleſne pracze duchownij! pozzytek gmyely, aby ſwe duchowne czyny ſkrze gehosl tyeleſne czynyty tijem lepe mohly. y tomu take rozvmyeyte, ezzt we trogych czynech zalezzye ſkutczy: 68 odd. 6 znam. odstavce. 70 odd. 71 czozz na konci ř. 72 kon. ř. 73 rkp. take ſkutkem, toto červ. přeškrtnuto. 4 afkrz na konci ř. 7 a whubenftwo. 76 y vwſelyke. 7 odd. 78 kon. ř. 73 a wragy. 80 kon. ř. 81 odd. 82 odd. 83 azdufíe. 8 tak v rkp. wedlnoſt vczynienie. — 124. niektere. — 124. vczinifs komu. — 125. a 134. totiz. — 125. wzkazal. — 126. ty komu. — 135. prwnij. — 136. neobratiw fie. — 138. blaho- flawen. — 139. atak aby ſprawedliw byl. — 141. wblahoflaweny wieczny zywot. - 146. ze dwogeho gt. — 147. tak take ma. — 150. tahnij y myſlem. — 153. we trogy 124 nn.: Je to úryvek z kněžské modlitby při rozhřešování: Quidquid boni feceris et mali sustinueris, sint tibi in remissionem peccatorum.
98 [V. LF. 36 (1909), 251 pozn.] vkazal, ezz knyezzije magij rozwazaty toho, ktoy byl ſwazan ſmrtelnym hrzyechem, kdyzz geſt kazal apoſſtolom lazarze z mrtwych wzkrzyeſyw 120 Jan 11, 44. rozwazaty. 69* cztwrte zalezzij ſprawedlnoſt w czynyeny ſkutkow hodnych proty zawynye7° hrzyechem. a tak? knyezzije zpowyedagij, dawagij pokanije nyetere a k tomu rzku: czozzkolyi vczynyf k tomu dobreho, to bud take za twe hrzyechy. toczyf ya pro twu krzehkoſt menyet ſem kazal, 125 ale czozz ty k tomu vczynijfſ wyecze, tot vſtawugy moczy koſtelnijch klijczow, at by y to bylo za twe hrzyechy. y druhym take73 czynem, dobre ſkutky czynijecz mame przygijti k ſprawedlnoſty, neb na toy roz- vmne ſtworzenye, aby czynylo ſwe czyny dobre a ſkrz'l to wzdy i po- moczij bozij aby dofflo czijle ſweho, k nyemuz geſt ſtworzeno, toczyfí 130 wyeczneho zzywota. a kdyzz bude to czynyty, zachowa ſprawedlnoſt a ſprawedlnoft czynye zywota dogde, ale nebude-ly czynyty ſwych czy- now, k nijmzz geft ſtworzeno, krzywo bude a netolyk nedo-[gde czijle ſweho, toczyff wyeczneho zzywota, ale ztratij y to dobre, geſtoy gyzz gmyelo, a w hubenſtwo" padne y v wſelyke"6 nedoſtatky, tak prwy andyel 135 toho, k nyemuzz byl ſtworzen, nevczynyw, neobratyw z ſwe ſwobodne wole myloſty k ſwemu ſtworzytely, ale gen k ſobye, chtye ſam ſebu byti blazzen a rowen w tom bohu, y vpadl"" w28 swe hubenstwo. teezz czlowyek ſtworzen a w ragy"9 vſazen, aby drzzal bozije przykazanije a8° tak byl ſprawedlen, ſweho gſa poſluſſen ſtworzytele, a pak ſkrzso to byl by fmrty 140 neokuffe wſſel w blazzeny nebeſky zywot. a kdyz toho, czoy gmyel vczy- nyty, nevczynyl, ztratyl ſprawedlnoft y8o czaaku, by mohl wyeczny zzy- wot gmyety nevmyerage, a we mnohee y gynesl vpadl hubenftwo, gedyne ezz hoſpodyn myloſtywy vczynyl nam gynv czijeſtv k ſprawedlnoſty ſkrze ſyna82 ſweho pana naſſeho jezu kriſta. gyzz tomu tak rozvmyegijcz y to 145 mame znamenaty, ezz yakozz ze dwogehoy czlowyek przyrozenije, z tyela a z duffe,83 tak ma gmijety dwoge czyny: duchowne gedny, tyeleſne druhe. a tyeleſne ma naywyecz czynyty pro duchowne, ne duchownijchs1 pro- 47b tyeleſne. acz kto nema rozvmv tak dale-l keho, aneb tyech przyczyn, by wyecze praczowal w duchownych czynech nezz w tyeleſnych, ale tahny 150 vmyſlem k tomu, aby te geho tyeleſne pracze duchownij! pozzytek gmyely, aby ſwe duchowne czyny ſkrze gehosl tyeleſne czynyty tijem lepe mohly. y tomu take rozvmyeyte, ezzt we trogych czynech zalezzye ſkutczy: 68 odd. 6 znam. odstavce. 70 odd. 71 czozz na konci ř. 72 kon. ř. 73 rkp. take ſkutkem, toto červ. přeškrtnuto. 4 afkrz na konci ř. 7 a whubenftwo. 76 y vwſelyke. 7 odd. 78 kon. ř. 73 a wragy. 80 kon. ř. 81 odd. 82 odd. 83 azdufíe. 8 tak v rkp. wedlnoſt vczynienie. — 124. niektere. — 124. vczinifs komu. — 125. a 134. totiz. — 125. wzkazal. — 126. ty komu. — 135. prwnij. — 136. neobratiw fie. — 138. blaho- flawen. — 139. atak aby ſprawedliw byl. — 141. wblahoflaweny wieczny zywot. - 146. ze dwogeho gt. — 147. tak take ma. — 150. tahnij y myſlem. — 153. we trogy 124 nn.: Je to úryvek z kněžské modlitby při rozhřešování: Quidquid boni feceris et mali sustinueris, sint tibi in remissionem peccatorum.
Strana 99
99 w myſlenij, w rzeczy a w85 ikutcze vczynku nyetereho. kterymzz z toho 155 kto czynij potrzebne, nerczy, byt prazdnyl! przemyetaty myílij“ potrzebne lecz k tyelu, lecz k duchu czynt geft. a tezz y o rzeczy.S7 ale nepotrzebne aneb88 íkodne mylyty neb mluwyty nenije dobre. czozz geft zlee mlu- wyty, tot bywa zlee y myflyty. a9 ezz ſwaty pawel89 dije o rzeczy: „rzecz wafſe wzdy w myloſty mudroſty bud ofdobena“,* y o myſlenij tomu roz- Koloss. 4, 6. 160 vmyeyte! neb duch ſwaty wzdwyhaa ſye prycz od myſlenij, geſto glu bez rozymv.* w zrzeymych pak ikutczyech dobrych abychom ſprawedlnoît Moudr. 1, 5. zachowaly, mame ge czynyty ſnaznye i dobru myíly, yakozz vczij tomu ſwaty pawel89 rzka: czozzkoly czynyte, z9° myfly czynte!* a take ezz Kolcss. 3,23. wſe ma ſ mudroſty czynyeno byty, pijímo ſwyedczij, kdyzz dije: y zad- 165 neho"1 boh nemyluge, gen acz mudroft ſ nijm bude.* a kdyzz ku potrze- Moudr. 7, 28. bye gijeme neb pijeme, ſpijme neb praczygem neb czozzkolywyek czy- nijme ku potrzebye a porzadnye, neprazdnijme; ale czozz czynyme ne- potrzebneho, tot geſt prazdnoſt. protozz wzdy nyeczo potrzebneho fluffye czynyty, vakoz dije pijímo: czozzkoly mozz twa ruka, czyn vſtawnye; 170 neb ſye blijzzijíí na onen ſwyet, kdezz nebudefí mudrofty moczy vzzy- waty, any czynyty wyecze ſkutkow.* protozz ke wſſem ſwym czynom, Kazatel 9,10. k rzeczem y k myfílenij bedlywy budme, abychom w tyech czynech byly ſprawedlywy; neb ſprawedlnij budu na wyeky zzywy.*92 pate ſkrze to budem take ſprawedlny, kdyzz budem bozzije drzzety 175 przykazanije, y dije ſwaty jeronym' k tomu w ſwem lyſtu k demetryadye: wſychny gſme dluzny wefty zzywot ſprawedlywy, kazdy ma drzzety bozije przykazanije, y czoy przykazal, y to,3 geſtoy zapowyedyel. kterezzkoly kto potupij, tohoy potupyl, gehozz geft to przykazanye.96 seſte almuzzna take naſſ czynij's ſprawedlny; neb ſprawedlne geſt, 180 ktozz ma czijm, ſpomoczy nedoſtatecznemu a geſtye, acz by y ſam nyeczo ſkrownye vtrpyety muſyl, gynemu vdyle w nvzy geho, tak dije pijímo: 85 aw na konci ř. 86 koncové ij přepsáno z y. 87 yorzeczy. 88 a na konci ř. 89 červ. podtrž. 90 kon. ř. 9 odd. 2 znam. odstavce. 3 odd. 24 červ. podtrž. 85 odd. 86 znam. odstavce. " tak rkp. snad místo vdyelety. 9 znam. odstavce čzynech. — 154. wſkutku včzynku niektereho. — 158. tot geft abywa y zlee my- ſliti. — 168. to geſt. — 168. nietczo. — 170. nebudefs moczy mudrofti. — 171. ke wſfem wieczem a ſwym cżynom. — 173. a 174. ſprawedliwij. — 179. ſprawedliwa neb ſprawedliwe. — 180. nietczo. — 182. a 187. ſprawedliwy. — 184. obieloſti bude Moudr. 5, 16. P. L. XXX, col. 26 nebo 31. H.] 176 nn.: List sv. Jeronyma k Demetriadě pokládá se za nepravý, a myšlenka shora uvedená čte se v kap. 10: ... Dixi idemque nunc repeto: in causa justitiae omnes unum debemus; virgo, vidua, nupta, summus, medius et imus gradus, aequaliter jubentur implere praecepta. Nec a lege solvitur, qui supra legem facere proponit.... Než stejně se sem hodí i tato slova kap. 16 téhož listu (vlastně prvního Pelagiova ad Demetriadem): Non enim quasi ad arbitrium nostrum quaedam ex mandatis Dei debemus eligere, sed generaliter universa complere. Nec aliqua praecepta ejus quasi vilia munuscula ac parva contemnere, sed imperantis in omnibus majestatem aspicere. Nullum quippe mandatum Dei contemptibile nobis videri potest, si ejus semper cogitemus auctorem, sine murmuratione et haesitatione....
99 w myſlenij, w rzeczy a w85 ikutcze vczynku nyetereho. kterymzz z toho 155 kto czynij potrzebne, nerczy, byt prazdnyl! przemyetaty myílij“ potrzebne lecz k tyelu, lecz k duchu czynt geft. a tezz y o rzeczy.S7 ale nepotrzebne aneb88 íkodne mylyty neb mluwyty nenije dobre. czozz geft zlee mlu- wyty, tot bywa zlee y myflyty. a9 ezz ſwaty pawel89 dije o rzeczy: „rzecz wafſe wzdy w myloſty mudroſty bud ofdobena“,* y o myſlenij tomu roz- Koloss. 4, 6. 160 vmyeyte! neb duch ſwaty wzdwyhaa ſye prycz od myſlenij, geſto glu bez rozymv.* w zrzeymych pak ikutczyech dobrych abychom ſprawedlnoît Moudr. 1, 5. zachowaly, mame ge czynyty ſnaznye i dobru myíly, yakozz vczij tomu ſwaty pawel89 rzka: czozzkoly czynyte, z9° myfly czynte!* a take ezz Kolcss. 3,23. wſe ma ſ mudroſty czynyeno byty, pijímo ſwyedczij, kdyzz dije: y zad- 165 neho"1 boh nemyluge, gen acz mudroft ſ nijm bude.* a kdyzz ku potrze- Moudr. 7, 28. bye gijeme neb pijeme, ſpijme neb praczygem neb czozzkolywyek czy- nijme ku potrzebye a porzadnye, neprazdnijme; ale czozz czynyme ne- potrzebneho, tot geſt prazdnoſt. protozz wzdy nyeczo potrzebneho fluffye czynyty, vakoz dije pijímo: czozzkoly mozz twa ruka, czyn vſtawnye; 170 neb ſye blijzzijíí na onen ſwyet, kdezz nebudefí mudrofty moczy vzzy- waty, any czynyty wyecze ſkutkow.* protozz ke wſſem ſwym czynom, Kazatel 9,10. k rzeczem y k myfílenij bedlywy budme, abychom w tyech czynech byly ſprawedlywy; neb ſprawedlnij budu na wyeky zzywy.*92 pate ſkrze to budem take ſprawedlny, kdyzz budem bozzije drzzety 175 przykazanije, y dije ſwaty jeronym' k tomu w ſwem lyſtu k demetryadye: wſychny gſme dluzny wefty zzywot ſprawedlywy, kazdy ma drzzety bozije przykazanije, y czoy przykazal, y to,3 geſtoy zapowyedyel. kterezzkoly kto potupij, tohoy potupyl, gehozz geft to przykazanye.96 seſte almuzzna take naſſ czynij's ſprawedlny; neb ſprawedlne geſt, 180 ktozz ma czijm, ſpomoczy nedoſtatecznemu a geſtye, acz by y ſam nyeczo ſkrownye vtrpyety muſyl, gynemu vdyle w nvzy geho, tak dije pijímo: 85 aw na konci ř. 86 koncové ij přepsáno z y. 87 yorzeczy. 88 a na konci ř. 89 červ. podtrž. 90 kon. ř. 9 odd. 2 znam. odstavce. 3 odd. 24 červ. podtrž. 85 odd. 86 znam. odstavce. " tak rkp. snad místo vdyelety. 9 znam. odstavce čzynech. — 154. wſkutku včzynku niektereho. — 158. tot geft abywa y zlee my- ſliti. — 168. to geſt. — 168. nietczo. — 170. nebudefs moczy mudrofti. — 171. ke wſfem wieczem a ſwym cżynom. — 173. a 174. ſprawedliwij. — 179. ſprawedliwa neb ſprawedliwe. — 180. nietczo. — 182. a 187. ſprawedliwy. — 184. obieloſti bude Moudr. 5, 16. P. L. XXX, col. 26 nebo 31. H.] 176 nn.: List sv. Jeronyma k Demetriadě pokládá se za nepravý, a myšlenka shora uvedená čte se v kap. 10: ... Dixi idemque nunc repeto: in causa justitiae omnes unum debemus; virgo, vidua, nupta, summus, medius et imus gradus, aequaliter jubentur implere praecepta. Nec a lege solvitur, qui supra legem facere proponit.... Než stejně se sem hodí i tato slova kap. 16 téhož listu (vlastně prvního Pelagiova ad Demetriadem): Non enim quasi ad arbitrium nostrum quaedam ex mandatis Dei debemus eligere, sed generaliter universa complere. Nec aliqua praecepta ejus quasi vilia munuscula ac parva contemnere, sed imperantis in omnibus majestatem aspicere. Nullum quippe mandatum Dei contemptibile nobis videri potest, si ejus semper cogitemus auctorem, sine murmuratione et haesitatione....
Strana 100
48" ktozz ſkodu przetrpij pro I] przyetele, ſprawedlny geſt.* dijet ſam ſpa- Přísl. 12, 26. ffytel: dayte almuznv, a wſeczkot wam czijíto bude.*98 Luk. 11, 41 sedme yakozz od bijeloſty bude nyeczo bijelee ſluty, takezz ktozz k wyffijm, k rownym y k menſfijm29 ſprawedlnoft bude gmyety, neczynye 185 krzywdy y gednomu, a drzzij prawdu ſtawu ſweho, ſprawedlnyt geſt. a ktoy ſprawedlny, netolyk neſſkodij gynym, ale wzbranyge, gelykozz dotycze ftawu geho, aby y gynij neſkodyly. a toho pomahay y ná,100 hof- podyne! amen 101 o ſwatel nyetyffy rzecz.2 vínvbyl fem waf gednomu myzzy gednu pânv.4* teto doſtoyne panny hod a nebeſku ſwatbu pamatugijcz, geftoy nechtyela tyeleſnye gmyety muzze, aby v wyetíſijem' doſtogenftwij dokonala duchownij ſwatbu ſ fy- ne ...,6 mam przyczynu o te nebeſke ſwatbye rzeeczy nyeczo, geftoy f bohem myloſtij ſpogenije ſbozzne duſſe, neb kakzzkoly czyíte, neporufſene panny magij zwlaaſtij korunku w' nebeffijech ke czty ſweho doſtogenitwije, wfak pijſmo y' ty nazywa pannamy, geſto gſu w duffy vczyſtyeny, acz glu y ztratyly byly w tyele panenſtwo, a tak' dije ſwaty jeronym: poruffene budu pannamy w manzzelſtwije ſyna bozzijeho. kazzda duſſe panna bude, lybaa chot fyna bozzijeho, kdyzz bude hrzyechu kterehozzkoly vczyftyena, geſto czela bude w czele myloſty gedyneho boha, geho hledagycz gedy- neho a zzadagycz, gucz fí czyftymy pannamy na1 tyele neporufenymy koftel geden, chot gedna ſyna bozijeho, geftoy w gedne myloity z roz- 1 Kor. 12, 12 lycznych ftawow yako gedno tyelo z rozlycznych vdow.* neb myloft 1 Mojž. 2, 24 z tyech, ktozz mylugij ſye, vczynij gedno.* a ſwaty pawel9 negen po- ruffenym pannam píal geft rzecz tuto rzka: vſnubyl ſem waſ gednomu 2 Kor. 11, 2. muzzy czyftu pannv, abych dal kriftu.* y vkazugell tijem, ezz w bozij myloſty, ktozz ſye wyernye a wifijm frdczem obratije k nyemu, y neczysty10 budu zczyſtyeny. a kakzkolyi2 neſc nyekaku podobnoſt duchowne man- 20 zzelitwo tyeleſneho, wſak welykay w tom nepodobnoft. w duchownem manzzelftwije gedna czyfta myloft bude ſ bohem ſbozzne duſſe, ale w tye- 48b lefnem poruffena geft zzadoft tyela. a tak w tyelefnem man-] zelftwye panna bude poruffena, ale w duchownem poruffena hrzyechem duffe opyete panvi3 bude vczynyena. w tom pak geft podobnoſt duchow[njel4 ſwatby 25 k tyelefne, ezz nayprw bude chot lydíſku fmluwu vſnvbena, potom zze- 5 10 15 2 Kor. 11, 2 „ y kmenffijm. 100 kon. ř. 101 Amen. Amen., obojí červeně přetrženo. 1 odd. 2 červ. na řádek. 3 V na tři řádky. 4 pů na konci ř. 5 odd. 5 kon. ř., doplniti jest: božím. 7kon. ř. 8 odd. » červ. podtrž. 10 kon. ř. 11 odd. 12 Akakz koly. 13 pů- na konci ř. 14 duchowe. 15 znam. odstavce. 16 afnijm. nietczo bielee. — 186. ſprawedliwyt. — 188. hofpodine amen to tak ]. 1. o ſwate nietiffy rzečz dobra (modře). — 2. pannie. — 5. nietczo. — 6. yakz koli. — 7. zwlaftnij. — 20. ayakz koli neſe nievaku. — 24. wduchowniem. — 24. opiet. — 25. duchowne. — 30. yakoz ſem tuto rzečz poczal byl. — 32. gefito
48" ktozz ſkodu przetrpij pro I] przyetele, ſprawedlny geſt.* dijet ſam ſpa- Přísl. 12, 26. ffytel: dayte almuznv, a wſeczkot wam czijíto bude.*98 Luk. 11, 41 sedme yakozz od bijeloſty bude nyeczo bijelee ſluty, takezz ktozz k wyffijm, k rownym y k menſfijm29 ſprawedlnoft bude gmyety, neczynye 185 krzywdy y gednomu, a drzzij prawdu ſtawu ſweho, ſprawedlnyt geſt. a ktoy ſprawedlny, netolyk neſſkodij gynym, ale wzbranyge, gelykozz dotycze ftawu geho, aby y gynij neſkodyly. a toho pomahay y ná,100 hof- podyne! amen 101 o ſwatel nyetyffy rzecz.2 vínvbyl fem waf gednomu myzzy gednu pânv.4* teto doſtoyne panny hod a nebeſku ſwatbu pamatugijcz, geftoy nechtyela tyeleſnye gmyety muzze, aby v wyetíſijem' doſtogenftwij dokonala duchownij ſwatbu ſ fy- ne ...,6 mam przyczynu o te nebeſke ſwatbye rzeeczy nyeczo, geftoy f bohem myloſtij ſpogenije ſbozzne duſſe, neb kakzzkoly czyíte, neporufſene panny magij zwlaaſtij korunku w' nebeffijech ke czty ſweho doſtogenitwije, wfak pijſmo y' ty nazywa pannamy, geſto gſu w duffy vczyſtyeny, acz glu y ztratyly byly w tyele panenſtwo, a tak' dije ſwaty jeronym: poruffene budu pannamy w manzzelſtwije ſyna bozzijeho. kazzda duſſe panna bude, lybaa chot fyna bozzijeho, kdyzz bude hrzyechu kterehozzkoly vczyftyena, geſto czela bude w czele myloſty gedyneho boha, geho hledagycz gedy- neho a zzadagycz, gucz fí czyftymy pannamy na1 tyele neporufenymy koftel geden, chot gedna ſyna bozijeho, geftoy w gedne myloity z roz- 1 Kor. 12, 12 lycznych ftawow yako gedno tyelo z rozlycznych vdow.* neb myloft 1 Mojž. 2, 24 z tyech, ktozz mylugij ſye, vczynij gedno.* a ſwaty pawel9 negen po- ruffenym pannam píal geft rzecz tuto rzka: vſnubyl ſem waſ gednomu 2 Kor. 11, 2. muzzy czyftu pannv, abych dal kriftu.* y vkazugell tijem, ezz w bozij myloſty, ktozz ſye wyernye a wifijm frdczem obratije k nyemu, y neczysty10 budu zczyſtyeny. a kakzkolyi2 neſc nyekaku podobnoſt duchowne man- 20 zzelitwo tyeleſneho, wſak welykay w tom nepodobnoft. w duchownem manzzelftwije gedna czyfta myloft bude ſ bohem ſbozzne duſſe, ale w tye- 48b lefnem poruffena geft zzadoft tyela. a tak w tyelefnem man-] zelftwye panna bude poruffena, ale w duchownem poruffena hrzyechem duffe opyete panvi3 bude vczynyena. w tom pak geft podobnoſt duchow[njel4 ſwatby 25 k tyelefne, ezz nayprw bude chot lydíſku fmluwu vſnvbena, potom zze- 5 10 15 2 Kor. 11, 2 „ y kmenffijm. 100 kon. ř. 101 Amen. Amen., obojí červeně přetrženo. 1 odd. 2 červ. na řádek. 3 V na tři řádky. 4 pů na konci ř. 5 odd. 5 kon. ř., doplniti jest: božím. 7kon. ř. 8 odd. » červ. podtrž. 10 kon. ř. 11 odd. 12 Akakz koly. 13 pů- na konci ř. 14 duchowe. 15 znam. odstavce. 16 afnijm. nietczo bielee. — 186. ſprawedliwyt. — 188. hofpodine amen to tak ]. 1. o ſwate nietiffy rzečz dobra (modře). — 2. pannie. — 5. nietczo. — 6. yakz koli. — 7. zwlaftnij. — 20. ayakz koli neſe nievaku. — 24. wduchowniem. — 24. opiet. — 25. duchowne. — 30. yakoz ſem tuto rzečz poczal byl. — 32. gefito
Strana 101
101 40 45 55 nych ſwe choty poſijela dary, a pak naypoſlee ſwatba bude. toho treho dotykaa ſwaty pawel w rzeczy teto, kdyzz dije: „vſnubyl ſem waſſ ged- 30 nomu muzzy czyftu pannv, abych dal kriftu,“ yakoz byech tuto rzecz poczal flowy tyemy.15 geſtoy rzekl nayprw: „vſnubyl ſem waſ muzzy gednomu,“ prwo myenij, ezz geſt on ſnubyl ſwym kazanijm, aby ſye k ſynu bozijemu obratyly a i nijmls byly w gedne myloſty. a rzka: „pannv czyſtu“ dotyka toho, 35 ezz dawa gym ſwe dary yako chot choty, neb toy dar prwnij od boha, ktozz przydaa ſwu woli k woli geho, ezz vczyſtij gey nayprw ſwu myloſty a dijel7 k tomu ſwaty bernart:18 czozzkoly wzal geft kto od boha ſ gynymy obecznye, neb zwlaafftyegije ſ nyeterymy, aneb fam zwlaafftye, toy gemu ten dar, yako chot ſwe choty ffeele chtye gy ſebe wzbudyty k mylowanij kdyzz pak dije: „abych dal kriſtu,“ tu dotyka dokonanije te ſwatby kdyzz ſbozzna dufſe da ſye wífij myloſtij jezukriſtu, w gehozz myloíty blazzena bude. tak y dijewka tato, gegijezz hod dneſ pamatugem, nayprw yako ſnvbena kriſtu, kdyzz vczena krzeſtyanſke wyerze; pak dary brala od ſweho choty, rozlyczne fflechetnoſty: pokoru, czyftotu, mudroſt, fitaloft a pak nayprwe w korunye panenſke a19 w druhe muczennykowe nebeſky chot poyal ſwu chot a dokonal2° f nij wyecznu ſwatbu w ſpogenij pochotne a czyſte myloîty, aby w geho czty, w geho chwale czeft a chwalu gmyela a wyecznu radoſt. a tu gij vkazal ſwe poklady, gymzz nycz nenye wrownaty hodno, gymyz geft wyecznye wzbohaczena. w tom treem, yakozz dneſ 50 cztu y zpijewagyl o nij, swelijczije ſye, zey vſnubena ſynu bozijemu, y dary� od nyeho wzala, y wefſlal' gyzz w manzzelſtwo k nyemu, dije o pr- wem, kdyzz chtyel gij k manzzelftwu ſyn wladarze, ſyna czyeſſarzowa: gynyt sye geft mylownijk vtekl ke mnye, geftoy tebe vrozeny-lleyffij, w twarnofty kraffij, gehoz myloſt rozkoffnyeyffije a geft we wiſem nad tye bohatyeyffij. tomut gſem gyzz vſnvbena, gemvzzt fluzye y andyelee. o druhem dije: gyzz my geft dal ſwoy prften w dar, mu prawyczy y21 me hrdlo kamenijm drahym otyczal, w plaſt mye odyel zlatem tkany a mnoho zaponamy okraſyl mye, w my twarz wlozyl ſwe znamenye, abych nebrala Podle Voraginovy Leg. aurea, kap. 24; v. LF. 36 (1909), 101] 49a 17 odd. 18 červ. podtrž. 13 kon. ř. 20 odd. (a dokonal omylem napsáno dva- krát) 21 kon. ř. 22 odd. 23 kon. ř. 24 červ. znam. odstavce. 25 odd. geſt. — 38. fniekterymi. —40. chtie gy lobie wzbuditi. — 42. blahoſlawena. — 43. včzena w krzeſtianíke. — 45. mučzedlniczíke. — 47. ačzíte miloſti. — 49. wzbohaczeno. — 51 nn.:...Cui ille (praefecti filius) gemmas et divitias innumerabiles promisit... (Agnes:) .... illum amo, qui longe te nobilior est et genere dignior, cujus mater virgo est,... cui angeli serviunt, cujus pulchritudinem sol et luna mirantur,.... cujus generositas celsior, possibilitas fortior, adspectus pulchrior, amor suavior et omni gratia elegantior.... qui annulo suo subarravit dextram meam et collum meum cinxit lapidibus pretiosis, induit me ciclade auro texta et immensis monilibus ornavit me, posuit signum in faciem meam, ut nullum praeter eum amatorem assu- mam, et sanguis ejus ornavit genas meas; jam amplexibus ejus castis adstricta sum; jam corpus ejus corpori meo sociatum est; ostendit mihi thesauros incomparabiles, quos mihi se daturum, si in eo perseveravero, repromisit.
101 40 45 55 nych ſwe choty poſijela dary, a pak naypoſlee ſwatba bude. toho treho dotykaa ſwaty pawel w rzeczy teto, kdyzz dije: „vſnubyl ſem waſſ ged- 30 nomu muzzy czyftu pannv, abych dal kriftu,“ yakoz byech tuto rzecz poczal flowy tyemy.15 geſtoy rzekl nayprw: „vſnubyl ſem waſ muzzy gednomu,“ prwo myenij, ezz geſt on ſnubyl ſwym kazanijm, aby ſye k ſynu bozijemu obratyly a i nijmls byly w gedne myloſty. a rzka: „pannv czyſtu“ dotyka toho, 35 ezz dawa gym ſwe dary yako chot choty, neb toy dar prwnij od boha, ktozz przydaa ſwu woli k woli geho, ezz vczyſtij gey nayprw ſwu myloſty a dijel7 k tomu ſwaty bernart:18 czozzkoly wzal geft kto od boha ſ gynymy obecznye, neb zwlaafftyegije ſ nyeterymy, aneb fam zwlaafftye, toy gemu ten dar, yako chot ſwe choty ffeele chtye gy ſebe wzbudyty k mylowanij kdyzz pak dije: „abych dal kriſtu,“ tu dotyka dokonanije te ſwatby kdyzz ſbozzna dufſe da ſye wífij myloſtij jezukriſtu, w gehozz myloíty blazzena bude. tak y dijewka tato, gegijezz hod dneſ pamatugem, nayprw yako ſnvbena kriſtu, kdyzz vczena krzeſtyanſke wyerze; pak dary brala od ſweho choty, rozlyczne fflechetnoſty: pokoru, czyftotu, mudroſt, fitaloft a pak nayprwe w korunye panenſke a19 w druhe muczennykowe nebeſky chot poyal ſwu chot a dokonal2° f nij wyecznu ſwatbu w ſpogenij pochotne a czyſte myloîty, aby w geho czty, w geho chwale czeft a chwalu gmyela a wyecznu radoſt. a tu gij vkazal ſwe poklady, gymzz nycz nenye wrownaty hodno, gymyz geft wyecznye wzbohaczena. w tom treem, yakozz dneſ 50 cztu y zpijewagyl o nij, swelijczije ſye, zey vſnubena ſynu bozijemu, y dary� od nyeho wzala, y wefſlal' gyzz w manzzelſtwo k nyemu, dije o pr- wem, kdyzz chtyel gij k manzzelftwu ſyn wladarze, ſyna czyeſſarzowa: gynyt sye geft mylownijk vtekl ke mnye, geftoy tebe vrozeny-lleyffij, w twarnofty kraffij, gehoz myloſt rozkoffnyeyffije a geft we wiſem nad tye bohatyeyffij. tomut gſem gyzz vſnvbena, gemvzzt fluzye y andyelee. o druhem dije: gyzz my geft dal ſwoy prften w dar, mu prawyczy y21 me hrdlo kamenijm drahym otyczal, w plaſt mye odyel zlatem tkany a mnoho zaponamy okraſyl mye, w my twarz wlozyl ſwe znamenye, abych nebrala Podle Voraginovy Leg. aurea, kap. 24; v. LF. 36 (1909), 101] 49a 17 odd. 18 červ. podtrž. 13 kon. ř. 20 odd. (a dokonal omylem napsáno dva- krát) 21 kon. ř. 22 odd. 23 kon. ř. 24 červ. znam. odstavce. 25 odd. geſt. — 38. fniekterymi. —40. chtie gy lobie wzbuditi. — 42. blahoſlawena. — 43. včzena w krzeſtianíke. — 45. mučzedlniczíke. — 47. ačzíte miloſti. — 49. wzbohaczeno. — 51 nn.:...Cui ille (praefecti filius) gemmas et divitias innumerabiles promisit... (Agnes:) .... illum amo, qui longe te nobilior est et genere dignior, cujus mater virgo est,... cui angeli serviunt, cujus pulchritudinem sol et luna mirantur,.... cujus generositas celsior, possibilitas fortior, adspectus pulchrior, amor suavior et omni gratia elegantior.... qui annulo suo subarravit dextram meam et collum meum cinxit lapidibus pretiosis, induit me ciclade auro texta et immensis monilibus ornavit me, posuit signum in faciem meam, ut nullum praeter eum amatorem assu- mam, et sanguis ejus ornavit genas meas; jam amplexibus ejus castis adstricta sum; jam corpus ejus corpori meo sociatum est; ostendit mihi thesauros incomparabiles, quos mihi se daturum, si in eo perseveravero, repromisit.
Strana 102
102 [Jer. 3, 1.] gyneho mylownijka, a krew geho me lijcze geſt ofdobyla. o trzetijem22 take geſt rzekla: danat gſem gyzz obgetij czyftemu geho, geho tyelo gyzz geſt dano tyelu memu. vkazal my ſwe poklady, k nymzz nenye wrownanye 60 y gednoho, gefftoy my ge flijbyl daty, acz ſye v23 wyerze zachowam gemu. a2 na tom bud doſty kratcze dotknvwile manzzelftwa teto ſwate dyewky, gefítoy w ſwe mladofty we trzechnadczet letech tak wyerna byla choty ſwemu jezu kriſtu, ezz any tyezkym mvkam, any ſmrty dala ſye ſ nijm rozluczyty, a rzecz gyzz chczy obratyty, kak y my k te nebeſke ſwatbye 65 24 przygijti mame. abyfíte prwemu zrozvmyely, toczyfí ſnvbenij, wydate, kdyzz bude kde wyborna panna, vſfle-[chtylaa, anot y fen25 y onen25 hleeda, zdaly by25 obratyl myfl gegije k ſobye, onen gije tyemto potahuge a onen25 tijemto. a23 mnohy, kdyby2 przytahl gyzz k ſobye vmyſl gegije, gen ezz by gy 70 obmeſkal a nycz by gy dobreho nevczynyl. takezz hoſpodyn ſtworzyl duſſy przyrozenye wyborneho a dal gij dobrowolnoft, k dobremu-ly28 czy k zlemu, k ítatecznemu-ly czy k neſtatecznemu chtyela by ſye ſwym vmyſlem obra- tyty. a dal gij rozvm a domyſl, aby tijem mohla zprawenije w ſwe woli gmyety, aby w leczwecz neopatrnye newklonvla, acz bude chtyety roz- 75 vmv vzzywaty. a kdyzz ſtogij duſſe w te ſwobodnoſty, wſſe ſtworzenije yako invbij duſſe, chtye k ſobye myloſt gegije obratyty, wzkazuge gij po tyelefnych gegije czytedlnoftech, czo by w kterem mohla vtyechy gmyety, kdyzz by ſye myloſty k tomu obratyla. anyzz geft to dyw; neb duſſe geſt pod23 nebem przyrozenye naywybornyeyffijeho a ſtworzenije 80 naydoſtoynyeyſfije. protozz wſelyka wyecz tahne gy k ſobye a ſkyte gij ſwe dary, kterazz ma czo, a flybuge w tom vtyechu, hoynoft, acz y ne- 49b ſplnij. I neb tak geſt duſſe welyka wyecz, ezz nycz nemozz gij doſty byty kromye boha,29 a ſwyet we wſem chvda geſt wyecz a f welykymy30 nedoſtatky. awſak tahne dufſy k mylowanij ſebe, czeft gij zdeyffij vkazuge 85 a ſlybuge, kdyby2 ſye k nyemu obratyla, hoynoſt ſbozije a w tyeleinych31 rozkofſech vtyeſſenije, gehozz wſak ſplnyty nebude moczy, praawye yako kdyzz chudy holomczek bude bohateho dczeru, vrozenvv a wybornv panny ſnubyty za32 ſye, gefto, pogde ly zan, w chudobye f nym bude a w ne- gednyech nedoſtatczijech a w lopoty.33 azz y boh take gije ſnvbij poſly 90 ſwymy, kazately, pijímem, chtye, aby duſſe z ſwe wole k bohu obraczenye34 wyetífij czeít gmyela. a tak y k zabludylee gyzz duſſy ſkrze jeremyaſe wola hoſpodyn rzka: nawrat ſye ke mnye, a yaat ſye nawratym k tobye. a plno geſt pijſmo toho, kak naſ hoſpody myloſtywye odwolawa. azz y35 zlij duchowe czlowyeczij duffy tahnv k ſobye, aby i nymy zahynula, ne 95 22 odd. 30 a ſwelykymy. 27 kdy by. 28 k dobremu ly. 26 zdalyby. 31 a wtyeleſnych. 32 kon. ř. 33 awlopoty. 34 v rkpse následuje ještě jednou aby; rozumím místu takto: aby duše z obrácenie své vóle k bohu 51. oprwniem. — 57. otyčzal. — 63. wetrzynacztech letech. — 65. yak. — 67. prwniemu frozumieli. totiz. — 68. ten y onen. — 75. wlečz ] wecz. — 76. wfeczko. — 79. kdyz by fie mohla milofti ktomu obratiti. — 81. ſkyta. — 89. zaſebe. — 92. kzabludilee duffy
102 [Jer. 3, 1.] gyneho mylownijka, a krew geho me lijcze geſt ofdobyla. o trzetijem22 take geſt rzekla: danat gſem gyzz obgetij czyftemu geho, geho tyelo gyzz geſt dano tyelu memu. vkazal my ſwe poklady, k nymzz nenye wrownanye 60 y gednoho, gefftoy my ge flijbyl daty, acz ſye v23 wyerze zachowam gemu. a2 na tom bud doſty kratcze dotknvwile manzzelftwa teto ſwate dyewky, gefítoy w ſwe mladofty we trzechnadczet letech tak wyerna byla choty ſwemu jezu kriſtu, ezz any tyezkym mvkam, any ſmrty dala ſye ſ nijm rozluczyty, a rzecz gyzz chczy obratyty, kak y my k te nebeſke ſwatbye 65 24 przygijti mame. abyfíte prwemu zrozvmyely, toczyfí ſnvbenij, wydate, kdyzz bude kde wyborna panna, vſfle-[chtylaa, anot y fen25 y onen25 hleeda, zdaly by25 obratyl myfl gegije k ſobye, onen gije tyemto potahuge a onen25 tijemto. a23 mnohy, kdyby2 przytahl gyzz k ſobye vmyſl gegije, gen ezz by gy 70 obmeſkal a nycz by gy dobreho nevczynyl. takezz hoſpodyn ſtworzyl duſſy przyrozenye wyborneho a dal gij dobrowolnoft, k dobremu-ly28 czy k zlemu, k ítatecznemu-ly czy k neſtatecznemu chtyela by ſye ſwym vmyſlem obra- tyty. a dal gij rozvm a domyſl, aby tijem mohla zprawenije w ſwe woli gmyety, aby w leczwecz neopatrnye newklonvla, acz bude chtyety roz- 75 vmv vzzywaty. a kdyzz ſtogij duſſe w te ſwobodnoſty, wſſe ſtworzenije yako invbij duſſe, chtye k ſobye myloſt gegije obratyty, wzkazuge gij po tyelefnych gegije czytedlnoftech, czo by w kterem mohla vtyechy gmyety, kdyzz by ſye myloſty k tomu obratyla. anyzz geft to dyw; neb duſſe geſt pod23 nebem przyrozenye naywybornyeyffijeho a ſtworzenije 80 naydoſtoynyeyſfije. protozz wſelyka wyecz tahne gy k ſobye a ſkyte gij ſwe dary, kterazz ma czo, a flybuge w tom vtyechu, hoynoft, acz y ne- 49b ſplnij. I neb tak geſt duſſe welyka wyecz, ezz nycz nemozz gij doſty byty kromye boha,29 a ſwyet we wſem chvda geſt wyecz a f welykymy30 nedoſtatky. awſak tahne dufſy k mylowanij ſebe, czeft gij zdeyffij vkazuge 85 a ſlybuge, kdyby2 ſye k nyemu obratyla, hoynoſt ſbozije a w tyeleinych31 rozkofſech vtyeſſenije, gehozz wſak ſplnyty nebude moczy, praawye yako kdyzz chudy holomczek bude bohateho dczeru, vrozenvv a wybornv panny ſnubyty za32 ſye, gefto, pogde ly zan, w chudobye f nym bude a w ne- gednyech nedoſtatczijech a w lopoty.33 azz y boh take gije ſnvbij poſly 90 ſwymy, kazately, pijímem, chtye, aby duſſe z ſwe wole k bohu obraczenye34 wyetífij czeít gmyela. a tak y k zabludylee gyzz duſſy ſkrze jeremyaſe wola hoſpodyn rzka: nawrat ſye ke mnye, a yaat ſye nawratym k tobye. a plno geſt pijſmo toho, kak naſ hoſpody myloſtywye odwolawa. azz y35 zlij duchowe czlowyeczij duffy tahnv k ſobye, aby i nymy zahynula, ne 95 22 odd. 30 a ſwelykymy. 27 kdy by. 28 k dobremu ly. 26 zdalyby. 31 a wtyeleſnych. 32 kon. ř. 33 awlopoty. 34 v rkpse následuje ještě jednou aby; rozumím místu takto: aby duše z obrácenie své vóle k bohu 51. oprwniem. — 57. otyčzal. — 63. wetrzynacztech letech. — 65. yak. — 67. prwniemu frozumieli. totiz. — 68. ten y onen. — 75. wlečz ] wecz. — 76. wfeczko. — 79. kdyz by fie mohla milofti ktomu obratiti. — 81. ſkyta. — 89. zaſebe. — 92. kzabludilee duffy
Strana 103
103 aby36 w nych vtyechu gmyela. a wyedvcz, ezz gych nemozz duſſe mylo- waty, tahny gy rozlycznye w ſwyetíkych a w tyeleſnych wyeczij nerzad- nv myloft. a tak37 ſkrze tak37 rozlyczne ſnvbaky mnozſtwije lydu obrati fye k ſwyetu, vwyerzije38 leſtnym invbakom, geſto ſnubije gen k marnemu, 100 a k itworzenij3 myloftij welnucz nebudu tbaty na ftworzytele. a bude-ly kto w poſelfîtwij bozijem tahna ge ku prawdije, odrazije ho neochotnye a yako rzkucz: gdy od naf, nechczemt vczenij twych czeft; daremnye nam baſny bageff. a tak,3 yakoz dije kriſtus, odpowyeducz poſlom bozijm onen pogde do4 wfy, geftoy gy kupyl, onen k4o ſprzezzenym wolom a onen 1 105 k zzenye.11* toczyff onen fye daa na hrdoft, aby panowal nad2 gynymy, yako weſ kupyw; onen, aby ſbozzije hromazdyl, yako wol k wolu przy- przahage; a onen43 na rozkoff tyeleſſnvv, aby tyelu howyel yako zzenye, w lijboftech geho kochage fye, ale wyzzte, odkudt taky blud pochody, a razyt, opatrny budte, pro marne ſtateczneho neztraczeyte! nayprwet to 110 pochodij odtud, ezz dobre tohoto ſwyeta...,“ ale tohoto! dobreho onoho ſwyeta ne tak4 mame przed ſebvy, bychom te pochotnofty tyelefnymy czychy okuſyly. a prwnije hnvtije II v woli7 naífij glu od tyelcínych 50° czychow a gelyzz potom od rozvmv. a tak dijegy lyde w ſwe tyeleſne zza- doíty: vzzywme dobreho, gefftoy przed namy, neztraczygme kwyetu da- 115 ducz gemu mynuty, geftot fluffije k tomuto czaſu;* toczyfí nevzyweme-ly Moudr. 2, 6. lybych wyeczy tohoto ſwyeta, mynut i czaſem, protozz dije ſwaty rzehorz: 48 gen acz myil czlowyeczije bude ſye vſtawnye a welmye tvze vzdvy prawdy od tyechto tyelefnych wyeczy odtahowaty, nechtyecz k nym welne a bude gych lyboftmy vwazana.4 druhe ten blud z toho pochazije, zze myſl vlne 120 mylofty k ſwyetu, ezz ma praweho dobreho poítawu we mnohych wye- czech, a w duffy geft od przyrozenije vlozzeno, aby zzadoft k dobremu gmyela. a pan boh50 chtye ſwu dobrotu duffy, nade wiſe naywyetífij w ſtwo- rzenij, nayprw vkazaty vlozzyl w ftworzenij ſtyen dobreho a nyekaku podobnoft dobra, aby pak dufe wtypnoftij domyílu frozvmyela, zzey 125 wſieho dobreho plnoft w ftworzytely, ale duffe oftanucz wtypnofty do- myſlu ſweho oblijbij to neplne dobre, yako by to naylepíije bylo, a na tom by chtyela doîty gmyety, a takél ſtworzenije, geſto by tahnvty gmyelo k ſtworzytely, ofijdlo bude nemudrym lydem, yakozz dije knyha mudroſty: stworzenije vczynyenoy w2 pokuffenije a w oklamanije 3 lydíkym duſſem 130 a w paſty4 nemudrym noham.* a protozz dije ſwaty bernart:55 nebyla by Moudr. 14, 11. zlaa zadoſt lydíkaa, ezz po dobrem ſtogije, geſto by tu hledaly dobreho, kdezz plnee a prawe geſt dobre a wſſe dobre ſpolu, toczyfi w boze. trzetije [Luk. 14, 16—24.] větší čest jměla. 35 kon. ř. 35 neaby. 37 odd. 38 V wyerzije. 3 Akitworzenij. 40 kon. ř. 41 odd. 42 kon. ř. 43 odd. 44 věta zůstala nedopsána; smysl žádá do- plnění asi takto: máme před sebú. 45 snad omylem psáno místo: ale dobrého onoho světa atd. 4 netak. 47 odd. 48 červ. podtrž. 1 v wazana. 50 Apan boh. 51 odd. 52 kon. ř. 53 awoklamanije. 54 awpafty. 55 červ. podtrž. 56 nekbohu. 57 odd. gyz. — 105. totiz. — 109. radimt. — 115. lotiz. — 123. nieyaku. — 129. wpokuffenie woklamanie. — 132. totiz. — 136. frdczy. — 137. wozaftem zmatku. — 139. ſpra-
103 aby36 w nych vtyechu gmyela. a wyedvcz, ezz gych nemozz duſſe mylo- waty, tahny gy rozlycznye w ſwyetíkych a w tyeleſnych wyeczij nerzad- nv myloft. a tak37 ſkrze tak37 rozlyczne ſnvbaky mnozſtwije lydu obrati fye k ſwyetu, vwyerzije38 leſtnym invbakom, geſto ſnubije gen k marnemu, 100 a k itworzenij3 myloftij welnucz nebudu tbaty na ftworzytele. a bude-ly kto w poſelfîtwij bozijem tahna ge ku prawdije, odrazije ho neochotnye a yako rzkucz: gdy od naf, nechczemt vczenij twych czeft; daremnye nam baſny bageff. a tak,3 yakoz dije kriſtus, odpowyeducz poſlom bozijm onen pogde do4 wfy, geftoy gy kupyl, onen k4o ſprzezzenym wolom a onen 1 105 k zzenye.11* toczyff onen fye daa na hrdoft, aby panowal nad2 gynymy, yako weſ kupyw; onen, aby ſbozzije hromazdyl, yako wol k wolu przy- przahage; a onen43 na rozkoff tyeleſſnvv, aby tyelu howyel yako zzenye, w lijboftech geho kochage fye, ale wyzzte, odkudt taky blud pochody, a razyt, opatrny budte, pro marne ſtateczneho neztraczeyte! nayprwet to 110 pochodij odtud, ezz dobre tohoto ſwyeta...,“ ale tohoto! dobreho onoho ſwyeta ne tak4 mame przed ſebvy, bychom te pochotnofty tyelefnymy czychy okuſyly. a prwnije hnvtije II v woli7 naífij glu od tyelcínych 50° czychow a gelyzz potom od rozvmv. a tak dijegy lyde w ſwe tyeleſne zza- doíty: vzzywme dobreho, gefftoy przed namy, neztraczygme kwyetu da- 115 ducz gemu mynuty, geftot fluffije k tomuto czaſu;* toczyfí nevzyweme-ly Moudr. 2, 6. lybych wyeczy tohoto ſwyeta, mynut i czaſem, protozz dije ſwaty rzehorz: 48 gen acz myil czlowyeczije bude ſye vſtawnye a welmye tvze vzdvy prawdy od tyechto tyelefnych wyeczy odtahowaty, nechtyecz k nym welne a bude gych lyboftmy vwazana.4 druhe ten blud z toho pochazije, zze myſl vlne 120 mylofty k ſwyetu, ezz ma praweho dobreho poítawu we mnohych wye- czech, a w duffy geft od przyrozenije vlozzeno, aby zzadoft k dobremu gmyela. a pan boh50 chtye ſwu dobrotu duffy, nade wiſe naywyetífij w ſtwo- rzenij, nayprw vkazaty vlozzyl w ftworzenij ſtyen dobreho a nyekaku podobnoft dobra, aby pak dufe wtypnoftij domyílu frozvmyela, zzey 125 wſieho dobreho plnoft w ftworzytely, ale duffe oftanucz wtypnofty do- myſlu ſweho oblijbij to neplne dobre, yako by to naylepíije bylo, a na tom by chtyela doîty gmyety, a takél ſtworzenije, geſto by tahnvty gmyelo k ſtworzytely, ofijdlo bude nemudrym lydem, yakozz dije knyha mudroſty: stworzenije vczynyenoy w2 pokuffenije a w oklamanije 3 lydíkym duſſem 130 a w paſty4 nemudrym noham.* a protozz dije ſwaty bernart:55 nebyla by Moudr. 14, 11. zlaa zadoſt lydíkaa, ezz po dobrem ſtogije, geſto by tu hledaly dobreho, kdezz plnee a prawe geſt dobre a wſſe dobre ſpolu, toczyfi w boze. trzetije [Luk. 14, 16—24.] větší čest jměla. 35 kon. ř. 35 neaby. 37 odd. 38 V wyerzije. 3 Akitworzenij. 40 kon. ř. 41 odd. 42 kon. ř. 43 odd. 44 věta zůstala nedopsána; smysl žádá do- plnění asi takto: máme před sebú. 45 snad omylem psáno místo: ale dobrého onoho světa atd. 4 netak. 47 odd. 48 červ. podtrž. 1 v wazana. 50 Apan boh. 51 odd. 52 kon. ř. 53 awoklamanije. 54 awpafty. 55 červ. podtrž. 56 nekbohu. 57 odd. gyz. — 105. totiz. — 109. radimt. — 115. lotiz. — 123. nieyaku. — 129. wpokuffenie woklamanie. — 132. totiz. — 136. frdczy. — 137. wozaftem zmatku. — 139. ſpra-
Strana 104
104 [P. L. XXXVII, col. 1086 a 1777 H.] [Jerem. 2, 25.] z toho bywa, ezz myſl czlowyeczije ne k bohu"c ſye obratij, ale k ſwyetu, ezz zda ſye, by czijeíty zlych gmyely proſpyech, by pokoy gmyely a roz- Jerem. 12, 1. lyczna vtyeffenye,* a ezz57 nemagij nad58 ſebu metly bozije. ale yakozz 135 Žal. 80, 13. dije zzaltarz: nechal gych boh podle gych57 ſrdecz zzadoſty.* a58 pak, ktozz gdu po boze, praczne dny magij, vſylne noczy w58 czaſtem zamutku. (Žid. 12, 6. neb boh, kohozz myluge, treſkcze gey a rozlyczne nan przepufítije potky." a tak dije job:59 budu-ly ſprawedlen, nepowzdwyhny ſwe hlawy naplnyen Job 10, 15. gſa vkorow a hubenſtwye, a budu-ly zly, byeda mnye.* ale lydee ne— 140 50b chtijecz bez vtyeſſenije pobyti I w ſpaſſytedlne truchloſty, geſto by ſye gym pak obratyla v50 wyecznu radoſt, netbagijcz, czo potom bude, obratije ſye myloſty k ſwyetu.61 ale myloſtywy hoſpodyn wyda, ano netbagij nan marnoſt mylugijcz, wſak odwolawa rozlycznije k ſobye, abychom ſye nawratyly, nyekdy hrozij a czaſto y vczynij2 to, gymzz hrozij, yakozz 145 tam dije ſkrze proroka2 k takowe dufſy: rzeklał, pogdu po ſwych mylow- nyczijech.* ay, yaat twe czyefty zatynijm trnijm a kamenijm zawaleem63 ge a te ſwe czyefty nenalezneff. mnohymt to czynij pan hoſpodyn, ezz kdyzz by chtyely po ſwyetu ſtaaty, nebudu moczy, w chudobu wpadnucz nebo w nemocz, nebo nyetere potkagij w tom protywne potky. a tak ſwaty 150 auguſtyn5" prawyefſe: wſechna ma nerzadna kochanije oh o ryczyls4 gly my horzkoîtmy ofvw, abych poznal, chczy-ly ſye prawye vtyefyty, [ez]e5 nemohu gyde,66 gedyne w tobye. slybuge take hoſpodyn duffy, acz geft y zaſila 7 w myloſt tohoto ſwyeta, nawratij ly ſye, ezz gij zapomene te neprawoſty. a tak dije ſkrze jeremyaſſe: zſſerze- dylaf ſye ſe mnohymy 155 mylownijky, awſak ſye geſtye nawrat ke mnye! nawrat ſye, odwracze- nycze, a neodwratijmt.7 ſwe twarzy od tebe.* a obraty-ly68 ſye duſſe k bohu odtrhnucz od ſwyeta myloſt, rzkucz w'9 pokannem zarmuczenij k tijec9 ſwyetſkym wyeczem, k nymzz byefe myloſt obratyla: „odſtupte ode Izai. 22, 4. mne, at horzcze placzy“:* w tomt ſye ſkona vinvbenije bohu duffe 160 ſbozne, geftoy poczatek te ſwate nebeſke duchowne ſwatby.70 druhe geſt," geſto po vſnvbenij przijfluffije k ſwatbye, ezz chot swe choty poſijelaa dary, dawa gij" rozvmyety po tyech darzyech, ezz geft bohat, a k ſwe�3 gy lijboſty dary tyemy oſdobuge. takezz hoſpodyn tu duſfy, geſtoy myloſt k nyemu gedynemu obratyla, daruge dary ſwymy, 165 rozlycznymy fſlechetnoſtmy, aby ſye lijbyla gemu wyeczezz wyeczezz Jerem. 3, 1. 58 kon. ř. 59 červ. podtrž. 60 kon. ř. 61 odděl. a potom malé znam. přestávky. 62 odd. 63 první e veps. nád linku (zawaleem). 64 rkp. ohy-ryczyl. 65 písařem bylo vy- necháno. 6 gý na konci ř. 67 odd. 68 A obratyly. 69 kon. ř. 7 znam. odstavce. 71 geſt přesahuje sloupec. n Dawa na konci ř.; možná, že pův.: dawagye gij. 7 A kſwe. wedliw. — 141. wiprawedliwe truchlofti. — 149. vpadnucz. — 150. niektere. — 155. s mnohymi. — 158. wpokaniem. — 159. bieffe obratila miloft. — 161. duchow- 151 n.: .... Quocunque ergo se converterit, in terrenis rebus amaritudinem invenit; unde dulcescat, non habet, nisi levet se ad Deum.... Je to výrok sv. Augustina v jeho Enarratio in psalmum LXXXV, 7; čte se ještě v Enarratio in psal. CXXXVII, 7. (H.)
104 [P. L. XXXVII, col. 1086 a 1777 H.] [Jerem. 2, 25.] z toho bywa, ezz myſl czlowyeczije ne k bohu"c ſye obratij, ale k ſwyetu, ezz zda ſye, by czijeíty zlych gmyely proſpyech, by pokoy gmyely a roz- Jerem. 12, 1. lyczna vtyeffenye,* a ezz57 nemagij nad58 ſebu metly bozije. ale yakozz 135 Žal. 80, 13. dije zzaltarz: nechal gych boh podle gych57 ſrdecz zzadoſty.* a58 pak, ktozz gdu po boze, praczne dny magij, vſylne noczy w58 czaſtem zamutku. (Žid. 12, 6. neb boh, kohozz myluge, treſkcze gey a rozlyczne nan przepufítije potky." a tak dije job:59 budu-ly ſprawedlen, nepowzdwyhny ſwe hlawy naplnyen Job 10, 15. gſa vkorow a hubenſtwye, a budu-ly zly, byeda mnye.* ale lydee ne— 140 50b chtijecz bez vtyeſſenije pobyti I w ſpaſſytedlne truchloſty, geſto by ſye gym pak obratyla v50 wyecznu radoſt, netbagijcz, czo potom bude, obratije ſye myloſty k ſwyetu.61 ale myloſtywy hoſpodyn wyda, ano netbagij nan marnoſt mylugijcz, wſak odwolawa rozlycznije k ſobye, abychom ſye nawratyly, nyekdy hrozij a czaſto y vczynij2 to, gymzz hrozij, yakozz 145 tam dije ſkrze proroka2 k takowe dufſy: rzeklał, pogdu po ſwych mylow- nyczijech.* ay, yaat twe czyefty zatynijm trnijm a kamenijm zawaleem63 ge a te ſwe czyefty nenalezneff. mnohymt to czynij pan hoſpodyn, ezz kdyzz by chtyely po ſwyetu ſtaaty, nebudu moczy, w chudobu wpadnucz nebo w nemocz, nebo nyetere potkagij w tom protywne potky. a tak ſwaty 150 auguſtyn5" prawyefſe: wſechna ma nerzadna kochanije oh o ryczyls4 gly my horzkoîtmy ofvw, abych poznal, chczy-ly ſye prawye vtyefyty, [ez]e5 nemohu gyde,66 gedyne w tobye. slybuge take hoſpodyn duffy, acz geft y zaſila 7 w myloſt tohoto ſwyeta, nawratij ly ſye, ezz gij zapomene te neprawoſty. a tak dije ſkrze jeremyaſſe: zſſerze- dylaf ſye ſe mnohymy 155 mylownijky, awſak ſye geſtye nawrat ke mnye! nawrat ſye, odwracze- nycze, a neodwratijmt.7 ſwe twarzy od tebe.* a obraty-ly68 ſye duſſe k bohu odtrhnucz od ſwyeta myloſt, rzkucz w'9 pokannem zarmuczenij k tijec9 ſwyetſkym wyeczem, k nymzz byefe myloſt obratyla: „odſtupte ode Izai. 22, 4. mne, at horzcze placzy“:* w tomt ſye ſkona vinvbenije bohu duffe 160 ſbozne, geftoy poczatek te ſwate nebeſke duchowne ſwatby.70 druhe geſt," geſto po vſnvbenij przijfluffije k ſwatbye, ezz chot swe choty poſijelaa dary, dawa gij" rozvmyety po tyech darzyech, ezz geft bohat, a k ſwe�3 gy lijboſty dary tyemy oſdobuge. takezz hoſpodyn tu duſfy, geſtoy myloſt k nyemu gedynemu obratyla, daruge dary ſwymy, 165 rozlycznymy fſlechetnoſtmy, aby ſye lijbyla gemu wyeczezz wyeczezz Jerem. 3, 1. 58 kon. ř. 59 červ. podtrž. 60 kon. ř. 61 odděl. a potom malé znam. přestávky. 62 odd. 63 první e veps. nád linku (zawaleem). 64 rkp. ohy-ryczyl. 65 písařem bylo vy- necháno. 6 gý na konci ř. 67 odd. 68 A obratyly. 69 kon. ř. 7 znam. odstavce. 71 geſt přesahuje sloupec. n Dawa na konci ř.; možná, že pův.: dawagye gij. 7 A kſwe. wedliw. — 141. wiprawedliwe truchlofti. — 149. vpadnucz. — 150. niektere. — 155. s mnohymi. — 158. wpokaniem. — 159. bieffe obratila miloft. — 161. duchow- 151 n.: .... Quocunque ergo se converterit, in terrenis rebus amaritudinem invenit; unde dulcescat, non habet, nisi levet se ad Deum.... Je to výrok sv. Augustina v jeho Enarratio in psalmum LXXXV, 7; čte se ještě v Enarratio in psal. CXXXVII, 7. (H.)
Strana 105
105 a aby" poznala welebnoſt geho. a kdyzz bude tak duſſe ſboznaa okraſſlena a wzbohaczena dary bozijmy, geftoy drzewe, donydz ſye nebyla k bohu [Jerem. 2, 20 a obratyla, pijímo gy zlu kozzij, neſtydatvv nazywalo:* to gy pak nazywa Ezech. 16, 35.) 170 przyetelnyczij bozzij, feſtrvv, chotij, holubyczkvv* y kterymzzkoly 51a gmenem, gefto mozz nayrozkoffnyeyfye a naymyloîtnyeyflije76 byti nale- [Pís. Šal. 5, 2.) zeno. a geſto,76 donydzz ſwyet mylowala a ſwyetſke pofſkwrny gmyela, rzekl k nij boh ſkrze proroka:76 „newezmut z twych ruku daru, neb gſta plnye neczyſtoty“*: to pak y naymenfy ſkutek wzacznye od nye przygme, IMalach. 1, 10. 175 kdyzz gy ſobye ſwymy dary tak oſdobij, ezz y za czyefſy" ſtudene wody da wyecznv odplatu.* y gmenuge"6 tu ofdobu yzayafi prorok, geſto boh IMat. 10, 42.] ſwe choty w dar dawa, dufy ſbozzne, aby gemu lybyeyfly byla, a dije:76 oblekl mye hoſpodyn w ſlawne rucho, yako newyeſtu okraſyl mye a ſwoy prîten dal my w dar.* tehdy hoſpodyn swu chot odyege w flawne rucho [Izai. 61, 10.] 180 okrafilege zaponamy, kdyzz da gij ſwatu myloſt a z nije" rozlyczne fſle- chetnofty, geftoy prawe te ſwatby rucho, bez nyehozz nebyla by te ſwatby hodna. a tehdy"" da gy príten na gegije ruku, kdyzz da gij ten dar, geîto latynye gracia flowe, ezz, kdyzz tijem geho darem bude wzaczna gemu, wſychny dobrzy gegije ſkutczy,| yakozz ſem rzekl, by y naymenſfij" 185 byly, budu wzaczny; a bezso toho, kdybysl nebyla fama na 2 myloſty, y welyczij by nebyly wzaczny, yakozz dije ſwaty [Rehoř]:83 ne abel pro- dar ſlijbyl ſye bohu, ale dar ſye ſlijbyl pro abele. protozz byty bohu na myloſty darem myloſty geho, geſto gracia ſlowe, dobrzey ku prítenv przy- podobnano. neb yakozz prſten ruku ozdobuge," tak ten dar bozij, kdyzz 190 czlowyek bude przed bohem na myloíty, oſdobij wſeczky ſkutky dobre geho, geſto czynij w bozij myloſty. a toho85 y nam dopomoz, hoſpodyne! P. L. LXXVII, col. 1053 H.] druha rzecz o dokonaniji ſwatby2 kdyzz' pak duſe ſbozznaa bude wzbohaczena y oſdobena tak dra- hymy bozijmy dary, wegducz w naramnvv myloſt k takemu ſwemu mylow- nijku a v welyke dovfanije myloſty geho, gyzz gen ſameho geho zzadaty 5 bude, aby naplnyl a3 dokonal, czoy f nij poczal, a yako rzkucz: e e, bych gyzz ſameho poznala, gemuzz gſem gyzz vſnvbena, o nyemzz ſlyſy tolyk chwaly a rozvmyegy° po darzijech geho, zzey tak welyky! e e,7 bych gey gyzz gmyela! a kdyzz pobude w te ſnazzne zzadoſty mylowna duffe 51 bez rozpaczy, tut pak dokona boh ſ nij tu ſwatbu, geſto ſem byl rzekl, 74 odd. a mezi obojím tečka. 75 kon. ř. 7 odd. 7 yzaczyeffy. 78 a znje. 73 odd. 80 Abez na konci ř. 81 kdy by. 82 kon. ř. 83 v rkpse chybí. 84 oz dobuge. 85 odd. 1 odd. 2 červ., ſwatby na druhém řádku, jehož část první vyplňují černě psaná slova: Kdyzz pak dufe. 3 K na tři řádky. 4 avwelyke. 5 kon. ř. nie. — 166. wiecz awiecz. — 168. donizd. — 173. gſta plny. — 184. gegie dobrzij. — 188. dobrze geſt. — 191. hoſpodine ame. 186 n.: Úryvek byl již otištěn k str. 16 ř. 65 n.
105 a aby" poznala welebnoſt geho. a kdyzz bude tak duſſe ſboznaa okraſſlena a wzbohaczena dary bozijmy, geftoy drzewe, donydz ſye nebyla k bohu [Jerem. 2, 20 a obratyla, pijímo gy zlu kozzij, neſtydatvv nazywalo:* to gy pak nazywa Ezech. 16, 35.) 170 przyetelnyczij bozzij, feſtrvv, chotij, holubyczkvv* y kterymzzkoly 51a gmenem, gefto mozz nayrozkoffnyeyfye a naymyloîtnyeyflije76 byti nale- [Pís. Šal. 5, 2.) zeno. a geſto,76 donydzz ſwyet mylowala a ſwyetſke pofſkwrny gmyela, rzekl k nij boh ſkrze proroka:76 „newezmut z twych ruku daru, neb gſta plnye neczyſtoty“*: to pak y naymenfy ſkutek wzacznye od nye przygme, IMalach. 1, 10. 175 kdyzz gy ſobye ſwymy dary tak oſdobij, ezz y za czyefſy" ſtudene wody da wyecznv odplatu.* y gmenuge"6 tu ofdobu yzayafi prorok, geſto boh IMat. 10, 42.] ſwe choty w dar dawa, dufy ſbozzne, aby gemu lybyeyfly byla, a dije:76 oblekl mye hoſpodyn w ſlawne rucho, yako newyeſtu okraſyl mye a ſwoy prîten dal my w dar.* tehdy hoſpodyn swu chot odyege w flawne rucho [Izai. 61, 10.] 180 okrafilege zaponamy, kdyzz da gij ſwatu myloſt a z nije" rozlyczne fſle- chetnofty, geftoy prawe te ſwatby rucho, bez nyehozz nebyla by te ſwatby hodna. a tehdy"" da gy príten na gegije ruku, kdyzz da gij ten dar, geîto latynye gracia flowe, ezz, kdyzz tijem geho darem bude wzaczna gemu, wſychny dobrzy gegije ſkutczy,| yakozz ſem rzekl, by y naymenſfij" 185 byly, budu wzaczny; a bezso toho, kdybysl nebyla fama na 2 myloſty, y welyczij by nebyly wzaczny, yakozz dije ſwaty [Rehoř]:83 ne abel pro- dar ſlijbyl ſye bohu, ale dar ſye ſlijbyl pro abele. protozz byty bohu na myloſty darem myloſty geho, geſto gracia ſlowe, dobrzey ku prítenv przy- podobnano. neb yakozz prſten ruku ozdobuge," tak ten dar bozij, kdyzz 190 czlowyek bude przed bohem na myloíty, oſdobij wſeczky ſkutky dobre geho, geſto czynij w bozij myloſty. a toho85 y nam dopomoz, hoſpodyne! P. L. LXXVII, col. 1053 H.] druha rzecz o dokonaniji ſwatby2 kdyzz' pak duſe ſbozznaa bude wzbohaczena y oſdobena tak dra- hymy bozijmy dary, wegducz w naramnvv myloſt k takemu ſwemu mylow- nijku a v welyke dovfanije myloſty geho, gyzz gen ſameho geho zzadaty 5 bude, aby naplnyl a3 dokonal, czoy f nij poczal, a yako rzkucz: e e, bych gyzz ſameho poznala, gemuzz gſem gyzz vſnvbena, o nyemzz ſlyſy tolyk chwaly a rozvmyegy° po darzijech geho, zzey tak welyky! e e,7 bych gey gyzz gmyela! a kdyzz pobude w te ſnazzne zzadoſty mylowna duffe 51 bez rozpaczy, tut pak dokona boh ſ nij tu ſwatbu, geſto ſem byl rzekl, 74 odd. a mezi obojím tečka. 75 kon. ř. 7 odd. 7 yzaczyeffy. 78 a znje. 73 odd. 80 Abez na konci ř. 81 kdy by. 82 kon. ř. 83 v rkpse chybí. 84 oz dobuge. 85 odd. 1 odd. 2 červ., ſwatby na druhém řádku, jehož část první vyplňují černě psaná slova: Kdyzz pak dufe. 3 K na tři řádky. 4 avwelyke. 5 kon. ř. nie. — 166. wiecz awiecz. — 168. donizd. — 173. gſta plny. — 184. gegie dobrzij. — 188. dobrze geſt. — 191. hoſpodine ame. 186 n.: Úryvek byl již otištěn k str. 16 ř. 65 n.
Strana 106
106 [Jerem. 2, 2.] Tob. 13, 21 n. Izai. 30, 29. 1 Kor. 2, 9. 52" zzey trzetije, geſto ſbozzne dufſeš i bohem przyfluffye k tomu wyecznemu 10 manzzelítwu ſwatemu w ſpogenij odywne gedne ſwate mylofty, kdyzz dije hoſpodyn k takowe duſſy podle flow" prorokalo jeremyaffe: w pomenvlt giem na tye, flytowalt gſem ſye nadll twu mladoſtij wyda myloſt oddanije tweho, a ezzí2 fíla po puſty po mnye.* neb obraczenije duſſe k bohu, tot mozz byti k mladoſty gegije obraczeno; a myloſt oddanijel3 k tomu, ezz 15 myſl w tom gyzz vſtanowij; a ezzl4 gde po bohu po puſty, k tomu, ezz malo gych wyducz, by netbaly ſwyeta, wſak ona ſye nerozpaczywſly y mezy tyemy,15 gefto boha yako opuſtyly po ſwyetu ſtogijecz, fíla po bohu. tut bude nycz w odplatye nezapomenuto v wyecznele chwale, czoy kto ſnefl pracze, teſknofty neb vczynyl dobreho w bozzij myloſty a w ſluzbye 20 geho. tut nal7 te ſwatbye weczky vlycze jeruzalema nebelíkeho zlatem budu poſtrzyeny, yakozz knyhy prawije dobeffowy, a wifudyl8 bude ſlyffety hlaf weſelce, ano zwuczije a zpijewagij: allelvya.* tu chot bozzij potka zaſtup zpijewakow chwaly bozije, yakozz to ſlijbyl hoſpodyn ſkrze yzayaîîe18 proroka rzka: pijeſen wam bude yako hlaſ myeſta, geſſtoy bohu poſwye-25 czeno, a bude radoſt ſrdcze yako toho, gefíto gde i pyfîtczy, aby wiſel w dom hoſpodynow k mocznye fylnemu bohu yzrahelíkemu.* czozt ſye mluwij o te nebeſke ſwatby radoffty, wifet geft nad to, nezt mozz byti kteru rzeczij vkazano. a tot ty wydije, geſto gſu tam gyzz, ezz any geft wijdalo oko, any vcho ſlychalo, any kdy czlowyeku na ſrdcze weſílo, czoy 30 boh przyprawyl tijem, ktozz mylugij gey.* a to, zzey tak, wyducz mohly by rzeeczy: yakozz gſme ſlyfſely, tak ſme wydyely w myeſtye boha naſſeho. protozz gyzz gíme bohu gmenem vinvbeny krzeſtyene ſlowem a nyeterzij y nad to19 chczeme duchownij ſluty. e e,2° dayme bohu y ſwa frdcze vinu- byty, y dayme21 powolenye ſwe, abychom na wyeky geho byly! a wdyecznye 35 przygymayme dary geho a k ſwemu2 gych dobremu vzzywayme, abychom ſye ſlijbyly gemu!I a czakayme23 bez rozpaczy y zzadayme, aby naſ ſam ſwu wlaſtij myloſty nawfitijewyl tak, yakoz by nam bylo hodno, aby i namy raczyl tu ſwatu ſwatbu dokonaty! neb netolyk gen w onom ſwyetu dawa ſye ſwym mylym hoſpodyn; kakzkoly2 tam teprw plne bude 40 to danije ſebe ſbozzne dufſy, wſak y zde geſtye poczijna toho nyekdy nye- tera duffe w kakemíf okuffenij darem zwlaafftije myloſty geho pochutna- waty. a ezz25 y to geft kakeſſ ſpogenije i bohem duſfe, necht rzku czoz moha o tom, af a26 vl pijímye od ſwatych ſlychaw, kdyzz ſem ſye wzmyenyl o dokonany ſwatby nebeſkeho chotye ſ chotij geho.27 45 6 odd. 7odd. a to i tečkou. 8 t. j.: ješto příslušie k tomu věčnému manž. svatému sbožné duše s bohem v spojení ... » odd. 10 proka, na konci ř. 11 kon. ř. 12 odd. 13 od danije = desponsatio. 14 odd. 15 ymezy tyemy. 16 odd. 17 kon. ř. 18 odd. 1° ynadto. 20 odd. a po prvním i druhém e tečka. 21 odd. 22 akfwemu. 23 odd. 24 kakz na konci ř. 2 odděleno i tečkou. 26 ruk. afa. 27 znam. odstavce. 28 kon. ř. 4. žadoſti bude. — 14. ze gſy ííla. — 23. piewagy. — 32. tak gſme ſlyſſeli. — 33. niekterzij y nadto chczme. — 38. wlaſtnij. — 40. yakzkoli. — 41. niektera. — 42. zwlafftnie. — 43. yakes. — 43. necht rzku otom czoz moha afa. — 46. nelze. —
106 [Jerem. 2, 2.] Tob. 13, 21 n. Izai. 30, 29. 1 Kor. 2, 9. 52" zzey trzetije, geſto ſbozzne dufſeš i bohem przyfluffye k tomu wyecznemu 10 manzzelítwu ſwatemu w ſpogenij odywne gedne ſwate mylofty, kdyzz dije hoſpodyn k takowe duſſy podle flow" prorokalo jeremyaffe: w pomenvlt giem na tye, flytowalt gſem ſye nadll twu mladoſtij wyda myloſt oddanije tweho, a ezzí2 fíla po puſty po mnye.* neb obraczenije duſſe k bohu, tot mozz byti k mladoſty gegije obraczeno; a myloſt oddanijel3 k tomu, ezz 15 myſl w tom gyzz vſtanowij; a ezzl4 gde po bohu po puſty, k tomu, ezz malo gych wyducz, by netbaly ſwyeta, wſak ona ſye nerozpaczywſly y mezy tyemy,15 gefto boha yako opuſtyly po ſwyetu ſtogijecz, fíla po bohu. tut bude nycz w odplatye nezapomenuto v wyecznele chwale, czoy kto ſnefl pracze, teſknofty neb vczynyl dobreho w bozzij myloſty a w ſluzbye 20 geho. tut nal7 te ſwatbye weczky vlycze jeruzalema nebelíkeho zlatem budu poſtrzyeny, yakozz knyhy prawije dobeffowy, a wifudyl8 bude ſlyffety hlaf weſelce, ano zwuczije a zpijewagij: allelvya.* tu chot bozzij potka zaſtup zpijewakow chwaly bozije, yakozz to ſlijbyl hoſpodyn ſkrze yzayaîîe18 proroka rzka: pijeſen wam bude yako hlaſ myeſta, geſſtoy bohu poſwye-25 czeno, a bude radoſt ſrdcze yako toho, gefíto gde i pyfîtczy, aby wiſel w dom hoſpodynow k mocznye fylnemu bohu yzrahelíkemu.* czozt ſye mluwij o te nebeſke ſwatby radoffty, wifet geft nad to, nezt mozz byti kteru rzeczij vkazano. a tot ty wydije, geſto gſu tam gyzz, ezz any geft wijdalo oko, any vcho ſlychalo, any kdy czlowyeku na ſrdcze weſílo, czoy 30 boh przyprawyl tijem, ktozz mylugij gey.* a to, zzey tak, wyducz mohly by rzeeczy: yakozz gſme ſlyfſely, tak ſme wydyely w myeſtye boha naſſeho. protozz gyzz gíme bohu gmenem vinvbeny krzeſtyene ſlowem a nyeterzij y nad to19 chczeme duchownij ſluty. e e,2° dayme bohu y ſwa frdcze vinu- byty, y dayme21 powolenye ſwe, abychom na wyeky geho byly! a wdyecznye 35 przygymayme dary geho a k ſwemu2 gych dobremu vzzywayme, abychom ſye ſlijbyly gemu!I a czakayme23 bez rozpaczy y zzadayme, aby naſ ſam ſwu wlaſtij myloſty nawfitijewyl tak, yakoz by nam bylo hodno, aby i namy raczyl tu ſwatu ſwatbu dokonaty! neb netolyk gen w onom ſwyetu dawa ſye ſwym mylym hoſpodyn; kakzkoly2 tam teprw plne bude 40 to danije ſebe ſbozzne dufſy, wſak y zde geſtye poczijna toho nyekdy nye- tera duffe w kakemíf okuffenij darem zwlaafftije myloſty geho pochutna- waty. a ezz25 y to geft kakeſſ ſpogenije i bohem duſfe, necht rzku czoz moha o tom, af a26 vl pijímye od ſwatych ſlychaw, kdyzz ſem ſye wzmyenyl o dokonany ſwatby nebeſkeho chotye ſ chotij geho.27 45 6 odd. 7odd. a to i tečkou. 8 t. j.: ješto příslušie k tomu věčnému manž. svatému sbožné duše s bohem v spojení ... » odd. 10 proka, na konci ř. 11 kon. ř. 12 odd. 13 od danije = desponsatio. 14 odd. 15 ymezy tyemy. 16 odd. 17 kon. ř. 18 odd. 1° ynadto. 20 odd. a po prvním i druhém e tečka. 21 odd. 22 akfwemu. 23 odd. 24 kakz na konci ř. 2 odděleno i tečkou. 26 ruk. afa. 27 znam. odstavce. 28 kon. ř. 4. žadoſti bude. — 14. ze gſy ííla. — 23. piewagy. — 32. tak gſme ſlyſſeli. — 33. niekterzij y nadto chczme. — 38. wlaſtnij. — 40. yakzkoli. — 41. niektera. — 42. zwlafftnie. — 43. yakes. — 43. necht rzku otom czoz moha afa. — 46. nelze. —
Strana 107
107 nenije my ſnadne to, czo bych chtyel, a2 prawyegije rzkucz: nelzeg my toho. neb yakozz dije ſwaty bernart, toho, geſto ſye w duchu dyege, nelzey rzeczij wyprawyty, ale duchem mozz toho byti bozzijm darem29 okuffeno. nebot geft to ſkryta manna, gynyt nepozna te ſladkofty, gen 50 ktozz gy wezme, dywnet geſt a ſkryte to vtyeffenije, kdyz hoſpodyn raczij fwu chot, duffy bozznvv, ſwu mylofty zwlaaftij, aby gy vtyefyl, na- wiftyewyti, a aby3 gy wzbudyl k wyetffyemu ſebe mylowanij. te rzku g duffe,31 geſto czakagycz ſweſho]32 myleho chotye nechcze ſye w gynem tye- ffyty vtyefſenij, gedyne w nyê.33 a tak odtahne ſwu myſl od33 tohoto34 55 wſeho ſwyeta, kdyzz tak dywnye hoſpodyn a pochotnye k35 ſobye gedy- nemu roznyety myloſt gegije, tak ezz y fama3° wygde z vmv ſweho a zapo- mene wſeho gyneho, gedyne ezz bude zzadoſt gegije w tom kakemf mylofty ſpogenije i bohem roznijeczena, a rozvm progeſnyen dywnye nad byeh zdeyffij, a wefſken wnytrſ czlowyek newyprawnvv radoſty obweſelen37 bude. 60 takt o tom mluwy, yako kdyzz ſlepy o barwach, o nychz geft ſlychal, ale ſwatij zkuſywiſe nyeterzij nyeczo toho pſaly o tom, gelykz mohly. a tak hugo w ſwem vpokogenij ſ duſſy yako rozmluwage pijſſe w ſwych knyzzkach, yako by dufe rzekla k nyemu: y czoy to tak ſladcze pochot- neho, geſto mne wnytrí dotyka nyekdy, a tak mye prudcze popadne a tak 65 lahodnye, ezz takes dywnye odegde y fama od ſebe, od ſwe glucz mylly odtazzena. a obnowym? ſye w kakel promyenye a dobrze my byti poczne. 2 znam. slovosledu: byti "darem "bozzijm. 3 odděleno i tečkou. 31 takto (genitiv). 32 v rkp. (nedopsáno) fwe. 33 kon. ř. 34 koncové to přips. nad linku. 35 kon. ř. 3 odd. [P. L. CLXXVI, col. 970 (Solilo- quium de arrha animae) H.] P.L. CLXXXIII, col. 794 St.] 48. nelze geft. — 51. zwlafftnij. — 56. z rozumu. — 57. a 70. yakems. — 61. nie- kterzy. — 61. yakoz mohli. — 66. wyakes. — 68 wyakes radofti bude ayaſnoſti. 47 n.: Non est enim cujusvis hominum ex affectu hoc dicere; sed si quis ex ore Christi spirituale osculum vel semel accepit, hunc proprium experimentum profecto sollicitat, et repetit libens. Ego arbitror neminem vel scire posse, quid sit, nisi qui ac- cipit: est quippe manna absconditum; et solus, qui edit, adhuc esuriet. Est fons signatus, cui non communicat alienus ; sed solus, qui bibit, adhuc sitiet (z řeči 3. in Cantica, kap. 1). 62 n.: Anima: [Hoc ultimum interrogationis meae benigne ut suspicias, quaeso] quid est illud dulce, quod in ejus recordatione aliquando me tangere solet, et tam vehementer atque suaviter afficere, ut jam tota quodammodo a memetipsa ab- alienari et nescio quo abstrahi incipiam. Subito enim innovor et tota immutor, et bene mihi esse incipit [ultra, quam dicere sufficiam]. Exhilaratur conscientia, in oblivionem venit omnis [praeteritorum dolorum] miseria, exsultat animus, clarescit intellectus, cor illuminatur, desideria jucundantur, jamque alibi (nescio ubi) me esse video, et quasi quiddam amplexibus amoris intus teneo, et nescio quid illud sit, et tamen illud semper retinere et nunquam perdere toto adnisu laboro. Luctatur quodammodo delectabiliter animus, ne recedat [ab eo, quod semper amplecti de- siderat, et quasi in illo omnium desideriorum finem invenerit, summe et ineffabiliter exsultat [nihil amplius quaerens], nihil ultra appetens, semper sic esse volens. [Nun- quid ille est dilectus meus? Quaeso, dic mihi, ut sciam an ille est, ut si denuo ad me venerit, obsecrem eum, ne recedat, sed semper permaneat.] Homo: Vere ille est dilectus tuus, qui visitat te,.... venit, non ut totum infundat se, sed ut gustandum praebeat se; non ut impleat desiderium, sed ut trahat affectum ....
107 nenije my ſnadne to, czo bych chtyel, a2 prawyegije rzkucz: nelzeg my toho. neb yakozz dije ſwaty bernart, toho, geſto ſye w duchu dyege, nelzey rzeczij wyprawyty, ale duchem mozz toho byti bozzijm darem29 okuffeno. nebot geft to ſkryta manna, gynyt nepozna te ſladkofty, gen 50 ktozz gy wezme, dywnet geſt a ſkryte to vtyeffenije, kdyz hoſpodyn raczij fwu chot, duffy bozznvv, ſwu mylofty zwlaaftij, aby gy vtyefyl, na- wiftyewyti, a aby3 gy wzbudyl k wyetffyemu ſebe mylowanij. te rzku g duffe,31 geſto czakagycz ſweſho]32 myleho chotye nechcze ſye w gynem tye- ffyty vtyefſenij, gedyne w nyê.33 a tak odtahne ſwu myſl od33 tohoto34 55 wſeho ſwyeta, kdyzz tak dywnye hoſpodyn a pochotnye k35 ſobye gedy- nemu roznyety myloſt gegije, tak ezz y fama3° wygde z vmv ſweho a zapo- mene wſeho gyneho, gedyne ezz bude zzadoſt gegije w tom kakemf mylofty ſpogenije i bohem roznijeczena, a rozvm progeſnyen dywnye nad byeh zdeyffij, a wefſken wnytrſ czlowyek newyprawnvv radoſty obweſelen37 bude. 60 takt o tom mluwy, yako kdyzz ſlepy o barwach, o nychz geft ſlychal, ale ſwatij zkuſywiſe nyeterzij nyeczo toho pſaly o tom, gelykz mohly. a tak hugo w ſwem vpokogenij ſ duſſy yako rozmluwage pijſſe w ſwych knyzzkach, yako by dufe rzekla k nyemu: y czoy to tak ſladcze pochot- neho, geſto mne wnytrí dotyka nyekdy, a tak mye prudcze popadne a tak 65 lahodnye, ezz takes dywnye odegde y fama od ſebe, od ſwe glucz mylly odtazzena. a obnowym? ſye w kakel promyenye a dobrze my byti poczne. 2 znam. slovosledu: byti "darem "bozzijm. 3 odděleno i tečkou. 31 takto (genitiv). 32 v rkp. (nedopsáno) fwe. 33 kon. ř. 34 koncové to přips. nad linku. 35 kon. ř. 3 odd. [P. L. CLXXVI, col. 970 (Solilo- quium de arrha animae) H.] P.L. CLXXXIII, col. 794 St.] 48. nelze geft. — 51. zwlafftnij. — 56. z rozumu. — 57. a 70. yakems. — 61. nie- kterzy. — 61. yakoz mohli. — 66. wyakes. — 68 wyakes radofti bude ayaſnoſti. 47 n.: Non est enim cujusvis hominum ex affectu hoc dicere; sed si quis ex ore Christi spirituale osculum vel semel accepit, hunc proprium experimentum profecto sollicitat, et repetit libens. Ego arbitror neminem vel scire posse, quid sit, nisi qui ac- cipit: est quippe manna absconditum; et solus, qui edit, adhuc esuriet. Est fons signatus, cui non communicat alienus ; sed solus, qui bibit, adhuc sitiet (z řeči 3. in Cantica, kap. 1). 62 n.: Anima: [Hoc ultimum interrogationis meae benigne ut suspicias, quaeso] quid est illud dulce, quod in ejus recordatione aliquando me tangere solet, et tam vehementer atque suaviter afficere, ut jam tota quodammodo a memetipsa ab- alienari et nescio quo abstrahi incipiam. Subito enim innovor et tota immutor, et bene mihi esse incipit [ultra, quam dicere sufficiam]. Exhilaratur conscientia, in oblivionem venit omnis [praeteritorum dolorum] miseria, exsultat animus, clarescit intellectus, cor illuminatur, desideria jucundantur, jamque alibi (nescio ubi) me esse video, et quasi quiddam amplexibus amoris intus teneo, et nescio quid illud sit, et tamen illud semper retinere et nunquam perdere toto adnisu laboro. Luctatur quodammodo delectabiliter animus, ne recedat [ab eo, quod semper amplecti de- siderat, et quasi in illo omnium desideriorum finem invenerit, summe et ineffabiliter exsultat [nihil amplius quaerens], nihil ultra appetens, semper sic esse volens. [Nun- quid ille est dilectus meus? Quaeso, dic mihi, ut sciam an ille est, ut si denuo ad me venerit, obsecrem eum, ne recedat, sed semper permaneat.] Homo: Vere ille est dilectus tuus, qui visitat te,.... venit, non ut totum infundat se, sed ut gustandum praebeat se; non ut impleat desiderium, sed ut trahat affectum ....
Strana 108
108 52b w ſwyedomij weſela budu a I wſſeho hubenftwije zapomenu, myſl radoft drzzety bude, rozvm ſye zczyſtij, ſrdcze w kakeſi yaſnoſty bude a zadoſt ſye kaki vpokogij w kakeſ głucz chuty newymluwne. a vzrzijm39 ſye gydelo kdef, nezz gfem, we wnytrfnijem obgetij kakemí dywne mylofty, a ne- wyeducz," czo mye tak drzzij, awſak bych wzdy tak chtyela byti toho neztraczygycz . a myfl'1 kaki ſye i tijem lomozij lahodnye, aby to od nije neodefílo. weſeloy gij, gyzz nycz wyecze nezadagijcz, wzdy gen tak chtyecz oftaty raada, pak ten hugo duſfy odpowyedaa rzka: gyftye tot geft ten twoy nebeſky chot, gefto tye tak nawfîtyewuge, at by dal ſwe pochotnofty zakuffyty, ale ne w plnofty;/2 ale chcze tijem wyecze twu zzadoft roz- drazzdyty a po ſobyel3 tebe potahnyty tohoy nyeczo byla y matka ſwateho auguſtyna zachytyla, yakz on prawij o tom, ezz gednv, glucz ſ nijm ſama, rozmluwala ſ nijm a tazzycz geho o te nebeſike radoſty, geſto magij ſwate duíe, a tak w tyech rozkofínych rzeczech vmlkne kaks44 fílechetna zzena, 80 ano gy45 kaks dywnye popadla zzadoſt tyech nebeſſkych wyeczij a roz- nyetyla. [ a ſwaty4 auguſtyn to znamenaw take ſye vtagij, aby gij w tom neprzekazyl a kdyzz poby w tom nyeteru chwijly, przyffedíív k ſobye pocze rzeeczy: o, kaka47 to poby chwylka! e e,48 by tak gyzz bylo wyecz- nye byti! tut gſem poznala lepe, nezz by mohl powyedyety, kteray ſwa- tych dvvíf vtyecha. pak potom ſkoro roznemohíly ſye y vmrzela. y tot" geft nyekaky drobet toho, geſto w brzkofty kakeff mketne ſye ſrdczy, a acz9 tyelo zemdlij, ale roznyetij, wzbudij a poſylnij nabozzenſtwije. takymyt czyny rozlycznymy chot nebefíky fwu chot nawfftyewuge a yako ſam ſye gij gyzz, acz y w zaſlonye gefîtye, dawaa. a poczyna5° i nij dokonanije te wyeczne ſwatby, ſpogenije gedne myloſty. tot sye myenij w knyhach kantyk, geftoy pſano, ezz przychazzije chot k ſwe choty, na- (Pſs. Šal. 2, 9.] zrzij k nij mrzijezij ſkrze ſtyenv,*5° aby ſkryt gſa vtagen gij nebyl. wzwola na ny hlaſem tychym yako poſſopmo a rzka: pod, ma wybornaa, pod, ma przyetelnycze, ma krafnaa, ma holubyczko! mynvlat zijma, gernijt 95 53 sye czaſ blijzzij. kwyetyet sye I geft w naffij zemy vkazalo, slyffant geft Pis. Šal. 2,10—12. hlas hrdlyczczij.* a5l duffe ſbozna vſflyffecz tak choty ſweho poſpyeflij, wſtane chtyecz przygijety choty ſweho. wyducz, an k nij gde, radoítna bude w myloſty ſye rozeſíkrwyewſſy, a kdyzz gyzz mnij, by gey drzzala, kamf ſye dyege yako wykluzna z obgetije gegije, dywnyet to bywa: czaîto 100 duffe nehlecdaa toho, nenadyege ſye, by tak k nij przyffel myly chot gegije, an pak przijde a powolaa, ano geho newolaly. a pak gmagycz gey w tom tak lijbem vtyefſenij chtyela by gey drzzety rada, an vtecze; bude goy wolaty, an neprzijde. nemyluge-ly gije, procz k nij przychazije? pakly [v. LF. 36 (1909), 105.] 70 75 85 90 37 ob weſelen. 38 snadje opraviti v kakf. 3 odd. 40 gy-na konci ř. 41 odd. 22 newpl- nofty. 4 apoſobye. 4 na tomto místě třeba, myslím, kaks vyloučiti. 45 v rkp: ano gydywnye kaks dywnye. 46 odd. 47 Okaka. 48 odd. a za druhým e tečka. 49 Aacz. ažadoft fie yaks vpokogy, wyakes gfucz — 72. yaks. — 77. apoſebe tebe po- tahnuti. — 81 n. yaks (dvakrát). — 83. neprzekazel. — 83. pobyla wtom niekteru. — 84. yaka to pobyla. — 85. ktera ſwatych geft duffy. — 87. nicyaky. — 87. yakes. —
108 52b w ſwyedomij weſela budu a I wſſeho hubenftwije zapomenu, myſl radoft drzzety bude, rozvm ſye zczyſtij, ſrdcze w kakeſi yaſnoſty bude a zadoſt ſye kaki vpokogij w kakeſ głucz chuty newymluwne. a vzrzijm39 ſye gydelo kdef, nezz gfem, we wnytrfnijem obgetij kakemí dywne mylofty, a ne- wyeducz," czo mye tak drzzij, awſak bych wzdy tak chtyela byti toho neztraczygycz . a myfl'1 kaki ſye i tijem lomozij lahodnye, aby to od nije neodefílo. weſeloy gij, gyzz nycz wyecze nezadagijcz, wzdy gen tak chtyecz oftaty raada, pak ten hugo duſfy odpowyedaa rzka: gyftye tot geft ten twoy nebeſky chot, gefto tye tak nawfîtyewuge, at by dal ſwe pochotnofty zakuffyty, ale ne w plnofty;/2 ale chcze tijem wyecze twu zzadoft roz- drazzdyty a po ſobyel3 tebe potahnyty tohoy nyeczo byla y matka ſwateho auguſtyna zachytyla, yakz on prawij o tom, ezz gednv, glucz ſ nijm ſama, rozmluwala ſ nijm a tazzycz geho o te nebeſike radoſty, geſto magij ſwate duíe, a tak w tyech rozkofínych rzeczech vmlkne kaks44 fílechetna zzena, 80 ano gy45 kaks dywnye popadla zzadoſt tyech nebeſſkych wyeczij a roz- nyetyla. [ a ſwaty4 auguſtyn to znamenaw take ſye vtagij, aby gij w tom neprzekazyl a kdyzz poby w tom nyeteru chwijly, przyffedíív k ſobye pocze rzeeczy: o, kaka47 to poby chwylka! e e,48 by tak gyzz bylo wyecz- nye byti! tut gſem poznala lepe, nezz by mohl powyedyety, kteray ſwa- tych dvvíf vtyecha. pak potom ſkoro roznemohíly ſye y vmrzela. y tot" geft nyekaky drobet toho, geſto w brzkofty kakeff mketne ſye ſrdczy, a acz9 tyelo zemdlij, ale roznyetij, wzbudij a poſylnij nabozzenſtwije. takymyt czyny rozlycznymy chot nebefíky fwu chot nawfftyewuge a yako ſam ſye gij gyzz, acz y w zaſlonye gefîtye, dawaa. a poczyna5° i nij dokonanije te wyeczne ſwatby, ſpogenije gedne myloſty. tot sye myenij w knyhach kantyk, geftoy pſano, ezz przychazzije chot k ſwe choty, na- (Pſs. Šal. 2, 9.] zrzij k nij mrzijezij ſkrze ſtyenv,*5° aby ſkryt gſa vtagen gij nebyl. wzwola na ny hlaſem tychym yako poſſopmo a rzka: pod, ma wybornaa, pod, ma przyetelnycze, ma krafnaa, ma holubyczko! mynvlat zijma, gernijt 95 53 sye czaſ blijzzij. kwyetyet sye I geft w naffij zemy vkazalo, slyffant geft Pis. Šal. 2,10—12. hlas hrdlyczczij.* a5l duffe ſbozna vſflyffecz tak choty ſweho poſpyeflij, wſtane chtyecz przygijety choty ſweho. wyducz, an k nij gde, radoítna bude w myloſty ſye rozeſíkrwyewſſy, a kdyzz gyzz mnij, by gey drzzala, kamf ſye dyege yako wykluzna z obgetije gegije, dywnyet to bywa: czaîto 100 duffe nehlecdaa toho, nenadyege ſye, by tak k nij przyffel myly chot gegije, an pak przijde a powolaa, ano geho newolaly. a pak gmagycz gey w tom tak lijbem vtyefſenij chtyela by gey drzzety rada, an vtecze; bude goy wolaty, an neprzijde. nemyluge-ly gije, procz k nij przychazije? pakly [v. LF. 36 (1909), 105.] 70 75 85 90 37 ob weſelen. 38 snadje opraviti v kakf. 3 odd. 40 gy-na konci ř. 41 odd. 22 newpl- nofty. 4 apoſobye. 4 na tomto místě třeba, myslím, kaks vyloučiti. 45 v rkp: ano gydywnye kaks dywnye. 46 odd. 47 Okaka. 48 odd. a za druhým e tečka. 49 Aacz. ažadoft fie yaks vpokogy, wyakes gfucz — 72. yaks. — 77. apoſebe tebe po- tahnuti. — 81 n. yaks (dvakrát). — 83. neprzekazel. — 83. pobyla wtom niekteru. — 84. yaka to pobyla. — 85. ktera ſwatych geft duffy. — 87. nicyaky. — 87. yakes. —
Strana 109
109 110 105 myluge, procz ſye gije kryge? nerozpakvy ſye takowa duffe! gyfityet myluge, ale na tomto ſwyetye nechczet plne mylofty vkazaty. nyeczot ſye vkazuge w bezbydlij tomto a tijem zowe po ſobye do ſwe wlaſty, neſlufyet w hu- benftwij tomto one myloſty plnaa vtyecha; tak rozkofínaa a plnaa myloft mijeftat potrzebuge rozkoffneho. a tak'2 nebelíky pan, chot wyeczny, chwalij nam ſwu wlaſt, zzey tam ne53 zymnij czaſ, ale gernij, zzey] ſye tam kwye- tye vkazalo, zzey tam flyffan hlas hrdlyczczij, neb tamt geft wzkwetla kazzda fſlechetnoſt w ſwe kraſye, w ſwe zrzijedlnoſty a w ſwe5 moczy, geſto zde tak nebyly zr zlijedlny5 yakozz kraſa a mocz kwyetu ikryta geft w korzenu zijmye a teprw ſye vkaze na gerz. tamt geft flyffan gyzz vtye- 115 ffeny hlas te hrdlyczky, geftoy zde w truchlofty po ſwem gedynem wzdy- chala nebeſſkem choty, czaſto hlas tuzzebny wydawagycz. tamt ſey gij ta zdeyffije truchloft v welyku radoſt obratyla. mnozijt glu naſ gyzz tam przedefíly. w tet ſwe wlafty ten welebny chot teprw plnv myloft vkazze ſwe choty, a teprw ona gey bude wplnye moczy mylowaty. protozz zdet 120 gen ſwu chot rozochwuge, yako nahleda55 k nij a odegde. ale tamt gije doczekaa, tamt gy przijgme, tamt od nije wyecz neodeygde, tak ez yakozz w manzelftwye dwa budeta w gednom tyele, tak duſſe ſ bohem geden duch bude a gedna wole. a yakozz52 w manzzelfftwye zzena bude cztij muzze ſweho czeſt gmyety, takezz dufſe, chot bozije, blíkem a yaſ- 125 noſtij choty ſweho bude ſye liknvty a yaſnoſt2 gmyety, a ſkrze ny" yI gegije tyelo w podobnofty yaſnoſty tyela choty gegije jezu kriſta. neb acz- geſt zzelezo czrno w ſobye a ſtudeno, wſak kdyzz w ohny bude, bude f ohnyem yako gedno a horkoft y kraſu ohnyowu bude gmyety; takezz chot bozije w gednotu kakí myloſtij k bohu wegducz, geho bohatſîtwijm bohata 130 bude, geho welebnoſtij welebna a ohnyem5s geho mylofty horzety bude w yaſnofty a w odywne59 pochotnoſty. a kdyby" ſye ten nebefſky chot nyekak zde ſwe choty nevkazal k utyeffenij," kak by gy rozochwyl a wzbu- dyl k take myloíty, yakozz gy we mnohych nalezame? a kdyby“ opyet neſkryl ſye, kdyzz gey gyzz oblijbij chot geho, netuzyla by po geho wlaſty. 135 y toy take znamenyte, ezz mluwye chot k53 choty o nebeſke wlaſti nedije: w me zemy, ale dije: w naffij zemy, yako by rzekl: odonud ſye nazyway wiet chczy i tebu spolecznye gmyeti. onot geft wlaft naffe; nenyet zde bydla naſſeho, zde ſwe myſly nevkladay! aczt ſye kdy przijda zde vkazzy, ne na toté2 ſye vkazugy, bych chtyel i tebu wyecz zde byti, ale aby ty 140 mye zde oblijbyecz a me pochutnagycz pochotnoſty a vtyechy83 we mnye pohrdala wſſij vtyechu tohoto ſwyeta a ſtrpyela pro mye w' dobre nadyegy, 53% 50 odd. 51 kon. ř. 52 odd. 53 kon. ř. 54 a wíwe. 55 zrjedlny. 56 na konci jednoho řádku nahle, na počátku druhého da. 57 Aíkrzeny. 5 odd. 53 awodywne. 60 Akdy by. 61 kutyeſſenij. 62nenatot. 63 odd. 5 kon. ř. 65 ynadto. 6 kdy by. 67 červ. přetrženo. 110. gerznij. — 114. zymnie. — 116. wzdawagicz. — 117. truchliwoft. — 118. vka- zuge. — 119. wplne. — 120. chot nawiftiewuge. — 120. tam. — 128. ohniwu. — 129. yaks. — 131. wdiwne. — 132. niekterak. — 132. yak by gy nawfftiewil. — 136. fie nazywa. — 141. wffie vtiechy. — 142. yako fie ſkrygy. — 147. newyprawne.
109 110 105 myluge, procz ſye gije kryge? nerozpakvy ſye takowa duffe! gyfityet myluge, ale na tomto ſwyetye nechczet plne mylofty vkazaty. nyeczot ſye vkazuge w bezbydlij tomto a tijem zowe po ſobye do ſwe wlaſty, neſlufyet w hu- benftwij tomto one myloſty plnaa vtyecha; tak rozkofínaa a plnaa myloft mijeftat potrzebuge rozkoffneho. a tak'2 nebelíky pan, chot wyeczny, chwalij nam ſwu wlaſt, zzey tam ne53 zymnij czaſ, ale gernij, zzey] ſye tam kwye- tye vkazalo, zzey tam flyffan hlas hrdlyczczij, neb tamt geft wzkwetla kazzda fſlechetnoſt w ſwe kraſye, w ſwe zrzijedlnoſty a w ſwe5 moczy, geſto zde tak nebyly zr zlijedlny5 yakozz kraſa a mocz kwyetu ikryta geft w korzenu zijmye a teprw ſye vkaze na gerz. tamt geft flyffan gyzz vtye- 115 ffeny hlas te hrdlyczky, geftoy zde w truchlofty po ſwem gedynem wzdy- chala nebeſſkem choty, czaſto hlas tuzzebny wydawagycz. tamt ſey gij ta zdeyffije truchloft v welyku radoſt obratyla. mnozijt glu naſ gyzz tam przedefíly. w tet ſwe wlafty ten welebny chot teprw plnv myloft vkazze ſwe choty, a teprw ona gey bude wplnye moczy mylowaty. protozz zdet 120 gen ſwu chot rozochwuge, yako nahleda55 k nij a odegde. ale tamt gije doczekaa, tamt gy przijgme, tamt od nije wyecz neodeygde, tak ez yakozz w manzelftwye dwa budeta w gednom tyele, tak duſſe ſ bohem geden duch bude a gedna wole. a yakozz52 w manzzelfftwye zzena bude cztij muzze ſweho czeſt gmyety, takezz dufſe, chot bozije, blíkem a yaſ- 125 noſtij choty ſweho bude ſye liknvty a yaſnoſt2 gmyety, a ſkrze ny" yI gegije tyelo w podobnofty yaſnoſty tyela choty gegije jezu kriſta. neb acz- geſt zzelezo czrno w ſobye a ſtudeno, wſak kdyzz w ohny bude, bude f ohnyem yako gedno a horkoft y kraſu ohnyowu bude gmyety; takezz chot bozije w gednotu kakí myloſtij k bohu wegducz, geho bohatſîtwijm bohata 130 bude, geho welebnoſtij welebna a ohnyem5s geho mylofty horzety bude w yaſnofty a w odywne59 pochotnoſty. a kdyby" ſye ten nebefſky chot nyekak zde ſwe choty nevkazal k utyeffenij," kak by gy rozochwyl a wzbu- dyl k take myloíty, yakozz gy we mnohych nalezame? a kdyby“ opyet neſkryl ſye, kdyzz gey gyzz oblijbij chot geho, netuzyla by po geho wlaſty. 135 y toy take znamenyte, ezz mluwye chot k53 choty o nebeſke wlaſti nedije: w me zemy, ale dije: w naffij zemy, yako by rzekl: odonud ſye nazyway wiet chczy i tebu spolecznye gmyeti. onot geft wlaft naffe; nenyet zde bydla naſſeho, zde ſwe myſly nevkladay! aczt ſye kdy przijda zde vkazzy, ne na toté2 ſye vkazugy, bych chtyel i tebu wyecz zde byti, ale aby ty 140 mye zde oblijbyecz a me pochutnagycz pochotnoſty a vtyechy83 we mnye pohrdala wſſij vtyechu tohoto ſwyeta a ſtrpyela pro mye w' dobre nadyegy, 53% 50 odd. 51 kon. ř. 52 odd. 53 kon. ř. 54 a wíwe. 55 zrjedlny. 56 na konci jednoho řádku nahle, na počátku druhého da. 57 Aíkrzeny. 5 odd. 53 awodywne. 60 Akdy by. 61 kutyeſſenij. 62nenatot. 63 odd. 5 kon. ř. 65 ynadto. 6 kdy by. 67 červ. přetrženo. 110. gerznij. — 114. zymnie. — 116. wzdawagicz. — 117. truchliwoft. — 118. vka- zuge. — 119. wplne. — 120. chot nawiftiewuge. — 120. tam. — 128. ohniwu. — 129. yaks. — 131. wdiwne. — 132. niekterak. — 132. yak by gy nawfftiewil. — 136. fie nazywa. — 141. wffie vtiechy. — 142. yako fie ſkrygy. — 147. newyprawne.
Strana 110
110 kterezzkoly zdeyffije potka tye kdy protywenfftwye. a vtekut' yako ſye ſkryge, aby wſſij zzadoſty, wſſij ſnazznoîty tahla ſye po mnye tam, kdezz w gedne plne, vſtawne, przepochotne, wyeczne mylofty, gefto nykdy ne- 145 potuchne a nykdy ſye neprzyſtudij, netolyk yako chot i chotij, ale y nad to,65 kdyby“ to mohlo wyrczeno byti, gefſtoy owſſem czlowyeczyemu yazyku neprawnee, wyecz bude byti w plne radoſty, gehozz y nam pomozz, hoſ- podyne! amen.67 o ſwatemi pawlu." naſledownyczy' mogy budte!* slowa tato gfu ſwateho pawla, gehozz 1 Kor. 4, 16. den na4 wyeru obraczenye koftel swaty dnef pamatuge. ale ezz geft welyky ſwaty pawel, yakozz ſwaty jan krizoſtom mnoho chwaly wydawa gemu, rzekl by nyekto: nemozzem tak welykeho nafledowaty k tomu ſwaty krizoftom odpowyedaa rzka: mohut lydee bozije naplnyty przykazanye, kdyby chtyely, budem ly, gelykozz zalezzij na nafí, chtyety wſychnv 54a ſwu mocz k tomu przylozzyty, boht da ſwu pomocz. takezt geft gmyel fwaty pawel tyelo y takvzzl duffy, yako y my; takezz bral pokrm, ale odywnye gmyel k bohu woli fylnv a czyſtvv a vprzyemv zzadoſt w umyſle a ſkrz to przyfſel geft k ſwe welykofty, pro nyezz mozz take y k nam" rzeeczy: nafledownijczy mogy budte!8 chczem lyzz yakz mohucz geho naſledowaty pomoczy bozzije wzdy zzadagijcze, tree do nho znamenyte" znamenayme, w nyemzz bychom geho 15 naſledowaly: nayprwe plne a prawe obraczenye geho k bohu ; druhe, zzey muzíſky a îtatecznye trapyl ſwe tyelo a dobywal fflechetnofftij; trzetije, zzey wzdwyzzenv myſlij ſpatrzowal wyſoke duchownye wyeczy. y mije- nijmtlo oll kazdem z toho wlafſtij rzecz gmyety. w prweml2 mame ſwatcho pawla naſledowaty w3 prſa wem a w plneml4 20 geho k bohu obraczenij, toy bylo poczatek ſpaſſenije geho; to yl' naſſ kazz- deho ma poczatek byti ſpaffytedlny, k tomut zowe ſkrze ſweho!6 proroka pan hoſpodyn rzka: obratte ſye ke mnye wífijm ſwym ſrdczem,* toczyfi ne od polul7 ke mnye a od polu gynam kleczegijcz nals obye ſtranye, ale yakozzt ſem ya kazzdeho wſſeho ſtworzyl, tak ſye ma kazzdy weſken 25 ke mnye obratyty.19 zdaty ſye mozz tato rzecz hruba, ezz mnij nyekto, bych myenyl, by ty neobratyly ſye wſſijm ſrdezem k bohu, geſto poſobije ſwyetíke wyeczy, po czty ſtogye, vrzaadu ſwyetíkem,2° po ſbozij, po pohodye tyela. ale ya rzku, ezz by y ti mohly tak zrzijezeny vmyll w tom gmyety k bohu, geſto Joel 2, 12. 10 1 odd. 2 nadpis červ. vyplňuje řádek; na okraji připsáno slaběji: o ſwate pawlu. 3 N na tři řádky. 4 kon. ř. 5 kdy by. 6 wumylle, afkrzto. 7yknam. 8 znam. od- stavce. v rkpse znamenayte, ale omylem psané a tečkami zrušeno. 10 odd. 11 kon. ř. 12 myslím, omyl místo: Najprve. 13 kon. ř. 14 w prwem awplnem. 15 to.y na konci ř. 16 odd. 17 Neodpolu. 18 kon. ř. 1° znam. odstavce. 20 m na rasuře. 21 neodpolu. 22 kon. ř. 1. tato rzečz o ſwatem pawlu nawieru obraczenie. (červ.) — 7 yakoz za- ležij. — 8. taket. — 18. zwlaffti. — 19. w prwniem (dvakrát). — 22. totiz. — 26.
110 kterezzkoly zdeyffije potka tye kdy protywenfftwye. a vtekut' yako ſye ſkryge, aby wſſij zzadoſty, wſſij ſnazznoîty tahla ſye po mnye tam, kdezz w gedne plne, vſtawne, przepochotne, wyeczne mylofty, gefto nykdy ne- 145 potuchne a nykdy ſye neprzyſtudij, netolyk yako chot i chotij, ale y nad to,65 kdyby“ to mohlo wyrczeno byti, gefſtoy owſſem czlowyeczyemu yazyku neprawnee, wyecz bude byti w plne radoſty, gehozz y nam pomozz, hoſ- podyne! amen.67 o ſwatemi pawlu." naſledownyczy' mogy budte!* slowa tato gfu ſwateho pawla, gehozz 1 Kor. 4, 16. den na4 wyeru obraczenye koftel swaty dnef pamatuge. ale ezz geft welyky ſwaty pawel, yakozz ſwaty jan krizoſtom mnoho chwaly wydawa gemu, rzekl by nyekto: nemozzem tak welykeho nafledowaty k tomu ſwaty krizoftom odpowyedaa rzka: mohut lydee bozije naplnyty przykazanye, kdyby chtyely, budem ly, gelykozz zalezzij na nafí, chtyety wſychnv 54a ſwu mocz k tomu przylozzyty, boht da ſwu pomocz. takezt geft gmyel fwaty pawel tyelo y takvzzl duffy, yako y my; takezz bral pokrm, ale odywnye gmyel k bohu woli fylnv a czyſtvv a vprzyemv zzadoſt w umyſle a ſkrz to przyfſel geft k ſwe welykofty, pro nyezz mozz take y k nam" rzeeczy: nafledownijczy mogy budte!8 chczem lyzz yakz mohucz geho naſledowaty pomoczy bozzije wzdy zzadagijcze, tree do nho znamenyte" znamenayme, w nyemzz bychom geho 15 naſledowaly: nayprwe plne a prawe obraczenye geho k bohu ; druhe, zzey muzíſky a îtatecznye trapyl ſwe tyelo a dobywal fflechetnofftij; trzetije, zzey wzdwyzzenv myſlij ſpatrzowal wyſoke duchownye wyeczy. y mije- nijmtlo oll kazdem z toho wlafſtij rzecz gmyety. w prweml2 mame ſwatcho pawla naſledowaty w3 prſa wem a w plneml4 20 geho k bohu obraczenij, toy bylo poczatek ſpaſſenije geho; to yl' naſſ kazz- deho ma poczatek byti ſpaffytedlny, k tomut zowe ſkrze ſweho!6 proroka pan hoſpodyn rzka: obratte ſye ke mnye wífijm ſwym ſrdczem,* toczyfi ne od polul7 ke mnye a od polu gynam kleczegijcz nals obye ſtranye, ale yakozzt ſem ya kazzdeho wſſeho ſtworzyl, tak ſye ma kazzdy weſken 25 ke mnye obratyty.19 zdaty ſye mozz tato rzecz hruba, ezz mnij nyekto, bych myenyl, by ty neobratyly ſye wſſijm ſrdezem k bohu, geſto poſobije ſwyetíke wyeczy, po czty ſtogye, vrzaadu ſwyetíkem,2° po ſbozij, po pohodye tyela. ale ya rzku, ezz by y ti mohly tak zrzijezeny vmyll w tom gmyety k bohu, geſto Joel 2, 12. 10 1 odd. 2 nadpis červ. vyplňuje řádek; na okraji připsáno slaběji: o ſwate pawlu. 3 N na tři řádky. 4 kon. ř. 5 kdy by. 6 wumylle, afkrzto. 7yknam. 8 znam. od- stavce. v rkpse znamenayte, ale omylem psané a tečkami zrušeno. 10 odd. 11 kon. ř. 12 myslím, omyl místo: Najprve. 13 kon. ř. 14 w prwem awplnem. 15 to.y na konci ř. 16 odd. 17 Neodpolu. 18 kon. ř. 1° znam. odstavce. 20 m na rasuře. 21 neodpolu. 22 kon. ř. 1. tato rzečz o ſwatem pawlu nawieru obraczenie. (červ.) — 7 yakoz za- ležij. — 8. taket. — 18. zwlaffti. — 19. w prwniem (dvakrát). — 22. totiz. — 26.
Strana 111
111 30 ma wfſech czynow gynych y wíſech vmyflow czijl konecznij byti, ezz by mohly ſwyetſke wyeczy pofſobyecz wſfijm frdczem byti k bohu obraczeny, ne od polu.21 ale ſam ſye w tom kazdy opatri, tak-ly to geſt, czyly nenije czelym ſrdczem obraczen k bohu, aby my y hrubyeyffij frozvmyely aneb nabozznij bezprzyemnye, geſtyet rzku: mozzt wíſij22 frdczem k bohu obra- 35 czeny rytyerzem byty neb panoffij, panem neb wladarzem, a mozzt23 to take gynak byti. ktozt ty ſwe vrzady pro boh poſobij ke czty bohu a k uzytku24 ſluha25 bozijm, tak yakz geſt ten porzaad ſtawu geho koftelem zrzijezen, tent by mohl to 1] poſobyty a tijem26 by nebylo ſrdcze geho 54b any od polu od 7 boha odwraczeno. neb tot naywyecz kazzdy myluge, 40 pro nyezz to wſſe gyne, czozz myluge, myluge. a tak nyekto myluge 8 kon, kdyzz gey pro potrzebu vrzadu ſweho myluge a tijem vrzadem ſwym bohu ſluzzij pron pro fameho, tak kon myluge28 tu myloftij, yakozz na kon fluffye: w tomt boha myluge, myloftij gfa obraczen k bohu. a tak2 y o mnohych23 gynych wyeczech, a tak dije ſwaty pawel:3° lecz pijete, lecz gijete, lecz czozzkoly gyneho czynyte, wſeczko czynte we gmye bozije,* toczyff geſto geft hodne czynyty a mozz w3l bozij myloſty czynyeno byty. ale by pak kto boha nadešl wſe nemylowal, ale nyeczo mylowal ne pro- boh,32 než3 proti3 bohu, by pak y bohu ſluzzyl, míſe zaprofowal, aby boh dopomohl mu toho, nebylo by ſrdcze geho wſeczko k bohu obraczeno, ale 50 k tomu ſnad wijecze, pro nyezz ſluzzij bohu, chtye boha vzzyty, aby ſye mohl kochaty w onom. takemu trzebat geſt k bohu obraczenije. protozz wyzz kazdy, chcze ly prawe gmyety k bohu obraczenije, aby nade wiſe nayprw mylowal boha, a mylowal gey pron pro ſameho, ne3 procz pro gyne. 35 wijeczet geftye o prawem obraczenij w kratochwyly dne tohoto chczy pogmyety rzeczy, aby w pamyety bylo drzzymyegije a36 w rozumu lepſye poznanije, czo geft prawe wſijm ſrdezem k bohu obraczenije. ten, ktozt chcze prawe vczynyty obraczenije, trogy wyecz ma znamenaty: gedno, od czeho ſye obratyty; druhe, k czemu; a trzetije, czijm. o prwem rzku, 60 ezz ode zleho y od marneho y od neſtateczneho37 ma ſye nayprw odwratyty, ktozz chcze prawe vczynyty obraczenije, toy oczytee, zzey ſye ode zleho obratyty. wije to38 kazzdy, ezz to ſluffye, zdaly pak marnoſty drzzety ſye nepotrzebne take zlee nenije, kdyzz ſye vzzyteczne obmeſíka pro marne a y ztratij czaîto? to pak gmyeyme za3 neſtateczne, geíto acz ma nyeczo 65 dobra w ſobye, wſak ſamo ſebu4o neſſtogij w tom dobrem, a tak zla- wyecz geft hrzyech, marna ſwyet a ſam w ſobye czlowyek neſtatecznoſt. a odd. A akuzytku. 25 kon. ř. 26 odd. 27 kon. ř. 28 = přechodník (milujě). 29 yomnohych. 30 červ. podtrž. 31 kon. ř. 3 neproboh. 33 rkp. neb. 34 kon. ř. 35 znam. odstavce. 36 kon. ř. 37 y odmarneho y odneſtateczneho. 38 wijeto. 45 55 1 Kor. 10, 31. bych mienil byti. neob] tili ſie. — 29. a 34. prawim. — 36. ktozt wſwe vrzady. — 40. proniežto wíſe. — 40. tak miluge kuon niekto. — 42. kuon ten miluge. — 46. totiz. — 47. nietczo. — 53. neprocz progyneho. — 59. oprwniem prawim. ze fie ode zleho obratiti. — 65. febu neſtogij famo. — 76. totiz. — 84. yak. — 85. odrzekni
111 30 ma wfſech czynow gynych y wíſech vmyflow czijl konecznij byti, ezz by mohly ſwyetſke wyeczy pofſobyecz wſfijm frdczem byti k bohu obraczeny, ne od polu.21 ale ſam ſye w tom kazdy opatri, tak-ly to geſt, czyly nenije czelym ſrdczem obraczen k bohu, aby my y hrubyeyffij frozvmyely aneb nabozznij bezprzyemnye, geſtyet rzku: mozzt wíſij22 frdczem k bohu obra- 35 czeny rytyerzem byty neb panoffij, panem neb wladarzem, a mozzt23 to take gynak byti. ktozt ty ſwe vrzady pro boh poſobij ke czty bohu a k uzytku24 ſluha25 bozijm, tak yakz geſt ten porzaad ſtawu geho koftelem zrzijezen, tent by mohl to 1] poſobyty a tijem26 by nebylo ſrdcze geho 54b any od polu od 7 boha odwraczeno. neb tot naywyecz kazzdy myluge, 40 pro nyezz to wſſe gyne, czozz myluge, myluge. a tak nyekto myluge 8 kon, kdyzz gey pro potrzebu vrzadu ſweho myluge a tijem vrzadem ſwym bohu ſluzzij pron pro fameho, tak kon myluge28 tu myloftij, yakozz na kon fluffye: w tomt boha myluge, myloftij gfa obraczen k bohu. a tak2 y o mnohych23 gynych wyeczech, a tak dije ſwaty pawel:3° lecz pijete, lecz gijete, lecz czozzkoly gyneho czynyte, wſeczko czynte we gmye bozije,* toczyff geſto geft hodne czynyty a mozz w3l bozij myloſty czynyeno byty. ale by pak kto boha nadešl wſe nemylowal, ale nyeczo mylowal ne pro- boh,32 než3 proti3 bohu, by pak y bohu ſluzzyl, míſe zaprofowal, aby boh dopomohl mu toho, nebylo by ſrdcze geho wſeczko k bohu obraczeno, ale 50 k tomu ſnad wijecze, pro nyezz ſluzzij bohu, chtye boha vzzyty, aby ſye mohl kochaty w onom. takemu trzebat geſt k bohu obraczenije. protozz wyzz kazdy, chcze ly prawe gmyety k bohu obraczenije, aby nade wiſe nayprw mylowal boha, a mylowal gey pron pro ſameho, ne3 procz pro gyne. 35 wijeczet geftye o prawem obraczenij w kratochwyly dne tohoto chczy pogmyety rzeczy, aby w pamyety bylo drzzymyegije a36 w rozumu lepſye poznanije, czo geft prawe wſijm ſrdezem k bohu obraczenije. ten, ktozt chcze prawe vczynyty obraczenije, trogy wyecz ma znamenaty: gedno, od czeho ſye obratyty; druhe, k czemu; a trzetije, czijm. o prwem rzku, 60 ezz ode zleho y od marneho y od neſtateczneho37 ma ſye nayprw odwratyty, ktozz chcze prawe vczynyty obraczenije, toy oczytee, zzey ſye ode zleho obratyty. wije to38 kazzdy, ezz to ſluffye, zdaly pak marnoſty drzzety ſye nepotrzebne take zlee nenije, kdyzz ſye vzzyteczne obmeſíka pro marne a y ztratij czaîto? to pak gmyeyme za3 neſtateczne, geíto acz ma nyeczo 65 dobra w ſobye, wſak ſamo ſebu4o neſſtogij w tom dobrem, a tak zla- wyecz geft hrzyech, marna ſwyet a ſam w ſobye czlowyek neſtatecznoſt. a odd. A akuzytku. 25 kon. ř. 26 odd. 27 kon. ř. 28 = přechodník (milujě). 29 yomnohych. 30 červ. podtrž. 31 kon. ř. 3 neproboh. 33 rkp. neb. 34 kon. ř. 35 znam. odstavce. 36 kon. ř. 37 y odmarneho y odneſtateczneho. 38 wijeto. 45 55 1 Kor. 10, 31. bych mienil byti. neob] tili ſie. — 29. a 34. prawim. — 36. ktozt wſwe vrzady. — 40. proniežto wíſe. — 40. tak miluge kuon niekto. — 42. kuon ten miluge. — 46. totiz. — 47. nietczo. — 53. neprocz progyneho. — 59. oprwniem prawim. ze fie ode zleho obratiti. — 65. febu neſtogij famo. — 76. totiz. — 84. yak. — 85. odrzekni
Strana 112
112 55a protozz odwrat ſye nayprw od42 hrzyechu! pro hrzyecht geft I] wie zlee, pro hrzyech y peklo, a boht hrzyeffnijkow nenawydij, odwrat ſye take y43 od ſwyeta! ſwyett geft zzadoft oczij, zzadoft tyela a hrdoft w zzywotu 1 Jan 2, 16. tomto.* swyett geft ty lydee, gefto w tyechto wyeczech naywijecz stogye, 70 to naywyecz mylugij, czozz k ſwyetu ſluffye, a chtye ſye lydem ſlybyty ne44 pro bozij chwalu, ale pro fwu. marnet geft to, tot wile myne a mno- hokrat w hrzyech zawede, azz y proty bohu45 ta ſwyetſka marnoſt. a tak4o dije pijímo: ktozz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, bude bozijm ne- Jak. 4, 4. przyetelem.* a dije opyet zzaltarz: ty, geſto ſye lijbije lydem, pohanyeny 75 Žal. 52, 6. ſu, neb geft boh pohrdal gymy,* toczyff geſto ſye lijbije lyde47 ſwyetſke myſlcze. neb to ſwyet myluge, czozz fluffye k ſwyetu.48 a takés bud kto y wi9 kapy bud pod wylkvv, kdyzt to myluge, to chwalij, czozz ſluffye k ſwyetu50, aneb ma zzadoſt lydem ſye lybyty ne pro chwalu'l bozzij, ne proš vzzytek ſwych blyzznijch, ſwyetffket geft frdcze. chcze-lyt ku prawemu s0 przygyty obraczenij, maat ſye od ſwyetíke marnoſty odwratyty, toho, czozz k ſwyetu ſluffye, nechwalyty,53 nelybowaty a za nycz negmyety, ale ty, ktozz ſye boha bogye, chwalyty, to pak ſye zda naydywnyeyffye, kak ſey ſamemu od ſebe55 odwratyty,56 ktozz chcze ku prawemu przygyty obraczenij? awſak dije kriſtus: ktozz chcze przygijty po mnye, oderczy fye 85 Mat. 16, 24. ſam ſebe!* a dije pijſmo: od wole ſwe ſye odwrat!* a opyet:55 we dnech Sirach 18, 30. Izai. 58, 3 a 5. poſtu wafſeho nalezena geft wole waffe. zdalyg to poft, gefto ſem gey wolyl?* [P.LCLXXXIII, y dije55 k tomu ſwaty bernart:3 negen geft tomu o poſtu rozvmyety, ale col. 1128, t. j. z řeči 71. in y o gynych58 takowych wyeczech, gefto magij w’ duchownijem porzaadu Cantica, č. 14.] byti. welyket geft zlee swa wole; vczynyt czafto dobry vczynek, ez nebude 90 dobry, to zwlaîtye tu bywa, ktozz mage w nyeczyem6° byti poſlufſenſtwij y chcze6l czos bud czynyty po ſwe woli proti onoho.61 protozz, kdyzz ſye od°2 ſwe wole ne wiſeho83 czynyecz, czozz ſye chcze, odwratijme, tehdy gime ſamy ſye od ſebe odwratyly.6 druhe byech rzekl, ezz ktozz chcze prawe vczynyti obraczenije, ma 95 wyedyety, k65 czemu ſye obratyty, w czem by nalezl ſtatecznoſt dobreho 39 kon. ř. 40 rkp. lebu "ſamo "nelftogij. 41 odd. 42 kon. ř. 43 y veps. 4 kon. ř. 45 yproty bohu. 46 odd. 47 kon. ř. 48 odd. 49 odd. na konci ř. 50 czozz „k ſwyetu "fluffye. 51 neprochwalu. 52 nepro na konci ř. 53 l, k, ch v tomto prvním ř. protaž. 54 azanycz. 55 odd. 56 od wratyty. 37 červ. podtrž. 58 y ogynych. 50 kon. ř. 60 y vepsáno (wnyeczlem). 61 odd. 62 kon. ř. 63 newíleho. fie. — 91. zwlafft. — 95. fem rzekl. — 97. y prawimt. — 99. geft zuoftawil. — 117. 88 nn.: 14. [Vereor, ne et inter nos aliqui sint, quorum non acceptet munera sponsus, eo quod non redoleant lilia. Etenim si in die jejunii mei inveniatur voluntas mea, non tale jejunium elegit sponsus, nec sapit illi jejunium meum, quod non lilium obedientiae, sed vitium propriae voluntatis sapit.] Ego autem non solum de jejunio, sed de silentio, de vigiliis, de oratione, de lectione, de opere manuum, postremo de omni observantia monachi, ubi invenitur voluntas sua in ea, et non obedientia ma- gistri sui, id ipsum sentio .... audiet a propheta, qui ejusmodi est: Nunquid tale est obsequium, quod elegi, dicit Dominus? et addet: In die bonorum tuorum in- veniuntur voluntates tuae (Isai. LVIII, 3—5). Grande malum propria voluntas, qua fit, ut bona tua tibi bona non sint ....
112 55a protozz odwrat ſye nayprw od42 hrzyechu! pro hrzyecht geft I] wie zlee, pro hrzyech y peklo, a boht hrzyeffnijkow nenawydij, odwrat ſye take y43 od ſwyeta! ſwyett geft zzadoft oczij, zzadoft tyela a hrdoft w zzywotu 1 Jan 2, 16. tomto.* swyett geft ty lydee, gefto w tyechto wyeczech naywijecz stogye, 70 to naywyecz mylugij, czozz k ſwyetu ſluffye, a chtye ſye lydem ſlybyty ne44 pro bozij chwalu, ale pro fwu. marnet geft to, tot wile myne a mno- hokrat w hrzyech zawede, azz y proty bohu45 ta ſwyetſka marnoſt. a tak4o dije pijímo: ktozz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, bude bozijm ne- Jak. 4, 4. przyetelem.* a dije opyet zzaltarz: ty, geſto ſye lijbije lydem, pohanyeny 75 Žal. 52, 6. ſu, neb geft boh pohrdal gymy,* toczyff geſto ſye lijbije lyde47 ſwyetſke myſlcze. neb to ſwyet myluge, czozz fluffye k ſwyetu.48 a takés bud kto y wi9 kapy bud pod wylkvv, kdyzt to myluge, to chwalij, czozz ſluffye k ſwyetu50, aneb ma zzadoſt lydem ſye lybyty ne pro chwalu'l bozzij, ne proš vzzytek ſwych blyzznijch, ſwyetffket geft frdcze. chcze-lyt ku prawemu s0 przygyty obraczenij, maat ſye od ſwyetíke marnoſty odwratyty, toho, czozz k ſwyetu ſluffye, nechwalyty,53 nelybowaty a za nycz negmyety, ale ty, ktozz ſye boha bogye, chwalyty, to pak ſye zda naydywnyeyffye, kak ſey ſamemu od ſebe55 odwratyty,56 ktozz chcze ku prawemu przygyty obraczenij? awſak dije kriſtus: ktozz chcze przygijty po mnye, oderczy fye 85 Mat. 16, 24. ſam ſebe!* a dije pijſmo: od wole ſwe ſye odwrat!* a opyet:55 we dnech Sirach 18, 30. Izai. 58, 3 a 5. poſtu wafſeho nalezena geft wole waffe. zdalyg to poft, gefto ſem gey wolyl?* [P.LCLXXXIII, y dije55 k tomu ſwaty bernart:3 negen geft tomu o poſtu rozvmyety, ale col. 1128, t. j. z řeči 71. in y o gynych58 takowych wyeczech, gefto magij w’ duchownijem porzaadu Cantica, č. 14.] byti. welyket geft zlee swa wole; vczynyt czafto dobry vczynek, ez nebude 90 dobry, to zwlaîtye tu bywa, ktozz mage w nyeczyem6° byti poſlufſenſtwij y chcze6l czos bud czynyty po ſwe woli proti onoho.61 protozz, kdyzz ſye od°2 ſwe wole ne wiſeho83 czynyecz, czozz ſye chcze, odwratijme, tehdy gime ſamy ſye od ſebe odwratyly.6 druhe byech rzekl, ezz ktozz chcze prawe vczynyti obraczenije, ma 95 wyedyety, k65 czemu ſye obratyty, w czem by nalezl ſtatecznoſt dobreho 39 kon. ř. 40 rkp. lebu "ſamo "nelftogij. 41 odd. 42 kon. ř. 43 y veps. 4 kon. ř. 45 yproty bohu. 46 odd. 47 kon. ř. 48 odd. 49 odd. na konci ř. 50 czozz „k ſwyetu "fluffye. 51 neprochwalu. 52 nepro na konci ř. 53 l, k, ch v tomto prvním ř. protaž. 54 azanycz. 55 odd. 56 od wratyty. 37 červ. podtrž. 58 y ogynych. 50 kon. ř. 60 y vepsáno (wnyeczlem). 61 odd. 62 kon. ř. 63 newíleho. fie. — 91. zwlafft. — 95. fem rzekl. — 97. y prawimt. — 99. geft zuoftawil. — 117. 88 nn.: 14. [Vereor, ne et inter nos aliqui sint, quorum non acceptet munera sponsus, eo quod non redoleant lilia. Etenim si in die jejunii mei inveniatur voluntas mea, non tale jejunium elegit sponsus, nec sapit illi jejunium meum, quod non lilium obedientiae, sed vitium propriae voluntatis sapit.] Ego autem non solum de jejunio, sed de silentio, de vigiliis, de oratione, de lectione, de opere manuum, postremo de omni observantia monachi, ubi invenitur voluntas sua in ea, et non obedientia ma- gistri sui, id ipsum sentio .... audiet a propheta, qui ejusmodi est: Nunquid tale est obsequium, quod elegi, dicit Dominus? et addet: In die bonorum tuorum in- veniuntur voluntates tuae (Isai. LVIII, 3—5). Grande malum propria voluntas, qua fit, ut bona tua tibi bona non sint ....
Strana 113
113 wiſeho. y rzkut, ezzt nycz ne-l nije ſtateczne w ſobye, czot boh nenije, 55b a czozz'6 geſt kteru ſtranu dobre, to ma ne ſebu' ſamo, ale od boha.e8 neb boh vdyelyl geſt toho, czoy raczyl, ktere wyeczy, ale w ſobyey zo- 100 ſtawyl plnoſt dobreho wíſeho. w nyem mozze dogyty czty a chwaly plnee a“" prawe; neb nemozz nafſije wyetffije czty byty, nezz wiſechno ſwe frdcze, wſychny myíl, weſken vmyíl ku panv obratyty naywyfyemu a mijle a fnaznye fluzzyty gemu, w nyem mozzem plne a beze wifye" nechuty lybe dogijty rozkoffy; neb yakoz ſem rzekl, czoz ktera wyecz ma kraſy, ſladko- 105 íty neb kterezkoly pochotnoîty, gelto mozz w tom gmyety frdcze czlo- wyeczije lijboft a rozkoff, tot ma od nyeho, a w nyem"l teprw geſt plna rozkoff a prawa lijboft w cztnem kochanij, w nyem tymzz czynem a ny- kdyezz gynde plne hoynofty a bohatiftwije"2 dogijty mozzem; neb on geft wſe ſtworzyl. ale toy ſkryl bohatſtwije przed mylownijky tohoto ſwyeta, 110 geſto chcze daty w’3 plne hoynofty tijem, ktozz ſye wſijm ſrdczem obratye k nyemu, gymzz w ſwoy czał otewrze poklady plne korzyſty. protozz- k bohu ſye obratme; w ny-[em"5 budem wſe dobre gmyety.76 trzetije ſem rzekl znamenaty, czijm ſye k bohu obratyty, tu zna- menayme ſwateho pawla, abychom geho naſledowaly, geſto w ſwem obra- 115 czenij k bohu nayprw bohu ſwu woli poddal"" rzka: pane, czo chczefí, abych vczynyl?* wole, tat w duffy panuge; kamzz ſye wole obratij, tam skutk. 9, 6. fey obratyl weſken czlowyek, protozz welij ſwaty bernart, abychom pijlnye znamenaly ftaw ſwe wole, abychom frozvmyely a znamenaly a rozeznaly: czo chcze z vmyíla wole nafíe, czo-ly by chtijety gmyela; czo-ly opyete 120 chcze yako druhym vmyílem pro ono, gemuzz chcze vmyſlem prwym; a potom, kak welmye chcze ktere wyeczy, kak-ly?s by ktere chtyety gmyela, aby w tom rzaad byl, aby naywyetíije chtyenye czlowyeku boh byl, a ten byl czijl czlowyeczije wole, tak ez by wole gyzz myloît byla, ezz by negen chtyela wole, ezz rozvm to vkazuge, ezz ma wole byty k tomu79 obra- czena, ale ezz by gyzz k bohu kso famemu trzzala myloſt, geſto vczynij, 56" ezz geden duch bude I i bohem, ktozz myluge boha,* a geſto8i nycz 1 Kor. 6, 17. gyneho nemyluge, gedyne czozz pron [miluje s2 a3 ne wijecze83 any gynak myluge toho, czozz pron myluge, gen yakozz sluffye. o kaks geft to zíſczaîtny, ktoy ſye tak ſwu woli obratyl k bohu!35 druhe luffye znamenaty, kdyzz gyzz bude wole obraczena k86 bohu, welyka-ly geft. trogyt ma mijeru wole, gijzzt mozz welykoft gegije mye- rzena byti, maat myerzena byti k moczy naffij a ku poznanij nafíemu a k wolies bozij, kdyzz mame plnv woli w ſluzbye bozij, ezz chczem wſe, 125 130 64 znam. odstavce. 6 kon. ř. 66 odd. 67 nefebu. 68 odd. 0 kon. ř. 70 abeze- wífye. 31 a wnyem. 72 odd. 73 kon. ř. 7 první slabika na konci ř. psána zkrat- kou P. 75 wnyem 76 znam. odstavce. 7 násl. a v napsaném arzka bylo červ. přeškrtnuto i tečkami zrušeno. 78 kak na konci ř. 7 rkp. "k tomu "byti. 80 h veps. na horní lince. 81 odd. 8 v rkp. není. 83 newijecze. 84 O kak. 85 znam. odstavce. 86 kon. ř. 87 a kupoznanij. 83 akwoli. 8' násl. potom woli přeškrtnuto. 9 červ. podtrž. wſfeczken. — 120. prwniem. — 121. yak welmie. — 121. yakliby. — 128. yak. — 8
113 wiſeho. y rzkut, ezzt nycz ne-l nije ſtateczne w ſobye, czot boh nenije, 55b a czozz'6 geſt kteru ſtranu dobre, to ma ne ſebu' ſamo, ale od boha.e8 neb boh vdyelyl geſt toho, czoy raczyl, ktere wyeczy, ale w ſobyey zo- 100 ſtawyl plnoſt dobreho wíſeho. w nyem mozze dogyty czty a chwaly plnee a“" prawe; neb nemozz nafſije wyetffije czty byty, nezz wiſechno ſwe frdcze, wſychny myíl, weſken vmyíl ku panv obratyty naywyfyemu a mijle a fnaznye fluzzyty gemu, w nyem mozzem plne a beze wifye" nechuty lybe dogijty rozkoffy; neb yakoz ſem rzekl, czoz ktera wyecz ma kraſy, ſladko- 105 íty neb kterezkoly pochotnoîty, gelto mozz w tom gmyety frdcze czlo- wyeczije lijboft a rozkoff, tot ma od nyeho, a w nyem"l teprw geſt plna rozkoff a prawa lijboft w cztnem kochanij, w nyem tymzz czynem a ny- kdyezz gynde plne hoynofty a bohatiftwije"2 dogijty mozzem; neb on geft wſe ſtworzyl. ale toy ſkryl bohatſtwije przed mylownijky tohoto ſwyeta, 110 geſto chcze daty w’3 plne hoynofty tijem, ktozz ſye wſijm ſrdczem obratye k nyemu, gymzz w ſwoy czał otewrze poklady plne korzyſty. protozz- k bohu ſye obratme; w ny-[em"5 budem wſe dobre gmyety.76 trzetije ſem rzekl znamenaty, czijm ſye k bohu obratyty, tu zna- menayme ſwateho pawla, abychom geho naſledowaly, geſto w ſwem obra- 115 czenij k bohu nayprw bohu ſwu woli poddal"" rzka: pane, czo chczefí, abych vczynyl?* wole, tat w duffy panuge; kamzz ſye wole obratij, tam skutk. 9, 6. fey obratyl weſken czlowyek, protozz welij ſwaty bernart, abychom pijlnye znamenaly ftaw ſwe wole, abychom frozvmyely a znamenaly a rozeznaly: czo chcze z vmyíla wole nafíe, czo-ly by chtijety gmyela; czo-ly opyete 120 chcze yako druhym vmyílem pro ono, gemuzz chcze vmyſlem prwym; a potom, kak welmye chcze ktere wyeczy, kak-ly?s by ktere chtyety gmyela, aby w tom rzaad byl, aby naywyetíije chtyenye czlowyeku boh byl, a ten byl czijl czlowyeczije wole, tak ez by wole gyzz myloît byla, ezz by negen chtyela wole, ezz rozvm to vkazuge, ezz ma wole byty k tomu79 obra- czena, ale ezz by gyzz k bohu kso famemu trzzala myloſt, geſto vczynij, 56" ezz geden duch bude I i bohem, ktozz myluge boha,* a geſto8i nycz 1 Kor. 6, 17. gyneho nemyluge, gedyne czozz pron [miluje s2 a3 ne wijecze83 any gynak myluge toho, czozz pron myluge, gen yakozz sluffye. o kaks geft to zíſczaîtny, ktoy ſye tak ſwu woli obratyl k bohu!35 druhe luffye znamenaty, kdyzz gyzz bude wole obraczena k86 bohu, welyka-ly geft. trogyt ma mijeru wole, gijzzt mozz welykoft gegije mye- rzena byti, maat myerzena byti k moczy naffij a ku poznanij nafíemu a k wolies bozij, kdyzz mame plnv woli w ſluzbye bozij, ezz chczem wſe, 125 130 64 znam. odstavce. 6 kon. ř. 66 odd. 67 nefebu. 68 odd. 0 kon. ř. 70 abeze- wífye. 31 a wnyem. 72 odd. 73 kon. ř. 7 první slabika na konci ř. psána zkrat- kou P. 75 wnyem 76 znam. odstavce. 7 násl. a v napsaném arzka bylo červ. přeškrtnuto i tečkami zrušeno. 78 kak na konci ř. 7 rkp. "k tomu "byti. 80 h veps. na horní lince. 81 odd. 8 v rkp. není. 83 newijecze. 84 O kak. 85 znam. odstavce. 86 kon. ř. 87 a kupoznanij. 83 akwoli. 8' násl. potom woli přeškrtnuto. 9 červ. podtrž. wſfeczken. — 120. prwniem. — 121. yak welmie. — 121. yakliby. — 128. yak. — 8
Strana 114
114 Žal. 138, 16. 2 Kor. 8, 11. [P.L. CLXXXIII, col. 610, t. j. z řeči 26 De Diversis, čís. 2.] czozz mozzem vczynyty, ezz nyczehozz neopuftyme, gefto mozzem, acz toho, czoy nad naffy mocz, nevczynyme, dobru ma mijeru wole nafíe. 135 byly bychom tak przypſany k bozije myloſty, yakozz dije prorok: me nedokonanije wydyele gíta oczy twogy, a wychny w twych knyhach pſany budu.* ti wſychny, yakozz dije ſwaty bernart,9° gefto, czozz mohu, czynye. k te mijerze ponukafie koryntíkych ſwaty pawel9 rzka: gyzz vczynkem dokonayte, at y w1 ſkutcze bude, yakozz byla wole w myſly!* pak ſwaty bernart9°] vczij te mijery doſahnvty rzka: kdyzz wole nafſe chcze, czozz mozz, w tom, czozz ſluffye k bohu, ma chwalu; a kdyzz nad to chcze, nezz mozz, ma byti wzdrzzana; a pakly toho nechcze, geſto by mohla, ma wzbuzena byti. neb czaſto ſpij, meſíka, nepomnij, k czemu by tahnuti gmyela, a ſnadno zayde yak'2 ſ czijeſty, ano ſye gij gyne ſkytu lijboſtne 145 wyeczy. ale malo gych tu mijeru ſdrzzij, yakozz dije ſwaty bernart:9 acz geſt kto gedwa, geſto by chtyel w tom, czozz k bohu ſluffye, czo by mohl, zkvſſyty ſebe, a geſto by mohl, mnij aneb ſprawij, by nemohl. ale acz w tom lydy obelítijme, neday, bozije, bychom tye chtyecz obelítiti ſye oklamaly! nepraczygem, ezz nemozzem...,93 aneb zda ſye nam, bychom nemohly, 150 prazdnyty przywykíſe, aneb rozkoffy vczynyly ſme ſye..., ezz nemozzem praczowaty. a ten wſfe wydij, gefto zna taynoft kazzdeho irdcze. druhe wole nafſe ma podle mijery" poznanije naſíeho mijerzena byty, wſſemu-ly96 chczem, czozz pozname, ezz geft dobre a ezz mozzem, a czoz bychom 56b wyedyely, ezz nenije dobre, abychom nechtyely tomu. o tomt dije ſwaty ] 155 Jak. 4, 17. jakub:"7 ktozz wije, czo geît dobre, a neczynij, hrzyech geft gemu.* trzetije woli ſwu k woli bozij myerzyty mame, abychom temuzz chtyely, geſto boh chcze, a chcze, abychom my chtyely tomu. y dijess ſwaty bernart�7 k ſwym mnyíkom, a y9 my tomu rozvmycyme, w czem naí dotycze: to, czozz nam geft gyfto, ezz boh chcze tomu, kyy by to czrt byl a ne mnych,100 by tomu nechtyel? ale w tom negime bezpecz, geſto newijeme, chcze-ly boh tomu nebo nechcze, a naywyecz, kdyzz negíme pijlny, bychom poznali 140 160 s ywna konci ř. 2 yak rozmazáno po chybném pokusu škrtnouti. 3 tak rkp.; my- šlenka, zdá se, tu utrpěla vypuštěním 2—3 slov. “ vynecháno „nevschopni“ nebo pod. s5 odd. 36 wffemu ly. 97 červ. podtrž. 38 odd. " a y na konci ř. 100 nemnych. 129. kto gt. — 137. widiela gita. — 138. czoz muoz czynij. — 145. zagde yak fítiefti. — 160. key by czert byl. — 161. bezpečzni. — 166. yakowa. — 167. kčze" 159 nn : 2. .... At vero subjectionem istam triplicem esse necesse est: ut quod certum est Deum velle, id nos velimus omnino; et quod certum est eum nolle, similiter exsecremur et nos; quod autem incertum est, utrum velit an nolit, neque velimus ex toto, neque penitus non velimus.... Hinc accidit, ut dissimulemus Domini quaerere voluntatem, dum et nostram facere, et aliquam de ignorantia habere volumus excusationem. Quis enim est ille tam infelix monachus, qui id nolle audeat, quod certus est Deum velle; aut quod certus eum nolle, id velle praesumat?.... 3. .... Aut si quid facere cogitat, unde mandatum certum non habet, si voluntatem suam suspensam tenuerit, donec praelatum suum interroget et ab eo quaerat Domini voluntatem, cui vice ipsius obedit, non conturbabitur, quidquid ei praecipiatur....
114 Žal. 138, 16. 2 Kor. 8, 11. [P.L. CLXXXIII, col. 610, t. j. z řeči 26 De Diversis, čís. 2.] czozz mozzem vczynyty, ezz nyczehozz neopuftyme, gefto mozzem, acz toho, czoy nad naffy mocz, nevczynyme, dobru ma mijeru wole nafíe. 135 byly bychom tak przypſany k bozije myloſty, yakozz dije prorok: me nedokonanije wydyele gíta oczy twogy, a wychny w twych knyhach pſany budu.* ti wſychny, yakozz dije ſwaty bernart,9° gefto, czozz mohu, czynye. k te mijerze ponukafie koryntíkych ſwaty pawel9 rzka: gyzz vczynkem dokonayte, at y w1 ſkutcze bude, yakozz byla wole w myſly!* pak ſwaty bernart9°] vczij te mijery doſahnvty rzka: kdyzz wole nafſe chcze, czozz mozz, w tom, czozz ſluffye k bohu, ma chwalu; a kdyzz nad to chcze, nezz mozz, ma byti wzdrzzana; a pakly toho nechcze, geſto by mohla, ma wzbuzena byti. neb czaſto ſpij, meſíka, nepomnij, k czemu by tahnuti gmyela, a ſnadno zayde yak'2 ſ czijeſty, ano ſye gij gyne ſkytu lijboſtne 145 wyeczy. ale malo gych tu mijeru ſdrzzij, yakozz dije ſwaty bernart:9 acz geſt kto gedwa, geſto by chtyel w tom, czozz k bohu ſluffye, czo by mohl, zkvſſyty ſebe, a geſto by mohl, mnij aneb ſprawij, by nemohl. ale acz w tom lydy obelítijme, neday, bozije, bychom tye chtyecz obelítiti ſye oklamaly! nepraczygem, ezz nemozzem...,93 aneb zda ſye nam, bychom nemohly, 150 prazdnyty przywykíſe, aneb rozkoffy vczynyly ſme ſye..., ezz nemozzem praczowaty. a ten wſfe wydij, gefto zna taynoft kazzdeho irdcze. druhe wole nafſe ma podle mijery" poznanije naſíeho mijerzena byty, wſſemu-ly96 chczem, czozz pozname, ezz geft dobre a ezz mozzem, a czoz bychom 56b wyedyely, ezz nenije dobre, abychom nechtyely tomu. o tomt dije ſwaty ] 155 Jak. 4, 17. jakub:"7 ktozz wije, czo geît dobre, a neczynij, hrzyech geft gemu.* trzetije woli ſwu k woli bozij myerzyty mame, abychom temuzz chtyely, geſto boh chcze, a chcze, abychom my chtyely tomu. y dijess ſwaty bernart�7 k ſwym mnyíkom, a y9 my tomu rozvmycyme, w czem naí dotycze: to, czozz nam geft gyfto, ezz boh chcze tomu, kyy by to czrt byl a ne mnych,100 by tomu nechtyel? ale w tom negime bezpecz, geſto newijeme, chcze-ly boh tomu nebo nechcze, a naywyecz, kdyzz negíme pijlny, bychom poznali 140 160 s ywna konci ř. 2 yak rozmazáno po chybném pokusu škrtnouti. 3 tak rkp.; my- šlenka, zdá se, tu utrpěla vypuštěním 2—3 slov. “ vynecháno „nevschopni“ nebo pod. s5 odd. 36 wffemu ly. 97 červ. podtrž. 38 odd. " a y na konci ř. 100 nemnych. 129. kto gt. — 137. widiela gita. — 138. czoz muoz czynij. — 145. zagde yak fítiefti. — 160. key by czert byl. — 161. bezpečzni. — 166. yakowa. — 167. kčze" 159 nn : 2. .... At vero subjectionem istam triplicem esse necesse est: ut quod certum est Deum velle, id nos velimus omnino; et quod certum est eum nolle, similiter exsecremur et nos; quod autem incertum est, utrum velit an nolit, neque velimus ex toto, neque penitus non velimus.... Hinc accidit, ut dissimulemus Domini quaerere voluntatem, dum et nostram facere, et aliquam de ignorantia habere volumus excusationem. Quis enim est ille tam infelix monachus, qui id nolle audeat, quod certus est Deum velle; aut quod certus eum nolle, id velle praesumat?.... 3. .... Aut si quid facere cogitat, unde mandatum certum non habet, si voluntatem suam suspensam tenuerit, donec praelatum suum interroget et ab eo quaerat Domini voluntatem, cui vice ipsius obedit, non conturbabitur, quidquid ei praecipiatur....
Strana 115
115 woli bozij, chtyecz ſwu woli gmyeti pod omluwu, ezz newijeme, czo by boh chtyel. ale w tom, kdyzz nemozzem wyedyety za gylto w ny[e]czem,101 165 czo by boh chtyel, dobry ſtrazze wole naffye poſlufínu byti ſtarofty ſweho. 102 trzetije znamenayme, kakowa ma byty wole nafſe! a to ſwaty pawelles vkazuge rzka: zkuſte, ke geſt wole bozije dobra, a geſto ſye dobrze lijbij, a ſwrchowanaa!104* dije pak k tomu ſwaty bernart:105 wole bozije gest dobra w obraczenij naſſem, a dobrze ſye lijbij, kdyzz bude106 w dobrem 170 profpyewaty, a kdyzz bychom dofíly ſwrchowanije, tehdy by byla wole bozije w1o6 naff ſwrchowana. dobra wole bude w naſ bozije, ezz gy za dobree od nafí przygme, kdyzz obratyecz ſye k nyemu y potahnem nayprw k umyílu10 tomu, abychom hrzyechô10s wzely odpufftyenye. wyeducz, ezz dluzznijk nebude proto dluhu prazden, acz nedluzzij ſye wyecze, ale gelyzz 175 odlozzij aneb nalezne myloſt, ez bude gemu odpufítyeno, y budem 104 czozz mohucz odkladaty a mylofty14 zadagycze, azz y budu nam drzewnij hrzyeffy odpufítyeny. a to vczygem nyekak z myloſty geho, ezz geft dobry, ezz na wyeky myloſrdye geho.* a kdyzz nebudem k hrzyechu myloſty (žal. 106, 1.] gmyety, ſwyedomye ſye nam obweſſelij10s, yako kdyzz po nocznij temnoſti 180 zarze wzeyde. druhe pak bude wole, geſto ſye dobrze lijbij, kdyzz z toho, ezz vfame bozij myloſty, ezz nam gyzz odpuſtyl hrzyechy, poczne ſye nam boh wlaaftye kaks lybyty, zzey tak dobry, tak myloſtywy. a protyw104 dobrotye101 geho budem mijle ſluzzyty gemu hleedagijcz, bychom ſye w myſlenij, w rze-lczy y w ſkutczyech ſlybyly109 gemu, azz w tom 57 185 z dluheho obyczege mohly bychom podle ſwatehol1o pawla take rzeeczy: nadyegy mame z toho, czoz wydyme w ſobye, ezz ſye y my lijbijme bohu.* I1 Thess. 2, 4.] a ſwaty aug9ill dije k te rzeczy: ten ſye lijbij bohu, komuzz ſye boh lijbij.* P. L. XXXVI, col. 277 H. a ſwatyl1o bernart 05 dije: ktozz ſye nelijbij bohu, tomu ſye boh nemozz lijbyty, a komuz ſye boh lijbij, nemozz ſye bohu nelybyty.* trzetije wole 190 ſwrchowana bozije w naſ bude, kdyzz bychom dofíly ſwrchowanije, yakozz dije ſwaty pawel: tot geft wole bozije, aby ſwaty byli.* k tomuy ponukal u Thess. 4, 3.] y ſam hoſpodyn rzka: swaty budte, nebt gſem ya ſwat!* a dije opyet kriftus:105 3 Mojz. 11, 44. przyffel ſem, aby[ch]12 w zemy ohen puftyl, a czo chczy, gen aby horzal?* Luk. 12, 49. mijenye, aby ohen ſwate myloſti plapolijwye roznyetyl w lydíkych frd- 195 czijch tijem, zzey w take myloſty przyfſel na ſwyet. neb toy czlowyeczye ſwrchowanye, kdyzz wegde w hormvvli3 a plapolywu myloſt k bohu, ezz Řím. 12, 2. P. L. CLXXXIII, col. 898/899 H. 101 wnyczem. 102 znam. odstavce. 103 červ. podtrž. 104 odd. 105 červ. podtrž. 106 kon. ř. 107 kumyílu. 108 ob weffelij. 103 k, ch, l, b, l v tomto prvním řádku protaženy. 110 odd. 111 červ. podtrž., na konci ř. 112 rkp. aby. 113 whornvv. 114 l. h, k, l b geft wuole. — 177. nieyak. — 178 milofrdenftwie. — 182. zwlafftie yaks. — 199. 187: Je to výrok z Augustinova Enarratio in psalmum XXXII, sermo I, 1: Ille placet Deo, cui placet Deus. Podobně se čte v Enarr. in ps. CXXII, 3: Solus securus placet, qui Dec placet. Et quis est, qui placet Deo? Cui placuerit Deus.... 188: ...Qui non placet Deo, non potest illi placere Deus. Nam cui placet Deus, Deo displicere non potest.... (s. Beinardi sermo XXIV in Cantica, num. 8). 8*
115 woli bozij, chtyecz ſwu woli gmyeti pod omluwu, ezz newijeme, czo by boh chtyel. ale w tom, kdyzz nemozzem wyedyety za gylto w ny[e]czem,101 165 czo by boh chtyel, dobry ſtrazze wole naffye poſlufínu byti ſtarofty ſweho. 102 trzetije znamenayme, kakowa ma byty wole nafſe! a to ſwaty pawelles vkazuge rzka: zkuſte, ke geſt wole bozije dobra, a geſto ſye dobrze lijbij, a ſwrchowanaa!104* dije pak k tomu ſwaty bernart:105 wole bozije gest dobra w obraczenij naſſem, a dobrze ſye lijbij, kdyzz bude106 w dobrem 170 profpyewaty, a kdyzz bychom dofíly ſwrchowanije, tehdy by byla wole bozije w1o6 naff ſwrchowana. dobra wole bude w naſ bozije, ezz gy za dobree od nafí przygme, kdyzz obratyecz ſye k nyemu y potahnem nayprw k umyílu10 tomu, abychom hrzyechô10s wzely odpufftyenye. wyeducz, ezz dluzznijk nebude proto dluhu prazden, acz nedluzzij ſye wyecze, ale gelyzz 175 odlozzij aneb nalezne myloſt, ez bude gemu odpufítyeno, y budem 104 czozz mohucz odkladaty a mylofty14 zadagycze, azz y budu nam drzewnij hrzyeffy odpufítyeny. a to vczygem nyekak z myloſty geho, ezz geft dobry, ezz na wyeky myloſrdye geho.* a kdyzz nebudem k hrzyechu myloſty (žal. 106, 1.] gmyety, ſwyedomye ſye nam obweſſelij10s, yako kdyzz po nocznij temnoſti 180 zarze wzeyde. druhe pak bude wole, geſto ſye dobrze lijbij, kdyzz z toho, ezz vfame bozij myloſty, ezz nam gyzz odpuſtyl hrzyechy, poczne ſye nam boh wlaaftye kaks lybyty, zzey tak dobry, tak myloſtywy. a protyw104 dobrotye101 geho budem mijle ſluzzyty gemu hleedagijcz, bychom ſye w myſlenij, w rze-lczy y w ſkutczyech ſlybyly109 gemu, azz w tom 57 185 z dluheho obyczege mohly bychom podle ſwatehol1o pawla take rzeeczy: nadyegy mame z toho, czoz wydyme w ſobye, ezz ſye y my lijbijme bohu.* I1 Thess. 2, 4.] a ſwaty aug9ill dije k te rzeczy: ten ſye lijbij bohu, komuzz ſye boh lijbij.* P. L. XXXVI, col. 277 H. a ſwatyl1o bernart 05 dije: ktozz ſye nelijbij bohu, tomu ſye boh nemozz lijbyty, a komuz ſye boh lijbij, nemozz ſye bohu nelybyty.* trzetije wole 190 ſwrchowana bozije w naſ bude, kdyzz bychom dofíly ſwrchowanije, yakozz dije ſwaty pawel: tot geft wole bozije, aby ſwaty byli.* k tomuy ponukal u Thess. 4, 3.] y ſam hoſpodyn rzka: swaty budte, nebt gſem ya ſwat!* a dije opyet kriftus:105 3 Mojz. 11, 44. przyffel ſem, aby[ch]12 w zemy ohen puftyl, a czo chczy, gen aby horzal?* Luk. 12, 49. mijenye, aby ohen ſwate myloſti plapolijwye roznyetyl w lydíkych frd- 195 czijch tijem, zzey w take myloſty przyfſel na ſwyet. neb toy czlowyeczye ſwrchowanye, kdyzz wegde w hormvvli3 a plapolywu myloſt k bohu, ezz Řím. 12, 2. P. L. CLXXXIII, col. 898/899 H. 101 wnyczem. 102 znam. odstavce. 103 červ. podtrž. 104 odd. 105 červ. podtrž. 106 kon. ř. 107 kumyílu. 108 ob weffelij. 103 k, ch, l, b, l v tomto prvním řádku protaženy. 110 odd. 111 červ. podtrž., na konci ř. 112 rkp. aby. 113 whornvv. 114 l. h, k, l b geft wuole. — 177. nieyak. — 178 milofrdenftwie. — 182. zwlafftie yaks. — 199. 187: Je to výrok z Augustinova Enarratio in psalmum XXXII, sermo I, 1: Ille placet Deo, cui placet Deus. Podobně se čte v Enarr. in ps. CXXII, 3: Solus securus placet, qui Dec placet. Et quis est, qui placet Deo? Cui placuerit Deus.... 188: ...Qui non placet Deo, non potest illi placere Deus. Nam cui placet Deus, Deo displicere non potest.... (s. Beinardi sermo XXIV in Cantica, num. 8). 8*
Strana 116
116 bude gyzz zzadoſtne boha przydrzzenije. a pro tu myloſt wſe bude czlo- wyek wazzyty| lehko, czozz mozz lybehol14 byty na tomto ſwyetye, y czozz kdy potka nelijbeho, azz pak w te myloſty y wegde czlowyek w115 dywnu kakuſí gednotu i bohem w nebeſkem kralowstwu. gehozz etc.116 200 druha rzecz o ſwatem pawlu1 1 Kor. 4, 16 a 11, nafledownyczy2 mogy budte!* dije ſwaty rzehorz:3 ten ma wzat byty 1, Filip. 3, 17. S.Gregorii Regulae ku prawydlu a aby byl gynym ku przykladu, geſto tyeleſnym zzadoſtem pastoralis liber. Pars prima, cap. vmrzew zyw geft duchownye, gefto nehleedaa, by gmyel proſpyech tohoto X, col. 10 (P. X.LXXVII, col. ſwyeta, geſto ſye nelekaa protywnych wyeczij, gefto gen wnytrinyeho 23) H. duchownyeho zzadaa ſbozzije, geſto nycz neczynij nepodobnye a toho pycze, czozz gynij czynye nepodobneho, geſto zzelee nehody gynych a weſſel geft gych dobre wyda, geſto ſnazzen geft, aby nedal gynym przy- kladu zleho a ſwych blyzznych ſucha ſrdeze rad ſwlazzyge vczenijm pijíma ſwateho. ale ezz nenye gyzz ſnadno takych naleîty, — nerzku, by gych nebylo, ale acz gſu, w ſwe pokorze krygij ſye hluku tohoto ſwyeta; neb yakozz na poczatcze czyerkwy ſwate, aby ſye rozmohla, vkazowaly ſwatij dywy a zazraky, ale gyzz mnoha geſt II przyczyna toho, aby ſye ſwatij lydee w ſwe pokorze hluku ſwyetíkeho pokrywaly — protozz ty berzme ſobye ku' przykladu, geſto ſefíly ſ tohoto ſwyeta, a boh ohlaſſyl gych ſwa- 15 toſt, w nijzz gſu ſítaaly az do ſmrty! a tak' mame ſwateho pawla ku przy- kladu tu w obraczenij k bohu, tu, ezz geſt ſwe tyelo traapyl branye fye hrzyechu a zzey“ dobywal fílechetnoſtij a hromazdyl ge. protozz opyet ſem wzal ſlowa geho k teto rzeczy, geſto geft rzekl: nafledow- nyczy mogy budte! neb negen w obraczenij, ale y w trapenij" tyela, 20 branyecz ſye hrzyechu a hromazdyecz filechetnoſti dan nam geft ſwaty pawel kus przykladu." 575 5 10 v tomto prvním řádku protaženy. 115 kon. ř. 116 etc. obvyklou zkratkou. 1 červ. na půl druhého ř. 2 N na dva řádky. 3červ. podtrž. 4 odd. 5 kon. ř. 6 odd. 7 ywtrapenij. 8 kon. ř. 3 znam. odstavce. 10 odd. 11 znam. odstavce. wdiwnu yakus wuonij s bohem. — 200. kralowſtwie gehoz y nam dopomoz hoſpodine amen. 2 nn.: Qualis quisque ad regimen venire debeat. Ille igitur, ille modis omnibus debet ad exemplum vivendi pertrahi, qui cunctis carnis passionibus moriens jam spiritualiter vivit, qui prospera mundi postposuit, qui nulla adversa pertimescit, qui sola interna desiderat. [Cujus intentioni bene congruens, nec omnino per imbecilli- tatem corpus, nec valde per contumeliam repugnat spiritus. Qui ad aliena cupienda non ducitur, sed propria largitur. Qui per pietatis viscera citius ad ignoscendum flecti- tur, sed nunquam plus quam deceat ignoscens, ab arce rectitudinis incli latur.] Qui nulla illicita perpetrat, sed perpetrata ab aliis ut propria deplorat. Qui ex affectu cordis alienae infirmitati compatitur, sicque in bonis proximi sicut in suis provectibus laetatur. Qui ita se imitabilem caeteris in cunctis, quae agit, insinuat, ut inter eos non habeat, quod saltem de transactis erubescat. Qui sic studet vivere, ut proxi- morum quoque corda arertia doctrinae valeat fluentis irrigare....
116 bude gyzz zzadoſtne boha przydrzzenije. a pro tu myloſt wſe bude czlo- wyek wazzyty| lehko, czozz mozz lybehol14 byty na tomto ſwyetye, y czozz kdy potka nelijbeho, azz pak w te myloſty y wegde czlowyek w115 dywnu kakuſí gednotu i bohem w nebeſkem kralowstwu. gehozz etc.116 200 druha rzecz o ſwatem pawlu1 1 Kor. 4, 16 a 11, nafledownyczy2 mogy budte!* dije ſwaty rzehorz:3 ten ma wzat byty 1, Filip. 3, 17. S.Gregorii Regulae ku prawydlu a aby byl gynym ku przykladu, geſto tyeleſnym zzadoſtem pastoralis liber. Pars prima, cap. vmrzew zyw geft duchownye, gefto nehleedaa, by gmyel proſpyech tohoto X, col. 10 (P. X.LXXVII, col. ſwyeta, geſto ſye nelekaa protywnych wyeczij, gefto gen wnytrinyeho 23) H. duchownyeho zzadaa ſbozzije, geſto nycz neczynij nepodobnye a toho pycze, czozz gynij czynye nepodobneho, geſto zzelee nehody gynych a weſſel geft gych dobre wyda, geſto ſnazzen geft, aby nedal gynym przy- kladu zleho a ſwych blyzznych ſucha ſrdeze rad ſwlazzyge vczenijm pijíma ſwateho. ale ezz nenye gyzz ſnadno takych naleîty, — nerzku, by gych nebylo, ale acz gſu, w ſwe pokorze krygij ſye hluku tohoto ſwyeta; neb yakozz na poczatcze czyerkwy ſwate, aby ſye rozmohla, vkazowaly ſwatij dywy a zazraky, ale gyzz mnoha geſt II przyczyna toho, aby ſye ſwatij lydee w ſwe pokorze hluku ſwyetíkeho pokrywaly — protozz ty berzme ſobye ku' przykladu, geſto ſefíly ſ tohoto ſwyeta, a boh ohlaſſyl gych ſwa- 15 toſt, w nijzz gſu ſítaaly az do ſmrty! a tak' mame ſwateho pawla ku przy- kladu tu w obraczenij k bohu, tu, ezz geſt ſwe tyelo traapyl branye fye hrzyechu a zzey“ dobywal fílechetnoſtij a hromazdyl ge. protozz opyet ſem wzal ſlowa geho k teto rzeczy, geſto geft rzekl: nafledow- nyczy mogy budte! neb negen w obraczenij, ale y w trapenij" tyela, 20 branyecz ſye hrzyechu a hromazdyecz filechetnoſti dan nam geft ſwaty pawel kus przykladu." 575 5 10 v tomto prvním řádku protaženy. 115 kon. ř. 116 etc. obvyklou zkratkou. 1 červ. na půl druhého ř. 2 N na dva řádky. 3červ. podtrž. 4 odd. 5 kon. ř. 6 odd. 7 ywtrapenij. 8 kon. ř. 3 znam. odstavce. 10 odd. 11 znam. odstavce. wdiwnu yakus wuonij s bohem. — 200. kralowſtwie gehoz y nam dopomoz hoſpodine amen. 2 nn.: Qualis quisque ad regimen venire debeat. Ille igitur, ille modis omnibus debet ad exemplum vivendi pertrahi, qui cunctis carnis passionibus moriens jam spiritualiter vivit, qui prospera mundi postposuit, qui nulla adversa pertimescit, qui sola interna desiderat. [Cujus intentioni bene congruens, nec omnino per imbecilli- tatem corpus, nec valde per contumeliam repugnat spiritus. Qui ad aliena cupienda non ducitur, sed propria largitur. Qui per pietatis viscera citius ad ignoscendum flecti- tur, sed nunquam plus quam deceat ignoscens, ab arce rectitudinis incli latur.] Qui nulla illicita perpetrat, sed perpetrata ab aliis ut propria deplorat. Qui ex affectu cordis alienae infirmitati compatitur, sicque in bonis proximi sicut in suis provectibus laetatur. Qui ita se imitabilem caeteris in cunctis, quae agit, insinuat, ut inter eos non habeat, quod saltem de transactis erubescat. Qui sic studet vivere, ut proxi- morum quoque corda arertia doctrinae valeat fluentis irrigare....
Strana 117
117 trogym czynem branyl ſye geft, aby nad nym hrzyech nepanowal, a toho geft y nam trzeba nayprw ſye branyl nepowole k hrzyechu, ale 25 wzdy ſye protywye, acz kdy z przyrozenye porufřeneho podnyet hrzyechu dotykal geho. neb yakozz ſam to prawyl, kdyzz zewyl boh gemu welyke wyeczy, aby gey to newzneflo w hrdoft, dan gemu oftnecz tyeleſneho pohnvtije k hrzyechu,* aby tyem byl napomenvt, zzey bez bozije po- 12 Kor. 12, 7.] moczy krzehky czlowyek, a nebyl hrd pro welykoſt gynych w ſobye darow 30 bozijch. a tak prawyeíſe: wijzy gyny byeh yako gyne vſtawenije neb gyny zakon w ſwych tyeleſnych vdech, geſto ſye protywij zakonv aneb vſta- wenij bozijemu, geftoy w me myfly.* ale tak geft ftaal muzíky proty Řím. 7,23. tomu,1° acz hoy tyelo k zzadoſty ktere takowe potahowalo, zze geſt tomu nepowolyl, any myſlij toho oblijbowal, yakozz to ſam dije: ynhed ſem 35 nepowolyl tyelu a krwy.*I druhym czynem branyl ſye vtrpenijm trapye Gal. 1, 16. ſwe tyelo, krotye ge, aby nebuyalo, yakozz ſam dije: trapijm ſwe tyelo a w ſluzbui2 ge podrobugy, abych gynym kazze fam zawrzzen nebyl.* 1 Kor. 9,27. trzetijm czynem branyl ſye modlytwu a zwlaafſtye pro ſwe tol3 zwlaaſſtije pokuffenije, yakozz to ſam prawij. trzykrat ſye modlyl bohu, aby mohl 40 toho prazden byti, ale boh toho nechtyel gemu vczynyty wyeda wyetílij w tom vzzytek geho, a abyl y w toml5 byl nam ku przykladu. ale rzekl gemu: dofty maff, ezz maff I mu myloft; neb w nemoczy budet cztnoît 58a mohutnoſty dokonana.*16 wyzmezz, bychom w temzz naſledowaly ſwateho pawla! ale zzaloſtij 45 jeremyaîí, ezz nefnazzyme ſye, bychom podle toho,17 geíto bychom mohly, vczynyly.* protozz fnazzme ſye, gelykzz mohucz, branme ſye hrzyechu! UJerem. 48, 30.] a zwlaaſtye kazdy znamenay, k kteremu gey hrzyechu naywyecz tahne obyczey geho, czo-ly gey naywyecz k tomu podnyeczyge, a podlel8 toho trap ſwe tyelo przyczyny k tomu od ſebe daale a ſye od° przyczyn! vtrpe- 50 nijet geft a1 vzzyteczne vtrpyety tyech przyczyn, gymyzz by ſye k hrzyechu kteremu roznyeczowal, lecz by byla welyka ſytoft, lecz obyczey i kym, lecz myſlenije ktera neb oblybowanije takych wyeczij, tak ſwaty jero- nym2° prawij o ſobye: kdyz gey takowe tyeleſne lijboity myílenije nyekdy podítupylo, byl azz vkruten tyelu ſwemu tyezzcze ge traapye. tak ſwaty 55 benedict,2° kdyzz napadla gey tyeleſna zzadoft, nahym tyele2 w zzhawych ſye koprzywach walel a tak myſl k uklydu22 przywedl. tak y ſwaty pawel nepowolowal krwy a tyelu a krotyl a traapyl ſwe tyelo. wa tyech ne- moczy bylay mohutnoſt gych fijly dokonana.* nemocz geft byla, zzey 2 Kor. 12, 7 9.) trapyl ge podnyet tyeleſenſtwije przyrozenije poruíſeneho; ale ezz gſu te 60 zzadoſty nepowolyly a ftatecznye ſye gij protywyly, tuy w nych mohutnoſt [2 Kor. 12, 8—9.] 12 a wíluzbu. 13 to poněkud zaráží, ale srv. 119, ř. 101: oniem svým pokušením. 14 odd. i tečkou. 15 ywtom. 16 znam. odstavce. 17 odd. 18 Apodle na konci ř. 1 kon. ř. 20 červ. podtrž. 21 kon. ř. 2 rkp. kuklydu. 23 hô na konci ř. 24 kon. ř. 2 znam. odst. 26. zgewil. — 27. wzneflo. — 33. ho geft. — 34. yhned. — 38. zwlafítnij po- kuffenie. — 46. yakz mohucz. — 48. k tomu gey naywiecz podnieczuge. — 49 ſebe odprzyczyn. — 55. wžahawych. — 56. myſl kikroczenie przywedl a k vpokogenie. —
117 trogym czynem branyl ſye geft, aby nad nym hrzyech nepanowal, a toho geft y nam trzeba nayprw ſye branyl nepowole k hrzyechu, ale 25 wzdy ſye protywye, acz kdy z przyrozenye porufřeneho podnyet hrzyechu dotykal geho. neb yakozz ſam to prawyl, kdyzz zewyl boh gemu welyke wyeczy, aby gey to newzneflo w hrdoft, dan gemu oftnecz tyeleſneho pohnvtije k hrzyechu,* aby tyem byl napomenvt, zzey bez bozije po- 12 Kor. 12, 7.] moczy krzehky czlowyek, a nebyl hrd pro welykoſt gynych w ſobye darow 30 bozijch. a tak prawyeíſe: wijzy gyny byeh yako gyne vſtawenije neb gyny zakon w ſwych tyeleſnych vdech, geſto ſye protywij zakonv aneb vſta- wenij bozijemu, geftoy w me myfly.* ale tak geft ftaal muzíky proty Řím. 7,23. tomu,1° acz hoy tyelo k zzadoſty ktere takowe potahowalo, zze geſt tomu nepowolyl, any myſlij toho oblijbowal, yakozz to ſam dije: ynhed ſem 35 nepowolyl tyelu a krwy.*I druhym czynem branyl ſye vtrpenijm trapye Gal. 1, 16. ſwe tyelo, krotye ge, aby nebuyalo, yakozz ſam dije: trapijm ſwe tyelo a w ſluzbui2 ge podrobugy, abych gynym kazze fam zawrzzen nebyl.* 1 Kor. 9,27. trzetijm czynem branyl ſye modlytwu a zwlaafſtye pro ſwe tol3 zwlaaſſtije pokuffenije, yakozz to ſam prawij. trzykrat ſye modlyl bohu, aby mohl 40 toho prazden byti, ale boh toho nechtyel gemu vczynyty wyeda wyetílij w tom vzzytek geho, a abyl y w toml5 byl nam ku przykladu. ale rzekl gemu: dofty maff, ezz maff I mu myloft; neb w nemoczy budet cztnoît 58a mohutnoſty dokonana.*16 wyzmezz, bychom w temzz naſledowaly ſwateho pawla! ale zzaloſtij 45 jeremyaîí, ezz nefnazzyme ſye, bychom podle toho,17 geíto bychom mohly, vczynyly.* protozz fnazzme ſye, gelykzz mohucz, branme ſye hrzyechu! UJerem. 48, 30.] a zwlaaſtye kazdy znamenay, k kteremu gey hrzyechu naywyecz tahne obyczey geho, czo-ly gey naywyecz k tomu podnyeczyge, a podlel8 toho trap ſwe tyelo przyczyny k tomu od ſebe daale a ſye od° przyczyn! vtrpe- 50 nijet geft a1 vzzyteczne vtrpyety tyech przyczyn, gymyzz by ſye k hrzyechu kteremu roznyeczowal, lecz by byla welyka ſytoft, lecz obyczey i kym, lecz myſlenije ktera neb oblybowanije takych wyeczij, tak ſwaty jero- nym2° prawij o ſobye: kdyz gey takowe tyeleſne lijboity myílenije nyekdy podítupylo, byl azz vkruten tyelu ſwemu tyezzcze ge traapye. tak ſwaty 55 benedict,2° kdyzz napadla gey tyeleſna zzadoft, nahym tyele2 w zzhawych ſye koprzywach walel a tak myſl k uklydu22 przywedl. tak y ſwaty pawel nepowolowal krwy a tyelu a krotyl a traapyl ſwe tyelo. wa tyech ne- moczy bylay mohutnoſt gych fijly dokonana.* nemocz geft byla, zzey 2 Kor. 12, 7 9.) trapyl ge podnyet tyeleſenſtwije przyrozenije poruíſeneho; ale ezz gſu te 60 zzadoſty nepowolyly a ftatecznye ſye gij protywyly, tuy w nych mohutnoſt [2 Kor. 12, 8—9.] 12 a wíluzbu. 13 to poněkud zaráží, ale srv. 119, ř. 101: oniem svým pokušením. 14 odd. i tečkou. 15 ywtom. 16 znam. odstavce. 17 odd. 18 Apodle na konci ř. 1 kon. ř. 20 červ. podtrž. 21 kon. ř. 2 rkp. kuklydu. 23 hô na konci ř. 24 kon. ř. 2 znam. odst. 26. zgewil. — 27. wzneflo. — 33. ho geft. — 34. yhned. — 38. zwlafítnij po- kuffenie. — 46. yakz mohucz. — 48. k tomu gey naywiecz podnieczuge. — 49 ſebe odprzyczyn. — 55. wžahawych. — 56. myſl kikroczenie przywedl a k vpokogenie. —
Strana 118
118 fijly dokonana. ale my mnijety chozme nyekdy, ezz gíme dobrze a wſije wyeczy ſwytyezzyly, kdyzz naf podítupy nyetere pokufenye z hrdofty neb z lakoîtwa23 neb z imylftwa, ezz ſkutkem ynhed zrzeyme hrdofty neb lakomítwa aneb ſmyltwa nevczynyme, any k takemu ſkutku, bychom gey chtyely dokonaty, powolijme. a powolygijcz myſly, w oblybowanij takeho nyeczeho kochaty ſye a przemyetaty o takem nyeczê24 bez potrzeby, nenijet to wytyezſtwo owiſem plne, awſak lepe, czijm menye zleho. ale tut by wytyezítwo chwalne bylo, yakz by czo takoweho k myſly przy- byehlo, ynhed to odwrczy a przemoczy a neoblybowaty toho myſly o tom przemyetagijcz.25 druhe geſt, w nyemzz take mame ſwateho pawla naſledowaty, ezz 58b on negen sye geft hrzyechu branyl, ale take geft hromazdyl Il fflechet- noſty, mnoho geft myel ſwaty pawel a rozlycznych2s ſſlechetnoſtij, w nychz by bylo geho naſledowaty, ale pro vkraczenije gen trzy dotknv zname- nytyeyffijch : toy myloſty geho welyke k bohu a hluboke pokory geho a te geho ſſlechetne dobroty, geftoy gmyel ke wſſem chtye probyteczen kazzdemu byti, sam dije o te myloſty, geftoy gmyel k bohu, kakzzkoly mohla by w nyem y gynak byti vkazana: kto naſ odluczij, bychom kriſta nemylowaly? zdaly ktere protywenſtwije neb ſvvzenije? gyft ſem, ez any fmrt, any zzywot, any wyfoft, any hlubokoft, any to, czoz geft kde, any czoz ma byti, any ktere ſtworzenye mozz naſ od geho myloſty odluczyty. ale to geft w te rzeczy ſwateho pawla znamenyte, ez tak mnoho wyeczy wygmenowaw, gefto nafí nemohu od bozije myloſty odluczyty, nerzekl: any wole naſſe. neb zlaa ſwa wole, przewraczenaa mnohet odluczij od bozije26 myloſty, dije take ſwaty aug927 k tomu: zzaloſtney do naſ, ezz ſwatij 85 apofítolee nemohly byty od mylowanye boha hroznymy mukamy od- luczeny, a naſ nyekdy mala wyecz odtahne od nyeho neb odhrozij. znamenaty pak mozem welyku pokoru ſwateho pawla w rozlycznych myesteech epyfstol geho. neb dije: ya sem naymenſsij z apoftolow a negſem 1 Kor. 15, 9. doítogen, bych byl nazwan apoſſtolem.* nazywa ſye take naymenffijm 90 ze wiſech, ktozz głu v wyerze,26 rzka: mnye naymenſyemu ze wíſech ſwatych Efez. 3, s. danay ta myloft.* swatymy gſu nazywany w ta doba wſychny, ktozz przygely krzeſtyanſku wyeru. nazywa ſye az y nedochodczetem rzka: 1 Kor. 15, 8. naypoíle ze wſech y mnye2s yako nedochodczety vkazal ſye kriftus." za nycz ſye geſt take wazzyl rzka: acz nycz negſem, wſak gîte wy znamenye 95 1 Kor. 9, 2. meho apofftolftwije.* nazywal ſye geſt azz y ſmetmy,28 azz y prwnijm z hrzyeffnych, a tak tomu rozvmyeyte, ezzt geft to29 tak gmyel za to, yakoy píal o ſobye, znamenage, zzey ſye protywyl kriſtu, hubyl koſtel a mijenye gey zahladyty, a ezz3° geſt yako gynij apoſſtolee nechodyl i kriſtem, a na 11 Kor. 15, 10.] to31 zrze, ezz, acz dan geft gemu welyky dar, wſak ſam ſebu nycz nenije.* 100 Řím. 8, 35 a 38. 65 70 75 80 26 odd. 27 kon. ř., červ. podtrž. 28 odd. 2° takto v rukopise. 30 a. ezz. 31 A nato. 60. tu geft. — 62. niektere. — 66. takoweho niečzeho. — 69. yhned. — 72. negedne fie gest hrziechu. — 76. proſpiessen. — 77. yakzkoli. — 78. okazana. — 98. ze gest. - 103. po-
118 fijly dokonana. ale my mnijety chozme nyekdy, ezz gíme dobrze a wſije wyeczy ſwytyezzyly, kdyzz naf podítupy nyetere pokufenye z hrdofty neb z lakoîtwa23 neb z imylftwa, ezz ſkutkem ynhed zrzeyme hrdofty neb lakomítwa aneb ſmyltwa nevczynyme, any k takemu ſkutku, bychom gey chtyely dokonaty, powolijme. a powolygijcz myſly, w oblybowanij takeho nyeczeho kochaty ſye a przemyetaty o takem nyeczê24 bez potrzeby, nenijet to wytyezſtwo owiſem plne, awſak lepe, czijm menye zleho. ale tut by wytyezítwo chwalne bylo, yakz by czo takoweho k myſly przy- byehlo, ynhed to odwrczy a przemoczy a neoblybowaty toho myſly o tom przemyetagijcz.25 druhe geſt, w nyemzz take mame ſwateho pawla naſledowaty, ezz 58b on negen sye geft hrzyechu branyl, ale take geft hromazdyl Il fflechet- noſty, mnoho geft myel ſwaty pawel a rozlycznych2s ſſlechetnoſtij, w nychz by bylo geho naſledowaty, ale pro vkraczenije gen trzy dotknv zname- nytyeyffijch : toy myloſty geho welyke k bohu a hluboke pokory geho a te geho ſſlechetne dobroty, geftoy gmyel ke wſſem chtye probyteczen kazzdemu byti, sam dije o te myloſty, geftoy gmyel k bohu, kakzzkoly mohla by w nyem y gynak byti vkazana: kto naſ odluczij, bychom kriſta nemylowaly? zdaly ktere protywenſtwije neb ſvvzenije? gyft ſem, ez any fmrt, any zzywot, any wyfoft, any hlubokoft, any to, czoz geft kde, any czoz ma byti, any ktere ſtworzenye mozz naſ od geho myloſty odluczyty. ale to geft w te rzeczy ſwateho pawla znamenyte, ez tak mnoho wyeczy wygmenowaw, gefto nafí nemohu od bozije myloſty odluczyty, nerzekl: any wole naſſe. neb zlaa ſwa wole, przewraczenaa mnohet odluczij od bozije26 myloſty, dije take ſwaty aug927 k tomu: zzaloſtney do naſ, ezz ſwatij 85 apofítolee nemohly byty od mylowanye boha hroznymy mukamy od- luczeny, a naſ nyekdy mala wyecz odtahne od nyeho neb odhrozij. znamenaty pak mozem welyku pokoru ſwateho pawla w rozlycznych myesteech epyfstol geho. neb dije: ya sem naymenſsij z apoftolow a negſem 1 Kor. 15, 9. doítogen, bych byl nazwan apoſſtolem.* nazywa ſye take naymenffijm 90 ze wiſech, ktozz głu v wyerze,26 rzka: mnye naymenſyemu ze wíſech ſwatych Efez. 3, s. danay ta myloft.* swatymy gſu nazywany w ta doba wſychny, ktozz przygely krzeſtyanſku wyeru. nazywa ſye az y nedochodczetem rzka: 1 Kor. 15, 8. naypoíle ze wſech y mnye2s yako nedochodczety vkazal ſye kriftus." za nycz ſye geſt take wazzyl rzka: acz nycz negſem, wſak gîte wy znamenye 95 1 Kor. 9, 2. meho apofftolftwije.* nazywal ſye geſt azz y ſmetmy,28 azz y prwnijm z hrzyeffnych, a tak tomu rozvmyeyte, ezzt geft to29 tak gmyel za to, yakoy píal o ſobye, znamenage, zzey ſye protywyl kriſtu, hubyl koſtel a mijenye gey zahladyty, a ezz3° geſt yako gynij apoſſtolee nechodyl i kriſtem, a na 11 Kor. 15, 10.] to31 zrze, ezz, acz dan geft gemu welyky dar, wſak ſam ſebu nycz nenije.* 100 Řím. 8, 35 a 38. 65 70 75 80 26 odd. 27 kon. ř., červ. podtrž. 28 odd. 2° takto v rukopise. 30 a. ezz. 31 A nato. 60. tu geft. — 62. niektere. — 66. takoweho niečzeho. — 69. yhned. — 72. negedne fie gest hrziechu. — 76. proſpiessen. — 77. yakzkoli. — 78. okazana. — 98. ze gest. - 103. po-
Strana 119
119 a toho gmyel geſt vſtawne onijem I ſwym pokufſenijm napomenvtije. 59a protozz negmyelt geft gen w uftech32 faleffne pokory, ale bylt geft frdczem pokoren praawye. neb tak dije ſwaty bernart:2 ktozz dobrze ſye33 opatrze pozna ſye, ſwemu hrzyechu, gemuzz frozvmije, neprzyrowna gyneho hrzye- 105 chu, gemuzz tak nerozvmije, yako ſwemu. a take3 dije ſwaty rzehorz:2 lydee ſwatij czijs wyffe przed bohem wzegdvv, tijem ſye domyſlnyegye naleznvv nedoítoynymy.* neb kdyz budu blyzz praweho ſwyetla, vpa- trzije ſwe y ty poſkwrny, geſto gym byly yako ſkryty, neb kazdy ſobye vkazan bude, kdyzz gey oſwyetij prawe ſwyetlo, a tijem,36 ze pozna, czoy 110 ſprawedlnoft, take pozna, czo geſt wijna. a tak yaſnoſtij bozijeho ſwyetla, gime-ly blijzz geho, welijm lepe ſwe poſkwrny3 vpatrzijme, y dije k tomu ſwaty bernart:20 nykdy lepe czlowyeczije nedokonanije nepozna ſebe, nezz w bozijem ſwyetlu, w obrazu wydyenye bozijeho. ale zda ſye dywnee a yako by ſipylely ſwatij lydee, tak ſye prawyecz nefitatecznymy, ale 115 wzdyt rzku: gſu-lyt ſwatij, takt gym geſt na myſly, yakot prawije. ne- myſle-lyt tak, negfut ſwatij ; nemozzt fipylety byti ſwatoſt. ſwaty czlowyek, welyke wyeczy czynye, wiak newije welykym ſebe. wſem bude zewna ſwatoft geho, gen bude vtayna famemu gemu. ale zey to dofty dywne, znamenayte, kudyt to gde, aby nemnyely, byt ſſpylely ſwatij proty ſwe3s 120 myfly prawyecze ſye neſtatecznymy! tudyt to gde, ezz w ſwatych lydech myloſt hormo horzecz a plapolycz taku gym vczynij zzadoſt, aby ſye we wſe3s ſlybyly bohu, ezz czozzkoly vczynije dobreho, mala ſye gy39 wyecz zdaa proty tomu,4 geſto by chtyely, neb wydye, ezz pro" zdeyfyeho zzywota neſtatecznoft wifey ſ nyekakym nedoſtatkem a w plnem2 ne doko- 125 nanij'3 proty bozij" tak welyke welebnoſty. a tak' ſprawedlywye a ne lyczomyernyel5 ſwatij ſye magij za neftatecznee newazzyecze za nycz toho, czozz czynye dobreho, wyducz bozij doſtoynoſt nad to a ſwa obmeſkanye magijcz na myfly a wazzyecz ge tyezko. y tot pokorny czynij ſwate lydy, ezz acz gyzz wydye, zzey dobre nyeczo, geſto czynye, ale rozvmyegij tomu, 130 ezz to wſe czynij w nych dar bozije myloſty, Il wzbudyw ge k tomu 59b y f nymy gda y przywodye k dokonanij, a ony ſamy ſebu nycz by ne- mohly. a tak w knyhach moyzyeffowych ſtogy pſano: nerzijekay w ſwem frdczy: „fijla ma a mohutnoft me ruky dobylay my tohoto wſeho“, ale wzpo- men na pana boha ſweho, ezt geſt on tobye dal tu mohutnoſt!* a tak dije 135 dawyd: nebudu vfati w ſwe luczyftye, any moy mecz ſpaſfij mye, ale twa P. L. LXXVI, col. 87 H. 5 Mojž. 8, 17 n. 32 wuítech. 33 přips. po levé straně sloupce. 3 odd. 3 kon. ř. 36 odd. 3 vrkp. na konci ř. poſkr a na poč. druhého ř. wny. 38 odd. 3 kon. ř. 40 odd. 41 kon. ř. 42 awplnem. 43 rkp. dokonanij; oprava podle ř. 112. 4 odd. 45 a nelyczomyernye. 46 odd. korny. — 107. bliz. — 111. welmi lepe. — 114. žertowali. — 116. nemyílilit. — 116. ne- muozt žertowana byti ſwatoft. — 117. zgewna. — 119 žertowali. — 124. s nieyakym. — 106 n.: ... Hinc est, quod sancti omnes, quando in Dei visione proficiunt, quanto magis divinitatis interna conspiciunt, tanto magis se nihil esse cognoscunt... (Moral. XVIII, cap. 50, col. 596.)
119 a toho gmyel geſt vſtawne onijem I ſwym pokufſenijm napomenvtije. 59a protozz negmyelt geft gen w uftech32 faleffne pokory, ale bylt geft frdczem pokoren praawye. neb tak dije ſwaty bernart:2 ktozz dobrze ſye33 opatrze pozna ſye, ſwemu hrzyechu, gemuzz frozvmije, neprzyrowna gyneho hrzye- 105 chu, gemuzz tak nerozvmije, yako ſwemu. a take3 dije ſwaty rzehorz:2 lydee ſwatij czijs wyffe przed bohem wzegdvv, tijem ſye domyſlnyegye naleznvv nedoítoynymy.* neb kdyz budu blyzz praweho ſwyetla, vpa- trzije ſwe y ty poſkwrny, geſto gym byly yako ſkryty, neb kazdy ſobye vkazan bude, kdyzz gey oſwyetij prawe ſwyetlo, a tijem,36 ze pozna, czoy 110 ſprawedlnoft, take pozna, czo geſt wijna. a tak yaſnoſtij bozijeho ſwyetla, gime-ly blijzz geho, welijm lepe ſwe poſkwrny3 vpatrzijme, y dije k tomu ſwaty bernart:20 nykdy lepe czlowyeczije nedokonanije nepozna ſebe, nezz w bozijem ſwyetlu, w obrazu wydyenye bozijeho. ale zda ſye dywnee a yako by ſipylely ſwatij lydee, tak ſye prawyecz nefitatecznymy, ale 115 wzdyt rzku: gſu-lyt ſwatij, takt gym geſt na myſly, yakot prawije. ne- myſle-lyt tak, negfut ſwatij ; nemozzt fipylety byti ſwatoſt. ſwaty czlowyek, welyke wyeczy czynye, wiak newije welykym ſebe. wſem bude zewna ſwatoft geho, gen bude vtayna famemu gemu. ale zey to dofty dywne, znamenayte, kudyt to gde, aby nemnyely, byt ſſpylely ſwatij proty ſwe3s 120 myfly prawyecze ſye neſtatecznymy! tudyt to gde, ezz w ſwatych lydech myloſt hormo horzecz a plapolycz taku gym vczynij zzadoſt, aby ſye we wſe3s ſlybyly bohu, ezz czozzkoly vczynije dobreho, mala ſye gy39 wyecz zdaa proty tomu,4 geſto by chtyely, neb wydye, ezz pro" zdeyfyeho zzywota neſtatecznoft wifey ſ nyekakym nedoſtatkem a w plnem2 ne doko- 125 nanij'3 proty bozij" tak welyke welebnoſty. a tak' ſprawedlywye a ne lyczomyernyel5 ſwatij ſye magij za neftatecznee newazzyecze za nycz toho, czozz czynye dobreho, wyducz bozij doſtoynoſt nad to a ſwa obmeſkanye magijcz na myfly a wazzyecz ge tyezko. y tot pokorny czynij ſwate lydy, ezz acz gyzz wydye, zzey dobre nyeczo, geſto czynye, ale rozvmyegij tomu, 130 ezz to wſe czynij w nych dar bozije myloſty, Il wzbudyw ge k tomu 59b y f nymy gda y przywodye k dokonanij, a ony ſamy ſebu nycz by ne- mohly. a tak w knyhach moyzyeffowych ſtogy pſano: nerzijekay w ſwem frdczy: „fijla ma a mohutnoft me ruky dobylay my tohoto wſeho“, ale wzpo- men na pana boha ſweho, ezt geſt on tobye dal tu mohutnoſt!* a tak dije 135 dawyd: nebudu vfati w ſwe luczyftye, any moy mecz ſpaſfij mye, ale twa P. L. LXXVI, col. 87 H. 5 Mojž. 8, 17 n. 32 wuítech. 33 přips. po levé straně sloupce. 3 odd. 3 kon. ř. 36 odd. 3 vrkp. na konci ř. poſkr a na poč. druhého ř. wny. 38 odd. 3 kon. ř. 40 odd. 41 kon. ř. 42 awplnem. 43 rkp. dokonanij; oprava podle ř. 112. 4 odd. 45 a nelyczomyernye. 46 odd. korny. — 107. bliz. — 111. welmi lepe. — 114. žertowali. — 116. nemyílilit. — 116. ne- muozt žertowana byti ſwatoft. — 117. zgewna. — 119 žertowali. — 124. s nieyakym. — 106 n.: ... Hinc est, quod sancti omnes, quando in Dei visione proficiunt, quanto magis divinitatis interna conspiciunt, tanto magis se nihil esse cognoscunt... (Moral. XVIII, cap. 50, col. 596.)
Strana 120
120 Žal. 43, 7 a 4. prawycze a twe rameno a twe twarzy ofwyeczenije.* dije k temuz ſwaty P. L. LIV, col. lew papez: toy fwrchowanych lydy prawa ſprawedlnoſt, ezz neſmyegij 148 (S. Leonis De Quadrage- mnijety, by gyzz byly w dokonanij ſwrchowanije, aby od te chodby vmyſla, sima sermo II, cap. 1). geſto gſu gye nedokonaly gefftye, przeftanucz tu newpadly w nebezpecz- noſt pohynvtije, kdezz by zzadoít profpyechu potratyly. neb y geden tak 140 fwrchowany, y geden tak ſwaty [nenie 48, by fwrchowanyegij a swyetyegij ne- mohl byti. ay, czot czyny pokorny ſwate lydy! a ez“ take dije kriftus: „kdyzz wſe vczynyte, czoz ſem wam rzekl, negmyeyte ſebe za welyke; neb gen gíte to vczynyly, geſto gíte gmyely vczynyty:“* w czemz pak my nefta- teczny chczem gmyety nad nye, nycz proty gym neglucz? a gefîtye ne- 145 mame gych pokory, mnijme do ſebe, gehozz nenije a gehozz welyczij do ſebe, a gmagijcz to, neſmyely mnyety. trzetij fílechetnoft gmyel ſwaty pawel5o frdecznu ke wíſem dobrotu a myloſt, geſto ſye poš1 kriſtu obratyly, a tu geſt rzeczy y ſkutkem gym vkazowal. a5l czijm ſey nerzekl chtye gym tu myloſt vkazaty, aby wyducz, 150 ezz wyernye ge myenij, ſily poš1 geho navczenij k ſpaſſenij ſwemu! ay, flowo'2 geho kakt geſt przeplne myloſty! acz prawij: gmate pyeſtunow 11 Kor. 4, 15.] mnoho, wſak ne mnoho otczow,* yako by rzekl: pyeſtvn chowa dyetyete, ez berze za to, ale otecz z prawe myloſty. glut, geftot waîf pyeſtugij, geffto i placze53 rzku, neprzyetelee krzyzze kriſtowa, geſto ſwe brzycho za boh 155 gmagij a chtije waff zzijty.* ale ya yako wyerny otecz nycz waſſeho ne- Filip. 3, 18 n. [Skutk. 20, 33. hledam;* gen z prawe mylofty chtyel bych waf przywefty k dobremu waſſemu. a netolyk54 otczem, takey ſye nazywal y materzij a tozz tu ma- [Gal. 4, 19.) terzij, gefto w boleſty k dyetatku chodij.* neb kdyzz byeſle na wyeru obratyl lydy gedny, pak faleffnij apofítolee, geſto po tom ftaaly, aby paſly 160 60a ſwa I] brzycha, zawedly ge w nyekake5 bludy, pſal k nym lyſty chtye ge opyet naweîty a rzka rzeczij myloſtywu: synaczkowe, geſto opyete Gal. 4, 19. waí rodijm w boleſty, az by ſye w kriſtu y rozmohly.* a gefſtye nad to 1 Thess. 2, 7. nazywalt fey y chowaczku,56 gefto dyety przydogyge.* a tyemy rzeczmy Luk. 17, 10. 47 veps. svrchu (nycz by). 48 v rkp. není. 4 odd. i tečkou. 50 červ. podtrž. 51 kon. ř. 52 rkp. flowa, snad místo flowo, nebo bylo jinde v té větě písařem pochybeno. 136. dije ktomu ſwaty otecz lew papez. — 152. yakt. — 158. ale take ſie gt na- zywal. — 161. wnieyake. — 162. opiet. — 167. roznieczuge. — 171. yakz koli. — 137 nn.: Obsah kapitoly podán je slovy: Semper in hac vita proficiendum esse; místo je v této souvislosti: [Natura enim nostra, manente adhuc mortalitate, mutabilis, etiamsi ad summa quaeque virtutum studia provehatur, semper tamen, sicut potest habere, quo recidat, ita potest habere, quo crescat.] Et haec est perfectorum vera justitia, ut nunquam praesumant se esse perfectos, ne ab itineris nondum finiti intentione cessantes, ibi incidant [in] deficiendi periculum, ubi proficiendi depo- suerint appetitum. Quia ergo nemo nostrum, dilectissimi, tam perfectus et sanctus est, ut perfectior sanctiorque esse non possit [omnes simul sine differentia graduum, sine discretione meritorum, ab iis, in quae pervenimus, in ea, quae nondum appre- hendimus, pia aviditate curramus et ad mensuram consuetudinis nostrae necessariis aliquid addamus augmentis....].
120 Žal. 43, 7 a 4. prawycze a twe rameno a twe twarzy ofwyeczenije.* dije k temuz ſwaty P. L. LIV, col. lew papez: toy fwrchowanych lydy prawa ſprawedlnoſt, ezz neſmyegij 148 (S. Leonis De Quadrage- mnijety, by gyzz byly w dokonanij ſwrchowanije, aby od te chodby vmyſla, sima sermo II, cap. 1). geſto gſu gye nedokonaly gefftye, przeftanucz tu newpadly w nebezpecz- noſt pohynvtije, kdezz by zzadoít profpyechu potratyly. neb y geden tak 140 fwrchowany, y geden tak ſwaty [nenie 48, by fwrchowanyegij a swyetyegij ne- mohl byti. ay, czot czyny pokorny ſwate lydy! a ez“ take dije kriftus: „kdyzz wſe vczynyte, czoz ſem wam rzekl, negmyeyte ſebe za welyke; neb gen gíte to vczynyly, geſto gíte gmyely vczynyty:“* w czemz pak my nefta- teczny chczem gmyety nad nye, nycz proty gym neglucz? a gefîtye ne- 145 mame gych pokory, mnijme do ſebe, gehozz nenije a gehozz welyczij do ſebe, a gmagijcz to, neſmyely mnyety. trzetij fílechetnoft gmyel ſwaty pawel5o frdecznu ke wíſem dobrotu a myloſt, geſto ſye poš1 kriſtu obratyly, a tu geſt rzeczy y ſkutkem gym vkazowal. a5l czijm ſey nerzekl chtye gym tu myloſt vkazaty, aby wyducz, 150 ezz wyernye ge myenij, ſily poš1 geho navczenij k ſpaſſenij ſwemu! ay, flowo'2 geho kakt geſt przeplne myloſty! acz prawij: gmate pyeſtunow 11 Kor. 4, 15.] mnoho, wſak ne mnoho otczow,* yako by rzekl: pyeſtvn chowa dyetyete, ez berze za to, ale otecz z prawe myloſty. glut, geftot waîf pyeſtugij, geffto i placze53 rzku, neprzyetelee krzyzze kriſtowa, geſto ſwe brzycho za boh 155 gmagij a chtije waff zzijty.* ale ya yako wyerny otecz nycz waſſeho ne- Filip. 3, 18 n. [Skutk. 20, 33. hledam;* gen z prawe mylofty chtyel bych waf przywefty k dobremu waſſemu. a netolyk54 otczem, takey ſye nazywal y materzij a tozz tu ma- [Gal. 4, 19.) terzij, gefto w boleſty k dyetatku chodij.* neb kdyzz byeſle na wyeru obratyl lydy gedny, pak faleffnij apofítolee, geſto po tom ftaaly, aby paſly 160 60a ſwa I] brzycha, zawedly ge w nyekake5 bludy, pſal k nym lyſty chtye ge opyet naweîty a rzka rzeczij myloſtywu: synaczkowe, geſto opyete Gal. 4, 19. waí rodijm w boleſty, az by ſye w kriſtu y rozmohly.* a gefſtye nad to 1 Thess. 2, 7. nazywalt fey y chowaczku,56 gefto dyety przydogyge.* a tyemy rzeczmy Luk. 17, 10. 47 veps. svrchu (nycz by). 48 v rkp. není. 4 odd. i tečkou. 50 červ. podtrž. 51 kon. ř. 52 rkp. flowa, snad místo flowo, nebo bylo jinde v té větě písařem pochybeno. 136. dije ktomu ſwaty otecz lew papez. — 152. yakt. — 158. ale take ſie gt na- zywal. — 161. wnieyake. — 162. opiet. — 167. roznieczuge. — 171. yakz koli. — 137 nn.: Obsah kapitoly podán je slovy: Semper in hac vita proficiendum esse; místo je v této souvislosti: [Natura enim nostra, manente adhuc mortalitate, mutabilis, etiamsi ad summa quaeque virtutum studia provehatur, semper tamen, sicut potest habere, quo recidat, ita potest habere, quo crescat.] Et haec est perfectorum vera justitia, ut nunquam praesumant se esse perfectos, ne ab itineris nondum finiti intentione cessantes, ibi incidant [in] deficiendi periculum, ubi proficiendi depo- suerint appetitum. Quia ergo nemo nostrum, dilectissimi, tam perfectus et sanctus est, ut perfectior sanctiorque esse non possit [omnes simul sine differentia graduum, sine discretione meritorum, ab iis, in quae pervenimus, in ea, quae nondum appre- hendimus, pia aviditate curramus et ad mensuram consuetudinis nostrae necessariis aliquid addamus augmentis....].
Strana 121
121 165 a takymyzz y ſkutky ſwymy wzdyg irdecznu myloſt vkazowal, chtye rad k ſpafſenij przyweſty kazdeho, vcze, lyîty ffele, modle ſye za wſſeczky, k bozij myloſty rozochwuge, zzelege tyech, geſto hrzeffije. yakozz ſam dije: y ktoy56 nemoczen, bych ya take nenemahal? kto ſye potkne, by mne to neſwyedyelo?* a byl5e pijlen, aby wiſem dal febu dobry przyklad; nechtyel 2 Kor. 11, 29. 170 y zzadneho pohoríyty, dyelal rukama ſwyma potrzeby ſobye dobywage, nechtye, by rzekly: „proto kazze, aby tyem zyw byl“; kakzzkoly mohl v prawdye tyelefnu potrzebu braty duchownij czynye, wſak pro gych pohoríſenije chtyel ſye po ſwu ruku obyeraty.* w te take ſwe filechetnoſty ISkutk. 20. . n.l ſe wiſemy byl tak przijwyſe tywye,58 ezz wſem wſe byl, aby k ſpaîſenij 175 przywedl wifeczky.* ay, ktozz by tak fílechetneho nemylowal a ne-1 Kor. 9,22. chwalyl! ale geft-ly, ezz fye nam [ lijbij muzz tak filechetny, budmezz geho nafíledownyczy i pomoczy bozij, dobrotu a fílechetnost geden druhemu vkazugijcz w tyeleſnych potrzebach y6o w duchownijch! neb welykat geft wyecz almuzzna a taket geſt duchownije almuzzna, 08° nijzz dije ſwaty 180 pawel:61 bratrzijcze, vpadne-ly kto w hrzyech w ktery, wy, geſto gíte du- chownij, nawedte takeho myloſtywye!* pakly kto wzdrzzij koho ſwym Gal. 6, 1. navczenijm, ſwu radvv, ſwym dobrym przijkladem, aby nezaſſel w hrzyech, aneb da poſylu bozijm ſlowem k duchowenſtwij a k ſwatoſty,“2 wlet geft to almuzzna wzacznaa przed bohem. o nijzz dije take ſwaty rzehorz:e1 185 wyetffijet geft duffy, gefto wyecz gij geft zzywu byti, slowem bozijm na- krmyty, nezzly brzycho, gefto ma vmrzyety, tyeleſnym pokrmem naſytyty. a tak'3 naſledvymezz w czem kto moha dobreho pawla a tahnyem ſye den ode dne k ſwrchowanij! neb y tot nam radij rzka: myluyte wyecze lepffije dary bozije fîtogijecz po nych!* neb yakozz prawij ſwaty bernart,61 ktozz 11 Kor. 12, 31.] 190 wſijm vmyſlem tahnv k ſwrchowane wyeczy, acz zde nedogdu nye- 60b terzij toho taynym zpoſſobem ſvvdu bozijeho, wſak kdyzz ſſtogije w tom vmyſle a w tel zzadoſty w prawe ſwate myloſty, yakzz wygdvv z tijl,co ynhed to wezmu, gehozz gym geſt zde podle zpoſobu5 bozijeho nepogy- czeno. a tam ge vwede dar bozije myloîty, yamzz giu byly tymzz darem 195 mylofty bozije vprzely vmyíl. gehozz.60 P. L. LXXVI. col. 1092 H.] 53 kon. ř. 54 odd. 55b,ch, k. kv 1. řádku protaženy. 56 odd. 57 kon. ř. 5 rkp. przijwy- tywye. 5 odd. 60 kon. ř. 61 červ. podtrž. 62 a kfwatofty. 63 odd. 64 awte. 65 odd. 181. takoweho. — 190. niekterzij. — 193. yhned. — 193. nepogčzeno. — 194. gymz gfu byli tymz darem miloſti bozie vprziehli vmyſl. Gehoz ynam dopomoz 185 nn.: Je to ohlas snad tohoto místa z Řehořovy homilie čtvrté: Sicut carni vestrae, ne deficiat, cibos quotidie praebetis, sic mentis vestrae quotidiana alimenta bona sint opera. Cibo corpus pascitur, pio opere [1450] spiritus nutriatur. Quod mori- turae carni tribuitis, victurae in perpetuum animae non negetis .... Ostatně i v ho- milii 15, col. 1132 čte se: Cibus enim mentis est sermo Dei. Et quasi acceptus cibus stomacho languente rejicitur, quando auditus sermo in ventre memoriae non te- netur. Tato homilie byla Štítným celá přeložena.
121 165 a takymyzz y ſkutky ſwymy wzdyg irdecznu myloſt vkazowal, chtye rad k ſpafſenij przyweſty kazdeho, vcze, lyîty ffele, modle ſye za wſſeczky, k bozij myloſty rozochwuge, zzelege tyech, geſto hrzeffije. yakozz ſam dije: y ktoy56 nemoczen, bych ya take nenemahal? kto ſye potkne, by mne to neſwyedyelo?* a byl5e pijlen, aby wiſem dal febu dobry przyklad; nechtyel 2 Kor. 11, 29. 170 y zzadneho pohoríyty, dyelal rukama ſwyma potrzeby ſobye dobywage, nechtye, by rzekly: „proto kazze, aby tyem zyw byl“; kakzzkoly mohl v prawdye tyelefnu potrzebu braty duchownij czynye, wſak pro gych pohoríſenije chtyel ſye po ſwu ruku obyeraty.* w te take ſwe filechetnoſty ISkutk. 20. . n.l ſe wiſemy byl tak przijwyſe tywye,58 ezz wſem wſe byl, aby k ſpaîſenij 175 przywedl wifeczky.* ay, ktozz by tak fílechetneho nemylowal a ne-1 Kor. 9,22. chwalyl! ale geft-ly, ezz fye nam [ lijbij muzz tak filechetny, budmezz geho nafíledownyczy i pomoczy bozij, dobrotu a fílechetnost geden druhemu vkazugijcz w tyeleſnych potrzebach y6o w duchownijch! neb welykat geft wyecz almuzzna a taket geſt duchownije almuzzna, 08° nijzz dije ſwaty 180 pawel:61 bratrzijcze, vpadne-ly kto w hrzyech w ktery, wy, geſto gíte du- chownij, nawedte takeho myloſtywye!* pakly kto wzdrzzij koho ſwym Gal. 6, 1. navczenijm, ſwu radvv, ſwym dobrym przijkladem, aby nezaſſel w hrzyech, aneb da poſylu bozijm ſlowem k duchowenſtwij a k ſwatoſty,“2 wlet geft to almuzzna wzacznaa przed bohem. o nijzz dije take ſwaty rzehorz:e1 185 wyetffijet geft duffy, gefto wyecz gij geft zzywu byti, slowem bozijm na- krmyty, nezzly brzycho, gefto ma vmrzyety, tyeleſnym pokrmem naſytyty. a tak'3 naſledvymezz w czem kto moha dobreho pawla a tahnyem ſye den ode dne k ſwrchowanij! neb y tot nam radij rzka: myluyte wyecze lepffije dary bozije fîtogijecz po nych!* neb yakozz prawij ſwaty bernart,61 ktozz 11 Kor. 12, 31.] 190 wſijm vmyſlem tahnv k ſwrchowane wyeczy, acz zde nedogdu nye- 60b terzij toho taynym zpoſſobem ſvvdu bozijeho, wſak kdyzz ſſtogije w tom vmyſle a w tel zzadoſty w prawe ſwate myloſty, yakzz wygdvv z tijl,co ynhed to wezmu, gehozz gym geſt zde podle zpoſobu5 bozijeho nepogy- czeno. a tam ge vwede dar bozije myloîty, yamzz giu byly tymzz darem 195 mylofty bozije vprzely vmyíl. gehozz.60 P. L. LXXVI. col. 1092 H.] 53 kon. ř. 54 odd. 55b,ch, k. kv 1. řádku protaženy. 56 odd. 57 kon. ř. 5 rkp. przijwy- tywye. 5 odd. 60 kon. ř. 61 červ. podtrž. 62 a kfwatofty. 63 odd. 64 awte. 65 odd. 181. takoweho. — 190. niekterzij. — 193. yhned. — 193. nepogčzeno. — 194. gymz gfu byli tymz darem miloſti bozie vprziehli vmyſl. Gehoz ynam dopomoz 185 nn.: Je to ohlas snad tohoto místa z Řehořovy homilie čtvrté: Sicut carni vestrae, ne deficiat, cibos quotidie praebetis, sic mentis vestrae quotidiana alimenta bona sint opera. Cibo corpus pascitur, pio opere [1450] spiritus nutriatur. Quod mori- turae carni tribuitis, victurae in perpetuum animae non negetis .... Ostatně i v ho- milii 15, col. 1132 čte se: Cibus enim mentis est sermo Dei. Et quasi acceptus cibus stomacho languente rejicitur, quando auditus sermo in ventre memoriae non te- netur. Tato homilie byla Štítným celá přeložena.
Strana 122
122 trzetije rzecz o ſwatem pawlu." 5 Mojž. 2, 31. [1 Kor. 4, 16 a 11, 1, Filip. 3, 17.] 2 Kor. 12, 2. lt.12, 4.) gefitye2 wam vkazzy wyffij czijeſtu.* flowat glu toto ſwateho pawla. dije ſwaty rzehorz' o teto wyffij czijeftye, w nijzz ſye nam take k nafíle- dowanij vkazuge ſwaty pawel: welmy geft myla ſladkoft ten duchownij zzywot, gefto w pokoyne myíly od wnyeyffijch rozbroynych wyeczij kochaa ſye, ſpatrzyge wnytrînije wyeczy w bozij myloſty, geíto dufſe w nyem y ſama nad ſſe wztrzzena bywa, a budu gij mnohe nebeſſke wyeczy ote- wrzyeny, a poznaa, kak neflufye wazzyty wyeczij zemíkych proty“ du- chownijm a tohoto ſwyeta proty onomus ſwyetu nebeſſkemu. neb w tom zzywotu dawa nyekdy hoſpodyn ſbozzne dufſy y zde gefítye pochutnaty 10 drobetka nebeſſke ſladkoſty, ] ezz ſye naplnij w nij, geſtoy pſano w knyhach jozue: gyzz poczny gmyety!* protozz ſwaty pawel rzek w],“ abychom byly geho nafledownyczy,* — a gyzz gſme przeſlyſely, kak bychom w geho obraczenij ſtatecznem, a ezz' ſey hrzyechom branyl a protywyl a hro- mazdyl fílechetnofty, nafíledowaly geho, — yako ponukaa naſ y nad tos 15 gefstye, w nyemzz bychom geho naſledowaly, rzka: „geftye wyífij czijeftu wâ vkazzy“, yakozz ſem tuto rzecz poczal tyemy flowy. a w telo rzeczy geho, geſto geft rzekl: „wyedye czlowyeka v wijerze kriftowye, geftoy byl w’z]trzzenll w trzetye nebe“,* mozzem rozvmyety, ezz ten ſpatrny zzywot, geſto ſpatrzyge nebeſke wyeczy, geft ta wyffije czijeſta. neb prawij o ſobye 20 yako o gynem, aby ſye nezdalo, by ſye chlubyl, ezz ſlyffal tu taynaa flowa, gychzz nenije mluwyty czlowyeku.* a ezz geft on ten, geftoy byl w tom kragy ſwyetla, kto by chybal, an tolyk ſwyetla ſwateho vczenije odonud przyneil, gijmzz oſwyetyl ſwatu czijerkew. neb wieczko pijímo ſwatych vczennykow 25 oídobeno geît rzeczmy geho a yako mazanecz namazano. y zpijewa? o nyem 61 ! koſtel rzka: o chwalne" ſwyetlo koftela wíſeho, kraffye nezz ſluncze! o gyfîtye hwyezdo apofftolow naywyfſyeho, ſwaty pawle, genzz gły bleſk wyeczneho krale wlyl lydíke temnofty, genzz na zemy gła nebefíku gſy proffel taynoſt, a geſto nenije mluwyty czlowyeku, to gly ſpatrzyl, do- wedzz naí tamezz po ſkonanij tohoto nafíeho tyela, gymzz gly ſkazal 30 ſwyetlo prawdy! a geft-ly, ezz beze lity zadame i nijm tudyezz byti, bud- mezz geho naſledownyczy ſ pomoczij bozij y w tetol2 wyflij czijeſtije, ge- lykzz mozzem, geſto gy nam vkazugel13 wzaw przyczynu o te wyffij czijeſtije pomluwyty, geſto latijnye flowe vita contemplatiua, a czeſky rzyekam gemu duchownij zzywot anebl4 35 5 1 Kor. 12, 31. 1 červ. na řádek. 2G na dva řádky. 3červ. podtrž. 4 kon. ř. 5odd. 6 rkp. rzek s rasurou na konci; bylo tam asi w (srv. 211 ř. 13). 7odd. 8y nadto. * kon. ř. 10 A wte. 8. yak. — 18. geffto geft. — 23. kto by pochybowal. — 30. tam. — 40. 3 nn.: Snad je tu po paměti vzpomenuto slov sv. Řehoře (Homiliarum in Ezechielem prophetam libri duo. Lib. II. hom. 2 col. 1325): Contemplativa vita est charitatem quidem Dei proximi tota mente retinere, sed ab [1326] exteriore actione quiescere, soli desiderio conditoris inhaerere, ut nil jam agere libeat, sed calcatis curis omnibus ad videndam faciem sui Creatoris animus inardescat....
122 trzetije rzecz o ſwatem pawlu." 5 Mojž. 2, 31. [1 Kor. 4, 16 a 11, 1, Filip. 3, 17.] 2 Kor. 12, 2. lt.12, 4.) gefitye2 wam vkazzy wyffij czijeſtu.* flowat glu toto ſwateho pawla. dije ſwaty rzehorz' o teto wyffij czijeftye, w nijzz ſye nam take k nafíle- dowanij vkazuge ſwaty pawel: welmy geft myla ſladkoft ten duchownij zzywot, gefto w pokoyne myíly od wnyeyffijch rozbroynych wyeczij kochaa ſye, ſpatrzyge wnytrînije wyeczy w bozij myloſty, geíto dufſe w nyem y ſama nad ſſe wztrzzena bywa, a budu gij mnohe nebeſſke wyeczy ote- wrzyeny, a poznaa, kak neflufye wazzyty wyeczij zemíkych proty“ du- chownijm a tohoto ſwyeta proty onomus ſwyetu nebeſſkemu. neb w tom zzywotu dawa nyekdy hoſpodyn ſbozzne dufſy y zde gefítye pochutnaty 10 drobetka nebeſſke ſladkoſty, ] ezz ſye naplnij w nij, geſtoy pſano w knyhach jozue: gyzz poczny gmyety!* protozz ſwaty pawel rzek w],“ abychom byly geho nafledownyczy,* — a gyzz gſme przeſlyſely, kak bychom w geho obraczenij ſtatecznem, a ezz' ſey hrzyechom branyl a protywyl a hro- mazdyl fílechetnofty, nafíledowaly geho, — yako ponukaa naſ y nad tos 15 gefstye, w nyemzz bychom geho naſledowaly, rzka: „geftye wyífij czijeftu wâ vkazzy“, yakozz ſem tuto rzecz poczal tyemy flowy. a w telo rzeczy geho, geſto geft rzekl: „wyedye czlowyeka v wijerze kriftowye, geftoy byl w’z]trzzenll w trzetye nebe“,* mozzem rozvmyety, ezz ten ſpatrny zzywot, geſto ſpatrzyge nebeſke wyeczy, geft ta wyffije czijeſta. neb prawij o ſobye 20 yako o gynem, aby ſye nezdalo, by ſye chlubyl, ezz ſlyffal tu taynaa flowa, gychzz nenije mluwyty czlowyeku.* a ezz geft on ten, geftoy byl w tom kragy ſwyetla, kto by chybal, an tolyk ſwyetla ſwateho vczenije odonud przyneil, gijmzz oſwyetyl ſwatu czijerkew. neb wieczko pijímo ſwatych vczennykow 25 oídobeno geît rzeczmy geho a yako mazanecz namazano. y zpijewa? o nyem 61 ! koſtel rzka: o chwalne" ſwyetlo koftela wíſeho, kraffye nezz ſluncze! o gyfîtye hwyezdo apofftolow naywyfſyeho, ſwaty pawle, genzz gły bleſk wyeczneho krale wlyl lydíke temnofty, genzz na zemy gła nebefíku gſy proffel taynoſt, a geſto nenije mluwyty czlowyeku, to gly ſpatrzyl, do- wedzz naí tamezz po ſkonanij tohoto nafíeho tyela, gymzz gly ſkazal 30 ſwyetlo prawdy! a geft-ly, ezz beze lity zadame i nijm tudyezz byti, bud- mezz geho naſledownyczy ſ pomoczij bozij y w tetol2 wyflij czijeſtije, ge- lykzz mozzem, geſto gy nam vkazugel13 wzaw przyczynu o te wyffij czijeſtije pomluwyty, geſto latijnye flowe vita contemplatiua, a czeſky rzyekam gemu duchownij zzywot anebl4 35 5 1 Kor. 12, 31. 1 červ. na řádek. 2G na dva řádky. 3červ. podtrž. 4 kon. ř. 5odd. 6 rkp. rzek s rasurou na konci; bylo tam asi w (srv. 211 ř. 13). 7odd. 8y nadto. * kon. ř. 10 A wte. 8. yak. — 18. geffto geft. — 23. kto by pochybowal. — 30. tam. — 40. 3 nn.: Snad je tu po paměti vzpomenuto slov sv. Řehoře (Homiliarum in Ezechielem prophetam libri duo. Lib. II. hom. 2 col. 1325): Contemplativa vita est charitatem quidem Dei proximi tota mente retinere, sed ab [1326] exteriore actione quiescere, soli desiderio conditoris inhaerere, ut nil jam agere libeat, sed calcatis curis omnibus ad videndam faciem sui Creatoris animus inardescat....
Strana 123
123 40 ſpatrny, chtyel bych w teto rzeczy vkazaty: nayprwe, ezt geft ten zzywot ſpatrny w nabozznem vpokogenij wyffij zzywota praczowyteho; druhe, kak ſye geſt k nyemu przyprawyty; a trzetije, czo z toho ſpatrzowanije bywa w tak ſbozzne duſſy, geſto ſye drzzij ſnazznye toho.13 y rzkul nayprw, ezz ten zzywot ſprawnye ſlowe wyffije czijefta nezz zzywot praczowyty; neb acz oba wedeta k ſpaſſenij, wſak tijem geſt wyffij ſpatrny zzywot praczowyteho, ezz geft doîtoynyeyffij; druhe, ezz geft vfflechtyleyffij; a trzetije, ezz geft w nyem vzzytek wyetílij. zzey doítoynyeyífij, z toho geft zrzeymo, ezz dufſe geft tyela doftoynyeyfy; 45 takezz y czyn gegije nad czyn tyela. k tomut prawij ſwaty bernart:16 y zzadny czyn nenye doſtoynyeyfij, nezz kdyzz doſtoynyeyffij ſebe ítranvv czynij to czlowyek, geſto k te ítrany przyſluffye doítoynofty, a czoy w czlowyecze doítoynyeyílijeho nezz myll a rozvm? protozz myílij drzzyecz ſye v prawdye naywyffije mudroſty, rozvmem to ſpatrzygijcz a welebnoſt bozije moczy, 50 mudrofty y dobrotyl5 oblybugijcz nenijet nycz doítoynyeyfyeho. a czoy nad to, kdyzz myſl nemagycz gyneho nyzkymy wyeczmy obwazanije, prol8 nyezz by ſwobodna a czyla nemohla byti, a gmagycz zrak rozvmv bozij myloſtij vzdraweny, aby mohl zrzyety w duchowne wyeczy, a glucz ztazzenal7 kis dywnym wyeczem wnytrſnije prawdy lpij w tom dywanij? 55 y dijel9 k tomu opyet ſwaty bernart:2 myll nycz nema doſtoynyeyfyeho, nezz toho ſye drzzety, Il gefftoy nad ny y nade wíſe, any geſt, czo by gij 61b mohlo ílazíe byty, nalezty a gmyety vzzytecznyeyíe. druhe pro ſwu viílechtyloft doftoynyeyffij2° geft a wyffij ten spatrny, duchownij zzywot praczowyteho. a zzey víflechtyleyífij, toy wydyety; neb y hrubyeyffij 60 mohu w takem nyewczem praczowaty, ale k tomu ſpatrzowanij wyſokych, duchownijch wyeczij gen vſlechtylee fluffegy myfly, a tak dije swaty rze- horz:2 nyekdy boh wíemohuczij dywnym zpoífobem ſwe mylofty, aby duchowne myfly vfílechtylee a nefylnee22 w ſwyetikych wyeczech prazdny byly zemíkych peczij, wkladaa na hruba irdcze, gelíto mohu po tom pra- 65 czowaty, brzemena vrzadow, aby wladly, yako kdyzz hoſpodarz k tomu dyelu otroky pofíle, od nyehozz íwe rozkofíne dyetky chcze gmyety prazdny. Moral. 1. XIX, c. 25 (P. L. LXXVI. col. 125.) 1rkp. wtrzzen, opr. podle 122 ř. 7. 12 y wteto. 13 znam. odstavce. 14 a neb. 15 odd. 15 červ. podtrž. 17 tak rkp., snad místo wztrzzena. 18 kon. ř. 1 odd. 20 koncové ij předěláno z y. 21 červ. podtrž. 22 druhé e v koncovce opatřeno shora i dole tečkou. prawim. — 45. takez včzinek gegie nadczyn tiela. — 47. wozlowieku. — 53. du- chownie. — 56. geffto geft nad nas y nade wiſeczko. — 57. slazfy. — 60. wtakem 62 nn.: Je tu volně podán smysl slov Řehořových, teprve podobenství (str. 125 ř. 94 nn.) přetlumočeno je věrněji. Text latinský zní: Auditores etenim suos [Paulus] ad virtutem sapientiae, ad linguarum genera, ad prophetiae quoque indaganda mysteria succendebat dicens: Aemulamini spiritualia, magis autem ut prophetetis (I. Cor. XIV, 1). Sed quia spiritalia dona non caperent, si terrena eos negotia de- pressissent, longe ante praemisit dicens: Contemptibiles qui sunt in Ecclesia, illos constituite ad judicandum (I. Cor. VI, 4). Ac si aperte dicat: qui minoris meriti sunt in Ecclesia, et nullis magnorum donorum virtutibus pollent, ipsi de terrenis negotiis
123 40 ſpatrny, chtyel bych w teto rzeczy vkazaty: nayprwe, ezt geft ten zzywot ſpatrny w nabozznem vpokogenij wyffij zzywota praczowyteho; druhe, kak ſye geſt k nyemu przyprawyty; a trzetije, czo z toho ſpatrzowanije bywa w tak ſbozzne duſſy, geſto ſye drzzij ſnazznye toho.13 y rzkul nayprw, ezz ten zzywot ſprawnye ſlowe wyffije czijefta nezz zzywot praczowyty; neb acz oba wedeta k ſpaſſenij, wſak tijem geſt wyffij ſpatrny zzywot praczowyteho, ezz geft doîtoynyeyffij; druhe, ezz geft vfflechtyleyffij; a trzetije, ezz geft w nyem vzzytek wyetílij. zzey doítoynyeyífij, z toho geft zrzeymo, ezz dufſe geft tyela doftoynyeyfy; 45 takezz y czyn gegije nad czyn tyela. k tomut prawij ſwaty bernart:16 y zzadny czyn nenye doſtoynyeyfij, nezz kdyzz doſtoynyeyffij ſebe ítranvv czynij to czlowyek, geſto k te ítrany przyſluffye doítoynofty, a czoy w czlowyecze doítoynyeyílijeho nezz myll a rozvm? protozz myílij drzzyecz ſye v prawdye naywyffije mudroſty, rozvmem to ſpatrzygijcz a welebnoſt bozije moczy, 50 mudrofty y dobrotyl5 oblybugijcz nenijet nycz doítoynyeyfyeho. a czoy nad to, kdyzz myſl nemagycz gyneho nyzkymy wyeczmy obwazanije, prol8 nyezz by ſwobodna a czyla nemohla byti, a gmagycz zrak rozvmv bozij myloſtij vzdraweny, aby mohl zrzyety w duchowne wyeczy, a glucz ztazzenal7 kis dywnym wyeczem wnytrſnije prawdy lpij w tom dywanij? 55 y dijel9 k tomu opyet ſwaty bernart:2 myll nycz nema doſtoynyeyfyeho, nezz toho ſye drzzety, Il gefftoy nad ny y nade wíſe, any geſt, czo by gij 61b mohlo ílazíe byty, nalezty a gmyety vzzytecznyeyíe. druhe pro ſwu viílechtyloft doftoynyeyffij2° geft a wyffij ten spatrny, duchownij zzywot praczowyteho. a zzey víflechtyleyífij, toy wydyety; neb y hrubyeyffij 60 mohu w takem nyewczem praczowaty, ale k tomu ſpatrzowanij wyſokych, duchownijch wyeczij gen vſlechtylee fluffegy myfly, a tak dije swaty rze- horz:2 nyekdy boh wíemohuczij dywnym zpoífobem ſwe mylofty, aby duchowne myfly vfílechtylee a nefylnee22 w ſwyetikych wyeczech prazdny byly zemíkych peczij, wkladaa na hruba irdcze, gelíto mohu po tom pra- 65 czowaty, brzemena vrzadow, aby wladly, yako kdyzz hoſpodarz k tomu dyelu otroky pofíle, od nyehozz íwe rozkofíne dyetky chcze gmyety prazdny. Moral. 1. XIX, c. 25 (P. L. LXXVI. col. 125.) 1rkp. wtrzzen, opr. podle 122 ř. 7. 12 y wteto. 13 znam. odstavce. 14 a neb. 15 odd. 15 červ. podtrž. 17 tak rkp., snad místo wztrzzena. 18 kon. ř. 1 odd. 20 koncové ij předěláno z y. 21 červ. podtrž. 22 druhé e v koncovce opatřeno shora i dole tečkou. prawim. — 45. takez včzinek gegie nadczyn tiela. — 47. wozlowieku. — 53. du- chownie. — 56. geffto geft nad nas y nade wiſeczko. — 57. slazfy. — 60. wtakem 62 nn.: Je tu volně podán smysl slov Řehořových, teprve podobenství (str. 125 ř. 94 nn.) přetlumočeno je věrněji. Text latinský zní: Auditores etenim suos [Paulus] ad virtutem sapientiae, ad linguarum genera, ad prophetiae quoque indaganda mysteria succendebat dicens: Aemulamini spiritualia, magis autem ut prophetetis (I. Cor. XIV, 1). Sed quia spiritalia dona non caperent, si terrena eos negotia de- pressissent, longe ante praemisit dicens: Contemptibiles qui sunt in Ecclesia, illos constituite ad judicandum (I. Cor. VI, 4). Ac si aperte dicat: qui minoris meriti sunt in Ecclesia, et nullis magnorum donorum virtutibus pollent, ipsi de terrenis negotiis
Strana 124
124 [2 Mojž. 26, 12 nn.] a tak23 oſtanvv w ſwe kraſye dijetky nezprafſyecz ſye tu dezzk ſye przy- praffije otroczy. a aby24 ten zpoſob byl w ſwate czijerkwy, vkazal boh podobenſtwijm ftanv ſweho, kdyzz przykazal, aby ty opony, geſto gmyely wnytrff w ſtanv byti a blijzz v ſwate ſwatynye, byly zdyelany z drahych 70 wyeczij, víflechtylych,25 ale ty z hrubyeyffych, gefto z nych byl stan wokol.* protozz odhonij pijímo hrubyeyſſije myíly od ſpatrzowanije wy- Hokych wyeczij rzka: nehleeday nad ſye wyfijch wyeczij; nenyet tobye Sirach 3, 22n. potrzebye to, czoy ſkryte, aby wydyel oczyma ſwyma.* awſak take zowe boh w26 pijímye víflechtylee myíly k tomu ſpatrzowanij vtyeffenemu rzka: 75 vprazdnte ſye a wyzte, ezzt ſem ya boh!* a ſwaty rzehorz?" porzijedye y víílechtyleyfye myíly y hrubyeyífije, yakzz na ktere ſluffye, aby ſye drzzaly toho, dije: ktozz negmagij welykych darow bozijch, toczyf w du- chownyem byehu, ty praczygte w zemíkych wyeczech; ale ktozz gſu du- chownijm ſbozij 28 wzbohaczeny, nemagij byti obtyezzeny zemíku ne- 80 prazdnij, aby, nemagijcz o nyzíſijem peecze, i wyſfijm lepe ſye mohly29 obyeraty, neb y ſwaty pawel dije takowym myílem vſílechtylym: nenyet doſtoyno, byfte wy poſobyly male wyeczy.* tot geft, gefto w kantykach chot nebeſſky zaprzyſſahage ty, geíto wladnvv, vrzady gmagijcz w ſwate czijerkwy, dczeramy ge jeruzalemíkymy nazywage, ezz ſye toczyff i mdle- 85 Iyffij wyeczij, ne ynhed3o ſ nebeſku obyeragij, welij, aby w tom po- hodlny byli geho choty víflechtylee, toczylí takowe mylowne dufy, a neruffely gij pokoge gegije rzka: zaprzyfaham wafí, abyíte newzbuzely me myle, donydzt chcze fama.* o tom flowu mluwye orygenes31 dije: twe zaklynanije ſlyffal ſem, hoſpodyne, geſtoy pro ftaw twe chotye ſtaw 90 [Kor. 6, 2.] Ž. 48, 10. 629 Pís. Šal. 2, 7 a 3, 5 a 8, 4. 23 odd. 24 odd. i tečkou (A. aby). 25 l, ch, l protaženy. 26 kon. ř. 27 červ. podtrž. 28 kon. ř. 29 v rkpse ještě jednou fye (lepe ſye mohly ſye obyeraty.) 30 neynhed. 31 červ. podtrž. 32 výrok je jistě nějak chybou písařovou zkomolen; je lito- niečzem. — 76. vprazdnuyte fie. — 86. neyhned. — 87. totiz. — 89. myſle donizd. — judicent, quatenus per quos magna nequeunt, bona minora suppleantur.... Qui autem spiritalibus donis ditati sunt, profecto terrenis non debent negotiis implicari, ut dum non coguntur inferiora bona disponere, exercitati valeant bonis superioribus deservire.... Sicque fit, ut summi viri magis ad spiritalia dona proficiant, dum corum mentes res infimae non conculcant, et rursum viri in Ecclesia ultimi sine bono opere non vivant, dum in rebus exterioribus inveniunt recta, quae agant. Sancta quippe Ecclesia sic consistit unitate fidelium, sicut corpus nostrum unitum est compage membrorum. Alia namque sunt membra in corpore, quae intuendae luci deserviunt, alia, quae a terrae tactu minime disjunguntur. Oculus quippe luci intenditur, et ne caecari valeat, a pulvere custoditur. Pes vero tunc suum officium recte peragit, cum suscipiendum terrae pulverem non refugit. Quae tamen corporis membra vicissim sibi sua officia impartiendo copulantur, ut pes oculis currat, et oculus pedi prospiciat... Sic itaque, sic sanctae Ecclesiae membra debent et officio esse distincta, et charitate conjuncta, ut summi viri eorum viam provideant, qui in terrenis negotiis vacant, quatenus velut ad lumen oculorum pes ambulet, et rursum quidquid terrenis negotiis implicati agunt, hoc ad majorum utilitatem referant, ut pes, cujus via prospicitur, non sibi tantummodo, sed etiam oculis gradiatur .... (sr. LF. 37, 1910, 232 pozn.). Srovn. ostatně již 1. list Pavlův ke Kor. 12, 14—22.
124 [2 Mojž. 26, 12 nn.] a tak23 oſtanvv w ſwe kraſye dijetky nezprafſyecz ſye tu dezzk ſye przy- praffije otroczy. a aby24 ten zpoſob byl w ſwate czijerkwy, vkazal boh podobenſtwijm ftanv ſweho, kdyzz przykazal, aby ty opony, geſto gmyely wnytrff w ſtanv byti a blijzz v ſwate ſwatynye, byly zdyelany z drahych 70 wyeczij, víflechtylych,25 ale ty z hrubyeyffych, gefto z nych byl stan wokol.* protozz odhonij pijímo hrubyeyſſije myíly od ſpatrzowanije wy- Hokych wyeczij rzka: nehleeday nad ſye wyfijch wyeczij; nenyet tobye Sirach 3, 22n. potrzebye to, czoy ſkryte, aby wydyel oczyma ſwyma.* awſak take zowe boh w26 pijímye víflechtylee myíly k tomu ſpatrzowanij vtyeffenemu rzka: 75 vprazdnte ſye a wyzte, ezzt ſem ya boh!* a ſwaty rzehorz?" porzijedye y víílechtyleyfye myíly y hrubyeyífije, yakzz na ktere ſluffye, aby ſye drzzaly toho, dije: ktozz negmagij welykych darow bozijch, toczyf w du- chownyem byehu, ty praczygte w zemíkych wyeczech; ale ktozz gſu du- chownijm ſbozij 28 wzbohaczeny, nemagij byti obtyezzeny zemíku ne- 80 prazdnij, aby, nemagijcz o nyzíſijem peecze, i wyſfijm lepe ſye mohly29 obyeraty, neb y ſwaty pawel dije takowym myílem vſílechtylym: nenyet doſtoyno, byfte wy poſobyly male wyeczy.* tot geft, gefto w kantykach chot nebeſſky zaprzyſſahage ty, geíto wladnvv, vrzady gmagijcz w ſwate czijerkwy, dczeramy ge jeruzalemíkymy nazywage, ezz ſye toczyff i mdle- 85 Iyffij wyeczij, ne ynhed3o ſ nebeſku obyeragij, welij, aby w tom po- hodlny byli geho choty víflechtylee, toczylí takowe mylowne dufy, a neruffely gij pokoge gegije rzka: zaprzyfaham wafí, abyíte newzbuzely me myle, donydzt chcze fama.* o tom flowu mluwye orygenes31 dije: twe zaklynanije ſlyffal ſem, hoſpodyne, geſtoy pro ftaw twe chotye ſtaw 90 [Kor. 6, 2.] Ž. 48, 10. 629 Pís. Šal. 2, 7 a 3, 5 a 8, 4. 23 odd. 24 odd. i tečkou (A. aby). 25 l, ch, l protaženy. 26 kon. ř. 27 červ. podtrž. 28 kon. ř. 29 v rkpse ještě jednou fye (lepe ſye mohly ſye obyeraty.) 30 neynhed. 31 červ. podtrž. 32 výrok je jistě nějak chybou písařovou zkomolen; je lito- niečzem. — 76. vprazdnuyte fie. — 86. neyhned. — 87. totiz. — 89. myſle donizd. — judicent, quatenus per quos magna nequeunt, bona minora suppleantur.... Qui autem spiritalibus donis ditati sunt, profecto terrenis non debent negotiis implicari, ut dum non coguntur inferiora bona disponere, exercitati valeant bonis superioribus deservire.... Sicque fit, ut summi viri magis ad spiritalia dona proficiant, dum corum mentes res infimae non conculcant, et rursum viri in Ecclesia ultimi sine bono opere non vivant, dum in rebus exterioribus inveniunt recta, quae agant. Sancta quippe Ecclesia sic consistit unitate fidelium, sicut corpus nostrum unitum est compage membrorum. Alia namque sunt membra in corpore, quae intuendae luci deserviunt, alia, quae a terrae tactu minime disjunguntur. Oculus quippe luci intenditur, et ne caecari valeat, a pulvere custoditur. Pes vero tunc suum officium recte peragit, cum suscipiendum terrae pulverem non refugit. Quae tamen corporis membra vicissim sibi sua officia impartiendo copulantur, ut pes oculis currat, et oculus pedi prospiciat... Sic itaque, sic sanctae Ecclesiae membra debent et officio esse distincta, et charitate conjuncta, ut summi viri eorum viam provideant, qui in terrenis negotiis vacant, quatenus velut ad lumen oculorum pes ambulet, et rursum quidquid terrenis negotiis implicati agunt, hoc ad majorum utilitatem referant, ut pes, cujus via prospicitur, non sibi tantummodo, sed etiam oculis gradiatur .... (sr. LF. 37, 1910, 232 pozn.). Srovn. ostatně již 1. list Pavlův ke Kor. 12, 14—22.
Strana 125
125 naylepífij a czyn naywybornyeyffij, 2 w nyemzz ſye tebe tak przydrzzij, ezz nenije mezy tijem,33 czo by gy luczylo od tebe, ale wzpolezzecz na tobye oplywaa w lybe rozkofſy.32 pak ſwaty rzehorz' zewnym przykladnijm5 po- dobenſtwij36 vkazuge zzywota tohoto vſſlechtyloſt rzka: tak ſye drzzij 95 koftel gednotuv wyernych ſych y onyech,37 yako tyelo nafſe ſhromazdye- nijm w gedno vdow rozlycznych, gedny vdy mame, geſto k ſwyetlu przy- ſluffegij, a druhe, geſto ſye gen zemye drzzije. oczy gita k ſwyetlu zpo- rzyezzenije a pijlnye gij ſtrzezzem, aby gych prach neoſlepyl. a tehdy noha dobrze drzzij ſwoy vrzad, kdyzz ſye prachu neobygije. awſak ti vdowe, 100 geden druhemu pomahage, gſu gedno tyelo; noha byezzij oku a oko37 wydij noze, a yakozz oko geft víflechtyleyffe a czyítíle nezz noha, takezz ten spatrny, duchownij zzywot vfflechtyleyffij geft nezz ten, gefto pra- czyge, zamutky gmage przy mnohych wyeczech. trzetije wyffij geft ten fpatrny zzywot praczowyteho pro vzzytek wyetífij; neb pracze bez3s roz- 105 vmu nemozz byty vzzyteczna. a z toho39 mozz vzzytek byti tyech, ktozz neſvv praaczy: kdyz wyedye, czo magij czynyty, wyedije, k czemu tahnvty vmyíl w tom, czozz czynye. a toho by newyedyely, kdyby rozvmem toho neſpatrzyly, aneb po tyech vmyſlu, geſto to ſpatrzyly, nepoſtupyly a tak z toho ſpatrzowanije rozvmem pochodij mudroſt, o nijzz dije pijímo: lepey gije dobyti nezz zlata a3s ftrzyebra. vzzytek gegije geft nade wile bohat- fftwije y wſe, czoy zzadoſtne, nemozz gij wrownano byti.* necht wſak nyetere vzzytky wzpomenu, geſto gdu z toho zzywota ſpatrneho. dije nayprw hugo: ay, kdyz buducz w tom wnytrſnych wyeczij ſpatrzowanij wratijme ſye, czo mozzem gyneho i ſebu przyneſty, gen ſwyetlo z krage 115 ſwyetla? vzrzijecz mocz bozij |I przyneſem ſwyetlo bazny bozije, ſpatrzijecz mudroft bozij przyneſem ſwyetlo ſprawedlnoſty, ſezrzijecz welyku bozij dobrotu przyneſem ſwyetlo myloſty. mocz wzbudij przezzeſyecz leenije, mudroft oſwyetij temnee, dobrota roznyetij k mylofty zítydlee. byt to vati, že nebylo lze opraviti podle textu lat. 3 odd. 3 červ. podtrž. 35 rkp. má nyní przykladmijm, písař psal przykladem, pak se opravil a připsal ijm, srv. 137 ř. 69. 36 kon. ř. 37 odd. 38 kon. ř. 3 Aztoho. 40 kdy by. 41 kon. ř. 42 odd. 4 a wbu- 92. wzpolehnucz natobie. — 95. tiech y oniech. — 97. kfwietu zporziezeny. — 109 lepe gije geſt. — 110. nadewifeczko. — 112. niektere. — 124. fie dokona. — 129. 110 . L. LXXVI, col. 125 C. Moudr. 7, 9 a Přísl. 8, 19.] Hugonis a s. Victo- re De anima, lib. III cap. 41 (P. L. CLXXXIV, col. 550 n.) H.] 625 113 n.: § 86. Verumtamen cum ab illo sublimitatis statu ad nosmet ipsos redimus, illa, quae prius supra nosmetipsos vidimus, in ea veritate vel claritate, qua prius perspeximus, ad nostram memoriam revocare non possumus..., donec iterum medita- tione assurgamus in contemplationem, contemplatione in admirationem, admiratione in mentis alienationem. Veritatis contemplatio in hac vita inchoatur, sed in futura jugi perpetuitate celebratur. Per veritatis contemplationem eruditur homo ad justitiam, consummatur ad gloriam. Gratia contemplationis cor ab omni mundano amore non solum emundat, sed sanctificat et animum ad coelestium amorem inflammat. Qui divina inspiratione et revelatione ad contemplationis gratiam promovetur, quasdam arrhas futurae illius plenitudinis accipit, ubi sempiternae contemplationi perpetuo inhaerebit.... § 88. ... Nihil est jucundius, nihil utilius gratia contemplationis. Quanto amplius in coelestium contemplatione delectaris et delectando admiraris, tanto libentius immoraris, tanto diligentius perscrutaris profundiusque illuminaris.
125 naylepífij a czyn naywybornyeyffij, 2 w nyemzz ſye tebe tak przydrzzij, ezz nenije mezy tijem,33 czo by gy luczylo od tebe, ale wzpolezzecz na tobye oplywaa w lybe rozkofſy.32 pak ſwaty rzehorz' zewnym przykladnijm5 po- dobenſtwij36 vkazuge zzywota tohoto vſſlechtyloſt rzka: tak ſye drzzij 95 koftel gednotuv wyernych ſych y onyech,37 yako tyelo nafſe ſhromazdye- nijm w gedno vdow rozlycznych, gedny vdy mame, geſto k ſwyetlu przy- ſluffegij, a druhe, geſto ſye gen zemye drzzije. oczy gita k ſwyetlu zpo- rzyezzenije a pijlnye gij ſtrzezzem, aby gych prach neoſlepyl. a tehdy noha dobrze drzzij ſwoy vrzad, kdyzz ſye prachu neobygije. awſak ti vdowe, 100 geden druhemu pomahage, gſu gedno tyelo; noha byezzij oku a oko37 wydij noze, a yakozz oko geft víflechtyleyffe a czyítíle nezz noha, takezz ten spatrny, duchownij zzywot vfflechtyleyffij geft nezz ten, gefto pra- czyge, zamutky gmage przy mnohych wyeczech. trzetije wyffij geft ten fpatrny zzywot praczowyteho pro vzzytek wyetífij; neb pracze bez3s roz- 105 vmu nemozz byty vzzyteczna. a z toho39 mozz vzzytek byti tyech, ktozz neſvv praaczy: kdyz wyedye, czo magij czynyty, wyedije, k czemu tahnvty vmyíl w tom, czozz czynye. a toho by newyedyely, kdyby rozvmem toho neſpatrzyly, aneb po tyech vmyſlu, geſto to ſpatrzyly, nepoſtupyly a tak z toho ſpatrzowanije rozvmem pochodij mudroſt, o nijzz dije pijímo: lepey gije dobyti nezz zlata a3s ftrzyebra. vzzytek gegije geft nade wile bohat- fftwije y wſe, czoy zzadoſtne, nemozz gij wrownano byti.* necht wſak nyetere vzzytky wzpomenu, geſto gdu z toho zzywota ſpatrneho. dije nayprw hugo: ay, kdyz buducz w tom wnytrſnych wyeczij ſpatrzowanij wratijme ſye, czo mozzem gyneho i ſebu przyneſty, gen ſwyetlo z krage 115 ſwyetla? vzrzijecz mocz bozij |I przyneſem ſwyetlo bazny bozije, ſpatrzijecz mudroft bozij przyneſem ſwyetlo ſprawedlnoſty, ſezrzijecz welyku bozij dobrotu przyneſem ſwyetlo myloſty. mocz wzbudij przezzeſyecz leenije, mudroft oſwyetij temnee, dobrota roznyetij k mylofty zítydlee. byt to vati, že nebylo lze opraviti podle textu lat. 3 odd. 3 červ. podtrž. 35 rkp. má nyní przykladmijm, písař psal przykladem, pak se opravil a připsal ijm, srv. 137 ř. 69. 36 kon. ř. 37 odd. 38 kon. ř. 3 Aztoho. 40 kdy by. 41 kon. ř. 42 odd. 4 a wbu- 92. wzpolehnucz natobie. — 95. tiech y oniech. — 97. kfwietu zporziezeny. — 109 lepe gije geſt. — 110. nadewifeczko. — 112. niektere. — 124. fie dokona. — 129. 110 . L. LXXVI, col. 125 C. Moudr. 7, 9 a Přísl. 8, 19.] Hugonis a s. Victo- re De anima, lib. III cap. 41 (P. L. CLXXXIV, col. 550 n.) H.] 625 113 n.: § 86. Verumtamen cum ab illo sublimitatis statu ad nosmet ipsos redimus, illa, quae prius supra nosmetipsos vidimus, in ea veritate vel claritate, qua prius perspeximus, ad nostram memoriam revocare non possumus..., donec iterum medita- tione assurgamus in contemplationem, contemplatione in admirationem, admiratione in mentis alienationem. Veritatis contemplatio in hac vita inchoatur, sed in futura jugi perpetuitate celebratur. Per veritatis contemplationem eruditur homo ad justitiam, consummatur ad gloriam. Gratia contemplationis cor ab omni mundano amore non solum emundat, sed sanctificat et animum ad coelestium amorem inflammat. Qui divina inspiratione et revelatione ad contemplationis gratiam promovetur, quasdam arrhas futurae illius plenitudinis accipit, ubi sempiternae contemplationi perpetuo inhaerebit.... § 88. ... Nihil est jucundius, nihil utilius gratia contemplationis. Quanto amplius in coelestium contemplatione delectaris et delectando admiraris, tanto libentius immoraris, tanto diligentius perscrutaris profundiusque illuminaris.
Strana 126
126 P. L. CLXXVI, col. 1087 H. nebyl zzywot welmye vzzyteczny, nebylt by krift9" pochwalyl geho w ſwate marzij mandalenye rzka: naylepíſij geſt ſtranu wolyla, geſto nebude od nije 120 odyata.* a toy ta naylepffye ftrana vprazdnijecz ſye od ſwyetíkych�2 peczij a vpokogijecz y vzrzety, kak geſt pochotny hoſpodyn. neb to pochotne prawdy ſpatrzowanije zde ſye poczijnaa a w buduczijem 3 zzywotu wyecznye ſye konaa. ſkrze to�2 zvezen bude czlowyek, w ſprawedlnoîty poſylu wezme, aby trpyel, kdyzz ho czo potkaa, a aby“ y czynyl to, czoz ma czynyty. 125 a tak bude czlowyek dokonan w chwale. a zdaly to nenije vzzytecznee, kdyzz w tom pokoynem ſpatrzowanij duch czlowyeczij bude wzdwyzzen nad"5 wſeczky wyeczy a bude ſye kochaty w hoſpodynu? gyſtye malo toho zakuffyty vzzytecznyegije geft nez w gynem welijm wyecze praczowaty. neb yakozz dije hugo: kdyzz bude myil w ten klaſter przyyata, gen to, 130 czoy nebefíkych wyeczij, myílyty bude, pokryge ſye rozbroyneho hluku tohoto ſwyeta, w boze gmagycz ſwu vtyechu, czte w knyhach zzywota, myeſto46 mlczenije klafiterſkeho pokoy drzzij w korze mnohych fílechet- noſty, hleedaa k gynym ſwatym przyrownanije. ale myl neprazdnaa i praczij gynvv mijewa przijekazv a zhrubijewaa, ezz zde nedochazije 135 takoweho vtyefſenije, kakzkoly, kdyzz pro boh kto praczyge a46 w my- loíty ku potrzebye, zkufij, czoy ta vtyecha v wyeczne odplatye, ale zde, ktozz ſye przydrzzij zemſkych wyeczij, yakoz dije orygenef,7 to, czoy w nych ſkryto, nalezne: horzkoft a nechut a mnohe zamutky.18 druhe byech rzekl, kak ſye geſt k tomu ſpatrnemu zzywotu przy- 140 prawyty, ezz bych take chtyel dotknvty toho, ktoz by chtyel w tom gmyety proſpyech a vtyechu. mnohehoy potrzebije k tomu, ale necht to iberu gen we trzy wyeczy, aby drzzymyegije w pamyety bylo: nayprw geſt trzeba, aby myll ſwobodna byla; druhe, aby nayprw w dobrem zzywotu a w dob- 633 rych49 I1 ſkutczijech praczowal ten, ktozz chcze przygijty k zywotu 145 prawye duchownyemu; trzetije zzadoſt k bozij myloſty welyku a vprzije- Luk. 10, 42. duczijem. “ odd. i tečkou (A. aby). 45 tak rkp., odd. 4 kon. ř. 47 červ. podtrž. 4 znam. welmi wiecze. — 140. fem rzekl. yak. — 142. mnoheho geft ktomu potrzebie. — Semper in illis invenies, quod mireris, et unde delecteris. Nusquam est copiosior materia admirandi, et nusquam utilior causa delectandi.... Podle Mignea (P. L. CLXXXIV, col. 507 a CLXXVII, col. 165) není tato kniha Hugonova, nýbrž bud Bernardova nebo z jeho řádu; proto je též otištěna se spisy sv. Bernarda pod názvem Tractatus de interiori domo seu de conscientia acdificanda. (H.) 130 nn.: [Animae claustrum contemplatio dicitur,] in cujus sinum dum se recipit animus, sola coelestia meditatur, separatur a terrenis, a turba cogitationum car- nalium longe ponitur, [dulces carnis refugit affectus, vagos sensuum motus restringit, in Domino delectatur, [angelica fruitur dulcedine,] legit in libro vitae, pro silentio pacem tenet, in choro virtutum [servat concordiam morum, summi Patris bonitatem, angelicae creaturae beatitudinem contemplatur, attendit bonitatem, cui nihil deest, beatitudinem, quae nullo indiget].... Dílo toto, nadepsané De claustro animae, připisuje Migne Hugonovi de Foulois neb Foulloi (Folieto); úryvek je z knihy 3., z kap. 1. (H.)
126 P. L. CLXXVI, col. 1087 H. nebyl zzywot welmye vzzyteczny, nebylt by krift9" pochwalyl geho w ſwate marzij mandalenye rzka: naylepíſij geſt ſtranu wolyla, geſto nebude od nije 120 odyata.* a toy ta naylepffye ftrana vprazdnijecz ſye od ſwyetíkych�2 peczij a vpokogijecz y vzrzety, kak geſt pochotny hoſpodyn. neb to pochotne prawdy ſpatrzowanije zde ſye poczijnaa a w buduczijem 3 zzywotu wyecznye ſye konaa. ſkrze to�2 zvezen bude czlowyek, w ſprawedlnoîty poſylu wezme, aby trpyel, kdyzz ho czo potkaa, a aby“ y czynyl to, czoz ma czynyty. 125 a tak bude czlowyek dokonan w chwale. a zdaly to nenije vzzytecznee, kdyzz w tom pokoynem ſpatrzowanij duch czlowyeczij bude wzdwyzzen nad"5 wſeczky wyeczy a bude ſye kochaty w hoſpodynu? gyſtye malo toho zakuffyty vzzytecznyegije geft nez w gynem welijm wyecze praczowaty. neb yakozz dije hugo: kdyzz bude myil w ten klaſter przyyata, gen to, 130 czoy nebefíkych wyeczij, myílyty bude, pokryge ſye rozbroyneho hluku tohoto ſwyeta, w boze gmagycz ſwu vtyechu, czte w knyhach zzywota, myeſto46 mlczenije klafiterſkeho pokoy drzzij w korze mnohych fílechet- noſty, hleedaa k gynym ſwatym przyrownanije. ale myl neprazdnaa i praczij gynvv mijewa przijekazv a zhrubijewaa, ezz zde nedochazije 135 takoweho vtyefſenije, kakzkoly, kdyzz pro boh kto praczyge a46 w my- loíty ku potrzebye, zkufij, czoy ta vtyecha v wyeczne odplatye, ale zde, ktozz ſye przydrzzij zemſkych wyeczij, yakoz dije orygenef,7 to, czoy w nych ſkryto, nalezne: horzkoft a nechut a mnohe zamutky.18 druhe byech rzekl, kak ſye geſt k tomu ſpatrnemu zzywotu przy- 140 prawyty, ezz bych take chtyel dotknvty toho, ktoz by chtyel w tom gmyety proſpyech a vtyechu. mnohehoy potrzebije k tomu, ale necht to iberu gen we trzy wyeczy, aby drzzymyegije w pamyety bylo: nayprw geſt trzeba, aby myll ſwobodna byla; druhe, aby nayprw w dobrem zzywotu a w dob- 633 rych49 I1 ſkutczijech praczowal ten, ktozz chcze przygijty k zywotu 145 prawye duchownyemu; trzetije zzadoſt k bozij myloſty welyku a vprzije- Luk. 10, 42. duczijem. “ odd. i tečkou (A. aby). 45 tak rkp., odd. 4 kon. ř. 47 červ. podtrž. 4 znam. welmi wiecze. — 140. fem rzekl. yak. — 142. mnoheho geft ktomu potrzebie. — Semper in illis invenies, quod mireris, et unde delecteris. Nusquam est copiosior materia admirandi, et nusquam utilior causa delectandi.... Podle Mignea (P. L. CLXXXIV, col. 507 a CLXXVII, col. 165) není tato kniha Hugonova, nýbrž bud Bernardova nebo z jeho řádu; proto je též otištěna se spisy sv. Bernarda pod názvem Tractatus de interiori domo seu de conscientia acdificanda. (H.) 130 nn.: [Animae claustrum contemplatio dicitur,] in cujus sinum dum se recipit animus, sola coelestia meditatur, separatur a terrenis, a turba cogitationum car- nalium longe ponitur, [dulces carnis refugit affectus, vagos sensuum motus restringit, in Domino delectatur, [angelica fruitur dulcedine,] legit in libro vitae, pro silentio pacem tenet, in choro virtutum [servat concordiam morum, summi Patris bonitatem, angelicae creaturae beatitudinem contemplatur, attendit bonitatem, cui nihil deest, beatitudinem, quae nullo indiget].... Dílo toto, nadepsané De claustro animae, připisuje Migne Hugonovi de Foulois neb Foulloi (Folieto); úryvek je z knihy 3., z kap. 1. (H.)
Strana 127
127 mu gmyety. 050 prwem rzku: toho myíl, ktozt hrzyechu ſluzij, nenijet ſwobodna; ktozzt hrzyech czynij, ſluhat geſt hrzyechu,* yakoz czaîto Jan 8, 34. flychate o tom. nad to nemat myſl byti y ſwyetſkymy wyeczmy, geſto 150 y bez hrzyecha51 mohu byty, obwazana, acz chcze kto byti hotow k tomu wlaftijemu roznyeczenij w bozij myloſty. neb yakoz dije swaty bernart, ten czyn naſſeho nawfftyewenije nenije na woli naffij, aby przyffel, kdyzz bychom chtyely, ale geft na woli bozij, kdyz ten raczij obdarowaty. a czlowyek wzdy ma ſye k tomu hotowaty frdcze k tomu przyprawuge, 155 woli wyfwobozyge od gyne wſelyke zzadoſty, rozvm obratije k hoſpodynu od gynych wyeczij a pamyet, aby marny52 a nepotrzebnym k duchowen- ſtwij nebyla obwazana; a pakly by nyetere y potrzebne bylo, wiak tuze toho w myily nedrzzety, acz y muſij to gmyety czlowyeczije krzehkoſt, aby w tu ſbozznv chwyly, kdyzz raczij boh tijem ſwym wlaſ-[tijm darem 160 nawfftyewyty, myíl vílyfecz duchownijm vchem hlas duchu, an gde, ynhed ſye ſhrnvla we wſech ſwych moczech nechagycz wiſeho. y maa5e takowy ozlowyek ſwu myſl czaſtym wzdechnvtijm ſrdecznym k bohu od gegije rozbroge odwolawaty, kdyzz yako bez pamyety byezzij kvdyf w ka- kems rozbrogy. druhe ſem rzekl, ez ma w dobrem zzywotu praczowytem 165 pobyti nayprw, ktoz pak chcze proſpyefînye wſtupyty w ten duchownij pokoyny zzywot. neb welyka pomocz k tomu fro vmyety zkuffyecz, czoy pracze lydíke na tomto ſwyetye. a kdyzz kto wyernye praczyge w dobrem zywotu, zaſluzzij, ezz pak y pokoyneho nabozenſtwije bude gemu zkuffyty dano. a pakly neokuffij nyekto te zde zwlafítije duchowne pochotnoſty, 170 gyezz zzadaa, rzekl byech w onedayffij rzeczy, ezz dije ſwaty bernart: kdyzz ſſtogij taky w te zzadoſty, yakzz geho duſſe bude tyeleſne hruboſty prazdna, bude gij dano, gehofîto geſt zde zzadala. neb toho gey dowede bozije myloſt, po nyemzz geft ſtaal w myloſty geho. protozz ktozz gſu P. col. 92.] odstavce. “ a wdobrych. 50 kon. ř. 51 y bezhrzyecha. 52 kon. ř. 53 odd. 54 kon. ř. 147. oprwniem prawim. — 150. bezhrziechu. — 151. zwlafftniemu. — 157. nie- ktere. — 159. zwlafftniem. — 161. yhned. — 163. kdys wyakems. — 169. zwlafft- 152 nn: Sv. Bernard ve svých Sermones in Cantica častěji mluví o navštívení duše Bohem, na př. v celé řeči LXXIV., jejíž obsah je podán takto: De visitationibus Verbi sponsi, quam occulte fiant ad animam sanctam, idque Bernardus sui ipsius exemplo ad aedificationem suorum demisse ac verecunde declarat (P. L. CLXXXIII, 1139—1144); srv. úryvky otištěné k str. 142 ř. 87 n. a k str. 144 ř. 126 n. Také řeč LVII. jedná: de visitationibus Domini observandis; quibus indiciis vel signis eae deprehendi possint (ib. 1050—1055); úryvek bude otištěn později. Ale ani z této řeči ani z oné nebyla přeložena slova Štítenská, jež se čtou nad čarou v textu, nýbrž podán jimi jen smysl různých výkladů sv. Bernarda. 171 nn.: Itaque, Juda et Jerusalem, nolite timere, si perfectionem, quam desi- deratis, nondum potestis adipisci... Talibus enim dicitur: O Juda et Jerusalem... (II. Par. XX, 17), id est quam cito a corpore exierit anima, omnes simul affectiones, omnia desideria, quibus per universum interim mundum dispersa et ligata tenebatur, dissolventur, et egredietur de visco hoc ; et Dominus erit nobiscum.... (z řeči druhé In vigilia Nativitatis Domini, num. 4).
127 mu gmyety. 050 prwem rzku: toho myíl, ktozt hrzyechu ſluzij, nenijet ſwobodna; ktozzt hrzyech czynij, ſluhat geſt hrzyechu,* yakoz czaîto Jan 8, 34. flychate o tom. nad to nemat myſl byti y ſwyetſkymy wyeczmy, geſto 150 y bez hrzyecha51 mohu byty, obwazana, acz chcze kto byti hotow k tomu wlaftijemu roznyeczenij w bozij myloſty. neb yakoz dije swaty bernart, ten czyn naſſeho nawfftyewenije nenije na woli naffij, aby przyffel, kdyzz bychom chtyely, ale geft na woli bozij, kdyz ten raczij obdarowaty. a czlowyek wzdy ma ſye k tomu hotowaty frdcze k tomu przyprawuge, 155 woli wyfwobozyge od gyne wſelyke zzadoſty, rozvm obratije k hoſpodynu od gynych wyeczij a pamyet, aby marny52 a nepotrzebnym k duchowen- ſtwij nebyla obwazana; a pakly by nyetere y potrzebne bylo, wiak tuze toho w myily nedrzzety, acz y muſij to gmyety czlowyeczije krzehkoſt, aby w tu ſbozznv chwyly, kdyzz raczij boh tijem ſwym wlaſ-[tijm darem 160 nawfftyewyty, myíl vílyfecz duchownijm vchem hlas duchu, an gde, ynhed ſye ſhrnvla we wſech ſwych moczech nechagycz wiſeho. y maa5e takowy ozlowyek ſwu myſl czaſtym wzdechnvtijm ſrdecznym k bohu od gegije rozbroge odwolawaty, kdyzz yako bez pamyety byezzij kvdyf w ka- kems rozbrogy. druhe ſem rzekl, ez ma w dobrem zzywotu praczowytem 165 pobyti nayprw, ktoz pak chcze proſpyefînye wſtupyty w ten duchownij pokoyny zzywot. neb welyka pomocz k tomu fro vmyety zkuffyecz, czoy pracze lydíke na tomto ſwyetye. a kdyzz kto wyernye praczyge w dobrem zywotu, zaſluzzij, ezz pak y pokoyneho nabozenſtwije bude gemu zkuffyty dano. a pakly neokuffij nyekto te zde zwlafítije duchowne pochotnoſty, 170 gyezz zzadaa, rzekl byech w onedayffij rzeczy, ezz dije ſwaty bernart: kdyzz ſſtogij taky w te zzadoſty, yakzz geho duſſe bude tyeleſne hruboſty prazdna, bude gij dano, gehofîto geſt zde zzadala. neb toho gey dowede bozije myloſt, po nyemzz geft ſtaal w myloſty geho. protozz ktozz gſu P. col. 92.] odstavce. “ a wdobrych. 50 kon. ř. 51 y bezhrzyecha. 52 kon. ř. 53 odd. 54 kon. ř. 147. oprwniem prawim. — 150. bezhrziechu. — 151. zwlafftniemu. — 157. nie- ktere. — 159. zwlafftniem. — 161. yhned. — 163. kdys wyakems. — 169. zwlafft- 152 nn: Sv. Bernard ve svých Sermones in Cantica častěji mluví o navštívení duše Bohem, na př. v celé řeči LXXIV., jejíž obsah je podán takto: De visitationibus Verbi sponsi, quam occulte fiant ad animam sanctam, idque Bernardus sui ipsius exemplo ad aedificationem suorum demisse ac verecunde declarat (P. L. CLXXXIII, 1139—1144); srv. úryvky otištěné k str. 142 ř. 87 n. a k str. 144 ř. 126 n. Také řeč LVII. jedná: de visitationibus Domini observandis; quibus indiciis vel signis eae deprehendi possint (ib. 1050—1055); úryvek bude otištěn později. Ale ani z této řeči ani z oné nebyla přeložena slova Štítenská, jež se čtou nad čarou v textu, nýbrž podán jimi jen smysl různých výkladů sv. Bernarda. 171 nn.: Itaque, Juda et Jerusalem, nolite timere, si perfectionem, quam desi- deratis, nondum potestis adipisci... Talibus enim dicitur: O Juda et Jerusalem... (II. Par. XX, 17), id est quam cito a corpore exierit anima, omnes simul affectiones, omnia desideria, quibus per universum interim mundum dispersa et ligata tenebatur, dissolventur, et egredietur de visco hoc ; et Dominus erit nobiscum.... (z řeči druhé In vigilia Nativitatis Domini, num. 4).
Strana 128
128 [V. LF. 36 (1909), 456.] 63 w gynych poſluffen-l itwij, ktozz ſluzije gynym, od4 nychzz potrzebu magij, neb ktozz pod ſwym obmyſlem gyne gmagij, praczygte wyernye, 175 nechtyeyte wſychny drzewe czaſu letaty v wyſokych wyeczech, azt boh y daa, kdyz chtyeti bude, przyczynu k tomu! prawije knyhy decretalnije, kdyzz byſkup geden chtyel wzdaty byſkupitwije, nechtye gijm obwazan byti, aby mohl ſwoboden byti k tomu zzywotu ſpatrnemu, nedal mu papezz rzka: kto ge wije, przygme-ly tye kriſtus k ſwym noham yako ſwatu marzij 180 mandalenv, kdyzz pron nechczefí i martu praczowaty? y tyecht vmyíla ne wſech chwaly, gefto magijcz podobnu ſluzbu, chtyecz nebyty obwazany obwyezzij ſye chudobu, ezz tak welykvv przyekazv budu gij gmyety k po- koynemu nabozzenſtwij, yako drzewe, aneb ſnad wyetífij. a nyekdy55 ſnad ta chudoba przemozz, ezz budu pochlebowaty, aby dawaly, a v welyke56 185 fye ſwatoſty vkazowaty lijczomyernye, a ezz5 gym ne tolyk57 dawagij, ya- kozz by chtyely, ke mnohym budu mrzkoſt gmyety a wrtrzijcz na nije, ez gſu tak ſkupy, a ti, geſto z prawa gíte w gynych poſluffenſtwij, ſtrzezte ſye zleho ducha oklamanije, byt waſ nezawedl pod dobreho'8 podobenítwijm, ezz by ſobyewolny byti chtyely, aneb pak w blud, kdyz by ynhed z mladu 190 po tyech ftaaly wylokych wyeczech, slychalt ſem, anot prawye do nyeterych zzen y muzzij's dywne bludy a oklamanije, geſto mnijwaly, by to bywalo to duchownijch wlaaſtije nawfîtyewenye, ano gyne. protozz to ibozije, k nyemuzz ponenahlu przychazegij, trpnyeyíe bywa. a'° kdyzz boh vzrzij, ezz kto doíty praczowal w fílechetnoſty, zpoſobijt, yakz raaczij, pokoy 195 toho a vklydnoſt, komuzz chcze dati te duchownije prawe pochotnoſty zakufyty. trzetije przyprawa k tomu zzywotu ſpatrnemu vprzijema a welyka zzadoſt, w prawdye bozij a w myloîty poznanije gmyety. vprzijema"n rzku pro tu vtyechu, geſtoy w boze a w tom 2 pochotnem ſpatrzowanij duchownijch wyeczij, ale ne, by chtyel ſkrz to od lydij darom aneb chwale. 200 a welyka; neb welykay wyecz to, a geft w tomto zzywotu yako ſwrcho- 64a wanije a onoho58 zzywota poczatek, neb tv ſwu wlafſtij myloſtij nawîtye- [P. L.CLXXXIII, wuge Il hoſpodyn ſbozznu dufy. a dije ſwaty rzehorz:63 muſſijt to byti, col. 942.] aby ohen zzadoſty przedfſel twarz geho w kazde dufy, w kteruzz on przijde, aby ten ohen ſnal rez hrzyechow a vczynyl mijeſto bohu. vczij take ſwaty 205 55 odděleno i tečkou. 56 a vwelyke. 57 netolyk. 58 odd. 5 kon. ř. 60 aw na konci ř. 61 v rkpse wprzijema, z toho w na konci ř. 62 awtom. 63 červ. podtrž. nie. — 170. rzekl fem wonehdayffy rzeczij. — 187. wrcziecz. — 191. niekterych. — 193. zwlafftnie. — 200. chwale welike neb welika geft. — 202. zwlaftni. — 206. yak 203 nn.: Je tu přeložen úryvek z Bernardovy 31. řeči in Cantica (De excellentia divinae visionis, et quomodo in praesenti sanctis viris gustus divinae praesentiae vari- atur, pro variis animae desideriis), num. 4: Oportet namque, ut sancti desiderii ardor praeveniat faciem ejus ad omnem animam, ad quam est ipse venturus, qui omnem consumat rubiginem vitiorum, et sic praeparet locum Domino. Et tunc scit anima, quoniam juxta est Dominus, cum se senserit illo igne succensam, et dixerit cum propheta: De excelso ....(Thren. I, 13); et illud: Concaluit.... (Psal. XXXVIII, 4). Citát byl tuto chybně připsán sv. Rehořovi.
128 [V. LF. 36 (1909), 456.] 63 w gynych poſluffen-l itwij, ktozz ſluzije gynym, od4 nychzz potrzebu magij, neb ktozz pod ſwym obmyſlem gyne gmagij, praczygte wyernye, 175 nechtyeyte wſychny drzewe czaſu letaty v wyſokych wyeczech, azt boh y daa, kdyz chtyeti bude, przyczynu k tomu! prawije knyhy decretalnije, kdyzz byſkup geden chtyel wzdaty byſkupitwije, nechtye gijm obwazan byti, aby mohl ſwoboden byti k tomu zzywotu ſpatrnemu, nedal mu papezz rzka: kto ge wije, przygme-ly tye kriſtus k ſwym noham yako ſwatu marzij 180 mandalenv, kdyzz pron nechczefí i martu praczowaty? y tyecht vmyíla ne wſech chwaly, gefto magijcz podobnu ſluzbu, chtyecz nebyty obwazany obwyezzij ſye chudobu, ezz tak welykvv przyekazv budu gij gmyety k po- koynemu nabozzenſtwij, yako drzewe, aneb ſnad wyetífij. a nyekdy55 ſnad ta chudoba przemozz, ezz budu pochlebowaty, aby dawaly, a v welyke56 185 fye ſwatoſty vkazowaty lijczomyernye, a ezz5 gym ne tolyk57 dawagij, ya- kozz by chtyely, ke mnohym budu mrzkoſt gmyety a wrtrzijcz na nije, ez gſu tak ſkupy, a ti, geſto z prawa gíte w gynych poſluffenſtwij, ſtrzezte ſye zleho ducha oklamanije, byt waſ nezawedl pod dobreho'8 podobenítwijm, ezz by ſobyewolny byti chtyely, aneb pak w blud, kdyz by ynhed z mladu 190 po tyech ftaaly wylokych wyeczech, slychalt ſem, anot prawye do nyeterych zzen y muzzij's dywne bludy a oklamanije, geſto mnijwaly, by to bywalo to duchownijch wlaaſtije nawfîtyewenye, ano gyne. protozz to ibozije, k nyemuzz ponenahlu przychazegij, trpnyeyíe bywa. a'° kdyzz boh vzrzij, ezz kto doíty praczowal w fílechetnoſty, zpoſobijt, yakz raaczij, pokoy 195 toho a vklydnoſt, komuzz chcze dati te duchownije prawe pochotnoſty zakufyty. trzetije przyprawa k tomu zzywotu ſpatrnemu vprzijema a welyka zzadoſt, w prawdye bozij a w myloîty poznanije gmyety. vprzijema"n rzku pro tu vtyechu, geſtoy w boze a w tom 2 pochotnem ſpatrzowanij duchownijch wyeczij, ale ne, by chtyel ſkrz to od lydij darom aneb chwale. 200 a welyka; neb welykay wyecz to, a geft w tomto zzywotu yako ſwrcho- 64a wanije a onoho58 zzywota poczatek, neb tv ſwu wlafſtij myloſtij nawîtye- [P. L.CLXXXIII, wuge Il hoſpodyn ſbozznu dufy. a dije ſwaty rzehorz:63 muſſijt to byti, col. 942.] aby ohen zzadoſty przedfſel twarz geho w kazde dufy, w kteruzz on przijde, aby ten ohen ſnal rez hrzyechow a vczynyl mijeſto bohu. vczij take ſwaty 205 55 odděleno i tečkou. 56 a vwelyke. 57 netolyk. 58 odd. 5 kon. ř. 60 aw na konci ř. 61 v rkpse wprzijema, z toho w na konci ř. 62 awtom. 63 červ. podtrž. nie. — 170. rzekl fem wonehdayffy rzeczij. — 187. wrcziecz. — 191. niekterych. — 193. zwlafftnie. — 200. chwale welike neb welika geft. — 202. zwlaftni. — 206. yak 203 nn.: Je tu přeložen úryvek z Bernardovy 31. řeči in Cantica (De excellentia divinae visionis, et quomodo in praesenti sanctis viris gustus divinae praesentiae vari- atur, pro variis animae desideriis), num. 4: Oportet namque, ut sancti desiderii ardor praeveniat faciem ejus ad omnem animam, ad quam est ipse venturus, qui omnem consumat rubiginem vitiorum, et sic praeparet locum Domino. Et tunc scit anima, quoniam juxta est Dominus, cum se senserit illo igne succensam, et dixerit cum propheta: De excelso ....(Thren. I, 13); et illud: Concaluit.... (Psal. XXXVIII, 4). Citát byl tuto chybně připsán sv. Rehořovi.
Strana 129
129 bernart,'3 kakt ſye geft k tomu przy pra wyty “4 rzka: znamenawanije ſnazzne [P. L. CLXXXII, col. 790 St.] hleday, modlytwa wyprofí, dobry zzywot zafluz, czyftota frdcze k tomu przypraw, pokora przytahny a myloit dogde. toho, rzku, dogde,65 gehoz geft nelze rzeczij“s wyprawyty, ale duchu to mozz byti darem87 bozije my- 210 loſty vkazano, kdyzz nyekdy yako z nedogijepije obklijczij przyducz prudka myloſt bozije a obchopij dufſy w dywne kakeí pochotnoſty, ezz muffij rzeeczy czlowyek newymluwnye frdecznym rzczenym: o, kak gſy dobry, hoſpodyne!* chwal ma duſſe hoſpodyna.*68 trzetije a poſlednije gmyel bych o tom rzeczy nyeczo, czo ten ſpa- 215 trny zzywot czynij w duffy, rzekl ſem nynije, ezz nyekdy przijducz kakaſ prudka myloſt obchopij duffy przepochotnye, rozvm progeſnij, pamyet odtahne ode wſeho gyneho, gen przy bohu drzzety gy“s bude, azz y ſama febe kaks myil wſeczka zapomene, y wieczka podobnoſt tyeleſnych po- ſtaw, geſto mohu byti czychy tyeleſnymy vczyczeny, wygde z myſly, 220 a"° kaks zzywyegye myíl bude ſye drzzety boha, geſnyegije gey kaks roz- vmem wyducz a pochotnyegije mylofty rozííkrſwyewíy ſye nad byeh obeczny w hoſpodynu, nekladut toho, yakot by mye to tak znamenytye potykalo, ale wybyerage z tyech ſwatych otczow rzeczij, [ještoj zkuſywie toho píaly o tom, to pak iíczaítne tak bozije mylofty zwlaſtije nawftye- 225 wenije vczynij, ezz wyetíije myloft k bohu y k druzczy y czyſtífije trzzety bude. a vkaze, kak geft to wife, czozz geft na7 swyetye, neſtateczne, a zza- doít wzbudij k wyeczneho zzywota dobremu, a da' poznanije nyekake tyech dobrych nebefſkych wyeczy. a nyekdy3 azz zapogij myſl ſwu po- chotnoſtij, ezz vdatnye ftane czlowyek, a azz yako bezprzemnye, po tom 230 nebefíkem wyecznem zzywotu a azz y° víne tomuto ſwyetu w tom za- pytij, ezz y protywne wyeczy tohoto ſwyeta potek nebudu gey wzbudyty moczy k nepokorze. z toho take wlaſſtijeho bozijeho nawiſtyewenije duſſe tak ſbozzne chwalnaa bywaa na wyeky duſſe, wſſeczka gegije I] wnytri- 64 nije twarnoſt wlaſtij krafu odtud berze w tom nyekakem podobenſtwij: 235 yakozz twarz tyeleſnaa progeſnij ſye w utyefſenij," takezz y duſſe zahrze- gycz ſye w bozij myloîty a7 progeſnyecz w tom tak lybem vtyefſenij bude kraſna duchownij“ kraſvv. z toho ſ bohem wlafftijeho ochotenſtwije bylay twarz moyzyeffowa take ſwyetlo, taky bleſk wzala, ezz nemohly nan zrzyety bez przykrytye lyd obeczny.* protozz acz ta fczaîtna chwylka 2 Mojz. 34, 35. 240 bywſy y pomyne toho tak zwlafítijeho w boze vtyeffenye, ezz tyelo pod- dane poruſſenij obtyezzyge duffy,* wſak ta flawnoft a75 ta chwala duffy Moudr. 9, 15. [Žal. 72, 1.] [Žal. 145, 1.] 6 przywyty. 65 před toho a za dogde interpunkční tečky. 66 ij přepsáno z y. 67 slovosled opraven podle znam. z pův. "darem "byti. 68 znam. odstavce. 63 rkp. "gy "drzzety, 70 kon. ř. 71 vrkp. chybí. 7 y kdruzczy. 7 odd. 7 odděleno i tečkou fiegt ktomu prziwinuti. — 211. yakes. — 214. nietczo. — 215. yakas. — 218. a 220. (třikrát) yaks. — 222. nekladucz. — 224. zwlafftnie. — 226. yak. — 227. nieyake. — 232. zwlaftnieho. — 234. nieyakem. — 237. a 240. zwlafftnieho. — 247. donizd. — 206 n.: Verum quod sermo non explicat, consideratio quaerat, oratio expetat, mereatur vita, puritas assequatur. (Z knihy 5. kap. 3 De consideratione.) 9
129 bernart,'3 kakt ſye geft k tomu przy pra wyty “4 rzka: znamenawanije ſnazzne [P. L. CLXXXII, col. 790 St.] hleday, modlytwa wyprofí, dobry zzywot zafluz, czyftota frdcze k tomu przypraw, pokora przytahny a myloit dogde. toho, rzku, dogde,65 gehoz geft nelze rzeczij“s wyprawyty, ale duchu to mozz byti darem87 bozije my- 210 loſty vkazano, kdyzz nyekdy yako z nedogijepije obklijczij przyducz prudka myloſt bozije a obchopij dufſy w dywne kakeí pochotnoſty, ezz muffij rzeeczy czlowyek newymluwnye frdecznym rzczenym: o, kak gſy dobry, hoſpodyne!* chwal ma duſſe hoſpodyna.*68 trzetije a poſlednije gmyel bych o tom rzeczy nyeczo, czo ten ſpa- 215 trny zzywot czynij w duffy, rzekl ſem nynije, ezz nyekdy przijducz kakaſ prudka myloſt obchopij duffy przepochotnye, rozvm progeſnij, pamyet odtahne ode wſeho gyneho, gen przy bohu drzzety gy“s bude, azz y ſama febe kaks myil wſeczka zapomene, y wieczka podobnoſt tyeleſnych po- ſtaw, geſto mohu byti czychy tyeleſnymy vczyczeny, wygde z myſly, 220 a"° kaks zzywyegye myíl bude ſye drzzety boha, geſnyegije gey kaks roz- vmem wyducz a pochotnyegije mylofty rozííkrſwyewíy ſye nad byeh obeczny w hoſpodynu, nekladut toho, yakot by mye to tak znamenytye potykalo, ale wybyerage z tyech ſwatych otczow rzeczij, [ještoj zkuſywie toho píaly o tom, to pak iíczaítne tak bozije mylofty zwlaſtije nawftye- 225 wenije vczynij, ezz wyetíije myloft k bohu y k druzczy y czyſtífije trzzety bude. a vkaze, kak geft to wife, czozz geft na7 swyetye, neſtateczne, a zza- doít wzbudij k wyeczneho zzywota dobremu, a da' poznanije nyekake tyech dobrych nebefſkych wyeczy. a nyekdy3 azz zapogij myſl ſwu po- chotnoſtij, ezz vdatnye ftane czlowyek, a azz yako bezprzemnye, po tom 230 nebefíkem wyecznem zzywotu a azz y° víne tomuto ſwyetu w tom za- pytij, ezz y protywne wyeczy tohoto ſwyeta potek nebudu gey wzbudyty moczy k nepokorze. z toho take wlaſſtijeho bozijeho nawiſtyewenije duſſe tak ſbozzne chwalnaa bywaa na wyeky duſſe, wſſeczka gegije I] wnytri- 64 nije twarnoſt wlaſtij krafu odtud berze w tom nyekakem podobenſtwij: 235 yakozz twarz tyeleſnaa progeſnij ſye w utyefſenij," takezz y duſſe zahrze- gycz ſye w bozij myloîty a7 progeſnyecz w tom tak lybem vtyefſenij bude kraſna duchownij“ kraſvv. z toho ſ bohem wlafftijeho ochotenſtwije bylay twarz moyzyeffowa take ſwyetlo, taky bleſk wzala, ezz nemohly nan zrzyety bez przykrytye lyd obeczny.* protozz acz ta fczaîtna chwylka 2 Mojz. 34, 35. 240 bywſy y pomyne toho tak zwlafítijeho w boze vtyeffenye, ezz tyelo pod- dane poruſſenij obtyezzyge duffy,* wſak ta flawnoft a75 ta chwala duffy Moudr. 9, 15. [Žal. 72, 1.] [Žal. 145, 1.] 6 przywyty. 65 před toho a za dogde interpunkční tečky. 66 ij přepsáno z y. 67 slovosled opraven podle znam. z pův. "darem "byti. 68 znam. odstavce. 63 rkp. "gy "drzzety, 70 kon. ř. 71 vrkp. chybí. 7 y kdruzczy. 7 odd. 7 odděleno i tečkou fiegt ktomu prziwinuti. — 211. yakes. — 214. nietczo. — 215. yakas. — 218. a 220. (třikrát) yaks. — 222. nekladucz. — 224. zwlafftnie. — 226. yak. — 227. nieyake. — 232. zwlaftnieho. — 234. nieyakem. — 237. a 240. zwlafftnieho. — 247. donizd. — 206 n.: Verum quod sermo non explicat, consideratio quaerat, oratio expetat, mereatur vita, puritas assequatur. (Z knihy 5. kap. 3 De consideratione.) 9
Strana 130
130 Řím. 5, 20. wzdy oftane, gefítoy tu wzala, lecz by hrzyech ſmrtelny vmrtwyl dufy. ale ozzyla-ly by duffe z hrzyechu toho, opyet by ſwu ſlawnoſt gmyela yako y drzewe. anyzt geft dyw, ezzt ta chwala a flawnoſt wzdy oftane w duſſy, acz ono nawiftyewenije bozije y pomyne. ano ktozz vczynij hrzyech 245 Imrtelny, ten vczynek myne, ale wijna a to fſerzedftwije w duffy, geftoy gij przyfilo vczynkem hrzyecha, nemyne, donydzz gije"7 ohen pokanije78 neb bozije myloſty aneb czyft-[cze onoho ſwyeta neoczyftij. a79 kdyz geft hrzyech te moczy, ezz, acz ten ſkutek myne, w nyemz hrzyech byl, wiak nemyne wo duffy ta fferzednoſt, geſtoy gij przyfîla ſkrze vczynekso 250 tohoto hrzyechu: tehdyt geft owfsem sylnyegij dar take bozije mylofty. dije swaty pawel:81 kdyzt geft hrzyech tak fylen, welijm wyecze tak welyka bozije myloft.* tot mijenij ſwaty bernarts1 rzka: kdyzz kto bozij myloíty gfa zapogen, ſwu myflij ſebe azz zapomena, weſken wîtane a82 wegde w boh, tak ezz boha ſye przydrzze geden i nijm duch bude, blazzenym gey rzku 255 a82 ſwatym, komvzz nyeczo takoweho w tomto ſmrtelnem zzywotu nyekdy, anebo gednu, a tozz acz y w popadky83 w malijtku chwylku yako w mket- nytij zkufytyg dano. ay, ezzt dije, ezz gey84 ſkrze gedynke85 to pochyt- nanije neb te bozzije myloſty mketnvtije w ſrdczy wyecz gey4 dije blazze- nym! neb ſkrze to85 wyecz oftane duſfy ſlawnoſt a chwala.85 pomozyzz y 260 nam hubenym te swe mylofty, hoſpodyne! amen. skonawagij ſye kazanije o íwatych poczemííe od íwateho ondrzege azz dol hromnycz, yakozz na tyech 65a1 knyzkach fítalo, i nychzz íem píal. a potom2 ne- dyelnije od adwenta azz do dewyetnijka: prwnij nedyely w adwe[n]t5 tato rzecz íye poczyna.“ Žal. 79. 3. wzbud' mocz ſwu as przyd!* w tento czaſi pamatugem przijítye nas ſwyet ſyna bozijeho, k nyemuz gſu welyku zzadoſt gmyely otczy ſwye- tij, a rozlycznymy' rzeczmy vkazovaly glu tu ſwu zzadoſt. onen wolafíe: (A. azz). 75 wutyeffenij. 7 kon. ř. 77 ij nadeps. (gije). 78 za e na konci ř. vy- škrabána kaňka. 7 kon. ř. 80 odd. 8i červ. podtrž. 82 kon. ř. 83 y wpopadky. 84 první nebo druhé gey omylem opakováno. 85 odd. 1 kon. ř. 2 odd. 3 kon. ř. 4 odd. 5 wadwet. 6 nadpis červený vyplňuje 8 řádků; za poczyna ještě zkratka (etc.). 7 W na tři ř. 3 kon. ř. odd. 10 odděl. 248. aneb očzyftecz. — 255. blahoflaweny ] gey prawim. — 256. nietczo. — 259. blahoſlawenym. 1 n. skonawagy fie kazanie ] o ſwatych poczewiſe od ſwa-] teho ondrzege az do hrom- nicz yakoz natiech kniezka- ch ítalo ſnichz ſem píal. — Tyto řádky 253 nn.: K první části výroku hodí se místo z Bernardovy řeči 71. in Cantica num. 10: . . . Quis est, qui perfecte adhaeret Deo, nisi qui in Deo manens, tanquam dilectus a Deo, Deum nihilominus in se traxit vicissim diligendo? Ergo cum undique inhaerent sibi homo et Deus (inhaerent autem undique intima mutuaque dilectione inviscerati alterutrum sibi), per hoc Deum in homine et hominem in Deo esse haud dubie dixerim .... (P. L. CLXXXIII, col. 1126 H.)
130 Řím. 5, 20. wzdy oftane, gefítoy tu wzala, lecz by hrzyech ſmrtelny vmrtwyl dufy. ale ozzyla-ly by duffe z hrzyechu toho, opyet by ſwu ſlawnoſt gmyela yako y drzewe. anyzt geft dyw, ezzt ta chwala a flawnoſt wzdy oftane w duſſy, acz ono nawiftyewenije bozije y pomyne. ano ktozz vczynij hrzyech 245 Imrtelny, ten vczynek myne, ale wijna a to fſerzedftwije w duffy, geftoy gij przyfilo vczynkem hrzyecha, nemyne, donydzz gije"7 ohen pokanije78 neb bozije myloſty aneb czyft-[cze onoho ſwyeta neoczyftij. a79 kdyz geft hrzyech te moczy, ezz, acz ten ſkutek myne, w nyemz hrzyech byl, wiak nemyne wo duffy ta fferzednoſt, geſtoy gij przyfîla ſkrze vczynekso 250 tohoto hrzyechu: tehdyt geft owfsem sylnyegij dar take bozije mylofty. dije swaty pawel:81 kdyzt geft hrzyech tak fylen, welijm wyecze tak welyka bozije myloft.* tot mijenij ſwaty bernarts1 rzka: kdyzz kto bozij myloíty gfa zapogen, ſwu myflij ſebe azz zapomena, weſken wîtane a82 wegde w boh, tak ezz boha ſye przydrzze geden i nijm duch bude, blazzenym gey rzku 255 a82 ſwatym, komvzz nyeczo takoweho w tomto ſmrtelnem zzywotu nyekdy, anebo gednu, a tozz acz y w popadky83 w malijtku chwylku yako w mket- nytij zkufytyg dano. ay, ezzt dije, ezz gey84 ſkrze gedynke85 to pochyt- nanije neb te bozzije myloſty mketnvtije w ſrdczy wyecz gey4 dije blazze- nym! neb ſkrze to85 wyecz oftane duſfy ſlawnoſt a chwala.85 pomozyzz y 260 nam hubenym te swe mylofty, hoſpodyne! amen. skonawagij ſye kazanije o íwatych poczemííe od íwateho ondrzege azz dol hromnycz, yakozz na tyech 65a1 knyzkach fítalo, i nychzz íem píal. a potom2 ne- dyelnije od adwenta azz do dewyetnijka: prwnij nedyely w adwe[n]t5 tato rzecz íye poczyna.“ Žal. 79. 3. wzbud' mocz ſwu as przyd!* w tento czaſi pamatugem przijítye nas ſwyet ſyna bozijeho, k nyemuz gſu welyku zzadoſt gmyely otczy ſwye- tij, a rozlycznymy' rzeczmy vkazovaly glu tu ſwu zzadoſt. onen wolafíe: (A. azz). 75 wutyeffenij. 7 kon. ř. 77 ij nadeps. (gije). 78 za e na konci ř. vy- škrabána kaňka. 7 kon. ř. 80 odd. 8i červ. podtrž. 82 kon. ř. 83 y wpopadky. 84 první nebo druhé gey omylem opakováno. 85 odd. 1 kon. ř. 2 odd. 3 kon. ř. 4 odd. 5 wadwet. 6 nadpis červený vyplňuje 8 řádků; za poczyna ještě zkratka (etc.). 7 W na tři ř. 3 kon. ř. odd. 10 odděl. 248. aneb očzyftecz. — 255. blahoflaweny ] gey prawim. — 256. nietczo. — 259. blahoſlawenym. 1 n. skonawagy fie kazanie ] o ſwatych poczewiſe od ſwa-] teho ondrzege az do hrom- nicz yakoz natiech kniezka- ch ítalo ſnichz ſem píal. — Tyto řádky 253 nn.: K první části výroku hodí se místo z Bernardovy řeči 71. in Cantica num. 10: . . . Quis est, qui perfecte adhaeret Deo, nisi qui in Deo manens, tanquam dilectus a Deo, Deum nihilominus in se traxit vicissim diligendo? Ergo cum undique inhaerent sibi homo et Deus (inhaerent autem undique intima mutuaque dilectione inviscerati alterutrum sibi), per hoc Deum in homine et hominem in Deo esse haud dubie dixerim .... (P. L. CLXXXIII, col. 1126 H.)
Strana 131
131 y dokud, hoſpodyne, zapomynafí nafí; rozpomen ſye na mylofrdye ſwe!* žal. 43, 23 a t. 24, 6. 10 onen: ce, by roztrhl nebeffa a fítupyl!* a onen,10 gemuzz byeffe duchem lzai. 64, 1. ſwatym powyedyeno, ezz vzrzij, drzewe nezz vmrze, ſpafytele, welyku toho zzadoft vkazowafe rzka: a doczekam-lyfí toho, budeta-lyf dotud traaty oczy mogy a zde-lyll mye nalezne?* azz y tento prorok,12 gehozz fem (Luk. 2, 29 nn.) flowy rzecz tuto poczal, prawyeffe: wzbud mocz ſwu a przyd! a koſtel 15 tymyzz ſlowy poczyna modlytwu czakage hodu narozenije ſyna bozijeho, yakoy byl przyfel myloftywye, aby zgednal ſpaſenye naííe rzka: wzbud, hoſpodyne, mocz ſwu a przyd, toczyff y wl3 nafſe ſrdcze, abychoml4 twu obranvv zaſluzyly wynaty byty z nebezpeczenfftwije, gefto gde nal5 ny pro naſſe hrzyechy, a twym wykupenijm abychom ſpaffenye doffly!16 dwogym czynem chtyel bych o tom flowczy pomluwyty, eymzz głem rzecz poczal rzka: „wzbud mocz ſwu a przyd“: gednijem, ezz zzadoft vkazugij otczow ſwatych ku przijfítij ſyna bozijeho; druhym, yako by naf tijels flowem ponvkal hoípodyn, abychom my ſwu mocz wzbudyecz k nyemu przyfíly, o prwem chtye rzeeczyl9 wzpomenvch na tu rzecz ſwa- 25 teho bernarta, gefto dije: stydyety bychom ſye za to gmyely, ezz negíme tijem tak weſely, zzey to nam gyzz dano, geftoy ſlybeno bylo otczom ſwatym, yakozz gſu ony welyku zzadoft gmyely toho, aby ten ſlyb byl dokonan. o, gyſtye ſkrze gych20 tak welyku zzadoſt ſtalat ſey y nam tak welyka wyecz, ezz boh raczyl w czlowyecziftwij nafſem k nam przygijty. 30 y kto by ſmyel pomyſlyty, kdyby' toho nebyl zewyl hoſpodyn ſwym pro- rokom, by gelykozz podlels nafſije hrubofty tak nepodobnvv wyecz ſwe welebnofty boh, pan wſſeho, chtyel vczynyty pro czlowycka, hubenſtwo nafſe na ſye przygma, azz y ſmrt hanebnvv a tyezkv na krzyzzy, Il aby 65" przemohl nam dyabla22 w23 naſſem gſa czlowyeczítwij, aby ſwu ſmrty imrt 35 nafy zborzyl a ſwym wzkrzyeſſenijm oprawyl naff zzywot? o, kak bychô23 radoîtny w tom gmyely byty, ez ſey to ſtalo, po nyemzz tak tvzzyly otczy ſwyetij! ale dywne geft a doſty ſtrafíne w hlubokoſty bozijeho ſvvdu, ezz, kdyzz knyezzata lydu zzydowíkeho a îtarffij nechtyely raady, by przyffel, tehdy on przyffel, zdalo ſye fîtarffijm, ezz dobrze tak itogije w23 pokogy: 40 obyeti w chramu fíly przedflye a defatczy, nerzkut, by nebyli nyekto, i tečkou. 11 azde na konci ř. 12 pro ps. na konci ř. zkratkou p. 13 yw na konci ř. 14 A bychom. 15 kon. ř. 15 znam. odstavce. 17 po straně bylo něco pozdějším čte- nářem připsáno, ale zříznutím listu při vazbě je nečitelné. 18 kon. ř. 13 druhé e nadeps. korektorem (rzeeczy). 20 odd. 21 kdy by. 22 A, b, h, l, b, I v tomto prvním V. LF. 36 (1909). 250 pozn.] [P. L. CLXXXIII, col. 1270.] 20 jsou psány červeně a po nich řádky 25—36 do konce této stránky 133 zůstaly ne- vyplněny. Na str. 134 psáno červeně: poczynagy fie kazanie ne- dielnij od ad- wenta až do| dewietnika prwnij nedieli w adwent tato fie rzečz po-] czyna. — 9. namilofrdenftwie. — 12. trwati. — 17. totiz. — 19. na nas. — 19. abychô ſpa- ſenie dofíli pamatuyte| kterak tuto piſmo ſwate pra- wi. kterak by ſie miel wzbu- diti dwogym czynem. — 24. oprwniem. — 29. wczlowiecženitwij. — 30. zgewil. — 33. fmrt hubenu. — 34. čzlowieczenstwi. — 35. yak. — 36. wżyli otczy. — 40. 25 n.: Citát byl otištěn již k str. 79 ř. 20 n. 9*)
131 y dokud, hoſpodyne, zapomynafí nafí; rozpomen ſye na mylofrdye ſwe!* žal. 43, 23 a t. 24, 6. 10 onen: ce, by roztrhl nebeffa a fítupyl!* a onen,10 gemuzz byeffe duchem lzai. 64, 1. ſwatym powyedyeno, ezz vzrzij, drzewe nezz vmrze, ſpafytele, welyku toho zzadoft vkazowafe rzka: a doczekam-lyfí toho, budeta-lyf dotud traaty oczy mogy a zde-lyll mye nalezne?* azz y tento prorok,12 gehozz fem (Luk. 2, 29 nn.) flowy rzecz tuto poczal, prawyeffe: wzbud mocz ſwu a przyd! a koſtel 15 tymyzz ſlowy poczyna modlytwu czakage hodu narozenije ſyna bozijeho, yakoy byl przyfel myloftywye, aby zgednal ſpaſenye naííe rzka: wzbud, hoſpodyne, mocz ſwu a przyd, toczyff y wl3 nafſe ſrdcze, abychoml4 twu obranvv zaſluzyly wynaty byty z nebezpeczenfftwije, gefto gde nal5 ny pro naſſe hrzyechy, a twym wykupenijm abychom ſpaffenye doffly!16 dwogym czynem chtyel bych o tom flowczy pomluwyty, eymzz głem rzecz poczal rzka: „wzbud mocz ſwu a przyd“: gednijem, ezz zzadoft vkazugij otczow ſwatych ku przijfítij ſyna bozijeho; druhym, yako by naf tijels flowem ponvkal hoípodyn, abychom my ſwu mocz wzbudyecz k nyemu przyfíly, o prwem chtye rzeeczyl9 wzpomenvch na tu rzecz ſwa- 25 teho bernarta, gefto dije: stydyety bychom ſye za to gmyely, ezz negíme tijem tak weſely, zzey to nam gyzz dano, geftoy ſlybeno bylo otczom ſwatym, yakozz gſu ony welyku zzadoft gmyely toho, aby ten ſlyb byl dokonan. o, gyſtye ſkrze gych20 tak welyku zzadoſt ſtalat ſey y nam tak welyka wyecz, ezz boh raczyl w czlowyecziftwij nafſem k nam przygijty. 30 y kto by ſmyel pomyſlyty, kdyby' toho nebyl zewyl hoſpodyn ſwym pro- rokom, by gelykozz podlels nafſije hrubofty tak nepodobnvv wyecz ſwe welebnofty boh, pan wſſeho, chtyel vczynyty pro czlowycka, hubenſtwo nafſe na ſye przygma, azz y ſmrt hanebnvv a tyezkv na krzyzzy, Il aby 65" przemohl nam dyabla22 w23 naſſem gſa czlowyeczítwij, aby ſwu ſmrty imrt 35 nafy zborzyl a ſwym wzkrzyeſſenijm oprawyl naff zzywot? o, kak bychô23 radoîtny w tom gmyely byty, ez ſey to ſtalo, po nyemzz tak tvzzyly otczy ſwyetij! ale dywne geft a doſty ſtrafíne w hlubokoſty bozijeho ſvvdu, ezz, kdyzz knyezzata lydu zzydowíkeho a îtarffij nechtyely raady, by przyffel, tehdy on przyffel, zdalo ſye fîtarffijm, ezz dobrze tak itogije w23 pokogy: 40 obyeti w chramu fíly przedflye a defatczy, nerzkut, by nebyli nyekto, i tečkou. 11 azde na konci ř. 12 pro ps. na konci ř. zkratkou p. 13 yw na konci ř. 14 A bychom. 15 kon. ř. 15 znam. odstavce. 17 po straně bylo něco pozdějším čte- nářem připsáno, ale zříznutím listu při vazbě je nečitelné. 18 kon. ř. 13 druhé e nadeps. korektorem (rzeeczy). 20 odd. 21 kdy by. 22 A, b, h, l, b, I v tomto prvním V. LF. 36 (1909). 250 pozn.] [P. L. CLXXXIII, col. 1270.] 20 jsou psány červeně a po nich řádky 25—36 do konce této stránky 133 zůstaly ne- vyplněny. Na str. 134 psáno červeně: poczynagy fie kazanie ne- dielnij od ad- wenta až do| dewietnika prwnij nedieli w adwent tato fie rzečz po-] czyna. — 9. namilofrdenftwie. — 12. trwati. — 17. totiz. — 19. na nas. — 19. abychô ſpa- ſenie dofíli pamatuyte| kterak tuto piſmo ſwate pra- wi. kterak by ſie miel wzbu- diti dwogym czynem. — 24. oprwniem. — 29. wczlowiecženitwij. — 30. zgewil. — 33. fmrt hubenu. — 34. čzlowieczenstwi. — 35. yak. — 36. wżyli otczy. — 40. 25 n.: Citát byl otištěn již k str. 79 ř. 20 n. 9*)
Strana 132
132 geſto ſ zzadoſtij wzdy czakaly ſlybu bozijeho, ale obecznye a naywyecz ftarffij, gefto by gmyely rozvmny byti, tak byli lakomítwem ofílepeny a myloftij tohoto ſwyeta, ezz netuzzyly po ſpafytely a lekly ſye, kdyzz vflyiely, zzey przyfſel. tak dije cztenije: kral ſlyfſe, ezz ſey narodyl kriftus, [Mat. 2, 8.J Imutyl ſye y weſſken i nijm jeruzalem.* a tak prowynyly, ezz gſu geho 45 nepoznaly a nechtyecze czyeſtam geho, czyeſtam prawdy, pro ſwu woli zawrhli gey, odrzekly ſye geho y na' fmrt gey daly. ale ktozz glu gey przy- (Jan 1, 12. gely, dal gym mocz, aby mohly ſynowe bozij byti i nijm vezaſtnofſtij." a gynij zhynvly w ſwem ofſlepenij, y25 strach myey tehozz, by ti take ne- zahynvli, ktozz gſu koly, geſto k ſwyetu tak vlnvly, ez gen w ſbozij, w roz- 50 koffy tyela a we czty2s ſwyetſke vtyechu gmagy, a nemagij w tom wlaſtije vtyechy, ezz geſt przyffel byl tak myloſtywye, a ezz'' gefſtye druhe ma przygijti mocznye w ſwe ſprawedlnoſty, aby nerzaadu tohoto ſwyeta vczynyl konecz. a a, bychom28 dobrzy byli a ſtatecznij, kak bychom tijem weſſely byli a wdyeczny glucz toho, ezz geft tak myloſtywye przyfſel na ſwyet 55 w ſwem prwem przijſtij, aby naff zwedl ſwym vczenijm a wykupyl ſwu drahu krwij, a kak bychom drzzely w irdczych to, czoy naſ vczyl! a tak2 bychom y toho druheho przyfſtije geho radoſtnye czakaly y ſ welyku30 zzadofty zzadaly. nebt tot geft kralowstwo bozije, gehozz na3l wſak den proſijme rzkucz: przyd twe kralowſtwo! neb tu mame ze wſſeho hubenſſtwa 60 y ze wiſeho32 porufſenije tyela y33 duſſe wſychny geho byti wyprofityeny. tu ma byti radoîtne naſíe v wyecznem3 weſelij pokrzyknvtije, kdyzz ſye 66° wyeczna I pomíta nad4 dyablem3 fítane y3 nad4 bozijmy protywnyky. Žal. 96, 1. pan naſ kralyge, weſſel ſye zemye!* zpijewayme ſlawnye hoſpodynv; 2 Mojz. 15, 1. nebt geft wzwelijczen!* ale czo to gyneho czynij, ezz ſye lekame toho 65 druheho przijfſtije na ſwyet ſyna bozijeho lecz na ſmrty, lecz den ſvvdny obeczny, gedyne ezz nerzadnye ſwyet mylugem, y czynij nam ſmutek ſ tijem ſye rozluczyty, czozz mylugem? a ezz36 hryze naſ ſwyedomye pro neprawoît naſſy, hotow imutek, hotowa vzzeft, kdyzz pogde moczny a ſprawedlny ſvvdcze, gehozz nycz vtayno nenije, w czem kto ma lijboſt, 70 w czem ſye kochaa, k czemvy kdy tahl kto ſwymy czyny, ſwymy rzeczmy, fwym myflenijm, a neſa3 kazdemu hodnu odplatu, yakezz geſt kto zde gía zaſluzyl.38 protoz cztv dnes epyfſtolu ſwateho pawla, w nijzz naſ welmye pyeknye, welmye tijffe a powlownye napomyna a probuzije yako ze ſna, abychom39 75 ſye k tomu przijfítij druhemu tak przyprawyly, abychom cztnye glucz zzywy nelekly ſye pak dne bozijeho. y dije: bratrzijcze, hodynay nam gyzz ze ſna witaaty, gyzt geſt blyzzíſe ſpaſſenije naîſe, nezzly gîme ſye řádku protaženy. 23 kon. ř. 24 yna na konci ř. 25 kon. ř. 26 aweczty. 2 odděleno i tečkou (A . ezz). 28 A. abychom, což čtu: A (interj.), bychom = kdybychom. 22 odděleno i tečkou. 30 y ſwelyku. 31 kon. ř. 32 y zewíeho. 33 kon. ř. 3 odd. 35b, l wchramie. — 51. zwlafîtnie. — 54. yak. — 56. prwniem. — 57. atak. — 59. na- wifaky den. — 70. ſprawedliwy. — 70. tayno. — 72. yakuz. — 74. czti. — 74 n.
132 geſto ſ zzadoſtij wzdy czakaly ſlybu bozijeho, ale obecznye a naywyecz ftarffij, gefto by gmyely rozvmny byti, tak byli lakomítwem ofílepeny a myloftij tohoto ſwyeta, ezz netuzzyly po ſpafytely a lekly ſye, kdyzz vflyiely, zzey przyfſel. tak dije cztenije: kral ſlyfſe, ezz ſey narodyl kriftus, [Mat. 2, 8.J Imutyl ſye y weſſken i nijm jeruzalem.* a tak prowynyly, ezz gſu geho 45 nepoznaly a nechtyecze czyeſtam geho, czyeſtam prawdy, pro ſwu woli zawrhli gey, odrzekly ſye geho y na' fmrt gey daly. ale ktozz glu gey przy- (Jan 1, 12. gely, dal gym mocz, aby mohly ſynowe bozij byti i nijm vezaſtnofſtij." a gynij zhynvly w ſwem ofſlepenij, y25 strach myey tehozz, by ti take ne- zahynvli, ktozz gſu koly, geſto k ſwyetu tak vlnvly, ez gen w ſbozij, w roz- 50 koffy tyela a we czty2s ſwyetſke vtyechu gmagy, a nemagij w tom wlaſtije vtyechy, ezz geſt przyffel byl tak myloſtywye, a ezz'' gefſtye druhe ma przygijti mocznye w ſwe ſprawedlnoſty, aby nerzaadu tohoto ſwyeta vczynyl konecz. a a, bychom28 dobrzy byli a ſtatecznij, kak bychom tijem weſſely byli a wdyeczny glucz toho, ezz geft tak myloſtywye przyfſel na ſwyet 55 w ſwem prwem przijſtij, aby naff zwedl ſwym vczenijm a wykupyl ſwu drahu krwij, a kak bychom drzzely w irdczych to, czoy naſ vczyl! a tak2 bychom y toho druheho przyfſtije geho radoſtnye czakaly y ſ welyku30 zzadofty zzadaly. nebt tot geft kralowstwo bozije, gehozz na3l wſak den proſijme rzkucz: przyd twe kralowſtwo! neb tu mame ze wſſeho hubenſſtwa 60 y ze wiſeho32 porufſenije tyela y33 duſſe wſychny geho byti wyprofityeny. tu ma byti radoîtne naſíe v wyecznem3 weſelij pokrzyknvtije, kdyzz ſye 66° wyeczna I pomíta nad4 dyablem3 fítane y3 nad4 bozijmy protywnyky. Žal. 96, 1. pan naſ kralyge, weſſel ſye zemye!* zpijewayme ſlawnye hoſpodynv; 2 Mojz. 15, 1. nebt geft wzwelijczen!* ale czo to gyneho czynij, ezz ſye lekame toho 65 druheho przijfſtije na ſwyet ſyna bozijeho lecz na ſmrty, lecz den ſvvdny obeczny, gedyne ezz nerzadnye ſwyet mylugem, y czynij nam ſmutek ſ tijem ſye rozluczyty, czozz mylugem? a ezz36 hryze naſ ſwyedomye pro neprawoît naſſy, hotow imutek, hotowa vzzeft, kdyzz pogde moczny a ſprawedlny ſvvdcze, gehozz nycz vtayno nenije, w czem kto ma lijboſt, 70 w czem ſye kochaa, k czemvy kdy tahl kto ſwymy czyny, ſwymy rzeczmy, fwym myflenijm, a neſa3 kazdemu hodnu odplatu, yakezz geſt kto zde gía zaſluzyl.38 protoz cztv dnes epyfſtolu ſwateho pawla, w nijzz naſ welmye pyeknye, welmye tijffe a powlownye napomyna a probuzije yako ze ſna, abychom39 75 ſye k tomu przijfítij druhemu tak przyprawyly, abychom cztnye glucz zzywy nelekly ſye pak dne bozijeho. y dije: bratrzijcze, hodynay nam gyzz ze ſna witaaty, gyzt geſt blyzzíſe ſpaſſenije naîſe, nezzly gîme ſye řádku protaženy. 23 kon. ř. 24 yna na konci ř. 25 kon. ř. 26 aweczty. 2 odděleno i tečkou (A . ezz). 28 A. abychom, což čtu: A (interj.), bychom = kdybychom. 22 odděleno i tečkou. 30 y ſwelyku. 31 kon. ř. 32 y zewíeho. 33 kon. ř. 3 odd. 35b, l wchramie. — 51. zwlafîtnie. — 54. yak. — 56. prwniem. — 57. atak. — 59. na- wifaky den. — 70. ſprawedliwy. — 70. tayno. — 72. yakuz. — 74. czti. — 74 n.
Strana 133
133 kdy nadijely. noczt geft mynvla a dent ſye blijzzij. odwrzme ſkytky tem- 80 nofty a obleczme ſye w odyew ſwyetla, tak abychom we dne cztnye cho- dyly, ne w obzzerſtwij" a w neîtydlywofty,l nej2 w ſwarzijech a w pur- noſtech 3 neb w zawyfti, ale obleczte ſye w pana jezukriſta a neczynte w zzadoftech tyelefnee fnazznofty!* sent geft lenoft a netbanije, by sye Řim. 13, 11—14. czlowyek przyprawyl k tomu przijſîtij ſyna bozijeho druhemu, geſto naſ 85 bude tak ſudyty przijda, yakz naſ nalezne. z toho ſnv hodyna geſt wſtati, ne wzdy lezzety yako dijetem, ale witanucz tahnyty k itatecznoſty, gyzzt geft wzefîlo swyetlo navczenije iwrchowanije krzeftyanſkeho; negen mame obecznych drzzety ſye przykazanij. wyfílyt glu y raady cztenije ſwateho, y mnohych przedífel naſ przyklad, geſto ne lenywye4 beru ſye k ſwatbye 90 wyeczneho krale. stydme ſye lezzety, witanme gyzz ze ſna; gyzzt geft blyzzíe ſpafſenije nafíe, nezz gíme kdy mnyely. blyzzt geft ſpafenije, kdyz kriſtus przyffed zpoſſobyl ſpafſenije nafſe ſwym wykupenijm a vkazal k ſpaſſenij vprzyemu czyeſtu. y tijem geſt blijzze ſpa- ſenije tijem, 66 geſto45 dogdu geho, ezz nykdy nebyl tak blijzz den ſudny, yako gyzz geſt, 95 k nyemuz ma druhe przygijti w ſwe moczy kriſtus, aby ſvvdyl wſprawedl- noîty. y kazzdemu46 blyzzij geft den, w nyemzz ma duſe z tohoto hrubeho tyela wygijty, nezlygi kdy byl. protozz hodyna geſt gyzz aſpon proczy- tyty, zels ina wítaty, a donydzz czať mame, nyeczo dobreho vczynyty neb przijdet to a blijzzt geft, ez nycz wyecze nebudem moczy zafluzzyty, 100 ale gen to budem gmyety, czozz zde gfucz budem zafluzzyly. noczt geft przefla a den ſye przyblyzzij, wſtatyt geſt hodyna. nocz newyedyenye mozz fluty, geftoy od nafí ob welyku ítranv mynulo, gyzz nebudem po- dobne omluwy moczy gmyety, nebudem-ly poznawfſe wijeru, poznawfſe prawdu podobnych k tomu czynyty ſkutkow. protozz wſtanvcz gyz od- 105 wrzme ſkutky temnoîty! nepraczygme newyeducz procz! neb kdyzz ſwaty petr czelu nocz praczowal, nycz nevlowyl, a yakzz we dne vkazal ſye gemu krift 9,50 a on’l w geho gmye roztahl fijet, mnoho vlowyl.* takezz (Luk. 5, 5 n.] negeden praczyge yako w noczy pro ſwyet, neznage ſwyetla du- chow- nijeho darmo praczyge bez vzzytka. ale kdyzz den bude poznanije duchow- 110 nijeho we gmeny ſyna bozijeho, praacze welyky vzzytek przyneſe. wítan- mezz ze ſna a praczygme ne yako52 w noczy, ale yako weś3 dne! odwrz- me ſkutky temnofty, íkutky nocznije, abychô53 bez ohyzdy, ale cztnye chodyly we dne, wezmucz odyew ſwyetla, odwrhucz obzzerftwo, nefítydly- woſt, ſwary, zawyſty y gyne takowe czyny a vmyſly, geſto ty magij to 115 w obyczegy, geſto neznagij aneb nechtye znaty boha, zzadoſtmy tyeleſnymy ofſlnvwífe, a pak ſye oblekucz w cztne filechetnoîty, azz y w54 kriſta, aby- protaž. 3 odděleno i tečkou. 3 odd. 3 znam. odstavce. 3 A bychom. 40 Newob- zzerftwij. 4 a wneftydlywofty. 4 kon. ř. 43 awpurnoftech. 4 nelenywye. 45 slovo- sled napraven podle znamének z pův. "gefto "tijem. 46 odd. 47 nez na konci ř. 48 kon. ř. 4 odd. 50 kon. ř. 51 odd. 52 neyako. 53 kon. ř. 54 yw na kon. ř. welmi (dvakrát). — 77. hodina nam. — 96. ztohoto ſwie-] ta totiz z hrubeho tiela. — 97. nezli kdy byl. — 98 donizd. — 122 prawi. — 128 akdy bychom. — 129 oyak. —
133 kdy nadijely. noczt geft mynvla a dent ſye blijzzij. odwrzme ſkytky tem- 80 nofty a obleczme ſye w odyew ſwyetla, tak abychom we dne cztnye cho- dyly, ne w obzzerſtwij" a w neîtydlywofty,l nej2 w ſwarzijech a w pur- noſtech 3 neb w zawyfti, ale obleczte ſye w pana jezukriſta a neczynte w zzadoftech tyelefnee fnazznofty!* sent geft lenoft a netbanije, by sye Řim. 13, 11—14. czlowyek przyprawyl k tomu przijſîtij ſyna bozijeho druhemu, geſto naſ 85 bude tak ſudyty przijda, yakz naſ nalezne. z toho ſnv hodyna geſt wſtati, ne wzdy lezzety yako dijetem, ale witanucz tahnyty k itatecznoſty, gyzzt geft wzefîlo swyetlo navczenije iwrchowanije krzeftyanſkeho; negen mame obecznych drzzety ſye przykazanij. wyfílyt glu y raady cztenije ſwateho, y mnohych przedífel naſ przyklad, geſto ne lenywye4 beru ſye k ſwatbye 90 wyeczneho krale. stydme ſye lezzety, witanme gyzz ze ſna; gyzzt geft blyzzíe ſpafſenije nafíe, nezz gíme kdy mnyely. blyzzt geft ſpafenije, kdyz kriſtus przyffed zpoſſobyl ſpafſenije nafſe ſwym wykupenijm a vkazal k ſpaſſenij vprzyemu czyeſtu. y tijem geſt blijzze ſpa- ſenije tijem, 66 geſto45 dogdu geho, ezz nykdy nebyl tak blijzz den ſudny, yako gyzz geſt, 95 k nyemuz ma druhe przygijti w ſwe moczy kriſtus, aby ſvvdyl wſprawedl- noîty. y kazzdemu46 blyzzij geft den, w nyemzz ma duſe z tohoto hrubeho tyela wygijty, nezlygi kdy byl. protozz hodyna geſt gyzz aſpon proczy- tyty, zels ina wítaty, a donydzz czať mame, nyeczo dobreho vczynyty neb przijdet to a blijzzt geft, ez nycz wyecze nebudem moczy zafluzzyty, 100 ale gen to budem gmyety, czozz zde gfucz budem zafluzzyly. noczt geft przefla a den ſye przyblyzzij, wſtatyt geſt hodyna. nocz newyedyenye mozz fluty, geftoy od nafí ob welyku ítranv mynulo, gyzz nebudem po- dobne omluwy moczy gmyety, nebudem-ly poznawfſe wijeru, poznawfſe prawdu podobnych k tomu czynyty ſkutkow. protozz wſtanvcz gyz od- 105 wrzme ſkutky temnoîty! nepraczygme newyeducz procz! neb kdyzz ſwaty petr czelu nocz praczowal, nycz nevlowyl, a yakzz we dne vkazal ſye gemu krift 9,50 a on’l w geho gmye roztahl fijet, mnoho vlowyl.* takezz (Luk. 5, 5 n.] negeden praczyge yako w noczy pro ſwyet, neznage ſwyetla du- chow- nijeho darmo praczyge bez vzzytka. ale kdyzz den bude poznanije duchow- 110 nijeho we gmeny ſyna bozijeho, praacze welyky vzzytek przyneſe. wítan- mezz ze ſna a praczygme ne yako52 w noczy, ale yako weś3 dne! odwrz- me ſkutky temnofty, íkutky nocznije, abychô53 bez ohyzdy, ale cztnye chodyly we dne, wezmucz odyew ſwyetla, odwrhucz obzzerftwo, nefítydly- woſt, ſwary, zawyſty y gyne takowe czyny a vmyſly, geſto ty magij to 115 w obyczegy, geſto neznagij aneb nechtye znaty boha, zzadoſtmy tyeleſnymy ofſlnvwífe, a pak ſye oblekucz w cztne filechetnoîty, azz y w54 kriſta, aby- protaž. 3 odděleno i tečkou. 3 odd. 3 znam. odstavce. 3 A bychom. 40 Newob- zzerftwij. 4 a wneftydlywofty. 4 kon. ř. 43 awpurnoftech. 4 nelenywye. 45 slovo- sled napraven podle znamének z pův. "gefto "tijem. 46 odd. 47 nez na konci ř. 48 kon. ř. 4 odd. 50 kon. ř. 51 odd. 52 neyako. 53 kon. ř. 54 yw na kon. ř. welmi (dvakrát). — 77. hodina nam. — 96. ztohoto ſwie-] ta totiz z hrubeho tiela. — 97. nezli kdy byl. — 98 donizd. — 122 prawi. — 128 akdy bychom. — 129 oyak. —
Strana 134
134 chom geho cztnymy obyczegy w nych przywyknvcz poczeítny byly! po- dobnye budem bez ſtrachu a ſutyefſenij55 czakaty druheho k ſvvdu przy- fîtije pana naſſeho jeſu kriſta.56 nechczyt dneſ y toho take mynvty, geſto swaty auguftyn5 w gednom 120 kazanij o tomto czaſu adwentnijem przed hodem bozijeho narozenije (P. L. XXXIX, prawij: proto gſu otczy ſwatij poczely przijíſtije ſyna bozijeho przed hodem sermo 115.] geho narozenije pamatowaty, a zwlaaſtije pylnyegije, nezz gyne czaſy, 673 rzeczy I| ſwate mluwyty k lydu a kazaty,58 aby kazzdy wyerny oprawyl ſye a polepíſyl a tak przyprawyl, aby narozenije pana boha ſweho ſwyetyl 125 doſtoynye. ay, by kto z waí czakal do ſweho domu wyſſijeho ſweho, vczyſtyl by dom od wſelyke neczyîtoty a podle ſwe moczy to by przyprawyl, czo by cztne bylo a potrzebne. a kdyzz bychom pro59 ſmrtelneho czlowyeka tu pijlnoft gmyely, o, kak bychom gmyely pylny byty nebelíkeho pana czakagijcz przijfſtije, a8o kdyzz przijde den, w nyemzz pamatugem ſpaffytele 130 ſweho w naſſem tyele narozenije, abychom ſpaffytedlnye gey ſwyetyty mohly! a yakozz mnozij gſu pijlny bohatfftwije tyeleffneho a ruch drahych, aby na59 ten den zdaly ſye z gynych poczeſtnyeyſſe, tak my pijlnyeyſe mame byti ke dny tomu rucha a bohatfſtwije duchownijeho. neb yakozz duffe lepfy geft tyela, tak lepffey duchowne ſbozije nezz tyeleffne. a59 mno- 135 hem lepe duffy ozdobyty fílechetnoftmy nezly tyelo drahym ruchem. protot wał tak napomynam, aby, ktozz glu dobrzij, lepífij byly, a ktozěl ſye newy- dije dobrymy, aby ſye neobmefíkaly obratyty, abych661 ſpolu den na- rozenije pana naſſeho tak ſye mohly radowaty, azz by, kdyzz den ten po- myne, to nabozzenſtwije, ta ſwatoſt a ta ſſlechetnoſt, yakozz bychô59 ſye 140 k tomu hodu przyprawyly, wyecz nam oſtala w nebelſke radoſty k utyeffe- nij. °2 y mame byty ſwatoſtij czijíty a bez poſkwrny,63 ſtydywoſtij byely a po- czeſtnoſtij zrzijedlnij, abychô59 czijm blijzze k ſwatym hodom przyſtupame, tijem ſye gmyeli opatrnyegije. a kdyzz y zzeny magij w hoſpodarzitwij ten obyczey, ezz zpijeragij ſwa rucha k hodom, mame take y my poſkwrny 145 ſwych dvif ſepraty. wijdame do zzen,“ ezz bude-ly na59 ruchu taka pofſkwrna, ezz ſama woda gije nemozz ſnyety, popela przyczynije neb mydla, pijeſtem tepvv. teezz my vczyme!6 bude-lyt hrzyech taky, ezz famo pykanije nemozz geho vczyítyty, przyczynme poſt, vtrpenije, ſkutky myloírdne! nenijet hrzyechu tak tyezzkeho, byt prawym pokanijm, vtrpenijm, almuznvv 150 a pokornvv modlytwu nemohl wyczyftyen z dufíe byty, dijet prorok:66 yakozz woda ohen, tak almuzzna zhafyge hrzyechy.* II protozz przy- prawme ſye czakagijcz hodu bozijeho narozenije, ne ruchem 7 drahym, ale ſkutky a czyny drahymy a fílechetnoſtmy odobnymy! rucho kraſne, Sirach 3, 33. 67 5 a futyeffenij na konci ř. 56 znam. odstavce. 57 červ. podtrž. 58 1, k, l. kv 1. řádku protaženy. 59 kon. ř. 60 kon. ř.; věta zdá se býti vinou písařovou nějak pokažena. 61 kon. ř.; b, k, b. A, b protaženy. 62 kutyefſenij. 6 abezpoſkwrny. 64 odzzen. 65 vozy 133, zagynych. — 135. lepfy duchownie zbozie nez tieleſnie. — 147. nemuoz ſmyti. — 122 nn.: Řeč tato byla níže Štítným přeložena; sr. str. 150—154.
134 chom geho cztnymy obyczegy w nych przywyknvcz poczeítny byly! po- dobnye budem bez ſtrachu a ſutyefſenij55 czakaty druheho k ſvvdu przy- fîtije pana naſſeho jeſu kriſta.56 nechczyt dneſ y toho take mynvty, geſto swaty auguftyn5 w gednom 120 kazanij o tomto czaſu adwentnijem przed hodem bozijeho narozenije (P. L. XXXIX, prawij: proto gſu otczy ſwatij poczely przijíſtije ſyna bozijeho przed hodem sermo 115.] geho narozenije pamatowaty, a zwlaaſtije pylnyegije, nezz gyne czaſy, 673 rzeczy I| ſwate mluwyty k lydu a kazaty,58 aby kazzdy wyerny oprawyl ſye a polepíſyl a tak przyprawyl, aby narozenije pana boha ſweho ſwyetyl 125 doſtoynye. ay, by kto z waí czakal do ſweho domu wyſſijeho ſweho, vczyſtyl by dom od wſelyke neczyîtoty a podle ſwe moczy to by przyprawyl, czo by cztne bylo a potrzebne. a kdyzz bychom pro59 ſmrtelneho czlowyeka tu pijlnoft gmyely, o, kak bychom gmyely pylny byty nebelíkeho pana czakagijcz przijfſtije, a8o kdyzz przijde den, w nyemzz pamatugem ſpaffytele 130 ſweho w naſſem tyele narozenije, abychom ſpaffytedlnye gey ſwyetyty mohly! a yakozz mnozij gſu pijlny bohatfftwije tyeleffneho a ruch drahych, aby na59 ten den zdaly ſye z gynych poczeſtnyeyſſe, tak my pijlnyeyſe mame byti ke dny tomu rucha a bohatfſtwije duchownijeho. neb yakozz duffe lepfy geft tyela, tak lepffey duchowne ſbozije nezz tyeleffne. a59 mno- 135 hem lepe duffy ozdobyty fílechetnoftmy nezly tyelo drahym ruchem. protot wał tak napomynam, aby, ktozz glu dobrzij, lepífij byly, a ktozěl ſye newy- dije dobrymy, aby ſye neobmefíkaly obratyty, abych661 ſpolu den na- rozenije pana naſſeho tak ſye mohly radowaty, azz by, kdyzz den ten po- myne, to nabozzenſtwije, ta ſwatoſt a ta ſſlechetnoſt, yakozz bychô59 ſye 140 k tomu hodu przyprawyly, wyecz nam oſtala w nebelſke radoſty k utyeffe- nij. °2 y mame byty ſwatoſtij czijíty a bez poſkwrny,63 ſtydywoſtij byely a po- czeſtnoſtij zrzijedlnij, abychô59 czijm blijzze k ſwatym hodom przyſtupame, tijem ſye gmyeli opatrnyegije. a kdyzz y zzeny magij w hoſpodarzitwij ten obyczey, ezz zpijeragij ſwa rucha k hodom, mame take y my poſkwrny 145 ſwych dvif ſepraty. wijdame do zzen,“ ezz bude-ly na59 ruchu taka pofſkwrna, ezz ſama woda gije nemozz ſnyety, popela przyczynije neb mydla, pijeſtem tepvv. teezz my vczyme!6 bude-lyt hrzyech taky, ezz famo pykanije nemozz geho vczyítyty, przyczynme poſt, vtrpenije, ſkutky myloírdne! nenijet hrzyechu tak tyezzkeho, byt prawym pokanijm, vtrpenijm, almuznvv 150 a pokornvv modlytwu nemohl wyczyftyen z dufíe byty, dijet prorok:66 yakozz woda ohen, tak almuzzna zhafyge hrzyechy.* II protozz przy- prawme ſye czakagijcz hodu bozijeho narozenije, ne ruchem 7 drahym, ale ſkutky a czyny drahymy a fílechetnoſtmy odobnymy! rucho kraſne, Sirach 3, 33. 67 5 a futyeffenij na konci ř. 56 znam. odstavce. 57 červ. podtrž. 58 1, k, l. kv 1. řádku protaženy. 59 kon. ř. 60 kon. ř.; věta zdá se býti vinou písařovou nějak pokažena. 61 kon. ř.; b, k, b. A, b protaženy. 62 kutyefſenij. 6 abezpoſkwrny. 64 odzzen. 65 vozy 133, zagynych. — 135. lepfy duchownie zbozie nez tieleſnie. — 147. nemuoz ſmyti. — 122 nn.: Řeč tato byla níže Štítným přeložena; sr. str. 150—154.
Strana 135
135 160 155 aczt tyelo przykryge, ſwyedomyet nemozz okraflyty, gedyne ezz wyetífije geft hanba tyelo krafnye a czyftye odyety ruchess drahym, a myfl gmyety poſkwrnyenvv. nayprwe zbudme fferzedfitwije hrzyechow, ofdobme myl fílechetnoítmy, a wé íkrownem rufe poczeítny budem przed hoſpodynem y przed° lydmy. bijech rzekl y tijem vmyſlem rzeeczy nyeczo o tom ſlowu, gijmzz gfem rzecz tuto poczal, yako by k nam boh rzekl to, abychom my ſwu mocz wzbudijecz y przyfîly k nyemu; ale ezz ſye gyzz dluhoîty bogy, necham do gyneho czafu toho, azz y budu k tomu przijtecz gmyety. amen. w druhu nedyely adwentnij o fudnem dny] vzrzije2 ſyna czlowyeczijeho, an przijde w oblaczye i welyku moczij a ſ welebnoſtij." w tento czaſ adwentnij pamatuge koltel troge przijſitije Luk. 21, 27. ſyna bozijeho. gedno, yakoy tijffye, pokornye na ſwyet przyffel, yakozz byl ſlijben otczom ſwatym. a tak w onv ne-[dyely cztenoy cztenije, yakoy byl przyííel nebo przygel do jeruzalema na oflijku; a ezz ſey to dalo na kwyetnv nedyely, tu o tom przijíítij, doprzege-ly boh, myílijm nyeczo pomluwyty. druhe geho przijfſtije w fudny den bude, a to dneſ koſtel pa- matuge. a trzetije w fijzz nedyely bude pamatowaty, yako przychazije 10 w myſl czlowyeczij. y� prawij ſwaty pawel' w dneffnij epyfftole, ezz to wſe, czoy píano, k naffemu geít píano navczenij.* a tak wezmyem dnefínijeho Řím. 15, 4. cztenije powyeſt o ſudnem dny przed oczy ſwe myſly! neb mame geſtye z bozije myloſty° w ſwe moczy knijhy, po nychz mame ſvzeny byti. a' na to gfu nam oſtaweny, aby kazdy przewrhl ge a opatrzyl, a nalezl-lys by 15 czo, gefto by peczno bylo k tomu ſvvdu, aby to oprawyl, donydzz ma czaf, ty knyhy geft ſwyedomye kazdeho; po tyecht kazdy ſvzen bude. a budut kazzdemu otewrzyeny naypolledy; wſet kazdy vzrzij, czoy procz czynyl, czoy procz obmeſſkal, a podle toho? ſvvd geho pogde. ale gſu po- hrzyechu, geſto nezrzije k ſvdu tomu, y netbagijlo ſwyedomye ſweho, bez 20 ſtrachu hrzeſſije, azz y przij-l du k tomu, geſto gym nebude lybo; neb 68° gſu nepewne gych czijefty, yakozz dije zzaltarz: znepewnyely głu czyeîty geho, wzdwyzen geft ſvvd ſ oczij geho.* yako by rzekl: proto ezz czlowyek žal. o, 26. neobmyílee ſvvdu bozijeho, tak chodij po tyech nepewnych ſwych czyeſtach. ale myloírdny hoſpodyn nechtye czlowyeczyemu zahynvtij napomijna, 25 nemlczy, ezz przijde vdyt, zdaly by ſye i pomoczy geho oprawyl czlowyek a dobrym, vzzytecznym ſwe ſwyedomye popſal, aby mohl w nyem vtyechu gmyety . a gefítye y znamenye vkazuge przed tijem dnem hroznym, yakozz y zzaltarz prawij: dali znamenije tyem, geſto ſye bogije, aby vtekly przed na konci ř. 66 pro na konci ř. zkratkou p. 67 Neruchem. 63 kon. ř. " aw konci ř. 7 yprzed na konci ř. 1červ. na půltřetím řádku. 2 V na dva ř. 3 afwelebnoftij. 4 kon. ř. 5 červ. podtřž. 6 za tím psané km červ. přetrženo. 7kon. ř. 8 A nalezlly. Papodle toho. 10 odd. 11 kon. ř. 156. tielo krafnce ačzyítie odyete. — 159. byl fem rzekl. — 159. nietczo. 1 n. wdruhu nedielij adwentnij ofudnem dnij rzecz (modře).] — 5. onu ne- dieli ozteno geft. — 9. wiiež nedieli. — 10. vmyíl. — 15. donizd. — 28. dal gfy. —
135 160 155 aczt tyelo przykryge, ſwyedomyet nemozz okraflyty, gedyne ezz wyetífije geft hanba tyelo krafnye a czyftye odyety ruchess drahym, a myfl gmyety poſkwrnyenvv. nayprwe zbudme fferzedfitwije hrzyechow, ofdobme myl fílechetnoítmy, a wé íkrownem rufe poczeítny budem przed hoſpodynem y przed° lydmy. bijech rzekl y tijem vmyſlem rzeeczy nyeczo o tom ſlowu, gijmzz gfem rzecz tuto poczal, yako by k nam boh rzekl to, abychom my ſwu mocz wzbudijecz y przyfîly k nyemu; ale ezz ſye gyzz dluhoîty bogy, necham do gyneho czafu toho, azz y budu k tomu przijtecz gmyety. amen. w druhu nedyely adwentnij o fudnem dny] vzrzije2 ſyna czlowyeczijeho, an przijde w oblaczye i welyku moczij a ſ welebnoſtij." w tento czaſ adwentnij pamatuge koltel troge przijſitije Luk. 21, 27. ſyna bozijeho. gedno, yakoy tijffye, pokornye na ſwyet przyffel, yakozz byl ſlijben otczom ſwatym. a tak w onv ne-[dyely cztenoy cztenije, yakoy byl przyííel nebo przygel do jeruzalema na oflijku; a ezz ſey to dalo na kwyetnv nedyely, tu o tom przijíítij, doprzege-ly boh, myílijm nyeczo pomluwyty. druhe geho przijfſtije w fudny den bude, a to dneſ koſtel pa- matuge. a trzetije w fijzz nedyely bude pamatowaty, yako przychazije 10 w myſl czlowyeczij. y� prawij ſwaty pawel' w dneffnij epyfftole, ezz to wſe, czoy píano, k naffemu geít píano navczenij.* a tak wezmyem dnefínijeho Řím. 15, 4. cztenije powyeſt o ſudnem dny przed oczy ſwe myſly! neb mame geſtye z bozije myloſty° w ſwe moczy knijhy, po nychz mame ſvzeny byti. a' na to gfu nam oſtaweny, aby kazdy przewrhl ge a opatrzyl, a nalezl-lys by 15 czo, gefto by peczno bylo k tomu ſvvdu, aby to oprawyl, donydzz ma czaf, ty knyhy geft ſwyedomye kazdeho; po tyecht kazdy ſvzen bude. a budut kazzdemu otewrzyeny naypolledy; wſet kazdy vzrzij, czoy procz czynyl, czoy procz obmeſſkal, a podle toho? ſvvd geho pogde. ale gſu po- hrzyechu, geſto nezrzije k ſvdu tomu, y netbagijlo ſwyedomye ſweho, bez 20 ſtrachu hrzeſſije, azz y przij-l du k tomu, geſto gym nebude lybo; neb 68° gſu nepewne gych czijefty, yakozz dije zzaltarz: znepewnyely głu czyeîty geho, wzdwyzen geft ſvvd ſ oczij geho.* yako by rzekl: proto ezz czlowyek žal. o, 26. neobmyílee ſvvdu bozijeho, tak chodij po tyech nepewnych ſwych czyeſtach. ale myloírdny hoſpodyn nechtye czlowyeczyemu zahynvtij napomijna, 25 nemlczy, ezz przijde vdyt, zdaly by ſye i pomoczy geho oprawyl czlowyek a dobrym, vzzytecznym ſwe ſwyedomye popſal, aby mohl w nyem vtyechu gmyety . a gefítye y znamenye vkazuge przed tijem dnem hroznym, yakozz y zzaltarz prawij: dali znamenije tyem, geſto ſye bogije, aby vtekly przed na konci ř. 66 pro na konci ř. zkratkou p. 67 Neruchem. 63 kon. ř. " aw konci ř. 7 yprzed na konci ř. 1červ. na půltřetím řádku. 2 V na dva ř. 3 afwelebnoftij. 4 kon. ř. 5 červ. podtřž. 6 za tím psané km červ. přetrženo. 7kon. ř. 8 A nalezlly. Papodle toho. 10 odd. 11 kon. ř. 156. tielo krafnce ačzyítie odyete. — 159. byl fem rzekl. — 159. nietczo. 1 n. wdruhu nedielij adwentnij ofudnem dnij rzecz (modře).] — 5. onu ne- dieli ozteno geft. — 9. wiiež nedieli. — 10. vmyíl. — 15. donizd. — 28. dal gfy. —
Strana 136
136 žal. 59, 6. zzaftrzelem.* all tak wzem przýczynu dneffnijll cztenijm chczyt o tom dny hroznem pogmyety rzeczy.12 pan hoſpodyn mage peeczy o ſwych, aby i tijemto ſwyetem neza- hynvly, netolyk ſlyby tahne ge k ſobye, ale take y hrozamy, geſto magij ſwyet potkaty, chcze ge wzhrozyty, aby ſye ſwyeta nedrzzely. a tak ſkrze ſwel3 proroky, geſto ſwyetye zzywy byli a mnoho toho prorokowaly, geſtoy gyzz wyſllo tak, ezzli y tomu, geſto ma przygijti geſtye podle gych prorocz- 35 ftwije, wyerzijme lepe, zewyl geft den hrozny, den fudny, a przedpo- wyedyel, kak w ten den vczynij15 hroznv pomitu nade wifemy, ktozz nan [Izai. 1, 24. netbaly,* mluwye ſkrzzels proroky w podobenſtwij, kak ſwe lijte ſtrzely Izai. 34, 6 a Jerem. zapogij w gych krwy ſwu fylnvv rukuv,* a ezi' chwala bozije porazy 46, 10.] [Izai. 1, 28.]. ty, ktozz gſu tyelefnye zzywy.* pro nyezz dije ſwaty pawell8: budete-ly 40 Ř 13 podle tyela19 zzywy, zemrzete.* a2° tak w pijímye nazwan geſt ten den den bozij, den hrozny, den welyky, den hnyewu, den ſvvzenije, den hubenftwije, den mrakoty a wychrv a hrozneho...," den welmye horzky, S fon. 1, 15 kdyzz ſye hne nebe y zemye.* k tyem hrozneho dne toho gmenom, a P. L. LXXVI, co1. gefto geft y wyecze gefîtye, dije swaty rzehorz:2 znamenayte horzkofty dne 45 1121.] toho, geſto gey pijſmo tolyk horzkymy menvge gmeny! toho dne tak horzkeho, tak vkrutneho ſtrachowaly gſu ſye ſwatij lydee od ſtara dawna. prawyeffe job: y czo vczynijm, kdyzz hoſpodyn k ſvvdu wſtane? kdyzz otijezze, czo odpowyem?* a23 dije opyet: y kto my to daa, aby . 14, 13. W doleyffijch kragynach obranyl mye a ſkryl mye, azz by y przeſſel hnyew 50 68b twoy?* a ſwaty jeronym22 I] prawyefſe: lecz pijem, lecz gijem, lecz czoz- 1. LF. 37 (1910). koly gyneho czynijm, wzdy w my vſſij wznij ta truba: wſtante mrtwij, podte 231 pozn.] k ſvvdu! a zdaly2 y prweho ſvvdu dne ſwe imrty kazzdemu nema byti cza- katy hrozno? a a,25 kakt geſt y to potrzebne obmyſlyty, kdyzz pogdeme I tohoto ſwyeta, kdyz ſmrt zborzij tyelo, kde bude ſchowana duſſe k onomu 55 ſvvdu, w tuzye-ly a w horzy2 yako wyezzen, geſto czeka odſvzenije, czyly aby 30 12 znam. odstavce. 13 odd. 14 rozumím této spojce ve smyslu výsledkovém, nebo jest někde hledati chybu písařovu. 15 v rkp. následuje boh, jež eliminuji. 15 kon. ř. 17 odd. i tečkou (A. ezz). 18 červ. podtrž. 1 odd. 20 kon. ř. 21 schází nejspíše pře- klad lat. clangoris. 22 červ. podtrž. 23 kon. ř. 24 A zdaly. 25 odd. a po obojím a tečka. 36. zgewil. — 38. yak. — 52. wmych vſſy. — 53. prwnieho tudu. — 54. yakt. — 45 n.: Je to úryvek z řeči Rehořovy dvanácté, jež byla celá přeložena na svátek sv. Doroty (230a n.), a to z kap. 4: Quem diem bene propheta intuens ait: Dies ... (Soph. I, 15). Pensate ergo, fratres charissimi, extremi diem judicii super corda reproborum qua asperitate propheta vidit amarescere, quem tot appellatio- nibus non valet explicare. 51 nn.: Výrok ten čte se v Zlaté leg. Jakuba de Voragine (ed. Graesse, p. 85): „Hieronymus: sive comedam, sive bibam, sive aliquid aliud faciam, semper mihi videtur illa vox in auribus meis insonare: surgite mortui et venite ad judicium.“ Struc- něji ve vyd. Oesterleyově Gest Romanorum, str. 337: „Et eciam Iero: Sive comedam, sive bibam, semper videtur in auribus meis sonare: Surgite, mortui, venite ad judicium!“
136 žal. 59, 6. zzaftrzelem.* all tak wzem przýczynu dneffnijll cztenijm chczyt o tom dny hroznem pogmyety rzeczy.12 pan hoſpodyn mage peeczy o ſwych, aby i tijemto ſwyetem neza- hynvly, netolyk ſlyby tahne ge k ſobye, ale take y hrozamy, geſto magij ſwyet potkaty, chcze ge wzhrozyty, aby ſye ſwyeta nedrzzely. a tak ſkrze ſwel3 proroky, geſto ſwyetye zzywy byli a mnoho toho prorokowaly, geſtoy gyzz wyſllo tak, ezzli y tomu, geſto ma przygijti geſtye podle gych prorocz- 35 ftwije, wyerzijme lepe, zewyl geft den hrozny, den fudny, a przedpo- wyedyel, kak w ten den vczynij15 hroznv pomitu nade wifemy, ktozz nan [Izai. 1, 24. netbaly,* mluwye ſkrzzels proroky w podobenſtwij, kak ſwe lijte ſtrzely Izai. 34, 6 a Jerem. zapogij w gych krwy ſwu fylnvv rukuv,* a ezi' chwala bozije porazy 46, 10.] [Izai. 1, 28.]. ty, ktozz gſu tyelefnye zzywy.* pro nyezz dije ſwaty pawell8: budete-ly 40 Ř 13 podle tyela19 zzywy, zemrzete.* a2° tak w pijímye nazwan geſt ten den den bozij, den hrozny, den welyky, den hnyewu, den ſvvzenije, den hubenftwije, den mrakoty a wychrv a hrozneho...," den welmye horzky, S fon. 1, 15 kdyzz ſye hne nebe y zemye.* k tyem hrozneho dne toho gmenom, a P. L. LXXVI, co1. gefto geft y wyecze gefîtye, dije swaty rzehorz:2 znamenayte horzkofty dne 45 1121.] toho, geſto gey pijſmo tolyk horzkymy menvge gmeny! toho dne tak horzkeho, tak vkrutneho ſtrachowaly gſu ſye ſwatij lydee od ſtara dawna. prawyeffe job: y czo vczynijm, kdyzz hoſpodyn k ſvvdu wſtane? kdyzz otijezze, czo odpowyem?* a23 dije opyet: y kto my to daa, aby . 14, 13. W doleyffijch kragynach obranyl mye a ſkryl mye, azz by y przeſſel hnyew 50 68b twoy?* a ſwaty jeronym22 I] prawyefſe: lecz pijem, lecz gijem, lecz czoz- 1. LF. 37 (1910). koly gyneho czynijm, wzdy w my vſſij wznij ta truba: wſtante mrtwij, podte 231 pozn.] k ſvvdu! a zdaly2 y prweho ſvvdu dne ſwe imrty kazzdemu nema byti cza- katy hrozno? a a,25 kakt geſt y to potrzebne obmyſlyty, kdyzz pogdeme I tohoto ſwyeta, kdyz ſmrt zborzij tyelo, kde bude ſchowana duſſe k onomu 55 ſvvdu, w tuzye-ly a w horzy2 yako wyezzen, geſto czeka odſvzenije, czyly aby 30 12 znam. odstavce. 13 odd. 14 rozumím této spojce ve smyslu výsledkovém, nebo jest někde hledati chybu písařovu. 15 v rkp. následuje boh, jež eliminuji. 15 kon. ř. 17 odd. i tečkou (A. ezz). 18 červ. podtrž. 1 odd. 20 kon. ř. 21 schází nejspíše pře- klad lat. clangoris. 22 červ. podtrž. 23 kon. ř. 24 A zdaly. 25 odd. a po obojím a tečka. 36. zgewil. — 38. yak. — 52. wmych vſſy. — 53. prwnieho tudu. — 54. yakt. — 45 n.: Je to úryvek z řeči Rehořovy dvanácté, jež byla celá přeložena na svátek sv. Doroty (230a n.), a to z kap. 4: Quem diem bene propheta intuens ait: Dies ... (Soph. I, 15). Pensate ergo, fratres charissimi, extremi diem judicii super corda reproborum qua asperitate propheta vidit amarescere, quem tot appellatio- nibus non valet explicare. 51 nn.: Výrok ten čte se v Zlaté leg. Jakuba de Voragine (ed. Graesse, p. 85): „Hieronymus: sive comedam, sive bibam, sive aliquid aliud faciam, semper mihi videtur illa vox in auribus meis insonare: surgite mortui et venite ad judicium.“ Struc- něji ve vyd. Oesterleyově Gest Romanorum, str. 337: „Et eciam Iero: Sive comedam, sive bibam, semper videtur in auribus meis sonare: Surgite, mortui, venite ad judicium!“
Strana 137
137 60 85 byla tyezzkym ohnyem doczyſtyena, czyly w utyeíe2 yako mylaa. protozz abychom ſye k tomu neobmefſkaly przyprawyety, ten den przedpowyedyel nam proroky ſwymy, a y fam28 mluwyl o tom dny ſvvdnem a o znamenijch, gefto magij prwe byty.29 a rzekl o tom mluwye: nebe y zemye myne, ale flowa ma nemynvv,* toczyfí: poſtawa tato zemye myne a bych nebeí, Luk. 21, 33 ale ma ſlowa tak budv, yakoza ſem rzekl, naplnyena.30 gyzzt chczy o tyech znamenych rzeczy nyeczo, gefto magij prwe byty, z nychzz nyetera prawij dnefſnye cztenye, a druha cztenije ſwateho 65 matyege vkazugy.* a tak dije kriſt931: budvv znamenije w flunczy a Mat. 24, 29. w myefſyeczy a w hwyezdach 2 a3l welyke ſvvzenije bude na zemy lydem, v welykem gekv bude3a ſlytije morze.* pak gynde pijímo dije, ezz ſluncze Luk. 21, 25. bude czrno yako pytel a myefyecz w krew ſye obratij,* a hwyezdy Joel 2, 31. padaty budu na zemy.* geſt-ly tomu v przykladnijem podobeſtwija roz- Mat. 24, 29. 70 vmyety, tehdy mozzem ſlunczem ſtolyczy duchownije moczy znamenaty neb rozvmyety a myeſfijeczem3 ſwyetſkeho mecze ſtolyczy a hwyezdamy35 gyne znamenyte w koftele. o tom-ly36 ſlvnczy a o myeffijeczy7 a o tyech38-ly hwyezdach mluwij pijſmo, ya newyedye, zdaly ty nedadije ſweho ſwyetla, zdaly zrzijedlnij znamenytij yako hwyezdy wypadaty budu od duchowen- 75 fftwije3 k myloſty zemíke, by tyelefnye hwyezdy na zemy padaly z nebe, nevmijem tomv rozvmyety, lecz by to myenylo pijímo, ezz, yakozz wijdame porzyedku" nyekdy, geſto czoł, yako by hwyezda vpadla, tak poletij; to ſnad przede dnem ſudnym bude toho bywaty mnoho a nyekak hroznye. pakly to zamraczenije ſluncze a myeſſijecze, kdyzz gyzz po wſſem naypoſlee 80 przijde kriſtus na ivvd w ſwe ſlawnoſty ... ,il y potuchne 2 ſlvncze proti wyetffij22 yaſnofty geho, yako, kdyzz flvncze wzeyde, proti geho2 ſwyetlu 69a myeffijecz potuchne neb ſwijecze, geſto w noczy gmyely ſwyetlo. a pakly43 gina4 kakowa znamenije budu w flunczy, w myeffyeczy a4 w hwyez- dach, k hroze dne tohotot ſye take nevtagij.46 ale mnoho prwe lydíke teſknoſty prawij cztenije, ezz tijeín a ſvvze- nije lydem na zemy bude, a budvv lydee wadnvty ſtrache czakagijcz te tuhy, geſto przijde na weſken ſwyet.* budvv walky, wſtane lyd protyw [Luk. 21, 26.] lydv, a8 kralowſtwo proti kralowſtwu.* welykaa budvv zemye trzefſenije, ſt. 21, 10.] morowee, leta hladowytaa budvv myeſty.* a to bude poczatek tuhy a ſt. 21, 11.] 90 bolefty, mviegij tyto wyeczy nayprw byti, ale ne ynhed"" bude koncze.* (t. 21, 2.) rozmozz ſye neprawoft, potuchne we mnohych myloft.* a pak przijde [Mat. 24, 12. ta bijeda na ſwyet, yakezz geſt nykdy nebywalo, yakz lydee poczely na 26 awhorzy. 27 wutyeffe. 28 A yfam. 20 napraveno podle znamének z pův. "byty prwe. 30 znam. odstavce. 31 kon. ř. 32 awhwyezdach. 33 1, l, k, k, b protaženy. 34 na konci ř., přepsáno přes okraj. 35 odd. 35 Otomly na konci ř. 37 a omyeífijeczy. 38 otyech na konci ř. 3 odd. 4 po na konci ř. 4 schází několik slov. 42 odd. 4 Apak na konci ř. 4 v rkp. gma, v předloze snad bylo gina (i bez tečky). 4 kon. ř. 46 znam. odstavce. 47 kon. ř. 4 odd. 4 neynhed. 50 kon. ř. 51 kdy by, 52 odd. 53 rkp. "naywyecz"wíychny. 58. prziprawiti. — 59. aoznamich. — 61. totiz. — 64. niektera. — 65. matuffe. — 83. yakowa. — 85. tieffy. — 90. neyhned. — 104. yakz. — 105. leczyakyms. —
137 60 85 byla tyezzkym ohnyem doczyſtyena, czyly w utyeíe2 yako mylaa. protozz abychom ſye k tomu neobmefſkaly przyprawyety, ten den przedpowyedyel nam proroky ſwymy, a y fam28 mluwyl o tom dny ſvvdnem a o znamenijch, gefto magij prwe byty.29 a rzekl o tom mluwye: nebe y zemye myne, ale flowa ma nemynvv,* toczyfí: poſtawa tato zemye myne a bych nebeí, Luk. 21, 33 ale ma ſlowa tak budv, yakoza ſem rzekl, naplnyena.30 gyzzt chczy o tyech znamenych rzeczy nyeczo, gefto magij prwe byty, z nychzz nyetera prawij dnefſnye cztenye, a druha cztenije ſwateho 65 matyege vkazugy.* a tak dije kriſt931: budvv znamenije w flunczy a Mat. 24, 29. w myefſyeczy a w hwyezdach 2 a3l welyke ſvvzenije bude na zemy lydem, v welykem gekv bude3a ſlytije morze.* pak gynde pijímo dije, ezz ſluncze Luk. 21, 25. bude czrno yako pytel a myefyecz w krew ſye obratij,* a hwyezdy Joel 2, 31. padaty budu na zemy.* geſt-ly tomu v przykladnijem podobeſtwija roz- Mat. 24, 29. 70 vmyety, tehdy mozzem ſlunczem ſtolyczy duchownije moczy znamenaty neb rozvmyety a myeſfijeczem3 ſwyetſkeho mecze ſtolyczy a hwyezdamy35 gyne znamenyte w koftele. o tom-ly36 ſlvnczy a o myeffijeczy7 a o tyech38-ly hwyezdach mluwij pijſmo, ya newyedye, zdaly ty nedadije ſweho ſwyetla, zdaly zrzijedlnij znamenytij yako hwyezdy wypadaty budu od duchowen- 75 fftwije3 k myloſty zemíke, by tyelefnye hwyezdy na zemy padaly z nebe, nevmijem tomv rozvmyety, lecz by to myenylo pijímo, ezz, yakozz wijdame porzyedku" nyekdy, geſto czoł, yako by hwyezda vpadla, tak poletij; to ſnad przede dnem ſudnym bude toho bywaty mnoho a nyekak hroznye. pakly to zamraczenije ſluncze a myeſſijecze, kdyzz gyzz po wſſem naypoſlee 80 przijde kriſtus na ivvd w ſwe ſlawnoſty ... ,il y potuchne 2 ſlvncze proti wyetffij22 yaſnofty geho, yako, kdyzz flvncze wzeyde, proti geho2 ſwyetlu 69a myeffijecz potuchne neb ſwijecze, geſto w noczy gmyely ſwyetlo. a pakly43 gina4 kakowa znamenije budu w flunczy, w myeffyeczy a4 w hwyez- dach, k hroze dne tohotot ſye take nevtagij.46 ale mnoho prwe lydíke teſknoſty prawij cztenije, ezz tijeín a ſvvze- nije lydem na zemy bude, a budvv lydee wadnvty ſtrache czakagijcz te tuhy, geſto przijde na weſken ſwyet.* budvv walky, wſtane lyd protyw [Luk. 21, 26.] lydv, a8 kralowſtwo proti kralowſtwu.* welykaa budvv zemye trzefſenije, ſt. 21, 10.] morowee, leta hladowytaa budvv myeſty.* a to bude poczatek tuhy a ſt. 21, 11.] 90 bolefty, mviegij tyto wyeczy nayprw byti, ale ne ynhed"" bude koncze.* (t. 21, 2.) rozmozz ſye neprawoft, potuchne we mnohych myloft.* a pak przijde [Mat. 24, 12. ta bijeda na ſwyet, yakezz geſt nykdy nebywalo, yakz lydee poczely na 26 awhorzy. 27 wutyeffe. 28 A yfam. 20 napraveno podle znamének z pův. "byty prwe. 30 znam. odstavce. 31 kon. ř. 32 awhwyezdach. 33 1, l, k, k, b protaženy. 34 na konci ř., přepsáno přes okraj. 35 odd. 35 Otomly na konci ř. 37 a omyeífijeczy. 38 otyech na konci ř. 3 odd. 4 po na konci ř. 4 schází několik slov. 42 odd. 4 Apak na konci ř. 4 v rkp. gma, v předloze snad bylo gina (i bez tečky). 4 kon. ř. 46 znam. odstavce. 47 kon. ř. 4 odd. 4 neynhed. 50 kon. ř. 51 kdy by, 52 odd. 53 rkp. "naywyecz"wíychny. 58. prziprawiti. — 59. aoznamich. — 61. totiz. — 64. niektera. — 65. matuffe. — 83. yakowa. — 85. tieffy. — 90. neyhned. — 104. yakz. — 105. leczyakyms. —
Strana 138
138 Dan. 12, 3. 2 Timot. 3, 1—5. (1 Mojž. 15, 16.) 1t. 24, 21.1 ſwyetye byti, anyzz kdy potom takazz bude*; neb by to bylo podobno rt. 24, 24.1 rzeeczy, zaydy w blud take y wzwolenij.* a5° neoîtal by y geden zzywy, ſt. 24, 22.) kdyby'l nebyly ti dnije vkraczeny. ale budvv vkraczeny pro wzwolene.52* 95 wiet toto ſwyedczij ſwate cztenije, acz y onde52 gedno, onde druhe. a tot bude nay-wyetífije horze za antykryfta a ſkrze to52 wſſychny naywyecz53 w blud zaydvv, ezz y welykv mocz y welykv left a chytroſt bude gmyety, y poſly geho budu dary, hrozamy, mukamy, mijíternym dolyczo- wanijm vczenije krzyweho a chytreho, y54 welyke dywy czynyecz a za- 100 zraky tahnyty lydy od prawe wyery. katowe, geſto budu muczyty ſwate muczennijky, yakoz dije yzydorus, welyke dywy a zazraky budu czynyty ſwyedczyecze mocz antykryftowu, a ſwaty muczennyk ſmrt trpye y gednoho dywu nevczynij. kakzz tu ſſtogije bez' pohnvtije, geſto tak ſnadnye vwyerzije leczkakymi dywom, ano druhe gen zamyſilegij!5 ale dije pijſmo: 105 ktozz budv'6 vczenij, budu ſye ſtkwyety;* ne w mijſternem'" hadanij, neb chytroft bude a left wewodyty, ale w ſwe ſylne wijerze budu ſye itkwyety wijedvcz z pijíma, ezz chtyel boh ten czaſ przepuftyty.58 a procz tak nebezpeczny czaſí a zly przepuſtij, cztenije vkazuge Mat. 24, 12. rzka: rozmozz ſye nepravoſt, potuchne mnohych myloſt.* a ſwaty 110 pawel5? take prawij: ku poſlednijm czaſom naîtanvso lydee, geſto gen 69b ſam ſye kazdy bude mylowaty: pyfſnij, ſtaroſt ne- poſluffnij, newdyecznij, neduchownij, lakomij, ſmylnij, i hrzyechy fſerzednymy, neſtydatij, bez- duffij, vtrhaczy, zradcze, oflepenij, wijecze rozkoffy hleedagijcz nezz boha; vkazugijcz ſye, by bohu ſluzzyly, by fílechetny byly, ano wſe gynak;* 115 mnijecz, by gen to byla ſluzzba bozije, czoy gych vzzytek. ay, czijmt lyde zawynije, ezz tolyk zleeho przijde na ſwyet! neb, yakozz prawij ſwaty rzehorz,61 we wſfec2 hyrzijme, we wſſem budem trpyety, to, geftoy nam boh dal kus2 potrzebye, k hrzijechu gime a82 w przijelyfinoſt obratyly, a czoz my k hrzyechu obraczygem, to mocz ſprawedlywa bozije obratij 120 nam w pokutu wſfecko. tot geft gyíte, kdyzzt ſye doplnij zloft lydſka, taket ſye doplnij bijeda lydíka, tak kdyſ byefſe rzekl hoſpodyn: gefſtyey ſye nedoplnyla zloft kananeyſkych;* a pak, kdyz ſye gych zloſt doplnyla, zahladyl ge. a zdaly ob welyku ſtranu zloft ſye w lydech nerozmaha? mnohoy toho, yakozz prawyefe ſwaty pawel, ezz taczij lydee 125 naſtanv ku poſlednijm czaſom. a protozz poczatek zleho, welyke zemye 54 kon. ř. 55 smysl větys „ano“ zatmělý, snad vinou písařovou. 5 následovalo ſve, jež vyškrabáno, ale stopy jsou ještě zřetelné. 57 newmijíternem. 58 znam. odstavce. 52 červ. podtrž. 60 rkp. na ſtanu, w tence písmem korektorovým; ale níže (ř. 126) nastanú po- necháno. Jindy Št. nemění tohoto citátu a píše (ŠtVrt. 196, 32): že v posledních dnech 118. hrzeffyme. — 121. giftie. — 122. kdyz. — 123. gefftiet geft sie nedokonala ane- 101 n.: Smyslem se sem poněkud hodí výrok z knihy první Isidorovy „Senten- tiarum libri tres", kap. 25, č. 4 (P. L. LXXXIII, col. 593): ... Illi enim et perse- cutores sustinebunt, et facientes prodigia. Proinde et durius bellum sustinebunt, quia non solum contra persequentes, sed etiam contra miracula coruscantes dimi- caturi sunt. (H.)
138 Dan. 12, 3. 2 Timot. 3, 1—5. (1 Mojž. 15, 16.) 1t. 24, 21.1 ſwyetye byti, anyzz kdy potom takazz bude*; neb by to bylo podobno rt. 24, 24.1 rzeeczy, zaydy w blud take y wzwolenij.* a5° neoîtal by y geden zzywy, ſt. 24, 22.) kdyby'l nebyly ti dnije vkraczeny. ale budvv vkraczeny pro wzwolene.52* 95 wiet toto ſwyedczij ſwate cztenije, acz y onde52 gedno, onde druhe. a tot bude nay-wyetífije horze za antykryfta a ſkrze to52 wſſychny naywyecz53 w blud zaydvv, ezz y welykv mocz y welykv left a chytroſt bude gmyety, y poſly geho budu dary, hrozamy, mukamy, mijíternym dolyczo- wanijm vczenije krzyweho a chytreho, y54 welyke dywy czynyecz a za- 100 zraky tahnyty lydy od prawe wyery. katowe, geſto budu muczyty ſwate muczennijky, yakoz dije yzydorus, welyke dywy a zazraky budu czynyty ſwyedczyecze mocz antykryftowu, a ſwaty muczennyk ſmrt trpye y gednoho dywu nevczynij. kakzz tu ſſtogije bez' pohnvtije, geſto tak ſnadnye vwyerzije leczkakymi dywom, ano druhe gen zamyſilegij!5 ale dije pijſmo: 105 ktozz budv'6 vczenij, budu ſye ſtkwyety;* ne w mijſternem'" hadanij, neb chytroft bude a left wewodyty, ale w ſwe ſylne wijerze budu ſye itkwyety wijedvcz z pijíma, ezz chtyel boh ten czaſ przepuftyty.58 a procz tak nebezpeczny czaſí a zly przepuſtij, cztenije vkazuge Mat. 24, 12. rzka: rozmozz ſye nepravoſt, potuchne mnohych myloſt.* a ſwaty 110 pawel5? take prawij: ku poſlednijm czaſom naîtanvso lydee, geſto gen 69b ſam ſye kazdy bude mylowaty: pyfſnij, ſtaroſt ne- poſluffnij, newdyecznij, neduchownij, lakomij, ſmylnij, i hrzyechy fſerzednymy, neſtydatij, bez- duffij, vtrhaczy, zradcze, oflepenij, wijecze rozkoffy hleedagijcz nezz boha; vkazugijcz ſye, by bohu ſluzzyly, by fílechetny byly, ano wſe gynak;* 115 mnijecz, by gen to byla ſluzzba bozije, czoy gych vzzytek. ay, czijmt lyde zawynije, ezz tolyk zleeho przijde na ſwyet! neb, yakozz prawij ſwaty rzehorz,61 we wſfec2 hyrzijme, we wſſem budem trpyety, to, geftoy nam boh dal kus2 potrzebye, k hrzijechu gime a82 w przijelyfinoſt obratyly, a czoz my k hrzyechu obraczygem, to mocz ſprawedlywa bozije obratij 120 nam w pokutu wſfecko. tot geft gyíte, kdyzzt ſye doplnij zloft lydſka, taket ſye doplnij bijeda lydíka, tak kdyſ byefſe rzekl hoſpodyn: gefſtyey ſye nedoplnyla zloft kananeyſkych;* a pak, kdyz ſye gych zloſt doplnyla, zahladyl ge. a zdaly ob welyku ſtranu zloft ſye w lydech nerozmaha? mnohoy toho, yakozz prawyefe ſwaty pawel, ezz taczij lydee 125 naſtanv ku poſlednijm czaſom. a protozz poczatek zleho, welyke zemye 54 kon. ř. 55 smysl větys „ano“ zatmělý, snad vinou písařovou. 5 následovalo ſve, jež vyškrabáno, ale stopy jsou ještě zřetelné. 57 newmijíternem. 58 znam. odstavce. 52 červ. podtrž. 60 rkp. na ſtanu, w tence písmem korektorovým; ale níže (ř. 126) nastanú po- necháno. Jindy Št. nemění tohoto citátu a píše (ŠtVrt. 196, 32): že v posledních dnech 118. hrzeffyme. — 121. giftie. — 122. kdyz. — 123. gefftiet geft sie nedokonala ane- 101 n.: Smyslem se sem poněkud hodí výrok z knihy první Isidorovy „Senten- tiarum libri tres", kap. 25, č. 4 (P. L. LXXXIII, col. 593): ... Illi enim et perse- cutores sustinebunt, et facientes prodigia. Proinde et durius bellum sustinebunt, quia non solum contra persequentes, sed etiam contra miracula coruscantes dimi- caturi sunt. (H.)
Strana 139
139 trzeſenije, za mne gyz bylo, a od toho mijeſta wyecz morowe weczaf tamto a weczaffs3 tamto, a drzewe toho tak nebywalo czaſto. hled na mocz rzijmſku, zdaly od rzijmv neodſtupa? mvſfyt rzeeczy, yakozz prawij ſwaty rzehorz: 64 130 ezz geft mnohe tak wyfílo, yakoy bylo prorokowano, czynij nam gyſtoſt, ezz take y gyne przijde.65 a kdyzze6 prawyl kriſtus o ſudne6 dny a tato znamenije przed nij 67 byl powyedyel y zborzenije jeruzalemſke — a to's ſe geſt take ſſtalo —, byefſe rzekl y apofítolô,6 aby ſye famy opatrzyly, ezz magij y ony? prwe pro- 135 gmye geho trpyety a zemrzijety.* protozz fnad y my zemrzem, nezz [Mat. 24, 4 a 9.] ſvdny den przijde a ta hrozna znamenije przed nijm.7° przygmyemzz to od kryſta flowo, yako by nam rzekl: wyzte ſye famy, toczyff: zahynet ſwyet, wezmet konecz; a budut prwe hrozne wyeczy, a takt ſegde. y kazdy waſf vmrze a to prwy geho" ſvdny den bude. a i tijem, yakz bude hoden, bude 140 ſchowan k ſudnemu dny poſlednijemu. a bywagijt7 znamenije y przed tyem" prwnijm dnem ſudnym, toczyff przed ſmrtij. wijdame, ale netbame. byw mlad czlowyek, zdraw, kraſen, ſylen, y Il bude ſtar, mrzvt, nezdraw, 70a medl. krafa wlaſow promyenij ſye, oblyſije, oplchaa, offedywije; zuby zzlutnvv, oczy zemdleta, hluchota przijde, rucze ſye wztrfeffeta, kozze 145 ſye ſwrafſka, chribet ſye ſklonij, a kto by wſe hubenſtwo poczetl bijedy naffye, gefíto nam wiſe vkazuge, ezz ſey zborzyty nafſemu tyelu a73 gijty k ivvdu? a nad to" wydyme mnohe, ezz zdrawy, kraſny, mlady; gednezzt ge brzka ſmrt wzlupij. protozz wyducz gyzz znamenij tolyk, ezz mame vmrzyety, a newyeducz kdy, a gijti k ſwemu prwnyemu ſvvdu, opatrí 150 ſye kazdy, ſ czijm tam pogde! a ktoy mlad, ſylen, zdraw, kraſen, y czijmzz- koly drzzij ſwyet geho myll, e e, neday ſye tomu obmeſkaty,76 ale geſto by to obaak w malych letech ztratyl, acz y nechtye, day to bohu z ſwe wole w obyet! newazz ſobye lutowych wijeczij tohoto ſwyeta, poczny byty w77 ſluzbye bozij a ſbud's w nij do79 koncze! neb ktozz bude w dobre7o 155 a w fflechetnofty8° nalezen ſwym prwym dnem ſvdnym a w bozij mylofty, bezpecz druheho czakaty bude. ale byeda a horze, ktozz ſwu mladoſt, krafu y81 czozzkoly takoweho wazzijecz wyſocze vlnvv k ſwyetu a w ſwe82 ſye dobrem obmeſkagij netbagijcz na boh a neobmyſleecz, czo potom bude. neb blijzzijt sye ten den, ezzt przijde ſyn czlowyeczij v welyke moczy 160 a v welebnoſty83 k tomu ſvydu poſlednyemu, aby dal kazzdemu, czehoy P. L. LXXVI, col. 1078.] nastanú časové nebezpeční i budú lidé sami se milovati atd. (instabunt tempora etc.). 61 červ. podtrž. 62 kon. ř. 63 a we- na konci ř. 64 červ. podtrž. 65 znam. odstavce. 66 na konci ř. a odd. 67 przednij na konci ř. 68 odd. 6 na konci ř. a odděl. 70 odd. 71 rkp. "jeho "prwy. 2 yprzedtyem. 73 kon. ř. 74 A nadto. 5 odd. a po tečce za obojím e. 76 ob meſkaty. 7 kon. ř. 7 odd. 73 kon. ř. 80 awíflechetnofty. 81 kon. ř. 82 awswe doplnila. — 137. a 141. totiz. — 138. atakt fie gde. — 138. z was. — 141. prwniem. — 143. mdel. — 143. oblyíne. — 145. wífeczko. — 155. prwniem. — 156. bezpeczen. — 130 n.: Je to úryvek z homilie Rehořovy první: Sed cum multa praenuntiata jam completa sint, dubium non est, quin sequantur etiam pauca, quae restant, quia sequentium rerum certitudo est praeteritarum exhibitio.
139 trzeſenije, za mne gyz bylo, a od toho mijeſta wyecz morowe weczaf tamto a weczaffs3 tamto, a drzewe toho tak nebywalo czaſto. hled na mocz rzijmſku, zdaly od rzijmv neodſtupa? mvſfyt rzeeczy, yakozz prawij ſwaty rzehorz: 64 130 ezz geft mnohe tak wyfílo, yakoy bylo prorokowano, czynij nam gyſtoſt, ezz take y gyne przijde.65 a kdyzze6 prawyl kriſtus o ſudne6 dny a tato znamenije przed nij 67 byl powyedyel y zborzenije jeruzalemſke — a to's ſe geſt take ſſtalo —, byefſe rzekl y apofítolô,6 aby ſye famy opatrzyly, ezz magij y ony? prwe pro- 135 gmye geho trpyety a zemrzijety.* protozz fnad y my zemrzem, nezz [Mat. 24, 4 a 9.] ſvdny den przijde a ta hrozna znamenije przed nijm.7° przygmyemzz to od kryſta flowo, yako by nam rzekl: wyzte ſye famy, toczyff: zahynet ſwyet, wezmet konecz; a budut prwe hrozne wyeczy, a takt ſegde. y kazdy waſf vmrze a to prwy geho" ſvdny den bude. a i tijem, yakz bude hoden, bude 140 ſchowan k ſudnemu dny poſlednijemu. a bywagijt7 znamenije y przed tyem" prwnijm dnem ſudnym, toczyff przed ſmrtij. wijdame, ale netbame. byw mlad czlowyek, zdraw, kraſen, ſylen, y Il bude ſtar, mrzvt, nezdraw, 70a medl. krafa wlaſow promyenij ſye, oblyſije, oplchaa, offedywije; zuby zzlutnvv, oczy zemdleta, hluchota przijde, rucze ſye wztrfeffeta, kozze 145 ſye ſwrafſka, chribet ſye ſklonij, a kto by wſe hubenſtwo poczetl bijedy naffye, gefíto nam wiſe vkazuge, ezz ſey zborzyty nafſemu tyelu a73 gijty k ivvdu? a nad to" wydyme mnohe, ezz zdrawy, kraſny, mlady; gednezzt ge brzka ſmrt wzlupij. protozz wyducz gyzz znamenij tolyk, ezz mame vmrzyety, a newyeducz kdy, a gijti k ſwemu prwnyemu ſvvdu, opatrí 150 ſye kazdy, ſ czijm tam pogde! a ktoy mlad, ſylen, zdraw, kraſen, y czijmzz- koly drzzij ſwyet geho myll, e e, neday ſye tomu obmeſkaty,76 ale geſto by to obaak w malych letech ztratyl, acz y nechtye, day to bohu z ſwe wole w obyet! newazz ſobye lutowych wijeczij tohoto ſwyeta, poczny byty w77 ſluzbye bozij a ſbud's w nij do79 koncze! neb ktozz bude w dobre7o 155 a w fflechetnofty8° nalezen ſwym prwym dnem ſvdnym a w bozij mylofty, bezpecz druheho czakaty bude. ale byeda a horze, ktozz ſwu mladoſt, krafu y81 czozzkoly takoweho wazzijecz wyſocze vlnvv k ſwyetu a w ſwe82 ſye dobrem obmeſkagij netbagijcz na boh a neobmyſleecz, czo potom bude. neb blijzzijt sye ten den, ezzt przijde ſyn czlowyeczij v welyke moczy 160 a v welebnoſty83 k tomu ſvydu poſlednyemu, aby dal kazzdemu, czehoy P. L. LXXVI, col. 1078.] nastanú časové nebezpeční i budú lidé sami se milovati atd. (instabunt tempora etc.). 61 červ. podtrž. 62 kon. ř. 63 a we- na konci ř. 64 červ. podtrž. 65 znam. odstavce. 66 na konci ř. a odd. 67 przednij na konci ř. 68 odd. 6 na konci ř. a odděl. 70 odd. 71 rkp. "jeho "prwy. 2 yprzedtyem. 73 kon. ř. 74 A nadto. 5 odd. a po tečce za obojím e. 76 ob meſkaty. 7 kon. ř. 7 odd. 73 kon. ř. 80 awíflechetnofty. 81 kon. ř. 82 awswe doplnila. — 137. a 141. totiz. — 138. atakt fie gde. — 138. z was. — 141. prwniem. — 143. mdel. — 143. oblyíne. — 145. wífeczko. — 155. prwniem. — 156. bezpeczen. — 130 n.: Je to úryvek z homilie Rehořovy první: Sed cum multa praenuntiata jam completa sint, dubium non est, quin sequantur etiam pauca, quae restant, quia sequentium rerum certitudo est praeteritarum exhibitio.
Strana 140
140 kto hoden. kak ſye tu vzrzije zlij, neczyſtij, czyzoloznijczy, opylczy, la- komczy, hrdij, mylownijczy tohoto ſwyeta, gelto ge nehotowy k tomu dny ſmrt gych nalezne! tut, yakozz dije kriſt9,84 pobyehnv k horam rzkucz: padnyete na ny, przykryte ny,* ano ſye gym tyezzko k ſudu vkazati, awſak ſye nebude lze ſkryti. o, kaks5 hanebnye vkazzij ſye mnozij, geſto 165 zde v welyke czty bugijechu! a mnozij v welyke czty na ten ſvvd wſtanv [nebojs6 pogdvv, geſto hrdano gijmy zde na ſwyetye. y budu ti zlij dywyty ſye dobrych chwale a rzkus7 w ſwych ſrdczych wzdyffijcz a ſtonijcz: tyto gſu, geſto ſye sym kdyſ poſmijewachom; mnijechom, by gych zzywot blazznowſtwije byl. ay, kakt gſu pocztyeny! my gſme bludyly, a wſe vtyecha 170 Moudr. 5, 2 až 6. nafíe mynula,* yako kdyzz lody wodu przegde, ezz y ſledu po nij ne- t. 5, 10. oftane.* a tak ten ſvvdcze moczny, odfudye88 na wyeczne zatracze- 70b nije w ohen pekelny zlee wſeczky, przyſvdij dobrym wyecznu radoſt. a toho nam pomoz, hoſpodyne, bychom byly w tyech dobrych pocztu! amen.89 Luk. 23, 30. trzetij nedyely w adwent rzecz.] ty-ly2 gly, geſto maſ przygijti, czyly gyneho czakame?* dneſ we cztenij czteno geſt ſlowo toto, a obecznye3 mluwenoy o tom od kazatelow, kak geſt ſwaty jan krzítytel poílal i tu rzeczy k ſynu bozijemu, aby ty poſly vzrzyecz ſkutky geho vwyerzyly, ez on geft. ale ezza ma pijímo oby- czey, ezz tuzz wyecz gednu aneb tazz ſlowa przemijetaa ſycz y onak5— neb drahe a wonne wyeczy, czijm ge wijecze fycz neb onak przemyetagij, wijetffij wony wydawagij —: a tak, aczt tato ſlowa potahny gynym vmyflem, kdyzzt ſye prawdye neprotywijm, nedywte ſye! welykat geſt hlubyna ſwateho pijſma, a tak' negen o tomto ſlowu to rozvmyeyte, ale y we mnoho 10 gynych rzeczech! bijech rzekl oneda, ezzt geft troge przijfftije ſyna bozijeho: gedno w tyele na ſwyet, aby przijda tijífe, pokornye vczyl lyd czijeftye ſprawedlnoſty plne a wykupyls z ſmrty ſwu ſmrtij, ſmrt zborze lydu" ſwemu a7 zzywot gych oprawye ſwym z mrtwych wſtanijm. toho gſu I welyku zzadoſty czakaly otczy ſwyetij, a tak ſwaty pawel wzbuzije 15 naſ tijfſe, powlownye, abychom wſtaly ze ſna a potkaly ſweho ſpaffytele, kdyzz geft gyzz przyfſel na ſwyet w tyele a vczynyl naſſe wykupenije; 5 Mat. 11, 3. na konci ř. 83 a vwelebnofty. 84 kon. ř. 85 O kak. 86 v rkp. lat. zkratka l' (vel, nebo); srv. 154 ř. 72. 87 odd. 88 od fudye. s9 znam. odstavce; na okraji připsáno inkoustem pět krátkých řádků, z nichž poněkud čitelnější jsou slova: .. . yffudij ... ... tu by .. . ft abychme ... ... e baty bez... . . . lednyho ſudu. 1 červ. 2 t na dva ř. 3 odd. 4 buď jest tuto uznati výšin z vazby, nebo ezzeliminovati. 5 odd. 6b, l protaženy. 7kon. ř. 8 červ. podtrž. odd. 10 kfwyetu. 161. a 165. yak. — 163. pobiehnij. — 164. na nas. — 164. nas. — 167. wítanu neb pogdu. — 168. rzeknu. — 170. yakt. — 170. wíeczka. — 173 nn. radoft toho nam przyſudiz mily pane yefu kryſte wtu wliecznu radoft, abychme mohli do- czekati bezpecznij poſlednieho fudu a abychom byli wtiech dobrych pocztu poczteny amen.
140 kto hoden. kak ſye tu vzrzije zlij, neczyſtij, czyzoloznijczy, opylczy, la- komczy, hrdij, mylownijczy tohoto ſwyeta, gelto ge nehotowy k tomu dny ſmrt gych nalezne! tut, yakozz dije kriſt9,84 pobyehnv k horam rzkucz: padnyete na ny, przykryte ny,* ano ſye gym tyezzko k ſudu vkazati, awſak ſye nebude lze ſkryti. o, kaks5 hanebnye vkazzij ſye mnozij, geſto 165 zde v welyke czty bugijechu! a mnozij v welyke czty na ten ſvvd wſtanv [nebojs6 pogdvv, geſto hrdano gijmy zde na ſwyetye. y budu ti zlij dywyty ſye dobrych chwale a rzkus7 w ſwych ſrdczych wzdyffijcz a ſtonijcz: tyto gſu, geſto ſye sym kdyſ poſmijewachom; mnijechom, by gych zzywot blazznowſtwije byl. ay, kakt gſu pocztyeny! my gſme bludyly, a wſe vtyecha 170 Moudr. 5, 2 až 6. nafíe mynula,* yako kdyzz lody wodu przegde, ezz y ſledu po nij ne- t. 5, 10. oftane.* a tak ten ſvvdcze moczny, odfudye88 na wyeczne zatracze- 70b nije w ohen pekelny zlee wſeczky, przyſvdij dobrym wyecznu radoſt. a toho nam pomoz, hoſpodyne, bychom byly w tyech dobrych pocztu! amen.89 Luk. 23, 30. trzetij nedyely w adwent rzecz.] ty-ly2 gly, geſto maſ przygijti, czyly gyneho czakame?* dneſ we cztenij czteno geſt ſlowo toto, a obecznye3 mluwenoy o tom od kazatelow, kak geſt ſwaty jan krzítytel poílal i tu rzeczy k ſynu bozijemu, aby ty poſly vzrzyecz ſkutky geho vwyerzyly, ez on geft. ale ezza ma pijímo oby- czey, ezz tuzz wyecz gednu aneb tazz ſlowa przemijetaa ſycz y onak5— neb drahe a wonne wyeczy, czijm ge wijecze fycz neb onak przemyetagij, wijetffij wony wydawagij —: a tak, aczt tato ſlowa potahny gynym vmyflem, kdyzzt ſye prawdye neprotywijm, nedywte ſye! welykat geſt hlubyna ſwateho pijſma, a tak' negen o tomto ſlowu to rozvmyeyte, ale y we mnoho 10 gynych rzeczech! bijech rzekl oneda, ezzt geft troge przijfftije ſyna bozijeho: gedno w tyele na ſwyet, aby przijda tijífe, pokornye vczyl lyd czijeftye ſprawedlnoſty plne a wykupyls z ſmrty ſwu ſmrtij, ſmrt zborze lydu" ſwemu a7 zzywot gych oprawye ſwym z mrtwych wſtanijm. toho gſu I welyku zzadoſty czakaly otczy ſwyetij, a tak ſwaty pawel wzbuzije 15 naſ tijfſe, powlownye, abychom wſtaly ze ſna a potkaly ſweho ſpaffytele, kdyzz geft gyzz przyfſel na ſwyet w tyele a vczynyl naſſe wykupenije; 5 Mat. 11, 3. na konci ř. 83 a vwelebnofty. 84 kon. ř. 85 O kak. 86 v rkp. lat. zkratka l' (vel, nebo); srv. 154 ř. 72. 87 odd. 88 od fudye. s9 znam. odstavce; na okraji připsáno inkoustem pět krátkých řádků, z nichž poněkud čitelnější jsou slova: .. . yffudij ... ... tu by .. . ft abychme ... ... e baty bez... . . . lednyho ſudu. 1 červ. 2 t na dva ř. 3 odd. 4 buď jest tuto uznati výšin z vazby, nebo ezzeliminovati. 5 odd. 6b, l protaženy. 7kon. ř. 8 červ. podtrž. odd. 10 kfwyetu. 161. a 165. yak. — 163. pobiehnij. — 164. na nas. — 164. nas. — 167. wítanu neb pogdu. — 168. rzeknu. — 170. yakt. — 170. wíeczka. — 173 nn. radoft toho nam przyſudiz mily pane yefu kryſte wtu wliecznu radoft, abychme mohli do- czekati bezpecznij poſlednieho fudu a abychom byli wtiech dobrych pocztu poczteny amen.
Strana 141
141 wyducz, ezz geft blijzz ſpaffenije naſſe, ezz geſt yako nocz mynula a den przyfíel, kdyzz nam geſt czijeſta plne ſprawedlnoſty vkazana, abychom 20 odwrhly ty ſkutky nocznije ſlepoty, obzzerftwo, hrdoft, zawyft, neſtydly- woít, neczyítotu — a tak' y o mnoho gynem — a oblekly' ſye w odyew, geſito k ſwyet[l]u1o fluffye, abychom w tom dny cztnye chodyly, gestoy y nam gey vczynyl ſyn bozij przyſſed na fiwyet, gla ſluncze plne ſprawedl- nofty.* a to' gſme zwlafftye w prwu adwentnij nedyely pamatowaly. (Řim. 13, 11 n.] 25 druhe przijfîtije fyna bozijeho ma ku poílednyemu ſvvdu byti. o tom gíte flyffely w druhu nedyely, kak hroznye zlym a netbalym nan przijde. protozz ktozz ſye nechcze z ſweho otraapneho ínv probraty ílyfſe, kak geftil Il przyffel myloftywye, a tychyml2 buzenijm ſwateho pawla al3 71" gynych kazatelow, geſto tijffe, mylostywye, powlownye budije ſladkymy 30 rzeczmy ſwateho pijíma, e e,l3 proczyt, probud ſye ſlyfſe aſpon hrozne wije- czy! trzetije przyfîtije ſyna bozijeho, o nyemzz geſt ſam rzekl, ezz, ktozz gey myluge a chowal rzeczij geho, przijde k nyemu y i otczeml5 a bydlo fobye vczynye v nyeho.16 o tomt bych rad chtyel rzeeczy dnef nyeczo, Jan 14, 23. acz my da ſwe navczenye, gehozz wzdy zzadam; neb wyedye, ezz bez 35 nyeho nycz nemohu.17 ty-ly gly, geſto mafí przygyty, czy gyneho czakame? takt ya tuto beru ta flowa k ſwemu vmyílu nynyeyífijemu, ne yako1s bych tazal, ale yako bych gyſtyl, ezz on geft, gefto, abych przyffel k ſwemu ſpaſenij, ma w my duſſy, w19 mu myíl przygijty i otczem y i duchem ſwatym; neb 40 ſkvtczy ſwate trogycze negfu dyelny, a neczakam2° gyneho, geíto by ſkrze to2° mohlo byti me ſpafſenije. a czozt2° rzku o ſobye, teezzt rzku o wíſech. nebt y to wyedye, zzey na ſwyet w tyele przyfſel; neprzyſſel-lyal by w my duffy a w mu22 myíl, a ya mohu rozvmy vzzywaty, nycz by to k memu (pafenij nebylo doſty, ale byl bych porazzen poſlednijm k ſudu przijfítijm geho. y bywat to geho przijfîtije w myil a w2s duffy troge: gednyem czynem w myfl przijde, kdyzz kto przygme gey wyervv, ezz bez bludu wen wye- rzyty bude, geftoy o nijem w czyerkwy ſwate prohlafíeno, za prawdu gmage; druhe przychazije w tyech myfl, gefto bogygy pro kralowstwo2d nebeſke; a trzetije w tyech myſl, geſto w pokoyne myíly o wyecznych, 50 wyſokych wyeczech przemyetagij a w23 nye myſl vprvvcz ſpatrzygij ge. nayprwe rzku: przijde w myſl kriſtus, ſyn bozij, kdyzz kto vwyerzija5 wen, flyffe, czoy o nyem w koftele ſwatem prohlaíeno, bude wyerzyty tomu. a tak26 kriſtus bude w myíly czlowyeczij, bez nyehozz geſt ſpafſenije nelze. a tak26 dije pijſmo: nelze ſye geſt bez wyery lybyty bohu.* roz- žid. 11, 6. 55 vmyeyte: bez prawe, nebludne wyery! neb ktozz zabludij w prawe wijerze, zabludyl geft y w nadyegy27 prawe y w myloîty28 prawe, kdyzz tomu ſye 45 11 na konci ř. naps. p. 12 odd.; A ach protaženy. 13 odd. a na konci ř. 1 odd. 15y fot- czem. 1 nad tím tence nadeps. vnho. 17 znam. odstavce. 18 Ne yako. 13 kon. ř. 20 odd. 2 neprzyffel ly. 22 a wmu. 23 aw na konci ř. 24 odd. 25 v wyerzij. 28 odd. 27 ywnadyegy. 11. byl fem rzekl onehda. — 26. yak. — 32. rzečz. — 41. czot. — 59. ku wierze-
141 wyducz, ezz geft blijzz ſpaffenije naſſe, ezz geſt yako nocz mynula a den przyfíel, kdyzz nam geſt czijeſta plne ſprawedlnoſty vkazana, abychom 20 odwrhly ty ſkutky nocznije ſlepoty, obzzerftwo, hrdoft, zawyft, neſtydly- woít, neczyítotu — a tak' y o mnoho gynem — a oblekly' ſye w odyew, geſito k ſwyet[l]u1o fluffye, abychom w tom dny cztnye chodyly, gestoy y nam gey vczynyl ſyn bozij przyſſed na fiwyet, gla ſluncze plne ſprawedl- nofty.* a to' gſme zwlafftye w prwu adwentnij nedyely pamatowaly. (Řim. 13, 11 n.] 25 druhe przijfîtije fyna bozijeho ma ku poílednyemu ſvvdu byti. o tom gíte flyffely w druhu nedyely, kak hroznye zlym a netbalym nan przijde. protozz ktozz ſye nechcze z ſweho otraapneho ínv probraty ílyfſe, kak geftil Il przyffel myloftywye, a tychyml2 buzenijm ſwateho pawla al3 71" gynych kazatelow, geſto tijffe, mylostywye, powlownye budije ſladkymy 30 rzeczmy ſwateho pijíma, e e,l3 proczyt, probud ſye ſlyfſe aſpon hrozne wije- czy! trzetije przyfîtije ſyna bozijeho, o nyemzz geſt ſam rzekl, ezz, ktozz gey myluge a chowal rzeczij geho, przijde k nyemu y i otczeml5 a bydlo fobye vczynye v nyeho.16 o tomt bych rad chtyel rzeeczy dnef nyeczo, Jan 14, 23. acz my da ſwe navczenye, gehozz wzdy zzadam; neb wyedye, ezz bez 35 nyeho nycz nemohu.17 ty-ly gly, geſto mafí przygyty, czy gyneho czakame? takt ya tuto beru ta flowa k ſwemu vmyílu nynyeyífijemu, ne yako1s bych tazal, ale yako bych gyſtyl, ezz on geft, gefto, abych przyffel k ſwemu ſpaſenij, ma w my duſſy, w19 mu myíl przygijty i otczem y i duchem ſwatym; neb 40 ſkvtczy ſwate trogycze negfu dyelny, a neczakam2° gyneho, geíto by ſkrze to2° mohlo byti me ſpafſenije. a czozt2° rzku o ſobye, teezzt rzku o wíſech. nebt y to wyedye, zzey na ſwyet w tyele przyfſel; neprzyſſel-lyal by w my duffy a w mu22 myíl, a ya mohu rozvmy vzzywaty, nycz by to k memu (pafenij nebylo doſty, ale byl bych porazzen poſlednijm k ſudu przijfítijm geho. y bywat to geho przijfîtije w myil a w2s duffy troge: gednyem czynem w myfl przijde, kdyzz kto przygme gey wyervv, ezz bez bludu wen wye- rzyty bude, geftoy o nijem w czyerkwy ſwate prohlafíeno, za prawdu gmage; druhe przychazije w tyech myfl, gefto bogygy pro kralowstwo2d nebeſke; a trzetije w tyech myſl, geſto w pokoyne myíly o wyecznych, 50 wyſokych wyeczech przemyetagij a w23 nye myſl vprvvcz ſpatrzygij ge. nayprwe rzku: przijde w myſl kriſtus, ſyn bozij, kdyzz kto vwyerzija5 wen, flyffe, czoy o nyem w koftele ſwatem prohlaíeno, bude wyerzyty tomu. a tak26 kriſtus bude w myíly czlowyeczij, bez nyehozz geſt ſpafſenije nelze. a tak26 dije pijſmo: nelze ſye geſt bez wyery lybyty bohu.* roz- žid. 11, 6. 55 vmyeyte: bez prawe, nebludne wyery! neb ktozz zabludij w prawe wijerze, zabludyl geft y w nadyegy27 prawe y w myloîty28 prawe, kdyzz tomu ſye 45 11 na konci ř. naps. p. 12 odd.; A ach protaženy. 13 odd. a na konci ř. 1 odd. 15y fot- czem. 1 nad tím tence nadeps. vnho. 17 znam. odstavce. 18 Ne yako. 13 kon. ř. 20 odd. 2 neprzyffel ly. 22 a wmu. 23 aw na konci ř. 24 odd. 25 v wyerzij. 28 odd. 27 ywnadyegy. 11. byl fem rzekl onehda. — 26. yak. — 32. rzečz. — 41. czot. — 59. ku wierze-
Strana 142
142 71 nadyege, to myluge, gefto bludnye wyerzij. I pakly kto29 newyerzij, gemuz ma wyerzyty, tehdy toho y nemyluge. a tak25 nelze sye geft bez wyery lybyty bohu. y nenijet male ſijly trzeba k vwyerzenij tak dywnym a we- lebny30 wyeczem, geſto ge wyera naſſe vkazuge. o nychz dije pijſmo: ne- 60 frozvmyete, nevwyerzyte-ly.* ale wyera ma naſ doweſty, ezz frozvmijeme a vzrzijme,28 ez geft prawda, czo gîme wyerzyly. a y zde31 geftye mnohemu vwyerzijecz porozvmyeme,32 ez tak geft, geito bychom nevwyerzijecz nykakz k tomu rozvmem neprzyfíly, by to tak bylo. a3 ſkrze to y tomu ſnaze wyerzyty mozzem, gemuzz zde nykakzz nam nelze rozvmyety. neb 65 mozzem fobye na myíly rzeeczy: a my tomuto nemohly rozvmyety a vwye- rzywffe3 gyz rozvmyeme, takezz wyerzme y tomuto, geftot vczij wyerzyty ſwata czijerkew, at nam to pak bude w nebeſſyech zewnye vkazano! neb kdyby3 zde wſſemu bylo rozvmyety, negmyela by wijera ſwe odplaty. a36 tak tijem czynem wzdy w tôto37 czaſu przychazije kriftus w myſly 70 lydíſke, kdyzz gey przygmvv v wijerze38 prawe. a tak38 mladczy y dijewky,38 ſtarzij ſ mlazíſijmy przygemſſe wijeruv hoſpodyna chwalee gmeno hoſpo- dynowo.39 druhe przychazije hoſpodyn w ty, geſto bogygy pro kralowſtwo nebelíke hrzyechu ſye branyecz a îtogijecz po fílechetnoítech a40 pomaha 75 gym, tak ezz to bude moczy w hoſpodynu, gehoz by nemohl, yakozz dije Žal. 59, 14. zzaltarz: w hofpodynv mohutnoft vczynijme.* a tak mozz takowy po- krzyknyty welebye hoſpodyna neb boha: neb geſt vczynyl mnye welyku Luk. 1, 49. wyecz ten, geftoy moczen a gehozz geft ſwate gmye.* a kto by oftaal proty4 knyezzatom temnoftij, proti4 líty gych, proty tohotoll ſwyeta 80 P.L. XL, col. 858. lybym wyeczem y nelybym, proty zzadoftem" ſwym tyeleſnym, kdyby22 (De diligendo Deo, neprzyfſel hoſpodyn ku pomoczy? a tak dije ſwaty auguſtyn:33 ne darmot4! cap. 13 St.) fem pokrzykl; vczynyl mnye welyku wyecz ten, geftoy moczen a gehozz geft ſwate gmyel neb gefto ſem ſye drzewe za45 dwa neb za trzy dny ne- mohl zdrzzety, to ſem ſye zdrzzal dluhu chwyly, y geſt6 ty to znamenije 85 72s gyítee, ezz boh przijde ku pomoczy, kdyzz bude czlowyek ſnaze ſye zlemu 72 P. L. CLXXXIII, protywyty a dobre czynyty. yakoz II dije ſwaty bernart:47 ynhed, yakz col. 1141 (Serm. in Cantica LXXIV. 6). [Jan 10, 38. 28 ywmylofty. 28 k, k protaženy. 30 kon. ř. 31 A yzde. 32 z pův. porozvmyeyme ra- surou chybného y; nad y i pod ním tečka. 33 kon. ř. 34 a v wyerzywíle. 35 kdy by. 36 kon. ř. 3 wtô — na konci ř. 3 odd. 3 znam. odstavce. 4 kon. ř. 41 odd. 42 kdy by. 43 červ. podtrž. 44 Nedarmot. 45 kon. ř. 46 odd. 47 červ. podtrž. 48 nad druhým y nie. — 64. a 65. niyakz. — 68. zgewnie. — 71. mladenczy. — 85. y geft tu to. — 82: 13. [Post haec dedit mihi Dominus Deus continentiam. Continentiam autem dico non a sola luxuria, sed a caeteris quoque, sicut necesse est, vitiis et peccatis.] Qui et aliquando vix per triduum continebam, postea Dei auxiliante gratia per longum tempus potui continere. Ex hoc invenio, unde merito exclamare possim: Quia fecit mihi magna, qui potens est (Luc. I, 49). [Forte parum quid reputat aliquis continentiam: sed ego non ita. Scio enim, quos habcat oppugnatores.... 87 nn.: 6. [Quaeris igitur, cum ita sint omnino investigabiles viae ejus, unde adesse norim? Vivum et efficax est:] moxque ut intus venit, expergefecit dormitantem
142 71 nadyege, to myluge, gefto bludnye wyerzij. I pakly kto29 newyerzij, gemuz ma wyerzyty, tehdy toho y nemyluge. a tak25 nelze sye geft bez wyery lybyty bohu. y nenijet male ſijly trzeba k vwyerzenij tak dywnym a we- lebny30 wyeczem, geſto ge wyera naſſe vkazuge. o nychz dije pijſmo: ne- 60 frozvmyete, nevwyerzyte-ly.* ale wyera ma naſ doweſty, ezz frozvmijeme a vzrzijme,28 ez geft prawda, czo gîme wyerzyly. a y zde31 geftye mnohemu vwyerzijecz porozvmyeme,32 ez tak geft, geito bychom nevwyerzijecz nykakz k tomu rozvmem neprzyfíly, by to tak bylo. a3 ſkrze to y tomu ſnaze wyerzyty mozzem, gemuzz zde nykakzz nam nelze rozvmyety. neb 65 mozzem fobye na myíly rzeeczy: a my tomuto nemohly rozvmyety a vwye- rzywffe3 gyz rozvmyeme, takezz wyerzme y tomuto, geftot vczij wyerzyty ſwata czijerkew, at nam to pak bude w nebeſſyech zewnye vkazano! neb kdyby3 zde wſſemu bylo rozvmyety, negmyela by wijera ſwe odplaty. a36 tak tijem czynem wzdy w tôto37 czaſu przychazije kriftus w myſly 70 lydíſke, kdyzz gey przygmvv v wijerze38 prawe. a tak38 mladczy y dijewky,38 ſtarzij ſ mlazíſijmy przygemſſe wijeruv hoſpodyna chwalee gmeno hoſpo- dynowo.39 druhe przychazije hoſpodyn w ty, geſto bogygy pro kralowſtwo nebelíke hrzyechu ſye branyecz a îtogijecz po fílechetnoítech a40 pomaha 75 gym, tak ezz to bude moczy w hoſpodynu, gehoz by nemohl, yakozz dije Žal. 59, 14. zzaltarz: w hofpodynv mohutnoft vczynijme.* a tak mozz takowy po- krzyknyty welebye hoſpodyna neb boha: neb geſt vczynyl mnye welyku Luk. 1, 49. wyecz ten, geftoy moczen a gehozz geft ſwate gmye.* a kto by oftaal proty4 knyezzatom temnoftij, proti4 líty gych, proty tohotoll ſwyeta 80 P.L. XL, col. 858. lybym wyeczem y nelybym, proty zzadoftem" ſwym tyeleſnym, kdyby22 (De diligendo Deo, neprzyfſel hoſpodyn ku pomoczy? a tak dije ſwaty auguſtyn:33 ne darmot4! cap. 13 St.) fem pokrzykl; vczynyl mnye welyku wyecz ten, geftoy moczen a gehozz geft ſwate gmyel neb gefto ſem ſye drzewe za45 dwa neb za trzy dny ne- mohl zdrzzety, to ſem ſye zdrzzal dluhu chwyly, y geſt6 ty to znamenije 85 72s gyítee, ezz boh przijde ku pomoczy, kdyzz bude czlowyek ſnaze ſye zlemu 72 P. L. CLXXXIII, protywyty a dobre czynyty. yakoz II dije ſwaty bernart:47 ynhed, yakz col. 1141 (Serm. in Cantica LXXIV. 6). [Jan 10, 38. 28 ywmylofty. 28 k, k protaženy. 30 kon. ř. 31 A yzde. 32 z pův. porozvmyeyme ra- surou chybného y; nad y i pod ním tečka. 33 kon. ř. 34 a v wyerzywíle. 35 kdy by. 36 kon. ř. 3 wtô — na konci ř. 3 odd. 3 znam. odstavce. 4 kon. ř. 41 odd. 42 kdy by. 43 červ. podtrž. 44 Nedarmot. 45 kon. ř. 46 odd. 47 červ. podtrž. 48 nad druhým y nie. — 64. a 65. niyakz. — 68. zgewnie. — 71. mladenczy. — 85. y geft tu to. — 82: 13. [Post haec dedit mihi Dominus Deus continentiam. Continentiam autem dico non a sola luxuria, sed a caeteris quoque, sicut necesse est, vitiis et peccatis.] Qui et aliquando vix per triduum continebam, postea Dei auxiliante gratia per longum tempus potui continere. Ex hoc invenio, unde merito exclamare possim: Quia fecit mihi magna, qui potens est (Luc. I, 49). [Forte parum quid reputat aliquis continentiam: sed ego non ita. Scio enim, quos habcat oppugnatores.... 87 nn.: 6. [Quaeris igitur, cum ita sint omnino investigabiles viae ejus, unde adesse norim? Vivum et efficax est:] moxque ut intus venit, expergefecit dormitantem
Strana 143
143 przijde, wzbudij duffy, pohne frdczem, obmyekczij ge, 48 geftoy drzewe twrde bylo a45 kamenne, poczne pleeti a borzyty nehodnee a fadyty4 hodnee, 90 fuche obwlazzowaty, temne ofwyeczowaty, zawrzene otwyeraty, ftudene zahrzewaty, krzywoleke zprawowaty a tu, geíto nebylo prochodu, bude czynyty czyeîty rownee, tak ezz vrozvmijem, zzey boh ſe mnv, a pochwaly ma dufíe hofpodyna, tohoy take zewne przedefílo w yzrahelíkem lydu podobenſtwye, ezz, kdyzz i nymy boh byl, y malo gych welyke neprzately 95 przemahaly, a kdyzz od nych pro gych nyeteru zaawynv odítupyl, prze- mahany.39 trzetije byech rzekl, ezz w tyech myſl przychazzije hoſpodyn, geſto w upokogene50 myſly o wyecznych, wyſokych wyeczech przemyetagij a vprvvoz w to myſl ſpatrzygij ge. neb k tijem przijda hoſpodyn, yako 100 w gych myfly gla towarzyfí gych czijeíty, zhuſtaty bude ſladke rzeczy a kratku gym vczynij czyeſtu a w dobrešl zzadoſty rozeyzze52 frdcze. yakozz ona dwa mlazíſije kriftowa, geſto ſye byeffe k nyma przywynul kriſtus, kdyzz gdvcz czyeſtvv mluwyeſta o nyem, prawijeſta: zdaly w naſ ſrdcze nehorzijeſie, kdyz nam pijímo otwyerafíe?* a53 tak ſwaty bernart,54 bywaly Luk. 24, 32. 105 w tom vtyefſenij, kdyzz tak boh raaczyl gey przijda nawiftyewyty, an ſpatrzyge myſlij wyſoke wyeczy, prawij o tom: vznamenam-ly,55 ezz my bude otewrzijen ſmyíl, abych mohl pijímu rozvmyety, aneb56 wydaty rzecz mudroîty, aneb 7 bude-ly my zeweno ſkryteho nyeczo ſwyetlem bozijm, aneb kdyzz me myíly budvv hoynye przydana myſlenye dobra, nemam 110 chyby, zzey tu moy chot, z gehozz plnoíty to wſeczko berzem. a pakly ftanv po53 tom, abych byl doftogen te myloſty, a te myloîty nebudu wzal naprazdno, ale tak w zzadoſtech y w czynech58 budu ſye gmyety podle toho,59 gelykozz zalezzij na mnye: tehdy vczynij ſobye bydlo weš3 mnye y otecz y ſyn. a kdyzz ſ chvtij w pochotnoſty pogdvv ty wyeczy, kto w tom chybaa, P. L. CLXXXIII, col. 1115 (z řeči 69. in Cant., čís. 6). napsaného obmyekczyge korektor přidal tečky (-czij) a ge tence oddělil. 4 odd. 50 wu- pokogene. 51 awdobre. 52 z pův. rozzeyzze nadtečkováním i podtečkováním druhého z. 53 kon. ř. 54 červ. podtrž. 55 Vznamenam ly. 56 a neb. 57 A. neb. 58 y wczynech. 87. yhned. — 93. zgewne. — 95. niekteru. — 97. fem] byl rzekl. — 101. krafu gym včzinij czeftu. — 108. zgeweno nietczo. — 113. yakoz zalezij namne. — 116. yakzt animam meam; movit et mollivit et vulneravit cor meum, quoniam durum lapi- deumque erat, et male sanum. Coepit quoque evellere et destrucre, aedificare et plantare, rigare arida, tenebrosa illuminare, clausa reserare, frigida inflammare, nec non et mittere prava in directa, et aspera in vias planas; ita ut benediceret anima mea Domino [et omnia, quae intra me sunt, nomini sancto ejus. Ita igitur intrans ad me aliquoties Verbum sponsus, nullis unquam introitum suum indiciis innotescere fecit, non voce, non specie, non incessu....: tantum ex motu cordis, sicut praefatus sum, intellexi praesentiam ejus....] 106 nn.: Si sensero aperiri mihi sensum, ut intelligam Scripturas, aut sermonem sapientiae quasi ebullire ex intimis, aut infuso lumine desuper revelari mysteria, aut certe expandi mihi quasi quoddam largissimum coeli gremium; et uberiores desursum influere animo meditationum imbres: non ambigo sponsum adesse. Verbi siquidem hae copiae sunt et de plenitudine ejus ista accipimus.
143 przijde, wzbudij duffy, pohne frdczem, obmyekczij ge, 48 geftoy drzewe twrde bylo a45 kamenne, poczne pleeti a borzyty nehodnee a fadyty4 hodnee, 90 fuche obwlazzowaty, temne ofwyeczowaty, zawrzene otwyeraty, ftudene zahrzewaty, krzywoleke zprawowaty a tu, geíto nebylo prochodu, bude czynyty czyeîty rownee, tak ezz vrozvmijem, zzey boh ſe mnv, a pochwaly ma dufíe hofpodyna, tohoy take zewne przedefílo w yzrahelíkem lydu podobenſtwye, ezz, kdyzz i nymy boh byl, y malo gych welyke neprzately 95 przemahaly, a kdyzz od nych pro gych nyeteru zaawynv odítupyl, prze- mahany.39 trzetije byech rzekl, ezz w tyech myſl przychazzije hoſpodyn, geſto w upokogene50 myſly o wyecznych, wyſokych wyeczech przemyetagij a vprvvoz w to myſl ſpatrzygij ge. neb k tijem przijda hoſpodyn, yako 100 w gych myfly gla towarzyfí gych czijeíty, zhuſtaty bude ſladke rzeczy a kratku gym vczynij czyeſtu a w dobrešl zzadoſty rozeyzze52 frdcze. yakozz ona dwa mlazíſije kriftowa, geſto ſye byeffe k nyma przywynul kriſtus, kdyzz gdvcz czyeſtvv mluwyeſta o nyem, prawijeſta: zdaly w naſ ſrdcze nehorzijeſie, kdyz nam pijímo otwyerafíe?* a53 tak ſwaty bernart,54 bywaly Luk. 24, 32. 105 w tom vtyefſenij, kdyzz tak boh raaczyl gey przijda nawiftyewyty, an ſpatrzyge myſlij wyſoke wyeczy, prawij o tom: vznamenam-ly,55 ezz my bude otewrzijen ſmyíl, abych mohl pijímu rozvmyety, aneb56 wydaty rzecz mudroîty, aneb 7 bude-ly my zeweno ſkryteho nyeczo ſwyetlem bozijm, aneb kdyzz me myíly budvv hoynye przydana myſlenye dobra, nemam 110 chyby, zzey tu moy chot, z gehozz plnoíty to wſeczko berzem. a pakly ftanv po53 tom, abych byl doftogen te myloſty, a te myloîty nebudu wzal naprazdno, ale tak w zzadoſtech y w czynech58 budu ſye gmyety podle toho,59 gelykozz zalezzij na mnye: tehdy vczynij ſobye bydlo weš3 mnye y otecz y ſyn. a kdyzz ſ chvtij w pochotnoſty pogdvv ty wyeczy, kto w tom chybaa, P. L. CLXXXIII, col. 1115 (z řeči 69. in Cant., čís. 6). napsaného obmyekczyge korektor přidal tečky (-czij) a ge tence oddělil. 4 odd. 50 wu- pokogene. 51 awdobre. 52 z pův. rozzeyzze nadtečkováním i podtečkováním druhého z. 53 kon. ř. 54 červ. podtrž. 55 Vznamenam ly. 56 a neb. 57 A. neb. 58 y wczynech. 87. yhned. — 93. zgewne. — 95. niekteru. — 97. fem] byl rzekl. — 101. krafu gym včzinij czeftu. — 108. zgeweno nietczo. — 113. yakoz zalezij namne. — 116. yakzt animam meam; movit et mollivit et vulneravit cor meum, quoniam durum lapi- deumque erat, et male sanum. Coepit quoque evellere et destrucre, aedificare et plantare, rigare arida, tenebrosa illuminare, clausa reserare, frigida inflammare, nec non et mittere prava in directa, et aspera in vias planas; ita ut benediceret anima mea Domino [et omnia, quae intra me sunt, nomini sancto ejus. Ita igitur intrans ad me aliquoties Verbum sponsus, nullis unquam introitum suum indiciis innotescere fecit, non voce, non specie, non incessu....: tantum ex motu cordis, sicut praefatus sum, intellexi praesentiam ejus....] 106 nn.: Si sensero aperiri mihi sensum, ut intelligam Scripturas, aut sermonem sapientiae quasi ebullire ex intimis, aut infuso lumine desuper revelari mysteria, aut certe expandi mihi quasi quoddam largissimum coeli gremium; et uberiores desursum influere animo meditationum imbres: non ambigo sponsum adesse. Verbi siquidem hae copiae sunt et de plenitudine ejus ista accipimus.
Strana 144
144 P. L. CLXXXIII, col. 1142 (z řeči 74. in Cantica, čís. 6 a 7). 1 Filip. 1, 23.] P. L. XXXII, col. 774 (Confess. IX, 25 St.). ezz duch fwaty roznyeczyge tu pochotnoſt? y chczyt ſye k tomu przy- 115 72b mluwyty, yakzt ll czetw o tom zde y onde, aneb ſlychaw rozvmyem, ezzt ſkutczy ſwate trogycze negſu dyelny. protoz kohozzt ſpaffytedlnye nawiftyewij przijda otecz boh, toho y ſyn y duch ſwaty; a takezz kohozz ſyn neb duch ſwaty, toho y otecz.59 awſak° kakviſ wlaſtnoſtij" dijeme, ezz od otczowa nawſtijewenije geft mocz czynyty dobre, od ſynowa czynyty 120 porzyednye a od ducha ſwateho ſ chvtij33 czynyty a w pochotnoſty.62 otecz boh przijda w duſfy pamyet vtwrdij k dobremu, ſyn rozvm kakuſ progefnij a proſwyetij yaſnoſtij, duch ſwaty woli w dobrem vczynij pochotnv, ezz wole w myloſt a w pochotnoſt3 a w lijboſt dobru obratij ſye, rozvm w5s yaſnoft a 4 pamyet w mudroft. a kdyzz65 to wſe tak ſpolu przijde w duchu 125 kakymí wybornym czynem, yakozz dije ſwaty bernart:66 „przijíflo nawltye- wenijm, znyl gſem w mnozíftwij geho welebnoſty, a yakzz odfſel boh tyem ſwym darem, padl ſem a potuchl neduhem kakymi, yako kdyzz kotlu, an wrze, odyal by ohen": tot bywaa kakeſ zwlaſſtijm bozijm darem] a na- wſſtyewenijm, k nyemuz nabozznij wzdychagij, vtyefſenije. toho zakufſe- 130 nije odgijma lijboſt k ſwyetíkym wyeczem a roznyeczyge67 zzadoít, aby podle wole67 bozije rozlucze ſye i tyelem y byl i kriſtem.* neb tu w te fíczaítne tak chwyly bude kaks dufe yako oddyelena“8 od tyeleſnych czy- chow, y z myſly wygdvv poſtawy wſeczky a podobnoſty tyeleſnych wyeczij, ezz wîſe to kaks zhyne w tu chwylku, azz y ſama ſebe myſl odſtupij a zapo- 135 mene a nad ſwoy vvm, nad ſwoy87 rozvm wzdwyzzena bude a progeſnyena yaínoftij neobyklvy, a dywne pochotnoſty myloftij bude obklijczena. o tomt dije ſwaty augvîtyn:6 kdyby" komu vmlkl hluk tohoto ſwyeta, ezz by y mkytanije poſtaw nebe, wod, ohnye, powyetrzye nebylo gyzz 59 odd. 60 A wiak. 61 tak rkp. 62 awpochotnofty. awpochotnoft. “ Za tím vy- radováno w a nahrazeno dvěma červ. čárkami (=). 65 toto kdyz je bud eliminovati, nebo spíše to pokládati od a kdyzz — až po citát za předvětí; počátek závětí by byl: Tot bywaa kakeſ atd. 66 červ. podtrž. 67 odd. 68 od dyelena. 69 Aug vftyn cztu otom. — 116. rozumem. — 119. yakus zwlafftnofti. — 122. yakus. — 126. a 128. yakyms. — 129. yakes zwlafftniem. — 133. a 135. yaks. — 136. nad fwoy rozum 126 nn.: Je to další úryvek z řeči Bernardovy, z níž otištěno bylo již k str. 142 ř. 87 n. 6. [Quaeris igitur...: tantum ex motu cordis, sicut praefatus sum, intellexi praesentiam ejus; ....] et ex contuitu horum omnium simul expavi multitudinem magnitudinis ejus. 7. Verum quia haec omnia, ubi abscesserit Verbum, perinde ac si ollae bullienti subtraxeris ignem, quodam illico languore torpentia et frigida jacere incipiunt; atque hoc mihi signum abscessionis ejus; tristis sit necesse est anima mea, donec iterum revertatur, et solito recalescat cor meum intra me.... Příkladu tohoto užito bylo i v ŠtítVrt. 193, 32 nn., ale bez jména Bernardova. 138 n.: Si cui sileat tumultus carnis, sileant phantasiae terrae et aquarum et aeris, sileant et poli, et ipsa sibi anima sileat, et transeat se non se cogitando [sileant somnia et imaginariae revelationes], omnis lingua et omne signum, et quidquid transeundo fit, si cui sileat omnino; [quoniam si quis audiat, dicunt haec omnia, Non ipsa nos fecimus, sed fecit nos, qui manet in aeternum (Psal. XCIX, 3, 5): his
144 P. L. CLXXXIII, col. 1142 (z řeči 74. in Cantica, čís. 6 a 7). 1 Filip. 1, 23.] P. L. XXXII, col. 774 (Confess. IX, 25 St.). ezz duch fwaty roznyeczyge tu pochotnoſt? y chczyt ſye k tomu przy- 115 72b mluwyty, yakzt ll czetw o tom zde y onde, aneb ſlychaw rozvmyem, ezzt ſkutczy ſwate trogycze negſu dyelny. protoz kohozzt ſpaffytedlnye nawiftyewij przijda otecz boh, toho y ſyn y duch ſwaty; a takezz kohozz ſyn neb duch ſwaty, toho y otecz.59 awſak° kakviſ wlaſtnoſtij" dijeme, ezz od otczowa nawſtijewenije geft mocz czynyty dobre, od ſynowa czynyty 120 porzyednye a od ducha ſwateho ſ chvtij33 czynyty a w pochotnoſty.62 otecz boh przijda w duſfy pamyet vtwrdij k dobremu, ſyn rozvm kakuſ progefnij a proſwyetij yaſnoſtij, duch ſwaty woli w dobrem vczynij pochotnv, ezz wole w myloſt a w pochotnoſt3 a w lijboſt dobru obratij ſye, rozvm w5s yaſnoft a 4 pamyet w mudroft. a kdyzz65 to wſe tak ſpolu przijde w duchu 125 kakymí wybornym czynem, yakozz dije ſwaty bernart:66 „przijíflo nawltye- wenijm, znyl gſem w mnozíftwij geho welebnoſty, a yakzz odfſel boh tyem ſwym darem, padl ſem a potuchl neduhem kakymi, yako kdyzz kotlu, an wrze, odyal by ohen": tot bywaa kakeſ zwlaſſtijm bozijm darem] a na- wſſtyewenijm, k nyemuz nabozznij wzdychagij, vtyefſenije. toho zakufſe- 130 nije odgijma lijboſt k ſwyetíkym wyeczem a roznyeczyge67 zzadoít, aby podle wole67 bozije rozlucze ſye i tyelem y byl i kriſtem.* neb tu w te fíczaítne tak chwyly bude kaks dufe yako oddyelena“8 od tyeleſnych czy- chow, y z myſly wygdvv poſtawy wſeczky a podobnoſty tyeleſnych wyeczij, ezz wîſe to kaks zhyne w tu chwylku, azz y ſama ſebe myſl odſtupij a zapo- 135 mene a nad ſwoy vvm, nad ſwoy87 rozvm wzdwyzzena bude a progeſnyena yaínoftij neobyklvy, a dywne pochotnoſty myloftij bude obklijczena. o tomt dije ſwaty augvîtyn:6 kdyby" komu vmlkl hluk tohoto ſwyeta, ezz by y mkytanije poſtaw nebe, wod, ohnye, powyetrzye nebylo gyzz 59 odd. 60 A wiak. 61 tak rkp. 62 awpochotnofty. awpochotnoft. “ Za tím vy- radováno w a nahrazeno dvěma červ. čárkami (=). 65 toto kdyz je bud eliminovati, nebo spíše to pokládati od a kdyzz — až po citát za předvětí; počátek závětí by byl: Tot bywaa kakeſ atd. 66 červ. podtrž. 67 odd. 68 od dyelena. 69 Aug vftyn cztu otom. — 116. rozumem. — 119. yakus zwlafftnofti. — 122. yakus. — 126. a 128. yakyms. — 129. yakes zwlafftniem. — 133. a 135. yaks. — 136. nad fwoy rozum 126 nn.: Je to další úryvek z řeči Bernardovy, z níž otištěno bylo již k str. 142 ř. 87 n. 6. [Quaeris igitur...: tantum ex motu cordis, sicut praefatus sum, intellexi praesentiam ejus; ....] et ex contuitu horum omnium simul expavi multitudinem magnitudinis ejus. 7. Verum quia haec omnia, ubi abscesserit Verbum, perinde ac si ollae bullienti subtraxeris ignem, quodam illico languore torpentia et frigida jacere incipiunt; atque hoc mihi signum abscessionis ejus; tristis sit necesse est anima mea, donec iterum revertatur, et solito recalescat cor meum intra me.... Příkladu tohoto užito bylo i v ŠtítVrt. 193, 32 nn., ale bez jména Bernardova. 138 n.: Si cui sileat tumultus carnis, sileant phantasiae terrae et aquarum et aeris, sileant et poli, et ipsa sibi anima sileat, et transeat se non se cogitando [sileant somnia et imaginariae revelationes], omnis lingua et omne signum, et quidquid transeundo fit, si cui sileat omnino; [quoniam si quis audiat, dicunt haec omnia, Non ipsa nos fecimus, sed fecit nos, qui manet in aeternum (Psal. XCIX, 3, 5): his
Strana 145
145 140 w myſly, kdyby y ſama ſobye vmlkla duffe y ſebe nemyſlecz, nad ſſe wze- gducz, vmlkl'l y kazzdy yazyk, kazzde znamenije, ezz by ſam on mluwyl k duffy ne czlowyeczijmy“ flowy, ne andyelíkym33 hlafem: tot by tak duſſy wtrhlo a obchopylo v wnytrfnij" radoft, ezz by chtyel II czlowyek, 73a by wyecznye byl tak zzywot gcho, yakozz ta chwylka bude nyekdy. 145 ale dije ſwaty ambroz:"5 prawda geft, dal geît boh pozznanije nebeſkych taynoſtij czlowyeku, geſto by myll roznyetylo k myloſty a k zzadoſty76 fílechetnoſtij, ſkrze nyezz7 by mohl k tyech wyſokych, bozíkych wyeczij7 poznanij przyítupek gmyety, ale kto by ífel tak nefínadnv czyeítu, ne brzo"s naleznefí, geſto by tak w ſwee myſly byl zporzijezen, azz by negmyel 150 przijelyffne mylofty k tyelu ſwemu a y w gednyech ohyzdnych hrzye- ffijech obyczege, neobratyl ſye na y gedna" pochlebenſtwije; a gſas1 w ficzef- tij tohoto ſwyeta geſto by nehrdal pokornymy; geſto by zleho ſye pokrywal, dobre a ſwate chwalyl, a any 2 ſye wzneſl zzadoſty chwaly any ſbozijm; geſto by odehnal od ſebe wifelyku lakomu zzadoft; gehozz by myſly ne- 155 ſklonyl ſmutek, neprzemohla krzywda, any ktery îtrach neb zlee przijhody domnyenije w bezprzemnee peeczy nevlozzyly; gehozz by ſmylnee y gynee tyeleffnee zzadofty nepopvzely, a nepokoynal zzadoft marno-ítij nevczy- nyla, aneb lyboft83 ſwyetíkych rozkoffij; a gefto by k tomu gmyel y fílechet- na rozhraní dvou řádků. 7 kdy by. 1V mlkl. 2 neczlowycczijmy. 7 neandyelíkym. 71 1, k, b, b, l v tomto 1. řádku protaženy. 7 červ. podtrž. 7 akzzadofty. 7 ij předěláno zy. 7 nebrzo. " ywgednyech. 80 naygedna. 8 odd. 82 odděleno i tečkou. 83 1, b, l, b pro- P. L. XVI, col. 1181 s. Am- brosii Epist. 43, n. 11—12). [H.] anad ſwoy vmyſl. — 140. naduffe wzegducz. — 143. vtrhlo. — 146. roznieczilo. — dictis si jam taceant, quoniam erexerunt aurem in eum, qui fecit ea] et loquatur ipse solus, non per ca, sed per seipsum, ut audiamus verbum ejus, non per linguam carnis, neque per vocem angeli, nec per sonitum nubis, nec per aenigma similitudinis; [. ... si continuetur hoc, et subtrahantur aliae visiones longe imparis generis] et haec una rapiat et absorbeat et recondat in interiora gaudia spectatorem suum, ut talis sit sempiterna vita, quale fuit hoc momentum [intelligentiae, cui suspira- vimus ; nonne hoc est: Intra in gaudium Domini tui? (Matth. XXV, 21)....] 145 nn.: 11. [Cum itaque contulisset homini, quod est gratiarum maximum, quasi charissimo et domestico animanti concessit ea, quae in hoc mundo sunt omnia (Gen. I, 28) ; ut nullius indigeret, quod esset necessarium vel ad vitam vel ad bonam vitam. Quorum alia ministraret abundantia copiarum terrestrium ad volup- tatis perfunctionem ;] alia cognitio secretorum coelestium, quae mentem inflammaret hominis amore et desiderio disciplinarum, per quas ad sublime illud divinorum pone- tralium possimus pervenire.... 12. Cujus difficilis itineris viatorem facile reperies illum virum, qui ita sit animi inductione formatus ac voluntate, ut minima sibi cum suo corpore sit fami- liaritas, neque in ullum ingrediatur vitiorum contubernium, nullis assentantium pumicetur sermonibus ; neque in rotis secundorum temporum positus humiles fasti- diat, moesta fugiat, sanctorum laudes excutiat atque elevet, neque gloriae ardore aut pecuniae pracsumptae, spei omnem exurat cupiditatem. Cujus animum non inflectat moestitia, non frangat injuria, nulla sollicitet suspicio, libido non excitet, non expugnent passiones corporis, non inquietet vanitatum appetentia, voluptatum gratia. Iam si adjungas virtutes, castimoniam, sobrietatem ac temperantiam, facile 10
145 140 w myſly, kdyby y ſama ſobye vmlkla duffe y ſebe nemyſlecz, nad ſſe wze- gducz, vmlkl'l y kazzdy yazyk, kazzde znamenije, ezz by ſam on mluwyl k duffy ne czlowyeczijmy“ flowy, ne andyelíkym33 hlafem: tot by tak duſſy wtrhlo a obchopylo v wnytrfnij" radoft, ezz by chtyel II czlowyek, 73a by wyecznye byl tak zzywot gcho, yakozz ta chwylka bude nyekdy. 145 ale dije ſwaty ambroz:"5 prawda geft, dal geît boh pozznanije nebeſkych taynoſtij czlowyeku, geſto by myll roznyetylo k myloſty a k zzadoſty76 fílechetnoſtij, ſkrze nyezz7 by mohl k tyech wyſokych, bozíkych wyeczij7 poznanij przyítupek gmyety, ale kto by ífel tak nefínadnv czyeítu, ne brzo"s naleznefí, geſto by tak w ſwee myſly byl zporzijezen, azz by negmyel 150 przijelyffne mylofty k tyelu ſwemu a y w gednyech ohyzdnych hrzye- ffijech obyczege, neobratyl ſye na y gedna" pochlebenſtwije; a gſas1 w ficzef- tij tohoto ſwyeta geſto by nehrdal pokornymy; geſto by zleho ſye pokrywal, dobre a ſwate chwalyl, a any 2 ſye wzneſl zzadoſty chwaly any ſbozijm; geſto by odehnal od ſebe wifelyku lakomu zzadoft; gehozz by myſly ne- 155 ſklonyl ſmutek, neprzemohla krzywda, any ktery îtrach neb zlee przijhody domnyenije w bezprzemnee peeczy nevlozzyly; gehozz by ſmylnee y gynee tyeleffnee zzadofty nepopvzely, a nepokoynal zzadoft marno-ítij nevczy- nyla, aneb lyboft83 ſwyetíkych rozkoffij; a gefto by k tomu gmyel y fílechet- na rozhraní dvou řádků. 7 kdy by. 1V mlkl. 2 neczlowycczijmy. 7 neandyelíkym. 71 1, k, b, b, l v tomto 1. řádku protaženy. 7 červ. podtrž. 7 akzzadofty. 7 ij předěláno zy. 7 nebrzo. " ywgednyech. 80 naygedna. 8 odd. 82 odděleno i tečkou. 83 1, b, l, b pro- P. L. XVI, col. 1181 s. Am- brosii Epist. 43, n. 11—12). [H.] anad ſwoy vmyſl. — 140. naduffe wzegducz. — 143. vtrhlo. — 146. roznieczilo. — dictis si jam taceant, quoniam erexerunt aurem in eum, qui fecit ea] et loquatur ipse solus, non per ca, sed per seipsum, ut audiamus verbum ejus, non per linguam carnis, neque per vocem angeli, nec per sonitum nubis, nec per aenigma similitudinis; [. ... si continuetur hoc, et subtrahantur aliae visiones longe imparis generis] et haec una rapiat et absorbeat et recondat in interiora gaudia spectatorem suum, ut talis sit sempiterna vita, quale fuit hoc momentum [intelligentiae, cui suspira- vimus ; nonne hoc est: Intra in gaudium Domini tui? (Matth. XXV, 21)....] 145 nn.: 11. [Cum itaque contulisset homini, quod est gratiarum maximum, quasi charissimo et domestico animanti concessit ea, quae in hoc mundo sunt omnia (Gen. I, 28) ; ut nullius indigeret, quod esset necessarium vel ad vitam vel ad bonam vitam. Quorum alia ministraret abundantia copiarum terrestrium ad volup- tatis perfunctionem ;] alia cognitio secretorum coelestium, quae mentem inflammaret hominis amore et desiderio disciplinarum, per quas ad sublime illud divinorum pone- tralium possimus pervenire.... 12. Cujus difficilis itineris viatorem facile reperies illum virum, qui ita sit animi inductione formatus ac voluntate, ut minima sibi cum suo corpore sit fami- liaritas, neque in ullum ingrediatur vitiorum contubernium, nullis assentantium pumicetur sermonibus ; neque in rotis secundorum temporum positus humiles fasti- diat, moesta fugiat, sanctorum laudes excutiat atque elevet, neque gloriae ardore aut pecuniae pracsumptae, spei omnem exurat cupiditatem. Cujus animum non inflectat moestitia, non frangat injuria, nulla sollicitet suspicio, libido non excitet, non expugnent passiones corporis, non inquietet vanitatum appetentia, voluptatum gratia. Iam si adjungas virtutes, castimoniam, sobrietatem ac temperantiam, facile 10
Strana 146
146 noſty, czyftotu, ſmijernoſt, ſtrzijezwoſt; a geſto by ſnadnye mohl wztahnvty hnvtije lehkych wyeczij, geſto myſl trzzije, a ſwemu vmyſlu y ſwe zzadofty 160 by chtyel wſe wylyczyty a wynytyty,84 geſto by vczynyl mijeru; geſto by omylne wyeczij rownoftij rozdyelyl, ſklydnoſtij myſly pochybne zrzijedyl, tak azz by wſe neffpk ydne85 yako prſe mezy tyelem81 a myſlij rozſudyl, a v wnytrſnijem86 y87 v wnyeyffijem czlowyeczſtwij w ſobye aby pokoy a ſrownanije vczynyl, negla y k gedness ſtranye proty prawdye bezprzemnv 165 zzadoſty przychylen. takowy negen yako przyetel, ale yako fyn byl by powyffen, aby bohatfftwije chwaly a dyedyczſtwije geho byl vczaſten. gehozz y nam pomozz.89 toto czty w cztwrtu nedyely w adwent. tot geft rzecz fwateho otcze lwa papezze1 swatvv2 a zwlaafſtij, zzaduczij ſlawnoſt chwalnvv, hod narozenije S. Augustini Do Adventu Domini pana a ſpafſytele naſſeho gmagijcze3 wyernym przygijety nabozzenſtwijm, sermo I1. (P. L. XXXIN, sermo ſ pomoczij geho 4[sě] przyprawyty a wſfe ſwe duſie taynoſty kazdy 116.) 73b ma ſpatrzyty pijlnye, zdaly by ſye czo' ſnad tagylo, geſto by pak ſwye- domye naſſe zahanbylo as leptalo a oczyma' bozíke welebnoſty w naſ ſye nelybylo. neb kakzkoly pan nafi kriſtus wſtal geſt po ſwem vmuczenij y w nebes wſtupyl, wſak mame za to, ezz znamenawaa, kak ktery z ſluh geho ſnazzij ſye, aby bez lakomſtwa, bez' hnyewu, bez pychy a bez ſmyl- 10 neho rozpufftyenije przyfel k flawnoſty hodu geho; a yakozz ktereho nalezne oſdobna fſlechetnoſtmy, tak gey darem obdaruge ſwe mylofty. taženy. 84 tak rkp. (místo wylvczyty a wynytyty?). 85 rkp. neflydne. 86 A vwnytrfnijem. 87 kon. ř. 3 ykgedne. 8 zkratka (etc.) na doplnění řádku. 1 nadpis červ. vyplňuje tři řádky. 2 S nadva ř. 3 rkp. gmagijelcze (podle Geb. H. Ml. I, 230 příklad v Št. ř. jediný); ale e, které přesahuje sloupec, je přetrženo bledým inkoustem. 4 v rkp. chybí. 5 za tím na konci ř. naps. J. ale škrtnuto. 6 kon. ř. odd. 8 y wnebe. kon. ř. 1 nekodfvzenij. 11 aklekarzftwij. 156. vbezprziemne. — 159. ftrziezliwoft. — 163. nefklidne. — 164. awnitrznië y ze- wnitrzniem cźlowieczîtwi — 165. bez przemnu. — 168. gehoz ynam pomoz hoſpodine. 2. tato rzečz geſt ſwa- teho otcze lwa papeže et cetera (červ.) — 3. zwlaftnij. — 5. fwe duffy. — 8. yakzkoli. — 9. a 18. vak. — 14. ftrziezliwofti — refrenare potens sit immoderatos impetus levium passionum, mensuramque impo- nat delectationibus suis et cupiditatibus, aequitate ambigua distinguat, tranquilitate mentis dubia componat, et velut compositis omnibus corporis et mentis jurgiis, quasi bonus arbiter inoffensam teneat exterioris hominis atque interior is concor- diam, placidans eos in semetipso, ac si causa exigat, nullus eum malus consiliarius revo- cet metu a passionis corona ; is plane non solum quasi amicus, sed etiam quasi filius assumetur a Patre, ut divitias gloriae et haereditatis ejus adipiscatur. (H.) 3 nn.: I. [Natalis Domini non inveniat imparatos.] Sanctam et desiderabilem, gloriosam ac singularem solemnitatem, hoc est nativitatem Domini Salvatoris, fratres dilectissimi, devotione fidelissima suscepturi, [totis viribus] nos debemus cum ipsius adjutorio praeparare, et omnes latebras animae nostrae diligenter aspicere, ne forte sit in nobis aliquod peccatum absconditum, quod et conscientiam nostram confundat ac mordeat, et oculos divinae majestatis offendat. Nam licet Christus
146 noſty, czyftotu, ſmijernoſt, ſtrzijezwoſt; a geſto by ſnadnye mohl wztahnvty hnvtije lehkych wyeczij, geſto myſl trzzije, a ſwemu vmyſlu y ſwe zzadofty 160 by chtyel wſe wylyczyty a wynytyty,84 geſto by vczynyl mijeru; geſto by omylne wyeczij rownoftij rozdyelyl, ſklydnoſtij myſly pochybne zrzijedyl, tak azz by wſe neffpk ydne85 yako prſe mezy tyelem81 a myſlij rozſudyl, a v wnytrſnijem86 y87 v wnyeyffijem czlowyeczſtwij w ſobye aby pokoy a ſrownanije vczynyl, negla y k gedness ſtranye proty prawdye bezprzemnv 165 zzadoſty przychylen. takowy negen yako przyetel, ale yako fyn byl by powyffen, aby bohatfftwije chwaly a dyedyczſtwije geho byl vczaſten. gehozz y nam pomozz.89 toto czty w cztwrtu nedyely w adwent. tot geft rzecz fwateho otcze lwa papezze1 swatvv2 a zwlaafſtij, zzaduczij ſlawnoſt chwalnvv, hod narozenije S. Augustini Do Adventu Domini pana a ſpafſytele naſſeho gmagijcze3 wyernym przygijety nabozzenſtwijm, sermo I1. (P. L. XXXIN, sermo ſ pomoczij geho 4[sě] przyprawyty a wſfe ſwe duſie taynoſty kazdy 116.) 73b ma ſpatrzyty pijlnye, zdaly by ſye czo' ſnad tagylo, geſto by pak ſwye- domye naſſe zahanbylo as leptalo a oczyma' bozíke welebnoſty w naſ ſye nelybylo. neb kakzkoly pan nafi kriſtus wſtal geſt po ſwem vmuczenij y w nebes wſtupyl, wſak mame za to, ezz znamenawaa, kak ktery z ſluh geho ſnazzij ſye, aby bez lakomſtwa, bez' hnyewu, bez pychy a bez ſmyl- 10 neho rozpufftyenije przyfel k flawnoſty hodu geho; a yakozz ktereho nalezne oſdobna fſlechetnoſtmy, tak gey darem obdaruge ſwe mylofty. taženy. 84 tak rkp. (místo wylvczyty a wynytyty?). 85 rkp. neflydne. 86 A vwnytrfnijem. 87 kon. ř. 3 ykgedne. 8 zkratka (etc.) na doplnění řádku. 1 nadpis červ. vyplňuje tři řádky. 2 S nadva ř. 3 rkp. gmagijelcze (podle Geb. H. Ml. I, 230 příklad v Št. ř. jediný); ale e, které přesahuje sloupec, je přetrženo bledým inkoustem. 4 v rkp. chybí. 5 za tím na konci ř. naps. J. ale škrtnuto. 6 kon. ř. odd. 8 y wnebe. kon. ř. 1 nekodfvzenij. 11 aklekarzftwij. 156. vbezprziemne. — 159. ftrziezliwoft. — 163. nefklidne. — 164. awnitrznië y ze- wnitrzniem cźlowieczîtwi — 165. bez przemnu. — 168. gehoz ynam pomoz hoſpodine. 2. tato rzečz geſt ſwa- teho otcze lwa papeže et cetera (červ.) — 3. zwlaftnij. — 5. fwe duffy. — 8. yakzkoli. — 9. a 18. vak. — 14. ftrziezliwofti — refrenare potens sit immoderatos impetus levium passionum, mensuramque impo- nat delectationibus suis et cupiditatibus, aequitate ambigua distinguat, tranquilitate mentis dubia componat, et velut compositis omnibus corporis et mentis jurgiis, quasi bonus arbiter inoffensam teneat exterioris hominis atque interior is concor- diam, placidans eos in semetipso, ac si causa exigat, nullus eum malus consiliarius revo- cet metu a passionis corona ; is plane non solum quasi amicus, sed etiam quasi filius assumetur a Patre, ut divitias gloriae et haereditatis ejus adipiscatur. (H.) 3 nn.: I. [Natalis Domini non inveniat imparatos.] Sanctam et desiderabilem, gloriosam ac singularem solemnitatem, hoc est nativitatem Domini Salvatoris, fratres dilectissimi, devotione fidelissima suscepturi, [totis viribus] nos debemus cum ipsius adjutorio praeparare, et omnes latebras animae nostrae diligenter aspicere, ne forte sit in nobis aliquod peccatum absconditum, quod et conscientiam nostram confundat ac mordeat, et oculos divinae majestatis offendat. Nam licet Christus
Strana 147
147 vzrzij"-ly koho, an w rucho odyen ſwate mylofty, an ofdoben ſprawedlnoftij a mylofrdenftwijm, czyftotvv, pokorvv, dobrotvv, ftrzyezwoítij yako 15 perlamy drahymy, da gemu ruku knyezíkv ne k odſvzenij,1° ale w pokrm ſpaffytedlny ſwe ſwate tyelo a k lekarzſtwij. 1 al2 pakly vzrzij koho czyzolozz- nijkem, opylczem, lakomczêl? pyfnym, bogy ſye, by nebylo rzeczeno gemu, yakoy to kriftus we cztenij przedpowyedyel: przijtely,13 kaks ſem wiſel nemage rucha [ſwatebneho? a ſtrach, by ſye to nefítalo gemu, yakozz 20 to take cztenije vkazuge rzka: swyezzte gemu rucze y nozzyel4 a vwrzte gey we tmy wnyeyffije; tut bude placz a fikrseht zubom.* ay, kaket Mat. 22, 13. wezme odſvzenije, ktozz bez lekarzſtwije pokanije ſwateho przyſtupij k hodu pana kriſta a gla zprznyen fſerzedítwem hrzijecha! tot geſt ſwatba ſyna krale naywyſſijeho, ſyna bozijeho, kdyzz geſt prawe 25 tyelo przygal a den ſweho ſwateho narozenije wyfſel, yako zzenych i ne- wyeſtvy z ſwe komnyaty, z dyewky ſwate, we dwem przyrozenij w gedne oſobye, yakozz geſt prorczeno w pijímye, ezz dwa budeta w gednom tyelu. a protozzi k te tak ſlawne ſwatbye glucz pozwany, k hodu a k kwaſu otcze y ſyna y ducha ſwateho magijcz wgijty wyzte, kaku maſme]ls odyewij 30 byti oſdobeny! vczyſtme ſwa tyela y ſwa ſrdcze ſ pomoczij bozij, gelykzz mozzem, aby ten zzenych, geffto nafí zowe, nycz fſerzedneho, nycz ſmrdu- teho, nycz potuchleho w naſ nenalezl, any czo toho, geſto by ſye oczyma 12 kon. ř. 13 sic. 1 odd. 15 akkwafu. 1 rkp. ma. 17 odd. 18 newnetbanij. 19 v 21. wetmy wnitrznie. — 21. fíkrzehot. — 21. yaket. — 29. yaku ma. — 30. yakz Dominus noster post passionem suam resurrexerit et in coelum ascenderit, considera tamen, ut credimus, et diligenter attendit, qualiter se unusquisque servorum ejus sine avaritia, sine ira, sine superbia atque luxuria ad celebrandam ejus nativitatem studeat praeparare atque componere; et secundum quod unumquemque bonis ope- ribus ornatum viderit, ita illi gratiam suae misericordiae dispensabit. Si enim viderit charitatis [luce] vestitum, justitiae vel misericordiae [margaritis] ornatum, castum, humilem, misericordem, benignum et sobrium ; [si talem agnoverit,] corpus et sanguinem suum ei non ad judicium, sed ad remedium per sacerdotum suorum ministerium dispensabit. Si vero aliquem viderit adulterum, ebriosum, cupidum et superbum, timeo, ne hoc illi dicatur, quod in Evangelio Dominus ipse dixit: Amice, quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem? Et, quod avertat Deus, fiat illud, quod sequitur : Ligate illi manus et pedes et projicite eum in tenebras exteriores ; ibi erit fletus et stridor dentium (Matth. XXII, 12—13). Ecce qualem sententiam in die judicii excipiet, qui sine remedio poenitentiae ad festivitatem Domini vitiorum sordibus inquinatus accesserit. 2. [Dies est nuptialis Christi. In nuptiis Christi quae sponsa, qui cibus.] In Natali enim Domini, fratres dilectissimi, quasi in nuptiis spiritualibus, sponsae suae Ecclesiae Christus adjunctus est. [Tunc veritas de terra orta est, tunc justitia de coelo prospexit (Psal. LXXXIV, 12)]; tunc processit sponsus de thalamo suo (Psal. XVIII, 6), hoc est Verbum Dei de utero virginali. Processit enim cum sponsa sua Ecclesia, id est humanam carnem suscepit. Ad istas ergo tam sanctas nuptias invitati, et ad convivium Patris et Filii et Spiritus sancti intraturi, videte, qualibus indu- mentis debeamus ornari. Et ideo mundemus, quantum possumus cum Dei adjutorio corda simul et corpora nostra, ut coelestis ille invitator nihil in nobis sordidum, 10*
147 vzrzij"-ly koho, an w rucho odyen ſwate mylofty, an ofdoben ſprawedlnoftij a mylofrdenftwijm, czyftotvv, pokorvv, dobrotvv, ftrzyezwoítij yako 15 perlamy drahymy, da gemu ruku knyezíkv ne k odſvzenij,1° ale w pokrm ſpaffytedlny ſwe ſwate tyelo a k lekarzſtwij. 1 al2 pakly vzrzij koho czyzolozz- nijkem, opylczem, lakomczêl? pyfnym, bogy ſye, by nebylo rzeczeno gemu, yakoy to kriftus we cztenij przedpowyedyel: przijtely,13 kaks ſem wiſel nemage rucha [ſwatebneho? a ſtrach, by ſye to nefítalo gemu, yakozz 20 to take cztenije vkazuge rzka: swyezzte gemu rucze y nozzyel4 a vwrzte gey we tmy wnyeyffije; tut bude placz a fikrseht zubom.* ay, kaket Mat. 22, 13. wezme odſvzenije, ktozz bez lekarzſtwije pokanije ſwateho przyſtupij k hodu pana kriſta a gla zprznyen fſerzedítwem hrzijecha! tot geſt ſwatba ſyna krale naywyſſijeho, ſyna bozijeho, kdyzz geſt prawe 25 tyelo przygal a den ſweho ſwateho narozenije wyfſel, yako zzenych i ne- wyeſtvy z ſwe komnyaty, z dyewky ſwate, we dwem przyrozenij w gedne oſobye, yakozz geſt prorczeno w pijímye, ezz dwa budeta w gednom tyelu. a protozzi k te tak ſlawne ſwatbye glucz pozwany, k hodu a k kwaſu otcze y ſyna y ducha ſwateho magijcz wgijty wyzte, kaku maſme]ls odyewij 30 byti oſdobeny! vczyſtme ſwa tyela y ſwa ſrdcze ſ pomoczij bozij, gelykzz mozzem, aby ten zzenych, geffto nafí zowe, nycz fſerzedneho, nycz ſmrdu- teho, nycz potuchleho w naſ nenalezl, any czo toho, geſto by ſye oczyma 12 kon. ř. 13 sic. 1 odd. 15 akkwafu. 1 rkp. ma. 17 odd. 18 newnetbanij. 19 v 21. wetmy wnitrznie. — 21. fíkrzehot. — 21. yaket. — 29. yaku ma. — 30. yakz Dominus noster post passionem suam resurrexerit et in coelum ascenderit, considera tamen, ut credimus, et diligenter attendit, qualiter se unusquisque servorum ejus sine avaritia, sine ira, sine superbia atque luxuria ad celebrandam ejus nativitatem studeat praeparare atque componere; et secundum quod unumquemque bonis ope- ribus ornatum viderit, ita illi gratiam suae misericordiae dispensabit. Si enim viderit charitatis [luce] vestitum, justitiae vel misericordiae [margaritis] ornatum, castum, humilem, misericordem, benignum et sobrium ; [si talem agnoverit,] corpus et sanguinem suum ei non ad judicium, sed ad remedium per sacerdotum suorum ministerium dispensabit. Si vero aliquem viderit adulterum, ebriosum, cupidum et superbum, timeo, ne hoc illi dicatur, quod in Evangelio Dominus ipse dixit: Amice, quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem? Et, quod avertat Deus, fiat illud, quod sequitur : Ligate illi manus et pedes et projicite eum in tenebras exteriores ; ibi erit fletus et stridor dentium (Matth. XXII, 12—13). Ecce qualem sententiam in die judicii excipiet, qui sine remedio poenitentiae ad festivitatem Domini vitiorum sordibus inquinatus accesserit. 2. [Dies est nuptialis Christi. In nuptiis Christi quae sponsa, qui cibus.] In Natali enim Domini, fratres dilectissimi, quasi in nuptiis spiritualibus, sponsae suae Ecclesiae Christus adjunctus est. [Tunc veritas de terra orta est, tunc justitia de coelo prospexit (Psal. LXXXIV, 12)]; tunc processit sponsus de thalamo suo (Psal. XVIII, 6), hoc est Verbum Dei de utero virginali. Processit enim cum sponsa sua Ecclesia, id est humanam carnem suscepit. Ad istas ergo tam sanctas nuptias invitati, et ad convivium Patris et Filii et Spiritus sancti intraturi, videte, qualibus indu- mentis debeamus ornari. Et ideo mundemus, quantum possumus cum Dei adjutorio corda simul et corpora nostra, ut coelestis ille invitator nihil in nobis sordidum, 10*
Strana 148
148 743 geho nelijbylo! I] a totol7 ſlyfſte ne w netbanij,18 ezz k te ſwatbye po- zwany gîme, kdezz, budem-ly czynyty dobrze, newyeſtvv naff kazdy bude toho zzenycha wſſemohuczijeho! pomyſl kazzdy, k kakowe gest pozwan 35 ſwatbye, i kterym zzenychem ma newyeſtuvl9 byty! w tom kwaſu nebude pokrmy lydij zdeyſsijch, ale chleb dan bude andyelow ſwatych, y mamel? toho pijlny byti, abychom ſye tu nevkazaly glucz w klakoleech wewnytri w ſwe dufy, kdezz mame fílechetnoſtmy byty ofdobeny, a20 abychom nebyly v wetchem ruſſe ftarych hrzyechow a fſerzednych; a kdyzz dobre 40 gyne czyfîtota vczynij zrzijedlnee byeloſty, by z naſ y gednoho ſſerzedfſtwije ſmylftwa nevczynylo ſtydke mrzkoſty. protozz aneb kdyzz hod narozenije bozijeho anebo nyetery gyny ma przygijty, yakozt czaſto napomijnam, netolyk od nefftyaſtneho21 zzen fferzednych obyczege, ale fdrzzygte ſye y od ſwych22 zzen wlaſtnijch; y ode 45 wifech hrzyechow wzdalygte ſye, od hnyewow, od23 zawyfty a ſhlazzygte24 drzewnije hrzyechy almuznamy! czoy drzewe lakotvv mar-noſt vtraczala, to ſprawedlnoſt na chude obrat; geſtoy ſmylftwo vtraczalo k ſwyetu,24 to z toho w neby gyzz kladte poklad! a25 kakzzkoly wzdy geſt hodne czynyty almuzny, wſak w hody 50 zwlaaſtye podle moczy24 hoynyegije to czynyty mame, czaîtyegije zowucz chude k ſwemu kwaſu. nenijet to ſprawne, by na ſwate hody z lydu krze- ſtyanſkeho, k gednomu bohu przyfíluffegijcz, gedny ſye zpyly, druzy trpyely nvzy hladem, sluhy gſme pana gednoho, gednvv gſme wyplatvv tence nadepsáno (newyeftu“). 20 kon. ř. 21 odd. 22 y odſwych. 23 kon. ř. 24 odd. muozem. — 35. yakowe. — 43. niektery. — 50. yakzkoli. — 56. blaženofti. — 59. nihil foetidum, nihil obscurum, nihil oculis suis deprehendat indignum. Haec ergo, fratres dilectissimi, non transitorie, [sed cum ingenti tremore] debemus attendere. Invitati enim sumus ad nuptias, ubi nos ipsi, si bene agimus, sponsae crimus. Co- gitemus, ad quales nuptias, consideremus, ad qualem sponsum [vel ad quale con- vivium] invitati sumus. Invitati enim sumus ad mensam, ubi non invenitur cibus hominum, sed panis ponitur Angelorum. Et ideo videamus, ne forte intus in anima, ubi debemus bonorum operum [margaritis] ornari, ibi appareamus vitiorum pannis veteribus involuti; et quando eos, qui boni sunt [in oculis Dei], castitas reddet candidos, tunc [eos, qui mali sunt], reddet luxuria sordidatos. 3. [Ante solemnitates quid agendum.] Et ideo quotiescumque aut dies Natalis Domini, aut reliquae festivitates adveniunt, sicut frequenter admonui, [ante plures dies] non solum ab infelici concubinarum consortio, sed etiam a propriis uxoribus abstinete, ab omni iracundia vos alienos efficite; peccata praeterita per eleemosynam [et poenitentiam] redimantur; [contra nullum hominem] odium [in corde teneatur ;] quod solebat vanitas per gulam perdere, incipiat justitia [per misericordiam] paupe- ribus erogare; quod luxuria [vel gula] dissipavit in mundo, pietas reponat in coelo. 4. [Pauperes ad convivium vocandi.] Et licet hoc expediat, ut semper elee- mosynas facere debeamus, praecipue tamen in sanctis solemnitatibus secundum vires nostras abundantius crogemus, pauperes ante omnia frequentius ad convivium vocemus. Non enim est justum, ut in sancta solemnitate, in populo christiano ad unum Dominum pertinente, alii inebrientur, alii famis periculo crucientur. Et nos
148 743 geho nelijbylo! I] a totol7 ſlyfſte ne w netbanij,18 ezz k te ſwatbye po- zwany gîme, kdezz, budem-ly czynyty dobrze, newyeſtvv naff kazdy bude toho zzenycha wſſemohuczijeho! pomyſl kazzdy, k kakowe gest pozwan 35 ſwatbye, i kterym zzenychem ma newyeſtuvl9 byty! w tom kwaſu nebude pokrmy lydij zdeyſsijch, ale chleb dan bude andyelow ſwatych, y mamel? toho pijlny byti, abychom ſye tu nevkazaly glucz w klakoleech wewnytri w ſwe dufy, kdezz mame fílechetnoſtmy byty ofdobeny, a20 abychom nebyly v wetchem ruſſe ftarych hrzyechow a fſerzednych; a kdyzz dobre 40 gyne czyfîtota vczynij zrzijedlnee byeloſty, by z naſ y gednoho ſſerzedfſtwije ſmylftwa nevczynylo ſtydke mrzkoſty. protozz aneb kdyzz hod narozenije bozijeho anebo nyetery gyny ma przygijty, yakozt czaſto napomijnam, netolyk od nefftyaſtneho21 zzen fferzednych obyczege, ale fdrzzygte ſye y od ſwych22 zzen wlaſtnijch; y ode 45 wifech hrzyechow wzdalygte ſye, od hnyewow, od23 zawyfty a ſhlazzygte24 drzewnije hrzyechy almuznamy! czoy drzewe lakotvv mar-noſt vtraczala, to ſprawedlnoſt na chude obrat; geſtoy ſmylftwo vtraczalo k ſwyetu,24 to z toho w neby gyzz kladte poklad! a25 kakzzkoly wzdy geſt hodne czynyty almuzny, wſak w hody 50 zwlaaſtye podle moczy24 hoynyegije to czynyty mame, czaîtyegije zowucz chude k ſwemu kwaſu. nenijet to ſprawne, by na ſwate hody z lydu krze- ſtyanſkeho, k gednomu bohu przyfíluffegijcz, gedny ſye zpyly, druzy trpyely nvzy hladem, sluhy gſme pana gednoho, gednvv gſme wyplatvv tence nadepsáno (newyeftu“). 20 kon. ř. 21 odd. 22 y odſwych. 23 kon. ř. 24 odd. muozem. — 35. yakowe. — 43. niektery. — 50. yakzkoli. — 56. blaženofti. — 59. nihil foetidum, nihil obscurum, nihil oculis suis deprehendat indignum. Haec ergo, fratres dilectissimi, non transitorie, [sed cum ingenti tremore] debemus attendere. Invitati enim sumus ad nuptias, ubi nos ipsi, si bene agimus, sponsae crimus. Co- gitemus, ad quales nuptias, consideremus, ad qualem sponsum [vel ad quale con- vivium] invitati sumus. Invitati enim sumus ad mensam, ubi non invenitur cibus hominum, sed panis ponitur Angelorum. Et ideo videamus, ne forte intus in anima, ubi debemus bonorum operum [margaritis] ornari, ibi appareamus vitiorum pannis veteribus involuti; et quando eos, qui boni sunt [in oculis Dei], castitas reddet candidos, tunc [eos, qui mali sunt], reddet luxuria sordidatos. 3. [Ante solemnitates quid agendum.] Et ideo quotiescumque aut dies Natalis Domini, aut reliquae festivitates adveniunt, sicut frequenter admonui, [ante plures dies] non solum ab infelici concubinarum consortio, sed etiam a propriis uxoribus abstinete, ab omni iracundia vos alienos efficite; peccata praeterita per eleemosynam [et poenitentiam] redimantur; [contra nullum hominem] odium [in corde teneatur ;] quod solebat vanitas per gulam perdere, incipiat justitia [per misericordiam] paupe- ribus erogare; quod luxuria [vel gula] dissipavit in mundo, pietas reponat in coelo. 4. [Pauperes ad convivium vocandi.] Et licet hoc expediat, ut semper elee- mosynas facere debeamus, praecipue tamen in sanctis solemnitatibus secundum vires nostras abundantius crogemus, pauperes ante omnia frequentius ad convivium vocemus. Non enim est justum, ut in sancta solemnitate, in populo christiano ad unum Dominum pertinente, alii inebrientur, alii famis periculo crucientur. Et nos
Strana 149
149 55 wyplaczeny, gednijem gſme czynem na ſwyet przyfly a rownym czynem ſ ſwyeta ſegdem; a budem-ly czynyty dobrze, k gedne blazznoſty ſpolu przijdem, proczezz by chudy i tebu pokrmu negmyel, geſto ma i tebu kralowſtwo wzijety? procz by chudy newzal aſpon twe wetche fuknye, geſto ma i tebu wyecznye neſmrtelnoſty odyew wzijety? procz by newzal 60 tweho chleba, geſtoy ſ tebu tehozz vczaſten bozijeho tyela? y nema zbytkow wzyety pokrmu tweho, geſto ma ſí tebu2s kwaſu dogijty andyelikeho? ne meet27 geft to, ale naſſeho ſpaffytele | rozkazanije. dijet we cztenij: 74b kdyzz czynijfí kwafí, nechtycy zwaty bohatych, gefto by tye zaffye opyet odezwaly, a28 od nych by wzal odplatu, ale pozow chudych, mdlych, 65 kleczawych, a budet w ſprawedlnych odplatye odplaczeno!* pakly dije kto: „tehdy przatel a znamych nemam zwaty?“ nee, ne tak.29 magijt w ſwoy czaſ przyetelee a znamij zwany byty, ale tijem rzijezze, a30 neobzzerny kwaſ ma przatelom przyprawen byty, aby zoſtalo, z nyehozz by chudij potrzebu wzely, z nyehozz by nyeczo potrzebnym dano bylo, 70 abychom, kdyzz den ſudny przijde, ne ſe zlymy,3 geſto chudymy hrdagij ny- nijse] 32 vilyffely: gdyete ode mne zlorzeczenij v wyeczny ohen; ale abychom vſlyſſely ſ ſprawedlnymy a3° ſ myloſrdnymy, ano dije k na ſyn bozij: podte, pozzehnanij otcze meho, przygmyete kralowitwo; byl ſem laczen, krmyly gîte mye.* a take aby ſye y ona33 rzecz k nam chylyla: myey dyek, dobry Mat. 25, 31 n. 75 a wyerny ſluho, nad malem gly my byl wyeren, vſtawijm tye nad welyku wyeczij ; wegdy w radoſt pana ſweho!*31 [Luc. 14, 12—14). Mat. 25, 21. 25 kon. ř. 26 fítebu. 27 Nemeet. 28 kon. ř. 2' netak. 30 kon. ř. 31 nefezlymy. 3 rkp. nynij. 33 odd. 34 nad tímto sloupcem byly připsány týmž písmem jako na 70b dva řádky, ale byly zříznuty; z nich čtou se jen jednotlivá slova: ft... ifí pravy neſmrtedlnoſti. — 72. s ſprawedliwymi. — 74. mne. — 77 nn. yak ſic gt ] k hodu et omnis populus unius Domini servi sumus, uno pretio redempti sumus, pari con- ditione in hunc mundum intravimus, simili etiam exitu migraturi sumus; et si bene agimus, ad unam beatitudinem pariter veniemus. Et quare pauper tecum non capiat cibum, qui tecum accepturus est regnum? Quare pauper non accipiat vel veterem tunicam, qui tecum recepturus est immortalitatis stolam? Quare pauper non mereatur accipere panem tutm, qui tecum meruit accipere Baptismi sacramentum? Cur indignus est accipere reliquias ciborum tuorum, qui tecum ad convivium venturus est Angelorum? Audite, fratres, audite non meum, sed Domini commune praeceptum. Sic enim ait in Evangelio: Cum facis prandium .... (Luc. XIV, 12—14). 5. [Amici etiam invitandi, sed rarius et ad parca convivia.] Sed dicit aliquis: Ergo amicos aut parentes non debeo ad convivium invitare? Rogandi sunt et parentes et vicini, sed rarius rogandi sunt. Et non nimis sumptuosa et deliciosa, sed tam parca et sobria vel honesta illis debent convivia praeparari, ut remaneat, unde possint pauperes refici, unde possit aliquid indigentibus erogari: ut cum dies judicii venerit, non cum impiis, qui nunc pauperes despiciunt, audiamus, Discedite a me, maledicti, in ignem aeternum; sed cum justis et misericordibus audire mereamur, Venite, benedicti Patris mei, percipite regnum; esurivi enim, et dedistis mihi manducare; sitivi, et dedistis mihi bibere (Matth. XXV, 41, 34 et 35): simul etiam nobis illa vox desiderabilis dirigatur, Euge, serve bone et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, supra multa te constituam; intra in gaudium Domini tui (ibid. 21).
149 55 wyplaczeny, gednijem gſme czynem na ſwyet przyfly a rownym czynem ſ ſwyeta ſegdem; a budem-ly czynyty dobrze, k gedne blazznoſty ſpolu przijdem, proczezz by chudy i tebu pokrmu negmyel, geſto ma i tebu kralowſtwo wzijety? procz by chudy newzal aſpon twe wetche fuknye, geſto ma i tebu wyecznye neſmrtelnoſty odyew wzijety? procz by newzal 60 tweho chleba, geſtoy ſ tebu tehozz vczaſten bozijeho tyela? y nema zbytkow wzyety pokrmu tweho, geſto ma ſí tebu2s kwaſu dogijty andyelikeho? ne meet27 geft to, ale naſſeho ſpaffytele | rozkazanije. dijet we cztenij: 74b kdyzz czynijfí kwafí, nechtycy zwaty bohatych, gefto by tye zaffye opyet odezwaly, a28 od nych by wzal odplatu, ale pozow chudych, mdlych, 65 kleczawych, a budet w ſprawedlnych odplatye odplaczeno!* pakly dije kto: „tehdy przatel a znamych nemam zwaty?“ nee, ne tak.29 magijt w ſwoy czaſ przyetelee a znamij zwany byty, ale tijem rzijezze, a30 neobzzerny kwaſ ma przatelom przyprawen byty, aby zoſtalo, z nyehozz by chudij potrzebu wzely, z nyehozz by nyeczo potrzebnym dano bylo, 70 abychom, kdyzz den ſudny przijde, ne ſe zlymy,3 geſto chudymy hrdagij ny- nijse] 32 vilyffely: gdyete ode mne zlorzeczenij v wyeczny ohen; ale abychom vſlyſſely ſ ſprawedlnymy a3° ſ myloſrdnymy, ano dije k na ſyn bozij: podte, pozzehnanij otcze meho, przygmyete kralowitwo; byl ſem laczen, krmyly gîte mye.* a take aby ſye y ona33 rzecz k nam chylyla: myey dyek, dobry Mat. 25, 31 n. 75 a wyerny ſluho, nad malem gly my byl wyeren, vſtawijm tye nad welyku wyeczij ; wegdy w radoſt pana ſweho!*31 [Luc. 14, 12—14). Mat. 25, 21. 25 kon. ř. 26 fítebu. 27 Nemeet. 28 kon. ř. 2' netak. 30 kon. ř. 31 nefezlymy. 3 rkp. nynij. 33 odd. 34 nad tímto sloupcem byly připsány týmž písmem jako na 70b dva řádky, ale byly zříznuty; z nich čtou se jen jednotlivá slova: ft... ifí pravy neſmrtedlnoſti. — 72. s ſprawedliwymi. — 74. mne. — 77 nn. yak ſic gt ] k hodu et omnis populus unius Domini servi sumus, uno pretio redempti sumus, pari con- ditione in hunc mundum intravimus, simili etiam exitu migraturi sumus; et si bene agimus, ad unam beatitudinem pariter veniemus. Et quare pauper tecum non capiat cibum, qui tecum accepturus est regnum? Quare pauper non accipiat vel veterem tunicam, qui tecum recepturus est immortalitatis stolam? Quare pauper non mereatur accipere panem tutm, qui tecum meruit accipere Baptismi sacramentum? Cur indignus est accipere reliquias ciborum tuorum, qui tecum ad convivium venturus est Angelorum? Audite, fratres, audite non meum, sed Domini commune praeceptum. Sic enim ait in Evangelio: Cum facis prandium .... (Luc. XIV, 12—14). 5. [Amici etiam invitandi, sed rarius et ad parca convivia.] Sed dicit aliquis: Ergo amicos aut parentes non debeo ad convivium invitare? Rogandi sunt et parentes et vicini, sed rarius rogandi sunt. Et non nimis sumptuosa et deliciosa, sed tam parca et sobria vel honesta illis debent convivia praeparari, ut remaneat, unde possint pauperes refici, unde possit aliquid indigentibus erogari: ut cum dies judicii venerit, non cum impiis, qui nunc pauperes despiciunt, audiamus, Discedite a me, maledicti, in ignem aeternum; sed cum justis et misericordibus audire mereamur, Venite, benedicti Patris mei, percipite regnum; esurivi enim, et dedistis mihi manducare; sitivi, et dedistis mihi bibere (Matth. XXV, 41, 34 et 35): simul etiam nobis illa vox desiderabilis dirigatur, Euge, serve bone et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, supra multa te constituam; intra in gaudium Domini tui (ibid. 21).
Strana 150
150 a at35 by bylo pamyetnyegije, kak ſey k hodu tomuto przyprawyty yako k ſwatbye, opyetet rzku: wíſije neczyftoty daleczy budte; ofdobte fye dobrymy czyny; wztwrnoft, hnyew, nenawyft yako ged wywrzte z frdecz; w koftele aneb ſye modlte aneb chwalu bozij pyeyte; w koftele 80 gynych3s rzeczijs ſwych nemate gmyety37; a38 z ſwych vſt nykdyezz ſlow nepoczeſtnych newypufftyeyte a y gynym brante mluwyty îtydcze; po pokogy ſtoyte a3s ty, geſto hnyew a nechut gmagij k ſobye, zgednayte a zmyrzte!3 budete-ly tyech wijeczij pylny, mozzete ſ bozij pomoczy y na tomto1o ſwyetye ſ bezpecznym ſwijedomijm k oltarzy bozijemu przy- 85 ſtupyty, y w onom" k wyeczne przygijty blazznoſty, ſkrzze pana 2 naſſeho jezukriſta. tato pak rzecz geít ſwateho auguſtyna take w adwent.1 S. Augustini De Adventu Domini sermo I. (P. L. XXXIX, sermo 115.) bratrfijel myla, gyzz z bozzije myloſty blyzz geft den, w nyemz zzadame ſí weſſelijm ſwyetyty pana y ſpaffytele naíſeho narozenije. a pro- tozz profyt y napomynamt waſ, abychom ſye í pomoczij bozzij ſnazzyly 75a yakzz mohucze, l abychom ten den i czyftym ſwyedomijm, i czyfítym 5 papes ſwate leo patrze mathe toto ... w hodne prziprawity. 35 odděleno i tečkou. 36 znam. slovosledu. 37 celá věta byla nějak písařem změtena; v lat. textu opory nemá. 38 kon. ř. 3 odd. 40 Ynatomto. 41 Y wonom. 42 odd. 1 červ. na dva řádky; konec nadpisu went psán za slovy Bratrfije myla na konci řádku třetího. 1a Bnatřiř. 2odd. 3 kon. ř.; tu připsáno utrakvistickým čtenářem znaménko upozorňovací (jako níže na str. 151 ř. 13). 4 chybně za tím psané g přetr- tomuto przyprawi-[ ti yako kſwatbie poſluchay- tez apozoruyte tuto rzecz ya-1 koz prawi otecz ſwaty lew papez. kterak mate k tomto (sic) hodu ſie narozenie bo- zieho prziprawiti y dije wífie ne- czyftoty daleczy budte ozdob-[te fie. — 86. blažnoſti. — 87. gezu kryſta amen. 6. [Recapitulatio.] Sed ut haec, quae suggessimus, sensibus vestrae Charitatis tenacius inhaereant, breviter, quae dicta sunt, iteramus. Hoc enim admonuimus, fratres, ut quia Natalis Domini imminet, tanquam ad nuptiale et coeleste convivium ab omni luxuria nitidi et bonis operibus adornati nos per Christi adjutorium prae- paremus, eleemosynas pauperibus erogemus, iracundiam vel odium quasi venenum diaboli de cordibus nostris respuamus. Castitatem etiam cum propriis uxoribus fideliter conservate; ad convivia vestra frequentius pauperes evocate; ad vigilias maturius surgite; in ecclesia stantes aut orate aut psallite; verba otiosa aut saecu- laria nec ipsi ex ore vestro proferte et eos, qui proferre voluerint, castigate; pacem cum omnibus custodite, et quos discordes agnoscitis, ad concordiam revocate. Haec si fideliter, Christo adjuvante, volueritis implere, et in hoc saeculo ad altare Domi- nicum secura conscientia poteritis accedere, et in futuro ad aeternam beatitudinem feliciter pervenire; praestante Domino nostro Jesu Christo, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. 3 nn.: 1. [Quid praestandum ante celebritatem Natalis Domini. Laborandum, ut Christi corpus digne percipiatur.] Appropinquante jam sacratissima solemnitate, qua Salvator noster inter homines nasci misericorditer voluit, fratres charissimi, [attentius considerate, qualiter oporteat nos in adventu tantae potentiae praeparari,
150 a at35 by bylo pamyetnyegije, kak ſey k hodu tomuto przyprawyty yako k ſwatbye, opyetet rzku: wíſije neczyftoty daleczy budte; ofdobte fye dobrymy czyny; wztwrnoft, hnyew, nenawyft yako ged wywrzte z frdecz; w koftele aneb ſye modlte aneb chwalu bozij pyeyte; w koftele 80 gynych3s rzeczijs ſwych nemate gmyety37; a38 z ſwych vſt nykdyezz ſlow nepoczeſtnych newypufftyeyte a y gynym brante mluwyty îtydcze; po pokogy ſtoyte a3s ty, geſto hnyew a nechut gmagij k ſobye, zgednayte a zmyrzte!3 budete-ly tyech wijeczij pylny, mozzete ſ bozij pomoczy y na tomto1o ſwyetye ſ bezpecznym ſwijedomijm k oltarzy bozijemu przy- 85 ſtupyty, y w onom" k wyeczne przygijty blazznoſty, ſkrzze pana 2 naſſeho jezukriſta. tato pak rzecz geít ſwateho auguſtyna take w adwent.1 S. Augustini De Adventu Domini sermo I. (P. L. XXXIX, sermo 115.) bratrfijel myla, gyzz z bozzije myloſty blyzz geft den, w nyemz zzadame ſí weſſelijm ſwyetyty pana y ſpaffytele naíſeho narozenije. a pro- tozz profyt y napomynamt waſ, abychom ſye í pomoczij bozzij ſnazzyly 75a yakzz mohucze, l abychom ten den i czyftym ſwyedomijm, i czyfítym 5 papes ſwate leo patrze mathe toto ... w hodne prziprawity. 35 odděleno i tečkou. 36 znam. slovosledu. 37 celá věta byla nějak písařem změtena; v lat. textu opory nemá. 38 kon. ř. 3 odd. 40 Ynatomto. 41 Y wonom. 42 odd. 1 červ. na dva řádky; konec nadpisu went psán za slovy Bratrfije myla na konci řádku třetího. 1a Bnatřiř. 2odd. 3 kon. ř.; tu připsáno utrakvistickým čtenářem znaménko upozorňovací (jako níže na str. 151 ř. 13). 4 chybně za tím psané g přetr- tomuto przyprawi-[ ti yako kſwatbie poſluchay- tez apozoruyte tuto rzecz ya-1 koz prawi otecz ſwaty lew papez. kterak mate k tomto (sic) hodu ſie narozenie bo- zieho prziprawiti y dije wífie ne- czyftoty daleczy budte ozdob-[te fie. — 86. blažnoſti. — 87. gezu kryſta amen. 6. [Recapitulatio.] Sed ut haec, quae suggessimus, sensibus vestrae Charitatis tenacius inhaereant, breviter, quae dicta sunt, iteramus. Hoc enim admonuimus, fratres, ut quia Natalis Domini imminet, tanquam ad nuptiale et coeleste convivium ab omni luxuria nitidi et bonis operibus adornati nos per Christi adjutorium prae- paremus, eleemosynas pauperibus erogemus, iracundiam vel odium quasi venenum diaboli de cordibus nostris respuamus. Castitatem etiam cum propriis uxoribus fideliter conservate; ad convivia vestra frequentius pauperes evocate; ad vigilias maturius surgite; in ecclesia stantes aut orate aut psallite; verba otiosa aut saecu- laria nec ipsi ex ore vestro proferte et eos, qui proferre voluerint, castigate; pacem cum omnibus custodite, et quos discordes agnoscitis, ad concordiam revocate. Haec si fideliter, Christo adjuvante, volueritis implere, et in hoc saeculo ad altare Domi- nicum secura conscientia poteritis accedere, et in futuro ad aeternam beatitudinem feliciter pervenire; praestante Domino nostro Jesu Christo, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. 3 nn.: 1. [Quid praestandum ante celebritatem Natalis Domini. Laborandum, ut Christi corpus digne percipiatur.] Appropinquante jam sacratissima solemnitate, qua Salvator noster inter homines nasci misericorditer voluit, fratres charissimi, [attentius considerate, qualiter oporteat nos in adventu tantae potentiae praeparari,
Strana 151
151 frdozem mohly k oltarzy bozijemu przyítupyty, a tyelo? a3 krew naſſeho ſpaffytele ne3 k odſuzenij, ale k lekarzſtwij duff ſwych przygijety. nebt w geho tyele zalezij naff zywot, yakozzt to on ſam dije: nebudete w ſobye 10 zzywota gmyety, gedyne acz gijeſty budete tyelo ſyna czlowyeczijeho a krew geho! pijti.* protozz ktozz chcze zzywot wzzyety, promyen zzy- Jan 6, 54. wot.....5 a bude tyem wijecze poruffen nezz vzdrawen, wijecze vmrtwen nezz obzzywen. neb geſt tak rzekl ſwaty pawel:' ktozz gije tyelo bozijeho fyna a pije krew geho nedoſtoynye, ſvvd gije a pije ſobye." a kakzzkoly' na° wſak czafí ſlufye nam dobrymy ſkutky byty oſdo- benu, awſak' zwlaſtye den hodu geho narozenye, yakozz geſt to y ſam rzekl we cztenij: magij ſye ſwyetyty lydem waffy dobrzij czynowe.* znamenayte, Mat. 5, 15. bratrſije, kdyzz ktery czlowyek znamenyty chcze hody ſwe gmyety neb ſweho ſyna, kaku ſnazznoſty przed mnoho dnij, czozz by nerzadneho 20 w| ſwem domu wydyel a neczyſteho, wyczyftij, zporzyedij, wen wywrzze, czoy neczyíte a° nepyekne, a czehoy trzeba, dobyty kaazze, bude-ly dom temen, zbijelee gey, vmetv podlahy chwoftyffty, ofdobije potruffijecz kwyetijm; a czoz ſluſſije k vtyeſſe, to przypoſobije wſij ſnazznoſtij. a procz 15 1 Kor. 11, 27. ženo. 5 smysl věty scházející doplniti lze podle lat. textu. 6 červ. podtrž. A kakzz koly 8. duffy ſwych. — 13. ſyna bozieho. — 15. ayakz koli nawífaky čzas. — 19. yaku. — 22. temny. — 22. potrufiecz. — 24. hod s weſelim chwalili aſlawili. — ut Regem et Dominum nostrum laeti atque gaudentes cum gloria et laudibus me- reamur suscipere, et in conspectu ejus inter coetus felices sanctorum gratulando exsultare, magis quam ab eo propter foeditatem nostram repulsi inter peccatores aeternam confusionem mereri.] Et ideo rogo et moneo, ut quantum possumus, cum Dei adjutorio laboremus, ut in illo die cum pura et sincera conscientia, mundo corde [et casto corpore] ad altare Domini possimus accedere, et corpus et sanguinem ejus non ad judicium, sed ad remedium animae nostrae mereamur accipere. In Christi enim corpore vita nostra consistit, sicut et ipse dixit: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis .... (Joan. VI, 54). Mutet ergo vitam, qui vult accipere vitam. [Nam si non mutet vitam, ad judicium accipiet vitam:] et magis ex ipsa cor- rumpitur, quam sanetur ; magis occiditur, quam vivificetur. Sic enim dixit Apostolus: Qui manducat corpus Domini.... (I. Cor. XI, 27). 2. [Mundanda conscientia.] Et licet nos omni tempore bonis operibus ornatos [ac splendidos] esse conveniat, praecipue tamen in die Natalis Domini, sicut in Evangelio ipse dixit, lucere debent hominibus opera vestra (Matth. V, 16). Considerate ſquaeso], fratres, quando aliquis homo potens aut nobilis natalem aut suum aut filii sui celebrare desiderat, quanto studio ante plures dies, quidquid in domo sua sordidum viderit, ordinat emundari, quidquid ineptum et incongruum, projici, quid- quid utile et necessarium, praecipit exhiberi. Domus etiam, si subobscura fuerit, dealbatur, pavimenta scopis mundantur et diversis respersa floribus adornantur; quidquid etiam ad laetitiam [animi et corporis delicias] pertinet, omni sollicitudine providetur. Utquid ista omnia, fratres charissimi, nisi ut dies natalitius cum gaudio celebretur hominis morituri? Si ergo tanta praeparas in natalitio tuo, aut filii tui, quanta et qualia praeparare debes suscepturus natalem Domini tui? [Si talia prae- paras morituro, qualia praeparare debes aeterno?] Quidquid ergo non vis invenire in domo tua, quantum potes, labora, ut non inveniat Deus in anima tua.
151 frdozem mohly k oltarzy bozijemu przyítupyty, a tyelo? a3 krew naſſeho ſpaffytele ne3 k odſuzenij, ale k lekarzſtwij duff ſwych przygijety. nebt w geho tyele zalezij naff zywot, yakozzt to on ſam dije: nebudete w ſobye 10 zzywota gmyety, gedyne acz gijeſty budete tyelo ſyna czlowyeczijeho a krew geho! pijti.* protozz ktozz chcze zzywot wzzyety, promyen zzy- Jan 6, 54. wot.....5 a bude tyem wijecze poruffen nezz vzdrawen, wijecze vmrtwen nezz obzzywen. neb geſt tak rzekl ſwaty pawel:' ktozz gije tyelo bozijeho fyna a pije krew geho nedoſtoynye, ſvvd gije a pije ſobye." a kakzzkoly' na° wſak czafí ſlufye nam dobrymy ſkutky byty oſdo- benu, awſak' zwlaſtye den hodu geho narozenye, yakozz geſt to y ſam rzekl we cztenij: magij ſye ſwyetyty lydem waffy dobrzij czynowe.* znamenayte, Mat. 5, 15. bratrſije, kdyzz ktery czlowyek znamenyty chcze hody ſwe gmyety neb ſweho ſyna, kaku ſnazznoſty przed mnoho dnij, czozz by nerzadneho 20 w| ſwem domu wydyel a neczyſteho, wyczyftij, zporzyedij, wen wywrzze, czoy neczyíte a° nepyekne, a czehoy trzeba, dobyty kaazze, bude-ly dom temen, zbijelee gey, vmetv podlahy chwoftyffty, ofdobije potruffijecz kwyetijm; a czoz ſluſſije k vtyeſſe, to przypoſobije wſij ſnazznoſtij. a procz 15 1 Kor. 11, 27. ženo. 5 smysl věty scházející doplniti lze podle lat. textu. 6 červ. podtrž. A kakzz koly 8. duffy ſwych. — 13. ſyna bozieho. — 15. ayakz koli nawífaky čzas. — 19. yaku. — 22. temny. — 22. potrufiecz. — 24. hod s weſelim chwalili aſlawili. — ut Regem et Dominum nostrum laeti atque gaudentes cum gloria et laudibus me- reamur suscipere, et in conspectu ejus inter coetus felices sanctorum gratulando exsultare, magis quam ab eo propter foeditatem nostram repulsi inter peccatores aeternam confusionem mereri.] Et ideo rogo et moneo, ut quantum possumus, cum Dei adjutorio laboremus, ut in illo die cum pura et sincera conscientia, mundo corde [et casto corpore] ad altare Domini possimus accedere, et corpus et sanguinem ejus non ad judicium, sed ad remedium animae nostrae mereamur accipere. In Christi enim corpore vita nostra consistit, sicut et ipse dixit: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis .... (Joan. VI, 54). Mutet ergo vitam, qui vult accipere vitam. [Nam si non mutet vitam, ad judicium accipiet vitam:] et magis ex ipsa cor- rumpitur, quam sanetur ; magis occiditur, quam vivificetur. Sic enim dixit Apostolus: Qui manducat corpus Domini.... (I. Cor. XI, 27). 2. [Mundanda conscientia.] Et licet nos omni tempore bonis operibus ornatos [ac splendidos] esse conveniat, praecipue tamen in die Natalis Domini, sicut in Evangelio ipse dixit, lucere debent hominibus opera vestra (Matth. V, 16). Considerate ſquaeso], fratres, quando aliquis homo potens aut nobilis natalem aut suum aut filii sui celebrare desiderat, quanto studio ante plures dies, quidquid in domo sua sordidum viderit, ordinat emundari, quidquid ineptum et incongruum, projici, quid- quid utile et necessarium, praecipit exhiberi. Domus etiam, si subobscura fuerit, dealbatur, pavimenta scopis mundantur et diversis respersa floribus adornantur; quidquid etiam ad laetitiam [animi et corporis delicias] pertinet, omni sollicitudine providetur. Utquid ista omnia, fratres charissimi, nisi ut dies natalitius cum gaudio celebretur hominis morituri? Si ergo tanta praeparas in natalitio tuo, aut filii tui, quanta et qualia praeparare debes suscepturus natalem Domini tui? [Si talia prae- paras morituro, qualia praeparare debes aeterno?] Quidquid ergo non vis invenire in domo tua, quantum potes, labora, ut non inveniat Deus in anima tua.
Strana 152
152 to wiſe? gedyne aby ſmrtelneho czlowyeka hod f weſſelijm ſlawyly, gemuzz geſt obak vmrzijety, a kdyzz tak ſye pijlnije k ſwemu hodu neb ſyna ſweho 25 przyprawugef, kak ſye maſſ przyprawyty hodnvv przyprawu czakage hody pana ſweho! gehozz by nechtyel, by bylo w twem domu nalezeno, ſnazz ſye na to, gelykz mozzefí, at by nenalezl boh w twe dufy toho! gyftye, kdybyl tyc kral zemíky neb gyny nyekto znamenyty k ſwys hodom pozwal, ſnazzyl by ſye, aby ruchem toho oczyma ſye neneſlijbyl,11 30 geſtoy tye pozwal. takezz ſye ſnazz i pomoczij bozij, at by twa duſſe byla 75b rozlycznych fílechetnoſtij odobamy okrafflena a takl2 hod bozijeho ſwye- tyla narozenije. neb pan kriftus vzrzy-ly tye tak przij- prawna k hodu ſwemu, ont fam przijde do twel3 duffe, negen aby gy nawfftyewyl, ale aby w nij odpoczynul a przyprawyl ſobye w nij na wyeky bydlo, yakozz geſt 35 2 Kor. 6, 16. pfano: a budy w nych bydlyty a chodyty budu mezy nymy.14* a opyetl3: ay, ya ſtogijm v wratl3 a tluka; wſtane-ly kto a otewrzel3 my, wegdy k nyemu Apok. 3, 20. a budu ſ nijm weczerzety a oni3 ſe mnv.* o, kakl5 geſt to ſiczaſtna duſſe, geſto tak ſye ſ bozzij pomoczij ſnazzij zzywota ſweho zpoſſobyty, ezz bude hodna przygijety kriſta, aby hoſt byl gegije a w nijls bydlyl! al' takezz 40 opyet protyw tomu,18 o, kakls neſſczafſtne to ſwyedomije, gehozz by bylo plakaty hodno, geftoy ſye tak zlymy ſkutkyl zíerzedylo, lakomftwem potuchlo vczynylo, ohnyem hnyewu ſhorzalo, ſmyltwem zprznylo, pychvy a hrdoftij zkazylo, ezz w nyem nel7 kryftus poczne odpoczywaty, ale zly duch panowaty. neb takowa duſſe bude od praweho ſwyetla opuſtyena 45 a bude tmamy obklyczena, ſladkoſti2° bude wyprazzdnyena a horzkoſty naplnyena. zzywot gy odzzene a ſmrt gy popadne, gen acz ſkoro gij bude pomozzeno lekarziſtwijm pokanije ſpaſfytedlneho. protozz acz geft 8 kon. ř. » A wfak. 1° kdy na kon. ř. 11 ne neſlijbyl. 12 odd. 13 odd. 14 mezynymy. 15 Okak. 16 awnij. 17 kon. ř. 18 odd. 19 začaté za tím/ přetrženo. 20 z pův. ſladkoſtij 26. yak. — 28. yakoz muozeſs. — 36. achoditi mezy nimi budu. — 38. a 41. oyak. — 3. [Ornanda bonis operibus anima. Culpam statim sequatur poenitentia.] Certe si te rex terrenus aut quicumque paterfamilias ad suum natalitium invitaret, qualibus vestimentis studeres [ornatus incedere, quam novis ac nitidis, quam spien- didis; quorum nec vetustas, nec vilitas, nec aliqua foeditas] oculos invitantis offen- deret? Tali ergo studio, in quantum praevales, Christo auxiliante contende, ut diversis virtutum ornamentis anima tua composita, [simplicitatis gemmis et sobrie- tatis floribus] adornata, ad solemnitatem Regis aeterni, id est ad Natalem Domini Salvatoris cum secura conscientia procedat, castitate nitida, charitate splendida, eleemosynis candida. Christus enim Dominus si te ita compositum natalitium suum celebrare cognoverit, ipse per se venire et animam tuam non solum visitare, sed etiam requiescere et in perpetuum in illa dignabitur habitare: sicut scriptum est, Et inhabitabo in illis et inambulabo (II Cor. VI, 16); et iterum, Ecce sto ad ostium... (Apoc. III, 20). Quam felix est illa anima, quae vitam suam ita, Deo auxiliante, studuerit gubernare, ut Christum hospitem et habitatorem mereatur excipere ; sicut e contrario quam infelix est illa conscientia, toto lacrymarum fonte lugenda, quae se ita malis operibus cruentavit, ut in ca non Christus requiescere, sed diabolus in- cipiat dominari! Talis enim anima [si medicamentum poenitentiae non cito subvenerit]
152 to wiſe? gedyne aby ſmrtelneho czlowyeka hod f weſſelijm ſlawyly, gemuzz geſt obak vmrzijety, a kdyzz tak ſye pijlnije k ſwemu hodu neb ſyna ſweho 25 przyprawugef, kak ſye maſſ przyprawyty hodnvv przyprawu czakage hody pana ſweho! gehozz by nechtyel, by bylo w twem domu nalezeno, ſnazz ſye na to, gelykz mozzefí, at by nenalezl boh w twe dufy toho! gyftye, kdybyl tyc kral zemíky neb gyny nyekto znamenyty k ſwys hodom pozwal, ſnazzyl by ſye, aby ruchem toho oczyma ſye neneſlijbyl,11 30 geſtoy tye pozwal. takezz ſye ſnazz i pomoczij bozij, at by twa duſſe byla 75b rozlycznych fílechetnoſtij odobamy okrafflena a takl2 hod bozijeho ſwye- tyla narozenije. neb pan kriftus vzrzy-ly tye tak przij- prawna k hodu ſwemu, ont fam przijde do twel3 duffe, negen aby gy nawfftyewyl, ale aby w nij odpoczynul a przyprawyl ſobye w nij na wyeky bydlo, yakozz geſt 35 2 Kor. 6, 16. pfano: a budy w nych bydlyty a chodyty budu mezy nymy.14* a opyetl3: ay, ya ſtogijm v wratl3 a tluka; wſtane-ly kto a otewrzel3 my, wegdy k nyemu Apok. 3, 20. a budu ſ nijm weczerzety a oni3 ſe mnv.* o, kakl5 geſt to ſiczaſtna duſſe, geſto tak ſye ſ bozzij pomoczij ſnazzij zzywota ſweho zpoſſobyty, ezz bude hodna przygijety kriſta, aby hoſt byl gegije a w nijls bydlyl! al' takezz 40 opyet protyw tomu,18 o, kakls neſſczafſtne to ſwyedomije, gehozz by bylo plakaty hodno, geftoy ſye tak zlymy ſkutkyl zíerzedylo, lakomftwem potuchlo vczynylo, ohnyem hnyewu ſhorzalo, ſmyltwem zprznylo, pychvy a hrdoftij zkazylo, ezz w nyem nel7 kryftus poczne odpoczywaty, ale zly duch panowaty. neb takowa duſſe bude od praweho ſwyetla opuſtyena 45 a bude tmamy obklyczena, ſladkoſti2° bude wyprazzdnyena a horzkoſty naplnyena. zzywot gy odzzene a ſmrt gy popadne, gen acz ſkoro gij bude pomozzeno lekarziſtwijm pokanije ſpaſfytedlneho. protozz acz geft 8 kon. ř. » A wfak. 1° kdy na kon. ř. 11 ne neſlijbyl. 12 odd. 13 odd. 14 mezynymy. 15 Okak. 16 awnij. 17 kon. ř. 18 odd. 19 začaté za tím/ přetrženo. 20 z pův. ſladkoſtij 26. yak. — 28. yakoz muozeſs. — 36. achoditi mezy nimi budu. — 38. a 41. oyak. — 3. [Ornanda bonis operibus anima. Culpam statim sequatur poenitentia.] Certe si te rex terrenus aut quicumque paterfamilias ad suum natalitium invitaret, qualibus vestimentis studeres [ornatus incedere, quam novis ac nitidis, quam spien- didis; quorum nec vetustas, nec vilitas, nec aliqua foeditas] oculos invitantis offen- deret? Tali ergo studio, in quantum praevales, Christo auxiliante contende, ut diversis virtutum ornamentis anima tua composita, [simplicitatis gemmis et sobrie- tatis floribus] adornata, ad solemnitatem Regis aeterni, id est ad Natalem Domini Salvatoris cum secura conscientia procedat, castitate nitida, charitate splendida, eleemosynis candida. Christus enim Dominus si te ita compositum natalitium suum celebrare cognoverit, ipse per se venire et animam tuam non solum visitare, sed etiam requiescere et in perpetuum in illa dignabitur habitare: sicut scriptum est, Et inhabitabo in illis et inambulabo (II Cor. VI, 16); et iterum, Ecce sto ad ostium... (Apoc. III, 20). Quam felix est illa anima, quae vitam suam ita, Deo auxiliante, studuerit gubernare, ut Christum hospitem et habitatorem mereatur excipere ; sicut e contrario quam infelix est illa conscientia, toto lacrymarum fonte lugenda, quae se ita malis operibus cruentavit, ut in ca non Christus requiescere, sed diabolus in- cipiat dominari! Talis enim anima [si medicamentum poenitentiae non cito subvenerit]
Strana 153
153 kto taky, wſak do21 bozije myloſty nezvffvay; zvfanijm ſmrtelnym ne- 50 zahynvy do oſtatka, ale brzo ſye vtecz ku pokanij, a donyzdt22 gſu gefftye nowy raany hrzyechow geho a23 czrftwy, wezmy gym lekarzítwye zdrawe; nebt geft naff lekarz wffemohuczij, takt mozz a takt geft obykl wyhogyty nafí z ran nafych, ezzt neofítawij any fframu, y napomijnamt24 waií, myla bratrfije, yakozz wzdy, tak y nynije: ſdrzzte ſye ode wíſeho, gefto by duffe 55 waffe zfferzedylo, od czyzzolozítwa nezfíczaftného a od hubenych25 zzenym! a yakozz24 wzdy mate toho prazzdny byty, tak nenije6 w27 czaſ tento mate fye y od ſwych2s wlaſtnijch zzen przed27 mnoho dnij ſdrzzety. kdyzzkolywyek2 narozenije ſyna bozijeho neb gyne nyetere hody ſwyetyty mate, opylftwye sye kryte, hnyew yako zwijerz lijtvv odzzente, 60 nenawyft yako ſmrtelny ged z frdecz wylijte, a taku w ſobye gmyeyte myloft, geſto by negen3 przatel dofíla, l ale take azz y neprzatel, abyfíte 76a bezpecznye w paterzy mohly rzeeczy: odpuft nam, yako y my odpuftyeme! neb ktozz ſye czyge, ezz by y gedyneho czlowyeka nenawydyel, newyedye, by mohl bezpecznye k oltarzy bozijemu przyítupyty, neb ſwaty jan hroznye 65 wola rzka: ktozz bratra ſweho nenawydij, wrazzedlnyk geſt.* rozzfudtezz 1 Jan 3, 15. to, ma-ly31 wrazedlnyk, drzewe nezz by pokanije2 czynyl, ſmijety tyelo bozije przygymaty. na kon. ř. vyškrabáním j. 21 rkp. od. 22 odd. 23 kon. ř. 24 odd. 25 a od hubenych. 26 písař interpunkcí (tečkou) za tento a červ. označením litery m prozrazuje, že četl nenie = non est; původně však bylo nynie. 27 kon. ř. 28 yodíwych. 2 kdyzz na konci ř. 30 ne gen. 31 maly. 32 za tím v rkp. gmyel, ale černě i červeně přetrženo. 41. gehoz by bylo hodno plakati. — 50. nezahy-nu. — 50. donizt. — 58. niektere. — a luce relinquitur, a tenebris occupatur; vacuatur dulcedine, impletur amaritudine; a morte invaditur, a vita repudiatur. Non tamen de Domini pietate diffidat, qui talis est, nec mortifera desperatione frangatur ; sed magis ad poenitentiam cito con- fugiat, et dum adhuc nova sunt et calent peccatorum suorum vulnera, sic sibi ad- hibeat medicamenta salubria; quia medicus noster omnipotens Deus est, et sic con- suevit plagas nostras curare, ut nec cicatricum vestigia post ipsius medicamina remaneant. Ideo etiam ab omni inquinamento ante ejus Natalem multis diebus abstinere debetis. 4. [Vitia ante solemnitates cavenda. Odium praesertim.] Quotiescumque aut Natalem Domini, aut reliquas solemnitates celebrare disponitis, ebrietatem ante omnia fugite, iracundiae quasi bestiae crudelissimae repugnate, odium velut venenum mortiferum de corde vestro repellite; et tanta sit in vobis charitas, quae non solum usque ad amicos, sed etiam usque ad ipsos perveniat inimicos; ut securi possitis dicere in oratione dominica: Dimitte nobis .... (Matth. VI, 12). Nam qui se scit vel unum hominem odio habere, nescio ad altare Domini quomodo securus possit accedere; cum praecipue beatus Joannes evangelista terribiliter clamet et dicat: Qui fratrem suum odit, homicida est (I Joan. III, 15). Nam vestrum est judicare, utrum homicida, antequam poenitentiam agat, praesumere debeat Eucharistiam accipere. [Addit etiam adhuc sanctus Joannes et clamat dicens: Qui fratrem suum odit....; et iterum: Omnis, inquit, qui.... ; et iterum: Si quis dixerit... (I Joan. II, 11; III, 14; IV, 20). Quicumque ergo odium vel iracundiam servat in corde et sub tali tonitruo (sic) nec terretur nec expergiscitur, non dormiens, sed mortuus esse credendus est.]
153 kto taky, wſak do21 bozije myloſty nezvffvay; zvfanijm ſmrtelnym ne- 50 zahynvy do oſtatka, ale brzo ſye vtecz ku pokanij, a donyzdt22 gſu gefftye nowy raany hrzyechow geho a23 czrftwy, wezmy gym lekarzítwye zdrawe; nebt geft naff lekarz wffemohuczij, takt mozz a takt geft obykl wyhogyty nafí z ran nafych, ezzt neofítawij any fframu, y napomijnamt24 waií, myla bratrfije, yakozz wzdy, tak y nynije: ſdrzzte ſye ode wíſeho, gefto by duffe 55 waffe zfferzedylo, od czyzzolozítwa nezfíczaftného a od hubenych25 zzenym! a yakozz24 wzdy mate toho prazzdny byty, tak nenije6 w27 czaſ tento mate fye y od ſwych2s wlaſtnijch zzen przed27 mnoho dnij ſdrzzety. kdyzzkolywyek2 narozenije ſyna bozijeho neb gyne nyetere hody ſwyetyty mate, opylftwye sye kryte, hnyew yako zwijerz lijtvv odzzente, 60 nenawyft yako ſmrtelny ged z frdecz wylijte, a taku w ſobye gmyeyte myloft, geſto by negen3 przatel dofíla, l ale take azz y neprzatel, abyfíte 76a bezpecznye w paterzy mohly rzeeczy: odpuft nam, yako y my odpuftyeme! neb ktozz ſye czyge, ezz by y gedyneho czlowyeka nenawydyel, newyedye, by mohl bezpecznye k oltarzy bozijemu przyítupyty, neb ſwaty jan hroznye 65 wola rzka: ktozz bratra ſweho nenawydij, wrazzedlnyk geſt.* rozzfudtezz 1 Jan 3, 15. to, ma-ly31 wrazedlnyk, drzewe nezz by pokanije2 czynyl, ſmijety tyelo bozije przygymaty. na kon. ř. vyškrabáním j. 21 rkp. od. 22 odd. 23 kon. ř. 24 odd. 25 a od hubenych. 26 písař interpunkcí (tečkou) za tento a červ. označením litery m prozrazuje, že četl nenie = non est; původně však bylo nynie. 27 kon. ř. 28 yodíwych. 2 kdyzz na konci ř. 30 ne gen. 31 maly. 32 za tím v rkp. gmyel, ale černě i červeně přetrženo. 41. gehoz by bylo hodno plakati. — 50. nezahy-nu. — 50. donizt. — 58. niektere. — a luce relinquitur, a tenebris occupatur; vacuatur dulcedine, impletur amaritudine; a morte invaditur, a vita repudiatur. Non tamen de Domini pietate diffidat, qui talis est, nec mortifera desperatione frangatur ; sed magis ad poenitentiam cito con- fugiat, et dum adhuc nova sunt et calent peccatorum suorum vulnera, sic sibi ad- hibeat medicamenta salubria; quia medicus noster omnipotens Deus est, et sic con- suevit plagas nostras curare, ut nec cicatricum vestigia post ipsius medicamina remaneant. Ideo etiam ab omni inquinamento ante ejus Natalem multis diebus abstinere debetis. 4. [Vitia ante solemnitates cavenda. Odium praesertim.] Quotiescumque aut Natalem Domini, aut reliquas solemnitates celebrare disponitis, ebrietatem ante omnia fugite, iracundiae quasi bestiae crudelissimae repugnate, odium velut venenum mortiferum de corde vestro repellite; et tanta sit in vobis charitas, quae non solum usque ad amicos, sed etiam usque ad ipsos perveniat inimicos; ut securi possitis dicere in oratione dominica: Dimitte nobis .... (Matth. VI, 12). Nam qui se scit vel unum hominem odio habere, nescio ad altare Domini quomodo securus possit accedere; cum praecipue beatus Joannes evangelista terribiliter clamet et dicat: Qui fratrem suum odit, homicida est (I Joan. III, 15). Nam vestrum est judicare, utrum homicida, antequam poenitentiam agat, praesumere debeat Eucharistiam accipere. [Addit etiam adhuc sanctus Joannes et clamat dicens: Qui fratrem suum odit....; et iterum: Omnis, inquit, qui.... ; et iterum: Si quis dixerit... (I Joan. II, 11; III, 14; IV, 20). Quicumque ergo odium vel iracundiam servat in corde et sub tali tonitruo (sic) nec terretur nec expergiscitur, non dormiens, sed mortuus esse credendus est.]
Strana 154
154 to tak wzdy myſleecz, bratrzije myla, ktozz gſu dobrzij, ſnazzte ſye, aby fſtaaly w ſwych czynech; neb ne ten,33 ktozz poczne, ale ktozz ſſtogij Mat. 10, 22. azz do kôcze,3 ſpaſien bude.* a ktozz ſye poznagij, ezz gſu leenij k al- 70 mvzznye, brzczy k hnyewu, ſpyeſſnij k ſmylſtwu, ſ bozij pomoczij poſpyeſſte, aby ſye ode zleho wydawyly [nebo]35 wywadyly a to, czoy dobre, czynyly, aby den fudny newzyely pokuty f hrzyeffnymy, ale aby i ſprawedlnymy a i mylofrdnymy zaſluzzyly wyeczne odplaty, ſkrzze pana36 naííeho jezu- kriſta. amen. 75 tato rzecz geft w nedyely mezy ochtabyl bozijeho narozenije.2 donydzz' geft malyczek dijedycz, geft yako y ſluha, acz geſt y pan Gal. 4, 1—2 wiſeho; ale geft pod pyeſtuny azz do czaful vſtaweneho od otcze.1* w ony nedyele, geſto giu byly przed4 hody bozijeho narozenije, czynyl geſt koftel 5 pamyet o4 przijfítij bozijem; gyzz pak o tom, czoy bylo po tom ſwatem geho narozenij, take nam nyeczo koftel przywodij k myſly. a tak ſwaty pawel tyemyto ſlowy, aneb' at rzku, koſtel ſwaty wzem ſlowa tato ſwateho pawla, to nam napowijedaa, ezz pan gſa wíſeho naſí ſpaſſytel pro ny na ſwyet przyſſed, narodyw ſye byl w ſwem dyetynftwij yako y gyne dijetye 10 w pyeſtvnfftwij ſwe matky a jozephowye. awſake byly gſu take przy tom dywne wyeczy, geſto gſu vkazowaly mocz bozfftwije dyet ylete" toho, acz geft to dyetye nycz dywneho zrzeymye ſamo neczynylo. protozz cztv- dneſ cztenije, geſto pijíſe ſwaty lukaff, ezz dywyl ſye jozeph, geſto byl nazwan otecz dijetyete; dywyla ſye y matka ſwata tomu, czo ſlyſſijechu 15 Luk. 2, 33 nn. o dyetyety.* neb yakozz pſano geſt I w gynem mijeftye, maria chowaſſe, 76% toczyf w pamyet braſſe, wſeczko, czo ſye dyegyefſe, w ſwem ſrdczy o tom t. 2, 19. przemyetagycz;* a tak y tuto dywijeſta ſye oba, y ſ yozephem8 maria, tomu, geſto flyffijeſta, czo prawijechu o dyetyety. neb dywne geft bylo 33 neten. 34 dokô na konci řádku. 3 v rkp. lat. zkratka l' (= vel, nebo) jako 140, ř. 1.7. 36 odd. 1 odd. 2 červ. na půltřetí řádek. 3 D na dva řádky. 4 kon. ř. 5 a neb. 6 Awfak. 7dyetete. Syſyozephem. apána; zkratka výjimkou před koncem řádku. 59. litu zwierz. — 70. ten ſpaſen bude. — 72. wydawili neb wywadili. — 73. fípra- wedliwymi. 7. nietczo. — 9. pronas. — 17. totiz. — 19. gefíto flyffela czo. — 20. matie 5. [Adhortatio.] Haec ergo, fratres charissimi, quotidie cogitantes, qui boni sunt, cum Dei gratia contendant perseverare in operibus bonis, quia non qui coeperit, sed qui perseveraverit usque ad finem, hic salvus erit (Matth. X, 22). Qui vero se ad eleemosynam tardos et ad iracundiam promptos et ad exercendam luxuriam praecipites esse cognoscunt, auxiliante Domino festinent se a malis eruere, ut quae bona sunt, mereantur implere: ut cum dies judicii venerit, non cum impiis, sed cum justis et misericordibus pervenire ad aeterna praemia mereantur; praestante Domino nostro Jesu Christo [qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saecu- lorum]. Amen.
154 to tak wzdy myſleecz, bratrzije myla, ktozz gſu dobrzij, ſnazzte ſye, aby fſtaaly w ſwych czynech; neb ne ten,33 ktozz poczne, ale ktozz ſſtogij Mat. 10, 22. azz do kôcze,3 ſpaſien bude.* a ktozz ſye poznagij, ezz gſu leenij k al- 70 mvzznye, brzczy k hnyewu, ſpyeſſnij k ſmylſtwu, ſ bozij pomoczij poſpyeſſte, aby ſye ode zleho wydawyly [nebo]35 wywadyly a to, czoy dobre, czynyly, aby den fudny newzyely pokuty f hrzyeffnymy, ale aby i ſprawedlnymy a i mylofrdnymy zaſluzzyly wyeczne odplaty, ſkrzze pana36 naííeho jezu- kriſta. amen. 75 tato rzecz geft w nedyely mezy ochtabyl bozijeho narozenije.2 donydzz' geft malyczek dijedycz, geft yako y ſluha, acz geſt y pan Gal. 4, 1—2 wiſeho; ale geft pod pyeſtuny azz do czaful vſtaweneho od otcze.1* w ony nedyele, geſto giu byly przed4 hody bozijeho narozenije, czynyl geſt koftel 5 pamyet o4 przijfítij bozijem; gyzz pak o tom, czoy bylo po tom ſwatem geho narozenij, take nam nyeczo koftel przywodij k myſly. a tak ſwaty pawel tyemyto ſlowy, aneb' at rzku, koſtel ſwaty wzem ſlowa tato ſwateho pawla, to nam napowijedaa, ezz pan gſa wíſeho naſí ſpaſſytel pro ny na ſwyet przyſſed, narodyw ſye byl w ſwem dyetynftwij yako y gyne dijetye 10 w pyeſtvnfftwij ſwe matky a jozephowye. awſake byly gſu take przy tom dywne wyeczy, geſto gſu vkazowaly mocz bozfftwije dyet ylete" toho, acz geft to dyetye nycz dywneho zrzeymye ſamo neczynylo. protozz cztv- dneſ cztenije, geſto pijíſe ſwaty lukaff, ezz dywyl ſye jozeph, geſto byl nazwan otecz dijetyete; dywyla ſye y matka ſwata tomu, czo ſlyſſijechu 15 Luk. 2, 33 nn. o dyetyety.* neb yakozz pſano geſt I w gynem mijeftye, maria chowaſſe, 76% toczyf w pamyet braſſe, wſeczko, czo ſye dyegyefſe, w ſwem ſrdczy o tom t. 2, 19. przemyetagycz;* a tak y tuto dywijeſta ſye oba, y ſ yozephem8 maria, tomu, geſto flyffijeſta, czo prawijechu o dyetyety. neb dywne geft bylo 33 neten. 34 dokô na konci řádku. 3 v rkp. lat. zkratka l' (= vel, nebo) jako 140, ř. 1.7. 36 odd. 1 odd. 2 červ. na půltřetí řádek. 3 D na dva řádky. 4 kon. ř. 5 a neb. 6 Awfak. 7dyetete. Syſyozephem. apána; zkratka výjimkou před koncem řádku. 59. litu zwierz. — 70. ten ſpaſen bude. — 72. wydawili neb wywadili. — 73. fípra- wedliwymi. 7. nietczo. — 9. pronas. — 17. totiz. — 19. gefíto flyffela czo. — 20. matie 5. [Adhortatio.] Haec ergo, fratres charissimi, quotidie cogitantes, qui boni sunt, cum Dei gratia contendant perseverare in operibus bonis, quia non qui coeperit, sed qui perseveraverit usque ad finem, hic salvus erit (Matth. X, 22). Qui vero se ad eleemosynam tardos et ad iracundiam promptos et ad exercendam luxuriam praecipites esse cognoscunt, auxiliante Domino festinent se a malis eruere, ut quae bona sunt, mereantur implere: ut cum dies judicii venerit, non cum impiis, sed cum justis et misericordibus pervenire ad aeterna praemia mereantur; praestante Domino nostro Jesu Christo [qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saecu- lorum]. Amen.
Strana 155
155 20 to, geſto gſta ſama dwa gedyna wydyela tu glucz przy dyetyety, ez maty panna, maty dyetyety a pâna' glucz ſwymy prſmy pokrm dawa, a dijetye yako y gyne dyetye. rzekl ſem oneda rzecz ſwateho bernarta,10 ez onay [P.L.CLXXXIII, col. 99 (s Bern. In vig. Nativ. ſye wydyela pannvv, wydyel y jozeph, geſtoy tak dobrze byl ſwyedek y Dom. s. III, c. 10).] ſtraazze panenſtwije gegije, dywne bylo, czo gſu flyffely od paſtyrzow: 25 dyetatko lezzij w ſproſtnych ruſſkach, a andyelli welyku radoſt wíſeho lydu zwyeftuge, ezz sye geft spafytel narodyl a ezzl2 nalezny gey dyetyetem w ruffky ſproſtne obynvtym v bethlemye. a ſ welyku ſwyetloſtij andyel ſye vkazal tyem paſtyrzom,l3 po nyemz y ſ nijm welyke mnozſtwye an- dyelow chwalu v wyfofítyl2 zpyewaly bohu, ez y na zemyl4 pokoy lydel5 30 wole dobre. dywne,16 trfijel7 kraly ode wiſchodl8 fluncze przygely, aby poklonu dijetyety vczynyly pokornemu, dary przyneffſe.13 dywne, kdyz onen ſtary fymeon, gehozz dotyka dnefſnye cztenije, geſtoy ſye ſtalo przy vwodu matky20 bozije, kdyz gſu to dyetatko w chramv bohu obyet zan dawífe poftawyly, pozzehnal otcze y matky dyetatka. otcze rzku, ezz 35 pyeftvn byl dyetyete, a obeczl4 mnyela, by on byl otecz. kterym pozzeh- nanijm dal gym pozzehnanye, nepravij toho y zzadne pijímo, ale ezz pak rzekl ten ſymeon k matcze dijetyete: ay, tento — na dyetye vkazaw — polozzen geft w padenije a v wſtanije2 mnohym w yzrahely al5 w zname- nije, protyw nyemuz22 budu mluwyty,* aby zewena byla ze mnohych Luk. 2, 34. 40 ſrdecz myſlenije. a bylay22 anna prorokyny23 w chramv, geſto byla ſedm let i mvzzem od panenſtwije ſweho a pak do cztyrz a do24 oſmydczat24 let wdowu byla bohu ſluzzecz. ta take przyſſedíſy pocze chwalyty hoſpo- dyna a mluwyty o tom dyetatku wiem, geſto czakachu wykupenije yzrahel- t. 2, 36—38. ſkeho.* ale czoy ta wdowa mlu- wyla, toho nam neprawij cztenije, — 77 45 ale ezz ſymeon drzze dyetatko na ſwu ruku rzekl: gyzz, hoſpodyne, puſtijfſ w pokogy ſluhu ſweho; neb gſta wydyele oczy mogy ſpaſfytele.* ty rzeczy t. 2, 29—30. mnohe, geſto mluwyly o tom dijetatku, ſlyfſyecz jozeph a matka ſwata dywyly ſye.25 to tak przebyehwſe muſſy ſye k onomu ſlowu ze cztenije nawratyty, 50 geſto dije: tento polozzen geft w padenije a v26 witanije mnohym. a tezz dije potom y fam kriftus: przyffel ſem, aby ty, geſto newydije, wydyely na konciř. 10 červ. podtrž. 11odděleno i tečkou. 12 odd. 13 rkp. pastyrzom tyem. 14 ynazemy. 15 kon. ř. 15 po slově dywne byla asi opominuta nějaká spojka (divné, ež ..., divné, když...). 17 k na konci ř. červ. přetrženo. 18 k, l, ch, d protaženy. 19 przy nefííe. 20 násled. ſwate červ. přeškrtnuto. 21 a. v wſtanije. 22 odd. 23 rkp. prorokony. 24 odd. 25 znam. odstavce. 26 na kon. ř. a v. 27 nefwu. 28 a nafmrt. panna matie ditiete. — 22. onehda. — 29. lidem dobre wole. — 30. diwnie. — 33. zaň (sic). — 39. zgewena. — 40. frdczy. — 40. prorokynij. — 46. neb gſta widiela očzy mogy. — 48 n. diwili ſie tomu to tak przebiehſſe muſym 23 n.: ...Secundam (misturam) oculus vidit, quia se fecundam et virginem illa singularis Regina conspexit, quae conservabat omnia verba haec, conferens in corde suo ; cognovit et Joseph non minus testis, quam custos tantae virginitatis. Slova ta citována byla již výše k str. 48 ř. 195 nn.
155 20 to, geſto gſta ſama dwa gedyna wydyela tu glucz przy dyetyety, ez maty panna, maty dyetyety a pâna' glucz ſwymy prſmy pokrm dawa, a dijetye yako y gyne dyetye. rzekl ſem oneda rzecz ſwateho bernarta,10 ez onay [P.L.CLXXXIII, col. 99 (s Bern. In vig. Nativ. ſye wydyela pannvv, wydyel y jozeph, geſtoy tak dobrze byl ſwyedek y Dom. s. III, c. 10).] ſtraazze panenſtwije gegije, dywne bylo, czo gſu flyffely od paſtyrzow: 25 dyetatko lezzij w ſproſtnych ruſſkach, a andyelli welyku radoſt wíſeho lydu zwyeftuge, ezz sye geft spafytel narodyl a ezzl2 nalezny gey dyetyetem w ruffky ſproſtne obynvtym v bethlemye. a ſ welyku ſwyetloſtij andyel ſye vkazal tyem paſtyrzom,l3 po nyemz y ſ nijm welyke mnozſtwye an- dyelow chwalu v wyfofítyl2 zpyewaly bohu, ez y na zemyl4 pokoy lydel5 30 wole dobre. dywne,16 trfijel7 kraly ode wiſchodl8 fluncze przygely, aby poklonu dijetyety vczynyly pokornemu, dary przyneffſe.13 dywne, kdyz onen ſtary fymeon, gehozz dotyka dnefſnye cztenije, geſtoy ſye ſtalo przy vwodu matky20 bozije, kdyz gſu to dyetatko w chramv bohu obyet zan dawífe poftawyly, pozzehnal otcze y matky dyetatka. otcze rzku, ezz 35 pyeftvn byl dyetyete, a obeczl4 mnyela, by on byl otecz. kterym pozzeh- nanijm dal gym pozzehnanye, nepravij toho y zzadne pijímo, ale ezz pak rzekl ten ſymeon k matcze dijetyete: ay, tento — na dyetye vkazaw — polozzen geft w padenije a v wſtanije2 mnohym w yzrahely al5 w zname- nije, protyw nyemuz22 budu mluwyty,* aby zewena byla ze mnohych Luk. 2, 34. 40 ſrdecz myſlenije. a bylay22 anna prorokyny23 w chramv, geſto byla ſedm let i mvzzem od panenſtwije ſweho a pak do cztyrz a do24 oſmydczat24 let wdowu byla bohu ſluzzecz. ta take przyſſedíſy pocze chwalyty hoſpo- dyna a mluwyty o tom dyetatku wiem, geſto czakachu wykupenije yzrahel- t. 2, 36—38. ſkeho.* ale czoy ta wdowa mlu- wyla, toho nam neprawij cztenije, — 77 45 ale ezz ſymeon drzze dyetatko na ſwu ruku rzekl: gyzz, hoſpodyne, puſtijfſ w pokogy ſluhu ſweho; neb gſta wydyele oczy mogy ſpaſfytele.* ty rzeczy t. 2, 29—30. mnohe, geſto mluwyly o tom dijetatku, ſlyfſyecz jozeph a matka ſwata dywyly ſye.25 to tak przebyehwſe muſſy ſye k onomu ſlowu ze cztenije nawratyty, 50 geſto dije: tento polozzen geft w padenije a v26 witanije mnohym. a tezz dije potom y fam kriftus: przyffel ſem, aby ty, geſto newydije, wydyely na konciř. 10 červ. podtrž. 11odděleno i tečkou. 12 odd. 13 rkp. pastyrzom tyem. 14 ynazemy. 15 kon. ř. 15 po slově dywne byla asi opominuta nějaká spojka (divné, ež ..., divné, když...). 17 k na konci ř. červ. přetrženo. 18 k, l, ch, d protaženy. 19 przy nefííe. 20 násled. ſwate červ. přeškrtnuto. 21 a. v wſtanije. 22 odd. 23 rkp. prorokony. 24 odd. 25 znam. odstavce. 26 na kon. ř. a v. 27 nefwu. 28 a nafmrt. panna matie ditiete. — 22. onehda. — 29. lidem dobre wole. — 30. diwnie. — 33. zaň (sic). — 39. zgewena. — 40. frdczy. — 40. prorokynij. — 46. neb gſta widiela očzy mogy. — 48 n. diwili ſie tomu to tak przebiehſſe muſym 23 n.: ...Secundam (misturam) oculus vidit, quia se fecundam et virginem illa singularis Regina conspexit, quae conservabat omnia verba haec, conferens in corde suo ; cognovit et Joseph non minus testis, quam custos tantae virginitatis. Slova ta citována byla již výše k str. 48 ř. 195 nn.
Strana 156
156 [Mat. 13, 13 n.] a ty, geſto wydije, oflnuly.* neb hrdy lyd zzydowfiky, geſto za to gmyely, by wydyely, oftaly w ſlepotye, nee y dale zloſtij protyw ſpaſſytely24 oflnuly, kdyzz kaaral ge z ſrdcze nevprzijemeho w bozzij ſluzzbye. a tyem ne ſwu27 wynvv, ale wynvv gych polozzen geſt ſpaffytel w padenije, ez gfu wyery 55 prawe neprzygely, a geftye ſye odrzekly geho a na ſmrt2s gey daly, ale pokornij mnozij z zydow y z pohanow,29 geſto ſwym ſmyfſlom w hrde myſly nevſaly, przygely w prawe wyerze ſyna bozijeho, gymz dal mocz, aby take mohly byti ne przyrozenijm3° yako on, ale vczaſt-noſtij ſ nijm ſyny bozijmy. a3l tyem geſt v wſtanije32 to myle dijetatko3s jezuſ kriſtus 60 vlozzeno, protozz ktozz ma wſtaty, ktoz ma rozvmem plnym ofſwyeczen byty, nayprw ma prawu wyeruv3 przygyety kriſta, tak dije pijímo: ne- vwyerzyte-ly, nefrozvmyete. a dije opyet: bez wyery nelze ſye geft lybyty žid. 11, 6 bohu.* y chczyt tuto o wyerze nyeczo pomluwyty.35 nayprwe to znamena ylte,36 aby nezdalo ſye nepodobnee wyerzyty 65 mnohemu, gemuzz nemozzem rozvmyety. neb kdyz geft nafí wſech otecz wpadl prohrzyefſenijm z rayſke rozkoffy w mnohe hubenſtwo tohoto ſwyeta, azz y w tu3 ſlepotu, w nijzz gſme, ezz nemozzem rozvmem gyzz potuchlym a yako ſlepym poznanije gmyety toho, w nyemzz by byla blazznoſt naſſe, a kdyzz raczyl ſye nad namy hoſpodyn geſtye z ſwe dobroty ſmylowaty: 70 take chtyel podle ſwe ſprawedlnofty tak zgednaty k3s ſpafſenij nam czyeſtu, abychom, chczem-ly fye k nyemu nawratyty, odtud3s poczely wſtanucz gijty, yamzz gſme wpadly. a kdyzz gîme mezy'8 gynym naſſijm hubenſtwem wpadly w ſlepotu rozvmu potuchleho, ezz nemozzem prawdye roz- vmyety, muſſijme wyervv nayprw hledaty prawdy. a tak wſtanvez, ruku 75 daducz wodyczowy muffijme progijty wſe hubenitwo, w nyez gime wpadly, azz y ſmrt take, abychom poznaly, kam gſme vpadly a odkud'2 naſ boh opyet wywedl. a nayprwio rzku: ſkrze3s wijeru mame wſtaty a przygijty ku poznanij prawdy, geſto nayprw wyerzijecz, ez totoy tak prawda a toto tak, ma nam prawda mijla byti. a pak, kdyz vzrzijme 80 a pozname plnoſt a prawdu wſije prawdy, tehdy netolyk nam mijla bude, ale ta myloſt azz w newyprawnvv obratij ſye rozkoff. a ktozz zde wijervv prawu ku prawdye ſpaſfytedlnee neprzyſtupije, nemohu ſweho wykupenye wdyeczny byty, tak rzku: ſweho, ez mohlo by gych byti, kdybyll vwye- rzyecz k tomu myloſtij a wdyecznoſtij przyſtupyly. ale vfagijcz, by wy- 85 dyely, nedadye ſye wijerze weſty, y padnvv tyezcze, ezz ſwyetlo prawe wijery przyfilo na ſwyet, a ony2 wyecze mylowaly tmy ſweho rozvmy ſlepeho nez ſwyetlo] wijery prawe.* a tak2 kriftus geſt mnohym ku padenij a3s mnohym ke witanij, onyech twrdoftij 2 k vwyerzenij a tyechto pochylenijm a obraczenijm ſrdcze ku prawdye.43 Jan, 1, 12] 775 IJan 3, 19.) 90 29 yzpohanow. 30 neprzyrozenijm. 31 kon. ř. 32 odd. 33 z pův. dijetye (at z ye a přidáno ko). 34 v přips. tence svrchu (wyeruv). 35 znam. odstavce. 36 rkp. znamenate. 3ywtu. 38 kon. ř. 33 Od tud. 40 Anayprw. 41 kdy by. 2 ijzy předěláno. fie. — 64. nietczo. — 69. blahoflawenie naííe. — 73. vpadli. — 75. wftanucze. —
156 [Mat. 13, 13 n.] a ty, geſto wydije, oflnuly.* neb hrdy lyd zzydowfiky, geſto za to gmyely, by wydyely, oftaly w ſlepotye, nee y dale zloſtij protyw ſpaſſytely24 oflnuly, kdyzz kaaral ge z ſrdcze nevprzijemeho w bozzij ſluzzbye. a tyem ne ſwu27 wynvv, ale wynvv gych polozzen geſt ſpaffytel w padenije, ez gfu wyery 55 prawe neprzygely, a geftye ſye odrzekly geho a na ſmrt2s gey daly, ale pokornij mnozij z zydow y z pohanow,29 geſto ſwym ſmyfſlom w hrde myſly nevſaly, przygely w prawe wyerze ſyna bozijeho, gymz dal mocz, aby take mohly byti ne przyrozenijm3° yako on, ale vczaſt-noſtij ſ nijm ſyny bozijmy. a3l tyem geſt v wſtanije32 to myle dijetatko3s jezuſ kriſtus 60 vlozzeno, protozz ktozz ma wſtaty, ktoz ma rozvmem plnym ofſwyeczen byty, nayprw ma prawu wyeruv3 przygyety kriſta, tak dije pijímo: ne- vwyerzyte-ly, nefrozvmyete. a dije opyet: bez wyery nelze ſye geft lybyty žid. 11, 6 bohu.* y chczyt tuto o wyerze nyeczo pomluwyty.35 nayprwe to znamena ylte,36 aby nezdalo ſye nepodobnee wyerzyty 65 mnohemu, gemuzz nemozzem rozvmyety. neb kdyz geft nafí wſech otecz wpadl prohrzyefſenijm z rayſke rozkoffy w mnohe hubenſtwo tohoto ſwyeta, azz y w tu3 ſlepotu, w nijzz gſme, ezz nemozzem rozvmem gyzz potuchlym a yako ſlepym poznanije gmyety toho, w nyemzz by byla blazznoſt naſſe, a kdyzz raczyl ſye nad namy hoſpodyn geſtye z ſwe dobroty ſmylowaty: 70 take chtyel podle ſwe ſprawedlnofty tak zgednaty k3s ſpafſenij nam czyeſtu, abychom, chczem-ly fye k nyemu nawratyty, odtud3s poczely wſtanucz gijty, yamzz gſme wpadly. a kdyzz gîme mezy'8 gynym naſſijm hubenſtwem wpadly w ſlepotu rozvmu potuchleho, ezz nemozzem prawdye roz- vmyety, muſſijme wyervv nayprw hledaty prawdy. a tak wſtanvez, ruku 75 daducz wodyczowy muffijme progijty wſe hubenitwo, w nyez gime wpadly, azz y ſmrt take, abychom poznaly, kam gſme vpadly a odkud'2 naſ boh opyet wywedl. a nayprwio rzku: ſkrze3s wijeru mame wſtaty a przygijty ku poznanij prawdy, geſto nayprw wyerzijecz, ez totoy tak prawda a toto tak, ma nam prawda mijla byti. a pak, kdyz vzrzijme 80 a pozname plnoſt a prawdu wſije prawdy, tehdy netolyk nam mijla bude, ale ta myloſt azz w newyprawnvv obratij ſye rozkoff. a ktozz zde wijervv prawu ku prawdye ſpaſfytedlnee neprzyſtupije, nemohu ſweho wykupenye wdyeczny byty, tak rzku: ſweho, ez mohlo by gych byti, kdybyll vwye- rzyecz k tomu myloſtij a wdyecznoſtij przyſtupyly. ale vfagijcz, by wy- 85 dyely, nedadye ſye wijerze weſty, y padnvv tyezcze, ezz ſwyetlo prawe wijery przyfilo na ſwyet, a ony2 wyecze mylowaly tmy ſweho rozvmy ſlepeho nez ſwyetlo] wijery prawe.* a tak2 kriftus geſt mnohym ku padenij a3s mnohym ke witanij, onyech twrdoftij 2 k vwyerzenij a tyechto pochylenijm a obraczenijm ſrdcze ku prawdye.43 Jan, 1, 12] 775 IJan 3, 19.) 90 29 yzpohanow. 30 neprzyrozenijm. 31 kon. ř. 32 odd. 33 z pův. dijetye (at z ye a přidáno ko). 34 v přips. tence svrchu (wyeruv). 35 znam. odstavce. 36 rkp. znamenate. 3ywtu. 38 kon. ř. 33 Od tud. 40 Anayprw. 41 kdy by. 2 ijzy předěláno. fie. — 64. nietczo. — 69. blahoflawenie naííe. — 73. vpadli. — 75. wftanucze. —
Strana 157
157 druhet myenijm vkazaty, ezz ſprawnye budv w pokutye, ktozz neprzygmy wijery prawe, a ty zaſluzzije czty a chwaly, ktozz przygmv. neb kakzzkoly mame nayprwe k uwyerzenij4! bozije myloſty darem wnytri- nij pomocz, geſto gy' dawaa tyê,38 nad kymzz ſye raaczij ſmylowaty, 95 wſak dal geſt a vlozyl46 znamenije, ezz mozzem po nych poznaty, zzey wijera krzeftyanſka prawaa, a tak vteczy przed47 zaſtrzelem wyeczne ſmrty. ale protyw tyem48 znamenijm zlij mluwyecz, wijery neprzygmucz ſprawnye wpadnvv w pokutv. dobrze rzku: znamenije dal; ale neohlaſyl, nevkazal zewnye toho wíſeho k rozvmv, czozz wyerzyty mame, ale tak to zgednal, 100 aby prawda wijery nyeczo zewna byla a nyeczo vtayna, aby ſkrze to,48 zzey nyeczo rozvmu vkazano prawdy v�7 wijerze, w naff byla wijera po- fylnyena k tyem wijeczem, geſto gſu ſkrytee, a ſkrze to, II geſtoy ſkryto 78a nyeczo, aby wyerze zaſluzyl czlowyek odplaty. neb yakozz dije ſwaty rzehorz,5° wijera nema odplaty, geſto gy rozvm vkazuge, anyzz geſt to 105 wijera, gefîto gyzz geft vkazano, protozz podobnye chcze boh przed namy vtayny a ſkryty gmyety nyetere wyeczy, geſto gye wyerzyty mame ne- wydvvcz gych, abychom z wyery odplaty wlaaſtije zaſluzzyly. a tak zlij, twrdeho ſrdcze a hrdeho, geſto mnije, by wſſeho doſſijeczy mohly ſwym rozvmem, magij mijeſto ſwe newyerze, a tu hlube a tijezze padnvv, kdezz 110 dobrzij, pokornij wſtanu, a tak kdyzz y ti, geſto drzzije wyeru prawu, gmagij nyeczo, w nyemzz by chybaty mohly, by hrdeho frdcze byly, ezz nemohu tomu rozvmyety, y ti,51 geſto nedrzzije wyery, magij nyeczo zewneho v wijerze,51 pro nycz, kdyby' chtyely, mohly by y tomu, geſtoy ſkryte geftye, vwyerzyty: budu ti ſprawedlywye odplatu gmyety, ktoz 115 przygely wyeru a vwyerzyly, a ti pokutu, geſto zoſtaly w'3 ſwe newyerze.54 a tak budu zewena mnohych ſrdecz myſſlenije,* ke hrdaa, ke pokor- naa, [Luk. 2, 35.] ke ku prawdye bozij pochylenaa a ke zatwrdylaa. to pak, geſto dije cztenije, zzey kriſtus w znamenije polozzen, pro- [Luk. 2, 31j tyw nyemuzz budvv mluwyty, chczy nynije k wijerze naſſij krzeſtyanſke 120 obratyty. neb y ta5 ma znamenije ſwe prawdy, awſak56 zlij, hrdij, twrdij neobratye ſye na taka znamenije a mluwije protyw5 wijerze prawe. zdaly nenije oczyte znamenije k tomu, geſto ſem nynije prawyl, ezz o tyeleſnem otczy mufij kazdy wyerzyty, chcze-ly otcze za7 otcze gmyety a toho doffyeczy, czoz ma przypadnvty nan po57 otczy? a zdaly kto wije gynak, 125 ke otecz geho nebo mati, gen ezz wijerzij? a tak kdyz8 muſfijme o tye- leffnem wyerzyty otczy, znamenijet geft, ezz owſſem mame o nebeſkem wyerzyty otczy. welyke znamenye y to prawdy wyery nafſije, ezz geft 43 znam. odstavce. 44 kuwyerzenij. 45 rkp. gey. 46 odd. 47 kon. ř. 48 odd. 4° Afkrze to. 50 červ. podtrž. 51 odd. 52 kdy by. 53 kon. ř. 54 předvětí té periody od slov A tak kdyzz až po vwyerzyty jest dvojčlenné (odděluji obě jeho části střed- níkem), závětí (od dvojtečky), ač kratší, mu pěkně odpovídá. 55 odd. 56 A wſak. 57 kon. ř. 58 napraveno podle znamének slovosledu z napsaného: A kdyz tak. 79. toto gt. — 93. yakz koli. — 99. zgewnie. — 100. zgewna. — 106. niektere. — 107. wlafšce (sic). — 109. hlubee. — 113. zgewneho. — 116. zgewena mnohych
157 druhet myenijm vkazaty, ezz ſprawnye budv w pokutye, ktozz neprzygmy wijery prawe, a ty zaſluzzije czty a chwaly, ktozz przygmv. neb kakzzkoly mame nayprwe k uwyerzenij4! bozije myloſty darem wnytri- nij pomocz, geſto gy' dawaa tyê,38 nad kymzz ſye raaczij ſmylowaty, 95 wſak dal geſt a vlozyl46 znamenije, ezz mozzem po nych poznaty, zzey wijera krzeftyanſka prawaa, a tak vteczy przed47 zaſtrzelem wyeczne ſmrty. ale protyw tyem48 znamenijm zlij mluwyecz, wijery neprzygmucz ſprawnye wpadnvv w pokutv. dobrze rzku: znamenije dal; ale neohlaſyl, nevkazal zewnye toho wíſeho k rozvmv, czozz wyerzyty mame, ale tak to zgednal, 100 aby prawda wijery nyeczo zewna byla a nyeczo vtayna, aby ſkrze to,48 zzey nyeczo rozvmu vkazano prawdy v�7 wijerze, w naff byla wijera po- fylnyena k tyem wijeczem, geſto gſu ſkrytee, a ſkrze to, II geſtoy ſkryto 78a nyeczo, aby wyerze zaſluzyl czlowyek odplaty. neb yakozz dije ſwaty rzehorz,5° wijera nema odplaty, geſto gy rozvm vkazuge, anyzz geſt to 105 wijera, gefîto gyzz geft vkazano, protozz podobnye chcze boh przed namy vtayny a ſkryty gmyety nyetere wyeczy, geſto gye wyerzyty mame ne- wydvvcz gych, abychom z wyery odplaty wlaaſtije zaſluzzyly. a tak zlij, twrdeho ſrdcze a hrdeho, geſto mnije, by wſſeho doſſijeczy mohly ſwym rozvmem, magij mijeſto ſwe newyerze, a tu hlube a tijezze padnvv, kdezz 110 dobrzij, pokornij wſtanu, a tak kdyzz y ti, geſto drzzije wyeru prawu, gmagij nyeczo, w nyemzz by chybaty mohly, by hrdeho frdcze byly, ezz nemohu tomu rozvmyety, y ti,51 geſto nedrzzije wyery, magij nyeczo zewneho v wijerze,51 pro nycz, kdyby' chtyely, mohly by y tomu, geſtoy ſkryte geftye, vwyerzyty: budu ti ſprawedlywye odplatu gmyety, ktoz 115 przygely wyeru a vwyerzyly, a ti pokutu, geſto zoſtaly w'3 ſwe newyerze.54 a tak budu zewena mnohych ſrdecz myſſlenije,* ke hrdaa, ke pokor- naa, [Luk. 2, 35.] ke ku prawdye bozij pochylenaa a ke zatwrdylaa. to pak, geſto dije cztenije, zzey kriſtus w znamenije polozzen, pro- [Luk. 2, 31j tyw nyemuzz budvv mluwyty, chczy nynije k wijerze naſſij krzeſtyanſke 120 obratyty. neb y ta5 ma znamenije ſwe prawdy, awſak56 zlij, hrdij, twrdij neobratye ſye na taka znamenije a mluwije protyw5 wijerze prawe. zdaly nenije oczyte znamenije k tomu, geſto ſem nynije prawyl, ezz o tyeleſnem otczy mufij kazdy wyerzyty, chcze-ly otcze za7 otcze gmyety a toho doffyeczy, czoz ma przypadnvty nan po57 otczy? a zdaly kto wije gynak, 125 ke otecz geho nebo mati, gen ezz wijerzij? a tak kdyz8 muſfijme o tye- leffnem wyerzyty otczy, znamenijet geft, ezz owſſem mame o nebeſkem wyerzyty otczy. welyke znamenye y to prawdy wyery nafſije, ezz geft 43 znam. odstavce. 44 kuwyerzenij. 45 rkp. gey. 46 odd. 47 kon. ř. 48 odd. 4° Afkrze to. 50 červ. podtrž. 51 odd. 52 kdy by. 53 kon. ř. 54 předvětí té periody od slov A tak kdyzz až po vwyerzyty jest dvojčlenné (odděluji obě jeho části střed- níkem), závětí (od dvojtečky), ač kratší, mu pěkně odpovídá. 55 odd. 56 A wſak. 57 kon. ř. 58 napraveno podle znamének slovosledu z napsaného: A kdyz tak. 79. toto gt. — 93. yakz koli. — 99. zgewnie. — 100. zgewna. — 106. niektere. — 107. wlafšce (sic). — 109. hlubee. — 113. zgewneho. — 116. zgewena mnohych
Strana 158
158 [Luk. 2, 34. (1 Kor. 1, 23.] 793 byla od prweho czlowyeka a nykdy geſt neprzeſtala, wzdy byl nyekto, geſto gy drzzal, a neſtane do dneo ſudneho. ale mnohe pohanſke wijery lydíku mudrofty wymyſlowany, a prawyegije rzkucz nemudroſty, 130 78b kdyzz ſwym wiſeteczítwemI ſtogijecz po rozlycznych wtypnoſtech daly fye dyabelſke chytrofty zaweîty w bludy modl rozlycznych. ale yakz ada5 padl, zewyl boh gemu,1 aby nezufal, ezz pofíle na ſwyet ſpafytele, a tuy fye82 poczala wyera naîfe, wyecz dobrzij otczy ſwyetij drzzely ſye te wyery, ezz przijde; a my gyzz wyerzyme, ezz geft przyffel. y tot geft znamenye 135 prawdy wyery krzeftyanſke, ezz, donydzz zzydee byli praawy wyerzijecz a czakagycz, ezz przijde meffyafî, geſto gye wyproſtij ze wiſeho zleho, w nyemzz y narody lydu pohaníkeho budu gmyety pozzehnanije, czynyl boh ſ nymy rozlyczne dywy a zewowals° gym ſwu woli. a gyz boh gych oſtal znamenytye; neb, kdyz byl przyffel, neprzygely geho, ezz ge karal 140 z gych lakomſtwa a z nevprzijemoſty ſrdcze w bozij ſluzbye. y oſtal gych boh a gſvve hubenyeyſſet3 gyz wíſeho lydu, ezz gych porobvv tak zna- menytvv mozzem znamenye gmyety, ez geft prawa wijera nafſe. neb, acz kdy boha rozhnyewaly a dal ge v wyezzenye pro gych hrzyechy a w po- robu, 64 nykdy tak dluho, yako toto,65 a tyeffyl ge proroky ſwymy; a 145 gyzz6 tyffijcz let a trzy ſta7 let a dwye a dewadeffat8 let, yakz v wye- zzenye" porobeny, a wyecz dywow boh neczyny f nymy, any magij pro- rokow wyecze. pakly chczem to k kryftowy obratyty, neb o nyem geſt rzeczeno, ezz geft polozzen w znamenije, protyw nyemuzz budu mluwyty: tehdy rozvmyeyme, ezz ti, geſto gijm geſt ku padenij, mluwye rozlycznye 150 rzeczij y ſkutky protyw znamenij tomu, geſtoy kriſtus. neb pohanom, geſto k wyerze neprzyſtupye, zda ſye blaznowſtwye wyerzyty krzeſtyaníky, zzydom pak geft azz mrzko a ohawno“ gmye kriftowo.70 a protozz, yakoz ſem rzekl, zwlaſtye y zde gyz mſtij ſye nad nymy, ohawny a mrzky ge vczynyw wſemu ſwyetu, aby ſye vpamatugycz nawratyly ſye, yakz ſye 155 y magij przed"l ſkonanijm ſwyeta vzrzyecz, ez bludye, nawratyty. gſu take rozlycznij kaczyerzy, geſto mluwye protyw kryſtu,� ony gedno, ony druhe; ony, ze ſye geft ze panny nenarodyl, ony, ez negmyel praweho tyela, ale gen podobnoft. ale at tyech nechage rzku ſobye ſ gynymy: ſtrſezme ſye y my, gefto gyzz praawye wijerzyme a wijeme," ezz geft kriftus w zna- 160 menije vſtawen, abychom i nyeho przyklad wzely pokory, tychofty, trpedl- noſty, bychom proty tomu' znamenij rzeczij neb ſkutky neodmluwaly nechtyecz na nijem wzyety navczenye, abychom take tijífy a ſklydny byli a ſrdcze pokorneho, a ezz" geft kriftus trpyel a nam przijklad oſtawyl, 53 A neftane, ne setřeno a část. škrabáno (srv. dole variantu rkp. Strahovského). 60 odd. 61 rkp. "gemu "boh. 6 následující ge dvakrát červ. přetrženo a podtečkováno. 63 rkp. hubenyeyffye. 64 awporobu. 65 d, 1, l, h, k protaženy. 66 odd. 67 atrzyfta, 68 adwye adewadeffat. 5 odd. 7 obě ta slova přips. prvotním písařem po straně sloupce. frdczy. — 125. matie. — 128. od prwnieho. — 129. a stane. — 133. zgewil. — 136. donizd. — 139. azgewowal. — 141. z nevprziemnoſti. — 158. zpanny. — 169. gehoz y nam pomoz hoſpodine amen.
158 [Luk. 2, 34. (1 Kor. 1, 23.] 793 byla od prweho czlowyeka a nykdy geſt neprzeſtala, wzdy byl nyekto, geſto gy drzzal, a neſtane do dneo ſudneho. ale mnohe pohanſke wijery lydíku mudrofty wymyſlowany, a prawyegije rzkucz nemudroſty, 130 78b kdyzz ſwym wiſeteczítwemI ſtogijecz po rozlycznych wtypnoſtech daly fye dyabelſke chytrofty zaweîty w bludy modl rozlycznych. ale yakz ada5 padl, zewyl boh gemu,1 aby nezufal, ezz pofíle na ſwyet ſpafytele, a tuy fye82 poczala wyera naîfe, wyecz dobrzij otczy ſwyetij drzzely ſye te wyery, ezz przijde; a my gyzz wyerzyme, ezz geft przyffel. y tot geft znamenye 135 prawdy wyery krzeftyanſke, ezz, donydzz zzydee byli praawy wyerzijecz a czakagycz, ezz przijde meffyafî, geſto gye wyproſtij ze wiſeho zleho, w nyemzz y narody lydu pohaníkeho budu gmyety pozzehnanije, czynyl boh ſ nymy rozlyczne dywy a zewowals° gym ſwu woli. a gyz boh gych oſtal znamenytye; neb, kdyz byl przyffel, neprzygely geho, ezz ge karal 140 z gych lakomſtwa a z nevprzijemoſty ſrdcze w bozij ſluzbye. y oſtal gych boh a gſvve hubenyeyſſet3 gyz wíſeho lydu, ezz gych porobvv tak zna- menytvv mozzem znamenye gmyety, ez geft prawa wijera nafſe. neb, acz kdy boha rozhnyewaly a dal ge v wyezzenye pro gych hrzyechy a w po- robu, 64 nykdy tak dluho, yako toto,65 a tyeffyl ge proroky ſwymy; a 145 gyzz6 tyffijcz let a trzy ſta7 let a dwye a dewadeffat8 let, yakz v wye- zzenye" porobeny, a wyecz dywow boh neczyny f nymy, any magij pro- rokow wyecze. pakly chczem to k kryftowy obratyty, neb o nyem geſt rzeczeno, ezz geft polozzen w znamenije, protyw nyemuzz budu mluwyty: tehdy rozvmyeyme, ezz ti, geſto gijm geſt ku padenij, mluwye rozlycznye 150 rzeczij y ſkutky protyw znamenij tomu, geſtoy kriſtus. neb pohanom, geſto k wyerze neprzyſtupye, zda ſye blaznowſtwye wyerzyty krzeſtyaníky, zzydom pak geft azz mrzko a ohawno“ gmye kriftowo.70 a protozz, yakoz ſem rzekl, zwlaſtye y zde gyz mſtij ſye nad nymy, ohawny a mrzky ge vczynyw wſemu ſwyetu, aby ſye vpamatugycz nawratyly ſye, yakz ſye 155 y magij przed"l ſkonanijm ſwyeta vzrzyecz, ez bludye, nawratyty. gſu take rozlycznij kaczyerzy, geſto mluwye protyw kryſtu,� ony gedno, ony druhe; ony, ze ſye geft ze panny nenarodyl, ony, ez negmyel praweho tyela, ale gen podobnoft. ale at tyech nechage rzku ſobye ſ gynymy: ſtrſezme ſye y my, gefto gyzz praawye wijerzyme a wijeme," ezz geft kriftus w zna- 160 menije vſtawen, abychom i nyeho przyklad wzely pokory, tychofty, trpedl- noſty, bychom proty tomu' znamenij rzeczij neb ſkutky neodmluwaly nechtyecz na nijem wzyety navczenye, abychom take tijífy a ſklydny byli a ſrdcze pokorneho, a ezz" geft kriftus trpyel a nam przijklad oſtawyl, 53 A neftane, ne setřeno a část. škrabáno (srv. dole variantu rkp. Strahovského). 60 odd. 61 rkp. "gemu "boh. 6 následující ge dvakrát červ. přetrženo a podtečkováno. 63 rkp. hubenyeyffye. 64 awporobu. 65 d, 1, l, h, k protaženy. 66 odd. 67 atrzyfta, 68 adwye adewadeffat. 5 odd. 7 obě ta slova přips. prvotním písařem po straně sloupce. frdczy. — 125. matie. — 128. od prwnieho. — 129. a stane. — 133. zgewil. — 136. donizd. — 139. azgewowal. — 141. z nevprziemnoſti. — 158. zpanny. — 169. gehoz y nam pomoz hoſpodine amen.
Strana 159
159 165 abychom fíly geho fledem, neb kdyz on, geſtoy ſem bez hrzyechu przyffel, newyffel netrpye odfud, czo pak my chtyely bychom wygijty odſud nycz netrpyecz a w hrzyeffe przyffedîſe, y w73 hrzyeffe ſye ſtaragijcze? a protozz hledyecz na toto znamenije ſpaffytelnee gdyem po t nyem, at nam bude ke wſtanij v wyecznem" zywotu! gehozz nam.76 prwa nedyele po iwyeczkach, tato rzecz.l dneſ2 cztv to cztenije, geſto, kdyzz nafí ſpaffytel byl we dwanadczet [Luk. 2, 41-51.] letech, a3 ſſly ſ nijm k hodu do jeruzalema do chramut jozeph, geſtoy byl nazwan otecz geho, a matka! geho, a tu ho byly pochybyly, a pak gey 5 nalezly w chramu mezy vczenymy,4] an tyezze gych a odpowyeda4 gych otazkam mudrze. a pak wratyl ſye ſ nymy a byl w gych poſlufſenſtwij. y mluwij4 na to cztenije ſlowutny knyez beda a dije: zewnye nam geſt czteno' to cztenije, bratrfije myla, geſto ne tak' potrzebuge wykladu, ale abych gen k napomenutij rzekl nyeczo z nyeho. neb prawij nam o dye- 10 tynftwij naffeho wykupytele, w8 nyemzz geft vczaſten raczyl byty naſſeho czlowyeczſtwije, a dotyka wyecznoſty bozſke geho welebnoſty, w nyzz geft wzdy oftal a geft rowen bohu otczy, abychom pokoru geho wyducz, w nijzz geſt raczyl az czlowyekem byty, wzely y my gij lekarzſtwije ranas hrzyechow naſſych głucz pokorny, to wzdy gmagijcze w ſwe myſly, kdyzz 15 ſey pro ny ta naywyfſije mocz raczyla tak pokorzyty, ezz geft azz y w nijz- koſt' ſſtupyla przygetijm naſſeho lutoweho przyrozenije, kak my mame pro bozij myloſt a pro naſſelo ſpaſſenije, geſto gſme zemye, byty pokorny. a opyetell flyffijecze, wyerzijecze a wyznawagyczell welebnoft bozitwye pana nafſeho ſpaîfytele, w nyemz wzdy geſt i ot-I czem y i duchem 79b 20 ſwatym a12 wzdy byl gedne podſtaty a wyecznoſty, abychom y my na- dyegy gmyely, ezz ſkrze tyl3 geho ſwatoſty, geſtoy ge vſtawyl kl4 naſſij Venerabilis Bedae, Anglo-Saxonis presbyteri, ho- milia XII. In Dominica prima post Epiphani- am (P. L.XCIV, col. 63 D—68A). 1 kon. ř. 72 odd. 73yw na konci ř. 74 kon. ř. 7 odd. 7 za tím zkratka (etc.). 1 červ. na půldruhého řádku. 2 D na dva ř. 3 snad omylem psáno. 4 odd. 5 odděl., znamení odstavce. 6 překlad nepřesný, nebo spíše chybou písařovou špatně dochovaný. 7 netak. 8 kon. ř. » y wnijzkoft. 10 a pronafe. 11 odd. 1. prwnij. — 2. cźti. — 2. wedwanaczti. — 8. čztenie to. — 11. czlowieczen- ſtwie. — 12. pokorna geho widucz. — 15. pronas. — 16. yak. — 18. aopiet. — 26. vkažij 7nn.: Aperta est nobis, fratres charissimi, sancti Evangelii [64] lectio recitata, neque opus est in ea quid exponendo loquamur. Describit namque infantiam [pueritiam- que] nostri Redemptoris, qua nostrae particeps humanitatis dignatus est fieri: comme- morat aeternitatem divinae majestatis, in qua Patri mansit [ac manet semper] aequalis; ut videlicet incarnationis ejus humilitate ad memoriam revocata et ipsi contra omnium vulnera peccatorum medicamentum verae humilitatis curemus exercere, pio semper animo recolentes, quantum nos pro divino amore, quantum pro nostra salute oporteat humiliari, qui terra sumus [et cinis], si tantum summa illa potestas pro nobis humiliari nor respuit, ut ad suscipienda nostrae fragilitatis infirma descenderet. Item audita, credita et confessa divinitate Domini Salvatoris, qua Patri et Spiritui sancto consubstantialis semper et coaeternus perseverat, spe-
159 165 abychom fíly geho fledem, neb kdyz on, geſtoy ſem bez hrzyechu przyffel, newyffel netrpye odfud, czo pak my chtyely bychom wygijty odſud nycz netrpyecz a w hrzyeffe przyffedîſe, y w73 hrzyeffe ſye ſtaragijcze? a protozz hledyecz na toto znamenije ſpaffytelnee gdyem po t nyem, at nam bude ke wſtanij v wyecznem" zywotu! gehozz nam.76 prwa nedyele po iwyeczkach, tato rzecz.l dneſ2 cztv to cztenije, geſto, kdyzz nafí ſpaffytel byl we dwanadczet [Luk. 2, 41-51.] letech, a3 ſſly ſ nijm k hodu do jeruzalema do chramut jozeph, geſtoy byl nazwan otecz geho, a matka! geho, a tu ho byly pochybyly, a pak gey 5 nalezly w chramu mezy vczenymy,4] an tyezze gych a odpowyeda4 gych otazkam mudrze. a pak wratyl ſye ſ nymy a byl w gych poſlufſenſtwij. y mluwij4 na to cztenije ſlowutny knyez beda a dije: zewnye nam geſt czteno' to cztenije, bratrfije myla, geſto ne tak' potrzebuge wykladu, ale abych gen k napomenutij rzekl nyeczo z nyeho. neb prawij nam o dye- 10 tynftwij naffeho wykupytele, w8 nyemzz geft vczaſten raczyl byty naſſeho czlowyeczſtwije, a dotyka wyecznoſty bozſke geho welebnoſty, w nyzz geft wzdy oftal a geft rowen bohu otczy, abychom pokoru geho wyducz, w nijzz geſt raczyl az czlowyekem byty, wzely y my gij lekarzſtwije ranas hrzyechow naſſych głucz pokorny, to wzdy gmagijcze w ſwe myſly, kdyzz 15 ſey pro ny ta naywyfſije mocz raczyla tak pokorzyty, ezz geft azz y w nijz- koſt' ſſtupyla przygetijm naſſeho lutoweho przyrozenije, kak my mame pro bozij myloſt a pro naſſelo ſpaſſenije, geſto gſme zemye, byty pokorny. a opyetell flyffijecze, wyerzijecze a wyznawagyczell welebnoft bozitwye pana nafſeho ſpaîfytele, w nyemz wzdy geſt i ot-I czem y i duchem 79b 20 ſwatym a12 wzdy byl gedne podſtaty a wyecznoſty, abychom y my na- dyegy gmyely, ezz ſkrze tyl3 geho ſwatoſty, geſtoy ge vſtawyl kl4 naſſij Venerabilis Bedae, Anglo-Saxonis presbyteri, ho- milia XII. In Dominica prima post Epiphani- am (P. L.XCIV, col. 63 D—68A). 1 kon. ř. 72 odd. 73yw na konci ř. 74 kon. ř. 7 odd. 7 za tím zkratka (etc.). 1 červ. na půldruhého řádku. 2 D na dva ř. 3 snad omylem psáno. 4 odd. 5 odděl., znamení odstavce. 6 překlad nepřesný, nebo spíše chybou písařovou špatně dochovaný. 7 netak. 8 kon. ř. » y wnijzkoft. 10 a pronafe. 11 odd. 1. prwnij. — 2. cźti. — 2. wedwanaczti. — 8. čztenie to. — 11. czlowieczen- ſtwie. — 12. pokorna geho widucz. — 15. pronas. — 16. yak. — 18. aopiet. — 26. vkažij 7nn.: Aperta est nobis, fratres charissimi, sancti Evangelii [64] lectio recitata, neque opus est in ea quid exponendo loquamur. Describit namque infantiam [pueritiam- que] nostri Redemptoris, qua nostrae particeps humanitatis dignatus est fieri: comme- morat aeternitatem divinae majestatis, in qua Patri mansit [ac manet semper] aequalis; ut videlicet incarnationis ejus humilitate ad memoriam revocata et ipsi contra omnium vulnera peccatorum medicamentum verae humilitatis curemus exercere, pio semper animo recolentes, quantum nos pro divino amore, quantum pro nostra salute oporteat humiliari, qui terra sumus [et cinis], si tantum summa illa potestas pro nobis humiliari nor respuit, ut ad suscipienda nostrae fragilitatis infirma descenderet. Item audita, credita et confessa divinitate Domini Salvatoris, qua Patri et Spiritui sancto consubstantialis semper et coaeternus perseverat, spe-
Strana 160
160 Jan 14, 21 pokorze w ſwem koftele, budem moczy azz k wydyenij yaſnym zrzenijm przygyty geho bozſke twarzy w chwale geho, yakozz on to ſlybuge ſwyl4 wyernym ſluham rzka: ktozz gma ma przykazanije a drzzy ge, ten geſt, gefto myluge mye. a ktozz mye myluge, bude gey mylowaty moy otecz, 25 a y yal5 gey budu mylowaty a zewnye ſam ſye vkazzy gemu.* to, ezz dye: „ſam ſye zewnye vkazzy", mijenij, ezz negen tak, yakozz y zlij mohu geyl6 wydyety y vkrzyzzowaty,13 ale yakozz gen czyſtije oczy ſwatych mozzta wydyety krale wyeczneho wl7 kraſye geho, tak ſye tyem vkazzy, ktozz mylugy mye, abych odplatu vczynyl gych mylowanij. protozz gmyeyme 30 nadyegy ſkrzze geho18 czlowyeczſtwye a ſkrze gehols ſwatoſty ſkryte moczy, gefſtoy ge vſtawyl k2° naffij pokorze, ezz budem moczy wzgyty k wydyenij bozſke welebne krafy geho, acz wiak, yakoz gſme przygely, ty ſwatoîty doîtoynye2 we czty ſprawedlnoſty a ſwatoſti a prawdy zachowame bez pofſkwrny, a acz22 przijkladow geho, geſtoy ge nam dawal w ſwem czlo- 35 wyeczſtwij, a vczenije geho pokornye budem naſledowaty, neb ktozz hrdaa po ſledu gijty pokory geho, kterv ſmyeloſtij nemudrvv mnij, by mohl k radoſty23 zrzenije na yaſnoſt przyítupyty?24 a tak to, ezz geſt naſſ ſpaſytel na wſake leto przychazyel ſ ſwu matkvv na welykonocznije hody do jeruzalema, geſt znamenije pokory czlowyecz- 40 ſtwye geho. czlowyekut to przyfluffye, aby duchownijch obyetij nabo- zzenſtwije w chramu bohu obyetowal, modlytwamy, flzamy nalezl ſobye bozij myloſt. y czynyl pan naf narodyw ſye czlowyekem mezy lydmy25 to, geſtoy gſa boh byl lydem przykazal. drzzal zakon, geftoy gey dal, aby nam lydem vkazal to wſe drzzety, czozz boh welij, geſto gime gen lyde 45 12 kon. ř. 13 odd. 14 kon. ř. 15 Ayya. 16 výšin z vazby, čekali bychom mě (lat. me); srv. ř. 29—30. 17 kon. ř. 18 odd. 18 afkrze geho. 20 kon. ř. 21 y nadepsáno tenkým písmem (dostoyn�e). 22 odd. i tečkou. 23 odd. 24 znam. odstavce. 25 odd. 26 b, d — gemu mienij. — 28. muzeta. — 30. miluge. — 31. čzlowieczenftwie. — 37. poſledy. remus nos per humanitatis ejus sacramenta, quibus imbuti sumus, usque ad con- templandam divinitatis ejusdem gloriam posse pertingere, quam ipse suis fidelibus servis fideli pietate pollicetur, dicens: Qui habet mandata mea etc. (Joan. XIV, 21). Meipsum, inquit, manifestabo, id est, non qualem me fomnes conspicere, qualem] etiam infideles videre possunt et crucifigere, sed qualem in decore suo regem saecu- lorum soli videre possunt oculi mundi sa nctorum, talem me ad rependendam vicem dilectionis his, qui me diligunt, ostendam. Igitur speremus nos, ut diximus, per huma- nitatis ejus sacramenta ad videndam divinitatis speciem posse conscendere, si tamen eadem sacramenta digno justitiae et sanctitatis et veritatis honore, ut accepimus, illibata servemus, si humanae conversationis ejus exempla, si doctrinae [quam per hominem nobis ministravit] humiliter dicta sequamur. Nam qui humilitatis ejus vestigia sequi dedignatur, qua temeritate sperat se ad intuenda claritatis ejus gaudia posse penetrare? Quod ergo Dominus per omnes annos cum parentibus in Pascha Hierosolymam venit, humanae nimirum est humilitatis indicium. Hominis est namque ad offerenda Deo sacrificiorum spiritualium vota concurrere et auctorem suum orationibus lacrymisque sibi conciliare profusis. Fecit ergo Dominus inter homines homo natus, quod faciendum hominibus [per angelos] imperaverat Deus. Servavit ipse legem, quam dedit, ut nobis, qui puri homines sumus, servandum per omnia, quidquid Deus jubet, ostenderet. Sequamur igitur iter humanae conversationis
160 Jan 14, 21 pokorze w ſwem koftele, budem moczy azz k wydyenij yaſnym zrzenijm przygyty geho bozſke twarzy w chwale geho, yakozz on to ſlybuge ſwyl4 wyernym ſluham rzka: ktozz gma ma przykazanije a drzzy ge, ten geſt, gefto myluge mye. a ktozz mye myluge, bude gey mylowaty moy otecz, 25 a y yal5 gey budu mylowaty a zewnye ſam ſye vkazzy gemu.* to, ezz dye: „ſam ſye zewnye vkazzy", mijenij, ezz negen tak, yakozz y zlij mohu geyl6 wydyety y vkrzyzzowaty,13 ale yakozz gen czyſtije oczy ſwatych mozzta wydyety krale wyeczneho wl7 kraſye geho, tak ſye tyem vkazzy, ktozz mylugy mye, abych odplatu vczynyl gych mylowanij. protozz gmyeyme 30 nadyegy ſkrzze geho18 czlowyeczſtwye a ſkrze gehols ſwatoſty ſkryte moczy, gefſtoy ge vſtawyl k2° naffij pokorze, ezz budem moczy wzgyty k wydyenij bozſke welebne krafy geho, acz wiak, yakoz gſme przygely, ty ſwatoîty doîtoynye2 we czty ſprawedlnoſty a ſwatoſti a prawdy zachowame bez pofſkwrny, a acz22 przijkladow geho, geſtoy ge nam dawal w ſwem czlo- 35 wyeczſtwij, a vczenije geho pokornye budem naſledowaty, neb ktozz hrdaa po ſledu gijty pokory geho, kterv ſmyeloſtij nemudrvv mnij, by mohl k radoſty23 zrzenije na yaſnoſt przyítupyty?24 a tak to, ezz geſt naſſ ſpaſytel na wſake leto przychazyel ſ ſwu matkvv na welykonocznije hody do jeruzalema, geſt znamenije pokory czlowyecz- 40 ſtwye geho. czlowyekut to przyfluffye, aby duchownijch obyetij nabo- zzenſtwije w chramu bohu obyetowal, modlytwamy, flzamy nalezl ſobye bozij myloſt. y czynyl pan naf narodyw ſye czlowyekem mezy lydmy25 to, geſtoy gſa boh byl lydem przykazal. drzzal zakon, geftoy gey dal, aby nam lydem vkazal to wſe drzzety, czozz boh welij, geſto gime gen lyde 45 12 kon. ř. 13 odd. 14 kon. ř. 15 Ayya. 16 výšin z vazby, čekali bychom mě (lat. me); srv. ř. 29—30. 17 kon. ř. 18 odd. 18 afkrze geho. 20 kon. ř. 21 y nadepsáno tenkým písmem (dostoyn�e). 22 odd. i tečkou. 23 odd. 24 znam. odstavce. 25 odd. 26 b, d — gemu mienij. — 28. muzeta. — 30. miluge. — 31. čzlowieczenftwie. — 37. poſledy. remus nos per humanitatis ejus sacramenta, quibus imbuti sumus, usque ad con- templandam divinitatis ejusdem gloriam posse pertingere, quam ipse suis fidelibus servis fideli pietate pollicetur, dicens: Qui habet mandata mea etc. (Joan. XIV, 21). Meipsum, inquit, manifestabo, id est, non qualem me fomnes conspicere, qualem] etiam infideles videre possunt et crucifigere, sed qualem in decore suo regem saecu- lorum soli videre possunt oculi mundi sa nctorum, talem me ad rependendam vicem dilectionis his, qui me diligunt, ostendam. Igitur speremus nos, ut diximus, per huma- nitatis ejus sacramenta ad videndam divinitatis speciem posse conscendere, si tamen eadem sacramenta digno justitiae et sanctitatis et veritatis honore, ut accepimus, illibata servemus, si humanae conversationis ejus exempla, si doctrinae [quam per hominem nobis ministravit] humiliter dicta sequamur. Nam qui humilitatis ejus vestigia sequi dedignatur, qua temeritate sperat se ad intuenda claritatis ejus gaudia posse penetrare? Quod ergo Dominus per omnes annos cum parentibus in Pascha Hierosolymam venit, humanae nimirum est humilitatis indicium. Hominis est namque ad offerenda Deo sacrificiorum spiritualium vota concurrere et auctorem suum orationibus lacrymisque sibi conciliare profusis. Fecit ergo Dominus inter homines homo natus, quod faciendum hominibus [per angelos] imperaverat Deus. Servavit ipse legem, quam dedit, ut nobis, qui puri homines sumus, servandum per omnia, quidquid Deus jubet, ostenderet. Sequamur igitur iter humanae conversationis
Strana 161
161 pvvzij. gdyemzz po tom przijkladu, gefftoy on ffel w ſwem czlowyeczitwij, acz chczem przygijty k kochanij v wydyenij25 chwaly bozítwije geho, zza- dame-ly bydlyty w geho wyecznem w ne-l beffijech domu26 po wifeczky 80" dny zywota ſweho, wyducz we wſem woli geho a magijcz25 obranv chra- 50 mem geho. a aby7 nafí na wyeky nycz nedotklo nelybeho, pomnyem w dom geho koſtela nynyeyſlijeho i obyetij czyſtych modlytew wchazijety czaſto. to pak, ezz gła gyzz w letech we dwanadczty ſedyel mezy vcze- nymy25 flyffe gye a tyezze gych, geft czlowyeczítwije geho pokory vka- zanije a nam25 k navczenij pokory welyky przyklad. neb gſa28 mocznoſt 55 bozije a mudroſt wijecznaa, gefto28 dije: „ya mudroſt bydlijm w radye a29 gfem w myfílenij zvezenem; maat geft raada a rownoft, ma opatrnaa roz- ſſaphnoſt, ma fijla; ſkrze mye3° kralygij kraly a ti, geſto praawa nalezagijcz vîtawugij, ſkrze mye3o wydije, czo geft ſprawne. blazzeny czlowyek, ktozz mye ſlyffij“:* ta mudroſt wyecznaa czlowyeczítwije w ſwu oſobu wzemffy Přísl. 8, 12—16. 60 raczyla, aby lydy vczenee ſlyfala, przygijty a31 naywyecz proto, aby lydem byl przyklad ſkrz to, kakzz by koly rozvmy byly naywyfijeho, ezz gym geft trzeba vczene flyffety a braty gynych navczenije, aby nechtyecz prawdye nayprw vczyty ſye, potom nebyly mijítrzy bludu. protozz podobnye w ſwe mladoſty flyſfij ſtarflije a tyezze gych pan nafí 65 kriftus, aby ſwym przykladě3i tyech nemudrvv ſmyeloſt ſkrotyl, gefíto nevczywfſe ſye a glucz mlady, chtyecz chwalu gmyety, vczyty hotowyeyfe [jsú] 32 nezz przygyety navczenije. protozt rzku geſtye: gdyem podle przy- kladu3° ozlowyeczîtwije ſyna bozijeho, geft-ly, ezz bychom ku poznanij przygijty chtyely bozſtwije geho, pomnyecz onoho, geſto prawij a przy- protaženy. 27 i před a, i před aby po tečce. 28 tak rkp. 2 kon. ř. 30 odd. 31 kon. ř. 32 v rkp. chybí; doplňuji podle smyslu. 33 a wonom. 34 odd. 35 kon. ř. ejus, si divinitatis gloriam delectamur intueri, si optamus habitare in domo ejus aeterna, in coelis omnibus diebus vitae nostrae, si juvat videre voluptatem Domini et protegi a templo sancto ejus (Psal. XXVI). Et ne ulla in aeternum malorum aura pulsemur, meminerimus praesentis Ecclesiae domum [necessariis precum mundarum) frequentare [muneribus]. Quod ipse duodenis (sic) in templo sedit in medio doctorum audiens et interrogans illos, humanae est humilitatis indicium, imo etiam [65] eximium discendae humilitatis exemplum. Dei quippe virtus, Dei sapientia aeterna, quae divinitus loquitur: Ego sapientia habito in consilio et eruditis intersum cogitationibus. Meum est consilium et aequitas, mea est prudentia, mea est fortitudo, per me reges regnant, et conditores legum justa decernunt. Beatus homo, qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie et observat ad postes ostii mei (Prov. VIII). Ipsa homine induta (sic) ad audiendos homines advenire dignata est, ut nimirum homi- nibus, quamvis summo ingenio praeditis, necessariam discendi verbi formam prae- rogaret: ne si qui discipuli veritatis fieri refugerent, magistri efficerentur erroris. Et bene [qui juvenis erat doctrinae subiturus officium] puerulus adhuc seniores audit et interrogat, ut videlicet eorum [provida dispensatione] compescat audaciam, qui non solum indocti, sed etiam impubes ad docendum prorumpere magis, quam ad discendum volunt submitti. Sequamur iter ejus humanitatis, si nos mansio divinae delectat visionis, memores semper illius praecenti: Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas legem matris tuae [ut addatur gratia capiti tuo et torques collo 11
161 pvvzij. gdyemzz po tom przijkladu, gefftoy on ffel w ſwem czlowyeczitwij, acz chczem przygijty k kochanij v wydyenij25 chwaly bozítwije geho, zza- dame-ly bydlyty w geho wyecznem w ne-l beffijech domu26 po wifeczky 80" dny zywota ſweho, wyducz we wſem woli geho a magijcz25 obranv chra- 50 mem geho. a aby7 nafí na wyeky nycz nedotklo nelybeho, pomnyem w dom geho koſtela nynyeyſlijeho i obyetij czyſtych modlytew wchazijety czaſto. to pak, ezz gła gyzz w letech we dwanadczty ſedyel mezy vcze- nymy25 flyffe gye a tyezze gych, geft czlowyeczítwije geho pokory vka- zanije a nam25 k navczenij pokory welyky przyklad. neb gſa28 mocznoſt 55 bozije a mudroſt wijecznaa, gefto28 dije: „ya mudroſt bydlijm w radye a29 gfem w myfílenij zvezenem; maat geft raada a rownoft, ma opatrnaa roz- ſſaphnoſt, ma fijla; ſkrze mye3° kralygij kraly a ti, geſto praawa nalezagijcz vîtawugij, ſkrze mye3o wydije, czo geft ſprawne. blazzeny czlowyek, ktozz mye ſlyffij“:* ta mudroſt wyecznaa czlowyeczítwije w ſwu oſobu wzemffy Přísl. 8, 12—16. 60 raczyla, aby lydy vczenee ſlyfala, przygijty a31 naywyecz proto, aby lydem byl przyklad ſkrz to, kakzz by koly rozvmy byly naywyfijeho, ezz gym geft trzeba vczene flyffety a braty gynych navczenije, aby nechtyecz prawdye nayprw vczyty ſye, potom nebyly mijítrzy bludu. protozz podobnye w ſwe mladoſty flyſfij ſtarflije a tyezze gych pan nafí 65 kriftus, aby ſwym przykladě3i tyech nemudrvv ſmyeloſt ſkrotyl, gefíto nevczywfſe ſye a glucz mlady, chtyecz chwalu gmyety, vczyty hotowyeyfe [jsú] 32 nezz przygyety navczenije. protozt rzku geſtye: gdyem podle przy- kladu3° ozlowyeczîtwije ſyna bozijeho, geft-ly, ezz bychom ku poznanij przygijty chtyely bozſtwije geho, pomnyecz onoho, geſto prawij a przy- protaženy. 27 i před a, i před aby po tečce. 28 tak rkp. 2 kon. ř. 30 odd. 31 kon. ř. 32 v rkp. chybí; doplňuji podle smyslu. 33 a wonom. 34 odd. 35 kon. ř. ejus, si divinitatis gloriam delectamur intueri, si optamus habitare in domo ejus aeterna, in coelis omnibus diebus vitae nostrae, si juvat videre voluptatem Domini et protegi a templo sancto ejus (Psal. XXVI). Et ne ulla in aeternum malorum aura pulsemur, meminerimus praesentis Ecclesiae domum [necessariis precum mundarum) frequentare [muneribus]. Quod ipse duodenis (sic) in templo sedit in medio doctorum audiens et interrogans illos, humanae est humilitatis indicium, imo etiam [65] eximium discendae humilitatis exemplum. Dei quippe virtus, Dei sapientia aeterna, quae divinitus loquitur: Ego sapientia habito in consilio et eruditis intersum cogitationibus. Meum est consilium et aequitas, mea est prudentia, mea est fortitudo, per me reges regnant, et conditores legum justa decernunt. Beatus homo, qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie et observat ad postes ostii mei (Prov. VIII). Ipsa homine induta (sic) ad audiendos homines advenire dignata est, ut nimirum homi- nibus, quamvis summo ingenio praeditis, necessariam discendi verbi formam prae- rogaret: ne si qui discipuli veritatis fieri refugerent, magistri efficerentur erroris. Et bene [qui juvenis erat doctrinae subiturus officium] puerulus adhuc seniores audit et interrogat, ut videlicet eorum [provida dispensatione] compescat audaciam, qui non solum indocti, sed etiam impubes ad docendum prorumpere magis, quam ad discendum volunt submitti. Sequamur iter ejus humanitatis, si nos mansio divinae delectat visionis, memores semper illius praecenti: Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas legem matris tuae [ut addatur gratia capiti tuo et torques collo 11
Strana 162
162 kazuge rzka: slyfí, moy ſynu, navczenije otcze ſweho a neopuſtyey víta- 70 Přísl. 1, 8. wenye ſwe materze!* neb czijm kto pylnyegye bozijeho poſlucha przy- kazanije, czijm pijlnyegye drzzij koſtelnije vſtawenije, tijem doſtoynyegij geſt, aby zde kaazze gyne vozyl a w onom's ſwyetu wyfſe witupyl kralowat bez koncze f kryftem, ale aby nemnyel y zzadny, by pro ſwu nevmyeloſt kriſtus ſlyffal vezene a tazal gych, dije cztenije: dywyechu ſye wſychny, 75 geſto gey flyffyechu, mudrofty a odpowyedem34 geho, neb ezz byl y prawy czlowyek y prawy boh, aby vkazal ſye czlowyekem, lydy mijítry pokornye flyffal, a ezza byl y boh, wyſocze k gych rzeczem odpowyedal. a tak wylocze y materzy odpowyedyel. kdyzz rzekla k nyemu: „synu, czos nam to vczynyl? ay, twoy otecz a ya zaloftijecz hledaly gîme tebe“, 80 rzekl: „a czoy to, ezz gſte mne hledaly? newyedyely gíte, ezz w tom, gefftoy meho otcze, muſijm byti?“ tot geft tyem ſkazowal ſwe bozîtwije, o nyemzz dije gynde: wie, czoz ma otecz, me geft. a tak ſwyedczij, ez nycz menye k nyemu chram neprzyfluffye nezly k otczy, neb kdyzz w chramu byl nalezzen, dije: w tom, czoy meho otcze, muſijm byty. gychz geſt gedna 85 welebnoft a chwala, tyech geft gedna stolycze y dom geden. a netolyk dom ten tyeleffny, gesto bywa vczynyen k modlytwâ,35 ale y dom onen duchownij, rozvmny, geſto ſye dyelaa, aby gey na wyeky chwalyl, gest otczow y ſynow y ducha ſwateho rownye. a tak ſyn, geſto o ſobye a o otczy36 ſwem ſwemu ſlybuge mylownijku rzka: przijdem k nyemu a bydlo37 v nho 90 Jan 14, 23. vczynijme,* dije y o duchu fwaté:38 budu otcze profyty a gyneho vtye- 80b 36 odděleno i tečkou: a o. otczy. 37 k, b, d, 1 protaženy. 38 kon. ř. 39 odd. i 61. yakz by koli. — 67. prawim. — 75. wfficzkni. — 80. zaloftnie. — 90. vnieho. — tuo (Prov. I). Per auditum quippe disciplinae paternae ac pro observantia maternae legis gratia capiti nostro et collo torques additur:] quia quanto quis divinis intentus fuerit auscultare praeceptis, quanto ea, quae didicerit in unitate matris Ecclesiac, diligentius observare studuerit, tanto et nunc dignius ad honorem praedicandi, et in futuro sublimius ascendet ad beatitudinem cum Christo sine fine regnandi. Verum ne quis autumet (sic) Dominum Salvatorem ob imperitiae necessitatem adiisse audisseque et interrogasse magistros, videamus, quid sequitur: Stupebant autem omnes, qui eum audiebant, super prudentia et responsis ejus et videntes mirati sunt. Qui enim idem verus homo et verus erat Deus, ad ostendendum, quia homo erat, homines magistros humiliter audiebat, et ad com- probandum, quia Deus erat, eisdem loquentibus sublimiter respondebat. Quod matri quaerenti ac dicenti: „Fili, quid fecisti nobis sic? ecce, pater tuus et ego dolentes quaerebamus te,“ respondit: „Et quid est, quod me quaerebatis? nesciebatis, quia in his, quae Patris mei sunt, oportet me esse“: divinae majestatis indicium fuit, de qua alibi dicit: Omnia .... mea sunt; atque ideo rectissime templum non minus ad se, quam ad Patrem pertinere testatur. Inventus quippe in templo dicit quia in his, quae Patris mei sunt, oportet me esse: quia nimirum, quorum una est majestas et gloria, horum etiam una sedes ac domus est; nec solum materialis Dei domus, quae ad adorandum eum temporaliter fieri solet, sed etiam domus intellectualis, quae ad laudandum cum in acternum construitur, aeque Patri ac Filio, imo etiam Spiritui sancto constat esse communis. Denique idem Dei Filius, qui de se ac Patre dilectori suo promittit: Veniemus ad eum et
162 kazuge rzka: slyfí, moy ſynu, navczenije otcze ſweho a neopuſtyey víta- 70 Přísl. 1, 8. wenye ſwe materze!* neb czijm kto pylnyegye bozijeho poſlucha przy- kazanije, czijm pijlnyegye drzzij koſtelnije vſtawenije, tijem doſtoynyegij geſt, aby zde kaazze gyne vozyl a w onom's ſwyetu wyfſe witupyl kralowat bez koncze f kryftem, ale aby nemnyel y zzadny, by pro ſwu nevmyeloſt kriſtus ſlyffal vezene a tazal gych, dije cztenije: dywyechu ſye wſychny, 75 geſto gey flyffyechu, mudrofty a odpowyedem34 geho, neb ezz byl y prawy czlowyek y prawy boh, aby vkazal ſye czlowyekem, lydy mijítry pokornye flyffal, a ezza byl y boh, wyſocze k gych rzeczem odpowyedal. a tak wylocze y materzy odpowyedyel. kdyzz rzekla k nyemu: „synu, czos nam to vczynyl? ay, twoy otecz a ya zaloftijecz hledaly gîme tebe“, 80 rzekl: „a czoy to, ezz gſte mne hledaly? newyedyely gíte, ezz w tom, gefftoy meho otcze, muſijm byti?“ tot geft tyem ſkazowal ſwe bozîtwije, o nyemzz dije gynde: wie, czoz ma otecz, me geft. a tak ſwyedczij, ez nycz menye k nyemu chram neprzyfluffye nezly k otczy, neb kdyzz w chramu byl nalezzen, dije: w tom, czoy meho otcze, muſijm byty. gychz geſt gedna 85 welebnoft a chwala, tyech geft gedna stolycze y dom geden. a netolyk dom ten tyeleffny, gesto bywa vczynyen k modlytwâ,35 ale y dom onen duchownij, rozvmny, geſto ſye dyelaa, aby gey na wyeky chwalyl, gest otczow y ſynow y ducha ſwateho rownye. a tak ſyn, geſto o ſobye a o otczy36 ſwem ſwemu ſlybuge mylownijku rzka: przijdem k nyemu a bydlo37 v nho 90 Jan 14, 23. vczynijme,* dije y o duchu fwaté:38 budu otcze profyty a gyneho vtye- 80b 36 odděleno i tečkou: a o. otczy. 37 k, b, d, 1 protaženy. 38 kon. ř. 39 odd. i 61. yakz by koli. — 67. prawim. — 75. wfficzkni. — 80. zaloftnie. — 90. vnieho. — tuo (Prov. I). Per auditum quippe disciplinae paternae ac pro observantia maternae legis gratia capiti nostro et collo torques additur:] quia quanto quis divinis intentus fuerit auscultare praeceptis, quanto ea, quae didicerit in unitate matris Ecclesiac, diligentius observare studuerit, tanto et nunc dignius ad honorem praedicandi, et in futuro sublimius ascendet ad beatitudinem cum Christo sine fine regnandi. Verum ne quis autumet (sic) Dominum Salvatorem ob imperitiae necessitatem adiisse audisseque et interrogasse magistros, videamus, quid sequitur: Stupebant autem omnes, qui eum audiebant, super prudentia et responsis ejus et videntes mirati sunt. Qui enim idem verus homo et verus erat Deus, ad ostendendum, quia homo erat, homines magistros humiliter audiebat, et ad com- probandum, quia Deus erat, eisdem loquentibus sublimiter respondebat. Quod matri quaerenti ac dicenti: „Fili, quid fecisti nobis sic? ecce, pater tuus et ego dolentes quaerebamus te,“ respondit: „Et quid est, quod me quaerebatis? nesciebatis, quia in his, quae Patris mei sunt, oportet me esse“: divinae majestatis indicium fuit, de qua alibi dicit: Omnia .... mea sunt; atque ideo rectissime templum non minus ad se, quam ad Patrem pertinere testatur. Inventus quippe in templo dicit quia in his, quae Patris mei sunt, oportet me esse: quia nimirum, quorum una est majestas et gloria, horum etiam una sedes ac domus est; nec solum materialis Dei domus, quae ad adorandum eum temporaliter fieri solet, sed etiam domus intellectualis, quae ad laudandum cum in acternum construitur, aeque Patri ac Filio, imo etiam Spiritui sancto constat esse communis. Denique idem Dei Filius, qui de se ac Patre dilectori suo promittit: Veniemus ad eum et
Strana 163
163 ſſytele da wam, aby na wyeky i wamy oſtal duch prawdy, geſto v waſſ oftane a w waſ39 bude.* neb gedne ſwate trogycze, gegijezz" geſt gedno t. 14, 16 n. a nedijelnee bozíke przyrozenije, bydlo w ſrdczych wybornych nemozz 95 byti negednake, a tak' ezz dije ſpaſſytel ſedye w chramu: „w tom, geſto geft meho otcze, mufy byti“, vkazuge wyecznv ſwu f otczem mocz a chwalu. a to, ezz wratyw ſye do nazareta"l byl poddan matcze a jozephowy, geſt praweho czlowyeczítwije geho vkazanije a przyklad gynym ku pokorze. neb w tom przyrozenij, w nyemz geſt menij otcze, byl poddan ſwym fta- 100 roîtam, yakoz geſt rzekl: gdu k otczy, neb otecz wyetíij mne geſt.* ale Jan 14, 28. w tom, w nyemzz i otczem geſt gedno, w nyemzz w czaſu nefſel k otczy, ale wady w nyem byl a gest, wieczkoy ſkrzen vczynyeno a on 1 geft przede wſſijm. y w tom dywny geft zpoſob przewelyke myloſty geho, ezz wyda ſwe ſtarofty, zze ſkrytoſty bozitwije geho Il nemohvv geſtye rozvmyety, 813 105 podal gym ſebe w pokorze poddanije czlowyeczijeho, aby ſkrze to pone- nahlu powzdwyhl ku poznanij bozſtwye ſweho. neb kdyz gym rzekl: „a czoy to, ezz gîte mne hledaly? zda gíte newyedyely, ezz w tom, geftoy meho otcze, mufy byti?“ a onyl flowom geho nevrozvmyely: yakozz poklada ſwate cztenije, ſſſel2 ſ nymy a przyſſel do nazareta a byeſſe poddan 110 gym. ay, prawyl ſkrytye ſkryte ſwe bozítwije ſwym ſtaroſtam. a kdyzz ſkryte te wyfoſty rozvmem doſijeczy nemohly, ffſel'3 ſ nymy nijzze w gych bydlo obecznee a byl i nymy w tom, geſtoy gych. a byl gym poddan ſwym zpoſobem myloſtywym, az by y wffel w pokorze, ezz by to poznaly, zze ma nade wiſe ſtworzenije wazzen byti. ale znamenayme ſwu hrdoft protyw tečkou: a w. waſ. 4° ge tenkým písmem nadeps. (gegijezz). 41 odd. " f fſel (sšel). 102. ſkrze niey. — 105. poddal. — 117. nietczo. — 119. zwlafftniem. — 120. nadnas. — mansionem apud eum faciemus (Joan. XIV), dicit de Spiritu [66]: Et ego rogabo Patrem .... in vobis erit (ibid.) Quia videlicet ejusdem sanctac Trinitatis, cujus una atque indivisibilis natura divinitatis est, mansio in cordibus electorum dispar esse non potest. Ergo quod Dominus in templo sedens dicit: In his, quae Patris sunt, oportet me esse, declaratio est consempiternae Deo patri potestatis et gloriae. Quod autem rediens Nazareth erat subditus parentibus, humanae est veritatis indicium simulque humilitatis exemplum. In ea namque natura subditus erat hominibus, in qua minor est Patre. Unde et ipse dicit: Vado ad Patrem.... (Joan. XIV). In illa autem, in qua ipse et Pater unum sunt, in qua non ex tempore vadit ad Patrem, sed semper in ipso est, omnia per ipsum facta sunt, et ipse est ante omnes. Cujus multum est miranda magnae dispensatio pietatis, qui dum parentes suos mysterium divinae suae majestatis necdum capere vidisset, exhibuit eis humanae subjectionem humilitatis, ut per hanc cos paulatim ad agnitionem divinitatis institueret. Cum enim dixisset : Quid est, quod .... oportet me esse?, et ipsi non intellexerunt verbum, quod locutus est ad illos, sicut evangelista consequenter insinuat: Descendit cum eis et venit Nazareth; et erat subditus illis. Dicebat ergo arcanum suae divinae virtutis parentibus humanae suae fragilitatis [matri suae scilicet verae suae carnis et castissimo tutori castitatis illius, qui per id temporis, necdum prolata luce Evangelica, ab omnibus paene, qui eos nosse poterant, carnali conjunctione vir ejus, carnali administratione pater aestimabatur simul et voca- batur ipsius Domini Salvatoris. Dicebat, inquam, his: Quia in iis.... oportet me 11*
163 ſſytele da wam, aby na wyeky i wamy oſtal duch prawdy, geſto v waſſ oftane a w waſ39 bude.* neb gedne ſwate trogycze, gegijezz" geſt gedno t. 14, 16 n. a nedijelnee bozíke przyrozenije, bydlo w ſrdczych wybornych nemozz 95 byti negednake, a tak' ezz dije ſpaſſytel ſedye w chramu: „w tom, geſto geft meho otcze, mufy byti“, vkazuge wyecznv ſwu f otczem mocz a chwalu. a to, ezz wratyw ſye do nazareta"l byl poddan matcze a jozephowy, geſt praweho czlowyeczítwije geho vkazanije a przyklad gynym ku pokorze. neb w tom przyrozenij, w nyemz geſt menij otcze, byl poddan ſwym fta- 100 roîtam, yakoz geſt rzekl: gdu k otczy, neb otecz wyetíij mne geſt.* ale Jan 14, 28. w tom, w nyemzz i otczem geſt gedno, w nyemzz w czaſu nefſel k otczy, ale wady w nyem byl a gest, wieczkoy ſkrzen vczynyeno a on 1 geft przede wſſijm. y w tom dywny geft zpoſob przewelyke myloſty geho, ezz wyda ſwe ſtarofty, zze ſkrytoſty bozitwije geho Il nemohvv geſtye rozvmyety, 813 105 podal gym ſebe w pokorze poddanije czlowyeczijeho, aby ſkrze to pone- nahlu powzdwyhl ku poznanij bozſtwye ſweho. neb kdyz gym rzekl: „a czoy to, ezz gîte mne hledaly? zda gíte newyedyely, ezz w tom, geftoy meho otcze, mufy byti?“ a onyl flowom geho nevrozvmyely: yakozz poklada ſwate cztenije, ſſſel2 ſ nymy a przyſſel do nazareta a byeſſe poddan 110 gym. ay, prawyl ſkrytye ſkryte ſwe bozítwije ſwym ſtaroſtam. a kdyzz ſkryte te wyfoſty rozvmem doſijeczy nemohly, ffſel'3 ſ nymy nijzze w gych bydlo obecznee a byl i nymy w tom, geſtoy gych. a byl gym poddan ſwym zpoſobem myloſtywym, az by y wffel w pokorze, ezz by to poznaly, zze ma nade wiſe ſtworzenije wazzen byti. ale znamenayme ſwu hrdoft protyw tečkou: a w. waſ. 4° ge tenkým písmem nadeps. (gegijezz). 41 odd. " f fſel (sšel). 102. ſkrze niey. — 105. poddal. — 117. nietczo. — 119. zwlafftniem. — 120. nadnas. — mansionem apud eum faciemus (Joan. XIV), dicit de Spiritu [66]: Et ego rogabo Patrem .... in vobis erit (ibid.) Quia videlicet ejusdem sanctac Trinitatis, cujus una atque indivisibilis natura divinitatis est, mansio in cordibus electorum dispar esse non potest. Ergo quod Dominus in templo sedens dicit: In his, quae Patris sunt, oportet me esse, declaratio est consempiternae Deo patri potestatis et gloriae. Quod autem rediens Nazareth erat subditus parentibus, humanae est veritatis indicium simulque humilitatis exemplum. In ea namque natura subditus erat hominibus, in qua minor est Patre. Unde et ipse dicit: Vado ad Patrem.... (Joan. XIV). In illa autem, in qua ipse et Pater unum sunt, in qua non ex tempore vadit ad Patrem, sed semper in ipso est, omnia per ipsum facta sunt, et ipse est ante omnes. Cujus multum est miranda magnae dispensatio pietatis, qui dum parentes suos mysterium divinae suae majestatis necdum capere vidisset, exhibuit eis humanae subjectionem humilitatis, ut per hanc cos paulatim ad agnitionem divinitatis institueret. Cum enim dixisset : Quid est, quod .... oportet me esse?, et ipsi non intellexerunt verbum, quod locutus est ad illos, sicut evangelista consequenter insinuat: Descendit cum eis et venit Nazareth; et erat subditus illis. Dicebat ergo arcanum suae divinae virtutis parentibus humanae suae fragilitatis [matri suae scilicet verae suae carnis et castissimo tutori castitatis illius, qui per id temporis, necdum prolata luce Evangelica, ab omnibus paene, qui eos nosse poterant, carnali conjunctione vir ejus, carnali administratione pater aestimabatur simul et voca- batur ipsius Domini Salvatoris. Dicebat, inquam, his: Quia in iis.... oportet me 11*
Strana 164
164 Luk. 12, 48. 815 pokorzel5 teto! ay, kdyz to, gemuzz gſme ſye w czaſu ſ bozij pomoczij 115 navczyly, gehozz gime neznaly a newyedyely ſamy ſebu od wyecznofty, geſto geft nyeczo ſkryte w pijſmye, pozname, a kdyz o tom ſproftnyeyffijm mluwyty budem a ony“ nebudu moczy rozvmyety: hrdy budem, wzhr- dame onyemy a yako47 famy ſye ſwym zwlafſtijm rozvmem wzchlubijme, yako by nebylo mnoho y nad ny“ gynych vczenyeyffijch; a geſto bychom 120 nechtyely, by namy hrdaly vczenyeyífij, to budeme hrdaty nevczenyey- ſſijmy, a4 czaſto ſye gym y poſmyewaty; a netbame ſye na to rozmyſlyty, ezz ne tyem, geſto gen wydye ſweho przykazanije itworzytele aneb v wije- rze5o ſkryte wyeczy, ale tyem, geſto, czoz gſu mohly wzwyedyety, ezz dobre geſt, ſkutkem to czynije, gfu wrata kralowſtwije nebeſſkeho ote- 125 wrzijena. a nad5l to, ezz ktoz wije, czoy dobre, a neczynij, hrzijech geft gemu. a yakoz to ſwyedczij y ſam ſpaſytel, komuz geft mnoho dano, mnoho bude od nyeho potrzebowano.* protozz at naſ vmyenije nenadme, ale at myloſt naſ wzdyelaa, naſledvyme przijkladu ſyna bozijeho, kdyzz ſey vkazal w czlowyeczîtwij naffem, geíto tyem, gefto ge wydyel, ezz nemohu 130 geſtye k wyſokym rozvmom za nijm gijty, ſam ſye w myloſtywe pokorze poddal, gehozz by przykladem gych li myſl wezmucz navczenije byla doſtoyna nebeſſkym darem popaſty nebeſſke taynoſty. a tak dije cztenije: a maty geho ſchowawafſe wſſeczka ſlowa ta wiwem ſrdczy ge przemijetagycz. wſeczko, geſtoy 052 ſwem ſynu neb od ſweho53 135 43 odděleno i tečkou. 4 kon. ř. 45 odd. 4 i před a, i před ony po tečce. 47 odd. 48 y nadny. 4 kon. ř. 50 odd. 51 Anad na konci ř. 52 kon. ř. 53 odd. 54 kon. ř. 121. nevčzenieyffiemi. — 133. popadnuti. — 134. matie. — 145. blahoflawenstwie. — esse.] Qui cum arcem tanti mysterii ascendere intelligendo non possent, [neque aliter eum in iis, quae vere patris ejus essent, manere decernerent, nisi ut comprehendere nossent] descendit ipse cum ipsis ad inferiora conversationis eorum coepitque manere in his, quae illorum erant: et erat eis pia dispensatione subjectus, donec proficiente humilitatis magisterio, quantum omnibus creaturis esset praeferendus, agnoscerent. Quid pro his nostra agat superbia [obsecro paucis], attendamus. Certe cum ea, quae non aeternaliter novimus, sed juvante Domino ex tempore didicimus, arcana Scriptu- rarum, simpliciores quosque fratres loquentibus nobis intelligere non posse sentimus, statim extolli consuescimus eisque despectis de nostra nos quasi singulari ac per- plurima eruditione jactamus, quasi non sint perplures etiam nobis multo doctiores; et quia doctioribus nolumus despici, ipsi indoctiores nobis despicere, imo etiam irri- dere gaudemus ; neque reminisci curamus, quia non eis, qui vel mysteria fidei, vel sui praecepta conditoris tantum meditando percipiunt, sed his potius, qui ea, quae discere [67] potuerunt, operando exercent, regni coelestis aditus patet. Insuper etiam scienti bonum facere, et non facienti, peccatum est illi. Et sicut Dominus ipse tes- tatur: Omni cum multum datum est, multum requiritur ab eo (Luc. XII). Ne nos ergo scientia inflet, sed charitas potius aedificet, sequamur exemplum apparentis in homine Filii Dei, qui eis, quos se ad sublimia discenda sequi necdum valere con- spexit, seipsum benigna humilitate subjecit, cujus exemplo imbutos eorum animos coelesti gratia dignos coelestis arcani redderet esse capaces. Et mater, inquit, ejus conservabat omnia verba haec conferens in corde suo. Omnia, quae de Domino vel a Domino dicta sive acta cognoverat mater Virgo, dili-
164 Luk. 12, 48. 815 pokorzel5 teto! ay, kdyz to, gemuzz gſme ſye w czaſu ſ bozij pomoczij 115 navczyly, gehozz gime neznaly a newyedyely ſamy ſebu od wyecznofty, geſto geft nyeczo ſkryte w pijſmye, pozname, a kdyz o tom ſproftnyeyffijm mluwyty budem a ony“ nebudu moczy rozvmyety: hrdy budem, wzhr- dame onyemy a yako47 famy ſye ſwym zwlafſtijm rozvmem wzchlubijme, yako by nebylo mnoho y nad ny“ gynych vczenyeyffijch; a geſto bychom 120 nechtyely, by namy hrdaly vczenyeyífij, to budeme hrdaty nevczenyey- ſſijmy, a4 czaſto ſye gym y poſmyewaty; a netbame ſye na to rozmyſlyty, ezz ne tyem, geſto gen wydye ſweho przykazanije itworzytele aneb v wije- rze5o ſkryte wyeczy, ale tyem, geſto, czoz gſu mohly wzwyedyety, ezz dobre geſt, ſkutkem to czynije, gfu wrata kralowſtwije nebeſſkeho ote- 125 wrzijena. a nad5l to, ezz ktoz wije, czoy dobre, a neczynij, hrzijech geft gemu. a yakoz to ſwyedczij y ſam ſpaſytel, komuz geft mnoho dano, mnoho bude od nyeho potrzebowano.* protozz at naſ vmyenije nenadme, ale at myloſt naſ wzdyelaa, naſledvyme przijkladu ſyna bozijeho, kdyzz ſey vkazal w czlowyeczîtwij naffem, geíto tyem, gefto ge wydyel, ezz nemohu 130 geſtye k wyſokym rozvmom za nijm gijty, ſam ſye w myloſtywe pokorze poddal, gehozz by przykladem gych li myſl wezmucz navczenije byla doſtoyna nebeſſkym darem popaſty nebeſſke taynoſty. a tak dije cztenije: a maty geho ſchowawafſe wſſeczka ſlowa ta wiwem ſrdczy ge przemijetagycz. wſeczko, geſtoy 052 ſwem ſynu neb od ſweho53 135 43 odděleno i tečkou. 4 kon. ř. 45 odd. 4 i před a, i před ony po tečce. 47 odd. 48 y nadny. 4 kon. ř. 50 odd. 51 Anad na konci ř. 52 kon. ř. 53 odd. 54 kon. ř. 121. nevčzenieyffiemi. — 133. popadnuti. — 134. matie. — 145. blahoflawenstwie. — esse.] Qui cum arcem tanti mysterii ascendere intelligendo non possent, [neque aliter eum in iis, quae vere patris ejus essent, manere decernerent, nisi ut comprehendere nossent] descendit ipse cum ipsis ad inferiora conversationis eorum coepitque manere in his, quae illorum erant: et erat eis pia dispensatione subjectus, donec proficiente humilitatis magisterio, quantum omnibus creaturis esset praeferendus, agnoscerent. Quid pro his nostra agat superbia [obsecro paucis], attendamus. Certe cum ea, quae non aeternaliter novimus, sed juvante Domino ex tempore didicimus, arcana Scriptu- rarum, simpliciores quosque fratres loquentibus nobis intelligere non posse sentimus, statim extolli consuescimus eisque despectis de nostra nos quasi singulari ac per- plurima eruditione jactamus, quasi non sint perplures etiam nobis multo doctiores; et quia doctioribus nolumus despici, ipsi indoctiores nobis despicere, imo etiam irri- dere gaudemus ; neque reminisci curamus, quia non eis, qui vel mysteria fidei, vel sui praecepta conditoris tantum meditando percipiunt, sed his potius, qui ea, quae discere [67] potuerunt, operando exercent, regni coelestis aditus patet. Insuper etiam scienti bonum facere, et non facienti, peccatum est illi. Et sicut Dominus ipse tes- tatur: Omni cum multum datum est, multum requiritur ab eo (Luc. XII). Ne nos ergo scientia inflet, sed charitas potius aedificet, sequamur exemplum apparentis in homine Filii Dei, qui eis, quos se ad sublimia discenda sequi necdum valere con- spexit, seipsum benigna humilitate subjecit, cujus exemplo imbutos eorum animos coelesti gratia dignos coelestis arcani redderet esse capaces. Et mater, inquit, ejus conservabat omnia verba haec conferens in corde suo. Omnia, quae de Domino vel a Domino dicta sive acta cognoverat mater Virgo, dili-
Strana 165
165 ſyna, czoy mluwyl neb czynyl, poznala matka ſwata, pijlnycy to drzzala w ſrdczy a wlozzyla w pamyet ſobye, aby, kdyz by ten czaſ przyfſel, ezz by 054 nyem pſati gmyely a kazaly, mohla to o nyem, kdyz by gije tazaly, powyedyety, naſledvymezz y my filechetne matky, bratrfije myla, y my 140 wſe ſchowagijcz w ſrdczy, czoy kriftus mluwyl, pan nafí a ſpaſſytel, nebo czynyl, a w tom myflij we dne y w noczy przemyetagijcz zazzenme marnaa a54 ſkodnaa a nevklydnaa ſwa myſlenije; a czaítym o tom przemluwanijm y ſye famy y ſwe blyzznije od prazdnych rzeczij a od zle oſlazenych vtr- hanije gynym pomluw wzdalygme a k5 chwale bozij roznyeczygme! a 145 geft-ly,56 ezz w buduczyeho ſwyeta blazznoſty zzadame bydlyty w bozijem domu, abychô5 gey chwalyly wyecznye, to mame y zde tijem vkazaty cza- íto chodijecz do koftela, gestoy poſwyeczen k chwale geho, a57 negen tu, ale na kazzdem mijeſtije panitwije geho mame pijeti chwalu geho, rzeczij y57 ſkutky vkazugijcz to, czozz ſlufye k geho chwale. pak dije cztenije: a jezijíſ proſpyewaſſe v wyeku53 a w mudrofty5s a w myloſty5 przed bohem y przed lydmy.60 praweho przyrozenije czlo- wyeczítwije w ſobye vkazuge, w nyemzz chtyel w czału proſpyewaty, genzz w bozftwij wzdy tyzz on geît, a leta 1 geho nehynvv podle przyro- zenije"l czlowyeczijeho, proſpyewafíe w mudrofty, ne tak,62 by byl mudrze- gij z prodlenije czaſu; neb od 3 prwe chwylky poczetije ſweho ynhed byl pln duchu mudrofty, ale tu mudroft, gijez wzdy a ynhed pln byl, gynym vkazowal ponenahlu. a v64 wijeku"1 proſpijewal podle przyrozenije64 czlo- 150 155 55 k nadeps. (akchvale). 56 A geftly. 57 kon. ř. 58 v wyeku awmudrofty. 5' awmy- lofty. 6 y przedlydmy. 61 odd. 62 netak. 63 kon. ř. 64 odd. 6 yprzedlydmy. 155. odprwnie chwilky. — 156. yhned. — 163. neb yakz roftl. — 164. wzbuzowal. — gentius in corde retinebat, sollicite cuncta memoriae commendabat, ut cum demum tempus praedicandae sive scribendae incarnationis ejus adveniret, sufficienter uni- versa, prout essent gesta, posset explicare quaerentibus. Imitemur et nos, fratres mei, piam Domini matrem, ipsi quoque omnia verba et facta Domini ac Salvatoris nostri fixo in corde conservando, horum meditatione diurna et nocturna importunos inanium nocentiumque cogitationum repellamus incursus; horum crebra collatione et nos et proximos nostros a fabulis supervacuis et male dulcoratis detractionum colloquiis castigare atque ad divinae frequentiam laudis accendere curemus. Si enim, fratres charissimi, in futuri beatitudine saeculi habitare in domo Domini, ac perpetuo illum laudare desideramus, oportet nimirum et in hoc saeculo, quod in futuro quae- ramus, sollicite praemonstremus, frequentando videlicet Ecclesiae limina, et non solum in ea laudes Domini canendo, sed et in omni loco dominationis ejus ea, quae ad laudem gloriamque conditoris nostri proficiant, verbis pariter ac factis ostendendo. Et Jesus, inquit, proficiebat scientia, aetate et gratia apud Deum et homines. Natura verae humanitatis indicat, in qua proficere ad tempus voluit, qui in divinitate idem est, et anni ejus non deficient. Juxta hominis quippe naturam proficiebat sa- pientia, non quidem ipse sapientior ex tempore existendo, qui a prima conceptionis hora spiritu sapientiae plenus permanebat, sed eandem, qua plenus erat, sapientiam caeteris ex tempore paulatim demonstrando. Juxta hominis naturam proficiebat aetate, quia de infantia ad pueritiam, de pueritia ad juventutem consueto hominibus crescendi ordine pervenit. Juxta hominis naturam proficiebat gratia, non ipse per
165 ſyna, czoy mluwyl neb czynyl, poznala matka ſwata, pijlnycy to drzzala w ſrdczy a wlozzyla w pamyet ſobye, aby, kdyz by ten czaſ przyfſel, ezz by 054 nyem pſati gmyely a kazaly, mohla to o nyem, kdyz by gije tazaly, powyedyety, naſledvymezz y my filechetne matky, bratrfije myla, y my 140 wſe ſchowagijcz w ſrdczy, czoy kriftus mluwyl, pan nafí a ſpaſſytel, nebo czynyl, a w tom myflij we dne y w noczy przemyetagijcz zazzenme marnaa a54 ſkodnaa a nevklydnaa ſwa myſlenije; a czaítym o tom przemluwanijm y ſye famy y ſwe blyzznije od prazdnych rzeczij a od zle oſlazenych vtr- hanije gynym pomluw wzdalygme a k5 chwale bozij roznyeczygme! a 145 geft-ly,56 ezz w buduczyeho ſwyeta blazznoſty zzadame bydlyty w bozijem domu, abychô5 gey chwalyly wyecznye, to mame y zde tijem vkazaty cza- íto chodijecz do koftela, gestoy poſwyeczen k chwale geho, a57 negen tu, ale na kazzdem mijeſtije panitwije geho mame pijeti chwalu geho, rzeczij y57 ſkutky vkazugijcz to, czozz ſlufye k geho chwale. pak dije cztenije: a jezijíſ proſpyewaſſe v wyeku53 a w mudrofty5s a w myloſty5 przed bohem y przed lydmy.60 praweho przyrozenije czlo- wyeczítwije w ſobye vkazuge, w nyemzz chtyel w czału proſpyewaty, genzz w bozftwij wzdy tyzz on geît, a leta 1 geho nehynvv podle przyro- zenije"l czlowyeczijeho, proſpyewafíe w mudrofty, ne tak,62 by byl mudrze- gij z prodlenije czaſu; neb od 3 prwe chwylky poczetije ſweho ynhed byl pln duchu mudrofty, ale tu mudroft, gijez wzdy a ynhed pln byl, gynym vkazowal ponenahlu. a v64 wijeku"1 proſpijewal podle przyrozenije64 czlo- 150 155 55 k nadeps. (akchvale). 56 A geftly. 57 kon. ř. 58 v wyeku awmudrofty. 5' awmy- lofty. 6 y przedlydmy. 61 odd. 62 netak. 63 kon. ř. 64 odd. 6 yprzedlydmy. 155. odprwnie chwilky. — 156. yhned. — 163. neb yakz roftl. — 164. wzbuzowal. — gentius in corde retinebat, sollicite cuncta memoriae commendabat, ut cum demum tempus praedicandae sive scribendae incarnationis ejus adveniret, sufficienter uni- versa, prout essent gesta, posset explicare quaerentibus. Imitemur et nos, fratres mei, piam Domini matrem, ipsi quoque omnia verba et facta Domini ac Salvatoris nostri fixo in corde conservando, horum meditatione diurna et nocturna importunos inanium nocentiumque cogitationum repellamus incursus; horum crebra collatione et nos et proximos nostros a fabulis supervacuis et male dulcoratis detractionum colloquiis castigare atque ad divinae frequentiam laudis accendere curemus. Si enim, fratres charissimi, in futuri beatitudine saeculi habitare in domo Domini, ac perpetuo illum laudare desideramus, oportet nimirum et in hoc saeculo, quod in futuro quae- ramus, sollicite praemonstremus, frequentando videlicet Ecclesiae limina, et non solum in ea laudes Domini canendo, sed et in omni loco dominationis ejus ea, quae ad laudem gloriamque conditoris nostri proficiant, verbis pariter ac factis ostendendo. Et Jesus, inquit, proficiebat scientia, aetate et gratia apud Deum et homines. Natura verae humanitatis indicat, in qua proficere ad tempus voluit, qui in divinitate idem est, et anni ejus non deficient. Juxta hominis quippe naturam proficiebat sa- pientia, non quidem ipse sapientior ex tempore existendo, qui a prima conceptionis hora spiritu sapientiae plenus permanebat, sed eandem, qua plenus erat, sapientiam caeteris ex tempore paulatim demonstrando. Juxta hominis naturam proficiebat aetate, quia de infantia ad pueritiam, de pueritia ad juventutem consueto hominibus crescendi ordine pervenit. Juxta hominis naturam proficiebat gratia, non ipse per
Strana 166
166 82 Mat. 5, 16. wyeczijeho; neb z dyetynſtwije roîta obecznym lydíkym bychem przyffel azz k mvzzſtwij, podle czlowyeczſtwije roſtl w darzijech, geſto latijnye gracia flowe, ne by on bral ty duchownye dary bozije mylofty, yakoy 160 rzeczenol y o mudrofty, ponenahlu, ezz by gych byl negmyel, protoz dob- rzey to cztenije przyczynylo, kdyzz dije: „proſpyewaîſe“, ez dije: „przed bohem y przed lydmy“ 6 neb gelykozz roſta vkazowal lydem ponenahlu ty dary, geftoy gmyel ſpolkem, f tolyk geft wzbuzal lydy k chwale otcze boha nebeſſkeho, k tomu ynhed ſam tahna, geſtoy potom gynym przy-165 kazal rzka: tak ſye ſwyet przed lydmy ſwyetlo waſſe, at wydije waſſe dobre czyny a wzdadije66 chwalu otczy" waſſemu nebeſſkemu!* a tak negen u lydyss proſpyewal, gelykozz gſu ony mohly geho mudroſt poznaty a ty myloſty, geftoy gmyel, ale take y89 v boha, gelykozz glu to lydce, czoz gſu w nyem toho poznaty mohly, k bozij chwale obraczely. gehozz dob- 170 rodijenij a"9 wyecznym darom bud chwala a dijeka po wiſe wyeky! amen. o temzzi cztenij.2 chcze3 my fye, mage przyczynu tyemto cztenijm, dotknvty toho, kak nyekdy, geſto podroſtvv malo w duchowenſtwij, potraczygij nabozzen- ſtwije, a kdyzz potratije, kde by nayſpyeff ge nalezty mohly; kak magij lyde pvzij poddany ſwym ſtarſfijm byty, kdyzz jezijíſ byl poddan ſwemu pyeſtvnv a ſwe matcze, a take gia y fyn bozij; a4 kaky naſí proſpyech bywa.* prwemu tu podobnoſt wezmyem, ezz, kdyzz byl jezijff we dwunadczet letech, potratyly gey îtarofty geho; vfagijcz, ezz podroftl, ne tak' pijlnye hledaly geho, tak prawije, ezz ten byl obyczey, kdyzz ſily k hodom do 10 jeruzalema, muzzije ſíly ſpolu a' zzeny ſpolu. a tak' matka ſwata mohla 5 60 odd. 67 slovosled opraven podle znamének z napsaného: "otczy "chwalu. 68 rkp. wlydy místo vlydy (u lidí). 6 kon. ř. 1odd. 2 červ. 3C nadvař. 4 kon. ř. 5 znam. odstavce. netak. 7 kon. ř. 168. yakz gſu onij mohli. — 169. yakz glu to lidee. 1. o temz cžtenie tato rzecz (červ.) — 3. a 4. vak. — 3. praczugy nabozen- ftwie. — 6. yaky. — 7. prwniemu. — 7. wedwanadczti letech. — 17. nietczo. — accessum temporis accipiendo, quod non habebat, sed pandendo donum gratiae, quod habebat. Et bene cum dictum esset, quia Jesus proficiebat sapientia, aetate et gratia, adjunctum est: apud Deum et homines; quia quantum proficiente actate hominibus sapientiae et gratiae, quae sibi inerant, dona patefaciebat, tantum eos ad laudem Dei patris semper excitare curabat, peragens ipse, quod caeteris agendum praecepit: Luceat lux vestra coram hominibus, ut vidcant opera vestra bona et glori- ficent Patrem vestrum, qui in coelis [68] est (Matth. V). Atque ideo non solum apud homines gratia et sapientia proficere dicitur, in quantum ipsi ejus sapientiam gra- tiamque potuere cognoscere, sed etiam apud Deum, in quantum ad ejus laudem gloriamque, sapientiam ac gratiam, quam in eo cognovere, retulerunt; cujus beneficiis ac muneribus aeternis sit laus et gratiarum actio in omnia saecula saeculorum. Amen.
166 82 Mat. 5, 16. wyeczijeho; neb z dyetynſtwije roîta obecznym lydíkym bychem przyffel azz k mvzzſtwij, podle czlowyeczſtwije roſtl w darzijech, geſto latijnye gracia flowe, ne by on bral ty duchownye dary bozije mylofty, yakoy 160 rzeczenol y o mudrofty, ponenahlu, ezz by gych byl negmyel, protoz dob- rzey to cztenije przyczynylo, kdyzz dije: „proſpyewaîſe“, ez dije: „przed bohem y przed lydmy“ 6 neb gelykozz roſta vkazowal lydem ponenahlu ty dary, geftoy gmyel ſpolkem, f tolyk geft wzbuzal lydy k chwale otcze boha nebeſſkeho, k tomu ynhed ſam tahna, geſtoy potom gynym przy-165 kazal rzka: tak ſye ſwyet przed lydmy ſwyetlo waſſe, at wydije waſſe dobre czyny a wzdadije66 chwalu otczy" waſſemu nebeſſkemu!* a tak negen u lydyss proſpyewal, gelykozz gſu ony mohly geho mudroſt poznaty a ty myloſty, geftoy gmyel, ale take y89 v boha, gelykozz glu to lydce, czoz gſu w nyem toho poznaty mohly, k bozij chwale obraczely. gehozz dob- 170 rodijenij a"9 wyecznym darom bud chwala a dijeka po wiſe wyeky! amen. o temzzi cztenij.2 chcze3 my fye, mage przyczynu tyemto cztenijm, dotknvty toho, kak nyekdy, geſto podroſtvv malo w duchowenſtwij, potraczygij nabozzen- ſtwije, a kdyzz potratije, kde by nayſpyeff ge nalezty mohly; kak magij lyde pvzij poddany ſwym ſtarſfijm byty, kdyzz jezijíſ byl poddan ſwemu pyeſtvnv a ſwe matcze, a take gia y fyn bozij; a4 kaky naſí proſpyech bywa.* prwemu tu podobnoſt wezmyem, ezz, kdyzz byl jezijff we dwunadczet letech, potratyly gey îtarofty geho; vfagijcz, ezz podroftl, ne tak' pijlnye hledaly geho, tak prawije, ezz ten byl obyczey, kdyzz ſily k hodom do 10 jeruzalema, muzzije ſíly ſpolu a' zzeny ſpolu. a tak' matka ſwata mohla 5 60 odd. 67 slovosled opraven podle znamének z napsaného: "otczy "chwalu. 68 rkp. wlydy místo vlydy (u lidí). 6 kon. ř. 1odd. 2 červ. 3C nadvař. 4 kon. ř. 5 znam. odstavce. netak. 7 kon. ř. 168. yakz gſu onij mohli. — 169. yakz glu to lidee. 1. o temz cžtenie tato rzecz (červ.) — 3. a 4. vak. — 3. praczugy nabozen- ftwie. — 6. yaky. — 7. prwniemu. — 7. wedwanadczti letech. — 17. nietczo. — accessum temporis accipiendo, quod non habebat, sed pandendo donum gratiae, quod habebat. Et bene cum dictum esset, quia Jesus proficiebat sapientia, aetate et gratia, adjunctum est: apud Deum et homines; quia quantum proficiente actate hominibus sapientiae et gratiae, quae sibi inerant, dona patefaciebat, tantum eos ad laudem Dei patris semper excitare curabat, peragens ipse, quod caeteris agendum praecepit: Luceat lux vestra coram hominibus, ut vidcant opera vestra bona et glori- ficent Patrem vestrum, qui in coelis [68] est (Matth. V). Atque ideo non solum apud homines gratia et sapientia proficere dicitur, in quantum ipsi ejus sapientiam gra- tiamque potuere cognoscere, sed etiam apud Deum, in quantum ad ejus laudem gloriamque, sapientiam ac gratiam, quam in eo cognovere, retulerunt; cujus beneficiis ac muneribus aeternis sit laus et gratiarum actio in omnia saecula saeculorum. Amen.
Strana 167
167 mnijety, by i jozephem ſel jezijíf mezy muzzmy,“ ezz byl gyzz podroftl, a yozeph mnyel, by iſ matku ſſel, ezz byl ne owſem" doroftl geſſtye. a tak geho wolij gebo pochybyly, aby y to bylo k vtyeſſe naſſij a ku przijkladu,10 15 yakozz ſem mluwyl drzewe o tom rzecz bedowu, cztneho ſtarcze, yakzz gſte ſlyſfely. bywa, kdyz nyekto ma na peczy gmyety koho, vzrze w nyem, ezz ma ſmyſla nyeczo neb dobroty, bude wijecze vfaty gemu, azz y obmeſkaa peeczy o nyem, geſto kdybyll nycz ſmyſlneho newydyel do nho, pijlnyegije gmyel by gey na peczy. awſak nemozzê12 I omluwy gmyety, kdyzl3 ztra- 82 20 tijme w ſwem obmeſkanij, gehozz gſme gmyely pijlny byty, y gſem8 beze prſe, ez w mem obmeſſkanij ſprawedlywym ſvvdem bozijm mvezij mye zzaloft, donydz nenaydu, czo ſem ztratyl. takt bywa yl2 w duchownijem bijehv: poczne nyekto lybe gmyety nabozzenſtwije, az nyckdy potratij to nyekterym ſwym prowynyenijm neb obmeſkanijm aneb kterymz koly- 25 wyek bozijm wlafſtijm przepufftyenijm, geſto on wije, czo procz prze- pufftije. a ſnad aby nemudrze myll nezaſíla w hrdoft, kdybyl4 ſye wzdy powolnye daalo.15 ale wſak nema duchownyeho vmyſla czlowyek lehcze wazzyty take ztraaty; neb toy yako poczatek gynych pokufenij, kdyzz kto potratij chut w nabozzenſtwij, nemohla by gyna pokuſſenije tak fijly 30 gmyety, kdybyl prawe a ſmyſlne, nebludne bylo przy kom nabozzenîtwije. protozz rzku: wezmy tu przyklad, geſtoy matka ſwata potratywfſy ſyna ſweho i zzaloſtij a ſ ſnaznoſtijl6 hledala geho. tezz y ten vczyn, ktozz po- tratij nabozzenſtwije, zzeley a hleday, aby nalezl,17 geftoff ztratyl! a pomny,18 kdey matka ſwata nalezla ſyna potratywffy! tak dije cztenije: 35 kdyzz hledawſy geho mezyl9 znamymy nenalezla, wratyla ſye do jeru- zalema a tu gey nalezla w chramu. a on18 rzekl, ezz tu gſu geho hledaty gmyely, geſto fluffije k geho otczy, tent vmyíl beru nynye zel cztenije ku podobnoſty te, geſto chczy rzeeczy ne tak2 flow wazze: jeruzalemem vpokogenije myly znamenawa. protozz ten, ktozz potratij chut w na- 40 bozzenfftwij, mezy znamymyl gije nenalezne w tom podobenſtwij, yakoy matka ſwata hledawffy ſyna mezy znamymyl a przijwuznymy nenalezla geho. ale wratywffy ſye do jeruzalema nalezla gey. nemny y geden, bycht odmluwal komu i znamymy [a]22 przywuznymy byty, przately, geſto nebranije,23 ale pomoczny gſu k duchowenſtwij! neb ſwaty pawel dije, ezz, 45 ma-ly ktery krzeſtyan zzenu pohanku, a ta chcze ſ nijm byti, acz y24 ne- przygme wijery, nepufftyey gije od ſebe; a teezz y zzena muzze, kdyzz gij nebranij25 krzeſtyanku byty!* teezzt rzku: I] bud ſefftra ſ bratrem, 1 Kor. 7, 12n. dczy f materzij neb ſ otczem, kdyzt nebranij podobnye a poczeſtnije ſluzzyty 83a bohu! byt ſye ſwogy drzzely ſebe, yat bych to chwalyl; nebt ne wzdy26 sodd. 'neowfem. 10 akuprzijkladu. 11 kdy by. 12 kon. ř. 13 l, k protaženy. 14 kdy by. 15 a tence nadeps. (daalo). 16 affnaznoftij. 17 l, hl, l protaženy. 13 odd. 1 kon. ř. 20 netak. 21 odd. 22 doplněno podle ř. 41 a 168 ř. 51 a 55. 23 rkp. neobranije (o část. smazáno); viz ř. 47. 24 kon. ř. 25 následuje na konci ř. l, jež přeškrtnuto. 26 newzdy. 18. nicz imilneho newidiel donieho. — 24. aneb yakz koliwiek boziem zwlafft- niem. — 30. fmilne. — 31. prawim. — 32. ten vozynek. — 47. prawim. — 52 n. ne-
167 mnijety, by i jozephem ſel jezijíf mezy muzzmy,“ ezz byl gyzz podroftl, a yozeph mnyel, by iſ matku ſſel, ezz byl ne owſem" doroftl geſſtye. a tak geho wolij gebo pochybyly, aby y to bylo k vtyeſſe naſſij a ku przijkladu,10 15 yakozz ſem mluwyl drzewe o tom rzecz bedowu, cztneho ſtarcze, yakzz gſte ſlyſfely. bywa, kdyz nyekto ma na peczy gmyety koho, vzrze w nyem, ezz ma ſmyſla nyeczo neb dobroty, bude wijecze vfaty gemu, azz y obmeſkaa peeczy o nyem, geſto kdybyll nycz ſmyſlneho newydyel do nho, pijlnyegije gmyel by gey na peczy. awſak nemozzê12 I omluwy gmyety, kdyzl3 ztra- 82 20 tijme w ſwem obmeſkanij, gehozz gſme gmyely pijlny byty, y gſem8 beze prſe, ez w mem obmeſſkanij ſprawedlywym ſvvdem bozijm mvezij mye zzaloft, donydz nenaydu, czo ſem ztratyl. takt bywa yl2 w duchownijem bijehv: poczne nyekto lybe gmyety nabozzenſtwije, az nyckdy potratij to nyekterym ſwym prowynyenijm neb obmeſkanijm aneb kterymz koly- 25 wyek bozijm wlafſtijm przepufftyenijm, geſto on wije, czo procz prze- pufftije. a ſnad aby nemudrze myll nezaſíla w hrdoft, kdybyl4 ſye wzdy powolnye daalo.15 ale wſak nema duchownyeho vmyſla czlowyek lehcze wazzyty take ztraaty; neb toy yako poczatek gynych pokufenij, kdyzz kto potratij chut w nabozzenſtwij, nemohla by gyna pokuſſenije tak fijly 30 gmyety, kdybyl prawe a ſmyſlne, nebludne bylo przy kom nabozzenîtwije. protozz rzku: wezmy tu przyklad, geſtoy matka ſwata potratywfſy ſyna ſweho i zzaloſtij a ſ ſnaznoſtijl6 hledala geho. tezz y ten vczyn, ktozz po- tratij nabozzenſtwije, zzeley a hleday, aby nalezl,17 geftoff ztratyl! a pomny,18 kdey matka ſwata nalezla ſyna potratywffy! tak dije cztenije: 35 kdyzz hledawſy geho mezyl9 znamymy nenalezla, wratyla ſye do jeru- zalema a tu gey nalezla w chramu. a on18 rzekl, ezz tu gſu geho hledaty gmyely, geſto fluffije k geho otczy, tent vmyíl beru nynye zel cztenije ku podobnoſty te, geſto chczy rzeeczy ne tak2 flow wazze: jeruzalemem vpokogenije myly znamenawa. protozz ten, ktozz potratij chut w na- 40 bozzenfftwij, mezy znamymyl gije nenalezne w tom podobenſtwij, yakoy matka ſwata hledawffy ſyna mezy znamymyl a przijwuznymy nenalezla geho. ale wratywffy ſye do jeruzalema nalezla gey. nemny y geden, bycht odmluwal komu i znamymy [a]22 przywuznymy byty, przately, geſto nebranije,23 ale pomoczny gſu k duchowenſtwij! neb ſwaty pawel dije, ezz, 45 ma-ly ktery krzeſtyan zzenu pohanku, a ta chcze ſ nijm byti, acz y24 ne- przygme wijery, nepufftyey gije od ſebe; a teezz y zzena muzze, kdyzz gij nebranij25 krzeſtyanku byty!* teezzt rzku: I] bud ſefftra ſ bratrem, 1 Kor. 7, 12n. dczy f materzij neb ſ otczem, kdyzt nebranij podobnye a poczeſtnije ſluzzyty 83a bohu! byt ſye ſwogy drzzely ſebe, yat bych to chwalyl; nebt ne wzdy26 sodd. 'neowfem. 10 akuprzijkladu. 11 kdy by. 12 kon. ř. 13 l, k protaženy. 14 kdy by. 15 a tence nadeps. (daalo). 16 affnaznoftij. 17 l, hl, l protaženy. 13 odd. 1 kon. ř. 20 netak. 21 odd. 22 doplněno podle ř. 41 a 168 ř. 51 a 55. 23 rkp. neobranije (o část. smazáno); viz ř. 47. 24 kon. ř. 25 následuje na konci ř. l, jež přeškrtnuto. 26 newzdy. 18. nicz imilneho newidiel donieho. — 24. aneb yakz koliwiek boziem zwlafft- niem. — 30. fmilne. — 31. prawim. — 32. ten vozynek. — 47. prawim. — 52 n. ne-
Strana 168
168 [P. L. LXXVI, col 1088 C.] v. LF. 36 (1909), 251 pozn. dobrze to wychazije, kdyzt ſye ſwogy lvvczije od ſebe, protozz aby tomu 50 rozvmyely, mijenijmt duchownijm rozvmem, ezz znamij a przywuznij gfu tyeleffna a ſwyetíſka vtyefſenije . w tyech duchownij czlowyek nena- lezne chuty praweho nabozzenſtwije, mylijt ſye, ktozzt mnij, by mohl przymyefyty k vtyeffenij tyeleffnemu chut praweho nabozzeftwije27 w chwijly gednv . ta vtyeſſenije tyeleſna gſut znamij a przywuznij naffij ; 55 ta zname, k tijem ma przywuzznoſt tyelo nafſe, w tyech nenalezznem potraczeneho vtyefſenije w nabozzenſtwij, ale wratme ſye do jeruzalema, toczyff w upokogenije28 myſly! tu w bozzijem domu, geſtoy z myfílenij ſwatych, vprzijemych, czyftych vdyelan w pokoynem frdczy, gehozz hrdoft nenadula, pycha z mijery newzneſla, zawyſt ho nemvczij, hnyew 60 gijm netoczij, lenoft nehbyta nevczy-nyla, lakomftwo nenvzij, lakota neobtije zzij,29 ſmylitwo nezprznylo, budem moczy nalezzty potraczenee nabozzenſtwije a24 chvt duchowne mudroſty, neb dije wyeczna mudroſt, ez geft mezy myfílenijm2 ſmyſlnym.30 a geftoy rzekl jezijíf: „y czoy'l to, ez gîte mne hledaly? newyedyely gfte, ezz w tom, geftoy meho otcze, myſly 65 byti?“ tak k tomuto vmylu chczy to flowo obratyty, yako by ta chut nabozzenſtwije to rzekla: y czo mne hledate gynudy? tut gſem, gefto przy- ſluffije bohu otczy nebeſſkemu; toczyfí tu by mye nalezly nayſpyef. a chczeíí flyffety, czo zwlafítije przyſluffye bohu? tak wola k bohu w modlytwye koftel rzka: bozze, gemuzz zwlaftye przyſluffye ſlytowánije a odpuſtyety.* 70 z toho pak mnoha k nam geho dobrodvenije pochazegij. a tak'1 nykdyezz ſpyeſſe chuty k nabozzenſtwij nenalezznem, nezz rozpomijnagijcz ſye na tak mnoha bozije dobrodijenije, gijmyzz naſ geſt yako oful: czoy wſem weſpolek dal, dawa y nad to32 chcze daty ſweho rozlyczneho obdarowanije 83b podle ſwe3s fftyedrofty, gefto k tyelu przvíluffije II y k dufſy:34 czoy pak 75 nyeterym3 dal mymo obecz,36 gehoz ne37 wſem dal; a azz y kazdemu zwla- fítije dal nyeczo mymo gyne.38 ktozz by w pokoyne myſly vmyely ſye a chtyely na tak welyka, na tak mnohaa bozije dobrodijenije rozmyſlety, tu by nayſpyeíí w boze ſye ſrdcze roznyetylo, a nalezl by pochotnoſt ſwa- teho nabozzenſtwije. a tot38 prawij y ſwaty auguſtyn,39 ezz nycz tak ne- 80 wzbuzije myloſty k bohu, any w nij czo tak drzzij, yako vſtawne myſlij o tom przemyetanije, czo nam czynij boh dobrodijenije a czo nam ſlybuge teprw.40 druhe geſt znamenaty z tohoto cztenije, kak by gmyely myloſtywije pvvzij lyde ſwym ſtaroſtam, ſwym wyſfijm poddany byti, kdyzz ſyn bozij 85 27 nabozzě na konci ř. 28 wupokogenije. 2 rkp. neobtijzzij. 30 věta při opisování nadobro zkomolena; smysl její poznáváme z kn. Moudrosti 1, 5, neb je místa tohoto zjevným ohlasem. 31 yczoy (první v veps. tenkým rezavým písmem). 32 ynadto. 33 odd. 34 ykduffy. 33 k, k protaženy. 3 odd. 37 kon. ř. 38 odd. 3 červ. podtrž. nalezne chutij praweho nabozenftwie wchwili ge dny ta vtieffenie tielefna ]....; písař přeskočil omylem 12 slov (do konce řádku 54). — 58. totiz. — 64. czo geft to. — 68. totiz. — 76. niekterym. — 77. nietczo. — 99. yaky. — 105. die- 59 n.: Je to ohlas ze sv. Řehoře, v. citát otištěný k str. 62 ř. 110 n.
168 [P. L. LXXVI, col 1088 C.] v. LF. 36 (1909), 251 pozn. dobrze to wychazije, kdyzt ſye ſwogy lvvczije od ſebe, protozz aby tomu 50 rozvmyely, mijenijmt duchownijm rozvmem, ezz znamij a przywuznij gfu tyeleffna a ſwyetíſka vtyefſenije . w tyech duchownij czlowyek nena- lezne chuty praweho nabozzenſtwije, mylijt ſye, ktozzt mnij, by mohl przymyefyty k vtyeffenij tyeleffnemu chut praweho nabozzeftwije27 w chwijly gednv . ta vtyeſſenije tyeleſna gſut znamij a przywuznij naffij ; 55 ta zname, k tijem ma przywuzznoſt tyelo nafſe, w tyech nenalezznem potraczeneho vtyefſenije w nabozzenſtwij, ale wratme ſye do jeruzalema, toczyff w upokogenije28 myſly! tu w bozzijem domu, geſtoy z myfílenij ſwatych, vprzijemych, czyftych vdyelan w pokoynem frdczy, gehozz hrdoft nenadula, pycha z mijery newzneſla, zawyſt ho nemvczij, hnyew 60 gijm netoczij, lenoft nehbyta nevczy-nyla, lakomftwo nenvzij, lakota neobtije zzij,29 ſmylitwo nezprznylo, budem moczy nalezzty potraczenee nabozzenſtwije a24 chvt duchowne mudroſty, neb dije wyeczna mudroſt, ez geft mezy myfílenijm2 ſmyſlnym.30 a geftoy rzekl jezijíf: „y czoy'l to, ez gîte mne hledaly? newyedyely gfte, ezz w tom, geftoy meho otcze, myſly 65 byti?“ tak k tomuto vmylu chczy to flowo obratyty, yako by ta chut nabozzenſtwije to rzekla: y czo mne hledate gynudy? tut gſem, gefto przy- ſluffije bohu otczy nebeſſkemu; toczyfí tu by mye nalezly nayſpyef. a chczeíí flyffety, czo zwlafítije przyſluffye bohu? tak wola k bohu w modlytwye koftel rzka: bozze, gemuzz zwlaftye przyſluffye ſlytowánije a odpuſtyety.* 70 z toho pak mnoha k nam geho dobrodvenije pochazegij. a tak'1 nykdyezz ſpyeſſe chuty k nabozzenſtwij nenalezznem, nezz rozpomijnagijcz ſye na tak mnoha bozije dobrodijenije, gijmyzz naſ geſt yako oful: czoy wſem weſpolek dal, dawa y nad to32 chcze daty ſweho rozlyczneho obdarowanije 83b podle ſwe3s fftyedrofty, gefto k tyelu przvíluffije II y k dufſy:34 czoy pak 75 nyeterym3 dal mymo obecz,36 gehoz ne37 wſem dal; a azz y kazdemu zwla- fítije dal nyeczo mymo gyne.38 ktozz by w pokoyne myſly vmyely ſye a chtyely na tak welyka, na tak mnohaa bozije dobrodijenije rozmyſlety, tu by nayſpyeíí w boze ſye ſrdcze roznyetylo, a nalezl by pochotnoſt ſwa- teho nabozzenſtwije. a tot38 prawij y ſwaty auguſtyn,39 ezz nycz tak ne- 80 wzbuzije myloſty k bohu, any w nij czo tak drzzij, yako vſtawne myſlij o tom przemyetanije, czo nam czynij boh dobrodijenije a czo nam ſlybuge teprw.40 druhe geſt znamenaty z tohoto cztenije, kak by gmyely myloſtywije pvvzij lyde ſwym ſtaroſtam, ſwym wyſfijm poddany byti, kdyzz ſyn bozij 85 27 nabozzě na konci ř. 28 wupokogenije. 2 rkp. neobtijzzij. 30 věta při opisování nadobro zkomolena; smysl její poznáváme z kn. Moudrosti 1, 5, neb je místa tohoto zjevným ohlasem. 31 yczoy (první v veps. tenkým rezavým písmem). 32 ynadto. 33 odd. 34 ykduffy. 33 k, k protaženy. 3 odd. 37 kon. ř. 38 odd. 3 červ. podtrž. nalezne chutij praweho nabozenftwie wchwili ge dny ta vtieffenie tielefna ]....; písař přeskočil omylem 12 slov (do konce řádku 54). — 58. totiz. — 64. czo geft to. — 68. totiz. — 76. niekterym. — 77. nietczo. — 99. yaky. — 105. die- 59 n.: Je to ohlas ze sv. Řehoře, v. citát otištěný k str. 62 ř. 110 n.
Strana 169
169 gſa, jezijfſ byl poddan ſwym ſtaroſtam, yakzz cztenije prawij. o,41 by tu przijklad wzely, ktozz magij z prawa byti poddany komu! byeffe, prawij, poddan gym. ktozz nechcze byty podll ſwym wyffijm, ten, ezz ma boha nad ſſebu, protywij ſobye a borzij zpoſſob bozijeho vſtawenije. a odkudi2 90 wi3 ſwyetye tolyk zleho, gen ezz nechtye z myloſty byti pod fiwy- my wyſfijmy ti, geſto by gmyely pod nymy byti? tot przyfluffye k nebezpecznym czaſom, yakoz dije ſwaty pawel,41 ez budu nepoſlufſne ſwych ftaroft dyety, budu hrdij, wzneffenij.* kymzz ſye kde ten rzaad prawdy borzij, wyez, [Řím. 1, 30.] z czeho ma bohu odpowyedaty; neb czoy od boha, toy zporzijezzene. a ſam 95 ſpaſſytel dal przijklad ſebu: byl poddan poſluſſnye ſwym ſtaroſtam; ſam dan platyl;* vczyl take, aby to, czoy czijeffarzowo, bylo dano czije- [Mat. 17, 23 n.) farzowy.15* a y w pijſmyel6 toho nezamlczal, ezz lepſſe geſt poſluffenſtwye [Mat. 9, 13.] nezzly obyet.47* (1 Král. 15, 22.] trzetije chczy dotknyty toho, kaky bywa proſpyech lydíky, kdyzz 100 ſye cztenije take wzmyenyge o proſpyechu. y mohu8 rzeeczy, ezz troy w lydech bywa proſpyech: geden, kdyzz z dijetynv roſtucz profpyewame. dywny geſt to proſpyech; neb hynem wzdy tijem proſpyechem proſpyewa- gijcz. acz wyetffij budem neb fylnyeyffij, ale hyne na49 czaſ zzywota w tom proſpyechu, tak ezz blyzíſe gime ſmrty gſucz w muzzſke ſijle, nezzly gſme byly gfucz w dyetyne mdlobye. druhy geſt I] w fíczeſtij tohoto ſwyeta. 84a w tom y zlij5 k ſwemu nezſſczeſtij proſpyewagij, na nijez patrſe jeremyaſí dije k bohu: y procz zlych czijeſty proſpyewagij, a dobrzey tijem, geſto ſye od tebe odwratyly?51 * k temuzz geſt y'2 ono pijímo, geſto dije: dnowe Jerem. 12, 1. gych bezpecznij a pokoynij, any metly bozije nad ſebu magij.* a tak Job 21, 9. 110 y wijecze wyczijta tu ſwyetſkych lydij, geſto gen po52 ſwijetu ſtogije, pro- ſpyechu w tom a vtyechy. a pak dije: w dobrem3 bydle ſwe dny wedvv a w oka mzenijj ſpadnvv do pekla. o, czoy tyech, geſto budu k ſwemu zlemu ten proſpyech gmijety! trzetij geſt proſpyech, kdyzz kto gſa przed bohem na mylofty proſpijewa w fílechetnoſtech a56 wyeczezz wijeczezz 115 w bozzij mylofty. a ten gest wzdy dobr w kazzdem wyekv, w fſczeſtij to- hoto ſwyeta y w nezfſczefftij, w proſpyechu y w protywenſtwij.57 neb ktozz tak proſpyewa, ten ſneſe, kdyzz gey potka protywenſtwije podle ſwyeta,58 wyeda, ezz nebeſſky otecz chcze ſkrze to58 w nebefſke czty chwaly powy- fyty aneb pofíkwrn nyeterych vczyſtyty, a pakly ktoy fílechetny a pro- 120 fſpyewaa | w bozij myloſty, w zdrawij, w39 kraſye, w moczy, w ſbozij, wſe to obratij k bozij ſluzzbye a59 ke czty bohu a k dobremu60 przykladu gy- nym. a tak geſt prawda: ktozz mylugij boha, wſſey gym pomoczno k dob- remu. protozz po tom proſpyechu wífijm vmyílem y wífij ſnazznoſty fluffye kazdemu, kterehozz geft koly ftawu, ftaaty,61 aby proſpijewal 105 40 znam. odstavce. 41 kon. ř. 42 odd. 43 kon. ř. 4 červ. podtrž. 45 z nadeps. tence (czijefarowy). 46 A y wpijímye. 47 znam. odstavce. 48 odd. 49 kon. ř. 50 odd. 51 od tence nadeps. (odwratyly). 52 kon. ř. 53 odd. 54 a woka. mzenij. 55 Oczoy. 56 kon. ř. 57 y wprotywenftwij. 58 odd. 59 kon. ř. 60 akdobremu. 61 první a tence tinſke. — 114. awieczez awieczez.
169 gſa, jezijfſ byl poddan ſwym ſtaroſtam, yakzz cztenije prawij. o,41 by tu przijklad wzely, ktozz magij z prawa byti poddany komu! byeffe, prawij, poddan gym. ktozz nechcze byty podll ſwym wyffijm, ten, ezz ma boha nad ſſebu, protywij ſobye a borzij zpoſſob bozijeho vſtawenije. a odkudi2 90 wi3 ſwyetye tolyk zleho, gen ezz nechtye z myloſty byti pod fiwy- my wyſfijmy ti, geſto by gmyely pod nymy byti? tot przyfluffye k nebezpecznym czaſom, yakoz dije ſwaty pawel,41 ez budu nepoſlufſne ſwych ftaroft dyety, budu hrdij, wzneffenij.* kymzz ſye kde ten rzaad prawdy borzij, wyez, [Řím. 1, 30.] z czeho ma bohu odpowyedaty; neb czoy od boha, toy zporzijezzene. a ſam 95 ſpaſſytel dal przijklad ſebu: byl poddan poſluſſnye ſwym ſtaroſtam; ſam dan platyl;* vczyl take, aby to, czoy czijeffarzowo, bylo dano czije- [Mat. 17, 23 n.) farzowy.15* a y w pijſmyel6 toho nezamlczal, ezz lepſſe geſt poſluffenſtwye [Mat. 9, 13.] nezzly obyet.47* (1 Král. 15, 22.] trzetije chczy dotknyty toho, kaky bywa proſpyech lydíky, kdyzz 100 ſye cztenije take wzmyenyge o proſpyechu. y mohu8 rzeeczy, ezz troy w lydech bywa proſpyech: geden, kdyzz z dijetynv roſtucz profpyewame. dywny geſt to proſpyech; neb hynem wzdy tijem proſpyechem proſpyewa- gijcz. acz wyetffij budem neb fylnyeyffij, ale hyne na49 czaſ zzywota w tom proſpyechu, tak ezz blyzíſe gime ſmrty gſucz w muzzſke ſijle, nezzly gſme byly gfucz w dyetyne mdlobye. druhy geſt I] w fíczeſtij tohoto ſwyeta. 84a w tom y zlij5 k ſwemu nezſſczeſtij proſpyewagij, na nijez patrſe jeremyaſí dije k bohu: y procz zlych czijeſty proſpyewagij, a dobrzey tijem, geſto ſye od tebe odwratyly?51 * k temuzz geſt y'2 ono pijímo, geſto dije: dnowe Jerem. 12, 1. gych bezpecznij a pokoynij, any metly bozije nad ſebu magij.* a tak Job 21, 9. 110 y wijecze wyczijta tu ſwyetſkych lydij, geſto gen po52 ſwijetu ſtogije, pro- ſpyechu w tom a vtyechy. a pak dije: w dobrem3 bydle ſwe dny wedvv a w oka mzenijj ſpadnvv do pekla. o, czoy tyech, geſto budu k ſwemu zlemu ten proſpyech gmijety! trzetij geſt proſpyech, kdyzz kto gſa przed bohem na mylofty proſpijewa w fílechetnoſtech a56 wyeczezz wijeczezz 115 w bozzij mylofty. a ten gest wzdy dobr w kazzdem wyekv, w fſczeſtij to- hoto ſwyeta y w nezfſczefftij, w proſpyechu y w protywenſtwij.57 neb ktozz tak proſpyewa, ten ſneſe, kdyzz gey potka protywenſtwije podle ſwyeta,58 wyeda, ezz nebeſſky otecz chcze ſkrze to58 w nebefſke czty chwaly powy- fyty aneb pofíkwrn nyeterych vczyſtyty, a pakly ktoy fílechetny a pro- 120 fſpyewaa | w bozij myloſty, w zdrawij, w39 kraſye, w moczy, w ſbozij, wſe to obratij k bozij ſluzzbye a59 ke czty bohu a k dobremu60 przykladu gy- nym. a tak geſt prawda: ktozz mylugij boha, wſſey gym pomoczno k dob- remu. protozz po tom proſpyechu wífijm vmyílem y wífij ſnazznoſty fluffye kazdemu, kterehozz geft koly ftawu, ftaaty,61 aby proſpijewal 105 40 znam. odstavce. 41 kon. ř. 42 odd. 43 kon. ř. 4 červ. podtrž. 45 z nadeps. tence (czijefarowy). 46 A y wpijímye. 47 znam. odstavce. 48 odd. 49 kon. ř. 50 odd. 51 od tence nadeps. (odwratyly). 52 kon. ř. 53 odd. 54 a woka. mzenij. 55 Oczoy. 56 kon. ř. 57 y wprotywenftwij. 58 odd. 59 kon. ř. 60 akdobremu. 61 první a tence tinſke. — 114. awieczez awieczez.
Strana 170
170 w bozij myloſty a we2 fſlechetnoſty a to obrzezzowal, czozz nenije hodne 125 k ſtawu geho, tyech odbywal z obyczege, gychzz nema pomoczy, ale przij- kazu k duchowenftwij, nebude-lyt w tom pijlnoſty, nebudet czaaky ku proſpyechu. ale ty, hoſpodyne, day prawy ſwym ſluham proſpyech!63 w druhu nedyely po ſwyeczkach." 84 Jan 2, 10. doſty' podobnye cztv o3 fwatbye tohoto czaſu; neb wijecze tyechto dnij bywa ſwateb nezzly gyndy. a3 tak chtyel-ly by kto czijíti o3 manzzel- ſkem ſtawu neb o3 paneníkem neb o wdowijem pro koho, aby vmyel, czoy ktery ſtaw, rozvmyety a ſ rozmyſlem wnykl w nyetery, aby pak nerzekl: „wſtupyl ſem w' ten ſtaw neopatrnye“ — neb zijelo ktozz w ktery ſtaw wnykne, aby w nyem nyeczo nebylo, geíto ſye bude nelybyty — palt ſem o tijech ftawijech wlaſſtije knyhy, tyech ſye doptay, tutot o tom nebudu pſaty. ale ezz' negen o ſwatbye geſt cztenije dneſſnije, ale y o wijnv, geſtoy w nyem byl na tyeleſne ſwatbye nedoſtatek, na nijzz wſak, ezz 10 geft byl ſpaffytel ſ7 ſwu matkuv, obratyl geſt wodu v wijno, a w tak' dobre wijno, ezz rzekl onen° ....okuſyw geho: „gynij nayprw dadije dobre wijno, a kdyzz ſye zpij, tehdy pak horſſije; a tyſí ſchowal dobre wijno ku po- fledku“:* protozz k kratochwyly dne tohoto chczyt nyeczo o tom po- mluwyty10 a ten dluh czijmzz moha zaplatyty, wenzz gſem wam wnykl, 15 abych rzekl takeho nyeczo na wſaky ſwatek k dobrey beſedye. to nayprwe znamenayte, ezz yakozzt fey wijna tyeleſneho na teto ſwatbye nedoſtalo, tak wijna duchownijeho mnohokrat ſye na ſwatbach tijeleſnych nedoſtawa, lecz tu jezijff bude a matka geho, ezz by wodu obratyl v wijno. doſty podobnye tyelefína myloſt mozz byti k wodye przy- podobnana, geſtoy laczyna wyecz protyw | wijnv dobremu, — awſak zlaa nenije, kdyzz geſt w manzzelftwije — a duchownijell k wijnv dob- remu. protozz welyky dar bozije myloſty, kdezz mezy kterymyll manzely obratij hoſpodyn tyeleffnvv w duchownij myloft, ezz dwa manzzely budeta ſye w boze wyernye mylowaty, nayprwe kazdy gij myluge boha a pak 25 w te bozzij myloſty y ſye ſpolu, wyernye geden druhemu pomahage ſpa- ſſenije geho a k temvzzi2 wedvczi3 y ſwe dyetky. czaſto ſye toho wijna w tye- leſne myloſty nedoſtawa mezyli manzzely, gelyzz hoſpodyn ſwu zwlafſtij myloſtij obratij tu wodu v wijno. a welyke zlee, kdezz litij a podnyeczenij14 y oſlepenijmi5 zleho ducha budels duchownye prawe przyetelftwije, myloft 30 5 20 nadeps. (ítaty). 62 aw na konci ř. 63 na vyplnění řádku dvojtečka a oblouček. 1 červ. na řádek. 2 D na dva ř. 3 kon. ř. 4 a frozmyílem. 5 kon. ř. 6 znam. červené. 7 kon. ř. 8 Awtak. 9 vynechán překlad slova architriclinus (ftary fwat EvZimn., ſwatebnyk Ol.). 10 slovosled napraven podle znamének z naps. "pomluwyty "otom. 11 odd. 12 Aktemvzz. 13 tak rkp. 14 kon. ř. 15 odd. 16 jedno ze dvou „bude“ (níže 171,33) přebytečné; krásně stavěná věta byla ostatně porušena již Štítným, 2. cźti. — 4. wdowfkem. — 5. wniektery. — 7. nietczo. — 8. zwlafftie. — 13. zpigij. — 13. ale ty gſy. — 14. nieczo pomluwiti otom. — 26. wte bozſke miloſti. —
170 w bozij myloſty a we2 fſlechetnoſty a to obrzezzowal, czozz nenije hodne 125 k ſtawu geho, tyech odbywal z obyczege, gychzz nema pomoczy, ale przij- kazu k duchowenftwij, nebude-lyt w tom pijlnoſty, nebudet czaaky ku proſpyechu. ale ty, hoſpodyne, day prawy ſwym ſluham proſpyech!63 w druhu nedyely po ſwyeczkach." 84 Jan 2, 10. doſty' podobnye cztv o3 fwatbye tohoto czaſu; neb wijecze tyechto dnij bywa ſwateb nezzly gyndy. a3 tak chtyel-ly by kto czijíti o3 manzzel- ſkem ſtawu neb o3 paneníkem neb o wdowijem pro koho, aby vmyel, czoy ktery ſtaw, rozvmyety a ſ rozmyſlem wnykl w nyetery, aby pak nerzekl: „wſtupyl ſem w' ten ſtaw neopatrnye“ — neb zijelo ktozz w ktery ſtaw wnykne, aby w nyem nyeczo nebylo, geíto ſye bude nelybyty — palt ſem o tijech ftawijech wlaſſtije knyhy, tyech ſye doptay, tutot o tom nebudu pſaty. ale ezz' negen o ſwatbye geſt cztenije dneſſnije, ale y o wijnv, geſtoy w nyem byl na tyeleſne ſwatbye nedoſtatek, na nijzz wſak, ezz 10 geft byl ſpaffytel ſ7 ſwu matkuv, obratyl geſt wodu v wijno, a w tak' dobre wijno, ezz rzekl onen° ....okuſyw geho: „gynij nayprw dadije dobre wijno, a kdyzz ſye zpij, tehdy pak horſſije; a tyſí ſchowal dobre wijno ku po- fledku“:* protozz k kratochwyly dne tohoto chczyt nyeczo o tom po- mluwyty10 a ten dluh czijmzz moha zaplatyty, wenzz gſem wam wnykl, 15 abych rzekl takeho nyeczo na wſaky ſwatek k dobrey beſedye. to nayprwe znamenayte, ezz yakozzt fey wijna tyeleſneho na teto ſwatbye nedoſtalo, tak wijna duchownijeho mnohokrat ſye na ſwatbach tijeleſnych nedoſtawa, lecz tu jezijff bude a matka geho, ezz by wodu obratyl v wijno. doſty podobnye tyelefína myloſt mozz byti k wodye przy- podobnana, geſtoy laczyna wyecz protyw | wijnv dobremu, — awſak zlaa nenije, kdyzz geſt w manzzelftwije — a duchownijell k wijnv dob- remu. protozz welyky dar bozije myloſty, kdezz mezy kterymyll manzely obratij hoſpodyn tyeleffnvv w duchownij myloft, ezz dwa manzzely budeta ſye w boze wyernye mylowaty, nayprwe kazdy gij myluge boha a pak 25 w te bozzij myloſty y ſye ſpolu, wyernye geden druhemu pomahage ſpa- ſſenije geho a k temvzzi2 wedvczi3 y ſwe dyetky. czaſto ſye toho wijna w tye- leſne myloſty nedoſtawa mezyli manzzely, gelyzz hoſpodyn ſwu zwlafſtij myloſtij obratij tu wodu v wijno. a welyke zlee, kdezz litij a podnyeczenij14 y oſlepenijmi5 zleho ducha budels duchownye prawe przyetelftwije, myloft 30 5 20 nadeps. (ítaty). 62 aw na konci ř. 63 na vyplnění řádku dvojtečka a oblouček. 1 červ. na řádek. 2 D na dva ř. 3 kon. ř. 4 a frozmyílem. 5 kon. ř. 6 znam. červené. 7 kon. ř. 8 Awtak. 9 vynechán překlad slova architriclinus (ftary fwat EvZimn., ſwatebnyk Ol.). 10 slovosled napraven podle znamének z naps. "pomluwyty "otom. 11 odd. 12 Aktemvzz. 13 tak rkp. 14 kon. ř. 15 odd. 16 jedno ze dvou „bude“ (níže 171,33) přebytečné; krásně stavěná věta byla ostatně porušena již Štítným, 2. cźti. — 4. wdowfkem. — 5. wniektery. — 7. nietczo. — 8. zwlafftie. — 13. zpigij. — 13. ale ty gſy. — 14. nieczo pomluwiti otom. — 26. wte bozſke miloſti. —
Strana 171
171 — lecz w manzzelftwye, lecz w klaffterzijech, neb mezy tyemy,17 gefto we wdowftwij neb w panenſtwij mijenye ſlvyty bozije ſluhy — nerzku v wodu, ale azz y w ſhnylu wodu budel6 wijno duchownije myloity obra- czeno, kdyzz ti, geſto chtije duchownij ſluty, budu ſye tyeleſnye gen my- 35 lowaty. leepe leepe w manzzelftwye pijty af al8 I czyftv wodu, nezz 85a gdvez na wino y pijti ſmrdutu wodu, aneb at prawyegije rzku, ſikarzedv, fmrdvtvv luzzy, ano ſmrdije neczyíte powyefty: tento i tuto, tato f tyemto. doſty bud nynije dotkwſſe tak toho; azz bude cztenije, ezz na morzy burze ſye wztrhla, a ſpal jezijíí,* bud lybo mu19 neb nelybo, tu chczy dale o tom 40 rzecz podgijety. a nynije rzku, kdyzz ſye geſt wijna na te ſwatbye nedo- ftalo, na nijzz byl jezijíf v matka geho, o, kak nebezpeczne, by tu byl doſtatek w tom wijnv,2 gefto ſwu przyelyfſnv hrdoſt a nebazn bozij w czemzz kolywyck2 vkazugij: w kuzlech, w czarzijech, w obzzerſtwye, w oplzl- ftwye. ale wſak ezz jezijíf byl y f matku22 fwu na teto ſwatbye, ſwe matky 45 profbyy nahradyl ten v wijnye nedoſtatek; obratyl gych tyelefnvv myloſt w ſwatu ſwu myloſt, aby pro dobre tohoto ſwyeta, geſto ſkoro myne, wyecz- neho dobreho neztraczely. a tak2a nyeterzij magij za to, by to byla ſwatba ſwateho jana, o nyemzz dije ſwaty jeronym,24 ezz pozwal ho kriftus, an chcze w manzzelſtwo; ale geſto prawye, by byl gmyel ſwatu marzij manda- 50 lenv pogymaty, nezdat my ſye toto rownych lydij: chudy czlowyek a ona25 bohataa hradodrzzna. ale budzz czijezz bvd ſwatba, to z toho wezmyem navczenije, abychom z ſwych kwaſow, z ſwych ſwateb newy- luczely ſwymy wzteklymy czyny nebohoboynymy matky bozije! a zowme take y jezijíſe wijernv modlytwuv, zzadagijcz geho pozzehnanije, a at 55 by26 za nafly potrzebu zaſtaala przed ſwym ſynem matka ſwata, yakoy vczynyla na teto ſwatbye, vzrzewſy v wijnye28 nedoſtatek!29 druhe chczy rzeeczy o tom nyeczo, gefto rzekl onen ....30. „gynij nay- prw dadye dobre wijno, a3l kdyzz ſye zpij, tehdy horffije; ale tyfi naypoſlee ſchowal wijno dobre." dwa gſta ffenkerze, geden z tohoto gedno czynij, 60 druhy druhe. ſwyet tento, aneb at rzku podobnyegije, knyezze tohoto ſwyeta, yakozz gey nazywa kriſtus,* a poſobcze zdeyffijch temnoîtij, Uan 12, 31.] yakoz ſwaty pawel nazywaa gey2*, toy ten leftny dyabel, gefto slepij (Et. 6, 12] lydi a tahne w myloſt tohoto ſwyeta ;32 ffenkuge lijboft tohoto ſwyeta, po- bijezzije k nij we3l mnohych wyeczech a wprwe33 lahodu vkazze, ale potom že ke dvěma podmětům (duchovnie pravé přietelstvie, milost...) dodatečně připsal třetí (víno duchovnie milosti), sveden zálibou řečnického kontrastu (víno — voda). 17 odd. 13 před a i před a po tečce. 1 tak rkp. 20 není tuto uznati nějaké přepsání písařovo (dostatek v tom vinu)? 21 ek, jež se nevešlo do řádku, přips. vlevo mimo sloupec. 22 yfmatku. 23 odd. 2 červ. podtrž. 25 odd. 25 A atby. 27 kon. ř. 28 odd. 2 znam. odstavce. 30 schází překlad slova architriclinus. 31 kon. ř. 32 jest též možno psáti tuto tečku a pokládati všecka slova od ſwyet až k fjenkuge za rozvitý podmět. 33 A odd. 34 h, b, d, l, h, K protaženy. 35 druhé a tence nadeps. (mocznaa). 36 odd. Mat. 8, 23—27 (t. j. ve čtvrtou neděli po zjevení Páně). L. F. 36 (1909), 103 n. pozn. 28. zwlafítnij. — 35. pitij afy] čzyftu wodu. — 38. dotknuw. — 38. ze na morzy fie burze ſtrhla. — 41. yak. — 47. niekterzij. — 54. a atby zanas a zanafíy potrzebu za-
171 — lecz w manzzelftwye, lecz w klaffterzijech, neb mezy tyemy,17 gefto we wdowftwij neb w panenſtwij mijenye ſlvyty bozije ſluhy — nerzku v wodu, ale azz y w ſhnylu wodu budel6 wijno duchownije myloity obra- czeno, kdyzz ti, geſto chtije duchownij ſluty, budu ſye tyeleſnye gen my- 35 lowaty. leepe leepe w manzzelftwye pijty af al8 I czyftv wodu, nezz 85a gdvez na wino y pijti ſmrdutu wodu, aneb at prawyegije rzku, ſikarzedv, fmrdvtvv luzzy, ano ſmrdije neczyíte powyefty: tento i tuto, tato f tyemto. doſty bud nynije dotkwſſe tak toho; azz bude cztenije, ezz na morzy burze ſye wztrhla, a ſpal jezijíí,* bud lybo mu19 neb nelybo, tu chczy dale o tom 40 rzecz podgijety. a nynije rzku, kdyzz ſye geſt wijna na te ſwatbye nedo- ftalo, na nijzz byl jezijíf v matka geho, o, kak nebezpeczne, by tu byl doſtatek w tom wijnv,2 gefto ſwu przyelyfſnv hrdoſt a nebazn bozij w czemzz kolywyck2 vkazugij: w kuzlech, w czarzijech, w obzzerſtwye, w oplzl- ftwye. ale wſak ezz jezijíf byl y f matku22 fwu na teto ſwatbye, ſwe matky 45 profbyy nahradyl ten v wijnye nedoſtatek; obratyl gych tyelefnvv myloſt w ſwatu ſwu myloſt, aby pro dobre tohoto ſwyeta, geſto ſkoro myne, wyecz- neho dobreho neztraczely. a tak2a nyeterzij magij za to, by to byla ſwatba ſwateho jana, o nyemzz dije ſwaty jeronym,24 ezz pozwal ho kriftus, an chcze w manzzelſtwo; ale geſto prawye, by byl gmyel ſwatu marzij manda- 50 lenv pogymaty, nezdat my ſye toto rownych lydij: chudy czlowyek a ona25 bohataa hradodrzzna. ale budzz czijezz bvd ſwatba, to z toho wezmyem navczenije, abychom z ſwych kwaſow, z ſwych ſwateb newy- luczely ſwymy wzteklymy czyny nebohoboynymy matky bozije! a zowme take y jezijíſe wijernv modlytwuv, zzadagijcz geho pozzehnanije, a at 55 by26 za nafly potrzebu zaſtaala przed ſwym ſynem matka ſwata, yakoy vczynyla na teto ſwatbye, vzrzewſy v wijnye28 nedoſtatek!29 druhe chczy rzeeczy o tom nyeczo, gefto rzekl onen ....30. „gynij nay- prw dadye dobre wijno, a3l kdyzz ſye zpij, tehdy horffije; ale tyfi naypoſlee ſchowal wijno dobre." dwa gſta ffenkerze, geden z tohoto gedno czynij, 60 druhy druhe. ſwyet tento, aneb at rzku podobnyegije, knyezze tohoto ſwyeta, yakozz gey nazywa kriſtus,* a poſobcze zdeyffijch temnoîtij, Uan 12, 31.] yakoz ſwaty pawel nazywaa gey2*, toy ten leftny dyabel, gefto slepij (Et. 6, 12] lydi a tahne w myloſt tohoto ſwyeta ;32 ffenkuge lijboft tohoto ſwyeta, po- bijezzije k nij we3l mnohych wyeczech a wprwe33 lahodu vkazze, ale potom že ke dvěma podmětům (duchovnie pravé přietelstvie, milost...) dodatečně připsal třetí (víno duchovnie milosti), sveden zálibou řečnického kontrastu (víno — voda). 17 odd. 13 před a i před a po tečce. 1 tak rkp. 20 není tuto uznati nějaké přepsání písařovo (dostatek v tom vinu)? 21 ek, jež se nevešlo do řádku, přips. vlevo mimo sloupec. 22 yfmatku. 23 odd. 2 červ. podtrž. 25 odd. 25 A atby. 27 kon. ř. 28 odd. 2 znam. odstavce. 30 schází překlad slova architriclinus. 31 kon. ř. 32 jest též možno psáti tuto tečku a pokládati všecka slova od ſwyet až k fjenkuge za rozvitý podmět. 33 A odd. 34 h, b, d, l, h, K protaženy. 35 druhé a tence nadeps. (mocznaa). 36 odd. Mat. 8, 23—27 (t. j. ve čtvrtou neděli po zjevení Páně). L. F. 36 (1909), 103 n. pozn. 28. zwlafítnij. — 35. pitij afy] čzyftu wodu. — 38. dotknuw. — 38. ze na morzy fie burze ſtrhla. — 41. yak. — 47. niekterzij. — 54. a atby zanas a zanafíy potrzebu za-
Strana 172
172 85° I horzka bude ta lahoda, kdyzz vprzijemaa a mocznaa3 prawda ta- 65 kemu tohoto ſwyeta mylownijku, geſtoy ſye dal z kalychu babylonſkeho tomu leftnemu fienkowy zapogyty myloſtij tohoto ſwyeta, bude rzeeczy: tolyk dayte muk hodnych gemu, gelykozzt geft bvyal a gmyel rozkofí! tut ſye vkazze ged w tom faleffnem wijnye kalychu toho babylonſkeho, w myloſty tohoto ſwyeta. a nad to rozmyſl ſye, ktozz w ſwyetſke myloſty gde wokol ſ ſwyetem, zdaly y zde nenije horzkofty przy wíſech y lybych36 wyeczech tohoto ſwyeta ; neb w tom, geftot ſye poczne welmy lahodnye, potka horzkoft, gijezz geft tu nemnyel. a tot36 geft tak negen w gedne, ale we wſech ſwyetſkych wyeczech . a tak ſwaty auguſtyn dije k bohu: wſeczky me ſwyetſke lijboſty a tyeleſne a kochanije ma neporzadnaa oho- ryczyl gſy my horzkoſtmy ofvw, abych7 poznal, ezz nemohu w ny w czem38 gynem prawye weſel byti, gedyne w tobye. dije take k tomu ſwaty rzehorz, ezz welyka geft zzadoft k ſwyetíſkym wijeczem, donydzz gych kto nedo- ſijehne; ale dogde-ly39 gych, menſfij lahodu w tom nalezne, nezz fey nadaal. ale w duchownych, nebefſkych wyeczech geft protyw tomu4 mala41 80 k nym zzadoft, donydzz gych nema kto, ale gmyety ge welykay vtyecha. neb faleſſny ſſenk ſwyetſke myloſty chytrſe oblahodij to ſwe zlee wijnoi2 a leftnye zzadoft k tomu, czozz neflufye, a z daleka43 roznyeczyge, tohot pijſmo wyſtrzyeha wijna rzka: nezrzy na wijno, kdyzzt horzij w itkle- nyczy ; lahodnyet wegde, ale potom yako had leptaty bude.* boh pak 85 w te myloſty, geſto przyſtupij kto k nyemu, wprwe da horzkoſty y twrdoſty zakuſſyty, a ktozz to ſtrpij a przemozz, tuzz potom ſladkoſty. horzka geft za hrzyechy zzaloft, horzko pokanije, horzko lybych wyeczy tyelu vtrpyety; a odtud4° geſt hrzyefſnemu nayprw k bohu przyſtupyty. a taket boh, kohozz myluge, treſkcze a przepufîtije na ſwe protywne potky,* aneb 90 aby oczyftyl, aneb aby wyetífijeho byly zaſluzzenije przetrpijecz pokornye. ale ktozz ſſtogij a neda ſye oblahozenij ſwyetſke myloſty a tyeleſne okla- maty a przemozz twrdoft a trpkoft, geſtoy vprwe w bozzij ſluzbye, poczyl 86a 1 by fladkoft, azz by4 pak wíſe przemoha pokuffenije fítaal do koncze. [žal. 30, 20.) tuzz by doffel plnoîty fladkofty,* geftoy gy hoynye boh przyprawyl 95 [Zjev. 2, 7 a 17. tijem, ktozz ſwytyezzije w tom, czoy prwnijeho.* tu, kdyzz to odegde, tt. 21, 7. czoy prwnije bylo,* budet5 w plne radoſty v wyeczne vtyefle nahrazena wſelyka praacze. a netolyk nahrazena, ale y przewyfſena dywnv odplatvy, y to wſeczko, czoz by kto vtrpyel pro bozzij myloſt, geſtoy lijbe na tomto ſwyetye. ale ne w gednom46 pohrzijechu blazznowaa,7 nemudra myſl 100 netbagycz, czo potom bude, k oblahozenij lybemu, gefftoy prwe w ſwyet- ſkych wyeczech, czaſto ſye tahne; a trpkoſt a twrdoſt prwnij vczyge w bozzij fluzbye, odíkoczij gije, yakozz bywa: pogde nyekto na orzechy, vzrzy 37 A bych. 3s w nywczem. 33 dogde na konci ř. 40 odd. 4 rkp. malay. 42 rkp. (červ. znam. slovosledu): ſwe "wijno "zlee. 43 azdaleka. 4 b, 1, k, b protaženy. 45 rkp. ftaala. — 58. kdyz ſie zpigij. — 68. yakoz geſt buyal. — 75. ohorčzyl gfy. — 76. wničzem. 75 n.: Výrok byl otištěn k str. 104 ř. 151 n. (P. L. XXXVII, col. 1086.] Přísl. 23, 31 n. [Žid. 12, 6.] 70 75
172 85° I horzka bude ta lahoda, kdyzz vprzijemaa a mocznaa3 prawda ta- 65 kemu tohoto ſwyeta mylownijku, geſtoy ſye dal z kalychu babylonſkeho tomu leftnemu fienkowy zapogyty myloſtij tohoto ſwyeta, bude rzeeczy: tolyk dayte muk hodnych gemu, gelykozzt geft bvyal a gmyel rozkofí! tut ſye vkazze ged w tom faleffnem wijnye kalychu toho babylonſkeho, w myloſty tohoto ſwyeta. a nad to rozmyſl ſye, ktozz w ſwyetſke myloſty gde wokol ſ ſwyetem, zdaly y zde nenije horzkofty przy wíſech y lybych36 wyeczech tohoto ſwyeta ; neb w tom, geftot ſye poczne welmy lahodnye, potka horzkoft, gijezz geft tu nemnyel. a tot36 geft tak negen w gedne, ale we wſech ſwyetſkych wyeczech . a tak ſwaty auguſtyn dije k bohu: wſeczky me ſwyetſke lijboſty a tyeleſne a kochanije ma neporzadnaa oho- ryczyl gſy my horzkoſtmy ofvw, abych7 poznal, ezz nemohu w ny w czem38 gynem prawye weſel byti, gedyne w tobye. dije take k tomu ſwaty rzehorz, ezz welyka geft zzadoft k ſwyetíſkym wijeczem, donydzz gych kto nedo- ſijehne; ale dogde-ly39 gych, menſfij lahodu w tom nalezne, nezz fey nadaal. ale w duchownych, nebefſkych wyeczech geft protyw tomu4 mala41 80 k nym zzadoft, donydzz gych nema kto, ale gmyety ge welykay vtyecha. neb faleſſny ſſenk ſwyetſke myloſty chytrſe oblahodij to ſwe zlee wijnoi2 a leftnye zzadoft k tomu, czozz neflufye, a z daleka43 roznyeczyge, tohot pijſmo wyſtrzyeha wijna rzka: nezrzy na wijno, kdyzzt horzij w itkle- nyczy ; lahodnyet wegde, ale potom yako had leptaty bude.* boh pak 85 w te myloſty, geſto przyſtupij kto k nyemu, wprwe da horzkoſty y twrdoſty zakuſſyty, a ktozz to ſtrpij a przemozz, tuzz potom ſladkoſty. horzka geft za hrzyechy zzaloft, horzko pokanije, horzko lybych wyeczy tyelu vtrpyety; a odtud4° geſt hrzyefſnemu nayprw k bohu przyſtupyty. a taket boh, kohozz myluge, treſkcze a przepufîtije na ſwe protywne potky,* aneb 90 aby oczyftyl, aneb aby wyetífijeho byly zaſluzzenije przetrpijecz pokornye. ale ktozz ſſtogij a neda ſye oblahozenij ſwyetſke myloſty a tyeleſne okla- maty a przemozz twrdoft a trpkoft, geſtoy vprwe w bozzij ſluzbye, poczyl 86a 1 by fladkoft, azz by4 pak wíſe przemoha pokuffenije fítaal do koncze. [žal. 30, 20.) tuzz by doffel plnoîty fladkofty,* geftoy gy hoynye boh przyprawyl 95 [Zjev. 2, 7 a 17. tijem, ktozz ſwytyezzije w tom, czoy prwnijeho.* tu, kdyzz to odegde, tt. 21, 7. czoy prwnije bylo,* budet5 w plne radoſty v wyeczne vtyefle nahrazena wſelyka praacze. a netolyk nahrazena, ale y przewyfſena dywnv odplatvy, y to wſeczko, czoz by kto vtrpyel pro bozzij myloſt, geſtoy lijbe na tomto ſwyetye. ale ne w gednom46 pohrzijechu blazznowaa,7 nemudra myſl 100 netbagycz, czo potom bude, k oblahozenij lybemu, gefftoy prwe w ſwyet- ſkych wyeczech, czaſto ſye tahne; a trpkoſt a twrdoſt prwnij vczyge w bozzij fluzbye, odíkoczij gije, yakozz bywa: pogde nyekto na orzechy, vzrzy 37 A bych. 3s w nywczem. 33 dogde na konci ř. 40 odd. 4 rkp. malay. 42 rkp. (červ. znam. slovosledu): ſwe "wijno "zlee. 43 azdaleka. 4 b, 1, k, b protaženy. 45 rkp. ftaala. — 58. kdyz ſie zpigij. — 68. yakoz geſt buyal. — 75. ohorčzyl gfy. — 76. wničzem. 75 n.: Výrok byl otištěn k str. 104 ř. 151 n. (P. L. XXXVII, col. 1086.] Přísl. 23, 31 n. [Žid. 12, 6.] 70 75
Strana 173
173 orzech, an pyekny, vtrhne; ale okvíye horzke a kyfyelee4 lvpyny aneb 105 twrde fikorzypyny, rozpacze ſye do yadra,4 powrzze gey. takt ſye fîtawaa, ez nyekto pogdu chtyecz ſluzzyty bohu, ale bude gym kyſelo,i tuzzebno ſwyetíkych oftaty obyczeyow, twrdo bude poczijety ſluzzyty bohu. ale kterazz by myíl przemohla to yako laſkomyny f zubow otrucz a fijlvy przemohla y twrdoft, chvtnye pvîtyecz od ſwyetíkych lyboſtij, nechtyecz 110 ſye kochaty w ny w czem" w takowem: takt geft boh dobry, ezt by dal du- chowne chuty pochvtnaty a5o w duchownijch wyeczech vtyeffenije, obratije myloſt ſwyetſku w ſwatu myloſt, yakozz byl obratyl wodu w dobre wijno. a nechazt by nam nebylo dano te zwlafítije gmyety pochotnoſty w bozzij fluzzbye pro naffij nyeteru nedoîtoynoît, wak na gyne hledyecz negmyely 115 bychom ſye rozpaczyty wydvvcz, kak geft mnohym vtyeffeno bylo íluzzyty bohu. dotud budem pokannv horzkoft a trpkoft a50 tuzzebnv kyfyeloft ſtradagijcz ſwyetſſkeho vtyefſenije przemahaty a twrdoft vzke czijeſty, z prawdy ny na lewo ny na prawo wyhybugijcz, azzt nyekdy boh naſí y vtyeffij,“ obratije w naí wodu v wijno, tak cztem o ſwatem auguſtynu, geftoy byl take mylowne myíly, ezz myel toho nyekaku telknoſt, kdyzz. ſye chtyel po bohu obratyty, ano yako by gey odwolawaly nyetere obyczene geho kratochwyle, a yako rzkucz: y, chczeff“l naí tak oftaty? gyzz wyecz po ten den nebudem i tebu? a pak5l yakz chutnye to przemohl a fítatecznye oftal wíſech takych wyeczij, wyznal fam potom a rzka: o, kak 125 my geft rozkofíno a vtyeífeno3l mych drzewnijch vtyefíenij prazdnv byty! a at32 rzecz íkonam, strfezme ſye zapytije wijnem faleffnym babyloníký,53 myloſtij tohoto ſwyeta, geſto, aczt ſye zda vprwe pochotna, nad polynkowu horzkoſt budet horzka; a proſme boha, by naſ azz y zapogyl' ſwu myloſty, aby nam nycz ſwyetſkeho newonyalo ſamo pro ſye, gedyne czoz pron, 130 donydzz gſme zde, aby nafí od myloſty geho nycz neodtahlo! a toho nam pomozz, hoſpodyne! amen. 120 P. L. XXXII. col. 761 et 763.] 86 w trzetij nedyely po ſwyeczkach.! w2 onv nedyely prawylo cztenije ten dyw, geftoy prwy przed ſwymy vczynyl mlazífijmy kriftus, v wijno wodu obratyw, a tijem dywê3 po- twrdyl toho ſwyedeczftwa, gefto byl o nyem jan krîtytel wydal; neb ten A bude. � newgednom. 47 druhé a tence nadeps. (blaznowaa). 48 tak rkp. 45 w nyw- czem. 50 kon. ř. 51 odd. 52 odděleno i tečkou. 33 kon. ř. 54 odd. — 78. donizd. — 104. horzke neb kyſele. — 114. niekteru. — 115. yak. — 120. nieyaku. — 121. niektere obyčzeyne. — 124. takowych. — 124. yak. — 130. donizd. 120 nn.: Jsou tu přeloženy dva úryvky z Augustinových Konfessí (v. LF. 36, 1909, 105). První zni: n. 26. [Retinebant nugae nugarum et vanitates vanitatum, an- tiquae amicae meae, et succutiebant vestem meam carneam et submurmurabant]: Di- mittisne nos? et a momento isto non erimus tecum ultra in aeternum? et a momento isto non tibi licebit hoc et illud ultra in aeternum?.... Na druhém místě sv. Augustin „laudat Dei bonitatem agnoscens suam miseriam“ a pravi: Quam suave mihi subito factum est carere suavitatibus nugarum! et quas amittere metus fuerat, jam dimittere gaudium erat....
173 orzech, an pyekny, vtrhne; ale okvíye horzke a kyfyelee4 lvpyny aneb 105 twrde fikorzypyny, rozpacze ſye do yadra,4 powrzze gey. takt ſye fîtawaa, ez nyekto pogdu chtyecz ſluzzyty bohu, ale bude gym kyſelo,i tuzzebno ſwyetíkych oftaty obyczeyow, twrdo bude poczijety ſluzzyty bohu. ale kterazz by myíl przemohla to yako laſkomyny f zubow otrucz a fijlvy przemohla y twrdoft, chvtnye pvîtyecz od ſwyetíkych lyboſtij, nechtyecz 110 ſye kochaty w ny w czem" w takowem: takt geft boh dobry, ezt by dal du- chowne chuty pochvtnaty a5o w duchownijch wyeczech vtyeffenije, obratije myloſt ſwyetſku w ſwatu myloſt, yakozz byl obratyl wodu w dobre wijno. a nechazt by nam nebylo dano te zwlafítije gmyety pochotnoſty w bozzij fluzzbye pro naffij nyeteru nedoîtoynoît, wak na gyne hledyecz negmyely 115 bychom ſye rozpaczyty wydvvcz, kak geft mnohym vtyeffeno bylo íluzzyty bohu. dotud budem pokannv horzkoft a trpkoft a50 tuzzebnv kyfyeloft ſtradagijcz ſwyetſſkeho vtyefſenije przemahaty a twrdoft vzke czijeſty, z prawdy ny na lewo ny na prawo wyhybugijcz, azzt nyekdy boh naſí y vtyeffij,“ obratije w naí wodu v wijno, tak cztem o ſwatem auguſtynu, geftoy byl take mylowne myíly, ezz myel toho nyekaku telknoſt, kdyzz. ſye chtyel po bohu obratyty, ano yako by gey odwolawaly nyetere obyczene geho kratochwyle, a yako rzkucz: y, chczeff“l naí tak oftaty? gyzz wyecz po ten den nebudem i tebu? a pak5l yakz chutnye to przemohl a fítatecznye oftal wíſech takych wyeczij, wyznal fam potom a rzka: o, kak 125 my geft rozkofíno a vtyeífeno3l mych drzewnijch vtyefíenij prazdnv byty! a at32 rzecz íkonam, strfezme ſye zapytije wijnem faleffnym babyloníký,53 myloſtij tohoto ſwyeta, geſto, aczt ſye zda vprwe pochotna, nad polynkowu horzkoſt budet horzka; a proſme boha, by naſ azz y zapogyl' ſwu myloſty, aby nam nycz ſwyetſkeho newonyalo ſamo pro ſye, gedyne czoz pron, 130 donydzz gſme zde, aby nafí od myloſty geho nycz neodtahlo! a toho nam pomozz, hoſpodyne! amen. 120 P. L. XXXII. col. 761 et 763.] 86 w trzetij nedyely po ſwyeczkach.! w2 onv nedyely prawylo cztenije ten dyw, geftoy prwy przed ſwymy vczynyl mlazífijmy kriftus, v wijno wodu obratyw, a tijem dywê3 po- twrdyl toho ſwyedeczftwa, gefto byl o nyem jan krîtytel wydal; neb ten A bude. � newgednom. 47 druhé a tence nadeps. (blaznowaa). 48 tak rkp. 45 w nyw- czem. 50 kon. ř. 51 odd. 52 odděleno i tečkou. 33 kon. ř. 54 odd. — 78. donizd. — 104. horzke neb kyſele. — 114. niekteru. — 115. yak. — 120. nieyaku. — 121. niektere obyčzeyne. — 124. takowych. — 124. yak. — 130. donizd. 120 nn.: Jsou tu přeloženy dva úryvky z Augustinových Konfessí (v. LF. 36, 1909, 105). První zni: n. 26. [Retinebant nugae nugarum et vanitates vanitatum, an- tiquae amicae meae, et succutiebant vestem meam carneam et submurmurabant]: Di- mittisne nos? et a momento isto non erimus tecum ultra in aeternum? et a momento isto non tibi licebit hoc et illud ultra in aeternum?.... Na druhém místě sv. Augustin „laudat Dei bonitatem agnoscens suam miseriam“ a pravi: Quam suave mihi subito factum est carere suavitatibus nugarum! et quas amittere metus fuerat, jam dimittere gaudium erat....
Strana 174
174 Mat. 8, 1—4. Jan 15, 3. Jesus Sirach 13, 1. dyw vzrzewfe mlazíîij geho poczely wen wyerzyty. dneſ pak cztu ten dyw, 5 geſtoy gijm potwrdyl toho ſweho ſwrchowaneho vczenije, gefftoy wiſed na horu ſ mlazífijmy ſwymy od obecznych4 zastupow dal gym czijeſtv k ſwrchowanij, y dije dnefſnije cztenije, ezz ffſel' jezijif i hory w rowen, a tu ffly po nyem zaſtupowe. tu dyw vczynyl, vczyſtyl malomoczneho." toy gyſte, ezz gſu wzacznyeyffye byli ſynv bozijemu ty geho wybrany ze 10 wſſech, geſíto za nijm ſſly y na horu,' gijmzz dal wyſſſijeho? ſwrchowanije navczenije, nezz lyd obeczny, geſto negde tak wyſoko za kriſtem na tv horu. awſaks z' ſwe myloſty naſ ſpaſſytel ſſſel' nijzze k zaſtupom w rowen, a tu ffly za nijm zaſtupowe, geſſto, kdybylo k nym nebyl ſſel nijzze w rowne pole, nebyly byll wzeffly k nyemu tak wyſoko, yakoy vczyl tak wyſokemu 15 vprzijeme prawdy ſwrchowanij. a protozz, ktozz geît wyſoko wiſel za kriſtem na horu, wyezz, ezzt geſt kriſtus take ffſel2 nijzze w rowne pole, aby fíly k nycmu a po nyeml3 zaftupowe.14 kdyzz pak ſſel dolow, przyſtupyl k nyemu malomoczny rzka: pane, 87a chczefí-ly, mozzefí mye vczyſtyty. a kriftus wyda pokoru geho, ezz zna 20 ſye neczyſtym, a wijeru geho, ezz wyerzij, chtyel-ly by, ezz by mohl gey vczyſtyty, rzekl k nyemu: „chczy, budzz czijft!“ a dotekl4 geho ztahw ſwu ruku a kazal gemu, aby ſye knyezzy vkazal a vczynyl podle zakona“ ſwe oczyfftyenije. protozz ktozz geſt nijzzko, geſtoy newſſel na horu ſwrchowanije krzeſtyanſkeho, gemuz wonyegij lijbye nijzzke wyeczy tohoto 25 ſwyeta, opatrf ſye, zdaly czijft negſy, zdaly gſu tije nijzzke zzadoſty tohoto ſwyeta a tyelefnee, acz wſije wyeczy nevmrtwyly na twe duffy, ale tak zemdlyly a zſſerzedyly, yakozz ta nemocz mdla czlowyeka czynij a ohawna. pomny, ezz tijem, geftot gſu byli na hvoru za kriſtem wzeſſly, geſto drzzely ſye pak geho rady ſwrchowane, rzekl: gyzz gîte wy czijíty pro me rzeczy.* 30 ale tuto ffſedl5 dolow ſ hory k zaftupom, nalezl malomoczneho, malot gych geft, ktozzt ſye ſ ſwyetem obyeragij, by nebyly tijemto malomocznym zna- menany. ktoz ſmolu pychle, zprznij ſye gij.* neſnadno czijſtv byti gdvez wokol i ſwyetem; acz ne ynhedl5 vmrtwij nyekoho hrzyech ſmrtelny, ale ktoy ten, by nemyel zprznyene duffe w fwyetfſkych zzadoftech a w tye- 35 lefſnych, ktozz nenije na hvorze i kriſtem drzze raadyl7 ſwrchowanije? ktoy by ſye k hrdofty a ku pyfel8 af a nyeczol9 nepohnvl frdczem, k za- wyſty neb k hnyewu, k lenoſty neb k lakomſtwu neb k lakotye, nebo w tye- lefine zzadoſty poſtawu nyeczij ſ pokochanijm w tom oblybuge, aneb ſye chtye gyneho ílybyty oku? ktoy by nepohyrzyl w rozpufſtyenij w ſwyetſſke 40 vtyefſe neb w zamutku, kdyzz negdv po woly ſwyetfſke wyeczy? gyſtye, nebrzot kto wygde z ſſerzedfſtwije toho, byt gey nyeczo nezprznylo, obye- rage ſye f tyemto ſwyetem, gemuzz to wonije, to geft w chut, czoy na zemy, 1 červ. na půldruhý řádek. 2 na tři ř. 5 kon. ř. 4 odd. 5 1 ffel. ynahoru. 7tak rkp. s Awſfak. *rkp.: zaſwe, ale a pozdější rukou a černějším inkoustem na místě vyškrabané nějaké litery jiné. 10 kdy by. 11 nebylyby. 12 f. ffel. 13 aponyem. 14 znam. odstavce. 15 f ſſed. 16 neynhed. 17 první a tence nadepsáno (rzady). 7. obecznijch. — 12. obecznij. — 13. z fwe milofti. — 22. ftahna. — 37. kto
174 Mat. 8, 1—4. Jan 15, 3. Jesus Sirach 13, 1. dyw vzrzewfe mlazíîij geho poczely wen wyerzyty. dneſ pak cztu ten dyw, 5 geſtoy gijm potwrdyl toho ſweho ſwrchowaneho vczenije, gefftoy wiſed na horu ſ mlazífijmy ſwymy od obecznych4 zastupow dal gym czijeſtv k ſwrchowanij, y dije dnefſnije cztenije, ezz ffſel' jezijif i hory w rowen, a tu ffly po nyem zaſtupowe. tu dyw vczynyl, vczyſtyl malomoczneho." toy gyſte, ezz gſu wzacznyeyffye byli ſynv bozijemu ty geho wybrany ze 10 wſſech, geſíto za nijm ſſly y na horu,' gijmzz dal wyſſſijeho? ſwrchowanije navczenije, nezz lyd obeczny, geſto negde tak wyſoko za kriſtem na tv horu. awſaks z' ſwe myloſty naſ ſpaſſytel ſſſel' nijzze k zaſtupom w rowen, a tu ffly za nijm zaſtupowe, geſſto, kdybylo k nym nebyl ſſel nijzze w rowne pole, nebyly byll wzeffly k nyemu tak wyſoko, yakoy vczyl tak wyſokemu 15 vprzijeme prawdy ſwrchowanij. a protozz, ktozz geît wyſoko wiſel za kriſtem na horu, wyezz, ezzt geſt kriſtus take ffſel2 nijzze w rowne pole, aby fíly k nycmu a po nyeml3 zaftupowe.14 kdyzz pak ſſel dolow, przyſtupyl k nyemu malomoczny rzka: pane, 87a chczefí-ly, mozzefí mye vczyſtyty. a kriftus wyda pokoru geho, ezz zna 20 ſye neczyſtym, a wijeru geho, ezz wyerzij, chtyel-ly by, ezz by mohl gey vczyſtyty, rzekl k nyemu: „chczy, budzz czijft!“ a dotekl4 geho ztahw ſwu ruku a kazal gemu, aby ſye knyezzy vkazal a vczynyl podle zakona“ ſwe oczyfftyenije. protozz ktozz geſt nijzzko, geſtoy newſſel na horu ſwrchowanije krzeſtyanſkeho, gemuz wonyegij lijbye nijzzke wyeczy tohoto 25 ſwyeta, opatrf ſye, zdaly czijft negſy, zdaly gſu tije nijzzke zzadoſty tohoto ſwyeta a tyelefnee, acz wſije wyeczy nevmrtwyly na twe duffy, ale tak zemdlyly a zſſerzedyly, yakozz ta nemocz mdla czlowyeka czynij a ohawna. pomny, ezz tijem, geftot gſu byli na hvoru za kriſtem wzeſſly, geſto drzzely ſye pak geho rady ſwrchowane, rzekl: gyzz gîte wy czijíty pro me rzeczy.* 30 ale tuto ffſedl5 dolow ſ hory k zaftupom, nalezl malomoczneho, malot gych geft, ktozzt ſye ſ ſwyetem obyeragij, by nebyly tijemto malomocznym zna- menany. ktoz ſmolu pychle, zprznij ſye gij.* neſnadno czijſtv byti gdvez wokol i ſwyetem; acz ne ynhedl5 vmrtwij nyekoho hrzyech ſmrtelny, ale ktoy ten, by nemyel zprznyene duffe w fwyetfſkych zzadoftech a w tye- 35 lefſnych, ktozz nenije na hvorze i kriſtem drzze raadyl7 ſwrchowanije? ktoy by ſye k hrdofty a ku pyfel8 af a nyeczol9 nepohnvl frdczem, k za- wyſty neb k hnyewu, k lenoſty neb k lakomſtwu neb k lakotye, nebo w tye- lefine zzadoſty poſtawu nyeczij ſ pokochanijm w tom oblybuge, aneb ſye chtye gyneho ílybyty oku? ktoy by nepohyrzyl w rozpufſtyenij w ſwyetſſke 40 vtyefſe neb w zamutku, kdyzz negdv po woly ſwyetfſke wyeczy? gyſtye, nebrzot kto wygde z ſſerzedfſtwije toho, byt gey nyeczo nezprznylo, obye- rage ſye f tyemto ſwyetem, gemuzz to wonije, to geft w chut, czoy na zemy, 1 červ. na půldruhý řádek. 2 na tři ř. 5 kon. ř. 4 odd. 5 1 ffel. ynahoru. 7tak rkp. s Awſfak. *rkp.: zaſwe, ale a pozdější rukou a černějším inkoustem na místě vyškrabané nějaké litery jiné. 10 kdy by. 11 nebylyby. 12 f. ffel. 13 aponyem. 14 znam. odstavce. 15 f ſſed. 16 neynhed. 17 první a tence nadepsáno (rzady). 7. obecznijch. — 12. obecznij. — 13. z fwe milofti. — 22. ftahna. — 37. kto
Strana 175
175 ale ne to,20 czoy ſwrchu, kdezz geft kriftus w otczowye chwale. ale kdyz 45 kriîtus raczyl k nam y dolow ſgijty, kdezz by mohly po nyc21 gijty y obecz22 zaſtupow lydſkych, opatrí ſye kazdy, zdaly nenije czijft gſa w udolij,23 a przyſtup w pokorze znage ſye neczyſta k hoſpodynu v' prawe wijerze a w frdeczne4 zzadofty, aby czijít byl, a rzka: „pane, chczeff-ly, mozzeff 87 mye vczyſtyty“, a vczyn,25 czot kazze! takt ſye fitane myloſt i tebu, kdyzzt 50 dije protyw twe2 wyerne zadoſty: „chczy, budzz czijít!“ a ztahna ſwe moczy ruku dotknet tebe a kazzet ſye knyezzij vkazaty a podle zakona26 oczy- ſtyenije vczynyty.27 tu znamenayte, kakt rozlycznye dotyka hoſpodyn chtye czijíta czlo- wyeka vczynyty! nyekdy tijezcze dotkne protywenftwijm, aby hrzyefny 55 vczyge hnyew bozij hleedal myloîty; nyekdy zaplete ſtezky yako trnijm a yako kamenijm zawalce, ezz nebude moczy dogijti czlowyek ſwe zlee wole ; nyekdy gen tak ſwu wnytrſnij radvy dotkne frdcze, aby oftal zleho a28 hleedal bozije mylofty; nyekdy pofíle kazatele, nahodij pijímo k vmyfly nyeczyemu, neb raadv nyeczij, aneb przijklad; a nyekdy ſwu ſladku my- 60 loftij dotkne ſrdcze, ezz w nechut bude wſe, czozz k ſwyetu fluffye, a mijlo-9 k bohu a k ſluzbye3° geho przyſtupyty. a tot geſt, geſto dije hoſpodyn: ya ſtogij3 v wrat 2 a tluku;32 otewrze-ly my kto, budu ſ nijm weczerzety a33 on ſe mnv.* tot mijenij zzaltarz rzka: dnei vſlyfyte hlas ] geho; ne- Zjev. 3, 20. rodte ſwych irdecz zatwrzowaty.* to, geſto dije: „dnef“, mijenij weſken žal. 94, 8. 65 czał zywota zdeyfijeho. czoy pak to, ezz kazal tomu,33 gefto vczyftyen, aby ſye knyezzij vkazal? k tomut to chczy przypodobnaty a ſprawedlywye, ezz hrzyeffny poznage ſye w3l ſwych hrzyeffyech ma ſye knyezzy ſwemu zpowyedaty a pokanije a rozwazanije od nyeho przygyety. ale ezz o to ſlowo, geſto ſem rzekl: „ſwemu knyezzy“3 mnoho geſt35 prſe mezy fararzy36 a mezy bratrfij ſwateho domynijka a ſwateho franczyfíka, czot w tom drzzy, chczyt neſkrytye powyedyety. takt wijzy pſano, ezz nema ſye lecz- kdeff37 leczktos38 zpowyedaty, yako y gynych ſwatoſtij brati; neb czoy od boha,33 toy zporzyezzene. y4 geft w ſwate czijerkwy porzad tento: nayprwe kriſtus geft pan nafí y knyez a wſychnu plnu mocz ma nad4o 75 namy we wffem. a zde gffa wolyl dwanadczet apofîtolow, geſto kazaly, vzdrawo- waly, dyably wymyetaly; a kdybyl byl chtyel, mohl by y wyecze byl gych wolyty. wolyl take y gynych menffijch dwa a fedmdeffat. 70 883 18 akupyfe. 12 af. anyeczo. 20 neto. 21 kon. ř. 22 odd. 23 wudolij. A a wír- deczne. 25 odd. 26 apodle zakona. 27 znam. odstavce. 28 kon. ř. 29 odd. 30 a kſluzbye. 31 kon. ř. 32 odd. 33 rkp. kazal ſye tomu. 34 v rkp. následuje: ma ſye zpowyedaty apo- ſlowo geſto ſem rzekl ſwe- mu kanije a rozwazanije od nycho przygyety Ale ezz oto knyezzy; táž diplografie je v opise B: Ale ze oto ſlowo] gefſto ſem rzekl ſwemu kniezy ma ſie zpowiedati a pokanie arozwazanie odnieho przygie ti Ale ze oto ſlowo geſto ſem rzekl ſwemu kniezy, mnoho] geſt prze mezy ffararzy ame- zy Bratrziemi ſwateho domi-] nyka a ſwateho ffranczyfíka]. 35 na konci ř. naps. p. ale červ. přetrženo. 36 odd. 37 lecz kdefí. 38 lecz na konci ř. 3 odd. 40 kon. ř. 411, d, bl, l protaženy; Akdy geft by. — 42. nietczo. — 53. yakt. — 85. yako. — 92. ffararzy. — 96. fítiaftnit
175 ale ne to,20 czoy ſwrchu, kdezz geft kriftus w otczowye chwale. ale kdyz 45 kriîtus raczyl k nam y dolow ſgijty, kdezz by mohly po nyc21 gijty y obecz22 zaſtupow lydſkych, opatrí ſye kazdy, zdaly nenije czijft gſa w udolij,23 a przyſtup w pokorze znage ſye neczyſta k hoſpodynu v' prawe wijerze a w frdeczne4 zzadofty, aby czijít byl, a rzka: „pane, chczeff-ly, mozzeff 87 mye vczyſtyty“, a vczyn,25 czot kazze! takt ſye fitane myloſt i tebu, kdyzzt 50 dije protyw twe2 wyerne zadoſty: „chczy, budzz czijít!“ a ztahna ſwe moczy ruku dotknet tebe a kazzet ſye knyezzij vkazaty a podle zakona26 oczy- ſtyenije vczynyty.27 tu znamenayte, kakt rozlycznye dotyka hoſpodyn chtye czijíta czlo- wyeka vczynyty! nyekdy tijezcze dotkne protywenftwijm, aby hrzyefny 55 vczyge hnyew bozij hleedal myloîty; nyekdy zaplete ſtezky yako trnijm a yako kamenijm zawalce, ezz nebude moczy dogijti czlowyek ſwe zlee wole ; nyekdy gen tak ſwu wnytrſnij radvy dotkne frdcze, aby oftal zleho a28 hleedal bozije mylofty; nyekdy pofíle kazatele, nahodij pijímo k vmyfly nyeczyemu, neb raadv nyeczij, aneb przijklad; a nyekdy ſwu ſladku my- 60 loftij dotkne ſrdcze, ezz w nechut bude wſe, czozz k ſwyetu fluffye, a mijlo-9 k bohu a k ſluzbye3° geho przyſtupyty. a tot geſt, geſto dije hoſpodyn: ya ſtogij3 v wrat 2 a tluku;32 otewrze-ly my kto, budu ſ nijm weczerzety a33 on ſe mnv.* tot mijenij zzaltarz rzka: dnei vſlyfyte hlas ] geho; ne- Zjev. 3, 20. rodte ſwych irdecz zatwrzowaty.* to, geſto dije: „dnef“, mijenij weſken žal. 94, 8. 65 czał zywota zdeyfijeho. czoy pak to, ezz kazal tomu,33 gefto vczyftyen, aby ſye knyezzij vkazal? k tomut to chczy przypodobnaty a ſprawedlywye, ezz hrzyeffny poznage ſye w3l ſwych hrzyeffyech ma ſye knyezzy ſwemu zpowyedaty a pokanije a rozwazanije od nyeho przygyety. ale ezz o to ſlowo, geſto ſem rzekl: „ſwemu knyezzy“3 mnoho geſt35 prſe mezy fararzy36 a mezy bratrfij ſwateho domynijka a ſwateho franczyfíka, czot w tom drzzy, chczyt neſkrytye powyedyety. takt wijzy pſano, ezz nema ſye lecz- kdeff37 leczktos38 zpowyedaty, yako y gynych ſwatoſtij brati; neb czoy od boha,33 toy zporzyezzene. y4 geft w ſwate czijerkwy porzad tento: nayprwe kriſtus geft pan nafí y knyez a wſychnu plnu mocz ma nad4o 75 namy we wffem. a zde gffa wolyl dwanadczet apofîtolow, geſto kazaly, vzdrawo- waly, dyably wymyetaly; a kdybyl byl chtyel, mohl by y wyecze byl gych wolyty. wolyl take y gynych menffijch dwa a fedmdeffat. 70 883 18 akupyfe. 12 af. anyeczo. 20 neto. 21 kon. ř. 22 odd. 23 wudolij. A a wír- deczne. 25 odd. 26 apodle zakona. 27 znam. odstavce. 28 kon. ř. 29 odd. 30 a kſluzbye. 31 kon. ř. 32 odd. 33 rkp. kazal ſye tomu. 34 v rkp. následuje: ma ſye zpowyedaty apo- ſlowo geſto ſem rzekl ſwe- mu kanije a rozwazanije od nycho przygyety Ale ezz oto knyezzy; táž diplografie je v opise B: Ale ze oto ſlowo] gefſto ſem rzekl ſwemu kniezy ma ſie zpowiedati a pokanie arozwazanie odnieho przygie ti Ale ze oto ſlowo geſto ſem rzekl ſwemu kniezy, mnoho] geſt prze mezy ffararzy ame- zy Bratrziemi ſwateho domi-] nyka a ſwateho ffranczyfíka]. 35 na konci ř. naps. p. ale červ. přetrženo. 36 odd. 37 lecz kdefí. 38 lecz na konci ř. 3 odd. 40 kon. ř. 411, d, bl, l protaženy; Akdy geft by. — 42. nietczo. — 53. yakt. — 85. yako. — 92. ffararzy. — 96. fítiaftnit
Strana 176
176 88b pak oſtawyl poîs ſobye ſwateho petra a dal gemu mocz ſwazaty y rozwazaty a take moczy y dale podawaty, yakozz geft pak, kdyzz gydaſí ztratyl apofítolitwije, vczynyl ſwateho matyege apoſítolem a ſſymonowy44 czaro- dyeynijkv mocz geho odyal, ezz vpadl, kdyzz gey czrtye w powyetrfij noſyly ſkrzel3 czaary. awſaki5 proto kriftus nezbyl ſwe moczy, ezz dal mocz ſwatemu petru; neb potom ſam dal mocz a welyku ſwatemu pawlu vczynyw gey apoſítolem po ſwem wſtupenij na nebeſſa. a tak papezz geſt namyeſtek ſwateho petra, nye famoho kriſta, tak yakoy byl y ſwaty petr, 85 a ma plnv mocz we wſem krzeſtyanſtwu duchownye wyeczy porzedyty. pak vítawyl papezz kardynaly, byſkupy y rozlyczne zakony; a yakz gym dal kteru mocz, tak gy magij, pak byſkupy ſwyetije knyezzij a3 mohu gym daty mocz w ſwê43 byſkupſtwij, aby zpowyedaly, a mohu gy zadrzzety; mohu take fararze vſtawyty a fararzy mohu ſwym trſijednijkô3 ſwu mocz 90 daty nad ſwu oſadu. aneb mozz fararz daty odpuſſtyenije ſwemu oſad- nyemu, aby ſye zpowijedal gynde. a3 tak nemozz trzyednijk fararzowy zabranyty, by, kolykemz chcze, nedal ſwe moczy, any fararz byſkupu, any byſkup papezzowy. protozz czozt magij moczy bratrfije ſwateho do- mynijka neb ſwateho franczyfíka od papezze, ktozt ſtogije protyw3 tomu, 95 ſ czijeſtyt gfu. nezz magijt byſkupu byti okazany ti bratrfije, kterzy by gmyely w byſkupſtwij geho zpowyedaty, a byſkup vzrze nyetere neho- dy w nych mohl by zawrczy.46 ale chtyel-ly by z hrdofty zawrczy ge, ezz gſu mnyſfije, kdyz ſu ſye okazaly, mohu, bud lybo byſkupu neb nelybo, z te moczy, geſto magij od papezze, zpowyedaty w byſkupſtwij geho a yako 100 y gynij obecznij knyezzije rozhrzefowaty. awſak45 mam za to, ezz kazzdy ma okazaty ſye fararzowy neb trzyednijkv geho, ktozz by ſye takemu zpo- wijedal; nerzku, by ſye myel druhe zpowyedaty, ale kdyby7 chtyel k bo- zijemu tyelu przyſtupyty, ma powye-l dijety, komvy ſye zpowyedal, aby aſ a w toml8 znal fararz ſwyedomye ſweho oſadnijeho. neb kakzkoly 105 toy w tom moy knyezz, ktozz ma kteru mocz nade mnv, wſak fararz ma z ſwych ofadnijch wydaty poczet.49 geſſto ſem pak rzekl ze cztenije, ezz ktozz chcze czijft byty, ma podle zakona44 wzijety oczyftyenye: protozz wyzzte, czoy bylo w ſtarem zakonye vczynyty, kdyzz kto byl z malomoczenítwije vczyftyen, a z toho50 wez- 110 myɇ43 k duchownyemu4 vmyſlu podobenſtwije! gmyel dwa ptaczky przy- nefty w obyet a ſwazczek yzopu. tu gmyel geden ptaczek zarzezzan byty a w tu51 krew ſwazczek onen omoczen. a3 druhy ptaczek gmyely czrwenv obwyezzijcz nytij puſtyty, aby wzletyel. a ten, geftoy byl neczijft, fedm- krat52 gmyel pokropen byty. to nam podobenſtwijm znamenawa, ezz ten, 115 geſtoy byl neczijft fſerzedfftwe 3 hrzyechow a vczyfftyen bude, ma ſwaz- 80 na konci ř. 43 kon. ř. 4 odd. 45 Awfak. 4 tenkými literami a, b, c, d, c, f naznačen žádaný postup slov, jaký je proveden v opise B (Strahov); viz dole 97 n.; 47 kdy by. 48 af . awtom. 49 znam. odstavce. 50 Aztoho. 51 awtu. 52 ſedm krat. 53 z naps. gſu. — 97 n. a biſkup mo hl by niektere nehody wnich] vzrze zawrczy. — 102.
176 88b pak oſtawyl poîs ſobye ſwateho petra a dal gemu mocz ſwazaty y rozwazaty a take moczy y dale podawaty, yakozz geft pak, kdyzz gydaſí ztratyl apofítolitwije, vczynyl ſwateho matyege apoſítolem a ſſymonowy44 czaro- dyeynijkv mocz geho odyal, ezz vpadl, kdyzz gey czrtye w powyetrfij noſyly ſkrzel3 czaary. awſaki5 proto kriftus nezbyl ſwe moczy, ezz dal mocz ſwatemu petru; neb potom ſam dal mocz a welyku ſwatemu pawlu vczynyw gey apoſítolem po ſwem wſtupenij na nebeſſa. a tak papezz geſt namyeſtek ſwateho petra, nye famoho kriſta, tak yakoy byl y ſwaty petr, 85 a ma plnv mocz we wſem krzeſtyanſtwu duchownye wyeczy porzedyty. pak vítawyl papezz kardynaly, byſkupy y rozlyczne zakony; a yakz gym dal kteru mocz, tak gy magij, pak byſkupy ſwyetije knyezzij a3 mohu gym daty mocz w ſwê43 byſkupſtwij, aby zpowyedaly, a mohu gy zadrzzety; mohu take fararze vſtawyty a fararzy mohu ſwym trſijednijkô3 ſwu mocz 90 daty nad ſwu oſadu. aneb mozz fararz daty odpuſſtyenije ſwemu oſad- nyemu, aby ſye zpowijedal gynde. a3 tak nemozz trzyednijk fararzowy zabranyty, by, kolykemz chcze, nedal ſwe moczy, any fararz byſkupu, any byſkup papezzowy. protozz czozt magij moczy bratrfije ſwateho do- mynijka neb ſwateho franczyfíka od papezze, ktozt ſtogije protyw3 tomu, 95 ſ czijeſtyt gfu. nezz magijt byſkupu byti okazany ti bratrfije, kterzy by gmyely w byſkupſtwij geho zpowyedaty, a byſkup vzrze nyetere neho- dy w nych mohl by zawrczy.46 ale chtyel-ly by z hrdofty zawrczy ge, ezz gſu mnyſfije, kdyz ſu ſye okazaly, mohu, bud lybo byſkupu neb nelybo, z te moczy, geſto magij od papezze, zpowyedaty w byſkupſtwij geho a yako 100 y gynij obecznij knyezzije rozhrzefowaty. awſak45 mam za to, ezz kazzdy ma okazaty ſye fararzowy neb trzyednijkv geho, ktozz by ſye takemu zpo- wijedal; nerzku, by ſye myel druhe zpowyedaty, ale kdyby7 chtyel k bo- zijemu tyelu przyſtupyty, ma powye-l dijety, komvy ſye zpowyedal, aby aſ a w toml8 znal fararz ſwyedomye ſweho oſadnijeho. neb kakzkoly 105 toy w tom moy knyezz, ktozz ma kteru mocz nade mnv, wſak fararz ma z ſwych ofadnijch wydaty poczet.49 geſſto ſem pak rzekl ze cztenije, ezz ktozz chcze czijft byty, ma podle zakona44 wzijety oczyftyenye: protozz wyzzte, czoy bylo w ſtarem zakonye vczynyty, kdyzz kto byl z malomoczenítwije vczyftyen, a z toho50 wez- 110 myɇ43 k duchownyemu4 vmyſlu podobenſtwije! gmyel dwa ptaczky przy- nefty w obyet a ſwazczek yzopu. tu gmyel geden ptaczek zarzezzan byty a w tu51 krew ſwazczek onen omoczen. a3 druhy ptaczek gmyely czrwenv obwyezzijcz nytij puſtyty, aby wzletyel. a ten, geftoy byl neczijft, fedm- krat52 gmyel pokropen byty. to nam podobenſtwijm znamenawa, ezz ten, 115 geſtoy byl neczijft fſerzedfftwe 3 hrzyechow a vczyfftyen bude, ma ſwaz- 80 na konci ř. 43 kon. ř. 4 odd. 45 Awfak. 4 tenkými literami a, b, c, d, c, f naznačen žádaný postup slov, jaký je proveden v opise B (Strahov); viz dole 97 n.; 47 kdy by. 48 af . awtom. 49 znam. odstavce. 50 Aztoho. 51 awtu. 52 ſedm krat. 53 z naps. gſu. — 97 n. a biſkup mo hl by niektere nehody wnich] vzrze zawrczy. — 102.
Strana 177
177 czek vczynyty yzopu, toczyf w zaloft wzyety ty wíleczky hrzyechy, gymyz- to geft byl fferzeden,53 a w horzkoft5h ſkrufſenije leptaweho. dwa ptaczky budeta: geden czychowe tyeleffnij, a ten ma zarzezan byty, tak aby 120 neprzedczyla w nych lyboít kochanije tyelefneho, ale ta [aby]55 byla yako vmrtwena a gen kušs potrzebye czychow tyeleffnych vzzijwal czlowyek. toy pak w tu krew onen ſwazczek omoczyty horzkeho yzopu: pro ta hy- rzenije, geſto hyrzijme hrzeffijecz czychy tyelefſnymy, gmijety tu zzaloft a horzkoft w ſrdczy. druhy ptaczek bude rozvm. ten nema vmrtwen byty, 125 ale ma pvftyen byty wzhoru, aby wzletyel, toczyf aby dijwal ſye rozvmem czlowyek gyzz vczyfftyeny bozzij wy�oke moczy, mudrofty y dobrotye ale tak wzdy, aby wyervy krwe prolytije za ny ſpaſytele nafí rozvm byl yako czrwenv nytij oputczen a obwazan. a geftoy gmyel fedmkrat57 byty pokropen ten neczyfty vczyfítyeny, znamenawa, aby ode wíech fedmy 130 vhlawnych hrzijechow gmyel czijft byty.58 druhy dyw opyet znamenyty prawyloy naš dneffnije cztenije, ezz, kdyzz jezijíí wíſel w myeíto, przyítupyl k nyemu pan geden, geíto flul po ſwem vrzadu czentvryo, geſto ſto gynych rytijerzow gmyel pod ſebu, a proſyl" za ſweho ſluhu nemoczneho. a kdyzz rzekl jezijí: „przijdut 89a 135 a vzdrawijm gey“, odpowyedyel: „negsemt hoden, by wifel pod mu strzechu, ale rezy gen ſlowem a budet zdraw ſluha moy! ano ya gſa czlowyek pod wyffij moczy, awſak45 rzku onomu: vczyn toto, a onomu:5 gdy tamto, a fftane ſye!“ te wijery geho pochwalyl kriſtus a rzekl: „budzz tak, yakzze wije- rzyl!“ a od te chwyle byl zdraw nemoczny.* troge dobre vkazaloy cztenije Mat. 8, 5—13. 140 do toho pana: gedno wijeru k ſwemu ſluze, ezz geſt byl pijlen gijm a gmyel59 gey woś ſwom domu y nemoczna, neb dije ſwaty pawel: ktozz o ſwych a naywyecz o domaczijch peeczy obmefſkaa, wijery geſt zaprſel.* druhe Tim. 5, 8. dobre pokoru vkazal protyw ſynval bozijemu rzka: „negſem hoden, by wifel pod my ftrſechu“, opatrſete ſye, gefto ſmyele przyftupaate k welebne 145 ſwatoſty tyela bozijeho, a owiſeme1 czaſto, ktozzt to czynij z vprzijeme bozij mylofty, nehyzdymt toho, ale czoy nevprzijeme w pokrytſtwije chtyecz fluty dobrzij wyecze nezz byty, chtyecz, aby dawaly gym tu ſwa- toſt welebnv czaſto przygymaty, tohot nechwaly, dneſ bozzij wdowvv, tee teezz przygijma tyelo bozije, chcze nabozna ſluty, ezz gije nepoyme 150 tak bohaty neb vrozeny, yakozz by chtyela; a yakzzsl lyby przijde, tak wdowſtwije prycz. tak ſye vkazze, czoy w pokrytîtwye bylo, a vczynije dobrym, vprzijemym pohoríſenije. trzetije dobre vkazal ſylnv a prawu wijerv, zzey moczen wíſeho kriftus a wíſe geft poflufíno geho. a tak po- chwalyl ſpaſſytel wyery geho. z/jerzeden vyškrabáním z mezera vyplněna červ. přetržením. 54 awhorzkoft. 55 rkp. ta byla (by na konci ř.). 56 kon. ř. 57 jedm na konci ř. 58 znam. odstavce. 5 odd. 60 t. j. jakžs' (sicut credidisti). 61 odd. takowemu. — 105. yakzkoli. — 117. a 125. totiz. — 127. zanas. — 131. druhy opiet dyw. — 138. yakz gſy wierzil. — 151. czo geft. 12
177 czek vczynyty yzopu, toczyf w zaloft wzyety ty wíleczky hrzyechy, gymyz- to geft byl fferzeden,53 a w horzkoft5h ſkrufſenije leptaweho. dwa ptaczky budeta: geden czychowe tyeleffnij, a ten ma zarzezan byty, tak aby 120 neprzedczyla w nych lyboít kochanije tyelefneho, ale ta [aby]55 byla yako vmrtwena a gen kušs potrzebye czychow tyeleffnych vzzijwal czlowyek. toy pak w tu krew onen ſwazczek omoczyty horzkeho yzopu: pro ta hy- rzenije, geſto hyrzijme hrzeffijecz czychy tyelefſnymy, gmijety tu zzaloft a horzkoft w ſrdczy. druhy ptaczek bude rozvm. ten nema vmrtwen byty, 125 ale ma pvftyen byty wzhoru, aby wzletyel, toczyf aby dijwal ſye rozvmem czlowyek gyzz vczyfftyeny bozzij wy�oke moczy, mudrofty y dobrotye ale tak wzdy, aby wyervy krwe prolytije za ny ſpaſytele nafí rozvm byl yako czrwenv nytij oputczen a obwazan. a geftoy gmyel fedmkrat57 byty pokropen ten neczyfty vczyfítyeny, znamenawa, aby ode wíech fedmy 130 vhlawnych hrzijechow gmyel czijft byty.58 druhy dyw opyet znamenyty prawyloy naš dneffnije cztenije, ezz, kdyzz jezijíí wíſel w myeíto, przyítupyl k nyemu pan geden, geíto flul po ſwem vrzadu czentvryo, geſto ſto gynych rytijerzow gmyel pod ſebu, a proſyl" za ſweho ſluhu nemoczneho. a kdyzz rzekl jezijí: „przijdut 89a 135 a vzdrawijm gey“, odpowyedyel: „negsemt hoden, by wifel pod mu strzechu, ale rezy gen ſlowem a budet zdraw ſluha moy! ano ya gſa czlowyek pod wyffij moczy, awſak45 rzku onomu: vczyn toto, a onomu:5 gdy tamto, a fftane ſye!“ te wijery geho pochwalyl kriſtus a rzekl: „budzz tak, yakzze wije- rzyl!“ a od te chwyle byl zdraw nemoczny.* troge dobre vkazaloy cztenije Mat. 8, 5—13. 140 do toho pana: gedno wijeru k ſwemu ſluze, ezz geſt byl pijlen gijm a gmyel59 gey woś ſwom domu y nemoczna, neb dije ſwaty pawel: ktozz o ſwych a naywyecz o domaczijch peeczy obmefſkaa, wijery geſt zaprſel.* druhe Tim. 5, 8. dobre pokoru vkazal protyw ſynval bozijemu rzka: „negſem hoden, by wifel pod my ftrſechu“, opatrſete ſye, gefto ſmyele przyftupaate k welebne 145 ſwatoſty tyela bozijeho, a owiſeme1 czaſto, ktozzt to czynij z vprzijeme bozij mylofty, nehyzdymt toho, ale czoy nevprzijeme w pokrytſtwije chtyecz fluty dobrzij wyecze nezz byty, chtyecz, aby dawaly gym tu ſwa- toſt welebnv czaſto przygymaty, tohot nechwaly, dneſ bozzij wdowvv, tee teezz przygijma tyelo bozije, chcze nabozna ſluty, ezz gije nepoyme 150 tak bohaty neb vrozeny, yakozz by chtyela; a yakzzsl lyby przijde, tak wdowſtwije prycz. tak ſye vkazze, czoy w pokrytîtwye bylo, a vczynije dobrym, vprzijemym pohoríſenije. trzetije dobre vkazal ſylnv a prawu wijerv, zzey moczen wíſeho kriftus a wíſe geft poflufíno geho. a tak po- chwalyl ſpaſſytel wyery geho. z/jerzeden vyškrabáním z mezera vyplněna červ. přetržením. 54 awhorzkoft. 55 rkp. ta byla (by na konci ř.). 56 kon. ř. 57 jedm na konci ř. 58 znam. odstavce. 5 odd. 60 t. j. jakžs' (sicut credidisti). 61 odd. takowemu. — 105. yakzkoli. — 117. a 125. totiz. — 127. zanas. — 131. druhy opiet dyw. — 138. yakz gſy wierzil. — 151. czo geft. 12
Strana 178
178 w tuzz nedyely rzecz.l w2 dnefſnij epyfftole ſwateho pawla rzeczeno geft: przemozz zlee w dob- Řím. 12, 21. rem.* k temuzz ſwaty auguſtyn? ponuka gynymy flowy rzka: bratrfije, bogygte, aby ſwytyezzyly; ſwytyezzte, aby byly koronowany; a drzzte" fye ſwate pokory, abyíte w hrdofty nepadly! tak obecznye kazzdeho do- tykaa rzecz tato, vako kdy ktera z ſwateho [písma];5 proto gije nechczy (P.L. LXXVI, col. mynuty nycz o tom nerzka. a tomu vczij ſwaty rzehorz,“ ezz, ktoz mluwije 28 H.] rzeczy, aby lydy napomynaly, to magij mluwyty, geſto by gych dotykalo. 89b !] a takt dije: gynak weſely, gynak ſmutny, gynak vdatny, gynak ſtra- ſſywy ma byti napomenvt. a ont tu y wijecze wyklada lydſſkych ftawow 10 neb polozzenij rozlycznoſtij," geſto ony gynak a ony gynak gmagij byty napomijnany. ale toto rczenije ſwateho pawla" napomijna kazzdeho. ne wſychny‘ gſme bohaty, ne wſſychny' chudy, ne wſſychny' ftaarzy, nelo wiychny mlady, ne wifell muzzije, ne wſſell zzeny; a taki2 wel° mnohych wijeczech ſgednany negime. ale w tom gime ſpolecznye ſgednany wſſychny, 15 ez ma kazdy dyabla ítareho neprzyetele, a mal2 proty hrzijechom12 boyo- waty, kterehozz geſt kto koly ſtawu. a da-lyl ſye przemoczy ſwemu ne- przijetely neb podtrhnvty, bude vwazan wyezzenijm tyezzkym a muczen mukamy vkrutnymy; a pakly ſwytyezzij, wezme ſlawnv korvnv wytyezz- ftwij ſwemu. a10 gefftoy nam wyetífije neſnadnoſt, ma k fſwe pomoczy 20 nafí neprzijetel porufenije zzadofty naffije v wíeho naííeho przyrozenije; ma ſwyetſke wijeczy, k nymzz naf rozlycznye podfîtywaa, abychom ſye w nych kochaly a nerzadnye po nych ſtaaly; ma azz y lydy gyne, gychzz yazykow y czynow vzzijwaa, aby gijmy druhe przemohl a oklamali2 a odtahli2 od boha. gedyne ezz ma czlowyek ſwobodnoſt wole, acz dyabel 25 podnyeczyge zzadoft, acz ſye ſkytvv lybee wyeczy tohoto ſwyeta, acz zzadoſt trzzij w myſly nerzadna tyelefnaa neb ſwyetíka bazznij, ſtrachem, myloftij, hnyewem, nepowoly-ly zlemu czlowyek, nenije przemozzen; a fîtogijl4-ly do koncze zzywota w tom, ezz zlemu nepowolij, ſwytyezzyl geft. tak geft welyke ſwobodfftwo wolc, ezz mozz byti dufſe z tyela wypu- 30 zzena, ale ta ſwobodnoît nemozz gij byti odvata, by, chcze-ly fîtaaty w czem, mohl gij czrt neb czlowyek bez wole gegije odtrhnvty, protozz wewoda bozijeho rytyerzſtwa, ſwaty pawel,15 ponvka k bogy a k15 wytyezzitwu; rzka: „przemozz zlee“ k bogy ponvkaa a rzka: „w dobrem“ wytyezſtwo 5 1 červ. na řádek. 2 W na tři řádky. 3 červ. podtrž. 4odd. 5rkp. z ſwateho (kon. ř.). 6 červ. podtrž. Tijzy předěláno. Newlychny. newfychny, 10 kon. ř. 11 newífe. 12 odd. 13 A daly. 14 Afftogij, na konci ř. 15 červ. podtrž. 15 ak na 9. ftraffliwy. — 10. vwiecze. — 26. fie ſkytnu. — 42. yakt. — 45. ayakz koli. — 7 n.: Štítný volně tu podává obsah celé kap. 26 knihy XVII. Moralium: Dignum quippe est, ut qui praedicat, audientis modum consideret, quatenus ipsa praedicatio cum auditoris sui incrementis crescat. Sic quippe agere unusquisque praedicator debet, sicut cum illo divinitus agitur, ut nequaquam cuncta, quae sentit, infirmis insinuct....
178 w tuzz nedyely rzecz.l w2 dnefſnij epyfftole ſwateho pawla rzeczeno geft: przemozz zlee w dob- Řím. 12, 21. rem.* k temuzz ſwaty auguſtyn? ponuka gynymy flowy rzka: bratrfije, bogygte, aby ſwytyezzyly; ſwytyezzte, aby byly koronowany; a drzzte" fye ſwate pokory, abyíte w hrdofty nepadly! tak obecznye kazzdeho do- tykaa rzecz tato, vako kdy ktera z ſwateho [písma];5 proto gije nechczy (P.L. LXXVI, col. mynuty nycz o tom nerzka. a tomu vczij ſwaty rzehorz,“ ezz, ktoz mluwije 28 H.] rzeczy, aby lydy napomynaly, to magij mluwyty, geſto by gych dotykalo. 89b !] a takt dije: gynak weſely, gynak ſmutny, gynak vdatny, gynak ſtra- ſſywy ma byti napomenvt. a ont tu y wijecze wyklada lydſſkych ftawow 10 neb polozzenij rozlycznoſtij," geſto ony gynak a ony gynak gmagij byty napomijnany. ale toto rczenije ſwateho pawla" napomijna kazzdeho. ne wſychny‘ gſme bohaty, ne wſſychny' chudy, ne wſſychny' ftaarzy, nelo wiychny mlady, ne wifell muzzije, ne wſſell zzeny; a taki2 wel° mnohych wijeczech ſgednany negime. ale w tom gime ſpolecznye ſgednany wſſychny, 15 ez ma kazdy dyabla ítareho neprzyetele, a mal2 proty hrzijechom12 boyo- waty, kterehozz geſt kto koly ſtawu. a da-lyl ſye przemoczy ſwemu ne- przijetely neb podtrhnvty, bude vwazan wyezzenijm tyezzkym a muczen mukamy vkrutnymy; a pakly ſwytyezzij, wezme ſlawnv korvnv wytyezz- ftwij ſwemu. a10 gefftoy nam wyetífije neſnadnoſt, ma k fſwe pomoczy 20 nafí neprzijetel porufenije zzadofty naffije v wíeho naííeho przyrozenije; ma ſwyetſke wijeczy, k nymzz naf rozlycznye podfîtywaa, abychom ſye w nych kochaly a nerzadnye po nych ſtaaly; ma azz y lydy gyne, gychzz yazykow y czynow vzzijwaa, aby gijmy druhe przemohl a oklamali2 a odtahli2 od boha. gedyne ezz ma czlowyek ſwobodnoſt wole, acz dyabel 25 podnyeczyge zzadoft, acz ſye ſkytvv lybee wyeczy tohoto ſwyeta, acz zzadoſt trzzij w myſly nerzadna tyelefnaa neb ſwyetíka bazznij, ſtrachem, myloftij, hnyewem, nepowoly-ly zlemu czlowyek, nenije przemozzen; a fîtogijl4-ly do koncze zzywota w tom, ezz zlemu nepowolij, ſwytyezzyl geft. tak geft welyke ſwobodfftwo wolc, ezz mozz byti dufſe z tyela wypu- 30 zzena, ale ta ſwobodnoît nemozz gij byti odvata, by, chcze-ly fîtaaty w czem, mohl gij czrt neb czlowyek bez wole gegije odtrhnvty, protozz wewoda bozijeho rytyerzſtwa, ſwaty pawel,15 ponvka k bogy a k15 wytyezzitwu; rzka: „przemozz zlee“ k bogy ponvkaa a rzka: „w dobrem“ wytyezſtwo 5 1 červ. na řádek. 2 W na tři řádky. 3 červ. podtrž. 4odd. 5rkp. z ſwateho (kon. ř.). 6 červ. podtrž. Tijzy předěláno. Newlychny. newfychny, 10 kon. ř. 11 newífe. 12 odd. 13 A daly. 14 Afftogij, na konci ř. 15 červ. podtrž. 15 ak na 9. ftraffliwy. — 10. vwiecze. — 26. fie ſkytnu. — 42. yakt. — 45. ayakz koli. — 7 n.: Štítný volně tu podává obsah celé kap. 26 knihy XVII. Moralium: Dignum quippe est, ut qui praedicat, audientis modum consideret, quatenus ipsa praedicatio cum auditoris sui incrementis crescat. Sic quippe agere unusquisque praedicator debet, sicut cum illo divinitus agitur, ut nequaquam cuncta, quae sentit, infirmis insinuct....
Strana 179
179 35 vkazuge; neb dobre czynyecz zle przemozzem, ale neczynyly-[ly]17 bychom dobreho, zleho bychois neprzemohly, pakly chczem ſlyfety zzaltarznijka, acz yl8 gynymy flowy, awfakt 9 teezz ! dije, kdyzz dije: odchyl ſye odel8 90" zleho a czyn dobre a hleday pokoge!* kto mozz pokoy gmyety, gedyne žal. 33, 15. ktozz ſwytyezzij? protozz to, geſto dije ſwaty pawel: „przemozz“, toy tuto 40 rzekl zzaltarznijk: „hleday pokoge“; a toy" pak zrzeymo, ezz wſſe geſt gedno, ode zleho ſye odchylyty a dobre czynyty, yako y to, ezz w dobrem ma byty zlee przemozzeno, ay, kakt wewody krale gednoho, acz rzeczij roz- lycznvv, awſak2 k gednomu ponvkagij! protozz przemozz zlee w dobrem, a tak ſye odchylijíſ22 ode zleho dobre czynije a pokoy nalezneſſ. a kakzkoly23 mnohoy toho, geſto k wytyezſtwu ponvkaa boyownijka, wſak zwlafftye gyſtaa nadyege odplaty welmy praczy oblehczawa. protozz knijezzata ſwyetſíka, kdyzz czaaka geſt k24 bogy, paſugij rytyerze, czeft y24 dary flybugy, a ſkrz to25 budu vdatnyeyſſe. a tak kral faul chtye, by nyekto podítupyl26 obra a byl ſye i nijm, zzey to tyezzke bylo, ſlijbyl 50 trogy welyku wyecz, kto by gey przemohl, a to2° pak vczynyl dawyd. ſlijbyl gedny dary vzzyteczne, druhe rozkofíne a trzetije cztne. ſlijbyl wely-kym ſbozijm nadaty gey, tozzt vzzyteczne; ſlijbyl daty ſwu dezeru, tozzt rozkoffne; ſlijbyl wſeczko pokolenije otcze27 geho zbawyty dany a ſwobodno vczynyty, tozzt cztnee. ale ezz dawydow boy f tijem obrem 35 zwlafftye znamenawa, geftoy kryftus podftupyl dyabla a przemohl, nebudu o tom nynije rzeczy gmyety. protozz gyne obeczne dary znamenayte, gymyzz od28 dawna, yakzz kronyky ſwyedczije, wytijezzy gſu darowany! a ty troge nalezame: rucho, pokrm a zwlafitye poczeft. czte ſye w krony- kach ftarych, ezz afrykanſke knyezze, kteryz byl w bogy znamenijtye 60 dobrym druhem, dal gemu rucho zlatee rzka: tatot odyew ſluffye fylnemu muzzy, yakyzz ty gſy; neb yakozz zlata neprzemozz ohen, any rez zlepcze, tak geft neprzemohla tebe mocz neprzatel, any zemdlyla rez lenofty. k temuzz podobne cztem 030 machabeyſkem3 jonatye3 zzydu, ezz, kdyzz czaſto pobijyal ſwe neprzately, kral ſyríky poſlal gemu w dar drahe rucho 65 k znamenij vdatſtwije a3 aby ſlul przijetel kralow.* a3 odtud geſt potſlo, 1 Machab. 10, 20. ezz rytyerzy chodye w zlatye. druhe wytyezô34 I dawagij dobry pokrm. 90b czte ſye o rytyerzy gednom w kralowych knyhach, ezz, kdyzz byl w pobytij dobrym druhem a wratyl ſye, zzey byl vmyely k boyom a mnohokrat ſwytyezzowal, wzal gey kral k ſwemu ſtolu, a wyecz3 dawan gemu ten 70 pokrm, geſtoy gen dawan fylnym muzzôa5 zzrzijedlnym w vdatitwij.* trzetije wzdawanay wytyezzom zwlafftye poczeſt mymo gynee.36 mezy gynym36 przyprawowali zpyewaky, geſto hlafſy rozkofſnymy zpyewali gych 45 Král. 2, 31 a Král. 2, 7 F.] konciř. 17 neczynyly na konci ř. 18 kon. ř. 1' A wfakt. 20 odd. 21 a wſak. 22 od chylijíf. 23 Akakz na konci ř. 24 kon. ř. 25 afkrzto. 2 pod ſtupyl. 2 otoze připsáno pův. písařem po straně sloupce. 28 kon. ř. 2 odd. 30 kon. ř. 31 rkp. machabeyſkemu. 2 červ. podtrž. 33 kon. ř. 3 kon. ř. 35 kon. ř. 36 odd. 37 odd. 38 kon. ř. 33 znam. odst. 57. gymz. — 61. yakyz gfy ty. — 62. zemdlela. — 63. kdyz czaſto poražel. — 71. 12*
179 35 vkazuge; neb dobre czynyecz zle przemozzem, ale neczynyly-[ly]17 bychom dobreho, zleho bychois neprzemohly, pakly chczem ſlyfety zzaltarznijka, acz yl8 gynymy flowy, awfakt 9 teezz ! dije, kdyzz dije: odchyl ſye odel8 90" zleho a czyn dobre a hleday pokoge!* kto mozz pokoy gmyety, gedyne žal. 33, 15. ktozz ſwytyezzij? protozz to, geſto dije ſwaty pawel: „przemozz“, toy tuto 40 rzekl zzaltarznijk: „hleday pokoge“; a toy" pak zrzeymo, ezz wſſe geſt gedno, ode zleho ſye odchylyty a dobre czynyty, yako y to, ezz w dobrem ma byty zlee przemozzeno, ay, kakt wewody krale gednoho, acz rzeczij roz- lycznvv, awſak2 k gednomu ponvkagij! protozz przemozz zlee w dobrem, a tak ſye odchylijíſ22 ode zleho dobre czynije a pokoy nalezneſſ. a kakzkoly23 mnohoy toho, geſto k wytyezſtwu ponvkaa boyownijka, wſak zwlafftye gyſtaa nadyege odplaty welmy praczy oblehczawa. protozz knijezzata ſwyetſíka, kdyzz czaaka geſt k24 bogy, paſugij rytyerze, czeft y24 dary flybugy, a ſkrz to25 budu vdatnyeyſſe. a tak kral faul chtye, by nyekto podítupyl26 obra a byl ſye i nijm, zzey to tyezzke bylo, ſlijbyl 50 trogy welyku wyecz, kto by gey przemohl, a to2° pak vczynyl dawyd. ſlijbyl gedny dary vzzyteczne, druhe rozkofíne a trzetije cztne. ſlijbyl wely-kym ſbozijm nadaty gey, tozzt vzzyteczne; ſlijbyl daty ſwu dezeru, tozzt rozkoffne; ſlijbyl wſeczko pokolenije otcze27 geho zbawyty dany a ſwobodno vczynyty, tozzt cztnee. ale ezz dawydow boy f tijem obrem 35 zwlafftye znamenawa, geftoy kryftus podftupyl dyabla a przemohl, nebudu o tom nynije rzeczy gmyety. protozz gyne obeczne dary znamenayte, gymyzz od28 dawna, yakzz kronyky ſwyedczije, wytijezzy gſu darowany! a ty troge nalezame: rucho, pokrm a zwlafitye poczeft. czte ſye w krony- kach ftarych, ezz afrykanſke knyezze, kteryz byl w bogy znamenijtye 60 dobrym druhem, dal gemu rucho zlatee rzka: tatot odyew ſluffye fylnemu muzzy, yakyzz ty gſy; neb yakozz zlata neprzemozz ohen, any rez zlepcze, tak geft neprzemohla tebe mocz neprzatel, any zemdlyla rez lenofty. k temuzz podobne cztem 030 machabeyſkem3 jonatye3 zzydu, ezz, kdyzz czaſto pobijyal ſwe neprzately, kral ſyríky poſlal gemu w dar drahe rucho 65 k znamenij vdatſtwije a3 aby ſlul przijetel kralow.* a3 odtud geſt potſlo, 1 Machab. 10, 20. ezz rytyerzy chodye w zlatye. druhe wytyezô34 I dawagij dobry pokrm. 90b czte ſye o rytyerzy gednom w kralowych knyhach, ezz, kdyzz byl w pobytij dobrym druhem a wratyl ſye, zzey byl vmyely k boyom a mnohokrat ſwytyezzowal, wzal gey kral k ſwemu ſtolu, a wyecz3 dawan gemu ten 70 pokrm, geſtoy gen dawan fylnym muzzôa5 zzrzijedlnym w vdatitwij.* trzetije wzdawanay wytyezzom zwlafftye poczeſt mymo gynee.36 mezy gynym36 przyprawowali zpyewaky, geſto hlafſy rozkofſnymy zpyewali gych 45 Král. 2, 31 a Král. 2, 7 F.] konciř. 17 neczynyly na konci ř. 18 kon. ř. 1' A wfakt. 20 odd. 21 a wſak. 22 od chylijíf. 23 Akakz na konci ř. 24 kon. ř. 25 afkrzto. 2 pod ſtupyl. 2 otoze připsáno pův. písařem po straně sloupce. 28 kon. ř. 2 odd. 30 kon. ř. 31 rkp. machabeyſkemu. 2 červ. podtrž. 33 kon. ř. 3 kon. ř. 35 kon. ř. 36 odd. 37 odd. 38 kon. ř. 33 znam. odst. 57. gymz. — 61. yakyz gfy ty. — 62. zemdlela. — 63. kdyz czaſto poražel. — 71. 12*
Strana 180
180 chwalu. a to37 cztem take o dawydowy; kdyzz byl przemohl onoho obra, 11 Král. 18, 6.] potkaly gey ſ bybny a3s i zaſtupy zpijewagijcze chwalu geho.*39 a kdyzz kraly zemíítij a knyezzata cztije tak ſwe zemííke wytijezze, 75 u Tim. 6, 15.1 czot kral wſſech kralow a pan wiſech panow* neodplatij ſwym wytyezom gych praacze a gych fîtaloſty, kdyzz ſwytyezije nad° ſwyetem, nad ſwymyll zzadoftmy tyelefnymy a nadll dyablem?" odplatijt gijítye, a neprzyrow- nanije k zdeyffijm odplatam wyetíſije, drazíſije y trpnyeyflije dary wezmu. nebt to fluffye welykemu, aby welijcze darowal ſwe ſtateczne boyownijky. 80 awſak22 acz geft ta odplata| y newymluwnaa, necht rzku, czozz mohu, kteru odplatu wezmv bozij wytyezzy w podobnoſty teto troge odplaty wytyezow ſwyetſkych. rzekl byech, ezz beru nayprw ſwyetfſtij wytyezy drahe rucho. o,4 kak przedrahe rucho, przekraſnv odyew da ſwym wy- tyezom wycczny kral nebe y" zemye, kriſtus! czte ſye w apokalypſy,3 85 ezz ſyn bozij vkazaw ſye w krafnem, byelijtke,4o ftkwuczijem ruſſe rzekl: Zjev. 1, 13 a 3,5. ktoz ſwytyezzij, tak bude odyen.* a tot bude, yakozz prawij ſwaty pawel,43 (Flip. 3, 21.1 kdyzz oprawij tyela pokory naſſije w podobnoſt vaſnoſty tyela ſweho.* o, ktozzi bude hoden rucha toho! tot dije w rozchutnanij ſrdcze ſweho: odyel mye hoſpodyn w ſpaſytedlne rucho a odyewij5 ſprawedlnoſty46 ob- 90 [Izni. 61, 10.) klijczyl mye.* tot by fluffalo pro taky odyew neſmrtedlnofty praczowaty a wytyezítwa dofahnyty, druhe kriftus ſwym wytyezom take dawa roz- kofſny pokrm, geſto ſluffije na ſylne muzze a vdatne. w tomt muziſtwij 91a y zzeny y" dyewky mohu byti. a dije kriſtus w apokalypſy o tom pokrmv: Zjev. 2, 17. ktozz ſwytyezzij, I dam gemu ſkrytu mannv.* kdyzz bychom azz do 95 koncze fítaly v wytyezítwu, tuzz bychom tvy mannvv byly naſyczeny, tu prawvv, duchownij, wyecznvv ſladkoſtij, ſkrytvv przed lydmy ſmrtel- nymy. awſakis y zde podlee mylofty daru ſweho pan hoípodyn tyech ſwych wytyezow, gefto pron praczygij a w tyelefnych5o lijboítech nehle- dagij vtyefſenije, poſylyge drobty te manny aneb'l wonij gegije w nabozzne 100 myfly, ale mnozij wrtrſem, ezz nam nedawa boh te poſyly, a hledagijcz ſwe vtyechy v wyeczech" ſwyetfſkych, onen w tomto, onen w onom. a tak zkazzene magijcz wnytrſnije daaſny takymy wyeczmy nemozzme czijty te drahe manny pochotnoîty, anyz wijeme, czoy to; neb nepoznaa gyny toho, gen ktozz wezme a bude to gmyety bozijm darem. czte ſye, kdyzz 105 tyeleſnye boh dal ten dywny tyeleſny pokrm lydu ſwemu, geftoy tento52 duchownij znamenawal, vzrzew lyd tak neznamy wyecz rzekly: manhvt, toy czeſky: y czoy to?3 a tak tomu dywnemu a pochotnemu pokrmy wyecz manna rzijekaly nevmyegycz, czo geft, powyedyety.* takezz ten nebefíky pokrm plne ſladkofty mannvv nazywaa kriftus pro tu rozkofí 110 a pochotnoít tak neznamv; neb anyg wydalo tyeleíne oko, any vcho fly- chalo, anyg to weſſlo czlowyeku w ſrdcze, geſtoy boh przyprawyl tijem, 2 Mojž. 16, 15. 40 kon. ř. 41 odd. 42 A wſak. 43 červ. podtrž. 4O ktozz. 45 odd. 16 ſprawedlnofty; r nad řádkem. 47 kon. ř. 4s A na konci ř. (A wfak). 0 odd. 5 awtyelefnych. 51 a neb. zwlafítnij. — 83. rzekl ſem. — 100. dobroty te manny. — 106. geffto geft. — 116.
180 chwalu. a to37 cztem take o dawydowy; kdyzz byl przemohl onoho obra, 11 Král. 18, 6.] potkaly gey ſ bybny a3s i zaſtupy zpijewagijcze chwalu geho.*39 a kdyzz kraly zemíítij a knyezzata cztije tak ſwe zemííke wytijezze, 75 u Tim. 6, 15.1 czot kral wſſech kralow a pan wiſech panow* neodplatij ſwym wytyezom gych praacze a gych fîtaloſty, kdyzz ſwytyezije nad° ſwyetem, nad ſwymyll zzadoftmy tyelefnymy a nadll dyablem?" odplatijt gijítye, a neprzyrow- nanije k zdeyffijm odplatam wyetíſije, drazíſije y trpnyeyflije dary wezmu. nebt to fluffye welykemu, aby welijcze darowal ſwe ſtateczne boyownijky. 80 awſak22 acz geft ta odplata| y newymluwnaa, necht rzku, czozz mohu, kteru odplatu wezmv bozij wytyezzy w podobnoſty teto troge odplaty wytyezow ſwyetſkych. rzekl byech, ezz beru nayprw ſwyetfſtij wytyezy drahe rucho. o,4 kak przedrahe rucho, przekraſnv odyew da ſwym wy- tyezom wycczny kral nebe y" zemye, kriſtus! czte ſye w apokalypſy,3 85 ezz ſyn bozij vkazaw ſye w krafnem, byelijtke,4o ftkwuczijem ruſſe rzekl: Zjev. 1, 13 a 3,5. ktoz ſwytyezzij, tak bude odyen.* a tot bude, yakozz prawij ſwaty pawel,43 (Flip. 3, 21.1 kdyzz oprawij tyela pokory naſſije w podobnoſt vaſnoſty tyela ſweho.* o, ktozzi bude hoden rucha toho! tot dije w rozchutnanij ſrdcze ſweho: odyel mye hoſpodyn w ſpaſytedlne rucho a odyewij5 ſprawedlnoſty46 ob- 90 [Izni. 61, 10.) klijczyl mye.* tot by fluffalo pro taky odyew neſmrtedlnofty praczowaty a wytyezítwa dofahnyty, druhe kriftus ſwym wytyezom take dawa roz- kofſny pokrm, geſto ſluffije na ſylne muzze a vdatne. w tomt muziſtwij 91a y zzeny y" dyewky mohu byti. a dije kriſtus w apokalypſy o tom pokrmv: Zjev. 2, 17. ktozz ſwytyezzij, I dam gemu ſkrytu mannv.* kdyzz bychom azz do 95 koncze fítaly v wytyezítwu, tuzz bychom tvy mannvv byly naſyczeny, tu prawvv, duchownij, wyecznvv ſladkoſtij, ſkrytvv przed lydmy ſmrtel- nymy. awſakis y zde podlee mylofty daru ſweho pan hoípodyn tyech ſwych wytyezow, gefto pron praczygij a w tyelefnych5o lijboítech nehle- dagij vtyefſenije, poſylyge drobty te manny aneb'l wonij gegije w nabozzne 100 myfly, ale mnozij wrtrſem, ezz nam nedawa boh te poſyly, a hledagijcz ſwe vtyechy v wyeczech" ſwyetfſkych, onen w tomto, onen w onom. a tak zkazzene magijcz wnytrſnije daaſny takymy wyeczmy nemozzme czijty te drahe manny pochotnoîty, anyz wijeme, czoy to; neb nepoznaa gyny toho, gen ktozz wezme a bude to gmyety bozijm darem. czte ſye, kdyzz 105 tyeleſnye boh dal ten dywny tyeleſny pokrm lydu ſwemu, geftoy tento52 duchownij znamenawal, vzrzew lyd tak neznamy wyecz rzekly: manhvt, toy czeſky: y czoy to?3 a tak tomu dywnemu a pochotnemu pokrmy wyecz manna rzijekaly nevmyegycz, czo geft, powyedyety.* takezz ten nebefíky pokrm plne ſladkofty mannvv nazywaa kriftus pro tu rozkofí 110 a pochotnoít tak neznamv; neb anyg wydalo tyeleíne oko, any vcho fly- chalo, anyg to weſſlo czlowyeku w ſrdcze, geſtoy boh przyprawyl tijem, 2 Mojž. 16, 15. 40 kon. ř. 41 odd. 42 A wſak. 43 červ. podtrž. 4O ktozz. 45 odd. 16 ſprawedlnofty; r nad řádkem. 47 kon. ř. 4s A na konci ř. (A wfak). 0 odd. 5 awtyelefnych. 51 a neb. zwlafítnij. — 83. rzekl ſem. — 100. dobroty te manny. — 106. geffto geft. — 116.
Strana 181
181 ktozz mylugijcz gey* ſwyet, ſwu zzadoft tyeleſnvv a nerzadnvv a dyablow 1 Kor. 2, 9. vmyíl przemahagij, ta íkrytaa manna ílybenay dobremu poczatku, ale 115 ſkonanij teprw wplnye dana bude. trzetije pocztij kriſtus ſwych wytyezow welykvv a mnohu poczty w pokogy kralowſtwa ſweho a daa kazzdemu korvnv czty a chwaly geho, yakezz kto hoden, ezz bude o takem moczy v prawdye rzeczeno byti: cztij a chwalvv koronowals gey, hoſpodyne.* Žal. 8. 6. a takoweho wytyeze potkagij w radofty andyelfftij zaîtupowe a zpijewa- 120 gijcz ſwym zpyewanijm ke czty geho chwalu bozzij.54 ale55 dije ſwaty auguftyn: boy ſye pokyty, kohozz czaka odplaty [P. L. XXXIII. col. 802.] nemozz od hrzyecha odtahnvty! a geft obeczne phylozophow powyedyenije, ezz z protywnych ] ſobye wyeczij protywnij ſobye vczynkowe wychazegij. 91 a tak kdyzz na wytyeze ſluffye...., [slušie]“ protywna pokvta tomu na ty hu- 125 bencze, gefto gſu hrzyechê5 przemozzeny. protozz kdyzz vdatnij, geſto glu przemohly hrdoft, lakomftwo, tyelefíne zzadoíty, wezmy odyew draheho rucha, kdyzz tyela gych pokory budu oprawena w57 neſmrtedlnoſty w po- dobnoſt's yaſnoſty tyela ſyna bozijeho,* ti hubenczy a hubenycze budvv Filip. 3. 21. do oftatka obnazzeny a ohawnye okazany,5° geſto ge przemohla hrdoft 130 neb gynij hrzyeffij; w mrzkoſty a w ohawye wſtanvv woo ſwych tyelech, w hanbye a wel ſtudv. nenijet darmo, geſto dije prorok yzayaff: proto ezz gſu ſye wzdwyhly dczery ſyonſke a chodyly wzdwyhwíſe hrdla, po- truſkugijcz oczyma a yako pleeſſijcz, w vrczenvv mijerv ſtawyegijcz kroky, oſkube hoſpodyn hlawy dezer ſyonſkych a obnazzij'2 ge od gych 2 wlafow; 135 a budu gmyety myefto zkrutylych2 wlaſow holycze, a wſſelyku gych okrafu odegme.* a y zde63 geſt toho podobenſtwije, kdyz przemozzeny lzai. 3, 16 nn. budu kto od neprzatel, ezz budu take y61 zlupeny, druhu pokutu budu gmyety, ktozz ſye dadye przemoczy hrzyechu, ez budu chlebem placze nakrmeny a napogem ſlez napogenij. bywaloy to, ezz gſu przemozzene žal. 59, 5.] 140 zgemijcz krmyly ge gen gecznym chlebem, ez wijecze gym k mvcze bylo zzywu byty, nezz by zemrzely. takezz ktozz w duchownem bogy prze- mozzen bude, tyezzky pokrm bude gmyety, ezz nezhyne, by horze geho wzalo konecz, ale wzdy trpyety bude tuhu ſ horzem. trzetije ztraty ſwu czeſt przemozzeny, yakozz wijdate, kdyzz dwa ſyedata w rytyerzſkem 145 prawye. 52 to přips. svrchu pův. písařem. 53 Yczoyto. znam. odstavce. 3 v rkpse ná- sleduje ez2. 36 chybí mimo jiné podmět věty (podle smyslu: ta trojí věc). 57 kon. ř. 58 rkp. wpodobnofty. 5 okaazany, ale druhé a tečkami zrušeno. 50 kon. ř. 61 aw na konci ř. 62 odd. 53 A yzde. 64 kon. ř. 65 A wlak. 6 kon. ř. 67 d, ch, N. k pocztu wpokogy. — 118. korunowal gfy. — 132. wzdwihffe. — 139. flz. — 141. 121 n.: Smyslem se sem hlásí výklad sv. Augustina v listě 185 (Epistolarum classis III.), kap. 6: Melius est quidem (quis dubitaverit) ad Deum colendum doc- trina homines duci, quam poenae timore vel dolore compelli; sed non quia isti me- liores sunt, ideo illi, qui tales non sunt, negligendi sunt. Multis enim profuit (quod experimentis probavimus et probamus) prius timore vel dolore cogi, ut postea possent doceri.... siout meliores sunt, quos dirigit amor, ita plures sunt, quos corrigit timor.... (H.)
181 ktozz mylugijcz gey* ſwyet, ſwu zzadoft tyeleſnvv a nerzadnvv a dyablow 1 Kor. 2, 9. vmyíl przemahagij, ta íkrytaa manna ílybenay dobremu poczatku, ale 115 ſkonanij teprw wplnye dana bude. trzetije pocztij kriſtus ſwych wytyezow welykvv a mnohu poczty w pokogy kralowſtwa ſweho a daa kazzdemu korvnv czty a chwaly geho, yakezz kto hoden, ezz bude o takem moczy v prawdye rzeczeno byti: cztij a chwalvv koronowals gey, hoſpodyne.* Žal. 8. 6. a takoweho wytyeze potkagij w radofty andyelfftij zaîtupowe a zpijewa- 120 gijcz ſwym zpyewanijm ke czty geho chwalu bozzij.54 ale55 dije ſwaty auguftyn: boy ſye pokyty, kohozz czaka odplaty [P. L. XXXIII. col. 802.] nemozz od hrzyecha odtahnvty! a geft obeczne phylozophow powyedyenije, ezz z protywnych ] ſobye wyeczij protywnij ſobye vczynkowe wychazegij. 91 a tak kdyzz na wytyeze ſluffye...., [slušie]“ protywna pokvta tomu na ty hu- 125 bencze, gefto gſu hrzyechê5 przemozzeny. protozz kdyzz vdatnij, geſto glu przemohly hrdoft, lakomftwo, tyelefíne zzadoíty, wezmy odyew draheho rucha, kdyzz tyela gych pokory budu oprawena w57 neſmrtedlnoſty w po- dobnoſt's yaſnoſty tyela ſyna bozijeho,* ti hubenczy a hubenycze budvv Filip. 3. 21. do oftatka obnazzeny a ohawnye okazany,5° geſto ge przemohla hrdoft 130 neb gynij hrzyeffij; w mrzkoſty a w ohawye wſtanvv woo ſwych tyelech, w hanbye a wel ſtudv. nenijet darmo, geſto dije prorok yzayaff: proto ezz gſu ſye wzdwyhly dczery ſyonſke a chodyly wzdwyhwíſe hrdla, po- truſkugijcz oczyma a yako pleeſſijcz, w vrczenvv mijerv ſtawyegijcz kroky, oſkube hoſpodyn hlawy dezer ſyonſkych a obnazzij'2 ge od gych 2 wlafow; 135 a budu gmyety myefto zkrutylych2 wlaſow holycze, a wſſelyku gych okrafu odegme.* a y zde63 geſt toho podobenſtwije, kdyz przemozzeny lzai. 3, 16 nn. budu kto od neprzatel, ezz budu take y61 zlupeny, druhu pokutu budu gmyety, ktozz ſye dadye przemoczy hrzyechu, ez budu chlebem placze nakrmeny a napogem ſlez napogenij. bywaloy to, ezz gſu przemozzene žal. 59, 5.] 140 zgemijcz krmyly ge gen gecznym chlebem, ez wijecze gym k mvcze bylo zzywu byty, nezz by zemrzely. takezz ktozz w duchownem bogy prze- mozzen bude, tyezzky pokrm bude gmyety, ezz nezhyne, by horze geho wzalo konecz, ale wzdy trpyety bude tuhu ſ horzem. trzetije ztraty ſwu czeſt przemozzeny, yakozz wijdate, kdyzz dwa ſyedata w rytyerzſkem 145 prawye. 52 to přips. svrchu pův. písařem. 53 Yczoyto. znam. odstavce. 3 v rkpse ná- sleduje ez2. 36 chybí mimo jiné podmět věty (podle smyslu: ta trojí věc). 57 kon. ř. 58 rkp. wpodobnofty. 5 okaazany, ale druhé a tečkami zrušeno. 50 kon. ř. 61 aw na konci ř. 62 odd. 53 A yzde. 64 kon. ř. 65 A wlak. 6 kon. ř. 67 d, ch, N. k pocztu wpokogy. — 118. korunowal gfy. — 132. wzdwihffe. — 139. flz. — 141. 121 n.: Smyslem se sem hlásí výklad sv. Augustina v listě 185 (Epistolarum classis III.), kap. 6: Melius est quidem (quis dubitaverit) ad Deum colendum doc- trina homines duci, quam poenae timore vel dolore compelli; sed non quia isti me- liores sunt, ideo illi, qui tales non sunt, negligendi sunt. Multis enim profuit (quod experimentis probavimus et probamus) prius timore vel dolore cogi, ut postea possent doceri.... siout meliores sunt, quos dirigit amor, ita plures sunt, quos corrigit timor.... (H.)
Strana 182
182 awſak byloy to ode6 dawna vſtawenije, ezz ten, ktoy tak czeít ztratyl, mohl ſye gije opyet dopraczowaty. nayprwe negmyel lehaty, gen na zemy, a nebyty8 w myeftye, gelyzz by dwoge pobyl neprzately w zna- menytem pobytij; a kdyzz gmyel to ſwyedeczitwo, potom gey knijezze mohlo ke czty nawratyty. takezz w duchownijem bogy, kdyzz naſ prze- 150 92a mozz kterym hrzijechem fmrtelnym nafí neprzvetel, ztratyly gíme czeft duchownij, neb tak'" geft ſwazan naſ neprzyetel, ezz lecz ſye ſwu wolij poddame, nemozz gynak ſwytyezzyty. kdyzz gyz v wrat 2 hrzyech bude, kdyzz w zzadoſty kakfí trzzij k hrzyechu, geſtyey w naffij woly powolyty neb nepowolyty. a powolijme68-ly, tehdy gíme przemozzeny a muſfijme9 í zzaloftij9 rzeeczy: spadlay korvna naffije hlawy; byeda nam, neb gíme Pláč Jerem. 5, 16. ſhrzeffyly!* y kaaraa"9 mudroft boecze,70 muzze we fíkolach ſlowutneho, kdyzz w ſwem nezíſczeſty mluwyl, yako by gey przemohl ſwyetiſky ſmytek. v. L. F. 36, 1909, a rzekla k nyemu: „bylat ſem dala taku bran a take odvenije a oruzzije," 453 n. ezz kdyby" ty ſam prwe nebyl odwrhl geho, vchowan by byl v'3 przy- 160 hodye kazde, ezz by nycz przemozzen nebyl“, mijenyecz tu branij rozvm a ſwobodnoft wole. ale kakzzkoly welyke geft hubenftwo naffe, ſwu wolij byti przemozzenv, lecz w lijboſty, lecz w protywěſtwij," wſak hoſpodyn myloſtywy czakaa nafí azz y dnefí geftye do teto chwijle chtye naſ ke czty nawratyty. ale dokud bude czakaty, newije-me toho. protozz 165 hnyem ſye," nelezzme; chczem ly byti ke czty rytyerzſtwije duchownyeho nawraczeny, nemame lezzety na poſtely rozkoffy a lenofty, ale nijzzcze na zemy prawe pokory w pokanij ſwatem, mame take dwoge przemoczy a73 pobyti neprzately, toy neſlvífne lybofty a ítrach nerzadny, aby naſ any lybe odtahlo od prawdy, any protywne odhrozylo. a tak kdyzz wezme-3 od knyeze rozhrzyeffenije, gemuzz geſt to poruczeno, tehdy gſme ke czty nawraczeny a w myeſto obcze ſwateho koftela opyct vwedeny. protoz Řím. 12, 21. przemozz zlee w dobrem;* ktoz ſtogij, wyzz, by nepadl;* chyl ſye ode 1 Kor. 10, 12. 1 Petrův 3, 11. zleho a czyn dobre!76* ktoy powrzzen a padl, wſtan rvvcze, donydzzt boh czakaa chtye" myloſt daty! neb dokudt bude czakaty, nenijet gyftee. 175 wyzz, by ſye neobmefíkal, ale przemozz zlee w dobrem. a toho78 nam po- mozz, hoſpodyne! amen. 155 170 w cztwrtu nedyely rzecz. Řím. 13, 8—10. w2 dneffnij nedyely ponvka naſ ſwaty pawel w ſwe epyfftole,* aby- chom ſye ſpolu mylowaly, a dije, ez, ktozz blyzznije myluge, zakon geft 92° naplnyl. neb ten 1 any zabije, any czyzolozij,3 any krade, any powije protaženy. 6s Apowolijme, na konci ř. 6 odd. 70 červ. podtrž. 31 odd. " kdy na konci ř. 73 kon. ř. 7 wprotywé, zkratka na konci ř. 75 h, h protaženy. 7 způv. dobrze podtečkováním i nadtečkováním z. 77 rkp. chtylet. 78 odd. 1 červ.; na horním řádku: (černě) ne amen (červ.) Weztwrtu nedyely, na wduchowniem. — 147. mohl fie geft opiet. —149. akdyz by toho gmiel ſwiedecztwij. — 154. yakz tržij. — 156. spadla geft. — 159. orudije. — 162. yakz koli. — 174. ručze donizd. — 175. chtiecz.
182 awſak byloy to ode6 dawna vſtawenije, ezz ten, ktoy tak czeít ztratyl, mohl ſye gije opyet dopraczowaty. nayprwe negmyel lehaty, gen na zemy, a nebyty8 w myeftye, gelyzz by dwoge pobyl neprzately w zna- menytem pobytij; a kdyzz gmyel to ſwyedeczitwo, potom gey knijezze mohlo ke czty nawratyty. takezz w duchownijem bogy, kdyzz naſ prze- 150 92a mozz kterym hrzijechem fmrtelnym nafí neprzvetel, ztratyly gíme czeft duchownij, neb tak'" geft ſwazan naſ neprzyetel, ezz lecz ſye ſwu wolij poddame, nemozz gynak ſwytyezzyty. kdyzz gyz v wrat 2 hrzyech bude, kdyzz w zzadoſty kakfí trzzij k hrzyechu, geſtyey w naffij woly powolyty neb nepowolyty. a powolijme68-ly, tehdy gíme przemozzeny a muſfijme9 í zzaloftij9 rzeeczy: spadlay korvna naffije hlawy; byeda nam, neb gíme Pláč Jerem. 5, 16. ſhrzeffyly!* y kaaraa"9 mudroft boecze,70 muzze we fíkolach ſlowutneho, kdyzz w ſwem nezíſczeſty mluwyl, yako by gey przemohl ſwyetiſky ſmytek. v. L. F. 36, 1909, a rzekla k nyemu: „bylat ſem dala taku bran a take odvenije a oruzzije," 453 n. ezz kdyby" ty ſam prwe nebyl odwrhl geho, vchowan by byl v'3 przy- 160 hodye kazde, ezz by nycz przemozzen nebyl“, mijenyecz tu branij rozvm a ſwobodnoft wole. ale kakzzkoly welyke geft hubenftwo naffe, ſwu wolij byti przemozzenv, lecz w lijboſty, lecz w protywěſtwij," wſak hoſpodyn myloſtywy czakaa nafí azz y dnefí geftye do teto chwijle chtye naſ ke czty nawratyty. ale dokud bude czakaty, newije-me toho. protozz 165 hnyem ſye," nelezzme; chczem ly byti ke czty rytyerzſtwije duchownyeho nawraczeny, nemame lezzety na poſtely rozkoffy a lenofty, ale nijzzcze na zemy prawe pokory w pokanij ſwatem, mame take dwoge przemoczy a73 pobyti neprzately, toy neſlvífne lybofty a ítrach nerzadny, aby naſ any lybe odtahlo od prawdy, any protywne odhrozylo. a tak kdyzz wezme-3 od knyeze rozhrzyeffenije, gemuzz geſt to poruczeno, tehdy gſme ke czty nawraczeny a w myeſto obcze ſwateho koftela opyct vwedeny. protoz Řím. 12, 21. przemozz zlee w dobrem;* ktoz ſtogij, wyzz, by nepadl;* chyl ſye ode 1 Kor. 10, 12. 1 Petrův 3, 11. zleho a czyn dobre!76* ktoy powrzzen a padl, wſtan rvvcze, donydzzt boh czakaa chtye" myloſt daty! neb dokudt bude czakaty, nenijet gyftee. 175 wyzz, by ſye neobmefíkal, ale przemozz zlee w dobrem. a toho78 nam po- mozz, hoſpodyne! amen. 155 170 w cztwrtu nedyely rzecz. Řím. 13, 8—10. w2 dneffnij nedyely ponvka naſ ſwaty pawel w ſwe epyfftole,* aby- chom ſye ſpolu mylowaly, a dije, ez, ktozz blyzznije myluge, zakon geft 92° naplnyl. neb ten 1 any zabije, any czyzolozij,3 any krade, any powije protaženy. 6s Apowolijme, na konci ř. 6 odd. 70 červ. podtrž. 31 odd. " kdy na konci ř. 73 kon. ř. 7 wprotywé, zkratka na konci ř. 75 h, h protaženy. 7 způv. dobrze podtečkováním i nadtečkováním z. 77 rkp. chtylet. 78 odd. 1 červ.; na horním řádku: (černě) ne amen (červ.) Weztwrtu nedyely, na wduchowniem. — 147. mohl fie geft opiet. —149. akdyz by toho gmiel ſwiedecztwij. — 154. yakz tržij. — 156. spadla geft. — 159. orudije. — 162. yakz koli. — 174. ručze donizd. — 175. chtiecz.
Strana 183
183 5 ſwyedeczítwa krzyweho, any bude zadaty czeho, geſto geft blyzznyeho geho; a kterezkoly y gyne geſt przykazanije, wſey w tom slowu rozvmyety, geſtoy rzeczeno: budefſ mylowaty blyzznijeho ſweho, yako ſam ſye.* t. 13, 9. a tak plnoſt zakona geft myloft.* ay, kakt geft myloft welyke dobre! t. 13, 10. ale toy ſlowo take znamenaty, geſto dije ſwaty pawel:5 myloſt blijzznyeho 10 neczynij zleho.* k tomvy podobne, gefto dije tulyus:5 ne kazzdy“ geft t. 13, 10. przyetel, ktozz myluge; kakzzkoly myluge, zle czynye tomu, kohozz mnij, by mylowal, nemyluget a nenijet przyetel. w tyech, ktoz ſye chtye praawye a przyetelíky mylowaty, ma byti boh nayprw a ſílechetnoſt zaklad myloíty mezy nymy, aby pro boh a pro fílechetnoſt ſye mylowaly, ezz 15 gfu dobrzij a mylij bohu, aneb neglu-ly,“ aby byly. protozz prawe, przye- telíke myloîty nemozz byty mezy zlymy," geſto y zle protyw bohu, protyw vlohu' prawdy a ſílechetnoſty vczynij geden prot druheho. ale nechage nynije te zwlaſtije przyetelike my-[lofty, o te rzku obeczne nyeczo,10 geſto ma nayprw hrzijech nenawyſty a zawyfty wypudyty, a potom przyweſty 20 mezy blyzznije8 mylofrdnee ſlytowanije w nedoſtatczijech lecz w duchow- nijch lecz w tyeleſnych a fîtyedru pomocz w tom, geſto mozz, a weſelee a vtyechu w tom, czozz wydij hodneho blyzznijm.11 y ſwyedczijl2 ſwaty jan, ez geſt to bozije przykazanije, aby ktozz myluge boha, mylowal y bratra ſweho.* a kak mozz to rzeeczy, by my- 1 Jan 4, 21. [Jan, 4, 20.] 25 lowal boha, gehozz newydij, kdyzz wyda blyzznijeho nemyluge?* wſak Řím. 12, 5. wſſychny gſme ſwateho koſtela tyelo gedno,* a kriftus hlawa tyela toho,* [Efes. 1, 22.] a naí2 kazzdy vvd nyetery aneb ſtraanka. zdalyzz vdowe tyela gednoho nemagij ſye ſpolu mylowaty? zdaly ktereho vdu nenije trzeba? mozz-ly oko noze rzeeczy neb noha oku: netrzeba my tebe? a tak y ol3 kazzdem 30 vdu gynem. neb wijet ſtworzytel wſeho, procz geft wſfe ftworzyl, ono ku potrzebye, ono k oſdobye. a tak, yakozz ſye mylugij vdoweel tyela a po- mahaa geden druhemu, tak Ii by y mezy namyl5 byti gmyelo. a vrazij-lil6 93" geden vvd druhy, nemfítij ſebe vyd vrazzeny nad tyem, geftoy gey vrazyl. welij nam take przyrozenyl7 zakon myloít kl8 blyzznijemu; neb przyroze- 35 nije vkazuge w frdczy, aby, gehozz by nechtyel od gyneho, neczynyl gy- nemu toho,* a czoz by chtyel od gynych, aby to vczynyl gynym.* a w gy nych zwijerzatech mozzem toho przijklad gmyety nebo wzyety. wyducz, ezz kazzde zwijerze myluge zwijerze podobne k ſobye, take ſye mame wſychny ſpolu mylowaty, a naywyecz gednoho boha magijcz nad ſebu, 40 k nyemuzz by kazdy mohl przygijti a nalezty myloſt geho, genzz chcze JP. L. LXXVII, col. 125.] Tob. 4, 16. Mat. 7, 12. dolním ř.: (černě) WDnefínij nedyely (červ.) rzecz. 2 W (červ.) na dva řádky. 3 b, l protaženy. 4 kon. ř. 5 červ. podtrž. Nekazzdy. 7aprofílechetnoft. 8 negfuly. odd. 10 l, k, b protaženy. 11 znam. odstavce červ. na konci ř. 12 odd. 13 na konci ř., odd. 14 druhé e přips. svrchu (vdowee). 15 ymezy namy. 15 A vrazijli. 17 koncové y z pův. 2. w cztw] tu (sic) nedieli totiz wdne iſnij nedieli ponuka nas. — 8. yakt. — 11. ya kz koli. — 18. zwlaftnie. — 24. yak. — 27. niektery. — 33. menffij sebe. — 33. 25 n.: Srv. úryvek ze sv. Řehoře k str. 123 ř. 62 nn.
183 5 ſwyedeczítwa krzyweho, any bude zadaty czeho, geſto geft blyzznyeho geho; a kterezkoly y gyne geſt przykazanije, wſey w tom slowu rozvmyety, geſtoy rzeczeno: budefſ mylowaty blyzznijeho ſweho, yako ſam ſye.* t. 13, 9. a tak plnoſt zakona geft myloft.* ay, kakt geft myloft welyke dobre! t. 13, 10. ale toy ſlowo take znamenaty, geſto dije ſwaty pawel:5 myloſt blijzznyeho 10 neczynij zleho.* k tomvy podobne, gefto dije tulyus:5 ne kazzdy“ geft t. 13, 10. przyetel, ktozz myluge; kakzzkoly myluge, zle czynye tomu, kohozz mnij, by mylowal, nemyluget a nenijet przyetel. w tyech, ktoz ſye chtye praawye a przyetelíky mylowaty, ma byti boh nayprw a ſílechetnoſt zaklad myloíty mezy nymy, aby pro boh a pro fílechetnoſt ſye mylowaly, ezz 15 gfu dobrzij a mylij bohu, aneb neglu-ly,“ aby byly. protozz prawe, przye- telíke myloîty nemozz byty mezy zlymy," geſto y zle protyw bohu, protyw vlohu' prawdy a ſílechetnoſty vczynij geden prot druheho. ale nechage nynije te zwlaſtije przyetelike my-[lofty, o te rzku obeczne nyeczo,10 geſto ma nayprw hrzijech nenawyſty a zawyfty wypudyty, a potom przyweſty 20 mezy blyzznije8 mylofrdnee ſlytowanije w nedoſtatczijech lecz w duchow- nijch lecz w tyeleſnych a fîtyedru pomocz w tom, geſto mozz, a weſelee a vtyechu w tom, czozz wydij hodneho blyzznijm.11 y ſwyedczijl2 ſwaty jan, ez geſt to bozije przykazanije, aby ktozz myluge boha, mylowal y bratra ſweho.* a kak mozz to rzeeczy, by my- 1 Jan 4, 21. [Jan, 4, 20.] 25 lowal boha, gehozz newydij, kdyzz wyda blyzznijeho nemyluge?* wſak Řím. 12, 5. wſſychny gſme ſwateho koſtela tyelo gedno,* a kriftus hlawa tyela toho,* [Efes. 1, 22.] a naí2 kazzdy vvd nyetery aneb ſtraanka. zdalyzz vdowe tyela gednoho nemagij ſye ſpolu mylowaty? zdaly ktereho vdu nenije trzeba? mozz-ly oko noze rzeeczy neb noha oku: netrzeba my tebe? a tak y ol3 kazzdem 30 vdu gynem. neb wijet ſtworzytel wſeho, procz geft wſfe ftworzyl, ono ku potrzebye, ono k oſdobye. a tak, yakozz ſye mylugij vdoweel tyela a po- mahaa geden druhemu, tak Ii by y mezy namyl5 byti gmyelo. a vrazij-lil6 93" geden vvd druhy, nemfítij ſebe vyd vrazzeny nad tyem, geftoy gey vrazyl. welij nam take przyrozenyl7 zakon myloít kl8 blyzznijemu; neb przyroze- 35 nije vkazuge w frdczy, aby, gehozz by nechtyel od gyneho, neczynyl gy- nemu toho,* a czoz by chtyel od gynych, aby to vczynyl gynym.* a w gy nych zwijerzatech mozzem toho przijklad gmyety nebo wzyety. wyducz, ezz kazzde zwijerze myluge zwijerze podobne k ſobye, take ſye mame wſychny ſpolu mylowaty, a naywyecz gednoho boha magijcz nad ſebu, 40 k nyemuzz by kazdy mohl przygijti a nalezty myloſt geho, genzz chcze JP. L. LXXVII, col. 125.] Tob. 4, 16. Mat. 7, 12. dolním ř.: (černě) WDnefínij nedyely (červ.) rzecz. 2 W (červ.) na dva řádky. 3 b, l protaženy. 4 kon. ř. 5 červ. podtrž. Nekazzdy. 7aprofílechetnoft. 8 negfuly. odd. 10 l, k, b protaženy. 11 znam. odstavce červ. na konci ř. 12 odd. 13 na konci ř., odd. 14 druhé e přips. svrchu (vdowee). 15 ymezy namy. 15 A vrazijli. 17 koncové y z pův. 2. w cztw] tu (sic) nedieli totiz wdne iſnij nedieli ponuka nas. — 8. yakt. — 11. ya kz koli. — 18. zwlaftnie. — 24. yak. — 27. niektery. — 33. menffij sebe. — 33. 25 n.: Srv. úryvek ze sv. Řehoře k str. 123 ř. 62 nn.
Strana 184
184 Mat. 23, 37—39, Marck 12, 28 až 30, Luk. 10, 27. v. L. F. 37 (1910), 231 pozn. to zals prawo gmyety, aby kazzdy, ktozz gey myluge, tahl y gyne k geho myloſty, a czoz on myluge, aby to mylowal take. a tak y pſany zakon welij, aby nade wſe czlowyek mylowal boha a ſweho blyzznijeho, yako ſam ſye.* a nowyl9 zakon, zakon19 myloſty, kdyzz gſme wſychny pozwany k gedne mylofty, owſſem chcze, abychom ſye czijftye, ne w tyeleſne,20 45 ſmylne zzadoſty poprznyenij porzyednije .....21 aby porzad byl22 w myloſty, czo prwe a czo potom, czo wijecze a czo menye ma mijlo byty. neb yakozz dije ſwaty ambrozz:5 mnohych geſt myloſt nezrzijezenaa; to polozzije na trzetijem neb na cztwrtem myeſtye myloſty, geſto ma na prwem byty neb na druhem, porzaadt geſt po bohu otcze a materz mylowaty, potom 50 dijety, potom znamee a przywvznee, a potom obecznije wſeczky, kazzdemu przegijcz dobreho geho, w nenawyſt negmagijcz y zzadneho, mame take, yakozz bijech rzekl, w fſlechetnoſty a w ſwatofty23 ſye mylowaty, aby zleho geden w druhë24 nemylowal, ale czoy dobre a24 fflechetne, krzywdy geden druhemu nepomahal, zloſty nechwalyl; ale kudyzz mohucz aby ſobye 55 pomahaly k filechetnoſty a k ſwatofty25 chwaleecz, czoy dobree, toy pak beze líty druzzcze mylowaty y praacze ſye neobynvty w potrzebu geho, negen rzeczij, ale y ſkutke24 mylowaty a w nyzy26 y ſwym ſtatkem ſpo- moczy gemu.27 Mat. 8, 23—27 pak ſem ſye dijwal, procz ſ tvto epyfſtolvv, w nijzz ſwaty pawel mluwij 60 93b napomijnage,I] aby ſye lyde ſpolu mylowaly,28 cztv to cztenije, ezz jezijſſ wíſel na lodijczku a za nijm29 weſíly mlazíij geho; pak vínvl jezijíí a burze ſye wztrhla chtyecz lodijczkv3° przekotyty; a3i mlazzíſij ſyna bozijeho vbudije gey zzadagijcz pomoczy geho; yakzz on ſwu moczij vczynyl tijcho a pomohl gy.31* y wzal2 ſem w vmyſl, ezz ta lodijczka mozz ſnad myloſt 65 znamenaty, w nyzz wſſel kriſtus ſ ſwymy. ktozz tak porzijednije mylugij ſye w bozze, yakozz ſem drzewe mluwyl o tom, givt w te lodijczczeſ ſynem bozzijm. ale vſne-lyt kriſtus, ezz nebude gym w pamyety, wztrhnet ſye bvvrze, ezt bude ta myloſt nebezpeczna, w nijzz ſye lydee mylugij ſpolu, yakoy byla ona lodijczka nebezpeczna. neb wztrhnv ſye rozlyczne zzadoſty 70 ſwyetfſke, tyeleſne, geſto budu chtijety wiije wijeczy ſwatu myloft, gefftoy w lydech, przewratyty a w gynu33 gy promyenyty, neb pateray myloft mezy lydmy:34 gyna geft ſwata duchownije myloſt; tay wzdy dobraa. gyna myloſt bywa przyrozenaa, geſto bywa mezy przately" a tyemy, geſto gſu podobneho35 k ſobye przyrozenije. a gynaa geſt towarzyſſnaa, geſto 75 ty ſpolu mylugij ſye mymo gynee,36 geſto glu ſobye w obyczegy. tye obye myloſty famye o ſobye any gſta zlee any dobrzije, ale kdyzz ge zíſlechtij duchownye myloſt, dobrzije budeta; a k tyema37 ſnadnye mozz duchownye ij (j dole radováno, dvě tečky nad y zůstaly). 18 kon. ř. 19 rkp. zalon. 2° newtyelefne. 21 schází sloveso, nejspíše: milovali. 22 b, d, b, l protaženy. 23 awíwatofty. 24 kon. ř. 25 akfwatoſty. 26 awnvzy. 27 červ. znam. odstavce na kon. ř. 28 rkp. mylowaty; Ab, l, l, l protaženy. 2 azanijm. 30 k tence veps. (lodijczkv). 31 kon. ř. 32 odd. 33 a wgynu. gefſto geſt. — 44. ſam ſebe. — 49. naprwniem. — 53. yakoz ſem rzekl. — 61. czti. — 63. lodijczy. — 76. ty obie. — 78. dobrzij] budeta. — 80. kuoniema. — 87. wdow-
184 Mat. 23, 37—39, Marck 12, 28 až 30, Luk. 10, 27. v. L. F. 37 (1910), 231 pozn. to zals prawo gmyety, aby kazzdy, ktozz gey myluge, tahl y gyne k geho myloſty, a czoz on myluge, aby to mylowal take. a tak y pſany zakon welij, aby nade wſe czlowyek mylowal boha a ſweho blyzznijeho, yako ſam ſye.* a nowyl9 zakon, zakon19 myloſty, kdyzz gſme wſychny pozwany k gedne mylofty, owſſem chcze, abychom ſye czijftye, ne w tyeleſne,20 45 ſmylne zzadoſty poprznyenij porzyednije .....21 aby porzad byl22 w myloſty, czo prwe a czo potom, czo wijecze a czo menye ma mijlo byty. neb yakozz dije ſwaty ambrozz:5 mnohych geſt myloſt nezrzijezenaa; to polozzije na trzetijem neb na cztwrtem myeſtye myloſty, geſto ma na prwem byty neb na druhem, porzaadt geſt po bohu otcze a materz mylowaty, potom 50 dijety, potom znamee a przywvznee, a potom obecznije wſeczky, kazzdemu przegijcz dobreho geho, w nenawyſt negmagijcz y zzadneho, mame take, yakozz bijech rzekl, w fſlechetnoſty a w ſwatofty23 ſye mylowaty, aby zleho geden w druhë24 nemylowal, ale czoy dobre a24 fflechetne, krzywdy geden druhemu nepomahal, zloſty nechwalyl; ale kudyzz mohucz aby ſobye 55 pomahaly k filechetnoſty a k ſwatofty25 chwaleecz, czoy dobree, toy pak beze líty druzzcze mylowaty y praacze ſye neobynvty w potrzebu geho, negen rzeczij, ale y ſkutke24 mylowaty a w nyzy26 y ſwym ſtatkem ſpo- moczy gemu.27 Mat. 8, 23—27 pak ſem ſye dijwal, procz ſ tvto epyfſtolvv, w nijzz ſwaty pawel mluwij 60 93b napomijnage,I] aby ſye lyde ſpolu mylowaly,28 cztv to cztenije, ezz jezijſſ wíſel na lodijczku a za nijm29 weſíly mlazíij geho; pak vínvl jezijíí a burze ſye wztrhla chtyecz lodijczkv3° przekotyty; a3i mlazzíſij ſyna bozijeho vbudije gey zzadagijcz pomoczy geho; yakzz on ſwu moczij vczynyl tijcho a pomohl gy.31* y wzal2 ſem w vmyſl, ezz ta lodijczka mozz ſnad myloſt 65 znamenaty, w nyzz wſſel kriſtus ſ ſwymy. ktozz tak porzijednije mylugij ſye w bozze, yakozz ſem drzewe mluwyl o tom, givt w te lodijczczeſ ſynem bozzijm. ale vſne-lyt kriſtus, ezz nebude gym w pamyety, wztrhnet ſye bvvrze, ezt bude ta myloſt nebezpeczna, w nijzz ſye lydee mylugij ſpolu, yakoy byla ona lodijczka nebezpeczna. neb wztrhnv ſye rozlyczne zzadoſty 70 ſwyetfſke, tyeleſne, geſto budu chtijety wiije wijeczy ſwatu myloft, gefftoy w lydech, przewratyty a w gynu33 gy promyenyty, neb pateray myloft mezy lydmy:34 gyna geft ſwata duchownije myloſt; tay wzdy dobraa. gyna myloſt bywa przyrozenaa, geſto bywa mezy przately" a tyemy, geſto gſu podobneho35 k ſobye przyrozenije. a gynaa geſt towarzyſſnaa, geſto 75 ty ſpolu mylugij ſye mymo gynee,36 geſto glu ſobye w obyczegy. tye obye myloſty famye o ſobye any gſta zlee any dobrzije, ale kdyzz ge zíſlechtij duchownye myloſt, dobrzije budeta; a k tyema37 ſnadnye mozz duchownye ij (j dole radováno, dvě tečky nad y zůstaly). 18 kon. ř. 19 rkp. zalon. 2° newtyelefne. 21 schází sloveso, nejspíše: milovali. 22 b, d, b, l protaženy. 23 awíwatofty. 24 kon. ř. 25 akfwatoſty. 26 awnvzy. 27 červ. znam. odstavce na kon. ř. 28 rkp. mylowaty; Ab, l, l, l protaženy. 2 azanijm. 30 k tence veps. (lodijczkv). 31 kon. ř. 32 odd. 33 a wgynu. gefſto geſt. — 44. ſam ſebe. — 49. naprwniem. — 53. yakoz ſem rzekl. — 61. czti. — 63. lodijczy. — 76. ty obie. — 78. dobrzij] budeta. — 80. kuoniema. — 87. wdow-
Strana 185
185 myloſt. gynay pak myloſt pro vzzytek. ta nenije tak vprzyemaa, awſak 80 mozz byti ſkrze duchownij"s vſkrownyena, ez moz ſye k nij y k onyema39 przymyefſyty. a gynay, owſſem gyna od tyechto, tyeleſna myloſt. tay wzdy zlaa fama w ſobye, ezz geſt gyzz porufſeno czlowyeczije przyrozenije. ale ne wzdygi° hrzijech, neb geft w manzzelftwye przezrzijena; a dobre man- zzelſke wynijmagy z wijny, kdyzz geft wil ſwem rzaadu. ale ſ duchownij 85 ſpolu w gedne chwijly nemozz ſtaaty; gelykzz ſye gedna rozmozz, ſ tolyk mdlee druha, protozz trzebay, aby byly opatrny lydee mylugijcz ſye; a owſſem22 ti, geſto głu czyſtotu panenſku neb wdowij zalijbyly, magij ſye tyeleffne mylofty ftrzyeczy yako Ii gedu duchownijeho. neb chytryi3 943 dyabel ne ynhedt4 vkazze zewnye sleho w tyeleſne myloſty; bude men- 90 ſfijeho wprwe podawaty. a nyekdy" vzrze nyetere, ez gſu w duchownij myloſty, bude kryti, by tyeleſna byla, a podaa gije w podobnoſty, yako by duchownye byla, aby tyelefnu poznagijcz� ynhed gije neodehnaly, drzewe nezz by ſye rozmohla. a" kdyzzt vmije czrt pod duchownij poſtawu podaty tyelefne mylofty, tehdyt vmije y pod8 poftawamy przyetelíke 95 neb towarzyffne, neb geſto bywa pro vzzytek, take wzbudyty tyel eſ nv49 myloît, azz pak, acz gyzz poznagij, ezz ſey wludyla ta tyeleſna myloſt, ale dyegij: „budem mudrzy, nezaydem dale; toto nam nycz nevſſkodij“ azz ſye pak tak rozmozz ta myloft mezy mylym50 a mezy'l mylu, ezz ne- budeta bez tuhy, kdyzz negíta ſpolu; azz nyekdy dyabel przypoſobij, ezz 100 fukromye budeta nyekde, a2 zayzze gych ſrdcze, ezz powolijta k fſerzed- fítwij ſobye geden druheho ztratyty nechtye, a nyekdy5o Ií zaloſtij to gednomu bude, awſak'3 to przemozz zayzzenije te zlee myloſty.54 protozz ezz fſtawa ſye, a neoſtrazzytym y pod duchownije5 myloſty poftawuv56 wluzyge ſye tyeleſna, chczy znamenije polozzyty, po nychzz by, 105 ke geft ktera, brzo poznal a zlee odſkoczyl, drzewe nezz by ſye rozmohla, yako plewel wywrha z bozije zahrady. welykay fflechetnoft duchownije myloft a rozkofína, ale yakzz k nij bude tyeleſna myloít przypufftyena, tak pohyne, yako kdyzz k wijnv przymyeſije wody, zemdlee wijno. a tohoy pohrzijechu mnoho, gehozz zzaloſtije yzayaff37 dije: wijno twe namijefſenoy 110 wody* fſenky waſſymy, nee netolyk przymyeſſygij wody zlij ffenkowe k dobremv wijnv, ale owiſem nyekdy v wodu5° ge obratije a w neczyftvv druhdy. kriftus lepífij dyw vczynyl na tyeleſne ſwatbye wodu v wijno obratyw; ale zly dyw to, kdez wijno dobre obratije v wodu5° mezy tyemy,50 geſto nemyenije k tyeleſne ſwatbye manzzelíky, a duchownij ſlowvv a5s 115 magij byti. znamenayte, znamenayte, ktozz mate myloſty, duchownij Izai. 1, 22. 34 odd. a5 /. /. d. b, h protaženy. 36 odd. 37 Aktyema. 38 odd. 33 y konyema. 40 newzdyg. 41 kon. ř. 42 odd. 43 d, d, ch, h, N protaženy. 41 neynhedt. 45 odd. 46 ij z v předěláno. 47 odd. 48 ypodna konci ř. 49 ps. zkratkou tyéiny (na po- čátku ř.). 50 odd. 51 amezy na konci ř. 52 kon. ř. 53 a wſak. 54 znam. odstavce. 55 ypod duchownije. 56 v tence nadeps. (poftawu). 57 červ. podtrž. 58 kon. ř. 5 odd. ſku. — 89. neyhned. — 89. zgewnie. — 90. wprwu. — 90. niektere. — 92. yhned. — 95. tielnu. — 104. wzluzuge. — 105. yaka geft ktera. — 109. žaloftnie. — 114.
185 myloſt. gynay pak myloſt pro vzzytek. ta nenije tak vprzyemaa, awſak 80 mozz byti ſkrze duchownij"s vſkrownyena, ez moz ſye k nij y k onyema39 przymyefſyty. a gynay, owſſem gyna od tyechto, tyeleſna myloſt. tay wzdy zlaa fama w ſobye, ezz geſt gyzz porufſeno czlowyeczije przyrozenije. ale ne wzdygi° hrzijech, neb geft w manzzelftwye przezrzijena; a dobre man- zzelſke wynijmagy z wijny, kdyzz geft wil ſwem rzaadu. ale ſ duchownij 85 ſpolu w gedne chwijly nemozz ſtaaty; gelykzz ſye gedna rozmozz, ſ tolyk mdlee druha, protozz trzebay, aby byly opatrny lydee mylugijcz ſye; a owſſem22 ti, geſto głu czyſtotu panenſku neb wdowij zalijbyly, magij ſye tyeleffne mylofty ftrzyeczy yako Ii gedu duchownijeho. neb chytryi3 943 dyabel ne ynhedt4 vkazze zewnye sleho w tyeleſne myloſty; bude men- 90 ſfijeho wprwe podawaty. a nyekdy" vzrze nyetere, ez gſu w duchownij myloſty, bude kryti, by tyeleſna byla, a podaa gije w podobnoſty, yako by duchownye byla, aby tyelefnu poznagijcz� ynhed gije neodehnaly, drzewe nezz by ſye rozmohla. a" kdyzzt vmije czrt pod duchownij poſtawu podaty tyelefne mylofty, tehdyt vmije y pod8 poftawamy przyetelíke 95 neb towarzyffne, neb geſto bywa pro vzzytek, take wzbudyty tyel eſ nv49 myloît, azz pak, acz gyzz poznagij, ezz ſey wludyla ta tyeleſna myloſt, ale dyegij: „budem mudrzy, nezaydem dale; toto nam nycz nevſſkodij“ azz ſye pak tak rozmozz ta myloft mezy mylym50 a mezy'l mylu, ezz ne- budeta bez tuhy, kdyzz negíta ſpolu; azz nyekdy dyabel przypoſobij, ezz 100 fukromye budeta nyekde, a2 zayzze gych ſrdcze, ezz powolijta k fſerzed- fítwij ſobye geden druheho ztratyty nechtye, a nyekdy5o Ií zaloſtij to gednomu bude, awſak'3 to przemozz zayzzenije te zlee myloſty.54 protozz ezz fſtawa ſye, a neoſtrazzytym y pod duchownije5 myloſty poftawuv56 wluzyge ſye tyeleſna, chczy znamenije polozzyty, po nychzz by, 105 ke geft ktera, brzo poznal a zlee odſkoczyl, drzewe nezz by ſye rozmohla, yako plewel wywrha z bozije zahrady. welykay fflechetnoft duchownije myloft a rozkofína, ale yakzz k nij bude tyeleſna myloít przypufftyena, tak pohyne, yako kdyzz k wijnv przymyeſije wody, zemdlee wijno. a tohoy pohrzijechu mnoho, gehozz zzaloſtije yzayaff37 dije: wijno twe namijefſenoy 110 wody* fſenky waſſymy, nee netolyk przymyeſſygij wody zlij ffenkowe k dobremv wijnv, ale owiſem nyekdy v wodu5° ge obratije a w neczyftvv druhdy. kriftus lepífij dyw vczynyl na tyeleſne ſwatbye wodu v wijno obratyw; ale zly dyw to, kdez wijno dobre obratije v wodu5° mezy tyemy,50 geſto nemyenije k tyeleſne ſwatbye manzzelíky, a duchownij ſlowvv a5s 115 magij byti. znamenayte, znamenayte, ktozz mate myloſty, duchownij Izai. 1, 22. 34 odd. a5 /. /. d. b, h protaženy. 36 odd. 37 Aktyema. 38 odd. 33 y konyema. 40 newzdyg. 41 kon. ř. 42 odd. 43 d, d, ch, h, N protaženy. 41 neynhedt. 45 odd. 46 ij z v předěláno. 47 odd. 48 ypodna konci ř. 49 ps. zkratkou tyéiny (na po- čátku ř.). 50 odd. 51 amezy na konci ř. 52 kon. ř. 53 a wſak. 54 znam. odstavce. 55 ypod duchownije. 56 v tence nadeps. (poftawu). 57 červ. podtrž. 58 kon. ř. 5 odd. ſku. — 89. neyhned. — 89. zgewnie. — 90. wprwu. — 90. niektere. — 92. yhned. — 95. tielnu. — 104. wzluzuge. — 105. yaka geft ktera. — 109. žaloftnie. — 114.
Strana 186
186 P. L. XXXII, col. 1381 (Regula ad servos Dei, cap. 6) St. [Job 31, 35 a Dan. 7, 10.] 1 Kor. 11, 31. flowucz mvzzije, i zzenamy neb ſe pannamy! a ſnad59 mnijte, by ſye w du- chownij] mylofty mylowaly, aneb6o chtyecz gyne zklamaty, aby, ez to tak geft, za to gmyely, ſamy ſebvv klamate, ezz gíte myloſtij tyeleſnvv oſlepeny, a w tuz“ oplatu omluwate zlee mezy82 febvv. y rzkut rzecz ſwateho auguſtyna:63 mnijte, by gynij waff newydyely v wafſem oplzlitwije, wy- 120 dijet gyftye, a nechazt by newydyely lydee, czo dijete przed bohem, geſto wſſe wydij, y to, czoy w ſrdczy? geſto beze wífije zaſlony zrzij w myſl kazz- deho a wydij, o czem przemijetaa, czo rozkladaa w taynoſty ſrdcze, w czem ſye kochaa, k czemu tahne vmyſl? kde wznykuge, odkud pochodij, sladky-ly“ geft korzen czyly horzky, z nyehozz pochodij kraſny lyft ſwrchu? 125 a netolyk zrzij na korzen, ale ſtrzzen wnytrſnij korzene w vmyſle, z nyehozz ktery pochazije vmyſl, rozeznalywvv ſwyetla ſweho ſprawedlnoſtij zna- menawa w kazdeho ſrdczy proyatye65 welmye, aby to bylo pſano w kny- hach geho, aby dal pokutu zleemu netolyk ſkutky, ale take y tomu itrzeny wnytrſnijemu, z nyehozz zly vmyſl pochazije, aneb odplatu dobremu, kdyzz 130 budu knijhy k ſudu geho otewrzijeny.* a66 protozz, yakozz dije ſwaty pawel, kdybychom87 ſye famy fudyly, nebyly bychom ſvzeny.* a kdyzz wzbvzzije tyelo, wzbuzije zly duch rozlycznye bvvrzy chtye lodijczkv ſwate myloſty pohubyty. a66 boh przepufſtije, aby czlowyek branye ſye pokuſſenij, kryge ſye przyczyn k zlemu, wolage ku pomoczy geho zaſluzzyl 135 chwaly. rozſvzygme ſye, kdyzz geſt kto i kym w66 takowem nyeterem obyczegy, ktera ge myloſt drzzij ſpolu. swateet duchownije nehyzdijm mylofty, ale tyelefne ſluffyet ſye strzyeczy, y maat kazzda gij znamenije, po nychzz mozz, ke geſt ktera, poznana byty.68 prwe rozeznanije mezy nymy geſt, ezz ta, geſto ſye w boze mylugeta, 140 kdyzz gſta ſpolu, gen to ſpolu rozmluwata, geſtoy potrzebne k gych ſpa- ffenij, gijmzz by ſye wyſtrzyehly bludow, rozvm gmyely w duchownijch wijeczech, poznanije prawdy, potwrzenye w krzeftyanike wijerze a66 w nadyegy a roznijeczenije w myloſty k bohu; ale ne mnoho'3 mluwyta 95a ſpolu o tom, Il kak welmye on gy myluge,70 neb gey ona, aneb 1 o marnych 145 nowynkach tohoto ſwyeta, ale mezy kterymyzz2 geft tyelefna myloft, 50 A neb; l, l, l, A protaženy. 61 A wtuz. 62 kon. ř. 63 červ. podtrž. 64 Sladky ly. 65 za slovem projatě vyradováno na konci ř. m a mezera vyplněna značkou — 6 kon. ř.; k, h, A protaženy. 67 Kdy bychom. 58 červ. znam. odstavce. 6 nemnoho. 70 k, k, l, 1 protaženy. 71 A neb. 72 odd. 73 znam. odstavce. 7 tak rkp. 7 kon. ř. 94 manzelky. — 120. oplzítwie. — 122 n. czo geft wirdczy wczem sie kochal. kozemu tahne vmy ſl. kde wnikuge. — 129. fkutky.] — 136. niekterem. — 139. yaka geft ktera. — 141. rozmluwata gen to fpolu — 145. yak. — 147. o leczems. — 152. 120 n.: .... Nec putare debet, qui in feminam figit oculum et illius in se ipse diligit fixum, ab aliis se non videri, cum hoc fecerit; videtur omnino, et a quibus se videri non arbitratur. Sed ecce lateat, et a nemine hominum videatur; quid faciet de illo super inspectore, quem latere nihil potest? An ille putandus est non videre, quia tanto videt patientius, quanto sapientius? Illi ergo vir sanctus timeat displicere, ne velit feminae male placere; illum cogitet omnia videre, ne velit feminam male videre.... (St.)
186 P. L. XXXII, col. 1381 (Regula ad servos Dei, cap. 6) St. [Job 31, 35 a Dan. 7, 10.] 1 Kor. 11, 31. flowucz mvzzije, i zzenamy neb ſe pannamy! a ſnad59 mnijte, by ſye w du- chownij] mylofty mylowaly, aneb6o chtyecz gyne zklamaty, aby, ez to tak geft, za to gmyely, ſamy ſebvv klamate, ezz gíte myloſtij tyeleſnvv oſlepeny, a w tuz“ oplatu omluwate zlee mezy82 febvv. y rzkut rzecz ſwateho auguſtyna:63 mnijte, by gynij waff newydyely v wafſem oplzlitwije, wy- 120 dijet gyftye, a nechazt by newydyely lydee, czo dijete przed bohem, geſto wſſe wydij, y to, czoy w ſrdczy? geſto beze wífije zaſlony zrzij w myſl kazz- deho a wydij, o czem przemijetaa, czo rozkladaa w taynoſty ſrdcze, w czem ſye kochaa, k czemu tahne vmyſl? kde wznykuge, odkud pochodij, sladky-ly“ geft korzen czyly horzky, z nyehozz pochodij kraſny lyft ſwrchu? 125 a netolyk zrzij na korzen, ale ſtrzzen wnytrſnij korzene w vmyſle, z nyehozz ktery pochazije vmyſl, rozeznalywvv ſwyetla ſweho ſprawedlnoſtij zna- menawa w kazdeho ſrdczy proyatye65 welmye, aby to bylo pſano w kny- hach geho, aby dal pokutu zleemu netolyk ſkutky, ale take y tomu itrzeny wnytrſnijemu, z nyehozz zly vmyſl pochazije, aneb odplatu dobremu, kdyzz 130 budu knijhy k ſudu geho otewrzijeny.* a66 protozz, yakozz dije ſwaty pawel, kdybychom87 ſye famy fudyly, nebyly bychom ſvzeny.* a kdyzz wzbvzzije tyelo, wzbuzije zly duch rozlycznye bvvrzy chtye lodijczkv ſwate myloſty pohubyty. a66 boh przepufſtije, aby czlowyek branye ſye pokuſſenij, kryge ſye przyczyn k zlemu, wolage ku pomoczy geho zaſluzzyl 135 chwaly. rozſvzygme ſye, kdyzz geſt kto i kym w66 takowem nyeterem obyczegy, ktera ge myloſt drzzij ſpolu. swateet duchownije nehyzdijm mylofty, ale tyelefne ſluffyet ſye strzyeczy, y maat kazzda gij znamenije, po nychzz mozz, ke geſt ktera, poznana byty.68 prwe rozeznanije mezy nymy geſt, ezz ta, geſto ſye w boze mylugeta, 140 kdyzz gſta ſpolu, gen to ſpolu rozmluwata, geſtoy potrzebne k gych ſpa- ffenij, gijmzz by ſye wyſtrzyehly bludow, rozvm gmyely w duchownijch wijeczech, poznanije prawdy, potwrzenye w krzeftyanike wijerze a66 w nadyegy a roznijeczenije w myloſty k bohu; ale ne mnoho'3 mluwyta 95a ſpolu o tom, Il kak welmye on gy myluge,70 neb gey ona, aneb 1 o marnych 145 nowynkach tohoto ſwyeta, ale mezy kterymyzz2 geft tyelefna myloft, 50 A neb; l, l, l, A protaženy. 61 A wtuz. 62 kon. ř. 63 červ. podtrž. 64 Sladky ly. 65 za slovem projatě vyradováno na konci ř. m a mezera vyplněna značkou — 6 kon. ř.; k, h, A protaženy. 67 Kdy bychom. 58 červ. znam. odstavce. 6 nemnoho. 70 k, k, l, 1 protaženy. 71 A neb. 72 odd. 73 znam. odstavce. 7 tak rkp. 7 kon. ř. 94 manzelky. — 120. oplzítwie. — 122 n. czo geft wirdczy wczem sie kochal. kozemu tahne vmy ſl. kde wnikuge. — 129. fkutky.] — 136. niekterem. — 139. yaka geft ktera. — 141. rozmluwata gen to fpolu — 145. yak. — 147. o leczems. — 152. 120 n.: .... Nec putare debet, qui in feminam figit oculum et illius in se ipse diligit fixum, ab aliis se non videri, cum hoc fecerit; videtur omnino, et a quibus se videri non arbitratur. Sed ecce lateat, et a nemine hominum videatur; quid faciet de illo super inspectore, quem latere nihil potest? An ille putandus est non videre, quia tanto videt patientius, quanto sapientius? Illi ergo vir sanctus timeat displicere, ne velit feminae male placere; illum cogitet omnia videre, ne velit feminam male videre.... (St.)
Strana 187
187 ty malo o bohu a o duchownijch wijeczech a mnoho o leczyczems marnem, kdyzz gſu ſpolu, wydadye rzeczy, a kak72 geít mijl geden druhemu a kak wijeren.73 druhe znamenije tyelefne mylofty, po nyemzz mozz poznana byty, ezz kdyzz ſye ſberzeta, geſto ſye tyeleſnye mylugeta, bywa przy nych nyekaka oplzloft, anyt ſye k ſobye vímyewagij, lyznye" po oku wzhle- dagijcz na ſye rucze fobye ohledugij, a mohu76-ly przed lydmy vkrafty, budu i ſebu poyhrawaty, rameno k ramenv przytyſkagijcz, na3 nohu 155 wſtupagi jcz geden druhemu; y flowcze" oplzlaa budu nyekdy kaki z daleka wychazety. ale myloît duchownije ſtrzezze ſye kvtow, kdyzz ma mluwyty zzena fí78 muzzem, a tu, acz by y lydij"" nebylo przy nych, daleczij glu wíije oplzloſty; nycz by takeho nelze ſye bylo tu dopatrzyty8, any81 ony famy mezy ffebu? mohu czo toho znamenaty.82 trzetije znamenije tyelefíne mylofty83 geít nepokoy myíly; kdyzz gſu rozno, ezz bezprzemnye tvzzije po7s ſobye, a geden o druhem wzdy myſly neb mluwij, kde by byl, czo by czynyl, kak geſt fluffne poſtawy. ale duchownije myloft neczynij takeho nemudreho nepokoge, ezz by ne- mohly pro ſwe dobre pobyti bez ſebe; neb wyecznije pak magij byti ſ ſebu. 165 any tyeleffne poftawy myleho przemijeta w myíly, ktozz tyeleſnije nemy- luge, ale myluge w mylem fflechetnoft a7s bozij myloft. any hleedaa mijl neb mijla byti oſdobamy tyeleſnymy, ale prawdvv a bozzij myloſtij.8a cztwrte rozeznanije tu myloſtij, ez, ktoz tyeleſnije myluge, wzawydij, kdyzz vzrzij, ezz onen myluge take gyneho, ale duchowna myloft vtyechu 170 ma, kdyz gych geft wijecze w te czyîte ſwate myloſty.81 pate znamenije tyelefne myloſty prchanije hnyewywe, kdyzz czo bude nelybeho mezy nymy; a naywyecz,85 kdyzz k gynemu myly vkazze myloft, budu ſobye hnyewagijcz sye opakowaty, czoy geden druhemu czynyl lijboſty a wijery vkazal, budu ! na ſye zzalowaty a ſwa tagemftwye 95b 175 pronoſyty, budu ſye ſebe zaklynagijcz odpowyedaty. ale ne taks geft blazznowa duchownije myloſt; trpedlywa geft, nema zawyfty, neczynij zleeho,* ítrpij druzczy pro czaku polepíenije, acz by czo y87 bylo ne- 11 Kor. 13, 4.] hodneho. 88 seſte rozeznanije myloſty tyeleſne od duchownije, ezz tyeleſnye ſye 180 mylugijcz przyelyíí fladokvífnye a pochlebnye pijífij a ffelij lyíti mezy febu89 a darky nepotrzebnye okrafílene, ale ſwata myloft nehleeda tyech przyelyffnych okraf, ale drzzij ſye profte wijeczy w napomenvtij przijetele a w pomoczy9 potrzebne kterezzkoly.91 160 150 76 amohu na konci ř. 7 odd. 78 kon. ř. 73 odd. 80 do patrzyty. 81 A ny. 82 červ. znam. odstavce. 83 1, l protaženy. 84 červ. znam. odstavce. 85 odd. 86 netak. 87 kon. ř. 88 červ. znam. odstavce. 8 odd. 90 a wpomoczy. 31 znam. odstavce. 2 odd. nieyaka. — 155. wítupugicz. — 155. yaks. — 163. takoweho. — 164. byti ſebu. 176. trpeliwa. — 180. fladkofínie. — 181. okrafíleny. — 185. pomahagicz. — 186. yak kolij. — 188. tiežcze.
187 ty malo o bohu a o duchownijch wijeczech a mnoho o leczyczems marnem, kdyzz gſu ſpolu, wydadye rzeczy, a kak72 geít mijl geden druhemu a kak wijeren.73 druhe znamenije tyelefne mylofty, po nyemzz mozz poznana byty, ezz kdyzz ſye ſberzeta, geſto ſye tyeleſnye mylugeta, bywa przy nych nyekaka oplzloft, anyt ſye k ſobye vímyewagij, lyznye" po oku wzhle- dagijcz na ſye rucze fobye ohledugij, a mohu76-ly przed lydmy vkrafty, budu i ſebu poyhrawaty, rameno k ramenv przytyſkagijcz, na3 nohu 155 wſtupagi jcz geden druhemu; y flowcze" oplzlaa budu nyekdy kaki z daleka wychazety. ale myloît duchownije ſtrzezze ſye kvtow, kdyzz ma mluwyty zzena fí78 muzzem, a tu, acz by y lydij"" nebylo przy nych, daleczij glu wíije oplzloſty; nycz by takeho nelze ſye bylo tu dopatrzyty8, any81 ony famy mezy ffebu? mohu czo toho znamenaty.82 trzetije znamenije tyelefíne mylofty83 geít nepokoy myíly; kdyzz gſu rozno, ezz bezprzemnye tvzzije po7s ſobye, a geden o druhem wzdy myſly neb mluwij, kde by byl, czo by czynyl, kak geſt fluffne poſtawy. ale duchownije myloft neczynij takeho nemudreho nepokoge, ezz by ne- mohly pro ſwe dobre pobyti bez ſebe; neb wyecznije pak magij byti ſ ſebu. 165 any tyeleffne poftawy myleho przemijeta w myíly, ktozz tyeleſnije nemy- luge, ale myluge w mylem fflechetnoft a7s bozij myloft. any hleedaa mijl neb mijla byti oſdobamy tyeleſnymy, ale prawdvv a bozzij myloſtij.8a cztwrte rozeznanije tu myloſtij, ez, ktoz tyeleſnije myluge, wzawydij, kdyzz vzrzij, ezz onen myluge take gyneho, ale duchowna myloft vtyechu 170 ma, kdyz gych geft wijecze w te czyîte ſwate myloſty.81 pate znamenije tyelefne myloſty prchanije hnyewywe, kdyzz czo bude nelybeho mezy nymy; a naywyecz,85 kdyzz k gynemu myly vkazze myloft, budu ſobye hnyewagijcz sye opakowaty, czoy geden druhemu czynyl lijboſty a wijery vkazal, budu ! na ſye zzalowaty a ſwa tagemftwye 95b 175 pronoſyty, budu ſye ſebe zaklynagijcz odpowyedaty. ale ne taks geft blazznowa duchownije myloſt; trpedlywa geft, nema zawyfty, neczynij zleeho,* ítrpij druzczy pro czaku polepíenije, acz by czo y87 bylo ne- 11 Kor. 13, 4.] hodneho. 88 seſte rozeznanije myloſty tyeleſne od duchownije, ezz tyeleſnye ſye 180 mylugijcz przyelyíí fladokvífnye a pochlebnye pijífij a ffelij lyíti mezy febu89 a darky nepotrzebnye okrafílene, ale ſwata myloft nehleeda tyech przyelyffnych okraf, ale drzzij ſye profte wijeczy w napomenvtij przijetele a w pomoczy9 potrzebne kterezzkoly.91 160 150 76 amohu na konci ř. 7 odd. 78 kon. ř. 73 odd. 80 do patrzyty. 81 A ny. 82 červ. znam. odstavce. 83 1, l protaženy. 84 červ. znam. odstavce. 85 odd. 86 netak. 87 kon. ř. 88 červ. znam. odstavce. 8 odd. 90 a wpomoczy. 31 znam. odstavce. 2 odd. nieyaka. — 155. wítupugicz. — 155. yaks. — 163. takoweho. — 164. byti ſebu. 176. trpeliwa. — 180. fladkofínie. — 181. okrafíleny. — 185. pomahagicz. — 186. yak kolij. — 188. tiežcze.
Strana 188
188 sedme, ezz tyeleſnij mylownyczy zleho ſobye przehledagij, hrzijech oczyty geden w druhem omluwagijcz, a zloſty92 ſobye pomahagij. ale ktozz 185 gſu ſpolu w'3 ſwate myloſty, kakkoly wſſvdy hrzyechu nenawydije, wſak w ſobye owfſem wijecze mrzzij hrzijech w mijlem przyetely nezz w kom w gynem, a tak y boh miſtij na tomto ſwyetye tijezze hrzyechu w fwych mylych nezzly w gynych. a tak" ktozz magij ktere myloſty mezy ſebu," fezrzete ſye] po znamenijch tyechto, ſwata95-lyg myloft czyly tyeleſna! 190 a95 wyzte, by byvrze tyelefne, neczyíte myloſty nezahubyla ſwate myloſty! a ſpij-lyt 6 jezijíf w ſrdczych waſſych, ce, probudte gey modlytwu, at vpo- kogij pokuffenije a wyprofîtij z nebezpeczenſtwije wſelykeho a dowede naf tam, kdezz bychom wyecznye w27 czyftee, w porzadnee, wyerne my- lofty mylowaly fye w mylofty geho, a gey chwalecze w bydle kralowîtwa 195 nebefſkeho, kdezz kralyge ſ otczem y 7 ſ duchem ſwatym w temzz bozítwij gednom! amen. w paty nedyely po ſwyeczkach.! w2 dneſſnijem cztenij wola k ſobye kriſtus rzka: podte ke mnye Mat. 11, 28. wſſychny, geffto gite obtyezzeny a praczygete!* pomnijm ſye3 dluznykem ílijbyw, ezz bych chtyel o tom flowu druhym vmyſlem rzeeczy nyeczo, kdybych toho gmyel przyczynu, geſto bijech gijm w adwentnij prwu žal. 79, 3. nedyely rzecz poczal rzka: wzbud mocz ſwu a przyd!* neb tehdy ſem tak mluwyl o tom, yakozz gſu ta ſlowa zzadoſt otczow ſwatych ku przijfſtij 96 a I na ſwyet ſpafytele vkazowala, a gyzz ſey dneſ przytklo, abych o tijech ſlowijech tak pomluwyl, yako by k nas rzekl ge hoſpodyn: wzbud mocz ſwu a przyd! neb cztenije dneſſnije prawij, kak geſt welykym hlaſem naſ 10 ſpaſſytel wolal wſſeczky k5 ſobye." przydmezz nayprw famy k ſobye! zdaly ſnad ſpijme, ezz dije: „wzbud“? ze ſnat wzbuzegij. drzijemem y ſpijme; ezz dlij zzenych neprzijda, roz- maha ſye neprawoft, potuchaa mnohych myloſt. ee, probudme ſye a vzrzij- me, acz proczijtijme, kak gſme lezzely, y kak lezzije mnozij w otrapnem 15 fnv; w lenofty rozmarzelee nemefſkagijcz fye nebezpecznye ....7 ano netolyk wyeczne chwaly a radofty zbawuges naſ lenoft a nemudre w netbanij ka- kemí vbezpeczenije, netolyk nam czty vgijmaa w zaſluzzenij, ale tahne naf w ſwem obtijezzenij k wyeczne ſmrty a' k horzy nekonecznemu a k' chu- dobye. dije mudrzecz:1o ſſel ſem przeſ rolij leenijeho; nalyt wſſe poroſtlo 20 koprzywamy.* leenij w ſwoy czaf oraty] nechcze; y bude w chudobye.I1 potom hrozzne otrapenije toho tijezzkeho ſnv naſſeho. ſwyet weiken horzij ; 5 Přísl. 24, 30 n „3 kon. ř. 3 odd. 3 kon. ř. * Afpijlyt. " kon. ř. 1 červ. na řádek. 2 W na tři řádky. 3rkp. Pomlmijm (možná, že poslední nožka vm na konciř, je i bez tečky, opakované v ij na zač. druhého řágku. 4 kdy bych. 5 kon. ř. 6 červ. znam. odstavce. 7 chybí asi: vstaňme! Srkp. zby-lwuge. P ak na konci ř. 10 červ. podtrž. 11 ch, b, ch protaženy. 12 Weffwyet. 13 A wlak. 1 odd. 15 v rkp. 4. nietczo. — 5. gefíto fem. — 5. prwnij. — 10. yak. — 15. yak. — 17.
188 sedme, ezz tyeleſnij mylownyczy zleho ſobye przehledagij, hrzijech oczyty geden w druhem omluwagijcz, a zloſty92 ſobye pomahagij. ale ktozz 185 gſu ſpolu w'3 ſwate myloſty, kakkoly wſſvdy hrzyechu nenawydije, wſak w ſobye owfſem wijecze mrzzij hrzijech w mijlem przyetely nezz w kom w gynem, a tak y boh miſtij na tomto ſwyetye tijezze hrzyechu w fwych mylych nezzly w gynych. a tak" ktozz magij ktere myloſty mezy ſebu," fezrzete ſye] po znamenijch tyechto, ſwata95-lyg myloft czyly tyeleſna! 190 a95 wyzte, by byvrze tyelefne, neczyíte myloſty nezahubyla ſwate myloſty! a ſpij-lyt 6 jezijíf w ſrdczych waſſych, ce, probudte gey modlytwu, at vpo- kogij pokuffenije a wyprofîtij z nebezpeczenſtwije wſelykeho a dowede naf tam, kdezz bychom wyecznye w27 czyftee, w porzadnee, wyerne my- lofty mylowaly fye w mylofty geho, a gey chwalecze w bydle kralowîtwa 195 nebefſkeho, kdezz kralyge ſ otczem y 7 ſ duchem ſwatym w temzz bozítwij gednom! amen. w paty nedyely po ſwyeczkach.! w2 dneſſnijem cztenij wola k ſobye kriſtus rzka: podte ke mnye Mat. 11, 28. wſſychny, geffto gite obtyezzeny a praczygete!* pomnijm ſye3 dluznykem ílijbyw, ezz bych chtyel o tom flowu druhym vmyſlem rzeeczy nyeczo, kdybych toho gmyel przyczynu, geſto bijech gijm w adwentnij prwu žal. 79, 3. nedyely rzecz poczal rzka: wzbud mocz ſwu a przyd!* neb tehdy ſem tak mluwyl o tom, yakozz gſu ta ſlowa zzadoſt otczow ſwatych ku przijfſtij 96 a I na ſwyet ſpafytele vkazowala, a gyzz ſey dneſ przytklo, abych o tijech ſlowijech tak pomluwyl, yako by k nas rzekl ge hoſpodyn: wzbud mocz ſwu a przyd! neb cztenije dneſſnije prawij, kak geſt welykym hlaſem naſ 10 ſpaſſytel wolal wſſeczky k5 ſobye." przydmezz nayprw famy k ſobye! zdaly ſnad ſpijme, ezz dije: „wzbud“? ze ſnat wzbuzegij. drzijemem y ſpijme; ezz dlij zzenych neprzijda, roz- maha ſye neprawoft, potuchaa mnohych myloſt. ee, probudme ſye a vzrzij- me, acz proczijtijme, kak gſme lezzely, y kak lezzije mnozij w otrapnem 15 fnv; w lenofty rozmarzelee nemefſkagijcz fye nebezpecznye ....7 ano netolyk wyeczne chwaly a radofty zbawuges naſ lenoft a nemudre w netbanij ka- kemí vbezpeczenije, netolyk nam czty vgijmaa w zaſluzzenij, ale tahne naf w ſwem obtijezzenij k wyeczne ſmrty a' k horzy nekonecznemu a k' chu- dobye. dije mudrzecz:1o ſſel ſem przeſ rolij leenijeho; nalyt wſſe poroſtlo 20 koprzywamy.* leenij w ſwoy czaf oraty] nechcze; y bude w chudobye.I1 potom hrozzne otrapenije toho tijezzkeho ſnv naſſeho. ſwyet weiken horzij ; 5 Přísl. 24, 30 n „3 kon. ř. 3 odd. 3 kon. ř. * Afpijlyt. " kon. ř. 1 červ. na řádek. 2 W na tři řádky. 3rkp. Pomlmijm (možná, že poslední nožka vm na konciř, je i bez tečky, opakované v ij na zač. druhého řágku. 4 kdy bych. 5 kon. ř. 6 červ. znam. odstavce. 7 chybí asi: vstaňme! Srkp. zby-lwuge. P ak na konci ř. 10 červ. podtrž. 11 ch, b, ch protaženy. 12 Weffwyet. 13 A wlak. 1 odd. 15 v rkp. 4. nietczo. — 5. gefíto fem. — 5. prwnij. — 10. yak. — 15. yak. — 17.
Strana 189
189 plamen hrdofty plapole wzhoru, ſwadne wſvdy ohnyem zawyſty, hnyew wſſe palij; ohen ſmylny tvtnye a ſmrdvty dym czynij, a yako hlawnye 25 tak mrzvty czynij krafne duffe a oczadly, wef swyet 2 ſye borzij neftogye w prawdye, yakozz muſſij ſye wſſe zborzyty, czozz welyky przemozz ohen. awſaki3 ſye chutnye newzbudijme, ale hynem f ſwyetem ohny tyemy, azz ftrach do oſtatkal4 zahynytije, ſtrach, wyeru, ftrach wyeczne ſmrty! a zda toho newydijme? dotud horzij, tvtnye, ſwyedne czlowyek a paalij ſye 30 whrdofty, w zawyfty, w hnyewu, wſmylftwije, azz gey przypadne tuzzebny imutek, gefto fmrt czynij, gednoho-ly obtijezzijl5 obzzerftwo, gednoho-ly lakomstwo k zemy powrzze, ezz ſye nepowzdwyhnvv k nebefſke zzadofty? awſaki3 ze ſnv netbanije newzbudijme ſye, ano tak myloſtywye, tak po- wlownye wzbvzije naſ boh ſwym rozlycznym dobrodijenijm. a takel nyekdy, 35 kdyzz 1 netbame dobroty geho,16 tlucze na ny protywenſtwijm chtye 96b wzdy wzbudyty, netba-ly kto, by vtyechu a weſelijm wzbudyl ſye ze ſnv, aby afpon a' protywne trpye probudyl fye; netba-ly ílyby probuzen byty, by af a hrozul pokuty bylls probuzen. a taki y pijímo a2° poſly bozzij ſycz y onak hleedagij naſ probudyty weczaf powlownije rzeczij myloftywy, 40 weczaf hroznvv, k tomu wzdy tahnvcz, abychom z ſwe otrapy proczijtyly a zbudylyl9 ſye z ſwe lenofty a nezahynuly i tijemto ſwyetem, prawyl ſem oneda rzecz ſwateho pawla,21 kak tijíſe naſ wzbuzije, aby naſ z ſmyſla pohromnvv rzeczij wyrazyl rzka: bratrfije, hodynay nam gyzz ze ſna wſtaty,* yakozz gíte flyffely oneda w adwent. ale glu, pohrzyechu, gfu, Řím. 13, 11. 45 gefto ſye tak tychymy a myloſtywymy rzeczmy neprobudije. c e,2 by ſye wzbudyly af a hrozamy23 ſprawedlywymy! neb przijde ten den, ezz, yakozz y zzadnemu dobremu zle nebude, tak y zzadnemu zlemu nebude dobrze, na to patrſe anfelmus prawiefſe: wzhrozyge mye moy] zzywot, neb kdyzz ſye pijlnye opatrſijm, we wſſech ſwych czynech wijzy aneb 50 nedokonanije, aneb pokrytitwo, aneb24 ezz gfu przymyeſſenijm gyneho vmyſla kv prwnij vprzyemoſty pofíkwrnyenij. a tak22 gednak wefíken L. CLVIII, col. 722 s. (z medi- tace druhé), v. L. F. 37 (1910), 234 n. následuje ještě jednou: obtyezzij. 16 b, d, b. h protaženy. 17 af ahrozu. 18 na konci ř. černá nepřetržená výplň b. 1 odd. 20 kon. ř. 21 červ. podtrž. 22 odd. 23 af. ahrozamy. 4 a na konci ř. 25 netak. 26 kon. ř. 27 odděleno i tečkou (A.a). yakems. — 20. anot wife proroftlo. — 25. mrzute. — 25. wesfken swiet. — 33. ano tak ] miloſtiwie wzbudij nas. — 35. na nas. — 42. onehda. — 42. yak. — 48. 48 nn.: Terret me vita mea, quia diligenter discussa apparet mihi tota [aut pec- catum, aut sterilitas fere tota vita mea, et si quid fructus in ca videtur, sic est] aut simulatum, aut imperfectum, aut aliquo modo corruptum [ut possit aut non placere, aut displicere Deo]. Ergo [o peccator] vita tua jam [non fere tota, sed certe] tota aut in peccato est, et damnabilis; aut infructuosa, et contemptibilis. Sed quid separo infructuosam a damnabili? [Utique, si est infructuosa, est et damnabilis. Constat enim et verum est] quod Veritas dixit: Ompis arbor etc. (Matth. III, 10). [Denique, si quid ago utile, prorsus nullatenus illud compenso alimentis corporis, quibus abutor....] Taedet animam meam vitae meae; vivere erubesco, mori pertimesco. Quid ergo restat tibi, o peccator, nisi ut in tota vita tua plores totam vitam tuam [ut ipsa tota se ploret totam]?....
189 plamen hrdofty plapole wzhoru, ſwadne wſvdy ohnyem zawyſty, hnyew wſſe palij; ohen ſmylny tvtnye a ſmrdvty dym czynij, a yako hlawnye 25 tak mrzvty czynij krafne duffe a oczadly, wef swyet 2 ſye borzij neftogye w prawdye, yakozz muſſij ſye wſſe zborzyty, czozz welyky przemozz ohen. awſaki3 ſye chutnye newzbudijme, ale hynem f ſwyetem ohny tyemy, azz ftrach do oſtatkal4 zahynytije, ſtrach, wyeru, ftrach wyeczne ſmrty! a zda toho newydijme? dotud horzij, tvtnye, ſwyedne czlowyek a paalij ſye 30 whrdofty, w zawyfty, w hnyewu, wſmylftwije, azz gey przypadne tuzzebny imutek, gefto fmrt czynij, gednoho-ly obtijezzijl5 obzzerftwo, gednoho-ly lakomstwo k zemy powrzze, ezz ſye nepowzdwyhnvv k nebefſke zzadofty? awſaki3 ze ſnv netbanije newzbudijme ſye, ano tak myloſtywye, tak po- wlownye wzbvzije naſ boh ſwym rozlycznym dobrodijenijm. a takel nyekdy, 35 kdyzz 1 netbame dobroty geho,16 tlucze na ny protywenſtwijm chtye 96b wzdy wzbudyty, netba-ly kto, by vtyechu a weſelijm wzbudyl ſye ze ſnv, aby afpon a' protywne trpye probudyl fye; netba-ly ílyby probuzen byty, by af a hrozul pokuty bylls probuzen. a taki y pijímo a2° poſly bozzij ſycz y onak hleedagij naſ probudyty weczaf powlownije rzeczij myloftywy, 40 weczaf hroznvv, k tomu wzdy tahnvcz, abychom z ſwe otrapy proczijtyly a zbudylyl9 ſye z ſwe lenofty a nezahynuly i tijemto ſwyetem, prawyl ſem oneda rzecz ſwateho pawla,21 kak tijíſe naſ wzbuzije, aby naſ z ſmyſla pohromnvv rzeczij wyrazyl rzka: bratrfije, hodynay nam gyzz ze ſna wſtaty,* yakozz gíte flyffely oneda w adwent. ale glu, pohrzyechu, gfu, Řím. 13, 11. 45 gefto ſye tak tychymy a myloſtywymy rzeczmy neprobudije. c e,2 by ſye wzbudyly af a hrozamy23 ſprawedlywymy! neb przijde ten den, ezz, yakozz y zzadnemu dobremu zle nebude, tak y zzadnemu zlemu nebude dobrze, na to patrſe anfelmus prawiefſe: wzhrozyge mye moy] zzywot, neb kdyzz ſye pijlnye opatrſijm, we wſſech ſwych czynech wijzy aneb 50 nedokonanije, aneb pokrytitwo, aneb24 ezz gfu przymyeſſenijm gyneho vmyſla kv prwnij vprzyemoſty pofíkwrnyenij. a tak22 gednak wefíken L. CLVIII, col. 722 s. (z medi- tace druhé), v. L. F. 37 (1910), 234 n. následuje ještě jednou: obtyezzij. 16 b, d, b. h protaženy. 17 af ahrozu. 18 na konci ř. černá nepřetržená výplň b. 1 odd. 20 kon. ř. 21 červ. podtrž. 22 odd. 23 af. ahrozamy. 4 a na konci ř. 25 netak. 26 kon. ř. 27 odděleno i tečkou (A.a). yakems. — 20. anot wife proroftlo. — 25. mrzute. — 25. wesfken swiet. — 33. ano tak ] miloſtiwie wzbudij nas. — 35. na nas. — 42. onehda. — 42. yak. — 48. 48 nn.: Terret me vita mea, quia diligenter discussa apparet mihi tota [aut pec- catum, aut sterilitas fere tota vita mea, et si quid fructus in ca videtur, sic est] aut simulatum, aut imperfectum, aut aliquo modo corruptum [ut possit aut non placere, aut displicere Deo]. Ergo [o peccator] vita tua jam [non fere tota, sed certe] tota aut in peccato est, et damnabilis; aut infructuosa, et contemptibilis. Sed quid separo infructuosam a damnabili? [Utique, si est infructuosa, est et damnabilis. Constat enim et verum est] quod Veritas dixit: Ompis arbor etc. (Matth. III, 10). [Denique, si quid ago utile, prorsus nullatenus illud compenso alimentis corporis, quibus abutor....] Taedet animam meam vitae meae; vivere erubesco, mori pertimesco. Quid ergo restat tibi, o peccator, nisi ut in tota vita tua plores totam vitam tuam [ut ipsa tota se ploret totam]?....
Strana 190
190 zzywot moy aneb gest w hrzyeffe a geft hoden odſvzenije w tyezzke muky, aneb geft bez vzzytka a nenije hoden, by wzaczen byl bohu. ale czoſ to y rozdyelygy22 nevzzyteczny zzywot od hrzyefíneho? wiak dije prawda: kazzde drzewo, geſto neneſe owocze dobreho, wyrubeno bude a vwrzzeno 55 Mat. 3, 10. w ohen.* y geſt22 me duffy tuzzebno mym zzywotem; hanba mye tak neſtatecznye zzywu byti a ſtrach vmrzyety. czozz pak hrzyeffnemu vczy- nyty, gen po wíeczky dny zzywota ſweho plakaty wíech dny zzywota ſweho? ale y to geſt hubenſtwo me duſſe: ne tak2 zzelee ſweho zleho, yakozz znaa, kak by welmye zzelety gmyela, ale tak geſt w kakemf netbanij, yako 60 by, czo ma trpyety, newyedyela. y czo hnijeſí ſpyecz, hrzyefína duſſe? gdet 11 den sudny, blijzzt geft welyky den pana boha, w zaapyetijt geft a brzo przijde. a zdaly malv wyecz mnijíí hrzijech nyetery? ano kazdy hrzyech, ze woly bozij przeſtupuge, yako by czynyl neczeſt bohu. kto pak mozz rzeeczy ktery hrzijech maly? kdyg mala wyecz necztyty boha? 65 pomyíl, czo zacz maf wzijety: czynyl-lyí mnoho zleho, mnoho pycz; ne- mozzeſ ſye welmy radowaty, neczynyl-lyfí dobreho mnoho, potrzebowanot bude od tebe pocztu ze wſſeho czaſu azz do26 oka mzzenije, kteryt geſt dan zywu byty, kakf gey ztrawyl, wſet bude odſvzeno, czozz bude w tobye nalezeno woly bozij protywneho, a geſto nenije k bozij woli zporzijezeno. 70 a a,27 czoy tyech hrzijechow, gychzz newydijfſ nenije, wyſkoczij yako z nedogijepije protyw tobye!22 a geſto nemnijí nynije, by zlee bylo, hroza a teſknoſt vderzij na hrzyeſíneho, kdyzz ſtanv ſ nijm hrzyeſly geho, nad nijm ſvdcze ſ uprzijemym ſvvdem, a pod nijm horuczije peklo. ſkryty ſye bude nelze, a kak ſye bude vkazaty! o, kohozzt2s newzbudij hrom tak 75 hrozny,2 neſpijt, ale mrtewt geſt!30 druhe w tom flowu, ezz dije: „mocz ſwu“, mame znamenaty, ezz mame ſwobodnoſt, chcze26-ly gijti po bohu nebo nechczẽ 26 toy prawda, ztratyly ſme3i ſijlu gyzz gſucz w przyrozenij poruſſenem, famy bez po- moczy bozije ſpaſſenije nedogdem; ale oſtalay nam ſwobodnoſt wole, ezz 80 97 28 O kohozzt. 28 h, b, h protaženy. 30 červ. znam. odstavce. 31 ztratylyfme. 32 odd. anſhelmus. — 60. yak by. — 60. wyakems. — 63. niektery. — 67. potrzebiet bude odtebe. — 69. yaks. — 71. nynie. — 75. yak. — 83. pogdem. — 83. vzywem. — Sed est in hoc quoque anima mea [miserabiliter mirabilis et mirabiliter] mise- rabilis, quia non tantum dolet, quantum se noscit; sed sic secura torpet, velut quid patiatur, ignoret. [O anima sterilis, quid agis?] quid torpes, anima peccatrix? Dies judicii venit, juxta est dies Domini magnus, juxta et velox nimis, dies irae dies illa.... [Quid dormitas, anima tepida et digna evomi?] quid dormitas? qui non expergescitur, qui non tremit ad tantum tonitruum (sic), non dormit. sed mortuus est... Forsan parvum quid putas aliquod peccatum: [utinam districtus judex parvum existimaret aliquod peccatum! Sed heu me!] nonne omne peccatum per praevaricationem Deum exhonorat? Quid ergo? peccatum peccator audebit dicere parvum? Deum enim exhonorare, quando parvum est? [O lignum aridum et inutile, aeternis ignibus dignum, quid respondebis in illa die, cum] exigetur a te, usque ad ictum oculi, omne tempus vivendi tibi impensum, qualiter fuerit a te
190 zzywot moy aneb gest w hrzyeffe a geft hoden odſvzenije w tyezzke muky, aneb geft bez vzzytka a nenije hoden, by wzaczen byl bohu. ale czoſ to y rozdyelygy22 nevzzyteczny zzywot od hrzyefíneho? wiak dije prawda: kazzde drzewo, geſto neneſe owocze dobreho, wyrubeno bude a vwrzzeno 55 Mat. 3, 10. w ohen.* y geſt22 me duffy tuzzebno mym zzywotem; hanba mye tak neſtatecznye zzywu byti a ſtrach vmrzyety. czozz pak hrzyeffnemu vczy- nyty, gen po wíeczky dny zzywota ſweho plakaty wíech dny zzywota ſweho? ale y to geſt hubenſtwo me duſſe: ne tak2 zzelee ſweho zleho, yakozz znaa, kak by welmye zzelety gmyela, ale tak geſt w kakemf netbanij, yako 60 by, czo ma trpyety, newyedyela. y czo hnijeſí ſpyecz, hrzyefína duſſe? gdet 11 den sudny, blijzzt geft welyky den pana boha, w zaapyetijt geft a brzo przijde. a zdaly malv wyecz mnijíí hrzijech nyetery? ano kazdy hrzyech, ze woly bozij przeſtupuge, yako by czynyl neczeſt bohu. kto pak mozz rzeeczy ktery hrzijech maly? kdyg mala wyecz necztyty boha? 65 pomyíl, czo zacz maf wzijety: czynyl-lyí mnoho zleho, mnoho pycz; ne- mozzeſ ſye welmy radowaty, neczynyl-lyfí dobreho mnoho, potrzebowanot bude od tebe pocztu ze wſſeho czaſu azz do26 oka mzzenije, kteryt geſt dan zywu byty, kakf gey ztrawyl, wſet bude odſvzeno, czozz bude w tobye nalezeno woly bozij protywneho, a geſto nenije k bozij woli zporzijezeno. 70 a a,27 czoy tyech hrzijechow, gychzz newydijfſ nenije, wyſkoczij yako z nedogijepije protyw tobye!22 a geſto nemnijí nynije, by zlee bylo, hroza a teſknoſt vderzij na hrzyeſíneho, kdyzz ſtanv ſ nijm hrzyeſly geho, nad nijm ſvdcze ſ uprzijemym ſvvdem, a pod nijm horuczije peklo. ſkryty ſye bude nelze, a kak ſye bude vkazaty! o, kohozzt2s newzbudij hrom tak 75 hrozny,2 neſpijt, ale mrtewt geſt!30 druhe w tom flowu, ezz dije: „mocz ſwu“, mame znamenaty, ezz mame ſwobodnoſt, chcze26-ly gijti po bohu nebo nechczẽ 26 toy prawda, ztratyly ſme3i ſijlu gyzz gſucz w przyrozenij poruſſenem, famy bez po- moczy bozije ſpaſſenije nedogdem; ale oſtalay nam ſwobodnoſt wole, ezz 80 97 28 O kohozzt. 28 h, b, h protaženy. 30 červ. znam. odstavce. 31 ztratylyfme. 32 odd. anſhelmus. — 60. yak by. — 60. wyakems. — 63. niektery. — 67. potrzebiet bude odtebe. — 69. yaks. — 71. nynie. — 75. yak. — 83. pogdem. — 83. vzywem. — Sed est in hoc quoque anima mea [miserabiliter mirabilis et mirabiliter] mise- rabilis, quia non tantum dolet, quantum se noscit; sed sic secura torpet, velut quid patiatur, ignoret. [O anima sterilis, quid agis?] quid torpes, anima peccatrix? Dies judicii venit, juxta est dies Domini magnus, juxta et velox nimis, dies irae dies illa.... [Quid dormitas, anima tepida et digna evomi?] quid dormitas? qui non expergescitur, qui non tremit ad tantum tonitruum (sic), non dormit. sed mortuus est... Forsan parvum quid putas aliquod peccatum: [utinam districtus judex parvum existimaret aliquod peccatum! Sed heu me!] nonne omne peccatum per praevaricationem Deum exhonorat? Quid ergo? peccatum peccator audebit dicere parvum? Deum enim exhonorare, quando parvum est? [O lignum aridum et inutile, aeternis ignibus dignum, quid respondebis in illa die, cum] exigetur a te, usque ad ictum oculi, omne tempus vivendi tibi impensum, qualiter fuerit a te
Strana 191
191 mozz czlowyek zlee neb dobre oblybyty neb neoblybyty. wolij-ly dobre i pomoczy daru bozijeho a zlee22 odwrzze, chwalu a czeft z ſwe wole bude gmyety; a pakly po zlem pogde, zle zleeho vzzywe. a tak polozzyl boh zlee y dobre przed czlowyeka,3 pozzehnanije y prokletije; wezmy, kterezz 85 chcze!* a kaka by chwala byla po bohu gijty, po bohu ſye obratyty, by t5 Mojž. 30, 19.] nemohl take protywneho tomu czlowyek? a tak dije ſwaty jeronym:33 y toy nam dobre, ezz mozzem, chczem-ly, zlee wolyty. neb ta ſwobodnoſt dobreho ſtranv vczynij nam lepífij, w tom rozczefítij, ezz mozz czlowyek zlee neb dobre oblybyty, zalezzij czeft rozvmne duſſe. z toho dobrzij za- 97 90 ſluzzije chwaly, ezz mohwíſe I zlee wolyty wolyly dobre;* mohwiſe Jesus Sirach 31, 10. neſtateczne oblybyty, geſtoy ſye lahodne zdalo, to zawrhíſe ſtateczneho chytyly fye, acz geft bylo tyelefne zzadofty y protywnee.31 trzetije w tom flowu, ezz dije: „a przyd“, znamenavme, ezzt naſ hoſpodyn k ſobye zowe! a kakzzkoly3 mluwyl ſem na ſwateho ondrzege 95 o tom wolanij k ſobye od ſwyeta, geſto naſ ſyn bozij zowe, wſak, yakozz ſem to rzek 1936 nedawno, pijſmo ma ten obyczey, ezz tvzz wyecz gednv fycz y onak mluwij, acz gednyem czynem newonije komu, aby zda druhym wonyalo lepe. protozz, ezz pak dneſ czteno geft, ezz welykym hlaſem wolal jezijíí k ſobye chtye yako wzbudyty wſeczky, aby fíly k nyemu, genzz 100 wrchnije geft prawda: mluwyw, czozz ſem mohl, o wzbuzenij a ezz mame ſwobodnoſt wole, chczy rzeeczy take nyeczo o wolanij k ſobye te wrchnije prawdy. y nalezame we cztenij zde y onde,32 kak w ſprawedlywem rzadu wola naſ k ſobye. ezz geft nayprwe potrzebye poznaty prawdu, prwym zwanijm 105 wola k ſobye kriſtus rzka: podte a wyztel* toy byl wyrzekl k onijema Jan 1, 39. mlazífijma ſwateho jana krítytele, kdyzz tazala geho, kde by bydlyl, 33 červ. podtrž. 3 červ. znam. odstavce. 3 akakzz koly. 35 rkp. rzek. 37 drobné 84. ktere. — 85. ayaka. — 93. nas klobie hoípodin. — 94. yakzkoli. — 96. rzekl. — 97. newonie ktomu. — 100. a 101. fwrchnij. — 102. yak. — 104. prwniem. — 113. expensum? Tunc quippe condemnabitur, quidquid fuerit inventum in te [operis vel otii, sermonis et silentii, usque ad minimam cogitationem, etiam quod vixisti], si non fuerit ad Dei voluntatem directum. Vae! quot peccata ibi proruent ex improviso, quasi ex insidiis, quae modo non vides? [Certe plura et fortassis terri- biliora his, quae nunc vides.] Quot, quae non esse mala putas? quot, quae nunc esse bona credis, mutata facie apparebunt ibi nigerrima peccata? [Ibi procul dubio recipies, prout gessisti in corpore; tunc, cum jam non erit tempus misericordiae; tunc, cum poenitentia non recipietur, cum emendatio non promittetur.] Hic cogita, quid gessisti, quid oporteat te recipere. Si multa bona, pauca mala, multum gaude; si multum mala, pauca bona, multum luge.... Heu me, heu me! cui peccavi? .... O angustiae: hinc erunt accusantia peccata, inde terrens justitia; subtus patens horridum chaos inferni, desuper iratus judex; intus urens conscientia, foris ardens mundus. Justus vix salvabitui; peccator sic deprehensus in quam partem se premet? Constrictus ubi latebo? quomodo parebo? Latere erit impossibile, apparere intolerabile. Illud desiderabo, et nusquam erit: illud exsecrabor, et ubique erit....
191 mozz czlowyek zlee neb dobre oblybyty neb neoblybyty. wolij-ly dobre i pomoczy daru bozijeho a zlee22 odwrzze, chwalu a czeft z ſwe wole bude gmyety; a pakly po zlem pogde, zle zleeho vzzywe. a tak polozzyl boh zlee y dobre przed czlowyeka,3 pozzehnanije y prokletije; wezmy, kterezz 85 chcze!* a kaka by chwala byla po bohu gijty, po bohu ſye obratyty, by t5 Mojž. 30, 19.] nemohl take protywneho tomu czlowyek? a tak dije ſwaty jeronym:33 y toy nam dobre, ezz mozzem, chczem-ly, zlee wolyty. neb ta ſwobodnoſt dobreho ſtranv vczynij nam lepífij, w tom rozczefítij, ezz mozz czlowyek zlee neb dobre oblybyty, zalezzij czeft rozvmne duſſe. z toho dobrzij za- 97 90 ſluzzije chwaly, ezz mohwíſe I zlee wolyty wolyly dobre;* mohwiſe Jesus Sirach 31, 10. neſtateczne oblybyty, geſtoy ſye lahodne zdalo, to zawrhíſe ſtateczneho chytyly fye, acz geft bylo tyelefne zzadofty y protywnee.31 trzetije w tom flowu, ezz dije: „a przyd“, znamenavme, ezzt naſ hoſpodyn k ſobye zowe! a kakzzkoly3 mluwyl ſem na ſwateho ondrzege 95 o tom wolanij k ſobye od ſwyeta, geſto naſ ſyn bozij zowe, wſak, yakozz ſem to rzek 1936 nedawno, pijſmo ma ten obyczey, ezz tvzz wyecz gednv fycz y onak mluwij, acz gednyem czynem newonije komu, aby zda druhym wonyalo lepe. protozz, ezz pak dneſ czteno geft, ezz welykym hlaſem wolal jezijíí k ſobye chtye yako wzbudyty wſeczky, aby fíly k nyemu, genzz 100 wrchnije geft prawda: mluwyw, czozz ſem mohl, o wzbuzenij a ezz mame ſwobodnoſt wole, chczy rzeeczy take nyeczo o wolanij k ſobye te wrchnije prawdy. y nalezame we cztenij zde y onde,32 kak w ſprawedlywem rzadu wola naſ k ſobye. ezz geft nayprwe potrzebye poznaty prawdu, prwym zwanijm 105 wola k ſobye kriſtus rzka: podte a wyztel* toy byl wyrzekl k onijema Jan 1, 39. mlazífijma ſwateho jana krítytele, kdyzz tazala geho, kde by bydlyl, 33 červ. podtrž. 3 červ. znam. odstavce. 3 akakzz koly. 35 rkp. rzek. 37 drobné 84. ktere. — 85. ayaka. — 93. nas klobie hoípodin. — 94. yakzkoli. — 96. rzekl. — 97. newonie ktomu. — 100. a 101. fwrchnij. — 102. yak. — 104. prwniem. — 113. expensum? Tunc quippe condemnabitur, quidquid fuerit inventum in te [operis vel otii, sermonis et silentii, usque ad minimam cogitationem, etiam quod vixisti], si non fuerit ad Dei voluntatem directum. Vae! quot peccata ibi proruent ex improviso, quasi ex insidiis, quae modo non vides? [Certe plura et fortassis terri- biliora his, quae nunc vides.] Quot, quae non esse mala putas? quot, quae nunc esse bona credis, mutata facie apparebunt ibi nigerrima peccata? [Ibi procul dubio recipies, prout gessisti in corpore; tunc, cum jam non erit tempus misericordiae; tunc, cum poenitentia non recipietur, cum emendatio non promittetur.] Hic cogita, quid gessisti, quid oporteat te recipere. Si multa bona, pauca mala, multum gaude; si multum mala, pauca bona, multum luge.... Heu me, heu me! cui peccavi? .... O angustiae: hinc erunt accusantia peccata, inde terrens justitia; subtus patens horridum chaos inferni, desuper iratus judex; intus urens conscientia, foris ardens mundus. Justus vix salvabitui; peccator sic deprehensus in quam partem se premet? Constrictus ubi latebo? quomodo parebo? Latere erit impossibile, apparere intolerabile. Illud desiderabo, et nusquam erit: illud exsecrabor, et ubique erit....
Strana 192
192 z nychzz byl geden ſwaty ondrzey, ezz pak poznagijcz a38 wzwyedvcz praw- du ſluffije gijti po prawdye,39 druhym zwanijm rzekl kriftus: podte po mnye!* a toy k ſwatemu petru rzekl i ſwatym ondrzegê.4° a ezz geft tyezzko nam w poruſſenem gyzz przyrozzenij gijty po prawdye,2 po trzetije wola 110 k ſobye chtye pomoczy w praczy, yakozz ſwyedczij dnefínije cztenije.2 cztwr- teho pak a pofſlednyeho pozwanije czakame, kdyzz naypoſlee pozowe ſwych Mat. 25, 34. wzwolenych, aby w pozzehnanij przygely kralowſtwije ſobye przyprawene.*43 nayprwe ſem rzekl, ezz wola naſ ku poznanij prawdy kriſtus rzka: [P. L. XXX, col. podte a4 wyzte! neb, yakozz dije ſwaty jeronym,45 kakzzkoly wyetſfije 115 25.] wyecz geft czynyty prawdu nezz poznaty prawdu, awſak" gy geft prwe poznaty nezz czynyty, a pijímo" ſwyedczij, ezz ti, ktozz negſu prawdye navczeny, czyzij ohen potkyffyge. swoy ohen, ge-ljítoy k uzytku,47 geft porzadna myloſt, boha mylowaty nade wiſe a yako ſye blyzznijeho w bozze a tak kazzdu wyecz, yakozz ma byti mylowana. ale myloſt nerzadnaa, 120 przewraczenaa, neczyftaa, tot geft czyzij, fíkodny ohen, a tent brzo potkyfij toho, ktozz nezna prawdy; neb mnohe zda ſye prawda, geſto nenye. protozz flyffety dobre, wyerne kazatele, czijíty dobre krzeftyaníke knyhy, mlu- wyty o4 dobrych wyeczech í dobrymy rozvmnymy a myílij o tom prze- myetaty frownawagijcz gedno f druhym, wiſe to prawdu oznamvge. a ktozz 125 tak bude zvezen w prawdye, nepotkyfij gey czyzij ohen,18 acz bude chtyety po prawdye gijti. protozz k tomuto prwemu powolanij podme a wyzme, kdezz mohucz, prawdu poznawagijcz! ktozzt vczenij budu, yakozzt dije prorok danyel, a geſto mnohe czynije rozvmny, budu ſye ſtkwyety yako nebeſſke hwyezdy v19 wyeczne wyecznoſty.* 50 druhym pozwanijm kriſtus, ta plnaa prawda, dije: podte po mnye! yako by rzekl: kdyz] znate gyzz prawdu, gdyetezz po prawdye! dobret geft poznaty prawdu, aby wyedyel, czo czynye czlowyek .....51 ale to, czozz wije, ezz geſt to gemu prawda, vczynyty ma52 gijti po prawdye a czynyty, yakozz zna prawdu, protozz dije ſwaty jakub:53 budte czynytele 135 Jak. 1, 22. prawdy, ale ne54 gen poſluchaczy ludijecze famy ſebu!* ale ezz geft tyezzko po prawdye gijti,5 trzetije welykym hlaſem wolal, yakozz ſwyedczij dnefſnije cztenije. a56 tvy nerzekl: „podte červ. znaménko upozorňovací, které však mělo býti již za sl. k ſobye (ř. 108). 38 kon. ř. 39 znam. upozorň. 40 kon. ř. 41 odd. 42 znam. upozorň. 43 červ. znam. odstavce. 41 kon. ř. 45 červ. podtrž. 46 a wfak. 47 kuzytku (obě k protažena). 48 papír zde rozedřen (na n padla kaňka). 4 kon. ř. 50 znam. odstavce. 51 text zjevně porušen vypuštěním několika slov asi smyslu takového: ovšem nestačí věděti pravdu, ale to atd. 52 i tuto bylo snad písařem něco ztraceno. 53 červ. podtrž. 54 kon. ř. 55 červ. znam. upozorňovací. 56 kon. ř. 57 odd. 58 kon. ř. 5 O kakt. 5 tak rkp. 988 Dan. 12, 3. 130 Marek 1, 17. wywolenych. — 115 n. yakzkoli] wiecz geft wietffij. czyniti prawdu. awſak gij geft. — 118. geffto geft. — 119. febe. — 127. prwniemu. — 138. atu nerzekl. — 115 n.: ... Et ut majus est voluntatem Domini facere quam nosse, ita prius et nosse, quam facere. Illud enim merito praecedit... Z téhož listu ad Demetriadem, podloženého sv. Jeronymovi, z něhož úryvky otištěny již k str. 99 ř. 176 n. (H.)
192 z nychzz byl geden ſwaty ondrzey, ezz pak poznagijcz a38 wzwyedvcz praw- du ſluffije gijti po prawdye,39 druhym zwanijm rzekl kriftus: podte po mnye!* a toy k ſwatemu petru rzekl i ſwatym ondrzegê.4° a ezz geft tyezzko nam w poruſſenem gyzz przyrozzenij gijty po prawdye,2 po trzetije wola 110 k ſobye chtye pomoczy w praczy, yakozz ſwyedczij dnefínije cztenije.2 cztwr- teho pak a pofſlednyeho pozwanije czakame, kdyzz naypoſlee pozowe ſwych Mat. 25, 34. wzwolenych, aby w pozzehnanij przygely kralowſtwije ſobye przyprawene.*43 nayprwe ſem rzekl, ezz wola naſ ku poznanij prawdy kriſtus rzka: [P. L. XXX, col. podte a4 wyzte! neb, yakozz dije ſwaty jeronym,45 kakzzkoly wyetſfije 115 25.] wyecz geft czynyty prawdu nezz poznaty prawdu, awſak" gy geft prwe poznaty nezz czynyty, a pijímo" ſwyedczij, ezz ti, ktozz negſu prawdye navczeny, czyzij ohen potkyffyge. swoy ohen, ge-ljítoy k uzytku,47 geft porzadna myloſt, boha mylowaty nade wiſe a yako ſye blyzznijeho w bozze a tak kazzdu wyecz, yakozz ma byti mylowana. ale myloſt nerzadnaa, 120 przewraczenaa, neczyftaa, tot geft czyzij, fíkodny ohen, a tent brzo potkyfij toho, ktozz nezna prawdy; neb mnohe zda ſye prawda, geſto nenye. protozz flyffety dobre, wyerne kazatele, czijíty dobre krzeftyaníke knyhy, mlu- wyty o4 dobrych wyeczech í dobrymy rozvmnymy a myílij o tom prze- myetaty frownawagijcz gedno f druhym, wiſe to prawdu oznamvge. a ktozz 125 tak bude zvezen w prawdye, nepotkyfij gey czyzij ohen,18 acz bude chtyety po prawdye gijti. protozz k tomuto prwemu powolanij podme a wyzme, kdezz mohucz, prawdu poznawagijcz! ktozzt vczenij budu, yakozzt dije prorok danyel, a geſto mnohe czynije rozvmny, budu ſye ſtkwyety yako nebeſſke hwyezdy v19 wyeczne wyecznoſty.* 50 druhym pozwanijm kriſtus, ta plnaa prawda, dije: podte po mnye! yako by rzekl: kdyz] znate gyzz prawdu, gdyetezz po prawdye! dobret geft poznaty prawdu, aby wyedyel, czo czynye czlowyek .....51 ale to, czozz wije, ezz geſt to gemu prawda, vczynyty ma52 gijti po prawdye a czynyty, yakozz zna prawdu, protozz dije ſwaty jakub:53 budte czynytele 135 Jak. 1, 22. prawdy, ale ne54 gen poſluchaczy ludijecze famy ſebu!* ale ezz geft tyezzko po prawdye gijti,5 trzetije welykym hlaſem wolal, yakozz ſwyedczij dnefſnije cztenije. a56 tvy nerzekl: „podte červ. znaménko upozorňovací, které však mělo býti již za sl. k ſobye (ř. 108). 38 kon. ř. 39 znam. upozorň. 40 kon. ř. 41 odd. 42 znam. upozorň. 43 červ. znam. odstavce. 41 kon. ř. 45 červ. podtrž. 46 a wfak. 47 kuzytku (obě k protažena). 48 papír zde rozedřen (na n padla kaňka). 4 kon. ř. 50 znam. odstavce. 51 text zjevně porušen vypuštěním několika slov asi smyslu takového: ovšem nestačí věděti pravdu, ale to atd. 52 i tuto bylo snad písařem něco ztraceno. 53 červ. podtrž. 54 kon. ř. 55 červ. znam. upozorňovací. 56 kon. ř. 57 odd. 58 kon. ř. 5 O kakt. 5 tak rkp. 988 Dan. 12, 3. 130 Marek 1, 17. wywolenych. — 115 n. yakzkoli] wiecz geft wietffij. czyniti prawdu. awſak gij geft. — 118. geffto geft. — 119. febe. — 127. prwniemu. — 138. atu nerzekl. — 115 n.: ... Et ut majus est voluntatem Domini facere quam nosse, ita prius et nosse, quam facere. Illud enim merito praecedit... Z téhož listu ad Demetriadem, podloženého sv. Jeronymovi, z něhož úryvky otištěny již k str. 99 ř. 176 n. (H.)
Strana 193
193 a wyzte“, any: „podte po mnye“, ale rzekl: „podte ke mnye wſychny, 140 gefto praczygete a gíte obtyezzeny, a ya poſylijm waí! wezmyete me gho na ſye; nebt geſt pochotne me gho a lehke me brzyemye. vezte ſye ode mne; nebt gſem ſklydny a pokorneho irdcze, a naleznete od- poczynvtije duffijem waffijm".* dywne geft, gynde dije kriftus: „vzkay Mat. 11, 28-30. czijeſta, geſto wede k zzywotu“,* a tuto57 dije, zzey lehke brzijemye Mat. 7, 14. 145 geho a pochotne gho geho. ktozz by praawye ſrdczem byl pokoren a tychy, ſklydny, yakozz on welij ſye nam vczyty od ſebe tomu, gyftye proty5s ſwyeta tohoto brzemeny lehket II by kriftowo brzijemye 98b bylo. pochotnyegije by bylo myloſtij yako ghem ſprzijeczy fye i kryſtem, nezzly ſye myloſtij ſprzijeczy ſ tijemto ſwyetem, o, kakt59 tijezzcze pyfſny, 150 hrdij"° podle ſwyetas1 trpij hrdeho protyw ſobye!61 a zdaly geſt lehko frdczy hnyewywemu, aneb kterezz zawyft muczij? anyt geft lakomftwu fluzzyty lehko. a obzzerna"i lakota zdaly tijezzkoſty nevczynij? ano dijegij leekarzy, ezz wijecze gych ztepe nezz mecz. a hubenecl ſmylftwo neſtydate czty zbawuge, zzaloft przywodij. a82 kto by poczetl wſyczku tyezkoft tijech 155 brzemene, gefto vlehly myloſtij k tomuto ſwyetu! czoy mezy nymy83 ne- vprzijemoſty, newyery, líty, dalekych vkladow! czoy gynakeho vkazanije, nezzlyg w írdczy — mijenijmt tak dobrze mnychy neb yeptyfſky, yako y gynee, kdyz mylugij ty ſwyetſke wijeczy — a czo lopoty a praacze, íbozzije dobywagijcz nebo przatel, czo ſtrachu za ztratu obeho toho! a pak nay- 160 poſlee gyne ſkonanije naleezaa czlowyek mnohokrat na ffwyetye, nezz ſey nadal, by ſobye przywedl, a po tijezzke praczy odpoczynvtije nena- lezne y gednoho! ale ſtrach bozzijeho hnyewu pro'2 take marnoſty praczo- waty! ale ktoz by byl pokorny ſrdczem a ſklydny a wyernye, vprzijemye przijda ku panv kriſtu, przyprzeha ſye k nyemu yako ghem myloſtij, 165 wzals brzijemye geho na ſſe — prawdu, wijeru a fſlechetnoſt —: lehczey- ſfije65 by wzal brzijemye, nezz geft brzijemye tohoto ſwyeta mylownijkow a mylownycz. a to gho myloſty ſ nijm gednee ſwu pochotnoſtij oblehczylo by tyezzkoft brzemene, a on by pomohl neeſty gſa myloſtywy ej66 k czlo- wijeku przyprzezzen, yako wol k wolu ghem przyprzezzen bywaa. neb 170 tak dije w pijímye ta wijecznaa mudroſt: ktozz mye mylugij, ya ty my- lugy,* a ma rozkofí byty f ſyny czlowyeczijmy.67* pak chczy take dotknvty toho, gijmzz geſt poczato dneffnije cztenije, zzey rzekl kriftus, a yakozz prawij ſwaty lvkaaſi, progeſnyw ſye w duchu a yako v weſelec3 twarzy rzekl to: chwalu twu wyznawam, otcze, ezſ tyto 175 wyeczy ſkryl przed ] mudrczy a malymf's to zewyl; nebt ſey tak lijbylo 99a tobye.* mudrczy tohoto ſwyeta po tom ſtogijecz, czozz k ſwyetu fluffye, Luk. 10, 21. mnohe wyeczy vtyefſene, geſto fluffegij k duchowenſtwij, magij ſkryty, Přísl. 8, 17. t. 8, 31. místo hrdy. 61 odd. 62 kon. ř. 63 odd. 64 rkp. A wzal. 65 písař napsal lehczeij, smazal j, předělal i v y a připsal na konec ř. (lehczey fije). 6 rkp. myloftywy. 142. nebt gfem tichy. — 149. yakt. — 156. dalekych v-[duow. — 159 n. przatel czo apak naypoſle gyne ſko- nanie nalezata čzlowiek. — 175. malym gly to 13
193 a wyzte“, any: „podte po mnye“, ale rzekl: „podte ke mnye wſychny, 140 gefto praczygete a gíte obtyezzeny, a ya poſylijm waí! wezmyete me gho na ſye; nebt geſt pochotne me gho a lehke me brzyemye. vezte ſye ode mne; nebt gſem ſklydny a pokorneho irdcze, a naleznete od- poczynvtije duffijem waffijm".* dywne geft, gynde dije kriftus: „vzkay Mat. 11, 28-30. czijeſta, geſto wede k zzywotu“,* a tuto57 dije, zzey lehke brzijemye Mat. 7, 14. 145 geho a pochotne gho geho. ktozz by praawye ſrdczem byl pokoren a tychy, ſklydny, yakozz on welij ſye nam vczyty od ſebe tomu, gyftye proty5s ſwyeta tohoto brzemeny lehket II by kriftowo brzijemye 98b bylo. pochotnyegije by bylo myloſtij yako ghem ſprzijeczy fye i kryſtem, nezzly ſye myloſtij ſprzijeczy ſ tijemto ſwyetem, o, kakt59 tijezzcze pyfſny, 150 hrdij"° podle ſwyetas1 trpij hrdeho protyw ſobye!61 a zdaly geſt lehko frdczy hnyewywemu, aneb kterezz zawyft muczij? anyt geft lakomftwu fluzzyty lehko. a obzzerna"i lakota zdaly tijezzkoſty nevczynij? ano dijegij leekarzy, ezz wijecze gych ztepe nezz mecz. a hubenecl ſmylftwo neſtydate czty zbawuge, zzaloft przywodij. a82 kto by poczetl wſyczku tyezkoft tijech 155 brzemene, gefto vlehly myloſtij k tomuto ſwyetu! czoy mezy nymy83 ne- vprzijemoſty, newyery, líty, dalekych vkladow! czoy gynakeho vkazanije, nezzlyg w írdczy — mijenijmt tak dobrze mnychy neb yeptyfſky, yako y gynee, kdyz mylugij ty ſwyetſke wijeczy — a czo lopoty a praacze, íbozzije dobywagijcz nebo przatel, czo ſtrachu za ztratu obeho toho! a pak nay- 160 poſlee gyne ſkonanije naleezaa czlowyek mnohokrat na ffwyetye, nezz ſey nadal, by ſobye przywedl, a po tijezzke praczy odpoczynvtije nena- lezne y gednoho! ale ſtrach bozzijeho hnyewu pro'2 take marnoſty praczo- waty! ale ktoz by byl pokorny ſrdczem a ſklydny a wyernye, vprzijemye przijda ku panv kriſtu, przyprzeha ſye k nyemu yako ghem myloſtij, 165 wzals brzijemye geho na ſſe — prawdu, wijeru a fſlechetnoſt —: lehczey- ſfije65 by wzal brzijemye, nezz geft brzijemye tohoto ſwyeta mylownijkow a mylownycz. a to gho myloſty ſ nijm gednee ſwu pochotnoſtij oblehczylo by tyezzkoft brzemene, a on by pomohl neeſty gſa myloſtywy ej66 k czlo- wijeku przyprzezzen, yako wol k wolu ghem przyprzezzen bywaa. neb 170 tak dije w pijímye ta wijecznaa mudroſt: ktozz mye mylugij, ya ty my- lugy,* a ma rozkofí byty f ſyny czlowyeczijmy.67* pak chczy take dotknvty toho, gijmzz geſt poczato dneffnije cztenije, zzey rzekl kriftus, a yakozz prawij ſwaty lvkaaſi, progeſnyw ſye w duchu a yako v weſelec3 twarzy rzekl to: chwalu twu wyznawam, otcze, ezſ tyto 175 wyeczy ſkryl przed ] mudrczy a malymf's to zewyl; nebt ſey tak lijbylo 99a tobye.* mudrczy tohoto ſwyeta po tom ſtogijecz, czozz k ſwyetu fluffye, Luk. 10, 21. mnohe wyeczy vtyefſene, geſto fluffegij k duchowenſtwij, magij ſkryty, Přísl. 8, 17. t. 8, 31. místo hrdy. 61 odd. 62 kon. ř. 63 odd. 64 rkp. A wzal. 65 písař napsal lehczeij, smazal j, předělal i v y a připsal na konec ř. (lehczey fije). 6 rkp. myloftywy. 142. nebt gfem tichy. — 149. yakt. — 156. dalekych v-[duow. — 159 n. przatel czo apak naypoſle gyne ſko- nanie nalezata čzlowiek. — 175. malym gly to 13
Strana 194
194 geſtoy to zeweno pokornym malym, ſklydnym, gefto ſwu myíl od trkv ſwyetſſkeho vpokogywſſe wzhoru gije powzdwyhly k bohu. a tak ty malij, proſtij lydee y ſpaſſytele, kdyzz przyſſel byl na ſwyet, prwe poznaly, nezz 180 welyczij, geſto ſwyetu byly znamenytij a ſtaaly po tom, aby byly zrzije- dlnij w ſwyetye. bywat to y geſtye: mnozij takowij nemnije, by lehke bylo brzijemye kriſtowo wzijety a by6' pochotne bylo gho, geſto ſ nijm ſprſahaa. w ſwych praczijech, w ſwych neprazdnyech nechtije ſye na to a ſnad ne- mohvv y82 rozmyſlyty a yakozz dije ſwaty bernart7°: mnozij wydye praa- 185 czy naſſy a newydije naſíeho vtyeffenije. a tak y ſwaty auguſtyn? pra- wijefſe: o, kak" my geſt rozkofſno drzewnijch mych rozkoffij byti prazdnv! protozz vczij ſwaty pawel rzka: ktey mudr na tomto ſwyetye, bud 11 Kor. 3, 18. nemudr, aby byl mudr.* przyhazije ſye: poczne nyekto znamenytye duchownij zzywot, ale vſage mudroſty przyrozene bude nechtyety k ſwyetu 190 nemudr byty ; chcze od lydij chwalu gmyety a hrdofty z irdcze newywrzze a przyezznij nyeterych k ſwemu ſtawu nepodobnych vfage," ezz z ſwe mudrofty nezayde dale; azz ſye y zklamaa"3 a nawratij ſye yako peſ k tomu, czoy byl wywratyl,* a vczynij rzecz o ſobye a mnohym gynym pohor- ffenije, protozz ktoy mudr k tomuto ſwyetu, bude-ly nemudr newaazze toho, czozz ſwyet waazzij a myluge, vklydye ſye od ſwyetſkych neprazdnij a w irdcze4 pokoru wezma, tak by mudr byl a dobra"6 by byla mudroſt przyrozenaa ku pomoczy, a pak y nad tu mudroft przyrozenv wzal by zwlafſtye ofſwyeczenije duchem ſwatym, geftoy obykl na pokoynych a na pokornych78 odpoczywaty. neb tak ſye geſt lybylo bohu, aby przed lydmy 200 a mudrymy k tomuto ſwyetu mnohe wyeczy vtyefſenee w duchowenftwij 99b ſkryty byly a malym pokorny zeweny, pro nyezz wſſeczky wola kriſtus k ſobye, a welij7 w gynem mijeftye, aby y malijtkym nebranyly gijty k nyemu*; neb on wſſech mozz poſylyty.80 [Z Konfessí IX, 1.] Přísl. 26, 11. 195 (Mat. 19, 14 a Marek 10, 14.] Mat. 25, 34. cztwrte a naypoſſlednyeyſſije pozwanije bude wel druhem przyfítij 205 na ſwyet ſyna bozijeho den ſvdny, tu ſwych pozowe gyne odlvvcze a rzka: podte pozzehnanij otcze meho, przygmyete kralowſtwo, geſtoy wam przypra- weno!* o, kaka tu bude radoſt tijem ſbozznym zbywſſe wiſeho hubenfſtwije, wſſeho nebezpeczenſtwije, gyzz ſwytyezzywiſe a wyecznv czeſt a chwalu a korvny wytyezzîtwije wezmucz, wyecznv radoft w bozij myloſty! gehozz 210 y nam dopomozz, hoſpodyne! amen.82 67 znam. odstavce. 68 d, l protaženy. 6 aby. 7 červ. podtrž. 7 Okak. 7 věta byla snad písařem porušena. 73 odd. 7 awfrdcze. 75 kon. ř. 76 následující ly bylo červ. přetrženo. 7 ynadtu. 78 anapokornych. 7 odd. 80 znam. odstavce. 81 kon. ř. 82 červ. přetrženo. zgewil. — 178. zgeweno. — 187. yak. — 188. kto geft mudr. — 190. budu nechtieti kfwietu nemudrzij byti. chcze. — 192. niekterych. — 202. zgewenij. 187 n.: Bylo otištěno k str. 173 ř. 120 nn.
194 geſtoy to zeweno pokornym malym, ſklydnym, gefto ſwu myíl od trkv ſwyetſſkeho vpokogywſſe wzhoru gije powzdwyhly k bohu. a tak ty malij, proſtij lydee y ſpaſſytele, kdyzz przyſſel byl na ſwyet, prwe poznaly, nezz 180 welyczij, geſto ſwyetu byly znamenytij a ſtaaly po tom, aby byly zrzije- dlnij w ſwyetye. bywat to y geſtye: mnozij takowij nemnije, by lehke bylo brzijemye kriſtowo wzijety a by6' pochotne bylo gho, geſto ſ nijm ſprſahaa. w ſwych praczijech, w ſwych neprazdnyech nechtije ſye na to a ſnad ne- mohvv y82 rozmyſlyty a yakozz dije ſwaty bernart7°: mnozij wydye praa- 185 czy naſſy a newydije naſíeho vtyeffenije. a tak y ſwaty auguſtyn? pra- wijefſe: o, kak" my geſt rozkofſno drzewnijch mych rozkoffij byti prazdnv! protozz vczij ſwaty pawel rzka: ktey mudr na tomto ſwyetye, bud 11 Kor. 3, 18. nemudr, aby byl mudr.* przyhazije ſye: poczne nyekto znamenytye duchownij zzywot, ale vſage mudroſty przyrozene bude nechtyety k ſwyetu 190 nemudr byty ; chcze od lydij chwalu gmyety a hrdofty z irdcze newywrzze a przyezznij nyeterych k ſwemu ſtawu nepodobnych vfage," ezz z ſwe mudrofty nezayde dale; azz ſye y zklamaa"3 a nawratij ſye yako peſ k tomu, czoy byl wywratyl,* a vczynij rzecz o ſobye a mnohym gynym pohor- ffenije, protozz ktoy mudr k tomuto ſwyetu, bude-ly nemudr newaazze toho, czozz ſwyet waazzij a myluge, vklydye ſye od ſwyetſkych neprazdnij a w irdcze4 pokoru wezma, tak by mudr byl a dobra"6 by byla mudroſt przyrozenaa ku pomoczy, a pak y nad tu mudroft przyrozenv wzal by zwlafſtye ofſwyeczenije duchem ſwatym, geftoy obykl na pokoynych a na pokornych78 odpoczywaty. neb tak ſye geſt lybylo bohu, aby przed lydmy 200 a mudrymy k tomuto ſwyetu mnohe wyeczy vtyefſenee w duchowenftwij 99b ſkryty byly a malym pokorny zeweny, pro nyezz wſſeczky wola kriſtus k ſobye, a welij7 w gynem mijeftye, aby y malijtkym nebranyly gijty k nyemu*; neb on wſſech mozz poſylyty.80 [Z Konfessí IX, 1.] Přísl. 26, 11. 195 (Mat. 19, 14 a Marek 10, 14.] Mat. 25, 34. cztwrte a naypoſſlednyeyſſije pozwanije bude wel druhem przyfítij 205 na ſwyet ſyna bozijeho den ſvdny, tu ſwych pozowe gyne odlvvcze a rzka: podte pozzehnanij otcze meho, przygmyete kralowſtwo, geſtoy wam przypra- weno!* o, kaka tu bude radoſt tijem ſbozznym zbywſſe wiſeho hubenfſtwije, wſſeho nebezpeczenſtwije, gyzz ſwytyezzywiſe a wyecznv czeſt a chwalu a korvny wytyezzîtwije wezmucz, wyecznv radoft w bozij myloſty! gehozz 210 y nam dopomozz, hoſpodyne! amen.82 67 znam. odstavce. 68 d, l protaženy. 6 aby. 7 červ. podtrž. 7 Okak. 7 věta byla snad písařem porušena. 73 odd. 7 awfrdcze. 75 kon. ř. 76 následující ly bylo červ. přetrženo. 7 ynadtu. 78 anapokornych. 7 odd. 80 znam. odstavce. 81 kon. ř. 82 červ. přetrženo. zgewil. — 178. zgeweno. — 187. yak. — 188. kto geft mudr. — 190. budu nechtieti kfwietu nemudrzij byti. chcze. — 192. niekterych. — 202. zgewenij. 187 n.: Bylo otištěno k str. 173 ř. 120 nn.
Strana 195
195 sfeftaa nedyele po fwyeczkach poczyna.1 tak' geſt welyka bozye myloſt, ez w geho mylofty y tyezka wyecz lehka bude. a protoz wola nas kriftus, abychom ſ nym, yako we ghu, w my- loſty gedne ſprzyezeny byli; neb tak na3 lehko bude ſneſti, czoz wſz]lozij" 5 na ny, kdyz bychom ſ nym w myloſty byli, protoz y dije: wezmyete na ſye me gho; pochotnet geſt ſprzyezenije ſe mnv a lehke me brzyemye.5* Mat. 11, 29 n. dywne geft, ez gynde prawij kriftus: „vzkay czyefta, geſto wede k zywotu,“* t. 7,14. a tuto prawij, zey pochotne gho neb ſprzyezenye geho a lehkes brzyemye. ale chczê3-ly vczenije geho ſpoſluchati, gyſtie toy tak, ez geft lehke brzye- 10 mye geho, a pochotnoy i nym ſprzyezenv byty. bychom pokornij byli a ſklydnij, yakoz on welij ſye nam od ſebe tomu navczyty, zdaly by nam wiſe ſnaze nebylo nezly tyem, geſto ſu ſye ſprzyehly myloſtij i tyemto ſwyetem? o, kakt tyezce pyſſny, hrdy podle ſwyeta trpij hrdeho protyw ſobye!" o, kak' ſye geſt ſwyetſſkemu wſſem ſwyetſkym ſlybyti neſnadno! 15 gedent wzchwalij czoss bud, druhy wzhyzdij, ale ktozz by w pokorze tyfſe, ſklydnye bydlyl na ſwyetye, myloſtij ſye przyprzaha yako ghem k bohu a wezma geho brzyemye na ſye, pochotnoſt ſwate mylofty oblehczyla by gemu to brzye-l mye a nadyege ſwata, ez po tey praczy nalezne od- 100" poczynutye ſwe dufty, a to praczygijcz pro ſwyetſku marnoſt tyezke neſu 20 brzyemye. a ſtrach naypoſlee bozijeho hnyewu pro taku marnoſt praczo- waty gen k ſwyetíkey chwale, gefto myne, a kto by wyczetl wſyczku ſwyeczſkych tyezkoft brzemene! czoy neprzyemoſti a gynakeho vkazanve nezly w frdczy; czo ftrachu a10 bazny za ztratu zbozije, zdrawijell nebo za to, by ſye przyetel nepronewyerzyl, by ſwym nedomyſlem, ſwu vprzye- 25 moſtij anebo ſnad pochlebuge przyetele nyekak nepotratyl! czoy daremnije pracze a tyezkeho potu pro ſwyetſku czeſt, prol2 nahromazdyenije ſbozije, dobytije przatel! a pak wel2 wſſem zyeloy to gynak nalezne ſkonanije, welijm gynaczyeyffye, nez ſyey nadal, a po tyezkel3 praczy odpoczynutye nenalezne, o, ktol4 by wyernym a vſtawnym frdczem przyffel k bohu w po- 30 korze a w uklydnoſtil5 a wzal bozije brzyemye, kak by lep-lifij nalezl pokoy, kdybyl ghem bozijm przyprzahl ſye k nyemu, toczyſí myloftij! neb yakoz gho ſprzaha dwa woly a drzij ſpolu, takez myloſt; a bylo by lehko neeſti brzyemye geho pro pochotnoſt i nym gedne myloſti.17 druhe znamenyte prawij cztenije dneſſnye a tyem sye poczyna, zey rzekl 35 kriftus, a�2 yakoz prawij ſwaty lukafí, progeſnyw ſye weſelvv twarzij rzekl to: chwalu twu wyzna wajm,18 otcze, ezs tyto wyeczy ſkryl przed mudrczy, a malyms to zyewyl; nebt ſyeyl9 tak lybylo tobye.* mudrczy tohoto ſwyeta, Luk. 10, 21. 1 červ.; Sfeftaa ne na konci jednoho řádku, ostatek na druhém ř. 2T na tři řádky. 3 kon. ř. 4 rkp. wlozij. 3 násl. výklad až do ř. 53 má mnoho shody s vý- kladem na str. 193 ř. 143 nn. 6 odd. 70 kak. 8 kon. ř. 3 rkp. "ſwyecz] ſkych "wſy- czku (červ. znam. slovosledu). 1 kon. ř. 11 na konci ř. užito v slab. zdra-zkratky: zd“. 12 kon. ř. 13 apotyezke. 14 O kto. 15 awuklydnofti. 151, l, k, kd, b protaženy; kdy by. 1 n. sſefta nediele po] swiečzkach tato rzečz] (červ.) — 4. wzlozij nanas. — 13. yakt. — 14. yak. — 25. nieyak. — 27. wewffem ze sie to gynak. — 28. welmie. — 13*
195 sfeftaa nedyele po fwyeczkach poczyna.1 tak' geſt welyka bozye myloſt, ez w geho mylofty y tyezka wyecz lehka bude. a protoz wola nas kriftus, abychom ſ nym, yako we ghu, w my- loſty gedne ſprzyezeny byli; neb tak na3 lehko bude ſneſti, czoz wſz]lozij" 5 na ny, kdyz bychom ſ nym w myloſty byli, protoz y dije: wezmyete na ſye me gho; pochotnet geſt ſprzyezenije ſe mnv a lehke me brzyemye.5* Mat. 11, 29 n. dywne geft, ez gynde prawij kriftus: „vzkay czyefta, geſto wede k zywotu,“* t. 7,14. a tuto prawij, zey pochotne gho neb ſprzyezenye geho a lehkes brzyemye. ale chczê3-ly vczenije geho ſpoſluchati, gyſtie toy tak, ez geft lehke brzye- 10 mye geho, a pochotnoy i nym ſprzyezenv byty. bychom pokornij byli a ſklydnij, yakoz on welij ſye nam od ſebe tomu navczyty, zdaly by nam wiſe ſnaze nebylo nezly tyem, geſto ſu ſye ſprzyehly myloſtij i tyemto ſwyetem? o, kakt tyezce pyſſny, hrdy podle ſwyeta trpij hrdeho protyw ſobye!" o, kak' ſye geſt ſwyetſſkemu wſſem ſwyetſkym ſlybyti neſnadno! 15 gedent wzchwalij czoss bud, druhy wzhyzdij, ale ktozz by w pokorze tyfſe, ſklydnye bydlyl na ſwyetye, myloſtij ſye przyprzaha yako ghem k bohu a wezma geho brzyemye na ſye, pochotnoſt ſwate mylofty oblehczyla by gemu to brzye-l mye a nadyege ſwata, ez po tey praczy nalezne od- 100" poczynutye ſwe dufty, a to praczygijcz pro ſwyetſku marnoſt tyezke neſu 20 brzyemye. a ſtrach naypoſlee bozijeho hnyewu pro taku marnoſt praczo- waty gen k ſwyetíkey chwale, gefto myne, a kto by wyczetl wſyczku ſwyeczſkych tyezkoft brzemene! czoy neprzyemoſti a gynakeho vkazanve nezly w frdczy; czo ftrachu a10 bazny za ztratu zbozije, zdrawijell nebo za to, by ſye przyetel nepronewyerzyl, by ſwym nedomyſlem, ſwu vprzye- 25 moſtij anebo ſnad pochlebuge przyetele nyekak nepotratyl! czoy daremnije pracze a tyezkeho potu pro ſwyetſku czeſt, prol2 nahromazdyenije ſbozije, dobytije przatel! a pak wel2 wſſem zyeloy to gynak nalezne ſkonanije, welijm gynaczyeyffye, nez ſyey nadal, a po tyezkel3 praczy odpoczynutye nenalezne, o, ktol4 by wyernym a vſtawnym frdczem przyffel k bohu w po- 30 korze a w uklydnoſtil5 a wzal bozije brzyemye, kak by lep-lifij nalezl pokoy, kdybyl ghem bozijm przyprzahl ſye k nyemu, toczyſí myloftij! neb yakoz gho ſprzaha dwa woly a drzij ſpolu, takez myloſt; a bylo by lehko neeſti brzyemye geho pro pochotnoſt i nym gedne myloſti.17 druhe znamenyte prawij cztenije dneſſnye a tyem sye poczyna, zey rzekl 35 kriftus, a�2 yakoz prawij ſwaty lukafí, progeſnyw ſye weſelvv twarzij rzekl to: chwalu twu wyzna wajm,18 otcze, ezs tyto wyeczy ſkryl przed mudrczy, a malyms to zyewyl; nebt ſyeyl9 tak lybylo tobye.* mudrczy tohoto ſwyeta, Luk. 10, 21. 1 červ.; Sfeftaa ne na konci jednoho řádku, ostatek na druhém ř. 2T na tři řádky. 3 kon. ř. 4 rkp. wlozij. 3 násl. výklad až do ř. 53 má mnoho shody s vý- kladem na str. 193 ř. 143 nn. 6 odd. 70 kak. 8 kon. ř. 3 rkp. "ſwyecz] ſkych "wſy- czku (červ. znam. slovosledu). 1 kon. ř. 11 na konci ř. užito v slab. zdra-zkratky: zd“. 12 kon. ř. 13 apotyezke. 14 O kto. 15 awuklydnofti. 151, l, k, kd, b protaženy; kdy by. 1 n. sſefta nediele po] swiečzkach tato rzečz] (červ.) — 4. wzlozij nanas. — 13. yakt. — 14. yak. — 25. nieyak. — 27. wewffem ze sie to gynak. — 28. welmie. — 13*
Strana 196
196 geſto ſtogye po tom, czoz k ſwyetu ſluffye, w ſwey hrdoſti, w ſwey zadoſti ſkryto magij to vtyeſſenije, czoz pokornij, ſklydnij w bozij myloſti, w po- kogi ſwych duuff gmyewagij geho gefîtye y zde, yakoz prawij ſwaty ber- 40 nart 18 mnozij wydye praczy naſfy aneb naſſe vtrpenye a newydye vtyechy nafſye. a tak dyefſe y ſwaty auguſtyn:20 0,12 kak my geft mylo a pochotno 100b drzewnych mych rozkoffij ſwyetíkych prazdnu byty! a protoz dije ſwaty 1 Kor. 3, 18. pawel:20 Il ktoy mudr na tomto ſwyetye, bud nemudr, aby byl mudr!* mnozij pocznvv znamenytye ſluzyty bohu, ale tu ſwyetſku mudroſt drzijecz 45 w ſrdczy, hrdoſt a ſnaznoſt w zadoſty, aby gmyely od lydij2 chwalu a przyezn nyeterych a k ſwemu22 ftawu nepodobnych, mnyecz, by ſwu mud- rofty przemohly ge, az ſye odwratye yako pes k tomu,21 czoy byl wy- wratyl.* a protoz, ktoy mudr na tomto ſwyetye, kdyby23 chtyel k ſwyetu nemudr byty puſtie od4 zadoſtnych wyeczij tohoto ſwyeta, neſtoge po 50 ſwyetu, vklydie ſwu myſl a w ſrdcze25 pokoru wezma, tak by mudr byl mage mudroſt przyrozenu ku pomoczy, a pak...28 zwlaſtye oſwyeczenye du- chem ſwatym, geftoy obykl na pokoynych a na pokornych27 odpoczywaty. neb tak ſye geſt lybylo bohu, aby przed hrdymy, nepokoynymy, a geſto vffagij ſwe mudrofty, mnohe wyeczi vtyeffenee w duchownyem byehu 55 ſkryty byly a malym byly, pokornym a vklydnym od ſwyetfíkeho trku, zyeweny a vkazany.28 ez pak take dnes wola kriſtus w tomto cztenij rzka: „podte ke mnye wſychny, geſto praczygete a gíte obtyezeny“, chczy k lydem czelednym rzeczi take k gych napomenutij podrzyeti, kak ſye magij k bohu gmyety, 60 kak k ſwey hoſpodye a kak ſamy mezy ſebu.29 neb y w ta3 proſtaa, vprzije- ma a pokornaa ſrdcze nahledaa hoſpodyn ſwu myloſtij. trogym czynem k bohu gma ſye gmyety krzeſtyanſka czeled: ſrdczem, víty a ſkutkem31 nayprw mate gmyety ſwe ſrdcze k bohu, czaſto nan wzpomynagijcz, k nyemu wzdychagijcz, zadagijcz pomoczy od nyeho ke 65 wifemu, czoz czynyte, chwalu gemu wzdawagijcz, obmyſlewagijcz, kak w dywney moczy, v mudroſty y w dobrotye32 vczynyl wſe, czoz geft, a wſſe k nyeczemu vzytecznye. a take ſwy3 hrzyechom ij34 obmefſkanij mate za- daty ſwym wſym ſrdozem odpuſtyenye. a toho, czoz dobreho gma kto, bud bohu wdyeczen ; neb zdrawije, ſyla, mudroft y fſczeſtye, toy wſſe od boha. 70 y mnohe gyne dary bozije ma35 kazdy nyetere; acz nezna I1 gych w ſobye, wſak ma wſech byti wdyeczen. neb acz kto czo trpij protywneho, chcze-ly ſam, bude gemu vzyteczno k ſpaſſeny wyecznye, kdyz przetrpij pokornye. Přísl. 26, 11 1013 17 znam. odstavce. 18 rkp. wyznam (confiteor), ale srv. 193 ř. 174. 13 na konci ř. nepřetržená černá výplň. 20 červ. podtrž. 21 odd. 22 akfwemu. 2 kdy by. 24 kon. ř. 25 awírdcze. 26 srovnáme-li s tím text na str. 194 ř. 198 n., uznáme, že tuto několik slov chybou pís. vypadlo. 27 anapokornych, 28 znam. odstavce. 28 odd. 3 ywta. 31 menší červ. znaménko. 32 ywdobrotye. 33 kon. ř. 3 chyba opisovačská (vynech. i) ztemňuje tu smysl; v Štít. Erb. 111, 8nn.: žádajíc, aby vám dal to činiti, coj' jemu 28. sie geft. — 31. totiz. — 37. malym gfy to zgewil. — 47. niekterych. — 53. gessto geft obwykl. — 57. zgeweny. — 60. yak (dvakrát). — 66. yak. — 71. niektere. — 76. yakz
196 geſto ſtogye po tom, czoz k ſwyetu ſluffye, w ſwey hrdoſti, w ſwey zadoſti ſkryto magij to vtyeſſenije, czoz pokornij, ſklydnij w bozij myloſti, w po- kogi ſwych duuff gmyewagij geho gefîtye y zde, yakoz prawij ſwaty ber- 40 nart 18 mnozij wydye praczy naſfy aneb naſſe vtrpenye a newydye vtyechy nafſye. a tak dyefſe y ſwaty auguſtyn:20 0,12 kak my geft mylo a pochotno 100b drzewnych mych rozkoffij ſwyetíkych prazdnu byty! a protoz dije ſwaty 1 Kor. 3, 18. pawel:20 Il ktoy mudr na tomto ſwyetye, bud nemudr, aby byl mudr!* mnozij pocznvv znamenytye ſluzyty bohu, ale tu ſwyetſku mudroſt drzijecz 45 w ſrdczy, hrdoſt a ſnaznoſt w zadoſty, aby gmyely od lydij2 chwalu a przyezn nyeterych a k ſwemu22 ftawu nepodobnych, mnyecz, by ſwu mud- rofty przemohly ge, az ſye odwratye yako pes k tomu,21 czoy byl wy- wratyl.* a protoz, ktoy mudr na tomto ſwyetye, kdyby23 chtyel k ſwyetu nemudr byty puſtie od4 zadoſtnych wyeczij tohoto ſwyeta, neſtoge po 50 ſwyetu, vklydie ſwu myſl a w ſrdcze25 pokoru wezma, tak by mudr byl mage mudroſt przyrozenu ku pomoczy, a pak...28 zwlaſtye oſwyeczenye du- chem ſwatym, geftoy obykl na pokoynych a na pokornych27 odpoczywaty. neb tak ſye geſt lybylo bohu, aby przed hrdymy, nepokoynymy, a geſto vffagij ſwe mudrofty, mnohe wyeczi vtyeffenee w duchownyem byehu 55 ſkryty byly a malym byly, pokornym a vklydnym od ſwyetfíkeho trku, zyeweny a vkazany.28 ez pak take dnes wola kriſtus w tomto cztenij rzka: „podte ke mnye wſychny, geſto praczygete a gíte obtyezeny“, chczy k lydem czelednym rzeczi take k gych napomenutij podrzyeti, kak ſye magij k bohu gmyety, 60 kak k ſwey hoſpodye a kak ſamy mezy ſebu.29 neb y w ta3 proſtaa, vprzije- ma a pokornaa ſrdcze nahledaa hoſpodyn ſwu myloſtij. trogym czynem k bohu gma ſye gmyety krzeſtyanſka czeled: ſrdczem, víty a ſkutkem31 nayprw mate gmyety ſwe ſrdcze k bohu, czaſto nan wzpomynagijcz, k nyemu wzdychagijcz, zadagijcz pomoczy od nyeho ke 65 wifemu, czoz czynyte, chwalu gemu wzdawagijcz, obmyſlewagijcz, kak w dywney moczy, v mudroſty y w dobrotye32 vczynyl wſe, czoz geft, a wſſe k nyeczemu vzytecznye. a take ſwy3 hrzyechom ij34 obmefſkanij mate za- daty ſwym wſym ſrdozem odpuſtyenye. a toho, czoz dobreho gma kto, bud bohu wdyeczen ; neb zdrawije, ſyla, mudroft y fſczeſtye, toy wſſe od boha. 70 y mnohe gyne dary bozije ma35 kazdy nyetere; acz nezna I1 gych w ſobye, wſak ma wſech byti wdyeczen. neb acz kto czo trpij protywneho, chcze-ly ſam, bude gemu vzyteczno k ſpaſſeny wyecznye, kdyz przetrpij pokornye. Přísl. 26, 11 1013 17 znam. odstavce. 18 rkp. wyznam (confiteor), ale srv. 193 ř. 174. 13 na konci ř. nepřetržená černá výplň. 20 červ. podtrž. 21 odd. 22 akfwemu. 2 kdy by. 24 kon. ř. 25 awírdcze. 26 srovnáme-li s tím text na str. 194 ř. 198 n., uznáme, že tuto několik slov chybou pís. vypadlo. 27 anapokornych, 28 znam. odstavce. 28 odd. 3 ywta. 31 menší červ. znaménko. 32 ywdobrotye. 33 kon. ř. 3 chyba opisovačská (vynech. i) ztemňuje tu smysl; v Štít. Erb. 111, 8nn.: žádajíc, aby vám dal to činiti, coj' jemu 28. sie geft. — 31. totiz. — 37. malym gfy to zgewil. — 47. niekterych. — 53. gessto geft obwykl. — 57. zgeweny. — 60. yak (dvakrát). — 66. yak. — 71. niektere. — 76. yakz
Strana 197
197 a nad to,36 czoy pracznych nemocznych, geſto by wzali teez rady, yako 75 wy gmate! kto by wíſel do ſſpytala v37 prazie, vzrzel by, maa-li z czeho bohu dyekowaty, kakzkoli y ti magij dary bozie. tot geft welmye potrzebne a vzyteczne obecznye lydem taka myſlenye gmyety w ſrdczych a zlym ſye branyty. neb ktoz chcze nabraty wody dobre, muſij prwe ze czbanka zlu- wyprazdnyty.38 a yakoz ſrdczem mate wzdy tahnuty k bohu, takez y vſty,39 at ſye wrowna rzecz dobra myſli dobre! a protoz ſtrzyezte ſye rzeczy nekazane a fferzedne tak pijlnye, yakoz horzke a przykre krmye, ſhnyle a nezdrawe ſtrzyehu ſye mudrzy! neb rzecz peſka, nekazana owffem geſt nezdrawa duſſy, y kak tyemy víty bude kto chwalyty boha, geſíto gſu plna zlee 85 rzeczy mrzke, o-ſhawne, brzydke" a ſſerzedneho lanye a poklynanije ſebe neb druzcze ſweho, aneb wyerul dobytcziete? ohyzdnv rzeczij ohyzdnat gſu vſta a ſſerzedna. kakz by pak w ſſerzedney czijefy, mrzkey a ohawney, gefſto by gij layna a42 gynu fſerzednoſt kydali, bylo lahodne y dobre pitije, kdyby3 nebyla aſpon vmyta dobrze prwe? takezt z fierzednych vſt, gefíto gſu4 ſrdcze pramen ſſerzedneho, y chwala bozije nenye wzaczna; neb czoz geſt w ſrdczy yako w ſtudnyczy, to z uſt45 gde yako potokem z nyeho. a prawy ſwaty yakub k teyto rzeczi o zléel yazyku mluwye: y moz-ly46 ſtudnyczie gednyem pramenem pogednv dati ſladku wodu y horzku?* a protoz welmy hyzdy yazyk proſty, zly, neſtydaty; neb mnoho zleho 95 pro zly yazyk bywa, geît przyflowije latynye obeczne, ez yazyk nemage koſtij lama koſti. a czechowe rzyekagij: yazyk hlawye neprzegie. 47 a owſſem39 geft to przedywne, ez mnozij tak radi ſſerzednye mluwye. ale ſnad to geft znamenye anczykrzyſtowo aneb at rzku I] dyablowo, gefſtoy dal ſwym 101b to heſlo, geſſto ſlufſegij k kralowſtwij geho, aby po tom znaly ſye ſpolu, 100 ano po rzeczy geſt znati, ktoy z rakus,48 kto z czech, kto z morawy: takez po rzeczy pozna czlowyek, ktoy z dyablowa kralowſtwije a kto z bozijeho. a protoz, mylee dyetky, odwykayte zlce rzeczi, wyndyete z kralowſtwije dyablowa nerzadneho a nezpoſobeneho k kralowſtwy bozyemu obratyecz ſye! lzy take pijlnye ſye ſtrzyezte; pſanot geſt: vſta, kterazt lzy, zaby- 105 gegyt duffy.* a lez czynij, ez czaîto lyde newyerzye prawdye, a welmy Moudr. 1,11. w lydech traty myloft; a kakay myloſt, kdez newyerzye ſobye? awſakz49 ma byty myloſt k czlowyeku, acz lez geho mrzij, protoz ma tak-mylowaty Izyweho czlowyeka: zadati, aby nebyl lzywy. lez geſt welmy podobne znamenye k onomu anczykrzyîtowu, geſto da ſwym.* a ktoz nebude zjev. 14,9a 19,20. 110 gmyety znamenye toho, nebude moczy any kupyti, any prodaty. takez nynye nenye" pocz na trh; ktoz lzy nema, nekupy dobrze any proda. to wyedye ty, ktozis ſye i trhy obyeragy, awſakzt ya wam nerazy wzyety libo, a odpustil vám vaše hřiechy i rozličná obmeškánie. 35 slovosled opraven ze psa- ného: dary "ma "bozije. 36 Anadto. 37 kon. ř. 38 znam. odstavce. 39 odd. 40 dk protaženy. 41 podle znam." před wyeru zdá se, že věru náleží do násl. věty. 22 kon. ř. 43 kdy by. 44 rasurou vznikla mezera 1 litery, před tím červ. znam." (gſu" : ſrdcze). koli. — 80. y tak tiemi vſty. — 87. yakz. — 105. welmie. — 106. yaka. — 106. Jak. 3, 11. 80 90
197 a nad to,36 czoy pracznych nemocznych, geſto by wzali teez rady, yako 75 wy gmate! kto by wíſel do ſſpytala v37 prazie, vzrzel by, maa-li z czeho bohu dyekowaty, kakzkoli y ti magij dary bozie. tot geft welmye potrzebne a vzyteczne obecznye lydem taka myſlenye gmyety w ſrdczych a zlym ſye branyty. neb ktoz chcze nabraty wody dobre, muſij prwe ze czbanka zlu- wyprazdnyty.38 a yakoz ſrdczem mate wzdy tahnuty k bohu, takez y vſty,39 at ſye wrowna rzecz dobra myſli dobre! a protoz ſtrzyezte ſye rzeczy nekazane a fferzedne tak pijlnye, yakoz horzke a przykre krmye, ſhnyle a nezdrawe ſtrzyehu ſye mudrzy! neb rzecz peſka, nekazana owffem geſt nezdrawa duſſy, y kak tyemy víty bude kto chwalyty boha, geſíto gſu plna zlee 85 rzeczy mrzke, o-ſhawne, brzydke" a ſſerzedneho lanye a poklynanije ſebe neb druzcze ſweho, aneb wyerul dobytcziete? ohyzdnv rzeczij ohyzdnat gſu vſta a ſſerzedna. kakz by pak w ſſerzedney czijefy, mrzkey a ohawney, gefſto by gij layna a42 gynu fſerzednoſt kydali, bylo lahodne y dobre pitije, kdyby3 nebyla aſpon vmyta dobrze prwe? takezt z fierzednych vſt, gefíto gſu4 ſrdcze pramen ſſerzedneho, y chwala bozije nenye wzaczna; neb czoz geſt w ſrdczy yako w ſtudnyczy, to z uſt45 gde yako potokem z nyeho. a prawy ſwaty yakub k teyto rzeczi o zléel yazyku mluwye: y moz-ly46 ſtudnyczie gednyem pramenem pogednv dati ſladku wodu y horzku?* a protoz welmy hyzdy yazyk proſty, zly, neſtydaty; neb mnoho zleho 95 pro zly yazyk bywa, geît przyflowije latynye obeczne, ez yazyk nemage koſtij lama koſti. a czechowe rzyekagij: yazyk hlawye neprzegie. 47 a owſſem39 geft to przedywne, ez mnozij tak radi ſſerzednye mluwye. ale ſnad to geft znamenye anczykrzyſtowo aneb at rzku I] dyablowo, gefſtoy dal ſwym 101b to heſlo, geſſto ſlufſegij k kralowſtwij geho, aby po tom znaly ſye ſpolu, 100 ano po rzeczy geſt znati, ktoy z rakus,48 kto z czech, kto z morawy: takez po rzeczy pozna czlowyek, ktoy z dyablowa kralowſtwije a kto z bozijeho. a protoz, mylee dyetky, odwykayte zlce rzeczi, wyndyete z kralowſtwije dyablowa nerzadneho a nezpoſobeneho k kralowſtwy bozyemu obratyecz ſye! lzy take pijlnye ſye ſtrzyezte; pſanot geſt: vſta, kterazt lzy, zaby- 105 gegyt duffy.* a lez czynij, ez czaîto lyde newyerzye prawdye, a welmy Moudr. 1,11. w lydech traty myloft; a kakay myloſt, kdez newyerzye ſobye? awſakz49 ma byty myloſt k czlowyeku, acz lez geho mrzij, protoz ma tak-mylowaty Izyweho czlowyeka: zadati, aby nebyl lzywy. lez geſt welmy podobne znamenye k onomu anczykrzyîtowu, geſto da ſwym.* a ktoz nebude zjev. 14,9a 19,20. 110 gmyety znamenye toho, nebude moczy any kupyti, any prodaty. takez nynye nenye" pocz na trh; ktoz lzy nema, nekupy dobrze any proda. to wyedye ty, ktozis ſye i trhy obyeragy, awſakzt ya wam nerazy wzyety libo, a odpustil vám vaše hřiechy i rozličná obmeškánie. 35 slovosled opraven ze psa- ného: dary "ma "bozije. 36 Anadto. 37 kon. ř. 38 znam. odstavce. 39 odd. 40 dk protaženy. 41 podle znam." před wyeru zdá se, že věru náleží do násl. věty. 22 kon. ř. 43 kdy by. 44 rasurou vznikla mezera 1 litery, před tím červ. znam." (gſu" : ſrdcze). koli. — 80. y tak tiemi vſty. — 87. yakz. — 105. welmie. — 106. yaka. — 106. Jak. 3, 11. 80 90
Strana 198
128 1029 Žal. 149, 6. Efes. 5, 17—19. znamenye toho, ale razy wam: ktoz ge gmate, zbudte geho! fſtanet ſye pomíta nad2 anczykrzyítem y nad tyemy,51 ktoz budu wzely znamenye geho. okuſyet lahody tee w gezeru plamennem firy wruczije, yakozt geft 115 buoh ſwatemu yanu zyewyl.* protoz razyt: oſtante lzy al2 ſtrzyezte ſye gie! lezt nykdy nemoz ſama w ſobye byti dobra, ale wzdy geſt zla a'2 wzdy í hrzyechem, gedyne kdyby kto z kratochwyle nahodu nyekdy, ale ne z obyczege52 chtyel nyekoho vtyeffyty a powyedyel nyeczo nepodobneho, ne aby33 obludyl koho, aby vwyerzyl tomu, geſto nenije, ale aby ſlyffe 120 nepodobne zaſmal ſye to[mu] 52 pomluw a rozpraweny y'2 pyeſny tyech ſye ſtrzyezte, geſtot was wedu k ſmylitwu a haſije v was myloſt bozij. pakly dyete: „muſyme ſye take nyekdy vtyeffyty zpyewagijcz, neb ſobye nyeczo rozprawyegijcz“, a zdaly by55 nebyla kratochwyl o I] bohu zpye- waty a o ſwatych56 nabozne pyeſſny a vtyeſſene, aneb ſobye rozprawyety? 125 ano dawyd prawij: w hrdle gich weſelenye bozije.* toczyfi, kdyz ſu weſeli dobrzy, tehdy boha magij w ſwych vſtech, ano w hrdle ſwem, zpyewagijcz o nyem, neb o czemz kto rad przemyeta w ſrdczy, o tom rad mluwij neb zpyewa. a protoz ſwaty pawelb7 y k tomu5s lydem dawa radu dobru rzka: nebywayte nemvdrzy, ale rozvmyeyte, czo geft wole bozije! a wezmyete 130 naplnyenye duchem ſwatym mluwijecz ſpolu z chwaly bozije59 a z pyefſnij6o duchownych zpyewagijcz a weſfelecz ſye w hoſpodynu!* toczyff: nezpye- wayte marneho; nebywayte tak nemudrzy, aby ſye neb gyne drazdyly k ſmylſtwu neb k hrdoſty pyeſſnyemy ſwymy, yakoz blaznowe panny a panye budu hrdy tyem, ez zpyewagij o nych mladij blazny rozbuzegyczel fſye k ſmylſtwu, a nyeterzy, neda nemlczely, a ony pak mnije, by tak wſet2 byly wzaczny, yakz v pyefnyech ſlyffye, protoz y radij,62 aby z zalmow, z pyeſſnij duchownych zpyewaly, aby duch ſwaty naplnyl gych frdcze ſwe myloſty, aby proſby ſwe wzdawaly k bohu chwalecz gey a dyekugycz gemu z geho darow; acz by tak dluho nemohly byty na modlytwach, ale 140 kratcze; nebt boh kazdeho wydij polozenije.63 skutkem take, yakoz wy mozte, vkazte, ez gite bozije czeled, cho- dyecz ke mſſy w ſwoy czas a na kazanye,64 klekagijcz przed ſwym bohem, podle ſtatka,6 mate-li czo ſweho, almuznu daducz a offyeru, 65 z mala malo, yakz koho boh darowal, neb kterzyz lyde, a zwlaſtye dyelny a ſluzebnij, 145 netbagij na boh, glu yako dyelny dobytek, gymz66 dyelawffe pak gey ztepu. takez lydce taczij zde robotugij, a netbagy-ly na boh, po robotye teyto na wyecznu by ſmrt ſly. a protoz y wyſtrzyeha ge duch ſwaty rzka 45 zult. 45 Ymozly. 47 tak rkp. 4 za tím černá výplň nepřetržená. A wffakz. 50 znam. slovosledu ("nenye "nynye). b ynadtyemy. 2 nezobyczege. 53 neaby. 3 v rkp. to na kon. ř. 55 Azda na konci ř., lyby na druhém ř. 56 aofwatych. 57 červ. podtrž. 3 yktomu. 5 v Štít. Erb. 112, 23 čte se ten citát úplněji: mluviec spolu z žal- móv a z chvály božie a z duchovních piesní (psalmis et hymnis et cantionibus spirituali- bus). 60 azpyefínij. 61 snad místo wzbuzegycz (roz- m. wz-častý omyl v stč. rkp.). 135 Zjev. 19, 20. awſſak. — 111. nynie nenie pocz. — 114. budu awzeli. — 115. fyru. — 116. zgewil protozt. — 119. nietczo. — 126. a 132. totiz. — 136. niekterzij leda nemlčzeli.
128 1029 Žal. 149, 6. Efes. 5, 17—19. znamenye toho, ale razy wam: ktoz ge gmate, zbudte geho! fſtanet ſye pomíta nad2 anczykrzyítem y nad tyemy,51 ktoz budu wzely znamenye geho. okuſyet lahody tee w gezeru plamennem firy wruczije, yakozt geft 115 buoh ſwatemu yanu zyewyl.* protoz razyt: oſtante lzy al2 ſtrzyezte ſye gie! lezt nykdy nemoz ſama w ſobye byti dobra, ale wzdy geſt zla a'2 wzdy í hrzyechem, gedyne kdyby kto z kratochwyle nahodu nyekdy, ale ne z obyczege52 chtyel nyekoho vtyeffyty a powyedyel nyeczo nepodobneho, ne aby33 obludyl koho, aby vwyerzyl tomu, geſto nenije, ale aby ſlyffe 120 nepodobne zaſmal ſye to[mu] 52 pomluw a rozpraweny y'2 pyeſny tyech ſye ſtrzyezte, geſtot was wedu k ſmylitwu a haſije v was myloſt bozij. pakly dyete: „muſyme ſye take nyekdy vtyeffyty zpyewagijcz, neb ſobye nyeczo rozprawyegijcz“, a zdaly by55 nebyla kratochwyl o I] bohu zpye- waty a o ſwatych56 nabozne pyeſſny a vtyeſſene, aneb ſobye rozprawyety? 125 ano dawyd prawij: w hrdle gich weſelenye bozije.* toczyfi, kdyz ſu weſeli dobrzy, tehdy boha magij w ſwych vſtech, ano w hrdle ſwem, zpyewagijcz o nyem, neb o czemz kto rad przemyeta w ſrdczy, o tom rad mluwij neb zpyewa. a protoz ſwaty pawelb7 y k tomu5s lydem dawa radu dobru rzka: nebywayte nemvdrzy, ale rozvmyeyte, czo geft wole bozije! a wezmyete 130 naplnyenye duchem ſwatym mluwijecz ſpolu z chwaly bozije59 a z pyefſnij6o duchownych zpyewagijcz a weſfelecz ſye w hoſpodynu!* toczyff: nezpye- wayte marneho; nebywayte tak nemudrzy, aby ſye neb gyne drazdyly k ſmylſtwu neb k hrdoſty pyeſſnyemy ſwymy, yakoz blaznowe panny a panye budu hrdy tyem, ez zpyewagij o nych mladij blazny rozbuzegyczel fſye k ſmylſtwu, a nyeterzy, neda nemlczely, a ony pak mnije, by tak wſet2 byly wzaczny, yakz v pyefnyech ſlyffye, protoz y radij,62 aby z zalmow, z pyeſſnij duchownych zpyewaly, aby duch ſwaty naplnyl gych frdcze ſwe myloſty, aby proſby ſwe wzdawaly k bohu chwalecz gey a dyekugycz gemu z geho darow; acz by tak dluho nemohly byty na modlytwach, ale 140 kratcze; nebt boh kazdeho wydij polozenije.63 skutkem take, yakoz wy mozte, vkazte, ez gite bozije czeled, cho- dyecz ke mſſy w ſwoy czas a na kazanye,64 klekagijcz przed ſwym bohem, podle ſtatka,6 mate-li czo ſweho, almuznu daducz a offyeru, 65 z mala malo, yakz koho boh darowal, neb kterzyz lyde, a zwlaſtye dyelny a ſluzebnij, 145 netbagij na boh, glu yako dyelny dobytek, gymz66 dyelawffe pak gey ztepu. takez lydce taczij zde robotugij, a netbagy-ly na boh, po robotye teyto na wyecznu by ſmrt ſly. a protoz y wyſtrzyeha ge duch ſwaty rzka 45 zult. 45 Ymozly. 47 tak rkp. 4 za tím černá výplň nepřetržená. A wffakz. 50 znam. slovosledu ("nenye "nynye). b ynadtyemy. 2 nezobyczege. 53 neaby. 3 v rkp. to na kon. ř. 55 Azda na konci ř., lyby na druhém ř. 56 aofwatych. 57 červ. podtrž. 3 yktomu. 5 v Štít. Erb. 112, 23 čte se ten citát úplněji: mluviec spolu z žal- móv a z chvály božie a z duchovních piesní (psalmis et hymnis et cantionibus spirituali- bus). 60 azpyefínij. 61 snad místo wzbuzegycz (roz- m. wz-častý omyl v stč. rkp.). 135 Zjev. 19, 20. awſſak. — 111. nynie nenie pocz. — 114. budu awzeli. — 115. fyru. — 116. zgewil protozt. — 119. nietczo. — 126. a 132. totiz. — 136. niekterzij leda nemlčzeli.
Strana 199
199 w zaltarzy: nerodte byty yako kuon a mezek, w nychzt nenye rozvmu;* žal. 31, 9. 150 ale toczyff wyrozvmyegijcz, zey buoh nad7 wamy, cztyete gey ſwym frdczem, víty y take ſkutkem, czynyecz, czoy przykazal, a II nechagijcz, 102b czoy zapowyedyel w ſwem defaterze przykazanij! a zwlaſtye pomnyete, zey zapowyedyel neczyftotu ſmylftwa, ale chcze, aby ſye kazdy ſdrzal od ſmylftwa!6s ſmylftwo plodyecz nelze geſt k bohu. 69 prawij ſwaty pawel: 70 155 to wyezte a rozvmycyte tomu: any ſmylſtwo paffycz kralowſtwo bozije budu gmyety.* protoz, yakozt ſtary dobeſſ wyſtrzyehaſſe ſweho ſyna Eies. 5, 5. od wiſelykeho ſmylftwa,* chowayte ſye, any by za to chtyely dary braty, [Tob. 4, 13.] any pod omluwu," by nemohly pro ſwu krzehkoſt ſdrzyety ſye. a zdaly" by neídrzal ſye, kdyby“ nyekto hledal na to? ſnad by nechal, by lecz robye 160 przy tom bylo, a pak, ano boh przyhleda, genz geft to zapowyedyel, nechaty nechcze! y chcze ſye pak kto omluwyty, by bez toho nemohl byty! krzyw- dat geft; mohlt by, byt chtyel tu zadoft przemoczy trpye a nedrazdye ſye myſlenym aneb zlym obyczegem, ale bez pracze nemoz. a protoz, ktoz praczyge pro boh branye ſye zlemu, odplatu wezme; a ktoz powolij ſwey 165 zle zadoíty, ten pokutu. a pakly ſye kto fdrzyety nechcze, ale v man- zelftwye bud, yakoz boh kazal, a z czyle" manzelſkeho newychazey! y zadneho hrzyechu tak obecznye nemſtyl boh na ſwyetye yako ſmylitwa; neb byl pro� nye potopyl wes ſwyet, kdyz ſynowe bozij, toczyf z ple- mene ſetowa, pogymaly dczery z plemene kaynowa wyducz, ez byly kraf- 170 ne,* toczyff pro ſmylitwo gen, netbaly, by dobre byli, neda byly kraſne. 1 Mojž. 6, 2. mityl take boh vkrutnye ſmylſtwa, yako onyem myeſtom pyety dal ſye propaſty a za zywa ſpalyl ge pekelnym ohnyem pro gych ſmylſtwo fferzedne protyw bychu?s przyrozenemu.* ruben79 take, prworozeny fyn t. 19, 1—25. yakubow, ztratyl pro ſmylſtwo pozehnanye; geſto yako z praawa myel 175 gmyety, toy dano gynemu.*80 ez pak boh myluge czyſtotu, y tyem geſt t. 40, 4. to vkazal, ez ſyey narodyl ze panny czyſte, a protoz, kdyz nemozte yako bohaty a yako prazdny gmyety gynych ſkutkow dobrych, to wam bud ſkutek dobry ſtrzyeczy ſye li hrzyechu. a prawdu78 rzkucz,8i ktoz by 103a mnoho myel dobrych ſkutkow gynych a ſmylſtwa neb gyne bozije za- 180 powyedy neſtrzyehl ſye, ztraczent by byl, leczt by ſye pokal, to pak take budu waſſy dobrzy ſkutczy, kdyz ſwu praczy neſete wyernye; lecz panom fluzyecz, lecz pijcz neb geducz ku potrzebye, lecz ſpijte, lecz bdijte, kdyz to, yakozt radij ſwaty pawel, wſe czynyte we gmye bozije a82 k geho chwale.* a tent pije neb gije neb ſpij neb czoss2 bud takoweho czynij 1 Kor. 10, 81. 185 we gmye bozije a k geho83 chwale, ktozt to ſwym czaſem czynij, aby mohl 62 odd. 63 znam. odstavce. 64 anakazanye. 65 odd. 65 rkp. gy myz; srv. Štít. Erb. 113, 5n.: jako hovada, jimiž dělavše potom je zabí. 67 kon. ř. 68 odd. 6 za tím ne- přetržená černá výplň b; v Štít. Erb. 113, 15: nelze jest přijíti k Bohu. 70 červ. podtrž. 144. statku. — 146. gymz. — 149. nenie rozum. — 150. totiz. — 151 n. netbagicz czo gt| zapowiediel wiwem defate-ru. — 153. ze geft. — 157. ani by chtieli zato. — 168. weffken fwiet. — 168. totiz. — 170. leda. — 172. propadnuti. — 176. z panny. — 182. pigicz. — 186. trwati. — 199. a 200. totiz. — 204. gfu ſe-lbu. —
199 w zaltarzy: nerodte byty yako kuon a mezek, w nychzt nenye rozvmu;* žal. 31, 9. 150 ale toczyff wyrozvmyegijcz, zey buoh nad7 wamy, cztyete gey ſwym frdczem, víty y take ſkutkem, czynyecz, czoy przykazal, a II nechagijcz, 102b czoy zapowyedyel w ſwem defaterze przykazanij! a zwlaſtye pomnyete, zey zapowyedyel neczyftotu ſmylftwa, ale chcze, aby ſye kazdy ſdrzal od ſmylftwa!6s ſmylftwo plodyecz nelze geſt k bohu. 69 prawij ſwaty pawel: 70 155 to wyezte a rozvmycyte tomu: any ſmylſtwo paffycz kralowſtwo bozije budu gmyety.* protoz, yakozt ſtary dobeſſ wyſtrzyehaſſe ſweho ſyna Eies. 5, 5. od wiſelykeho ſmylftwa,* chowayte ſye, any by za to chtyely dary braty, [Tob. 4, 13.] any pod omluwu," by nemohly pro ſwu krzehkoſt ſdrzyety ſye. a zdaly" by neídrzal ſye, kdyby“ nyekto hledal na to? ſnad by nechal, by lecz robye 160 przy tom bylo, a pak, ano boh przyhleda, genz geft to zapowyedyel, nechaty nechcze! y chcze ſye pak kto omluwyty, by bez toho nemohl byty! krzyw- dat geft; mohlt by, byt chtyel tu zadoft przemoczy trpye a nedrazdye ſye myſlenym aneb zlym obyczegem, ale bez pracze nemoz. a protoz, ktoz praczyge pro boh branye ſye zlemu, odplatu wezme; a ktoz powolij ſwey 165 zle zadoíty, ten pokutu. a pakly ſye kto fdrzyety nechcze, ale v man- zelftwye bud, yakoz boh kazal, a z czyle" manzelſkeho newychazey! y zadneho hrzyechu tak obecznye nemſtyl boh na ſwyetye yako ſmylitwa; neb byl pro� nye potopyl wes ſwyet, kdyz ſynowe bozij, toczyf z ple- mene ſetowa, pogymaly dczery z plemene kaynowa wyducz, ez byly kraf- 170 ne,* toczyff pro ſmylitwo gen, netbaly, by dobre byli, neda byly kraſne. 1 Mojž. 6, 2. mityl take boh vkrutnye ſmylſtwa, yako onyem myeſtom pyety dal ſye propaſty a za zywa ſpalyl ge pekelnym ohnyem pro gych ſmylſtwo fferzedne protyw bychu?s przyrozenemu.* ruben79 take, prworozeny fyn t. 19, 1—25. yakubow, ztratyl pro ſmylſtwo pozehnanye; geſto yako z praawa myel 175 gmyety, toy dano gynemu.*80 ez pak boh myluge czyſtotu, y tyem geſt t. 40, 4. to vkazal, ez ſyey narodyl ze panny czyſte, a protoz, kdyz nemozte yako bohaty a yako prazdny gmyety gynych ſkutkow dobrych, to wam bud ſkutek dobry ſtrzyeczy ſye li hrzyechu. a prawdu78 rzkucz,8i ktoz by 103a mnoho myel dobrych ſkutkow gynych a ſmylſtwa neb gyne bozije za- 180 powyedy neſtrzyehl ſye, ztraczent by byl, leczt by ſye pokal, to pak take budu waſſy dobrzy ſkutczy, kdyz ſwu praczy neſete wyernye; lecz panom fluzyecz, lecz pijcz neb geducz ku potrzebye, lecz ſpijte, lecz bdijte, kdyz to, yakozt radij ſwaty pawel, wſe czynyte we gmye bozije a82 k geho chwale.* a tent pije neb gije neb ſpij neb czoss2 bud takoweho czynij 1 Kor. 10, 81. 185 we gmye bozije a k geho83 chwale, ktozt to ſwym czaſem czynij, aby mohl 62 odd. 63 znam. odstavce. 64 anakazanye. 65 odd. 65 rkp. gy myz; srv. Štít. Erb. 113, 5n.: jako hovada, jimiž dělavše potom je zabí. 67 kon. ř. 68 odd. 6 za tím ne- přetržená černá výplň b; v Štít. Erb. 113, 15: nelze jest přijíti k Bohu. 70 červ. podtrž. 144. statku. — 146. gymz. — 149. nenie rozum. — 150. totiz. — 151 n. netbagicz czo gt| zapowiediel wiwem defate-ru. — 153. ze geft. — 157. ani by chtieli zato. — 168. weffken fwiet. — 168. totiz. — 170. leda. — 172. propadnuti. — 176. z panny. — 182. pigicz. — 186. trwati. — 199. a 200. totiz. — 204. gfu ſe-lbu. —
Strana 200
260 traty w zywotye a w zdrawij; ale yakz kto proto chtyel by byty zyw, aby gedl, pyl aneb czos bud czynyl takoweho, tent by to czynyl we gmye ſwe rozkoffy, ale ne we gmyese bozije. nebt boh wyecze hleda, procz kto czo czynij w takych wyeczech, geſto ſamy w ſobye zle negſu, nezly czo czynij.86 k hoſpodye take ma czeled tak ſye gmyety, aby frdczem, víty y 190 ſkutkes7 wyerna gy byla.88 nayprwe] tak írdczem, aby zawyſt z nyeho wylili, nerzekl y zadny"s w zawyſty: y procz geft on moy pan? nebt geft to tagenstwye bozije. ale brz wyezte to, ez kratífij a bezpecznyeyffij czyeftu magij do nebes v pokorze poddany gynym we gmye bozije. protoz kudyzt was hoſpodyn dowede k ſobye, tudyt bude dobrze. a myeyte v poczeft 195 hoſpodu ſwu, yakozt welij ſwaty pawel rzka: sluhy, gmyeyte za to, ez wſije poczty hodny gſu od was pany waſſy!* a tyem geft to pfal, gefto gich pany pohane byly. tyem pak, geſto pany myely krzeftyany, take geft rzekl: aczt gfu wâss bratrzije v boze pany waſſy, toczyff ezt gſu krzeſtyene, tyem ge wyecze myluyte, nehrdayte gymy:* toczyff: gfu-lyt pokornij, 200 yakoz ſluffye krzeſtyanom byty pokornv, proto wy gymy nehrdayte ſobie na myſly! pakly zdaa ſye komu, zey ſye vnahlyl protyw9 gemu hoſpoda, fſpuſt to ſ ſrdcze we gmye bozije! nebt tak rozlycznu wyecz magy obmyſlyty, ezt ne wzdy" gſu i ſebu, a tak ſpoſíluchate ſwateho petra, gefítoy roz- 103b kazowal I] ſwym owczyczkam rzka:" sluhy poddany budte panôss ſwym, 205 1 Petrův 2, 18. netolyk dobrym a tychym, ale take y neſnadnym!* 92 vſty pak tak ſye myeyte k hoſpodye, aby purnye a protywnye gym neodmluwali! y ktoy ſye doſwarzyl czo dobreho ſ ſwu hoſpodu? any po kutech zprawuyte gych ; hrzyecht geft y hanba zle mluwyty o hoſpodye! leepe gie odbyti ſlycznye, nezly 08 nij mluwyty zle, y odeyda ſwu hanbu 210 mluwij, ktoz zle mluwy o tom, v kohoy byl. awſak protyw prawdye94 newelym chwalyty take; ale acz by y prawdu hyzdyty mohly, nehyzdte, lecz by bylo potrzebye nyekoho z nyeczeho wyſtrzyeczy! prawij seneka:95 skupye chwal a ſkupyegye hyzd! takt neſluſfije przyelyfſna chwala, yako y93 przyelyffne hyzdyenye, chwala przyelyffna zda ſye pochlebowanije, 215 a hyzdyenije, by z nenawyſty ſílo. a protoz dobra wyecz chwalyty malo a hyzdyty welijm menije.32 skutkem mate hoſpodye wyerny byty; czoz wam poruczye,89 aby toho pijlny byly, netolyk od nych za to97 czekagijcz odplaty, ale ez za to od boha wlaſtij odplatu budete gmyety, takt prawij ſwaty pawel: czoz- 220 koly czynyte ſluzby, czynte z vmyſla, yako by bohu9 ſluzyly a netolyk100 lydem, wyeducz, ez od boha za to'7 wezmete odplatu wyecznv!* a8 opyet dije w gynem myeftye: sluhy, poſluffny budte panow ſ bazny w ſproftnoſty frdcze wafíeho tak, yako kryſta; netolyk gym k oku ſluzijecz, yako by fye tyem myely flybyty gen panom, ale yako gezukryftowy ſluhy czynyecz 225 1 Tim. 6. 1 t. 6, 2. Kolos. 3, 23 n. 71 odd.; pod om psáno na rasuře opakovaných slov z ř. 157 any by za. A zdaly. 73 kdy by. 34 odd. 7 kon. ř. 7 azczyle. 7 azazywa. 78 odd. 7 červ. podtrž. 80 v Štít. Erb. 113,31 jest jiná interpunkce. 81 ch, A, k v tomto 1. ř. protaženy. 82 kon. ř. 207. ſpurnie. — 208. kto geft ſie doſwadil czo dobreho ſwu hoſpodu. — 217. welmie. —
260 traty w zywotye a w zdrawij; ale yakz kto proto chtyel by byty zyw, aby gedl, pyl aneb czos bud czynyl takoweho, tent by to czynyl we gmye ſwe rozkoffy, ale ne we gmyese bozije. nebt boh wyecze hleda, procz kto czo czynij w takych wyeczech, geſto ſamy w ſobye zle negſu, nezly czo czynij.86 k hoſpodye take ma czeled tak ſye gmyety, aby frdczem, víty y 190 ſkutkes7 wyerna gy byla.88 nayprwe] tak írdczem, aby zawyſt z nyeho wylili, nerzekl y zadny"s w zawyſty: y procz geft on moy pan? nebt geft to tagenstwye bozije. ale brz wyezte to, ez kratífij a bezpecznyeyffij czyeftu magij do nebes v pokorze poddany gynym we gmye bozije. protoz kudyzt was hoſpodyn dowede k ſobye, tudyt bude dobrze. a myeyte v poczeft 195 hoſpodu ſwu, yakozt welij ſwaty pawel rzka: sluhy, gmyeyte za to, ez wſije poczty hodny gſu od was pany waſſy!* a tyem geft to pfal, gefto gich pany pohane byly. tyem pak, geſto pany myely krzeftyany, take geft rzekl: aczt gfu wâss bratrzije v boze pany waſſy, toczyff ezt gſu krzeſtyene, tyem ge wyecze myluyte, nehrdayte gymy:* toczyff: gfu-lyt pokornij, 200 yakoz ſluffye krzeſtyanom byty pokornv, proto wy gymy nehrdayte ſobie na myſly! pakly zdaa ſye komu, zey ſye vnahlyl protyw9 gemu hoſpoda, fſpuſt to ſ ſrdcze we gmye bozije! nebt tak rozlycznu wyecz magy obmyſlyty, ezt ne wzdy" gſu i ſebu, a tak ſpoſíluchate ſwateho petra, gefítoy roz- 103b kazowal I] ſwym owczyczkam rzka:" sluhy poddany budte panôss ſwym, 205 1 Petrův 2, 18. netolyk dobrym a tychym, ale take y neſnadnym!* 92 vſty pak tak ſye myeyte k hoſpodye, aby purnye a protywnye gym neodmluwali! y ktoy ſye doſwarzyl czo dobreho ſ ſwu hoſpodu? any po kutech zprawuyte gych ; hrzyecht geft y hanba zle mluwyty o hoſpodye! leepe gie odbyti ſlycznye, nezly 08 nij mluwyty zle, y odeyda ſwu hanbu 210 mluwij, ktoz zle mluwy o tom, v kohoy byl. awſak protyw prawdye94 newelym chwalyty take; ale acz by y prawdu hyzdyty mohly, nehyzdte, lecz by bylo potrzebye nyekoho z nyeczeho wyſtrzyeczy! prawij seneka:95 skupye chwal a ſkupyegye hyzd! takt neſluſfije przyelyfſna chwala, yako y93 przyelyffne hyzdyenye, chwala przyelyffna zda ſye pochlebowanije, 215 a hyzdyenije, by z nenawyſty ſílo. a protoz dobra wyecz chwalyty malo a hyzdyty welijm menije.32 skutkem mate hoſpodye wyerny byty; czoz wam poruczye,89 aby toho pijlny byly, netolyk od nych za to97 czekagijcz odplaty, ale ez za to od boha wlaſtij odplatu budete gmyety, takt prawij ſwaty pawel: czoz- 220 koly czynyte ſluzby, czynte z vmyſla, yako by bohu9 ſluzyly a netolyk100 lydem, wyeducz, ez od boha za to'7 wezmete odplatu wyecznv!* a8 opyet dije w gynem myeftye: sluhy, poſluffny budte panow ſ bazny w ſproftnoſty frdcze wafíeho tak, yako kryſta; netolyk gym k oku ſluzijecz, yako by fye tyem myely flybyty gen panom, ale yako gezukryftowy ſluhy czynyecz 225 1 Tim. 6. 1 t. 6, 2. Kolos. 3, 23 n. 71 odd.; pod om psáno na rasuře opakovaných slov z ř. 157 any by za. A zdaly. 73 kdy by. 34 odd. 7 kon. ř. 7 azczyle. 7 azazywa. 78 odd. 7 červ. podtrž. 80 v Štít. Erb. 113,31 jest jiná interpunkce. 81 ch, A, k v tomto 1. ř. protaženy. 82 kon. ř. 207. ſpurnie. — 208. kto geft ſie doſwadil czo dobreho ſwu hoſpodu. — 217. welmie. —
Strana 201
201 woly bozij z umyſla;101 z dobre wole bohu tyem ſluzyecz, netolyk lydem, wyeducz to, ez kazdy, czozkoly102 vczyny dobreho, za to od boha odplatu wezme.* a opyet vczij ſweho mlazíſveho ſwaty pawel, gehoz byl oſtawyl Eies. 6, 5—8. myeſto ſebe; pijíſe gemu na liſtye mezy gynv' rzeczy rzka: napomynav 230 ſluhy, at gſu poddany ſwy panom lijbijecz ſye gym we wſem, neczy- nyecz y gedne lîty, ale we wſſem vkazugycz wyeru dobru, aby we wſem 1042 ozdobyly ſwu193 krzeftyanſkuI wyeru.*103 toczyff: at glu gym wyerny, ne- Tit. 2, 9n. ſkodyecz gym y gednu lítij na gych ſbozij, any ſobye kteru lítij te pracze, geſto neſty magij, vmenffygijcz. ay, dyetky, kakt pijlnye ſwaty pawel 235 vczij nas byti wyernv hoſpodye! y ſwemu mlazíyemu welij temuz vczyty was. budu-lyt wam gyny prawyty gyne rzkucz: „proto dyelafí, aby gedl a pyl; newadijt, czoz vkradnefí k fnyedku, aneb aby dal pro8 boh“, negfut to naſledownyczy ſwateho pawla; oklamanyt glu w ſwey ſlepotye,104 chtyet zklamaty take y was, newyerzte gym, ale nez by kde kraſti muſyly, czo 240 by ſnyedly, zbudte tyech hofpod a tu budte, kdez by mohly105 nekraducz gijeſty! wſak robotny negſte, mozte, kam chtyecz! a to ſylnye drzte w ſwem frdczy, ezt geft welyky hrzyech newyernu byty ſwey hoſpodye! dluzny gíte hoſpodye wyeru nakratczel06 we wiech wyeczech, v menffijch y v wyet- ſſijch.107 y w tom,108 kdyz wydijte gym czo ſkodneho a mohucz îtawyty 245 neftawijte, aneb wy-lftrzijeczy, a newyítrzyezete, welycze by hrzeffyty mohly. a8 owffem w gych zenach, w dyetech, w dyewkach mate czty gych oftrzychaty pomnyecz na onoho gynocha cztneho,105 fyna yakuba patryarchy, na yozepha, gehoz byla zamylowala geho pana [žena],109 gedno-lyg gemu flybowala, o gedno-lyg ſye pokufila, tu ochotenstwy, 89 250 tu oplzítwem, tu czary a kuzly chtyecz gey k ſobye rozdrazdyty w ſmyl- ſtwo, yakoz geft pſano o nyem w gednyech104 knyzkach, kakzkoly v moy- zyeffowych knyhach* ne wiſehoyllo popſano, ale nyetere gen znamenyte. az ſye gemu hrozyti yala, az geho przyprawyla v wyezenye ſwu lítij a v wye- zenij geſtye geho wzdy hledala. wſak geho boh y z toho€2 wyezenije wyfwo- 255 bodyl a nad13 to panem nad wſſym kralowſtwem gey vſtawyl pro geho [vie- ru] 114 neb geft rzijekal k tey ſwey pany: moy pan we wifem my wyerzij a wiſe my poddal kromye tebe.115 lepij ſem za to zywot dada, nez bych ſye w tobye pronewyerzyl, a protoz razyt razyt, krzeftyaníka czeladko, budte wyerny panô89] ſwymy panyem,116 [tak] pacholczy yako dyewky, gych czti hledagijcz, 104b 260 y gych domow, y gych ſbozije! wifet myne, ale wyerat naydel traati bude.117 V. L. F. 36 (1909). 107. 1 Mojź. 39, 7—10. 83 akgeho. 81 a wzdrawij. 8 newegmye. 8 znam. odstavce. S y ſkuthe na konci ř. 88 v Štít. Erb. 114, 15 nn. 89 kon. ř. 9 newzdy. 31 k, k protaženy. 2 znam. odstavce. 93 A wſak. 34 odd. 35 červ. podtrž. 36 za tím dvojí výplň přetržená. 97 rkp. zatu. 98 ch, k protaženy. za tím nepřetržená černá výplň b. 100 anetolyk. 101 zumylla. 102 czoz na kon. ř. 103 rkp. oz dobyly ſwn; podobně volně je podán tento citát v Štít. Erb. 115, 37 nn. 104 na konci ř. dvojitá výplň červ. přetržená. 105 na konci ř. nepřetržená výplň b. 106 na-kratcze. 107 yvwyetíijch. 108 Ywtom. 10s v rkp.chybí; srv. Štít. Erb. 220. zwlafstnij. — 232. totiz. — 234. yakt. — 243. ymensfijch y wietffijch. — 248. yakoz ho byla zamilowala geho pana manzelka. gednoli geſt gemu. — 251. vakz koli. — 252. niektere. — 258. nezbych fie wtom wtobie pronewierzyl. — 260.
201 woly bozij z umyſla;101 z dobre wole bohu tyem ſluzyecz, netolyk lydem, wyeducz to, ez kazdy, czozkoly102 vczyny dobreho, za to od boha odplatu wezme.* a opyet vczij ſweho mlazíſveho ſwaty pawel, gehoz byl oſtawyl Eies. 6, 5—8. myeſto ſebe; pijíſe gemu na liſtye mezy gynv' rzeczy rzka: napomynav 230 ſluhy, at gſu poddany ſwy panom lijbijecz ſye gym we wſem, neczy- nyecz y gedne lîty, ale we wſſem vkazugycz wyeru dobru, aby we wſem 1042 ozdobyly ſwu193 krzeftyanſkuI wyeru.*103 toczyff: at glu gym wyerny, ne- Tit. 2, 9n. ſkodyecz gym y gednu lítij na gych ſbozij, any ſobye kteru lítij te pracze, geſto neſty magij, vmenffygijcz. ay, dyetky, kakt pijlnye ſwaty pawel 235 vczij nas byti wyernv hoſpodye! y ſwemu mlazíyemu welij temuz vczyty was. budu-lyt wam gyny prawyty gyne rzkucz: „proto dyelafí, aby gedl a pyl; newadijt, czoz vkradnefí k fnyedku, aneb aby dal pro8 boh“, negfut to naſledownyczy ſwateho pawla; oklamanyt glu w ſwey ſlepotye,104 chtyet zklamaty take y was, newyerzte gym, ale nez by kde kraſti muſyly, czo 240 by ſnyedly, zbudte tyech hofpod a tu budte, kdez by mohly105 nekraducz gijeſty! wſak robotny negſte, mozte, kam chtyecz! a to ſylnye drzte w ſwem frdczy, ezt geft welyky hrzyech newyernu byty ſwey hoſpodye! dluzny gíte hoſpodye wyeru nakratczel06 we wiech wyeczech, v menffijch y v wyet- ſſijch.107 y w tom,108 kdyz wydijte gym czo ſkodneho a mohucz îtawyty 245 neftawijte, aneb wy-lftrzijeczy, a newyítrzyezete, welycze by hrzeffyty mohly. a8 owffem w gych zenach, w dyetech, w dyewkach mate czty gych oftrzychaty pomnyecz na onoho gynocha cztneho,105 fyna yakuba patryarchy, na yozepha, gehoz byla zamylowala geho pana [žena],109 gedno-lyg gemu flybowala, o gedno-lyg ſye pokufila, tu ochotenstwy, 89 250 tu oplzítwem, tu czary a kuzly chtyecz gey k ſobye rozdrazdyty w ſmyl- ſtwo, yakoz geft pſano o nyem w gednyech104 knyzkach, kakzkoly v moy- zyeffowych knyhach* ne wiſehoyllo popſano, ale nyetere gen znamenyte. az ſye gemu hrozyti yala, az geho przyprawyla v wyezenye ſwu lítij a v wye- zenij geſtye geho wzdy hledala. wſak geho boh y z toho€2 wyezenije wyfwo- 255 bodyl a nad13 to panem nad wſſym kralowſtwem gey vſtawyl pro geho [vie- ru] 114 neb geft rzijekal k tey ſwey pany: moy pan we wifem my wyerzij a wiſe my poddal kromye tebe.115 lepij ſem za to zywot dada, nez bych ſye w tobye pronewyerzyl, a protoz razyt razyt, krzeftyaníka czeladko, budte wyerny panô89] ſwymy panyem,116 [tak] pacholczy yako dyewky, gych czti hledagijcz, 104b 260 y gych domow, y gych ſbozije! wifet myne, ale wyerat naydel traati bude.117 V. L. F. 36 (1909). 107. 1 Mojź. 39, 7—10. 83 akgeho. 81 a wzdrawij. 8 newegmye. 8 znam. odstavce. S y ſkuthe na konci ř. 88 v Štít. Erb. 114, 15 nn. 89 kon. ř. 9 newzdy. 31 k, k protaženy. 2 znam. odstavce. 93 A wſak. 34 odd. 35 červ. podtrž. 36 za tím dvojí výplň přetržená. 97 rkp. zatu. 98 ch, k protaženy. za tím nepřetržená černá výplň b. 100 anetolyk. 101 zumylla. 102 czoz na kon. ř. 103 rkp. oz dobyly ſwn; podobně volně je podán tento citát v Štít. Erb. 115, 37 nn. 104 na konci ř. dvojitá výplň červ. přetržená. 105 na konci ř. nepřetržená výplň b. 106 na-kratcze. 107 yvwyetíijch. 108 Ywtom. 10s v rkp.chybí; srv. Štít. Erb. 220. zwlafstnij. — 232. totiz. — 234. yakt. — 243. ymensfijch y wietffijch. — 248. yakoz ho byla zamilowala geho pana manzelka. gednoli geſt gemu. — 251. vakz koli. — 252. niektere. — 258. nezbych fie wtom wtobie pronewierzyl. — 260.
Strana 202
202 Moudr. 8, 1. 4 Král. 2, 23 n. 1053 spolu pak czeled ſrdczem nayprw czyftu myloît bez zawyftyl18 magij k ſobye take gmyety a czynyecz pohodu geden druhemu, take y ſkutkem ne119 protyw bohu12° any f ſkodu ſwe hoſpody mylugijcz ſye, ale nayprw boha, pak hoſpodu prol2i boh a pak ſye ſpolu ſe czty al21 ſ kazny pro boh a pro hoſpodu.122 neb kdez czeled ryge na ſye, nenawydij ſebe, protyw 265 bohu123 czynij, gefftoy myloft wyernu a czyftu przykazal lydem, a y124 hoſpodye by nebyly wyerny rygijcz na ſye, zloftyecz ſye.125 chtie lanije a hnyewu geden druheho doprawyty od hoſpody, hoſpody126 dopuſtij ſkody, ſnad ſſtawyty moha a wyſtrzyeczy. a zdalyg127 to k hoſpodye wyera, wyty- ſkne-ly geden druheho? zdaly moz o gednom czeledynu hoſpoda byty? protoz 270 nerygte na ſye, nezawydte ſobye pro boh y pro hoſpodu! a pakly by ſye ſpolu nemudrze mylowaly, f hoſpodny íkodu, taket by bylo protyw [bohu];128 neb czozt geft od boha, toy zporzijezene.*129 vſty pak take ſebe nehnyewayte! a130 gijftye nemudra wyecz geft wyetrem tratyty przyezn mezy febu,131 toczyff daremny rzeczy, anyz geft 275 dobre, by geden druhym mnoho klamal a poſmyewal ſye gemu y w ne- mudrey132 kratochwyly; neb z toho wychazije hnyew nyeterdy a z hnye- wu133 wrazda, a protozi3 dobre geſt gyſkru potlaczyty, drzewe nezly ſye z nije rozmoz ohen, gemuz pak nelze odolaty, toczyf zlu rzyecz, z nyez hnyew pochazije, a radíſe w dobrotye myloftywye ſ ſebu mluwte; nebt 280 ſye rzeczij dobru myloft twrdij. netolyk famy fobye, ale y czyzijm ne- ſluffye ſye poſmyewaty. pfanoy o proroku elyzeowy, ez fſel k gednomu myeſtu, a robata geliſye gemu poſmyewati wolagijcz nan a rzkucz: „wzeydi fyem, lyícze, wzeydyl35 ſyem, lyfícze!“ a boh na nye przepuſtyl, proto ez ſye ſwatemu muzy poſmyewaly, ez dwa lwy czys nedwyedy136 wybychfſe z pa- 285 ffeky mlade zdawyla ge.* a neto-llyk v pijímye, ale za nas pro137 ta hykanije ſîtawaly ſye welyke wrazdy a mord,125 yakz ſme ſlychaly, neda- leko, a nyetere ſwady wydaly ſamy, protoz dobra wyecz kazn a tychoft w czeledy ſ bazny bozij a myloſt czyfta a wijera k hoſpodye. neb ktoz nayprw myluge boha a pro bohl3s naywyecz wyeren geft hoſpodye ſwey 290 a prawye bydly s ſwymy druzczy myloſtywye, yakoz boh kazal, vílyſlij po ſmrty weſele ſlowo, ano geho ſam boh pochwaly a rzka gemu mylo- ſtywye: myey dyek, wyerny ſluho, v maley wyeczy byl ſy wyeren, chczy tebe Mat. 25, 23. nad welyke powyfyty. weydy w radoſt wyeczneho kralowſtwije nebeſkeho!* 116, 9. 110 newífehoy. 111 avwyezenij. 112 vztoho. 113 anad na konci ř. 114 v rkp. chybí; v. Štít. Erb. 116, 15. 115 odd. 116 v rkp. následuje neb, asi místo tak; srv. Štít. Erb. 116, 18. 117 znam. odstavce. 118 odd. 119 kon. ř. 120 odd. 121 kon. ř. 122 aprohof- podu. 123 odd. 124 A. y odd. tečkou. 125 na konci ř. dvojitá výplň červ. přetržená. 125 srv. Štít. Erb. 116, 39 na souhlasném místě. 127 odd. 128 v rkp. chybí. 12° znam. odstavce. 130 kon. ř. 131 odd. 132 ywnemudrey. 133 azhnyewu. 134 odd. 135 y na konci přepsáno ze původním písařem. 136 Srv. Štít. Erb. 117, 15 a ŠtVrť 68, 3. 137 psáno zkratkou p na konci ř. 138 ap- na konci řádku jednoho, roboh na počátku druhého. trwati. — 271. neryge. — 272. milowali hoſpod-[ nij íkodu. — 275. totiz. — 278. gyíkru potlačziti ] drziewe nezli odolati. totiz ] — 281. ſami ſebu aneb [ ſobie. — 283. robatka gyali fie.— 285 n. zpaſeky ty [ mlade robata zdawila ge — 287. mordy.— 288. niektere.
202 Moudr. 8, 1. 4 Král. 2, 23 n. 1053 spolu pak czeled ſrdczem nayprw czyftu myloît bez zawyftyl18 magij k ſobye take gmyety a czynyecz pohodu geden druhemu, take y ſkutkem ne119 protyw bohu12° any f ſkodu ſwe hoſpody mylugijcz ſye, ale nayprw boha, pak hoſpodu prol2i boh a pak ſye ſpolu ſe czty al21 ſ kazny pro boh a pro hoſpodu.122 neb kdez czeled ryge na ſye, nenawydij ſebe, protyw 265 bohu123 czynij, gefftoy myloft wyernu a czyftu przykazal lydem, a y124 hoſpodye by nebyly wyerny rygijcz na ſye, zloftyecz ſye.125 chtie lanije a hnyewu geden druheho doprawyty od hoſpody, hoſpody126 dopuſtij ſkody, ſnad ſſtawyty moha a wyſtrzyeczy. a zdalyg127 to k hoſpodye wyera, wyty- ſkne-ly geden druheho? zdaly moz o gednom czeledynu hoſpoda byty? protoz 270 nerygte na ſye, nezawydte ſobye pro boh y pro hoſpodu! a pakly by ſye ſpolu nemudrze mylowaly, f hoſpodny íkodu, taket by bylo protyw [bohu];128 neb czozt geft od boha, toy zporzijezene.*129 vſty pak take ſebe nehnyewayte! a130 gijftye nemudra wyecz geft wyetrem tratyty przyezn mezy febu,131 toczyff daremny rzeczy, anyz geft 275 dobre, by geden druhym mnoho klamal a poſmyewal ſye gemu y w ne- mudrey132 kratochwyly; neb z toho wychazije hnyew nyeterdy a z hnye- wu133 wrazda, a protozi3 dobre geſt gyſkru potlaczyty, drzewe nezly ſye z nije rozmoz ohen, gemuz pak nelze odolaty, toczyf zlu rzyecz, z nyez hnyew pochazije, a radíſe w dobrotye myloftywye ſ ſebu mluwte; nebt 280 ſye rzeczij dobru myloft twrdij. netolyk famy fobye, ale y czyzijm ne- ſluffye ſye poſmyewaty. pfanoy o proroku elyzeowy, ez fſel k gednomu myeſtu, a robata geliſye gemu poſmyewati wolagijcz nan a rzkucz: „wzeydi fyem, lyícze, wzeydyl35 ſyem, lyfícze!“ a boh na nye przepuſtyl, proto ez ſye ſwatemu muzy poſmyewaly, ez dwa lwy czys nedwyedy136 wybychfſe z pa- 285 ffeky mlade zdawyla ge.* a neto-llyk v pijímye, ale za nas pro137 ta hykanije ſîtawaly ſye welyke wrazdy a mord,125 yakz ſme ſlychaly, neda- leko, a nyetere ſwady wydaly ſamy, protoz dobra wyecz kazn a tychoft w czeledy ſ bazny bozij a myloſt czyfta a wijera k hoſpodye. neb ktoz nayprw myluge boha a pro bohl3s naywyecz wyeren geft hoſpodye ſwey 290 a prawye bydly s ſwymy druzczy myloſtywye, yakoz boh kazal, vílyſlij po ſmrty weſele ſlowo, ano geho ſam boh pochwaly a rzka gemu mylo- ſtywye: myey dyek, wyerny ſluho, v maley wyeczy byl ſy wyeren, chczy tebe Mat. 25, 23. nad welyke powyfyty. weydy w radoſt wyeczneho kralowſtwije nebeſkeho!* 116, 9. 110 newífehoy. 111 avwyezenij. 112 vztoho. 113 anad na konci ř. 114 v rkp. chybí; v. Štít. Erb. 116, 15. 115 odd. 116 v rkp. následuje neb, asi místo tak; srv. Štít. Erb. 116, 18. 117 znam. odstavce. 118 odd. 119 kon. ř. 120 odd. 121 kon. ř. 122 aprohof- podu. 123 odd. 124 A. y odd. tečkou. 125 na konci ř. dvojitá výplň červ. přetržená. 125 srv. Štít. Erb. 116, 39 na souhlasném místě. 127 odd. 128 v rkp. chybí. 12° znam. odstavce. 130 kon. ř. 131 odd. 132 ywnemudrey. 133 azhnyewu. 134 odd. 135 y na konci přepsáno ze původním písařem. 136 Srv. Štít. Erb. 117, 15 a ŠtVrť 68, 3. 137 psáno zkratkou p na konci ř. 138 ap- na konci řádku jednoho, roboh na počátku druhého. trwati. — 271. neryge. — 272. milowali hoſpod-[ nij íkodu. — 275. totiz. — 278. gyíkru potlačziti ] drziewe nezli odolati. totiz ] — 281. ſami ſebu aneb [ ſobie. — 283. robatka gyali fie.— 285 n. zpaſeky ty [ mlade robata zdawila ge — 287. mordy.— 288. niektere.
Strana 203
203 rzecz na dewyetnyk poczyna fye.l vako? ktera z rok do roka, tak geſt znamenyta nedyele tato.3 podle vſtawenyel koſtelnyeho ſlozenoy dnes zpyewanye weſelee, gyz alleluva nezpyewagij, ale trakty hlaſy tuzebnymy, pamatugijcz prohrzyefſenye nas 5 wiloch otcze, pro nyez geft wypuzen z ra-ge w hubenſtwo tohotob ſwyeta, w nyemz ſme ſye zrodyly. a zdaly nenye hubenſtwo, ano lakaa tyel na- ſſych tak mnoho poruſſenij ſych y onyech, weczas‘ tyemto a weczas" tyemto? gedna-li na ny przychazye nemocz? a geſtye to, geſto flowe zdra- wye, naſſe ſmrt geſt as nemocz; neb wzdy ſmrtij ponenahlu," vgijma zy- 10 wota nas wſaku chwyli, nemoz sítaty czlowyek v wyeku gednom aneb w ſyle neb w kraſye, ale wzdy hyne, az y zhyne. czoy pak w ſwyetye ne- vprzyemoſty a rozlycznych nelybych potek, ez gyítie nenye mudreho doba weſelyti ſye i tyemto tak hubenym ſwyetem! ale ktoz ſye weſelee w ſwyetu, podobny ſu zabylym lydem, geſto ſye ſmyegij newyeducz czemu, nema- 15 gijcz ſmyſla, neznagijcz blaznowſtwye ſweho; a nade wſſe,10 ez ſye wſychny rodijme w hubenſtwijll zdeyffijem, fynowe hnyewu bozijeho. a aczi2 nam geſt ta wijna ſefſla ſkrze wyeru4 w ſpaſytely obmytijm krzitu ſwateho, wſak pokuta te wijny nenye i nas ſnata, ale donydz ſye newratijme w zemy, z nyez gſme poſíly,* I] muſijme trpyety ſwe hubenſtwo, neſylu w ſwem (Kazatel 12, 1.) 20 chtyenij, ſlepotu w rozvmv, a ez' nas trzij w zadoſty marnaa y mnohokrat 105b fferzednaa zadoſt, a tak na ty ſye wyeczy rozmyfílege ſwaty koftel mîſy poczijna a rzka: obklyczyla gſu mye ſtonanije ſmrty, boleſty pekelnee obklyczyly gſull mye.* ale abychom w nadyegy nebyly rozpaczny, geſt žal. 17, 5 n. koftelnye odtucha, gefítoy przyczynyl koítel k onyem flowom tuzebnym 25 rzka: w uſylijl3 ſwem wzywal ſem hoſpodyna, all vſlyffal geſt moy hlas.* t. 119, 1. a w teyl5 nadyegi geſt dnes obeczna modlytwa w tato ſlowa: proſby lydu ſweho, hoſpodyne, mylofrdnye vílyfí, abychom, yakoz trpijme pro naſye hrzyechy ſprawedlywye, byly prJo chwalu16 gmene tweho wyprofſtyeny. pak znamenaw ſwaty pawel, ez mnozij trpije praczy tohoto ſwyeta 30 nevzytecznye, nyeterzij praczygijcz, aby czeſt a chwalu od lydij gmyely, druzy, abyl mnoho doſahly, trzetij, aby rozkofí tyeleſnvv mohly gmyety, a zey mynvty tomu wiſemu nelze geít na ſwyetye, ny w czemzls plneho blaze,19 wola w dneſinij epyſtole* rzka [w 2° ten vmyſl: bratrzijcze, zdaly newyete, kdyz polozije v21 czijle nyeczo dobreho, aby ten wzal to, ktoz 35 vtecze ſye w zawodye k tomu? mnoho gych pobyehne, ale geden to wez- me.* k tomu to chczy przychylyty: kazdy byezij, kazdy k tomu tahne, t. 9, 24. aby gemu blaze bylo, ale ne kazdy22 k tomu, w nyemz by mohl nalezty v. L. F. 36 (1909), 250 pozn. Kor. 9, 24—27 a 10, 1—5. V červ. na řádek, ale Rzecz ps. hned za sl. nebejkeho (202 ř. 296). 2 Y na tři ř. 3rkp. toto. 1 odd. 3h, b, h protaženy. 6 we na konci ř. 7aweczas. 8 kon. ř. po na kon. ř. 1° Anadewffe. 11 rkp. whnbenftwij (n místo u také v gín ř. 23 a častěji. 12 odděl. i tečkou (A . acz). 13 wufylij. 14 kon. ř. 15 Awtey. 16 rkp. pochwalu. 17 za tím dvojitá výplň (podobná U) červ. přetržena. 18 nywczemz. 18 l, h, bl prota- 7. tiech y oniech. — 18. donizd. — 21 nsl.: naty fie wieczy roznijczy la arzka ob klijczyla gſu mie. — 25. vzywal ſem. — 30. niekterzij. — 31. druzij aby mnoho
203 rzecz na dewyetnyk poczyna fye.l vako? ktera z rok do roka, tak geſt znamenyta nedyele tato.3 podle vſtawenyel koſtelnyeho ſlozenoy dnes zpyewanye weſelee, gyz alleluva nezpyewagij, ale trakty hlaſy tuzebnymy, pamatugijcz prohrzyefſenye nas 5 wiloch otcze, pro nyez geft wypuzen z ra-ge w hubenſtwo tohotob ſwyeta, w nyemz ſme ſye zrodyly. a zdaly nenye hubenſtwo, ano lakaa tyel na- ſſych tak mnoho poruſſenij ſych y onyech, weczas‘ tyemto a weczas" tyemto? gedna-li na ny przychazye nemocz? a geſtye to, geſto flowe zdra- wye, naſſe ſmrt geſt as nemocz; neb wzdy ſmrtij ponenahlu," vgijma zy- 10 wota nas wſaku chwyli, nemoz sítaty czlowyek v wyeku gednom aneb w ſyle neb w kraſye, ale wzdy hyne, az y zhyne. czoy pak w ſwyetye ne- vprzyemoſty a rozlycznych nelybych potek, ez gyítie nenye mudreho doba weſelyti ſye i tyemto tak hubenym ſwyetem! ale ktoz ſye weſelee w ſwyetu, podobny ſu zabylym lydem, geſto ſye ſmyegij newyeducz czemu, nema- 15 gijcz ſmyſla, neznagijcz blaznowſtwye ſweho; a nade wſſe,10 ez ſye wſychny rodijme w hubenſtwijll zdeyffijem, fynowe hnyewu bozijeho. a aczi2 nam geſt ta wijna ſefſla ſkrze wyeru4 w ſpaſytely obmytijm krzitu ſwateho, wſak pokuta te wijny nenye i nas ſnata, ale donydz ſye newratijme w zemy, z nyez gſme poſíly,* I] muſijme trpyety ſwe hubenſtwo, neſylu w ſwem (Kazatel 12, 1.) 20 chtyenij, ſlepotu w rozvmv, a ez' nas trzij w zadoſty marnaa y mnohokrat 105b fferzednaa zadoſt, a tak na ty ſye wyeczy rozmyfílege ſwaty koftel mîſy poczijna a rzka: obklyczyla gſu mye ſtonanije ſmrty, boleſty pekelnee obklyczyly gſull mye.* ale abychom w nadyegy nebyly rozpaczny, geſt žal. 17, 5 n. koftelnye odtucha, gefítoy przyczynyl koítel k onyem flowom tuzebnym 25 rzka: w uſylijl3 ſwem wzywal ſem hoſpodyna, all vſlyffal geſt moy hlas.* t. 119, 1. a w teyl5 nadyegi geſt dnes obeczna modlytwa w tato ſlowa: proſby lydu ſweho, hoſpodyne, mylofrdnye vílyfí, abychom, yakoz trpijme pro naſye hrzyechy ſprawedlywye, byly prJo chwalu16 gmene tweho wyprofſtyeny. pak znamenaw ſwaty pawel, ez mnozij trpije praczy tohoto ſwyeta 30 nevzytecznye, nyeterzij praczygijcz, aby czeſt a chwalu od lydij gmyely, druzy, abyl mnoho doſahly, trzetij, aby rozkofí tyeleſnvv mohly gmyety, a zey mynvty tomu wiſemu nelze geít na ſwyetye, ny w czemzls plneho blaze,19 wola w dneſinij epyſtole* rzka [w 2° ten vmyſl: bratrzijcze, zdaly newyete, kdyz polozije v21 czijle nyeczo dobreho, aby ten wzal to, ktoz 35 vtecze ſye w zawodye k tomu? mnoho gych pobyehne, ale geden to wez- me.* k tomu to chczy przychylyty: kazdy byezij, kazdy k tomu tahne, t. 9, 24. aby gemu blaze bylo, ale ne kazdy22 k tomu, w nyemz by mohl nalezty v. L. F. 36 (1909), 250 pozn. Kor. 9, 24—27 a 10, 1—5. V červ. na řádek, ale Rzecz ps. hned za sl. nebejkeho (202 ř. 296). 2 Y na tři ř. 3rkp. toto. 1 odd. 3h, b, h protaženy. 6 we na konci ř. 7aweczas. 8 kon. ř. po na kon. ř. 1° Anadewffe. 11 rkp. whnbenftwij (n místo u také v gín ř. 23 a častěji. 12 odděl. i tečkou (A . acz). 13 wufylij. 14 kon. ř. 15 Awtey. 16 rkp. pochwalu. 17 za tím dvojitá výplň (podobná U) červ. přetržena. 18 nywczemz. 18 l, h, bl prota- 7. tiech y oniech. — 18. donizd. — 21 nsl.: naty fie wieczy roznijczy la arzka ob klijczyla gſu mie. — 25. vzywal ſem. — 30. niekterzij. — 31. druzij aby mnoho
Strana 204
204 blaze, geſto by gemu traati mohlo. neb onen mnij, by gyz gemu blaze bylo, kdyz poyde gemu ſwyet po woly w tom, czoy ſwyetiíkeho, a21 onen pak rozvmije a wyerzij, ez w ny w czem23 na ſwyetye nemoz byti plneho 40 blaze a pewneho, ale gen w onô2l swyetu geft plnce, prawee a trpne blaze. a tak gedny pro gedno praczygy, pro druhe druzij, to wyda ſwaty pawel prawij: mnoho gych byezij, ale geden to wezme, pro nyez byezije. toczyfſ: onen we czty tohoto ſwyeta, onen w ſbozij a onen w tom, czoy tyelu lybo, 106a hledaa, aby mohlo gemu blaze byty, a21 onen pak hledaa, aby w onô21 ] wyecznem ſwyetu nalezl blaze, y napomijna rzka: tak byezte, abyíte do- t. 9, 24. fſyehly,* toczyfí toho, w nyemz zalezij prawee blaze! ktozt ſtogij po pyl- ney a ftateczney24 wyeczy, tent nehleeda nepylneho ; netbaat wieho, gehozt nenye potrzebije gemu k vmyſlu geho. a kdyz to czynije ty, geíto nefítalu odplatu chtye ſkrze to25 gmyety, czym wijecze my, chtyecz wyeczney 50 odplatye, nemyely bychom tbati, gehoz nam nenije welmy pijlno. pak ſye ſam ſwaty pawel dawa ku przykladu rzka: yaat bijezijm, ne yako26 pro21 negyſtvy wyecz; tak bogygy, ne yako26 bych gen wyetrem hybal; ale trefkczy a krotym ſwe tyelo, abych, kdyz gyny22 kazi, fam zawrzenym t. 9, 26 n. przed21 bohem nebyl.* 26 ez pak chcze hoſpodyn korunv dati a odplatu,25 ktoz pron praczyge, Mat. 20, 1—16. to w dneffnyem cztenij* vkazuge, neb prawij, zey podobny byeh kra- lowftwa nebefſkeho hoſpodarzowy,28 genz wyffed rano pozwal dyelnijkow do ſwe wynnycze a ſgednal5 i nymy dyelo z pe-nijeze dne czyeleho. a wyfſed2 w hodynu trzetij a opyet w ffeſtu, w dewatu, azy w gedenadcztu30 60 kazal gym dyelat do ſwe wynnycze. a po ſkonanij3 dne wſſem rownye za- platyl, takez boh wola, zowe dyelat, praczowat do swe wynnyczie. nyetere vwede ynhed z mladu k ſwey ſluzbye; druhe, kdyz gyz podroſtu; trzetije, kdyz w ſylu gyz budvv wſtupati; cztwrte, kdyz doydu gyz fijly; a pate, kdyz ſye gyz pohnv k ſtaroſti. a kazdemu bude dan penyez k odplatye: 65 wyeczny zywot. ale wſak tomu rozvmyeyte: aczt wſychny gednoftayny penyez wezmu, blazene wydyenye na wyeky boha, wſak w tom wyecznem zywotu czeſt a chwalu geden nad druheho bude gmyeti podle toho25 do- ſtogenftwije, yakz kto zaſluzyl, prwe przyſtupyw k bozij ſluzbye, neb w myloſty plapolywyeyffij neb trpnyeyffij, znat hoſpodyn w myloſty roz- 70 lyczne promyeny w zaſluzenij, podle nychz25 da kazdemu hodne myeſto 106b we czti a w chwale,3 ale wiſem obecznye za gedno geden wyeczny zywot. Jan 14, 2. a protoz dije gynde kryftus: w domu otcze meho mnoho geft bydlyft.**3 fſczaftny, w kterezkoli z tyech kto zaſluzij wzat byti, ale fſczaſtnyeyffij, ktoz wyfyeho zaſluzij doftogenftwije, protoz nevítrkuy ſye y zadny na21 75 45 55 ženy; věta není dost jasná, snad vinou písařovou. 20 w v rkp. není; rzka na konci ř. 21 kon. ř. 22 nekazdy. 23 wnywczem. 2 za tím nepřetržená výplň. 25 odd. 28 neyako. 27 znam. odstavce. 28 v rkp. khofpodarzowy, ale k přetrženo a zrušeno nadto i tečkou mieli. — 32. wniczemz. — 38. trwati. — 40 n. wniczē ] naſwietie nemoz byti plnec prawe atrpne blaze atak gedny progednoho praczugy] prodruhe druzij. — 43. a 47. totiz. — 51. welmie. — 62. niektere. — 63. yhned. — 69. prwe przyſtupiti. —
204 blaze, geſto by gemu traati mohlo. neb onen mnij, by gyz gemu blaze bylo, kdyz poyde gemu ſwyet po woly w tom, czoy ſwyetiíkeho, a21 onen pak rozvmije a wyerzij, ez w ny w czem23 na ſwyetye nemoz byti plneho 40 blaze a pewneho, ale gen w onô2l swyetu geft plnce, prawee a trpne blaze. a tak gedny pro gedno praczygy, pro druhe druzij, to wyda ſwaty pawel prawij: mnoho gych byezij, ale geden to wezme, pro nyez byezije. toczyfſ: onen we czty tohoto ſwyeta, onen w ſbozij a onen w tom, czoy tyelu lybo, 106a hledaa, aby mohlo gemu blaze byty, a21 onen pak hledaa, aby w onô21 ] wyecznem ſwyetu nalezl blaze, y napomijna rzka: tak byezte, abyíte do- t. 9, 24. fſyehly,* toczyfí toho, w nyemz zalezij prawee blaze! ktozt ſtogij po pyl- ney a ftateczney24 wyeczy, tent nehleeda nepylneho ; netbaat wieho, gehozt nenye potrzebije gemu k vmyſlu geho. a kdyz to czynije ty, geíto nefítalu odplatu chtye ſkrze to25 gmyety, czym wijecze my, chtyecz wyeczney 50 odplatye, nemyely bychom tbati, gehoz nam nenije welmy pijlno. pak ſye ſam ſwaty pawel dawa ku przykladu rzka: yaat bijezijm, ne yako26 pro21 negyſtvy wyecz; tak bogygy, ne yako26 bych gen wyetrem hybal; ale trefkczy a krotym ſwe tyelo, abych, kdyz gyny22 kazi, fam zawrzenym t. 9, 26 n. przed21 bohem nebyl.* 26 ez pak chcze hoſpodyn korunv dati a odplatu,25 ktoz pron praczyge, Mat. 20, 1—16. to w dneffnyem cztenij* vkazuge, neb prawij, zey podobny byeh kra- lowftwa nebefſkeho hoſpodarzowy,28 genz wyffed rano pozwal dyelnijkow do ſwe wynnycze a ſgednal5 i nymy dyelo z pe-nijeze dne czyeleho. a wyfſed2 w hodynu trzetij a opyet w ffeſtu, w dewatu, azy w gedenadcztu30 60 kazal gym dyelat do ſwe wynnycze. a po ſkonanij3 dne wſſem rownye za- platyl, takez boh wola, zowe dyelat, praczowat do swe wynnyczie. nyetere vwede ynhed z mladu k ſwey ſluzbye; druhe, kdyz gyz podroſtu; trzetije, kdyz w ſylu gyz budvv wſtupati; cztwrte, kdyz doydu gyz fijly; a pate, kdyz ſye gyz pohnv k ſtaroſti. a kazdemu bude dan penyez k odplatye: 65 wyeczny zywot. ale wſak tomu rozvmyeyte: aczt wſychny gednoftayny penyez wezmu, blazene wydyenye na wyeky boha, wſak w tom wyecznem zywotu czeſt a chwalu geden nad druheho bude gmyeti podle toho25 do- ſtogenftwije, yakz kto zaſluzyl, prwe przyſtupyw k bozij ſluzbye, neb w myloſty plapolywyeyffij neb trpnyeyffij, znat hoſpodyn w myloſty roz- 70 lyczne promyeny w zaſluzenij, podle nychz25 da kazdemu hodne myeſto 106b we czti a w chwale,3 ale wiſem obecznye za gedno geden wyeczny zywot. Jan 14, 2. a protoz dije gynde kryftus: w domu otcze meho mnoho geft bydlyft.**3 fſczaftny, w kterezkoli z tyech kto zaſluzij wzat byti, ale fſczaſtnyeyffij, ktoz wyfyeho zaſluzij doftogenftwije, protoz nevítrkuy ſye y zadny na21 75 45 55 ženy; věta není dost jasná, snad vinou písařovou. 20 w v rkp. není; rzka na konci ř. 21 kon. ř. 22 nekazdy. 23 wnywczem. 2 za tím nepřetržená výplň. 25 odd. 28 neyako. 27 znam. odstavce. 28 v rkp. khofpodarzowy, ale k přetrženo a zrušeno nadto i tečkou mieli. — 32. wniczemz. — 38. trwati. — 40 n. wniczē ] naſwietie nemoz byti plnec prawe atrpne blaze atak gedny progednoho praczugy] prodruhe druzij. — 43. a 47. totiz. — 51. welmie. — 62. niektere. — 63. yhned. — 69. prwe przyſtupiti. —
Strana 205
205 100 to, ez geft gednoftayny penyez dan tak poílednym, yako prwnym, by chtyel rzeeczy, ano geho boh zowe k ſwey fluzbye: „mlad ſem, necht po- gmyegi ſwe wole; potom k ftarofti budu ſluzyty bohu. takez wezmy od- platu, yako bych poczal y za mladu.“34 protyw tomu35 wolat zaltarz rzka: 80 dnes vílyfyte-ly hlas geho, nerodte zatwrdyty frdecz waffych!* nebt pak žal. 94, 8. dije hoſpodyn w tom zalmu: przyfahl ſem gym w36 mem hnyewu, acz wegdu w36 me odpoczynutye.* dije pak take w apokalypſi:37 ya ſtogijm t. 94, 11. v wrat a tluku; ktoz my otewrze, wegdu k nyemu a budu i nym wecze- rzety, a on ſe mnv.* tot geft, gefto wyftrzyeha ſwaty pawel37 rzka. nerodte zjev. 3, 20. 85 duchu pohaffowaty,* toczyf wdechnvtije ſwateho ducha; kdyz zowe koho 1 Thess. 5, 19. k dobrotye kterey, aby nezameíkali otewrzyety takemu hofti, at by po- tluka ſnad neodffel a pak ſye potom nenawratyl. blazeny, ktoy tak wſcho- pen, kdyz przijde pan a potlucze, ez ynhed otewrze gemu. ale dijet swaty pawel:37 ne kazdemuy3s wyerzyty duchu, ale wyzte,3° od boha-li4° pochodij ten 90 duch;* z vſtawneho-lio frdcze, czy-li pokrytîtwo tahne k nyeczemu neb 1 Janův 4, 1. lehka myſlcze, gefíto by pak ſwu neſîtaloſtij gynym vczynyl pohorſſenye a fmyech zfftawu filechetneho, w36 zakon wegda nebo na puſft, neb znameny- tye poczna ſtaw nyetery ſwrchowany a pak opyet odpadna znamenytye. ale gſu-ly kto, gyz ſwoy ſtaw znamenytye w dobry ſtaw duchownij promyenyli, 95 acz vmyflem y nedobrym, tyemt rzku, yakozt y ſwaty auguftyn vczij tomu: promyen zly vmyſl w dobry, ale to, czozs zrzyedlnye dobreho poczal, neoſtaway, neodwraczyg ſye, a welmye dobrze oklamaff dyabla, genz ſye chtyel twemu poſmyewati nevſtawyczſtwu a twu nevprzyemoſtij gynym fílechetny ftaw ohyzdyty!27 dijet pak cztenije znamenytye, ez hoſpodarz tento Il wyffed nay 107a poſlee, vzrzew ty, gefîto nebyli v wynyczi,12 rzekl gym: „y36 czo tu ſtogijte czyely den prazdnyecz?“ ale ony rzekli, ez gych y geden nevwedl k36 dijelu. a on 3 gym kazal do36 ſwe wynnycze. tee omluwy nemohu ty gmyety, gefto od ſwe mladoſti ſlowo ſlyffije, gychz take boh w ſrdczy podnyeczyge a zowe 105 k ſwey ſluzbye a dawa przyczyny k tomu tahna ge od'6 tohoto ſwyeta. a take tomu rozvmyeyte: wefſkent geft koftel wynnycze bozije, w nyemz geft mnoho rozlycznych ftawow a wſe dobrych, acz glu gedny y nad druhe. 44 a tolyk geft w nyem wynnych kmenow, gelykoz lydij. protoz czozkoly kto czynij vzyteczneho komu neb ſobye w bozij a w bratrſkey" myloſti, 110 dyelaat wynnyczy. a tak prawij ſwaty pawel: lecz pijete, lecz gijete, lecz czozkoli gyneho czynyte, toczyf gehoz geft wam neb gynym trzeba, wſeczko czynte we gmye bozije!* neb v welykem dyelu potrzebije geſt y malych wyeczij. ktoz nevmye aneb nemoz gednoho, ten czyn druhe! aczt bude46 1 Kor. 10, 31. vespod. 23 d. l, h, A, d protaženy. 3ywgedenadcztu. 31 A poskonanij. 32 awchwale. 33 h, h, ſt, b, dl protaženy. 3 yzamladu. 35 odd. 36 kon. ř. 37 červ. podtrž. 38 nekaz- demuy. 33 za tím nepřetržená výplň. 4 odbohali, zvítawneholi. 41 rkp. pnift. 42 v textu vynecháno, ale připsáno po levé straně sloupce vwynyczi a čárkou naznačeno, 87. ktoz geft tak wzchopen. — 93. niektery. — 96. to czoz gſy. — 98. twemu po- ſmiewati nevítawiczno-ſti atwe nevprziemoíti. — 111. totiz. — 122. prowaz. —
205 100 to, ez geft gednoftayny penyez dan tak poílednym, yako prwnym, by chtyel rzeeczy, ano geho boh zowe k ſwey fluzbye: „mlad ſem, necht po- gmyegi ſwe wole; potom k ftarofti budu ſluzyty bohu. takez wezmy od- platu, yako bych poczal y za mladu.“34 protyw tomu35 wolat zaltarz rzka: 80 dnes vílyfyte-ly hlas geho, nerodte zatwrdyty frdecz waffych!* nebt pak žal. 94, 8. dije hoſpodyn w tom zalmu: przyfahl ſem gym w36 mem hnyewu, acz wegdu w36 me odpoczynutye.* dije pak take w apokalypſi:37 ya ſtogijm t. 94, 11. v wrat a tluku; ktoz my otewrze, wegdu k nyemu a budu i nym wecze- rzety, a on ſe mnv.* tot geft, gefto wyftrzyeha ſwaty pawel37 rzka. nerodte zjev. 3, 20. 85 duchu pohaffowaty,* toczyf wdechnvtije ſwateho ducha; kdyz zowe koho 1 Thess. 5, 19. k dobrotye kterey, aby nezameíkali otewrzyety takemu hofti, at by po- tluka ſnad neodffel a pak ſye potom nenawratyl. blazeny, ktoy tak wſcho- pen, kdyz przijde pan a potlucze, ez ynhed otewrze gemu. ale dijet swaty pawel:37 ne kazdemuy3s wyerzyty duchu, ale wyzte,3° od boha-li4° pochodij ten 90 duch;* z vſtawneho-lio frdcze, czy-li pokrytîtwo tahne k nyeczemu neb 1 Janův 4, 1. lehka myſlcze, gefíto by pak ſwu neſîtaloſtij gynym vczynyl pohorſſenye a fmyech zfftawu filechetneho, w36 zakon wegda nebo na puſft, neb znameny- tye poczna ſtaw nyetery ſwrchowany a pak opyet odpadna znamenytye. ale gſu-ly kto, gyz ſwoy ſtaw znamenytye w dobry ſtaw duchownij promyenyli, 95 acz vmyflem y nedobrym, tyemt rzku, yakozt y ſwaty auguftyn vczij tomu: promyen zly vmyſl w dobry, ale to, czozs zrzyedlnye dobreho poczal, neoſtaway, neodwraczyg ſye, a welmye dobrze oklamaff dyabla, genz ſye chtyel twemu poſmyewati nevſtawyczſtwu a twu nevprzyemoſtij gynym fílechetny ftaw ohyzdyty!27 dijet pak cztenije znamenytye, ez hoſpodarz tento Il wyffed nay 107a poſlee, vzrzew ty, gefîto nebyli v wynyczi,12 rzekl gym: „y36 czo tu ſtogijte czyely den prazdnyecz?“ ale ony rzekli, ez gych y geden nevwedl k36 dijelu. a on 3 gym kazal do36 ſwe wynnycze. tee omluwy nemohu ty gmyety, gefto od ſwe mladoſti ſlowo ſlyffije, gychz take boh w ſrdczy podnyeczyge a zowe 105 k ſwey ſluzbye a dawa przyczyny k tomu tahna ge od'6 tohoto ſwyeta. a take tomu rozvmyeyte: wefſkent geft koftel wynnycze bozije, w nyemz geft mnoho rozlycznych ftawow a wſe dobrych, acz glu gedny y nad druhe. 44 a tolyk geft w nyem wynnych kmenow, gelykoz lydij. protoz czozkoly kto czynij vzyteczneho komu neb ſobye w bozij a w bratrſkey" myloſti, 110 dyelaat wynnyczy. a tak prawij ſwaty pawel: lecz pijete, lecz gijete, lecz czozkoli gyneho czynyte, toczyf gehoz geft wam neb gynym trzeba, wſeczko czynte we gmye bozije!* neb v welykem dyelu potrzebije geſt y malych wyeczij. ktoz nevmye aneb nemoz gednoho, ten czyn druhe! aczt bude46 1 Kor. 10, 31. vespod. 23 d. l, h, A, d protaženy. 3ywgedenadcztu. 31 A poskonanij. 32 awchwale. 33 h, h, ſt, b, dl protaženy. 3 yzamladu. 35 odd. 36 kon. ř. 37 červ. podtrž. 38 nekaz- demuy. 33 za tím nepřetržená výplň. 4 odbohali, zvítawneholi. 41 rkp. pnift. 42 v textu vynecháno, ale připsáno po levé straně sloupce vwynyczi a čárkou naznačeno, 87. ktoz geft tak wzchopen. — 93. niektery. — 96. to czoz gſy. — 98. twemu po- ſmiewati nevítawiczno-ſti atwe nevprziemoíti. — 111. totiz. — 122. prowaz. —
Strana 206
206 Žal. 33, 15. [Kazatel 5, 3.) Žal. 75, 12. 5 Mojž. 23, 21. y maluv wyecz dyelati w bozij wynnyczy, gyez geſt trzeba, a vmyſlem tyem, aby przypomohl, nebudet wywrzen z wynnycze a swoyt nagem 115 wezme. ale ktozt nepotrzebnv wyecz czynij aneb ſkodnvv tey wynnyczy, wyz, czo gey potkaa ſprawedlywie! a take, ktoz wijecze moz, wijecze vmije, hodne geft pro menífije wyetíijeho neobmeíkawati, a at bych was na- pomenul, czo by v48 wynnyczy bozij dyelati gmyely a czeho nechaty, obecznſyje geft w zaltarzy powyedyeno: odchyl ſye od zleho a czyn dobre!* 120 a to mozem rzeeczy y takto: toho nemame czynyty, gefto bychom ne- ſmyely pro vraz dobreho ſwyedomye vczynyty; neb to by zlee bylo. a czoz neſluſſije a nenije hodne, to nenije dobre. a tak nemame czynyty toho wíſeho, czoz neſmyeme, czoz neſluffije a czoz nenije hodnce. nayprwe rzku: y zadny nema ſmyety zleho a w czem° fíkodneho vczynyty bozij wynnyczi. 125 nemame ſmyety vczynyti, czoz by koli bylo protyw bozijemu31 defateru przykazanij, gefítoy przykazal neb zapowyedyel; any mame ſmyety czo vczynyty pro-l tyw zyewnemu koftelnyemu2 przykazanij. neb tak geft 1075 Luk. 10, 16. rzekl kryſtus k ſtaroſtam koſtelnym: ktoz was poſluchaa, mne poſluchaa." any mame ſmyety vczynyti protyw wlaſîtyemusl zalybenij ſwemu dobro- 130 wolnemu, kdyz bohu ſlybijme ſlyb poczeſtny. kdyz magij lydee mezy ſebus1 drzyety ty ſlyby, geſto ſobye ſlybugij, tehdy ty owſſem, czoz ſlybije bohu. lepe by bylo neſlybowati, nezly ſlybijecz za ſye gijti, dijet pijímo: ſlybuyte bohu ſlyby a ſplnygtel* a opyet dije knyha moyzyefowa: za- lybijíí-ly ſlyb bohu, neobmefſkaway; nebt by w hrzyech poczteno bylo.* 135 druhe toho, czoz neſluffije, nemame czynyty. acz nyeczo ſamo w ſobye zlee nenije, ale ez ma poſtawu nepodobnvv, ez by to gynym bylo ku po- horffenij a48 k zlemu przykladu, takych wyeczij kazdy podle ſweho53 ſtawu ma ſye ſtrzyeczy; neb z takych wyeczij nyetere newadije nyekomu a dru- hemu neſluſſegij, trzetije toho,54 czoy k nyczemuz nehodne, nemame tijem 4 140 tratyti czaſu a ſnaznoſty na to, geſto ſye k nyczemuz nehodij, obraczowati ;55 neb tolyk geſt pan boh potrzebnych czynow przypoſſobyl w czyerkwy ſwatey, geſto by lyde to czynyecze odplaty zaſluzyly, ez ſprawnye bude pokutu gmyety, ktoz, nechage potrzebneho, y bude o nepotrzebnem pra- czowaty. yako ktoz by na to byl vweden do wynnycze, aby to dyelal, 145 czoy potrzebne wijnv, an pak nechage toho yal by ſye pleſſek oprawyety. e e,56 rozmyſl ſye kazdy, potrzebne-ly geſt k wijnv nebeſke wyeczne ra- doſty to, czoz czynij, czyli kto gen pleſíky oprawuge, aby traala ſwyetíſka marnoſt, geſto bozijm hnyewem tak bude ſkoro zbawena ſwe lutowe kraſy, yako pleeſſka ſwe ozdoby, kdyz na ny podmvv. a ponyawadz gime vwe- 150 deny w bozij wynnyczi, e e,56 nechagijcz marnych wyeczij yako pleeſſek, kam slovo vložiti. 13 odd. 4 ynaddruhe. 45 awbratrſkey. 46 h, b, l protaženy; acz (t nad řádkem od pův. písaře). 3 odděleno i tečkou (A. at). 48 kon. ř. 4 rkp. Obeczne. 50 awczem. 51 odd. 52 h, l protaženy. 53 odd. 54 tak rkp.; čekali bychom: Třetie tiem, coj' k ničemuž nehodné, nemáme tratiti času. 5 d, b protaženy. 5 odděl. 124. prawim. — 126. proti zywemu ko-[itelniemu przykazanie. — 130. wlaftniemu. — 138. takowych. — 139. niektere. — 142. czafuow neb czynuow. — 148. trwala. —
206 Žal. 33, 15. [Kazatel 5, 3.) Žal. 75, 12. 5 Mojž. 23, 21. y maluv wyecz dyelati w bozij wynnyczy, gyez geſt trzeba, a vmyſlem tyem, aby przypomohl, nebudet wywrzen z wynnycze a swoyt nagem 115 wezme. ale ktozt nepotrzebnv wyecz czynij aneb ſkodnvv tey wynnyczy, wyz, czo gey potkaa ſprawedlywie! a take, ktoz wijecze moz, wijecze vmije, hodne geft pro menífije wyetíijeho neobmeíkawati, a at bych was na- pomenul, czo by v48 wynnyczy bozij dyelati gmyely a czeho nechaty, obecznſyje geft w zaltarzy powyedyeno: odchyl ſye od zleho a czyn dobre!* 120 a to mozem rzeeczy y takto: toho nemame czynyty, gefto bychom ne- ſmyely pro vraz dobreho ſwyedomye vczynyty; neb to by zlee bylo. a czoz neſluſſije a nenije hodne, to nenije dobre. a tak nemame czynyty toho wíſeho, czoz neſmyeme, czoz neſluffije a czoz nenije hodnce. nayprwe rzku: y zadny nema ſmyety zleho a w czem° fíkodneho vczynyty bozij wynnyczi. 125 nemame ſmyety vczynyti, czoz by koli bylo protyw bozijemu31 defateru przykazanij, gefítoy przykazal neb zapowyedyel; any mame ſmyety czo vczynyty pro-l tyw zyewnemu koftelnyemu2 przykazanij. neb tak geft 1075 Luk. 10, 16. rzekl kryſtus k ſtaroſtam koſtelnym: ktoz was poſluchaa, mne poſluchaa." any mame ſmyety vczynyti protyw wlaſîtyemusl zalybenij ſwemu dobro- 130 wolnemu, kdyz bohu ſlybijme ſlyb poczeſtny. kdyz magij lydee mezy ſebus1 drzyety ty ſlyby, geſto ſobye ſlybugij, tehdy ty owſſem, czoz ſlybije bohu. lepe by bylo neſlybowati, nezly ſlybijecz za ſye gijti, dijet pijímo: ſlybuyte bohu ſlyby a ſplnygtel* a opyet dije knyha moyzyefowa: za- lybijíí-ly ſlyb bohu, neobmefſkaway; nebt by w hrzyech poczteno bylo.* 135 druhe toho, czoz neſluffije, nemame czynyty. acz nyeczo ſamo w ſobye zlee nenije, ale ez ma poſtawu nepodobnvv, ez by to gynym bylo ku po- horffenij a48 k zlemu przykladu, takych wyeczij kazdy podle ſweho53 ſtawu ma ſye ſtrzyeczy; neb z takych wyeczij nyetere newadije nyekomu a dru- hemu neſluſſegij, trzetije toho,54 czoy k nyczemuz nehodne, nemame tijem 4 140 tratyti czaſu a ſnaznoſty na to, geſto ſye k nyczemuz nehodij, obraczowati ;55 neb tolyk geſt pan boh potrzebnych czynow przypoſſobyl w czyerkwy ſwatey, geſto by lyde to czynyecze odplaty zaſluzyly, ez ſprawnye bude pokutu gmyety, ktoz, nechage potrzebneho, y bude o nepotrzebnem pra- czowaty. yako ktoz by na to byl vweden do wynnycze, aby to dyelal, 145 czoy potrzebne wijnv, an pak nechage toho yal by ſye pleſſek oprawyety. e e,56 rozmyſl ſye kazdy, potrzebne-ly geſt k wijnv nebeſke wyeczne ra- doſty to, czoz czynij, czyli kto gen pleſíky oprawuge, aby traala ſwyetíſka marnoſt, geſto bozijm hnyewem tak bude ſkoro zbawena ſwe lutowe kraſy, yako pleeſſka ſwe ozdoby, kdyz na ny podmvv. a ponyawadz gime vwe- 150 deny w bozij wynnyczi, e e,56 nechagijcz marnych wyeczij yako pleeſſek, kam slovo vložiti. 13 odd. 4 ynaddruhe. 45 awbratrſkey. 46 h, b, l protaženy; acz (t nad řádkem od pův. písaře). 3 odděleno i tečkou (A. at). 48 kon. ř. 4 rkp. Obeczne. 50 awczem. 51 odd. 52 h, l protaženy. 53 odd. 54 tak rkp.; čekali bychom: Třetie tiem, coj' k ničemuž nehodné, nemáme tratiti času. 5 d, b protaženy. 5 odděl. 124. prawim. — 126. proti zywemu ko-[itelniemu przykazanie. — 130. wlaftniemu. — 138. takowych. — 139. niektere. — 142. czafuow neb czynuow. — 148. trwala. —
Strana 207
207 dyelayme, praczygme o wynnyczy, zlee,3 neſluffne a nehodne obrzezugijcz! kazdy kmen ſrdcze ſweho gmyey na peczy; zwlaſtye okopaway gey poka- nym, pokorvv a yako hnoge4 I okladay na ſwe ſye hrzyechy rozpomynage, 108 a 155 aby ſye zahrzyel w bozij myloſty wida taku dobrotu geho, ez trpij y hrzyechy naſíe czekage naſíeho obraczenije!58 dnes take magij przeſtaty az do5' prowoda ſwatebnij hody, aby lydee przy ſobye byli w59 ſwatey truchloſty tohoto czaſu, gyz geſt ſlybeno vtyefſenije. czym pak wyecze dworowe, tanczi a zabylſtwo maſopuſtnye 160 mynuty by gmyelo, y kterazkoli rozpufíczenije ſwyetlſke marnoſty! ale czoz neſluffye, tohoy dyabel wzdy pylnyegij, a53 ktoz nechtye przy ſobye byti, dadije ſye gemu podtrhnuty, a tak wyecze, nez gyndy, ſwateb y tyech marnoſtij. neb yakoz dije kryftus: 60 mnohoy pozwanych, ale malo wybra- nych.* ay, to przyílufye k zamutku ſprawedlywemu czyerkwy ſwate, zey ze Mat. 22, 14. 165 mnoha pozwanych tak wyboru malo; pro nyez dije: obklyczyla gſu mye ſtonanije ſmrty, boleſti pekelne obklyczyly fu mye.* ale ty, myloſrdny žal. 17, 5n. hoſpodyne, acz ſprawedlywye trpijme] pro ſwe hrzyechy,* pro chwalus1 (Luk. 23, 41.] [Žal. 78, 9.] gmene tweho wyprofít nas z toho!* 5s abych take rzekl nyeczo pro ty, gefíto magij rozvm k duchownym 170 wyeczem mymo obecz,82 dijet rykhardus,3 ez wyborna bozije wynnycze geft ſwyedomye kazdeho. w tey chcze, by naſazano bylo filechetnoſtij yako rozlycznych ſyemen bozijch. a61 tehdy wygde hoſpodyn, aby ta wynnycze dyelana byla, kdyz ſwu woly zyewij komu wdechnutijm wnytrznym w geho frdcze. a tak ze te teezs2 wychazye hoſpodyn, toy, ze przyfporzyge poznanije 175 prawdy. a ze netolyk czaîto a“ mnohokrat wychazije, ale take w rozlyczne hodyny, toy, ze rozlycznym czynem ſye vkazuge a poznaty dawa, a ze glu v proſpyechu rozlyczny wítupny, neb podle proſpyechu65 w ſwrcho- wanij a58 rozſporzenije ſſlechetnoſtij poznanije boha ſye rozſporzyge. dyel- nyczi pak w tey wynnyczi gſu myſlenye a“t ty zadoſty, geſto trzije czlo- 180 wyeczij myfl. tyt magij praczowati v wynnyczi5 bozij a pot ſneſti v praczi, aby Il ſwyedomye bylo vczyfítyeno. prwnij dyelnyczi magij hluboko ko-108b pati prochazegijcz tayne wyeczi a ſkryte, hledagijcz prawdy; a druzij magij to, czoz geft przyelyffneho, obrzyezowaty, aby fſlechetnoſti w ſwey myerze roftli. y vwodij pan te wynnycze dyelnyky do nije z gytra v prwnij a s tečkou za druhým e. 5 za tím nepřetržená výplň. 58 znam. odstavce. 5 kon. ř. 60 za tím dvě černé výplně přetržené. 61 h, ch, ch, l protaženy, 82 odd. 63 červ. podtrž. 61 kon. ř. 65 odd. 65 kon. ř. 67 d, b,l protaženy. 68 awtrzetij. 6 awgedenadcztu. P. L. CXCVI, col. 487 H.] 152. dielanie. — 161. toho geſt. — 163. marnofti bywagy neb. — 165. a 166. mne. — 170 n.: Z prací Richardových a s. Victore nejspíše se sem hodí toto místo z jeho dílka In Cantica Canticorum explicatio, cap. 29: Hortus est anima, in qua excoluntur virtutum plantaria et spiritualium studiorum germina. Hic hortus tunc foditur, dum in ea vitia radicitus exstirpantur, et mores convertuntur. Qui etiam tunc altius foditur, cum naturam vitiorum et origines cognoscere studet homo ... Tamže cap. 41: Hortus mihi facta es, anima, operando mihi in te diversa virtutum et boni operis odoramenta... (H.)
207 dyelayme, praczygme o wynnyczy, zlee,3 neſluffne a nehodne obrzezugijcz! kazdy kmen ſrdcze ſweho gmyey na peczy; zwlaſtye okopaway gey poka- nym, pokorvv a yako hnoge4 I okladay na ſwe ſye hrzyechy rozpomynage, 108 a 155 aby ſye zahrzyel w bozij myloſty wida taku dobrotu geho, ez trpij y hrzyechy naſíe czekage naſíeho obraczenije!58 dnes take magij przeſtaty az do5' prowoda ſwatebnij hody, aby lydee przy ſobye byli w59 ſwatey truchloſty tohoto czaſu, gyz geſt ſlybeno vtyefſenije. czym pak wyecze dworowe, tanczi a zabylſtwo maſopuſtnye 160 mynuty by gmyelo, y kterazkoli rozpufíczenije ſwyetlſke marnoſty! ale czoz neſluffye, tohoy dyabel wzdy pylnyegij, a53 ktoz nechtye przy ſobye byti, dadije ſye gemu podtrhnuty, a tak wyecze, nez gyndy, ſwateb y tyech marnoſtij. neb yakoz dije kryftus: 60 mnohoy pozwanych, ale malo wybra- nych.* ay, to przyílufye k zamutku ſprawedlywemu czyerkwy ſwate, zey ze Mat. 22, 14. 165 mnoha pozwanych tak wyboru malo; pro nyez dije: obklyczyla gſu mye ſtonanije ſmrty, boleſti pekelne obklyczyly fu mye.* ale ty, myloſrdny žal. 17, 5n. hoſpodyne, acz ſprawedlywye trpijme] pro ſwe hrzyechy,* pro chwalus1 (Luk. 23, 41.] [Žal. 78, 9.] gmene tweho wyprofít nas z toho!* 5s abych take rzekl nyeczo pro ty, gefíto magij rozvm k duchownym 170 wyeczem mymo obecz,82 dijet rykhardus,3 ez wyborna bozije wynnycze geft ſwyedomye kazdeho. w tey chcze, by naſazano bylo filechetnoſtij yako rozlycznych ſyemen bozijch. a61 tehdy wygde hoſpodyn, aby ta wynnycze dyelana byla, kdyz ſwu woly zyewij komu wdechnutijm wnytrznym w geho frdcze. a tak ze te teezs2 wychazye hoſpodyn, toy, ze przyfporzyge poznanije 175 prawdy. a ze netolyk czaîto a“ mnohokrat wychazije, ale take w rozlyczne hodyny, toy, ze rozlycznym czynem ſye vkazuge a poznaty dawa, a ze glu v proſpyechu rozlyczny wítupny, neb podle proſpyechu65 w ſwrcho- wanij a58 rozſporzenije ſſlechetnoſtij poznanije boha ſye rozſporzyge. dyel- nyczi pak w tey wynnyczi gſu myſlenye a“t ty zadoſty, geſto trzije czlo- 180 wyeczij myfl. tyt magij praczowati v wynnyczi5 bozij a pot ſneſti v praczi, aby Il ſwyedomye bylo vczyfítyeno. prwnij dyelnyczi magij hluboko ko-108b pati prochazegijcz tayne wyeczi a ſkryte, hledagijcz prawdy; a druzij magij to, czoz geft przyelyffneho, obrzyezowaty, aby fſlechetnoſti w ſwey myerze roftli. y vwodij pan te wynnycze dyelnyky do nije z gytra v prwnij a s tečkou za druhým e. 5 za tím nepřetržená výplň. 58 znam. odstavce. 5 kon. ř. 60 za tím dvě černé výplně přetržené. 61 h, ch, ch, l protaženy, 82 odd. 63 červ. podtrž. 61 kon. ř. 65 odd. 65 kon. ř. 67 d, b,l protaženy. 68 awtrzetij. 6 awgedenadcztu. P. L. CXCVI, col. 487 H.] 152. dielanie. — 161. toho geſt. — 163. marnofti bywagy neb. — 165. a 166. mne. — 170 n.: Z prací Richardových a s. Victore nejspíše se sem hodí toto místo z jeho dílka In Cantica Canticorum explicatio, cap. 29: Hortus est anima, in qua excoluntur virtutum plantaria et spiritualium studiorum germina. Hic hortus tunc foditur, dum in ea vitia radicitus exstirpantur, et mores convertuntur. Qui etiam tunc altius foditur, cum naturam vitiorum et origines cognoscere studet homo ... Tamže cap. 41: Hortus mihi facta es, anima, operando mihi in te diversa virtutum et boni operis odoramenta... (H.)
Strana 208
208 hodynu a w trzetij,68 w ffeftu, w dewatu a w gedenadcztu.69 v prwu poczne 185 ſye ſwyetlo vkazowaty, w trzetij poczne ſye den wzhrzyewaty, w fſeſtu poczne znoy a welyke horko plaati, w dewatu poczne ſluncze dolow situ- pati a ſkrownyti horkoft a pak w gedenadcztu y horko y ſwyetlo7 po- nenahlu hynuty bude. czoz tedy znamenawa wíchod fluncze, gen prawdy proſwyeczenije? a czoy poczatek wzhrzenije, gen zadanije dobroty? a znoy 190 horka welykeho geſt plaanije vil myloíty dobrey. a víkrownyenije" wedra zhaweho geſt, kdyz marne a neſtateczne wyeczy oftydati budu. a zhynvtije72 horka y ſwyetla potuchloft geft, kdyz wſije wyeczy hynuti bude tye- leſna ] zadoſt a zemdle y potuchne"3 tyeleſne mudroſty poprſlek. a tak prwa hodyna bude rozeznanije zleho a dobreho, trzetije zadoſt dobreho, fſeſta 195 wyetfſye az yako bezprzyemna zadoít naywyyeho dobreho, dewata mrz- koft ltyweho a nepraweho dobreho a gedenadczta geſt nenawyft a zapo- menutije wíije nepotrzyebne marnoſty, y bude v prwu hodynu proſwye- czê-l rozvm a w trzetij" oprawen, w fſeſtu ſye roznyetij zadoſt, w dewatu budu vkroczeny tyelefnij czychowe a w gedenadcztu zítydne a potuchne 200 tyeleſna zadoft, neb donydz czychowe tyelefnij nebudu zadrzyeny tak, az by potuchla gych tyeleſna zadoft, dotud nebude dan penyez czyelofti zywota ſwrchowaneho. ale kdyz vtrpenym ſkroczeny budu ti czychowe, poczne, czlowyek menyez menyez obyczenych rozkoffij tbaty, a wyeczez wyeczez tyeleſne zadoſty budu mdlety. czymz zadoft a gyny czychowe tyeleſny 205 budu v myerze ſprawedlnoſti podobnyegije zadrzyeny, tyem li ſpijefſe ten penijez odplaty a poſtawa ſwrchowanije przijde kazdemu, a ſpyeſſe ſye kazdy przyblyzij k okruhloſty plne czyeloſty zywota" prawye duchow- nyeho, yakz zde moz byti, nebt nycz gyneho nenye, ez kazdy naypoſlee penyez wezme, gen ez we" wiſech ſwych czytedlnoftech poſtawu a obraz?s 210 w okruhley wyecznoſty wſſeho ſwrchowanije budem gmyety.79 a ponyawadz te czyeloſti ſwrchowane dogijti mame aſpon a tam8o w zywotu onô,81 abychom tu mijeru, kteruz zde odmyerzijme plnv a na- tlaczenu, ana ſye az oſypa, tak wrchowatu zbozneho wzyeli obdarowanije przefczyedreho: pocznyem zde i pomoczij geho tahnuty ſye, yakz mohucz, 215 k dokonany te czyelofty! protoz dyelagijcz z toho penyeze v wynyczie2 [Kim. 12, 2.) bozij nayprwe mame hledaty, abychom mohly poznaty, czoy bozije wole,“ a tu poznagijcz po nij ſwu woli oprawyty, a pak ſwu myſl obykagijcz w fſlechetnoſtech k zadoſty wyeczij nebefíkych roznyetyty, a pak po tey zadofty dobrey wyecznych wyeczij mame take ſwe czychy83 od tyech81 220 wyeczij, geíto negfu zapowyedne, odtahati, abychom mohly tyech wye- czij zadoft, gefto neſluffegij, yakz navdal mohucz, pohaſyty. a kto toho newije, ez to wſe pomoczno geſt k wzdyelanij wynnycze duchownije, y 109a 70 rkp. "yſwyetlo "yhorko (znam. červ.). 11 kon. ř. 2 odd. 3 d, dl, ch protaženy. 74 awtrzetij. 35 awgedenadcztu. 76 v rkp. zywota dvakrát. 7 kon. ř. 78 odd. 78 znam. odstavce. 80 afpon atam. 81 kon. ř. 82 vwý na konci ř. 83 v rkp. následuje a, jež vypouštím. 84 a odtyech. 55 odd. 86 gym to sluší se asi 185. wetrzech. — 185. wwprwnij. — 194. prwnie. — 198. vprwnij. — 201. donizd. —
208 hodynu a w trzetij,68 w ffeftu, w dewatu a w gedenadcztu.69 v prwu poczne 185 ſye ſwyetlo vkazowaty, w trzetij poczne ſye den wzhrzyewaty, w fſeſtu poczne znoy a welyke horko plaati, w dewatu poczne ſluncze dolow situ- pati a ſkrownyti horkoft a pak w gedenadcztu y horko y ſwyetlo7 po- nenahlu hynuty bude. czoz tedy znamenawa wíchod fluncze, gen prawdy proſwyeczenije? a czoy poczatek wzhrzenije, gen zadanije dobroty? a znoy 190 horka welykeho geſt plaanije vil myloíty dobrey. a víkrownyenije" wedra zhaweho geſt, kdyz marne a neſtateczne wyeczy oftydati budu. a zhynvtije72 horka y ſwyetla potuchloft geft, kdyz wſije wyeczy hynuti bude tye- leſna ] zadoſt a zemdle y potuchne"3 tyeleſne mudroſty poprſlek. a tak prwa hodyna bude rozeznanije zleho a dobreho, trzetije zadoſt dobreho, fſeſta 195 wyetfſye az yako bezprzyemna zadoít naywyyeho dobreho, dewata mrz- koft ltyweho a nepraweho dobreho a gedenadczta geſt nenawyft a zapo- menutije wíije nepotrzyebne marnoſty, y bude v prwu hodynu proſwye- czê-l rozvm a w trzetij" oprawen, w fſeſtu ſye roznyetij zadoſt, w dewatu budu vkroczeny tyelefnij czychowe a w gedenadcztu zítydne a potuchne 200 tyeleſna zadoft, neb donydz czychowe tyelefnij nebudu zadrzyeny tak, az by potuchla gych tyeleſna zadoft, dotud nebude dan penyez czyelofti zywota ſwrchowaneho. ale kdyz vtrpenym ſkroczeny budu ti czychowe, poczne, czlowyek menyez menyez obyczenych rozkoffij tbaty, a wyeczez wyeczez tyeleſne zadoſty budu mdlety. czymz zadoft a gyny czychowe tyeleſny 205 budu v myerze ſprawedlnoſti podobnyegije zadrzyeny, tyem li ſpijefſe ten penijez odplaty a poſtawa ſwrchowanije przijde kazdemu, a ſpyeſſe ſye kazdy przyblyzij k okruhloſty plne czyeloſty zywota" prawye duchow- nyeho, yakz zde moz byti, nebt nycz gyneho nenye, ez kazdy naypoſlee penyez wezme, gen ez we" wiſech ſwych czytedlnoftech poſtawu a obraz?s 210 w okruhley wyecznoſty wſſeho ſwrchowanije budem gmyety.79 a ponyawadz te czyeloſti ſwrchowane dogijti mame aſpon a tam8o w zywotu onô,81 abychom tu mijeru, kteruz zde odmyerzijme plnv a na- tlaczenu, ana ſye az oſypa, tak wrchowatu zbozneho wzyeli obdarowanije przefczyedreho: pocznyem zde i pomoczij geho tahnuty ſye, yakz mohucz, 215 k dokonany te czyelofty! protoz dyelagijcz z toho penyeze v wynyczie2 [Kim. 12, 2.) bozij nayprwe mame hledaty, abychom mohly poznaty, czoy bozije wole,“ a tu poznagijcz po nij ſwu woli oprawyty, a pak ſwu myſl obykagijcz w fſlechetnoſtech k zadoſty wyeczij nebefíkych roznyetyty, a pak po tey zadofty dobrey wyecznych wyeczij mame take ſwe czychy83 od tyech81 220 wyeczij, geíto negfu zapowyedne, odtahati, abychom mohly tyech wye- czij zadoft, gefto neſluffegij, yakz navdal mohucz, pohaſyty. a kto toho newije, ez to wſe pomoczno geſt k wzdyelanij wynnycze duchownije, y 109a 70 rkp. "yſwyetlo "yhorko (znam. červ.). 11 kon. ř. 2 odd. 3 d, dl, ch protaženy. 74 awtrzetij. 35 awgedenadcztu. 76 v rkp. zywota dvakrát. 7 kon. ř. 78 odd. 78 znam. odstavce. 80 afpon atam. 81 kon. ř. 82 vwý na konci ř. 83 v rkp. následuje a, jež vypouštím. 84 a odtyech. 55 odd. 86 gym to sluší se asi 185. wetrzech. — 185. wwprwnij. — 194. prwnie. — 198. vprwnij. — 201. donizd. —
Strana 209
209 vprzyemoſt poznanije prawdy, ysl oprawenije wole, y zadoft wyeczij 225 nebeſkych, y vtrpenye85 czychom tyelefnym, y víkrownyenije85 tyeleſnych zadanij? geft pak o tyech dyelnyczyech tee wynnycze zwlafitye znamenaty, ez czijm ktery przijde pozdyegije, tijem praczyge lehczegije. neb czym den proſpyechu nafſeho dale rofte, tyem flazez ſlazez geft obyczey gmyety w fflechetnoſtech; a czymz wyecze ſye ſkrowny tyelefna zadoft, tyem 230 brzijemye dne a horko tyezke menyez menyez geſt nam tyezko. neb gelykz rofte myloft duchownije, f tolyk nam vbywa tyeleſne pracze. bude my- loſtij pochotno gho a brzyemye lehko, geſtoy ſye zdalo drzewe welmye tyezko. y toy II wyedyety, ze czymz wijecze blyzijme ſye k konczy dne 109b proſpyechu naſſeho, tyem czyfftffije a ſwrchowanyeyffije zadoſty mame. 235 a to myenij cztenije, ze ti, geſto pozdyegije przijdu, prwe penijez wezmu. neb w tyech, geſſto proſpyewagij, to, czoz potom magij ku poſledku, wzdyg gym to86 blyzíſez blyzíſez ſwrchowane plnoſti. a od naypoſílednych poczne ſye rzad odplaty, neb nayprw podnyet hrzyechu bude odyat, gefíto zwla- fitye panuge w zadanij, a bude k ſwey myerze prawe zadoſt przywedena 240 a czyeloſti plne penyezem darowaſna],7 nezli bude czlowyek oflawen w gynych ſwych czytedlnoſtech, neb yakoz nykdy wole nebude oprawena, gen poznanym prawdy a vſtanowenym raady, a nebude-ly wole oprawena, czychowe a zadoît tyeleſna nebude take oprawena: takez prawie, prwe nezly88 v woli bude vpokogenije a v pokogys ſladkem odpoczynutye, mvſij 245 byty zkazena wada zadanije tyeleneho a zborzena, tuz teprw poczne byti pokoy9o v woli.85 a pak wſſychny dyel ] nyczi, kterzyz dokonagij" te wynnycze dyelo, k weczeru, k ſkonanij pracze, k hodynye odpoczynutye, k czaſu odplaty wezme kazdy? ſwoy penyez, kdyz wſſychny czychowe czlowyeczij budu k ſwrchowaney ſwey czyeloſty przywedeny. a geden czas 250 bude odplatye wſſech, neb nykdy ſye pracze klyzenije te wynnycze owſſem nedokona, gelyz proſpyech k czyli ſwrchowanije przyweden bude.33 ale czoy to, ze kazdemu teez myery penijez daan bude, nycz wijecze prwny,34 any menye poſlednym? wijeme to wſſychny, ze w94 klyzenij te wynnycze poznanye prawdy a rady vſtanowenye prwe geft, nezly zadoft 255 dobra a nez ſkutczy, a take prwe geſt dyelo myſlenye dobreho, nezly trzij dobre. protoz donydz gîme w zywotu tomto, donydz dyelame wynnyczi tuto, wyeczey toho, gehoz ſye myſlenym o plnoſti ſwrchowanye dotknuty mozem, nezly mozem taku zadoſt gmyety k tomu, az by nas wzdy trzala w myſly, aneb nezli Ii ſkutkem vczynyme. a ktoy ten, gefſto by mohl 110a to wíſe, geffto wije, ez by gmyel to vczynyty, aneb ze by ſluſſne bylo? ale kdyz przijde ten zaduczij czas odplaty, kdyz nam plna czyeloſt dana bude penyeze toho za praczy zdeyfij, nycz wyecze nebude v poznany zrušiti, nebo pokládati za výšin z vazby. 87 rkp. darowa. 88 nezby, ale b čá- stečně rozmazáno, aby se čtlo nezly. 8 avpokogy. 9 apokoy, ale a rozmazáno. aby se nečtlo. 31 K a k protaženy. 2 tak rkp. (všichni dělníci ... vezme každý). 260 204. obyczeygnych. — 237. wzdy gym to blizífez ablizíez. — 253. prwniem. — 14
209 vprzyemoſt poznanije prawdy, ysl oprawenije wole, y zadoft wyeczij 225 nebeſkych, y vtrpenye85 czychom tyelefnym, y víkrownyenije85 tyeleſnych zadanij? geft pak o tyech dyelnyczyech tee wynnycze zwlafitye znamenaty, ez czijm ktery przijde pozdyegije, tijem praczyge lehczegije. neb czym den proſpyechu nafſeho dale rofte, tyem flazez ſlazez geft obyczey gmyety w fflechetnoſtech; a czymz wyecze ſye ſkrowny tyelefna zadoft, tyem 230 brzijemye dne a horko tyezke menyez menyez geſt nam tyezko. neb gelykz rofte myloft duchownije, f tolyk nam vbywa tyeleſne pracze. bude my- loſtij pochotno gho a brzyemye lehko, geſtoy ſye zdalo drzewe welmye tyezko. y toy II wyedyety, ze czymz wijecze blyzijme ſye k konczy dne 109b proſpyechu naſſeho, tyem czyfftffije a ſwrchowanyeyffije zadoſty mame. 235 a to myenij cztenije, ze ti, geſto pozdyegije przijdu, prwe penijez wezmu. neb w tyech, geſſto proſpyewagij, to, czoz potom magij ku poſledku, wzdyg gym to86 blyzíſez blyzíſez ſwrchowane plnoſti. a od naypoſílednych poczne ſye rzad odplaty, neb nayprw podnyet hrzyechu bude odyat, gefíto zwla- fitye panuge w zadanij, a bude k ſwey myerze prawe zadoſt przywedena 240 a czyeloſti plne penyezem darowaſna],7 nezli bude czlowyek oflawen w gynych ſwych czytedlnoſtech, neb yakoz nykdy wole nebude oprawena, gen poznanym prawdy a vſtanowenym raady, a nebude-ly wole oprawena, czychowe a zadoît tyeleſna nebude take oprawena: takez prawie, prwe nezly88 v woli bude vpokogenije a v pokogys ſladkem odpoczynutye, mvſij 245 byty zkazena wada zadanije tyeleneho a zborzena, tuz teprw poczne byti pokoy9o v woli.85 a pak wſſychny dyel ] nyczi, kterzyz dokonagij" te wynnycze dyelo, k weczeru, k ſkonanij pracze, k hodynye odpoczynutye, k czaſu odplaty wezme kazdy? ſwoy penyez, kdyz wſſychny czychowe czlowyeczij budu k ſwrchowaney ſwey czyeloſty przywedeny. a geden czas 250 bude odplatye wſſech, neb nykdy ſye pracze klyzenije te wynnycze owſſem nedokona, gelyz proſpyech k czyli ſwrchowanije przyweden bude.33 ale czoy to, ze kazdemu teez myery penijez daan bude, nycz wijecze prwny,34 any menye poſlednym? wijeme to wſſychny, ze w94 klyzenij te wynnycze poznanye prawdy a rady vſtanowenye prwe geft, nezly zadoft 255 dobra a nez ſkutczy, a take prwe geſt dyelo myſlenye dobreho, nezly trzij dobre. protoz donydz gîme w zywotu tomto, donydz dyelame wynnyczi tuto, wyeczey toho, gehoz ſye myſlenym o plnoſti ſwrchowanye dotknuty mozem, nezly mozem taku zadoſt gmyety k tomu, az by nas wzdy trzala w myſly, aneb nezli Ii ſkutkem vczynyme. a ktoy ten, gefſto by mohl 110a to wíſe, geffto wije, ez by gmyel to vczynyty, aneb ze by ſluſſne bylo? ale kdyz przijde ten zaduczij czas odplaty, kdyz nam plna czyeloſt dana bude penyeze toho za praczy zdeyfij, nycz wyecze nebude v poznany zrušiti, nebo pokládati za výšin z vazby. 87 rkp. darowa. 88 nezby, ale b čá- stečně rozmazáno, aby se čtlo nezly. 8 avpokogy. 9 apokoy, ale a rozmazáno. aby se nečtlo. 31 K a k protaženy. 2 tak rkp. (všichni dělníci ... vezme každý). 260 204. obyczeygnych. — 237. wzdy gym to blizífez ablizíez. — 253. prwniem. — 14
Strana 210
210 nezli w zadoîty trzyeti bude. neb czoz koli kto pozna, ez ma gey ſprawnye trzyeti v myíli a zey fluffne vczynyty, at tak rzku, to wíſe y moczy bude y96 naplnij. a tak poſtawa taaz ſwrchowanije, kteraz bude v poznanij, 265 bude take y v myloſti." a tyem25 czynem tyz penyez wezmv poſlednij, gefto y prwnij. ale ze gime sye wzmyenyly o tom cztenij, w nyemz geft tuto przykladnv powyeft mluwyl kryftus, znamenayme k tomuto vmylu, kteryg to dyelnyk, gefftoy nayprwe vweden dyelat a naypofîlee wezme ſwoy nagem, na nhozto take pozehral pan te wynnycze rzka: wezma ſwe 270 gdyz prycz! zday twe oko neprawe, ez gſem ya dobry? ten prwnij dyelnyk w tey wynnyczi geſt to vkaranije w ſwyedomij, geſto zehrze z nepo- dobneho. a kto by ſ taku praczy ſwe ſwyedomye vczyſtyl, kdyby9s w nyem toho leptaweho pozehrowanye z neporzadu nebylo nayprw? ale wſak toho dyelnyka oko tyem nam geft vkrutnyeyíſe, czymz nam pan bude dobro- 275 tywyegij, neb czymz wyetlſye dary dawa nam boh z ſwe myloîty, tyem wyetfym leptany pobada ſwyedomye dyelnyk tento, kdyz hrzefyme. protoz toho dyelnyka pracze neſkona ſye, donydz nezbudem ſweho ne- dokonanije a nebudem k ſwrchowanij ſwemu plnemu przywedeny. ale kdyz wezmem penyez te plnoîty, wezma, czoy geho, oteyde prycz. neb 280 kdyz nenalezne ten oftnecz w ſwyedomij, z czeho by wijecze mohl zehraty, odpoczyne a oteyde. o, kake? bude poznanije naſſeho ſwrchowanye! o. kolyke100 naſfije moczy dokonanije! o, kake9 zdrawije tedy bude gmyety czlowyek! nebude oklaman y w gednom-1 mnyenij; newygde z myery 110b a flufínoſti y gedna zadoít. gehoz nam pomoz etc 102 285 w nedyely po dewijetnijku." Luk. 8, 4—15. ez2 w onv nedyeli cztenoy cztenije, geſíto vkazalo, ez mladee, y pod- roîtlee w fyle gyz, y ftare k ſwey ſluzbye hoſpodyn zowe, dneſſnije pak cztenije vkazuge ty przyewady, pro nyez ne wſſychny pozwanij pylnij gſu pozwanije ſweho. a tyem nas koſtel napomijna, abychom4 ſye gmyely na pamyety, aby w nas ty przyewady bozijeho pozwanije neprzemohly. y° geft w tato ſlowa cztenije dnefſnije:* w ten czas, kdyz nas ſpaffytel chodil na ſwyetye a mnoho ſye k nyemu z myeft zaſtupow ſebralo, powyedye ſkrze podobenstwyes: wyffel ten, gefto syege, aby rofyewal swe syemye. a kdyz roſyewal, gedno padlo v czieſty a potlaczeno geſt, a ptaaczi z nebe 10 ſnyedli ge. druhe padlo naš ſkalu, a kdyz wzeſílo, víchlo, ez negmyelo wlahy. trzetije padlo mezy trnije,s a trnije ſ nym roſta zadufſylo ge. a' cztwrtee 33 znam. odstavce. * kon. ř. 3 odd. 95 kon. ř. 3yvmyloíti. »8 kdy by. " O kake. 100 O kolyke. 101 ywgednom. 102 etc. napsáno zkratkou. 1 na řádek červ. 2 E na tři ř. 3 newiychny. “ za tím nepřetržená výplň. 5 kon. ř. 6 odd. 7 tak rkp. 3odd. * kon. ř. 10 odd. 11 awczas. 12 v rkp. chybí 256. a 278. donizd. — 270. naniehozto. — 280. czo gt ] geho. odeydij. — 283. o yake. — 283. tehdy. — 285. pomoz hofpodine.
210 nezli w zadoîty trzyeti bude. neb czoz koli kto pozna, ez ma gey ſprawnye trzyeti v myíli a zey fluffne vczynyty, at tak rzku, to wíſe y moczy bude y96 naplnij. a tak poſtawa taaz ſwrchowanije, kteraz bude v poznanij, 265 bude take y v myloſti." a tyem25 czynem tyz penyez wezmv poſlednij, gefto y prwnij. ale ze gime sye wzmyenyly o tom cztenij, w nyemz geft tuto przykladnv powyeft mluwyl kryftus, znamenayme k tomuto vmylu, kteryg to dyelnyk, gefftoy nayprwe vweden dyelat a naypofîlee wezme ſwoy nagem, na nhozto take pozehral pan te wynnycze rzka: wezma ſwe 270 gdyz prycz! zday twe oko neprawe, ez gſem ya dobry? ten prwnij dyelnyk w tey wynnyczi geſt to vkaranije w ſwyedomij, geſto zehrze z nepo- dobneho. a kto by ſ taku praczy ſwe ſwyedomye vczyſtyl, kdyby9s w nyem toho leptaweho pozehrowanye z neporzadu nebylo nayprw? ale wſak toho dyelnyka oko tyem nam geft vkrutnyeyíſe, czymz nam pan bude dobro- 275 tywyegij, neb czymz wyetlſye dary dawa nam boh z ſwe myloîty, tyem wyetfym leptany pobada ſwyedomye dyelnyk tento, kdyz hrzefyme. protoz toho dyelnyka pracze neſkona ſye, donydz nezbudem ſweho ne- dokonanije a nebudem k ſwrchowanij ſwemu plnemu przywedeny. ale kdyz wezmem penyez te plnoîty, wezma, czoy geho, oteyde prycz. neb 280 kdyz nenalezne ten oftnecz w ſwyedomij, z czeho by wijecze mohl zehraty, odpoczyne a oteyde. o, kake? bude poznanije naſſeho ſwrchowanye! o. kolyke100 naſfije moczy dokonanije! o, kake9 zdrawije tedy bude gmyety czlowyek! nebude oklaman y w gednom-1 mnyenij; newygde z myery 110b a flufínoſti y gedna zadoít. gehoz nam pomoz etc 102 285 w nedyely po dewijetnijku." Luk. 8, 4—15. ez2 w onv nedyeli cztenoy cztenije, geſíto vkazalo, ez mladee, y pod- roîtlee w fyle gyz, y ftare k ſwey ſluzbye hoſpodyn zowe, dneſſnije pak cztenije vkazuge ty przyewady, pro nyez ne wſſychny pozwanij pylnij gſu pozwanije ſweho. a tyem nas koſtel napomijna, abychom4 ſye gmyely na pamyety, aby w nas ty przyewady bozijeho pozwanije neprzemohly. y° geft w tato ſlowa cztenije dnefſnije:* w ten czas, kdyz nas ſpaffytel chodil na ſwyetye a mnoho ſye k nyemu z myeft zaſtupow ſebralo, powyedye ſkrze podobenstwyes: wyffel ten, gefto syege, aby rofyewal swe syemye. a kdyz roſyewal, gedno padlo v czieſty a potlaczeno geſt, a ptaaczi z nebe 10 ſnyedli ge. druhe padlo naš ſkalu, a kdyz wzeſílo, víchlo, ez negmyelo wlahy. trzetije padlo mezy trnije,s a trnije ſ nym roſta zadufſylo ge. a' cztwrtee 33 znam. odstavce. * kon. ř. 3 odd. 95 kon. ř. 3yvmyloíti. »8 kdy by. " O kake. 100 O kolyke. 101 ywgednom. 102 etc. napsáno zkratkou. 1 na řádek červ. 2 E na tři ř. 3 newiychny. “ za tím nepřetržená výplň. 5 kon. ř. 6 odd. 7 tak rkp. 3odd. * kon. ř. 10 odd. 11 awczas. 12 v rkp. chybí 256. a 278. donizd. — 270. naniehozto. — 280. czo gt ] geho. odeydij. — 283. o yake. — 283. tehdy. — 285. pomoz hofpodine.
Strana 211
211 padlo w dobru zemy a wzeſílo a ftokrat wijecze vzytka przyneílo. a rzekw to zawola rzka: ktoz ma víſy, aby ílyfſal, ſlys! y otazachu1o geho geho 15 mlazífij, czo by ta powyeſt myenyla, a on1° gym wecze: wam geft dano poznaty ikrytoſt kralowſtwa bozijeho, ale gynym w' podobnoſtech, aby wydvvcz newydyeli a ſlyffijecze nerozvmyeli, y myenyt to powyeft tato: sijemye geſt ſlowo bozije. a geſſtoy padlo podle czyefty,1° to glu, gefíto flyffije, a pak dyabel przijde a' wezme ſ gych ſrdcze ſlowo bozije, aby nebyli 20 vwyerzyecz ſpaffeny. a geſto na ſkalu padlo, to glu, geſto, kdyz vilyffije, weſele przygmv. ale ty nemagij korzene; na chwyly budu wyerzyti a w czasl pokuffenije odſtupije. to pak, gefſtoy w trnije padlo, glu ti, geſito ſlyffije, [ale]12 pro ſnaznoſt ſwyetîſkych peczij a prol3 ſbozije a pro ſwul4 rozkofí potlaczije a zadufſije ge a vzytka neprzyneſu. a to, gefftoy padlo w dobru 25 zemy, gſu, geſto w dobrem ſrdczy a ſílechetnem ſlyſſijecz ſlowo zachowagij a vzytek przyneſu w trpedlnoſty.15 o tomto cztenij mluwyl geft fam ſwaty rzehorzl k lydu w koftele ſwateho pawlal6 rzka w tato ſlowa: yakoz gíte ſlyfſely, bratrzije mylaa, gefítoy czteno ſwate cztenije, 30 nenije gemu wykladu trzeba, ale gen napomenutije. neb czoz geſt ſama prawda wylozyla, toho neſmye wykladaty czlowyeczije krzehkoft. ale geft, czo bychom gmyely pijlnye znamenaty w tomto wykladu, gefftoy gey k tomu podobenſtwij wylozyl fam kryftus; neb kdybychom17 my wam prawyly, ez ſyemye znamenawa ſlowo bozije, rolij ſwyet, ptaczi dyably, 35 trnije ſbozije, ſnad by wam myfl waſfe ne ynhedl8 w tom wyerzyty hotowa byla, protoz ſam hoſpodyn ſwymy vîty raczyl geft to wylozyty, czoy tyem myenyl, abychom my take vmyely hledaty, czo4 ſye kteru wyeczij zname- nawa, gehoz geſt ſam newykladal. a tak, kdyz wyprawuge ſam rozvm toho, gefftoy byl powyedyel, vkazal geſt, ze w podobenſtwij przykladnyem mlu- 40 wyl, aby wy potom take toho gyſty byly, kdyz by naſſe krzehkoſt flow geho nyeterych ſkryta podobenſtwije wam wykladem zyewnym vkazala. y kto by my byl kdy vwyerzyl, bych ya byl ſbozije przypodobnal k trnij, 1113 S. Gregorii Magni papae homiha XV. habita ad populum in basi- lica s. Pauli apo- stoli Dominica in Sexagesima. (P. L. LXXVI, col.1131 —1134.) 13 apro na konci ř. 14 aprofwu. 15 znam, odstavce. 16 červ. podtrž. 1 kdy bychom. 12. zrofta. — 35. neyhned. — 39. przykladnem. — 41. niekterych. — 41. 29 nn.: [1488] 1. Lectio sancti Evangelii, quam modo, fratres charissimi, audistis, expositione non indiget, sed admonitione. Quam enim per semetipsam Veritas ex- posuit, hanc discutere humana fragilitas non praesumit. Sed est, quod sollicite in hac ipsa expositione dominica pensare debeatis, quia si nos vobis semen verbum, agrum mundum, volucres daemonia, spinas divitias significare diceremus, ad cre- dendum nobis mens forsitan vestra dubitaret. Unde et idem Dominus per semet- ipsum dignatus est exponere, quod dicebat, ut sciatis rerum significationes quaerere in iis etiam, quae per semetipsum noluit explanare. Exponendo ergo, quod dixit, figurate se loqui innotuit, quatenus certos vos redderet, cum vobis nostra fragilitas verborum illius figuras aperiret. Quis enim unquam crederet, si spinas divitias inter- pretari voluissem, maxime cum illae pungant, istae delectent? Et tamen spinae sunt, quia cogitationum suarum punctionibus mentem lacerant, et cum usque ad 14*
211 padlo w dobru zemy a wzeſílo a ftokrat wijecze vzytka przyneílo. a rzekw to zawola rzka: ktoz ma víſy, aby ílyfſal, ſlys! y otazachu1o geho geho 15 mlazífij, czo by ta powyeſt myenyla, a on1° gym wecze: wam geft dano poznaty ikrytoſt kralowſtwa bozijeho, ale gynym w' podobnoſtech, aby wydvvcz newydyeli a ſlyffijecze nerozvmyeli, y myenyt to powyeft tato: sijemye geſt ſlowo bozije. a geſſtoy padlo podle czyefty,1° to glu, gefíto flyffije, a pak dyabel przijde a' wezme ſ gych ſrdcze ſlowo bozije, aby nebyli 20 vwyerzyecz ſpaffeny. a geſto na ſkalu padlo, to glu, geſto, kdyz vilyffije, weſele przygmv. ale ty nemagij korzene; na chwyly budu wyerzyti a w czasl pokuffenije odſtupije. to pak, gefſtoy w trnije padlo, glu ti, geſito ſlyffije, [ale]12 pro ſnaznoſt ſwyetîſkych peczij a prol3 ſbozije a pro ſwul4 rozkofí potlaczije a zadufſije ge a vzytka neprzyneſu. a to, gefftoy padlo w dobru 25 zemy, gſu, geſto w dobrem ſrdczy a ſílechetnem ſlyſſijecz ſlowo zachowagij a vzytek przyneſu w trpedlnoſty.15 o tomto cztenij mluwyl geft fam ſwaty rzehorzl k lydu w koftele ſwateho pawlal6 rzka w tato ſlowa: yakoz gíte ſlyfſely, bratrzije mylaa, gefítoy czteno ſwate cztenije, 30 nenije gemu wykladu trzeba, ale gen napomenutije. neb czoz geſt ſama prawda wylozyla, toho neſmye wykladaty czlowyeczije krzehkoft. ale geft, czo bychom gmyely pijlnye znamenaty w tomto wykladu, gefftoy gey k tomu podobenſtwij wylozyl fam kryftus; neb kdybychom17 my wam prawyly, ez ſyemye znamenawa ſlowo bozije, rolij ſwyet, ptaczi dyably, 35 trnije ſbozije, ſnad by wam myfl waſfe ne ynhedl8 w tom wyerzyty hotowa byla, protoz ſam hoſpodyn ſwymy vîty raczyl geft to wylozyty, czoy tyem myenyl, abychom my take vmyely hledaty, czo4 ſye kteru wyeczij zname- nawa, gehoz geſt ſam newykladal. a tak, kdyz wyprawuge ſam rozvm toho, gefftoy byl powyedyel, vkazal geſt, ze w podobenſtwij przykladnyem mlu- 40 wyl, aby wy potom take toho gyſty byly, kdyz by naſſe krzehkoſt flow geho nyeterych ſkryta podobenſtwije wam wykladem zyewnym vkazala. y kto by my byl kdy vwyerzyl, bych ya byl ſbozije przypodobnal k trnij, 1113 S. Gregorii Magni papae homiha XV. habita ad populum in basi- lica s. Pauli apo- stoli Dominica in Sexagesima. (P. L. LXXVI, col.1131 —1134.) 13 apro na konci ř. 14 aprofwu. 15 znam, odstavce. 16 červ. podtrž. 1 kdy bychom. 12. zrofta. — 35. neyhned. — 39. przykladnem. — 41. niekterych. — 41. 29 nn.: [1488] 1. Lectio sancti Evangelii, quam modo, fratres charissimi, audistis, expositione non indiget, sed admonitione. Quam enim per semetipsam Veritas ex- posuit, hanc discutere humana fragilitas non praesumit. Sed est, quod sollicite in hac ipsa expositione dominica pensare debeatis, quia si nos vobis semen verbum, agrum mundum, volucres daemonia, spinas divitias significare diceremus, ad cre- dendum nobis mens forsitan vestra dubitaret. Unde et idem Dominus per semet- ipsum dignatus est exponere, quod dicebat, ut sciatis rerum significationes quaerere in iis etiam, quae per semetipsum noluit explanare. Exponendo ergo, quod dixit, figurate se loqui innotuit, quatenus certos vos redderet, cum vobis nostra fragilitas verborum illius figuras aperiret. Quis enim unquam crederet, si spinas divitias inter- pretari voluissem, maxime cum illae pungant, istae delectent? Et tamen spinae sunt, quia cogitationum suarum punctionibus mentem lacerant, et cum usque ad 14*
Strana 212
212 Mat. 13, 22. a naywyecz, ze trnije bode, a ſbozije geſt lahodne gmyety, awifakt13 geft trnije, gefíto bodenijm myfílenije rozlyczneho myſl trha, a kdyz az w hrzyech koho zawede, zdali nevczynij yako krwawe rany? a protoz, yakoz gyny 45 ewa[n gelifta2° wyprawuge, w tomto myeftye nepogmenowal geft geho hoſpodyn gen tak naproſto ſbozijm, ale leſtnym aneb falefſnym ſbozijm. a zdaly nenije leſtnee ſbozije zdeyfſye, gehoz naam geſt nelze gmyety nadluze? zdaly nenije falefne, gefíto chudoby naffye myíli nemoz odgyety, a czym kto ma geho wyecze, a wyetíſe sye nedoſtawa? ale gen to prawee 50 ſbozije geſt, gefito nas ſílechetnoſtmy bohaty czynij. protoz, bratrzije mylaa, zadate-ly byti bohaty, prawee ſbozye myluyte; hledate-li wyſoſti czti ſpra- wedlywee, k nebeſſkemu kralowftwij ſye berzte; mylugete-ly chwalu 111 doftogenftwije, k to- mu dworu wrchnyemu21 andyelíkemu wyzte, aby byly4 przypſany! a ſlowo bozije, geſto vchem ſlyſſyte, myſlij ſdrzte! slowo bozije geſt pokrm myíli, a yako by pokrm przyyaty byl z zaludka wywraczen, kdyz to, czoy kto ſlyffal, neſchowaa v pamyety yako w zaludku, ale ktoz pokrmu nemoz ſchowaty, k toho zywotu nenije czaaky, protoz ſtrachuyte ſye ne- bezpeczenſtwije wyeczne ſmrty, acz pokrm ſwateho napomynanije berzete, 60 ale ſlow zywota, toczyff pokrmu ſprawedlnofty, w pamyety ſwey nezacho- wate! ay, wffet mygije, czozkoly czynyte, a k naypoſlednyeyffyemu22 dny fudnemu beze wíleho pomeſkanyczka na wſak den lecz chtyecz, lecz ne- chtyecz vſtawnye byezijme. proczez tedy mylugem, gehoz oftaty mame, procz ſye w tom obmeſkawame, k nyemuz nam geſt wzdy przygyty? po- 65 mnyete, bratrzije, zet geſt rzeczeno: ktoz ma víſy k ſlyfſenij, ſlyf! gmyelyt gfu vſſy tyelefſnije wſychny, ktoz tu ſtaachu, ale tyem geſt vkazal, zey 55 18 neynhed. 19 A wffakt; za tím nepřetržená výplň. 20 rkp. ewagelifta. 21 d, ch pro- taženy. 22 aknaypoſlednyeyffyemu. 23 1, b protaženy. 2 ku zytku. 25 odd. 26 l, k zgewnym. — 51. bohatu. — 59. ktomu žywotu nenie čzaka. — 61. totiz pokornu ſprawedl- nofti, wpamieti ſwe neza- chate. — 63. nawffaky den. — 64. tehdy. — 67 n. ze geſt netolik tieleſne vſfy potrzebic ale take y ſrdecznij. — 72. bez korzene peccatum pertrahunt, quasi inflicto vulnere cruentant. Quas bene hoc in loco, alio evangelista attestante, nequaquam Dominus divitias, sed fallaces divitias appellat (Matth. XIII, 22). Fallaces enim sunt, quae nobiscum diu permanere non possunt, fallaces sunt, quae mentis nostrae inopiam non expellunt. Solac autem divitiae verae sunt, quae nos divites virtutibus [1489] faciunt. Si ergo, fratres charissimi, divites esse cupitis, veras divitias amate. Si culmen veri honoris quaeritis, ad coeleste regnum tendite. Si gloriam dignitatum diligitis, in illa superna angelorum curia ascribi festinate. 2. Verba Domini, quae aure percipitis, mente retinete. Cibus enim mentis est sermo Dei. Et quasi acceptus cibus stomacho languente rejicitur, quando auditus sermo in ventre memoriae non tenetur. Sed quisquis alimenta non retinet, huius [profecto] vita desperatur. Aeternae igitur mortis periculum formidate, si cibum quidem sanctae exhortationis accipitis, sed verba vitae, id est alimenta justitiae, in memoria non tenetis. Ecce transit omne, quod agitis, et ad extremum judicium sine ulla momenti interpositione quotidie volentes nolentesque properatis. Cur ergo amatur, quod relinquitur? Cur illud negligitur, quo pervenitur? Mementote, quod
212 Mat. 13, 22. a naywyecz, ze trnije bode, a ſbozije geſt lahodne gmyety, awifakt13 geft trnije, gefíto bodenijm myfílenije rozlyczneho myſl trha, a kdyz az w hrzyech koho zawede, zdali nevczynij yako krwawe rany? a protoz, yakoz gyny 45 ewa[n gelifta2° wyprawuge, w tomto myeftye nepogmenowal geft geho hoſpodyn gen tak naproſto ſbozijm, ale leſtnym aneb falefſnym ſbozijm. a zdaly nenije leſtnee ſbozije zdeyfſye, gehoz naam geſt nelze gmyety nadluze? zdaly nenije falefne, gefíto chudoby naffye myíli nemoz odgyety, a czym kto ma geho wyecze, a wyetíſe sye nedoſtawa? ale gen to prawee 50 ſbozije geſt, gefito nas ſílechetnoſtmy bohaty czynij. protoz, bratrzije mylaa, zadate-ly byti bohaty, prawee ſbozye myluyte; hledate-li wyſoſti czti ſpra- wedlywee, k nebeſſkemu kralowftwij ſye berzte; mylugete-ly chwalu 111 doftogenftwije, k to- mu dworu wrchnyemu21 andyelíkemu wyzte, aby byly4 przypſany! a ſlowo bozije, geſto vchem ſlyſſyte, myſlij ſdrzte! slowo bozije geſt pokrm myíli, a yako by pokrm przyyaty byl z zaludka wywraczen, kdyz to, czoy kto ſlyffal, neſchowaa v pamyety yako w zaludku, ale ktoz pokrmu nemoz ſchowaty, k toho zywotu nenije czaaky, protoz ſtrachuyte ſye ne- bezpeczenſtwije wyeczne ſmrty, acz pokrm ſwateho napomynanije berzete, 60 ale ſlow zywota, toczyff pokrmu ſprawedlnofty, w pamyety ſwey nezacho- wate! ay, wffet mygije, czozkoly czynyte, a k naypoſlednyeyffyemu22 dny fudnemu beze wíleho pomeſkanyczka na wſak den lecz chtyecz, lecz ne- chtyecz vſtawnye byezijme. proczez tedy mylugem, gehoz oftaty mame, procz ſye w tom obmeſkawame, k nyemuz nam geſt wzdy przygyty? po- 65 mnyete, bratrzije, zet geſt rzeczeno: ktoz ma víſy k ſlyfſenij, ſlyf! gmyelyt gfu vſſy tyelefſnije wſychny, ktoz tu ſtaachu, ale tyem geſt vkazal, zey 55 18 neynhed. 19 A wffakt; za tím nepřetržená výplň. 20 rkp. ewagelifta. 21 d, ch pro- taženy. 22 aknaypoſlednyeyffyemu. 23 1, b protaženy. 2 ku zytku. 25 odd. 26 l, k zgewnym. — 51. bohatu. — 59. ktomu žywotu nenie čzaka. — 61. totiz pokornu ſprawedl- nofti, wpamieti ſwe neza- chate. — 63. nawffaky den. — 64. tehdy. — 67 n. ze geſt netolik tieleſne vſfy potrzebic ale take y ſrdecznij. — 72. bez korzene peccatum pertrahunt, quasi inflicto vulnere cruentant. Quas bene hoc in loco, alio evangelista attestante, nequaquam Dominus divitias, sed fallaces divitias appellat (Matth. XIII, 22). Fallaces enim sunt, quae nobiscum diu permanere non possunt, fallaces sunt, quae mentis nostrae inopiam non expellunt. Solac autem divitiae verae sunt, quae nos divites virtutibus [1489] faciunt. Si ergo, fratres charissimi, divites esse cupitis, veras divitias amate. Si culmen veri honoris quaeritis, ad coeleste regnum tendite. Si gloriam dignitatum diligitis, in illa superna angelorum curia ascribi festinate. 2. Verba Domini, quae aure percipitis, mente retinete. Cibus enim mentis est sermo Dei. Et quasi acceptus cibus stomacho languente rejicitur, quando auditus sermo in ventre memoriae non tenetur. Sed quisquis alimenta non retinet, huius [profecto] vita desperatur. Aeternae igitur mortis periculum formidate, si cibum quidem sanctae exhortationis accipitis, sed verba vitae, id est alimenta justitiae, in memoria non tenetis. Ecce transit omne, quod agitis, et ad extremum judicium sine ulla momenti interpositione quotidie volentes nolentesque properatis. Cur ergo amatur, quod relinquitur? Cur illud negligitur, quo pervenitur? Mementote, quod
Strana 213
213 netolyk tyeleínv víy potrzebije,23 ale take y frdecznv. a protoz wyzte, aby tu rzecz, gefíto flyffijte tyeleífnym vchem, flyffely take y frdecznym! 70 wyzte, at by ſyemye nepadlo podle cziefty,23 at zly duch neprzijde a ſ pa- myety ſlowa bozijeho newzdwyhne! wyzte, at ſkalna zemye ſemene ne- wezme a vzytka ſkutkow dobrych byt bez korzenije sítaloſty w dobrem nenechala, mnohymt ſye lybij, gefto flyffije, myſlee poczatek ſkutkow dobrych, ale ynhed, yakz gym poczne nyekakym protywenitwijm tyezko 75 byty, oftanv toho dobreho, czoz poczely byechu. neb ſkalna zemye ne- gmyela wlahy, geſtoy toho, czoz z nije wzeſſlo dobreho, k uzytku' vſtawnee sîtaloſty nedowedla. mnozij, kdyz ſlowo bozije protyw lakomftwu2 flyffije, ſamy lakomítwo wzhyzdije, wzchwalee netbanije na wyeczy zdeyffije. ale ynhed, yakz vzrzy myſl, gehoz zada, zapomene toho, czoy chwalyla. 80 mnozij, kdyz ſlowo bozije ſlyfſye protyw ]] ſmylftwu, pofíkwrny2 tyelefne, 112a netolyk aby gije dofíly, nebudu zadaty, ale take, ze gſu ſye toho kdy byli dopuſtyly, za to ſye w ſwem ſrdczy wſtydije. ale ynhed, yakz ſye gym lyba poſtawa tyela gych oczyma vkaze, tak ſye myſl gych k tey zadoſty zapalij, yako by toho nebyla hyzdyla nykdy. a tak rozlycznye pro hrzyechy 85 rozlycznee teſknoſty k frdczy przypuſtijme, awfak ſye opyete wratijme w teez hrzyechy. takt geft balaam dywage ſye yzrahelíkym ftanom plakal a24 zadal, aby gym na ſmrty mohl rowen byty, a rzka: vmrzy ma duſſe ſprawedlnych ſmrtij a bud ma poſlednije wyecz podobna k tyechto!* ale ynhed, yakz czas toho ſkruſſenije pomynul gey, tak w zloſt ſweho la- 90 komftwa opyet witupyl. neb pro dary, geſto gemu flybeny byechu, k toho lydu ſmrty dal raadu, k gehoz ſmrty aby podobnu fmrt wzal, drzewe za- daffe. a tak zapomenul toho, gehoz zaloſtijeíſe, kdyz geft nechtyel] poha- ſyty, geffto lakomftwem2 horzyefſe. 4 Mojž. 23, 10 s ſtaloſti. — 74. a 79. yhned. — 74. nieyakym. — 78. naywiecz zdeyffie. — 88. ſpra- wedliwych. — 89. yhned. — 91. wzal. genz drziewe zadaffe. — 94. to geft take dicitur: Si quis etc. Omnes enim, qui illic aderant, aures corporis habebant. Sed qui cunctis aures habentibus Si quis etc. dicit, aures procul dubio cordis requirit. Curate ergo, ut acceptus sermo in cordis aure remaneat. Curate, ne semen juxta viam cadat, ne malignus spiritus veniat et a memoria verbum tollat. Curate, ne petrosa terra semen excipiat et fructum boni operis [1490] sine perseverantiae radi- cibus mittat. Multis enim libet, quod audiunt, boni operis initia proponunt; sed mox ut fatigari adversitatibus coeperint, inchoata derelinquunt. Petrosa ergo terra humorem non habuit, quae hoc, quod germinaverat, ad fructum perseverantiae non perduxit. Multi namque, cum verbum contra avaritiam audiunt, eandem ava- ritiam detestantur, rerum omnium contemptum laudant ; sed mox ut viderit animus, quod concupiscat, obliviscitur, quod laudabat. Multi cum verbum contra luxuriam audiunt, pollutiones carnîs non solum perpetrare non appetunt, sed etiam perpe- tratas erubescunt; sed mox ut carnis species corum oculis apparet, sic mens ad desideria rapitur, ac si adhuc ab ea nihil sit contra haec eadem desideria deliberatum; [et damnanda agit, quae quidquid egisse se meminit, jam et ipsa damnavit.] Saepe enim contra culpas compungimur, et tamen post fletum ad easdem culpas redimus. Sic Balaam Israelitici populi tabernacula contemplatus flevit eisque se similem fieri in morte deposcit dicens: Moriatur etc. (Num. XXIII, 10); sed mox ut hora
213 netolyk tyeleínv víy potrzebije,23 ale take y frdecznv. a protoz wyzte, aby tu rzecz, gefíto flyffijte tyeleífnym vchem, flyffely take y frdecznym! 70 wyzte, at by ſyemye nepadlo podle cziefty,23 at zly duch neprzijde a ſ pa- myety ſlowa bozijeho newzdwyhne! wyzte, at ſkalna zemye ſemene ne- wezme a vzytka ſkutkow dobrych byt bez korzenije sítaloſty w dobrem nenechala, mnohymt ſye lybij, gefto flyffije, myſlee poczatek ſkutkow dobrych, ale ynhed, yakz gym poczne nyekakym protywenitwijm tyezko 75 byty, oftanv toho dobreho, czoz poczely byechu. neb ſkalna zemye ne- gmyela wlahy, geſtoy toho, czoz z nije wzeſſlo dobreho, k uzytku' vſtawnee sîtaloſty nedowedla. mnozij, kdyz ſlowo bozije protyw lakomftwu2 flyffije, ſamy lakomítwo wzhyzdije, wzchwalee netbanije na wyeczy zdeyffije. ale ynhed, yakz vzrzy myſl, gehoz zada, zapomene toho, czoy chwalyla. 80 mnozij, kdyz ſlowo bozije ſlyfſye protyw ]] ſmylftwu, pofíkwrny2 tyelefne, 112a netolyk aby gije dofíly, nebudu zadaty, ale take, ze gſu ſye toho kdy byli dopuſtyly, za to ſye w ſwem ſrdczy wſtydije. ale ynhed, yakz ſye gym lyba poſtawa tyela gych oczyma vkaze, tak ſye myſl gych k tey zadoſty zapalij, yako by toho nebyla hyzdyla nykdy. a tak rozlycznye pro hrzyechy 85 rozlycznee teſknoſty k frdczy przypuſtijme, awfak ſye opyete wratijme w teez hrzyechy. takt geft balaam dywage ſye yzrahelíkym ftanom plakal a24 zadal, aby gym na ſmrty mohl rowen byty, a rzka: vmrzy ma duſſe ſprawedlnych ſmrtij a bud ma poſlednije wyecz podobna k tyechto!* ale ynhed, yakz czas toho ſkruſſenije pomynul gey, tak w zloſt ſweho la- 90 komftwa opyet witupyl. neb pro dary, geſto gemu flybeny byechu, k toho lydu ſmrty dal raadu, k gehoz ſmrty aby podobnu fmrt wzal, drzewe za- daffe. a tak zapomenul toho, gehoz zaloſtijeíſe, kdyz geft nechtyel] poha- ſyty, geffto lakomftwem2 horzyefſe. 4 Mojž. 23, 10 s ſtaloſti. — 74. a 79. yhned. — 74. nieyakym. — 78. naywiecz zdeyffie. — 88. ſpra- wedliwych. — 89. yhned. — 91. wzal. genz drziewe zadaffe. — 94. to geft take dicitur: Si quis etc. Omnes enim, qui illic aderant, aures corporis habebant. Sed qui cunctis aures habentibus Si quis etc. dicit, aures procul dubio cordis requirit. Curate ergo, ut acceptus sermo in cordis aure remaneat. Curate, ne semen juxta viam cadat, ne malignus spiritus veniat et a memoria verbum tollat. Curate, ne petrosa terra semen excipiat et fructum boni operis [1490] sine perseverantiae radi- cibus mittat. Multis enim libet, quod audiunt, boni operis initia proponunt; sed mox ut fatigari adversitatibus coeperint, inchoata derelinquunt. Petrosa ergo terra humorem non habuit, quae hoc, quod germinaverat, ad fructum perseverantiae non perduxit. Multi namque, cum verbum contra avaritiam audiunt, eandem ava- ritiam detestantur, rerum omnium contemptum laudant ; sed mox ut viderit animus, quod concupiscat, obliviscitur, quod laudabat. Multi cum verbum contra luxuriam audiunt, pollutiones carnîs non solum perpetrare non appetunt, sed etiam perpe- tratas erubescunt; sed mox ut carnis species corum oculis apparet, sic mens ad desideria rapitur, ac si adhuc ab ea nihil sit contra haec eadem desideria deliberatum; [et damnanda agit, quae quidquid egisse se meminit, jam et ipsa damnavit.] Saepe enim contra culpas compungimur, et tamen post fletum ad easdem culpas redimus. Sic Balaam Israelitici populi tabernacula contemplatus flevit eisque se similem fieri in morte deposcit dicens: Moriatur etc. (Num. XXIII, 10); sed mox ut hora
Strana 214
214 1125 toy take wlaſtije znamenati, ze hoſpodyn to podobenſtwye wykladage, yakz gîte ſlyfſely, prawij, ze ſnaznoſt welyka wyeczij ſwyetiſkych, rozkofíy 95 a ſbozije potlaczygij ſlowo bozije a zaduſſygij; neb bezprzyemnym ſwy28 myfilenijm hrtan myſlij zatyeſnygij, a kdyz dobre zadoſty k frdczy wnyty nedopuſtije, czoy gyneho, gen ze toho wyetru, genz zywot dawa, zaty- kugij prochod. y toy take znamenytee, zey dwee k ſbozij przygednal hof- podyn: gedno bezprzyemnee inazenitwije a druhe rozkoff. neb ſbozije 100 ſwu peczij myſl potlaczyge a ſwu hoynoſtij rozpuſtij . a tak, ktoz magij ſbozije, budu ſkrze nye y ſuvzenije gmyety, y take budu rozpuftyeny w ſwey myſli, gefftoy gedno druhemu protywno. a protoz, ze rozpuſtyenije myſly w rozkofſy a ſvvzenije nemoz ſye ſpolu ſgednati, w gyny czas vczynij ſbozije, zey geho ſ praczij oſtrzyehaty, teſknoſt myſly a w gyny2 ſwu hoy- 105 noſtij w rozkoffy gy rozpuítij. ale zemye dobra I] da vzytek pokoynym3 trpenym protywne wyeczi; neb to, czoz czynyme dobreho, nycz by platno nebylo, kdybychom' neſtrpyely pokoynu myílij, czoz by od nafſych blyznych neb odkudz- koly potkalo nas zleho. neb czijm kto wyfſe wzeyde w2s duchownyem 110 dobrem, tye2 na tomto ſwyetye wyecze nalezne, gefto musij neefty tyezcze. neb kdyz zde na ſwyetye myſly naſije lyboſt pomyne, ynhed na ny ſwyeta tohoto protywenftwye rofte, protot geft, ze mnohe wydijme, any czynye dobrze, awſak vſyle trpije czaſto ſvvzenye tyezkeho; krygij ſye zadoſtij tyeleſnych, awfak3 twrdeho protywenftwije negſu ſvvzenye prazdny. 115 ale yakoz ted prawij ſam hoſpodyn ſwym hlaſem, pokoynu myſlij v po- korze trpyecz protywenſtwye, ſkrze to25 vzytek yako dobra rolij przy- protaženy. 27 h, l, k protaženy. 28 kon. ř. 2 awgyny. 30 k, k, protaženy 31 kdy zwlafîtie. — 97. hrdau myſlij. — 98. zatifkugij pruochod. — 110. weygde. — 112. compunctionis transiit, in avaritiae nequitiam exarsit. Nam propter promissa munera in ejus populi mortem consilium dedit, cujus morti se fieri similem optavit; et oblitus est, quod planxerat, cum exstinguere noluit, quod per avaritiam ardebat. . 3. Notandum vero est, quod exponens Dominus dicit, quia sollicitudines et voluptates et divitiae suffocant verbum. Suffocant enim, quia importunis cogitatio- nibus suis guttur mentis strangulant, et dum bonum desiderium intrare ad cor non sinunt, quasi aditum flatus vitalis necant. Notandum etiam, quod duo sunt, quae divitiis jungit, sollicitudines videlicet et voluptates, quia profecto et per curam mentem opprimunt et per affluentiam resolvunt. Re enim contraria possessores suos et afflictos et lubricos faciunt. Sed quia voluptas convenire non potest cum afflictione, alio quidem tempore per custodiae suae sollicitudinem affligunt atque alio per abundantiam ad voluptates emolliunt. 4. Terra autem bona fructum per patientiam reddit, quia videlicet nulla sunt bona, quae agimus, si non aequanimiter etiam proximorum mala toleramus. Quanto enim quisque altius profecerit, tanto in hoc mundo invenit, quod durius portet, quia cum a praesenti saeculo mentis nostrae dilectio deficit, ejusdem saeculi adversitas crescit. Hinc est enim; quod plerosque cernimus et bona agere, et tamen sub gravi tribulationum fasce desudare. Terrena namque jam desideria fugiunt, et tamen flagellis durioribus fatigantur. Sed juxta vocem Domini fructum per patientiam
214 1125 toy take wlaſtije znamenati, ze hoſpodyn to podobenſtwye wykladage, yakz gîte ſlyfſely, prawij, ze ſnaznoſt welyka wyeczij ſwyetiſkych, rozkofíy 95 a ſbozije potlaczygij ſlowo bozije a zaduſſygij; neb bezprzyemnym ſwy28 myfilenijm hrtan myſlij zatyeſnygij, a kdyz dobre zadoſty k frdczy wnyty nedopuſtije, czoy gyneho, gen ze toho wyetru, genz zywot dawa, zaty- kugij prochod. y toy take znamenytee, zey dwee k ſbozij przygednal hof- podyn: gedno bezprzyemnee inazenitwije a druhe rozkoff. neb ſbozije 100 ſwu peczij myſl potlaczyge a ſwu hoynoſtij rozpuſtij . a tak, ktoz magij ſbozije, budu ſkrze nye y ſuvzenije gmyety, y take budu rozpuftyeny w ſwey myſli, gefftoy gedno druhemu protywno. a protoz, ze rozpuſtyenije myſly w rozkofſy a ſvvzenije nemoz ſye ſpolu ſgednati, w gyny czas vczynij ſbozije, zey geho ſ praczij oſtrzyehaty, teſknoſt myſly a w gyny2 ſwu hoy- 105 noſtij w rozkoffy gy rozpuítij. ale zemye dobra I] da vzytek pokoynym3 trpenym protywne wyeczi; neb to, czoz czynyme dobreho, nycz by platno nebylo, kdybychom' neſtrpyely pokoynu myílij, czoz by od nafſych blyznych neb odkudz- koly potkalo nas zleho. neb czijm kto wyfſe wzeyde w2s duchownyem 110 dobrem, tye2 na tomto ſwyetye wyecze nalezne, gefto musij neefty tyezcze. neb kdyz zde na ſwyetye myſly naſije lyboſt pomyne, ynhed na ny ſwyeta tohoto protywenftwye rofte, protot geft, ze mnohe wydijme, any czynye dobrze, awſak vſyle trpije czaſto ſvvzenye tyezkeho; krygij ſye zadoſtij tyeleſnych, awfak3 twrdeho protywenftwije negſu ſvvzenye prazdny. 115 ale yakoz ted prawij ſam hoſpodyn ſwym hlaſem, pokoynu myſlij v po- korze trpyecz protywenſtwye, ſkrze to25 vzytek yako dobra rolij przy- protaženy. 27 h, l, k protaženy. 28 kon. ř. 2 awgyny. 30 k, k, protaženy 31 kdy zwlafîtie. — 97. hrdau myſlij. — 98. zatifkugij pruochod. — 110. weygde. — 112. compunctionis transiit, in avaritiae nequitiam exarsit. Nam propter promissa munera in ejus populi mortem consilium dedit, cujus morti se fieri similem optavit; et oblitus est, quod planxerat, cum exstinguere noluit, quod per avaritiam ardebat. . 3. Notandum vero est, quod exponens Dominus dicit, quia sollicitudines et voluptates et divitiae suffocant verbum. Suffocant enim, quia importunis cogitatio- nibus suis guttur mentis strangulant, et dum bonum desiderium intrare ad cor non sinunt, quasi aditum flatus vitalis necant. Notandum etiam, quod duo sunt, quae divitiis jungit, sollicitudines videlicet et voluptates, quia profecto et per curam mentem opprimunt et per affluentiam resolvunt. Re enim contraria possessores suos et afflictos et lubricos faciunt. Sed quia voluptas convenire non potest cum afflictione, alio quidem tempore per custodiae suae sollicitudinem affligunt atque alio per abundantiam ad voluptates emolliunt. 4. Terra autem bona fructum per patientiam reddit, quia videlicet nulla sunt bona, quae agimus, si non aequanimiter etiam proximorum mala toleramus. Quanto enim quisque altius profecerit, tanto in hoc mundo invenit, quod durius portet, quia cum a praesenti saeculo mentis nostrae dilectio deficit, ejusdem saeculi adversitas crescit. Hinc est enim; quod plerosque cernimus et bona agere, et tamen sub gravi tribulationum fasce desudare. Terrena namque jam desideria fugiunt, et tamen flagellis durioribus fatigantur. Sed juxta vocem Domini fructum per patientiam
Strana 215
215 neſvv; ponyawadz pokornye trpije protywenftwye, po protywenſtwij ſlawnye budu przygety v pokoy. takt hrozen patamy tlaczije, aby ſye 120 rozpuftyl v pochotne wijno; takt w lyſyczyech tyſknu mak neb ſye- menecz, aby oley oftawye matolyny fam w ſwem oblafſtye byl tuku czyf- tem, tyemt take czyne2s twrdym mlaczenym na ſtodole obyle bude z ſlamy wyrazeno, aby bylo vczyſtyeno a ſchowano. a protoz, ktoz zada hrzyechy przemoczy vplnye, ſnaz ſye, aby ſweho oczyftyenije bycz trpyel pokornye, aby tyem czyſtílij gla przyfel potô28 przed ſudczy, czymz nenye geho rez ohen protywenſtwije lepe zczyftij.33 staloy ſye, w tey vlyczi w rzymye, ſkrze nyz? chodije do koſtela ſwa- teho clymenta, byl geden, gehoz mnozij znali gſu ſe mnv, chudy byl na bozij, ale bohaty w28 fílechetnofti, tohoy byla dluha nemocz zhubyla; 130 neb od prwnyeho wyeku az do28 koncze zywota geho vſtawnye lezal gla dnvv zlaman, nykdy wítaty nemohl any fedyety, nykdy ſwe ruky nemohl k uſtom3 przyneſty, any ſye mohl na28 druhy bok ſam ſwu ſyluv I obra- 113a tyty, materz a bratra gmyegyefíe k ſwey ſluzbye, a czoz gemu almuznvv przyfílo, to gych rukama gynym chudym rozdawafe, nycz czyſti na kny- 135 hach nevmyel, awſak ſam ſobye knyhy ſwateho pijíma byefſe kupyl a do ſweho31 domku w hoſpodu przygymage nyetere duchownye poczeſtnee, wzdy gym przed ſebu welefſe czyſti, a kdyz podle28 ſweho pochopu dobrze ſye pijſmu navczy rozvmyeti, a yakoz3e ſem rzekl, na knyhach y abeczedy36 nevmyege znati, ſnaznoſt3 wſeczka geho byeſſe bohu v boleſty wzdawaty 140 dyeku a38 we dne y w noczy3 w ymnach, w zalmyech chwalu bohu wzda- waty vſtawnye. a kdyz czas przygyde, aby geho pokora tak welyka gmyela 125 na konci ř. 32 A wfak. 33 znam. odstavce. 34 kuftom. 3 adofweho. 3 odd. 37 rkp. Afnaznoſt. 38 kon. ř. 3 ywnoczy. 40 v rkp. chybí. 41 afnym. 42 rkp. duſſe. 43 odd. yhned na nas. — 122. wítodole. — 125. czyfítíly gfa przyneíl. — 136. niektere. — reddunt, quia cum humiliter flagella suscipiunt, post flagella ad requiem sublimiter suscipiuntur. Sic uva calcibus tunditur, et in vini saporem liquatur. Sic oliva con- tusionibus expressa amurcam suam deserit, et in olei liquorem pinguescit. Sic per trituram areae a paleis grana separantur, et ad horreum purgata perveniunt. Quisquis ergo appetit plene vitia vincere, [1491] studeat humiliter purgationis suae flagella tolerare, ut tanto post ad judicem mundior veniat, quanto nunc ejus rubiginem ignis tribulationis purgat. 5. In ea porticu, quae euntibus ad ecclesiam beati Clementis est pervia, fuit quidam Servulus nomine, quem multi vestrum mecum noverunt, rebus pauper, meritis dives, quem longa aegritudo dissolverat (Lib. IV Dial., cap. 14). Nam a prim- aeva aetate usque ad finem vitae paralyticus jacebat. Quid dicam, quia stare non poterat? Qui nunquam in lecto suo surgere vel ad sedendum valebat, nunquam manum suam ad os ducere, nunquam se potuit in latus aliud declinare. Huic ad serviendum mater cum fratre aderat, et quidquid ex eleemosyna potuisset accipere, hoc eorum manibus pauperibus erogabat. Nequaquam litteras noverat, sed Scripturae sacrae sibimet Codices emerat et religiosos quosque in hospita- litate suscipiens, hos coram se legere sine intermissione faciebat. Factumque est, ut, quantum ad mensuram propriam, plene sacram Scripturam disceret, cum, sicut dixi, litteras funditus ignoraret. Studebat in dolore semper gratias agere, hymnis
215 neſvv; ponyawadz pokornye trpije protywenftwye, po protywenſtwij ſlawnye budu przygety v pokoy. takt hrozen patamy tlaczije, aby ſye 120 rozpuftyl v pochotne wijno; takt w lyſyczyech tyſknu mak neb ſye- menecz, aby oley oftawye matolyny fam w ſwem oblafſtye byl tuku czyf- tem, tyemt take czyne2s twrdym mlaczenym na ſtodole obyle bude z ſlamy wyrazeno, aby bylo vczyſtyeno a ſchowano. a protoz, ktoz zada hrzyechy przemoczy vplnye, ſnaz ſye, aby ſweho oczyftyenije bycz trpyel pokornye, aby tyem czyſtílij gla przyfel potô28 przed ſudczy, czymz nenye geho rez ohen protywenſtwije lepe zczyftij.33 staloy ſye, w tey vlyczi w rzymye, ſkrze nyz? chodije do koſtela ſwa- teho clymenta, byl geden, gehoz mnozij znali gſu ſe mnv, chudy byl na bozij, ale bohaty w28 fílechetnofti, tohoy byla dluha nemocz zhubyla; 130 neb od prwnyeho wyeku az do28 koncze zywota geho vſtawnye lezal gla dnvv zlaman, nykdy wítaty nemohl any fedyety, nykdy ſwe ruky nemohl k uſtom3 przyneſty, any ſye mohl na28 druhy bok ſam ſwu ſyluv I obra- 113a tyty, materz a bratra gmyegyefíe k ſwey ſluzbye, a czoz gemu almuznvv przyfílo, to gych rukama gynym chudym rozdawafe, nycz czyſti na kny- 135 hach nevmyel, awſak ſam ſobye knyhy ſwateho pijíma byefſe kupyl a do ſweho31 domku w hoſpodu przygymage nyetere duchownye poczeſtnee, wzdy gym przed ſebu welefſe czyſti, a kdyz podle28 ſweho pochopu dobrze ſye pijſmu navczy rozvmyeti, a yakoz3e ſem rzekl, na knyhach y abeczedy36 nevmyege znati, ſnaznoſt3 wſeczka geho byeſſe bohu v boleſty wzdawaty 140 dyeku a38 we dne y w noczy3 w ymnach, w zalmyech chwalu bohu wzda- waty vſtawnye. a kdyz czas przygyde, aby geho pokora tak welyka gmyela 125 na konci ř. 32 A wfak. 33 znam. odstavce. 34 kuftom. 3 adofweho. 3 odd. 37 rkp. Afnaznoſt. 38 kon. ř. 3 ywnoczy. 40 v rkp. chybí. 41 afnym. 42 rkp. duſſe. 43 odd. yhned na nas. — 122. wítodole. — 125. czyfítíly gfa przyneíl. — 136. niektere. — reddunt, quia cum humiliter flagella suscipiunt, post flagella ad requiem sublimiter suscipiuntur. Sic uva calcibus tunditur, et in vini saporem liquatur. Sic oliva con- tusionibus expressa amurcam suam deserit, et in olei liquorem pinguescit. Sic per trituram areae a paleis grana separantur, et ad horreum purgata perveniunt. Quisquis ergo appetit plene vitia vincere, [1491] studeat humiliter purgationis suae flagella tolerare, ut tanto post ad judicem mundior veniat, quanto nunc ejus rubiginem ignis tribulationis purgat. 5. In ea porticu, quae euntibus ad ecclesiam beati Clementis est pervia, fuit quidam Servulus nomine, quem multi vestrum mecum noverunt, rebus pauper, meritis dives, quem longa aegritudo dissolverat (Lib. IV Dial., cap. 14). Nam a prim- aeva aetate usque ad finem vitae paralyticus jacebat. Quid dicam, quia stare non poterat? Qui nunquam in lecto suo surgere vel ad sedendum valebat, nunquam manum suam ad os ducere, nunquam se potuit in latus aliud declinare. Huic ad serviendum mater cum fratre aderat, et quidquid ex eleemosyna potuisset accipere, hoc eorum manibus pauperibus erogabat. Nequaquam litteras noverat, sed Scripturae sacrae sibimet Codices emerat et religiosos quosque in hospita- litate suscipiens, hos coram se legere sine intermissione faciebat. Factumque est, ut, quantum ad mensuram propriam, plene sacram Scripturam disceret, cum, sicut dixi, litteras funditus ignoraret. Studebat in dolore semper gratias agere, hymnis
Strana 216
216 gyz odplatu wzyety, boleſt z ſwrchnych vdow we wnytrznye vdy, w nychz tyelefna zywoft zalezij, ſye obrati. a kdyz vzrze, ze gyz tahne k ſmrty, ty muze, gefîto ge byeffe w ſwoy dom przyyal pohoſtynv, [napomenul],40 aby wſtali a ſ nym!l zalmy k geho prowodu na3s onen ſwyet zpyewaly. 145 a kdyz tak i nymy y ſam chtye vmrzyety zalmy zpyewaſſe, brzo krzykw na nye, gefíto i nym zpyewachu, kaza gym mlczyety welykym hlaſem a rzka: „mlczte, mlczte; y zdaly neſlyfyte, kakat chwala w nebeſſyech zwuczij?“ a kdyz k tey chwale, geſſto gla na zemy gefîtye w nebeſſyech flyffyeſſe, powzdwyhl byeſſe myſl ſrdcze ſweho, ta ſwata duſſe 22 by wyproff- 150 tyena z tyela. a kdyz ona wyîtupi, taka wonye obklyczy wieczky, ktoz tu byechu, ez bychu naplnyeny odywnee kakes pochotnoſty, tak ez gſu rozvmyely tomu bez omylu, ze tu duffy przyyala geft nebeſka chwala. a byl geſt przy tom naſſ mnych geden, genz to ſwyedczyl I welykym placzem, ze donydz tyelo geho nepohrzebeno, dotud od3s gych chrzyepij neo- 155 defila ta wonye. ay, kterymt geſt ſkonanym fſel ſ tohoto ſwyeta, genz zde bycz bozij ſ dobru myſlij ſtrpyel! a protoza podle38 hlaſu ſyna bozyeho 113' rolij dobra ſkrze pokoyneei3 v pokorze trpenije protywenſtwye owoczey dala, geſtoy po zklyzenij oranym radlyczij bozije kazny az k takowe odplatye przyfíla.“ ale my, myla bratrzije, wyzme, czym chczeme w ten 160 den ſvdu bozijeho kruteho omluwu gmyety, kdyz my y ſbozije, y rucze od boha magijcze bozijch przykazany netbame, ano tento chudy a bez ruku45 naplnyl ge! nechzt protyw4 naam hoſpodyn newyſtawy ſwych apofîtolow, gefíto gſu kaazijcz s ſebu zaſtupy lydíſke do kralowitwye przywedly nebefſkeho! nechzt take newyſtawy protyw nam4 y muczen- 165 4 rkp. przyfílo. 45 abezruku. 46 kon. ř. 4 odd. 48 et nahrazeno zkratkou; hned za cetera červeně: w nedvely (odd.). 141. przygde. — 143. zywnoft. — 146. krzykne. — 147. kazal. — 148. yakat. 152. yakes. — 155. donizd. — 165. mučzedlnikuow. — 172. dayz nam to mily hoſpodine amê. Deo et laudibus diebus ac noctibus vacare. Sed cum jam tempus csset, ut tanta ejus patientia remunerari debuisset, membrorum dolor ad vitalia rediit. Cumque se jam morti proximum agnovit, peregrinos viros atque in hospitalitate susceptos admonuit, ut surgerent, et cum co psalmos pro exspectatione exitus sui decantarent. Cumque cum eis et ipse moriens psalleret, voces psallentium repente compescuit, cum terrore magni clamoris dicens: Tacete, numquid non auditis, quantae resonant laudes in coelo? Cumque ad easdem laudes, quas intus audierat, aurem cordis in- tenderet, sancta illa anima a corde soluta est. Sed exeunte illa tanta illic fragrantia odoris aspersa est, ut omnes illi, qui aderant, inaestimabili suavitate replerentur, ita ut per hoc patenter agnoscerent, quod eam laudes in coelo suscepissent. Cui rei monachus noster interfuit [qui nunc usque vivit] et cum magno fletu attestari solet, quia quousque corpus ejus sepulturae traderetur, ab corum naribus odoris illius fragrantia non recessit. Ecce quo fine ex hac vita exiit, qui in hac vita aequanimiter flagella toleravit. Juxta vocem ergo dominicam bona terra fructum per patientiam reddidit, quae exarata disciplinae vomere, ad remunerationis segetem pervenit. Sed vos rogo, fratres charissimi, attendite, quod excusationis argumentum in illo districto judicio habituri sumus nos, qui a bono opere torpentes, et res et manus accepimus,
216 gyz odplatu wzyety, boleſt z ſwrchnych vdow we wnytrznye vdy, w nychz tyelefna zywoft zalezij, ſye obrati. a kdyz vzrze, ze gyz tahne k ſmrty, ty muze, gefîto ge byeffe w ſwoy dom przyyal pohoſtynv, [napomenul],40 aby wſtali a ſ nym!l zalmy k geho prowodu na3s onen ſwyet zpyewaly. 145 a kdyz tak i nymy y ſam chtye vmrzyety zalmy zpyewaſſe, brzo krzykw na nye, gefíto i nym zpyewachu, kaza gym mlczyety welykym hlaſem a rzka: „mlczte, mlczte; y zdaly neſlyfyte, kakat chwala w nebeſſyech zwuczij?“ a kdyz k tey chwale, geſſto gla na zemy gefîtye w nebeſſyech flyffyeſſe, powzdwyhl byeſſe myſl ſrdcze ſweho, ta ſwata duſſe 22 by wyproff- 150 tyena z tyela. a kdyz ona wyîtupi, taka wonye obklyczy wieczky, ktoz tu byechu, ez bychu naplnyeny odywnee kakes pochotnoſty, tak ez gſu rozvmyely tomu bez omylu, ze tu duffy przyyala geft nebeſka chwala. a byl geſt przy tom naſſ mnych geden, genz to ſwyedczyl I welykym placzem, ze donydz tyelo geho nepohrzebeno, dotud od3s gych chrzyepij neo- 155 defila ta wonye. ay, kterymt geſt ſkonanym fſel ſ tohoto ſwyeta, genz zde bycz bozij ſ dobru myſlij ſtrpyel! a protoza podle38 hlaſu ſyna bozyeho 113' rolij dobra ſkrze pokoyneei3 v pokorze trpenije protywenſtwye owoczey dala, geſtoy po zklyzenij oranym radlyczij bozije kazny az k takowe odplatye przyfíla.“ ale my, myla bratrzije, wyzme, czym chczeme w ten 160 den ſvdu bozijeho kruteho omluwu gmyety, kdyz my y ſbozije, y rucze od boha magijcze bozijch przykazany netbame, ano tento chudy a bez ruku45 naplnyl ge! nechzt protyw4 naam hoſpodyn newyſtawy ſwych apofîtolow, gefíto gſu kaazijcz s ſebu zaſtupy lydíſke do kralowitwye przywedly nebefſkeho! nechzt take newyſtawy protyw nam4 y muczen- 165 4 rkp. przyfílo. 45 abezruku. 46 kon. ř. 4 odd. 48 et nahrazeno zkratkou; hned za cetera červeně: w nedvely (odd.). 141. przygde. — 143. zywnoft. — 146. krzykne. — 147. kazal. — 148. yakat. 152. yakes. — 155. donizd. — 165. mučzedlnikuow. — 172. dayz nam to mily hoſpodine amê. Deo et laudibus diebus ac noctibus vacare. Sed cum jam tempus csset, ut tanta ejus patientia remunerari debuisset, membrorum dolor ad vitalia rediit. Cumque se jam morti proximum agnovit, peregrinos viros atque in hospitalitate susceptos admonuit, ut surgerent, et cum co psalmos pro exspectatione exitus sui decantarent. Cumque cum eis et ipse moriens psalleret, voces psallentium repente compescuit, cum terrore magni clamoris dicens: Tacete, numquid non auditis, quantae resonant laudes in coelo? Cumque ad easdem laudes, quas intus audierat, aurem cordis in- tenderet, sancta illa anima a corde soluta est. Sed exeunte illa tanta illic fragrantia odoris aspersa est, ut omnes illi, qui aderant, inaestimabili suavitate replerentur, ita ut per hoc patenter agnoscerent, quod eam laudes in coelo suscepissent. Cui rei monachus noster interfuit [qui nunc usque vivit] et cum magno fletu attestari solet, quia quousque corpus ejus sepulturae traderetur, ab corum naribus odoris illius fragrantia non recessit. Ecce quo fine ex hac vita exiit, qui in hac vita aequanimiter flagella toleravit. Juxta vocem ergo dominicam bona terra fructum per patientiam reddidit, quae exarata disciplinae vomere, ad remunerationis segetem pervenit. Sed vos rogo, fratres charissimi, attendite, quod excusationis argumentum in illo districto judicio habituri sumus nos, qui a bono opere torpentes, et res et manus accepimus,
Strana 217
217 nykow, geſto pro gmye geho ſwu krew prolyly! ale czo dijeme, kdyz vzrzijme tohoto chudeho nemoczneho, gemuz dluha nemocz rucze drzala, awſak gij od ſkutkow dobrych neſwazala? protoz tyem rozmyſlewanijm ſebe k dobrym ſkutkom ponukayme, abychom, kdyz na dobre ſwate lydy 170 patrzijme, gych naíledugijcz gych towarzyffye w nebefſkey odplatye mohly byti ſprawedlywye! dayz nam to boze! et 8 cetera. w nedyely o malopufftye rzecz.l syroku2 myloft ke wſſes mage ſyn bozij kryft93 wſak odwedl ſwe zwlaftye mylee, aby gym vklad powyedyel tagemftwye ſweho. neb tak prawij dnefſnye cztenije:* odwed gezijff dwanadczet swych apofftolow Luk. 18, 31—43. 5 wecze gym: ay, gdem do jeruſalema a ſkona ſye wſeczko, geſto gſu pſaly proroczy o fynu4 czlowyeczyem ; bude poddan pohanſtwu, bude ſye gemu poſmyewano, byczowan bude a zplwan. a kdyz bude byczowan, zabij gey, a trzetij den opyet wîtane. ale to flowo byloy ſkryto przed nymy, nerozvmyely, czoy gym prawyl. y fîta ſye, kdyz ſye k gerycho przyblyzy, 10 flepy geden ſedyeffe v czyeſty zebrze. a kdyz vílyſſe, ano gdu mymon w za- ftupu lydee, pocze tazaty, czo by to bylo. y powyedyechus gemu, ez gde jezijíí nazaretíky, y pocze wolaty rzka: gezyfy, ſynu dawydow, ſmyluy ſye nade mnv! a ty, geffto naprzed gdyechu, zehrachu nan, aby mlczal; ale on welijm I wijecze wolaffe: ſynu dawydow, ſmyluy ſye nade mnv! 114. 15 a gezyſſ îtoge kaza gey przywefty k ſobye, a kdyz przygyde, otaza geho rzka: czo chczeff, at bych vczynyl? a oně wecze: pane, at bych wydyel! a gezyffe wecze gemu: hled! twat tye geft wijera vzdrawyla. a ynhed' pro- zrzel a fíel za nym chwale boha. na to cztenye mluwij ſwaty rzehorz rzka." naaſſ ſpafſytel, bratrzije mylaa, wijeda, ze myſl vczênykow8 geho s. Gregoril M. ho- milia II. (P. L. LXXVI, col. ma byti z geho vmuczenye zamuczena, dobrze prwe y ſwe vtrpenye y ſwe 1082—1086.) zmrtwych witanije gym przedpowyedyel, aby kdyz by gey vmrucz, yakoz 20 1 červ. 2 Sna tři ř. 3 kon. ř. 4 za tím červ. přetržené bozijem. 5 odd. 6 A gezyfí 4. dwanadczte. — 8. zabigy gey. — 9. ftalo fie. — 10. mimo nieho za- — ſtupowe lidu. — 14. welmi wiecze. — 15. kazal. — 15. otazal. — 20. vozedlnikuow. si praecepta dominica egenus et sine manibus impleverit. Non contra nos Dominus tunc apostolos ostendat, qui ad regnum secum turbas fidelium praedicando traxerunt, non contra nos martyres exhibeat, qui ad coelestem patriam sanguinem fundendo pervenerunt. Quid tunc dicturi sumus, cum hunc, de quo locuti si mus, Servulum viderimus, cui longus languor brachia tenuit, sed tamen haec a bono opere non ligavit? Haec vobiscum, fratres, agite, sic vos ad studium boni operis instigate, ut cum bonos vobis modo ad imitandum proponitis, eorum consortes tunc esse valeatis. 20 nn.: I. [1440] Redemptor noster praevidens ex passione sua discipulorum animos perturbandos, eis longe ante et ejusdem passionis poenam, et resurrectionis suae gloriam praedicit, ut cum eum morientem, sicut praedictum est, cernerent, etiam resurrecturum non dubitarent. Sed quia carnales adhuc discipuli nullo modo valebant
217 nykow, geſto pro gmye geho ſwu krew prolyly! ale czo dijeme, kdyz vzrzijme tohoto chudeho nemoczneho, gemuz dluha nemocz rucze drzala, awſak gij od ſkutkow dobrych neſwazala? protoz tyem rozmyſlewanijm ſebe k dobrym ſkutkom ponukayme, abychom, kdyz na dobre ſwate lydy 170 patrzijme, gych naíledugijcz gych towarzyffye w nebefſkey odplatye mohly byti ſprawedlywye! dayz nam to boze! et 8 cetera. w nedyely o malopufftye rzecz.l syroku2 myloft ke wſſes mage ſyn bozij kryft93 wſak odwedl ſwe zwlaftye mylee, aby gym vklad powyedyel tagemftwye ſweho. neb tak prawij dnefſnye cztenije:* odwed gezijff dwanadczet swych apofftolow Luk. 18, 31—43. 5 wecze gym: ay, gdem do jeruſalema a ſkona ſye wſeczko, geſto gſu pſaly proroczy o fynu4 czlowyeczyem ; bude poddan pohanſtwu, bude ſye gemu poſmyewano, byczowan bude a zplwan. a kdyz bude byczowan, zabij gey, a trzetij den opyet wîtane. ale to flowo byloy ſkryto przed nymy, nerozvmyely, czoy gym prawyl. y fîta ſye, kdyz ſye k gerycho przyblyzy, 10 flepy geden ſedyeffe v czyeſty zebrze. a kdyz vílyſſe, ano gdu mymon w za- ftupu lydee, pocze tazaty, czo by to bylo. y powyedyechus gemu, ez gde jezijíí nazaretíky, y pocze wolaty rzka: gezyfy, ſynu dawydow, ſmyluy ſye nade mnv! a ty, geffto naprzed gdyechu, zehrachu nan, aby mlczal; ale on welijm I wijecze wolaffe: ſynu dawydow, ſmyluy ſye nade mnv! 114. 15 a gezyſſ îtoge kaza gey przywefty k ſobye, a kdyz przygyde, otaza geho rzka: czo chczeff, at bych vczynyl? a oně wecze: pane, at bych wydyel! a gezyffe wecze gemu: hled! twat tye geft wijera vzdrawyla. a ynhed' pro- zrzel a fíel za nym chwale boha. na to cztenye mluwij ſwaty rzehorz rzka." naaſſ ſpafſytel, bratrzije mylaa, wijeda, ze myſl vczênykow8 geho s. Gregoril M. ho- milia II. (P. L. LXXVI, col. ma byti z geho vmuczenye zamuczena, dobrze prwe y ſwe vtrpenye y ſwe 1082—1086.) zmrtwych witanije gym przedpowyedyel, aby kdyz by gey vmrucz, yakoz 20 1 červ. 2 Sna tři ř. 3 kon. ř. 4 za tím červ. přetržené bozijem. 5 odd. 6 A gezyfí 4. dwanadczte. — 8. zabigy gey. — 9. ftalo fie. — 10. mimo nieho za- — ſtupowe lidu. — 14. welmi wiecze. — 15. kazal. — 15. otazal. — 20. vozedlnikuow. si praecepta dominica egenus et sine manibus impleverit. Non contra nos Dominus tunc apostolos ostendat, qui ad regnum secum turbas fidelium praedicando traxerunt, non contra nos martyres exhibeat, qui ad coelestem patriam sanguinem fundendo pervenerunt. Quid tunc dicturi sumus, cum hunc, de quo locuti si mus, Servulum viderimus, cui longus languor brachia tenuit, sed tamen haec a bono opere non ligavit? Haec vobiscum, fratres, agite, sic vos ad studium boni operis instigate, ut cum bonos vobis modo ad imitandum proponitis, eorum consortes tunc esse valeatis. 20 nn.: I. [1440] Redemptor noster praevidens ex passione sua discipulorum animos perturbandos, eis longe ante et ejusdem passionis poenam, et resurrectionis suae gloriam praedicit, ut cum eum morientem, sicut praedictum est, cernerent, etiam resurrecturum non dubitarent. Sed quia carnales adhuc discipuli nullo modo valebant
Strana 218
218 114 gym geft powyedyel, vzrzyeli, w tom, ze ma take trzetij den z mrtwych wſtaty, nechybali. ale ze gefftye tyeleffnye hrubij byechu vczennyczi, mlazîij geho, fital ſyey dyw; przed gych oczyma wzal geſt ſlepy proſwye- 25 czenye, aby, kdyz by nemohli tey rzeczy frozumyety, nebeſky ſkutek potwrdyl gych v prawey wijerze. ale tak mame, bratrzije mylaa, dywy," gefftoy nafí ſpaſfytel czynyl, przygyeti, abychom y tomu, zey ſye to tak fftalo, wyerzyly y take, ez na1o nyeczo wlafſtije znamenawagij, rozvmyely. neb ſkutczi geho gyne vkazugij geho moczij a gyne nam w taynem podo- 30 benftwij rozvmyety dawagij, ay, podle toho,5 yakz powyeſt cztenije ſwa- teho zalezij, kteryg to byl ſlepy, newijeme; ale ktery geft, gehoz taynym znamenym znamenawa, to wijeme. gyftie ten slepy geft narod lydſky, genz w ſwem prwnyem otczi gſa wypuzen z rayſke radoſti, neznage yaſnoſty ſwyetla wrchnycho trpij tmv prohrzyeſſenije ſweho; ale wſak ſkrzelo to, 35 zey przyfſel geho wykupytel, proſwyeczenije berze, aby zadoſty wydyel radoft wyeczneho ſwyetla a na czyeftyell zywota dobrych ſkutkow krokem kraczal. a toy zwlafſtye znamenaty, ze, kdyz jezijff, yakoz cztenije prawij, przyblyzyl ſye k gerycho, tehdyg wzal proſwyeczenije ſlepy tento, gerycho 40 rzeczen geft myeffyecz a myefſyecz v pyſmye ſwatem hynutije l mijeſto tyelal2 czaíto a mnohokrat nalezamy; neb kdyz myefyecz ſwym byehem weczasl3 rofte, weczas hyne, nevítawnoft a hynutije naffije mrtedlnofty welmye podobnyel znamenawa. a tak kdyz nasi ſtworzytel przyblyzyl ſye k gerycho, ſlepy ſye nawratyl k ſwyetlu; neb kdyz bozſtwye nedoſtatek 45 tyeleſſenſtwye nafſeho przyyalo, narod lydíky ſwyetlo, gez ztratyl byeffe, przyyal, tyem, czoz boh lydíke trpyel nedoſtatky, czlowyek geſt powyffen červ. znam. odstavce. S voze-na konci ř. 31, d protaženy. 10 kon. ř. 11 anaczyeftye. 12 „miesto těla“ slabě zamazáno. 12 rkp. "weczas "ſwym byehem (červ. znam. slovo- 24. nepochybowali. — 24. vezedlniczy. — 29. zwlafftie. — 32. kteryz gt — 65. capere verba mysterii, venitur ad miraculum. Ante eorum oculos caecus lumen re- cipit, ut qui coelestis mysterii verba non caperent, eôs ad fidem coelestia facta solidarent. Sed miracula Domini et Salvatoris nostri sic accipienda sunt, fratres charissimi, ut et in veritate credantur facta, et tamen per significationem nobis aliquid innuant. Opera quippe ejus et per potentiam aliud ostendunt, et per myste- rium aliud loquuntur. Ecce enim quis juxta historiam caecus iste fuerit, ignoramus, sed tamen, quem per mysterium significet, novimus. Caecus quippe est genus hu- manum, quod in parente primo a paradisi gaudiis expulsum, claritatem supernae lucis ignorans, damnationis suae tenebras patitur; sed tamen per Redemptoris sui praesentiam illuminatur, ut internae lucis gaudia jam per desiderium videat, atque in via vitae boni operis gressus ponat. 2. Notandum vero est, quod cum Jesus Jericho appropinquare dicitur, caecus illuminatur. Jericho quippe luna interpretatur, luna autem in sacro eloquio pro defectu carnis ponitur, quia dum menstruis momentis decrescit, defectum nostrae mortalitatis designat. Dum igitur conditor noster appropinquat Jericho, caccus ad lumen redit, quia dum divinitas defectum nostrae carnis suscepit, humanum genus lumen, quod amiserat, recepit. Unde enim Deus humana patitur, inde homo ad divina sublevatur. Qui videlicet caecus recte et juxta viam sedere et mendicans esse
218 114 gym geft powyedyel, vzrzyeli, w tom, ze ma take trzetij den z mrtwych wſtaty, nechybali. ale ze gefftye tyeleffnye hrubij byechu vczennyczi, mlazîij geho, fital ſyey dyw; przed gych oczyma wzal geſt ſlepy proſwye- 25 czenye, aby, kdyz by nemohli tey rzeczy frozumyety, nebeſky ſkutek potwrdyl gych v prawey wijerze. ale tak mame, bratrzije mylaa, dywy," gefftoy nafí ſpaſfytel czynyl, przygyeti, abychom y tomu, zey ſye to tak fftalo, wyerzyly y take, ez na1o nyeczo wlafſtije znamenawagij, rozvmyely. neb ſkutczi geho gyne vkazugij geho moczij a gyne nam w taynem podo- 30 benftwij rozvmyety dawagij, ay, podle toho,5 yakz powyeſt cztenije ſwa- teho zalezij, kteryg to byl ſlepy, newijeme; ale ktery geft, gehoz taynym znamenym znamenawa, to wijeme. gyftie ten slepy geft narod lydſky, genz w ſwem prwnyem otczi gſa wypuzen z rayſke radoſti, neznage yaſnoſty ſwyetla wrchnycho trpij tmv prohrzyeſſenije ſweho; ale wſak ſkrzelo to, 35 zey przyfſel geho wykupytel, proſwyeczenije berze, aby zadoſty wydyel radoft wyeczneho ſwyetla a na czyeftyell zywota dobrych ſkutkow krokem kraczal. a toy zwlafſtye znamenaty, ze, kdyz jezijff, yakoz cztenije prawij, przyblyzyl ſye k gerycho, tehdyg wzal proſwyeczenije ſlepy tento, gerycho 40 rzeczen geft myeffyecz a myefſyecz v pyſmye ſwatem hynutije l mijeſto tyelal2 czaíto a mnohokrat nalezamy; neb kdyz myefyecz ſwym byehem weczasl3 rofte, weczas hyne, nevítawnoft a hynutije naffije mrtedlnofty welmye podobnyel znamenawa. a tak kdyz nasi ſtworzytel przyblyzyl ſye k gerycho, ſlepy ſye nawratyl k ſwyetlu; neb kdyz bozſtwye nedoſtatek 45 tyeleſſenſtwye nafſeho przyyalo, narod lydíky ſwyetlo, gez ztratyl byeffe, przyyal, tyem, czoz boh lydíke trpyel nedoſtatky, czlowyek geſt powyffen červ. znam. odstavce. S voze-na konci ř. 31, d protaženy. 10 kon. ř. 11 anaczyeftye. 12 „miesto těla“ slabě zamazáno. 12 rkp. "weczas "ſwym byehem (červ. znam. slovo- 24. nepochybowali. — 24. vezedlniczy. — 29. zwlafftie. — 32. kteryz gt — 65. capere verba mysterii, venitur ad miraculum. Ante eorum oculos caecus lumen re- cipit, ut qui coelestis mysterii verba non caperent, eôs ad fidem coelestia facta solidarent. Sed miracula Domini et Salvatoris nostri sic accipienda sunt, fratres charissimi, ut et in veritate credantur facta, et tamen per significationem nobis aliquid innuant. Opera quippe ejus et per potentiam aliud ostendunt, et per myste- rium aliud loquuntur. Ecce enim quis juxta historiam caecus iste fuerit, ignoramus, sed tamen, quem per mysterium significet, novimus. Caecus quippe est genus hu- manum, quod in parente primo a paradisi gaudiis expulsum, claritatem supernae lucis ignorans, damnationis suae tenebras patitur; sed tamen per Redemptoris sui praesentiam illuminatur, ut internae lucis gaudia jam per desiderium videat, atque in via vitae boni operis gressus ponat. 2. Notandum vero est, quod cum Jesus Jericho appropinquare dicitur, caecus illuminatur. Jericho quippe luna interpretatur, luna autem in sacro eloquio pro defectu carnis ponitur, quia dum menstruis momentis decrescit, defectum nostrae mortalitatis designat. Dum igitur conditor noster appropinquat Jericho, caccus ad lumen redit, quia dum divinitas defectum nostrae carnis suscepit, humanum genus lumen, quod amiserat, recepit. Unde enim Deus humana patitur, inde homo ad divina sublevatur. Qui videlicet caecus recte et juxta viam sedere et mendicans esse
Strana 219
219 k bozítwij, a dobrze dije cztenije, zey ten ſlepy v czyefty ſedyel a zebral; neb geft ſam rzekl kryſtus: ya gſem cziefta.* a tak, ktoz prawdy newye Jan 14, 6. 50 ſwyetla wnytrznyeho, geſt ſlep ; a wyerzy-lyl5 w ſpaffytele, gyz ſedij v czijeſ- ty; ale neproſy-ly, aby dano gemu bylo wnytrznye ſwyetlo, przefítane-ly proffyty, ſedij v czieſty ſlepy, ale nezebrze; a pakly� vwyerzij y proſij, tedy ſlepy ſedij v czyeſty a zebrze. a protoz ktozkolywyek znaa tmy ſwe ſlepoty, ktozkoly rozvmije ſwyetlo wyecznee, w nyemz ma nedoſtatek, wolay 55 ſnaznoſtij ſrdcze ſweho, wolay hlaſem" ſwe myſly a rzka: gezyſſy, ſynu dawydow, ſmyluy fye nade mny! ale poflyffme, czot cztenije prawij potom, kdyz tak ten ſlepy wolaffe! tak dije: ty, gelto gdyechu naprzed, zehraachu nan, aby mlczal. czo ti znamenawagij gyneho, geſto gdu naprzyed, kdyz gde jezijfí? 60 gen zaftup zadanij tyelefnych a hluk nafſych obyklych hrzyechow, geſto prwe, nezli gezijff w nafſe ſrdcze przijde, ſwym pokuſſeny1 dobre naſſe myſlenije zborzije a hlas zamutye nafíeho frdcze. neb czaſto, kdyz ſye chczem k bohu z ſwych tyezkych hrzyechow obratyty, kdyz chczem ſye protywlo nym zadagijcz myloſty bozije modlyty, vtkagy ſrdcze naſſe tyech hrzye- 65 chow, geſto gime ge czynyly z obyczege, kakas yako podobenſtwije a obrazy" gych zrak nafye myíli vczynye potuchl. a tak myfl rozbroynu vczynye zamutyecz gy, y hlas odtyſknvv nafſye modlytwy, yakoz dije cztenije: ty, geſto gdyechu naprzyed, Il zehrachu nan, aby mlczal 8. neb drzewe, 115a nezly gezijíí do naſíeho ſrdcze przijde, to zlee rozlycznee, gemuz gſme 70 przywykly, ſwu rozlycznvv poſtawu myſl naffij obklyczij a przyekazu nam vczyniji9 v modlytwye naſſij. ale wyzme, czoy vczynyl k tomu ten ſlepy, gefítoy gmyel byty pro- swyeczen! tak dije cztenije: ale on welijm wyecze wolaffe: synu dawydow, sledu. 14 za tím černá výplň nepřetržená. 15 awyerzyly. 10 Apakly. 17 1, hl prota- ženy. 18 h, ch, b, l, l, protaženy. 13 červ. znam. slovosledu ("vczynij "nam). 20 a kuffyma. describitur; ipsa enim Veritas dicit: Ego sum via (Joan. XIV, 6). Qui ergo aeternae lucis claritatem nescit, caecus est ; sed si jam [1441] in Redemptorem credit, juxta viam sedet; si autem jam credit, sed ut aeternam lucem recipiat, rogare dissimulat atque a precibus cessat, caecus quidem juxta viam sedet, sed minime mendicat. Si vero et crediderit et caecitatem cordis sui cognoverit, et ut lumen veritatis recipiat, postulat, juxta viam caecus sedet et mendicat. Quisquis ergo caecitatis suae tenebras agnoscit, quisquis hoc, quod sibi deest, lumen aeternitatis intelligit, clamet medullis cordis, clamet et vocibus mentis dicens: Jesu fili David, miserere mei. Sed quid clamante caeco subjungitur, audiamus: Et qui praeibant, increpabant eum, ut taceret. 3. Quid autem designant isti, qui Jesum venientem praecedunt, nisi deside- riorum carnalium turbas tumultusque vitiorum, qui, priusquam Jesus ad cor nostrum veniat, tentationibus suis cogitationem nostram dissipant et voces cordis in oratione perturbant? Saepe namque dum converti ad Dominum post perpetrata vitia volumus, dum contra haec eadem exorare vitia, quae perpetravimus, conamur, occurrunt cordi phantasmata peccatorum, quae fecimus, mentis nostrae aciem reverberant, confundunt animum et vocem nostrae deprecationis premunt. Qui praeibant ergo, increpabant eum, ut taceret, quia, priusquam Jesus ad cor veniat, mala, quae fecimus, cogitationi nostrae suis imaginibus illisa, in ipsa nos nostra oratione conturbant.
219 k bozítwij, a dobrze dije cztenije, zey ten ſlepy v czyefty ſedyel a zebral; neb geft ſam rzekl kryſtus: ya gſem cziefta.* a tak, ktoz prawdy newye Jan 14, 6. 50 ſwyetla wnytrznyeho, geſt ſlep ; a wyerzy-lyl5 w ſpaffytele, gyz ſedij v czijeſ- ty; ale neproſy-ly, aby dano gemu bylo wnytrznye ſwyetlo, przefítane-ly proffyty, ſedij v czieſty ſlepy, ale nezebrze; a pakly� vwyerzij y proſij, tedy ſlepy ſedij v czyeſty a zebrze. a protoz ktozkolywyek znaa tmy ſwe ſlepoty, ktozkoly rozvmije ſwyetlo wyecznee, w nyemz ma nedoſtatek, wolay 55 ſnaznoſtij ſrdcze ſweho, wolay hlaſem" ſwe myſly a rzka: gezyſſy, ſynu dawydow, ſmyluy fye nade mny! ale poflyffme, czot cztenije prawij potom, kdyz tak ten ſlepy wolaffe! tak dije: ty, gelto gdyechu naprzed, zehraachu nan, aby mlczal. czo ti znamenawagij gyneho, geſto gdu naprzyed, kdyz gde jezijfí? 60 gen zaftup zadanij tyelefnych a hluk nafſych obyklych hrzyechow, geſto prwe, nezli gezijff w nafſe ſrdcze przijde, ſwym pokuſſeny1 dobre naſſe myſlenije zborzije a hlas zamutye nafíeho frdcze. neb czaſto, kdyz ſye chczem k bohu z ſwych tyezkych hrzyechow obratyty, kdyz chczem ſye protywlo nym zadagijcz myloſty bozije modlyty, vtkagy ſrdcze naſſe tyech hrzye- 65 chow, geſto gime ge czynyly z obyczege, kakas yako podobenſtwije a obrazy" gych zrak nafye myíli vczynye potuchl. a tak myfl rozbroynu vczynye zamutyecz gy, y hlas odtyſknvv nafſye modlytwy, yakoz dije cztenije: ty, geſto gdyechu naprzyed, Il zehrachu nan, aby mlczal 8. neb drzewe, 115a nezly gezijíí do naſíeho ſrdcze przijde, to zlee rozlycznee, gemuz gſme 70 przywykly, ſwu rozlycznvv poſtawu myſl naffij obklyczij a przyekazu nam vczyniji9 v modlytwye naſſij. ale wyzme, czoy vczynyl k tomu ten ſlepy, gefítoy gmyel byty pro- swyeczen! tak dije cztenije: ale on welijm wyecze wolaffe: synu dawydow, sledu. 14 za tím černá výplň nepřetržená. 15 awyerzyly. 10 Apakly. 17 1, hl prota- ženy. 18 h, ch, b, l, l, protaženy. 13 červ. znam. slovosledu ("vczynij "nam). 20 a kuffyma. describitur; ipsa enim Veritas dicit: Ego sum via (Joan. XIV, 6). Qui ergo aeternae lucis claritatem nescit, caecus est ; sed si jam [1441] in Redemptorem credit, juxta viam sedet; si autem jam credit, sed ut aeternam lucem recipiat, rogare dissimulat atque a precibus cessat, caecus quidem juxta viam sedet, sed minime mendicat. Si vero et crediderit et caecitatem cordis sui cognoverit, et ut lumen veritatis recipiat, postulat, juxta viam caecus sedet et mendicat. Quisquis ergo caecitatis suae tenebras agnoscit, quisquis hoc, quod sibi deest, lumen aeternitatis intelligit, clamet medullis cordis, clamet et vocibus mentis dicens: Jesu fili David, miserere mei. Sed quid clamante caeco subjungitur, audiamus: Et qui praeibant, increpabant eum, ut taceret. 3. Quid autem designant isti, qui Jesum venientem praecedunt, nisi deside- riorum carnalium turbas tumultusque vitiorum, qui, priusquam Jesus ad cor nostrum veniat, tentationibus suis cogitationem nostram dissipant et voces cordis in oratione perturbant? Saepe namque dum converti ad Dominum post perpetrata vitia volumus, dum contra haec eadem exorare vitia, quae perpetravimus, conamur, occurrunt cordi phantasmata peccatorum, quae fecimus, mentis nostrae aciem reverberant, confundunt animum et vocem nostrae deprecationis premunt. Qui praeibant ergo, increpabant eum, ut taceret, quia, priusquam Jesus ad cor veniat, mala, quae fecimus, cogitationi nostrae suis imaginibus illisa, in ipsa nos nostra oratione conturbant.
Strana 220
220 fmyluy ſye nade mnu! ay, ten, nanz zehraffe zaftup, aby mlezal, wyeczez wyeczez wolafſe! neb czymz wyetífij hluk naſſeho rozbroyneho myſlenije 75 nas tyſkne, tyem mame ſnaznyegije w ſwey modlytwye vſtawny byty. hluk zaſtupow branij wolaty, neb ſwych hrzyechow w myſly obrazy neſucz a podobenſtwije, glucz nalo modlytwach hluk trpijme. a protoz potrzebye geſt, aby hlas ſrdcze nafſeho byl tyem fylnyeyffij, czjm gey wijecze onen hluk rozbroyného myſlenije chtyel by od wolanije k bohu odtyfknyty, 80 aby ſwym ſnaznym I a vſtawnym wolanijm mohl przemoczy welykoſt toho neſbedlneho hluku a k uſſyma2° pana myloſtyweho mohl ſam we- lykoſtij ſweho fnazenſtwije przygyty, zdaat my ſye, zet to, czozt rzku, moz kazdy poznaty ſam w ſobye; neb kdyz od tohoto ſwyeta k bohu ſwu myſl obratijme, kdyz ſye modlytwy ſwate przygmem, to, czoz gſme drzewe 85 ſ lyboſtij czynyli, to tyezko na ſwych modlytwach glucz trpyety muſijme. gedwa gych myſſlenije rukuv ſwatee zadoſty s ſrdecznvv oczij acz moz nyekdy byty odehnano, gedwa podobne poſtawy, geſto ſye v myſli mky- tagij, wyeczij takych mohu zaloſtij pokanije byti przemozeny. 1155 ale kdyz ſnaznye fîtogyme w ſwey modlytwye, gezyſſe, genz gde, 90 v myſli vſtanowijme, neb tak dije cztenije o tom ſlepem, geſto tak ne- ibedlnye wolaffe: sta gezyff y kaza gey przyweſty k ſobye. ay, gyz ſtogi, gefto drzewe gdyeffe! neb donydz onen hluk takowych myſlenij w nafſych frdczych poſtaw rozlycznych głucz na modlytwye trpijme, dotud, ze gde gezijff nyekak geſtye, czygeme.I ale kdyz vſtawny budem w21 ſnazney 95 modlytwye, ſtogy gezijff, aby ſlepemu nawratyl ſwyetlo, neb kdyz bude w2l czyem vîtanowen ſrdczy, potraczenee bude gemu nawraczeno ſwyetlo. yakas. — 72. geffto geft miel. — 77. obrazy negfucz. — 82. nezbedneho. — 83. prawim. — 91. neſbednie. — 92. stal gezyfs v kazal. — 95. nieyak. — 99. czlo- 4. Sed quid ad haec illuminandus iste caecus fecit, audiamus. Sequitur: Ipse vero multo magis clamabat: Fili David, miserere mei. Ecce quem turba increpat, ut taceat, magis ac magis clamat, quia quanto graviori tumultu cogitationum car- nalium premimur, tanto orationi insistere ardentius debemus. Contradicit turba, ne clamemus, quia peccatorum nostrorum phantasmata plerumque et in oratione patimur. Sed nimirum necesse est, ut vox cordis nostri, [1442] quo durius repellitur, eo valentius insistat, quatenus cogitationis illicitae tumultum superet, atque ad pias aures Domini nimietate suae importunitatis erumpat. In se, ut suspicior, re- cognoscit unusquisque, quod dicimus, quia dum ab hoc mundo animum ad Deum mutamus, dum ad orationis opus convertimur, ipsa, quae prius delectabiliter gessimus, importuna postea atque gravia in oratione nostra toleramus. Vix corum cogitatio manu sancti desiderii ab oculis cordis abigitur, vix eorum phantasmata per poeni- tentiae lamenta superantur. 5. Sed cum in oratione nostra vehementer insistimus, transeuntem Jesum menti figimus. Unde illic subditur: Stans autem Jesus jussit illum adduci ad se. Ecce stat, qui ante transibat, quia dum adhuc turbas phantasmatum in oratione patimur, Jesum aliquatenus transeuntem sentimus. Cum vero orationi vehementer insistimus, stat Jesus, ut lucem restituat, quia Deus in corde figitur, et lux amissa reparatur.
220 fmyluy ſye nade mnu! ay, ten, nanz zehraffe zaftup, aby mlezal, wyeczez wyeczez wolafſe! neb czymz wyetífij hluk naſſeho rozbroyneho myſlenije 75 nas tyſkne, tyem mame ſnaznyegije w ſwey modlytwye vſtawny byty. hluk zaſtupow branij wolaty, neb ſwych hrzyechow w myſly obrazy neſucz a podobenſtwije, glucz nalo modlytwach hluk trpijme. a protoz potrzebye geſt, aby hlas ſrdcze nafſeho byl tyem fylnyeyffij, czjm gey wijecze onen hluk rozbroyného myſlenije chtyel by od wolanije k bohu odtyfknyty, 80 aby ſwym ſnaznym I a vſtawnym wolanijm mohl przemoczy welykoſt toho neſbedlneho hluku a k uſſyma2° pana myloſtyweho mohl ſam we- lykoſtij ſweho fnazenſtwije przygyty, zdaat my ſye, zet to, czozt rzku, moz kazdy poznaty ſam w ſobye; neb kdyz od tohoto ſwyeta k bohu ſwu myſl obratijme, kdyz ſye modlytwy ſwate przygmem, to, czoz gſme drzewe 85 ſ lyboſtij czynyli, to tyezko na ſwych modlytwach glucz trpyety muſijme. gedwa gych myſſlenije rukuv ſwatee zadoſty s ſrdecznvv oczij acz moz nyekdy byty odehnano, gedwa podobne poſtawy, geſto ſye v myſli mky- tagij, wyeczij takych mohu zaloſtij pokanije byti przemozeny. 1155 ale kdyz ſnaznye fîtogyme w ſwey modlytwye, gezyſſe, genz gde, 90 v myſli vſtanowijme, neb tak dije cztenije o tom ſlepem, geſto tak ne- ibedlnye wolaffe: sta gezyff y kaza gey przyweſty k ſobye. ay, gyz ſtogi, gefto drzewe gdyeffe! neb donydz onen hluk takowych myſlenij w nafſych frdczych poſtaw rozlycznych głucz na modlytwye trpijme, dotud, ze gde gezijff nyekak geſtye, czygeme.I ale kdyz vſtawny budem w21 ſnazney 95 modlytwye, ſtogy gezijff, aby ſlepemu nawratyl ſwyetlo, neb kdyz bude w2l czyem vîtanowen ſrdczy, potraczenee bude gemu nawraczeno ſwyetlo. yakas. — 72. geffto geft miel. — 77. obrazy negfucz. — 82. nezbedneho. — 83. prawim. — 91. neſbednie. — 92. stal gezyfs v kazal. — 95. nieyak. — 99. czlo- 4. Sed quid ad haec illuminandus iste caecus fecit, audiamus. Sequitur: Ipse vero multo magis clamabat: Fili David, miserere mei. Ecce quem turba increpat, ut taceat, magis ac magis clamat, quia quanto graviori tumultu cogitationum car- nalium premimur, tanto orationi insistere ardentius debemus. Contradicit turba, ne clamemus, quia peccatorum nostrorum phantasmata plerumque et in oratione patimur. Sed nimirum necesse est, ut vox cordis nostri, [1442] quo durius repellitur, eo valentius insistat, quatenus cogitationis illicitae tumultum superet, atque ad pias aures Domini nimietate suae importunitatis erumpat. In se, ut suspicior, re- cognoscit unusquisque, quod dicimus, quia dum ab hoc mundo animum ad Deum mutamus, dum ad orationis opus convertimur, ipsa, quae prius delectabiliter gessimus, importuna postea atque gravia in oratione nostra toleramus. Vix corum cogitatio manu sancti desiderii ab oculis cordis abigitur, vix eorum phantasmata per poeni- tentiae lamenta superantur. 5. Sed cum in oratione nostra vehementer insistimus, transeuntem Jesum menti figimus. Unde illic subditur: Stans autem Jesus jussit illum adduci ad se. Ecce stat, qui ante transibat, quia dum adhuc turbas phantasmatum in oratione patimur, Jesum aliquatenus transeuntem sentimus. Cum vero orationi vehementer insistimus, stat Jesus, ut lucem restituat, quia Deus in corde figitur, et lux amissa reparatur.
Strana 221
221 gynee take nam dawa22 ſkrze tuto23 wyecz hoſpodyn znamenati, geſto o geho czlowyeczítwij a o bozitwij vzytecznye rozvmyety mozem. 100 neb kdyz geft ffel, tehdyg slepeho, an wolaa, flyffal; ale stoge vczynyl geft ten dyw, zey gey ofwyetyl. to, zey ffel, przyfluffije k czlowyeczítwij geho, ale gefſtoy ftal, to k bozítwij — podle24 czlowyeczítwije ffel geſt narozenijm, roſta, vmrzenijm, wzkrzyefſenijm y gynym tyelefnym bychem gla v pro- myenye. ale v bozítwij nenye promyeny y gednee. protoz ne24 podle boz- 105 Itwye25 ſweho ffel geft w tyech promyenach, ale podle czlowyeczîtwye 25 ale podle bozîtwye25 wfudy geſt . protoz negde z gednoho w26 druhe. ale wſudy itogij, kakzkoli2 rozlycznye, ale wzdy gednvv ſwu moczij, ſpra- wedlywu mudroftij y dobrotu25 myloftywu, wyecznu. a tak hof- podyn gda ſſlepeho vílyfſal28 a itoge oſwyetyl. neb ſkrze2 ſwe czlowyeczftwije 110 ſlytowal ſye nad hlaſy naſfije ſlepoty30, ale ſwyetlo daru ſweho bozítwije ſweho wlyl nam geſt moczij. wyzmez pak, czoy rzekl k tomu ſlepemu, kdyz geft przyfel! czo, prawij,3 chczefí, at bych vczynyl? y zdaly ten, gefftoy mohl ſwyetlo na- wratyty, newyedyel geft, czo by chtyel ſlepy? ale chcze, abychom toho 115 profyly, gefítoy przewyedyel, ze my toho budem proſyty a ze chcze nam to daaty. an w gynem cztenij napomijna nas, abychom az yako neſbedlnye ſwych potrzeb proſyly, awſak32 geſt rzekl: wyet wafí otecz, czehoy wam potrzebije, y drzewe, nezli wy proſyty budete geho, abychô3s ſrdcze ſweho Mat. 6, s. powzdwyhly v34 modlytwye. a tak5 ten ſlepy odpowyedyel a rzka: pane, 120 abych wydyel! ay, ſlepy ne zlata, ale ſwyetla hledaa od hoſpodyna! nezda 21 kon. ř. 22 znam. slovosledu (rkp. "dawa "nam). 23 odd. 24 kon. ř. 25 odd. 26 kon. ř. 27 kakz na konci ř. 28 l l, 1 protaženy 2 kon. ř. 30 znam. slovosledu (rkp. "Hlepoty "naffije). 31 na konci ř. psané ch přeškrtnuto. 32 A wſak. 33 na konci ř. wiečzenstwie. — 107. yakzkoli. — 113. vczynim. — 116. abychom yako az v ne- 6. Qua tamen in re aliud aliquid nobis Dominus innuit, quod intelligi de humanitate ac divinitate illius utiliter possit. Clamantem etenim caecum Jesus transiens audivit, sed stans miraculum illuminationis exhibuit. Transire namque humanitatis est, stare divinitatis. Per humanitatem quippe habuit nasci, crescere, mori, resurgere, de loco ad locum venire. Quia ergo in divinitate mutabilitas non est, atque hoc ipsum mutari transire est, profecto ille transitus ex carne est, non ex divinitate. Per divinitatem vero ei semper stare est, quia ubique praesens nec per motum venit, nec per motum recedit. Caecum igitur clamantem Dominus trans- iens audit, stans illuminat, quia per humanitatem suam vocibus nostrae caecitatis compatiendo misertus est, sed lumen nobis gratiae per divinitatis potentiam infudit. 7. Et notandum, quid caeco venienti dicat: Quid tibi vis faciam? Nunquid qui lumen reddere poterat, quid vellet caecus, ignorabat? Sed peti vuit id, quod et nos petere et se concedere praenoscit. Importune namque ad orationem nos admonet et tamen dicit: Soit namque Pater vester etc. (Matth. VI, 8). Ad hoc ergo requirit, ut petatur ; ad hoc requirit, ut cor ad orationem excitet. Unde et caecus protinus adjunxit: Domine, ut videam. Ecce caecus a Domino non aurum, sed lucem quaerit. Parvipendit extra lucem aliquid quaerere, quia etsi habere caecus quodlibet potest, sine luce videre non potest, quod habet. Imitemur ergo, fratres charissimi, eum, quem et corpore audivimus et mente salvatum. Non falsas divitias, non terrena
221 gynee take nam dawa22 ſkrze tuto23 wyecz hoſpodyn znamenati, geſto o geho czlowyeczítwij a o bozitwij vzytecznye rozvmyety mozem. 100 neb kdyz geft ffel, tehdyg slepeho, an wolaa, flyffal; ale stoge vczynyl geft ten dyw, zey gey ofwyetyl. to, zey ffel, przyfluffije k czlowyeczítwij geho, ale gefſtoy ftal, to k bozítwij — podle24 czlowyeczítwije ffel geſt narozenijm, roſta, vmrzenijm, wzkrzyefſenijm y gynym tyelefnym bychem gla v pro- myenye. ale v bozítwij nenye promyeny y gednee. protoz ne24 podle boz- 105 Itwye25 ſweho ffel geft w tyech promyenach, ale podle czlowyeczîtwye 25 ale podle bozîtwye25 wfudy geſt . protoz negde z gednoho w26 druhe. ale wſudy itogij, kakzkoli2 rozlycznye, ale wzdy gednvv ſwu moczij, ſpra- wedlywu mudroftij y dobrotu25 myloftywu, wyecznu. a tak hof- podyn gda ſſlepeho vílyfſal28 a itoge oſwyetyl. neb ſkrze2 ſwe czlowyeczftwije 110 ſlytowal ſye nad hlaſy naſfije ſlepoty30, ale ſwyetlo daru ſweho bozítwije ſweho wlyl nam geſt moczij. wyzmez pak, czoy rzekl k tomu ſlepemu, kdyz geft przyfel! czo, prawij,3 chczefí, at bych vczynyl? y zdaly ten, gefftoy mohl ſwyetlo na- wratyty, newyedyel geft, czo by chtyel ſlepy? ale chcze, abychom toho 115 profyly, gefítoy przewyedyel, ze my toho budem proſyty a ze chcze nam to daaty. an w gynem cztenij napomijna nas, abychom az yako neſbedlnye ſwych potrzeb proſyly, awſak32 geſt rzekl: wyet wafí otecz, czehoy wam potrzebije, y drzewe, nezli wy proſyty budete geho, abychô3s ſrdcze ſweho Mat. 6, s. powzdwyhly v34 modlytwye. a tak5 ten ſlepy odpowyedyel a rzka: pane, 120 abych wydyel! ay, ſlepy ne zlata, ale ſwyetla hledaa od hoſpodyna! nezda 21 kon. ř. 22 znam. slovosledu (rkp. "dawa "nam). 23 odd. 24 kon. ř. 25 odd. 26 kon. ř. 27 kakz na konci ř. 28 l l, 1 protaženy 2 kon. ř. 30 znam. slovosledu (rkp. "Hlepoty "naffije). 31 na konci ř. psané ch přeškrtnuto. 32 A wſak. 33 na konci ř. wiečzenstwie. — 107. yakzkoli. — 113. vczynim. — 116. abychom yako az v ne- 6. Qua tamen in re aliud aliquid nobis Dominus innuit, quod intelligi de humanitate ac divinitate illius utiliter possit. Clamantem etenim caecum Jesus transiens audivit, sed stans miraculum illuminationis exhibuit. Transire namque humanitatis est, stare divinitatis. Per humanitatem quippe habuit nasci, crescere, mori, resurgere, de loco ad locum venire. Quia ergo in divinitate mutabilitas non est, atque hoc ipsum mutari transire est, profecto ille transitus ex carne est, non ex divinitate. Per divinitatem vero ei semper stare est, quia ubique praesens nec per motum venit, nec per motum recedit. Caecum igitur clamantem Dominus trans- iens audit, stans illuminat, quia per humanitatem suam vocibus nostrae caecitatis compatiendo misertus est, sed lumen nobis gratiae per divinitatis potentiam infudit. 7. Et notandum, quid caeco venienti dicat: Quid tibi vis faciam? Nunquid qui lumen reddere poterat, quid vellet caecus, ignorabat? Sed peti vuit id, quod et nos petere et se concedere praenoscit. Importune namque ad orationem nos admonet et tamen dicit: Soit namque Pater vester etc. (Matth. VI, 8). Ad hoc ergo requirit, ut petatur ; ad hoc requirit, ut cor ad orationem excitet. Unde et caecus protinus adjunxit: Domine, ut videam. Ecce caecus a Domino non aurum, sed lucem quaerit. Parvipendit extra lucem aliquid quaerere, quia etsi habere caecus quodlibet potest, sine luce videre non potest, quod habet. Imitemur ergo, fratres charissimi, eum, quem et corpore audivimus et mente salvatum. Non falsas divitias, non terrena
Strana 222
222 ſye gemu, by czo bylo hodno wrownaty36 ſwyetlu; neb acz moz czo ſlepy 116a gmyety, ale bez ſwyetla nemoz ] toho wydyety, czoz gma. a37 protoz, myla bratrzije, naſleduyme toho, gehoz flyffijme y na tyele38 vzdrawena y na myſly,39 a od hoſpodyna4 ne leſtneho" a krzyweho ſbozije, ne zem- ſkych42 darow, ne3 nefítale czty, ale ſwyetla hledayme! anyz rzku toho 125 ſwyetla, geſto ge mijeſto zawrze, geſto ſve czaſem ſkonaa, geſto ſye nocz- nym przychodem myenij, geſto ge obecznye ſ hrzyeffnymy wydyme, ale toho ſwyetla, gefto gen f andyely mozem ge wydyety, hledayme, gehoz poczatek nepoczynaa any ſkonanije vkraty, k nyemuz czyeſta geſt prawaa wijera! yakoz geſt prawye hoſpodyn tomu ſlepemu odpowyedyel rzka: 130 prozrzy, wijera twa ta tyey zdrawa vczynyla! ale k teyto rzeczy tyeleſne! myfſlenije moz odpowyedyety a rzka: kak mohu ſwyetla hledaty duchow- nyeho, gehoz nemohu wydyety? kak toho budu gyft, by bylo, gehoz zrakem tyelefnym nemohu nykakz vpatrzyty? ale tomu myfílenij nalezne kazdy, czo by mohl odpowyedyety ſnadno, neb duſſe ſwe y zadny newydij any 135 ſwe myſly, awſak kazdy wije, ze maa myſl, gyz myſlij, a duſſy, geſíto glucz nezrzeyma, awſak poſſobij wíſeczko tyelo zrzeymee. a yakz to, gefîtoy nezrzeymee, bude odvato, ynhed padne to, geſto geft zrzeymye45 ftalo. a tak z nezrzyeyme podítati traa zywot nafí zrzyeymy, a pak chcze kto chybaty, by nemohl nezrzyeymy zywot byty? wyzmez opyet, czoy ſye fítalo tomu flepemu, a czoy ten flepy vczynyl prozrzyew? tak dije cztenije: ynhed prozrzyel a gyde za nym. ten wydij a gde, ktoz rozvmije a3 czynij to, czoy dobree; ale ten wydij a negde po bohu, ktoz maa rozvm a netbaa, by czynyl dobrze. protoz, mylaa bra- 31 kon. ř. 35 odd. 36 za tím napsané gemu červ. přetrženo. 37 kon. ř.; h, d, A protaženy 38 ynatyele. 3 ynamyíly. 1 aodhoſpodyna. 41 neleftneho. 42 nezem- ſkych. 43 kon. ř. 44 rkp. tyelefney. 45 y v koncovce tence nadepsáno (zrzeymle). fbodnie. — 117. czehoz geft. — 125. prawim. — 132. a 133. yak. — 134. niyakz. — dona, non fugitivos honores a Domino, sed lucem quaeramus; nec lucem, quae loco clauditur, quae tempore finitur, quae noctium interruptione variatur, quae a nobis communiter cum pecoribus cernitur, sed lucem quaeramus, quam videre cum solis angelis possimus, quam nec initium inchoat, nec finis angustat. Ad quam profecto lucem via fides est. Unde recte et illuminando caeco protinus respondetur: Respice, fides tua te salvum fecit. Sed ad haec cogitatio carnalis dicit: Quomodo possum lucem spiritalem quaerere, quam videre non possum? Unde [1443] mihi certum est, si sit, quae corporeis oculis non infulget? Cui scilicet cogitationi est, quod breviter quisque respondeat, quia et haec ipsa, quae sentit, non per corpus, sed per animam cogitat. Et nemo suam animam videt, nec tamen dubitat se animam habere, quam non videt. Ex invisibili namque anima visibile regitur corpus. Si autem auferatur, quod est invisibile, protinus corruit hoc, quod visibile stare videbatur. Ex invisibili ergo substantia in hac vita visibili vivitur, et esse vita invisibilis dubitatur? 8. Sed jam petenti caeco quid factum est, vel quid ipse fecerit, audiamus. Sequitur: Confestim vidit et sequebatur illum. Videt et sequitur, qui bonum, quod intelligit, operatur. Videt autem, sed non sequitur, qui bonum quidem intelligit, sed bona operari contemnit. Si ergo, fratres charissimi, caccitatem jam nostrae 140
222 ſye gemu, by czo bylo hodno wrownaty36 ſwyetlu; neb acz moz czo ſlepy 116a gmyety, ale bez ſwyetla nemoz ] toho wydyety, czoz gma. a37 protoz, myla bratrzije, naſleduyme toho, gehoz flyffijme y na tyele38 vzdrawena y na myſly,39 a od hoſpodyna4 ne leſtneho" a krzyweho ſbozije, ne zem- ſkych42 darow, ne3 nefítale czty, ale ſwyetla hledayme! anyz rzku toho 125 ſwyetla, geſto ge mijeſto zawrze, geſto ſve czaſem ſkonaa, geſto ſye nocz- nym przychodem myenij, geſto ge obecznye ſ hrzyeffnymy wydyme, ale toho ſwyetla, gefto gen f andyely mozem ge wydyety, hledayme, gehoz poczatek nepoczynaa any ſkonanije vkraty, k nyemuz czyeſta geſt prawaa wijera! yakoz geſt prawye hoſpodyn tomu ſlepemu odpowyedyel rzka: 130 prozrzy, wijera twa ta tyey zdrawa vczynyla! ale k teyto rzeczy tyeleſne! myfſlenije moz odpowyedyety a rzka: kak mohu ſwyetla hledaty duchow- nyeho, gehoz nemohu wydyety? kak toho budu gyft, by bylo, gehoz zrakem tyelefnym nemohu nykakz vpatrzyty? ale tomu myfílenij nalezne kazdy, czo by mohl odpowyedyety ſnadno, neb duſſe ſwe y zadny newydij any 135 ſwe myſly, awſak kazdy wije, ze maa myſl, gyz myſlij, a duſſy, geſíto glucz nezrzeyma, awſak poſſobij wíſeczko tyelo zrzeymee. a yakz to, gefîtoy nezrzeymee, bude odvato, ynhed padne to, geſto geft zrzeymye45 ftalo. a tak z nezrzyeyme podítati traa zywot nafí zrzyeymy, a pak chcze kto chybaty, by nemohl nezrzyeymy zywot byty? wyzmez opyet, czoy ſye fítalo tomu flepemu, a czoy ten flepy vczynyl prozrzyew? tak dije cztenije: ynhed prozrzyel a gyde za nym. ten wydij a gde, ktoz rozvmije a3 czynij to, czoy dobree; ale ten wydij a negde po bohu, ktoz maa rozvm a netbaa, by czynyl dobrze. protoz, mylaa bra- 31 kon. ř. 35 odd. 36 za tím napsané gemu červ. přetrženo. 37 kon. ř.; h, d, A protaženy 38 ynatyele. 3 ynamyíly. 1 aodhoſpodyna. 41 neleftneho. 42 nezem- ſkych. 43 kon. ř. 44 rkp. tyelefney. 45 y v koncovce tence nadepsáno (zrzeymle). fbodnie. — 117. czehoz geft. — 125. prawim. — 132. a 133. yak. — 134. niyakz. — dona, non fugitivos honores a Domino, sed lucem quaeramus; nec lucem, quae loco clauditur, quae tempore finitur, quae noctium interruptione variatur, quae a nobis communiter cum pecoribus cernitur, sed lucem quaeramus, quam videre cum solis angelis possimus, quam nec initium inchoat, nec finis angustat. Ad quam profecto lucem via fides est. Unde recte et illuminando caeco protinus respondetur: Respice, fides tua te salvum fecit. Sed ad haec cogitatio carnalis dicit: Quomodo possum lucem spiritalem quaerere, quam videre non possum? Unde [1443] mihi certum est, si sit, quae corporeis oculis non infulget? Cui scilicet cogitationi est, quod breviter quisque respondeat, quia et haec ipsa, quae sentit, non per corpus, sed per animam cogitat. Et nemo suam animam videt, nec tamen dubitat se animam habere, quam non videt. Ex invisibili namque anima visibile regitur corpus. Si autem auferatur, quod est invisibile, protinus corruit hoc, quod visibile stare videbatur. Ex invisibili ergo substantia in hac vita visibili vivitur, et esse vita invisibilis dubitatur? 8. Sed jam petenti caeco quid factum est, vel quid ipse fecerit, audiamus. Sequitur: Confestim vidit et sequebatur illum. Videt et sequitur, qui bonum, quod intelligit, operatur. Videt autem, sed non sequitur, qui bonum quidem intelligit, sed bona operari contemnit. Si ergo, fratres charissimi, caccitatem jam nostrae 140
Strana 223
223 145 trzije, zname-li ſlepotu putowanije ſweho, wyerzyme-ly tayny zpoſob wyku- pytele nalíeho a tyem yako v cziefty ſedijme, zebrzem-li proflyecz od-3 ſweho ſtworzytele na wſak den ſwyetla, gyz-ly gíme tyem ſwyetlem po ſwey ſlepotye magijcz w dobrem rozvm proſwyeczeny: gezyfſe, gehoz myíly wydyme, nafleduyme I ſkutky! wyzme czyeftu, po nyzt gde, 116b 150 a drzme ſye ſtopyegij geho! tent gde po gezyffowi, ktoz naſleduge ſkutkow geho. protot geft rzekl onomu: gdy po mnye, toczyfí naíleduy mne, a necht mrtwij pohrzebugy ſwe mrtwel* a opyet 7 gynde napomynaa rzka: Mat. 8, 22. ktoz my fluzij, naſleduy mne!* a protoz znamenayme, kterut geft ffel Jan 12, 26. czyeftu, zdaly bychom4 zaſluzyly za nym gyti! ay, gfſa pan a ſtworzytel 155 andyelíky, chtye nafſe przyrozenije, gefſtoy ftworzyl, przygyety, raczyw ſye ze panny narodyty, wſak newybral bohatce panny podle 9 ſwyeta! protoz y beranka z obyeti zan negmyela geſt matka geho, ale dwye hrdlyczcze anebo dwe holubenecz obyetowaly myeſto nyeho.50 * nechtyel fſczeîtym tohoto ſwyeta proſpyewaty. vkaranije a poſmyewanye trpyel, 160 byczowanije, povíſky y trnowu korunv. a protoz,5 mylaa bratrzije, kdyz gſme lyboftij w tyelefnych wyeczech od wnytrznije5° radofty vpadly, kryſtus geît ſwy'l vtrpenym vkazal, ſkrze kaku'2 horzkoſt tam ſye mame nawratyty a czo-ly czlowyek ma ſam pro ſye trpyety, kdyz geſt boh tolyk ſtrpyel pro czlowyeka. protoz, ktoz gyz wyerzij w kryſta a gde-ly 165 po zyfſtyech lakomftwije gefftye, dme-li ſye hrdoſtij czty, paly-ly gey po- chodnye zawyſty, przny-ly gey neczyftota ſmylnce oplzloſti a proſpyechu w tom, czoz ſluffye k ſwyetu, zada-li: gefftyet nenafleduge gezyffe, wenz wyerzij. neb gynv czyeſtu ſye berze, kdyz radoſty a lybofty tyeleſnee kto zadaa, gemuz geft wodcze geho czyeftu vkazal horzkoſty. a protoz2 przy- Luk. 2, 24. 46 za tím černá výplň nepřetržená. 47 odd. 43 zdalybychom. 4 kon. ř. 50 odd. 51 kon. ř. 52 odd. 33 kon. ř. 54 Aztohot. 138. yhned. — 139. trwa. — 147. nawffaky den. — 151. totiz. — 153. kto. — 156. zpanny. — 159. karanij. — 162. yaku. — 174. blahoflawenij. — 175. opiet. peregrinationis agnoscimus, si credendo in Redemptoris nostri mysterium iuxta viam. sedemus, si exorando quotidie ab auctore nostro lucem petimus, si eamdem lucem jam per intellectum videndo illuminati post caecitatem sumus, Jesum, quem mente cernimus, opere sequamur. Aspiciamus, qua graditur, et ejus vestigia imi- tando teneamus. Jesum etenim sequitur, qui imitatur. Hinc namque dicit: Sequere me et dimitte mortuos sepelire mortuos suos (Matth. VIII, 22). Scquere enim dicitur imitare. Hinc rursus admonet dicens: Si quis mihi ministrat, me sequatur (Joan. XII, 26). Consideremus ergo, qua graditur, ut sequi mereamur. Ecce, cum sit dominus et creator angelorum, suscepturus naturam nostram, quam condidit, in uterum Virginis venit. Nasci tamen in hoc mundo per divites noluit, parentes pauperes elegit. Unde et agnus, qui pro illo offerretur, defuit, columbarum pullos et par turturum ad sacrificium mater invenit (Luc. II, 24). Prosperari in mundo noluit; opprobria irrisionesque toleravit; sputa, flagella, alapas, spineam coronam crucemque sustinuit; et quia rerum corporalium delectatione a gaudio interno cecidimus, cum qua amari- tudine illuc redeatur, ostendit. Quid itaque homo pro se pati debet, si tanta Deus pro hominibus pertulit? Qui ergo in Christum jam credidit, sed adhuc avaritiae lucra sectatur, in superbia honoris extollitur, invidiae facibus inardescit, libidinis
223 145 trzije, zname-li ſlepotu putowanije ſweho, wyerzyme-ly tayny zpoſob wyku- pytele nalíeho a tyem yako v cziefty ſedijme, zebrzem-li proflyecz od-3 ſweho ſtworzytele na wſak den ſwyetla, gyz-ly gíme tyem ſwyetlem po ſwey ſlepotye magijcz w dobrem rozvm proſwyeczeny: gezyfſe, gehoz myíly wydyme, nafleduyme I ſkutky! wyzme czyeftu, po nyzt gde, 116b 150 a drzme ſye ſtopyegij geho! tent gde po gezyffowi, ktoz naſleduge ſkutkow geho. protot geft rzekl onomu: gdy po mnye, toczyfí naíleduy mne, a necht mrtwij pohrzebugy ſwe mrtwel* a opyet 7 gynde napomynaa rzka: Mat. 8, 22. ktoz my fluzij, naſleduy mne!* a protoz znamenayme, kterut geft ffel Jan 12, 26. czyeftu, zdaly bychom4 zaſluzyly za nym gyti! ay, gfſa pan a ſtworzytel 155 andyelíky, chtye nafſe przyrozenije, gefſtoy ftworzyl, przygyety, raczyw ſye ze panny narodyty, wſak newybral bohatce panny podle 9 ſwyeta! protoz y beranka z obyeti zan negmyela geſt matka geho, ale dwye hrdlyczcze anebo dwe holubenecz obyetowaly myeſto nyeho.50 * nechtyel fſczeîtym tohoto ſwyeta proſpyewaty. vkaranije a poſmyewanye trpyel, 160 byczowanije, povíſky y trnowu korunv. a protoz,5 mylaa bratrzije, kdyz gſme lyboftij w tyelefnych wyeczech od wnytrznije5° radofty vpadly, kryſtus geît ſwy'l vtrpenym vkazal, ſkrze kaku'2 horzkoſt tam ſye mame nawratyty a czo-ly czlowyek ma ſam pro ſye trpyety, kdyz geſt boh tolyk ſtrpyel pro czlowyeka. protoz, ktoz gyz wyerzij w kryſta a gde-ly 165 po zyfſtyech lakomftwije gefftye, dme-li ſye hrdoſtij czty, paly-ly gey po- chodnye zawyſty, przny-ly gey neczyftota ſmylnce oplzloſti a proſpyechu w tom, czoz ſluffye k ſwyetu, zada-li: gefftyet nenafleduge gezyffe, wenz wyerzij. neb gynv czyeſtu ſye berze, kdyz radoſty a lybofty tyeleſnee kto zadaa, gemuz geft wodcze geho czyeftu vkazal horzkoſty. a protoz2 przy- Luk. 2, 24. 46 za tím černá výplň nepřetržená. 47 odd. 43 zdalybychom. 4 kon. ř. 50 odd. 51 kon. ř. 52 odd. 33 kon. ř. 54 Aztohot. 138. yhned. — 139. trwa. — 147. nawffaky den. — 151. totiz. — 153. kto. — 156. zpanny. — 159. karanij. — 162. yaku. — 174. blahoflawenij. — 175. opiet. peregrinationis agnoscimus, si credendo in Redemptoris nostri mysterium iuxta viam. sedemus, si exorando quotidie ab auctore nostro lucem petimus, si eamdem lucem jam per intellectum videndo illuminati post caecitatem sumus, Jesum, quem mente cernimus, opere sequamur. Aspiciamus, qua graditur, et ejus vestigia imi- tando teneamus. Jesum etenim sequitur, qui imitatur. Hinc namque dicit: Sequere me et dimitte mortuos sepelire mortuos suos (Matth. VIII, 22). Scquere enim dicitur imitare. Hinc rursus admonet dicens: Si quis mihi ministrat, me sequatur (Joan. XII, 26). Consideremus ergo, qua graditur, ut sequi mereamur. Ecce, cum sit dominus et creator angelorum, suscepturus naturam nostram, quam condidit, in uterum Virginis venit. Nasci tamen in hoc mundo per divites noluit, parentes pauperes elegit. Unde et agnus, qui pro illo offerretur, defuit, columbarum pullos et par turturum ad sacrificium mater invenit (Luc. II, 24). Prosperari in mundo noluit; opprobria irrisionesque toleravit; sputa, flagella, alapas, spineam coronam crucemque sustinuit; et quia rerum corporalium delectatione a gaudio interno cecidimus, cum qua amari- tudine illuc redeatur, ostendit. Quid itaque homo pro se pati debet, si tanta Deus pro hominibus pertulit? Qui ergo in Christum jam credidit, sed adhuc avaritiae lucra sectatur, in superbia honoris extollitur, invidiae facibus inardescit, libidinis
Strana 224
224 wedme przed ſwogy oczy hrzyechy, gychz gíme ſye dopuftyly! zname- 170 nayme, kak hrozny ſudcze, aby mítyl toho, ma przygijty! zpoſobme myíl k placzi, at na chwyly nafí zywot pobude w horzkoíti pokanney, aby v pomítye neczyl horzkofti wyeczne! nebt placz dowodij4" radoſti, yakozt Mat. 5, 5. ſlybyla prawda: blazenij, prawij, ktoz placzij; nebt budu vtyefíeny." a take zdeyfſij vtyechuv a radoîty geſt przychod k placzi, yakoz opyetee 175 117 taz prawda ſwyedczij rzkucz: byeda II wam, gefito ſye nynye ſmyegete Luk. 6, 25. a gmate ſwa vtyefſenije; neb plakaty budete aš3 kwyelyty.* protoz, kdyz radoſti odplati, az do ſweho przijdem krage, zadame, na czieſtye podrzme horzkoſty pokanije ſwateho! a z tohot przijde, zet netolyk nafí zywot bude gmyety k bohu proſpyech, ale taket y gyne roznyetij 180 k bozij chwale. yakoz y o tom ſlepem, genz v's cziefty ſedyel zebrze a ínaznym wolanym zaſluzyl profwyeczenije, a kdyz prozrzyel, po gezyffowi ffel, prawij cztenije, ze weſſken lyd vzrzew to wzdal bohu chwalu. w pondyeli o maſopuſtie.! Mat. 20, 18 n. ez2 ſwyetfſky lyd ma ſweho blaznowſtwije wyetſlij obyczey dnij tyechto, take neſlufye nam mlczeti, abychom ſwyetſíkeho rozbroge odwy- kaly tahnucz zadoſt k duchowenſtwij, protoz znamenayte, czot wam chczi rzeczi, cztly gſu y cztu dnij tyechto maſopuftnych, geftoy kriftus odwedw ſwe mlazífije rzekl gym: ay, gdem do' geruzalema, a ſyn czlowyeczij bude poddan lydu ku poſmyewanij, bude byczowan, zeplwan, vkrzyzowan a trzetij den witane z mrtwych.* dnes a tento czas maſopuſtnij rozlycznee weſelee gmyewagij lyde, a pak knyezije yako ímyfla zbywíſe cztu w koftele tuzebnu wyecz a welmye ſmutnv, geſto by podobnyegije cztli nyeczo vtye- 10 ſſeneho k tomuto czaſu a obyczegy. ale ſwaty duch nezbylt geft ſmyíla, geſto geft ten porzaad zgednal k tomuto czaſu pro ty, geſto magij í tyemto ſwyetem zahynuty, aby flyffyecz k ſobye przyíli a ſwyetííke marnofty 5 1 červ.; po straně pozdější přípisek část. zalepený: (w) pondyeli (o) maſopuítie. 1. wpondieli o mafopuftie rzecz 1 — 5. geffto gt 1 kryftus odwedl. — 10. se immunditia polluit, prospera, quae in mundo sunt, concupiscit, Jesum, in quem credidit, sequi contemnit. Diverso quippe itinere ambulat, si gaudia delectationesque appetit, cui dux suus viam amaritudinis ostendit. Revocemus ergo ante oculos peccata, quae fecimus; consideremus, quam terribilis judex haec puniturus ad- veniat; mentem formemus ad lamenta; vita nostra ad tempus amarescat in poeni- tentia, ne aeternam amaritudinem sentiat in vindicta. Per fletus quippe ad aeterna gaudia ducimur, Veritate pollicente, quae ait: Beati, qui lugent, quoniam ipsi con- solabuntur (Matth. V, 4). Ad fletum vero per gaudia pervenitur, hac cadem Veritate attestante, quae ait: Vae vobis, qui nunc ridetis, quia lugebitis et flebitis (Luc. VI, 25). Si ergo retributionis gaudium in perventione quacrimus, poenitentiae amaritudinem in via teneamus. Sicque fit, ut non solum vita nostra in Deum proficiat, sed haec ipsa nostra conversatio ad laudem Dei et alios accendat. Unde illic subditur: Et omnis plebs, ut vidit, dedit laudem Deo.
224 wedme przed ſwogy oczy hrzyechy, gychz gíme ſye dopuftyly! zname- 170 nayme, kak hrozny ſudcze, aby mítyl toho, ma przygijty! zpoſobme myíl k placzi, at na chwyly nafí zywot pobude w horzkoíti pokanney, aby v pomítye neczyl horzkofti wyeczne! nebt placz dowodij4" radoſti, yakozt Mat. 5, 5. ſlybyla prawda: blazenij, prawij, ktoz placzij; nebt budu vtyefíeny." a take zdeyfſij vtyechuv a radoîty geſt przychod k placzi, yakoz opyetee 175 117 taz prawda ſwyedczij rzkucz: byeda II wam, gefito ſye nynye ſmyegete Luk. 6, 25. a gmate ſwa vtyefſenije; neb plakaty budete aš3 kwyelyty.* protoz, kdyz radoſti odplati, az do ſweho przijdem krage, zadame, na czieſtye podrzme horzkoſty pokanije ſwateho! a z tohot przijde, zet netolyk nafí zywot bude gmyety k bohu proſpyech, ale taket y gyne roznyetij 180 k bozij chwale. yakoz y o tom ſlepem, genz v's cziefty ſedyel zebrze a ínaznym wolanym zaſluzyl profwyeczenije, a kdyz prozrzyel, po gezyffowi ffel, prawij cztenije, ze weſſken lyd vzrzew to wzdal bohu chwalu. w pondyeli o maſopuſtie.! Mat. 20, 18 n. ez2 ſwyetfſky lyd ma ſweho blaznowſtwije wyetſlij obyczey dnij tyechto, take neſlufye nam mlczeti, abychom ſwyetſíkeho rozbroge odwy- kaly tahnucz zadoſt k duchowenſtwij, protoz znamenayte, czot wam chczi rzeczi, cztly gſu y cztu dnij tyechto maſopuftnych, geftoy kriftus odwedw ſwe mlazífije rzekl gym: ay, gdem do' geruzalema, a ſyn czlowyeczij bude poddan lydu ku poſmyewanij, bude byczowan, zeplwan, vkrzyzowan a trzetij den witane z mrtwych.* dnes a tento czas maſopuſtnij rozlycznee weſelee gmyewagij lyde, a pak knyezije yako ímyfla zbywíſe cztu w koftele tuzebnu wyecz a welmye ſmutnv, geſto by podobnyegije cztli nyeczo vtye- 10 ſſeneho k tomuto czaſu a obyczegy. ale ſwaty duch nezbylt geft ſmyíla, geſto geft ten porzaad zgednal k tomuto czaſu pro ty, geſto magij í tyemto ſwyetem zahynuty, aby flyffyecz k ſobye przyíli a ſwyetííke marnofty 5 1 červ.; po straně pozdější přípisek část. zalepený: (w) pondyeli (o) maſopuítie. 1. wpondieli o mafopuftie rzecz 1 — 5. geffto gt 1 kryftus odwedl. — 10. se immunditia polluit, prospera, quae in mundo sunt, concupiscit, Jesum, in quem credidit, sequi contemnit. Diverso quippe itinere ambulat, si gaudia delectationesque appetit, cui dux suus viam amaritudinis ostendit. Revocemus ergo ante oculos peccata, quae fecimus; consideremus, quam terribilis judex haec puniturus ad- veniat; mentem formemus ad lamenta; vita nostra ad tempus amarescat in poeni- tentia, ne aeternam amaritudinem sentiat in vindicta. Per fletus quippe ad aeterna gaudia ducimur, Veritate pollicente, quae ait: Beati, qui lugent, quoniam ipsi con- solabuntur (Matth. V, 4). Ad fletum vero per gaudia pervenitur, hac cadem Veritate attestante, quae ait: Vae vobis, qui nunc ridetis, quia lugebitis et flebitis (Luc. VI, 25). Si ergo retributionis gaudium in perventione quacrimus, poenitentiae amaritudinem in via teneamus. Sicque fit, ut non solum vita nostra in Deum proficiat, sed haec ipsa nostra conversatio ad laudem Dei et alios accendat. Unde illic subditur: Et omnis plebs, ut vidit, dedit laudem Deo.
Strana 225
225 odíkoczyly.3 a tak zpoſobem ducha ſwateho czynij koſtel ſwaty, yakoz ſye 15 czte o gedney wdowie, geffto gy zabili mvze, ana pak ſchowala geho krwawe rucho pro pamyet ſwym dyetem, aby gym ge vkazowala, aby rozzaloſtyecz ſye newchazely w przyezn i wrahy ſwymy, takez koftel ſwaty wyda left tohoto ſwyeta, an ſye lyſaa ſkyta weſelee marne na wiſe ſtrany, aby przy- tahl k ſebe mylowanij, wzpomijna ſmrt naſſeho otcze, geſtoy gy gemu 20 ſwyet vczynyl, abychom i taky naffijm neprzyetelem v przyezn Ii ne- 117 wefíly. neb zydee ſwyetíky vmyílem gfu ſynu bozyemu fmrt vczynyly bogyecze ſye, aby lyd od nych neodîtupyl at neffel po nyem, bogyecze fye, by ſwe czty ſwyetfſkee neztratyly, by laczyny nebyly lydem, a yako tak rzkucz: my gíme ſlupowe wſeho lydu, my gíme yazyk pijíma, my zywem 25 wiſeczky lydi, nechame-ly tohoto, weſſken lyd odſtupy od nas a poyde po nyem.* mozem take druhym czynem rzeeczi, ez geft ſwyet zahubyl Jan 11, 48. naffeho otcze. neb vmrziel geft pro ſwyetfſke hrzyechy, aby w nas hrzyech gyz nekralowal. a ez' prawij ſwaty yakub: „ktoz chcze przyetel byty tohoto ſwyeta, ten bude bozij neprzyetel,"* pomyſl kazdy, ktere hodnyeyffye: 30 czot naypoflee przijde dobra, budeff-ly przyetel tohoto ſwyeta, czo-lyt by z przyetelſtwije bozijeho dobra przyfílo. aczt boh dluho trpij ſwe neprzately czekage, zdaly by' chtyely k myloſty przygyti, fylnyt geft. y ktot bude gmyety pokoy protywye sye gemu? nelzet geft, byt sye neprzatelom bozijm zwedlo dobrze. fftanet ſye pomita nad ſwyetem y nad' gehos mylownyky, 35 yakoy prorokowano o babylonu. a protoz' ſbozny vtecze z proſtrzyedka babylona,* yakz moha daale ſye ſwyetíkeho hluku. ſbozny bude z lydu Jerem. 51, 6. bozijeho, neb tak geft pſano: on ſwoy lyd ſpaſij,* a dywnye ſpaſij; vmra lzai. 33, 22. za nije ſmrt gych zborzij a z mrtwych' witana oprawij gych zywot.* 1 Kor. 15, 24n. daremnijt nadyegy k ſpaſſenij gmagij, ktozt lyd geho nechtye byti, radfie 40 gſu lyd blaznowſtwye ſwyetiſkeho w hrdofty, w zawyſti, w obzerſtwye, w ſmylney zadoſti, lyd maſopuſtnij a wztekleho rozpufíczenije, ne ty,10 gefîto gſu zde vtyeffeny w ſwyetfſkey zloſti a v marnoſty,l1 budul2 bohem vtyefſeny, ale ti, geſto zde truchlegij porzadnye, gymz geſt rzekl kryftus: swyet ſye bude radowaty, ale wy truchlety budete, a w radoftl3 fye obratij 45 waffe truchloft.* ale tyem, geffto fye blaznowye wefelee a radugij f tyemto Jan 16, 20. swyetem, rzekl gest neſkrytye: byeda wam, gesto sye smyegete a ſwas zde 118a maate vtyeffenije; neb lkati I] budete a plakati.* a protoz' welyka geſt Luk. 6, 25. promyena mezyl tyem vtyefſenijm, czoz geho wydyte na trzyíti tyechto dnij zwlaftye, a mezy tyem,15 gefto w koftele pamatuge czyerkew ſwata. 50 trzyfftyemt myenijm, kdezkolywyek ſlawije hod tento maſopuſtnij w krzy- wem zabylſtwye, neb tu negednoho k ſwey ſtranye ſwyet wztrhne a ne- geden tak proda ſye ſwyetu a wrobij za malu pochwalu neb za kratku rozkofí a lijboft, yakoz na trzyſty robotny dobytek prodawagij, ez wyecz Jak. 4, 4. 2 E na dva řádky. 3od ſkoczyly 4 kon. ř. 3l protaženo. 6 odděleno i tečkou. (A. ez). zdalyby. S odd. 9 azmrtwych. 10 Nety. 11 avmarnofty. 12 rkp. budem; podobný omyl na str. 243, pozn. 64. 13 awradoft. 14 kon. ř. 15 amezy tyem. 16 kon. ř. nietczo. — 18. nawífeczky ftrany. — 24. zywime. — 39. daremnijt nadiege. — 53 n. 15
225 odíkoczyly.3 a tak zpoſobem ducha ſwateho czynij koſtel ſwaty, yakoz ſye 15 czte o gedney wdowie, geffto gy zabili mvze, ana pak ſchowala geho krwawe rucho pro pamyet ſwym dyetem, aby gym ge vkazowala, aby rozzaloſtyecz ſye newchazely w przyezn i wrahy ſwymy, takez koftel ſwaty wyda left tohoto ſwyeta, an ſye lyſaa ſkyta weſelee marne na wiſe ſtrany, aby przy- tahl k ſebe mylowanij, wzpomijna ſmrt naſſeho otcze, geſtoy gy gemu 20 ſwyet vczynyl, abychom i taky naffijm neprzyetelem v przyezn Ii ne- 117 wefíly. neb zydee ſwyetíky vmyílem gfu ſynu bozyemu fmrt vczynyly bogyecze ſye, aby lyd od nych neodîtupyl at neffel po nyem, bogyecze fye, by ſwe czty ſwyetfſkee neztratyly, by laczyny nebyly lydem, a yako tak rzkucz: my gíme ſlupowe wſeho lydu, my gíme yazyk pijíma, my zywem 25 wiſeczky lydi, nechame-ly tohoto, weſſken lyd odſtupy od nas a poyde po nyem.* mozem take druhym czynem rzeeczi, ez geft ſwyet zahubyl Jan 11, 48. naffeho otcze. neb vmrziel geft pro ſwyetfſke hrzyechy, aby w nas hrzyech gyz nekralowal. a ez' prawij ſwaty yakub: „ktoz chcze przyetel byty tohoto ſwyeta, ten bude bozij neprzyetel,"* pomyſl kazdy, ktere hodnyeyffye: 30 czot naypoflee przijde dobra, budeff-ly przyetel tohoto ſwyeta, czo-lyt by z przyetelſtwije bozijeho dobra przyfílo. aczt boh dluho trpij ſwe neprzately czekage, zdaly by' chtyely k myloſty przygyti, fylnyt geft. y ktot bude gmyety pokoy protywye sye gemu? nelzet geft, byt sye neprzatelom bozijm zwedlo dobrze. fftanet ſye pomita nad ſwyetem y nad' gehos mylownyky, 35 yakoy prorokowano o babylonu. a protoz' ſbozny vtecze z proſtrzyedka babylona,* yakz moha daale ſye ſwyetíkeho hluku. ſbozny bude z lydu Jerem. 51, 6. bozijeho, neb tak geft pſano: on ſwoy lyd ſpaſij,* a dywnye ſpaſij; vmra lzai. 33, 22. za nije ſmrt gych zborzij a z mrtwych' witana oprawij gych zywot.* 1 Kor. 15, 24n. daremnijt nadyegy k ſpaſſenij gmagij, ktozt lyd geho nechtye byti, radfie 40 gſu lyd blaznowſtwye ſwyetiſkeho w hrdofty, w zawyſti, w obzerſtwye, w ſmylney zadoſti, lyd maſopuſtnij a wztekleho rozpufíczenije, ne ty,10 gefîto gſu zde vtyeffeny w ſwyetfſkey zloſti a v marnoſty,l1 budul2 bohem vtyefſeny, ale ti, geſto zde truchlegij porzadnye, gymz geſt rzekl kryftus: swyet ſye bude radowaty, ale wy truchlety budete, a w radoftl3 fye obratij 45 waffe truchloft.* ale tyem, geffto fye blaznowye wefelee a radugij f tyemto Jan 16, 20. swyetem, rzekl gest neſkrytye: byeda wam, gesto sye smyegete a ſwas zde 118a maate vtyeffenije; neb lkati I] budete a plakati.* a protoz' welyka geſt Luk. 6, 25. promyena mezyl tyem vtyefſenijm, czoz geho wydyte na trzyíti tyechto dnij zwlaftye, a mezy tyem,15 gefto w koftele pamatuge czyerkew ſwata. 50 trzyfftyemt myenijm, kdezkolywyek ſlawije hod tento maſopuſtnij w krzy- wem zabylſtwye, neb tu negednoho k ſwey ſtranye ſwyet wztrhne a ne- geden tak proda ſye ſwyetu a wrobij za malu pochwalu neb za kratku rozkofí a lijboft, yakoz na trzyſty robotny dobytek prodawagij, ez wyecz Jak. 4, 4. 2 E na dva řádky. 3od ſkoczyly 4 kon. ř. 3l protaženo. 6 odděleno i tečkou. (A. ez). zdalyby. S odd. 9 azmrtwych. 10 Nety. 11 avmarnofty. 12 rkp. budem; podobný omyl na str. 243, pozn. 64. 13 awradoft. 14 kon. ř. 15 amezy tyem. 16 kon. ř. nietczo. — 18. nawífeczky ftrany. — 24. zywime. — 39. daremnijt nadiege. — 53 n. 15
Strana 226
226 1185 bude robyty ſwyetu, zdaly by ſye ſlybyl gemu, a nerozmyſle ſye, czo potô16 bude, kak to ſkoro wſeczko myne; a yakzl' koho ſmrt zaſtupij, tak gey 55 poſtawij k bozijemu ſvvdu. a netolyki' po ſmrty, ale y zde z toho weſelee nemudreho bywa nechut, a tozl7 negedna, czaíto mezy muzeml a mezy zenvl8 wztrhne ſye nechut, ana chcze nakladu ſnad wyetífijemu k ſwym tanczom a19 k ſwey chlypye, nezly ſtatczyty mohu gych vroczy. a teez fnad y muz bude czynyty] pro ſwu chlijpu take naklady, az ſye y przemoz 60 a w chudobu20 wpadne.21 ale gyne a lepſije vtyeſſenije a dywnym czynem pamatuge dnes koftel ſwaty, podobnu truchloft przywodye nam ku pamyety, aby nas od22toho odwedl zabylftwa krzyweho, maſopuſtnyeho a weſelee blaznoweho. ale pod tu truchloſtij tagij ſye dywna vtyecha. truchloft ma byty, zey syn 65 bozij tak potupen; ale kdyz ſam k ſobye przijde czlowyek, vzrzij w tom ſwu odywnv vtyechu a k welykey23 radoſty czaaku wezme, zey pro ny trpyel to potupenije, tu'4 tryzn, az y fmrt ſyn bozij kryftus. gyſtye vtye- ffena wyecz wzacznu byty tak welykemu a tak wzacznu, zey pro ny naîy ſtraît trpyel a az25 y vmrzel za ny, ay, ſwyet ſye raduge w ſwem krzywem 70 zabylftwye, w ſwey buynofty, a nelzey chyby26 by z toho naypoſlee ne- przyfíel fmutek a kteraz taz27 pracze a26 telknoft. ale koftel ſwaty truchlu wyecz wzpomijna, ale plnay ta truchloft vtyeſſenije, zey ſyn bozij tak ny mylowal, ez geft tolyk raczyl trpyety pro ny a ſwu ſmrtij zborzyty ſmrt naffy, aby ſwym wzkrzyeſſenijm oprawyl naſí zywot. neb y toho 75 nemlczij dneffnije cztenije, ze po vtrpenij ſyn bozij trzetij den gmyel z mrt- wych wſtaty. a take nam prawij y to, ez ſlepemu zrak nawratyl, geſto ſnaznye wolal k nyemu a nedal ſye przemoczy hluku, geſto nan zehral mlczyety gemu wele. ale czym hluk wyecze branyl gemu, an wyecze wolal, aby ſye nad nym raczyl ſmylowaty. a protoz2s netolyk truchloſt wzbuzije 80 cztenije dnefſnije, ale vtyechu, ez, acz gîme ſlepij, budeme gym ofwyeczeny, acz k nyemu ſnaznye wolaty budem; acz czo trpijme pron protywneho, aneb ſtraada kto pron ktereho ſwyetiſkeho vtyefſenije, wznyknet gyftie geho radoft w ten czas, kdyzt radoft bude nayhodnyeyffy. ale k czemu nez k horzy magij czaaku2" gmyety, geſto ſye yako poruhagij bohu a yako 85 protywyecz ſye vſtawenij czyerkwy ſwatee, gefítoy y w koftele staweno30 w tyto czaſy weſele zpyewanije y ſwatebnij hodi zapowyedyeny, to pak naywztekleyffije weſelee ſtrogije, nez rokšl do roka.31 koftel ſwaty pa- matuge pokoru ſyna bozijeho, a ony2 w ſwey hrdoſty bugegij a mnozij32 peſky mluwyecz a ſſerzednije yako plygij w twarz bohu takymi rzeczmy 90 17 odd. 18 amezy zenv. 19 kon. ř. 20 awchudobu. 21 znam. odstavce. 22 kon. ř. 23 akwelykey. 24 za tím na konci ř. ps. omylem trzi, ale červ. přetrženo. 2 odděleno i tečkou (a. az). 26 kon. ř. 27 tak rkp. 28 odd. 2° na okraji n6 červ. škrtnuté (po- dobně 121b, nepřetrženo 122b). 30 vítaweno, ale v tečkami zrušeno. 31 tak rkp. ze wiecz bude roboty ſwieta. — 55. yak to wiſeczko ſkoro. — 67, 69 a 74. pronas. — 70. zanas. — 71. nelze geft chybiti ztoho naypoíle by neprziſſel ſmutek. — 73. nas. — 79. ale czym wiecze hluk gemu branil. — 87. to pak. — 99. mimo niey. —
226 1185 bude robyty ſwyetu, zdaly by ſye ſlybyl gemu, a nerozmyſle ſye, czo potô16 bude, kak to ſkoro wſeczko myne; a yakzl' koho ſmrt zaſtupij, tak gey 55 poſtawij k bozijemu ſvvdu. a netolyki' po ſmrty, ale y zde z toho weſelee nemudreho bywa nechut, a tozl7 negedna, czaíto mezy muzeml a mezy zenvl8 wztrhne ſye nechut, ana chcze nakladu ſnad wyetífijemu k ſwym tanczom a19 k ſwey chlypye, nezly ſtatczyty mohu gych vroczy. a teez fnad y muz bude czynyty] pro ſwu chlijpu take naklady, az ſye y przemoz 60 a w chudobu20 wpadne.21 ale gyne a lepſije vtyeſſenije a dywnym czynem pamatuge dnes koftel ſwaty, podobnu truchloft przywodye nam ku pamyety, aby nas od22toho odwedl zabylftwa krzyweho, maſopuſtnyeho a weſelee blaznoweho. ale pod tu truchloſtij tagij ſye dywna vtyecha. truchloft ma byty, zey syn 65 bozij tak potupen; ale kdyz ſam k ſobye przijde czlowyek, vzrzij w tom ſwu odywnv vtyechu a k welykey23 radoſty czaaku wezme, zey pro ny trpyel to potupenije, tu'4 tryzn, az y fmrt ſyn bozij kryftus. gyſtye vtye- ffena wyecz wzacznu byty tak welykemu a tak wzacznu, zey pro ny naîy ſtraît trpyel a az25 y vmrzel za ny, ay, ſwyet ſye raduge w ſwem krzywem 70 zabylftwye, w ſwey buynofty, a nelzey chyby26 by z toho naypoſlee ne- przyfíel fmutek a kteraz taz27 pracze a26 telknoft. ale koftel ſwaty truchlu wyecz wzpomijna, ale plnay ta truchloft vtyeſſenije, zey ſyn bozij tak ny mylowal, ez geft tolyk raczyl trpyety pro ny a ſwu ſmrtij zborzyty ſmrt naffy, aby ſwym wzkrzyeſſenijm oprawyl naſí zywot. neb y toho 75 nemlczij dneffnije cztenije, ze po vtrpenij ſyn bozij trzetij den gmyel z mrt- wych wſtaty. a take nam prawij y to, ez ſlepemu zrak nawratyl, geſto ſnaznye wolal k nyemu a nedal ſye przemoczy hluku, geſto nan zehral mlczyety gemu wele. ale czym hluk wyecze branyl gemu, an wyecze wolal, aby ſye nad nym raczyl ſmylowaty. a protoz2s netolyk truchloſt wzbuzije 80 cztenije dnefſnije, ale vtyechu, ez, acz gîme ſlepij, budeme gym ofwyeczeny, acz k nyemu ſnaznye wolaty budem; acz czo trpijme pron protywneho, aneb ſtraada kto pron ktereho ſwyetiſkeho vtyefſenije, wznyknet gyftie geho radoft w ten czas, kdyzt radoft bude nayhodnyeyffy. ale k czemu nez k horzy magij czaaku2" gmyety, geſto ſye yako poruhagij bohu a yako 85 protywyecz ſye vſtawenij czyerkwy ſwatee, gefítoy y w koftele staweno30 w tyto czaſy weſele zpyewanije y ſwatebnij hodi zapowyedyeny, to pak naywztekleyffije weſelee ſtrogije, nez rokšl do roka.31 koftel ſwaty pa- matuge pokoru ſyna bozijeho, a ony2 w ſwey hrdoſty bugegij a mnozij32 peſky mluwyecz a ſſerzednije yako plygij w twarz bohu takymi rzeczmy 90 17 odd. 18 amezy zenv. 19 kon. ř. 20 awchudobu. 21 znam. odstavce. 22 kon. ř. 23 akwelykey. 24 za tím na konci ř. ps. omylem trzi, ale červ. přetrženo. 2 odděleno i tečkou (a. az). 26 kon. ř. 27 tak rkp. 28 odd. 2° na okraji n6 červ. škrtnuté (po- dobně 121b, nepřetrženo 122b). 30 vítaweno, ale v tečkami zrušeno. 31 tak rkp. ze wiecz bude roboty ſwieta. — 55. yak to wiſeczko ſkoro. — 67, 69 a 74. pronas. — 70. zanas. — 71. nelze geft chybiti ztoho naypoíle by neprziſſel ſmutek. — 73. nas. — 79. ale czym wiecze hluk gemu branil. — 87. to pak. — 99. mimo niey. —
Strana 227
227 protywnymi. o, lydíkeho omamenije, gyſtye nenye nadarmo, ez o tôto33 prokletem hodu pamatuge koſtel na gytrzny obecznv potopu wſſeho ſwyeta kromye tyech34 mala, geſto w koraby zachowany! neb w tento czas zlym obyczegem tak rozpuſſczeny wyecze gſu lydee oplynvly w hrdoſty, w ob- 95 zerftwij, w marneho weſelee rozpuſſczenij a w35 puſtotye, w ſmylftwye y w26 mnoho hrzyeffyech, geſto yako wzteklij potoczy prudczy trpoczije lyd w horzke morze. a ktoy ten, by as a koblijzkem"" neſnyedl wijecze, nezli gyndy? ktoy ten, by w38 marnem weſelij tohoto hodu newzhledl wfietecznye? acz wzchwale nepoyde k tomu, ale kdyz blijz poydu mymon 100 ti dwornyczy maſopuftnij, az y poftogij dywage ſye, az pak blijze y38 przy- ſtupij, az tak k nyecze- mu marnemu y welne39 myílij. yakoz ſwaty 119a auguftyn o gednom ſwem pijffe, gefto ſye nechtyel vprwe dywati takowym Coniess.1.VI, cap. 7 až 8. (P. L. XXXII, col. trzyfítnym dwornoîtem a gmage to y gynym za zlee. az gey gednv pogely, 726). yako bez dyeky, towarzyffije, an k nym prawyefſe: acz mye s ſebu potah- 105 nete k tyem marnoſtem, towarzyffem mne s febu gmyety nebudete te marnoſty. y ſta i nymy zawrzew oczy. ale by byl take zatkal y4 vſſy! neb kdyz paade geden, wzwola nan lyd, yakoz ſye czaîto v klanije fſtawa, a tento krzyk ſlyfſe otewrze oczy chtye vzrzyety, czo ſye to fíta; a potom f nymy ſye dywati pocze a tu marnoſt tak oblyby, ez wyecz by k tomu 110 hotowyegij nezli ty, geſto gey byechu bezil dyeky nayprw pogeli i ſebu. ay, kakt waznv lydee w ſwyetíſka offijdla! gedny w ſwey flepotye nezna- gijcz prawdy, druzij, acz magij rozvm ofwyeczeny, ale tyeleſne zadoſti a marne2 lijboſti dali ſye yako vwazaty. awſak horze ſlepemu; vpadnet w yamu! a ktoz newydij ſwe ſlepoty a ſweho paadu, kak ten wſtane? a pro- 115 toz ſwaty auguftyn43 wolaffe rzka: ee, horze tyema oczyma, geſto negſta tebu ofwyeczenye, hoſpodyne! horze oczyma krhawyma, geſto nemozta zrzyety k tobye, fluncze prawdy! horze odwraczenyma oczyma, aby prawdy newydyele,41 ale neodwraczenyma, aby ſye dijwale marnoſty! nemozta 32 odd. 33 oto na konci ř. 34 odd. 35 aw na konci ř. 36 yw na konci ř. 37 as akoblijzkem. 38 kon. ř. 32 odd. 40 y tence nad linkou (wífy). 41 kon. ř. 42 amame. 4a červ. podtrženo. “ newydyelá, nad a pův. písařem nadeps. e. 45 Apakly. 46 Azdaly. 106. ſtal. — 108. ſtalo. — 109. fie ínimi ydiwati. — 109. wiecz byl — 111. yakt. — 114. yak. — 118. newidiela. — 118. aby fie diwaly. — 119. wpaprſky. — 119. gych. — 102 nn.: ...Cum enim (Alypius) aversaretur et detestaretur talia, quidam ejus amici et condiscipuli, cum forte de prandio redeuntibus pervius esset, recusantem vehementer et resistentem, familiari violentia duxerunt in amphitheatrum, crudelium et funestorum ludorum diebus, haec dicentem: Si corpus meum in illum locum trahitis et ibi constituitis, numquid et animum et oculos meos in illa spectacula potestis intendere? Adero itaque absens, ac sic et vos et illa superabo. Quibus auditis illi nihilo secius eum adduxerunt secum... Ille clausis foribus oculorum interdixit animo, ne in tanta mala procederet ; atque utinam et aures obturavisset! Nam quodam pugnae casu, cum clamor ingens totius populi vehementer eum pulsasset, curiositate victus et quasi paratus, quidquid illud esset, etiam visum contemnere et vincere, aperuit oculos....Spectavit, clamavit, exarsit, abstulit inde secum insaniam, qua stimularetur redire, non tantum cum illis, a quibus abstractus est; sed etiam prae illis, et alios trahens.... 15*
227 protywnymi. o, lydíkeho omamenije, gyſtye nenye nadarmo, ez o tôto33 prokletem hodu pamatuge koſtel na gytrzny obecznv potopu wſſeho ſwyeta kromye tyech34 mala, geſto w koraby zachowany! neb w tento czas zlym obyczegem tak rozpuſſczeny wyecze gſu lydee oplynvly w hrdoſty, w ob- 95 zerftwij, w marneho weſelee rozpuſſczenij a w35 puſtotye, w ſmylftwye y w26 mnoho hrzyeffyech, geſto yako wzteklij potoczy prudczy trpoczije lyd w horzke morze. a ktoy ten, by as a koblijzkem"" neſnyedl wijecze, nezli gyndy? ktoy ten, by w38 marnem weſelij tohoto hodu newzhledl wfietecznye? acz wzchwale nepoyde k tomu, ale kdyz blijz poydu mymon 100 ti dwornyczy maſopuftnij, az y poftogij dywage ſye, az pak blijze y38 przy- ſtupij, az tak k nyecze- mu marnemu y welne39 myílij. yakoz ſwaty 119a auguftyn o gednom ſwem pijffe, gefto ſye nechtyel vprwe dywati takowym Coniess.1.VI, cap. 7 až 8. (P. L. XXXII, col. trzyfítnym dwornoîtem a gmage to y gynym za zlee. az gey gednv pogely, 726). yako bez dyeky, towarzyffije, an k nym prawyefſe: acz mye s ſebu potah- 105 nete k tyem marnoſtem, towarzyffem mne s febu gmyety nebudete te marnoſty. y ſta i nymy zawrzew oczy. ale by byl take zatkal y4 vſſy! neb kdyz paade geden, wzwola nan lyd, yakoz ſye czaîto v klanije fſtawa, a tento krzyk ſlyfſe otewrze oczy chtye vzrzyety, czo ſye to fíta; a potom f nymy ſye dywati pocze a tu marnoſt tak oblyby, ez wyecz by k tomu 110 hotowyegij nezli ty, geſto gey byechu bezil dyeky nayprw pogeli i ſebu. ay, kakt waznv lydee w ſwyetíſka offijdla! gedny w ſwey flepotye nezna- gijcz prawdy, druzij, acz magij rozvm ofwyeczeny, ale tyeleſne zadoſti a marne2 lijboſti dali ſye yako vwazaty. awſak horze ſlepemu; vpadnet w yamu! a ktoz newydij ſwe ſlepoty a ſweho paadu, kak ten wſtane? a pro- 115 toz ſwaty auguftyn43 wolaffe rzka: ee, horze tyema oczyma, geſto negſta tebu ofwyeczenye, hoſpodyne! horze oczyma krhawyma, geſto nemozta zrzyety k tobye, fluncze prawdy! horze odwraczenyma oczyma, aby prawdy newydyele,41 ale neodwraczenyma, aby ſye dijwale marnoſty! nemozta 32 odd. 33 oto na konci ř. 34 odd. 35 aw na konci ř. 36 yw na konci ř. 37 as akoblijzkem. 38 kon. ř. 32 odd. 40 y tence nad linkou (wífy). 41 kon. ř. 42 amame. 4a červ. podtrženo. “ newydyelá, nad a pův. písařem nadeps. e. 45 Apakly. 46 Azdaly. 106. ſtal. — 108. ſtalo. — 109. fie ínimi ydiwati. — 109. wiecz byl — 111. yakt. — 114. yak. — 118. newidiela. — 118. aby fie diwaly. — 119. wpaprſky. — 119. gych. — 102 nn.: ...Cum enim (Alypius) aversaretur et detestaretur talia, quidam ejus amici et condiscipuli, cum forte de prandio redeuntibus pervius esset, recusantem vehementer et resistentem, familiari violentia duxerunt in amphitheatrum, crudelium et funestorum ludorum diebus, haec dicentem: Si corpus meum in illum locum trahitis et ibi constituitis, numquid et animum et oculos meos in illa spectacula potestis intendere? Adero itaque absens, ac sic et vos et illa superabo. Quibus auditis illi nihilo secius eum adduxerunt secum... Ille clausis foribus oculorum interdixit animo, ne in tanta mala procederet ; atque utinam et aures obturavisset! Nam quodam pugnae casu, cum clamor ingens totius populi vehementer eum pulsasset, curiositate victus et quasi paratus, quidquid illud esset, etiam visum contemnere et vincere, aperuit oculos....Spectavit, clamavit, exarsit, abstulit inde secum insaniam, qua stimularetur redire, non tantum cum illis, a quibus abstractus est; sed etiam prae illis, et alios trahens.... 15*
Strana 228
228 oczy tmye przywyklee zrzyety w poprſlky ſwyetlee prawdy; gychz bydlo geft we tmye, gen tmy wydije, tmy chwalee, tmy zadagij, ze tmy gducz 120 we tmy newydije, czo ztratije, a pakly4 wydije, czo ztratije, a4l przyeíto tratije, a tyem gſu geſtye hubenyeyfſe. a zdaly46 ty negſu ſlepi, gefſto ne- wydije blaznowſtwije ſweho, czo geho czynije w tyto czaſy, a ſlepye tratije bozij myloſt? a ty pak wyducz, otewrzenije magijcz oczy gdu do pekla, gefto rozvmyegijcz, ez zle czynye a ez tratije bozij myloſt, drzyecz ſye 125 blaznoweſho]47 lydu ſwyetfſkeho, awſak ſ nym gdvv, lydem ſye wijecze 119b zadagijcz ſlybyty nezli bohu. ale dije zaltarz neſkrytye: ty, geſto I] ſye Žal. 52, 6. lijbye lydem, gſu pohanyeny; nebo geſt boh pohrdal gymy.*48 a kakzkoly� wzdy lydee bludye ſwyet mylugijcz, wſak nadto tyechto dny trzij takay tma lydi obklyczyla, ez by gy ſmakal. ale nechtye na ſwu 130 fye nemudroft rozmyflyty. ay, mudroft-lyg to netolyk k bohu, ale y k ſwye- tu5o tolykij naklad pro maſopuſt vczynyty a w zydech5l ſnad wezmucz aneb zaydvvcz w tyezke dluhy, tak ez ſnad deele budu hyzdyty blaznow- ftwye geho, zey tak zaffel, nezlyg chwalen, zey to vczynyl? a bude nyetery tyezke trpyety vpomynanije od rukoymij neb od hoſpodarze, zey ztrawy 135 gemu nezaplatil. a" czoy obeczneho lydu ſlepoty, kto by wfſe poczetl! geden-ly prohltij o maſopuſtije z rzemeſlnijkow wijecze, nezly i prawdu moz dobyty? negeden wijecze ſehlti, nez pozyti moz brzycho geho, a ze- mdlege, neb wpadna w nemocz, neb w klanije52 wezma vraz nebude ſye poſtyty moczy podle vſtawenije53 czyerkwy ſwate. hanbay mye dotknvty 140 mnohe ſlepoty maſopuſtnije, abych ſye ze zloſti lydíkym nezdal zprawo- waczem. a protoz53 wydij-ly kto prawdu, ee, gdy, donydz wydij, at tmy geho neobchopije! a w czemz54 wydijme ſwu flepotu, wolayme k bohu, yakoz od tohoto ſlepeho mame przyklad, o nyemz nam prawij dneſſnije55 cztenije, gefîtoy ſnaznye wolal k ſynu bozijemu. a kdyz gducz zaſtupowe ze- 145 hraly nan welecz mlczyety, a on wolal welijm wijecze a zaſluzyl ſwu ſnaznofty, ez oſwyeczenije gemu oczi geho; neb mrzala gey geho ſlepota. ale kohoz nemrzij ſlepota geho, kak ten bude ſnazen, aby wydyel? a pakly4 gyz kto poczne wolaty k hoſpodynu ſwu zadofti, brzo ſye da leczktereys wyeczy odtahnuty, yakoz zrzeymye to bywa o maſopuſtie. acz kto chtyel by ſye 150 pokryty marnoſty ſwyetfſke, yako wolage k bohu ſwu zadoſtij, a leczktos z hluku tyech, geſto gdvv fſyroku czyeſtu k zahynvtij, potrhne geho, aby ſ nym fſel, pozehrze5e nan wele przeſtaty zadoſty geho a yako rzka: „nechay 120a ſweho nabozenſtwije, nebud newlyden, bud ſ namy weſel! maſopuft chcze ſwe prawo gmyety!“ tak tento56 vmlkne, witydij ſye bohem, radyegij 155 47 rkp. blaznowe. 43 znam. odstavce. Akakz koly. 50 ykſwyetu. 51 awzydech. 52 místo vklanije, srovn. 227, 107. 53 odd. 54 awczemz. 5 za tím psané przyklad červ. přetrženo. 56 na konci ř. dvojitá výplň červ. a černě přetržena. 57 kon. ř. 58 aprofwe. 59 hned za tím červ. Wutery. 122. tratie bozie miloſt. atiem gfu. — 123. wtyto czaſy. atez take ſlepie tratie. — 124. otewrzene. — 126. blaznoweho lidu. — 130. obkliczyla geft. — 134. niektery. — 137 n. nezli muoz ſprawdu dobyti. — 140. czierkwe. — 142. donizd. — 146. welmij
228 oczy tmye przywyklee zrzyety w poprſlky ſwyetlee prawdy; gychz bydlo geft we tmye, gen tmy wydije, tmy chwalee, tmy zadagij, ze tmy gducz 120 we tmy newydije, czo ztratije, a pakly4 wydije, czo ztratije, a4l przyeíto tratije, a tyem gſu geſtye hubenyeyfſe. a zdaly46 ty negſu ſlepi, gefſto ne- wydije blaznowſtwije ſweho, czo geho czynije w tyto czaſy, a ſlepye tratije bozij myloſt? a ty pak wyducz, otewrzenije magijcz oczy gdu do pekla, gefto rozvmyegijcz, ez zle czynye a ez tratije bozij myloſt, drzyecz ſye 125 blaznoweſho]47 lydu ſwyetfſkeho, awſak ſ nym gdvv, lydem ſye wijecze 119b zadagijcz ſlybyty nezli bohu. ale dije zaltarz neſkrytye: ty, geſto I] ſye Žal. 52, 6. lijbye lydem, gſu pohanyeny; nebo geſt boh pohrdal gymy.*48 a kakzkoly� wzdy lydee bludye ſwyet mylugijcz, wſak nadto tyechto dny trzij takay tma lydi obklyczyla, ez by gy ſmakal. ale nechtye na ſwu 130 fye nemudroft rozmyflyty. ay, mudroft-lyg to netolyk k bohu, ale y k ſwye- tu5o tolykij naklad pro maſopuſt vczynyty a w zydech5l ſnad wezmucz aneb zaydvvcz w tyezke dluhy, tak ez ſnad deele budu hyzdyty blaznow- ftwye geho, zey tak zaffel, nezlyg chwalen, zey to vczynyl? a bude nyetery tyezke trpyety vpomynanije od rukoymij neb od hoſpodarze, zey ztrawy 135 gemu nezaplatil. a" czoy obeczneho lydu ſlepoty, kto by wfſe poczetl! geden-ly prohltij o maſopuſtije z rzemeſlnijkow wijecze, nezly i prawdu moz dobyty? negeden wijecze ſehlti, nez pozyti moz brzycho geho, a ze- mdlege, neb wpadna w nemocz, neb w klanije52 wezma vraz nebude ſye poſtyty moczy podle vſtawenije53 czyerkwy ſwate. hanbay mye dotknvty 140 mnohe ſlepoty maſopuſtnije, abych ſye ze zloſti lydíkym nezdal zprawo- waczem. a protoz53 wydij-ly kto prawdu, ee, gdy, donydz wydij, at tmy geho neobchopije! a w czemz54 wydijme ſwu flepotu, wolayme k bohu, yakoz od tohoto ſlepeho mame przyklad, o nyemz nam prawij dneſſnije55 cztenije, gefîtoy ſnaznye wolal k ſynu bozijemu. a kdyz gducz zaſtupowe ze- 145 hraly nan welecz mlczyety, a on wolal welijm wijecze a zaſluzyl ſwu ſnaznofty, ez oſwyeczenije gemu oczi geho; neb mrzala gey geho ſlepota. ale kohoz nemrzij ſlepota geho, kak ten bude ſnazen, aby wydyel? a pakly4 gyz kto poczne wolaty k hoſpodynu ſwu zadofti, brzo ſye da leczktereys wyeczy odtahnuty, yakoz zrzeymye to bywa o maſopuſtie. acz kto chtyel by ſye 150 pokryty marnoſty ſwyetfſke, yako wolage k bohu ſwu zadoſtij, a leczktos z hluku tyech, geſto gdvv fſyroku czyeſtu k zahynvtij, potrhne geho, aby ſ nym fſel, pozehrze5e nan wele przeſtaty zadoſty geho a yako rzka: „nechay 120a ſweho nabozenſtwije, nebud newlyden, bud ſ namy weſel! maſopuft chcze ſwe prawo gmyety!“ tak tento56 vmlkne, witydij ſye bohem, radyegij 155 47 rkp. blaznowe. 43 znam. odstavce. Akakz koly. 50 ykſwyetu. 51 awzydech. 52 místo vklanije, srovn. 227, 107. 53 odd. 54 awczemz. 5 za tím psané przyklad červ. přetrženo. 56 na konci ř. dvojitá výplň červ. a černě přetržena. 57 kon. ř. 58 aprofwe. 59 hned za tím červ. Wutery. 122. tratie bozie miloſt. atiem gfu. — 123. wtyto czaſy. atez take ſlepie tratie. — 124. otewrzene. — 126. blaznoweho lidu. — 130. obkliczyla geft. — 134. niektery. — 137 n. nezli muoz ſprawdu dobyti. — 140. czierkwe. — 142. donizd. — 146. welmij
Strana 229
229 bude maſopuſtnij57 czlowyekem ſluti, nezli bozijm; a tak zawynij, ez y to, czoy wydyel, zatmij ſye gemu. a protoz,53 ktoz wydij w57 czem prawdu, gdy po prawdye, yako tento ſlepy,5e kdyz byl oſwyeczen, ffel po57 kryftu, a chwalu wzdawage bohu. a geſt-li nam tyezko ſye hluku protywyty, pokrzyknyem 160 hlaſem ſwe zadofty a rzkucz wſym frdczem, yakot dnes koſtel ſwaty mſly poczyna a rzka: bud my bohes obranytelem a mijeſto k memu vtoczyſti, a pro ſwe5s gmye budes moy wodcze y odchowas myel* w nyemz naſf žal. 30, 3 n. a L. F. 36 (1909), vſlyff, wſſemohuczij hoſpodyne! amen.59 251 pozn. w utery59 o mafopuftye.1 k2 tomuto czaſu przijekaznemu k duchowenſtwij rzeeczi muſſy rzecz dawydowu: blazeny muz, ktoz vffaa we gmeno bozije a nezrzij k neſta- tecznofty any k zabylftwu krzywemu.* z proroczijch rzeczij znamena- Žal. 39, 5. 5 wagijcz myſtrzi, ez czas a | dwa czaſy a pol czaſu ma byti owſſem welyky nepokoy a3 nebezpeczny, to ſye domnyewagij, by puol cztwrta4 leta po wſſem ſwyetu tralo to horze, w nyemz bude dyablu wijecze vzdy popuſſ- czeno, nezli kdy gyndy, o nychz dije y' ſam kryſtus, ſyn bozij, ez w tyech dnech przezlych pohnv ſye, by to lze bylo rzeczi, y wzwolenij.* ale pro Mat. 24, 24. 10 wzwolene magij ty dnee byti vkraczeny; neb kdyby nebyli vkraczeny, y geden dobry czlowyek zyw by neoſtal. chczeme-ly pijlnije znamenaty, welyke podobenſtwije toho zleho vzrzijme tyechto trzij dnij maſopuſtnijch a w ſtrzyedu' geſtie dopoledne, anot paaffij bozij newoli w neſtatecznofty a w krzywem? zabylftwye ſye weſeleecze a zle czynyecz a radoſt magijcz 15 w przyezlych wyeczech, w hrdofty, w obzerſtwij,3 w ſmylftwije a w mar- neme a3 w blaznowem roſpuſſczenij" a w fferzednych1° rzeczech y pyef- nyech, anot ſye rozlycznye przetworzygij, az y dyeti, nevmyegij-li wijecze, ale wztluku v medenycze ſlawijecze hod maſopuſtnij, hod dya-l belíky, 120b aneb baby zoblaczegijczll fye na ruby w blany, a yakoz za czaſu anty- 20 kryſtowa pohnv ſye, by to rzeczy lze bylo, y wybornij — ale ktoz ſye pohnv, ty w prawdye wybornij negſu —: takez tuto mnozij, geſto ſye ſtatecznij zdaachu a12 duchownij, pohnv ſye o maſopuſtye paaſſijcz za- bylftwo maſopuſtnije, az y wztanczygij welmye k tanczi nepodobnij. 1 červ. 2 v sloupci bylo napsáno červ. A na 2 řádky, ale omyl písařem zpozorován, i naps. mimo sloupec na obrubě listu stejně velké K a přiděláno zna- ménko opravné; na okraji před tímto K napsáno červeně, s části již zalepené: [ma bylti. Nad tím černý přípisek, rovněž zalepený: [Wutery ojmaſo. 3 kon. ř. 4puol- cztwrta. 5 kdy by. 6 awſtrzyedu (u psáno jako n). 7 awkrzywem. S awmarnem * tak rkp. 10 awfferzednych. 11 1, k, b, b, protaženy. 12 kon. ř. 13 v rkp. Awfak wijecze. — 147. geho] wzal. neb mrzala. — 155. tento wnukne. — 157. czoz geft widiel. — 159. zprotiwiti. 1. wutery o maſopuftie tato rzecz (modře). — 2. k tomuto čzaſu. — 7. trwalo. — 12. tohoto. — 16. pod oběma sloupci stránky 237 připsáno je rezavým inkoustem ve dvou řádcích: wſtrziedu hleday przied hrôniczemi, a gt poni rziecz wkwietnu nedieli adruha v welkau ſobotu. — 18. na medenicze. — 24. na wſſaky czas. —
229 bude maſopuſtnij57 czlowyekem ſluti, nezli bozijm; a tak zawynij, ez y to, czoy wydyel, zatmij ſye gemu. a protoz,53 ktoz wydij w57 czem prawdu, gdy po prawdye, yako tento ſlepy,5e kdyz byl oſwyeczen, ffel po57 kryftu, a chwalu wzdawage bohu. a geſt-li nam tyezko ſye hluku protywyty, pokrzyknyem 160 hlaſem ſwe zadofty a rzkucz wſym frdczem, yakot dnes koſtel ſwaty mſly poczyna a rzka: bud my bohes obranytelem a mijeſto k memu vtoczyſti, a pro ſwe5s gmye budes moy wodcze y odchowas myel* w nyemz naſf žal. 30, 3 n. a L. F. 36 (1909), vſlyff, wſſemohuczij hoſpodyne! amen.59 251 pozn. w utery59 o mafopuftye.1 k2 tomuto czaſu przijekaznemu k duchowenſtwij rzeeczi muſſy rzecz dawydowu: blazeny muz, ktoz vffaa we gmeno bozije a nezrzij k neſta- tecznofty any k zabylftwu krzywemu.* z proroczijch rzeczij znamena- Žal. 39, 5. 5 wagijcz myſtrzi, ez czas a | dwa czaſy a pol czaſu ma byti owſſem welyky nepokoy a3 nebezpeczny, to ſye domnyewagij, by puol cztwrta4 leta po wſſem ſwyetu tralo to horze, w nyemz bude dyablu wijecze vzdy popuſſ- czeno, nezli kdy gyndy, o nychz dije y' ſam kryſtus, ſyn bozij, ez w tyech dnech przezlych pohnv ſye, by to lze bylo rzeczi, y wzwolenij.* ale pro Mat. 24, 24. 10 wzwolene magij ty dnee byti vkraczeny; neb kdyby nebyli vkraczeny, y geden dobry czlowyek zyw by neoſtal. chczeme-ly pijlnije znamenaty, welyke podobenſtwije toho zleho vzrzijme tyechto trzij dnij maſopuſtnijch a w ſtrzyedu' geſtie dopoledne, anot paaffij bozij newoli w neſtatecznofty a w krzywem? zabylftwye ſye weſeleecze a zle czynyecz a radoſt magijcz 15 w przyezlych wyeczech, w hrdofty, w obzerſtwij,3 w ſmylftwije a w mar- neme a3 w blaznowem roſpuſſczenij" a w fferzednych1° rzeczech y pyef- nyech, anot ſye rozlycznye przetworzygij, az y dyeti, nevmyegij-li wijecze, ale wztluku v medenycze ſlawijecze hod maſopuſtnij, hod dya-l belíky, 120b aneb baby zoblaczegijczll fye na ruby w blany, a yakoz za czaſu anty- 20 kryſtowa pohnv ſye, by to rzeczy lze bylo, y wybornij — ale ktoz ſye pohnv, ty w prawdye wybornij negſu —: takez tuto mnozij, geſto ſye ſtatecznij zdaachu a12 duchownij, pohnv ſye o maſopuſtye paaſſijcz za- bylftwo maſopuſtnije, az y wztanczygij welmye k tanczi nepodobnij. 1 červ. 2 v sloupci bylo napsáno červ. A na 2 řádky, ale omyl písařem zpozorován, i naps. mimo sloupec na obrubě listu stejně velké K a přiděláno zna- ménko opravné; na okraji před tímto K napsáno červeně, s části již zalepené: [ma bylti. Nad tím černý přípisek, rovněž zalepený: [Wutery ojmaſo. 3 kon. ř. 4puol- cztwrta. 5 kdy by. 6 awſtrzyedu (u psáno jako n). 7 awkrzywem. S awmarnem * tak rkp. 10 awfferzednych. 11 1, k, b, b, protaženy. 12 kon. ř. 13 v rkp. Awfak wijecze. — 147. geho] wzal. neb mrzala. — 155. tento wnukne. — 157. czoz geft widiel. — 159. zprotiwiti. 1. wutery o maſopuftie tato rzecz (modře). — 2. k tomuto čzaſu. — 7. trwalo. — 12. tohoto. — 16. pod oběma sloupci stránky 237 připsáno je rezavým inkoustem ve dvou řádcích: wſtrziedu hleday przied hrôniczemi, a gt poni rziecz wkwietnu nedieli adruha v welkau ſobotu. — 18. na medenicze. — 24. na wſſaky czas. —
Strana 230
230 Zal. 105, 3. awiaki3 blazeny, ktoz na wſak czas ſvvd prawy czynij a ſprawedlnoſt," tak dobrze o maſopuîtye, yako gyndy. blazeny muz, ktoz vffaa we gmeno 25 t. 39, 5. bozije a nezrzij k neſtatecznoſti any k zabylitwu krzywemu.* tak geſt zyewne dobre blaznoſt, ez nenije trzeba chwalyty gye. neb czozkoli lydee czynije, po czem-lyl ſtogije, wiſe proto czynije, ez w tom zda ſye gym nyekaka blaznoſt. a tak acz geſt gedna wyecz a welmye dob- raa prawa blaznoſt, wſak bludyecz lyde hledagij gye w rozlycznych wye- 30 czech a czyeftamy rozlycznymy. onen mnij, by blaze bylo gemu, kdybyl5 byl panem ; onen, kdybyl5 byl tâto,16 a onen tamto ; onomu ſye zda, ez by gemu blaze bylo, by zeny negmyel, a onomu, by ſye ozenyl. a onen ſwe blaze mnij w hrdofty ſye vkazaty, onen w obzerſtwij ſobye powolyty a onen w imylftwije aneb w zabylitwye maſopuftnyem; a w czemzl7 35 kto mohl by weſel byti, w tom mnij ſwe blaze. ale z negednoho weſele, z negednoho vtyefſenije przijde teſknoſt, lopot a horze; protoz ne kazdals vtyecha, ne kazdel9 weselee geft blaznoft. ale blaznoft geft weſelee w praw- dye a2° vtyecha; ktoz by pro prawdu byl weſel, ten by byl blazzen. ale tak gest we wſem ſwyet tento neſtateczny a wſſey vtyefſenije ſwyetſke 40 marnoft, nemoz ten byti y geden22 blazzen, ktoz ſwu nadyegij zrzij k ſwyet- fíkey marnoîty a k zabylftwu23 krzywemu geho. a yakoz tyechto dnij maſopuſtnijch weſelee ſye mnozij, a nyeterzij gen vkazugij, yako by ſye weſelyly, ano w frdczy nyekaka nechut —ale nechazt by bylo y weſelee, ſkorot myne ſmutye ſye ſeduvcz, az bude v poſtye, geſto bugijechu 1 45 koblyhy2 gyeduvez—: takt geft we wiſech ſwyetfſkych wyeczech zda ſye welyke blazze doſahnvcz tohoto neb tohoto, gednez z toho bude nyekaka lopot a tak newygde, yakoz ſye z toho vtyeſſenije nadyegijechu. a pakly25 by ſye to nykakz gynak neprzewrhlo, gefſto toho ne czaſto26 bywaa, ale ſmrt ſwyetfſke blaze kazdemu zborzij. a2 protoz welyke blaznowitwije 50 lydij ſwyetfſkych, ez tu hledagij zywota blazeneho, kdezto nenye y zywota.27 dobre geſt hledaty, czoz hledagij, ale ne tu2s hledati toho, kdez hledagij. dobre by bylo to nalezty, ſkrze nyez by blaze bylo, ale zde na ſwyetye nenije toho w ſwyetíſkych wyeczech. a owſſem21 nenije w tohoto czaſu neſtatecznoſty a w krzywem29 zabylftwije maſopuſtnijem. ale kdey prawe 55 zde blaze, to vkazuge ona rzecz dawydowa, geſto ſem gy wypowyedyel na poczatcze rzka: blazeny muz, ktoz vffa we gmenu bozijem a nezrzij k neſtatecznoſti any k zabylftwu krzywemu,* by toczyf chtyel w tako- wych3° marnoſtech ſwyetíſkych vlozyty nadyegy ſweho vtyeffenije. ale ten muz geſt blazeny, geſto ma nadyegy we gmenu bozijem ſwe blaznoſty 60 a odwratij ſye od neftateczneho. 1213 Žal. 39, 5. awfak. 1 poczem na konci ř. 15 kdy by. 16 tá na konci ř. 17 awczemz. 18 nekazda. 1 nekazde. 20 kon. ř. 21 odd. 22 rkp. "ygeden "byti. 23 akzabylftwu. 2 k, bl, h protaženy. 25 Apakly. 26 neczaíto. 27 yzywota (v tence vepsáno). 28 netu. 25 awkrzywem. 30 k protaženo. 31 rkp. bezwrkofty. 32 anato. 33 odd. 3 odd. 27. zgewne. — 29. nieyaka. — 30. prawa blazniwoft. — 43. fie množij. — 43. niekte- rzij. — 44. nieyaka. — 47. nieyaka lepot. — 49. niyakz. — 58. totiz. — 64. bez
230 Zal. 105, 3. awiaki3 blazeny, ktoz na wſak czas ſvvd prawy czynij a ſprawedlnoſt," tak dobrze o maſopuîtye, yako gyndy. blazeny muz, ktoz vffaa we gmeno 25 t. 39, 5. bozije a nezrzij k neſtatecznoſti any k zabylitwu krzywemu.* tak geſt zyewne dobre blaznoſt, ez nenije trzeba chwalyty gye. neb czozkoli lydee czynije, po czem-lyl ſtogije, wiſe proto czynije, ez w tom zda ſye gym nyekaka blaznoſt. a tak acz geſt gedna wyecz a welmye dob- raa prawa blaznoſt, wſak bludyecz lyde hledagij gye w rozlycznych wye- 30 czech a czyeftamy rozlycznymy. onen mnij, by blaze bylo gemu, kdybyl5 byl panem ; onen, kdybyl5 byl tâto,16 a onen tamto ; onomu ſye zda, ez by gemu blaze bylo, by zeny negmyel, a onomu, by ſye ozenyl. a onen ſwe blaze mnij w hrdofty ſye vkazaty, onen w obzerſtwij ſobye powolyty a onen w imylftwije aneb w zabylitwye maſopuftnyem; a w czemzl7 35 kto mohl by weſel byti, w tom mnij ſwe blaze. ale z negednoho weſele, z negednoho vtyefſenije przijde teſknoſt, lopot a horze; protoz ne kazdals vtyecha, ne kazdel9 weselee geft blaznoft. ale blaznoft geft weſelee w praw- dye a2° vtyecha; ktoz by pro prawdu byl weſel, ten by byl blazzen. ale tak gest we wſem ſwyet tento neſtateczny a wſſey vtyefſenije ſwyetſke 40 marnoft, nemoz ten byti y geden22 blazzen, ktoz ſwu nadyegij zrzij k ſwyet- fíkey marnoîty a k zabylftwu23 krzywemu geho. a yakoz tyechto dnij maſopuſtnijch weſelee ſye mnozij, a nyeterzij gen vkazugij, yako by ſye weſelyly, ano w frdczy nyekaka nechut —ale nechazt by bylo y weſelee, ſkorot myne ſmutye ſye ſeduvcz, az bude v poſtye, geſto bugijechu 1 45 koblyhy2 gyeduvez—: takt geft we wiſech ſwyetfſkych wyeczech zda ſye welyke blazze doſahnvcz tohoto neb tohoto, gednez z toho bude nyekaka lopot a tak newygde, yakoz ſye z toho vtyeſſenije nadyegijechu. a pakly25 by ſye to nykakz gynak neprzewrhlo, gefſto toho ne czaſto26 bywaa, ale ſmrt ſwyetfſke blaze kazdemu zborzij. a2 protoz welyke blaznowitwije 50 lydij ſwyetfſkych, ez tu hledagij zywota blazeneho, kdezto nenye y zywota.27 dobre geſt hledaty, czoz hledagij, ale ne tu2s hledati toho, kdez hledagij. dobre by bylo to nalezty, ſkrze nyez by blaze bylo, ale zde na ſwyetye nenije toho w ſwyetíſkych wyeczech. a owſſem21 nenije w tohoto czaſu neſtatecznoſty a w krzywem29 zabylftwije maſopuſtnijem. ale kdey prawe 55 zde blaze, to vkazuge ona rzecz dawydowa, geſto ſem gy wypowyedyel na poczatcze rzka: blazeny muz, ktoz vffa we gmenu bozijem a nezrzij k neſtatecznoſti any k zabylftwu krzywemu,* by toczyf chtyel w tako- wych3° marnoſtech ſwyetíſkych vlozyty nadyegy ſweho vtyeffenije. ale ten muz geſt blazeny, geſto ma nadyegy we gmenu bozijem ſwe blaznoſty 60 a odwratij ſye od neftateczneho. 1213 Žal. 39, 5. awfak. 1 poczem na konci ř. 15 kdy by. 16 tá na konci ř. 17 awczemz. 18 nekazda. 1 nekazde. 20 kon. ř. 21 odd. 22 rkp. "ygeden "byti. 23 akzabylftwu. 2 k, bl, h protaženy. 25 Apakly. 26 neczaíto. 27 yzywota (v tence vepsáno). 28 netu. 25 awkrzywem. 30 k protaženo. 31 rkp. bezwrkofty. 32 anato. 33 odd. 3 odd. 27. zgewne. — 29. nieyaka. — 30. prawa blazniwoft. — 43. fie množij. — 43. niekte- rzij. — 44. nieyaka. — 47. nieyaka lepot. — 49. niyakz. — 58. totiz. — 64. bez
Strana 231
231 a znamenytye21 dije, ez muz geft takowy blazzen, a tot myenij, ez panije ſtateczne myſli y dyewky mladee ty mvzije glu, gefíto w statecznem vmyſle bez wrst)kofty3 myſly ſtogijecz pokuffenije przemahagij a pochle- 65 benſtwije tohoto ſwyeta. o tyecht muzijch dije y gynde ſwaty yakub: blazeny muz, ktoz ſneſe pokuffenije; neb kdyz zkuffen bude, wezme ko- runv.* w tom muzitwij zenyt glu nazwany nezenamy a rodem mvzije Jak. 1, 12. i vmyíly wrtkymy, gefto acz czo pocznv ſtateczneho, neſkonagij toczijecze ſye yako powyetrzije nevítawne w ſwych vmyílech, nemohut ſluty muzmy 70 tyemy; neb yakoy zenam przyrozeno, kratky ſmyſl magij hledagijcz gen lydfſke pochwaly, pnvcze ſye nad gyne w hrdofty a na to32 ſye nerozmyf- leecz,, czo potom bude. o, czo ſye gych vczynij a vkaze3 zenamy takymy I o tomto maſopuſtu! a geſto ſye mvzije zdagyechu, geſto ſtali w bozij 121 ſluzbye, pokrm przygymali ſylnych mvzij, o wanoczijech drahu ſwatoſt 75 tyela bozijeho, pak yako zeny hledagij marne pochwaly, helmbrechtom a helmbrechtyczijem sye wrownawagijcz! a bude sye negeden stydyety bohem, by chtyel ſluti, zey bozij ſluha, ale radyegij bude maſopuſtnijm czlowyekem ſluti, gymz dije pijſmo: byeda wam, geîto ſye nynye smyegete a ſwa3s vtyefſenye zde gmate; neb plakati budete a kwyelyti.* takt Luk. 6, 25. 80 dije ſyn bozij kryftus: ktoz ſye mnv ſtydyety bude przed lydmy, ya ſye gym przed andyely îtydyety budu.* a yakez tu promyenv wijdame o maſo- puſtye, ez, yako ſem rzekl, z mvzij ſye w zeny promyenygij, budu ſye muzmy zdaty v welyky patek; a zrzyedlnyegij3 o maſopuſtye ſluha35 bozij, nez v welyky patek. ktoz by y 036 maſopuftye oftal í bohem, nefty- 85 dyel fye gym, taketby f nym boh oftal, kdyzt by wlychny od nyeho odſtupyly a37 zoftawyly gey fameho ; neſty-] dyelt by ſye gym przed ſwymy3s andyely a dalt by gemu odplatu zwlafîtij. ale rzku: takowaaz pohrzyechu pro- myena y gyndy bywa; kdyz kto pocznv byti muzíky duchownye, gednezt budu opyete ſwyetſíky, o tom dije ſwaty auguſtyn:3 wydyeli gime mnohe 90 y ſlyfſeli gſme od° ſwych otczow, na nyez kdyz ſye rozmyflijm, wztrzaſu ſye me wſeczky koſti, ez wprwe wzbyehli"l byli az k nebeſom'2 a ſwe43 mijeſto mezy� hwyezdamy vlozyly a potom ſpadly. a protoz, acz kto ſtogij y tohoto maſopuſta y kdyzkoly, wyz, by nepadl!* by nevpadl w rzyeky baby- 11 Kor. 10, 12.] lonſke, bud toho pijlen, gefſtot mnoho gych w dol trpoczije f ſebu w horzke 95 morze, nyetere wtrhffe w ſie ſwym klopotem, nyetere w fie vrzytili, yako brzeh — ztijcha gducze mymo4 nye — pod nymy podrywíle! rzyeky babylonſke glut rozlyczna obwazanije tijemto ſwyetem, geſto popadnvcz czlowyeka, oczy zalijcz, nohy podtrhnvcz potrpoczije, yamz on nechtyel, az I gey y vwaleel5 w horzke morze. a protoz rzku, yakoz geſt rzekl 122a [Marek 8, 38 a Luk. 9, 26 a 12, 9.] 35 u tohoto řádku po straně no červ. přetržené, jako již na 1. 118b sl. 1. 36 yo na kon. ř. 37 kon ř. 3 odd. 38 červ. podtrž. 40 kon. ř. 41 "zbyehly (w v mezeře nad oběma slovy). 42 azknebefom. 43 odd. 4 ykdyz koly. 45 odd. 46 červ. podtrž. wrtkofti. — 79. tak dije. — 82. zmužij fie ženy promienugy. — 87. zwlafítnij ale prawim. — 95. (dvakrát) niektere. — 98. zaligicz. — 98. kamz] by on nechtiel. —
231 a znamenytye21 dije, ez muz geft takowy blazzen, a tot myenij, ez panije ſtateczne myſli y dyewky mladee ty mvzije glu, gefíto w statecznem vmyſle bez wrst)kofty3 myſly ſtogijecz pokuffenije przemahagij a pochle- 65 benſtwije tohoto ſwyeta. o tyecht muzijch dije y gynde ſwaty yakub: blazeny muz, ktoz ſneſe pokuffenije; neb kdyz zkuffen bude, wezme ko- runv.* w tom muzitwij zenyt glu nazwany nezenamy a rodem mvzije Jak. 1, 12. i vmyíly wrtkymy, gefto acz czo pocznv ſtateczneho, neſkonagij toczijecze ſye yako powyetrzije nevítawne w ſwych vmyílech, nemohut ſluty muzmy 70 tyemy; neb yakoy zenam przyrozeno, kratky ſmyſl magij hledagijcz gen lydfſke pochwaly, pnvcze ſye nad gyne w hrdofty a na to32 ſye nerozmyf- leecz,, czo potom bude. o, czo ſye gych vczynij a vkaze3 zenamy takymy I o tomto maſopuſtu! a geſto ſye mvzije zdagyechu, geſto ſtali w bozij 121 ſluzbye, pokrm przygymali ſylnych mvzij, o wanoczijech drahu ſwatoſt 75 tyela bozijeho, pak yako zeny hledagij marne pochwaly, helmbrechtom a helmbrechtyczijem sye wrownawagijcz! a bude sye negeden stydyety bohem, by chtyel ſluti, zey bozij ſluha, ale radyegij bude maſopuſtnijm czlowyekem ſluti, gymz dije pijſmo: byeda wam, geîto ſye nynye smyegete a ſwa3s vtyefſenye zde gmate; neb plakati budete a kwyelyti.* takt Luk. 6, 25. 80 dije ſyn bozij kryftus: ktoz ſye mnv ſtydyety bude przed lydmy, ya ſye gym przed andyely îtydyety budu.* a yakez tu promyenv wijdame o maſo- puſtye, ez, yako ſem rzekl, z mvzij ſye w zeny promyenygij, budu ſye muzmy zdaty v welyky patek; a zrzyedlnyegij3 o maſopuſtye ſluha35 bozij, nez v welyky patek. ktoz by y 036 maſopuftye oftal í bohem, nefty- 85 dyel fye gym, taketby f nym boh oftal, kdyzt by wlychny od nyeho odſtupyly a37 zoftawyly gey fameho ; neſty-] dyelt by ſye gym przed ſwymy3s andyely a dalt by gemu odplatu zwlafîtij. ale rzku: takowaaz pohrzyechu pro- myena y gyndy bywa; kdyz kto pocznv byti muzíky duchownye, gednezt budu opyete ſwyetſíky, o tom dije ſwaty auguſtyn:3 wydyeli gime mnohe 90 y ſlyfſeli gſme od° ſwych otczow, na nyez kdyz ſye rozmyflijm, wztrzaſu ſye me wſeczky koſti, ez wprwe wzbyehli"l byli az k nebeſom'2 a ſwe43 mijeſto mezy� hwyezdamy vlozyly a potom ſpadly. a protoz, acz kto ſtogij y tohoto maſopuſta y kdyzkoly, wyz, by nepadl!* by nevpadl w rzyeky baby- 11 Kor. 10, 12.] lonſke, bud toho pijlen, gefſtot mnoho gych w dol trpoczije f ſebu w horzke 95 morze, nyetere wtrhffe w ſie ſwym klopotem, nyetere w fie vrzytili, yako brzeh — ztijcha gducze mymo4 nye — pod nymy podrywíle! rzyeky babylonſke glut rozlyczna obwazanije tijemto ſwyetem, geſto popadnvcz czlowyeka, oczy zalijcz, nohy podtrhnvcz potrpoczije, yamz on nechtyel, az I gey y vwaleel5 w horzke morze. a protoz rzku, yakoz geſt rzekl 122a [Marek 8, 38 a Luk. 9, 26 a 12, 9.] 35 u tohoto řádku po straně no červ. přetržené, jako již na 1. 118b sl. 1. 36 yo na kon. ř. 37 kon ř. 3 odd. 38 červ. podtrž. 40 kon. ř. 41 "zbyehly (w v mezeře nad oběma slovy). 42 azknebefom. 43 odd. 4 ykdyz koly. 45 odd. 46 červ. podtrž. wrtkofti. — 79. tak dije. — 82. zmužij fie ženy promienugy. — 87. zwlafítnij ale prawim. — 95. (dvakrát) niektere. — 98. zaligicz. — 98. kamz] by on nechtiel. —
Strana 232
232 Thess. 5, 10. ſwaty pawel:46 nerodte duchu pohaffowaty!* ma-li kto czo vmyíla ſtatecz- 100 neho, ce, neday geho rzijekam babylonſkym pohaſyti obwazanijm tohoto ſwyeta a�7 hlukem tyemto maſopuſtnym! neb blazeny muz, ktoz vffa we gmenu bozijem, a47 k tomu tak vffa, ez nezrzij k neſtatecznofty any k za- bylftwu krzywemu.48 rzekl ſem drzewe a rzku geſtie: wſeczky ſwyetiſke wyeczy gſu neſta- 105 tecznoft; neb w nych nemoz blazze byti a nesſtogij gych lahoda. protoz wſeczko weſelce ſwyetſke geſt krzywe zabylftwo, neb yakoz zabyly czlo- wyek krzyw geft, ez ſye mnij mudrym a negſa, a mnij, by ti neſmyſlely, geſto ſmyſl magij, a wſmyege ſye, yako by gemu dobrze bylo, ano gemu nenye dobrze; a ktoy wyerny przyetel takeho, acz sye on smyege, acz on 110 zpijewa, wſak ſye gijm mutij a pycze geho ...49 y ktery by z tyech nemudrych, geſto ſye zabyle weſelee maſopuft tento, aneb kdyzkoli y gyndy w ne- ſtatecznoſti tohoto ſwyeta, wſyczku ſwu ſnaznoſt vlozywſſe na to, aby ſye ſlybyli lydem, zapomnyewſſe aneb ſnad na to netbagijcze, gefſto dije duch ſwaty w zaltarzy: „ti, geſto ſye lydem lijbye, pohanyeny gſu; nebo boh 115 pohrdal geft gymy,“* toczyff marnym lydem tohoto ſwyeta zadagij ſye lybyty wyecze nez bohu — z tyech, rzku, nemudrych y ktery by nerzekl, bychom my nebyli nemudrzij neblaznyecz ſ nymy a netbagijcz ſye w tom zabylſtwije ſlybyti lydem? ale ſkonanije vkaze tu gych mudroſt anebso naſſy. strach, by ſye takym nezwedlo, geſſto prawije, ez y ta zabylftwije 120 paaſſijcz wol boh vffagij a zrzyecze k ſwyetſkey neſtatecznoſti...52 yakoy ſye w geruzalemy zydom zwedlo, geſto take ſye lydem bozijm nazywachu, ale ſrdczem ſwy welnvwſſe k ſwyetu daleko gym od boha byechu, yakoz to ſwyedczij ſam ſyn bozij rzka: lyd tento cztij mye vſty, ale daleko gych Mat. 15, 8. ſrdcze ode mne.* a protoz,3 wyda taku ſlepotu lydu toho, geſto gy byeffe 125 122° gym vczynyla myloſt wyeczij tohoto ſwyeta, ez nepoznaly toho, l czym by przyfîly k't ſpaſſenij ſwemu, ſam gych plakal yako przijetel, gych take zabylftwo wijda, neb gednvv, kdyz zdaſſe ſye zydom, by gych myeſto w pokogi ſtalo, przed hody welykonocznymy przyblyzyw ſye kryſtus k myeſtu, znage taynoſt kazdeho ſrdcze, wyeda, po kterem vmyſle ma 130 ktera wyecz komu przygijty neb wygyty w odplatye aneb w pokutye, vzrzyew myeſto, w nyemz mladij y ſtarſſij vmyſly ſwymy welnvly gen k tomuto ſwyetů — mladij ſye k hodu ruchy ſwymy przyprawowachu a k ſwym5s kwaſom, druh druhu ſlybyty ſye chtye ſwyetſſku marnoſtij, a ftarſfij byechu ſye protyw ſynu53 bozijemu ſebraly w raadu —...56 a w tom57 plaaczy pocze rzceczi ſyn bozij k myeſtu: kdybyš8 poznalo y ty, toczyff 47 kon. ř. 48 znam. odstavce. buď schází věta hlavní, odpovídající větě srovnávající s yakoz (ř. 107—111), nebo jest uznati za tu hlavní větu následující od slov y ktery až po lydem? (do ř. 119.) 50 a přips. tence svrchu (aneb). 31 kon. ř. 52 věta zkomolena, nejspíše že část její vypadla. 53 odd. 31 b, k protaženy 55 akwym. 56 chybí část věty asi smyslu takového: Kristus jich plakáše. 57 Awtom. 58 kdy by. Žal. 52, 6. 135 99. prawim. — 105. aprawim gefftie. — 111. awffak. — 114. zapomenuwffe. — 116. totiz. — 117. prawim. — 120. takowym. — 123. yakozto | ſam ſwiedczij ſyn bozij. —
232 Thess. 5, 10. ſwaty pawel:46 nerodte duchu pohaffowaty!* ma-li kto czo vmyíla ſtatecz- 100 neho, ce, neday geho rzijekam babylonſkym pohaſyti obwazanijm tohoto ſwyeta a�7 hlukem tyemto maſopuſtnym! neb blazeny muz, ktoz vffa we gmenu bozijem, a47 k tomu tak vffa, ez nezrzij k neſtatecznofty any k za- bylftwu krzywemu.48 rzekl ſem drzewe a rzku geſtie: wſeczky ſwyetiſke wyeczy gſu neſta- 105 tecznoft; neb w nych nemoz blazze byti a nesſtogij gych lahoda. protoz wſeczko weſelce ſwyetſke geſt krzywe zabylftwo, neb yakoz zabyly czlo- wyek krzyw geft, ez ſye mnij mudrym a negſa, a mnij, by ti neſmyſlely, geſto ſmyſl magij, a wſmyege ſye, yako by gemu dobrze bylo, ano gemu nenye dobrze; a ktoy wyerny przyetel takeho, acz sye on smyege, acz on 110 zpijewa, wſak ſye gijm mutij a pycze geho ...49 y ktery by z tyech nemudrych, geſto ſye zabyle weſelee maſopuft tento, aneb kdyzkoli y gyndy w ne- ſtatecznoſti tohoto ſwyeta, wſyczku ſwu ſnaznoſt vlozywſſe na to, aby ſye ſlybyli lydem, zapomnyewſſe aneb ſnad na to netbagijcze, gefſto dije duch ſwaty w zaltarzy: „ti, geſto ſye lydem lijbye, pohanyeny gſu; nebo boh 115 pohrdal geft gymy,“* toczyff marnym lydem tohoto ſwyeta zadagij ſye lybyty wyecze nez bohu — z tyech, rzku, nemudrych y ktery by nerzekl, bychom my nebyli nemudrzij neblaznyecz ſ nymy a netbagijcz ſye w tom zabylſtwije ſlybyti lydem? ale ſkonanije vkaze tu gych mudroſt anebso naſſy. strach, by ſye takym nezwedlo, geſſto prawije, ez y ta zabylftwije 120 paaſſijcz wol boh vffagij a zrzyecze k ſwyetſkey neſtatecznoſti...52 yakoy ſye w geruzalemy zydom zwedlo, geſto take ſye lydem bozijm nazywachu, ale ſrdczem ſwy welnvwſſe k ſwyetu daleko gym od boha byechu, yakoz to ſwyedczij ſam ſyn bozij rzka: lyd tento cztij mye vſty, ale daleko gych Mat. 15, 8. ſrdcze ode mne.* a protoz,3 wyda taku ſlepotu lydu toho, geſto gy byeffe 125 122° gym vczynyla myloſt wyeczij tohoto ſwyeta, ez nepoznaly toho, l czym by przyfîly k't ſpaſſenij ſwemu, ſam gych plakal yako przijetel, gych take zabylftwo wijda, neb gednvv, kdyz zdaſſe ſye zydom, by gych myeſto w pokogi ſtalo, przed hody welykonocznymy przyblyzyw ſye kryſtus k myeſtu, znage taynoſt kazdeho ſrdcze, wyeda, po kterem vmyſle ma 130 ktera wyecz komu przygijty neb wygyty w odplatye aneb w pokutye, vzrzyew myeſto, w nyemz mladij y ſtarſſij vmyſly ſwymy welnvly gen k tomuto ſwyetů — mladij ſye k hodu ruchy ſwymy przyprawowachu a k ſwym5s kwaſom, druh druhu ſlybyty ſye chtye ſwyetſſku marnoſtij, a ftarſfij byechu ſye protyw ſynu53 bozijemu ſebraly w raadu —...56 a w tom57 plaaczy pocze rzceczi ſyn bozij k myeſtu: kdybyš8 poznalo y ty, toczyff 47 kon. ř. 48 znam. odstavce. buď schází věta hlavní, odpovídající větě srovnávající s yakoz (ř. 107—111), nebo jest uznati za tu hlavní větu následující od slov y ktery až po lydem? (do ř. 119.) 50 a přips. tence svrchu (aneb). 31 kon. ř. 52 věta zkomolena, nejspíše že část její vypadla. 53 odd. 31 b, k protaženy 55 akwym. 56 chybí část věty asi smyslu takového: Kristus jich plakáše. 57 Awtom. 58 kdy by. Žal. 52, 6. 135 99. prawim. — 105. aprawim gefftie. — 111. awffak. — 114. zapomenuwffe. — 116. totiz. — 117. prawim. — 120. takowym. — 123. yakozto | ſam ſwiedczij ſyn bozij. —
Strana 233
233 takee by plakalo, geſto nynye weſelee ſye w tobye mladij twogy, a ftarffij vffagij w ſwu leſtnv radu, geſto newygde gym tak, yakoz mnije onij. neb w den twoy, geſtoy ku pokogi tobye, ſkrytoy to przed oczyma twyma, 140 ze przijdu dnowe na tye, ez obklyczije tye walmo ne-przyetelee twogy a ſe wſſech59 ſtran tye ſvvzije, a k zemy6o tye powrhu a twe ſyny, geſſto gfu w tobye, a kamen na kameny tebe neoſtane.* to ſyey wſe gyz naplnylo Luk. 19, 42—47. na tom myeftu, y dnes ten lyd zydowſky my wydijme w porobye mezy ſebuv,61 geſto ſye gym nezdalo toho, kdyz bugijechu, a ſyna1 bozij gych 145 plakafſe. y82 moz ſye kazdey hrzyefney dufy tato rzecz dobrze przyged- naty, geſito bugije w marnem weſelij tohoto ſwyeta newyducz, czo gy ma potkaty ſkoro. aczt gyz neplacze kryftus takych zabylitwa, ale ſkrze fwee3 fflechetne wzdy gych pycze, kdyz dobrzij ſwaty lydee zaloſtije ſle- poty ſwyetffkych lydij a yako rzkucz k takowey duífij: o,6 hubena dulíe, 150 marnoſtij ſwyetfíku offlepenaa, kdyby“ poznala, y ty by plakala, ale proto ſye weſelijff, zey w tento twoy den, geftoy twoy pokoy, ſkryto przed oczy- ma twyma, ez przijdu dnowe na tye a obſtupije66 tye neprzyetelee twogy walmo ſes7 wſſyech ſtran a ſvvzije tye a k zemyes tye powrhu a twell fyny, geſto glu w tobye, a kamen neoîtane tebe na kameny. o, ſmrty, nepra- 155 wemu czlowyeku, geſto wijecze ſwyet myluge nezly boha a geſt w pokogi a w ſbozij,“ kak geſt horzko na tye"o wzpomenuti;* awſakz ſnad by lepe bylo, by na tye czyeftyegije wzpomynali! ale nechat tye yakz chtyecz i oczij opowrhuv ſrdcze ſweho, y poſlee gijm na 1 oczy przijdefí a ſvvzijíí ge ſwu horzkofti, ez gſu nechtyely w ſwey buynoſty w den ſweho pokoge 160 na ſwoy ſye pofílednij czas, na czas welykcho nepokoge rozmyſlyty a radíſe chwylku potruchlety f ſprawedlnymy, nezly chwylku pobugety a pak wklonvti w take horze. takowa duſſe zdet ma ſwoy den, kdyz bez" ſtrachu weſelij ſye w marnych wyeczech, konecz ſwe zadoſti w tom ko- chanij vlozywîfy, kdyz gde ſbozije yako z wody, kdyz w czeſt powzdwyhne 5e afewífech. 60 akzemy. 61 odd. 62 kon. ř. 63 odd. 64 kon. ř.; po straně zase nô, tentokrát nepřetržené. 65 kdy na konci ř. 66 odd. 67 kon. ř. 68 akzemy. t° awíbozij. 70 rkp. naſye. 71 kon. ř. 72 odd. 73 odd. 74 kon. ř. 7 awkrzywem. 124. mne. — 145. kazdy hrzieffny duffy. — 151. wtento den twuoy. — 158. aopo- 150 nn.: Je to ohlas z druhé části kap. 3. Řehořovy homilie XXXIX (habita ad populum in basilica beati Joannis, quae dicitur Constantiniana), z níž potom níže překládáno věrněji a již se jménem Řehořovým. V kap. 1. a 2. sv. Řehoř „historiam s. lectionis breviter tractando transcurrit. 3. [Sed quia eversam jam Jerusalem novimus atque eversione sua in melius commutatam, quia expulsos latrones a templo atque ipsum jam templum dirutum scimus, debemus ex rebus exterioribus introrsus aliquam similitudinom trahere, atque ex eversis aedificiis parietum morum (sic) ruinam timere. Videns enim civitatem flevit super illam dicens: Quia si cognovisses et tu. Hoc semel egit, cum perituram civitatem esse nuntiavit. Hoc quotidie Redemptor noster per electos suos agere nullatenus cessat, cum quosdam ex bona vita ad mores reprobos pervenisse con- siderat. Plangit enim eos, qui nesciunt, cur plangantur, quia juxta Salomonis verba: Laetantur etc. (Prov. II, 14).] Qui si damnationem suam, quae eis imminet, agno- vissent, semetipsos cum lacrymis electorum plangerent. Bene autem periturae animae 1234 z Řehořovy homi lie 39., kap. 3 (P. L. LXXVI, col. 1295).1 Jesus Sirach 41, 1.]
233 takee by plakalo, geſto nynye weſelee ſye w tobye mladij twogy, a ftarffij vffagij w ſwu leſtnv radu, geſto newygde gym tak, yakoz mnije onij. neb w den twoy, geſtoy ku pokogi tobye, ſkrytoy to przed oczyma twyma, 140 ze przijdu dnowe na tye, ez obklyczije tye walmo ne-przyetelee twogy a ſe wſſech59 ſtran tye ſvvzije, a k zemy6o tye powrhu a twe ſyny, geſſto gfu w tobye, a kamen na kameny tebe neoſtane.* to ſyey wſe gyz naplnylo Luk. 19, 42—47. na tom myeftu, y dnes ten lyd zydowſky my wydijme w porobye mezy ſebuv,61 geſto ſye gym nezdalo toho, kdyz bugijechu, a ſyna1 bozij gych 145 plakafſe. y82 moz ſye kazdey hrzyefney dufy tato rzecz dobrze przyged- naty, geſito bugije w marnem weſelij tohoto ſwyeta newyducz, czo gy ma potkaty ſkoro. aczt gyz neplacze kryftus takych zabylitwa, ale ſkrze fwee3 fflechetne wzdy gych pycze, kdyz dobrzij ſwaty lydee zaloſtije ſle- poty ſwyetffkych lydij a yako rzkucz k takowey duífij: o,6 hubena dulíe, 150 marnoſtij ſwyetfíku offlepenaa, kdyby“ poznala, y ty by plakala, ale proto ſye weſelijff, zey w tento twoy den, geftoy twoy pokoy, ſkryto przed oczy- ma twyma, ez przijdu dnowe na tye a obſtupije66 tye neprzyetelee twogy walmo ſes7 wſſyech ſtran a ſvvzije tye a k zemyes tye powrhu a twell fyny, geſto glu w tobye, a kamen neoîtane tebe na kameny. o, ſmrty, nepra- 155 wemu czlowyeku, geſto wijecze ſwyet myluge nezly boha a geſt w pokogi a w ſbozij,“ kak geſt horzko na tye"o wzpomenuti;* awſakz ſnad by lepe bylo, by na tye czyeftyegije wzpomynali! ale nechat tye yakz chtyecz i oczij opowrhuv ſrdcze ſweho, y poſlee gijm na 1 oczy przijdefí a ſvvzijíí ge ſwu horzkofti, ez gſu nechtyely w ſwey buynoſty w den ſweho pokoge 160 na ſwoy ſye pofílednij czas, na czas welykcho nepokoge rozmyſlyty a radíſe chwylku potruchlety f ſprawedlnymy, nezly chwylku pobugety a pak wklonvti w take horze. takowa duſſe zdet ma ſwoy den, kdyz bez" ſtrachu weſelij ſye w marnych wyeczech, konecz ſwe zadoſti w tom ko- chanij vlozywîfy, kdyz gde ſbozije yako z wody, kdyz w czeſt powzdwyhne 5e afewífech. 60 akzemy. 61 odd. 62 kon. ř. 63 odd. 64 kon. ř.; po straně zase nô, tentokrát nepřetržené. 65 kdy na konci ř. 66 odd. 67 kon. ř. 68 akzemy. t° awíbozij. 70 rkp. naſye. 71 kon. ř. 72 odd. 73 odd. 74 kon. ř. 7 awkrzywem. 124. mne. — 145. kazdy hrzieffny duffy. — 151. wtento den twuoy. — 158. aopo- 150 nn.: Je to ohlas z druhé části kap. 3. Řehořovy homilie XXXIX (habita ad populum in basilica beati Joannis, quae dicitur Constantiniana), z níž potom níže překládáno věrněji a již se jménem Řehořovým. V kap. 1. a 2. sv. Řehoř „historiam s. lectionis breviter tractando transcurrit. 3. [Sed quia eversam jam Jerusalem novimus atque eversione sua in melius commutatam, quia expulsos latrones a templo atque ipsum jam templum dirutum scimus, debemus ex rebus exterioribus introrsus aliquam similitudinom trahere, atque ex eversis aedificiis parietum morum (sic) ruinam timere. Videns enim civitatem flevit super illam dicens: Quia si cognovisses et tu. Hoc semel egit, cum perituram civitatem esse nuntiavit. Hoc quotidie Redemptor noster per electos suos agere nullatenus cessat, cum quosdam ex bona vita ad mores reprobos pervenisse con- siderat. Plangit enim eos, qui nesciunt, cur plangantur, quia juxta Salomonis verba: Laetantur etc. (Prov. II, 14).] Qui si damnationem suam, quae eis imminet, agno- vissent, semetipsos cum lacrymis electorum plangerent. Bene autem periturae animae 1234 z Řehořovy homi lie 39., kap. 3 (P. L. LXXVI, col. 1295).1 Jesus Sirach 41, 1.]
Strana 234
234 123% fſczeſtijczko ſwyetíſke, kdyz bugije w mladoſty kraſney a zdrawey,"2 lij- 165 boſty w rozkofſy tyela ſweho powolygijcz, ſtrachu ſmrty a ſuvdu bozijeho nedopuſtyecz k ſwemu 2 ſrdczy.] ale wſe ſye to gym ohoryczij, neb tyech den ſkonanije wezme a naftane"s den ſprawedlnych, geſto zde trpije pro ſprawedlnoft a truchlegij, geſto zde dne sweho nechtyely gmyety w*4 mar- noſty a w krzywem" zabylſtwije, kdyz ſye gych truchloft wradoft obratij, 170 w den bozijeho okazanije zlym y dobrym. neb ten den weczer vczynij a ſkonanije dnij a pokogy wſſyech hrzyeffnych a bude poczatek dne wyecz- neho pokoge a vtyechy wiſyech, geſto vffali we gmeno bozije a nezrzyely76 k neftatecznoſti any k zabylſtwu krzywemu. neb pan hoſpodyn gest wſſyech ſboznych vtyeffytel, geſto ſye dawa gedynke tijem, yakoz swaty augustyn"7 175 poklada, gefto pro wyeczne vtyeffenije [utěšením]78 tohoto ſwyeta pohr- dugij. neb ktoz ſye zde tyeſſije neſtatecznemu, bozijeho vtyeſſenije negſu hodny; ale ktoz zde trpije, budu i bohem vtyeffeny. y zadnyt79 nemoz w obeem ſwyetu vtyeffen byty, anyzt ſye moz kto y zde, y tam radowaty. ale ktoz chcze gedno gmyety, muffijt druhe potratyty. ktoz w czem gynem 180 wijecze ſye chcze tyeffyty nez II w boze, ſprawne geft, aby taky ztratyl boha. ale ktozt ztratij boha myloſtywa ſobye, nykakezt nevgde geho hnyewywa. tyt rzeczi ſwaty auguftyn mluvij. protoz kdyz przijde ſkonanije zlych weſelij a wſe ſye gym obratij w horzkoſt, czozkoly gmyely k ſwemu pokogi, tot ſye gym gych vtyecha 185 ohoryczij w kramolu, w lopoti a 4 w hrozney cztyczi, anot y ſam s ſebu, y druh ſ druhem leptati ſye neprzeſſtaneso, ze gſu kdy dofíli toho horze, zey kdy byl kto komu ku przyczynye tee hrozne tuhy, ze gſu kdy blaz- nowemu weſelij dali ſwogy frdecznye oczy oflepyty, aby k konczy ne- wydyele, zdaly by byly wyſtrzyehly ſye tee ſwe cztycze.81 o, czoy gych 190 76 odd. 77 červ. podtrž. 78 v rkp. chybí. 7 odd. s na okraji přikreslena ruka se vztý- čeným ukazovákem. 81 znam. slovosledu. (rkp.: tee "cztycze "ſwe). 82 kon. ř. wrhnu. — 161. s ſprawedliwymi. — 167. ohoržcij. — 168. ſprawedliwych. — 172. pokoy. — 180. druhe opuſtiti. — 182. niyakz neugde geho hniewu tat rzežcij. — 186. ohorczij wbiedu wlopoti a whrozne muky. — 189n. newidieli. — 190. tee sententia, quae subditur, convenit: Et quidem in hac die tua etc. (Luc. XIX, 42). Suam hic diem habet anima perversa, quae transitorio gaudet in tempore. [Cui ca, quae adsunt, ad pacem sunt,] quia dum ex rebus temporalibus laetatur, dum hono- ribus extollitur, dum in carnis voluptate resolvitur, dum nulla venturae poenae formidine terretur, pacem habet in die sua, quae grave damnationis suae scandalum in die habebit aliena. Ibi enim affligenda est, ubi justi laetabuntur; et cuncta, quae modo ei ad pacem sunt, tunc in amaritudinem rixae vertentur, [1647] quia rixari secum incipiet, cur damnationem, quam patitur, non expavit, cur a prospiciendis malis sequentibus oculos mentis clausit. Unde ei dicitur: Nunc autem abscondita sunt ab oculis tuis. Perversa quippe anima rebus praesentibus dedita, in terrenis voluptatibus resoluta, abscondit sibi mala sequentia, quia praevidere futura refugit, quae praesentem laetitiam perturbant; dumque in praesentis vitae oblectationibus se deserit, quid aliud quam clausis oculis ad ignem vadit? Unde bene scriptum est:.... (Eccli. XI, 27). Et inde per Paulum dicitur:.... (I Cor. VII, 50), quia
234 123% fſczeſtijczko ſwyetíſke, kdyz bugije w mladoſty kraſney a zdrawey,"2 lij- 165 boſty w rozkofſy tyela ſweho powolygijcz, ſtrachu ſmrty a ſuvdu bozijeho nedopuſtyecz k ſwemu 2 ſrdczy.] ale wſe ſye to gym ohoryczij, neb tyech den ſkonanije wezme a naftane"s den ſprawedlnych, geſto zde trpije pro ſprawedlnoft a truchlegij, geſto zde dne sweho nechtyely gmyety w*4 mar- noſty a w krzywem" zabylſtwije, kdyz ſye gych truchloft wradoft obratij, 170 w den bozijeho okazanije zlym y dobrym. neb ten den weczer vczynij a ſkonanije dnij a pokogy wſſyech hrzyeffnych a bude poczatek dne wyecz- neho pokoge a vtyechy wiſyech, geſto vffali we gmeno bozije a nezrzyely76 k neftatecznoſti any k zabylſtwu krzywemu. neb pan hoſpodyn gest wſſyech ſboznych vtyeffytel, geſto ſye dawa gedynke tijem, yakoz swaty augustyn"7 175 poklada, gefto pro wyeczne vtyeffenije [utěšením]78 tohoto ſwyeta pohr- dugij. neb ktoz ſye zde tyeſſije neſtatecznemu, bozijeho vtyeſſenije negſu hodny; ale ktoz zde trpije, budu i bohem vtyeffeny. y zadnyt79 nemoz w obeem ſwyetu vtyeffen byty, anyzt ſye moz kto y zde, y tam radowaty. ale ktoz chcze gedno gmyety, muffijt druhe potratyty. ktoz w czem gynem 180 wijecze ſye chcze tyeffyty nez II w boze, ſprawne geft, aby taky ztratyl boha. ale ktozt ztratij boha myloſtywa ſobye, nykakezt nevgde geho hnyewywa. tyt rzeczi ſwaty auguftyn mluvij. protoz kdyz przijde ſkonanije zlych weſelij a wſe ſye gym obratij w horzkoſt, czozkoly gmyely k ſwemu pokogi, tot ſye gym gych vtyecha 185 ohoryczij w kramolu, w lopoti a 4 w hrozney cztyczi, anot y ſam s ſebu, y druh ſ druhem leptati ſye neprzeſſtaneso, ze gſu kdy dofíli toho horze, zey kdy byl kto komu ku przyczynye tee hrozne tuhy, ze gſu kdy blaz- nowemu weſelij dali ſwogy frdecznye oczy oflepyty, aby k konczy ne- wydyele, zdaly by byly wyſtrzyehly ſye tee ſwe cztycze.81 o, czoy gych 190 76 odd. 77 červ. podtrž. 78 v rkp. chybí. 7 odd. s na okraji přikreslena ruka se vztý- čeným ukazovákem. 81 znam. slovosledu. (rkp.: tee "cztycze "ſwe). 82 kon. ř. wrhnu. — 161. s ſprawedliwymi. — 167. ohoržcij. — 168. ſprawedliwych. — 172. pokoy. — 180. druhe opuſtiti. — 182. niyakz neugde geho hniewu tat rzežcij. — 186. ohorczij wbiedu wlopoti a whrozne muky. — 189n. newidieli. — 190. tee sententia, quae subditur, convenit: Et quidem in hac die tua etc. (Luc. XIX, 42). Suam hic diem habet anima perversa, quae transitorio gaudet in tempore. [Cui ca, quae adsunt, ad pacem sunt,] quia dum ex rebus temporalibus laetatur, dum hono- ribus extollitur, dum in carnis voluptate resolvitur, dum nulla venturae poenae formidine terretur, pacem habet in die sua, quae grave damnationis suae scandalum in die habebit aliena. Ibi enim affligenda est, ubi justi laetabuntur; et cuncta, quae modo ei ad pacem sunt, tunc in amaritudinem rixae vertentur, [1647] quia rixari secum incipiet, cur damnationem, quam patitur, non expavit, cur a prospiciendis malis sequentibus oculos mentis clausit. Unde ei dicitur: Nunc autem abscondita sunt ab oculis tuis. Perversa quippe anima rebus praesentibus dedita, in terrenis voluptatibus resoluta, abscondit sibi mala sequentia, quia praevidere futura refugit, quae praesentem laetitiam perturbant; dumque in praesentis vitae oblectationibus se deserit, quid aliud quam clausis oculis ad ignem vadit? Unde bene scriptum est:.... (Eccli. XI, 27). Et inde per Paulum dicitur:.... (I Cor. VII, 50), quia
Strana 235
235 gyz ſeſſlo, buynych mladczow y mladycz, geſto bugijechu take na ſwyetye y maſopuíty ſwy8 wefelijm ozdobowachu a nemnijecze, by to gym tak ſkoro ſpadlo! awſak gym ſpadlo a gynym ſye takez fítane. a protoz ktoz bugije tohoto maſopuſta bez bozije bazny neb kdyzkoli, w marnem weſelij 195 tohoto ſwyeta lutowee nadyege klada ſobye a vffage, yako by ſwym ſmyflem, ſwy8e vkladem y boha mohl oklamaty, a yako rzka: „necht nynye pogmyegy ſwe vtyechy; potom necham, az ſtar budu“: a kto ge wije, fítarafí-ly ſye, czyli ſnad wzlupije tye za mladu hlijza neb ſmrt gynaa, yakoz ſye fîtawa negednomu? czo-li wijeff, ktere budeſí ſtar gla myſli? 200 acz by gyz ſtar byl, kdyz w gednom za mladu a za83 fijly netbaſí na boh, w ftarofti budeff w druhem netbati, protoz rzku takowey duffi: by wye- dyela, co przijde na'4 tye, tak by ſye blaznowye netyefſyla; ale ſkrytoy to przed oczyma5 twyma, a ne86 bez twe wijny. neb ta nemudra duſſe gefítoy ſye poddala tomuto ſwyetu, w fſwyetíkych ſye rozkoffech rozpuf- 205 tywffy, fama ſobye zakrywa oczy, aby k konczi newydyele. a tak nevpatrzij toho zleho, czo na'4 ny przijde, az ſye w nye y vwalij"5 z nedogyepije; neb nechcze toho obmyſlyti, geſto zdeyffije weſelee zamvczyge. a kdyz tak w utyeffes tohoto ſwyeta vlehlay wſeczka, czoz gyneho rzeeczi, gen oczi ſobye zaſtrzyewffy gde k ſwemu [ horzi, a protoz ſíczaſtny, ktoz w dob- 210 rem gſa bydle pomnij zleho, a yakoz dije ſwaty pawel, ktoz ſye weſelij, yako by ſye neweſelyl.* neb dije ſwaty rzehorz:89 acz geſt kake weſelee tohoto czaſu, bud tak, at nykdy hroza dne ſudneho neſeyde i myíli, aby, kdyz horzkoſt poſlednije pomíty myl przeítraffij, yakoz víkrownij weſelee zdeyffije, takez potom vſkrownyena byla bozije pomſta. neb hnyew toho 215 ſudneho dne poſlednijeho tyem kazdemu bude tyezij, czym nenye kto menye ftrachuge fye geho. ast aby pomnyely, czym geft nemudre weselee vikrownyti, czeho ſye geft ftrachowaty, znamenayte, kakt przijkree to 1243 Kor. 7, 30. Gregorii M. ho- milia XXXIX, cap. 3—5 (P. L. LXXVI, col. 1295—1297.) 83 aza na konci ř. 84 kon. ř. 85 odd. 86 ane na kon. ř. 8 wutyelſe. 88 h, A, k protaženy. 8 červ. podtrž. 9 odd. 3 za tím na konci ř. nepřetržené k. muky ſwe. — 191. mladenczow. — 193. awffak gym to ſpadlo. — 197. akto wie. — 201. prawim, takowe geft duffy. — 211. yake. — 220. oprzijkra ahodina. — 222. et si qua est praesentis temporis, ita est agenda laetitia, ut nunquam amaritudo sequentis judicii recedat a memoria, quatenus dum mens pavida extremae ultionis timore transfigitur, quantum nunc praesens laetitia, tantum post ira subsequens temperetur. [Hinc namque scriptum est: Beatus homo etc. (Prov. XXVIII, 14).] Sequentis enim ira judicii tanto tunc districtior portabitur, quanto nunc et inter culpas minime timetur. 4. Sequitur: Quia venient etc. (Luc. XIX, 43). Qui unquam sunt humanae animae majores inimici, quam maligni spiritus, qui hanc a corpore exeuntem obsi- dent, quam in carnis amore positam deceptoriis delectationibus fovent? Quam vallo circumdant, quia ante mentis ejus oculos reductis iniquitatibus, quas perpe- travit, hanc ad societatem suae damnationis trahentes coarctant, ut in ipsa jam extremitate vitae deprehensa, et a quibus hostibus circumclusa sit, videat, et tamen evadendi aditum invenire non possit [quia operari jam bona non licet, quae, cum licuit agere, contempsit. De quibus adhuc apte, quod sequitur, intelligi valet: Circum- dabunt te et coangustabunt te undique]. Maligni quippe spiritus undique animam
235 gyz ſeſſlo, buynych mladczow y mladycz, geſto bugijechu take na ſwyetye y maſopuíty ſwy8 wefelijm ozdobowachu a nemnijecze, by to gym tak ſkoro ſpadlo! awſak gym ſpadlo a gynym ſye takez fítane. a protoz ktoz bugije tohoto maſopuſta bez bozije bazny neb kdyzkoli, w marnem weſelij 195 tohoto ſwyeta lutowee nadyege klada ſobye a vffage, yako by ſwym ſmyflem, ſwy8e vkladem y boha mohl oklamaty, a yako rzka: „necht nynye pogmyegy ſwe vtyechy; potom necham, az ſtar budu“: a kto ge wije, fítarafí-ly ſye, czyli ſnad wzlupije tye za mladu hlijza neb ſmrt gynaa, yakoz ſye fîtawa negednomu? czo-li wijeff, ktere budeſí ſtar gla myſli? 200 acz by gyz ſtar byl, kdyz w gednom za mladu a za83 fijly netbaſí na boh, w ftarofti budeff w druhem netbati, protoz rzku takowey duffi: by wye- dyela, co przijde na'4 tye, tak by ſye blaznowye netyefſyla; ale ſkrytoy to przed oczyma5 twyma, a ne86 bez twe wijny. neb ta nemudra duſſe gefítoy ſye poddala tomuto ſwyetu, w fſwyetíkych ſye rozkoffech rozpuf- 205 tywffy, fama ſobye zakrywa oczy, aby k konczi newydyele. a tak nevpatrzij toho zleho, czo na'4 ny przijde, az ſye w nye y vwalij"5 z nedogyepije; neb nechcze toho obmyſlyti, geſto zdeyffije weſelee zamvczyge. a kdyz tak w utyeffes tohoto ſwyeta vlehlay wſeczka, czoz gyneho rzeeczi, gen oczi ſobye zaſtrzyewffy gde k ſwemu [ horzi, a protoz ſíczaſtny, ktoz w dob- 210 rem gſa bydle pomnij zleho, a yakoz dije ſwaty pawel, ktoz ſye weſelij, yako by ſye neweſelyl.* neb dije ſwaty rzehorz:89 acz geſt kake weſelee tohoto czaſu, bud tak, at nykdy hroza dne ſudneho neſeyde i myíli, aby, kdyz horzkoſt poſlednije pomíty myl przeítraffij, yakoz víkrownij weſelee zdeyffije, takez potom vſkrownyena byla bozije pomſta. neb hnyew toho 215 ſudneho dne poſlednijeho tyem kazdemu bude tyezij, czym nenye kto menye ftrachuge fye geho. ast aby pomnyely, czym geft nemudre weselee vikrownyti, czeho ſye geft ftrachowaty, znamenayte, kakt przijkree to 1243 Kor. 7, 30. Gregorii M. ho- milia XXXIX, cap. 3—5 (P. L. LXXVI, col. 1295—1297.) 83 aza na konci ř. 84 kon. ř. 85 odd. 86 ane na kon. ř. 8 wutyelſe. 88 h, A, k protaženy. 8 červ. podtrž. 9 odd. 3 za tím na konci ř. nepřetržené k. muky ſwe. — 191. mladenczow. — 193. awffak gym to ſpadlo. — 197. akto wie. — 201. prawim, takowe geft duffy. — 211. yake. — 220. oprzijkra ahodina. — 222. et si qua est praesentis temporis, ita est agenda laetitia, ut nunquam amaritudo sequentis judicii recedat a memoria, quatenus dum mens pavida extremae ultionis timore transfigitur, quantum nunc praesens laetitia, tantum post ira subsequens temperetur. [Hinc namque scriptum est: Beatus homo etc. (Prov. XXVIII, 14).] Sequentis enim ira judicii tanto tunc districtior portabitur, quanto nunc et inter culpas minime timetur. 4. Sequitur: Quia venient etc. (Luc. XIX, 43). Qui unquam sunt humanae animae majores inimici, quam maligni spiritus, qui hanc a corpore exeuntem obsi- dent, quam in carnis amore positam deceptoriis delectationibus fovent? Quam vallo circumdant, quia ante mentis ejus oculos reductis iniquitatibus, quas perpe- travit, hanc ad societatem suae damnationis trahentes coarctant, ut in ipsa jam extremitate vitae deprehensa, et a quibus hostibus circumclusa sit, videat, et tamen evadendi aditum invenire non possit [quia operari jam bona non licet, quae, cum licuit agere, contempsit. De quibus adhuc apte, quod sequitur, intelligi valet: Circum- dabunt te et coangustabunt te undique]. Maligni quippe spiritus undique animam
Strana 236
236 bude, kdyz ſye naplnij hrzyeffney duſſy to hrozne ſlowo, gefítoy rzeczeno: przijduv dnije na tye a obſtupve" tye ſe wſſech ſtran walmo"1 krutij twogy neprzyetelee a ſvvzije tye. o, przijkraa hodyno tyezkeho dne, kdyz tak 220 krutij neprzyetelee, ſkarzedij dyably, ſe wſſech ſtran obſtupije hubenv a zatyeſnije gij, kdyz z tyela poyde, gefíto gij, donydz byefle w bez- przyemney mylofty ſweho tyela, leſtnije w lahodach gegije pochlebowachu! neb chtyecz gy przyweſty k rozpaczy a k wyetſfij92 cztijczy, to wſe zlee, gymz geft wynna, vkazij gij ſwym zpoſobem. a tak ſe wſſech ſtran vzrzij 225 krutce zaſtupy ſwych neprzatel, ale nykdyez nevzrzij, kudy by vſſla; neb donydz vgijty mohla, nerodyla, gych pochlebenftwije poſluchagycz, ne- odtrhla ſye od myloſty neſtateczneho, radugycz ſye w zabylftwye krzy- wem. a tak oftane w naywyetífij tuze, naywyecz nefftateczne mylowawffy a glucz ſvvzena a ſe wſſech93 ſtran obſtupena nepodobnymy czyny ſwymy 230 fferzednymy a negen czyny, ale rzeczmy take y myfílenym, y czoy kdy dobreho obmeſſkala. a tak, geſtoy ſye byla ke wſſelykey woli ſwyetfſkey rozpufftyla w ſwey buynoſty czynyecz, czoz chtyecz, welmy ſwobodnye, bude ſvvzena przevkrutnye. o, hrzyefna dufſe, ſkrytyt ſye bude nykakz nelze a tak mrzkym a34 krutym neprzatelom w rucze ſye doſtati przyelyff 235 124 hroza nefſlychanaa! y czo95 odpowije! vboha dufſe, kdyz bude pocztu od nije potrzebowano ze wſſeho35 czaſu, kteryg byl dan gij az do oka mzenije,"6 kak geft ztrawen, ze wffyech tyech przijczyn, ktereg myela k dob- remu ſwemu? a wſſc to bude odſuzeno, czozkoly bude nalezeno, gefſtoy podle wole95 bozije nezporzijezeno. a a,37 czo hrzyechow, geffto gych netbala 240 hubena duſſe, wyſkoczije protywes nij z nedogijepije, yako by gij byli w ſtrazi ſtaali! a protoz owſſem ſye mylijſi, hrzyeſſna duſſe, marnye ſye weſelecz v's weſelij ſwyetfſkem. by take wyedijela ſwe ſvvzenije, plakala by a hledala by, donydz czas geft, donydz tye boh nawfftyewuge ſwu myloſtij, aby vſſla toho horze. neb twe myeſto, toczyff tyelo, w nyemz 245 nynye bugyeff, yako by wyecz w nyem bylot w pokogi byti, powrzenot bude, ez kamen na kameny w nyem neoſtane, kdy z nyeho wydrzijena budeff; a tak ſye w rowu rozborzij, ez koſt ſ koſtij neoſtane. tedyt y fynowe twogy padnv, toczyf twa myfílenije, gefítot ſye zdalo, by tak wyfíla, 2 akwyetffij. 33 afewífech. 94 kon. ř. 95 odd. 96 do oka mzenije. 97 odd. a za a 227. donizd. — 223. pochlebowanie. — 224. mucze. — 234. niyakz. — 238. ktere ge miela. — 240. neporziezeno. — 244. a 255. donizd. — 245. a 249. totiz. — 248. angustant, quando ei non solum operis, verum etiam locutionis atque insuper cogi- tationis iniquitates replicant, ut quae prius se per multa dilatavit in scelere, ad extremum de omnibus angustetur in retributione. [Sequitur: Et ad terram prosternent te et filios tuos, qui in te sunt. Tunc anima per cognitionem reatus sui ad terram consternitur, cum caro, quam vitam suam credidit, redire ad pulverem urgetur.] Tunc in mortem filii illius cadunt, cum cogitationes illicitae, quae modo ex illa pro- deunt, in extrema vitae ultione dissipantur, sicut scriptum est:.... (Psal. CXLV, 4). [Quae scilicet durae cogitationes intelligi etiam per lapidum significationem valent. Nam sequitur: Et non relinquent in te lapidem super lapidem....]
236 bude, kdyz ſye naplnij hrzyeffney duſſy to hrozne ſlowo, gefítoy rzeczeno: przijduv dnije na tye a obſtupve" tye ſe wſſech ſtran walmo"1 krutij twogy neprzyetelee a ſvvzije tye. o, przijkraa hodyno tyezkeho dne, kdyz tak 220 krutij neprzyetelee, ſkarzedij dyably, ſe wſſech ſtran obſtupije hubenv a zatyeſnije gij, kdyz z tyela poyde, gefíto gij, donydz byefle w bez- przyemney mylofty ſweho tyela, leſtnije w lahodach gegije pochlebowachu! neb chtyecz gy przyweſty k rozpaczy a k wyetſfij92 cztijczy, to wſe zlee, gymz geft wynna, vkazij gij ſwym zpoſobem. a tak ſe wſſech ſtran vzrzij 225 krutce zaſtupy ſwych neprzatel, ale nykdyez nevzrzij, kudy by vſſla; neb donydz vgijty mohla, nerodyla, gych pochlebenftwije poſluchagycz, ne- odtrhla ſye od myloſty neſtateczneho, radugycz ſye w zabylftwye krzy- wem. a tak oftane w naywyetífij tuze, naywyecz nefftateczne mylowawffy a glucz ſvvzena a ſe wſſech93 ſtran obſtupena nepodobnymy czyny ſwymy 230 fferzednymy a negen czyny, ale rzeczmy take y myfílenym, y czoy kdy dobreho obmeſſkala. a tak, geſtoy ſye byla ke wſſelykey woli ſwyetfſkey rozpufftyla w ſwey buynoſty czynyecz, czoz chtyecz, welmy ſwobodnye, bude ſvvzena przevkrutnye. o, hrzyefna dufſe, ſkrytyt ſye bude nykakz nelze a tak mrzkym a34 krutym neprzatelom w rucze ſye doſtati przyelyff 235 124 hroza nefſlychanaa! y czo95 odpowije! vboha dufſe, kdyz bude pocztu od nije potrzebowano ze wſſeho35 czaſu, kteryg byl dan gij az do oka mzenije,"6 kak geft ztrawen, ze wffyech tyech przijczyn, ktereg myela k dob- remu ſwemu? a wſſc to bude odſuzeno, czozkoly bude nalezeno, gefſtoy podle wole95 bozije nezporzijezeno. a a,37 czo hrzyechow, geffto gych netbala 240 hubena duſſe, wyſkoczije protywes nij z nedogijepije, yako by gij byli w ſtrazi ſtaali! a protoz owſſem ſye mylijſi, hrzyeſſna duſſe, marnye ſye weſelecz v's weſelij ſwyetfſkem. by take wyedijela ſwe ſvvzenije, plakala by a hledala by, donydz czas geft, donydz tye boh nawfftyewuge ſwu myloſtij, aby vſſla toho horze. neb twe myeſto, toczyff tyelo, w nyemz 245 nynye bugyeff, yako by wyecz w nyem bylot w pokogi byti, powrzenot bude, ez kamen na kameny w nyem neoſtane, kdy z nyeho wydrzijena budeff; a tak ſye w rowu rozborzij, ez koſt ſ koſtij neoſtane. tedyt y fynowe twogy padnv, toczyf twa myfílenije, gefítot ſye zdalo, by tak wyfíla, 2 akwyetffij. 33 afewífech. 94 kon. ř. 95 odd. 96 do oka mzenije. 97 odd. a za a 227. donizd. — 223. pochlebowanie. — 224. mucze. — 234. niyakz. — 238. ktere ge miela. — 240. neporziezeno. — 244. a 255. donizd. — 245. a 249. totiz. — 248. angustant, quando ei non solum operis, verum etiam locutionis atque insuper cogi- tationis iniquitates replicant, ut quae prius se per multa dilatavit in scelere, ad extremum de omnibus angustetur in retributione. [Sequitur: Et ad terram prosternent te et filios tuos, qui in te sunt. Tunc anima per cognitionem reatus sui ad terram consternitur, cum caro, quam vitam suam credidit, redire ad pulverem urgetur.] Tunc in mortem filii illius cadunt, cum cogitationes illicitae, quae modo ex illa pro- deunt, in extrema vitae ultione dissipantur, sicut scriptum est:.... (Psal. CXLV, 4). [Quae scilicet durae cogitationes intelligi etiam per lapidum significationem valent. Nam sequitur: Et non relinquent in te lapidem super lapidem....]
Strana 237
237 250 yakzs myflyla, tat zahynvv, yakoz geft pfano: w ten den wifechna" gych myfílenije zhynv.* a's procz to wíſe prawij cztenije? nebs nepoznala žal. 145, 4. czaſu ſweho nawiftyewenije. rozlycznyet hofpodyn nawiftyewuge pijfmem, kazateli, nahodij nyekomu dobru raadu, da przyczynu a nyekdy taynym ſwym wdechnutijm wzbudij zadoſt k ſluzbye bozij, k odtrhnvtij od ſwyet- 255 fíke marnoîty, a protoz, donydzt czeka nas hofpodyn, odfíkoczme ſwu myſlij ſwyeta, nevkladayme ſye na"s ſwyetſku vtyechu; neb ſwyet geft marnoft a nenyet itateczen k blaznofty, a wie weselee swyetiſke geft krzywee zabylftwo. ale blazeny muz, ktoz vffa we gmeno bozije a nezrzij k ne- îtatecznoſti any k zabyltwu krzywemu.* blazeny muz, ktoz ſtrpij poku- žal. 39, 5. 260 fſenije; neb kdyz zkuffen bude, wezme korunv zywota*, gijez naam racz Jak. 1, 12. dopomoczy, hoſpodyne! prwa nedyele w poſtie.l na? to dnes we cztenij* rozprawije koſtel, zey zly duch podítupyl Mat. 4, 1—11. ſyna bozijeho pokufenijm, abychom my nebyly bezpecz. neb y' gynde nas wyſtrzyeha pijí-l mo rzka: synu, przyſtupage k ſluzbye bozij îtoy 125a 5 w bazny a przypraw duffy ſwu ku pokuſſenij!* to, czoz ma ſchowano byti Jesus Sirach 2, 1. pro ſwu dobrotu, hodne geſt toho pokuffyty, tak-lyg dobree. a kdyz to, geſto kto ſluzij bohu, ma v wyecznych pokladyech ſchowano byty, prze- pufítye boh na czlowyeka pokuffenye, gefto by vkazalo dobrotu, sítaloft a ſtatecznoſt te ſluzby geho, protoz koftel poczynage puoft cztyrzdczat 10 dnij czte to dnes cztenije, geſtoy kryſtus przyſled pro ny na tento ſwyet poſtyl ſye pro ny dnij cztyrzydczety a ftrpyel pro ny od dyabla pokuffe- nije, gefftoy w myſly geho nemohl y gednv nepodobnu zadoîtij podnye- tyti, ale gen pobyezal geho wnyeyffymy wyeczmy ke dwemv: nayprw, gefftoy chtyel tyem progijty ſkrytoſt vmyſla geho, aby poznal, boh-ly geft 15 czyli gen czlowyek; ale w trzetijem pokufſenij w tom ho geft tahl w hrzyech nayhrubyegije, pro nyez hoy kriſtus przijſnye pijímem odehnal od ſebe a wzdy tak, yakz ny w czem4 gemu nepowolyl, any ſye dal znati gemu, by boh byl. a kdyz on raczyl ſtrpyety pokuſſenije, negmage w ſobye druhým a tečka (A a. ). 3 kon. ř. 3 W, d, ch protaženy. 1 červ. na řádek. 2 N na tři ř. 3 kon. ř. 4 ny- wezem. 5 odd. 6 kon. ř. tehdyt. — 250. yakz gfy myſlila. — 257. kblahoflawenftwie. — 261. hofpodine. amen 1. prwnij. — 3. bezpeczny. — 9. cztyrzidczet. — 10 n. (třikrát) pro nas. — 5. Quae cur hoc patiatur, adjungitur: Eo quod non cognoveris tempus visita- tionis tuae. Pravam quamque animam omnipotens Deus multis modis visitare con- suevit. Nam assidue hanc visitat praecepto, aliquando autem flagello, aliquando vero miraculo, ut et vera, quae nesciebat, audiat et tamen [1648] adhuc superbiens atque contemnens aut dolore compuncta redeat, aut beneficiis devicta malum, quod fecit, erubescat....
237 250 yakzs myflyla, tat zahynvv, yakoz geft pfano: w ten den wifechna" gych myfílenije zhynv.* a's procz to wíſe prawij cztenije? nebs nepoznala žal. 145, 4. czaſu ſweho nawiftyewenije. rozlycznyet hofpodyn nawiftyewuge pijfmem, kazateli, nahodij nyekomu dobru raadu, da przyczynu a nyekdy taynym ſwym wdechnutijm wzbudij zadoſt k ſluzbye bozij, k odtrhnvtij od ſwyet- 255 fíke marnoîty, a protoz, donydzt czeka nas hofpodyn, odfíkoczme ſwu myſlij ſwyeta, nevkladayme ſye na"s ſwyetſku vtyechu; neb ſwyet geft marnoft a nenyet itateczen k blaznofty, a wie weselee swyetiſke geft krzywee zabylftwo. ale blazeny muz, ktoz vffa we gmeno bozije a nezrzij k ne- îtatecznoſti any k zabyltwu krzywemu.* blazeny muz, ktoz ſtrpij poku- žal. 39, 5. 260 fſenije; neb kdyz zkuffen bude, wezme korunv zywota*, gijez naam racz Jak. 1, 12. dopomoczy, hoſpodyne! prwa nedyele w poſtie.l na? to dnes we cztenij* rozprawije koſtel, zey zly duch podítupyl Mat. 4, 1—11. ſyna bozijeho pokufenijm, abychom my nebyly bezpecz. neb y' gynde nas wyſtrzyeha pijí-l mo rzka: synu, przyſtupage k ſluzbye bozij îtoy 125a 5 w bazny a przypraw duffy ſwu ku pokuſſenij!* to, czoz ma ſchowano byti Jesus Sirach 2, 1. pro ſwu dobrotu, hodne geſt toho pokuffyty, tak-lyg dobree. a kdyz to, geſto kto ſluzij bohu, ma v wyecznych pokladyech ſchowano byty, prze- pufítye boh na czlowyeka pokuffenye, gefto by vkazalo dobrotu, sítaloft a ſtatecznoſt te ſluzby geho, protoz koftel poczynage puoft cztyrzdczat 10 dnij czte to dnes cztenije, geſtoy kryſtus przyſled pro ny na tento ſwyet poſtyl ſye pro ny dnij cztyrzydczety a ftrpyel pro ny od dyabla pokuffe- nije, gefftoy w myſly geho nemohl y gednv nepodobnu zadoîtij podnye- tyti, ale gen pobyezal geho wnyeyffymy wyeczmy ke dwemv: nayprw, gefftoy chtyel tyem progijty ſkrytoſt vmyſla geho, aby poznal, boh-ly geft 15 czyli gen czlowyek; ale w trzetijem pokufſenij w tom ho geft tahl w hrzyech nayhrubyegije, pro nyez hoy kriſtus przijſnye pijímem odehnal od ſebe a wzdy tak, yakz ny w czem4 gemu nepowolyl, any ſye dal znati gemu, by boh byl. a kdyz on raczyl ſtrpyety pokuſſenije, negmage w ſobye druhým a tečka (A a. ). 3 kon. ř. 3 W, d, ch protaženy. 1 červ. na řádek. 2 N na tři ř. 3 kon. ř. 4 ny- wezem. 5 odd. 6 kon. ř. tehdyt. — 250. yakz gfy myſlila. — 257. kblahoflawenftwie. — 261. hofpodine. amen 1. prwnij. — 3. bezpeczny. — 9. cztyrzidczet. — 10 n. (třikrát) pro nas. — 5. Quae cur hoc patiatur, adjungitur: Eo quod non cognoveris tempus visita- tionis tuae. Pravam quamque animam omnipotens Deus multis modis visitare con- suevit. Nam assidue hanc visitat praecepto, aliquando autem flagello, aliquando vero miraculo, ut et vera, quae nesciebat, audiat et tamen [1648] adhuc superbiens atque contemnens aut dolore compuncta redeat, aut beneficiis devicta malum, quod fecit, erubescat....
Strana 238
233 Jesus Sirach 2, 1. P. L. CLXXXIII, col. 196 a 1084. 125% k hrzyechu podnyetu y gednoho, czo my pak bez pokuffenij ſych y onyech5 mozem byti, w ſobye gmagijcz podnyet hrzyechu z poruíſeneho przyrozenye 20 ods ſweho tyela a ſwyetſſke wijeczi lybee tyelu na wſe ſtrany a nelybe take, a k tomu' naff ſtary wrah chtye nas naffije czti zbawyty, lakaa nafí ſwu lítij a podnyeczyge? a protoz dobrze naas ono pijímo napomijna rzka: synu, przyſtupage k ſluzbye bozij ſtoy w bazny a przypraw duſſy ſwu ku pokuffenij!* welijmt geft lepe w bazny ftaaty w pokorze, nez whrdofty 25 vffagijcz ſobye y padnvty neopatrnye. a kdyz ſye przyprawij czlowyek czekage potky, ſwytyezij ſpyeſſe, nezli kdyz przijde potka z nedogijepije. a tak, geſto tuto dije pijſmo ſtaree: „przypraw ſwu duſſy ku pokuſſenij“, to dije ſwaty bernart:' wyftrzyehamt waff, bratrzije, y zadnyt nenije na zemy bez pokufſenije. bude-li ſnad komu odvato gedno, bezpecznye anebo ſnad 30 i wyetífijm ſtrachem czekay druheho! nykdy, donydz kto geſt w tomto I tyele ſmrtedlnem, plneho pokoge a ſwobodftwije nemoz gmyety a bez- peczſtwa, potrzebyey toho, aby przychazala pokuffenye; neb ktoz ſta- tecznye bude boyowati, korunv wezme. I czym bychom pak boyowali, kdyby' nebyl, kto by naff wzbuzal? kdey wytyezítwo, nenye-li boge? my- 35 lofrdnye boh ſ namy czynij, ez przepufítije pokufſenije a pomaha naam ſwytyezyty. a protoz, yakoz morze nemoz byty w pokogi, by gym wyetrowe nehybali, tak any naff zdeyffij zywot moz prazden byty pokuffenije; ale tak geſt pln geho, ez weffken naff zywot podobnyey nazwan pokuffenym a rytyerzítwym, yakoz dije iob:8 rytyerzftwyet geft zywot czlowyeczij 40 Job 7, 1. na zemy.* a protoz dnes przyczynv gmagijcz mluwyty o tom wytyez- ftwije, pamatugijcz, ez y naffl ſpaſytel kryſt9 11 trpyel od dyabla poku- fſenije a ſwytyezyl, znamenayte trogi wyecz, geftot k nam przyſluffye o wytyezſtwu: gedno, czo nas wzbuzije pokufſenym k rytyerzſtwij; druhe, kterym czynem mame ſwytyezyty, kazdu wyecz wiſelykeho pokuſſenije 45 potkagijcz podobnv wijeczij; trze-tije, ktery z wytyezítwye vzytek wezmem.12 sedmera wyecz geft, geſto kazdaa nel3 gednv, ale rozlycznv wyeczij pokuffije nafí a wzbuzije k wytyezſtwu, ale vmylly k ſobye nepodobnymy. wzbuzije nas boh, ale ten chcze ſkrz to dobremu nafſemu. wzbuzegij nas 50 blyznij nafy chtyecz tomu, gefíto mame, aneb chtyecz ſkrze tol4 napaaíti ſwu woli. wzbuzije dyabel, a ten by nas chtyel zahubyty. wzbuzye ſwyet, 7 aktomu. 8 červ. podtrž. » kdy by. 10 odd. 11 kon. ř. 12 znam. odstavce. 13 kon. ř. 17. wniczem. — 19. tiech y oniech. — 31. donizd. — 56. oprwniem. — 69. po- 29 nn.: Z řeči V. Bernardovy in Psalmum XC (Qui habitat): Hoc enim praemo- nitos vos esse volo neminem super terram absque tentatione victurum, ut cui forte tollitur aliqua, alteram securus exspectet; aut forte non securus, sed pavidus magis ; et sic petat ab ea liberari, ut nunquam sibi in corpore mortis hujus libertatem perfectam seu requiem audeat polliceri. K tomu sr. úryvek z řeči Bernardovy in Cantica LXIV, num. 1: Vulpes tentationes sunt. Necesse est, ut veniant tentationes. Quis enim coronabitur, nisi qui legitime certaverit? (II Tim. II, 3) aut quomodo certabunt, si desit, qui impugnet?....
233 Jesus Sirach 2, 1. P. L. CLXXXIII, col. 196 a 1084. 125% k hrzyechu podnyetu y gednoho, czo my pak bez pokuffenij ſych y onyech5 mozem byti, w ſobye gmagijcz podnyet hrzyechu z poruíſeneho przyrozenye 20 ods ſweho tyela a ſwyetſſke wijeczi lybee tyelu na wſe ſtrany a nelybe take, a k tomu' naff ſtary wrah chtye nas naffije czti zbawyty, lakaa nafí ſwu lítij a podnyeczyge? a protoz dobrze naas ono pijímo napomijna rzka: synu, przyſtupage k ſluzbye bozij ſtoy w bazny a przypraw duſſy ſwu ku pokuffenij!* welijmt geft lepe w bazny ftaaty w pokorze, nez whrdofty 25 vffagijcz ſobye y padnvty neopatrnye. a kdyz ſye przyprawij czlowyek czekage potky, ſwytyezij ſpyeſſe, nezli kdyz przijde potka z nedogijepije. a tak, geſto tuto dije pijſmo ſtaree: „przypraw ſwu duſſy ku pokuſſenij“, to dije ſwaty bernart:' wyftrzyehamt waff, bratrzije, y zadnyt nenije na zemy bez pokufſenije. bude-li ſnad komu odvato gedno, bezpecznye anebo ſnad 30 i wyetífijm ſtrachem czekay druheho! nykdy, donydz kto geſt w tomto I tyele ſmrtedlnem, plneho pokoge a ſwobodftwije nemoz gmyety a bez- peczſtwa, potrzebyey toho, aby przychazala pokuffenye; neb ktoz ſta- tecznye bude boyowati, korunv wezme. I czym bychom pak boyowali, kdyby' nebyl, kto by naff wzbuzal? kdey wytyezítwo, nenye-li boge? my- 35 lofrdnye boh ſ namy czynij, ez przepufítije pokufſenije a pomaha naam ſwytyezyty. a protoz, yakoz morze nemoz byty w pokogi, by gym wyetrowe nehybali, tak any naff zdeyffij zywot moz prazden byty pokuffenije; ale tak geſt pln geho, ez weffken naff zywot podobnyey nazwan pokuffenym a rytyerzítwym, yakoz dije iob:8 rytyerzftwyet geft zywot czlowyeczij 40 Job 7, 1. na zemy.* a protoz dnes przyczynv gmagijcz mluwyty o tom wytyez- ftwije, pamatugijcz, ez y naffl ſpaſytel kryſt9 11 trpyel od dyabla poku- fſenije a ſwytyezyl, znamenayte trogi wyecz, geftot k nam przyſluffye o wytyezſtwu: gedno, czo nas wzbuzije pokufſenym k rytyerzſtwij; druhe, kterym czynem mame ſwytyezyty, kazdu wyecz wiſelykeho pokuſſenije 45 potkagijcz podobnv wijeczij; trze-tije, ktery z wytyezítwye vzytek wezmem.12 sedmera wyecz geft, geſto kazdaa nel3 gednv, ale rozlycznv wyeczij pokuffije nafí a wzbuzije k wytyezſtwu, ale vmylly k ſobye nepodobnymy. wzbuzije nas boh, ale ten chcze ſkrz to dobremu nafſemu. wzbuzegij nas 50 blyznij nafy chtyecz tomu, gefíto mame, aneb chtyecz ſkrze tol4 napaaíti ſwu woli. wzbuzije dyabel, a ten by nas chtyel zahubyty. wzbuzye ſwyet, 7 aktomu. 8 červ. podtrž. » kdy by. 10 odd. 11 kon. ř. 12 znam. odstavce. 13 kon. ř. 17. wniczem. — 19. tiech y oniech. — 31. donizd. — 56. oprwniem. — 69. po- 29 nn.: Z řeči V. Bernardovy in Psalmum XC (Qui habitat): Hoc enim praemo- nitos vos esse volo neminem super terram absque tentatione victurum, ut cui forte tollitur aliqua, alteram securus exspectet; aut forte non securus, sed pavidus magis ; et sic petat ab ea liberari, ut nunquam sibi in corpore mortis hujus libertatem perfectam seu requiem audeat polliceri. K tomu sr. úryvek z řeči Bernardovy in Cantica LXIV, num. 1: Vulpes tentationes sunt. Necesse est, ut veniant tentationes. Quis enim coronabitur, nisi qui legitime certaverit? (II Tim. II, 3) aut quomodo certabunt, si desit, qui impugnet?....
Strana 239
239 a ten nas czaſto oklamawa. wzbuzije nas mnohokrat tyelo naſſe a poſſkwrnij nafí. wzbuzije boy fam czlowyek protyw ſobyell chtye doſty ſwey woli 55 vczynyty. wzbuzegij az y dobrzij ſkutczy pokufſenije a boy vczynije czlo- wijeku, yakoz vſlyffyf o kazdem nyeczo, o prwem treem dije ſwaty rzehorz: gedny wyeczi od boha, druhe od blyznijeho,14 trzetije od protywnijka, toczyff od dyabla, trpijme. o druhem treem dije ſwaty bernart :15 popvvdcze czlowyeczij geft ſwyet, tyelo y ſam ſwoy czlowyek dada kl3 hrzyechu po- 60 wolenije. a pak dobrzij ſkutczy tyem nas yako pokuffegij a czynije nam protywenſtwije, zey tyezko ge czynyty a neſnadno przyrozenij gyz 126a poruffenemu, a to kazdy do ſebe wydij, wyzmez kratcze, kterym czynem popvvzije nas ktera wyecz z tyechto. rzekl ſem nayprw, ez boh nas wzbuzije czynije nam protywenſtwije neb pokuffenije; ale znamenay, kterym czy- 65 nem. boht nenije zlych pokuffytel,* yakozt prawij ſwaty yakub,15 tyem Jak. 1, 13. czynem, by komu zlaa myſlenije w ſrdczy roznyetyl neb puſtyl w ſrdcze. ale nyekdy nam odeyme ſbozije, zdrawije, myloſt w nabozenſtwij, chtye nas tyem w zadoft nebeſkych wyeczij a16 w zadoft wyecznehol7 zywota powzdwyhnyty a myíl nafy od mylowanije tohoto ſwyeta odtahnyty, 70 w16 nyemz nycz trpnye nenye dobreho, any geft czo wplnye dobre, ale, acz czo geft dobreho, wſey to od polu, nee gedwa malijtky drobtek one plne a trpnel! dobroty, druhe blyznij nafſy wzbuzegij nas w pokuffenije, nyekdy nam pochlebugijcz protyw prawdye, nye- kdy nam ſkodijeczi8 na ſtatcze, nyekdy czty naffije ſwym zprawowanym vtrhagijcz, neb vraz 75 vczynyecz y na tyele1 a kteruzkoly2° czynyecz nam krzywdu lítij neb moczij, rzeczij neb ſkutkem, z hnyewu, z hrdofty neb z zawyfty, trzetije dyabel naas wzbuzije leczyege nam y ſtroge pokuſſenije, wpuftyege w myll zlee zadoíty, podítywage k zlemu leftnye a chytrze, o nyemz dije ſwaty bernart 22 przeleftny had, genz nema gynee fnaznofty, gedyne aby duffe 80 zywota zbawyl, wzdy vſtawnye ſtrogij zlee nafe, podíftywanijm gedo- P. L. LXXVI, col. 1264 C. P. L. CLXXXIII, col. 1189. S.Bernardi InQua- dragesima sermo V, cap. 2 (P. L. CLXXXIII col. 178.) 14 odd. 15 červ. podtrž. 16 kon. ř. 17 rkp. wyeczneneho. 18 k, k protaženy. 57 n. Z homilie Rehořovy 35.: Sciendum praeterea est, quod tribus modis virtus patientiae exerceri solet. Alia namque sunt, quae a Deo, alia, quae ab antiquo ad- versario, alia, quae a proximo sustinemus. 58 nn.: Z řeči Bernardovy 85. in Cantica: Impulsor diabolus est, impulsor mundus, impulsor homo. [Quis iste homo sit, quaeris? Quisque sui. Noli mirari.] Usque adeo homo impulsor sibi est [et suimet praecipitator], ut non sit, quod ab altero impulsore formides, si ipse a te proprias contineas manus. Quis enim.... (I Petr. III, 13). Manus tua consensus tuus. [Si diabolo suggerente, vel saeculo suadente, quod non oportet, assensum tuum tenueris et non dederis membra tua arma iniquitati, nec permiseris regnare peccatum in tuo mortali corpore; bonum te aemulatorem probasti, cui malitia omnino nil nocuit: vide, ne magis profucrit... Tuto citována byla Štítným jen první věta, ale o něco níže další část místa (v. str. 240 ř. 101 n.). 79 nn.: Z této řeči Bernardovy přeloženy některé úryvky i o něco níže (v řádek 94 nn. a 117 nn.); otiskujeme lat. text v pův. jeho souvislosti.
239 a ten nas czaſto oklamawa. wzbuzije nas mnohokrat tyelo naſſe a poſſkwrnij nafí. wzbuzije boy fam czlowyek protyw ſobyell chtye doſty ſwey woli 55 vczynyty. wzbuzegij az y dobrzij ſkutczy pokufſenije a boy vczynije czlo- wijeku, yakoz vſlyffyf o kazdem nyeczo, o prwem treem dije ſwaty rzehorz: gedny wyeczi od boha, druhe od blyznijeho,14 trzetije od protywnijka, toczyff od dyabla, trpijme. o druhem treem dije ſwaty bernart :15 popvvdcze czlowyeczij geft ſwyet, tyelo y ſam ſwoy czlowyek dada kl3 hrzyechu po- 60 wolenije. a pak dobrzij ſkutczy tyem nas yako pokuffegij a czynije nam protywenſtwije, zey tyezko ge czynyty a neſnadno przyrozenij gyz 126a poruffenemu, a to kazdy do ſebe wydij, wyzmez kratcze, kterym czynem popvvzije nas ktera wyecz z tyechto. rzekl ſem nayprw, ez boh nas wzbuzije czynije nam protywenſtwije neb pokuffenije; ale znamenay, kterym czy- 65 nem. boht nenije zlych pokuffytel,* yakozt prawij ſwaty yakub,15 tyem Jak. 1, 13. czynem, by komu zlaa myſlenije w ſrdczy roznyetyl neb puſtyl w ſrdcze. ale nyekdy nam odeyme ſbozije, zdrawije, myloſt w nabozenſtwij, chtye nas tyem w zadoft nebeſkych wyeczij a16 w zadoft wyecznehol7 zywota powzdwyhnyty a myíl nafy od mylowanije tohoto ſwyeta odtahnyty, 70 w16 nyemz nycz trpnye nenye dobreho, any geft czo wplnye dobre, ale, acz czo geft dobreho, wſey to od polu, nee gedwa malijtky drobtek one plne a trpnel! dobroty, druhe blyznij nafſy wzbuzegij nas w pokuffenije, nyekdy nam pochlebugijcz protyw prawdye, nye- kdy nam ſkodijeczi8 na ſtatcze, nyekdy czty naffije ſwym zprawowanym vtrhagijcz, neb vraz 75 vczynyecz y na tyele1 a kteruzkoly2° czynyecz nam krzywdu lítij neb moczij, rzeczij neb ſkutkem, z hnyewu, z hrdofty neb z zawyfty, trzetije dyabel naas wzbuzije leczyege nam y ſtroge pokuſſenije, wpuftyege w myll zlee zadoíty, podítywage k zlemu leftnye a chytrze, o nyemz dije ſwaty bernart 22 przeleftny had, genz nema gynee fnaznofty, gedyne aby duffe 80 zywota zbawyl, wzdy vſtawnye ſtrogij zlee nafe, podíftywanijm gedo- P. L. LXXVI, col. 1264 C. P. L. CLXXXIII, col. 1189. S.Bernardi InQua- dragesima sermo V, cap. 2 (P. L. CLXXXIII col. 178.) 14 odd. 15 červ. podtrž. 16 kon. ř. 17 rkp. wyeczneneho. 18 k, k protaženy. 57 n. Z homilie Rehořovy 35.: Sciendum praeterea est, quod tribus modis virtus patientiae exerceri solet. Alia namque sunt, quae a Deo, alia, quae ab antiquo ad- versario, alia, quae a proximo sustinemus. 58 nn.: Z řeči Bernardovy 85. in Cantica: Impulsor diabolus est, impulsor mundus, impulsor homo. [Quis iste homo sit, quaeris? Quisque sui. Noli mirari.] Usque adeo homo impulsor sibi est [et suimet praecipitator], ut non sit, quod ab altero impulsore formides, si ipse a te proprias contineas manus. Quis enim.... (I Petr. III, 13). Manus tua consensus tuus. [Si diabolo suggerente, vel saeculo suadente, quod non oportet, assensum tuum tenueris et non dederis membra tua arma iniquitati, nec permiseris regnare peccatum in tuo mortali corpore; bonum te aemulatorem probasti, cui malitia omnino nil nocuit: vide, ne magis profucrit... Tuto citována byla Štítným jen první věta, ale o něco níže další část místa (v. str. 240 ř. 101 n.). 79 nn.: Z této řeči Bernardovy přeloženy některé úryvky i o něco níže (v řádek 94 nn. a 117 nn.); otiskujeme lat. text v pův. jeho souvislosti.
Strana 240
240 watym rozdymaa hnvtije w myíli nepodobnaa, rozpalyge zadoít a ty- fijcze ſíkodnymy czyny neprzeſtawa pokuffety lydíſkych frdecz. cztwrte ſwyet nam czynij pokuſſenije, ſe wſyech stran ſkyta nam marnoſt. o tom dije ſwaty bernart :21 kolyk ma ſwyet lybych wyeczij, tolyk pokuſſenij trpij ſprawedlny czlowyek. neb yako by to kazdemu rzekl: podte, vzywte ſwyeta! y ktoy22 kdy przyfſel odonvd,23 by vkazal dobre onoho ſwyeta? okrafil ſye, czijſtye ſye gmyey, wzdwyhny ſye wzho-l ru, dobud24 ſobye dobreho rucha, vzyway toho, czoz przed2 ſebu wydijff, chod w rozyene25 wyenczi, donydzt rozye neoprchne! pate podſſtijwa naas tyelo naſſe zadage ſobye lybych wyeczij, chtye w kazdey lijboſty vtyechu gmyety a yako rzka: ee,2° necht nemynv y gedne luky, na nijz bych vtyechy nepogmyelo w ſwem rozpufíczenij! toy nam powyedyel ſwaty pawel, y famy to pohrzyechu Gal. 5, 17. czygem w ſobye, ez tyelo zada protyw duchu.*27 o tom pokuſſenij dije ſwaty In Quadrag. s. v, bernart: samy nofijme ſwe ofijdlo, wffudy ſweho neprzyetele chowame cap. 1 a 3. f febu: myenymt tyelo, gefítoy w hrzyechu poczato, vrozeno y odcho- 95 wano.27 welyket geft nebezpeczenftwije a tyezky boy protyw neprzyeteli27 domaczyemu, a naywyecze ez my, toczyfí gelykoz podle duíſe,27 gſme przychozij zde, ne w fſwê2s kragy, a ten naff neprzyetel w ſwem bydlij kragi a doma geſt gemu. sſeíte ſam bywa czlowyek protyw ſobye,2 kdyz gey przemahaty bude pokuſſenije a bude yako toczyty myſlij, powolyty-ly czy nechaty. o tomt2 dije ſwaty bernart:29 ] taky geft popudcze ku padanij ſam ſwoy czlowyek, ez nenye, by ſye czo baal gyneho, acz ſam ſwey ruczye wzbranij, zle ſobye vczynyty, rukut myenym powolenije; gedne to wzdrz, y gednot nevíſkodij pokuſſenije! sedme mame pokufenije w dobrych czy- nech, ez z porufſeneho gyz przyrozenije nenye nam lahodno, ale praczno 105 126b P. L. CLXXXIII, col. 1189. 85 90 100 13 ynatyele. 20 akteruzkoly. 21 červ. podtrž. 22 odd. 23 od onvd. 24 d, b, d protaž. 25 kon. ř. 26 odd. a za druhýme tečka (E e.). 27 odd. 28 kon. ř. 22 červ. podtrž. zdwihnuti. — 82. frdcze. — 85. ſprawedliwy. — 91. bych wtiech nepogmielo. — 94. ſwa ofydla. — 94 n. chowame febu. — 98. zde ] wewffem kragy. — 108. ayaks ſtrach. — 1. .... Ipsi enim, ut manifestum est, gestamus laqueum nostrum, ubique proprium circumferimus inimicum: carnem hanc loquor de peccato natam, in peccato nutritam [corruptam nimis ipsa origine, sed multo amplius prava con- suetudine vitiatam. Hinc est, quod tam acriter caro adversus spiritum concu- piscit,....] 2. [Huic accedit, hanc adjuvat, hac utitur ad impugnandos nos] callidissimus serpens, cui [nullum aliud desiderium est,] nullum studium, [nullum negotium,] nisi effundere sanguinem animarum. Hic est, qui jugiter machinatur malum, [qui desideria carnis instigat, qui concupiscentiae ignem naturalem quodammodo] vene- natis suggestionibus sufflat, illicitos motus inflammat; [peccati occasiones parat,] et mille nocendi artibus corda hominum tentare non cessat. [Hic est, qui manus nostras proprio cingulo alligat....] 3. [Sed quid prodest indicasse pericula, si nulla consolatio, nulla adhibeantur remedia?] Grande quidem periculum est, et gravis lucta adversus domesticum hostem: maxime cum nos advenae simus, et ille civis ; ille suam inhabitet regionem, nos exsules simus et peregrini....
240 watym rozdymaa hnvtije w myíli nepodobnaa, rozpalyge zadoít a ty- fijcze ſíkodnymy czyny neprzeſtawa pokuffety lydíſkych frdecz. cztwrte ſwyet nam czynij pokuſſenije, ſe wſyech stran ſkyta nam marnoſt. o tom dije ſwaty bernart :21 kolyk ma ſwyet lybych wyeczij, tolyk pokuſſenij trpij ſprawedlny czlowyek. neb yako by to kazdemu rzekl: podte, vzywte ſwyeta! y ktoy22 kdy przyfſel odonvd,23 by vkazal dobre onoho ſwyeta? okrafil ſye, czijſtye ſye gmyey, wzdwyhny ſye wzho-l ru, dobud24 ſobye dobreho rucha, vzyway toho, czoz przed2 ſebu wydijff, chod w rozyene25 wyenczi, donydzt rozye neoprchne! pate podſſtijwa naas tyelo naſſe zadage ſobye lybych wyeczij, chtye w kazdey lijboſty vtyechu gmyety a yako rzka: ee,2° necht nemynv y gedne luky, na nijz bych vtyechy nepogmyelo w ſwem rozpufíczenij! toy nam powyedyel ſwaty pawel, y famy to pohrzyechu Gal. 5, 17. czygem w ſobye, ez tyelo zada protyw duchu.*27 o tom pokuſſenij dije ſwaty In Quadrag. s. v, bernart: samy nofijme ſwe ofijdlo, wffudy ſweho neprzyetele chowame cap. 1 a 3. f febu: myenymt tyelo, gefítoy w hrzyechu poczato, vrozeno y odcho- 95 wano.27 welyket geft nebezpeczenftwije a tyezky boy protyw neprzyeteli27 domaczyemu, a naywyecze ez my, toczyfí gelykoz podle duíſe,27 gſme przychozij zde, ne w fſwê2s kragy, a ten naff neprzyetel w ſwem bydlij kragi a doma geſt gemu. sſeíte ſam bywa czlowyek protyw ſobye,2 kdyz gey przemahaty bude pokuſſenije a bude yako toczyty myſlij, powolyty-ly czy nechaty. o tomt2 dije ſwaty bernart:29 ] taky geft popudcze ku padanij ſam ſwoy czlowyek, ez nenye, by ſye czo baal gyneho, acz ſam ſwey ruczye wzbranij, zle ſobye vczynyty, rukut myenym powolenije; gedne to wzdrz, y gednot nevíſkodij pokuſſenije! sedme mame pokufenije w dobrych czy- nech, ez z porufſeneho gyz przyrozenije nenye nam lahodno, ale praczno 105 126b P. L. CLXXXIII, col. 1189. 85 90 100 13 ynatyele. 20 akteruzkoly. 21 červ. podtrž. 22 odd. 23 od onvd. 24 d, b, d protaž. 25 kon. ř. 26 odd. a za druhýme tečka (E e.). 27 odd. 28 kon. ř. 22 červ. podtrž. zdwihnuti. — 82. frdcze. — 85. ſprawedliwy. — 91. bych wtiech nepogmielo. — 94. ſwa ofydla. — 94 n. chowame febu. — 98. zde ] wewffem kragy. — 108. ayaks ſtrach. — 1. .... Ipsi enim, ut manifestum est, gestamus laqueum nostrum, ubique proprium circumferimus inimicum: carnem hanc loquor de peccato natam, in peccato nutritam [corruptam nimis ipsa origine, sed multo amplius prava con- suetudine vitiatam. Hinc est, quod tam acriter caro adversus spiritum concu- piscit,....] 2. [Huic accedit, hanc adjuvat, hac utitur ad impugnandos nos] callidissimus serpens, cui [nullum aliud desiderium est,] nullum studium, [nullum negotium,] nisi effundere sanguinem animarum. Hic est, qui jugiter machinatur malum, [qui desideria carnis instigat, qui concupiscentiae ignem naturalem quodammodo] vene- natis suggestionibus sufflat, illicitos motus inflammat; [peccati occasiones parat,] et mille nocendi artibus corda hominum tentare non cessat. [Hic est, qui manus nostras proprio cingulo alligat....] 3. [Sed quid prodest indicasse pericula, si nulla consolatio, nulla adhibeantur remedia?] Grande quidem periculum est, et gravis lucta adversus domesticum hostem: maxime cum nos advenae simus, et ille civis ; ille suam inhabitet regionem, nos exsules simus et peregrini....
Strana 241
241 czynyty dobrze, gen acz kto w obyczey ſobye vwede czyny dobre a obleh- czij° ge gemu ſylna myloſt. ale ſprwa hroznoy ſye o dobre czyny ohrozyty a kakys ſtrach, zdali by poczna y nefîtatczyl!3° o tomt dije pijímo: gezekt geft pod prahem,* a lew na3l czyeftie,* toczyff: oftroy poczyety a pocznvcz 110 ſtrach welyke praczye. a tak wydijfi, kakt nas geſt ſe wſſech ſtran oblehlo pokuffenije, ez mozem ono flowo z zaltarze v prawdye rzeeczy: obkly- czyloy mye zlee, gemuz nenije poczta.32 * znamenayz y druhee takee, 033 nyemz ſem rzekl rzeeczi nyeczo: 7a kterym czynem przemoczyg ta pokuffenije. ale li at to, gefftoy my 127 115 w myſly, wyrzku rzyeczij ſwateho bernarta, a geſtoy w kazdem pokuſſenij, w kazdey potcze takowey potrzyebne gmyety na pamyety a w rozvmv:34 y kto gſme my, y ktera geſt fijla nafſe, bychom odolaty mohly tak mnohemu pokuffenij? ale gyftie, kdyz tak mnohe wijeczi, protywne y lybee, prze- pufítye boh na ny, tohot tyem od3 nafí potrzebugie a tomut chcze, abychom 120 wyducz ſwu neſtatecznoſt ſ ſnaznv modlytwu k geho ſye myloſrdenſtwij vtyekali zadagijcze pomoczi geho. tot geſt prwnije a obeczna35 potka, geſto gij wſſelyke pokuſfenije potkati mame, a pak, abychom ſ darem bozije myloſty a bozije pomoczy take praczowaly a czty wyeczne z wy- tyezítwa zaſluzyly, protyw kazdemu35 pokuffenij gmame ſyc gmyety gynak a gynak, yakz ktere przijde, a wzdy k tomu we wſem pomoczi bozije zadagijcz, aby y dar bozije myloſty nam pomahal, y my'5 i tyem take pra-lczowaly. neb bez nas nepomoz nam dar bozije myloſty, any my mozem czo dobreho vczynyty aneb ſye zleemu protywyty bez toho daru. protoz wyz, kterym czynem ktere potkaty pokufſenije36 z tyechto ſedmy, 130 0 nychz ſem prawyl, czijm kazdeho37 przemoczi, gefíto ſwym potka poku- ſſenym, a kak ſwytyezyty!38 nayprwe protyw3 tomu pokuſſenij, geſto boh nas kara, treſkcze, wede, vczij, rozvmny czynij a zadoſt nafly k wyecznye blazenemu zywotu onoho ſwyeta roznyeczyge, odeyma nam nyetere vtye- ffenije, przepufftye, czoz chcze, protywneho, chczem-ly ſwytyezyty, mame 135 pokornye trpyeti woli bozij, newrtraty protyw bohu,35 neb wyet on, czo czynye, a zda-lyt' ſye, byt to pro ktere twe prowynyenye przepuſtyl na tye, ftrzyez ſye potom toho! pakly tye chcze tyem ktere dawne4 pofíkwrny zde oczyftyty, aby potom nebylot trzyeba tyezílijeho oczyftyenije na 125 Sof. 2, 14. Přísl. 26, 13. Žal. 39, 13. In Quadrages. s. V. C. 4. 30 odd. 31 kon. ř. 32 červ. znam. odst. 33 kon. ř. 34 awrozvmy. 35 odd. 36 pokníſenije. 37 t. j. popůdce, pokušitele. 38 červ. znam. odst. 3 Azdalyt. 40 da na konci ř. přepsáno z dy. 111. obliczylo geft mne. — 113. nietczo. — 114. a 115. geffto geft. — 116. takowe geft. — 119. nanas. — 133. niektere. — 135. newrtkati. — 135. nebt on wie. — 117 nn.: Sed qui sumus nos, aut quae fortitudo nostra, ut tam multis [823] tentationibus resistere valeamus? Hoc erat certe, quod quaerebat Deus, hoc erat, ad quod nos perducere satagebat: ut videntes defectum nostrum, et quod non est nobis auxilium aliud, ad ejus misericordiam tota humilitate curramus. [Propterea rogo vos, fratres, ut semper ad manum habeatis tutissimum orationis refugium, de qua etiam memini me paulo ante in fine sermonis esse locutum.] Srovn. také úryvek otištěný níže. 16
241 czynyty dobrze, gen acz kto w obyczey ſobye vwede czyny dobre a obleh- czij° ge gemu ſylna myloſt. ale ſprwa hroznoy ſye o dobre czyny ohrozyty a kakys ſtrach, zdali by poczna y nefîtatczyl!3° o tomt dije pijímo: gezekt geft pod prahem,* a lew na3l czyeftie,* toczyff: oftroy poczyety a pocznvcz 110 ſtrach welyke praczye. a tak wydijfi, kakt nas geſt ſe wſſech ſtran oblehlo pokuffenije, ez mozem ono flowo z zaltarze v prawdye rzeeczy: obkly- czyloy mye zlee, gemuz nenije poczta.32 * znamenayz y druhee takee, 033 nyemz ſem rzekl rzeeczi nyeczo: 7a kterym czynem przemoczyg ta pokuffenije. ale li at to, gefftoy my 127 115 w myſly, wyrzku rzyeczij ſwateho bernarta, a geſtoy w kazdem pokuſſenij, w kazdey potcze takowey potrzyebne gmyety na pamyety a w rozvmv:34 y kto gſme my, y ktera geſt fijla nafſe, bychom odolaty mohly tak mnohemu pokuffenij? ale gyftie, kdyz tak mnohe wijeczi, protywne y lybee, prze- pufítye boh na ny, tohot tyem od3 nafí potrzebugie a tomut chcze, abychom 120 wyducz ſwu neſtatecznoſt ſ ſnaznv modlytwu k geho ſye myloſrdenſtwij vtyekali zadagijcze pomoczi geho. tot geſt prwnije a obeczna35 potka, geſto gij wſſelyke pokuſfenije potkati mame, a pak, abychom ſ darem bozije myloſty a bozije pomoczy take praczowaly a czty wyeczne z wy- tyezítwa zaſluzyly, protyw kazdemu35 pokuffenij gmame ſyc gmyety gynak a gynak, yakz ktere przijde, a wzdy k tomu we wſem pomoczi bozije zadagijcz, aby y dar bozije myloſty nam pomahal, y my'5 i tyem take pra-lczowaly. neb bez nas nepomoz nam dar bozije myloſty, any my mozem czo dobreho vczynyty aneb ſye zleemu protywyty bez toho daru. protoz wyz, kterym czynem ktere potkaty pokufſenije36 z tyechto ſedmy, 130 0 nychz ſem prawyl, czijm kazdeho37 przemoczi, gefíto ſwym potka poku- ſſenym, a kak ſwytyezyty!38 nayprwe protyw3 tomu pokuſſenij, geſto boh nas kara, treſkcze, wede, vczij, rozvmny czynij a zadoſt nafly k wyecznye blazenemu zywotu onoho ſwyeta roznyeczyge, odeyma nam nyetere vtye- ffenije, przepufftye, czoz chcze, protywneho, chczem-ly ſwytyezyty, mame 135 pokornye trpyeti woli bozij, newrtraty protyw bohu,35 neb wyet on, czo czynye, a zda-lyt' ſye, byt to pro ktere twe prowynyenye przepuſtyl na tye, ftrzyez ſye potom toho! pakly tye chcze tyem ktere dawne4 pofíkwrny zde oczyftyty, aby potom nebylot trzyeba tyezílijeho oczyftyenije na 125 Sof. 2, 14. Přísl. 26, 13. Žal. 39, 13. In Quadrages. s. V. C. 4. 30 odd. 31 kon. ř. 32 červ. znam. odst. 33 kon. ř. 34 awrozvmy. 35 odd. 36 pokníſenije. 37 t. j. popůdce, pokušitele. 38 červ. znam. odst. 3 Azdalyt. 40 da na konci ř. přepsáno z dy. 111. obliczylo geft mne. — 113. nietczo. — 114. a 115. geffto geft. — 116. takowe geft. — 119. nanas. — 133. niektere. — 135. newrtkati. — 135. nebt on wie. — 117 nn.: Sed qui sumus nos, aut quae fortitudo nostra, ut tam multis [823] tentationibus resistere valeamus? Hoc erat certe, quod quaerebat Deus, hoc erat, ad quod nos perducere satagebat: ut videntes defectum nostrum, et quod non est nobis auxilium aliud, ad ejus misericordiam tota humilitate curramus. [Propterea rogo vos, fratres, ut semper ad manum habeatis tutissimum orationis refugium, de qua etiam memini me paulo ante in fine sermonis esse locutum.] Srovn. také úryvek otištěný níže. 16
Strana 242
242 Řím. 12, 21. P. L. LXXVI, col. 1264 C—D. II Janův 5, 5.] 1283 onom fwyetye, wdyecznye to przygmy, aby malem wyetílijeho odbyl! a teez opyet II przygmy wdyecznye, kdyz tye tyem tahne od mylowanye 140 tohoto ſwyeta k oney nebeſſkey zadoſty, aneb wyſtrzycha hnyewu ſweho, neb przyczyny odgyma k hrzyechu! a pakly chcze gynym twu42 pokoru a trpedlnoſt3 vkazaty a w tom 3 ſwu chwalu a tobyc odplatu welyku ſhro- mazdyty, tyem fye weſel a wyz, at by ta teſknoſt a ta protywnoſt nebyla poczatek pekla! neprotyw ſye woli bozij; y ktoy ten, by protywye ſye 14b bohu mohl pokoy gmyety? a paklyt4 tyem boh pokufij tebe, ezt da w czemz kolywyek lyby proſpyech, wyz, at dobrodyenije geho z pamyety newygde! newîtupay w hrdoft a tyemy dary geho geho czty a chwaly hleday a45 wyeczne- ho vzytka ſweho ! tak ſwytyezijfſ w tom pokuſſenij." druha pokuſſenije, geſto ge mame od ſwych" blyznych, kdyz nam czynye czo protywneho, tak 150 mame przemoczi, abychom, acz y krzywdu by nam vczynyly, zlym ſye za45 zlee neodplaczyely, ale w dobrem zlee przemohly,* yakoz radij ſwaty pawel, a hnye-wu k frdczy neprzypufftyely, pakly hnyew dotkne, ale ynhed gey pohaſyty, nedati ſye rozmoczy gemu. trzetyeho przemozem po- kufytele, toczyf dyabla, a i pomoczij bozij ſwytyezijme, kdyz budem 155 ſye geho podfſtywanij protywyty, neb moz dyabel ke zlemu podfítywaty, moz chytra ofijdla leczyety dalez dalez potahuge, ale chczem-ly powolyty, toy w' naſſy woli, o tom49 treem pokuſſenij dije ſwaty rzehorz:° myſl ma w tom treem prozrzyety bedlywym okem, aby protyw tomu 9 zlemu, acz potka czo od blyznijeho, newefla w zadoft, by ſye zlym chtyela oplatyty, by 160 dyabelſkym pokuffenijm nebyla ſwedena, aby ſye kochala w hrzyechu aneb k hrzyechu powolyla, by protyw treſktanij"9 bozijemu w’l nepodobne wrtranije ſye neproſula. cztwrte ſwyet przemozem, budem-li fylnye ſye drzyety ſwyetla prawe krzeftyanſke wyery, takt dije swaty yan: tot geft wytyezſtwo, geſto ſwyet przemoz, wijera naſſe.* neb i ktoz ſylnije 165 a i pamyety52 wijerzij w boh a ten zpoſob, geſtoy w czyerkwy ſwatey, a wyeczny zywot, ten newazij draho tohoto ſwyeta, geho ſye nepodda my- lowanij, patee ſwe tyelo przemozem, kdyz praczij, vtrpenym, duchownij zadoſtij przemozem ſwu tyeleſnv zadoſt, yakoz prawij ſwaty pawel:50 vmrtwyte-ly duchem53 tyelefnee czyny, budete zywy; pakly zywy budete 170 Řím. 8, 13. podle tyela,54 toczyf yakoz was wede tyeleſna zadoft, zemrzete.* ffeíte a1 Apakly. 2 za tím výplň 6 nepřetržená. awtom. “apaklyt. 45 kon. ř. 46 červ. znam. odstavce. 4 odd. 48 afpomoczij. 4 odd. 50 červ. podtrž. 51 kon. ř. 52 afpamyety. 127 141. nebeſkee radofti nebo 1 žadofti. — 153. aby hniewu. — 154. yhned. — 157. dalez adale. — 157. to geft. — 160. odplatiti. — 163. wrtkanie. — 180. mijla gemu 158 nn.: Přeložena tu slova Rehořova z homilie 35., jež následují hned po oněch otištěných k řádku 57. Čtemeť u Rehoře dále: A proximo namque persecutiones, damna et contumelias, ab antiquo vero adversario tentamenta, a Deo autem flagella toleramus. Sed in his omnibus tribus modis vigilanti oculo semetipsam debet mens circumspicere, ne contra mala proximi pertrahatur ad retributionem mali, ne contra tentamenta adversarii seducatur ad delectationem vel consensum delicti, ne contra flagella opificis ad excessum proruat murmurationis.
242 Řím. 12, 21. P. L. LXXVI, col. 1264 C—D. II Janův 5, 5.] 1283 onom fwyetye, wdyecznye to przygmy, aby malem wyetílijeho odbyl! a teez opyet II przygmy wdyecznye, kdyz tye tyem tahne od mylowanye 140 tohoto ſwyeta k oney nebeſſkey zadoſty, aneb wyſtrzycha hnyewu ſweho, neb przyczyny odgyma k hrzyechu! a pakly chcze gynym twu42 pokoru a trpedlnoſt3 vkazaty a w tom 3 ſwu chwalu a tobyc odplatu welyku ſhro- mazdyty, tyem fye weſel a wyz, at by ta teſknoſt a ta protywnoſt nebyla poczatek pekla! neprotyw ſye woli bozij; y ktoy ten, by protywye ſye 14b bohu mohl pokoy gmyety? a paklyt4 tyem boh pokufij tebe, ezt da w czemz kolywyek lyby proſpyech, wyz, at dobrodyenije geho z pamyety newygde! newîtupay w hrdoft a tyemy dary geho geho czty a chwaly hleday a45 wyeczne- ho vzytka ſweho ! tak ſwytyezijfſ w tom pokuſſenij." druha pokuſſenije, geſto ge mame od ſwych" blyznych, kdyz nam czynye czo protywneho, tak 150 mame przemoczi, abychom, acz y krzywdu by nam vczynyly, zlym ſye za45 zlee neodplaczyely, ale w dobrem zlee przemohly,* yakoz radij ſwaty pawel, a hnye-wu k frdczy neprzypufftyely, pakly hnyew dotkne, ale ynhed gey pohaſyty, nedati ſye rozmoczy gemu. trzetyeho przemozem po- kufytele, toczyf dyabla, a i pomoczij bozij ſwytyezijme, kdyz budem 155 ſye geho podfſtywanij protywyty, neb moz dyabel ke zlemu podfítywaty, moz chytra ofijdla leczyety dalez dalez potahuge, ale chczem-ly powolyty, toy w' naſſy woli, o tom49 treem pokuſſenij dije ſwaty rzehorz:° myſl ma w tom treem prozrzyety bedlywym okem, aby protyw tomu 9 zlemu, acz potka czo od blyznijeho, newefla w zadoft, by ſye zlym chtyela oplatyty, by 160 dyabelſkym pokuffenijm nebyla ſwedena, aby ſye kochala w hrzyechu aneb k hrzyechu powolyla, by protyw treſktanij"9 bozijemu w’l nepodobne wrtranije ſye neproſula. cztwrte ſwyet przemozem, budem-li fylnye ſye drzyety ſwyetla prawe krzeftyanſke wyery, takt dije swaty yan: tot geft wytyezſtwo, geſto ſwyet przemoz, wijera naſſe.* neb i ktoz ſylnije 165 a i pamyety52 wijerzij w boh a ten zpoſob, geſtoy w czyerkwy ſwatey, a wyeczny zywot, ten newazij draho tohoto ſwyeta, geho ſye nepodda my- lowanij, patee ſwe tyelo przemozem, kdyz praczij, vtrpenym, duchownij zadoſtij przemozem ſwu tyeleſnv zadoſt, yakoz prawij ſwaty pawel:50 vmrtwyte-ly duchem53 tyelefnee czyny, budete zywy; pakly zywy budete 170 Řím. 8, 13. podle tyela,54 toczyf yakoz was wede tyeleſna zadoft, zemrzete.* ffeíte a1 Apakly. 2 za tím výplň 6 nepřetržená. awtom. “apaklyt. 45 kon. ř. 46 červ. znam. odstavce. 4 odd. 48 afpomoczij. 4 odd. 50 červ. podtrž. 51 kon. ř. 52 afpamyety. 127 141. nebeſkee radofti nebo 1 žadofti. — 153. aby hniewu. — 154. yhned. — 157. dalez adale. — 157. to geft. — 160. odplatiti. — 163. wrtkanie. — 180. mijla gemu 158 nn.: Přeložena tu slova Rehořova z homilie 35., jež následují hned po oněch otištěných k řádku 57. Čtemeť u Rehoře dále: A proximo namque persecutiones, damna et contumelias, ab antiquo vero adversario tentamenta, a Deo autem flagella toleramus. Sed in his omnibus tribus modis vigilanti oculo semetipsam debet mens circumspicere, ne contra mala proximi pertrahatur ad retributionem mali, ne contra tentamenta adversarii seducatur ad delectationem vel consensum delicti, ne contra flagella opificis ad excessum proruat murmurationis.
Strana 243
243 ſamy ſye przemozem a ſwytyezyme,54 kdyz poddame ſwu woli bozij woly a nepowolijme zadoſti tyela any dyabelfſkemu podnyeczowanij, byt hrzyech byl gyz yako v wratech,54* ano dyabel podſtijwa zadoſt, myſl trzij, wiſak u Mojž. 4, 7. 175 y ta zadoft geft geſtie pod naffij wolij. bude-ly ſye wole chutnye protywyty neoblybugycz, nepowolecz, gefftye ſye geft przemohl czlowyek a ſwy- tyezyl.55 sedme przemozem neſnadnoſt w56 dobrych czynech, kdyz w obyczey wezmucz czyny dobre, prawym przywyknv-tijm a oblybenym57 dobreho mijlo nam bude a lehko czynyty dobrze. neb komuy czo mijlo, nenye 180 gemu praczno; paklyg praczno, ale y ta pracze mijla mu bude.58 a tak wſſeczko przemoz myloſt.59 * znamenayz gefftye y trzetijeho, o nyemz mam tuto powyedyety, yakoz ſem prorzekl: ktery mame vzytek gmyety, kdyz z tyechto ſedmy przemozem kteru wyecz w tom, w nyemz nas wzbuzije w pokufſenije. 185 w knyhach taynycze ſwateho jana ſedm wyeczij geſt polozeno, geſto gſu k odplatye ſlybeny wytyezom tyemto, prwe geſt pſano, ez rzekl hoſpodyn: ktoz ſwytyezij, dam gemu ſ ſebu ſedyety na ſwem tronye.* o, welyka ° w my- Zjev. 3, 21. loſty bozije ſprawedlnoſti w ſlibu tomto! acz ſyey zdalo, by w56 czem obtyezyl, przepuſtye ktere na czlowijeka protywenſtwije, kak to bude 190 owſfem hoynye nahrazeno w naplnyenij tohoto ſlybu, geſto gſy rzekl: ktoz ſwytyezij, dam gemu fedyety ſe mnv na mem tronye! o, kaka"o vtyecha ſedyety ſ bohem w tom pokogy, geſto wychazije nad kazdy ſmyſl, na 128b tronu bozijem bez pohnutijej1 odpoczywaty! nee at rzku wijecze, ſkrze to" wytyezſtwo, ktoz podle woles bozije ſtrpij pokornye protywne wyeczi, 195 kterez na koho boh przepuſtij, a pakly"2 ma proſpyech, y“3 ten obratij k woli bozij: przijde na to, ez duch czlowyeczije myſly w dywney pochotnoſty a vtyeſſe pokoge toho naywyfyeho yako w gednotye kakeys budec4 1 bohem w ſpogenij dywnem. a zdaly" nemyenij toho ſwaty pawel rzka: ktoz lye boha przydrzij, ten bude geden duch f bohem, wifemu chtye temuz, geffto 200 y boh,6° w temz lijboft mage a vtyechu?* druhym wytyezom, geffto w boze 11 Kor. 6, 19.) ſwytyezije protyw ſwym8° blyznym, zly“3 ſye za zle neoplatyecz, flybenoy hrzyechom odpuſtyenye, yakoz w tyech knyhach ſwateho yana prawij hoſpodyn: ktoz ſwytyezij, v byelijtkee rucho obleczen bude.* teezt dije zjev. 8, 5. we cztenij ſwateho matyege kryſtus: odpuftyte-ly wy lydem gych zawyny, 205 toczyf zlym ſye za zlee neoplaczygijcz, odpuftyt wam nebeſky otecz za- wyny wafſe.* a] kdyz wijna bude odpuſſtyena“ a ſegde, czoz gyneho Mat. 6, 14. rzeeczi, nez [ež]" newynnoft oftane, a ta ſye ruchem byelym znamenawa. trzetijm wytyezom, geſto dyabla przemahagij nedaducz geho podífty- wanij przyſtupka k ſobye, nepowolecz, ale protywyecz ſye tomu, k nye- 210 muzto on podnyeczyge, fslybena gest vczastnoft we wffem, gesitoy kryftus [Pis. Šal. 8, 6.] 33 za tím psané ſwa červ. přetrž. 54 odd. 55 malé červ. znaménko. 5 kon. ř. 57 odd. 58 slovosled napraven podle znamének z pův. "bude "mu. 52 červ. znam. odstavce. 6o odd. 61 b, h protaženy. 62 apakly. 63 kon. ř. 64 rkp.: budem. 65 Azdaly. 56 k, b, d protaženy. 67 v rkp. chybí. 8 neſobye. 6 v rkp. místo toho omylem bude. — 187. ſebu fedieti. — 191. yaka. — 197. yakes. — 204. matuffe. — 214. ſkrze 16 *
243 ſamy ſye przemozem a ſwytyezyme,54 kdyz poddame ſwu woli bozij woly a nepowolijme zadoſti tyela any dyabelfſkemu podnyeczowanij, byt hrzyech byl gyz yako v wratech,54* ano dyabel podſtijwa zadoſt, myſl trzij, wiſak u Mojž. 4, 7. 175 y ta zadoft geft geſtie pod naffij wolij. bude-ly ſye wole chutnye protywyty neoblybugycz, nepowolecz, gefftye ſye geft przemohl czlowyek a ſwy- tyezyl.55 sedme przemozem neſnadnoſt w56 dobrych czynech, kdyz w obyczey wezmucz czyny dobre, prawym przywyknv-tijm a oblybenym57 dobreho mijlo nam bude a lehko czynyty dobrze. neb komuy czo mijlo, nenye 180 gemu praczno; paklyg praczno, ale y ta pracze mijla mu bude.58 a tak wſſeczko przemoz myloſt.59 * znamenayz gefftye y trzetijeho, o nyemz mam tuto powyedyety, yakoz ſem prorzekl: ktery mame vzytek gmyety, kdyz z tyechto ſedmy przemozem kteru wyecz w tom, w nyemz nas wzbuzije w pokufſenije. 185 w knyhach taynycze ſwateho jana ſedm wyeczij geſt polozeno, geſto gſu k odplatye ſlybeny wytyezom tyemto, prwe geſt pſano, ez rzekl hoſpodyn: ktoz ſwytyezij, dam gemu ſ ſebu ſedyety na ſwem tronye.* o, welyka ° w my- Zjev. 3, 21. loſty bozije ſprawedlnoſti w ſlibu tomto! acz ſyey zdalo, by w56 czem obtyezyl, przepuſtye ktere na czlowijeka protywenſtwije, kak to bude 190 owſfem hoynye nahrazeno w naplnyenij tohoto ſlybu, geſto gſy rzekl: ktoz ſwytyezij, dam gemu fedyety ſe mnv na mem tronye! o, kaka"o vtyecha ſedyety ſ bohem w tom pokogy, geſto wychazije nad kazdy ſmyſl, na 128b tronu bozijem bez pohnutijej1 odpoczywaty! nee at rzku wijecze, ſkrze to" wytyezſtwo, ktoz podle woles bozije ſtrpij pokornye protywne wyeczi, 195 kterez na koho boh przepuſtij, a pakly"2 ma proſpyech, y“3 ten obratij k woli bozij: przijde na to, ez duch czlowyeczije myſly w dywney pochotnoſty a vtyeſſe pokoge toho naywyfyeho yako w gednotye kakeys budec4 1 bohem w ſpogenij dywnem. a zdaly" nemyenij toho ſwaty pawel rzka: ktoz lye boha przydrzij, ten bude geden duch f bohem, wifemu chtye temuz, geffto 200 y boh,6° w temz lijboft mage a vtyechu?* druhym wytyezom, geffto w boze 11 Kor. 6, 19.) ſwytyezije protyw ſwym8° blyznym, zly“3 ſye za zle neoplatyecz, flybenoy hrzyechom odpuſtyenye, yakoz w tyech knyhach ſwateho yana prawij hoſpodyn: ktoz ſwytyezij, v byelijtkee rucho obleczen bude.* teezt dije zjev. 8, 5. we cztenij ſwateho matyege kryſtus: odpuftyte-ly wy lydem gych zawyny, 205 toczyf zlym ſye za zlee neoplaczygijcz, odpuftyt wam nebeſky otecz za- wyny wafſe.* a] kdyz wijna bude odpuſſtyena“ a ſegde, czoz gyneho Mat. 6, 14. rzeeczi, nez [ež]" newynnoft oftane, a ta ſye ruchem byelym znamenawa. trzetijm wytyezom, geſto dyabla przemahagij nedaducz geho podífty- wanij przyſtupka k ſobye, nepowolecz, ale protywyecz ſye tomu, k nye- 210 muzto on podnyeczyge, fslybena gest vczastnoft we wffem, gesitoy kryftus [Pis. Šal. 8, 6.] 33 za tím psané ſwa červ. přetrž. 54 odd. 55 malé červ. znaménko. 5 kon. ř. 57 odd. 58 slovosled napraven podle znamének z pův. "bude "mu. 52 červ. znam. odstavce. 6o odd. 61 b, h protaženy. 62 apakly. 63 kon. ř. 64 rkp.: budem. 65 Azdaly. 56 k, b, d protaženy. 67 v rkp. chybí. 8 neſobye. 6 v rkp. místo toho omylem bude. — 187. ſebu fedieti. — 191. yaka. — 197. yakes. — 204. matuffe. — 214. ſkrze 16 *
Strana 244
244 t. 2, 17. t. 3, 12. 129" Přísl. 16. 32 zaſluzyl ſwym vtrpenijm ne ſobye,“a ale tyem, ktoz budu geho. a tak ſtogij o tom pſano wzdy w onyech knyhach ſwateho yana: ktoz ſwytyezij, dam gemu gyeſti ſ drzyewa zywota.* drzyewo zywota [jest] krzyz kryſtow, na nyemz geft zborzena ſmrt nafſe a ſkrzenz oprawen nafí zywot. a po- dobne geft, aby ten, ktoz w moczy krzyze a"° vtrpenije gezukryftowa odola, 215 protywye fye dyabelffkemu podfítywanij, aby toho vzytka, gefítoy przyfel ſkrze krzyzll ſwaty, byl vczaîten wyeky wyekom. cztwrtym wytyezom, geſto ſwyet przemohu, ſlybeno geſt, ez wyeczneho zbudu zatraczenije, gefftoy rzeczeno w a-l pokalypſy: ktoz ſwytyezij, nebude vrazen od 129" t. 2, 11. druhe" ſmrty.* w pijſmye ſmrt druha wyeczne ſlowe zatraczenije* Zjev. 21, 8. a ſprawedlywye" wytyezom, gefto swyet przemahagij, slybeno geſt, ez t. 2, 11. budu prazdny druhe ſmrty.* neb ktoz chcze ſwyet przemoczy, ten vmrze ſwyetu, aby netbal nan ſwyet. a ktoz ſye tak vmrtwij pro7 bozij myloſt, hodnee geft, aby prazden byl onee druhe ſmrty, patym wytyezom, gefto ſwytyezye nad ſwym tyelem, wzdy w tychz knyhach ſlybenoy duchownye 225 vtyeffenije. neb tak ſye dije tu: ktoz ſwytyezij, dam gemu ſkrytu mannv, geffto gye newye gyny, gen ten, ktoz wezme.* a fluffne" geft, ktoz pro boh nechagij vtyefſenije tyeleſneho, aby ſladkoſtij duchowne pochotnoſti gmyeli wlafîtije vtyefſenije, gehoz newyedije gynij, gen ty, ktoz beru. protoz ſwaty bernart prawij wijeda, czoy to: nechtyey czlowyek vtye- 230 ffenije gmyety w gynych wyeczech, ktoz chcze w bozijem ſye kochaty vtyefſenij. neb czymz plnyegij bude gedny-[ech, tyem druhych prazdnyegij bude. ſſeftym wytyezom, geſto ſye ſamy przemahagij drzijecz ſwu woli, aby myll k ſwyetu newelnula, po dyabelíkey radye nepoſtupyla, any tye- leſney zadofty powolyla, slybeno geft wlafitije powyfſenije, kdyz geft 235 rzeczeno: ktoz ſwytyezij, vczynym gey ſlupem w mem chramu.* chram bozij geft y zde na tomto swyetye wyernee krzeftyanftwo y ffczaftny onen gyz nebeſky ſbor, a ſlupy chramowij yako weſken chram drzije na ſobye. protoz, kohoz vczynij ſlupem chramowym pan hoſpodyn, welyky geft, a znamenytym vczynyl gey tak na tomto ſwyetye, yako na onom. a ta 240 zrzyedlna odplata a welyka a yako zwlafítije podobnyey ſlybena tyem wytyezom, geffto ſye ſamy przyemahagij, w ſwey zadoſty nepowolecz ſobye, neb geît to take nemalaa wyecz nad ſwu myſli panowati a zadoſti nehodnee, ano myll trzij, nepowolyty. takehot geft pochwalyl ffalomvn rzka: ktoz panuge nad ſwu myflij, lepij geft ne-Il zli ten, gefto filuu myeîta dobywa.* 245 a protoz ſprawnyey takemu wytyezy ſlybena tak welyka wyecz, aby byl flup chramu bozijeho, sedmemu wytyezítwu, ktoz przemoz neſnadnoft we wſſelykych dobrych czynech, ſlybena geft we" wffyech tyechto wyeczech hoyna odplata, kdyz geft naypoſlee rzeczeno: ktoz ſwytyezij, bude gmyety 220 Zjev. 2, 7. ps. kdyz: Drzyewo zywota kdyz krzyz. 70 kon. ř. 1 odd. 2 a/pra- na konci ř. psáno zkratkou (aſpa). 7 červ. podtrž. ch, ch, d protaženy. 75 kon. ř. 76 etc. v rkp. není, ač bylo dosti místa na zkratku. nieyz. — 229. zwlafftnie vtieffenie. — 234. nepoſtupala. — 235. a 241. zwlafftnij. — 252. gichz nam dopomoz mily ] hoſpodine amen.
244 t. 2, 17. t. 3, 12. 129" Přísl. 16. 32 zaſluzyl ſwym vtrpenijm ne ſobye,“a ale tyem, ktoz budu geho. a tak ſtogij o tom pſano wzdy w onyech knyhach ſwateho yana: ktoz ſwytyezij, dam gemu gyeſti ſ drzyewa zywota.* drzyewo zywota [jest] krzyz kryſtow, na nyemz geft zborzena ſmrt nafſe a ſkrzenz oprawen nafí zywot. a po- dobne geft, aby ten, ktoz w moczy krzyze a"° vtrpenije gezukryftowa odola, 215 protywye fye dyabelffkemu podfítywanij, aby toho vzytka, gefítoy przyfel ſkrze krzyzll ſwaty, byl vczaîten wyeky wyekom. cztwrtym wytyezom, geſto ſwyet przemohu, ſlybeno geſt, ez wyeczneho zbudu zatraczenije, gefftoy rzeczeno w a-l pokalypſy: ktoz ſwytyezij, nebude vrazen od 129" t. 2, 11. druhe" ſmrty.* w pijſmye ſmrt druha wyeczne ſlowe zatraczenije* Zjev. 21, 8. a ſprawedlywye" wytyezom, gefto swyet przemahagij, slybeno geſt, ez t. 2, 11. budu prazdny druhe ſmrty.* neb ktoz chcze ſwyet przemoczy, ten vmrze ſwyetu, aby netbal nan ſwyet. a ktoz ſye tak vmrtwij pro7 bozij myloſt, hodnee geft, aby prazden byl onee druhe ſmrty, patym wytyezom, gefto ſwytyezye nad ſwym tyelem, wzdy w tychz knyhach ſlybenoy duchownye 225 vtyeffenije. neb tak ſye dije tu: ktoz ſwytyezij, dam gemu ſkrytu mannv, geffto gye newye gyny, gen ten, ktoz wezme.* a fluffne" geft, ktoz pro boh nechagij vtyefſenije tyeleſneho, aby ſladkoſtij duchowne pochotnoſti gmyeli wlafîtije vtyefſenije, gehoz newyedije gynij, gen ty, ktoz beru. protoz ſwaty bernart prawij wijeda, czoy to: nechtyey czlowyek vtye- 230 ffenije gmyety w gynych wyeczech, ktoz chcze w bozijem ſye kochaty vtyefſenij. neb czymz plnyegij bude gedny-[ech, tyem druhych prazdnyegij bude. ſſeftym wytyezom, geſto ſye ſamy przemahagij drzijecz ſwu woli, aby myll k ſwyetu newelnula, po dyabelíkey radye nepoſtupyla, any tye- leſney zadofty powolyla, slybeno geft wlafitije powyfſenije, kdyz geft 235 rzeczeno: ktoz ſwytyezij, vczynym gey ſlupem w mem chramu.* chram bozij geft y zde na tomto swyetye wyernee krzeftyanftwo y ffczaftny onen gyz nebeſky ſbor, a ſlupy chramowij yako weſken chram drzije na ſobye. protoz, kohoz vczynij ſlupem chramowym pan hoſpodyn, welyky geft, a znamenytym vczynyl gey tak na tomto ſwyetye, yako na onom. a ta 240 zrzyedlna odplata a welyka a yako zwlafítije podobnyey ſlybena tyem wytyezom, geffto ſye ſamy przyemahagij, w ſwey zadoſty nepowolecz ſobye, neb geît to take nemalaa wyecz nad ſwu myſli panowati a zadoſti nehodnee, ano myll trzij, nepowolyty. takehot geft pochwalyl ffalomvn rzka: ktoz panuge nad ſwu myflij, lepij geft ne-Il zli ten, gefto filuu myeîta dobywa.* 245 a protoz ſprawnyey takemu wytyezy ſlybena tak welyka wyecz, aby byl flup chramu bozijeho, sedmemu wytyezítwu, ktoz przemoz neſnadnoft we wſſelykych dobrych czynech, ſlybena geft we" wffyech tyechto wyeczech hoyna odplata, kdyz geft naypoſlee rzeczeno: ktoz ſwytyezij, bude gmyety 220 Zjev. 2, 7. ps. kdyz: Drzyewo zywota kdyz krzyz. 70 kon. ř. 1 odd. 2 a/pra- na konci ř. psáno zkratkou (aſpa). 7 červ. podtrž. ch, ch, d protaženy. 75 kon. ř. 76 etc. v rkp. není, ač bylo dosti místa na zkratku. nieyz. — 229. zwlafftnie vtieffenie. — 234. nepoſtupala. — 235. a 241. zwlafftnij. — 252. gichz nam dopomoz mily ] hoſpodine amen.
Strana 245
245 250 tyto wyeczi.* yako by bylo rzeczeno: ktoz gedno przemoz, gedno wezme; Zjev. 21, 7. ale ktoz wſſeczko przemoz wſſelykymy czyny dobrymy, wſeczky ty odplaty bude gmyety. gyez nam." druha nedyele w poſtic." jakoz' nam to pijſmo y rozvm vkazuge, tak geſt czyſty dwor kra- lowſtwa nebeſkeho, ez, yakoz prawije knyhy apokalypfis, nycz tam neweyde pofſkwrnyeneho*; wnyey oftaty pfom y gynym3 hrzyechy neczyſtym. ale blazenij, geſſto vczyſtije ſtoly ſwe, toczyf rucho ſwe ozdoby wet krwy berankowie, aby gych dyel byl w drzyewu zywota a weffly3 w ty flawne brany geruzalema nebeſſkeho.* protoz ſwaty pawel wyda ny, ez gſme t. 22, 14. byly oczyfftyeny we4 krzítu ſwatem, w moczy te drahe krwe beranka bo- zijeho, geſtoy pro ny prolyty raczyl, napomijna nas w dnefſnij epyfftole,* 1 Thess. 4,1—7. 10 abychom toho oczyfftyenije chowaly a te ſwatofty, geffto gime gy wzyely w krwy geho. y dije nam on: tot geft wole bozije, abyffte ſwaty byli; aby ſye ſdrzyely od wylſtwa, geſto mrtwij twarnoſt dobreho przyrozenije; aby was kazdy vmyel w ſwatofty w manzelftwye byty a we czty, ne w bezprzyemnes zadoſty, yako ten lyd, gefſto nezna boha. neb nepozwal 15 geft was boh w neczyftotu, ale w ſwatoſt. ale ez pohrzyechu mnozij neglu pijlny oſtrzyehaty ſweho oczyfftyenije a ſwe ſwatoſti, tak ez zly duch, duch hrdofti, duch zawyfty, duch hnyewu, duch tuzebnee a ſmutnee le- noſti, duch obzerfſtwije a duch ſmylftwa tak oſyedl gych ſrdcze a trapij ge, ez, acz w' ſwem omamenij neczygij toho, wſak gfu w tryzny: koſtel ſwaty 20 tuto zenv przywodij nam w dneffnijč cztenij* ku pamyety a k przy- kladu," geſſto vzrzyewſſy ſvvzenije ſwe dezery od zleho ducha wolala k ſynu bozijemu ſnaznu proſbu rzkucz: smyluy ſye nade mnv; dczy ma welyku tryzn trpij od zleho" ducha. y geſt nam przijklad wzijety od teto zeny, geſtoy tak ſnaznye bezlo rozpaczy a w pokorzell wolala12 k ſynu 25 bozijemu, 3 viſlyſſana, y pochwalyl ſyn bozij wyery gegije pro vſtawnoſt gegije proſby, neb kdyz ſyn bozij nyczehoz gij neodpowyedyel, any chtyel wezrzyety na ny a gefftye, yakoz swaty auguftyn 4 dije, sgednawasge 15 v. L. F. 37 (1910). 231 pozn. rzyecz dwu ewandyelyftu, ez geden* dije, by wl domu byla przyfíla Marek 7, 25. k ſynu bozijemu ta zena, a druhy* dije, yako by gducz po nyem wolala Mat. 15, 22. 30 neprzeſtanucz, prol° nyez rzekly apofítolce: „odbud gije, wolat po naas“ protoz, rzku, dije ſwaty auguſtyn: netolyk f nij mluwyty nechtyel, netolyk hledaty nechtyel na ny, ale kdyz w1o dom przyfíla, wítal a wyſſel z domu. neb zydee gmyely gſu yako za klete kananeyſke, z nychz geſt byla zena Zjev. 21, 27. t. 22, 15. Mat. 15, 21—28. 130 3 5 1 červ. na řádek. 2 J protaženo na 10 řádků. 3 odd. 4 kon. ř. 5 aweczty. 6 newbezprzyemne. 7 kon. ř. 8 akprzyl kladu (kl, d protaženy). 9 odd. 10 kon. ř. 11 awpokorze. 12 červ. znam. slovosledu (rkp.: "wolala "awpokorze). 13 za tím chybí byla. 1' červ. podtrž. 15 rkp.: ſgednawa. 18 ch, l, b protaž. 17 je v korrelaci ke spojce kdyz 1. druha nediele wpuoſtie rzecz] ... . . tato (nadpis modře). — 9. pronas. —
245 250 tyto wyeczi.* yako by bylo rzeczeno: ktoz gedno przemoz, gedno wezme; Zjev. 21, 7. ale ktoz wſſeczko przemoz wſſelykymy czyny dobrymy, wſeczky ty odplaty bude gmyety. gyez nam." druha nedyele w poſtic." jakoz' nam to pijſmo y rozvm vkazuge, tak geſt czyſty dwor kra- lowſtwa nebeſkeho, ez, yakoz prawije knyhy apokalypfis, nycz tam neweyde pofſkwrnyeneho*; wnyey oftaty pfom y gynym3 hrzyechy neczyſtym. ale blazenij, geſſto vczyſtije ſtoly ſwe, toczyf rucho ſwe ozdoby wet krwy berankowie, aby gych dyel byl w drzyewu zywota a weffly3 w ty flawne brany geruzalema nebeſſkeho.* protoz ſwaty pawel wyda ny, ez gſme t. 22, 14. byly oczyfftyeny we4 krzítu ſwatem, w moczy te drahe krwe beranka bo- zijeho, geſtoy pro ny prolyty raczyl, napomijna nas w dnefſnij epyfftole,* 1 Thess. 4,1—7. 10 abychom toho oczyfftyenije chowaly a te ſwatofty, geffto gime gy wzyely w krwy geho. y dije nam on: tot geft wole bozije, abyffte ſwaty byli; aby ſye ſdrzyely od wylſtwa, geſto mrtwij twarnoſt dobreho przyrozenije; aby was kazdy vmyel w ſwatofty w manzelftwye byty a we czty, ne w bezprzyemnes zadoſty, yako ten lyd, gefſto nezna boha. neb nepozwal 15 geft was boh w neczyftotu, ale w ſwatoſt. ale ez pohrzyechu mnozij neglu pijlny oſtrzyehaty ſweho oczyfftyenije a ſwe ſwatoſti, tak ez zly duch, duch hrdofti, duch zawyfty, duch hnyewu, duch tuzebnee a ſmutnee le- noſti, duch obzerfſtwije a duch ſmylftwa tak oſyedl gych ſrdcze a trapij ge, ez, acz w' ſwem omamenij neczygij toho, wſak gfu w tryzny: koſtel ſwaty 20 tuto zenv przywodij nam w dneffnijč cztenij* ku pamyety a k przy- kladu," geſſto vzrzyewſſy ſvvzenije ſwe dezery od zleho ducha wolala k ſynu bozijemu ſnaznu proſbu rzkucz: smyluy ſye nade mnv; dczy ma welyku tryzn trpij od zleho" ducha. y geſt nam przijklad wzijety od teto zeny, geſtoy tak ſnaznye bezlo rozpaczy a w pokorzell wolala12 k ſynu 25 bozijemu, 3 viſlyſſana, y pochwalyl ſyn bozij wyery gegije pro vſtawnoſt gegije proſby, neb kdyz ſyn bozij nyczehoz gij neodpowyedyel, any chtyel wezrzyety na ny a gefftye, yakoz swaty auguftyn 4 dije, sgednawasge 15 v. L. F. 37 (1910). 231 pozn. rzyecz dwu ewandyelyftu, ez geden* dije, by wl domu byla przyfíla Marek 7, 25. k ſynu bozijemu ta zena, a druhy* dije, yako by gducz po nyem wolala Mat. 15, 22. 30 neprzeſtanucz, prol° nyez rzekly apofítolce: „odbud gije, wolat po naas“ protoz, rzku, dije ſwaty auguſtyn: netolyk f nij mluwyty nechtyel, netolyk hledaty nechtyel na ny, ale kdyz w1o dom przyfíla, wítal a wyſſel z domu. neb zydee gmyely gſu yako za klete kananeyſke, z nychz geſt byla zena Zjev. 21, 27. t. 22, 15. Mat. 15, 21—28. 130 3 5 1 červ. na řádek. 2 J protaženo na 10 řádků. 3 odd. 4 kon. ř. 5 aweczty. 6 newbezprzyemne. 7 kon. ř. 8 akprzyl kladu (kl, d protaženy). 9 odd. 10 kon. ř. 11 awpokorze. 12 červ. znam. slovosledu (rkp.: "wolala "awpokorze). 13 za tím chybí byla. 1' červ. podtrž. 15 rkp.: ſgednawa. 18 ch, l, b protaž. 17 je v korrelaci ke spojce kdyz 1. druha nediele wpuoſtie rzecz] ... . . tato (nadpis modře). — 9. pronas. —
Strana 246
246 v. L. F. 35 (1908). 351. [S. Joannis Chryso- stomi In dimis- sionem Chana naeae homilia, cap. 10—11. P. G. LII, col. 450 nn.] 130" tato; y nechtyel febul8 przyczyny daty, by bylo lehcze i kletymy obczo- waty, a kdyz apoſítolee rzekly: „odbud gije, wolat po naas,“ rzekl, ana 35 ſlyffij: „nenije dobre wezmucz chleb dyetem y dati pſom.“ geſîtye ſye protol7 nerozpaczyla, nerozhnyewala z tee potupy, an gy pſem nazywa, ale w pokorze wyznala rzkucz: „tak geſt, pane; ale y fſczenyatka gedije drochty, geſſto padagij i gych panow ſtola. o, í kakvv18 zadoítij kazafíe gednvv fílechetny mylijcz v ſwateho 40 gylgije v prazie ſlowo toto! tot plapolafſe ſylny duch z nyeho, w bozij myloſty mnohoy tu wydal ohnyowych flow. a ya w tey pamatcze yakez takez mnoho opufſtie chczi rzecz mluwyty ſwateho jana kryzoſtoma,19 geftoy gy tu y on2° mluwyl. tak dije kryzoſtom o21 tey zenye: o fijly tee zeny, o, sítaleho vmyſla gegije a21 gegije welyke wyery! lekarz dije a pan 45 dije: nemoz, a ona2° dije: moz. ale z toho nenije nemudrze ohyralaa, ale ſprawnye ma chwalu gmyety hledagycz w fylney myſly a w dovffanij22 wyprofíczenije od zle-l ho ducha, od takeho23 neprzyetele, z nemylo- ſtyweho ſvvzenye geho. kryſtus dije: nenye dobree wezmucz chleb dyetij y21 daty prom. a ona24 dije: tak geft, pane, toczyff: dyeget fye to ; nebt y fſcze- 50 nyatka gedije drochty, geſſto padagij ſ gych panow ſtolu. neodmluwamt, ez mye pſem nazywaîf, ale radat wezmu, czot na pſa ſluſlije. day drochtow, gefftot zbywagij po twych dijetech! wyztez, czoy ſye gij fîtalo z te pokory, z te vſtawne proſby bez rozpaczy! kryftus, gefſto ſ nij mluwyty nechtyefſe, gefſto przed nij z domu wyfſel, gelíto odpowyedaffe, ez nenye hodna vſly- 55 sienye, gefto gy psem nazywaffe, ay, kakt gest pochwalyl wyery gegije v ř. 26, kterouž počal Štítný souvětí časově připouštěcí, ale za psaní vkládáním nových vět vedlejších porušil umělou stavbu. 18 O íkakyy. 19 červ. podtrženo. 20 odd. 21 kon. ř. 22 kon. ř. awdo- 23 h, d, ch. d, k, h protaženy. 3odd. — 12. odſmilstwa. — 23. tryznij trpij. — 24. gefíto geſt. — 27. wzezrzieti. 31. prawim. 32. wítaw awyffel. — 39. a 51. drobty. — 40. fyaku. — 42. mnoho gt. — 45. vmyíla 44 nn: 10. ... Non est bonum sumere panem filiorum et dare canibus. Quid igitur mulier? Etiam, Domine. O violentia mulieris! o contentio animac! Medious dicit Non, et illa dicit Etiam ; Dominus dicit Non, et illa dicit Etiam ; non incusans aut impudenter agens hoc dicit, sed salutem exspectans. Non est bonum.... Etiam, Domine. Canem me vocas, ego te Dominum voco [tu me contumelia afficis, ego te celebro]. Etiam, Domine; nam et catelli edunt de micis, quae cadunt de mensa do- minorum suorum. Quid igitur ille, qui recusabat, qui rejiciebat, qui pellebat, qui dicebat: Non est bonum...., [qui dicebat, Non sum missus, nisi ad oves, quae perierunt domus Israel!] O mulier! magna est fides tua. [An laudator derepente factus es? mulierem depraedicas? annon repellebas? annon rejiciebas?] Confide; ideo distuli. Nam si ab initio illam repulissem, cjus fidem non edidicisses. Si a prin- cipio accepisset, cito recessisset, ejusque thesaurum nemo novisset. Ideo munus distuli, ut ejus fidem omnibus ostenderem. [Perseverandum in praedicatione.] — O mulier! Deus dicit: O mulier! Audiant ii, qui cum quadam imperitia precantur. Cum alicui dico: Roga Deum, obsecra eum, supplica ei; respondet ille: Rogavi semel, secundo, tertio, decies et vigesies, et nequaquam accepi. Ne cesses, frater, donec accipias: finis petitionis est donum
246 v. L. F. 35 (1908). 351. [S. Joannis Chryso- stomi In dimis- sionem Chana naeae homilia, cap. 10—11. P. G. LII, col. 450 nn.] 130" tato; y nechtyel febul8 przyczyny daty, by bylo lehcze i kletymy obczo- waty, a kdyz apoſítolee rzekly: „odbud gije, wolat po naas,“ rzekl, ana 35 ſlyffij: „nenije dobre wezmucz chleb dyetem y dati pſom.“ geſîtye ſye protol7 nerozpaczyla, nerozhnyewala z tee potupy, an gy pſem nazywa, ale w pokorze wyznala rzkucz: „tak geſt, pane; ale y fſczenyatka gedije drochty, geſſto padagij i gych panow ſtola. o, í kakvv18 zadoítij kazafíe gednvv fílechetny mylijcz v ſwateho 40 gylgije v prazie ſlowo toto! tot plapolafſe ſylny duch z nyeho, w bozij myloſty mnohoy tu wydal ohnyowych flow. a ya w tey pamatcze yakez takez mnoho opufſtie chczi rzecz mluwyty ſwateho jana kryzoſtoma,19 geftoy gy tu y on2° mluwyl. tak dije kryzoſtom o21 tey zenye: o fijly tee zeny, o, sítaleho vmyſla gegije a21 gegije welyke wyery! lekarz dije a pan 45 dije: nemoz, a ona2° dije: moz. ale z toho nenije nemudrze ohyralaa, ale ſprawnye ma chwalu gmyety hledagycz w fylney myſly a w dovffanij22 wyprofíczenije od zle-l ho ducha, od takeho23 neprzyetele, z nemylo- ſtyweho ſvvzenye geho. kryſtus dije: nenye dobree wezmucz chleb dyetij y21 daty prom. a ona24 dije: tak geft, pane, toczyff: dyeget fye to ; nebt y fſcze- 50 nyatka gedije drochty, geſſto padagij ſ gych panow ſtolu. neodmluwamt, ez mye pſem nazywaîf, ale radat wezmu, czot na pſa ſluſlije. day drochtow, gefftot zbywagij po twych dijetech! wyztez, czoy ſye gij fîtalo z te pokory, z te vſtawne proſby bez rozpaczy! kryftus, gefſto ſ nij mluwyty nechtyefſe, gefſto przed nij z domu wyfſel, gelíto odpowyedaffe, ez nenye hodna vſly- 55 sienye, gefto gy psem nazywaffe, ay, kakt gest pochwalyl wyery gegije v ř. 26, kterouž počal Štítný souvětí časově připouštěcí, ale za psaní vkládáním nových vět vedlejších porušil umělou stavbu. 18 O íkakyy. 19 červ. podtrženo. 20 odd. 21 kon. ř. 22 kon. ř. awdo- 23 h, d, ch. d, k, h protaženy. 3odd. — 12. odſmilstwa. — 23. tryznij trpij. — 24. gefíto geſt. — 27. wzezrzieti. 31. prawim. 32. wítaw awyffel. — 39. a 51. drobty. — 40. fyaku. — 42. mnoho gt. — 45. vmyíla 44 nn: 10. ... Non est bonum sumere panem filiorum et dare canibus. Quid igitur mulier? Etiam, Domine. O violentia mulieris! o contentio animac! Medious dicit Non, et illa dicit Etiam ; Dominus dicit Non, et illa dicit Etiam ; non incusans aut impudenter agens hoc dicit, sed salutem exspectans. Non est bonum.... Etiam, Domine. Canem me vocas, ego te Dominum voco [tu me contumelia afficis, ego te celebro]. Etiam, Domine; nam et catelli edunt de micis, quae cadunt de mensa do- minorum suorum. Quid igitur ille, qui recusabat, qui rejiciebat, qui pellebat, qui dicebat: Non est bonum...., [qui dicebat, Non sum missus, nisi ad oves, quae perierunt domus Israel!] O mulier! magna est fides tua. [An laudator derepente factus es? mulierem depraedicas? annon repellebas? annon rejiciebas?] Confide; ideo distuli. Nam si ab initio illam repulissem, cjus fidem non edidicisses. Si a prin- cipio accepisset, cito recessisset, ejusque thesaurum nemo novisset. Ideo munus distuli, ut ejus fidem omnibus ostenderem. [Perseverandum in praedicatione.] — O mulier! Deus dicit: O mulier! Audiant ii, qui cum quadam imperitia precantur. Cum alicui dico: Roga Deum, obsecra eum, supplica ei; respondet ille: Rogavi semel, secundo, tertio, decies et vigesies, et nequaquam accepi. Ne cesses, frater, donec accipias: finis petitionis est donum
Strana 247
247 rzka: o,25 zeno, welyka geſt wijera twa! yako by rzekl: prorokow gly neſly- fíala, zakonas necztla, anyſ wydyela gynych dywow, gefíto ſem czynyl, gen ezs flyffala o mnye, a nad to2s a ya yako 7 hrdam tebvv, píem tye nazy- 60 wam, gdu od tebe, awfaks ode mne neodeffla, fftaalas proffyecz. o, zeno, we- lyka geſt wijera twa! dawno ta zena gyz vmrzijela, ale wzdy traa chwala gegije welyke2s wyery, kamz ſye obratij kto po wſſem ſwyetu w czyerkwy ſwatey, w czechach, w nyemczijch, v wlaffijech,29 w uhrzyech,3° az y w lytwie,3 wifudy wola flowo gezyffowo: o,32 zeno, welyka geft wijera twa! 65 bud tobye, yakoz chczeff! proto zey welyku wijeru gmyela, welykay ſye ſ nij myloſt fîtala. ſwu mocz dal kriſtus woli gegije, aby gegije wole to vczynyla, gehoz geſt od nyeho profſyla, a tak ſwu wolij dyabla od ſwe dczerze odpudyla. wyzte, wyzte bozijeho zpoſobu przedywneho! tyem dlij nyekdy, gefítoy vmyſlyl vczynyty, a bude yako w tom odpowyedaty, to yakoy zrzyeymo na teyto zenye, by gy byl vílyfal ynhed, by ſye byl ne- chylyl33 od nije, newzala by chwaly z welyke wyery a z uſtawyczſtwa.31 ale chtyel tak wzbudyty a vkazaty wijeru gegije a pokoru a sítaaloſt, aby zenam y muzom byla ku przykladu; protoz y rzekl znamenytye: o, zeno,35 welykay wijera twa; budt, yakz chczef! ce, wyducz mnoho zen vſtawycz- 75 nych Il a welyke" wyery a flyffijecze, ne wfſyech36 zen w lehkoft odfu- 131" zygte! znaat hofpodyn, z zen y z muzij3 keet gſu geho; aczt zamczij wyetr plewu, oftanet zrno. ale brz mvzije y zeny wezmyete przijklad nerozpaczne modlytwy na38 teyto zenije a welyke39 wyery! dijet ſwaty kryzoſtom:40 slyfſte chwalu zeny teto, geſto ſye modlijte 80 rozpacznye! kdyz dijem nyckomu: „profí boha, at ſye ſmyluge nad tebu!“, 25 kon. ř. 26 Anadto. 27 aya yalko. 28 ch, l, l. k protaženy. 2odd. 30 wuhrzyech. 31 ywlytwie. 32 kon. ř. 33 rkp.: nechybyl. 3 zustawyczltwa. 3 Ozeno. 36 newffyech. gegieho. — 52. drobtuow. — 58. zakona gfy necztla. aniz gfy widiela. — 59. gen zes gfy flyffala. — 59. tebe. — 60. awffak gfy. — 60. ftala gſy. — 61. trwa. — 68. acceptum. Tunc cessa, cum acceperis; imo potius ne tunc etiam cesses, sed adhuc persevera. [Si non acceperis, pete, ut accipias;] cum autem acceperis, de accepto gratias age. Multi intrant in ecclesiam et mille versus orando profundunt et egre- diuntur; nec sciunt, quid dixerint; labia moventur, noc ipsi audiunt. Tu ipse non audis orationem tuam, et Deum vis exaudire? Flexi, ais, genua: verum mens tua foras avolavit; [corpus tuum in ecclesia erat, et cogitatio tua foris vagabatur;] os tuum precationem recitabat, sed mens usuras supputabat, pacta, contractus, agros, possessiones, amicorum consortia. Diabolus enim, malignus cum sit, cumque sciat nos tempore precationis admodum proficere, tunc maxime instat. Saepe in lecto supini jacemus et nihil cogitamus; sed si precatum veniamus, sescentas cogitationes immittit, ut fructu vacui recedamus. 11. Haec cum scias, dilecte, in precationibus accidere, Chananaeam imitare ; vir mulicrem, alienigenam, infirmam, abjectam, vilem. At non habes filiam a dae- monio vexatam? Sed habes animam peccatricem. Quid ait Chananaea? Miserere mei; filia mea male a dacmonio vexatur; dic et tu: Miserere mei; anima mea male a daemonio vexatur. Grandis enim dacmon peccatum est. [Dacmoniacus ad miseri- cordiam movet, peccator odio habetur ; illi venia conceditur, hic excusatione pri-
247 rzka: o,25 zeno, welyka geſt wijera twa! yako by rzekl: prorokow gly neſly- fíala, zakonas necztla, anyſ wydyela gynych dywow, gefíto ſem czynyl, gen ezs flyffala o mnye, a nad to2s a ya yako 7 hrdam tebvv, píem tye nazy- 60 wam, gdu od tebe, awfaks ode mne neodeffla, fftaalas proffyecz. o, zeno, we- lyka geſt wijera twa! dawno ta zena gyz vmrzijela, ale wzdy traa chwala gegije welyke2s wyery, kamz ſye obratij kto po wſſem ſwyetu w czyerkwy ſwatey, w czechach, w nyemczijch, v wlaffijech,29 w uhrzyech,3° az y w lytwie,3 wifudy wola flowo gezyffowo: o,32 zeno, welyka geft wijera twa! 65 bud tobye, yakoz chczeff! proto zey welyku wijeru gmyela, welykay ſye ſ nij myloſt fîtala. ſwu mocz dal kriſtus woli gegije, aby gegije wole to vczynyla, gehoz geſt od nyeho profſyla, a tak ſwu wolij dyabla od ſwe dczerze odpudyla. wyzte, wyzte bozijeho zpoſobu przedywneho! tyem dlij nyekdy, gefítoy vmyſlyl vczynyty, a bude yako w tom odpowyedaty, to yakoy zrzyeymo na teyto zenye, by gy byl vílyfal ynhed, by ſye byl ne- chylyl33 od nije, newzala by chwaly z welyke wyery a z uſtawyczſtwa.31 ale chtyel tak wzbudyty a vkazaty wijeru gegije a pokoru a sítaaloſt, aby zenam y muzom byla ku przykladu; protoz y rzekl znamenytye: o, zeno,35 welykay wijera twa; budt, yakz chczef! ce, wyducz mnoho zen vſtawycz- 75 nych Il a welyke" wyery a flyffijecze, ne wfſyech36 zen w lehkoft odfu- 131" zygte! znaat hofpodyn, z zen y z muzij3 keet gſu geho; aczt zamczij wyetr plewu, oftanet zrno. ale brz mvzije y zeny wezmyete przijklad nerozpaczne modlytwy na38 teyto zenije a welyke39 wyery! dijet ſwaty kryzoſtom:40 slyfſte chwalu zeny teto, geſto ſye modlijte 80 rozpacznye! kdyz dijem nyckomu: „profí boha, at ſye ſmyluge nad tebu!“, 25 kon. ř. 26 Anadto. 27 aya yalko. 28 ch, l, l. k protaženy. 2odd. 30 wuhrzyech. 31 ywlytwie. 32 kon. ř. 33 rkp.: nechybyl. 3 zustawyczltwa. 3 Ozeno. 36 newffyech. gegieho. — 52. drobtuow. — 58. zakona gfy necztla. aniz gfy widiela. — 59. gen zes gfy flyffala. — 59. tebe. — 60. awffak gfy. — 60. ftala gſy. — 61. trwa. — 68. acceptum. Tunc cessa, cum acceperis; imo potius ne tunc etiam cesses, sed adhuc persevera. [Si non acceperis, pete, ut accipias;] cum autem acceperis, de accepto gratias age. Multi intrant in ecclesiam et mille versus orando profundunt et egre- diuntur; nec sciunt, quid dixerint; labia moventur, noc ipsi audiunt. Tu ipse non audis orationem tuam, et Deum vis exaudire? Flexi, ais, genua: verum mens tua foras avolavit; [corpus tuum in ecclesia erat, et cogitatio tua foris vagabatur;] os tuum precationem recitabat, sed mens usuras supputabat, pacta, contractus, agros, possessiones, amicorum consortia. Diabolus enim, malignus cum sit, cumque sciat nos tempore precationis admodum proficere, tunc maxime instat. Saepe in lecto supini jacemus et nihil cogitamus; sed si precatum veniamus, sescentas cogitationes immittit, ut fructu vacui recedamus. 11. Haec cum scias, dilecte, in precationibus accidere, Chananaeam imitare ; vir mulicrem, alienigenam, infirmam, abjectam, vilem. At non habes filiam a dae- monio vexatam? Sed habes animam peccatricem. Quid ait Chananaea? Miserere mei; filia mea male a dacmonio vexatur; dic et tu: Miserere mei; anima mea male a daemonio vexatur. Grandis enim dacmon peccatum est. [Dacmoniacus ad miseri- cordiam movet, peccator odio habetur ; illi venia conceditur, hic excusatione pri-
Strana 248
248 dije: „a ya proſyl gednv neb dwakrat, deſyetkrat neb ſtokrat, a nevſlyffij mne.“ ee, neopufftyey, neodchazyey, az y wezmeſſ! konecz proſby teprwt ma byti, kdyz to wezmeſí, za nyez proffyff. tehdy przefftan, kdyzt dano bude! a gefftye y tehdy neprzeſtaway, ale fſtoy dycku wzdawage, zet dano, a profí, at by to, czot dano, nepohynulo! mnozij wegducz do koîtela w tyſycz 85 werfow ztahnu modlytwu, yako by bylo trzyeba bohu vkazaty dluhu rzyeczij yako tomu, gefſto newije, czo zadagij, gefîto wije prwe, czoy komu trzyeba, nezli ho proſije. a] czaſto, czo profije, ſamy budu newyedyety víty hybijcz, a" myll bez vzytka newyeducz, czo vſta mluwye. y chtye, by boh ſlyffal gych proſby, a zacz proſije, newyeducz ſamy, acz na kolenv 90 kleczije w koîtele, a�l wnye myſl wſſeczka bludij kudys, víta mluwye mod- lytwu, a myſl, lychwu czo ma przybyti, aneb vroky poczijta ſbozije ſweho, neb zrzij na kraſnv domow poſtawu, neb ſwych przatel przemijeta rzyeczy, neb ſwych ſluh netbawoſt, neb nrawy nyeczije oblybuge, neb kraſu zenſku. wijet to dyabel, ez geft chytry, ez w modlytwye zal welyke wyeczi profijme 95 al1 czaſto, zacz profijme ſnaznye, obdrzygem. y chtyel by nam w tom przyekazyty. czaíto lezijecz na poſteli nycz takeho nemyílijme, a yakz przijdem na modlytwu, obmracziji2 nas y ſyeho3 y onoho3 myſlenije oblak, aby nas zawedla od1 vmyíla a vczynyla bez vzytka. protoz wyeducz4 tu potku na modlytwach naſleduyme muzíky 100 131b as a zeny4 teto, kakt geſt wſfij ſnaznoſtij a" mudrze fîtaala w ſwey prol ſ- bije a tyem vílyfíana byti“ zaſluzyla! ale dijefí ſnad: nemâ4l dozerze, geſto by gy zly duch traapil . ale maaff duſſy plnvv hrzyechow. protoz rczy o ſwey duſſy, yakoy rzekla ona zena o ſwey dczerzy: smyluy ſye nade mny, hoſpodyne; nebt mu duffy hrzyechy tyezcze traapij dyabel. welykyt 105 37 yzmuzij. 38 kon. ř. 39 odd.; veliké viery se pojí k slovu příklad. 40 červ. podtrž. 41 kon. ř. 42 rkp.: na modlitwn ob mraczij. 43 odd. 4 rkp.: wyedncz. 4 as azeny. dczery. — 69. geffto geft y myflil. — 76. kteret gfu. — 76. zawiene wietr. — 88. fami vatur.] Miserere mei: brevis sententia, sed bonignitatis pelagus invenit; ubi enim misericordia, ibi bona omnia. [Omnis locus ad precandum opportunus.] — Etiamsi extra ecclesiam sis, clama et dic: Miserere mei, non labia movens, sed mente clamans ; nam vel tacentes audit Deus. Non requiritur locus, sed morum initium. Jeremias in coeno erat, et Deum attraxit; Daniel in lacu leonum, et Deum sibi propitium reddidit; tres pueri in camino erant, et Deum celebrantes flexerunt; latro crucifixus est et nihil ipsi obfuit crux, sed paradisum aperuit ; Iob in imo erat, et Deum propitium reddidit; [Ionas in ventre ceti, et Deum sibi obsequentem habuit.] Si in balneo sis, precare; [si in via, si in lecto, similiter:] ubicumque fueris, precare. Templum es Dei, ne quaeras locum; voluntatis affectus solum requiritur. [Si coram judice sistaris, precare; cum irascitur judex, precare.] Mare coram erat, a tergo Aegyptii, in medio Moyses; multa in precatione angustia, sed amplum erat orandi spatium. A tergo Aegyptii inse- quebantur ; mare coram erat, in medio autem oratio ; nihilque loquebatur Moyses, et ait illi Deus: Quid clamas ad me (Exod. 14, 15)? Os non loquebatur, sed mens clamabat. Et tu itaque, dilecte, cum steteris coram judice furente, tyrannice loquente, acriter minitante, [et aliis carnificibus similiter agentibus,] Deum precare, [et te
248 dije: „a ya proſyl gednv neb dwakrat, deſyetkrat neb ſtokrat, a nevſlyffij mne.“ ee, neopufftyey, neodchazyey, az y wezmeſſ! konecz proſby teprwt ma byti, kdyz to wezmeſí, za nyez proffyff. tehdy przefftan, kdyzt dano bude! a gefftye y tehdy neprzeſtaway, ale fſtoy dycku wzdawage, zet dano, a profí, at by to, czot dano, nepohynulo! mnozij wegducz do koîtela w tyſycz 85 werfow ztahnu modlytwu, yako by bylo trzyeba bohu vkazaty dluhu rzyeczij yako tomu, gefſto newije, czo zadagij, gefîto wije prwe, czoy komu trzyeba, nezli ho proſije. a] czaſto, czo profije, ſamy budu newyedyety víty hybijcz, a" myll bez vzytka newyeducz, czo vſta mluwye. y chtye, by boh ſlyffal gych proſby, a zacz proſije, newyeducz ſamy, acz na kolenv 90 kleczije w koîtele, a�l wnye myſl wſſeczka bludij kudys, víta mluwye mod- lytwu, a myſl, lychwu czo ma przybyti, aneb vroky poczijta ſbozije ſweho, neb zrzij na kraſnv domow poſtawu, neb ſwych przatel przemijeta rzyeczy, neb ſwych ſluh netbawoſt, neb nrawy nyeczije oblybuge, neb kraſu zenſku. wijet to dyabel, ez geft chytry, ez w modlytwye zal welyke wyeczi profijme 95 al1 czaſto, zacz profijme ſnaznye, obdrzygem. y chtyel by nam w tom przyekazyty. czaíto lezijecz na poſteli nycz takeho nemyílijme, a yakz przijdem na modlytwu, obmracziji2 nas y ſyeho3 y onoho3 myſlenije oblak, aby nas zawedla od1 vmyíla a vczynyla bez vzytka. protoz wyeducz4 tu potku na modlytwach naſleduyme muzíky 100 131b as a zeny4 teto, kakt geſt wſfij ſnaznoſtij a" mudrze fîtaala w ſwey prol ſ- bije a tyem vílyfíana byti“ zaſluzyla! ale dijefí ſnad: nemâ4l dozerze, geſto by gy zly duch traapil . ale maaff duſſy plnvv hrzyechow. protoz rczy o ſwey duſſy, yakoy rzekla ona zena o ſwey dczerzy: smyluy ſye nade mny, hoſpodyne; nebt mu duffy hrzyechy tyezcze traapij dyabel. welykyt 105 37 yzmuzij. 38 kon. ř. 39 odd.; veliké viery se pojí k slovu příklad. 40 červ. podtrž. 41 kon. ř. 42 rkp.: na modlitwn ob mraczij. 43 odd. 4 rkp.: wyedncz. 4 as azeny. dczery. — 69. geffto geft y myflil. — 76. kteret gfu. — 76. zawiene wietr. — 88. fami vatur.] Miserere mei: brevis sententia, sed bonignitatis pelagus invenit; ubi enim misericordia, ibi bona omnia. [Omnis locus ad precandum opportunus.] — Etiamsi extra ecclesiam sis, clama et dic: Miserere mei, non labia movens, sed mente clamans ; nam vel tacentes audit Deus. Non requiritur locus, sed morum initium. Jeremias in coeno erat, et Deum attraxit; Daniel in lacu leonum, et Deum sibi propitium reddidit; tres pueri in camino erant, et Deum celebrantes flexerunt; latro crucifixus est et nihil ipsi obfuit crux, sed paradisum aperuit ; Iob in imo erat, et Deum propitium reddidit; [Ionas in ventre ceti, et Deum sibi obsequentem habuit.] Si in balneo sis, precare; [si in via, si in lecto, similiter:] ubicumque fueris, precare. Templum es Dei, ne quaeras locum; voluntatis affectus solum requiritur. [Si coram judice sistaris, precare; cum irascitur judex, precare.] Mare coram erat, a tergo Aegyptii, in medio Moyses; multa in precatione angustia, sed amplum erat orandi spatium. A tergo Aegyptii inse- quebantur ; mare coram erat, in medio autem oratio ; nihilque loquebatur Moyses, et ait illi Deus: Quid clamas ad me (Exod. 14, 15)? Os non loquebatur, sed mens clamabat. Et tu itaque, dilecte, cum steteris coram judice furente, tyrannice loquente, acriter minitante, [et aliis carnificibus similiter agentibus,] Deum precare, [et te
Strana 249
249 geſt dyabel hrzyech. a kohoz oczytije tryznij dyabel, moz ſpyeſſe wy- profítyen byty; ale ktoz tagij ſwych hrzyechow nekage ſye, ſwobodnye hrzyeffij hrzyech przykrywage a omluwage, taks y zaprtne. a47 onen, geftoy tyelefnye od dyabla tryznyen, odpufftyenije ſwym hrzyechom wezme, 110 ale tento pokutu za hrzyechy. smyluy ſye, hoſpodyne, nade mny! kratkay to rzyecz, ale welykee gij wyeczi potrzyebugem; kdez myloſrdije zadame, w tom geſt wiſeczko nafſe dobre. acz geſt kto kromye koftela,48 rczy: smy- luy ſye nade mnv, hoſpodyne! netolyk rezy vſty, ale wzdechnutijm ſwe myſli; nebt boh ſlyſſij y ty, geſto nemluwije. anyt myeſta boh hleda gednoho, 115 w nyemz by ſye gen ] bylo" modlyti gemu, ale chczet a hleeda nabozne myíli, yeremyaff3° gfa vwrzen w fferzedny yamu* wyernye sye bohu modlyl 1er. 38, 6.] a zaſluzyl vſlyſſenije. danyel'° w luhu mezy lwy''neb w udolij5 modlytwu przytahl, aby o pokrmu geho boh gmyel peeczi.* ony trzije mladczy [Dan. 6, 16 24.) w horkey peczi ſlybyli ſye bohu.* lotr5 na krzyzy vſlyffan w ſwey proſbye (Dan. 3, 13 -23.) 120 kratkey.* job5o w hnyfu lezye, ſwu pokoruv trpye nalezl bozije my- [Luk. 23, 30—43.] lofrdije. acz gſy w laznye, modl ſye bohu, neb kdez gſy kôly! wſak gſte chram bozij a duch ſwaty y was bydlij32 * gedyne gmyeyte zadoft dobre 1 Kor. 3, 16. wole w nabozney myſli!53 wffudyt boh geft, mijeftot geho nemoz zawrzyety. ano kdyz moyzyeff byefſe z egypta wywedl lyd zydowíky, a egyptíítij 125 ſtyhachu ge, a hluboke przed nymy morze, v welykey'l teſknoſty gſa mov- zyefí, przed5 ſye nemoha przeſ morze, za55 ſebu fylne mage neprzately mlczijefſe vſty, ale welyke zadoſti byefſe, w myíly wolafſe k bohu, ale hlas negdyeffe y geden od nyeho. Il a bohot wecze k nyemu: czo wolafí ke 132" mnye? an newolal vity, gedne frdczem. takez y ty, staneff-ly przyed hnyewy- 130 wym ſvvdczij neb przed krutym naſylnijkem, wolay k bohu wyernym 46 l, b protaženo. 47 kon. ř. 4 odd. 1 rkp.:“bylo“gen. 50 červ. podtrž. 5l neb wudolij. 52 rkp.:“bydlij“vwas. 53 -ney my-psáno na rasuře 5 odd. 55 kon. ř. 5 odd. 57 t tence nebudu wiedieti. — 94. netbaliwoft. — 101. yakt. — 102. dezery. — 111. a 120. milofrdenstwie. — 118. odpokrmu. — 118. mladenczy. — 129. gedno. — 130. przed precante fluctus mitigabuntur. Iudex instat? Tu ad Deum confugito. Princeps adest? Tu Dominum voca. Numquid homo est, ut ad aliquem pergas locum?] Deus prope semper est. Si hominem rogare volueris, interrogas, quid agat, dormiatne an a negotio vacet; ministerque non tibi respondet. [Ad Deum precandum nullo horum opus habes:] quocumque ieris et invocaveris, ille audit [nulla occupatio, nullus intermedius, minister nullus auditum intercludit. Dic: Miserere mei, et statim Deus aderit: Adhuc te loquente, inquit, dicam, ecce adsum (Isai. 58, 9). O sermo benignitate plenus! Non exspectat precationis finem: nondum finita oratione donum accipis ....] O mulier! magna est fides tua. [Non vidisti mortuum suscitatum, non leprosum mundatum,] non audisti prophetas, non legem meditata es [non mare divisum vidisti], non aliud a me patratum signum vidisti; imo a me despecta et conturbata es; aerumnosam te reppuli, et non recessisti, sed perstitisti [demum a me dignam et consentaneam accipe laudem: O mulier! magna est fides tua]. Mortua est mulier, et praeconium ejus manet [diademate splendidius.] Quocumque ieris, audies Christum dicentem: O mulier! magna est fides tua. Ingredere in ecclesiam Persarum, et audies Christum dicentem: O mulier....; in Gotorum item, in bar- barorum, in Indorum, in Maurorum, et in quantamcumque sol respicit terram:
249 geſt dyabel hrzyech. a kohoz oczytije tryznij dyabel, moz ſpyeſſe wy- profítyen byty; ale ktoz tagij ſwych hrzyechow nekage ſye, ſwobodnye hrzyeffij hrzyech przykrywage a omluwage, taks y zaprtne. a47 onen, geftoy tyelefnye od dyabla tryznyen, odpufftyenije ſwym hrzyechom wezme, 110 ale tento pokutu za hrzyechy. smyluy ſye, hoſpodyne, nade mny! kratkay to rzyecz, ale welykee gij wyeczi potrzyebugem; kdez myloſrdije zadame, w tom geſt wiſeczko nafſe dobre. acz geſt kto kromye koftela,48 rczy: smy- luy ſye nade mnv, hoſpodyne! netolyk rezy vſty, ale wzdechnutijm ſwe myſli; nebt boh ſlyſſij y ty, geſto nemluwije. anyt myeſta boh hleda gednoho, 115 w nyemz by ſye gen ] bylo" modlyti gemu, ale chczet a hleeda nabozne myíli, yeremyaff3° gfa vwrzen w fferzedny yamu* wyernye sye bohu modlyl 1er. 38, 6.] a zaſluzyl vſlyſſenije. danyel'° w luhu mezy lwy''neb w udolij5 modlytwu przytahl, aby o pokrmu geho boh gmyel peeczi.* ony trzije mladczy [Dan. 6, 16 24.) w horkey peczi ſlybyli ſye bohu.* lotr5 na krzyzy vſlyffan w ſwey proſbye (Dan. 3, 13 -23.) 120 kratkey.* job5o w hnyfu lezye, ſwu pokoruv trpye nalezl bozije my- [Luk. 23, 30—43.] lofrdije. acz gſy w laznye, modl ſye bohu, neb kdez gſy kôly! wſak gſte chram bozij a duch ſwaty y was bydlij32 * gedyne gmyeyte zadoft dobre 1 Kor. 3, 16. wole w nabozney myſli!53 wffudyt boh geft, mijeftot geho nemoz zawrzyety. ano kdyz moyzyeff byefſe z egypta wywedl lyd zydowíky, a egyptíítij 125 ſtyhachu ge, a hluboke przed nymy morze, v welykey'l teſknoſty gſa mov- zyefí, przed5 ſye nemoha przeſ morze, za55 ſebu fylne mage neprzately mlczijefſe vſty, ale welyke zadoſti byefſe, w myíly wolafſe k bohu, ale hlas negdyeffe y geden od nyeho. Il a bohot wecze k nyemu: czo wolafí ke 132" mnye? an newolal vity, gedne frdczem. takez y ty, staneff-ly przyed hnyewy- 130 wym ſvvdczij neb przed krutym naſylnijkem, wolay k bohu wyernym 46 l, b protaženo. 47 kon. ř. 4 odd. 1 rkp.:“bylo“gen. 50 červ. podtrž. 5l neb wudolij. 52 rkp.:“bydlij“vwas. 53 -ney my-psáno na rasuře 5 odd. 55 kon. ř. 5 odd. 57 t tence nebudu wiedieti. — 94. netbaliwoft. — 101. yakt. — 102. dezery. — 111. a 120. milofrdenstwie. — 118. odpokrmu. — 118. mladenczy. — 129. gedno. — 130. przed precante fluctus mitigabuntur. Iudex instat? Tu ad Deum confugito. Princeps adest? Tu Dominum voca. Numquid homo est, ut ad aliquem pergas locum?] Deus prope semper est. Si hominem rogare volueris, interrogas, quid agat, dormiatne an a negotio vacet; ministerque non tibi respondet. [Ad Deum precandum nullo horum opus habes:] quocumque ieris et invocaveris, ille audit [nulla occupatio, nullus intermedius, minister nullus auditum intercludit. Dic: Miserere mei, et statim Deus aderit: Adhuc te loquente, inquit, dicam, ecce adsum (Isai. 58, 9). O sermo benignitate plenus! Non exspectat precationis finem: nondum finita oratione donum accipis ....] O mulier! magna est fides tua. [Non vidisti mortuum suscitatum, non leprosum mundatum,] non audisti prophetas, non legem meditata es [non mare divisum vidisti], non aliud a me patratum signum vidisti; imo a me despecta et conturbata es; aerumnosam te reppuli, et non recessisti, sed perstitisti [demum a me dignam et consentaneam accipe laudem: O mulier! magna est fides tua]. Mortua est mulier, et praeconium ejus manet [diademate splendidius.] Quocumque ieris, audies Christum dicentem: O mulier! magna est fides tua. Ingredere in ecclesiam Persarum, et audies Christum dicentem: O mulier....; in Gotorum item, in bar- barorum, in Indorum, in Maurorum, et in quantamcumque sol respicit terram:
Strana 250
250 [z Meditace druhé, odst. 3 (P. L. CLVIII, col. 723).] 132" srdczem; przyed tebut geft a wzdyt57 geft hotow vslyffyety. ne takt58 gest boh, yako kdyz chczef modlyt ſye gijti przed czlowyeka pana. tut ſnad dyegij sluhy geho: spijt, neprazdent geft, gynet ma czynyty ; anebt nycz nerzku a nedadyet56 przeden. ale pan hofpodyn wzdy nam geft hotow, kdybychom5 v wyernem56 ſrdczy wſij zadoſti wolaly k nyemu, aby ſye 135 ſmylowal nad namy; wzdy ny ſlyffij a w ſwoy6 czas dokona ſwu myloſt f namy.61 ale dije nyekto: ya nemam ſvvzenije y zadneho, any mam welykych hrzyechow. o hrzyeſſnycze, dije anzelmus,62 ktery hrzyech ſmyefſ malym nazwaty, ano kazdy hrzyech tyem, ez czlowyeka odwratij'3 od boha,64 140 gelykoz w nyem geſt czty, vtrhaa bohu; neczeſt mu czynij, kdyz czlowyek w ſwem gſa hrzyechu ne-myluge boha aneb ne tak5 myluge, yakeho boh hoden od nas mylowanije.a bohu czti vgijety geho kdyg mala wyecz? a nad to“ prawij: od wrchu do paat ofuti gſme mnohymy hrzyechy; nenije w nas zdrawije. neczyſti gime, ſlepy, hubenij, ohawny, pro nyez ſprawnye 145 wzdy mame wolaty k hoſpodynu: vzdraw, vczyſt dufſy mu, hoſpodyne; nebt gſem weſken oplynvl hrzyechy! poſyl, hoſpodyne, bych ſye z nych wyhrabal nyekak a nevpadal w nye opyet! ofwyet oczy mogy, at bych nyekdy nevínul w ſmrty! y dokud, hoípodyne, zapomynaf mne, dokud ſwu twarz ode mne odwraczygef? y dokud7 budu myſlyti w ſwey duffy: 150 „gyz zbudu hrzyechow, oftanu zleho, otrzyeſu s ſebe weſſken prach hrzye- chow,“ a wzdy toho nedokonam? dokud bude nade mny weſel moy ne- przyctel? smyluy ſye nade mny, hoſpodyne! trpijt ma duífe poſmyechy od dyabla; tryznijt gy fierzedſtwijm hrzijecha. nezday ſye klam y gednomu; hrzeffijme na wſaku chwyly, tak ez zczijíty nemozem li pocztu ſwych 155 hrzyechow. any ſnad myfly k tomu przylozijme, bychom gych tyezkoít przewazkali. a kto to moz wplnye ſhodnuty, czo pohyrzijme ſkrze68 oczy, ſkrze ſluch 7 y ſkrze gyne69 tyeleſne czychy? czo w hrdoſti myſli, w zawyſti, w hnyewye, w tuzebnoſty roźlenyegijcz, w7o lakomſtwu, w pazludney" nadepsáno. 58Netakt. 52 kdy bychom. 60 awíwoy. 61 červ. znam. odstavce. 52 červ. podtrž. 63 od wratij. 64 odd. 65 netak. 66 anadto. 67 odd. 68 kon. ř. 5 yfkrze vkrutnym. 132. modliti fie. — 136. nas. — 141. wtrhaa. — 148. nicyak. — 148. anevpadl. — 157. przewazyli. — 157. czo pohrzefyme. — 160. zapominagicz. — verbum unum protulit Christus, et verbum illud non cessat efferri, sed magna voce ejus fidem praedicat: O mulier! magna est fides tua; fiat tibi, sicut vis.... Tu ipsam sana, tu esto medicus, tibi medicamentum trado, vade, appone. Fiat tibi, sicut vis. [Voluntas tua sanet ipsam. Chananaea voluntate sua sanavit, et Filius Dei a seipso non sanabit? ... Non jussit mulier, neque diabolo praccepit; sed voluit tantum, et voluntas mulieris sanavit daemonasque ejecit. Ubi sunt ii, qui dicere audent Filium per orationem operatum esse? . .. Vide dictionis cognationem: Patrem suum imitatur. Cum enim Deus caelum faciebat, dixit: Fiat caelum, et factum est caelum ; Fiat sol, et factus est sol; Fiat terra, et facta est terra. Sic et ille: Fiat tibi, sicut vis. Et sanata est filia ejus. Quandonam? In illa hora .... Pro his omnibus gratias agamus Dco, quia ipsum decet gloria in saecula sacculorum. Amen.] 139 nn.: Je to vzdálený ohlas místa otištěného již na str. 190.
250 [z Meditace druhé, odst. 3 (P. L. CLVIII, col. 723).] 132" srdczem; przyed tebut geft a wzdyt57 geft hotow vslyffyety. ne takt58 gest boh, yako kdyz chczef modlyt ſye gijti przed czlowyeka pana. tut ſnad dyegij sluhy geho: spijt, neprazdent geft, gynet ma czynyty ; anebt nycz nerzku a nedadyet56 przeden. ale pan hofpodyn wzdy nam geft hotow, kdybychom5 v wyernem56 ſrdczy wſij zadoſti wolaly k nyemu, aby ſye 135 ſmylowal nad namy; wzdy ny ſlyffij a w ſwoy6 czas dokona ſwu myloſt f namy.61 ale dije nyekto: ya nemam ſvvzenije y zadneho, any mam welykych hrzyechow. o hrzyeſſnycze, dije anzelmus,62 ktery hrzyech ſmyefſ malym nazwaty, ano kazdy hrzyech tyem, ez czlowyeka odwratij'3 od boha,64 140 gelykoz w nyem geſt czty, vtrhaa bohu; neczeſt mu czynij, kdyz czlowyek w ſwem gſa hrzyechu ne-myluge boha aneb ne tak5 myluge, yakeho boh hoden od nas mylowanije.a bohu czti vgijety geho kdyg mala wyecz? a nad to“ prawij: od wrchu do paat ofuti gſme mnohymy hrzyechy; nenije w nas zdrawije. neczyſti gime, ſlepy, hubenij, ohawny, pro nyez ſprawnye 145 wzdy mame wolaty k hoſpodynu: vzdraw, vczyſt dufſy mu, hoſpodyne; nebt gſem weſken oplynvl hrzyechy! poſyl, hoſpodyne, bych ſye z nych wyhrabal nyekak a nevpadal w nye opyet! ofwyet oczy mogy, at bych nyekdy nevínul w ſmrty! y dokud, hoípodyne, zapomynaf mne, dokud ſwu twarz ode mne odwraczygef? y dokud7 budu myſlyti w ſwey duffy: 150 „gyz zbudu hrzyechow, oftanu zleho, otrzyeſu s ſebe weſſken prach hrzye- chow,“ a wzdy toho nedokonam? dokud bude nade mny weſel moy ne- przyctel? smyluy ſye nade mny, hoſpodyne! trpijt ma duífe poſmyechy od dyabla; tryznijt gy fierzedſtwijm hrzijecha. nezday ſye klam y gednomu; hrzeffijme na wſaku chwyly, tak ez zczijíty nemozem li pocztu ſwych 155 hrzyechow. any ſnad myfly k tomu przylozijme, bychom gych tyezkoít przewazkali. a kto to moz wplnye ſhodnuty, czo pohyrzijme ſkrze68 oczy, ſkrze ſluch 7 y ſkrze gyne69 tyeleſne czychy? czo w hrdoſti myſli, w zawyſti, w hnyewye, w tuzebnoſty roźlenyegijcz, w7o lakomſtwu, w pazludney" nadepsáno. 58Netakt. 52 kdy bychom. 60 awíwoy. 61 červ. znam. odstavce. 52 červ. podtrž. 63 od wratij. 64 odd. 65 netak. 66 anadto. 67 odd. 68 kon. ř. 5 yfkrze vkrutnym. 132. modliti fie. — 136. nas. — 141. wtrhaa. — 148. nicyak. — 148. anevpadl. — 157. przewazyli. — 157. czo pohrzefyme. — 160. zapominagicz. — verbum unum protulit Christus, et verbum illud non cessat efferri, sed magna voce ejus fidem praedicat: O mulier! magna est fides tua; fiat tibi, sicut vis.... Tu ipsam sana, tu esto medicus, tibi medicamentum trado, vade, appone. Fiat tibi, sicut vis. [Voluntas tua sanet ipsam. Chananaea voluntate sua sanavit, et Filius Dei a seipso non sanabit? ... Non jussit mulier, neque diabolo praccepit; sed voluit tantum, et voluntas mulieris sanavit daemonasque ejecit. Ubi sunt ii, qui dicere audent Filium per orationem operatum esse? . .. Vide dictionis cognationem: Patrem suum imitatur. Cum enim Deus caelum faciebat, dixit: Fiat caelum, et factum est caelum ; Fiat sol, et factus est sol; Fiat terra, et facta est terra. Sic et ille: Fiat tibi, sicut vis. Et sanata est filia ejus. Quandonam? In illa hora .... Pro his omnibus gratias agamus Dco, quia ipsum decet gloria in saecula sacculorum. Amen.] 139 nn.: Je to vzdálený ohlas místa otištěného již na str. 190.
Strana 251
251 160 lakotye, w ſmylftwye, w rozpufozenem weſelij a w marnem 2 boha poza- pomynagijcz, neplnijecz geho przykazanij, neſtrzyehucz ſye zapowyedij, w gynych hrzyechu pochwalygijcz a nyekdy ponuknvvcz k hrzyechu. a tak y w myſly�3 y w rzyeczi4 y w ſkutczyech gſme plny hrzyechow.76 ale at mnozítwije tyech rozlycznych hrzyechow rozdyely na cztyrzy 165 ſtrany, aby ſnaze bylo ſye na nye rozmyſlyty: nayprw hrzeflijme rozlycznye zlee czynyecze ; druhe dobre obmeſkawagycze; trzetije dobre czynyecze ; a cztwrtce, kdyz zleho nechame. poſlyfíte o kazdem z toho cztwera, aby poznagijcz ſye hrzyefnymy ſnaznyegye wolali ſrdczem: „smyluy ſye nad namy, hoſpodyne,“ a pijlnyeyſſe zpowyedi byli a mylegije poſtnije ſneſli vtrpenije! protoz znamenayme, w kakem gíme nebezpeczenſtwij w zy- wotye tomto, kak nam geſt pijlnye bozijeho trzyeba ſmylowanije, po- nyawadz hyrzijme a hrzyeffijme negen tehdy, kdyz zlee czynyme, ale dobre obmeſkagijcz a druhdy" dobre czynyecz, aneb kdyz zleho nechame. ez mnoho hyrzijme zlee czynyecze, mozem na ſwatych zrzijecz rzyeczy 175 znamenati, czot ony dyegij o ſwych hrzyefſyech, dije dawyd: obklyczylo mye zlee, gemuz nenye poczta.* a opyet" dije gyny, geftoy myloſti za- žal. 30, 13. ſluzyl: hrzycffyl ſem nad czijíílo morzíſkeho pyeſku, y dije k tomu ſwaty bernart:7 kak to zecztu, czoy nad poczet? a czehoz nemohu zczijíti, kak P.L. CLXXXIII, col. 598. za to vczynym doſty, ano prawda nutij az do poſlednijeho ortu dluh zapla- 180 tyty? protoz i prorokem wolaty muſijme: newſtupuy f ſwym ſluhu w ſſvvd, hoſpodyne!* y zadnyt czlowyek nebude ſprawedlen, gen czoz ſkrze tye,7 žal. 142. 2. budu-ly tebu hrzyeffy gemu odpufftyeny. a kto wiſe poczte, kolykem czyny hrdofty, py-lchvy, chlubvv pohyrzijme neb kolykrat, a teez o gynych 133a vhlawnych hrzyeffyech ; gednyem-ly czynem protyw blyznyemu,7 protyw 185 lobye,7 protyw bohu, zrakem, ſluchem y gynymy czychy tyeleſnymy, rzyeczij y ſkutkem? a pakly8 bychom vkrotyli tyelefnce czychy a drzyely w prawdye, kto ſdrzij ſrdcze, gehoz myſlenije na wſak czas pochyleno geft ke zlemu?* a paklyg81 kto, geſto newydij mnozítwije ſwych hrzyechow, tot to czynij, ez fam w ſye wnytrz newegde. a protoz dije boh, yakoy rzekl 190 ezechyelowy: wegdy wnytrz a82 vzrzijff ohawne wyeczy! as2 on wifed vzrzyel: nalyt podobnoſt wiſech neczyftych zijezel a wifijeczka ohawnoſt zwijerzat, obrazi neczyſtij po ſtyenye byli zmalowany.* toczyfí wydyel ohawu hrzye- Ezech. 8. 9—10. gync. 7 kon. ř. " tak rkp. 2 awmarnem. 7 ywmyſly. A ywrzyeczi. ywſkutczyech. 76 červ. znam. odstavce. 7 odd. 78 červ. podtrž. 7 odd. 80 Apakly. 31 Apaklyg. 82 kon. ř. [1 Mojž. 8, 21.] 170 162. ponukagicz. — 170. wyakem. — 178. yak. — 181. ſprawedliw. — 187. nawffaky 178 n.: Z řeči 22. De diversis, kap. 7:. .. Peccavi super numerum arenae maris, et multiplicata sunt peccata mea, et non sum dignus videre altitudinem coeli prae multitudine iniquitatis meac, quoniam irritavi iram tuam et malum coram te feci ... (Psal. XXXIX, 13). Quod ergo sine numero est, quomodo numerabo? Quomodo satisfaciam, cum cogar reddere debitum usque ad novissimum quadrantem? Sed et delicta quis intelligit? Ait illa coclestis fistula Ambrosius: Facilius invoni eos, qui innocentiam servaverunt, quam qui congruam egerunt poenitentiam (Lib. II de Poenit. cap. 10)....
251 160 lakotye, w ſmylftwye, w rozpufozenem weſelij a w marnem 2 boha poza- pomynagijcz, neplnijecz geho przykazanij, neſtrzyehucz ſye zapowyedij, w gynych hrzyechu pochwalygijcz a nyekdy ponuknvvcz k hrzyechu. a tak y w myſly�3 y w rzyeczi4 y w ſkutczyech gſme plny hrzyechow.76 ale at mnozítwije tyech rozlycznych hrzyechow rozdyely na cztyrzy 165 ſtrany, aby ſnaze bylo ſye na nye rozmyſlyty: nayprw hrzeflijme rozlycznye zlee czynyecze ; druhe dobre obmeſkawagycze; trzetije dobre czynyecze ; a cztwrtce, kdyz zleho nechame. poſlyfíte o kazdem z toho cztwera, aby poznagijcz ſye hrzyefnymy ſnaznyegye wolali ſrdczem: „smyluy ſye nad namy, hoſpodyne,“ a pijlnyeyſſe zpowyedi byli a mylegije poſtnije ſneſli vtrpenije! protoz znamenayme, w kakem gíme nebezpeczenſtwij w zy- wotye tomto, kak nam geſt pijlnye bozijeho trzyeba ſmylowanije, po- nyawadz hyrzijme a hrzyeffijme negen tehdy, kdyz zlee czynyme, ale dobre obmeſkagijcz a druhdy" dobre czynyecz, aneb kdyz zleho nechame. ez mnoho hyrzijme zlee czynyecze, mozem na ſwatych zrzijecz rzyeczy 175 znamenati, czot ony dyegij o ſwych hrzyefſyech, dije dawyd: obklyczylo mye zlee, gemuz nenye poczta.* a opyet" dije gyny, geftoy myloſti za- žal. 30, 13. ſluzyl: hrzycffyl ſem nad czijíílo morzíſkeho pyeſku, y dije k tomu ſwaty bernart:7 kak to zecztu, czoy nad poczet? a czehoz nemohu zczijíti, kak P.L. CLXXXIII, col. 598. za to vczynym doſty, ano prawda nutij az do poſlednijeho ortu dluh zapla- 180 tyty? protoz i prorokem wolaty muſijme: newſtupuy f ſwym ſluhu w ſſvvd, hoſpodyne!* y zadnyt czlowyek nebude ſprawedlen, gen czoz ſkrze tye,7 žal. 142. 2. budu-ly tebu hrzyeffy gemu odpufftyeny. a kto wiſe poczte, kolykem czyny hrdofty, py-lchvy, chlubvv pohyrzijme neb kolykrat, a teez o gynych 133a vhlawnych hrzyeffyech ; gednyem-ly czynem protyw blyznyemu,7 protyw 185 lobye,7 protyw bohu, zrakem, ſluchem y gynymy czychy tyeleſnymy, rzyeczij y ſkutkem? a pakly8 bychom vkrotyli tyelefnce czychy a drzyely w prawdye, kto ſdrzij ſrdcze, gehoz myſlenije na wſak czas pochyleno geft ke zlemu?* a paklyg81 kto, geſto newydij mnozítwije ſwych hrzyechow, tot to czynij, ez fam w ſye wnytrz newegde. a protoz dije boh, yakoy rzekl 190 ezechyelowy: wegdy wnytrz a82 vzrzijff ohawne wyeczy! as2 on wifed vzrzyel: nalyt podobnoſt wiſech neczyftych zijezel a wifijeczka ohawnoſt zwijerzat, obrazi neczyſtij po ſtyenye byli zmalowany.* toczyfí wydyel ohawu hrzye- Ezech. 8. 9—10. gync. 7 kon. ř. " tak rkp. 2 awmarnem. 7 ywmyſly. A ywrzyeczi. ywſkutczyech. 76 červ. znam. odstavce. 7 odd. 78 červ. podtrž. 7 odd. 80 Apakly. 31 Apaklyg. 82 kon. ř. [1 Mojž. 8, 21.] 170 162. ponukagicz. — 170. wyakem. — 178. yak. — 181. ſprawedliw. — 187. nawffaky 178 n.: Z řeči 22. De diversis, kap. 7:. .. Peccavi super numerum arenae maris, et multiplicata sunt peccata mea, et non sum dignus videre altitudinem coeli prae multitudine iniquitatis meac, quoniam irritavi iram tuam et malum coram te feci ... (Psal. XXXIX, 13). Quod ergo sine numero est, quomodo numerabo? Quomodo satisfaciam, cum cogar reddere debitum usque ad novissimum quadrantem? Sed et delicta quis intelligit? Ait illa coclestis fistula Ambrosius: Facilius invoni eos, qui innocentiam servaverunt, quam qui congruam egerunt poenitentiam (Lib. II de Poenit. cap. 10)....
Strana 252
252 chow prorok bozij wnytrz wſſed w chram bozij, toczyff w duſſy, a podobnoít wſije ohawne wyeczi a obrazy“ zmalowanee neczyſtych bohow. neb acz kto ſkutkem ſye wrazdy neb ſmylſtwa nedopuſtij, ale ſnad nenaawyft 195 ma k nyekomu, geſto ] geſt podobnoſt 83 wrazdy; aneb w myſli oblybuge takowe wyeczi, geſto k ſmylitwu tahnvv, a8 yako obraz te poſtawy w myſli drze, geſſto ho drazdij k te lijboſti; a tak y o mnoho gynê,s2 ez ktoz chcze wegda wnytrz w ſwu myfl znamenaty, nalezne podobnoſt a obrazy" tez- myerzel wſſyech vhlawnych hrzyechow, geſtoy oblybowal, powolyl, myſlij 200 ſye pokochal,85 acz ſyey kto ſkutku nedopuítyl, a tak, kdyz ty obrazy a podobnoſti ohawnych wijeczij wydyel prorok, rzeczeno gemu: kdyz ſye obratijff, gefſtye vzrzijfſ wyetífij ohawu.* neb czymz ſye kto plnyegije obratij k bohu a hlube w ſye wegde, tyem wijecze ſwyetlem prawdy ſwych hrzyechow vzrzij, protoz ſwaty bernart86 mluwije o teyto rzyeczi ezechye- 205 lowye dije: przykazal nam boh, abychom famy weffly w taynoſt ſrdcze ſweho, abychom ſye na ſwe hrzyechy rozmylyly, a naleznem ſwych hrzye- chow mnoho; neb gſme hrzyeſyly nad morzíky pyeſſek, chodyly gíme wzdwyhíſe hlawy, marnoſti plnye oczy nafſy, víy vtrhanye gynys gych 133b czty, wony gime wonyely I fmrty, ano nam ſwyetfíka marnoſt lybye 210 wonije, mudroft ſwyetſkaa y czozkoli8s takoweho, vita nafſe poklynanije a87 zlorzeczenſtwije plna, rucze zlych ſkutkow, zadoft hotowa k neprawoîty. nenye bazny bozije przed oczyma8 nafyma.* tahnem hrzyech yako dluhy rzetyez, ano ſye drzij geden druheho, a netbame, az gym y budem obwazany.90 druhe hrzeffijme w opuſtyenij dobreho; a kto by ty wíſyeczky hrzyechy poczetl? neb gestye wyecze geft, geffto dobree opuftyeme, nezli toho, geſto ſye zleho dopuſtijeme. a zey hrzyech w dobreho opuſczenij, to kryftus onv powyeſtij vkazuge, gefto rzekl hoſpodarz onen: ay, gyz trzy leta, yakz hledam owocze na fijku tomto, a nenalezl ſem. porubyti 220 gey; czemvy nam zamyeſtnal zemy?* a dije opyet kryftus w'l gynem myeſtye: wiſelyke drzyewo, gefito neczynij dobreho owocze, wyrubeno Mat. 3, 10 a 7, 19, bude a dano na ohen.* protoz hoſpodyn, kdyz dije ſkrze proroka:89 „przyc- Luk. 3, 9. * Izai. 1, 16n. ſtante zle czynyty“, ynhed geft dorzekl: „vczte ſye czynyty dobrze!" a takez] zaltarz, yakz dije: „odchyl92 ſye ode zleho“, tak dodije: „a33 225 Žal. 33, 15. czyn dobre!“* we wifem pijſmye geſt wydyety, ez to dwe ſpolu ma byty: zleho neczynyty a dobre czynyty.3 o tom, gefíto by kto dobre czynyl a zleho wſſeho nenechal, dije knijha moyzyeſſowa: bude-ly" pofſkwrnv gmyety, 3 Mojz. 22, 20. nebude wzaczno hoſpodynu.* a'6 dije pijímo ſyraakowo: ktoz w gednom rozhnyewa, mnoho dobreho ztratij. a k temuz' dije ſwaty yakub:"8 ktoz 230 t. 8, 13. [Žal. 13, 3.] Luk. 13, 7. 215 83 d. b protaž. 84rkp.: terz] myerz. 85 po tence nadeps. 86 červ. podtrž. 87 kon. ř. 8yczoz koli. 8 odd. 9červ. znam. odst. 31 kon. ř. 22 d, ch,l protaž. 33 kon. ř. 3czyny to. Bude na konci ř. 2 kon. ř. 3 aktemuz. 28 červ. podtrž. 3rkp.: natobye l'(=vel, nebo) ztebe. čzas. — 190n. vzrzel wiady podobnoſt. — 207. rozmyfíleli. — 221. k czemu nam zamieítnal. — 224. ayhned. — 227. adobre czinim to. — 234. nebudiz nawicky owocze
252 chow prorok bozij wnytrz wſſed w chram bozij, toczyff w duſſy, a podobnoít wſije ohawne wyeczi a obrazy“ zmalowanee neczyſtych bohow. neb acz kto ſkutkem ſye wrazdy neb ſmylſtwa nedopuſtij, ale ſnad nenaawyft 195 ma k nyekomu, geſto ] geſt podobnoſt 83 wrazdy; aneb w myſli oblybuge takowe wyeczi, geſto k ſmylitwu tahnvv, a8 yako obraz te poſtawy w myſli drze, geſſto ho drazdij k te lijboſti; a tak y o mnoho gynê,s2 ez ktoz chcze wegda wnytrz w ſwu myfl znamenaty, nalezne podobnoſt a obrazy" tez- myerzel wſſyech vhlawnych hrzyechow, geſtoy oblybowal, powolyl, myſlij 200 ſye pokochal,85 acz ſyey kto ſkutku nedopuítyl, a tak, kdyz ty obrazy a podobnoſti ohawnych wijeczij wydyel prorok, rzeczeno gemu: kdyz ſye obratijff, gefſtye vzrzijfſ wyetífij ohawu.* neb czymz ſye kto plnyegije obratij k bohu a hlube w ſye wegde, tyem wijecze ſwyetlem prawdy ſwych hrzyechow vzrzij, protoz ſwaty bernart86 mluwije o teyto rzyeczi ezechye- 205 lowye dije: przykazal nam boh, abychom famy weffly w taynoſt ſrdcze ſweho, abychom ſye na ſwe hrzyechy rozmylyly, a naleznem ſwych hrzye- chow mnoho; neb gſme hrzyeſyly nad morzíky pyeſſek, chodyly gíme wzdwyhíſe hlawy, marnoſti plnye oczy nafſy, víy vtrhanye gynys gych 133b czty, wony gime wonyely I fmrty, ano nam ſwyetfíka marnoſt lybye 210 wonije, mudroft ſwyetſkaa y czozkoli8s takoweho, vita nafſe poklynanije a87 zlorzeczenſtwije plna, rucze zlych ſkutkow, zadoft hotowa k neprawoîty. nenye bazny bozije przed oczyma8 nafyma.* tahnem hrzyech yako dluhy rzetyez, ano ſye drzij geden druheho, a netbame, az gym y budem obwazany.90 druhe hrzeffijme w opuſtyenij dobreho; a kto by ty wíſyeczky hrzyechy poczetl? neb gestye wyecze geft, geffto dobree opuftyeme, nezli toho, geſto ſye zleho dopuſtijeme. a zey hrzyech w dobreho opuſczenij, to kryftus onv powyeſtij vkazuge, gefto rzekl hoſpodarz onen: ay, gyz trzy leta, yakz hledam owocze na fijku tomto, a nenalezl ſem. porubyti 220 gey; czemvy nam zamyeſtnal zemy?* a dije opyet kryftus w'l gynem myeſtye: wiſelyke drzyewo, gefito neczynij dobreho owocze, wyrubeno Mat. 3, 10 a 7, 19, bude a dano na ohen.* protoz hoſpodyn, kdyz dije ſkrze proroka:89 „przyc- Luk. 3, 9. * Izai. 1, 16n. ſtante zle czynyty“, ynhed geft dorzekl: „vczte ſye czynyty dobrze!" a takez] zaltarz, yakz dije: „odchyl92 ſye ode zleho“, tak dodije: „a33 225 Žal. 33, 15. czyn dobre!“* we wifem pijſmye geſt wydyety, ez to dwe ſpolu ma byty: zleho neczynyty a dobre czynyty.3 o tom, gefíto by kto dobre czynyl a zleho wſſeho nenechal, dije knijha moyzyeſſowa: bude-ly" pofſkwrnv gmyety, 3 Mojz. 22, 20. nebude wzaczno hoſpodynu.* a'6 dije pijímo ſyraakowo: ktoz w gednom rozhnyewa, mnoho dobreho ztratij. a k temuz' dije ſwaty yakub:"8 ktoz 230 t. 8, 13. [Žal. 13, 3.] Luk. 13, 7. 215 83 d. b protaž. 84rkp.: terz] myerz. 85 po tence nadeps. 86 červ. podtrž. 87 kon. ř. 8yczoz koli. 8 odd. 9červ. znam. odst. 31 kon. ř. 22 d, ch,l protaž. 33 kon. ř. 3czyny to. Bude na konci ř. 2 kon. ř. 3 aktemuz. 28 červ. podtrž. 3rkp.: natobye l'(=vel, nebo) ztebe. čzas. — 190n. vzrzel wiady podobnoſt. — 207. rozmyfíleli. — 221. k czemu nam zamieítnal. — 224. ayhned. — 227. adobre czinim to. — 234. nebudiz nawicky owocze
Strana 253
253 drzij weſken zakon a w gednom przeſtupij, wiſemu geft wynen.* a take Jak. 2, 10. ſtrzyeha ſye wſeho zleho a dobreho neczynye zlorzeczeny bude a proklety, yakoz kryftus proklel fijk, geſto gmyel lijftije kraſne a negmyel owocze. a rzekl gemu: nebudz na wyeky owocze na tobye [nebo 99 z tebe, a100 235 ynhed fijk víſechl.101* Mat. 21, 19. trzetije hrzefſijme nyekdy dobre czynijecz, a bywa to trogym czynem: gednyem, kdyz pocznem dobree a nedokoname; kdyz leenye czynijme a netbawye ;102 a kdyzlo2 ſwe dobre czyny prodawame. o103 prwem dije 1343 hoſpodyn10: I k lydu zydowffkemu: vtwrdym kralowſtwo, acz sítogijíf 240 czynye ma przykazanije.* a dije ſkrze proroka:105 odwratij-li ſye ſpra- 1 Par. 28, 7. wedlny od ſwe ſprawedlnoſty a bude czynyty neſprawedlnoſt, zdali zyw bude?* wſfeczky ſprawedlnoſty, geſtoy czynyl, nebudu w pamyety. tent Ezech. 18, 26. ſpaſſen bude, ktozt do106 koncze w dobrem sſtogij:* poczatku geft odplata Mat. 10, 22. ſlybena, ale fítaaloſty koruna bude dana. o druhem dije ffalomvn: chudobu 245 czynij leenijeho ruka.* a dije hoſpodyn w apokalypſy: ezs any horek any ftuden, ale toczyff rozmarzyel w kakeys lenoſti, poczny tye z ſwych vſt wywraczyety,* toczyff z ſboru ſwatych wyluczijm tye. o tom17 pak, ktoz dobre czyny prodawaa, marne chwale chtye od lydij neb nyeczemu, geſtoy zyſk tohoto ſwyeta, dije kryſtus: wyzte, by ſwe ſprawedlnoſty przed 250 lydmy neczynyly, aby od lydij wydyeny byly; neb tak newezmete od- platy od otczel7 wafſeho nebelſkeho!* o tom treem dije ſwaty bernart108 Mat. 6, 1. mluwije o onom107 trzenij,103 geſſto dije pijímo ſwate chwale: toto gſu mvzije myloſrdenſtwije, gychz nepamyet nebude przed hoſpodynem.110* ! y dije:IlI chczeff-ly, at any twa ſprawedlnoft zapomenutye przed12 bohem 255 wezme, trogeho ſye nebezpeczenſtwije wyftrzyez, a na wyekytl3 przed bohem bude kwijſty twa ſprawedlnoſt.114 czteſſ: ktoz sſtogij do koncze, Mat. 10, 22. ten ſpaſſen bude ;* a odwratij-li 15 ſye ſprawedlny od ſprawedlnoſti, zdaly Ezech. 18, 24. zyw bude?* czteff: ezs rozmarzyel, pocznv tye z ſwych vſt wywraczyety." Zjev. 3, 16. Mat. 6, 2 a 5. czteff, ez dije nyeterym: wzaly ſu ſwu odplatu.* protoz wſſemt dije ſpolu: 260 neznagi waſſ.* a tohoy ſye treeho pijlnee ſtrzyeczy; neb neczynyme-ly Mat. 7, 23. Přísl. 10, 4. Zjev. 3, 16. Jesus Sirach 44, 10 n.] L. CLXXXIII, col. 414. 100 kon. ř. 101 červ. znam. odstavce. 102 odd. 103 kon. ř. 104 na kon. ř. ještě k. 105 odd. 106 kon. ř. 107 odd. 108 červ. podtrž. 10 tak rkp., nejspíše chyba písař. 110 nad tím tence nadeps. bohem. 111 odd. 112 kon. ř. 13 anawyckyt. 113 menší červ. znam. na natobie neb ztebe. — 238. oprwniem. — 240. adije ſlirze prorok. — 240. a 257. ſpra- wedliwy. — 246. a 247. totiz. — 246. wyakeys. — 258. zes rozmarzyl. — 259. 251 n.: Z řeči třetí In festo ss. Petri et Pauli (De lectione libri Sapientiae „Hi sunt viri misericordiae," Eccl. XLIV, 10—11): 6. Vis, ut nec tua (justitia) accipiat obli- vionem? A triplici cave periculo, et florebit in aeternum ante Dominum. Legis enim: Quia tepidus es, incipiam te evomere ex ore meo (Apoc. III, 16); legis: Si averterit se justus a justitia sua etc. (Ezech. XVIII, 24); legis quibusdam dicendum in judicio: Non novi vos (Matth. VII, 23); illis sine dubio, qui receperunt mercedem suam. Ergo omnis justitia tepida, omnis transitoria, omnis vendita erit in oblivione coram Deo .. ..
253 drzij weſken zakon a w gednom przeſtupij, wiſemu geft wynen.* a take Jak. 2, 10. ſtrzyeha ſye wſeho zleho a dobreho neczynye zlorzeczeny bude a proklety, yakoz kryftus proklel fijk, geſto gmyel lijftije kraſne a negmyel owocze. a rzekl gemu: nebudz na wyeky owocze na tobye [nebo 99 z tebe, a100 235 ynhed fijk víſechl.101* Mat. 21, 19. trzetije hrzefſijme nyekdy dobre czynijecz, a bywa to trogym czynem: gednyem, kdyz pocznem dobree a nedokoname; kdyz leenye czynijme a netbawye ;102 a kdyzlo2 ſwe dobre czyny prodawame. o103 prwem dije 1343 hoſpodyn10: I k lydu zydowffkemu: vtwrdym kralowſtwo, acz sítogijíf 240 czynye ma przykazanije.* a dije ſkrze proroka:105 odwratij-li ſye ſpra- 1 Par. 28, 7. wedlny od ſwe ſprawedlnoſty a bude czynyty neſprawedlnoſt, zdali zyw bude?* wſfeczky ſprawedlnoſty, geſtoy czynyl, nebudu w pamyety. tent Ezech. 18, 26. ſpaſſen bude, ktozt do106 koncze w dobrem sſtogij:* poczatku geft odplata Mat. 10, 22. ſlybena, ale fítaaloſty koruna bude dana. o druhem dije ffalomvn: chudobu 245 czynij leenijeho ruka.* a dije hoſpodyn w apokalypſy: ezs any horek any ftuden, ale toczyff rozmarzyel w kakeys lenoſti, poczny tye z ſwych vſt wywraczyety,* toczyff z ſboru ſwatych wyluczijm tye. o tom17 pak, ktoz dobre czyny prodawaa, marne chwale chtye od lydij neb nyeczemu, geſtoy zyſk tohoto ſwyeta, dije kryſtus: wyzte, by ſwe ſprawedlnoſty przed 250 lydmy neczynyly, aby od lydij wydyeny byly; neb tak newezmete od- platy od otczel7 wafſeho nebelſkeho!* o tom treem dije ſwaty bernart108 Mat. 6, 1. mluwije o onom107 trzenij,103 geſſto dije pijímo ſwate chwale: toto gſu mvzije myloſrdenſtwije, gychz nepamyet nebude przed hoſpodynem.110* ! y dije:IlI chczeff-ly, at any twa ſprawedlnoft zapomenutye przed12 bohem 255 wezme, trogeho ſye nebezpeczenſtwije wyftrzyez, a na wyekytl3 przed bohem bude kwijſty twa ſprawedlnoſt.114 czteſſ: ktoz sſtogij do koncze, Mat. 10, 22. ten ſpaſſen bude ;* a odwratij-li 15 ſye ſprawedlny od ſprawedlnoſti, zdaly Ezech. 18, 24. zyw bude?* czteff: ezs rozmarzyel, pocznv tye z ſwych vſt wywraczyety." Zjev. 3, 16. Mat. 6, 2 a 5. czteff, ez dije nyeterym: wzaly ſu ſwu odplatu.* protoz wſſemt dije ſpolu: 260 neznagi waſſ.* a tohoy ſye treeho pijlnee ſtrzyeczy; neb neczynyme-ly Mat. 7, 23. Přísl. 10, 4. Zjev. 3, 16. Jesus Sirach 44, 10 n.] L. CLXXXIII, col. 414. 100 kon. ř. 101 červ. znam. odstavce. 102 odd. 103 kon. ř. 104 na kon. ř. ještě k. 105 odd. 106 kon. ř. 107 odd. 108 červ. podtrž. 10 tak rkp., nejspíše chyba písař. 110 nad tím tence nadeps. bohem. 111 odd. 112 kon. ř. 13 anawyckyt. 113 menší červ. znam. na natobie neb ztebe. — 238. oprwniem. — 240. adije ſlirze prorok. — 240. a 257. ſpra- wedliwy. — 246. a 247. totiz. — 246. wyakeys. — 258. zes rozmarzyl. — 259. 251 n.: Z řeči třetí In festo ss. Petri et Pauli (De lectione libri Sapientiae „Hi sunt viri misericordiae," Eccl. XLIV, 10—11): 6. Vis, ut nec tua (justitia) accipiat obli- vionem? A triplici cave periculo, et florebit in aeternum ante Dominum. Legis enim: Quia tepidus es, incipiam te evomere ex ore meo (Apoc. III, 16); legis: Si averterit se justus a justitia sua etc. (Ezech. XVIII, 24); legis quibusdam dicendum in judicio: Non novi vos (Matth. VII, 23); illis sine dubio, qui receperunt mercedem suam. Ergo omnis justitia tepida, omnis transitoria, omnis vendita erit in oblivione coram Deo .. ..
Strana 254
254 dobreho dobrze, newezmem za to odplaty, protoz dije pijímo: czoz geft (2 Tim. 2, 15.] prawe, czyn to prawije!16* cztwrtee hrzyeffijme nyekdy, acz famy zleeho neczynijme, ale po- wolygijcz gynym, oblybugijcz, ez gynij zle czynye, nebranyecz, yakz kto ma branyty, nepronefucz, komuz bychom gmyely proneſty, obranygijcz 265 zleho, aby netrpyel zal17 ſwu zloſt, aneb vzywagijcz toho, geſto druhy zle dobude. ay, kakt nas ofydlugij zlij I duchowe tyemyto czyny y mno- hymy nad to! protoz wezmucz przijklad od teto zeny, o nijz nam prawij dneffnije cztenye, w teyz wijerylls fylnofty, w teyz pokorze, w temz vſta- wyczſtwye wolayme k bohu rzkucz nas kazdy: smyluy ſye nade mnv, 270 hofpodyne, tyezczyet obluge mu duſſy zly duch, hrzyechy gy zprznye! 134 trzetye nedyele.1 hofpodyne ſyn bozij kryftus byely wymyetal, yakoz poklada dneffnije Luk. 11, 14—2s. cztenije*, dywyli ſye zaſtupowee moczy geho, ale zloſtnij zawyftnyczi, gefto nenawydyechu chwaly geho, poczechu rzecczi, ez dyabeliku moczij wymyetaa dyably, a on wyda gych myſlenije vkazal, zey to nepodobne, by to tak bylo, yakoz czaíto ſlychate o tom na kazanij, pak powyedyel znage gych pokrytîtwo, gych lijczomyerſtwo, kak gym geſt k horſſyemu to, ez neglucze czynije ſye ſwaty, czynye ſye dobrymy, nezli tijem, geſto gſu zlij bez' pokrytſtwa. protoz abych y3 dnes nemlczal, chczyt wam o trogi wijeczi rzeczi nyeczo z tohoto cztenije przyczynv mage. nayprwe o tom, gefto] rzijekagij, by czrt byl4 w nyekom, duch czlowyeczij nyekdy dobry a nyekdy zly duch potkyfij, ez nebude fnadne nyekdy rozeznaty, ktery by gey duch potkyſyl, gedyne ez dobry vozij prawdye a zlij oblu- zyge, a nyekdy dobrym poczne, aby kdyz gemu bude vwyerzeno, leftnye ſwedl k3 ſwemu. a nyekdy tak potkyfij duch czlowyeczij, ez kaks yako by z przymyeſſenije geho k myſli czlowyeczij geden duch byl, geſto tryznij a geſto tryzn trpij, yakoz w takowych wijdame. ale w duffy czlowyeczij y gedno ſtworzenije wgijti nemoz ſwu podítatij, any czo gye moz naplnyty, gedyne ſwata trogycze. a geíto dijegi, by czrt byl w czij myſli, newègdet w ny, ale ſwede lítij w ſwey zloſti a podnyeczyge y wzbuzije myſlenije 20 zlaa a neczyſtaa a zadoſt nerzaadny, gyez fam pln geft a pln líty a chytrofty; a rozvm' obſtyenij w myſli, wzbudije poſtaw nyekakych obrazy chytroſtij 10 15 konci ř. 115 a odwratijli. 116 červ. znaménko na konci ř. 117 kon. ř. 118 rkp.: wijerze. 1 červ., k tomu po straně tence přípisek, jehož začátek byl při vazbě uře- zán:le w poftye. 2 Hnadvař. 3 kon. ř. 1k, ! protaž. 5 odd. ' neyakot. 'yweſnye. niekterym. — 266. druhdy. — 269n. wtemz vſtawicznem wo-[lanij kbohu nas kazdy. — 271. trapij duffy mu. 1. trzetie nediele wpuoftie (červ.) — 2. bieffe wymietal diably. yakoz. — 10. nietczo. — 12. fnadnie. — 13. gedne ze dobre vczij prawdie. — 15. podkyſy. — 15. yaks. — 18. podítatu. — 22. nieyakych. — 23. niekterzij. — 24. obliczegy teſk-
254 dobreho dobrze, newezmem za to odplaty, protoz dije pijímo: czoz geft (2 Tim. 2, 15.] prawe, czyn to prawije!16* cztwrtee hrzyeffijme nyekdy, acz famy zleeho neczynijme, ale po- wolygijcz gynym, oblybugijcz, ez gynij zle czynye, nebranyecz, yakz kto ma branyty, nepronefucz, komuz bychom gmyely proneſty, obranygijcz 265 zleho, aby netrpyel zal17 ſwu zloſt, aneb vzywagijcz toho, geſto druhy zle dobude. ay, kakt nas ofydlugij zlij I duchowe tyemyto czyny y mno- hymy nad to! protoz wezmucz przijklad od teto zeny, o nijz nam prawij dneffnije cztenye, w teyz wijerylls fylnofty, w teyz pokorze, w temz vſta- wyczſtwye wolayme k bohu rzkucz nas kazdy: smyluy ſye nade mnv, 270 hofpodyne, tyezczyet obluge mu duſſy zly duch, hrzyechy gy zprznye! 134 trzetye nedyele.1 hofpodyne ſyn bozij kryftus byely wymyetal, yakoz poklada dneffnije Luk. 11, 14—2s. cztenije*, dywyli ſye zaſtupowee moczy geho, ale zloſtnij zawyftnyczi, gefto nenawydyechu chwaly geho, poczechu rzecczi, ez dyabeliku moczij wymyetaa dyably, a on wyda gych myſlenije vkazal, zey to nepodobne, by to tak bylo, yakoz czaíto ſlychate o tom na kazanij, pak powyedyel znage gych pokrytîtwo, gych lijczomyerſtwo, kak gym geſt k horſſyemu to, ez neglucze czynije ſye ſwaty, czynye ſye dobrymy, nezli tijem, geſto gſu zlij bez' pokrytſtwa. protoz abych y3 dnes nemlczal, chczyt wam o trogi wijeczi rzeczi nyeczo z tohoto cztenije przyczynv mage. nayprwe o tom, gefto] rzijekagij, by czrt byl4 w nyekom, duch czlowyeczij nyekdy dobry a nyekdy zly duch potkyfij, ez nebude fnadne nyekdy rozeznaty, ktery by gey duch potkyſyl, gedyne ez dobry vozij prawdye a zlij oblu- zyge, a nyekdy dobrym poczne, aby kdyz gemu bude vwyerzeno, leftnye ſwedl k3 ſwemu. a nyekdy tak potkyfij duch czlowyeczij, ez kaks yako by z przymyeſſenije geho k myſli czlowyeczij geden duch byl, geſto tryznij a geſto tryzn trpij, yakoz w takowych wijdame. ale w duffy czlowyeczij y gedno ſtworzenije wgijti nemoz ſwu podítatij, any czo gye moz naplnyty, gedyne ſwata trogycze. a geíto dijegi, by czrt byl w czij myſli, newègdet w ny, ale ſwede lítij w ſwey zloſti a podnyeczyge y wzbuzije myſlenije 20 zlaa a neczyſtaa a zadoſt nerzaadny, gyez fam pln geft a pln líty a chytrofty; a rozvm' obſtyenij w myſli, wzbudije poſtaw nyekakych obrazy chytroſtij 10 15 konci ř. 115 a odwratijli. 116 červ. znaménko na konci ř. 117 kon. ř. 118 rkp.: wijerze. 1 červ., k tomu po straně tence přípisek, jehož začátek byl při vazbě uře- zán:le w poftye. 2 Hnadvař. 3 kon. ř. 1k, ! protaž. 5 odd. ' neyakot. 'yweſnye. niekterym. — 266. druhdy. — 269n. wtemz vſtawicznem wo-[lanij kbohu nas kazdy. — 271. trapij duffy mu. 1. trzetie nediele wpuoftie (červ.) — 2. bieffe wymietal diably. yakoz. — 10. nietczo. — 12. fnadnie. — 13. gedne ze dobre vczij prawdie. — 15. podkyſy. — 15. yaks. — 18. podítatu. — 22. nieyakych. — 23. niekterzij. — 24. obliczegy teſk-
Strana 255
255 vmyenye ſweho. ale ne yakot' mnije nyeterzij, byt ſwym mohl w myſl czlo-I 135a wyeczij przyrozenym, wlaaftyt bude myſlij obklijcze gi teſknoſtij, obrazy 25 poſtaw nyekakych, yakz wije on, ktoy pofofſen k czemu, gelykoz wſak gemu bude przepufftyeno; yakoz czlowyek newegda w kon, ale obklijcze, vzdvv vwyeze a hybye, pobadage bude gym wlaaſty, a leczt to czrt zpo- ſobij ſkrze melankolij', yakoz lekarzy rzyekagij, leczkterymy mokroftmy zahnylymy, czynijt to ku poſmyewanij czlowyeczij duffy, aby gy tryznyl, 30 az by nemohla rozvmv ſweho vzywaty, yakot y we ſnye' takymy wyeczmy, kdyz nemohu wijecze, myíl potkyffygij, neb nemozt wyecze, nezlyt mu przyezrzyeno bude. a ya mnym, ez wfſelyka nemocz, wíſelyky neduh, wielyka mijefſka we przyrozenij a w dobrem? porzadu geft dyabelſkym poſobenijm; ale tomuto tak przijkremulo, w nyemz ſye zloît a chytroft 35 dyabelika yako nayzrzyedlnyegije vkazuge, rzijekame, ez geft takeho czlowyeka zly duch obſyedl. ale yakoz geſt rzekl ſyn ſwateho auguſtynal! deodatus,12 a toy flowo ſwaty auguftyn waznye przyyal: ktoy ten, gefto by negmyel duchu neczyíteho? k tomu rzekl ſwaty auguftyn:l1 gelykoz rozvmyegi, dwogym czynem flowe, ez ma nyekto neczyſteho ducha, aneb 40 kdyz zyewnye zmyefije rozvm a zatmy, poſtawy obrazowi3 nyekakych ſwu lſtij vweda a zabyla, neſmyſlna vczynye czlowyeka, wzbudye w nyem, ez bude gey trzyety zadoft neporzadnaa a bude teſknoſtij a zabylstwem tryznyty myſl geho; anebo pak druhym czynem flowe duffe neczyſtaa, kdyz ſye zprznij hrzyechy a rozlycznv neprawoftij a bludem, mohucz 45 rozvmu vzywaty. y tyezyt tebe, ſynu deodate, kto ma duch neczyſty, ten-li, gehoz dyabel zyewnye tryznij, czyli ten, geftoy fwu duffy hrzyechy zprznyl? kto-lyt ſye zda, by negmyel duchu neczyíteho? a on11 odpowye- dyel: ten by negmyel neczyíteho duchu, ktoz by czyftye bydlyl. a ſwatyl! auguſtyn opyet dije gemu: koho myenijff, by czijftie bydlyl? toho-li, gefito 50 nehrzyeffij, czyli toho, gefîto idrzij ſye od ſkutku tyeleſneho, Il ale hrzye- 135" chow gynychl5 neoftane? an odpowije: tent geft prawije czijft, ktoz boha myenij a k nyemul6 tahne k gedynemu. a ſwatyl7 auguſtyn pochwalyl ſynu ſwemu vmyſla toho ; neb ktoz by ten byl, geſſto by wſijls vmyſlem myenyl boha a k nyemu19 ſye tahl k gedynemu, dobrze by zyw byl a czijíty 55 by duch gmyel. a ez2° ſwyet negmyel czijíteho duchu, neb czo na ſwyetye geft, aneb zadoft oczij, aneb zadoft tyela, aneb hrdoft myſli,* a swyet 1 Janův 2, 16. to myluge, czoz k ſwyetu fluffije,* przyffel kryftus, aby wypudyl z IJan 15, 19.] fſwych ten duch neczyfty a dal gym duch czyîty, yakz geft to znamenytye vkazowal obraczyge k ſobye a k otczy22 y k ſwatemu23 duchu lydíſka ſrdcze, s kon. ř. »awdobrem. 1 t. j. pósobení, či vypadlo tu nějaké slovo? 11 červ. podtrženo. 12 deo datus. 13 rkp.: obrawow. 14 odd. 15 h, ch, ch protaženo. 16 aknyemu. 17 odd. 18 kon. ř. 1 aknyemu. 20 odd. 21 kon. ř. 22 akotczy. Augustini De beata vita liber unus, cap. 111, nuní. 18 (P. 1. XXXII, col. 968.) noſti. — 25. poftaw niekterych. — 25. kto geft posoben. — 26. oblicze. — 38n. yakoz rozumiem. — 40. zgewnie. — 40. obrazuow nieyakych. — 44n. abudem mohucz 36 n: Otištěno v LF. 36 (1909), 106.
255 vmyenye ſweho. ale ne yakot' mnije nyeterzij, byt ſwym mohl w myſl czlo-I 135a wyeczij przyrozenym, wlaaftyt bude myſlij obklijcze gi teſknoſtij, obrazy 25 poſtaw nyekakych, yakz wije on, ktoy pofofſen k czemu, gelykoz wſak gemu bude przepufftyeno; yakoz czlowyek newegda w kon, ale obklijcze, vzdvv vwyeze a hybye, pobadage bude gym wlaaſty, a leczt to czrt zpo- ſobij ſkrze melankolij', yakoz lekarzy rzyekagij, leczkterymy mokroftmy zahnylymy, czynijt to ku poſmyewanij czlowyeczij duffy, aby gy tryznyl, 30 az by nemohla rozvmv ſweho vzywaty, yakot y we ſnye' takymy wyeczmy, kdyz nemohu wijecze, myíl potkyffygij, neb nemozt wyecze, nezlyt mu przyezrzyeno bude. a ya mnym, ez wfſelyka nemocz, wíſelyky neduh, wielyka mijefſka we przyrozenij a w dobrem? porzadu geft dyabelſkym poſobenijm; ale tomuto tak przijkremulo, w nyemz ſye zloît a chytroft 35 dyabelika yako nayzrzyedlnyegije vkazuge, rzijekame, ez geft takeho czlowyeka zly duch obſyedl. ale yakoz geſt rzekl ſyn ſwateho auguſtynal! deodatus,12 a toy flowo ſwaty auguftyn waznye przyyal: ktoy ten, gefto by negmyel duchu neczyíteho? k tomu rzekl ſwaty auguftyn:l1 gelykoz rozvmyegi, dwogym czynem flowe, ez ma nyekto neczyſteho ducha, aneb 40 kdyz zyewnye zmyefije rozvm a zatmy, poſtawy obrazowi3 nyekakych ſwu lſtij vweda a zabyla, neſmyſlna vczynye czlowyeka, wzbudye w nyem, ez bude gey trzyety zadoft neporzadnaa a bude teſknoſtij a zabylstwem tryznyty myſl geho; anebo pak druhym czynem flowe duffe neczyſtaa, kdyz ſye zprznij hrzyechy a rozlycznv neprawoftij a bludem, mohucz 45 rozvmu vzywaty. y tyezyt tebe, ſynu deodate, kto ma duch neczyſty, ten-li, gehoz dyabel zyewnye tryznij, czyli ten, geftoy fwu duffy hrzyechy zprznyl? kto-lyt ſye zda, by negmyel duchu neczyíteho? a on11 odpowye- dyel: ten by negmyel neczyíteho duchu, ktoz by czyftye bydlyl. a ſwatyl! auguſtyn opyet dije gemu: koho myenijff, by czijftie bydlyl? toho-li, gefito 50 nehrzyeffij, czyli toho, gefîto idrzij ſye od ſkutku tyeleſneho, Il ale hrzye- 135" chow gynychl5 neoftane? an odpowije: tent geft prawije czijft, ktoz boha myenij a k nyemul6 tahne k gedynemu. a ſwatyl7 auguſtyn pochwalyl ſynu ſwemu vmyſla toho ; neb ktoz by ten byl, geſſto by wſijls vmyſlem myenyl boha a k nyemu19 ſye tahl k gedynemu, dobrze by zyw byl a czijíty 55 by duch gmyel. a ez2° ſwyet negmyel czijíteho duchu, neb czo na ſwyetye geft, aneb zadoft oczij, aneb zadoft tyela, aneb hrdoft myſli,* a swyet 1 Janův 2, 16. to myluge, czoz k ſwyetu fluffije,* przyffel kryftus, aby wypudyl z IJan 15, 19.] fſwych ten duch neczyfty a dal gym duch czyîty, yakz geft to znamenytye vkazowal obraczyge k ſobye a k otczy22 y k ſwatemu23 duchu lydíſka ſrdcze, s kon. ř. »awdobrem. 1 t. j. pósobení, či vypadlo tu nějaké slovo? 11 červ. podtrženo. 12 deo datus. 13 rkp.: obrawow. 14 odd. 15 h, ch, ch protaženo. 16 aknyemu. 17 odd. 18 kon. ř. 1 aknyemu. 20 odd. 21 kon. ř. 22 akotczy. Augustini De beata vita liber unus, cap. 111, nuní. 18 (P. 1. XXXII, col. 968.) noſti. — 25. poftaw niekterych. — 25. kto geft posoben. — 26. oblicze. — 38n. yakoz rozumiem. — 40. zgewnie. — 40. obrazuow nieyakych. — 44n. abudem mohucz 36 n: Otištěno v LF. 36 (1909), 106.
Strana 256
256 Dan. 7, 5 [P. L. CXCVI, col. 1356—7 H.] hrzyechy odpufftyege, zle duchy, gefto zyewnye tryznyly lydi, wyhonye. 60 a wzdy zlij, zawyſtywij zle dobree ſvdyly rzkucz: poruha ſye bohu, hanije Mat. 9, 3. mocz bozij.* ktoy on, by odpufíczal hrzyechy? dyably wymyeta dyabelíku t. 9, 34 a 12, 24. moczij.* dobrzij obecznij wyducz dobre czyny, fſlechetne vczenije, chwa- lyly boha, a geſto chtyely gen ſamy ſlowutny byty a ſlvvty myſtrzy, ti wzdy wrtraly zle ſvvdyecze w ſwey zawyſty, protoz poſlyfite take nyeczo 65 o tey fferzedney zawyſti, aby ſye gye wyſtrzyehaly!2. druhe wzal ſem vmyſl ze cztenije dneſſnyeho o zawyíti, gefitoy dczy hrdoſti, pomluwyty, gefſto gynee tupij, gynee zle ſvvdij, dobre we zle obraczyge, ſnabdij czlowijeka vprzyemeho lakagycz a v25 wybornych25 klade pofſkwrnu, ſproſtnoft ſwatu chtyecz potlaczyty, aby hrdoſt pro- 70 ipyech gmyela. o, czoy26 toho! ba geden-ly my rzekl kromye27 oczij: y ktoy tomuto poruczyl pſati ſwatee pijímo? wſak mijîtr nenije! y ya28 to znam, ez myſtr negſem, ale myſtrow ſem ſye w tom nepokrywal, gefſto wyedye, ez protyw boha28 mylowanij v wyerze prawey a w gednotye29 krzyeftyan- ſkey nenye zakon, wyedyel myftr woytyech, cz ya pijffy, arczybyſkupowi 75 ſem vkazowal, korrector wyedyel od dawna, myftr ffrantyffek, zwlafſtij geden papezowych ; chwalyly to, gefto pijífy, y zadny my z nych nebranyl. a at30 rzku az nemv-lidrze, yako bychal ſye negſa hoden chtyel wrownaty welykemu, zdalyg myſtr byl ſwaty bernart?32 o, by mnozij znamenaly, czo ſye prawij, a netbali, kto to prawij! ano y po33 mrzutem zlebu czaîto s0 tecze czyfta woda. ale nechage toho fílyfíte, kakt rykhardus przypo- dobnawa zawyft k tomu nedwyedu, geftoy danyel wydyel w ſwem nocz- nyem wydyenij, geftoy gmyel troy rzad zubow w swych vſtech, a rzeczeno gemu: wîtan, gez maffo mnohe!* a dije ten myftr: wydijme to, ze geft nedwyed mrzute a yako potworzene zwyerze a przyebywa w taynych 85 lefijech yako w ſkrytie, a zloftne geft zwyerze. w tom zawyst podobnay k nyemu. neb ſwu ſye ſtydyecz mrzutoſtij rada chcze byti vtayna, ale zey zloftnaa yako nedwyed, nenawydij ſíczeſtije gynych. a gyſtye welmy potworzena wyecz geft do zawyfti, ez nehledaa, by kteru fflechetnoſtij ſwu gmyel chwalu ten, ktoz ma gi w ſrdczy; ale gyne hyzdye, gyne zpra- 90 wuge, gynym gych czti vtrhage] chcze w tom czeft gmyetyA a ſwu po- chwalu, kdyz by gynym vtrhl gych chwaly a czty, geft take nepokoyne 23 ykfwatemu. 24 červ. znam. odstavce. 25 odd. 26 Oczoy. 27 kon. ř. 28 odd. 29 awged- notye. 30 odděleno i tečkou. 31 k, b, ch protaž. 32 červ. podtrž. 33ypo- na konci ř. rozum vžywati. — 52. kgedniemu. — 60. zgewnie. — 65. nietczo. — 72. aya to znam. — 76. zwlafftnij. — 91. vtrhuge. — 91. wtom czeft gmieti. — 93. temierz. — 84 n.: Štítný vykládá tu o závisti podle Richarda a S. Victore De eruditione hominis interioris libri tres, lib. III cap. 8—10 (srv. LF. 35, 1908, 228). 8. . . .. Est autem ursus, ut omnes novimus, animal deforme, et quod in locis remotis et abditis soleat habitare, et in hoc ipso formam gerit invidiae. Nam et ipsa quidem (utpote foeditatem suam erubescens) semper studet latere. Ursus autem est animal malitiosum et saevum, et forte ejusmodi est invidiae vitium. In- 1363
256 Dan. 7, 5 [P. L. CXCVI, col. 1356—7 H.] hrzyechy odpufftyege, zle duchy, gefto zyewnye tryznyly lydi, wyhonye. 60 a wzdy zlij, zawyſtywij zle dobree ſvdyly rzkucz: poruha ſye bohu, hanije Mat. 9, 3. mocz bozij.* ktoy on, by odpufíczal hrzyechy? dyably wymyeta dyabelíku t. 9, 34 a 12, 24. moczij.* dobrzij obecznij wyducz dobre czyny, fſlechetne vczenije, chwa- lyly boha, a geſto chtyely gen ſamy ſlowutny byty a ſlvvty myſtrzy, ti wzdy wrtraly zle ſvvdyecze w ſwey zawyſty, protoz poſlyfite take nyeczo 65 o tey fferzedney zawyſti, aby ſye gye wyſtrzyehaly!2. druhe wzal ſem vmyſl ze cztenije dneſſnyeho o zawyíti, gefitoy dczy hrdoſti, pomluwyty, gefſto gynee tupij, gynee zle ſvvdij, dobre we zle obraczyge, ſnabdij czlowijeka vprzyemeho lakagycz a v25 wybornych25 klade pofſkwrnu, ſproſtnoft ſwatu chtyecz potlaczyty, aby hrdoſt pro- 70 ipyech gmyela. o, czoy26 toho! ba geden-ly my rzekl kromye27 oczij: y ktoy tomuto poruczyl pſati ſwatee pijímo? wſak mijîtr nenije! y ya28 to znam, ez myſtr negſem, ale myſtrow ſem ſye w tom nepokrywal, gefſto wyedye, ez protyw boha28 mylowanij v wyerze prawey a w gednotye29 krzyeftyan- ſkey nenye zakon, wyedyel myftr woytyech, cz ya pijffy, arczybyſkupowi 75 ſem vkazowal, korrector wyedyel od dawna, myftr ffrantyffek, zwlafſtij geden papezowych ; chwalyly to, gefto pijífy, y zadny my z nych nebranyl. a at30 rzku az nemv-lidrze, yako bychal ſye negſa hoden chtyel wrownaty welykemu, zdalyg myſtr byl ſwaty bernart?32 o, by mnozij znamenaly, czo ſye prawij, a netbali, kto to prawij! ano y po33 mrzutem zlebu czaîto s0 tecze czyfta woda. ale nechage toho fílyfíte, kakt rykhardus przypo- dobnawa zawyft k tomu nedwyedu, geftoy danyel wydyel w ſwem nocz- nyem wydyenij, geftoy gmyel troy rzad zubow w swych vſtech, a rzeczeno gemu: wîtan, gez maffo mnohe!* a dije ten myftr: wydijme to, ze geft nedwyed mrzute a yako potworzene zwyerze a przyebywa w taynych 85 lefijech yako w ſkrytie, a zloftne geft zwyerze. w tom zawyst podobnay k nyemu. neb ſwu ſye ſtydyecz mrzutoſtij rada chcze byti vtayna, ale zey zloftnaa yako nedwyed, nenawydij ſíczeſtije gynych. a gyſtye welmy potworzena wyecz geft do zawyfti, ez nehledaa, by kteru fflechetnoſtij ſwu gmyel chwalu ten, ktoz ma gi w ſrdczy; ale gyne hyzdye, gyne zpra- 90 wuge, gynym gych czti vtrhage] chcze w tom czeft gmyetyA a ſwu po- chwalu, kdyz by gynym vtrhl gych chwaly a czty, geft take nepokoyne 23 ykfwatemu. 24 červ. znam. odstavce. 25 odd. 26 Oczoy. 27 kon. ř. 28 odd. 29 awged- notye. 30 odděleno i tečkou. 31 k, b, ch protaž. 32 červ. podtrž. 33ypo- na konci ř. rozum vžywati. — 52. kgedniemu. — 60. zgewnie. — 65. nietczo. — 72. aya to znam. — 76. zwlafftnij. — 91. vtrhuge. — 91. wtom czeft gmieti. — 93. temierz. — 84 n.: Štítný vykládá tu o závisti podle Richarda a S. Victore De eruditione hominis interioris libri tres, lib. III cap. 8—10 (srv. LF. 35, 1908, 228). 8. . . .. Est autem ursus, ut omnes novimus, animal deforme, et quod in locis remotis et abditis soleat habitare, et in hoc ipso formam gerit invidiae. Nam et ipsa quidem (utpote foeditatem suam erubescens) semper studet latere. Ursus autem est animal malitiosum et saevum, et forte ejusmodi est invidiae vitium. In- 1363
Strana 257
257 zwyerze nedwyed: bude-lyt v ſlupa przywazan, tezmyerz wzdy chodij okolo ſlupa,35 aneb y ſyem y tam hlawu mecze. takez y zawyît gednee 95 chwylky neda ſrdczy, w czemz geft, odpoczynvty. a geftoy rzekl prorok, ez trzije rzadowe zubow byli w uſtech36 nedwyeda toho, geſtoy wydyel w tom wydyenij, mozem podobnye rozvmyety trogy vkrutnoft zawyfty- wych, geſto yako tyemy zuby trogemy hlozij a37 kuſagij ſwym zprawo- wanijm a vtrhanym gynych czyny. neb gſu w lydech nyeterzij zyewnye 100 zlij czynowee a druzij zyewnye dobrzij a trzetij any zlij w ſobye any dob- rzij, ale z vmyíla zleho neb dobreho budu zlij nebo dobrzij. a tak za- wyſtywy, czoz vzrzij w kom, gefftoy zlee bez omluwy, to dale pronefe rozprawyegye; a pakly3 budu taczy ſkutczy, gefíto mohu zly3 neb dobrym vmyſlem byty, tot zloftny zawyſtnyk ne w dobre39 obratij, ale we zle przed 4o 105 gynymy. budu-ly pak zrzyeymye dobrzij ſkutczy, ale kdez Il moz a czymz 136" moz, zaflonij a4 vtrhne chwaly nalezna nyckaku ohyzdu w tom, gehoz nemoz zaílonyty, ay, kakt ta zloftnaa zwyerz a nepokoynaa, czlowyek zawyſtywy, ma trzy rzady zubow w ſwych vítech! z tohotoy pak ſnadno" poznaty, kak geft tomu rozvmyety, geftoy rzeczeno tomu nedwyedu 3 rkp.: "gmyety "czeft. 35 odd. 36 wuftech. 37 kon. ř. 38 Apakly. 33 newdobre. 99. niekterzij zgewnie. — 106. nieyaku. — 121. nezahynuli. — 121. wzloftny. — vidia est odium felicitatis alienae, et quid magis malitiosum? [Quid itaque aliud est invidia, quam lucifuga et latebrosa malitia? Invidentia autom est malitia fervens et in occulto saeviens.] Est autem ursus animal inquietum valde, ita ut ad stipitem ligatus nunquam pene desinat vel in circumitum pergere, vel pedibus fixis caput nunc in hanc, nunc in illam partem jactitare, et in hoc habet formam non modo invidiae, sed invidentiae, quae animum nullo pene momento sinit requiescere. [Dicitur autem de hac bestia, quod in parte stetit. Nondum ergo homo in hoc statu funditus bona deserit, nec tamen, ut in superiori, ad omnia se extendit. Stat igitur in parte, quia in quibusdam adhuc bonis videtur perdurare. Nemo enim repente fit turpissimus, sicut e regione nemo repente fit summus. Quasi adhuc itaque in parte consistit, quoniam ad aliqua bona agenda antiqua adhuc hominem consuetudo trahit. Ecce quod in hoc statu animus nondum et apertam malitiam effrenatur, in quantum vel timore restringitur, vel pudore cohibetur.] 9. Et tres ordines, inquit, erant in ore ejus [et in dentibus ejus ipsa Scriptura determinat, quomodo tres ordines essent in ore ejus, id est in dentibus ejus]. Quid autem in dentibus rectius intelligimus, quam malitiac, invidiae morsus? Quis autem nesciat, quam familiare et domesticum et velut proprie proprium sit invidiae alienam vitam rodere et morsibus obtrectationem lacerare? Solet autem hoc malum quibusdam gradibus accrescere. Nam sunt in hominibus quidem quaedam manifeste mala, quaedam autem dubia, ita ut in ambiguum venire possit, utrum sint bona an mala. Solet autem livida mens semper manifeste mala multiplicius exagerare, dubia quaque in deteriorem partem vertere, aperta autem bona (quia negare non potest) arte, qua potest, offuscare et de eis vel aliquid minuere. [Primum est oblocutionis, secundum derogationis, tertium detractionis. Oblocutio est, quando mordax et reprehensoria locutio versatur circa id, vel fit propter id mali, quod vere in homine est. Qui soit, quid sit rogare, ex opposito potest agnoscere, quid derogare, cum sic sibi per con- trarium respondeant, quemadmodum suadere et dissuadere. Nonne tibi derogatio videtur, cum aestimationem de alio aliquo bonam habenti dicitur: noli sic credere, 17
257 zwyerze nedwyed: bude-lyt v ſlupa przywazan, tezmyerz wzdy chodij okolo ſlupa,35 aneb y ſyem y tam hlawu mecze. takez y zawyît gednee 95 chwylky neda ſrdczy, w czemz geft, odpoczynvty. a geftoy rzekl prorok, ez trzije rzadowe zubow byli w uſtech36 nedwyeda toho, geſtoy wydyel w tom wydyenij, mozem podobnye rozvmyety trogy vkrutnoft zawyfty- wych, geſto yako tyemy zuby trogemy hlozij a37 kuſagij ſwym zprawo- wanijm a vtrhanym gynych czyny. neb gſu w lydech nyeterzij zyewnye 100 zlij czynowee a druzij zyewnye dobrzij a trzetij any zlij w ſobye any dob- rzij, ale z vmyíla zleho neb dobreho budu zlij nebo dobrzij. a tak za- wyſtywy, czoz vzrzij w kom, gefftoy zlee bez omluwy, to dale pronefe rozprawyegye; a pakly3 budu taczy ſkutczy, gefíto mohu zly3 neb dobrym vmyſlem byty, tot zloftny zawyſtnyk ne w dobre39 obratij, ale we zle przed 4o 105 gynymy. budu-ly pak zrzyeymye dobrzij ſkutczy, ale kdez Il moz a czymz 136" moz, zaflonij a4 vtrhne chwaly nalezna nyckaku ohyzdu w tom, gehoz nemoz zaílonyty, ay, kakt ta zloftnaa zwyerz a nepokoynaa, czlowyek zawyſtywy, ma trzy rzady zubow w ſwych vítech! z tohotoy pak ſnadno" poznaty, kak geft tomu rozvmyety, geftoy rzeczeno tomu nedwyedu 3 rkp.: "gmyety "czeft. 35 odd. 36 wuftech. 37 kon. ř. 38 Apakly. 33 newdobre. 99. niekterzij zgewnie. — 106. nieyaku. — 121. nezahynuli. — 121. wzloftny. — vidia est odium felicitatis alienae, et quid magis malitiosum? [Quid itaque aliud est invidia, quam lucifuga et latebrosa malitia? Invidentia autom est malitia fervens et in occulto saeviens.] Est autem ursus animal inquietum valde, ita ut ad stipitem ligatus nunquam pene desinat vel in circumitum pergere, vel pedibus fixis caput nunc in hanc, nunc in illam partem jactitare, et in hoc habet formam non modo invidiae, sed invidentiae, quae animum nullo pene momento sinit requiescere. [Dicitur autem de hac bestia, quod in parte stetit. Nondum ergo homo in hoc statu funditus bona deserit, nec tamen, ut in superiori, ad omnia se extendit. Stat igitur in parte, quia in quibusdam adhuc bonis videtur perdurare. Nemo enim repente fit turpissimus, sicut e regione nemo repente fit summus. Quasi adhuc itaque in parte consistit, quoniam ad aliqua bona agenda antiqua adhuc hominem consuetudo trahit. Ecce quod in hoc statu animus nondum et apertam malitiam effrenatur, in quantum vel timore restringitur, vel pudore cohibetur.] 9. Et tres ordines, inquit, erant in ore ejus [et in dentibus ejus ipsa Scriptura determinat, quomodo tres ordines essent in ore ejus, id est in dentibus ejus]. Quid autem in dentibus rectius intelligimus, quam malitiac, invidiae morsus? Quis autem nesciat, quam familiare et domesticum et velut proprie proprium sit invidiae alienam vitam rodere et morsibus obtrectationem lacerare? Solet autem hoc malum quibusdam gradibus accrescere. Nam sunt in hominibus quidem quaedam manifeste mala, quaedam autem dubia, ita ut in ambiguum venire possit, utrum sint bona an mala. Solet autem livida mens semper manifeste mala multiplicius exagerare, dubia quaque in deteriorem partem vertere, aperta autem bona (quia negare non potest) arte, qua potest, offuscare et de eis vel aliquid minuere. [Primum est oblocutionis, secundum derogationis, tertium detractionis. Oblocutio est, quando mordax et reprehensoria locutio versatur circa id, vel fit propter id mali, quod vere in homine est. Qui soit, quid sit rogare, ex opposito potest agnoscere, quid derogare, cum sic sibi per con- trarium respondeant, quemadmodum suadere et dissuadere. Nonne tibi derogatio videtur, cum aestimationem de alio aliquo bonam habenti dicitur: noli sic credere, 17
Strana 258
25s zloftnemu: witan, gez maíſo mnohe! maífo gijefti geft tyemto zubem zlo- 110 rzeczenym w zawyſty zprawowaty gynych krzehkoſti, aby gym vtrhl dobreho gmene. znal geſt dawyd toho maſfa hltacze; protoz prawijeffe: Žal. 21, 13 a 26, otewrzyely na42 mye zlij víta, aby gedly me maffo.* ale ktoy to rzekl 2.) Dan. 7. 5. tey kletey zwyerzy: witan, gez maſſo mnohe*? andyelee dobrzij newelee zleho, ale wſak mohly by to tymz czynem rzeeczi, yakoy byl rzekl ſyn 115 Jan 13, 27. bozij gydaffowy: czoz czynijff, czyn ſpyefle!* toczijff przyezrzyenot geft do czaffu, aby pogmyel ſwe wole neſprawne, pro'2 nyez potom muffijs trpyety ſprawne horze. a pakly'3 gſu to zlij andyelee rzekly, tedy glu pod- fítywali a ponvczyely zleho k tey zlofti, a zey tak zlaa wyecz to zpra- wowanije, prawij ſwaty pawel: kdyz gedě42 druheho vhryzate, wyzte, 120 by wſſychny nezhynuly!* ale w zloſtnv duſſy neweyde mudroſt.* a zdaly vmije czo gyneho ten klety nedwyed, gen aneb draaty a hryzti maſſo gynych, aneb ſ kakyms yako wrtrany2 ſwe paty ffati? teez horutny za- wyſtnijk gynych chwaly nema w gynem kratochwyle, gen aneb ſweho ponijzenije zaloîtyty ſwyetſíku zaloſty a yako rechnye a wrtrze protyw'2 125 bohu, aneb czyzij krzehkoft obnowowaty zprawuge a42 chwaly gynych vtr- hage. a by afpon koſtij nechaly, kdyz zprawugij krzehkoft gynych, by toho, geſtoy dobre a pewne, neroponyli zubem zawyſti, zlu rzyeczij ſwu dobre we zlee obraczygijcz,44 polozyecz poſíkwrny y v wybornych!45 ale yakoz ſte ſlyfſeli, trzije glu rzadowce w uftech4 zwyerzete toho propaſtneho. 130 godnyem rzadem maſſo lepcze, toczyff czoz krzehkeho wydij na kom, to zprawuge, druhym chrſtalky hryze, geſto gſu protyw koſtem47 yako maſſo Gal. 5, 15. Moudr. 1, 4. 40 kon. ř. 41 za tím psáno tomu, ale vyškrabováno a nepřetrženo. 42 kon. ř. 43 apakly. “ zde mezi oběma sloupci přikresleno znaménko ruky ukazující na pravý sloupec. noli ita existimare, falleris, deciperis, longe aliter est, quam sentis, tenebras lucem credis et amarum in dulce ponis. Haec utique in apertis bonis locum non habet, quia quae manifesta sunt, in alteram partem inflectere non valet. Detrahere autem est de apertis bonis vel aliquid velle minuere, cum non possis penitus evacuare. De- trahit enim, qui aliquid inde oblatrando retrahit, unde hominis famam gloriosiorem credit. Oblocutio itaque est malae opinionis disseminatio. Derogatio bonae opinionis evacuatio. Detractio bonae opinionis attenuatio. Linguam obloquentem timebat Psalmista, cum diceret: Tota die .... (Ps. 43). Derogatores tangit, quod alias dicit: Captabant.... (Ps. 93). Detractores exprimit, cum dicit: Qui retribuunt.... (Ps. 37).] Ecce habeo tres ordines dentium in multiplicitate detractionum, dero- gationum, oblocutionum. 10. Nunc est facile videre, quam recte conveniat huic bestiae, quod loco novissimo ponitur, cum dicitur: Surge, comede carnes plurimas. Quid est enim carnes comedere, nisi aliena infirma dente maledico lacerare? [Qui enim alienam vitam libenter rodunt, qui derogationibus studiose deserviunt, qui proximorum infirmitates delectabiliter carpunt, quid aliud quam carnes comedunt?] Ejusmodi carnium corrosores Propheta jam per experientiam noverat, quando dicebat:.... (Ps. 26). Sed quod dicitur: Surge, comede, quid, quaeso, crit praeceptio an permissio, suggestio an instigatio? Sed si a bonis angelis dictum putamus, consequenter et in eorum verbis solam permissionem factam intelligamus. Tale est illud, quod ad Iudam dicitur:.... (Joan. 13). Si autem constat a malis angelis dictum fuisse, possumus in ejusmodi
25s zloftnemu: witan, gez maíſo mnohe! maífo gijefti geft tyemto zubem zlo- 110 rzeczenym w zawyſty zprawowaty gynych krzehkoſti, aby gym vtrhl dobreho gmene. znal geſt dawyd toho maſfa hltacze; protoz prawijeffe: Žal. 21, 13 a 26, otewrzyely na42 mye zlij víta, aby gedly me maffo.* ale ktoy to rzekl 2.) Dan. 7. 5. tey kletey zwyerzy: witan, gez maſſo mnohe*? andyelee dobrzij newelee zleho, ale wſak mohly by to tymz czynem rzeeczi, yakoy byl rzekl ſyn 115 Jan 13, 27. bozij gydaffowy: czoz czynijff, czyn ſpyefle!* toczijff przyezrzyenot geft do czaffu, aby pogmyel ſwe wole neſprawne, pro'2 nyez potom muffijs trpyety ſprawne horze. a pakly'3 gſu to zlij andyelee rzekly, tedy glu pod- fítywali a ponvczyely zleho k tey zlofti, a zey tak zlaa wyecz to zpra- wowanije, prawij ſwaty pawel: kdyz gedě42 druheho vhryzate, wyzte, 120 by wſſychny nezhynuly!* ale w zloſtnv duſſy neweyde mudroſt.* a zdaly vmije czo gyneho ten klety nedwyed, gen aneb draaty a hryzti maſſo gynych, aneb ſ kakyms yako wrtrany2 ſwe paty ffati? teez horutny za- wyſtnijk gynych chwaly nema w gynem kratochwyle, gen aneb ſweho ponijzenije zaloîtyty ſwyetſíku zaloſty a yako rechnye a wrtrze protyw'2 125 bohu, aneb czyzij krzehkoft obnowowaty zprawuge a42 chwaly gynych vtr- hage. a by afpon koſtij nechaly, kdyz zprawugij krzehkoft gynych, by toho, geſtoy dobre a pewne, neroponyli zubem zawyſti, zlu rzyeczij ſwu dobre we zlee obraczygijcz,44 polozyecz poſíkwrny y v wybornych!45 ale yakoz ſte ſlyfſeli, trzije glu rzadowce w uftech4 zwyerzete toho propaſtneho. 130 godnyem rzadem maſſo lepcze, toczyff czoz krzehkeho wydij na kom, to zprawuge, druhym chrſtalky hryze, geſto gſu protyw koſtem47 yako maſſo Gal. 5, 15. Moudr. 1, 4. 40 kon. ř. 41 za tím psáno tomu, ale vyškrabováno a nepřetrženo. 42 kon. ř. 43 apakly. “ zde mezi oběma sloupci přikresleno znaménko ruky ukazující na pravý sloupec. noli ita existimare, falleris, deciperis, longe aliter est, quam sentis, tenebras lucem credis et amarum in dulce ponis. Haec utique in apertis bonis locum non habet, quia quae manifesta sunt, in alteram partem inflectere non valet. Detrahere autem est de apertis bonis vel aliquid velle minuere, cum non possis penitus evacuare. De- trahit enim, qui aliquid inde oblatrando retrahit, unde hominis famam gloriosiorem credit. Oblocutio itaque est malae opinionis disseminatio. Derogatio bonae opinionis evacuatio. Detractio bonae opinionis attenuatio. Linguam obloquentem timebat Psalmista, cum diceret: Tota die .... (Ps. 43). Derogatores tangit, quod alias dicit: Captabant.... (Ps. 93). Detractores exprimit, cum dicit: Qui retribuunt.... (Ps. 37).] Ecce habeo tres ordines dentium in multiplicitate detractionum, dero- gationum, oblocutionum. 10. Nunc est facile videre, quam recte conveniat huic bestiae, quod loco novissimo ponitur, cum dicitur: Surge, comede carnes plurimas. Quid est enim carnes comedere, nisi aliena infirma dente maledico lacerare? [Qui enim alienam vitam libenter rodunt, qui derogationibus studiose deserviunt, qui proximorum infirmitates delectabiliter carpunt, quid aliud quam carnes comedunt?] Ejusmodi carnium corrosores Propheta jam per experientiam noverat, quando dicebat:.... (Ps. 26). Sed quod dicitur: Surge, comede, quid, quaeso, crit praeceptio an permissio, suggestio an instigatio? Sed si a bonis angelis dictum putamus, consequenter et in eorum verbis solam permissionem factam intelligamus. Tale est illud, quod ad Iudam dicitur:.... (Joan. 13). Si autem constat a malis angelis dictum fuisse, possumus in ejusmodi
Strana 259
259 a yako ! koſti protyw maſſu.7 als trzetij2 roponij a troſkocze az y koíti, 137" ez nebude y gednoho tak dobreho vczynka, by zawyítny zprawowacz 135 nevtrhl nye w czem49 chwaly geho. a czaftot y fam chwalyty bude, ne42 aby chwalyl, ale aby mohl podobnye pohyzdyty, aby mohl nyekake ale przyczynyty k chwale geho, gymz by tee chwaly rad vmeníyl, a bude rzeeczi: dobry geft, ale totoy do nho ; aneb dije: dobre geft, geftoy vczynyl, ale nevczynyl geft toho vmyflem dobrym ; aneb: ale lepe by bylo, by byl 140 toto vczynyl aneb takto. a pakly5 kto dije: „a mlczyety-lyz zlee wyducze?“ znamenayz, ze ſnad z malee wyeczi karaaff gyneho, a ſam ſye omluwaſi v wyetífijem!51 czozkoly w gynem hyzdijfí w zawyftney zloſty, ne z vprzije- moſty52 ſrdcze, menffet bude nezli twa zloſt. proczez pak w gynych, vakoz dije ſwaty yan zlatovſty, malu wyecz wydijffs3 a newydijff welyke 145 w ſobye? wyedye, ez ſye wyecze mylugeff nez gyneho; procz gmaſí o gynem tolyku pee-czi, geho czyny zprawuge, a o5 ſobye teez peecze negmaſí? a kdyz o ſobye teez pecze negmafí, nezda my ſye, by o druhem byla vprzijema twa pecze.55 trzetije mam przyczynu cztenym dneffnijm o pokrytítwije neb 150 lijczomyerzîtwije rzeeczi nyeczo, neb tak dije cztenije: kdyz zly duch wygde od czlowyeka chodyw po56 myeſtech, w nychz nenalezna odpo- czynutije dije: wratijm ſye tam, odnyawadz ſem wyfſel. a vzrze drzewnij dom vmeten, vczyfityen, ale prazden, pogma i ſebu ſedm horffijch duchow wegde w ten dom. y bude horze czlowyeku tomu, nezly vprwe. tot wyklada 155 ſwaty auguſtyn o pokrytîtwije rzka: kdyz komu przijde ſkrze koſtelnij57 swatoft omytije hrzyechom, ten dom geft vczyftyen. ale potrzebije geft, aby prazden nebyl, aby w nyem duch ſwaty bydlyl. a duch ſwaty nebydlij, gen w58 frdczijch pokornych; neb dije hoſpodyn: na kom duch moy od- poczyne, gedyne na pokornem a pokoynem, geſto ſye trzyefſe przed ſlowy 160 mymy?* a kdyz duch ſwaty bydlij! w tom domu, naplnij"" gey, porzyedij, poſobij, wztahne ode° zleho, wzbudij k dobremu, pochotnv vczynij prawdu, [Izai. 66, 2.] 137 4 yvwybornych. 46 wuítech. 47 odd. 48 k, A protaženy. 1 nylewczem. 50 Apakly. 31 odd. 32 nezvprzijemofty. 33 wydi iff. 54 ao na konci ř. 55 červ. znam. odst. 5 kon. ř. 123. s yakyms. — 135. wnicczem. — 136. nieyake. — 138. toto geft donieho. — 142. — nezvprziemnoſti. — 148. vprziemna. — 150. nietczo. — 150n. duch gde odčzlowieka. verbis tam suggestionem, quam instigationem intelligere... Et quid aliud ursus, quid aliud haec ferina bellua novit, quam vel suas plantas sugere, vel alienas carnes lacerare? Quid, inquam, invidentiae monstrum aliud officii gerit, quam vel suas molestias plangere, vel aliena infirma carpere? Sed utinam solas carnes lacerarent, utinam vel ossibus parcerent! Nunc autem omnia laniant, omnia lacerant [unde fit, ut tandem aliquando omnibus odiosi fiant. Qui enim loquitur, inquam, non potest latere. Sed cum incipiunt agnosci, incipiunt pariter contemni et odio haberi... Unde fit saepe, ut se ad callida argumenta convertat (invida mens).... Incipit itaque ex tunc sanctitatem simulare et per hypocrisim paulatim se ad omnem fraudu- lentiam tradere. Sic pardus urso succedit, dum mens lubrica de vitio in vitium defluit, et per invidentiae malum in fraudulentiam cadit]. 17*
259 a yako ! koſti protyw maſſu.7 als trzetij2 roponij a troſkocze az y koíti, 137" ez nebude y gednoho tak dobreho vczynka, by zawyítny zprawowacz 135 nevtrhl nye w czem49 chwaly geho. a czaftot y fam chwalyty bude, ne42 aby chwalyl, ale aby mohl podobnye pohyzdyty, aby mohl nyekake ale przyczynyty k chwale geho, gymz by tee chwaly rad vmeníyl, a bude rzeeczi: dobry geft, ale totoy do nho ; aneb dije: dobre geft, geftoy vczynyl, ale nevczynyl geft toho vmyflem dobrym ; aneb: ale lepe by bylo, by byl 140 toto vczynyl aneb takto. a pakly5 kto dije: „a mlczyety-lyz zlee wyducze?“ znamenayz, ze ſnad z malee wyeczi karaaff gyneho, a ſam ſye omluwaſi v wyetífijem!51 czozkoly w gynem hyzdijfí w zawyftney zloſty, ne z vprzije- moſty52 ſrdcze, menffet bude nezli twa zloſt. proczez pak w gynych, vakoz dije ſwaty yan zlatovſty, malu wyecz wydijffs3 a newydijff welyke 145 w ſobye? wyedye, ez ſye wyecze mylugeff nez gyneho; procz gmaſí o gynem tolyku pee-czi, geho czyny zprawuge, a o5 ſobye teez peecze negmaſí? a kdyz o ſobye teez pecze negmafí, nezda my ſye, by o druhem byla vprzijema twa pecze.55 trzetije mam przyczynu cztenym dneffnijm o pokrytítwije neb 150 lijczomyerzîtwije rzeeczi nyeczo, neb tak dije cztenije: kdyz zly duch wygde od czlowyeka chodyw po56 myeſtech, w nychz nenalezna odpo- czynutije dije: wratijm ſye tam, odnyawadz ſem wyfſel. a vzrze drzewnij dom vmeten, vczyfityen, ale prazden, pogma i ſebu ſedm horffijch duchow wegde w ten dom. y bude horze czlowyeku tomu, nezly vprwe. tot wyklada 155 ſwaty auguſtyn o pokrytîtwije rzka: kdyz komu przijde ſkrze koſtelnij57 swatoft omytije hrzyechom, ten dom geft vczyftyen. ale potrzebije geft, aby prazden nebyl, aby w nyem duch ſwaty bydlyl. a duch ſwaty nebydlij, gen w58 frdczijch pokornych; neb dije hoſpodyn: na kom duch moy od- poczyne, gedyne na pokornem a pokoynem, geſto ſye trzyefſe przed ſlowy 160 mymy?* a kdyz duch ſwaty bydlij! w tom domu, naplnij"" gey, porzyedij, poſobij, wztahne ode° zleho, wzbudij k dobremu, pochotnv vczynij prawdu, [Izai. 66, 2.] 137 4 yvwybornych. 46 wuítech. 47 odd. 48 k, A protaženy. 1 nylewczem. 50 Apakly. 31 odd. 32 nezvprzijemofty. 33 wydi iff. 54 ao na konci ř. 55 červ. znam. odst. 5 kon. ř. 123. s yakyms. — 135. wnicczem. — 136. nieyake. — 138. toto geft donieho. — 142. — nezvprziemnoſti. — 148. vprziemna. — 150. nietczo. — 150n. duch gde odčzlowieka. verbis tam suggestionem, quam instigationem intelligere... Et quid aliud ursus, quid aliud haec ferina bellua novit, quam vel suas plantas sugere, vel alienas carnes lacerare? Quid, inquam, invidentiae monstrum aliud officii gerit, quam vel suas molestias plangere, vel aliena infirma carpere? Sed utinam solas carnes lacerarent, utinam vel ossibus parcerent! Nunc autem omnia laniant, omnia lacerant [unde fit, ut tandem aliquando omnibus odiosi fiant. Qui enim loquitur, inquam, non potest latere. Sed cum incipiunt agnosci, incipiunt pariter contemni et odio haberi... Unde fit saepe, ut se ad callida argumenta convertat (invida mens).... Incipit itaque ex tunc sanctitatem simulare et per hypocrisim paulatim se ad omnem fraudu- lentiam tradere. Sic pardus urso succedit, dum mens lubrica de vitio in vitium defluit, et per invidentiae malum in fraudulentiam cadit]. 17*
Strana 260
260 138" ez bude czlowyek czynyty dobrze, ne zl bazny pokuty, ale z myloſty prawdy, nenyet doſpyeffen ſam od ſebe czlowyek k tomu, czot ſem rzekl, ale kdyz ſwaty duch w nyem bydlyty bude, wes2 wſem dobrem bude gey gmyety pomocznykem. pyſſnij pak nyeterzij wezmucz hrzyechom'3 vczyfí- 165 czenije budu vffaty famy ſobye, by z ſwe wole ſwobodnoſty mohly dobrze zywy byty, a tu pychuv wyluczije od ſebe ducha ſwateho. y bude yako czijít od fferzednych hrzyechow dom gych, ale prazden wíſeho dobreho. nemozt dom twoy dobrym naplnyen byti, aczt glu y hrzyeffy odpuffczeny, gedyne dare"1 z myloſti ducha ſwateho, a tohot odhonij pycha. vffafſ-ly 170 ſobye, opufítijt tye, daat tye tobye. ale kdyz wygde od czlowyeka ta za- doft, gijz zly byl czlowyek, chodij odpoczynutije hledagycz; acz ſye y wratij a czijft,65 vmeten dom nalezne, odnyadz wyfíla, ale prazden, ſedm gynych, horffijch ſebe duchow przywede. skrze ſedm65 wſſe we ſpolcze mnohokrat pijſmo znamenawa; a tak weſſken byl duch odffel, wratyl ſye 175 wefſken, ale czoy to: przywede ſ ſebu gynych ſedm, chytrzyeyfiijch ſebe? przylozte myíl, at k tomu i pomoczij bozij rzku, czoz mohu! duch ſwaty w komz geſt, ſedm darow dawa: dar mudroſti a rozvmv, raady a fijly, wyedyenije a myloſtywe myfly a66 dar bazny bozije. a protyw tomuto dobremu od ducha ſwateho geſt ſedmero zlee od zleho ducha: blaznow- 180 ſtwije a blud, neopatrna ſmyeloſt a rozmarzyeloſt, newyedyenije a nemyloſt a hrdoft. tot geft ſedm zlych duchow, geſto czlowyek zlym ſkrze nye68 bude. wyztez, kterych geft ſedm gesstye horffijch! tyechto sedm geft w69 zyewney zloſty, ale gynych ſedm horſſijch gest w pokrytey zloſty. neb po- krytaa zloft, lyczomyernaa dwogytaa geft neprawoft. zly geft duch blaznow- 185 ſtwije, horſſij lijczomyernaa mudroſt: leſtnye mudroft vkazaty, kdezro gije nenije. zly duch bludu a nerozvmv, ale horffij w pokrytftwije a lijczomyernije głucz bez rozymy y gmyety ſye za rozvmneho a krzywduu czynyty prawdu. zly duch neopatrne ſmyelofty, horffij zle i rozmyſlem a ſ raduv'l vczynyty. zly duch rozmarzyeloſty, horffij fijlu w zlofty vkazaty; 190 neb zloſt vczynyty nenije fijla, ale neſyla, ktoz ſye nemoz ſdrzyety v'2 prawdye. zly duch newyedyenije, horffij, by wyedyel neb vmyel, w lij- czomyerſtwije vkazaty. zly duch nemyloſty, horffij myloft falefína w lij- czomyerzîtwije. zly duch hrdofti, horffij bazn bozij leftnye a lijczomyernye vkazaty, tyezek trpyety fedmer zly duch, a kdyz druhych fedm tyechto 195 w lijczomyerzſtwije przijde k tomu, muſſijt horze byti, nezli drzewe. neb czoy zyewnye zlee bez omluwy,73 bez chytrofty, ſnazey toho polepſyty; ale yakz ſye podobnoſtij dobreho zloſt branij, kto gy wyzene? a protoz 57 odd. 58 kon. ř. 5 d, protaž. 60 kon. ř. 51 nez na konci ř. 62 kon. ř. 63 násle- dující odpvstyenye červ. přetrž. 64 kon. ř. 65 odd. 65 kon. ř. 67 Aprotyw na konci ř. 68 odd. 69 kon. ř. 70 v prvním řádku následující stránky ještě jednou ps. kdez. 71 afraduv. 72 kon. ř. 73 odd. 1 rkp.: wprzijemoſti, ale srv. B a str. 259 ř. 142. 152. odkawadz. — 165. niekterzij. — 173. odkawadz. — 183. wzgewne. — 197. zgewnie. — 199. zuprziemnoſti. — 201. wnas.
260 138" ez bude czlowyek czynyty dobrze, ne zl bazny pokuty, ale z myloſty prawdy, nenyet doſpyeffen ſam od ſebe czlowyek k tomu, czot ſem rzekl, ale kdyz ſwaty duch w nyem bydlyty bude, wes2 wſem dobrem bude gey gmyety pomocznykem. pyſſnij pak nyeterzij wezmucz hrzyechom'3 vczyfí- 165 czenije budu vffaty famy ſobye, by z ſwe wole ſwobodnoſty mohly dobrze zywy byty, a tu pychuv wyluczije od ſebe ducha ſwateho. y bude yako czijít od fferzednych hrzyechow dom gych, ale prazden wíſeho dobreho. nemozt dom twoy dobrym naplnyen byti, aczt glu y hrzyeffy odpuffczeny, gedyne dare"1 z myloſti ducha ſwateho, a tohot odhonij pycha. vffafſ-ly 170 ſobye, opufítijt tye, daat tye tobye. ale kdyz wygde od czlowyeka ta za- doft, gijz zly byl czlowyek, chodij odpoczynutije hledagycz; acz ſye y wratij a czijft,65 vmeten dom nalezne, odnyadz wyfíla, ale prazden, ſedm gynych, horffijch ſebe duchow przywede. skrze ſedm65 wſſe we ſpolcze mnohokrat pijſmo znamenawa; a tak weſſken byl duch odffel, wratyl ſye 175 wefſken, ale czoy to: przywede ſ ſebu gynych ſedm, chytrzyeyfiijch ſebe? przylozte myíl, at k tomu i pomoczij bozij rzku, czoz mohu! duch ſwaty w komz geſt, ſedm darow dawa: dar mudroſti a rozvmv, raady a fijly, wyedyenije a myloſtywe myfly a66 dar bazny bozije. a protyw tomuto dobremu od ducha ſwateho geſt ſedmero zlee od zleho ducha: blaznow- 180 ſtwije a blud, neopatrna ſmyeloſt a rozmarzyeloſt, newyedyenije a nemyloſt a hrdoft. tot geft ſedm zlych duchow, geſto czlowyek zlym ſkrze nye68 bude. wyztez, kterych geft ſedm gesstye horffijch! tyechto sedm geft w69 zyewney zloſty, ale gynych ſedm horſſijch gest w pokrytey zloſty. neb po- krytaa zloft, lyczomyernaa dwogytaa geft neprawoft. zly geft duch blaznow- 185 ſtwije, horſſij lijczomyernaa mudroſt: leſtnye mudroft vkazaty, kdezro gije nenije. zly duch bludu a nerozvmv, ale horffij w pokrytftwije a lijczomyernije głucz bez rozymy y gmyety ſye za rozvmneho a krzywduu czynyty prawdu. zly duch neopatrne ſmyelofty, horffij zle i rozmyſlem a ſ raduv'l vczynyty. zly duch rozmarzyeloſty, horffij fijlu w zlofty vkazaty; 190 neb zloſt vczynyty nenije fijla, ale neſyla, ktoz ſye nemoz ſdrzyety v'2 prawdye. zly duch newyedyenije, horffij, by wyedyel neb vmyel, w lij- czomyerſtwije vkazaty. zly duch nemyloſty, horffij myloft falefína w lij- czomyerzîtwije. zly duch hrdofti, horffij bazn bozij leftnye a lijczomyernye vkazaty, tyezek trpyety fedmer zly duch, a kdyz druhych fedm tyechto 195 w lijczomyerzſtwije przijde k tomu, muſſijt horze byti, nezli drzewe. neb czoy zyewnye zlee bez omluwy,73 bez chytrofty, ſnazey toho polepſyty; ale yakz ſye podobnoſtij dobreho zloſt branij, kto gy wyzene? a protoz 57 odd. 58 kon. ř. 5 d, protaž. 60 kon. ř. 51 nez na konci ř. 62 kon. ř. 63 násle- dující odpvstyenye červ. přetrž. 64 kon. ř. 65 odd. 65 kon. ř. 67 Aprotyw na konci ř. 68 odd. 69 kon. ř. 70 v prvním řádku následující stránky ještě jednou ps. kdez. 71 afraduv. 72 kon. ř. 73 odd. 1 rkp.: wprzijemoſti, ale srv. B a str. 259 ř. 142. 152. odkawadz. — 165. niekterzij. — 173. odkawadz. — 183. wzgewne. — 197. zgewnie. — 199. zuprziemnoſti. — 201. wnas.
Strana 261
261 pylnyey ſye pokrytſtwa ſtrzyeczy a w pokorze z ſu przijemoſti?4 ſrd- cze 200 drzyety ſwateho ducha, at wyhnany od nas zly duch nema w nas myeſta a ſedm horſſijch gynych k naſſemu zlemu nevwede w ny, ale aby nas oſyedl a poſobyl ſwu myloſtij pan hoſpodyn. druzebna nedyele w poſtye toto geſt." jako2 ktera nedyele mezy poſtnymy,3 tak geſt toto znamenytaa a druzebnaa nedyele ſlowe, neb byl geft ten obyczey mezy dyetkamy,3 ze gſu ſye druzycze ſberucz ſpolu w utyeſſenij,4 ſneſvvez ſye, czoz ktera gmyety mohla, ſwaczynv ſobye vczynyly, przyezn a myloſt mezy ſebu' vkazugijcz a vtyechu gmagijcz toho, zey kazda gmyela czo przyneíti i ſebu, tyem kwaſem dyetek mozem ſye y my rozchutnaty z nadyege do bozije myloſty, ez przijdem bohda po teyto praaczi, gefſto praczygem w bezbydlij tohoto ſwyeta, acz wſak pro boh praczygem, hodowat, kwaſyt do kralowſtwije nebeſkeho; a ſneſem ſye kazdy s ſwymy dobrymy ſkutky, geſtoy kto czynyl gye z daru bozijeho; a w ſpolek' ſye tyem ſlozijme, ez kazdeho zaſluzenije kazdemu bude vtyefſeno, kakzkoly ktoz wijecze przyneſe, wyetífij chwalu gmyety bude a dofftogenstwo3 take wyetffije. awſak rzku: wiſem bude 138b ſpolecznije vtyeſſenije z kazdeho zwlaſitye zaſluzenije. tam radoîten bude 15 ftaw wdowij aneb manzelſky welykvv czty panenſkeho ſtawu. staw panen- ſky vtyeſſen bude ſwateho wdowſtwije zaſluzenijm a manzelftwije. weſſel bude ſbor muczennykow pokoruv ſwatych zpowyednijkow,...“ ſijlvv a trpedlnoſtij wytyeznych bozijch muczennykow. neb tam w nebeffyech bude plna myloſt k druzczy bez wlije zaſlony, protoz bude paaſti geden druheho ſwym zaſluzenijm a odplatvv, ez kazdy ſweho druzcze ſſczeſtij bude ſye tak radowaty yako ſwemu, ponyawadz druh druha tak mylowaty bude, yako ſam ſye, a kdyz budem wijecze boha mylowaty, nezli kto moz ſam ſye aneb koho mylowaty, a bozije ſſczeſtije, geſto wſak nenije gynee, nezli on fam, tak welykee geft, ze wychazije nad kazdy ſmyſl: tehdy ta radoft, 25 geſto gi bohda' gmyety budem z myloîty bozije, take wychazije nad" kazdy ſmyil. kdyz geſt neczy-ílny tezmyerz zaftup andyelſkych duchow a ſwatych lydij, gefto magij w nebeffvech byty, awifakz ma poczet: tehdy tezmyerz be[z]czyfflna? bude radoſt z gych ſwateho towarzyftwije, awſak by mohla poczet gmyety, ale zey bez poczta, bez myery boh ſtworzytel 30 nekoneczney10 welebnoſty w ſwey moczy, w ſwey mudrofty, w fwey dob- rotye a doſtogen bez myery, bez poczta y bez konczell mylowanye a nade wiſe:12 tehdy ta radoſt, gefftoy z mylowanije bozijeho, tak geſt welyka, 1 červ. 2 I na dva ř. 3 odd. 4 wutyeflenij. 5 awſpolek. chybí podmět, snad sbor svatých zpovědníkóv. 7 boh na konci ř. 8 kon. ř. »n nadepsáno (beczyfíla). 1. druzebna nediele wpoſtie] tato geft genz ſlowe letare (modře, jen slovo letare červ.). — 6. przyneſti ſebu. — 12. yakz 1 koli. — 17. a 18. muczedl-[ nikuow. — 17. pokorny ſwatych zpo- wiedlnikow. — 20. druzczy. — 26. a 28. temierz. — 33. 10 20 5
261 pylnyey ſye pokrytſtwa ſtrzyeczy a w pokorze z ſu przijemoſti?4 ſrd- cze 200 drzyety ſwateho ducha, at wyhnany od nas zly duch nema w nas myeſta a ſedm horſſijch gynych k naſſemu zlemu nevwede w ny, ale aby nas oſyedl a poſobyl ſwu myloſtij pan hoſpodyn. druzebna nedyele w poſtye toto geſt." jako2 ktera nedyele mezy poſtnymy,3 tak geſt toto znamenytaa a druzebnaa nedyele ſlowe, neb byl geft ten obyczey mezy dyetkamy,3 ze gſu ſye druzycze ſberucz ſpolu w utyeſſenij,4 ſneſvvez ſye, czoz ktera gmyety mohla, ſwaczynv ſobye vczynyly, przyezn a myloſt mezy ſebu' vkazugijcz a vtyechu gmagijcz toho, zey kazda gmyela czo przyneíti i ſebu, tyem kwaſem dyetek mozem ſye y my rozchutnaty z nadyege do bozije myloſty, ez przijdem bohda po teyto praaczi, gefſto praczygem w bezbydlij tohoto ſwyeta, acz wſak pro boh praczygem, hodowat, kwaſyt do kralowſtwije nebeſkeho; a ſneſem ſye kazdy s ſwymy dobrymy ſkutky, geſtoy kto czynyl gye z daru bozijeho; a w ſpolek' ſye tyem ſlozijme, ez kazdeho zaſluzenije kazdemu bude vtyefſeno, kakzkoly ktoz wijecze przyneſe, wyetífij chwalu gmyety bude a dofftogenstwo3 take wyetffije. awſak rzku: wiſem bude 138b ſpolecznije vtyeſſenije z kazdeho zwlaſitye zaſluzenije. tam radoîten bude 15 ftaw wdowij aneb manzelſky welykvv czty panenſkeho ſtawu. staw panen- ſky vtyeſſen bude ſwateho wdowſtwije zaſluzenijm a manzelftwije. weſſel bude ſbor muczennykow pokoruv ſwatych zpowyednijkow,...“ ſijlvv a trpedlnoſtij wytyeznych bozijch muczennykow. neb tam w nebeffyech bude plna myloſt k druzczy bez wlije zaſlony, protoz bude paaſti geden druheho ſwym zaſluzenijm a odplatvv, ez kazdy ſweho druzcze ſſczeſtij bude ſye tak radowaty yako ſwemu, ponyawadz druh druha tak mylowaty bude, yako ſam ſye, a kdyz budem wijecze boha mylowaty, nezli kto moz ſam ſye aneb koho mylowaty, a bozije ſſczeſtije, geſto wſak nenije gynee, nezli on fam, tak welykee geft, ze wychazije nad kazdy ſmyſl: tehdy ta radoft, 25 geſto gi bohda' gmyety budem z myloîty bozije, take wychazije nad" kazdy ſmyil. kdyz geſt neczy-ílny tezmyerz zaftup andyelſkych duchow a ſwatych lydij, gefto magij w nebeffvech byty, awifakz ma poczet: tehdy tezmyerz be[z]czyfflna? bude radoſt z gych ſwateho towarzyftwije, awſak by mohla poczet gmyety, ale zey bez poczta, bez myery boh ſtworzytel 30 nekoneczney10 welebnoſty w ſwey moczy, w ſwey mudrofty, w fwey dob- rotye a doſtogen bez myery, bez poczta y bez konczell mylowanye a nade wiſe:12 tehdy ta radoſt, gefftoy z mylowanije bozijeho, tak geſt welyka, 1 červ. 2 I na dva ř. 3 odd. 4 wutyeflenij. 5 awſpolek. chybí podmět, snad sbor svatých zpovědníkóv. 7 boh na konci ř. 8 kon. ř. »n nadepsáno (beczyfíla). 1. druzebna nediele wpoſtie] tato geft genz ſlowe letare (modře, jen slovo letare červ.). — 6. przyneſti ſebu. — 12. yakz 1 koli. — 17. a 18. muczedl-[ nikuow. — 17. pokorny ſwatych zpo- wiedlnikow. — 20. druzczy. — 26. a 28. temierz. — 33. 10 20 5
Strana 262
262 zey nelze gije wiije pochopyty; ale kazdy, ktoz w ny wegde, pln gije bude podle zaíluzenijel3 ſweho, gelykoz moz ſwyli pochopem gye pochopyty. a kdyz geſt taka radoſt w tyech ſboznych ſnofſkach, kdyz sye ſberzem 35 v myeſto nebeſíkeho geruzalema, dobrze nam to koſtel ſwaty ku pamyety przywodij wupolyl poſtu, abychom przemohly praczi pro taku16 radoſt, a tvv nadyegij poſylu wzyely al7 fneffly poſtnije vtrpenije. y 7 poczijna koftel V. L. F. 36 (1909), ſwaty mſſy weſelym hlaſem zpyewage a rzka: weſel ſye geruzale- me 250 pozn. 139a a wſſychny, geffto gey mylugete, segducze sye vczynte sbor ; raduyte sye 40 ſ weſelijm, geſto gíte byly w ſmutcze, aby ſye vtyefſyly a naſyczeny byli od hoynoſti vtyeffenij geho! ale wyzte, zet dije znamenytye: geffto gfte byli w ſmutcze, abyfíte byli vtyefeny od7 hoynoftij vtyeffenije geruzalema ſwateho. neb ktoz gest w utyeffels tohoto swyeta, vtyeſſenije bozijeho nenye hoden; a ktoz od ſwyeta zada vtyefſenije, acz by y w imutcze byl negmage 45 geho, proto by nebyl hoden onoho vtyefſenije nebeſſkeho. pak promyenye hlas w gynu notu wzpomijna radoſtnye proroczítwije dawydowo19 rzka. yakoy byl kdys dawno rzekl dawyd w ſwem zalmv: „obweſelen gſem tyem, ez my geft powyedyeno: w dom bozij pogdeme."* a pod tuz notuv wzda chwalu trogyczi ſwatey rzka: chwala otczy y fynv yl7 ſwatemu duchu, 50 yakoy byla w poczatku y nynye y wezdy y na wyeky2° wyekom, amen. ale zey nelze zde pro21 naſſe hrzyechy traati bez21 truchloſti vtyefſenij, a take wyda koſtel ſwych krzehkoſt,22zey tyezko vtrpenije, wzdawa obecznv modlytwu k bohu rzka: wſſemohuczij hoſpodyne, obdaruy nas tyem, aby- chom, geffto trpijme ſwymy czyny prowynywffe, oddechly twym vtyeffe- 55 nijm z daru twe ſwate myloſti! pak w epyfítole tu rzecz ſwateho pawla cztvv, gefftoy on o tom mlu- wyl, zey abraha2l gmyel dwye zenye, gedny v prawem manzelftwye, druhu kromye manzelftwa23 praweho, a i kazdu2i gmyel ſyna.* a pak ſkonawage rzecz ponuka, abychô25 nebyli ſynowe z loze nepraweho, ale co z praweho, nanz26 dyedyczſtwo ſluffije, geſto ma oſyeſti geruzalem, neb rzekloy pijímo: wywrz tu zenv z nepraweho loze y f gegije27 ſynem; ne- budet gmyety ſyn loze nepraweho dyedyczſtwa ſ ſynem loze praweho." o, kak my ſye to zda przepotrzyebnaa wyecz rozczychaty myſlij, czo ſye to k nam chylij, czo to nam potrzyebneho znamenawa, zey abraham gmyel 65 praweho loze zenv a negmyel ſ nij vprwe dvetij; pak wíſel k lozy nepra- wemu k dyewcze, aby plod gmyel; y gmyel z nije ſyna. a potom, gelyz myel II ſyna z praweho loze, a kdyz oba ſpolu ta ſyny roſtla, ten z nepra- weho loze czynyl przyekorzyzny tomuto, geſtoy byl z loze praweho, az pak rzekl boh abrahamowy: wywrz dijewku, toczyf ſwu zenymv; ny- 70 kakezt nebude dyedyczem ſyn z dyewky s ſynem loze praweho! pyeknaat 1 Mojž. 21, 10. Gal. 4, 22—31. Žal. 121, 1. 139" 10 tak rkp. 1 ybezkoncze. 12 anadewíe. 13 odd. 14 kon. ř. 15 tak rkp. 15 odd. 17 kon. ř. 18 wutyelle. 12 červ. podtrž. 20 ynawyeky. 21 kon. ř. 22 k, l, ch, k protaž. 23 odd. 21 afkazdu. 25 kon. ř. 26 tak rkp. 27 yfgegije. 28 odd. 2 neprozdeyíye. 30 kon. ř. zegeft nelze. — 39. míſe. — 41. a 43. wimutku. — 45. wimutcze. — 52. trwati. —
262 zey nelze gije wiije pochopyty; ale kazdy, ktoz w ny wegde, pln gije bude podle zaíluzenijel3 ſweho, gelykoz moz ſwyli pochopem gye pochopyty. a kdyz geſt taka radoſt w tyech ſboznych ſnofſkach, kdyz sye ſberzem 35 v myeſto nebeſíkeho geruzalema, dobrze nam to koſtel ſwaty ku pamyety przywodij wupolyl poſtu, abychom przemohly praczi pro taku16 radoſt, a tvv nadyegij poſylu wzyely al7 fneffly poſtnije vtrpenije. y 7 poczijna koftel V. L. F. 36 (1909), ſwaty mſſy weſelym hlaſem zpyewage a rzka: weſel ſye geruzale- me 250 pozn. 139a a wſſychny, geffto gey mylugete, segducze sye vczynte sbor ; raduyte sye 40 ſ weſelijm, geſto gíte byly w ſmutcze, aby ſye vtyefſyly a naſyczeny byli od hoynoſti vtyeffenij geho! ale wyzte, zet dije znamenytye: geffto gfte byli w ſmutcze, abyfíte byli vtyefeny od7 hoynoftij vtyeffenije geruzalema ſwateho. neb ktoz gest w utyeffels tohoto swyeta, vtyeſſenije bozijeho nenye hoden; a ktoz od ſwyeta zada vtyefſenije, acz by y w imutcze byl negmage 45 geho, proto by nebyl hoden onoho vtyefſenije nebeſſkeho. pak promyenye hlas w gynu notu wzpomijna radoſtnye proroczítwije dawydowo19 rzka. yakoy byl kdys dawno rzekl dawyd w ſwem zalmv: „obweſelen gſem tyem, ez my geft powyedyeno: w dom bozij pogdeme."* a pod tuz notuv wzda chwalu trogyczi ſwatey rzka: chwala otczy y fynv yl7 ſwatemu duchu, 50 yakoy byla w poczatku y nynye y wezdy y na wyeky2° wyekom, amen. ale zey nelze zde pro21 naſſe hrzyechy traati bez21 truchloſti vtyefſenij, a take wyda koſtel ſwych krzehkoſt,22zey tyezko vtrpenije, wzdawa obecznv modlytwu k bohu rzka: wſſemohuczij hoſpodyne, obdaruy nas tyem, aby- chom, geffto trpijme ſwymy czyny prowynywffe, oddechly twym vtyeffe- 55 nijm z daru twe ſwate myloſti! pak w epyfítole tu rzecz ſwateho pawla cztvv, gefftoy on o tom mlu- wyl, zey abraha2l gmyel dwye zenye, gedny v prawem manzelftwye, druhu kromye manzelftwa23 praweho, a i kazdu2i gmyel ſyna.* a pak ſkonawage rzecz ponuka, abychô25 nebyli ſynowe z loze nepraweho, ale co z praweho, nanz26 dyedyczſtwo ſluffije, geſto ma oſyeſti geruzalem, neb rzekloy pijímo: wywrz tu zenv z nepraweho loze y f gegije27 ſynem; ne- budet gmyety ſyn loze nepraweho dyedyczſtwa ſ ſynem loze praweho." o, kak my ſye to zda przepotrzyebnaa wyecz rozczychaty myſlij, czo ſye to k nam chylij, czo to nam potrzyebneho znamenawa, zey abraham gmyel 65 praweho loze zenv a negmyel ſ nij vprwe dvetij; pak wíſel k lozy nepra- wemu k dyewcze, aby plod gmyel; y gmyel z nije ſyna. a potom, gelyz myel II ſyna z praweho loze, a kdyz oba ſpolu ta ſyny roſtla, ten z nepra- weho loze czynyl przyekorzyzny tomuto, geſtoy byl z loze praweho, az pak rzekl boh abrahamowy: wywrz dijewku, toczyf ſwu zenymv; ny- 70 kakezt nebude dyedyczem ſyn z dyewky s ſynem loze praweho! pyeknaat 1 Mojž. 21, 10. Gal. 4, 22—31. Žal. 121, 1. 139" 10 tak rkp. 1 ybezkoncze. 12 anadewíe. 13 odd. 14 kon. ř. 15 tak rkp. 15 odd. 17 kon. ř. 18 wutyelle. 12 červ. podtrž. 20 ynawyeky. 21 kon. ř. 22 k, l, ch, k protaž. 23 odd. 21 afkazdu. 25 kon. ř. 26 tak rkp. 27 yfgegije. 28 odd. 2 neprozdeyíye. 30 kon. ř. zegeft nelze. — 39. míſe. — 41. a 43. wimutku. — 45. wimutcze. — 52. trwati. —
Strana 263
263 geft powyeft a ſprawedlywaa,28 a potrzyebnet my ſye zda ſ pamyetij zna- menaty, czot myenij. ten abraham znamenawa kazdeho czlowijeka, geſto by chtyel gmyety dobre ſkutky v bozij ſluzbye. ale ten czlowyek ma 75 gmyety myloft k bohu, z nyez by czynyl ſkutky dobree, yako by ſyny zrodyl k wyecznemu dyedyczſtwij nebeſkemu. ale yakoz geft gedna myloft k bohu ſwobodnaa, cztna, geſto boha gen pron pro ſameho myluge, aby dal ſam ſye, a druha, geſto proto myluge boha, aby zde dal ſſczeſtije a dobre tohoto ſwyeta: ta myloft geft yako dyewka, gefſto ze mzdy ſluzij. protoz 80 mnohy z once prwnye mylofty czyítee neczynij ikutkow dobrych, yakoz abraham ze cztnee zeny ſprwa negmyel dyetij; ale z tee myloſti, geſto my- luge boha pro zdeyffij odplatu, bude czynyty nyetere dobree ſkutky, yako abraham z nepraweho loze zeny gmyel ſyna nayprw. a potom2s ſnad nyekto teprw poznage dobrotu bozij bude prawye boha ne pro zdeyfye29 dary 85 mylowaty, ale gen pron pro ſameho, zey tak dobry, a3° z te myloſty prawe fluzie bohu bude3 czynyty ſkutky dobre, yakoy abraham gmyel ſyna z ſwe prawe zeny, ale yakoz tato zenyma pohrdowala pak ſwu panij a tento ſyn z nepraweho loze czynyl przyekor zlyzny2 ſynv prawemu: takez czaſto tato myloſt, geſto kto gen pro ſwyetfſke28 dary myluge33 boha, y ty 90 ſkutczy,3 geſto z nije gdu, przedczije przed myloſtij prawu bozij a przed ſkutky35 gegije. protoz dobrze dije hoſpodyn: wywrz dyewku y ſ gegije36 ſynem; nykakezt ſyn dyewky nebude dyedyczem s ſynem loze praweho. toczyff tu myloſt k bohu, geſtoy gen pro zdeyffije dary, wywrz y f tyemy37 ſkutky, geſtot z nije, acz y k bozij ſluzbye, pochazegij; nebt v wyeczne3o dyedyczſtwu kralowſtwye38 nebeſſkeho ty ſkutczy dyelu nebudu gmyety. 140- yakoz geſt potom abraham dal dyedyczſtwo wíſe tomu ſynu z praweho loze, ale gen dary dal ſynom z loze nepraweho. protoz rzku: dobrze nam radij ſwaty pawel,3° abychom nebywaly ſynowe z dyewky nagemnee na mzdye aneb robotnec, ale fynowe zeny swobodnee, gefto bychom negen 100 k darom, ale ku prawemu dyedyczſtwij czaku gmyely. neb netolyk czlo- wyek tak, yakoz ſem tuto rzekl, moz tyema dwyema zenama a gych ſy- noma dwogy myloſt rozvmyety a z nych4o ſkutky bozije ſluzby, ale take mohu wſſelyczij ſprawedlnij lyde, geſto glu w bozij zadoſti prawij ſynowe ſwate czyerkwe, rozvmyeny byty ty fynowe z ſwobodneho loze, a ti'l z ne- 105 ſwobodneho, gefto acz bohu ſluzije, ale gen pro ſwyetíku wyecz, chtyecz czeſt gmyeti, ſbozije a rozkoff; ale boh w ſwem bozítwij newonije gym, geſtoy w nyem teprw czeft, ſbozije y rozkoff,41 ale zdeyffij darowe bozij we czty, w ſbozij y w rozkofſy�2 tohoto ſwyeta malaa wyecz geft protyw onomu" dyedyczſtwu tak hoynemu. neb by gyz gedyna dwa gmyela wes 110 ſwyet43 podle toho!1 byehu, yakoz wydyme w lydech, gefftye by gyma 95 31 za tím psané gmyety červ. přetrž. 32 rkp.: przyekoryzny. 33 rkp.: mylnge. 3 rkp.: ſkntczy. 35 aprzedíkutky. 36 yfgegije. 37yftyemy. 38 k, l protaž. 3' červ. podtrž. 40 aznych. 41 odd. 42 ywrozkoffy. 43 wesfwyet. 4 tak rkp., nějaký omyl písařský; 61. naniehoz. — 62. s gegiem synem. — 71. niyakzt. — 82. niektere. — 92. niyakezt. — 95. ty skutky. — 109n. wefiken fwiet. — 121. ch niegie. — 128. przyffel. — 130.
263 geft powyeft a ſprawedlywaa,28 a potrzyebnet my ſye zda ſ pamyetij zna- menaty, czot myenij. ten abraham znamenawa kazdeho czlowijeka, geſto by chtyel gmyety dobre ſkutky v bozij ſluzbye. ale ten czlowyek ma 75 gmyety myloft k bohu, z nyez by czynyl ſkutky dobree, yako by ſyny zrodyl k wyecznemu dyedyczſtwij nebeſkemu. ale yakoz geft gedna myloft k bohu ſwobodnaa, cztna, geſto boha gen pron pro ſameho myluge, aby dal ſam ſye, a druha, geſto proto myluge boha, aby zde dal ſſczeſtije a dobre tohoto ſwyeta: ta myloft geft yako dyewka, gefſto ze mzdy ſluzij. protoz 80 mnohy z once prwnye mylofty czyítee neczynij ikutkow dobrych, yakoz abraham ze cztnee zeny ſprwa negmyel dyetij; ale z tee myloſti, geſto my- luge boha pro zdeyffij odplatu, bude czynyty nyetere dobree ſkutky, yako abraham z nepraweho loze zeny gmyel ſyna nayprw. a potom2s ſnad nyekto teprw poznage dobrotu bozij bude prawye boha ne pro zdeyfye29 dary 85 mylowaty, ale gen pron pro ſameho, zey tak dobry, a3° z te myloſty prawe fluzie bohu bude3 czynyty ſkutky dobre, yakoy abraham gmyel ſyna z ſwe prawe zeny, ale yakoz tato zenyma pohrdowala pak ſwu panij a tento ſyn z nepraweho loze czynyl przyekor zlyzny2 ſynv prawemu: takez czaſto tato myloſt, geſto kto gen pro ſwyetfſke28 dary myluge33 boha, y ty 90 ſkutczy,3 geſto z nije gdu, przedczije przed myloſtij prawu bozij a przed ſkutky35 gegije. protoz dobrze dije hoſpodyn: wywrz dyewku y ſ gegije36 ſynem; nykakezt ſyn dyewky nebude dyedyczem s ſynem loze praweho. toczyff tu myloſt k bohu, geſtoy gen pro zdeyffije dary, wywrz y f tyemy37 ſkutky, geſtot z nije, acz y k bozij ſluzbye, pochazegij; nebt v wyeczne3o dyedyczſtwu kralowſtwye38 nebeſſkeho ty ſkutczy dyelu nebudu gmyety. 140- yakoz geſt potom abraham dal dyedyczſtwo wíſe tomu ſynu z praweho loze, ale gen dary dal ſynom z loze nepraweho. protoz rzku: dobrze nam radij ſwaty pawel,3° abychom nebywaly ſynowe z dyewky nagemnee na mzdye aneb robotnec, ale fynowe zeny swobodnee, gefto bychom negen 100 k darom, ale ku prawemu dyedyczſtwij czaku gmyely. neb netolyk czlo- wyek tak, yakoz ſem tuto rzekl, moz tyema dwyema zenama a gych ſy- noma dwogy myloſt rozvmyety a z nych4o ſkutky bozije ſluzby, ale take mohu wſſelyczij ſprawedlnij lyde, geſto glu w bozij zadoſti prawij ſynowe ſwate czyerkwe, rozvmyeny byty ty fynowe z ſwobodneho loze, a ti'l z ne- 105 ſwobodneho, gefto acz bohu ſluzije, ale gen pro ſwyetíku wyecz, chtyecz czeſt gmyeti, ſbozije a rozkoff; ale boh w ſwem bozítwij newonije gym, geſtoy w nyem teprw czeft, ſbozije y rozkoff,41 ale zdeyffij darowe bozij we czty, w ſbozij y w rozkofſy�2 tohoto ſwyeta malaa wyecz geft protyw onomu" dyedyczſtwu tak hoynemu. neb by gyz gedyna dwa gmyela wes 110 ſwyet43 podle toho!1 byehu, yakoz wydyme w lydech, gefftye by gyma 95 31 za tím psané gmyety červ. přetrž. 32 rkp.: przyekoryzny. 33 rkp.: mylnge. 3 rkp.: ſkntczy. 35 aprzedíkutky. 36 yfgegije. 37yftyemy. 38 k, l protaž. 3' červ. podtrž. 40 aznych. 41 odd. 42 ywrozkoffy. 43 wesfwyet. 4 tak rkp., nějaký omyl písařský; 61. naniehoz. — 62. s gegiem synem. — 71. niyakzt. — 82. niektere. — 92. niyakezt. — 95. ty skutky. — 109n. wefiken fwiet. — 121. ch niegie. — 128. przyffel. — 130.
Strana 264
264 byl ſwyet vzek, gefítye by chtyel geden byty nad druhym. a protoz lyde ty, geſto po ſwyetu ſtogije pylnye, netbagijcz dyedyczitwa nebeſkeho, czynye rozlycznee przyekorzyzny ſynom dyedyczítwa wyeczneho a chtye4l to obſahnyty ſwym lakomftwem, geftoy ony4 boh obmyflyl5 k gych potrze- bye. ale neſluffye ſye proto rozpaczyty fynom dyedyczſtwa; neb naypoſlee 115 zbudu tee lopoti, czoz od nych trpije, kdyz wſſelyky ſyn loze nepraweho bude wywrzen z dyedyczftwa. a takey pijlnce podle onoho! vmyſla prw- nyeho, acz kto nema ſynow z loze praweho, toczyff ſkutkow dobrych v bozij ſluzbye z tee prawee myloſty, geſto gen pro ſameho boha4 gmyel by boha mylowaty, aby afpon a z toho47 gmyel dobre ſkutky v bozij ſluzbye, aby 120 dary za to gmyel od boha na tôtots ſwyetye ; gefftyet geft lepe chnyegije,49 nezli by wiije wyeczi nyczehoz neczynyl dobre-l ho. awfakt ty ſkutczy, acz y dobrzij, ne z prawe50 myloſty boha nebudu w dyedyczítwu bozijem y ſ tvv myloſtij dyelu gmyety; neb dary gen myluge tohoto ſwyeta, kdyz pro dary gen zdeyffije myluge kto boha. neb gen to kazdy myluge, pro 125 nyez wſe gynec, czoz myluge, myluge.51 pak dnes cztu to cztenije vtyefſene ſwateho yana, gefítoy ſyn bozij przyeffel2 przeſ morze galyleyfſkee y wfſel na horu. a ſílo za nym lydu welyke mnozítwije. a on wffcczky nakrmyl z pyeti gecznych chlebow a ze dwu53 rybvv, a pak drochtow oftalo dwanadczet koffow. kdyz geft ſwata 130 czyerkew dneffnij den vſtawyla k vtyefſenij a k odechnvtijša wiſem, ktoz praczygij pro wyeczny pokoy w dobrey nadyegy, wlafſtye trogy wyecz welmye vtyeffenvv mozem znamenaty w tomto cztenij, abychom geho fíczedree a myloſtywee k nam czyny znamenagijcz, a czo nam myenij ſkrz to5 yako ſkrytie, w dobrey nadyegy w nyem wyeczez wyeczez v weſe- 135 lem55 duchu ſye rozchutnawaly. neb y toy nayprw welyka odtucha nam, zey ſyn bozij przyefſed przeſ morze y wſſel na horu. czoy tyem znamenal, toy gyz ſam w ſobye y ſkutkem dokonal. neb morze geſt horzko a nepo- koyno wlnamy ſwymy, y znamenawa tento ſwyet horzky a praczny a przye- welmye nepokoyny. a kdyz geft przyefſel gey ſyn bozij przetrpyew pro 140 ny horzkoft mnohv, az y krutvv ſmrt naypoſledy, wſſel na horv wyflokvv, kdyz geſt wſtupyl na nebeſſa. ay, welykeho vtyefſenije, zey pan wſſemo- huczij ne pro ſwu56 potrzyebu, ale pro nafſy chtyel trpyety horzkoft tohoto ſwyeta a gła pan wſije wyecznoſty nad57 weſſken czas, wſak chtyel w7 czafu gijti a przygyeti horzkoſt a trpkoſt tohoto ſwyeta a tak wgyti w ſwu 145 (Luk. 24, 26.) chwalu.* o, kakay w tom myloſt narodu lydííkemu vkazana! neb y ne- trpye mohl geft y byti y wgyti, kdyz chtye, w ſwu chwalu. ale aby58 on 140" snad doplniti jest jím (ješto j' ony jím bóh obmyslil). 45 ob myſlyl. 4 za tím nepře- tržená výplň b. 4 aztoho. 48 natôlto (kon. ř.). 4° snad místo a ctnějie. 50 nezprawe. 51 červ. znam, odstavce. 52 przyfíel (e nadeps. původním písařem). 53 azedwu. 54 ako- dechnvtij, psáno s jedním d. 55 odd. 56 neprofwu. 57 kon. ř. 58 tak rkp., snad omylem ryb. — 130. drobtuow. — 131. kodechnutij. — 132. zwlafftie. — 140n. pronas. — 141. vkrutnu. — 146. oyaka geft. — 159n. bylo geft y ginych temierz. — 162. nie-
264 byl ſwyet vzek, gefítye by chtyel geden byty nad druhym. a protoz lyde ty, geſto po ſwyetu ſtogije pylnye, netbagijcz dyedyczitwa nebeſkeho, czynye rozlycznee przyekorzyzny ſynom dyedyczítwa wyeczneho a chtye4l to obſahnyty ſwym lakomftwem, geftoy ony4 boh obmyflyl5 k gych potrze- bye. ale neſluffye ſye proto rozpaczyty fynom dyedyczſtwa; neb naypoſlee 115 zbudu tee lopoti, czoz od nych trpije, kdyz wſſelyky ſyn loze nepraweho bude wywrzen z dyedyczftwa. a takey pijlnce podle onoho! vmyſla prw- nyeho, acz kto nema ſynow z loze praweho, toczyff ſkutkow dobrych v bozij ſluzbye z tee prawee myloſty, geſto gen pro ſameho boha4 gmyel by boha mylowaty, aby afpon a z toho47 gmyel dobre ſkutky v bozij ſluzbye, aby 120 dary za to gmyel od boha na tôtots ſwyetye ; gefftyet geft lepe chnyegije,49 nezli by wiije wyeczi nyczehoz neczynyl dobre-l ho. awfakt ty ſkutczy, acz y dobrzij, ne z prawe50 myloſty boha nebudu w dyedyczítwu bozijem y ſ tvv myloſtij dyelu gmyety; neb dary gen myluge tohoto ſwyeta, kdyz pro dary gen zdeyffije myluge kto boha. neb gen to kazdy myluge, pro 125 nyez wſe gynec, czoz myluge, myluge.51 pak dnes cztu to cztenije vtyefſene ſwateho yana, gefítoy ſyn bozij przyeffel2 przeſ morze galyleyfſkee y wfſel na horu. a ſílo za nym lydu welyke mnozítwije. a on wffcczky nakrmyl z pyeti gecznych chlebow a ze dwu53 rybvv, a pak drochtow oftalo dwanadczet koffow. kdyz geft ſwata 130 czyerkew dneffnij den vſtawyla k vtyefſenij a k odechnvtijša wiſem, ktoz praczygij pro wyeczny pokoy w dobrey nadyegy, wlafſtye trogy wyecz welmye vtyeffenvv mozem znamenaty w tomto cztenij, abychom geho fíczedree a myloſtywee k nam czyny znamenagijcz, a czo nam myenij ſkrz to5 yako ſkrytie, w dobrey nadyegy w nyem wyeczez wyeczez v weſe- 135 lem55 duchu ſye rozchutnawaly. neb y toy nayprw welyka odtucha nam, zey ſyn bozij przyefſed przeſ morze y wſſel na horu. czoy tyem znamenal, toy gyz ſam w ſobye y ſkutkem dokonal. neb morze geſt horzko a nepo- koyno wlnamy ſwymy, y znamenawa tento ſwyet horzky a praczny a przye- welmye nepokoyny. a kdyz geft przyefſel gey ſyn bozij przetrpyew pro 140 ny horzkoft mnohv, az y krutvv ſmrt naypoſledy, wſſel na horv wyflokvv, kdyz geſt wſtupyl na nebeſſa. ay, welykeho vtyefſenije, zey pan wſſemo- huczij ne pro ſwu56 potrzyebu, ale pro nafſy chtyel trpyety horzkoft tohoto ſwyeta a gła pan wſije wyecznoſty nad57 weſſken czas, wſak chtyel w7 czafu gijti a przygyeti horzkoſt a trpkoſt tohoto ſwyeta a tak wgyti w ſwu 145 (Luk. 24, 26.) chwalu.* o, kakay w tom myloſt narodu lydííkemu vkazana! neb y ne- trpye mohl geft y byti y wgyti, kdyz chtye, w ſwu chwalu. ale aby58 on 140" snad doplniti jest jím (ješto j' ony jím bóh obmyslil). 45 ob myſlyl. 4 za tím nepře- tržená výplň b. 4 aztoho. 48 natôlto (kon. ř.). 4° snad místo a ctnějie. 50 nezprawe. 51 červ. znam, odstavce. 52 przyfíel (e nadeps. původním písařem). 53 azedwu. 54 ako- dechnvtij, psáno s jedním d. 55 odd. 56 neprofwu. 57 kon. ř. 58 tak rkp., snad omylem ryb. — 130. drobtuow. — 131. kodechnutij. — 132. zwlafftie. — 140n. pronas. — 141. vkrutnu. — 146. oyaka geft. — 159n. bylo geft y ginych temierz. — 162. nie-
Strana 265
265 nebyl trpyel, trpenije nafſe nebylo by ítateczno k tomu, aby nam nebelíka wrata otewrzyelo. a takey ſwym trpenijm nam dal przyklad, abychom 150 pro ſwe dobre pak nan patrzyecze trpyeli take.I druhe vtyeſſenaa wyecz, 1412 zey welyky zaſtup myzow y zen y dyetij fſel po nyem; neb moz z toho kazdy poſylnyty ſebe w dobrey nadyegy, ze ſ pomoczij bozij bude moczy za kryftem gijti, ponyawadz gde za nym tak welyky zaſtup59 muzij y zen ſta- rych y mladych.6 ay, ſwaty wijt'1 dyetyetem gſa trpyel muky y lyboft 155 przemohl neporzaadnv tohoto ſwyeta a przyefíel toto horzke morze za fynem bozijm, swata nyetyfſe,61 mdla dyeweczka a mladaa gefftye, branyla az do62 ſmrty panenſtwije ſweho v 2 wyerze krzeftyanſkey. swata kathe- rzyna63 głucz kralowna bohata, kraſna, wzaczna ſwyetu, pro wijeru a pro- czyítotu“ boyowala az do ſmrty, y czyefarze pogyety nechtyecz. byloy 160 y gynych65 tezmyerz bez poczta, gefíto gſu ſnefly praczy tohoto ſwyeta gducz za kryftem, na nyez patrzyecze mozem take do pomoczy bozije nadyege gmyety, acz chczem pron oftaty nyeterych neporzadnych ſwych lijboſtij, geſíto nas lvvczije od nyeho, gychz obaak mvíjme oſtaty y nay- poſlee, a to podle wole geho przetrpijeti, gemuz on chcze, abychom to 165 przetrpyeli. trzetije wyecz vtyefſenaa z dneffnijeho cztenije, zey kryftus ſ te hory, na nyz byl wſſel, wyda zaſtupy pod horu, geſſto ſſly po nyem, hnvl k nijm ſwym myloſrdijm, nedal gym zhynuty hladem, nakrmyl ge, a toz dywnye, z pyeti gecznych chlebow a ze dwu66 rybvv, a pak drochtow oftalo dwanadczet koffow.67 kakzkolybs fítal ſye geſt tyeleſnye ten dyw, awſak nam duchownye znamenawa, ze ſyn bozij y dnes krmij wefſken fbor ſwate czyerkwy du- chownym pokrmem ſweho flowa ſkrze ſwe. wyerne kazatele z pyeti gecz- nych chlebow a ze dwu66 rybuv, toczyfí z paterych knyh moyzyeffowych. neb yakoz geft geczny chleb twrd gyefty, takez knyhy moyzyeffowy twrdy 175 gſu rozvmyeti; a8 tak gſu twrdy, ze y dnes gym zydee nerozvmyegij neb yako geczmen pod twrdu kozij ma ſwe yadro, takez knyhy moyzye- fſowy pod hrubym podobenſtwijm magij duchownij rozvm. protoz gſu k gecznemu chlebu przyrownany. dwye pak rybye znamena- wata 141b proroczije knyhy7 a knyhy zakona noweho. a ze przykazanijm'l ſyna bo- 180 zijeho apofſtolee zſadyly a zrzyedyly lyd a lamagijcz ten chleb a ty ryby kladly przed lyd, toy ſkrze to rozvmyety, ze namyeítczy ſwatych apofíto- low magij rzyedyty krzeſtyanſke îtawy a dawati gym pokrm flowa bozijeho z pyeti knyh moyzyefowych a z proroczijch3 a z knyh4 zakona noweho lamagijcz gym a gednyem gedno wykladagijcz, druhym druhe. neb lyd 185 obeczny nemoz fam ſobye toho dobrze wygednaty, czoz nalezne w tyech 170 písařským místo by. 5 za tím nepřetržená výplň l. 6 odd. 61 červ. podtrž. 62 kon. ř. 63 červ. podtrž.6 aproczyítotu. 65 byloy gynych. 66 azedwu. 57 červ. znam. odstavce. 68 kakz koly. 6 kon. ř. 7 k, h protaž. 71 Azeprzykazanijm. 2 odd. kterych. — 163. baak z pův. obaak vyškrabáním o. — 165. ze geft. — 167. milo- frdenftwim. — 168. ato. — 168. drobtuow. — 169. dwanadczte. — 170. yakz
265 nebyl trpyel, trpenije nafſe nebylo by ítateczno k tomu, aby nam nebelíka wrata otewrzyelo. a takey ſwym trpenijm nam dal przyklad, abychom 150 pro ſwe dobre pak nan patrzyecze trpyeli take.I druhe vtyeſſenaa wyecz, 1412 zey welyky zaſtup myzow y zen y dyetij fſel po nyem; neb moz z toho kazdy poſylnyty ſebe w dobrey nadyegy, ze ſ pomoczij bozij bude moczy za kryftem gijti, ponyawadz gde za nym tak welyky zaſtup59 muzij y zen ſta- rych y mladych.6 ay, ſwaty wijt'1 dyetyetem gſa trpyel muky y lyboft 155 przemohl neporzaadnv tohoto ſwyeta a przyefíel toto horzke morze za fynem bozijm, swata nyetyfſe,61 mdla dyeweczka a mladaa gefftye, branyla az do62 ſmrty panenſtwije ſweho v 2 wyerze krzeftyanſkey. swata kathe- rzyna63 głucz kralowna bohata, kraſna, wzaczna ſwyetu, pro wijeru a pro- czyítotu“ boyowala az do ſmrty, y czyefarze pogyety nechtyecz. byloy 160 y gynych65 tezmyerz bez poczta, gefíto gſu ſnefly praczy tohoto ſwyeta gducz za kryftem, na nyez patrzyecze mozem take do pomoczy bozije nadyege gmyety, acz chczem pron oftaty nyeterych neporzadnych ſwych lijboſtij, geſíto nas lvvczije od nyeho, gychz obaak mvíjme oſtaty y nay- poſlee, a to podle wole geho przetrpijeti, gemuz on chcze, abychom to 165 przetrpyeli. trzetije wyecz vtyefſenaa z dneffnijeho cztenije, zey kryftus ſ te hory, na nyz byl wſſel, wyda zaſtupy pod horu, geſſto ſſly po nyem, hnvl k nijm ſwym myloſrdijm, nedal gym zhynuty hladem, nakrmyl ge, a toz dywnye, z pyeti gecznych chlebow a ze dwu66 rybvv, a pak drochtow oftalo dwanadczet koffow.67 kakzkolybs fítal ſye geſt tyeleſnye ten dyw, awſak nam duchownye znamenawa, ze ſyn bozij y dnes krmij wefſken fbor ſwate czyerkwy du- chownym pokrmem ſweho flowa ſkrze ſwe. wyerne kazatele z pyeti gecz- nych chlebow a ze dwu66 rybuv, toczyfí z paterych knyh moyzyeffowych. neb yakoz geft geczny chleb twrd gyefty, takez knyhy moyzyeffowy twrdy 175 gſu rozvmyeti; a8 tak gſu twrdy, ze y dnes gym zydee nerozvmyegij neb yako geczmen pod twrdu kozij ma ſwe yadro, takez knyhy moyzye- fſowy pod hrubym podobenſtwijm magij duchownij rozvm. protoz gſu k gecznemu chlebu przyrownany. dwye pak rybye znamena- wata 141b proroczije knyhy7 a knyhy zakona noweho. a ze przykazanijm'l ſyna bo- 180 zijeho apofſtolee zſadyly a zrzyedyly lyd a lamagijcz ten chleb a ty ryby kladly przed lyd, toy ſkrze to rozvmyety, ze namyeítczy ſwatych apofíto- low magij rzyedyty krzeſtyanſke îtawy a dawati gym pokrm flowa bozijeho z pyeti knyh moyzyefowych a z proroczijch3 a z knyh4 zakona noweho lamagijcz gym a gednyem gedno wykladagijcz, druhym druhe. neb lyd 185 obeczny nemoz fam ſobye toho dobrze wygednaty, czoz nalezne w tyech 170 písařským místo by. 5 za tím nepřetržená výplň l. 6 odd. 61 červ. podtrž. 62 kon. ř. 63 červ. podtrž.6 aproczyítotu. 65 byloy gynych. 66 azedwu. 57 červ. znam. odstavce. 68 kakz koly. 6 kon. ř. 7 k, h protaž. 71 Azeprzykazanijm. 2 odd. kterych. — 163. baak z pův. obaak vyškrabáním o. — 165. ze geft. — 167. milo- frdenftwim. — 168. ato. — 168. drobtuow. — 169. dwanadczte. — 170. yakz
Strana 266
266 knyhach píano, ale kdyz budvy dobrych vczenych poſluchaty, gefto ony yako lamagijcz chleb a ryby, y zde y" onde z tyech knyh wezmucz ſlowa y przywedvv potrzyebnee navczenije kazdemu podle7 ftawu geho: tedy lyd z toho bude moczi vzyty toho pokrmu duchownyeho. a tady to przijde, ze drochtow z tyech pyeti chlebow a ze dwus6 rybvv bude nerownye wyecze, 190 nez chleba a ryb. neb mnozítwye geft knyh rozlycznych ſwatych vczen- nykow z tyech pyety knyh moyzyefowych a z pro-rokow76 a z knyh7 zakona"' noweho, geſſto ſwatij vczennyczi yako lamagijcz ge podle bozijeho"9 przykazanije dawali navczenije rozlyczny8 lydem, gednomu gedno, dru- hemu druhe, czoz by hodno bylo kteremu ſtawu, k tomu wzdy tahnucz, 195 aby wſychny weſíly w geden ſbor a w gedens1 kwas ſwateho noweho geru- zalema, kazdy k wyecznemu vtyeſſenij wſſem y ſobye, czoz by mohl gmyety z myloſtij bozije k zaſluzenij.82 142" neb wijecze nez gednv ſtranu ma ten wrchny ſbozny geruzalem, k nyemuz wzdychame wyeczneho pokoge i hognym vtyeſſenijm w nyem 200 czekagycze, ale yakoz poklada ſwaty yan, zey ze cztyrz ſtran to ſwate myeíto: na polnoczy ítrana gedna, na wíchod ſluncze ſtrana druha, na poledne trzetije a cztwrta na zapad ſlvncze. a kazda ſtrana ma trzy brany, aby odewffud mohl do nho wgijti, ktoz by gen chtyel. na polnoczi toho myeſta mozem rozvmyety, ze gſu welyczij lyde, krali, knyezata, pany 205 fwy-letíftij; neb yakoz í polnoczi bywa ftudeny wyetr a welyky ne- pokoy na morzy czynij, takez lyde mocznij tohoto ſwyeta welmye gſu ſtudeny v83 bozijem mylowanij a czynye nepokoy welyky na ſwyetye hybijcz ſwyetem, yako puolnocznij4 wyetr morzem. ale chtye-ly do geru- zalema nebeſſkeho, magij trzy brany: nayprw, aby v poſluſienſtwij byli 210 czyerkwy ſwate; druhe, aby obrancze byli koſtelnije tak duchownijch, yako dyelneho lydu, zlee traapijecze a dobrym pomahagijcze; trzetije, aby na ſwych vrzczenych prawyech dofty gmyely a krzywdy neczynyly gednomu na geho ſtatcze, any koho obwynygijcz, czymz nenije kto wynen. tyemyt branamy magij zwlafftye mocznij tohoto ſwyeta do83 nebes gijti. 215 geſto pak gſu na wſchod ſluncze toho mycíta, mozem zakowſtwo rozv- myety; neb od nych k nâs3 pochazije ſwyetlo krzeſtyanſke prawdy, ty magij take trzy brany: prwu, aby ſnazny byly vrzadu ſweho kazijcz, vczijecz lyd, wyſtrzyehagijcz dyabelſke85 lſti y famys6 ſye, aby z praweho loze zeny ſyny gmyeli, toczyfí, yakoz ſem o tom drzewe mluwyl, z praweho 220 boha mylowanije, ne pro kteres? ſſczeſtye gen na tomto ſwyetye aby czynyli ſkutky dobree fluzyecze bohu; druhu magij branu: hodyny, modlytwy, chwalu bozij pyeti we dne y w noczi8s za wefſken ſbor koftela ſwateho ; 73 azproroczijch. 7 azknyh. kon. ř. 76 azprorokow. 7 azknyh. 78 k, h, k protaž. 78 odd. 80 kon. ř. 81 awgeden. 82 červ. znam. odstavce. 83 kon. ř. 84 puol na konci ř. 85 h, d, b. 1. k protaženy. 86 odd. 87 neproktere. s8 ywnoczi. koli. — 181. to geft. — 190. drobtow. — 191n. vczedlnikow. — 193. vczedlniczy. — 201. ze geft. — 211. czierkwe. — 218. prwnie. — 220. totiz yako. — 227. (dvakrát)
266 knyhach píano, ale kdyz budvy dobrych vczenych poſluchaty, gefto ony yako lamagijcz chleb a ryby, y zde y" onde z tyech knyh wezmucz ſlowa y przywedvv potrzyebnee navczenije kazdemu podle7 ftawu geho: tedy lyd z toho bude moczi vzyty toho pokrmu duchownyeho. a tady to przijde, ze drochtow z tyech pyeti chlebow a ze dwus6 rybvv bude nerownye wyecze, 190 nez chleba a ryb. neb mnozítwye geft knyh rozlycznych ſwatych vczen- nykow z tyech pyety knyh moyzyefowych a z pro-rokow76 a z knyh7 zakona"' noweho, geſſto ſwatij vczennyczi yako lamagijcz ge podle bozijeho"9 przykazanije dawali navczenije rozlyczny8 lydem, gednomu gedno, dru- hemu druhe, czoz by hodno bylo kteremu ſtawu, k tomu wzdy tahnucz, 195 aby wſychny weſíly w geden ſbor a w gedens1 kwas ſwateho noweho geru- zalema, kazdy k wyecznemu vtyeſſenij wſſem y ſobye, czoz by mohl gmyety z myloſtij bozije k zaſluzenij.82 142" neb wijecze nez gednv ſtranu ma ten wrchny ſbozny geruzalem, k nyemuz wzdychame wyeczneho pokoge i hognym vtyeſſenijm w nyem 200 czekagycze, ale yakoz poklada ſwaty yan, zey ze cztyrz ſtran to ſwate myeíto: na polnoczy ítrana gedna, na wíchod ſluncze ſtrana druha, na poledne trzetije a cztwrta na zapad ſlvncze. a kazda ſtrana ma trzy brany, aby odewffud mohl do nho wgijti, ktoz by gen chtyel. na polnoczi toho myeſta mozem rozvmyety, ze gſu welyczij lyde, krali, knyezata, pany 205 fwy-letíftij; neb yakoz í polnoczi bywa ftudeny wyetr a welyky ne- pokoy na morzy czynij, takez lyde mocznij tohoto ſwyeta welmye gſu ſtudeny v83 bozijem mylowanij a czynye nepokoy welyky na ſwyetye hybijcz ſwyetem, yako puolnocznij4 wyetr morzem. ale chtye-ly do geru- zalema nebeſſkeho, magij trzy brany: nayprw, aby v poſluſienſtwij byli 210 czyerkwy ſwate; druhe, aby obrancze byli koſtelnije tak duchownijch, yako dyelneho lydu, zlee traapijecze a dobrym pomahagijcze; trzetije, aby na ſwych vrzczenych prawyech dofty gmyely a krzywdy neczynyly gednomu na geho ſtatcze, any koho obwynygijcz, czymz nenije kto wynen. tyemyt branamy magij zwlafftye mocznij tohoto ſwyeta do83 nebes gijti. 215 geſto pak gſu na wſchod ſluncze toho mycíta, mozem zakowſtwo rozv- myety; neb od nych k nâs3 pochazije ſwyetlo krzeſtyanſke prawdy, ty magij take trzy brany: prwu, aby ſnazny byly vrzadu ſweho kazijcz, vczijecz lyd, wyſtrzyehagijcz dyabelſke85 lſti y famys6 ſye, aby z praweho loze zeny ſyny gmyeli, toczyfí, yakoz ſem o tom drzewe mluwyl, z praweho 220 boha mylowanije, ne pro kteres? ſſczeſtye gen na tomto ſwyetye aby czynyli ſkutky dobree fluzyecze bohu; druhu magij branu: hodyny, modlytwy, chwalu bozij pyeti we dne y w noczi8s za wefſken ſbor koftela ſwateho ; 73 azproroczijch. 7 azknyh. kon. ř. 76 azprorokow. 7 azknyh. 78 k, h, k protaž. 78 odd. 80 kon. ř. 81 awgeden. 82 červ. znam. odstavce. 83 kon. ř. 84 puol na konci ř. 85 h, d, b. 1. k protaženy. 86 odd. 87 neproktere. s8 ywnoczi. koli. — 181. to geft. — 190. drobtow. — 191n. vczedlnikow. — 193. vczedlniczy. — 201. ze geft. — 211. czierkwe. — 218. prwnie. — 220. totiz yako. — 227. (dvakrát)
Strana 267
267 a trzetij, aby byli wíſem lydem dobry przyklad we wífech ſwych czynech. 225 pak tvv ſtranvv na83 poledne mozem rozvmyety duchownee, naboznee lydi, geffto roznyetywfſe ſye horkem bozijeho mylowanije, yako poledne ſlvnecznym horkem, oſtali ſwyeta; nyeterzy fíly do83 zakonow, nyeterzij na puſt a nyeterzij, nevffagijcz ſwey fijle, tak glu w czyſtotije vmylyly fluzyty bohu neſmyegijcze ludyti bohem, by ſlybyly drzyety twrdoft 230 vſtawenye ktereho zakona potwrzeneho, aneb puſtennyczij zywot weſti, gehoz by potom ſnad z vmyſla nedrzyely. ty magij take trzy brany do nebeſſkeho geruzalema i tee ſwe itrany, prwa geſt, aby netbagijcz 142b ſwyeta drzyely ſweho zakona9 aneb ſweho ſtawu vſtawenye, netbali pyek- nych wyeczek tohoto ſwyeta a lahodek, ale gen pijlne potrzyeby z tohoto 235 ſwyeta vzywali, bez nyehoz gym nelze byti. druha geft brana tyech, aby vtrpenijm ſkrownym treſktali ſwe tyelefſenſtwye branyecz ſye pokuſſenij, yakz kto poznaa, ktere geho naywyecz lakaa. a31 trzetije brana geſt wſfij zadoftij zadaty bydla nebeſkeho, yakoz zadaſſe ſwaty pawel92 rzka: ce, bych ſye rozlucze ſ tyelem y byl ſ kryſtem!* a czymz23 kto lepe geft [Fillp. 1, 23. 240 vtwrzen w tyech wyeczech, tyem geft duchownyeyffij. skrze pak ty, geíto gſu na zapad fluncze, mozem obeczne lydi rozvmyety: tyeharze, rzemeílnyky, kupczie a obecznvv czeled ſluzebnvv. a proto glu k zapadu przyrownany; neb mnozij z nych bydlee bez ſwyetla rozvmv, gen yako ſkot. protoz acz kdy y prazdny budu, yako w ſwatek, wſak netbagij, by 245 o bohu flyffely, mylyli neb mluwyly; ale on do krozmy, onen k tanczy, onen na beſyedu zprawowat'gynych. a tak9s ſtrach, kdyz antykryft przijde, by prwe nez gynym nezaſîlo gym ſlvncze krzeſtyanſke prawdy. ale wſak y z tyech" zna hoſpodyn, ke glu geho.* ty take trzy brany magij do nebes. 12 Tim. 2 19.] prwa geſt ſ wyervv ſwe dyelo neb kupeczſtwye aneb ſluzbu a k vzytku97 gynym poſobyty, neoklamawagijcz y gednoho, any czo na kom wylhu- gijcz,"s any kraducz. tot geft wyecz gyftaa, anebt geft nebes ozyelety, anebo líti a newyery, a gefftyez93, acz by chtyel kto y nebes ozyelety pro krzywdu, wſakt gemu krzywda ne wzdy" moz traati; czaſtot zle odplatij newyery y ſwyet. druha brana geft obecznemu lydu drzyety prawu, proſtvy 255 krzeftyanſku wyeru. a ta kakzkoli100 wiſem geſt potrzyebna, awſak obeczny lyd hlupy nayſpyeff ſye w nij da oklamaty, ez gi poruffij czary, kuzly, leeky krzywymy aneb wyedmy leczkakymys. trzetije brana geſt pokornye trpyety tu praczi, geſto neſu pro myloît bozij glucz poddany ſwym 143a wysffijm v byehu swyetfíke"4 y duchownyem;* neb geft ten porzaad (Řím. 13, 1.1 260 hoſpodyn zgednal pro neporzaad myíly lydííke, a tak?3 tomu rozvmyeyte, zet kazdy ma gijti ſkrze wſeczky 3 trzy brany. progde-lyt gednv neb dwye 250 35 ss l, h, k, protaž. 9 násl. geho rozmazáno. 3 kon. ř. 2 červ. podtrž. 3 odd. 34 kon. ř. ch, A, k protaž. 3 yztyech. 7 akvzytku. 9 z pův. wylyhugicz vyškrabáním y. » newzdy. 100 kakz koli. 101 asi m. neprojde. 192ſutyeffenijm. 103 tence červ. přetrženo. niekterzij. — 232. prwnie. — 248. ktere gfu. — 249. prwnij. — 253. trwati. — 255. yakz koli. — 257. biedmi leczyakymis. — 262. progdeli. — 264. tehdy.
267 a trzetij, aby byli wíſem lydem dobry przyklad we wífech ſwych czynech. 225 pak tvv ſtranvv na83 poledne mozem rozvmyety duchownee, naboznee lydi, geffto roznyetywfſe ſye horkem bozijeho mylowanije, yako poledne ſlvnecznym horkem, oſtali ſwyeta; nyeterzy fíly do83 zakonow, nyeterzij na puſt a nyeterzij, nevffagijcz ſwey fijle, tak glu w czyſtotije vmylyly fluzyty bohu neſmyegijcze ludyti bohem, by ſlybyly drzyety twrdoft 230 vſtawenye ktereho zakona potwrzeneho, aneb puſtennyczij zywot weſti, gehoz by potom ſnad z vmyſla nedrzyely. ty magij take trzy brany do nebeſſkeho geruzalema i tee ſwe itrany, prwa geſt, aby netbagijcz 142b ſwyeta drzyely ſweho zakona9 aneb ſweho ſtawu vſtawenye, netbali pyek- nych wyeczek tohoto ſwyeta a lahodek, ale gen pijlne potrzyeby z tohoto 235 ſwyeta vzywali, bez nyehoz gym nelze byti. druha geft brana tyech, aby vtrpenijm ſkrownym treſktali ſwe tyelefſenſtwye branyecz ſye pokuſſenij, yakz kto poznaa, ktere geho naywyecz lakaa. a31 trzetije brana geſt wſfij zadoftij zadaty bydla nebeſkeho, yakoz zadaſſe ſwaty pawel92 rzka: ce, bych ſye rozlucze ſ tyelem y byl ſ kryſtem!* a czymz23 kto lepe geft [Fillp. 1, 23. 240 vtwrzen w tyech wyeczech, tyem geft duchownyeyffij. skrze pak ty, geíto gſu na zapad fluncze, mozem obeczne lydi rozvmyety: tyeharze, rzemeílnyky, kupczie a obecznvv czeled ſluzebnvv. a proto glu k zapadu przyrownany; neb mnozij z nych bydlee bez ſwyetla rozvmv, gen yako ſkot. protoz acz kdy y prazdny budu, yako w ſwatek, wſak netbagij, by 245 o bohu flyffely, mylyli neb mluwyly; ale on do krozmy, onen k tanczy, onen na beſyedu zprawowat'gynych. a tak9s ſtrach, kdyz antykryft przijde, by prwe nez gynym nezaſîlo gym ſlvncze krzeſtyanſke prawdy. ale wſak y z tyech" zna hoſpodyn, ke glu geho.* ty take trzy brany magij do nebes. 12 Tim. 2 19.] prwa geſt ſ wyervv ſwe dyelo neb kupeczſtwye aneb ſluzbu a k vzytku97 gynym poſobyty, neoklamawagijcz y gednoho, any czo na kom wylhu- gijcz,"s any kraducz. tot geft wyecz gyftaa, anebt geft nebes ozyelety, anebo líti a newyery, a gefftyez93, acz by chtyel kto y nebes ozyelety pro krzywdu, wſakt gemu krzywda ne wzdy" moz traati; czaſtot zle odplatij newyery y ſwyet. druha brana geft obecznemu lydu drzyety prawu, proſtvy 255 krzeftyanſku wyeru. a ta kakzkoli100 wiſem geſt potrzyebna, awſak obeczny lyd hlupy nayſpyeff ſye w nij da oklamaty, ez gi poruffij czary, kuzly, leeky krzywymy aneb wyedmy leczkakymys. trzetije brana geſt pokornye trpyety tu praczi, geſto neſu pro myloît bozij glucz poddany ſwym 143a wysffijm v byehu swyetfíke"4 y duchownyem;* neb geft ten porzaad (Řím. 13, 1.1 260 hoſpodyn zgednal pro neporzaad myíly lydííke, a tak?3 tomu rozvmyeyte, zet kazdy ma gijti ſkrze wſeczky 3 trzy brany. progde-lyt gednv neb dwye 250 35 ss l, h, k, protaž. 9 násl. geho rozmazáno. 3 kon. ř. 2 červ. podtrž. 3 odd. 34 kon. ř. ch, A, k protaž. 3 yztyech. 7 akvzytku. 9 z pův. wylyhugicz vyškrabáním y. » newzdy. 100 kakz koli. 101 asi m. neprojde. 192ſutyeffenijm. 103 tence červ. přetrženo. niekterzij. — 232. prwnie. — 248. ktere gfu. — 249. prwnij. — 253. trwati. — 255. yakz koli. — 257. biedmi leczyakymis. — 262. progdeli. — 264. tehdy.
Strana 268
268 a nepogde trzetij, nemozt hodowaty w toho myeſta ſboru ſ tyemy kwaffany weſelymy, ale kdyz ſye zde tak z daru bozije myloſty przyprawijme roz- lyczny100 zaſluzenijm ſwatych ſkutkow, tedy bez hanby wegdě10 w ten kwas ſ utyefſenijm12 ſobye y wíſemu ſboru nebelſkemu. gehoz nam dopo- 265 mahay wſſemohuczij hoſpodyne! amen.103 pataa nedyele w poftye tuto1 taktoy2 ſwaty rzehorz' mluwyl na dneſſnije cztenije.* a nayprw cztenije ſlyfîte, yakz zalezij: w ten czas, kdyz ſyn bozij kazal veze czyeſtu ſprawedlnoſti, wecze zaſtupom zydowſkym a knyezatom popowym: kto z waſſ bude karati mye hrzyechem? praawy-lit wam prawdu, procz my 5 newyerzijte? ktoy od boha,5 ſlowa bozije ſlyffij. proto wy neſlyffijte, neb od' boha negſte. weczechu k nyemu zydee: zdali my nedijeme prawie, ezs ty famarytan a gmas byeffa? a gezijff wecze: ya byefa nemam, ale cztym otcze meho, a wy gite mne nevcztyli. a ya nehledas ſwe chwaly; geft ti, ktot by hledal a ſvvdyl, gyſtie, gyſtie prawi wam: ktoz my rzyecz ſchowa, 10 nevzrzij na wyeky ſmrty. weczechu gemu zydee: gyz wydijme, ez maſſ byeſa. abraham vmrziel geſt y proroczi, a ty dijeff: ſchowa-li kto mu rziecz, ſmrty nevzrzij nas wyeky, kym ſye czynijí? zdalys wyetílij otcze naííeho abrahama? wecze k nym gezijff: abraham waſf otecz radowal ſye, aby wydyel moy den ; wydyel a wefels tyem byl. weczechu zydee: gestye nemaft 15 let pyetidczat, a abrahamas gly wydyel? gezijff gym wecze: gyftie, gyftie wâs praawi, drzewe nez byl abraham, ya gſem. a onyl pochopychu kamenye 143b chtyecze gey kamenowaty; ale gezijíí ſkryl ſye a wyſſel z chramu.l1 S. Gregorii M. pa- nal2 to cztenije ſwaty rzehorzi3 mluwij rzka: wyzte, myla bratrzye, pat homilia AvIII, habita vklydnoſti bozije, przyfel,l aby hrzyechy odpuftyl, a pak prawyefſe: 20 44 populun in basilica s. Petri y kto z was bude mye karaty hrzyechem? ten, geſto mohutnoſtij bozîtwije apostoli Domi- nica in Passione. ſweho mohl hrzyefſnyky ſprawedlywy vczynyty, nepohrdal geft, aby (P. L. LXNVI, col. 1150 až prawym dolyczenijm podle lydíkehol5 rozvmy vkazal, zey nebyl hrzyefnyk. 11o3.] ale toy welmye hroznee, geſtoy rzekl potom: ktoy od boha, flowa bozije ſlyffij; proto wy neſlyffijte, ze od boha negíte, otyezyz ſebe kazdy, — 25 Jan 8, 45—59. 1 červ. 2 T na tři ř. 3 červ. podtrž. 4 kon. ř. 5 odd. 6 kon. ř. 7 chybí pře- klad vv. 54 a 55. 8 odd. 9 kon. ř. 10 odd. 11 červ. znam. odstavce. 12 kon. ř. 13 červ. podtrž. 14 hl, b protaž. 15 odd. 16 wuchu.. 17 tak rkp.; nejspíše jest opraviti: ale 1. tato geft pata nediele wpoſtie (červ.). — 2. takto geft. — 5. bude mne karati. — 8. (dvakrát) a 12. diabla. — 9. geftit. — 16. padefat. — 17. pochopiechu. — 19 nn.: [1506] 1. Pensate, fratres charissimi, mansuetudinem Dei. Relaxare peccata venerat et dicebat: Quis ex vobis arguet me peccato? Non dedignatur ex ratione ostendere se peccatorem non esse, qui ex virtute divinitatis poterat peccatores justificare. Sed terribile est valde, quod subditur: Qui ex Deo est etc. (Joan. VIII, 471. Si enim ipse verba Dei audit, qui ex Deo est, et audire verba ejus non potest, quisquis ex illo non est, interroget se unusquisque, si verba Dei in aure cordis percipit, et
268 a nepogde trzetij, nemozt hodowaty w toho myeſta ſboru ſ tyemy kwaffany weſelymy, ale kdyz ſye zde tak z daru bozije myloſty przyprawijme roz- lyczny100 zaſluzenijm ſwatych ſkutkow, tedy bez hanby wegdě10 w ten kwas ſ utyefſenijm12 ſobye y wíſemu ſboru nebelſkemu. gehoz nam dopo- 265 mahay wſſemohuczij hoſpodyne! amen.103 pataa nedyele w poftye tuto1 taktoy2 ſwaty rzehorz' mluwyl na dneſſnije cztenije.* a nayprw cztenije ſlyfîte, yakz zalezij: w ten czas, kdyz ſyn bozij kazal veze czyeſtu ſprawedlnoſti, wecze zaſtupom zydowſkym a knyezatom popowym: kto z waſſ bude karati mye hrzyechem? praawy-lit wam prawdu, procz my 5 newyerzijte? ktoy od boha,5 ſlowa bozije ſlyffij. proto wy neſlyffijte, neb od' boha negſte. weczechu k nyemu zydee: zdali my nedijeme prawie, ezs ty famarytan a gmas byeffa? a gezijff wecze: ya byefa nemam, ale cztym otcze meho, a wy gite mne nevcztyli. a ya nehledas ſwe chwaly; geft ti, ktot by hledal a ſvvdyl, gyſtie, gyſtie prawi wam: ktoz my rzyecz ſchowa, 10 nevzrzij na wyeky ſmrty. weczechu gemu zydee: gyz wydijme, ez maſſ byeſa. abraham vmrziel geſt y proroczi, a ty dijeff: ſchowa-li kto mu rziecz, ſmrty nevzrzij nas wyeky, kym ſye czynijí? zdalys wyetílij otcze naííeho abrahama? wecze k nym gezijff: abraham waſf otecz radowal ſye, aby wydyel moy den ; wydyel a wefels tyem byl. weczechu zydee: gestye nemaft 15 let pyetidczat, a abrahamas gly wydyel? gezijff gym wecze: gyftie, gyftie wâs praawi, drzewe nez byl abraham, ya gſem. a onyl pochopychu kamenye 143b chtyecze gey kamenowaty; ale gezijíí ſkryl ſye a wyſſel z chramu.l1 S. Gregorii M. pa- nal2 to cztenije ſwaty rzehorzi3 mluwij rzka: wyzte, myla bratrzye, pat homilia AvIII, habita vklydnoſti bozije, przyfel,l aby hrzyechy odpuftyl, a pak prawyefſe: 20 44 populun in basilica s. Petri y kto z was bude mye karaty hrzyechem? ten, geſto mohutnoſtij bozîtwije apostoli Domi- nica in Passione. ſweho mohl hrzyefſnyky ſprawedlywy vczynyty, nepohrdal geft, aby (P. L. LXNVI, col. 1150 až prawym dolyczenijm podle lydíkehol5 rozvmy vkazal, zey nebyl hrzyefnyk. 11o3.] ale toy welmye hroznee, geſtoy rzekl potom: ktoy od boha, flowa bozije ſlyffij; proto wy neſlyffijte, ze od boha negíte, otyezyz ſebe kazdy, — 25 Jan 8, 45—59. 1 červ. 2 T na tři ř. 3 červ. podtrž. 4 kon. ř. 5 odd. 6 kon. ř. 7 chybí pře- klad vv. 54 a 55. 8 odd. 9 kon. ř. 10 odd. 11 červ. znam. odstavce. 12 kon. ř. 13 červ. podtrž. 14 hl, b protaž. 15 odd. 16 wuchu.. 17 tak rkp.; nejspíše jest opraviti: ale 1. tato geft pata nediele wpoſtie (červ.). — 2. takto geft. — 5. bude mne karati. — 8. (dvakrát) a 12. diabla. — 9. geftit. — 16. padefat. — 17. pochopiechu. — 19 nn.: [1506] 1. Pensate, fratres charissimi, mansuetudinem Dei. Relaxare peccata venerat et dicebat: Quis ex vobis arguet me peccato? Non dedignatur ex ratione ostendere se peccatorem non esse, qui ex virtute divinitatis poterat peccatores justificare. Sed terribile est valde, quod subditur: Qui ex Deo est etc. (Joan. VIII, 471. Si enim ipse verba Dei audit, qui ex Deo est, et audire verba ejus non potest, quisquis ex illo non est, interroget se unusquisque, si verba Dei in aure cordis percipit, et
Strana 269
269 ponyawadz ten ſlowa bozije ſlyffij, ktoz geft od boha, a ktoz nenije od boha, geho ſlow ſlyffyety nemoz, — ſlyffij-li w uchul6 ſrdcze ſweho flowa bozije, al2 rozvmyey, odkud geſt! prawda welij zadaty krage nebeſſkeho, zadoſti tyeleſne potlaczyty, chwaly tohoto ſwyeta kryti ſye, czyzyeho nezadaty, 30 fweho vdyelety. obmyſlyz to kazdy z was, rozmohl-lyg ſye tento hlas bozij w geho ſrdcze vſſij, a poznay, ze od boha gſy! neb glut nyeterzij, zet bozijeho przykazanije v tyeleſnyma víſyma ílyfyety nechtye; glu druzy, gefto vchem ſlyſfije ſlowo bozije, ale y gedno mul7 zadoſtij ſwe myſly gehol? nepochopije; gſu take nyeterzij, geſto radi ſlowa bozije ſlyfſye, tak ez 35 y placzem zadoſt welykvv vkazij, ale kdyz placz pomyne, opyete ſye na- wratye k ſwey neprawoſty. tyt gyſtye neſlyſſye ſlowa bozijeho, ponyawadz vchem geho poſluchagijcz nepoſluchagij geho ſkutké.18 a protoz, mylaa bratrzije, obyczyey zywota ſweho przyedls oczyma ſwe myſly poſtawte a dobrze to obmyſleecz, anot z vît prawdy wznij: „proto wy ſlowa bozijeho 40 neflyffyte, neb od boha negſte“, ſtrachuyte ſye! ale czoz geft prawda o zlych powyedyela, ony ſamy to do ſebe vkazugij ſkutky ſwymy, neb tak dije cztenije: „protoz zydee odpowyedyechu gemu al8 rzkucze: zdali my nedijeme praawie, ze gfy ty famarytan a gmas w ſobye byefa? ale ſlyfîme, czoy odpowyedyel hoſpodyn vſlyffaw protyw ſobyel9 45 od nych vhanyenye takee . prawij: ya byeſa nemam, ale cztijm otcze meho, a wy gile mne nevcztili, proto, ze fama- rytan flowe ſtrazny 144 a kryſtus2° v prawdye geſt ſtrazny, o nyemz dije zaltarz: „gen acz hoſpodyn bude oſtrzyehaty myeſta, nadarmo gſu praczowali, geſto oftrzyehagij geho"*, a gemuz geſt ſkrze yzayaffel9 rzeczeno: „strazny czo w noczy? žal. 126, 1. 50 ftrazny czo w noczy?“*, nerodyl hoſpodyn odpowyedyety, by rzekl: „negſem Izai. 21, 11. i jednú žadostí . . . jeho nepochopie; d. I, k protaž. 15 kon. ř. 1odd. 201, k protaž. 2 akdy by. 21. mne. — 30. rozmohli gie ſie. — 31. a 34. niekterzij. — 35. y zadoft weliku intelliget, unde sit. Coelestem patriam desiderare Veritas jubet, carnis desideria conteri, mundi gloriam declinare, aliena non appetere, propria largiri. Penset ergo apud se unusquisque vestrum, si haec vox Dei in cordis ejus aure convaluit, et quia jam ex Deo sit, agnoscit. Nam sunt nonnulli, qui praecepta Dei nec aure corporis percipere dignantur. Et sunt nonnulli, qui haec quidem corporis aure percipiunt, sed nullo ea mentis desiderio complectuntur. Et sunt nonnulli, qui libenter verba Dei suscipiunt, ita ut etiam in fletibus compungantur, sed post lacrymarum tempus ad iniquitatem redeunt. Hi profecto verba Dei non audiunt, qui haec exercere opere contemnunt. Vitam ergo vestram, fratres charissimi, ante mentis oculos revocate ei alta consideratione pertimescite hoc, quod ex ore Veritatis sonat: Propterea etc. (Joan. VIII, 47). Sed hoc, quod de reprobis Veritas loquitur, ipsi hoc de semetipsis reprobi suis operibus ostendunt. Nam sequitur: Responderunt etc. [1507] (ib. 48). 2. Accepta autem tanta contumelia, quid Dominus respondeat, audiamus: Ego etc. (Joan. VIII, 49). Quia enim Samaritanus interpretatur custos, et ipse veraciter custos est, de quo Psalmista ait: Nisi etc. (Psal. CXXVI, 1); et cui per Isaiam dicitur: Custos quid de nocte? custos quid de nocte? (Isai. XXI, 11), re- spondere noluit Dominus: Samaritanus non sum ; sed: Ego daemonium non habeo. Duo quippe ei illata fuerunt, unum negavit, aliud tacendo consensit. Custos namque
269 ponyawadz ten ſlowa bozije ſlyffij, ktoz geft od boha, a ktoz nenije od boha, geho ſlow ſlyffyety nemoz, — ſlyffij-li w uchul6 ſrdcze ſweho flowa bozije, al2 rozvmyey, odkud geſt! prawda welij zadaty krage nebeſſkeho, zadoſti tyeleſne potlaczyty, chwaly tohoto ſwyeta kryti ſye, czyzyeho nezadaty, 30 fweho vdyelety. obmyſlyz to kazdy z was, rozmohl-lyg ſye tento hlas bozij w geho ſrdcze vſſij, a poznay, ze od boha gſy! neb glut nyeterzij, zet bozijeho przykazanije v tyeleſnyma víſyma ílyfyety nechtye; glu druzy, gefto vchem ſlyſfije ſlowo bozije, ale y gedno mul7 zadoſtij ſwe myſly gehol? nepochopije; gſu take nyeterzij, geſto radi ſlowa bozije ſlyfſye, tak ez 35 y placzem zadoſt welykvv vkazij, ale kdyz placz pomyne, opyete ſye na- wratye k ſwey neprawoſty. tyt gyſtye neſlyſſye ſlowa bozijeho, ponyawadz vchem geho poſluchagijcz nepoſluchagij geho ſkutké.18 a protoz, mylaa bratrzije, obyczyey zywota ſweho przyedls oczyma ſwe myſly poſtawte a dobrze to obmyſleecz, anot z vît prawdy wznij: „proto wy ſlowa bozijeho 40 neflyffyte, neb od boha negſte“, ſtrachuyte ſye! ale czoz geft prawda o zlych powyedyela, ony ſamy to do ſebe vkazugij ſkutky ſwymy, neb tak dije cztenije: „protoz zydee odpowyedyechu gemu al8 rzkucze: zdali my nedijeme praawie, ze gfy ty famarytan a gmas w ſobye byefa? ale ſlyfîme, czoy odpowyedyel hoſpodyn vſlyffaw protyw ſobyel9 45 od nych vhanyenye takee . prawij: ya byeſa nemam, ale cztijm otcze meho, a wy gile mne nevcztili, proto, ze fama- rytan flowe ſtrazny 144 a kryſtus2° v prawdye geſt ſtrazny, o nyemz dije zaltarz: „gen acz hoſpodyn bude oſtrzyehaty myeſta, nadarmo gſu praczowali, geſto oftrzyehagij geho"*, a gemuz geſt ſkrze yzayaffel9 rzeczeno: „strazny czo w noczy? žal. 126, 1. 50 ftrazny czo w noczy?“*, nerodyl hoſpodyn odpowyedyety, by rzekl: „negſem Izai. 21, 11. i jednú žadostí . . . jeho nepochopie; d. I, k protaž. 15 kon. ř. 1odd. 201, k protaž. 2 akdy by. 21. mne. — 30. rozmohli gie ſie. — 31. a 34. niekterzij. — 35. y zadoft weliku intelliget, unde sit. Coelestem patriam desiderare Veritas jubet, carnis desideria conteri, mundi gloriam declinare, aliena non appetere, propria largiri. Penset ergo apud se unusquisque vestrum, si haec vox Dei in cordis ejus aure convaluit, et quia jam ex Deo sit, agnoscit. Nam sunt nonnulli, qui praecepta Dei nec aure corporis percipere dignantur. Et sunt nonnulli, qui haec quidem corporis aure percipiunt, sed nullo ea mentis desiderio complectuntur. Et sunt nonnulli, qui libenter verba Dei suscipiunt, ita ut etiam in fletibus compungantur, sed post lacrymarum tempus ad iniquitatem redeunt. Hi profecto verba Dei non audiunt, qui haec exercere opere contemnunt. Vitam ergo vestram, fratres charissimi, ante mentis oculos revocate ei alta consideratione pertimescite hoc, quod ex ore Veritatis sonat: Propterea etc. (Joan. VIII, 47). Sed hoc, quod de reprobis Veritas loquitur, ipsi hoc de semetipsis reprobi suis operibus ostendunt. Nam sequitur: Responderunt etc. [1507] (ib. 48). 2. Accepta autem tanta contumelia, quid Dominus respondeat, audiamus: Ego etc. (Joan. VIII, 49). Quia enim Samaritanus interpretatur custos, et ipse veraciter custos est, de quo Psalmista ait: Nisi etc. (Psal. CXXVI, 1); et cui per Isaiam dicitur: Custos quid de nocte? custos quid de nocte? (Isai. XXI, 11), re- spondere noluit Dominus: Samaritanus non sum ; sed: Ego daemonium non habeo. Duo quippe ei illata fuerunt, unum negavit, aliud tacendo consensit. Custos namque
Strana 270
270 famarytan“ ; ale odpowyedyel rzka: „ya byeſa nemam", dwym gey vkaraly ; gednohoy odeprzel, ale druhemuy powolyl mlcze. neb geft przyffel byl gfa lydííkeho naroda ſtraznym; a kdybyl byl odeprzel, ze nenye famarytanem, zaprzyel [by), by byl2 ſtraznym. ale mlczal geſt toho, gymz ſyey znal, a po- kornye odeprzyel, gymz geſt krzywye vkaraan, a rzka: ya byefa nemam. 55 w tyech ſlowyech czo gyneho, gen ze hrdoft nafſe gest vhanyena? neb kdyz nas malym protywenſtwijm kto popudij, welym wyetflij ſye krzywdvy oplatijme, nezlyg nam vczynyena; hrdoft nafle, czoz moz zleho, to vczynij a wzhrozij y tyem, gehoz nemoz vczynyty, ay, hoſpodyn krzywdu trpye neprcha hnyewem, protywneho vkaranije ſlow neodpowyedaa. a mohl9 60 by byl protywls gych krzywemu vkaranij ſprawedlywye odpowyedyeti: wy gmate byefa, neb kdyby23 nebyli byefem naplnyeny, tak neprawye o bohu nebyli by mluwyty mohli. ale prawda przygem krzywe vkaranije k ſwey hanbye, nerodyl y toho gym protywneho vkaranije, gefſtoy prawda bylo,24 odpowyedyety, aby ſye nezdalo, by gſa k hnyewu wzbuzen chtyel 65 ſye gym protywenftwijm oplatyty. a toy na25 tyem vkazano, abychom w ten czas, kdyz nas kto, czynije na25 protywenſtwije, krzywdvv karaa, mlczyeli take geho zleho, geſtoy prawda, gym geho tedy nekaragijcz, abychom ſprawedlyweho pro polepſſenije potreſktanije ſweho druzcze neobratyli k hnyewywey pomftye. ale ze to bywa, ez ktoz horlij z neczty bozije, 70 czaſto od zlych lydij neczeſt trpij, dal gest hoſpodyn przyklad, aby to 144 ſluha geho, kdyz ho teez potkaa, ſtrpyel pokor-llnye. neb geſt tijfſe k tey rzyeczy, geſto gey hanyechu, odpowyedyel rzka: ale cztym otcze ſweho, a wy gíte mne nevcztyly, a wijecze geft dorzekl chtye, abychom my teez vczynyly w tvvz przyhodu. neb geft rzekl: a ya26 nehledam ſwe 75 22 rkp.: zaprzyel by byl. 2 kdy by. 24 naps. byla, ale nad a tence přips. o. 25 kon. ř 26 odd. s placzem vkazij. — 43. diabla. — 53. narodu. — 55. y diabla nemam. — 62. diabla. — 62. diablem naplnieny. — 68. tehdy. — 79. yak. — 83. diabla. — 92. humani generis venerat ; et si Samaritanum se non esse diceret, esse se custodem negaret. Sed tacuit, quod recognovit, et patienter repulit, quod dictum fallaciter audivit, dicens: Ego daemonium non habeo. In quibus verbis quid aliud nisi superbia nostra confunditur? quae si exagitata vel leviter fuerit, atrociores injurias reddit, quam acceperat: facit mala, quae potest, minatur, et quae facere non potest. Ecce injuriam suscipiens Dominus non irascitur, non contumeliosa verba respondet. Qui si eisdem ista dicentibus respondere voluisset: Daemonium vos habetis, verum profecto diceret, quia nisi impleti essent daemonio, tam perversa de Deo loqui non possent. Sed accepta injuria etiam, quod verum erat, dicere Veritas noluit, ne [non dixisse veritatem, sed] provocatus contumeliam reddidisse videretur. Ex qua re quid nobis innuitur, nisi ut eo tempore, quo a proximis ex falsitate contumelias acci- pimus, eorum etiam [1508] vera mala taceamus, ne ministerium justae correptionis in arma vertamus furoris? Sed quia quisquis Dei zelo utitur, a pravis hominibus de- honestatur, in semetipso nobis Dominus patientiae praebuit exemplum, qui ait: Sed honorifico Patrem meum, et vos inhonorastis me. Sed quid nobis ad ista faciendum sit, adhuc exemplo nos admonet, cum subjungit: Ego etc. (Joan. VIII, 50). Scimus certe, quod scriptum est, quia Pater omne judicium dedit Filio, et tamen ecce idem
270 famarytan“ ; ale odpowyedyel rzka: „ya byeſa nemam", dwym gey vkaraly ; gednohoy odeprzel, ale druhemuy powolyl mlcze. neb geft przyffel byl gfa lydííkeho naroda ſtraznym; a kdybyl byl odeprzel, ze nenye famarytanem, zaprzyel [by), by byl2 ſtraznym. ale mlczal geſt toho, gymz ſyey znal, a po- kornye odeprzyel, gymz geſt krzywye vkaraan, a rzka: ya byefa nemam. 55 w tyech ſlowyech czo gyneho, gen ze hrdoft nafſe gest vhanyena? neb kdyz nas malym protywenſtwijm kto popudij, welym wyetflij ſye krzywdvy oplatijme, nezlyg nam vczynyena; hrdoft nafle, czoz moz zleho, to vczynij a wzhrozij y tyem, gehoz nemoz vczynyty, ay, hoſpodyn krzywdu trpye neprcha hnyewem, protywneho vkaranije ſlow neodpowyedaa. a mohl9 60 by byl protywls gych krzywemu vkaranij ſprawedlywye odpowyedyeti: wy gmate byefa, neb kdyby23 nebyli byefem naplnyeny, tak neprawye o bohu nebyli by mluwyty mohli. ale prawda przygem krzywe vkaranije k ſwey hanbye, nerodyl y toho gym protywneho vkaranije, gefſtoy prawda bylo,24 odpowyedyety, aby ſye nezdalo, by gſa k hnyewu wzbuzen chtyel 65 ſye gym protywenftwijm oplatyty. a toy na25 tyem vkazano, abychom w ten czas, kdyz nas kto, czynije na25 protywenſtwije, krzywdvv karaa, mlczyeli take geho zleho, geſtoy prawda, gym geho tedy nekaragijcz, abychom ſprawedlyweho pro polepſſenije potreſktanije ſweho druzcze neobratyli k hnyewywey pomftye. ale ze to bywa, ez ktoz horlij z neczty bozije, 70 czaſto od zlych lydij neczeſt trpij, dal gest hoſpodyn przyklad, aby to 144 ſluha geho, kdyz ho teez potkaa, ſtrpyel pokor-llnye. neb geſt tijfſe k tey rzyeczy, geſto gey hanyechu, odpowyedyel rzka: ale cztym otcze ſweho, a wy gíte mne nevcztyly, a wijecze geft dorzekl chtye, abychom my teez vczynyly w tvvz przyhodu. neb geft rzekl: a ya26 nehledam ſwe 75 22 rkp.: zaprzyel by byl. 2 kdy by. 24 naps. byla, ale nad a tence přips. o. 25 kon. ř 26 odd. s placzem vkazij. — 43. diabla. — 53. narodu. — 55. y diabla nemam. — 62. diabla. — 62. diablem naplnieny. — 68. tehdy. — 79. yak. — 83. diabla. — 92. humani generis venerat ; et si Samaritanum se non esse diceret, esse se custodem negaret. Sed tacuit, quod recognovit, et patienter repulit, quod dictum fallaciter audivit, dicens: Ego daemonium non habeo. In quibus verbis quid aliud nisi superbia nostra confunditur? quae si exagitata vel leviter fuerit, atrociores injurias reddit, quam acceperat: facit mala, quae potest, minatur, et quae facere non potest. Ecce injuriam suscipiens Dominus non irascitur, non contumeliosa verba respondet. Qui si eisdem ista dicentibus respondere voluisset: Daemonium vos habetis, verum profecto diceret, quia nisi impleti essent daemonio, tam perversa de Deo loqui non possent. Sed accepta injuria etiam, quod verum erat, dicere Veritas noluit, ne [non dixisse veritatem, sed] provocatus contumeliam reddidisse videretur. Ex qua re quid nobis innuitur, nisi ut eo tempore, quo a proximis ex falsitate contumelias acci- pimus, eorum etiam [1508] vera mala taceamus, ne ministerium justae correptionis in arma vertamus furoris? Sed quia quisquis Dei zelo utitur, a pravis hominibus de- honestatur, in semetipso nobis Dominus patientiae praebuit exemplum, qui ait: Sed honorifico Patrem meum, et vos inhonorastis me. Sed quid nobis ad ista faciendum sit, adhuc exemplo nos admonet, cum subjungit: Ego etc. (Joan. VIII, 50). Scimus certe, quod scriptum est, quia Pater omne judicium dedit Filio, et tamen ecce idem
Strana 271
271 chwaly; geſtyt, kto by hledal a ſvvdyl. wyeme to, zey pſano, ez otecz weſken ſvvd dal ſynu, awſak ten ſyn bozij trpije krzywdu ſwe chwaly nehleeda a to, czoz mu geft k hanbye rzeczeno, oftawyl geft otczowu ſvvdu, aby nam tyem vkazal, kak my pokornye mame ſtrpyety protywenſtwye, 80 ponyawadz ten sebe pomstyty nechtyel, genz wife svvdij. wijeczey nam dal hoſpodyn przykladu, yakz cztenije toto ſwyedczij, aby, kdyz zlych lydij zloſt roſte, kazanije ſlowa bozijeho neprzveſtalo, ale take ſye rozmahalo. neb kdyz gſu, by byeſa gmyel w2 ſobye, mluwyli gemu, ſſczedrzyegije geſt dar kazanije ſweho przed nymy wylyl a rzka: „gyſtie, gyîtie prawy wam: 85 ktoz mu rzecz ſchowa, nevzrzij na2 wyeky ſmrty“, ale yakoz dobrzij proty- wenftwije trpyecz krzy-wdvv magij byty lepífij,27 takez zlij, y kdyz gym dobrze czynije, wzdy ſye horſſije. neb opyet vlyffewíſe tu rzyecz weczechu gemu: „gyz wydyme, ez mafſ byeſa“, ponyawadz zly lyd byefſe obwazan imrtij wyeczny a newydyechu2 gije ; patrzyecz gedynee na ſmrt tyeleſnvv, 90 temny byechu k tey ſprawedlney rzeczy a rzkucze: „abraham vmrzyel geft y proroczy, a ty dijefí: íchowa-ly kto mu rzecz, nevzrzij ſmrty na wyeky?“ a2 tak cztyecz yako29 abrahama a proroky poczyechu wazyty nad ſyna bozijeho. ale tohoy zyewne dolyczenije, ez ktoz boha newydye, ty prawye nemohu ſluh bozijch3° cztyty. a kakzkoly3 wydyefſe hoſpodyn, ez ſye gemu zyewnye protywyechu, awſak opyete ſwym hlaſem kazaty gym pocze a rzka: abraham 2 waff otecz radowal ſye, aby wydyel den moy ; wydyel geft a weffel tyem byl. tehdyg abraham den bozij wydyel, kdyz geft v podobenſtwij naywysffije trogycze ſwate przyyal w hoſpodu trzy andyely, a tak mluwyl ſe trzmy yako 145a 100 f gednyem ; neb acz geft w ofobach trogycze, wſak geſt v przyrozenij gednota 95 27 ! protaženo. 28 rkp.: newyedycchu. 2° asi místo a tak jako ctiec. 30 rkp.: ſluh bozijch "nemohu. 31 Akakz koly. 32 červ. podtrž. 33 awnyem. 3 ypolobye. abraham. — 93. nafyna. — 93. zgewne. — 95. yakz koli. — 95. zgewnie. — 96. Filius injurias accipiens gloriam suam non quaerit. Illatas contumelias Patris judicio reservat, ut nobis profecto insinuet, quantum nos esse patientes debemus, dum se adhuc ulcisci non vult et ipse, qui judicat. Cum vero malorum perversitas crescit, non solum praedicatio frangi non debet, sed etiam augeri. [Quod suo Dominus exemplo nos admonet,] qui postquam habere daemonium dictus est, praedicationis suae bene- ficia largius impendit, dicens: Amen, amen etc. (ib. 51). Sed sicut bonis necesse est, ut meliores etiam per contumelias exsistant, ita semper reprobi de beneficio pejorcs fiunt. Nam accepta praedicatione iterum dicunt: Nunc cognovimus, quia daemonium habes. Quia enim aeternae morti inhaeserant et eandem mortem, cui inhaeserant, non videbant, dum solam mortem carnis aspicerent, in Veritatis sermone caligabant dicentes: Abraham mortuus est etc.? (ib. 52) Unde et ipsi Veritati eundem Abraham et prophetas quasi venerantes praefecerunt. Sed aperta nobis ratione ostenditur, quia qui Deum nesciunt, Dei quoque famulos falso venerantur. 3. Et notandum, quod vidit eos Dominus aperta sibi impugnatione resistere, et tamen eis se iterata non desinit voce praedicare dicens: Abraham etc. (ib. 56). Tunc quippe diem Domini Abraham vidit, cum in figura summae Trinitatis tres angelos hospitio suscepit, quibus profecto susceptis, sic tribus quasi uni locutus est, quia etsi in personis numerus Trinitatis est, in natura unitas divinitatis est. Sed
271 chwaly; geſtyt, kto by hledal a ſvvdyl. wyeme to, zey pſano, ez otecz weſken ſvvd dal ſynu, awſak ten ſyn bozij trpije krzywdu ſwe chwaly nehleeda a to, czoz mu geft k hanbye rzeczeno, oftawyl geft otczowu ſvvdu, aby nam tyem vkazal, kak my pokornye mame ſtrpyety protywenſtwye, 80 ponyawadz ten sebe pomstyty nechtyel, genz wife svvdij. wijeczey nam dal hoſpodyn przykladu, yakz cztenije toto ſwyedczij, aby, kdyz zlych lydij zloſt roſte, kazanije ſlowa bozijeho neprzveſtalo, ale take ſye rozmahalo. neb kdyz gſu, by byeſa gmyel w2 ſobye, mluwyli gemu, ſſczedrzyegije geſt dar kazanije ſweho przed nymy wylyl a rzka: „gyſtie, gyîtie prawy wam: 85 ktoz mu rzecz ſchowa, nevzrzij na2 wyeky ſmrty“, ale yakoz dobrzij proty- wenftwije trpyecz krzy-wdvv magij byty lepífij,27 takez zlij, y kdyz gym dobrze czynije, wzdy ſye horſſije. neb opyet vlyffewíſe tu rzyecz weczechu gemu: „gyz wydyme, ez mafſ byeſa“, ponyawadz zly lyd byefſe obwazan imrtij wyeczny a newydyechu2 gije ; patrzyecz gedynee na ſmrt tyeleſnvv, 90 temny byechu k tey ſprawedlney rzeczy a rzkucze: „abraham vmrzyel geft y proroczy, a ty dijefí: íchowa-ly kto mu rzecz, nevzrzij ſmrty na wyeky?“ a2 tak cztyecz yako29 abrahama a proroky poczyechu wazyty nad ſyna bozijeho. ale tohoy zyewne dolyczenije, ez ktoz boha newydye, ty prawye nemohu ſluh bozijch3° cztyty. a kakzkoly3 wydyefſe hoſpodyn, ez ſye gemu zyewnye protywyechu, awſak opyete ſwym hlaſem kazaty gym pocze a rzka: abraham 2 waff otecz radowal ſye, aby wydyel den moy ; wydyel geft a weffel tyem byl. tehdyg abraham den bozij wydyel, kdyz geft v podobenſtwij naywysffije trogycze ſwate przyyal w hoſpodu trzy andyely, a tak mluwyl ſe trzmy yako 145a 100 f gednyem ; neb acz geft w ofobach trogycze, wſak geſt v przyrozenij gednota 95 27 ! protaženo. 28 rkp.: newyedycchu. 2° asi místo a tak jako ctiec. 30 rkp.: ſluh bozijch "nemohu. 31 Akakz koly. 32 červ. podtrž. 33 awnyem. 3 ypolobye. abraham. — 93. nafyna. — 93. zgewne. — 95. yakz koli. — 95. zgewnie. — 96. Filius injurias accipiens gloriam suam non quaerit. Illatas contumelias Patris judicio reservat, ut nobis profecto insinuet, quantum nos esse patientes debemus, dum se adhuc ulcisci non vult et ipse, qui judicat. Cum vero malorum perversitas crescit, non solum praedicatio frangi non debet, sed etiam augeri. [Quod suo Dominus exemplo nos admonet,] qui postquam habere daemonium dictus est, praedicationis suae bene- ficia largius impendit, dicens: Amen, amen etc. (ib. 51). Sed sicut bonis necesse est, ut meliores etiam per contumelias exsistant, ita semper reprobi de beneficio pejorcs fiunt. Nam accepta praedicatione iterum dicunt: Nunc cognovimus, quia daemonium habes. Quia enim aeternae morti inhaeserant et eandem mortem, cui inhaeserant, non videbant, dum solam mortem carnis aspicerent, in Veritatis sermone caligabant dicentes: Abraham mortuus est etc.? (ib. 52) Unde et ipsi Veritati eundem Abraham et prophetas quasi venerantes praefecerunt. Sed aperta nobis ratione ostenditur, quia qui Deum nesciunt, Dei quoque famulos falso venerantur. 3. Et notandum, quod vidit eos Dominus aperta sibi impugnatione resistere, et tamen eis se iterata non desinit voce praedicare dicens: Abraham etc. (ib. 56). Tunc quippe diem Domini Abraham vidit, cum in figura summae Trinitatis tres angelos hospitio suscepit, quibus profecto susceptis, sic tribus quasi uni locutus est, quia etsi in personis numerus Trinitatis est, in natura unitas divinitatis est. Sed
Strana 272
272 2 Mojž. 3, 14. bozîtwije, ale myſly tyeleſnee tyech, geſto to flyffyechu, od tyela oczij ſwu neodchylyly a w nyem33 gen tyela geho wyek znamenawachu rzkucze: geſtye nemaſſ let pyetydczat a abrahama2e gſy wydyel? a pak dobrotywye nafí wykupytel, aby na tyela geho poſtawu nehledali, napomenul ge, ale aby znamenaly geho bozîtwye, a rzka: gyſtye, gyftye wam prawy: drzewe, 105 nez byl abraham, ya gſem. drzewe, to k mynulemu przyſluffije czaſu; ale ze bozſtwije nema czaſu mynuleho, any gemu ma przygijty czas, ale wzdy ono geft, protoz dije: drzewe, nez geft byl abraham, ya gſem. protoz rzekl boh k moyzyeffowi: „ya gſem, genz gſem. a tak powijeff ſynom yzrahelſky25. genz geft, poſlal mye k wam".* a tak abraham gmyel geſt przed ſebvv 110 y po ſobye,3 ale prawda wzdy geſt ; neb any geſt poczatek prawdye wrchnij any ſkonanije. ale twrde w newyerze myfly nemohuvez trpyety flow wyecz- nofty byezyechu k kamenij3 twrdemu, a gemuz rozvmyety nemozyechu, ka- menym gey obrzytyty hledachu. a czoy hoſpodyn protyw gych2e nahloſti vczynyl, gefto gey chtyechu 115 kamenowaty, znamenayme! tak dije cztenije: ale gezijff2 ſkryl ſye y wygyde z chramu, dofty geft dywne,36 zey hoſpodyn ſkryw ſye neprzatel ſwych odbyl. neb kdyby37 byl chtyel mocz ſweho bozſtwije vkazaty, gen taynym ſwe myſly ponvczenym byl by ge tak ſwazal, ez by nebyl mohl y geden kamene nan wyluczyty; aneb byl by ge porazyl pokutvv nahlee ſmrty. 120 ale ponyawadz geft byl na to przyffel, aby trpyel, nechtyel geft w ten czas ſvvdu, gehoz geft wzdy moczen, vczynyty, an y tedy, kdyz gyz ffel na muky, y ſwu mocz vkazal, y to, k nyemuz byl przyffel, ítrpyety raczyl. neb kdyz ſwym protywnykom,38 geſto hledachu3 geho, wecze: „yaat gſem, 355, ch, kk protaž. 35rkp.: dywney. 37 kdy by. 3 rkp.: protywnykow. 3 na konci tohoto poczne. — 103. padefat. — 105. prawim. — 108. ano geft. — 109. powiez. — 110. mne. — 117. diwne ze. — 122. tehdy. — 125. porazyl. — 130. take niekdy. carnales mentes audientium oculos a carne non sublevant, dum in eo solam carnis aetatem pensant, dicentes: Quinquaginta etc.? (ib. 57) Quos benigne Redemptor noster a carnis suae intuitu submovet et ad divinitatis contemplationem trahit dicens: Amen etc. (ib. 58) Ante enim praeteriti temporis est, Sum praesentis. Et quia praeteritum et futurum tempus Divinitas non habet, sed semper esse habet, non ait: Ante Abraham ego fui, sed Ante Abraham ego sum. Unde et ad Moysen dicitur: Ego sum, qui sum. Et: Dices etc. (Exod. III, 14). Ante ergo et post Abraham habuit [qui et accedere potuit per exhibitionem praesentiae, et recedere per cursum vitae]. Veritas vero semper esse habet, quia ei quidquam nec priori tempore incipitur, [1509] nec subsequenti terminatur. Sed sustinere ista aeternitatis verba mentes infidelium non valentes, ad lapides currunt, et quem intelligere non poterant, obruere quaerebant. 4. Quid autem contra furorem lapidantium Dominus fecerit, ostenditur, cum protinus subinfertur: Jesus etc. (ib. 59). Mirum valde est, fratres charissimi, cur persecutores suos Dominus se abscondendo declinaverit, qui si divinitatis suae po- tentiam exercere voluisset, tacito nutu mentis in suis eos ictibus ligaret, aut in poena subitae mortis obrueret. Sed quia pati venerat, exercere judicium nolebat. Certe sub ipso passionis tempore et, quantum poterat, ostendit, et tamen hoc, ad
272 2 Mojž. 3, 14. bozîtwije, ale myſly tyeleſnee tyech, geſto to flyffyechu, od tyela oczij ſwu neodchylyly a w nyem33 gen tyela geho wyek znamenawachu rzkucze: geſtye nemaſſ let pyetydczat a abrahama2e gſy wydyel? a pak dobrotywye nafí wykupytel, aby na tyela geho poſtawu nehledali, napomenul ge, ale aby znamenaly geho bozîtwye, a rzka: gyſtye, gyftye wam prawy: drzewe, 105 nez byl abraham, ya gſem. drzewe, to k mynulemu przyſluffije czaſu; ale ze bozſtwije nema czaſu mynuleho, any gemu ma przygijty czas, ale wzdy ono geft, protoz dije: drzewe, nez geft byl abraham, ya gſem. protoz rzekl boh k moyzyeffowi: „ya gſem, genz gſem. a tak powijeff ſynom yzrahelſky25. genz geft, poſlal mye k wam".* a tak abraham gmyel geſt przed ſebvv 110 y po ſobye,3 ale prawda wzdy geſt ; neb any geſt poczatek prawdye wrchnij any ſkonanije. ale twrde w newyerze myfly nemohuvez trpyety flow wyecz- nofty byezyechu k kamenij3 twrdemu, a gemuz rozvmyety nemozyechu, ka- menym gey obrzytyty hledachu. a czoy hoſpodyn protyw gych2e nahloſti vczynyl, gefto gey chtyechu 115 kamenowaty, znamenayme! tak dije cztenije: ale gezijff2 ſkryl ſye y wygyde z chramu, dofty geft dywne,36 zey hoſpodyn ſkryw ſye neprzatel ſwych odbyl. neb kdyby37 byl chtyel mocz ſweho bozſtwije vkazaty, gen taynym ſwe myſly ponvczenym byl by ge tak ſwazal, ez by nebyl mohl y geden kamene nan wyluczyty; aneb byl by ge porazyl pokutvv nahlee ſmrty. 120 ale ponyawadz geft byl na to przyffel, aby trpyel, nechtyel geft w ten czas ſvvdu, gehoz geft wzdy moczen, vczynyty, an y tedy, kdyz gyz ffel na muky, y ſwu mocz vkazal, y to, k nyemuz byl przyffel, ítrpyety raczyl. neb kdyz ſwym protywnykom,38 geſto hledachu3 geho, wecze: „yaat gſem, 355, ch, kk protaž. 35rkp.: dywney. 37 kdy by. 3 rkp.: protywnykow. 3 na konci tohoto poczne. — 103. padefat. — 105. prawim. — 108. ano geft. — 109. powiez. — 110. mne. — 117. diwne ze. — 122. tehdy. — 125. porazyl. — 130. take niekdy. carnales mentes audientium oculos a carne non sublevant, dum in eo solam carnis aetatem pensant, dicentes: Quinquaginta etc.? (ib. 57) Quos benigne Redemptor noster a carnis suae intuitu submovet et ad divinitatis contemplationem trahit dicens: Amen etc. (ib. 58) Ante enim praeteriti temporis est, Sum praesentis. Et quia praeteritum et futurum tempus Divinitas non habet, sed semper esse habet, non ait: Ante Abraham ego fui, sed Ante Abraham ego sum. Unde et ad Moysen dicitur: Ego sum, qui sum. Et: Dices etc. (Exod. III, 14). Ante ergo et post Abraham habuit [qui et accedere potuit per exhibitionem praesentiae, et recedere per cursum vitae]. Veritas vero semper esse habet, quia ei quidquam nec priori tempore incipitur, [1509] nec subsequenti terminatur. Sed sustinere ista aeternitatis verba mentes infidelium non valentes, ad lapides currunt, et quem intelligere non poterant, obruere quaerebant. 4. Quid autem contra furorem lapidantium Dominus fecerit, ostenditur, cum protinus subinfertur: Jesus etc. (ib. 59). Mirum valde est, fratres charissimi, cur persecutores suos Dominus se abscondendo declinaverit, qui si divinitatis suae po- tentiam exercere voluisset, tacito nutu mentis in suis eos ictibus ligaret, aut in poena subitae mortis obrueret. Sed quia pati venerat, exercere judicium nolebat. Certe sub ipso passionis tempore et, quantum poterat, ostendit, et tamen hoc, ad
Strana 273
273 125 gedynym tyem hlaſem gych hrdoft porazi, ez kazdy gych na zemy pade. protoz kdyz geſt mohl y tuto neſkrywage ſye odbyty rukvv tyech, geſto gey kamenowaty chtyechu, nycz tu gy-l neho nenye rozvmyety, gen 145b ez nafſ ſpaſytel czlowyekem gła mezy lydmy gedno nam prawij ſwym ſwatym flowem nas vozie a ſwatym ſwym przykladem druhe. a tak tyemto 130 przykladem tomu nas vczij, abychô4l take nyeterdy pokryli ſye hrdych hnyewu, acz bychom y mohly druhdy protywyecz ſye gyll oſtaty, tomut nas vczij y ſwaty pawel a rzka: dayte mijeſto hnyewu!* o, kdyz2 geft Řím. 12, 19. boh ſkryw ſye hnyewywych prchanije odbyl, rozmyíl ſye czlowyek, i kakvv pokorvv myel by ſtrpyeti hnyew ſweho blyznyeho. a protoz y zadny ſye, 135 kdyz gey protywnee potkaa vkaranije, hrdoſtij newznymay, vkaranijm neodplaczey ſye vkaranij! neb boha naſledugijcz ſlawnyeyſſije geft mlczyecz ſye pokryti krzywdy, nezli prchawye odpowyedagijcz przyemoczy. ale protyw tomu“ dije hrdoft w irdczy: ohyzdnay wyecz, aby mlczal, kdyzt czynije krzywdu. ktoztkolywyek vílyffij, a ty mlczijíí, kdyz tye 140 krzywduv karagij, nedijet, by trpyel pro pokoru, ale ez tye[m z“ vkazeďí, by 40 byl wynen. ale wyzme, odkud ten hlas w nafſem ſrdczy protyw trpenij pokornemu pochazije! nayſpyef odtud, ze gſme w nyzkem ſwa myſlenye vítanowyli, a kdyz chwaly a ſwelyczenye na zemy hledame, tomu, genz na ny z nebes patrzij, bychôu ſye ílybyly, netbame, protoz kdyzt nas 145 krzywe vtkaa vkaranije, naplnme ſkutkem ſlowa bozije, genz k'l tomu vkaranij, gymz zly lyd gey hanyel, prawyeffe: ya chwaly ſwe nehledam ; geſtyt, ktot hledaa a ſudyti bude.5 to flowo take, gefſtoy rzeczeno, ez gezyfí ſkryl ſye, moz byti y gynak rozvmyeno, neb kdyz byeíſe mnoho řádku a několika dalších je vlhkostí písmo rozmazané. 4 odd. u kon. ř. 42 Okdyz. 133. yaku. — 134. ftrpiecz. — 144. nanas. — 158. oczekawa. — 159. donizd. — quod venerat, pertulit. Nam cum persecutoribus suis se quaerentibus diceret: Ego sum (Joan. XVIII, 6), sola hac voce eorum superbiam perculit et omnes in terram stravit. Qui ergo et hoc in loco potuit manus lapidantium non se abscondendo eva- dere, cur abscondit se, nisi quod homo inter homines factus Redemptor noster alia nobis verbo loquitur, alia exemplo? Quid autem nobis hoc exemplo loquitur, nisi ut, etiam cum resistere possumus, iram superbientium humiliter declinemus? Unde et per Paulum dicitur: Date etc. (Rom. XII, 19). Quanta humilitate iram proximi fugere debeat, perpendat homo, si furores irascentium abscondendo se declinavit Deus. Nemo ergo se contra acceptas contumelias erigat, nemo conviciis convicium reddat. Imitatione etenim Dei gloriosius est injuriam tacendo fugere, quam respon- dendo superare. 5. Sed contra hoc superbia dicit in corde: Turpe est, ut accepta injuria taceas. Quisquis conspicit, quia contumeliam accipis et taces, non putat, quia patien- tiam exhibes, sed crimina agnoscis. Sed unde vox ista in corde nostro contra patien- tiam nascitur, nisi quia in imis cogitationem fiximus, et dum in terra gloriam quae- rimus, placere ei, qui nos de coelo conspicit, non curamus? Accepta ergo contumelia meditemur in opere vocem Dei: Ego etc. (Ioan. VIII, 50). Hoc autem, quod de Domino scriptum est: Abscondit se, intelligi et aliter potest. Multa quippe Judaeis praedicaverat, sed praedicationis ejus verba deridebant. Deteriores quoque ex prae- 18
273 125 gedynym tyem hlaſem gych hrdoft porazi, ez kazdy gych na zemy pade. protoz kdyz geſt mohl y tuto neſkrywage ſye odbyty rukvv tyech, geſto gey kamenowaty chtyechu, nycz tu gy-l neho nenye rozvmyety, gen 145b ez nafſ ſpaſytel czlowyekem gła mezy lydmy gedno nam prawij ſwym ſwatym flowem nas vozie a ſwatym ſwym przykladem druhe. a tak tyemto 130 przykladem tomu nas vczij, abychô4l take nyeterdy pokryli ſye hrdych hnyewu, acz bychom y mohly druhdy protywyecz ſye gyll oſtaty, tomut nas vczij y ſwaty pawel a rzka: dayte mijeſto hnyewu!* o, kdyz2 geft Řím. 12, 19. boh ſkryw ſye hnyewywych prchanije odbyl, rozmyíl ſye czlowyek, i kakvv pokorvv myel by ſtrpyeti hnyew ſweho blyznyeho. a protoz y zadny ſye, 135 kdyz gey protywnee potkaa vkaranije, hrdoſtij newznymay, vkaranijm neodplaczey ſye vkaranij! neb boha naſledugijcz ſlawnyeyſſije geft mlczyecz ſye pokryti krzywdy, nezli prchawye odpowyedagijcz przyemoczy. ale protyw tomu“ dije hrdoft w irdczy: ohyzdnay wyecz, aby mlczal, kdyzt czynije krzywdu. ktoztkolywyek vílyffij, a ty mlczijíí, kdyz tye 140 krzywduv karagij, nedijet, by trpyel pro pokoru, ale ez tye[m z“ vkazeďí, by 40 byl wynen. ale wyzme, odkud ten hlas w nafſem ſrdczy protyw trpenij pokornemu pochazije! nayſpyef odtud, ze gſme w nyzkem ſwa myſlenye vítanowyli, a kdyz chwaly a ſwelyczenye na zemy hledame, tomu, genz na ny z nebes patrzij, bychôu ſye ílybyly, netbame, protoz kdyzt nas 145 krzywe vtkaa vkaranije, naplnme ſkutkem ſlowa bozije, genz k'l tomu vkaranij, gymz zly lyd gey hanyel, prawyeffe: ya chwaly ſwe nehledam ; geſtyt, ktot hledaa a ſudyti bude.5 to flowo take, gefſtoy rzeczeno, ez gezyfí ſkryl ſye, moz byti y gynak rozvmyeno, neb kdyz byeíſe mnoho řádku a několika dalších je vlhkostí písmo rozmazané. 4 odd. u kon. ř. 42 Okdyz. 133. yaku. — 134. ftrpiecz. — 144. nanas. — 158. oczekawa. — 159. donizd. — quod venerat, pertulit. Nam cum persecutoribus suis se quaerentibus diceret: Ego sum (Joan. XVIII, 6), sola hac voce eorum superbiam perculit et omnes in terram stravit. Qui ergo et hoc in loco potuit manus lapidantium non se abscondendo eva- dere, cur abscondit se, nisi quod homo inter homines factus Redemptor noster alia nobis verbo loquitur, alia exemplo? Quid autem nobis hoc exemplo loquitur, nisi ut, etiam cum resistere possumus, iram superbientium humiliter declinemus? Unde et per Paulum dicitur: Date etc. (Rom. XII, 19). Quanta humilitate iram proximi fugere debeat, perpendat homo, si furores irascentium abscondendo se declinavit Deus. Nemo ergo se contra acceptas contumelias erigat, nemo conviciis convicium reddat. Imitatione etenim Dei gloriosius est injuriam tacendo fugere, quam respon- dendo superare. 5. Sed contra hoc superbia dicit in corde: Turpe est, ut accepta injuria taceas. Quisquis conspicit, quia contumeliam accipis et taces, non putat, quia patien- tiam exhibes, sed crimina agnoscis. Sed unde vox ista in corde nostro contra patien- tiam nascitur, nisi quia in imis cogitationem fiximus, et dum in terra gloriam quae- rimus, placere ei, qui nos de coelo conspicit, non curamus? Accepta ergo contumelia meditemur in opere vocem Dei: Ego etc. (Ioan. VIII, 50). Hoc autem, quod de Domino scriptum est: Abscondit se, intelligi et aliter potest. Multa quippe Judaeis praedicaverat, sed praedicationis ejus verba deridebant. Deteriores quoque ex prae- 18
Strana 274
274 zydom kazal lydíky ſpafytel, ale ony ſye geho kazanij poſmyewachu, a tak ſye kazanijm geho zhorſſychu, az, aby gey kamenowaly, poſpyefychu: 150 czoz pak, zey ſye ikryl gym ſyn bozij, znamenawa, gen ze tyem ſye prawda ſkryge, ktoz hrdagij po rozkazanij gegije gijti? neb kterez myſli prawda nenalezne pokorny, tee ſye pokryge. o, czoy tyech, gefto hyzdye zydowíkvy 146a twrdoft, I ez giu nechtyeli kazanije“ ſlyffyety, awfak yakoz zyde twrdy byli hnyty ſye k wyerze, takez ſu famy k dobryj czynom twrdi. przy- 155 kazanije bozije ſlyſſye, dywom geho wyerzije, ale od ſwych ſye neprawoſtij obratyty nechtye, ay, wola hofpodyn, a my ſye nechczem nawratyty. wzczakawa, trpij naffe zlee czyny, a my tyem wify pohrdugem. a protoz, bratrzije, gestye donydzt gest czaff, kazdy swe oftan neprawofti; boy sye toho, zet tak dluho trpij hoſpodyn zlee geho ſkutky, aby, nanz nynye, an 160 tak vklydnye wzczakawa, netbaa, potom nemuſyl tyezkeho geho hnyewu trpyeti, any kudyz geho nemoha zbyti. o kwyetney nedycli.l Mat. 21, 5 (Izai. 62, 11 a Zach. 9 9.) jakoz? geſt dawno wyrzekl to prorok, zrze na to w duchu, czoy ſye íítalo yako den tento, rzka: „powyezte, dczery ſyoníke: ay, kral twoy przyffel tobye krotcze ſedye na olu“,* gyſtye wdechnutijm bozijm byli fu w frdczych dotczeny zaſtupi lydu obeczneho, a-by s chwalvv a s ſlaw- noſtij" przygeli pana wſſeho ſwyeta. awſak lyd ſwyetſſku myloſtij oſlepeny, lyd vczeny, lyd, gefto nechtyel yako w nabozenſtwij mymo gynet zrzyedlen byty, gymz mylegye bylo byti nad5 gynymy, nez prawda bozije, cztucz proroczítwije nechtyeli proroczítwij rozvmyety a bogyecz ſye, by lydu neztratyli, by gym gych vzytczi neſefíli, po nychz ge tahlo gych lakomítwo, hleedali toho, kak by prawdu zatratyli neb zahladili. ale zhynuly w ſwey raadye a boh tu chwalu ſwu, gefíto gy chtyel na ſwyetye gmyety, dokonal 5 10 3 ktozt kolywyek. “ rkp.: tyez. 4 červ. znam. odstavce. “ ch, l, k protaž. 4 A wſak. 1 červ.; po straně totéž tence přips. černě. 2 I na tři ř. 3 asílawnoftij; ch, 1,! 160. naniehoz. — 161. oczekawa. — 162. zbyti gelhoz nas zachoway hoſpodyne amen. 1. nediele kwietna (modře). — 5. aby chwalu aſlawnoſti. — 6. pana nafſeho wíſeho] ſwieta. — 7. zrzie-zen byti. — 11., 16. a 24. kterak. — 13. wiwych dicatione facti sunt, qui usque ad jaciendos lapides pervenerunt. Et quid abscon- dendo se Dominus significat, nisi quod eis ipsa veritas absconditur, qui ejus verba sequi contemnunt? Eam quippe, quam non invenit humilem, veritas fugit mentem. Et quam multi sunt hodie, qui Judaeorum duritiam detestantur, qui praedicationem Domini audire noluerunt, et tamen, quales illos arguunt fuisse ad fidem, tales ipsi sunt ad operationem. Praecepta Domini audiunt, miracula cognoscunt, sed converti a suis pravitatibus renuunt. Ecce vocat, et redire nolumus. Ecce sustinet, et ejus patientiam dissimulamus. Dum ergo tempus est, fratres, pravitatem suam unus- quisque deserat, Dei patientiam pertimescat, ne quem nunc tranquillum despicit, iratum postmodum nequaquam evadere possit.
274 zydom kazal lydíky ſpafytel, ale ony ſye geho kazanij poſmyewachu, a tak ſye kazanijm geho zhorſſychu, az, aby gey kamenowaly, poſpyefychu: 150 czoz pak, zey ſye ikryl gym ſyn bozij, znamenawa, gen ze tyem ſye prawda ſkryge, ktoz hrdagij po rozkazanij gegije gijti? neb kterez myſli prawda nenalezne pokorny, tee ſye pokryge. o, czoy tyech, gefto hyzdye zydowíkvy 146a twrdoft, I ez giu nechtyeli kazanije“ ſlyffyety, awfak yakoz zyde twrdy byli hnyty ſye k wyerze, takez ſu famy k dobryj czynom twrdi. przy- 155 kazanije bozije ſlyſſye, dywom geho wyerzije, ale od ſwych ſye neprawoſtij obratyty nechtye, ay, wola hofpodyn, a my ſye nechczem nawratyty. wzczakawa, trpij naffe zlee czyny, a my tyem wify pohrdugem. a protoz, bratrzije, gestye donydzt gest czaff, kazdy swe oftan neprawofti; boy sye toho, zet tak dluho trpij hoſpodyn zlee geho ſkutky, aby, nanz nynye, an 160 tak vklydnye wzczakawa, netbaa, potom nemuſyl tyezkeho geho hnyewu trpyeti, any kudyz geho nemoha zbyti. o kwyetney nedycli.l Mat. 21, 5 (Izai. 62, 11 a Zach. 9 9.) jakoz? geſt dawno wyrzekl to prorok, zrze na to w duchu, czoy ſye íítalo yako den tento, rzka: „powyezte, dczery ſyoníke: ay, kral twoy przyffel tobye krotcze ſedye na olu“,* gyſtye wdechnutijm bozijm byli fu w frdczych dotczeny zaſtupi lydu obeczneho, a-by s chwalvv a s ſlaw- noſtij" przygeli pana wſſeho ſwyeta. awſak lyd ſwyetſſku myloſtij oſlepeny, lyd vczeny, lyd, gefto nechtyel yako w nabozenſtwij mymo gynet zrzyedlen byty, gymz mylegye bylo byti nad5 gynymy, nez prawda bozije, cztucz proroczítwije nechtyeli proroczítwij rozvmyety a bogyecz ſye, by lydu neztratyli, by gym gych vzytczi neſefíli, po nychz ge tahlo gych lakomítwo, hleedali toho, kak by prawdu zatratyli neb zahladili. ale zhynuly w ſwey raadye a boh tu chwalu ſwu, gefíto gy chtyel na ſwyetye gmyety, dokonal 5 10 3 ktozt kolywyek. “ rkp.: tyez. 4 červ. znam. odstavce. “ ch, l, k protaž. 4 A wſak. 1 červ.; po straně totéž tence přips. černě. 2 I na tři ř. 3 asílawnoftij; ch, 1,! 160. naniehoz. — 161. oczekawa. — 162. zbyti gelhoz nas zachoway hoſpodyne amen. 1. nediele kwietna (modře). — 5. aby chwalu aſlawnoſti. — 6. pana nafſeho wíſeho] ſwieta. — 7. zrzie-zen byti. — 11., 16. a 24. kterak. — 13. wiwych dicatione facti sunt, qui usque ad jaciendos lapides pervenerunt. Et quid abscon- dendo se Dominus significat, nisi quod eis ipsa veritas absconditur, qui ejus verba sequi contemnunt? Eam quippe, quam non invenit humilem, veritas fugit mentem. Et quam multi sunt hodie, qui Judaeorum duritiam detestantur, qui praedicationem Domini audire noluerunt, et tamen, quales illos arguunt fuisse ad fidem, tales ipsi sunt ad operationem. Praecepta Domini audiunt, miracula cognoscunt, sed converti a suis pravitatibus renuunt. Ecce vocat, et redire nolumus. Ecce sustinet, et ejus patientiam dissimulamus. Dum ergo tempus est, fratres, pravitatem suam unus- quisque deserat, Dei patientiam pertimescat, ne quem nunc tranquillum despicit, iratum postmodum nequaquam evadere possit.
Strana 275
275 z vît malych, aby ty zkazyl, geſto gſu ſye za welyke w ſwu oczij gmyeli. a protoz ſbozny, kohoz hrdoſt nepodneſe, zawyft a hnyew neb neſprawna 15 myloft tohoto ſwyeta neoſlepij a lakomſtwo nezatwrdij, aby mohl poznaty prawdu a przygyeti gy boha chwale! yakoy dnes toho pamyet, kak gfu pokornij obecznye poznawfſe kryfta, geftoy z rodu dawydowa w pro- roczítwij flyben, radoftnye gey przywytali, neb gyſtie vprzyemym po- kornym ſwy’] ſluham y dnes dawa“ poznawaty mnohe ſwe dary a chuty 146" 20 w nych vtyeſſenije duchownyeho pochutnaty v weſelem ſrdecznem yako pokrzyknvty chwaly bozije, o nyemz newyedije tohoto ſwyeta" mylow- nyczy.8 dnes zwlafftye dwogy wyecz yako protywnv ſobye vkazuge nam koftel ſwaty, kdyz pamatuge, kak geft kryftus ſe cztij przyyat a wdyecznye 25 od obeczneho lydu, geſto ſlyffewiſe o nyem tolyk dywow, czoy gych czynyl, y wydyewffe, yakoz geft tu y lazarz i nym byl, gehoz byl tyech dnij z mrtwych wzkrzyeffyl, an cztwrty den gyz lezal byl w rowu, poznaly a ſeznaly� zyewnym hlaſem, zey on kryſtus, genz przyfſel we gmeny bozijem, yakoy byl ſlijben; a druhe, ez pak paſſygy czte koſtel, cztenije o geho 30 vmuczenij, pamatuge geho potupnvv fmrt. a pak ſwaty pawel mluwij* o welykey pokorze geho, od nyez geft wyfoftij ſwe czti neodtazen any vkrutnoſtij a potupvv ohawnee ſmrti. w ſwey czti a w ſwey' chwale byl pokoren, kdyz zaftupowe czeft] a chwalu czynyly gemu; nepodneſlay ho ta chwala w hrdoſt, any ſye k tomu ſwemu okazanij przyprawyl hrdye, 35 yakoy obyczey marnoſti lydíke. y muſſy w kratochwyly dne tohoto gednoho ſtareho ſkladacze rymemlo knyh czeſkych rzyecz o dny tomto powyedyety. ten takto dije:11 Filip. 2, 5—11. 40 45 50 wyz, czlowyecze bohoboyny, bozije myloíti doftoyny, welykeho mylofrdije, kakt geft ſyn bozij nehrdye bral ſye dnes k geruzalemy; wladna nebem, morzem, zemij kakt ſye geſt welmy pokorzil, genz, czo kde geft, wſeczko ſtworzyl! gmage we wifem wify mocz sitalvv nycz netbal na ſwyetíku chwalu; gſa kral nade wſſemy krali, gehoz wſe ſtworzenije chwalij, gehoz ſye wſſe mocz neſkryla, by w czem gemu12 potrzyebna byla, protaž. 4 odd. 5 kon. ř. 6 l, d, d protaž. 7rkp.: "ſwyeta "tohoto. 8 červ. znam. odstavce. awſwey. 10 rkp.: rymen. 11 v rkp.: verše jsou psány per extensum; v předloze byly jistě řádky psány pod sebou. 12 v pův. osmislab. verši předlohy oczij. — 18. vprziemnym. — 27. whrobie. — 28. zgewnym. — 36. rymem. — 41. a 44. yakt. — 42. k geruzalev 1 — 49. wiſeczko. — 50. wſleczka. — 56. zdali 18*
275 z vît malych, aby ty zkazyl, geſto gſu ſye za welyke w ſwu oczij gmyeli. a protoz ſbozny, kohoz hrdoſt nepodneſe, zawyft a hnyew neb neſprawna 15 myloft tohoto ſwyeta neoſlepij a lakomſtwo nezatwrdij, aby mohl poznaty prawdu a przygyeti gy boha chwale! yakoy dnes toho pamyet, kak gfu pokornij obecznye poznawfſe kryfta, geftoy z rodu dawydowa w pro- roczítwij flyben, radoftnye gey przywytali, neb gyſtie vprzyemym po- kornym ſwy’] ſluham y dnes dawa“ poznawaty mnohe ſwe dary a chuty 146" 20 w nych vtyeſſenije duchownyeho pochutnaty v weſelem ſrdecznem yako pokrzyknvty chwaly bozije, o nyemz newyedije tohoto ſwyeta" mylow- nyczy.8 dnes zwlafftye dwogy wyecz yako protywnv ſobye vkazuge nam koftel ſwaty, kdyz pamatuge, kak geft kryftus ſe cztij przyyat a wdyecznye 25 od obeczneho lydu, geſto ſlyffewiſe o nyem tolyk dywow, czoy gych czynyl, y wydyewffe, yakoz geft tu y lazarz i nym byl, gehoz byl tyech dnij z mrtwych wzkrzyeffyl, an cztwrty den gyz lezal byl w rowu, poznaly a ſeznaly� zyewnym hlaſem, zey on kryſtus, genz przyfſel we gmeny bozijem, yakoy byl ſlijben; a druhe, ez pak paſſygy czte koſtel, cztenije o geho 30 vmuczenij, pamatuge geho potupnvv fmrt. a pak ſwaty pawel mluwij* o welykey pokorze geho, od nyez geft wyfoftij ſwe czti neodtazen any vkrutnoſtij a potupvv ohawnee ſmrti. w ſwey czti a w ſwey' chwale byl pokoren, kdyz zaftupowe czeft] a chwalu czynyly gemu; nepodneſlay ho ta chwala w hrdoſt, any ſye k tomu ſwemu okazanij przyprawyl hrdye, 35 yakoy obyczey marnoſti lydíke. y muſſy w kratochwyly dne tohoto gednoho ſtareho ſkladacze rymemlo knyh czeſkych rzyecz o dny tomto powyedyety. ten takto dije:11 Filip. 2, 5—11. 40 45 50 wyz, czlowyecze bohoboyny, bozije myloíti doftoyny, welykeho mylofrdije, kakt geft ſyn bozij nehrdye bral ſye dnes k geruzalemy; wladna nebem, morzem, zemij kakt ſye geſt welmy pokorzil, genz, czo kde geft, wſeczko ſtworzyl! gmage we wifem wify mocz sitalvv nycz netbal na ſwyetíku chwalu; gſa kral nade wſſemy krali, gehoz wſe ſtworzenije chwalij, gehoz ſye wſſe mocz neſkryla, by w czem gemu12 potrzyebna byla, protaž. 4 odd. 5 kon. ř. 6 l, d, d protaž. 7rkp.: "ſwyeta "tohoto. 8 červ. znam. odstavce. awſwey. 10 rkp.: rymen. 11 v rkp.: verše jsou psány per extensum; v předloze byly jistě řádky psány pod sebou. 12 v pův. osmislab. verši předlohy oczij. — 18. vprziemnym. — 27. whrobie. — 28. zgewnym. — 36. rymem. — 41. a 44. yakt. — 42. k geruzalev 1 — 49. wiſeczko. — 50. wſleczka. — 56. zdali 18*
Strana 276
276 1473 lydmy, konmy, drahym ruchem, czoz by gedno chtyel, poſluchem wſſe by bylo gemu12 hotowo, kdybyl3 rzekl gedyne ſlowo. czyli geftl4 nemohl gmyety konye, genz by poíſel vzdvv zwonye, ana zlatymy czetkamy, zprolozena y gemma- my? czylyg nemohl gmyety ſedla, na nyemz by ſye tal5 drahoſt ſwedla, z nyez bywa lydem znamenye ſbozije z draheho kamenye? kdez i pochwamy prſoſyny podle ſwel6 drahe przyczyny dawagij yako poſoku lijboſty lydíkemu oku? czyly17 nemohl teel5 moczy gmyety, by byl chtyel zaftupnye geti, mage mnoho lyda i ſebu (v předloze bylo sobú) ſe wífij kralowíku ozdobu, pod nachem, w zlatey koronye, drze ſczeptrum ſedl na tronye, podle mocznych16 kralow nrawa, yakz ſye pro ſwyetſku czeſt îftawa, ez ny ítrzyebro any zlato bywa draho wlozytyl8 na to? ale ty, nafí tworcze myly, mage wſiemohuczije ſyly netbals na drahe oſtrohy na twe, boze, ſwate nohy, gymyz by konye pobadal!19 íbozny, kto ſyey tomu nadal, zeff wiſe moha nechtyel moczy! chtye nam ſproftenſtwym pomoczy gezdyls na oſleti lycheem w obyczegy proítye tycheem.20 o bozije myloſti twrdnaa a twrdnoſtij mylofrdnaa, rozproftrzyelas ſwu mocz dywnye! y mufijmls to rzeeczi pijlnye: 60 65 70 75 85 55 90 bylo patrně gmu. 13 kdy by. 1 v předloze bylo Czylyg (čilij'). 15 v předloze asi pův. nebylo. 1 odd. 17 pův. snad Czylyg. 18 verš 9slab. (vložit). 12 verš tento a dalších 5 (ř. 82—87) zachovaly se také v Umuč. K. 20 tychem (druhé e veps. pův. písařem). geft nemohl. — 60. czi-] li geft nemohl. — 72. pod dekem. — 83. kto sie geft. —
276 1473 lydmy, konmy, drahym ruchem, czoz by gedno chtyel, poſluchem wſſe by bylo gemu12 hotowo, kdybyl3 rzekl gedyne ſlowo. czyli geftl4 nemohl gmyety konye, genz by poíſel vzdvv zwonye, ana zlatymy czetkamy, zprolozena y gemma- my? czylyg nemohl gmyety ſedla, na nyemz by ſye tal5 drahoſt ſwedla, z nyez bywa lydem znamenye ſbozije z draheho kamenye? kdez i pochwamy prſoſyny podle ſwel6 drahe przyczyny dawagij yako poſoku lijboſty lydíkemu oku? czyly17 nemohl teel5 moczy gmyety, by byl chtyel zaftupnye geti, mage mnoho lyda i ſebu (v předloze bylo sobú) ſe wífij kralowíku ozdobu, pod nachem, w zlatey koronye, drze ſczeptrum ſedl na tronye, podle mocznych16 kralow nrawa, yakz ſye pro ſwyetſku czeſt îftawa, ez ny ítrzyebro any zlato bywa draho wlozytyl8 na to? ale ty, nafí tworcze myly, mage wſiemohuczije ſyly netbals na drahe oſtrohy na twe, boze, ſwate nohy, gymyz by konye pobadal!19 íbozny, kto ſyey tomu nadal, zeff wiſe moha nechtyel moczy! chtye nam ſproftenſtwym pomoczy gezdyls na oſleti lycheem w obyczegy proítye tycheem.20 o bozije myloſti twrdnaa a twrdnoſtij mylofrdnaa, rozproftrzyelas ſwu mocz dywnye! y mufijmls to rzeeczi pijlnye: 60 65 70 75 85 55 90 bylo patrně gmu. 13 kdy by. 1 v předloze bylo Czylyg (čilij'). 15 v předloze asi pův. nebylo. 1 odd. 17 pův. snad Czylyg. 18 verš 9slab. (vložit). 12 verš tento a dalších 5 (ř. 82—87) zachovaly se také v Umuč. K. 20 tychem (druhé e veps. pův. písařem). geft nemohl. — 60. czi-] li geft nemohl. — 72. pod dekem. — 83. kto sie geft. —
Strana 277
277 95 100 sam-lys2 myloft czys myloftyw, ezs ſye mylofti nezhoftyw, — y rzku brz, ezs myloſt ſama, poſílaa z naywyflijeho chrama k na,22 z ſyeny ſwate trogycze, porodem czyfte dyewycze. a gſa tak cztny, tak welyky chtyel gſy mal byti wſſelyky, przyyal gſy twarz tweho ſtwora. kakay, boze, twa pokora! ktery-ly tobye i namy ſwyczey,23 ezs wzal ſluhy ſweho oblyczyey,29 hledage ſwych owecz25 zbylych, z dawnych czafow zabludylych?26 105 o27 vmuczenij geho dnes nycz rzeeczi nechczi. gedyne w27 tom zname- nayte obyczey tohoto ſwyeta, kakt geſt kratke geho pochlebenſtwije! ay, yako dnes kryftus gmyel czeft a chwalu od ſwyeta, kakt brzo ſwyet hanbu a potupu vczynyl gemu! a tak wyducz, zey netrpnaa czeít a chwala tohoto 110 ſwyeta, neſtoyme po nij; wyecznee zadayme! a ſbozny,28 ktoz czo pokoynye a pokornye przetrpij zde pro wyecznu czeít! y mufijm?s ſye nawratyty, abych rzekl nyeczo o pokorze, abychom nadarmo kryftowy lI pokory 147 nepamatowaly,2 geftoy gy gmyel y w tey" chwale, w tey czti, gestoy gemu yako dnes daala ſye, yakz gîte flyffyely, y w tey3° potupye, kdyz geft trpyel 115 pro ny, yakoz geft o tom w paffygy czteno.31 protoz ſwaty pawel dnes w epyftole wola a27 rzka: bratrzijcze, wyzte, aby teez do ſebe gmyely, geffto wydijte w gezukryſtu, genz gfa w twarnofti bozij newítupyl w hrdoft, yako by to ſam ſebu gmyel, zey rowen bohu otczi, ale brz ſam ſye pokorzyl wzem ſweho ſluhy oblyczyey a poſlufſen 120 ſye vczynyl az do ſmrti28 a do28 ohawne2 ſmrty na krzyzy! y powyſyl geho boh a dal mu gmeno nade wſſe gmena, ez we2 gmeny gezyffowu pokleklo geft kazde koleno nebeſkych wijeczij, zemíkych y pekelnych, a ſwyedczij to wſfelyky yazyk, ez pan gezuff kryftus geft w chwale otcze boha.*32 Filip. 2, 5—11. [2 Tim. 2, 12.] a protoz, chczeme-li i ny2 kralowati, i nym mame nyeczo trpyeti.* 125 a chczem-ly33 v wyeczney28 chwale czti dogijty, zde mame pokorny byty. neb tey nas rzeczij3 y przy-kladem vczij kryſtus. neb pokora owſſem nas drzij przy prawdye wyluczyecz hrdoſt.37 21 S, 1 protaž. 22 kon. ř. 23 verš 9slab. (snad m. pův. kterýj tobě). 24 verš 9slab. (třeba čísti se synizesí: svého obličěj). 25 rkp.: owech. 26 červ. znam. odstavce. 27 kon. ř. 28 odd. 28 k, l protaž. 30 ywtey. 31 červ. znam. odstavce. 32 rkp.: "boha "otcze. 33 A chczemly. 3 chybí snad pokořě (ctnosti). 3 ij z v předěláno. 35 d, k. N protaž. 37 červ. znam. odst. 38 slabika ztra na konci ř. ps. zkratkou ztď. 39 odd. 4 a veps. 86. gezdil gly. — 92. sam li gly miloît czylis. — 94. y I prawim brz zes. — 96n. knam zíwate trogicze poro- dem z czyftee diewicze. — 101. yaka 1 geft. — 107. a 108. yakt. — 113. miel wtee chwale. — 115. pro nas. — 124. nietczo. — 127.
277 95 100 sam-lys2 myloft czys myloftyw, ezs ſye mylofti nezhoftyw, — y rzku brz, ezs myloſt ſama, poſílaa z naywyflijeho chrama k na,22 z ſyeny ſwate trogycze, porodem czyfte dyewycze. a gſa tak cztny, tak welyky chtyel gſy mal byti wſſelyky, przyyal gſy twarz tweho ſtwora. kakay, boze, twa pokora! ktery-ly tobye i namy ſwyczey,23 ezs wzal ſluhy ſweho oblyczyey,29 hledage ſwych owecz25 zbylych, z dawnych czafow zabludylych?26 105 o27 vmuczenij geho dnes nycz rzeeczi nechczi. gedyne w27 tom zname- nayte obyczey tohoto ſwyeta, kakt geſt kratke geho pochlebenſtwije! ay, yako dnes kryftus gmyel czeft a chwalu od ſwyeta, kakt brzo ſwyet hanbu a potupu vczynyl gemu! a tak wyducz, zey netrpnaa czeít a chwala tohoto 110 ſwyeta, neſtoyme po nij; wyecznee zadayme! a ſbozny,28 ktoz czo pokoynye a pokornye przetrpij zde pro wyecznu czeít! y mufijm?s ſye nawratyty, abych rzekl nyeczo o pokorze, abychom nadarmo kryftowy lI pokory 147 nepamatowaly,2 geftoy gy gmyel y w tey" chwale, w tey czti, gestoy gemu yako dnes daala ſye, yakz gîte flyffyely, y w tey3° potupye, kdyz geft trpyel 115 pro ny, yakoz geft o tom w paffygy czteno.31 protoz ſwaty pawel dnes w epyftole wola a27 rzka: bratrzijcze, wyzte, aby teez do ſebe gmyely, geffto wydijte w gezukryſtu, genz gfa w twarnofti bozij newítupyl w hrdoft, yako by to ſam ſebu gmyel, zey rowen bohu otczi, ale brz ſam ſye pokorzyl wzem ſweho ſluhy oblyczyey a poſlufſen 120 ſye vczynyl az do ſmrti28 a do28 ohawne2 ſmrty na krzyzy! y powyſyl geho boh a dal mu gmeno nade wſſe gmena, ez we2 gmeny gezyffowu pokleklo geft kazde koleno nebeſkych wijeczij, zemíkych y pekelnych, a ſwyedczij to wſfelyky yazyk, ez pan gezuff kryftus geft w chwale otcze boha.*32 Filip. 2, 5—11. [2 Tim. 2, 12.] a protoz, chczeme-li i ny2 kralowati, i nym mame nyeczo trpyeti.* 125 a chczem-ly33 v wyeczney28 chwale czti dogijty, zde mame pokorny byty. neb tey nas rzeczij3 y przy-kladem vczij kryſtus. neb pokora owſſem nas drzij przy prawdye wyluczyecz hrdoſt.37 21 S, 1 protaž. 22 kon. ř. 23 verš 9slab. (snad m. pův. kterýj tobě). 24 verš 9slab. (třeba čísti se synizesí: svého obličěj). 25 rkp.: owech. 26 červ. znam. odstavce. 27 kon. ř. 28 odd. 28 k, l protaž. 30 ywtey. 31 červ. znam. odstavce. 32 rkp.: "boha "otcze. 33 A chczemly. 3 chybí snad pokořě (ctnosti). 3 ij z v předěláno. 35 d, k. N protaž. 37 červ. znam. odst. 38 slabika ztra na konci ř. ps. zkratkou ztď. 39 odd. 4 a veps. 86. gezdil gly. — 92. sam li gly miloît czylis. — 94. y I prawim brz zes. — 96n. knam zíwate trogicze poro- dem z czyftee diewicze. — 101. yaka 1 geft. — 107. a 108. yakt. — 113. miel wtee chwale. — 115. pro nas. — 124. nietczo. — 127.
Strana 278
278 v. L. F. 37 (1910). 232 pozn. 1483 col. 821 St. 1 Kor. 4, 7. Izai. 42, 8. yakoz myloſt drzij nas przy dobreem, takez pokora przy prawdye wyluvczyecz hrdoft a pychu, geftoy neprawe wzneſenve purneho frdcze nemudreho. pokora geft zachowanije gynych fílechetnoſtij; neb acz by kto 130 gynee ſhromazdal ſſlechetnoſti, bez pokory ztratyl38 by wſſeczky, praawie yako by naful hromadu prachu, a kdyz by wyetr przyfel, wíeczko by rozful, takez przijducz w ſrdcze pyſna hrdoft, zatratyla by wſſeczko dobre. myey kto vmyenije, myey mudroft, myey krafu, wífet to zkazij, kdyz i tyem bude pycha. a protoz' potrzyebna ſſlechetnoſt pokora, geſto ma 135 pychu wypudyti, gynee fílechetnoſti zachowati a40 drzyeti nas przy prawdye. ale czoy pokora, znamenayme! pokora geft dobrowolne myſli ponijzenye z opatrzenye ſwe krzehkoſti a gynych ſwych nedoſtatkow. a ſwaty bernart! dije: pokora geft fflechetnoft,42 geſto gij czlowyek praawie ſye poznage oblaczynije ſam ſobye. dwoge ſebe poznanije mame 140 gmyeti, a to obe napomene nas ku pokorze: kdyz prawie pozname, czo gîme a czo negíme. obym tyem mame przyczynu ku pokorze. znamenagijcz, ez gſme neſtatecz ſebu ſamy, ale acz czo gſme, to gime wzeli bozijm darem z myloſti geho, kudyz mozem czym hrdy byti? dije ſwaty pawel: czo maſſ, gehoz by newzal, toczyff darem od boha? a paklysl3 wzal, czo ſye chlubijíí, 145 yako by newzal, ale toczyfí ſam to gmyel febu?* ay, z toho poznanye mozt naywyetffij czlowyek w kterychzkoli44 bozijch darzyech, w ſwyetfſkych, tyeleſnych neb duchownych pokoren byti, ale ne hrd's; neb ſam ſebvv nyczehoz negma, any dele moz czeho gmyeti, gen donydz boh przyege. ta pokora geſt dobrych a mudrych lydij, geffto ne w puru, ne w hrdoft4 150 wſtupije z toho, czoy gym boh dal y mymo" gynee, ne ſwels tyem hleda- gijcz chwaly w chlubney" myſli; ale wyecze-li magij bozijch darow, a tyem budu pokornyeyfſe, chwalu bohu wzdawagycze. neb zlodyeyftwem gest wynen, ktoz czo czyzyeho wezme ſobye bez onoho wole. a prawij hoſpodyn ſkrze proroka:39 chwaly ſwe gynemu nedaam.* rad nam dawa hoſpodyn 155 ſwe dary, ale chwalu z toho oftawyl geft ſobye ; ktoz by pak ſwe chwaly hledal dary geho a hrd byl gymy, krzyw by bylo bohu. a protoz ſwata pokora odzenucz hrdoft drzij nafí w prawdye, acz ſye gije drzyeti budem. znamenagijcz, ez, acz czo mame, ne ſebvv'l toho ſamy mame, ale z daru bozije mylofty, gymz nam geft nebyl dluzen, ale raaczyl myloft vkazaty 160 ſwe ſſczedroſti, to, czo negſme, take naſ zowe ku pokorze; neb nemudra geft chluba tyem ſye honoſyty, gehoz nema, a tyem ſye czynyty, gymz to nenije. chcze-li ſye chudy bohatym vkazati, v wyetílij chudobu wpadne (Mat. 5. s. a k tomu52 w hanbu. a protoz39 blazenij chudij duchem,* toczyf pokor- 1485 tence svrchu. 41 červ. podtrž. 42 1, ch protaž. 42 Apaklys. 4 wkterychzlkoli. 45 nehrd. 4 newpuru, newhrdoft. 1 na konci ř. ps. ymymo. 48 nefwe. 43 chl protaž. 5 následující wylucziet. — 12). geffto. 129. zpurneho. — 134n. zkazy ſkymt bude pycha. — 141n. kupo korze. czo gíme. aczo negíme . — 143. neſtatecznij. — 145. totiz. — 149. donizd. — 150. newzpuru. — 153. chwalu bozij wzdawagicze. — 161. to czoz. — 171. ydu- 139 n.: Humilitas est contemptus propriae excellentiae.
278 v. L. F. 37 (1910). 232 pozn. 1483 col. 821 St. 1 Kor. 4, 7. Izai. 42, 8. yakoz myloſt drzij nas przy dobreem, takez pokora przy prawdye wyluvczyecz hrdoft a pychu, geftoy neprawe wzneſenve purneho frdcze nemudreho. pokora geft zachowanije gynych fílechetnoſtij; neb acz by kto 130 gynee ſhromazdal ſſlechetnoſti, bez pokory ztratyl38 by wſſeczky, praawie yako by naful hromadu prachu, a kdyz by wyetr przyfel, wíeczko by rozful, takez przijducz w ſrdcze pyſna hrdoft, zatratyla by wſſeczko dobre. myey kto vmyenije, myey mudroft, myey krafu, wífet to zkazij, kdyz i tyem bude pycha. a protoz' potrzyebna ſſlechetnoſt pokora, geſto ma 135 pychu wypudyti, gynee fílechetnoſti zachowati a40 drzyeti nas przy prawdye. ale czoy pokora, znamenayme! pokora geft dobrowolne myſli ponijzenye z opatrzenye ſwe krzehkoſti a gynych ſwych nedoſtatkow. a ſwaty bernart! dije: pokora geft fflechetnoft,42 geſto gij czlowyek praawie ſye poznage oblaczynije ſam ſobye. dwoge ſebe poznanije mame 140 gmyeti, a to obe napomene nas ku pokorze: kdyz prawie pozname, czo gîme a czo negíme. obym tyem mame przyczynu ku pokorze. znamenagijcz, ez gſme neſtatecz ſebu ſamy, ale acz czo gſme, to gime wzeli bozijm darem z myloſti geho, kudyz mozem czym hrdy byti? dije ſwaty pawel: czo maſſ, gehoz by newzal, toczyff darem od boha? a paklysl3 wzal, czo ſye chlubijíí, 145 yako by newzal, ale toczyfí ſam to gmyel febu?* ay, z toho poznanye mozt naywyetffij czlowyek w kterychzkoli44 bozijch darzyech, w ſwyetfſkych, tyeleſnych neb duchownych pokoren byti, ale ne hrd's; neb ſam ſebvv nyczehoz negma, any dele moz czeho gmyeti, gen donydz boh przyege. ta pokora geſt dobrych a mudrych lydij, geffto ne w puru, ne w hrdoft4 150 wſtupije z toho, czoy gym boh dal y mymo" gynee, ne ſwels tyem hleda- gijcz chwaly w chlubney" myſli; ale wyecze-li magij bozijch darow, a tyem budu pokornyeyfſe, chwalu bohu wzdawagycze. neb zlodyeyftwem gest wynen, ktoz czo czyzyeho wezme ſobye bez onoho wole. a prawij hoſpodyn ſkrze proroka:39 chwaly ſwe gynemu nedaam.* rad nam dawa hoſpodyn 155 ſwe dary, ale chwalu z toho oftawyl geft ſobye ; ktoz by pak ſwe chwaly hledal dary geho a hrd byl gymy, krzyw by bylo bohu. a protoz ſwata pokora odzenucz hrdoft drzij nafí w prawdye, acz ſye gije drzyeti budem. znamenagijcz, ez, acz czo mame, ne ſebvv'l toho ſamy mame, ale z daru bozije mylofty, gymz nam geft nebyl dluzen, ale raaczyl myloft vkazaty 160 ſwe ſſczedroſti, to, czo negſme, take naſ zowe ku pokorze; neb nemudra geft chluba tyem ſye honoſyty, gehoz nema, a tyem ſye czynyty, gymz to nenije. chcze-li ſye chudy bohatym vkazati, v wyetílij chudobu wpadne (Mat. 5. s. a k tomu52 w hanbu. a protoz39 blazenij chudij duchem,* toczyf pokor- 1485 tence svrchu. 41 červ. podtrž. 42 1, ch protaž. 42 Apaklys. 4 wkterychzlkoli. 45 nehrd. 4 newpuru, newhrdoft. 1 na konci ř. ps. ymymo. 48 nefwe. 43 chl protaž. 5 následující wylucziet. — 12). geffto. 129. zpurneho. — 134n. zkazy ſkymt bude pycha. — 141n. kupo korze. czo gíme. aczo negíme . — 143. neſtatecznij. — 145. totiz. — 149. donizd. — 150. newzpuru. — 153. chwalu bozij wzdawagicze. — 161. to czoz. — 171. ydu- 139 n.: Humilitas est contemptus propriae excellentiae.
Strana 279
279 165 nij, geſto negſu hrdoſtij nadutee myſli, neczynye ſye tyem, gymz neglu, ale znagij ſwu chudobu a ſwe nedoítatky a ſudem prawdy famy ſobye oblaczynyegij na ſwey myſli, a tak z toho dweho poznanije mame trogy pokoru gmyety: w ſwey myſli w ſobye mame nayprw pokorny byti a pro- tyw53 druzczy y protywěl bohu.55 w ſobye mame w ſwey myſly pokorny byti, yakoz ſem rzekl, ſwe znamenagijcz nedoſtatky przyrozene, tyeleſne y duchowne,56 a ez56 ſye wzdy zadoſt naſſe tahne k hrzyechu. a kdyz by w frdczy byla ta pokora, tu by ſye w ſwem kwyetu netagyla w pokorney rzyeczi, ne57 w hrdey poſta- wye, w chodu, w rufſe y w gynych58 takowych obyczegijch. a take by ta- 175 kowy czlowyek pokoren byl y protyw5 druzczy; kdyz by ſebe newazyl draho, vczynyl by y8 w ſproftney wyeczi pohodu druzczi, neſvvdyl by a nezprawowal w drzoſti ſwey gynych, chtye gym czti gych vtrhnvty, ale wazyl by gyne nad ſye. neb ſwe bysl znage nedoftatky ſobye bysl byl laczyn a w gy-| nych82 nyeczo wyda dobreho wazyl by ge nad ſye, yakoz welij 180 ſwaty pawel83 rzka: w pokorze magijcz wyſſije geden druheho, mezy ſebu61 poczeſt czynijecz geden druhemu a w pokorze,65 acz czo potka protywneho od nyekoho, przetrpugijcz ſobye. mame take owíſem pokorny byti protyw bohus4 pomnyecz, zey on boh naff, gefto ny ftworzyl; on nafí pan, gefto ny wykupyl z zatraczenye ſwu drahu krwy, aby hrzyech gyz nekralowal 185 w naffem imrtedlnem tyele;* on naff ſvvdcze, geſto ma ſudyti czyny (Řim. 6, 12.) nafſe, protoz pokornye mame byti poddany bohu, a pakly"6 kde pohyrzijme, abychom to bez pomefſkanije oprawyli. a take w tom mame protyw87 bohu pokorny byti, abychom pokornye trpyely, czoz przeputi na ny, newrtrzijcz, ale za to magijcz, ez gíme hodny trpyeti.68 a kakzkoli69 z tohoto mohl by domyílny znamenati wítupnye pokory, wſak zrzyedlnyegye chczy trzy gegye wyrzeczy wſtupnye, prwy l] geft, 149a aby rozvmyel czlowyek ſwey krzehkoſti a gynym ſwy“ nedoſtatkom a ne- klamal ſam ſebu hledage daremnye chwaly, pomnye, ez duch ſwaty karaa z toho w zaltarzy rzka: synowe lydfſtij, y procz mylugete geffytnoît a hle- 195 date64 lzy?70* druhy wſtupen pokory, kdyz netolyk ſam ſobye czlowyek žal. 4, 3. oblaczynije w ſwey myſli pro ſwe nedoſtatky, ale y od gynych pokornye przygme, kdyz gey laczyno wazye, a pakly“ by gey wijecze cztyli, nez geft hoden, a za lepfsyeho"s gey gmyely, nez geft, stydij sye w swem frdczy za to. ale maloy pohrzyechu gych na tô" wſtupny. ſnadno dije czlowyek 200 ſam ſobye: zly gſem a neſtateczny, ale neſnadno ſtrpij to pokornv myſlij od gyneho, a protoz nenye to dyw, ez malo gynych mozem gmyety fíle- 170 190 Fil. 2, 3 a Řím. 12, 10.] gymy červ. přetrž. 3 nefebvy. 52 aktomu. 53 aprotyw. 5yprotyw. 55 červ. znam. od- stavce. 56 odd. 57 kon. ř. 58 ywgynych. 5 yprotyw na konci ř. 6 kon. ř. 61 jedno z těch by naps. omylem. “ awgynych. 63 červ. podtrž. 6 odd. 65 awpokorze. 6 apakly. 67 kon. ř. 68 menší červ. znaménko. 5 Akakz koli. 70 červ. znam. odstavce. chownie. — 183n. nas (dvakrát). — 186. ſhrzeffyme. — 188n. nanas nereptiecz. — 190. yakzkoli. — 191. prwnij. — 199. natomto. — 202. matie. — 207. hlubífieho
279 165 nij, geſto negſu hrdoſtij nadutee myſli, neczynye ſye tyem, gymz neglu, ale znagij ſwu chudobu a ſwe nedoítatky a ſudem prawdy famy ſobye oblaczynyegij na ſwey myſli, a tak z toho dweho poznanije mame trogy pokoru gmyety: w ſwey myſli w ſobye mame nayprw pokorny byti a pro- tyw53 druzczy y protywěl bohu.55 w ſobye mame w ſwey myſly pokorny byti, yakoz ſem rzekl, ſwe znamenagijcz nedoſtatky przyrozene, tyeleſne y duchowne,56 a ez56 ſye wzdy zadoſt naſſe tahne k hrzyechu. a kdyz by w frdczy byla ta pokora, tu by ſye w ſwem kwyetu netagyla w pokorney rzyeczi, ne57 w hrdey poſta- wye, w chodu, w rufſe y w gynych58 takowych obyczegijch. a take by ta- 175 kowy czlowyek pokoren byl y protyw5 druzczy; kdyz by ſebe newazyl draho, vczynyl by y8 w ſproftney wyeczi pohodu druzczi, neſvvdyl by a nezprawowal w drzoſti ſwey gynych, chtye gym czti gych vtrhnvty, ale wazyl by gyne nad ſye. neb ſwe bysl znage nedoftatky ſobye bysl byl laczyn a w gy-| nych82 nyeczo wyda dobreho wazyl by ge nad ſye, yakoz welij 180 ſwaty pawel83 rzka: w pokorze magijcz wyſſije geden druheho, mezy ſebu61 poczeſt czynijecz geden druhemu a w pokorze,65 acz czo potka protywneho od nyekoho, przetrpugijcz ſobye. mame take owíſem pokorny byti protyw bohus4 pomnyecz, zey on boh naff, gefto ny ftworzyl; on nafí pan, gefto ny wykupyl z zatraczenye ſwu drahu krwy, aby hrzyech gyz nekralowal 185 w naffem imrtedlnem tyele;* on naff ſvvdcze, geſto ma ſudyti czyny (Řim. 6, 12.) nafſe, protoz pokornye mame byti poddany bohu, a pakly"6 kde pohyrzijme, abychom to bez pomefſkanije oprawyli. a take w tom mame protyw87 bohu pokorny byti, abychom pokornye trpyely, czoz przeputi na ny, newrtrzijcz, ale za to magijcz, ez gíme hodny trpyeti.68 a kakzkoli69 z tohoto mohl by domyílny znamenati wítupnye pokory, wſak zrzyedlnyegye chczy trzy gegye wyrzeczy wſtupnye, prwy l] geft, 149a aby rozvmyel czlowyek ſwey krzehkoſti a gynym ſwy“ nedoſtatkom a ne- klamal ſam ſebu hledage daremnye chwaly, pomnye, ez duch ſwaty karaa z toho w zaltarzy rzka: synowe lydfſtij, y procz mylugete geffytnoît a hle- 195 date64 lzy?70* druhy wſtupen pokory, kdyz netolyk ſam ſobye czlowyek žal. 4, 3. oblaczynije w ſwey myſli pro ſwe nedoſtatky, ale y od gynych pokornye przygme, kdyz gey laczyno wazye, a pakly“ by gey wijecze cztyli, nez geft hoden, a za lepfsyeho"s gey gmyely, nez geft, stydij sye w swem frdczy za to. ale maloy pohrzyechu gych na tô" wſtupny. ſnadno dije czlowyek 200 ſam ſobye: zly gſem a neſtateczny, ale neſnadno ſtrpij to pokornv myſlij od gyneho, a protoz nenye to dyw, ez malo gynych mozem gmyety fíle- 170 190 Fil. 2, 3 a Řím. 12, 10.] gymy červ. přetrž. 3 nefebvy. 52 aktomu. 53 aprotyw. 5yprotyw. 55 červ. znam. od- stavce. 56 odd. 57 kon. ř. 58 ywgynych. 5 yprotyw na konci ř. 6 kon. ř. 61 jedno z těch by naps. omylem. “ awgynych. 63 červ. podtrž. 6 odd. 65 awpokorze. 6 apakly. 67 kon. ř. 68 menší červ. znaménko. 5 Akakz koli. 70 červ. znam. odstavce. chownie. — 183n. nas (dvakrát). — 186. ſhrzeffyme. — 188n. nanas nereptiecz. — 190. yakzkoli. — 191. prwnij. — 199. natomto. — 202. matie. — 207. hlubífieho
Strana 280
280 Jak. 4, 6 a 1 Petr. 5, 5. [P. L. XLI, col. 179 H.] chetnoſtij, kdyz tee, geſto geſt maati a ſtraze gynych, nemame tak, yakoz geft v prawdye, procz-ly by to bylo, by hoſpodyn myloftywy oftawyl nas tak chudy w fílechetnoſtech, kdybychom gych ſnazny] byli a v pokorze 76 oſtrzyehaly? gyſtie z bozije myloſti byli bychom w nye bohatyeyfſe; ale 205 wydij hoſpodyn, ez nemame plnee pokory, y nedaa nam gynych welykych fílechetnoftij, abychom tyeze nepadli, neb wysffyemu ſtawenij hlubffyeho geft zakladu trzyeba, a" drzyewo wyſoke, nebude-ly hlubokeho korzene gmyeti, wyetr brzo wywratij. a protoz ktoz by rad proſpyel w fílechet- noſtech, nayprw ſye hlubocze v" pokorze poloz! pfanot geft: boh ſye proty-210 wij pyſſnym a pokornym dawa ſwe dary.78 * trzetij wſtupen pokory geft y v welijkych" bozijch darzyech, v welykey ſwatoſti, vs° welykey doſtoy- noſti ſdrzyety ſye w pokorze, to, czoz by gmyely, ne k ſwey81 obraczygijcz chwale, ale k bozij, od nyehoz pochazije wífeczko dobre. tu geft pokoru gmyela matka bozije; wybrana glucz ze wîſeho ſwyeta k naywyyemu 215 doſtogenſtwij, wſak pokornye ſye bozij gmenuge ſluzebnyczij, genz raczyl Luk. 1, 48. na gegije wezrzyety ponijzenye.* tu pokoru gmyel geft y kryftus mage 149° za to, ez ne od ſebe82 ſam gma I toho, zey rowen bohu3 otczy. a tey pokorze vczil geft ſwe apofſtoly rzka: vozte ſye ode mne; nebt gſem tychy Mat. 11, 29. a pokorny ſrdczem.* tu pokoru w nebeſſijech andyelee magij y wſſychny 220 ſwatij, ze glucz plny wſeho dobreho, wſije czty a8o chwaly, wſak y gednoho hnvtije pychy chlubne nemagij z toho ; ale czym wysſſij gfu w boze, tyem glu w ſobye pokornyeyfſe. tat pokora geft y zde na ſwyetye lydij welykych v bozijch darzyech a geſt odywna fſlechetnoſt. neb acz ſye ten pokorzij, geſto nema czym hrd byti a ſnad ma, zacz by ſye ſtydyel, kakzkoly dobra 225 geſt pokora geho, wiak nenije podobna k dywu; ale kdyz ten ſdrzij ſye v pokorze, geſto od gynych ma chwalu, gemuz welyczij czeſt czynije, toy zde na ſwyetye dywna a8° rzijedko wydana pokora. neb nycz neſnadnyey- fſyeho nez w pochlebenſtwij byti przys ſobye, protoz ſwaty auguftyn ty czyefarzze prawij ſſczaſtnymy mezy gynym,&5 gefîto pomnyecz, ez gſu 230 lydee, nepodnefu ſye w chlubu, kdyz przyelyf pochlebnye czeít gym czynye, neb ktoz w ta doba ſdrzij pokoru, vkaze do ſebe tu fílechetnoſt, zey mijla gemu prawda. 71 71 yodgynych. 2 Apakly. 7 azalepíyeho. 7 kon. ř. 7 kdy bychom. 7 avpokorze. kon. ř. 78 červ. znam. odstavce. 7 yvwelijkych. 80 kon. ř. 81 nekfwey. 82 neodlebe. 83 t, h. b, h protaž. 8 kakz koly. 85 odd.; srv. ŠtVrt. 87, 9 a 13 nn. zakladu neb kruntu trzeba. — 209. aprotoz by rad. — 217. wezrzieczy. — 223. tak pokora. — 224. diwna. — 225. kterak koli. — 233. ze geft gemu mijla prawda. — 230 n.: Je to ohlas z Augustinova De civitate Dei, knihy páté, kap. 24: Neque enim nos christianos quosdam imperatores ideo felices dicimus, quia vel diutius imperarunt, vel... Sed felices eos dicimus, si juste imperant, si inter linguas sublimiter honorantium et obsequia nimis humiliter salutantium non extolluntur, sed se homines esse meminerunt,.... si pro suis peccatis humilitatis et miserationis et orationis sacrificium Deo suo vero immolare non negligunt....
280 Jak. 4, 6 a 1 Petr. 5, 5. [P. L. XLI, col. 179 H.] chetnoſtij, kdyz tee, geſto geſt maati a ſtraze gynych, nemame tak, yakoz geft v prawdye, procz-ly by to bylo, by hoſpodyn myloftywy oftawyl nas tak chudy w fílechetnoſtech, kdybychom gych ſnazny] byli a v pokorze 76 oſtrzyehaly? gyſtie z bozije myloſti byli bychom w nye bohatyeyfſe; ale 205 wydij hoſpodyn, ez nemame plnee pokory, y nedaa nam gynych welykych fílechetnoftij, abychom tyeze nepadli, neb wysffyemu ſtawenij hlubffyeho geft zakladu trzyeba, a" drzyewo wyſoke, nebude-ly hlubokeho korzene gmyeti, wyetr brzo wywratij. a protoz ktoz by rad proſpyel w fílechet- noſtech, nayprw ſye hlubocze v" pokorze poloz! pfanot geft: boh ſye proty-210 wij pyſſnym a pokornym dawa ſwe dary.78 * trzetij wſtupen pokory geft y v welijkych" bozijch darzyech, v welykey ſwatoſti, vs° welykey doſtoy- noſti ſdrzyety ſye w pokorze, to, czoz by gmyely, ne k ſwey81 obraczygijcz chwale, ale k bozij, od nyehoz pochazije wífeczko dobre. tu geft pokoru gmyela matka bozije; wybrana glucz ze wîſeho ſwyeta k naywyyemu 215 doſtogenſtwij, wſak pokornye ſye bozij gmenuge ſluzebnyczij, genz raczyl Luk. 1, 48. na gegije wezrzyety ponijzenye.* tu pokoru gmyel geft y kryftus mage 149° za to, ez ne od ſebe82 ſam gma I toho, zey rowen bohu3 otczy. a tey pokorze vczil geft ſwe apofſtoly rzka: vozte ſye ode mne; nebt gſem tychy Mat. 11, 29. a pokorny ſrdczem.* tu pokoru w nebeſſijech andyelee magij y wſſychny 220 ſwatij, ze glucz plny wſeho dobreho, wſije czty a8o chwaly, wſak y gednoho hnvtije pychy chlubne nemagij z toho ; ale czym wysſſij gfu w boze, tyem glu w ſobye pokornyeyfſe. tat pokora geft y zde na ſwyetye lydij welykych v bozijch darzyech a geſt odywna fſlechetnoſt. neb acz ſye ten pokorzij, geſto nema czym hrd byti a ſnad ma, zacz by ſye ſtydyel, kakzkoly dobra 225 geſt pokora geho, wiak nenije podobna k dywu; ale kdyz ten ſdrzij ſye v pokorze, geſto od gynych ma chwalu, gemuz welyczij czeſt czynije, toy zde na ſwyetye dywna a8° rzijedko wydana pokora. neb nycz neſnadnyey- fſyeho nez w pochlebenſtwij byti przys ſobye, protoz ſwaty auguftyn ty czyefarzze prawij ſſczaſtnymy mezy gynym,&5 gefîto pomnyecz, ez gſu 230 lydee, nepodnefu ſye w chlubu, kdyz przyelyf pochlebnye czeít gym czynye, neb ktoz w ta doba ſdrzij pokoru, vkaze do ſebe tu fílechetnoſt, zey mijla gemu prawda. 71 71 yodgynych. 2 Apakly. 7 azalepíyeho. 7 kon. ř. 7 kdy bychom. 7 avpokorze. kon. ř. 78 červ. znam. odstavce. 7 yvwelijkych. 80 kon. ř. 81 nekfwey. 82 neodlebe. 83 t, h. b, h protaž. 8 kakz koly. 85 odd.; srv. ŠtVrt. 87, 9 a 13 nn. zakladu neb kruntu trzeba. — 209. aprotoz by rad. — 217. wezrzieczy. — 223. tak pokora. — 224. diwna. — 225. kterak koli. — 233. ze geft gemu mijla prawda. — 230 n.: Je to ohlas z Augustinova De civitate Dei, knihy páté, kap. 24: Neque enim nos christianos quosdam imperatores ideo felices dicimus, quia vel diutius imperarunt, vel... Sed felices eos dicimus, si juste imperant, si inter linguas sublimiter honorantium et obsequia nimis humiliter salutantium non extolluntur, sed se homines esse meminerunt,.... si pro suis peccatis humilitatis et miserationis et orationis sacrificium Deo suo vero immolare non negligunt....
Strana 281
281 v welyky cztwrtekl tento2 den geft, w nyemz hofpodyn mylofrdny pamyet vczynyl swy3 dywnym wyeczem, daw dywny pokrm tyem, geſto ſye bogije geho.* neb žal. 110,4—5 (F.) yako dnes vczynyl znamenytu weczerzy ſwym apoſítolom, gſa ſ nymy geſîtye 5 w ſwem czlowyeczîtwij, a toho draheho kwaſu y my wſychny z myloſty geho pozijwame. na tey weczerzy vczynyl geft ſkonanije zakonv ſtaremu a dal zakon nowy. tu geft I ſwymy apofftoly gedl beranek welykonocznij, gefítoy figura byl neb znamenije toho, ze on gſa tychy, iſkllydny,4czyfty beranek bez poſſkwrny, geſto ſnijmaa hrzyechy ſwyetfſkee, 5 ma w podoben- 10 ftwij toho beranka byti obyetowan a3 krew ſwu prolyti a pokrm byti dywne poſyly lydu ſwemu wyerzyczyemu; a w ſijle° geho drahe krwe ma lyd geho wyweden byti ze tmy neznanije bozijeho welykeho Il mylofrdije, 150a z poroby zakona hrzyechu a z tyech� pekelnych kragyn, w nychz wyezyely duffe otczow ſwatych, a take z temnofty y z poroby' doſti tyezke zakona 15 ftareho, geſtoy w temnoſti w ſwych vitawenych to znamenawal, geſto gíme gyz poznaly gyítoft, czo glu ona vítawenye podobnoſtij znamenawala. a tak kdyz geft gyſtoft przyfíla, gefftoy podobnoſtmy zakona ítareho zna- menawana, gyz gîme wyſwobozeny od obwazanije1° tyech znamenij. tu na tey fſczedrey" weczerzy ten czyſty beranek kryſtus ſwu bozíku moczij dal 20 ſwe tyelo, ſwu ruku chleb w nye promyenyw, ale nezruffyw chlebne poſtawy, aby geho apofítolee wezmucz y gedly, as takez y krew geho pyli, w3 nyz wijno promyenyl nezborzyw poſtawy any chuti wijna toho; a to aby czy- nyly wyecz wyerzijczij,12 kolykratz by koliwyek czynyly13 pamyet geho. trzetije wiſe na tom przyeſboznem kwaſu po weczerzy, yakoz ſwaty ber- 25 nart prawij,] kdyz odiſel ten zly proradcze, geſto yako neczyíte oſudije nebyl hoden przygyeti w ſye tak draheho napoge drahych a ſtrdoplowu- czijch potokow vczenije geho, vczynyl gym kazanye o myloſty a o pokorze. neb na to gym byefle przed tyem y nohy vmyl, aby to y przijkladem gym w frdcze wefflo tyem pewnyegye.15 o3 prwem nayprw rozvmyeyte, ez byloy w ftarem zakonye vſta- wenije,* aby k hodom welykonocznijm czeled yzrahelſka wezmucz czyf- 2 Mojż. 12, 1—20. teho beranka bez pofſkwrny, obyet zabijcz gey vczynyly a odrzwijel6 pomazaly krwij geho; a vpekucz gey ohnyem, ne v wodyel vwarzyecz aby tee noczy gedli gey f hlawu y i nohamyls y i wnytrznymy droby; 35 a pakly19 by czo oftalo, aby to ſpalyly ohnyem. a i przyeſnym2 chlebem bez kwaſnycz a ſ zerzychu21 gmyely gey ſpyeffnye gyeſti ledwye ſwe prze- 30 1 červ. 2T červ. na tři ř. 3 kon. ř. 4 rkp.: lydny (pův. bylo slydmy, konc. y vyškrabáno a z m uděláno ny). S za tím nepřetrž. černá výplň b. 6 awfijle, 7 1, k protaž. S aztyech. yzporoby. 10 odd. 11 czedr — psáno na rasuře. 12 prostřední ij předěláno z y. 13 kolykratz by koli "czynyly "wyek, slovosled opraven znaménky. 14 Kd, 1 protaž. 15 červ. znamení odstavce. 16 aodrzwije. 1 nevwodye. 18 yfnohamy. 1. tato rziecz ] v weliky cztwrtek prawi ſie I (červ.). — 5. czlowieczenſtwij. — 8. ſklidny. — 12. milofrdenitwie. — 23n. kolikrat by koliwiek čzini-lli napamiet geho. — 30. o prwniem. — 32. zabigicz. — 32. odrucze. — 33. vpekli. — 46.
281 v welyky cztwrtekl tento2 den geft, w nyemz hofpodyn mylofrdny pamyet vczynyl swy3 dywnym wyeczem, daw dywny pokrm tyem, geſto ſye bogije geho.* neb žal. 110,4—5 (F.) yako dnes vczynyl znamenytu weczerzy ſwym apoſítolom, gſa ſ nymy geſîtye 5 w ſwem czlowyeczîtwij, a toho draheho kwaſu y my wſychny z myloſty geho pozijwame. na tey weczerzy vczynyl geft ſkonanije zakonv ſtaremu a dal zakon nowy. tu geft I ſwymy apofftoly gedl beranek welykonocznij, gefítoy figura byl neb znamenije toho, ze on gſa tychy, iſkllydny,4czyfty beranek bez poſſkwrny, geſto ſnijmaa hrzyechy ſwyetfſkee, 5 ma w podoben- 10 ftwij toho beranka byti obyetowan a3 krew ſwu prolyti a pokrm byti dywne poſyly lydu ſwemu wyerzyczyemu; a w ſijle° geho drahe krwe ma lyd geho wyweden byti ze tmy neznanije bozijeho welykeho Il mylofrdije, 150a z poroby zakona hrzyechu a z tyech� pekelnych kragyn, w nychz wyezyely duffe otczow ſwatych, a take z temnofty y z poroby' doſti tyezke zakona 15 ftareho, geſtoy w temnoſti w ſwych vitawenych to znamenawal, geſto gíme gyz poznaly gyítoft, czo glu ona vítawenye podobnoſtij znamenawala. a tak kdyz geft gyſtoft przyfíla, gefftoy podobnoſtmy zakona ítareho zna- menawana, gyz gîme wyſwobozeny od obwazanije1° tyech znamenij. tu na tey fſczedrey" weczerzy ten czyſty beranek kryſtus ſwu bozíku moczij dal 20 ſwe tyelo, ſwu ruku chleb w nye promyenyw, ale nezruffyw chlebne poſtawy, aby geho apofítolee wezmucz y gedly, as takez y krew geho pyli, w3 nyz wijno promyenyl nezborzyw poſtawy any chuti wijna toho; a to aby czy- nyly wyecz wyerzijczij,12 kolykratz by koliwyek czynyly13 pamyet geho. trzetije wiſe na tom przyeſboznem kwaſu po weczerzy, yakoz ſwaty ber- 25 nart prawij,] kdyz odiſel ten zly proradcze, geſto yako neczyíte oſudije nebyl hoden przygyeti w ſye tak draheho napoge drahych a ſtrdoplowu- czijch potokow vczenije geho, vczynyl gym kazanye o myloſty a o pokorze. neb na to gym byefle przed tyem y nohy vmyl, aby to y przijkladem gym w frdcze wefflo tyem pewnyegye.15 o3 prwem nayprw rozvmyeyte, ez byloy w ftarem zakonye vſta- wenije,* aby k hodom welykonocznijm czeled yzrahelſka wezmucz czyf- 2 Mojż. 12, 1—20. teho beranka bez pofſkwrny, obyet zabijcz gey vczynyly a odrzwijel6 pomazaly krwij geho; a vpekucz gey ohnyem, ne v wodyel vwarzyecz aby tee noczy gedli gey f hlawu y i nohamyls y i wnytrznymy droby; 35 a pakly19 by czo oftalo, aby to ſpalyly ohnyem. a i przyeſnym2 chlebem bez kwaſnycz a ſ zerzychu21 gmyely gey ſpyeffnye gyeſti ledwye ſwe prze- 30 1 červ. 2T červ. na tři ř. 3 kon. ř. 4 rkp.: lydny (pův. bylo slydmy, konc. y vyškrabáno a z m uděláno ny). S za tím nepřetrž. černá výplň b. 6 awfijle, 7 1, k protaž. S aztyech. yzporoby. 10 odd. 11 czedr — psáno na rasuře. 12 prostřední ij předěláno z y. 13 kolykratz by koli "czynyly "wyek, slovosled opraven znaménky. 14 Kd, 1 protaž. 15 červ. znamení odstavce. 16 aodrzwije. 1 nevwodye. 18 yfnohamy. 1. tato rziecz ] v weliky cztwrtek prawi ſie I (červ.). — 5. czlowieczenſtwij. — 8. ſklidny. — 12. milofrdenitwie. — 23n. kolikrat by koliwiek čzini-lli napamiet geho. — 30. o prwniem. — 32. zabigicz. — 32. odrucze. — 33. vpekli. — 46.
Strana 282
282 pafycze, obvw magijcz na ſwych nohach a w rukv22 drzyecze holi, tu we- czerzy vczynyl geſt kriftus poſlednij yako dnes i ſwymy apoſítoly podle vſtawenije?3 zakona ſtareho. druhe pak po tomto li yako dnes dal ſwe tyelo24 a25 ſwu krew w ſkrytey ſwatoſti pod poſtawu chleba a wijna, a w tom2s ſkonanije vczynyl zakonv ftaremu a nowy poczal. neb, yakoz ſem rzekl, ta podobenſtwije w ftarem zakonye to gſu vkazowala wſkrytye, geſto my gyz w gyſtoſti mame, a tak znamenije glu mynula v prawdye, kdyz geſt to przyfílo, gefíto gfu znamenawala znamenye ona. y bylo by mnoho mluwyty potrzyebneho o teyto drahey ſwatoſti tyela bozijeho, ale vſtawen 45 geft ſlawny den wlaftij27 k tomu; nynye gen, yakoz w podobnoſty beranka welykonocznyeho przygymame tyelo bozije, o25 tomto hodu chczi rzeeczi nyeczo, a pak bohda wijecze o tom den vſtaweny bozijemu tyelu vlyffijte slyffely gíte, kak geft byl przykazan welykonocznij beranek gyefti, geſtoy bylo znamenye, ez yakoz w zabitij a w tom28 zpoſobu, yakz gſte 50 flyffyely, wyweden lyd bozij z egypta a egypt23 porazen tyezkvv29 ranvv, takez ſkrze tohoto23 beranka, o nyemz gſu proroczy prorokowaly a zadaly geho a rzkucz: „wypuſt, hoſpodyne, 30 beranka, at panuge,“* gehoz potom ſwaty yan krzſtytel okazal ſwyetu rzka: „ay, tot beranek bozij, gelto Jan 1, 29. ſnijma hrzyechy ffwyeta“* duffe ſwatych otczow z pekelnych kragyn 55 [Žal. 67, 19 a wywedeny* a lyd bozij ze tmy ſwych bludow.* a kdyz ten zpoſob zna- Efes. 4, 8.] [Izai. 9, 2 a Mat. menate w onom beranku, mozte z toho porozvmyety, kak ſye ma gmyety 4, 16.] czlowyek duchownye chtye tuto drahu ſwatoft welykonocznij przygyeti, yakoy beranek onen znamenawal; druhe, kaky ma byti przygymage; a trzetye, ktery vzytek ma wzyety po tom przygymanij.31 cztweru wyecz ma przed przyſtupenijm k tey ſwatoſty do ſebe gmyeti, a w tey zkuſſ ſebe ozlowyek a tak gez ten chleb, yakozt wola dnes ſwaty pawel w epyfîtole: neb ktoz nedoſtoynye gije tu ſwatoft, przygme ſobye odfuzenije.33* prwe geft, aby byl z bozijeho lydu gednoty negſa odfîtyepen od koſtela. neb, yakoz dije pijímo, wſetkno mnozítwije ſynow yzrahelſkych I ma toho beranka obyetowaty34,* a kteryz vd byl by odtat od tyela,23 ten by ſam o3 ſobye zywota negmyel. druhe ma ſye przyprawyty kazdy, aby hoden byl przyftupyty k tey ſwatoíty, a kak by ſye przyprawyl, to na35 tomto beranku pijímo vkazuge, kdyz dije, ez magij wzycti krwe be- ranka toho a na oba3s podwoge a k tomu' ſwrchu na ſkruzije gij"' poma- zaty toho domu, w nyemz gyeſti gey budu.* yakoz dwerzmy lydee w dom wchazegij, a ty trzy wyeczy ſluſſegij ke35 dwerzom: dwa podwogije a ſkruzije, takez boh wchazije w czlowyeczije ſrdcze ſkrze trzy23 moczy Izai. 16, 1 (1 Kor. 11, 27. 151" [2 Mojí. 12, 7.] 40 60 65 150b 70 [2 Мojž. 12, 7.) 19 apakly. 20 Afprzyefnym. 21 afzerzychu. 2 awrukv. 23 odd. 4 k, l, 1 protaž. 25 kon. ř. 26 Awtom. 27 ij z v předěláno. 28 awtom. 2 druhé v tečkou shora i tečkou zdola zrušeno. 30 k, W, h protaž. 31 červ. znam. odstavce. 32 gije písař vynechal a připsal po straně; místo, kam náleží, označeno červ. uvozovkou. 3 od fuzenije. 34 h, b, k, b protaž. 35 kon. ř. 36 anaoba. 37 aktomu. 38 naſkruzijegij. 3 afkrze. zwlafftnij. — 53. arzkucze. — 57. vak. — 59. yaky. — 63. ne ktoz (z na- psaného Neb bylo b vyškrabáno). — 64. prwnie. — 65. wfeczko. — 68. ktee welebnee
282 pafycze, obvw magijcz na ſwych nohach a w rukv22 drzyecze holi, tu we- czerzy vczynyl geſt kriftus poſlednij yako dnes i ſwymy apoſítoly podle vſtawenije?3 zakona ſtareho. druhe pak po tomto li yako dnes dal ſwe tyelo24 a25 ſwu krew w ſkrytey ſwatoſti pod poſtawu chleba a wijna, a w tom2s ſkonanije vczynyl zakonv ftaremu a nowy poczal. neb, yakoz ſem rzekl, ta podobenſtwije w ftarem zakonye to gſu vkazowala wſkrytye, geſto my gyz w gyſtoſti mame, a tak znamenije glu mynula v prawdye, kdyz geſt to przyfílo, gefíto gfu znamenawala znamenye ona. y bylo by mnoho mluwyty potrzyebneho o teyto drahey ſwatoſti tyela bozijeho, ale vſtawen 45 geft ſlawny den wlaftij27 k tomu; nynye gen, yakoz w podobnoſty beranka welykonocznyeho przygymame tyelo bozije, o25 tomto hodu chczi rzeeczi nyeczo, a pak bohda wijecze o tom den vſtaweny bozijemu tyelu vlyffijte slyffely gíte, kak geft byl przykazan welykonocznij beranek gyefti, geſtoy bylo znamenye, ez yakoz w zabitij a w tom28 zpoſobu, yakz gſte 50 flyffyely, wyweden lyd bozij z egypta a egypt23 porazen tyezkvv29 ranvv, takez ſkrze tohoto23 beranka, o nyemz gſu proroczy prorokowaly a zadaly geho a rzkucz: „wypuſt, hoſpodyne, 30 beranka, at panuge,“* gehoz potom ſwaty yan krzſtytel okazal ſwyetu rzka: „ay, tot beranek bozij, gelto Jan 1, 29. ſnijma hrzyechy ffwyeta“* duffe ſwatych otczow z pekelnych kragyn 55 [Žal. 67, 19 a wywedeny* a lyd bozij ze tmy ſwych bludow.* a kdyz ten zpoſob zna- Efes. 4, 8.] [Izai. 9, 2 a Mat. menate w onom beranku, mozte z toho porozvmyety, kak ſye ma gmyety 4, 16.] czlowyek duchownye chtye tuto drahu ſwatoft welykonocznij przygyeti, yakoy beranek onen znamenawal; druhe, kaky ma byti przygymage; a trzetye, ktery vzytek ma wzyety po tom przygymanij.31 cztweru wyecz ma przed przyſtupenijm k tey ſwatoſty do ſebe gmyeti, a w tey zkuſſ ſebe ozlowyek a tak gez ten chleb, yakozt wola dnes ſwaty pawel w epyfîtole: neb ktoz nedoſtoynye gije tu ſwatoft, przygme ſobye odfuzenije.33* prwe geft, aby byl z bozijeho lydu gednoty negſa odfîtyepen od koſtela. neb, yakoz dije pijímo, wſetkno mnozítwije ſynow yzrahelſkych I ma toho beranka obyetowaty34,* a kteryz vd byl by odtat od tyela,23 ten by ſam o3 ſobye zywota negmyel. druhe ma ſye przyprawyty kazdy, aby hoden byl przyftupyty k tey ſwatoíty, a kak by ſye przyprawyl, to na35 tomto beranku pijímo vkazuge, kdyz dije, ez magij wzycti krwe be- ranka toho a na oba3s podwoge a k tomu' ſwrchu na ſkruzije gij"' poma- zaty toho domu, w nyemz gyeſti gey budu.* yakoz dwerzmy lydee w dom wchazegij, a ty trzy wyeczy ſluſſegij ke35 dwerzom: dwa podwogije a ſkruzije, takez boh wchazije w czlowyeczije ſrdcze ſkrze trzy23 moczy Izai. 16, 1 (1 Kor. 11, 27. 151" [2 Mojí. 12, 7.] 40 60 65 150b 70 [2 Мojž. 12, 7.) 19 apakly. 20 Afprzyefnym. 21 afzerzychu. 2 awrukv. 23 odd. 4 k, l, 1 protaž. 25 kon. ř. 26 Awtom. 27 ij z v předěláno. 28 awtom. 2 druhé v tečkou shora i tečkou zdola zrušeno. 30 k, W, h protaž. 31 červ. znam. odstavce. 32 gije písař vynechal a připsal po straně; místo, kam náleží, označeno červ. uvozovkou. 3 od fuzenije. 34 h, b, k, b protaž. 35 kon. ř. 36 anaoba. 37 aktomu. 38 naſkruzijegij. 3 afkrze. zwlafftnij. — 53. arzkucze. — 57. vak. — 59. yaky. — 63. ne ktoz (z na- psaného Neb bylo b vyškrabáno). — 64. prwnie. — 65. wfeczko. — 68. ktee welebnee
Strana 283
283 duſſe, tak ez ſkrze rozvm23 wlee ſwe ſwyetlo, ikrze tu23 mocz, geſto moz 75 zadaty, wlee ſladkoft ſwe pochotnoſti a ſkrze33 tu2s mocz, geſto moz yako odpudyti nehodne, przychazije ſwu welebnoítij, kdyz gyz duſſe odluczij od ſebe to, czoy marnee, tehdy w nij teprw welebnoſt bozije moz pocztywe mijeſto gmyety, a to tree ma byty krwij naſſeho praweho beranka poma- zano. a to tak bude, kdyz kazda4o z tyech moczij bude ſwu neprazdn 80 gmyeti, obyeragycz ſye i krwe prolytijm ſyna bozijeho, tehdy rozvm krwij toho draheho beranka pomazan bude, kdyz czlowyek, czoz moz, k tomu obratij rozvm ſwoy, kak geſt drahu wyeczij wykupen, krwij ſyna bozijeho praweho. a tak, czoz moz pochopyty z bozijeho daru rozvmem tyech wyeczij, geſto k tomu prolytij tak drahe krwe beranka toho przyſluſſegij, 85 kdyz berze to w rozvm, tut nad oba podwoge, na ſkruzije, geſto drzij oba podwoge, klade krew beranka toho ſpaſytedlnv. druha mocz duſſe bude tu krwij pomazana, kdyz czlowyek poznage prawdu a drahoft prolytije te ſwate krwe, lytuge ſmrty beranka newynneho zada, by ta draha krew nebyla ztraczena na nyem, ale aby gye den ſudny iſboznymy byl vczaſten. 90 a kdyz tak zadoft i tyem neprazdna bude, tehdy yako geden podwoy pomazan bude tu drahu krwij. druhy podwoy, toy trzetije mocz dufſe, pomazan bude toho prawcho beranka krwij, kdyz kto Il poznage, zey 151 pro nafíe hrzyechy'l trpyel kryftus, y poczne hrzyecha w ſobye nenawy- dyety a pana kriſta w utrpenij42 naſleduge bude y ſwym vtrpenym czyftyty 95 ſwe hrzyechy, pomocz mage tu wezdayffij obyetij w ſwatoíti tyela a krwe ſyna bozijeho, geſtoy gy vſtawyl ku pamyety ſweho za ny vmuczenye.43 trzetye czlowyek chtye doſtoynye k teyto ſwatoſty przyſtupyti, do- nydz geſt w ſtudenoſti zywota tohoto yako w noczy, ma ſye w myloſti ſwatey k bohu y k druzczy roznyeczowati, protoz dije pijſmo: budu 100 gyeîti beranka toho tee noczy pekvvez ohnyem,* ohnyem45 myenije ſwatu 2 Mojz. 12, 8. myloft, geſto wzdy horzyeti ma na bozijem oltarzi, toy w ſrdczy kazdeho. bez tohot ohnye nema y geden gyeſti beranka toho welykonocznyeho; neb ktoz nemyluge, bydlij w ſmrti,* a mrtwemu neſluffye gyeſti. a take 1 Janův 3, 14. gedl-ly4 by kto ſyrowe maſſo, nebyl by bezpecz ſwym zywotem. tymz podo- 105 benftwijm bez ſwate myloſti k bohu a35 k blyznijm nebezpeznye przyſtupij k tey ſwatoſti. nema take v wodye byti" warzen ten beranek, ale gen vpeczen ohnyem.* woda w tomto myeſtye moz tyeleſnv aneb ſwyetíku mudroft znamenati a ohen wruczij myloſt bozij, y mame teto ſwatoîty ne tak4s pozywaty, yako by ſwyetíku mudroſty byla wymyſlena, ale zey 110 wrucżij dana nam" mylofty bozij.50 cztwrte chtye przyſtupyty czlowyek k teyto ſwatoîty przedoſtoyney ma czijelu51 a plnv wijeru gmyeti, zey w tey ſwatofty prawe tyelo kryftowo tak, yakoz geſt gyz kryftus i bozítwym [2 Mojž. 12, 9.] 40 A, k, b, d. k, k protaž. 41 h protaženo. 4 wutrpenij. 43 červ. znam. odstavce. “ ykdruzczy. 45 O hnyem. “ gedl ly. 47 k, b protaž. 4 netak. 4 rkp.: "nam “dana. 50 červ. znaménko. 51 rkp.: czijeln. 52 yíduflij. 53 kon. ř. 5 yfnohamy. 55 odd. fwa-[tofti atak. — 74n. ſkrze rozum wlege fladkoft. — 79. neprazdnoft. — 96. za nas. — 97. donizd. — 104. bezpeczen. — 105. prziſtupi- ti ktee ſwatoíti. —
283 duſſe, tak ez ſkrze rozvm23 wlee ſwe ſwyetlo, ikrze tu23 mocz, geſto moz 75 zadaty, wlee ſladkoft ſwe pochotnoſti a ſkrze33 tu2s mocz, geſto moz yako odpudyti nehodne, przychazije ſwu welebnoítij, kdyz gyz duſſe odluczij od ſebe to, czoy marnee, tehdy w nij teprw welebnoſt bozije moz pocztywe mijeſto gmyety, a to tree ma byty krwij naſſeho praweho beranka poma- zano. a to tak bude, kdyz kazda4o z tyech moczij bude ſwu neprazdn 80 gmyeti, obyeragycz ſye i krwe prolytijm ſyna bozijeho, tehdy rozvm krwij toho draheho beranka pomazan bude, kdyz czlowyek, czoz moz, k tomu obratij rozvm ſwoy, kak geſt drahu wyeczij wykupen, krwij ſyna bozijeho praweho. a tak, czoz moz pochopyty z bozijeho daru rozvmem tyech wyeczij, geſto k tomu prolytij tak drahe krwe beranka toho przyſluſſegij, 85 kdyz berze to w rozvm, tut nad oba podwoge, na ſkruzije, geſto drzij oba podwoge, klade krew beranka toho ſpaſytedlnv. druha mocz duſſe bude tu krwij pomazana, kdyz czlowyek poznage prawdu a drahoft prolytije te ſwate krwe, lytuge ſmrty beranka newynneho zada, by ta draha krew nebyla ztraczena na nyem, ale aby gye den ſudny iſboznymy byl vczaſten. 90 a kdyz tak zadoft i tyem neprazdna bude, tehdy yako geden podwoy pomazan bude tu drahu krwij. druhy podwoy, toy trzetije mocz dufſe, pomazan bude toho prawcho beranka krwij, kdyz kto Il poznage, zey 151 pro nafíe hrzyechy'l trpyel kryftus, y poczne hrzyecha w ſobye nenawy- dyety a pana kriſta w utrpenij42 naſleduge bude y ſwym vtrpenym czyftyty 95 ſwe hrzyechy, pomocz mage tu wezdayffij obyetij w ſwatoíti tyela a krwe ſyna bozijeho, geſtoy gy vſtawyl ku pamyety ſweho za ny vmuczenye.43 trzetye czlowyek chtye doſtoynye k teyto ſwatoſty przyſtupyti, do- nydz geſt w ſtudenoſti zywota tohoto yako w noczy, ma ſye w myloſti ſwatey k bohu y k druzczy roznyeczowati, protoz dije pijſmo: budu 100 gyeîti beranka toho tee noczy pekvvez ohnyem,* ohnyem45 myenije ſwatu 2 Mojz. 12, 8. myloft, geſto wzdy horzyeti ma na bozijem oltarzi, toy w ſrdczy kazdeho. bez tohot ohnye nema y geden gyeſti beranka toho welykonocznyeho; neb ktoz nemyluge, bydlij w ſmrti,* a mrtwemu neſluffye gyeſti. a take 1 Janův 3, 14. gedl-ly4 by kto ſyrowe maſſo, nebyl by bezpecz ſwym zywotem. tymz podo- 105 benftwijm bez ſwate myloſti k bohu a35 k blyznijm nebezpeznye przyſtupij k tey ſwatoſti. nema take v wodye byti" warzen ten beranek, ale gen vpeczen ohnyem.* woda w tomto myeſtye moz tyeleſnv aneb ſwyetíku mudroft znamenati a ohen wruczij myloſt bozij, y mame teto ſwatoîty ne tak4s pozywaty, yako by ſwyetíku mudroſty byla wymyſlena, ale zey 110 wrucżij dana nam" mylofty bozij.50 cztwrte chtye przyſtupyty czlowyek k teyto ſwatoîty przedoſtoyney ma czijelu51 a plnv wijeru gmyeti, zey w tey ſwatofty prawe tyelo kryftowo tak, yakoz geſt gyz kryftus i bozítwym [2 Mojž. 12, 9.] 40 A, k, b, d. k, k protaž. 41 h protaženo. 4 wutrpenij. 43 červ. znam. odstavce. “ ykdruzczy. 45 O hnyem. “ gedl ly. 47 k, b protaž. 4 netak. 4 rkp.: "nam “dana. 50 červ. znaménko. 51 rkp.: czijeln. 52 yíduflij. 53 kon. ř. 5 yfnohamy. 55 odd. fwa-[tofti atak. — 74n. ſkrze rozum wlege fladkoft. — 79. neprazdnoft. — 96. za nas. — 97. donizd. — 104. bezpeczen. — 105. prziſtupi- ti ktee ſwatoíti. —
Strana 284
284 2 Mojž. 12, 11n. y i duffij52 wítaw z mrtwych w tyele oſlawenem, a3 tot pijímo w tom vka- zuge, kdyz dije o tom beranku: hlawu geho y ſ nohamy54 y53 i droby budete t. 12, 9. gyefti.* hlawuv myenij bozítwye, nohamy czlowyeczitwye a droby nyetere 115 íkryte wyeczi przy tom, geíto nemohu tak obecznye zyewny byti. o hlawie55 1 Kor. 11, a. dije ſwaty pawel: hlawa kriftowa boh geft;* a proto nohamy znamenanoy czlowyeczítwye geho, ez czlowyeczítwym k nam geft przyffel w bozítwij tak ſye vkazaw, Il yakz drzewe nebyl; ez56 pak, yakoz ſem rzekl, ſkrze 1523 droby55 znamenawagy ſye ſkryte wyeczi, geſto gfu przy bozftwij y przy 120 czlowyeczítwij57 kryſtowu y przy teyto5s ſwatoſty, yako ſkrytoy to rozvmy naffemu, kak geft wzdy wyecznye bez poczatka vrozen od otcze,55 anyz kdy przeſtane, by nerodyl geho otecz podleš3 bozítwije, awfak geft wzdy vrozenije dokonalee; kak geft wole nepromyenne w ny w cze5e fye nemyenye, a od nyeho“ gdu promyeny wſeczky. a53 takez o czlowyeczſtwij geho. 125 y o teyto ſwatoíty mnohoy toho, geftoy ſkryto rozymy nafíemu, geftoy przy nij. ale wſſe to ſpolu gyeíti mame, a pakly“ czo oftane, welij pijímo ſpalyti ohnyem, toczyf ma to czlowyek poruczyti bohu neb bozij moczy, mudrofty a dobrotye, czoz takeho przijde na myſl, geſtoy ſkryto przed rozvmem;55 neb wyeczet moz boh vczynyty, nezly czlowyek obmyílyty. 130 a ma" to myloſti bozij poruczyty; neb on z ſwe dobroty wſſe geft zgednal k dobremu lydííkemu.“ druhe nam pijſmo vkazuge, kak ſve mame gmyeti przygymagijcz, a dije: „takto gey budete gyeſti: ledwije ſwe przepaſſete, obvw na53 nohach budete gmyeti a drzyety budete holi w rukvv a ſpyefſnye poſpyechagijcz 135 budete gyeſti.“* tu nam cztweru wyecz pijímo vkazuge: prwym welij ſdrzyety ſye od ſkutku ſmylne neczyſtoty rzka: „ledwye ſwe przepaſete." druhe welij zadoft, geſto myil trzij, gmyeti czyſtu. to myeny wele obvw gmyety na ſwych nohach. trzetije welij pomoczy hledaty, kdyz welij dr- zyety holi w ruku, cztwrte welij poſpyechaty; neb geſt czas chodby hoſpo- 140 dynowy. at ſſijrze pomluwijm o tom! kdyz dije pijímo: „takto gey budete gijeſti,“ vkazuge, ez ne'3 w netbanij, ale ſ pijlnoſty ſlufſye k ſwatoſti teyto tak doftoyney przyſtupyti a tak dywney. acz wzdy ſluffye ſebe pijlnv byti, wſak zwlafſtije ſluſſije myſly wzhoru w nabozenſtwij a v wdyecznoſty takee bozij dobrotye powzdwyhnvty, k tey ſwatoſty przyſtupagijcz, geſto 145 152b w gednotu czlowyeka I] f bohem wijeze. a protoz ma ſwe ledwye prze- pafaty od tyelefne ſye fdrze neczyítoty, ktoz przyſtupa k tey ſwatoíti. neb kdyz dawyd s ſwymy chtyel gijeíti chleb poſwatny, gefftoy nebyl rowen chlebu tomuto, otazano geho, byl-ly“ by y ſ tyemy65 ſwymy czijft 11 Král. 21, 4. od zen przed53 tyem chwijly nyeteru*; tehdyt owiſem potrzebuge toho 150 welebnoft ſwatoſti teto. dijet ſwaty otecz lew papez: czaîtot wam prawi, aby k hodom bozijm netolyk od nefíczaítne neczyítoty f nefwymy zenamy s6 takto (nějakou chybou písařskou). 5 yprzyczlowyeczítwij. 58 yprzyteyto. 5wnywczé na konci ř. 60 aodnyeho. 51 Apakly. 62 červ. znam. odstavce. 63 k protaž. 111. ze geft. — 115. niektere. — 116. zgewny. — 122. a 124. yak. — 124. wniczemz. —
284 2 Mojž. 12, 11n. y i duffij52 wítaw z mrtwych w tyele oſlawenem, a3 tot pijímo w tom vka- zuge, kdyz dije o tom beranku: hlawu geho y ſ nohamy54 y53 i droby budete t. 12, 9. gyefti.* hlawuv myenij bozítwye, nohamy czlowyeczitwye a droby nyetere 115 íkryte wyeczi przy tom, geíto nemohu tak obecznye zyewny byti. o hlawie55 1 Kor. 11, a. dije ſwaty pawel: hlawa kriftowa boh geft;* a proto nohamy znamenanoy czlowyeczítwye geho, ez czlowyeczítwym k nam geft przyffel w bozítwij tak ſye vkazaw, Il yakz drzewe nebyl; ez56 pak, yakoz ſem rzekl, ſkrze 1523 droby55 znamenawagy ſye ſkryte wyeczi, geſto gfu przy bozftwij y przy 120 czlowyeczítwij57 kryſtowu y przy teyto5s ſwatoſty, yako ſkrytoy to rozvmy naffemu, kak geft wzdy wyecznye bez poczatka vrozen od otcze,55 anyz kdy przeſtane, by nerodyl geho otecz podleš3 bozítwije, awfak geft wzdy vrozenije dokonalee; kak geft wole nepromyenne w ny w cze5e fye nemyenye, a od nyeho“ gdu promyeny wſeczky. a53 takez o czlowyeczſtwij geho. 125 y o teyto ſwatoíty mnohoy toho, geftoy ſkryto rozymy nafíemu, geftoy przy nij. ale wſſe to ſpolu gyeíti mame, a pakly“ czo oftane, welij pijímo ſpalyti ohnyem, toczyf ma to czlowyek poruczyti bohu neb bozij moczy, mudrofty a dobrotye, czoz takeho przijde na myſl, geſtoy ſkryto przed rozvmem;55 neb wyeczet moz boh vczynyty, nezly czlowyek obmyílyty. 130 a ma" to myloſti bozij poruczyty; neb on z ſwe dobroty wſſe geft zgednal k dobremu lydííkemu.“ druhe nam pijſmo vkazuge, kak ſve mame gmyeti przygymagijcz, a dije: „takto gey budete gyeſti: ledwije ſwe przepaſſete, obvw na53 nohach budete gmyeti a drzyety budete holi w rukvv a ſpyefſnye poſpyechagijcz 135 budete gyeſti.“* tu nam cztweru wyecz pijímo vkazuge: prwym welij ſdrzyety ſye od ſkutku ſmylne neczyſtoty rzka: „ledwye ſwe przepaſete." druhe welij zadoft, geſto myil trzij, gmyeti czyſtu. to myeny wele obvw gmyety na ſwych nohach. trzetije welij pomoczy hledaty, kdyz welij dr- zyety holi w ruku, cztwrte welij poſpyechaty; neb geſt czas chodby hoſpo- 140 dynowy. at ſſijrze pomluwijm o tom! kdyz dije pijímo: „takto gey budete gijeſti,“ vkazuge, ez ne'3 w netbanij, ale ſ pijlnoſty ſlufſye k ſwatoſti teyto tak doftoyney przyſtupyti a tak dywney. acz wzdy ſluffye ſebe pijlnv byti, wſak zwlafſtije ſluſſije myſly wzhoru w nabozenſtwij a v wdyecznoſty takee bozij dobrotye powzdwyhnvty, k tey ſwatoſty przyſtupagijcz, geſto 145 152b w gednotu czlowyeka I] f bohem wijeze. a protoz ma ſwe ledwye prze- pafaty od tyelefne ſye fdrze neczyítoty, ktoz przyſtupa k tey ſwatoíti. neb kdyz dawyd s ſwymy chtyel gijeíti chleb poſwatny, gefftoy nebyl rowen chlebu tomuto, otazano geho, byl-ly“ by y ſ tyemy65 ſwymy czijft 11 Král. 21, 4. od zen przed53 tyem chwijly nyeteru*; tehdyt owiſem potrzebuge toho 150 welebnoft ſwatoſti teto. dijet ſwaty otecz lew papez: czaîtot wam prawi, aby k hodom bozijm netolyk od nefíczaítne neczyítoty f nefwymy zenamy s6 takto (nějakou chybou písařskou). 5 yprzyczlowyeczítwij. 58 yprzyteyto. 5wnywczé na konci ř. 60 aodnyeho. 51 Apakly. 62 červ. znam. odstavce. 63 k protaž. 111. ze geft. — 115. niektere. — 116. zgewny. — 122. a 124. yak. — 124. wniczemz. —
Strana 285
285 fdrzyely ſye, ale y od ſwych zen wlaſtnych. a geſto dije: „obvw budete gmyeti na ſwych nohach,“ vkazuge druhu przyprawu, aby ty zadoſti, geíto“ myfl trzije, byly od zemíkych wyeczij odluczeny, yako noha obuwi 155 głucz obchranyena° czijíta bude, aby takez myſl głucż yako w obuwy z kozij zwyerzat mrtwych byla czijíta, toczyf głucz obchranyena przyklady ot- czow ſwatych, gefto bywffe zde y fefíli s ſwyeta dobre navczenije y przy- klady nam oftawywfſe yako ſwe koze, geſto pak hol w ruku welij drzyety ku pomoczy, to | myenij, abychom“ we wſſem pomoczi ſye drzyely krzijze 160 pana nafíeho gezukryíta, neb kdybychom“ negmyeli ku pomoczy krzijze geho, zey za ny trpyel az y fmrt na krzyzy, nycz bychom nemohly famy ſebvv. protoz tu hol mame ke wſſemu ſwemu dobremu podporv gmyety. tot geft ta hol, geftoy ona hol yakubowa znamenawala, geffto f nij on yordan przyeffel, a pak przyfſel za îſye dwa zaîtupy weda s ſebu.* takez kryftus u Mojz. 32, 10.] 165 I gedynv holij ſwateho krzijze przyefſel ſwyet tento yako byſtru rzyeku, wyffed z nebes na ſwyet, a53 wratyl ſye dwa zaftupy, pohaníky lyd y zy- dowíky, weda s ſebu w gedney wijerze, protoz hol krzijze ſwateho mame w ſwu ruku drzyeti duchownye przyîtupagijcz k ſwatoſti teyto, toczyf magijcz w pamyety, zey za ny trpyel na krzyzy, a czynyecz protyw tey55 170 tak welykey myloity geho podobne ſkutky, neb bez pomoczy ſwateho krzyze nelze by nam i zywotem wygijti bylo z zabyleho tohoto ſwyeta ſwu ſylu� I famyem, yakoz by bez podpory" pewne holi neprzyefſel 153a dobrze byftre rzyeky. a53 tak kryftus, kdyz geft vítawyl tuto ſwatoſt, przy- kazal, abychom kdyzkolywyek aneb kolykratzkolywyek" to vczynyme, 175 czynyly to ku pamyety geho vmuczenye. protoz y ſwaty pawel dije: smrt pana naſſeho budete pamatowaty, toczyff przygymagijcz tyelo geho, azt y przijde.* to take, geſto welij pijímo gijeſti poſpyechagijcz ten wely-1 Kor. 11, 26. konocznij beranek, ez geſt czas chodby, vkazuge nam, ez tak mame zde tu drahu ſwatoſt przygymati, abychôš3 poſpyechali zadoítij y ſkutky 180 dobrymy z tohoto ſwyeta tahnucz ſye k kralowſtwu nebeſkemu, neb zdet geft czas tee chodby, zdet k nam ma ſwu myloſtij przygijti hoſpodyn a wyweſty z ſwyetſke temnoſti, abychom fíly k nyemu poſpyechagijcz.62 trzetije a poſlednye z pijíma tohoto o beranku ſtareho zakona mame znamenaty cztwer vzytek, ktoz doſtoynye przygijma tuto drahu a welebnv 185 ſwatoft. neb tak ſye czte, ez, kdyz'4 w egyptie tak lyd beranka gedl, yakz boh rozkazal, cztweru znamenytvv wyecz boh vczynyl i nymy: zemy [2 Mojž. 11, 4.] [t. 11, 5 a 12, 29.] egyptíku przyeffel,* zabil prworozene w egyptye,* ſvvd vczynyl nad33 bohy egyptíſkymy* a ty wíſeczky, geſto ſye podle vſtawenije" bozijeho tt. 12, 12.) przyprawywfſe ten beranek gyedli, vchowal od'3 te egyptíſkych welyke 190 rany, w nychz nalezl znamenije krwe berankowy.* takez duchownije: [t. 11, 7.) ktoz doſtoynye tuto drahu ſwatoſt tyela bozijeho przygymagij, czynij 6 byl ly. 65 ytyemy. 56 na kon. ř. nepřetržená černá výplň b. 6 ob chranyena. 68 b, ch protaž. 6 kdy bychom. 7 na konci ř. ja. 71 k, d protaž. 22 kdyz kolywyek a neb kolykratz kolywyek. 7 rkp.: przygymagilicz; konc. icz na počátku ř. "b, k, k 136. prwnijm. — 138. čzyftotu. — 150. niekteru. — 162. a 170. zanas. — 194.
285 fdrzyely ſye, ale y od ſwych zen wlaſtnych. a geſto dije: „obvw budete gmyeti na ſwych nohach,“ vkazuge druhu przyprawu, aby ty zadoſti, geíto“ myfl trzije, byly od zemíkych wyeczij odluczeny, yako noha obuwi 155 głucz obchranyena° czijíta bude, aby takez myſl głucż yako w obuwy z kozij zwyerzat mrtwych byla czijíta, toczyf głucz obchranyena przyklady ot- czow ſwatych, gefto bywffe zde y fefíli s ſwyeta dobre navczenije y przy- klady nam oftawywfſe yako ſwe koze, geſto pak hol w ruku welij drzyety ku pomoczy, to | myenij, abychom“ we wſſem pomoczi ſye drzyely krzijze 160 pana nafíeho gezukryíta, neb kdybychom“ negmyeli ku pomoczy krzijze geho, zey za ny trpyel az y fmrt na krzyzy, nycz bychom nemohly famy ſebvv. protoz tu hol mame ke wſſemu ſwemu dobremu podporv gmyety. tot geft ta hol, geftoy ona hol yakubowa znamenawala, geffto f nij on yordan przyeffel, a pak przyfſel za îſye dwa zaîtupy weda s ſebu.* takez kryftus u Mojz. 32, 10.] 165 I gedynv holij ſwateho krzijze przyefſel ſwyet tento yako byſtru rzyeku, wyffed z nebes na ſwyet, a53 wratyl ſye dwa zaftupy, pohaníky lyd y zy- dowíky, weda s ſebu w gedney wijerze, protoz hol krzijze ſwateho mame w ſwu ruku drzyeti duchownye przyîtupagijcz k ſwatoſti teyto, toczyf magijcz w pamyety, zey za ny trpyel na krzyzy, a czynyecz protyw tey55 170 tak welykey myloity geho podobne ſkutky, neb bez pomoczy ſwateho krzyze nelze by nam i zywotem wygijti bylo z zabyleho tohoto ſwyeta ſwu ſylu� I famyem, yakoz by bez podpory" pewne holi neprzyefſel 153a dobrze byftre rzyeky. a53 tak kryftus, kdyz geft vítawyl tuto ſwatoſt, przy- kazal, abychom kdyzkolywyek aneb kolykratzkolywyek" to vczynyme, 175 czynyly to ku pamyety geho vmuczenye. protoz y ſwaty pawel dije: smrt pana naſſeho budete pamatowaty, toczyff przygymagijcz tyelo geho, azt y przijde.* to take, geſto welij pijímo gijeſti poſpyechagijcz ten wely-1 Kor. 11, 26. konocznij beranek, ez geſt czas chodby, vkazuge nam, ez tak mame zde tu drahu ſwatoſt przygymati, abychôš3 poſpyechali zadoítij y ſkutky 180 dobrymy z tohoto ſwyeta tahnucz ſye k kralowſtwu nebeſkemu, neb zdet geft czas tee chodby, zdet k nam ma ſwu myloſtij przygijti hoſpodyn a wyweſty z ſwyetſke temnoſti, abychom fíly k nyemu poſpyechagijcz.62 trzetije a poſlednye z pijíma tohoto o beranku ſtareho zakona mame znamenaty cztwer vzytek, ktoz doſtoynye przygijma tuto drahu a welebnv 185 ſwatoft. neb tak ſye czte, ez, kdyz'4 w egyptie tak lyd beranka gedl, yakz boh rozkazal, cztweru znamenytvv wyecz boh vczynyl i nymy: zemy [2 Mojž. 11, 4.] [t. 11, 5 a 12, 29.] egyptíku przyeffel,* zabil prworozene w egyptye,* ſvvd vczynyl nad33 bohy egyptíſkymy* a ty wíſeczky, geſto ſye podle vſtawenije" bozijeho tt. 12, 12.) przyprawywfſe ten beranek gyedli, vchowal od'3 te egyptíſkych welyke 190 rany, w nychz nalezl znamenije krwe berankowy.* takez duchownije: [t. 11, 7.) ktoz doſtoynye tuto drahu ſwatoſt tyela bozijeho przygymagij, czynij 6 byl ly. 65 ytyemy. 56 na kon. ř. nepřetržená černá výplň b. 6 ob chranyena. 68 b, ch protaž. 6 kdy bychom. 7 na konci ř. ja. 71 k, d protaž. 22 kdyz kolywyek a neb kolykratz kolywyek. 7 rkp.: przygymagilicz; konc. icz na počátku ř. "b, k, k 136. prwnijm. — 138. čzyftotu. — 150. niekteru. — 162. a 170. zanas. — 194.
Strana 286
286 w nych tuto wyecz cztweru: nayprwe frdecznu w gych frdczijch vtyechu czynij, egypt ſlowe tma, a frdcze naſſe czo gfu nez temnoſt, donydz nebudu wplnye nebeſku onv duchownij ſwyetloftij ofwyeczena? ale mnohym v przy- 195 gymanij ſwatofty teto tohoto draheho welykonocznyeho beranka bude az a w brzkoſti"5 kakz w popadky tak dywnye frdcze oſwyeczeno a zahrzyeno w bozſkey myloſti a nyekdy az zapaleno, ez yako by ſye boh mketl ſrdczy a76 kaks tak przyeffel. a ſnadt geft to, geffto prawij ſwaty I bernart:"7 rozvm zwlafitij bozije78 myloftij ofwyeczeny nad79 tento rozvm przyrozeny 200 a poſyleny ſkrze wijeruso doſyehne te prawdy bez pochyby, ez geft gyftie kryftus w ſwatofty teyto, a bozítwye geſt gyſtie w kryſtu. a ta ſwata vvtay- noft bywa dana nyeterdy poznaty nyeterych naboznych frdczom, ez po- znagij kakyms czynem newymluwnym, ez tu gyftye geft w tey ſwatofty, geſtoy przed nymy. a w tasl doby wyery ku pomoczy gym nebude trzyeba; 205 neb kdyz poznanije prawe przijde, gyz zhyne wijera. a w teys2 tak przye- fſczaîtney chwijly, kdyz to oſwyeczenije przijde ſrdczy welykym nabozen- ſtwij,83 aneb ſkruffenijm frdecznym popaden bywa taky czlowyek, byl-lyss geſt kdy hrzyefſnym, puſtij ſlzy za ſwu wynv; neb ſvvdczy ſweho czyge przed ſebu w tey ſwatoſty, genz ma ſudyty zywe y mrtwe. a paklys5 menye 210 budes6 prowynyly aneb to, gehoz fyey byl dopuítyl, dluhym pokanym bude ſetrzyel: wezma nadyegy, zey gemu zawyna odpufítyena, a czaaku mage, ez to przijde, ez ne w zaſlonye,8 ale yaſnym zrakem w utyeffenij88 bude89 zrzyety na83 ſweho tworcze, w chwale ſweho wykupytele powſtane v83 welyku radoît ſwe myſly a83 w horlywem nabozenſtwij rozchutna ſye. 215 neb toho przed3 ſebu pozna w tey ſwatoîty, geſto dawa ſwym wyeczny zywot, radoft a chwalu po tomto zywôtu, ktoz budu gey mylowaty. ale ten dar wlaſtij bozije myloſty ne wzdy9 dan bywa y naymyleyffijm, ale gen nyekdy. a kdyz bywſy ta chwylka y pomyne, opyet muſfij wijervv pomocz gmyety a onoho8° poznanije, kak geſt bylo, nemoha takez w ſwey 220 myíly gmyety, gen ez to pomnyety bude, ez dobro byeffe, a wzdychaty po tom bude. o przyedywna a neoblvezyta dobroto bozije, y kto tye oſveh- ne ſwym obmyíle!3 z tohot bywa, ez dotud bude hoſpodyn ſwu vtyechvv tak czlowyeczije ſrdcze przechazyety, az nyekdy czlowyek przijda k ſobye zpoſobij gemu bydlo w ſwem ſrdczy, yakoz ſye czte, ez kdyz helyzeus 225 prorok czaſto ſye ſtawowal v gednyech lydij bohoboynych, rzekla zena muzy l ſwemu: snaabdyelat ſem, zey ſwaty muz toto, geſto ſye fîtawuge v nas. vczynme gemu ſyenczy, poftawme ſwyeczen a îtolecz, ſtolyczi a83 4 Král. 4, 9—10. poſtely, at, kdyz przijde, tu oftane!* w tom podobenſtwij moz rzeeczi myſl 153b 154 protaž. 7az awbrzkofti. 76 kon. ř. 7 červ. podtrž. 78 tak rkp. 7 kon. ř. 80 odd. slAwta. 82 Awtey. 83 kon. ř. 84 bylly. 85 Apakly. 86rkp.: budem. 37 newzaſlonye. 8s wutyeſſenij. 85 b protaž. 9 newzdy. " slovo se písaři rozmazalo, i bylo jím červ. přeškrtnuto a donizd. — 199. yaks. — 200. zwlafftnij. — 203. niekdy. — 203. niekterych. — 204. yakyms. — 205. wta doba. — 208. takowy. — 209. fudczy 1 geho. — 212. ze geft gemu winna. — 218. zwlafftnij. — 221n. potom wzdychati bude. — 223. odtud odtud bude. — 224. kfobie przigda. — 227. srozumielat ſem ze geſt J. —
286 w nych tuto wyecz cztweru: nayprwe frdecznu w gych frdczijch vtyechu czynij, egypt ſlowe tma, a frdcze naſſe czo gfu nez temnoſt, donydz nebudu wplnye nebeſku onv duchownij ſwyetloftij ofwyeczena? ale mnohym v przy- 195 gymanij ſwatofty teto tohoto draheho welykonocznyeho beranka bude az a w brzkoſti"5 kakz w popadky tak dywnye frdcze oſwyeczeno a zahrzyeno w bozſkey myloſti a nyekdy az zapaleno, ez yako by ſye boh mketl ſrdczy a76 kaks tak przyeffel. a ſnadt geft to, geffto prawij ſwaty I bernart:"7 rozvm zwlafitij bozije78 myloftij ofwyeczeny nad79 tento rozvm przyrozeny 200 a poſyleny ſkrze wijeruso doſyehne te prawdy bez pochyby, ez geft gyftie kryftus w ſwatofty teyto, a bozítwye geſt gyſtie w kryſtu. a ta ſwata vvtay- noft bywa dana nyeterdy poznaty nyeterych naboznych frdczom, ez po- znagij kakyms czynem newymluwnym, ez tu gyftye geft w tey ſwatofty, geſtoy przed nymy. a w tasl doby wyery ku pomoczy gym nebude trzyeba; 205 neb kdyz poznanije prawe przijde, gyz zhyne wijera. a w teys2 tak przye- fſczaîtney chwijly, kdyz to oſwyeczenije przijde ſrdczy welykym nabozen- ſtwij,83 aneb ſkruffenijm frdecznym popaden bywa taky czlowyek, byl-lyss geſt kdy hrzyefſnym, puſtij ſlzy za ſwu wynv; neb ſvvdczy ſweho czyge przed ſebu w tey ſwatoſty, genz ma ſudyty zywe y mrtwe. a paklys5 menye 210 budes6 prowynyly aneb to, gehoz fyey byl dopuítyl, dluhym pokanym bude ſetrzyel: wezma nadyegy, zey gemu zawyna odpufítyena, a czaaku mage, ez to przijde, ez ne w zaſlonye,8 ale yaſnym zrakem w utyeffenij88 bude89 zrzyety na83 ſweho tworcze, w chwale ſweho wykupytele powſtane v83 welyku radoît ſwe myſly a83 w horlywem nabozenſtwij rozchutna ſye. 215 neb toho przed3 ſebu pozna w tey ſwatoîty, geſto dawa ſwym wyeczny zywot, radoft a chwalu po tomto zywôtu, ktoz budu gey mylowaty. ale ten dar wlaſtij bozije myloſty ne wzdy9 dan bywa y naymyleyffijm, ale gen nyekdy. a kdyz bywſy ta chwylka y pomyne, opyet muſfij wijervv pomocz gmyety a onoho8° poznanije, kak geſt bylo, nemoha takez w ſwey 220 myíly gmyety, gen ez to pomnyety bude, ez dobro byeffe, a wzdychaty po tom bude. o przyedywna a neoblvezyta dobroto bozije, y kto tye oſveh- ne ſwym obmyíle!3 z tohot bywa, ez dotud bude hoſpodyn ſwu vtyechvv tak czlowyeczije ſrdcze przechazyety, az nyekdy czlowyek przijda k ſobye zpoſobij gemu bydlo w ſwem ſrdczy, yakoz ſye czte, ez kdyz helyzeus 225 prorok czaſto ſye ſtawowal v gednyech lydij bohoboynych, rzekla zena muzy l ſwemu: snaabdyelat ſem, zey ſwaty muz toto, geſto ſye fîtawuge v nas. vczynme gemu ſyenczy, poftawme ſwyeczen a îtolecz, ſtolyczi a83 4 Král. 4, 9—10. poſtely, at, kdyz przijde, tu oftane!* w tom podobenſtwij moz rzeeczi myſl 153b 154 protaž. 7az awbrzkofti. 76 kon. ř. 7 červ. podtrž. 78 tak rkp. 7 kon. ř. 80 odd. slAwta. 82 Awtey. 83 kon. ř. 84 bylly. 85 Apakly. 86rkp.: budem. 37 newzaſlonye. 8s wutyeſſenij. 85 b protaž. 9 newzdy. " slovo se písaři rozmazalo, i bylo jím červ. přeškrtnuto a donizd. — 199. yaks. — 200. zwlafftnij. — 203. niekdy. — 203. niekterych. — 204. yakyms. — 205. wta doba. — 208. takowy. — 209. fudczy 1 geho. — 212. ze geft gemu winna. — 218. zwlafftnij. — 221n. potom wzdychati bude. — 223. odtud odtud bude. — 224. kfobie przigda. — 227. srozumielat ſem ze geſt J. —
Strana 287
287 230 nabozna wyducz, ez hoſpodyn yako przyegde nawſtyewye ſwy83 vtyeffe- nijm:9 vczynyty bydlo w ſrdczy hoſpodynu, aby tu oſtal, kdyz przijde, nebt geft ſwaty; ffwyeczen gemu przyprawyty, toczyf rozvm; stuol ku pokrmy duchownijch krmy; ſtolyczi — myſl vítanowylvv; poſtely — nabozne vpokogenije i hoſpodynem.22 druhe, ktoz doítoynye przygymaa tuto drahu 235 ſwatoft w podobnoíti beranka welykonocznyeho, podnyet k hrzyechu czynij mdlegij, yakoz dije pijímo"; ez boh rozkazaw tak gyeſti beranka rzekl: „porazym wiſe prworozene w egyptiſkey zemy,“* mozem ten 2 Mojz. 12, 12. przyrozeny podnyet w ſwe94 tyelu rozvmyety, geſtoy gey tahnem gyz w poruſſenem przyrozenij od adama.35 tent podnyet mdlee z nabozneho 240 tyela bozijeho" przygymanije." trzetije, kdyz kto gije doſtoynye beranek tento, wzijma boh od'4 frdcze geho myloft ſwyetſku, protoz dije pijímo: „svvd vczynijm w bozijech egyptííkych.“* bozy egyptíîtij glu myloftne t. 12, 12. wyeczi tohoto ſwyeta, gefto ge swyet w swey slepotye nade wſſe wazij; neb ktoz czo naywyecz myluge, toy yako boh geho, w tyecht bozyech 245 vczynij ſvvd pan hoſpodyn, kdyz ge ſrdczy toho vczynij laczny, geſíto ge drzewe w drahoft gmyelo, ktoz doſtoynye przygyma tu drahu ſwatoſt. cztwrte vczynij ge den fudny bezpeczny draha krew beranka toho, ktoz doſtoynye tuto ſwatoſt przygymagij, neb tak dije pijſmo: bude wam ta krew k znamenij, a mynvt pomſtuv ty domy, w nychz budete, na nychz krew 250 vzrzijm, kdyzt pogdu ranye egyptííku zemy.* neb pan hoſpodyn, w komz- t. 12, 13. koli" den ſudny vzrzij krew ſweho wykupenije, ty zprofítij od" wyeczneho porazenije, kdyz ſwych vſt prutem ſwyet porazij.* a toho nam pomoz, [Izai. 11, 4.] hoſpodyne! amen. o temz." o tyechto? dnech bozije pa- matugijcz vmuczenije, yako pro ny 154 w czlowyeczítwij nafſem raczyl trpyety, dnes zwlafftye koftel hlafínye wola mſy poczynage a dije: my ſye mame ſwelyczety w krzyzy pana naſſeho 5 gezukriſta, w nyemz geft ſpaffenye, zywot y wzkrzyeffenye naíſe, ſkrzenz gîme ſpaffeny y wyprofîtyeny, a gyſtie ny w czemz' nenye prawe naſſe ſwelyczenye, gedyne w krzyzy“ as w tom, zey za ny trpyel pan naſí kryſtus. ſkrze ſwe2 y gedny fílechetnoíti nemohly bychom k wyecznemu zywotu przygijti a z ſmrty" byti wykupeny. to ſwaty pawel' obmyfílewage dije: 10 boh toho neday, bych ſye w czem ſwelyczal gynem, gen w krzyzy pana Introitus feriae V in coena Domini. po straně přips. jinou rukou tence vtyefe. 2 malé červ. znam. 33 červ. podtrž. *4 kon. ř. 95 odd. 96 b, k protaž. 3 wkomz koli. 1 červ. 2 odd. 3 nywczemz. gedynewkrzyzy (nadepsal pův. písař). 5 kon. ř. 239. wporuffenem przyrozenij od dawna. — 245. laczny. 1. otemz rzecz (červ., k tomu přips. znaménko černého křížku a pod sloupcem: tato rziecz vwelike dni). — 2. a 12. pronas. — 5. ſkrze niehoz. — 4n.: Nos autem gloriari oportet in cruce Domini nostri Jesu Christi, in quo est salus, vita et resurrectio nostra; per quem salvati et liberati sumus. Srv. LF. 36 (1909), 250 pozn.
287 230 nabozna wyducz, ez hoſpodyn yako przyegde nawſtyewye ſwy83 vtyeffe- nijm:9 vczynyty bydlo w ſrdczy hoſpodynu, aby tu oſtal, kdyz przijde, nebt geft ſwaty; ffwyeczen gemu przyprawyty, toczyf rozvm; stuol ku pokrmy duchownijch krmy; ſtolyczi — myſl vítanowylvv; poſtely — nabozne vpokogenije i hoſpodynem.22 druhe, ktoz doítoynye przygymaa tuto drahu 235 ſwatoft w podobnoíti beranka welykonocznyeho, podnyet k hrzyechu czynij mdlegij, yakoz dije pijímo"; ez boh rozkazaw tak gyeſti beranka rzekl: „porazym wiſe prworozene w egyptiſkey zemy,“* mozem ten 2 Mojz. 12, 12. przyrozeny podnyet w ſwe94 tyelu rozvmyety, geſtoy gey tahnem gyz w poruſſenem przyrozenij od adama.35 tent podnyet mdlee z nabozneho 240 tyela bozijeho" przygymanije." trzetije, kdyz kto gije doſtoynye beranek tento, wzijma boh od'4 frdcze geho myloft ſwyetſku, protoz dije pijímo: „svvd vczynijm w bozijech egyptííkych.“* bozy egyptíîtij glu myloftne t. 12, 12. wyeczi tohoto ſwyeta, gefto ge swyet w swey slepotye nade wſſe wazij; neb ktoz czo naywyecz myluge, toy yako boh geho, w tyecht bozyech 245 vczynij ſvvd pan hoſpodyn, kdyz ge ſrdczy toho vczynij laczny, geſíto ge drzewe w drahoft gmyelo, ktoz doſtoynye przygyma tu drahu ſwatoſt. cztwrte vczynij ge den fudny bezpeczny draha krew beranka toho, ktoz doſtoynye tuto ſwatoſt przygymagij, neb tak dije pijſmo: bude wam ta krew k znamenij, a mynvt pomſtuv ty domy, w nychz budete, na nychz krew 250 vzrzijm, kdyzt pogdu ranye egyptííku zemy.* neb pan hoſpodyn, w komz- t. 12, 13. koli" den ſudny vzrzij krew ſweho wykupenije, ty zprofítij od" wyeczneho porazenije, kdyz ſwych vſt prutem ſwyet porazij.* a toho nam pomoz, [Izai. 11, 4.] hoſpodyne! amen. o temz." o tyechto? dnech bozije pa- matugijcz vmuczenije, yako pro ny 154 w czlowyeczítwij nafſem raczyl trpyety, dnes zwlafftye koftel hlafínye wola mſy poczynage a dije: my ſye mame ſwelyczety w krzyzy pana naſſeho 5 gezukriſta, w nyemz geft ſpaffenye, zywot y wzkrzyeffenye naíſe, ſkrzenz gîme ſpaffeny y wyprofîtyeny, a gyſtie ny w czemz' nenye prawe naſſe ſwelyczenye, gedyne w krzyzy“ as w tom, zey za ny trpyel pan naſí kryſtus. ſkrze ſwe2 y gedny fílechetnoíti nemohly bychom k wyecznemu zywotu przygijti a z ſmrty" byti wykupeny. to ſwaty pawel' obmyfílewage dije: 10 boh toho neday, bych ſye w czem ſwelyczal gynem, gen w krzyzy pana Introitus feriae V in coena Domini. po straně přips. jinou rukou tence vtyefe. 2 malé červ. znam. 33 červ. podtrž. *4 kon. ř. 95 odd. 96 b, k protaž. 3 wkomz koli. 1 červ. 2 odd. 3 nywczemz. gedynewkrzyzy (nadepsal pův. písař). 5 kon. ř. 239. wporuffenem przyrozenij od dawna. — 245. laczny. 1. otemz rzecz (červ., k tomu přips. znaménko černého křížku a pod sloupcem: tato rziecz vwelike dni). — 2. a 12. pronas. — 5. ſkrze niehoz. — 4n.: Nos autem gloriari oportet in cruce Domini nostri Jesu Christi, in quo est salus, vita et resurrectio nostra; per quem salvati et liberati sumus. Srv. LF. 36 (1909), 250 pozn.
Strana 288
288 (Pracfatio pascha- lis.] Job 17, 16. [r. 19, 25—27. 1553 Gal. 6, 14. nafſeho gezukryſta,* krzyzem myenye wíeczko geho vtrpenije, wiyczku praczy, wſyczku geho nepohodu a8 nepokoy, czoy fnefl pro ny od dye- tynſtwije, az pak y ſmrtij dokona ten krzyz na drzyewye byw vkrzyzowan. a tu otewrzyen bok geho ſwaty, abychom zrzyely k irdczy geho, kak geft naſf mylowal, ez ſwu ſmrtij zborzyl ſmrt naſſy, aby ſwym wzkrzyeſſenijm 15 oprawyl nafí zywot, protoz gen ſkrze krzyz' gezukryftow y my y ty ffle- chetnoſti, acz mame ktere bozijm darem, gime obzyweny. w tom ſye nam geft ſwelyczety. a a, czoy1o chwalnych muzij w fílechetnoſtech przyroze- nych zahynulo, gefto, kdyz ſu neprzyſtupyly ku pomoczy ſwateho krzyze, negſu gym nebeſka wrata otewrzyena, gefíto neglu nafſyczeny rozkofíneho 20 poznanije prawdy a w bludnemil zoîtali zapeklenij! myey kto wſſelyke bohatitwije y12 duchowne y tyelefnee, nelzey ſye gemu od wyeczne imrty wykupyty, w nyz geft wpadl naff prwy otecz, od nyehoz gdem w przy- rozenij gyz poruſſenem, lecz z tyech bude, gefſto glu krwij a ſmrtij na ſwatem krzyzy ſyna bozijeho wykupeny. a zdalyi3 yob w ſwych czynech 25 ſprawedlny nebyl y mohutny w ſwyetiſkela ſbozije, awſakl5 prawyeffe: w pekelnv hlubynu wíſeczkoy me ſſefílo.* ale zey czekal wyervv ſpaſytele, genz by odwazyl wyplatu za ſwe na wahach? ſwateho krzyze, ſpaffytel przyſfed, dokonaw�6 ſwoyl7 krzyz ſwym krzyzem wytahl gey odtud. kdybyls koho na ſmrt wedly, a nyekto potkage gey y dawal by gemu ſbozije nye- 30 kake, zdaly by nerzekl: czemuy my to, kdyz mam od toho vmrzyety ynhed? ale czym by mohl wyplaczen od fmrty' byti, to by ſobye wazyl draho. takez y my w gedynem krzyzy pana naííeho vtyechu mame y na- dyegy a w ny w czem1 w gynem, neb y gedna dobrota nafíe, neprzyftu- pyl-ly by krzyz pana nafíeho ku pomoczy, mrty by naíí wyeczne nezbawyla. 35 ale kdyz mame krzyz geho ku pomoczy ſwe ſprawedlnoſty, tehdy i krzyzem naſſeho wykupytele ta naſſe ſprawedlnoſt, geſto by ſebu ſama neplna byla, by y naywysíſije byti mohla, plnaa bude, neb czoz ma neplnoſti naíſe poſluffenftwije, acz wíak drzijme poſluffenftwije, to toho doplnij poílu- ffenſtwije, geſto gfa rowen otczy bohu ponijkl w poſluffenſtwye pro ny 40 az do fmrti a do ohawne20 na krzyzy ſmrty. czoz trpedlnoît naííe ma nedoſtatku,21 to w nas doplnij trpedlnoſt nafeho pana, genz pokornye ne- gednv pro ny trpyel krzywdu, az y12 tyezke na krzyzy roztazenye, po- fmyewanye a ſmrt' potupnvv, acz wſak take pokornye trpyety budem a trpedlywye, czoz on chcze na ny przepuftyty; neb nebudem-ly ſ nym 45 5 azímrty. 7 červ. podtrž. 8 kon. ř. odd. 10 A. aczoy. 11 awbludnem. 12 kon. ř. 13 Azdaly. 1rkp.: wiwyetíſkey, ale koncové y tečkami shora i zdola zrušeno. 15 A wſak; na kon. ř. černá výplň b nepřetržená. 16 d protaž. 17 na kon. ř. začaté k (krzyz) červ. přetrž. 13 kdy by. 1' awnywczem. 20 ado ohawne. 21 k protaž. 22 akdruzczi. 6. wniczemz. — 14. kterak. — 22. duchownij. — 22. nelze J. — 23. prwnij. — 26. ſprawedliwy. — 26. wſwietíkem zbožije. — 30n. nieyake. — 31. k czemu mi to. — 34. wniczemz wgynem. — 40. a 43. pronas. — 45. nanas. — 49n. czo geft. — 15 n.: Qui mortem nostram moriendo destruxit et vitam resurgendo reparavit (podle Ozeáše 13, 14 a Pavlova k Židům 2, 14).
288 (Pracfatio pascha- lis.] Job 17, 16. [r. 19, 25—27. 1553 Gal. 6, 14. nafſeho gezukryſta,* krzyzem myenye wíeczko geho vtrpenije, wiyczku praczy, wſyczku geho nepohodu a8 nepokoy, czoy fnefl pro ny od dye- tynſtwije, az pak y ſmrtij dokona ten krzyz na drzyewye byw vkrzyzowan. a tu otewrzyen bok geho ſwaty, abychom zrzyely k irdczy geho, kak geft naſf mylowal, ez ſwu ſmrtij zborzyl ſmrt naſſy, aby ſwym wzkrzyeſſenijm 15 oprawyl nafí zywot, protoz gen ſkrze krzyz' gezukryftow y my y ty ffle- chetnoſti, acz mame ktere bozijm darem, gime obzyweny. w tom ſye nam geft ſwelyczety. a a, czoy1o chwalnych muzij w fílechetnoſtech przyroze- nych zahynulo, gefto, kdyz ſu neprzyſtupyly ku pomoczy ſwateho krzyze, negſu gym nebeſka wrata otewrzyena, gefíto neglu nafſyczeny rozkofíneho 20 poznanije prawdy a w bludnemil zoîtali zapeklenij! myey kto wſſelyke bohatitwije y12 duchowne y tyelefnee, nelzey ſye gemu od wyeczne imrty wykupyty, w nyz geft wpadl naff prwy otecz, od nyehoz gdem w przy- rozenij gyz poruſſenem, lecz z tyech bude, gefſto glu krwij a ſmrtij na ſwatem krzyzy ſyna bozijeho wykupeny. a zdalyi3 yob w ſwych czynech 25 ſprawedlny nebyl y mohutny w ſwyetiſkela ſbozije, awſakl5 prawyeffe: w pekelnv hlubynu wíſeczkoy me ſſefílo.* ale zey czekal wyervv ſpaſytele, genz by odwazyl wyplatu za ſwe na wahach? ſwateho krzyze, ſpaffytel przyſfed, dokonaw�6 ſwoyl7 krzyz ſwym krzyzem wytahl gey odtud. kdybyls koho na ſmrt wedly, a nyekto potkage gey y dawal by gemu ſbozije nye- 30 kake, zdaly by nerzekl: czemuy my to, kdyz mam od toho vmrzyety ynhed? ale czym by mohl wyplaczen od fmrty' byti, to by ſobye wazyl draho. takez y my w gedynem krzyzy pana naííeho vtyechu mame y na- dyegy a w ny w czem1 w gynem, neb y gedna dobrota nafíe, neprzyftu- pyl-ly by krzyz pana nafíeho ku pomoczy, mrty by naíí wyeczne nezbawyla. 35 ale kdyz mame krzyz geho ku pomoczy ſwe ſprawedlnoſty, tehdy i krzyzem naſſeho wykupytele ta naſſe ſprawedlnoſt, geſto by ſebu ſama neplna byla, by y naywysíſije byti mohla, plnaa bude, neb czoz ma neplnoſti naíſe poſluffenftwije, acz wíak drzijme poſluffenftwije, to toho doplnij poílu- ffenſtwije, geſto gfa rowen otczy bohu ponijkl w poſluffenſtwye pro ny 40 az do fmrti a do ohawne20 na krzyzy ſmrty. czoz trpedlnoît naííe ma nedoſtatku,21 to w nas doplnij trpedlnoſt nafeho pana, genz pokornye ne- gednv pro ny trpyel krzywdu, az y12 tyezke na krzyzy roztazenye, po- fmyewanye a ſmrt' potupnvv, acz wſak take pokornye trpyety budem a trpedlywye, czoz on chcze na ny przepuftyty; neb nebudem-ly ſ nym 45 5 azímrty. 7 červ. podtrž. 8 kon. ř. odd. 10 A. aczoy. 11 awbludnem. 12 kon. ř. 13 Azdaly. 1rkp.: wiwyetíſkey, ale koncové y tečkami shora i zdola zrušeno. 15 A wſak; na kon. ř. černá výplň b nepřetržená. 16 d protaž. 17 na kon. ř. začaté k (krzyz) červ. přetrž. 13 kdy by. 1' awnywczem. 20 ado ohawne. 21 k protaž. 22 akdruzczi. 6. wniczemz. — 14. kterak. — 22. duchownij. — 22. nelze J. — 23. prwnij. — 26. ſprawedliwy. — 26. wſwietíkem zbožije. — 30n. nieyake. — 31. k czemu mi to. — 34. wniczemz wgynem. — 40. a 43. pronas. — 45. nanas. — 49n. czo geft. — 15 n.: Qui mortem nostram moriendo destruxit et vitam resurgendo reparavit (podle Ozeáše 13, 14 a Pavlova k Židům 2, 14).
Strana 289
289 trpyeti, take ſ nym nebudem kralowaty.* czoz gde od naf k bohu a k druz- 12 Tim. 2, 12.] czi22 neplna myloſt, to doplnij w nas toho myloſt, genz nafí tak mylowal, ez vmyl nafí od hrzyechow ſwu drahu krwij, acz wſak my budem boha a druzcze ſwe mylowaty; neb, ktoz nemyluge, bydly w ſmrty.* Czoz 1 Janův 3, 14. 50 geft neplnoîty w tom mylofrdenſtwij, gefto ge mame mezy ſebu,23 to toho doplnij mylofrdije, gefto, kdyz raczyl trpyeti za ny, ſwym neprzatelom byl myloírden, proſyl za nye, acz wſak mame mezy ſebu23 myloſrdije; neb ſvvd bez myloſrdije bude tomu, geſſto neczynij myloſrdije.* czoz ma Jak. 2, 13. naſſe netbanije a ſtradanije rozkoffij2 ſwyetfſkych nedoſtatkow, to ten 55 nahradij, geſto tyezky krzyz przyyal pro ny myeſto rozkoffij23 I tohoto 155" ſwyeta a w ſwe25 zyezy kyſelym napogen ocztem, acz wſak vtyefſenije ſwyetíſkeho pron ozyeleme a przyezny ſwyetííke; neb ktoz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, ten bude bozijm neprzyetelem,* a ktoz vtye- Jak. 4, 4. ffenije w12 ſwyetífkych rozkoffech ztra tyjtij2 nechcze, nenye hoden nebefí- 60 kych gmyety vtyefſenij, czoz take ne tak2" gdeme kyprzye czyeſtu bozij, ne tak27 nelenywye,28 yakz by ſlufſalo, ne2° tak zadoſtywye, to ten doplnij, geíto prawyeffe: zadoſtnye ſem zadal gijefty i wamy tento pokrm welyko- nocznij, nezli bych trpyel,* a geſto dijefſe proradczy ſwemu: czoz czy- Luk. 22, 15. nyfi, czyn ſpyeffe,* geſto yako obradowal ſye, by ſkonal ſwu czyeſtu, Jan 13, 27. 65 acz wiak gdeme; neb kdyt ten dogde, gesto negde? czoz plnosti swrcho- wanee nemozem w ſwych modlytwach gmyeti, to doplnij modlytwa naſſeho pana, budem-ly geho, genz za ſwe fye modlyl, ale ne za3° ſwyet*, acz wifak Jan 17, 9. take ſye modlyty budem ; neb dal geſt nam to navczenye, ez ſye mufijme wzdy modlyty.*] czoz tyeleſny pokoy mylugem'1 wijecze, nez ſnad ſluſfije, 70 to on, geftoy vſtawal take chodbvv pro ny a praczowal, nahradij nam, acz wſak take budem praczowaty; neb i praczij nebeſſkeho kralowſtwa dobyti mame, czoz nyekdy w lakotye przetahnem w29 mijerze, to ten nahradij, geſto ſye poſtyl dnij cztyrzydczyeti za ny, acz wſak obzerſtwu ſye a opylitwu23 neoblozijme; neb2 geſt nam rozkazal a rzka: wyzte, 75 aby nebyla obtyezena w obzerſtwij a w opylitwij3 frdcze wafſe!* czoz Luk. 21, 34. neftrpijme ſ pokoynu myſli, kdyz naſi kto hanye, to ten wyczyſtij, geftoy protywne vkory pokoynye ſtrpyel, kdyz fu gey hanyely, ez maífo zerze, ez pije wijno, ez byeſa ma w ſobye, ez myluge hrzyefſne,* acz my wſak Mat. 11, 19. tahnem k ſwemu polepſenij a pyczem ſwych nedoſtatkow. a tak w krzyzy 80 pana nafíeho gezukryíta wíech pofíkwrn mozem byty oczyfíczeny, neb negen od feeftee hodyny v welyky patek az do dewate trpyel geft krzyz,* [Marek 15, 33. ale od ſweho3 I 35 porozenije wzal geft krzyz36 na ſye a ten krzyz weſken 159" [Luk. 18, 1.] 2 odd. 24 ij předěláno zy. 23 awíwc. 2 rkp.: ztrajtij. 27 netak. 28 ne na konci ř. 28 kon. ř. 35 neza na konci ř. 31 l, h, l protaž. 32 rkp.: neb acz] geft; acz patrně omylem. 33 awopylftwij. 34 konec složky XIII.; na konci str. 155 připsáno rukou Jos. Jirečka, který poznal zde i dále změtení listů: Dále viz I. 159. 35 nahoře na str. 159a Jireček tužkou: Pokrač. 1. 155. 36 l, k protaž. 3 červ. znam. odstavce. 51. milofrdije geho kdyz. — 52. a 73. zanas. — 55. a 70. pronas. — 56. zieznij. — 63. gdieffe. — 78. dyabla. — 84. geho. — 95. ne aby. — 100. pakli ge lekarzſtwij 19
289 trpyeti, take ſ nym nebudem kralowaty.* czoz gde od naf k bohu a k druz- 12 Tim. 2, 12.] czi22 neplna myloſt, to doplnij w nas toho myloſt, genz nafí tak mylowal, ez vmyl nafí od hrzyechow ſwu drahu krwij, acz wſak my budem boha a druzcze ſwe mylowaty; neb, ktoz nemyluge, bydly w ſmrty.* Czoz 1 Janův 3, 14. 50 geft neplnoîty w tom mylofrdenſtwij, gefto ge mame mezy ſebu,23 to toho doplnij mylofrdije, gefto, kdyz raczyl trpyeti za ny, ſwym neprzatelom byl myloírden, proſyl za nye, acz wſak mame mezy ſebu23 myloſrdije; neb ſvvd bez myloſrdije bude tomu, geſſto neczynij myloſrdije.* czoz ma Jak. 2, 13. naſſe netbanije a ſtradanije rozkoffij2 ſwyetfſkych nedoſtatkow, to ten 55 nahradij, geſto tyezky krzyz przyyal pro ny myeſto rozkoffij23 I tohoto 155" ſwyeta a w ſwe25 zyezy kyſelym napogen ocztem, acz wſak vtyefſenije ſwyetíſkeho pron ozyeleme a przyezny ſwyetííke; neb ktoz chcze byty przyetel tohoto ſwyeta, ten bude bozijm neprzyetelem,* a ktoz vtye- Jak. 4, 4. ffenije w12 ſwyetífkych rozkoffech ztra tyjtij2 nechcze, nenye hoden nebefí- 60 kych gmyety vtyefſenij, czoz take ne tak2" gdeme kyprzye czyeſtu bozij, ne tak27 nelenywye,28 yakz by ſlufſalo, ne2° tak zadoſtywye, to ten doplnij, geíto prawyeffe: zadoſtnye ſem zadal gijefty i wamy tento pokrm welyko- nocznij, nezli bych trpyel,* a geſto dijefſe proradczy ſwemu: czoz czy- Luk. 22, 15. nyfi, czyn ſpyeffe,* geſto yako obradowal ſye, by ſkonal ſwu czyeſtu, Jan 13, 27. 65 acz wiak gdeme; neb kdyt ten dogde, gesto negde? czoz plnosti swrcho- wanee nemozem w ſwych modlytwach gmyeti, to doplnij modlytwa naſſeho pana, budem-ly geho, genz za ſwe fye modlyl, ale ne za3° ſwyet*, acz wifak Jan 17, 9. take ſye modlyty budem ; neb dal geſt nam to navczenye, ez ſye mufijme wzdy modlyty.*] czoz tyeleſny pokoy mylugem'1 wijecze, nez ſnad ſluſfije, 70 to on, geftoy vſtawal take chodbvv pro ny a praczowal, nahradij nam, acz wſak take budem praczowaty; neb i praczij nebeſſkeho kralowſtwa dobyti mame, czoz nyekdy w lakotye przetahnem w29 mijerze, to ten nahradij, geſto ſye poſtyl dnij cztyrzydczyeti za ny, acz wſak obzerſtwu ſye a opylitwu23 neoblozijme; neb2 geſt nam rozkazal a rzka: wyzte, 75 aby nebyla obtyezena w obzerſtwij a w opylitwij3 frdcze wafſe!* czoz Luk. 21, 34. neftrpijme ſ pokoynu myſli, kdyz naſi kto hanye, to ten wyczyſtij, geftoy protywne vkory pokoynye ſtrpyel, kdyz fu gey hanyely, ez maífo zerze, ez pije wijno, ez byeſa ma w ſobye, ez myluge hrzyefſne,* acz my wſak Mat. 11, 19. tahnem k ſwemu polepſenij a pyczem ſwych nedoſtatkow. a tak w krzyzy 80 pana nafíeho gezukryíta wíech pofíkwrn mozem byty oczyfíczeny, neb negen od feeftee hodyny v welyky patek az do dewate trpyel geft krzyz,* [Marek 15, 33. ale od ſweho3 I 35 porozenije wzal geft krzyz36 na ſye a ten krzyz weſken 159" [Luk. 18, 1.] 2 odd. 24 ij předěláno zy. 23 awíwc. 2 rkp.: ztrajtij. 27 netak. 28 ne na konci ř. 28 kon. ř. 35 neza na konci ř. 31 l, h, l protaž. 32 rkp.: neb acz] geft; acz patrně omylem. 33 awopylftwij. 34 konec složky XIII.; na konci str. 155 připsáno rukou Jos. Jirečka, který poznal zde i dále změtení listů: Dále viz I. 159. 35 nahoře na str. 159a Jireček tužkou: Pokrač. 1. 155. 36 l, k protaž. 3 červ. znam. odstavce. 51. milofrdije geho kdyz. — 52. a 73. zanas. — 55. a 70. pronas. — 56. zieznij. — 63. gdieffe. — 78. dyabla. — 84. geho. — 95. ne aby. — 100. pakli ge lekarzſtwij 19
Strana 290
290 wyek noſyw zywota ſweho dokonal vmrzyew. w nyemz geft ſprawnye wíſech nadyege vlozena, ktoz ſu ho wdyeczny.37 w tom ſwatem krzyzy, ktoy w kterey nvzy, moz nalezty vtyefſenije. 85 honij-li neprzyetel koho, ez ſye ſnad mufij kryty geho, patrz na kryſta: [Mat. 2, 14.] take ſye kryl, przyed herodem vtekl do egypta w ſwem dyetynſtwij." bude-li kto kym prorazen:38 ano kryfta proradyl czeledyn geho, nebudu-ly koho wlaîtnij w29 czeſt gmyety, yakoz iluffye: ano kryftus mezy ſwe3e IJan 1, 11.] przyffel, a ſwogy geho neprzygely.* oftanu-ly koho w nuzy przyetelee 90 a znamij geho: ano kryſta oſtali w nvzy apofítolee geho, az y ſwaty petr [Mat. 26, 33 a ſlybowaw I ny2 y na ſmrt gijti, wiak zaprzyel byl geho.* bude-li kto zacz 70 n.] proſyty koho, w nyemz geho ſnad nevílyſlij: ano kryítus zadal pijti a daan gemu oczet i zluczij.* bude-li kto oklaman, ez przygme nyekoho newyer- neho: ano] kryftus gydafſe przyyal w urzad'l apofftolíky, ne by2 ſye okla- 95 mal, genz wyedyel czo czynye, ale aby to nam k utyeffe43 bylo, kdyz my ſye tak oklamame. bude-ly tye czeled kraaſti: ano y“ gydaaſ kradl ſweho [Jan 12, 6. pana.* a kdyz ſyey to fîtalo w zelenem a yadrnem drzyewu, nedyw ſye, (Luk. 23, 31. czot sye fuchemu fftane!*45 paklyg lekarzítwije trzyeba komu, zdaly nenalezne geho w krzyzy 100 pana naſíeho gezukryfta? patrz nan na krzyzy, yakozí6 zydee patrzyechu 4 Mojz. 21, 9. na hada onoho moſazneho, gefíto na drzyewie powyeffen byeffe,* a budeíf vzdrawen ode wſſelykeho ſtareho hada vleptanije! nakazyl-ly twe frdcze ten had ſtary nenawyftij protyw nyekomu,3s ſwoy ged w nye wpuſtyw, chczeff-ly to prawie opatrzyty, ez ſyn bozij, a my geſtie geho neprzyetelee, 105 (Řím. 5, 10. vmrzyel za ny,* aby nam fmrt geho byla vzyteczna, take odpuſtijíſ pron a geho zrzye zawynu ſwemu neprzyetely. bude-lyt fye w tobye tye- lefna buynoît neb neczyftaa zadoft rozmahaty, patrz, kak geft mutyl ſye 159° kryftus w ſwey Il duffy, w tyelefney teſknoſty czekage ſmrty, az ſye [Luk. 22, 44. krwawy pot rzytyl ſ nyeho,* a kakuy boleſt trpyel wyſie na krzyzy; 110 tak tyeleſne lyboſty wzteklu buynoſt potlaczijff w ſobye. bude-lyt hnyew toczyty tebu, patrz, í kakuy pokoruv, i kaku myíly vklydnoftij itrpyel kryftus ſwazanye, zplwanije, byczowanije, az y na krzyzy obyefſenije! bude-lyt tyezko a protywno byti w nyeczyem poſlufſenſtwij, patrz, kak ſt. 2, 51. byl kryftus fwey matcze poddan a yozephowy,* a dal ſye w poſluffen- 115 n Petr. 2, 23. ſtwye y neprzatelom,* ſſel pokornye, yakz kazali, od annafſe k kaypha- ffowy, pak przed pylata, pak przed heroda a opyet za ſye, az gych kaza- nijm y na ſmrt5o ſfel; a fam neíl ſwoy krzyz, lehl na krzyzy, aby gey roz- tahly, yakz by chtyely, a ktera geſt pycha nebo hrdoft, kto by pijlnye obmyílyl pokoru ſyna bozijeho, by nemohl gije potlaczyty? ktereho-li hnye- 120 [Marek 15, 23.] 38 r nadepsáno (porazen). 2 odd. 40 k, d, l protaž. 41 wurzad. 42 Neby. 43 kutyeſle. 44 anoy. 4 malé červ. znam. 4 za tím nepřetržené na krzyzy (pouze konc. y škrabáno). 47 kon. ř. 48 ynakrzyzy. " druhé y tence nadeps. (wnyeczem). 50 ynaſmrt. 51 gezu kryſta. 52 avwyerze. 5 tak rkp. 54 nadepsáno tence (geho vako ſweho). 55 k, kl, hl trze- ba ktomu. — 106. zanas. — 132. fie zatmielo. — 139. prwniemu. — 144.
290 wyek noſyw zywota ſweho dokonal vmrzyew. w nyemz geft ſprawnye wíſech nadyege vlozena, ktoz ſu ho wdyeczny.37 w tom ſwatem krzyzy, ktoy w kterey nvzy, moz nalezty vtyefſenije. 85 honij-li neprzyetel koho, ez ſye ſnad mufij kryty geho, patrz na kryſta: [Mat. 2, 14.] take ſye kryl, przyed herodem vtekl do egypta w ſwem dyetynſtwij." bude-li kto kym prorazen:38 ano kryfta proradyl czeledyn geho, nebudu-ly koho wlaîtnij w29 czeſt gmyety, yakoz iluffye: ano kryftus mezy ſwe3e IJan 1, 11.] przyffel, a ſwogy geho neprzygely.* oftanu-ly koho w nuzy przyetelee 90 a znamij geho: ano kryſta oſtali w nvzy apofítolee geho, az y ſwaty petr [Mat. 26, 33 a ſlybowaw I ny2 y na ſmrt gijti, wiak zaprzyel byl geho.* bude-li kto zacz 70 n.] proſyty koho, w nyemz geho ſnad nevílyſlij: ano kryítus zadal pijti a daan gemu oczet i zluczij.* bude-li kto oklaman, ez przygme nyekoho newyer- neho: ano] kryftus gydafſe przyyal w urzad'l apofftolíky, ne by2 ſye okla- 95 mal, genz wyedyel czo czynye, ale aby to nam k utyeffe43 bylo, kdyz my ſye tak oklamame. bude-ly tye czeled kraaſti: ano y“ gydaaſ kradl ſweho [Jan 12, 6. pana.* a kdyz ſyey to fîtalo w zelenem a yadrnem drzyewu, nedyw ſye, (Luk. 23, 31. czot sye fuchemu fftane!*45 paklyg lekarzítwije trzyeba komu, zdaly nenalezne geho w krzyzy 100 pana naſíeho gezukryfta? patrz nan na krzyzy, yakozí6 zydee patrzyechu 4 Mojz. 21, 9. na hada onoho moſazneho, gefíto na drzyewie powyeffen byeffe,* a budeíf vzdrawen ode wſſelykeho ſtareho hada vleptanije! nakazyl-ly twe frdcze ten had ſtary nenawyftij protyw nyekomu,3s ſwoy ged w nye wpuſtyw, chczeff-ly to prawie opatrzyty, ez ſyn bozij, a my geſtie geho neprzyetelee, 105 (Řím. 5, 10. vmrzyel za ny,* aby nam fmrt geho byla vzyteczna, take odpuſtijíſ pron a geho zrzye zawynu ſwemu neprzyetely. bude-lyt fye w tobye tye- lefna buynoît neb neczyftaa zadoft rozmahaty, patrz, kak geft mutyl ſye 159° kryftus w ſwey Il duffy, w tyelefney teſknoſty czekage ſmrty, az ſye [Luk. 22, 44. krwawy pot rzytyl ſ nyeho,* a kakuy boleſt trpyel wyſie na krzyzy; 110 tak tyeleſne lyboſty wzteklu buynoſt potlaczijff w ſobye. bude-lyt hnyew toczyty tebu, patrz, í kakuy pokoruv, i kaku myíly vklydnoftij itrpyel kryftus ſwazanye, zplwanije, byczowanije, az y na krzyzy obyefſenije! bude-lyt tyezko a protywno byti w nyeczyem poſlufſenſtwij, patrz, kak ſt. 2, 51. byl kryftus fwey matcze poddan a yozephowy,* a dal ſye w poſluffen- 115 n Petr. 2, 23. ſtwye y neprzatelom,* ſſel pokornye, yakz kazali, od annafſe k kaypha- ffowy, pak przed pylata, pak przed heroda a opyet za ſye, az gych kaza- nijm y na ſmrt5o ſfel; a fam neíl ſwoy krzyz, lehl na krzyzy, aby gey roz- tahly, yakz by chtyely, a ktera geſt pycha nebo hrdoft, kto by pijlnye obmyílyl pokoru ſyna bozijeho, by nemohl gije potlaczyty? ktereho-li hnye- 120 [Marek 15, 23.] 38 r nadepsáno (porazen). 2 odd. 40 k, d, l protaž. 41 wurzad. 42 Neby. 43 kutyeſle. 44 anoy. 4 malé červ. znam. 4 za tím nepřetržené na krzyzy (pouze konc. y škrabáno). 47 kon. ř. 48 ynakrzyzy. " druhé y tence nadeps. (wnyeczem). 50 ynaſmrt. 51 gezu kryſta. 52 avwyerze. 5 tak rkp. 54 nadepsáno tence (geho vako ſweho). 55 k, kl, hl trze- ba ktomu. — 106. zanas. — 132. fie zatmielo. — 139. prwniemu. — 144.
Strana 291
291 wu nemohl by w ſobye pohaſyty, wyda taku vklydnoſt pana ſweho? czo- lyg kde dobreho, by toho w krzyzy pana naſ-lſeho gezukryfta nalezty nemohl? chcze-ly kto nalezty mudroft a poznaty, czoy dluzen otczy a ma- terzy, wezrzy na krzyz; vzrzijíf, zey kryftus ſwe materze nezapomenul, 125 ale poruczyl gy gynemu myeíto sebe.* chcze wyedyety, zaíluzy-ly czo (Jan 19, 27.] ſwych hrzyechow ſeznanije a zadoít bozije myloſti tahnvcz gyz k ſmrti, patrz na krzyz; tu vílyffijs, ano lotru, geftoy ſye wyernye hrzyeffnym ſeznal a v wyerze mylofty zadal, ray rozkoffy toho dne gemu3 flijben!* nemnyfí-ly, by prawy byl czlowyek kriftus, patrz na krzyz; vzrzijí, ez 130 vmrzyew zaplatyl prawo naſſeho przyrozenije. chczes znamenaty, ez geft take y boh prawy, znamenay krzyz, kakt weſſken itwor zyelee geho yako54 fweho ftworzytele: sluncze ſye zatmylo, zemye fye trzaíla, tak ez onen pan centurio wyda ty dywy przy geho imrty wecze: wyernye syn bozij byelfe toto.* chczeff-ly gyft y toho" byty, zey take gmyel kriftus prawu Marek 15, 39. 135 duffy czlowyeczij, yako y tyelo3, patrz Il na krzyz, an ſklonyw hlawuš5 160" duffy puſtyl! nezda-lyt ſye, by ten, genz na krzyzy wyfal, myel ſudyty zywee y mrtwee, opatrz krzyz geho; vzrzijff, ezt geft y tu ſvvdyl mezy's lotroma, gednoho przyîvvdyl k wyeczney radoſti, druheho zoſtawyl k zatraczenij. chczefí-ly krzyz pylnye opatrzyty, y to vzrzijíí, ez yako ewa chot prwemu 140 adamowy, kdyz byl vinul, wynyata z boku,* takez koftel ſwaty, chot 1 Mojx. 2, 21. gezukryftowa, kdyz vmrzyel kryſtus, z geho boku krwij a wodvv plnee wzala obzywenije a ſwe twarnoſti ſkrze to dogde, nemnyff-ly, by gmyel kryít956 057 ſwych peczy, patrz na krzyz, kak geft myloſtywye vtyeffyl lotra,* kak proſyl za neprzately, kaku gmyel peczy o ſwey matcze; kdyz (Luk. 23, 43.) 145 geft na5s krzyzy na ſwe pomnyel, czot gych zapomene gſa w ſwem kralow- ſtwu? o, czoy nam ſwaty krzyz vzytka przynefl! tyffijcz fîtytow wyſfij na nyem,* fíczyt trpedlnoſti protyw hnyewu,3 pokory fîtyt protyw [Ps. Šal. 4, 4.] pyfſe3, y rozlycznij" fítijty gynij protyw rozlycz-nym gynym hrzye- chom." tuy odyenije rytyerzítwa kralowſtwa nebeſſkeho, tu odplata wyer- 150 nych bozijch boyownijkow. na malu chwijly onen lotr w tom bogy pobyl, wzal odplatu wyecznv radoſt. tu braffe fítijt trpedlnofty, gefto mluwyeffe rzka: my trpijme ſprawedlijwye, hodnv gíme pokutu wzyely ſwym zlym czynom; ale tentoy nycz zleho nevczynyl.* tuy wzal odplatu, kdyz rzekl Luk. 23, 41. gemu kryftus: dnes ſe mnv budeff w ragy.* kdyz vmrzyel kryftus, vmrzyel t. 23, 43. 155 lotr potom a w dobrem" fſel dokonanij." [Luk. 23, 43.] a protoz, kdyz y ty vmrzeíí, kdyz na ſvydu fítanes, budes gmyety vkaranije z nedokonanije plne dobroty, a ezs1 ſye í prazdnyma rukama przed oblyczegem82 bozijm vkazal. wyz, aby zawolal k kryftu a rzekl ſwobodnye: pane, tyff pro mye raczyl czlowyekem byti a nyczehos zleho 160 nevczynyl, anys obmeſíkal czo dobreho! omluw, profyt, mu nedokonaloft protaženy. 5 kon. ř. 5 z pův. od podtečkováním a nadtečkováním d (odíwych). 58 h, ch protaž. 5' awdobrem. 60 červ. znam. odstavce. 61 aez na konci ř. = a ež s'. c2 odd. 63 chybí sloveso řídící (patrně třeba čísti: donidž s'). 64 nefam. 65 nezíwych. 19*
291 wu nemohl by w ſobye pohaſyty, wyda taku vklydnoſt pana ſweho? czo- lyg kde dobreho, by toho w krzyzy pana naſ-lſeho gezukryfta nalezty nemohl? chcze-ly kto nalezty mudroft a poznaty, czoy dluzen otczy a ma- terzy, wezrzy na krzyz; vzrzijíf, zey kryftus ſwe materze nezapomenul, 125 ale poruczyl gy gynemu myeíto sebe.* chcze wyedyety, zaíluzy-ly czo (Jan 19, 27.] ſwych hrzyechow ſeznanije a zadoít bozije myloſti tahnvcz gyz k ſmrti, patrz na krzyz; tu vílyffijs, ano lotru, geftoy ſye wyernye hrzyeffnym ſeznal a v wyerze mylofty zadal, ray rozkoffy toho dne gemu3 flijben!* nemnyfí-ly, by prawy byl czlowyek kriftus, patrz na krzyz; vzrzijí, ez 130 vmrzyew zaplatyl prawo naſſeho przyrozenije. chczes znamenaty, ez geft take y boh prawy, znamenay krzyz, kakt weſſken itwor zyelee geho yako54 fweho ftworzytele: sluncze ſye zatmylo, zemye fye trzaíla, tak ez onen pan centurio wyda ty dywy przy geho imrty wecze: wyernye syn bozij byelfe toto.* chczeff-ly gyft y toho" byty, zey take gmyel kriftus prawu Marek 15, 39. 135 duffy czlowyeczij, yako y tyelo3, patrz Il na krzyz, an ſklonyw hlawuš5 160" duffy puſtyl! nezda-lyt ſye, by ten, genz na krzyzy wyfal, myel ſudyty zywee y mrtwee, opatrz krzyz geho; vzrzijff, ezt geft y tu ſvvdyl mezy's lotroma, gednoho przyîvvdyl k wyeczney radoſti, druheho zoſtawyl k zatraczenij. chczefí-ly krzyz pylnye opatrzyty, y to vzrzijíí, ez yako ewa chot prwemu 140 adamowy, kdyz byl vinul, wynyata z boku,* takez koftel ſwaty, chot 1 Mojx. 2, 21. gezukryftowa, kdyz vmrzyel kryſtus, z geho boku krwij a wodvv plnee wzala obzywenije a ſwe twarnoſti ſkrze to dogde, nemnyff-ly, by gmyel kryít956 057 ſwych peczy, patrz na krzyz, kak geft myloſtywye vtyeffyl lotra,* kak proſyl za neprzately, kaku gmyel peczy o ſwey matcze; kdyz (Luk. 23, 43.) 145 geft na5s krzyzy na ſwe pomnyel, czot gych zapomene gſa w ſwem kralow- ſtwu? o, czoy nam ſwaty krzyz vzytka przynefl! tyffijcz fîtytow wyſfij na nyem,* fíczyt trpedlnoſti protyw hnyewu,3 pokory fîtyt protyw [Ps. Šal. 4, 4.] pyfſe3, y rozlycznij" fítijty gynij protyw rozlycz-nym gynym hrzye- chom." tuy odyenije rytyerzítwa kralowſtwa nebeſſkeho, tu odplata wyer- 150 nych bozijch boyownijkow. na malu chwijly onen lotr w tom bogy pobyl, wzal odplatu wyecznv radoſt. tu braffe fítijt trpedlnofty, gefto mluwyeffe rzka: my trpijme ſprawedlijwye, hodnv gíme pokutu wzyely ſwym zlym czynom; ale tentoy nycz zleho nevczynyl.* tuy wzal odplatu, kdyz rzekl Luk. 23, 41. gemu kryftus: dnes ſe mnv budeff w ragy.* kdyz vmrzyel kryftus, vmrzyel t. 23, 43. 155 lotr potom a w dobrem" fſel dokonanij." [Luk. 23, 43.] a protoz, kdyz y ty vmrzeíí, kdyz na ſvydu fítanes, budes gmyety vkaranije z nedokonanije plne dobroty, a ezs1 ſye í prazdnyma rukama przed oblyczegem82 bozijm vkazal. wyz, aby zawolal k kryftu a rzekl ſwobodnye: pane, tyff pro mye raczyl czlowyekem byti a nyczehos zleho 160 nevczynyl, anys obmeſíkal czo dobreho! omluw, profyt, mu nedokonaloft protaženy. 5 kon. ř. 5 z pův. od podtečkováním a nadtečkováním d (odíwych). 58 h, ch protaž. 5' awdobrem. 60 červ. znam. odstavce. 61 aez na konci ř. = a ež s'. c2 odd. 63 chybí sloveso řídící (patrně třeba čísti: donidž s'). 64 nefam. 65 nezíwych. 19*
Strana 292
292 (l Petr. 2, 21.] twe dokonalee iwrchowanije! a rzczy y wijecze: boze otcze, i prazdnyma 160b rukama przed tebu negſem; to, czoy na5e ſwyetye twoy ſyn czynyl, za myet geft czynyl, za geho ſwatoſtij mohu ſye ſkryty hnyewu tweho; imrt geho zaſtrze mye przed ſmrtij'2; vtrpenije geho to nahradij, geſſto bych ya gmyel trpyety, pokanije hodneho ſem nevczynyl, by doſti bylo za me 165 hrzyechy ; ont geft me wife nahradyl nedoſtatky. wijecze ſem ſye myel mutyty pycze ſwych hrzyechow ; ale on fye mutyl pross mye, on modlyl ſye za mye, aby mye wyplatyl od wyecznee ſmrty. acz ſwym zaſluzenijm kralowſtwa nebeſkeho nebyl bych hoden, ale ez vvd gſem geho, on ma hlawa, mam s ſwu hlawuv kralowaty, ont geft to ſam powyedyel rzka: 170 otcze, chczyt, aby ty, geſtos my ge dal, tu, kdez ya gſem, ſe mnv byli.* tak, rzku, wyz, aby mohl tuto odpowyed v prawdye gmyety, po wife ſwe dny, donydz3 na ſwyetye, gſa wdyeczen ſynv bozijemu, zey raczyl to vylee a ten krzyz pro tye podgyety, at by w tom ſpomohl, czoz ty ne- mozefí, a56 gelykz mozeíí, bera przijklad, aby take nyeczo trpyel! ay, 175 w ktereyt nadyegy ſluha bozij moz vtyechu gmyety, ne ſam“ w ſobye, ne z ſwych ſkutkow,66 ale ſkrze krzyz pana nafſeho gezukriſta! w tom geſt naffe obzywenye, w tom zdrawije nafſe, w tom przyklady ſpafly- tedlnij. kryftus na krzyzy trpyel a vmrzyel oſtawyw nam przijklad.* a czoy'2 ſkrytee ſwatoſty w krzyzy ſwateem! dobre geſt prozrzyety pijímo; 180 ale taynvv a ſkrytvv mocz poznaty ſwateho krzyze nad" to geſt dobree. czijſti geft pijſmo, neb welmye rozvm oſwyeczyge; ale ſwaty krzyz pijlnye ſrdczem ſpatrzowati, rozochwij a wzbudij zadoſt k bozij myloſti a da k tr- pedlnoſti poſylenije.“8 to, czoz ma czynyty krzyeftyan, kteru-ly ma nadyegi gmyety, netolyk napſano, ale yako wyryto moz to vzrzyety w krzyzy 185 ſwatem; to, geſto rzeczij knyhy vkazugij, ſkutkem vkazuge krzyz pana naííeho; to, geftoy ſkryto przed mudrczy tohoto ſwyeta, ſproftnym na- [Mat. 11, 25. boznym otewrzyenoy* w ſwatem krzyzy. a protoz dobrze geft rzekl ſwaty pawel:" odítup to ode mne, bych ſye ya w gynem w czem ſwelyczal, Gal. 6, 14. gedynee w krzyzy Il pana nafſeho gezukryfta,70* genz kralyge f otczem 190 161° y f duchem"1 swatym wyeczny boh geden. amen. Jan 17, 24. v welyky patek rzyecz tato, amen. ke2 wzbuzenij nabozenſtwije chczy wam dnes y ſobye ty knyzky czijſti, geſto flowu oftnecz myloſti, neb tyemy rzeczmy ſwaty bernart" pobadal k myloſti ſrdcze ſweho y gynych take, wzpomynage k nam we- 66 k, k protaž. 57 kon. ř. c8 zde ve vnitřní mezeře sloupců přikreslena ruka s ukazováčkem vztyčeným k pravému sloupcí. 8 červ. podtrž. 70 k protaž. 1 yíduchem. 1 červ. nadpis hned za Amen zabírá půldruha řádku. 2 K na tři ř. kterak. — 144. yaku. — 152. hodnij gíme pokutu wzieti. — 160. aniz gly ob- meſíkal. — 161. aktomu rzczy. — 173. donizd. — 175. ayakoz mozeís. 189. weliczal.
292 (l Petr. 2, 21.] twe dokonalee iwrchowanije! a rzczy y wijecze: boze otcze, i prazdnyma 160b rukama przed tebu negſem; to, czoy na5e ſwyetye twoy ſyn czynyl, za myet geft czynyl, za geho ſwatoſtij mohu ſye ſkryty hnyewu tweho; imrt geho zaſtrze mye przed ſmrtij'2; vtrpenije geho to nahradij, geſſto bych ya gmyel trpyety, pokanije hodneho ſem nevczynyl, by doſti bylo za me 165 hrzyechy ; ont geft me wife nahradyl nedoſtatky. wijecze ſem ſye myel mutyty pycze ſwych hrzyechow ; ale on fye mutyl pross mye, on modlyl ſye za mye, aby mye wyplatyl od wyecznee ſmrty. acz ſwym zaſluzenijm kralowſtwa nebeſkeho nebyl bych hoden, ale ez vvd gſem geho, on ma hlawa, mam s ſwu hlawuv kralowaty, ont geft to ſam powyedyel rzka: 170 otcze, chczyt, aby ty, geſtos my ge dal, tu, kdez ya gſem, ſe mnv byli.* tak, rzku, wyz, aby mohl tuto odpowyed v prawdye gmyety, po wife ſwe dny, donydz3 na ſwyetye, gſa wdyeczen ſynv bozijemu, zey raczyl to vylee a ten krzyz pro tye podgyety, at by w tom ſpomohl, czoz ty ne- mozefí, a56 gelykz mozeíí, bera przijklad, aby take nyeczo trpyel! ay, 175 w ktereyt nadyegy ſluha bozij moz vtyechu gmyety, ne ſam“ w ſobye, ne z ſwych ſkutkow,66 ale ſkrze krzyz pana nafſeho gezukriſta! w tom geſt naffe obzywenye, w tom zdrawije nafſe, w tom przyklady ſpafly- tedlnij. kryftus na krzyzy trpyel a vmrzyel oſtawyw nam przijklad.* a czoy'2 ſkrytee ſwatoſty w krzyzy ſwateem! dobre geſt prozrzyety pijímo; 180 ale taynvv a ſkrytvv mocz poznaty ſwateho krzyze nad" to geſt dobree. czijſti geft pijſmo, neb welmye rozvm oſwyeczyge; ale ſwaty krzyz pijlnye ſrdczem ſpatrzowati, rozochwij a wzbudij zadoſt k bozij myloſti a da k tr- pedlnoſti poſylenije.“8 to, czoz ma czynyty krzyeftyan, kteru-ly ma nadyegi gmyety, netolyk napſano, ale yako wyryto moz to vzrzyety w krzyzy 185 ſwatem; to, geſto rzeczij knyhy vkazugij, ſkutkem vkazuge krzyz pana naííeho; to, geftoy ſkryto przed mudrczy tohoto ſwyeta, ſproftnym na- [Mat. 11, 25. boznym otewrzyenoy* w ſwatem krzyzy. a protoz dobrze geft rzekl ſwaty pawel:" odítup to ode mne, bych ſye ya w gynem w czem ſwelyczal, Gal. 6, 14. gedynee w krzyzy Il pana nafſeho gezukryfta,70* genz kralyge f otczem 190 161° y f duchem"1 swatym wyeczny boh geden. amen. Jan 17, 24. v welyky patek rzyecz tato, amen. ke2 wzbuzenij nabozenſtwije chczy wam dnes y ſobye ty knyzky czijſti, geſto flowu oftnecz myloſti, neb tyemy rzeczmy ſwaty bernart" pobadal k myloſti ſrdcze ſweho y gynych take, wzpomynage k nam we- 66 k, k protaž. 57 kon. ř. c8 zde ve vnitřní mezeře sloupců přikreslena ruka s ukazováčkem vztyčeným k pravému sloupcí. 8 červ. podtrž. 70 k protaž. 1 yíduchem. 1 červ. nadpis hned za Amen zabírá půldruha řádku. 2 K na tři ř. kterak. — 144. yaku. — 152. hodnij gíme pokutu wzieti. — 160. aniz gly ob- meſíkal. — 161. aktomu rzczy. — 173. donizd. — 175. ayakoz mozeís. 189. weliczal.
Strana 293
293 5 lyku bozij myloít4, zey prob ny raczyl czlowyekem byti a ynhed“ z dye- tynv trpyeti poczal, az y ſmrt pak trpyel w plnem gyz wyeku a za nafſe" hrzyechy byl obyetij nas ſwatem krzyzy. y pfal geſt wſyczku rzyecz tuto ſwaty bernart' rzka:10 klanyeme ſye tobye, krali yzrahelíky, ſwyetloſti lydíka, knyezie nad 10 kralill zemíkymy, pane andyelíkych zaftupow, moczi wíſemohuczyeho boha przyefylna. klanyeme ſye tobye, draha mzdo nafíeho wykupenije, obyeti pokoyna, geftos ſama ſladkofſtij ſwe wonye neſſlychanee otcze, genz na wyſofty przebywa, aby wzhledl na ponyzeſne]2 wye-lczy, naklonyla3 a fynom, gefto v bozijem hnyewu przebywachu, myloſtywas nawratyla. 15 twe mylofrdye, hofpodyne, kazem; twe ſladkoſti pamyet obloznye mlu- Sermo de vita et passione Domini (Stimulus amo- ris). L. CLXXXIV, col. 953—666 a CLVIII, col. 709 SS. 3 červ. podtrž. 4 rkp.: "myloft "bozij. 5 kon. ř. 6 odd. 7 Azanafíe. 8 kon. ř. * červ. podtrž. 10 malé červ. znamení. 11 odd. 12 rkp.: ponyze; rkp. Strahov. i text ob- sažený v evangeliu sv. Matouše s homiliemi, jež vydal J. Holub (H), má: ponyzene. 1. v weliky patek rzečz tato (modře). — 5. pronas. — 13. naponijzene 9 nn.: Za základ položil jsem text, jak byl vydán Gerberonem mezi díly sv. Anselma (ve svazku CLVIII. Migneovy Patrologie latinské), poněvadž je to vy- dání kritičtější (i s různočteními jiných rukopisů). Překlad český, jak pověděno v Úvodě, nekryje se s ním úplně, ale přece poněkud více, než s textem otištěným mezi pracemi Bernardovými (P. L. CLXXXIV), jehož podstatnější odchylky podávám v závorkách kulatých a označuji písmenem B. Text latinský, pokud zůstal nepřeložen, otiskuji v závorkách hranatých. [(B 1.) Jesum Nazarenum a Judaeis innocenter condemnatum, a gentibus cruci affixum (B crucifixum), nos Christiani divinis honoremus obsequiis. Salvatoris infirma nos, qui Christi sumus, reverenter venerari, amanter amplecti, fortiter imitari dignum est et salubre et honorificum. Haec enim sunt instrumenta fortissima ; quibus omnipotens virtus et investigabilis sapientia Dei restaurationem mundi potenter ac mirifice operata est, et usque modo operatur. Christus Dominus minoratus est [paulominus] ab angelis, ut nos aequaret angelis, et quis propter Christum se non humiliet? Christus Dominus pro peccatis nostris crucifixus est et crucis amara (B crucem amaram) suis amatoribus dulcoravit; mortuus est et mortem enecavit, ut viveremus per illum; et quis non amet Christum Dominum? quis non patiatur pro Christo? Christus per crucis ignominiam ad supernae claritatis gloriam transivit (B transit), et data est ei pro sua reverentia a Deo Patre omnis potestas in coelo et in terra (Matth. XXVIII, 18): ut adorent eum omnes angeli Dei, et in nomine ejus (B in nomine Jesu) omne genus (B genu) flectatur coelestium, terrestrium et infernorum (Phil. II, 10). (B 2.) Ubi est [ergo] gloriatio tua, o Christiane, nisi in nomine crucifixi Do- mini tui Jesu Christi (B Domini Dei tui), in nomine, quod est super omne nomen, in quo qui benedictus est super terram, benedicetur in coelis? Gloriamini in nomine sancto ejus, filii redemptionis (B in nomine Filii Redemptoris); date honorem Salvatori vestro (B illi Salvatori nostro), qui magna fecit in vobis (B in nobis), et magnificate nomen ejus mecum dicentes:] Adoramus te, Christe, Rex Israel, princeps regum terrae, lux gentium (B rex Israel pariter et Gentium, princeps regum terrae, Domine Deus), Domine sabaoth, virtus Dei omnipotentis fortissima. Adoramus te, pretiosum redemptionis nostrae pretium (B pretiosum pretium redemptionis nostrae), hostia pacifica (B hostiam pacificam), quae (B qui) sola odoris tui mirabili suavitate (Bodoris tui suavitate inaestimabili) Patrem, qui in coelis (B in altis) habitat, ad respiciendum
293 5 lyku bozij myloít4, zey prob ny raczyl czlowyekem byti a ynhed“ z dye- tynv trpyeti poczal, az y ſmrt pak trpyel w plnem gyz wyeku a za nafſe" hrzyechy byl obyetij nas ſwatem krzyzy. y pfal geſt wſyczku rzyecz tuto ſwaty bernart' rzka:10 klanyeme ſye tobye, krali yzrahelíky, ſwyetloſti lydíka, knyezie nad 10 kralill zemíkymy, pane andyelíkych zaftupow, moczi wíſemohuczyeho boha przyefylna. klanyeme ſye tobye, draha mzdo nafíeho wykupenije, obyeti pokoyna, geftos ſama ſladkofſtij ſwe wonye neſſlychanee otcze, genz na wyſofty przebywa, aby wzhledl na ponyzeſne]2 wye-lczy, naklonyla3 a fynom, gefto v bozijem hnyewu przebywachu, myloſtywas nawratyla. 15 twe mylofrdye, hofpodyne, kazem; twe ſladkoſti pamyet obloznye mlu- Sermo de vita et passione Domini (Stimulus amo- ris). L. CLXXXIV, col. 953—666 a CLVIII, col. 709 SS. 3 červ. podtrž. 4 rkp.: "myloft "bozij. 5 kon. ř. 6 odd. 7 Azanafíe. 8 kon. ř. * červ. podtrž. 10 malé červ. znamení. 11 odd. 12 rkp.: ponyze; rkp. Strahov. i text ob- sažený v evangeliu sv. Matouše s homiliemi, jež vydal J. Holub (H), má: ponyzene. 1. v weliky patek rzečz tato (modře). — 5. pronas. — 13. naponijzene 9 nn.: Za základ položil jsem text, jak byl vydán Gerberonem mezi díly sv. Anselma (ve svazku CLVIII. Migneovy Patrologie latinské), poněvadž je to vy- dání kritičtější (i s různočteními jiných rukopisů). Překlad český, jak pověděno v Úvodě, nekryje se s ním úplně, ale přece poněkud více, než s textem otištěným mezi pracemi Bernardovými (P. L. CLXXXIV), jehož podstatnější odchylky podávám v závorkách kulatých a označuji písmenem B. Text latinský, pokud zůstal nepřeložen, otiskuji v závorkách hranatých. [(B 1.) Jesum Nazarenum a Judaeis innocenter condemnatum, a gentibus cruci affixum (B crucifixum), nos Christiani divinis honoremus obsequiis. Salvatoris infirma nos, qui Christi sumus, reverenter venerari, amanter amplecti, fortiter imitari dignum est et salubre et honorificum. Haec enim sunt instrumenta fortissima ; quibus omnipotens virtus et investigabilis sapientia Dei restaurationem mundi potenter ac mirifice operata est, et usque modo operatur. Christus Dominus minoratus est [paulominus] ab angelis, ut nos aequaret angelis, et quis propter Christum se non humiliet? Christus Dominus pro peccatis nostris crucifixus est et crucis amara (B crucem amaram) suis amatoribus dulcoravit; mortuus est et mortem enecavit, ut viveremus per illum; et quis non amet Christum Dominum? quis non patiatur pro Christo? Christus per crucis ignominiam ad supernae claritatis gloriam transivit (B transit), et data est ei pro sua reverentia a Deo Patre omnis potestas in coelo et in terra (Matth. XXVIII, 18): ut adorent eum omnes angeli Dei, et in nomine ejus (B in nomine Jesu) omne genus (B genu) flectatur coelestium, terrestrium et infernorum (Phil. II, 10). (B 2.) Ubi est [ergo] gloriatio tua, o Christiane, nisi in nomine crucifixi Do- mini tui Jesu Christi (B Domini Dei tui), in nomine, quod est super omne nomen, in quo qui benedictus est super terram, benedicetur in coelis? Gloriamini in nomine sancto ejus, filii redemptionis (B in nomine Filii Redemptoris); date honorem Salvatori vestro (B illi Salvatori nostro), qui magna fecit in vobis (B in nobis), et magnificate nomen ejus mecum dicentes:] Adoramus te, Christe, Rex Israel, princeps regum terrae, lux gentium (B rex Israel pariter et Gentium, princeps regum terrae, Domine Deus), Domine sabaoth, virtus Dei omnipotentis fortissima. Adoramus te, pretiosum redemptionis nostrae pretium (B pretiosum pretium redemptionis nostrae), hostia pacifica (B hostiam pacificam), quae (B qui) sola odoris tui mirabili suavitate (Bodoris tui suavitate inaestimabili) Patrem, qui in coelis (B in altis) habitat, ad respiciendum
Strana 294
294 wijme; tobye, gezukrifte,14 obyet chwaly wzdawame pro welyku twu dobrotu, geftos gy vkazal nam, ſyemeny zlemu a ſynom hrzyeffnym a zatraczenym. neb kdyz byechom protywnyczy twogy, hoſpodyne, a ſtara ſmrt nad wſym czlowyeczîtwijm neprawe panſtwo vkazowafſe, gijzto wîſeczko 20 ſyemye adamowo pro prwnij hrzyech byeſſe poddano, wzpomenul gſy na ſwe ſſczedree myloſrdije a ſhledl gſy i wyſokeho ſweho przyebytka na vdolee toto plnee placze a hubenſtwije, wydyel ſy ſvvzenije lydu ſweho, a gſa ſweho myloſrdije dotczen ſladkofîtij wnytrz ſam w ſobye, przyczynyl gſy myſlyti o nas myſſlenije pokoge a wykupenije. a zagyſte gſa ſyn bozij, 25 boh prawy, i bohem otczem a s ſwatyml5 duchem wyeczny a tehoz boz- ftwije, w ſwyetloſti przebywage w nedochodney negmyel gly mrzkofty 161b w tento w naff ſmrtedlny przyebytekls ſwe wyfoîty nachylyty, kdez by y8 zkuffyl naſſeho hubenſtwije y zahladyl ge, y nawratyll nafi k ſpaſſenij. malo ſye zdalo twemu myloſrdij k dokonanij ſpaſſenye naſſeho, aby byl 30 cherubyna nebo ſeraphyna nebo nyetereho z andyelow poſlal, ale ſam gſy raaczyl k nam przygyty kazanij“ ſweho otcze, gehoz welyke mylo- ſrdije w tobye gſme poznaly przyfſel gſy zagyſtee nepromyenyge mijeſta, ale ſam ſye nam ſkrze ozlowyeczſtwijell naſſe vkazuge, sſtupyl gly i kra- lowe ftolycze i wyfofti ſwe chwaly v pokornvv a w zawrzenvv,17 gelykoz 35 w gegije oczij, panv 18 geftole geft prwaa byla slybem czyftoty zapeczetyena. 13 hl, l protaž. 14 gezu kriſte. 15 asiwatym. 16 dl, b, k protaž. 1' awzawrzenvv. 18 zkratka uprostřed ř. 1 za tím nepřetržená černá výplň b. 20 Omyloftywee. 21 oprzyedywne. 22 v rkp. chybí; doplňuji podle H. 264, 30. 23 b, P, ch protaž. wieczy ] . — 31. niektereho. — 36. prwnij. — 39. wmaterzy. — 48. wſfeczken humilia inclinasti et solus ipse ipsum placabilem (B et filiis ita placabilem, C et filiis irae) reddidisti. Tuas, Christe, miserationes praedicamus; tuae suavitatis memoriam cum abundantia eructamus; tibi, Christe, sacrificium laudis immolamus, pro multi- tudine bonitatis tuae, quam ostendisti nobis, semini nequam, filiis sceleratis (B sce- leratis et perditis). Cum enim adhuc essemus inimici tui, Domine, et mors antiqua (B iniqua) in omnem carnem exerceret [C iniquum] dominium, cui omne semen Adam lege primordialis culpae obnoxium erat, recordatus es uberrimae (B verbi) misericordiae tuae et prospexisti de (B ex) sublimi habitatione tua in hanc vallem plorationis et miseriae. Vidisti [Domine] afflictionem populi tui et tactus dulcore charitatis in- trinsecus, apposuisti cogitare super nos cogitationes pacis et redemptionis. (B 3.) Et quidem cum esses Filius Dei, verus Deus, Deo Patri sanctoque Spiritui coaeternus et consubstantialis, lucem habitans inaccessibilem (I Tim. VI, 16), [portansque omnia verbo virtutis tuae (Hebr. I, 3)], non despexisti in hoc nostrae mortalitatis ergastulum altitudinem tuam inclinare, ubi nostram et gustares et absorberes mise- riam, nosque reparares ad gloriam. Parum fuit charitati tuae ad consummandum opus nostrae salutis cherubim aut seraphim aut unum ex angelis destinare; ipse ad nos venire dignatus es per mandatum Patris, cujus nimiam charitatem experti sumus in te. Venisti, inquam, non locum mutando, sed praesentiam tuam nobis per carnem exhibendo. Descendisti (B Venisti) a regali solio sublimis gloriae tuae in humilem et abjectam in oculis suis puellam, primo (B pio) virginalis continentiae voto sigillatam. In cujus sacro utero Spiritus sancti inenarrabilis virtus et te concipi
294 wijme; tobye, gezukrifte,14 obyet chwaly wzdawame pro welyku twu dobrotu, geftos gy vkazal nam, ſyemeny zlemu a ſynom hrzyeffnym a zatraczenym. neb kdyz byechom protywnyczy twogy, hoſpodyne, a ſtara ſmrt nad wſym czlowyeczîtwijm neprawe panſtwo vkazowafſe, gijzto wîſeczko 20 ſyemye adamowo pro prwnij hrzyech byeſſe poddano, wzpomenul gſy na ſwe ſſczedree myloſrdije a ſhledl gſy i wyſokeho ſweho przyebytka na vdolee toto plnee placze a hubenſtwije, wydyel ſy ſvvzenije lydu ſweho, a gſa ſweho myloſrdije dotczen ſladkofîtij wnytrz ſam w ſobye, przyczynyl gſy myſlyti o nas myſſlenije pokoge a wykupenije. a zagyſte gſa ſyn bozij, 25 boh prawy, i bohem otczem a s ſwatyml5 duchem wyeczny a tehoz boz- ftwije, w ſwyetloſti przebywage w nedochodney negmyel gly mrzkofty 161b w tento w naff ſmrtedlny przyebytekls ſwe wyfoîty nachylyty, kdez by y8 zkuffyl naſſeho hubenſtwije y zahladyl ge, y nawratyll nafi k ſpaſſenij. malo ſye zdalo twemu myloſrdij k dokonanij ſpaſſenye naſſeho, aby byl 30 cherubyna nebo ſeraphyna nebo nyetereho z andyelow poſlal, ale ſam gſy raaczyl k nam przygyty kazanij“ ſweho otcze, gehoz welyke mylo- ſrdije w tobye gſme poznaly przyfſel gſy zagyſtee nepromyenyge mijeſta, ale ſam ſye nam ſkrze ozlowyeczſtwijell naſſe vkazuge, sſtupyl gly i kra- lowe ftolycze i wyfofti ſwe chwaly v pokornvv a w zawrzenvv,17 gelykoz 35 w gegije oczij, panv 18 geftole geft prwaa byla slybem czyftoty zapeczetyena. 13 hl, l protaž. 14 gezu kriſte. 15 asiwatym. 16 dl, b, k protaž. 1' awzawrzenvv. 18 zkratka uprostřed ř. 1 za tím nepřetržená černá výplň b. 20 Omyloftywee. 21 oprzyedywne. 22 v rkp. chybí; doplňuji podle H. 264, 30. 23 b, P, ch protaž. wieczy ] . — 31. niektereho. — 36. prwnij. — 39. wmaterzy. — 48. wſfeczken humilia inclinasti et solus ipse ipsum placabilem (B et filiis ita placabilem, C et filiis irae) reddidisti. Tuas, Christe, miserationes praedicamus; tuae suavitatis memoriam cum abundantia eructamus; tibi, Christe, sacrificium laudis immolamus, pro multi- tudine bonitatis tuae, quam ostendisti nobis, semini nequam, filiis sceleratis (B sce- leratis et perditis). Cum enim adhuc essemus inimici tui, Domine, et mors antiqua (B iniqua) in omnem carnem exerceret [C iniquum] dominium, cui omne semen Adam lege primordialis culpae obnoxium erat, recordatus es uberrimae (B verbi) misericordiae tuae et prospexisti de (B ex) sublimi habitatione tua in hanc vallem plorationis et miseriae. Vidisti [Domine] afflictionem populi tui et tactus dulcore charitatis in- trinsecus, apposuisti cogitare super nos cogitationes pacis et redemptionis. (B 3.) Et quidem cum esses Filius Dei, verus Deus, Deo Patri sanctoque Spiritui coaeternus et consubstantialis, lucem habitans inaccessibilem (I Tim. VI, 16), [portansque omnia verbo virtutis tuae (Hebr. I, 3)], non despexisti in hoc nostrae mortalitatis ergastulum altitudinem tuam inclinare, ubi nostram et gustares et absorberes mise- riam, nosque reparares ad gloriam. Parum fuit charitati tuae ad consummandum opus nostrae salutis cherubim aut seraphim aut unum ex angelis destinare; ipse ad nos venire dignatus es per mandatum Patris, cujus nimiam charitatem experti sumus in te. Venisti, inquam, non locum mutando, sed praesentiam tuam nobis per carnem exhibendo. Descendisti (B Venisti) a regali solio sublimis gloriae tuae in humilem et abjectam in oculis suis puellam, primo (B pio) virginalis continentiae voto sigillatam. In cujus sacro utero Spiritus sancti inenarrabilis virtus et te concipi
Strana 295
295 w gegijez ſwatem zywotu gedyna ſwateho ducha neſlychanaa mocz tye geft y poczala y narodyla v prawem czlowyeczſtwij, tak ze any welykoſti bozftwije w tobye, any czyftoty paneníke v materzy nezlomyl przyczynek 40 narozenije. o myloftywee,20 o przyedywne21 raaczenye! boh neſlychane chwaly czrwkem hubenym newzhrdal [jsi 22 byti; paan wſſech2 gſa panoſſij a ſluhvv chtyel gly ſye vkazaty! maalot ſye zdalo, aby byl nafijm otczem, ale y bratrem naffijm raczyl gſy byti. ty take, hoípodyne, gemuz y zadnee wyeczy 45 potrzebije nenye, v poczatcze tweho narozenije neſtrachowal ſy ſye za- wrzene chudoby nepokoge pokuſyty. neb, yakz pijſmo prawij, kdyz gſy ſye narodyl, nemohl gſy hoſpody v myeſtye gmyety, any kolebky, gefito by byla twe dyetynſtwije vkogyla; ale ty, geſto wef ſwyet24 w ſwey rucze drzijf yako w hrfty gey obklyczyw,25 v mrzute geſlyczky ſmrduteho chlewa 50 w rufſky gſa obynut gſy polozen. a gefſtyez ty geflyczky od nyemych howad matka twa yako v pogyczku wzala, raduyte ſye, raduyte ſye wy, geſto w zawrzyeney chudobye krmyte ſye, neb ſ wamy boh ne w rozkofly28 kraſney, ale w chudobye; any moz nalezen byty w zemy tyech, geſto rozkofſny zywot wedvv. czoz ſye gyz, o bohatcze, chlubijí wijecze, blatna 55 wyeczy,27 w odpoczywanij tweho li loze pijſaneho a rozkofſneho,2 kdyz kral nad krali ſwym odpoczywanijm poſtely chudych lydij pocztyty raaczyl? rozkoffne dyetatko, w gehoz moczy geft wiſeczko, mymo2 hedwabne twe loze twrdvy ſlamyczku, geſto dobytek gije, k lozi ſwemu wzwolylo ſobie, a ty poſtele ſproftnee nenawydijf!30 a twa przyelyfína mladoſt, myly gezu- 60 kryſte," od2 neprzatelſkych meczow nebyla bezpeczna. neb geſtye gly 162" 24 weffwyet. 25 ob klyczyw. 2 newrozkoffy. 27 slovosled jest, myslím, porušen srv. H. 265, 1. 28 l, h, k protaž. 2 kon. ř. 30 červ. znam. odstavce. 31 gezu kryfte fecit, et nasci in vera humanitatis natura (B in verae humilitatis natura), ita ut nec majestatem divinitatis in te, nec integritatem virginitatis in Matre violaret nativitatis occasio. O amanda, o admiranda dignatio! Deus immensae gloriae, vermis contempti- bilis fieri non despexisti; Dominus omnium, conservus servorum apparere voluisti. Parum tibi visum est Patrem te nostrum (B nobis) esse (B et dominum); etiam [Domine] frater noster esse dignatus es. Et tu, Domine [universorum], qui nullam habes indigentiam, inter ipsa nativitatis tuae initia non horruisti abjectissimae paupertatis degustare incommoda. Ut enim ait Scriptura tibi, cum nascereris, non erat locus in diversorio (Luc. II, 7), neque cunabula, quae teneritudinem tuam exciperent, habuisti; sed tu in vili praesepio sordentis stabuli, tu qui terram palmo concludis, involutus panniculis reclinatus es ; et hospitium (B et hoc ipsum), scilicet praesepium a brutis animalibus mater tua mutuo accepit. Consolamini, consolamini qui in sordibus paupertatis enutrimini, quia vobiscum est Deus in paupertate; non cubat in deliciis splendidi cubilis (B cubiculi), non enim invenitur in terra suaviter viventium. Quid ultra gloriaris, o dives, lutea res (B in re lutea), in volutabro lecti picti et delicati, cum Rex regum suo recubitu stramenta pauperum honestare malu- erit? Quid dura strata detestaris, cum tener infantulus, in cujus manu sunt omnia, tuis sericis, tuis plumis duras jumentorum stipulas praelegerit? Sed et tenella [haec)
295 w gegijez ſwatem zywotu gedyna ſwateho ducha neſlychanaa mocz tye geft y poczala y narodyla v prawem czlowyeczſtwij, tak ze any welykoſti bozftwije w tobye, any czyftoty paneníke v materzy nezlomyl przyczynek 40 narozenije. o myloftywee,20 o przyedywne21 raaczenye! boh neſlychane chwaly czrwkem hubenym newzhrdal [jsi 22 byti; paan wſſech2 gſa panoſſij a ſluhvv chtyel gly ſye vkazaty! maalot ſye zdalo, aby byl nafijm otczem, ale y bratrem naffijm raczyl gſy byti. ty take, hoípodyne, gemuz y zadnee wyeczy 45 potrzebije nenye, v poczatcze tweho narozenije neſtrachowal ſy ſye za- wrzene chudoby nepokoge pokuſyty. neb, yakz pijſmo prawij, kdyz gſy ſye narodyl, nemohl gſy hoſpody v myeſtye gmyety, any kolebky, gefito by byla twe dyetynſtwije vkogyla; ale ty, geſto wef ſwyet24 w ſwey rucze drzijf yako w hrfty gey obklyczyw,25 v mrzute geſlyczky ſmrduteho chlewa 50 w rufſky gſa obynut gſy polozen. a gefſtyez ty geflyczky od nyemych howad matka twa yako v pogyczku wzala, raduyte ſye, raduyte ſye wy, geſto w zawrzyeney chudobye krmyte ſye, neb ſ wamy boh ne w rozkofly28 kraſney, ale w chudobye; any moz nalezen byty w zemy tyech, geſto rozkofſny zywot wedvv. czoz ſye gyz, o bohatcze, chlubijí wijecze, blatna 55 wyeczy,27 w odpoczywanij tweho li loze pijſaneho a rozkofſneho,2 kdyz kral nad krali ſwym odpoczywanijm poſtely chudych lydij pocztyty raaczyl? rozkoffne dyetatko, w gehoz moczy geft wiſeczko, mymo2 hedwabne twe loze twrdvy ſlamyczku, geſto dobytek gije, k lozi ſwemu wzwolylo ſobie, a ty poſtele ſproftnee nenawydijf!30 a twa przyelyfína mladoſt, myly gezu- 60 kryſte," od2 neprzatelſkych meczow nebyla bezpeczna. neb geſtye gly 162" 24 weffwyet. 25 ob klyczyw. 2 newrozkoffy. 27 slovosled jest, myslím, porušen srv. H. 265, 1. 28 l, h, k protaž. 2 kon. ř. 30 červ. znam. odstavce. 31 gezu kryfte fecit, et nasci in vera humanitatis natura (B in verae humilitatis natura), ita ut nec majestatem divinitatis in te, nec integritatem virginitatis in Matre violaret nativitatis occasio. O amanda, o admiranda dignatio! Deus immensae gloriae, vermis contempti- bilis fieri non despexisti; Dominus omnium, conservus servorum apparere voluisti. Parum tibi visum est Patrem te nostrum (B nobis) esse (B et dominum); etiam [Domine] frater noster esse dignatus es. Et tu, Domine [universorum], qui nullam habes indigentiam, inter ipsa nativitatis tuae initia non horruisti abjectissimae paupertatis degustare incommoda. Ut enim ait Scriptura tibi, cum nascereris, non erat locus in diversorio (Luc. II, 7), neque cunabula, quae teneritudinem tuam exciperent, habuisti; sed tu in vili praesepio sordentis stabuli, tu qui terram palmo concludis, involutus panniculis reclinatus es ; et hospitium (B et hoc ipsum), scilicet praesepium a brutis animalibus mater tua mutuo accepit. Consolamini, consolamini qui in sordibus paupertatis enutrimini, quia vobiscum est Deus in paupertate; non cubat in deliciis splendidi cubilis (B cubiculi), non enim invenitur in terra suaviter viventium. Quid ultra gloriaris, o dives, lutea res (B in re lutea), in volutabro lecti picti et delicati, cum Rex regum suo recubitu stramenta pauperum honestare malu- erit? Quid dura strata detestaris, cum tener infantulus, in cujus manu sunt omnia, tuis sericis, tuis plumis duras jumentorum stipulas praelegerit? Sed et tenella [haec)
Strana 296
296 v ſladkych prſij ſwe matky byl, kdyz ſye andyel zyewyl yozephowy we ſnye a29 rzka: witan a wezmy dyetye i matku geho a vtecz do egypta; nebt herodes bude hledati dyetyete, aby gye zatratyl! od toho mijefta, zaduczij gezukryſte, poczal gly trpyety . a netolyk trpyel gly ten ne- pokoy w ſwem dyetynîtwije, ale y ſmrt v malych dyetkach, gychz mnoho 65 tyffijczow, any geſtye sfaachu, herodefowo nemyloſrdije zahubylo. a kdyz pomynul wyek dyetyeczítwije tweho, k navczenij na29 po- kory33 gly przyklad oftawyl neb neſedyel gſy w ra-dye mezy pyſí- nymy4 lydmy,3 ale mezy vczenymy34 v pijſmye, tyeze gych a poſluchage, a gſa paan vczenije wſeho a mudroſt ſameho otcze boha. a take gſy nam 70 przijklad oftawyl poſlufſenſtwije, kdyz gly ſwe matky, gſa czyeſarz wſſeho ſwyeta, pokornye byl poſlufen.30 a kdyz gly gyz byl wyeku ftarfíyeho, wyſſel gſy kſpaſſenij ſweho lydu yako obr ſylny, aby ſbyehl czyeſtu wſſeho naffeho hubenftwije . a2° nayprw aby ſye ſwey bratrzij we wiſem rowen vczynyl, kdyz twoy fluha hrzyeſnyky krzí st Jyefe36 ku pokanij, przyítupyl 75 gſy k nyemu yako hrzyefínyk a krzeít od nyeho raaczyls przygyety, gehoz nykdy y zadna gyſkra kterehozkoly37 hrzyechu nepolíkwrnyla. pokrííczen gſy, ale ne tys38 vczyfityen wodamy, ale wody gſu tebu poſwyeczeny, aby pak ſkrze wody34 nas poſwyetyl. po ſwem pak krzfityenij wedenijm ducha ſwateho fſel gly na pvvit, aby puſtennykoweho zywota take dal s0 przijklad . a na puſti3 przyebytek, puoft dnij cztyrzdczat, protywnoft 32 následující geho červ. přetrž. 33 rkp.: pokorny, ale viz LF. 51 (1924), 144. 3 odd. 3 l, d protaž. 36 rkp.: krzyeífe. 37 kterehoz koly. 3 netys. 3 anapuíti. 40 k, l, h, d, ch protaž. " rkp.: kazal, ale srv. H. 265, 10 zd. (vkazal) a latinskou předlohu fwiet. — 61. zgewil. — 78. nety gfy. — 84. zgewnie. — 87. vkazal gſy. — 99. tua, Christe, infantia a persecutorum gladiis tuta non fuit. Adhuc enim inter dulcia matris ubera sugens dependebas, quando apparuit angelus in somnis Joseph dicens: Surge etc. (Matth. II, 13). Jam ex tunc, bone Jesu, pati (B dura pati) coepisti. Non solum autem illam infantiae tuae vexationem in te ipso pertulisti, sed et mortem in pusillis tuis, quorum multa millia inter mamillas matrum pro te Herodis trucidavit immanitas. (B 4.) Infantia vero teneriori decursa, discendae humiliter veritatis (B omittit discendae, C humilitatis) nobis exemplum praebuisti (B tribuisti). Non enim sedisti cum consilio vanitatis (B vanitatum, Psal. XXV, 4), sed in medio doctorum, inter- rogans et audiens illos, cum tamen Dominus scientiarum tu esses (I Reg. II, 3), atque ipsa Dei Patris sapientia. Sed et obedientiae nobis formam praestitisti (B retri- buisti), dum parentum imperio tu, imperator mundi, humiliter subditus exstitisti. At ubi robustioris aetatis plenitudo advenit, [missurus manum ad fortia], egressus es in salutem populi tui, ut gigas fortis (B magnificus) ad currendam viam totius miseriae nostrae (Psal. XVIII, 6). Et primum quidem, ut per omnia te fratribus assimilares, servum tuum baptizantem peccatores in poenitentiam tanquam peccator adiisti; baptizare quoque te (B baptizari te) postulasti, innocens Agne Dei, quem nulla peccati stilla unquam maculavit. Baptizatus es, non te in aquis, sed aquas in te sanctificans (B sanctificas), ut per eas sanctificares nos. De baptismo in desertum in Spiritu fortitudinis egressus es, ut et vitae solitariae in te non deesset exemplum. Solitudinem ac jejunium quadraginta dierum, famis acerbitatem, tentamenta illu-
296 v ſladkych prſij ſwe matky byl, kdyz ſye andyel zyewyl yozephowy we ſnye a29 rzka: witan a wezmy dyetye i matku geho a vtecz do egypta; nebt herodes bude hledati dyetyete, aby gye zatratyl! od toho mijefta, zaduczij gezukryſte, poczal gly trpyety . a netolyk trpyel gly ten ne- pokoy w ſwem dyetynîtwije, ale y ſmrt v malych dyetkach, gychz mnoho 65 tyffijczow, any geſtye sfaachu, herodefowo nemyloſrdije zahubylo. a kdyz pomynul wyek dyetyeczítwije tweho, k navczenij na29 po- kory33 gly przyklad oftawyl neb neſedyel gſy w ra-dye mezy pyſí- nymy4 lydmy,3 ale mezy vczenymy34 v pijſmye, tyeze gych a poſluchage, a gſa paan vczenije wſeho a mudroſt ſameho otcze boha. a take gſy nam 70 przijklad oftawyl poſlufſenſtwije, kdyz gly ſwe matky, gſa czyeſarz wſſeho ſwyeta, pokornye byl poſlufen.30 a kdyz gly gyz byl wyeku ftarfíyeho, wyſſel gſy kſpaſſenij ſweho lydu yako obr ſylny, aby ſbyehl czyeſtu wſſeho naffeho hubenftwije . a2° nayprw aby ſye ſwey bratrzij we wiſem rowen vczynyl, kdyz twoy fluha hrzyeſnyky krzí st Jyefe36 ku pokanij, przyítupyl 75 gſy k nyemu yako hrzyefínyk a krzeít od nyeho raaczyls przygyety, gehoz nykdy y zadna gyſkra kterehozkoly37 hrzyechu nepolíkwrnyla. pokrííczen gſy, ale ne tys38 vczyfityen wodamy, ale wody gſu tebu poſwyeczeny, aby pak ſkrze wody34 nas poſwyetyl. po ſwem pak krzfityenij wedenijm ducha ſwateho fſel gly na pvvit, aby puſtennykoweho zywota take dal s0 przijklad . a na puſti3 przyebytek, puoft dnij cztyrzdczat, protywnoft 32 následující geho červ. přetrž. 33 rkp.: pokorny, ale viz LF. 51 (1924), 144. 3 odd. 3 l, d protaž. 36 rkp.: krzyeífe. 37 kterehoz koly. 3 netys. 3 anapuíti. 40 k, l, h, d, ch protaž. " rkp.: kazal, ale srv. H. 265, 10 zd. (vkazal) a latinskou předlohu fwiet. — 61. zgewil. — 78. nety gfy. — 84. zgewnie. — 87. vkazal gſy. — 99. tua, Christe, infantia a persecutorum gladiis tuta non fuit. Adhuc enim inter dulcia matris ubera sugens dependebas, quando apparuit angelus in somnis Joseph dicens: Surge etc. (Matth. II, 13). Jam ex tunc, bone Jesu, pati (B dura pati) coepisti. Non solum autem illam infantiae tuae vexationem in te ipso pertulisti, sed et mortem in pusillis tuis, quorum multa millia inter mamillas matrum pro te Herodis trucidavit immanitas. (B 4.) Infantia vero teneriori decursa, discendae humiliter veritatis (B omittit discendae, C humilitatis) nobis exemplum praebuisti (B tribuisti). Non enim sedisti cum consilio vanitatis (B vanitatum, Psal. XXV, 4), sed in medio doctorum, inter- rogans et audiens illos, cum tamen Dominus scientiarum tu esses (I Reg. II, 3), atque ipsa Dei Patris sapientia. Sed et obedientiae nobis formam praestitisti (B retri- buisti), dum parentum imperio tu, imperator mundi, humiliter subditus exstitisti. At ubi robustioris aetatis plenitudo advenit, [missurus manum ad fortia], egressus es in salutem populi tui, ut gigas fortis (B magnificus) ad currendam viam totius miseriae nostrae (Psal. XVIII, 6). Et primum quidem, ut per omnia te fratribus assimilares, servum tuum baptizantem peccatores in poenitentiam tanquam peccator adiisti; baptizare quoque te (B baptizari te) postulasti, innocens Agne Dei, quem nulla peccati stilla unquam maculavit. Baptizatus es, non te in aquis, sed aquas in te sanctificans (B sanctificas), ut per eas sanctificares nos. De baptismo in desertum in Spiritu fortitudinis egressus es, ut et vitae solitariae in te non deesset exemplum. Solitudinem ac jejunium quadraginta dierum, famis acerbitatem, tentamenta illu-
Strana 297
297 90 hladu, po-likuffenije od zleho ducha,4 to gly wſeczko ſneſl pokornye, 162b aby nas przywnadyl k temuz. potom gly przyſfel k owcze,2 geſto byechu zahynvly domu yzrahelowa, aby bozijeho ſlowa ſwyetloſt zyewnye [u kazal41 85 k ofwyeczenij wſſeho ſwyeta a nebeſke kralowitwo zwyeftuge wſem, ktoz chtyely ſlowa tweho poſluchaty, a dywy gly potwrdyl kazanije ſweho a vkazals mocz bozîtwije ſweho nade wſyemy tyemy, geſto ſye zle gmyely, wſſem wſſeczko darmo dawage, czoz k gych zdrawij ſlufſalo, aby wſſeczky zyfkal ſobye, ale obtemnyelo geft gych frdcze, hoſpodyne, a zawrhly gfu za ſye twa ſlowa; any gſu chtyely znamenaty tyech wſech dywow, czozs42 gych czynyl mezy nymy,3 kromye gedyne tyech przefílechetnych wytyezow, gychz geft malo bylo, geftos ty ge z tohoto ſwyeta wybral, aby dywnye ſkrze nye fylnee a wyfokee przeboyowal. a netolyk glu tweho dobreho dyenije newdyeczny byli, ale y hanyely tye, pana nade 95 wiſemy pany, a to wíſe, czoz gſu chtyely, nad tebu gſu vczynyly, neb czo gſu | rzekly, kdyz gły ty czynylis ty dywy mezy nymy,3 gychz drzewe neczynyl y zadny gyny? rzekly gſu: nenye tento czlowyek od boha; moczij knyezete dyabelſkeho wymyetaa dyably, dyabla ma w ſobye; ſwodij za- ſtupy; obzercze geít a opijwcze wijna a przyetel zyewnych hrzyeffnykow. y czo3 placzefí, czo wzdychafí, czlowyecze, kdyz trpijf protywnaa flowa newynnye? neſlyffijs, czoy pro tye newynnye protywnych flow trpyel 100 (lampadem extollens). 4 H. 265, 3 zd.: czoz gffy. 43 kl, K, 1 protaž. 4 v tence nadeps. (nazýwaly). 45 červ. znam. odstavce. 46 d, h, h protaž. 47 mužský tvar tohoto přechodníku min. zdá se nasvědčovati, že bylo původně o hlijno položeno až. za ním (srv. H. 266, 19n.). 48 A wſak. " ne opomenuto písařem v textu a připsáno obžerčze. — 99. opijwčze. — 99. zgewnych. — 103. czeledine. — 104n. wífeczko gfy mijle pronas trpiel a vczinil gſy fie. — 110. a 116. nafwa kolena. — 131. soris spiritus (B tentamenta et illusiones spiritus) aequanimiter tolerasti, ut omnia haec nobis tolerabilia efficeres. Demum venisti ad oves, quae perierant domus Israel (Matth. X, 6), divini verbi lampadem palam extollens ad illuminationem orbis terrae et regnum Dei cunctis annuntians [factus es causa salutis aeternae omnibus obtem- perantibus (Heb. V, 9)] (B et regnum Dei cunctis annuntians obtemperantibus verbo), sermonem sequentibus signis confirmasti, virtutem divinitatis tuae ostendisti in cunctis male habentibus, omnia omnibus (B omnibus gentibus) gratis exhibens, quae saluti eorum (B peccatorum) congruerent, ut omnes lucrificares (B lucrifaceres). Sed obscuratum est insipiens cor eorum (Rom. I, 21), Domine, et projecerunt ser- mones tuos retrorsum (Psal. XLIX, 17); neque attenderunt ad omnia mirabilia (B mi- rabilia tua, Domine), quae operatus es in eis, exceptis perpaucis nobilibus athletis, quos inter infima et abjecta mundi (B inter infima mundi) elegisti, ut per ipsos alta et fortia (B fortia et alta) magnifice (B mirifice) expugnares (I Cor. I, 27). Nec solum ingrati gratuitis tuis beneficiis exstiterunt, sed et contumeliis affecerunt te, Dominum (B Domine) dominantium, et fecerunt in te (B tibi), quae voluerunt (Matth. XVII, 12). Te enim faciente opera (C in eis opera) Dei, quae nemo alius fecit, quid dixerunt? Non est hic homo a Deo (Joan. IX, 16) ; in principe daemo- niorum ejicit daemonia (Matth. XI, 18—19). Daemonium habet ; seducit turbas ; vorax est et potator vini; amicus publicanorum et peccatorum (Luc. XV, 2). Quid fles? quid suspiras, o homo [Dei], dum sustines verborum injurias?
297 90 hladu, po-likuffenije od zleho ducha,4 to gly wſeczko ſneſl pokornye, 162b aby nas przywnadyl k temuz. potom gly przyſfel k owcze,2 geſto byechu zahynvly domu yzrahelowa, aby bozijeho ſlowa ſwyetloſt zyewnye [u kazal41 85 k ofwyeczenij wſſeho ſwyeta a nebeſke kralowitwo zwyeftuge wſem, ktoz chtyely ſlowa tweho poſluchaty, a dywy gly potwrdyl kazanije ſweho a vkazals mocz bozîtwije ſweho nade wſyemy tyemy, geſto ſye zle gmyely, wſſem wſſeczko darmo dawage, czoz k gych zdrawij ſlufſalo, aby wſſeczky zyfkal ſobye, ale obtemnyelo geft gych frdcze, hoſpodyne, a zawrhly gfu za ſye twa ſlowa; any gſu chtyely znamenaty tyech wſech dywow, czozs42 gych czynyl mezy nymy,3 kromye gedyne tyech przefílechetnych wytyezow, gychz geft malo bylo, geftos ty ge z tohoto ſwyeta wybral, aby dywnye ſkrze nye fylnee a wyfokee przeboyowal. a netolyk glu tweho dobreho dyenije newdyeczny byli, ale y hanyely tye, pana nade 95 wiſemy pany, a to wíſe, czoz gſu chtyely, nad tebu gſu vczynyly, neb czo gſu | rzekly, kdyz gły ty czynylis ty dywy mezy nymy,3 gychz drzewe neczynyl y zadny gyny? rzekly gſu: nenye tento czlowyek od boha; moczij knyezete dyabelſkeho wymyetaa dyably, dyabla ma w ſobye; ſwodij za- ſtupy; obzercze geít a opijwcze wijna a przyetel zyewnych hrzyeffnykow. y czo3 placzefí, czo wzdychafí, czlowyecze, kdyz trpijf protywnaa flowa newynnye? neſlyffijs, czoy pro tye newynnye protywnych flow trpyel 100 (lampadem extollens). 4 H. 265, 3 zd.: czoz gffy. 43 kl, K, 1 protaž. 4 v tence nadeps. (nazýwaly). 45 červ. znam. odstavce. 46 d, h, h protaž. 47 mužský tvar tohoto přechodníku min. zdá se nasvědčovati, že bylo původně o hlijno položeno až. za ním (srv. H. 266, 19n.). 48 A wſak. " ne opomenuto písařem v textu a připsáno obžerčze. — 99. opijwčze. — 99. zgewnych. — 103. czeledine. — 104n. wífeczko gfy mijle pronas trpiel a vczinil gſy fie. — 110. a 116. nafwa kolena. — 131. soris spiritus (B tentamenta et illusiones spiritus) aequanimiter tolerasti, ut omnia haec nobis tolerabilia efficeres. Demum venisti ad oves, quae perierant domus Israel (Matth. X, 6), divini verbi lampadem palam extollens ad illuminationem orbis terrae et regnum Dei cunctis annuntians [factus es causa salutis aeternae omnibus obtem- perantibus (Heb. V, 9)] (B et regnum Dei cunctis annuntians obtemperantibus verbo), sermonem sequentibus signis confirmasti, virtutem divinitatis tuae ostendisti in cunctis male habentibus, omnia omnibus (B omnibus gentibus) gratis exhibens, quae saluti eorum (B peccatorum) congruerent, ut omnes lucrificares (B lucrifaceres). Sed obscuratum est insipiens cor eorum (Rom. I, 21), Domine, et projecerunt ser- mones tuos retrorsum (Psal. XLIX, 17); neque attenderunt ad omnia mirabilia (B mi- rabilia tua, Domine), quae operatus es in eis, exceptis perpaucis nobilibus athletis, quos inter infima et abjecta mundi (B inter infima mundi) elegisti, ut per ipsos alta et fortia (B fortia et alta) magnifice (B mirifice) expugnares (I Cor. I, 27). Nec solum ingrati gratuitis tuis beneficiis exstiterunt, sed et contumeliis affecerunt te, Dominum (B Domine) dominantium, et fecerunt in te (B tibi), quae voluerunt (Matth. XVII, 12). Te enim faciente opera (C in eis opera) Dei, quae nemo alius fecit, quid dixerunt? Non est hic homo a Deo (Joan. IX, 16) ; in principe daemo- niorum ejicit daemonia (Matth. XI, 18—19). Daemonium habet ; seducit turbas ; vorax est et potator vini; amicus publicanorum et peccatorum (Luc. XV, 2). Quid fles? quid suspiras, o homo [Dei], dum sustines verborum injurias?
Strana 298
298 twoy hoſpodyn? a kdyzt fu hoſpodarze belzebubem nazywaly, welijm wijecze czelednije geho , y to y mnoho34 gynee hanby, a ez'4 giu tye nye- kolykrat chtyely kamenowaty, dobry gezukryfte, wiſeczkos mijle pro ny trpyel, a vczynyls ſye przed nymy yako czlowyek, geſîto neſlyffij a22 gefto 105 nema w ſwych vſtech odmluwenije.45 naypoſledy pak twu newynnvv krew od tweho mlazíſijeho, wyeczneho zatraczenije ſyna, za2° trzydczeti penyez 163a kupyly, aby ſwu duſfy ímrtedlnye zatratyly bez wlije potrzyeby . I a zraada newyerneho tweho“ zradcze przyed tebu nebyla vtayna, awſak gly na ſwey poſlednij weczerzy klekl przed nym na ſwu kolenv a geho pro- 110 kletee nohy raaczyl gſy ſwyma ſwatyma rukama y vmyty y zetrzyety. o hlijno34, geſtye wzdwyh4 hrdlo nahoru chodijff; czo pychafí, o popele, geftie toczij tebu twa nepokora? hled na zrezadlo wſije pokory y wiije tychofty, hleday na hoſpodyna gezukriſta, wſeho ſtworzenije ſtworzytele, hrozneho ſvvdczy zywych y mrtwych, kakt przyed nohama hrzyefíneho czlowyeka, 115 proraadcze ſweho, raczyl geft na ſwu kolenv pokleknuty! znamenay, kakt geſt irdcze pokorneho, a ſtyd ſye ſwu pychu, ityd ſye ſwu nepokorvv! to geft twa welyka byla tychoft, hoſpodyne, zes toho newyerneho nechtyel przed apofítolikym pronefty fborem any vhanyety, ale lehcze gey napo- menvw kazals gemu poſpyefyty tyem, czoz byefe zamylyl! awſak48 120 proto geho zly vmyíl iye nerozpaczyl,� ale wyſed wen peczowaaffe, aby mohl ſwu zloft doplnyty, y kak5o gſy ſpadl i nebe, luczyferze, geſtos rano wzchodyl w rozkoffy rayſkey? flowutnye gly wijdan, myefíczan nebefſkych na okraj sloupce, znaménkem pak ukázáno, kam patří. 50 l, d, Y, k, k protaž. 51 rkp.: Adaws (H. 266, 4 zd. daw). 5 vyškrabáním asi tří liter (ſye?) vznikla tu mezera. 33 wuflyffenij; H. 267, 1: W fliffeny, pod. níže t. 12: k trpený. 54 k, U protaž. Non audis, quanta propter te in Dominum Deum tuum ceciderunt opprobria? Si patrem etc. (Matth. X, 25). Et haec quidem et similia blasphemantes et aliquoties lapidibus te impetentes, Jesu bone, patienter sustinuisti, et factus es coram eis quasi homo non audiens et non habens in ore tuo redargutiones (Psal. XXXVII, 15). (B 5.) Novissime autem et justum (B Novissime justum) sanguinem tuum a discipulo tuo, filio perditionis, (B traditum) XXX argenteis appretiati sunt (Matth. XXVII, 9), ut praecipitarent animam tuam in mortem sine causa. Et te (B quidem) perditissimi proditoris tui perfidia non latebat, quando in coena [ablutionis causa] etiam coram ipso, genu flexo procumbens, maledictos pedes ejus [veloces ad effundendum san- guinem tuum] sanctissimis manibus tuis attrectare, lavare et extergere dignatus es (Joan. XIII, 5). Et adhuc (B Cur autem adhuc) extento collo ambulas, o terra et cinis, adhuc (B cinis? Adhuc) superbia te supra te elevat, adhuc impatientia te exagitat! Intuere humilitatis et mansuetudinis magistrum, Dominum Jesum Christum, universae creaturae factorem, tremendum judicem vivorum atque mortuorum, ante pedes hominis et traditoris sui (B sua) genua incurvantem. Disce, quia mitis est et humilis corde (Matth. XI, 29), et confundere in superbia tua, erubesce impatien- tiam tuam (B in impatientia tua). Hoc quoque erat mansuetudinis tuae, Domine Jesu, quod perfidum illum in coetu fratrum palam detegere et confundere noluisti, sed leniter admonitum accelerare jussisti, quod parabatur (B parabat). In omnibus his non est aversus furor ejus a te, sed egressus foras satagebat circa frequens male- ficium. Quomodo cecidisti de coelo Lucifer, qui mane oriebaris (Isai. XIV, 12) in
298 twoy hoſpodyn? a kdyzt fu hoſpodarze belzebubem nazywaly, welijm wijecze czelednije geho , y to y mnoho34 gynee hanby, a ez'4 giu tye nye- kolykrat chtyely kamenowaty, dobry gezukryfte, wiſeczkos mijle pro ny trpyel, a vczynyls ſye przed nymy yako czlowyek, geſîto neſlyffij a22 gefto 105 nema w ſwych vſtech odmluwenije.45 naypoſledy pak twu newynnvv krew od tweho mlazíſijeho, wyeczneho zatraczenije ſyna, za2° trzydczeti penyez 163a kupyly, aby ſwu duſfy ímrtedlnye zatratyly bez wlije potrzyeby . I a zraada newyerneho tweho“ zradcze przyed tebu nebyla vtayna, awſak gly na ſwey poſlednij weczerzy klekl przed nym na ſwu kolenv a geho pro- 110 kletee nohy raaczyl gſy ſwyma ſwatyma rukama y vmyty y zetrzyety. o hlijno34, geſtye wzdwyh4 hrdlo nahoru chodijff; czo pychafí, o popele, geftie toczij tebu twa nepokora? hled na zrezadlo wſije pokory y wiije tychofty, hleday na hoſpodyna gezukriſta, wſeho ſtworzenije ſtworzytele, hrozneho ſvvdczy zywych y mrtwych, kakt przyed nohama hrzyefíneho czlowyeka, 115 proraadcze ſweho, raczyl geft na ſwu kolenv pokleknuty! znamenay, kakt geſt irdcze pokorneho, a ſtyd ſye ſwu pychu, ityd ſye ſwu nepokorvv! to geft twa welyka byla tychoft, hoſpodyne, zes toho newyerneho nechtyel przed apofítolikym pronefty fborem any vhanyety, ale lehcze gey napo- menvw kazals gemu poſpyefyty tyem, czoz byefe zamylyl! awſak48 120 proto geho zly vmyíl iye nerozpaczyl,� ale wyſed wen peczowaaffe, aby mohl ſwu zloft doplnyty, y kak5o gſy ſpadl i nebe, luczyferze, geſtos rano wzchodyl w rozkoffy rayſkey? flowutnye gly wijdan, myefíczan nebefſkych na okraj sloupce, znaménkem pak ukázáno, kam patří. 50 l, d, Y, k, k protaž. 51 rkp.: Adaws (H. 266, 4 zd. daw). 5 vyškrabáním asi tří liter (ſye?) vznikla tu mezera. 33 wuflyffenij; H. 267, 1: W fliffeny, pod. níže t. 12: k trpený. 54 k, U protaž. Non audis, quanta propter te in Dominum Deum tuum ceciderunt opprobria? Si patrem etc. (Matth. X, 25). Et haec quidem et similia blasphemantes et aliquoties lapidibus te impetentes, Jesu bone, patienter sustinuisti, et factus es coram eis quasi homo non audiens et non habens in ore tuo redargutiones (Psal. XXXVII, 15). (B 5.) Novissime autem et justum (B Novissime justum) sanguinem tuum a discipulo tuo, filio perditionis, (B traditum) XXX argenteis appretiati sunt (Matth. XXVII, 9), ut praecipitarent animam tuam in mortem sine causa. Et te (B quidem) perditissimi proditoris tui perfidia non latebat, quando in coena [ablutionis causa] etiam coram ipso, genu flexo procumbens, maledictos pedes ejus [veloces ad effundendum san- guinem tuum] sanctissimis manibus tuis attrectare, lavare et extergere dignatus es (Joan. XIII, 5). Et adhuc (B Cur autem adhuc) extento collo ambulas, o terra et cinis, adhuc (B cinis? Adhuc) superbia te supra te elevat, adhuc impatientia te exagitat! Intuere humilitatis et mansuetudinis magistrum, Dominum Jesum Christum, universae creaturae factorem, tremendum judicem vivorum atque mortuorum, ante pedes hominis et traditoris sui (B sua) genua incurvantem. Disce, quia mitis est et humilis corde (Matth. XI, 29), et confundere in superbia tua, erubesce impatien- tiam tuam (B in impatientia tua). Hoc quoque erat mansuetudinis tuae, Domine Jesu, quod perfidum illum in coetu fratrum palam detegere et confundere noluisti, sed leniter admonitum accelerare jussisti, quod parabatur (B parabat). In omnibus his non est aversus furor ejus a te, sed egressus foras satagebat circa frequens male- ficium. Quomodo cecidisti de coelo Lucifer, qui mane oriebaris (Isai. XIV, 12) in
Strana 299
299 towarzyff a flowa2s bozijeho kwaſſenyn, kak gły pak poczten mezy ſyny2o 125 temnofty? przygymaw ten ſladky pokrm, procz gly pozywal lagen? tehdy twa czeled, gezukryfte, ofwyeczena geft yakzto andyelíke towarzyftwo; tehdy teprw ſlowa bozijeho przeſſczedrze tekuczijeho ficzaftny ten ſbor z twych vít, hofpodyne, napogen geft. neb ten imrduty fudecz gyz byl wen wywrzen, geftoy nebyl doſtogen toho przyedraheho pitije w ſye przy- 130 gyeti. a daw'l gym przykazanije o myloſty a o pokorze a przyprawyw bratrzij kralowſtwo otcze ſweho, na to mijeſto, geſto znamo bylo zraadczy twemu, ſſel ſy i nymy wyeda wfſe to, czoz'2 geft gmyelo na tye przygijty. tu zamutka ſwe duſſe, geftoy gmyela pro buduczij muku, geftos ty gy 135 wſſelyk dobrowolnye przyyal, w uſlyſſenij" ſwe bratrzije neſtydyel gly ſye powyedyety a rzka: smutna geſt ma duſſe az do ſmrty. a poklek li na ſwu2 kolenu54 na zemy padl gly na ſwoy oblyczyey modle ſye a rzka: wrchnij otcze, moy otcze, moz-ly to byti, odwed tyto muky ode mne! a tefknoft tweho frdcze dobrze vkazowal ten krwawy pot, gefto tehdy z tweho tyela 140 kropyemy na zemy padal. pane boze gezukrifte,55 odkud twey duffy tak welyky ſmutek? odkud tak teſklywy pot? odkud tak teſklywaa modlytwa? wſak gſy owſem dobrowolnu obyet ſwemu otczy offyerowal a nycz gły bez dyeky netrpyel! owſſem, hofpodyne, a nadyegem ſye take, ze gly y to k utyeffenij ſwych nemocznych vdow prziyal, aby nykte ſye neroz- 1635 55 gezu kriſte. 56 kutyeffenij. 57 kutrpenij. 5 rkp. gymz, ale srv. H. 267.13 ſkrzie nyezto a lat. text: quibus doceremur. 59 abez na konci ř. 50 tak v rkp.; H. 267,15 muk (v kontextu jinak porušeném) a v lat.: passionum sentes. 1 neodduffe. deliciis paradisi? Gloriosus apparuisti, civium coeli socius et Verbi divini conviva. (B conviva, quomodo reputatus es inter filios tenebrarum?) Qui nutriebaris in croceis, (B cur) amplexatus es stercora? (Thren. IV, 5) Tunc clarificata est (B es) familia tua, Christe, in modum societatis angelicae (B Christe, exeunte immundo de coetu societatis angelicae); tunc demum divinissimi verbi (B eloquii) uberrima inundatione felix ille conventus ex ore tuo potatus est; siquidem corruptus ille uter (B ille vere) foras missus fuerat, quem hujus limpidissimi liquoris infusione sciebas indignum. (B 6.) Dato autem charitatis et patientiae Salvatoris (B salutari) mandato, ct disposito fratribus regno Patris tui, ad locum traditori (B proditori) tuo notum cum illis divertisti, sciens omnia, quae ventura erant super te. Ibi animae tuae tristi- tiam, quam ex imminente passione (B tua) sponte assumpsisti (B assumpsit), sicut et caetera, quae passus es, in auribus fratrum profiteri non erubuisti dicens: Tristis est anima mea usque ad mortem (Matth. XXVI, 38). Positis quoque (B C in terra) genibus procidisti in faciem tuam, orans [in agonia] et dicens: Abba Pater, Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste (ibid., 39). Et angustias (B quidem) cordis (B tui) tristissimi (B certissime) indicabat sudor ille sanguineus, qui orationis tempore de sanctissima carne tua guttatim decurrebat in terram. Dominator Domine Jesu Christe, unde animae tuae haec tam vehemens tristitia (B unde tua haec tam anxia supplicatio)? unde tanti sudoris anxietas et tam anxia supplicatio? (B omittit) Nonne voluntarium (B voluntarie) omnino Patri sacrificium obtulisti et nihil invitus pertu- listi? (B obtulisti? Utique) Utique, Domine. Arbitramur autem, quod et hoc quoque ad consolationem infirmorum membrorum tuorum assumpsisti, ne forte desperet
299 towarzyff a flowa2s bozijeho kwaſſenyn, kak gły pak poczten mezy ſyny2o 125 temnofty? przygymaw ten ſladky pokrm, procz gly pozywal lagen? tehdy twa czeled, gezukryfte, ofwyeczena geft yakzto andyelíke towarzyftwo; tehdy teprw ſlowa bozijeho przeſſczedrze tekuczijeho ficzaftny ten ſbor z twych vít, hofpodyne, napogen geft. neb ten imrduty fudecz gyz byl wen wywrzen, geftoy nebyl doſtogen toho przyedraheho pitije w ſye przy- 130 gyeti. a daw'l gym przykazanije o myloſty a o pokorze a przyprawyw bratrzij kralowſtwo otcze ſweho, na to mijeſto, geſto znamo bylo zraadczy twemu, ſſel ſy i nymy wyeda wfſe to, czoz'2 geft gmyelo na tye przygijty. tu zamutka ſwe duſſe, geftoy gmyela pro buduczij muku, geftos ty gy 135 wſſelyk dobrowolnye przyyal, w uſlyſſenij" ſwe bratrzije neſtydyel gly ſye powyedyety a rzka: smutna geſt ma duſſe az do ſmrty. a poklek li na ſwu2 kolenu54 na zemy padl gly na ſwoy oblyczyey modle ſye a rzka: wrchnij otcze, moy otcze, moz-ly to byti, odwed tyto muky ode mne! a tefknoft tweho frdcze dobrze vkazowal ten krwawy pot, gefto tehdy z tweho tyela 140 kropyemy na zemy padal. pane boze gezukrifte,55 odkud twey duffy tak welyky ſmutek? odkud tak teſklywy pot? odkud tak teſklywaa modlytwa? wſak gſy owſem dobrowolnu obyet ſwemu otczy offyerowal a nycz gły bez dyeky netrpyel! owſſem, hofpodyne, a nadyegem ſye take, ze gly y to k utyeffenij ſwych nemocznych vdow prziyal, aby nykte ſye neroz- 1635 55 gezu kriſte. 56 kutyeffenij. 57 kutrpenij. 5 rkp. gymz, ale srv. H. 267.13 ſkrzie nyezto a lat. text: quibus doceremur. 59 abez na konci ř. 50 tak v rkp.; H. 267,15 muk (v kontextu jinak porušeném) a v lat.: passionum sentes. 1 neodduffe. deliciis paradisi? Gloriosus apparuisti, civium coeli socius et Verbi divini conviva. (B conviva, quomodo reputatus es inter filios tenebrarum?) Qui nutriebaris in croceis, (B cur) amplexatus es stercora? (Thren. IV, 5) Tunc clarificata est (B es) familia tua, Christe, in modum societatis angelicae (B Christe, exeunte immundo de coetu societatis angelicae); tunc demum divinissimi verbi (B eloquii) uberrima inundatione felix ille conventus ex ore tuo potatus est; siquidem corruptus ille uter (B ille vere) foras missus fuerat, quem hujus limpidissimi liquoris infusione sciebas indignum. (B 6.) Dato autem charitatis et patientiae Salvatoris (B salutari) mandato, ct disposito fratribus regno Patris tui, ad locum traditori (B proditori) tuo notum cum illis divertisti, sciens omnia, quae ventura erant super te. Ibi animae tuae tristi- tiam, quam ex imminente passione (B tua) sponte assumpsisti (B assumpsit), sicut et caetera, quae passus es, in auribus fratrum profiteri non erubuisti dicens: Tristis est anima mea usque ad mortem (Matth. XXVI, 38). Positis quoque (B C in terra) genibus procidisti in faciem tuam, orans [in agonia] et dicens: Abba Pater, Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste (ibid., 39). Et angustias (B quidem) cordis (B tui) tristissimi (B certissime) indicabat sudor ille sanguineus, qui orationis tempore de sanctissima carne tua guttatim decurrebat in terram. Dominator Domine Jesu Christe, unde animae tuae haec tam vehemens tristitia (B unde tua haec tam anxia supplicatio)? unde tanti sudoris anxietas et tam anxia supplicatio? (B omittit) Nonne voluntarium (B voluntarie) omnino Patri sacrificium obtulisti et nihil invitus pertu- listi? (B obtulisti? Utique) Utique, Domine. Arbitramur autem, quod et hoc quoque ad consolationem infirmorum membrorum tuorum assumpsisti, ne forte desperet
Strana 300
300 paczyl tu, kdez tyelo krzehke ſye protywij, wyda, ze duch hotow geft 145 k utrpenij.5 a take, abychom wijecze tye mylowaly a wyecze tobye wdyeczny byli, przyrozenu nemocz tyela tyemy znamenymy dal gſy znaty, gymly z58 bychom navczenye gmyeli, ze gſy ty gyſtie naſſe nemoczy na ſobye noſyl a bez5" welyke boleſti muky8o gſy netrpyel. neb hlas onen od tyela pochodyl, ne od duffe,61 kdyz gly rzekl: duch zagyſte hotow82 geft, ale tyelo nemoczno. 150 kak geft byl hotow k umuczenij'3 twoy duch, zyewnye ſye geſt vkazalo; neb kdyz ſu twogy neprzyetelee y f twym 4 proraadczy5 f luczernamy, ſ po- chodnyemy a f oruzijm66 w noczy tebe hledali, tys ffed protyw nym29 dobrowolnye fye gym vkazal, a tyem29 znamenym, gelto byechu mezy febu29 vlozyly, zyewyls ſye gym. neb kdyz geſt przyſtupyl ku polybenij 155 twych ſwatych vít, to gedowate zwyerze, neprotywyl gly ſye gemu, ale víta, w nychz y gedna left nenye nalezena, k geho vítom plnym zlofty ſladcze gſy przyczynyl. newynny beranku, kakyg twoy ſpolek i tyem wlkem? ale toy twa ſſlechetnoſt byla, pane gezukryſte, ze gſy to wſſeczko vkazal, ſkrze nyez 160 by twrdoft zleho ſrdcze mohla byty obmyekczena. neb y ſtaru przyeznij napomenul gſy gey a rzka: gydaíſi, polybenijm ſyna czlowyeczyeho zra- zygeff? ay, tozt phylifteowe na tye, fampfone! anyz to gych od tebe od- 164a hrozylo,68 ze gſu w ten czas, kdyz gſu tye gijety chtyely,“ moczij tweho 62 h protaž. 63 kumuczenij. 6yftwym. 65 pro raadczy. 6 aforuzijm. 57 kon. ř. 68 od hro- adals. — 151. yak geft hotow byl ku muczenij. — 151. zgewnie. — 152. yſwym proradczy. — 153. ty gfy fſed. — 155. zgewils fie. — 167. pokudz ty przepuſtifs. — quis, si caro infirma remurmuret (B remurmurat), cum tamen (B ubi) ad passionem promptus est spiritus. Nimirum et ut majores (B majoris) erga te amoris et grati- tudinis stimulos haberemus (B habeamus), naturalem carnis infirmitatem hujus modi (B his) indiciis in te expressisti, quibus doceremur, quia vere languores nostros ipse portasti, et non absque sensu doloris passionum sentes percurristi. Vox enim illa vox carnis fuisse videtur, non spiritus, ex eo quod subjunxisti: Spiritus quidem promptus est, caro autemin firma (Matth. XXVI, 41). (B 7.) Quam promptus (B Quod promptus) enim fuerit spiritus tuus, bone Jesu, ad passionem, evidenter ostendisti (B spiritus, evid. ostend.), quando venientibus una cum proditore tuo viris sanguinum et quaerentibus animam tuam cum laternis, facibus et armis per noctem ultro occur- risti et signo, quod a duce flagitii acceperant (B et ne quid acciperent a duce flagitii), teipsum manifestasti (Joan. XVIII, 3—4). Nam accedentem ad osculum (BC sanctis- simi) oris tui cruentam (B trucem) bestiam aversatus non es, sed os, in quo dolus inventus non est (Isai. LIII, 9), ori, quod abundavit malitia, dulciter applicuisti (Matth. XXVI, 49). O innocens Agne Dei, quid tibi et lupo illi? Quae conventio Christi ad Belial? (II Cor. VI, 15). Sed et hoc benignitatis tuae erat, Domine, ut omnia illi (B illa) exhiberes, quae pravi cordis pertinaciam emollire potuissent (B possent). Nam et veteris amicitiae (B non immemor) illum commonuisti dicens: [Amice, ad quid ve- nisti? (Matth. XXVI, 50). Et horrore sceleris sui cor impii ferire voluisti, cum ei dicebas (Luc. XXII, 48):] Juda, osculo Filium hominis tradis. Et ecce Philistiim (Philistaei) super te, Samson (Jud. XVI, 9, 12, 14). Non illos a te absterruit, quod
300 paczyl tu, kdez tyelo krzehke ſye protywij, wyda, ze duch hotow geft 145 k utrpenij.5 a take, abychom wijecze tye mylowaly a wyecze tobye wdyeczny byli, przyrozenu nemocz tyela tyemy znamenymy dal gſy znaty, gymly z58 bychom navczenye gmyeli, ze gſy ty gyſtie naſſe nemoczy na ſobye noſyl a bez5" welyke boleſti muky8o gſy netrpyel. neb hlas onen od tyela pochodyl, ne od duffe,61 kdyz gly rzekl: duch zagyſte hotow82 geft, ale tyelo nemoczno. 150 kak geft byl hotow k umuczenij'3 twoy duch, zyewnye ſye geſt vkazalo; neb kdyz ſu twogy neprzyetelee y f twym 4 proraadczy5 f luczernamy, ſ po- chodnyemy a f oruzijm66 w noczy tebe hledali, tys ffed protyw nym29 dobrowolnye fye gym vkazal, a tyem29 znamenym, gelto byechu mezy febu29 vlozyly, zyewyls ſye gym. neb kdyz geſt przyſtupyl ku polybenij 155 twych ſwatych vít, to gedowate zwyerze, neprotywyl gly ſye gemu, ale víta, w nychz y gedna left nenye nalezena, k geho vítom plnym zlofty ſladcze gſy przyczynyl. newynny beranku, kakyg twoy ſpolek i tyem wlkem? ale toy twa ſſlechetnoſt byla, pane gezukryſte, ze gſy to wſſeczko vkazal, ſkrze nyez 160 by twrdoft zleho ſrdcze mohla byty obmyekczena. neb y ſtaru przyeznij napomenul gſy gey a rzka: gydaíſi, polybenijm ſyna czlowyeczyeho zra- zygeff? ay, tozt phylifteowe na tye, fampfone! anyz to gych od tebe od- 164a hrozylo,68 ze gſu w ten czas, kdyz gſu tye gijety chtyely,“ moczij tweho 62 h protaž. 63 kumuczenij. 6yftwym. 65 pro raadczy. 6 aforuzijm. 57 kon. ř. 68 od hro- adals. — 151. yak geft hotow byl ku muczenij. — 151. zgewnie. — 152. yſwym proradczy. — 153. ty gfy fſed. — 155. zgewils fie. — 167. pokudz ty przepuſtifs. — quis, si caro infirma remurmuret (B remurmurat), cum tamen (B ubi) ad passionem promptus est spiritus. Nimirum et ut majores (B majoris) erga te amoris et grati- tudinis stimulos haberemus (B habeamus), naturalem carnis infirmitatem hujus modi (B his) indiciis in te expressisti, quibus doceremur, quia vere languores nostros ipse portasti, et non absque sensu doloris passionum sentes percurristi. Vox enim illa vox carnis fuisse videtur, non spiritus, ex eo quod subjunxisti: Spiritus quidem promptus est, caro autemin firma (Matth. XXVI, 41). (B 7.) Quam promptus (B Quod promptus) enim fuerit spiritus tuus, bone Jesu, ad passionem, evidenter ostendisti (B spiritus, evid. ostend.), quando venientibus una cum proditore tuo viris sanguinum et quaerentibus animam tuam cum laternis, facibus et armis per noctem ultro occur- risti et signo, quod a duce flagitii acceperant (B et ne quid acciperent a duce flagitii), teipsum manifestasti (Joan. XVIII, 3—4). Nam accedentem ad osculum (BC sanctis- simi) oris tui cruentam (B trucem) bestiam aversatus non es, sed os, in quo dolus inventus non est (Isai. LIII, 9), ori, quod abundavit malitia, dulciter applicuisti (Matth. XXVI, 49). O innocens Agne Dei, quid tibi et lupo illi? Quae conventio Christi ad Belial? (II Cor. VI, 15). Sed et hoc benignitatis tuae erat, Domine, ut omnia illi (B illa) exhiberes, quae pravi cordis pertinaciam emollire potuissent (B possent). Nam et veteris amicitiae (B non immemor) illum commonuisti dicens: [Amice, ad quid ve- nisti? (Matth. XXVI, 50). Et horrore sceleris sui cor impii ferire voluisti, cum ei dicebas (Luc. XXII, 48):] Juda, osculo Filium hominis tradis. Et ecce Philistiim (Philistaei) super te, Samson (Jud. XVI, 9, 12, 14). Non illos a te absterruit, quod
Strana 301
301 165 bozítwye wíyczkny za ſye na zemy padly, ne proto, by ty ſye chtyel branyty, ale aby poznala czlowyeczije nemudroft, ze nycz nemoz protyw tobye,2° gedynee tolyk, gelykoz ty przepuítijíí.“ a kto ímije to bez wzdy- chanije29 a bez zaloſti wzpomenuty, kak gſu tye w ty czaffy nemyloſty- wye geli a twogy newynnije ruczie, myly gezukrifte, nemyloſtywye ſwa- 170 zaly, a tye, beranka przetycheho, a ty gym nycz neodmluwas," yako lotra hanebnye glu na fmrt tahly . a y' tehdy gefftyes nenechal, by ſweho myloírdye ſwyc neprzatelom nepokazal, neb kdyz twoy mlazífij byefe twemu neprzyetely vtal vcho, ty gey vzdrawy ſwym dotczenijm, a tomu, gefto branyefíe tebe, przykaza, aby y zadneho z twych neprzatel nevrazal. 175 prokleta gych zloft, ze any wydyenijm dywa any mylofrdnym ſkutkem mohlay byti vpokogena! przyed radu zlych knyezat gly weden a7 prawdu gly, yakz geſt ſluſfalo, poznal,7 a yako by czo krzyweho mluwyl, tak gſy | na ſmrt od- ſuzen. o przyemyly hoípodyne, czo“ gly tu nedoítoyneho a hanebneho 180 od ſweho wlaîtnyeho lydu trpyel! oblyczyey twoy pocztywy, nanz zadagy andyelowe hledaty, genz wifeczka nebeſa radoſtij naplnyge, gemuz ſye modlee wſychny y chudij y bohatij, neczyſta vſta ſwymy ſlynamy gſu zkalela,7 hrzyefínyma rukama zbili, ruchvy na poímyech zawazaly a pany zylo. 81 ch, 1 protaž. 7 neproto. 71 červ. znam. odstavce. 72 neod mluvas. 73 ay. lat. sed nec. 7 tak rkp. 1 H. 267,1 (za lat. confessus). 75 od ſuzen. 7 rkp.: czoy; též H. 168,1: czoy gífy. 7 rkp. zkalena; stejně H. 268, 4. 78 odd. 7 v rkp. chybí, ale srv. H. 268,9: genzto gffi. 80 Onedoftoyna. 81 také v H. 268,11: wiedyel 172. neokazal. — 174. przykazals. — 174. nevrazyl. — 175. diwu. — 180. na niz. — 187. genzs. — 188. blata. — 206. wfadiechu. — 207. zdraw bud. — 212. in hora comprehensionis (B apprehensionis) tuae omnipotenti brachio tuo terrae cos allisisti, non quidem defensionis causa, sed ut cognosceret humana praesumptio nihil se posse adversum te, nisi quantum permitteretur a te. (B 8.) Et quis audiat sine gemitu, qualiter in illa hora homicidas manus tibi (B in te) injecerunt, et in- nocentes manus tuas, bone Jesu, vinculis constringentes, te Agnum mansuetissimum nihil obloquentem (B loquentem) ad instar latronis contumeliose pertraxerunt (B traxerunt) ad victimam? Sed nec tunc misericordiam tuam super inimicos tuos distillare favus dulcedinis tuae, Christe, cessavit (B misericordiam tuam effundere super inimicos tuos et distillare favum dulcedinis tuae, Christe, cessasti). Nam et mutilam (B mutilatam) ab (B ipso) discipulo tuo aurem (B auriculam) inimici (B C tangens) sanasti; et defensoris tui zelum a laesione trahentium te compescuisti. Maledictus furor eorum, quia pertinax, quem nec majestas miraculi, nec pietas beneficii confringere potuit. Concilio malignantium adversus te pontificum praesentatus es et veritatem, prout oportuit, confessus quasi de blasphemia adjudicatus es morti. Amantissime Domine Jesu, quanta illic indigna a propria gente pertulisti? Vultum tuum honora- bilem (B desiderabilem), in quem desiderant angeli prospicere, qui omnes coelos adimplet (B adimplevit) laetitia, quem deprecantur (B deprecabuntur) omnes divites plebis (Psal. XLIV, 13), polluti labii sui sputis inquinaverunt, sacrilegis manibus ceciderunt, velo operuerunt in derisionem (B in derisum) et te, Dominum universae creaturae, tanquam servum contemptibilem colaphizaverunt. (B 9.) Adhuc
301 165 bozítwye wíyczkny za ſye na zemy padly, ne proto, by ty ſye chtyel branyty, ale aby poznala czlowyeczije nemudroft, ze nycz nemoz protyw tobye,2° gedynee tolyk, gelykoz ty przepuítijíí.“ a kto ímije to bez wzdy- chanije29 a bez zaloſti wzpomenuty, kak gſu tye w ty czaffy nemyloſty- wye geli a twogy newynnije ruczie, myly gezukrifte, nemyloſtywye ſwa- 170 zaly, a tye, beranka przetycheho, a ty gym nycz neodmluwas," yako lotra hanebnye glu na fmrt tahly . a y' tehdy gefftyes nenechal, by ſweho myloírdye ſwyc neprzatelom nepokazal, neb kdyz twoy mlazífij byefe twemu neprzyetely vtal vcho, ty gey vzdrawy ſwym dotczenijm, a tomu, gefto branyefíe tebe, przykaza, aby y zadneho z twych neprzatel nevrazal. 175 prokleta gych zloft, ze any wydyenijm dywa any mylofrdnym ſkutkem mohlay byti vpokogena! przyed radu zlych knyezat gly weden a7 prawdu gly, yakz geſt ſluſfalo, poznal,7 a yako by czo krzyweho mluwyl, tak gſy | na ſmrt od- ſuzen. o przyemyly hoípodyne, czo“ gly tu nedoítoyneho a hanebneho 180 od ſweho wlaîtnyeho lydu trpyel! oblyczyey twoy pocztywy, nanz zadagy andyelowe hledaty, genz wifeczka nebeſa radoſtij naplnyge, gemuz ſye modlee wſychny y chudij y bohatij, neczyſta vſta ſwymy ſlynamy gſu zkalela,7 hrzyefínyma rukama zbili, ruchvy na poímyech zawazaly a pany zylo. 81 ch, 1 protaž. 7 neproto. 71 červ. znam. odstavce. 72 neod mluvas. 73 ay. lat. sed nec. 7 tak rkp. 1 H. 267,1 (za lat. confessus). 75 od ſuzen. 7 rkp.: czoy; též H. 168,1: czoy gífy. 7 rkp. zkalena; stejně H. 268, 4. 78 odd. 7 v rkp. chybí, ale srv. H. 268,9: genzto gffi. 80 Onedoftoyna. 81 také v H. 268,11: wiedyel 172. neokazal. — 174. przykazals. — 174. nevrazyl. — 175. diwu. — 180. na niz. — 187. genzs. — 188. blata. — 206. wfadiechu. — 207. zdraw bud. — 212. in hora comprehensionis (B apprehensionis) tuae omnipotenti brachio tuo terrae cos allisisti, non quidem defensionis causa, sed ut cognosceret humana praesumptio nihil se posse adversum te, nisi quantum permitteretur a te. (B 8.) Et quis audiat sine gemitu, qualiter in illa hora homicidas manus tibi (B in te) injecerunt, et in- nocentes manus tuas, bone Jesu, vinculis constringentes, te Agnum mansuetissimum nihil obloquentem (B loquentem) ad instar latronis contumeliose pertraxerunt (B traxerunt) ad victimam? Sed nec tunc misericordiam tuam super inimicos tuos distillare favus dulcedinis tuae, Christe, cessavit (B misericordiam tuam effundere super inimicos tuos et distillare favum dulcedinis tuae, Christe, cessasti). Nam et mutilam (B mutilatam) ab (B ipso) discipulo tuo aurem (B auriculam) inimici (B C tangens) sanasti; et defensoris tui zelum a laesione trahentium te compescuisti. Maledictus furor eorum, quia pertinax, quem nec majestas miraculi, nec pietas beneficii confringere potuit. Concilio malignantium adversus te pontificum praesentatus es et veritatem, prout oportuit, confessus quasi de blasphemia adjudicatus es morti. Amantissime Domine Jesu, quanta illic indigna a propria gente pertulisti? Vultum tuum honora- bilem (B desiderabilem), in quem desiderant angeli prospicere, qui omnes coelos adimplet (B adimplevit) laetitia, quem deprecantur (B deprecabuntur) omnes divites plebis (Psal. XLIV, 13), polluti labii sui sputis inquinaverunt, sacrilegis manibus ceciderunt, velo operuerunt in derisionem (B in derisum) et te, Dominum universae creaturae, tanquam servum contemptibilem colaphizaverunt. (B 9.) Adhuc
Strana 302
302 wíſeho ſtworzenije yako zawrzenemu robotyezowi ſye poſmyewaly a po- liczky dawali! a geftie“ y twu duffi neobrzezanemu pfu, aby gy pohltyl, 185 daly! neb ſwazawffe tye przed pylata wedly proſyecze, aby tye vmorzyl na 7 krzyzy, genz jsi] hrzyecha neznal! a czlowyeka?8 vbywczy profyly, aby gym daan byl, wlka myefto beranka"s a blato myelto 7 zlata wolecze. o nedoſtoyna80 a nezííczaftna gych promyeno! a zagyíte wyedyele1 dobrze to nemyloſtywe knyeze, ze to wieczko tobye z zawyîty czynije, awſak 190 ſwu rukuv newzdalyl od tebe“ a naplnyls ſwu duffy horzkoſty bez po- trzyeby! na poſmyech tye herodeffowi poſlal a przyeboleſtnymy ranamy 164b I twe czyíte tyelo kazal biti, rany k ránam, boleft k boleíti nemylo- ſtywie przyczynyge. wybornee dyetije pana hoſpodyna, czo gly vczynyl, pro nyez by 195 taku hanbu, taku horzkoft doftogen byl trpyety? owifem nycz. ale ya, czlowyek ztraczeny, tweho wíſeho zetrzenije, twe wíſije hanby byl gſem przyczynek, ya gſem, hoſpodyne, gedl hrozen kyſyely, a twogy zuby trpije laſkomyny. we wifem w tom nebyla naſyczena nemyloſt newyernych zy- dow . naypoſlee w ruczie neobrzezanych rytyerzow gſy ſye doftal, aby 200 tye hanebnv ſmrtij zahubyli, malo ſye zdalo tyem hanebnym ſwatokrad- czom tye vkrzyzowaty, az drzewe poſmyechy naplnyly twu duffij. neb tak dije pijímo: y ſebrachu“ k nyemu wſſyczku obecz w konffelíky dom a ſwlekíe í nyeho geho rucho obleczechu gey w rucho z pawlaky vczy- nyenee a plafítkem czrwenym odvechu gey. a ſpletiſe korunv z trnije 205 wſadychu na" geho hlawu a treft v prawu ruku dachu gemu a klekagijcz na kolenu poſmyewachu ſye gemu a rzkucze: zdraw,] kraly zydowíſky! y da- wachu84 gemu polyczky a plygycze nan, wzemfſe treft y tepyechu hlawu geho. a kdyz ſye gemu poſmyewachu, obleczechu gey w geho rucho y we- dechu gey, aby gey vkrzyzowaly, an neſyefſe ſwoy krzyz. y przywedechu 210 (r. muž.). 82 l, k, l, b protaž. 83 z pův. yako vyškrabáním ko. s odd.; k, k, Y, ch protaž. 55 aſnym. se ſnobu. 37 ch, b protaž. 88 tak rkp.; stejně H. 269,6. autem et animam tuam incircumciso cani deglutiendam tradiderunt. Vinctum siquidem ante faciem Pilati [praesidis] te perduxerunt, postulantes supplicio crucis perimi te, qui peccatum non noveras; et virum homicidam donari sibi (Act. III, 13—14), lupum Agno, auro lutum praeponentes (B agnum lupo, aurum luto post- ponentes). O indignum et infelix concambium (B commercium)! Et quidem non ignorabat impius ille per invidiam hoc fieri in te, nec tamen abstinuit a te temerarias manus, sed replevit amaritudine animam tuam sine causa. Illudendum Herodi te misit, [illusum recepit, nudum in conspectu irrisorum (B illusorum) astare te fecit (B C jussit) ;] nec pepercit amarissimis verberibus virgineam carnem tuam divellere, plagis plagas, livores livoribus crudeliter infligens. Electe puer Domini mei, quid tanta amaritudine, quid tanta confusione dignum commiseras? Prorsus nihil; ego homo perditus, totius contritionis, totius confusionis tibi causa exstiti. Ego uvam acerbam comedi, et dentes tui obstupuerunt [; quia quae non rapuisti, tunc exsolvebas (Psal. LXVIII, 5)]. In omnibus his non est perfidorum Judaeorum satiata impietas. (B 10.) Novissime autem in manus in- circumcisorum militum devolutus es, morte turpissima consumendus. Parum erat sacrilegis istis (B illis) crucifigere te, nisi prius et ipsi replevissent illusionibus animam
302 wíſeho ſtworzenije yako zawrzenemu robotyezowi ſye poſmyewaly a po- liczky dawali! a geftie“ y twu duffi neobrzezanemu pfu, aby gy pohltyl, 185 daly! neb ſwazawffe tye przed pylata wedly proſyecze, aby tye vmorzyl na 7 krzyzy, genz jsi] hrzyecha neznal! a czlowyeka?8 vbywczy profyly, aby gym daan byl, wlka myefto beranka"s a blato myelto 7 zlata wolecze. o nedoſtoyna80 a nezííczaftna gych promyeno! a zagyíte wyedyele1 dobrze to nemyloſtywe knyeze, ze to wieczko tobye z zawyîty czynije, awſak 190 ſwu rukuv newzdalyl od tebe“ a naplnyls ſwu duffy horzkoſty bez po- trzyeby! na poſmyech tye herodeffowi poſlal a przyeboleſtnymy ranamy 164b I twe czyíte tyelo kazal biti, rany k ránam, boleft k boleíti nemylo- ſtywie przyczynyge. wybornee dyetije pana hoſpodyna, czo gly vczynyl, pro nyez by 195 taku hanbu, taku horzkoft doftogen byl trpyety? owifem nycz. ale ya, czlowyek ztraczeny, tweho wíſeho zetrzenije, twe wíſije hanby byl gſem przyczynek, ya gſem, hoſpodyne, gedl hrozen kyſyely, a twogy zuby trpije laſkomyny. we wifem w tom nebyla naſyczena nemyloſt newyernych zy- dow . naypoſlee w ruczie neobrzezanych rytyerzow gſy ſye doftal, aby 200 tye hanebnv ſmrtij zahubyli, malo ſye zdalo tyem hanebnym ſwatokrad- czom tye vkrzyzowaty, az drzewe poſmyechy naplnyly twu duffij. neb tak dije pijímo: y ſebrachu“ k nyemu wſſyczku obecz w konffelíky dom a ſwlekíe í nyeho geho rucho obleczechu gey w rucho z pawlaky vczy- nyenee a plafítkem czrwenym odvechu gey. a ſpletiſe korunv z trnije 205 wſadychu na" geho hlawu a treft v prawu ruku dachu gemu a klekagijcz na kolenu poſmyewachu ſye gemu a rzkucze: zdraw,] kraly zydowíſky! y da- wachu84 gemu polyczky a plygycze nan, wzemfſe treft y tepyechu hlawu geho. a kdyz ſye gemu poſmyewachu, obleczechu gey w geho rucho y we- dechu gey, aby gey vkrzyzowaly, an neſyefſe ſwoy krzyz. y przywedechu 210 (r. muž.). 82 l, k, l, b protaž. 83 z pův. yako vyškrabáním ko. s odd.; k, k, Y, ch protaž. 55 aſnym. se ſnobu. 37 ch, b protaž. 88 tak rkp.; stejně H. 269,6. autem et animam tuam incircumciso cani deglutiendam tradiderunt. Vinctum siquidem ante faciem Pilati [praesidis] te perduxerunt, postulantes supplicio crucis perimi te, qui peccatum non noveras; et virum homicidam donari sibi (Act. III, 13—14), lupum Agno, auro lutum praeponentes (B agnum lupo, aurum luto post- ponentes). O indignum et infelix concambium (B commercium)! Et quidem non ignorabat impius ille per invidiam hoc fieri in te, nec tamen abstinuit a te temerarias manus, sed replevit amaritudine animam tuam sine causa. Illudendum Herodi te misit, [illusum recepit, nudum in conspectu irrisorum (B illusorum) astare te fecit (B C jussit) ;] nec pepercit amarissimis verberibus virgineam carnem tuam divellere, plagis plagas, livores livoribus crudeliter infligens. Electe puer Domini mei, quid tanta amaritudine, quid tanta confusione dignum commiseras? Prorsus nihil; ego homo perditus, totius contritionis, totius confusionis tibi causa exstiti. Ego uvam acerbam comedi, et dentes tui obstupuerunt [; quia quae non rapuisti, tunc exsolvebas (Psal. LXVIII, 5)]. In omnibus his non est perfidorum Judaeorum satiata impietas. (B 10.) Novissime autem in manus in- circumcisorum militum devolutus es, morte turpissima consumendus. Parum erat sacrilegis istis (B illis) crucifigere te, nisi prius et ipsi replevissent illusionibus animam
Strana 303
303 gey na to mijeſto, gemuz rzyekachu golgata, y dawachu gemu wijno ſ zluczij a57 1 myrrvv ſmyeflene, a kdyz okuffy, nerody pijti. tedy gey vkrzyzowachu a i nym85 dwa lotry ſ uobuss ftranvv, a“ v profftrzyedcze gezyfſe. a“ gezijíf pak wecze: otcze, odpufft gym; nebot newyedye, czot czynye! potom 215 wyda, ze geft wiſeczko dokonano, aby ſye pijſmo naplnylo, wecze: chcze my ſye pijti. tehdy byezaw geden z nych wzye hubu y naplny" gy oczta, a wlozyw gy na treſt y dawaſſe gemu pijti. a kdyz przyge oczet, wecze: dokonalo ſye geft. a wolage welykym hlaſem wecze: otcze moy, w twogy rucze poruczijem mu duffy. tehdy geden z rytyerzow kopijm otewrze bok 220 geho a 7 ynhed wynijde krew a woda. proczytyz gyz, ma duffe, otrzyes prach f ſebe,8 znamenay inaznye 165a muze tohoto, hleday nan yako w zrczadle ſwateho cztenije, yako by przed tebu ftaal! znamenay, ma duſſe, kto geſt tento gmage obraz yako kralow, ale wſak ſluhy zawrzeneho naplnyen hanby a potupy! w korvnye gde, 225 a ta koruna geſt gemu muka a tyſijczem bodenym8s przyekrafnv geho hlawu ranyge. w kralowu pawlaku obleczen, ale wyeczey w nij vhanyen nezly pocztyen. zezl yako kral drzij w rucze, a tijem pak bita geho poczty- waa hlawa. klanyegij ſye przed nym na zemy klekagijczſe 89 a kralem gey nazywagij, a na geho ſwaty oblyczyey plygij, w geho ſwate lijcze po- 230 lyczky dawagij. wyz, ma duffe, kakt gest ſvvzen czlowyek tento, kakt gym geſt pohrdowano! a pod krzyzem" muſyl ſwoy chrzbet naklonyty a ſam na" ſobye ſwu hanbu neſty. a kdyz przyweden na mijeſto ſweho vkrzyzowanije, myrru a zlucz gemu pijti dawaly . na krzyzy wzdwyzen, an92 rzekl: otcze, odpuſt gym; nebt newyedye, czot czynye! kaky"3 geft 235 to, genz we wſem ſwêe7 horzy nykdyez vît ſwych neotewrzyel, aby neb 83 rkp.: klekagijcz (na kon. ř.); srv. H. 269,9: klekagice. 9 ana na konci ř. tehdy. — 217. przigemfie. — 220. yhned wygyde. — 230. (dvakrát) yakt. — 231. tuam (Psal. XXXVII, 8). Quid enim de illis ait Scriptura? Et congregaverunt etc. (Matth. XXVII, 27—34). Tunc crucifixerunt eum etc. (Luc. XXIII, 33—34). Postea sciens Jesus etc. (Joan. XIX, 28—30). Et exclamans voce magna etc. (Luc. XXIII, 46); et inclinato capite etc. (Joan. XIX, 30). Tunc unus militum etc. (ibid., 34). (B I1.) Expergiscere nunc, anima mea, excutere de pulvere et contemplare attentius virum (B contempl. vir.) hunc [memorabilem], quem (B quem ecce) in speculo evangelici sermonis quasi praesentem intueris. Attende, anima mea, qui est iste, qui ingreditur habens imaginem quasi Regis, et nihilominus servi despectissimi confusione repletus est (B repletus et coronatus incedit). Coronatus incedit, sed ipsa ejus corona cruciatus est illi (B Sed ipsa etiam ejus cor. cruc. est illi), et mille puncturis speciosum ejus verticem (B caput) divulnerat. Regali purpura induitur, sed potius in ea despicitur quam honoratur (B honoretur). Sceptrum in manu gestat, sed eo ipso caput ejus reverendum feritur. Adorant coram ipso positis in terram genibus, regem conclamant et continuo ad conspuendum amabiles genas ejus in- siliunt (B subsiliunt), [maxillas palmis concutiunt et honorabile collum inhonorant (B exhonorant).] Vide alia (B C Vide, anima mea), qualiter vir iste per omnia con- turbatur et spernitur. Sub crucis onere dorsum incurvare jubetur et suam ipsius portare ignominiam. Ad locum deductus supplicii myrrha potatur et felle. In cruce
303 gey na to mijeſto, gemuz rzyekachu golgata, y dawachu gemu wijno ſ zluczij a57 1 myrrvv ſmyeflene, a kdyz okuffy, nerody pijti. tedy gey vkrzyzowachu a i nym85 dwa lotry ſ uobuss ftranvv, a“ v profftrzyedcze gezyfſe. a“ gezijíf pak wecze: otcze, odpufft gym; nebot newyedye, czot czynye! potom 215 wyda, ze geft wiſeczko dokonano, aby ſye pijſmo naplnylo, wecze: chcze my ſye pijti. tehdy byezaw geden z nych wzye hubu y naplny" gy oczta, a wlozyw gy na treſt y dawaſſe gemu pijti. a kdyz przyge oczet, wecze: dokonalo ſye geft. a wolage welykym hlaſem wecze: otcze moy, w twogy rucze poruczijem mu duffy. tehdy geden z rytyerzow kopijm otewrze bok 220 geho a 7 ynhed wynijde krew a woda. proczytyz gyz, ma duffe, otrzyes prach f ſebe,8 znamenay inaznye 165a muze tohoto, hleday nan yako w zrczadle ſwateho cztenije, yako by przed tebu ftaal! znamenay, ma duſſe, kto geſt tento gmage obraz yako kralow, ale wſak ſluhy zawrzeneho naplnyen hanby a potupy! w korvnye gde, 225 a ta koruna geſt gemu muka a tyſijczem bodenym8s przyekrafnv geho hlawu ranyge. w kralowu pawlaku obleczen, ale wyeczey w nij vhanyen nezly pocztyen. zezl yako kral drzij w rucze, a tijem pak bita geho poczty- waa hlawa. klanyegij ſye przed nym na zemy klekagijczſe 89 a kralem gey nazywagij, a na geho ſwaty oblyczyey plygij, w geho ſwate lijcze po- 230 lyczky dawagij. wyz, ma duffe, kakt gest ſvvzen czlowyek tento, kakt gym geſt pohrdowano! a pod krzyzem" muſyl ſwoy chrzbet naklonyty a ſam na" ſobye ſwu hanbu neſty. a kdyz przyweden na mijeſto ſweho vkrzyzowanije, myrru a zlucz gemu pijti dawaly . na krzyzy wzdwyzen, an92 rzekl: otcze, odpuſt gym; nebt newyedye, czot czynye! kaky"3 geft 235 to, genz we wſem ſwêe7 horzy nykdyez vît ſwych neotewrzyel, aby neb 83 rkp.: klekagijcz (na kon. ř.); srv. H. 269,9: klekagice. 9 ana na konci ř. tehdy. — 217. przigemfie. — 220. yhned wygyde. — 230. (dvakrát) yakt. — 231. tuam (Psal. XXXVII, 8). Quid enim de illis ait Scriptura? Et congregaverunt etc. (Matth. XXVII, 27—34). Tunc crucifixerunt eum etc. (Luc. XXIII, 33—34). Postea sciens Jesus etc. (Joan. XIX, 28—30). Et exclamans voce magna etc. (Luc. XXIII, 46); et inclinato capite etc. (Joan. XIX, 30). Tunc unus militum etc. (ibid., 34). (B I1.) Expergiscere nunc, anima mea, excutere de pulvere et contemplare attentius virum (B contempl. vir.) hunc [memorabilem], quem (B quem ecce) in speculo evangelici sermonis quasi praesentem intueris. Attende, anima mea, qui est iste, qui ingreditur habens imaginem quasi Regis, et nihilominus servi despectissimi confusione repletus est (B repletus et coronatus incedit). Coronatus incedit, sed ipsa ejus corona cruciatus est illi (B Sed ipsa etiam ejus cor. cruc. est illi), et mille puncturis speciosum ejus verticem (B caput) divulnerat. Regali purpura induitur, sed potius in ea despicitur quam honoratur (B honoretur). Sceptrum in manu gestat, sed eo ipso caput ejus reverendum feritur. Adorant coram ipso positis in terram genibus, regem conclamant et continuo ad conspuendum amabiles genas ejus in- siliunt (B subsiliunt), [maxillas palmis concutiunt et honorabile collum inhonorant (B exhonorant).] Vide alia (B C Vide, anima mea), qualiter vir iste per omnia con- turbatur et spernitur. Sub crucis onere dorsum incurvare jubetur et suam ipsius portare ignominiam. Ad locum deductus supplicii myrrha potatur et felle. In cruce
Strana 304
304 pozalowal, neb ſye omluwyl, neb pohrozyl, neb gedyne zlee flowcze protyw tyem"s prokletym pſom byl rzekl, ale brz ſlowo pozehnanſyje,35 yakez od poczatka ſwyeta nebylo ſlychano k neprzatelom! czo geft pokornyey- ffijeho tohoto mvze, czo gſy ſklydnyeyfyeho, ma duſſe, kdy wydyela? gefîtye wijecze, ma duffe, znamenay, a wijecze ſye pódywijfi! ay, nah 240 byw byczowan, proftrzyed lotrow na krzyz hanebnye zeleznymy hrzebijky przybyt, ocztem napogen a po ſmrty" kopijm v bocze ranyen, a fíczedre98 potoky krwe z ſwych pyeti ran wypuítyl. placzte, mogy oczy, a rozefíkrwy ſye, ma duſſe, ohnyem flytowanije pro zahubenye tohoto myleho muze, gehoz w tak welykey boleſty wydijfi a v pokorze w tak welykey!100 245 gyz gły nemoczy geho czlowyeczítwije, ma duſíe, wydyela a101 ſlyto- wanije gſy gmyela , znamenayz take mocz geho bozſtwije, a budes ſye dywyty; neb ſlys, czot prawij pijímo: od101 ſſeſtee hodyny tma ſye vczy- 165b nyla Il po wiſem ſwyetu az do dewate 102 ſluncze ſye zatmylo a opona"8 chramowaa rozdrzyela ſye od101 wrchu do koncze . zemye ſye trzaſla, ſkaly 250 fye fiedaly, hrobowe ſye otewrzyely a mnoho tyel ſwatych, geſto glu byla vmrla, i nym wſtalo z mrtwych a vkazaly ſye mnohym. y kaky geſt toto, geſto zyelee geho nebe y101 zemye a gehoz ſmrt mrtwee krzyeffij? zna- menay, ma duffe, znamenay; totot geft hofpodyn gezukryft, fpafytel „1 apodkrzyzem. 22 takto i H. 269,14. " K, k protaž. 24 H. 269,16: nykdy. *5 rkp.: pozehnane; v. H. 269, 18 pozehnanye, lat. verbum benedictionis. 9s srv. H. 269,20n.: wizz gey nahaa... a lat. text. 3apofmrty. 3s rkp.: ssczedrze, ale H. 269,23: ſiczedree. " avpokorze. 100 červ. znam. odstavce. 101 kon. ř. 102 d, d protaž. 104 rkp.: nechodcze hrzbet. — 234. yaky. — 242. wbocze. — 243. rozefíkrw fie . — 249. fie za- sublevatur et dicit: Pater, dimitte illis etc. (Luc. XXIII, 34). Qualis est hic, qui in omnibus pressuris suis nec semel os suum aperuit, ut aut querelae, aut excusationis, aut comminationis, aut maledictionis verbum adversus maledictos canes istos pro- ferret et novissime (B sed novissime) verbum benedictionis, quale a saeculo non est auditum, super inimicos suos effudit? Quid hoc viro mansuetius, quid benignius, anima mea, vidisti? Adhuc autem attentius illum intuere [quia et grandi admira- tione et tenerrima compassione dignus apparet]. Vide nudum et verberibus laceratum, in medio latronum cruci ignominiose (B ignominiosae) ferreis clavis affixum, aceto in cruce potatum et post mortem lancea in latere vulneratum et copiosos sanguinis rivos ex quinque vulneribus [manuum, pedum et lateris] effundentem. Fletum de- ducite, oculi mei; liquesce, anima mea, igne compassionis super contritione amabilis viri illius (B hujus), quem in tanta mansuetudine (B amaritudine) tantis (B tot) vides afflictum (B affectum) doloribus. (B 12.) Et jam quidem infirma ejus, anima mea, vidisti et miserata es? nunc (B et nunc) majestatem ejus attende, et miraberis. Quid enim ait Scriptura? A sexta autem hora etc. (Luc. XXIII, 44—45) ; et velum templi etc. (Matth. XXVII, 51—52). Qualis est hic, quia coelum et terra compatiuntur ei, cujus mors mortuos vivificat? Cognosce, anima mea, cognosce; hic est Dominus (B Deus noster) Jesus Christus, Salvator tuus, unigenitus Dei Filius, verus Deus, verus homo, qui solus sub sole sine macula inventus est. Et ecce quomodo cum sceleratis reputatus est (Isai. LIII, 12), et quasi vir leprosus et novissimus virorum aestimatus est (ibid. 3, 4). Et tanquam abortivum, quod projicitur a vulva, sic projectus est ab utero matris suae infelicis
304 pozalowal, neb ſye omluwyl, neb pohrozyl, neb gedyne zlee flowcze protyw tyem"s prokletym pſom byl rzekl, ale brz ſlowo pozehnanſyje,35 yakez od poczatka ſwyeta nebylo ſlychano k neprzatelom! czo geft pokornyey- ffijeho tohoto mvze, czo gſy ſklydnyeyfyeho, ma duſſe, kdy wydyela? gefîtye wijecze, ma duffe, znamenay, a wijecze ſye pódywijfi! ay, nah 240 byw byczowan, proftrzyed lotrow na krzyz hanebnye zeleznymy hrzebijky przybyt, ocztem napogen a po ſmrty" kopijm v bocze ranyen, a fíczedre98 potoky krwe z ſwych pyeti ran wypuítyl. placzte, mogy oczy, a rozefíkrwy ſye, ma duſſe, ohnyem flytowanije pro zahubenye tohoto myleho muze, gehoz w tak welykey boleſty wydijfi a v pokorze w tak welykey!100 245 gyz gły nemoczy geho czlowyeczítwije, ma duſíe, wydyela a101 ſlyto- wanije gſy gmyela , znamenayz take mocz geho bozſtwije, a budes ſye dywyty; neb ſlys, czot prawij pijímo: od101 ſſeſtee hodyny tma ſye vczy- 165b nyla Il po wiſem ſwyetu az do dewate 102 ſluncze ſye zatmylo a opona"8 chramowaa rozdrzyela ſye od101 wrchu do koncze . zemye ſye trzaſla, ſkaly 250 fye fiedaly, hrobowe ſye otewrzyely a mnoho tyel ſwatych, geſto glu byla vmrla, i nym wſtalo z mrtwych a vkazaly ſye mnohym. y kaky geſt toto, geſto zyelee geho nebe y101 zemye a gehoz ſmrt mrtwee krzyeffij? zna- menay, ma duffe, znamenay; totot geft hofpodyn gezukryft, fpafytel „1 apodkrzyzem. 22 takto i H. 269,14. " K, k protaž. 24 H. 269,16: nykdy. *5 rkp.: pozehnane; v. H. 269, 18 pozehnanye, lat. verbum benedictionis. 9s srv. H. 269,20n.: wizz gey nahaa... a lat. text. 3apofmrty. 3s rkp.: ssczedrze, ale H. 269,23: ſiczedree. " avpokorze. 100 červ. znam. odstavce. 101 kon. ř. 102 d, d protaž. 104 rkp.: nechodcze hrzbet. — 234. yaky. — 242. wbocze. — 243. rozefíkrw fie . — 249. fie za- sublevatur et dicit: Pater, dimitte illis etc. (Luc. XXIII, 34). Qualis est hic, qui in omnibus pressuris suis nec semel os suum aperuit, ut aut querelae, aut excusationis, aut comminationis, aut maledictionis verbum adversus maledictos canes istos pro- ferret et novissime (B sed novissime) verbum benedictionis, quale a saeculo non est auditum, super inimicos suos effudit? Quid hoc viro mansuetius, quid benignius, anima mea, vidisti? Adhuc autem attentius illum intuere [quia et grandi admira- tione et tenerrima compassione dignus apparet]. Vide nudum et verberibus laceratum, in medio latronum cruci ignominiose (B ignominiosae) ferreis clavis affixum, aceto in cruce potatum et post mortem lancea in latere vulneratum et copiosos sanguinis rivos ex quinque vulneribus [manuum, pedum et lateris] effundentem. Fletum de- ducite, oculi mei; liquesce, anima mea, igne compassionis super contritione amabilis viri illius (B hujus), quem in tanta mansuetudine (B amaritudine) tantis (B tot) vides afflictum (B affectum) doloribus. (B 12.) Et jam quidem infirma ejus, anima mea, vidisti et miserata es? nunc (B et nunc) majestatem ejus attende, et miraberis. Quid enim ait Scriptura? A sexta autem hora etc. (Luc. XXIII, 44—45) ; et velum templi etc. (Matth. XXVII, 51—52). Qualis est hic, quia coelum et terra compatiuntur ei, cujus mors mortuos vivificat? Cognosce, anima mea, cognosce; hic est Dominus (B Deus noster) Jesus Christus, Salvator tuus, unigenitus Dei Filius, verus Deus, verus homo, qui solus sub sole sine macula inventus est. Et ecce quomodo cum sceleratis reputatus est (Isai. LIII, 12), et quasi vir leprosus et novissimus virorum aestimatus est (ibid. 3, 4). Et tanquam abortivum, quod projicitur a vulva, sic projectus est ab utero matris suae infelicis
Strana 305
305 255 twoy, prawy boh a prawy czlowyek, genz gedyny fam pod nebem bez pofíkwrnys1 geft nalezen! a kakt geft pak mezy zlodyegi81 poczten, a yako trudowaty, yako zawrzeny! a yako dyetye ne[do]chodcze,103 ynhed vmrlee z brzycha ſwe materze, z ſboru zydowſkeho byl zawrzen. tento naykraflij nad wifyemy lydmy, kakt geft naymrzutyeyffijm byl vczynyen! ale ranyen 260 geft pro naffe nemoczy a zetrzyen81 geft pro nafíe hrzyechy . a obyet81 przechutnee wonye vczynyen geft przed tebu, otcze wyeczne chwaly, aby odwratyl od nas twu nelyboſt a vwedll nafí w nebeſſku dyedynv. 104 wezrzy, boze otcze, s [ ſweho ſwateho mijeſta a101 ſ wyſokeho ſweho przyebytka nebefſkeho a racz nawfſtyewyty teto przefwate obyety, gefto 265 tobye offyeruge welyky naff knyez, twe ſwate dyetye, hofpodyn gezukryft, za 101 hrzyechy fwe bratrzije; a bud myloftyw nad naffij zlofty 105! nebt hlas bratra naííeho wola k tobye i krzyze poznay, otcze, ſukny ſyna ſweho praweho yozepha ; nebt gey zwyerz fſkarzedy ſleptal a ztlaczyl w ſwem hnyewye rucho geho a wſfyczku geho krafu krwij zkalel a pyet dyer w nij 270 rozdrzyel. tot geft, hofpodyne, rucho, gefto ge on w ruku zley zenye egypt- ſkey oftawyl, radyegij chtye plaíít ztratyty, nez ſwe czty pozbyty; a radye- gij chtyel w zalarz wſazen byty, nezly pro chwalu ſwyetíſku czyzolozítwu powolyty, tomu zagyfte hlafu, gymz rzeczeno gemu: totot wife dam tobye, acz padna poklonyf my ſye! a to by zagyíte bylo tobye czyzolozítwo 275 padnvcz y poklonyty81 ſye, przed nymz tobye neſluffalo, a gyz wijeme, (ne na kon. ř.). 104 červ. znam. odstavce. 105 dvojitá černá výplň nepřetržena. 105 odd. tmielo. — 252. yaky. — 257. nechodcze yhned vmrle . — 278n. vwieczne chwale Synagogae (Job. XXXI, 15). Iste formosus prae filiis hominum, quam deformis [prae filiis hominum] factus est! Siquidem vulneratus est (B Hic vulneratus) propter iniquitates nostras et attritus est propter scelera nostra (Isai. LIII, 5). Et factus est holocaustum (B in holocaustum) suavissimi odoris in conspectu tuo, Pater aeternae gloriae, ut averteret (B averteres) indignationem tuam a nobis et consedere sibi nos faceret (B faceres in coelestibus). (B 13.) Respice, Domine sancte Pater, de sanctuario tuo et de excelso coe- lorum habitaculo, et intuere hanc sacrosanctam hostiam, quam tibi offert magnus Pontifex noster, sanctus puer tuus Jesus, pro peccatis fratrum suorum; et esto placabilis super multitudinem malitiae nostrae. Ecce vox [sanguinis] fratris nostri Jesu clamat ad te de cruce. [Quid enim est, Domine, quod pendet in ea? Pendet, inquam, quia praeterita quasi praesentia coram te sunt.] Cognosce, Pater; tunica filii tui Joseph haec est (B Cognosce, Pater, tunicam veri filii tui Joseph) ; (B heu!) fera pessima devoravit eum (Gen. XXXVII, 33) et conculcavit in furore suo vesti- mentum ejus et omnem decorem illius reliqui corporis (B C ejus reliquiis cruoris) inquinavit, et ecce quinque scissuras [lamentabiles] in eo dereliquit (B in ea reliquit). Hoc est vestimentum (B Vide, Domine, pallium), quod in manu (B adulterae genera- tionis, id est) Aegyptiae meretricis innocens puer Jesus pro peccatis fratrum suorum dereliquit (B Jesus dereliquit), meliorem aestimans jacturam pallii (B vestimenti) quam pudicitiae; magisque eligens, spoliatus a carnis pallio in carcerem mortis descendere ,quam pro mundi gloria adulterinae voci acquiescere; illi, inquam, voci, qua dictum est: Haec omnia tibi dabo etc. (Matth. IV, 9) ; quod utique esset dormire (B si dormiret) cum adultera. (B 14.) Et nunc, Domine Pater, scimus, quia vivit 20
305 255 twoy, prawy boh a prawy czlowyek, genz gedyny fam pod nebem bez pofíkwrnys1 geft nalezen! a kakt geft pak mezy zlodyegi81 poczten, a yako trudowaty, yako zawrzeny! a yako dyetye ne[do]chodcze,103 ynhed vmrlee z brzycha ſwe materze, z ſboru zydowſkeho byl zawrzen. tento naykraflij nad wifyemy lydmy, kakt geft naymrzutyeyffijm byl vczynyen! ale ranyen 260 geft pro naffe nemoczy a zetrzyen81 geft pro nafíe hrzyechy . a obyet81 przechutnee wonye vczynyen geft przed tebu, otcze wyeczne chwaly, aby odwratyl od nas twu nelyboſt a vwedll nafí w nebeſſku dyedynv. 104 wezrzy, boze otcze, s [ ſweho ſwateho mijeſta a101 ſ wyſokeho ſweho przyebytka nebefſkeho a racz nawfſtyewyty teto przefwate obyety, gefto 265 tobye offyeruge welyky naff knyez, twe ſwate dyetye, hofpodyn gezukryft, za 101 hrzyechy fwe bratrzije; a bud myloftyw nad naffij zlofty 105! nebt hlas bratra naííeho wola k tobye i krzyze poznay, otcze, ſukny ſyna ſweho praweho yozepha ; nebt gey zwyerz fſkarzedy ſleptal a ztlaczyl w ſwem hnyewye rucho geho a wſfyczku geho krafu krwij zkalel a pyet dyer w nij 270 rozdrzyel. tot geft, hofpodyne, rucho, gefto ge on w ruku zley zenye egypt- ſkey oftawyl, radyegij chtye plaíít ztratyty, nez ſwe czty pozbyty; a radye- gij chtyel w zalarz wſazen byty, nezly pro chwalu ſwyetíſku czyzolozítwu powolyty, tomu zagyfte hlafu, gymz rzeczeno gemu: totot wife dam tobye, acz padna poklonyf my ſye! a to by zagyíte bylo tobye czyzolozítwo 275 padnvcz y poklonyty81 ſye, przed nymz tobye neſluffalo, a gyz wijeme, (ne na kon. ř.). 104 červ. znam. odstavce. 105 dvojitá černá výplň nepřetržena. 105 odd. tmielo. — 252. yaky. — 257. nechodcze yhned vmrle . — 278n. vwieczne chwale Synagogae (Job. XXXI, 15). Iste formosus prae filiis hominum, quam deformis [prae filiis hominum] factus est! Siquidem vulneratus est (B Hic vulneratus) propter iniquitates nostras et attritus est propter scelera nostra (Isai. LIII, 5). Et factus est holocaustum (B in holocaustum) suavissimi odoris in conspectu tuo, Pater aeternae gloriae, ut averteret (B averteres) indignationem tuam a nobis et consedere sibi nos faceret (B faceres in coelestibus). (B 13.) Respice, Domine sancte Pater, de sanctuario tuo et de excelso coe- lorum habitaculo, et intuere hanc sacrosanctam hostiam, quam tibi offert magnus Pontifex noster, sanctus puer tuus Jesus, pro peccatis fratrum suorum; et esto placabilis super multitudinem malitiae nostrae. Ecce vox [sanguinis] fratris nostri Jesu clamat ad te de cruce. [Quid enim est, Domine, quod pendet in ea? Pendet, inquam, quia praeterita quasi praesentia coram te sunt.] Cognosce, Pater; tunica filii tui Joseph haec est (B Cognosce, Pater, tunicam veri filii tui Joseph) ; (B heu!) fera pessima devoravit eum (Gen. XXXVII, 33) et conculcavit in furore suo vesti- mentum ejus et omnem decorem illius reliqui corporis (B C ejus reliquiis cruoris) inquinavit, et ecce quinque scissuras [lamentabiles] in eo dereliquit (B in ea reliquit). Hoc est vestimentum (B Vide, Domine, pallium), quod in manu (B adulterae genera- tionis, id est) Aegyptiae meretricis innocens puer Jesus pro peccatis fratrum suorum dereliquit (B Jesus dereliquit), meliorem aestimans jacturam pallii (B vestimenti) quam pudicitiae; magisque eligens, spoliatus a carnis pallio in carcerem mortis descendere ,quam pro mundi gloria adulterinae voci acquiescere; illi, inquam, voci, qua dictum est: Haec omnia tibi dabo etc. (Matth. IV, 9) ; quod utique esset dormire (B si dormiret) cum adultera. (B 14.) Et nunc, Domine Pater, scimus, quia vivit 20
Strana 306
306 166° boze otcze, zey zyw twoyI fyn a ons1 panuge we wify zemy egyptffkey, nye na wifech myeftech, kdez ty panuges. neb wyweden geft z zalarze, aby byl czyefarzem, a promyenyw rucho tyelefſne wzkwetl geft v wyecz- ney1os krafie, a tys gey ſ welyku chwaluv prziyal! oblupyl geſt czyefarzow- ftwo nemyloîtyweho pharaona a i welykym17 wytyezítwym10s ſwu wlaîtnij 280 moczy wítupyl geft w1os nebefa. a gyz81 chwalvv a cztij koronowan ſedij na prawyczy twe welykofty, aby ftaal za ny przed twym81 oblyczegem . neb bratr nas101 geft a krew naíſe. hledz, hoſpodyne, w oblyczyey tweho ſyna, genz byl poſlufſen tebe az do ímrty, a newypuftyey z iwe pamyety ran geho a nezapomynay 285 na wyeky, kak gſy od nyeho welyke doſti vczynyenije za ny prziyal za hrzyechy naííe! by, hoípodyne, nafíe hrzyechy na wahach polozyl, gymyz gíme tweho hnyewu zaſluzyly, a to vtrpenije, geſtoy trpyel za ny twoy myly ſyn, to vtrpenije waznyeyffe bude a101 doftoynyeyíle, aby ſye pro nye nad namy ſmylowal!110 dyekuyzlll tobye, otcze boze, kazdy krzyeſ- 290 tyan z tweho welykeho mylofrdije, ze gly fynv ſwemu neodpuſtyl, ale za nys gey na12 imrt dal, abychom tak welykeho a tak wyerneho rzecz- nijka przed tebull3 gmyely na nebeffyech! a czijm ſye tobye mohu oplatyty, gezukryfte, czymt podyekugy ya, prach a popel a hubene ſtworzenye? neb czo gly gmyel za me ſpaſſenije 295 vczynyty, gehozto gły nevczynyl? od noh do hlawy v wodyell3 welykey a za tím psané chwale černě a tence přetrž. 107 afwelykym. 108 na konci ř. psané akrafie. — 282. a 286. zanas. — 284. hlediz hofpodin. — 285. newypufítieyz. — Filius tuus et dominatur in tota terra Aegypti (Gen. XLV, 26), imo in omni loco dominationis tuae. Eductus enim ad imperium tuum de carcere mortis et inferorum (B infernorum) et [attonsus mortalitatis comam (B attonsus in immortalitatis co- ronam)] mutata veste carnis, in immortalitatis (B carnis, immortalitatis) decore refloruit, et cum gloria suscepisti eum. Subnervavit diri Pharaonis (B Subjugavit enim sibi Pharaonis) imperium et cum triumpho nobili virtute propria coelos pene- travit. Et ecce gloria et honore coronatus in dextera majestatis tuae assistit vultui tuo pro nobis. Frater enim et caro nostra est (Gen. XXXVII, 27). Respice, Domine, in faciem Christi tui (Psal. LXXXIII, 10), qui tibi usque ad mortem obediens factus est (Phil. II, 8), nec recedant ab oculis tuis cicatrices vulnerum ejus in perpetuum, ut memineris, quantam satisfactionem pro peccatis nostris ab eo susceperis (B receperis). Utinam, Domine, appendas in statera peccata, quibus iram meruimus, et calamitatem, quam passus est pro nobis innocens Filius tuus. Certe, Domine, haec gravior apparebit et magis digna, ut propter ipsam effundas misericordiam super nos [quam sint illi, aut in ipsis contineas (B quam fuit illa, ut pro peccatis nostris contineas) in ira misericordias tuas]. Gratias tibi, Domine sancte Pater, referat omnis lingua super abundantia (B pro superabundantia) pietatis (B bonitatis) tuae, qui unico Filio cordis tui non pepercisti, sed pro nobis illum tradidisti in mortem, ut tantum tamque fidelem (B ut eum tamquam fidelem) ad- vocatum haberemus in coelis coram te. (B 15.) Et tibi, Domine Jesu, fortissime zelotes, quid gratiarum, quid retribu- tionis digne retribuam ego homo, pulvis et cinis et vile fragmentum? Quid enim pro salute mea facere debuisti, et non fecisti? Ab imo pedis usque ad summum ver-
306 166° boze otcze, zey zyw twoyI fyn a ons1 panuge we wify zemy egyptffkey, nye na wifech myeftech, kdez ty panuges. neb wyweden geft z zalarze, aby byl czyefarzem, a promyenyw rucho tyelefſne wzkwetl geft v wyecz- ney1os krafie, a tys gey ſ welyku chwaluv prziyal! oblupyl geſt czyefarzow- ftwo nemyloîtyweho pharaona a i welykym17 wytyezítwym10s ſwu wlaîtnij 280 moczy wítupyl geft w1os nebefa. a gyz81 chwalvv a cztij koronowan ſedij na prawyczy twe welykofty, aby ftaal za ny przed twym81 oblyczegem . neb bratr nas101 geft a krew naíſe. hledz, hoſpodyne, w oblyczyey tweho ſyna, genz byl poſlufſen tebe az do ímrty, a newypuftyey z iwe pamyety ran geho a nezapomynay 285 na wyeky, kak gſy od nyeho welyke doſti vczynyenije za ny prziyal za hrzyechy naííe! by, hoípodyne, nafíe hrzyechy na wahach polozyl, gymyz gíme tweho hnyewu zaſluzyly, a to vtrpenije, geſtoy trpyel za ny twoy myly ſyn, to vtrpenije waznyeyffe bude a101 doftoynyeyíle, aby ſye pro nye nad namy ſmylowal!110 dyekuyzlll tobye, otcze boze, kazdy krzyeſ- 290 tyan z tweho welykeho mylofrdije, ze gly fynv ſwemu neodpuſtyl, ale za nys gey na12 imrt dal, abychom tak welykeho a tak wyerneho rzecz- nijka przed tebull3 gmyely na nebeffyech! a czijm ſye tobye mohu oplatyty, gezukryfte, czymt podyekugy ya, prach a popel a hubene ſtworzenye? neb czo gly gmyel za me ſpaſſenije 295 vczynyty, gehozto gły nevczynyl? od noh do hlawy v wodyell3 welykey a za tím psané chwale černě a tence přetrž. 107 afwelykym. 108 na konci ř. psané akrafie. — 282. a 286. zanas. — 284. hlediz hofpodin. — 285. newypufítieyz. — Filius tuus et dominatur in tota terra Aegypti (Gen. XLV, 26), imo in omni loco dominationis tuae. Eductus enim ad imperium tuum de carcere mortis et inferorum (B infernorum) et [attonsus mortalitatis comam (B attonsus in immortalitatis co- ronam)] mutata veste carnis, in immortalitatis (B carnis, immortalitatis) decore refloruit, et cum gloria suscepisti eum. Subnervavit diri Pharaonis (B Subjugavit enim sibi Pharaonis) imperium et cum triumpho nobili virtute propria coelos pene- travit. Et ecce gloria et honore coronatus in dextera majestatis tuae assistit vultui tuo pro nobis. Frater enim et caro nostra est (Gen. XXXVII, 27). Respice, Domine, in faciem Christi tui (Psal. LXXXIII, 10), qui tibi usque ad mortem obediens factus est (Phil. II, 8), nec recedant ab oculis tuis cicatrices vulnerum ejus in perpetuum, ut memineris, quantam satisfactionem pro peccatis nostris ab eo susceperis (B receperis). Utinam, Domine, appendas in statera peccata, quibus iram meruimus, et calamitatem, quam passus est pro nobis innocens Filius tuus. Certe, Domine, haec gravior apparebit et magis digna, ut propter ipsam effundas misericordiam super nos [quam sint illi, aut in ipsis contineas (B quam fuit illa, ut pro peccatis nostris contineas) in ira misericordias tuas]. Gratias tibi, Domine sancte Pater, referat omnis lingua super abundantia (B pro superabundantia) pietatis (B bonitatis) tuae, qui unico Filio cordis tui non pepercisti, sed pro nobis illum tradidisti in mortem, ut tantum tamque fidelem (B ut eum tamquam fidelem) ad- vocatum haberemus in coelis coram te. (B 15.) Et tibi, Domine Jesu, fortissime zelotes, quid gratiarum, quid retribu- tionis digne retribuam ego homo, pulvis et cinis et vile fragmentum? Quid enim pro salute mea facere debuisti, et non fecisti? Ab imo pedis usque ad summum ver-
Strana 307
307 muky pohruzyl gly ſye, aby mye wíſeho odtud wywlekl; y weſſlyl3 gſu wody az do112 twe duffe! neb ſwu duffy dal fy na imrt, aby myv ztraczenvy mnye nawratyl, a tak gſy mye dwogym dluhem k ſobye obwazal, neb 300 y za to,114 czo gfy dal, y za to,14 czo gſy ztratyl, ſwyms mye dluznykem115 vczynyl. a malls duffe dwakrat my geft dana tebu, gednvv, kdyzs gy ítworzyl, druhe, kdyzs gy wykupyl, a nycz toho nemam, geſto bych myel tobie tak i prawem wratyty, yako ſwu duffy, ale za twu drahu duſſy, tak pro mye zamuczenvy, kterut by odplatu mohl czlowyekl1 daty, te na- 166" 305 lezty nemohu. neb bych nebe yl18 zemy y wíſeczku gych kraſu za twu duffy mohl daty, anyz tak mohl bych dofíyeczy myery odplaty prawe. ale abych tak, yakz my geft Izie, tobye ſye oplatyl, twoy dar geft to, hoſpo- dyne, mylowaty mam tye i prawem ze wiſyeho frdcze, zells wífije dufſe, wiij ſwu ſylvv, ſwu wiij myſlij, a i praweml19 mam tebe wíſemy czyny na- 310 íledowaty, nebs raczyl za mye vmrzyety, a kak ya to mohu vczynyty, gen ſkrze twu120 pomocz! przypoy ſye k tobye ma dufíe, neb wſſeczka mocz gegije geft od tebe!121 a gyz,120 hoſpodyne, moy wykupytely, tobye ſye klanyem yako prawemu bohu, w tye wyerzijm, w122 tye vffam a yakz moha k tobye 315 wzdycham. pomoz me krzyehkofty! tweho vmuczenije ílowutnemu zna- menij, na nyemz gly vczynyl me ſpafſenye, weſken ſye naklonygy a tweho wytyezitwije koruhew, krzyz ſwaty, w twe gmye, krifte, naſledugy, twu trnowu korvnv a hrzyebyky twu krwij czrwene a kopije w twem boku / černě přetrž. 103 nad škrabaným w tence na. 10 červ. znam. odstavce. u1 /, l, l, D protaž. 112 kon. ř. 11 odd. 11 yzato. 115 na kon. ř. černá výplň l nepřetržená. 291n. ale | zes gfy gey nafmrt dal. — 299. a 300. mne. — 301. kdyz gly. — 310. ticis totum in aquis (B in aquas) passionum te demersisti, ut me totum de illis extraheres; et intraverunt aquae usque ad animam tuam (Psal. LXVIII, 2). Nam et animam tuam in mortem perdidisti, ut animam meam perditam mihi redderes. Et ecce duplici debito me obligasti, nam et pro eo, quod dedisti, et pro eo, quod mei causa perdidisti, debitor tibi sum. Et pro mea (B ea) quidem vita (B anima) bis a te mihi data, semel in creatione, semel in redemptione, quid magis juste tibi reddam quam ipsam, non habeo; pro tua autem pretiosa anima ita contribulata quid ab homine digne rependi possit, non invenio. Nam si (B etsi) coelum et terram et omnem ornatum eorum pro ea rependere possem, certe nec sic usque ad men- suram debiti ullatenus attingerem (B attingere possem). Ut autem idipsum, quod habeo (B C ipsum et quod debeo) et possum (B C et mihi possibile est), tibi, Domine, retribuam, tui muneris est. Diligendus (B mihi) ergo es toto corde, tota anima, tota mente (B om.), tota virtute, et tua (B mihi) modo sequenda vestigia, qui mori dignatus es pro me. Et quomodo fiet istud in me, nisi per te? Adhaereat anima mea post te (Psal. LXII, 9), quia tota virtus ejus pendet ex te. Et nunc, Domine, Jesu Redemptor meus, te ut verum Deum adoro, in te credo (B confido), in te spero, et quibus possum desideriis ad te suspiro. Adjuva imperfectionem meam, ad tuae passionis gloriosa insignia, in quibus salutem meam operatus es, totum me inclino. Tuae victoriosae crucis regale vexillum in nomine tuo, Christe, adoro; tuum spineum diadema, tuo rubentes sanguine clavos, tuo sancto lateri immersam lanceam, tua vulnera, tuum sanguinem, tuam mortem, tuam 20*
307 muky pohruzyl gly ſye, aby mye wíſeho odtud wywlekl; y weſſlyl3 gſu wody az do112 twe duffe! neb ſwu duffy dal fy na imrt, aby myv ztraczenvy mnye nawratyl, a tak gſy mye dwogym dluhem k ſobye obwazal, neb 300 y za to,114 czo gfy dal, y za to,14 czo gſy ztratyl, ſwyms mye dluznykem115 vczynyl. a malls duffe dwakrat my geft dana tebu, gednvv, kdyzs gy ítworzyl, druhe, kdyzs gy wykupyl, a nycz toho nemam, geſto bych myel tobie tak i prawem wratyty, yako ſwu duffy, ale za twu drahu duſſy, tak pro mye zamuczenvy, kterut by odplatu mohl czlowyekl1 daty, te na- 166" 305 lezty nemohu. neb bych nebe yl18 zemy y wíſeczku gych kraſu za twu duffy mohl daty, anyz tak mohl bych dofíyeczy myery odplaty prawe. ale abych tak, yakz my geft Izie, tobye ſye oplatyl, twoy dar geft to, hoſpo- dyne, mylowaty mam tye i prawem ze wiſyeho frdcze, zells wífije dufſe, wiij ſwu ſylvv, ſwu wiij myſlij, a i praweml19 mam tebe wíſemy czyny na- 310 íledowaty, nebs raczyl za mye vmrzyety, a kak ya to mohu vczynyty, gen ſkrze twu120 pomocz! przypoy ſye k tobye ma dufíe, neb wſſeczka mocz gegije geft od tebe!121 a gyz,120 hoſpodyne, moy wykupytely, tobye ſye klanyem yako prawemu bohu, w tye wyerzijm, w122 tye vffam a yakz moha k tobye 315 wzdycham. pomoz me krzyehkofty! tweho vmuczenije ílowutnemu zna- menij, na nyemz gly vczynyl me ſpafſenye, weſken ſye naklonygy a tweho wytyezitwije koruhew, krzyz ſwaty, w twe gmye, krifte, naſledugy, twu trnowu korvnv a hrzyebyky twu krwij czrwene a kopije w twem boku / černě přetrž. 103 nad škrabaným w tence na. 10 červ. znam. odstavce. u1 /, l, l, D protaž. 112 kon. ř. 11 odd. 11 yzato. 115 na kon. ř. černá výplň l nepřetržená. 291n. ale | zes gfy gey nafmrt dal. — 299. a 300. mne. — 301. kdyz gly. — 310. ticis totum in aquis (B in aquas) passionum te demersisti, ut me totum de illis extraheres; et intraverunt aquae usque ad animam tuam (Psal. LXVIII, 2). Nam et animam tuam in mortem perdidisti, ut animam meam perditam mihi redderes. Et ecce duplici debito me obligasti, nam et pro eo, quod dedisti, et pro eo, quod mei causa perdidisti, debitor tibi sum. Et pro mea (B ea) quidem vita (B anima) bis a te mihi data, semel in creatione, semel in redemptione, quid magis juste tibi reddam quam ipsam, non habeo; pro tua autem pretiosa anima ita contribulata quid ab homine digne rependi possit, non invenio. Nam si (B etsi) coelum et terram et omnem ornatum eorum pro ea rependere possem, certe nec sic usque ad men- suram debiti ullatenus attingerem (B attingere possem). Ut autem idipsum, quod habeo (B C ipsum et quod debeo) et possum (B C et mihi possibile est), tibi, Domine, retribuam, tui muneris est. Diligendus (B mihi) ergo es toto corde, tota anima, tota mente (B om.), tota virtute, et tua (B mihi) modo sequenda vestigia, qui mori dignatus es pro me. Et quomodo fiet istud in me, nisi per te? Adhaereat anima mea post te (Psal. LXII, 9), quia tota virtus ejus pendet ex te. Et nunc, Domine, Jesu Redemptor meus, te ut verum Deum adoro, in te credo (B confido), in te spero, et quibus possum desideriis ad te suspiro. Adjuva imperfectionem meam, ad tuae passionis gloriosa insignia, in quibus salutem meam operatus es, totum me inclino. Tuae victoriosae crucis regale vexillum in nomine tuo, Christe, adoro; tuum spineum diadema, tuo rubentes sanguine clavos, tuo sancto lateri immersam lanceam, tua vulnera, tuum sanguinem, tuam mortem, tuam 20*
Strana 308
308 1673 pohruzene, twe rany, twu ] krew, twu ſmrt, twoy pohrzeb, 123 twe przewy- tyezne z mrtwych wſtanije modlytwu ſwu naſledugy a chwali, neb ty 320 gfy w tom we wſem wonye zywota meho. tvv zywuv wonij duffy mu, hoípodyne, z imrduteho124 hrzyecha racz wzkrzyefyty! tvv moczij od122 dyabelíke chytrofty racz mye oftrzyeczy a poſyl mne, aby tyezkoft tweho przykazanye mnye ſladka byla a brzijemye krzyze ſwateho lehko, geſto welijfí neſti mey duffy! neb kteray ma fijla, abych protywenitwije tohoto 325 ſwyeta tak rozlyczne podle tweho12° przykazanije myle ſtrpyel a pokornye? zdaly gfu me nohy yako gelenowy, abych po trnij twych muk mohl bye- zyety? ale profſy twe myloíty, racz moy hlas flyffyety a naklon na ſweho fluhu ſwoy przye�ladky krzyz, genz geft drzyewo zywota wſſem, ktoz gey przygmu! tak ſye nadyegy, ze pobyehnv weſele a poneſu bezl22 vſtanije 330 krzyz twoy po tobye. ten, rzku, krzyz przyeſbozny vloz na mogy pleczy, gehoz ſſyrokoît geft myloft, gehoz] wyfoít geft przyelyfína 125 mocz, gehoz hlubokoft geft neflychana mudroft, gehoz dluhoft geft wyecznoft,126 gehoz, rzku, ffyrokoft geft myloît nad wiſe ſye îtworzenye rozíſyrzygycz! wzbij nan mogy ruczie y me nohy, y wíſe podobenſtwye twych muk wzwlecz 335 na ſluhu ſweho! day my, hofpodyne, bych mohl ſye vchowaty tyeleſnych ſkutkow, gychz nenawydijíí, a czynyty prawdu, gefto ty gy mylugeff, a w obem127 tom gen twe chwaly hledaty! a my lewyczy przybij hrzye- bykem ſmyernofty a prawyczy hrzebyke122 ſprawedlnoſti! day me myſly wzdy o twem128 przykazanij myſlyty a o tobye; a prawu mu nohu przybij 340 k temuz krzyzy hrzyebykem ſwate pokory! y my120 lewu nohu, toczyfí 116 odd. 117 hl, l. k protaž. 118 kon. ř. 119 A ſprawem. 120 odd. 121 červ. znam. odstavce. 122 kon. ř. 123 k, h, b protaž. 124 sic; na souhlasném místě ve vydání Holubově, str. 271 ř. 18 sh.: z smrtelného, lat. a peccati morte. 125 l protaž. sepulturam, tuam (B gloriosam et) victoriosam resurrectionem et glorificationem, Christe, supplex adoro et glorifico. Odor enim vitae mihi spirat in omnibus his. Horum vivifico odore spiritum meum, Domine, a peccati morte resuscita. Horum virtute ab astutiis Satanae me custodi, meque conforta, ut et jugum mandatorum tuorum suave mihi fiat, et onus crucis, quod post te bajulare me jubes, humeris animae meae leve sit atque portabile (Matth. XI, 30). Quae est enim fortitudo mea, ut juxta praeceptum tuum mundi pressuras tam multiplices animo invicto sus- tineam? Nunquid pedes mei tanquam cervorum (Psal. XVII, 34), ut te velociter currentem (B ut velocem cursorem) per spinas [et confraga (B confragosa)] passionum consequi valeam. (B 16.) Sed audi, quaeso, vocem meam et inclina super servum tuum suavem illam crucem, quae lignum vitae est his, qui apprehenderint eam, et ut et spero, curram alacriter (B eam, ut et spiritu curram alacriter). Portabo infatigabiliter eam, quae ab inimicis est, crucem post te. Illam, inquam, divinissimam crucem humeris meis impone, cujus latitudo est charitas super omnem creaturam se extendens (B haec omnia omittit), cujus longitudo aeternitas, cujus sublimitas omnipotentia, cujus profunditas (B profundum) inscrutabilis sapientia est. Confige illi manus meas et pedes meos, et totam formam passionis tuae servo tuo indue (B et totum passioni tuae conforma servum tuum, Domine). Da mihi, obsecro, con- tinere ab operibus carnis, quae odisti; et facere justitiam, quam dilexisti; et in utroque tuam quaerere gloriam et sinistram quidem meam clavo temperantiae, dexteram
308 1673 pohruzene, twe rany, twu ] krew, twu ſmrt, twoy pohrzeb, 123 twe przewy- tyezne z mrtwych wſtanije modlytwu ſwu naſledugy a chwali, neb ty 320 gfy w tom we wſem wonye zywota meho. tvv zywuv wonij duffy mu, hoípodyne, z imrduteho124 hrzyecha racz wzkrzyefyty! tvv moczij od122 dyabelíke chytrofty racz mye oftrzyeczy a poſyl mne, aby tyezkoft tweho przykazanye mnye ſladka byla a brzijemye krzyze ſwateho lehko, geſto welijfí neſti mey duffy! neb kteray ma fijla, abych protywenitwije tohoto 325 ſwyeta tak rozlyczne podle tweho12° przykazanije myle ſtrpyel a pokornye? zdaly gfu me nohy yako gelenowy, abych po trnij twych muk mohl bye- zyety? ale profſy twe myloíty, racz moy hlas flyffyety a naklon na ſweho fluhu ſwoy przye�ladky krzyz, genz geft drzyewo zywota wſſem, ktoz gey przygmu! tak ſye nadyegy, ze pobyehnv weſele a poneſu bezl22 vſtanije 330 krzyz twoy po tobye. ten, rzku, krzyz przyeſbozny vloz na mogy pleczy, gehoz ſſyrokoît geft myloft, gehoz] wyfoít geft przyelyfína 125 mocz, gehoz hlubokoft geft neflychana mudroft, gehoz dluhoft geft wyecznoft,126 gehoz, rzku, ffyrokoft geft myloît nad wiſe ſye îtworzenye rozíſyrzygycz! wzbij nan mogy ruczie y me nohy, y wíſe podobenſtwye twych muk wzwlecz 335 na ſluhu ſweho! day my, hofpodyne, bych mohl ſye vchowaty tyeleſnych ſkutkow, gychz nenawydijíí, a czynyty prawdu, gefto ty gy mylugeff, a w obem127 tom gen twe chwaly hledaty! a my lewyczy przybij hrzye- bykem ſmyernofty a prawyczy hrzebyke122 ſprawedlnoſti! day me myſly wzdy o twem128 przykazanij myſlyty a o tobye; a prawu mu nohu przybij 340 k temuz krzyzy hrzyebykem ſwate pokory! y my120 lewu nohu, toczyfí 116 odd. 117 hl, l. k protaž. 118 kon. ř. 119 A ſprawem. 120 odd. 121 červ. znam. odstavce. 122 kon. ř. 123 k, h, b protaž. 124 sic; na souhlasném místě ve vydání Holubově, str. 271 ř. 18 sh.: z smrtelného, lat. a peccati morte. 125 l protaž. sepulturam, tuam (B gloriosam et) victoriosam resurrectionem et glorificationem, Christe, supplex adoro et glorifico. Odor enim vitae mihi spirat in omnibus his. Horum vivifico odore spiritum meum, Domine, a peccati morte resuscita. Horum virtute ab astutiis Satanae me custodi, meque conforta, ut et jugum mandatorum tuorum suave mihi fiat, et onus crucis, quod post te bajulare me jubes, humeris animae meae leve sit atque portabile (Matth. XI, 30). Quae est enim fortitudo mea, ut juxta praeceptum tuum mundi pressuras tam multiplices animo invicto sus- tineam? Nunquid pedes mei tanquam cervorum (Psal. XVII, 34), ut te velociter currentem (B ut velocem cursorem) per spinas [et confraga (B confragosa)] passionum consequi valeam. (B 16.) Sed audi, quaeso, vocem meam et inclina super servum tuum suavem illam crucem, quae lignum vitae est his, qui apprehenderint eam, et ut et spero, curram alacriter (B eam, ut et spiritu curram alacriter). Portabo infatigabiliter eam, quae ab inimicis est, crucem post te. Illam, inquam, divinissimam crucem humeris meis impone, cujus latitudo est charitas super omnem creaturam se extendens (B haec omnia omittit), cujus longitudo aeternitas, cujus sublimitas omnipotentia, cujus profunditas (B profundum) inscrutabilis sapientia est. Confige illi manus meas et pedes meos, et totam formam passionis tuae servo tuo indue (B et totum passioni tuae conforma servum tuum, Domine). Da mihi, obsecro, con- tinere ab operibus carnis, quae odisti; et facere justitiam, quam dilexisti; et in utroque tuam quaerere gloriam et sinistram quidem meam clavo temperantiae, dexteram
Strana 309
309 zadoft meho tyeleſenfftwije, aby gije neprzemohlo nefítateczne fíczeftye tohoto ſwyeta, any rozpaczylo fíczaítne nefczeftye w zywotu tomto, kdyz by tyem ſylnym hrzyebykem tye nozie me duſſe drzyele ſye na ſwatem 345 krzyzy, a aby128 trnije, gefítoy na twey hlawye bylo, nyete-lrym podo- benftwijm bylo12° na13° mnye wydyeno, racz daty mey myfly bodlywee fkruffe- nije za130 me hrzyechy, a abych131 gmyel flytowanye nad ſwym blyznym a nenawydyel tyech, gefto zle czynye! zadam take, aby podal na trzti huby mym vítom a ocztowu kyfyeloít k nym przyczynyl, toczyfí day 350 pijíma ſwateho memu ſmyílu okufyty a132 wydyety, ze tento ſwyet pro- kwetl geft yako huba a kyſyeleyíij geft nezli oczet! takz y profíij, aby tento kalych babyloníky, genz weſken ſwyet zapogyge, krzywu chwalu mne neſwedl a obludnv ſladkoſtij nezapogyl, yako ony, geſto tmv ſwyet- loſtij a ſwyetloſt tmvv, horzkoſt ſladkofîtij a ſſladkoſt horzkoſtij mnyegij. 355 do wyna i myrru a i zluczijl33 imyefſeneho nemam domnyenije dobreho, proto ezs geho nerodyl pijty, inad proto, ez przyelyfínv zloft a zawyſt twych neprzatel znamenawa. k twemu zywemu krzyzy ſluhu ſweho po- dobna vczyn, hoſpodyne! vczyn, abych vmrzyel hrzyechu podle tyelefne131 zadoîty a zyw byl ſprawedlnoſty podle duchowne!131 a abych13i vkrzy- 360 zowaneho czyely II obrazla w ſobye noſye mohl ſye w tom ſwelyczyety! 1672 y to, gefto neſytaa zloft twych neprzatel po ſmrty tobye vczynyla, napyf 126 Štítný výklad dlúhosti postavil na konec a proto se vrací k širokosti a dodává vy- puštěné „super omnem creaturam se extendens“. 127 awobem. 128 rkp. otwem, atak ya. — 327. gelenij. — 331. moge. — 333. hluboft. — 334. nadewiſe. — 345. vero clavo justitiae [in illa sublimi cruce] confixam arbitrabor. Da menti meae jugiter meditari in lege tua [et omnem cogitatum jugiter jactare in te]; et dexterum pedem meum eidem ligno vitae prudentiae clavo afflige. Da, ut ministram spiritus mei sensualitatem nec enervet labentis (C praesentis) vitae infelix felicitas, nec con- turbet perennis vitae praemia felix infelicitas, et sinister quoque pes meus fortitudinis clavo in cruce tenebitur. (B 17.) Ut autem et spinarum capitis tui aliqua in me simi- litudo appareat, detur, obsecro, menti meae et salubris poenitentiae compunctio et alienae miseriae compassio et stimulus zeli aemulantis, quod rectum est coram te [et ad te convertar in aerumna mea, dum triplex mihi configitur spina (Psal. XXXI, 4)]. Libet, ut et spongiam per arundinem ori meo porrigas et aceti amari- tudinem gustui meo adhibeas. Libet, ut per Scripturas tuas rationi meae conferas gustare et videre, quomodo florens hic mundus tanquam spongia inanis est et omnis concupiscentia ejus aceto amarior. Ita, Pater, in me fiat, ut calix iste Babylonis aureus inebrians omnem terram (Jer. LI, 7), nec inani me splendore seducat, nec falsa dulcedine inebriet, quemadmodum eos, qui tenebras lucem et lucem tenebras, amarum dulce et dulce amarum arbitrantur (Isai. V, 20). Vinum myrrhatum (B C cum felle mixtum) suspectum est mihi pro eo, quod tu ex eo bibere noluisti, forte quia nimiam acerbitatem (B invidiae et nequitiae) crucifixorum tuorum indicabat. Tuae quoque vivificae morti servum (B C famulum) tuum configura, faciens in me, ut moriar quidem peccato secundum carnem, vivam autem justitiae secundum spiritum. (B 18.) Ut autem integram crucifixi imaginem portare me glorier, illud quoque quaeso, quod post mortem tuam insatiabilis malitia (B C Judaeorum) impiorum in te exercuit, hanc in me similitudinem exprime. Vulneret cor meum vivus et efficax sermo tuus penetrabilior omni lancea acutissima et pertingens usque ad interiora
309 zadoft meho tyeleſenfftwije, aby gije neprzemohlo nefítateczne fíczeftye tohoto ſwyeta, any rozpaczylo fíczaítne nefczeftye w zywotu tomto, kdyz by tyem ſylnym hrzyebykem tye nozie me duſſe drzyele ſye na ſwatem 345 krzyzy, a aby128 trnije, gefítoy na twey hlawye bylo, nyete-lrym podo- benftwijm bylo12° na13° mnye wydyeno, racz daty mey myfly bodlywee fkruffe- nije za130 me hrzyechy, a abych131 gmyel flytowanye nad ſwym blyznym a nenawydyel tyech, gefto zle czynye! zadam take, aby podal na trzti huby mym vítom a ocztowu kyfyeloít k nym przyczynyl, toczyfí day 350 pijíma ſwateho memu ſmyílu okufyty a132 wydyety, ze tento ſwyet pro- kwetl geft yako huba a kyſyeleyíij geft nezli oczet! takz y profíij, aby tento kalych babyloníky, genz weſken ſwyet zapogyge, krzywu chwalu mne neſwedl a obludnv ſladkoſtij nezapogyl, yako ony, geſto tmv ſwyet- loſtij a ſwyetloſt tmvv, horzkoſt ſladkofîtij a ſſladkoſt horzkoſtij mnyegij. 355 do wyna i myrru a i zluczijl33 imyefſeneho nemam domnyenije dobreho, proto ezs geho nerodyl pijty, inad proto, ez przyelyfínv zloft a zawyſt twych neprzatel znamenawa. k twemu zywemu krzyzy ſluhu ſweho po- dobna vczyn, hoſpodyne! vczyn, abych vmrzyel hrzyechu podle tyelefne131 zadoîty a zyw byl ſprawedlnoſty podle duchowne!131 a abych13i vkrzy- 360 zowaneho czyely II obrazla w ſobye noſye mohl ſye w tom ſwelyczyety! 1672 y to, gefto neſytaa zloft twych neprzatel po ſmrty tobye vczynyla, napyf 126 Štítný výklad dlúhosti postavil na konec a proto se vrací k širokosti a dodává vy- puštěné „super omnem creaturam se extendens“. 127 awobem. 128 rkp. otwem, atak ya. — 327. gelenij. — 331. moge. — 333. hluboft. — 334. nadewiſe. — 345. vero clavo justitiae [in illa sublimi cruce] confixam arbitrabor. Da menti meae jugiter meditari in lege tua [et omnem cogitatum jugiter jactare in te]; et dexterum pedem meum eidem ligno vitae prudentiae clavo afflige. Da, ut ministram spiritus mei sensualitatem nec enervet labentis (C praesentis) vitae infelix felicitas, nec con- turbet perennis vitae praemia felix infelicitas, et sinister quoque pes meus fortitudinis clavo in cruce tenebitur. (B 17.) Ut autem et spinarum capitis tui aliqua in me simi- litudo appareat, detur, obsecro, menti meae et salubris poenitentiae compunctio et alienae miseriae compassio et stimulus zeli aemulantis, quod rectum est coram te [et ad te convertar in aerumna mea, dum triplex mihi configitur spina (Psal. XXXI, 4)]. Libet, ut et spongiam per arundinem ori meo porrigas et aceti amari- tudinem gustui meo adhibeas. Libet, ut per Scripturas tuas rationi meae conferas gustare et videre, quomodo florens hic mundus tanquam spongia inanis est et omnis concupiscentia ejus aceto amarior. Ita, Pater, in me fiat, ut calix iste Babylonis aureus inebrians omnem terram (Jer. LI, 7), nec inani me splendore seducat, nec falsa dulcedine inebriet, quemadmodum eos, qui tenebras lucem et lucem tenebras, amarum dulce et dulce amarum arbitrantur (Isai. V, 20). Vinum myrrhatum (B C cum felle mixtum) suspectum est mihi pro eo, quod tu ex eo bibere noluisti, forte quia nimiam acerbitatem (B invidiae et nequitiae) crucifixorum tuorum indicabat. Tuae quoque vivificae morti servum (B C famulum) tuum configura, faciens in me, ut moriar quidem peccato secundum carnem, vivam autem justitiae secundum spiritum. (B 18.) Ut autem integram crucifixi imaginem portare me glorier, illud quoque quaeso, quod post mortem tuam insatiabilis malitia (B C Judaeorum) impiorum in te exercuit, hanc in me similitudinem exprime. Vulneret cor meum vivus et efficax sermo tuus penetrabilior omni lancea acutissima et pertingens usque ad interiora
Strana 310
310 we mnye! ran me frdcze zywee a fylne twe flowo hlube weyda, nez ktere oſtree kopije, a doſahugel31 az y wnytrzek me dufſe! wywedyz z meho boku potoky zywot dawagijczie krwe a wody,131 toy mylowanye twe, hoſpodyne, a mych blyznych! naypoílee pak w czyítu ruchu mye obyn, 365 toczyfí w czyîtotu ſwyedomye meho, w nyemz bych odpoczynul przy- blyze ſye k tobye do myefta ſtanv dywneho, a ſkry mye, azt y myne twoy hnyew !135 trzetij pak den gyz po vſylij, v prwu hodynu wyeczne ſoboty mezy136 ſwymy ſyny mye nedoſtoyneho racz wzkrzyefyty, abych w136 ſwem tyele 370 gſa wydyel twu ſwyetloft a naplnyen byl radoſty tweho oblyczyege! o ſpa- fytely moy a boze moy, przyd, profy twe myloíty w ten czas, abych to, czoz nynije doſaham wyervv, opatrzyl oczyma ſwyma, gemuz ſye nynije nadyegy a k nyemuzi37 z daleka wzdycham, bych toho doſahl, gehoz ſwu wſfij ſylvv zadam, ruka-Ima ſwe duſſe bych to obyal 38 a weſken 375 w hlubokoſti tweho mylowanije vtonul! o, ſpaffytely moy a boze moy!139 ale nynije zatyem chwal, maa duſfe, hoſpodyna ſpafytele ſweho, chwal geho ſwate gmye; nebt geſt ſwato a przyeſwatych rozkoffij plno! o kak140 gſy dobry a ſladky, hoſpodyne gezukryſte, duſſi, geſto hleda tebe, gezu kriſte wykupyteli ztraczenych, nadyege zbyehow, gefto hledagij 380 o předěláno z w. 129 d, b, b, 1 protaženy. 130 kon. ř. 131 odd. 132 kon. ř. 133 afzluczij. 134 b protaž. 135 červ. znam. odstavce. 136 kon. ř. 137 aknyemuz. niekterym. — 357. fluhu tweho. — 362. hlube wieda. — 366. totiz wezyfte ſwiedo-mie animae meae (B ad divisionem an. m. Hebr. IV, 12) producat ex ea tanquam a dextro latere meo, vice sanguinis et aquae, amorem tuum et fratrum meorum. Postremo et munda sindone primae stolae spiritum meum involve, in qua requiescam (B egre- diens et) ingrediens ad te (B om.) in locum tabernaculi admirabilis (Psal. XLI, 5), et abscondas me, donec pertranseat furor tuus (1sai. XXVI, 20). Die autem tertio post diem laboris, [post diem simplicis gloriae (B supplicii)], mane prima Sabbati perpetui (B perpetuo) inter filios tuos me indignum resuscita, ut in carne mea videam claritatem tuam et adimplear laetitia vultus tui (Psal. XV, 11). O Salvator meus et Deus meus, veniat, veniat, oro, tempus, ut quod nunc credo, relevatis tandem oculis aspiciam, quod nunc spero et a longe saluto, apprehendam, quod nune pro viribus meis desidero, ulnis animae meae amplectar ac deosculer, et amoris (B in amoris) tui abysso totus absorbear. O Salvator meus et Deus meus ! Sed nunc interim benedic, anima mea, Salvatorem tuum et magnifica nomen ejus, quod est sanctum, et sanctissimis deliciis plenum. O quam bonus et suavis es, Domine Jesu, animae quaerenti te, Jesu redemptor captivorum (C perditorum), spes exsulum, [laborantium] fortitudo, animae lacry- mosae et post te in sudore currentis dulce solatium et suave refrigerium, corona triumphantium, unica merces et laetitia supernorum civium, uberrimus fons omnium gratiarum, inclyta proles summi Dei. Summe Deus, te benedicant omnia, quae in coelo sunt sursum, et quae sunt in terra deorsum, quia magnus es tu et magnum nomen tuum. O immarcescibilis decor Dei excelsi et purissima claritas lucis aeternae, vita omnem vitam vivificans, lux omne lumen illuminans et conservans in perpetuo splendore mille millena millia luminum fulgentia ante thronum divinae majestatis (B divinitatis) tuae a primaevo diluculo! O acternum et incessabile, clarum et dulce
310 we mnye! ran me frdcze zywee a fylne twe flowo hlube weyda, nez ktere oſtree kopije, a doſahugel31 az y wnytrzek me dufſe! wywedyz z meho boku potoky zywot dawagijczie krwe a wody,131 toy mylowanye twe, hoſpodyne, a mych blyznych! naypoílee pak w czyítu ruchu mye obyn, 365 toczyfí w czyîtotu ſwyedomye meho, w nyemz bych odpoczynul przy- blyze ſye k tobye do myefta ſtanv dywneho, a ſkry mye, azt y myne twoy hnyew !135 trzetij pak den gyz po vſylij, v prwu hodynu wyeczne ſoboty mezy136 ſwymy ſyny mye nedoſtoyneho racz wzkrzyefyty, abych w136 ſwem tyele 370 gſa wydyel twu ſwyetloft a naplnyen byl radoſty tweho oblyczyege! o ſpa- fytely moy a boze moy, przyd, profy twe myloíty w ten czas, abych to, czoz nynije doſaham wyervv, opatrzyl oczyma ſwyma, gemuz ſye nynije nadyegy a k nyemuzi37 z daleka wzdycham, bych toho doſahl, gehoz ſwu wſfij ſylvv zadam, ruka-Ima ſwe duſſe bych to obyal 38 a weſken 375 w hlubokoſti tweho mylowanije vtonul! o, ſpaffytely moy a boze moy!139 ale nynije zatyem chwal, maa duſfe, hoſpodyna ſpafytele ſweho, chwal geho ſwate gmye; nebt geſt ſwato a przyeſwatych rozkoffij plno! o kak140 gſy dobry a ſladky, hoſpodyne gezukryſte, duſſi, geſto hleda tebe, gezu kriſte wykupyteli ztraczenych, nadyege zbyehow, gefto hledagij 380 o předěláno z w. 129 d, b, b, 1 protaženy. 130 kon. ř. 131 odd. 132 kon. ř. 133 afzluczij. 134 b protaž. 135 červ. znam. odstavce. 136 kon. ř. 137 aknyemuz. niekterym. — 357. fluhu tweho. — 362. hlube wieda. — 366. totiz wezyfte ſwiedo-mie animae meae (B ad divisionem an. m. Hebr. IV, 12) producat ex ea tanquam a dextro latere meo, vice sanguinis et aquae, amorem tuum et fratrum meorum. Postremo et munda sindone primae stolae spiritum meum involve, in qua requiescam (B egre- diens et) ingrediens ad te (B om.) in locum tabernaculi admirabilis (Psal. XLI, 5), et abscondas me, donec pertranseat furor tuus (1sai. XXVI, 20). Die autem tertio post diem laboris, [post diem simplicis gloriae (B supplicii)], mane prima Sabbati perpetui (B perpetuo) inter filios tuos me indignum resuscita, ut in carne mea videam claritatem tuam et adimplear laetitia vultus tui (Psal. XV, 11). O Salvator meus et Deus meus, veniat, veniat, oro, tempus, ut quod nunc credo, relevatis tandem oculis aspiciam, quod nunc spero et a longe saluto, apprehendam, quod nune pro viribus meis desidero, ulnis animae meae amplectar ac deosculer, et amoris (B in amoris) tui abysso totus absorbear. O Salvator meus et Deus meus ! Sed nunc interim benedic, anima mea, Salvatorem tuum et magnifica nomen ejus, quod est sanctum, et sanctissimis deliciis plenum. O quam bonus et suavis es, Domine Jesu, animae quaerenti te, Jesu redemptor captivorum (C perditorum), spes exsulum, [laborantium] fortitudo, animae lacry- mosae et post te in sudore currentis dulce solatium et suave refrigerium, corona triumphantium, unica merces et laetitia supernorum civium, uberrimus fons omnium gratiarum, inclyta proles summi Dei. Summe Deus, te benedicant omnia, quae in coelo sunt sursum, et quae sunt in terra deorsum, quia magnus es tu et magnum nomen tuum. O immarcescibilis decor Dei excelsi et purissima claritas lucis aeternae, vita omnem vitam vivificans, lux omne lumen illuminans et conservans in perpetuo splendore mille millena millia luminum fulgentia ante thronum divinae majestatis (B divinitatis) tuae a primaevo diluculo! O acternum et incessabile, clarum et dulce
Strana 311
311 tebe, ſylo dufſe ſmutne, kteraz byezij po tobye v potu, sladke vtyefſenije a rozkofínel4i odpoczywadlo, koruno wytyezom przyprawenaa, gedyna odplato a wefelee14l wiyech nebefſkych myefftyan, przefíczedra studnycze wíyech myloftij, przefílechetny plode naywyfyeho boha! naywyíij boze, 385 tye ſ prawem chwalij to wſe, czoz geft wyſoko na neby, y czoz geſt zde dole na zemy, welyky gfy ty a welyke geft gmye twe! o neprzeſtawagijczye kraſo wyſokeho boha a przyeczyfta czyſtoto wyeczne ſwyetloîty, zywote, genz wffelykey wyeczi zywot dawaff, swyetlofty, gefto wſy.] czku 168. ſwyetloft ofwyeczygeff a zachowawaaff v wyeczney ſwyetlofty tyffijcz 390 tyfijczow ſwyetloîtij, geſto ſwyetye od12 poczatka ſwyeta przed itolyczij bozítwije tweho! o wyeczny, o nykdy1i3 neprzeſtawagyczij a1/2 ſladky po- toczku ſtudnycze ſkryte od oczij wſſech ſmrtedlnych, gegijez woda bez poczatka, hlubokoft beze dna, wyfoft bez doffyezenije, czyítota bez za- kalenije! wypuftylo tye ſrdcze wyfokeho boha z ſwe przewelyke hlubo- 395 kofty, a z twelli plnoſti nabrali gſme wſychny . nebs ty przeſſczedra ſtud- nycze wíſeho dobreho, z ſwych pokladow wypuftyefi drahy potok ſed- merych darow ducha ſwateho, gehoz fſladkoſtij horzkoft tohoto morze, 138 d, b, ch, b, 1 protaž. 139 malé červ. znam. 140 Okak. 141 odd. 142 kon. ř. 143 onykdy. 144 Aztwe. 145 odd. 146 kon. ř. meho ſrdcze. wniemz bych . — 369. vprwnij. — 402. napogiefs. profluvium fontis absconditi ab oculis mortalium, cujus unda sine ortu, profundum sine fundo, cujus altum sine termino, [cujus latitudo (B amplitudo) incirconscripti- bilis (B incircumscrutabilis)] cujus puritas imperturbabilis. Eructat (B Eructavit) te cor Dei altissimi de suae profunditatis impenetrabili (B de sua impenetrabili) abysso, [vita vitam, lux lucem, Deus Deum, aeternus aeternum, immensus immensum ac per omnia sibi coaequalem], et de plenitudine tua omnes accepimus (Joan. I, 16). (B 20.) Te (B Tu) enim, largissime fons omnis boni, septemplicis gratiae pretiosum lumen, te inquam, piissime spiritus, deprecor etc. (B pretiosum flumen de thesauris tuis emittis etc.) Odtud až do konce se obojí texty latinské nadobro rozcházeji. V rkpse, jejž jsem položil za základ, se pokračuje: deprecor, ut si qua pro fragilitate mea in veritate majestatis tuae minus intellexi, et in praeceptis Dominicis intellecta per lasciviam carnis neglexi, tua me visitatione illustrare digneris; quibus ea me decenter et mihi necessarie corrigam meique erroris per te misericordiam consequar, ut per te, quem in periculoso hujus vitae pelago in auxilium advocavi, sine naufragio ad portum perennis requiei perducar. Te itaque, Pater clementissime, peto, ut qui me primitus creasti, per passionem Unigeniti tui recreasti, qui quidquid ad laudem tuam pertinet, me cogitare facias et amare. Sed quia fragilis sum, nec possum perficere, sedula tamen confessione concedas me studere, ut redemptionis ac salvationis tuae gratiam consequar. Et quidquid deinceps operis agam, ex tua et per tuam et in tua gratia ad laudem tuam totum pervenire facias, meque deinceps tuere a peccatis et in bonis operibus validiorem esse praecipias, et ut quamdiu in hoc corpore vivam, aliquid servitii tibi semper exhibeam. Post exitum vero animae meae a corpore veniam omnium peccatorum consequi et vitam aeternam me percipere concedas. Per eum, qui tecum vivit et regnat per omnia saecula saeculorum. Amen. Text rkpsu B (s různo- čteními C), podle něhož bylo překládáno, zní od slov rozchodných: emittis, cujus suavi dulcore (C suam) hujus nostri maris, id est nostrae infirmitatis, (C maris, quo jactamur, amaram) salsuginem (C nostrae infirmitatis) mitigare dignaris (C digneris).
311 tebe, ſylo dufſe ſmutne, kteraz byezij po tobye v potu, sladke vtyefſenije a rozkofínel4i odpoczywadlo, koruno wytyezom przyprawenaa, gedyna odplato a wefelee14l wiyech nebefſkych myefftyan, przefíczedra studnycze wíyech myloftij, przefílechetny plode naywyfyeho boha! naywyíij boze, 385 tye ſ prawem chwalij to wſe, czoz geft wyſoko na neby, y czoz geſt zde dole na zemy, welyky gfy ty a welyke geft gmye twe! o neprzeſtawagijczye kraſo wyſokeho boha a przyeczyfta czyſtoto wyeczne ſwyetloîty, zywote, genz wffelykey wyeczi zywot dawaff, swyetlofty, gefto wſy.] czku 168. ſwyetloft ofwyeczygeff a zachowawaaff v wyeczney ſwyetlofty tyffijcz 390 tyfijczow ſwyetloîtij, geſto ſwyetye od12 poczatka ſwyeta przed itolyczij bozítwije tweho! o wyeczny, o nykdy1i3 neprzeſtawagyczij a1/2 ſladky po- toczku ſtudnycze ſkryte od oczij wſſech ſmrtedlnych, gegijez woda bez poczatka, hlubokoft beze dna, wyfoft bez doffyezenije, czyítota bez za- kalenije! wypuftylo tye ſrdcze wyfokeho boha z ſwe przewelyke hlubo- 395 kofty, a z twelli plnoſti nabrali gſme wſychny . nebs ty przeſſczedra ſtud- nycze wíſeho dobreho, z ſwych pokladow wypuftyefi drahy potok ſed- merych darow ducha ſwateho, gehoz fſladkoſtij horzkoft tohoto morze, 138 d, b, ch, b, 1 protaž. 139 malé červ. znam. 140 Okak. 141 odd. 142 kon. ř. 143 onykdy. 144 Aztwe. 145 odd. 146 kon. ř. meho ſrdcze. wniemz bych . — 369. vprwnij. — 402. napogiefs. profluvium fontis absconditi ab oculis mortalium, cujus unda sine ortu, profundum sine fundo, cujus altum sine termino, [cujus latitudo (B amplitudo) incirconscripti- bilis (B incircumscrutabilis)] cujus puritas imperturbabilis. Eructat (B Eructavit) te cor Dei altissimi de suae profunditatis impenetrabili (B de sua impenetrabili) abysso, [vita vitam, lux lucem, Deus Deum, aeternus aeternum, immensus immensum ac per omnia sibi coaequalem], et de plenitudine tua omnes accepimus (Joan. I, 16). (B 20.) Te (B Tu) enim, largissime fons omnis boni, septemplicis gratiae pretiosum lumen, te inquam, piissime spiritus, deprecor etc. (B pretiosum flumen de thesauris tuis emittis etc.) Odtud až do konce se obojí texty latinské nadobro rozcházeji. V rkpse, jejž jsem položil za základ, se pokračuje: deprecor, ut si qua pro fragilitate mea in veritate majestatis tuae minus intellexi, et in praeceptis Dominicis intellecta per lasciviam carnis neglexi, tua me visitatione illustrare digneris; quibus ea me decenter et mihi necessarie corrigam meique erroris per te misericordiam consequar, ut per te, quem in periculoso hujus vitae pelago in auxilium advocavi, sine naufragio ad portum perennis requiei perducar. Te itaque, Pater clementissime, peto, ut qui me primitus creasti, per passionem Unigeniti tui recreasti, qui quidquid ad laudem tuam pertinet, me cogitare facias et amare. Sed quia fragilis sum, nec possum perficere, sedula tamen confessione concedas me studere, ut redemptionis ac salvationis tuae gratiam consequar. Et quidquid deinceps operis agam, ex tua et per tuam et in tua gratia ad laudem tuam totum pervenire facias, meque deinceps tuere a peccatis et in bonis operibus validiorem esse praecipias, et ut quamdiu in hoc corpore vivam, aliquid servitii tibi semper exhibeam. Post exitum vero animae meae a corpore veniam omnium peccatorum consequi et vitam aeternam me percipere concedas. Per eum, qui tecum vivit et regnat per omnia saecula saeculorum. Amen. Text rkpsu B (s různo- čteními C), podle něhož bylo překládáno, zní od slov rozchodných: emittis, cujus suavi dulcore (C suam) hujus nostri maris, id est nostrae infirmitatis, (C maris, quo jactamur, amaram) salsuginem (C nostrae infirmitatis) mitigare dignaris (C digneris).
Strana 312
312 na1/2 nyemz plawame, racz oſladyti! potoku olege weſelee a wijna prze- czyíteho, genzs plamenne moczi! duch ſwaty od tebe a od145 otczel45 po- chodij, wiſe naplnyge, wſeczko w146 ſwey moczi drze. tot geft potok roz- 400 koffi, gymz ty ono rozkoffne myeíto a ſlawnee, geruzalem nebeſky, víta- wycznye napogygeff, aby tobye chwalu wzdawaly bez przyeſtanije. tut twoy lyd przyezaduczymy twymy kropyemy zada naſyczen byti. e e, przypuſít, aby ſſczenyatka mohla ſye napyti kropek, geſſto padagij ſ tweho ſtola! o hoſpodyne, tyemy ohennymy kropyemy oczyft, obnow, ofwyet, 405 roznyet, obweſel, potwrd a ſgednay frdcze, gefto w tye wijerzije, aby gedno byly, gedno czynyly, gednoho hledaly, gednoho wydyely tye boha nay- wyſſyeho w nebeſſkem kralowſtwij! amen. v welykul fobotu etc.2 dness poczijname zpyewaty alleluya.† yakz geſt kryſtus na ſwatem krzyzy vmrzyew za ny dufy puſtyl, tak ta duſe ſlawna, glucz gedno ſ boz- îtwijm, tu geft weſſla w ty pekelne kragyny, kdez gfu ſwatych otczow duſſe byli, tuy naplnyeno to proroczítwije, geffto prawij: tyem, geffto gſu ſedyely Izai. 9, 2. w ſtyeny ſmrty, wzeſſloy ſwyetlo.* a tu glu ynhed zpyewaly alleluya.* tuy gym byl ynhed ray rozkoffy, geftoy gey ílybyl onomu lotru pnye na Luk. 23, 43. krzyzy rzka: dnes ſe mny budes w ragy.* neb lotr duffy puſtyl a tam 168b przyfíla duſſe geho, kdez li gyz byl sítupyl w ſwey duffy kriftus a rozkoff 5 1 odd. 2 hned za Amen červ. nápis i zkratka na 1 ř. 3 D na dva ř. “ červ. 6. wſtienu ſmrti. — 11. vkrutnee. — 18. przes tyto hody wſſe. — 20. rzeczke. — 21. nietczo. — 23. niekterzij. — 24. ach to znamenie. — 29. cztyrzykrat. — Flumen olei laetitiae, flumen vini meracissimi, torrens ignei vigoris. Spiritus Para- cletus a te et Patre, par utrique, in orbem terrae perfunditur (C in orbe transfunditur), omnia replens, omnia continens: [Spiritus a te, Spiritus a Patre, unus ex ambobus, uniens ambos, utpote amborum individua connexio, unificum gluten (C vivificum glutinium), complexus indissolubilis et pax omnem sensum exsuperans]. Hic est torrens voluptatis tuae, Domine, qua (C quo) delicatam illam et gloriosam civitatem Jerusalem, quae sursum est, jugiter potas, [laetabunda ebrietate facis aestuare,] ut tibi jubilent hymnum incessabilem [lucida illa et flammea organa in voce ex- sultationis et (C confessionis et) sono epulantis]; cujusque (C Ejus) desiderabilibus guttis refocillari (C refocillare) sitibundae (C siccae) fauces exsulis populi tui (C Do- mine, et) jugiter a te (C jugiter te) exspectant, Domine. Sinito, Pater, (C Sinito, precor) ut catelli bibant de stillis, quae cadunt de mensa dominorum suorum. [Rorate coeli desuper et nubes (C imbres) pluant justum illum (C justum, illud), Domine, quem (C quo) aestuare fecisti. Inclytas (C fecisti inclytas) primitias populi tui, insigne (C in insigni) solemnitatis nostrae,] illo quaesumus (C illo nos, quaeso, Do- mine) igneo stillicidio purga, innova (C om.), illumina, inflamma, exhilara et con- firma et uni cor (C corda) credentium tibi, ut unum sint, ut unum sapiant, unum unanimiter requirant (C quaerant), ut apprehendant et videant (C et possideant) et benedicant te Deum deorum in Sion. [Sit individuae Trinitati (C Et tibi, inclyte Jesu, summe et optime Jesu, cum Deo Patre et Spiritu sancto, sanctae et individuae Trinitati) gloria, gratiarum actio, honor et imperium in saecula sacculorum.] Amen.
312 na1/2 nyemz plawame, racz oſladyti! potoku olege weſelee a wijna prze- czyíteho, genzs plamenne moczi! duch ſwaty od tebe a od145 otczel45 po- chodij, wiſe naplnyge, wſeczko w146 ſwey moczi drze. tot geft potok roz- 400 koffi, gymz ty ono rozkoffne myeíto a ſlawnee, geruzalem nebeſky, víta- wycznye napogygeff, aby tobye chwalu wzdawaly bez przyeſtanije. tut twoy lyd przyezaduczymy twymy kropyemy zada naſyczen byti. e e, przypuſít, aby ſſczenyatka mohla ſye napyti kropek, geſſto padagij ſ tweho ſtola! o hoſpodyne, tyemy ohennymy kropyemy oczyft, obnow, ofwyet, 405 roznyet, obweſel, potwrd a ſgednay frdcze, gefto w tye wijerzije, aby gedno byly, gedno czynyly, gednoho hledaly, gednoho wydyely tye boha nay- wyſſyeho w nebeſſkem kralowſtwij! amen. v welykul fobotu etc.2 dness poczijname zpyewaty alleluya.† yakz geſt kryſtus na ſwatem krzyzy vmrzyew za ny dufy puſtyl, tak ta duſe ſlawna, glucz gedno ſ boz- îtwijm, tu geft weſſla w ty pekelne kragyny, kdez gfu ſwatych otczow duſſe byli, tuy naplnyeno to proroczítwije, geffto prawij: tyem, geffto gſu ſedyely Izai. 9, 2. w ſtyeny ſmrty, wzeſſloy ſwyetlo.* a tu glu ynhed zpyewaly alleluya.* tuy gym byl ynhed ray rozkoffy, geftoy gey ílybyl onomu lotru pnye na Luk. 23, 43. krzyzy rzka: dnes ſe mny budes w ragy.* neb lotr duffy puſtyl a tam 168b przyfíla duſſe geho, kdez li gyz byl sítupyl w ſwey duffy kriftus a rozkoff 5 1 odd. 2 hned za Amen červ. nápis i zkratka na 1 ř. 3 D na dva ř. “ červ. 6. wſtienu ſmrti. — 11. vkrutnee. — 18. przes tyto hody wſſe. — 20. rzeczke. — 21. nietczo. — 23. niekterzij. — 24. ach to znamenie. — 29. cztyrzykrat. — Flumen olei laetitiae, flumen vini meracissimi, torrens ignei vigoris. Spiritus Para- cletus a te et Patre, par utrique, in orbem terrae perfunditur (C in orbe transfunditur), omnia replens, omnia continens: [Spiritus a te, Spiritus a Patre, unus ex ambobus, uniens ambos, utpote amborum individua connexio, unificum gluten (C vivificum glutinium), complexus indissolubilis et pax omnem sensum exsuperans]. Hic est torrens voluptatis tuae, Domine, qua (C quo) delicatam illam et gloriosam civitatem Jerusalem, quae sursum est, jugiter potas, [laetabunda ebrietate facis aestuare,] ut tibi jubilent hymnum incessabilem [lucida illa et flammea organa in voce ex- sultationis et (C confessionis et) sono epulantis]; cujusque (C Ejus) desiderabilibus guttis refocillari (C refocillare) sitibundae (C siccae) fauces exsulis populi tui (C Do- mine, et) jugiter a te (C jugiter te) exspectant, Domine. Sinito, Pater, (C Sinito, precor) ut catelli bibant de stillis, quae cadunt de mensa dominorum suorum. [Rorate coeli desuper et nubes (C imbres) pluant justum illum (C justum, illud), Domine, quem (C quo) aestuare fecisti. Inclytas (C fecisti inclytas) primitias populi tui, insigne (C in insigni) solemnitatis nostrae,] illo quaesumus (C illo nos, quaeso, Do- mine) igneo stillicidio purga, innova (C om.), illumina, inflamma, exhilara et con- firma et uni cor (C corda) credentium tibi, ut unum sint, ut unum sapiant, unum unanimiter requirant (C quaerant), ut apprehendant et videant (C et possideant) et benedicant te Deum deorum in Sion. [Sit individuae Trinitati (C Et tibi, inclyte Jesu, summe et optime Jesu, cum Deo Patre et Spiritu sancto, sanctae et individuae Trinitati) gloria, gratiarum actio, honor et imperium in saecula sacculorum.] Amen.
Strana 313
313 10 vczynyl yafnoîtij a ſwyetlem bozítwye ſweho otczom ſwatym. ale my lkawfſe a lkaty gmyewife w flytowanij te potupy, te tryzny, te krute ſmrty, geſtoy taky pan nafí trpyel pro ny a pro naíſeš prohrzyeffenije, ne wczera" pro ten ſmutek, ale dnes poczyeli gíme pamatowaty tu vtyechu ſwatych otczow, kdyz ſu opatrzyly bozíku yaſnoít w duffy pana nafíeho gezukryfta. l5 a tak dnes zwonyecz hlafnye we wifeczky zwony, weſelee zpyewagijcz zpyewanye vkazugem tu vtyechu ſwatych otczow, az y alleluya,7 geſto gíme byly opuftyly pamatugijcz prohrzyefenije naííeho otcze, dnes za- czijname." a od dneſka przei tyto wſſe hody" zpijewa koftel wijecze nez gyndy alleluia. a tak chczy rzeczi dnes o alleluya10 podrzyety.l1 alleluyal2 anyg rzyeczíke flowo any latyníke, a newyedye, by ſye czo tyem ſlowem rzeklo k rozvmv, yakoz nam gynaa ſlowa myenije nyeczo. ale geft tak hlas weſelee kakehos w chwale bozij, gyez myſl ſlowy nemoz rozvmnymy wypowyedyety, yakoz bywagij hlafowe nyeterzij imutku 13 neb bolefti, ez, kdyz dije: ach, znamenije geft, ze bolij; kdyz dije: a anna, 25 znamenije geft, ez pycze; kdyz dije: hy yaa, hy yaa, znamenije geft we- ſelee nyekakeho. takez to ſlowo alleluyal2 geft, ez nemoz byti w gynv rzecz wylozeno, gedyne ez tak wnytrznij vtyechu a radoſt w bozij chwale zna- menawa, gyez nemoz rzecz wyprawyty. a znamenytyell w pijímye pyetkrat pomnijm, zey to flowo pſano: cztyrzkrat w apokalypíi al5 gedny w kny- 30 hach dobeffowych. a tul4 mozem wzyety ſbyeradlo, ez z patery wyeczy moz nam ſprawedlywye myſl ſye wzbudyty w radoſti wnytrznij newy- mluwne wi bozij chwale.17 nayprw geft w apokalypſy tu polozeno alleluya,18 geſtoy pſano: wzdwyhl geden andyel fylny kamen yako zrnow welyky a puftyl gey 35 w morze rzka: „tuto brzkoſtij babylon, to welyke mijeſto, ſwrzeno bude a nebude potom I nalezeno. a hlas hudczow, zpyewakow a truby nebude 169" w nyem flyffan wijecze."* pak dije: „A potom flyffal fem19 yako2° hlas welyky Zjev. 18. 2in. trub2 mnoho w nebi, any rzku: alleluya.“* babylon znamenawa ſwyet t. 19, 1. tento, a22 w komz pohyne, ez bozij myloſti2 yako vtone w nyem poîtawa 40 ſwyetſka a obyczey, moz ſprawedlywye, y gynij, gymz bozije czeſt myla, pokrzyknyty w chwale bozij a22 w radoſtnem ſrdczy: alleluia. anyzt kto zakuffij te frdeczne radoîti w chwale bozij, geſto to flowo alleluya24 zna- menawa, gen acz geft owffem padl swyet w irdczy geho. neb welykay roz- nycze mezy radoftij2 ſwyetííkeho frdcze a radoſtij, gemuz mijlo ducho- 45 wenftwije, yakoz przyezn a myloſt k tomuto ſwyetu geît bozije neprzye- telnycze, yakoz poklada ſwaty yakub*: takez myloft k bohu nemoz myloſti Jak. 4, 4. 20 tence přetrž. 5 apronaííe. 6 Newczera. 7 odd. 8 rkp.: zaczijmame. slovosled opraven podle znamének z pův. "hody "wfe. 10 odd. 11 červ. znam. odstavce. 12 červ. podtrž. 13 odděleno i tečkou. 14 odd. 15 kon. ř. 16 tak rkp., snad místo k. 17 červ. znam. odstavce. 18 červ. podtrž. 13 rkp.: Pak dije potom Aílyífal ſem; opraveno podle Apok. (Post haec audivi). 20 rkp.: yako yako. 21 Vulg. turbarum (ne tubarum). 22 kon. ř. 23 čtu boží milostí. 24 červ. podtrž. 25 odd. 25 kon. ř. 27 červ. znamení 30. zbieradlo. — 43. rozniecze. — 51. fwe geft pomítil. — 53. prwnie. — 55.
313 10 vczynyl yafnoîtij a ſwyetlem bozítwye ſweho otczom ſwatym. ale my lkawfſe a lkaty gmyewife w flytowanij te potupy, te tryzny, te krute ſmrty, geſtoy taky pan nafí trpyel pro ny a pro naíſeš prohrzyeffenije, ne wczera" pro ten ſmutek, ale dnes poczyeli gíme pamatowaty tu vtyechu ſwatych otczow, kdyz ſu opatrzyly bozíku yaſnoít w duffy pana nafíeho gezukryfta. l5 a tak dnes zwonyecz hlafnye we wifeczky zwony, weſelee zpyewagijcz zpyewanye vkazugem tu vtyechu ſwatych otczow, az y alleluya,7 geſto gíme byly opuftyly pamatugijcz prohrzyefenije naííeho otcze, dnes za- czijname." a od dneſka przei tyto wſſe hody" zpijewa koftel wijecze nez gyndy alleluia. a tak chczy rzeczi dnes o alleluya10 podrzyety.l1 alleluyal2 anyg rzyeczíke flowo any latyníke, a newyedye, by ſye czo tyem ſlowem rzeklo k rozvmv, yakoz nam gynaa ſlowa myenije nyeczo. ale geft tak hlas weſelee kakehos w chwale bozij, gyez myſl ſlowy nemoz rozvmnymy wypowyedyety, yakoz bywagij hlafowe nyeterzij imutku 13 neb bolefti, ez, kdyz dije: ach, znamenije geft, ze bolij; kdyz dije: a anna, 25 znamenije geft, ez pycze; kdyz dije: hy yaa, hy yaa, znamenije geft we- ſelee nyekakeho. takez to ſlowo alleluyal2 geft, ez nemoz byti w gynv rzecz wylozeno, gedyne ez tak wnytrznij vtyechu a radoſt w bozij chwale zna- menawa, gyez nemoz rzecz wyprawyty. a znamenytyell w pijímye pyetkrat pomnijm, zey to flowo pſano: cztyrzkrat w apokalypíi al5 gedny w kny- 30 hach dobeffowych. a tul4 mozem wzyety ſbyeradlo, ez z patery wyeczy moz nam ſprawedlywye myſl ſye wzbudyty w radoſti wnytrznij newy- mluwne wi bozij chwale.17 nayprw geft w apokalypſy tu polozeno alleluya,18 geſtoy pſano: wzdwyhl geden andyel fylny kamen yako zrnow welyky a puftyl gey 35 w morze rzka: „tuto brzkoſtij babylon, to welyke mijeſto, ſwrzeno bude a nebude potom I nalezeno. a hlas hudczow, zpyewakow a truby nebude 169" w nyem flyffan wijecze."* pak dije: „A potom flyffal fem19 yako2° hlas welyky Zjev. 18. 2in. trub2 mnoho w nebi, any rzku: alleluya.“* babylon znamenawa ſwyet t. 19, 1. tento, a22 w komz pohyne, ez bozij myloſti2 yako vtone w nyem poîtawa 40 ſwyetſka a obyczey, moz ſprawedlywye, y gynij, gymz bozije czeſt myla, pokrzyknyty w chwale bozij a22 w radoſtnem ſrdczy: alleluia. anyzt kto zakuffij te frdeczne radoîti w chwale bozij, geſto to flowo alleluya24 zna- menawa, gen acz geft owffem padl swyet w irdczy geho. neb welykay roz- nycze mezy radoftij2 ſwyetííkeho frdcze a radoſtij, gemuz mijlo ducho- 45 wenftwije, yakoz przyezn a myloſt k tomuto ſwyetu geît bozije neprzye- telnycze, yakoz poklada ſwaty yakub*: takez myloft k bohu nemoz myloſti Jak. 4, 4. 20 tence přetrž. 5 apronaííe. 6 Newczera. 7 odd. 8 rkp.: zaczijmame. slovosled opraven podle znamének z pův. "hody "wfe. 10 odd. 11 červ. znam. odstavce. 12 červ. podtrž. 13 odděleno i tečkou. 14 odd. 15 kon. ř. 16 tak rkp., snad místo k. 17 červ. znam. odstavce. 18 červ. podtrž. 13 rkp.: Pak dije potom Aílyífal ſem; opraveno podle Apok. (Post haec audivi). 20 rkp.: yako yako. 21 Vulg. turbarum (ne tubarum). 22 kon. ř. 23 čtu boží milostí. 24 červ. podtrž. 25 odd. 25 kon. ř. 27 červ. znamení 30. zbieradlo. — 43. rozniecze. — 51. fwe geft pomítil. — 53. prwnie. — 55.
Strana 314
314 Zjev. 19, 2 n. 1695 Mojž. 33, 55. Řím. 12, 2. k ſwyetu gmyety. neb gſu geho zlij czynowe w hrdoſti irdcze; w zadoſty lakomey, wſſe, czor wydij, ez by rad gmyel; w26 zadoſti tyelu lybeho.27 druhee ſtogij pſano w apokalypſi2s alleluya,2s kdyz dije ſwaty yan, zey tudyez ſlyffal, ano rzekly: chwala, fylnoft a ſlawnoſt bohu nafſemu; neb 50 ſyey pomítyl nad welyku zlvv kozij, geſtoy wſyczku zemy porufſyla w ſwey neczyítotye, a pomſtyl nad gegije rukama krwe ſwych ſluh. a opyet29 rzekly: alleluya.* prwa ono0 drzyewnye radoft byla geft, gefto kto oftane ſwyeta, potupij zrzyeymye ſwyetîſke wyeczi, zakon przygme neb poſtawu duchownych lydij, vtyefſenije geſt. neb pocznucz k ſkonanij geft przy- 55 gyti; ktoz nepoczne, kdy ten íkona? ale maloy to, nebude-li druheho vtye- fſenije, ez by hoſpodyn, porazye ſwyet w nyekom, y pomítyl ſye nad26 hla- wamy ſwych neprzatel. ty hlawy ſwyetſke gſu prwnije zadoſti, gefíto myſl trzije k ſwyetíſkym wyeczem. w komz ty hlawy nebudu zetrzyeny, tyezcze mufij, chcze-ly ſwytyezyty, boyowaty, ochabij-ly ſye, przemozen bude a 60 odwratij ſye. tot geft ſwyet z klaffterow mnohych vczynylo; tot w ſwyet zaſye odwolawaa, z gychz prwnyeho obraczenije II vtyecha bywaa, kdyz tyem wnytrznym zadoſtem tyeleſnym a ſwyetſkym neprotywye ſye. a toy w pijſmye znamenano, ez, kdyz byl poddal boh zydom gych neprzately, rzekl gym: nebudete-ly chtyety wiech zbijti, kterzyzt oftanv, budvvt wam 65 yako hrzebijczy w oczij a yako32 kopije w boczijech waſſych.* takez ſwyet potupijecz nebezpeczno neoſtaty s ſwyetſkymy obyczyege a lijboſti. dotud, dotud, az zadoft rozvm y oflepij.3 a protoz dije ſwaty pawel:33 nerodte ſye tomuto ſwyetu przypodobnawaty!* a tak prwe alleluya prawa3" radoft v prwem obraczenij, w prwem ſwyeta opufſtyenij, ale opyet druhe alle- 70 luya3 druha a wyetífije32 radoft, kdyz y zadoft, geſto trzij myſl ſwyetſíku a tyeleſnv wyeczij, zetrzyena bude. a to ſye teprw prawa pomſta nad ſwyetem fſtane, geſto ſwymy rozlycznymy neczyftotamy prznij myſly a dufíe36 yako zlaa koze, neb zadoſti ſwyetííke a tyelefíne glu hlawy zprznye- nije ſwyetem. a26 ktoz nemoz wſije wyeczi tyech hlaw zetrzyeti, ez trzije 75 gey w zadoſti takowe wyeczi tohoto ſwyeta, drz ge v wyezenij," negdy po nych, gdy w duchu, a tyeleſnych zadoſtij nedokonaff.38 trzetije tu geſt pſano alleluia, gefto dije ſwaty yan: a flyffal ſem hlas yako truby39 welyke a yako32 hlas mnoho wod a yako hlas welykych hro- Zjev. 19, 6. mow, any rzku alleluya.40* to znamenawa, ez to czynij ſboznym ſprawed- 80 lywu radoft, kdyz gyz wyernye a prawye bude ſye"l kaati drzyewnych na konci ř. 28 červ. podtrž. 2 odd. 30 tak rkp.; ono chápu jako korelaci s ješto (= lat. tum — cum), kto jako relativum místo věty podmínkové (To byla prvá ra- dost, neboť, jestliže kdo ...., utěšení jest). 31 ch, b, k protaž. 32 odd. 33 červ. podtrž. 34 snad místo prvá, srv. druhá v ř. 71. 35 červ. tence přetrž. 26 slovosled opraven po- dle znamének z pův. prznij "adufje "myſly. 37 rkp.: vwyerzenij, ale r nadtečkováno i podtečkováno a ještě červ. přetrž. 38 červ. znam. odst. 3 Vulg. turbac. 40 rkp.: alle- lnva. 41 chybí, tuším, nějaké kto. 22 kon. ř. 4 rkp.: twoy. “ apotrzetyem. 45 odd. a na przygieti, kdyz kto nepoczno. — 57. poraže. — 69. prwnie alleluia ] wprwniem obraczenij wpr-wniem ſwieta opufítienij. — 73. prznij dufíc amyſli. — 78. aflyffal
314 Zjev. 19, 2 n. 1695 Mojž. 33, 55. Řím. 12, 2. k ſwyetu gmyety. neb gſu geho zlij czynowe w hrdoſti irdcze; w zadoſty lakomey, wſſe, czor wydij, ez by rad gmyel; w26 zadoſti tyelu lybeho.27 druhee ſtogij pſano w apokalypſi2s alleluya,2s kdyz dije ſwaty yan, zey tudyez ſlyffal, ano rzekly: chwala, fylnoft a ſlawnoſt bohu nafſemu; neb 50 ſyey pomítyl nad welyku zlvv kozij, geſtoy wſyczku zemy porufſyla w ſwey neczyítotye, a pomſtyl nad gegije rukama krwe ſwych ſluh. a opyet29 rzekly: alleluya.* prwa ono0 drzyewnye radoft byla geft, gefto kto oftane ſwyeta, potupij zrzyeymye ſwyetîſke wyeczi, zakon przygme neb poſtawu duchownych lydij, vtyefſenije geſt. neb pocznucz k ſkonanij geft przy- 55 gyti; ktoz nepoczne, kdy ten íkona? ale maloy to, nebude-li druheho vtye- fſenije, ez by hoſpodyn, porazye ſwyet w nyekom, y pomítyl ſye nad26 hla- wamy ſwych neprzatel. ty hlawy ſwyetſke gſu prwnije zadoſti, gefíto myſl trzije k ſwyetíſkym wyeczem. w komz ty hlawy nebudu zetrzyeny, tyezcze mufij, chcze-ly ſwytyezyty, boyowaty, ochabij-ly ſye, przemozen bude a 60 odwratij ſye. tot geft ſwyet z klaffterow mnohych vczynylo; tot w ſwyet zaſye odwolawaa, z gychz prwnyeho obraczenije II vtyecha bywaa, kdyz tyem wnytrznym zadoſtem tyeleſnym a ſwyetſkym neprotywye ſye. a toy w pijſmye znamenano, ez, kdyz byl poddal boh zydom gych neprzately, rzekl gym: nebudete-ly chtyety wiech zbijti, kterzyzt oftanv, budvvt wam 65 yako hrzebijczy w oczij a yako32 kopije w boczijech waſſych.* takez ſwyet potupijecz nebezpeczno neoſtaty s ſwyetſkymy obyczyege a lijboſti. dotud, dotud, az zadoft rozvm y oflepij.3 a protoz dije ſwaty pawel:33 nerodte ſye tomuto ſwyetu przypodobnawaty!* a tak prwe alleluya prawa3" radoft v prwem obraczenij, w prwem ſwyeta opufſtyenij, ale opyet druhe alle- 70 luya3 druha a wyetífije32 radoft, kdyz y zadoft, geſto trzij myſl ſwyetſíku a tyeleſnv wyeczij, zetrzyena bude. a to ſye teprw prawa pomſta nad ſwyetem fſtane, geſto ſwymy rozlycznymy neczyftotamy prznij myſly a dufíe36 yako zlaa koze, neb zadoſti ſwyetííke a tyelefíne glu hlawy zprznye- nije ſwyetem. a26 ktoz nemoz wſije wyeczi tyech hlaw zetrzyeti, ez trzije 75 gey w zadoſti takowe wyeczi tohoto ſwyeta, drz ge v wyezenij," negdy po nych, gdy w duchu, a tyeleſnych zadoſtij nedokonaff.38 trzetije tu geſt pſano alleluia, gefto dije ſwaty yan: a flyffal ſem hlas yako truby39 welyke a yako32 hlas mnoho wod a yako hlas welykych hro- Zjev. 19, 6. mow, any rzku alleluya.40* to znamenawa, ez to czynij ſboznym ſprawed- 80 lywu radoft, kdyz gyz wyernye a prawye bude ſye"l kaati drzyewnych na konci ř. 28 červ. podtrž. 2 odd. 30 tak rkp.; ono chápu jako korelaci s ješto (= lat. tum — cum), kto jako relativum místo věty podmínkové (To byla prvá ra- dost, neboť, jestliže kdo ...., utěšení jest). 31 ch, b, k protaž. 32 odd. 33 červ. podtrž. 34 snad místo prvá, srv. druhá v ř. 71. 35 červ. tence přetrž. 26 slovosled opraven po- dle znamének z pův. prznij "adufje "myſly. 37 rkp.: vwyerzenij, ale r nadtečkováno i podtečkováno a ještě červ. přetrž. 38 červ. znam. odst. 3 Vulg. turbac. 40 rkp.: alle- lnva. 41 chybí, tuším, nějaké kto. 22 kon. ř. 4 rkp.: twoy. “ apotrzetyem. 45 odd. a na przygieti, kdyz kto nepoczno. — 57. poraže. — 69. prwnie alleluia ] wprwniem obraczenij wpr-wniem ſwieta opufítienij. — 73. prznij dufíc amyſli. — 78. aflyffal
Strana 315
315 hrzyechow doîty'2 czynye za to, czoy hyrzyl. neb ſkrze ten 2 troy“3 hlas trogy wyecz mozem znamenaty, geſto przyfluffije k pokanij. ten w trubenij lyd yzrahelíky gmyel obyczey: kdyz gednv trubyly, ſtany hnvly; a kdyz 85 druhe, k czyeſtie neb k" bogy ſye przyprawyely; a kdyz trzetije, boyowaty poczynali.* takez po prwem pokanije hlaſu hrzyechu oſtawame, po druhem ftaw promyenygem a po trzetyem wſie wyeczi bogygem protyw wifet5 hrzyechom. hlas mnoho wod ſlzy kagijczijch znamenawa a hlas hromu welykeho ſnaznoſt w pokannych ſkutczyech w fylney myſly; a kdyzi 49 90 to7 prawe pokanije bude,“ z tohot gde radoſt ſprawedlywaa." cztwrte tuy pijſmo alleluya polozeno, geſto cztyrzmezydczijetma51 ſtarczow a cztyrzy zwyerzata poklonyly ſye tomu, geſto ſedij na tronye, a rzekly: alleluya.* neb czymz wyffij przed bohem,52 tyem wyetſlije [Zjev. 19, 4.] radoft toho wyfoſti przewelebney, geſto na tronye ſedij, poklonv wzdaty. 95 ay, kakt geft pyekny rzaad yako pos witupnych w tey radoſti, geſto kto zachopij gye w hoſpodynu, z bozijch darow, z bozije myloſti, z bozije moczi vtyechu wezma: kdyz w ſobye vzrzij aneb w gynem dobry poczatek, ez puſtij od ſwyeta; ale bezpecznyeyffije, kdyz gyz zadoft k ſwyetu a tye- lefna zhynula by; a opyet nad to, kdyz pokanym czyftyty bude drzewnye 100 pofíkwrny, neb acz by ſye dluznyk nedluzyl wijecze, nemoz byty prazden dluhu, donydz zan doſty nevczynij. to pak opyet wyflije przyczyna radoſti bywa duchownym ſrdezom, kdyz kto gſa gyz yako zſtarſfijch w ſrdeczney poklonye pokoru ma protyw bohu,52 yakoz onyech4 ftarczow cztyrzme- zydczijetma" ſwe korvny ſnyemſſe [I] ſwych hlaw poklonv przed3 bohem 105 vczynyly a rzkucz: alleluya.5* neb bez ſwate pokory, geſto famemu ſye (zjev. 4, 10.] czlowyeku dawa poznaty a boha nad ſye, nelze geſt te wnytrznije radoſty pochutnaty w hoſpodynu. pate alleluya píanoy w knyhach dobefowych.58 tuy tak rzeczeno: kamenem ítkwuczijm a czyítym polozeny budu wíleczky vlycze geru- 110 zalema a we wſyech59 vlyczijech geho budu zpyewaty: alleluia. pozehna[njy60 pan hoſpodyn, geſto geft powyfyl geho.* kakzkoli" wplnye gelyz w ne- beffijech ma to byti, awfak2 y zde zbozney duffy ftatecznych lidij nyekaky pochop bywa nyekdy. neb y duſſe pokoynaa w boze nazwanay wě3 pijímye geruzalemem, kdyz takowa duíe bude fílechetnoftmy ftkwuczymy, czyf- 115 tymy a53 pewnymy w twrdey fftaloſty yako kamenem po wſfyech ſwych konci ř. 4 rukou Jirečkovou přips. dole na 1. 169: Viz 1. 158. 4 nahoře na 1. 158a přips.: Pokrač. listu 169. 4 k, b, d protaž. 4 menší červ. znaménko. 50 tak rkp., oprava buď v písmě položeno, srv. výše ř. 33 (w apokalypſy), nebo písmo položilo. 3i tak rkp. 52 odd. 53 kon. ř. 54 ch protaž. 5 rkp.: fnyem íe ſwych. 36 v Apok. tuto alleluia není. 57 červ. znam. odstavce. 58 červ. podtrž. 59 awewfyech. 0 rkp.: Pozehnay, ale srv. lat. Benedictus. 61 kakz koli. 62 a wſak. " rkp.: allelnia. 1583 Mojž. 10, 7 a 6 a 9.] Tob. 13, 22 n. ſem hlas yako mnoho wod. — 82. zato czo geft hrzeffyl. — 86. poprwniem. — 87. proti wíſem. — 91. cztyrzmezdczietma. — 93. tiem wyffij radoft. — 96. zboznych — daruov. — 101. donizd. — 101. wyffij opiet przyczyna. — 103. cztyrmezd czietma. 104. z fwych hlaw. — 110. a 117. vliczech. — 112. nieyaky. — 119. swe tee zwlafft-
315 hrzyechow doîty'2 czynye za to, czoy hyrzyl. neb ſkrze ten 2 troy“3 hlas trogy wyecz mozem znamenaty, geſto przyfluffije k pokanij. ten w trubenij lyd yzrahelíky gmyel obyczey: kdyz gednv trubyly, ſtany hnvly; a kdyz 85 druhe, k czyeſtie neb k" bogy ſye przyprawyely; a kdyz trzetije, boyowaty poczynali.* takez po prwem pokanije hlaſu hrzyechu oſtawame, po druhem ftaw promyenygem a po trzetyem wſie wyeczi bogygem protyw wifet5 hrzyechom. hlas mnoho wod ſlzy kagijczijch znamenawa a hlas hromu welykeho ſnaznoſt w pokannych ſkutczyech w fylney myſly; a kdyzi 49 90 to7 prawe pokanije bude,“ z tohot gde radoſt ſprawedlywaa." cztwrte tuy pijſmo alleluya polozeno, geſto cztyrzmezydczijetma51 ſtarczow a cztyrzy zwyerzata poklonyly ſye tomu, geſto ſedij na tronye, a rzekly: alleluya.* neb czymz wyffij przed bohem,52 tyem wyetſlije [Zjev. 19, 4.] radoft toho wyfoſti przewelebney, geſto na tronye ſedij, poklonv wzdaty. 95 ay, kakt geft pyekny rzaad yako pos witupnych w tey radoſti, geſto kto zachopij gye w hoſpodynu, z bozijch darow, z bozije myloſti, z bozije moczi vtyechu wezma: kdyz w ſobye vzrzij aneb w gynem dobry poczatek, ez puſtij od ſwyeta; ale bezpecznyeyffije, kdyz gyz zadoft k ſwyetu a tye- lefna zhynula by; a opyet nad to, kdyz pokanym czyftyty bude drzewnye 100 pofíkwrny, neb acz by ſye dluznyk nedluzyl wijecze, nemoz byty prazden dluhu, donydz zan doſty nevczynij. to pak opyet wyflije przyczyna radoſti bywa duchownym ſrdezom, kdyz kto gſa gyz yako zſtarſfijch w ſrdeczney poklonye pokoru ma protyw bohu,52 yakoz onyech4 ftarczow cztyrzme- zydczijetma" ſwe korvny ſnyemſſe [I] ſwych hlaw poklonv przed3 bohem 105 vczynyly a rzkucz: alleluya.5* neb bez ſwate pokory, geſto famemu ſye (zjev. 4, 10.] czlowyeku dawa poznaty a boha nad ſye, nelze geſt te wnytrznije radoſty pochutnaty w hoſpodynu. pate alleluya píanoy w knyhach dobefowych.58 tuy tak rzeczeno: kamenem ítkwuczijm a czyítym polozeny budu wíleczky vlycze geru- 110 zalema a we wſyech59 vlyczijech geho budu zpyewaty: alleluia. pozehna[njy60 pan hoſpodyn, geſto geft powyfyl geho.* kakzkoli" wplnye gelyz w ne- beffijech ma to byti, awfak2 y zde zbozney duffy ftatecznych lidij nyekaky pochop bywa nyekdy. neb y duſſe pokoynaa w boze nazwanay wě3 pijímye geruzalemem, kdyz takowa duíe bude fílechetnoftmy ftkwuczymy, czyf- 115 tymy a53 pewnymy w twrdey fftaloſty yako kamenem po wſfyech ſwych konci ř. 4 rukou Jirečkovou přips. dole na 1. 169: Viz 1. 158. 4 nahoře na 1. 158a přips.: Pokrač. listu 169. 4 k, b, d protaž. 4 menší červ. znaménko. 50 tak rkp., oprava buď v písmě položeno, srv. výše ř. 33 (w apokalypſy), nebo písmo položilo. 3i tak rkp. 52 odd. 53 kon. ř. 54 ch protaž. 5 rkp.: fnyem íe ſwych. 36 v Apok. tuto alleluia není. 57 červ. znam. odstavce. 58 červ. podtrž. 59 awewfyech. 0 rkp.: Pozehnay, ale srv. lat. Benedictus. 61 kakz koli. 62 a wſak. " rkp.: allelnia. 1583 Mojž. 10, 7 a 6 a 9.] Tob. 13, 22 n. ſem hlas yako mnoho wod. — 82. zato czo geft hrzeffyl. — 86. poprwniem. — 87. proti wíſem. — 91. cztyrzmezdczietma. — 93. tiem wyffij radoft. — 96. zboznych — daruov. — 101. donizd. — 101. wyffij opiet przyczyna. — 103. cztyrmezd czietma. 104. z fwych hlaw. — 110. a 117. vliczech. — 112. nieyaky. — 119. swe tee zwlafft-
Strana 316
316 Uesus Sirach 30, 16. [P. LCLXXXIII, col. 141.] moczech, w rozvmu, v' woli, w pamyeti, w zadoitech y' w czynech polozena, w tyech wſfyech vlyczijech gegije bude zpyewano alleluia.'3 takowu duffy 158° naplny boh radofti ſwe II twarzi w czyeftie ſwate, czyftee myloſty na- wſtyewye frdcze, ofwyetie, progefnye, rozíijrze przyfítijm ſwe tee zwlafitye myloſti, ſ nijz gdu darowe mnohych myloſtij a wíſe dobree a gez wyluczij 120 wffelyke zlee. nenyet vtyechy nad frdecznu 4 radoft, yakozt poklada w ſwey knyze ſyrak.* a ſwaty bernart dije k tomu plnemu vtyefſenij: malo gych przychazije w zywotye tomto, a pakly“ ſye zda komu, by gmyel ge, nemny, byt to tak wzdy trati mohlo! myloftywy hoſpodyn mdleyífije ſrdcze tahne k ſobye pochotnoſtij, ale tomu rozvmyeyte: danot geft 125. toho pochutnati, aby, kdyz tye potka protywna wyecz, pomnyel, ez tye geft vtyeffena potykala a ez, yakoz z nijzka ynhed wyſoko nemoz wítu- pyty czlowyek ſam ſwu moczij, ale wſchodu a wſtupnyow trzyeba geſt k tomu, takez nemoz przywykly vtyeffenij ſwyetííkemu ynhed k utyeffenij 7 duchownyemu. protoz ktoz by chtyel rad k duchownij radoſty tahnuty 130 fye, ſwaty auguftyn“ poklada witupnye, po nychz geft wſchod w| tey radoſti wyffez wyffez, ab3 dije: raduy ſye w flowu bozijem, raduy ſye w uſta- wenij" bozijem, raduy ſye w boze! ay, tot witupny: nayprwe wyz, by gmyel radoft a' vtyechu w ſlowu bozijem, kazanije ſlyfſe neb czta ſobye, aneb o bohu f gynymy a o“ takych wyeczech przyemluwage. w tomt geft gmyel 135 vtyechu zaltarznyk, geíto prawyefie: y y,“kak ſladke gfu mym vítom wy- mluwy twe!* a ſwatemu petru vtyefſene byli rzyeczi ſyna bozijeho. protoz prawyeffe: hoſpodyne, k komu pogdem, a ty maafí wyeczneho Jan 6, 60. zywota ſlowa?* druha radoſt ma byti w porzadu bozijeho vſtawenije w zakonye geho, w geho ſwatem przykazanij. k tomuy rzekl zaltarznijk: 140 Zal. 118, 14. w czyeftije ſwyedeczítwy twych kochal ſem ſye, yako we wiſem bohatftwij.* a w gynem dije zalmu: zakon pana boha nepoſíkwrnyeny, geſto duſſe obraczyge; ſwyedeczſtwo bozije wyernee, gefto malym mudroft dawa; 157a sprawedlnoſti bozije vprzyeme, geſto ſrdcze obweſſelygij; prſzy-]7% kazanije bozije ſwyetlee," geſto oczy ofwyeczyge; bazn bozije ſwata, geſto 145 oftane wyeky wyekom; ſvvdowe bozij prawij glucz zpraweny famy w ſobye ; ty wíyeczky wyeczi zadoſtnyeyffije gfu nad zlato" a nad“ drahy“4 kamess Žal. 18, 7—11. a flazifije84 nad plaît73 ſtrdy.* gyítie, gyîtie welyka radoft pijlnye zna- (Žal. 118, 13.] 64 odd. 65 červ. podtrž. 66 Apakly. 67 kutyeffenij. 88 wuftawenij. " a o na konci ř. 7 zy při vazbě zalepeno. Rukou Jir. dole přips.: Viz 1. 157; dole za- chováno číslo složky: XIIII. 1 k, b, 1 protaž. 7 rkp.: nadzlaty. 7 chybně za nie. — 120. aze wyluczij. — 124. trwati. — 127. a 129. yhned. — 132. wyffez awyffez. — 135. otakowych. — 136. yak. — 148. gefftie giftie. — 155. y die on. — 161. takowym. — 162. giez nam dopomoz mily hoſpodine amen. — 122 nn.: Z řeči třetí In circumcisione Domini, num. 10 ... Verum, et ad hanc quidem perfectionem pauci, ni fallor, perveniunt in hac vita. Neque enim si quis ali- quando videtur hanc habere, continuo credat sibi necesse est (sic), maxime si novitius est, nec per praefatos ascenderit gradus. Pius enim Dominus noster Jesus Christus pu- sillos corde blanditiis talibus solet allicere.... V. také níže v textu str. 317 ř. 151n.
316 Uesus Sirach 30, 16. [P. LCLXXXIII, col. 141.] moczech, w rozvmu, v' woli, w pamyeti, w zadoitech y' w czynech polozena, w tyech wſfyech vlyczijech gegije bude zpyewano alleluia.'3 takowu duffy 158° naplny boh radofti ſwe II twarzi w czyeftie ſwate, czyftee myloſty na- wſtyewye frdcze, ofwyetie, progefnye, rozíijrze przyfítijm ſwe tee zwlafitye myloſti, ſ nijz gdu darowe mnohych myloſtij a wíſe dobree a gez wyluczij 120 wffelyke zlee. nenyet vtyechy nad frdecznu 4 radoft, yakozt poklada w ſwey knyze ſyrak.* a ſwaty bernart dije k tomu plnemu vtyefſenij: malo gych przychazije w zywotye tomto, a pakly“ ſye zda komu, by gmyel ge, nemny, byt to tak wzdy trati mohlo! myloftywy hoſpodyn mdleyífije ſrdcze tahne k ſobye pochotnoſtij, ale tomu rozvmyeyte: danot geft 125. toho pochutnati, aby, kdyz tye potka protywna wyecz, pomnyel, ez tye geft vtyeffena potykala a ez, yakoz z nijzka ynhed wyſoko nemoz wítu- pyty czlowyek ſam ſwu moczij, ale wſchodu a wſtupnyow trzyeba geſt k tomu, takez nemoz przywykly vtyeffenij ſwyetííkemu ynhed k utyeffenij 7 duchownyemu. protoz ktoz by chtyel rad k duchownij radoſty tahnuty 130 fye, ſwaty auguftyn“ poklada witupnye, po nychz geft wſchod w| tey radoſti wyffez wyffez, ab3 dije: raduy ſye w flowu bozijem, raduy ſye w uſta- wenij" bozijem, raduy ſye w boze! ay, tot witupny: nayprwe wyz, by gmyel radoft a' vtyechu w ſlowu bozijem, kazanije ſlyfſe neb czta ſobye, aneb o bohu f gynymy a o“ takych wyeczech przyemluwage. w tomt geft gmyel 135 vtyechu zaltarznyk, geíto prawyefie: y y,“kak ſladke gfu mym vítom wy- mluwy twe!* a ſwatemu petru vtyefſene byli rzyeczi ſyna bozijeho. protoz prawyeffe: hoſpodyne, k komu pogdem, a ty maafí wyeczneho Jan 6, 60. zywota ſlowa?* druha radoſt ma byti w porzadu bozijeho vſtawenije w zakonye geho, w geho ſwatem przykazanij. k tomuy rzekl zaltarznijk: 140 Zal. 118, 14. w czyeftije ſwyedeczítwy twych kochal ſem ſye, yako we wiſem bohatftwij.* a w gynem dije zalmu: zakon pana boha nepoſíkwrnyeny, geſto duſſe obraczyge; ſwyedeczſtwo bozije wyernee, gefto malym mudroft dawa; 157a sprawedlnoſti bozije vprzyeme, geſto ſrdcze obweſſelygij; prſzy-]7% kazanije bozije ſwyetlee," geſto oczy ofwyeczyge; bazn bozije ſwata, geſto 145 oftane wyeky wyekom; ſvvdowe bozij prawij glucz zpraweny famy w ſobye ; ty wíyeczky wyeczi zadoſtnyeyffije gfu nad zlato" a nad“ drahy“4 kamess Žal. 18, 7—11. a flazifije84 nad plaît73 ſtrdy.* gyítie, gyîtie welyka radoft pijlnye zna- (Žal. 118, 13.] 64 odd. 65 červ. podtrž. 66 Apakly. 67 kutyeffenij. 88 wuftawenij. " a o na konci ř. 7 zy při vazbě zalepeno. Rukou Jir. dole přips.: Viz 1. 157; dole za- chováno číslo složky: XIIII. 1 k, b, 1 protaž. 7 rkp.: nadzlaty. 7 chybně za nie. — 120. aze wyluczij. — 124. trwati. — 127. a 129. yhned. — 132. wyffez awyffez. — 135. otakowych. — 136. yak. — 148. gefftie giftie. — 155. y die on. — 161. takowym. — 162. giez nam dopomoz mily hoſpodine amen. — 122 nn.: Z řeči třetí In circumcisione Domini, num. 10 ... Verum, et ad hanc quidem perfectionem pauci, ni fallor, perveniunt in hac vita. Neque enim si quis ali- quando videtur hanc habere, continuo credat sibi necesse est (sic), maxime si novitius est, nec per praefatos ascenderit gradus. Pius enim Dominus noster Jesus Christus pu- sillos corde blanditiis talibus solet allicere.... V. také níže v textu str. 317 ř. 151n.
Strana 317
317 menagijcz porzaad bozijeho vſtawenije. ale kudy to gde, ze to obee tak 150 vtyeffene, y flowo"4 bozije y zakons4 bozijeho vítawenije, geft telknoft mnohym? o tom poklada ſwaty bernart rzka: pro dwe ten bywa nedo- ftatek, aneb z nowoſty obraczenije, aneb ez musij kto i tyeleſnymy wyeczmy wokol gijti. a take dije w gynem myeftye o tom ſwaty bernart, gefto nyekto inaznye praczyge w fílechetnoſtech, awſak nepozna tee duchow- 155 nye pochotnoſti. dije on: dywije ſye mno[zijl' a zyel gym toho, ez tee [poc hotnoſty" nad itred" flaz ffjije" nezakufije. ale boh cſhcze] ge w tom gmyety poſkujiſenij."a welijm to przy ſlujiſye"4k wyetſlij ſijle, kdyz fſtogije czynyecz przyedíye filechetnoſti ne pro tu5 chut, gefíto w tom czygij, ale prſo famju" ffiechetnoît, a ez' wydije w tom lyboft bozij. radoft a chut 160 w dobrem gmyety k77 blaznoſti przyſluffije, ale k7 muznoſty fluffije y w pro- tywnem praczygycz fítaaty. a“ przijdet na to, ez pan nebeſky da takym radoft w ſobye za“ gych tefknoft. gyez naam." P. L.CLXXXIII, col. 180.] na welyku nocz w nedyeli.1 j2 ktery geít hod tak znamenytye vtyeffeny, yako hod tento? gyftie weſeli budme radugijcz ſye w hoſpodynu! hod przyfel nam vtyefíeny, hod flawny, hod welykee noczy, gyftie welyke w doftogenſtwy, neb tey 5 famey dan ten czas a ta hodyna, aby kryftus, genz ſwu imrtij fmrt nafſy zborzyl, te noczy wſtana z mrtwych oprawyl nafí zywot. toy ta nocz, w nijz nyekdy w podobenſtwij toho, czoy ſye gyz v prawdye iſtalo, pan hoſpodyn lyd yzrahelíky wywedl z egypta po zabytij beranka czyſteho, gehoz krwij gmyel kazdy dwerzye zmazaty domv ſweho;* a potom ten (2 Mojz. 12, 7.] 10 lyd prowedl fuchu nohu ſkrze czr-llwene3 morze a ztopyl gych ne- 157 przately.* tot geft ta nocz, geftoy egyptíſke oblupyla a lyd bozij wzbo-ſt. 14, 21—29.) hatyla. a toy wíſe bylo w podobenſtwij toho, czoy kryftus vczynyl tohoto czaſu, kdyz prolyw ſwu krew przyedrahu, czyſty beranek, gehoz krwij tím napsané rdy červ. přetrž. 7 list na okraji potrhán a začátky řádků zalepeny. 7 neprotu. 76 rkp.: Ale pralwu fílechetnoft; opraveno podle lat. textu. 7 kon. ř. 1 červ. na řádek. 2 J protaž. na 8 řádků. 3 odd. 4 tak rkp.; buď je čísti prolyl, nebo třeba předpokládati vynechání několika slov. 5 kon. ř. 6b, k, í protaženy. 1. naweliku nocz wnedieli tato rzecz (modře). — 2. znamenity a vtiefleny. — 7. wprawdie. — 11. vzbohatiela a tolwiſe. — 17. czo geft sie nam ftalo teto noczy 155 nn.: Je to z též řeči páté Bernardovy In Quadragesima, num. 7, z níž otiš- těno bylo něco výše k str. 241 ř. 117 nn. Text zní. 7. Sed causantur multi fortasse, quod affectum hunc delectabilem et dulciorem super mel et favum rarius experiantur, nimirum quia tentatior ibus interim exercentur; multoque virilius agunt, si virtutes ipsas non pro delectatione, quam experiantur, sed pro virtutibus ipsis et pro solo beneplacito Dei tota intentione, etsi non tota affectione sectantur. Nec dubium, quin optime compleat, qui hujusmodi est, Prophetae admonitionem, qua dicit: De- lectare in Domino ; quoniam non de affectu loquitur, sed de exercitio. Affectus enim ille beatitudinis est, exercitium vero virtutis....
317 menagijcz porzaad bozijeho vſtawenije. ale kudy to gde, ze to obee tak 150 vtyeffene, y flowo"4 bozije y zakons4 bozijeho vítawenije, geft telknoft mnohym? o tom poklada ſwaty bernart rzka: pro dwe ten bywa nedo- ftatek, aneb z nowoſty obraczenije, aneb ez musij kto i tyeleſnymy wyeczmy wokol gijti. a take dije w gynem myeftye o tom ſwaty bernart, gefto nyekto inaznye praczyge w fílechetnoſtech, awſak nepozna tee duchow- 155 nye pochotnoſti. dije on: dywije ſye mno[zijl' a zyel gym toho, ez tee [poc hotnoſty" nad itred" flaz ffjije" nezakufije. ale boh cſhcze] ge w tom gmyety poſkujiſenij."a welijm to przy ſlujiſye"4k wyetſlij ſijle, kdyz fſtogije czynyecz przyedíye filechetnoſti ne pro tu5 chut, gefíto w tom czygij, ale prſo famju" ffiechetnoît, a ez' wydije w tom lyboft bozij. radoft a chut 160 w dobrem gmyety k77 blaznoſti przyſluffije, ale k7 muznoſty fluffije y w pro- tywnem praczygycz fítaaty. a“ przijdet na to, ez pan nebeſky da takym radoft w ſobye za“ gych tefknoft. gyez naam." P. L.CLXXXIII, col. 180.] na welyku nocz w nedyeli.1 j2 ktery geít hod tak znamenytye vtyeffeny, yako hod tento? gyftie weſeli budme radugijcz ſye w hoſpodynu! hod przyfel nam vtyefíeny, hod flawny, hod welykee noczy, gyftie welyke w doftogenſtwy, neb tey 5 famey dan ten czas a ta hodyna, aby kryftus, genz ſwu imrtij fmrt nafſy zborzyl, te noczy wſtana z mrtwych oprawyl nafí zywot. toy ta nocz, w nijz nyekdy w podobenſtwij toho, czoy ſye gyz v prawdye iſtalo, pan hoſpodyn lyd yzrahelíky wywedl z egypta po zabytij beranka czyſteho, gehoz krwij gmyel kazdy dwerzye zmazaty domv ſweho;* a potom ten (2 Mojz. 12, 7.] 10 lyd prowedl fuchu nohu ſkrze czr-llwene3 morze a ztopyl gych ne- 157 przately.* tot geft ta nocz, geftoy egyptíſke oblupyla a lyd bozij wzbo-ſt. 14, 21—29.) hatyla. a toy wíſe bylo w podobenſtwij toho, czoy kryftus vczynyl tohoto czaſu, kdyz prolyw ſwu krew przyedrahu, czyſty beranek, gehoz krwij tím napsané rdy červ. přetrž. 7 list na okraji potrhán a začátky řádků zalepeny. 7 neprotu. 76 rkp.: Ale pralwu fílechetnoft; opraveno podle lat. textu. 7 kon. ř. 1 červ. na řádek. 2 J protaž. na 8 řádků. 3 odd. 4 tak rkp.; buď je čísti prolyl, nebo třeba předpokládati vynechání několika slov. 5 kon. ř. 6b, k, í protaženy. 1. naweliku nocz wnedieli tato rzecz (modře). — 2. znamenity a vtiefleny. — 7. wprawdie. — 11. vzbohatiela a tolwiſe. — 17. czo geft sie nam ftalo teto noczy 155 nn.: Je to z též řeči páté Bernardovy In Quadragesima, num. 7, z níž otiš- těno bylo něco výše k str. 241 ř. 117 nn. Text zní. 7. Sed causantur multi fortasse, quod affectum hunc delectabilem et dulciorem super mel et favum rarius experiantur, nimirum quia tentatior ibus interim exercentur; multoque virilius agunt, si virtutes ipsas non pro delectatione, quam experiantur, sed pro virtutibus ipsis et pro solo beneplacito Dei tota intentione, etsi non tota affectione sectantur. Nec dubium, quin optime compleat, qui hujusmodi est, Prophetae admonitionem, qua dicit: De- lectare in Domino ; quoniam non de affectu loquitur, sed de exercitio. Affectus enim ille beatitudinis est, exercitium vero virtutis....
Strana 318
318 [2 Tim. 2, 12.] 156b Marek 16, 1—7 zadoít naííe y ſkutczy nafíy y nafí vmyíl ma pomazan byti, acz nechczeme zahynvty, neb yakoz tam z egyptíke poroby ſwoy lyd wywedl, tak tuto 15 otcze ſwate wywedl z temnoſtij pekelnych kragyn; dyably oblupyl a ſwoy lyd wzbohatyl vtyefſenijm. a pakly chczeme k ſobye zrzyety, czoy ſye nam fítalo tuto noczij tak przyeſlawnvv, teez prawye vzrzijme w ſobye przyelawnym wzkrzyeffenijm ſyna bozijeho, wywedeny gſme ze tmy bludu pohanííkeho a przywedeny ku prawey wyerzye; zprofítyeny gíme 20 nevzytecznee tyezke roboty, abychom pro marny ſwyet nepraczowaly, ale pro chwalu wyeczneho zywota blazeneho; ſkrze morze' gíme pro- wedeny, kdez glu ztonvli wſychny nafy neprzyetelee, gefíto glu za namy byly, toczyfí hrzyeffy nafy, když íme byly krzítem ſwatym“ omyty wſech ſwych hrzyechow, a nynije3 mnozij pokanym ſwatym k tomuto 25 hodu. hod tento welyke nam z nadyege a z wyery czynij vtyefſenije. neb kdyz wyerzijme, ez kryîtus vmrzyew y wítal z mrtwych, wyerzijme, ez y my wítanem, a yakoz zde i nym sítogijme, takez i nym v wyeczney geho chwale budem gmyety vtyeffenije.* tyemy rzyeczmy w tey na- dyegy welij ſye nam tyeffyty ſwaty pawel." wyzte take, at rzku pro mdleyfſije w duchowenſtwij, kak czas zpo- ſobem bozijm vkazuge ſlawnoſt hodu tohoto! den rofte, noczy vbywa, ftuden mygije, Iwyet ſye rozhrzyewaa, ptaczys ſye wefelee, zemye fye zazelenawa, leſi, luky, pole ſwu kraſu beru yako znowa, yako by wſſe vrocznij dan tworczy ſwemu k hodu geho wydawalo, a w koftelech', ay, 35 kak kraſne a weſelee pyenije a zpyewanije poczalo ſye! a protoz mat nam w [tylto1 hody nowa myſl vtyſeſ ienalo w ſrdczijch byti w hſoſ podynv,1o wyduvozll w ft[wo-] rzenij 2 porzaad a vtyechu [jmajíc]13 nel4 k tomu mylo- ftij welnvcz, ale k famemu ftworzytely, neb kdyz geft w zdeyffijch wyeczech nyekaka lijboſt a vtyecha,15 kdez ſmrtedlnij geſtye mame przyebytek, 40 o, czoyl6 tam vtyechy, czoy tam lijboſty, kdez i kryſtem v wyeczneml; zywotye kralygij a wyecznyel5 budu kralowaty zywie w ſwych tyelech víílechtylych witanucz z mrtwych, oprawenych bozij moczij w podobnoſt yaſnoſti ſyna bozijeho, geíto pokorna zde tyela gmyely. a protoz newel- nvtyg myloftij acz yl7 k utyeffenymls wyeczem tohoto ſwyeta, ale od tyechtol5 45 obratytyg ſie k wyecznym wyeczem hledagijcz kryſta i dobrymy czyny a bez rozpaczy,19 az ſye nyekdy y vkaze, yakoz dnefnye cztenije mluwy o17 tom, kak geſt maria magdalena a druzye dwye i wônymy20 maftmy hledala21 kriſta.* a z toho cztenije ſwaty rzehorz22 byl geft ſam ſwymy víty vczynyl obeczne kazanije k lydu den welykonocznij al7 rzka takto:23 50 7červ. znam. odstavce. S rkp.: ptatczy. ' awkoftelech. 10 v hranatých závorkách konce čtyř posl. řádků při vazbě zalepené. 11 dole na str. 157b poznámka Jir.: Násl. list 156 kol. 3. etc. 12 nahoře na str. 156b pozn. Jir.: pokr. listu 157. 13 jmajíc v rkp. není; j, d, ch protaž. 11 kon. ř. 15 odd. 16 Oczoy. 17 kon. ř. 18 kutyelſenym. 1' abezrozpaczy. tak przeſlawne. — 33. ituden mijgie. — 33. ptaczy. 34. lauky. — 40. nieyaka. — 44. aprotoz nekochagicz fie miloſti az y kutiefenym. — 46. obratiti fie. — 48. adruzij dwie. — 49. hledali. — 52. niektere. — 53. raddy. — 54. a 67. nietczo. — 59. przy- 30
318 [2 Tim. 2, 12.] 156b Marek 16, 1—7 zadoít naííe y ſkutczy nafíy y nafí vmyíl ma pomazan byti, acz nechczeme zahynvty, neb yakoz tam z egyptíke poroby ſwoy lyd wywedl, tak tuto 15 otcze ſwate wywedl z temnoſtij pekelnych kragyn; dyably oblupyl a ſwoy lyd wzbohatyl vtyefſenijm. a pakly chczeme k ſobye zrzyety, czoy ſye nam fítalo tuto noczij tak przyeſlawnvv, teez prawye vzrzijme w ſobye przyelawnym wzkrzyeffenijm ſyna bozijeho, wywedeny gſme ze tmy bludu pohanííkeho a przywedeny ku prawey wyerzye; zprofítyeny gíme 20 nevzytecznee tyezke roboty, abychom pro marny ſwyet nepraczowaly, ale pro chwalu wyeczneho zywota blazeneho; ſkrze morze' gíme pro- wedeny, kdez glu ztonvli wſychny nafy neprzyetelee, gefíto glu za namy byly, toczyfí hrzyeffy nafy, když íme byly krzítem ſwatym“ omyty wſech ſwych hrzyechow, a nynije3 mnozij pokanym ſwatym k tomuto 25 hodu. hod tento welyke nam z nadyege a z wyery czynij vtyefſenije. neb kdyz wyerzijme, ez kryîtus vmrzyew y wítal z mrtwych, wyerzijme, ez y my wítanem, a yakoz zde i nym sítogijme, takez i nym v wyeczney geho chwale budem gmyety vtyeffenije.* tyemy rzyeczmy w tey na- dyegy welij ſye nam tyeffyty ſwaty pawel." wyzte take, at rzku pro mdleyfſije w duchowenſtwij, kak czas zpo- ſobem bozijm vkazuge ſlawnoſt hodu tohoto! den rofte, noczy vbywa, ftuden mygije, Iwyet ſye rozhrzyewaa, ptaczys ſye wefelee, zemye fye zazelenawa, leſi, luky, pole ſwu kraſu beru yako znowa, yako by wſſe vrocznij dan tworczy ſwemu k hodu geho wydawalo, a w koftelech', ay, 35 kak kraſne a weſelee pyenije a zpyewanije poczalo ſye! a protoz mat nam w [tylto1 hody nowa myſl vtyſeſ ienalo w ſrdczijch byti w hſoſ podynv,1o wyduvozll w ft[wo-] rzenij 2 porzaad a vtyechu [jmajíc]13 nel4 k tomu mylo- ftij welnvcz, ale k famemu ftworzytely, neb kdyz geft w zdeyffijch wyeczech nyekaka lijboſt a vtyecha,15 kdez ſmrtedlnij geſtye mame przyebytek, 40 o, czoyl6 tam vtyechy, czoy tam lijboſty, kdez i kryſtem v wyeczneml; zywotye kralygij a wyecznyel5 budu kralowaty zywie w ſwych tyelech víílechtylych witanucz z mrtwych, oprawenych bozij moczij w podobnoſt yaſnoſti ſyna bozijeho, geíto pokorna zde tyela gmyely. a protoz newel- nvtyg myloftij acz yl7 k utyeffenymls wyeczem tohoto ſwyeta, ale od tyechtol5 45 obratytyg ſie k wyecznym wyeczem hledagijcz kryſta i dobrymy czyny a bez rozpaczy,19 az ſye nyekdy y vkaze, yakoz dnefnye cztenije mluwy o17 tom, kak geſt maria magdalena a druzye dwye i wônymy20 maftmy hledala21 kriſta.* a z toho cztenije ſwaty rzehorz22 byl geft ſam ſwymy víty vczynyl obeczne kazanije k lydu den welykonocznij al7 rzka takto:23 50 7červ. znam. odstavce. S rkp.: ptatczy. ' awkoftelech. 10 v hranatých závorkách konce čtyř posl. řádků při vazbě zalepené. 11 dole na str. 157b poznámka Jir.: Násl. list 156 kol. 3. etc. 12 nahoře na str. 156b pozn. Jir.: pokr. listu 157. 13 jmajíc v rkp. není; j, d, ch protaž. 11 kon. ř. 15 odd. 16 Oczoy. 17 kon. ř. 18 kutyelſenym. 1' abezrozpaczy. tak przeſlawne. — 33. ituden mijgie. — 33. ptaczy. 34. lauky. — 40. nieyaka. — 44. aprotoz nekochagicz fie miloſti az y kutiefenym. — 46. obratiti fie. — 48. adruzij dwie. — 49. hledali. — 52. niektere. — 53. raddy. — 54. a 67. nietczo. — 59. przy- 30
Strana 319
319 mnohe rzeczi, bratrzije mylaa, ſkladal ſem wam pijſſe, gychz wſſech pro ſwu nemocz nemluwyl ſem k wam vſty. a wijzy2l z wafſ nyetere, ez ne tak25 gych rady poſluchagij, kdyz gyny ge czte, yako z mych vít. protoz fam chczy dnes ze cztenije na míſy rzeeczi nyeczo, neb hlas rzyeczi 55 wijecze nez knyhy wzbuzije ſrdcze rozmarzyelaa. a kakzkoli26 newyzy ſebe doſpyefína k tomu, wſak myloſt wzbuzije fijlu protyw memul5 nedo- ſtatku. wyedye, ktoy rzekl to: otewrzy ſwa vſta, a yaat15 ge naplnym.* žal. 80, 11. a protoz w chtyenij a v woli2" gmyeyme vczynek dobry, a z bozije28 po- moczy przijdet w ſkutek, czoy w chtyenij bylo. a take dawa chut krzyeczi co a vdatſtwije ſlawnoſt dne wzkrzyeſſenije bozijeho. neb by welmye neſluffalo, by nald ten den28 dluzne chwaly mlczal tyelefny yazyk, wl4 nyemz geft z mrtwych wſtalo tyelo nafſeho ſtworzytele.30 y ſlyfſyely gite w ſwatem cztenij, ez ty ſwate zeny, geſto gſu chodyly po ſynu bozijem, i drahymy maítmy przyfíly k hrobu, a gehoz ſu mylo- 65 waly zal4 zywa, chtyecz gemu w ſnaznoſty tee myloſti podle ſlytowanijel5 myloftywe lydíke myílyli pohodu2 vczynyty y mrtwemu. ale to, czo 156 ſyey tu dalo, znamenawa nyeczo, geîto ſye ma dyety w ſwatey czyerkwy. protoz tak geſt ſlyffyety, czo ſye geft fîtalo, abychom take pomyílyly, czo my mame gych naſledugijcz vczynyty, a tak" y my w toho, geftoy vmrzyel 70 pro ny, wyerzyecze, budem-ly, glucz wonye fflechetnoftij naplnyeny a dobre fkutky gmagijcz do ſebe, boha hledaty, tehdy gíme przyfíly i drahymy 20 ſwô na konci ř. 21 tak rkp. 22 červ. podtrž. 2a červ. znam. odstavce. 24 odd.; na konci ř. začato z, ale černě přetrženo. 25 netak. 26 Akakz koli. 27 avwoli. 28 azbozije. 2 následující flujne červ. přetrž. 30 menší červ. znaménko. 31 t. j. při- šly k hrobu a chtiec, jehož . . ., jemu ... 32 d protaž.; nad u nadeps. červ. le (pohodlé). 3 odd. 3 z napsaného ohen rasurou nad h i pod ním vzniklo n. Homilia XXI, ha- bita ad populum in basilica beatae Mariac virginis, die sancto Pas- chae. (P. L. LXXVI, col. 1169—1174). gdet. — 66. pohodlec. — 70. pronas. — 72. khrobu (dvakrát). — 85. rezem. — 94. 51 nn.: [1526] 1. Multis vobis lectionibus, fratres charissimi, per dictatum loqui consuevi; sed quia lassescente stomacho ea, quae dictavero (sic), legere ipse non possum, quosdam vestrum minus libenter audientes intueor. Unde nunc a memetipso exigere contra morem volo, ut inter sacra missarum solemnia lectionem sancti Evan- gelii non dictando, sed colloquendo edisseram. Sicque excipiatur, ut loquimur, quia collocutionis vox corda torpentia plus quam sermo lectionis excitat [et quasi quadam manu sollicitudinis, ut evigilent, pulsat]. Et quidem ad hoc opus me sufficere posse non video; sed tamen vires, quas imperitia denegat, charitas ministrat. Scio namque, qui dixit: Aperi os tuum, et ego adimplebo illud (Psal. LXXX, 11). Bonum ergo opus nobis in voluntate sit, nam ex divino adjutorio erit in perfectione. Dat loquendi ausum ipsa etiam resurrectionis Dominicae tanta solemnitas, quia et indignum valde est, ut eo die laudes debitas taceat lingua carnis, quo videlicet die caro resurrexit auctoris. 2. Audistis [fratres charissimi], quod sanctae mulieres, quae Dominum fuerant secutae, cum aromatibus ad monumentum venerunt, et ei, quem viventem dilexe- rant, etiam mortuo, studio humanitatis obsequuntur. Sed res gesta aliquid in sancta Ecclesia signat gerendum. Sic quippe necesse est, ut audiamus, quae facta sunt, quatenus cogitemus etiam, quae nobis sint ex eorum imitatione facienda. Et nos ergo in eum, qui est mortuus, credentes, si odore virtutum referti cum opinione bo-
319 mnohe rzeczi, bratrzije mylaa, ſkladal ſem wam pijſſe, gychz wſſech pro ſwu nemocz nemluwyl ſem k wam vſty. a wijzy2l z wafſ nyetere, ez ne tak25 gych rady poſluchagij, kdyz gyny ge czte, yako z mych vít. protoz fam chczy dnes ze cztenije na míſy rzeeczi nyeczo, neb hlas rzyeczi 55 wijecze nez knyhy wzbuzije ſrdcze rozmarzyelaa. a kakzkoli26 newyzy ſebe doſpyefína k tomu, wſak myloſt wzbuzije fijlu protyw memul5 nedo- ſtatku. wyedye, ktoy rzekl to: otewrzy ſwa vſta, a yaat15 ge naplnym.* žal. 80, 11. a protoz w chtyenij a v woli2" gmyeyme vczynek dobry, a z bozije28 po- moczy przijdet w ſkutek, czoy w chtyenij bylo. a take dawa chut krzyeczi co a vdatſtwije ſlawnoſt dne wzkrzyeſſenije bozijeho. neb by welmye neſluffalo, by nald ten den28 dluzne chwaly mlczal tyelefny yazyk, wl4 nyemz geft z mrtwych wſtalo tyelo nafſeho ſtworzytele.30 y ſlyfſyely gite w ſwatem cztenij, ez ty ſwate zeny, geſto gſu chodyly po ſynu bozijem, i drahymy maítmy przyfíly k hrobu, a gehoz ſu mylo- 65 waly zal4 zywa, chtyecz gemu w ſnaznoſty tee myloſti podle ſlytowanijel5 myloftywe lydíke myílyli pohodu2 vczynyty y mrtwemu. ale to, czo 156 ſyey tu dalo, znamenawa nyeczo, geîto ſye ma dyety w ſwatey czyerkwy. protoz tak geſt ſlyffyety, czo ſye geft fîtalo, abychom take pomyílyly, czo my mame gych naſledugijcz vczynyty, a tak" y my w toho, geftoy vmrzyel 70 pro ny, wyerzyecze, budem-ly, glucz wonye fflechetnoftij naplnyeny a dobre fkutky gmagijcz do ſebe, boha hledaty, tehdy gíme przyfíly i drahymy 20 ſwô na konci ř. 21 tak rkp. 22 červ. podtrž. 2a červ. znam. odstavce. 24 odd.; na konci ř. začato z, ale černě přetrženo. 25 netak. 26 Akakz koli. 27 avwoli. 28 azbozije. 2 následující flujne červ. přetrž. 30 menší červ. znaménko. 31 t. j. při- šly k hrobu a chtiec, jehož . . ., jemu ... 32 d protaž.; nad u nadeps. červ. le (pohodlé). 3 odd. 3 z napsaného ohen rasurou nad h i pod ním vzniklo n. Homilia XXI, ha- bita ad populum in basilica beatae Mariac virginis, die sancto Pas- chae. (P. L. LXXVI, col. 1169—1174). gdet. — 66. pohodlec. — 70. pronas. — 72. khrobu (dvakrát). — 85. rezem. — 94. 51 nn.: [1526] 1. Multis vobis lectionibus, fratres charissimi, per dictatum loqui consuevi; sed quia lassescente stomacho ea, quae dictavero (sic), legere ipse non possum, quosdam vestrum minus libenter audientes intueor. Unde nunc a memetipso exigere contra morem volo, ut inter sacra missarum solemnia lectionem sancti Evan- gelii non dictando, sed colloquendo edisseram. Sicque excipiatur, ut loquimur, quia collocutionis vox corda torpentia plus quam sermo lectionis excitat [et quasi quadam manu sollicitudinis, ut evigilent, pulsat]. Et quidem ad hoc opus me sufficere posse non video; sed tamen vires, quas imperitia denegat, charitas ministrat. Scio namque, qui dixit: Aperi os tuum, et ego adimplebo illud (Psal. LXXX, 11). Bonum ergo opus nobis in voluntate sit, nam ex divino adjutorio erit in perfectione. Dat loquendi ausum ipsa etiam resurrectionis Dominicae tanta solemnitas, quia et indignum valde est, ut eo die laudes debitas taceat lingua carnis, quo videlicet die caro resurrexit auctoris. 2. Audistis [fratres charissimi], quod sanctae mulieres, quae Dominum fuerant secutae, cum aromatibus ad monumentum venerunt, et ei, quem viventem dilexe- rant, etiam mortuo, studio humanitatis obsequuntur. Sed res gesta aliquid in sancta Ecclesia signat gerendum. Sic quippe necesse est, ut audiamus, quae facta sunt, quatenus cogitemus etiam, quae nobis sint ex eorum imitatione facienda. Et nos ergo in eum, qui est mortuus, credentes, si odore virtutum referti cum opinione bo-
Strana 320
320 Pís. Šal. 2, 6. maîtmy k rowu geho. ty pak zeny andyely wydyeli, gefſto i maîtmy k rowu przyfíly, to geft, ez tyech ſboznych myly zrzije k myefítyanom wrchnyeho geruzalema, ſ nymyz bydla magij zadoſt, gefíto i wonij ſílechetnoſtij ſwatvv zadoſtij blijzye ſye k bohu. ale y toy znamenaty, czoy to, ez gſu na prawey 75 îtranye wydyely andyela ty zeny. czoy lewu ftranu, gen zdeyffij zywot znamenati, a prawu onen3 wyeczny zywot? yakoz dije pijímo: lewycze geho pod mvv hlawuv a prawycze geho obegme mye.* a ponyawadz nas wykupytel gyz byl mynul przyeffed zywota zdevífijeho poruffenije, podobnye andy-lel, geftoy byl przyfſel35 prawyt geho wyeczny zywot, fedyel geft na prawey ftranye, a ten ſyey vkazal w ſtkwuczijem ruſſe, w byeleem ; neb geft radoft zwyeftowal hodu naſſeho. neb byeloſt rucha ſlaw- noſti vkazuge welyku zrzyedlnoft. ale ſwe-ly ſlawnoſti czyly naffije radoft ten andyel tyem ftkwuczijm ruchem vkazuge, ktere geft rzeeczi? abychom prawyegije rzekly, rezyem ſwobodnye: ſwe y naſſije. neb to wzkrzyeffenije 85 naſſeho wykupytele y naff geft hod a36 naffe flawnoſt, ez geft nas nawratylo k neſmrtedlnoſty, y andyelow37 ſwatych, ez, kdyz geſt nas k nebeſom v wyeczny zywot nawratylo, doplnyloy gych plny poczet, protoz y ſweho hodu ſlawnoſt y naſſeho andyel ſwaty aby vkazal, w ruſſe byelem dal ſye wydyety, neb y nafí zywot wzkrzyefſenijm ſyna bozijeho geft oprawen 90 y paad zlych andyelow, kdyz v wyeczneho zywota poczet wegdem, na- hrazen bude.38 slyffmez, czoy rzekl k tyem zenam andyel ſwaty: nerodte ſye baaty! 170a yako by rzekl zyewnye: ti ſye bogte,3 gefſto gym nemijlo przijítye to- warzyftwije nebeſſkeho; ti ſye ſtrachvyte, gefíto glucz zadoftmy obtyezeny 95 80 35 l, ſt. b, l, l v tomto řádku protaženy. 36 kon. ř. 3 odd. 38 červ. znam. odstavce. 39 b protaž.; dole na str. 156a poznámka Jir.: viz list 170. 40 kon. ř. 41 A .ez norum operum Dominum quaerimus, ad monumentum profecto illius cum aromatibus venimus. Illae autem mulieres angelos vident, quae cum aromatibus venerunt, quia videlicet illae mentes supernos cives aspiciunt, quae cum virtutum odoribus ad Dominum per sancta desideria proficiscuntur. Notandum vero nobis est, quidnam sit, quod in dextris [sedere] angelus cernitur. Quid namque per sinistram nisi vita praesens, quid vero per dextram nisi perpetua vita designatur? Unde in Canticis canticorum scriptum est: Laeva ejus sub capite meo et dextera illius amplexabitur me (Cant. II, 6). Quia ergo Redemptor noster jam praesentis vitae corruptionem transierat, recte angelus, qui nuntiare perennem ejus vitam venerat, in dextera sedebat. Qui stola candida coopertus apparuit, quia festivitatis nostrae gaudia nun- tiavit. Candor etenim vestis splendorem nostrae denuntiat solemnitatis. Nostrae dicamus, an suae? Sed ut fateamur verius, et suae dicamus et nostrae. Illa quippe Redemptoris nostri resurrectio et nostra festivitas fuit, quia nos ad immortalitatem reduxit; et angelorum festivitas exstitit, quia nos revocando ad coelestia eorum numerum implevit. In sua ergo ac nostra festivitate angelus in albis vestibus apparuit, quia dum nos per resurrectionem Dominicam ad superna reducimur, coelestis patriae damna reparantur. 3. Sed quid advenientes feminas affatur, audiamus: [1527] Nolite expavescere. Ac si aperte dicat: Paveant illi, qui non amant adventum supernorum civium; perti- mescant, qui carnalibus desideriis pressi ad eorum se societatem pertingere posse de-
320 Pís. Šal. 2, 6. maîtmy k rowu geho. ty pak zeny andyely wydyeli, gefſto i maîtmy k rowu przyfíly, to geft, ez tyech ſboznych myly zrzije k myefítyanom wrchnyeho geruzalema, ſ nymyz bydla magij zadoſt, gefíto i wonij ſílechetnoſtij ſwatvv zadoſtij blijzye ſye k bohu. ale y toy znamenaty, czoy to, ez gſu na prawey 75 îtranye wydyely andyela ty zeny. czoy lewu ftranu, gen zdeyffij zywot znamenati, a prawu onen3 wyeczny zywot? yakoz dije pijímo: lewycze geho pod mvv hlawuv a prawycze geho obegme mye.* a ponyawadz nas wykupytel gyz byl mynul przyeffed zywota zdevífijeho poruffenije, podobnye andy-lel, geftoy byl przyfſel35 prawyt geho wyeczny zywot, fedyel geft na prawey ftranye, a ten ſyey vkazal w ſtkwuczijem ruſſe, w byeleem ; neb geft radoft zwyeftowal hodu naſſeho. neb byeloſt rucha ſlaw- noſti vkazuge welyku zrzyedlnoft. ale ſwe-ly ſlawnoſti czyly naffije radoft ten andyel tyem ftkwuczijm ruchem vkazuge, ktere geft rzeeczi? abychom prawyegije rzekly, rezyem ſwobodnye: ſwe y naſſije. neb to wzkrzyeffenije 85 naſſeho wykupytele y naff geft hod a36 naffe flawnoſt, ez geft nas nawratylo k neſmrtedlnoſty, y andyelow37 ſwatych, ez, kdyz geſt nas k nebeſom v wyeczny zywot nawratylo, doplnyloy gych plny poczet, protoz y ſweho hodu ſlawnoſt y naſſeho andyel ſwaty aby vkazal, w ruſſe byelem dal ſye wydyety, neb y nafí zywot wzkrzyefſenijm ſyna bozijeho geft oprawen 90 y paad zlych andyelow, kdyz v wyeczneho zywota poczet wegdem, na- hrazen bude.38 slyffmez, czoy rzekl k tyem zenam andyel ſwaty: nerodte ſye baaty! 170a yako by rzekl zyewnye: ti ſye bogte,3 gefſto gym nemijlo przijítye to- warzyftwije nebeſſkeho; ti ſye ſtrachvyte, gefíto glucz zadoftmy obtyezeny 95 80 35 l, ſt. b, l, l v tomto řádku protaženy. 36 kon. ř. 3 odd. 38 červ. znam. odstavce. 39 b protaž.; dole na str. 156a poznámka Jir.: viz list 170. 40 kon. ř. 41 A .ez norum operum Dominum quaerimus, ad monumentum profecto illius cum aromatibus venimus. Illae autem mulieres angelos vident, quae cum aromatibus venerunt, quia videlicet illae mentes supernos cives aspiciunt, quae cum virtutum odoribus ad Dominum per sancta desideria proficiscuntur. Notandum vero nobis est, quidnam sit, quod in dextris [sedere] angelus cernitur. Quid namque per sinistram nisi vita praesens, quid vero per dextram nisi perpetua vita designatur? Unde in Canticis canticorum scriptum est: Laeva ejus sub capite meo et dextera illius amplexabitur me (Cant. II, 6). Quia ergo Redemptor noster jam praesentis vitae corruptionem transierat, recte angelus, qui nuntiare perennem ejus vitam venerat, in dextera sedebat. Qui stola candida coopertus apparuit, quia festivitatis nostrae gaudia nun- tiavit. Candor etenim vestis splendorem nostrae denuntiat solemnitatis. Nostrae dicamus, an suae? Sed ut fateamur verius, et suae dicamus et nostrae. Illa quippe Redemptoris nostri resurrectio et nostra festivitas fuit, quia nos ad immortalitatem reduxit; et angelorum festivitas exstitit, quia nos revocando ad coelestia eorum numerum implevit. In sua ergo ac nostra festivitate angelus in albis vestibus apparuit, quia dum nos per resurrectionem Dominicam ad superna reducimur, coelestis patriae damna reparantur. 3. Sed quid advenientes feminas affatur, audiamus: [1527] Nolite expavescere. Ac si aperte dicat: Paveant illi, qui non amant adventum supernorum civium; perti- mescant, qui carnalibus desideriis pressi ad eorum se societatem pertingere posse de-
Strana 321
321 tyelefnymy zvfaly gſu, by dogijti mohly towarzyfftwa andyelíkeho. ale procz by wy ſye ftrachowaly andyely wyducz, gefto i nymy nebefſke bydlo mate gmyety? a tak y ſwaty3 matyey w ſwe4o cztenij mluwije o temz andyela vkazany prawij: byefſe twarz geho yako bleſk a yako ſnyeh rucho geho. 100 we bliku zalezij ſtrach a vzeſt, ale w ſnyehu pochotnoſt w byeloſti. a ez hoſpodyn wſſemohuczij hrozen gest hrzyeffny40 a pochoten ſprawedlnym, podobnye andyel, ſwyedek geho wzkrzyeffenye, vkazal ſye w bleſknvtey twarzy, ale w4 ruffe byele pochotnoſty, aby ſwym oblyczyegem zlee przye- zyefyl a byelofty mijle dobrym vkazal ſye k utyeffenij.42 teezt geft y to vka- 105 zowalo, kdyz lyd bozij bral ſye z egypta, w noczy ſſel przyed nymy ſlup ohnyowy, ale we40 dne ſlup oblaku.* w ohny geſt hroza, ale w oblak lehko (2 Mojz. 13, 21 n.] geft zrzijeti. den zname-nawa zywot dobreho,43 ale nocz zywot hrzyeffneho. a tak ſwaty pawel dije tyem, gefíto ſye obratyly k bohu bywfſe hrzyefſnij: byli gîte nyekdy tma, ale gyz gíte ſwyetlo w hoſpodynu.* a protoz we dne Bíes. 5, 8. 110 vkazan ſlup z oblaku a w noczy! z ohnye, neb wſſemohuczij boh tijch a4 ſklyden vkaze ſye dobrym a hrozen hrzyefnym. ſprawedlnec, kdyz na ſvvd przijde, vtyeſſij w ſwey pochotney vklydnoſty, ale ony przyezyefij vprzyema ſprawedlnoſt geho. 45 slyffme opyet, czoy wijecze rzekl andyel: gezyffe hledate nazareth- 115 ſkeho? gezyſí wykladem podle naſſije46 rzeczi dije ſye ſpaſytel. a mohly46 gſu mnozij ſluti tehdy takymz gmenem, geſto gſu nebyli ſpafſytelee. protoz dorzekl andyel, ktereho hledagij gezyfíe, rzka: nazaretííkeho, vkrzyzo- waneho. rzekl gym y wijecze: witalt geft, nenyet ho zde. tuy geho nebylo (odd. i tečkou). 22 kutyelſenij. 3 d, b, h protaž. " awnoczy. 4 červ. znam. zgewnic. — 100. wblefku. — 101. sprawedlywym. — 103. przeftraffyl. — 110. tijchy afklidny. — 111. hrozny. — 111. fprawedliwie. — 112. przigde. — 112. przeftraffij. sperant. Vos autem cur pertimescitis, quae vestros concives videtis? Unde et Matthaeus angelum apparuisse describens ait: Erat aspectus ejus etc. (Matth. XXVIII, 3). In fulgure etenim terror timoris est, in nive autem blandimentum candoris. Quia vero omnipotens Deus et terribilis peccatoribus, et blandus est justis, recte testis resurrectionis ejus angelus et in fulgure vultus, et in candore habitus demonstratur, ut de ipsa sua specie et terreret reprobos, et mulceret pios. Unde recte quoque po- pulum per deserta gradientem columna ignis in nocte et columna nubis praeibat in die (Exod. XIII, 21—22). In igne enim terror est, in nube autem visionis lene blandimentum; dies vero vita justi et nox accipitur vita peccatoris. Unde et con- versis peccatoribus Paulus dicit: Fuistis aliquando tenebrae, nunc autem lux in Domino (Ephes. V, 8). In die ergo per nubem columna monstrata est et in nocte per ignem, quia omnipotens Deus et blandus justis, et terribilis apparebit injustis. Istos in judicio veniens per lenitatis mansuetudinem demulcet, illos vero per justitiae districtionem terret. 4. Sed jam quid angelus subjungat, audiamus: Jesum quaeritis Nazarenum. Jesus Latino eloquio salutaris, id est salvator interpretatur. At vero multi tunc Jesus dici poterant, non tamen substantialiter, sed nuncupative. Ideo et locus sub- jungitur, ut de quo Jesu dictum sit, manifestetur: Nazarenum. [Et causam protinus subdidit:] Crucifixum. Atque addidit: Surrexit, non est hic. Non est hic dicitur per praesentiam carnis, qui tamen nusquam deerit per praesentiam majestatis. Sed ite, 21
321 tyelefnymy zvfaly gſu, by dogijti mohly towarzyfftwa andyelíkeho. ale procz by wy ſye ftrachowaly andyely wyducz, gefto i nymy nebefſke bydlo mate gmyety? a tak y ſwaty3 matyey w ſwe4o cztenij mluwije o temz andyela vkazany prawij: byefſe twarz geho yako bleſk a yako ſnyeh rucho geho. 100 we bliku zalezij ſtrach a vzeſt, ale w ſnyehu pochotnoſt w byeloſti. a ez hoſpodyn wſſemohuczij hrozen gest hrzyeffny40 a pochoten ſprawedlnym, podobnye andyel, ſwyedek geho wzkrzyeffenye, vkazal ſye w bleſknvtey twarzy, ale w4 ruffe byele pochotnoſty, aby ſwym oblyczyegem zlee przye- zyefyl a byelofty mijle dobrym vkazal ſye k utyeffenij.42 teezt geft y to vka- 105 zowalo, kdyz lyd bozij bral ſye z egypta, w noczy ſſel przyed nymy ſlup ohnyowy, ale we40 dne ſlup oblaku.* w ohny geſt hroza, ale w oblak lehko (2 Mojz. 13, 21 n.] geft zrzijeti. den zname-nawa zywot dobreho,43 ale nocz zywot hrzyeffneho. a tak ſwaty pawel dije tyem, gefíto ſye obratyly k bohu bywfſe hrzyefſnij: byli gîte nyekdy tma, ale gyz gíte ſwyetlo w hoſpodynu.* a protoz we dne Bíes. 5, 8. 110 vkazan ſlup z oblaku a w noczy! z ohnye, neb wſſemohuczij boh tijch a4 ſklyden vkaze ſye dobrym a hrozen hrzyefnym. ſprawedlnec, kdyz na ſvvd przijde, vtyeſſij w ſwey pochotney vklydnoſty, ale ony przyezyefij vprzyema ſprawedlnoſt geho. 45 slyffme opyet, czoy wijecze rzekl andyel: gezyffe hledate nazareth- 115 ſkeho? gezyſí wykladem podle naſſije46 rzeczi dije ſye ſpaſytel. a mohly46 gſu mnozij ſluti tehdy takymz gmenem, geſto gſu nebyli ſpafſytelee. protoz dorzekl andyel, ktereho hledagij gezyfíe, rzka: nazaretííkeho, vkrzyzo- waneho. rzekl gym y wijecze: witalt geft, nenyet ho zde. tuy geho nebylo (odd. i tečkou). 22 kutyelſenij. 3 d, b, h protaž. " awnoczy. 4 červ. znam. zgewnic. — 100. wblefku. — 101. sprawedlywym. — 103. przeftraffyl. — 110. tijchy afklidny. — 111. hrozny. — 111. fprawedliwie. — 112. przigde. — 112. przeftraffij. sperant. Vos autem cur pertimescitis, quae vestros concives videtis? Unde et Matthaeus angelum apparuisse describens ait: Erat aspectus ejus etc. (Matth. XXVIII, 3). In fulgure etenim terror timoris est, in nive autem blandimentum candoris. Quia vero omnipotens Deus et terribilis peccatoribus, et blandus est justis, recte testis resurrectionis ejus angelus et in fulgure vultus, et in candore habitus demonstratur, ut de ipsa sua specie et terreret reprobos, et mulceret pios. Unde recte quoque po- pulum per deserta gradientem columna ignis in nocte et columna nubis praeibat in die (Exod. XIII, 21—22). In igne enim terror est, in nube autem visionis lene blandimentum; dies vero vita justi et nox accipitur vita peccatoris. Unde et con- versis peccatoribus Paulus dicit: Fuistis aliquando tenebrae, nunc autem lux in Domino (Ephes. V, 8). In die ergo per nubem columna monstrata est et in nocte per ignem, quia omnipotens Deus et blandus justis, et terribilis apparebit injustis. Istos in judicio veniens per lenitatis mansuetudinem demulcet, illos vero per justitiae districtionem terret. 4. Sed jam quid angelus subjungat, audiamus: Jesum quaeritis Nazarenum. Jesus Latino eloquio salutaris, id est salvator interpretatur. At vero multi tunc Jesus dici poterant, non tamen substantialiter, sed nuncupative. Ideo et locus sub- jungitur, ut de quo Jesu dictum sit, manifestetur: Nazarenum. [Et causam protinus subdidit:] Crucifixum. Atque addidit: Surrexit, non est hic. Non est hic dicitur per praesentiam carnis, qui tamen nusquam deerit per praesentiam majestatis. Sed ite, 21
Strana 322
322 170" w tyele, gefftoy wiſak wifudy ſlawnym ſwym bozítwym. anyg kde mijeſta, by on tu nebyl; neb wzdyg boh wifudy. ale gdyete, powyezte geho vczen- 120 nykom y petrowy, ezt przedeyde waſi do galylee! J procz ſye wam zda, zey andyel gmenem petra pogmenowal, aby take bylo gemu wzkrzye- ffenye kryftowo powyedyeno? gyftye proto, ez, by andyel nebyl geho pogmenowal, zey byl zaprzyel ſweho myſtra, nebyl by ſmyel gijti mezy vczennyky.46 a4 protoz, aby nezvfal pro zaprzyenije, ze gmene geft za- 125 wolan zwlafftije. ale y to znamenayme, procz hoſpodyn wiſemohuczij tomu przepufítyl, aby ho zaprzyel z vzyeíty hlafu dyewky gednee, gehoz nade wſym koftelem vmyíyl byl vſtawyty, y toy boh z ſwe welyke vczynyl mylofti tomu hodye, aby ten, geftoy gmyel byty paîtyrz koítela wíleho, navczyl ſye ſam na ſwey wijnye, zey pohyrzyl, kak by myel gynym my- 130 loftyw byti a lytoſtyw. a tak nayprwe gey vkazal gemu famemu a nad" gyne“ gey vſtawyl potom, aby ſam poznal na ſwey krzehkoſty, kak by gmyel myloftywye ſtrpyety gynych mdlobu. dobrze pak dije andyel o naſſe ſpaſſytely: przedeyde was do“ galylee ; tam gey vzrzyte, yakoz tot wam geſt powyedyel. galylea przyeftyezenije 135 wyklada ſye. neb gyz nas ſpaſytel byl ſye przyeîtyezyl od muk" ke wzkrzyeffenij, od ſmrti k zywotu, od potupy w* chwalu, od porufíenije" k neporufenij wyecznemu. a yakoz gfu w tey w galyley vczennyczi gey wydyely po wîtanij z mrtwych, takez y my w onom wyeczneho zywota przyeſtyezenij weſele vzrzijme chwalu geho, acz wſak zde nynije od7 hrzye- 140 chow przeîtyezijme ſye w ſilechetnoſti. ay, kakt ten, gehoz w rowu zwye- odstavce. 46 odd. 47 kon. ř. 48 následuje omylem ještě jednou psané wam. 4 odd. — 116. mnozij rzeczy aneb íluti takymz gmenem. — 120. vczedlnikom. — 124. ze geft zaprzel geho ſweho. — 125. vczedlniky. — 125. zegmena. — 127. zaprzel z ſtra- ffenie hlafu. — 129. koftela ſweho. — 130. ze geft pohrzeffyl. — 138. vczedlniczy. — 140. przeítieženie. — 141. przeſtiezenije fie. — 141. whrobu. — 143. wy mrtwenij. dicite discipulis ejus et Petro, quia praecedet vos in Galilaeam. Quaerendum nobis est, cur nominatis discipulis Petrus designatur ex nomine. Sed si hunc angelus nomi- natim non exprimeret, qui magistrum negaverat, venire inter discipulos non auderet. Vocatur ergo ex nomine, ne desperaret ex negatione. Qua in re considerandum nobis est, cur omnipotens Deus eum, quem cunctae Ecclesiae praeferre disposuerat, ancillae vocem pertimescere et seipsum negare permisit. Quod nimirum magnae actum esse pietatis dispensatione cognoscimus, ut is, qui futurus erat Pastor Ecclesiae, in sua culpa disceret, qualiter aliis misereri debuisset. Prius itaque eum ostendit sibi, et tunc praeposuit caeteris, ut ex sua infirmitate cognosceret, quam misericorditer aliena infirma toleraret. 5. Bene autem de Redemptore nostro dicitur: Praecedet vos in Galilaeam, ibi eum videbitis, sicut dixit vobis. Galilaea namque transmigratio facta interpretatur. Jam quippe Redemptor noster a passione ad resurrectionem, a morte ad vitam, a poena ad gloriam, a corruptione ad incorruptionem [1528] transmigraverat. Et prius post resurrectionem in Galilaea a discipulis videtur, quia resurrectionis ejus gloriam post laeti videbimus, si modo a vitiis ad virtutum celsitudinem transmigramus. Qui ergo in sepulcro nuntiatur, in transmigratione ostenditur, quia is, qui in morti-
322 170" w tyele, gefftoy wiſak wifudy ſlawnym ſwym bozítwym. anyg kde mijeſta, by on tu nebyl; neb wzdyg boh wifudy. ale gdyete, powyezte geho vczen- 120 nykom y petrowy, ezt przedeyde waſi do galylee! J procz ſye wam zda, zey andyel gmenem petra pogmenowal, aby take bylo gemu wzkrzye- ffenye kryftowo powyedyeno? gyftye proto, ez, by andyel nebyl geho pogmenowal, zey byl zaprzyel ſweho myſtra, nebyl by ſmyel gijti mezy vczennyky.46 a4 protoz, aby nezvfal pro zaprzyenije, ze gmene geft za- 125 wolan zwlafftije. ale y to znamenayme, procz hoſpodyn wiſemohuczij tomu przepufítyl, aby ho zaprzyel z vzyeíty hlafu dyewky gednee, gehoz nade wſym koftelem vmyíyl byl vſtawyty, y toy boh z ſwe welyke vczynyl mylofti tomu hodye, aby ten, geftoy gmyel byty paîtyrz koítela wíleho, navczyl ſye ſam na ſwey wijnye, zey pohyrzyl, kak by myel gynym my- 130 loftyw byti a lytoſtyw. a tak nayprwe gey vkazal gemu famemu a nad" gyne“ gey vſtawyl potom, aby ſam poznal na ſwey krzehkoſty, kak by gmyel myloftywye ſtrpyety gynych mdlobu. dobrze pak dije andyel o naſſe ſpaſſytely: przedeyde was do“ galylee ; tam gey vzrzyte, yakoz tot wam geſt powyedyel. galylea przyeftyezenije 135 wyklada ſye. neb gyz nas ſpaſytel byl ſye przyeîtyezyl od muk" ke wzkrzyeffenij, od ſmrti k zywotu, od potupy w* chwalu, od porufíenije" k neporufenij wyecznemu. a yakoz gfu w tey w galyley vczennyczi gey wydyely po wîtanij z mrtwych, takez y my w onom wyeczneho zywota przyeſtyezenij weſele vzrzijme chwalu geho, acz wſak zde nynije od7 hrzye- 140 chow przeîtyezijme ſye w ſilechetnoſti. ay, kakt ten, gehoz w rowu zwye- odstavce. 46 odd. 47 kon. ř. 48 následuje omylem ještě jednou psané wam. 4 odd. — 116. mnozij rzeczy aneb íluti takymz gmenem. — 120. vczedlnikom. — 124. ze geft zaprzel geho ſweho. — 125. vczedlniky. — 125. zegmena. — 127. zaprzel z ſtra- ffenie hlafu. — 129. koftela ſweho. — 130. ze geft pohrzeffyl. — 138. vczedlniczy. — 140. przeítieženie. — 141. przeſtiezenije fie. — 141. whrobu. — 143. wy mrtwenij. dicite discipulis ejus et Petro, quia praecedet vos in Galilaeam. Quaerendum nobis est, cur nominatis discipulis Petrus designatur ex nomine. Sed si hunc angelus nomi- natim non exprimeret, qui magistrum negaverat, venire inter discipulos non auderet. Vocatur ergo ex nomine, ne desperaret ex negatione. Qua in re considerandum nobis est, cur omnipotens Deus eum, quem cunctae Ecclesiae praeferre disposuerat, ancillae vocem pertimescere et seipsum negare permisit. Quod nimirum magnae actum esse pietatis dispensatione cognoscimus, ut is, qui futurus erat Pastor Ecclesiae, in sua culpa disceret, qualiter aliis misereri debuisset. Prius itaque eum ostendit sibi, et tunc praeposuit caeteris, ut ex sua infirmitate cognosceret, quam misericorditer aliena infirma toleraret. 5. Bene autem de Redemptore nostro dicitur: Praecedet vos in Galilaeam, ibi eum videbitis, sicut dixit vobis. Galilaea namque transmigratio facta interpretatur. Jam quippe Redemptor noster a passione ad resurrectionem, a morte ad vitam, a poena ad gloriam, a corruptione ad incorruptionem [1528] transmigraverat. Et prius post resurrectionem in Galilaea a discipulis videtur, quia resurrectionis ejus gloriam post laeti videbimus, si modo a vitiis ad virtutum celsitudinem transmigramus. Qui ergo in sepulcro nuntiatur, in transmigratione ostenditur, quia is, qui in morti-
Strana 323
323 stuge andyel, vkazan geft w przyeftyezenij; neb, kdyz gey pozname w vmrtwenij tyela ſweho, w przyeítyezenij myſly w nebeſſku zadoſt vzrzyme gey.50 tot ſem pro hod dne tohoto o cztenij pomluwyl, ale geftye 145 geft, gefto k flawnoſty hodu mufy rzeeczi. dwa gíta byla zywoty, geden zname, ale o druhem gſme nycz newye- dyely. geden zywot geft fmrtedlny,51 druhy nefmrtedlny; geden pod- dany poruffenij, druhy bez poruíſenije; geden ſmrty, druhy wzkrzye- fenije z ímrty, y przyfſel kryftus boh y czlowyek,49 myrzytedlnyk czlowyeczij 150 I bohem, przyyal52 pro ny ten ſmrtedlny'3 zywot, genz gíme znali, a druhy 171. vkazal, gehoz gime newyedyeli, geden geft strpyel vmrzyew, a witaw z mrtwych vkazal geít druhy. kdyby“ byl nam ſlybowal zywot wyeczny a wſtanije z mrtwych naſſeho tyela, a55 my gen imrtedlny zywot wijeme, a toho wítanije z mrtwych nam nevkazal ſam w ſobye, kak bychom tomu 155 vwyerzyly? a tak vczynyl ſye56 czlowyekem, vkazal ſye w tyele, raczyl vmrzyety dobrowolnye a wſtal57 z mrtwych mocznije, a to vkazal na ſobye zrzyeymye, geftoy nam ílybyl k odplatye. a pakly dije kto: „ten geft mohl ſprawnye witaty, neb geft boh byl, ſmrt geho drzyeti nemohla“: protoz, aby navczyl nevmyetelnoít nafy a58 poſylnyl v wijerze mdloby nafíije, 160 negen wzkrzyeffenye ſwe vkazal. acz w tu chwyly ſam byl vmrzyel, wiſak geft wital ne ſam.5 neb tak dije cztenije: mnoho tyel ſwatych witalo, geíto glu byli zemrzyeli, protoz y zadny nerzyekay toho, by to neprzyíílo gynym lydem, geſtoy kryſtu, zey boh,60 przyfílo w tyelu geho! ay, wydijme ze cztenije, ez gſu i kryſtem y gynij wſtali, geſto byli lydee puzij! a kdyzei 50 malé červ. znaménko. 51 následující ge červ. přetrženo. 32 przy yal. 53 dl pro- taženo, 54 kdy by. 55 kon. ř. za tím černá výplň nepřetržená. 57 odd. 146. nicz gfme. — 149. mierzytedlnik. — 151. geho gîme. — 154. yak. — 155. y wie rzyli. — 163. widime ze cztenie prawi ze gfu. — 168. tee fluffyme hlawy. — 170. ficatione carnis agnoscitur, in transmigratione mentis videtur. Haec, fratres cha- rissimi, pro tanta diei solemnitate de lectionis evangelicae expositione transcurrimus, sed libet, ut de hac eadem solemnitate aliquid subtilius loquamur. 6. Duae etenim vitae erant, quarum unam novimus, alteram nesciebamus. Una quippe mortalis est, altera immortalis, una corruptionis, altera incorruptionis; una mortis, altera resurrectionis. Sed venit Mediator Dei et hominum homo Christus Jesus, suscepit unam et ostendit alteram. Unam pertulit moriendo et ostendit alteram resurgendo. Si ergo nobis mortalem vitam scientibus resurrectionem promitteret carnis, et tamen hanc visibiliter non exhiberet, quis ejus promissionibus crederet? Factus itaque homo apparuit in carne, mori dignatus est ex voluntate, resurrexit ex potestate et ostendit exemplo, quod nobis promisit in praemio. Sed fortasse aliquis dicat: Jure ille surrexit, qui cum Deus esset, teneri a morte non potuit. Ad instruendam ergo ignorantiam nostram, ad roborandam infirmitatem nostram suae resurrectionis exemplum nobis sufficere noluit. Solus in illo tempore mortuus est, et tamen solus minime resurrexit. Nam scriptum est: Multa corpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt (Matth. XXVII, 52). [Ablata ergo sunt omnia argumenta perfidiae.] Ne quis enim dicat: Sperare de se non debet homo, quod in carne sua exhibuit Deus homo, ecce cum Deo homines resurrexisse cognoscimus, et quos puros homines fuisse 21*
323 stuge andyel, vkazan geft w przyeftyezenij; neb, kdyz gey pozname w vmrtwenij tyela ſweho, w przyeítyezenij myſly w nebeſſku zadoſt vzrzyme gey.50 tot ſem pro hod dne tohoto o cztenij pomluwyl, ale geftye 145 geft, gefto k flawnoſty hodu mufy rzeeczi. dwa gíta byla zywoty, geden zname, ale o druhem gſme nycz newye- dyely. geden zywot geft fmrtedlny,51 druhy nefmrtedlny; geden pod- dany poruffenij, druhy bez poruíſenije; geden ſmrty, druhy wzkrzye- fenije z ímrty, y przyfſel kryftus boh y czlowyek,49 myrzytedlnyk czlowyeczij 150 I bohem, przyyal52 pro ny ten ſmrtedlny'3 zywot, genz gíme znali, a druhy 171. vkazal, gehoz gime newyedyeli, geden geft strpyel vmrzyew, a witaw z mrtwych vkazal geít druhy. kdyby“ byl nam ſlybowal zywot wyeczny a wſtanije z mrtwych naſſeho tyela, a55 my gen imrtedlny zywot wijeme, a toho wítanije z mrtwych nam nevkazal ſam w ſobye, kak bychom tomu 155 vwyerzyly? a tak vczynyl ſye56 czlowyekem, vkazal ſye w tyele, raczyl vmrzyety dobrowolnye a wſtal57 z mrtwych mocznije, a to vkazal na ſobye zrzyeymye, geftoy nam ílybyl k odplatye. a pakly dije kto: „ten geft mohl ſprawnye witaty, neb geft boh byl, ſmrt geho drzyeti nemohla“: protoz, aby navczyl nevmyetelnoít nafy a58 poſylnyl v wijerze mdloby nafíije, 160 negen wzkrzyeffenye ſwe vkazal. acz w tu chwyly ſam byl vmrzyel, wiſak geft wital ne ſam.5 neb tak dije cztenije: mnoho tyel ſwatych witalo, geíto glu byli zemrzyeli, protoz y zadny nerzyekay toho, by to neprzyíílo gynym lydem, geſtoy kryſtu, zey boh,60 przyfílo w tyelu geho! ay, wydijme ze cztenije, ez gſu i kryſtem y gynij wſtali, geſto byli lydee puzij! a kdyzei 50 malé červ. znaménko. 51 následující ge červ. přetrženo. 32 przy yal. 53 dl pro- taženo, 54 kdy by. 55 kon. ř. za tím černá výplň nepřetržená. 57 odd. 146. nicz gfme. — 149. mierzytedlnik. — 151. geho gîme. — 154. yak. — 155. y wie rzyli. — 163. widime ze cztenie prawi ze gfu. — 168. tee fluffyme hlawy. — 170. ficatione carnis agnoscitur, in transmigratione mentis videtur. Haec, fratres cha- rissimi, pro tanta diei solemnitate de lectionis evangelicae expositione transcurrimus, sed libet, ut de hac eadem solemnitate aliquid subtilius loquamur. 6. Duae etenim vitae erant, quarum unam novimus, alteram nesciebamus. Una quippe mortalis est, altera immortalis, una corruptionis, altera incorruptionis; una mortis, altera resurrectionis. Sed venit Mediator Dei et hominum homo Christus Jesus, suscepit unam et ostendit alteram. Unam pertulit moriendo et ostendit alteram resurgendo. Si ergo nobis mortalem vitam scientibus resurrectionem promitteret carnis, et tamen hanc visibiliter non exhiberet, quis ejus promissionibus crederet? Factus itaque homo apparuit in carne, mori dignatus est ex voluntate, resurrexit ex potestate et ostendit exemplo, quod nobis promisit in praemio. Sed fortasse aliquis dicat: Jure ille surrexit, qui cum Deus esset, teneri a morte non potuit. Ad instruendam ergo ignorantiam nostram, ad roborandam infirmitatem nostram suae resurrectionis exemplum nobis sufficere noluit. Solus in illo tempore mortuus est, et tamen solus minime resurrexit. Nam scriptum est: Multa corpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt (Matth. XXVII, 52). [Ablata ergo sunt omnia argumenta perfidiae.] Ne quis enim dicat: Sperare de se non debet homo, quod in carne sua exhibuit Deus homo, ecce cum Deo homines resurrexisse cognoscimus, et quos puros homines fuisse 21*
Strana 324
324 171 gime vdowe naſſeho wykupytele, gmyeyme k temuz czaaku, yakoz ſyey 165 ſſtalo naſſij hlawye! pakly ſye welmy wydijme zawrzenymy, mame proto y my2 naymenflij z vdow nadyegy gmyety k temuz, geſto do wyetífijch vdow tee hlawy ſlyffijme. y to my geít k myſly przyfílo, gefíto zydee poſmyewagijcz ſye kryſtu, an na krzyzy, prawyechu: geft-ly kral yzrahelíky, sítupí krzyze a vwyerzijme 170 gemu! a kdyby“3 byl w ta doby fítupyl k tomu vkaranij zydowſkemu, nebyl by nam fijly vkazal trpedlnoſty. ale poczekal a ſneſl a ſtrpyel poſmyewanije, vkazal trpedlnoſt a nechtyel ſítupyty i krzyze; a pak po chwyly wſtals4 z mrtwych z rowu. a wyetífije geſt bylo z mrtwych wítaty, nezly by byl ſ krzyzie fîtupyl. wyetílije geſt fmrt zborzyty wſtanvvcz z mrtwych, nez 175 zywot zachowaty fftupijecz i krzyze. ale kdyz giu zydee vzrzyely, ez geft nefftupyl I] I krzyze k gych podfítywanij, radoſt gfu gmyely, yako by pohaſſyly gmeno geho. ay, kakt geſt pak z ſmrty wznyklo po ſwyetu gmeno geho, geſto gij mnyelo newyerne zydowſtwo, by ge mohlo pohaffyty! mnyely ſu, wyducz ho mrtwa, by gey gyz przemohly byli; a geſto gſu ſye rado- 180 waly zabitij geho, gyz gym geſt ſmrt geho przynefîla zaloft; gyz mohu poznati, zey ſkrze muku"2 wſſel w ſwu chwalu. dobrzyey toho podobenſtwije vkazalo pijſmo ono o ſampſonowy, geſto, kdyz“ byl wſſel w myeíto gedno" ſwych neprzatel, tehdy ony to vzrzyewíle myefíto zamkly a ítrazy fylny vtwrdyly radugycz ſye, zey gyz w gych moczy ſylny fampſon. ale czoy 185 fylny tampſon vczynyl, to gyz wijeme. o puol noczy brany myeftíſke wzal 58 kon. ř. 3 nefam. 5 b, h protaž. 61 konec ř. Akdyz a na počátku dalšího řádku opět Akdyz. 62 odd. kdy by. 64 na konci ř. začato z, ale černě i červ. přetrženo. 65 k, k protaž. 66 za tím černá nepřetrž. výplň b. 67 fylny tence černě přetrž. sſtup zkrzyze. 171. wta doba. — 174. a 193. zhrobu. — 179. skrzyze sſtupil. — 180. widucz geho mrtwa. — 183. ofamfonowi. — 186 a j.: fampſon. non dubitamus. Si ergo membra nostri Redemptoris sumus, pracsumanus in nobis, quod gestum constat in capite. Si multum non abjicimus, sperare in nobis debemus nos membra ultima, quod de membris ejus superioribus audivimus. 7. Ecce vero ad memoriam redit, quod crucifixo Dei Filio Judaei insultantes dicebant: Si rex Israel est, descendat de cruce, et credimus ci (ibid. 42). Qui si de cruce tunc descenderet, nimirum insultantibus cedens, virtutem nobis patientiae non demonstraret. Sed exspectavit paululum, toleravit opprobria, irrisiones sustinuit, servavit patientiam, distulit admirationem; et qui de cruce descendere noluit, [1529) de sepulcro surrexit. Plus igitur fuit de sepulcro surgere, quam de cruce descendere. Plus fuit mortem resurgendo destruere, quam vitam descendendo servare. Sed cum Judaci hunc ad insultationes suas de cruce descendere minime cernerent, [cum mo- rientem viderent,] eum se vicisse crediderunt, nomen illius se quasi exstinxisse gavisi sunt. Sed ecce de morte nomen ejus per mundum crevit, ex qua hoc infidelis turba exstinxisse se credidit; et quem gaudebat occisum, dolet mortuum, quia hunc ad suam gloriam cognoscit pervenisse per poenam. Quod bene in libro Iudicum Samson illius facta significant (Iudic. XVI, 1, 2, 3), qui cum Gazam civitatem Philistinorum fuisset ingressus, Philisthaei, ingressum ejus protinus cognoscentes, civitatem re- pente obsidionibus circumdederunt, custodes deputaverunt et Samson fortissimum se jam comprehendisse gavisi sunt. Sed quid Samson fecit, agnovimus. Media nocte
324 171 gime vdowe naſſeho wykupytele, gmyeyme k temuz czaaku, yakoz ſyey 165 ſſtalo naſſij hlawye! pakly ſye welmy wydijme zawrzenymy, mame proto y my2 naymenflij z vdow nadyegy gmyety k temuz, geſto do wyetífijch vdow tee hlawy ſlyffijme. y to my geít k myſly przyfílo, gefíto zydee poſmyewagijcz ſye kryſtu, an na krzyzy, prawyechu: geft-ly kral yzrahelíky, sítupí krzyze a vwyerzijme 170 gemu! a kdyby“3 byl w ta doby fítupyl k tomu vkaranij zydowſkemu, nebyl by nam fijly vkazal trpedlnoſty. ale poczekal a ſneſl a ſtrpyel poſmyewanije, vkazal trpedlnoſt a nechtyel ſítupyty i krzyze; a pak po chwyly wſtals4 z mrtwych z rowu. a wyetífije geſt bylo z mrtwych wítaty, nezly by byl ſ krzyzie fîtupyl. wyetílije geſt fmrt zborzyty wſtanvvcz z mrtwych, nez 175 zywot zachowaty fftupijecz i krzyze. ale kdyz giu zydee vzrzyely, ez geft nefftupyl I] I krzyze k gych podfítywanij, radoſt gfu gmyely, yako by pohaſſyly gmeno geho. ay, kakt geſt pak z ſmrty wznyklo po ſwyetu gmeno geho, geſto gij mnyelo newyerne zydowſtwo, by ge mohlo pohaffyty! mnyely ſu, wyducz ho mrtwa, by gey gyz przemohly byli; a geſto gſu ſye rado- 180 waly zabitij geho, gyz gym geſt ſmrt geho przynefîla zaloft; gyz mohu poznati, zey ſkrze muku"2 wſſel w ſwu chwalu. dobrzyey toho podobenſtwije vkazalo pijſmo ono o ſampſonowy, geſto, kdyz“ byl wſſel w myeíto gedno" ſwych neprzatel, tehdy ony to vzrzyewíle myefíto zamkly a ítrazy fylny vtwrdyly radugycz ſye, zey gyz w gych moczy ſylny fampſon. ale czoy 185 fylny tampſon vczynyl, to gyz wijeme. o puol noczy brany myeftíſke wzal 58 kon. ř. 3 nefam. 5 b, h protaž. 61 konec ř. Akdyz a na počátku dalšího řádku opět Akdyz. 62 odd. kdy by. 64 na konci ř. začato z, ale černě i červ. přetrženo. 65 k, k protaž. 66 za tím černá nepřetrž. výplň b. 67 fylny tence černě přetrž. sſtup zkrzyze. 171. wta doba. — 174. a 193. zhrobu. — 179. skrzyze sſtupil. — 180. widucz geho mrtwa. — 183. ofamfonowi. — 186 a j.: fampſon. non dubitamus. Si ergo membra nostri Redemptoris sumus, pracsumanus in nobis, quod gestum constat in capite. Si multum non abjicimus, sperare in nobis debemus nos membra ultima, quod de membris ejus superioribus audivimus. 7. Ecce vero ad memoriam redit, quod crucifixo Dei Filio Judaei insultantes dicebant: Si rex Israel est, descendat de cruce, et credimus ci (ibid. 42). Qui si de cruce tunc descenderet, nimirum insultantibus cedens, virtutem nobis patientiae non demonstraret. Sed exspectavit paululum, toleravit opprobria, irrisiones sustinuit, servavit patientiam, distulit admirationem; et qui de cruce descendere noluit, [1529) de sepulcro surrexit. Plus igitur fuit de sepulcro surgere, quam de cruce descendere. Plus fuit mortem resurgendo destruere, quam vitam descendendo servare. Sed cum Judaci hunc ad insultationes suas de cruce descendere minime cernerent, [cum mo- rientem viderent,] eum se vicisse crediderunt, nomen illius se quasi exstinxisse gavisi sunt. Sed ecce de morte nomen ejus per mundum crevit, ex qua hoc infidelis turba exstinxisse se credidit; et quem gaudebat occisum, dolet mortuum, quia hunc ad suam gloriam cognoscit pervenisse per poenam. Quod bene in libro Iudicum Samson illius facta significant (Iudic. XVI, 1, 2, 3), qui cum Gazam civitatem Philistinorum fuisset ingressus, Philisthaei, ingressum ejus protinus cognoscentes, civitatem re- pente obsidionibus circumdederunt, custodes deputaverunt et Samson fortissimum se jam comprehendisse gavisi sunt. Sed quid Samson fecit, agnovimus. Media nocte
Strana 325
325 ſwu ſylvv a wſſel na wrch hory.* koho gyneho vczynek tento znamenawa, Soudc. 16, 1 na. ktoy tento famfon," gen nas ſpaffytel? czoy ono myeſto, do nhoz69 mezy7o neprzately sſſel fampion, gedyne ty pekelne krage, do" nychz wſwey duffy 190 kryftus fftupyl?" tu gſu mnyely neprzyetelee, by gey drzyely, yakoz y zydee, wyducz w rowu tyelo geho, ofadyli ſtrazij mnyecz, by zywot zywota wzdy w ſmrty drzyety mohly. gemuz, yakoz wydijme, darmo gſu ſye radowaly; neb wſtal kryftus z rowu a7 czeſt a chwalu zydom odyal, ez glu y dnes" w porobenij, a yakoz fampſon netolyk wyffel z myeſta neprzatel, ale wy- 195 lomyl branv a neſl v wrch" nahoru: takez nafl ſpaſſytel netolyk ſam wyffel z tyech pekelnych kragyn, ale zborzyl tu kragynu, gyz ſwatych duf nemoz peklo y na chwyly podrzyety, kterez glu hrzyechow oczyfîtyeny, gefíto drzewe mohlo drzyety y nayfwyetyeyffye. gyz wſtaw kryftus wylomyl ty braany a witupyl v wrch 4 hory bydla nebelíkeho. tu czeſt a chwalu, 200 bratrzije mylaa, z mrtwych wſtanije naſſeho pana, geſtoy drzewe w po- dobenſtwij bylo vkazano a gyz ſye ſſtalo, mame66 ſe wſſije myſli mylowaty y zemrzyety wzdy w myloſty wzkrzyefſenije toho. ay, v" I wzkrzyeffenij 172" geho" poznali gſme ſluzebnyky geho andyely ſwatce, ſuſyedy naſſe toho myefta wyeczneho pokoge, k nyemuz wzdychame. a abychom" k vſtawney radofty gych hodowanye przyfíly, poſpyechayme! a kdyz nemozem f ny- my gefftye,7 az bychom ge wydyeli, byti, ale wilij zadoſti budme ſnymy przefftyezme ſye z hrzyechow w fflechetnoſti, abychom mohly w galyley wydyety naſſeho wykupytele! pomozyz wſſemohuczij boh nafſij zadoſti, genz dal na ſmrt pro ny gedynkeho ſyna ſweho! amen. 205 68 rkp.; fam ion. 63 donhoz. 70 kon. ř. 71 l protaž. “ odd. 7 v wrch (odd.). 74 vwrch. 75 k, h protaž. 76 slovosled napraven podle znamének (rkp.: nemozem gesstye ſnymy). 188. donichoz. — 191. whrobu. — 193. z hrobu. — 196. dufiy. — 205. a kdyz gefftie nemuozem ſnijmi. — 207. przeſtiežme ſie. portas civitatis abstulit et montis verticem ascendit. Quem, fratres charissimi, hoc in facto, quem nisi Redemptorem nostrum Samson ille significat? Quid Gaza civitas nisi infernum designat? Quid per Philisthaeos nisi Judaeorum perfidia demonstratur ? Qui cum mortuum Dominum viderent, ejusque corpus in sepulcro jam positum, custodes illico deputaverunt et eum, qui auctor vitae claruerat, in inferni claustris retentum, quasi Samsonem in Gaza se deprehendisse laetati sunt. Samson vero media nocte non solum exiit, sed etiam portas tulit, quia videlicet Redemptor noster ante lucem resurgens non solum liber de inferno exiit, sed et ipsa etiam inferni claustra destruxit. Portas tulit et montis verticem subiit, quia resurgendo claustra inferni abstulit et ascendendo coelorum regna penetravit. Hanc ergo resurrectionis ejus gloriam, fratres charissimi, quae et prius demonstrabatur ex signo et post patuit ex facto, tota mente diligamus, pro ejus amore moriamur. Ecce in resurrectione auctoris nostri ministros ejus angelos concives nostros agnovimus. Ad horum ergo civium illam frequentem solemnitatem festinemus. His, cum necdum visione pos- sumus, desiderio et mente jungamur. Transmigremus a vitiis ad virtutes, ut in Galilaea Redemptorem nostrum videre mereamur. Adjuvet omnipotens Deus ad vitam desiderium nostrum, qui pro nobis in mortem dedit unicum Filium suum UDominum nostrum Jesum Christum, qui cum eo vivit et regnat Deus in unitate Spiritus sancti, per omnia saecula saeculorum]. Amen.
325 ſwu ſylvv a wſſel na wrch hory.* koho gyneho vczynek tento znamenawa, Soudc. 16, 1 na. ktoy tento famfon," gen nas ſpaffytel? czoy ono myeſto, do nhoz69 mezy7o neprzately sſſel fampion, gedyne ty pekelne krage, do" nychz wſwey duffy 190 kryftus fftupyl?" tu gſu mnyely neprzyetelee, by gey drzyely, yakoz y zydee, wyducz w rowu tyelo geho, ofadyli ſtrazij mnyecz, by zywot zywota wzdy w ſmrty drzyety mohly. gemuz, yakoz wydijme, darmo gſu ſye radowaly; neb wſtal kryftus z rowu a7 czeſt a chwalu zydom odyal, ez glu y dnes" w porobenij, a yakoz fampſon netolyk wyffel z myeſta neprzatel, ale wy- 195 lomyl branv a neſl v wrch" nahoru: takez nafl ſpaſſytel netolyk ſam wyffel z tyech pekelnych kragyn, ale zborzyl tu kragynu, gyz ſwatych duf nemoz peklo y na chwyly podrzyety, kterez glu hrzyechow oczyfîtyeny, gefíto drzewe mohlo drzyety y nayfwyetyeyffye. gyz wſtaw kryftus wylomyl ty braany a witupyl v wrch 4 hory bydla nebelíkeho. tu czeſt a chwalu, 200 bratrzije mylaa, z mrtwych wſtanije naſſeho pana, geſtoy drzewe w po- dobenſtwij bylo vkazano a gyz ſye ſſtalo, mame66 ſe wſſije myſli mylowaty y zemrzyety wzdy w myloſty wzkrzyefſenije toho. ay, v" I wzkrzyeffenij 172" geho" poznali gſme ſluzebnyky geho andyely ſwatce, ſuſyedy naſſe toho myefta wyeczneho pokoge, k nyemuz wzdychame. a abychom" k vſtawney radofty gych hodowanye przyfíly, poſpyechayme! a kdyz nemozem f ny- my gefftye,7 az bychom ge wydyeli, byti, ale wilij zadoſti budme ſnymy przefftyezme ſye z hrzyechow w fflechetnoſti, abychom mohly w galyley wydyety naſſeho wykupytele! pomozyz wſſemohuczij boh nafſij zadoſti, genz dal na ſmrt pro ny gedynkeho ſyna ſweho! amen. 205 68 rkp.; fam ion. 63 donhoz. 70 kon. ř. 71 l protaž. “ odd. 7 v wrch (odd.). 74 vwrch. 75 k, h protaž. 76 slovosled napraven podle znamének (rkp.: nemozem gesstye ſnymy). 188. donichoz. — 191. whrobu. — 193. z hrobu. — 196. dufiy. — 205. a kdyz gefftie nemuozem ſnijmi. — 207. przeſtiežme ſie. portas civitatis abstulit et montis verticem ascendit. Quem, fratres charissimi, hoc in facto, quem nisi Redemptorem nostrum Samson ille significat? Quid Gaza civitas nisi infernum designat? Quid per Philisthaeos nisi Judaeorum perfidia demonstratur ? Qui cum mortuum Dominum viderent, ejusque corpus in sepulcro jam positum, custodes illico deputaverunt et eum, qui auctor vitae claruerat, in inferni claustris retentum, quasi Samsonem in Gaza se deprehendisse laetati sunt. Samson vero media nocte non solum exiit, sed etiam portas tulit, quia videlicet Redemptor noster ante lucem resurgens non solum liber de inferno exiit, sed et ipsa etiam inferni claustra destruxit. Portas tulit et montis verticem subiit, quia resurgendo claustra inferni abstulit et ascendendo coelorum regna penetravit. Hanc ergo resurrectionis ejus gloriam, fratres charissimi, quae et prius demonstrabatur ex signo et post patuit ex facto, tota mente diligamus, pro ejus amore moriamur. Ecce in resurrectione auctoris nostri ministros ejus angelos concives nostros agnovimus. Ad horum ergo civium illam frequentem solemnitatem festinemus. His, cum necdum visione pos- sumus, desiderio et mente jungamur. Transmigremus a vitiis ad virtutes, ut in Galilaea Redemptorem nostrum videre mereamur. Adjuvet omnipotens Deus ad vitam desiderium nostrum, qui pro nobis in mortem dedit unicum Filium suum UDominum nostrum Jesum Christum, qui cum eo vivit et regnat Deus in unitate Spiritus sancti, per omnia saecula saeculorum]. Amen.
Strana 326
326 w pondyely po wely [konoczy]." P. L. LXXVI, col. 1177. 1725 zey2 hod przyeſlawny, hod welykonocznij, kdy moz naſſe maloſt vplnye3 doftoynoft geho wymluwyty? ale proto nemame mlczyety. prze- myetay w ſwey myſly, gelykz kto moz, y mluw o doſtoynoſti hodu tohoto, aby ſye w bozij myloſty rozchutnawal a czijeſta, w nijz putugem na tomto 5 ſwyetye, berucz ſye k wyecznemu geruzalemy, aby nam lehczyeyfy byla. neb kdez mluwye w myloſti o bohu, tu boh bywa, yakoz to ſwyedczij ozte- nije dneſſnye, ez dwa mlazíſije ſyna bozijeho, gducz czijeſtu, mluwyla o nyem a on, przywynvw ſye k nyma, y ſſel ſ nyma. ale nez o tomto rzyecz po- wzdwyhny, ſlyſíte, czot dije ſwaty rzehorz o chwale doſtoynoſty dne tohoto ! 10 takt dije on:5 hod dne tohoto ſlawnoft ſlawnoſti nazwaty mohu; neb geît przyedíſel gyne ſlawnoſtij, a yakoz w gynem myeſtye dije ſwaty rzehorz: „nycz by narodyty ſye nebylo proſpyeííno, kdyby bylo wykupenije ne- probylo“, to pak ſam rzku, acz y neopatrnye w utyefſenij' dne tohoto: czo by pomohlo, acz by ſmrt zborzena byla, kdyby nam zywot oprawen 15 nebyl? ale dobry wykupytel y ſpaffytel w ny w czem° geſt nas neobmefſkal, vmrzew za ny naſſy ſmrt ſwu ſmrtij zborzyl a wítaw z mrtwych oprawyl nas zywot. dije opyet tuto ſwaty rzehorz: tento hod ſprawnye moz ſluty ſlawnoft ſlawnoftij pro welykoft fweho doftogenftwije. z tohoto hodu z mrtwych wſtanije dan nam geſt przyklad, nadyege]] nam wzdwyzena,10 20. ez wrata brany nebeſſke gſu otewrzyena; a onoho! wyſokeho kralowſtwa nebeſſkeho vffame, ez dogdem chwaly. ſkrzell hod tento wzwolenij wſyczkny ſtarzij otczi, geſto gſu w pekelnych kragynach drzyeny, kakzkolyi2 w lonv nyekake tyche powlownoſty, awſak drzyeny zamky pekelnymy, w rayſku rozkof gſu wywedeny. to, geſtoy byl rzekl kryſtus przed ſwym vmuczenijm, 25 dokonal geft w ſwem wzkrzyefſenij to byefe rzekl: budu-li wzwyfſen od 1 červ. na řádek, powely zůstalo nedopsáno. 2 Z na tři řádky. tak rkp.; ale srv. 406, 188 a 411, 93. 4 odd. 5 červ. znam. odstavce. 6 kdy by. 7 wutyefſenij. s wnywczem. " červ. podtrž. 10 d protaž. 11 kon. ř. 12 kakz koly. 13 a vprawdye. 1. wpondieli powelicze noczy (červ.). — 16. afpafytel. — 16. wnijczem. — 17. zanas. — 23. otczowe. — 23. yakz koli. — 24. nieyake. — 29. awprawdie. — 44. 11 nn.: O způsobu, jakým Štítný tuto svou řeč zpracoval, v. L. F. 36 (1909), 37. První úryvek je přeložen z homilie Řehořovy XXII. (habita ad populum in basi- lica beati Joannis, quae appellatur Constantiniana, Sabbato post Pascha), num. 6: [Haec sub brevitate, fratres charissimi, de evangelica lectione transcurrimus ; nunc restat, ut de ipsa tantae solemnitatis nobilitate aliquid loquamur.] Hanc enim recte nobilitatem solemnitatis dicam, quia solemnitates caeteras antecedit. [Sicut enim in sacro eloquio sancta sanctorum, vel Cantica canticorum] pro sua magni- tudine [dicuntur, ita] haec festivitas recte dici potest solemnitas solemnitatum. Ex hac quippe solemnitate exemplum nobis resurrectionis datum est, spes coelestis patriae aperta et facta superni regni jam praesumpibilis gloria. Per hanc electi, qui quamvis in tranquillitatis sinu, tamen apud inferni claustra tenebantur, ad paradisi amoena reducti sunt. Quod ante passionem dixit, in resurrectione sua Dominus implevit: Si exaltatus fuero, inquit, a terra, omnia traham ad me (Joan.
326 w pondyely po wely [konoczy]." P. L. LXXVI, col. 1177. 1725 zey2 hod przyeſlawny, hod welykonocznij, kdy moz naſſe maloſt vplnye3 doftoynoft geho wymluwyty? ale proto nemame mlczyety. prze- myetay w ſwey myſly, gelykz kto moz, y mluw o doſtoynoſti hodu tohoto, aby ſye w bozij myloſty rozchutnawal a czijeſta, w nijz putugem na tomto 5 ſwyetye, berucz ſye k wyecznemu geruzalemy, aby nam lehczyeyfy byla. neb kdez mluwye w myloſti o bohu, tu boh bywa, yakoz to ſwyedczij ozte- nije dneſſnye, ez dwa mlazíſije ſyna bozijeho, gducz czijeſtu, mluwyla o nyem a on, przywynvw ſye k nyma, y ſſel ſ nyma. ale nez o tomto rzyecz po- wzdwyhny, ſlyſíte, czot dije ſwaty rzehorz o chwale doſtoynoſty dne tohoto ! 10 takt dije on:5 hod dne tohoto ſlawnoft ſlawnoſti nazwaty mohu; neb geît przyedíſel gyne ſlawnoſtij, a yakoz w gynem myeſtye dije ſwaty rzehorz: „nycz by narodyty ſye nebylo proſpyeííno, kdyby bylo wykupenije ne- probylo“, to pak ſam rzku, acz y neopatrnye w utyefſenij' dne tohoto: czo by pomohlo, acz by ſmrt zborzena byla, kdyby nam zywot oprawen 15 nebyl? ale dobry wykupytel y ſpaffytel w ny w czem° geſt nas neobmefſkal, vmrzew za ny naſſy ſmrt ſwu ſmrtij zborzyl a wítaw z mrtwych oprawyl nas zywot. dije opyet tuto ſwaty rzehorz: tento hod ſprawnye moz ſluty ſlawnoft ſlawnoftij pro welykoft fweho doftogenftwije. z tohoto hodu z mrtwych wſtanije dan nam geſt przyklad, nadyege]] nam wzdwyzena,10 20. ez wrata brany nebeſſke gſu otewrzyena; a onoho! wyſokeho kralowſtwa nebeſſkeho vffame, ez dogdem chwaly. ſkrzell hod tento wzwolenij wſyczkny ſtarzij otczi, geſto gſu w pekelnych kragynach drzyeny, kakzkolyi2 w lonv nyekake tyche powlownoſty, awſak drzyeny zamky pekelnymy, w rayſku rozkof gſu wywedeny. to, geſtoy byl rzekl kryſtus przed ſwym vmuczenijm, 25 dokonal geft w ſwem wzkrzyefſenij to byefe rzekl: budu-li wzwyfſen od 1 červ. na řádek, powely zůstalo nedopsáno. 2 Z na tři řádky. tak rkp.; ale srv. 406, 188 a 411, 93. 4 odd. 5 červ. znam. odstavce. 6 kdy by. 7 wutyefſenij. s wnywczem. " červ. podtrž. 10 d protaž. 11 kon. ř. 12 kakz koly. 13 a vprawdye. 1. wpondieli powelicze noczy (červ.). — 16. afpafytel. — 16. wnijczem. — 17. zanas. — 23. otczowe. — 23. yakz koli. — 24. nieyake. — 29. awprawdie. — 44. 11 nn.: O způsobu, jakým Štítný tuto svou řeč zpracoval, v. L. F. 36 (1909), 37. První úryvek je přeložen z homilie Řehořovy XXII. (habita ad populum in basi- lica beati Joannis, quae appellatur Constantiniana, Sabbato post Pascha), num. 6: [Haec sub brevitate, fratres charissimi, de evangelica lectione transcurrimus ; nunc restat, ut de ipsa tantae solemnitatis nobilitate aliquid loquamur.] Hanc enim recte nobilitatem solemnitatis dicam, quia solemnitates caeteras antecedit. [Sicut enim in sacro eloquio sancta sanctorum, vel Cantica canticorum] pro sua magni- tudine [dicuntur, ita] haec festivitas recte dici potest solemnitas solemnitatum. Ex hac quippe solemnitate exemplum nobis resurrectionis datum est, spes coelestis patriae aperta et facta superni regni jam praesumpibilis gloria. Per hanc electi, qui quamvis in tranquillitatis sinu, tamen apud inferni claustra tenebantur, ad paradisi amoena reducti sunt. Quod ante passionem dixit, in resurrectione sua Dominus implevit: Si exaltatus fuero, inquit, a terra, omnia traham ad me (Joan.
Strana 327
327 zemye, wſſeczko k sobye przytahnv.* wiſe geſt przytahl, kdyz gest w pekle Jan 12, 32. z ſwych y gednoho wzwolenych nezoftawyl, wiiey odtud wynal, ale ty, kterey byl wzwolyl, geſto vil wijerze a v prawdyel3 zywot ſwoy wedly ; 30 anyzt geft newyerne ktere a poddanee wyecznym mukam pro ſwe hrzyechy wſtaw z mrtwych oprawyl kryſtus, ale ty geſt wynal z pekelnych zamkow, kterez geft znal, ez gfu geho wyervv a czyny fílechetnymy znamenany. a tak rzekl geſt byl ſkrze proroka:14 o ſmr- ti,15 twat ſmrt buduls; peklo, yaat vhryzv tebe * kto czo vmrtwij, to wiije wyeczy zhyne; ale ktoz 35 czeho vhryzne, ſtranv otegme a ſtrany necha, a tak kryftus, ez geft w ſwych oz. 13, 14. wzwolenych wiije wyeczy ſmrt zborzyl, zruffyl a vmrtwyl geft smrt gych ſmrty. a zey z pekla gedny wywedl, druhe zoftawyl, nezabil geft owfſem pekla, ale vhryzl nebo vkuſyl. wyztez, male-lyg ſlawnoſty hod tento, w nyemz geft peklo poboyowano all wrata nebeſke brany k wyecznemu zywotu 40 otewrzyena!4 ale znamenayme pylnyegije gmeno hodu tohoto! flowet chodba wykladem rzeczi czeſke* a znamenawat, abychom nelezyely w porobenij 2 Mojz. 12, 11. ſwyetſke pracze a ſlepoty, ale wyffly, yakoz gſu z egypta byli wyfíly zydee poczenfſe czyeftu k ſlybeney zemy,* a yakoz dije ſwaty pawel9 k hodu t. 12, 51. 45 naffemu, abychom toczyff wífij zadoftij z ſwyeta wyffly.* zabit geft u Kor.5, 7 1.) kryſtus yako onen welykonocznij beranek otczom ſtarym k wyfſtij 1733 z egypta, geſtoy w ſkrytem1" podobenſtwij tuto prawdu znamenawal. protoz w przyemoſty ſrdcze bez zaffygka, bez zakwafſenije zlofti a nevprzyemoſti kterezkoli18 hoduyme w czyſtych ſrdczijch a v prawdyels w pochotnoſty 50 pozywagijcz berâka19 ſweho, genz byw zabit ozyl opyet, a gmagijczl4 gym poſylu od ſwyetfíkych zadoſtij wygyti a brati ſye kull pokogy geruzalema nebeſkeho! ee, nemeſkayme ſye afpon a i gynymy2° gijti k wyeczney ſlaw- noſty, k tey radoſty hodowanije nebeſkeho gducz po mnohych, gez fly- 14 odd. 15 Oſmrti. 16 b, d protaž. 17 k protaž. 18 kterez koli. 1' berů- na konci ř. poczewfſe. — 46. kwygiti. — 48. wprziemnoſti. — 48. anevprziemnoſti. — 58. ſkrze XII, 32). Omnia etenim traxit, qui de electis suis apud inferos nullum reliquit. Omnia abstulit, utique electa. Neque etenim infideles quosque et pro suis crimi- nibus aeternis suppliciis deditos ad veniam Dominus resurgendo reparavit, sed illos ex inferni claustris rapuit, quos suos in fide et actibus recognovit. Unde recte etiam per Osee dicit: Ero mors tua, o mors ; ero morsus tuus, inferne (Osee XIII, 14). Id namque, quod occidimus, agimus, ut penitus non sit. Ex eo etenim, quod mor- demus, partem abstrahimus partemque relinquimus. Quia ergo in electis suis funditus occidit mortem, mors mortis exstitit. Quia vero ex inferno partem abstulit et partem reliquit, non occidit funditus, sed momordit infernum. [Ait ergo: Ero mors tua, o mors. Ac si aperte dicat: Quia in electis meis te funditus perimo, ero mors tua; ero morsus tuus, inferne, quia sublatis eis te ex parte transfigo.] Quae est ergo ista solemnitas, quae inferni claustra destruxit et januas nobis regni coelestis aperuit? [Inquiratur subtilius nomen ejus. Requiratur egregius praedicator.] 56 nn.: Štítný překládá tu a svými slovy prokládá toto místo z homilie XIV. Rehořovy (habita ad populum in basilica beati Petri apostoli, Dominica secunda post Pascha), num. 5 a 6:
327 zemye, wſſeczko k sobye przytahnv.* wiſe geſt przytahl, kdyz gest w pekle Jan 12, 32. z ſwych y gednoho wzwolenych nezoftawyl, wiiey odtud wynal, ale ty, kterey byl wzwolyl, geſto vil wijerze a v prawdyel3 zywot ſwoy wedly ; 30 anyzt geft newyerne ktere a poddanee wyecznym mukam pro ſwe hrzyechy wſtaw z mrtwych oprawyl kryſtus, ale ty geſt wynal z pekelnych zamkow, kterez geft znal, ez gfu geho wyervv a czyny fílechetnymy znamenany. a tak rzekl geſt byl ſkrze proroka:14 o ſmr- ti,15 twat ſmrt buduls; peklo, yaat vhryzv tebe * kto czo vmrtwij, to wiije wyeczy zhyne; ale ktoz 35 czeho vhryzne, ſtranv otegme a ſtrany necha, a tak kryftus, ez geft w ſwych oz. 13, 14. wzwolenych wiije wyeczy ſmrt zborzyl, zruffyl a vmrtwyl geft smrt gych ſmrty. a zey z pekla gedny wywedl, druhe zoftawyl, nezabil geft owfſem pekla, ale vhryzl nebo vkuſyl. wyztez, male-lyg ſlawnoſty hod tento, w nyemz geft peklo poboyowano all wrata nebeſke brany k wyecznemu zywotu 40 otewrzyena!4 ale znamenayme pylnyegije gmeno hodu tohoto! flowet chodba wykladem rzeczi czeſke* a znamenawat, abychom nelezyely w porobenij 2 Mojz. 12, 11. ſwyetſke pracze a ſlepoty, ale wyffly, yakoz gſu z egypta byli wyfíly zydee poczenfſe czyeftu k ſlybeney zemy,* a yakoz dije ſwaty pawel9 k hodu t. 12, 51. 45 naffemu, abychom toczyff wífij zadoftij z ſwyeta wyffly.* zabit geft u Kor.5, 7 1.) kryſtus yako onen welykonocznij beranek otczom ſtarym k wyfſtij 1733 z egypta, geſtoy w ſkrytem1" podobenſtwij tuto prawdu znamenawal. protoz w przyemoſty ſrdcze bez zaffygka, bez zakwafſenije zlofti a nevprzyemoſti kterezkoli18 hoduyme w czyſtych ſrdczijch a v prawdyels w pochotnoſty 50 pozywagijcz berâka19 ſweho, genz byw zabit ozyl opyet, a gmagijczl4 gym poſylu od ſwyetfíkych zadoſtij wygyti a brati ſye kull pokogy geruzalema nebeſkeho! ee, nemeſkayme ſye afpon a i gynymy2° gijti k wyeczney ſlaw- noſty, k tey radoſty hodowanije nebeſkeho gducz po mnohych, gez fly- 14 odd. 15 Oſmrti. 16 b, d protaž. 17 k protaž. 18 kterez koli. 1' berů- na konci ř. poczewfſe. — 46. kwygiti. — 48. wprziemnoſti. — 48. anevprziemnoſti. — 58. ſkrze XII, 32). Omnia etenim traxit, qui de electis suis apud inferos nullum reliquit. Omnia abstulit, utique electa. Neque etenim infideles quosque et pro suis crimi- nibus aeternis suppliciis deditos ad veniam Dominus resurgendo reparavit, sed illos ex inferni claustris rapuit, quos suos in fide et actibus recognovit. Unde recte etiam per Osee dicit: Ero mors tua, o mors ; ero morsus tuus, inferne (Osee XIII, 14). Id namque, quod occidimus, agimus, ut penitus non sit. Ex eo etenim, quod mor- demus, partem abstrahimus partemque relinquimus. Quia ergo in electis suis funditus occidit mortem, mors mortis exstitit. Quia vero ex inferno partem abstulit et partem reliquit, non occidit funditus, sed momordit infernum. [Ait ergo: Ero mors tua, o mors. Ac si aperte dicat: Quia in electis meis te funditus perimo, ero mors tua; ero morsus tuus, inferne, quia sublatis eis te ex parte transfigo.] Quae est ergo ista solemnitas, quae inferni claustra destruxit et januas nobis regni coelestis aperuit? [Inquiratur subtilius nomen ejus. Requiratur egregius praedicator.] 56 nn.: Štítný překládá tu a svými slovy prokládá toto místo z homilie XIV. Rehořovy (habita ad populum in basilica beati Petri apostoli, Dominica secunda post Pascha), num. 5 a 6:
Strana 328
328 [P. L. LXXVI, col. 1130 A—B.] ffijme, gefîto gſu gyz wyffly z oſydl lyboſtnych wyeczij, geſto byezye w czaſu tomto trpoczyecz prycz w zahynutye od tee vtyechy, kdez ſye wyecznye 55 radugy w tom wil gednom vîtawnem hodowanij ; kdez chwala z andyelikych korow ſwatey trogyczy wzdy wychazye; kdez vſtawnaa dijeka kryſtu, gehoz ſme krwij wykupeny, neprzyeftawa, ez geft ſkrzen wiſe opraweno; kdez wſſech wyernee a przyezlywe towa- rzyftwye; kdez vtyecha zbywſſe21 gyz hubenftwa tyezkeho y nebezpecznehol4 tohoto ſwyeta putowanije; kdez prorokow ſwatych kor opatrny, ſlawny poczet apofftolſky, bezczyſlny" ſbor muczennykow, z nyehoz kazdy tyem weſſelegij, czymz geft zde pro- myloſt bozij przetrpyel wyecze; kdez sſtaloſt wſſech, ktoz w pokogy ſluzyli bohu w zywotye tomto bez rozpaczyl� neodwratyecz łye, wyeczny ma chwalu ; kdez muzije, gychz od gych muznoſty vſtawyczne rozkofí tohoto ſwyeta 65 a tyeleſna lijboſt neodwedla, any odhrozyla23 ktera protywnoît; kdez mnoho zen ſwatych, geſto przemohly y24 ſwyet tento y wrtkoft 4 zenſkeho przyro- zenije; kdez mnoho tyech dvetij, geſto przebyehly ſwa dyetynna leeta w ftarem ſmyſle fflechetnoftmy, ne w dyetynem2 obyczyegy; kdez take y ſtarzij, geſto ge byla zemdlyla ſtaroft, wſak fijla w dobrych czynech 70 gych neoſtala. a wſſech tyech ſpolu gedna frdeczna a wyernaa myloſt. o nemeſkayme ſye przyprawyty k tey ſlawnoſty, abychom wyecz 173 weſeli byli w utyeffe26 takeho towa- rzyftwije, kdez kazdy2 druheho radoſtij 60 [b 1130 B—D.) 20 afpon a fgynymy. 21 k, ch, b protaženy. 2 bez czyflny. 23 od hrozyla. 24 y tence veps. v řádku (yſwyet). 2 newdyetýnem uprostřed řádku. 26 wutyeíle. niey. — 59. przieznijwe. — 61. prorokuow kuor ſwatych, oparny (sic) ſlawny. — 62. zbor muczedlnikuow. — 68. dietinſka. — 69. newdietinſkem. — 74. odflawnoſti 5. [De quibus profecto ovibus rursum dicit: Oves meae etc. (Joan. X, 27). De quibus et paulo superius dicit: Per me etc. (ibid., 9). Ingredietur quippe ad fidem, egredietur vero a fide ad speciem, a credulitate ad contemplationem, pascua autem inveniet in aeterna refectione. Oves ergo ejus pascua inveniunt, quia quisquis illum corde simplici sequitur, aeternae viriditatis pabulo nutritur. Quac autem sunt istarum ovium pascua, nisi interna gaudia semper virentis paradisi? Pascua namque electorum sunt vultus praesens Dei, qui dum sine defectu conspicitur, sine fine mens vitae cibo satiatur. In istis pascuis de aeternitatis satietate laetati sunt, qui jam laqueos voluptuosae temporalitatis evaserunt.] Ibi hymnidici angelorum chori, ibi societas supernorum civium. Ibi dulcis solemnitas a peregrinationis hujus tristi labore redeuntium. Ibi providi prophetarum chori, ibi [judex] apostolorum numerus, ibi innumerabilium martyrum victor exercitus, tanto illic laetior, quanto hic durius afflictus; ibi confessorum constantia, praemii sui perceptione consolata; ibi fideles viri, quos a virilitatis suae robore voluptas saeculi emollire non potuit; ibi sanctae mulières, quae cum sacculo et sexum vicerunt; ibi pueri, qui hic annos suos moribus transcenderunt; ibi senes, quos hic et actas debiles reddidit, et virtus operis non reliquit. 6. Quaeramus ergo, fratres charissimi, haec pascua, in quibus cum tantorum civium solemnitate gaudeamus. [Ipsa nos laetantium festivitas invitet. Certe sicubi populus nundinas celebraret, si ad alicujus Ecclesiac dedicationem denuntiata solemnitate concurreret, festinaremus omnes simul inveniri, et interesse unusquisque satageret, gravi se damno afflictum crederet, si solemnitatem communis laetitiae
328 [P. L. LXXVI, col. 1130 A—B.] ffijme, gefîto gſu gyz wyffly z oſydl lyboſtnych wyeczij, geſto byezye w czaſu tomto trpoczyecz prycz w zahynutye od tee vtyechy, kdez ſye wyecznye 55 radugy w tom wil gednom vîtawnem hodowanij ; kdez chwala z andyelikych korow ſwatey trogyczy wzdy wychazye; kdez vſtawnaa dijeka kryſtu, gehoz ſme krwij wykupeny, neprzyeftawa, ez geft ſkrzen wiſe opraweno; kdez wſſech wyernee a przyezlywe towa- rzyftwye; kdez vtyecha zbywſſe21 gyz hubenftwa tyezkeho y nebezpecznehol4 tohoto ſwyeta putowanije; kdez prorokow ſwatych kor opatrny, ſlawny poczet apofftolſky, bezczyſlny" ſbor muczennykow, z nyehoz kazdy tyem weſſelegij, czymz geft zde pro- myloſt bozij przetrpyel wyecze; kdez sſtaloſt wſſech, ktoz w pokogy ſluzyli bohu w zywotye tomto bez rozpaczyl� neodwratyecz łye, wyeczny ma chwalu ; kdez muzije, gychz od gych muznoſty vſtawyczne rozkofí tohoto ſwyeta 65 a tyeleſna lijboſt neodwedla, any odhrozyla23 ktera protywnoît; kdez mnoho zen ſwatych, geſto przemohly y24 ſwyet tento y wrtkoft 4 zenſkeho przyro- zenije; kdez mnoho tyech dvetij, geſto przebyehly ſwa dyetynna leeta w ftarem ſmyſle fflechetnoftmy, ne w dyetynem2 obyczyegy; kdez take y ſtarzij, geſto ge byla zemdlyla ſtaroft, wſak fijla w dobrych czynech 70 gych neoſtala. a wſſech tyech ſpolu gedna frdeczna a wyernaa myloſt. o nemeſkayme ſye przyprawyty k tey ſlawnoſty, abychom wyecz 173 weſeli byli w utyeffe26 takeho towa- rzyftwije, kdez kazdy2 druheho radoſtij 60 [b 1130 B—D.) 20 afpon a fgynymy. 21 k, ch, b protaženy. 2 bez czyflny. 23 od hrozyla. 24 y tence veps. v řádku (yſwyet). 2 newdyetýnem uprostřed řádku. 26 wutyeíle. niey. — 59. przieznijwe. — 61. prorokuow kuor ſwatych, oparny (sic) ſlawny. — 62. zbor muczedlnikuow. — 68. dietinſka. — 69. newdietinſkem. — 74. odflawnoſti 5. [De quibus profecto ovibus rursum dicit: Oves meae etc. (Joan. X, 27). De quibus et paulo superius dicit: Per me etc. (ibid., 9). Ingredietur quippe ad fidem, egredietur vero a fide ad speciem, a credulitate ad contemplationem, pascua autem inveniet in aeterna refectione. Oves ergo ejus pascua inveniunt, quia quisquis illum corde simplici sequitur, aeternae viriditatis pabulo nutritur. Quac autem sunt istarum ovium pascua, nisi interna gaudia semper virentis paradisi? Pascua namque electorum sunt vultus praesens Dei, qui dum sine defectu conspicitur, sine fine mens vitae cibo satiatur. In istis pascuis de aeternitatis satietate laetati sunt, qui jam laqueos voluptuosae temporalitatis evaserunt.] Ibi hymnidici angelorum chori, ibi societas supernorum civium. Ibi dulcis solemnitas a peregrinationis hujus tristi labore redeuntium. Ibi providi prophetarum chori, ibi [judex] apostolorum numerus, ibi innumerabilium martyrum victor exercitus, tanto illic laetior, quanto hic durius afflictus; ibi confessorum constantia, praemii sui perceptione consolata; ibi fideles viri, quos a virilitatis suae robore voluptas saeculi emollire non potuit; ibi sanctae mulières, quae cum sacculo et sexum vicerunt; ibi pueri, qui hic annos suos moribus transcenderunt; ibi senes, quos hic et actas debiles reddidit, et virtus operis non reliquit. 6. Quaeramus ergo, fratres charissimi, haec pascua, in quibus cum tantorum civium solemnitate gaudeamus. [Ipsa nos laetantium festivitas invitet. Certe sicubi populus nundinas celebraret, si ad alicujus Ecclesiac dedicationem denuntiata solemnitate concurreret, festinaremus omnes simul inveniri, et interesse unusquisque satageret, gravi se damno afflictum crederet, si solemnitatem communis laetitiae
Strana 329
329 yako y ſwu radoſten bude. ce, od ſlawnoſti take radoſti a weſeleel4 tak 75 ſwateho y gednomul nedayme fye odtahnuty protywenftwij, yakoz wydame, kdyz kto pijlnye vmyílij gijti nyekam, y gedna pracze toho vmyſla geho nepromyenij, nedayme ſye odweíti y gednomu proſpyechu w kterychz- koli2s lahodnych wyeczech tohoto ſwyeta; neb blaznowy geſt, ktoz gda czyeftuv, vzrze luky rozkofínee zapomene ſye a nepoyde tam, yamz ma so gijti. protoz wífij zadoſtij k wyecznemu kragy tyehnyeme ſye, nycz nas neodtahuy, czo na ſwyetye; neb to wiſe, czoy zde, ſkoro myne, ale wyeczne trati bude wzdy! a yakozl zde leczyeti budem, tak tam budem wybyerati. ktozt zde ma duch kryftow, tent gde po kryftu a przijdet w tu wyecznu radoft; a ktozt ma duch tohoto ſwyeta, gdet po29 ſwyetu, a vtyechal" 85 tohoto ſwyeta zhynet mu w ſmutku, pro nyez tuſſij ſobye ſwaty pawel rzka: my gíme newzyeli duchu tohoto ſwyeta, ale wzely gſme duch wzwo- lenije fynow bozijch.3* gyftie kohozt zde duch kryftow neoprawij, neprzijdet u1 Kor. 2, 12.) k vtyeſſe one ſlawnoſti. dijet opyet o tom ſwaty pawel: ktoz nema duchu kryftowa, ten nenye geho.* a fwaty rzehorzl tak dije k tomu: ten duch 90 myloſti geſt znamenije, ez ma yako dyedyczíky ten kray nebeſky, ktoz myluge kryíta, ale zdaly ten ma myloft kryftowu, gehoz myíl nenawyft geſt rozbrogyla, wzneſenije nadulo, hnyew az do rozdyelenije myíly vczynij vkrutna, lakomſtwo muczij, ſmylítwo fijly zbawij? rozwazkayte,32 czoy duch kryftow, geftot czynij, ez przyetelee y neprzyetelee budu myli, 95 a laczyny vczyny zemſke wyeczy; a bude wzdychaty po nebeſíkych, ſetrze Řím. 8, 9. P. L. LXXVI, col. 1188. 27k, k protaž. 2swkterychz koli. 2 kon. ř. 30 1,b,ch protaž. 31 červ. podtrž. 32 Rozwaz kayte. takowe. — 79. vzrzij lauky. — 79. tam kamz. — 81. czoz geft zde. — 82. trwati. — non videret. Ecce in coelestibus electorum civium laetitia agitur,] vicissim de se omnes in suo conventu gratulantur [et tamen nos, ab amore aeternitatis tepidi, nullo desiderio ardemus, interesse tantae solemnitati non quaerimus, privamur gaudiis, et laeti sumus. Accendamus ergo animum, fratres, recalescat fides in id, quod credidit, inardescant ad superna nostra desideria, et sic amare jam ire est.] Ab internae solemnitatis gaudio [1488] nulla nos adversitas revocet, quia et si quis ad locum propositum ire desiderat, ejus desiderium quaelibet viae asperitas non immutat. Nulla nos prosperitas blandiens seducat, quia stultus viator est, qui in itinere amoena prata conspiciens obliviscitur ire, quo tendebat. Toto ergo desiderio ad supernam patriam animus anhelet, nil in hoc mundo appetat [quod constat, quia citius relinquat, ut si coelestis Pastoris veraciter oves sumus, quia in viae delectatione non figimur, aeternis pascuis in perventione satiemur]. 89 nn.: Podle Rehořovy homilie XXIV. (habita ad populum in basilica beati Laurentii martyris, foris muros Urbis, feria quarta Paschae), num. 6 (z poloviny druhé): .....Quisquis namque ille est, quem nunc spiritus iste non reparat, [profecto ab illa aeterni convivii refectione jejunat.] Mementote, quid de eodem spiritu Paulus dicat: Si quis spiritum Christi non habet, hic non est ejus (Rom. VIII, 9). Quasi quidam titulus divinae possessionis est iste spiritus amoris. Nunquidnam spiritum Christi [1545] habet is, cujus mentem odia dissipant, elatio inflat, ira usque ad divisionem mentis exasperat, avaritia cruciat, luxuria enervat? Pensate, quis sit spiritus Christi. Profecto ille, qui facit amicos et inimicos diligi, terrena despici, pro coelestibus aestuari, carnem propter vitia conteri, mentem a concupiscentiis
329 yako y ſwu radoſten bude. ce, od ſlawnoſti take radoſti a weſeleel4 tak 75 ſwateho y gednomul nedayme fye odtahnuty protywenftwij, yakoz wydame, kdyz kto pijlnye vmyílij gijti nyekam, y gedna pracze toho vmyſla geho nepromyenij, nedayme ſye odweíti y gednomu proſpyechu w kterychz- koli2s lahodnych wyeczech tohoto ſwyeta; neb blaznowy geſt, ktoz gda czyeftuv, vzrze luky rozkofínee zapomene ſye a nepoyde tam, yamz ma so gijti. protoz wífij zadoſtij k wyecznemu kragy tyehnyeme ſye, nycz nas neodtahuy, czo na ſwyetye; neb to wiſe, czoy zde, ſkoro myne, ale wyeczne trati bude wzdy! a yakozl zde leczyeti budem, tak tam budem wybyerati. ktozt zde ma duch kryftow, tent gde po kryftu a przijdet w tu wyecznu radoft; a ktozt ma duch tohoto ſwyeta, gdet po29 ſwyetu, a vtyechal" 85 tohoto ſwyeta zhynet mu w ſmutku, pro nyez tuſſij ſobye ſwaty pawel rzka: my gíme newzyeli duchu tohoto ſwyeta, ale wzely gſme duch wzwo- lenije fynow bozijch.3* gyftie kohozt zde duch kryftow neoprawij, neprzijdet u1 Kor. 2, 12.) k vtyeſſe one ſlawnoſti. dijet opyet o tom ſwaty pawel: ktoz nema duchu kryftowa, ten nenye geho.* a fwaty rzehorzl tak dije k tomu: ten duch 90 myloſti geſt znamenije, ez ma yako dyedyczíky ten kray nebeſky, ktoz myluge kryíta, ale zdaly ten ma myloft kryftowu, gehoz myíl nenawyft geſt rozbrogyla, wzneſenije nadulo, hnyew az do rozdyelenije myíly vczynij vkrutna, lakomſtwo muczij, ſmylítwo fijly zbawij? rozwazkayte,32 czoy duch kryftow, geftot czynij, ez przyetelee y neprzyetelee budu myli, 95 a laczyny vczyny zemſke wyeczy; a bude wzdychaty po nebeſíkych, ſetrze Řím. 8, 9. P. L. LXXVI, col. 1188. 27k, k protaž. 2swkterychz koli. 2 kon. ř. 30 1,b,ch protaž. 31 červ. podtrž. 32 Rozwaz kayte. takowe. — 79. vzrzij lauky. — 79. tam kamz. — 81. czoz geft zde. — 82. trwati. — non videret. Ecce in coelestibus electorum civium laetitia agitur,] vicissim de se omnes in suo conventu gratulantur [et tamen nos, ab amore aeternitatis tepidi, nullo desiderio ardemus, interesse tantae solemnitati non quaerimus, privamur gaudiis, et laeti sumus. Accendamus ergo animum, fratres, recalescat fides in id, quod credidit, inardescant ad superna nostra desideria, et sic amare jam ire est.] Ab internae solemnitatis gaudio [1488] nulla nos adversitas revocet, quia et si quis ad locum propositum ire desiderat, ejus desiderium quaelibet viae asperitas non immutat. Nulla nos prosperitas blandiens seducat, quia stultus viator est, qui in itinere amoena prata conspiciens obliviscitur ire, quo tendebat. Toto ergo desiderio ad supernam patriam animus anhelet, nil in hoc mundo appetat [quod constat, quia citius relinquat, ut si coelestis Pastoris veraciter oves sumus, quia in viae delectatione non figimur, aeternis pascuis in perventione satiemur]. 89 nn.: Podle Rehořovy homilie XXIV. (habita ad populum in basilica beati Laurentii martyris, foris muros Urbis, feria quarta Paschae), num. 6 (z poloviny druhé): .....Quisquis namque ille est, quem nunc spiritus iste non reparat, [profecto ab illa aeterni convivii refectione jejunat.] Mementote, quid de eodem spiritu Paulus dicat: Si quis spiritum Christi non habet, hic non est ejus (Rom. VIII, 9). Quasi quidam titulus divinae possessionis est iste spiritus amoris. Nunquidnam spiritum Christi [1545] habet is, cujus mentem odia dissipant, elatio inflat, ira usque ad divisionem mentis exasperat, avaritia cruciat, luxuria enervat? Pensate, quis sit spiritus Christi. Profecto ille, qui facit amicos et inimicos diligi, terrena despici, pro coelestibus aestuari, carnem propter vitia conteri, mentem a concupiscentiis
Strana 330
330 Žal. 138, 16. Luk. 24, 13—35. P. L. LXXVI, col. 1182—1183A. tyelo, aby hrzyefe nebuvalo, myíl zadrzij od zadoítij neporzadnych! chczete-ly poznaty, kto ma boha dyedyczíkym prawě,23 wyzte w nyem znamenij tyechto! zrzyeymut wola prawdu ſwaty pawel: ktozt nema Řím. 8, 9. duchu kryftowa, tent nenije geho.* yako by rzekl: kohoz boh w nyem 174° myloſtij] ſwu bydle neporzyedij, tent potom z yafnoſty twarzy bozije 100 vtyeffenije nebude gmyety . ale acz sye wydijme, ez gime k ſwrchowanij neprzyfîly gefftye, w czyeftye bozij gdyem na wſak den ! neb mame zal- tarze vtyefſenije, geſto dije: me nedokonanije wydyele gſta oczi twogy a w twych33 knyhach budu wſſychny pſany.* nebudet nam owſſem naſſe ſkodno nedokonanije, bude-li34 glucz w czyeftye bozij, nezrzyecz k tomu, 105 czoy za namy, chodbuv poſpyechaty k tomu, geſto przyed ſebu gmame. neb ten, geſto zadoſt nedokonalych ſwu myloſti zapalyge, nyekdy gych poſylny y k dokonanij.35 a protoz gdyem bez2 rozpaczy w czyeftye bozij, azt y bude w nas myloſt bozije dokonana a podle myery pochopu naſſeho nam ſye vkaze, 110 yakoz ſyey rozlycznye y po ſwem37 wzkrzyefſenij vkazowal podle tyech3s rozlyczneho polozenye, gymz ſyey vkazal. a tak dneſînye cztenije* prawij, kak ſyey dwyema mlazfyma fſwyma, kdyz czyeſtvv ſíla mluwyecz o ny-Jem, yako putnyk3 przywynul4o a vkazal. a o tom cztenij mluwye ſwaty rzehorz prawij takto:41 ay, bratrzije myla, ſlyfſely gîte, ez dwyema ſwyma mlazíſijma, gefíto fíla czyeſtu wyery plne nemagijcze, ale wſak, kdyz gîta mluwyla o kryſtu, vkazal ſye, ale te gym poſtawy nevkazal, po nijz by gey poznaty mohly. 115 33 awtwych. 34budě na kon. ř. 3 ykdokonanij. 35 apodle myery. 3 ypoſwem. 3 odd. 39 k, k protaž. 4 následující hnyma pokládám za dodatek písařův, ale možná, že v předloze bylo: kak sě j' dvěma mlazšíma ukázal . . . a jako pútník přivinul k nima; srv. níže ř. 181. 4 červ. znam. odstavce. 2 odd. i tečkou (A.acz). 4 neyako. 102. nawffaky den. — 114. pautnijk. — 114. mluwi. — 118. ale ten gym. — 119. frenari. Si ergo vultis cognoscere jus possessionis Dei, personam perpendite possessoris vestri. [Ecce enim, quod diximus,] voce veridica Paulus clamat: Si quis spiritum Christi non habet, hic non est ejus (Rom. VIII, 9). Ac si aperte dicat: Qui nunc Deo inhabitante non regitur, de divinae claritatis specie postmodum non laetatur. Sed nos tamen [ad haec, quae dicta sunt, infirmamur,] necdum culmen perfectionis attingimus, in via Dei quotidie [sancti desiderii] gressus ponamus. Consolatur nos Veritas, quae per Psalmistam dicit: Imperfectum meum viderunt oculi tui, et in libro tuo omnes scribentur (Psal. CXXXVIII, 16). Non omnino erit nobis noxia nostra imperfectio, si in Dei itinere constituti et ad transacta non respicimus, et ad ea, quae restant, transire festinamus. Nam qui imperfectorum desideria dignanter in- flammat, haec quandoque ad perfectionem roborat [per Dominum nostrum Jesum Christum, qui cum eo vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen]. 116 nn.: Je to zkrácený překlad krátké homilie XXIII. (habita ad populum in basilica beati Petri apostoli, in crastino Paschae). [1538] 1. [In quotidiana vobis solemnitate laborantibus pauca loquenda sunt; et fortasse haec utilius proderunt, quia saepe et alimenta, quae minus sufficiunt, avidius sumuntur. Lectionis ergo evangelicaesu mmatim sensum statui non per
330 Žal. 138, 16. Luk. 24, 13—35. P. L. LXXVI, col. 1182—1183A. tyelo, aby hrzyefe nebuvalo, myíl zadrzij od zadoítij neporzadnych! chczete-ly poznaty, kto ma boha dyedyczíkym prawě,23 wyzte w nyem znamenij tyechto! zrzyeymut wola prawdu ſwaty pawel: ktozt nema Řím. 8, 9. duchu kryftowa, tent nenije geho.* yako by rzekl: kohoz boh w nyem 174° myloſtij] ſwu bydle neporzyedij, tent potom z yafnoſty twarzy bozije 100 vtyeffenije nebude gmyety . ale acz sye wydijme, ez gime k ſwrchowanij neprzyfîly gefftye, w czyeftye bozij gdyem na wſak den ! neb mame zal- tarze vtyefſenije, geſto dije: me nedokonanije wydyele gſta oczi twogy a w twych33 knyhach budu wſſychny pſany.* nebudet nam owſſem naſſe ſkodno nedokonanije, bude-li34 glucz w czyeftye bozij, nezrzyecz k tomu, 105 czoy za namy, chodbuv poſpyechaty k tomu, geſto przyed ſebu gmame. neb ten, geſto zadoſt nedokonalych ſwu myloſti zapalyge, nyekdy gych poſylny y k dokonanij.35 a protoz gdyem bez2 rozpaczy w czyeftye bozij, azt y bude w nas myloſt bozije dokonana a podle myery pochopu naſſeho nam ſye vkaze, 110 yakoz ſyey rozlycznye y po ſwem37 wzkrzyefſenij vkazowal podle tyech3s rozlyczneho polozenye, gymz ſyey vkazal. a tak dneſînye cztenije* prawij, kak ſyey dwyema mlazfyma fſwyma, kdyz czyeſtvv ſíla mluwyecz o ny-Jem, yako putnyk3 przywynul4o a vkazal. a o tom cztenij mluwye ſwaty rzehorz prawij takto:41 ay, bratrzije myla, ſlyfſely gîte, ez dwyema ſwyma mlazíſijma, gefíto fíla czyeſtu wyery plne nemagijcze, ale wſak, kdyz gîta mluwyla o kryſtu, vkazal ſye, ale te gym poſtawy nevkazal, po nijz by gey poznaty mohly. 115 33 awtwych. 34budě na kon. ř. 3 ykdokonanij. 35 apodle myery. 3 ypoſwem. 3 odd. 39 k, k protaž. 4 následující hnyma pokládám za dodatek písařův, ale možná, že v předloze bylo: kak sě j' dvěma mlazšíma ukázal . . . a jako pútník přivinul k nima; srv. níže ř. 181. 4 červ. znam. odstavce. 2 odd. i tečkou (A.acz). 4 neyako. 102. nawffaky den. — 114. pautnijk. — 114. mluwi. — 118. ale ten gym. — 119. frenari. Si ergo vultis cognoscere jus possessionis Dei, personam perpendite possessoris vestri. [Ecce enim, quod diximus,] voce veridica Paulus clamat: Si quis spiritum Christi non habet, hic non est ejus (Rom. VIII, 9). Ac si aperte dicat: Qui nunc Deo inhabitante non regitur, de divinae claritatis specie postmodum non laetatur. Sed nos tamen [ad haec, quae dicta sunt, infirmamur,] necdum culmen perfectionis attingimus, in via Dei quotidie [sancti desiderii] gressus ponamus. Consolatur nos Veritas, quae per Psalmistam dicit: Imperfectum meum viderunt oculi tui, et in libro tuo omnes scribentur (Psal. CXXXVIII, 16). Non omnino erit nobis noxia nostra imperfectio, si in Dei itinere constituti et ad transacta non respicimus, et ad ea, quae restant, transire festinamus. Nam qui imperfectorum desideria dignanter in- flammat, haec quandoque ad perfectionem roborat [per Dominum nostrum Jesum Christum, qui cum eo vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen]. 116 nn.: Je to zkrácený překlad krátké homilie XXIII. (habita ad populum in basilica beati Petri apostoli, in crastino Paschae). [1538] 1. [In quotidiana vobis solemnitate laborantibus pauca loquenda sunt; et fortasse haec utilius proderunt, quia saepe et alimenta, quae minus sufficiunt, avidius sumuntur. Lectionis ergo evangelicaesu mmatim sensum statui non per
Strana 331
331 toy ſwrchu wnye w oczij gych tyelefny vczynyl hoſpodyn, yakoy gym 120 wnytrs w gych frdeczny oczij bylo . neb ony wnytrs w29 ſobye y chybachu o kryítu, y myl gym byefíe, a takez ſye gym kryftus y vkazal wnye í nymy gda y nevkazal, kdyz, kto by byl, nedal ſye gym znati . ez o nyem mluwyla, byl i nyma, a ezas o nyem chybala, nedal ſye znaty, ſkryl gyma poſtawu poznanije ſweho, mluwyl i nyma, karal twrdoft gych frdcze; taynoſt pijíma 125 ſwateho, geftoy o nyem bylo, otewrzyel gym, ale ze w gych ſrdczijch od wyery gych byl yako czyzij, yako putnyk vkazal ſye, ez dale chcze gijti. takym ſye gym vkazal zrzyeymye, yakyz byl w gych myſly. a acz2 gſu geho ne yako3 boha mylowali, wſak I glu ho mylowaly yako4 putnijka . 174 nebyli ſu wſije wyeczi myloſti45 odluczeny,46 ſ nymyz fîla prawda, y pozwali7 130 giu geho do hoſpody yako putnijka, aby oſtal ſ nyma; neb ſyey gyz chy- lylo k noczy. ale procz dijeme: pozwaly, ano dije cztenije, ez fu gey przy- nvtyly . z toho mame przijklad, ez netolyk zwaty fluffije poczyeítne do ſwych domow, ale proſbuv a tahnvcz gye myloftywye az przynvtyti. a tak tito przyprawye ſtuol, krmye poſtawye a boha, gehoz gſu v wykiadanij38 135 pijíma nepoznaly, w lamanij chleba poznaly.48 flyffyecz bozije przykazanye neglu ofwyeczeny a czynyecz glu ofwye- ibid. 1165 A atG czeny, neb gest pſano: ne ty," geſto slyffije zakon, ſprawedlny gſu przed29 “h, I, l. k protaž. 35 z napsaného milo tij rasurou koncového j. “ od luczeny. 7 rkp.: ypoznali. “ následuje gey nějakým omylem. 4 nety. 5 ktoz koly. před ge mezi wočzij gich tielefny. — 120. wgich frdecznych oczij. — 121. yomyl gym bieffe. — 122. neokazal. — 123. aze o niem pochybowala . nedal. — 123. ikryl gym. — 124. fnijmi. — 127. takowym fie gym vkazal. — 128. geho milowali yako pautnijka. — 129. pozwali. — 137. ſprawedliwy. — 138. ſprawedliwij. — 141. fftiedroft. — 144. singula verba discutere, ne dilectionem vestram valeat sermo prolixior expositionis onerare.] Ecce audistis, fratres charissimi, quia duobus discipulis ambulantibus in via, non quidem credentibus, sed tamen de se loquentibus Dominus apparuit, sed eis speciem, quam recognoscerent, non ostendit. Hoc ergo egit foris Dominus in oculis corporis, quod apud ipsos agebatur intus in oculis cordis. Ipsi namque apud semetipsos intus et amabant et dubitabant, eis autem Dominus foris et praesens aderat, et quis esset, non ostendebat. De se ergo loquentibus praesentiam exhibuit, sed de se dubitantibus cognitionis suae speciem abscondit. Verba quidem contulit, duritiam intellectus increpavit; sacrae Scripturae mysteria, quae de seipso erant, aperuit et tamen, quia adhuc in eorum cordibus peregrinus erat a fide, se ire longius finxit. [Fingere namque componere dicimus; unde et compositores luti figulos vocamus. Nihil ergo simplex Veritas per duplicitatem fecit, sed] talem se eis ex- hibuit in corpore, qualis apud illos erat in mente. [Probandi autem erant, si hi, qui eum] etsi necdum ut Deum diligerent, saltem ut peregrinum amare potuissent. Sed quia esse extranei a charitate non poterant hi, cum quibus Veritas gradiebatur, eum ad hospitium quasi peregrinum vocant. Cur autem dicimus, vocant, cum illic scriptum sit: Et coegerunt eum? Ex quo nimirum exemplo colligitur, quia peregrini ad hospitium non solum invitandi sunt, sed etiam trahendi. Mensam ponunt, cibos offerunt et Deum, quem in Scripturae sacrae expositione non cognoverant, in panis fractione cognoscunt. 2. Audiendo ergo praecepta Dei illuminati non sunt, [1539] faciendo illu- minati sunt, quia scriptum est: Non auditores legis etc. (Rom. II, 13). Quisquis ergo
331 toy ſwrchu wnye w oczij gych tyelefny vczynyl hoſpodyn, yakoy gym 120 wnytrs w gych frdeczny oczij bylo . neb ony wnytrs w29 ſobye y chybachu o kryítu, y myl gym byefíe, a takez ſye gym kryftus y vkazal wnye í nymy gda y nevkazal, kdyz, kto by byl, nedal ſye gym znati . ez o nyem mluwyla, byl i nyma, a ezas o nyem chybala, nedal ſye znaty, ſkryl gyma poſtawu poznanije ſweho, mluwyl i nyma, karal twrdoft gych frdcze; taynoſt pijíma 125 ſwateho, geftoy o nyem bylo, otewrzyel gym, ale ze w gych ſrdczijch od wyery gych byl yako czyzij, yako putnyk vkazal ſye, ez dale chcze gijti. takym ſye gym vkazal zrzyeymye, yakyz byl w gych myſly. a acz2 gſu geho ne yako3 boha mylowali, wſak I glu ho mylowaly yako4 putnijka . 174 nebyli ſu wſije wyeczi myloſti45 odluczeny,46 ſ nymyz fîla prawda, y pozwali7 130 giu geho do hoſpody yako putnijka, aby oſtal ſ nyma; neb ſyey gyz chy- lylo k noczy. ale procz dijeme: pozwaly, ano dije cztenije, ez fu gey przy- nvtyly . z toho mame przijklad, ez netolyk zwaty fluffije poczyeítne do ſwych domow, ale proſbuv a tahnvcz gye myloftywye az przynvtyti. a tak tito przyprawye ſtuol, krmye poſtawye a boha, gehoz gſu v wykiadanij38 135 pijíma nepoznaly, w lamanij chleba poznaly.48 flyffyecz bozije przykazanye neglu ofwyeczeny a czynyecz glu ofwye- ibid. 1165 A atG czeny, neb gest pſano: ne ty," geſto slyffije zakon, ſprawedlny gſu przed29 “h, I, l. k protaž. 35 z napsaného milo tij rasurou koncového j. “ od luczeny. 7 rkp.: ypoznali. “ následuje gey nějakým omylem. 4 nety. 5 ktoz koly. před ge mezi wočzij gich tielefny. — 120. wgich frdecznych oczij. — 121. yomyl gym bieffe. — 122. neokazal. — 123. aze o niem pochybowala . nedal. — 123. ikryl gym. — 124. fnijmi. — 127. takowym fie gym vkazal. — 128. geho milowali yako pautnijka. — 129. pozwali. — 137. ſprawedliwy. — 138. ſprawedliwij. — 141. fftiedroft. — 144. singula verba discutere, ne dilectionem vestram valeat sermo prolixior expositionis onerare.] Ecce audistis, fratres charissimi, quia duobus discipulis ambulantibus in via, non quidem credentibus, sed tamen de se loquentibus Dominus apparuit, sed eis speciem, quam recognoscerent, non ostendit. Hoc ergo egit foris Dominus in oculis corporis, quod apud ipsos agebatur intus in oculis cordis. Ipsi namque apud semetipsos intus et amabant et dubitabant, eis autem Dominus foris et praesens aderat, et quis esset, non ostendebat. De se ergo loquentibus praesentiam exhibuit, sed de se dubitantibus cognitionis suae speciem abscondit. Verba quidem contulit, duritiam intellectus increpavit; sacrae Scripturae mysteria, quae de seipso erant, aperuit et tamen, quia adhuc in eorum cordibus peregrinus erat a fide, se ire longius finxit. [Fingere namque componere dicimus; unde et compositores luti figulos vocamus. Nihil ergo simplex Veritas per duplicitatem fecit, sed] talem se eis ex- hibuit in corpore, qualis apud illos erat in mente. [Probandi autem erant, si hi, qui eum] etsi necdum ut Deum diligerent, saltem ut peregrinum amare potuissent. Sed quia esse extranei a charitate non poterant hi, cum quibus Veritas gradiebatur, eum ad hospitium quasi peregrinum vocant. Cur autem dicimus, vocant, cum illic scriptum sit: Et coegerunt eum? Ex quo nimirum exemplo colligitur, quia peregrini ad hospitium non solum invitandi sunt, sed etiam trahendi. Mensam ponunt, cibos offerunt et Deum, quem in Scripturae sacrae expositione non cognoverant, in panis fractione cognoscunt. 2. Audiendo ergo praecepta Dei illuminati non sunt, [1539] faciendo illu- minati sunt, quia scriptum est: Non auditores legis etc. (Rom. II, 13). Quisquis ergo
Strana 332
332 bohem, ale ty gſu ſprawedlny, ktoz zakon czynye. a protoz, ktozkoly" chcze tomu, czoy lyfal, rozvmyety, wyz, by to, czoz gyz moz rozvmyety, na- plnyl ſkutkem! ay, kryftus nepoznan, kdyz mluwyl, a raczyl ſve daty 140 poznaty, kdyz krmen! protoz, bratrzije myla, fſczedroft ſweho hoſpodarz- ſtwije vkazuyte, myluyte ſkutky ſwate myloſti! tot geft, k nyemuzt napo- mijna] y ſwaty pawel3l rzka: myloſt bratríka bud mezy wamý;38 nezapo- mynayte ſſczedroſti ſweho hoſpodarzítwije, neb ſkrze to's ſlybyli gſu ſye nyeterzij andyelom przygemffe5l ge do ſwych domow yako hoſti.* k temuzt 145 ponuka y ſwaty petr rzka: myloſt magijcz mezy ſebu,38 zowuvcz ſye ſpolu 1 Petr. 4, 9. bez wrtranye.* ale ez ſem sye o tom wzmyenyl, o kwafſyech tak rozvmyeyte: kdezt w ſwyetíkey, w hrdey myſly neb w tyeleſney ſtrogije52 kwaſy, neb chtyecz leſtnye geden druheho podtrhnvty, zlijt gſu to kwaſſy; neb zlym wiſey 150 zlee, czoz czynye w zloſty. protoz takowet kwaſy hyzdij pijímo , ale w przye- mey myloſty bez zaſſygka53 kwas ſſlechetnych, geſto boha wzdy magij przed oczyma, w uſtech'4 y w ſrdczy,55 dobry geſt kwas, a'6 owſfem hofty w potrzyebu geho przywynuty. a toho' kwaſu aby odplaty5 nepotratyly, wyſtrzyeha ſwaty petr58 rzka, aby to bylo bez5e wrtranije . neb bywa to 155 z lydííke hrdofty a z ikupoſty:59 pozowa bude wrtraty, ez gije v nho60. po- 175a zowe z hrdofty chtye! ſwobodnym ſluty“ a zwrtrze z ſkupoſty, ez zzel nakladu 2. a nyekdy y pozwany wrtraty bude a zprawowaty rzka: naczt mye geft pozwal? czot my geft dal? a protoz ſwaty petr5s wyftrzyeha toho wele, aby wyernye a vprzyemye lyde ſpolu w myloſti byly w hoſpodynu; 160 a kdyz magij ta zwanije ſpolu, aby to bylo bez wrtranije.63 geftyet chczy k duchownyeyffijm rzeeczi nyeczo o tom, kak hoſpodyn z ſwe mylofti przywyne ſye k tyem w chodbye czyefty zywota tohoto Žid. 13, 1 n. oběma sloupci červ. znameni q. 5 rkp.: ftropije. 53 odd. 5 wuftech. 3 ywírdczy. 56 kon. ř. 57 od platy. 58 červ. podtrž. 59 azíkupofty. 60 vnho. 61/ protaž. 62 rkp.: nakladn. 63 červ. znam. odstavce. 6 za tím černá nepřetrž. výplň b. fftiedrofti. — 145. niekterzij. — 146. zowiecz fie ſpolu bez wrtranije. — 149. ſtro- pije. — 151. ale wuprzymnee milofti bez ffalíſe. — 156. z ſkupoſti ze pozowa bude wrtrati neb reptati. — 156. vnieho. — 158. aniekdy pozwany wrtrati bude. 160. wiernee a vprziemnee lidee. — 162. nietczo. — 168. yakyms z uftanijm. 171. vult audita intelligere, festinet ea, quae jam intelligere potuit, opere implere. Ecce Dominus non est cognitus, dum loqueretur, et dignatus est cognosci, dum pascitur. Hospitalitatem ergo, fratres charissimi, diligite, charitatis opera amate. Hinc enim per Paulum dicitur: Charitas fraternitatis maneat in vobis, et hospitalitatem nolite oblivisci. Per hanc enim placuerunt (Vulg. nyní latuerunt) quidam, angelis hospitio receptis (Hebr. XIII, 1—2). Hinc Petrus ait: Hospitales invicem sine murmuratione (I Petr. IV, 9). [Hinc ipsa Veritas dicit: Hospes fui, et suscepistis me (Matth. XXV, 35). Opinata res est valde et seniorum nostrorum nobis relatione tradita. Quidam pater- familias cum tota domo sua magno hospitalitatis studio serviebat.... Pensate, fratres, quanta hospitalitatis virtus sit. Ad mensas vestras Christum suscipite, ut vos ab eo suscipi ad convivia aeterna valeatis. Praebete modo peregrino Christo hospitium, ut vos in judicio non quasi peregrinos nesciat, sed ut proprios recipiat ad regnum, ipso adjuvante, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.]
332 bohem, ale ty gſu ſprawedlny, ktoz zakon czynye. a protoz, ktozkoly" chcze tomu, czoy lyfal, rozvmyety, wyz, by to, czoz gyz moz rozvmyety, na- plnyl ſkutkem! ay, kryftus nepoznan, kdyz mluwyl, a raczyl ſve daty 140 poznaty, kdyz krmen! protoz, bratrzije myla, fſczedroft ſweho hoſpodarz- ſtwije vkazuyte, myluyte ſkutky ſwate myloſti! tot geft, k nyemuzt napo- mijna] y ſwaty pawel3l rzka: myloſt bratríka bud mezy wamý;38 nezapo- mynayte ſſczedroſti ſweho hoſpodarzítwije, neb ſkrze to's ſlybyli gſu ſye nyeterzij andyelom przygemffe5l ge do ſwych domow yako hoſti.* k temuzt 145 ponuka y ſwaty petr rzka: myloſt magijcz mezy ſebu,38 zowuvcz ſye ſpolu 1 Petr. 4, 9. bez wrtranye.* ale ez ſem sye o tom wzmyenyl, o kwafſyech tak rozvmyeyte: kdezt w ſwyetíkey, w hrdey myſly neb w tyeleſney ſtrogije52 kwaſy, neb chtyecz leſtnye geden druheho podtrhnvty, zlijt gſu to kwaſſy; neb zlym wiſey 150 zlee, czoz czynye w zloſty. protoz takowet kwaſy hyzdij pijímo , ale w przye- mey myloſty bez zaſſygka53 kwas ſſlechetnych, geſto boha wzdy magij przed oczyma, w uſtech'4 y w ſrdczy,55 dobry geſt kwas, a'6 owſfem hofty w potrzyebu geho przywynuty. a toho' kwaſu aby odplaty5 nepotratyly, wyſtrzyeha ſwaty petr58 rzka, aby to bylo bez5e wrtranije . neb bywa to 155 z lydííke hrdofty a z ikupoſty:59 pozowa bude wrtraty, ez gije v nho60. po- 175a zowe z hrdofty chtye! ſwobodnym ſluty“ a zwrtrze z ſkupoſty, ez zzel nakladu 2. a nyekdy y pozwany wrtraty bude a zprawowaty rzka: naczt mye geft pozwal? czot my geft dal? a protoz ſwaty petr5s wyftrzyeha toho wele, aby wyernye a vprzyemye lyde ſpolu w myloſti byly w hoſpodynu; 160 a kdyz magij ta zwanije ſpolu, aby to bylo bez wrtranije.63 geftyet chczy k duchownyeyffijm rzeeczi nyeczo o tom, kak hoſpodyn z ſwe mylofti przywyne ſye k tyem w chodbye czyefty zywota tohoto Žid. 13, 1 n. oběma sloupci červ. znameni q. 5 rkp.: ftropije. 53 odd. 5 wuftech. 3 ywírdczy. 56 kon. ř. 57 od platy. 58 červ. podtrž. 59 azíkupofty. 60 vnho. 61/ protaž. 62 rkp.: nakladn. 63 červ. znam. odstavce. 6 za tím černá nepřetrž. výplň b. fftiedrofti. — 145. niekterzij. — 146. zowiecz fie ſpolu bez wrtranije. — 149. ſtro- pije. — 151. ale wuprzymnee milofti bez ffalíſe. — 156. z ſkupoſti ze pozowa bude wrtrati neb reptati. — 156. vnieho. — 158. aniekdy pozwany wrtrati bude. 160. wiernee a vprziemnee lidee. — 162. nietczo. — 168. yakyms z uftanijm. 171. vult audita intelligere, festinet ea, quae jam intelligere potuit, opere implere. Ecce Dominus non est cognitus, dum loqueretur, et dignatus est cognosci, dum pascitur. Hospitalitatem ergo, fratres charissimi, diligite, charitatis opera amate. Hinc enim per Paulum dicitur: Charitas fraternitatis maneat in vobis, et hospitalitatem nolite oblivisci. Per hanc enim placuerunt (Vulg. nyní latuerunt) quidam, angelis hospitio receptis (Hebr. XIII, 1—2). Hinc Petrus ait: Hospitales invicem sine murmuratione (I Petr. IV, 9). [Hinc ipsa Veritas dicit: Hospes fui, et suscepistis me (Matth. XXV, 35). Opinata res est valde et seniorum nostrorum nobis relatione tradita. Quidam pater- familias cum tota domo sua magno hospitalitatis studio serviebat.... Pensate, fratres, quanta hospitalitatis virtus sit. Ad mensas vestras Christum suscipite, ut vos ab eo suscipi ad convivia aeterna valeatis. Praebete modo peregrino Christo hospitium, ut vos in judicio non quasi peregrinos nesciat, sed ut proprios recipiat ad regnum, ipso adjuvante, qui vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen.]
Strana 333
333 k oney wyecznoſti, ktoz w ſwem ſrdczy o nyem przemyetagij, takt dije 165 ſwaty bernart, 65 ez ktoz geft pijlens6 te chodby, ze rad w myloſti mluwij neb przemyetaa myílij o bohu a o takowych duchownijch wyeczech, przy- wyne ſye k nyemu na tey czyeftye boh mnohokrat. yakoz bywa mezy tyemy,53 geſto gdu czyeſtuv, ez nyekto przywyna ſye k gynym kakyms zhuſtanijm rozprawyege czos bud vczynij wíſem lehczyeyífij a kratífij 170 czyeítu, tak cz, kdyz odegde od nych, budu tuzyty po nyem wzpomy- nagijcz, kak gſu myely vtyefſenije wrzyeczech geho, a yako rzkucz: yy,3 kak nam i nym byefſe kratka czyeſta! takez hoſpodyn przywyna ſye k toho duchu, gefto gde w chodbach tyechto zywota czyeftu [kl's blazeney wyecznofty, rozlycznye ty czyefty czynij kratochwylny, ſwe wnytrznye rzyeczy howorze 175 k duchu czlowyeczyemu. a56 acz duch czlowyeczij na tey czyeftye nepozna, by to boh byl, newyda boha w poſtawye geho, wſak roznyetij ſye v welykey chuty a w myloſti" k bohu a w nabozenſtwij7 z tyech wnytrznych rzeczij, geſto wydawa boh k ſrdczy geho, yako ſ nym gda tu czyeſtu pijlneho myſlij przemyetanije o wyecznych wyeczech, az pak, kdyz odegde, wztuzij po 180 temz, yako ona dwa mlazífije ſyna bozyeho, kdyz fíla czyeítuv den wzkrzye- fſenye geho mluwyecz o nyem, a on' przywynvl ſye k nyma yako putnyk, mluwyl k nyma dawage gyma rozum pijíma, a ony'3 w tom vtyechu gmyeli, tak ez, kdyz odffel od nych, rzekly dywyecz ſye, ez tak bylo zapaleno gych ſrdcze k rzyeczem geho, gefſtoy k nym w tey]] czyeftye mluwyl.* a kdyz 185 ſem ſye o tom mluwenij bozijem k frdczy czlowyeczyemu wzmyenyl, nayprwt bych chtyel, by rozvmyel i]7 kak mluwij boh duchu nafſemu, kdyz gdem czyeſtu pijlneho myílij przemyetanije o wyecznych wyeczech; druhe, kto gſu ty, geſto ſlyſſije ty bozíke przymluwy; a trzetije, ez ne ke wiſem" mluwy za gedno. o prwem znamenay . ſwaty dyonyz chtye mluwyty o andyelech" prawij: otecz wyeczny ſwyetlo rodij przyeproftee w ſwey byti. a to ſwyetlo 65 červ. podtr. 56 rkp.: pijlem, ale nad posl. nožičkou písmena m i pod ní tečkami označena chyba. 67 k, k protaž, 68 v rkp. chybí. 63 awmylofti. 7 awnabozenstwij. 71 rkp.: by rozumyel, ale plur. (= byste rozuměli) jest nutný, srv. níže ř. 211. 190 1755 Luk. 24, 32.] P. G. III, col 119—123 St.] P. L.CLXXXIII, col. 914. wrzeczech. — 171. y y yak. — 173. czefítu blazenee wiecznofti. — 181. przywina ſie knijma dawage gym rozum pijíma. — 190. oprwniem. — 200. boh 'mluwije 165nn.: Štítný měl tu k svému výkladu podnět snad z Bernardovy řeči XXXI. in Cantica, num. 7. Je tu výklad „de excellentia divinae visionis“, i kterak různě Bůh duše po něm toužící navštěvuje.... Nunc rursum quasi viator quispiam itineran- tibus sponsae simul atque adolescentulis sese associans, jucundissimis confabula- tionibus suis a labore viae omnem relevat comitatum, ita ut eo discedente loquantur: Nonne cor nostrum etc.? (Luc. XXIV, 32).... 191 nn.: Je to ohlas první kapitoly s. Dionysii Areopagitae De coelesti hierarchia, kterýžto spis z řečtiny do latiny přeložil již Scotus Erigena (seu Scotigena), komentář (paraphrasim) k němu napsal Pachymerius, později Hugo a S. Victore, Albertus Magnus, divus Thomas Aquinas, Dionysius Carthusianus a j.; nejobšírnější je ko- mentář interprete Balthasare Corderio, Societatis Jesu doctore theologo.
333 k oney wyecznoſti, ktoz w ſwem ſrdczy o nyem przemyetagij, takt dije 165 ſwaty bernart, 65 ez ktoz geft pijlens6 te chodby, ze rad w myloſti mluwij neb przemyetaa myílij o bohu a o takowych duchownijch wyeczech, przy- wyne ſye k nyemu na tey czyeftye boh mnohokrat. yakoz bywa mezy tyemy,53 geſto gdu czyeſtuv, ez nyekto przywyna ſye k gynym kakyms zhuſtanijm rozprawyege czos bud vczynij wíſem lehczyeyífij a kratífij 170 czyeítu, tak cz, kdyz odegde od nych, budu tuzyty po nyem wzpomy- nagijcz, kak gſu myely vtyefſenije wrzyeczech geho, a yako rzkucz: yy,3 kak nam i nym byefſe kratka czyeſta! takez hoſpodyn przywyna ſye k toho duchu, gefto gde w chodbach tyechto zywota czyeftu [kl's blazeney wyecznofty, rozlycznye ty czyefty czynij kratochwylny, ſwe wnytrznye rzyeczy howorze 175 k duchu czlowyeczyemu. a56 acz duch czlowyeczij na tey czyeftye nepozna, by to boh byl, newyda boha w poſtawye geho, wſak roznyetij ſye v welykey chuty a w myloſti" k bohu a w nabozenſtwij7 z tyech wnytrznych rzeczij, geſto wydawa boh k ſrdczy geho, yako ſ nym gda tu czyeſtu pijlneho myſlij przemyetanije o wyecznych wyeczech, az pak, kdyz odegde, wztuzij po 180 temz, yako ona dwa mlazífije ſyna bozyeho, kdyz fíla czyeítuv den wzkrzye- fſenye geho mluwyecz o nyem, a on' przywynvl ſye k nyma yako putnyk, mluwyl k nyma dawage gyma rozum pijíma, a ony'3 w tom vtyechu gmyeli, tak ez, kdyz odffel od nych, rzekly dywyecz ſye, ez tak bylo zapaleno gych ſrdcze k rzyeczem geho, gefſtoy k nym w tey]] czyeftye mluwyl.* a kdyz 185 ſem ſye o tom mluwenij bozijem k frdczy czlowyeczyemu wzmyenyl, nayprwt bych chtyel, by rozvmyel i]7 kak mluwij boh duchu nafſemu, kdyz gdem czyeſtu pijlneho myílij przemyetanije o wyecznych wyeczech; druhe, kto gſu ty, geſto ſlyſſije ty bozíke przymluwy; a trzetije, ez ne ke wiſem" mluwy za gedno. o prwem znamenay . ſwaty dyonyz chtye mluwyty o andyelech" prawij: otecz wyeczny ſwyetlo rodij przyeproftee w ſwey byti. a to ſwyetlo 65 červ. podtr. 56 rkp.: pijlem, ale nad posl. nožičkou písmena m i pod ní tečkami označena chyba. 67 k, k protaž, 68 v rkp. chybí. 63 awmylofti. 7 awnabozenstwij. 71 rkp.: by rozumyel, ale plur. (= byste rozuměli) jest nutný, srv. níže ř. 211. 190 1755 Luk. 24, 32.] P. G. III, col 119—123 St.] P. L.CLXXXIII, col. 914. wrzeczech. — 171. y y yak. — 173. czefítu blazenee wiecznofti. — 181. przywina ſie knijma dawage gym rozum pijíma. — 190. oprwniem. — 200. boh 'mluwije 165nn.: Štítný měl tu k svému výkladu podnět snad z Bernardovy řeči XXXI. in Cantica, num. 7. Je tu výklad „de excellentia divinae visionis“, i kterak různě Bůh duše po něm toužící navštěvuje.... Nunc rursum quasi viator quispiam itineran- tibus sponsae simul atque adolescentulis sese associans, jucundissimis confabula- tionibus suis a labore viae omnem relevat comitatum, ita ut eo discedente loquantur: Nonne cor nostrum etc.? (Luc. XXIV, 32).... 191 nn.: Je to ohlas první kapitoly s. Dionysii Areopagitae De coelesti hierarchia, kterýžto spis z řečtiny do latiny přeložil již Scotus Erigena (seu Scotigena), komentář (paraphrasim) k němu napsal Pachymerius, později Hugo a S. Victore, Albertus Magnus, divus Thomas Aquinas, Dionysius Carthusianus a j.; nejobšírnější je ko- mentář interprete Balthasare Corderio, Societatis Jesu doctore theologo.
Strana 334
334 [Jan 1, 9.] [Jak. 4, 4.) (P. L. LXXVI, col. 448.] gfa od otcze dalo poznanye a vczaftnoft febe . netolyk gen dofflo geft nebeff- kych myíly, toczyfí duchow andyelíkych, ale take geft y k nam“ przyfílo wzdawanym na wſſe ftrany ſwe dobroty, aby nas od nijzkych wyeczij odlvveze wzbudyl k zadanij geho a ku poznanij," a aby odluvcze ny od 195 rozbroge myſly obratyl ny k wyeczney gednotye i otczem , tot geft ſwyetlo, geſto oſwyeczyge wſſelykeho czlowyeka, gefſto przijde na tento ſwyet," ale yakoz dije ſwaty auguſtyn, ne gefto75 myluge ſwyet tento. neb yakoz prawij ſwaty jakub,58 donydz kto" chcze przyetel byti tohoto ſwyeta, dotud bozijm bude neprzyetelem.* ale boh w ſrdczijch mluwye odwolawa" 200 od ſwyeta mylowanije, a ktoz ſye chtye k nyemu obratyty, oſwyetij ge wnytrznym ſwyetlem. a ez tak wnytrznym mluwenym mluwij k nam boh, mnozij nam to prawye ſwatij. dije ſwaty rzehorz: to, czoz wdechne boh n nekewfſem. �yknam. 7 akupoznanij. "5 negefto. 76 k, b, d, k protaž. 7 od wolawa; za tím černá, nepřetržená výplň b. 78 nef krze, neſ na konci řádku. "wirdczich. — 201. ktoz fie chcze. — 203. množij. — 206, dje ſwaty rzehorz opiet Cap. I. § 1. Omne datum bonum et omne donum perfectum desursum est, descendens a Patre luminum (àтò тoб Пapòç 7öV pó70): quin et omnis a Patre motae illustrationis emanatio (Ha-poxvÉvOU povopaveiac wpóoòoc), in nos benefice exundans (eic huic &ya.08070c po1rôno), denuo ceu unifica vis (rákt. &c é onotò ôbvautc) ad supera nos revocando simplificat et convertit ad congregantis Patris unitatem (πpòg тùv тoб ouvayoyo6 Haтpòg ÉóTY7a) et ad deificam simplicitatem (xal 920 80TOV &ж óTYTœ.). Quoniam ex ipso et in ipsum sunt omnia, ut sermo sacer ait. § 2. Quamobrem Jesum invocantes..... per quem ad originem lucis Patrem accessum obtinuimus,.... ab ipsis (Patribus) symbolice nobis et anagorice pate- factas coelestium mentium hierarchias (côv oùpavio voôv tepapyta«) ... intueamur ; atque principialem et superprincipialem Patris, qui principium Divinitatis est illustrationem (quae nobis angelorum in figuratis signis beatissimas elucidat hierar- chias) immaterialibus et intremulis mentis oculis intromittentes, ex eadem rursus in simplicem ejus radium intendamus (vv &oxXv xaà “тsрÉ9LOV той 9:л9дLzой Hœrpòc 0070д0Gi&v) .... Neque enim potest aliter divino-principalis ille radius nobis illucescere, nisi sacrorum varietate operimentorum anagogice obvelatus, nobis quoque paterna providentia connaturaliter ac proprie sit accomodatus. Srovn. z para- frase Pachymeriovy: .... Sed et omnis a Deo proficiscentis illustrationis proventus, ad nos ex bonitate dimanans, denuo.... sursum nos elevat simplificatque.....; necnon a terrenis convertit ad congregantis Dei patris unitatem ac deificam sim- plicitatem .... quas (divinarum virtutum hierarchias) etiam mentes appellat ad nostri differentiam, qui sensu vivimus.... A Adnotationes Corderii poučuji: S. Thomas in I parte, q. 9, art. 1, ad. 2 hunc s. Dionysii locum citans ait divinam Sapientiam dici mobilem esse similitudinarie (sic) secundum quod suam similitu- dinem diffundit usque ad ultima rerum. Nihil enim esse potest, quod non procedat a divina Sapientia per quamdam imitationem, sicut a primo principio effectivo et formali.... Sic igitur, in quantum similitudo divinae Sapientiae gradatim procedit, a supremis, quae magis participant de ejus similitudine, usque ad infima rerum, quae minus participant, dicitur esse quidam processus et motus divinae Sapientiae in res. Sicut si dicamus solem procedere usque ad terram, in quantum radius luminis ejus usque ad terram pertingit. Et hoc modo dicit exponendum esse hunc locum Dionysii. 203 n.: U sv. Rehoře častěji se mluví (podle indexu) o „locutio Dei“; nejspíše ještě slovům Štítného odpovídá toto místo z Moralium knihy XXVIII, kap. 1, odd. 2
334 [Jan 1, 9.] [Jak. 4, 4.) (P. L. LXXVI, col. 448.] gfa od otcze dalo poznanye a vczaftnoft febe . netolyk gen dofflo geft nebeff- kych myíly, toczyfí duchow andyelíkych, ale take geft y k nam“ przyfílo wzdawanym na wſſe ftrany ſwe dobroty, aby nas od nijzkych wyeczij odlvveze wzbudyl k zadanij geho a ku poznanij," a aby odluvcze ny od 195 rozbroge myſly obratyl ny k wyeczney gednotye i otczem , tot geft ſwyetlo, geſto oſwyeczyge wſſelykeho czlowyeka, gefſto przijde na tento ſwyet," ale yakoz dije ſwaty auguſtyn, ne gefto75 myluge ſwyet tento. neb yakoz prawij ſwaty jakub,58 donydz kto" chcze przyetel byti tohoto ſwyeta, dotud bozijm bude neprzyetelem.* ale boh w ſrdczijch mluwye odwolawa" 200 od ſwyeta mylowanije, a ktoz ſye chtye k nyemu obratyty, oſwyetij ge wnytrznym ſwyetlem. a ez tak wnytrznym mluwenym mluwij k nam boh, mnozij nam to prawye ſwatij. dije ſwaty rzehorz: to, czoz wdechne boh n nekewfſem. �yknam. 7 akupoznanij. "5 negefto. 76 k, b, d, k protaž. 7 od wolawa; za tím černá, nepřetržená výplň b. 78 nef krze, neſ na konci řádku. "wirdczich. — 201. ktoz fie chcze. — 203. množij. — 206, dje ſwaty rzehorz opiet Cap. I. § 1. Omne datum bonum et omne donum perfectum desursum est, descendens a Patre luminum (àтò тoб Пapòç 7öV pó70): quin et omnis a Patre motae illustrationis emanatio (Ha-poxvÉvOU povopaveiac wpóoòoc), in nos benefice exundans (eic huic &ya.08070c po1rôno), denuo ceu unifica vis (rákt. &c é onotò ôbvautc) ad supera nos revocando simplificat et convertit ad congregantis Patris unitatem (πpòg тùv тoб ouvayoyo6 Haтpòg ÉóTY7a) et ad deificam simplicitatem (xal 920 80TOV &ж óTYTœ.). Quoniam ex ipso et in ipsum sunt omnia, ut sermo sacer ait. § 2. Quamobrem Jesum invocantes..... per quem ad originem lucis Patrem accessum obtinuimus,.... ab ipsis (Patribus) symbolice nobis et anagorice pate- factas coelestium mentium hierarchias (côv oùpavio voôv tepapyta«) ... intueamur ; atque principialem et superprincipialem Patris, qui principium Divinitatis est illustrationem (quae nobis angelorum in figuratis signis beatissimas elucidat hierar- chias) immaterialibus et intremulis mentis oculis intromittentes, ex eadem rursus in simplicem ejus radium intendamus (vv &oxXv xaà “тsрÉ9LOV той 9:л9дLzой Hœrpòc 0070д0Gi&v) .... Neque enim potest aliter divino-principalis ille radius nobis illucescere, nisi sacrorum varietate operimentorum anagogice obvelatus, nobis quoque paterna providentia connaturaliter ac proprie sit accomodatus. Srovn. z para- frase Pachymeriovy: .... Sed et omnis a Deo proficiscentis illustrationis proventus, ad nos ex bonitate dimanans, denuo.... sursum nos elevat simplificatque.....; necnon a terrenis convertit ad congregantis Dei patris unitatem ac deificam sim- plicitatem .... quas (divinarum virtutum hierarchias) etiam mentes appellat ad nostri differentiam, qui sensu vivimus.... A Adnotationes Corderii poučuji: S. Thomas in I parte, q. 9, art. 1, ad. 2 hunc s. Dionysii locum citans ait divinam Sapientiam dici mobilem esse similitudinarie (sic) secundum quod suam similitu- dinem diffundit usque ad ultima rerum. Nihil enim esse potest, quod non procedat a divina Sapientia per quamdam imitationem, sicut a primo principio effectivo et formali.... Sic igitur, in quantum similitudo divinae Sapientiae gradatim procedit, a supremis, quae magis participant de ejus similitudine, usque ad infima rerum, quae minus participant, dicitur esse quidam processus et motus divinae Sapientiae in res. Sicut si dicamus solem procedere usque ad terram, in quantum radius luminis ejus usque ad terram pertingit. Et hoc modo dicit exponendum esse hunc locum Dionysii. 203 n.: U sv. Rehoře častěji se mluví (podle indexu) o „locutio Dei“; nejspíše ještě slovům Štítného odpovídá toto místo z Moralium knihy XXVIII, kap. 1, odd. 2
Strana 335
335 w nafſe frdcze, to nam powije ne ſkrze"s víſy.79 a ſwaty auguftyn'“ dije: 205 mluwenije bozije geſt tayne wdechnvtije, gymz myſlem nafſym ſwu woli a ſwu prawdu newydomye vkaze, kdyz chcze. dije opyet o tom ſwaty rzehorz:58 mluwij boh wnytrz tak, yakz voho tyelefnye neflyfij hlafu yazyka geho nezrzyeymeho. a czym kto gey leepe wnytrz flyffij, tyem od hluku zadanije wnyeyſſijch wyeczij plnyegye ſye odwratij rzka ſ prorokem: 210 budu flyffyety, czo we mnye bude mluwyty hoſpodyn.*63 druhe ſem rzekl, ez bych chtyel, by tomu rozumyely, kto glu ti, geſto mohu ty wnytrznije przymluwy bo-l zije ſlyfyety k8° ſobye rozmlu- 176" wanije, aby ſye y wysl tahly k tomu, aby z tyech byli. neb glut, geſtot na nye wola zaltarz a rzka: vſſy magij a neſlyfſije.* y wola we cztenij kryftus žal. 113, 14. 215 rzka: ktoz ma víſy k ſlyffenij, ſlys!* tent ma vſſy k ſlyffenij, yakoz dije Marek 4, 9. rykhardus, geſto ma wnytrznij czych rozvmv otewrzyeleho a zadoſt, gefto [P.L.CXCVI, col. 717 H.) myloſt trzij a roznyeczyge k tomu, aby zaſluzyl toho wyeczneho dobreho, gefîtoy nam w onom zywotu powyedyeno a ſlybeno, ez doydem toho, budeme-ly ftaaty po tom, íkrze pana" nafſeho gezukrifta, ale pohrzyechu 220 czaíto hlukem marnoſti ſwyetfíke ohlechugem, nechtyecz lijboſti vtyechy w ſwyetfſkych wyeczech potratyty, nechtyecz ſye gych chutnye odtrhnuty. netbame ſlyffyety hlaſu bozijeho, netbame wygijti na tuto chodbu, bychô" pijlnye przemyetaly w myíli o wyecznych wyeczech, kdez by ſye k nam przywynul kryft982 yako putnyk a ſladcze ſwym wnytrznym howorem 225 mluwyl nam k ſrdczy. o czijm83 by to mohlo lepíſije byti vtyefſenije, nez w tak rozbroynem hlu-]ku tohoto ſwyetal a“ protoz dije ſwaty auguſtyn w ſwey zpowyedy: ce, ma dufſe, nerod byti marna; neohlechuy w ſweho irdcze vchu hlukem marnoſtij tohoto ſwyeta; ſlyff, geſtot wola ſlowo bozije, aby ſye k nyemu nawratyla! tut geſt mijeſto pokoge bez zamutka; tut geft 230 wijera k mylownyku od myleho; tut mylownaa dufíe ma od myleho vtyeffe- Žal. 84, 9. 78 odd. 80 k protaženo. 81 rkp.: ty. 82 kon. ř. 83 Oczijm. 8 k, h, A protaž. otom. — 207. tak vcho. — 214. wola zaltarz rzka. — 216. richardus. — 227. ne- (na slova Jobova 38, 1): Sciendum praeterea est, quia duobus modis locutio divina distinguitur. Aut per semetipsum namque Dominus loquitur, aut per creaturam angelicam ejus ad nos verba formantur. Sed cum per semetipsum loquitur, sola nobis vi internae inspirationis aperitur. Cum per semetipsum loquitur, de verbo ejus sine verbis ac syllabis cor docetur, quia virtus ejus intima quadam sublevatione cognoscitur.... Quod enim de adventu sancti Spiritus scriptum est: Factus est repente de coelo sonus etc. (Act. II, 2), per ignem quidem Dominus apparuit, sed per semetipsum locutionem interius fecit.... Dei locutio ad nos intrinsecus facta videtur, potius quam audiatur, quia dum semetipsum sine mora sermonis insinuat, repentina luce nostrae ignorantiae tenebras illustrat.... 215 nn.: Z Richardova a s. Victore In Apocalypsim libri septem a to z knihy I., kap. 5: ... Ille revera habet aurem, qui sensum habet intelligendi et retinendi, et affectum diligendi ac promerendi ea, quae promittuntur. Ille namque quodam- modo auribus caret, qui de coelestibus bonis, quae sibi promittuntur, curam non habet.... (H.)
335 w nafſe frdcze, to nam powije ne ſkrze"s víſy.79 a ſwaty auguftyn'“ dije: 205 mluwenije bozije geſt tayne wdechnvtije, gymz myſlem nafſym ſwu woli a ſwu prawdu newydomye vkaze, kdyz chcze. dije opyet o tom ſwaty rzehorz:58 mluwij boh wnytrz tak, yakz voho tyelefnye neflyfij hlafu yazyka geho nezrzyeymeho. a czym kto gey leepe wnytrz flyffij, tyem od hluku zadanije wnyeyſſijch wyeczij plnyegye ſye odwratij rzka ſ prorokem: 210 budu flyffyety, czo we mnye bude mluwyty hoſpodyn.*63 druhe ſem rzekl, ez bych chtyel, by tomu rozumyely, kto glu ti, geſto mohu ty wnytrznije przymluwy bo-l zije ſlyfyety k8° ſobye rozmlu- 176" wanije, aby ſye y wysl tahly k tomu, aby z tyech byli. neb glut, geſtot na nye wola zaltarz a rzka: vſſy magij a neſlyfſije.* y wola we cztenij kryftus žal. 113, 14. 215 rzka: ktoz ma víſy k ſlyffenij, ſlys!* tent ma vſſy k ſlyffenij, yakoz dije Marek 4, 9. rykhardus, geſto ma wnytrznij czych rozvmv otewrzyeleho a zadoſt, gefto [P.L.CXCVI, col. 717 H.) myloſt trzij a roznyeczyge k tomu, aby zaſluzyl toho wyeczneho dobreho, gefîtoy nam w onom zywotu powyedyeno a ſlybeno, ez doydem toho, budeme-ly ftaaty po tom, íkrze pana" nafſeho gezukrifta, ale pohrzyechu 220 czaíto hlukem marnoſti ſwyetfíke ohlechugem, nechtyecz lijboſti vtyechy w ſwyetfſkych wyeczech potratyty, nechtyecz ſye gych chutnye odtrhnuty. netbame ſlyffyety hlaſu bozijeho, netbame wygijti na tuto chodbu, bychô" pijlnye przemyetaly w myíli o wyecznych wyeczech, kdez by ſye k nam przywynul kryft982 yako putnyk a ſladcze ſwym wnytrznym howorem 225 mluwyl nam k ſrdczy. o czijm83 by to mohlo lepíſije byti vtyefſenije, nez w tak rozbroynem hlu-]ku tohoto ſwyetal a“ protoz dije ſwaty auguſtyn w ſwey zpowyedy: ce, ma dufſe, nerod byti marna; neohlechuy w ſweho irdcze vchu hlukem marnoſtij tohoto ſwyeta; ſlyff, geſtot wola ſlowo bozije, aby ſye k nyemu nawratyla! tut geſt mijeſto pokoge bez zamutka; tut geft 230 wijera k mylownyku od myleho; tut mylownaa dufíe ma od myleho vtyeffe- Žal. 84, 9. 78 odd. 80 k protaženo. 81 rkp.: ty. 82 kon. ř. 83 Oczijm. 8 k, h, A protaž. otom. — 207. tak vcho. — 214. wola zaltarz rzka. — 216. richardus. — 227. ne- (na slova Jobova 38, 1): Sciendum praeterea est, quia duobus modis locutio divina distinguitur. Aut per semetipsum namque Dominus loquitur, aut per creaturam angelicam ejus ad nos verba formantur. Sed cum per semetipsum loquitur, sola nobis vi internae inspirationis aperitur. Cum per semetipsum loquitur, de verbo ejus sine verbis ac syllabis cor docetur, quia virtus ejus intima quadam sublevatione cognoscitur.... Quod enim de adventu sancti Spiritus scriptum est: Factus est repente de coelo sonus etc. (Act. II, 2), per ignem quidem Dominus apparuit, sed per semetipsum locutionem interius fecit.... Dei locutio ad nos intrinsecus facta videtur, potius quam audiatur, quia dum semetipsum sine mora sermonis insinuat, repentina luce nostrae ignorantiae tenebras illustrat.... 215 nn.: Z Richardova a s. Victore In Apocalypsim libri septem a to z knihy I., kap. 5: ... Ille revera habet aurem, qui sensum habet intelligendi et retinendi, et affectum diligendi ac promerendi ea, quae promittuntur. Ille namque quodam- modo auribus caret, qui de coelestibus bonis, quae sibi promittuntur, curam non habet.... (H.)
Strana 336
336 [P. L. LXXVI, col. 423.] nije, anyz gye kdy oftane myly, kdyz ona myloíty od nyeho neodchylij. ale mnoho gych geft, gefto ohlechwiſe hlukem ſwyetfíke marnoſti, hlukem ſwe hrde myíly, hlukem k zlobye dyabelſkeho podfftywanye neprzylozije wnytrznyeho ſluchu k tomu, czo hoſpodyn mluwij k irdczy. a82 tak ſye chylij k nym ono ſlowo, gefîtoy85 rzekl k zydom kryſtus, geſto drzyechu 235 zloft w ſwych ſrdczijch protyw nyemu:7 procz me rzeczy nepoznate? neb [Jan 8, 47] gye slyffety nemozete, neb negſte z boha.* toczyfi zczynyly gíte ſye syny dyabla aneb ſyny a dezeramy tohoto ſwyeta, ſwe wnytrznije veho k geho [Jan s, 471 podfſtywanij przylozywfſe. ktoz geſt z boha, ſlowa bozije ſlyffij.* a ktoz Uan 5, 24. 176b ſlyffij ſlowa II geho, yakoz dije kryſtus, nevzrzij na wyeky ſmrty.* a ktoy 240 zyw a nenije mrtew duchownym zywotem, ten moz zraku, ſluchu duchow- nyeho vzywaty y gynych duchownych czychow. a to duchownye obzy- wenye czynij w82 nas dar bozije myloſty, kdyz wole naſſe przygme gey a przyſtupij k nyemu, kdyz bozije myloft dotkne koho, yakz kdy raaczij, z daleka nyekdy przyczyny chyſtage k tomu, aby czlowyek mohl przy- 245 ſtupyty, chcze-ly, k woly geho. a tak, yakoz dije ſwaty rzehorz, tehdy hlas bozij ſlyffijme, kdyz myſly ſwu pochopyme wdechnutye myloſti geho a ſkrytie kaks zborzena bude hluchota wnytrznye ſrdcze naſſeho a oprawen bude ten ſluch wnytrznij. vczij pak nas ſwaty pawel, kterak bychom netolyk gen fluch duchownij, ale y wífeczkny duchowne czychy oprawyly, rzka: 250 vmrtwyte-ly duchem czyny tyelefne, budete zywy;* toczyf kdyz ſwoy duch, ſwoy vmyfl, ſwa myſſlenije poddate tak bozij myloſti, ez neſtanete po hrdoſti, po lakomey zadoſti, po rozkoffij w kochanij lyboftneem tyelu, wîſe to yako vmrtwyecze, budete zywi w duchus6 ſwatem ; ale pogdete-li po zadoſti tyela, mrtwy budete, a yakoz tyeleſnye mrtwy nema ſwych 255 czychow, nycz neczyge any wydij any flyffij, takez duchownye mrtwy nema tyech duchownijch czychow, gymyz by wydyel, flyffal, drzal, czyl pochotnoſt w ſrdczy a fladkoft duchownych wyeczij . ale ktoy zyw duchow- nye, ten geft zyw y w duchownyem 7 czychu kteremzkoli8s, ez wydij, ſlyffij. drzyety moz y czijti7 duchownych wyeczij pochotnoſt.89 Řím. 8, 13. 260 85 následující za tím mylně napsaná slova mylojt trzij aroznyeczyge červ. přetržena. 86 d, ch protaž. 87 ywduchownyem. 88 kteremz koli, 8e červ. znač. odstavce. 9 červ. ohlechnij (sic). — 248. yaks. — 259, zyw y duchownie w czychu. — 262. buoh kewffem 246 nn.: Index in libros Moralium et Homilias s. Gregorii uvádí též: Surditatem animae Deus tollit voce interna, ale místo, na něž odkazuje a jež jsem při textu nad čarou uvedl (Moral. XXVII, kap. 22, odst. 42), shoduje se se slovy Štítného jen málo: Voce sua Deus mirabiliter tonat, quia occulta vi corda nostra incomprehensibiliter penetrat. Quae dum latentibus motibus premit in timore, et format in amore, quanto ardore sequendus sit aliquo modo silenter clamat, et fit cujusdam impul- sionis nimietas in mente, cum nihil sonet in voce. Quae tanto apud nos valentius perstrepit, quanto et ab omni exteriori strepitu aurem nostri surdescere cordis facit.... Et quia cum hac voce torporis nostri surditas rumpitur, vetustae vitae protinus usus mutatur ....
336 [P. L. LXXVI, col. 423.] nije, anyz gye kdy oftane myly, kdyz ona myloíty od nyeho neodchylij. ale mnoho gych geft, gefto ohlechwiſe hlukem ſwyetfíke marnoſti, hlukem ſwe hrde myíly, hlukem k zlobye dyabelſkeho podfftywanye neprzylozije wnytrznyeho ſluchu k tomu, czo hoſpodyn mluwij k irdczy. a82 tak ſye chylij k nym ono ſlowo, gefîtoy85 rzekl k zydom kryſtus, geſto drzyechu 235 zloft w ſwych ſrdczijch protyw nyemu:7 procz me rzeczy nepoznate? neb [Jan 8, 47] gye slyffety nemozete, neb negſte z boha.* toczyfi zczynyly gíte ſye syny dyabla aneb ſyny a dezeramy tohoto ſwyeta, ſwe wnytrznije veho k geho [Jan s, 471 podfſtywanij przylozywfſe. ktoz geſt z boha, ſlowa bozije ſlyffij.* a ktoz Uan 5, 24. 176b ſlyffij ſlowa II geho, yakoz dije kryſtus, nevzrzij na wyeky ſmrty.* a ktoy 240 zyw a nenije mrtew duchownym zywotem, ten moz zraku, ſluchu duchow- nyeho vzywaty y gynych duchownych czychow. a to duchownye obzy- wenye czynij w82 nas dar bozije myloſty, kdyz wole naſſe przygme gey a przyſtupij k nyemu, kdyz bozije myloft dotkne koho, yakz kdy raaczij, z daleka nyekdy przyczyny chyſtage k tomu, aby czlowyek mohl przy- 245 ſtupyty, chcze-ly, k woly geho. a tak, yakoz dije ſwaty rzehorz, tehdy hlas bozij ſlyffijme, kdyz myſly ſwu pochopyme wdechnutye myloſti geho a ſkrytie kaks zborzena bude hluchota wnytrznye ſrdcze naſſeho a oprawen bude ten ſluch wnytrznij. vczij pak nas ſwaty pawel, kterak bychom netolyk gen fluch duchownij, ale y wífeczkny duchowne czychy oprawyly, rzka: 250 vmrtwyte-ly duchem czyny tyelefne, budete zywy;* toczyf kdyz ſwoy duch, ſwoy vmyfl, ſwa myſſlenije poddate tak bozij myloſti, ez neſtanete po hrdoſti, po lakomey zadoſti, po rozkoffij w kochanij lyboftneem tyelu, wîſe to yako vmrtwyecze, budete zywi w duchus6 ſwatem ; ale pogdete-li po zadoſti tyela, mrtwy budete, a yakoz tyeleſnye mrtwy nema ſwych 255 czychow, nycz neczyge any wydij any flyffij, takez duchownye mrtwy nema tyech duchownijch czychow, gymyz by wydyel, flyffal, drzal, czyl pochotnoſt w ſrdczy a fladkoft duchownych wyeczij . ale ktoy zyw duchow- nye, ten geft zyw y w duchownyem 7 czychu kteremzkoli8s, ez wydij, ſlyffij. drzyety moz y czijti7 duchownych wyeczij pochotnoſt.89 Řím. 8, 13. 260 85 následující za tím mylně napsaná slova mylojt trzij aroznyeczyge červ. přetržena. 86 d, ch protaž. 87 ywduchownyem. 88 kteremz koli, 8e červ. znač. odstavce. 9 červ. ohlechnij (sic). — 248. yaks. — 259, zyw y duchownie w czychu. — 262. buoh kewffem 246 nn.: Index in libros Moralium et Homilias s. Gregorii uvádí též: Surditatem animae Deus tollit voce interna, ale místo, na něž odkazuje a jež jsem při textu nad čarou uvedl (Moral. XXVII, kap. 22, odst. 42), shoduje se se slovy Štítného jen málo: Voce sua Deus mirabiliter tonat, quia occulta vi corda nostra incomprehensibiliter penetrat. Quae dum latentibus motibus premit in timore, et format in amore, quanto ardore sequendus sit aliquo modo silenter clamat, et fit cujusdam impul- sionis nimietas in mente, cum nihil sonet in voce. Quae tanto apud nos valentius perstrepit, quanto et ab omni exteriori strepitu aurem nostri surdescere cordis facit.... Et quia cum hac voce torporis nostri surditas rumpitur, vetustae vitae protinus usus mutatur ....
Strana 337
337 559 H.] trzetijet ſluſſije rozvmyety, ez, yakoz to ſwyedczij y ſwaty rzehorz,90 (P.LLXXVI, col. boh ne ke wſſem"1 mluwij gednoftaynye, ale on wije, kak geſt hodnee mluwyty k komu, a tak y kryftus92 byeíle rzekl k apofítolom: mnoho bych wam chtyel powyedyety, ale nynije toho nemozte ſneſty.* ay, at dotknv Jan 16, 12. 265 nyetereho, kakt rozlycznye k ſwym mluwij hoſpodyn. dije nayprwe: ya, kohoz mylugy, treſkczy.* a toy wydycty, kdyz na ſwe przepufftye, aby žid. 12, 6.) trpyely a negmyely ſwe tyelefſne wole, druhe hrozij rzka: ktoz we mnye neoftane, wen bude wywrzen Il yako odtataa wyetew a vſchne,92 bude 177a potom w ohen vwrzen.* trzetije mluwij powlownye rzka: rzeklt ſem wafí Jan 15, 6. 270 przately ſwymy, ez ſem wam zyewyl wſſe, czoz ſem ſlyffal od�3 otcze ſweho, toczyff gehoz wâs geſt k ſpaffenij trzyeba.* cztwrte mluwij k nam radye Jan 15, 15. nam naſſe vzyteczne, yako tam dije w apokalypſy: razyt, kup v mne ryzyeho zlata, aby byl bohat.* patee mluwij wyernymy ſliby rzka: ktoz myluge zjev. 3, 18. mye, mylowan bude od otcze meho.* sfeftee ochotnye tahna k ſwey Jan 14, 21. 275 mylofty yako tam, [ješto]94 dije: podte ke mnye, geſto praczygete a gſte obtyezeny!* anebo geſto dije w kantykach: gezte, przyetelee, pijte a zpijte Mat. 11, 28. ſye, naymyleyffij!* sedme, kdyz kaks yako poſſepmo w'3 ſrdcze ſſepcze, Pls. Šal. 5. 1. yakoz ftogij pſano, gefstoy rzekl onen [Job]o3: ke mnyet gest powyedyeno ſkryte ſlowo, a yako kradmo przyyaloy me veho prochod geho poſſepta- 280 nije.* o tom mluwye ſwaty rzehorz dije: skrze ſkryte92 flowo mame rzyecz wnytrznyeho wdechnvtye rozvmyety, geſto myſly naffij od boha przijducz, od tyelefnych wyeczij odtahne gy a k zadoſty96 roznyetij wyeczij wyecz- nych, tohot ſwyet nemoz flyffyety; neb aby mylowal wyeczne wyeczy, nepowſtane, a tak gſu to ſlowa ſkrytye a taynye w frdczy pofſeptana, ez 285 mnohokrat czlowyek flyffe ge w ſobye nemoz druhemu toho wypowye- dyeti. ale zadayme pomoczy bozije, at nas z ſwe mylofty wynme z ſwyeta a wywolij, abychom mohly f wzwolenymy geho w93 dobrey zadoſty plapo- laty ſlyfſyecz ſlowa zhuſtanije a ſſeptow geho, gehoz ſwyet nemoz ſlyſſyeti, a pak abychom przyfly k wyeczney radoſty! amen.97 Job 4, 12. P. L. LXXV, col. 705 seq. H. w uteryl po welyczie noczy.2 hod3 tento zpyewagij na nefſporze v krzſtydlnycze wygducz z koru, ez, kdyz lyd yzrahelíky wyffel z egypta, rod yakubow z lydu chaterneho, vkazalay ſye zydowfſka ſwatoſt a mocz lydu yzrahelſkeho: morze vzrzyelo podtrž. 31 nekewífem. 22 odd. 93 kon. ř. 94 ješto v ruk. chybí (tam na kon. ř.). 95 Job v rkp. chybí. 98 h, k protaž.; akzadofty. 3 červ. tence přetrž. mluwij. — 265. niektereho yakt. — 270. zgewil. — 271. raddie. — 272. radimt. — 275. yakoz tam dije. — 276. a zpijete ſie. — 280. mluwij. — 288. ſlyffiecz flowa zu- ftanie. — 289. kwieczlne radoſti gehoz nam pomoz milij hoſpodine amen. — 1. wutery powelicze noczy tato rzecz (modře). — 2. vkrztitedlnijcze. - 261 nn.: V témž Indexu naznačen obsah jednoho místa Rehořova (Moral. II, kap. 7 v P. L. LXXV, col. 559): Locutio Dei multiplex, ale slovné shody se slovy Štítného ani tu, ani jinde u Rehoře není. (II.) 22
337 559 H.] trzetijet ſluſſije rozvmyety, ez, yakoz to ſwyedczij y ſwaty rzehorz,90 (P.LLXXVI, col. boh ne ke wſſem"1 mluwij gednoftaynye, ale on wije, kak geſt hodnee mluwyty k komu, a tak y kryftus92 byeíle rzekl k apofítolom: mnoho bych wam chtyel powyedyety, ale nynije toho nemozte ſneſty.* ay, at dotknv Jan 16, 12. 265 nyetereho, kakt rozlycznye k ſwym mluwij hoſpodyn. dije nayprwe: ya, kohoz mylugy, treſkczy.* a toy wydycty, kdyz na ſwe przepufftye, aby žid. 12, 6.) trpyely a negmyely ſwe tyelefſne wole, druhe hrozij rzka: ktoz we mnye neoftane, wen bude wywrzen Il yako odtataa wyetew a vſchne,92 bude 177a potom w ohen vwrzen.* trzetije mluwij powlownye rzka: rzeklt ſem wafí Jan 15, 6. 270 przately ſwymy, ez ſem wam zyewyl wſſe, czoz ſem ſlyffal od�3 otcze ſweho, toczyff gehoz wâs geſt k ſpaffenij trzyeba.* cztwrte mluwij k nam radye Jan 15, 15. nam naſſe vzyteczne, yako tam dije w apokalypſy: razyt, kup v mne ryzyeho zlata, aby byl bohat.* patee mluwij wyernymy ſliby rzka: ktoz myluge zjev. 3, 18. mye, mylowan bude od otcze meho.* sfeftee ochotnye tahna k ſwey Jan 14, 21. 275 mylofty yako tam, [ješto]94 dije: podte ke mnye, geſto praczygete a gſte obtyezeny!* anebo geſto dije w kantykach: gezte, przyetelee, pijte a zpijte Mat. 11, 28. ſye, naymyleyffij!* sedme, kdyz kaks yako poſſepmo w'3 ſrdcze ſſepcze, Pls. Šal. 5. 1. yakoz ftogij pſano, gefstoy rzekl onen [Job]o3: ke mnyet gest powyedyeno ſkryte ſlowo, a yako kradmo przyyaloy me veho prochod geho poſſepta- 280 nije.* o tom mluwye ſwaty rzehorz dije: skrze ſkryte92 flowo mame rzyecz wnytrznyeho wdechnvtye rozvmyety, geſto myſly naffij od boha przijducz, od tyelefnych wyeczij odtahne gy a k zadoſty96 roznyetij wyeczij wyecz- nych, tohot ſwyet nemoz flyffyety; neb aby mylowal wyeczne wyeczy, nepowſtane, a tak gſu to ſlowa ſkrytye a taynye w frdczy pofſeptana, ez 285 mnohokrat czlowyek flyffe ge w ſobye nemoz druhemu toho wypowye- dyeti. ale zadayme pomoczy bozije, at nas z ſwe mylofty wynme z ſwyeta a wywolij, abychom mohly f wzwolenymy geho w93 dobrey zadoſty plapo- laty ſlyfſyecz ſlowa zhuſtanije a ſſeptow geho, gehoz ſwyet nemoz ſlyſſyeti, a pak abychom przyfly k wyeczney radoſty! amen.97 Job 4, 12. P. L. LXXV, col. 705 seq. H. w uteryl po welyczie noczy.2 hod3 tento zpyewagij na nefſporze v krzſtydlnycze wygducz z koru, ez, kdyz lyd yzrahelíky wyffel z egypta, rod yakubow z lydu chaterneho, vkazalay ſye zydowfſka ſwatoſt a mocz lydu yzrahelſkeho: morze vzrzyelo podtrž. 31 nekewífem. 22 odd. 93 kon. ř. 94 ješto v ruk. chybí (tam na kon. ř.). 95 Job v rkp. chybí. 98 h, k protaž.; akzadofty. 3 červ. tence přetrž. mluwij. — 265. niektereho yakt. — 270. zgewil. — 271. raddie. — 272. radimt. — 275. yakoz tam dije. — 276. a zpijete ſie. — 280. mluwij. — 288. ſlyffiecz flowa zu- ftanie. — 289. kwieczlne radoſti gehoz nam pomoz milij hoſpodine amen. — 1. wutery powelicze noczy tato rzecz (modře). — 2. vkrztitedlnijcze. - 261 nn.: V témž Indexu naznačen obsah jednoho místa Rehořova (Moral. II, kap. 7 v P. L. LXXV, col. 559): Locutio Dei multiplex, ale slovné shody se slovy Štítného ani tu, ani jinde u Rehoře není. (II.) 22
Strana 338
338 Žal. 113, 1—3. a vteklo, a yordan obratyl ſye geſt zat ſye.* a kdyz koftel przypomijna 5 hod welykonocznij ſtareho zakona, w nyemz geft lyd bozij wyfſel z egypta, w prolytij krwe beranka bez pofikwrny, geſtoy nam znamenawalo, ez 1775 w pro-Ilytij newynne krwe5 pana nafſeho krifta budem wywedeny z dya- belſke moczi, a duffe ſwatych otczow z pekelnych temnycz: chczy wam take nyeczo rzecczi o tom . ale aby leepe tomu frozvmyely, czot bych 10 prawyl, nayprw znamenayte, ez, kdyz lyd zydowſky rozplodyl ſye w egypt- (2 Mojž. 1. 9 a 12.) ſkey zemy,* ſvvzen tyezkymy robotamy, wolal k bohu,* a boh ge“ dywnye [t. 3, 9.) 1t. 12, 51. a mocznye wywedl odtud vkazaw, ez geſt lyd geho.* a kdyz fily odtud, bylo ſkoro przed nymy morze, a kdyz k' morzi przyfly, ano ge honije ſtyhagijcz gych neprzyetelec, moyzijef7 kazanym bozijm vderzyl w nye It. 14, 21. prutem, a morze ſve rozítupylo.* a geíto gym, donydz przed nymy bylo, k ſtrachu bylo a ku przyekaze,8 to gym pak bylo ku pomoczi; neb y' ſ prawe y ſ lewe? ſtrany ſtalo yako zed rozſtupyw ſye,* a ony profſly ge ſuchu nohuv. a kdyz neprzyetelce po nych weſſly, ſlylo ſye na nye morze a ztopylo wſſeczky. a kdyz ſu gye pak za ſebu gmyely, geſtoy gym bylo drzewe ku 20 przyekaze, by ſye bylo nerozítupylo, to gym bylo k bezpeczſtwu, kdyz za nymy bylo. o, kak1 gym geſt mo- hlo weſelo byti, kdyz ſyey ſítal i nymy tak znamenyty dyw, az gſu w zaſtupyech gducz zpyewaly rzkucze: zpye- wayme hoſpodynu ſlawnye ; nebt wzwelyczen geft.* potom dal gym hof- podyn zakon pſany* a rozkazal gym fſkrzijny ſwatoſti vczynyty.* 25 a mnoho przegmyewíſe rozlycznych potek gducz po puſty, pak k yordanu przyffly . a tu opyet znamenyty druhy dyw fftal ſye ſ nymy, ez yordan wzhoru ſye obratyl za ſye horzyeyſlij ſtranv, a4 takt ſye wyſoko wzpryfîtyl, ez z daleka bylo wydyety, an yako gedna welykaa wzroîtl hora, a doleyffye ſtrana dolow ſbyehla w morze . a tak zydee, lyd yzrahelíky, weſíly w ſwatu 30 zemy ſkrze yordanil tak rozdyeleny.* a kazal gym boh dwanadczet we- lykych kamenow wyneſty12 z yordana a na brzeziel3 poſtawyty, a gynych dwanadczet leczkdes14 wezmucz aby w yordan wnefly, aby ten dyw wzdy w pamyety gym byl a tal5 myloft a pomocz bozije . a4 takto gym byl przy- 178° kazal boh gijti przeſ yordan: aby knye I] zije wezmucz fſkrzyny ſwatoſti 35 nt. 3, 4 a 6. ſſly k yordanv a lyd ſſel za nij, a gmage gy przed ſebu dwa tyſſijcz loket.* a yakz knyezije ſ tu ſkrzynij ſwatoſti wſtupyly w yordan a gen nohy omo- czyly, tak doleyffije ſtrany yordana vbylo, geſto w morze wtekla, a horzyey- ſfije ſtala roſtucz a4 pryfſtyecz ſye wzhoru.* a tak oſchlo, kdez knyezije ſtaali. a kdyz opyet wſtupyly hlubel6 a nohy omoczyly, takez ſye ſîtalo, 40 1 Wutery. 2 červ. na řádek. 3H na 4 řádky. 4 kon ř. 5 l, k protaž. ge na kon. ř. 7červ. podtrž. 8 akuprzyekaze. 9 yſlewe. 10 Okak. 11 odd. 12 rkp.: wywefty, ale srv. níže ř. 45 a 205. 13 anabrzezie. 14 tak rkp. 15 za tím nepře- trž. černá výplň b. 16 rasurou z pův. napsaného blijze (b a j dole uškrabáno, rado- [t. 14, 22. lt. 15. 1.] [t. 32, 15 a 34, 1. [t. 25, 10. [Jozue 3, 13, 15 a 16.] [t. 3, 13—16.) 15 6 4. morze widielo. — 10. nietczo. — 14. ano ge hoynie. 15. przykazaniem bozijm vderzyl wmorze prutem ahned ſie rozftupilo. — 19. flilo fie nanich. 20n. ku przykaze , biefſe bylo nerozitulpilo, to gym bylo kbezpeczen|ſtwic. 31. a 33. dwanaczt.— 32. wyweſti. — 36. dwa tifycz loket. — 37. ftu] fikrzynij s ſwatoſti. 38.
338 Žal. 113, 1—3. a vteklo, a yordan obratyl ſye geſt zat ſye.* a kdyz koftel przypomijna 5 hod welykonocznij ſtareho zakona, w nyemz geft lyd bozij wyfſel z egypta, w prolytij krwe beranka bez pofikwrny, geſtoy nam znamenawalo, ez 1775 w pro-Ilytij newynne krwe5 pana nafſeho krifta budem wywedeny z dya- belſke moczi, a duffe ſwatych otczow z pekelnych temnycz: chczy wam take nyeczo rzecczi o tom . ale aby leepe tomu frozvmyely, czot bych 10 prawyl, nayprw znamenayte, ez, kdyz lyd zydowſky rozplodyl ſye w egypt- (2 Mojž. 1. 9 a 12.) ſkey zemy,* ſvvzen tyezkymy robotamy, wolal k bohu,* a boh ge“ dywnye [t. 3, 9.) 1t. 12, 51. a mocznye wywedl odtud vkazaw, ez geſt lyd geho.* a kdyz fily odtud, bylo ſkoro przed nymy morze, a kdyz k' morzi przyfly, ano ge honije ſtyhagijcz gych neprzyetelec, moyzijef7 kazanym bozijm vderzyl w nye It. 14, 21. prutem, a morze ſve rozítupylo.* a geíto gym, donydz przed nymy bylo, k ſtrachu bylo a ku przyekaze,8 to gym pak bylo ku pomoczi; neb y' ſ prawe y ſ lewe? ſtrany ſtalo yako zed rozſtupyw ſye,* a ony profſly ge ſuchu nohuv. a kdyz neprzyetelce po nych weſſly, ſlylo ſye na nye morze a ztopylo wſſeczky. a kdyz ſu gye pak za ſebu gmyely, geſtoy gym bylo drzewe ku 20 przyekaze, by ſye bylo nerozítupylo, to gym bylo k bezpeczſtwu, kdyz za nymy bylo. o, kak1 gym geſt mo- hlo weſelo byti, kdyz ſyey ſítal i nymy tak znamenyty dyw, az gſu w zaſtupyech gducz zpyewaly rzkucze: zpye- wayme hoſpodynu ſlawnye ; nebt wzwelyczen geft.* potom dal gym hof- podyn zakon pſany* a rozkazal gym fſkrzijny ſwatoſti vczynyty.* 25 a mnoho przegmyewíſe rozlycznych potek gducz po puſty, pak k yordanu przyffly . a tu opyet znamenyty druhy dyw fftal ſye ſ nymy, ez yordan wzhoru ſye obratyl za ſye horzyeyſlij ſtranv, a4 takt ſye wyſoko wzpryfîtyl, ez z daleka bylo wydyety, an yako gedna welykaa wzroîtl hora, a doleyffye ſtrana dolow ſbyehla w morze . a tak zydee, lyd yzrahelíky, weſíly w ſwatu 30 zemy ſkrze yordanil tak rozdyeleny.* a kazal gym boh dwanadczet we- lykych kamenow wyneſty12 z yordana a na brzeziel3 poſtawyty, a gynych dwanadczet leczkdes14 wezmucz aby w yordan wnefly, aby ten dyw wzdy w pamyety gym byl a tal5 myloft a pomocz bozije . a4 takto gym byl przy- 178° kazal boh gijti przeſ yordan: aby knye I] zije wezmucz fſkrzyny ſwatoſti 35 nt. 3, 4 a 6. ſſly k yordanv a lyd ſſel za nij, a gmage gy przed ſebu dwa tyſſijcz loket.* a yakz knyezije ſ tu ſkrzynij ſwatoſti wſtupyly w yordan a gen nohy omo- czyly, tak doleyffije ſtrany yordana vbylo, geſto w morze wtekla, a horzyey- ſfije ſtala roſtucz a4 pryfſtyecz ſye wzhoru.* a tak oſchlo, kdez knyezije ſtaali. a kdyz opyet wſtupyly hlubel6 a nohy omoczyly, takez ſye ſîtalo, 40 1 Wutery. 2 červ. na řádek. 3H na 4 řádky. 4 kon ř. 5 l, k protaž. ge na kon. ř. 7červ. podtrž. 8 akuprzyekaze. 9 yſlewe. 10 Okak. 11 odd. 12 rkp.: wywefty, ale srv. níže ř. 45 a 205. 13 anabrzezie. 14 tak rkp. 15 za tím nepře- trž. černá výplň b. 16 rasurou z pův. napsaného blijze (b a j dole uškrabáno, rado- [t. 14, 22. lt. 15. 1.] [t. 32, 15 a 34, 1. [t. 25, 10. [Jozue 3, 13, 15 a 16.] [t. 3, 13—16.) 15 6 4. morze widielo. — 10. nietczo. — 14. ano ge hoynie. 15. przykazaniem bozijm vderzyl wmorze prutem ahned ſie rozftupilo. — 19. flilo fie nanich. 20n. ku przykaze , biefſe bylo nerozitulpilo, to gym bylo kbezpeczen|ſtwic. 31. a 33. dwanaczt.— 32. wyweſti. — 36. dwa tifycz loket. — 37. ftu] fikrzynij s ſwatoſti. 38.
Strana 339
339 az y ſtaly tu, kdez byla nayhlubffy rzyeka,* tak wzdy pomalu poſtupa- lt. 3, 17 a 4, 10.] gijcz,17 az wifeczka doleyffije îtrana wtekla w4 morze a horzyeyffye ſye za4 ſye obratyla a wzhoru wzpryfſtyla . tuz ſtali knyezije s ſſkrzynij ſwatoſti, az weſken lyd przyefſel a kazdy rod, yakz gych dwanadczet bylo, wneſl ſt. 4, 8n.] 45 w yordan ſwoy kamen a gyny z yordana wyneſl.* a tak weſli do ſwate zemye. tot wzpomynage dawyd dije w zaltarzy: kdyz yzrahel ſſel z egypta, rod yakubow z lydu chaterneho zydow, ſwatoſt ſye vkazala a mocz lydu yzrahelſkeho: morze wydyelols a vteklo, a vordan ſye obratyl za ſye.*9 kdyz ſwaty koſtel wzpomyna to, czoy ſye tyeleſnye dalo moczij bozij 50 k utyefſenij2° lydu geho, yakz gſte flyffyely w teyto powyeſti, wezmyem? z toho nyckaky podobny duchownij rozvm k utyeffenij2° duchownyemu a totot ſye k tomu" przypodobnawa. czoy egypt, geſto temnoft flowe nez doíty flepy a temny byeh ſwyeta tohoto obyczyege, w nyemz lyd yzraheliky, toczyff geſto wydij boha, ma ſvvzenije wydvvcz, czoy prawda? 55 y bytill w ſlepotye podle obyczyegell tohoto ſwyeta ſvvzenijet geft ſwye- domij dobremu, ale budem-ly wolaty k hofpodynu, wywedet nas z toho pan hoſpodyn, ez oftanucz zadoſtij ſwyeta ſlepeho pogdem, potahnem ſye k zywotu duchownyemu, kdez bychom ſwobodnye ſluzyly bohu. a yakoz ſyey to fítalo i zydy tyeleſnye a znamenytye, ez ſyey gym tak morze roz- 60 stupylo a4 yordan ſye obratyl za ſye, nez gſu weſli w tu zemy ſwatuv: takez duchownye to dwe ſye fftane f tyem, ktoz wygde ſwu zadoſtij z ſwyeta a potahne ſyc Ii k zywotu prawye duchownycmu23 . a donydzll to obe dywnye ſ nym ſye neſtane, dotud nenye gefftye prawye w pokoynem ducho- wenftwij, nayprwnyct geft wygijti z ſwyetfíkeho obyczyege, a tut naam 65 bude, donydz przyed namy geft, przyekazno morze. neb obyczyey zly, ſwyetfſky, obyczyey hrzyechow bude nas ſtyhaty az k morzy, yakoz ſu egyptfftij ſtyhaly az w morze lyd zydowíſky . ale nerozpaczijme-li ſye, pomoz nam boh; rozſtupij ſye morze a ty naſſy zlij, ſwyetſítij obyczyegy w tom budu morzy zahlazeny. a tak bude nam morze pomoczno, kdyz 70 ge progdem, geftoy nam bylo ku przyekaze, donydz geft przed namy bylo. morzey horzkee a zabylee, y mozem gym rozvmyety bazn ſwyetíku, zaloft, hnyew y czozkoly" takoweho, gefftoy teſknee a horzke; donydz kto ma to morze przyed ſebu, ez ſye bogij zaloîti ſwyetſſke, tuhy po ſwyetu, teſknoſty, brzo ſye rozhnyewa, zawydij, dotud neſmye z egypta, lekaa ſye 75 toho morze, newye, kudy by mohl mynuty ge . acz gyz wygde a4 poczne fye tahnuty k duchowenſtwij, wſak ſ rozpaczij a ſtrachê,] by neprzyetelee2 nepoftyhly a nevwedly zaſye do egypta, toczyf drzewnij ſwyetſítij oby- czyegy by opyet w ſwyet nevwedly zaſye a w tuz2s ſlepotu, w nijz geſt byl vané z přeps. v b. 17 ij z v předěláno. 18 M, l protaž. 1 červ. znam. odstavce. kutyeſlenij. 2 za tím na kon. ř. černá výplň nepřetržená. 22 na konci ř. psané p černě přetrž. 23 d, ch protaž. A yczoz koly. 25 b, 1 protaž. 26 awtuz. 2 yczoz doleyffij ftrana yordana vbylo. — 44. dwanadczt. — 51. nieyaky. — 54. fauženij. — 55. fuzenijet. — 62, 65, 70, 72 a 91. donizd. — 82. totiz mage faud bozije wuprzieme 22* Žal. 113, 1—3. 178*
339 az y ſtaly tu, kdez byla nayhlubffy rzyeka,* tak wzdy pomalu poſtupa- lt. 3, 17 a 4, 10.] gijcz,17 az wifeczka doleyffije îtrana wtekla w4 morze a horzyeyffye ſye za4 ſye obratyla a wzhoru wzpryfſtyla . tuz ſtali knyezije s ſſkrzynij ſwatoſti, az weſken lyd przyefſel a kazdy rod, yakz gych dwanadczet bylo, wneſl ſt. 4, 8n.] 45 w yordan ſwoy kamen a gyny z yordana wyneſl.* a tak weſli do ſwate zemye. tot wzpomynage dawyd dije w zaltarzy: kdyz yzrahel ſſel z egypta, rod yakubow z lydu chaterneho zydow, ſwatoſt ſye vkazala a mocz lydu yzrahelſkeho: morze wydyelols a vteklo, a vordan ſye obratyl za ſye.*9 kdyz ſwaty koſtel wzpomyna to, czoy ſye tyeleſnye dalo moczij bozij 50 k utyefſenij2° lydu geho, yakz gſte flyffyely w teyto powyeſti, wezmyem? z toho nyckaky podobny duchownij rozvm k utyeffenij2° duchownyemu a totot ſye k tomu" przypodobnawa. czoy egypt, geſto temnoft flowe nez doíty flepy a temny byeh ſwyeta tohoto obyczyege, w nyemz lyd yzraheliky, toczyff geſto wydij boha, ma ſvvzenije wydvvcz, czoy prawda? 55 y bytill w ſlepotye podle obyczyegell tohoto ſwyeta ſvvzenijet geft ſwye- domij dobremu, ale budem-ly wolaty k hofpodynu, wywedet nas z toho pan hoſpodyn, ez oftanucz zadoſtij ſwyeta ſlepeho pogdem, potahnem ſye k zywotu duchownyemu, kdez bychom ſwobodnye ſluzyly bohu. a yakoz ſyey to fítalo i zydy tyeleſnye a znamenytye, ez ſyey gym tak morze roz- 60 stupylo a4 yordan ſye obratyl za ſye, nez gſu weſli w tu zemy ſwatuv: takez duchownye to dwe ſye fftane f tyem, ktoz wygde ſwu zadoſtij z ſwyeta a potahne ſyc Ii k zywotu prawye duchownycmu23 . a donydzll to obe dywnye ſ nym ſye neſtane, dotud nenye gefftye prawye w pokoynem ducho- wenftwij, nayprwnyct geft wygijti z ſwyetfíkeho obyczyege, a tut naam 65 bude, donydz przyed namy geft, przyekazno morze. neb obyczyey zly, ſwyetfſky, obyczyey hrzyechow bude nas ſtyhaty az k morzy, yakoz ſu egyptfftij ſtyhaly az w morze lyd zydowíſky . ale nerozpaczijme-li ſye, pomoz nam boh; rozſtupij ſye morze a ty naſſy zlij, ſwyetſítij obyczyegy w tom budu morzy zahlazeny. a tak bude nam morze pomoczno, kdyz 70 ge progdem, geftoy nam bylo ku przyekaze, donydz geft przed namy bylo. morzey horzkee a zabylee, y mozem gym rozvmyety bazn ſwyetíku, zaloft, hnyew y czozkoly" takoweho, gefftoy teſknee a horzke; donydz kto ma to morze przyed ſebu, ez ſye bogij zaloîti ſwyetſſke, tuhy po ſwyetu, teſknoſty, brzo ſye rozhnyewa, zawydij, dotud neſmye z egypta, lekaa ſye 75 toho morze, newye, kudy by mohl mynuty ge . acz gyz wygde a4 poczne fye tahnuty k duchowenſtwij, wſak ſ rozpaczij a ſtrachê,] by neprzyetelee2 nepoftyhly a nevwedly zaſye do egypta, toczyf drzewnij ſwyetſítij oby- czyegy by opyet w ſwyet nevwedly zaſye a w tuz2s ſlepotu, w nijz geſt byl vané z přeps. v b. 17 ij z v předěláno. 18 M, l protaž. 1 červ. znam. odstavce. kutyeſlenij. 2 za tím na kon. ř. černá výplň nepřetržená. 22 na konci ř. psané p černě přetrž. 23 d, ch protaž. A yczoz koly. 25 b, 1 protaž. 26 awtuz. 2 yczoz doleyffij ftrana yordana vbylo. — 44. dwanadczt. — 51. nieyaky. — 54. fauženij. — 55. fuzenijet. — 62, 65, 70, 72 a 91. donizd. — 82. totiz mage faud bozije wuprzieme 22* Žal. 113, 1—3. 178*
Strana 340
340 179 drzewe. ale ktoz wygda y gdell przyed ſye bez rozpaczy, w boh vffage w naypylnyeyffij potrzyebu, kdyz bude wifeczka zadoft geho wolaty 80 k bozij pomoczy, rozſtupij ſye morze; neb vderzij w nye prutem ſvvdu bozijeho, yakoz boh kazal, toczyfí mage ſvvd bozije vprzyeme ſprawedl- noſty na pamyety rozítupij ſye przed nym bazn ſwyetííka, hnyew, telknoít, zaloft y czozkoli27 takoweho, geſto bylo ku przyekaze hnvty ſye z ſwyet- ſſkeho obyczyege; at pogde ſkrze to,l1 ano gemu obapol to yako zed ku 85 pomoczy y f lewe28 y f prawe29 ftrany . ay, kakt to morze bude i lewe ſtrany! bazn neb ſtrach rzekl ſem tyem morzem, neb zaloft, teſknoſt a taku y o gynem3°; kdyz pak kto bera ſye k zywotu duchownyemu teſkne ſobye a zaloſtij pro'1 ſwe hrzyechy, aneb ſtrachuge ſye, aby geſítye hrzyech geho nyekak neoklamal, Il tozt gemu morze f lewe ſtrany ku pomoczy, gefíto 90 bylo gemu ku przyekaze, donydz przed nym bylo, ez bal ſye ſwyetſſkeho oftaty vtyeſſenije a teſknoît2 gmyel a zaloît oftati ſwyeta. a to bude gemu morze i prawe ſtrany yako zed, kdyz ſye bogij, ſtrachuge, aby dobreho neobmeſkal . takt ma to progyti morze, ktoz gde z ſwyeta, yako z egypta, k duchowenſtwij, a kdyz pak ta zaloſt zleho przemoz a ztopij yako neprza- 95 tely drzewnye ſwyetfíke obyczyege, ez gyz nebude ſye baty, nebude ſye ſtrachowaty ztraty ſwyetffkych wyeczij, nebude pro ſwyetſſke ſſkody neb kterezkoly ſwyetſſke nelybe potky teſknvty ſobye: gyz to morze ma za ſebu ku pomoczy a k bezpeczîtwu3 zaloftye gen, czoy drzewe obmeſkal dobreho . f kymt syey ten dyw wlaſtij bozij moczy nefftal gefftye, ez geft 100 tak neprofſel tohoto morze, a3l ma przed ſebu35, geſîtye ſye mutye pro ſwyetfíke wyeczy, lekage36 ſkod ſwyetffkych, aczt geft wyffel zadoftij z ſwyeta, nepomoz-lyt hoſpodyn gemu ſkrze to22 morze, popadnut gey neprzyetelee, geho drzewnij obyczyegi, a vwedu zaſye do31 egypta. neb gelyz morze ztopij geho obykle hrzyechy a zahladij yako geho neprzately, 105 kdyz wyernye bude zyelety ſwych hrzyechow, wyernye sye przed bohem ftydyety w ſwem frdczy za nye y za wiſyczku3' ſwyetfſku marnoît a nebude gyz zaloftyty pro ſwyetfſke wyeczy, nebude ſye baty ztraty ſwyetffke we wſſem ſye poddaw woli bozij: tuz teprw bude morze za ſebu gmyeti k wyet- ſfijemu bezpeczſtwu,38 ez ſye gyz newraty do egypta.39 druhy dyw o yordanu ne ynhed4 ſye fſtane, kdyz wygde kto z ſwyeta na3 bozij czyeſtu poczna ſye tahnvty k duchowenſtwij, yakoz zydee wy- ſſedíſe z egypta y morze przeſſedíſe, prwe mannv gedli, zakon pſany od bohaæ wzyely, mnoho praczowaly, czaîto boyowaly, rozlyczne gmyewaly potky. a take ne ynhed" ſpolkem, ale ponenahlu ſeſſla dolow w morze 115 doleyííije ftrana yordana a horzyevífije ſye pryftyla roftucz wzhoru za koli. 28 yflewe. 29 víprawe. 30 y ogynem. 31 kon. ř. 32 odd. 33 kterez koly. 34 akbezpeczítwu. 35 snad tu chybí: morze. 36 tak rkp., bez Jye. 37 yzawíyczku. 38 rkp.: bez peczítwn. 39 červ. znam. odstavce. 4 neynhed. 41 d protaž. 42 a y morze 110 ſprawedlnoſti. — 87. neb zaloft neb teſknoft. — 90. nieyak. — 99. kbezpeczenſtwij. 100. ſkymt fie geft ten diw zwlafftnij.— 102. lekage ffkod. — 102. wyffel zalofti. 110. bezpeczenftwij. — 115. neyhned. — 119. pohne fem nebo ta]. — 122. tuz
340 179 drzewe. ale ktoz wygda y gdell przyed ſye bez rozpaczy, w boh vffage w naypylnyeyffij potrzyebu, kdyz bude wifeczka zadoft geho wolaty 80 k bozij pomoczy, rozſtupij ſye morze; neb vderzij w nye prutem ſvvdu bozijeho, yakoz boh kazal, toczyfí mage ſvvd bozije vprzyeme ſprawedl- noſty na pamyety rozítupij ſye przed nym bazn ſwyetííka, hnyew, telknoít, zaloft y czozkoli27 takoweho, geſto bylo ku przyekaze hnvty ſye z ſwyet- ſſkeho obyczyege; at pogde ſkrze to,l1 ano gemu obapol to yako zed ku 85 pomoczy y f lewe28 y f prawe29 ftrany . ay, kakt to morze bude i lewe ſtrany! bazn neb ſtrach rzekl ſem tyem morzem, neb zaloft, teſknoſt a taku y o gynem3°; kdyz pak kto bera ſye k zywotu duchownyemu teſkne ſobye a zaloſtij pro'1 ſwe hrzyechy, aneb ſtrachuge ſye, aby geſítye hrzyech geho nyekak neoklamal, Il tozt gemu morze f lewe ſtrany ku pomoczy, gefíto 90 bylo gemu ku przyekaze, donydz przed nym bylo, ez bal ſye ſwyetſſkeho oftaty vtyeſſenije a teſknoît2 gmyel a zaloît oftati ſwyeta. a to bude gemu morze i prawe ſtrany yako zed, kdyz ſye bogij, ſtrachuge, aby dobreho neobmeſkal . takt ma to progyti morze, ktoz gde z ſwyeta, yako z egypta, k duchowenſtwij, a kdyz pak ta zaloſt zleho przemoz a ztopij yako neprza- 95 tely drzewnye ſwyetfíke obyczyege, ez gyz nebude ſye baty, nebude ſye ſtrachowaty ztraty ſwyetffkych wyeczij, nebude pro ſwyetſſke ſſkody neb kterezkoly ſwyetſſke nelybe potky teſknvty ſobye: gyz to morze ma za ſebu ku pomoczy a k bezpeczîtwu3 zaloftye gen, czoy drzewe obmeſkal dobreho . f kymt syey ten dyw wlaſtij bozij moczy nefftal gefftye, ez geft 100 tak neprofſel tohoto morze, a3l ma przed ſebu35, geſîtye ſye mutye pro ſwyetfíke wyeczy, lekage36 ſkod ſwyetffkych, aczt geft wyffel zadoftij z ſwyeta, nepomoz-lyt hoſpodyn gemu ſkrze to22 morze, popadnut gey neprzyetelee, geho drzewnij obyczyegi, a vwedu zaſye do31 egypta. neb gelyz morze ztopij geho obykle hrzyechy a zahladij yako geho neprzately, 105 kdyz wyernye bude zyelety ſwych hrzyechow, wyernye sye przed bohem ftydyety w ſwem frdczy za nye y za wiſyczku3' ſwyetfſku marnoît a nebude gyz zaloftyty pro ſwyetfſke wyeczy, nebude ſye baty ztraty ſwyetffke we wſſem ſye poddaw woli bozij: tuz teprw bude morze za ſebu gmyeti k wyet- ſfijemu bezpeczſtwu,38 ez ſye gyz newraty do egypta.39 druhy dyw o yordanu ne ynhed4 ſye fſtane, kdyz wygde kto z ſwyeta na3 bozij czyeſtu poczna ſye tahnvty k duchowenſtwij, yakoz zydee wy- ſſedíſe z egypta y morze przeſſedíſe, prwe mannv gedli, zakon pſany od bohaæ wzyely, mnoho praczowaly, czaîto boyowaly, rozlyczne gmyewaly potky. a take ne ynhed" ſpolkem, ale ponenahlu ſeſſla dolow w morze 115 doleyííije ftrana yordana a horzyevífije ſye pryftyla roftucz wzhoru za koli. 28 yflewe. 29 víprawe. 30 y ogynem. 31 kon. ř. 32 odd. 33 kterez koly. 34 akbezpeczítwu. 35 snad tu chybí: morze. 36 tak rkp., bez Jye. 37 yzawíyczku. 38 rkp.: bez peczítwn. 39 červ. znam. odstavce. 4 neynhed. 41 d protaž. 42 a y morze 110 ſprawedlnoſti. — 87. neb zaloft neb teſknoft. — 90. nieyak. — 99. kbezpeczenſtwij. 100. ſkymt fie geft ten diw zwlafftnij.— 102. lekage ffkod. — 102. wyffel zalofti. 110. bezpeczenftwij. — 115. neyhned. — 119. pohne fem nebo ta]. — 122. tuz
Strana 341
341 fye. takezt bywa duchownye tento dyw druhy; kdyz gyz czlowyek wſſijm vmyflem z ſwyeta wy-Igde!l a y22 morze gyz progde, yakz gíte ſlyffyely, 1792 gefítye negednvv vmyſlem pohne tam nebo ſvem . nezli ſye gemu obratij 120 tak yordan za fye, muffij trpyety pokufſenije a boyowaty protyw ſwyetfike32 zadoſti a tyeleſney; a tak pozna w rozlycznych przyhodach ſwe hubenſtwo a neſtatecznoſt wyeczij ſwyetíſkych a myloft bozij - tuz teprw k yordanu przijde, a rozdyelij ſye yordan gemu, ez doleyfſije ſtrana obratij ſye za ſye wzhoru, odnyawadz gde, a doleyſfije fftawy ſye w morzy. yordan myloit 125 znamenawa; neb yakoz geft yordan ſylna rzyeka a ſladku ma wodu, takez w myloſtyg ſladka pochotnoſt, a ſylnay myloſt, yako y ſmrt.* ſmrt wiſe ſberze a myloft wiſe ſneſe . ale ktoz chcze k zywotu prawye duchownyemu, mufij dywnye myloft rozdyelyty, yakoy yordan rozdyelen prwe, nez wefly zydee w ſwatu zemy , muſij czlowyek poznaty ſye, poznati wſfyech ſtwo- 130 rzenych wyeczij nedokonanije a poznati boha, genz plnoſt geft dobreho wſſeho , tuz teprw bude mdleti gemu myloft a myſati k ſwyetfſkym wyeczem a k bohu3 roſti. a czymz ] czlowyek" domyſlnyegije a hlube ſpatrzij to, kak geſt pan boh wiſe dobre geho, a kak gſu neſtateczne wiſyeczky w ſobye wyeczi ſwyetíſke a31 kak glu k wyecznemu dobremu mnohe przyekazny, 135 ktoz ſye gym podda myloſtij: yako by s ſſkrzynij ſwatoſti21 hlube hlubez w yordan witupyl . neb to ſpatrzowanije bozíke welebnoſti a ſwyetike nefftatecznoſti geft w czlowyeczijem ſrdczy yako ſwatoft w one fſkrzyny, i nyz kdyz hlube hlubez w yordan knyezije poſtupaly, doleyſſije ſtrany vbywalo a horzyeyſſije2 roſtla wzhoru. takez tak moz hlubocze welyku bozij 140 myloft czlowyek ſpatrzowaty a neſtatecznoft wyeczij ſwyetfſkych, az by ſye tak myloít y rozdyelyla, yakoy ſye byl przyed onv ſkrzyny ſwatoſti rozdyelyl yordan, ez by myloft ſk]4s ſwyetſkym wzdy myſala, az by w horzkoſt wbyehla w zaloît ſye obratyecz, zey ſye gefîtye nye w czem' f nymy obyeraty, gefſtye gych owſſem nebyti prazdnu, a nycz by lijboſti neoſtalo 145 k ſwyetſſkym wyeczem; a myloſt k bohu II tak by ſye zaſye k nyemu 180a obratyla48, od nyehoz gde, a wzhoru roftla, az by ſye te welyke horze, geſito kriſta znamenawa, wrownawala, genz nas tak mylowal, ez mnoho nepo- hody trpyel za ny, az y fmrt tyezku. takez takowy czlowyek byl by hotow y vmrzyety pron, a taka myloft z daleka by zrzyedlna byla, yakoy bylo 150 z daleka wydyety yordan, kdyz tak byl wzroſtl wzhoru . donydz kto tak myloſtij nerozdyelij, acz ne ſam ſwu fijlvv, ale i darem bozije myloſti, dotudt nenye w prawem geftye duchowenftwij. ale yakoz ne3l ynhed ſpolkem, ale ponenahlu yordan tak fye rozdyelyl, takez y zadny fye any do febe any do gyneho nerozpakuy, aczt ynhed brzo welykym nenye. tu, kdez (odd.). 43 akbohu. 44 l, k protaž. 4 takto odd. 4 k doplněno podle smyslu. 4 rkp.: ny wczem (e nadeps. pův. písařem). 48 k, k, b protaž. 43 nefam. 50 odd. tepruw. — 124. odkawadz. — 126. wmilofti ſladka pochotnoft a fylna geft miloft. — 132. ahlubee. — 134. mnohe przekazky. — 142. miloft ſwietíkym wzdy mifala. — 148. wnieczem. — 150. wzroftl yordan wzhuoru donizd. — 152, 154 a 155: yhned. [Pís. Šal. 8, 6.]
341 fye. takezt bywa duchownye tento dyw druhy; kdyz gyz czlowyek wſſijm vmyflem z ſwyeta wy-Igde!l a y22 morze gyz progde, yakz gíte ſlyffyely, 1792 gefítye negednvv vmyſlem pohne tam nebo ſvem . nezli ſye gemu obratij 120 tak yordan za fye, muffij trpyety pokufſenije a boyowaty protyw ſwyetfike32 zadoſti a tyeleſney; a tak pozna w rozlycznych przyhodach ſwe hubenſtwo a neſtatecznoſt wyeczij ſwyetíſkych a myloft bozij - tuz teprw k yordanu przijde, a rozdyelij ſye yordan gemu, ez doleyfſije ſtrana obratij ſye za ſye wzhoru, odnyawadz gde, a doleyſfije fftawy ſye w morzy. yordan myloit 125 znamenawa; neb yakoz geft yordan ſylna rzyeka a ſladku ma wodu, takez w myloſtyg ſladka pochotnoſt, a ſylnay myloſt, yako y ſmrt.* ſmrt wiſe ſberze a myloft wiſe ſneſe . ale ktoz chcze k zywotu prawye duchownyemu, mufij dywnye myloft rozdyelyty, yakoy yordan rozdyelen prwe, nez wefly zydee w ſwatu zemy , muſij czlowyek poznaty ſye, poznati wſfyech ſtwo- 130 rzenych wyeczij nedokonanije a poznati boha, genz plnoſt geft dobreho wſſeho , tuz teprw bude mdleti gemu myloft a myſati k ſwyetfſkym wyeczem a k bohu3 roſti. a czymz ] czlowyek" domyſlnyegije a hlube ſpatrzij to, kak geſt pan boh wiſe dobre geho, a kak gſu neſtateczne wiſyeczky w ſobye wyeczi ſwyetíſke a31 kak glu k wyecznemu dobremu mnohe przyekazny, 135 ktoz ſye gym podda myloſtij: yako by s ſſkrzynij ſwatoſti21 hlube hlubez w yordan witupyl . neb to ſpatrzowanije bozíke welebnoſti a ſwyetike nefftatecznoſti geft w czlowyeczijem ſrdczy yako ſwatoft w one fſkrzyny, i nyz kdyz hlube hlubez w yordan knyezije poſtupaly, doleyſſije ſtrany vbywalo a horzyeyſſije2 roſtla wzhoru. takez tak moz hlubocze welyku bozij 140 myloft czlowyek ſpatrzowaty a neſtatecznoft wyeczij ſwyetfſkych, az by ſye tak myloít y rozdyelyla, yakoy ſye byl przyed onv ſkrzyny ſwatoſti rozdyelyl yordan, ez by myloft ſk]4s ſwyetſkym wzdy myſala, az by w horzkoſt wbyehla w zaloît ſye obratyecz, zey ſye gefîtye nye w czem' f nymy obyeraty, gefſtye gych owſſem nebyti prazdnu, a nycz by lijboſti neoſtalo 145 k ſwyetſſkym wyeczem; a myloſt k bohu II tak by ſye zaſye k nyemu 180a obratyla48, od nyehoz gde, a wzhoru roftla, az by ſye te welyke horze, geſito kriſta znamenawa, wrownawala, genz nas tak mylowal, ez mnoho nepo- hody trpyel za ny, az y fmrt tyezku. takez takowy czlowyek byl by hotow y vmrzyety pron, a taka myloft z daleka by zrzyedlna byla, yakoy bylo 150 z daleka wydyety yordan, kdyz tak byl wzroſtl wzhoru . donydz kto tak myloſtij nerozdyelij, acz ne ſam ſwu fijlvv, ale i darem bozije myloſti, dotudt nenye w prawem geftye duchowenftwij. ale yakoz ne3l ynhed ſpolkem, ale ponenahlu yordan tak fye rozdyelyl, takez y zadny fye any do febe any do gyneho nerozpakuy, aczt ynhed brzo welykym nenye. tu, kdez (odd.). 43 akbohu. 44 l, k protaž. 4 takto odd. 4 k doplněno podle smyslu. 4 rkp.: ny wczem (e nadeps. pův. písařem). 48 k, k, b protaž. 43 nefam. 50 odd. tepruw. — 124. odkawadz. — 126. wmilofti ſladka pochotnoft a fylna geft miloft. — 132. ahlubee. — 134. mnohe przekazky. — 142. miloft ſwietíkym wzdy mifala. — 148. wnieczem. — 150. wzroftl yordan wzhuoru donizd. — 152, 154 a 155: yhned. [Pís. Šal. 8, 6.]
Strana 342
342 [Jozue, 3, 16.) geft naywyffl, z nyzka ynhed nelzcy wſtupyty y zadnemu, ale ponenahlu 155 vbywa myloſti k ſwyetfſkym wyeczem a k bohu3 rofte.39 a znamenytye50 dije pijſmo, zey boh rzekl kazaw tak s fikrzynij (Jozue, 3, 4.) ſwatoſti gijti; poydet lyd po nij nazad dwa tyfijcz loket.* tyfijcz geſt poczet plny a znamenawa ſwr-chowanye. a tak kdyz ſpatrzuge prawdu frdeczne oko w horzyeyffijch nebefſkych wyeczech neb w tyechto, geſto ge mame 160 zde czynyty, y w teyl zadoſty, gefíto bychom myeli gmyety k nebefſkym wyeczem, vzrzijme ſye daleko nazad, ez nas tak netrzij zadoſt, yakoz wydijme, ez by to byti gmyelo . a tak budem na52 zad za tu ſwatoſtij gedno tyfijcz loket . a druhe tyfijcz, ez nedoyde, by tak wplnye wiſe vczynyl ſkutkem, geſto z onoho pijlneho ſpatrzowanije wydij, ez by gmyel to vczy- 165 nyty, protoz gdem k yordanv za tu ſſkrzynij ſwatoſti dwa tyfijcz loket, zdaly nyekdy hlube hlubez wſtupagijcz w yordan i tu ſſkrzynij progdem ten yordan rozdyeleecz gey, aby myloft zmyfala k doleyffijm wyeczem a w horzkoſt'3 ſye obratyla, zey ſye drzala a tahla k marnoſti, a wzhoru ſye zaſye k bohu obratyla a wyſoko zrzyedlnye wzroſtla. a52 kdyz ſye to fítane, 170 gyz budes2 [w ]4 prawye duchownem Itawu, ale proto gefſtyey pudyti z mezij neprzately a zahladyty wiije wyeczy, aby ſye opyet nerozmohly, a oſadyty50 gych kragyny.55 ale aby nemnyeli, II by ten nemohl byti zywota duchownyeho, geſto podle vlohu5° ſweho ſtawu ma czynyty ſ wyeczmy ſwyetfíkymy, prawijt 175 pijſmo, ez, kdyz zydee profíly tak yordan a weſíly w tu ſwatu zemy, opyet yordan tekl dolow w morze, gefto gyz flowe mrtwe.* drzewe, donydz nebyl yordan ſikrzynij ſwatofty tak rozdyelen, negmenowalo pijímo mrtvym morzem toho morze, w nyez tekl drzewe yordan, ale gen morzem. ale potom dije: tekl opyet yordan w morze, geffto gyz flowe mrtwe , tot flowo tak 180 znamenyte nenyet nadarmo polozeno, ez dye: gefto gyz flowe mrtwee. neb donydz kto neſpatrzij pijlnye wnytrznym okem ſwyetíſkych wyeczij a nebeſſkych, donydz nerozdyelij myloſti k bohu od mylofty“ ſwyetfſkych wyeczij a tyeleſnych, yakz gfte slyffyely, dotud myloft k doleyffy'2 wyeczem w morze, toczyff w52 horzkoft tecze, awſak5' w nych ta horzkoſt nevmrtwij 185 myloſty k wyeczem ſwyetſſkym, neb acz ſye gym gedno ohoryczij,58 ale mnije, by w gynem mohly vtyechu gmyety, aby gym tu horzkoſt gyna ſladkoft ofla-dyla; kakzkoly59 opyete ſye ohoryczij, ale kdyz tyem pijlny"2 ſpatrzenijm wyeczij ſwyetíkych a nebeſſkych rozdyelij myloft, ez k nebeſſkym wzhoru bude roſti a k ſwyetſſkym8o zhyne w52 horzkoft 190 zalofty ſegducz, ez geft kdy mylowal tak marnv wyecz kochage ſye, lijboft 180b 51 ywtey. 52 kon. ř. 53 awhorzkoft. 54 v rkp. chybí. 55 menší červ. znaménko. 56 rkp.: znamenytye. 5 A wſak. 58 rkp.: ohyryczij, srv. níže ř. 188. 3kakz koly. c akfwyet- — 155. nelze. — 158. dwa tiſycz. — 163. ze by byti gmielo. — 163n. gedno tifycz. — 164. druhe tificz. — 166. gdiem. — 171. budem prawie wduchovnie ſtawu. — 171. gefftiey geft. — 172. afaditi. — 177., 182., 183. a j. donizd. — 185. nemrtwij. 186. ohyřyczij. — 188. opiet sie ohorzyczij. — 189. ſpatrzeniem wieczech ſwietſkych.
342 [Jozue, 3, 16.) geft naywyffl, z nyzka ynhed nelzcy wſtupyty y zadnemu, ale ponenahlu 155 vbywa myloſti k ſwyetfſkym wyeczem a k bohu3 rofte.39 a znamenytye50 dije pijſmo, zey boh rzekl kazaw tak s fikrzynij (Jozue, 3, 4.) ſwatoſti gijti; poydet lyd po nij nazad dwa tyfijcz loket.* tyfijcz geſt poczet plny a znamenawa ſwr-chowanye. a tak kdyz ſpatrzuge prawdu frdeczne oko w horzyeyffijch nebefſkych wyeczech neb w tyechto, geſto ge mame 160 zde czynyty, y w teyl zadoſty, gefíto bychom myeli gmyety k nebefſkym wyeczem, vzrzijme ſye daleko nazad, ez nas tak netrzij zadoſt, yakoz wydijme, ez by to byti gmyelo . a tak budem na52 zad za tu ſwatoſtij gedno tyfijcz loket . a druhe tyfijcz, ez nedoyde, by tak wplnye wiſe vczynyl ſkutkem, geſto z onoho pijlneho ſpatrzowanije wydij, ez by gmyel to vczy- 165 nyty, protoz gdem k yordanv za tu ſſkrzynij ſwatoſti dwa tyfijcz loket, zdaly nyekdy hlube hlubez wſtupagijcz w yordan i tu ſſkrzynij progdem ten yordan rozdyeleecz gey, aby myloft zmyfala k doleyffijm wyeczem a w horzkoſt'3 ſye obratyla, zey ſye drzala a tahla k marnoſti, a wzhoru ſye zaſye k bohu obratyla a wyſoko zrzyedlnye wzroſtla. a52 kdyz ſye to fítane, 170 gyz budes2 [w ]4 prawye duchownem Itawu, ale proto gefſtyey pudyti z mezij neprzately a zahladyty wiije wyeczy, aby ſye opyet nerozmohly, a oſadyty50 gych kragyny.55 ale aby nemnyeli, II by ten nemohl byti zywota duchownyeho, geſto podle vlohu5° ſweho ſtawu ma czynyty ſ wyeczmy ſwyetfíkymy, prawijt 175 pijſmo, ez, kdyz zydee profíly tak yordan a weſíly w tu ſwatu zemy, opyet yordan tekl dolow w morze, gefto gyz flowe mrtwe.* drzewe, donydz nebyl yordan ſikrzynij ſwatofty tak rozdyelen, negmenowalo pijímo mrtvym morzem toho morze, w nyez tekl drzewe yordan, ale gen morzem. ale potom dije: tekl opyet yordan w morze, geffto gyz flowe mrtwe , tot flowo tak 180 znamenyte nenyet nadarmo polozeno, ez dye: gefto gyz flowe mrtwee. neb donydz kto neſpatrzij pijlnye wnytrznym okem ſwyetíſkych wyeczij a nebeſſkych, donydz nerozdyelij myloſti k bohu od mylofty“ ſwyetfſkych wyeczij a tyeleſnych, yakz gfte slyffyely, dotud myloft k doleyffy'2 wyeczem w morze, toczyff w52 horzkoft tecze, awſak5' w nych ta horzkoſt nevmrtwij 185 myloſty k wyeczem ſwyetſſkym, neb acz ſye gym gedno ohoryczij,58 ale mnije, by w gynem mohly vtyechu gmyety, aby gym tu horzkoſt gyna ſladkoft ofla-dyla; kakzkoly59 opyete ſye ohoryczij, ale kdyz tyem pijlny"2 ſpatrzenijm wyeczij ſwyetíkych a nebeſſkych rozdyelij myloft, ez k nebeſſkym wzhoru bude roſti a k ſwyetſſkym8o zhyne w52 horzkoft 190 zalofty ſegducz, ez geft kdy mylowal tak marnv wyecz kochage ſye, lijboft 180b 51 ywtey. 52 kon. ř. 53 awhorzkoft. 54 v rkp. chybí. 55 menší červ. znaménko. 56 rkp.: znamenytye. 5 A wſak. 58 rkp.: ohyryczij, srv. níže ř. 188. 3kakz koly. c akfwyet- — 155. nelze. — 158. dwa tiſycz. — 163. ze by byti gmielo. — 163n. gedno tifycz. — 164. druhe tificz. — 166. gdiem. — 171. budem prawie wduchovnie ſtawu. — 171. gefftiey geft. — 172. afaditi. — 177., 182., 183. a j. donizd. — 185. nemrtwij. 186. ohyřyczij. — 188. opiet sie ohorzyczij. — 189. ſpatrzeniem wieczech ſwietſkych.
Strana 343
343 210 mage tak w marnych wyeczech, tak ez ta zaloſt vmrtwij w nyem tyech wyeczij lyboſt, ez gyz ne protosl, by ſye w tom kochal, ale pro potrzyebu ſwu, neb o nychz ma peeczi z prawa neſti, muſij ſye ſ takymy wyeczmy 195 obyeraty, y toz50 zaloftye, zey nelze byti prazdnv gyz wyeczij takych: tuz teprw yako w mrtwe gyz morze yordan tekl opyet. takez duchownij czlowyek podle vlohuso ſweho ſtawu ku potrzebye bude ſye f wyeczmy ſwyetiſkymy obyeraty. tak ſwaty rzehorz'2 gmyel vmrtwenu lijboft k ſwyetſkym wyeczem, ez, acz drzal welyky vrzad, wifak onen puftennyk wyetífij gmyel lijboft 200 koczku ſwu hladye, nezli tento we wſſem ſwem panftwu. tak prawyeffe y kral dawyd: w czyeſtye ſwyedeczſtwye tweho kochal ſem ſye, II yako we wſſem bohatfſtwij.*63 y toy ſye fítalo, ez, kdyz zydee profíly tak yordan, kazal gym boh, aby kazdy rod, yakoz gych dwanadczyet bylo, wnefl kamen ſwoy w yordan, 205 aby tam potonul a zahrzezl, a z yordana gyny wyneſl a na brzyezye po- ſtawyl k tey pamyety, ez gſu tak dywnye byly yordan profíly, takez ktoz tak wegde w duchowny vmyíl ſwym pijlnym myſlij przemyetanijm o du- chownych nebeſkych wyeczech a o ſwyetfſkych, tak rozdyele myloſt, yakz gíte flyffyely, ma wneſti w tu myloft dwanadczyet kamenow a potopyty w nij, a gynych dwanadczyet wyneſti z nije a znamenytye poſtawyty. tyem kamenym mozem znamenaty twrdoft neb pewnost a tyezkoft, yakoz ty wyeczi ma do ſebe kamen. a52 ta tyezkoft neb twrdoft moz y we zlem 65 y w dobrem66 byty, protoz zlu twrdoft, geſtoy kto twrd we zlem protyw dobremu50 hnvti, ma duchownij czlowyek w tey mylofti zatopyty, ſkrze 215 nyz geft wifel w duchowenftwije, kdyz mu geft k bohu ſye byla obratyla a wſſyeczka | ſefſla k ſwyetfſkym87 wyeczem. a z tečs myloſti ma wyneſti yako dobre kamenije, aby byl pewen w dobrem, tyezek a twrd w pokuſſenij, ſebu nedada hnvty od dobreho, aby w ſtaloſti dokonal poczate dobre etc. L. F. 36 (1909), 104 pozn. 1813 Žal. 118, 4. w itrzyedu po welykonoczy rzyecz.1 5 e22 dnij tyechto przyftupna geſt czyecz ſwateho pawla, gefíto dije: „gfte-ly wítaly ſ kryſtem, toho hledayte, to w chut gmyeyte, geſtoy ſwrchu, kdez geft kryftus w otczowye chwale“*: czoy tyto flawne dny mluwyty, Kolos. 3, 1 n. czo-ly w myfly przemyetaty, nez o z mrtwych' wſtanij ſyna bozijeho, z nye- hoz bychom v wyerze wzyely oſwyeczenije, w nadyegy sitaloſt a4 w myloſti bozij roznyeczenye a w tyech wyeczy zadoîtij,“ gefto k zywotu wyecznemu fíkym. 61 neproto. 62 červ. podtrž. 63 k, b, h protaž.; červ. znam. odstavce. 6 anabrzyezye. 65ywezlem. 66 ywdobrem. 67 i, k, k protaž. s Azte. 5etc. zkratkou a na témž řádku zač. červ. nápísu Wjtrzyjedu atd. 1 červ. 2 E na dva řádky. 3 ozmrtwych. 4 kon. ř. 5 awtyech. 6 t. j. v mi- 190. ze nebeſkym. — 204. dwanadczt. — 209. dwanaczt. — 218. poczate dobre gehoz nam do pomoz hoſpodine amen. 1. w ſtrzedu powelicze noczy ta to rzečz (červ.). — 4. czo geft. — 7. zadoft. —
343 210 mage tak w marnych wyeczech, tak ez ta zaloſt vmrtwij w nyem tyech wyeczij lyboſt, ez gyz ne protosl, by ſye w tom kochal, ale pro potrzyebu ſwu, neb o nychz ma peeczi z prawa neſti, muſij ſye ſ takymy wyeczmy 195 obyeraty, y toz50 zaloftye, zey nelze byti prazdnv gyz wyeczij takych: tuz teprw yako w mrtwe gyz morze yordan tekl opyet. takez duchownij czlowyek podle vlohuso ſweho ſtawu ku potrzebye bude ſye f wyeczmy ſwyetiſkymy obyeraty. tak ſwaty rzehorz'2 gmyel vmrtwenu lijboft k ſwyetſkym wyeczem, ez, acz drzal welyky vrzad, wifak onen puftennyk wyetífij gmyel lijboft 200 koczku ſwu hladye, nezli tento we wſſem ſwem panftwu. tak prawyeffe y kral dawyd: w czyeſtye ſwyedeczſtwye tweho kochal ſem ſye, II yako we wſſem bohatfſtwij.*63 y toy ſye fítalo, ez, kdyz zydee profíly tak yordan, kazal gym boh, aby kazdy rod, yakoz gych dwanadczyet bylo, wnefl kamen ſwoy w yordan, 205 aby tam potonul a zahrzezl, a z yordana gyny wyneſl a na brzyezye po- ſtawyl k tey pamyety, ez gſu tak dywnye byly yordan profíly, takez ktoz tak wegde w duchowny vmyíl ſwym pijlnym myſlij przemyetanijm o du- chownych nebeſkych wyeczech a o ſwyetfſkych, tak rozdyele myloſt, yakz gíte flyffyely, ma wneſti w tu myloft dwanadczyet kamenow a potopyty w nij, a gynych dwanadczyet wyneſti z nije a znamenytye poſtawyty. tyem kamenym mozem znamenaty twrdoft neb pewnost a tyezkoft, yakoz ty wyeczi ma do ſebe kamen. a52 ta tyezkoft neb twrdoft moz y we zlem 65 y w dobrem66 byty, protoz zlu twrdoft, geſtoy kto twrd we zlem protyw dobremu50 hnvti, ma duchownij czlowyek w tey mylofti zatopyty, ſkrze 215 nyz geft wifel w duchowenftwije, kdyz mu geft k bohu ſye byla obratyla a wſſyeczka | ſefſla k ſwyetfſkym87 wyeczem. a z tečs myloſti ma wyneſti yako dobre kamenije, aby byl pewen w dobrem, tyezek a twrd w pokuſſenij, ſebu nedada hnvty od dobreho, aby w ſtaloſti dokonal poczate dobre etc. L. F. 36 (1909), 104 pozn. 1813 Žal. 118, 4. w itrzyedu po welykonoczy rzyecz.1 5 e22 dnij tyechto przyftupna geſt czyecz ſwateho pawla, gefíto dije: „gfte-ly wítaly ſ kryſtem, toho hledayte, to w chut gmyeyte, geſtoy ſwrchu, kdez geft kryftus w otczowye chwale“*: czoy tyto flawne dny mluwyty, Kolos. 3, 1 n. czo-ly w myfly przemyetaty, nez o z mrtwych' wſtanij ſyna bozijeho, z nye- hoz bychom v wyerze wzyely oſwyeczenije, w nadyegy sitaloſt a4 w myloſti bozij roznyeczenye a w tyech wyeczy zadoîtij,“ gefto k zywotu wyecznemu fíkym. 61 neproto. 62 červ. podtrž. 63 k, b, h protaž.; červ. znam. odstavce. 6 anabrzyezye. 65ywezlem. 66 ywdobrem. 67 i, k, k protaž. s Azte. 5etc. zkratkou a na témž řádku zač. červ. nápísu Wjtrzyjedu atd. 1 červ. 2 E na dva řádky. 3 ozmrtwych. 4 kon. ř. 5 awtyech. 6 t. j. v mi- 190. ze nebeſkym. — 204. dwanadczt. — 209. dwanaczt. — 218. poczate dobre gehoz nam do pomoz hoſpodine amen. 1. w ſtrzedu powelicze noczy ta to rzečz (červ.). — 4. czo geft. — 7. zadoft. —
Strana 344
344 przyſíluffegij? a tak znamenayte, ez w' tyechto ſlowyech, gymyz ſem rzyecz poczal, ſwaty pawel' dotykaa wſtanije z mrtwych duchownyeho, a druhe, k czemu ſve magij tahuvty wſtalij. neb yakoz dwoge geſt ſmrt, gedna 10 przyrozena, w nijz ſye tyelo rozluczij ſ duſïij, o nijz dije zaltarz: y ktery — o tey“ imrty dije geſt czlowyek, geſto zyw bude a nevzrzij ſmrty?* take ſwacy pawel: kazdemu czlowyeku vſtawenoy gednv vmrzyety* —, at druha geſt ſmrt duchownije, o nijz dije prorok: ta duſſe vmrze, kteraz Ezech. 18, 4. ſhrzyeffij,* — a o teyz ſmrty dije ſwaty pawel: wdowa, geſtoy w rozkoffy 15 1 Tim. 5, 6. zywa, vmrzyela geft* —! z te dwoge ſmrty geft take dwoge z mrtwych wita- nijel°. z obeczne ſmrty przyrozence bude obeczne z mrtwych wítanije ke dny ivvdnemu, o tom° z mrtwych witanij dije ſwaty pawel: wifychny wſtanem, ale ne wiſychnyll ſye promyenyme.* toczyff: te promyeny w flawnoſt, w nijz ſwych wyernych tyela pokornaa oprawij kryſtus w podobnoſt yaſ- 20 nofty tyela ſweho, zlij newezmv, awſakl2 wſtanu; neb wſychny wſtanem. o teemz witanij dije opyet ſwaty pawel: ponyawadz wyerzijme, zey kryftus vmrzyel a wſtal, takt boh ty, geſto gſu zemrzyely ſ nym, przywede, toczyf 1 Thess. 4, 13. den ivvdny.*13 a z duchownye smrty take geft duchownije wſtanije. z tee fmrty ne wſychnyll wſtanvv. a ktoz witana opyet padne a nefftogij,“ yakz 25 nalezen bude, tak fuzen bude. o tom wſtanij duchownyem pſano geſt Zjev. 20, 6. w apokalypſy:14 blazeny a ſwaty, ktoz maa ſtranv v prwnyem wſtanij." neb nelzyey toho, bychom bezpecznye wítali w onom tyeleſnem z mrtwych witanij, newftaneme-ly prwe duchownym zde tyemto. newftane ten w chwale, ktoz prwe zde newîtane k daru bozije myloſti. protoz ſwaty pawel mluwij 30 k nam o tomto prwnyem duchownyem wîtanij z prwnye imrty duchownye rzka: »gíte-ly wſtaly fkryftem“, toczyf yakoy kryftus wítal tyelefnye, gíte-ly wy wítali ſ nym, toczyf v wyerze geho duchownye. ale chczem-ly ſye po- znaty, gſme-ly prawye wîtaly duchownye, yakoy kryftus wital prawye tye- lefnye, ne faleffnye,15 yakoy byl czaary famuel wzkrzyefſen gen k vka-35 zanij ;16. .. 17 geftoy nebylols prawye, aby wyecze nevmyeral, aby ſmrt nad nym wyecz nepanowala, yakoy po ſwem wzkrzyeffenij lazarz opyet v- mrzyety mulyl, neb tyech obogych nebylo geft wzkrzyeffenye prawe; 182a samuelowo faleffne bylo a netrpne lazarzowo. takez lijczomyernij pokrytczy, geſto gen w poſtawye vkazugij nabozenſtwye a myloít k bohu, 40 ano tak nenije, falefſnye ſwe wſtanije vkazugij a newſtawiſe. a ty, geſto, acz gfu wſtaly, ale ſkoro ſye odwratye opyet k ſwyetu, k woli tyelefney losti boží rozniecenie a rozniecenie v žádosti těch věcí. 7 rkp. :w tyechto flowyech ſwaty pawel gymyz fem rzyecz poczal, ...; slovo pawel červ. přetrž. s odd. O, k protaž. 10 Perioda se počíná slovem jakož, ale v předvětí pro vsuté citáty i v závětí není plně provedena. Rozuměti jest takto: jakož dvoje jest smrt, jedna ..., a druhá jest smrt duchovnie,...: z té dvojé smrti jest také dvoje z mrtvých vstánie. I newíychny. 12 a wíak. 13 červ. znam. odstavce. 14 červ. podtrž. 15 nefaleffnye. 16 kv na konci ř. (kv kazanij). 17 text zdá se tu porušen; snad chybí: 16. ztee dwoge fmrti. — 22. poniewadz. — 23. totiz wden faudny. — 26. fauzen. — 30. newſtane zde. — 39. netrpne alazarowo. — 45. lazar. — 50. odewffie. — 52n. 1 Kor. 15, 51. 181 Žal. 88, 49. Žid. 9, 27.
344 przyſíluffegij? a tak znamenayte, ez w' tyechto ſlowyech, gymyz ſem rzyecz poczal, ſwaty pawel' dotykaa wſtanije z mrtwych duchownyeho, a druhe, k czemu ſve magij tahuvty wſtalij. neb yakoz dwoge geſt ſmrt, gedna 10 przyrozena, w nijz ſye tyelo rozluczij ſ duſïij, o nijz dije zaltarz: y ktery — o tey“ imrty dije geſt czlowyek, geſto zyw bude a nevzrzij ſmrty?* take ſwacy pawel: kazdemu czlowyeku vſtawenoy gednv vmrzyety* —, at druha geſt ſmrt duchownije, o nijz dije prorok: ta duſſe vmrze, kteraz Ezech. 18, 4. ſhrzyeffij,* — a o teyz ſmrty dije ſwaty pawel: wdowa, geſtoy w rozkoffy 15 1 Tim. 5, 6. zywa, vmrzyela geft* —! z te dwoge ſmrty geft take dwoge z mrtwych wita- nijel°. z obeczne ſmrty przyrozence bude obeczne z mrtwych wítanije ke dny ivvdnemu, o tom° z mrtwych witanij dije ſwaty pawel: wifychny wſtanem, ale ne wiſychnyll ſye promyenyme.* toczyff: te promyeny w flawnoſt, w nijz ſwych wyernych tyela pokornaa oprawij kryſtus w podobnoſt yaſ- 20 nofty tyela ſweho, zlij newezmv, awſakl2 wſtanu; neb wſychny wſtanem. o teemz witanij dije opyet ſwaty pawel: ponyawadz wyerzijme, zey kryftus vmrzyel a wſtal, takt boh ty, geſto gſu zemrzyely ſ nym, przywede, toczyf 1 Thess. 4, 13. den ivvdny.*13 a z duchownye smrty take geft duchownije wſtanije. z tee fmrty ne wſychnyll wſtanvv. a ktoz witana opyet padne a nefftogij,“ yakz 25 nalezen bude, tak fuzen bude. o tom wſtanij duchownyem pſano geſt Zjev. 20, 6. w apokalypſy:14 blazeny a ſwaty, ktoz maa ſtranv v prwnyem wſtanij." neb nelzyey toho, bychom bezpecznye wítali w onom tyeleſnem z mrtwych witanij, newftaneme-ly prwe duchownym zde tyemto. newftane ten w chwale, ktoz prwe zde newîtane k daru bozije myloſti. protoz ſwaty pawel mluwij 30 k nam o tomto prwnyem duchownyem wîtanij z prwnye imrty duchownye rzka: »gíte-ly wſtaly fkryftem“, toczyf yakoy kryftus wítal tyelefnye, gíte-ly wy wítali ſ nym, toczyf v wyerze geho duchownye. ale chczem-ly ſye po- znaty, gſme-ly prawye wîtaly duchownye, yakoy kryftus wital prawye tye- lefnye, ne faleffnye,15 yakoy byl czaary famuel wzkrzyefſen gen k vka-35 zanij ;16. .. 17 geftoy nebylols prawye, aby wyecze nevmyeral, aby ſmrt nad nym wyecz nepanowala, yakoy po ſwem wzkrzyeffenij lazarz opyet v- mrzyety mulyl, neb tyech obogych nebylo geft wzkrzyeffenye prawe; 182a samuelowo faleffne bylo a netrpne lazarzowo. takez lijczomyernij pokrytczy, geſto gen w poſtawye vkazugij nabozenſtwye a myloít k bohu, 40 ano tak nenije, falefſnye ſwe wſtanije vkazugij a newſtawiſe. a ty, geſto, acz gfu wſtaly, ale ſkoro ſye odwratye opyet k ſwyetu, k woli tyelefney losti boží rozniecenie a rozniecenie v žádosti těch věcí. 7 rkp. :w tyechto flowyech ſwaty pawel gymyz fem rzyecz poczal, ...; slovo pawel červ. přetrž. s odd. O, k protaž. 10 Perioda se počíná slovem jakož, ale v předvětí pro vsuté citáty i v závětí není plně provedena. Rozuměti jest takto: jakož dvoje jest smrt, jedna ..., a druhá jest smrt duchovnie,...: z té dvojé smrti jest také dvoje z mrtvých vstánie. I newíychny. 12 a wíak. 13 červ. znam. odstavce. 14 červ. podtrž. 15 nefaleffnye. 16 kv na konci ř. (kv kazanij). 17 text zdá se tu porušen; snad chybí: 16. ztee dwoge fmrti. — 22. poniewadz. — 23. totiz wden faudny. — 26. fauzen. — 30. newſtane zde. — 39. netrpne alazarowo. — 45. lazar. — 50. odewffie. — 52n. 1 Kor. 15, 51. 181 Žal. 88, 49. Žid. 9, 27.
Strana 345
345 a vmrtwye hrzyechy ſwu duſſy, pohaſyecz myloſt k bohu w zadoſty ſwyeta, w zadoſty tyeleſne lijboſti a w hrdoftyl9 mylly, newſtaly ſu ſ kryſtem wſta- 45 nym trpnym, ale netrpnym, yako lazarz. ale rzku: chczem-ly ſye poznaty, prawye ly gſme wſtaly I kryſtem a trpnye-ly, o gednomt2° dije ſwaty ber- nart:21 duchownye witanije ma, gelykoz moz tahnvty ſye podobenſtwym k onomu z mrtwych22 wſtanij obecznemu, a to wyeme, ez tyela blazenych po obecznem2 z mrtwych wſtanij cztwerem budu ſlawnym darem ob- 50 darowana: yafnoſty, netrpedlnoſtij, kyproſtij a vſſlechtyloſtij23 od wſye hrubofty.* k tomu cztweru czym blijze budem podobnoſty w duchownyem 1 Kor. 15, 42 až 44.] wîtanij, tyem prawyeyffye bude to wîtanye nafíe, a trpne-ly bude, to fſtaloſt vkaze.24 o prwem2 ob-darowanij tyela po wſtanij z mrtwych k ſudnemu dny 55 tak dije pijſmo: stkwyety ſye budu ſprawedlny yako ſluncze,* a ſedm- krat nez ſluncze yaſnyeyſſe budvv a yako krzyſtal budu czijíta.25 o druhem23 obdarowanij tyela po wſtanij z mrtwych, toczyf ez nycz trpyety nebudu, nycz gych nebude moczy vrazyty, pfanoy w apokalypſy, ez nebude wyecze any placz any wolanye any ktera boleft.* a swaty23 auguftyn26 dije: tak 60 budu oſlawena tyela netrpedlna, ez, by y w pekle27 byla, y gedne by boleſty netrpyela. o trzetijem28 obdarowanij, o29 kyprofty dije opyet ſwaty au- guſtyn: tyela oſlawena tak kypra a rychla budvv, ez w oka mzenij 30 kdez duch bude chtyety, tu bude ynhed tyelo bez meſſkanije. o cztwrtem,28 toy o vfflechtylofty,2s ſwaty auguftyn opyete dije: tyela oflawena tak ſwe 65 hrubofty zbudvv a tak budu víílechtyla, ez nycz gym nebude moczy przye- kazyty, by wſſeho neprofîla, kamz budv chtyety. takt geft hoſpodyn w tyele viſlechtylem wſtal z rowu a kamene neodwalyl, ale potom gey] andyel3l odwalyl;* tak wfſel mezy vczennyky zawrzyenymy dwerzmy.* a toho acz nemozem k rozvmv nafíemu gyneho gmyety dolyczenije, ale k wyerze 70 mame, ze geft pan boh wifemohuczij, a mnohe welmye dywne wyeczi wydijme, zey chtyel gmyeti w tomto ſwyetu, gychz acz nyetere sſtyhne hbyty rozvm, awſak32 ne wſſech.33 czot pak podle3 ſwe mudrofty wſſe- [Mat. 13, 43, Moudr. 3, 7 a Dan. 12, 3.] Zjev. 21, 4. 1825 P. L. XXXVIII. col. 1142 H.] Mat. 28, 2.] Jan 20, 19.] ne netrpně, jako byl vzkřiešen Lazař. 18 v rkp. následuje: Ale. 1° awhrdofty. 20 snad i tu vypadlo něco, neboť spojení myšlenky s předchozí je tvrdé. 21 červ. podtrž. 2 černá výplň b nepřetržená. 2 odd. 24 červ. znam. odstavce. 25 t. j. těla. 25 červ. podtrž. 27 ywpekle. 28 odd. 23 kon. ř. 30 wojka mzenij. 31l protaž. 32 první a přips. tence shora (rozum a wſak). 3 newíech. 34 kon. ř. 55 pozmrtwych. tiem prawieyffij bude to ftaaloft vkaze oprwniem. — 55. ſprawedliwij. — 56. yafnieyffij. — 64. opiet. — 67. zhrobu. — 68. mezy vczedlnijky. — 71. niektere zſtihne. — 72. ne wewiſech. — 74. radoft s ſwymi. — 80. prwnij. — 83. blahoflaweny. 59 nn.: Ze spisku sv. Augustina De resurrectione corporum contra gentilea z kap. 8: Dabit ergo Deus miram facilitatem, miram levitatem. Non sine causa ills corpora spiritualia nuncupata sunt.... Quare dicitur spirituale corpus, charissimi, nisi quia ad nutum spiritus serviet? Nihil tibi contradicet ex te, nihil in te rebellabit adversus te.... Ubi volueris, eris; sed a Deo non recedes. Ubi volueris, eris ; sed quocumque ieris, Deum tuum habebis. De quo beatus eris, semper cum illo eris. Srv. L. F. 37 (1910), str. 230 n. pozn.
345 a vmrtwye hrzyechy ſwu duſſy, pohaſyecz myloſt k bohu w zadoſty ſwyeta, w zadoſty tyeleſne lijboſti a w hrdoftyl9 mylly, newſtaly ſu ſ kryſtem wſta- 45 nym trpnym, ale netrpnym, yako lazarz. ale rzku: chczem-ly ſye poznaty, prawye ly gſme wſtaly I kryſtem a trpnye-ly, o gednomt2° dije ſwaty ber- nart:21 duchownye witanije ma, gelykoz moz tahnvty ſye podobenſtwym k onomu z mrtwych22 wſtanij obecznemu, a to wyeme, ez tyela blazenych po obecznem2 z mrtwych wſtanij cztwerem budu ſlawnym darem ob- 50 darowana: yafnoſty, netrpedlnoſtij, kyproſtij a vſſlechtyloſtij23 od wſye hrubofty.* k tomu cztweru czym blijze budem podobnoſty w duchownyem 1 Kor. 15, 42 až 44.] wîtanij, tyem prawyeyffye bude to wîtanye nafíe, a trpne-ly bude, to fſtaloſt vkaze.24 o prwem2 ob-darowanij tyela po wſtanij z mrtwych k ſudnemu dny 55 tak dije pijſmo: stkwyety ſye budu ſprawedlny yako ſluncze,* a ſedm- krat nez ſluncze yaſnyeyſſe budvv a yako krzyſtal budu czijíta.25 o druhem23 obdarowanij tyela po wſtanij z mrtwych, toczyf ez nycz trpyety nebudu, nycz gych nebude moczy vrazyty, pfanoy w apokalypſy, ez nebude wyecze any placz any wolanye any ktera boleft.* a swaty23 auguftyn26 dije: tak 60 budu oſlawena tyela netrpedlna, ez, by y w pekle27 byla, y gedne by boleſty netrpyela. o trzetijem28 obdarowanij, o29 kyprofty dije opyet ſwaty au- guſtyn: tyela oſlawena tak kypra a rychla budvv, ez w oka mzenij 30 kdez duch bude chtyety, tu bude ynhed tyelo bez meſſkanije. o cztwrtem,28 toy o vfflechtylofty,2s ſwaty auguftyn opyete dije: tyela oflawena tak ſwe 65 hrubofty zbudvv a tak budu víílechtyla, ez nycz gym nebude moczy przye- kazyty, by wſſeho neprofîla, kamz budv chtyety. takt geft hoſpodyn w tyele viſlechtylem wſtal z rowu a kamene neodwalyl, ale potom gey] andyel3l odwalyl;* tak wfſel mezy vczennyky zawrzyenymy dwerzmy.* a toho acz nemozem k rozvmv nafíemu gyneho gmyety dolyczenije, ale k wyerze 70 mame, ze geft pan boh wifemohuczij, a mnohe welmye dywne wyeczi wydijme, zey chtyel gmyeti w tomto ſwyetu, gychz acz nyetere sſtyhne hbyty rozvm, awſak32 ne wſſech.33 czot pak podle3 ſwe mudrofty wſſe- [Mat. 13, 43, Moudr. 3, 7 a Dan. 12, 3.] Zjev. 21, 4. 1825 P. L. XXXVIII. col. 1142 H.] Mat. 28, 2.] Jan 20, 19.] ne netrpně, jako byl vzkřiešen Lazař. 18 v rkp. následuje: Ale. 1° awhrdofty. 20 snad i tu vypadlo něco, neboť spojení myšlenky s předchozí je tvrdé. 21 červ. podtrž. 2 černá výplň b nepřetržená. 2 odd. 24 červ. znam. odstavce. 25 t. j. těla. 25 červ. podtrž. 27 ywpekle. 28 odd. 23 kon. ř. 30 wojka mzenij. 31l protaž. 32 první a přips. tence shora (rozum a wſak). 3 newíech. 34 kon. ř. 55 pozmrtwych. tiem prawieyffij bude to ftaaloft vkaze oprwniem. — 55. ſprawedliwij. — 56. yafnieyffij. — 64. opiet. — 67. zhrobu. — 68. mezy vczedlnijky. — 71. niektere zſtihne. — 72. ne wewiſech. — 74. radoft s ſwymi. — 80. prwnij. — 83. blahoflaweny. 59 nn.: Ze spisku sv. Augustina De resurrectione corporum contra gentilea z kap. 8: Dabit ergo Deus miram facilitatem, miram levitatem. Non sine causa ills corpora spiritualia nuncupata sunt.... Quare dicitur spirituale corpus, charissimi, nisi quia ad nutum spiritus serviet? Nihil tibi contradicet ex te, nihil in te rebellabit adversus te.... Ubi volueris, eris; sed a Deo non recedes. Ubi volueris, eris ; sed quocumque ieris, Deum tuum habebis. De quo beatus eris, semper cum illo eris. Srv. L. F. 37 (1910), str. 230 n. pozn.
Strana 346
346 183" [Tob. 4, 6. [1 Kor. 5. 7.] mohuczye dywnyeyffijch by nevczynyl w onom ſwem ſwyetu, w nyemz chcze vtyechu a radoft ſwym vczynyty v wyecznem zywotye! a tak kratcze o tey vſflechtylofty a ſlawnoſti tyel po z mrtwych35 wſtanij przyefflyffyewffe 75 tomu mame rozvmyety, ez duchownye mame tu cztweru wyecz take gmyety, kdyz z duchownije ſmrty wſtanem w bozij myloîti. a czym blyz- ffijm podobenítwym k tomu cztweru przijdem w zywotve tomto, tyem flawnyegye budem tyem cztwerem v wyecznem36 zywotye obdarowany.37 prwy dar rzekl ſem, ez mame gmyety po z mrtwych witanij yaſnoſt 80 tyela. k tomu ſye mame zde głucz] duchownye przypodobnaty,38 abychom czyftee a yaînee ſwyedomye gmyeti mohly. pfanoy: ktoz myluge czyftotu Přísl. 22, 11. frdcze, bude krale przyetelem gmyety.* a opyet36 dije cztenije: blazenij39 Mat. 5, s. czyfteho ſrdcze; neb ony budu wydyety boha.* o, kakeyo moczi czyſtota frdcze! dije ſwaty bernart:25 boh geft wyecz newymluwna a nemoz, gen ne- 85 wymluwnym czynem, wydyen byty. ktoz gey chcze wydyety, vczyft ſrd- cze ; neb any w kterem w'l podobenftwij we ſnye, any w kterey poftawye tyeleſney na gyewye, any w obrazu kterem wymyfflenem, gedyne czyftym frdczem, gefto wprzyemye2 myluge a pokornye, vzrzyen moz byty. y geft26 nam dweho trzyeba, abychom tu yaſnoſt ſwyedomye a czyítotu frdcze 90 mohly gmyety, gedno geft, abychom ſtrzyehly ſye hrzyechu wíſij ſnaz- noſty; druhe, abychom, acz czo ktere wygde neczyftoty kterym obmef- kanijm, abychom, nedaducz ſye rozmoczy tomu, ynhed to pokoruv za- loſtyecz wijny wyczijdyli. o prwem3s dije ſtary dobef: hleday, aby nykdy hrzye-l chu nepowolyl.* o druhem ſwaty pawel napomyna rzka: wy- 95 mette ſtare zakwaſſenije, aby byli nowe zadyelanije ne w kwaſu3 ſtarem zlofty a líty, ale w ſladkoſty czyítec przyezny a prawdy!* protoz myeyme myfſlenye wprzijemaa4 bez4 neprawoiti, rzeczi prawee beze líty, czyny ſílechetnee bez34 zlofty. tak budem moczi yaſnee gmyety ſwyedomye a czyſtotu frdcze.37 100 [Skutk. 14, 21.) druhy dar tyelu bude netrpedlnoft, ez nycz nebude moczi bolefty gemu vczynyty. te zde nemozem gmyety, neb, yakoz dije ſwaty pawel, muſijme ſkrze mnoha45 protywenftwye wgijti do kralowſtwa nebeſſkeho.* a take dije ſwaty bernart: kdyz geſt kryſtus trpyel a tak wiſel w ſwu chwalu, geſtoy hrzyechu nevczynyl, tehdy owſſem my hrzyeffny newegdem, gelyz 105 budem protywenfftwym opraweny. nyczt i pofíkwrny tam newegde, any tam kto bydlyty bude, gedyne ktoz gde bez pofſkwrny a czynij ſprawedl- noft. ale ktoz w ſylney trpedlnoſty zde ſtrpij kterezkoli46 protywenstwye w myloſty bozij, ten bude doſtogen toho daru, aby wyecz y zadna boleft 36 odd. 37 červ. znam. odstavce. 38 ch, d, b protaž. 3 ij z v předěláno. 4 Okakey. il tak rkp. 2 rkp.: wprzyemye m. upřiemě. newkwafu. 4 tak rukopis m. upřiemá. 45 odd. 46 kterez na kon. ř. 47 malé červ. znaménko. 48 kon. ř. 4věta dochována 84. o yake gi moczy. — 87. wkterem podobenstwij. — 89. gefíto w przieznij — vprziemie miluge. — 93. yhned. — 94. o prwniem. — 98. vprzijema. — 112. a 121. nietczo. — 112. nieyaku. — 114. bude "protiwneho "czo. — 120. mage woli dobru.
346 183" [Tob. 4, 6. [1 Kor. 5. 7.] mohuczye dywnyeyffijch by nevczynyl w onom ſwem ſwyetu, w nyemz chcze vtyechu a radoft ſwym vczynyty v wyecznem zywotye! a tak kratcze o tey vſflechtylofty a ſlawnoſti tyel po z mrtwych35 wſtanij przyefflyffyewffe 75 tomu mame rozvmyety, ez duchownye mame tu cztweru wyecz take gmyety, kdyz z duchownije ſmrty wſtanem w bozij myloîti. a czym blyz- ffijm podobenítwym k tomu cztweru przijdem w zywotve tomto, tyem flawnyegye budem tyem cztwerem v wyecznem36 zywotye obdarowany.37 prwy dar rzekl ſem, ez mame gmyety po z mrtwych witanij yaſnoſt 80 tyela. k tomu ſye mame zde głucz] duchownye przypodobnaty,38 abychom czyftee a yaînee ſwyedomye gmyeti mohly. pfanoy: ktoz myluge czyftotu Přísl. 22, 11. frdcze, bude krale przyetelem gmyety.* a opyet36 dije cztenije: blazenij39 Mat. 5, s. czyfteho ſrdcze; neb ony budu wydyety boha.* o, kakeyo moczi czyſtota frdcze! dije ſwaty bernart:25 boh geft wyecz newymluwna a nemoz, gen ne- 85 wymluwnym czynem, wydyen byty. ktoz gey chcze wydyety, vczyft ſrd- cze ; neb any w kterem w'l podobenftwij we ſnye, any w kterey poftawye tyeleſney na gyewye, any w obrazu kterem wymyfflenem, gedyne czyftym frdczem, gefto wprzyemye2 myluge a pokornye, vzrzyen moz byty. y geft26 nam dweho trzyeba, abychom tu yaſnoſt ſwyedomye a czyítotu frdcze 90 mohly gmyety, gedno geft, abychom ſtrzyehly ſye hrzyechu wíſij ſnaz- noſty; druhe, abychom, acz czo ktere wygde neczyftoty kterym obmef- kanijm, abychom, nedaducz ſye rozmoczy tomu, ynhed to pokoruv za- loſtyecz wijny wyczijdyli. o prwem3s dije ſtary dobef: hleday, aby nykdy hrzye-l chu nepowolyl.* o druhem ſwaty pawel napomyna rzka: wy- 95 mette ſtare zakwaſſenije, aby byli nowe zadyelanije ne w kwaſu3 ſtarem zlofty a líty, ale w ſladkoſty czyítec przyezny a prawdy!* protoz myeyme myfſlenye wprzijemaa4 bez4 neprawoiti, rzeczi prawee beze líty, czyny ſílechetnee bez34 zlofty. tak budem moczi yaſnee gmyety ſwyedomye a czyſtotu frdcze.37 100 [Skutk. 14, 21.) druhy dar tyelu bude netrpedlnoft, ez nycz nebude moczi bolefty gemu vczynyty. te zde nemozem gmyety, neb, yakoz dije ſwaty pawel, muſijme ſkrze mnoha45 protywenftwye wgijti do kralowſtwa nebeſſkeho.* a take dije ſwaty bernart: kdyz geſt kryſtus trpyel a tak wiſel w ſwu chwalu, geſtoy hrzyechu nevczynyl, tehdy owſſem my hrzyeffny newegdem, gelyz 105 budem protywenfftwym opraweny. nyczt i pofíkwrny tam newegde, any tam kto bydlyty bude, gedyne ktoz gde bez pofſkwrny a czynij ſprawedl- noft. ale ktoz w ſylney trpedlnoſty zde ſtrpij kterezkoli46 protywenstwye w myloſty bozij, ten bude doſtogen toho daru, aby wyecz y zadna boleft 36 odd. 37 červ. znam. odstavce. 38 ch, d, b protaž. 3 ij z v předěláno. 4 Okakey. il tak rkp. 2 rkp.: wprzyemye m. upřiemě. newkwafu. 4 tak rukopis m. upřiemá. 45 odd. 46 kterez na kon. ř. 47 malé červ. znaménko. 48 kon. ř. 4věta dochována 84. o yake gi moczy. — 87. wkterem podobenstwij. — 89. gefíto w przieznij — vprziemie miluge. — 93. yhned. — 94. o prwniem. — 98. vprzijema. — 112. a 121. nietczo. — 112. nieyaku. — 114. bude "protiwneho "czo. — 120. mage woli dobru.
Strana 347
347 110 nemohla gemu protywenſtwye vczynyty. neb zdeyſſije trpenije zbawuge trpenije na onom ſwyetye. a ktoz zde geſt pokogen ſylvv ſwate trpedlnoſti, gyz ſye nyeczo chyta netrpedlnoſty a ma45 podobnoſt nyekaku one ne- trpedlnoſti ſylvv ſwe myíly, pro nyez przijde ku pokogy tomu, kdez any czijti pak bude czo protywneho, any bude moczy tyelu geho y gedna 115 wyecz ktere boleſti vczynyty.47 trzetij dar tyelu przijde kyproſt nebo rychloft, ez, kdez duch bude chtyety, tu tyelo bude bez meſkanije, toho tudy zaíluzijme, kdyz zde tyelo duchu poddame, woli rozvmv, tak ez, czoz rozvm vkaze, ez geft dobre, to tyelo ſkonaa poſlufſnye a rychle bez's mefſkanije. k tomu prawij 120 ſwaty bernart: czlowyek woli mage dobru, kdyz gyz vkaze gemu rozvm, ez dobre geft a48 hodne nyeczo takoweho vczynyty, kak ma tyelo przy- weſty ſobye w poſluffenftwije, aby hotowye ynhed rychle bylo duchu poſlufíno nemeſkage, aby tyelefnaa rozpacz duchu nepohafyla!“ a tyem hotowym Ii pofluffenstwym tyela duchu zaſluzij czlowyek po wſtanij 183b 125 z mrtwych daru toho, ez tak rychlo bude tyelo geho a tak kypro, ze yakoz myſl zde moz w oka mzeny5° byty, kdez chcze, tak bude tyelo po wſtanij z mrtwych, ez bude ynhed rychle, kdezkoli51 bude chtyeti, by y naydal bylo. a take k tomu geft potrzyeba, aby zde tyelo chutnye bylo poſlufíno duchu w tom, czoy dobre, geſto ſluffye k wyeczney odplatye, ež, czoz zde 130 nezaíluzyme, tam toho nebudem gmyety. kakzkoli52 nad wíſelyke zaſluzenije wyetffy geft wyeczna odplata, wſak geft podle tel myery, w kteruz zde myerzyty budem.* a tami5 geft czas, w nyemz nycz nemoz y geden45 wijecze zaſluzyty. protoz zde ma tyelo hotowo byti k zaſluzenij podle dobre45 czlowyeczye wole a druhe pro4s kratkoft czaſu a negyſtoft neb 135 wydijme to, ezt sye tak dyege, yakoz dije danyel:53 „kdyz dyegij : pokoyt geft a bezpeczſtwo, tehdy wnahle przijde zahynutye."* protoz dije kriftus: bdyete, toczys czynyecz dobre czyny ; neb newyete, w kterut hodynu5a pan waff przijde.* trzetije znamenagijcz tak welyku odplatu a wyecznu Mat. 24, 42. czeít a chwalu, gyez mozem w kratkem czafe zaſluzyty, kdyz by po 140 nafí fíly naffy55 dobrzij ſkutczy, ma tyelo kazdeho hotowye poſluffno byty duchu wole wis bozij ſluzbye, aby czoz rozvm vkaze, ez geſt dobre, a wole chcze, tyelo duchu nepohaffowalo, neodtahowalo, ale ſkutkem chutnye dokonalo. neb take z toho, czoz ſye dlij, nycz nebywa.56 cztwrte obdarowanye tyela po z mrtwych35 wſtanij geft, kdyz tak 145 nehruba tyela budem gmyety, ez budu moczi y ſkrze ſtyenv" w ſweho przyrozenye vſîlechtyloſti, yakoz geſt y kryſtus po wſtanij z mrtwych wiſel, ano zawrzyeny dwerze, k apofſtolom.* k tey viilechtylofty mame w du- [Jan 20, 19.] chownyem wſtanij z Imrty duchownye podobny byty, kdyz obratyecz ſye vinou opisovačovou buď neúplně, nebo nesprávně. 50 woka mzeny. 51 kdez koli. 32 kakz koli. 53 červ. podtrž. 54 k, h protaž. 55 následuje kt, ale červ. přetrž. 56 červ. znam. odstavce. 5 yíkrze ftyenv. 58 k protaž. 59 červ. podtrž. 50 odd. 61 kon. v Mat. 7, 2, Marek 4, 24 a Luk. 6, 88.] Jer. 6, 14 a 8, 11, Ezech. 13, 10.] — 122. a 127. yhned. — 131. kteruz. — 136. bezpečzítwo. — 160. gefti. — 160n. witanije
347 110 nemohla gemu protywenſtwye vczynyty. neb zdeyſſije trpenije zbawuge trpenije na onom ſwyetye. a ktoz zde geſt pokogen ſylvv ſwate trpedlnoſti, gyz ſye nyeczo chyta netrpedlnoſty a ma45 podobnoſt nyekaku one ne- trpedlnoſti ſylvv ſwe myíly, pro nyez przijde ku pokogy tomu, kdez any czijti pak bude czo protywneho, any bude moczy tyelu geho y gedna 115 wyecz ktere boleſti vczynyty.47 trzetij dar tyelu przijde kyproſt nebo rychloft, ez, kdez duch bude chtyety, tu tyelo bude bez meſkanije, toho tudy zaíluzijme, kdyz zde tyelo duchu poddame, woli rozvmv, tak ez, czoz rozvm vkaze, ez geft dobre, to tyelo ſkonaa poſlufſnye a rychle bez's mefſkanije. k tomu prawij 120 ſwaty bernart: czlowyek woli mage dobru, kdyz gyz vkaze gemu rozvm, ez dobre geft a48 hodne nyeczo takoweho vczynyty, kak ma tyelo przy- weſty ſobye w poſluffenftwije, aby hotowye ynhed rychle bylo duchu poſlufíno nemeſkage, aby tyelefnaa rozpacz duchu nepohafyla!“ a tyem hotowym Ii pofluffenstwym tyela duchu zaſluzij czlowyek po wſtanij 183b 125 z mrtwych daru toho, ez tak rychlo bude tyelo geho a tak kypro, ze yakoz myſl zde moz w oka mzeny5° byty, kdez chcze, tak bude tyelo po wſtanij z mrtwych, ez bude ynhed rychle, kdezkoli51 bude chtyeti, by y naydal bylo. a take k tomu geft potrzyeba, aby zde tyelo chutnye bylo poſlufíno duchu w tom, czoy dobre, geſto ſluffye k wyeczney odplatye, ež, czoz zde 130 nezaíluzyme, tam toho nebudem gmyety. kakzkoli52 nad wíſelyke zaſluzenije wyetffy geft wyeczna odplata, wſak geft podle tel myery, w kteruz zde myerzyty budem.* a tami5 geft czas, w nyemz nycz nemoz y geden45 wijecze zaſluzyty. protoz zde ma tyelo hotowo byti k zaſluzenij podle dobre45 czlowyeczye wole a druhe pro4s kratkoft czaſu a negyſtoft neb 135 wydijme to, ezt sye tak dyege, yakoz dije danyel:53 „kdyz dyegij : pokoyt geft a bezpeczſtwo, tehdy wnahle przijde zahynutye."* protoz dije kriftus: bdyete, toczys czynyecz dobre czyny ; neb newyete, w kterut hodynu5a pan waff przijde.* trzetije znamenagijcz tak welyku odplatu a wyecznu Mat. 24, 42. czeít a chwalu, gyez mozem w kratkem czafe zaſluzyty, kdyz by po 140 nafí fíly naffy55 dobrzij ſkutczy, ma tyelo kazdeho hotowye poſluffno byty duchu wole wis bozij ſluzbye, aby czoz rozvm vkaze, ez geſt dobre, a wole chcze, tyelo duchu nepohaffowalo, neodtahowalo, ale ſkutkem chutnye dokonalo. neb take z toho, czoz ſye dlij, nycz nebywa.56 cztwrte obdarowanye tyela po z mrtwych35 wſtanij geft, kdyz tak 145 nehruba tyela budem gmyety, ez budu moczi y ſkrze ſtyenv" w ſweho przyrozenye vſîlechtyloſti, yakoz geſt y kryſtus po wſtanij z mrtwych wiſel, ano zawrzyeny dwerze, k apofſtolom.* k tey viilechtylofty mame w du- [Jan 20, 19.] chownyem wſtanij z Imrty duchownye podobny byty, kdyz obratyecz ſye vinou opisovačovou buď neúplně, nebo nesprávně. 50 woka mzeny. 51 kdez koli. 32 kakz koli. 53 červ. podtrž. 54 k, h protaž. 55 následuje kt, ale červ. přetrž. 56 červ. znam. odstavce. 5 yíkrze ftyenv. 58 k protaž. 59 červ. podtrž. 50 odd. 61 kon. v Mat. 7, 2, Marek 4, 24 a Luk. 6, 88.] Jer. 6, 14 a 8, 11, Ezech. 13, 10.] — 122. a 127. yhned. — 131. kteruz. — 136. bezpečzítwo. — 160. gefti. — 160n. witanije
Strana 348
348 k duchowenftwij, duchownye głucz zywi, yako i kryſtem z mrtwych wſtawie budem ſmyflnye w dobrem domyſlu vſſlechtyle zywi, yako ſuol obyetu- 150 184a gijcz w kazdey! obyeti rozſaphnoſt, yakoz5s geft to boh przykazal w ita- (3 Mojz. 2, 13. rem zakonye, aby ſ kazdu obyetij byla fuol obyetowana.* neb yakoz Job 6, 6. yob59 dije: „y zdali"° neſlane moz gedeno byty, geſtoy ſolij neozdobeno?“*: takez wíychny naſy czynowe bez rozvmne opatrnoſty nebudu ſye lijbyty bohu. ta rozvmna opatrnoſt, yakoz dije ſwaty bernart, gefto kto domyflnye 155 as mudrze czynij ſwe czyny, hodnye, ſmyernye podle moczyoo fwe w iwem vlohu, geft poczatek, z nyehoz gdu wileczky w ſwey cztnoſti fílechetnoſty; a kdyz te nebude, tehdy w ohyzdu wegde y filechetnoſt, protoz dije ſwaty pawel:59 opatrnoſt gmyeyte przy ſluzbye bozij!* ay, to cztwero geſt'l ti plne znamenije z mrtwych wſtanije duchow- 160 ne[ho] 2 zde z duchowne ſmrty, geſto neſe podobenftwye onoho tyeleíneho wítanije z mrtwych k ſudnemu dny. neb, yakoz tam blazenych tyela budu ftkwuczije, takez zde ma tyech ſwyedomye czyîtee byty, ktoz prawye duchownye z mrtwych witanv. a yakoz tam tyela nebudu gmyety y gedno- ho nepokoge, by czo trpyela, takez 3 zde ma trpedlnoſty tak ohrazen byty czlowyek, aby pokoge neztraczal k bohu a61 k druzczy, ale ſbyl a ſdrzal ſye w ſwatey myloſti. a yakoz tam tyela budu rychloft gmyety, takez zde tyelo toho, ktoy duchownye wítal z mrtwych, ma hotowye a rychle duchu poſlufſno byty w tom, geſto ſluffije k ſluzbye bozij. a yakoz6i tam zbuda hrubofty tyelo bude víílechtylee, tak zde mame domyílnvv mudru 170 rozíaphnoſtij w ſwych czynech byty víflechtyly, a kdyz to bude, tehdy bude w nas prawe, neomylne wſtanije z duchownye ſmrty a budem ne toho65 w68 chut gmyety, geftoy na zemy, ne toho65 hledaty, geftoy zde, (Kolos. 3, 1 n ale toho, geftoy w neby,* kdez geft kryftus w otczowye chwale, yamz nas geft przyedffel, w to dywnee67 a chwalnee przyefftyezenije tam k ſobye 175 68 nam wele. gehoz nam racz. [Efes. 5, 15] 165 wel cztwrtek po welykonoczy.2 dofty“ nenije y mnoho mluwyecz w utyefe4 hodu tohoto ſlowutneho. 184) protoz rzku gefîtye: vczyn hod welykonocznij panv bohu I ſwemu; neb 5 Mojz. 16, 1. w tomto myeffyeczy wywedl tye geft hoſpodyn z egypta.* tato rzyecz pſana geft w knyhach moyzyeffowych. ale ten hod welykonocznij flowe 5 przijſe ſtye5; neb zyde przyeîſly z porobenye, glucz z egypta wywedeny, ř. 62 rkp.: duchowne. 63 k, b, 1, k protaž. 64 odd.; za tím nepřetržená černá výplň b. 65 netoho. 6 kon. ř. 67 druhé e tečkou nahoře a tečkou dole zrušeno. 68 hned za tím červ. We atd. 1 kon. ř. 2 červ. 3 D na dva řádky. 4 wutyeſle. 5 rkp.: przijítye, ale viz ř. duchownij zde zduchownij ſmrti. — 162. k faudnemu dnij. — 163. iktwuczije. — 174. tamz. — 1. we cztwrt*] powelicze noczy (modře). — 4. wywedl fie gt ] . — 8. hod obogij.
348 k duchowenftwij, duchownye głucz zywi, yako i kryſtem z mrtwych wſtawie budem ſmyflnye w dobrem domyſlu vſſlechtyle zywi, yako ſuol obyetu- 150 184a gijcz w kazdey! obyeti rozſaphnoſt, yakoz5s geft to boh przykazal w ita- (3 Mojz. 2, 13. rem zakonye, aby ſ kazdu obyetij byla fuol obyetowana.* neb yakoz Job 6, 6. yob59 dije: „y zdali"° neſlane moz gedeno byty, geſtoy ſolij neozdobeno?“*: takez wíychny naſy czynowe bez rozvmne opatrnoſty nebudu ſye lijbyty bohu. ta rozvmna opatrnoſt, yakoz dije ſwaty bernart, gefto kto domyflnye 155 as mudrze czynij ſwe czyny, hodnye, ſmyernye podle moczyoo fwe w iwem vlohu, geft poczatek, z nyehoz gdu wileczky w ſwey cztnoſti fílechetnoſty; a kdyz te nebude, tehdy w ohyzdu wegde y filechetnoſt, protoz dije ſwaty pawel:59 opatrnoſt gmyeyte przy ſluzbye bozij!* ay, to cztwero geſt'l ti plne znamenije z mrtwych wſtanije duchow- 160 ne[ho] 2 zde z duchowne ſmrty, geſto neſe podobenftwye onoho tyeleíneho wítanije z mrtwych k ſudnemu dny. neb, yakoz tam blazenych tyela budu ftkwuczije, takez zde ma tyech ſwyedomye czyîtee byty, ktoz prawye duchownye z mrtwych witanv. a yakoz tam tyela nebudu gmyety y gedno- ho nepokoge, by czo trpyela, takez 3 zde ma trpedlnoſty tak ohrazen byty czlowyek, aby pokoge neztraczal k bohu a61 k druzczy, ale ſbyl a ſdrzal ſye w ſwatey myloſti. a yakoz tam tyela budu rychloft gmyety, takez zde tyelo toho, ktoy duchownye wítal z mrtwych, ma hotowye a rychle duchu poſlufſno byty w tom, geſto ſluffije k ſluzbye bozij. a yakoz6i tam zbuda hrubofty tyelo bude víílechtylee, tak zde mame domyílnvv mudru 170 rozíaphnoſtij w ſwych czynech byty víflechtyly, a kdyz to bude, tehdy bude w nas prawe, neomylne wſtanije z duchownye ſmrty a budem ne toho65 w68 chut gmyety, geftoy na zemy, ne toho65 hledaty, geftoy zde, (Kolos. 3, 1 n ale toho, geftoy w neby,* kdez geft kryftus w otczowye chwale, yamz nas geft przyedffel, w to dywnee67 a chwalnee przyefftyezenije tam k ſobye 175 68 nam wele. gehoz nam racz. [Efes. 5, 15] 165 wel cztwrtek po welykonoczy.2 dofty“ nenije y mnoho mluwyecz w utyefe4 hodu tohoto ſlowutneho. 184) protoz rzku gefîtye: vczyn hod welykonocznij panv bohu I ſwemu; neb 5 Mojz. 16, 1. w tomto myeffyeczy wywedl tye geft hoſpodyn z egypta.* tato rzyecz pſana geft w knyhach moyzyeffowych. ale ten hod welykonocznij flowe 5 przijſe ſtye5; neb zyde przyeîſly z porobenye, glucz z egypta wywedeny, ř. 62 rkp.: duchowne. 63 k, b, 1, k protaž. 64 odd.; za tím nepřetržená černá výplň b. 65 netoho. 6 kon. ř. 67 druhé e tečkou nahoře a tečkou dole zrušeno. 68 hned za tím červ. We atd. 1 kon. ř. 2 červ. 3 D na dva řádky. 4 wutyeſle. 5 rkp.: przijítye, ale viz ř. duchownij zde zduchownij ſmrti. — 162. k faudnemu dnij. — 163. iktwuczije. — 174. tamz. — 1. we cztwrt*] powelicze noczy (modře). — 4. wywedl fie gt ] . — 8. hod obogij.
Strana 349
349 a pak duſſe otczow ſwatych z pekelnych temnycz ſkrze kryfta." a ten" hod oboy ſtareho zakona y noweho sſſel ſve geſt k gednomu czaſu. neb to, zey w ftarem zakonye ſkrze krew� beranka bez pofíkwrny przyeffel lyd 10 z egyptíſke poroby w bozij ſluzbu a wyfſel na czyeſtu k ſlybeney zemy, znamenye geît toho bylo, ez my ſkrze prolytije' drahe krwe ſyna bozijeho, toho praweho beranka bez pofíkwrny, przyegdem z dyabelíke moczy a wygdem na czyeſtu ſpaffenije wyeczneho. protoz tento hod welykonocznij mame dny tyto wffeczky f utyeffenijme pamatowaty. ale ez fwaty auguftyn 13 dije znamenytye: tehdy hody cztijme prawye, kdyz toho, czoz nam hod vkazuge, zywotem a obyczegem nafledugem, wijecze zywotem do-[brym boha chwalijme," nezly bychom zpyewaly dluhymy hlaſy a wyſokymy. a protoz wyducz, ez hod tento przijefſtije ſlowe aneb wſtanije ſyna bozijeho, wyzme, at by to w nas ſkutkem bylo, czoz gmena vkazugij hodu toho, 20 abychom wítaly i kryítem, przyefíly w pewnyeyffij zywot a w utyeffenyey- ffij,° przyefftyezyly ſye w lepſſije z dobreho, wſtawſſe w nyem z duchownye smrty, yakoy on wſtal z tyelefne, aby wyecz nevmrzyel! nedayme ſye powolenij k hrzyechu wyecz vmrtwyty, przechazeyme z gednoho dobreho do druheho," az ſye y przeſſtyezijme do kralowſtwa nebeſſkeho! ale wyda ſwaty berpart obyczyey lydffky, ez ſye opyet po tomto hodu lydee w hrzyechy nawraczygij, zaloftie mluwij, zdaly by ſye nyekdy nyekto vtekl na to, rzka: znamenayme ſnaznv myílij, czot nam to myenij, ez hod tento witanije nebo wzkrzyeſſenye flowe, a flowe przijeſtije nebo przyefſtyezenije! wzkrzyeffenot geft aneb wzkrzeflo kryftowo tyelo; w teezt 30 ſye]] geft nedoftatky newratylo,I1 ale wzkrzefſlo w pewnoîty gyz oflaweney, 185a 25 P. L. XXXVIII. col. 1364 H.] P. L.CLXXXIII. col. 281.] 18, 28 a d. ° kon. ř. 7odd. s ſultyeſlenijm. b, b, h, ch protaž, 1° awutyeſſenyeyſlij. 22. wiecze. 26. zaloftnie. 29. wzkrzieflo. — 30. wzkrzeflo. — 33. wraczenie 15 nn.: Z Augustinových Sermones ad populum, classis III. de sanctis, a to z řeči 297., z kap. 8: .... Ergo, charissimi, festum sanctorum diem, qui adversus pecca- tum usque ad sanguinem certaverunt, et Domino suo donante atque juvante vicerunt, sic celebremus, ut amemus; sic amemus, ut imitemur, ut imitati ad eorum praemia pervenire mereamur. Srv. i z řeči 325., z kap. 1 (P. L. XXXVIII, col. 1447) tato slova: . .. Hoc enim per istas solemnitates commemorari debet Sanctitas vestra, primum ne arbitremur aliquid nos conferre martyribus, quia eorum dies solemnissimos celebramus .... congaudent autem nobis, non si honoremus eos, sed si imitemur eos. Quanquam et quod honoramus, nobis prodest, non illis. Sed honorare et non imitari, nihil est aliud quam mendaciter adulari.... (H.) 27 nn.: Je to ohlas myšlenek Bernardových z jeho Sermo in die sancto Paschae: 14. In hac quoque tam praecipua sollemnitate quid commendetur nobis, sedula cogitatione pensemus. Nempe resurrectio, transitus et transmigratio. Christus enim, fratres, non recidit hodie, sed resurrexit; non rediit, sed transiit; transmigravit, non remeavit. Denique et ipsum, quod celebramus Pascha, transitus, non reditus interpre- tatur; et Galilaea, ubi videndus nobis promittitur, qui resurrexit, non remeationem sonat, sed transmigrationem.. [Credo jam aliquorum ingenia praevolant, et quorsum haec velint tendere, suspicantur. Dicimus tamen breviter: pracsertim ne devotionem vestram in tanta solemnitate sermonis videatur prolixitas onerare.] Si post con-
349 a pak duſſe otczow ſwatych z pekelnych temnycz ſkrze kryfta." a ten" hod oboy ſtareho zakona y noweho sſſel ſve geſt k gednomu czaſu. neb to, zey w ftarem zakonye ſkrze krew� beranka bez pofíkwrny przyeffel lyd 10 z egyptíſke poroby w bozij ſluzbu a wyfſel na czyeſtu k ſlybeney zemy, znamenye geît toho bylo, ez my ſkrze prolytije' drahe krwe ſyna bozijeho, toho praweho beranka bez pofíkwrny, przyegdem z dyabelíke moczy a wygdem na czyeſtu ſpaffenije wyeczneho. protoz tento hod welykonocznij mame dny tyto wffeczky f utyeffenijme pamatowaty. ale ez fwaty auguftyn 13 dije znamenytye: tehdy hody cztijme prawye, kdyz toho, czoz nam hod vkazuge, zywotem a obyczegem nafledugem, wijecze zywotem do-[brym boha chwalijme," nezly bychom zpyewaly dluhymy hlaſy a wyſokymy. a protoz wyducz, ez hod tento przijefſtije ſlowe aneb wſtanije ſyna bozijeho, wyzme, at by to w nas ſkutkem bylo, czoz gmena vkazugij hodu toho, 20 abychom wítaly i kryítem, przyefíly w pewnyeyffij zywot a w utyeffenyey- ffij,° przyefftyezyly ſye w lepſſije z dobreho, wſtawſſe w nyem z duchownye smrty, yakoy on wſtal z tyelefne, aby wyecz nevmrzyel! nedayme ſye powolenij k hrzyechu wyecz vmrtwyty, przechazeyme z gednoho dobreho do druheho," az ſye y przeſſtyezijme do kralowſtwa nebeſſkeho! ale wyda ſwaty berpart obyczyey lydffky, ez ſye opyet po tomto hodu lydee w hrzyechy nawraczygij, zaloftie mluwij, zdaly by ſye nyekdy nyekto vtekl na to, rzka: znamenayme ſnaznv myílij, czot nam to myenij, ez hod tento witanije nebo wzkrzyeſſenye flowe, a flowe przijeſtije nebo przyefſtyezenije! wzkrzyeffenot geft aneb wzkrzeflo kryftowo tyelo; w teezt 30 ſye]] geft nedoftatky newratylo,I1 ale wzkrzefſlo w pewnoîty gyz oflaweney, 185a 25 P. L. XXXVIII. col. 1364 H.] P. L.CLXXXIII. col. 281.] 18, 28 a d. ° kon. ř. 7odd. s ſultyeſlenijm. b, b, h, ch protaž, 1° awutyeſſenyeyſlij. 22. wiecze. 26. zaloftnie. 29. wzkrzieflo. — 30. wzkrzeflo. — 33. wraczenie 15 nn.: Z Augustinových Sermones ad populum, classis III. de sanctis, a to z řeči 297., z kap. 8: .... Ergo, charissimi, festum sanctorum diem, qui adversus pecca- tum usque ad sanguinem certaverunt, et Domino suo donante atque juvante vicerunt, sic celebremus, ut amemus; sic amemus, ut imitemur, ut imitati ad eorum praemia pervenire mereamur. Srv. i z řeči 325., z kap. 1 (P. L. XXXVIII, col. 1447) tato slova: . .. Hoc enim per istas solemnitates commemorari debet Sanctitas vestra, primum ne arbitremur aliquid nos conferre martyribus, quia eorum dies solemnissimos celebramus .... congaudent autem nobis, non si honoremus eos, sed si imitemur eos. Quanquam et quod honoramus, nobis prodest, non illis. Sed honorare et non imitari, nihil est aliud quam mendaciter adulari.... (H.) 27 nn.: Je to ohlas myšlenek Bernardových z jeho Sermo in die sancto Paschae: 14. In hac quoque tam praecipua sollemnitate quid commendetur nobis, sedula cogitatione pensemus. Nempe resurrectio, transitus et transmigratio. Christus enim, fratres, non recidit hodie, sed resurrexit; non rediit, sed transiit; transmigravit, non remeavit. Denique et ipsum, quod celebramus Pascha, transitus, non reditus interpre- tatur; et Galilaea, ubi videndus nobis promittitur, qui resurrexit, non remeationem sonat, sed transmigrationem.. [Credo jam aliquorum ingenia praevolant, et quorsum haec velint tendere, suspicantur. Dicimus tamen breviter: pracsertim ne devotionem vestram in tanta solemnitate sermonis videatur prolixitas onerare.] Si post con-
Strana 350
350 ne abyl2 opyet bylo w nedoſtatczyech nafſeho hubenſtwa; ale przyeffloy to wife, w chwalu wyecznu przyefſtyezeno, protot hod tento neflowe wra- czenije za fſye, ale wzkrzyefſenije, przijeſtije, y to flowe galylea, toczyfí przyefſtyezenije, kdez ſye chcze ſwym wydyety daty, ale czov tyem rzeeczy, geſto hod tento zbawugij toho gmene, by przijeſtye ſluvl gym 35 ſprawedlywye a wzkrzyefſenye a przyefſtyezenye, ale vczynije ſobye z nyeho opyet k hrzyechom a k ſwyetſkyml3 lijboſtem nawraczenije! kawíſe ſye hrzyechow w tyto dny poſtnije, vtrpenye gmyewſſe ſ kryſtem a wſtawfſe í kryſtê,6 y nechtye' mnozij przyegijty ſwyetíſkeho vtyefſenije, chtye ſye opyet kochaty w ſwyetſkych rozkofíech a w tyeleſnych.“ w tom, gehoz 40 zyeleechu, opyet konecz ſwey vtyeffe vlozywfſe nechtye sye przyestyezyty z ſwateho vtrpenye w' ſwatu vtyechu; z wſtanije [z]15 fmrti opyet ſye wimrt nawraczygy, a tak tento hod ſlawny zbawugij gmene toho16 ſprawedly- weho. a ftrach7 mye, ftrach mye, bychom gen z kakehos obyczege nebyli na ſye przygely poſtnije pokory a vtrpenije, ale ne, bychoml8 z frdcze 45 vmrzyely ſwyetu, ne, abychoml5 trpyely ſ kryſtem protoz ſye tak brzo zapomyname a nemame frdeczne vtyechy duchownije ſwate. bychom byli prawye ſwyetu vmrzyely ſ kryſtě,6 prawye bychom i nym wzkrzyeffeny (Řím. 6, a. byli.* bychom z plneho vmyíla i nym myle byli trpyeli, take bychom í nym kralowaly. bychom byli wyernye z ſrdcze vſtawneho pykaly ſweho 50 11 k, ! protaž. 11 neaby. 13 akfwyetíkym. 14 awtyeleſnych. 15 doplňuji podle smyslu. 16 h protaž. 17 odd. 18 nebychom. 19 neabychom. 20 ob meffkanije. ale wzkrziefſenie. — 37. kagicze fie. — 43. gmena. — 44. zyakehos. — 52. duchownij. summationem crucis in nostram hanc mortalitatem et vitae praesentis acrumnas Christus Dominus revixisset, ego eum, fratres, non transiisse dicerem, sed rediisse ; non transmigrasse in sublimius aliquid, sed ad statum remeasse priorem. [Nunc autem quia transiit in novitatem vitae, nos quoque invitat ad transitum, vocat in Galilaeam. Propterea siquidem quod mortuus est peccato, mortuus est semel; quia quod jam vivit, vivit non carni, sed Deo.] 15. Quid nos dicimus, qui sacram Domini resurrectionem Paschae privamus nomine, ut sit nobis in reditum magis quam in transitum? Luximus his diebus, com- punctioni et orationi, gravitati et abstinentiae dediti, caeterorum negligentias tem- porum sacro hoc quadragenario redimere et diluere cupientes. Communicamus passionibus Christi, complantati ei denuo sumus per baptismum quemdam lacry- marum, poenitentiae, confessionis.... 16. Sic amatores saeculi, inimici crucis Christi, cujus in vanum accepto nomine dicuntur Christiani, toto hoc tempore quadragesimali ad instantes inhiant dies Resur- rectionis, heu! ut liberius indulgeant voluptati.... Proh dolor! peccandi tempus, terminus recidendi facta est resurrectio Salvatoris! Ex hoc nempe comessationes et ebrietates redeunt, cubilia et impudicitiae repetuntur et laxantur concupiscentiis frena: quasi vero ad hoc surrexerit Christus, et non magis propter justificationen nostram. Sic honoratis, miseri, Christum, quem suscepistis? Venturo parastis hos pitium, confitentes peccata cum gemitu, castigantes corpora, eleemosynas im pendentes .... 17. Nune autem ex sola consuetudine temporis ci jimulatione quadam humi liatio illa processit, quam non sequitur exsultatio spiritualis.
350 ne abyl2 opyet bylo w nedoſtatczyech nafſeho hubenſtwa; ale przyeffloy to wife, w chwalu wyecznu przyefſtyezeno, protot hod tento neflowe wra- czenije za fſye, ale wzkrzyefſenije, przijeſtije, y to flowe galylea, toczyfí przyefſtyezenije, kdez ſye chcze ſwym wydyety daty, ale czov tyem rzeeczy, geſto hod tento zbawugij toho gmene, by przijeſtye ſluvl gym 35 ſprawedlywye a wzkrzyefſenye a przyefſtyezenye, ale vczynije ſobye z nyeho opyet k hrzyechom a k ſwyetſkyml3 lijboſtem nawraczenije! kawíſe ſye hrzyechow w tyto dny poſtnije, vtrpenye gmyewſſe ſ kryſtem a wſtawfſe í kryſtê,6 y nechtye' mnozij przyegijty ſwyetíſkeho vtyefſenije, chtye ſye opyet kochaty w ſwyetſkych rozkofíech a w tyeleſnych.“ w tom, gehoz 40 zyeleechu, opyet konecz ſwey vtyeffe vlozywfſe nechtye sye przyestyezyty z ſwateho vtrpenye w' ſwatu vtyechu; z wſtanije [z]15 fmrti opyet ſye wimrt nawraczygy, a tak tento hod ſlawny zbawugij gmene toho16 ſprawedly- weho. a ftrach7 mye, ftrach mye, bychom gen z kakehos obyczege nebyli na ſye przygely poſtnije pokory a vtrpenije, ale ne, bychoml8 z frdcze 45 vmrzyely ſwyetu, ne, abychoml5 trpyely ſ kryſtem protoz ſye tak brzo zapomyname a nemame frdeczne vtyechy duchownije ſwate. bychom byli prawye ſwyetu vmrzyely ſ kryſtě,6 prawye bychom i nym wzkrzyeffeny (Řím. 6, a. byli.* bychom z plneho vmyíla i nym myle byli trpyeli, take bychom í nym kralowaly. bychom byli wyernye z ſrdcze vſtawneho pykaly ſweho 50 11 k, ! protaž. 11 neaby. 13 akfwyetíkym. 14 awtyeleſnych. 15 doplňuji podle smyslu. 16 h protaž. 17 odd. 18 nebychom. 19 neabychom. 20 ob meffkanije. ale wzkrziefſenie. — 37. kagicze fie. — 43. gmena. — 44. zyakehos. — 52. duchownij. summationem crucis in nostram hanc mortalitatem et vitae praesentis acrumnas Christus Dominus revixisset, ego eum, fratres, non transiisse dicerem, sed rediisse ; non transmigrasse in sublimius aliquid, sed ad statum remeasse priorem. [Nunc autem quia transiit in novitatem vitae, nos quoque invitat ad transitum, vocat in Galilaeam. Propterea siquidem quod mortuus est peccato, mortuus est semel; quia quod jam vivit, vivit non carni, sed Deo.] 15. Quid nos dicimus, qui sacram Domini resurrectionem Paschae privamus nomine, ut sit nobis in reditum magis quam in transitum? Luximus his diebus, com- punctioni et orationi, gravitati et abstinentiae dediti, caeterorum negligentias tem- porum sacro hoc quadragenario redimere et diluere cupientes. Communicamus passionibus Christi, complantati ei denuo sumus per baptismum quemdam lacry- marum, poenitentiae, confessionis.... 16. Sic amatores saeculi, inimici crucis Christi, cujus in vanum accepto nomine dicuntur Christiani, toto hoc tempore quadragesimali ad instantes inhiant dies Resur- rectionis, heu! ut liberius indulgeant voluptati.... Proh dolor! peccandi tempus, terminus recidendi facta est resurrectio Salvatoris! Ex hoc nempe comessationes et ebrietates redeunt, cubilia et impudicitiae repetuntur et laxantur concupiscentiis frena: quasi vero ad hoc surrexerit Christus, et non magis propter justificationen nostram. Sic honoratis, miseri, Christum, quem suscepistis? Venturo parastis hos pitium, confitentes peccata cum gemitu, castigantes corpora, eleemosynas im pendentes .... 17. Nune autem ex sola consuetudine temporis ci jimulatione quadam humi liatio illa processit, quam non sequitur exsultatio spiritualis.
Strana 351
351 vmrtwenije hrzyechem a ſweho mnoheho obmeſſkanije 2°, gyz bychom gmyely duchowne ſwate vtyeffenye a k temuzal bychom ſye nenawratyly. rzekl by nas kazdy: vmyl ſem ſwe nohy, kakz my ge geſt zprznyty opyet? kdyz ſem byl przed oblyczyegem bozijm hrzyechem vmrzyel, kakz my 55 geft Ize opyet w hrzyeffe zywu byty? o, ſwyeta tohoto mylownyczy, geffto gen gmenem krzyeftyenee gîte, geffto naypoflee zahynete f tyemto swyetem, acz geho prwe neoftanete, I to-li geft walſe przyef tento puoft wzdycha- 185" nije bylo k hodu tomuto, aby ſye w ſwu tyelefnu a ſwyetíku vtyechu na- wratyly? to-lyg waſſe ſrdeczna radoſt tyelefnij ſkutczy w utyefſe22 tyela 60 neporzadney? ee, pomnyete, gefftoy rzekl kryftus: byeda wam, gefito zde gmate ſwa vtyeſſenije; neb lkaty budete a plakaty.* zyel my, ez ſem zaloſtnv rzeczij zamraczyl vtyefſenije hodu tohoto! ale nemohl ſem trpyety tee krzywdy, geſto ſye dyege tomuto hodu. yako by w nyem kryſt96 wital k takowym wyeczem, geſſto gſu prawemu przye- 65 kazny vtyeffenij duchownyemu, an wítal k ſwatemu vtyeflenij, abychom przyeíly tyto nyzíije wyeczy a przyeftyezyly ſye k pewnyeyfyemu, duchownyemu vtyeffenij, kdez bychom naylepſſije nalezli a plne ſwe dobre w plney blaznoſty, w nijz y gednoho nenye nedoſtatka. neb by nebyla plnaa blaznoít, kdyby2 czeho ſye nedoſtawalo, gehoz by zadati bylo, protoz 7o w utyeflenij hodu tohoto, geſto gey tyto dny wſſeczky pamatuge,“ yakoy kryſtus gyz przyeffel ſwyet tento a przyefſtyezyl ſye w ſwu wyecznu chwalu,* kdez ſye nam chcze wydyety daty, obratme25 rziecz, kak bychom (Jan 24, 26.] hod welykonocznij hod przyefîtije vczynyly ſprawedlywye, k nyemuz nas ponuka pijímo, gymz gſem rziecz poczal, rzka: vczyn hod welykonocznij 75 anebo przyefſtije panv bohu, genz tye geft tohoto myeffyecze z egypta wywedl!26* 5 Mojž. 16, 1. pyetkrat, ale na cztyrzech myeſtech czynyl geft tento hod przyefftije lyd zydowffky zwlafftye znamenytye a flowutnye: nayprw w egyptye, kdyz gſu ſye hnvly z egypta;* druhe po roczie gyz pod horuv ſynay, 12 Mojž. 12, 3-1.] 80 kdyz fu w pufft weffly;* trzetye yordan przyeffedîfe, poczenfſe owocze j4 Mojž. 9, 4n.] tee ſlybene zemye pozywaty;* cztwrte gyz drzyecz zemy ſlybenu. a tu, (Joz. 5, 10.] acz geft mnohokrat? ten hod slawen, wſak znamenytye o dwem sye wzmye- nyge pijímo: gednv za krale yozyafſe; o tom ſtogij pſano, ez od toho czaſu, Luk. 6, 25. 21 aktemuz. 22 wutyjefle. 23 kdy by. A wutyeffe nij. 25 O bratme. 26 malé červ. znaménko. 27 mnoho krat. 28 k protaž. 22 červ. podtrž. 30 tak rkp., srv. — 53. rzekl by kazdy nas. — 68. wplnce blaženoſti. — 69. blaznoft. — 80. poczewfſe. 18. .... Vos ergo, charissimi, si consurrexistis cum Christo, quae sursum sunt, quaerite....(Coloss. III, 1—2), ut quemadmodum Christus resurrexit a mortuis per gloriam Patris, ita et vos in novitate vitae ambuletis (Rom. VI, 4) ; ut a saeculari laetitia et consolatione mundi.... ad devotionem sanctam et spiritualem vos transire gaudeatis exsultationem [ipso praestante, qui transivit ex hoc mundo ad Patrem et nos quoque trahere post se et in Galilaeam vocare dignatur, ut semetipsum nobis ostendat, qui est super omnia Deus benedictus in saccula. Amen]. Ohlas slov Ber nardových (z čís. 16) ještě níže na str. 353 ř. 141.
351 vmrtwenije hrzyechem a ſweho mnoheho obmeſſkanije 2°, gyz bychom gmyely duchowne ſwate vtyeffenye a k temuzal bychom ſye nenawratyly. rzekl by nas kazdy: vmyl ſem ſwe nohy, kakz my ge geſt zprznyty opyet? kdyz ſem byl przed oblyczyegem bozijm hrzyechem vmrzyel, kakz my 55 geft Ize opyet w hrzyeffe zywu byty? o, ſwyeta tohoto mylownyczy, geffto gen gmenem krzyeftyenee gîte, geffto naypoflee zahynete f tyemto swyetem, acz geho prwe neoftanete, I to-li geft walſe przyef tento puoft wzdycha- 185" nije bylo k hodu tomuto, aby ſye w ſwu tyelefnu a ſwyetíku vtyechu na- wratyly? to-lyg waſſe ſrdeczna radoſt tyelefnij ſkutczy w utyefſe22 tyela 60 neporzadney? ee, pomnyete, gefftoy rzekl kryftus: byeda wam, gefito zde gmate ſwa vtyeſſenije; neb lkaty budete a plakaty.* zyel my, ez ſem zaloſtnv rzeczij zamraczyl vtyefſenije hodu tohoto! ale nemohl ſem trpyety tee krzywdy, geſto ſye dyege tomuto hodu. yako by w nyem kryſt96 wital k takowym wyeczem, geſſto gſu prawemu przye- 65 kazny vtyeffenij duchownyemu, an wítal k ſwatemu vtyeflenij, abychom przyeíly tyto nyzíije wyeczy a przyeftyezyly ſye k pewnyeyfyemu, duchownyemu vtyeffenij, kdez bychom naylepſſije nalezli a plne ſwe dobre w plney blaznoſty, w nijz y gednoho nenye nedoſtatka. neb by nebyla plnaa blaznoít, kdyby2 czeho ſye nedoſtawalo, gehoz by zadati bylo, protoz 7o w utyeflenij hodu tohoto, geſto gey tyto dny wſſeczky pamatuge,“ yakoy kryſtus gyz przyeffel ſwyet tento a przyefſtyezyl ſye w ſwu wyecznu chwalu,* kdez ſye nam chcze wydyety daty, obratme25 rziecz, kak bychom (Jan 24, 26.] hod welykonocznij hod przyefîtije vczynyly ſprawedlywye, k nyemuz nas ponuka pijímo, gymz gſem rziecz poczal, rzka: vczyn hod welykonocznij 75 anebo przyefſtije panv bohu, genz tye geft tohoto myeffyecze z egypta wywedl!26* 5 Mojž. 16, 1. pyetkrat, ale na cztyrzech myeſtech czynyl geft tento hod przyefftije lyd zydowffky zwlafftye znamenytye a flowutnye: nayprw w egyptye, kdyz gſu ſye hnvly z egypta;* druhe po roczie gyz pod horuv ſynay, 12 Mojž. 12, 3-1.] 80 kdyz fu w pufft weffly;* trzetye yordan przyeffedîfe, poczenfſe owocze j4 Mojž. 9, 4n.] tee ſlybene zemye pozywaty;* cztwrte gyz drzyecz zemy ſlybenu. a tu, (Joz. 5, 10.] acz geft mnohokrat? ten hod slawen, wſak znamenytye o dwem sye wzmye- nyge pijímo: gednv za krale yozyafſe; o tom ſtogij pſano, ez od toho czaſu, Luk. 6, 25. 21 aktemuz. 22 wutyjefle. 23 kdy by. A wutyeffe nij. 25 O bratme. 26 malé červ. znaménko. 27 mnoho krat. 28 k protaž. 22 červ. podtrž. 30 tak rkp., srv. — 53. rzekl by kazdy nas. — 68. wplnce blaženoſti. — 69. blaznoft. — 80. poczewfſe. 18. .... Vos ergo, charissimi, si consurrexistis cum Christo, quae sursum sunt, quaerite....(Coloss. III, 1—2), ut quemadmodum Christus resurrexit a mortuis per gloriam Patris, ita et vos in novitate vitae ambuletis (Rom. VI, 4) ; ut a saeculari laetitia et consolatione mundi.... ad devotionem sanctam et spiritualem vos transire gaudeatis exsultationem [ipso praestante, qui transivit ex hoc mundo ad Patrem et nos quoque trahere post se et in Galilaeam vocare dignatur, ut semetipsum nobis ostendat, qui est super omnia Deus benedictus in saccula. Amen]. Ohlas slov Ber nardových (z čís. 16) ještě níže na str. 353 ř. 141.
Strana 352
352 yakz ſvvdcze wladly zydowíku zemy, nevczynyen geft ten hod tak ſlaw- nye.* a druhe, Il gefftoy opyet potom, kdyz2 ezdras2“ wladl, byl ten hod 85 vczynyen ſlawnye, o nyemz dije pijímo: tak ſlawny hod przyefítije nebyl geft ode dnij ffalomvnowych.* czoz chczem z tohoto wzyety k nafſemu navczenij, zey tak znamenytye pyetkrat slawen hod tento, gedyne aby- chô“ my take patero przyefítije bohu ke czty w ſlawnem duchownem weffelij vczynyli? protoz o kazdem zwlafîtye znamenayte!26 prwe przyefítije ſlawyl lyd zydowfíky kazanym bozijm, kdyz myel wygyty z egypta. a czot ſye zda, by z egypta nebyl wyffel, kdy by byl przyffel do ſwatel7 zemye? protoz ktoz chcze przygyty w flybenv zemy kralowſtwye nebeſſkeho, wygdy ſwu myfly, ſwu zadoſty z tohoto ſwyeta, przegdy mygege wfſe lybe wyeczy tohoto ſwyeta, w nychzt nenye plne 95 blaznoſty, nekochay ſye — yako w egyptye w‘ czybuli, w poru, w dy- nijech, w hrnczijch maffa* — w ſwyetfſkey fladkofty, gefftoy f horzkofty ſmyefſena a ſlzyl7 vczynij dobremu ſwyedomij] naypoſledy, yako czybule oczyma, a ſmrad zoſtawij! nekochay ſye w tom, czoy z zemye, yako w dy- nyech ; we wffemt geft w tom newonnaa fladkoft a6 kakas wnytrz neczyf- 100 tota! netuz po tyeleſnych wyeczech, gefitot wruv yako hrnczy i maſſem we mnohey peeczy! ktoz chcze proſpyefînye k nebeſſom gijti, przyeygdy30 wſſeczky ſwyetfſke wyeczy, gen czoz pijlnv z nych potrzyebu wezmy, ale w gych lijbofty kochanije ſweho nevkladay! chczeff-ly" ſye meſſkaty pro ty wyeczy, czaſt myne bez vzytka a wifet zhyne, a ty naypoſlee oftanes 105 w tuze, ale ktoz przyegde mijgege wyeczy ſwyetfſke, newelna k nym, y zde2 gefîtye poczne boha k vtyeffenij nalezaty, ano ſye czte w knyhach kantyk:2 kdyz chot, toczyfí nabozna duíe, hledala myleho ſweho ſtwo- rzytele w3 ftworzenych wyeczech, nemohla nalezty geho. ale dije: kdyz przyegijdech31 dale, toczyff wífeczky ftworzene wyeczy, nalezech, gehoz Pis. Šal. 3. 4. myluge ma duſfe.* protoz dije ſwaty rzehorz:2 wſſeczko ſtworzenije myſl 186° czlowyeczije przyegdy I| a gen w ſwyetlo ſweho ſtworzytele oczy ſwogy vprzy, a tu zakuffij, czoy fladkoft wrchnije nebelíkych wyeczij! k temuz IP.L CLXXXIII, dije ſwaty bernart:2 duffe nemoz byty naplnyena bozije pochotnoſty, col. 319.] donydz geft tyemto rozbroynym zemíkym wyeczem poddana. ale czymz 115 prazdnyeyffy bude tyechto wyeczij, tyem onyech plnyeyffy bude. ale dije mnohy: kto by mohl tak oítaty wíſeho? pijfmot k tomu odpowyeda rzka: dijeff-ly „neſtatczij fijla“, ten, geſtot hledij k frdczy, rozvmyet, a3 gefítot ſnaabdij twe duſfe, nyczet geho neoklama.* a3 zdaly gſu toho takez 186" [4 Král. 23, 21 n. a 2 Par. 35, 1.] [1 Ezdr. 6, 22.) [2 Mojž. 16, 3 a 4 Mоjž. 11, 5.] 90 110 Přísl. 24, 12. níže ř. 112. 31 na poč. druhého řádku naps. po druhé: Chozeflly. 2 odd. 33 kon. — 89. duchowniem. 91. prwnij. — 93. wzaflibenu. 96. blahoflawenstwije. — 102. kto. — 107. poczna. — 110. prziegijdech. — 115. donizd. — 119. niczt. — 137. mno- 114 nn.: Z řeči V. In Ascensione Domini, num. 8: Praeoccupatum nempe saecularibus desideriis animum delectatio sancta declinat; nec misceri poterunt vera vanis, acterna caducis, spiritualia corporalibus, summa imis, ut pariter sapias, quae sursum sunt, et quae super terram.
352 yakz ſvvdcze wladly zydowíku zemy, nevczynyen geft ten hod tak ſlaw- nye.* a druhe, Il gefftoy opyet potom, kdyz2 ezdras2“ wladl, byl ten hod 85 vczynyen ſlawnye, o nyemz dije pijímo: tak ſlawny hod przyefítije nebyl geft ode dnij ffalomvnowych.* czoz chczem z tohoto wzyety k nafſemu navczenij, zey tak znamenytye pyetkrat slawen hod tento, gedyne aby- chô“ my take patero przyefítije bohu ke czty w ſlawnem duchownem weffelij vczynyli? protoz o kazdem zwlafîtye znamenayte!26 prwe przyefítije ſlawyl lyd zydowfíky kazanym bozijm, kdyz myel wygyty z egypta. a czot ſye zda, by z egypta nebyl wyffel, kdy by byl przyffel do ſwatel7 zemye? protoz ktoz chcze przygyty w flybenv zemy kralowſtwye nebeſſkeho, wygdy ſwu myfly, ſwu zadoſty z tohoto ſwyeta, przegdy mygege wfſe lybe wyeczy tohoto ſwyeta, w nychzt nenye plne 95 blaznoſty, nekochay ſye — yako w egyptye w‘ czybuli, w poru, w dy- nijech, w hrnczijch maffa* — w ſwyetfſkey fladkofty, gefftoy f horzkofty ſmyefſena a ſlzyl7 vczynij dobremu ſwyedomij] naypoſledy, yako czybule oczyma, a ſmrad zoſtawij! nekochay ſye w tom, czoy z zemye, yako w dy- nyech ; we wffemt geft w tom newonnaa fladkoft a6 kakas wnytrz neczyf- 100 tota! netuz po tyeleſnych wyeczech, gefitot wruv yako hrnczy i maſſem we mnohey peeczy! ktoz chcze proſpyefînye k nebeſſom gijti, przyeygdy30 wſſeczky ſwyetfſke wyeczy, gen czoz pijlnv z nych potrzyebu wezmy, ale w gych lijbofty kochanije ſweho nevkladay! chczeff-ly" ſye meſſkaty pro ty wyeczy, czaſt myne bez vzytka a wifet zhyne, a ty naypoſlee oftanes 105 w tuze, ale ktoz przyegde mijgege wyeczy ſwyetfſke, newelna k nym, y zde2 gefîtye poczne boha k vtyeffenij nalezaty, ano ſye czte w knyhach kantyk:2 kdyz chot, toczyfí nabozna duíe, hledala myleho ſweho ſtwo- rzytele w3 ftworzenych wyeczech, nemohla nalezty geho. ale dije: kdyz przyegijdech31 dale, toczyff wífeczky ftworzene wyeczy, nalezech, gehoz Pis. Šal. 3. 4. myluge ma duſfe.* protoz dije ſwaty rzehorz:2 wſſeczko ſtworzenije myſl 186° czlowyeczije przyegdy I| a gen w ſwyetlo ſweho ſtworzytele oczy ſwogy vprzy, a tu zakuffij, czoy fladkoft wrchnije nebelíkych wyeczij! k temuz IP.L CLXXXIII, dije ſwaty bernart:2 duffe nemoz byty naplnyena bozije pochotnoſty, col. 319.] donydz geft tyemto rozbroynym zemíkym wyeczem poddana. ale czymz 115 prazdnyeyffy bude tyechto wyeczij, tyem onyech plnyeyffy bude. ale dije mnohy: kto by mohl tak oítaty wíſeho? pijfmot k tomu odpowyeda rzka: dijeff-ly „neſtatczij fijla“, ten, geſtot hledij k frdczy, rozvmyet, a3 gefítot ſnaabdij twe duſfe, nyczet geho neoklama.* a3 zdaly gſu toho takez 186" [4 Král. 23, 21 n. a 2 Par. 35, 1.] [1 Ezdr. 6, 22.) [2 Mojž. 16, 3 a 4 Mоjž. 11, 5.] 90 110 Přísl. 24, 12. níže ř. 112. 31 na poč. druhého řádku naps. po druhé: Chozeflly. 2 odd. 33 kon. — 89. duchowniem. 91. prwnij. — 93. wzaflibenu. 96. blahoflawenstwije. — 102. kto. — 107. poczna. — 110. prziegijdech. — 115. donizd. — 119. niczt. — 137. mno- 114 nn.: Z řeči V. In Ascensione Domini, num. 8: Praeoccupatum nempe saecularibus desideriis animum delectatio sancta declinat; nec misceri poterunt vera vanis, acterna caducis, spiritualia corporalibus, summa imis, ut pariter sapias, quae sursum sunt, et quae super terram.
Strana 353
353 120 lyde neczynyly, yako my gime? ay, ſwaty pawel? dije o ſobye: wiſeho gſem netbal a wazyl ſem wiſe yako layno, abych kriſta zyſkal ſobye.* wyz, kakt Filip. 3, 8. geft ten netolyk ſnadnye, ale ſpyeffnye wiſe mynvl, wiſe ſmrdute wyeczy wrownawage! neb czoz komu ſmrdij, to rad czlowyek ſpyefinye myne. slyfí y ſwateho auguítyna,29 kakt geft w flawnem wytyezítwij przyefſel 12 wifeczko, kdyz, at krat-�cze rzku, wiſeho ſtworzenye tazal o bohu, we wiſem chtye poznaty boha, a wiſe gemu odpowyedalo: negimet boh twoy ; nad ny hleday, ont nas geft vczynyl! geho tazanije byloy pijlne wſſeho znamenanije, a odpowyed ſtworzenye poſtawa geho, a pak dije: y przye- ffel ſem to wife, geftoy nebylo buoh moy. tot geft mudroft, ktoz hledagy 130 boha, aby to przyefíly brzo a mynvly, w nyemz nemohu nalezty geho a drzyety, ktoz by to czynyl, nalezl by ſkoro. wygdyemzy my ziwyetíſke zadoſty a“ vczynme ſlawny hod przyefſtije panv bohu ſwemu; neb gehoy to mocz, geho myloſt, geho dar, gime-ly z egypta, z temnoſty tohoto ſwyeta, wywedeny!35 druhy hod przyefítije ſlawyl geft lyd zydowfíky na puffty pod horu fynay, to nam vkazuge, ez hodne geſt yako na puvît przyegijty w duchow- nij zywot mnohemu, puſtyecz od rozbroynych2 a nevzytecznych praczij tohoto ſwyeta, neb tolyk geft przyewad w ſwyetffkych wyeczech, ez 1873 bytyg itatecznemu, ktoze wygde odtud bez vraza imrtedlneho. ktoz ſye 140 ſmoly dotyka, zprznyt ſye od nye. pijſmot to ſwyedczij,* a zey tak, wy- dijme, y dije k tomu ſwaty bernhart:37 welmy geft nefnadne a naywyecze3s gyz dnij tyechto, w nychz ſye geft zloft rozmohla przyelyf, wytrzyeczy ſye yam ohyzdnych hrzyechow, protoz yakoz geſt prweho hnvtije potrzyeba od ſwyeta, tak geft potrzebije druheho, aby gyz yako na pufíty íſel czlo- 145 wyek vprzyemym duchowenítwym k ftawu ſye obratye duchownyemu. neb yakoz lyd zydowíky ffel oklykem wokol na puſíty a dluho nedolíel flybene zemye, zey rozlycznye boha hnyewal, a mnozij zhynuly rozlycznye a nedoſíly, yamz myenyly: takez mnozij wegducz w duchowny ftaw okly- kem poydu nevprzyemym duchowenſtwym, gen z poftawy rucha duchow- 15 nyeho, z fſkaplerze neb z kukly neb z kordy nadyegijcz ſye twey ſwatoſty, ano wife swyet, kdez hrdoft, lakomftwo, tyelefna zadoft w mylostech, 135 P. L. XXXII, col. 783.] Jesus Sirach 13, P. L. CLXXXIII, col. 281.]; v. vý- še str. 349. ř. “ przy gijdech (e nadeps. původním písařem). 35 červ. znam. odstavce. 36 b, k protaž. 37 červ. podtrž. 33 odd. 3 kon. ř. 40 ch, ch, l, d, ch protaž. hem. — 141. bernart. — 143. nam ohyzdnych hrziechow. — 143. prwnieho. — 148. kamz. — 148. mnozij ſwe ducz. — 159. duchownij. — 161. vprziemie. — 163n. 125nn.: Z Konfessí kn. X, kap. 6, odd. 9: Et quid est hoc? Interrogavi terram, et dixit: Non sum; et quaecumque in cadem sunt, idem confessa sunt. Interrogavi mare et abyssos, et reptilia animarum vivarum, et responderunt: Non sumus Deus tuus; quaere super nos. Interrogavi auras flabiles, et inquit universus aer cum incolis suis: Fallitur Anaximenes; non sum Deus. Interrogavi coelum, solem, lunam, stellas: neque nos sumus Deus, quem quaeris, inquiunt. Et dixi omnibus iis, quae circumstant fores carnis meae: Dixistis mihi de Deo meo, quod vos non estis, dicite mihi de illo aliquid. Et exclamaverunt voce magna: Ipse fecit nos (Psal. XCIX, 3). Interro- gatio mea, intentio mea; et responsio eorum, species eorum. 23
353 120 lyde neczynyly, yako my gime? ay, ſwaty pawel? dije o ſobye: wiſeho gſem netbal a wazyl ſem wiſe yako layno, abych kriſta zyſkal ſobye.* wyz, kakt Filip. 3, 8. geft ten netolyk ſnadnye, ale ſpyeffnye wiſe mynvl, wiſe ſmrdute wyeczy wrownawage! neb czoz komu ſmrdij, to rad czlowyek ſpyefinye myne. slyfí y ſwateho auguítyna,29 kakt geft w flawnem wytyezítwij przyefſel 12 wifeczko, kdyz, at krat-�cze rzku, wiſeho ſtworzenye tazal o bohu, we wiſem chtye poznaty boha, a wiſe gemu odpowyedalo: negimet boh twoy ; nad ny hleday, ont nas geft vczynyl! geho tazanije byloy pijlne wſſeho znamenanije, a odpowyed ſtworzenye poſtawa geho, a pak dije: y przye- ffel ſem to wife, geftoy nebylo buoh moy. tot geft mudroft, ktoz hledagy 130 boha, aby to przyefíly brzo a mynvly, w nyemz nemohu nalezty geho a drzyety, ktoz by to czynyl, nalezl by ſkoro. wygdyemzy my ziwyetíſke zadoſty a“ vczynme ſlawny hod przyefſtije panv bohu ſwemu; neb gehoy to mocz, geho myloſt, geho dar, gime-ly z egypta, z temnoſty tohoto ſwyeta, wywedeny!35 druhy hod przyefítije ſlawyl geft lyd zydowfíky na puffty pod horu fynay, to nam vkazuge, ez hodne geſt yako na puvît przyegijty w duchow- nij zywot mnohemu, puſtyecz od rozbroynych2 a nevzytecznych praczij tohoto ſwyeta, neb tolyk geft przyewad w ſwyetffkych wyeczech, ez 1873 bytyg itatecznemu, ktoze wygde odtud bez vraza imrtedlneho. ktoz ſye 140 ſmoly dotyka, zprznyt ſye od nye. pijſmot to ſwyedczij,* a zey tak, wy- dijme, y dije k tomu ſwaty bernhart:37 welmy geft nefnadne a naywyecze3s gyz dnij tyechto, w nychz ſye geft zloft rozmohla przyelyf, wytrzyeczy ſye yam ohyzdnych hrzyechow, protoz yakoz geſt prweho hnvtije potrzyeba od ſwyeta, tak geft potrzebije druheho, aby gyz yako na pufíty íſel czlo- 145 wyek vprzyemym duchowenítwym k ftawu ſye obratye duchownyemu. neb yakoz lyd zydowíky ffel oklykem wokol na puſíty a dluho nedolíel flybene zemye, zey rozlycznye boha hnyewal, a mnozij zhynuly rozlycznye a nedoſíly, yamz myenyly: takez mnozij wegducz w duchowny ftaw okly- kem poydu nevprzyemym duchowenſtwym, gen z poftawy rucha duchow- 15 nyeho, z fſkaplerze neb z kukly neb z kordy nadyegijcz ſye twey ſwatoſty, ano wife swyet, kdez hrdoft, lakomftwo, tyelefna zadoft w mylostech, 135 P. L. XXXII, col. 783.] Jesus Sirach 13, P. L. CLXXXIII, col. 281.]; v. vý- še str. 349. ř. “ przy gijdech (e nadeps. původním písařem). 35 červ. znam. odstavce. 36 b, k protaž. 37 červ. podtrž. 33 odd. 3 kon. ř. 40 ch, ch, l, d, ch protaž. hem. — 141. bernart. — 143. nam ohyzdnych hrziechow. — 143. prwnieho. — 148. kamz. — 148. mnozij ſwe ducz. — 159. duchownij. — 161. vprziemie. — 163n. 125nn.: Z Konfessí kn. X, kap. 6, odd. 9: Et quid est hoc? Interrogavi terram, et dixit: Non sum; et quaecumque in cadem sunt, idem confessa sunt. Interrogavi mare et abyssos, et reptilia animarum vivarum, et responderunt: Non sumus Deus tuus; quaere super nos. Interrogavi auras flabiles, et inquit universus aer cum incolis suis: Fallitur Anaximenes; non sum Deus. Interrogavi coelum, solem, lunam, stellas: neque nos sumus Deus, quem quaeris, inquiunt. Et dixi omnibus iis, quae circumstant fores carnis meae: Dixistis mihi de Deo meo, quod vos non estis, dicite mihi de illo aliquid. Et exclamaverunt voce magna: Ipse fecit nos (Psal. XCIX, 3). Interro- gatio mea, intentio mea; et responsio eorum, species eorum. 23
Strana 354
354 w zawy-fty, w chytroftech vkladnych,40 w ſwarzyech, w rotach protyw39 ſobye, a kdez vprzyemeho nenije duchowenſtwye w pokorze a w ſwatey" myloſty w boze, w przyemey42 ſwornoîty mezy ſebu.3 tyt gſu przyekazy y wi3 tyech, gefito chtye duchownij ſluty, ezt bludije w ſwych stawyech 155 a nepoznagy pochotnoſty a vtyechy, gefítoy w prawem duchowenitwij, tak gducz oklykem, a aczl vílyflije czo od koho o tom, klam ſye gym zdaa. ale ktoz by ſwyet myna przyeffel y w ſtawl5 znamenytye duchownyeyfy, chtyel-ly by rad ſkoro y k trzyetijemu“ przygyty przyefítij, aby duchowne okuffyl pochotnoſty w flybeney zemy, gmyel by puſtie ode wſfyech ſwyet- 160 fſkych wyeczij wprzyemye 2 gijti, ne oklykem€ w duchowenitwij. a tot geft vprzyema czyeſta: nayprwe wyernye zyelety ſwych hrzyechow a pykaty. tu czijeſtu k tomu przijde, ez wezme gym odpufftyenye, z odpufítyenye hrzyechow przijde, ez v wdyecznoſty bude wſſym ſwym ſrdczem chwalyty boha wyda taku myloſt geho, a ez, geſtoy drzyewe nemohl ſye idrzyety 165 od znamenytye zleho nyektereho za kratky czas, to gyz darem bozije myloíty dluhy czas moz bez toho byty, z te wdyecznoſty chwale boha przijde k utyeffenij48 duchownyemu. z toho przijde w nabozenitwij w kakes wnytrznye i bohem nabozenſtwye, a z toho49 w kakes dywne vpokogenye, ez y protywne wyeczy nebudu moczy tak duchowne myíly z toho pokoge 170 rozbrogyty. 0,50 fíczaftny, ktoy k tomu az przyfel! mozt weſele y ma w prawdye toho przyefſtije hod ſlawyty hoſpodynu wyeda, ez ne ſamel 52 gma ſwu moczij toho, ale darem bozije myloîty. trzetij hod przyefîtije ſlawyl geſt lyd yzrahelíky znamenytye yordan przyeffed w opolij v gerycho, na mezech ſlijbene zemye, kdez glu pocziely 175 te zemye owocze pozywaty.* ſkrze to“ procz bych nerozvmyel trze- tijeho opyet prawie duchownijch iwrchowanije, gymz pan hoſpodyn dawa nyekdy zakufyty z vmy ge wytrhna, any gefítye neglu w drzenij kra- lowitwa nebefſkeho, tee nebeſkee pochotnoíty, gymz poſylij gych, aby bez rozpaczy po tô3o ſtaali, by doſyehly plnoſty kralowſtwa53 toho, gymz take 180 vczynij laczynv a protyw teyši az nechutnv wíyczku vtyechu tohoto ſwyeta? tot geft, gefto kryftus rzekl, ez, ktoz pron oftane ktere lybee wyet- ſkee wyeczy, ftokrat wijecze wezme gefîtye w tomto czaſu, yakoz poklada [Marek 10, 29 n. ſwaty marek55 w defatey kapytole,* toczyfí ftokrat lepífije, acz wſak poyde k tomu podobnym rzaadem bez rozpaczy w duchowenſtwij, protoz 185 ktoz głu tak fíczaſtnij, owíſem ſlawte hod panv bohu ſwemu przyefítije toho!56 [Joz. 5, 10.] 1875 41 awfwatey. 4 tak rkp. 43 yw na konci ř. 44 odděleno i tečkou (a.acz). 45 ywítaw. 46 yktrzyetijemu. 4 neoklykem. 4 kutyeffenij. 49 Aztoho. 5 kon. ř. 51 nefam. 52 menší červ. znaménko. 53 d, k protaž. 54 aprotyw tey. 55 červ. podtrž. 56 červ. znam. odstavce. 37 kon. ř. 58 hned za tím červ. nápis Wpaltek atd. tu czeítu ktomu przijgde . ze vwdiečznoſti bude. — 168. a 169. wyakes. — 171. o fítiaftny kto geft. — 175. wo polij vgerycho. — 178nn.: zkuſyti zrozumu ge wytrhna aby dofiehli. — 181. laczyny. — 181. aproti. — 181. wífeczku. — 193. po- faudnem dnij. — 194. wiečzne. — 196. gehoz nam dopomoz hoípodine aměſ-
354 w zawy-fty, w chytroftech vkladnych,40 w ſwarzyech, w rotach protyw39 ſobye, a kdez vprzyemeho nenije duchowenſtwye w pokorze a w ſwatey" myloſty w boze, w przyemey42 ſwornoîty mezy ſebu.3 tyt gſu przyekazy y wi3 tyech, gefito chtye duchownij ſluty, ezt bludije w ſwych stawyech 155 a nepoznagy pochotnoſty a vtyechy, gefítoy w prawem duchowenitwij, tak gducz oklykem, a aczl vílyflije czo od koho o tom, klam ſye gym zdaa. ale ktoz by ſwyet myna przyeffel y w ſtawl5 znamenytye duchownyeyfy, chtyel-ly by rad ſkoro y k trzyetijemu“ przygyty przyefítij, aby duchowne okuffyl pochotnoſty w flybeney zemy, gmyel by puſtie ode wſfyech ſwyet- 160 fſkych wyeczij wprzyemye 2 gijti, ne oklykem€ w duchowenitwij. a tot geft vprzyema czyeſta: nayprwe wyernye zyelety ſwych hrzyechow a pykaty. tu czijeſtu k tomu przijde, ez wezme gym odpufftyenye, z odpufítyenye hrzyechow przijde, ez v wdyecznoſty bude wſſym ſwym ſrdczem chwalyty boha wyda taku myloſt geho, a ez, geſtoy drzyewe nemohl ſye idrzyety 165 od znamenytye zleho nyektereho za kratky czas, to gyz darem bozije myloíty dluhy czas moz bez toho byty, z te wdyecznoſty chwale boha przijde k utyeffenij48 duchownyemu. z toho przijde w nabozenitwij w kakes wnytrznye i bohem nabozenſtwye, a z toho49 w kakes dywne vpokogenye, ez y protywne wyeczy nebudu moczy tak duchowne myíly z toho pokoge 170 rozbrogyty. 0,50 fíczaftny, ktoy k tomu az przyfel! mozt weſele y ma w prawdye toho przyefſtije hod ſlawyty hoſpodynu wyeda, ez ne ſamel 52 gma ſwu moczij toho, ale darem bozije myloîty. trzetij hod przyefîtije ſlawyl geſt lyd yzrahelíky znamenytye yordan przyeffed w opolij v gerycho, na mezech ſlijbene zemye, kdez glu pocziely 175 te zemye owocze pozywaty.* ſkrze to“ procz bych nerozvmyel trze- tijeho opyet prawie duchownijch iwrchowanije, gymz pan hoſpodyn dawa nyekdy zakufyty z vmy ge wytrhna, any gefítye neglu w drzenij kra- lowitwa nebefſkeho, tee nebeſkee pochotnoíty, gymz poſylij gych, aby bez rozpaczy po tô3o ſtaali, by doſyehly plnoſty kralowſtwa53 toho, gymz take 180 vczynij laczynv a protyw teyši az nechutnv wíyczku vtyechu tohoto ſwyeta? tot geft, gefto kryftus rzekl, ez, ktoz pron oftane ktere lybee wyet- ſkee wyeczy, ftokrat wijecze wezme gefîtye w tomto czaſu, yakoz poklada [Marek 10, 29 n. ſwaty marek55 w defatey kapytole,* toczyfí ftokrat lepífije, acz wſak poyde k tomu podobnym rzaadem bez rozpaczy w duchowenſtwij, protoz 185 ktoz głu tak fíczaſtnij, owíſem ſlawte hod panv bohu ſwemu przyefítije toho!56 [Joz. 5, 10.] 1875 41 awfwatey. 4 tak rkp. 43 yw na konci ř. 44 odděleno i tečkou (a.acz). 45 ywítaw. 46 yktrzyetijemu. 4 neoklykem. 4 kutyeffenij. 49 Aztoho. 5 kon. ř. 51 nefam. 52 menší červ. znaménko. 53 d, k protaž. 54 aprotyw tey. 55 červ. podtrž. 56 červ. znam. odstavce. 37 kon. ř. 58 hned za tím červ. nápis Wpaltek atd. tu czeítu ktomu przijgde . ze vwdiečznoſti bude. — 168. a 169. wyakes. — 171. o fítiaftny kto geft. — 175. wo polij vgerycho. — 178nn.: zkuſyti zrozumu ge wytrhna aby dofiehli. — 181. laczyny. — 181. aproti. — 181. wífeczku. — 193. po- faudnem dnij. — 194. wiečzne. — 196. gehoz nam dopomoz hoípodine aměſ-
Strana 355
355 cztwrte a pate rozprawye pijímo, ez lyd bozij znamenytye ſlawyl hod przyefítije hoſpodynv gyz drzyecz kralowſtwo, yakoz ſem to powye- 190 dyel drzewe, ez tu dije pijímo, ez ten hod tak slawnye geft neczynyen drzewe. to dwe przyefſtije a ſlawnoſt hodu toho nad gyne ſlawnoſty zna- menawa : gedno, kdyz dufſe ſwate odſud wygducz wegdu w radoft kra- lowſtwa nebeſſkeho, druhe, kdyz gyz po ſudnem dny wítanvcz z mrtwych y i tyely budu w'" nebeſkem kralowitwu te II wyecznye radoîty pozy- 188a 195 wagycz, odtud negducz nykam dale, tu naleznvcz wſyczku blaznoît, w tom nayílawnyeyffyem wyecz oftanucz hodowanij. gehoz nam.58 w patek po welykonoczy." welykonocznyeho2 tohoto czaſu pamatuge koftel, ez vzrzyewfie pana ſweho mlazílij kryftowi radoſtny byli. a dobrzey podobne wlafſcij radoît gmyety w ſrdczy wzkrzyeffenije ſlawyecz pana ſweho. anyz ten 5 ſwyetij prawie hod wſtanije z mrtwych ſyna bozijeho, any geit ſam wítal czyle z duchownye ſmrty, ktoz duchownye w ſrdczy wzkrzyefſenij ſyna bozyeho ſye neraduge, ale ſtrzyeczy ſye geft, aby to ſwyetlo, geffto w nas geft, tma nebyla, k radoſti, k wefſelij, k utyeffenij duchownyemu przyczynu mame. ee, yakoz dije ſwaty bernhart4 podobnye k tomu, bychom as ab 10 rozvmnyeyíiij nepoddaly ſye hubenſtwu tomu, bychom w tyeleſnvu du- chownye radofty neobratyly a hod tento by wyecze nam nebyl k nawra- czenij w ſwyetſku mar-noſt, nezly przyeſtije z pokanije a z vtrpenye" w utyechu' duchowne radoîty, toho ſwaty pawel4 wyftrzyehage dije: bra- trzijcze, w ſwobodftwije gíte powolany, gen wyzte, by toho ſwoboditwa 15 neobraczyely w* tyelefne zadofty przyczynv.* ale ktoy prawu welyko- Gal.5, 13. nocznij vtyechuv radoften, ſwaty bernhart vkazuge rzka: ktozkoly8 po zamuczenij pokannem nenawratij ſye k tyelefnemu a ſwyetfíkemu vtye- fſenij, ale w kakems bozije myloſty dovffanij° witupij w kakes nowe plne radofty nabozenſtwije w utyeffenijl° ducha ſwateho, ez ne takli bude za- 20 rmyczen wzpomynage drzewnye fwe hrzyechy, yakoz vtyeffenv chut bude gmyety, w pamyety gmage myloft bozije welebnoſty a roznyeczyge P. L. CLXXXIII, col. 282.] 1 červ. 2 W natřiř. 3 kutyellenij. 4 červ. podtrž. 5 kon. ř. 5 azvtrpenye. 7wutyechu. 8 ktoz koly. 3 do na konci ř. 10 wutyeflenij. 11 netak. 12 odd. 13 k, k 1. wpatek po welicze noczy tato rzečz (červ.). — 3. zwlafítnij. — 11. radoft. — 13. duchownij. — 18. wyakems. — 18. wyakes. — 24. yhned. — 24. kdez geft 4n.: V responsoriích doby velikonoční bývá často: Gavisi sunt discipuli viso Domino, alleluja! (Gavisi sunt discipuli, alleluja, alleluja. Viso Domino, alleluja, alleluja). 9n. a 16n.: Z též řeči Bernardovy in die sancto Paschae, z níž jiné úryvky byly otištěny výše k str. 349 ř. 27nn.: 18. [Sed quid ad nos, fratres, de his, qui foris sunt, judicare? nisi quod in eodem non fuisse laqueo plangimus, ab eodem erutos gratulamur, sola misericordia operante, in quo miserabiliter eos detineri fraterna charitate dolemus.] Utinam autem vel nos jam sanctificati et penitus alieni ab hac 23*
355 cztwrte a pate rozprawye pijímo, ez lyd bozij znamenytye ſlawyl hod przyefítije hoſpodynv gyz drzyecz kralowſtwo, yakoz ſem to powye- 190 dyel drzewe, ez tu dije pijímo, ez ten hod tak slawnye geft neczynyen drzewe. to dwe przyefſtije a ſlawnoſt hodu toho nad gyne ſlawnoſty zna- menawa : gedno, kdyz dufſe ſwate odſud wygducz wegdu w radoft kra- lowſtwa nebeſſkeho, druhe, kdyz gyz po ſudnem dny wítanvcz z mrtwych y i tyely budu w'" nebeſkem kralowitwu te II wyecznye radoîty pozy- 188a 195 wagycz, odtud negducz nykam dale, tu naleznvcz wſyczku blaznoît, w tom nayílawnyeyffyem wyecz oftanucz hodowanij. gehoz nam.58 w patek po welykonoczy." welykonocznyeho2 tohoto czaſu pamatuge koftel, ez vzrzyewfie pana ſweho mlazílij kryftowi radoſtny byli. a dobrzey podobne wlafſcij radoît gmyety w ſrdczy wzkrzyeffenije ſlawyecz pana ſweho. anyz ten 5 ſwyetij prawie hod wſtanije z mrtwych ſyna bozijeho, any geit ſam wítal czyle z duchownye ſmrty, ktoz duchownye w ſrdczy wzkrzyefſenij ſyna bozyeho ſye neraduge, ale ſtrzyeczy ſye geft, aby to ſwyetlo, geffto w nas geft, tma nebyla, k radoſti, k wefſelij, k utyeffenij duchownyemu przyczynu mame. ee, yakoz dije ſwaty bernhart4 podobnye k tomu, bychom as ab 10 rozvmnyeyíiij nepoddaly ſye hubenſtwu tomu, bychom w tyeleſnvu du- chownye radofty neobratyly a hod tento by wyecze nam nebyl k nawra- czenij w ſwyetſku mar-noſt, nezly przyeſtije z pokanije a z vtrpenye" w utyechu' duchowne radoîty, toho ſwaty pawel4 wyftrzyehage dije: bra- trzijcze, w ſwobodftwije gíte powolany, gen wyzte, by toho ſwoboditwa 15 neobraczyely w* tyelefne zadofty przyczynv.* ale ktoy prawu welyko- Gal.5, 13. nocznij vtyechuv radoften, ſwaty bernhart vkazuge rzka: ktozkoly8 po zamuczenij pokannem nenawratij ſye k tyelefnemu a ſwyetfíkemu vtye- fſenij, ale w kakems bozije myloſty dovffanij° witupij w kakes nowe plne radofty nabozenſtwije w utyeffenijl° ducha ſwateho, ez ne takli bude za- 20 rmyczen wzpomynage drzewnye fwe hrzyechy, yakoz vtyeffenv chut bude gmyety, w pamyety gmage myloft bozije welebnoſty a roznyeczyge P. L. CLXXXIII, col. 282.] 1 červ. 2 W natřiř. 3 kutyellenij. 4 červ. podtrž. 5 kon. ř. 5 azvtrpenye. 7wutyechu. 8 ktoz koly. 3 do na konci ř. 10 wutyeflenij. 11 netak. 12 odd. 13 k, k 1. wpatek po welicze noczy tato rzečz (červ.). — 3. zwlafítnij. — 11. radoft. — 13. duchownij. — 18. wyakems. — 18. wyakes. — 24. yhned. — 24. kdez geft 4n.: V responsoriích doby velikonoční bývá často: Gavisi sunt discipuli viso Domino, alleluja! (Gavisi sunt discipuli, alleluja, alleluja. Viso Domino, alleluja, alleluja). 9n. a 16n.: Z též řeči Bernardovy in die sancto Paschae, z níž jiné úryvky byly otištěny výše k str. 349 ř. 27nn.: 18. [Sed quid ad nos, fratres, de his, qui foris sunt, judicare? nisi quod in eodem non fuisse laqueo plangimus, ab eodem erutos gratulamur, sola misericordia operante, in quo miserabiliter eos detineri fraterna charitate dolemus.] Utinam autem vel nos jam sanctificati et penitus alieni ab hac 23*
Strana 356
356 ſye k wyecznym wyeczem w zadofty bydla nebefſkeho, tent geft wſtal ſ kryſtem, tent ſlawij hod przyefîtije, tent poſpyechaa do galylee. ale ez ynhed z nijzka neſnadnoy wzhoru tu, kdey naywyfí, protoz potahuge ſwych kryſtus wyſſez wyſſez a onomu12 ſye gynak vkaze a onomu gynak, 25 188b nynije takto a taktol3 potom, yakoz geft to vczynyl y tehdy12 kdyz geft wſtal z mrtwych. neb z gijtra na poczatku dne w zahradnykowey [Jan 20, 14—17. poſtawye vkazal ſye;* potom we dne przed5 weczerem vkazal ſye yako (Luk. 24, 13-33. putnyk;* a pak k ſkonanij dne vkazal ſye w ſwey poſtawye, tak ez poznaly ſt. 24, 3e—43.1 gey mlazíſij geho.* a o tom geſt rzeczeno, ez radoſtny byli mlazífij vzrzyewfſe 30 pana, y chtyel bych tuto rzyeczi podrzyety, kak by ſye k kteremu vka- zanij kryftowu ſluffalo gmyety; neb yakoz tehdy tyelefnye, tak ſye wzdy duchownye geftye ſwym wzwolenym vkazuge. ktoz poczynagij zywot ſwaty, tyem ſye vkaze zahradnykem; ktoz gdul4 proſpyewagijcz [w du- chowenſtwij],15 tyem putnykem ; a ktoz tahnv k dokonanemu ſwrchowanij, 35 tyem w ſwey tey poſtawye, w nijz geho mohu poznaty a5 radoft gmyety. at o prwem rzku nyeczo nayprw.16 nayprw na poczatku dne vkazal ſye kriſtus ſwatey marzij magda- lenye w zahradnykowey poſtawye to dawage rozvmyety, ez, ktoz chcze poczyety dobry zywot, ma ſwe ſwyedo-mye klydyty yako zahradu a 40 zadaty, aby kryftusí tu raczyl byty zahradnykem, bez5 nyehoz nycz nemozem vczynyty; a ze take neprzyfílo by nam to k uodplatye,17 acz by czo w naſî vczynyl bez naſí, mame ſweho ſrdcze zahradu ſ pomoczij geho take klydyty.18 y mame tomu rozumyety, ez czoz geft potrzyebije k tye- lefney zahradye, aby tyelefnye bylo vczynyeno, tehoz geft trzyeba, du- 45 chownye tomu rozvmyegijcz, w duchownij zahradye vczynyty. y czynije pateru wyecz znamenytu w ſwych zahradach zahradnyczy. nayprw krczowije a ſkodne korzenije wykopagij, wytrhagij a zrownagij, gſu-ly pahrobczy nebo yamy tu, kdez chtye zahradu vdyelaty, druhe to, czoz wykopagij, ohnyem ſezhu, aby ſye opyet nevgyalo a korzenije w zemy 50 wyhorzalo. trzetije orzij zahradu a19 klydije. cztwrte femeny gy dobrymy fyegij . pate ohradu czynije okolo zahrad.20 teez my duchownye mame 189a vczynyty . poczynagijcz dobry zywot mame wîſe bylee, II parzezije, protaž. 1 rkp.: gednv. 15 v rkp. chybí. 16 menší červ. znam. 17 kuodplatye. 18 rkp.: vklydyty, ale v nadtečk, i podtečkováno a červ. přetrž. 19 kon. ř. 20 odd. naywyſsl. — 25. wyffe awyfſez. — 34. gednu proſpiewagicz tiem pautnijkem. — 36. wſwe geft tee. — 37. oprwniem nictczo. — 44. take ykliditi. — 50. ohniem ſpali. misera et sacrilega consuetudine inveniamur, nec quidquam in nobis pereat [899] aut minuatur de exercitio spirituali sacrae resurrectionis adventu, sed transire magis et excrescere studeamus! Quicunque enim post lamenta poenitentiae non ad carnales redit consolationes, sed in fiduciam divinae miserationis excedit, ingreditur novam quamdam devotionem et gaudium in Spiritu sancto; nec tam compungitur praeteritorum recorda- tione peccatorum, quam delectatur memoria et inflammatur aeternorum desiderio praemiorum: is plane est, [qui] cum Christo resurgit, qui Pascha celebrat, qui jestinat in Galilaeam. Vos ergo etc.
356 ſye k wyecznym wyeczem w zadofty bydla nebefſkeho, tent geft wſtal ſ kryſtem, tent ſlawij hod przyefîtije, tent poſpyechaa do galylee. ale ez ynhed z nijzka neſnadnoy wzhoru tu, kdey naywyfí, protoz potahuge ſwych kryſtus wyſſez wyſſez a onomu12 ſye gynak vkaze a onomu gynak, 25 188b nynije takto a taktol3 potom, yakoz geft to vczynyl y tehdy12 kdyz geft wſtal z mrtwych. neb z gijtra na poczatku dne w zahradnykowey [Jan 20, 14—17. poſtawye vkazal ſye;* potom we dne przed5 weczerem vkazal ſye yako (Luk. 24, 13-33. putnyk;* a pak k ſkonanij dne vkazal ſye w ſwey poſtawye, tak ez poznaly ſt. 24, 3e—43.1 gey mlazíſij geho.* a o tom geſt rzeczeno, ez radoſtny byli mlazífij vzrzyewfſe 30 pana, y chtyel bych tuto rzyeczi podrzyety, kak by ſye k kteremu vka- zanij kryftowu ſluffalo gmyety; neb yakoz tehdy tyelefnye, tak ſye wzdy duchownye geftye ſwym wzwolenym vkazuge. ktoz poczynagij zywot ſwaty, tyem ſye vkaze zahradnykem; ktoz gdul4 proſpyewagijcz [w du- chowenſtwij],15 tyem putnykem ; a ktoz tahnv k dokonanemu ſwrchowanij, 35 tyem w ſwey tey poſtawye, w nijz geho mohu poznaty a5 radoft gmyety. at o prwem rzku nyeczo nayprw.16 nayprw na poczatku dne vkazal ſye kriſtus ſwatey marzij magda- lenye w zahradnykowey poſtawye to dawage rozvmyety, ez, ktoz chcze poczyety dobry zywot, ma ſwe ſwyedo-mye klydyty yako zahradu a 40 zadaty, aby kryftusí tu raczyl byty zahradnykem, bez5 nyehoz nycz nemozem vczynyty; a ze take neprzyfílo by nam to k uodplatye,17 acz by czo w naſî vczynyl bez naſí, mame ſweho ſrdcze zahradu ſ pomoczij geho take klydyty.18 y mame tomu rozumyety, ez czoz geft potrzyebije k tye- lefney zahradye, aby tyelefnye bylo vczynyeno, tehoz geft trzyeba, du- 45 chownye tomu rozvmyegijcz, w duchownij zahradye vczynyty. y czynije pateru wyecz znamenytu w ſwych zahradach zahradnyczy. nayprw krczowije a ſkodne korzenije wykopagij, wytrhagij a zrownagij, gſu-ly pahrobczy nebo yamy tu, kdez chtye zahradu vdyelaty, druhe to, czoz wykopagij, ohnyem ſezhu, aby ſye opyet nevgyalo a korzenije w zemy 50 wyhorzalo. trzetije orzij zahradu a19 klydije. cztwrte femeny gy dobrymy fyegij . pate ohradu czynije okolo zahrad.20 teez my duchownye mame 189a vczynyty . poczynagijcz dobry zywot mame wîſe bylee, II parzezije, protaž. 1 rkp.: gednv. 15 v rkp. chybí. 16 menší červ. znam. 17 kuodplatye. 18 rkp.: vklydyty, ale v nadtečk, i podtečkováno a červ. přetrž. 19 kon. ř. 20 odd. naywyſsl. — 25. wyffe awyfſez. — 34. gednu proſpiewagicz tiem pautnijkem. — 36. wſwe geft tee. — 37. oprwniem nictczo. — 44. take ykliditi. — 50. ohniem ſpali. misera et sacrilega consuetudine inveniamur, nec quidquam in nobis pereat [899] aut minuatur de exercitio spirituali sacrae resurrectionis adventu, sed transire magis et excrescere studeamus! Quicunque enim post lamenta poenitentiae non ad carnales redit consolationes, sed in fiduciam divinae miserationis excedit, ingreditur novam quamdam devotionem et gaudium in Spiritu sancto; nec tam compungitur praeteritorum recorda- tione peccatorum, quam delectatur memoria et inflammatur aeternorum desiderio praemiorum: is plane est, [qui] cum Christo resurgit, qui Pascha celebrat, qui jestinat in Galilaeam. Vos ergo etc.
Strana 357
357 pnyowije wytrhati, wykopaty, y gednoho hrzyechu znamenyteho ne- 55 oftawyty. tot geft, geftoy pijlnye byl boh przykazal zydom, aby, kdyz wegdu do ſwate zemye, wſſeczky, geſto tu drzewe bydlely, zahladyli, rzka: ktozt oftanv, budut wam yako hrzebijczy w noczij a kopije w boczijech.* protoz dobry zahradnyk duchownye zahrady pykanym wyernym a po- kany19 wyczyd hrzyechy nayprw z ſwe zahrady. druhe ſeyzzy wíſe ohnyem 60 ſkruffenije, ohnyem muky pokanne22 trpye nyeczo za ſwe hrzyechy a ohnyem20 ſwateho nabozenſtwije, at zhyne hrzyech z korzen, ez by y znamka geho neoítalo.23 a czymt lepe takym ohnyem zemye nafíeho tyela zczyfítyena bude, tyemt moz daty wyetífij vrodu. z tohot to bywa, ez kdey welyky byl hrzyech nyekdy, ez budu welyczij ſkutczy dobrzij z bozije myloſty 65 yakoy to zrzyeymo w nyeterych ſwatych, gefto po welykem hrzyechu welyke czynyly fflechetnofty, a tak mluwyl kryftus k nyeterym du- chownym, gefîto ſwey duchowny poſtawye vffaly welmy, rzka: zyewnij ſwyetfſtij a zlee kuoze przedegdu waff w kralowſtwu bozijem,* na ty Mat. 21, 31. myenye, geſto ſye obratijecz ſweho bludu polepíſije chutnye. trzetije za- 70 hradnyczy orzijcz, kopagijcz, branamy drhnvcz, plewuvcz neprzyeſtanv klydyecz zahrady. teez y my2° mame vczynyty; neb prokletijm24 pro- hrzyefſenije w tyeleſney myſly, yako y w zemney2 rolij, zlee ſſkodne bylee famo od ſebe wzroíte, ale dobremu vzytecznemu wzdy muífij klydyty zahradu. nebude-li wzdy klyzena, czoy obrzyezano, czoy wytrhano, otawij 75 ſye, protoz y cztwrteho geft trzyeba, ſemen dobrych, zahradnykom. takez my mame fijemye przygyety bozijeho ſlowa, aby vczynylo w nas vzytek; mame z gynych dobreho przykladu fflechetnofti w26 ſobye fftyepowaty. pate okolo zahrad ohradu czynije, aby to, czoz vzytka przyneſe, nebylo w ztratu. teez my mame ſwe zahrady ohradyty vmyſlem dobrym, abychom 80 neczynyly toho, czoz czynijme dobreho, pro marnoſt lydííke 1127 chwaly, 189b ale pro prawdu, pro myloft bozy, gefito geſt2s wſfije prawdy prawda. ktozt ſwe chluby hleda z ſwych dobrych czynow, chtye chwalu od lydij gmyety, ztratijt nebeſku odplatu, chwalyt nebude gmyety od wyeczne prawdy, dijet kryftus:29 wyzte, by ſwe ſprawedlnoſti przed lydmy 85 neczynyly; prawyt wam: taczijt fu wzeli ſwu odplatu,* toczyff tu lydíku chwalu, geſto myne, a nebudu3o wyeczne gmyety. dijet ſwaty auguſtyn:29 ktoz z kterychzkolial bozijch darow ne bozije,32 ale ſwe chwaly3 hledaa, gyz geſt ten lepífij, gefto chwalij, nezly2s ten, gehozto chwalee. neb tomu, ktoz chwalij, lijbij ſye dar bozij w czlowyecze, ale 4 Mojž. 33, 55. Mat. 6, 1 a 5. P. L. XXXII, col. 804. H.] 21 wuoczij. 22 koncové -nne na rasuře slova pokanije. 23 tak rkp. 24 následující z škrabáno. 25 ywzemney. 25 kon. ř. 27 zde na str. 189° opakováno lydfſke. 28 za tím na kon. ř. černá výplň 6 (nepřetrž.). 22 červ. podtrž. 30 odd. 31 zkterychz koli. — 59. ſeyzzij aſpal. — 65. wniekterych. — 66. kniekterym. — 67. zgewnij. — 88. geſfto 87 n.: Cum autem non peccator laudatur in desideriis animae suae, nec qui iniqua gerit, benedicitur (Psal. X, 3), sed laudatur homo propter aliquod donum, quod dedisti ei; at ille plus gaudet sibi laudari se, quam ipsum donum habere, unde
357 pnyowije wytrhati, wykopaty, y gednoho hrzyechu znamenyteho ne- 55 oftawyty. tot geft, geftoy pijlnye byl boh przykazal zydom, aby, kdyz wegdu do ſwate zemye, wſſeczky, geſto tu drzewe bydlely, zahladyli, rzka: ktozt oftanv, budut wam yako hrzebijczy w noczij a kopije w boczijech.* protoz dobry zahradnyk duchownye zahrady pykanym wyernym a po- kany19 wyczyd hrzyechy nayprw z ſwe zahrady. druhe ſeyzzy wíſe ohnyem 60 ſkruffenije, ohnyem muky pokanne22 trpye nyeczo za ſwe hrzyechy a ohnyem20 ſwateho nabozenſtwije, at zhyne hrzyech z korzen, ez by y znamka geho neoítalo.23 a czymt lepe takym ohnyem zemye nafíeho tyela zczyfítyena bude, tyemt moz daty wyetífij vrodu. z tohot to bywa, ez kdey welyky byl hrzyech nyekdy, ez budu welyczij ſkutczy dobrzij z bozije myloſty 65 yakoy to zrzyeymo w nyeterych ſwatych, gefto po welykem hrzyechu welyke czynyly fflechetnofty, a tak mluwyl kryftus k nyeterym du- chownym, gefîto ſwey duchowny poſtawye vffaly welmy, rzka: zyewnij ſwyetfſtij a zlee kuoze przedegdu waff w kralowſtwu bozijem,* na ty Mat. 21, 31. myenye, geſto ſye obratijecz ſweho bludu polepíſije chutnye. trzetije za- 70 hradnyczy orzijcz, kopagijcz, branamy drhnvcz, plewuvcz neprzyeſtanv klydyecz zahrady. teez y my2° mame vczynyty; neb prokletijm24 pro- hrzyefſenije w tyeleſney myſly, yako y w zemney2 rolij, zlee ſſkodne bylee famo od ſebe wzroíte, ale dobremu vzytecznemu wzdy muífij klydyty zahradu. nebude-li wzdy klyzena, czoy obrzyezano, czoy wytrhano, otawij 75 ſye, protoz y cztwrteho geft trzyeba, ſemen dobrych, zahradnykom. takez my mame fijemye przygyety bozijeho ſlowa, aby vczynylo w nas vzytek; mame z gynych dobreho przykladu fflechetnofti w26 ſobye fftyepowaty. pate okolo zahrad ohradu czynije, aby to, czoz vzytka przyneſe, nebylo w ztratu. teez my mame ſwe zahrady ohradyty vmyſlem dobrym, abychom 80 neczynyly toho, czoz czynijme dobreho, pro marnoſt lydííke 1127 chwaly, 189b ale pro prawdu, pro myloft bozy, gefito geſt2s wſfije prawdy prawda. ktozt ſwe chluby hleda z ſwych dobrych czynow, chtye chwalu od lydij gmyety, ztratijt nebeſku odplatu, chwalyt nebude gmyety od wyeczne prawdy, dijet kryftus:29 wyzte, by ſwe ſprawedlnoſti przed lydmy 85 neczynyly; prawyt wam: taczijt fu wzeli ſwu odplatu,* toczyff tu lydíku chwalu, geſto myne, a nebudu3o wyeczne gmyety. dijet ſwaty auguſtyn:29 ktoz z kterychzkolial bozijch darow ne bozije,32 ale ſwe chwaly3 hledaa, gyz geſt ten lepífij, gefto chwalij, nezly2s ten, gehozto chwalee. neb tomu, ktoz chwalij, lijbij ſye dar bozij w czlowyecze, ale 4 Mojž. 33, 55. Mat. 6, 1 a 5. P. L. XXXII, col. 804. H.] 21 wuoczij. 22 koncové -nne na rasuře slova pokanije. 23 tak rkp. 24 následující z škrabáno. 25 ywzemney. 25 kon. ř. 27 zde na str. 189° opakováno lydfſke. 28 za tím na kon. ř. černá výplň 6 (nepřetrž.). 22 červ. podtrž. 30 odd. 31 zkterychz koli. — 59. ſeyzzij aſpal. — 65. wniekterych. — 66. kniekterym. — 67. zgewnij. — 88. geſfto 87 n.: Cum autem non peccator laudatur in desideriis animae suae, nec qui iniqua gerit, benedicitur (Psal. X, 3), sed laudatur homo propter aliquod donum, quod dedisti ei; at ille plus gaudet sibi laudari se, quam ipsum donum habere, unde
Strana 358
358 [1 Mojž. 20, 1 a 23, 4.] [t. 26, 3Ja 37, 1.] [t. 28, 4; 32, 4; 36, 7; 47, 9.] [t. 47, 4 a 3 Mojž. 23, 9.] 190a P. L. CLXXXIII, col. 172.] onomu wijecze, nez dar bozij, lydíka chwala. protoz potrzebijet geft dobrym 90 vmyílem ſwu zahradu ohradyty, aby neztratyl, czoz by w nij dobreho roftlo, a ſmyernoſtij,3 aby wſe w ſwe hodugij mijerze roſtlo, a sítaloſtij, aby nesítaloft poczatku dobreho nepotworzyla . neb sítaloft ma korunv wzyety, geſtoy ſlybena poczatku, a nesítaloft w poczatem dobrem ſmyech34 vczynij neprzatelom a wyernym przatelom zaloſt.35 druhe ſye geſt kryſtus vkazal w putnyczij poſtawye onyema, geſto fíla czyeſtvv, a vtyefſenije na tey czyeftye rozmluwal ſ nymy, pijímo gym w26 rozvm dawage, tak ez, yakz ſu to wyznali potom, ſrdcze gych w nych3e Iwymy rzyeczmy roznyeczowaſſe, tak myly kryîtus y geltye fye duchownye ſwym, gefîto gdu proſpyewagijcz w duchowenitwij, vkazuge yako putnyk 100 a ſwy2s wnytrznym mluwenym k ſrdczy roznyeczyge gych ſrdcze, rozvm otwijera ſwateho pyſma a tak ſye gym putnyke2s vkazuge zde na ſwyetye, ez to y famy poznagij, ze zde nemagij myeſta k bydlu ſwemu, ale hledagij, [Žid. 13, 14.] by tam doffly,* kdez by wyecznye blazene bydlo gmyely; a tak zde bydlee, nee nebydlee, ale gdu vmyſlem myenijecz do ſweho krage, tak ſye czte 105 o ſwatych otczijch, o abrahamowi,37* yzakowi,* yakubowi* y 038 geho fynyech,* ez glu byly yako przychozij, yako putnyczy w czyzij zemy, czekagijcz,] az by gym y dal hoſpodyn39 zemy, geſto by gych byla. a4 yakoz ſyey to tyeleſnye dalo, tak ſye wzdy dyege duchownye, ez, ktoz zde na ſwyetye tak bydlee yako putnyczi, neſobijecz ſye zde, vwodij!l ge pan boh 110 v wyecznv3 gych rozkofînv zemy w ſwem kralowſtwij.42 ktoz chcze ftatecznye putowaty w tom duchownyem putowanij a doſpyeffnye,37 ma wzyety przijklad od tyech, geſto chtye tyeleſnye do- ſpyefſnye putowaty. a tyt magij do ſebe pateru wyecz znamenytu: nayprw, rucho putnyczije wezmu; druhe, pokrmuls hledagij gen ku potrzebye; 115 trzetije, neſtogije dywagijcz ſye prazdnych lydij vtyefſenij; cztwrte, hlee- dagij czyeſt, geſto by gym hodnyeyſſe byly; pate, vſtawnye praczygij w ſwey chodbye, az tu czyeftu y ſkonagij, nayprw ſem rzekl: prawy putnyk wezme pokorne putnyczije rucho. teez ktoz ſye zna putnykem na tomto ſwyetye a tahne k geruzalemy nebeſikemu, newrownaway ſye hrdoſtij a przye- 120 lyfinvu przyprawuv rucha k tomuto44 ſwyetu. dijet ſwaty bernhart45 o pokorze: wyſokyt geſt boh, ale my v wyſocze hrde myſli nedoydem geho ; neb ſem k nam przyfed vkazal nam czyeſtu46 pokory, po nijz bychom 32 nebozije. 33 rkp.: chwale. 31 d, ch protaž. 35 červ. znam. odstavce. 36 rkp.: frdcze wnych gych; srv. 195a (ř. 105): Aj, kakť hořieše v nás srdce naše. 37 odd. 22 vo na konci ř. 39 d, H, d protaž. 40 kon. ř. 41 v wodij. 42 červ. znam. odstavce. 43 rkp.: pookrmu, ale druhé o zrušeno tečkou nahoře i dole. 4 k protaž. 45 červ. pod- 95 chwalu. nezli ten [. — 109. ktoz gde naſwietie. — 117. hodnieyffij giti byli. — 126. laudatur: etiam iste te vituperante laudatur; et melior jam ille, qui laudavit, quam iste, qui laudatus est. Illi enim placuit in homine donum Dei; huic amplius placuit donum hominis quam Dei. (Conf. lib. X, cap. 36, n. 59.) 122 n.: Z řeči II. In capite jejunii, kap. 1; Sublimis quidem Dominus, sed non ita proponitur tibi: laudabilis magnitudo illius, non etiam imitabilis. Elevata est magni-
358 [1 Mojž. 20, 1 a 23, 4.] [t. 26, 3Ja 37, 1.] [t. 28, 4; 32, 4; 36, 7; 47, 9.] [t. 47, 4 a 3 Mojž. 23, 9.] 190a P. L. CLXXXIII, col. 172.] onomu wijecze, nez dar bozij, lydíka chwala. protoz potrzebijet geft dobrym 90 vmyílem ſwu zahradu ohradyty, aby neztratyl, czoz by w nij dobreho roftlo, a ſmyernoſtij,3 aby wſe w ſwe hodugij mijerze roſtlo, a sítaloſtij, aby nesítaloft poczatku dobreho nepotworzyla . neb sítaloft ma korunv wzyety, geſtoy ſlybena poczatku, a nesítaloft w poczatem dobrem ſmyech34 vczynij neprzatelom a wyernym przatelom zaloſt.35 druhe ſye geſt kryſtus vkazal w putnyczij poſtawye onyema, geſto fíla czyeſtvv, a vtyefſenije na tey czyeftye rozmluwal ſ nymy, pijímo gym w26 rozvm dawage, tak ez, yakz ſu to wyznali potom, ſrdcze gych w nych3e Iwymy rzyeczmy roznyeczowaſſe, tak myly kryîtus y geltye fye duchownye ſwym, gefîto gdu proſpyewagijcz w duchowenitwij, vkazuge yako putnyk 100 a ſwy2s wnytrznym mluwenym k ſrdczy roznyeczyge gych ſrdcze, rozvm otwijera ſwateho pyſma a tak ſye gym putnyke2s vkazuge zde na ſwyetye, ez to y famy poznagij, ze zde nemagij myeſta k bydlu ſwemu, ale hledagij, [Žid. 13, 14.] by tam doffly,* kdez by wyecznye blazene bydlo gmyely; a tak zde bydlee, nee nebydlee, ale gdu vmyſlem myenijecz do ſweho krage, tak ſye czte 105 o ſwatych otczijch, o abrahamowi,37* yzakowi,* yakubowi* y 038 geho fynyech,* ez glu byly yako przychozij, yako putnyczy w czyzij zemy, czekagijcz,] az by gym y dal hoſpodyn39 zemy, geſto by gych byla. a4 yakoz ſyey to tyeleſnye dalo, tak ſye wzdy dyege duchownye, ez, ktoz zde na ſwyetye tak bydlee yako putnyczi, neſobijecz ſye zde, vwodij!l ge pan boh 110 v wyecznv3 gych rozkofînv zemy w ſwem kralowſtwij.42 ktoz chcze ftatecznye putowaty w tom duchownyem putowanij a doſpyeffnye,37 ma wzyety przijklad od tyech, geſto chtye tyeleſnye do- ſpyefſnye putowaty. a tyt magij do ſebe pateru wyecz znamenytu: nayprw, rucho putnyczije wezmu; druhe, pokrmuls hledagij gen ku potrzebye; 115 trzetije, neſtogije dywagijcz ſye prazdnych lydij vtyefſenij; cztwrte, hlee- dagij czyeſt, geſto by gym hodnyeyſſe byly; pate, vſtawnye praczygij w ſwey chodbye, az tu czyeftu y ſkonagij, nayprw ſem rzekl: prawy putnyk wezme pokorne putnyczije rucho. teez ktoz ſye zna putnykem na tomto ſwyetye a tahne k geruzalemy nebeſikemu, newrownaway ſye hrdoſtij a przye- 120 lyfinvu przyprawuv rucha k tomuto44 ſwyetu. dijet ſwaty bernhart45 o pokorze: wyſokyt geſt boh, ale my v wyſocze hrde myſli nedoydem geho ; neb ſem k nam przyfed vkazal nam czyeſtu46 pokory, po nijz bychom 32 nebozije. 33 rkp.: chwale. 31 d, ch protaž. 35 červ. znam. odstavce. 36 rkp.: frdcze wnych gych; srv. 195a (ř. 105): Aj, kakť hořieše v nás srdce naše. 37 odd. 22 vo na konci ř. 39 d, H, d protaž. 40 kon. ř. 41 v wodij. 42 červ. znam. odstavce. 43 rkp.: pookrmu, ale druhé o zrušeno tečkou nahoře i dole. 4 k protaž. 45 červ. pod- 95 chwalu. nezli ten [. — 109. ktoz gde naſwietie. — 117. hodnieyffij giti byli. — 126. laudatur: etiam iste te vituperante laudatur; et melior jam ille, qui laudavit, quam iste, qui laudatus est. Illi enim placuit in homine donum Dei; huic amplius placuit donum hominis quam Dei. (Conf. lib. X, cap. 36, n. 59.) 122 n.: Z řeči II. In capite jejunii, kap. 1; Sublimis quidem Dominus, sed non ita proponitur tibi: laudabilis magnitudo illius, non etiam imitabilis. Elevata est magni-
Strana 359
359 k nyemu przyfíly, protoz nemudryt geft, ktoz w czem gynem ma nadyegy 125 kromye pokory.47 at8 opyet dije o ruchu ſwaty bernhart:49 wiſeczka peecze ſwatych lydy geft, netbagijcz ozdoby ruchem tyelu ſwemu, chtyety ozdobyty duffy, geftoy k uobrazu5° bozijemu vczynyena, neb to wyedije, ez bohu nycz wzacznyeyfie nemoz byty, nez obraz geho, bude-ly przyweden k ſwey ſprawney krafye, druhe, putnyk gen ku potrzebye pokrm berze, aby ſye 130 przyelyffnoftij neobtyezyl . takez ktoz ſye duchownye zna putnykem, netolyk ſye obzerſtwije a opylitwije47 ma ſtrzyeczy, aby pokrmem obtyezen nebyl, ale y wíſelykych4 gynych wyeczij przyelyfnofítij, neb dije ſwaty pawelbl znamenytye: ktoz chtije bohaty byty, wpadugij w pokuſſenije a 2 w oſydlo dyablovo a we mnohe53 zadoſty a nepotrzyebnee | a fſkodnee, 190b 135 geffto topije lydy w zatraczenije.* treho tu dotycze ſwaty pawel zleho, 1 Tim. 6, s. geftoy w tom, ktoz chtije byti bohaty: gednoy, zey to nevzytecznee, y f rownv potrzyebvv moz ſye czlowyek braty yako putnyk k kralowſtwu nebeſſkemu; druhe, zey ſikodne chtyety bohatu byty, neb w pokuffenije a w oſydla55 dyablowa a we mnohe5e zadofty wpadugij taczij ; a57 trzetije, 140 ez to wfſe topij lydy w zatraczenije. protoz neobtyezygme ſye y gednyemy wyeczmy, gen na pylnye potrzyebnem magijcz doſty, chczem-ly byti putnyczi mudrzy, dijet ſwaty bernhart: ktoz chcze kryſta naſledowaty, geftoy ſye weſelyl yako obr, aby ſbyehl czyeſtu, potrzebije geft gemu, aby odwrhl brzyemye wíſelyke od ſebe przyelyffnofty, aby i tyem mohl byezyety, 145 geftoy byezal, a netolyk5s wnyeyffije gmyenye, ale y wnytrznye zadofty a ty owffem; neb wyeczet fſkodij zadoſt ſwyetſíka, nez ſbozije ſwyetííke. nebt negſu zlee wyeczy ſwyetíſke, o nychz dije pijſmo: czoy boh ſtworzyl, wie geft bylo welmy dobre.* ale wyna geft k zlemu dobre obratyty59 a bezprzyemnv k ſwyetu zadoît gmyety, a tak magijcz pokrm a odyew 150 na tom gmyeyme dofty!* trzetije, fluffije k57 ítawu putnyczyemu, aby 1 Tim. 6, 8. ſye nemefſkaly takym ſye dywagijcz wyeczem, geſíto gſu prazdnych lydij vtyefſenije. teez y myso marnoſtem ſwyetíkym nemame ſye dywaty meſka- gijcz czyeítu k geruzalemy nebefíkemu . tot k nam neprzyíluffije, gíme-ly prawij putnyczy yako wſychny otczy nafy,* gefto glu ſye lybyli bohu, 155 bychom ſye w marnofty tohoto ſwyeta tyeflyty chtyely a radowaty, abychom w dobrem ſwyedomij rzeeczi mohly, yakoz ona panna bohoboyna w dobe- ffowych knyhach dije o ſobye: nykdy ſem ſye k tyem, geſto hragij, neprzy- myefyla, any ſem i tyemy chtyela vczaſtna byty, geſto gſu chodyly w mar- 1 Mojž. 1, 31. (1 Par. 29, 15 F.] trž. 46 slovosled napraven podle znamének z pův. 'czyestu „nam. 47 odd. 48 kon. ř. 4 červ. podtrž. 50 kuobrazu. 51 červ. podtrž. 52 kon. ř. 53 rkp.: awemnohey. 54 yfrow- ny, snad místo yíſkrowny, t. j. i s skrovnú. 55 awofydla. 56 awemnohe. 57 kon. ř. 58 odd. 55 druhé b protaž. 6 odd. 61 červ. podtrž. 62 kon. ř. 63 odd. 6 k, tiela ſweho. — 139. takowij. — 145. zewnijtrznije gmienie. — 175. niekterym. — 175 ficentia illius, et non poteris ad eam: nec si te ruperis, apprehendes. Accedet, inquit, homo ad cor altum, et exaltabitur Deus (Psal. LXIII, 7, 8). Excelsus siquidem Do- minus et humilia respicit, et alta a longe cognoscit (Psal. CXXXVII, 6). Humiliare, et apprehendisti.
359 k nyemu przyfíly, protoz nemudryt geft, ktoz w czem gynem ma nadyegy 125 kromye pokory.47 at8 opyet dije o ruchu ſwaty bernhart:49 wiſeczka peecze ſwatych lydy geft, netbagijcz ozdoby ruchem tyelu ſwemu, chtyety ozdobyty duffy, geftoy k uobrazu5° bozijemu vczynyena, neb to wyedije, ez bohu nycz wzacznyeyfie nemoz byty, nez obraz geho, bude-ly przyweden k ſwey ſprawney krafye, druhe, putnyk gen ku potrzebye pokrm berze, aby ſye 130 przyelyffnoftij neobtyezyl . takez ktoz ſye duchownye zna putnykem, netolyk ſye obzerſtwije a opylitwije47 ma ſtrzyeczy, aby pokrmem obtyezen nebyl, ale y wíſelykych4 gynych wyeczij przyelyfnofítij, neb dije ſwaty pawelbl znamenytye: ktoz chtije bohaty byty, wpadugij w pokuſſenije a 2 w oſydlo dyablovo a we mnohe53 zadoſty a nepotrzyebnee | a fſkodnee, 190b 135 geffto topije lydy w zatraczenije.* treho tu dotycze ſwaty pawel zleho, 1 Tim. 6, s. geftoy w tom, ktoz chtije byti bohaty: gednoy, zey to nevzytecznee, y f rownv potrzyebvv moz ſye czlowyek braty yako putnyk k kralowſtwu nebeſſkemu; druhe, zey ſikodne chtyety bohatu byty, neb w pokuffenije a w oſydla55 dyablowa a we mnohe5e zadofty wpadugij taczij ; a57 trzetije, 140 ez to wfſe topij lydy w zatraczenije. protoz neobtyezygme ſye y gednyemy wyeczmy, gen na pylnye potrzyebnem magijcz doſty, chczem-ly byti putnyczi mudrzy, dijet ſwaty bernhart: ktoz chcze kryſta naſledowaty, geftoy ſye weſelyl yako obr, aby ſbyehl czyeſtu, potrzebije geft gemu, aby odwrhl brzyemye wíſelyke od ſebe przyelyffnofty, aby i tyem mohl byezyety, 145 geftoy byezal, a netolyk5s wnyeyffije gmyenye, ale y wnytrznye zadofty a ty owffem; neb wyeczet fſkodij zadoſt ſwyetſíka, nez ſbozije ſwyetííke. nebt negſu zlee wyeczy ſwyetíſke, o nychz dije pijſmo: czoy boh ſtworzyl, wie geft bylo welmy dobre.* ale wyna geft k zlemu dobre obratyty59 a bezprzyemnv k ſwyetu zadoît gmyety, a tak magijcz pokrm a odyew 150 na tom gmyeyme dofty!* trzetije, fluffije k57 ítawu putnyczyemu, aby 1 Tim. 6, 8. ſye nemefſkaly takym ſye dywagijcz wyeczem, geſíto gſu prazdnych lydij vtyefſenije. teez y myso marnoſtem ſwyetíkym nemame ſye dywaty meſka- gijcz czyeítu k geruzalemy nebefíkemu . tot k nam neprzyíluffije, gíme-ly prawij putnyczy yako wſychny otczy nafy,* gefto glu ſye lybyli bohu, 155 bychom ſye w marnofty tohoto ſwyeta tyeflyty chtyely a radowaty, abychom w dobrem ſwyedomij rzeeczi mohly, yakoz ona panna bohoboyna w dobe- ffowych knyhach dije o ſobye: nykdy ſem ſye k tyem, geſto hragij, neprzy- myefyla, any ſem i tyemy chtyela vczaſtna byty, geſto gſu chodyly w mar- 1 Mojž. 1, 31. (1 Par. 29, 15 F.] trž. 46 slovosled napraven podle znamének z pův. 'czyestu „nam. 47 odd. 48 kon. ř. 4 červ. podtrž. 50 kuobrazu. 51 červ. podtrž. 52 kon. ř. 53 rkp.: awemnohey. 54 yfrow- ny, snad místo yíſkrowny, t. j. i s skrovnú. 55 awofydla. 56 awemnohe. 57 kon. ř. 58 odd. 55 druhé b protaž. 6 odd. 61 červ. podtrž. 62 kon. ř. 63 odd. 6 k, tiela ſweho. — 139. takowij. — 145. zewnijtrznije gmienie. — 175. niekterym. — 175 ficentia illius, et non poteris ad eam: nec si te ruperis, apprehendes. Accedet, inquit, homo ad cor altum, et exaltabitur Deus (Psal. LXIII, 7, 8). Excelsus siquidem Do- minus et humilia respicit, et alta a longe cognoscit (Psal. CXXXVII, 6). Humiliare, et apprehendisti.
Strana 360
360 Tob. 3, 17. nofty.* a fwaty pawel wola na ny wyítrzyehage nas, abychom nebyly Žal. r1, 33. z tyech, o nychz dije zaltarz:61 zhynuly gſu gych dnije w82 marnoſty.* 60 y dijec3 nam: tot prawy a ſwyedczymt to w82 hoſpodynu, aby gyz necho- 191a dyli, yakot gde gyny lyd84, w marnoſty Imyíla ſweho gmagijcz rozvm za- Efcs. 4, 17. temnyly, od czyefty bozije glucz odluczeny.* cztwrte, putnyczi hod- nyeyílij czyeítu oberu obye, fnad vprzyemyeyílij, acz y przykrzyeyíij, aby mohly dogyty ſpyeſſe . takez y duchownij putnyczi mnoho czyeft 165 podle ftawow83 rozlycznofty magij k kralowftwu nebeſſkemu, ale gedny gſu vprzyſe]myeyffije65 nez druhe, gedny glu ſ oklykem wyetíym . ay,65 almuznu dawaty czyefta geft k neby, ale i oklykem, kdyz geft prwe ſbozije dobywaty, z nychoz by pak almuzny czynyl. a geft pak vprzyemyeyífije czyeſta wſſeho pogednv nechagycz wſſym ſrdczem kochaty ſye w hoſpodynu, 170 bez zamutkow83 ſwyetfſkymy wyeczmy. ale z tyech czyeft a takowychz, yakoz gfu rozlyczny stawy, gednomu geft gedna hodnyeyffy, druha dru- hemu; ſylnyeyffij w duchownyem vmyſle gynv moz czyeſtuv nezly mdleyffij. dije rykhardus:68 yakoz ne wſſychny" mohu wſeho, takez ne wiſey" wſyem hodno. czaſtoy nyeterym menye hodne,"1 geftoy w ſobye welijm lepfije, 175 a geſtoy menſije, to ſye nyekomu hodij lepe . bywa to, geſtoy nyekomu k ztraczenij" przyczyna, to czijeſta2s k ſpafſenij druhemu bude . mnozij ſ wyfloka padagij tyezcze, gefíto w nyzífijem ftawu twrdo ftogyechu; a mnozij, geſto po rowny nyzífije czyefty czaíto padachu a leenye gdyechu, ty gſu v wyffij czyeftie duchowenitwye pewnye ſwe ftawyely kroky a chutnye 180 kraczyely k wrchu fílechetnoſty profpyewagijcz. a protoz nevmyem any ſmyem wſſem radyty blyzífije czyeſty, ale wyz, by kazdy ſſel hodnyeyſlij fobye, nez to rzku, ez fílechetnoît myíly, gefto boha czlowyek wazij za boh wprzijemye"3 drze krzeſtyanſku wijeru, mage myloſt w bozij ſluzbye a myloſt dobreho obeczneho w lijtoſty lydíke nehody, geft wſyem obeczna 185 dobra czyeſta, a74 dobrey czyeftye vczil geſt ſtary dobefí fyna ſweho rzka: chwalu wzdaway bohu po wiſye czaſſy a profi geho, at twe czijefty zprawy, Tob. 4, 20. a wſſyeczka twa rada at w nyem oftane.* pate, putnyczy prawij vſtawnye praczygij w ſwey chodbye,75 az ſwu czyeſtu y ſkonagij. teez y my mame 1915 vczynyty, aby nam nemynula y gedna chwylka bez vzytka.7 protot geft 190 mnoho toho, w nyemz mozem odplatu hromazdyty, abychom bez przye- ftanye, acz ne w gednom," ale w druhem wzdy odplatu hromazdyly. neb z vmyſla prawdy pro boh, genz geft wſije prawdy prawda, ſwyetiſke wyeczy poflobyty odplata geft; modlyty ſye bohu hlaſem odplata geft; w nabozneem myſlenij byty, pijímo czijíty neb lyffety, gynee weefty, vczyty — wſfey 195 odplata; trapyti tyelo, aby nebuyalo, aneb pro74 pokanije odplatat geſt. d, 1 protaž. 5 rkp.: vprzymyeyffije. 66 možno čísti též a y almuznu dawaty atd. 67 snad jest čísti: s světskými věcmi (zármutek s čím). 58 červ. podtrž. newfychny. ro newíſey. 11 h, d protaž. n první slabika na konci ř. psána zkratkou kzt“ (kzí“). 73 tak rkp. 74 kon. ř. 73 ch, d. b protaženy. 76 odd. 77 newgednom. welmi. — 178. geffto wnijtrzniem ftawu. — 184. vprziemie. — 205. vczedlnikom.
360 Tob. 3, 17. nofty.* a fwaty pawel wola na ny wyítrzyehage nas, abychom nebyly Žal. r1, 33. z tyech, o nychz dije zaltarz:61 zhynuly gſu gych dnije w82 marnoſty.* 60 y dijec3 nam: tot prawy a ſwyedczymt to w82 hoſpodynu, aby gyz necho- 191a dyli, yakot gde gyny lyd84, w marnoſty Imyíla ſweho gmagijcz rozvm za- Efcs. 4, 17. temnyly, od czyefty bozije glucz odluczeny.* cztwrte, putnyczi hod- nyeyílij czyeítu oberu obye, fnad vprzyemyeyílij, acz y przykrzyeyíij, aby mohly dogyty ſpyeſſe . takez y duchownij putnyczi mnoho czyeft 165 podle ftawow83 rozlycznofty magij k kralowftwu nebeſſkemu, ale gedny gſu vprzyſe]myeyffije65 nez druhe, gedny glu ſ oklykem wyetíym . ay,65 almuznu dawaty czyefta geft k neby, ale i oklykem, kdyz geft prwe ſbozije dobywaty, z nychoz by pak almuzny czynyl. a geft pak vprzyemyeyífije czyeſta wſſeho pogednv nechagycz wſſym ſrdczem kochaty ſye w hoſpodynu, 170 bez zamutkow83 ſwyetfſkymy wyeczmy. ale z tyech czyeft a takowychz, yakoz gfu rozlyczny stawy, gednomu geft gedna hodnyeyffy, druha dru- hemu; ſylnyeyffij w duchownyem vmyſle gynv moz czyeſtuv nezly mdleyffij. dije rykhardus:68 yakoz ne wſſychny" mohu wſeho, takez ne wiſey" wſyem hodno. czaſtoy nyeterym menye hodne,"1 geftoy w ſobye welijm lepfije, 175 a geſtoy menſije, to ſye nyekomu hodij lepe . bywa to, geſtoy nyekomu k ztraczenij" przyczyna, to czijeſta2s k ſpafſenij druhemu bude . mnozij ſ wyfloka padagij tyezcze, gefíto w nyzífijem ftawu twrdo ftogyechu; a mnozij, geſto po rowny nyzífije czyefty czaíto padachu a leenye gdyechu, ty gſu v wyffij czyeftie duchowenitwye pewnye ſwe ftawyely kroky a chutnye 180 kraczyely k wrchu fílechetnoſty profpyewagijcz. a protoz nevmyem any ſmyem wſſem radyty blyzífije czyeſty, ale wyz, by kazdy ſſel hodnyeyſlij fobye, nez to rzku, ez fílechetnoît myíly, gefto boha czlowyek wazij za boh wprzijemye"3 drze krzeſtyanſku wijeru, mage myloſt w bozij ſluzbye a myloſt dobreho obeczneho w lijtoſty lydíke nehody, geft wſyem obeczna 185 dobra czyeſta, a74 dobrey czyeftye vczil geſt ſtary dobefí fyna ſweho rzka: chwalu wzdaway bohu po wiſye czaſſy a profi geho, at twe czijefty zprawy, Tob. 4, 20. a wſſyeczka twa rada at w nyem oftane.* pate, putnyczy prawij vſtawnye praczygij w ſwey chodbye,75 az ſwu czyeſtu y ſkonagij. teez y my mame 1915 vczynyty, aby nam nemynula y gedna chwylka bez vzytka.7 protot geft 190 mnoho toho, w nyemz mozem odplatu hromazdyty, abychom bez przye- ftanye, acz ne w gednom," ale w druhem wzdy odplatu hromazdyly. neb z vmyſla prawdy pro boh, genz geft wſije prawdy prawda, ſwyetiſke wyeczy poflobyty odplata geft; modlyty ſye bohu hlaſem odplata geft; w nabozneem myſlenij byty, pijímo czijíty neb lyffety, gynee weefty, vczyty — wſfey 195 odplata; trapyti tyelo, aby nebuyalo, aneb pro74 pokanije odplatat geſt. d, 1 protaž. 5 rkp.: vprzymyeyffije. 66 možno čísti též a y almuznu dawaty atd. 67 snad jest čísti: s světskými věcmi (zármutek s čím). 58 červ. podtrž. newfychny. ro newíſey. 11 h, d protaž. n první slabika na konci ř. psána zkratkou kzt“ (kzí“). 73 tak rkp. 74 kon. ř. 73 ch, d. b protaženy. 76 odd. 77 newgednom. welmi. — 178. geffto wnijtrzniem ftawu. — 184. vprziemie. — 205. vczedlnikom.
Strana 361
361 205 a kto by wſſe poczetl, czym wzdy mozem odplaty z bozije myloîty przyczy- nyety? ano, kdyz nycz nemozem vczynyty, ſnad vſtawíe, a f rozvmem78 podobnye odpoczijwame, y tyem76 odplatu hromazdyme. y nemocz trpijecz, 200 y zdrawije hledagijcz neb chowagijcz w porzadnem byehu, glucz w bozij myloîty wzdyczky... 79 k 74 fwrchnyemu geruzalemy, we wiſem hromazdijecz od-ſplatu. a protoz nam dije ſwaty pawel: ktoz gije, bohu gez, a ktoz negije, bohu negez.* a dijeso opyet: lecz pijete, lecz gyete, neb czozkolys gyneho czynyte, wſſeczkos2 czynte we gmye bozije.* 83 trzetije vkazal ſye kryſtus w ſwey poſtawye vczennykôs4 gyz k ſkonanij dne. neb dije cztenije: kdyz pozdye bylo, wíiel gezijíf dwerzmy zawrzye- nymy a ftal mezy vczennyky80 a rzekl gym: pokoy wâ.84* toczyff neprzyffelt Luk. 24, 36. ſem ſ nepokogem, ale abych waſ ſgednal w gedney prawey wijerze a po- twrdyl, wzdwyhl nadyegy waſſy a w myloſt85 wzbudyl, to, geſto ſem rzekl: 210 k ikonanij dne, nemyenym koncze, ale aby w nych duchownyeho dne vtyefenije dokonano bylo, toczyfí doplnyeno neb ſwrchowano . przyfſel tak a vkazal ſye gym w ſwey poſtawye, ez glu gey poznawſſe ynhed radoft gmyely v wijerze ſye vſtanowywíſe, w nadyegy vtwrdywffe a w mylofty zapalywîſe. neb bez toho treho nemoz byty prawa radoſt . a w tom ſu 215 ynhed potwrzeny, yakz ſyey]gym vkazal kryſtuss6 w ſwey poſtawye a tak 192" dokonal, doplnyl w nych vtyeſſenye a87 radoſt dne toho duchownijeho, kakzkolys plnoſt zdeyfſijeho vtyefſenije geſt gedwa maly poczatek vtye- fenije wyeczneho onoho , w tom podobenſtwij, kdyz gyz kryſtus na poczatcze dne duchownijeho zahradnijkem ſye vkaze w nyeczijem ſrdczy, ez bude 220 ſwu myloîty klydyty yako zahradu ſrdcze geho, vkaze ſye pak y putnijkem, ez przywede gey k tomu a navczij, czo na ítateczne putnyky flufſije; a87 kdyz wyernye a ſnaznye bude w tom czlowyek praczowaty, dokona w nyem ſwu myloft, da gemu te pochotnoſty pochutnaty nyekdy w nyekakem drobti, k nijz putuge. vkaze ſye yako wygda proti gemuso w tey poſtawye ne 225 tyelefnemu89 oku, ale irdecznemu, ez bude moczy zwlaſtij geho poznaty myloft a ochotnoft,80 a87 radoítno bude ſrdcze geho w rozvmv gla pro- geſnyeno z bozíke yafnoſty a bozíku myloíty roznyeczeno w myloíty, a z te9 dywne pochotno-lfty bozíke"l nycz nedrze w ſwey pamyety, gen tu bozije pochotnoſty kakufi fladkoft newymluwnu, yako by rzeklo: o, kaks 230 dobry, hoſpodyne, 092 kak geſt twoy duch przepochotny! dayz nam ſye toho naſytyty, hoſpodyne, w ſwem kralowſtwu, kdez by nam tee radoſty nycz na wyeky neodyalo! amen.93 Řím. 14, 6. 1 Kor. 10, 31. 78 afrozvmem. 7 chybí snad jdem(e). 80 odd. 81 czoz koly. 82 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň l. 83 červ. znam. odstavce. 84 kon. ř. 85 awmyloft. 86 k, l, k protaž. 87 kon. ř. 88 kakz koly. 8 netyelefnemu. 9 azte. 91 b protaž. 1 kon. ř. s3 za tím hned červeně nápis: Wſobotu atd. 207. vczedlniky. — 212. yhned. — 223. wnieyakem. — 225. zwlafftnij. — 229. yakus.
361 205 a kto by wſſe poczetl, czym wzdy mozem odplaty z bozije myloîty przyczy- nyety? ano, kdyz nycz nemozem vczynyty, ſnad vſtawíe, a f rozvmem78 podobnye odpoczijwame, y tyem76 odplatu hromazdyme. y nemocz trpijecz, 200 y zdrawije hledagijcz neb chowagijcz w porzadnem byehu, glucz w bozij myloîty wzdyczky... 79 k 74 fwrchnyemu geruzalemy, we wiſem hromazdijecz od-ſplatu. a protoz nam dije ſwaty pawel: ktoz gije, bohu gez, a ktoz negije, bohu negez.* a dijeso opyet: lecz pijete, lecz gyete, neb czozkolys gyneho czynyte, wſſeczkos2 czynte we gmye bozije.* 83 trzetije vkazal ſye kryſtus w ſwey poſtawye vczennykôs4 gyz k ſkonanij dne. neb dije cztenije: kdyz pozdye bylo, wíiel gezijíf dwerzmy zawrzye- nymy a ftal mezy vczennyky80 a rzekl gym: pokoy wâ.84* toczyff neprzyffelt Luk. 24, 36. ſem ſ nepokogem, ale abych waſ ſgednal w gedney prawey wijerze a po- twrdyl, wzdwyhl nadyegy waſſy a w myloſt85 wzbudyl, to, geſto ſem rzekl: 210 k ikonanij dne, nemyenym koncze, ale aby w nych duchownyeho dne vtyefenije dokonano bylo, toczyfí doplnyeno neb ſwrchowano . przyfſel tak a vkazal ſye gym w ſwey poſtawye, ez glu gey poznawſſe ynhed radoft gmyely v wijerze ſye vſtanowywíſe, w nadyegy vtwrdywffe a w mylofty zapalywîſe. neb bez toho treho nemoz byty prawa radoſt . a w tom ſu 215 ynhed potwrzeny, yakz ſyey]gym vkazal kryſtuss6 w ſwey poſtawye a tak 192" dokonal, doplnyl w nych vtyeſſenye a87 radoſt dne toho duchownijeho, kakzkolys plnoſt zdeyfſijeho vtyefſenije geſt gedwa maly poczatek vtye- fenije wyeczneho onoho , w tom podobenſtwij, kdyz gyz kryſtus na poczatcze dne duchownijeho zahradnijkem ſye vkaze w nyeczijem ſrdczy, ez bude 220 ſwu myloîty klydyty yako zahradu ſrdcze geho, vkaze ſye pak y putnijkem, ez przywede gey k tomu a navczij, czo na ítateczne putnyky flufſije; a87 kdyz wyernye a ſnaznye bude w tom czlowyek praczowaty, dokona w nyem ſwu myloft, da gemu te pochotnoſty pochutnaty nyekdy w nyekakem drobti, k nijz putuge. vkaze ſye yako wygda proti gemuso w tey poſtawye ne 225 tyelefnemu89 oku, ale irdecznemu, ez bude moczy zwlaſtij geho poznaty myloft a ochotnoft,80 a87 radoítno bude ſrdcze geho w rozvmv gla pro- geſnyeno z bozíke yafnoſty a bozíku myloíty roznyeczeno w myloíty, a z te9 dywne pochotno-lfty bozíke"l nycz nedrze w ſwey pamyety, gen tu bozije pochotnoſty kakufi fladkoft newymluwnu, yako by rzeklo: o, kaks 230 dobry, hoſpodyne, 092 kak geſt twoy duch przepochotny! dayz nam ſye toho naſytyty, hoſpodyne, w ſwem kralowſtwu, kdez by nam tee radoſty nycz na wyeky neodyalo! amen.93 Řím. 14, 6. 1 Kor. 10, 31. 78 afrozvmem. 7 chybí snad jdem(e). 80 odd. 81 czoz koly. 82 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň l. 83 červ. znam. odstavce. 84 kon. ř. 85 awmyloft. 86 k, l, k protaž. 87 kon. ř. 88 kakz koly. 8 netyelefnemu. 9 azte. 91 b protaž. 1 kon. ř. s3 za tím hned červeně nápis: Wſobotu atd. 207. vczedlniky. — 212. yhned. — 223. wnieyakem. — 225. zwlafftnij. — 229. yakus.
Strana 362
362 w ſobotu po welyczyel noczy.2 Luk. 24, 32.1925 Jerem. 6, 7. yakza gſte ſlyffyely w drzewnij rzeczi, ez gſu mlazífij kryftowi radoſtny byli vzrzyewiſe kryfta, an w ſwey poîtawye vkazal gym ſye, ale ez radoſt bez zapalenije myloſty nemoz byty, fluffije to znamenaty, kak ſye rozmaha zapalenaa a hormo horzijczije myloſt k bohu; druhe, odkud takowe wy- chazije zapalenije; a trzetije, wecz pak to zapalenije daale wegde. o tom4 trem chczy dnes k wam rzyecz gmyety, neb tyto dny wieczky newazym gen za hod geden, w nyemz z mrtwych witaw kryftus swym sye vkazowal mnohokrat5 vczennykom, donydz newftupyl na nebefa .a czteno geft dnij tyechto, ez byechu mlazífij rzekly gezyffowi: zdali nebyeíe ſrdcze naííe 10 za-] paleno, kdyz to nam mluwyeíe na czyeftie?* protoz nayprw zname- nayte, kak ſye ta zapalena rozmaha myloſt.“ yakoz wydijme w przyrozenij tyeleſnych wyeczij, ez nyeczo, gestoy bylo ſtudene, bude teplo, potom horko, az wrzyeti bude, az pak przijde w zapalenije: takezt podobnye bywa w duchownij zadoſty. a tak geft 15 nyekdy, geſto ſlowe ſtudena myloft; kakzkoly' w prawdye nenije myloft, kdyz geft ſtudena, awſak gy mylofty chczy gmenowaty, abych to, czoz mijenym, mohl wyrzyeczy, ta ftudena myloft geft myloît gen przyrozenaa, gijzto od przyrozenye dobre geft mijlo . tu myloſty y zlyt czlowyek nyekak myluge boha, acz ho prawye y nemyluge,4 donydz hrzyechu pron neoftane 20 ſmrtedlneho; a geft nyeczo, gefto myluge protyw bohu.4 tat myloft flowe ſtudena myloſt, ez ma ſ ſebu hrzyech ſmrtedlny, al neprzyemoz geho, ale fama zítydne od nyeho. o tom4 dije geremyafí: yakoz czyíterna ftudenu vczynij ſwu wodu, tak neprawoſt vczynij ſwu zloſt ſtudenv.* ay, tot zloſtij gmenuge prorok, geſto ya rzku ſtudenu myloſtij; neb neprawoft 25 hrzyechu ímrtedlneho zkazylay tu myloît, ez nenije k wyecznemu ſpa- fſenij vzyteczna . ale kdyz ta itudena myloſt, geftoy gen byla przyrozenaa, wezme nyeczo od przyrozenijes bozijm darem, ez' pozbude ſwe ſtudeny, hrzyechow oftane pro boh, poczne yako wzhrzyewaty ſye, teplo przygme ; ale nebude geſtye czynyty dobrych czynow, ſna[z]noſtij1o z te myloîty 30 nebude gmyety . neſmyem rzeeczy any chczy, by taky k ſpaſenij neprzy- ſluffal, neb gyz ma nyeczo bozije horkoſty a nyeczo wſak czynij, geftoy dobree .acz ne wijecze,I1 ale wijeru drzij, nadyegi ma w boze k lepſſy, zleho pycze, acz y mdle4 geftye . ale to rzku: acz ſye wijecze taky nedluzij hrzyefſe, wſak nemoz drzewnyeho dluhu prazden byty, donydz geho doîty vczy- 35 nyenym nezaplatij. a o teyl2 rozmarzyeloſti prokyfalee, geíto any horek bude czlowyek, any ſtuden w bozij myloſty, dije buoh w knyhach apoka- — * 1 kon. ř. 2 červ. 3 Y prodlouženo na tři ř. 4 odd. 5 mnoho krat. 5 po straně připsáno vynechané červ. znam. odstavce. 7kakz koly. S snad vypadlo tu nějaké slovo (attribut k slovu przyrozenije). ' tato spojka dostala se do textu, myslím, chybou opisovačovou. 10 rkp.: fnanoftij; místo je zřejmě porušeno, i ne- 5 9. vczedlnikom donizd. — 19. nieyak. — 20. donijzd. — 21n. ftudena flowe. — 28. nietczo. — 31. neprzyfluffal kfpafenij. — 34. takowy. — 35. donizd. — 38.
362 w ſobotu po welyczyel noczy.2 Luk. 24, 32.1925 Jerem. 6, 7. yakza gſte ſlyffyely w drzewnij rzeczi, ez gſu mlazífij kryftowi radoſtny byli vzrzyewiſe kryfta, an w ſwey poîtawye vkazal gym ſye, ale ez radoſt bez zapalenije myloſty nemoz byty, fluffije to znamenaty, kak ſye rozmaha zapalenaa a hormo horzijczije myloſt k bohu; druhe, odkud takowe wy- chazije zapalenije; a trzetije, wecz pak to zapalenije daale wegde. o tom4 trem chczy dnes k wam rzyecz gmyety, neb tyto dny wieczky newazym gen za hod geden, w nyemz z mrtwych witaw kryftus swym sye vkazowal mnohokrat5 vczennykom, donydz newftupyl na nebefa .a czteno geft dnij tyechto, ez byechu mlazífij rzekly gezyffowi: zdali nebyeíe ſrdcze naííe 10 za-] paleno, kdyz to nam mluwyeíe na czyeftie?* protoz nayprw zname- nayte, kak ſye ta zapalena rozmaha myloſt.“ yakoz wydijme w przyrozenij tyeleſnych wyeczij, ez nyeczo, gestoy bylo ſtudene, bude teplo, potom horko, az wrzyeti bude, az pak przijde w zapalenije: takezt podobnye bywa w duchownij zadoſty. a tak geft 15 nyekdy, geſto ſlowe ſtudena myloft; kakzkoly' w prawdye nenije myloft, kdyz geft ſtudena, awſak gy mylofty chczy gmenowaty, abych to, czoz mijenym, mohl wyrzyeczy, ta ftudena myloft geft myloît gen przyrozenaa, gijzto od przyrozenye dobre geft mijlo . tu myloſty y zlyt czlowyek nyekak myluge boha, acz ho prawye y nemyluge,4 donydz hrzyechu pron neoftane 20 ſmrtedlneho; a geft nyeczo, gefto myluge protyw bohu.4 tat myloft flowe ſtudena myloſt, ez ma ſ ſebu hrzyech ſmrtedlny, al neprzyemoz geho, ale fama zítydne od nyeho. o tom4 dije geremyafí: yakoz czyíterna ftudenu vczynij ſwu wodu, tak neprawoſt vczynij ſwu zloſt ſtudenv.* ay, tot zloſtij gmenuge prorok, geſto ya rzku ſtudenu myloſtij; neb neprawoft 25 hrzyechu ímrtedlneho zkazylay tu myloît, ez nenije k wyecznemu ſpa- fſenij vzyteczna . ale kdyz ta itudena myloſt, geftoy gen byla przyrozenaa, wezme nyeczo od przyrozenijes bozijm darem, ez' pozbude ſwe ſtudeny, hrzyechow oftane pro boh, poczne yako wzhrzyewaty ſye, teplo przygme ; ale nebude geſtye czynyty dobrych czynow, ſna[z]noſtij1o z te myloîty 30 nebude gmyety . neſmyem rzeeczy any chczy, by taky k ſpaſenij neprzy- ſluffal, neb gyz ma nyeczo bozije horkoſty a nyeczo wſak czynij, geftoy dobree .acz ne wijecze,I1 ale wijeru drzij, nadyegi ma w boze k lepſſy, zleho pycze, acz y mdle4 geftye . ale to rzku: acz ſye wijecze taky nedluzij hrzyefſe, wſak nemoz drzewnyeho dluhu prazden byty, donydz geho doîty vczy- 35 nyenym nezaplatij. a o teyl2 rozmarzyeloſti prokyfalee, geíto any horek bude czlowyek, any ſtuden w bozij myloſty, dije buoh w knyhach apoka- — * 1 kon. ř. 2 červ. 3 Y prodlouženo na tři ř. 4 odd. 5 mnoho krat. 5 po straně připsáno vynechané červ. znam. odstavce. 7kakz koly. S snad vypadlo tu nějaké slovo (attribut k slovu przyrozenije). ' tato spojka dostala se do textu, myslím, chybou opisovačovou. 10 rkp.: fnanoftij; místo je zřejmě porušeno, i ne- 5 9. vczedlnikom donizd. — 19. nieyak. — 20. donijzd. — 21n. ftudena flowe. — 28. nietczo. — 31. neprzyfluffal kfpafenij. — 34. takowy. — 35. donizd. — 38.
Strana 363
363 lypfi: ez gly Il tak ny fyem ny tam, pocznv tye z ſwych vît wywraczyety.* 193a Zjev. 3, 16. czaîto hoípodyn takowe yako z ſwych vſt wywratij, kdyz gych wiije wyeczy 40 oftane pro gych rozmarzyeloft, ez nechtye ſye w myloſty chutnye pohnyty k dobryl3 czynom . y da gym padnuty znamenytye a ohawnyel druhdy, aby poznagijcz ſye w ſwêl3 hubenftwye inaznyegye hledaly as a potom15 myloſty bozije, protoz ta myloít teplaa, ne horkaa,1' nenije bezpeczna; welmy brzo îtudena bude. ale kdybyl czlowyek owſſem nycz dobreho nevczynyl, 45 mage rozvm, a zleho take, neſluſfal by k ſpaſſenij, yakoz dije ſwaty rzehorz:18 malo geſt to zleho neczynyty, nefnazij-ly ſye, by dobre czynyl. trzetije, od teplee myloſti kdyz ſye leepe rozmoz myloft darem bozijm, w kom bude horka, tu myloftijl9 bude czlowyek czynyty dobree a ítrzyeczy ſye zleho. a tuy gyz k ſpaſſenij dobra czaka. awſak2° ta myloſt mnoho oftawij w czlo- 50 wyeku pofſkwrn z obecznych hrzyechow, gychz ſye bude| trzyeba dale oczyftyty, ez ta, acz y horkal4 gyz moz fluty myloft, nenije tak ſylna, by wîfyczku rez înala a neczyſtotu y poſkwrnu wiſech hrzyechow ſ duſſe; ale ohen pokanije na tomto ſwyetye?l anebo na onom czyîtecz mnohe mufij doczyftyty, a tak myloít famyem czlowyekem nemoz ſye nykakz roz- 55 horczyty, yakoz ſye woda bez ohnye nerozhorczij, ale kdyz przyſtupij boh wu myloſtij k duſſy; neb dije pijímo: boht geft ohen.* a protoz dije ſwaty bernhart: ktoz gla ſtuden przyſtupij k ohny a rozhrzyege ſye, zdaly ne- wydij, ez ma to od ohnye, gehoz geft negmyel fam od13 ſebe? takez ktoz geft ftuden byl w ſwych hrzyeffyech drzewe, bude-li rozhorczen potom ku- 60 pokanij, nemny, byt odgynud to przyfílo, nezly ez geſt k nyemu boh przy- ſtupyl ſuvdye22 duch geho a karage, od13 nyehoz ſyey tak rozhorczyl. cztwrte, opyet ſye v wyetfſyem horku rozmaha myloſt. ta, kdyz ſye rozmoz, wy- czyſtij duſfy ze wſſech hrzyechow dopuſtylych, yakoz wydijme, kdyz wrze hrnecz, fewrze ſye neczyîtota a wen bude wywrzena. I a tak wydijme, 1935 65 ez y krew23 z13 maffa wywrze, a bude moczy byti czyſty pokrm. takez wruczije myloft wytahne wíyczku tyeleſnv zadoft. a pakly2 maly ktery hrzyech vpadne na dufſy, ynhed tu wywrze tu wruczij myloſtij bez meſka- nije a neoſtawij poſkwrny wl3 duſſy. pate, kdyz gyz horkem myloſty yako dymem aneb paruv wytahne ſye z nabozneho czlowyeka tyelefna a ſwyetlſka 70 zadoît a wruczij myloîty wſſelyka neczyîtota yako wywrze, opyet v wyetífij mocz myloſt wſtupij, ez bude yako plamenem plaati. a zwlaftye kdyz tyem Mojž. 4, 24 a Žid. 12, 29.] I.. CLXXXIII, col. 324. H. vím, opravují-li je dobře. 11 newijecze. 12 Aotey. 13 kon. ř. 14 odd. 15 as apo- tom. 16 nehorkaa. 17 kdy by. 18 červ. podtrž. 1' ij z v předěláno. 2 A wſak. 21 na konci ř. napsané/ černě přetrženo. 22 ſuv na konci ř. 23 odd.; A, k, k protaž. A Apakly. 25 awzadoft. 26 Oſwaty. 27 ob wlazyge. 28 z pův. gey vyškra- tak nas fiem ny tam . — 38. zíwych wywraczeti vſt. — 54. nijyakz. — 81. nehrzefyti 57 n.: Z řeči prvni In festo Pentecostes: ....Quis enim cum ad ignem venerit algens, et fuerit calefactus, dubitabit ei ab igne venisse calorem, quem habere non poterat sine illo? Sic ergo qui prius iniquitate erat frigidus, si postmodum fervore quodam poenitentiae accendatur, alium sibi spiritum, qui suum arguit et dijudicat, non dubitet advenisse.
363 lypfi: ez gly Il tak ny fyem ny tam, pocznv tye z ſwych vît wywraczyety.* 193a Zjev. 3, 16. czaîto hoípodyn takowe yako z ſwych vſt wywratij, kdyz gych wiije wyeczy 40 oftane pro gych rozmarzyeloft, ez nechtye ſye w myloſty chutnye pohnyty k dobryl3 czynom . y da gym padnuty znamenytye a ohawnyel druhdy, aby poznagijcz ſye w ſwêl3 hubenftwye inaznyegye hledaly as a potom15 myloſty bozije, protoz ta myloít teplaa, ne horkaa,1' nenije bezpeczna; welmy brzo îtudena bude. ale kdybyl czlowyek owſſem nycz dobreho nevczynyl, 45 mage rozvm, a zleho take, neſluſfal by k ſpaſſenij, yakoz dije ſwaty rzehorz:18 malo geſt to zleho neczynyty, nefnazij-ly ſye, by dobre czynyl. trzetije, od teplee myloſti kdyz ſye leepe rozmoz myloft darem bozijm, w kom bude horka, tu myloftijl9 bude czlowyek czynyty dobree a ítrzyeczy ſye zleho. a tuy gyz k ſpaſſenij dobra czaka. awſak2° ta myloſt mnoho oftawij w czlo- 50 wyeku pofſkwrn z obecznych hrzyechow, gychz ſye bude| trzyeba dale oczyftyty, ez ta, acz y horkal4 gyz moz fluty myloft, nenije tak ſylna, by wîfyczku rez înala a neczyſtotu y poſkwrnu wiſech hrzyechow ſ duſſe; ale ohen pokanije na tomto ſwyetye?l anebo na onom czyîtecz mnohe mufij doczyftyty, a tak myloít famyem czlowyekem nemoz ſye nykakz roz- 55 horczyty, yakoz ſye woda bez ohnye nerozhorczij, ale kdyz przyſtupij boh wu myloſtij k duſſy; neb dije pijímo: boht geft ohen.* a protoz dije ſwaty bernhart: ktoz gla ſtuden przyſtupij k ohny a rozhrzyege ſye, zdaly ne- wydij, ez ma to od ohnye, gehoz geft negmyel fam od13 ſebe? takez ktoz geft ftuden byl w ſwych hrzyeffyech drzewe, bude-li rozhorczen potom ku- 60 pokanij, nemny, byt odgynud to przyfílo, nezly ez geſt k nyemu boh przy- ſtupyl ſuvdye22 duch geho a karage, od13 nyehoz ſyey tak rozhorczyl. cztwrte, opyet ſye v wyetfſyem horku rozmaha myloſt. ta, kdyz ſye rozmoz, wy- czyſtij duſfy ze wſſech hrzyechow dopuſtylych, yakoz wydijme, kdyz wrze hrnecz, fewrze ſye neczyîtota a wen bude wywrzena. I a tak wydijme, 1935 65 ez y krew23 z13 maffa wywrze, a bude moczy byti czyſty pokrm. takez wruczije myloft wytahne wíyczku tyeleſnv zadoft. a pakly2 maly ktery hrzyech vpadne na dufſy, ynhed tu wywrze tu wruczij myloſtij bez meſka- nije a neoſtawij poſkwrny wl3 duſſy. pate, kdyz gyz horkem myloſty yako dymem aneb paruv wytahne ſye z nabozneho czlowyeka tyelefna a ſwyetlſka 70 zadoît a wruczij myloîty wſſelyka neczyîtota yako wywrze, opyet v wyetífij mocz myloſt wſtupij, ez bude yako plamenem plaati. a zwlaftye kdyz tyem Mojž. 4, 24 a Žid. 12, 29.] I.. CLXXXIII, col. 324. H. vím, opravují-li je dobře. 11 newijecze. 12 Aotey. 13 kon. ř. 14 odd. 15 as apo- tom. 16 nehorkaa. 17 kdy by. 18 červ. podtrž. 1' ij z v předěláno. 2 A wſak. 21 na konci ř. napsané/ černě přetrženo. 22 ſuv na konci ř. 23 odd.; A, k, k protaž. A Apakly. 25 awzadoft. 26 Oſwaty. 27 ob wlazyge. 28 z pův. gey vyškra- tak nas fiem ny tam . — 38. zíwych wywraczeti vſt. — 54. nijyakz. — 81. nehrzefyti 57 n.: Z řeči prvni In festo Pentecostes: ....Quis enim cum ad ignem venerit algens, et fuerit calefactus, dubitabit ei ab igne venisse calorem, quem habere non poterat sine illo? Sic ergo qui prius iniquitate erat frigidus, si postmodum fervore quodam poenitentiae accendatur, alium sibi spiritum, qui suum arguit et dijudicat, non dubitet advenisse.
Strana 364
364 czynem newymluwnym dotkne hoſpodyn a da pochutnaty ohnye ſweho pochotnoſti, ſwu ſwyetloſtij tu duchownij oſwyetye rozum, dada ſwyetlo k tomu wnytrznyemu wyſokych wyeczij myloſtnemu ſpatrzowanij, w my- leem dywanij ſwu horkofty woly rozhorcze wi3 myloſt a w zadoft,25 ſwu 75 zhawoîtij przepochotnvv pamyet dywnye podnyeczyge. 013 tom ohny dije ſwaty auguftyn:18 o ſwaty26 ohny, kak yaſnye ſwyetijff, kak ſladcze paalijfí, kak pochotnye przy-zehuges! tot geft ten ohen, gefto spalyge hrzyechy a wyczyftyge, kdez plaapole, ale dufy przelahodnye obwlazyge,27 az gſu nyekto rzyekaly, ale bludt geft, by taczij lydee, geftoy gym dano bozije myloſti plaati tyem ohnyem, gyz nehrzyeffyly; czoz by vczynyly takoweho, by pro vprzijemoſt prwnyeho vmyſla hrzyech gym to nebyl rzeklt ſem a rzkut, ezt geft to blud. neb ſwaty yan, welyky z ſwatych apoſſtolow, gymz geft hoynyegye dana byla wſſelyka takowa myloſt, nez gynym lydem, dije: dijeme-ly, ez hrzyechu nemame, famy ſebu ludijme, a prawdy w nas nenije.* bud welyky ohen zde mezy namy 14 nevczynij toho, by drobet wody nemohl wen padnuty, ale to vczynij, kdyz geſt fijlen, ez tu kropyeyku ynhed przemoz. takez na ſwate lydy, geftot v welykey myloſty plagij, padagijt krapye obecznych hrzyechow, ale brzot ge28 przemoz welyky ohen . a wed ne kazdyt,29 nye zijelo kto y z naboznych30 a toz ne 90 wzdy,31 ale acz nyekdy bude I] takym ohnyem na malu32 chwijly plapolaty, yakozt ſem toho dotekl tuto, neb tyelo, geſtoy dano poruſſenij, obtyezyge3s Moudr. 9, 15. duſſy a bydlo na'4 zemy ſmyſl dolow tyſkne, geſto myſlij mnohe wyeczi.*35 druhe ſem rzekl o tom take rzeeczi nyeczo, odkud takowe zapalenije myloſti pochazije . kakzkoly36 boh geft ten duchowny fladky ohen, ez od 95 nyeho w lydech ſwatych plapole ohen, kdyz ge oſwyetij w rozvmv, roznyetij w zadoſti a yako zzeczi w pamyeti bude, wſak rzeeczy mohu, ez yako zwlaîtye z toho, kdyz ſwym wnytrznym howorem aneb mluwenym mluwij k duſfy, tak welmy frdcze k ſobye roznyeczyge . a mnohoy toho ſwye- Přísl. 30, 5. deczítwa w pijſmye . onde dije: rzyecz bozije ohnyenaa.38* a zaltarz prawij: 100 Žal. 118, 140. przewelmy ohnyenaa geft twa wymluwa.* a tak mnoho toho ſwyedczij pijímo . protoz od tak37 ohnyenee bozije rzyeczy, kdyz bude mluwyty k duſſy, roznyetij ſye tyem ohnyem duſſe . a tak gîta to ſwyedczyla y ona3 [P. L. XL, col. 880. St.] 1 Jan. 1, 8. 1953 80 85 báním v. 2 nekazdyt. 3 yznaboznych. 3 newzdy. 32 k, h, l protaž. 33 ob tye- zyge. 34 kon. ř. 35 červ. znam. odstavce. 36 kakz koly. 37 odd. 38 lat. ignitus; rkp.: czoz by vczyniti. — 85. hrziechuow. — 88. yhned. — 106. niektere. — 107. aknie- 77 n.: Ze spisku zvaného Soliloquia, z kap. 19: O ignis, qui semper ardes et nunquam exstingueris, o amor, qui semper ferves et nunquam tepescis, charitas Deus meus, accende me. Accende, inquam, totum me, ut totus diligam solum te. Minus enim te amat, qui tecum aliquid amat, quod non propter te amat.... Podle kritické poznámky (tamže col. 863 n.) je „Soliloquiorum animae ad Deum liber unus“ dílko sv. Augustinovi neprávem podvržené a naprosto odlišné od jeho pravých dvou knih Soliloquií; je prý slepeno z úryvků z různých prací Augustinových, zvláště z Konfessí, a z Hugonova a Sancto Victore De arrha animae. Místo otištěné je vy- ňato z 10. knihy Konf., kap. 29.
364 czynem newymluwnym dotkne hoſpodyn a da pochutnaty ohnye ſweho pochotnoſti, ſwu ſwyetloſtij tu duchownij oſwyetye rozum, dada ſwyetlo k tomu wnytrznyemu wyſokych wyeczij myloſtnemu ſpatrzowanij, w my- leem dywanij ſwu horkofty woly rozhorcze wi3 myloſt a w zadoft,25 ſwu 75 zhawoîtij przepochotnvv pamyet dywnye podnyeczyge. 013 tom ohny dije ſwaty auguftyn:18 o ſwaty26 ohny, kak yaſnye ſwyetijff, kak ſladcze paalijfí, kak pochotnye przy-zehuges! tot geft ten ohen, gefto spalyge hrzyechy a wyczyftyge, kdez plaapole, ale dufy przelahodnye obwlazyge,27 az gſu nyekto rzyekaly, ale bludt geft, by taczij lydee, geftoy gym dano bozije myloſti plaati tyem ohnyem, gyz nehrzyeffyly; czoz by vczynyly takoweho, by pro vprzijemoſt prwnyeho vmyſla hrzyech gym to nebyl rzeklt ſem a rzkut, ezt geft to blud. neb ſwaty yan, welyky z ſwatych apoſſtolow, gymz geft hoynyegye dana byla wſſelyka takowa myloſt, nez gynym lydem, dije: dijeme-ly, ez hrzyechu nemame, famy ſebu ludijme, a prawdy w nas nenije.* bud welyky ohen zde mezy namy 14 nevczynij toho, by drobet wody nemohl wen padnuty, ale to vczynij, kdyz geſt fijlen, ez tu kropyeyku ynhed przemoz. takez na ſwate lydy, geftot v welykey myloſty plagij, padagijt krapye obecznych hrzyechow, ale brzot ge28 przemoz welyky ohen . a wed ne kazdyt,29 nye zijelo kto y z naboznych30 a toz ne 90 wzdy,31 ale acz nyekdy bude I] takym ohnyem na malu32 chwijly plapolaty, yakozt ſem toho dotekl tuto, neb tyelo, geſtoy dano poruſſenij, obtyezyge3s Moudr. 9, 15. duſſy a bydlo na'4 zemy ſmyſl dolow tyſkne, geſto myſlij mnohe wyeczi.*35 druhe ſem rzekl o tom take rzeeczi nyeczo, odkud takowe zapalenije myloſti pochazije . kakzkoly36 boh geft ten duchowny fladky ohen, ez od 95 nyeho w lydech ſwatych plapole ohen, kdyz ge oſwyetij w rozvmv, roznyetij w zadoſti a yako zzeczi w pamyeti bude, wſak rzeeczy mohu, ez yako zwlaîtye z toho, kdyz ſwym wnytrznym howorem aneb mluwenym mluwij k duſfy, tak welmy frdcze k ſobye roznyeczyge . a mnohoy toho ſwye- Přísl. 30, 5. deczítwa w pijſmye . onde dije: rzyecz bozije ohnyenaa.38* a zaltarz prawij: 100 Žal. 118, 140. przewelmy ohnyenaa geft twa wymluwa.* a tak mnoho toho ſwyedczij pijímo . protoz od tak37 ohnyenee bozije rzyeczy, kdyz bude mluwyty k duſſy, roznyetij ſye tyem ohnyem duſſe . a tak gîta to ſwyedczyla y ona3 [P. L. XL, col. 880. St.] 1 Jan. 1, 8. 1953 80 85 báním v. 2 nekazdyt. 3 yznaboznych. 3 newzdy. 32 k, h, l protaž. 33 ob tye- zyge. 34 kon. ř. 35 červ. znam. odstavce. 36 kakz koly. 37 odd. 38 lat. ignitus; rkp.: czoz by vczyniti. — 85. hrziechuow. — 88. yhned. — 106. niektere. — 107. aknie- 77 n.: Ze spisku zvaného Soliloquia, z kap. 19: O ignis, qui semper ardes et nunquam exstingueris, o amor, qui semper ferves et nunquam tepescis, charitas Deus meus, accende me. Accende, inquam, totum me, ut totus diligam solum te. Minus enim te amat, qui tecum aliquid amat, quod non propter te amat.... Podle kritické poznámky (tamže col. 863 n.) je „Soliloquiorum animae ad Deum liber unus“ dílko sv. Augustinovi neprávem podvržené a naprosto odlišné od jeho pravých dvou knih Soliloquií; je prý slepeno z úryvků z různých prací Augustinových, zvláště z Konfessí, a z Hugonova a Sancto Victore De arrha animae. Místo otištěné je vy- ňato z 10. knihy Konf., kap. 29.
Strana 365
365 dwa mlazíſije gezyffowa, k nymz] ſye byl przywynul yako putnyk a mluwyl 105 k nyma; neb gita rzekla: ay, kakt horzijeſſe w nafſ ſrdcze nafſe, kdyz mluwyeffe k nam na czyeftye!* ale gſu nyetere rzyeczy k nam bozije Luk. 24, 32. obſtyenyene podobenſtwijm, a k nyeterym4 nyeterzij vſſij neprzychylee. protoz nejl wzdy kazda rzyecz bozije roznyetij kazdeho . a zwlafitye geſt cztwera rzyecz bozije k rozvmney dufſy . trogi mnozij obmeſkagij, neprzy- 110 lozije vcha, yako by gym baal neb klam gym prawyl; ale ſ kymz raczij mluwyty cztwrtym czynem, tent ſye zapalij a roznyetij podle daru3' my- loſty geho. gedna rzyecz bozije geſt pijſmo, o tom dije ſwaty auguſtyn: kdyz ſye modlijme, ſ bohem mluwyme, a kdyz czteme, boh i namy mluwij. druha rzvecz bozije gſu kazatelee . o tom geſt rzekl kryſtus k apofítolom: 115 ne wy 2 gffte, gefîto mluwyte, ale duch otcze waſſeho, gefto v was mluwij.* a trzetije37 rzecz bozije, kdyz ſwym wnytrznym mluwenyi bude w ſrdczy mluwyty komu ode zleho odtahuge a k nyeczemu43 dobremu ponukage. o tôn dije zaltarznyk: budu ſlyſſeti, I] czo we mnye hoſpodyn44 mluwyty 195" bude * mnozijt ſye zapalygij tyemyto rzyeczmy, ale druzij ge w ſobye žal. 84, 9. 120 pohaffygij - gyz mnoheho w frdczy trzyeti bude, ano tyem wnytrznym mlu- wenym boh napomyna: ce, ze tohoto neb tohoto neoftanes! ee, ze tohoto nevczynyfſ! geft pak cztwrty czyn mluwenije bozijeho k ſbozney duſſy geſtoy neobwazana mylofty gynv, gedyne geho, kdyz tu ſwu duchownij myloſtijl" przy nij bude rozvm oſwyetie, woli roznyetie a pamyet drze, 125 by gije nycz w tu chwylku neodtrhlo, a tak bude k nij mluwyty . tent czyn dywnye zapalyge. o tom mluwenij dije yeremyaſſ:45 od hlaſu mluwenye welykeho horzal ohen.* myenij welykym mluwenym tento czyn cztwrty mluwenye bozijeho, zey nayſwrchowanyeyffij, o tom tak zwlafftyem a za- palenem nabozenftwij dije fwaty bernhart:45 boh geft duch a duffe geft 130 duch. duch a duch duchownije magij ſwe yazyky, gymyz mluwije mezy ſebu4s a4l vkazugij ſye ſobye, ez gſu s ſebu. yazyk bozij geſt z myloſty geho wnytrznije k dufſy ochotenſtwije a duſſe yazyk geſt zapalenije w nabo- zenſtwij . a tak mluwenije bozije geſt wlytije daru myloſty geho a od- powyed duffe ſwyedecznoſtij dywanije tak welyke wyeczi. protoz kdyz 135 cztefí neb ſlyffijí, ez boh a dufe mluwijta ſpolu, nemyíl fobye, byt tu tyeleſnij hlaſowe byli, ale znamenay, ezt duch mluwij, a to mluwenije duchɇ4l ma byty rozvmyeno.47 Mat. 10, 20. Izai. 6, 4 a Ezech. 10, 4.] . L. CLXXXIII, col. 1002. ohnyeluaa. 39 l, l protaž. 4 aknyeterym 41 kon. ř. 4 Newy. 43 aknyeczemu. 44 H, d protaž. 45 červ. podtrž. 45 odd. 47 červ. znam. odstavce. 48 odd. 49 kon. kterym niekterzij. — 128. zwlafftniem. — 141. a 161. yakus. — 144. wohnijwe poftawie. 129 n.: Z řeči 45. in Cantica (z výkladu na Cant. I, 14): ....Spiritus est Verbum, spiritusque anima, et habent linguas suas, quibus se alterutrum alloquantur, praesentesque indicent. Et Verbi quidem lingua favor dignationis ejus, animae vero devotionis fervor. Elinguis est anima atque infans, quae hanc non habet, et non potest ipsi ullatenus sermocinatio esse cum Verbo. Ergo hujuscemodi linguam suam cum Verbum movet, volens ad animam loqui, non potest anima non sentire....
365 dwa mlazíſije gezyffowa, k nymz] ſye byl przywynul yako putnyk a mluwyl 105 k nyma; neb gita rzekla: ay, kakt horzijeſſe w nafſ ſrdcze nafſe, kdyz mluwyeffe k nam na czyeftye!* ale gſu nyetere rzyeczy k nam bozije Luk. 24, 32. obſtyenyene podobenſtwijm, a k nyeterym4 nyeterzij vſſij neprzychylee. protoz nejl wzdy kazda rzyecz bozije roznyetij kazdeho . a zwlafitye geſt cztwera rzyecz bozije k rozvmney dufſy . trogi mnozij obmeſkagij, neprzy- 110 lozije vcha, yako by gym baal neb klam gym prawyl; ale ſ kymz raczij mluwyty cztwrtym czynem, tent ſye zapalij a roznyetij podle daru3' my- loſty geho. gedna rzyecz bozije geſt pijſmo, o tom dije ſwaty auguſtyn: kdyz ſye modlijme, ſ bohem mluwyme, a kdyz czteme, boh i namy mluwij. druha rzvecz bozije gſu kazatelee . o tom geſt rzekl kryſtus k apofítolom: 115 ne wy 2 gffte, gefîto mluwyte, ale duch otcze waſſeho, gefto v was mluwij.* a trzetije37 rzecz bozije, kdyz ſwym wnytrznym mluwenyi bude w ſrdczy mluwyty komu ode zleho odtahuge a k nyeczemu43 dobremu ponukage. o tôn dije zaltarznyk: budu ſlyſſeti, I] czo we mnye hoſpodyn44 mluwyty 195" bude * mnozijt ſye zapalygij tyemyto rzyeczmy, ale druzij ge w ſobye žal. 84, 9. 120 pohaffygij - gyz mnoheho w frdczy trzyeti bude, ano tyem wnytrznym mlu- wenym boh napomyna: ce, ze tohoto neb tohoto neoftanes! ee, ze tohoto nevczynyfſ! geft pak cztwrty czyn mluwenije bozijeho k ſbozney duſſy geſtoy neobwazana mylofty gynv, gedyne geho, kdyz tu ſwu duchownij myloſtijl" przy nij bude rozvm oſwyetie, woli roznyetie a pamyet drze, 125 by gije nycz w tu chwylku neodtrhlo, a tak bude k nij mluwyty . tent czyn dywnye zapalyge. o tom mluwenij dije yeremyaſſ:45 od hlaſu mluwenye welykeho horzal ohen.* myenij welykym mluwenym tento czyn cztwrty mluwenye bozijeho, zey nayſwrchowanyeyffij, o tom tak zwlafftyem a za- palenem nabozenftwij dije fwaty bernhart:45 boh geft duch a duffe geft 130 duch. duch a duch duchownije magij ſwe yazyky, gymyz mluwije mezy ſebu4s a4l vkazugij ſye ſobye, ez gſu s ſebu. yazyk bozij geſt z myloſty geho wnytrznije k dufſy ochotenſtwije a duſſe yazyk geſt zapalenije w nabo- zenſtwij . a tak mluwenije bozije geſt wlytije daru myloſty geho a od- powyed duffe ſwyedecznoſtij dywanije tak welyke wyeczi. protoz kdyz 135 cztefí neb ſlyffijí, ez boh a dufe mluwijta ſpolu, nemyíl fobye, byt tu tyeleſnij hlaſowe byli, ale znamenay, ezt duch mluwij, a to mluwenije duchɇ4l ma byty rozvmyeno.47 Mat. 10, 20. Izai. 6, 4 a Ezech. 10, 4.] . L. CLXXXIII, col. 1002. ohnyeluaa. 39 l, l protaž. 4 aknyeterym 41 kon. ř. 4 Newy. 43 aknyeczemu. 44 H, d protaž. 45 červ. podtrž. 45 odd. 47 červ. znam. odstavce. 48 odd. 49 kon. kterym niekterzij. — 128. zwlafftniem. — 141. a 161. yakus. — 144. wohnijwe poftawie. 129 n.: Z řeči 45. in Cantica (z výkladu na Cant. I, 14): ....Spiritus est Verbum, spiritusque anima, et habent linguas suas, quibus se alterutrum alloquantur, praesentesque indicent. Et Verbi quidem lingua favor dignationis ejus, animae vero devotionis fervor. Elinguis est anima atque infans, quae hanc non habet, et non potest ipsi ullatenus sermocinatio esse cum Verbo. Ergo hujuscemodi linguam suam cum Verbum movet, volens ad animam loqui, non potest anima non sentire....
Strana 366
366 Jan 17, 20—22. trzetije z tohoto, geſto ſem rzekl na poczatcze, znamenati geft, wecz pak to zapalenije dale wegde, neb czo vczynij. o tom by mnoho mohlo byty powyedyeno, ale gedno wezmyem naywyetſfije z toho, ez to horuczije 140 zapalenije mezy bohem46 a41 duffy vczynij fíczaítnv kakufí gednotu, yakoz toho podobenitwije w przyrozenij ohnye wydyety mozem . tu wydijme, ez ſwu moczij ohen yako w ſye obratij tu wyecz, geſto gy zapalij, ez ta wyecz w ohnyowey poftawije bude, ay, zelezo czrne a itudene, dotud ge bude palyty ohen, az bude barwu y horkoft ohnyowu gmyety. teez o dr-145 wijech neb o czemz-l koly, teezt geft o duffy i bohem podobenitwije. boh geft ten dywny duchownij ohen, gefto febuv duffy ſboznv roznyeczyge, a dotud's gy palyty bude, az bude ſ nym yako wyecz gedna podle onoho4s ſwateho pawla powyedyenye: ktoz ſye boha przydrzij, geden duch i nym (1 Kor.6,19. bude.* tot geft ta gednota, za nyz geft kryftus ſwym profſyl rzka, yakoz 150 we czteny ſwaty jan pokladaa: otcze fwaty, ſchoway ge w ſwe gmye, kterezs Jan 17, 11. my dal, at ſu gedno, yako y my!* ale aby nemnyely, by to gen o apofíto- leech bylo rozvmyety, dije daale we cztenij: netolykt za nye profſy, ale za4 ty, gefîto w mye vwyerzye ſkrze gychas flowo, at by wîſychny gedno byly, yakozs ty, otcze, we mnye a19 ya w tobye, at y ony4s w nas gedno buduv. 155 a ya dal ſem gym flawnoft, geftos my dal, at gſu gedno, yako my gime gedno, ya w49 nych a ty we mnye, at buduv w gednom dokonany.* kterym pak czynem to zapalenije zhawce czynij tu gednotu, ſwaty bernart58 vkazuge rzka: ta wyecz, gefíto ſye rozpufítij ohnyem, obmyekne, rozfyrzij fye, vczyftij ſye. teez tre znamenay w mylofty, geftot geft gyftye bozij 160 ohen, gefto frdcze wſe promyenyge, zczyftij a ſlee w gednotu kakus . tak obmyekne, ze weſelo bude i weſelymy a plakaty bude ſ tyemy, ktoz placzij." rozpuſtij ſye w ſladku pochotnoſt k bohu a k blyznym,51 a rozfſyrzij,"8 rozlee w myloſty az do neprzatel, ez bude y neprzately take mylowaty. vczyítij ſye, aby gla czijíto geftye bylo czyítíle*, nemage zprznyenye y od 165 malytkych hrzyechow yako od prachu . a taka48 dufſe wegde w kakus tu gednotu s bohem, ez bude z myloſty geho vczaſtna wſeho, geſtoy wi9 kryſtu, y czlowyeczſtwije, y bozítwije geho. vczaſtna bude toho wíſeho, czoy kryftus gij zaſluzyl w ſwem czlowyeczítwij, a wſſyech geho, geſtoy ge wplnye gmyel podle czlowyeczijeho�8 naywyfyeho ſwrchowanije, fílechet- 170 noſtij. a4 take bozítwije geho bude vczaſtna, geho moczy, geho mudroſty a geho52 dobre wo-[le, kdyz tak bude w gednotye53 i bohem. ay, kak gíme vczaítny moczy geho, kdyz chczem toho pozywaty! to wiſe moze5i k ſpaſſenij ſwemu, czoz ſye w nas lijbij bohu, abychom mohly a kak bychom mohly . a tot swyedczij ſwaty pawel rzka: wyernyt geft boh, geftot neprze- 175 puſtije na ny pokuffenije nad to, nezli bychom fneſty mohly, ale da í po- ř. 50 červ. podtrž. 51 akblyznym. 52 v rkp. následuje, myslím, omylem te. 53 k, k, b, d, d v tomto prvním řádku protaženy. 54 kon. ř. 5. červ. podtrž. 56 wu- myenij. 57 doplněno podle smyslu. 38 řádek počínající se slovem Amen dopsán Zjev. 22, 11. Řím. 12, 15. 1963 196" — 145 n.: ohniowu gmieti . tez odrwech neb 1. — 175. wierniet. — 176. na nas. — 177.
366 Jan 17, 20—22. trzetije z tohoto, geſto ſem rzekl na poczatcze, znamenati geft, wecz pak to zapalenije dale wegde, neb czo vczynij. o tom by mnoho mohlo byty powyedyeno, ale gedno wezmyem naywyetſfije z toho, ez to horuczije 140 zapalenije mezy bohem46 a41 duffy vczynij fíczaítnv kakufí gednotu, yakoz toho podobenitwije w przyrozenij ohnye wydyety mozem . tu wydijme, ez ſwu moczij ohen yako w ſye obratij tu wyecz, geſto gy zapalij, ez ta wyecz w ohnyowey poftawije bude, ay, zelezo czrne a itudene, dotud ge bude palyty ohen, az bude barwu y horkoft ohnyowu gmyety. teez o dr-145 wijech neb o czemz-l koly, teezt geft o duffy i bohem podobenitwije. boh geft ten dywny duchownij ohen, gefto febuv duffy ſboznv roznyeczyge, a dotud's gy palyty bude, az bude ſ nym yako wyecz gedna podle onoho4s ſwateho pawla powyedyenye: ktoz ſye boha przydrzij, geden duch i nym (1 Kor.6,19. bude.* tot geft ta gednota, za nyz geft kryftus ſwym profſyl rzka, yakoz 150 we czteny ſwaty jan pokladaa: otcze fwaty, ſchoway ge w ſwe gmye, kterezs Jan 17, 11. my dal, at ſu gedno, yako y my!* ale aby nemnyely, by to gen o apofíto- leech bylo rozvmyety, dije daale we cztenij: netolykt za nye profſy, ale za4 ty, gefîto w mye vwyerzye ſkrze gychas flowo, at by wîſychny gedno byly, yakozs ty, otcze, we mnye a19 ya w tobye, at y ony4s w nas gedno buduv. 155 a ya dal ſem gym flawnoft, geftos my dal, at gſu gedno, yako my gime gedno, ya w49 nych a ty we mnye, at buduv w gednom dokonany.* kterym pak czynem to zapalenije zhawce czynij tu gednotu, ſwaty bernart58 vkazuge rzka: ta wyecz, gefíto ſye rozpufítij ohnyem, obmyekne, rozfyrzij fye, vczyftij ſye. teez tre znamenay w mylofty, geftot geft gyftye bozij 160 ohen, gefto frdcze wſe promyenyge, zczyftij a ſlee w gednotu kakus . tak obmyekne, ze weſelo bude i weſelymy a plakaty bude ſ tyemy, ktoz placzij." rozpuſtij ſye w ſladku pochotnoſt k bohu a k blyznym,51 a rozfſyrzij,"8 rozlee w myloſty az do neprzatel, ez bude y neprzately take mylowaty. vczyítij ſye, aby gla czijíto geftye bylo czyítíle*, nemage zprznyenye y od 165 malytkych hrzyechow yako od prachu . a taka48 dufſe wegde w kakus tu gednotu s bohem, ez bude z myloſty geho vczaſtna wſeho, geſtoy wi9 kryſtu, y czlowyeczſtwije, y bozítwije geho. vczaſtna bude toho wíſeho, czoy kryftus gij zaſluzyl w ſwem czlowyeczítwij, a wſſyech geho, geſtoy ge wplnye gmyel podle czlowyeczijeho�8 naywyfyeho ſwrchowanije, fílechet- 170 noſtij. a4 take bozítwije geho bude vczaſtna, geho moczy, geho mudroſty a geho52 dobre wo-[le, kdyz tak bude w gednotye53 i bohem. ay, kak gíme vczaítny moczy geho, kdyz chczem toho pozywaty! to wiſe moze5i k ſpaſſenij ſwemu, czoz ſye w nas lijbij bohu, abychom mohly a kak bychom mohly . a tot swyedczij ſwaty pawel rzka: wyernyt geft boh, geftot neprze- 175 puſtije na ny pokuffenije nad to, nezli bychom fneſty mohly, ale da í po- ř. 50 červ. podtrž. 51 akblyznym. 52 v rkp. následuje, myslím, omylem te. 53 k, k, b, d, d v tomto prvním řádku protaženy. 54 kon. ř. 5. červ. podtrž. 56 wu- myenij. 57 doplněno podle smyslu. 38 řádek počínající se slovem Amen dopsán Zjev. 22, 11. Řím. 12, 15. 1963 196" — 145 n.: ohniowu gmieti . tez odrwech neb 1. — 175. wierniet. — 176. na nas. — 177.
Strana 367
367 kuííeny przyczynv, gyz bychom mohly to przemoczy pokufíenije .a5i opyet dije ſwaty pawel:55 wſeczko mohu w tom, geſto mne poſylyge.* tohoy Filip. 4, 13. w nas zadal rzka w gynem mijeſtye: neprzeſtawame modlecz ſye za54 wy, 180 abyſte ſye doſtoynye przed54 bohem obyeraly we wſſem ſye lybijecze bohu, we wſſelykem ſkutcze dobrem vzytek czynyecz a roſtucz w umyenij56 bozijem, we wſſelykey fflechetnoſty glucz pofyleny podle moczył8 yaſnofty geho.* Kolos. 1, 9. gme take vczaſtny mudrofty geho glucz ſ nym w gednotye, ez moz kazdy rzeeczy vvd gſa geho w54 ſwatem koftele: on my geft dal toho, czoz geft, 185 poznanije prawee.* a tu mudroſt tehdy prawye mame, kdyz kazda wyecz Moudr. 7, 17. wonije nam tak, yakz| geſt, ez vmyegijcz to rozeznaty, zey wíſeczko ſwyetfſke neſtateczne, laczyn nam ſwyet bude, a ez glu ſtateczne nebefſke wyeczy, zadame gych; a kdyz wijeme, czo geſt wole bozije dobra, czo, geſto ſye dobrze lybij, a czo ſwrchowanaa, takez vczaîtny gſme dobre wole 190 geho, kdyz to, czoz mozem w moczij geho a vmyenije [máme]5 w mudroſti geho, budem take y ſkutke54 chtyety w geho woly naplnyty. od toho48 treho yako od54 korzene pochodij wſſe czlowyeczije dobree. a toho racz nam pomoczy, hoſpodyne. amen. 58 tato ſtrana geft od íwatych od dewijetnijka 200a pocznucz k kazdemu fwatku.] pomny,2 aby den odpoczynutije ſwat vczynyl.* toto ſlowo wyrzekl 2 Mojž. 20, 8. geft pan boh, abychom duchownye tomu rozvmyegijcz ſwoy pokoy, ſwe 5 odpoczynutije, kdyz koho tyem daruge pan hoſpodyn, ezz mozz i menífij praczij ſwu potrzebu gmyety, ſwyetye3 zwedly, k marnoſty toho neobraa- czely, ale w ſluzbye bozij, w ſſlechetnoîty, ſlyffyecz neb cztucz ſlowo bozije, mluwijecz o bohu takowe rzeczy, geſto ſluffegy k chwale bozij a geſto by rozvm k duchownijm wyeczem oſwyeczowaly, myloſt k bohu roznyeczowaly 1o a w pamyet4 przywedly hoſpodyna. neb takowe rzeczy gſu yako pijla, geſto rez ſ zzeleza ſnijmaa ; takez dufſy czyſtye dobre pomluwy . a to geſt rzekl y ſam kryſtus: gyz gíte wy czijſty pro me' rzeczy, geſto gſem wam mluwyl.* as kdyz ſwaty petr mluwyl | k lydu ſlowo bozije, padl na' wíſeczky duch" Jan 15, 3. původní písařem červeně psaným nadpisem: Naprowodnij ne- a na konci dal- šího řádku: dyely, ale další text na konci této strany (196b), pak na listech 197, 198, 199 a 194 není od Štítného; je to řeč složená někým jiným, obsahu protihusitského a protiviklefovského, a napsaná písmem i pravopisem zjevně jinakým. Otiskujeme ji na konci této knihy. Srv. též v úvodě oddíl I. na konci. 1 červ. na tři řádky; po straně zalepené červ. slovo (.. be?) 2 P na tři řádky. 3 na tomto místě je červ. znaménky " naznačeno, že bylo vynecháno slovo, a po straně sloupce chybně přips. pozd. rukou aby. 4 awpa na konci ř. 5odd. s kon. ř. 7 následující bozij červ. přetrž. 8 červ. znam. odstavce. ' vynecháno tu przycziniti. — 179. zawas. — 193. dopomoczy. — 2. pocznucze k kazdemu ſwatku porzad] (červ.). — 3. ſwatek včzynil. —
367 kuííeny przyczynv, gyz bychom mohly to przemoczy pokufíenije .a5i opyet dije ſwaty pawel:55 wſeczko mohu w tom, geſto mne poſylyge.* tohoy Filip. 4, 13. w nas zadal rzka w gynem mijeſtye: neprzeſtawame modlecz ſye za54 wy, 180 abyſte ſye doſtoynye przed54 bohem obyeraly we wſſem ſye lybijecze bohu, we wſſelykem ſkutcze dobrem vzytek czynyecz a roſtucz w umyenij56 bozijem, we wſſelykey fflechetnoſty glucz pofyleny podle moczył8 yaſnofty geho.* Kolos. 1, 9. gme take vczaſtny mudrofty geho glucz ſ nym w gednotye, ez moz kazdy rzeeczy vvd gſa geho w54 ſwatem koftele: on my geft dal toho, czoz geft, 185 poznanije prawee.* a tu mudroſt tehdy prawye mame, kdyz kazda wyecz Moudr. 7, 17. wonije nam tak, yakz| geſt, ez vmyegijcz to rozeznaty, zey wíſeczko ſwyetfſke neſtateczne, laczyn nam ſwyet bude, a ez glu ſtateczne nebefſke wyeczy, zadame gych; a kdyz wijeme, czo geſt wole bozije dobra, czo, geſto ſye dobrze lybij, a czo ſwrchowanaa, takez vczaîtny gſme dobre wole 190 geho, kdyz to, czoz mozem w moczij geho a vmyenije [máme]5 w mudroſti geho, budem take y ſkutke54 chtyety w geho woly naplnyty. od toho48 treho yako od54 korzene pochodij wſſe czlowyeczije dobree. a toho racz nam pomoczy, hoſpodyne. amen. 58 tato ſtrana geft od íwatych od dewijetnijka 200a pocznucz k kazdemu fwatku.] pomny,2 aby den odpoczynutije ſwat vczynyl.* toto ſlowo wyrzekl 2 Mojž. 20, 8. geft pan boh, abychom duchownye tomu rozvmyegijcz ſwoy pokoy, ſwe 5 odpoczynutije, kdyz koho tyem daruge pan hoſpodyn, ezz mozz i menífij praczij ſwu potrzebu gmyety, ſwyetye3 zwedly, k marnoſty toho neobraa- czely, ale w ſluzbye bozij, w ſſlechetnoîty, ſlyffyecz neb cztucz ſlowo bozije, mluwijecz o bohu takowe rzeczy, geſto ſluffegy k chwale bozij a geſto by rozvm k duchownijm wyeczem oſwyeczowaly, myloſt k bohu roznyeczowaly 1o a w pamyet4 przywedly hoſpodyna. neb takowe rzeczy gſu yako pijla, geſto rez ſ zzeleza ſnijmaa ; takez dufſy czyſtye dobre pomluwy . a to geſt rzekl y ſam kryſtus: gyz gíte wy czijſty pro me' rzeczy, geſto gſem wam mluwyl.* as kdyz ſwaty petr mluwyl | k lydu ſlowo bozije, padl na' wíſeczky duch" Jan 15, 3. původní písařem červeně psaným nadpisem: Naprowodnij ne- a na konci dal- šího řádku: dyely, ale další text na konci této strany (196b), pak na listech 197, 198, 199 a 194 není od Štítného; je to řeč složená někým jiným, obsahu protihusitského a protiviklefovského, a napsaná písmem i pravopisem zjevně jinakým. Otiskujeme ji na konci této knihy. Srv. též v úvodě oddíl I. na konci. 1 červ. na tři řádky; po straně zalepené červ. slovo (.. be?) 2 P na tři řádky. 3 na tomto místě je červ. znaménky " naznačeno, že bylo vynecháno slovo, a po straně sloupce chybně přips. pozd. rukou aby. 4 awpa na konci ř. 5odd. s kon. ř. 7 následující bozij červ. přetrž. 8 červ. znam. odstavce. ' vynecháno tu przycziniti. — 179. zawas. — 193. dopomoczy. — 2. pocznucze k kazdemu ſwatku porzad] (červ.). — 3. ſwatek včzynil. —
Strana 368
368 [Skutk. 2, 43.] ſwaty, gefto geho poſluchachu.* ma take czlowyek, kdyz ſam gyz bude w ſwem pokogy, pijlnye o takowych wyeczech w ſwem ſrdczy przemyetaty 15 a yako przezzywaty ſlowo bozije, geſtoy ge czetl nebo ſlyffal, tot naſ odywnye wijezze ſ bohem w myloſt a drzzij w nij. protoz pan boh, abychom to w pamyet wzely, rzekl to welmy znamenytye: pomny, aby den odpoczy- nvtije ſwat vczynyl.8 200b [Přísl. 14, 34.) zzydowſky geſt rzeczeno: pomny, aby den ſoboty ſwat vczynyl. 20 protoz y dneſí zzydee ſobotu ſwyetije. ale ez nam geſt odkryt gyz w pijímye wnytrínij rozvm, mame duchownye...,“ czoy pijímo w podobnoſty a w za- flonyel0 vkazalo. protoz nezlet rzku, ezz mame ſwe odpoczynutije, kdyz- kolywyekll ge gmyety mozzem, ſwato vczynyty, nerzku na zloſt, ale any na marnoſt pokoge, kdyz da gey boh komv, neobraczety. neb dije buoh: 25 pomny, aby den ſoboty ſwat vczynyl. sobota tolyk geft I rzeczeno, yako by rzekl odpoczynutye.12 a ktoz dne ſweho odpoczynutije, ſweho pokoge nevczynij ſwata, ten nedrzij ſmluwy przyezny wyerne ſ hoſpodynem, geſto dawa nyeterym na tol3 odpoczynutije a pokoy, ezz i menífij praczij magy potrzebu nez gynij, aby gemu dyeku wzdawaly, o nyem myílyly, w znamoft gey wzely al4 w nyem ſye kochaly. a ktoz toho neczynije, dale zayduv, tak ez y gmye krzeſtyanſke wezmvv nadarmo, kdyz czynow krzeſtyaníkych nebudu gmyety, dije myftr hugol5 k tomu vmylu: den odpoczynutije, geftoy w nedyely czlowyeku vîtawen neb wl6 gyne ſwatky, geſt znamenije wnytrſnijeho odpoczynutije myíly w hoſpodynv a wnytri- 35 nyeho ſwatku, kdyz myſl filechetnaa, glucz prazdna roboty w hrzyechu, ma vtyechu w duchu ſwatem. a ktoz zde drzij ten ſwatek, acz trzzij zzadoft k hrzyechu, wſak ſye ſdrzzij, nepowolij zadoſty, przijde w onom ſwyetu k tomu ſwatku, ez y czijty wyecz nebude zlee zadoſty. a yakozi7 dije ſwaty auguftyn,18 y tyt ten duchownij zde ſwyetije ſwatek, geſto, acz pra- 40 czygij w potrzebne19, wſak myſlij drzzije ſye boha, a tak praczygij ne2o bezprzyemnye, ale ſkrownye, ez w2l ſwu chwyly ſlyfſije neb cztvv ſlowo bozije a pobuduv na modlytwye. ale o21 tyech, gefto w myſl wpuſtije bez- przemnvv peeczy o ſwyetíſkych wyeczech, wzdy gſu nepokoyny, nevklydny, neprazdny, dije pijímo: hubeny ge czynij neprazdn ſwyetfſka.* protoz 45 y dyelnemu lydu hrubeemu nedyele geft vítawena a gynij ſwatczy, aby nyeczo na boh wzpomenuly, bohu ſye poruczyly, o bohu nyeczo flyfely a, yakz mohuvcz, ſwato ſwe odpoczynutije vczynyly . a21 ktoz toho negſu pijlny, dalecze zachazegij neczynyecz ſobye ſwatka z ſwatku. a wygde to 30 slovo, snad rozuměti. 10 awzaflonye. 11 kdyz kolywyjek. 12 k, b, kl, d v prvním ř. sloupce protaženy. 13 slovosled opraven podle znamének z pův. "nato "nyeterym. 14 kon. ř. 15 červ. podtrž. 16 kon. ř. 17 odd.; A, k protaženo. 18 červ. podtrž. 19 kon. ř. 20 v textu opominuto, ale čárkou naznačeno místo, kde chybí, a po straně sloupce připsáno pův. rukou ne. 21 kon. ř. 2 awpokogy. 23 dole rukou Ji- 6. wſwietie. — 19., 48., 53. a 59. ſwatek. — 27. aktoz dije. — 28. nevczynij ſwatka. — 29. niekte rym nato. — 47. nietczo. — 54. puogde. — 55. tiem fwatkom. — 61. prwnie. — 74.
368 [Skutk. 2, 43.] ſwaty, gefto geho poſluchachu.* ma take czlowyek, kdyz ſam gyz bude w ſwem pokogy, pijlnye o takowych wyeczech w ſwem ſrdczy przemyetaty 15 a yako przezzywaty ſlowo bozije, geſtoy ge czetl nebo ſlyffal, tot naſ odywnye wijezze ſ bohem w myloſt a drzzij w nij. protoz pan boh, abychom to w pamyet wzely, rzekl to welmy znamenytye: pomny, aby den odpoczy- nvtije ſwat vczynyl.8 200b [Přísl. 14, 34.) zzydowſky geſt rzeczeno: pomny, aby den ſoboty ſwat vczynyl. 20 protoz y dneſí zzydee ſobotu ſwyetije. ale ez nam geſt odkryt gyz w pijímye wnytrínij rozvm, mame duchownye...,“ czoy pijímo w podobnoſty a w za- flonyel0 vkazalo. protoz nezlet rzku, ezz mame ſwe odpoczynutije, kdyz- kolywyekll ge gmyety mozzem, ſwato vczynyty, nerzku na zloſt, ale any na marnoſt pokoge, kdyz da gey boh komv, neobraczety. neb dije buoh: 25 pomny, aby den ſoboty ſwat vczynyl. sobota tolyk geft I rzeczeno, yako by rzekl odpoczynutye.12 a ktoz dne ſweho odpoczynutije, ſweho pokoge nevczynij ſwata, ten nedrzij ſmluwy przyezny wyerne ſ hoſpodynem, geſto dawa nyeterym na tol3 odpoczynutije a pokoy, ezz i menífij praczij magy potrzebu nez gynij, aby gemu dyeku wzdawaly, o nyem myílyly, w znamoft gey wzely al4 w nyem ſye kochaly. a ktoz toho neczynije, dale zayduv, tak ez y gmye krzeſtyanſke wezmvv nadarmo, kdyz czynow krzeſtyaníkych nebudu gmyety, dije myftr hugol5 k tomu vmylu: den odpoczynutije, geftoy w nedyely czlowyeku vîtawen neb wl6 gyne ſwatky, geſt znamenije wnytrſnijeho odpoczynutije myíly w hoſpodynv a wnytri- 35 nyeho ſwatku, kdyz myſl filechetnaa, glucz prazdna roboty w hrzyechu, ma vtyechu w duchu ſwatem. a ktoz zde drzij ten ſwatek, acz trzzij zzadoft k hrzyechu, wſak ſye ſdrzzij, nepowolij zadoſty, przijde w onom ſwyetu k tomu ſwatku, ez y czijty wyecz nebude zlee zadoſty. a yakozi7 dije ſwaty auguftyn,18 y tyt ten duchownij zde ſwyetije ſwatek, geſto, acz pra- 40 czygij w potrzebne19, wſak myſlij drzzije ſye boha, a tak praczygij ne2o bezprzyemnye, ale ſkrownye, ez w2l ſwu chwyly ſlyfſije neb cztvv ſlowo bozije a pobuduv na modlytwye. ale o21 tyech, gefto w myſl wpuſtije bez- przemnvv peeczy o ſwyetíſkych wyeczech, wzdy gſu nepokoyny, nevklydny, neprazdny, dije pijímo: hubeny ge czynij neprazdn ſwyetfſka.* protoz 45 y dyelnemu lydu hrubeemu nedyele geft vítawena a gynij ſwatczy, aby nyeczo na boh wzpomenuly, bohu ſye poruczyly, o bohu nyeczo flyfely a, yakz mohuvcz, ſwato ſwe odpoczynutije vczynyly . a21 ktoz toho negſu pijlny, dalecze zachazegij neczynyecz ſobye ſwatka z ſwatku. a wygde to 30 slovo, snad rozuměti. 10 awzaflonye. 11 kdyz kolywyjek. 12 k, b, kl, d v prvním ř. sloupce protaženy. 13 slovosled opraven podle znamének z pův. "nato "nyeterym. 14 kon. ř. 15 červ. podtrž. 16 kon. ř. 17 odd.; A, k protaženo. 18 červ. podtrž. 19 kon. ř. 20 v textu opominuto, ale čárkou naznačeno místo, kde chybí, a po straně sloupce připsáno pův. rukou ne. 21 kon. ř. 2 awpokogy. 23 dole rukou Ji- 6. wſwietie. — 19., 48., 53. a 59. ſwatek. — 27. aktoz dije. — 28. nevczynij ſwatka. — 29. niekte rym nato. — 47. nietczo. — 54. puogde. — 55. tiem fwatkom. — 61. prwnie. — 74.
Strana 369
369 50 na nych, yakoz dije geden prorok: neprzyetele budu ſye gych ſwatkom poſmyewaty,* a w pokogy22 gych horzkoft nayhorzczeyffije.* toy welmy zrzyeymee do hrubych lydij, gefto23 I y w ſwatky w myſly24 nemagij boha, netbagij, by den odpoczynutije ſweho ſwat vczynyly, az w te lenoſty tuha ge bude [jmieti 25, y pogdvv k tanczom do krczem, zaydvv w ffrey, w klewety, 55 w ſwady, tak ezz czrtije, neprzyetelee lydfítij, mohu ſye tyech ſwatkom poſmyewaty, ez wijecze hrzyefſije, nezz ne w ſwatky.26 a ktoz pokoy gma- gijcz netbagij boha, tyech horzkoft bywa w gych pokogy nayhorzczeyffije,* ez w naywyetífije hrzyechy zachazegij, ale y to take znamenayte, ez, ktoz by chtyel ſwe odpoczynutije ſwato vczynyty, moz na tom wzijſe ty2 navcze- 60 nije, aby duchownije drzzal ſye toho podobenſtwijm, yakoz tyeleſnye lyde ſwyetije ſwatky: prwe geft, ez w ſwatek przeſtanvv lydee od dijela28 robot- neho ; druhe w czyſte ſye obleku rucho ; trzetije ſchazegij ſye na beſyedu ; cztwrte zowu ſye kwaſſyt a hoynyegije pokrmu lahodneho pozywagij. nayprw ſem rzekl: w ſwatek ſwyetijecz przeſtanvv od21 dyela robot- 65 neho. na to zrzyjecz, ktoz chcze ſwato ſwe odpoczynutije2 vczynyty, ma nayprwe przeſtaty od hrzyecha.28 a czoy porobenyeyfyeho, nez hrzyechu ſluzyty? hrzyech tak ozlowyeka porobuge, ez czlowyek ſam ſwoy nebude, ale czynyty bude, czoz hrzyechu lybo vzdaly nebywaa, ez, kdyz czo nehod- neho vczynij nyekto, ez ſye zle zwede gemu, a nyekto bude rzeeczy gemu: 30 „y21 proczs to vczynyl?“, odpowije: „tak lybo bylo hrzyechu memu“? ay, ezt hrzyech ſobye wrobuge lydi! a tak geſt prawda: ktoz czynij hrzyech, ſluha geft hrzyechu.* y geft nayprwe toho porobenije prazdnv byti, ktoz Jan 8, 31. chcze praawye ſwyetyty ſwatek a ſwato ſwe odpoczynutije vczynyty. geftyet rzku: kohozt hrzyech drzzij ſwym rzetyezem vwazana, w tyezkemt 75 gey drzzij porobenij a w ſmrt3l tahna. a yakoz ſwaty auguſtyn32 poklada, tak ſye ten poczijna rzetyez: nayprwe ſye poczne zla wole ; a kdyz te czlo- wyek neprotywij ſye, pak ke zlee te woli przyſtupij lijboſt; a ktoz ſluzij lijboſty, przijde k tomu obyczey; a kdyz czlowyek pod-] daa ſye tomu, 203 tak vwijeze obyczey, ez bude mnijety czlowyek, by muffyl to, gemuz geft 80 przywykl. protoz, nechcze-ly kto vwazan byty, nayſnaze by ſye poczatku obranyl, acz wole pochcze nehodnemu, by ynhed neoblybye toho pro- myenyl ſye, zleho neoblybowal pro lijboſt prawdy, paklyt gyz przyitupij rečkovou připsáno: viz 1. 203; nahoře na str. 203a přips. touž rukou: pokr. l. 200. 24 ywſwatky wmyſly; k, ! protaž. 2 doplněno podle smyslu. 26 newſwatky. 27 rkp.: wzijty. 28 odd. 28 k, d protaž. 30 rkp.: gemn. 31 awimrt. 22 červ. podtrž. 33 Apakly. kohot. — 81. branijl. — 81. hned. — 87. totiz. — 101. ma wſwatek wmylli. — 102. odſle- 70 t. 38, 17. P. L. XXXII, col. 753.] [Pláč Jer. 1, 7.] Izai. 38, 17. 203а 76 n.: Zosmé knihy Konfessi, z kap. 5: ....Velle meum tenebat inimious, et inde mihi catenam fecerat et constrixerat me. Quippe ex voluntate, perversa, facta est libido; et dum servitur libidini, facta est consuetudo; et dum consuetudini non resistitur, facta est necessitas. Quibus quasi ansulis sibimet innexis, unde catenam appellavi, tenebat me obstrictum dura servitus. Voluntas autem nova, quae mihi esse coeperat, ut te gratis colerem fruique te vellem, Deus, sola certa jucunditas, nondum erat idonea ad superandam priorem vetustate roboratam. Ita duae voluntates meae, una vetus, 24
369 50 na nych, yakoz dije geden prorok: neprzyetele budu ſye gych ſwatkom poſmyewaty,* a w pokogy22 gych horzkoft nayhorzczeyffije.* toy welmy zrzyeymee do hrubych lydij, gefto23 I y w ſwatky w myſly24 nemagij boha, netbagij, by den odpoczynutije ſweho ſwat vczynyly, az w te lenoſty tuha ge bude [jmieti 25, y pogdvv k tanczom do krczem, zaydvv w ffrey, w klewety, 55 w ſwady, tak ezz czrtije, neprzyetelee lydfítij, mohu ſye tyech ſwatkom poſmyewaty, ez wijecze hrzyefſije, nezz ne w ſwatky.26 a ktoz pokoy gma- gijcz netbagij boha, tyech horzkoft bywa w gych pokogy nayhorzczeyffije,* ez w naywyetífije hrzyechy zachazegij, ale y to take znamenayte, ez, ktoz by chtyel ſwe odpoczynutije ſwato vczynyty, moz na tom wzijſe ty2 navcze- 60 nije, aby duchownije drzzal ſye toho podobenſtwijm, yakoz tyeleſnye lyde ſwyetije ſwatky: prwe geft, ez w ſwatek przeſtanvv lydee od dijela28 robot- neho ; druhe w czyſte ſye obleku rucho ; trzetije ſchazegij ſye na beſyedu ; cztwrte zowu ſye kwaſſyt a hoynyegije pokrmu lahodneho pozywagij. nayprw ſem rzekl: w ſwatek ſwyetijecz przeſtanvv od21 dyela robot- 65 neho. na to zrzyjecz, ktoz chcze ſwato ſwe odpoczynutije2 vczynyty, ma nayprwe przeſtaty od hrzyecha.28 a czoy porobenyeyfyeho, nez hrzyechu ſluzyty? hrzyech tak ozlowyeka porobuge, ez czlowyek ſam ſwoy nebude, ale czynyty bude, czoz hrzyechu lybo vzdaly nebywaa, ez, kdyz czo nehod- neho vczynij nyekto, ez ſye zle zwede gemu, a nyekto bude rzeeczy gemu: 30 „y21 proczs to vczynyl?“, odpowije: „tak lybo bylo hrzyechu memu“? ay, ezt hrzyech ſobye wrobuge lydi! a tak geſt prawda: ktoz czynij hrzyech, ſluha geft hrzyechu.* y geft nayprwe toho porobenije prazdnv byti, ktoz Jan 8, 31. chcze praawye ſwyetyty ſwatek a ſwato ſwe odpoczynutije vczynyty. geftyet rzku: kohozt hrzyech drzzij ſwym rzetyezem vwazana, w tyezkemt 75 gey drzzij porobenij a w ſmrt3l tahna. a yakoz ſwaty auguſtyn32 poklada, tak ſye ten poczijna rzetyez: nayprwe ſye poczne zla wole ; a kdyz te czlo- wyek neprotywij ſye, pak ke zlee te woli przyſtupij lijboſt; a ktoz ſluzij lijboſty, przijde k tomu obyczey; a kdyz czlowyek pod-] daa ſye tomu, 203 tak vwijeze obyczey, ez bude mnijety czlowyek, by muffyl to, gemuz geft 80 przywykl. protoz, nechcze-ly kto vwazan byty, nayſnaze by ſye poczatku obranyl, acz wole pochcze nehodnemu, by ynhed neoblybye toho pro- myenyl ſye, zleho neoblybowal pro lijboſt prawdy, paklyt gyz przyitupij rečkovou připsáno: viz 1. 203; nahoře na str. 203a přips. touž rukou: pokr. l. 200. 24 ywſwatky wmyſly; k, ! protaž. 2 doplněno podle smyslu. 26 newſwatky. 27 rkp.: wzijty. 28 odd. 28 k, d protaž. 30 rkp.: gemn. 31 awimrt. 22 červ. podtrž. 33 Apakly. kohot. — 81. branijl. — 81. hned. — 87. totiz. — 101. ma wſwatek wmylli. — 102. odſle- 70 t. 38, 17. P. L. XXXII, col. 753.] [Pláč Jer. 1, 7.] Izai. 38, 17. 203а 76 n.: Zosmé knihy Konfessi, z kap. 5: ....Velle meum tenebat inimious, et inde mihi catenam fecerat et constrixerat me. Quippe ex voluntate, perversa, facta est libido; et dum servitur libidini, facta est consuetudo; et dum consuetudini non resistitur, facta est necessitas. Quibus quasi ansulis sibimet innexis, unde catenam appellavi, tenebat me obstrictum dura servitus. Voluntas autem nova, quae mihi esse coeperat, ut te gratis colerem fruique te vellem, Deus, sola certa jucunditas, nondum erat idonea ad superandam priorem vetustate roboratam. Ita duae voluntates meae, una vetus, 24
Strana 370
370 Žal. 72, 5 n. 204 1 Kor. 10, 31. lijboſt zleeho neb nehodneho, geſtye czlowyek neſluz lijboſty neporzadne, odtrhuy fye od toho, geftot rozvm, ez zlee geft, vkazuge, at tye obyczey zleho nevwijezze. a pakly33 by gyz y zly obyczey vwazal, geftye gey ztrhay a dobrym przemoz obyczegem! tot geft prwnije, gefto przyfluffije, aby prawye byl ſwat vczynyen ſwatek, dijela neczynyty robotnijeho, toczyfí hrzyechu. a ktoz moz gmyety pokoyne bydlo, bez pracze potrzebu gmage bozijm zpoſobem, a' wijecze ſye ma ſtrzyeczy poroby hrzyecha; neb prazdneho zwlaſtye hrzyech laakaa. a tak dije zaltarz: negſu w2l praczy lydſſke; proto ge geſt drzzala hrdoſt.* a z tee pochazegij gynij hrzycfſy.34 druhe ſem rzekl: w ſwatky35 chodye lyde w czyítem ruſſe; y obecz- nije?5 prazdny czyftífije magij rucha nez ty, gefíto muffegij praczowaty. protoz pomnyete y podle tohoto36 podobenſtwije ſwe odpoczynvtije ſwato vczynyty, czyfte rucho gmyeyte! ruche37 czyftym myenijmt, aby ſwyedo- 95 mije czyítee a dobre gmyely, ne fferzednee38 hrzyechy . gyſtye yakoz wyetffije hanba nyekomu, geſto nenije hlynak, zhlynyty ſye, nez hlyna- kowy, gefſto ſye muſſij ſ hlynv obyeraty, aneb zczrnyty ſye wyetílije hanba neglucz vhlerzem nez vhlerzowy: takez wyetílije hanba glucz prazdnv ſwyeta a mohucz geho prazdny byty y pleeſty ſye w ſwyet a byty fſerzedny 100 pofíkwrnamy tohoto ſwyeta. to rucho take, w nyemz ma ſwatek w myſly pocztyen byty a odpoczynutije35 ſwato vczynyeno, netolyk ma od fferzed- nych pofſkwrn czijfto byty, ale aby nebylo take y zezzwanc. zezzwanet bude, nebude-lyt to dobre, gefto kto czynij, ztazzeno k bohu] wprzyemym29 vmyſlem, bude-lyi ne bozzije chwaly, ne toho,42 aby blyznij gmyely dobry 105 przijklad, ale ſwe zde przed lydmy hledaty chwaly tyem, czoz ſye zleho ſtrzyezze neb czynij dobreho . protoz ſwaty pawel3 vczij, kak bychom natahly to rucho, rzka: czozkoly4 czynijte, wiſeczko czynte k chwale bozij!* maat take to ſwatecznije rucho naſſe w hoyne byty ſſyrokoſty, ta fſyrokoſt w tom zalezzij, abychom ke wſfem okolo ſebel5 myely myloft a z te“ czynyly 110 dobre czyny, ma take byti doſty dluhe w uſtawyczne? fſtaloſty dobreho poczateho, a ma zlatem ſwate myloſty a rozlyczn my ſílechetnoſtmy yako drahym kamenijm to nafe ſwatecznye48 rucho byty oídobeno, w tom ruííe poczeſtnye bychom przed bohem odbyly w tom take ruſſe gmyely bychom wzdawaty chwalu bohu znagijcz to, ez, kdybychom2 to gyz gmyely, geho 115 bychom to darem gmyely, yakoz wydijme, ez lydee tyeleſnye ſwyetyecz ſwatky w dobrych5 ruſſijech gduš1 k koſtelu a zpyewagij chwalu52 bozij.3 90 85 34 menší červ. znam. odstavce. 35 odd. 36 ypodle tohoto. 37 kon. ř. 38 nefferzednee. 39 tak rkp. 40 l, b protaž. 41 nebozzije. 42 netoho. 4s červ. podtrženo. 4 Czoz koly. 45 odd. 46 azte. 47 wultawyczne. 48 rkp.: statecznye. 43 kdy bychom. 50 k, d, b protaž. 51 rkp.: gdn. 52 rkp.: chwaln. 53 červ. znam. od- rednych. — 103. zežwane. — 104. vprziemym. — 110. gmieli. — 112. zlattem. — 121. zprawowanij puoſobiti. — 122. fie rozchutnagicz. — 134. gefito gt. — 148. a 153. alia nova, illa carnalis, illa spiritualis, confligebant inter se atque discordando dissi- pabant animam meam.
370 Žal. 72, 5 n. 204 1 Kor. 10, 31. lijboſt zleeho neb nehodneho, geſtye czlowyek neſluz lijboſty neporzadne, odtrhuy fye od toho, geftot rozvm, ez zlee geft, vkazuge, at tye obyczey zleho nevwijezze. a pakly33 by gyz y zly obyczey vwazal, geftye gey ztrhay a dobrym przemoz obyczegem! tot geft prwnije, gefto przyfluffije, aby prawye byl ſwat vczynyen ſwatek, dijela neczynyty robotnijeho, toczyfí hrzyechu. a ktoz moz gmyety pokoyne bydlo, bez pracze potrzebu gmage bozijm zpoſobem, a' wijecze ſye ma ſtrzyeczy poroby hrzyecha; neb prazdneho zwlaſtye hrzyech laakaa. a tak dije zaltarz: negſu w2l praczy lydſſke; proto ge geſt drzzala hrdoſt.* a z tee pochazegij gynij hrzycfſy.34 druhe ſem rzekl: w ſwatky35 chodye lyde w czyítem ruſſe; y obecz- nije?5 prazdny czyftífije magij rucha nez ty, gefíto muffegij praczowaty. protoz pomnyete y podle tohoto36 podobenſtwije ſwe odpoczynvtije ſwato vczynyty, czyfte rucho gmyeyte! ruche37 czyftym myenijmt, aby ſwyedo- 95 mije czyítee a dobre gmyely, ne fferzednee38 hrzyechy . gyſtye yakoz wyetffije hanba nyekomu, geſto nenije hlynak, zhlynyty ſye, nez hlyna- kowy, gefſto ſye muſſij ſ hlynv obyeraty, aneb zczrnyty ſye wyetílije hanba neglucz vhlerzem nez vhlerzowy: takez wyetílije hanba glucz prazdnv ſwyeta a mohucz geho prazdny byty y pleeſty ſye w ſwyet a byty fſerzedny 100 pofíkwrnamy tohoto ſwyeta. to rucho take, w nyemz ma ſwatek w myſly pocztyen byty a odpoczynutije35 ſwato vczynyeno, netolyk ma od fferzed- nych pofſkwrn czijfto byty, ale aby nebylo take y zezzwanc. zezzwanet bude, nebude-lyt to dobre, gefto kto czynij, ztazzeno k bohu] wprzyemym29 vmyſlem, bude-lyi ne bozzije chwaly, ne toho,42 aby blyznij gmyely dobry 105 przijklad, ale ſwe zde przed lydmy hledaty chwaly tyem, czoz ſye zleho ſtrzyezze neb czynij dobreho . protoz ſwaty pawel3 vczij, kak bychom natahly to rucho, rzka: czozkoly4 czynijte, wiſeczko czynte k chwale bozij!* maat take to ſwatecznije rucho naſſe w hoyne byty ſſyrokoſty, ta fſyrokoſt w tom zalezzij, abychom ke wſfem okolo ſebel5 myely myloft a z te“ czynyly 110 dobre czyny, ma take byti doſty dluhe w uſtawyczne? fſtaloſty dobreho poczateho, a ma zlatem ſwate myloſty a rozlyczn my ſílechetnoſtmy yako drahym kamenijm to nafe ſwatecznye48 rucho byty oídobeno, w tom ruííe poczeſtnye bychom przed bohem odbyly w tom take ruſſe gmyely bychom wzdawaty chwalu bohu znagijcz to, ez, kdybychom2 to gyz gmyely, geho 115 bychom to darem gmyely, yakoz wydijme, ez lydee tyeleſnye ſwyetyecz ſwatky w dobrych5 ruſſijech gduš1 k koſtelu a zpyewagij chwalu52 bozij.3 90 85 34 menší červ. znam. odstavce. 35 odd. 36 ypodle tohoto. 37 kon. ř. 38 nefferzednee. 39 tak rkp. 40 l, b protaž. 41 nebozzije. 42 netoho. 4s červ. podtrženo. 4 Czoz koly. 45 odd. 46 azte. 47 wultawyczne. 48 rkp.: statecznye. 43 kdy bychom. 50 k, d, b protaž. 51 rkp.: gdn. 52 rkp.: chwaln. 53 červ. znam. od- rednych. — 103. zežwane. — 104. vprziemym. — 110. gmieli. — 112. zlattem. — 121. zprawowanij puoſobiti. — 122. fie rozchutnagicz. — 134. gefito gt. — 148. a 153. alia nova, illa carnalis, illa spiritualis, confligebant inter se atque discordando dissi- pabant animam meam.
Strana 371
371 trzetije w ſwatky ſchazegij ſye na beſyedu a dobrzij45 w dobrem, marnij w marnem kratochwyl magij . chczeme-ly nebyty w pocztu marnych 120 a ſwato� ſwe odpoczynutije vczynyty, w ſwych beſedaach, kdyz ſye ſberzem, nemame klewet a zprawowanij plofftyty a marnych rzeczij, ale ſtateczne rzeczy mluwyty mame, k dobremu ſye rozochwugijcz w bozzij myloîty, cztucz ſobye neb prawijecz, o nyemz by pak, odegducz odtud, nebylo myílij przemyetaty nevzzyteczno. swate rzeczy czijíty, flyffety, mluwyty vczynij, 125 ez zawonije prawda w ſwe pochotnofty, kdyz myíl bude pijlnye w tom przemyetaty, czoy ílyffalo vcho aneb pijímo vkazalo. a tak, ktoz czte neb ſlyſſij dobre, ſemena przygijma myſlenije dobreho, w nyemz zawonije prawda. a ta wonije vczynij a zbudij zadoſt ſylnyeyffij ku prawdye. protoz dije ſwaty jeronym:43 czaîtot tye napomijnam, gefto bych chtyel, by negen 130 gednv bylo; maſſ vſtawnye II czijſty pijſmo ſwate.53 cztwrte, kdyz tyeleſnye lyde ſwyetye ſwatky, zowu ſye znamij a mylij ſobye. pozowe geden druheho, aby potom y on gey odezwal, a tu hoynee a dobre krmye przyprawugij, takez, ktoz magij mymo gynce4 odpoczynutije od ſwyetfikych praczij, zowte czaſto toho przyetele nad przately, geftoy 135 y vmrzyety chtyel pro gych54.. ., od nyehoz magij wiſe ſwe dobre a od nyehoz czakagij dobreho nad to. a na ktere5 by zwal gey krmye, powye- dyelt geft rzka: moy pokrm geft czynyty woli otcze meho.* czynz woli Jan 4, 34. bozij, drzz geho ſwata przykazanije, bud zyw ſwyetye! neb dije ſwaty pawel:43 tot geft wole bozzije, ſwatoft wafſe.* k tyem krmyem zow ſwu 1 Thess. 4, 3. 140 modlytwu toho przijetele, geftot moz ſam ſobye ty krmye w twem ſrdczy przyprawyty, gefftoy ten przyetel,ez, kdyz wychny odeydu gynij przyetelee w den pohrzebu tweho, on gedyny, zachowaff-ly gey, budet moczy wyeru vkazaty a na wyeky56 tye vtyeflyty. a take y zde vczynijt vtyechu ſwym ſwatym przijfſtijm pan hoſpodyn w ſbozzne duſſy, kdyz przyneſſe a daa 145 yako na ſnyedanij zakuffyty ſwych drahych a wonnych krmij. a37 tyem to rad czynij, geſto nemagij neprazdny 7 ſmyſlenijm ſwyetfíkym a horzije w bozzij myloſty. takowehot czlowyeka myíly przijda, ſwu myloſty hoſpodyn powzdwyhne gije nyekdy, az nad vm' gegije w37 yaſnoſt rozvmy ſwe te duchownije ſwyetloſty, a tu ſpatrzij nyetere duchownije wyeczy a pochutnaa 150 ſladkoffty bozije pochotnofty w myloſty geho, ano myſl daale wydij, dale ſye chaapaa kaks dywnye bozijm ſwyetlem progefinyena w te kakes wyfoke prawdye, a bozij moczij k tomu czaſu poſſylena, a pochutnawagycz te pochotnoſty z bozzije dobroty nad to nade wiſe, czoz vm czlowyeczij neb mocz czlowycczije moz doffyeczy zdeyffijm byehem. ale czo by platno 155 bylo toho dobreho tak yako na ſnyedanij gen okuffyty, bylo-ly5s by, gehoz 204 stavce. 54 progych psáno na konci ř., za tím vypadlo nějaké slovo, jako hřiechy nebo pod.; ale možná, že třeba to spojovati s předcházejícím odpočinutie od světských prací. 55 Anaktere. 56 anawyeky. 57 rkp.: neprazdney, ale e v koncovce podtečkováno i nadtečkováno. 58 bylo ly. 52 rkp. budem (na konci ř.). 60 kon. ř. 61 kutyeſſenij. 62 awnas. rozum. — 149. niektere. — 151. yaks. — 151. yakes. — 165. dopomoz. 24*
371 trzetije w ſwatky ſchazegij ſye na beſyedu a dobrzij45 w dobrem, marnij w marnem kratochwyl magij . chczeme-ly nebyty w pocztu marnych 120 a ſwato� ſwe odpoczynutije vczynyty, w ſwych beſedaach, kdyz ſye ſberzem, nemame klewet a zprawowanij plofftyty a marnych rzeczij, ale ſtateczne rzeczy mluwyty mame, k dobremu ſye rozochwugijcz w bozzij myloîty, cztucz ſobye neb prawijecz, o nyemz by pak, odegducz odtud, nebylo myílij przemyetaty nevzzyteczno. swate rzeczy czijíty, flyffety, mluwyty vczynij, 125 ez zawonije prawda w ſwe pochotnofty, kdyz myíl bude pijlnye w tom przemyetaty, czoy ílyffalo vcho aneb pijímo vkazalo. a tak, ktoz czte neb ſlyſſij dobre, ſemena przygijma myſlenije dobreho, w nyemz zawonije prawda. a ta wonije vczynij a zbudij zadoſt ſylnyeyffij ku prawdye. protoz dije ſwaty jeronym:43 czaîtot tye napomijnam, gefto bych chtyel, by negen 130 gednv bylo; maſſ vſtawnye II czijſty pijſmo ſwate.53 cztwrte, kdyz tyeleſnye lyde ſwyetye ſwatky, zowu ſye znamij a mylij ſobye. pozowe geden druheho, aby potom y on gey odezwal, a tu hoynee a dobre krmye przyprawugij, takez, ktoz magij mymo gynce4 odpoczynutije od ſwyetfikych praczij, zowte czaſto toho przyetele nad przately, geftoy 135 y vmrzyety chtyel pro gych54.. ., od nyehoz magij wiſe ſwe dobre a od nyehoz czakagij dobreho nad to. a na ktere5 by zwal gey krmye, powye- dyelt geft rzka: moy pokrm geft czynyty woli otcze meho.* czynz woli Jan 4, 34. bozij, drzz geho ſwata przykazanije, bud zyw ſwyetye! neb dije ſwaty pawel:43 tot geft wole bozzije, ſwatoft wafſe.* k tyem krmyem zow ſwu 1 Thess. 4, 3. 140 modlytwu toho przijetele, geftot moz ſam ſobye ty krmye w twem ſrdczy przyprawyty, gefftoy ten przyetel,ez, kdyz wychny odeydu gynij przyetelee w den pohrzebu tweho, on gedyny, zachowaff-ly gey, budet moczy wyeru vkazaty a na wyeky56 tye vtyeflyty. a take y zde vczynijt vtyechu ſwym ſwatym przijfſtijm pan hoſpodyn w ſbozzne duſſy, kdyz przyneſſe a daa 145 yako na ſnyedanij zakuffyty ſwych drahych a wonnych krmij. a37 tyem to rad czynij, geſto nemagij neprazdny 7 ſmyſlenijm ſwyetfíkym a horzije w bozzij myloſty. takowehot czlowyeka myíly przijda, ſwu myloſty hoſpodyn powzdwyhne gije nyekdy, az nad vm' gegije w37 yaſnoſt rozvmy ſwe te duchownije ſwyetloſty, a tu ſpatrzij nyetere duchownije wyeczy a pochutnaa 150 ſladkoffty bozije pochotnofty w myloſty geho, ano myſl daale wydij, dale ſye chaapaa kaks dywnye bozijm ſwyetlem progefinyena w te kakes wyfoke prawdye, a bozij moczij k tomu czaſu poſſylena, a pochutnawagycz te pochotnoſty z bozzije dobroty nad to nade wiſe, czoz vm czlowyeczij neb mocz czlowycczije moz doffyeczy zdeyffijm byehem. ale czo by platno 155 bylo toho dobreho tak yako na ſnyedanij gen okuffyty, bylo-ly5s by, gehoz 204 stavce. 54 progych psáno na konci ř., za tím vypadlo nějaké slovo, jako hřiechy nebo pod.; ale možná, že třeba to spojovati s předcházejícím odpočinutie od světských prací. 55 Anaktere. 56 anawyeky. 57 rkp.: neprazdney, ale e v koncovce podtečkováno i nadtečkováno. 58 bylo ly. 52 rkp. budem (na konci ř.). 60 kon. ř. 61 kutyeſſenij. 62 awnas. rozum. — 149. niektere. — 151. yaks. — 151. yakes. — 165. dopomoz. 24*
Strana 372
372 Jan 14, 23. [t. 14, 16. t. 16, 13.) 205“ boh neday, obmeſſkaty ſye Ii neb prowynyty nefítogijecz w poczatem dobrem, ez by nebylo na tom ſboznem kwaſu wyecznye byty, kdez v wyecz- nem4 pokogy kryftus ſwe zſadye, kazdeho w hodne czty gemu, gda bude59 gym pochotnoft nebelſke radofty rozdawaty, protoz zowme toho myleho przyetele modlytwuv yso wſſij zadoſtij, myluyme wyernye ſpafytele 160 ſweho a budem od otcze geho mylowany; a przydut k naso a vczynyet v nas bydlo,* aso dadyet nam ſwoy duch zde k utyeffenij,"1 geftot v60 naſ oſtane* a w nas 2 bude a wſſemu naſ navczij potrzebnemu k ſpaſſenij.* a6° pak w ſwoy czas ten hoſt drahy taket nas odzowe a budem ſnijm kwa- ffyty wyecznye w radofty kralowſtwa nebeſſkeho. a toho nam pomoz, 165 hofpodyne. prwnij ſtrzycdu w poſtye.1 zwuczte? w trubu na' horze ſyon, at poft ſwaty vczynyen bude!* t. 2, 12—19. myeíto epyſtoly cztu rzecz proroczij,* rzecz tuto; neb dneſ poſt dnij cztrdczat mame poczyety. y wydijme€ dnes wyeczy nyetere znamenyte w koſtele: gedno, ez gſme oponvv od oltarze welykeho odhrazeny; druhe popel berzem na ſwe hlawy; trzetije gmenugijcz ſwate k kazdemu wolame, aby za ny boha profyl. tot nenije nykterez darmo . necht kratcze dotknv kazdeho toho, nezz o poſtu w delffij rzecz wegdu. skrzze to,4 ez naſ opona dyelij od oltarze4 welykeho, rozvmyeyme, ezt naſ od boha4 dyele hrzyeffy nafſy, yakoz dije ſwaty auguſtyn:5 hrzyefſy mogy dyelee mezy mnv' a tebu, hoſpodyne, protoz ſwe hrzyechy mame przyczynus ku poſtu. geſto pak na hlawy popel berzem, geſt napomenutije ku pokorze, abychom pomnyecz, ez gime popel a' w popel ſye mame nawratyty, hrdoſty k myſly neprzy- pufítyely, a take mame toho ſwyedeczſtwo z pijſma, ez pokora ta, geſto ſye kto gma za' popel, yakoz y geſt, ſ poſtem zbawuge hnyewu bozijeho. 15 ay, kral z nynywe, kdyz wolal prorok, ez ſye ma myeſto przewratyty, wzal 205b pokoru ſ poſtem; ſlozyw rucho] kralowe wzal rucho pokanne,' popela na ſwu nafuw hlawu a bozij hnyew tyem odwedl, geſto by' nebyl [mohlpo kralowu IJonáš 3, 6 a 10. moczij odwefty geho.* teez kralowa hefterll chtyecz bozij pomocz ob- drzyety lydu ſwemu ſlozzyla kralowe rucho, oblekla ſye w rucho ſmutku, 20 popela na ſwu hlawu naſſypala, poſtyla ſye, po tyech 2 mijefteech chodyecz, kdez byla weſela bywaty obykla,* naplnyla13 ſwych wlaſow ſkubycz ge ſ ſebe . modlyla ſye bohu y vſlyſſana . boh ſkrzzel4 ny vtyeſſyl ſwoy lyd. 1 červ. na řádek. 2 Z na dva řádky. 3 kon. ř. 4 odd. 5 červ. podtrž. 6 takto rkp., snad jest rozuměti příčinú, instr. doplňkový. 7 kon. ř. 8 k. l, l, ch, K (poKanne) protaž. » v rkp. následuje ještě jednou geſto by. 10 mohl doplněno, rkp. nebyl (na konci ř.) kralowu moczij. 11 červ. podtrž. 12 po připsáno na okraji; v rkp. psáno natyech, ale na červ. přetrž. a a tak škrabáno, že papír je protržen. 13 chybí [Esther 14, 2—17.) 5 10 Joel 2, 15. 4. cztyrzidczet. — 4. niktere. — 7. nijkterak. — 13n. neprzypufftieti. — 17. kralowſke awzal naſe rucho. — 19. kralowna hefter. — 29. wieducz. — 30. neſta-
372 Jan 14, 23. [t. 14, 16. t. 16, 13.) 205“ boh neday, obmeſſkaty ſye Ii neb prowynyty nefítogijecz w poczatem dobrem, ez by nebylo na tom ſboznem kwaſu wyecznye byty, kdez v wyecz- nem4 pokogy kryftus ſwe zſadye, kazdeho w hodne czty gemu, gda bude59 gym pochotnoft nebelſke radofty rozdawaty, protoz zowme toho myleho przyetele modlytwuv yso wſſij zadoſtij, myluyme wyernye ſpafytele 160 ſweho a budem od otcze geho mylowany; a przydut k naso a vczynyet v nas bydlo,* aso dadyet nam ſwoy duch zde k utyeffenij,"1 geftot v60 naſ oſtane* a w nas 2 bude a wſſemu naſ navczij potrzebnemu k ſpaſſenij.* a6° pak w ſwoy czas ten hoſt drahy taket nas odzowe a budem ſnijm kwa- ffyty wyecznye w radofty kralowſtwa nebeſſkeho. a toho nam pomoz, 165 hofpodyne. prwnij ſtrzycdu w poſtye.1 zwuczte? w trubu na' horze ſyon, at poft ſwaty vczynyen bude!* t. 2, 12—19. myeíto epyſtoly cztu rzecz proroczij,* rzecz tuto; neb dneſ poſt dnij cztrdczat mame poczyety. y wydijme€ dnes wyeczy nyetere znamenyte w koſtele: gedno, ez gſme oponvv od oltarze welykeho odhrazeny; druhe popel berzem na ſwe hlawy; trzetije gmenugijcz ſwate k kazdemu wolame, aby za ny boha profyl. tot nenije nykterez darmo . necht kratcze dotknv kazdeho toho, nezz o poſtu w delffij rzecz wegdu. skrzze to,4 ez naſ opona dyelij od oltarze4 welykeho, rozvmyeyme, ezt naſ od boha4 dyele hrzyeffy nafſy, yakoz dije ſwaty auguſtyn:5 hrzyefſy mogy dyelee mezy mnv' a tebu, hoſpodyne, protoz ſwe hrzyechy mame przyczynus ku poſtu. geſto pak na hlawy popel berzem, geſt napomenutije ku pokorze, abychom pomnyecz, ez gime popel a' w popel ſye mame nawratyty, hrdoſty k myſly neprzy- pufítyely, a take mame toho ſwyedeczſtwo z pijſma, ez pokora ta, geſto ſye kto gma za' popel, yakoz y geſt, ſ poſtem zbawuge hnyewu bozijeho. 15 ay, kral z nynywe, kdyz wolal prorok, ez ſye ma myeſto przewratyty, wzal 205b pokoru ſ poſtem; ſlozyw rucho] kralowe wzal rucho pokanne,' popela na ſwu nafuw hlawu a bozij hnyew tyem odwedl, geſto by' nebyl [mohlpo kralowu IJonáš 3, 6 a 10. moczij odwefty geho.* teez kralowa hefterll chtyecz bozij pomocz ob- drzyety lydu ſwemu ſlozzyla kralowe rucho, oblekla ſye w rucho ſmutku, 20 popela na ſwu hlawu naſſypala, poſtyla ſye, po tyech 2 mijefteech chodyecz, kdez byla weſela bywaty obykla,* naplnyla13 ſwych wlaſow ſkubycz ge ſ ſebe . modlyla ſye bohu y vſlyſſana . boh ſkrzzel4 ny vtyeſſyl ſwoy lyd. 1 červ. na řádek. 2 Z na dva řádky. 3 kon. ř. 4 odd. 5 červ. podtrž. 6 takto rkp., snad jest rozuměti příčinú, instr. doplňkový. 7 kon. ř. 8 k. l, l, ch, K (poKanne) protaž. » v rkp. následuje ještě jednou geſto by. 10 mohl doplněno, rkp. nebyl (na konci ř.) kralowu moczij. 11 červ. podtrž. 12 po připsáno na okraji; v rkp. psáno natyech, ale na červ. přetrž. a a tak škrabáno, že papír je protržen. 13 chybí [Esther 14, 2—17.) 5 10 Joel 2, 15. 4. cztyrzidczet. — 4. niktere. — 7. nijkterak. — 13n. neprzypufftieti. — 17. kralowſke awzal naſe rucho. — 19. kralowna hefter. — 29. wieducz. — 30. neſta-
Strana 373
373 ten take popel dawa fijlu protywll hrzyechom. a tak dije dawyd: popel 25 ſem gedl yako chleb.* ktoz chleb gije, poſylu berze; a ktoz ma w pamyety, žal. 101, 10. zey popel a w popell ſye nawratij, berze take poſylu protyw hrdoſty a buynofty.l y mame podle koſtelnijehol' vſtawenije wſrdcze pokoru wezmucz przyſtupyty y na ſwe13 hlawy popel wzyety. z toho pak dweho trzetije bude, ez wyducz, ez naſ hrzyefy naſſy dyelee i bohem, a znagijcz ſye, ez gſme 30 popel a neftatecz,2° budem kazdeho ſwateho pomoczy zzadaty, aby za ny proſyl boha, geſto gſu darem bozije myloſty ftatecznye ſye doſluzyly" bozzije myloſty. a tot tre ma prwnij zaloh byty naſſeho poſtu: poznanije, ez naſ hrzyefſy dyelee ſ bohem, a poznanye y pamyet, ez gſme popel a w popells fye nawratijme podle tyela,18 a zzadanije' ſwatych pomoczy przed " bohem. 35 s tyem pak mame poſt przygyeti, o nyemz dye prorok: zwuczte w trubu na horze ſyon, at poſt ſwaty vczynyen bude, yakoz22 fem rzekl na poczatcze.23* trubat zwuczij na horze ſyon, kdyzt kazzij kazatelee w koîteleech poft prowolawagijcz a vczijecz, kak drzzan ma byty. a ya1s acz hoden negſem 40 mijefta toho, wſak z myloſti przezrzyenoy my, ez ſem rad od mladofty vczene4 flyfíal y stateczne kazatele, abych w ſtaroſti i tyem gmyel krato- chwyl, gefto pijffy . y myenijmt dnes nemlczety, nebt geft znamenyty den w poſt wnykugijcz, ale vmylyl ſem, abych o vtrpenij powyedyel] nyeczo ; druhe,2 procz ſey poſtyty; trzetije, kak ſey poſtyty; cztwrte, glu-ly od poſtu 45 kto wynati, a kterzij poſtowe gſu nayvzzytecznyeyffij.26 o prwem chtye pomluwyty chczy protyw tyem rzeeczy nyeczo, geffto owffem lehcze wazzije vtrpenije wzemíſe to odtud, gefto rzyekagij: z poſtu geft naymenſſije odplata. aneb? z rzeczy to wzely ſwateho pawla, geſto dije on: tyeleſne vtrpenije k malu geſt vzyteczno,* aneb " ſnad z one 1 Tim. 1, 8. 50 proroczije2s rzeczy, geſto boh dije ſkrzen: y zdalyg to poſt, geſto ſem gey wolyl, przef den nuzyti duffy,* toczyff zywoft, gefto gde od duffe? ale [Izai. 58, 6.] tyem newazte lehko poſtu a gyneho vtrpenije! potomt k tyemto rzeczem odpowyedye a nynyet rzku: by nycz poſt nebyl a vtrpenije, nebyl by ſwaty pawel29 trapyl tyela ſweho a w ſluzbu3° duffy ſwe ge podrobowal, aby, kdyz gynym kaazze, fam2 zawrzzen nebyl;* nebyl by moyzijetí drzzal poítu 1 Kor. 9, 27. [5 Mojž. 9, 9 a any by nafí ſpaffytel byl drzzal poſtu 3 Král. 19, 8.) dnij cztrdczat, a teezls y elyaff 18 * toho3 dnij cztrdczat, aneb y gyneho' vtrpenije nebyl by trpyel.* ale kryſtus [Luk. 4, 1 n.] trpyel za ny, a abyl nam trpyety famyem za ſye oſtawyl przijklad.* i Petr. 2, 21. Joef 2, 15. 2063 55 nám předmět jich, t. j. miest; sr. lat. text: omniaque loca, in quibus antea laetari consueverat, crinium laceratione complevit. 14 kon. ř. 15 červ. podtrž. 16 awpopel. 17 slovosled napraven podle znamének; rkp. má: protyw "buynofty "ahrdofty. 18 odd. 19 ynafwe. 20 kon. ř.; před budem červ. znaménko, jako by korektor chtěl připsati nij, ale nepřipsáno nic. 21 do Iluzyly. 2 za tím na kon. ř. černá nepřetr- žená výplň b. 23 menší červ. znam. odst. 2 za tím slovem rasura (e z íj). 25 d, h protaž. 26 červ. znam. odstavce. 27 A neb. 28 slab. pro psána na konci ř. zkratkou p. 22 červ. tecznij. — 39. prowolagicz. — 41. ſlychal. — 46. oprwniem. — 46. nietczo. — 47. gefſto to rziekagy. — 48. wzali to. — 50. ſkrze nicy. — 51. totiz zywnoft. — 56.
373 ten take popel dawa fijlu protywll hrzyechom. a tak dije dawyd: popel 25 ſem gedl yako chleb.* ktoz chleb gije, poſylu berze; a ktoz ma w pamyety, žal. 101, 10. zey popel a w popell ſye nawratij, berze take poſylu protyw hrdoſty a buynofty.l y mame podle koſtelnijehol' vſtawenije wſrdcze pokoru wezmucz przyſtupyty y na ſwe13 hlawy popel wzyety. z toho pak dweho trzetije bude, ez wyducz, ez naſ hrzyefy naſſy dyelee i bohem, a znagijcz ſye, ez gſme 30 popel a neftatecz,2° budem kazdeho ſwateho pomoczy zzadaty, aby za ny proſyl boha, geſto gſu darem bozije myloſty ftatecznye ſye doſluzyly" bozzije myloſty. a tot tre ma prwnij zaloh byty naſſeho poſtu: poznanije, ez naſ hrzyefſy dyelee ſ bohem, a poznanye y pamyet, ez gſme popel a w popells fye nawratijme podle tyela,18 a zzadanije' ſwatych pomoczy przed " bohem. 35 s tyem pak mame poſt przygyeti, o nyemz dye prorok: zwuczte w trubu na horze ſyon, at poſt ſwaty vczynyen bude, yakoz22 fem rzekl na poczatcze.23* trubat zwuczij na horze ſyon, kdyzt kazzij kazatelee w koîteleech poft prowolawagijcz a vczijecz, kak drzzan ma byty. a ya1s acz hoden negſem 40 mijefta toho, wſak z myloſti przezrzyenoy my, ez ſem rad od mladofty vczene4 flyfíal y stateczne kazatele, abych w ſtaroſti i tyem gmyel krato- chwyl, gefto pijffy . y myenijmt dnes nemlczety, nebt geft znamenyty den w poſt wnykugijcz, ale vmylyl ſem, abych o vtrpenij powyedyel] nyeczo ; druhe,2 procz ſey poſtyty; trzetije, kak ſey poſtyty; cztwrte, glu-ly od poſtu 45 kto wynati, a kterzij poſtowe gſu nayvzzytecznyeyffij.26 o prwem chtye pomluwyty chczy protyw tyem rzeeczy nyeczo, geffto owffem lehcze wazzije vtrpenije wzemíſe to odtud, gefto rzyekagij: z poſtu geft naymenſſije odplata. aneb? z rzeczy to wzely ſwateho pawla, geſto dije on: tyeleſne vtrpenije k malu geſt vzyteczno,* aneb " ſnad z one 1 Tim. 1, 8. 50 proroczije2s rzeczy, geſto boh dije ſkrzen: y zdalyg to poſt, geſto ſem gey wolyl, przef den nuzyti duffy,* toczyff zywoft, gefto gde od duffe? ale [Izai. 58, 6.] tyem newazte lehko poſtu a gyneho vtrpenije! potomt k tyemto rzeczem odpowyedye a nynyet rzku: by nycz poſt nebyl a vtrpenije, nebyl by ſwaty pawel29 trapyl tyela ſweho a w ſluzbu3° duffy ſwe ge podrobowal, aby, kdyz gynym kaazze, fam2 zawrzzen nebyl;* nebyl by moyzijetí drzzal poítu 1 Kor. 9, 27. [5 Mojž. 9, 9 a any by nafí ſpaffytel byl drzzal poſtu 3 Král. 19, 8.) dnij cztrdczat, a teezls y elyaff 18 * toho3 dnij cztrdczat, aneb y gyneho' vtrpenije nebyl by trpyel.* ale kryſtus [Luk. 4, 1 n.] trpyel za ny, a abyl nam trpyety famyem za ſye oſtawyl przijklad.* i Petr. 2, 21. Joef 2, 15. 2063 55 nám předmět jich, t. j. miest; sr. lat. text: omniaque loca, in quibus antea laetari consueverat, crinium laceratione complevit. 14 kon. ř. 15 červ. podtrž. 16 awpopel. 17 slovosled napraven podle znamének; rkp. má: protyw "buynofty "ahrdofty. 18 odd. 19 ynafwe. 20 kon. ř.; před budem červ. znaménko, jako by korektor chtěl připsati nij, ale nepřipsáno nic. 21 do Iluzyly. 2 za tím na kon. ř. černá nepřetr- žená výplň b. 23 menší červ. znam. odst. 2 za tím slovem rasura (e z íj). 25 d, h protaž. 26 červ. znam. odstavce. 27 A neb. 28 slab. pro psána na konci ř. zkratkou p. 22 červ. tecznij. — 39. prowolagicz. — 41. ſlychal. — 46. oprwniem. — 46. nietczo. — 47. gefſto to rziekagy. — 48. wzali to. — 50. ſkrze nicy. — 51. totiz zywnoft. — 56.
Strana 374
374 to geft, prawda maly a kratky poſt, awſak poſt a vtrpenije byl boh vſtawyl w ragy adamowy f ewu, aby wſſeho owocze gyneho pozzywali, gedyneho 60 Moji. 2, 16 n.] nechaly.* a kdyz geft neídrzzal naí otecz toho, przyfíloy na to, ez wijecze mame vtrpenije, delffije poſty a3 mnohem tyezífije. protoz nebyloy ſwateho 18 y gednoho, by kazdy nebyl w utrpenij," on toto trpye a on toto. y rzkut ſwobodnye: ktozt dije, by bylo lze do nebes bez vtrpenije, bez praacze, ſſpyleet. dijet pijſmo:2 skrze mnohal' protywenſtwije muſfijme gijti do32 65 kralowſtwa nebeſſkeho*; neb gſme prohrzyeſſenijm wpadly we mnoha hubenſtwa . a mozzem to w onom znamenaty podobenitwij, ez ma kazdy praaczy, vtrpenij" poddan byti, geſto boh kazal jeremyaſſowy proroku, aby wzdyel na* hrdlo drzewyeny rzetyez, a3 poſlal gey ku pateru lydu, aſbyl3e rzekl k nym: „takt dije hoſpo-I dyn: poddalt ſem wſeczky tyto zemye 70 pod krale nabochodonozora babylonſkeho, a kteryz lyd nebude ſluzzyty gemu, dam gey w mecz, w* mor a whlad.37 a newyerztel8 prorokom, geftot dyegij: nebudete ſluzyty gemu; nebt wam lez prorokugij a pochlebugijcz wam wywrhut waſ z waffije zemye. ale ten lyd, gefto bude ſluzyty nabo- chodonozorovy, oftane w3 ſwe zemy.“* pak przyfſel prorok,38 geſto po- 75 chlebowal a mijl byl lydu, y rzekl: „tot dije boh: potrzel gſem krale toho." a wzem rzetyez ſhrdla jeremyaſfowa,33 ten drzewyeny, zlamal gey tu przed lydmy rzka: „po dwu letu takt boh zlama gho krale toho a ſenme ſ hrdla wiſech narodow.“ a kdyz i tyem prycz pogde jeremyaff,3° zewij boh gemu, aby wratye ſye rzekl4 onomu proroku krzywemu: „zlamalí drzewyeny 80 rzetyez, vczynylf zelezzny mijeſto nyeho" na hrdlo wſſeho lydu. a ezzsil vczynyl, aby lyd neprzygal zpoſobu bozijeho, ano boh nepoílal tebe, letoſ vmrzeff.“* nabochodo-nozor dije ſye wykladem: „geſto ſedij w ſuvzenij poznanem“, tyem praaczy,22 vtrpenije, geftoy poznane, ez ma byti, mozem rozvmyety, tomu chcze boh, aby kazdy lyd fluzyl a poddan byl dobro- 85 wolnye, yako drzewyeny rzetyez wezma na ſye. a toy wzkazal kryftus po ſwych poſlech ku pateru lydu, k vrozenym podle ſwyeta,l k zzakowſtwu, k duchownijm, k kupczom, k tyeharzom neb rzemeſlnykom. a nyeterzij! z tyech mnije, by praaczy, vtrpenije negmyely, a ſnad to od ſwych ſlyfſely pochle[b]nijkow.12 ale dije jeremyaff:43 nerodte wyerzyty krzywym pro- 90 rokom, geftot dyegij: nebudete ſluzyty nabochodonozorowy! a“ yakoz onen krzywy prorok zlamal rzetyez drzewyeny, takez ty pochlebnijczy od- wodijecz4s lydy, aby w utrpenij33 nepraczowaly, a geſtoy poznane z vſtawenije koftelnyeho, ez ma byty, yako ſ gych hrdel beru drzewyeny rzetyez, ale 207a tyezífij, zelezzny budu gmyety mijeſto nyeho," kdyz muſ-l ſegij tyezze 95 Jerem. 28, 1—17. Jerem. 27,2—11. Skutk. 14, 22. 206 podtrž. 30 awſluzbu. 31 b, l, h protaženy. 22 kon. ř. 33 wutrpenij. 34 z pův. vtrpenije vyškrabáním e. 35 kon. ř. 36 a na konci ř., bychybí. 37 awhlad. 38 pro ps. na konci ř. zkratkou p. 39 červ. podtrž. 40 následující gemu červ. přetrž. 41 odd. 42 rkp.: pochlenijkow. 43 červ. podtrž. 44 kon. ř. 45 od wodijecz. 46 pro na konci ř. ps. cztyrzidczat. — 56. heliaſs. — 57. cztyrzidczet. — 63. onen toto aonen toto y pra- wimt. — 65. žertuget. — 71. babilonfkemu. — 78. feyme. — 79. zgewij. — 88. nie- kterzij. — 93. gefſto geft. — 103. tehdy. — 104. trwati. — 110. wpadli. — 128. waz-
374 to geft, prawda maly a kratky poſt, awſak poſt a vtrpenije byl boh vſtawyl w ragy adamowy f ewu, aby wſſeho owocze gyneho pozzywali, gedyneho 60 Moji. 2, 16 n.] nechaly.* a kdyz geft neídrzzal naí otecz toho, przyfíloy na to, ez wijecze mame vtrpenije, delffije poſty a3 mnohem tyezífije. protoz nebyloy ſwateho 18 y gednoho, by kazdy nebyl w utrpenij," on toto trpye a on toto. y rzkut ſwobodnye: ktozt dije, by bylo lze do nebes bez vtrpenije, bez praacze, ſſpyleet. dijet pijſmo:2 skrze mnohal' protywenſtwije muſfijme gijti do32 65 kralowſtwa nebeſſkeho*; neb gſme prohrzyeſſenijm wpadly we mnoha hubenſtwa . a mozzem to w onom znamenaty podobenitwij, ez ma kazdy praaczy, vtrpenij" poddan byti, geſto boh kazal jeremyaſſowy proroku, aby wzdyel na* hrdlo drzewyeny rzetyez, a3 poſlal gey ku pateru lydu, aſbyl3e rzekl k nym: „takt dije hoſpo-I dyn: poddalt ſem wſeczky tyto zemye 70 pod krale nabochodonozora babylonſkeho, a kteryz lyd nebude ſluzzyty gemu, dam gey w mecz, w* mor a whlad.37 a newyerztel8 prorokom, geftot dyegij: nebudete ſluzyty gemu; nebt wam lez prorokugij a pochlebugijcz wam wywrhut waſ z waffije zemye. ale ten lyd, gefto bude ſluzyty nabo- chodonozorovy, oftane w3 ſwe zemy.“* pak przyfſel prorok,38 geſto po- 75 chlebowal a mijl byl lydu, y rzekl: „tot dije boh: potrzel gſem krale toho." a wzem rzetyez ſhrdla jeremyaſfowa,33 ten drzewyeny, zlamal gey tu przed lydmy rzka: „po dwu letu takt boh zlama gho krale toho a ſenme ſ hrdla wiſech narodow.“ a kdyz i tyem prycz pogde jeremyaff,3° zewij boh gemu, aby wratye ſye rzekl4 onomu proroku krzywemu: „zlamalí drzewyeny 80 rzetyez, vczynylf zelezzny mijeſto nyeho" na hrdlo wſſeho lydu. a ezzsil vczynyl, aby lyd neprzygal zpoſobu bozijeho, ano boh nepoílal tebe, letoſ vmrzeff.“* nabochodo-nozor dije ſye wykladem: „geſto ſedij w ſuvzenij poznanem“, tyem praaczy,22 vtrpenije, geftoy poznane, ez ma byti, mozem rozvmyety, tomu chcze boh, aby kazdy lyd fluzyl a poddan byl dobro- 85 wolnye, yako drzewyeny rzetyez wezma na ſye. a toy wzkazal kryftus po ſwych poſlech ku pateru lydu, k vrozenym podle ſwyeta,l k zzakowſtwu, k duchownijm, k kupczom, k tyeharzom neb rzemeſlnykom. a nyeterzij! z tyech mnije, by praaczy, vtrpenije negmyely, a ſnad to od ſwych ſlyfſely pochle[b]nijkow.12 ale dije jeremyaff:43 nerodte wyerzyty krzywym pro- 90 rokom, geftot dyegij: nebudete ſluzyty nabochodonozorowy! a“ yakoz onen krzywy prorok zlamal rzetyez drzewyeny, takez ty pochlebnijczy od- wodijecz4s lydy, aby w utrpenij33 nepraczowaly, a geſtoy poznane z vſtawenije koftelnyeho, ez ma byty, yako ſ gych hrdel beru drzewyeny rzetyez, ale 207a tyezífij, zelezzny budu gmyety mijeſto nyeho," kdyz muſ-l ſegij tyezze 95 Jerem. 28, 1—17. Jerem. 27,2—11. Skutk. 14, 22. 206 podtrž. 30 awſluzbu. 31 b, l, h protaženy. 22 kon. ř. 33 wutrpenij. 34 z pův. vtrpenije vyškrabáním e. 35 kon. ř. 36 a na konci ř., bychybí. 37 awhlad. 38 pro ps. na konci ř. zkratkou p. 39 červ. podtrž. 40 následující gemu červ. přetrž. 41 odd. 42 rkp.: pochlenijkow. 43 červ. podtrž. 44 kon. ř. 45 od wodijecz. 46 pro na konci ř. ps. cztyrzidczat. — 56. heliaſs. — 57. cztyrzidczet. — 63. onen toto aonen toto y pra- wimt. — 65. žertuget. — 71. babilonfkemu. — 78. feyme. — 79. zgewij. — 88. nie- kterzij. — 93. gefſto geft. — 103. tehdy. — 104. trwati. — 110. wpadli. — 128. waz-
Strana 375
375 trpyety na onom ſwyetye. a ten krzywy prorok wyz, by nevmrzel w hrzyefſe, ezz geft lezz lydu prorokowal.46 y rzkut ya, ezz porzadne vtrpenije ſ roz- vmem, ne bezprzemneel7 ma kazzdy przygyety, yakz ſtaw geho, yakz fijly a zdrawije geho polozzenije, a owíſem tento czas tak znamenytye 100 dany k utrpenij4s ... 49. takt dije pijſmo13: ta dufſe, toczyff ten czlowyek, geſto nebude ſuvzen vtrpenijm, ſegde z lydu.*23 gyzt pak onyem drzewny50 rzeczem odpowyedye tyech, gefto dyegij: z poſtu naymenfîije geſt odplata . kdyz geſt naymenſſije, tedy geſt. a ezz51 wyecznye bude traaty czeft, acz y z male52 odplaty, gyz ta wyeczna czeſt, 105 ez wyecz a wyecz bude, z te dluhofty welyka a welmy welyka bude. ale nezdayt ſye mala wyecz trpyety pro boh protywne, lybeho vtrpyety . byt k tomu myloſt nepodneſla, kto by trpyel? a kdyz'l z myloſty pogde vtrpenije, nebudet male. a myloftt53 geft nechtyety boha rozhnyewaty, chtyety nalezty myloſt geho. a budz,54 ez by byla z poſtu mala“ odplata, ale 110 zbawij welyke pokuty, gefto by w ny wpadl, ktoz by z netbanije koſtel- nyeho vſtawenije nedrzzal poſtu. a56 geſto na ſwateho pawla rzecz ſye vtykugij, geſto dije, ezz ta vtrpenije k malu glu vzzyteczna, tomvy to pſal, geſto przyelyf ſobye czynyl vtrpenije, a gyz mage ſkroczeno tyelo, a tu pak chwalij, zey myloſtywaa dobrota a fflechetnoſt ke mnohemu geft 115 vzzyteczna. neb bywa, nyekto gſa vtrpenijm vkruten ſobye a tyezzek, bude y gynym vkruten. y tahne od toho ſwaty pawel. neb takym lepe by bylo, by menſſije gmyely vtrpenije, aby zda k gynym byli ne tak57 hnyewywy a vkrutny.58 a tak y ſkrze58 onoho58 proroka, ſkrze5° yzayafſe, geſto dije boh: „zdalyg to poſt, geſto gſem gey wolyl, ſvvzyty dufy przeſ 120 den?“*, teezz myenij, neb o tom prwe mluwij, ezz we dnech ſwych poftow [Izai. 58, 6.] ſwu woli magij, poſtije ſye k ſwarom a k hadanij,6° nvzije gyne a rzku: poſtyly gſme ſye, a boh naſ nechcze viflyflety.* k tomut pak dije boh: ſt. 58, 3.) y zdalyge1 to ten poſt, II gefto ſem gey wolyl, ſuvzyty duſſy przef den? 207" a pak tu wyczijta ten prorok fſlechetne czyny, ſ nymyz by poft byl wzaczen, 125 yakoz tam rzekl ſwaty pawel, ez myloſtywaa dobrota a filechetnoſt ke wifemu geſt vzzyteczna. a tak newazzte vtrpenije a poſtu lehcze, ale at by ſ tijem dobrota byla! toy owſſem prawda: myloſt ſwata a ſſlechetnoſt myſli ſamo o ſobye wazznyeyíſeg nez poſt, ale potrzebije geſt obeho ſpolu.62 vdruhe ſem rzekl, abych y toho dotekl, procz ſye mame poſtyty . to 130 kryftus w dnefſnijem cztenij* vkazuge, ezz ne pro marnv3 od lydij chwalu Mat. 6, 16—21. mame ſye poſtyty, protoz y dije: kdyz ſye poſtyte, nechtyeyte byti yako pokrytczy ſmutny; neb tyt ſwu twarz z obyczege poſtawy promyenygij, aby ſye vkazaly lyde,64 ezz ſye poſtije . praawyt wam, wzelyt gfu ſwu od- platu. a tak dije, abychom od boha hledali odplaty poſty ſwymy, a ta moz zkratkou p. 4 nebezprzemnee. 48 kutrpenij. 49 písař vynechal nějaké sloveso. 50 kon. ř. 51 odd. 52 vzmale. 53 t. j. milost a ť z příklonky ti. 51 rkp.: Alabudz; možno čísti A buďž, ale i A, buďž. 55 b, b,l protaženy. 56 kon. ř. 57 netak. 58 odd. [4 Mojž. 9, 13.] nieyffie geft. — 138. ku prwnijemu. — 146. nawífaky den. — 151. pozdwihuge. —
375 trpyety na onom ſwyetye. a ten krzywy prorok wyz, by nevmrzel w hrzyefſe, ezz geft lezz lydu prorokowal.46 y rzkut ya, ezz porzadne vtrpenije ſ roz- vmem, ne bezprzemneel7 ma kazzdy przygyety, yakz ſtaw geho, yakz fijly a zdrawije geho polozzenije, a owíſem tento czas tak znamenytye 100 dany k utrpenij4s ... 49. takt dije pijſmo13: ta dufſe, toczyff ten czlowyek, geſto nebude ſuvzen vtrpenijm, ſegde z lydu.*23 gyzt pak onyem drzewny50 rzeczem odpowyedye tyech, gefto dyegij: z poſtu naymenfîije geſt odplata . kdyz geſt naymenſſije, tedy geſt. a ezz51 wyecznye bude traaty czeft, acz y z male52 odplaty, gyz ta wyeczna czeſt, 105 ez wyecz a wyecz bude, z te dluhofty welyka a welmy welyka bude. ale nezdayt ſye mala wyecz trpyety pro boh protywne, lybeho vtrpyety . byt k tomu myloſt nepodneſla, kto by trpyel? a kdyz'l z myloſty pogde vtrpenije, nebudet male. a myloftt53 geft nechtyety boha rozhnyewaty, chtyety nalezty myloſt geho. a budz,54 ez by byla z poſtu mala“ odplata, ale 110 zbawij welyke pokuty, gefto by w ny wpadl, ktoz by z netbanije koſtel- nyeho vſtawenije nedrzzal poſtu. a56 geſto na ſwateho pawla rzecz ſye vtykugij, geſto dije, ezz ta vtrpenije k malu glu vzzyteczna, tomvy to pſal, geſto przyelyf ſobye czynyl vtrpenije, a gyz mage ſkroczeno tyelo, a tu pak chwalij, zey myloſtywaa dobrota a fflechetnoſt ke mnohemu geft 115 vzzyteczna. neb bywa, nyekto gſa vtrpenijm vkruten ſobye a tyezzek, bude y gynym vkruten. y tahne od toho ſwaty pawel. neb takym lepe by bylo, by menſſije gmyely vtrpenije, aby zda k gynym byli ne tak57 hnyewywy a vkrutny.58 a tak y ſkrze58 onoho58 proroka, ſkrze5° yzayafſe, geſto dije boh: „zdalyg to poſt, geſto gſem gey wolyl, ſvvzyty dufy przeſ 120 den?“*, teezz myenij, neb o tom prwe mluwij, ezz we dnech ſwych poftow [Izai. 58, 6.] ſwu woli magij, poſtije ſye k ſwarom a k hadanij,6° nvzije gyne a rzku: poſtyly gſme ſye, a boh naſ nechcze viflyflety.* k tomut pak dije boh: ſt. 58, 3.) y zdalyge1 to ten poſt, II gefto ſem gey wolyl, ſuvzyty duſſy przef den? 207" a pak tu wyczijta ten prorok fſlechetne czyny, ſ nymyz by poft byl wzaczen, 125 yakoz tam rzekl ſwaty pawel, ez myloſtywaa dobrota a filechetnoſt ke wifemu geſt vzzyteczna. a tak newazzte vtrpenije a poſtu lehcze, ale at by ſ tijem dobrota byla! toy owſſem prawda: myloſt ſwata a ſſlechetnoſt myſli ſamo o ſobye wazznyeyíſeg nez poſt, ale potrzebije geſt obeho ſpolu.62 vdruhe ſem rzekl, abych y toho dotekl, procz ſye mame poſtyty . to 130 kryftus w dnefſnijem cztenij* vkazuge, ezz ne pro marnv3 od lydij chwalu Mat. 6, 16—21. mame ſye poſtyty, protoz y dije: kdyz ſye poſtyte, nechtyeyte byti yako pokrytczy ſmutny; neb tyt ſwu twarz z obyczege poſtawy promyenygij, aby ſye vkazaly lyde,64 ezz ſye poſtije . praawyt wam, wzelyt gfu ſwu od- platu. a tak dije, abychom od boha hledali odplaty poſty ſwymy, a ta moz zkratkou p. 4 nebezprzemnee. 48 kutrpenij. 49 písař vynechal nějaké sloveso. 50 kon. ř. 51 odd. 52 vzmale. 53 t. j. milost a ť z příklonky ti. 51 rkp.: Alabudz; možno čísti A buďž, ale i A, buďž. 55 b, b,l protaženy. 56 kon. ř. 57 netak. 58 odd. [4 Mojž. 9, 13.] nieyffie geft. — 138. ku prwnijemu. — 146. nawífaky den. — 151. pozdwihuge. —
Strana 376
376 Mat. 17, 20 n. [P. L.CLXXXIII, col. 176.] Luk. 16, 24. Mat. 5, 16. byty, kdyz boh, wyda naſſy pokoru, naſſe vtrpenije, aneb zlee odchylij od 135 naf, aneb da dobre. y geſt gedno zlee hrzyech a druhe zle geſt pokuta za hrzyech, to obe boh ods5 naſ ſkrze poſt'l ſwaty odchylyge; pro obesi toto mame ſye poſtyty, ku prwemu dije ſwaty otecz lew66 papez: proto poſtem traapijme tyela, aby podnyet tycleſnych zadoſtij byl odyat. a dije kryſt9, 67 ez geſt gedno pokolenije zlych duchow, geſto nemoz gynak byty 140 wyluczeno, gen w poftu a w modlytwye.68 * o druhem83 pak mluwij ſwaty bernart,7° ezz ſkrze to,7 kdyz ſye od takych wyeczij ſdrzzijme vtrpijecz gych, gefto bychom? mohly gych pozywaty, to nam bude odpufityeno, gehoz gíme ſye byly nyekdy dopufítyly, negmyewfle ſye dopuîtyty. a tak kratkym poſtem zbywame dluheho a tyezkeho poſtu pekelneho, kdez 145 bohatecz onen, gefto zde hoynye ſye na wſak [den]73 krmyl, zzadal pak krapyeyky wody a gmyety gye nemohl.* o tom pak obem ſpolu dneí poczna koſtel przeſ tento poſt wzpomijnaa, procz ſye geft poſtyty hodno, ez toczyff y zlee odwodij boh od naſ ſkrze poſt, y dobre przywodij. a dije, 208a zey ſprawne bohu I dijeku wzdawaty, geſto tyelefſnym nafſijm poſtem 150 hrzyechy w naſ ſkroczyge, myſly naſſije powzdwyhuge, duchownij dawa mohutnoſt a odplatu" ſkrze kryſta 4 nafſeho pana, ale y tomu take roz- vmyeyte, geftot dije cztenije dnefſnije, aby przed lydmy ſye neczynyly ſmutny yako pokrytczy, chtyecz byty wydyeny od lydij, ezz ſye poſtije, aby od lydij chwalu gmyely, tut myenij, aby litij ſye ſmutny neczynyly 155 a aby ne na to* ſye poſtyecz vkazaly, aby od76 lydij gmyely chwalu. ale dijet take w gynem mijeftye kryftus: swyet sye ſwyetlo waſſe przed lydmy, at wyducz waffe dobre czyny chwalee waſſeho otcze, genz w ne- beſſijech geft!* rozdyelt geſt pro bozzij chwalu czynyty zewnye dobre czyny a76 neſkrytye, a pro ſwu'7 chwalu zde od lydij . tyt vmyſly boh 160 rozeznaa, a my zprawugme ſ pomoczij bozij ſwe vmyſly, abychom pro boh czynyly wſe, czoz czynijme. 78 trzetije o tom ſem take rzekl pomluwyty, kak fey poſtyty, nemye- nijmt zborzy-lty poftu tohoto zrzeymye vſtaweneho a tyelefnye, aczt rzku nyeczo duchownyeyffijm vmyſlem o poftu, nebt nechczy byty wynen, 165 bych ſenma nyekomu drzewyeny rzetyez ſ hrdla, yako onen falefſny prorok, 59 kon. ř. 60 akhadanij. 61 odd. t2 menší červ. znam. odstavce. 63 nepromarnv. 64 kon. ř. 65 kon. ř., d protaž. 66 červ. podtrž. 67 kon. ř. 68 awmodlytwye. 69 odd. 70 červ. podtrž. 71 odd. 22 následující omylem napsané rzekly červ. přetrženo. 73 den v rkp. chybí. 7 odd. 7 nenato. 7 kon. ř. 77 aprofwu. 78 menší červ. znaménko odstavce. 79 odd. 80 tak rkp. 81 rkp.: zprzijemoſty. 82 písmena 154. ſmutnu. — 159. zgewnie. — 163. yak ſye geſt. — 165. nietczo. — 169. do obijeda. 142 n.: Z řeči IV. In Quadragesima, kap. 1: .... Primum quidem, fratres, pro eo, quod ab ipsis quoque licitis abstinemus, ea nobis, quae prius commisimus, illicita condonantur. Quid vero est condonari commissa, nisi jejunio brevi jejunia redimi sempiterna? Gehennam enim meruimus, ubi nullus unquam cibus est, consolatio nulla, terminus nullus; ubi guttam aquae dives postulat, et accipere non meretur (Luc. XVI, 24—26) ....
376 Mat. 17, 20 n. [P. L.CLXXXIII, col. 176.] Luk. 16, 24. Mat. 5, 16. byty, kdyz boh, wyda naſſy pokoru, naſſe vtrpenije, aneb zlee odchylij od 135 naf, aneb da dobre. y geſt gedno zlee hrzyech a druhe zle geſt pokuta za hrzyech, to obe boh ods5 naſ ſkrze poſt'l ſwaty odchylyge; pro obesi toto mame ſye poſtyty, ku prwemu dije ſwaty otecz lew66 papez: proto poſtem traapijme tyela, aby podnyet tycleſnych zadoſtij byl odyat. a dije kryſt9, 67 ez geſt gedno pokolenije zlych duchow, geſto nemoz gynak byty 140 wyluczeno, gen w poftu a w modlytwye.68 * o druhem83 pak mluwij ſwaty bernart,7° ezz ſkrze to,7 kdyz ſye od takych wyeczij ſdrzzijme vtrpijecz gych, gefto bychom? mohly gych pozywaty, to nam bude odpufityeno, gehoz gíme ſye byly nyekdy dopufítyly, negmyewfle ſye dopuîtyty. a tak kratkym poſtem zbywame dluheho a tyezkeho poſtu pekelneho, kdez 145 bohatecz onen, gefto zde hoynye ſye na wſak [den]73 krmyl, zzadal pak krapyeyky wody a gmyety gye nemohl.* o tom pak obem ſpolu dneí poczna koſtel przeſ tento poſt wzpomijnaa, procz ſye geft poſtyty hodno, ez toczyff y zlee odwodij boh od naſ ſkrze poſt, y dobre przywodij. a dije, 208a zey ſprawne bohu I dijeku wzdawaty, geſto tyelefſnym nafſijm poſtem 150 hrzyechy w naſ ſkroczyge, myſly naſſije powzdwyhuge, duchownij dawa mohutnoſt a odplatu" ſkrze kryſta 4 nafſeho pana, ale y tomu take roz- vmyeyte, geftot dije cztenije dnefſnije, aby przed lydmy ſye neczynyly ſmutny yako pokrytczy, chtyecz byty wydyeny od lydij, ezz ſye poſtije, aby od lydij chwalu gmyely, tut myenij, aby litij ſye ſmutny neczynyly 155 a aby ne na to* ſye poſtyecz vkazaly, aby od76 lydij gmyely chwalu. ale dijet take w gynem mijeftye kryftus: swyet sye ſwyetlo waſſe przed lydmy, at wyducz waffe dobre czyny chwalee waſſeho otcze, genz w ne- beſſijech geft!* rozdyelt geſt pro bozzij chwalu czynyty zewnye dobre czyny a76 neſkrytye, a pro ſwu'7 chwalu zde od lydij . tyt vmyſly boh 160 rozeznaa, a my zprawugme ſ pomoczij bozij ſwe vmyſly, abychom pro boh czynyly wſe, czoz czynijme. 78 trzetije o tom ſem take rzekl pomluwyty, kak fey poſtyty, nemye- nijmt zborzy-lty poftu tohoto zrzeymye vſtaweneho a tyelefnye, aczt rzku nyeczo duchownyeyffijm vmyſlem o poftu, nebt nechczy byty wynen, 165 bych ſenma nyekomu drzewyeny rzetyez ſ hrdla, yako onen falefſny prorok, 59 kon. ř. 60 akhadanij. 61 odd. t2 menší červ. znam. odstavce. 63 nepromarnv. 64 kon. ř. 65 kon. ř., d protaž. 66 červ. podtrž. 67 kon. ř. 68 awmodlytwye. 69 odd. 70 červ. podtrž. 71 odd. 22 následující omylem napsané rzekly červ. přetrženo. 73 den v rkp. chybí. 7 odd. 7 nenato. 7 kon. ř. 77 aprofwu. 78 menší červ. znaménko odstavce. 79 odd. 80 tak rkp. 81 rkp.: zprzijemoſty. 82 písmena 154. ſmutnu. — 159. zgewnie. — 163. yak ſye geſt. — 165. nietczo. — 169. do obijeda. 142 n.: Z řeči IV. In Quadragesima, kap. 1: .... Primum quidem, fratres, pro eo, quod ab ipsis quoque licitis abstinemus, ea nobis, quae prius commisimus, illicita condonantur. Quid vero est condonari commissa, nisi jejunio brevi jejunia redimi sempiterna? Gehennam enim meruimus, ubi nullus unquam cibus est, consolatio nulla, terminus nullus; ubi guttam aquae dives postulat, et accipere non meretur (Luc. XVI, 24—26) ....
Strana 377
377 y vczynyl� pak zzelezny ſwym pochlebenſtwem. protoz rzkut nayprw: post geft tak vîtawen, aby gednu za den f polodnee8° gedly lydee poítnij krmy poſtyecze ſye, protot neſpor dobijedas ſluzzije . a ten ma, yakoz ſem 170 nynije mluwyl o tom, z [u]przijemoſty8l ſrdcze drzzan byty, ne pokrytííky, by poſtem kto chtyel od lyd ij]82 chwale. mozze? pak ku poſtu wſſelyke przychylyty vtrpenije. a tak w ymnye zpijewa koftel dotekw toho, ezz moyzijefí,83 gefto przynefl zakon, elyaf3 prorok a84 pak y kryftus85 drzzely gſu ten ſwaty poczet w poſtu dnij cztyrzydczety, a dije: gmyeymez ſye v.tamtež251 pozn, 175 tehdy w nyem ſkrownyegije v rzeczy, krmij y84 pitije,86 ſpanije,86 klamow86 y opatrnyegije nezz gyndy w ſwe îtrazzy ſtoyme! a tak nemagij lydee byty w poſtye, tak yako gyndy, netbawy febe ; ma-lgij lyde menye gyefty, 208b menye pijti, menye ſpaty, w klamyech nemagij tak lehczy byty, a yakoz ſem rzekl, pijlnyeyffe ſebe magij byty, wſſech poſſkwrn ſye ſtrzyehucz. 180 neſmijem welety, ale rzku, by manzzelee tak mudrzij byly a ſtatecznij ez by oba ſobye powolecz ſdrzzala ſye czijſtye przeſ poſt, ſluſſalo by, aby gych modlytwy, gych dobre zzadofty gmyely proſpyech a gyna gych vtrpenije. a opyet by ſobye po84 prowodye nevtekly, ano ſwaty pawel83 to dije, ezz na czas z obu powolenije, aby czijíty byli na modlytwach, mohly 185 by lebe prazdny byty, a opyet aby ſye wratyly k temuz.* a zdaly 87 k tomu 11 Kor. 7, 5.] nezowe ten prorok, geſto poſt welij prowolaty rzka: wygdy zzenych z ſwe komnyaty a newyeſta z ſweho loze?* mluwij take 084 tom poſtu ſwaty bernart,89 geſto zalezzij w utrpenij9 kterychzzkoly" tyelu lybych wyeczij neb ſwyetíſke myſlczy a° rzka: geſt-ly, zzey gen lakota hrzefſyla, fama lakota 190 drzz poſt, a doſtyt geſt. pakly gſu hrzefſyly y gynij vdowe, procz by ſye y ony“ nepoftyly? protoz oczy drzta poft od wífeteczneho hleedanije y od kochanije w lybych ſobye wyeczech, aby take w pokanij byle ſkroczenye, gefto dywnye83 a rozpufîtyenye bludyle w hrzyechu. poſt ſye vcho od marnych rzeczij poſluchanije, od nowynek y ode wíſeho, gehoz k ſpaffenij 195 flyffety nenije trzeba. poſt ſye yazyk od vtrhanije," od wrtranije, od rzeczy rozpufftyenee y kterezkoly95 nepotrzebne. a nyekdy pro poczeſtnvv przijí- Joel 2, 16. P. L. CLXXXIII, col. 176. LF. 36 (1909). 251. uprostřed řádku sešla. 83 červ. podtrž. 84 kon. ř. 85 ykryftus, červ. podtrženo. 86 tak rkp. 87 odd. ss t. j. kdyby. 89 červ. podtrženo. 3 wutrpenij. 91 kterychzz koly. 22 a tence nadeps. ( rzka). 83 z pův. dy yopye škrabáním druhého y dole vzniklo v, z o škrabáním nahoře vzniklo v (dohromady w) a odškrabáním p dole litera n, t. j. dy wnye (dywnye). 3 napravuji slovosled podle znamének (rkp.: Poſt fye "odvtrhanije "yazyk). 35 ykterez na konci ř. 36 kon. ř. 97 červ. podtrženo. — 170. z vprziemoíti. — 171. od lidij chwalen byti. — 172. dotokífe. — 175. odrzeczy. 194. y ode wifech wieczy. gefíto k ſpaſeni ſlufeti. — 195. (místo: od vrtránie) od- — 189n.: Z řeči III. In Quadragesima, z kap. 4: .. .. Quod si gula sola peccavit, sola quoque jejunet, et sufficit. Si vero peccaverunt et membra caetera, cur non jejunent et ipsa? Jejunet ergo oculus, qui depraedatus est animam; jejunet auris, jejunet lingua, jejunet manus, jejunet etiam anima ipsa. Jejunet oculus a curiosis aspectibus et omni petulantia, ut bene humiliatus coërceatur in poenitentia, qui male liber vagabatur in culpa. Jejunet auris nequiter pruriens a fabulis et rumoribus, et quae- cunque otiosa sunt, et ad salutem minime pertinentia. Jejunet lingua a detractione
377 y vczynyl� pak zzelezny ſwym pochlebenſtwem. protoz rzkut nayprw: post geft tak vîtawen, aby gednu za den f polodnee8° gedly lydee poítnij krmy poſtyecze ſye, protot neſpor dobijedas ſluzzije . a ten ma, yakoz ſem 170 nynije mluwyl o tom, z [u]przijemoſty8l ſrdcze drzzan byty, ne pokrytííky, by poſtem kto chtyel od lyd ij]82 chwale. mozze? pak ku poſtu wſſelyke przychylyty vtrpenije. a tak w ymnye zpijewa koftel dotekw toho, ezz moyzijefí,83 gefto przynefl zakon, elyaf3 prorok a84 pak y kryftus85 drzzely gſu ten ſwaty poczet w poſtu dnij cztyrzydczety, a dije: gmyeymez ſye v.tamtež251 pozn, 175 tehdy w nyem ſkrownyegije v rzeczy, krmij y84 pitije,86 ſpanije,86 klamow86 y opatrnyegije nezz gyndy w ſwe îtrazzy ſtoyme! a tak nemagij lydee byty w poſtye, tak yako gyndy, netbawy febe ; ma-lgij lyde menye gyefty, 208b menye pijti, menye ſpaty, w klamyech nemagij tak lehczy byty, a yakoz ſem rzekl, pijlnyeyffe ſebe magij byty, wſſech poſſkwrn ſye ſtrzyehucz. 180 neſmijem welety, ale rzku, by manzzelee tak mudrzij byly a ſtatecznij ez by oba ſobye powolecz ſdrzzala ſye czijſtye przeſ poſt, ſluſſalo by, aby gych modlytwy, gych dobre zzadofty gmyely proſpyech a gyna gych vtrpenije. a opyet by ſobye po84 prowodye nevtekly, ano ſwaty pawel83 to dije, ezz na czas z obu powolenije, aby czijíty byli na modlytwach, mohly 185 by lebe prazdny byty, a opyet aby ſye wratyly k temuz.* a zdaly 87 k tomu 11 Kor. 7, 5.] nezowe ten prorok, geſto poſt welij prowolaty rzka: wygdy zzenych z ſwe komnyaty a newyeſta z ſweho loze?* mluwij take 084 tom poſtu ſwaty bernart,89 geſto zalezzij w utrpenij9 kterychzzkoly" tyelu lybych wyeczij neb ſwyetíſke myſlczy a° rzka: geſt-ly, zzey gen lakota hrzefſyla, fama lakota 190 drzz poſt, a doſtyt geſt. pakly gſu hrzefſyly y gynij vdowe, procz by ſye y ony“ nepoftyly? protoz oczy drzta poft od wífeteczneho hleedanije y od kochanije w lybych ſobye wyeczech, aby take w pokanij byle ſkroczenye, gefto dywnye83 a rozpufîtyenye bludyle w hrzyechu. poſt ſye vcho od marnych rzeczij poſluchanije, od nowynek y ode wíſeho, gehoz k ſpaffenij 195 flyffety nenije trzeba. poſt ſye yazyk od vtrhanije," od wrtranije, od rzeczy rozpufftyenee y kterezkoly95 nepotrzebne. a nyekdy pro poczeſtnvv przijí- Joel 2, 16. P. L. CLXXXIII, col. 176. LF. 36 (1909). 251. uprostřed řádku sešla. 83 červ. podtrž. 84 kon. ř. 85 ykryftus, červ. podtrženo. 86 tak rkp. 87 odd. ss t. j. kdyby. 89 červ. podtrženo. 3 wutrpenij. 91 kterychzz koly. 22 a tence nadeps. ( rzka). 83 z pův. dy yopye škrabáním druhého y dole vzniklo v, z o škrabáním nahoře vzniklo v (dohromady w) a odškrabáním p dole litera n, t. j. dy wnye (dywnye). 3 napravuji slovosled podle znamének (rkp.: Poſt fye "odvtrhanije "yazyk). 35 ykterez na konci ř. 36 kon. ř. 97 červ. podtrženo. — 170. z vprziemoíti. — 171. od lidij chwalen byti. — 172. dotokífe. — 175. odrzeczy. 194. y ode wifech wieczy. gefíto k ſpaſeni ſlufeti. — 195. (místo: od vrtránie) od- — 189n.: Z řeči III. In Quadragesima, z kap. 4: .. .. Quod si gula sola peccavit, sola quoque jejunet, et sufficit. Si vero peccaverunt et membra caetera, cur non jejunent et ipsa? Jejunet ergo oculus, qui depraedatus est animam; jejunet auris, jejunet lingua, jejunet manus, jejunet etiam anima ipsa. Jejunet oculus a curiosis aspectibus et omni petulantia, ut bene humiliatus coërceatur in poenitentia, qui male liber vagabatur in culpa. Jejunet auris nequiter pruriens a fabulis et rumoribus, et quae- cunque otiosa sunt, et ad salutem minime pertinentia. Jejunet lingua a detractione
Strana 378
378 2093 P.L. LIV, col. 168. noft y96 od toho vmlkny, gefto by nyeczo ſye zdalo, ez geft dobree. ruka fye poſt od zlych czynow y take od czynow nepotrzebnych, a nad to nade wife poft ſye duffe od hrzyechow a od ſwe wlaſtnye wole . neb bez toho poítu boht zamijetaa gyne poíty, yakzt pijímo ſwyedczij: protot boh 200 [Izai. 58, 3.1 poſtow naſych neprzygijma, ezz bywa w nych wole naſſe nalezena.* ta toczyff wole naffe, gefftoy hrzyechem w poruffenem nafſem przyrozenij nakazzena purzyczkyv kakuf a hrdoftij zadoítij tyeleſnych a ſwyetííkych wyeczij. swaty otecz lew97 papez? dije I] k temuz w kazanij" o poítu: po y zzadnem" idrzzenij nenije wijecze ftaaty, nez po»6 tom, abychom 205 wzdy byly od� neprawe ſwe wole ſtrzyezwy a wzdy ſye od neprawych czynow poſtyly. od tohot poſtu any mdlij take glu wynaty; neb mozt byti y we mdlem100 tyelu czyeloft myſly nalezena a take mozt neprawoft w nij byty, od nyezz y mdly101 na tyele ma ſye poſtyty.102 cztwrte ſem rzekl powyedyety, gſu-ly kto wynyety od poſtu a ktere 210 poſty naylep geft drzzety. z teto rzeczy ſwateho otcze lwa papeze, gefíto gíte gy gednak flyffely, mozzete rozvmyety, ez mdlij na tyele mohu byty wynaty od poítu tohoto tyeleſneho. neb mluwye on o tom poſtu, gefſto od ſwe neprawe wole a od os neprawych czynow wzdy ſye mame poſtyty a zzey to poít naylepílij, dije, ez od toho poſtu negfu any mdlij wynaty. 215 tijem vkazuge, ez mdlij, mladij, nedoroftlij gefſtye, ſtarzij, nemocznij a ty, geſto nemohu pokrmv pogednv doſty gmyety ſwemu przyro-lzenij, zzeny lezzijecz po dyetech, tyt neglu ku poîtu przywazany; do dwudczat10s let neb do gedenmezczyetma104 a opyet k ftaroiti po ſedmydczat letech prazdnyt gſu tohoto dluheho poſtu. ale ma-ly kto ſweho wyffijeho, ma 220 to ſ geho potazem vczynyty, neb o mladych rzku: magij przywykaty poftu nyetere dny drzzyecz. a tak kazdy frozvmyey ſobye, aby nehleedal 98 K, k protaž. Poyzzadnem. 100 ywemdlem. 101 y z ij předěláno. 102 červ. znam. odstavce. 103 odd., kon. ř. 104 odd. 105 ma ly. 106 kon. ř. 107 l, k, b protaž. reptanij. — 197. vmlknu. — 200. yakozt. — 203. zpaurziczku yakus. — 206. ftrziezliwij. — 219. po fedmdefat letech. — 222. niektere dnij drzeti. — 226. niektere. — 226. mdel. et murmuratione, ab inutilibus, vanis atque scurrilibus verbis; interdum quoque ob gravitatem silentii et ab ipsis, quae videri poterant necessaria. Jejunet manus ab otiosis signis et ab operibus omnibus, quaecunque non sunt imperata; sed et multo magis anima ipsa jejunet a vitiis et propria voluntate sua. Etenim sine jejunio haec caetera a Domino reprobantur, sicut scriptum est, quia etc. (Isai. LVIII, 3). 205 n.: Z řeči šesté De Quadragesima (vůbec 44.), z kap. 2: [Quod ergo, dilectis- simi, in omni tempore unumquemque convenit facere Christianum, id nunc sollicitius est et devotius exsequendum, ut apostolica institutio quadraginta dierum jejuniis impleatur, non ciborum tantummodo parcitate, sed privatione maxime vitiorum. Nam cum ob hoc castigatio ista sumatur, ut carnalium desideriorum fomites sub- trahantur,] nullum magis sectandum est continentiae genus, quam ut semper simus ab injusta voluntate sobrii et ab inhonesta actione jejuni. Quae devotio non omittit aegros, non secernit invalidos, quia etiam in languido atque inutili corpore potest animi integritas reperiri, si ubi fuit sedes pravitatis, ibi confirmentur fundamenta virtutis....
378 2093 P.L. LIV, col. 168. noft y96 od toho vmlkny, gefto by nyeczo ſye zdalo, ez geft dobree. ruka fye poſt od zlych czynow y take od czynow nepotrzebnych, a nad to nade wife poft ſye duffe od hrzyechow a od ſwe wlaſtnye wole . neb bez toho poítu boht zamijetaa gyne poíty, yakzt pijímo ſwyedczij: protot boh 200 [Izai. 58, 3.1 poſtow naſych neprzygijma, ezz bywa w nych wole naſſe nalezena.* ta toczyff wole naffe, gefftoy hrzyechem w poruffenem nafſem przyrozenij nakazzena purzyczkyv kakuf a hrdoftij zadoítij tyeleſnych a ſwyetííkych wyeczij. swaty otecz lew97 papez? dije I] k temuz w kazanij" o poítu: po y zzadnem" idrzzenij nenije wijecze ftaaty, nez po»6 tom, abychom 205 wzdy byly od� neprawe ſwe wole ſtrzyezwy a wzdy ſye od neprawych czynow poſtyly. od tohot poſtu any mdlij take glu wynaty; neb mozt byti y we mdlem100 tyelu czyeloft myſly nalezena a take mozt neprawoft w nij byty, od nyezz y mdly101 na tyele ma ſye poſtyty.102 cztwrte ſem rzekl powyedyety, gſu-ly kto wynyety od poſtu a ktere 210 poſty naylep geft drzzety. z teto rzeczy ſwateho otcze lwa papeze, gefíto gíte gy gednak flyffely, mozzete rozvmyety, ez mdlij na tyele mohu byty wynaty od poítu tohoto tyeleſneho. neb mluwye on o tom poſtu, gefſto od ſwe neprawe wole a od os neprawych czynow wzdy ſye mame poſtyty a zzey to poít naylepílij, dije, ez od toho poſtu negfu any mdlij wynaty. 215 tijem vkazuge, ez mdlij, mladij, nedoroftlij gefſtye, ſtarzij, nemocznij a ty, geſto nemohu pokrmv pogednv doſty gmyety ſwemu przyro-lzenij, zzeny lezzijecz po dyetech, tyt neglu ku poîtu przywazany; do dwudczat10s let neb do gedenmezczyetma104 a opyet k ftaroiti po ſedmydczat letech prazdnyt gſu tohoto dluheho poſtu. ale ma-ly kto ſweho wyffijeho, ma 220 to ſ geho potazem vczynyty, neb o mladych rzku: magij przywykaty poftu nyetere dny drzzyecz. a tak kazdy frozvmyey ſobye, aby nehleedal 98 K, k protaž. Poyzzadnem. 100 ywemdlem. 101 y z ij předěláno. 102 červ. znam. odstavce. 103 odd., kon. ř. 104 odd. 105 ma ly. 106 kon. ř. 107 l, k, b protaž. reptanij. — 197. vmlknu. — 200. yakozt. — 203. zpaurziczku yakus. — 206. ftrziezliwij. — 219. po fedmdefat letech. — 222. niektere dnij drzeti. — 226. niektere. — 226. mdel. et murmuratione, ab inutilibus, vanis atque scurrilibus verbis; interdum quoque ob gravitatem silentii et ab ipsis, quae videri poterant necessaria. Jejunet manus ab otiosis signis et ab operibus omnibus, quaecunque non sunt imperata; sed et multo magis anima ipsa jejunet a vitiis et propria voluntate sua. Etenim sine jejunio haec caetera a Domino reprobantur, sicut scriptum est, quia etc. (Isai. LVIII, 3). 205 n.: Z řeči šesté De Quadragesima (vůbec 44.), z kap. 2: [Quod ergo, dilectis- simi, in omni tempore unumquemque convenit facere Christianum, id nunc sollicitius est et devotius exsequendum, ut apostolica institutio quadraginta dierum jejuniis impleatur, non ciborum tantummodo parcitate, sed privatione maxime vitiorum. Nam cum ob hoc castigatio ista sumatur, ut carnalium desideriorum fomites sub- trahantur,] nullum magis sectandum est continentiae genus, quam ut semper simus ab injusta voluntate sobrii et ab inhonesta actione jejuni. Quae devotio non omittit aegros, non secernit invalidos, quia etiam in languido atque inutili corpore potest animi integritas reperiri, si ubi fuit sedes pravitatis, ibi confirmentur fundamenta virtutis....
Strana 379
379 krzywych omluw chtye zb ti poſtu . boh yakzt czije zna polozzenije, takt gey fudyty bude. rzeklt sem a rzkut, ezt geft pſano: duffe, kteraz nebude 225 ſvvzena vtrpenijm, zahynet z lydu.* wyzyzz kazdy, aby ſ obczij w poîtye (4 Mojz. 9, 13.] trpyel nyeczo ! geft-ly mlad, ale poft fye nyetere dny ; geft-ly medl aneb toho zaludku, ez nemozz na gednom gedenij doſty gmyety, ale pogez tijel0s menye druhe! nenyet podobne gyndy dwakrat gedvvoz, pak w poftye gyefty trzykrat; anyt geft podobne weczerze hoyne îtrogyty w poftye. 230 rzeklt ſem: geſt-ly tak pijlna potrzeba, pogeſty yakz mohucz nayſkrownyegije, welebnych weczerzij w poftye yako gyndy neſtrogyty . anyt chwalijm Il pernijkow, lektwarzy bezl welmy pijlne potrzeby w poſtie weczer pogedaty. cztet ſye w kralowych knyhach, ez, kdyz kral faul zapowyedyel, abylos y zadny negedl, gelyz by przemohly ſwe neprzately, ſyn kralow nadgel 235 med. otekl konecz te holi, geſto drzzal w rucze, w ten med a ſnyedl.* 1 Král. 14, 27. a ynhed vczyl hnyew bozij, tak ez ſye gedwa ſ ſmrty mynul. a paklyg kto, ez ſye nemoz poſtyty, gynych od poſtu neodtahuy, a proto nyeczijm gynym 10 to nahrad, geſto moz vczynyty, czoz ſye nepoſtij! a10 ktoz ſye poſtij, dije ſwaty pawel," nefud tyech, geftot gedije!* swaty rzehorz," ezz gmyel Rim. 14, 3. 240 nyekaku ſwu nemocz, nemohl ſye poſtyty, ale czte ſye 0106 nyem, ez welyku toho zaloſt gmyel, ez v welyku ſobotu, geſto y dyetky ſye poſtije, on ſye nepoſtij, czte ſye take 0106 gednom ſwatem byſkupu, ez nemohl ſye poftyty, az geden welyky patek po ſluzbye kazal ſye na lodij weſty na gedno gezero a przykazal, acz by y chtyel, aby nykakez geho k brzehu neprzywezly, 245 mijenye, aby ſye muſyl ten den poſtyti. kdyz pak wſchotyel, abyloe ſye f nijm przywezli k kragy, rzka, ezz nemoz byti bez gedenije, a ony nechtyelv, yakz nayprw byl gym przykazal, pozzehnaw ſye wyſtupyl z lodije, ſſel po wodye yako po106 zemy , tot ſey w ſwabijech ſîtalo, a kvnrat gmye bylo byſkupu tomu. a myeſto flowe conftantyna,110 a tutlll geft to welyke 11 250 jezero, yakzt my geſt prawyl odtud12 geden. 102 take bijech rzekl powyedyety, ktere geſt poîty drzzety naylep. naylept geſt drzzety poíty od koſtela przykazane: tento poſt, ſuche dny, wygylgije, krzyzowe dny. a patky z dobreho obyczege mame drzzety, abychom toho dne gmyely vtrpenije; neb toho dne trpyel za ny naſ panl13 255 kriftus, a take adam a ewall4 toho dne ſnyedly yablko zapowyedne. y geft nam podobne toho dne gmyety w krmy vtrpenije. w ſſobotu negijeme maffa, zzey ten den kryftus lezzal mrtew. a nyekto negedije w ſtrzedu take maîſa, ez toho dne prodal jvdaſſ kryſta. ktozt pak przyka-l zane poíty 210a ruſfegij pro ſwe wymyſſlenee, nemudrzet czynije a blaznowye. lepet geft 2095 v. L. F. 37 (1910), 107. 108 na kon. ř.; hned za tím opakováno omylem aby. 103 k, R, ch, l, b protaž. 110 červ. podtrž. 111 odd. 112 od tud. 113 před pan rasura jedné litery. 114 odd. 115 afobczij. 116 červ. podtrž. 117 na konci ř. ps. dvakrát: Amen Amen. — 229. y vpoftie. — 236. yhned. — 240. nieyaku. — 242. ale czte sie o giednom take biſkupu. — 244. nijyakz. — 247n. wyſtupijl z lodij. tot fic gt wiwuoy bieh ſtalo. — — 250. yakozt. — 254. zanas. — 255. zapowiediene. — 261. obwlafítnieho protozt. 261. fluzba bozij bohu. —
379 krzywych omluw chtye zb ti poſtu . boh yakzt czije zna polozzenije, takt gey fudyty bude. rzeklt sem a rzkut, ezt geft pſano: duffe, kteraz nebude 225 ſvvzena vtrpenijm, zahynet z lydu.* wyzyzz kazdy, aby ſ obczij w poîtye (4 Mojz. 9, 13.] trpyel nyeczo ! geft-ly mlad, ale poft fye nyetere dny ; geft-ly medl aneb toho zaludku, ez nemozz na gednom gedenij doſty gmyety, ale pogez tijel0s menye druhe! nenyet podobne gyndy dwakrat gedvvoz, pak w poftye gyefty trzykrat; anyt geft podobne weczerze hoyne îtrogyty w poftye. 230 rzeklt ſem: geſt-ly tak pijlna potrzeba, pogeſty yakz mohucz nayſkrownyegije, welebnych weczerzij w poftye yako gyndy neſtrogyty . anyt chwalijm Il pernijkow, lektwarzy bezl welmy pijlne potrzeby w poſtie weczer pogedaty. cztet ſye w kralowych knyhach, ez, kdyz kral faul zapowyedyel, abylos y zadny negedl, gelyz by przemohly ſwe neprzately, ſyn kralow nadgel 235 med. otekl konecz te holi, geſto drzzal w rucze, w ten med a ſnyedl.* 1 Král. 14, 27. a ynhed vczyl hnyew bozij, tak ez ſye gedwa ſ ſmrty mynul. a paklyg kto, ez ſye nemoz poſtyty, gynych od poſtu neodtahuy, a proto nyeczijm gynym 10 to nahrad, geſto moz vczynyty, czoz ſye nepoſtij! a10 ktoz ſye poſtij, dije ſwaty pawel," nefud tyech, geftot gedije!* swaty rzehorz," ezz gmyel Rim. 14, 3. 240 nyekaku ſwu nemocz, nemohl ſye poſtyty, ale czte ſye 0106 nyem, ez welyku toho zaloſt gmyel, ez v welyku ſobotu, geſto y dyetky ſye poſtije, on ſye nepoſtij, czte ſye take 0106 gednom ſwatem byſkupu, ez nemohl ſye poftyty, az geden welyky patek po ſluzbye kazal ſye na lodij weſty na gedno gezero a przykazal, acz by y chtyel, aby nykakez geho k brzehu neprzywezly, 245 mijenye, aby ſye muſyl ten den poſtyti. kdyz pak wſchotyel, abyloe ſye f nijm przywezli k kragy, rzka, ezz nemoz byti bez gedenije, a ony nechtyelv, yakz nayprw byl gym przykazal, pozzehnaw ſye wyſtupyl z lodije, ſſel po wodye yako po106 zemy , tot ſey w ſwabijech ſîtalo, a kvnrat gmye bylo byſkupu tomu. a myeſto flowe conftantyna,110 a tutlll geft to welyke 11 250 jezero, yakzt my geſt prawyl odtud12 geden. 102 take bijech rzekl powyedyety, ktere geſt poîty drzzety naylep. naylept geſt drzzety poíty od koſtela przykazane: tento poſt, ſuche dny, wygylgije, krzyzowe dny. a patky z dobreho obyczege mame drzzety, abychom toho dne gmyely vtrpenije; neb toho dne trpyel za ny naſ panl13 255 kriftus, a take adam a ewall4 toho dne ſnyedly yablko zapowyedne. y geft nam podobne toho dne gmyety w krmy vtrpenije. w ſſobotu negijeme maffa, zzey ten den kryftus lezzal mrtew. a nyekto negedije w ſtrzedu take maîſa, ez toho dne prodal jvdaſſ kryſta. ktozt pak przyka-l zane poíty 210a ruſfegij pro ſwe wymyſſlenee, nemudrzet czynije a blaznowye. lepet geft 2095 v. L. F. 37 (1910), 107. 108 na kon. ř.; hned za tím opakováno omylem aby. 103 k, R, ch, l, b protaž. 110 červ. podtrž. 111 odd. 112 od tud. 113 před pan rasura jedné litery. 114 odd. 115 afobczij. 116 červ. podtrž. 117 na konci ř. ps. dvakrát: Amen Amen. — 229. y vpoftie. — 236. yhned. — 240. nieyaku. — 242. ale czte sie o giednom take biſkupu. — 244. nijyakz. — 247n. wyſtupijl z lodij. tot fic gt wiwuoy bieh ſtalo. — — 250. yakozt. — 254. zanas. — 255. zapowiediene. — 261. obwlafítnieho protozt. 261. fluzba bozij bohu. —
Strana 380
380 poſluffenîtwije drzzyecz a ſ obczijl15 poſtyty ſye, nezz ſobye czos wymysleecz 260 [Ntím. 12, 1. oblaítijeho. protoz dije ſwaty pawel:116 s rozvmem bud ſluzba bohu!* a toho104 nam pomoz, hoſpodyne, a abychom194 tento poít tak zwedly, abychom nalezly bozij myloſt! Amen. 117 w kwyetny nedyely etc.l ay,2 kral twoy przyfíel3 tobye krotcze ſedye na oflijku!* kral latijnye4 flowe rekí, a to flowo netolyk gde w latijnſkem rozvmu od kralowanije, ale take y odtud5 mozz fluty rekí, ezz porzyedij, neb nemozz lyd ſtaati dobrze, yakz nenije krale, geſto by lyd porzijedyl w ſwem kralowitwu. y nalezame5 kralowſtwye troge, a tak budvv y trzije5 krali. wyzmez, ktereho kralowſtwa geît ten kral, o nyemzz dije prorok: ay, kral twoy! geft kral ſwyetfíky, gefto porzijedij a ma5 porzedyty ſwyetike kralowstwo. geft kral ne-lbeſſky, geffto y kralowſtwo“ ſwyetſike porzijedij k ſwemu5 kralowstwu nebefſkemu, geſtoy kralowſtwo plne prawdy a' vtyechy, a geît kral nade 10 wifemy ſyny pychy, toy zly kral dyabel, kral zleho kralowſtwa pekelneho . k tomu kralowſtwu a pod toho8 krale ſluſſegij wſſychny ti, geſto glu nerzaad- nye zywy w ſwych czynech, w rzeczech neb w myſſlenij, neb to pekelne kralowitwo geft we wſem nerzadu, a kral toho kralowſtwa, kohoz ſwu lítij w ner[zlad' wtrhne, gyz geft gey przytahl w ſwe kralowstwo. swyetiſke pak kralowtſwo, to ma take ſwe ſwyetſſke krale. neb, yakoz ſem rzekl, donydz traa ſwyet tento, potrzebije geft, aby y w ſwyetfkych10 wyeczech byl porzaadl1, a yakz5 by nebylo krale, lyd nemage, kto by gey wedl a porzije- dyl, zaíſel by. a' i tolyk dobrze ſtogije ſwyetíſtij krali, gelykoz tahnv ſye ſprawedlnoſtij, myloſtij k bohu, konomu kralowſtwu nebefíkemu, znagijcz ſye, ez ſu gen bozzij vrzednijczy a boha nad ſebu magij krale, ale bude-ly 210 kral neſprawedlny, I flyff12, ezt dije pijímo:13 pro neſprawedlnoſt bywa [Mat. 21, 13. kralowſtwo z gednoho lydu do druheho5 przeneſeno.* czot rzku kralom, paany to teez znamenayte, y kazdy, ktoz ma gyne porzedyty! kazdyt ma nayprwe ſwe ſrdcze, aby ſprawedlywye gyne porzijedyl, w ſprawedlnoſty vítanowyty11. kralowa ſtolycze maa byty wzwyſſena ſprawedlnoſtij, y nema kral byty neſprawedlny; neb gyne neſprawedlne ma hubyty, sprawedlnoft kralowa geft y gednoho5 moczij bezprawnye netyfknyty, mezy lydmy“ nedrzzijecz ítrany fudyty rownye, prze fgednawaty, nedoſtatecznych branyty proti? krzywdye, zlee trapyti, dobre cztyty, newyſyti marnych, 30 ffalownych neznabohow, koftela branyty, chudym almuznvv pomahaty, 1 červ. na řádek; etc. zkratkou. 2 A na dva ř. 3 první 4 slova červ. podtržena. 4 ij zy předčláno. 5 odd. 6 odd.; k, k, l v tomto 1. řádku protaž. 7 kon. ř. 8 apodtoho. 9 rkp.: wnerad. 10 ywfwyetfſkych. 11 první a tence nadepsáno (porzad). 12 l pro- taženo. 13 červ. podtrž. 14 na levé straně sloupce 2 červ. znaménka q q. 15 ak na 15 20 25 Zach. 9, 9. 6. kralowitwo. — 15. wnerzad. — 15. gyz geft gey wtrhl. — 16n. donizd trwa. — 22 a 27. nefprawedliwy. — 27. neſprawedliwe. — 34. fylny. — 59. wſwem
380 poſluffenîtwije drzzyecz a ſ obczijl15 poſtyty ſye, nezz ſobye czos wymysleecz 260 [Ntím. 12, 1. oblaítijeho. protoz dije ſwaty pawel:116 s rozvmem bud ſluzba bohu!* a toho104 nam pomoz, hoſpodyne, a abychom194 tento poít tak zwedly, abychom nalezly bozij myloſt! Amen. 117 w kwyetny nedyely etc.l ay,2 kral twoy przyfíel3 tobye krotcze ſedye na oflijku!* kral latijnye4 flowe rekí, a to flowo netolyk gde w latijnſkem rozvmu od kralowanije, ale take y odtud5 mozz fluty rekí, ezz porzyedij, neb nemozz lyd ſtaati dobrze, yakz nenije krale, geſto by lyd porzijedyl w ſwem kralowitwu. y nalezame5 kralowſtwye troge, a tak budvv y trzije5 krali. wyzmez, ktereho kralowſtwa geît ten kral, o nyemzz dije prorok: ay, kral twoy! geft kral ſwyetfíky, gefto porzijedij a ma5 porzedyty ſwyetike kralowstwo. geft kral ne-lbeſſky, geffto y kralowſtwo“ ſwyetſike porzijedij k ſwemu5 kralowstwu nebefſkemu, geſtoy kralowſtwo plne prawdy a' vtyechy, a geît kral nade 10 wifemy ſyny pychy, toy zly kral dyabel, kral zleho kralowſtwa pekelneho . k tomu kralowſtwu a pod toho8 krale ſluſſegij wſſychny ti, geſto glu nerzaad- nye zywy w ſwych czynech, w rzeczech neb w myſſlenij, neb to pekelne kralowitwo geft we wſem nerzadu, a kral toho kralowſtwa, kohoz ſwu lítij w ner[zlad' wtrhne, gyz geft gey przytahl w ſwe kralowstwo. swyetiſke pak kralowtſwo, to ma take ſwe ſwyetſſke krale. neb, yakoz ſem rzekl, donydz traa ſwyet tento, potrzebije geft, aby y w ſwyetfkych10 wyeczech byl porzaadl1, a yakz5 by nebylo krale, lyd nemage, kto by gey wedl a porzije- dyl, zaíſel by. a' i tolyk dobrze ſtogije ſwyetíſtij krali, gelykoz tahnv ſye ſprawedlnoſtij, myloſtij k bohu, konomu kralowſtwu nebefíkemu, znagijcz ſye, ez ſu gen bozzij vrzednijczy a boha nad ſebu magij krale, ale bude-ly 210 kral neſprawedlny, I flyff12, ezt dije pijímo:13 pro neſprawedlnoſt bywa [Mat. 21, 13. kralowſtwo z gednoho lydu do druheho5 przeneſeno.* czot rzku kralom, paany to teez znamenayte, y kazdy, ktoz ma gyne porzedyty! kazdyt ma nayprwe ſwe ſrdcze, aby ſprawedlywye gyne porzijedyl, w ſprawedlnoſty vítanowyty11. kralowa ſtolycze maa byty wzwyſſena ſprawedlnoſtij, y nema kral byty neſprawedlny; neb gyne neſprawedlne ma hubyty, sprawedlnoft kralowa geft y gednoho5 moczij bezprawnye netyfknyty, mezy lydmy“ nedrzzijecz ítrany fudyty rownye, prze fgednawaty, nedoſtatecznych branyty proti? krzywdye, zlee trapyti, dobre cztyty, newyſyti marnych, 30 ffalownych neznabohow, koftela branyty, chudym almuznvv pomahaty, 1 červ. na řádek; etc. zkratkou. 2 A na dva ř. 3 první 4 slova červ. podtržena. 4 ij zy předčláno. 5 odd. 6 odd.; k, k, l v tomto 1. řádku protaž. 7 kon. ř. 8 apodtoho. 9 rkp.: wnerad. 10 ywfwyetfſkych. 11 první a tence nadepsáno (porzad). 12 l pro- taženo. 13 červ. podtrž. 14 na levé straně sloupce 2 červ. znaménka q q. 15 ak na 15 20 25 Zach. 9, 9. 6. kralowitwo. — 15. wnerzad. — 15. gyz geft gey wtrhl. — 16n. donizd trwa. — 22 a 27. nefprawedliwy. — 27. neſprawedliwe. — 34. fylny. — 59. wſwem
Strana 381
381 vrzady zemike ſprawedlywym poruczety, ftaree, mvdree, ſtrzyezwee, bywalee a wyernee radcze gmyety, s takymy ſye wyeczmy neobyeraty, geſto k czarom a kis kuzlom przyflufſegij, w boh vfati, ſylnv byti v wijerze 35 krzeîtyaníke, hnyew w ſobye ] krotyty, bohu poklonvl6 czynyty w vrczene czaſy. tyt wyeczy a takowez y zde czynije krale ſſczaſtna a po tomto17 zywotu wyeczneho kralowſtwa dowedu gey. a kdyzz ktery nedrzzij te ſprawedlnoſty, czaíto y zde przepuſtije boh na geho kralowítwol8 rozlyczne rany a nyekdy neda po nyem dyetê13 geho neb wnvczatom kralowaty. ano 40 pijímo2° ſwyedczij, ezz pro hrzyech ſfalomvnow odtrhl boh ſtranv kra- lowſtwa od ſyna geho ; ale pro fflechetnoft dawydowu geftye, zzey wnyk byl geho, oftawyl przy nyem gednv ſtranv.* a pak nade wiſe po zywotu tomto zlym mocznym ſylnee a21 welykee budu muky 22 ezz pak tento kral kryftus nenije kral ſwyetííky, toy y fam rzekl: 45 kralowſtwo me nenije ſ tohoto ſwyeta.* ale geft kral wyeczneho, porzaadu Jan 18, 36. plneho a vtyefſenije onoho kralowſtwa nebeſſkeho, plnvv mocz mage w ſwyetſkem kralowſtwu y w pekelnem, czoz chcze, wzbranyty, czoz chcze, II przepuftyty, zlee w rzad24 pokuty hodnee przyweſti a dobree 211" wyecz drzzeti w porzadu wyeczneho vtyefſenije, w radoſty kralowitwye 50 fweho nebelíkeho. a tak23 kral nebeſky przyfel, aby po fobye obratyl ſwyetfſke wiſelyke kralowſtwo ne bezdyecznye,25 ale wolnye, aby pak z dobrowolneho obraczenije ſprawedlywaa odplata byla, a ktoz nechtije ſye po nyê 28 obratyty, aby ſprawnye trpyely muku nerzaadu wyeczneho. neb tak bozij mocz a ſprawedlnoſt ozdobuge zlych pokuta, yako mocz 55 a dobrotu geho, kdyz dobrym da vtyefſenije. a tak2 vmije boh y ze zleho27 ſwym k utyeffenij2s wybraty dobre . przyfſel w czlowyeczîtwij, aby vczyl lydy prawom kralowſtwa nebefíkeho, aby zbawyl ge, ktoz chtije byty geho, nerzadu kralowſtwa pekelneho, geffto bude na wyeky wifijm hubenstwem porazzeno, a dowedl ge wyeczne radoîty w ſwem blazzenye29 kralowitwu 60 po-wyffenem, gehoz nam zzadati vítawyl a wzdy proſyti, abychom rzekly modlecze ſye: przyd twe kralowîtwo!* o, kralowſtwo wyeczne blazznoîty w utyefſenij20 a w pokogy!3l o, kdy przijdem a vkazzem2s ſye w tom kralowſtwij przed twu23 twarzij, hoſpodyne! o, flawne kralowſtwije, w nijemz, hoſpodyne, kralygij i tebu wíychny ſwyetij a gmagijcz23 tye 65 oblijczegem k oblijczegy! a tak zatijem,32 donydzz zde gſme, w26 czeft gmyeyme ſwyetifkeho krale! nenijet mocz geho nezz od boha; ſluhat geſt bozij ku28 pomítye zlym, k chwale dobrym.* a krale pekelneho chutnye (Řím. 13, 4.]) zawrzme; neb y na krîtu�3 gîme ſye odrzekly geho . a wdyecznye przygmyem wyeczneho krale nebelíkeho, kdyz dije prorok: ay, kral twoy przyfſel 70 tobye!34 (3 Král. 11, 32 až 35.] Mat. 6, 10 a Luk. 11, 2. konci ř. 16 K, b, h, k, 1 protaženy. 1 apotomto. 18 rkp.: kralowstwu. 19 kon. ř. 20 červ. podtrž. 21 kon. ř. 22 menší červ. znaménko odst. 2 odd. A d protaž. 25 ne- bezdyecznye. 26 kon. ř. 27 yzezleho. 2 kutyelſenij. 29 tak rkp. 3 wutyellenij. blahoſlawenem kralowſtwu. — 61n. o kralowſtvo wiecznee blahoflawenftwie. —
381 vrzady zemike ſprawedlywym poruczety, ftaree, mvdree, ſtrzyezwee, bywalee a wyernee radcze gmyety, s takymy ſye wyeczmy neobyeraty, geſto k czarom a kis kuzlom przyflufſegij, w boh vfati, ſylnv byti v wijerze 35 krzeîtyaníke, hnyew w ſobye ] krotyty, bohu poklonvl6 czynyty w vrczene czaſy. tyt wyeczy a takowez y zde czynije krale ſſczaſtna a po tomto17 zywotu wyeczneho kralowſtwa dowedu gey. a kdyzz ktery nedrzzij te ſprawedlnoſty, czaíto y zde przepuſtije boh na geho kralowítwol8 rozlyczne rany a nyekdy neda po nyem dyetê13 geho neb wnvczatom kralowaty. ano 40 pijímo2° ſwyedczij, ezz pro hrzyech ſfalomvnow odtrhl boh ſtranv kra- lowſtwa od ſyna geho ; ale pro fflechetnoft dawydowu geftye, zzey wnyk byl geho, oftawyl przy nyem gednv ſtranv.* a pak nade wiſe po zywotu tomto zlym mocznym ſylnee a21 welykee budu muky 22 ezz pak tento kral kryftus nenije kral ſwyetííky, toy y fam rzekl: 45 kralowſtwo me nenije ſ tohoto ſwyeta.* ale geft kral wyeczneho, porzaadu Jan 18, 36. plneho a vtyefſenije onoho kralowſtwa nebeſſkeho, plnvv mocz mage w ſwyetſkem kralowſtwu y w pekelnem, czoz chcze, wzbranyty, czoz chcze, II przepuftyty, zlee w rzad24 pokuty hodnee przyweſti a dobree 211" wyecz drzzeti w porzadu wyeczneho vtyefſenije, w radoſty kralowitwye 50 fweho nebelíkeho. a tak23 kral nebeſky przyfel, aby po fobye obratyl ſwyetfſke wiſelyke kralowſtwo ne bezdyecznye,25 ale wolnye, aby pak z dobrowolneho obraczenije ſprawedlywaa odplata byla, a ktoz nechtije ſye po nyê 28 obratyty, aby ſprawnye trpyely muku nerzaadu wyeczneho. neb tak bozij mocz a ſprawedlnoſt ozdobuge zlych pokuta, yako mocz 55 a dobrotu geho, kdyz dobrym da vtyefſenije. a tak2 vmije boh y ze zleho27 ſwym k utyeffenij2s wybraty dobre . przyfſel w czlowyeczîtwij, aby vczyl lydy prawom kralowſtwa nebefíkeho, aby zbawyl ge, ktoz chtije byty geho, nerzadu kralowſtwa pekelneho, geffto bude na wyeky wifijm hubenstwem porazzeno, a dowedl ge wyeczne radoîty w ſwem blazzenye29 kralowitwu 60 po-wyffenem, gehoz nam zzadati vítawyl a wzdy proſyti, abychom rzekly modlecze ſye: przyd twe kralowîtwo!* o, kralowſtwo wyeczne blazznoîty w utyefſenij20 a w pokogy!3l o, kdy przijdem a vkazzem2s ſye w tom kralowſtwij przed twu23 twarzij, hoſpodyne! o, flawne kralowſtwije, w nijemz, hoſpodyne, kralygij i tebu wíychny ſwyetij a gmagijcz23 tye 65 oblijczegem k oblijczegy! a tak zatijem,32 donydzz zde gſme, w26 czeft gmyeyme ſwyetifkeho krale! nenijet mocz geho nezz od boha; ſluhat geſt bozij ku28 pomítye zlym, k chwale dobrym.* a krale pekelneho chutnye (Řím. 13, 4.]) zawrzme; neb y na krîtu�3 gîme ſye odrzekly geho . a wdyecznye przygmyem wyeczneho krale nebelíkeho, kdyz dije prorok: ay, kral twoy przyfſel 70 tobye!34 (3 Král. 11, 32 až 35.] Mat. 6, 10 a Luk. 11, 2. konci ř. 16 K, b, h, k, 1 protaženy. 1 apotomto. 18 rkp.: kralowstwu. 19 kon. ř. 20 červ. podtrž. 21 kon. ř. 22 menší červ. znaménko odst. 2 odd. A d protaž. 25 ne- bezdyecznye. 26 kon. ř. 27 yzezleho. 2 kutyelſenij. 29 tak rkp. 3 wutyellenij. blahoſlawenem kralowſtwu. — 61n. o kralowſtvo wiecznee blahoflawenftwie. —
Strana 382
382 dywnet geft a dywne, ezz kral wiije chwaly gmage plnoît wlije blazz- noîty fam w ſobye, tak ezz nycz namy any kterym ftworzenijm, any andyely ſwatymy vtyechyg gemu neprzybylo, awſak raaczyl byty nafijm kralem, 211b aby ny wywedl z moczy zleho krale I pekelneho, aby5 to gen nam, ale ne gemu36 k uzytku37 przyfílo, a tozz, 38 a my gyz gey prohrzyeffenijm potratyly a rozhnyewaly , dywne, zzey chtyel byti kralem nafijm ſtworzyw ny bez ſwe potrzeby. dywnyeyffije, kdyz z ſwe wole czlowyek nefdrzal geho przykazanije, wrobyl ſye zlemu krali vkrutnemu y wſe ſwe pleemye, [ež 3o geſtie przyfſel czlowyeku ku pomoczy, y czo38 geft czlowyek, ez nan pomnijfí, Žal. 8, 5. hoſpodyne?* y procz ſwe frdcze przykladafí k nyemu?* kral czlowyek, Job r. 17. welykeho lydu gía kral, pohrdal by byti nad myímy3s kralem, o, czijm menffije wyecz czlowyek protyw bohu,38 nezzly myſſ protyw* naywyet- fſyemu czlowyeku kraly! awſak4l ta odywna bozſka welebnoſt ſtworzyla czlowyeka, aby byl kralem geho pokolenij, a kdyz czlowyek odſtupyl od nyeho, gefítye przyffel tijííe, íklydnye, krotcze czlowijeku ku pomoczy. a tak daleko ſſel za czlowyekem, yakoz daleko czlowyek zaſſel od nyeho, az fítupyl do pekelnych kragyn po czlowyeku, protoz dobrze dije a yako dywnv wy-lecz vkazuge prorok: ay,42 kral twoy przyffel tobye! twoy kral prawem, gijmzíf pohrdaw ſobye, ale ne gemu36 zle vczynyl; potupyw geho przykazanije wpadls w mocz krale pekelneho, poſobcze temnoſtij a nerzadu. tent geft przyffel ne ſobye,43 ale tobye ku pomoczy, k twe potrzebye, ale ne k ſwe44 . a tijffe38 przyffel wzem czlowyeczije przyrozenije; czlowyekem gſa przyííel bozítwije nezbyw, aby naí vczaítny vczynyl bozítwije ſweho. ce, potkayme pokoru krale, krotkoſtij, tijchoſtij! dijet ſwaty pawel:45 to gmyeyte w ſobye, gefíto wydijte w gezukriſtu!* wyzz naí kazdy, kdyzt 95 raczij on nafí kral byty, aby take mohl negen víty, ale v prawdye rzeczy Žalm. 118, 94. gemu: twoyt giem ya4s, ſpaf mye!* ktozzt dije to w prawdye, ſpaſent bude. IMat. 1, 21.] nebt on ſwoy lyd ſpafij a z gych47 hrzyechow wyhogij a vzdrawij.3s* ale F. L.XV, col1445. dije ſwaty ambroz:45 snadney rzeczy: „twoyt gſem ya, bozze“, ale nenije 212a tyech mnoho, gefito by w plney prawdye mohly I to rzeeczy. tent dije 100 toto w prawdye, ktoz ſye wſije wyeczy a wſijm froczem4 przydrzzij boha a dal ſye geft weſſken bohu. neb mylownijk tohoto ſwieta welmy vlnvw ird- czem k ſwyetu nemozz toho rzeeczy w prawdye. dijet ſwyet gemu: moy gſy, Filip. 2, 5. 75 80 85 90 31 awpokogy. 32 za na konci ř. 33 ynakrítu. 34 červ. znam. odstavce. 35 k, l, h, A, b protaženy. 36 negemu. 37 kuzytku. 38 odd. 3 ež v rkp. není. 40 kon. ř. 41 A wfak. 4 k, k, A protaž. 43 nefobye. 4 nekfwe. 45 červ. podtrž. za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 47 azgych. 48 na konci ř. naps. p. ale přetrž. 4 po přips. svrchu 65. donizd. — 71n. wiie blahoflawenftwie. — 74. a 76. nas. — 82. proti naywyffiemu a naywietffie czlowieku. — 87. proczlowieka. — 99. snadno gt rzeczy. — 100n. 99 n.: Z Ambrožova výkladu na žalm 118. (Expositio in psalmum CXVIII), řeči 11, odst. 37—42: .... Tuus sum ego, salva me Domine [quia justificationes tuas exquisivi]. Facilis vox et communis videtur, sed paucorum est. Satis rarus est enim, qui potest dicere Deo: Tuus sum. Ille enim dicit, qui adhaeret Deo totis sensibus [qui aliud cogitare non noverit. Ille hac voce utitur, qui potest dicere: Ostende nobis
382 dywnet geft a dywne, ezz kral wiije chwaly gmage plnoît wlije blazz- noîty fam w ſobye, tak ezz nycz namy any kterym ftworzenijm, any andyely ſwatymy vtyechyg gemu neprzybylo, awſak raaczyl byty nafijm kralem, 211b aby ny wywedl z moczy zleho krale I pekelneho, aby5 to gen nam, ale ne gemu36 k uzytku37 przyfílo, a tozz, 38 a my gyz gey prohrzyeffenijm potratyly a rozhnyewaly , dywne, zzey chtyel byti kralem nafijm ſtworzyw ny bez ſwe potrzeby. dywnyeyffije, kdyz z ſwe wole czlowyek nefdrzal geho przykazanije, wrobyl ſye zlemu krali vkrutnemu y wſe ſwe pleemye, [ež 3o geſtie przyfſel czlowyeku ku pomoczy, y czo38 geft czlowyek, ez nan pomnijfí, Žal. 8, 5. hoſpodyne?* y procz ſwe frdcze przykladafí k nyemu?* kral czlowyek, Job r. 17. welykeho lydu gía kral, pohrdal by byti nad myímy3s kralem, o, czijm menffije wyecz czlowyek protyw bohu,38 nezzly myſſ protyw* naywyet- fſyemu czlowyeku kraly! awſak4l ta odywna bozſka welebnoſt ſtworzyla czlowyeka, aby byl kralem geho pokolenij, a kdyz czlowyek odſtupyl od nyeho, gefítye przyffel tijííe, íklydnye, krotcze czlowijeku ku pomoczy. a tak daleko ſſel za czlowyekem, yakoz daleko czlowyek zaſſel od nyeho, az fítupyl do pekelnych kragyn po czlowyeku, protoz dobrze dije a yako dywnv wy-lecz vkazuge prorok: ay,42 kral twoy przyffel tobye! twoy kral prawem, gijmzíf pohrdaw ſobye, ale ne gemu36 zle vczynyl; potupyw geho przykazanije wpadls w mocz krale pekelneho, poſobcze temnoſtij a nerzadu. tent geft przyffel ne ſobye,43 ale tobye ku pomoczy, k twe potrzebye, ale ne k ſwe44 . a tijffe38 przyffel wzem czlowyeczije przyrozenije; czlowyekem gſa przyííel bozítwije nezbyw, aby naí vczaítny vczynyl bozítwije ſweho. ce, potkayme pokoru krale, krotkoſtij, tijchoſtij! dijet ſwaty pawel:45 to gmyeyte w ſobye, gefíto wydijte w gezukriſtu!* wyzz naí kazdy, kdyzt 95 raczij on nafí kral byty, aby take mohl negen víty, ale v prawdye rzeczy Žalm. 118, 94. gemu: twoyt giem ya4s, ſpaf mye!* ktozzt dije to w prawdye, ſpaſent bude. IMat. 1, 21.] nebt on ſwoy lyd ſpafij a z gych47 hrzyechow wyhogij a vzdrawij.3s* ale F. L.XV, col1445. dije ſwaty ambroz:45 snadney rzeczy: „twoyt gſem ya, bozze“, ale nenije 212a tyech mnoho, gefito by w plney prawdye mohly I to rzeeczy. tent dije 100 toto w prawdye, ktoz ſye wſije wyeczy a wſijm froczem4 przydrzzij boha a dal ſye geft weſſken bohu. neb mylownijk tohoto ſwieta welmy vlnvw ird- czem k ſwyetu nemozz toho rzeeczy w prawdye. dijet ſwyet gemu: moy gſy, Filip. 2, 5. 75 80 85 90 31 awpokogy. 32 za na konci ř. 33 ynakrítu. 34 červ. znam. odstavce. 35 k, l, h, A, b protaženy. 36 negemu. 37 kuzytku. 38 odd. 3 ež v rkp. není. 40 kon. ř. 41 A wfak. 4 k, k, A protaž. 43 nefobye. 4 nekfwe. 45 červ. podtrž. za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 47 azgych. 48 na konci ř. naps. p. ale přetrž. 4 po přips. svrchu 65. donizd. — 71n. wiie blahoflawenftwie. — 74. a 76. nas. — 82. proti naywyffiemu a naywietffie czlowieku. — 87. proczlowieka. — 99. snadno gt rzeczy. — 100n. 99 n.: Z Ambrožova výkladu na žalm 118. (Expositio in psalmum CXVIII), řeči 11, odst. 37—42: .... Tuus sum ego, salva me Domine [quia justificationes tuas exquisivi]. Facilis vox et communis videtur, sed paucorum est. Satis rarus est enim, qui potest dicere Deo: Tuus sum. Ille enim dicit, qui adhaeret Deo totis sensibus [qui aliud cogitare non noverit. Ille hac voce utitur, qui potest dicere: Ostende nobis
Strana 383
383 mne hledaíí, mnye fluzijíí, hrdoft mu gmaſí w ſwem ſrdczy, pychu plodijíí, 105 lakomye ſtogijſí po tom, czoz ya mam, po ibozij, po czty, po marnee lydííke pochwale,4 po zzadoſti tyela, po obzzerſtwu,50 po ſmylítwu. a tak y zly kral dyabel mohl by rzeeczy: moy gly ty ; yaat giem kral nade wifemy fyny pychy, yaat ſem knijezze a poſuobcze5l temnoſtij tyechto. a zdaly50 mnych neb geptyfíka mohu rzeczy: twoyt gſem ya, bozze? geft-ly, ezz drzzije ſwe 110 zakony, gyítye mohu. ale borzije-ly52 ge krzywymy omluwamy hrzyech omluwagijcz, by hrzyech nebyl, ſwyet z klaffterow vczynywíle, w zzadoîty czty fahagijcz vrzadow, w lakome zadoîty îtogijecz, by gmyely, w my- loítech tyeleſnych5s ftrogijecz flepty neduchownije, w rotach ſye drzzijecz, lecz krzyw, lecz praw ſwoy ſwemu pomahagijcz zleho a tupyecze druhe 115 roty: nemohvt taczij rzeeczy, byt bozij byly, odpowijet boh: ne kazdy,54 ktozz dije my pane, pane, wegde do kralowſtwa nebeſſkeho.* nechczy Mar. 7, 21. ſluze, geſto ma pany mnye protywne.55 nedywte ſye, ezt ſem z te welyke krzywdy nyekak w horlenije zafſel, ezz gſu ſwyet z klaffterow mnohych vczynyly, neb klaffterzy gfut mijeíto 120 naywybornyeyffije k bozzij ſluzbye podle5s ſweho vſtawenije, y geft zzel wijecze gych zkazzenije. ano kryftus yako dneí tijífe, krotcze na oflijku przygew do jeruzalema, kdyzz wiſel do chramu a kupeczîtwije vzrzel w56 chramu, rozhorlyl ſye . gehoz by nebyl w gynych vlyczijech tak branyl, to tuto wyhnal z chramu ty, gefto kupczyly, a zprze- 125 wraczal gych ftoly rzka: dom otcze meho vczynyly gíte geſkyny lotrowuv.* ale doîty o tom; nawraczy ſye, abych rzecz fſkonal Mat. 21, 13. o tom, zzey kryftus przygel do jeruzalema na oílijku, znamenayte,kakt 212" toho podobnoſt57 bywa duchownye, geftoy ſye yako dneſ fítalo. kryftus í hory olywetfíke poílal ſwe mlazífije, aby odwijezijcz oflijka przywedly 130 gemu.* a ony5s ſwyxs ruchem przykryly oflijka . a wiedl58 nan kriftus Mat. 21, ln. a gel do56 jeruzalema . tu lyd to wyda, bohu v wyſoîty wzdawal chwalu . kryftus i hory olywetííke ſwe mlazífije poííle, kdyzz i wyfokeho ſweho myloirdije pofíle ſwe kazatele, ſwe poſly, aby ſproſtne lydy, hlupe, geſto pro ſwyet praczygij, odwazaly od ſwyeta a przywedly k nyemu, aby gyzz 135 pron gemu fluzijecz praczowaly. a tu ſílechetnij bozij poíly ſwym ruchem oftrvv oflijka,59 kdyz dadije lydu hlupemu ſwym kazanijm, ſwym przij- rubrikátorem. 50 odd. 51 tak rkp. 52 borzije ly (odděl.) 53 ch, ch protaž. 5 Nekazdy. 5b červ. znam. odstavce. 56 kon. ř. 57 k, k, h, d, b protaž. 58 odd. 5 rkp.: ofijdla. tent die wprawdie toto. — 102. vlne. — 118. nieyak. — 126. lotrowſku. — 127. yakt. Patrem, et sufficit nobis (Joan. 14, 8)]. Numquid hac voce utitur avidus pecuniae, honoris, potestatis?....[Dicebat et ipse (Judas): Tuus sum, sed voce, non corde. Venit, et „introivit in eum Satanas (Joan. 13, 27)“ et coepit dicere: Non est tuus, Jesu, sed meus est. Denique ea, quae mea sunt, cogitat; quae mea sunt, in pectore suo volvit; tecum epulatur et mecum pascitur ; a te panem accipit, a me pecuniam; tecum bibit, et mihi tuum sanguinem vendit; tuus est apostolus et meus est merce narius. Non potest dicere saecularis: Tuus sum; plures enim dominos habet. Veni libido et dicit: meus es .... Venit avaritia....Venit luxuria.... Venit ambitio...
383 mne hledaíí, mnye fluzijíí, hrdoft mu gmaſí w ſwem ſrdczy, pychu plodijíí, 105 lakomye ſtogijſí po tom, czoz ya mam, po ibozij, po czty, po marnee lydííke pochwale,4 po zzadoſti tyela, po obzzerſtwu,50 po ſmylítwu. a tak y zly kral dyabel mohl by rzeeczy: moy gly ty ; yaat giem kral nade wifemy fyny pychy, yaat ſem knijezze a poſuobcze5l temnoſtij tyechto. a zdaly50 mnych neb geptyfíka mohu rzeczy: twoyt gſem ya, bozze? geft-ly, ezz drzzije ſwe 110 zakony, gyítye mohu. ale borzije-ly52 ge krzywymy omluwamy hrzyech omluwagijcz, by hrzyech nebyl, ſwyet z klaffterow vczynywíle, w zzadoîty czty fahagijcz vrzadow, w lakome zadoîty îtogijecz, by gmyely, w my- loítech tyeleſnych5s ftrogijecz flepty neduchownije, w rotach ſye drzzijecz, lecz krzyw, lecz praw ſwoy ſwemu pomahagijcz zleho a tupyecze druhe 115 roty: nemohvt taczij rzeeczy, byt bozij byly, odpowijet boh: ne kazdy,54 ktozz dije my pane, pane, wegde do kralowſtwa nebeſſkeho.* nechczy Mar. 7, 21. ſluze, geſto ma pany mnye protywne.55 nedywte ſye, ezt ſem z te welyke krzywdy nyekak w horlenije zafſel, ezz gſu ſwyet z klaffterow mnohych vczynyly, neb klaffterzy gfut mijeíto 120 naywybornyeyffije k bozzij ſluzbye podle5s ſweho vſtawenije, y geft zzel wijecze gych zkazzenije. ano kryftus yako dneí tijífe, krotcze na oflijku przygew do jeruzalema, kdyzz wiſel do chramu a kupeczîtwije vzrzel w56 chramu, rozhorlyl ſye . gehoz by nebyl w gynych vlyczijech tak branyl, to tuto wyhnal z chramu ty, gefto kupczyly, a zprze- 125 wraczal gych ftoly rzka: dom otcze meho vczynyly gíte geſkyny lotrowuv.* ale doîty o tom; nawraczy ſye, abych rzecz fſkonal Mat. 21, 13. o tom, zzey kryftus przygel do jeruzalema na oílijku, znamenayte,kakt 212" toho podobnoſt57 bywa duchownye, geftoy ſye yako dneſ fítalo. kryftus í hory olywetfíke poílal ſwe mlazífije, aby odwijezijcz oflijka przywedly 130 gemu.* a ony5s ſwyxs ruchem przykryly oflijka . a wiedl58 nan kriftus Mat. 21, ln. a gel do56 jeruzalema . tu lyd to wyda, bohu v wyſoîty wzdawal chwalu . kryftus i hory olywetííke ſwe mlazífije poííle, kdyzz i wyfokeho ſweho myloirdije pofíle ſwe kazatele, ſwe poſly, aby ſproſtne lydy, hlupe, geſto pro ſwyet praczygij, odwazaly od ſwyeta a przywedly k nyemu, aby gyzz 135 pron gemu fluzijecz praczowaly. a tu ſílechetnij bozij poíly ſwym ruchem oftrvv oflijka,59 kdyz dadije lydu hlupemu ſwym kazanijm, ſwym przij- rubrikátorem. 50 odd. 51 tak rkp. 52 borzije ly (odděl.) 53 ch, ch protaž. 5 Nekazdy. 5b červ. znam. odstavce. 56 kon. ř. 57 k, k, h, d, b protaž. 58 odd. 5 rkp.: ofijdla. tent die wprawdie toto. — 102. vlne. — 118. nieyak. — 126. lotrowſku. — 127. yakt. Patrem, et sufficit nobis (Joan. 14, 8)]. Numquid hac voce utitur avidus pecuniae, honoris, potestatis?....[Dicebat et ipse (Judas): Tuus sum, sed voce, non corde. Venit, et „introivit in eum Satanas (Joan. 13, 27)“ et coepit dicere: Non est tuus, Jesu, sed meus est. Denique ea, quae mea sunt, cogitat; quae mea sunt, in pectore suo volvit; tecum epulatur et mecum pascitur ; a te panem accipit, a me pecuniam; tecum bibit, et mihi tuum sanguinem vendit; tuus est apostolus et meus est merce narius. Non potest dicere saecularis: Tuus sum; plures enim dominos habet. Veni libido et dicit: meus es .... Venit avaritia....Venit luxuria.... Venit ambitio...
Strana 384
384 kladem navczenije a obyczey ſwych nyeterych fílechetnoſtij, pak yako by kriſtus wſedl na nije a gel do jeruzalema, kdyzz w nych bude, ſwu myloſtij porzyedije ge k ſpaſſenij w czyeftye a zprawuge. a to lyd vzrze jeruzalemíky, toczyfi geîto drzewe znaly boha, ezz y tyto,6° gefíto "l byly myloſtij k ſwyetu 140 przywazany,| ma boh gyz w ſwey ſluzbye82, buduv chwalu v wyſoîty60 wzdawaty bohu.83 mozzem take podle vmyſla6i ſwateho auguſtyna“ czlowyeka wiſelykeho woli ſwobodnvv k voílijku przypodobnaty ak6 kriſtu ten dar myloíty bozije, gefto gracia latynye flowe; kakzkoly6 tu ſwaty auguſtyn65 ne o tomto 68 145 oflijku a o kriſtu mluwij, ale o kteremzkoly" dobytczeti, a geſto gede na nyer nyekto ; geſto nayprw ge okrotij z îtada wynma a pak wſyeda na nye bude ge w7 czijeftye zprawowaty, tak ez to dobytcze dale pod nym vgde, nezzly by famo víílo, any by ten, geſto gede na dobytczety, tak daleko viſel bez dobytczete. a take4 rzku: boh wiſemohuczij, ſpafytel 150 lydííky, wyeda, zzey dal czlowyeku ſwobodnoft wole, a ta yako offel bez rozvmv dala ſye myloſtij ſwyetu vwazaty a drzzety a tyezcze praczyge, s wyſofty ſweho myloírdije yako i hory olywetiſke poſíle, aby daducz czlowyeku ſpaffytedlne navczenije odwazaly od ſwyeta woli geho yako 2013 oíla |] a k nyemu przywedly"2, aby ſwu woly czlowyek obratyl7a gyz k bohu 155 a pro74 boh chtyel praczowaty . tu boh tyem darem ſwe myloſty yako wſyede na woli czlowyeczij a bude gy w czijeſtye k jeruzalemu nebeſkemu zprawowaty, wztahuge nyekdy yako vzdvv od bezprzemnoſti a nyekdy lenoſti gegije ponukage a drzze, aby ſíla rownye netoczecz ſebu, tak ezz wole ſama bez toho daru bozije myloſty nykdy by neprzyfíla k te nebelíke 160 odplatye, any by ta odplata dana byla, kdyby* wole i darem bozije myloîty nepraczowala. o, ſſczaſtny, kohoz zwede a zporzyedij ſwyy darem hoſpodyn k czijeftye ſpafſenij 7; blazzeny lyd, geſíto yako oflijk praczowyty pogde pod tijem bozzijm darem do jeruzalema nebeſſkeho v wyeczny61 pokoy! neb y tu potkaa ſbor nebeſſkych zaſtupowi pocztij a ſ chwaluv" hoſpodyna 165 v°° wyfofîty chwalecz myloſt geho, zzey tak raaczyl y na78 oflijku przygyety gyzz ne7o k vmvczenij, ale k hodu wy-leczne radofty do jeruzalema ne- belíkeho, a toho y nam dopomoz, hoſpodyne, bychom pod twym darem tak praczowaly, abychom teby w tu wyeczny radoſt vwedeny7 byly. amen, tako boh day etc.80 170 60 odd. 6 následující drzewe červ. přetrž. 62 b, l, b protaž. 6 červ. znam. odstavce. 64 odd. 65 červ. podtrž. 66 Ak kriítu. 6 kakz koly. 68 neotomto. 6 okteremz koly. 7 kon. ř. 11 dole na str. 212b rukou Jirečkovou: pokr. list 201. 7 nahoře na str. 201a touž rukou: Pokr. 1. 212; v 1. řádku k, l protaž. 7 následující gey červ. přetrž. 7 apro ps. na konci ř. 7 kdy by. 7 tak rkp. 7 aſchwaluv. 78 yna na konci ř. 73 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň 6. 8 etc. zkratkou. — 133. milofrdenftwie. — 136. oftru ofydla. kdy dadije. — 137. niekterych. — 163. blahoflaweny. — 170. poslední 4 slova v B chybějí.
384 kladem navczenije a obyczey ſwych nyeterych fílechetnoſtij, pak yako by kriſtus wſedl na nije a gel do jeruzalema, kdyzz w nych bude, ſwu myloſtij porzyedije ge k ſpaſſenij w czyeftye a zprawuge. a to lyd vzrze jeruzalemíky, toczyfi geîto drzewe znaly boha, ezz y tyto,6° gefíto "l byly myloſtij k ſwyetu 140 przywazany,| ma boh gyz w ſwey ſluzbye82, buduv chwalu v wyſoîty60 wzdawaty bohu.83 mozzem take podle vmyſla6i ſwateho auguſtyna“ czlowyeka wiſelykeho woli ſwobodnvv k voílijku przypodobnaty ak6 kriſtu ten dar myloíty bozije, gefto gracia latynye flowe; kakzkoly6 tu ſwaty auguſtyn65 ne o tomto 68 145 oflijku a o kriſtu mluwij, ale o kteremzkoly" dobytczeti, a geſto gede na nyer nyekto ; geſto nayprw ge okrotij z îtada wynma a pak wſyeda na nye bude ge w7 czijeftye zprawowaty, tak ez to dobytcze dale pod nym vgde, nezzly by famo víílo, any by ten, geſto gede na dobytczety, tak daleko viſel bez dobytczete. a take4 rzku: boh wiſemohuczij, ſpafytel 150 lydííky, wyeda, zzey dal czlowyeku ſwobodnoft wole, a ta yako offel bez rozvmv dala ſye myloſtij ſwyetu vwazaty a drzzety a tyezcze praczyge, s wyſofty ſweho myloírdije yako i hory olywetiſke poſíle, aby daducz czlowyeku ſpaffytedlne navczenije odwazaly od ſwyeta woli geho yako 2013 oíla |] a k nyemu przywedly"2, aby ſwu woly czlowyek obratyl7a gyz k bohu 155 a pro74 boh chtyel praczowaty . tu boh tyem darem ſwe myloſty yako wſyede na woli czlowyeczij a bude gy w czijeſtye k jeruzalemu nebeſkemu zprawowaty, wztahuge nyekdy yako vzdvv od bezprzemnoſti a nyekdy lenoſti gegije ponukage a drzze, aby ſíla rownye netoczecz ſebu, tak ezz wole ſama bez toho daru bozije myloſty nykdy by neprzyfíla k te nebelíke 160 odplatye, any by ta odplata dana byla, kdyby* wole i darem bozije myloîty nepraczowala. o, ſſczaſtny, kohoz zwede a zporzyedij ſwyy darem hoſpodyn k czijeftye ſpafſenij 7; blazzeny lyd, geſíto yako oflijk praczowyty pogde pod tijem bozzijm darem do jeruzalema nebeſſkeho v wyeczny61 pokoy! neb y tu potkaa ſbor nebeſſkych zaſtupowi pocztij a ſ chwaluv" hoſpodyna 165 v°° wyfofîty chwalecz myloſt geho, zzey tak raaczyl y na78 oflijku przygyety gyzz ne7o k vmvczenij, ale k hodu wy-leczne radofty do jeruzalema ne- belíkeho, a toho y nam dopomoz, hoſpodyne, bychom pod twym darem tak praczowaly, abychom teby w tu wyeczny radoſt vwedeny7 byly. amen, tako boh day etc.80 170 60 odd. 6 následující drzewe červ. přetrž. 62 b, l, b protaž. 6 červ. znam. odstavce. 64 odd. 65 červ. podtrž. 66 Ak kriítu. 6 kakz koly. 68 neotomto. 6 okteremz koly. 7 kon. ř. 11 dole na str. 212b rukou Jirečkovou: pokr. list 201. 7 nahoře na str. 201a touž rukou: Pokr. 1. 212; v 1. řádku k, l protaž. 7 následující gey červ. přetrž. 7 apro ps. na konci ř. 7 kdy by. 7 tak rkp. 7 aſchwaluv. 78 yna na konci ř. 73 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň 6. 8 etc. zkratkou. — 133. milofrdenftwie. — 136. oftru ofydla. kdy dadije. — 137. niekterych. — 163. blahoflaweny. — 170. poslední 4 slova v B chybějí.
Strana 385
385 v welykul fobotu druha rzecz.2 dneſs pocznvv aneb poczely gfu opyet zpyewaty alleluya.4 a toy hlas weſelee w chwale bozij; neb po porzadnem podobnem ſmutku ſlufſne geſt podobne vtyefſenije. y gmyely' gſme podobny ſmutek w ſlytowanij krwe 5 prolytije pana naſſeho, a ezz gſu te newynne ſmrty geho przyczyna hrzyeffy nafſy; neb vmrzel pro ny, aby naí wykupyl, aby hrzyech nekralowal gyz w naffem imrtelne tyelu,* a ſwu krwij i naſ ſmyl wſſyczku pofíkwrnv (řím. 6, 12.] hrzyecha, acz lyd geho budem, nebt on ſwoy lyd ſpaflij.* takt pijímo Mat. 1, 21. ſwyedczij. gyzz pak yako odlekuvcz po placzy flytowanije a po zzaloſty" no naſſeho prohrzyeffenije mame vtyefſenije w chwale bozij puſtyty w ſrdcze v wdyecznoîty,' zze ny ſtworzyl beze wifije bez ſwe potrzeby; a pak kdyz gime pa-lIdly, ezz naff geft tak dywnye8 wykupyl, y czte nam dnei koftel 201 poczatek knyh moyzijeffowych, kak geft dywnye hoſpodyn ſwyet stworzyl a° zporzijedyl w ſeſty dnech. neb yakoz ſwaty ambrozzlo pokladaa, toho 15 czafu tak geft ſwyet vczynyen, a kdyz padl czlowyek opyet, oprawen wyku- penijm ſyna bozijeho opyete tohoto czaſu, protozz k° chwale bozij powſtaty mame w ſwych irdczijch a vtyeffyty ſye w hoſpodynv. a tak znamenayte nayprw, czoy chwala bozije, toczyſ kto boha chwalij, neb kakll geſt boha chwalyty, wydijme, ez pijffij, cztvv, zpyewagij, mluwije y rozlycznyel: 20 czynije lyde chwalu bozzij, ale to zwlaſtye ya kladu tuto za13 chwalu bozzij, o nijzz bych rad rzekl nyeczo, bych mohl a vmyel, geſto kto znamenage welebnoft bozije moczy mudrofty y dobroty, tak ezz w ſrdczy ſwem tak welykeho boha bude w drahoft a v wzacznoſtll gmyety, ano gey frdeczna myloft trzzij k nyemu. tot kladu za13 25 chwalu bozij. a kdez geſt ta ] ſrdeczna myloft, vkazzetls ſye rzeczij y ſkutky rozlycznymy. a tak zpijewanije chwaly bozzije neb rzeczy takowe ſlowu take chwala bozije, neb ſkutczy, geſto kto czynij k chwale bozij, geſt pak boh ſam ſwa plna chwala, ale tay nam neſſtyhnvtaa. awſak16 k ſwey chwale dal nam nyekaky przyſtupek, ſwym ſtworzenijm nam ſye 30 vkazuge onde yako po ſledu, onde yako w obrazv a ondel7 w dywnych ſkutczyech naſſeho wykupenije a18 oprawenije. a tak wſſet nals chwalu geho vkazuge, protoz zzaltarzi9 wzywaa y nyemv twarz, aby wíſe chwalylo boha, ſkot y brawowe, hadowe y ptaczítwo pernate, ohen, burze, fnijeh, a tak o wſem gynem*, ne by to2o bez18 rozvmv gſa mohlo znaty bozzij chwalu, žal. 148, 7 nn. 35 ale ezz tyem, zey bohem ſtworzeno a zporzijezeno, vkazuge chwalu bozij. neb kto by takowe wyeczy gyny nez boh mohl ſtworzyty, vmyel tak zpo- rzedyty a chtyel to beze wſye ſwe potrzeby vczynyty, ano nycz ſkrze toa1 1 odd. 2 červ. na řádek. 3D na dva ř. 4 tence červ. přetrž. 5 odd. 6 kon. ř. 7 apozzaloſty. 3 d (dywnye) protaž. ' kon. ř. 10 červ. podtrž. 11 rkp.: tak. 12 odd. 13 kon. ř. 14 avwzacznoft. 15 d, k protaž. 16 A wſak. 17 odd. 18 kon. ř. 12 červ. podtrž. 20 Nebyto. a odd. 22/ ch,l protaž. 23 negemu. A ybezíko- 2. dnes polczeli gfu. — 3. weſely. — 6. pronas. — 7. imrtedlnem. — 11. beze wífije ſwe. — 13. yak. — 18. czo geft. — 18. totiz. — 29. nieyaky. — 33. ſkot y bera- 25
385 v welykul fobotu druha rzecz.2 dneſs pocznvv aneb poczely gfu opyet zpyewaty alleluya.4 a toy hlas weſelee w chwale bozij; neb po porzadnem podobnem ſmutku ſlufſne geſt podobne vtyefſenije. y gmyely' gſme podobny ſmutek w ſlytowanij krwe 5 prolytije pana naſſeho, a ezz gſu te newynne ſmrty geho przyczyna hrzyeffy nafſy; neb vmrzel pro ny, aby naí wykupyl, aby hrzyech nekralowal gyz w naffem imrtelne tyelu,* a ſwu krwij i naſ ſmyl wſſyczku pofíkwrnv (řím. 6, 12.] hrzyecha, acz lyd geho budem, nebt on ſwoy lyd ſpaflij.* takt pijímo Mat. 1, 21. ſwyedczij. gyzz pak yako odlekuvcz po placzy flytowanije a po zzaloſty" no naſſeho prohrzyeffenije mame vtyefſenije w chwale bozij puſtyty w ſrdcze v wdyecznoîty,' zze ny ſtworzyl beze wifije bez ſwe potrzeby; a pak kdyz gime pa-lIdly, ezz naff geft tak dywnye8 wykupyl, y czte nam dnei koftel 201 poczatek knyh moyzijeffowych, kak geft dywnye hoſpodyn ſwyet stworzyl a° zporzijedyl w ſeſty dnech. neb yakoz ſwaty ambrozzlo pokladaa, toho 15 czafu tak geft ſwyet vczynyen, a kdyz padl czlowyek opyet, oprawen wyku- penijm ſyna bozijeho opyete tohoto czaſu, protozz k° chwale bozij powſtaty mame w ſwych irdczijch a vtyeffyty ſye w hoſpodynv. a tak znamenayte nayprw, czoy chwala bozije, toczyſ kto boha chwalij, neb kakll geſt boha chwalyty, wydijme, ez pijffij, cztvv, zpyewagij, mluwije y rozlycznyel: 20 czynije lyde chwalu bozzij, ale to zwlaſtye ya kladu tuto za13 chwalu bozzij, o nijzz bych rad rzekl nyeczo, bych mohl a vmyel, geſto kto znamenage welebnoft bozije moczy mudrofty y dobroty, tak ezz w ſrdczy ſwem tak welykeho boha bude w drahoft a v wzacznoſtll gmyety, ano gey frdeczna myloft trzzij k nyemu. tot kladu za13 25 chwalu bozij. a kdez geſt ta ] ſrdeczna myloft, vkazzetls ſye rzeczij y ſkutky rozlycznymy. a tak zpijewanije chwaly bozzije neb rzeczy takowe ſlowu take chwala bozije, neb ſkutczy, geſto kto czynij k chwale bozij, geſt pak boh ſam ſwa plna chwala, ale tay nam neſſtyhnvtaa. awſak16 k ſwey chwale dal nam nyekaky przyſtupek, ſwym ſtworzenijm nam ſye 30 vkazuge onde yako po ſledu, onde yako w obrazv a ondel7 w dywnych ſkutczyech naſſeho wykupenije a18 oprawenije. a tak wſſet nals chwalu geho vkazuge, protoz zzaltarzi9 wzywaa y nyemv twarz, aby wíſe chwalylo boha, ſkot y brawowe, hadowe y ptaczítwo pernate, ohen, burze, fnijeh, a tak o wſem gynem*, ne by to2o bez18 rozvmv gſa mohlo znaty bozzij chwalu, žal. 148, 7 nn. 35 ale ezz tyem, zey bohem ſtworzeno a zporzijezeno, vkazuge chwalu bozij. neb kto by takowe wyeczy gyny nez boh mohl ſtworzyty, vmyel tak zpo- rzedyty a chtyel to beze wſye ſwe potrzeby vczynyty, ano nycz ſkrze toa1 1 odd. 2 červ. na řádek. 3D na dva ř. 4 tence červ. přetrž. 5 odd. 6 kon. ř. 7 apozzaloſty. 3 d (dywnye) protaž. ' kon. ř. 10 červ. podtrž. 11 rkp.: tak. 12 odd. 13 kon. ř. 14 avwzacznoft. 15 d, k protaž. 16 A wſak. 17 odd. 18 kon. ř. 12 červ. podtrž. 20 Nebyto. a odd. 22/ ch,l protaž. 23 negemu. A ybezíko- 2. dnes polczeli gfu. — 3. weſely. — 6. pronas. — 7. imrtedlnem. — 11. beze wífije ſwe. — 13. yak. — 18. czo geft. — 18. totiz. — 29. nieyaky. — 33. ſkot y bera- 25
Strana 386
386 [Řím. 11, 36 a 16, 27; 1 Tim. 1, 17.] 202� gemu II w nyem w ſamom chwaly2 neprzybylo? neb on ſam w ſobye ma, aneb at rzku prawyegije, geſt plna chwala a wífeczka blazznoft, als czozz my gey chwalijme, to ne gemu23 vtvechy neb dobra ktereho czynijme, 40 ale naffey dobre gey chwalyty, gey mylowaty, w nyem vtyechu gmyety, od nyehozz2l wfſe, w nyemzz wſe, ſkrzenzz wfe, gemuz wyeczna czeſt a chwala bez poczatka y bez ſkonanije,* 4 genz k vtyeíſe ſtworzenij rozvmnemv wſe, czoy chtyel, ſtworzyl, yakz chtyel, zporzijedyl, abychom poznagijcz we wſem, czozz wydyety mozzem, tyeleſnym okem neb ſrdecznym chwalu 45 geho, gey nade wiſe zamylowaly a geho dogijty fameho hleedaly froz- vmyegjcz, ezz ny w czemzz?5 w gynem nenije naíſeho plneho dobreho, gedyne w nyem . neb on geft nafſe plna blazznoft bez nedoftatku.26 202b rzekl ſem a rzku, ezz we wſe,2 czoz geſt w zpoſobu geho, geſt vkazanije chwaly geho, a tak we wſem, czoz geft, mozzem poznaty chwalu geho 50 moczne mohutnofty, chwalu28 geho opatrne mudrofty, chwalu geho mylo- frdne dobroty; chwalu odleewenije pomítu nad zlymy, ezz czakaa hrzyeff- neho obraczenije; chwalu geho ſprawedlnoſty, kdyzz da zlym ſprawnv pokutu; chwalu geho ſſczedreho obdarowanije29, geſto da dobrym, a3° chwalu dywneho geho nade3° wife powyfſenije, podle teto21 fedmery wyeczy mame 55 ſedmeru przyczynv chwaly geho. neb yakozz dneſ cztvv o ſtworu ſwyeta a o zporzyezenij geho, fieft geſt zwlaaſtijch ſkutkow bozijch w porzadu wiſeho ſwyeta. a ſeedme nenije ktery ſkutek, ale geft welebnoſt geho, geſtoy wîſe ſkutky przewyffyla, geſto dywnye gſu ſkrze ny�1 wſſyckny ſkutczy, wíſe promyeny; a wffeczky ſkutky czynij, wſe promyeny, kromyc 60 ezz neczynij hrzyechu, ale wſak y hrzyechy przepuſtije a porzijedij. a fam w ſobye geft bez promyeny, bez3 pohnvtije, wzdy w pokogy . tohot gest podobenſtwije w ffefty ſkutczijech prwnijeho ftworu, geftoy boh w ſieiti dnech vczynyl; a w ſedmem3l dny odpoczynul a wíſe dokonal.32 prwy ſkutek I] bozzij geſt, zzey wiſe ſtworzyl. w tom zalezzij pozna- 65 nije chwaly moczy geho, ezz geft mohl z nyczehoz to wiſe, czoz geft, ftwo- rzyty, anoy to od ſebe tak daleka wyecz, nycz a nyeczo, ktoz vmije po- myſlyty, czoy nycz, gefto nenije, a czoy nyeczo, gefto geft, muffij fye dywyty te moczy welebnoîty, geftoy z nyczehoz mohla tolyk vczynyty, a tak z nyczehoz wyeczem vczynyenym tak rozlycznee a welyke moczy 70 daty, protoz wyducz welyke a dywne itworzene wyeczy a nyetere, geſto magij welyke moczy, dywijme ſye chwalecze mocz wíſemohuczij boha nafſeho, geſtoy wyeczij w ſobye dywnyeyffij y wyetífije moczy, nezz to nanije. 25 nywczemzz. 26 červ. znam. odstavce. 27 kon. ř. 28 h, ch protaž. 29 ob darowanije. 30 konec řádku. 31 awſedmem. 32 červ. znam. odstavce. 33 odd. 34 tak rkp. 35 kuzytku. 36 Anadto. 37 yzhrzyecha. 38 následující geho červ. nowe] ptacztwo. — 34. owfiem ogynem neb y to. — 39. at rzku lepe geft. — 40. vtiechy neb dobrodienie ktere czynijme. — 42. ſkrze niehoz. — 48. plna nafſe blazz- noft. — 56. oftworzenie ſwieta. — 57. zwlafftnijch. — 63. ſtworzenie. — 65. prwnij. — 66. zniczehoz to czoz geft ftworzyl. — 71. niektere. — 72. diwnije sie chwalecze.
386 [Řím. 11, 36 a 16, 27; 1 Tim. 1, 17.] 202� gemu II w nyem w ſamom chwaly2 neprzybylo? neb on ſam w ſobye ma, aneb at rzku prawyegije, geſt plna chwala a wífeczka blazznoft, als czozz my gey chwalijme, to ne gemu23 vtvechy neb dobra ktereho czynijme, 40 ale naffey dobre gey chwalyty, gey mylowaty, w nyem vtyechu gmyety, od nyehozz2l wfſe, w nyemzz wſe, ſkrzenzz wfe, gemuz wyeczna czeſt a chwala bez poczatka y bez ſkonanije,* 4 genz k vtyeíſe ſtworzenij rozvmnemv wſe, czoy chtyel, ſtworzyl, yakz chtyel, zporzijedyl, abychom poznagijcz we wſem, czozz wydyety mozzem, tyeleſnym okem neb ſrdecznym chwalu 45 geho, gey nade wiſe zamylowaly a geho dogijty fameho hleedaly froz- vmyegjcz, ezz ny w czemzz?5 w gynem nenije naíſeho plneho dobreho, gedyne w nyem . neb on geft nafſe plna blazznoft bez nedoftatku.26 202b rzekl ſem a rzku, ezz we wſe,2 czoz geſt w zpoſobu geho, geſt vkazanije chwaly geho, a tak we wſem, czoz geft, mozzem poznaty chwalu geho 50 moczne mohutnofty, chwalu28 geho opatrne mudrofty, chwalu geho mylo- frdne dobroty; chwalu odleewenije pomítu nad zlymy, ezz czakaa hrzyeff- neho obraczenije; chwalu geho ſprawedlnoſty, kdyzz da zlym ſprawnv pokutu; chwalu geho ſſczedreho obdarowanije29, geſto da dobrym, a3° chwalu dywneho geho nade3° wife powyfſenije, podle teto21 fedmery wyeczy mame 55 ſedmeru przyczynv chwaly geho. neb yakozz dneſ cztvv o ſtworu ſwyeta a o zporzyezenij geho, fieft geſt zwlaaſtijch ſkutkow bozijch w porzadu wiſeho ſwyeta. a ſeedme nenije ktery ſkutek, ale geft welebnoſt geho, geſtoy wîſe ſkutky przewyffyla, geſto dywnye gſu ſkrze ny�1 wſſyckny ſkutczy, wíſe promyeny; a wffeczky ſkutky czynij, wſe promyeny, kromyc 60 ezz neczynij hrzyechu, ale wſak y hrzyechy przepuſtije a porzijedij. a fam w ſobye geft bez promyeny, bez3 pohnvtije, wzdy w pokogy . tohot gest podobenſtwije w ffefty ſkutczijech prwnijeho ftworu, geftoy boh w ſieiti dnech vczynyl; a w ſedmem3l dny odpoczynul a wíſe dokonal.32 prwy ſkutek I] bozzij geſt, zzey wiſe ſtworzyl. w tom zalezzij pozna- 65 nije chwaly moczy geho, ezz geft mohl z nyczehoz to wiſe, czoz geft, ftwo- rzyty, anoy to od ſebe tak daleka wyecz, nycz a nyeczo, ktoz vmije po- myſlyty, czoy nycz, gefto nenije, a czoy nyeczo, gefto geft, muffij fye dywyty te moczy welebnoîty, geftoy z nyczehoz mohla tolyk vczynyty, a tak z nyczehoz wyeczem vczynyenym tak rozlycznee a welyke moczy 70 daty, protoz wyducz welyke a dywne itworzene wyeczy a nyetere, geſto magij welyke moczy, dywijme ſye chwalecze mocz wíſemohuczij boha nafſeho, geſtoy wyeczij w ſobye dywnyeyffij y wyetífije moczy, nezz to nanije. 25 nywczemzz. 26 červ. znam. odstavce. 27 kon. ř. 28 h, ch protaž. 29 ob darowanije. 30 konec řádku. 31 awſedmem. 32 červ. znam. odstavce. 33 odd. 34 tak rkp. 35 kuzytku. 36 Anadto. 37 yzhrzyecha. 38 následující geho červ. nowe] ptacztwo. — 34. owfiem ogynem neb y to. — 39. at rzku lepe geft. — 40. vtiechy neb dobrodienie ktere czynijme. — 42. ſkrze niehoz. — 48. plna nafſe blazz- noft. — 56. oftworzenie ſwieta. — 57. zwlafftnijch. — 63. ſtworzenie. — 65. prwnij. — 66. zniczehoz to czoz geft ftworzyl. — 71. niektere. — 72. diwnije sie chwalecze.
Strana 387
387 95 100 wîfe, gefto geft, z nyczehozz ſtworzyl. neb, yakoz geft w przyflowij, „boh 75 dyelyl a ſobyey naywyecz oftawyl“, gynemut geft ſwe chwaly nedal.*32 druhy ſkutek bozzij geft zpoſſob wíſech ſtworzenych wyeczij a zrzije- zenije. w tom33 geît poznaty chwalu geho opatrne mudrofty, ezz ze wiſech wyeczij od navwyetffije do ] naymenfsije nenije, by gije neznal y gednee,33 a kazdu k nyeczemu zporzvedij, wſe wije, czoy procz vczynyl, czo procz 80 przepuítyl, acz ſye czo zdaa, by ſye yako nahodvv fítalo, wſſeczkoy to w geho przewyedyenij34, w geho zpoſobu, an y poczet wije pijeſku, zna kazde zrncze, wije, kolyk kropyegek díftyowych od poczatka ſwyeta na zemy ſpadlo neb geſtye ſpadne a ktera na ktere myeſto.* trzetij ſkutek bozij, w nyemzz geft znaty chwalu mylofrdne dobroty 85 geho, zzey to wíſe, czoy vczynyl, k uzytku vczynyl a przywedl nafíemu; a nad to36 zzey nafí tak dywnye ſwym wykupenijm az y z hrzyecha37 wy- wedl, w nyemzz gíme byly k ſmrty prodany. a czo by kto wyetílijeho k myloírdenftwijes mohl pomyílyty a wyetílije dobroty, nezz to, czoy ſye fſtalo przy ſkutku nafſeho wykupenije, ezz ſam boh raczyl czlowyeke3e 90 byti pro czlowyeka a ſwu ſmrtij z ſmrty czlowyeka wykupyty, aby ſmrt wy-40] Jecznye czlowyeka4 nedrzzala? ano czlowyek nechtyel ſdrzzety geho 2133 przykazanije a39 z ſwe wole vczynyl protyw39 bohu chtye, k tomu przy- itupyw, k nyemuzto gey tahl gen ſwu radvv chytry dyabel, zawyft gmage k dobremu czlowyeczijemu. cztwrty ſkutek bozzij, ezz z neſprawedlnych42 ſprawedlne czynij a czakaa,33 ne vnhed43 zatratije zleho, odlewyege pomſtvv pro pokanije, aby zzyw byl hrzyeffny obratije ſye, gyítye chwalyty mame tu nenahloft geho ; neb mnohokrat byl by hoden czlowyek wyeczneho zatraczenije, ale on odleewije44 pokutu, az ſye czlowyek darem myloſty geho nawratij.33 paty ſkutek bozzij geſt pokuta za zlee czyny, a w tom45 ma chwalu ſprawedlnoît ſvvdu geho, ezz da w mukach zlemu toho zzyſku okuffyty, po nyemz geft ftaal. a ezz33 zde nechtyel zzyw byty ſprawedlywye, tam ſprawedlywe bude trpyety muky. to wſſe, gijmzz by kto mohl, zde gła, odplaty nebeffke zafluzyty, a on to ob-ratyl k hrzyechu, bude4 gemu 105 ſprawedlywye w rozlyczne muky obraczeno, neb tak ozdobuge ſprawedlnoſt bozzij zatraczenije zlych, yako geho dobrotu ſpaſſenije dobrych. sfefty ikutek bozzij geft styedre obdarowanije dobrych v wyeczne radoîty. w tomt ma chwalu geho fîtyedroft, ezz za malee zaſluzenije wyecznvv a welykuv odplatu dawa a beze wſſech47 nedoftatkow we wífij 110 plnofty; a wíeczky gych wyeczy y gynych take zlee y dobre kazdemu Jesus Sirach 1,2.] Izai. 42, 8 a 48, 11.] přetrženo. 3 konec řádku. 40 dole na str. 202 rukou Jirečkovou: viz list 213. 41 nahoře na str. 213a: pokr. 1.202; v tomto 1. řádku l a k protaž. 42 zne/pra- psáno na konci řádku se zkratkou p“ (P). 43 neynhed. 44 rkp.: ale ono dleenije, ale n je červeně přetrženo a nad ním tence nadepsáno jinou rukou w, t. j.: ale on odlévie pokutú (Č.). 4 awtom. 45 l, k, h, ch, b protaž. 47 abezewfech. — 75. sobie. — 75. gynemu. — 90. afwu fmrti fmrt czlowieka wykupiti. — 95. zne- ſprawedliwych ſprawedliwe. — 96. yhned. — 99. ono dleenie. — 114. naprawili. — 25*
387 95 100 wîfe, gefto geft, z nyczehozz ſtworzyl. neb, yakoz geft w przyflowij, „boh 75 dyelyl a ſobyey naywyecz oftawyl“, gynemut geft ſwe chwaly nedal.*32 druhy ſkutek bozzij geft zpoſſob wíſech ſtworzenych wyeczij a zrzije- zenije. w tom33 geît poznaty chwalu geho opatrne mudrofty, ezz ze wiſech wyeczij od navwyetffije do ] naymenfsije nenije, by gije neznal y gednee,33 a kazdu k nyeczemu zporzvedij, wſe wije, czoy procz vczynyl, czo procz 80 przepuítyl, acz ſye czo zdaa, by ſye yako nahodvv fítalo, wſſeczkoy to w geho przewyedyenij34, w geho zpoſobu, an y poczet wije pijeſku, zna kazde zrncze, wije, kolyk kropyegek díftyowych od poczatka ſwyeta na zemy ſpadlo neb geſtye ſpadne a ktera na ktere myeſto.* trzetij ſkutek bozij, w nyemzz geft znaty chwalu mylofrdne dobroty 85 geho, zzey to wíſe, czoy vczynyl, k uzytku vczynyl a przywedl nafíemu; a nad to36 zzey nafí tak dywnye ſwym wykupenijm az y z hrzyecha37 wy- wedl, w nyemzz gíme byly k ſmrty prodany. a czo by kto wyetílijeho k myloírdenftwijes mohl pomyílyty a wyetílije dobroty, nezz to, czoy ſye fſtalo przy ſkutku nafſeho wykupenije, ezz ſam boh raczyl czlowyeke3e 90 byti pro czlowyeka a ſwu ſmrtij z ſmrty czlowyeka wykupyty, aby ſmrt wy-40] Jecznye czlowyeka4 nedrzzala? ano czlowyek nechtyel ſdrzzety geho 2133 przykazanije a39 z ſwe wole vczynyl protyw39 bohu chtye, k tomu przy- itupyw, k nyemuzto gey tahl gen ſwu radvv chytry dyabel, zawyft gmage k dobremu czlowyeczijemu. cztwrty ſkutek bozzij, ezz z neſprawedlnych42 ſprawedlne czynij a czakaa,33 ne vnhed43 zatratije zleho, odlewyege pomſtvv pro pokanije, aby zzyw byl hrzyeffny obratije ſye, gyítye chwalyty mame tu nenahloft geho ; neb mnohokrat byl by hoden czlowyek wyeczneho zatraczenije, ale on odleewije44 pokutu, az ſye czlowyek darem myloſty geho nawratij.33 paty ſkutek bozzij geſt pokuta za zlee czyny, a w tom45 ma chwalu ſprawedlnoît ſvvdu geho, ezz da w mukach zlemu toho zzyſku okuffyty, po nyemz geft ftaal. a ezz33 zde nechtyel zzyw byty ſprawedlywye, tam ſprawedlywe bude trpyety muky. to wſſe, gijmzz by kto mohl, zde gła, odplaty nebeffke zafluzyty, a on to ob-ratyl k hrzyechu, bude4 gemu 105 ſprawedlywye w rozlyczne muky obraczeno, neb tak ozdobuge ſprawedlnoſt bozzij zatraczenije zlych, yako geho dobrotu ſpaſſenije dobrych. sfefty ikutek bozzij geft styedre obdarowanije dobrych v wyeczne radoîty. w tomt ma chwalu geho fîtyedroft, ezz za malee zaſluzenije wyecznvv a welykuv odplatu dawa a beze wſſech47 nedoftatkow we wífij 110 plnofty; a wíeczky gych wyeczy y gynych take zlee y dobre kazdemu Jesus Sirach 1,2.] Izai. 42, 8 a 48, 11.] přetrženo. 3 konec řádku. 40 dole na str. 202 rukou Jirečkovou: viz list 213. 41 nahoře na str. 213a: pokr. 1.202; v tomto 1. řádku l a k protaž. 42 zne/pra- psáno na konci řádku se zkratkou p“ (P). 43 neynhed. 44 rkp.: ale ono dleenije, ale n je červeně přetrženo a nad ním tence nadepsáno jinou rukou w, t. j.: ale on odlévie pokutú (Č.). 4 awtom. 45 l, k, h, ch, b protaž. 47 abezewfech. — 75. sobie. — 75. gynemu. — 90. afwu fmrti fmrt czlowieka wykupiti. — 95. zne- ſprawedliwych ſprawedliwe. — 96. yhned. — 99. ono dleenie. — 114. naprawili. — 25*
Strana 388
388 przywede k utyefſenij4s. neb kazzdy w ſwem dobrem czeít a chwalu bude gmyety a w gynych49 dobrem vtyechu. w tom take, czoz gſu zle czynyly, budu weſely, zzey ge bozije myloft wywedla z toho, ez glu toho 50 oftawíſe pokanijm to oprawyly . czoz gſu kdy na ſwyetye ktereho trpyely proty- wenſtwije, k welyke gym vtyeffe bude zbywife5l gyz toho. wyducze zlych 115 odívvzenije radoftny budvy, ezz tehozz glu vííly, a ezz33 mocz bozije tak ſye ſprawedlywye nad ſwymy pomítyla neprzately, radoftny ſwym dobrym 213b budvv, zzey tak mnohee, tak 52 welyke; radoſtny budu wſſech wzwolenych vtyeffenim, a39 ta radoſt bude tak welykaa, tak mnohaa, yakz wíſech mnoha a welyka czeít a chwala wſſech blazzenych bude, neb yako ſwym, 120 tak kazdeho dobrym budu radoſtny; neb yako ſye, tak bude kazdy kazdeho mylowaty. a pak nad39 to w chwale bozij tak ſye kazdy bude wijecze rado- waty, nezz w chwale wſſech gynych ſwatych a nezz ſam w ſwey, yakozz kazdy bude wijecze boha mylowaty, nezz wſſeczky ſwate a neaz ſam ſye, a yakoz geſt wyetífije chwala bozije, nez wiſech ſwatych. protoz tak geft 125 fftyedre bozije obdarowanije3o, gijmzz dobry39 da odplatu, ezz kazdy pln radoîty bude . ale newegde y w gednoho radoft wſſeczka, nezz podle po- chopu33 kazdeho, yakzz ſye bude bozijm darem przyprawyl k tomu, y z toho kazzdemu bude radoft, ezz to vzrzij bez omylu 33, ezz gey kazdy tak myluge, yako on ſam ſye, a on33 take bude kazzdeho tak mylowaty; vzrzij, zzey 130 kazzdemu mijl a wzaczen, a gemu takezz kazdya mijl a wzaczer bude. o,3 kdyzz geft zde tak pochotno dobreho przyetele poznagijcz mylowaty a mijlu gemu byty, kaka tam pochotnoſt w te5l ſwate myloſty bude a bez- pecznee przed promyenvv! kdyz geſt zde55 lybo dobrym ftatecznym wzacznv byty a mijlu, czot tam nebude w tom ſwatee lyboſtys a porzadnee! a nad 135 to57 poznaty od boha k ſobye wyetílij myloft, nezzly kdy mozz ſye ſam czlowyek mylowaty, aneb koho, a poznaty, ez ten wſfemohuczij ma gey v wzacznoſt,58 a wſſijm58 ſrdczem, wſij duſfij, wſij myſlij boha mylowaty plnoft 59 geft dobreho, gefftot oplywaa. a33 pak k tomu, kdyzz duffe bude w te gfucz radoîty ſwe tyelo, ne hrube6 gyz, ne i nedoſtatky,61 ale vſſlech— 140 (Filip. 3, 21. tylee, oprawenee w podobnoſt yaſnoſty ſyna bozijeho gmyety f ſebvv,* (Luk. 21, 18.1í gehoz hlawy y wlaſek nezahynvl, yakz fam rzekl kryftus,* kdezz y duſſe yafnye bude zrzyety na duchowne wyeczy, y oko58 tyeleſnee gyz vſſlech- tylee, netyelefnee, take2 ezz vzrzijme boha twarzij k twarzy* a w nyemes pozname wíſech wyeczy zpoſob. vzrzijme ſlawne czlowyeczſtwije pana 145 (1 Kor. 13, 12.) 214 48 kutyeſlenij. 4 awgynych. 50 rkp.: tohoto, ale druhé to přetrženo a pod- tečkováno. 51 v rkp. zbywle psáno dvakrát. 52 k, h, k protaž. 53 h, k protaž. 54 wte v textu bylo vypuštěno, ale přips. na okraji; místo, kam patří, označeno po vy- radování zte dvěma červ. čárkami. 55 následující bylo červ. přetrž. 56 za ſwatee rasura; pův, bylo myloſty, dvě nožičky písmene m vyradovány, třetí protažena v a z lo udělána ligatura bo (lybofty). 57 anadto. 58 odd. 5' t. j. plnost t. 60 nehrube. 61 neſnedoftatky. 62 1, k protaž. 63 awnyem. 6 kon. ř. 65 a neleczy czijí. 66 Aproto. 120. blahoflawenych. — 128. przyprawiti ktomu. — 133. yaka. — 142. yakoz. — 145. czlowieczenftwie. — 147. aneleda czijs matku. — 149. hlawu fetrzela anas vwel-
388 przywede k utyefſenij4s. neb kazzdy w ſwem dobrem czeít a chwalu bude gmyety a w gynych49 dobrem vtyechu. w tom take, czoz gſu zle czynyly, budu weſely, zzey ge bozije myloft wywedla z toho, ez glu toho 50 oftawíſe pokanijm to oprawyly . czoz gſu kdy na ſwyetye ktereho trpyely proty- wenſtwije, k welyke gym vtyeffe bude zbywife5l gyz toho. wyducze zlych 115 odívvzenije radoftny budvy, ezz tehozz glu vííly, a ezz33 mocz bozije tak ſye ſprawedlywye nad ſwymy pomítyla neprzately, radoftny ſwym dobrym 213b budvv, zzey tak mnohee, tak 52 welyke; radoſtny budu wſſech wzwolenych vtyeffenim, a39 ta radoſt bude tak welykaa, tak mnohaa, yakz wíſech mnoha a welyka czeít a chwala wſſech blazzenych bude, neb yako ſwym, 120 tak kazdeho dobrym budu radoſtny; neb yako ſye, tak bude kazdy kazdeho mylowaty. a pak nad39 to w chwale bozij tak ſye kazdy bude wijecze rado- waty, nezz w chwale wſſech gynych ſwatych a nezz ſam w ſwey, yakozz kazdy bude wijecze boha mylowaty, nezz wſſeczky ſwate a neaz ſam ſye, a yakoz geſt wyetífije chwala bozije, nez wiſech ſwatych. protoz tak geft 125 fftyedre bozije obdarowanije3o, gijmzz dobry39 da odplatu, ezz kazdy pln radoîty bude . ale newegde y w gednoho radoft wſſeczka, nezz podle po- chopu33 kazdeho, yakzz ſye bude bozijm darem przyprawyl k tomu, y z toho kazzdemu bude radoft, ezz to vzrzij bez omylu 33, ezz gey kazdy tak myluge, yako on ſam ſye, a on33 take bude kazzdeho tak mylowaty; vzrzij, zzey 130 kazzdemu mijl a wzaczen, a gemu takezz kazdya mijl a wzaczer bude. o,3 kdyzz geft zde tak pochotno dobreho przyetele poznagijcz mylowaty a mijlu gemu byty, kaka tam pochotnoſt w te5l ſwate myloſty bude a bez- pecznee przed promyenvv! kdyz geſt zde55 lybo dobrym ftatecznym wzacznv byty a mijlu, czot tam nebude w tom ſwatee lyboſtys a porzadnee! a nad 135 to57 poznaty od boha k ſobye wyetílij myloft, nezzly kdy mozz ſye ſam czlowyek mylowaty, aneb koho, a poznaty, ez ten wſfemohuczij ma gey v wzacznoſt,58 a wſſijm58 ſrdczem, wſij duſfij, wſij myſlij boha mylowaty plnoft 59 geft dobreho, gefftot oplywaa. a33 pak k tomu, kdyzz duffe bude w te gfucz radoîty ſwe tyelo, ne hrube6 gyz, ne i nedoſtatky,61 ale vſſlech— 140 (Filip. 3, 21. tylee, oprawenee w podobnoſt yaſnoſty ſyna bozijeho gmyety f ſebvv,* (Luk. 21, 18.1í gehoz hlawy y wlaſek nezahynvl, yakz fam rzekl kryftus,* kdezz y duſſe yafnye bude zrzyety na duchowne wyeczy, y oko58 tyeleſnee gyz vſſlech- tylee, netyelefnee, take2 ezz vzrzijme boha twarzij k twarzy* a w nyemes pozname wíſech wyeczy zpoſob. vzrzijme ſlawne czlowyeczſtwije pana 145 (1 Kor. 13, 12.) 214 48 kutyeſlenij. 4 awgynych. 50 rkp.: tohoto, ale druhé to přetrženo a pod- tečkováno. 51 v rkp. zbywle psáno dvakrát. 52 k, h, k protaž. 53 h, k protaž. 54 wte v textu bylo vypuštěno, ale přips. na okraji; místo, kam patří, označeno po vy- radování zte dvěma červ. čárkami. 55 následující bylo červ. přetrž. 56 za ſwatee rasura; pův, bylo myloſty, dvě nožičky písmene m vyradovány, třetí protažena v a z lo udělána ligatura bo (lybofty). 57 anadto. 58 odd. 5' t. j. plnost t. 60 nehrube. 61 neſnedoftatky. 62 1, k protaž. 63 awnyem. 6 kon. ř. 65 a neleczy czijí. 66 Aproto. 120. blahoflawenych. — 128. przyprawiti ktomu. — 133. yaka. — 142. yakoz. — 145. czlowieczenftwie. — 147. aneleda czijs matku. — 149. hlawu fetrzela anas vwel-
Strana 389
389 nafſeho jezu krifta, w' nyezz y andyelee zrzijety zzadoſt magij a vtyechu.* u Petr. 1, 12.) vzrzijme matkvv czyftuv pannv a ne leczycz jí5 matkuv, ale matkvv bozij, geftoy nam boha bratrem vrodyla, geftoy knyezzety pekelnemu hlawu frzezala, ana v welyke poczty w tom nebefſkem myeftye. vzrzijme, 150 w kake zadoíty ſwatij andyelee naí na tomto ſwyetye oftrzyehaly y roz- lycznye nam pomahaly, vzrzijme, ktoy kdy komu byl pomoczen kterym czynem k tomu, aby doffel te radoíty, vzrzijme, ezz wyecz nepotratijme te radoîty; nykdy nepomdlee, nykdy neobwetílije. a pro to66 tak fítyedre obdarowanije30 dobrych wznij we wisech swatych chwala bozzije w nebeſke 155 fijeny wyeky wyekom, zey ge ftworzyl, zzey ge wykupyl ſwu drahu krwij a64 vczyſtyl a raczyl vczaſtny gmyety te radoſti.87 tyech 68 ffeft ikutkow bozijch znamenanoy w ſſeſti dnech prweho ſtworu, yakoz geſt dneſ czteno o tom. neb ſkutek geho chwalne moczy vkazan geſt prweho dne, w nyemzz boh nayprw vczynyl ſwyetlo, aby chwala moczy 160 geho zrzeyma byla w ftworu geho, zzey w poczatku ſtworzyl nebe y zemy. ale zemye bylay takf kaks nezpoſobna, netwarna ; gegije zpoſob byl gefítye gen w umyfle69 duchu bozijeho, protoz y dije7 pijſmo:"1 duch bozij wznaffal ſye na wodach,* wodamy mijenye teez yako y onvv7 zemij netwarnvv 1 Mojz. 1, 2. geftye a nezpoſobenvv, toczyff weſken ten ftwor prwnij, 264 nyehoz pak 165 cztyrzije zporzyezenij elementy a fnad y to, 7° geſto pata byt flowe. neb2 ono teprw prawe geft nebe, w nyemzz andyelee giu, gefto plamenne flowe, ne by plamen byl tohoto ohnye tyeleſneho, ale ezz plaa dywnye myloîtij bozij nad tento weſken tyeleſny byeh; protyw nyemuz" y toto nebe f hwyezdamy ſwaty auguftyn" nazywa zemij . a donydz ta wiſechna 1 214. 170 hromada73 tak nezpoſobnye w ſpolcze byla, dotud to wſe zemij gmenuge pijímo a nyekdy wodvv. a tak dije: duch bozzij wznaîſal ſye nad wodamy, toczyff boh to gmyel w 4 ſwem vmyſle, czo chcze z toho ſtworu te gedne hromady wyweſty a vczynyty . at rzku w nyekakem podobenſtwij, yako przijda teſarz k hromadye7 lefu, bude w vmyíle gmyety, kaky dom vczynij 175 z toho, z czeho toto nebo toto. 76 druhym dnem, o nyemzz dije pijímo, ezz ten den rozdyelyl boh wody ty, geſto giu nad fyrmamentem, toczyfí nad tyemy nebeſy, gefto glu w nych" hwyezdy a gychzz byehem wſe geft vtwrzeno, od tyechto wod, gefto gfu pod fyrmamentem, znamenan geft druhy ikutek bozij, 180 geſto chwalu geho opatrne mudrofty vkazuge, zzey wiſe zporzijedyl po- dobnye wyeda, czo k czemu ſluſlije, czo procz, czo ma drzzety ktere mijeſto. 78 trzetijm dnem znamena7" geſt ſkutek myloſrdne dobroty geho. neb ten den, kdyz wſvdy byly wody zemy pohylyly, boh odhrnvl wody 7 d protaž.; červ. znam. odstavce. 68 T, ch protaž. 63 wumyſle. 70 odd. 71 červ. podtrž. 12 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň č. 73 H protaž. 7 kon. ř. 75 odd. 76 menší červ. znaménko. 7 rkp.: wnyem. 78 červ. znam. odstavce. 7 kon. ř. like pocztiwoſti wtom nebelſkem mijeftie oftawila. — 157. prwnieho ſtworzenie. — 159. prwnieho dne. — 160. witworzenie. — 161. yaks taks. — 169. donizd. — 172 ftworzenie. — 173. wnieyakem. — 174. yaky. — 185. zwlafftnij. — 187. wody. — v. L. F. 36 (1909) 461.
389 nafſeho jezu krifta, w' nyezz y andyelee zrzijety zzadoſt magij a vtyechu.* u Petr. 1, 12.) vzrzijme matkvv czyftuv pannv a ne leczycz jí5 matkuv, ale matkvv bozij, geftoy nam boha bratrem vrodyla, geftoy knyezzety pekelnemu hlawu frzezala, ana v welyke poczty w tom nebefſkem myeftye. vzrzijme, 150 w kake zadoíty ſwatij andyelee naí na tomto ſwyetye oftrzyehaly y roz- lycznye nam pomahaly, vzrzijme, ktoy kdy komu byl pomoczen kterym czynem k tomu, aby doffel te radoíty, vzrzijme, ezz wyecz nepotratijme te radoîty; nykdy nepomdlee, nykdy neobwetílije. a pro to66 tak fítyedre obdarowanije30 dobrych wznij we wisech swatych chwala bozzije w nebeſke 155 fijeny wyeky wyekom, zey ge ftworzyl, zzey ge wykupyl ſwu drahu krwij a64 vczyſtyl a raczyl vczaſtny gmyety te radoſti.87 tyech 68 ffeft ikutkow bozijch znamenanoy w ſſeſti dnech prweho ſtworu, yakoz geſt dneſ czteno o tom. neb ſkutek geho chwalne moczy vkazan geſt prweho dne, w nyemzz boh nayprw vczynyl ſwyetlo, aby chwala moczy 160 geho zrzeyma byla w ftworu geho, zzey w poczatku ſtworzyl nebe y zemy. ale zemye bylay takf kaks nezpoſobna, netwarna ; gegije zpoſob byl gefítye gen w umyfle69 duchu bozijeho, protoz y dije7 pijſmo:"1 duch bozij wznaffal ſye na wodach,* wodamy mijenye teez yako y onvv7 zemij netwarnvv 1 Mojz. 1, 2. geftye a nezpoſobenvv, toczyff weſken ten ftwor prwnij, 264 nyehoz pak 165 cztyrzije zporzyezenij elementy a fnad y to, 7° geſto pata byt flowe. neb2 ono teprw prawe geft nebe, w nyemzz andyelee giu, gefto plamenne flowe, ne by plamen byl tohoto ohnye tyeleſneho, ale ezz plaa dywnye myloîtij bozij nad tento weſken tyeleſny byeh; protyw nyemuz" y toto nebe f hwyezdamy ſwaty auguftyn" nazywa zemij . a donydz ta wiſechna 1 214. 170 hromada73 tak nezpoſobnye w ſpolcze byla, dotud to wſe zemij gmenuge pijímo a nyekdy wodvv. a tak dije: duch bozzij wznaîſal ſye nad wodamy, toczyff boh to gmyel w 4 ſwem vmyſle, czo chcze z toho ſtworu te gedne hromady wyweſty a vczynyty . at rzku w nyekakem podobenſtwij, yako przijda teſarz k hromadye7 lefu, bude w vmyíle gmyety, kaky dom vczynij 175 z toho, z czeho toto nebo toto. 76 druhym dnem, o nyemzz dije pijímo, ezz ten den rozdyelyl boh wody ty, geſto giu nad fyrmamentem, toczyfí nad tyemy nebeſy, gefto glu w nych" hwyezdy a gychzz byehem wſe geft vtwrzeno, od tyechto wod, gefto gfu pod fyrmamentem, znamenan geft druhy ikutek bozij, 180 geſto chwalu geho opatrne mudrofty vkazuge, zzey wiſe zporzijedyl po- dobnye wyeda, czo k czemu ſluſlije, czo procz, czo ma drzzety ktere mijeſto. 78 trzetijm dnem znamena7" geſt ſkutek myloſrdne dobroty geho. neb ten den, kdyz wſvdy byly wody zemy pohylyly, boh odhrnvl wody 7 d protaž.; červ. znam. odstavce. 68 T, ch protaž. 63 wumyſle. 70 odd. 71 červ. podtrž. 12 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň č. 73 H protaž. 7 kon. ř. 75 odd. 76 menší červ. znaménko. 7 rkp.: wnyem. 78 červ. znam. odstavce. 7 kon. ř. like pocztiwoſti wtom nebelſkem mijeftie oftawila. — 157. prwnieho ſtworzenie. — 159. prwnieho dne. — 160. witworzenie. — 161. yaks taks. — 169. donizd. — 172 ftworzenie. — 173. wnieyakem. — 174. yaky. — 185. zwlafftnij. — 187. wody. — v. L. F. 36 (1909) 461.
Strana 390
390 f ſtrany" zemye, aby ſye80 zemye ſvchaa vkazala a ſwoy plod neſla k vzzytku lydem. ale y zwlaftij dobrotu bozij ten den trzetij znamenawaa, w nijzz 185 nafíeho hledage vzzytka wykupyl naí z hrzyechu a pro hrzyech 81 obeczny z obeczne ímrty, neb yakozz wíeczka zemye wody byla oplynvla, tak weſken narod lydſíky byl w hrzyefle a w ſmrty,82 gelyzz hoſpodyn w ſwey dobrotye odlyyczyls3 ímrt od lydu ſweho a hrzyech obeczneho przyrozenye porufſeneho. a tak wynykl koftel, lyd bozzij, z fmrty a geft ploden darew 190 bozije mylofty w fílechetnoſtech, a lyd84 gyny kromye koftela84 weſken geſt w hrzyeffe, wefſken w ſmrty, yako ta zemye, geftoy geîtye horzkymy wodamy moríkymy oplynvla.85 cztvrty den vczynyl boh ſlvncze a myeſſijecz y gyne hwyezdy, gefíto by zemy ofwyeczowaly. w tô86 geft znamenan ten bozzij ſkutek, ezz czakaa 195 dobrotywye, ne ynhed 87 zawrzze, acz kto nenije ynhed ofwyeczen mudroftij 215a prawvv, Il yako ſwyet flunczem88; mudroftij opatrne rozífaphnofty, yako ſwyet myeffijeczem; y gynymy filechetnoftmy, yako ſwyet hwyezdamy rozlycznymy ale czakaa, azz y przygme ſbozny dar mylofty geho, gijmz bude oſwyeczen. kakzkoly89 toho ne wſſem9 czynij, by dluho gych czakal, 200 abychom my neodleewyegijcz k nyemu przyſtupyly a od nyeho91 byly oſwyeczeny, aby nebyly twarzy naíſe pohanyeny. 85 paty den vezynyl boh z gedne wody ryby y ptaky ryb nechal v wodye, z nijez ge ſtworzyl, ale ptaczy wzdwyhly ſye v powyetrzije nad86 wodu. w tom geſt znamenan ſkutek bozije ſprawedlnoſty, ezz, kdyz zlij y dobrzij 205 magij poczetije ſwe gednoftaynee w lijbofty tyeleſne zadofty, gedny wzdwyhny ſye a wzdalee od tyeleſne zzadoíty rozkoffy k nebefſkym a k du- chownijm22 wyffijm wyeczem, a druzij 3 zoftanvy w zadoftech tyeleſnych oblijbijecz to, w nyemzz głu ſye poczely, wzhoru ſye k duchownijm wye- czem nepotahnvv, az ge y ſehltij94 propaſtny welryb. a vczygij w mukach 210 ſprawedlnoſt bozij , ale proto gije nepoznagij any oblijbije, a nemohvez gije nykudyz zbyty, wzdy muifegij trpyety od nije. a tot bude ta ſmrt wyecznaa, o nijz dije ſwaty pawel95: budete-ly zzywy podle tyela, 3 zemrzete; Řím. s, 13. pakly duchem tyelefne czyny vmrtwijte, zzywy budete. *96 sſefty den czlowyek ſtworzêss k obrazu a ku podobenſtwij 7 bozijemu 215 a fîtyedrze obdarowanas, do rage rozkoffy vwedě,86 wiſeczka zwijerzata przeden przywedena, aby vzrzel, zzey nade wífijm. a kdyz nykterezz zwijerze nebylo podobno gemu k geho wlaſtijemv vtyefſenij a ku pomoczy,9 vczynyl boh z geho tyela koſti zenu gemu; ne on pro ny, ale ona pron IMojz. 2,15—24) vczynyena.* w tom geſt vkazana chwala fítyedrofty geho w obdarowanij 100 220 80 b, protaž. 81 aprohrzycch. 82 awímrty. 83 od lvvczyl. 8 odd. 85 červ. znam. odstavce. 86 kon. ř. 57 neynhed. 88 K (yaKo) a ! protaž. 8 kakz koly. " new fſem. " aodnyeho. 22 akduchownijm. 33 odd. 34 protaž. * červ. podtrž. 3 menší červ. znaménko. 3 akupodobenitwij. 8 ob darowan. 9 akupomoczy. 100 wob darowanij. 196. neyhned. — 200. yakz koli. — 217. przed nieho. — 217. nijkterez. — 218. wlaît- niemu. — 221. ſprawedliwych. — 222. nalezne. — 228. czo byl. — 230. a 241. nietczo. —
390 f ſtrany" zemye, aby ſye80 zemye ſvchaa vkazala a ſwoy plod neſla k vzzytku lydem. ale y zwlaftij dobrotu bozij ten den trzetij znamenawaa, w nijzz 185 nafíeho hledage vzzytka wykupyl naí z hrzyechu a pro hrzyech 81 obeczny z obeczne ímrty, neb yakozz wíeczka zemye wody byla oplynvla, tak weſken narod lydſíky byl w hrzyefle a w ſmrty,82 gelyzz hoſpodyn w ſwey dobrotye odlyyczyls3 ímrt od lydu ſweho a hrzyech obeczneho przyrozenye porufſeneho. a tak wynykl koftel, lyd bozzij, z fmrty a geft ploden darew 190 bozije mylofty w fílechetnoſtech, a lyd84 gyny kromye koftela84 weſken geſt w hrzyeffe, wefſken w ſmrty, yako ta zemye, geftoy geîtye horzkymy wodamy moríkymy oplynvla.85 cztvrty den vczynyl boh ſlvncze a myeſſijecz y gyne hwyezdy, gefíto by zemy ofwyeczowaly. w tô86 geft znamenan ten bozzij ſkutek, ezz czakaa 195 dobrotywye, ne ynhed 87 zawrzze, acz kto nenije ynhed ofwyeczen mudroftij 215a prawvv, Il yako ſwyet flunczem88; mudroftij opatrne rozífaphnofty, yako ſwyet myeffijeczem; y gynymy filechetnoftmy, yako ſwyet hwyezdamy rozlycznymy ale czakaa, azz y przygme ſbozny dar mylofty geho, gijmz bude oſwyeczen. kakzkoly89 toho ne wſſem9 czynij, by dluho gych czakal, 200 abychom my neodleewyegijcz k nyemu przyſtupyly a od nyeho91 byly oſwyeczeny, aby nebyly twarzy naíſe pohanyeny. 85 paty den vezynyl boh z gedne wody ryby y ptaky ryb nechal v wodye, z nijez ge ſtworzyl, ale ptaczy wzdwyhly ſye v powyetrzije nad86 wodu. w tom geſt znamenan ſkutek bozije ſprawedlnoſty, ezz, kdyz zlij y dobrzij 205 magij poczetije ſwe gednoftaynee w lijbofty tyeleſne zadofty, gedny wzdwyhny ſye a wzdalee od tyeleſne zzadoíty rozkoffy k nebefſkym a k du- chownijm22 wyffijm wyeczem, a druzij 3 zoftanvy w zadoftech tyeleſnych oblijbijecz to, w nyemzz głu ſye poczely, wzhoru ſye k duchownijm wye- czem nepotahnvv, az ge y ſehltij94 propaſtny welryb. a vczygij w mukach 210 ſprawedlnoſt bozij , ale proto gije nepoznagij any oblijbije, a nemohvez gije nykudyz zbyty, wzdy muifegij trpyety od nije. a tot bude ta ſmrt wyecznaa, o nijz dije ſwaty pawel95: budete-ly zzywy podle tyela, 3 zemrzete; Řím. s, 13. pakly duchem tyelefne czyny vmrtwijte, zzywy budete. *96 sſefty den czlowyek ſtworzêss k obrazu a ku podobenſtwij 7 bozijemu 215 a fîtyedrze obdarowanas, do rage rozkoffy vwedě,86 wiſeczka zwijerzata przeden przywedena, aby vzrzel, zzey nade wífijm. a kdyz nykterezz zwijerze nebylo podobno gemu k geho wlaſtijemv vtyefſenij a ku pomoczy,9 vczynyl boh z geho tyela koſti zenu gemu; ne on pro ny, ale ona pron IMojz. 2,15—24) vczynyena.* w tom geſt vkazana chwala fítyedrofty geho w obdarowanij 100 220 80 b, protaž. 81 aprohrzycch. 82 awímrty. 83 od lvvczyl. 8 odd. 85 červ. znam. odstavce. 86 kon. ř. 57 neynhed. 88 K (yaKo) a ! protaž. 8 kakz koly. " new fſem. " aodnyeho. 22 akduchownijm. 33 odd. 34 protaž. * červ. podtrž. 3 menší červ. znaménko. 3 akupodobenitwij. 8 ob darowan. 9 akupomoczy. 100 wob darowanij. 196. neyhned. — 200. yakz koli. — 217. przed nieho. — 217. nijkterez. — 218. wlaît- niemu. — 221. ſprawedliwych. — 222. nalezne. — 228. czo byl. — 230. a 241. nietczo. —
Strana 391
391 ſprawedlnych. neb ponyawadz geft tak fftyedrze byl ſwoy obraz obdarowal101 zde na ſwyetije, czot tam w neby nevczynij, kdyz czlowyek nalezw myloft ſkrze pana 3 jezu kriſta dopraczyge ſye i pomoczij daru geho I toho bydla 2155 nebeſſkeho, 102 oſtawage pron lyboſtij tyeleſnych a ſwyetſikeho vtyeffenije, 225 geíto to przed ſebu?3 wydij, wijerze bozijm rzeczem, ez ſkrze to93 dogde 193 wyetíſije lijboſti a vtyechy nebefíke, acz gije y newydij !104 sedmeho dne neczte ſye, by czo takoweho boh vczynyl. ale dije pijímo: ſedmeho dne doplnyl dijelo ſwe a odpoczynul105 od toho, czoy byl vczynyl; a pozzehnal dny ſedmemu.* dywnay hlubokoſt pijſma! protot 1 Mojz. 2, 2n. 230 nyeczo, acz y malo, 105 dotykam geho, aby w te dywnoſti ſſijrzyla ſye chwala bozije w frdczych nafſych, y chczy105 otazku w te kratochwyly vczynyty kak geſt boh den ſedmy doplnyl ſwe dijelo, geftoy vezynyl w onyech dnech ffefti? wſak geſt den fedmy nycz neprzyczynyl, a tyem by mohl rzeeczy, zzey dyelo doplnyeno, czozz geft k gynemu naypoſledy przyczynyeno. 235 druhe dije pijímo: odpoczynul, toczyfí przeítal czynyty, neb ne takt1e geft odpoczynul, yako by vítal, ale kak geít107 przeſtal, zdaly gyz nycz neczynij, zdaly nevczynij nowe-]ho gefîtye nyeczo? k tomut 108 rzku: wiſeczka gſu gyzz pokolenije vczynyena w onyech dnech fſeſti; gyz geft buoh przeftal, by czo vczynyl noweho. takazz tyela, takezz duffe lydem y zwijerzatom 240 czynij, a tak o wiſem gynem; nycz nenije z tyech wyeczij gynakeho przy- rozenije. ale ezz wſak mijenyl boh geftye noweho nyeczo vczynyty, nedije pijímo: odpoczynul ode wíleho czynu, ale dije: od toho,105 czoy byl doſpyel, odpoczynul. neb byloy doſpyelo a doplnyeno dijelo geho, kdyby 109 czlowyek nebyl toho w ſobye zborzyl hrzyechẽ.11° ale pro to zborzenije dije prorok. 245 nowy wyecz boh vczynij na zemy.* a opyet dije wapokalypfy:111 ay, wset Jerem. 31, 22. czynijm nowe.* nowyt geſt czyn z ſmrty zawynylee naroda lydłíkeho zjev. 21, 5. wykupenije. nowet bude, kdyzz tyela nafſe obnowij w neſmrtedlnoſt a z mrtwych112 wzkrzyeflij. al13 toho by nebylo, by czlowyek nebyl poruffen hrzyechem. nerzku, by ſye ſyn bozij byl w czlowyeczitwij nenarodyl; neb 250 fnadt by ſye byl naro-ldyl, ne aby vmrzel, ne abylli trpyel, ne aby wy-216a kupyl, ale aby czlowyek wyecznu z toho gmyel vtyechu, wyda okem wnytrfnijm,115 duchownijm boha, geftolls duch geft, a okem105 tyelefnyus w czlowyeczſtwij boha, aby tak y wnytrſ y wnye tu vtyeſſenvv czlowyek nalezl paftwu. anyt wiak bezprzênyell7 drzzijm toho, ale mnij3 to, ez by 255 ſye byl ſyn bozij narodyl, acz by byl czlowyek y nepadl hrzijechem. nezz toy nowe boh vczynyl, zzey boh trpyel, boh vmrzel, aby czlowyeczije oprawyl porufſenije, a y toy118 nowee z îmrty byty wzkrzyefſenu czlowyeku a wítaty w tyele víílechtylem, neb y ſmrty by nebylo, kdyby199 nebylo hrzyechem czlowyeczijeho poruſſenije. k onomu pak, geſto iem rzekl, kak 101 ob darowal. 102 h, l, k, h protaženy. 103 do gde. 104 červ. znam. odstavce. 105 odd. 106 netakt. 107 za tím na konci ř. psané p červ. přetrž. 108 h, k protaž. 109 kdy by. 110 kon. ř. 111 červ. podtrž. 112 azmrtwych. 113 kon. ř. 114 b, l, b 237. a 261. prawim. — 251. miel ztoho. — 259. yak. — 271. donijzdt. — 279. ſkrze
391 ſprawedlnych. neb ponyawadz geft tak fftyedrze byl ſwoy obraz obdarowal101 zde na ſwyetije, czot tam w neby nevczynij, kdyz czlowyek nalezw myloft ſkrze pana 3 jezu kriſta dopraczyge ſye i pomoczij daru geho I toho bydla 2155 nebeſſkeho, 102 oſtawage pron lyboſtij tyeleſnych a ſwyetſikeho vtyeffenije, 225 geíto to przed ſebu?3 wydij, wijerze bozijm rzeczem, ez ſkrze to93 dogde 193 wyetíſije lijboſti a vtyechy nebefíke, acz gije y newydij !104 sedmeho dne neczte ſye, by czo takoweho boh vczynyl. ale dije pijímo: ſedmeho dne doplnyl dijelo ſwe a odpoczynul105 od toho, czoy byl vczynyl; a pozzehnal dny ſedmemu.* dywnay hlubokoſt pijſma! protot 1 Mojz. 2, 2n. 230 nyeczo, acz y malo, 105 dotykam geho, aby w te dywnoſti ſſijrzyla ſye chwala bozije w frdczych nafſych, y chczy105 otazku w te kratochwyly vczynyty kak geſt boh den ſedmy doplnyl ſwe dijelo, geftoy vezynyl w onyech dnech ffefti? wſak geſt den fedmy nycz neprzyczynyl, a tyem by mohl rzeeczy, zzey dyelo doplnyeno, czozz geft k gynemu naypoſledy przyczynyeno. 235 druhe dije pijímo: odpoczynul, toczyfí przeítal czynyty, neb ne takt1e geft odpoczynul, yako by vítal, ale kak geít107 przeſtal, zdaly gyz nycz neczynij, zdaly nevczynij nowe-]ho gefîtye nyeczo? k tomut 108 rzku: wiſeczka gſu gyzz pokolenije vczynyena w onyech dnech fſeſti; gyz geft buoh przeftal, by czo vczynyl noweho. takazz tyela, takezz duffe lydem y zwijerzatom 240 czynij, a tak o wiſem gynem; nycz nenije z tyech wyeczij gynakeho przy- rozenije. ale ezz wſak mijenyl boh geftye noweho nyeczo vczynyty, nedije pijímo: odpoczynul ode wíleho czynu, ale dije: od toho,105 czoy byl doſpyel, odpoczynul. neb byloy doſpyelo a doplnyeno dijelo geho, kdyby 109 czlowyek nebyl toho w ſobye zborzyl hrzyechẽ.11° ale pro to zborzenije dije prorok. 245 nowy wyecz boh vczynij na zemy.* a opyet dije wapokalypfy:111 ay, wset Jerem. 31, 22. czynijm nowe.* nowyt geſt czyn z ſmrty zawynylee naroda lydłíkeho zjev. 21, 5. wykupenije. nowet bude, kdyzz tyela nafſe obnowij w neſmrtedlnoſt a z mrtwych112 wzkrzyeflij. al13 toho by nebylo, by czlowyek nebyl poruffen hrzyechem. nerzku, by ſye ſyn bozij byl w czlowyeczitwij nenarodyl; neb 250 fnadt by ſye byl naro-ldyl, ne aby vmrzel, ne abylli trpyel, ne aby wy-216a kupyl, ale aby czlowyek wyecznu z toho gmyel vtyechu, wyda okem wnytrfnijm,115 duchownijm boha, geftolls duch geft, a okem105 tyelefnyus w czlowyeczſtwij boha, aby tak y wnytrſ y wnye tu vtyeſſenvv czlowyek nalezl paftwu. anyt wiak bezprzênyell7 drzzijm toho, ale mnij3 to, ez by 255 ſye byl ſyn bozij narodyl, acz by byl czlowyek y nepadl hrzijechem. nezz toy nowe boh vczynyl, zzey boh trpyel, boh vmrzel, aby czlowyeczije oprawyl porufſenije, a y toy118 nowee z îmrty byty wzkrzyefſenu czlowyeku a wítaty w tyele víílechtylem, neb y ſmrty by nebylo, kdyby199 nebylo hrzyechem czlowyeczijeho poruſſenije. k onomu pak, geſto iem rzekl, kak 101 ob darowal. 102 h, l, k, h protaženy. 103 do gde. 104 červ. znam. odstavce. 105 odd. 106 netakt. 107 za tím na konci ř. psané p červ. přetrž. 108 h, k protaž. 109 kdy by. 110 kon. ř. 111 červ. podtrž. 112 azmrtwych. 113 kon. ř. 114 b, l, b 237. a 261. prawim. — 251. miel ztoho. — 259. yak. — 271. donijzdt. — 279. ſkrze
Strana 392
392 v. L. F. 36 (1909) 459. P. L. XXXII, col. 661. H. Žal. 132, 1. geſt ſedmeho dne boh doplnyl wie, kdyz geft nycz toho dne neprzyczynyl, 260 rzku, ezz geft ten fedmy den, den odpoczynutije, przyczynyl k onyem dnom anebo ſkutkom ffeſti; a tyem gſu doplnyeny wſſeczky wyeczi. k tomu czijly wſe tahne, abyl19 ku bozijemu odpoczynutij wl13 boze w upoko- genije12° przyſílo, neb toy doplnyenije ſtworzenije wſeho, toczyff czlowyeczije. neb czlowyek nazwan geft wſe ftworzenije, ezz ma w ſobye podobnoft 265 ſtworzenije wſſeho, ma zemy, wodu, powyetrzije, ohen; ma zzywoft, geſto rofte; zzywoft, geſto czyge; ma zzywoft rozvmnoſti, yako andyelike po- dobnoſti. a tak105 kdyz w upokogenije 120 czlowyek przijdek bohu, wi13 nijem yako wſe przijde k doplnyenij ſwemu a k tomu121 czijly, od nyehoz geft poczatkem poſílo. a tak dije ſwaty auguſtyn:122 nepokoyno geſt ſrdcze 270 naffe, donydzz w tobye, bozze, neodpoczyne.128 pomyíl, pomyíl, rozymny czlowyecze, kakt ſey to doplnyenye wy- bornye fîtalo w twe hlawye, w panv jezu kriſtu, a przydrz ſye geho, aby [Jan 14, 3,ny ty byl tu, kdez on geft.* neb w nyemt geft czlowyeczítwije k tomu przyfílo doplnyenij, k tomu odpoczynutij, k tomu dokonanij naywyffijemu, 275 216b ez geft azz gedna oſoba boh, ſyn bozij, kriftus, czlowyek, czlo- wyek gſa y boh, boh y czlowyek124 nerozdyelnye, o, wyfofty125 bohatftwye, mud- ím. 11, 33. rofty a vmyenije bozzijeho!* w panv kriſtu wſe ſtworzenije przytazeno k bohu, yakoz ſkrzen wſe ſtworzeno . czoz nema ſamo, to ma ſkrzen . ſkrzen wſeczko oſlaweno a wſe przijde k tomu czijly, od nyehoz wyfîlo. awſak 280 gen rozvmnaa twarz vczaſtna bude te vtyechy, kdyz ſwu zzadoſt a ſwu fnazznoft obratij k tomu. ce, byeda rozvmv odwraczenemu od te prawdy, byeda netbawemu take vtyechy welnvty wífij myloftij k bohu, w pokogy geho gedno i nijm byty — dyw, ze myſl newzplane gen126 myſlecz o tom! o, kak127 geft dobro a kak kratochwylno bydlyti, bratrzij, w gednotye!* 285 o, czijm128 wijecze dobro, wijecze rozkofſnye kratochwylno, kdyz bude f bohem byti w te gednotye, kdyz boh, ſtworzytel wieho, ſwe ſtworzenije w12° gednotu przygme a daa pochotnoſti pokoge ſweho pozzywaty! tot geft to ſlawne odpoczynutije dne ſedmeho, gemuz geſt pozzehna- nije dal hoſpodyn, gehoz130 geft poſwyetyl. a w den oſmy promyenij geylsl naypofledy 290 w obecznem wſech z mrtwych wzkrzyefſenij, kdyz bude obeczno wiſech 132 den obrzezu, ktoz budvv z lydu bozijeho; kdyz budeis tijem kamenem, geſto geft kriftus, teprw praawye obrzezany ode wiſeho, gefstoy marnee, protaž. 115 následující vtyechu červ. přetrž. 116 za tím slovem na konci ř. černá nepřetržená výplň 6. 117 bezprzě na konci ř. 118 A ytoy. 119 K, h, b protaž. 120 wupokogenije. 121 aktomu. 122 červ. podtrž. 128 menší červ. znaménko. 124 k, b, h, b, h, l protaženy. 125 Owyfofty. 126 z pův. genz podtečkováním a nadteč- kováním z. 127 Okak. 128 Oczijm. 120 kon. ř. 130 d. l, h, d, h protaženy. 131 tak rkp. 132 za slovem všech v rkp. omylem psáno ještě jednou: zmrtwych niey. — 279. ſkrze niey ſkrze nieho. — 285. o] yak geſt dobra yak kratochwijlna. 270 n.: Z Konfessí kn. I., kap. 1: .... Tu excitas, ut laudare te delectet, quia fecisti nos ad te, et inquietum est cor nostrum, donec requiescat in te ....
392 v. L. F. 36 (1909) 459. P. L. XXXII, col. 661. H. Žal. 132, 1. geſt ſedmeho dne boh doplnyl wie, kdyz geft nycz toho dne neprzyczynyl, 260 rzku, ezz geft ten fedmy den, den odpoczynutije, przyczynyl k onyem dnom anebo ſkutkom ffeſti; a tyem gſu doplnyeny wſſeczky wyeczi. k tomu czijly wſe tahne, abyl19 ku bozijemu odpoczynutij wl13 boze w upoko- genije12° przyſílo, neb toy doplnyenije ſtworzenije wſeho, toczyff czlowyeczije. neb czlowyek nazwan geft wſe ftworzenije, ezz ma w ſobye podobnoft 265 ſtworzenije wſſeho, ma zemy, wodu, powyetrzije, ohen; ma zzywoft, geſto rofte; zzywoft, geſto czyge; ma zzywoft rozvmnoſti, yako andyelike po- dobnoſti. a tak105 kdyz w upokogenije 120 czlowyek przijdek bohu, wi13 nijem yako wſe przijde k doplnyenij ſwemu a k tomu121 czijly, od nyehoz geft poczatkem poſílo. a tak dije ſwaty auguſtyn:122 nepokoyno geſt ſrdcze 270 naffe, donydzz w tobye, bozze, neodpoczyne.128 pomyíl, pomyíl, rozymny czlowyecze, kakt ſey to doplnyenye wy- bornye fîtalo w twe hlawye, w panv jezu kriſtu, a przydrz ſye geho, aby [Jan 14, 3,ny ty byl tu, kdez on geft.* neb w nyemt geft czlowyeczítwije k tomu przyfílo doplnyenij, k tomu odpoczynutij, k tomu dokonanij naywyffijemu, 275 216b ez geft azz gedna oſoba boh, ſyn bozij, kriftus, czlowyek, czlo- wyek gſa y boh, boh y czlowyek124 nerozdyelnye, o, wyfofty125 bohatftwye, mud- ím. 11, 33. rofty a vmyenije bozzijeho!* w panv kriſtu wſe ſtworzenije przytazeno k bohu, yakoz ſkrzen wſe ſtworzeno . czoz nema ſamo, to ma ſkrzen . ſkrzen wſeczko oſlaweno a wſe przijde k tomu czijly, od nyehoz wyfîlo. awſak 280 gen rozvmnaa twarz vczaſtna bude te vtyechy, kdyz ſwu zzadoſt a ſwu fnazznoft obratij k tomu. ce, byeda rozvmv odwraczenemu od te prawdy, byeda netbawemu take vtyechy welnvty wífij myloftij k bohu, w pokogy geho gedno i nijm byty — dyw, ze myſl newzplane gen126 myſlecz o tom! o, kak127 geft dobro a kak kratochwylno bydlyti, bratrzij, w gednotye!* 285 o, czijm128 wijecze dobro, wijecze rozkofſnye kratochwylno, kdyz bude f bohem byti w te gednotye, kdyz boh, ſtworzytel wieho, ſwe ſtworzenije w12° gednotu przygme a daa pochotnoſti pokoge ſweho pozzywaty! tot geft to ſlawne odpoczynutije dne ſedmeho, gemuz geſt pozzehna- nije dal hoſpodyn, gehoz130 geft poſwyetyl. a w den oſmy promyenij geylsl naypofledy 290 w obecznem wſech z mrtwych wzkrzyefſenij, kdyz bude obeczno wiſech 132 den obrzezu, ktoz budvv z lydu bozijeho; kdyz budeis tijem kamenem, geſto geft kriftus, teprw praawye obrzezany ode wiſeho, gefstoy marnee, protaž. 115 následující vtyechu červ. přetrž. 116 za tím slovem na konci ř. černá nepřetržená výplň 6. 117 bezprzě na konci ř. 118 A ytoy. 119 K, h, b protaž. 120 wupokogenije. 121 aktomu. 122 červ. podtrž. 128 menší červ. znaménko. 124 k, b, h, b, h, l protaženy. 125 Owyfofty. 126 z pův. genz podtečkováním a nadteč- kováním z. 127 Okak. 128 Oczijm. 120 kon. ř. 130 d. l, h, d, h protaženy. 131 tak rkp. 132 za slovem všech v rkp. omylem psáno ještě jednou: zmrtwych niey. — 279. ſkrze niey ſkrze nieho. — 285. o] yak geſt dobra yak kratochwijlna. 270 n.: Z Konfessí kn. I., kap. 1: .... Tu excitas, ut laudare te delectet, quia fecisti nos ad te, et inquietum est cor nostrum, donec requiescat in te ....
Strana 393
393 nepotrzebnee, przyelyfnee. a ten134 den ſlawny bez weczera wyeky wyekô133 295 bude traati. ktozt te ſoboty, toho dne ſedmeho, gemuz pozzehnal hoſpodyn, neoſtrzijehaa, ez ſye nykdy w upokogene135 myfly k bohu nepowzdwyhne, neobmyflij, czo potom bude, k czemu tahne: przeſtupat tu imluwu, geſtoy boh vczynyl i czlowyekem, aby pomnyel den odpoczynutije ſwat vczynyty. mame, mame w upokogene135 myfly na dywnoft bozijch ſkutkow ſye roz- 300 myfílety, kak przedywnym zpoſobem geho wíſe ſtworzenije k tomu tyehne, aby poznal czlowyek boha I ſweho; kak ſluzij czlowyeku 136 ſtworzenije 217" wiſeczko, aby, tijem gſa czlowyek napomenut, take weſken ſluzyl bohu, wíij myloftij vlna k nyemu wzdawal gemu dluzznv chwalu. a kakzkoly137 wieczko ftworzenije, weſken porzaad a zpoſob w ftworzenij we wîfem, 305 y 133 krafa a flufſnoſt kterazzkoli139 vkazuge chwalu bozij: wſak kak geſt nad to ſam w ſobye chwalny, nelzey wplnye138 toho ſtworzenij wylyczyty, by y tijffyczkrat wijecze ſwyetow bylo. awſak nebeſa wyprawugij chwalu bozij a fyrmament zwyeftuge ſkutky rukv geho,* ale w nyem w famom žal. 18, 2. teprw geft plnoft chwaly geho . yako vzrze nyekto dijelo mijfterne nyete- 310 reho rzemeſlnijka, wzchwalij w tom vmyenije geho a bude14o gey roz- vmyety, zzey nad to, a to dijelo nemoha chwaly rzeczij toho, geſtoy ge vczynyl, wyprawyty, wſak tijem, zzey tak porzadnye wywedeno, chwalij gey: takt wſſe ſtworzenije chwalij boha. tuto ſye poczyna od ſwatych rzecz, pocznucz nayprwe na hromnycze etc1 kdyz2 gſu ſye dokonaly dnije oczyſtyenije matky bozije, wzzely ſu dijetye, aby w chramu za3 nye vczynyly obyet podle3 vîtawenije. acz geft 5 nebylo potrzebije matcze bozzij oczyfítyenije po porodu ſweho dyetatka, neb geſt wzdy y po4 porodu oſtala czijíta: wſak podle zakona vczynyla oczyfftyenije, fíla do chramu a tu chwalu a dijeku wzdawagycz bohu z takeho plodu, y tijem' ſwoy plod obyetowala bohu otczy. a w te‘ drahe obyeti matka bozije wſeczky geſt w ſwem ſynu obyetowala, ktoz ſye budu 10 geho yako vdowee hlawy przydrzzety, wen prawije wyerzyecz, w nyem vlozzijecz ſwu nadyegy w ſwate myloſty, tu ſlawnvv chodbu okolo' koſtela ſwijecze rozeyzzenee w rukvv neſvcz, w nychzz plamen znamenawa bozîtwije toho ſlawneho dyetatka, woſk czyſte tyelo geho a knot duſſy, a to dwe wzkrzyeffenij kdyz bude obeczno wílech. 133 kon. ř. 134 odd. 135 wupokogene. 136 k, k, l, 1 protaž. 137 Akakz koly. 138 rkp.: w plnye. 13° kterazz koli. 14 odd. 1 červ. na tři řádky, etc. zkratkou. 2 K na tři řádky. 3 kon. ř. 4 ypo ps. na konci ř. 5 odd. Awte. 7 rkp.: okoko. 8 odd. 3 červ. podtrž. 10 kon. ř. — 294 n. bezweczera weliky wiekem bude trwati. — 300. swe ftworzenie. — 306. vplnie. — 309n. dijelo miſtrne niektereho. — 2. na [hromnicze atakto prawij (červ.). — 3. dnowe. — 8. ztakoweho. — 10.
393 nepotrzebnee, przyelyfnee. a ten134 den ſlawny bez weczera wyeky wyekô133 295 bude traati. ktozt te ſoboty, toho dne ſedmeho, gemuz pozzehnal hoſpodyn, neoſtrzijehaa, ez ſye nykdy w upokogene135 myfly k bohu nepowzdwyhne, neobmyflij, czo potom bude, k czemu tahne: przeſtupat tu imluwu, geſtoy boh vczynyl i czlowyekem, aby pomnyel den odpoczynutije ſwat vczynyty. mame, mame w upokogene135 myfly na dywnoft bozijch ſkutkow ſye roz- 300 myfílety, kak przedywnym zpoſobem geho wíſe ſtworzenije k tomu tyehne, aby poznal czlowyek boha I ſweho; kak ſluzij czlowyeku 136 ſtworzenije 217" wiſeczko, aby, tijem gſa czlowyek napomenut, take weſken ſluzyl bohu, wíij myloftij vlna k nyemu wzdawal gemu dluzznv chwalu. a kakzkoly137 wieczko ftworzenije, weſken porzaad a zpoſob w ftworzenij we wîfem, 305 y 133 krafa a flufſnoſt kterazzkoli139 vkazuge chwalu bozij: wſak kak geſt nad to ſam w ſobye chwalny, nelzey wplnye138 toho ſtworzenij wylyczyty, by y tijffyczkrat wijecze ſwyetow bylo. awſak nebeſa wyprawugij chwalu bozij a fyrmament zwyeftuge ſkutky rukv geho,* ale w nyem w famom žal. 18, 2. teprw geft plnoft chwaly geho . yako vzrze nyekto dijelo mijfterne nyete- 310 reho rzemeſlnijka, wzchwalij w tom vmyenije geho a bude14o gey roz- vmyety, zzey nad to, a to dijelo nemoha chwaly rzeczij toho, geſtoy ge vczynyl, wyprawyty, wſak tijem, zzey tak porzadnye wywedeno, chwalij gey: takt wſſe ſtworzenije chwalij boha. tuto ſye poczyna od ſwatych rzecz, pocznucz nayprwe na hromnycze etc1 kdyz2 gſu ſye dokonaly dnije oczyſtyenije matky bozije, wzzely ſu dijetye, aby w chramu za3 nye vczynyly obyet podle3 vîtawenije. acz geft 5 nebylo potrzebije matcze bozzij oczyfítyenije po porodu ſweho dyetatka, neb geſt wzdy y po4 porodu oſtala czijíta: wſak podle zakona vczynyla oczyfftyenije, fíla do chramu a tu chwalu a dijeku wzdawagycz bohu z takeho plodu, y tijem' ſwoy plod obyetowala bohu otczy. a w te‘ drahe obyeti matka bozije wſeczky geſt w ſwem ſynu obyetowala, ktoz ſye budu 10 geho yako vdowee hlawy przydrzzety, wen prawije wyerzyecz, w nyem vlozzijecz ſwu nadyegy w ſwate myloſty, tu ſlawnvv chodbu okolo' koſtela ſwijecze rozeyzzenee w rukvv neſvcz, w nychzz plamen znamenawa bozîtwije toho ſlawneho dyetatka, woſk czyſte tyelo geho a knot duſſy, a to dwe wzkrzyeffenij kdyz bude obeczno wílech. 133 kon. ř. 134 odd. 135 wupokogene. 136 k, k, l, 1 protaž. 137 Akakz koly. 138 rkp.: w plnye. 13° kterazz koli. 14 odd. 1 červ. na tři řádky, etc. zkratkou. 2 K na tři řádky. 3 kon. ř. 4 ypo ps. na konci ř. 5 odd. Awte. 7 rkp.: okoko. 8 odd. 3 červ. podtrž. 10 kon. ř. — 294 n. bezweczera weliky wiekem bude trwati. — 300. swe ftworzenie. — 306. vplnie. — 309n. dijelo miſtrne niektereho. — 2. na [hromnicze atakto prawij (červ.). — 3. dnowe. — 8. ztakoweho. — 10.
Strana 394
394 217 Luk. 1, 28 a 42. poſlednye tehozz geſt przyrozenije, geſto y my. a ll tak w nyem gſme yako dnef bohu otczy nayprw w chramu obyetowany, wzdaymez chwalu 15 te ſwate matcze, ſkrze nyzz' nam fſtalay ſye ta myloſt; neb, yakoz dije fwaty bernart,9 wíſe nafíe dobre przyfíloy nam íkrzzelo rucze te ſlawne dyewky. a rzczyem w chuty frdcze ſweho: pozzehnanaa ty mezylo zenamy y pozzehnany plod brzycha tweho. zdrawa myloſti plna, hoſpodyn ſ tebu.*li P. L. LXXVI, col. 326. kdyzz geft tak w obyczey koſtelnij weſſlo, ez dneſ oczyfſtyenije matky 20 bozije pamatugem, kakzkolil2 nebyloy gij trzeba oczyftyenije, a ezz dneſ koftel ofwyeczygêi3 mnoho ſwyeczemy royzzenymy, o dwem bych rad podrzzal rzeczy: o gednom,14 kak bychoml5 ſwe duffe oczyftyly, a o druhem, kak bychom ſwyetla vczaîtny bylilo nebeſíkeho. o prwem bude rzecz gedna a o druhem druhu rzecz vczyny, aby przyelyfí dluha nebyla gedna.17 25 troge wyeczy potrzebije geft, ktoz by chtyel dogijty hrzyechom oczyfftyenije: prwe, aby ſam rozwazzkal hrzyechow tyezzkoftis; druhe, aby ge oprawyl; a trzetije, aby modlytwa hrzyechu vczyſtyla, prwe ſem rzekl, zzey potrzebne k oczyfftyenij hrzyechom tyezzkoft hrzyecha roz- wazzkaty a rozſudyty. a to mozzem navczenije [z]1° ſwateho rzehorze' wzijety 30 rzeczy. neb on dije: myſl kazzdeho ma w ſnazzne pijlnoſti obmyſlyty, czo ma od bohal4 dobreho, a czoy zleho vczynyl protyw bozzijemul4 tak welykemu dobrodyenij, a geft-ly2° ne tak21 byl zzyw, yakz by gmyel byty . a toti4 na wſak den czynije ſbozznij. neb myſſlenije ſprawedlnych geſt ſvvd. neb ſamy to w ſobye rozſuzygij, kak wyeczny ſudcze bude przyſnye 35 mítijty kazde zloſty a neprawofty,14 geſto zde czakal, a ſnad dluho, po- lepſſenije, a tak ſprawedlny2 nechtye z neſprawedlnoſty ſuzen byty, ſam ſye przed ſebu poſtawij k ſudu. bude nan gemu ſwyedomije geho zzalowaty a1° rozvm geho ſudyty bude, bazn bozije gey ſwyezze, zzaloft gey muczyty 218s bude. tot geft ten ſvvd, gijmzz kdybychom23 ſye famy fudyly, gyftye 40 1 Kor. 11, 31. nebyly bychom ſuzeny.* zde bychom wzzely bozzij myloſtij vczyfftyenije. anyz kto mny, by negmyel tyech wyn, pro nyezz by ſye myel tak ſudyty; 11 červ. znam. odstavce. 12 kakz koli. 13 uprostřed ř. 14 odd. 15 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 16 za tím na konci ř. ps. nb, ale přetrž. červ. i s vý- plní C. 17 červ. znam. odstavce. 18 h, k protaž. 19 z doplněno podle smyslu. 20 Ageftly. 21 netak. 22 ſpra na konci ř. ps. zkratkou pa (Ip). 23 kdy bychom, k wnieho. — 22. ſwieczmij. — 27. prwnie. — 34. nawffaky den. — 34. ſprawedliwych. — 37. ſprawedliwy. — 44. potuchly. — 45. wzdy gt 1. — 46. a 91. niektere. — 48. 31 n.: Z knihy XXV. Moralium, kap. 7 (in beati Job c. XXXIV v. 23): Debet enim uniuscujusque mens et causas suas apud Dominum, et causas Domini contra se sollicita inquisitione discutere; debet caute pensare, vel quae ab eo bona perceperit, vel quae mala bonis illius perverse vivendo responderit. Quod electi quidem quotidie facere omnino non cessant. Unde bene Salomon ait: Cogitationes justorum judicia (Prov. XII, 5). [793] Accedunt enim ad secretarium judicis intra sinum cordis: considerant, quam districte quandoque feriat, qui diu patienter exspectat; [metuunt in his, quae se egisse meminerunt, et puniunt flendo, quod perpetrasse se intelligunt; timent subtilia Dei judicia, etiam de his, quae in semetipsis intelligere fortasse non
394 217 Luk. 1, 28 a 42. poſlednye tehozz geſt przyrozenije, geſto y my. a ll tak w nyem gſme yako dnef bohu otczy nayprw w chramu obyetowany, wzdaymez chwalu 15 te ſwate matcze, ſkrze nyzz' nam fſtalay ſye ta myloſt; neb, yakoz dije fwaty bernart,9 wíſe nafíe dobre przyfíloy nam íkrzzelo rucze te ſlawne dyewky. a rzczyem w chuty frdcze ſweho: pozzehnanaa ty mezylo zenamy y pozzehnany plod brzycha tweho. zdrawa myloſti plna, hoſpodyn ſ tebu.*li P. L. LXXVI, col. 326. kdyzz geft tak w obyczey koſtelnij weſſlo, ez dneſ oczyfſtyenije matky 20 bozije pamatugem, kakzkolil2 nebyloy gij trzeba oczyftyenije, a ezz dneſ koftel ofwyeczygêi3 mnoho ſwyeczemy royzzenymy, o dwem bych rad podrzzal rzeczy: o gednom,14 kak bychoml5 ſwe duffe oczyftyly, a o druhem, kak bychom ſwyetla vczaîtny bylilo nebeſíkeho. o prwem bude rzecz gedna a o druhem druhu rzecz vczyny, aby przyelyfí dluha nebyla gedna.17 25 troge wyeczy potrzebije geft, ktoz by chtyel dogijty hrzyechom oczyfftyenije: prwe, aby ſam rozwazzkal hrzyechow tyezzkoftis; druhe, aby ge oprawyl; a trzetije, aby modlytwa hrzyechu vczyſtyla, prwe ſem rzekl, zzey potrzebne k oczyfftyenij hrzyechom tyezzkoft hrzyecha roz- wazzkaty a rozſudyty. a to mozzem navczenije [z]1° ſwateho rzehorze' wzijety 30 rzeczy. neb on dije: myſl kazzdeho ma w ſnazzne pijlnoſti obmyſlyty, czo ma od bohal4 dobreho, a czoy zleho vczynyl protyw bozzijemul4 tak welykemu dobrodyenij, a geft-ly2° ne tak21 byl zzyw, yakz by gmyel byty . a toti4 na wſak den czynije ſbozznij. neb myſſlenije ſprawedlnych geſt ſvvd. neb ſamy to w ſobye rozſuzygij, kak wyeczny ſudcze bude przyſnye 35 mítijty kazde zloſty a neprawofty,14 geſto zde czakal, a ſnad dluho, po- lepſſenije, a tak ſprawedlny2 nechtye z neſprawedlnoſty ſuzen byty, ſam ſye przed ſebu poſtawij k ſudu. bude nan gemu ſwyedomije geho zzalowaty a1° rozvm geho ſudyty bude, bazn bozije gey ſwyezze, zzaloft gey muczyty 218s bude. tot geft ten ſvvd, gijmzz kdybychom23 ſye famy fudyly, gyftye 40 1 Kor. 11, 31. nebyly bychom ſuzeny.* zde bychom wzzely bozzij myloſtij vczyfftyenije. anyz kto mny, by negmyel tyech wyn, pro nyezz by ſye myel tak ſudyty; 11 červ. znam. odstavce. 12 kakz koli. 13 uprostřed ř. 14 odd. 15 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 16 za tím na konci ř. ps. nb, ale přetrž. červ. i s vý- plní C. 17 červ. znam. odstavce. 18 h, k protaž. 19 z doplněno podle smyslu. 20 Ageftly. 21 netak. 22 ſpra na konci ř. ps. zkratkou pa (Ip). 23 kdy bychom, k wnieho. — 22. ſwieczmij. — 27. prwnie. — 34. nawffaky den. — 34. ſprawedliwych. — 37. ſprawedliwy. — 44. potuchly. — 45. wzdy gt 1. — 46. a 91. niektere. — 48. 31 n.: Z knihy XXV. Moralium, kap. 7 (in beati Job c. XXXIV v. 23): Debet enim uniuscujusque mens et causas suas apud Dominum, et causas Domini contra se sollicita inquisitione discutere; debet caute pensare, vel quae ab eo bona perceperit, vel quae mala bonis illius perverse vivendo responderit. Quod electi quidem quotidie facere omnino non cessant. Unde bene Salomon ait: Cogitationes justorum judicia (Prov. XII, 5). [793] Accedunt enim ad secretarium judicis intra sinum cordis: considerant, quam districte quandoque feriat, qui diu patienter exspectat; [metuunt in his, quae se egisse meminerunt, et puniunt flendo, quod perpetrasse se intelligunt; timent subtilia Dei judicia, etiam de his, quae in semetipsis intelligere fortasse non
Strana 395
395 neb myſl czlowyeczije wzdyg w promyenye, tyelo duffy obtyezyge a zemfſke bydlo tyfſkne ſmyſl duchownij* a potuchl czynij, kdyzz myſl drzzij ſye Moudr. 9, 15. 45 neb chytaa rozlycznych wyeczij. protoz wzdyg ſye trzeba rozfuzowaty wyeducz, komuz geft boh ſkytl a dawal nyetere przyczyny k24 dobremu a on gych netbal, ezz nenije bez wyny. komuz geft wijecze dano, wijecze bude od nyeho potrzebowano.* a tak25 wſſe a rozlyczne ſwe wijeczi roz- Luk. 12, 48. ſudme; rozwazkayme, protyw komu25 gſme hrzeſſyly, kde, kdy, kak gſme 50 ſye hnvly i prawe vprzijemoſty, kak gíme hubeny hrzijechem vczynyeny, mnoho-ly25 gíme w poczet hrzyeffyly a kak hrzyechy welykymy, czo-ly gíme ztratyly hrzyechem , y gyne takowe wyeczy ſluffije roz-|wazzkaty, gymyzz ſye hrzyech27 obtyezzyge; nebt geſt potrzebije toho, ktozz chcze doplna zde oczyftyen byty, ale aby to w pamyety bylo drzzymyegije, rzkut, ezz trogy 55 wyecz zwlaſtye ſluffije obmyſlety,28 ktoz chcze dobrze ſwe hrzije[chy 29 rozwazzkaty: gedno, kak geft neſprawne pro fferzedne hrzyechy potratyty dobreho boha; druhe, kakay fíkoda ztratyty boha; trzetije, kakay hanba y fíkoda mohwíſe mezy24 ſyny bozijmy byti w pocztye a v wyeczne3 czti y byti w hubenſtwye pro ſſerzedſtwije mrzkeho hrzijechu a pro neprawoft,31 60 geſto ſye blaznowye protywij wyeczne prawdye. o, kaka neprawoît tak tyezzky hrzyech, dobrotu bozzij pro21 zloft hrzijecha potratyty a21 myloft geho! a zdaly nenije zrzeyma welyka bozije dobrota? ay, czoy nam dal ſweho dobrodyenije zde, a fftogijme-ly w dobrem vczyſtijecz ſye hrzyechu, flijbyl nam wyeczny zywot a tu plne dobre w24 ſwe hoynofty nad zdeyffije 65 dobre. wyda ſwaty bernart32 tak mnoha bozzije dobrodijenije a neſta- tecznoſt lydíku, I wſſelyky hrzyech33 wazzyl tyezzko rzka: stud my twarz obkry3l, y ktery ſem wzzal5 vzzytek toho, w nijemzz ſye gyz ſtydijm, ezz fem radoft marnvv a teezzmyerz y zzadnvv, geíto k ímrti tahne yako k czijli, neſtydyel ſye draazze wazzyty nad czeſt wyecznvv a nad myloft33 70 wyeczneho otcze? takt geft y24 anzelmus32 wazzyl hrzijech tijezko rzka: 218b P. L. CLXXXIII, col. 1314. protaž. 24 kon. ř. 25 odd. 3 mnoho ly. 27 k, h, ch protaž. 3 t. j. obmýš- leti; starý korektor, chtě čísti obmysliti (srov. ř. 31), nadepsal nad e tence y (obmyf- lety), ale e nepřetrhl ani nepodtečkoval. 29 chy nedops. uprostřed ř. 3 avwyecz- ne. 31 aproneprawoft. 32 červ. podtrž. 33 h protaž. 34 ob kry. 35 za tím na konci ř. v černě přetržené. 36 anadmyloft. 37 a neb. 38 rkp.: hanbn. 3 tak potrzebovati. — 57. a 60. (třikrát) yaka. — 58. wpocztu. — 72. pokrytítwij. — 76. possunt....; nec deest in hoc judicio mente concepto omne ministerium, quod punire reos suos plenius debeat.] Nam conscientia accusat, ratio judicat, timor ligat, dolor excruciat. Quod judicium eo certius punit, quo interius saevit, quia videlicet ab exterioribus non accedit. 66 n.: Z řeči in Cantica XVI.:... operiat confusio faciem meam, vultum meum pudor suffundat occupetque caligo. [Deficiat in dolore vita mea et anni mei in gemitibus. Proh pudor!] quem fructum habui, in quibus nunc erubesco? [Si in carne seminavi, de carne non metam nisi corruptionem (Galat. VI, 8) ; si in mundo, et ipse transit et concupiscentia ejus (I Joan. II, 17)]. Quid? caduca, vana et prope nulla, et quorum finis mors est, [infelix et insanus] praeferre non erubui aeterni Patris
395 neb myſl czlowyeczije wzdyg w promyenye, tyelo duffy obtyezyge a zemfſke bydlo tyfſkne ſmyſl duchownij* a potuchl czynij, kdyzz myſl drzzij ſye Moudr. 9, 15. 45 neb chytaa rozlycznych wyeczij. protoz wzdyg ſye trzeba rozfuzowaty wyeducz, komuz geft boh ſkytl a dawal nyetere przyczyny k24 dobremu a on gych netbal, ezz nenije bez wyny. komuz geft wijecze dano, wijecze bude od nyeho potrzebowano.* a tak25 wſſe a rozlyczne ſwe wijeczi roz- Luk. 12, 48. ſudme; rozwazkayme, protyw komu25 gſme hrzeſſyly, kde, kdy, kak gſme 50 ſye hnvly i prawe vprzijemoſty, kak gíme hubeny hrzijechem vczynyeny, mnoho-ly25 gíme w poczet hrzyeffyly a kak hrzyechy welykymy, czo-ly gíme ztratyly hrzyechem , y gyne takowe wyeczy ſluffije roz-|wazzkaty, gymyzz ſye hrzyech27 obtyezzyge; nebt geſt potrzebije toho, ktozz chcze doplna zde oczyftyen byty, ale aby to w pamyety bylo drzzymyegije, rzkut, ezz trogy 55 wyecz zwlaſtye ſluffije obmyſlety,28 ktoz chcze dobrze ſwe hrzije[chy 29 rozwazzkaty: gedno, kak geft neſprawne pro fferzedne hrzyechy potratyty dobreho boha; druhe, kakay fíkoda ztratyty boha; trzetije, kakay hanba y fíkoda mohwíſe mezy24 ſyny bozijmy byti w pocztye a v wyeczne3 czti y byti w hubenſtwye pro ſſerzedſtwije mrzkeho hrzijechu a pro neprawoft,31 60 geſto ſye blaznowye protywij wyeczne prawdye. o, kaka neprawoît tak tyezzky hrzyech, dobrotu bozzij pro21 zloft hrzijecha potratyty a21 myloft geho! a zdaly nenije zrzeyma welyka bozije dobrota? ay, czoy nam dal ſweho dobrodyenije zde, a fftogijme-ly w dobrem vczyſtijecz ſye hrzyechu, flijbyl nam wyeczny zywot a tu plne dobre w24 ſwe hoynofty nad zdeyffije 65 dobre. wyda ſwaty bernart32 tak mnoha bozzije dobrodijenije a neſta- tecznoſt lydíku, I wſſelyky hrzyech33 wazzyl tyezzko rzka: stud my twarz obkry3l, y ktery ſem wzzal5 vzzytek toho, w nijemzz ſye gyz ſtydijm, ezz fem radoft marnvv a teezzmyerz y zzadnvv, geíto k ímrti tahne yako k czijli, neſtydyel ſye draazze wazzyty nad czeſt wyecznvv a nad myloft33 70 wyeczneho otcze? takt geft y24 anzelmus32 wazzyl hrzijech tijezko rzka: 218b P. L. CLXXXIII, col. 1314. protaž. 24 kon. ř. 25 odd. 3 mnoho ly. 27 k, h, ch protaž. 3 t. j. obmýš- leti; starý korektor, chtě čísti obmysliti (srov. ř. 31), nadepsal nad e tence y (obmyf- lety), ale e nepřetrhl ani nepodtečkoval. 29 chy nedops. uprostřed ř. 3 avwyecz- ne. 31 aproneprawoft. 32 červ. podtrž. 33 h protaž. 34 ob kry. 35 za tím na konci ř. v černě přetržené. 36 anadmyloft. 37 a neb. 38 rkp.: hanbn. 3 tak potrzebovati. — 57. a 60. (třikrát) yaka. — 58. wpocztu. — 72. pokrytítwij. — 76. possunt....; nec deest in hoc judicio mente concepto omne ministerium, quod punire reos suos plenius debeat.] Nam conscientia accusat, ratio judicat, timor ligat, dolor excruciat. Quod judicium eo certius punit, quo interius saevit, quia videlicet ab exterioribus non accedit. 66 n.: Z řeči in Cantica XVI.:... operiat confusio faciem meam, vultum meum pudor suffundat occupetque caligo. [Deficiat in dolore vita mea et anni mei in gemitibus. Proh pudor!] quem fructum habui, in quibus nunc erubesco? [Si in carne seminavi, de carne non metam nisi corruptionem (Galat. VI, 8) ; si in mundo, et ipse transit et concupiscentia ejus (I Joan. II, 17)]. Quid? caduca, vana et prope nulla, et quorum finis mors est, [infelix et insanus] praeferre non erubui aeterni Patris
Strana 396
396 P. L. CLVIII, col., 722. 219" kdyz ſwoy zzywot znamenam pijlnye, we wíſech ſwych czynech naleznv aneb ' nedokonanije aneb37 pokrytitwo aneb3 poprznyenije ſwyetſku zzadoſti neb tyelefnvv. o, hrzyeffnijcze, y ktery hrzyech ímijetí maly rzeczy, kdyz kazzdy hrzijech yako hanbus czynij bohu odwratye czlowyeka od boha, yako by czlowyek nemohl plnoſti dobreho gmijeti w bohu? ktozt by tak 75 hrzyechow tyezzkoft a fferzednoft rozwazzkowal, ſnazznyegije by hleedal oczyftyen byty. druhe, ktoz chcze tyezzkoft hrzijecha rozwazzkaty, obmyíl, czot ſſkodij ſkrzze hrzijech4 przijde, kdyzz hrzijech czlowyeka odluczijíh boha, zbawij42 nebeſſke radoſti, w peklo wtahne! any geſt to mala ſſkoda, 80 ezz, acz by nyeczo dobre bylo, geſto vczynij nyekto gſa w ſmrtelnem hrzijefſe, nebude z toho w nebeſſke radoſti odplaty gmyety. protoz y ſlowe hrzijech ſmrtelny, ezz y to vmrtwij, gefto by wyeczne odplaty hodno bylo, kdyby43 to bylo od toho40 vczynyeno, geſto nenije w ſmrtelnem hrzijechu. a take, ktozz geft w ſmrtelnem hrzijechu, wíey gemu vmrlo, gelykozz k44 nebeſſke 85 odplatye, czoz ſye dobreho dyege po wiſij obczy koſtela ſwateho; a kdy- by45 nebyl w ſmrtelnem hrzijechu, byl by toho vczaſten wíſeho. z toho gde y to, ezz, donydzz geft kto w gedynem ſmrtelnem hrzijechu, by wiſech gynych pykal, y zzadny nebude odpufftyen gemu . ſwaty auguftyn32 dije tak k tomu: glu nyeterzij, ezz pyczij, ze glu hrzefſyly, awſak magij geftye hrzyechy nyetere, wil nychz ſye kochagij . ale ktozzt ſye kage, wſſecht muſfij zzelety hrzijechow46 ; w kteremzzt kto geft, acz y44 w gedynem ſmrtel- nem hrzyechu, boht geſt neprzyetel geho, a boht neodpuſtij neprzyetely, gelyzzt owſſem przijetelem bude, y tu ſmrtelny hrzyech czynij ſkodu, ezz, bych newijem czo gmyel dobrych ſkutkow, geſto by wyeczne odplaty byli hodny, kdyzz wpadnv w44 hrzyech ſmrtelny, wſe my to vmrze, gelykoz k wyeczne radoſty w nebeſſke odplatye, kakzzkoli47 vmije to bozzíka mudroft zpoſobyty, ezz, yakozz y zzadne zlee newygde bez pokuty,40 takez y zzadne dobre bez44 odplaty. ale kdyz pokanijm wítanv z hrzyechu ſmrtelneho, ty mogy wſſychny dobrzij czynowe, geſto ſem czynyl drzewe negſa w hrzyechu 100 fmrtelnem, opyet my budu k wyeczne odplatye obzzyweny. negen take mame tu fíkodu, czozz od hrzyechu imrtelneho nam gije przychazije, rozwazzkaty, ale y to, czo obecznij, acz ne4 imrtelnij hrzyefy przywo- dije nam zleho. a nayprw,4s ezz y za nefmrtelny" hrzyech trpyety geft nyeczo podle toho4o, yakzz kto menye neb wijecze zîferzedyl fey gymy. 105 90 95 rkp. (škody). 40 odd. 41 od luczij. 42 b, h, b protaž. 43 kdy by. 4 kon. ř. “ a kdyby. 46 l, h, ch protaž. 47 kakzz koli. 48 odd.; A protaž. 49 yzaneſmrtelny. rozwazowal. — 81 nn. Imrtedlny (jen 99: Imrtelneho). — 88. donizd. — 90. nie- kterzij. — 94. azt owffem. — 96. wiemu to vmrze . totiz kwieczne radoſti. — 97. yakz koli. — 105. zfferedil fie geft. — 106n. pakli tiech zde fie pofíkwrn. — 121. amori et honori. [Confundor, confundor audire: Si ego pater, ubi est honor meus ? (Malach. I, 6)]. 71 n.: Z Anselmovy Meditatio II. (De terrore judicii ad excitandum in se timorem). Text otištěn již nahoře na str. 189 k ř. 48 nn.
396 P. L. CLVIII, col., 722. 219" kdyz ſwoy zzywot znamenam pijlnye, we wíſech ſwych czynech naleznv aneb ' nedokonanije aneb37 pokrytitwo aneb3 poprznyenije ſwyetſku zzadoſti neb tyelefnvv. o, hrzyeffnijcze, y ktery hrzyech ímijetí maly rzeczy, kdyz kazzdy hrzijech yako hanbus czynij bohu odwratye czlowyeka od boha, yako by czlowyek nemohl plnoſti dobreho gmijeti w bohu? ktozt by tak 75 hrzyechow tyezzkoft a fferzednoft rozwazzkowal, ſnazznyegije by hleedal oczyftyen byty. druhe, ktoz chcze tyezzkoft hrzijecha rozwazzkaty, obmyíl, czot ſſkodij ſkrzze hrzijech4 przijde, kdyzz hrzijech czlowyeka odluczijíh boha, zbawij42 nebeſſke radoſti, w peklo wtahne! any geſt to mala ſſkoda, 80 ezz, acz by nyeczo dobre bylo, geſto vczynij nyekto gſa w ſmrtelnem hrzijefſe, nebude z toho w nebeſſke radoſti odplaty gmyety. protoz y ſlowe hrzijech ſmrtelny, ezz y to vmrtwij, gefto by wyeczne odplaty hodno bylo, kdyby43 to bylo od toho40 vczynyeno, geſto nenije w ſmrtelnem hrzijechu. a take, ktozz geft w ſmrtelnem hrzijechu, wíey gemu vmrlo, gelykozz k44 nebeſſke 85 odplatye, czoz ſye dobreho dyege po wiſij obczy koſtela ſwateho; a kdy- by45 nebyl w ſmrtelnem hrzijechu, byl by toho vczaſten wíſeho. z toho gde y to, ezz, donydzz geft kto w gedynem ſmrtelnem hrzijechu, by wiſech gynych pykal, y zzadny nebude odpufftyen gemu . ſwaty auguftyn32 dije tak k tomu: glu nyeterzij, ezz pyczij, ze glu hrzefſyly, awſak magij geftye hrzyechy nyetere, wil nychz ſye kochagij . ale ktozzt ſye kage, wſſecht muſfij zzelety hrzijechow46 ; w kteremzzt kto geft, acz y44 w gedynem ſmrtel- nem hrzyechu, boht geſt neprzyetel geho, a boht neodpuſtij neprzyetely, gelyzzt owſſem przijetelem bude, y tu ſmrtelny hrzyech czynij ſkodu, ezz, bych newijem czo gmyel dobrych ſkutkow, geſto by wyeczne odplaty byli hodny, kdyzz wpadnv w44 hrzyech ſmrtelny, wſe my to vmrze, gelykoz k wyeczne radoſty w nebeſſke odplatye, kakzzkoli47 vmije to bozzíka mudroft zpoſobyty, ezz, yakozz y zzadne zlee newygde bez pokuty,40 takez y zzadne dobre bez44 odplaty. ale kdyz pokanijm wítanv z hrzyechu ſmrtelneho, ty mogy wſſychny dobrzij czynowe, geſto ſem czynyl drzewe negſa w hrzyechu 100 fmrtelnem, opyet my budu k wyeczne odplatye obzzyweny. negen take mame tu fíkodu, czozz od hrzyechu imrtelneho nam gije przychazije, rozwazzkaty, ale y to, czo obecznij, acz ne4 imrtelnij hrzyefy przywo- dije nam zleho. a nayprw,4s ezz y za nefmrtelny" hrzyech trpyety geft nyeczo podle toho4o, yakzz kto menye neb wijecze zîferzedyl fey gymy. 105 90 95 rkp. (škody). 40 odd. 41 od luczij. 42 b, h, b protaž. 43 kdy by. 4 kon. ř. “ a kdyby. 46 l, h, ch protaž. 47 kakzz koli. 48 odd.; A protaž. 49 yzaneſmrtelny. rozwazowal. — 81 nn. Imrtedlny (jen 99: Imrtelneho). — 88. donizd. — 90. nie- kterzij. — 94. azt owffem. — 96. wiemu to vmrze . totiz kwieczne radoſti. — 97. yakz koli. — 105. zfferedil fie geft. — 106n. pakli tiech zde fie pofíkwrn. — 121. amori et honori. [Confundor, confundor audire: Si ego pater, ubi est honor meus ? (Malach. I, 6)]. 71 n.: Z Anselmovy Meditatio II. (De terrore judicii ad excitandum in se timorem). Text otištěn již nahoře na str. 189 k ř. 48 nn.
Strana 397
397 a 44 gefít-ly, ezz by zde odbyl te pokuty, odbude lehczegije; pakly zde tyech ſye pofkwrn neoczyítij, muffij tyezífijm vtrpenijm, czyítczem onoho ſwyeta oczyftyen byti; a pakly50 bude w kom nalezen f obecznymy hrzyechy hrzyech imrtelny, ezz by gmyel wyecznye pro ten hrzyech w pekle byti, 110 gfut, geftot prawije, ezz pro44 ty obeczne hrzyechy muffegij trpyety tyezze5l w pekle, nezz by byli trpyely w czyftczy . a52 takowe podobenſtwije kladu toho: ktoz kvpi weze, czijm gy daale weze, wijecze za ny wezme. takezz ktozz ma hrzyech, chcze-ly zde odbyty53 geho, za menffij pokutu odbude; pakly gey na onen ſwyet do czyîtcze poneſe, wijecze zan muky wezme; a pakly50 do 115 wyeczneho pekla ſ nijm pogde, owiſem zan wezme mnoho zleho. a ſwaty54 rzehorz55 dije: ktozz magij pro ſwe welyke zlee czyny trpyety, tyt y za naymenffije56 zlee muſfegij trpyeti. II poſlednyt5l ort muffegij zaplatyty,* ktozzt w peklo newegdu58. tyemt budu menífije wijeczy odpufftyeny, ktozz ſu ſye ſnazznye pokaly wyetíſijeho. a take k tomu geſt ſſkoden hrzijech 120 y neſmrtelny, ezz duſſe, wygde-ly z tyela neglucz czijíta fferzedſtwa, geftoy ſkrzen poprznyena, geſto by ynhed vzrzela boha a wzala odplatu ſwemu zaſluzenij, to pobude w tuze a52 w teſknoſty trpyecz czyîtecz. pakly ſye zde kto oczyſtij ſwych hrzyechow, geſtye gemu oftane ta ffkoda, zzey w tu chwyly, kdyg hrzefyl, nehromazdyl odplaty wyeczne chwaly . fíkodny 125 gſu y tijem5 y malij5l hrzyefſy, ezz z gych obyczege wpadugy59 lydee v we- lyke54 hrzyechy . ktoz chcze byty przijetel tohoto ſwyeta gda po nyekake kratochwyly, acz by to nebylo w ſobye ſamo hrzijech ſmrtelny, awſakco z takych lehkoſtij brzo zagde czlowyek w hrzijech ſmrtelny a pak bude bozij neprzijetel. trzetije ſkrzze to5i ſlufſije wazzkaty welykoſt hrzyecha, ez naſ geſt vczynyl tak hubeny. we czty boh byl ſtworzyle1 czlowyeka, ale pro hrzijech przyrownany°2 gſme howadom nemudrym a podobny gſme gym vczynyeny.* [Žal. 48, 13.] w te czty byl ſtworzen czlowyek, aby panowal nad rybamy morſkymy, nad ptaky, geſto leeczy w powyetrzij, y nade wſſijm,63 czoz ſye hybe na 135 zemy.* welyku ſtranv59 panſtwa toho ztratyl czlowyek prohrzyeſſenijm; mychy, blchy protywije nam ſye, ptaczſtwo y zwyerz czynij nam ſkodu. pakly59 chczem duchownye o tom pomyflyty, yakoz rykhardus55 mluwij o tom, kak geſt czlowyek mohl panowaty nad ſwym myſſlenijm, geſto y wyſocze54 leeczy“ yako ptaczy; nad tijem, geſto myſl naſſy gyzz trzzije61 140 czos bud lybye neb nelybye myloſtij neb nenawyítij, ftudem, bazny, na- dyegij, radoſtij, zzaloſtij, geſto wſe to yako ryby morſſke plawagij po ítezkach54 morſkych ſladkych wod nebo horzkych; y nad54 vdyši tyela ſweho yako nad rozlycznv zwyerzij, geſtoy na zemy! neb to wſe I] bylo byt5 220" 130 219b [Mat. 18, 30 a 34.] [Žal. 8, 8.] 50 Apakly. 51 z pův. tyezzcze vyškrabáním cz, přes rasuru je červená čárka spojující. 52 kon. ř. 53 od byty. 54 odd. 55 červ. podtrž. 5e yzanaymeníije. 57 P, l protaž. 58 wpeklo newegdu; ne přips. na okraji sloupce před wegdu černějším inkoustem. 59 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 60 A wſak. 61 W, b, h. b, l, l ſkrze niey. — 121. yhned. — 126. nieyake. — 131. wieczy buoh. — 144. neztratil.
397 a 44 gefít-ly, ezz by zde odbyl te pokuty, odbude lehczegije; pakly zde tyech ſye pofkwrn neoczyítij, muffij tyezífijm vtrpenijm, czyítczem onoho ſwyeta oczyftyen byti; a pakly50 bude w kom nalezen f obecznymy hrzyechy hrzyech imrtelny, ezz by gmyel wyecznye pro ten hrzyech w pekle byti, 110 gfut, geftot prawije, ezz pro44 ty obeczne hrzyechy muffegij trpyety tyezze5l w pekle, nezz by byli trpyely w czyftczy . a52 takowe podobenſtwije kladu toho: ktoz kvpi weze, czijm gy daale weze, wijecze za ny wezme. takezz ktozz ma hrzyech, chcze-ly zde odbyty53 geho, za menffij pokutu odbude; pakly gey na onen ſwyet do czyîtcze poneſe, wijecze zan muky wezme; a pakly50 do 115 wyeczneho pekla ſ nijm pogde, owiſem zan wezme mnoho zleho. a ſwaty54 rzehorz55 dije: ktozz magij pro ſwe welyke zlee czyny trpyety, tyt y za naymenffije56 zlee muſfegij trpyeti. II poſlednyt5l ort muffegij zaplatyty,* ktozzt w peklo newegdu58. tyemt budu menífije wijeczy odpufftyeny, ktozz ſu ſye ſnazznye pokaly wyetíſijeho. a take k tomu geſt ſſkoden hrzijech 120 y neſmrtelny, ezz duſſe, wygde-ly z tyela neglucz czijíta fferzedſtwa, geftoy ſkrzen poprznyena, geſto by ynhed vzrzela boha a wzala odplatu ſwemu zaſluzenij, to pobude w tuze a52 w teſknoſty trpyecz czyîtecz. pakly ſye zde kto oczyſtij ſwych hrzyechow, geſtye gemu oftane ta ffkoda, zzey w tu chwyly, kdyg hrzefyl, nehromazdyl odplaty wyeczne chwaly . fíkodny 125 gſu y tijem5 y malij5l hrzyefſy, ezz z gych obyczege wpadugy59 lydee v we- lyke54 hrzyechy . ktoz chcze byty przijetel tohoto ſwyeta gda po nyekake kratochwyly, acz by to nebylo w ſobye ſamo hrzijech ſmrtelny, awſakco z takych lehkoſtij brzo zagde czlowyek w hrzijech ſmrtelny a pak bude bozij neprzijetel. trzetije ſkrzze to5i ſlufſije wazzkaty welykoſt hrzyecha, ez naſ geſt vczynyl tak hubeny. we czty boh byl ſtworzyle1 czlowyeka, ale pro hrzijech przyrownany°2 gſme howadom nemudrym a podobny gſme gym vczynyeny.* [Žal. 48, 13.] w te czty byl ſtworzen czlowyek, aby panowal nad rybamy morſkymy, nad ptaky, geſto leeczy w powyetrzij, y nade wſſijm,63 czoz ſye hybe na 135 zemy.* welyku ſtranv59 panſtwa toho ztratyl czlowyek prohrzyeſſenijm; mychy, blchy protywije nam ſye, ptaczſtwo y zwyerz czynij nam ſkodu. pakly59 chczem duchownye o tom pomyflyty, yakoz rykhardus55 mluwij o tom, kak geſt czlowyek mohl panowaty nad ſwym myſſlenijm, geſto y wyſocze54 leeczy“ yako ptaczy; nad tijem, geſto myſl naſſy gyzz trzzije61 140 czos bud lybye neb nelybye myloſtij neb nenawyítij, ftudem, bazny, na- dyegij, radoſtij, zzaloſtij, geſto wſe to yako ryby morſſke plawagij po ítezkach54 morſkych ſladkych wod nebo horzkych; y nad54 vdyši tyela ſweho yako nad rozlycznv zwyerzij, geſtoy na zemy! neb to wſe I] bylo byt5 220" 130 219b [Mat. 18, 30 a 34.] [Žal. 8, 8.] 50 Apakly. 51 z pův. tyezzcze vyškrabáním cz, přes rasuru je červená čárka spojující. 52 kon. ř. 53 od byty. 54 odd. 55 červ. podtrž. 5e yzanaymeníije. 57 P, l protaž. 58 wpeklo newegdu; ne přips. na okraji sloupce před wegdu černějším inkoustem. 59 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 60 A wſak. 61 W, b, h. b, l, l ſkrze niey. — 121. yhned. — 126. nieyake. — 131. wieczy buoh. — 144. neztratil.
Strana 398
398 220" P. L. LXXVI, col. 233. H. poddano woli ozlowyeczij, by byl hrzijechem toho neztraczal czlowyek. y geden czych tyelefny nebyl by mohl rozvmy zamraczyty, any wole za- 145 weſty, any by w myſly trzzala ktera zzadoſt neporzadna, any by kudy myſlenije bludylo bez pamyety, ale wíſeczka myíly hnvtije y vdy tyelefnij, wſe by bylo podle wole,51 podle rozvmvš4; wſeczko by wole rozvmnye, yakz by chtyela, zporzyedyla, wztahla, odwrhla, wſſijm tak brzo hnvla, yakz by raaczyla. o, kak6o geſt to byla wyſoka mocz, kak mocznaa wyſoſt! 150 o, doftogenftwije welykeho! tot geft panowaty nad zwyerzij zemíku, nebefſkee ptaky y ryby morſſke w ſwe moczy gmyety: w rozlycznych wye- czech, w zkuſſenij ſeho y onoho51 lybeho neb nelybeho, w ſpatrzowanij wyſokych wyeczij aby nycz myílij nemohlo hnyty, nycz gije neprzemohlo, ale aby yakzz chtyecz a8s dokudzz chtyecz to drzzala, czoż by chtyela, 155 w tom ſye kochala, dokud chtyecz cze-ſho rzaadnye vzzijwala69, a yakz chtyecz brzo, beze wſſije tuhy po tom oſtala, czehozz by chtyela w kteru chwijly; a kdyz by chtyela, opuftyecz tak tyto nyzífije wyeczy wzhoru ſye wzdwyhla k nebeſſkym wyeczê.58 w kakem gſme pak hubenſtwu, to wydijme: kak ne tak7 geft mnohee, yakz bychom chtyely, ano ſye nam'l 160 wſe protywij, wſe neſnadne, czoz geſt dobre, a to pro hrzijech naſſeho otcze . czo pak przijde na ny teprw hubenſtwa pro naîſe hrzyechy, acz ſye gych w bozzij myloſty neoczyftijme! protozz prwet geft potrzebne k oczyftyenij hrzyechom gych tyezzkoft a welykoft rozwazzkaty.72 druhe geît potrzebne k oczyfîtyenij hrzyechom dofty vczynyenijm 165 za hrzyech odlozzyty zawynv. a zdaly3 dluznyk" zbude dluhu, acz by ſye gyz nedluzyl wijecze, nevczynij-ly dofty za dluh? y geft troge wyecz, aby bylo za hrzijech doſti vczynyty: gednoy zzaloft w ſrdczy za hrzyech, druhe vîty wyznanije na zpowyedy hrzijechu, trzetije ten vczynek, geſto knijezz ſkazze na pokanij . kdyzz bude ſrdecz-l na prawa zzaloſt za hrzijech75, 170 tehdy geſt vmyſl zpowyedaty ſye a pokanije przygijety od knyeze, geſto geſt na6s to vſtawen. a to73 ynhed w bozzij mylofty obzzywij hrzyefíneho a zbawij wyeczneho pekla. a mohla7a by tak welyka zzaloft byty za hrzijech, aneb7s tak welyke w bozzij myloſti zapalenije, ezz by y88 te muky neb pokuty mnoho ſefſlo, geſto by gmyel trpyeti hrzyefſny, zpowyed geft take welyka 175 wyecz . protozz dije o nij ſwaty rzehorz: necht ſye dywije gynij ſwatych mohutnym cztnoftě,“ ya ſye nycz menije nedywym hrzyefſneho wyznanij pokornemu, neb czynij to ſtud, ezz tijezze bywa vprzijemye na fſe" wyznaty protaženy. 62 z napsaného przyrozeny vyškrabáno zeny a na to napsáno wnany. 63 ynadewffijm. 64 tak rkp. 65 b, b protaž. 66 Okak. 67 rkp.: tak. 68 kon. ř. 6° h, 1 protaženy. 7 netak. 71 rkp.: wam. 72 červ. znam. odstavce. 73 odd. 74 rkp.: dlnznyk. 751, h protaženy. 7 a neb (odd.). 7 nafſe. 78 červ. podtrženo. — 146. trzyla. — 150. o yak geft toho byla. — 159. w]yakem. — 162. na nas. — 176 n.: Z knihy XXII. Moralium, kap. 15:.... Mirentur in eo (Job), qui volunt, castitatis continentiam, mirentur integritatem justitiae, mirentur viscera pietatis; ego in eo non minus admiror confessionem humillimam peccatorum, quam tot sublimia
398 220" P. L. LXXVI, col. 233. H. poddano woli ozlowyeczij, by byl hrzijechem toho neztraczal czlowyek. y geden czych tyelefny nebyl by mohl rozvmy zamraczyty, any wole za- 145 weſty, any by w myſly trzzala ktera zzadoſt neporzadna, any by kudy myſlenije bludylo bez pamyety, ale wíſeczka myíly hnvtije y vdy tyelefnij, wſe by bylo podle wole,51 podle rozvmvš4; wſeczko by wole rozvmnye, yakz by chtyela, zporzyedyla, wztahla, odwrhla, wſſijm tak brzo hnvla, yakz by raaczyla. o, kak6o geſt to byla wyſoka mocz, kak mocznaa wyſoſt! 150 o, doftogenftwije welykeho! tot geft panowaty nad zwyerzij zemíku, nebefſkee ptaky y ryby morſſke w ſwe moczy gmyety: w rozlycznych wye- czech, w zkuſſenij ſeho y onoho51 lybeho neb nelybeho, w ſpatrzowanij wyſokych wyeczij aby nycz myílij nemohlo hnyty, nycz gije neprzemohlo, ale aby yakzz chtyecz a8s dokudzz chtyecz to drzzala, czoż by chtyela, 155 w tom ſye kochala, dokud chtyecz cze-ſho rzaadnye vzzijwala69, a yakz chtyecz brzo, beze wſſije tuhy po tom oſtala, czehozz by chtyela w kteru chwijly; a kdyz by chtyela, opuftyecz tak tyto nyzífije wyeczy wzhoru ſye wzdwyhla k nebeſſkym wyeczê.58 w kakem gſme pak hubenſtwu, to wydijme: kak ne tak7 geft mnohee, yakz bychom chtyely, ano ſye nam'l 160 wſe protywij, wſe neſnadne, czoz geſt dobre, a to pro hrzijech naſſeho otcze . czo pak przijde na ny teprw hubenſtwa pro naîſe hrzyechy, acz ſye gych w bozzij myloſty neoczyftijme! protozz prwet geft potrzebne k oczyftyenij hrzyechom gych tyezzkoft a welykoft rozwazzkaty.72 druhe geît potrzebne k oczyfîtyenij hrzyechom dofty vczynyenijm 165 za hrzyech odlozzyty zawynv. a zdaly3 dluznyk" zbude dluhu, acz by ſye gyz nedluzyl wijecze, nevczynij-ly dofty za dluh? y geft troge wyecz, aby bylo za hrzijech doſti vczynyty: gednoy zzaloft w ſrdczy za hrzyech, druhe vîty wyznanije na zpowyedy hrzijechu, trzetije ten vczynek, geſto knijezz ſkazze na pokanij . kdyzz bude ſrdecz-l na prawa zzaloſt za hrzijech75, 170 tehdy geſt vmyſl zpowyedaty ſye a pokanije przygijety od knyeze, geſto geſt na6s to vſtawen. a to73 ynhed w bozzij mylofty obzzywij hrzyefíneho a zbawij wyeczneho pekla. a mohla7a by tak welyka zzaloft byty za hrzijech, aneb7s tak welyke w bozzij myloſti zapalenije, ezz by y88 te muky neb pokuty mnoho ſefſlo, geſto by gmyel trpyeti hrzyefſny, zpowyed geft take welyka 175 wyecz . protozz dije o nij ſwaty rzehorz: necht ſye dywije gynij ſwatych mohutnym cztnoftě,“ ya ſye nycz menije nedywym hrzyefſneho wyznanij pokornemu, neb czynij to ſtud, ezz tijezze bywa vprzijemye na fſe" wyznaty protaženy. 62 z napsaného przyrozeny vyškrabáno zeny a na to napsáno wnany. 63 ynadewffijm. 64 tak rkp. 65 b, b protaž. 66 Okak. 67 rkp.: tak. 68 kon. ř. 6° h, 1 protaženy. 7 netak. 71 rkp.: wam. 72 červ. znam. odstavce. 73 odd. 74 rkp.: dlnznyk. 751, h protaženy. 7 a neb (odd.). 7 nafſe. 78 červ. podtrženo. — 146. trzyla. — 150. o yak geft toho byla. — 159. w]yakem. — 162. na nas. — 176 n.: Z knihy XXII. Moralium, kap. 15:.... Mirentur in eo (Job), qui volunt, castitatis continentiam, mirentur integritatem justitiae, mirentur viscera pietatis; ego in eo non minus admiror confessionem humillimam peccatorum, quam tot sublimia
Strana 399
399 wijnv, nezly ſye gije nedopuſtyty obranijecz ſye. protoz ſtud na zpowyedij 180 welyka geît ftrana doſti vczynyenije za hrzyechy. ten pak vczynek, geíto knijez da ku pokanij, ſluffije k doſti vczynyenij za hrzijech . ſwyedczyt to pijímo, ezz boh odpuſty wijnv w ſkrufíenij hrzyefíneho, a kdyz ſye feznaa, ale pokuty neodpuſtij, gelyzz fye za hrzyech dofty fítane. ay, dawyd w ſkruſfenij ſeznal ſye v wijnye; prorok powyedyel gemu, zzey 185 boh odpuftyl wijnv geho, ale take gemu powyedyel, ezz ma pokutu trpyety pro88 tu zawijnv.* protoz job prawijeſſe: strachowal ſem ſye wſſech ſwych hrzijechow wijeda, ezz neodpuſtijff, ktozz pohyrzij.* y dije ſwaty rzehorz:78 ktoz pohyrzij, nebude gemu odpuftyeno; nenecha boh bez pomíty hrzijechu. aneb's ſam czlowyek pomítij pokanijes nad ſebu hrzyechu ſweho, anebs boh 190 pomítij. a wed ktozz ma prawu za hrzyechy zzaloft, y kak by nechal, by czozz moha ſwe zawyny neodkladal? y geſt troge wyecz, aby zawynyenij byl plny odklad": gednoy wrownaty odklad" zawynyenij, druhe protywnym zbyti protywneho, trzetije ſwym protywnijkom zawyny brzo odpuſtyty. rzekl ſem, ezz ſluffije zawynylemu, aby, kdyzz odklada, ten odklad zawynye 195 wrownal . ktoy wijecze hrzeffyl aneb 11 tijezze, ma byti odklad protywso tomu. takt geſt pſano: protyw mijerze"3 zawynyenije magij mijerusl rany gmyety.* a opijet dije pijſmo o ſwyetſíke duſſy: gelyzzt ſey w rozkofſy welebyla, ſ tolyk gij dayte muk.* a protozz wola kriſtus neb ſwaty jan: czynte hodny vzzytek pokanije!* a ta rzecz kazzdeho ſwyedomije dotyka, 200 aby tolyk zzyſku hledal w pokanij dobrych czynow, gelykzz geft ſobye vczynyl fíkody mnoho hrzeíſe; a i tolyks2 ſobye vyal toho, gehozz by mohl pozzywaty, gelykzz pomnij, ezz ſye geft dopufftyal toho, gehozz geft negmyel vczynyty, pak mnije nyeterzij, by doſty bylo na tom, gefíto knyezz ſkazze, ne wzdyts3 to wygde . mnij knyez nyekdy, by ty gmyel wyetífij 205 zaloft za hrzyechy, wyetífij ſtud na zpowyedy, wyetílij myloft a plapoly- wyeyffij k bohu, neb wijecze gmyel do81 ſebe nyeterych wlaftijch dobrych czynow, y daat tijem menífije pokanije. a84 nyekdy nevfa twe krzehko-íty, y nefmijet daty pokanijes5 welykeho, aby neſplnye wynnyegij nebyl. ale rzijekagijt knijezzije: czozz k tomu vczynijíf dobreho, to bud wſe za twe 210 hrzyechy. druhe ſem rzekl, ezz k doſty vczynyenij ſluffije protywnym zbyti protywneho; czoy w hrzijech tahlo, by protywne tomu z hrzijechu 12 Král. 12, 13 n.] Job 9, 28. P. L. LXXV. col. 889. H. 221. [Luk. 12, 47 n.] Zjev. 18, 7. Mat. 3, 8 a Luk. 3, 8. L. F. 36 (1909), 251 pozn. 7 od klad. 80 ptyw (zkratka na konci ř.). 31 na konci ř. ještě naps. z, ale přetrž. i s černou výplní b. 82 Aftolyk. s3 Newzdyt. 84 kon. ř. 85 d, k protaž. 86 tak rkp. 87 odd.; za tím na konci ř. černá nepřetržená výplň b. 88 1, b, h protaž. 8 odd. 187. ktoz prohrzefy . — 189. pokanij nad febu. — 203. pak mniegy by. — 206. gesta virtutum. Scio enim, quod per infirmitatis verecundiam plerumque gravioris est certaminis commissa peccata prodere, quam non admissa vitare, et unumquodque malum quamvis robustius vitetur, tamen humilius proditur.... 188 n.: Z knihy IX. Moralium, kap. 34:... Delinquenti ergo Dominus nequaquam parcit, quia delictum sine ultione non deserit. Aut enim ipse hoc homo in se poenitens punit, aut hoc Deus cum homine vindicans percutit....
399 wijnv, nezly ſye gije nedopuſtyty obranijecz ſye. protoz ſtud na zpowyedij 180 welyka geît ftrana doſti vczynyenije za hrzyechy. ten pak vczynek, geíto knijez da ku pokanij, ſluffije k doſti vczynyenij za hrzijech . ſwyedczyt to pijímo, ezz boh odpuſty wijnv w ſkrufíenij hrzyefíneho, a kdyz ſye feznaa, ale pokuty neodpuſtij, gelyzz fye za hrzyech dofty fítane. ay, dawyd w ſkruſfenij ſeznal ſye v wijnye; prorok powyedyel gemu, zzey 185 boh odpuftyl wijnv geho, ale take gemu powyedyel, ezz ma pokutu trpyety pro88 tu zawijnv.* protoz job prawijeſſe: strachowal ſem ſye wſſech ſwych hrzijechow wijeda, ezz neodpuſtijff, ktozz pohyrzij.* y dije ſwaty rzehorz:78 ktoz pohyrzij, nebude gemu odpuftyeno; nenecha boh bez pomíty hrzijechu. aneb's ſam czlowyek pomítij pokanijes nad ſebu hrzyechu ſweho, anebs boh 190 pomítij. a wed ktozz ma prawu za hrzyechy zzaloft, y kak by nechal, by czozz moha ſwe zawyny neodkladal? y geſt troge wyecz, aby zawynyenij byl plny odklad": gednoy wrownaty odklad" zawynyenij, druhe protywnym zbyti protywneho, trzetije ſwym protywnijkom zawyny brzo odpuſtyty. rzekl ſem, ezz ſluffije zawynylemu, aby, kdyzz odklada, ten odklad zawynye 195 wrownal . ktoy wijecze hrzeffyl aneb 11 tijezze, ma byti odklad protywso tomu. takt geſt pſano: protyw mijerze"3 zawynyenije magij mijerusl rany gmyety.* a opijet dije pijſmo o ſwyetſíke duſſy: gelyzzt ſey w rozkofſy welebyla, ſ tolyk gij dayte muk.* a protozz wola kriſtus neb ſwaty jan: czynte hodny vzzytek pokanije!* a ta rzecz kazzdeho ſwyedomije dotyka, 200 aby tolyk zzyſku hledal w pokanij dobrych czynow, gelykzz geft ſobye vczynyl fíkody mnoho hrzeíſe; a i tolyks2 ſobye vyal toho, gehozz by mohl pozzywaty, gelykzz pomnij, ezz ſye geft dopufftyal toho, gehozz geft negmyel vczynyty, pak mnije nyeterzij, by doſty bylo na tom, gefíto knyezz ſkazze, ne wzdyts3 to wygde . mnij knyez nyekdy, by ty gmyel wyetífij 205 zaloft za hrzyechy, wyetífij ſtud na zpowyedy, wyetílij myloft a plapoly- wyeyffij k bohu, neb wijecze gmyel do81 ſebe nyeterych wlaftijch dobrych czynow, y daat tijem menífije pokanije. a84 nyekdy nevfa twe krzehko-íty, y nefmijet daty pokanijes5 welykeho, aby neſplnye wynnyegij nebyl. ale rzijekagijt knijezzije: czozz k tomu vczynijíf dobreho, to bud wſe za twe 210 hrzyechy. druhe ſem rzekl, ezz k doſty vczynyenij ſluffije protywnym zbyti protywneho; czoy w hrzijech tahlo, by protywne tomu z hrzijechu 12 Král. 12, 13 n.] Job 9, 28. P. L. LXXV. col. 889. H. 221. [Luk. 12, 47 n.] Zjev. 18, 7. Mat. 3, 8 a Luk. 3, 8. L. F. 36 (1909), 251 pozn. 7 od klad. 80 ptyw (zkratka na konci ř.). 31 na konci ř. ještě naps. z, ale přetrž. i s černou výplní b. 82 Aftolyk. s3 Newzdyt. 84 kon. ř. 85 d, k protaž. 86 tak rkp. 87 odd.; za tím na konci ř. černá nepřetržená výplň b. 88 1, b, h protaž. 8 odd. 187. ktoz prohrzefy . — 189. pokanij nad febu. — 203. pak mniegy by. — 206. gesta virtutum. Scio enim, quod per infirmitatis verecundiam plerumque gravioris est certaminis commissa peccata prodere, quam non admissa vitare, et unumquodque malum quamvis robustius vitetur, tamen humilius proditur.... 188 n.: Z knihy IX. Moralium, kap. 34:... Delinquenti ergo Dominus nequaquam parcit, quia delictum sine ultione non deserit. Aut enim ipse hoc homo in se poenitens punit, aut hoc Deus cum homine vindicans percutit....
Strana 400
400 [4 Mojž. 25, 1—9.] Mat. 27, 4. wytahlo. tak ſye czte, kdyzz zzeny madyanſſke ſwu kraînvv przyprawu przytahly k ſebe mylowanij ſyny yzrahelíke, ezz y hrzefyly f nymy protyw84 bozij zapowyedy, a boh gym pak nepomahal w bogijch, az pak nalezzly bozzij myloft a84 swytyezzyly nad neprzately, y ty zzeny zbyli bozijm 215 kazanijm.* a wzemíle ty wíeczky zzen tyech okrafy w dar bohu obyeto- wali . takt praawye kagijczy toho, czozz k hrzijechu mylowaly, oſtanvv bohu to yako obyetugijcz, aby toho negmyely dele ſobye, geſtoy gym w hrzyechu lybo bylo; tot geſt y marijas6 magdalena vozzynyla, ezz wiſe byla chwalnye poddala bohu, w84 czemzz kdy hanebnye ſwu woli gmyela, 220 221b azz y wlaſy ſwymy, gymyz hrda bywala, nohy trzela ſyna bozzijehoss (Luk. 7,38. nelytugycz gych a nechranyecz.* a tak y my pokoru wezmucz protyw hrdofty,83 fftyedroft protyw lakomftwu89, podobne vtrpenije protywa4 roz- koffy tyela vczynme doſty i pomoczij bozzij za ſwe hrzyechy! trzetije potrzebne k odkladu ſwe wijnye protyw bohu89 ſwym wynnykom gych9o 225 zawynv odpuſtyety protyw ſobye."1 z toho naſí kriſtus napomijnal rzka: odpuftijte-ly wy lydem gych zawyny protyw ſobye,83 take wam odpuſtij Mat. 6, 14 zawyny waſſe nebefſky otecz.* prodlyl ſem, nebudu o tom mluwyty wijecze, a w paterzy 2 mluwyl ſem plnyegije o tom.93 trzetije byech rzekl wst prwnijem rozdijele, ez modlytwa naſ take 230 hrzyechow oczyftyge . modlytwu mame wiſelyku zzadoſt dobru bozzije myloîty rozvmyety, geſto gde z pokory protyw bohu89 . bez modlytwy te nyczt by nebylo ſkruſſenije, nycz muka za hrzyech, nycz wyznanije hrzyecha, a zdalyg jvdaafí nebyl ſye rozzaloftyl, zzey zle vczynyl? zdalyg newyznal ſwe wijny rzka94: shrzeffyl ſem proradyw krew newynnvv?* zdalyg95 netrpyel pokuty ſweho prohrzyefſenije, kdyzz ſey ſam obyeffyl? ale zzey negmyel pokorne modlytwy k bohu a zzadoſty w84 pokornem duchu bozzijeho ſmylowanije, zahynvl w ukrutne9c rozpaczy w ſwe wijnye. protozz chczem-ly dogijti plneho oczyîtyenije ſwych hrzyechow, zzeleyme ſwe wijny frdczem wyernye, a vîty97 wyznayme ſwu wijnv na zpowyedy 240 w uftawenij"s rzaadu koftelnijeho; y polepfſme7 odkladem podobnym ſamy nad febu mítijecz ſwe wijny a modlme?7 ſye zzadagijcz bozzije myloîty, abychom byly ſkrzze pana 7 naííeho jezu84 kriíta vczyftyeny, genzz kralyge f otczem bohem y I duchem" ſwatym, wyeczny boh, wyeky wyekom bez poczatka y bez koncze.100 235 245 90 rkp.: ſwu. 31 odd.; následující bohu červ. přetrž. 22 awpaterzy. 33 červ. znam, odstavce. 34 l, k protaž. 85 v rkp. na novém ř. následuje omylem ještě gest. 25 wukrutne. odd. 3s wuſtawenij. yíduchem. 100 ybezkoncze. niekterych zwlafſtnijch. — 213. klobie ſyny. — 229. pijlniegy. — 230. trzetie ſem rzekl. — 245. y bezkoncze ame.
400 [4 Mojž. 25, 1—9.] Mat. 27, 4. wytahlo. tak ſye czte, kdyzz zzeny madyanſſke ſwu kraînvv przyprawu przytahly k ſebe mylowanij ſyny yzrahelíke, ezz y hrzefyly f nymy protyw84 bozij zapowyedy, a boh gym pak nepomahal w bogijch, az pak nalezzly bozzij myloft a84 swytyezzyly nad neprzately, y ty zzeny zbyli bozijm 215 kazanijm.* a wzemíle ty wíeczky zzen tyech okrafy w dar bohu obyeto- wali . takt praawye kagijczy toho, czozz k hrzijechu mylowaly, oſtanvv bohu to yako obyetugijcz, aby toho negmyely dele ſobye, geſtoy gym w hrzyechu lybo bylo; tot geſt y marijas6 magdalena vozzynyla, ezz wiſe byla chwalnye poddala bohu, w84 czemzz kdy hanebnye ſwu woli gmyela, 220 221b azz y wlaſy ſwymy, gymyz hrda bywala, nohy trzela ſyna bozzijehoss (Luk. 7,38. nelytugycz gych a nechranyecz.* a tak y my pokoru wezmucz protyw hrdofty,83 fftyedroft protyw lakomftwu89, podobne vtrpenije protywa4 roz- koffy tyela vczynme doſty i pomoczij bozzij za ſwe hrzyechy! trzetije potrzebne k odkladu ſwe wijnye protyw bohu89 ſwym wynnykom gych9o 225 zawynv odpuſtyety protyw ſobye."1 z toho naſí kriſtus napomijnal rzka: odpuftijte-ly wy lydem gych zawyny protyw ſobye,83 take wam odpuſtij Mat. 6, 14 zawyny waſſe nebefſky otecz.* prodlyl ſem, nebudu o tom mluwyty wijecze, a w paterzy 2 mluwyl ſem plnyegije o tom.93 trzetije byech rzekl wst prwnijem rozdijele, ez modlytwa naſ take 230 hrzyechow oczyftyge . modlytwu mame wiſelyku zzadoſt dobru bozzije myloîty rozvmyety, geſto gde z pokory protyw bohu89 . bez modlytwy te nyczt by nebylo ſkruſſenije, nycz muka za hrzyech, nycz wyznanije hrzyecha, a zdalyg jvdaafí nebyl ſye rozzaloftyl, zzey zle vczynyl? zdalyg newyznal ſwe wijny rzka94: shrzeffyl ſem proradyw krew newynnvv?* zdalyg95 netrpyel pokuty ſweho prohrzyefſenije, kdyzz ſey ſam obyeffyl? ale zzey negmyel pokorne modlytwy k bohu a zzadoſty w84 pokornem duchu bozzijeho ſmylowanije, zahynvl w ukrutne9c rozpaczy w ſwe wijnye. protozz chczem-ly dogijti plneho oczyîtyenije ſwych hrzyechow, zzeleyme ſwe wijny frdczem wyernye, a vîty97 wyznayme ſwu wijnv na zpowyedy 240 w uftawenij"s rzaadu koftelnijeho; y polepfſme7 odkladem podobnym ſamy nad febu mítijecz ſwe wijny a modlme?7 ſye zzadagijcz bozzije myloîty, abychom byly ſkrzze pana 7 naííeho jezu84 kriíta vczyftyeny, genzz kralyge f otczem bohem y I duchem" ſwatym, wyeczny boh, wyeky wyekom bez poczatka y bez koncze.100 235 245 90 rkp.: ſwu. 31 odd.; následující bohu červ. přetrž. 22 awpaterzy. 33 červ. znam, odstavce. 34 l, k protaž. 85 v rkp. na novém ř. následuje omylem ještě gest. 25 wukrutne. odd. 3s wuſtawenij. yíduchem. 100 ybezkoncze. niekterych zwlafſtnijch. — 213. klobie ſyny. — 229. pijlniegy. — 230. trzetie ſem rzekl. — 245. y bezkoncze ame.
Strana 401
401 druha rzecz o hromnyczijech k duchownyeyffijm1 podte,2 chodme w ſwyetle bozzijem!* drzewny rzecz mluwyl ſem I 222a Izai. 2, 5. o oczyfftyenij" ez hod! dneffnij flowe oczyſtyenije matky bozije; take geft podobne o ofwyeczenij3 nemlczety, ezz dnef koftel mnoho ſwyeczemy 5 ofwyeczygem. a ona3 rzecz dotykalay obecznyeyffijch a tato bude roz- vmnyeyffijch dotykaty, geſto w duchowenſtwij proſpyewagij. neb yakoz dije ſwaty bernart,5 kdyz wezme oczyfftyenije wnytrſnije oko, vkazze ſye gemu ſwyetlo a czlowyek, chtye ſye drzzety geho, czaſto nemozz gſa ob- tijezzen hruboſti tyela, muſſij ſye i zaloſtij fam k ſobye nawratyty. a aby- 10 chom' toho ſwyetla take zazrzyely, mame to vczynyty, geſtoy nam prorok yzayafí vkazal tyemy ílowy, gymyzz ſem rzecz poczal rzka: podte, chodme w' ſwyetle bozzijem !* kdyz ta wſſeczka ſlowa ſpolu wezmem, yako by naſ Izai. 2, 5. prorok gymy napomijnal rzka: geft-ly, ezz gîte welykeho fferzedſtwije hrzyechow ſye oczyftyly, chowayte ſye tmy, yakozzt dije ] kriſtus: ktoz 15 we tmye gdes, potkne ſye.* ale podte, chodme w ſwyetle bozijem! neb (Jan 11, 10.] budem-ly ſye w ſwyetle obijeraty, y prach vzrzijecz na ſobye malych hrzije- chow otrzefſem i ſebe a nepotknem ſye i pomoczij bozzij na welyke. pakly chczem kazzde z tyech flow oblafîtye opatrzyty, trogy wyecz nam vkazzy potrzebnv k tomu, abychom mohly zazrzyety toho ſwyetla: prwe 20 odluczyty fye od ſwyeta, a toy1o w tom flowu znamenaty, geſto dije „podte“ druhe dobre czyny czynyty, a toylo w tom flowu znamenaty, geſto dije „chodme“; trzetije rozvmyety, zzey gyne take ſwyetlo, nezz toto ſwyetlo obeczne, a toy tu znamenati, kdyz dije prorok „w ſwyetle bozijem“.11 prwe ſem rzekl, ezz prorok rzka ,podte“ zowe nał od ſwyeta, abychom, 25 wyducz lybe wyeczi tohoto ſwyeta, ne tul2 vlnvly ſwu zzadoſty, ne tul2 czijl kochanij ſwemu vlozzyly, ale fíly daale od ſtworzenije k ftworzytely myíl obratijecze. neb acz geft czo vtyefeneho na tomto ſwyetve, wzdy geft to f nyekakym nedoſtatkem. protozz lI rozlycznye hoſpodyni3 od 222b ſwyeta zowe a odwolawalo; a' ſbozznyg to, ktoz ſlyſſij hlas toho odwola- 30 wanije, a aczl vzzijwa ſwyeta, tak geft, yako geho nevzzywage,* bez- przemnvv myloſty newelnvw k nyemu, acž y muſfij nyetere ſwyetſíke wyeczi poſobyty. a pakly" mozz prazzdnyegij byti ſwyetſſkeho hluku, tu przyczynv mage, aby ſye mohl ſwobodnyegije i tijem rozkofínym ſwyetlem bozij" bez przyekazy obyeraty, tyem ſbozznyegij neb mnohe hubeny 35 czynij neprazdn ſwyetííka.* a czo pomoz, acz ſey kto vczyítyl, kdyzz by [Příl. 14, 34.] 1 červ. na dva řádky. 2 P na dva ř. 3 odd. 4 h protaž. 5 červ. podtrž. 6 odděleno i tečkou. 7 kon. ř. 3 K, k, d protaž.; Kristus červ. podtrž. zaz zrzyety (zaz na konci ř.) 10 odd. 11 červ. znam. odstavce. 12 netu. 13 h, d protaž. [1 Kor. 7, 31.] P. L. CLXXXIII, col. 977.] 4. ſwieczmi. — 19. a 24. prwnije. — 28. nieyakym. — 29. azbozny to gt ktoz] 7 n.: Smyslem se hodí toto místo Bernardovo (z řeči XXXVIII. in Cantica, odst. 5): ... Nam si te plenius nosses [anima], scires utique corpore quod corrum- pitur, aggravatam nullatenus posse attollere oculos et figere in illum fulgorem, in quem prospicere angeli concupiscunt.... 26
401 druha rzecz o hromnyczijech k duchownyeyffijm1 podte,2 chodme w ſwyetle bozzijem!* drzewny rzecz mluwyl ſem I 222a Izai. 2, 5. o oczyfftyenij" ez hod! dneffnij flowe oczyſtyenije matky bozije; take geft podobne o ofwyeczenij3 nemlczety, ezz dnef koftel mnoho ſwyeczemy 5 ofwyeczygem. a ona3 rzecz dotykalay obecznyeyffijch a tato bude roz- vmnyeyffijch dotykaty, geſto w duchowenſtwij proſpyewagij. neb yakoz dije ſwaty bernart,5 kdyz wezme oczyfftyenije wnytrſnije oko, vkazze ſye gemu ſwyetlo a czlowyek, chtye ſye drzzety geho, czaſto nemozz gſa ob- tijezzen hruboſti tyela, muſſij ſye i zaloſtij fam k ſobye nawratyty. a aby- 10 chom' toho ſwyetla take zazrzyely, mame to vczynyty, geſtoy nam prorok yzayafí vkazal tyemy ílowy, gymyzz ſem rzecz poczal rzka: podte, chodme w' ſwyetle bozzijem !* kdyz ta wſſeczka ſlowa ſpolu wezmem, yako by naſ Izai. 2, 5. prorok gymy napomijnal rzka: geft-ly, ezz gîte welykeho fferzedſtwije hrzyechow ſye oczyftyly, chowayte ſye tmy, yakozzt dije ] kriſtus: ktoz 15 we tmye gdes, potkne ſye.* ale podte, chodme w ſwyetle bozijem! neb (Jan 11, 10.] budem-ly ſye w ſwyetle obijeraty, y prach vzrzijecz na ſobye malych hrzije- chow otrzefſem i ſebe a nepotknem ſye i pomoczij bozzij na welyke. pakly chczem kazzde z tyech flow oblafîtye opatrzyty, trogy wyecz nam vkazzy potrzebnv k tomu, abychom mohly zazrzyety toho ſwyetla: prwe 20 odluczyty fye od ſwyeta, a toy1o w tom flowu znamenaty, geſto dije „podte“ druhe dobre czyny czynyty, a toylo w tom flowu znamenaty, geſto dije „chodme“; trzetije rozvmyety, zzey gyne take ſwyetlo, nezz toto ſwyetlo obeczne, a toy tu znamenati, kdyz dije prorok „w ſwyetle bozijem“.11 prwe ſem rzekl, ezz prorok rzka ,podte“ zowe nał od ſwyeta, abychom, 25 wyducz lybe wyeczi tohoto ſwyeta, ne tul2 vlnvly ſwu zzadoſty, ne tul2 czijl kochanij ſwemu vlozzyly, ale fíly daale od ſtworzenije k ftworzytely myíl obratijecze. neb acz geft czo vtyefeneho na tomto ſwyetve, wzdy geft to f nyekakym nedoſtatkem. protozz lI rozlycznye hoſpodyni3 od 222b ſwyeta zowe a odwolawalo; a' ſbozznyg to, ktoz ſlyſſij hlas toho odwola- 30 wanije, a aczl vzzijwa ſwyeta, tak geft, yako geho nevzzywage,* bez- przemnvv myloſty newelnvw k nyemu, acž y muſfij nyetere ſwyetſíke wyeczi poſobyty. a pakly" mozz prazzdnyegij byti ſwyetſſkeho hluku, tu przyczynv mage, aby ſye mohl ſwobodnyegije i tijem rozkofínym ſwyetlem bozij" bez przyekazy obyeraty, tyem ſbozznyegij neb mnohe hubeny 35 czynij neprazdn ſwyetííka.* a czo pomoz, acz ſey kto vczyítyl, kdyzz by [Příl. 14, 34.] 1 červ. na dva řádky. 2 P na dva ř. 3 odd. 4 h protaž. 5 červ. podtrž. 6 odděleno i tečkou. 7 kon. ř. 3 K, k, d protaž.; Kristus červ. podtrž. zaz zrzyety (zaz na konci ř.) 10 odd. 11 červ. znam. odstavce. 12 netu. 13 h, d protaž. [1 Kor. 7, 31.] P. L. CLXXXIII, col. 977.] 4. ſwieczmi. — 19. a 24. prwnije. — 28. nieyakym. — 29. azbozny to gt ktoz] 7 n.: Smyslem se hodí toto místo Bernardovo (z řeči XXXVIII. in Cantica, odst. 5): ... Nam si te plenius nosses [anima], scires utique corpore quod corrum- pitur, aggravatam nullatenus posse attollere oculos et figere in illum fulgorem, in quem prospicere angeli concupiscunt.... 26
Strana 402
402 P. L. CLXXXIII. col. 109. [Jesus Sirach 13 1.] ſye zíferzedyl opyet yako ſwynye, gefto vmýgycz ſye w czyfte wodye opyet 12 Petr. 2, 22. vwalij [se]l5 w iwe kalyfîtye?* protoz ktozz ma przijczynv, ezz moz ſwyeta nyeczo prazzden byty, pomny, ezt neſnadnel“ geft fmolu pychlijcz nezlepity ſye od nije.* a przijde-lyt" kdy ktera myſlcze, ez by ſye chtyel opyet k ſwyetu nawratyty, pomny ſlowa z kantyk one prawe mylownycze, gefſto 40 Pis. Šal. 5, 3. prawijefſe: vmyla ſem nohy, kakz myg ge opyet zíferzedyty?* dije Izai. co, 2. prorok: ay, tmy obklyczije zemy a zamraczenije obegde lyd.* zemyet giu ſrdcze zemnaa; ktozzt gſu vlehly myloſtij k zemnijmis wyecze,7 tmat ge geſt obkryla. y y 19 kakt malo wydije prawdy bozzijeho ſwyetla, ktozz geft z zemye, o zemy gen y mluwij*; neb nenije w ſrdczy geho gen wyecz 45 zemſkaa. a o czem kto rad mluwij, to rad y21 czynij. dije phylozoph:22 yakyz kto geft, tak mluwij a takowe czynij ſkutky. a ktoy tak oczy ſwogy vîtanowyl k zemy ſchylyw, aby k konczy newydyele, czoy nezz we tmye, newije, kam gde. zdaly neobklijczyla tma toho15 frdcze, gefto netbage czty, netbage dobreho ſlowa a, geſtoy naywyetífije, netbage boha lakomye pol 50 ſbozij ſtogij? teezzt mohu rzeeczi y o tyech,23 geſto na' zemſke dadije ſye rozkofſy a wſſe24 gyne obmefſkagij,"5 tak ezz wſſe to ztratye naypoſledy; ale newydye k konczy, neb tma geſt zemy obklijczyla, to glu pak lyd, geftoy gey mrakota obefſla,26 yakozz dije prorok, ale ne' tak owffem hrubye, geſto po czty ſtogije, pro czeſt tohoto ſwyeta ſbozzije dobywagij, a aby21 55 we czti traly, y tyelu hledagij dobreho bydla. ale ten lyd take geſt obeſſlo zamraczenije; ne tu2" hledagij toho, kdezz by gmyely hledaty, aby nalezli. a tak lyd geſt to obeſſlo zamraczenije, ezz poſtawa dobreho ſwedla ge od prawye dobreho. y mluwij o tom ſwaty bernart2s rzka: naywyecz ſu zza- doſti nafſe przy trogy wyeczy: gedno, ezz cztneho zzadame, druhe vzzy- 60 teczneho, trzetije, gefto by rozkofíne bylo, anyzz by byla zzadoít nepo- dobnaa, ale kdyby29 lyde tu hledaly toho, geſto mozz to byty ſpolu na- lezeno. neb ty trzy wyeczy, kdez praawye gſu, tu gedno gfu. ale w tomto ſwyetu any gſu gedno, any gſu prawye, protozz lyd obeczny, gefíto gde ffyroku czyeftuv, ale nyeczo po rozvmu, protyw onyem2 owffem30 hrubym 65 Jan 3, 31. 229 223" * 14 Apakly. 15 v walij na konci ř.; sě v rkp. není. 16 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 17 Aprzijdelyt. 18 tak rkp. (zemným). 19 odd. i tečkou (y . y). 20 ná- sledující gest písařem rozmazáno, aby bylo zrušeno. 2 y tence vepsáno nad řádek (radyczynij). 22 červ. podtrž. 23 yotyech. 24 odd. 25 ob melíkagij. 26 k, b, l protaž. 27 netu. 28 červ. podtrž. 29 kdy na konci ř. 30 na konci ř. naps. ještě h, ale červ. 31. niektere. — 37. vwali fie wſwe kalifitie. — 38 n. pijchlecz aneb obieragicz fie nezlepiti odnije. — 39. ktera myfl. — 41. yakz mi geft] ge. — 44. yakt malo widij. — 50. agefito geft. — 56. trwali. — 67. gefíto geft zetmy obkryla. — 70. frdczy. 59 n.: Z řeči V. In vigilia Nativitatis Domini: Nam desideria quidem nostra in tribus maxime constituta videntur: quod decet, quod expedit, quod delectat. Haec sunt, quae concupiscimus, omnes quidem omnia, sed alius magis hoc, alius illud.... Nec vero reprehensibile desiderium horum, sed si ibi quaereremus ea, [ubi] vere inveniremus. Haec enim ubi vere sunt, unum sunt, atque ipsum utique summum bonum, summa utilitas, summa gloria, summa voluptas. Atque haec quidem,
402 P. L. CLXXXIII. col. 109. [Jesus Sirach 13 1.] ſye zíferzedyl opyet yako ſwynye, gefto vmýgycz ſye w czyfte wodye opyet 12 Petr. 2, 22. vwalij [se]l5 w iwe kalyfîtye?* protoz ktozz ma przijczynv, ezz moz ſwyeta nyeczo prazzden byty, pomny, ezt neſnadnel“ geft fmolu pychlijcz nezlepity ſye od nije.* a przijde-lyt" kdy ktera myſlcze, ez by ſye chtyel opyet k ſwyetu nawratyty, pomny ſlowa z kantyk one prawe mylownycze, gefſto 40 Pis. Šal. 5, 3. prawijefſe: vmyla ſem nohy, kakz myg ge opyet zíferzedyty?* dije Izai. co, 2. prorok: ay, tmy obklyczije zemy a zamraczenije obegde lyd.* zemyet giu ſrdcze zemnaa; ktozzt gſu vlehly myloſtij k zemnijmis wyecze,7 tmat ge geſt obkryla. y y 19 kakt malo wydije prawdy bozzijeho ſwyetla, ktozz geft z zemye, o zemy gen y mluwij*; neb nenije w ſrdczy geho gen wyecz 45 zemſkaa. a o czem kto rad mluwij, to rad y21 czynij. dije phylozoph:22 yakyz kto geft, tak mluwij a takowe czynij ſkutky. a ktoy tak oczy ſwogy vîtanowyl k zemy ſchylyw, aby k konczy newydyele, czoy nezz we tmye, newije, kam gde. zdaly neobklijczyla tma toho15 frdcze, gefto netbage czty, netbage dobreho ſlowa a, geſtoy naywyetífije, netbage boha lakomye pol 50 ſbozij ſtogij? teezzt mohu rzeeczi y o tyech,23 geſto na' zemſke dadije ſye rozkofſy a wſſe24 gyne obmefſkagij,"5 tak ezz wſſe to ztratye naypoſledy; ale newydye k konczy, neb tma geſt zemy obklijczyla, to glu pak lyd, geftoy gey mrakota obefſla,26 yakozz dije prorok, ale ne' tak owffem hrubye, geſto po czty ſtogije, pro czeſt tohoto ſwyeta ſbozzije dobywagij, a aby21 55 we czti traly, y tyelu hledagij dobreho bydla. ale ten lyd take geſt obeſſlo zamraczenije; ne tu2" hledagij toho, kdezz by gmyely hledaty, aby nalezli. a tak lyd geſt to obeſſlo zamraczenije, ezz poſtawa dobreho ſwedla ge od prawye dobreho. y mluwij o tom ſwaty bernart2s rzka: naywyecz ſu zza- doſti nafſe przy trogy wyeczy: gedno, ezz cztneho zzadame, druhe vzzy- 60 teczneho, trzetije, gefto by rozkofíne bylo, anyzz by byla zzadoít nepo- dobnaa, ale kdyby29 lyde tu hledaly toho, geſto mozz to byty ſpolu na- lezeno. neb ty trzy wyeczy, kdez praawye gſu, tu gedno gfu. ale w tomto ſwyetu any gſu gedno, any gſu prawye, protozz lyd obeczny, gefíto gde ffyroku czyeftuv, ale nyeczo po rozvmu, protyw onyem2 owffem30 hrubym 65 Jan 3, 31. 229 223" * 14 Apakly. 15 v walij na konci ř.; sě v rkp. není. 16 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 17 Aprzijdelyt. 18 tak rkp. (zemným). 19 odd. i tečkou (y . y). 20 ná- sledující gest písařem rozmazáno, aby bylo zrušeno. 2 y tence vepsáno nad řádek (radyczynij). 22 červ. podtrž. 23 yotyech. 24 odd. 25 ob melíkagij. 26 k, b, l protaž. 27 netu. 28 červ. podtrž. 29 kdy na konci ř. 30 na konci ř. naps. ještě h, ale červ. 31. niektere. — 37. vwali fie wſwe kalifitie. — 38 n. pijchlecz aneb obieragicz fie nezlepiti odnije. — 39. ktera myfl. — 41. yakz mi geft] ge. — 44. yakt malo widij. — 50. agefito geft. — 56. trwali. — 67. gefíto geft zetmy obkryla. — 70. frdczy. 59 n.: Z řeči V. In vigilia Nativitatis Domini: Nam desideria quidem nostra in tribus maxime constituta videntur: quod decet, quod expedit, quod delectat. Haec sunt, quae concupiscimus, omnes quidem omnia, sed alius magis hoc, alius illud.... Nec vero reprehensibile desiderium horum, sed si ibi quaereremus ea, [ubi] vere inveniremus. Haec enim ubi vere sunt, unum sunt, atque ipsum utique summum bonum, summa utilitas, summa gloria, summa voluptas. Atque haec quidem,
Strana 403
403 take geſt obklijczylo zamraczenije menye. a wijecze ty oboge odwolawa31 hoſpodyn rzka: podte. a ſbozzny2 pogde ze tmy, geſtoy zemy obkryla, a ze mhly nebo z zamraczenije, geſtoy take lyd obklyczylo, a z zmatkow3i toho ſwyeta a bude chodyty w ſwyetle bozzijem.* neb w lydíkem obmra- [Izai. 60, 2 n.] 70 czenij" w temnofty zemíkych irdecz gedny gedno za czeſt magij, druzij druhee. a ktozz2 w czem gynem nezz w bozze czty hleeda, aneb odkud odgynud36 nezz od boha, hyrzijt kazzdy ktozzt ſye lydem lijbije, poha- nyenyt glu, neb geft boh pohrdal gymy* ktoz chcze byty przijetel žal. 52, 6. tohoto ſwyeta, budet bozzijm neprzijetelem.* powede-ly ſlepy ſlepeho, Jak. 4, 4. 75 oba w yamu vpadneta.* doſtyt gſu ſlepy, kterez geſt tma obklijczyla37 neb Mat. 15, 14. mrakota. protozz podte, chodme w ſwyetle bozzijem!38 druhe ſlowo z tohoto rzezenije napomijna, abychom rozmnozzyly ſwe dobre czyny przyſporzygycz gych, kdyz dije: chodme . proſpyewaty przyſporzygijcz dobreho geſt ty3 chodba kakaſ . k te chodbye zzadoſty glu 80 nohy. zzadoft dobreho przynele vczynek do-l[bry. protozz chodme, 223b gdyem, neftoyme cztnoítmy a fílechetnoftmy, rozlycznymy ſkutky dob- rymy! a ezz32 budem ſye dalyty nepotrzebne rozkoffy tyelefne a vtyechy tohoto ſwyeta, dogdem onoho praawye a wplnye dobreho 40, cztneho, vzzy- teczneho y rozkofíneho, dije o prwem ſwaty rzehorzil: hledate-ly2, aby 85 w3 prawe czti byli powyfeny, tahnyete ſye k kralowſtwu nebefſkemu. neb czeft prawa cztnoftmy a fílechetnoítmy geft ozdobna. o t639 pak, ez czynyecze dobre ſkutky vzzytek ſkrz to22 gmyety bude,3 dije ſwaty rzehorzil opyet: ſíbozzije myíly rozvmnee głu dobrzij ſkutczy, gefíto na wſaky czaſ y po wifel3 wyeky geft hodne kazzdemu, ktozz ſhromazzdyge. a ezz32 ikrzze 90 to,32 kdyzz ſye budem dalyty nepotrzebne rozkoffy tyelefne a vtyechy3? ſwyetlíke, doydem plne a ſwate rozkoffy, dije opyetce ſwaty rzehorz: odwrzzem-ly wie, czoy lybell tyelu, ynhed nalezznem w bozze, czoy lybe duffy a vtyeffenee, protoz dije ſwaty bernart:4l nemny.] bychom wnytrí w duchul5 nerownye wyetífije rozkofy nenalezly, nezzly w kterezkoly46 95 tyeleſne lijbofty. vtyecha y blaznoft geft radoît gmyety, ale radoft w prawdye, ne w fferzeditwij,47 ne w krzywemis dobrem, yakoz dije swaty auguftyn: přetrž. 31 b. d, l protaž. 32 odd. 33 azemhly. 3 azzmatkow. 35 ob mraczenij. 36 od kud od gynud. 37 za tim na konci ř. černá nepřetrž. výplň L. 38 menší červ. znaménko. 3 kon. ř. 40 rkp.: avplnye dobreho dobreho. 41 červ. podtrž. 42 hledate ly. 43 ypowffe. Mrkp.: lybeho, ale ho červ. přetrž. 45 ch, ch protaž. 46 rkp.: wkterêzlkoly. 47 newfferzedftwij. 48 newkrzywem. 4 tak rkp. 50 kteruzz koli. 51 awtyelefnem. P. L. LXXVI, col. 1132. H.] — 79. yakas. — 84. oprwniem. — 94 n. wkteremzkoli tieleſne libofti. — 95. blazenoft. quantum interim capere possumus, exspectatio nostra est et promissa nobis visio majestatis in nobis, ut Deus sit omnia in omnibus, omne jucundum, omne utile, omne honestum. 84 n.: Z homilie XV., z konce kap. 1.: [Solae autem divitiae verae sunt, quae nos divites virtutibus faciunt. Si ergo, fratres charissimi, divites esse cupitis, veras divitias amate.] Si culmen veri honoris quaeritis, ad caeleste regnum tendite. [Si gloriam dignitatum diligitis, in illa superna angelorum curia ascribi festinate.] 26*
403 take geſt obklijczylo zamraczenije menye. a wijecze ty oboge odwolawa31 hoſpodyn rzka: podte. a ſbozzny2 pogde ze tmy, geſtoy zemy obkryla, a ze mhly nebo z zamraczenije, geſtoy take lyd obklyczylo, a z zmatkow3i toho ſwyeta a bude chodyty w ſwyetle bozzijem.* neb w lydíkem obmra- [Izai. 60, 2 n.] 70 czenij" w temnofty zemíkych irdecz gedny gedno za czeſt magij, druzij druhee. a ktozz2 w czem gynem nezz w bozze czty hleeda, aneb odkud odgynud36 nezz od boha, hyrzijt kazzdy ktozzt ſye lydem lijbije, poha- nyenyt glu, neb geft boh pohrdal gymy* ktoz chcze byty przijetel žal. 52, 6. tohoto ſwyeta, budet bozzijm neprzijetelem.* powede-ly ſlepy ſlepeho, Jak. 4, 4. 75 oba w yamu vpadneta.* doſtyt gſu ſlepy, kterez geſt tma obklijczyla37 neb Mat. 15, 14. mrakota. protozz podte, chodme w ſwyetle bozzijem!38 druhe ſlowo z tohoto rzezenije napomijna, abychom rozmnozzyly ſwe dobre czyny przyſporzygycz gych, kdyz dije: chodme . proſpyewaty przyſporzygijcz dobreho geſt ty3 chodba kakaſ . k te chodbye zzadoſty glu 80 nohy. zzadoft dobreho przynele vczynek do-l[bry. protozz chodme, 223b gdyem, neftoyme cztnoítmy a fílechetnoftmy, rozlycznymy ſkutky dob- rymy! a ezz32 budem ſye dalyty nepotrzebne rozkoffy tyelefne a vtyechy tohoto ſwyeta, dogdem onoho praawye a wplnye dobreho 40, cztneho, vzzy- teczneho y rozkofíneho, dije o prwem ſwaty rzehorzil: hledate-ly2, aby 85 w3 prawe czti byli powyfeny, tahnyete ſye k kralowſtwu nebefſkemu. neb czeft prawa cztnoftmy a fílechetnoítmy geft ozdobna. o t639 pak, ez czynyecze dobre ſkutky vzzytek ſkrz to22 gmyety bude,3 dije ſwaty rzehorzil opyet: ſíbozzije myíly rozvmnee głu dobrzij ſkutczy, gefíto na wſaky czaſ y po wifel3 wyeky geft hodne kazzdemu, ktozz ſhromazzdyge. a ezz32 ikrzze 90 to,32 kdyzz ſye budem dalyty nepotrzebne rozkoffy tyelefne a vtyechy3? ſwyetlíke, doydem plne a ſwate rozkoffy, dije opyetce ſwaty rzehorz: odwrzzem-ly wie, czoy lybell tyelu, ynhed nalezznem w bozze, czoy lybe duffy a vtyeffenee, protoz dije ſwaty bernart:4l nemny.] bychom wnytrí w duchul5 nerownye wyetífije rozkofy nenalezly, nezzly w kterezkoly46 95 tyeleſne lijbofty. vtyecha y blaznoft geft radoît gmyety, ale radoft w prawdye, ne w fferzeditwij,47 ne w krzywemis dobrem, yakoz dije swaty auguftyn: přetrž. 31 b. d, l protaž. 32 odd. 33 azemhly. 3 azzmatkow. 35 ob mraczenij. 36 od kud od gynud. 37 za tim na konci ř. černá nepřetrž. výplň L. 38 menší červ. znaménko. 3 kon. ř. 40 rkp.: avplnye dobreho dobreho. 41 červ. podtrž. 42 hledate ly. 43 ypowffe. Mrkp.: lybeho, ale ho červ. přetrž. 45 ch, ch protaž. 46 rkp.: wkterêzlkoly. 47 newfferzedftwij. 48 newkrzywem. 4 tak rkp. 50 kteruzz koli. 51 awtyelefnem. P. L. LXXVI, col. 1132. H.] — 79. yakas. — 84. oprwniem. — 94 n. wkteremzkoli tieleſne libofti. — 95. blazenoft. quantum interim capere possumus, exspectatio nostra est et promissa nobis visio majestatis in nobis, ut Deus sit omnia in omnibus, omne jucundum, omne utile, omne honestum. 84 n.: Z homilie XV., z konce kap. 1.: [Solae autem divitiae verae sunt, quae nos divites virtutibus faciunt. Si ergo, fratres charissimi, divites esse cupitis, veras divitias amate.] Si culmen veri honoris quaeritis, ad caeleste regnum tendite. [Si gloriam dignitatum diligitis, in illa superna angelorum curia ascribi festinate.] 26*
Strana 404
404 bozze, oftrzez, bych ſye mnyel,4 ezz my geft blazze, kdyzz bych ſye kteruzz- kolišo radoîtij radowal! neb geſt radoft, geftoy nedana gynym, gen tijem, geſto hledagij tebe, hoſpodyne, gychzz radoft ty gly. protozz, acz kto oftane vtyeffenije w marnoſti ſwyetfſke a w tyeleſnem i fferzedfftwij a w leftnem52 100 ſbozzij, neztraty53 vtyeffenije, ale bude gyne gmyety. a51 tak dije ſwaty bernart:55 neztratijme vtyeflenije, neztratijme radoſti, ale tyeleſne vtyeffe- nije, ſwyetfſku radoſt w duchownije vtyéfſenije a w nebeſſku56 radoft pro- myenijme, a prawyegije y gyſtyegije budem to gmyety w ſwem ſwyedomij vtyefſenije. a w gynem57 dije myeſtye: mnozij wydije, ezz trpijme, ale 105 newydije nafſeho] vtyeffenije, protozz podte od ſwyeta, vtyekayte z baby- lona, abyfíte mohly ſpaffyty dufſe waffe! a gdyem ſpolu z gedne do druhe fílechetnofty bez rozpaczy pomnijecz, ezz poczatku ſlybena geft odplata, Jak. 1, 12. ale fîtaalofty a dokonanij koruna ma dana byty. *58 224 trzetije ſem rzekl o ſwyetlu dneſ rzeeczy nyeczo. y mozzem z one 110 proroczije rzeczy rozvmyety, ezz gſu ono gyna ſwyetla a59 ono gyna. neb kdyz dije „podte, chodme w ſwyetle bozzijem“, tijem, zzey dorzekl „w bozzijem“, yako wyſtrzyeha, abychom ſye o gyne ſwyetlo neomylyly. protozz trogy wyecz o ſwyetlu znamenayte: nayprw rozlyczna ſwyetla, druhe, czoy ſwyetlo bozije, trzetije, kak to ſwyetlo lydfſka ſrdcze ofwye- 115 czyge.58 o prwem rzku: troge geft ſwyetlo — o duchownijem, ne o tyeleſnem80 mluwymt ſwyetlu —: geft ſwyetlo rozvmu, przyrozene wtypnoſty neb domyſlu; druhe geſt, geſto kto wezme od gyneho navezenije, a ſam by ſye toho nedomyílyl; a trzetije geft, gefto nad przyrozeny obeczny“l byeh 120 bywaa ſamyem bohem wlyto pokornym ſrdozom a" pokoynym, geſto ſye trzeſvv przed rzeczij bozzij. na prwê5e ſwyetlu nemozz byti k ſpaîſenij doſti, druhe neprzyneſe chuty ſamo, ale trzetije wſe oſdobij, vtyechu vczynij a lyboft ſwatu a k uzzytkus2 przywede y onye ſwyetle. bud naywyetíij w83 czlowyecze przyrozeny rozvm, wyecznehot ſpaffenije nedowede fam 125 o ſobye. yakoz mnohoy bylo mudrezow na ſwyetye, geſto mnoho ſſtyhly ſwym rozvmem wyſokych wyeczij o nebeſſkych hwyezdach, awſak czijefty k ſpaffenij nepozznaly, nee, dobremu a ſwatemu czlowyeku podle gehos4 rozvmv bude ſye zdaty, geſto nenije przijklad toho. kdyzz dawyd tazal proroka nathana, mohl-ly by8 chram bohu vdyelaty, nathan neczakage 130 duchu proroczijeho z ſweho rozvmv rzekl66: wſie vczyn, czoz maf w ſrdczy; boht geſt i tebu . a87 potom wlyl boh ſwyetlo duchu proroczijeho tomu 224 nathanowy. wratyl ſye k dawydowy a prawye, ezz nema on 1 chramu 62 awleftnem. 53 rkp.: neztratyty; mohlo by se snad čísti i: neztratit i. 54 kon. ř. 55 červ. podtrž. 56 awnebeffku. 57 Awgynem. 58 červ. znam. odstavce. 59 kon. ř. 60 neotyelenem. 61 b protaženo. 62 akuzzytku. 63 w tence nadepsáno (naywyetſlij Wozlowyecze). 64 odd. 65 mohlly by. 66 červ. znam. slovosledu (rkp.: "rzekl "zſweho — 104. a leepe agiſtiegij budem. — 110. nietczo. 117. oprwniem. — 122. nayprw- niem ſwietlu. — 125. wozlowieku. — 135. dije ſwaty auguſtyn ze byl. — 136. mnoho
404 bozze, oftrzez, bych ſye mnyel,4 ezz my geft blazze, kdyzz bych ſye kteruzz- kolišo radoîtij radowal! neb geſt radoft, geftoy nedana gynym, gen tijem, geſto hledagij tebe, hoſpodyne, gychzz radoft ty gly. protozz, acz kto oftane vtyeffenije w marnoſti ſwyetfſke a w tyeleſnem i fferzedfftwij a w leftnem52 100 ſbozzij, neztraty53 vtyeffenije, ale bude gyne gmyety. a51 tak dije ſwaty bernart:55 neztratijme vtyeflenije, neztratijme radoſti, ale tyeleſne vtyeffe- nije, ſwyetfſku radoſt w duchownije vtyéfſenije a w nebeſſku56 radoft pro- myenijme, a prawyegije y gyſtyegije budem to gmyety w ſwem ſwyedomij vtyefſenije. a w gynem57 dije myeſtye: mnozij wydije, ezz trpijme, ale 105 newydije nafſeho] vtyeffenije, protozz podte od ſwyeta, vtyekayte z baby- lona, abyfíte mohly ſpaffyty dufſe waffe! a gdyem ſpolu z gedne do druhe fílechetnofty bez rozpaczy pomnijecz, ezz poczatku ſlybena geft odplata, Jak. 1, 12. ale fîtaalofty a dokonanij koruna ma dana byty. *58 224 trzetije ſem rzekl o ſwyetlu dneſ rzeeczy nyeczo. y mozzem z one 110 proroczije rzeczy rozvmyety, ezz gſu ono gyna ſwyetla a59 ono gyna. neb kdyz dije „podte, chodme w ſwyetle bozzijem“, tijem, zzey dorzekl „w bozzijem“, yako wyſtrzyeha, abychom ſye o gyne ſwyetlo neomylyly. protozz trogy wyecz o ſwyetlu znamenayte: nayprw rozlyczna ſwyetla, druhe, czoy ſwyetlo bozije, trzetije, kak to ſwyetlo lydfſka ſrdcze ofwye- 115 czyge.58 o prwem rzku: troge geft ſwyetlo — o duchownijem, ne o tyeleſnem80 mluwymt ſwyetlu —: geft ſwyetlo rozvmu, przyrozene wtypnoſty neb domyſlu; druhe geſt, geſto kto wezme od gyneho navezenije, a ſam by ſye toho nedomyílyl; a trzetije geft, gefto nad przyrozeny obeczny“l byeh 120 bywaa ſamyem bohem wlyto pokornym ſrdozom a" pokoynym, geſto ſye trzeſvv przed rzeczij bozzij. na prwê5e ſwyetlu nemozz byti k ſpaîſenij doſti, druhe neprzyneſe chuty ſamo, ale trzetije wſe oſdobij, vtyechu vczynij a lyboft ſwatu a k uzzytkus2 przywede y onye ſwyetle. bud naywyetíij w83 czlowyecze przyrozeny rozvm, wyecznehot ſpaffenije nedowede fam 125 o ſobye. yakoz mnohoy bylo mudrezow na ſwyetye, geſto mnoho ſſtyhly ſwym rozvmem wyſokych wyeczij o nebeſſkych hwyezdach, awſak czijefty k ſpaffenij nepozznaly, nee, dobremu a ſwatemu czlowyeku podle gehos4 rozvmv bude ſye zdaty, geſto nenije przijklad toho. kdyzz dawyd tazal proroka nathana, mohl-ly by8 chram bohu vdyelaty, nathan neczakage 130 duchu proroczijeho z ſweho rozvmv rzekl66: wſie vczyn, czoz maf w ſrdczy; boht geſt i tebu . a87 potom wlyl boh ſwyetlo duchu proroczijeho tomu 224 nathanowy. wratyl ſye k dawydowy a prawye, ezz nema on 1 chramu 62 awleftnem. 53 rkp.: neztratyty; mohlo by se snad čísti i: neztratit i. 54 kon. ř. 55 červ. podtrž. 56 awnebeffku. 57 Awgynem. 58 červ. znam. odstavce. 59 kon. ř. 60 neotyelenem. 61 b protaženo. 62 akuzzytku. 63 w tence nadepsáno (naywyetſlij Wozlowyecze). 64 odd. 65 mohlly by. 66 červ. znam. slovosledu (rkp.: "rzekl "zſweho — 104. a leepe agiſtiegij budem. — 110. nietczo. 117. oprwniem. — 122. nayprw- niem ſwietlu. — 125. wozlowieku. — 135. dije ſwaty auguſtyn ze byl. — 136. mnoho
Strana 405
405 bohu vdyelaty.* awſak68 to ſwyetlo rozvmy przyrozeneho welmyey po- [2 Král. 7, 1 nn. 135 moczno. swaty auguftyn,69 ezz byl k dobremu obratyl wtypnoſt rozvmv przyrozeneho, vczynyl dobreho mnoho. a take7 mnozij zle vzzyly ſwych wtypnych rozvmow, kdyz ſye odwratyly od dobreho. protozz rzekl kriſtus: wyzte, by to ſwyetlo, geſto v waſ7 geft, tma nebyla.* tmat geft mudroft Luk. 11, 35. zemſka, zwijerzeczije a dyabelſka. zemſka mudroſt geft lakomitwo, po 140 ſbozzij zemíkem ſtaty, zwyerzeczije geft rozkoffnye podle zzadoſty7 tyela zzywu byti a dyabelſka geſt po neſprawne czty ſtaty w hrde myſly, a k tomuy"l zzawyſt przyprzezzena y nenawyſt; neb hrdy zawydij wyffijemu y72 rownemu a nyzíſije tupij. protoz wyzte, by to ſwyetlo, geſto v waſ geít, tma nebyla.* wtypnoft rozymy przyrozeneho ſwyetlot geft a dobry Luk. 11, 35. 145 dar od pana" boha. ale, yakozt dije ſwaty bernart,7" gma-ly kto dobry rozvm, vmyenije, wtypnoſt, gmat przyczynv tak ke zlemu, yako k dobremu. protozz vzzyw toho ] dobrze k dobremu obratije, gehozz by zle vzzyl, kdyby 4 obratyl ke zlemu."5 druhe ſem rzekl ſwyetlo, geſto navczenijm od gyneho bude kto wijecze rozvmyety, nez by ſye mohl ſam wtypyty, 150 aneb7s czta pijſmo, y tot7 plneho dobreho bez trzetijeho ſwyetla neprzy- wede. neb acz wzwije czlowyek prawdu, nebude-ly zwlaftije [ho] daru bozzije myloſty, nebude k te prawdye chuty a tak k nij czlowyek neprzyſtupij. protozz dije ſwaty pawel, ezz mnoho wyedyety w hrdoſt podnaffije, ale myloft vczynij vzzytek.* a tak wydame, ezz rozlycznij vmyly roz- 155 lycznymy chtye mnoho wyedyety, nyeterzij, aby wydyeny"8 byli; druzij z wiſeteczîtwa, aby wyedyely; trzetij, aby ſkrz to79 k ſbozzij przyfíly. a tyech ſwyetlo we tmy ſye promyenyge, neb acz bude dobra krmye, nebude-ly gije kto w tom porzadu, yakozz fluffije, vzzywaty, nebudet dobra gemu, newazzijt boh draho, acz wije kto mnoho nebo vmije; ne w umye- 160 nij,8° I ale w porzadu geſt vzzyteks vmyenije. a tak bez trzetijeho ſwyetla 225a obye tyeto ſwyetle nycz k ſpaſſenij 2 nebudeta, ale kdyz trzetije to przijde, tehdy ítane po tom czlowyek chtye vmyety czos bud a wyedyety, aby gyne take navczyl prawdye a83 drzzal ſye toho, czozz wzwije, zzey prawda. a tak gmate, ezzt gſu rozlyczna ſwyetla.81 druhe bijech rzekl, czoy to ſwyetlo bozzije, take o tom rzeeczy nyeczo. to ſwyetlo, czoy gyneho, nezz mudroft prawa, gijzz czlowyek poznage kazdu wyecz tak, yakzz geft, tak gy bude wazzyty. hrzijech poznage, zzey fferzedna wyecz, yako fferzedſtwa bude ſye kryty; ſwyet pozznage, zzey marnoft, yakozz po83 marnem nefluffije85 ftaty, neftane po nyem; 170 a pozznage, zzey boh wiſeho dobreho ſwrchowanije, ſtane po boze. a tas6 I1 Kor. 8, 1.] 165 — rozvmv). 67 kon. ř. 68 d, A protaž. 69 červ. podtrž. 7 odd. " aktomuy. 72 kon. ř. 73 červ. podtrž. 74 kdy by. 7 menší červ. znaménko. 7 A neb. 7 rkp.: zwlaftije (na kon. ř.). 78 rkp.: wyedyeny. 79 odd. 80 newumyenij. 81 d, k protaž. 82 p tence nadeps. (klPaſſenij). 83 kon. ř. 84 menší červ. znaménko. 85 rkp.: neflnílije. 86 rkp.: Atu. 87 červ. podtrž. 88 akakzz koly. 89 l, ch protaž. 90 kon. ř. 91 odd. dobreho. — 155. niekterzij] aby wiedieny. — 178. vczedlnikô . — 179. hornie milofti.
405 bohu vdyelaty.* awſak68 to ſwyetlo rozvmy przyrozeneho welmyey po- [2 Král. 7, 1 nn. 135 moczno. swaty auguftyn,69 ezz byl k dobremu obratyl wtypnoſt rozvmv przyrozeneho, vczynyl dobreho mnoho. a take7 mnozij zle vzzyly ſwych wtypnych rozvmow, kdyz ſye odwratyly od dobreho. protozz rzekl kriſtus: wyzte, by to ſwyetlo, geſto v waſ7 geft, tma nebyla.* tmat geft mudroft Luk. 11, 35. zemſka, zwijerzeczije a dyabelſka. zemſka mudroſt geft lakomitwo, po 140 ſbozzij zemíkem ſtaty, zwyerzeczije geft rozkoffnye podle zzadoſty7 tyela zzywu byti a dyabelſka geſt po neſprawne czty ſtaty w hrde myſly, a k tomuy"l zzawyſt przyprzezzena y nenawyſt; neb hrdy zawydij wyffijemu y72 rownemu a nyzíſije tupij. protoz wyzte, by to ſwyetlo, geſto v waſ geít, tma nebyla.* wtypnoft rozymy przyrozeneho ſwyetlot geft a dobry Luk. 11, 35. 145 dar od pana" boha. ale, yakozt dije ſwaty bernart,7" gma-ly kto dobry rozvm, vmyenije, wtypnoſt, gmat przyczynv tak ke zlemu, yako k dobremu. protozz vzzyw toho ] dobrze k dobremu obratije, gehozz by zle vzzyl, kdyby 4 obratyl ke zlemu."5 druhe ſem rzekl ſwyetlo, geſto navczenijm od gyneho bude kto wijecze rozvmyety, nez by ſye mohl ſam wtypyty, 150 aneb7s czta pijſmo, y tot7 plneho dobreho bez trzetijeho ſwyetla neprzy- wede. neb acz wzwije czlowyek prawdu, nebude-ly zwlaftije [ho] daru bozzije myloſty, nebude k te prawdye chuty a tak k nij czlowyek neprzyſtupij. protozz dije ſwaty pawel, ezz mnoho wyedyety w hrdoſt podnaffije, ale myloft vczynij vzzytek.* a tak wydame, ezz rozlycznij vmyly roz- 155 lycznymy chtye mnoho wyedyety, nyeterzij, aby wydyeny"8 byli; druzij z wiſeteczîtwa, aby wyedyely; trzetij, aby ſkrz to79 k ſbozzij przyfíly. a tyech ſwyetlo we tmy ſye promyenyge, neb acz bude dobra krmye, nebude-ly gije kto w tom porzadu, yakozz fluffije, vzzywaty, nebudet dobra gemu, newazzijt boh draho, acz wije kto mnoho nebo vmije; ne w umye- 160 nij,8° I ale w porzadu geſt vzzyteks vmyenije. a tak bez trzetijeho ſwyetla 225a obye tyeto ſwyetle nycz k ſpaſſenij 2 nebudeta, ale kdyz trzetije to przijde, tehdy ítane po tom czlowyek chtye vmyety czos bud a wyedyety, aby gyne take navczyl prawdye a83 drzzal ſye toho, czozz wzwije, zzey prawda. a tak gmate, ezzt gſu rozlyczna ſwyetla.81 druhe bijech rzekl, czoy to ſwyetlo bozzije, take o tom rzeeczy nyeczo. to ſwyetlo, czoy gyneho, nezz mudroft prawa, gijzz czlowyek poznage kazdu wyecz tak, yakzz geft, tak gy bude wazzyty. hrzijech poznage, zzey fferzedna wyecz, yako fferzedſtwa bude ſye kryty; ſwyet pozznage, zzey marnoft, yakozz po83 marnem nefluffije85 ftaty, neftane po nyem; 170 a pozznage, zzey boh wiſeho dobreho ſwrchowanije, ſtane po boze. a tas6 I1 Kor. 8, 1.] 165 — rozvmv). 67 kon. ř. 68 d, A protaž. 69 červ. podtrž. 7 odd. " aktomuy. 72 kon. ř. 73 červ. podtrž. 74 kdy by. 7 menší červ. znaménko. 7 A neb. 7 rkp.: zwlaftije (na kon. ř.). 78 rkp.: wyedyeny. 79 odd. 80 newumyenij. 81 d, k protaž. 82 p tence nadeps. (klPaſſenij). 83 kon. ř. 84 menší červ. znaménko. 85 rkp.: neflnílije. 86 rkp.: Atu. 87 červ. podtrž. 88 akakzz koly. 89 l, ch protaž. 90 kon. ř. 91 odd. dobreho. — 155. niekterzij] aby wiedieny. — 178. vczedlnikô . — 179. hornie milofti.
Strana 406
406 [P. L. CLXXXIII, col. 1115. H.] 225 P. L. CLXXXIII. col. 458. mudroft vwede nabozzenitwije. neb, yakozz dije swaty bernart, myloft bozzije wzbudij myloft w duffy, a ta myloft geft nabozzenftwije, a kakzz- koly88 gedno geft w rozlycznych83 nabozzenſtwije, wſak onen przy9 gednom czynv bude ſwu ſnaznoſt gmyety a onen"1 przy" druhem, yakoz od gednoho ſwyetla rozlyczny bywagij poprilkowe. a dobrze mozzê9° nabozzenſtwije 175 k ſwyet[lju92 przypodobnaty; neb yakozz ma ſwyetlo horkoſt, yaſnoſt a90 pochotnoft, takezz ma y nabozzenitwije horkoft w myloíty, yaſnoſt w pozznanij a pochotnoſt w utyefſenij°3. zdaly ſwatym vozennykom yaſ- noíty w rozvmy nabozzenſtwije nevczynylo? zdaly w nych nebylo horme mylofty? a zdaly"1 gſu negmyely w tom vtyeffenije? ano anzelmus prawij: 180 o, dobry jezzijffy, kdyzz tak chutno geſt plakaty pro tye, kak to teprw chutno bude, kdyzz budem w tobye radoſt gmyety! kdyzz w plakanij chut moze byty nabozznemu, czot gije nemaa z rozlyczneho w*5 bozze vtyeffenije! a zdaly neplaal horkem ſwate mylofty ſwaty bernart96 z na- bozzenítwije, tak fladcze mluwye na mnohych myeítech pijíma ſwateho 185 o myloſty? dije w gednom myeîtye: budu tye mylowaty, hoſpodyne97 podle daru9s te myloîty, gefto my daafí, a podlee99 me mijery, yakz ya mohu, acz y ne tak100 wplnye, yakoz bych ſprawnye gmyel mylowaty; neb tolyk nemohu, yakozz bych gmyel, a czozz nemohu, toho nemohu, ale budu wijecze moczy, kdyzz my raaczijff wijecze daty. awſak101 nykdy 190 tolyk nebudy moczy, gelykoz ty byl by doftogen, ay, w takych rzeczech tyech nabozznych nenye-lyt yaſneho rozvmy y mylofty hormee wkaza- nij[e ]?102 a opyet 103 fwaty bernart 96 vkazuge, zzey nabozzenſtwije duchowne104 vtyefſenije, rzka: czoy vtyefſenije, nezz waſſe nabozzenitwije a pochotna lijboſt dobreho a mudroîty okufſenije, kakzzkoly105 malee, gijmzz myloftywy 195 hoſpodyn zde duffy obwlazzyge 106, kteruz ſylna myloſt trzzij geho. a to geſt podnyet a rozdrazdyenije wyetſlije myloſty 107 trzetije znamenayte, kakt to ſwyetlo, geſtoy myloft praweho na- 92 rkp.: klwyetu. 33 wutyeſlenij. 34 znam. slovosledu (rkp.: moz chut). 95 kon. ř. 96 červ. podtrž. 97B, l, h protaž. 98 odd. 33 apodlee (kon. ř.). 100 y netak. 101 Awfak. 102 rkp.: wkazanij; patrně za: ukázanie. 13 odd. 104 rkp.: duchownije, ale ij podtečkováno. 105 kakzz koly. 106 ob wlazzyge. 107 červ. znam. odstavce. 108 tak rkp. 109 kon. ř. — 188. wuplnie. — 190. wiecze raczijís. — 191. yakoz ty byl by. — 192 n. miloîti 171 n.: Z řeči LXIX. in Cantica:...Amor Dei amorem animae parit, [et illius praecurrens intentio intentam animam facit, sollicitudoque sollicitam. Nescio enim qua vicinitate naturae, cum semel revelata facie gloriam Dei speculari anima poterit, mox illi se conformari necesse est, atque [1510] in eamdem imaginem transformari. Igitur qualem te paraveris Deo, talis oportet appareat tibi Deus. Cum sancto sanctus erit et cum viro innocente innocens erit (Isai. XVII, 26)....] 194n.: Z řeči I. In festo omnium sanctorum: Verum quid aliud est hacc conso- latio, quam procedens de spe veniae gratia devotionis et suavissima delectatio boni et gustus sapientiae, licet exiguus, quibus interim benignus Dominus afflictam refri- gerat animam? Sed gustus ille nihil aliud est, quam irritamentum desiderii et in- centivum amoris, sicut scriptum est: .. . (Eccli. XXIV, 29).
406 [P. L. CLXXXIII, col. 1115. H.] 225 P. L. CLXXXIII. col. 458. mudroft vwede nabozzenitwije. neb, yakozz dije swaty bernart, myloft bozzije wzbudij myloft w duffy, a ta myloft geft nabozzenftwije, a kakzz- koly88 gedno geft w rozlycznych83 nabozzenſtwije, wſak onen przy9 gednom czynv bude ſwu ſnaznoſt gmyety a onen"1 przy" druhem, yakoz od gednoho ſwyetla rozlyczny bywagij poprilkowe. a dobrze mozzê9° nabozzenſtwije 175 k ſwyet[lju92 przypodobnaty; neb yakozz ma ſwyetlo horkoſt, yaſnoſt a90 pochotnoft, takezz ma y nabozzenitwije horkoft w myloíty, yaſnoſt w pozznanij a pochotnoſt w utyefſenij°3. zdaly ſwatym vozennykom yaſ- noíty w rozvmy nabozzenſtwije nevczynylo? zdaly w nych nebylo horme mylofty? a zdaly"1 gſu negmyely w tom vtyeffenije? ano anzelmus prawij: 180 o, dobry jezzijffy, kdyzz tak chutno geſt plakaty pro tye, kak to teprw chutno bude, kdyzz budem w tobye radoſt gmyety! kdyzz w plakanij chut moze byty nabozznemu, czot gije nemaa z rozlyczneho w*5 bozze vtyeffenije! a zdaly neplaal horkem ſwate mylofty ſwaty bernart96 z na- bozzenítwije, tak fladcze mluwye na mnohych myeítech pijíma ſwateho 185 o myloſty? dije w gednom myeîtye: budu tye mylowaty, hoſpodyne97 podle daru9s te myloîty, gefto my daafí, a podlee99 me mijery, yakz ya mohu, acz y ne tak100 wplnye, yakoz bych ſprawnye gmyel mylowaty; neb tolyk nemohu, yakozz bych gmyel, a czozz nemohu, toho nemohu, ale budu wijecze moczy, kdyzz my raaczijff wijecze daty. awſak101 nykdy 190 tolyk nebudy moczy, gelykoz ty byl by doftogen, ay, w takych rzeczech tyech nabozznych nenye-lyt yaſneho rozvmy y mylofty hormee wkaza- nij[e ]?102 a opyet 103 fwaty bernart 96 vkazuge, zzey nabozzenſtwije duchowne104 vtyefſenije, rzka: czoy vtyefſenije, nezz waſſe nabozzenitwije a pochotna lijboſt dobreho a mudroîty okufſenije, kakzzkoly105 malee, gijmzz myloftywy 195 hoſpodyn zde duffy obwlazzyge 106, kteruz ſylna myloſt trzzij geho. a to geſt podnyet a rozdrazdyenije wyetſlije myloſty 107 trzetije znamenayte, kakt to ſwyetlo, geſtoy myloft praweho na- 92 rkp.: klwyetu. 33 wutyeſlenij. 34 znam. slovosledu (rkp.: moz chut). 95 kon. ř. 96 červ. podtrž. 97B, l, h protaž. 98 odd. 33 apodlee (kon. ř.). 100 y netak. 101 Awfak. 102 rkp.: wkazanij; patrně za: ukázanie. 13 odd. 104 rkp.: duchownije, ale ij podtečkováno. 105 kakzz koly. 106 ob wlazzyge. 107 červ. znam. odstavce. 108 tak rkp. 109 kon. ř. — 188. wuplnie. — 190. wiecze raczijís. — 191. yakoz ty byl by. — 192 n. miloîti 171 n.: Z řeči LXIX. in Cantica:...Amor Dei amorem animae parit, [et illius praecurrens intentio intentam animam facit, sollicitudoque sollicitam. Nescio enim qua vicinitate naturae, cum semel revelata facie gloriam Dei speculari anima poterit, mox illi se conformari necesse est, atque [1510] in eamdem imaginem transformari. Igitur qualem te paraveris Deo, talis oportet appareat tibi Deus. Cum sancto sanctus erit et cum viro innocente innocens erit (Isai. XVII, 26)....] 194n.: Z řeči I. In festo omnium sanctorum: Verum quid aliud est hacc conso- latio, quam procedens de spe veniae gratia devotionis et suavissima delectatio boni et gustus sapientiae, licet exiguus, quibus interim benignus Dominus afflictam refri- gerat animam? Sed gustus ille nihil aliud est, quam irritamentum desiderii et in- centivum amoris, sicut scriptum est: .. . (Eccli. XXIV, 29).
Strana 407
407 bozzenſtwije, lydííka irdcze ofwyeczyge, w nyemzz geft chodyty vtyefſeno. 200 neb toy bozzije ſwyetlo, w nijemzz geſt pozznanije boha a pozznanije myloíty k bohu zapalenije 108 tot ma nayprw fwoy poczatek, potom proſpyech a109 potom plne dokonanije, nayprw ſye poczne, kdyz czlowyek bude z myíly znamenaty rozlyczne dary, geſto ma od boha, a ílyby bozzije a myloít bozzij, ezz czaka hrzyefíneho k obraczenij a tak myloftywye 205 odpuſtije hrzyechy. a w tom11o ſye rozchutnage dije wſijm ſrdczê 109 i zzal- tarznijkem: y czijm ſye oplaczi bohu za to za wíſe, geſtoy my dal?* a czijm žal. 115, 12. bude w ſrdczy wyetfïij ten ohen myloſti, tijem wijecze vzrzij bozzijeho k ſobye dobrodijenije. y bude rzeeczy w te myloſty dawage sye tak welyke k ſobye bozzij mylofty, yako byefſe rzekl kral dawyd: y ktoill gſem ya, 210 hoípodyne, czo-ly112 geft me pokolenije, ezzi mye k teto przywedl welyke wyeczy? a geftyetlll ſye to zdaa malo, ale mluwijff y pokolenij ſluhy ſweho dobre na dluhe dny. yako by rzekl: toho fěl nezaſluzyl, czozs my dal, 1 awſak 113 nad to geftye slybugeffl4 my wyeczne dobre. tuy wdyecznoft gmyel z ſrdeczneho nabozzenſtwije ſwaty auguftyn,115 kdyzz prawijefſe: mylo- 215 frdenſtwije bozzije znamenage, ezz my tolyk czynij dobreho, tak my ſye zdaa, bych ſmyel to rzeeczy, ezz nycz gyneho neczynij boh, gen ezz gednaa mello ſpaffenije, yako by wíſeho zapomenvwo mnye o gedynem chtyel peeczy gmyety. ktoz by ſye na ta dobrodijenije bozzije rozmyfílal, poczal by mylowaty dobrodyeyczi. 107 pak to nabozzenſtwije tu wezme proſpyech, 220 kdyz nebude gyzz kto boha proto, ezz gemu boh dobrze czynij, mylowaty, ale gen pron pro ſameho yako toho pozapomena, nezrze na 109 to, ezz mnoho dobreho czynij boh gemu, ale zrze gen na doſtoynv welebnoſt geho bude z frdcze myloft [ij ]17 k bohu plapolati a to by gen chtyel, aby ſye ſlijbyl mylemu w czemzzkolywyek,118 w10s ſbozzij neb w chudobye, 225 pohodlee gmage neb protywenftwije, czeft neb potupu. takt praawye nabozznell9 frdcze we wiſem geft hotowo k woly myleho, trzetije toy zde na ſſwyetye naywyfij wſtupen nabozzenſtwije, kdyz da hoſpodyn w duſíy myleho ſweho czyſtvv, vprzijemvv, z prawe myloſti prudku zzadoſt po- znaty ſweho myleho choty, negen o nyem ſlyffety, ale zazrzijety fameho 230 geho. a netolyk lll zazrzijety, ale zazrzijecz geho gmyety gey, aby ne ſweho120 nyeczo, ale ſam ſye dal gij przijda, ſam ſebu gij vtyechu vczynye ſam gy obyal121, fam gy ſwych vít polijbyl polijbenijm. o tak 122 mylowne duſfy boha mluwije mnoho knijhy kantyk, gemuzzt hrubij nerozvmyegij. o teet 122 zzadoîty dije ſwaty bernart: muffijt zzhawoft zzadofty prwe tu duffy 2263 P.L. CLXXXIII, col. 942. 110 Awtom. 111 odd. 112 czo ly. 113 A wſak. 114 A, k, l protaž.; rkp.: ſlybngeſf. 115 červ. podtrž. 116 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 11 opravuji rkpné myloſt hledě k přechodníku zrze a k tomu, že stejný podmět je i v sousedství. 118 wczemzz horme wkazanij. — 193. ze gt 1. — 225. takt prawij. — 228. czyfto geft] wprziemu. — 238. nieyak. — 248. tahla ſie po niem gehoz nam wſſem dopo. o ſwate hatie tato rzecz gt1 (nadpis červ.). — 234 n.: Z řeči XXXI. in Cantica, odst. 4: .... Oportet namque, ut sancti
407 bozzenſtwije, lydííka irdcze ofwyeczyge, w nyemzz geft chodyty vtyefſeno. 200 neb toy bozzije ſwyetlo, w nijemzz geſt pozznanije boha a pozznanije myloíty k bohu zapalenije 108 tot ma nayprw fwoy poczatek, potom proſpyech a109 potom plne dokonanije, nayprw ſye poczne, kdyz czlowyek bude z myíly znamenaty rozlyczne dary, geſto ma od boha, a ílyby bozzije a myloít bozzij, ezz czaka hrzyefíneho k obraczenij a tak myloftywye 205 odpuſtije hrzyechy. a w tom11o ſye rozchutnage dije wſijm ſrdczê 109 i zzal- tarznijkem: y czijm ſye oplaczi bohu za to za wíſe, geſtoy my dal?* a czijm žal. 115, 12. bude w ſrdczy wyetfïij ten ohen myloſti, tijem wijecze vzrzij bozzijeho k ſobye dobrodijenije. y bude rzeeczy w te myloſty dawage sye tak welyke k ſobye bozzij mylofty, yako byefſe rzekl kral dawyd: y ktoill gſem ya, 210 hoípodyne, czo-ly112 geft me pokolenije, ezzi mye k teto przywedl welyke wyeczy? a geftyetlll ſye to zdaa malo, ale mluwijff y pokolenij ſluhy ſweho dobre na dluhe dny. yako by rzekl: toho fěl nezaſluzyl, czozs my dal, 1 awſak 113 nad to geftye slybugeffl4 my wyeczne dobre. tuy wdyecznoft gmyel z ſrdeczneho nabozzenſtwije ſwaty auguftyn,115 kdyzz prawijefſe: mylo- 215 frdenſtwije bozzije znamenage, ezz my tolyk czynij dobreho, tak my ſye zdaa, bych ſmyel to rzeeczy, ezz nycz gyneho neczynij boh, gen ezz gednaa mello ſpaffenije, yako by wíſeho zapomenvwo mnye o gedynem chtyel peeczy gmyety. ktoz by ſye na ta dobrodijenije bozzije rozmyfílal, poczal by mylowaty dobrodyeyczi. 107 pak to nabozzenſtwije tu wezme proſpyech, 220 kdyz nebude gyzz kto boha proto, ezz gemu boh dobrze czynij, mylowaty, ale gen pron pro ſameho yako toho pozapomena, nezrze na 109 to, ezz mnoho dobreho czynij boh gemu, ale zrze gen na doſtoynv welebnoſt geho bude z frdcze myloft [ij ]17 k bohu plapolati a to by gen chtyel, aby ſye ſlijbyl mylemu w czemzzkolywyek,118 w10s ſbozzij neb w chudobye, 225 pohodlee gmage neb protywenftwije, czeft neb potupu. takt praawye nabozznell9 frdcze we wiſem geft hotowo k woly myleho, trzetije toy zde na ſſwyetye naywyfij wſtupen nabozzenſtwije, kdyz da hoſpodyn w duſíy myleho ſweho czyſtvv, vprzijemvv, z prawe myloſti prudku zzadoſt po- znaty ſweho myleho choty, negen o nyem ſlyffety, ale zazrzijety fameho 230 geho. a netolyk lll zazrzijety, ale zazrzijecz geho gmyety gey, aby ne ſweho120 nyeczo, ale ſam ſye dal gij przijda, ſam ſebu gij vtyechu vczynye ſam gy obyal121, fam gy ſwych vít polijbyl polijbenijm. o tak 122 mylowne duſfy boha mluwije mnoho knijhy kantyk, gemuzzt hrubij nerozvmyegij. o teet 122 zzadoîty dije ſwaty bernart: muffijt zzhawoft zzadofty prwe tu duffy 2263 P.L. CLXXXIII, col. 942. 110 Awtom. 111 odd. 112 czo ly. 113 A wſak. 114 A, k, l protaž.; rkp.: ſlybngeſf. 115 červ. podtrž. 116 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 11 opravuji rkpné myloſt hledě k přechodníku zrze a k tomu, že stejný podmět je i v sousedství. 118 wczemzz horme wkazanij. — 193. ze gt 1. — 225. takt prawij. — 228. czyfto geft] wprziemu. — 238. nieyak. — 248. tahla ſie po niem gehoz nam wſſem dopo. o ſwate hatie tato rzecz gt1 (nadpis červ.). — 234 n.: Z řeči XXXI. in Cantica, odst. 4: .... Oportet namque, ut sancti
Strana 408
408 2265 roznyetyty, w kteruzz hoſpodyn ma przygijty, aby ohen te zzhawoîti 235 inal rez wſelyke poſíkwrny a mijeſto przyprawyl hoſpodynv. al23 tu mozz czijti duíſe, zzey blijz hoípodyn, kdyzz vczyge, zzey tijem ohnyem za- palena. a123 w te zzadoſti okuffij nyekak, kak geft pochotny hofpodyn. a kdyzz ſye opyet k ſobye wratij, zadrzzij wonye te pochotnoſty12 w ſwe pamyety. a to122 vczynij, ezz wyecz gen fameho boha bude zzadaty na 240 gynê123 dobrem, gefto on fam nenije, negmagycz dofty. takt zzadoft welyka a plamênaa 125 przytahuge myleho choty, ezz nawíîtyewij nyekdy dywnvv vtyechuv íboznv duffy, aby okufyecz geho pochotnoſty tahla ſye po nyem. o fwatei hatye rzecz etc.2 dijewka3 a newdanaa mylij to, czozz k bohu ſluffije, aby tijelem 1 Kor. 7, 34. y duchêt ſwata byla.* swaty pawel tyemyto flowy vkazuge y doftoynoft y vzzytek' panen bozzijch, zzey doſtoynoft welyka, gynde ſem píal o tom, ktozz wijernye drzzije ſwe panenſtwo, ale wſak rzku, ezz tu ſwaty pawel vkazuge doítoynoít panen, kdyzz to myílee, czoz k bohu flufíije, ne aby“ ſye lijbyly ſwyetu w ſwe marnoſty, w ſwych rozlycznych przyprawach, y kraſu ſwu falffygijcz nyekdy, ale hledagij-ly' fye slybyty bohu, toy czeft, toy doſtoynoft, menífije mynvez y lybyty ſye naywyffijemu, naywyffije nafledugijcz kralow- ny nebei, panije wſſeho ſwyeta, geſtoy prwnije czyftotu bohu zalijbyla, ſwym przijkladem mnoho czyîtych panen yako ſwych druzzycz do8 nebeł przywedla, a gſu? pos nij dany bohu w obyet, tomu kraly naywyfijemu, tu pak vkazuge gych vzzytek, kdyzz dije: „aby tyelemy duchem byly ſwaty“, kto nemozz wyedyety toho, zzey ſwatu byty vzzytecznyegije, nezz fferzednv? vzzytecznyegije gmyety bozzij 15 myloft wlaſtij z ſwatoíty tyela y myſly, nezz tyelem y myílij fferzednv byty a panv czyítemu, bohu, nes tak mijlu? ktozzt w ſmole paaraa, kak by ſye nezlepyl a nezíerzedyl od ſmoly?* takezz ktozz ſye ſwyetem wijecze obwijezze1°, wijecze ſye zîferzedij ſwyetem. a geſto dijewka a newdana" mozz myílyty to, czoz k bohu ſluffije, kak by ſye bohu ſlijbyla a tyelem 20 y duchem byla ſwata, to wdanaa tijezcze robyecz ſwyetu muffij hledaty, kak by ſye ſlijbyla muzzy a ſwyetu. a tak czeít paneníku ztratyecz mnohe 227a pofſkwrny od ſwyeta nebude | prazdna, geſto dijewkall mozz, chcze-ly, kolywyek. 119 k, b protaž. 120 nefweho. 121 ob yal. 122 odd. 123 kon. ř. 124 ch protaž. 125 zkratka uprostřed ř. Jesus Sirach 13,1. 5 10 1 odd. 2 červ., na konci řádku zkratka etc.; po straně známým tenkým písmem: h�atye. Dna dva ř. 4 kon. ř. 5 odd. 6 Neaby. 7hledagij ly. s kon. ř. desiderii ardor praeveniat faciem ejus ad omnem animam, ad quam est ipse ven- turus, qui omnem consumat rubiginem vitiorum, et sic praeparet locum Domino. Et tunc scit anima, quoniam juxta est Dominus, cum se senserit illo igne succensam et dixerit cum propheta: De excelso etc. (Thren. I, 13), et illud: Concaluit etc. (Psal. XXXVIII, 4).
408 2265 roznyetyty, w kteruzz hoſpodyn ma przygijty, aby ohen te zzhawoîti 235 inal rez wſelyke poſíkwrny a mijeſto przyprawyl hoſpodynv. al23 tu mozz czijti duíſe, zzey blijz hoípodyn, kdyzz vczyge, zzey tijem ohnyem za- palena. a123 w te zzadoſti okuffij nyekak, kak geft pochotny hofpodyn. a kdyzz ſye opyet k ſobye wratij, zadrzzij wonye te pochotnoſty12 w ſwe pamyety. a to122 vczynij, ezz wyecz gen fameho boha bude zzadaty na 240 gynê123 dobrem, gefto on fam nenije, negmagycz dofty. takt zzadoft welyka a plamênaa 125 przytahuge myleho choty, ezz nawíîtyewij nyekdy dywnvv vtyechuv íboznv duffy, aby okufyecz geho pochotnoſty tahla ſye po nyem. o fwatei hatye rzecz etc.2 dijewka3 a newdanaa mylij to, czozz k bohu ſluffije, aby tijelem 1 Kor. 7, 34. y duchêt ſwata byla.* swaty pawel tyemyto flowy vkazuge y doftoynoft y vzzytek' panen bozzijch, zzey doſtoynoft welyka, gynde ſem píal o tom, ktozz wijernye drzzije ſwe panenſtwo, ale wſak rzku, ezz tu ſwaty pawel vkazuge doítoynoít panen, kdyzz to myílee, czoz k bohu flufíije, ne aby“ ſye lijbyly ſwyetu w ſwe marnoſty, w ſwych rozlycznych przyprawach, y kraſu ſwu falffygijcz nyekdy, ale hledagij-ly' fye slybyty bohu, toy czeft, toy doſtoynoft, menífije mynvez y lybyty ſye naywyffijemu, naywyffije nafledugijcz kralow- ny nebei, panije wſſeho ſwyeta, geſtoy prwnije czyftotu bohu zalijbyla, ſwym przijkladem mnoho czyîtych panen yako ſwych druzzycz do8 nebeł przywedla, a gſu? pos nij dany bohu w obyet, tomu kraly naywyfijemu, tu pak vkazuge gych vzzytek, kdyzz dije: „aby tyelemy duchem byly ſwaty“, kto nemozz wyedyety toho, zzey ſwatu byty vzzytecznyegije, nezz fferzednv? vzzytecznyegije gmyety bozzij 15 myloft wlaſtij z ſwatoíty tyela y myſly, nezz tyelem y myílij fferzednv byty a panv czyítemu, bohu, nes tak mijlu? ktozzt w ſmole paaraa, kak by ſye nezlepyl a nezíerzedyl od ſmoly?* takezz ktozz ſye ſwyetem wijecze obwijezze1°, wijecze ſye zîferzedij ſwyetem. a geſto dijewka a newdana" mozz myílyty to, czoz k bohu ſluffije, kak by ſye bohu ſlijbyla a tyelem 20 y duchem byla ſwata, to wdanaa tijezcze robyecz ſwyetu muffij hledaty, kak by ſye ſlijbyla muzzy a ſwyetu. a tak czeít paneníku ztratyecz mnohe 227a pofſkwrny od ſwyeta nebude | prazdna, geſto dijewkall mozz, chcze-ly, kolywyek. 119 k, b protaž. 120 nefweho. 121 ob yal. 122 odd. 123 kon. ř. 124 ch protaž. 125 zkratka uprostřed ř. Jesus Sirach 13,1. 5 10 1 odd. 2 červ., na konci řádku zkratka etc.; po straně známým tenkým písmem: h�atye. Dna dva ř. 4 kon. ř. 5 odd. 6 Neaby. 7hledagij ly. s kon. ř. desiderii ardor praeveniat faciem ejus ad omnem animam, ad quam est ipse ven- turus, qui omnem consumat rubiginem vitiorum, et sic praeparet locum Domino. Et tunc scit anima, quoniam juxta est Dominus, cum se senserit illo igne succensam et dixerit cum propheta: De excelso etc. (Thren. I, 13), et illud: Concaluit etc. (Psal. XXXVIII, 4).
Strana 409
409 toho prazdnyeyíy byty. a ma� takych wyeczij ſwyetfíkych prazdna byty 25 chot bozzije, tak ſwateho choti gmagycz, aby take ſwata byla, te ſwatofty dofíla geít tato ſwata dijewka, gęgijez hod dneí pamatuge,s geſtoy pro- myloît wyeczneho choti, aby ſye w panenſtwij czyſtem ſlijbyla gemu, netolyk potupyla tyeleſnu ſwatbu, ale y tyelo3 ſwe dalay na muky, fſla weſſele do zzalarze, yako by byla na hody zwana, a nefſtrachowala ſye 30 pro myleho hlawy daty pods mecz brzydky. a tak mozze rzeeczy o nij y ono flowo: sílechetnoft nad fílechetnoft zzena ſwata,* ne pro ztratu12 panenſtwije rzkucz gy zzenvv, ale pro zzenfſke pokolenije, geftoy podles przyrozenije ftraffywyeyífe nezzly muzzíke, neb gmyelay fílechetnoft panenííke myíly a nad to13 fflechetnoít vdatítwije muzííkeho, nedaducz 35 ſye any imrty od8 myleho odhrozzyty.1 k te fijle gegije a k udatítwij15 dije ſwaty rzehorz:16 y czo17 dijeme my ] bradatij18 muzzije wydvcz roz- kofínee, mdlee dyeweczky, any ſkrze meczl' gdu do nebeſ? kdyzz gych w nepokogy trpijecz nenafledugem, as ſye a îtydmel9 w pokogy gych ne- nafíledowaty. y gednomu20 boh nedije nynije: vmrzy pro mye, ale dije: 40 vmrtw pro mye w ſobye zlee zzadoîty! ſtydme ſye, nebudem-ly af w tom mdleho pokolenije rozkoffnych, víílechtylych dijeweczek nafledowaty gefto gych przyrozenije ne21 tak podobno, aby trpijety mohlo tolyk. y mame20 w tom myíl vítanowyty, by na teezz przyfílo, ezz bychom teezz, gefíto ony, i bozzij pomoczij vczynyly, acz take gyzz nyeterzij nemozzem 45 w panenftwij dyewek ſwatych nafledowaty, ale chwalu gych znayme a ſwe hubenftwo a w ſwatofti22 yakezz mohucz gych naſledvyme! nebt odd. 10 ob wijezze. 11 d, G, k protaž.; na konci ř. dvě výplně 66. 12 Neproztratu. 13 anadto. “ od hrozzyty. 15 akudatitwij. 16 červ. podtrž. 17 odd. 18 b, d protaž. 19 as fye aftydme. 20 odd. 21 kon. ř. 22 awfwatofti. 23 Ktozzt koli. A = svat t. 25 kon. ř.; h, d, k. A v tomto 1. ř. protaž. 26 odd. 27 červ. znam. odstavce. 2 text esus Sirach 26, 19. P. L. LXXVI, col. 1116. 17. ktoz wimole [ fie para . yak by. — 18. ktoz ſie s ſwietem wiecze obwiježe. — 32n. gefito geft podle przyrozenie ftraffliwieyffij. — 38. as [fie a stydme. — 39. pro mne. — 43. aby nateez przifílo bychom teez. — 44. niekterzij. — 46. yakz mohucz. 29 n.: S tím srovn. tato slova antifony a respons. lect. II, jež se čtou v bre- víři na svátek sv. Hâty: Agatha laetissime et glorianter ibat ad carcerem, quasi ad epulas invitata. (F.) 36 nn.: Z homilie XI. (habita ad populum in basilica sanctae Agnetis): 3. [Nec enim sancta haec,] cujus hodie natalitia celebramus [mori pro Deo potuisset in cor- pore, si prius a terrenis desideriis mortua non fuisset in mente. Erectus namque in virtutis culmine animus tormenta despexit, praemia calcavit. Ante armatos reges et praesides ducta stetit, feriente robustior, judicante sublimior.] Quid inter haec nos barbati et debiles dicimus, qui ire ad regna coelestia puellas per ferrum videmus Lquos ira superat, superbia inflat, ambitio perturbat, luxuria inquinat]? Qui si adipisci regna coelorum per bella persecutionum non possumus, hoc ipsum nobis turpe sit, quod Deum nolumus saltem per pacem sequi. Ecce nulli nostrum hoc tempore dicit Deus: Pro me morere, sed: Illicita tantummodo in te desideria occide. Qui ergo in pace subigere carnis desideria nolumus, quando in bello pro Domino ipsam carnem daremus?
409 toho prazdnyeyíy byty. a ma� takych wyeczij ſwyetfíkych prazdna byty 25 chot bozzije, tak ſwateho choti gmagycz, aby take ſwata byla, te ſwatofty dofíla geít tato ſwata dijewka, gęgijez hod dneí pamatuge,s geſtoy pro- myloît wyeczneho choti, aby ſye w panenſtwij czyſtem ſlijbyla gemu, netolyk potupyla tyeleſnu ſwatbu, ale y tyelo3 ſwe dalay na muky, fſla weſſele do zzalarze, yako by byla na hody zwana, a nefſtrachowala ſye 30 pro myleho hlawy daty pods mecz brzydky. a tak mozze rzeeczy o nij y ono flowo: sílechetnoft nad fílechetnoft zzena ſwata,* ne pro ztratu12 panenſtwije rzkucz gy zzenvv, ale pro zzenfſke pokolenije, geftoy podles przyrozenije ftraffywyeyífe nezzly muzzíke, neb gmyelay fílechetnoft panenííke myíly a nad to13 fflechetnoít vdatítwije muzííkeho, nedaducz 35 ſye any imrty od8 myleho odhrozzyty.1 k te fijle gegije a k udatítwij15 dije ſwaty rzehorz:16 y czo17 dijeme my ] bradatij18 muzzije wydvcz roz- kofínee, mdlee dyeweczky, any ſkrze meczl' gdu do nebeſ? kdyzz gych w nepokogy trpijecz nenafledugem, as ſye a îtydmel9 w pokogy gych ne- nafíledowaty. y gednomu20 boh nedije nynije: vmrzy pro mye, ale dije: 40 vmrtw pro mye w ſobye zlee zzadoîty! ſtydme ſye, nebudem-ly af w tom mdleho pokolenije rozkoffnych, víílechtylych dijeweczek nafledowaty gefto gych przyrozenije ne21 tak podobno, aby trpijety mohlo tolyk. y mame20 w tom myíl vítanowyty, by na teezz przyfílo, ezz bychom teezz, gefíto ony, i bozzij pomoczij vczynyly, acz take gyzz nyeterzij nemozzem 45 w panenftwij dyewek ſwatych nafledowaty, ale chwalu gych znayme a ſwe hubenftwo a w ſwatofti22 yakezz mohucz gych naſledvyme! nebt odd. 10 ob wijezze. 11 d, G, k protaž.; na konci ř. dvě výplně 66. 12 Neproztratu. 13 anadto. “ od hrozzyty. 15 akudatitwij. 16 červ. podtrž. 17 odd. 18 b, d protaž. 19 as fye aftydme. 20 odd. 21 kon. ř. 22 awfwatofti. 23 Ktozzt koli. A = svat t. 25 kon. ř.; h, d, k. A v tomto 1. ř. protaž. 26 odd. 27 červ. znam. odstavce. 2 text esus Sirach 26, 19. P. L. LXXVI, col. 1116. 17. ktoz wimole [ fie para . yak by. — 18. ktoz ſie s ſwietem wiecze obwiježe. — 32n. gefito geft podle przyrozenie ftraffliwieyffij. — 38. as [fie a stydme. — 39. pro mne. — 43. aby nateez przifílo bychom teez. — 44. niekterzij. — 46. yakz mohucz. 29 n.: S tím srovn. tato slova antifony a respons. lect. II, jež se čtou v bre- víři na svátek sv. Hâty: Agatha laetissime et glorianter ibat ad carcerem, quasi ad epulas invitata. (F.) 36 nn.: Z homilie XI. (habita ad populum in basilica sanctae Agnetis): 3. [Nec enim sancta haec,] cujus hodie natalitia celebramus [mori pro Deo potuisset in cor- pore, si prius a terrenis desideriis mortua non fuisset in mente. Erectus namque in virtutis culmine animus tormenta despexit, praemia calcavit. Ante armatos reges et praesides ducta stetit, feriente robustior, judicante sublimior.] Quid inter haec nos barbati et debiles dicimus, qui ire ad regna coelestia puellas per ferrum videmus Lquos ira superat, superbia inflat, ambitio perturbat, luxuria inquinat]? Qui si adipisci regna coelorum per bella persecutionum non possumus, hoc ipsum nobis turpe sit, quod Deum nolumus saltem per pacem sequi. Ecce nulli nostrum hoc tempore dicit Deus: Pro me morere, sed: Illicita tantummodo in te desideria occide. Qui ergo in pace subigere carnis desideria nolumus, quando in bello pro Domino ipsam carnem daremus?
Strana 410
410 3 Mojz. 11, 44 a dije wſem boh: ſwati budte, nebt gſem ya ſwat.* anyzz kto mny, by 19,2; 1 Petr. 1, 16. negmyel ſwat byti. ktozztkoli23 geft vd koftela ſwateho, swatt24 geft, zzey oczyfîtyenijm pana ſweho jezu kriſta ſwat vczynyen; a kazzdy krzeftyan nebludne wijery, nenye-ly w fmrtelnem hrzyeffe, geft vd koftelnij, a25 tak geft swat. ale bywa ſwatoft menflije a wijetffije,26 awiak ktoz geft ſwat, acz ſwatoîtij y naymenffij, geft fwat a21 k kralowftwu przyfluffije nebeſikemu, neb pan kriſtus, hlawa wíſeho koſtela ſweho, wleewa zzywoft a ſwatoſt y2 naymenífijemu vdu koftelnijemu 27 ale ſnad by chtyely porozvmyety, czo ſwata czlowyeka vkazuge. 55 aneb28 at rzku, tot nayprw rzku, ezz nycz, gen fam boh. ale chczyt trzy wyeczy powyedyety, geſto ſwaty rzehorz poklada mluwye o21 ſwate haatye, gefto take mohu rzeeczy, ezz czynije naí ſwaty: gednoy czyftota frdcze, druhe doíty k ſpaffenij dobrych czynow; trzetije, kdyz kto ma ducha ſwateho. teez myenij ſwaty bernart,29 acz y gynymy rzka flowy; neb on 60 take trogy wyecz poklada, geſto nam przywodij ſwatoſt. gedno dije: ſkrowna potrzeba, druhe: czyn ſprawedlywy, trzetije: myloft fylnaa k bohu, kakt geft wie geden vmyfl w tom obogy powyedyenij, vílyfyte.30 nayprwe geft czyítota frdcze, gefto przyfluffije k ſwatoſty. a ne-lnije [Mat. 5, 81 to mala wyecz, neb3l czyftemu frdczy ſlybeno geſt wydyenije boha,* gehozz 65 geft nelze wydyety a nemylowaty. protozz dije kriftus: toy wyeczny zzywot Jan 17, 3. poznaty boha otcze a ſyna geho jezu kriſta, gehozz geſt na ſwyet poſlal," aby ſkrzzen ſwyet k ſpaſſenij przyffel, protozz mame wílij inaznoítij oítrze- haty czyítoty ſrdcze ſweho ; neb pochodij nam zzywot z nyeho. a vzrzijme-lys2 ge neczijíto, vczyſtme ge pokanijm opyet, at pokanna zzaloft v weſelee33 70 a w pochotne34 obratij ſye nabozzenîtwije, ez frdcze vzrze ſye opyet bozij myloſty vczyítyeno, dijeku a chwalu wzda panv bohu. a tot bude pro- myena ruky boha naywyflijeho* z bazny w myloít a z zaloîty35 w radoft. kudyt pak teezz geft to czyftota ſrdcze y ſkrowna potrzeba, yakzz gíte flyffely, ez gedno klade ſwaty rzehorz36 a druhe ſwaty bernart?36 rzeklt ſem, ez ſwatoft geft menssije y wyetífije; teezz y czyftota. wyetfsije gest paneníka czyftota nebo wdowije, awſak geft take manzzelftwo czyftota. protozz we wſſech czynech ſkrowna37 potrzeba kazzdemu podle ſtawu33 geho, kdyzz geft ſtaw dobry, nezprzznij czyftoty frdcze. ale ktozz nechcze na3s ſkrowne potrzebije gmyety doſty, nemozzt gmyety czyſteho ſrdcze. 80 ktozzt chtije bohati byti, dije ſwaty pawel, wpadugij w ofijdla a w roz- lyczna 39 pokuſſenije, gefſto topije czlowijeka w zahynvtije.* negen mnyete, byt w fferzedftwij ſmylitwa byla ſrdeczna neczyítota, ale czotkoly40 frdcze 22- 227 P. L. CLXXXIII, col. 687. [Žal. 76, 11.] 228" 50 75 1 Tim. 6, 9. je tu nejspíše chybou písařovou změten. 29 červ. podtrž. 30 červ. znam. odstavce. 31 N, b protaž. 32 Avzrzijmely. 3 odd. 3 awpochotne. 3 azzaloſty. 36 červ. podtrž. 37 P, k protaž. 3 kon. ř. 3 awrozlyczna. 4 czot koly. 41 červ. znam. odstavce. — 47. ya ſwaty. — 62. druhe vczinek. — 68. ſkrze nicy. — 100 n. totiz ſbozij tiem 61: Porro tria sunt, quae sanctam faciunt hominis vitam: victus sobrius, actus justus, sensus pius. (Z řeči LXIV. De diversis, cap. 2.)
410 3 Mojz. 11, 44 a dije wſem boh: ſwati budte, nebt gſem ya ſwat.* anyzz kto mny, by 19,2; 1 Petr. 1, 16. negmyel ſwat byti. ktozztkoli23 geft vd koftela ſwateho, swatt24 geft, zzey oczyfîtyenijm pana ſweho jezu kriſta ſwat vczynyen; a kazzdy krzeftyan nebludne wijery, nenye-ly w fmrtelnem hrzyeffe, geft vd koftelnij, a25 tak geft swat. ale bywa ſwatoft menflije a wijetffije,26 awiak ktoz geft ſwat, acz ſwatoîtij y naymenffij, geft fwat a21 k kralowftwu przyfluffije nebeſikemu, neb pan kriſtus, hlawa wíſeho koſtela ſweho, wleewa zzywoft a ſwatoſt y2 naymenífijemu vdu koftelnijemu 27 ale ſnad by chtyely porozvmyety, czo ſwata czlowyeka vkazuge. 55 aneb28 at rzku, tot nayprw rzku, ezz nycz, gen fam boh. ale chczyt trzy wyeczy powyedyety, geſto ſwaty rzehorz poklada mluwye o21 ſwate haatye, gefto take mohu rzeeczy, ezz czynije naí ſwaty: gednoy czyftota frdcze, druhe doíty k ſpaffenij dobrych czynow; trzetije, kdyz kto ma ducha ſwateho. teez myenij ſwaty bernart,29 acz y gynymy rzka flowy; neb on 60 take trogy wyecz poklada, geſto nam przywodij ſwatoſt. gedno dije: ſkrowna potrzeba, druhe: czyn ſprawedlywy, trzetije: myloft fylnaa k bohu, kakt geft wie geden vmyfl w tom obogy powyedyenij, vílyfyte.30 nayprwe geft czyítota frdcze, gefto przyfluffije k ſwatoſty. a ne-lnije [Mat. 5, 81 to mala wyecz, neb3l czyftemu frdczy ſlybeno geſt wydyenije boha,* gehozz 65 geft nelze wydyety a nemylowaty. protozz dije kriftus: toy wyeczny zzywot Jan 17, 3. poznaty boha otcze a ſyna geho jezu kriſta, gehozz geſt na ſwyet poſlal," aby ſkrzzen ſwyet k ſpaſſenij przyffel, protozz mame wílij inaznoítij oítrze- haty czyítoty ſrdcze ſweho ; neb pochodij nam zzywot z nyeho. a vzrzijme-lys2 ge neczijíto, vczyſtme ge pokanijm opyet, at pokanna zzaloft v weſelee33 70 a w pochotne34 obratij ſye nabozzenîtwije, ez frdcze vzrze ſye opyet bozij myloſty vczyítyeno, dijeku a chwalu wzda panv bohu. a tot bude pro- myena ruky boha naywyflijeho* z bazny w myloít a z zaloîty35 w radoft. kudyt pak teezz geft to czyftota ſrdcze y ſkrowna potrzeba, yakzz gíte flyffely, ez gedno klade ſwaty rzehorz36 a druhe ſwaty bernart?36 rzeklt ſem, ez ſwatoft geft menssije y wyetífije; teezz y czyftota. wyetfsije gest paneníka czyftota nebo wdowije, awſak geft take manzzelftwo czyftota. protozz we wſſech czynech ſkrowna37 potrzeba kazzdemu podle ſtawu33 geho, kdyzz geft ſtaw dobry, nezprzznij czyftoty frdcze. ale ktozz nechcze na3s ſkrowne potrzebije gmyety doſty, nemozzt gmyety czyſteho ſrdcze. 80 ktozzt chtije bohati byti, dije ſwaty pawel, wpadugij w ofijdla a w roz- lyczna 39 pokuſſenije, gefſto topije czlowijeka w zahynvtije.* negen mnyete, byt w fferzedftwij ſmylitwa byla ſrdeczna neczyítota, ale czotkoly40 frdcze 22- 227 P. L. CLXXXIII, col. 687. [Žal. 76, 11.] 228" 50 75 1 Tim. 6, 9. je tu nejspíše chybou písařovou změten. 29 červ. podtrž. 30 červ. znam. odstavce. 31 N, b protaž. 32 Avzrzijmely. 3 odd. 3 awpochotne. 3 azzaloſty. 36 červ. podtrž. 37 P, k protaž. 3 kon. ř. 3 awrozlyczna. 4 czot koly. 41 červ. znam. odstavce. — 47. ya ſwaty. — 62. druhe vczinek. — 68. ſkrze nicy. — 100 n. totiz ſbozij tiem 61: Porro tria sunt, quae sanctam faciunt hominis vitam: victus sobrius, actus justus, sensus pius. (Z řeči LXIV. De diversis, cap. 2.)
Strana 411
411 myluge, gehozt pro boh nemyluge, tijemt bude neczijíto menye neb 85 wijecze, yakzz myloít menífije neb wyetífije, aneb wyeczy nepotrzeb- nyeyfſije neb ſſerzednyeyſſije.41 druhe geſt, geſto naſ czynij ſwaty, doſti czynow k ſpaffenij gynet geſt k ſpaſenij doſti a gyne k wyetílij ſwatoſti a k ſwrchowanij. 42 dofty k ſpaſenij geſt plnyti przykazanije a dofty k ſwrchowanij, geſto we 90 cztenij radij kriſtus.* a czijm to wyernyegije czynyty budem, tijem [at. 19,16 až21.] geft nafſe wyetffije ſwatoft, neb dije pijſmo: ktozz budu czynyty wyernye, lijbije ſye bohu.* a 3 protyw tomu44 ti ſye nelijbije, geſto, acz dobre czynije, Přísl. 12, 22. ale ne wyernye,45 ne pro46 boh, ne wplnye;47 o nychzz dije pijímo: zlorze- czeny, ktozz lftywije czynij ſkutky bozzije.* a dobre, nedobrze vczy- 95 nyene, nebude poczteno w dobre czyny. protozz dobre czynijecz at dobrze bude vczynyeno! nayprw prots boh ma z vmyíla byti; druhe rzaadnye, czo kdy ſluffije, a czo k czemu; a trzetije4 fnazznye a i myloſtij, pak ſwaty bernart4 dije teezz mijenye, ez czyn ſprawedlywy geft druha wyecz, gefto czynij czlowyeka ſwata, mame negen gedny k ſpaſenij czyny, ale troge. 100 mame duffy, mame tyelo, mame wyeczi tohoto ſwyeta, toczyfí íbozzije. tijem trym troge czyny k ſpafſenij hodne v wyeczne chwale czynyty, zde głucz, mozzem, duſſe ma ſwe czyny, kdyzz kto woly ſwu nayprw obratij k bohu a bude boha mylowaty, rozvmem hledage boha y tyech czyeft, po nychzz by mohl dogijty bozzije myloſty a poznati gey, drzzety a gmyety. 105 a tak myſlij rozkladanije o wyecznych wyeczech, ſpatrzowanije myſlij wyecznych wyeczij, myloft 50, rozvm, poznawanije, w pamyety drzzenije takeho nyeczo, geſto ſluſſije k blazzene wyecznoſti a take w bozzij myloíty y k druzczy mozz czlowyek ty czyny duſſe ſwe gmyety hodne k ſpaſſenij, rozvmem, pamyetij, wolij hledage dobreho gich. tyelo pak ma ſwe zrzije- 110 dlne dobre czyny, gijmyzz mozz ſluzbu bohu vkazaty a pohodu blyznijm ochotenſtwijm, poſluzzenijm, yakz czij ftaw a51 czije potrzeba, ítrpyety gyneho nefnadnoft a gynemu nebyti nefnadnu, praaczy pro5l boh pod- ſtupyty aneb pro potrzebu ſwych blyzznijch, z ſbozzije pak gſu czynowe dobrzij, ktoz naklad potrzebny vczynij nyetery ke czty bohu neb kus1 115 potrzebye ſwych blyzznijch, obyety,52 almuzny, a rozlycznyet gdu ti z ſbozzije czynowe dobrzij; neſnadnot 53 geft wſeho wyprawyty, nezzt to chczy rzeeczy, ezz trogy wyecz pijímo vkazuge, gefto ty obyeti bohu, kterymzzkoly54 czynem budu, almuzznamy, naklady neb ſtrpenijm krzywdy a5l ztraaty pro myloſt bozzij, czynij wzacznyeyfſe, gedno geft,[ czijm kto 120 ma dobyte55 ſprawedlnyegije, neb ktozz bezprawnye lítij, moczij wydra bude z toho czynyty obyet bohu, yako by otczy lij boît vczynyl, by ſynu 42 akſwrchowanij. 43 l, h A protaž.; A protyw (odd.). 4 odd. 45 newyernye. 46 nepro na konci ř. 47 newplnye. 48 kon. ř. 49 červ. podtrž. 50 ch, l protaž. 51 kon. ř. 52 O byety. 53 mohlo by se děliti též: ne snadnoť jest, poněvadž záporový gen. všeho lze lépe odůvodniti tím ne jest. (Č.) 54 kterymzz koly. 55 k, d, b protaž. Jerem. 48, 10. 2285 trogym]. — 106 n. wpamieti drzme takeho nieczo. — 114. niektery. — 115n. gdu
411 myluge, gehozt pro boh nemyluge, tijemt bude neczijíto menye neb 85 wijecze, yakzz myloít menífije neb wyetífije, aneb wyeczy nepotrzeb- nyeyfſije neb ſſerzednyeyſſije.41 druhe geſt, geſto naſ czynij ſwaty, doſti czynow k ſpaffenij gynet geſt k ſpaſenij doſti a gyne k wyetílij ſwatoſti a k ſwrchowanij. 42 dofty k ſpaſenij geſt plnyti przykazanije a dofty k ſwrchowanij, geſto we 90 cztenij radij kriſtus.* a czijm to wyernyegije czynyty budem, tijem [at. 19,16 až21.] geft nafſe wyetffije ſwatoft, neb dije pijſmo: ktozz budu czynyty wyernye, lijbije ſye bohu.* a 3 protyw tomu44 ti ſye nelijbije, geſto, acz dobre czynije, Přísl. 12, 22. ale ne wyernye,45 ne pro46 boh, ne wplnye;47 o nychzz dije pijímo: zlorze- czeny, ktozz lftywije czynij ſkutky bozzije.* a dobre, nedobrze vczy- 95 nyene, nebude poczteno w dobre czyny. protozz dobre czynijecz at dobrze bude vczynyeno! nayprw prots boh ma z vmyíla byti; druhe rzaadnye, czo kdy ſluffije, a czo k czemu; a trzetije4 fnazznye a i myloſtij, pak ſwaty bernart4 dije teezz mijenye, ez czyn ſprawedlywy geft druha wyecz, gefto czynij czlowyeka ſwata, mame negen gedny k ſpaſenij czyny, ale troge. 100 mame duffy, mame tyelo, mame wyeczi tohoto ſwyeta, toczyfí íbozzije. tijem trym troge czyny k ſpafſenij hodne v wyeczne chwale czynyty, zde głucz, mozzem, duſſe ma ſwe czyny, kdyzz kto woly ſwu nayprw obratij k bohu a bude boha mylowaty, rozvmem hledage boha y tyech czyeft, po nychzz by mohl dogijty bozzije myloſty a poznati gey, drzzety a gmyety. 105 a tak myſlij rozkladanije o wyecznych wyeczech, ſpatrzowanije myſlij wyecznych wyeczij, myloft 50, rozvm, poznawanije, w pamyety drzzenije takeho nyeczo, geſto ſluſſije k blazzene wyecznoſti a take w bozzij myloíty y k druzczy mozz czlowyek ty czyny duſſe ſwe gmyety hodne k ſpaſſenij, rozvmem, pamyetij, wolij hledage dobreho gich. tyelo pak ma ſwe zrzije- 110 dlne dobre czyny, gijmyzz mozz ſluzbu bohu vkazaty a pohodu blyznijm ochotenſtwijm, poſluzzenijm, yakz czij ftaw a51 czije potrzeba, ítrpyety gyneho nefnadnoft a gynemu nebyti nefnadnu, praaczy pro5l boh pod- ſtupyty aneb pro potrzebu ſwych blyzznijch, z ſbozzije pak gſu czynowe dobrzij, ktoz naklad potrzebny vczynij nyetery ke czty bohu neb kus1 115 potrzebye ſwych blyzznijch, obyety,52 almuzny, a rozlycznyet gdu ti z ſbozzije czynowe dobrzij; neſnadnot 53 geft wſeho wyprawyty, nezzt to chczy rzeeczy, ezz trogy wyecz pijímo vkazuge, gefto ty obyeti bohu, kterymzzkoly54 czynem budu, almuzznamy, naklady neb ſtrpenijm krzywdy a5l ztraaty pro myloſt bozzij, czynij wzacznyeyfſe, gedno geft,[ czijm kto 120 ma dobyte55 ſprawedlnyegije, neb ktozz bezprawnye lítij, moczij wydra bude z toho czynyty obyet bohu, yako by otczy lij boît vczynyl, by ſynu 42 akſwrchowanij. 43 l, h A protaž.; A protyw (odd.). 4 odd. 45 newyernye. 46 nepro na konci ř. 47 newplnye. 48 kon. ř. 49 červ. podtrž. 50 ch, l protaž. 51 kon. ř. 52 O byety. 53 mohlo by se děliti též: ne snadnoť jest, poněvadž záporový gen. všeho lze lépe odůvodniti tím ne jest. (Č.) 54 kterymzz koly. 55 k, d, b protaž. Jerem. 48, 10. 2285 trogym]. — 106 n. wpamieti drzme takeho nieczo. — 114. niektery. — 115n. gdu
Strana 412
412 [2 Král. 23, 16.] [Marek 12, 42 n. a Luk. 21, 2 n.] 229a [Řím. 8, 16.] geho hrdlo frzezze chtyel gey pocztyty tu obyetij. protozz czijm ſpra- wedlnyegije dobyto, tijem bude wzacznyeyffije bohu obyet z toho. druhe, kdyz bude to obyetowano, geſto geft neſnadnye dobyto, wzacznyeyfſe bude. tak kral dawyd, kdyz neſnadnye gemu wody dobyly, nechtyel gije pijti 125 a gmyew k nij zzadoſt, ale prolyl gy w obyet bohu.* trzetije, bude obijet wzacznyeyffije bohu, kdyzz kto malo mage, wſak y z toho66 vczynij obyet, yakoy rzekl kriftus o one57 wdowye, ezz geft wijecze vczynyla gen dwa ffartijky kakaf dawífy, nezz wîſychny gynij, geſto byly mnoho daly magijcz mnoho; ale ta wdowa wiſe, czozz gmyela, byla dala* 58 trzetije nawfftyewenije ducha ſwateho czynij nafſwaty. [k]5e tomu prawij ſwaty bernart6o. kdyzz trzzij fijlnye wel myfly bozzije myloft, kakzz-likoly bez ducha ſwateho82 nemohly bychom gmijety nykterezz z onv dwu ſwatoſty, wiak geft to kakaf yako zwlaaſtije ſwatoſt, gelto pijímo duchu ſwatemu przypyſuge, kdyzz duch ſwaty roznijetij w duſſy myloft w chuty nabozzenſtwije, aby czlowyek, gła czijft w ſrdczy a praczowaw w neſnadnofty dobrych czynow, okuffyl take ſladkofty, geftoy w duchownij pochotnoſti, aby tak poznal, gehozz geſt gmyel w praczy pomocznijkem, ezz take ma gey vtyeffytelem, a tak w takem vtyefenij duch ſwaty dawa ſwyedeczſtwo duchu naffemu, ezz gſme ſynowe bozzij.* a kdyz5 ſynowe, tehdy y dyedyczy, take nam czynij duch ſwaty tu pochotnoít, aby w naſ wzplodyl fflechetnofty: myloft, trpedlnoft, fftaloft, nerozpacznoft, pokoru. a tak y o gynych. neb duch ſwaty tijem ſwym darem navczij naſ wíſemu, poſylnij przijda, a kdyz odegde, pokorny naí vczynij, ezz pozname ſwe hubenſtwo poznagijcz | w tom prawdue3, ezz ſamy ſebu nycz nemozzem, ale gen czoz darem bozzije myloîty, kdyzz duch ſwaty raczij zawytaty. o te57 promyenye dije ſwaty rzehorz:6° bude i namy duch ſwaty, abychôu powítaly w ſwatu myloft, a odegde,57 abychom ſwu poznagijcz neſtatecz- noſt pokorny byli. ale welyku tuhu gmyewagij nabozznij w potraczenij te myloity a61 azz k zvfanij potahnvv'4 nerozvmnij. dije o tom ſwaty auguftyn65: hoſpodyne, bych nezrzel k twemu myloirdij, me hubenſtwo przywedlo by mye azz k rozpaczy. dije o tom take ſwaty bernart65: ktozz w duchu bywaa, nemny, byt wzdy w tom gednôsl ftawu mohl proſpyewaty nebo ſtaaty. nenijet w tom na czlowyeczij woli czijeíta geho, ale duch ſwaty poſobij podle fwe66 wole takto neb takto czijeftu geho, protozz ktozz vzrzij, ezz nenije tak kypr a tak chuten w nabozzenstwij, nerozpakvy fye, neoftaway ſwe inazznofty, ale modlytwu hleday bozzije pomoczy, aztlly bude opyet dar bozzije myloîty 7 wzbuzen w tobye, a weſelegije y kyprzegije pobyehnef opyet. donydzz gmafí myloft w nabozzenítwij, 130 135 140 145 150 155 229 56 yztoho. 57 odd. 58 menší červ. znaménko. 5 k v rkp. není. 60 červ. podtrž. 61 kon. ř. 62 b, d, ch, /, h protaž. 63 d protaž. 64 rkp.: potohnvv. 65 červ. pod- trž. 66 odd. 67 b, d, b protaž. 68 nekhorffijemu. 6 odd. 70 wutyefſe. 71 az- tij zboznee] czynowe dobrzij. — 120. a 122. ſprawedliwiegie. — 134. zoniech dwu ſwatoſti. — 134. yakas yako zwlafſtnij. — 135. roznieczuge. — 150. potohnu.
412 [2 Král. 23, 16.] [Marek 12, 42 n. a Luk. 21, 2 n.] 229a [Řím. 8, 16.] geho hrdlo frzezze chtyel gey pocztyty tu obyetij. protozz czijm ſpra- wedlnyegije dobyto, tijem bude wzacznyeyffije bohu obyet z toho. druhe, kdyz bude to obyetowano, geſto geft neſnadnye dobyto, wzacznyeyfſe bude. tak kral dawyd, kdyz neſnadnye gemu wody dobyly, nechtyel gije pijti 125 a gmyew k nij zzadoſt, ale prolyl gy w obyet bohu.* trzetije, bude obijet wzacznyeyffije bohu, kdyzz kto malo mage, wſak y z toho66 vczynij obyet, yakoy rzekl kriftus o one57 wdowye, ezz geft wijecze vczynyla gen dwa ffartijky kakaf dawífy, nezz wîſychny gynij, geſto byly mnoho daly magijcz mnoho; ale ta wdowa wiſe, czozz gmyela, byla dala* 58 trzetije nawfftyewenije ducha ſwateho czynij nafſwaty. [k]5e tomu prawij ſwaty bernart6o. kdyzz trzzij fijlnye wel myfly bozzije myloft, kakzz-likoly bez ducha ſwateho82 nemohly bychom gmijety nykterezz z onv dwu ſwatoſty, wiak geft to kakaf yako zwlaaſtije ſwatoſt, gelto pijímo duchu ſwatemu przypyſuge, kdyzz duch ſwaty roznijetij w duſſy myloft w chuty nabozzenſtwije, aby czlowyek, gła czijft w ſrdczy a praczowaw w neſnadnofty dobrych czynow, okuffyl take ſladkofty, geftoy w duchownij pochotnoſti, aby tak poznal, gehozz geſt gmyel w praczy pomocznijkem, ezz take ma gey vtyeffytelem, a tak w takem vtyefenij duch ſwaty dawa ſwyedeczſtwo duchu naffemu, ezz gſme ſynowe bozzij.* a kdyz5 ſynowe, tehdy y dyedyczy, take nam czynij duch ſwaty tu pochotnoít, aby w naſ wzplodyl fflechetnofty: myloft, trpedlnoft, fftaloft, nerozpacznoft, pokoru. a tak y o gynych. neb duch ſwaty tijem ſwym darem navczij naſ wíſemu, poſylnij przijda, a kdyz odegde, pokorny naí vczynij, ezz pozname ſwe hubenſtwo poznagijcz | w tom prawdue3, ezz ſamy ſebu nycz nemozzem, ale gen czoz darem bozzije myloîty, kdyzz duch ſwaty raczij zawytaty. o te57 promyenye dije ſwaty rzehorz:6° bude i namy duch ſwaty, abychôu powítaly w ſwatu myloft, a odegde,57 abychom ſwu poznagijcz neſtatecz- noſt pokorny byli. ale welyku tuhu gmyewagij nabozznij w potraczenij te myloity a61 azz k zvfanij potahnvv'4 nerozvmnij. dije o tom ſwaty auguftyn65: hoſpodyne, bych nezrzel k twemu myloirdij, me hubenſtwo przywedlo by mye azz k rozpaczy. dije o tom take ſwaty bernart65: ktozz w duchu bywaa, nemny, byt wzdy w tom gednôsl ftawu mohl proſpyewaty nebo ſtaaty. nenijet w tom na czlowyeczij woli czijeíta geho, ale duch ſwaty poſobij podle fwe66 wole takto neb takto czijeftu geho, protozz ktozz vzrzij, ezz nenije tak kypr a tak chuten w nabozzenstwij, nerozpakvy fye, neoftaway ſwe inazznofty, ale modlytwu hleday bozzije pomoczy, aztlly bude opyet dar bozzije myloîty 7 wzbuzen w tobye, a weſelegije y kyprzegije pobyehnef opyet. donydzz gmafí myloft w nabozzenítwij, 130 135 140 145 150 155 229 56 yztoho. 57 odd. 58 menší červ. znaménko. 5 k v rkp. není. 60 červ. podtrž. 61 kon. ř. 62 b, d, ch, /, h protaž. 63 d protaž. 64 rkp.: potohnvv. 65 červ. pod- trž. 66 odd. 67 b, d, b protaž. 68 nekhorffijemu. 6 odd. 70 wutyefſe. 71 az- tij zboznee] czynowe dobrzij. — 120. a 122. ſprawedliwiegie. — 134. zoniech dwu ſwatoſti. — 134. yakas yako zwlafſtnij. — 135. roznieczuge. — 150. potohnu.
Strana 413
413 160 tak gmyey, az by nemnyel, by to dyedyczííky gmyel yako z prawa, aby fye pak wijecze nez trzeba nezamutyl, kdyzzt brzcze ten dar bude odyat. neb ta promyena ne k horífijemu88 bywa nafſemu, ale czynij boh naí tijem mudry; a ſnad69 nyekdy wijetílij nam ikrz to9 przijde proſpyech, kdyzz tu myloſt potratijme, nezz w utyefſe70 nabozzenſtwije. neb gelykozz nam 165 z gednoho vbude vtyefſenije, tolykezz z druheho przybude nam zaſluzzenije z bazzny a z ſtrachu1 bozzijeho, z tyezzkofty pracze, kdyzz praczygem chtyecz tezz nalezti, z tefknoſty a z tuhy,72 potom ze wzdychanije6 frdecz- neho a z pokory.73 a tak, acz irdcze nyekdy ſwu pochotnoſtij duch ſwaty y nedotkne, wſak bude w frdczy w ſkryte myloîty, kdyzz neda ſye wzdrze- 170 maty a vínyty“ i onyemy pannamy nemudrymy, acz ya-lko chot prodlij nebo?4 zzenych ne ynhed przijda, a76 bude wzdychanijm czaîtym pro- buzety ſrdcze po myleê" tuhvv. a tak czozz zalezzij na naí, abychom y te ſwatoſty vczaſtny byly, gmagijcz duchem ſwatym to vtyefſenije, ſtoyme po tom! nayprwe hrzyechu ſye ſtrzyezme! takt dije pijímo, ezz w tom 175 tyele, geftoy hrzyechom poddano, nebude bydlyty duch ſwaty.* druhe, [Moudr.1,4.] myloſtij k ſwyetu newelnvymy, at by z naſ ſwyet nebyl! neb dije kryftus: swyet nemozz wzyety ducha"s ſwateho any wije geho.* trzetije, dalme Jan 14, 17. fye od nevprzijemoſty, nebudme ſrdcze nevprzijemeho! a cztwrte, ſkrotme myſlenije marnaa, rozbroynaa, geſto byezzije bez rozvmv! o tom dwem 180 take dije pijſmo: duch ſwaty odegde od nevprzijemeho a wzdwyhne69 ſye od myfílenij, geſto gſu bez rozvmv.* y dije8 k tomu ſwaty bernart 79: Moudr. 1, 5. acz nemyílij kto, by chtyel od ſebe ducha ſwateho odehnaty, wſak to mozz ſwu wynvv obmefíkaty8o, ezz ſye wzdwyhne od nyeho. a take81 230% dotud bude czlowyek hledaty bozzije myloſty, azz y nalezzne, dotud 185 bude ffahaty, azz y dofyehne, kdyzz hoſpodyn raaczij ſchylyty k czlo- wyeku ſwu dobrotu 82. o Iwatel dorotye neb o gyne etc.2 kdyzza hod ktere panny ſwate ſlawij koftel, yakozz dneſ pamatuge den iwate dorothy, czte rad to cztenije,* geftoy kriftus rzekl, ezz geft Mat. 25, 1—13. podobno nebefſke [královstvoj4 k deffijety pannam, kv pyeti mudrym a ku 5 pyety5 nemudrym, geſto wzely ſwe lampady, aby wyfíly protyw zzeny chowil a newyeftye, mudre wzely oley i lampady a nemvdre newzely a kdyzz zzenych prodly, wzdrzijemachu ſye a zeſnvchu1 a o puolnoczy ftrachu. 72 aztuhy. 73 azpokory. 7 h, ch, b protaž. 7 neynhed. 76 kon. ř. 77 tak rkp. (kon. ř.) 73 rkp.: dnlcha. 73 červ. podtrž. 80 ob meſíkaty; b, k pro- taž. 81 odd. 82 hned za tím jde červ. nadpis další řeči a vyplňuje půldruhého řádku. 1 odd. 2 červ.; etc. zkratkou. 3K natři ř. 4 v rkp. chybí. 5 akupyety. 6 k 151. milofrdenftwie. — 159. donizd. — 160. tak gmieti. — 178. nevprziemnofti. — — 178. a 180. nevprziemneho. — 183n. atake bude dotud. —
413 160 tak gmyey, az by nemnyel, by to dyedyczííky gmyel yako z prawa, aby fye pak wijecze nez trzeba nezamutyl, kdyzzt brzcze ten dar bude odyat. neb ta promyena ne k horífijemu88 bywa nafſemu, ale czynij boh naí tijem mudry; a ſnad69 nyekdy wijetílij nam ikrz to9 przijde proſpyech, kdyzz tu myloſt potratijme, nezz w utyefſe70 nabozzenſtwije. neb gelykozz nam 165 z gednoho vbude vtyefſenije, tolykezz z druheho przybude nam zaſluzzenije z bazzny a z ſtrachu1 bozzijeho, z tyezzkofty pracze, kdyzz praczygem chtyecz tezz nalezti, z tefknoſty a z tuhy,72 potom ze wzdychanije6 frdecz- neho a z pokory.73 a tak, acz irdcze nyekdy ſwu pochotnoſtij duch ſwaty y nedotkne, wſak bude w frdczy w ſkryte myloîty, kdyzz neda ſye wzdrze- 170 maty a vínyty“ i onyemy pannamy nemudrymy, acz ya-lko chot prodlij nebo?4 zzenych ne ynhed przijda, a76 bude wzdychanijm czaîtym pro- buzety ſrdcze po myleê" tuhvv. a tak czozz zalezzij na naí, abychom y te ſwatoſty vczaſtny byly, gmagijcz duchem ſwatym to vtyefſenije, ſtoyme po tom! nayprwe hrzyechu ſye ſtrzyezme! takt dije pijímo, ezz w tom 175 tyele, geftoy hrzyechom poddano, nebude bydlyty duch ſwaty.* druhe, [Moudr.1,4.] myloſtij k ſwyetu newelnvymy, at by z naſ ſwyet nebyl! neb dije kryftus: swyet nemozz wzyety ducha"s ſwateho any wije geho.* trzetije, dalme Jan 14, 17. fye od nevprzijemoſty, nebudme ſrdcze nevprzijemeho! a cztwrte, ſkrotme myſlenije marnaa, rozbroynaa, geſto byezzije bez rozvmv! o tom dwem 180 take dije pijſmo: duch ſwaty odegde od nevprzijemeho a wzdwyhne69 ſye od myfílenij, geſto gſu bez rozvmv.* y dije8 k tomu ſwaty bernart 79: Moudr. 1, 5. acz nemyílij kto, by chtyel od ſebe ducha ſwateho odehnaty, wſak to mozz ſwu wynvv obmefíkaty8o, ezz ſye wzdwyhne od nyeho. a take81 230% dotud bude czlowyek hledaty bozzije myloſty, azz y nalezzne, dotud 185 bude ffahaty, azz y dofyehne, kdyzz hoſpodyn raaczij ſchylyty k czlo- wyeku ſwu dobrotu 82. o Iwatel dorotye neb o gyne etc.2 kdyzza hod ktere panny ſwate ſlawij koftel, yakozz dneſ pamatuge den iwate dorothy, czte rad to cztenije,* geftoy kriftus rzekl, ezz geft Mat. 25, 1—13. podobno nebefſke [královstvoj4 k deffijety pannam, kv pyeti mudrym a ku 5 pyety5 nemudrym, geſto wzely ſwe lampady, aby wyfíly protyw zzeny chowil a newyeftye, mudre wzely oley i lampady a nemvdre newzely a kdyzz zzenych prodly, wzdrzijemachu ſye a zeſnvchu1 a o puolnoczy ftrachu. 72 aztuhy. 73 azpokory. 7 h, ch, b protaž. 7 neynhed. 76 kon. ř. 77 tak rkp. (kon. ř.) 73 rkp.: dnlcha. 73 červ. podtrž. 80 ob meſíkaty; b, k pro- taž. 81 odd. 82 hned za tím jde červ. nadpis další řeči a vyplňuje půldruhého řádku. 1 odd. 2 červ.; etc. zkratkou. 3K natři ř. 4 v rkp. chybí. 5 akupyety. 6 k 151. milofrdenftwie. — 159. donizd. — 160. tak gmieti. — 178. nevprziemnofti. — — 178. a 180. nevprziemneho. — 183n. atake bude dotud. —
Strana 414
414 S. Gregorii M. pa- pae homilia XII, habita ad po- pulum in basilica sanctae Agnetis in die natali ejus. (P. L. LXXVI, col. 1118 — 1123.) 230" wzwolachu, ezz gde zzenych, aby wyfíly protyw gemu1 y wítachul ty panny a ſwe lampady przyprawychu, y weczechul nemudree mvdrym: dayte nam olege ſweho, nebt haſnvy naſſy lampadowe. a mudrel weczechu: 10 snadt by nebylo doſty] y waml y nam.1 gdyete k tijem," geſtot prodawagij. a kupte iobye! a kdyz gijdv kupowat, zzenych przygijde, a kterezz byechu hotowy, wgijdechu na ſwatbu a pak wrata bychu zawrzijena. potom przygijdu druhe panny rzkucz: pane, pane, otewrzy nam! a on7 gym wecze: newijem waf. protozz bdyete; neb newyete dne any hodyny. tot geft czte 15 nije, na tot cztenije mluwij ſwaty rzehor78 rzka?: czaftot waſ, bratrzije mylaa, n pomijnam, aby ſyelo hrzyechow, zlych czynow a rozlyczneho fſerzedſtwije tohoto ſwyeta pokrywaly, gijmz ſwyet rozlycznye prznij dufſe, ale nvtij mye dnefſnye cztenije, abych wam rzekl: y w tô,i1 czoz dobreho czynyte, opatrny budte! w tom dobrem, geſto 20 czynijte, nehledayte od lydij chwaly, at wai zzadoſt chwaly nepodtrhne, a chwala12 tohoto iwyeta at waſ nezbawij wyeczne chwaly onoho ſwyeta. ay, ſam ſpaſſytel ſwym hlaſem deffet gmenvge panen, awfak13 ne wſfeczkyM przygyatyl4 v wyecznvvl2 blaznoſt; przed druhymyi2 zawrzyena | wrata. neb nyetere z nych 15 z ſweho panenſtwa wnye od16 lydij zradagijcz ſwe 25 chwaly, wnytrf w ſwem ofudij netbaly giu olege gmyety, ale wyzme nayprw, czo tuto kralowſtwem nebeffkym myenij spaffytel, a procz geft k deffijety pannam przypodobnano! kto flowu mudre panny, kto nemudre? to za gyíto mame, ezz w onom zywotye blazzenem do kralowſtwa nebelſkeho newegde y zzadny ze zzlych; procz pak geſt nebefſke kralowitwo [k]4 deffijety 30 pannam, geſto mezy nymy y nemudre, przypodobnano? a protozz tomu rozvmyeyte, ezz koftel zdeyffij1' kralowſtwem nebefſkym nazywa, yakozz protaž. 7 odd. i tečkou (A. on). 8 červ. podtrž. » červ. znam. odstavce. 10 na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 11 Ywtô (na konci ř.). 12 odd. 13 a wſak. 14 newíleczky przy gyaty. 15 N, t, ch protaž. 16 kon. ř. 17 podle lat. textu jest 5. wzeli fwe lampy. — 6. slampady. — 13. biechu zawrzijena. — 25. nie- 17 nn.: [1476] 1. Saepe vos, fratres charissimi, admoneo prava opera [fugere], mundi hujus inquinamenta devitare; sed hodierna sancti Evangelii lectione com- pellor dicere, ut et bona, quae agitis, cum magna cautela timeatis, ne per hoc, quod a vobis rectum geritur, favor aut gratia humana requiratur, ne appetitus laudis subrepat, et quod foris ostenditur, intus a mercede vacuetur. Ecce enim Redemptoris voce decem virgines, et omnes dicuntur virgines, et tamen intra beatitudinis januam non omnes sunt receptae, quia earum quaedam, dum de virginitate sua gloriam foris expetunt, in vasis suis oleum habere noluerunt. Sed prius quaerendum nobis est, quid sit regnum coelorum, aut cur decem virginibus comparetur, quae ctiam virgines prudentes et fatuae dicantur. Dum enim coelorum regnum constat, quia reproborum nullus ingreditur, etiam fatuis virginibus cur simile esse perhibetur? Sed sciendum nobis est, quod saepe in sacro eloquio regnum coclorum praesentis temporis Ecclesia dicitur. De quo alio in loco Dominus dicit: Mittet Filius etc. (Matth. XIII, 41). Neque enim in illo regno beatitudinis, in quo pax summa est, inveniri scandala poterunt, quae colligantur. [Et unde rursum dicitur: Qui ergo etc. (ibid., V, 19). Mandatum quippe solvit et docet, quando hoc quisque voce praedicat,
414 S. Gregorii M. pa- pae homilia XII, habita ad po- pulum in basilica sanctae Agnetis in die natali ejus. (P. L. LXXVI, col. 1118 — 1123.) 230" wzwolachu, ezz gde zzenych, aby wyfíly protyw gemu1 y wítachul ty panny a ſwe lampady przyprawychu, y weczechul nemudree mvdrym: dayte nam olege ſweho, nebt haſnvy naſſy lampadowe. a mudrel weczechu: 10 snadt by nebylo doſty] y waml y nam.1 gdyete k tijem," geſtot prodawagij. a kupte iobye! a kdyz gijdv kupowat, zzenych przygijde, a kterezz byechu hotowy, wgijdechu na ſwatbu a pak wrata bychu zawrzijena. potom przygijdu druhe panny rzkucz: pane, pane, otewrzy nam! a on7 gym wecze: newijem waf. protozz bdyete; neb newyete dne any hodyny. tot geft czte 15 nije, na tot cztenije mluwij ſwaty rzehor78 rzka?: czaftot waſ, bratrzije mylaa, n pomijnam, aby ſyelo hrzyechow, zlych czynow a rozlyczneho fſerzedſtwije tohoto ſwyeta pokrywaly, gijmz ſwyet rozlycznye prznij dufſe, ale nvtij mye dnefſnye cztenije, abych wam rzekl: y w tô,i1 czoz dobreho czynyte, opatrny budte! w tom dobrem, geſto 20 czynijte, nehledayte od lydij chwaly, at wai zzadoſt chwaly nepodtrhne, a chwala12 tohoto iwyeta at waſ nezbawij wyeczne chwaly onoho ſwyeta. ay, ſam ſpaſſytel ſwym hlaſem deffet gmenvge panen, awfak13 ne wſfeczkyM przygyatyl4 v wyecznvvl2 blaznoſt; przed druhymyi2 zawrzyena | wrata. neb nyetere z nych 15 z ſweho panenſtwa wnye od16 lydij zradagijcz ſwe 25 chwaly, wnytrf w ſwem ofudij netbaly giu olege gmyety, ale wyzme nayprw, czo tuto kralowſtwem nebeffkym myenij spaffytel, a procz geft k deffijety pannam przypodobnano! kto flowu mudre panny, kto nemudre? to za gyíto mame, ezz w onom zywotye blazzenem do kralowſtwa nebelſkeho newegde y zzadny ze zzlych; procz pak geſt nebefſke kralowitwo [k]4 deffijety 30 pannam, geſto mezy nymy y nemudre, przypodobnano? a protozz tomu rozvmyeyte, ezz koftel zdeyffij1' kralowſtwem nebefſkym nazywa, yakozz protaž. 7 odd. i tečkou (A. on). 8 červ. podtrž. » červ. znam. odstavce. 10 na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 11 Ywtô (na konci ř.). 12 odd. 13 a wſak. 14 newíleczky przy gyaty. 15 N, t, ch protaž. 16 kon. ř. 17 podle lat. textu jest 5. wzeli fwe lampy. — 6. slampady. — 13. biechu zawrzijena. — 25. nie- 17 nn.: [1476] 1. Saepe vos, fratres charissimi, admoneo prava opera [fugere], mundi hujus inquinamenta devitare; sed hodierna sancti Evangelii lectione com- pellor dicere, ut et bona, quae agitis, cum magna cautela timeatis, ne per hoc, quod a vobis rectum geritur, favor aut gratia humana requiratur, ne appetitus laudis subrepat, et quod foris ostenditur, intus a mercede vacuetur. Ecce enim Redemptoris voce decem virgines, et omnes dicuntur virgines, et tamen intra beatitudinis januam non omnes sunt receptae, quia earum quaedam, dum de virginitate sua gloriam foris expetunt, in vasis suis oleum habere noluerunt. Sed prius quaerendum nobis est, quid sit regnum coelorum, aut cur decem virginibus comparetur, quae ctiam virgines prudentes et fatuae dicantur. Dum enim coelorum regnum constat, quia reproborum nullus ingreditur, etiam fatuis virginibus cur simile esse perhibetur? Sed sciendum nobis est, quod saepe in sacro eloquio regnum coclorum praesentis temporis Ecclesia dicitur. De quo alio in loco Dominus dicit: Mittet Filius etc. (Matth. XIII, 41). Neque enim in illo regno beatitudinis, in quo pax summa est, inveniri scandala poterunt, quae colligantur. [Et unde rursum dicitur: Qui ergo etc. (ibid., V, 19). Mandatum quippe solvit et docet, quando hoc quisque voce praedicat,
Strana 415
415 y w gynem1s mijeftye dije cztenije: poſſle ſyn czlowyeczij ſwe andyely a wyluczije wiſeczko zlee z kralowſtwa geho*, ano nenije nycz zleho w onom Mat. 13, 41. 35 blazzenem kralowſtwu geho, kdezz geft ten1 naywyffij pokoy, a pak ezz naff zdeyffij zywot ma pater czych tyelefny a dwoge pyet vczynij deffet, a kdyz ze dweho lydu febran geft koftel, dobrzey k deffyety pannam przypodobnan. a2° mudre y nemudre flowu pany,2 ezz y zlij y dobrzij gſu w koſtele, gſu gedny, geſto dalee ſye pofíkwrn tyeleſnych zzadoſtij 40 gen w boze gmagijcz ſwu nadyegy, gen po nebeſſkem bydle tuazijecz, a za to,22 czozz zde vífylugij, nezadagij lydííke chwaly, ne w lydíkych" vſtech ſwu vtyechu pokladagij, ale w czyſtotye ſwyedomije ſweho. gſu take druzij, geſto krotije tyelo vtrpenij, 16 wzdrzzygij tyeleſne czychy od takych wijeczij, w nychzz by ſye hrzyechem poprznyly, ale z te ſwe czyftoty 45 chtije od lydij chwalu gmyety. protoz24 yakozz ti, geſto ne pro25 lydíku chwalu, ale pro vtyechu ſwyedomye ſweho ſtrzehu ſye, aby ſye hrzyechem nezprznyly wíſeho powoleecz w lijboîti tyela ſwym pyeti czychom, slowu pyet mudrych panen: takezz tyto pyet nemudrych, o nychz dije cztenije: „ale pyet nemudrych newzely olege ſ ſebu, ale mudre wzely oley y f lampa- 50 damy.“26 oſudije gfu nafíe ſrdcze a oley27 znamenawa pochotnoſt prawdy. 231" a ten ma oley2s w ſwem ofudij, ktoz ma pochotnoſt prawdy w ſwem frdczy, ez praawye czynij a pro tu wrchnij prawdu, geſto boh geſt, wſelyke ſye pofíkwrny ſtrzezze. neb, yakozz dije ſwaty pawel29: tot geft chwala nafſe rozuměti, že Spasitel nebo Písmo (in sacro eloquio) nazývá kostel zdejší (= církev zdejší) královstvem nebeským; možná však, že vynecháno sě (ſye nazywa). 18 y- wgynem. 19 černá výplň na kon. ř. 20 d, b, A (A na konci ř.) protaž. 2 pá na konci ř. 22 Azato. 23 newlydíkych. 2 první slabika psána na konci ř. zkratkou P. 2 nepro na konci ř. 2 yflampadamy. 27 odd. 2s A, l protaž. 29 červ. podtrž. 30 aw- ktere. — 26. olege wzieti. — 36. blahoflawenem. — 36. patery. — 44. wnijch by. quod vivendo non implet. Sed ad regnum aeternae beatitudinis pervenire non valet qui non vult opere implere, quod docet. Quomodo ergo in eo minimus vocabitur, qui ad hoc nullo modo intrare permittitur? Quid itaque per hanc sententiam nisi praesens Ecclesia regnum coelorum dicitur? In qua doctor, qui mandatum solverit, minimus vocatur, quia cujus vita despicitur, restat, ut ejus praedicatio contem- natur.] In quinque autem corporis sensibus unusquisque subsistit, geminatus autem quinarius denarium perficit. Et quia [1477] ex utroque sexu fidelium multitudo colli- gitur, sancta Ecclesia decem virginibus similis denuntiatur. In qua quia mali cum bonis et reprobi cum electis admisti sunt, recte similis virginibus prudentibus et fatuis esse perhibetur. Sunt namque plerique continentes, qui ab appetitu se exteriori custodiunt, et spe ad interiora rapiuntur, carnem macerant et toto desiderio ad supernam patriam anhelant, aeterna praemia expetunt, pro laboribus suis recipere laudes humanas nolunt. Hi nimirum gloriam suam non in ore hominum ponunt, sed intra conscientiam contegunt. Et sunt plerique, qui corpus per abstinentiam affligunt, sed de ipsa sua abstinentia humanos favores expetunt, doctrinae inser- viunt, indigentibus multa largiuntur. Sed fatuae profecto sunt virgines, quia solam laudis transitoriae retributionem quaerunt. Unde et apte subditur: Quinque fatuae, acceptis lampadibus etc. Per oleum quippe nitor gloriae designatur; vascula autem nostra sunt corda, in quibus ferimus cuncta, quae cogitamus. Prudentes ergo oleum
415 y w gynem1s mijeftye dije cztenije: poſſle ſyn czlowyeczij ſwe andyely a wyluczije wiſeczko zlee z kralowſtwa geho*, ano nenije nycz zleho w onom Mat. 13, 41. 35 blazzenem kralowſtwu geho, kdezz geft ten1 naywyffij pokoy, a pak ezz naff zdeyffij zywot ma pater czych tyelefny a dwoge pyet vczynij deffet, a kdyz ze dweho lydu febran geft koftel, dobrzey k deffyety pannam przypodobnan. a2° mudre y nemudre flowu pany,2 ezz y zlij y dobrzij gſu w koſtele, gſu gedny, geſto dalee ſye pofíkwrn tyeleſnych zzadoſtij 40 gen w boze gmagijcz ſwu nadyegy, gen po nebeſſkem bydle tuazijecz, a za to,22 czozz zde vífylugij, nezadagij lydííke chwaly, ne w lydíkych" vſtech ſwu vtyechu pokladagij, ale w czyſtotye ſwyedomije ſweho. gſu take druzij, geſto krotije tyelo vtrpenij, 16 wzdrzzygij tyeleſne czychy od takych wijeczij, w nychzz by ſye hrzyechem poprznyly, ale z te ſwe czyftoty 45 chtije od lydij chwalu gmyety. protoz24 yakozz ti, geſto ne pro25 lydíku chwalu, ale pro vtyechu ſwyedomye ſweho ſtrzehu ſye, aby ſye hrzyechem nezprznyly wíſeho powoleecz w lijboîti tyela ſwym pyeti czychom, slowu pyet mudrych panen: takezz tyto pyet nemudrych, o nychz dije cztenije: „ale pyet nemudrych newzely olege ſ ſebu, ale mudre wzely oley y f lampa- 50 damy.“26 oſudije gfu nafíe ſrdcze a oley27 znamenawa pochotnoſt prawdy. 231" a ten ma oley2s w ſwem ofudij, ktoz ma pochotnoſt prawdy w ſwem frdczy, ez praawye czynij a pro tu wrchnij prawdu, geſto boh geſt, wſelyke ſye pofíkwrny ſtrzezze. neb, yakozz dije ſwaty pawel29: tot geft chwala nafſe rozuměti, že Spasitel nebo Písmo (in sacro eloquio) nazývá kostel zdejší (= církev zdejší) královstvem nebeským; možná však, že vynecháno sě (ſye nazywa). 18 y- wgynem. 19 černá výplň na kon. ř. 20 d, b, A (A na konci ř.) protaž. 2 pá na konci ř. 22 Azato. 23 newlydíkych. 2 první slabika psána na konci ř. zkratkou P. 2 nepro na konci ř. 2 yflampadamy. 27 odd. 2s A, l protaž. 29 červ. podtrž. 30 aw- ktere. — 26. olege wzieti. — 36. blahoflawenem. — 36. patery. — 44. wnijch by. quod vivendo non implet. Sed ad regnum aeternae beatitudinis pervenire non valet qui non vult opere implere, quod docet. Quomodo ergo in eo minimus vocabitur, qui ad hoc nullo modo intrare permittitur? Quid itaque per hanc sententiam nisi praesens Ecclesia regnum coelorum dicitur? In qua doctor, qui mandatum solverit, minimus vocatur, quia cujus vita despicitur, restat, ut ejus praedicatio contem- natur.] In quinque autem corporis sensibus unusquisque subsistit, geminatus autem quinarius denarium perficit. Et quia [1477] ex utroque sexu fidelium multitudo colli- gitur, sancta Ecclesia decem virginibus similis denuntiatur. In qua quia mali cum bonis et reprobi cum electis admisti sunt, recte similis virginibus prudentibus et fatuis esse perhibetur. Sunt namque plerique continentes, qui ab appetitu se exteriori custodiunt, et spe ad interiora rapiuntur, carnem macerant et toto desiderio ad supernam patriam anhelant, aeterna praemia expetunt, pro laboribus suis recipere laudes humanas nolunt. Hi nimirum gloriam suam non in ore hominum ponunt, sed intra conscientiam contegunt. Et sunt plerique, qui corpus per abstinentiam affligunt, sed de ipsa sua abstinentia humanos favores expetunt, doctrinae inser- viunt, indigentibus multa largiuntur. Sed fatuae profecto sunt virgines, quia solam laudis transitoriae retributionem quaerunt. Unde et apte subditur: Quinque fatuae, acceptis lampadibus etc. Per oleum quippe nitor gloriae designatur; vascula autem nostra sunt corda, in quibus ferimus cuncta, quae cogitamus. Prudentes ergo oleum
Strana 416
416 2 Kor. 1, 12 ſwyedeczítwo ſwyedomye nafíeho.* a toy27 mudrost tyech panen v boze a w ſwem3 ſwyedomij vtyechu gmyety z ſwe czyftoty, ale tot glu ne 55 mudre panny, gefto wſe, czoz czynije, pro ſwyet2 czynije vtyechu ſwu w tom pokladagijcz, ezz od lydij magij chwalu, y nebudu moczy w ſwem ſwyedomij vtyechy gmyety neczynijecz prawdy pro prawdu, ay, oboge panny magij dobre czyny, mudre y nemudre panny, ale gen ty hodowat i zzenychem wegdu, geſto ne od lydij31 wnyeyffije z toho, czozz czynije 60 dobreho, hledagij chwaly, ale wnytri w ſwes2 ſwyedomij chtije chwalu gmyety. o takowet27 pannye dije zzaltarz: wſſeczka chwala gegije, dczerze Žal. 44, 14. kralowy, we wnytrſ.*) dije dale cztenije: kdyz prodly zze-nych, wſeczky3s drzematy po- czechu a zeſnvchu, neb kdyzz dlij ſudcze neprzijda k ſudu poílednijemu, 65 zlij zeſnvv a32 dobrzij sye wzdrzyemij. vinvty geft imrtelnym hrzyechem byti vmrtwenu, ale drzematy geft w obecznych hrzyeffyech nedvzzyty. a yakozz z rozdrzyemanije przychazije vſnvtije, tak mnohokrat3 z neduhu obecznych hrzyechow przychazije fmrt tyezzkeho hrzyechu imrtelneho. dije opyet cztenije: y wzwolachu27 o puolnoczy: „zzenych gde, wygdyete 70 "27 protyw gemu!“ ten krzyk dne ſudneho prawij pijſmo o puolnoczy; neb toho czaſu, kdy ma przygijty, newije y zadny, protoy pſano: den bozij yako zlodyey 1 Thess. 5, 2. w noczy przijde.* tehdy witanucz wſeczky panny budu ſwe lampady przyprawowaty, ale hainvty budu nemudrych panen lampadowee ; neb 75 gych czynowe potuchny wnytri, kdyzz k ſudu pogdvv. newezmv od boha odplaty za to, za nyezz gſu rady wzely25 od lydij chwalu. ale czoy to, ezz 231 proſije v panen mudrych? gedyne ezz wſwem I frdczy vtyechy* nemagijcze, fwem. 31 neodlydij. 32 kon. ř. 33 ch, k protaž. 34 mnoho krat. 35 ch protaž. 59. hodowati. — 60. wnieyffij neb zewnijtrznije. — 84. nevprziemnych. — 98. biechu in vasis habent, quia nitorem gloriae intra conscientiam retinent, Paulo attestante, qui ait: Gloria nostra haec est, testimonium conscientiae nostrae (II Cor. I, 12). Fatuae autem virgines oleum secum non sumunt, quia gloriam intra conscientiam non habent, dum hanc ab ore proximorum quaerunt. Notandum vero, quod omnes lampades habeant, sed omnes oleum non habent, quia plerumque bona in se opera cum electis et reprobi ostendunt, sed soli ad sponsum cum oleo veniunt, qui de his, quae foris egerint, intus gloriam requirunt. Unde per Psalmistam quoque de sancta electorum Ecclesia dicitur: Omnis gloria ejus filiae regis ab intus (Psal. XLIV, 14). 2. Moram autem faciente sponso dormitaverunt omnes et dormierunt, quia dum venire judex ad extremum judicium differt, electi et reprobi in mortis somno sopiuntur. Dormire etenim mori est. [1478] Ante somnum vero dormitare est ante mortem a salute languescere, quia per pondus aegritudinis pervenitur ad somnum mortis. Media autem nocte clamor factus est: Ecce sponsus venit, exite obviam ei. 3. De adventu sponsi clamor in media nocte fit, quia sic dies judicii subrepit, ut praevideri non valeat, quando venit. Unde scriptum est: Dies Domini sicut fur in nocte ita veniet (I Thess. V, 2). Tunc omnes virgines surgunt, quia et electi et reprobi a somno suae mortis excitantur. Lampades ornant, quia sua secum opera numerant, pro quibus aeternam recipere beatitudinem exspectant. Sed lampades
416 2 Kor. 1, 12 ſwyedeczítwo ſwyedomye nafíeho.* a toy27 mudrost tyech panen v boze a w ſwem3 ſwyedomij vtyechu gmyety z ſwe czyftoty, ale tot glu ne 55 mudre panny, gefto wſe, czoz czynije, pro ſwyet2 czynije vtyechu ſwu w tom pokladagijcz, ezz od lydij magij chwalu, y nebudu moczy w ſwem ſwyedomij vtyechy gmyety neczynijecz prawdy pro prawdu, ay, oboge panny magij dobre czyny, mudre y nemudre panny, ale gen ty hodowat i zzenychem wegdu, geſto ne od lydij31 wnyeyffije z toho, czozz czynije 60 dobreho, hledagij chwaly, ale wnytri w ſwes2 ſwyedomij chtije chwalu gmyety. o takowet27 pannye dije zzaltarz: wſſeczka chwala gegije, dczerze Žal. 44, 14. kralowy, we wnytrſ.*) dije dale cztenije: kdyz prodly zze-nych, wſeczky3s drzematy po- czechu a zeſnvchu, neb kdyzz dlij ſudcze neprzijda k ſudu poílednijemu, 65 zlij zeſnvv a32 dobrzij sye wzdrzyemij. vinvty geft imrtelnym hrzyechem byti vmrtwenu, ale drzematy geft w obecznych hrzyeffyech nedvzzyty. a yakozz z rozdrzyemanije przychazije vſnvtije, tak mnohokrat3 z neduhu obecznych hrzyechow przychazije fmrt tyezzkeho hrzyechu imrtelneho. dije opyet cztenije: y wzwolachu27 o puolnoczy: „zzenych gde, wygdyete 70 "27 protyw gemu!“ ten krzyk dne ſudneho prawij pijſmo o puolnoczy; neb toho czaſu, kdy ma przygijty, newije y zadny, protoy pſano: den bozij yako zlodyey 1 Thess. 5, 2. w noczy przijde.* tehdy witanucz wſeczky panny budu ſwe lampady przyprawowaty, ale hainvty budu nemudrych panen lampadowee ; neb 75 gych czynowe potuchny wnytri, kdyzz k ſudu pogdvv. newezmv od boha odplaty za to, za nyezz gſu rady wzely25 od lydij chwalu. ale czoy to, ezz 231 proſije v panen mudrych? gedyne ezz wſwem I frdczy vtyechy* nemagijcze, fwem. 31 neodlydij. 32 kon. ř. 33 ch, k protaž. 34 mnoho krat. 35 ch protaž. 59. hodowati. — 60. wnieyffij neb zewnijtrznije. — 84. nevprziemnych. — 98. biechu in vasis habent, quia nitorem gloriae intra conscientiam retinent, Paulo attestante, qui ait: Gloria nostra haec est, testimonium conscientiae nostrae (II Cor. I, 12). Fatuae autem virgines oleum secum non sumunt, quia gloriam intra conscientiam non habent, dum hanc ab ore proximorum quaerunt. Notandum vero, quod omnes lampades habeant, sed omnes oleum non habent, quia plerumque bona in se opera cum electis et reprobi ostendunt, sed soli ad sponsum cum oleo veniunt, qui de his, quae foris egerint, intus gloriam requirunt. Unde per Psalmistam quoque de sancta electorum Ecclesia dicitur: Omnis gloria ejus filiae regis ab intus (Psal. XLIV, 14). 2. Moram autem faciente sponso dormitaverunt omnes et dormierunt, quia dum venire judex ad extremum judicium differt, electi et reprobi in mortis somno sopiuntur. Dormire etenim mori est. [1478] Ante somnum vero dormitare est ante mortem a salute languescere, quia per pondus aegritudinis pervenitur ad somnum mortis. Media autem nocte clamor factus est: Ecce sponsus venit, exite obviam ei. 3. De adventu sponsi clamor in media nocte fit, quia sic dies judicii subrepit, ut praevideri non valeat, quando venit. Unde scriptum est: Dies Domini sicut fur in nocte ita veniet (I Thess. V, 2). Tunc omnes virgines surgunt, quia et electi et reprobi a somno suae mortis excitantur. Lampades ornant, quia sua secum opera numerant, pro quibus aeternam recipere beatitudinem exspectant. Sed lampades
Strana 417
417 by vprzyemij byly gych czynowe, gefftye chtije, aby ge gynij chwalyly. 80 ale praawye gym odpowyedyely panny mudre: any nam any wam bylo by dofty, neb w ten den gen na32 ſwem ſwyedomij kazzdy bude moczy gmijety doſty. nepomozz tomu gyneho chwala, ktoz by w ſwem ſwyedomij nenalezl, geſto by te chwaly hodno bylo, protoz ſprawedlnij vprzyemij nebudu chwalyty nevprzyemych, neb gym by famyem vbylo weſelee 85 w gych ſwyedomij a tijemto by ta gych chwala nepomohla. a tak rzkvv: any wam any nam nebylo by [dosti]36, bychomt daly was2 olege ſweho pochlebugijcz, chwaleecz, geſto nenije chwaly hodno, wam by nepomohlo a nam37 by vííkodylo, bychom chwalyly nevprzijemoſt, ale k tyem gdyete, kupte ſobye olege toho, geftot gey prodawagij! yako by rzekly: po tom 90 ſtogijte, aby gmyèly pochlebnvv chwalu. glut, geftot chwalee pochlebnye, aby braly za to yako oley prodawagijcz; v tyech kup- te ſobye, k tyem gdyete3s a22 vzrzijte, ezt wam to nebude platno. a tak, kdyz gijdechu ku- powat, zzenych przyfſel, neb ktozz ſye nadyege ſwe ſwatoſti po gynych chwale a negmage toho w ſwem ſwyedomij, yakozz by bylo hodno 95 chwaly, obmeſka ſye, przijde ſudcze, geſto ne po39 lydifke chwale, negen po 32 ikutczijech, ale podle wnytrínyeho ſwyedomye a vmyſla ſudyty bude. dije opyet cztenije: ty panny, gefto byechu hotowy, wgijdechu i zzenychem na ſwatbu, y bychu zawrzijena wrata. o, by mohlo frdcze toho pochutnaty, kak to bude dobry,32 gefto 100 glu hotowy k tey ſwatbye, vtyeíſeno, kdyz pogde zzenych, kaka radoſt a vtyecha wgijti ſ nijm na tu wyecznvv ſwatbu a kake horze obmefſkalym, 36 v rkp. chybí. 37 odd. 38 k, d protaž. 39 nepo na konci ř. 4 odd. 41 l, k, zawrzena. — 126. kdyz ted moz. — 126. donijzdt. — 128n. a 159. donizd. — 136. fatuarum virginum exstinguuntur, quia earum opera, quae clara hominibus foris apparuerant, in adventu judicii intus obscurantur. Et a Deo retributionem non inveniunt, quia pro eis receperunt ab hominibus laudes, quas amaverunt. Quid est autem, quod tunc a prudentibus oleum petunt, nisi quod in adventu judicis cum se intus vacuas invenerint, testimonium foris quaerunt? [Ac si a sua fiducia deceptae proximis dicant: Quia nos quasi sine opere repelli conspicitis, dicite de nostris ope- ribus, quid vidistis.] Sed prudentes virgines respondent dicentes: Ne forte non sufficiat nobis et vobis. In illo enim die (quod tamen de quibusdam in pace Ecclesiae quies- centibus loquor) sibimetipsi testimonium uniuscujusque vix sufficit; quanto minus et sibi et proximo? Unde et protinus per increpationem subdunt: Ite potius ad vendentes et emite vobis. Venditores quippe olei adulatores sunt. Qui enim accepta qualibet gratia, vanis suis laudibus nitorem gloriae offerunt, quasi oleum vendunt. [De quo profecto oleo Psalmista dicit: Oleum autem peccatoris non impinguet caput meum (Psal. CXL, 5). Principale etenim nostrum caput est. Appellatione autem capitis ea, quae principatur corpori, mens vocatur. Impinguat ergo caput oleum peccatoris, cum demulcet mentem favor adulantis.] Sed dum irent emere, venit sponsus, quia cum vitae suae testimonium a proximis quaerunt, judex venit, qui non solum operum, sed et cordium testis est. Quae autem paratae erant, intraverunt cum eo ad nuptias, et clausa est janua. 4. O si sapere in cordis palato possit, quid admirationis habet, quod dicitur: Venit sponsus! quid dulcedinis: Intraverunt cum eo ad nuptias! quid amaritudinis: 27
417 by vprzyemij byly gych czynowe, gefftye chtije, aby ge gynij chwalyly. 80 ale praawye gym odpowyedyely panny mudre: any nam any wam bylo by dofty, neb w ten den gen na32 ſwem ſwyedomij kazzdy bude moczy gmijety doſty. nepomozz tomu gyneho chwala, ktoz by w ſwem ſwyedomij nenalezl, geſto by te chwaly hodno bylo, protoz ſprawedlnij vprzyemij nebudu chwalyty nevprzyemych, neb gym by famyem vbylo weſelee 85 w gych ſwyedomij a tijemto by ta gych chwala nepomohla. a tak rzkvv: any wam any nam nebylo by [dosti]36, bychomt daly was2 olege ſweho pochlebugijcz, chwaleecz, geſto nenije chwaly hodno, wam by nepomohlo a nam37 by vííkodylo, bychom chwalyly nevprzijemoſt, ale k tyem gdyete, kupte ſobye olege toho, geftot gey prodawagij! yako by rzekly: po tom 90 ſtogijte, aby gmyèly pochlebnvv chwalu. glut, geftot chwalee pochlebnye, aby braly za to yako oley prodawagijcz; v tyech kup- te ſobye, k tyem gdyete3s a22 vzrzijte, ezt wam to nebude platno. a tak, kdyz gijdechu ku- powat, zzenych przyfſel, neb ktozz ſye nadyege ſwe ſwatoſti po gynych chwale a negmage toho w ſwem ſwyedomij, yakozz by bylo hodno 95 chwaly, obmeſka ſye, przijde ſudcze, geſto ne po39 lydifke chwale, negen po 32 ikutczijech, ale podle wnytrínyeho ſwyedomye a vmyſla ſudyty bude. dije opyet cztenije: ty panny, gefto byechu hotowy, wgijdechu i zzenychem na ſwatbu, y bychu zawrzijena wrata. o, by mohlo frdcze toho pochutnaty, kak to bude dobry,32 gefto 100 glu hotowy k tey ſwatbye, vtyeíſeno, kdyz pogde zzenych, kaka radoſt a vtyecha wgijti ſ nijm na tu wyecznvv ſwatbu a kake horze obmefſkalym, 36 v rkp. chybí. 37 odd. 38 k, d protaž. 39 nepo na konci ř. 4 odd. 41 l, k, zawrzena. — 126. kdyz ted moz. — 126. donijzdt. — 128n. a 159. donizd. — 136. fatuarum virginum exstinguuntur, quia earum opera, quae clara hominibus foris apparuerant, in adventu judicii intus obscurantur. Et a Deo retributionem non inveniunt, quia pro eis receperunt ab hominibus laudes, quas amaverunt. Quid est autem, quod tunc a prudentibus oleum petunt, nisi quod in adventu judicis cum se intus vacuas invenerint, testimonium foris quaerunt? [Ac si a sua fiducia deceptae proximis dicant: Quia nos quasi sine opere repelli conspicitis, dicite de nostris ope- ribus, quid vidistis.] Sed prudentes virgines respondent dicentes: Ne forte non sufficiat nobis et vobis. In illo enim die (quod tamen de quibusdam in pace Ecclesiae quies- centibus loquor) sibimetipsi testimonium uniuscujusque vix sufficit; quanto minus et sibi et proximo? Unde et protinus per increpationem subdunt: Ite potius ad vendentes et emite vobis. Venditores quippe olei adulatores sunt. Qui enim accepta qualibet gratia, vanis suis laudibus nitorem gloriae offerunt, quasi oleum vendunt. [De quo profecto oleo Psalmista dicit: Oleum autem peccatoris non impinguet caput meum (Psal. CXL, 5). Principale etenim nostrum caput est. Appellatione autem capitis ea, quae principatur corpori, mens vocatur. Impinguat ergo caput oleum peccatoris, cum demulcet mentem favor adulantis.] Sed dum irent emere, venit sponsus, quia cum vitae suae testimonium a proximis quaerunt, judex venit, qui non solum operum, sed et cordium testis est. Quae autem paratae erant, intraverunt cum eo ad nuptias, et clausa est janua. 4. O si sapere in cordis palato possit, quid admirationis habet, quod dicitur: Venit sponsus! quid dulcedinis: Intraverunt cum eo ad nuptias! quid amaritudinis: 27
Strana 418
418 Sol. 1, 15. kdyzz budu zawrzijena wrata! neb ten przijde, geſto zetrze elementy, przed nij mzz nebe y zemye trzijeſty ſye bude, yakozz dije ſkrze proroka40. Agg. 2, 7. geſtye gednvv, a netolyk zemij hnv, ale y nebem.* k gehoz ſudu wſe- 232a lyky I czlowyek przyweden4i bude. gemuzz andyelee wiſech rzaadow ne- 105 befíkych duchow k zlych pomítye a k odplatye42 dobrym poſluhugij. o, kaka43 hroza w ten den bude przed44 takym ſudczij! mala-ly" tu bude hanba przede wſſijm lydſſkym ſborem y andyelſkym pro ſwe ſye zawyny zapalati? kaky ſtrach toho hnyewywa wydyety, gehoz myil czlowyeczije nemosz ſpatrzyty w uklydnoſty!46 na4 ten den zrze protok w duchu pra- 110 wijesfe: ten den, den hnyewu, den tryzny a4 ſvvzenije, den wiije ploty a hubenſtwije, den temnofty a zamraczenije, den mhly a wychru,4 den hrozne truby a zwuku.* wyzte, bratrzije, poſlednijeho dne ſudneho, kakt zlych ſrdczom hrozny bude, gehoz przchorzke4 przijkrofty nemohl prorok tolykem wyrzeczy powyedyenij, mala-ly pak wybornych protyw 115 tomu47 rad ſt bude, geſto zaſluzzije, aby ſye przed tijem radowaly, przed nijmzz budu ſve trzyeſty elementi, a ſ tijem wybornym chotem zaſluzzije wgijty na ſwatbu, ſ nijmzz v wyeczne radoſty ſamy budu newyeſta geho? neb tu boh bude przypogen k na4 w take myloſty, a toho wyeky wyekom neztratijme. a tijê44 budu zawrzijena nebeſſka wrata19, ktozz nebudu hotowy 120 ke dny tomu. zdet ti ſobye ta wrata mohu geſtye otewrzijety, ktozz po- kannvv zzaloſt wezmvv. ale tam, acz zzaloſt bude a pykanije, wſak nebude vzzyteczne; tent myloſti nenalezne, ktozt ztratij ozaſ hodny k myloſti. tot myeny ſwaty pawel rzka: ay, nynyet5° gest czaf wzaczny; nenyet5° gſu d protaž. 2 akodplatye. 43 Okaka. 4 kon. ř. 4 Mala ly. 45 wuklydnoſty. 47 odd. 48 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 49 rkp.: "wrata "nebelſka. 50 tak rkp. 51 rkp.: kdyz tot. 52 ob meſſkagijcz. 53 N. N. b protaž. 54 kon. Et clausa est janua! Venit quippe ille, qui adventu suo elementa concutit, in cujus conspectu coelum et terra contremiscit. Unde etiam per prophetam dicit: Adhuc semel, et ego movebo non solum terram, sed etiam coelum (Aggae. II, 7; Hebr. XII, 26). Ad cujus examen omne humanum genus deducitur. Cui ad vindictam malorum remunerationemque bonorum angeli, archangeli, throni, principatus et dominationes obsequuntur. Pensate, fratres charissimi, ante conspectum tanti judicis, qui in illo die terror erit, quando jam in poena remedium non erit, quae illa confusio, cui reatu suo exigente continget in conventu omnium angelorum hominumque eru- bescere, qui pavor eum, quem et tranquillum mens humana capere non valet, ctiam iratum videre. Quem diem bene propheta intuens ait: [1479]. Dies irae etc. (Soph. I, 15). Pensate ergo, fratres charissimi, extremi diem judicii super corda reproborum qua asperitate propheta vidit amarescere, quem tot appellationibus non valet ex- plicare. Quanta vero tunc erit electorum laetitia, qui de ejus merentur visione gaudere, de cujus conspectu vident et elementa omnia contremíscere, cum eo simul ad nuptias intrare! Qui et in sponsi nuptiis gaudent, et tamen ipsi sunt sponsa, quia in illo acterni regni thalamo visioni nostrae Deus conjungitur. Quae scilicet visio nunquam jam in perpetuum ab amoris sui amplexibus evelletur. Tunc regni janua lugentibus claudetur, quae modo quotidie poenitentibus aperitur. Erit namque et tunc poenitentia, sed fructuosa jam non erit, quia nequaquam tunc veniam invenit, qui modo aptum veniae tempus perdit. Hinc etenim Paulus dicit: Ecce nunc tempus
418 Sol. 1, 15. kdyzz budu zawrzijena wrata! neb ten przijde, geſto zetrze elementy, przed nij mzz nebe y zemye trzijeſty ſye bude, yakozz dije ſkrze proroka40. Agg. 2, 7. geſtye gednvv, a netolyk zemij hnv, ale y nebem.* k gehoz ſudu wſe- 232a lyky I czlowyek przyweden4i bude. gemuzz andyelee wiſech rzaadow ne- 105 befíkych duchow k zlych pomítye a k odplatye42 dobrym poſluhugij. o, kaka43 hroza w ten den bude przed44 takym ſudczij! mala-ly" tu bude hanba przede wſſijm lydſſkym ſborem y andyelſkym pro ſwe ſye zawyny zapalati? kaky ſtrach toho hnyewywa wydyety, gehoz myil czlowyeczije nemosz ſpatrzyty w uklydnoſty!46 na4 ten den zrze protok w duchu pra- 110 wijesfe: ten den, den hnyewu, den tryzny a4 ſvvzenije, den wiije ploty a hubenſtwije, den temnofty a zamraczenije, den mhly a wychru,4 den hrozne truby a zwuku.* wyzte, bratrzije, poſlednijeho dne ſudneho, kakt zlych ſrdczom hrozny bude, gehoz przchorzke4 przijkrofty nemohl prorok tolykem wyrzeczy powyedyenij, mala-ly pak wybornych protyw 115 tomu47 rad ſt bude, geſto zaſluzzije, aby ſye przed tijem radowaly, przed nijmzz budu ſve trzyeſty elementi, a ſ tijem wybornym chotem zaſluzzije wgijty na ſwatbu, ſ nijmzz v wyeczne radoſty ſamy budu newyeſta geho? neb tu boh bude przypogen k na4 w take myloſty, a toho wyeky wyekom neztratijme. a tijê44 budu zawrzijena nebeſſka wrata19, ktozz nebudu hotowy 120 ke dny tomu. zdet ti ſobye ta wrata mohu geſtye otewrzijety, ktozz po- kannvv zzaloſt wezmvv. ale tam, acz zzaloſt bude a pykanije, wſak nebude vzzyteczne; tent myloſti nenalezne, ktozt ztratij ozaſ hodny k myloſti. tot myeny ſwaty pawel rzka: ay, nynyet5° gest czaf wzaczny; nenyet5° gſu d protaž. 2 akodplatye. 43 Okaka. 4 kon. ř. 4 Mala ly. 45 wuklydnoſty. 47 odd. 48 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 49 rkp.: "wrata "nebelſka. 50 tak rkp. 51 rkp.: kdyz tot. 52 ob meſſkagijcz. 53 N. N. b protaž. 54 kon. Et clausa est janua! Venit quippe ille, qui adventu suo elementa concutit, in cujus conspectu coelum et terra contremiscit. Unde etiam per prophetam dicit: Adhuc semel, et ego movebo non solum terram, sed etiam coelum (Aggae. II, 7; Hebr. XII, 26). Ad cujus examen omne humanum genus deducitur. Cui ad vindictam malorum remunerationemque bonorum angeli, archangeli, throni, principatus et dominationes obsequuntur. Pensate, fratres charissimi, ante conspectum tanti judicis, qui in illo die terror erit, quando jam in poena remedium non erit, quae illa confusio, cui reatu suo exigente continget in conventu omnium angelorum hominumque eru- bescere, qui pavor eum, quem et tranquillum mens humana capere non valet, ctiam iratum videre. Quem diem bene propheta intuens ait: [1479]. Dies irae etc. (Soph. I, 15). Pensate ergo, fratres charissimi, extremi diem judicii super corda reproborum qua asperitate propheta vidit amarescere, quem tot appellationibus non valet ex- plicare. Quanta vero tunc erit electorum laetitia, qui de ejus merentur visione gaudere, de cujus conspectu vident et elementa omnia contremíscere, cum eo simul ad nuptias intrare! Qui et in sponsi nuptiis gaudent, et tamen ipsi sunt sponsa, quia in illo acterni regni thalamo visioni nostrae Deus conjungitur. Quae scilicet visio nunquam jam in perpetuum ab amoris sui amplexibus evelletur. Tunc regni janua lugentibus claudetur, quae modo quotidie poenitentibus aperitur. Erit namque et tunc poenitentia, sed fructuosa jam non erit, quia nequaquam tunc veniam invenit, qui modo aptum veniae tempus perdit. Hinc etenim Paulus dicit: Ecce nunc tempus
Strana 419
419 125 dnowe ſpaffenije.* pro nyezz wolaa y onen4 ſwaty prorok: hledayte boha, 2 Kcr. 6, 2. kdyztot51 mozz nalezen byty; wzywayte gey, donydzt geft blijzzko!* Izai. 55, 6. a tak hoſpodyn nemudrych panen, gefto nan wolagij, slyffety nechcze. neb ten ma gen vſlyffan byty, ktozz wola k bohu, donydzz blijzz geft a donydzz nebudu gemu wrata zawrzijena. ale ktozz ſye obmefſkagijcz52 130 budu wolaty yako tyto nemudre panny: pane, pane, otewrzy nam, od- powije gy: newyedye waſ, neb53 tam na54 bohu neobdrzij, za nyez proſij, 232b ktozz nechtyel zde geho w tom poſluchaty, geſto on welij. darmo wola przed wraty nebefíkymy, ktozz ztratij czaí hodny ku pokanij. neb dije hoſpodyn: wolal ſem, a pohrdaly gíte; ztahl ſem ruku ſwu, a nebyl, kto by 135 wezrzel. zawrhly gſte wſyczku mu radu, a czozz gſem zzehral, netbaly gîte, a ya47 take v waſſem47 zahynutij budu ſye ſmyety, a kdyz to na wy przijde, gchozz ſte ſye baaly, vſſkrwnv ſye. kdyza ſvvzenije gych przijde, budu myc wzywaty, a ya nevſlyffijm.* ay, panny tyto wolagij, ano ge Přsl. 1, 24nn. ſvvzyla zzaloſt pro54 gych obmeſkanije, a boh gych newije, neb ktozz zde 140 nebyly znamy bohu w dobrem zywotu, yako by gych newyedyel, tak ge zoſtawij. protozz to, geftoy rzekl kriſtus k apofítolom, gijmzz ſye cztenije toto dokonawa, wſeczky obecznije napomijnaa: bdyetezz proto, neb ne- wyete hodyny any czaſu. ten, geftoy flijbyl myloft kagijczyemu, zay- 145 trzyeyſlijeho dne neſlijbyl hrzyefnemu55. y geft7 nam wzdy ſye dne po- ſlednijeho ſtrachowaty, gehoz, kdy ma byti, nemozzem wyedyety, ay, tento den dnef wzely gîme, w nijemzz waſ rzeczij napomijnam z polepíſenye, ř. 55 l, b, l, H protaž. 56 rkp. "ſye "dopuftyleho. 3 afwelyku. 58 ob drzzijecz nawas. — 138. mne. — 153. ſprawedliwy. — 160. nemeſſkay lie gmieti. — 161. dije- acceptabile, ecce nunc dies salutis (II Cor. VI, 2). Hinc propheta ait: Quaerite Do- minum, dum inveniri potest, invocate eum, dum prope est (Isai. LV, 6). 5. Unde et easdem virgines invocantes Dominus non audit, quia interclusa regni janua is, qui prope esse poterat, prope jam non erit. Nam subditur: Novissime veniunt et reliquae virgines dicentes: Domine, Domine, aperi nobis. At ille respon- dens ait: Amen dico vobis, nescio vos. Ibi jam a Deo non potest mereri, quod petit, qui hic noluit audire, quod jussit, qui tempus congruae poenitentiae perdidit, frustra ante regni januam cum precibus venit. Hinc est enim, quod per Salomonem Do- minus dicit: Vocavi et renuistis etc. (Prov. I, 24—28). Ecce aperiri clamant et re- pulsionis suac dolore compulsae appellationem dominantis ingeminant dicentes: Domine, Domine, aperi nobis. Preces offerunt, sed nesciuntur, quia tunc velut in- cognitos Dominus deserit, quos modo suos per vitac meritum non agnoscit. 6. Ubi apte quoque generalis ad discipulos exhortatio subinfertur, cum dicitur: Vigilate itaque, quia nescitis diem neque horam. [Quia post peccata Deus poeniten- tiam suscipit, si sciret quisque de praesenti saeculo, quo tempore exiret, aliud tempus voluptatibus, atque aliud poenitentiae aptare potuisset.] Sed qui poenitenti veniam spopondit, peccanti diem crastinum non promisit. Semper ergo extremum diem debemus metuere, quem nunquam possumus praevidere. Ecce hunc ipsum diem, in quo loquimur, ad inducias conversionis accepimus, et tamen mala, quae fecimus, flere recusamus. Non solum commissa non plangimus, sed etiam, quae defleantur, 27*
419 125 dnowe ſpaffenije.* pro nyezz wolaa y onen4 ſwaty prorok: hledayte boha, 2 Kcr. 6, 2. kdyztot51 mozz nalezen byty; wzywayte gey, donydzt geft blijzzko!* Izai. 55, 6. a tak hoſpodyn nemudrych panen, gefto nan wolagij, slyffety nechcze. neb ten ma gen vſlyffan byty, ktozz wola k bohu, donydzz blijzz geft a donydzz nebudu gemu wrata zawrzijena. ale ktozz ſye obmefſkagijcz52 130 budu wolaty yako tyto nemudre panny: pane, pane, otewrzy nam, od- powije gy: newyedye waſ, neb53 tam na54 bohu neobdrzij, za nyez proſij, 232b ktozz nechtyel zde geho w tom poſluchaty, geſto on welij. darmo wola przed wraty nebefíkymy, ktozz ztratij czaí hodny ku pokanij. neb dije hoſpodyn: wolal ſem, a pohrdaly gíte; ztahl ſem ruku ſwu, a nebyl, kto by 135 wezrzel. zawrhly gſte wſyczku mu radu, a czozz gſem zzehral, netbaly gîte, a ya47 take v waſſem47 zahynutij budu ſye ſmyety, a kdyz to na wy przijde, gchozz ſte ſye baaly, vſſkrwnv ſye. kdyza ſvvzenije gych przijde, budu myc wzywaty, a ya nevſlyffijm.* ay, panny tyto wolagij, ano ge Přsl. 1, 24nn. ſvvzyla zzaloſt pro54 gych obmeſkanije, a boh gych newije, neb ktozz zde 140 nebyly znamy bohu w dobrem zywotu, yako by gych newyedyel, tak ge zoſtawij. protozz to, geftoy rzekl kriſtus k apofítolom, gijmzz ſye cztenije toto dokonawa, wſeczky obecznije napomijnaa: bdyetezz proto, neb ne- wyete hodyny any czaſu. ten, geftoy flijbyl myloft kagijczyemu, zay- 145 trzyeyſlijeho dne neſlijbyl hrzyefnemu55. y geft7 nam wzdy ſye dne po- ſlednijeho ſtrachowaty, gehoz, kdy ma byti, nemozzem wyedyety, ay, tento den dnef wzely gîme, w nijemzz waſ rzeczij napomijnam z polepíſenye, ř. 55 l, b, l, H protaž. 56 rkp. "ſye "dopuftyleho. 3 afwelyku. 58 ob drzzijecz nawas. — 138. mne. — 153. ſprawedliwy. — 160. nemeſſkay lie gmieti. — 161. dije- acceptabile, ecce nunc dies salutis (II Cor. VI, 2). Hinc propheta ait: Quaerite Do- minum, dum inveniri potest, invocate eum, dum prope est (Isai. LV, 6). 5. Unde et easdem virgines invocantes Dominus non audit, quia interclusa regni janua is, qui prope esse poterat, prope jam non erit. Nam subditur: Novissime veniunt et reliquae virgines dicentes: Domine, Domine, aperi nobis. At ille respon- dens ait: Amen dico vobis, nescio vos. Ibi jam a Deo non potest mereri, quod petit, qui hic noluit audire, quod jussit, qui tempus congruae poenitentiae perdidit, frustra ante regni januam cum precibus venit. Hinc est enim, quod per Salomonem Do- minus dicit: Vocavi et renuistis etc. (Prov. I, 24—28). Ecce aperiri clamant et re- pulsionis suac dolore compulsae appellationem dominantis ingeminant dicentes: Domine, Domine, aperi nobis. Preces offerunt, sed nesciuntur, quia tunc velut in- cognitos Dominus deserit, quos modo suos per vitac meritum non agnoscit. 6. Ubi apte quoque generalis ad discipulos exhortatio subinfertur, cum dicitur: Vigilate itaque, quia nescitis diem neque horam. [Quia post peccata Deus poeniten- tiam suscipit, si sciret quisque de praesenti saeculo, quo tempore exiret, aliud tempus voluptatibus, atque aliud poenitentiae aptare potuisset.] Sed qui poenitenti veniam spopondit, peccanti diem crastinum non promisit. Semper ergo extremum diem debemus metuere, quem nunquam possumus praevidere. Ecce hunc ipsum diem, in quo loquimur, ad inducias conversionis accepimus, et tamen mala, quae fecimus, flere recusamus. Non solum commissa non plangimus, sed etiam, quae defleantur, 27*
Strana 420
420 awſak netolyk dopuſtyleho ſye56 nekagem, ale y wijecze przyczynyemy, gehoz by ſye bylo kaaty, a ſ welyku57 zzadoſtij obdrzzijecz5s zdrawije netbawy budě,54 yako y drzewe5° za nycz toho newazzijecze, ez gime byly 150 víílyffyeny. protozz przijdvvcz k ſobye nedavme naprazdno mynvty czaſu, ne teprwso chtyeyme ſprawedlny zzywot poczyety, kdyzz gyz bude z zzywota gijty. pomnyem, geftoy rzekl kriftus: proffte, at bijehanije waſſe nebude Mat. 24, 20. zzijmye any w ſobotu!* wl ſobotu ma podle zakona59 moyzijeffowa od- 155 poczynvtije byti, a zzijmay" take bijehanij przyekazna a54 vtijekanij. protozz proíte, aby ne teprwoo byehaly przed54 hrzyechem vtijekagijcz, kdyz mylot zítydne, kdyzzl by!I gyzz bylo w pokogy byty2, kdyzz kchodbye gyzz nebude czaſu. donydzz kto ma czaf, ezz mozz wygijti geftye z hrzyechu, nemeſkay ſye, gmyey na peczy hodynv ſmrty a to, ezz ne darmo63 kriftus 160 napomijna rzka: bdyete, neb newijete dne any czaſu, protozz tato dijewka swata, gegijez den dnef pamatugem, pocztena geft mezy mudre5 panny; neb ne od lydij,4 ale od boha5 hleedalay chwaly a tuy nalezla. gehozz.65 59 odd. 60 neteprw. 61 z ſtydne. (a)kdyzz; a vyradováno. 62 k, b protaž. 63 ne- darmo. 64 neodlydij. 65 hned za tím na témž řádku červ. Naſtolowanije; po straně tenkým písmem: [Njaftolowanije II. [pletra. 233a wa. — 163. atu geſt nalezla gehoz nam take dopo (toto slovo zůstalo nedopsáno, na následujícím řádku jest již červený nadpis další řeči). augemus. At si aliqua nos aegritudo corripiat, si signa aegritudinis vicinam mortem denuntient, [1480] inducias vivendi quaerimus, ut peccata nostra defleamus, et eas cum magno aestu desiderii petimus, quas acceptas modo pro nihilo habemus. 7. [Rem, fratres charissimi, refero, quam si intente audire vult charitas vestra, ex consideratione illius vehementer instruetur. Quidam vir nobilis in Valeria pro- vincia nomine Chrysaorius fuit, quem lingua rustica populus Chryserium vocabat; vir valde idoneus, sed tantum plenus vitiis, quantum rebus; superbia tumidus, carnis suae voluptatibus subditus, in acquirendis rebus avaritiae facibus accensus.... [1481] .... De quo nimirum constat, quia pro nobis ista, non pro se viderit, ut ejus visio nobis proficiat, quos adhuc divina patientia longanimiter exspectat. Nam illi tetros spiritus ante mortem vidisse et inducias petiisse, quid profuit, qui easdem inducias, quas petiit, non accepit?] Nos ergo, fratres charissimi, nunc sollicite ista cogitemus, ne nobis in vacuum tempora pereant, et tunc quaeramus ad bene agendum vivere, cum jam compellimur de corpore exire. Mementote, quid Veritas dicat: Orate, ne fiat fuga vestra hieme vel Sabbato (Matth. XXIV, 20). Per legis quippe mandatum ambulare longius Sabbato non licet (Exod. VI); hiems quoque ad ambulandum impedimento est, quia gressus ambulantium torpor frigoris astringit. Ait ergo: Orate, ne fiat fuga vestra hieme vel Sabbato. Ac si aperte dicat: Videte, ne tunc quaeratis peccata vestra fugere, quando jam non licet ambulare. Illud ergo tempus, quo fugere non licet, modo debet cogitari, dum licet. Illa hora nostri exitus est semper intuenda, ista Redemptoris nostri admonitio ante mentis oculos semper ponenda, qua ait: Vigilate itaque, quia nescitis diem neque horam. 3 v-
420 awſak netolyk dopuſtyleho ſye56 nekagem, ale y wijecze przyczynyemy, gehoz by ſye bylo kaaty, a ſ welyku57 zzadoſtij obdrzzijecz5s zdrawije netbawy budě,54 yako y drzewe5° za nycz toho newazzijecze, ez gime byly 150 víílyffyeny. protozz przijdvvcz k ſobye nedavme naprazdno mynvty czaſu, ne teprwso chtyeyme ſprawedlny zzywot poczyety, kdyzz gyz bude z zzywota gijty. pomnyem, geftoy rzekl kriftus: proffte, at bijehanije waſſe nebude Mat. 24, 20. zzijmye any w ſobotu!* wl ſobotu ma podle zakona59 moyzijeffowa od- 155 poczynvtije byti, a zzijmay" take bijehanij przyekazna a54 vtijekanij. protozz proíte, aby ne teprwoo byehaly przed54 hrzyechem vtijekagijcz, kdyz mylot zítydne, kdyzzl by!I gyzz bylo w pokogy byty2, kdyzz kchodbye gyzz nebude czaſu. donydzz kto ma czaf, ezz mozz wygijti geftye z hrzyechu, nemeſkay ſye, gmyey na peczy hodynv ſmrty a to, ezz ne darmo63 kriftus 160 napomijna rzka: bdyete, neb newijete dne any czaſu, protozz tato dijewka swata, gegijez den dnef pamatugem, pocztena geft mezy mudre5 panny; neb ne od lydij,4 ale od boha5 hleedalay chwaly a tuy nalezla. gehozz.65 59 odd. 60 neteprw. 61 z ſtydne. (a)kdyzz; a vyradováno. 62 k, b protaž. 63 ne- darmo. 64 neodlydij. 65 hned za tím na témž řádku červ. Naſtolowanije; po straně tenkým písmem: [Njaftolowanije II. [pletra. 233a wa. — 163. atu geſt nalezla gehoz nam take dopo (toto slovo zůstalo nedopsáno, na následujícím řádku jest již červený nadpis další řeči). augemus. At si aliqua nos aegritudo corripiat, si signa aegritudinis vicinam mortem denuntient, [1480] inducias vivendi quaerimus, ut peccata nostra defleamus, et eas cum magno aestu desiderii petimus, quas acceptas modo pro nihilo habemus. 7. [Rem, fratres charissimi, refero, quam si intente audire vult charitas vestra, ex consideratione illius vehementer instruetur. Quidam vir nobilis in Valeria pro- vincia nomine Chrysaorius fuit, quem lingua rustica populus Chryserium vocabat; vir valde idoneus, sed tantum plenus vitiis, quantum rebus; superbia tumidus, carnis suae voluptatibus subditus, in acquirendis rebus avaritiae facibus accensus.... [1481] .... De quo nimirum constat, quia pro nobis ista, non pro se viderit, ut ejus visio nobis proficiat, quos adhuc divina patientia longanimiter exspectat. Nam illi tetros spiritus ante mortem vidisse et inducias petiisse, quid profuit, qui easdem inducias, quas petiit, non accepit?] Nos ergo, fratres charissimi, nunc sollicite ista cogitemus, ne nobis in vacuum tempora pereant, et tunc quaeramus ad bene agendum vivere, cum jam compellimur de corpore exire. Mementote, quid Veritas dicat: Orate, ne fiat fuga vestra hieme vel Sabbato (Matth. XXIV, 20). Per legis quippe mandatum ambulare longius Sabbato non licet (Exod. VI); hiems quoque ad ambulandum impedimento est, quia gressus ambulantium torpor frigoris astringit. Ait ergo: Orate, ne fiat fuga vestra hieme vel Sabbato. Ac si aperte dicat: Videte, ne tunc quaeratis peccata vestra fugere, quando jam non licet ambulare. Illud ergo tempus, quo fugere non licet, modo debet cogitari, dum licet. Illa hora nostri exitus est semper intuenda, ista Redemptoris nostri admonitio ante mentis oculos semper ponenda, qua ait: Vigilate itaque, quia nescitis diem neque horam. 3 v-
Strana 421
421 naftolowanije ſwateho petra apoftola1 kohozz? pan boh w czeſt powyffij, toho kazdy, ktozz geſt bozzij, ma w czeft gmyety, a tak wyda koſtel, zzey boh we3 trogy wyeczy po- wyfyl ſwateho petra, k tey czty geho troy hod pamatuge ſwatcho petra: 5 geden dnefínij, yakoy poſazen na ſtolyczy a okazan4 paîtyrzem ſtada bozijeho; druhy hod, kdyz geft byl z wyezzenije wyprofstyen5; a trzetij kdyzz geft powyfsen w nebefſke blazzene radofti, prwa czeít ſwatemu petru fîtalay ſye] geft tu, geftoy kriftuss wzwolyl gey paftyrzem koftela wſeho.* to lyd ſlyffaw, kdyz gyzz byli wijeru przygely, dokonal wſadywife Mat. 16, 13—19. gey na3 ſtolyczy a w tom' okazawffc doftogenitwij, ze geft naywyffijm byſkupem koſtela wíſeho, tot dneſ pamatuge czijerkew ſwata. druhe w te czty powyfyl boh ſwateho petra daw mocz welykych dywow czynyty gemu, tak ſye czte, ezz po vlyczijech nemoczne kladly, aby styen geho gych doffel, a zdrawy byly.* a kdyzz tak z toho byl flowuten, yal gey [Skutk. 5, 15.] 15 herodef chtye gey zahubyty. ale dywem bozije moczy andyel gey z okow a z zalarze8 wywedl. a tak druhy hod geho zprofſtyenije dywneho take koftel pamatuge. trzetije geho a navílawnyeyffije poczeít od' boha, kdyzz w korvnye muczênykowelo poyal gey w nebeſku radoſt i tohoto ſwyeta. neb znat hoſpodyn fylne ſwe rytyerftwo, geftoy ge darowal tu cztij, aby 20 ſye nepohnucz w tom twrdem bogy w korunyeII do nebes przyffly. a denli toho geho pocztyenije nayſlawnyegije ſwyetij koftel; neb tuy zbyl wſeho hubenitwije tohoto ſwyeta a znowa ſye narodyl v wyecznv12 radoſt. a na tom bud dofty dotkwíle kratcze powyfenije ſwateho petra, a rzecz k tomu obraczy, abychom napomenvtije gmyely take k tomu tahnuty, abychô13 25 byli przed bohem12 powyfeny, neb ſwaty jeronym w lyſtu k demetryadye welmy klade za nepodobne, ktoz w duchownych wyeczech netahne k tomu, aby nad gyne byl powyffen14, ponyawadzz w ſwyetfſkych wyeczech kazdy by chtyel nadl3 gyne byty, ale takt geft tomu rozvmyety: ſwyetitijt nerzaadnye ſtogije, aby nadl3 gyne mohly byti, neb y i zawyſtijl5 hledagij 30 fweho powyffenije; czozz kto nema, nechtyel by, by gyny to gmyel. ale zzadoft duchownijeho powyíenije nema tak byti, ma tahnyty, gelykzz 233 P. L. XXX, col. 27.H.] 10 1 červ. na půldruhého řádku. 2 K na tři ř. 3 kon. ř. 4 odd. 5 první dvě slabiky psány na konci ř. (wypfſtyen). 6 k protaž. 7 awtom. 8 azzalarze. 2 kon. ř. 10 zkratka uprostřed řádku. 11 odd.; d, b,l, A, d protaž. 12 odd. 13 kon. ř. 1. naſſtolowanije ſwateho petra apoſſtola bozijeho. — 7n. prwnije geho czeſt ſwatemu petruſtala geſt ſie tu geſto. — 18. muczedlniczſke. — 23. dotekíſe. — 25 n.: Z listu Pelagiova ad Demetriadem, jenž podvržen byl sv. Jeronymovi, z kap. 10:... Ornetur morum sanctitate virginitas, et perfectum gradum vitae perfectio subsequatur. Certe si saecularis vita tibi placuisset, dares operam, ne quis te divitiis, ne quis corporalibus ornamentis, ne quis rerum omnium pompa [al. copia] et honore praecederet ; nunc quoniam diversum studium [al. diversitas studii] diversam vitam desiderat, cura, ne quis te in bene vivendo transcendat, ne quis morum sanctitate superet, ne quis tibi in virtutibus praeferatur...
421 naftolowanije ſwateho petra apoftola1 kohozz? pan boh w czeſt powyffij, toho kazdy, ktozz geſt bozzij, ma w czeft gmyety, a tak wyda koſtel, zzey boh we3 trogy wyeczy po- wyfyl ſwateho petra, k tey czty geho troy hod pamatuge ſwatcho petra: 5 geden dnefínij, yakoy poſazen na ſtolyczy a okazan4 paîtyrzem ſtada bozijeho; druhy hod, kdyz geft byl z wyezzenije wyprofstyen5; a trzetij kdyzz geft powyfsen w nebefſke blazzene radofti, prwa czeít ſwatemu petru fîtalay ſye] geft tu, geftoy kriftuss wzwolyl gey paftyrzem koftela wſeho.* to lyd ſlyffaw, kdyz gyzz byli wijeru przygely, dokonal wſadywife Mat. 16, 13—19. gey na3 ſtolyczy a w tom' okazawffc doftogenitwij, ze geft naywyffijm byſkupem koſtela wíſeho, tot dneſ pamatuge czijerkew ſwata. druhe w te czty powyfyl boh ſwateho petra daw mocz welykych dywow czynyty gemu, tak ſye czte, ezz po vlyczijech nemoczne kladly, aby styen geho gych doffel, a zdrawy byly.* a kdyzz tak z toho byl flowuten, yal gey [Skutk. 5, 15.] 15 herodef chtye gey zahubyty. ale dywem bozije moczy andyel gey z okow a z zalarze8 wywedl. a tak druhy hod geho zprofſtyenije dywneho take koftel pamatuge. trzetije geho a navílawnyeyffije poczeít od' boha, kdyzz w korvnye muczênykowelo poyal gey w nebeſku radoſt i tohoto ſwyeta. neb znat hoſpodyn fylne ſwe rytyerftwo, geftoy ge darowal tu cztij, aby 20 ſye nepohnucz w tom twrdem bogy w korunyeII do nebes przyffly. a denli toho geho pocztyenije nayſlawnyegije ſwyetij koftel; neb tuy zbyl wſeho hubenitwije tohoto ſwyeta a znowa ſye narodyl v wyecznv12 radoſt. a na tom bud dofty dotkwíle kratcze powyfenije ſwateho petra, a rzecz k tomu obraczy, abychom napomenvtije gmyely take k tomu tahnuty, abychô13 25 byli przed bohem12 powyfeny, neb ſwaty jeronym w lyſtu k demetryadye welmy klade za nepodobne, ktoz w duchownych wyeczech netahne k tomu, aby nad gyne byl powyffen14, ponyawadzz w ſwyetfſkych wyeczech kazdy by chtyel nadl3 gyne byty, ale takt geft tomu rozvmyety: ſwyetitijt nerzaadnye ſtogije, aby nadl3 gyne mohly byti, neb y i zawyſtijl5 hledagij 30 fweho powyffenije; czozz kto nema, nechtyel by, by gyny to gmyel. ale zzadoft duchownijeho powyíenije nema tak byti, ma tahnyty, gelykzz 233 P. L. XXX, col. 27.H.] 10 1 červ. na půldruhého řádku. 2 K na tři ř. 3 kon. ř. 4 odd. 5 první dvě slabiky psány na konci ř. (wypfſtyen). 6 k protaž. 7 awtom. 8 azzalarze. 2 kon. ř. 10 zkratka uprostřed řádku. 11 odd.; d, b,l, A, d protaž. 12 odd. 13 kon. ř. 1. naſſtolowanije ſwateho petra apoſſtola bozijeho. — 7n. prwnije geho czeſt ſwatemu petruſtala geſt ſie tu geſto. — 18. muczedlniczſke. — 23. dotekíſe. — 25 n.: Z listu Pelagiova ad Demetriadem, jenž podvržen byl sv. Jeronymovi, z kap. 10:... Ornetur morum sanctitate virginitas, et perfectum gradum vitae perfectio subsequatur. Certe si saecularis vita tibi placuisset, dares operam, ne quis te divitiis, ne quis corporalibus ornamentis, ne quis rerum omnium pompa [al. copia] et honore praecederet ; nunc quoniam diversum studium [al. diversitas studii] diversam vitam desiderat, cura, ne quis te in bene vivendo transcendat, ne quis morum sanctitate superet, ne quis tibi in virtutibus praeferatur...
Strana 422
422 kto mozz, wyffezz wyffezz, ale nema druhemu zawydyety, gde-ly wyfſe naden w proſpyech16. ma rad bytyl tomu, acz nema czeho ſam, ezz gynij to magij ; duchownije powyffenije geft ti bez ſſkody druheho a bez gynych18 ponyzzenije. tot by byla ſwyetíſka myſlcze, by y w duchownych wyeczech 35 nechtyel kto, by kto byl mymon zrzijedlnyegij, ale chtyel by, czozz on nema, by y gynij negmyely toho, aneb by nyeczeho gynij negmyely, gefto ma on. protoz tak geft tu rzeczij ſwateho jeronymal9 rozvmyety, aby tahl kazzdy, gelykozz mozz, k duchownyemu powyfſenij y na2° gyne hledye, geſto tahnvv, ale nezawydye gym, nezz przyklad bera od nych, 40 ezz takezz głucz lydee głu ſtatecznij.21 chczem-lyzz22 braaty ſye prawye k tomu ſwatemu powyſſenij, zna- menaymez ſwateho petra, ikrze czo23 geſt przyfſel k tomu ſwemu trogemu powyfſenij, a vzrzijme,23 ezz gedno geft, zzey wzwolyl kriſta a oblijbyl; druhe, czynyl dywy; trzetije, vtrpenijm ſkonal ſwoy zywot. nayprwe rzku: ſwaty petr wolyl24 krifta a oblijbyl23 rzka: ty gly Mat. 16, 1s.234a kriftus, ſyn boha zzy-l weho, geftos przyfel na tento ſwyet.* a byefle rzekl take: pane, kam bychom fíly od25 tebe, a ty maſ wyeczneho zzywota Jan 6, 68n. flowa?* ſkrze to23 wzwolyl gey kriſtus v prwe powyfſenije, ezz paſtyrzem gey vczynyl ſtada ſweho, na ſtolyczy papezowu gey vſtawyl. takezz y my, 50 abychom poczely w duchownijem proſpyewaty powyffenij, mame ſobye nade wife wolyty boha. a to23 tak bywa, kdyz czlowyek gla dotczen darem bozije mylofty poczne, czoy zlee, czo dobre, obmyílety: zemíke bydlo a nebeſke,23 wyecznv radoſt nebeſſku a vkrutnoſt horze pekelneho, marnv praczy pro tento23 ſwyet; a komuzz23 by boh mijl byl, kak by lehko bylo 55 fluzyty gemu; pakly geft kake vtyeflenije tohoto ſwyeta, kak geft kratke; a geſt-ly26 czo trpyety pro boh, y to myne, a dobry boh wyecznvv odplatvv nerzku nahradij to, ale przewyflij owíem hoynye. a kdyzz ty wijeczy obmyílij kto, nemudryt bude, neodwrzze-lyt zleho pro27 dobre, marneho pro ſtatecz-[ ne a newolij-lyt nade28 wiſe boha, wyda nade wiſe welebnoft 60 geho, a pakly wole boha bude oſtrzehaty ſudow geho ſprawedlnoſti, tehdyg boh gyzz powyffyl geho wzem gey w ſyna, wywedw z lopoty, aby nepraczowal pro marnoſt ſwyeta, ale gemu ſluzyl gedynemu a pron nefl praczy. a tak23 dije pijímo: dneſ gſy wolyl hoſpodyna, at by on tobye byl bohem, a ty chodyl w czyeftach geho, a wolyl tye geft dneí hofpodyn, 65 aby byl zwlaſtij lyd geho, a vczynij23 tye wyetífijm nad weſken gyny lyd, 5 Mojz.26, 17n. geftoy gey k ſwe chwale ſtworzyl.* 29 45 14 rkp.: "powyſſen "byl. 15 yfzawyftij. 16 rkp.: naden proſpyech, w tence nade- psáno. 17 d, b protaž. 18 abezgynych. 19 červ. podtrž. 20 yna na konci ř. 21 červ. znam. odstavce. 22 Chczem lyzz. 23 odd. 24 rkp.: petr wolyl (na rozhraní řádků), asi místo wzwolyl, srv. ř. 44: zzey wz wolyl a ř. 49: ſkrze to wz] wolyl. 25 kon. ř. 26 ageftly. 27 zkratka� na kon. ř. 28dprotaž. 29 červ. znam. odstavce. 3 yzwyezze- 31n. yakz kto muoz. — 34. duchownij powyfſenije geſtit. — 36. mimo niey. — 48. kam bychme ſlli. — 49. vprwnije. — 55. tak by. — 56. yake. — 58. przywietſlij owſlem. — 62. wywedſſe z lopoti.—66. zwlafſtnij.—84., 111. a 112. niekterzij. — 89. czo geſt. — 89,czo
422 kto mozz, wyffezz wyffezz, ale nema druhemu zawydyety, gde-ly wyfſe naden w proſpyech16. ma rad bytyl tomu, acz nema czeho ſam, ezz gynij to magij ; duchownije powyffenije geft ti bez ſſkody druheho a bez gynych18 ponyzzenije. tot by byla ſwyetíſka myſlcze, by y w duchownych wyeczech 35 nechtyel kto, by kto byl mymon zrzijedlnyegij, ale chtyel by, czozz on nema, by y gynij negmyely toho, aneb by nyeczeho gynij negmyely, gefto ma on. protoz tak geft tu rzeczij ſwateho jeronymal9 rozvmyety, aby tahl kazzdy, gelykozz mozz, k duchownyemu powyfſenij y na2° gyne hledye, geſto tahnvv, ale nezawydye gym, nezz przyklad bera od nych, 40 ezz takezz głucz lydee głu ſtatecznij.21 chczem-lyzz22 braaty ſye prawye k tomu ſwatemu powyſſenij, zna- menaymez ſwateho petra, ikrze czo23 geſt przyfſel k tomu ſwemu trogemu powyfſenij, a vzrzijme,23 ezz gedno geft, zzey wzwolyl kriſta a oblijbyl; druhe, czynyl dywy; trzetije, vtrpenijm ſkonal ſwoy zywot. nayprwe rzku: ſwaty petr wolyl24 krifta a oblijbyl23 rzka: ty gly Mat. 16, 1s.234a kriftus, ſyn boha zzy-l weho, geftos przyfel na tento ſwyet.* a byefle rzekl take: pane, kam bychom fíly od25 tebe, a ty maſ wyeczneho zzywota Jan 6, 68n. flowa?* ſkrze to23 wzwolyl gey kriſtus v prwe powyfſenije, ezz paſtyrzem gey vczynyl ſtada ſweho, na ſtolyczy papezowu gey vſtawyl. takezz y my, 50 abychom poczely w duchownijem proſpyewaty powyffenij, mame ſobye nade wife wolyty boha. a to23 tak bywa, kdyz czlowyek gla dotczen darem bozije mylofty poczne, czoy zlee, czo dobre, obmyílety: zemíke bydlo a nebeſke,23 wyecznv radoſt nebeſſku a vkrutnoſt horze pekelneho, marnv praczy pro tento23 ſwyet; a komuzz23 by boh mijl byl, kak by lehko bylo 55 fluzyty gemu; pakly geft kake vtyeflenije tohoto ſwyeta, kak geft kratke; a geſt-ly26 czo trpyety pro boh, y to myne, a dobry boh wyecznvv odplatvv nerzku nahradij to, ale przewyflij owíem hoynye. a kdyzz ty wijeczy obmyílij kto, nemudryt bude, neodwrzze-lyt zleho pro27 dobre, marneho pro ſtatecz-[ ne a newolij-lyt nade28 wiſe boha, wyda nade wiſe welebnoft 60 geho, a pakly wole boha bude oſtrzehaty ſudow geho ſprawedlnoſti, tehdyg boh gyzz powyffyl geho wzem gey w ſyna, wywedw z lopoty, aby nepraczowal pro marnoſt ſwyeta, ale gemu ſluzyl gedynemu a pron nefl praczy. a tak23 dije pijímo: dneſ gſy wolyl hoſpodyna, at by on tobye byl bohem, a ty chodyl w czyeftach geho, a wolyl tye geft dneí hofpodyn, 65 aby byl zwlaſtij lyd geho, a vczynij23 tye wyetífijm nad weſken gyny lyd, 5 Mojz.26, 17n. geftoy gey k ſwe chwale ſtworzyl.* 29 45 14 rkp.: "powyſſen "byl. 15 yfzawyftij. 16 rkp.: naden proſpyech, w tence nade- psáno. 17 d, b protaž. 18 abezgynych. 19 červ. podtrž. 20 yna na konci ř. 21 červ. znam. odstavce. 22 Chczem lyzz. 23 odd. 24 rkp.: petr wolyl (na rozhraní řádků), asi místo wzwolyl, srv. ř. 44: zzey wz wolyl a ř. 49: ſkrze to wz] wolyl. 25 kon. ř. 26 ageftly. 27 zkratka� na kon. ř. 28dprotaž. 29 červ. znam. odstavce. 3 yzwyezze- 31n. yakz kto muoz. — 34. duchownij powyfſenije geſtit. — 36. mimo niey. — 48. kam bychme ſlli. — 49. vprwnije. — 55. tak by. — 56. yake. — 58. przywietſlij owſlem. — 62. wywedſſe z lopoti.—66. zwlafſtnij.—84., 111. a 112. niekterzij. — 89. czo geſt. — 89,czo
Strana 423
423 druhe powyffenije ſwateho petra, ezz dywy czynyl, azz y z wyezze- nije30 wyproîtyl gey hoſpodyn.* tahnyemzz y my k tomu powyfſenij, (Skutk. 12,3—11.) 70 aby naſ wyproſtyl hoſpodyn z zzalarze a z okow,3 z obyczege hrzyechow nafſych. a toho32 tudy zaſluzijme, kdyz welyke budem czynyty dywy; mijenijmt welyke a rozlyczne filechetnoſti. neb dywt geft a mohutnoft od boha czlowyeku przemoczy zzadoſty tyelefnec a ſwyetfíkee a czynyty fílechetneczyny. takyt33 bude wyproftyen z zzelarze32 ſmrty, protoz 75 kazzdy tahny k tomu, aby czynyl iſlechetne ſkutky34 ſweho ſtawu w bozzij fluzbye, aby zbuda okow ſwych hrzijechow byl wyproftyen z zzelarze32 fmrti. a tot take ſluffije wyedyety, ktoz nebude ſweho ſtawu czynyty ſkutkow w bozzij ſluzbye, netolyk obmefíka odplatu ſwu, ale vgmy a ztratu w ſwe czti wezme a pokutu a ohyzdu, ay, nenije noze ohyzdno, ezz nemozz 80 tehozz yako ruka vczynyty, neb yako oko, ale kdyzz ſweho czynv nebude moczi, ma ohyzdu; belhawa flowe. teczz o ruczye, teezz y 032 oku.32 takezz wyetífij, rozvmnyeyffij, duchownyeyffij, ſwyetyeyſfij podle ſweho32 po- lozzenije magij czynyty wyetífije, rozvmnyeyffije, ſwyetyeyífije czyny. a negent 2 giu zrzeymij czynowe tyeleſnij, taket gſu nyeterzij y nezrzeymij 85 czynowe duchownij. protozz ne o gednoîtaynycht35 mluwijm ikutczijech, ale kterzijzz k czijemu ſtawu przyfluffegij, ten ty czyn. a tak dije ſwaty bernart36 k tijem, ] geſto ſye mymo gyne32 duchownijmy37 prawije: nenije nam zahaleti przy obecznes bozijem przykazanij, ale zkuffyty mame, czoy wole bozije dobra, czo ſye gemu lijbij, a czoy wole geho w ſwrcho- 90 wanij. ktozzt ſ roſzjiſaphnoſtij39 tu ſnaznoſt przylozzij k ſwym32 takowym ſkutecznym duchownijm czynom nad gyne32 powyssenyegije, taket boh w ſwych wlaſtijch darzijech powyflij geho. a38 tak opyet ſwaty bernart3e ponuka y nad to,40 czoy k ſpaſſenij doſti, rzka: dobre geſt, by czlowyek y nad to,4° nezzli geſt k ſpafſenij doíti, czynyl ſwe czyny w fílechetnych 95 ſkutczijech. doſtyg k ſpaſſenij drzzety bozzije przykazanije, ale ku prze- wyfſenij ſluffije rady drzzety ſwateho cztenije. doſtyg k ſpafſenij ſtrpyety pokornye protywenſtwije, ale ku przewyfſenij ſluffije azz radowaty ſye w protywenstwij. doftyg k ſpaffenij gen ku potrzebye a gen i prawdvv ſbozzije, ale kv przewyſſenij ſluſfije wſe prodaducz a chudym rozdaducz 234 P. L. CLXXXIII. col. 636. H nije. 3 azokow. 32 odd. 33 k protaž. 3 za tím na konci ř. nepřetržená černá výplň b. 35 neogednoftaynycht. 36 červ. podtrž. 37 d protaž. 3 kon. ř. 3 froffaphnoftij. 40 ynadto. 41 ywemnohem. 42 kon. ř. 43 odd. 44 ywodplatye. 45 wutrpenij geho wuole. — 92. zwlafſtnijch. — 109. czo fie my pak chczeme. — 113nn. neb ten 93 n.: Z řeči XXXV. De diversis: ....bonum est homini hoc ad cumulum dare, ut de eorum sit numero, quibus mensuram bonam et confertam et coagitatam et superfluentem dabunt in sinus suos. Sufficit enim ad salutem corporis molestias patienter ferre; sed cumulus est etiam libenter in fervore spiritus eas amplecti. Sufficere potest superflua non requirere, sed nec propter ipsa, si forte desint, ne- cessaria murmurare; sed cumulus est etiam exultare et libenter quaerere, quomodo alius magis habeat necessaria et ipse penuriam patiatur. Sufficit quoque ad salutem, si nec impatientia, nec simulatione aliqua ad id, quod desideras, invitum velis
423 druhe powyffenije ſwateho petra, ezz dywy czynyl, azz y z wyezze- nije30 wyproîtyl gey hoſpodyn.* tahnyemzz y my k tomu powyfſenij, (Skutk. 12,3—11.) 70 aby naſ wyproſtyl hoſpodyn z zzalarze a z okow,3 z obyczege hrzyechow nafſych. a toho32 tudy zaſluzijme, kdyz welyke budem czynyty dywy; mijenijmt welyke a rozlyczne filechetnoſti. neb dywt geft a mohutnoft od boha czlowyeku przemoczy zzadoſty tyelefnec a ſwyetfíkee a czynyty fílechetneczyny. takyt33 bude wyproftyen z zzelarze32 ſmrty, protoz 75 kazzdy tahny k tomu, aby czynyl iſlechetne ſkutky34 ſweho ſtawu w bozzij fluzbye, aby zbuda okow ſwych hrzijechow byl wyproftyen z zzelarze32 fmrti. a tot take ſluffije wyedyety, ktoz nebude ſweho ſtawu czynyty ſkutkow w bozzij ſluzbye, netolyk obmefíka odplatu ſwu, ale vgmy a ztratu w ſwe czti wezme a pokutu a ohyzdu, ay, nenije noze ohyzdno, ezz nemozz 80 tehozz yako ruka vczynyty, neb yako oko, ale kdyzz ſweho czynv nebude moczi, ma ohyzdu; belhawa flowe. teczz o ruczye, teezz y 032 oku.32 takezz wyetífij, rozvmnyeyffij, duchownyeyffij, ſwyetyeyſfij podle ſweho32 po- lozzenije magij czynyty wyetífije, rozvmnyeyffije, ſwyetyeyífije czyny. a negent 2 giu zrzeymij czynowe tyeleſnij, taket gſu nyeterzij y nezrzeymij 85 czynowe duchownij. protozz ne o gednoîtaynycht35 mluwijm ikutczijech, ale kterzijzz k czijemu ſtawu przyfluffegij, ten ty czyn. a tak dije ſwaty bernart36 k tijem, ] geſto ſye mymo gyne32 duchownijmy37 prawije: nenije nam zahaleti przy obecznes bozijem przykazanij, ale zkuffyty mame, czoy wole bozije dobra, czo ſye gemu lijbij, a czoy wole geho w ſwrcho- 90 wanij. ktozzt ſ roſzjiſaphnoſtij39 tu ſnaznoſt przylozzij k ſwym32 takowym ſkutecznym duchownijm czynom nad gyne32 powyssenyegije, taket boh w ſwych wlaſtijch darzijech powyflij geho. a38 tak opyet ſwaty bernart3e ponuka y nad to,40 czoy k ſpaſſenij doſti, rzka: dobre geſt, by czlowyek y nad to,4° nezzli geſt k ſpafſenij doíti, czynyl ſwe czyny w fílechetnych 95 ſkutczijech. doſtyg k ſpaſſenij drzzety bozzije przykazanije, ale ku prze- wyfſenij ſluffije rady drzzety ſwateho cztenije. doſtyg k ſpafſenij ſtrpyety pokornye protywenſtwije, ale ku przewyfſenij ſluffije azz radowaty ſye w protywenstwij. doftyg k ſpaffenij gen ku potrzebye a gen i prawdvv ſbozzije, ale kv przewyſſenij ſluſfije wſe prodaducz a chudym rozdaducz 234 P. L. CLXXXIII. col. 636. H nije. 3 azokow. 32 odd. 33 k protaž. 3 za tím na konci ř. nepřetržená černá výplň b. 35 neogednoftaynycht. 36 červ. podtrž. 37 d protaž. 3 kon. ř. 3 froffaphnoftij. 40 ynadto. 41 ywemnohem. 42 kon. ř. 43 odd. 44 ywodplatye. 45 wutrpenij geho wuole. — 92. zwlafſtnijch. — 109. czo fie my pak chczeme. — 113nn. neb ten 93 n.: Z řeči XXXV. De diversis: ....bonum est homini hoc ad cumulum dare, ut de eorum sit numero, quibus mensuram bonam et confertam et coagitatam et superfluentem dabunt in sinus suos. Sufficit enim ad salutem corporis molestias patienter ferre; sed cumulus est etiam libenter in fervore spiritus eas amplecti. Sufficere potest superflua non requirere, sed nec propter ipsa, si forte desint, ne- cessaria murmurare; sed cumulus est etiam exultare et libenter quaerere, quomodo alius magis habeat necessaria et ipse penuriam patiatur. Sufficit quoque ad salutem, si nec impatientia, nec simulatione aliqua ad id, quod desideras, invitum velis
Strana 424
424 [Skutk. 14, 22.] Luk. 22, 29 235% 235a gijti po kriítu.] a tak y we mnohem,i1 o nyemz by bylo mluwyty dluho, 100 w42 nyemzz podle filechetnofty43 przewyfíenije bude przewyffenije y w od- platye.41 trzetije ſwaty petr w utrpenij" na krzyzy ſkonal ſwoy zzywot a tak powyfſen, ezz i krzyzze ffel w nebeſku radoſt. takezz y my ſkrzze mnoha-3 protywenitwije muffijme gijti do kralowitwa nebeſſkeho.* takt gych geft 105 naí przedefílo mnoho, takt y po naſ4č pogduv, takez y my mame gijti. rzeklt geft kriftus: ya wam tak zpoſſobugy kralowitwo, yakoy mnye zpoſſobyl moy otecz.* kdyzz geft kriftus bez hrzyechu przyſſed na ſwyet newyfſel z ſwyeta, by netrpyel, czo ſye my chczeme nadyeti w hrzyefſe przyíedíe y w hrzyefe47 ſye ftaragijcze, by nam nebylo trpyety nyeczo? 110 a acz48 nyeterzij nezawynije, by trpyely, ale k ſwemu trpije powyſſenij, yakoy job trpyel; a nyeterzij take trpije, aby nezafíly w mylowanije ſwyeta. neb ten ſwazek, geſto lydy gijm ſwyet [wijelzze4 w myloft k ſobye],4 ztrhawagij takowa5° protywenſtwije. a czo nam boh [gylneho" vkazuge, kdyzz przepuíty4 na ny tolyk pracze a [nely]bych potek 115 na ſwyetye a pſro]tywnych,4 gen ezz neſlufifijej ſwyeta mylowati? a tak dije ſwaty rzehorz36: swym wzwolenym vczynyl hoſpodyn na tomto ſwyetye przykru czijeftu, aby nenetbaly zapomnijecz ſye, czoy rozkoffy w gych kragy, w nijemzz dogducze wyecz magij byty, nyeterzij take zde trpije, abſy] tyezze potom netrpyely, ezz gſu ſnad kochaly ſye nye w czem'l 120 mymo prawdu, a dobrowolne trpenije menffije zbawuge trpenije wyetffije- ho. a pakly da buoh komu taky pokoy, ezz nykte neczynij gemu proty- wenitwije, gmyey myíl hotowu, byt y vmrzyety bylo pro boh, ezz by chtyel ſ pomoczij geho rad dogijty toho powyfſenije a ſkrze nepokoys2 tohoto ſwyeta dogijti pokoge nebefſkeho. a zatije53 maat y pokoy .....54 [h nyew4 przemoczy vklydnoſtij,55 [a]n49 palij ſrdcze; lakomſtwo odehnaty, ano tahne myíl; [hbyltaa49 zzadoft kypru a5e [czr]ftwu4 byty, ano lenoſt wijfezz Je4 ſwymy okowamy; przemoczy tyeleffne zzadoîty, a56 głucz w tyele. 125 46 yponaí. ywhrzyefíe. 48 odd. i tečkou (A. acz). 4 list na těchto místech otřepán; doplňuji text podle smyslu. 50 h k protaž. 51 nyew- na konci ř. 52 afkr- ze nepokoy. 53 kon. ř. 54 konce ř. tohoto a tři dolejší jsou roztřepeny a utrženy, takže zbývá jen málo stop po bývalém písmu: maat y pokoy fwe muczennij]ky, gefíto ſkrz...] ho... nij..., poslední pak řádek zmizel bez ſwazek geſſto lidij gym ſwiet tento wieže rozlicznymi ſwymi marnoſtmij wzbuzu- gicz k mnohym hrziechom khniewu lakomſtwu agynym, kdez dobrzij a naboznij ſtrhawagy takowa protiwenſtwij aczo nam boh protiwneho vkazuge kdyz prze pulítij na nas tolik pracze a takych puotek naſwietie a protiwnych a rozlicznych ale gen ze neſluffije wtom ſwicta milowati. — 119. niekterzij. — 120. wnieczem. — 125nn. dogiti toho powyfenij (toto slovo bylo podtečkováno a červeně přetrženo) pokoge nebeſkeho a zatiem, mat y pokoy ſwiet take tento gefſto ſkrze ten wſſelikeho takoweho wierneho chcze ſweſti ato tiemito. ze chcze ſkrze hniew przemoczy praelati animum inclinare; sed cumulus est etiam fugere ea, quibus voluntatem propriam senseris oblectari, quantum sane bona conscientia potest.
424 [Skutk. 14, 22.] Luk. 22, 29 235% 235a gijti po kriítu.] a tak y we mnohem,i1 o nyemz by bylo mluwyty dluho, 100 w42 nyemzz podle filechetnofty43 przewyfíenije bude przewyffenije y w od- platye.41 trzetije ſwaty petr w utrpenij" na krzyzy ſkonal ſwoy zzywot a tak powyfſen, ezz i krzyzze ffel w nebeſku radoſt. takezz y my ſkrzze mnoha-3 protywenitwije muffijme gijti do kralowitwa nebeſſkeho.* takt gych geft 105 naí przedefílo mnoho, takt y po naſ4č pogduv, takez y my mame gijti. rzeklt geft kriftus: ya wam tak zpoſſobugy kralowitwo, yakoy mnye zpoſſobyl moy otecz.* kdyzz geft kriftus bez hrzyechu przyſſed na ſwyet newyfſel z ſwyeta, by netrpyel, czo ſye my chczeme nadyeti w hrzyefſe przyíedíe y w hrzyefe47 ſye ftaragijcze, by nam nebylo trpyety nyeczo? 110 a acz48 nyeterzij nezawynije, by trpyely, ale k ſwemu trpije powyſſenij, yakoy job trpyel; a nyeterzij take trpije, aby nezafíly w mylowanije ſwyeta. neb ten ſwazek, geſto lydy gijm ſwyet [wijelzze4 w myloft k ſobye],4 ztrhawagij takowa5° protywenſtwije. a czo nam boh [gylneho" vkazuge, kdyzz przepuíty4 na ny tolyk pracze a [nely]bych potek 115 na ſwyetye a pſro]tywnych,4 gen ezz neſlufifijej ſwyeta mylowati? a tak dije ſwaty rzehorz36: swym wzwolenym vczynyl hoſpodyn na tomto ſwyetye przykru czijeftu, aby nenetbaly zapomnijecz ſye, czoy rozkoffy w gych kragy, w nijemzz dogducze wyecz magij byty, nyeterzij take zde trpije, abſy] tyezze potom netrpyely, ezz gſu ſnad kochaly ſye nye w czem'l 120 mymo prawdu, a dobrowolne trpenije menffije zbawuge trpenije wyetffije- ho. a pakly da buoh komu taky pokoy, ezz nykte neczynij gemu proty- wenitwije, gmyey myíl hotowu, byt y vmrzyety bylo pro boh, ezz by chtyel ſ pomoczij geho rad dogijty toho powyfſenije a ſkrze nepokoys2 tohoto ſwyeta dogijti pokoge nebefſkeho. a zatije53 maat y pokoy .....54 [h nyew4 przemoczy vklydnoſtij,55 [a]n49 palij ſrdcze; lakomſtwo odehnaty, ano tahne myíl; [hbyltaa49 zzadoft kypru a5e [czr]ftwu4 byty, ano lenoſt wijfezz Je4 ſwymy okowamy; przemoczy tyeleffne zzadoîty, a56 głucz w tyele. 125 46 yponaí. ywhrzyefíe. 48 odd. i tečkou (A. acz). 4 list na těchto místech otřepán; doplňuji text podle smyslu. 50 h k protaž. 51 nyew- na konci ř. 52 afkr- ze nepokoy. 53 kon. ř. 54 konce ř. tohoto a tři dolejší jsou roztřepeny a utrženy, takže zbývá jen málo stop po bývalém písmu: maat y pokoy fwe muczennij]ky, gefíto ſkrz...] ho... nij..., poslední pak řádek zmizel bez ſwazek geſſto lidij gym ſwiet tento wieže rozlicznymi ſwymi marnoſtmij wzbuzu- gicz k mnohym hrziechom khniewu lakomſtwu agynym, kdez dobrzij a naboznij ſtrhawagy takowa protiwenſtwij aczo nam boh protiwneho vkazuge kdyz prze pulítij na nas tolik pracze a takych puotek naſwietie a protiwnych a rozlicznych ale gen ze neſluffije wtom ſwicta milowati. — 119. niekterzij. — 120. wnieczem. — 125nn. dogiti toho powyfenij (toto slovo bylo podtečkováno a červeně přetrženo) pokoge nebeſkeho a zatiem, mat y pokoy ſwiet take tento gefſto ſkrze ten wſſelikeho takoweho wierneho chcze ſweſti ato tiemito. ze chcze ſkrze hniew przemoczy praelati animum inclinare; sed cumulus est etiam fugere ea, quibus voluntatem propriam senseris oblectari, quantum sane bona conscientia potest.
Strana 425
425 ay, we wiſem w tom czym57 kto pro bozzij myloſt wijecze58 przemozz ne- 130 ſnadnoſti, v wyetffij52 czti powyfſen bude w odplatye nebefíke radofty. amen. nal ſwateho matyege apoſítola.2 padl3 geft loff na matyege a przyczten geft k4 gedenaczty.* kdyzz Skutk. 1,26. zahynul judafí proradcze, dwa poſtawyly, ktereho by chtyel boh wolyty druhymnadczet apofítolem mijeíto judaffe, tu padl lofí na matyege 5 a przyczten geft k gedenadczty. nechagijcz rzeczy, kterym by to fítalo ſye loſem, neb nycz o tom neprawij pijſmo, chczy nyeczo rzeeczi o tom, geſto boh z ſwe mylofty kazzdeho yako loſem kakymi vwede.....5 loſv ſwatych. neb yakoz dije gynde ſwaty pawel,s lofem gime powolany a przychyſtany podle vmyila? bozzijſeho],8 geſto wſe czynij radvv [ſwe) 10 wole, abychom byly k chſwa]le ſlawnoſty geho.* neb [hoſ]podyn, yakozz ſwaty ausgujityn° pokladaa, w ſwe do[brojtye, aby wſychny przyfilly) ku poznanij gmene geho a vczaſtny byli dobroty geſho], wſſeczky wola y zzadneho [ne zawrha, y zzadneho nemſylna, wſem ſkyta ſwe daſry]. a to geho powolanije, yſakoz] rozlycznee rozlycznye zoſwe] y k rozlycznym" 15 czynom nebo] ftawom, onoho tuto przſyczylnvv a onoholo tuto, ya mſije]nym tyemy loſy, geſto bſoh] mezy wſe10 mecze. acz y nſe w ſychnyl ſwych loſow przſygy]magij, ſkrzze nyezz by wſeſjîly pomoczij bozije myl[ofty] w lof wyeczne chwaly i [wajtymy geho, ale ſprawnyſe] by gmyelo hrozno byty [wo]li ſye bozij protywyty a ne]wzyety loſu ſweho, toho 20 [îtawju, toho vczynku nyeterſeho], k nyemuz koho wola hof po]dyn, k nye- [Efcs. 1, 11n.) [P. L. XL, col. 280. H.] stopy písma. 55 kl protaž. 56 kon. ř. 57 rkp.: czynij. 58 nadepsáno pozdější rukou tenké li (wijeczeli). 59 odd. 1 kon. ř. 2 červ..3P na třiř. 4 rkp.: fgedenaczty. 5 ze čtyř dalších řádků jsou dochovány jen zbytky z jejich konců:... ate Abychom] ... aty Pawel fra! ... hwalu 1. .. a [. ., pátý úplně zmizel. 6 červ. podtrž. 7 odd. 8 celý okraj 2. sloupce stránky 235b byl zalepen při vazbě. ykrozlycznym. 10 odd. 11 ynewychny. vklidnoſti tak tiem pale ſrdeze. lakomſtwo odehnati. — 127. myll pokryta zadoſt. — 128. okowami chtie przemoczy. — 130. radoſti dokterez nam dopomoczy racz. 4. druhym wpoczet apofſtolem. — 7nn. loſem yakyms vwede wpowolanij. a rozlicznie nas zowe, chtie abychom y my teez wſſiczknij vczaſtnij byli loſu ſwatych neb yakoz dije ſwaty pawel. — 20. niektereho. — 20n. hoſpodin gednaa 11 n.: Qui vult omnes homines salvos fieri. Ac per hoc, cum audimus et in sacris Litteris legimus, quod velit omnes homines salvos fieri, quamvis certum sit nobis non omnes homines salvos fieri, non tamen ideo debemus omnipotentissimae Dei voluntati aliquid derogare; sed ita intelligere, quod scriptum est, Qui omnes homines vult salvos fieri, tanquam diceretur nullum hominem fieri salvum, nisi quem fieri ipse voluerit, non quod nullus sit hominum, nisi quem salvum fieri velit, sed quod nullus fiat, nisi quem velit; et ideo sit rogandus, ut velit, quia necesse est fieri, si voluerit. .... ut omnes homines, omne genus humanum intelligamus per quas- cumque differentias distributum, reges, privatos, nobiles, ignobiles, sublimes, hu- miles, doctos, indoctos .... in linguis omnibus, in moribus omnibus, in artibus
425 ay, we wiſem w tom czym57 kto pro bozzij myloſt wijecze58 przemozz ne- 130 ſnadnoſti, v wyetffij52 czti powyfſen bude w odplatye nebefíke radofty. amen. nal ſwateho matyege apoſítola.2 padl3 geft loff na matyege a przyczten geft k4 gedenaczty.* kdyzz Skutk. 1,26. zahynul judafí proradcze, dwa poſtawyly, ktereho by chtyel boh wolyty druhymnadczet apofítolem mijeíto judaffe, tu padl lofí na matyege 5 a przyczten geft k gedenadczty. nechagijcz rzeczy, kterym by to fítalo ſye loſem, neb nycz o tom neprawij pijſmo, chczy nyeczo rzeeczi o tom, geſto boh z ſwe mylofty kazzdeho yako loſem kakymi vwede.....5 loſv ſwatych. neb yakoz dije gynde ſwaty pawel,s lofem gime powolany a przychyſtany podle vmyila? bozzijſeho],8 geſto wſe czynij radvv [ſwe) 10 wole, abychom byly k chſwa]le ſlawnoſty geho.* neb [hoſ]podyn, yakozz ſwaty ausgujityn° pokladaa, w ſwe do[brojtye, aby wſychny przyfilly) ku poznanij gmene geho a vczaſtny byli dobroty geſho], wſſeczky wola y zzadneho [ne zawrha, y zzadneho nemſylna, wſem ſkyta ſwe daſry]. a to geho powolanije, yſakoz] rozlycznee rozlycznye zoſwe] y k rozlycznym" 15 czynom nebo] ftawom, onoho tuto przſyczylnvv a onoholo tuto, ya mſije]nym tyemy loſy, geſto bſoh] mezy wſe10 mecze. acz y nſe w ſychnyl ſwych loſow przſygy]magij, ſkrzze nyezz by wſeſjîly pomoczij bozije myl[ofty] w lof wyeczne chwaly i [wajtymy geho, ale ſprawnyſe] by gmyelo hrozno byty [wo]li ſye bozij protywyty a ne]wzyety loſu ſweho, toho 20 [îtawju, toho vczynku nyeterſeho], k nyemuz koho wola hof po]dyn, k nye- [Efcs. 1, 11n.) [P. L. XL, col. 280. H.] stopy písma. 55 kl protaž. 56 kon. ř. 57 rkp.: czynij. 58 nadepsáno pozdější rukou tenké li (wijeczeli). 59 odd. 1 kon. ř. 2 červ..3P na třiř. 4 rkp.: fgedenaczty. 5 ze čtyř dalších řádků jsou dochovány jen zbytky z jejich konců:... ate Abychom] ... aty Pawel fra! ... hwalu 1. .. a [. ., pátý úplně zmizel. 6 červ. podtrž. 7 odd. 8 celý okraj 2. sloupce stránky 235b byl zalepen při vazbě. ykrozlycznym. 10 odd. 11 ynewychny. vklidnoſti tak tiem pale ſrdeze. lakomſtwo odehnati. — 127. myll pokryta zadoſt. — 128. okowami chtie przemoczy. — 130. radoſti dokterez nam dopomoczy racz. 4. druhym wpoczet apofſtolem. — 7nn. loſem yakyms vwede wpowolanij. a rozlicznie nas zowe, chtie abychom y my teez wſſiczknij vczaſtnij byli loſu ſwatych neb yakoz dije ſwaty pawel. — 20. niektereho. — 20n. hoſpodin gednaa 11 n.: Qui vult omnes homines salvos fieri. Ac per hoc, cum audimus et in sacris Litteris legimus, quod velit omnes homines salvos fieri, quamvis certum sit nobis non omnes homines salvos fieri, non tamen ideo debemus omnipotentissimae Dei voluntati aliquid derogare; sed ita intelligere, quod scriptum est, Qui omnes homines vult salvos fieri, tanquam diceretur nullum hominem fieri salvum, nisi quem fieri ipse voluerit, non quod nullus sit hominum, nisi quem salvum fieri velit, sed quod nullus fiat, nisi quem velit; et ideo sit rogandus, ut velit, quia necesse est fieri, si voluerit. .... ut omnes homines, omne genus humanum intelligamus per quas- cumque differentias distributum, reges, privatos, nobiles, ignobiles, sublimes, hu- miles, doctos, indoctos .... in linguis omnibus, in moribus omnibus, in artibus
Strana 426
426 236° muzz gednaa12 koſho a ploſobij dawagel3] przyczyny, y zzadoſt dobru nye- kdy roznyeczyge, neb wydame, kdyzz zzednyk chcze welebny dom vdyelaty, an rozlyczne kamenije obijera k rozlyczne wyeczi, teeffe, dlaba, czyítij, hladij, yakz on wije, k kteremu mijeſtu chcze ktery gmijety, kteryz pak kamen nechcze tefanije ſtrpyety, gynak ſye ſedne, nez chcze zednyk, 25 wywrzze gey i toho mijeſta, k nyemuzz chtyel gey, a gyny wezme mijeſto toho.14 takezz mijſtr naywyetíſij pan boh, geſto wije, czo k czemu ſluffije, przyprawuge zywe kamenije k dokonanij jeruzalema nebeſkeho. teeffe, dlabaa, twrdij, myekczij, y kterymyzz chcze barwamy, neb rytynamy ofdobuge, neb poſtawuv tuto neb tuto. ale mnozij, geſto kdybyl5 tak chtyely, 30 yakozz boh ge gednaa, dobry by loſ gmyely, ſlowutne mijefto v wyeczne chwale, na nyzífijemls budvv. a nyeterzij budvv y z domul' wſije wyeczy wywrzzeny, a tu gynij budvv, kdez by ony byly mohly byty, tak judaſ- fow lof wſzal ſwaty matyey]l8 ; tak andyelee zlij ztratyly wl3 nebeffijech ſwe mijeſto, a lyde budu na gych mijeftye. protozz, yakozz dije zzaltarz,2° 35 žal. 24, 8. dneſ vílyffijte-ly hlas geho, nerodte zatwrzowaty ſrdecz waſſych!* przygmy 1 Thess. 5, 19. kazzdy lof pozwanije ſweho. nerodte duchu pohafſowaty,* a ktozz ſtogij, 1 Kor. 10, 12. wyz, by nepadl!* 21 kterym pak czynem zowe hoſpodyn rozlycznee a yako22 ſwe loſy mezy wſe22 meecze, kto by wſſe mohl wyprawyty? kak rozlyczne roz- 40 lycznym dawaa przyczyny oſtaty ſwyeta a ſluzzyty bohu w tomto ſtawu nebo w onom? awſak23 chczy o ffefteru czynv pomluwyty. nayprw geft yako loſ geden powolanije bozijeho, kdyz bude kazatelem, pijímem neb wnytrſ w ſrdczy karaty koho z hrzijechu geho a da poznanije hrzyechu. a19 tak dije ſkrze jeremyaffe24: „dwe zlce lyd moy vczynyl: mne zoſtal, 45 ſtudnycze zzywe wody, a kopal ſobye nehodne czyſterny, gefíto nemohu Jer. 2, 13. wod drzzety.“ * ktozzt ſye od boha obratij k ſwyetu netbage, by w bohu gmyel ſwe vtyefſenye, a hleeda w ſwyetu vtyeffenije, 1] .... [czylite 236% ſtudnycze25 zoîtana kopaa nehodne czyíterny, gefto wod nemohu drzzety. neb ſwyetfíkemu vtyeífenij nelze geft trati, a tak kdyzz proroczije pijímo 50 neb kazatelee neb boh w ſrdczy z hrzijechow karati bude, tot geſt loſ geden. ten przygmy hrzyefíny a opraw26 ſye. druhy lof, kdyz pokvtvv hrozyty bude vkazuge w pijſmye, neb kdyz zewnye zleho nyekoho porazij pokutuv znamenytvy, ezz nenecha zleho bez pomíty, a tak2é mnohoy pſano welykych pomít bozijch nad hrzyechy, mnoho hroz proroczijch 55 12 na konci řádku ko, počátek dalšího chybí; doplňuji podle dohadu. 13 konec ř. (mu?) chybí. 1 odd. 15 kdy by. 16 rkp.: naynyzífijem. 17 yzdomu. 18 doplněno podle nepatrných stop písmen. 19 kon. ř. 20 červ. podtrženo. 21 červ. znam. odstavce. 2 odd. 2 A wſak. A červ. podtrženo, odd. 25 půl tohoto prvního řádku, až po studny sahajícího, jest utržen. 26 odd. 27 aw nyemt. 28 Aw na komuz chcze poſobij. — 27. mijſtr naywyffij anaywietſfij. — 32. a 64. niekterzij. — omnibus, in professionibus omnibus, in voluntatum et conscientiarum varietate innumerabili constitutos, et si quid aliud differentiarum est in hominibus..... (Enchiridion ad Laurentium sive de fide, spe et charitate liber unus, cap. CIII).
426 236° muzz gednaa12 koſho a ploſobij dawagel3] przyczyny, y zzadoſt dobru nye- kdy roznyeczyge, neb wydame, kdyzz zzednyk chcze welebny dom vdyelaty, an rozlyczne kamenije obijera k rozlyczne wyeczi, teeffe, dlaba, czyítij, hladij, yakz on wije, k kteremu mijeſtu chcze ktery gmijety, kteryz pak kamen nechcze tefanije ſtrpyety, gynak ſye ſedne, nez chcze zednyk, 25 wywrzze gey i toho mijeſta, k nyemuzz chtyel gey, a gyny wezme mijeſto toho.14 takezz mijſtr naywyetíſij pan boh, geſto wije, czo k czemu ſluffije, przyprawuge zywe kamenije k dokonanij jeruzalema nebeſkeho. teeffe, dlabaa, twrdij, myekczij, y kterymyzz chcze barwamy, neb rytynamy ofdobuge, neb poſtawuv tuto neb tuto. ale mnozij, geſto kdybyl5 tak chtyely, 30 yakozz boh ge gednaa, dobry by loſ gmyely, ſlowutne mijefto v wyeczne chwale, na nyzífijemls budvv. a nyeterzij budvv y z domul' wſije wyeczy wywrzzeny, a tu gynij budvv, kdez by ony byly mohly byty, tak judaſ- fow lof wſzal ſwaty matyey]l8 ; tak andyelee zlij ztratyly wl3 nebeffijech ſwe mijeſto, a lyde budu na gych mijeftye. protozz, yakozz dije zzaltarz,2° 35 žal. 24, 8. dneſ vílyffijte-ly hlas geho, nerodte zatwrzowaty ſrdecz waſſych!* przygmy 1 Thess. 5, 19. kazzdy lof pozwanije ſweho. nerodte duchu pohafſowaty,* a ktozz ſtogij, 1 Kor. 10, 12. wyz, by nepadl!* 21 kterym pak czynem zowe hoſpodyn rozlycznee a yako22 ſwe loſy mezy wſe22 meecze, kto by wſſe mohl wyprawyty? kak rozlyczne roz- 40 lycznym dawaa przyczyny oſtaty ſwyeta a ſluzzyty bohu w tomto ſtawu nebo w onom? awſak23 chczy o ffefteru czynv pomluwyty. nayprw geft yako loſ geden powolanije bozijeho, kdyz bude kazatelem, pijímem neb wnytrſ w ſrdczy karaty koho z hrzijechu geho a da poznanije hrzyechu. a19 tak dije ſkrze jeremyaffe24: „dwe zlce lyd moy vczynyl: mne zoſtal, 45 ſtudnycze zzywe wody, a kopal ſobye nehodne czyſterny, gefíto nemohu Jer. 2, 13. wod drzzety.“ * ktozzt ſye od boha obratij k ſwyetu netbage, by w bohu gmyel ſwe vtyefſenye, a hleeda w ſwyetu vtyeffenije, 1] .... [czylite 236% ſtudnycze25 zoîtana kopaa nehodne czyíterny, gefto wod nemohu drzzety. neb ſwyetfíkemu vtyeífenij nelze geft trati, a tak kdyzz proroczije pijímo 50 neb kazatelee neb boh w ſrdczy z hrzijechow karati bude, tot geſt loſ geden. ten przygmy hrzyefíny a opraw26 ſye. druhy lof, kdyz pokvtvv hrozyty bude vkazuge w pijſmye, neb kdyz zewnye zleho nyekoho porazij pokutuv znamenytvy, ezz nenecha zleho bez pomíty, a tak2é mnohoy pſano welykych pomít bozijch nad hrzyechy, mnoho hroz proroczijch 55 12 na konci řádku ko, počátek dalšího chybí; doplňuji podle dohadu. 13 konec ř. (mu?) chybí. 1 odd. 15 kdy by. 16 rkp.: naynyzífijem. 17 yzdomu. 18 doplněno podle nepatrných stop písmen. 19 kon. ř. 20 červ. podtrženo. 21 červ. znam. odstavce. 2 odd. 2 A wſak. A červ. podtrženo, odd. 25 půl tohoto prvního řádku, až po studny sahajícího, jest utržen. 26 odd. 27 aw nyemt. 28 Aw na komuz chcze poſobij. — 27. mijſtr naywyffij anaywietſfij. — 32. a 64. niekterzij. — omnibus, in professionibus omnibus, in voluntatum et conscientiarum varietate innumerabili constitutos, et si quid aliud differentiarum est in hominibus..... (Enchiridion ad Laurentium sive de fide, spe et charitate liber unus, cap. CIII).
Strana 427
427 pro hrzyechy. a tak26 dije zzaltarz: gen acz ſye obratijte, wynalt geft fwoy mecz, natahlt geft fwe luczyîtye a przyhotowalt ge geft ; a w nyemt27 geſt przyprawyl nadobye ſmrti.* a w2s moyzzijeffowych knyhach dije žzl. 7, 13 n. tijem, geſto hrzijechu neoſtanvv: rozmnozzijt hoſpodyn rany twe, rany 60 welyke, geito wyecznye traati budu, a rany nayhorffije, a29 obratijm30 w tye to wſe, geſto ſem3° tijem byl egypt ſvvzyl. a drzzety'l ſye tebe bude32 wielyky neduh y ty3l rany, geſto negſu pſany w knyhach, przywede hoſpodyn na tye.* trzetijm czynem yako lof trzetij dawa hoſpodyn, ſkrzenz 5 Mojt. 28, 59n. by nyeterzij k nyemu przyfíly, to tak bywa, ez nyekoho ſwyet nebude 65 tbati, a on31 by rad byl fluzyl ſwyetu, by3s ſwyet mohl gmijety k ſwe lij bofty, az gey hoſpodyn yako nalezne ſwu myloîtij, an hladowijt nemage od ſwyeta, gehoz zzada; a pokrmij geho ſwym ſlowem a poſylij ſwu myloſtij, ezz take nebude na29 ſwyet tbaty a bude ſye drzzety hoſpodyna. cztwrtym czynem przywodij nyetere hoſpodyn ten lof gym dada, aby gijm wefly 70 w loſ ſwatych, ezz przepuſtij nemocz, gijzz gey ſkrotij, aneb nyeczo nan przepuſtij protywneho, ezz ſye w tom nezíſczeftij ſwyctifkem a w te34 zaloſti rozpomene, kak geſt nemudre nadyegy ſweho dobreho w tomto ſwyetu wlozzyty; y obratij3 ſye k hoſpodynu. o takowych35 dije hoſpodyn ſkrze proroka3: ay, zatynijmt twe czijefty trnijm a zahradijmt ge 237a 75 kamenijm, a ſwe ítezky nenalezneſí, pogdefí po ſwych mylownyczijech a nepoſtyhneſi a dijefſ: pogdu a wratijm ſye.* a tak ibozzne to nezíſczeſtije Ozáš 2, 6n. bude, kterezz nawratij dufſy k hoſpodynv, geſto by w neſſczaſtne3s ſſczeftij tohoto ſwyeta na36 boh netbagycz zahynula, paty loí, kdyz yako otecz myloſtywy zowe naſ k ſobye chtye nam zawyny naſſe odpuftyty, yakoz 80 wola na ny ſkrze jeremyaíe24 rzka: nawrat ſye, odwraczenycze, neod- wratijmt ſwe twarzy od tebe; nebudut ſye hnyewaty na wyeky.* a dije Jerem. 3, 12 nn. opyet: zíferzedylaſ ſye ſe mnohymy mylownyky. a wſak37 dije hoſpodyn: nawrat ſye, a ya tye przygmu. dije ſwaty auguſtyn3s: ne tyt39 gfu w ne- nawyft bohu, ktozz ſu hrzeffyly, ale ti, gefto lezzije w swych hrzyeffijech. 85 dije opyet prorok: to, zzey byl hrzyeffny, nebude fíkodyty hrzyeffnemu, kdyzz ſye obratij od36 ſwych hrzyechow.* a tak zrzeymoy to na ſwate (Ezech. 18, 27 n.] marzij mandalenye y na mnoho4o gynych, kak boh hrzijechow zapomijna, ktozz ſye za czaífu nawratije k nyemu w neleſtnem frdczy. gemuz ſye dywij ſwaty bernart38 rzka: y czo rzku o twem mylofrdij, dobry jezijíy 90 ezz nycz tijem menye hrzyefneho nemylugefí, kdyz ſye obratij, nezzli toho, geftoy nebyl zkalen hrzyechem, patym lofem tahne ny k ſobye, kdyzz nam ſwu myloít vkazuge ſwym rozlycznym dobrodijenijm. neb konci ř. 29 kon. ř. 30 tak rkp. (gram. osoba 1. místo 3.) 31 odd. 32 A,b,b, d protaž. 3 rkp.: byt, ale i tečkou nahoře a tečkou dole zrušeno. 3 awte. 3 odd. 3 kon. ř. 3 a wſak. 38 červ. podtrženo. 3 Netyt. 4 ynamnoho. 41 odd. 42 b. d, d, N, b protaž. 43 kon. 33n. tak gydaſſuow los wzatraczenie przyſſel tak take andiele zlij. — 48n. ahleda wſwietu vtielſenije. podobe gt ktomu yako ktoz czijſte ſtudnicze zuoſtawa. a kopa. — 50 a 60. trwati. — 53. zgewnie. — 57. aprzyhotowalt geft ge. — 60n. aobratim to wſſe wtie. — 63. ſkrz nieyz. — 64 niekterzi. — 69. niektere. — 87. kterak. — 89.
427 pro hrzyechy. a tak26 dije zzaltarz: gen acz ſye obratijte, wynalt geft fwoy mecz, natahlt geft fwe luczyîtye a przyhotowalt ge geft ; a w nyemt27 geſt przyprawyl nadobye ſmrti.* a w2s moyzzijeffowych knyhach dije žzl. 7, 13 n. tijem, geſto hrzijechu neoſtanvv: rozmnozzijt hoſpodyn rany twe, rany 60 welyke, geito wyecznye traati budu, a rany nayhorffije, a29 obratijm30 w tye to wſe, geſto ſem3° tijem byl egypt ſvvzyl. a drzzety'l ſye tebe bude32 wielyky neduh y ty3l rany, geſto negſu pſany w knyhach, przywede hoſpodyn na tye.* trzetijm czynem yako lof trzetij dawa hoſpodyn, ſkrzenz 5 Mojt. 28, 59n. by nyeterzij k nyemu przyfíly, to tak bywa, ez nyekoho ſwyet nebude 65 tbati, a on31 by rad byl fluzyl ſwyetu, by3s ſwyet mohl gmijety k ſwe lij bofty, az gey hoſpodyn yako nalezne ſwu myloîtij, an hladowijt nemage od ſwyeta, gehoz zzada; a pokrmij geho ſwym ſlowem a poſylij ſwu myloſtij, ezz take nebude na29 ſwyet tbaty a bude ſye drzzety hoſpodyna. cztwrtym czynem przywodij nyetere hoſpodyn ten lof gym dada, aby gijm wefly 70 w loſ ſwatych, ezz przepuſtij nemocz, gijzz gey ſkrotij, aneb nyeczo nan przepuſtij protywneho, ezz ſye w tom nezíſczeftij ſwyctifkem a w te34 zaloſti rozpomene, kak geſt nemudre nadyegy ſweho dobreho w tomto ſwyetu wlozzyty; y obratij3 ſye k hoſpodynu. o takowych35 dije hoſpodyn ſkrze proroka3: ay, zatynijmt twe czijefty trnijm a zahradijmt ge 237a 75 kamenijm, a ſwe ítezky nenalezneſí, pogdefí po ſwych mylownyczijech a nepoſtyhneſi a dijefſ: pogdu a wratijm ſye.* a tak ibozzne to nezíſczeſtije Ozáš 2, 6n. bude, kterezz nawratij dufſy k hoſpodynv, geſto by w neſſczaſtne3s ſſczeftij tohoto ſwyeta na36 boh netbagycz zahynula, paty loí, kdyz yako otecz myloſtywy zowe naſ k ſobye chtye nam zawyny naſſe odpuftyty, yakoz 80 wola na ny ſkrze jeremyaíe24 rzka: nawrat ſye, odwraczenycze, neod- wratijmt ſwe twarzy od tebe; nebudut ſye hnyewaty na wyeky.* a dije Jerem. 3, 12 nn. opyet: zíferzedylaſ ſye ſe mnohymy mylownyky. a wſak37 dije hoſpodyn: nawrat ſye, a ya tye przygmu. dije ſwaty auguſtyn3s: ne tyt39 gfu w ne- nawyft bohu, ktozz ſu hrzeffyly, ale ti, gefto lezzije w swych hrzyeffijech. 85 dije opyet prorok: to, zzey byl hrzyeffny, nebude fíkodyty hrzyeffnemu, kdyzz ſye obratij od36 ſwych hrzyechow.* a tak zrzeymoy to na ſwate (Ezech. 18, 27 n.] marzij mandalenye y na mnoho4o gynych, kak boh hrzijechow zapomijna, ktozz ſye za czaífu nawratije k nyemu w neleſtnem frdczy. gemuz ſye dywij ſwaty bernart38 rzka: y czo rzku o twem mylofrdij, dobry jezijíy 90 ezz nycz tijem menye hrzyefneho nemylugefí, kdyz ſye obratij, nezzli toho, geftoy nebyl zkalen hrzyechem, patym lofem tahne ny k ſobye, kdyzz nam ſwu myloít vkazuge ſwym rozlycznym dobrodijenijm. neb konci ř. 29 kon. ř. 30 tak rkp. (gram. osoba 1. místo 3.) 31 odd. 32 A,b,b, d protaž. 3 rkp.: byt, ale i tečkou nahoře a tečkou dole zrušeno. 3 awte. 3 odd. 3 kon. ř. 3 a wſak. 38 červ. podtrženo. 3 Netyt. 4 ynamnoho. 41 odd. 42 b. d, d, N, b protaž. 43 kon. 33n. tak gydaſſuow los wzatraczenie przyſſel tak take andiele zlij. — 48n. ahleda wſwietu vtielſenije. podobe gt ktomu yako ktoz czijſte ſtudnicze zuoſtawa. a kopa. — 50 a 60. trwati. — 53. zgewnie. — 57. aprzyhotowalt geft ge. — 60n. aobratim to wſſe wtie. — 63. ſkrz nieyz. — 64 niekterzi. — 69. niektere. — 87. kterak. — 89.
Strana 428
428 [2 Mojž. 10, 27 a 14, 27 n.] (1 Mojž. 19, 14 nn.] ktoz chcze bozije dobrodijenije znamenaty, czo boh czynij dobreho gemu, obecznye ſe wifemy, zwlaftyegije i nyeterymy, a y' mymoll gynel czoy toho, geſtoy dal famemu gemu: ma przyczynv k bohu ſye obratyty a wiijm 95 frdezem takeho fweho dobrodyeyczy mylowaty, sleítym loſem tahne naí k ſobye, ez ſlybuge odplatu welyku, kdyz gey wolijme nade wiſeczko, rzka: ktozz pro mye oſtane otcze, materze, feftry, bratra, domv, rolee, Mat. 19, 29. ſtokrat wijecze wezme a wyeczny zzywot.* toczyff, to bude ſtokrat 237" drazíſije, geſto! za ono gemu bude dano. neb42 w duchownijch wyeczech 100 vtyefſenije ſtokrat geſt lepíſe, nezzli w ſwyetſſkych. a tak ſkrze rozlyczneul przyczyny, yako loſy rozlycznymy, wchazegij rozlycznij w lof ſwatych. a43 ſbozzny neobmeſſka loſu ſweho, ale kdyz potlucze hoſpodyn ſwu my- [Zjev. 3, 20. lofti, otewrze gemu.44* ale ezz tak mnozij ſwe loſy obmeſſkawagij, tot dewaterem przy- 105 chazije czynem, gedny w ſwe rozpaczy budu obmeſſkany ztratijecz na- dyegy do bozije myloſti. neb kayn zabyw bratra nehleedal bozije myloſti zvfaw rzka: wyetílij geít moy hrzijech, nezzly bych mohl nalezty myloft." a yako judafí, geſto zrze gen na welykoſt ſweho hrzyechu, neſmyege zzadati myloſti ſam ſye obyefyl, a zleho przyczynyl ke zlemu a tak ztratyl 110 loff mezy apofítoly,45 a ſwaty matyey lofem przyfſel na geho mijeſto. druzij budu ſye tomu poſmyewaty, kdyzz kazatelee, pijímo nebo nyekto da gym raadu neb przijklad, aby oítanvcz ſwyeta ſluzzyly bohu, tak kdyzz loth we-[lel nyeterym4s i ſebu wygijti z myefta prawye, ezz ſye propadne myeſto, any ſye tomu poſmyewachu, yako by to bez ſmyſla45 mluwyl. 115 a tak45 loth wen wyffel, a ony tu zahynvly.* trzetij w ſwe hrdofty netbagij, czo boh napomijna. yako pharao wyda dywy bozzije moczy a zazraky, wſak netbal vczynyty wole bozzije, azz y43 zahynvl.* cztwrtij ſlyſlijecz, ano boh zowe, nepogdvv wezmucze omluwy ſobye: nemohu gijti, wel gfem kupyl; pan gſem, mam po13 ſwyetu ſtaaty, kupyl gſem patero 120 ſprzezzenije wolow, nepoydu; chczy penijcz przyczynyety1 ku penijezy, ſbozzije k ſbozzij, yako wol k43 wolu przyprzahagij. zzenv fem poyal, nemohu gijti; tyelo mam, nemohu tyeleſne lijbofty ozzelety, bych fſel (Luk. 14,18 nn.] po bohu.* patij den za dnem odkladagij ſwym po bohu obraczenijm 2383 a gmagijcz nyekdy dobru woli. a ktozz odkladaa, obmeíkawaa. protozz 125 1 Thess. 5, 19. wola ſwaty pawel: nerodte duchu pohaffowaty.* a kriftus welij wzdy Mat. 24, 42. bedlywu byty; nebl8 newijeme hodyny, kdy pan naſí przijde.* a tak naſ ſudyty bude, yakzz naſ nalezne. feítij bogijecz ſye ztraty ſwyetfíkych wyeczij neobratije ſye k bohu, aby czyzijeho nenawratyly, tijezzkofti pokanne netrpyeli. ale przijde na nye, yakozz dije pijſmo: ktozz ſye bogij 130 gijnye, ſnyeh nan ſpadne.* maleho ſye boge obmeſſka4s ſye, azz nan welyke y ſpadne, yako ſnyeh na toho, geſto mage gijti nyekam neſmye pro gynij 50 1 Mojž. 4, 13. Job 6, 16. ř. 44 červ. znam. odstavce. 45 odd. 46 l, . protaž. 4 rkp.: przyczenyety. 48 d, b, dl, b, b protaž. 49 ob meſſka. 50 odd. 51 kon. ř. 52 awdruhem. 53 červ. podtrž. milofrdenftwij. — 94. fewffemi. a y miimo gyne. — 98. promne. — 114. niekterym. —
428 [2 Mojž. 10, 27 a 14, 27 n.] (1 Mojž. 19, 14 nn.] ktoz chcze bozije dobrodijenije znamenaty, czo boh czynij dobreho gemu, obecznye ſe wifemy, zwlaftyegije i nyeterymy, a y' mymoll gynel czoy toho, geſtoy dal famemu gemu: ma przyczynv k bohu ſye obratyty a wiijm 95 frdezem takeho fweho dobrodyeyczy mylowaty, sleítym loſem tahne naí k ſobye, ez ſlybuge odplatu welyku, kdyz gey wolijme nade wiſeczko, rzka: ktozz pro mye oſtane otcze, materze, feftry, bratra, domv, rolee, Mat. 19, 29. ſtokrat wijecze wezme a wyeczny zzywot.* toczyff, to bude ſtokrat 237" drazíſije, geſto! za ono gemu bude dano. neb42 w duchownijch wyeczech 100 vtyefſenije ſtokrat geſt lepíſe, nezzli w ſwyetſſkych. a tak ſkrze rozlyczneul przyczyny, yako loſy rozlycznymy, wchazegij rozlycznij w lof ſwatych. a43 ſbozzny neobmeſſka loſu ſweho, ale kdyz potlucze hoſpodyn ſwu my- [Zjev. 3, 20. lofti, otewrze gemu.44* ale ezz tak mnozij ſwe loſy obmeſſkawagij, tot dewaterem przy- 105 chazije czynem, gedny w ſwe rozpaczy budu obmeſſkany ztratijecz na- dyegy do bozije myloſti. neb kayn zabyw bratra nehleedal bozije myloſti zvfaw rzka: wyetílij geít moy hrzijech, nezzly bych mohl nalezty myloft." a yako judafí, geſto zrze gen na welykoſt ſweho hrzyechu, neſmyege zzadati myloſti ſam ſye obyefyl, a zleho przyczynyl ke zlemu a tak ztratyl 110 loff mezy apofítoly,45 a ſwaty matyey lofem przyfſel na geho mijeſto. druzij budu ſye tomu poſmyewaty, kdyzz kazatelee, pijímo nebo nyekto da gym raadu neb przijklad, aby oítanvcz ſwyeta ſluzzyly bohu, tak kdyzz loth we-[lel nyeterym4s i ſebu wygijti z myefta prawye, ezz ſye propadne myeſto, any ſye tomu poſmyewachu, yako by to bez ſmyſla45 mluwyl. 115 a tak45 loth wen wyffel, a ony tu zahynvly.* trzetij w ſwe hrdofty netbagij, czo boh napomijna. yako pharao wyda dywy bozzije moczy a zazraky, wſak netbal vczynyty wole bozzije, azz y43 zahynvl.* cztwrtij ſlyſlijecz, ano boh zowe, nepogdvv wezmucze omluwy ſobye: nemohu gijti, wel gfem kupyl; pan gſem, mam po13 ſwyetu ſtaaty, kupyl gſem patero 120 ſprzezzenije wolow, nepoydu; chczy penijcz przyczynyety1 ku penijezy, ſbozzije k ſbozzij, yako wol k43 wolu przyprzahagij. zzenv fem poyal, nemohu gijti; tyelo mam, nemohu tyeleſne lijbofty ozzelety, bych fſel (Luk. 14,18 nn.] po bohu.* patij den za dnem odkladagij ſwym po bohu obraczenijm 2383 a gmagijcz nyekdy dobru woli. a ktozz odkladaa, obmeíkawaa. protozz 125 1 Thess. 5, 19. wola ſwaty pawel: nerodte duchu pohaffowaty.* a kriftus welij wzdy Mat. 24, 42. bedlywu byty; nebl8 newijeme hodyny, kdy pan naſí przijde.* a tak naſ ſudyty bude, yakzz naſ nalezne. feítij bogijecz ſye ztraty ſwyetfíkych wyeczij neobratije ſye k bohu, aby czyzijeho nenawratyly, tijezzkofti pokanne netrpyeli. ale przijde na nye, yakozz dije pijſmo: ktozz ſye bogij 130 gijnye, ſnyeh nan ſpadne.* maleho ſye boge obmeſſka4s ſye, azz nan welyke y ſpadne, yako ſnyeh na toho, geſto mage gijti nyekam neſmye pro gynij 50 1 Mojž. 4, 13. Job 6, 16. ř. 44 červ. znam. odstavce. 45 odd. 46 l, . protaž. 4 rkp.: przyczenyety. 48 d, b, dl, b, b protaž. 49 ob meſſka. 50 odd. 51 kon. ř. 52 awdruhem. 53 červ. podtrž. milofrdenftwij. — 94. fewffemi. a y miimo gyne. — 98. promne. — 114. niekterym. —
Strana 429
429 na czyeſtu, sedmij w gednôš1 gdu po bohu a w druhem52 negdvv. ano dije ſwaty jakub53: ktozz weſſken zakon ſplnij a gednoho neſplnij, wſemv 135 geft wynen*; neb zakon geft ruffyl, a gednoho50 przeftupenijm vczynij Jak. 2, 10. protyw myloſti.50 a w nebefijech54 nebude odplaty y tomu, czoy bylo ſplnyeno, ktozz ztratij procz myloft, kakzkoli55 menye56 bude trpyety prze- ſtupye58 menye. oſmij pocznucz dobrze odwratije ſye w pokuſſenij, yako zzydee ony wyfedífe z egypta potom wrtraly rzkucz: ce, bychom byli 140 zemrzyely w egyptye, geſto ſedijechom nad hrnczy maîía.* ale ktozz geſt poczal czo dobreho, wyz, by dokonal. wyz, by nebyl yako lvezna trawa, geſto poczne roſti, ale plodu ſweho femen neprzyneſe, wyez, ezt fftaloft muczennyky korvnvge y dyewky ſwate, wdowam doſaha odplaty, y wſſech wzwolenych w nebeffijech radoſti powyffyge. dije ſwaty bernart53. 145 radvy ſye, ktoz gſy poczal czo dobreho, ale warvy ſye, donydſ na ſwyetye, odwraczenije. dewatij loff pozwanije ſweho obmeſſkawagij na poſlednije pokanije vlozzijecz nadyegi, rzkucz: kdyzz budu našl ſmrtelne poſteli ſkruſſenije gmyeti, wiſe my bude odpuſſtyeno, budu ſpaſſen. o, welykeho57 blaznowſtwije bozzij dobrotu k ſwemu zlemu obratyty a podle irdcze58 150 nekagijczijeho hromazdyty ſobye hnyew bozzij k czaſu pomíty!* at k tomu (Jak. 5, 2 m.] rzku rzecz ſwateho bernarta53: kakt ſye zdaa ſnadne w gednv tu poſlednij chwylku ſebraty yako vdy ſwe duſſe, gymyzz ſye geſt zzadoîtmy56 rozlycz- nymy rozbrogyla pošl wſem ſwyetu, po onom5° tuzzecz, zze gij geft to 2385 ztratyty; onomu neprzegycz, by ſye toto neb toto doſtalo; ono by chtyela 155 takto neb takto; onde boleft neda odtuchy.59 awſak nerzku, by nemohl boh y z tyech60 nyeterych k ſpaſſenij"l przyweîty, ſbera duſſy geho w gednu chwylku od toho rozbroge ode wíſeho, aby mohl ſwym duchem, kdyz chcze a komuz chcze, tak ſtateczneho pokanije wlijti, yakezz druhy gedwa w dluhem czaſu bude gmijety, yakoy vczynyl onomu lotru.* ale taket 160 rzku, ezt ſye toho nemnoho dyege, o gedynemt to prawij pijſmo we wſech knyhach ftareho zakona y noweho, zzey takym pokanijm naypoſledy k ſpaſenij przyfſel, protoz kazdy bud pijlen, aby loſu ſweho, kdyzz tye czijm zowe w loff ſwatych pan, hoſpodyn, neobmeffkawal. wyzz, byt nye- tera82 wyecz z tyechto dewijeti tebe neobmefſkala, aby z tyech nebyl, 165 gefto boha rozhnyewaly, ezz boh dije w zzaltarzy o nych gynym hroze: dneſ vilyfijte-ly hlas geho, ne- rodte zatwrdyty frdecz83 wafſych; podle dneel toho na puſti, w nyemzz mye hnyewaly otczy waſſy, gijmzz ſem przyfſahl w ſwem hnyewu, acz wegdvv, toczyf ez newegdvv w me od- poczynvtije.* a take aby z tyech nebyly, o nychzz4 dije we cztenij kriftus: 170 gyftyet wam prawy, y geden z tyech, gefto zwany a neprzyfíly, neokufij me weczerze.* ale at neſkonac5 rzeczi w tak zzaloîtně,65 y tot rzku: ktozz Luk. 14, 24. 2 Mojž. 16, 3 (Luk. 23, 43.] Žal. 94, 8—11. Žid. 3, 7—11. 54 Awnebeffijech. 55 kakz koli. 56 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 57 Owelykeho. 58 apodle frdcze. 5rkp.: od tucha; srv. Št. Vrt. 334, 15 (161a): bolest 143. muczedlniky. — 144. wnebeliech powyffuge radofti. — 145. donizs nafwietie. — 156. niekterych. — 163. niektera. — 167. mne.
429 na czyeſtu, sedmij w gednôš1 gdu po bohu a w druhem52 negdvv. ano dije ſwaty jakub53: ktozz weſſken zakon ſplnij a gednoho neſplnij, wſemv 135 geft wynen*; neb zakon geft ruffyl, a gednoho50 przeftupenijm vczynij Jak. 2, 10. protyw myloſti.50 a w nebefijech54 nebude odplaty y tomu, czoy bylo ſplnyeno, ktozz ztratij procz myloft, kakzkoli55 menye56 bude trpyety prze- ſtupye58 menye. oſmij pocznucz dobrze odwratije ſye w pokuſſenij, yako zzydee ony wyfedífe z egypta potom wrtraly rzkucz: ce, bychom byli 140 zemrzyely w egyptye, geſto ſedijechom nad hrnczy maîía.* ale ktozz geſt poczal czo dobreho, wyz, by dokonal. wyz, by nebyl yako lvezna trawa, geſto poczne roſti, ale plodu ſweho femen neprzyneſe, wyez, ezt fftaloft muczennyky korvnvge y dyewky ſwate, wdowam doſaha odplaty, y wſſech wzwolenych w nebeffijech radoſti powyffyge. dije ſwaty bernart53. 145 radvy ſye, ktoz gſy poczal czo dobreho, ale warvy ſye, donydſ na ſwyetye, odwraczenije. dewatij loff pozwanije ſweho obmeſſkawagij na poſlednije pokanije vlozzijecz nadyegi, rzkucz: kdyzz budu našl ſmrtelne poſteli ſkruſſenije gmyeti, wiſe my bude odpuſſtyeno, budu ſpaſſen. o, welykeho57 blaznowſtwije bozzij dobrotu k ſwemu zlemu obratyty a podle irdcze58 150 nekagijczijeho hromazdyty ſobye hnyew bozzij k czaſu pomíty!* at k tomu (Jak. 5, 2 m.] rzku rzecz ſwateho bernarta53: kakt ſye zdaa ſnadne w gednv tu poſlednij chwylku ſebraty yako vdy ſwe duſſe, gymyzz ſye geſt zzadoîtmy56 rozlycz- nymy rozbrogyla pošl wſem ſwyetu, po onom5° tuzzecz, zze gij geft to 2385 ztratyty; onomu neprzegycz, by ſye toto neb toto doſtalo; ono by chtyela 155 takto neb takto; onde boleft neda odtuchy.59 awſak nerzku, by nemohl boh y z tyech60 nyeterych k ſpaſſenij"l przyweîty, ſbera duſſy geho w gednu chwylku od toho rozbroge ode wíſeho, aby mohl ſwym duchem, kdyz chcze a komuz chcze, tak ſtateczneho pokanije wlijti, yakezz druhy gedwa w dluhem czaſu bude gmijety, yakoy vczynyl onomu lotru.* ale taket 160 rzku, ezt ſye toho nemnoho dyege, o gedynemt to prawij pijſmo we wſech knyhach ftareho zakona y noweho, zzey takym pokanijm naypoſledy k ſpaſenij przyfſel, protoz kazdy bud pijlen, aby loſu ſweho, kdyzz tye czijm zowe w loff ſwatych pan, hoſpodyn, neobmeffkawal. wyzz, byt nye- tera82 wyecz z tyechto dewijeti tebe neobmefſkala, aby z tyech nebyl, 165 gefto boha rozhnyewaly, ezz boh dije w zzaltarzy o nych gynym hroze: dneſ vilyfijte-ly hlas geho, ne- rodte zatwrdyty frdecz83 wafſych; podle dneel toho na puſti, w nyemzz mye hnyewaly otczy waſſy, gijmzz ſem przyfſahl w ſwem hnyewu, acz wegdvv, toczyf ez newegdvv w me od- poczynvtije.* a take aby z tyech nebyly, o nychzz4 dije we cztenij kriftus: 170 gyftyet wam prawy, y geden z tyech, gefto zwany a neprzyfíly, neokufij me weczerze.* ale at neſkonac5 rzeczi w tak zzaloîtně,65 y tot rzku: ktozz Luk. 14, 24. 2 Mojž. 16, 3 (Luk. 23, 43.] Žal. 94, 8—11. Žid. 3, 7—11. 54 Awnebeffijech. 55 kakz koli. 56 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 57 Owelykeho. 58 apodle frdcze. 5rkp.: od tucha; srv. Št. Vrt. 334, 15 (161a): bolest 143. muczedlniky. — 144. wnebeliech powyffuge radofti. — 145. donizs nafwietie. — 156. niekterych. — 163. niektera. — 167. mne.
Strana 430
430 ſwoy loſſ przygme, pogde po tom powolanij, gijmzz gey zowe hoſpodyn k lofu ſwatych, tent wyecznye bude pozzywaty te weczerze. neb dije kriſtus: ya ſtogijm v wratl a tluku; ktozz my otewrze, wegdu k nyemu Zjev. 3, 20. a budu ſ nijm weczerzety a ons1 ſe mnvv.* neb zde dawa ſwym nawſſtije- 175 wenijm pochutnaty w nabozzenîtwij ſwe dobroty, z nyehozz czlowyek przijde proſpyewage k loſu odplaty mezy blazzene" podle zdeyſſijeho" zaſluzzenije v wyecznu radoft. amen. 239a o fwatem rzehorzy." przygmyete2 kazn a me rzeczy, a budet wam probyteczno.* dije ſwaty bernart3: wſeczky lydi rowny geſt wywedlo przyrozenije; czozzkoli" zleho neb dobreho czlowijeku przijde, to ma ſwoy pochop z ſnazznoſti kaazny a porzaadu, neb z obmeſkanije. protozz potrzebije geſt kazny a porzaadu we5 wſem, aby to dobrec, gefto czynijme, wzacznyeyfe bylo w ſwem porzaadu, neb nenije na tom doſti, abychô' czynyly dobree, ale abychô5 to, czoy dobre, kaznij a porzadem a ſnazznoftij odobyly k tomut 5 Mojž. 16, 20. naſ pijímo napomijna rzka: ſprawedlnye czyn, czoy ſprawedlne!* protozz tento wyerny ſluha bozij a rozſſaphny, gehozz byl hoſpodyn vſtawyl nad 10 ſwvv czeledij papezzem,* gehozz den dneſſ pamatuge koſtel, yako by k nam rzekl ſlowa onas: przygmyete kazn a me rzeczi, a budet wam probyteczno. neb netolyk geft gmyel na tom doſti, by ty] wywedl w kazny a w fſlechet- noſti,“ geſto za nho byly, ale v' nam y tijem, geſto po naſ budu, pſal veze, weda, napomynage, aby nam byly rzeczi geho probyteczny. neb ze wſech 15 vczennijkow on geft naywijecz pſal, kak by ſye w kazny vprzyemeho vmyíla w ſwych obyczegijch lydee gmyely. on geft welmy wtypnye ne- vprzijeme vmyíly, aby ſye gych wyſtrzyehaly, vkazowal, gefto ſye y k dobrym1o czynom przymyefſygy, protozz przygmy� kazn a rzeczi geho, a budet nam probyteczno. dluhe gſu rzeczy a welyke knyhy tohoto ſwateho vczennijka; nel2 wſſychny wiſech mohu gmyety, ale at kratcze rzku, chczê-lyl proſpyeti, [Mat. 24, 45 a Luk. 12, 42] (Commune festi s. Greg. papae. (F. 20 Moudr. 6, 27. [P. L. CLXXXIII, col. 887.] ottuchy nedá (Č.) 60 yztyech. 61 odd. 62 zkratkou nyetla (uprostřed ř.). 63 d, d, d protaž. 64 následující slovo pijímo je přetrž. 65 kon. ř. 1 červ. na řádek; R, h protaž. 2 P na tři řádky. 3 červ. podtrž. 4 czozz koli. 5 kon. ř. 6 první 2 litery v ona červ. zamazány, ale a nepřetrženo. 7 odd. 8 awfflechetnofti; dl, k, l, ch protaž. kon. ř. 10 ykdobrym. 11 menší červ. zna- 1. o ſwatem rzehorzy rzečz (červ.) — 2. a 12. proſpieſíno. — 9. ſprawedliwie, ſprawedliwe. — 14. zan. — 15. proſpiefíny. — 16. vczedlnikow. — 18. nevprziemne. — 19nn. przymieſſugy dluhe gſu rzeczij. — 21. vczedlnijka. — 27. odkawadz tecze. — 35. 2n.: Z řeči XXIII. in Cantica, odst. 6: Et quidem omnes homines natura acquales genuit. At quoniam bono naturae in moribus superbia depravato facti sunt homines aequalitatis impatientes, contendentes invicem superiores [1341] constitui, atque alterutrum supergredi cupientes, et inanis gloriae cupidi, invicem invidentes, invicem provocantes...
430 ſwoy loſſ przygme, pogde po tom powolanij, gijmzz gey zowe hoſpodyn k lofu ſwatych, tent wyecznye bude pozzywaty te weczerze. neb dije kriſtus: ya ſtogijm v wratl a tluku; ktozz my otewrze, wegdu k nyemu Zjev. 3, 20. a budu ſ nijm weczerzety a ons1 ſe mnvv.* neb zde dawa ſwym nawſſtije- 175 wenijm pochutnaty w nabozzenîtwij ſwe dobroty, z nyehozz czlowyek przijde proſpyewage k loſu odplaty mezy blazzene" podle zdeyſſijeho" zaſluzzenije v wyecznu radoft. amen. 239a o fwatem rzehorzy." przygmyete2 kazn a me rzeczy, a budet wam probyteczno.* dije ſwaty bernart3: wſeczky lydi rowny geſt wywedlo przyrozenije; czozzkoli" zleho neb dobreho czlowijeku przijde, to ma ſwoy pochop z ſnazznoſti kaazny a porzaadu, neb z obmeſkanije. protozz potrzebije geſt kazny a porzaadu we5 wſem, aby to dobrec, gefto czynijme, wzacznyeyfe bylo w ſwem porzaadu, neb nenije na tom doſti, abychô' czynyly dobree, ale abychô5 to, czoy dobre, kaznij a porzadem a ſnazznoftij odobyly k tomut 5 Mojž. 16, 20. naſ pijímo napomijna rzka: ſprawedlnye czyn, czoy ſprawedlne!* protozz tento wyerny ſluha bozij a rozſſaphny, gehozz byl hoſpodyn vſtawyl nad 10 ſwvv czeledij papezzem,* gehozz den dneſſ pamatuge koſtel, yako by k nam rzekl ſlowa onas: przygmyete kazn a me rzeczi, a budet wam probyteczno. neb netolyk geft gmyel na tom doſti, by ty] wywedl w kazny a w fſlechet- noſti,“ geſto za nho byly, ale v' nam y tijem, geſto po naſ budu, pſal veze, weda, napomynage, aby nam byly rzeczi geho probyteczny. neb ze wſech 15 vczennijkow on geft naywijecz pſal, kak by ſye w kazny vprzyemeho vmyíla w ſwych obyczegijch lydee gmyely. on geft welmy wtypnye ne- vprzijeme vmyíly, aby ſye gych wyſtrzyehaly, vkazowal, gefto ſye y k dobrym1o czynom przymyefſygy, protozz przygmy� kazn a rzeczi geho, a budet nam probyteczno. dluhe gſu rzeczy a welyke knyhy tohoto ſwateho vczennijka; nel2 wſſychny wiſech mohu gmyety, ale at kratcze rzku, chczê-lyl proſpyeti, [Mat. 24, 45 a Luk. 12, 42] (Commune festi s. Greg. papae. (F. 20 Moudr. 6, 27. [P. L. CLXXXIII, col. 887.] ottuchy nedá (Č.) 60 yztyech. 61 odd. 62 zkratkou nyetla (uprostřed ř.). 63 d, d, d protaž. 64 následující slovo pijímo je přetrž. 65 kon. ř. 1 červ. na řádek; R, h protaž. 2 P na tři řádky. 3 červ. podtrž. 4 czozz koli. 5 kon. ř. 6 první 2 litery v ona červ. zamazány, ale a nepřetrženo. 7 odd. 8 awfflechetnofti; dl, k, l, ch protaž. kon. ř. 10 ykdobrym. 11 menší červ. zna- 1. o ſwatem rzehorzy rzečz (červ.) — 2. a 12. proſpieſíno. — 9. ſprawedliwie, ſprawedliwe. — 14. zan. — 15. proſpiefíny. — 16. vczedlnikow. — 18. nevprziemne. — 19nn. przymieſſugy dluhe gſu rzeczij. — 21. vczedlnijka. — 27. odkawadz tecze. — 35. 2n.: Z řeči XXIII. in Cantica, odst. 6: Et quidem omnes homines natura acquales genuit. At quoniam bono naturae in moribus superbia depravato facti sunt homines aequalitatis impatientes, contendentes invicem superiores [1341] constitui, atque alterutrum supergredi cupientes, et inanis gloriae cupidi, invicem invidentes, invicem provocantes...
Strana 431
431 drzzme kazn a pijlnoſt ſebe gmyeyme we? cztwerze wyeczi: gedno w* myſlenij, druhe w rzeczi, trzetije w czynech, cztwrte w trapenij tyela 25 ſweho. myſlenije gſu w ſrdczy, z nychozz pochodij zlee neb dobre, protoz ſrdcze ſluſſije nayprw wifij pijlnoſti oſtrzehaty, dije ſwaty bernartl4: darmo kto chcze potok wyfvffyty, nezahradij-ly, odnyowadzz tecze. protozz 239b w frdczy geft kazn15 poczijeti, branijecz gemu nayprw myſlenije zleho a marneho a czyîtym myſlenijm naplnygijcz a vweducz w nye i pomoczij 30 daru bozije miloîty fílechetnosti 16 nayprwe rzku: ſrdcze ſluſſije chowaty czyſtie, neb pochodij z nyeho zzywot.* a dije kriſtus: blazzenij czyfteho frdcze.* gyftyet to nenije wyecz mala, ſkrze nyzz geſt blazzenu byti, nemat lehcze wazzena byti; neb kazdy by chtyel, aby bylo blaze gemu, kakzzkoly 7 mnozij tu hledagij, 35 by blaze gym bylo, geſto nemozz tu blaze traati. neb nelzey dogijti plneho blaze, gedyne w poznanij wrchnije plne prawdy, geſtoy ſam boh, gehozz lydee czyſtych frdecz wydyety budvv w blazzene glucz pochotnoſty z wy- dyenije toho, protozz netolyk neczyítym zlym myslenym nemame frdecz vneprazdnyty, ale take any marnym, neb y marnat myílenije gfu bez 40 rozvmv.18 a dijet pijſmo, ezz duch kazny odegde od myſlenij,19 geſto glu bez rozvmv.* boht ma a prawda ſrdcze oſeſti, a czyí-temu bohu ſluffije20 [Moudr. 1,5.] czyftee mijeſto. a ontls zna ta ſrdcze, geſto wſe wydij, kterat gſu czijſta branijecz ſye hluku myſlenije toho, geſto ſrdeze czynij neczyſto, o tomt dije ſwaty auguftyn 4 k bohu: czoz kdy czynijm, to przed twyma oczyma 45 czynijm a ty beze wſije zaſlony patrzijí na to, a ma myſlenije y moy vmyíl ty lepe znafí, nezly ya fam. neb czozz kdy czynijm, wzdy gły przy tom zrze na wſſeczka ma myſlenije, w czem-ly ſye kocham, w czem myſlij roz- kladam, nacz ſye rozpomijnam, ty wydijíf, odkud21 gde ktery22 duch, kam gde, kde geft. ty wydijfí, fladky-lyg23 korzen nebo horzky, z nyehozz wy- 50 chazije kraſny lift ſwrchu. a netolyk18 korzen, ale y ſtrzzen korzene, z nyehoz vmyſl pochazije, rozezznalywvv ſwyetla ſweho ſprawedlnoſtij pro yatyc24 welmye znamenawafí: kam ſye tahne moy vmyíl, czo-ly kdy mylijm, w czem-ly ſye lijboſtij pokochawam, ty wydijfi, ſlyfijfſ a w ſwych25 knyhach znamenawaff. protozz pijlnet geft I] frdcze y marnym myſlenijm26 ne-240a 55 prznyty. neb ktozz netbaa y od malych poſkwrn a marnych myſlenij czyſtyty ſrdcze, wydijt to boh. a z marnych27 myſlenij zayde we zlaa, azz pak y w fſerzedne28 czyny dalez29 dalezz. protozz, yakozz dije ſwaty jeronym k demetryadye, tuy ſye naywyecz hrzijechu ſtrzyeczy, kdezz ſye poczijna, a yakzz mozz byty nayprw poznan, tak gey pohafſyty, drzewe 60 nezt rozmoha ſye fijlu wezme. druhe bijech rzekl ...30 netolyk ode29 zleho Přísl. 4, 23. Mat. 5, 8. P. L. XXX, col. 43. H.] [Mat. 15, 19 a Marek 7, 21.] ménko. 12 kon. ř. 13 chcze na konci ř. 14 červ. podtrž. 15 P, d. K protaž. 16 červ. znam. odstavce. 17 kakzz koly. 18 odd. 19 rkp. odmylenije. 20 b, h, l protaž. 21 od kud. 22 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 2 ſladky lyg. 2 tak rkp.; 58 n.: Z podloženého sv. Jeronymovi listu ad Demetriadem, kap. 26: ... Ibi te maxime oportet obsecrare peccatum, ubi nasci solet, statimque ad primam tentationis repugnare faciem, et malum, antequam crescat, extinguere....
431 drzzme kazn a pijlnoſt ſebe gmyeyme we? cztwerze wyeczi: gedno w* myſlenij, druhe w rzeczi, trzetije w czynech, cztwrte w trapenij tyela 25 ſweho. myſlenije gſu w ſrdczy, z nychozz pochodij zlee neb dobre, protoz ſrdcze ſluſſije nayprw wifij pijlnoſti oſtrzehaty, dije ſwaty bernartl4: darmo kto chcze potok wyfvffyty, nezahradij-ly, odnyowadzz tecze. protozz 239b w frdczy geft kazn15 poczijeti, branijecz gemu nayprw myſlenije zleho a marneho a czyîtym myſlenijm naplnygijcz a vweducz w nye i pomoczij 30 daru bozije miloîty fílechetnosti 16 nayprwe rzku: ſrdcze ſluſſije chowaty czyſtie, neb pochodij z nyeho zzywot.* a dije kriſtus: blazzenij czyfteho frdcze.* gyftyet to nenije wyecz mala, ſkrze nyzz geſt blazzenu byti, nemat lehcze wazzena byti; neb kazdy by chtyel, aby bylo blaze gemu, kakzzkoly 7 mnozij tu hledagij, 35 by blaze gym bylo, geſto nemozz tu blaze traati. neb nelzey dogijti plneho blaze, gedyne w poznanij wrchnije plne prawdy, geſtoy ſam boh, gehozz lydee czyſtych frdecz wydyety budvv w blazzene glucz pochotnoſty z wy- dyenije toho, protozz netolyk neczyítym zlym myslenym nemame frdecz vneprazdnyty, ale take any marnym, neb y marnat myílenije gfu bez 40 rozvmv.18 a dijet pijſmo, ezz duch kazny odegde od myſlenij,19 geſto glu bez rozvmv.* boht ma a prawda ſrdcze oſeſti, a czyí-temu bohu ſluffije20 [Moudr. 1,5.] czyftee mijeſto. a ontls zna ta ſrdcze, geſto wſe wydij, kterat gſu czijſta branijecz ſye hluku myſlenije toho, geſto ſrdeze czynij neczyſto, o tomt dije ſwaty auguftyn 4 k bohu: czoz kdy czynijm, to przed twyma oczyma 45 czynijm a ty beze wſije zaſlony patrzijí na to, a ma myſlenije y moy vmyíl ty lepe znafí, nezly ya fam. neb czozz kdy czynijm, wzdy gły przy tom zrze na wſſeczka ma myſlenije, w czem-ly ſye kocham, w czem myſlij roz- kladam, nacz ſye rozpomijnam, ty wydijíf, odkud21 gde ktery22 duch, kam gde, kde geft. ty wydijfí, fladky-lyg23 korzen nebo horzky, z nyehozz wy- 50 chazije kraſny lift ſwrchu. a netolyk18 korzen, ale y ſtrzzen korzene, z nyehoz vmyſl pochazije, rozezznalywvv ſwyetla ſweho ſprawedlnoſtij pro yatyc24 welmye znamenawafí: kam ſye tahne moy vmyíl, czo-ly kdy mylijm, w czem-ly ſye lijboſtij pokochawam, ty wydijfi, ſlyfijfſ a w ſwych25 knyhach znamenawaff. protozz pijlnet geft I] frdcze y marnym myſlenijm26 ne-240a 55 prznyty. neb ktozz netbaa y od malych poſkwrn a marnych myſlenij czyſtyty ſrdcze, wydijt to boh. a z marnych27 myſlenij zayde we zlaa, azz pak y w fſerzedne28 czyny dalez29 dalezz. protozz, yakozz dije ſwaty jeronym k demetryadye, tuy ſye naywyecz hrzijechu ſtrzyeczy, kdezz ſye poczijna, a yakzz mozz byty nayprw poznan, tak gey pohafſyty, drzewe 60 nezt rozmoha ſye fijlu wezme. druhe bijech rzekl ...30 netolyk ode29 zleho Přísl. 4, 23. Mat. 5, 8. P. L. XXX, col. 43. H.] [Mat. 15, 19 a Marek 7, 21.] ménko. 12 kon. ř. 13 chcze na konci ř. 14 červ. podtrž. 15 P, d. K protaž. 16 červ. znam. odstavce. 17 kakzz koly. 18 odd. 19 rkp. odmylenije. 20 b, h, l protaž. 21 od kud. 22 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 2 ſladky lyg. 2 tak rkp.; 58 n.: Z podloženého sv. Jeronymovi listu ad Demetriadem, kap. 26: ... Ibi te maxime oportet obsecrare peccatum, ubi nasci solet, statimque ad primam tentationis repugnare faciem, et malum, antequam crescat, extinguere....
Strana 432
432 a marneho myſlenije..... ge naplnyly30 neb zly duch, nalezna ſrdcze prazdno, nayprw lehko a marneho myílenije naplny ge a podnyetij, az [Mat. 12, 43—45 y zawede opyet dale.* protozz dije pijímo: wyzz, aby nykdy nezapomenul 5 Mojž. 8, 11. pana boha ſweho.* a tak22 ſwaty jeronym k demetryadye dije: maſí w oby- czey wzijety czijſty pijſmo ſwate, aby ſwvetlem ſlowa bozijeho duſſe twa 65 byla ofwyeczena a byly od nije temnoſti dyablowy odehnany. neb ta duſſe mozz vteczy dyablu, kteruzt oſwyetij ſlowo bozije a kterazz w ne- beſkem myſlenij" ma ſwu neprazdn. trzetije ſem rzekl, ezz mame vweſty w ſrdcze ſwa ſ pomoczij daru bozijeho ſſlechetnoſti. pſal ſem gynde o tom, czoy fflechetnoft a czoy kwyet a czo lift fílechetnoſty, a tu ſem rzekl, ezz fílechetnoft geft myíl zpoſobenaa podle fudul8 prawdy, kdyz to gy trzzij a tolyk a tak, yakoz to ma byty v prawdye. a opyet fſlechetnoſt geft dobry22 zpoſob a porzaad myíly. a29 yakoz bude nyekto kraſny ſluti, geſto dobrze a ſlufinye ſpogen bude z ſlycznych vdow w hodugij mijerze gednoho k druhemu: takezz ſſlechetny bude, kdyzz geſt myſl geho ſlufínym a fíle- 75 chetnym myflenijm zpoſobena. a tak fílechetnoît geft ozdoba duffe, z nyezz y czynowe ſſlechetnij wychazegij. kdyzt ſem ſye wzmyenyl o myſle- nijch, y tohot chczy take dotknvty, ezz zly duch take wzbuzije nyekdy zlaa a fſerzednaa myſlenije w ſrdczy; a bude to nyekdy bez29 czlowyeczije wijny, nye, kdez ta myſlenije przemozz myſl mohutnoſtij ſílechetnoſti, chwaly zaſluzij, protoz ſwaty ! I jeronym welij rozeznaty ta myſlenije. neb gſu myflenije, geſto kto myſlij gyz nyeczo chtye zleho, neb kocha ſye lijboft mage myflyty o takowe2 nyeczem, geftoy w tom nyeczo neczyftoty; to powolenije ke29 zlemu vczynku neb k kochanij lijboſtij w myflenij o tom, geftoy neczyftee w ſobye, geft wijna. ale bude-ly dyabel wzbuzety myilenije 85 takaa a czlowyek nepowolij, branij ſye gym, lomozij ſye i tyem, aby ne- powolyl, neoblijbyl, nekochal ſye w tom, tuy wytyezítwo a myíly fíle- chetne vkazanije, gſu take myſlenije, geſto yako ſtijen lehky brzo byezije w myſly, a acz gedwa ez giu, vkazzij ſye, w tyech myſlenij ſwaty jeronymas [P. L. XXII, col. 533. H.] 240b P.L. XX col. 42n. H.] 70 80 E nevím, jak čísti. 25 awſwych. 26 l protaž. 27 Azmarnych. 2 ywlſerzedne. 29 kon. ř. 30 věta bylo opisovačem porušena; smysl její byl: ež máme ne tolik ode zlého a marného myšlenie chovati srdce čisté, ale i čistým myšlením je naplniti (sr. ř. 28n.). 31 k,b, k, l protaž. 32 odděl. tečkou (a. acz). 3 červ. podtrženo. 34 v wede. trwati. — 57. dalez adalez. — 60. druhe ſem rzekl. — 68. neprazdu. — 68 n. wirdcze 65 n.: Divinas Scripturas saepius lege, imo nunquam de manibus tuis sacra lectio deponatur. (S. Hieronymi epistola LII. ad Nepotianum.) 81 n.: Z listu I. ad Demetriadem, kap. 26 a 27. 26....Est autem tutissimum atque perfectum, ut assuescat animus sollicita semper pervigilique custodia dis- cernere cogitationes suas, et ad primum animi motum vel probare, vel reprobare, quod cogitat: ut vel bonas cogitationes alat, vel statim exstinguat malas. Hic namque fons est boni et origo peccandi, omnisque ingentis delicti in corde principium est cogitatio, quae unumquodque opus velut in quadam cordis tabula depingit, an- tequam faciat. Nam sive ille actus, sive sermo sit, ut proferatur, ante disponitur, et cogitationum consilio discernitur, quod futurum est.... 27. Distinguendum
432 a marneho myſlenije..... ge naplnyly30 neb zly duch, nalezna ſrdcze prazdno, nayprw lehko a marneho myílenije naplny ge a podnyetij, az [Mat. 12, 43—45 y zawede opyet dale.* protozz dije pijímo: wyzz, aby nykdy nezapomenul 5 Mojž. 8, 11. pana boha ſweho.* a tak22 ſwaty jeronym k demetryadye dije: maſí w oby- czey wzijety czijſty pijſmo ſwate, aby ſwvetlem ſlowa bozijeho duſſe twa 65 byla ofwyeczena a byly od nije temnoſti dyablowy odehnany. neb ta duſſe mozz vteczy dyablu, kteruzt oſwyetij ſlowo bozije a kterazz w ne- beſkem myſlenij" ma ſwu neprazdn. trzetije ſem rzekl, ezz mame vweſty w ſrdcze ſwa ſ pomoczij daru bozijeho ſſlechetnoſti. pſal ſem gynde o tom, czoy fflechetnoft a czoy kwyet a czo lift fílechetnoſty, a tu ſem rzekl, ezz fílechetnoft geft myíl zpoſobenaa podle fudul8 prawdy, kdyz to gy trzzij a tolyk a tak, yakoz to ma byty v prawdye. a opyet fſlechetnoſt geft dobry22 zpoſob a porzaad myíly. a29 yakoz bude nyekto kraſny ſluti, geſto dobrze a ſlufinye ſpogen bude z ſlycznych vdow w hodugij mijerze gednoho k druhemu: takezz ſſlechetny bude, kdyzz geſt myſl geho ſlufínym a fíle- 75 chetnym myflenijm zpoſobena. a tak fílechetnoît geft ozdoba duffe, z nyezz y czynowe ſſlechetnij wychazegij. kdyzt ſem ſye wzmyenyl o myſle- nijch, y tohot chczy take dotknvty, ezz zly duch take wzbuzije nyekdy zlaa a fſerzednaa myſlenije w ſrdczy; a bude to nyekdy bez29 czlowyeczije wijny, nye, kdez ta myſlenije przemozz myſl mohutnoſtij ſílechetnoſti, chwaly zaſluzij, protoz ſwaty ! I jeronym welij rozeznaty ta myſlenije. neb gſu myflenije, geſto kto myſlij gyz nyeczo chtye zleho, neb kocha ſye lijboft mage myflyty o takowe2 nyeczem, geftoy w tom nyeczo neczyftoty; to powolenije ke29 zlemu vczynku neb k kochanij lijboſtij w myflenij o tom, geftoy neczyftee w ſobye, geft wijna. ale bude-ly dyabel wzbuzety myilenije 85 takaa a czlowyek nepowolij, branij ſye gym, lomozij ſye i tyem, aby ne- powolyl, neoblijbyl, nekochal ſye w tom, tuy wytyezítwo a myíly fíle- chetne vkazanije, gſu take myſlenije, geſto yako ſtijen lehky brzo byezije w myſly, a acz gedwa ez giu, vkazzij ſye, w tyech myſlenij ſwaty jeronymas [P. L. XXII, col. 533. H.] 240b P.L. XX col. 42n. H.] 70 80 E nevím, jak čísti. 25 awſwych. 26 l protaž. 27 Azmarnych. 2 ywlſerzedne. 29 kon. ř. 30 věta bylo opisovačem porušena; smysl její byl: ež máme ne tolik ode zlého a marného myšlenie chovati srdce čisté, ale i čistým myšlením je naplniti (sr. ř. 28n.). 31 k,b, k, l protaž. 32 odděl. tečkou (a. acz). 3 červ. podtrženo. 34 v wede. trwati. — 57. dalez adalez. — 60. druhe ſem rzekl. — 68. neprazdu. — 68 n. wirdcze 65 n.: Divinas Scripturas saepius lege, imo nunquam de manibus tuis sacra lectio deponatur. (S. Hieronymi epistola LII. ad Nepotianum.) 81 n.: Z listu I. ad Demetriadem, kap. 26 a 27. 26....Est autem tutissimum atque perfectum, ut assuescat animus sollicita semper pervigilique custodia dis- cernere cogitationes suas, et ad primum animi motum vel probare, vel reprobare, quod cogitat: ut vel bonas cogitationes alat, vel statim exstinguat malas. Hic namque fons est boni et origo peccandi, omnisque ingentis delicti in corde principium est cogitatio, quae unumquodque opus velut in quadam cordis tabula depingit, an- tequam faciat. Nam sive ille actus, sive sermo sit, ut proferatur, ante disponitur, et cogitationum consilio discernitur, quod futurum est.... 27. Distinguendum
Strana 433
433 90 any hrzijechu prawij, any pracze ktere z boyowanije. ale ktozz tatecznye vwede3 ſobye dobreho obyczegem filechetnoft w frdcze, a29 wzdyt rzku, naprzed bozijm darem: tent y ta35 brzka myfílenije, gefto nyekdy ne- ſtogijecz bijezzije, ſſlechetnaa a dobra gmyewaa z obyczege. protozz dobret geft cztvvcz o dobré,29 mluwijecz, ſlyffijecz, myſlecz obyczey dobreho 95 a fflechetnoît vwefty w irdcze.36 druhe mame kazn drzzety a pijlnoſt ſebe gmijety w rzeczy, to geft abychom toho nemluwyly, geftoy ohyzdno mluwyty a29 ſwyedomij dobremu protywno. y mluwijme37 nyekdy k bohu, nyekdy k blyznijm, nyekdy pro ſwu potrzebu a nyekdy pro potrzebu gynych. podle toho3' mame opatrnoſt 100 drzzety w rzeczy, i boh29 mluwijecz aneb k bohu, mame i pamyetij po- kornye mluwyty a ne nemudrze3s f pocztij protyw tak welyke22 welebnoſty. dije k tomu ſwaty bernart39: ma czlowyek navczen byti a napomenut, aby w ſwych modlytwach wzdwyhl wzhoru ſrdcze a ſhromazdyl myſl od40 rozbroge, kdyzz pak mluwijme k ſwym blyznijm, tu ma kazdy pijlen 105 byty, aby nemluwyl toho, gehozz nenije. krzywdyy y boha neſluffije chwa- lyty, dije ſwaty pawel39: kdybychoml to rzekly, zzey boh vczynyl, gehozz by nevczynyl, ſwyedeczítwije bychom daly protywio bohu*. a knijhy 11 Kor. 15, 15.] job dyegij: zdaly geſt Izzy nafſije po- trzeba bohu?* wzdyt 2 naypoílee 241° Job 13, 7. rzecz krzywaa bude ſkodna, acz by vprwe y pomohla nyeczo. neb krzywaa 110 rzecz czynij, ez nebudu pak y prawe wijerzyty, a owffem3 tomu, kohozz poznagij, ezz mluwij krzywdu, geſt ti z deſfatera bozijeho przykazanije krzywdy neſwyedczyty, a ktot37 mluwij krzywdu, tent ſwyedczij krzywdu. a tak ſtrzyeczy ſye geſt rzeczy krzywe, zlee, fſerzednee y take marnee, ale gen mluwyty potrzebne wyeducz, czo i kym, kdy, kde a ktery1 czynem, 115 yakozz ktera ſprawedlywa potrzeba vkazze.43 trzetije mame kazn drzzety a porzaad w czynech a we wſſelykijch44 obyczegijch. a tot3 welij ſwaty pawel, abychom netolyk w frdczy przed bohem porzadny byly, ale take y przed lydmy.45 * y dije37 ſwaty bernart: k lydem ſye por adnyel6 gmijety zalezzij we trogy wyeczy: w ruſſe, 120 w czynech a w rzeczy,47 aby ruchem nebyl mymo gyne3 a czynow ohyzd- Řím. 12, 17.] P. L. CLXXXIII, col. 1149.] 35 rkp.:y ya. 36 červ. znam. odstavce. 37 odd. 38 a nenemudrze. 3. červ. podtrž. 40 kon. ř. 41 Kdy bychom. 42 b,b, h, d protaž. 43 červ. znam. odstavce. 44 awewfſelykijch. 45 yprzedlydmy. 46 v rkp. následují ještě jednou tato slova, ale jsou přetržena: byly ale take yprzedlydmy Y ] dije ſwaty Bernart klyde ]. 47 awrzeczy. 48 h, d, ſwa vweſti. — 92. tent y ya. — 101. ancnemudrze s pocztiwofti proti. — 111. geſti. — 116. porzad vczinek. — 119. gmieyte. — 126. nebud znamenie rucho. — est autem inter istas cogitationes, quibus voluntas favet, quas cum dilectione amplectitur, et inter eas cogitationes, quae tenuis umbrae modo praetervolare mentem solent, seseque tantummodo vel traneundo monsirare (quas Graeci róroug vocant), vel certe inter illas, quae repugnanti ac invito animo suggerunt; quibus mens cum horrore quodam renititur ac resistit, quibus ut contristatur admissis, ita gaudet expulsis.... 119 n.: Z řeči XXXII. De diversis, odst. 2: Debet tamen quisque, quantum potest, se irreprehensibilem exhibere, primum quidem coram Deo, sed deinde etiam 28
433 90 any hrzijechu prawij, any pracze ktere z boyowanije. ale ktozz tatecznye vwede3 ſobye dobreho obyczegem filechetnoft w frdcze, a29 wzdyt rzku, naprzed bozijm darem: tent y ta35 brzka myfílenije, gefto nyekdy ne- ſtogijecz bijezzije, ſſlechetnaa a dobra gmyewaa z obyczege. protozz dobret geft cztvvcz o dobré,29 mluwijecz, ſlyffijecz, myſlecz obyczey dobreho 95 a fflechetnoît vwefty w irdcze.36 druhe mame kazn drzzety a pijlnoſt ſebe gmijety w rzeczy, to geft abychom toho nemluwyly, geftoy ohyzdno mluwyty a29 ſwyedomij dobremu protywno. y mluwijme37 nyekdy k bohu, nyekdy k blyznijm, nyekdy pro ſwu potrzebu a nyekdy pro potrzebu gynych. podle toho3' mame opatrnoſt 100 drzzety w rzeczy, i boh29 mluwijecz aneb k bohu, mame i pamyetij po- kornye mluwyty a ne nemudrze3s f pocztij protyw tak welyke22 welebnoſty. dije k tomu ſwaty bernart39: ma czlowyek navczen byti a napomenut, aby w ſwych modlytwach wzdwyhl wzhoru ſrdcze a ſhromazdyl myſl od40 rozbroge, kdyzz pak mluwijme k ſwym blyznijm, tu ma kazdy pijlen 105 byty, aby nemluwyl toho, gehozz nenije. krzywdyy y boha neſluffije chwa- lyty, dije ſwaty pawel39: kdybychoml to rzekly, zzey boh vczynyl, gehozz by nevczynyl, ſwyedeczítwije bychom daly protywio bohu*. a knijhy 11 Kor. 15, 15.] job dyegij: zdaly geſt Izzy nafſije po- trzeba bohu?* wzdyt 2 naypoílee 241° Job 13, 7. rzecz krzywaa bude ſkodna, acz by vprwe y pomohla nyeczo. neb krzywaa 110 rzecz czynij, ez nebudu pak y prawe wijerzyty, a owffem3 tomu, kohozz poznagij, ezz mluwij krzywdu, geſt ti z deſfatera bozijeho przykazanije krzywdy neſwyedczyty, a ktot37 mluwij krzywdu, tent ſwyedczij krzywdu. a tak ſtrzyeczy ſye geſt rzeczy krzywe, zlee, fſerzednee y take marnee, ale gen mluwyty potrzebne wyeducz, czo i kym, kdy, kde a ktery1 czynem, 115 yakozz ktera ſprawedlywa potrzeba vkazze.43 trzetije mame kazn drzzety a porzaad w czynech a we wſſelykijch44 obyczegijch. a tot3 welij ſwaty pawel, abychom netolyk w frdczy przed bohem porzadny byly, ale take y przed lydmy.45 * y dije37 ſwaty bernart: k lydem ſye por adnyel6 gmijety zalezzij we trogy wyeczy: w ruſſe, 120 w czynech a w rzeczy,47 aby ruchem nebyl mymo gyne3 a czynow ohyzd- Řím. 12, 17.] P. L. CLXXXIII, col. 1149.] 35 rkp.:y ya. 36 červ. znam. odstavce. 37 odd. 38 a nenemudrze. 3. červ. podtrž. 40 kon. ř. 41 Kdy bychom. 42 b,b, h, d protaž. 43 červ. znam. odstavce. 44 awewfſelykijch. 45 yprzedlydmy. 46 v rkp. následují ještě jednou tato slova, ale jsou přetržena: byly ale take yprzedlydmy Y ] dije ſwaty Bernart klyde ]. 47 awrzeczy. 48 h, d, ſwa vweſti. — 92. tent y ya. — 101. ancnemudrze s pocztiwofti proti. — 111. geſti. — 116. porzad vczinek. — 119. gmieyte. — 126. nebud znamenie rucho. — est autem inter istas cogitationes, quibus voluntas favet, quas cum dilectione amplectitur, et inter eas cogitationes, quae tenuis umbrae modo praetervolare mentem solent, seseque tantummodo vel traneundo monsirare (quas Graeci róroug vocant), vel certe inter illas, quae repugnanti ac invito animo suggerunt; quibus mens cum horrore quodam renititur ac resistit, quibus ut contristatur admissis, ita gaudet expulsis.... 119 n.: Z řeči XXXII. De diversis, odst. 2: Debet tamen quisque, quantum potest, se irreprehensibilem exhibere, primum quidem coram Deo, sed deinde etiam 28
Strana 434
434 P. L. XXXII col. 1380. 241 [Žid, 12. 8.) nych negmyelis a rzeczy marnee, o ruffe3' take ſwaty aug949 dije k ſwe ma- terzy: rucho twe vkazz w tobye kazn, poczeítnoît, cztne obyczege, ne5o aby ſye gijm lijbyla lydem, ale at nenije lydem k zprawowanij, a abysl nerozhnyewala bozij oczij w Imylnem chodu aneb w hrdem, neb mnohokrat rucho myſl52 vkazuge a druhdy wzbudij, y dije opyet ſwaty auguityns w ſwe rzehule: nebud znamenyte rucho waîſe, tot mijenij, aby mymo gyne nebylo, any hrdee any fſpatnee, neb bywat nemudraa myſl take nyekdy w ſípatnem ruíſe pokorvv hrda. a czoy znamenyto mymo gynee,3 toy dano lydem w zprawowanije. a yakozz37 dije y ſwaty3 bernart53: we wiſem ſwem obyczegy mame ſwych czyeft y przed bohê54 y przed lydmy““ 130 oítrzyehaty, hrzyechu ſye îtrzychvcz, a abys6 ſye nykte namy nepohoríyl.57 cztwrte mame w kazny tyela ſwa gmijety i mudroftij5s traapijecz, ne aby'° pohynvla, ale aby nebuyala a whrzyech nevwedla. a take ktozz pohyrzij gda po tyelu, day kazn tyelu, aby zdeyffijm vtrpenijm! zbyl tyezífije pokuty onoho ſwyeta“, a pakly boh da kazn kterym tyelu protywnym 135 czynem, to ſtrpyety, neb, yakozz dije ſwaty pawel"1, nebudem-ly pod kaznij, geho nebudem fynowe.* y ktery geft syn, by gey kazny netrefktal otecz? a tak trogym czynem my ſwa tyela trapyty mame: gednijem protywijecz ſye hrzijechu; druhym nyekdy lybe odtrhnucz tyelu, geſto by mohlo to gmijety y bez hrzijecha 2; trzetije daducz nyekdy kazn tyelu protywnvv 140 wyeczij, aby trpyelo..a pak bozijm przepufſtyenijm take trogy kazn mye- wame; neb nyekdy trpijme od zleho ducha, nyekdy od czlowyeka,“3 a to, ezz to boh przepuſtij na ny, a w tô84 mame przy ſobye byty, abychom, kdyz trpijme od czlowyeka“3, nechtyely raady zleho gemu, nezaadaly z hnyewu83 pomíty; a trpijecz od zleho ducha abychom tijem nedaly 145 ſye w hrzijech zaweſty; a od boha65 trpijecz abychom newrtraly protyw bohu.63 neb wijet hoſpodyn, kterym naſ czynem chtyel by przyweíty w ſwe kralowſtwo“, a my take mame gijti, yakzz on raaczij. a kdyzz tak kazn przygmem a 7 ſwatych rzeczy k navczenij a ke wzbuzenij," budet nam to vzzyteczno, yakoz bijech rzekl na poczatcze: myll budeme czyftvv 150 ch, l protaž. 4 uprostřed ř. 50 kon. ř. 51 odd. i tečkou (A. aby). 52 chybí nějaký attribut, asi smilnú nebo hrdú. 53 červ. podtrž. 54 yprzedbohé, na konci ř. 55 vprzedlydmy. 56 odd. i tečkou (a. aby). 57 za tím necháno místo pro červ. znam. odstavce a mikrograficky naznačeno, ale neprovedeno. 58 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 5 neaby. 60 b, l, h, h protaž. 61 červ. podtrž. 62 ybezhrzijecha. 63 odd. 6 Awtô na konci ř. 65 Aodboha. 66 b, k, ! protaž. 129. to geſt. — 131. nikto. — 133. ktoz pohrzeſſy. — 139. druhem niekdy odtrhnucz tielu. — 146. abychom nereptali proti. — 150. jakoz ſem rzekl. — 153. hoſpodine amen. coram hominibus. Hoc nempe est, quod alibi loquitur idem apostolus dicens: Pro- videntes bona non tantum coram Deo, sed etiam coram hominibus (Rom. XII, 17). Tribus siquidem modis providemus bona coram hominibus, id est habitu, actione, sermone: habitu, ne sit notabilis; actione, ne sit reprehensibilis; sermone, ne sit contemptibilis. 126: Non sit notabilis habitus vester, nec affectetis vestibus placere, sed moribus. (S. Augustini Regula ad servos Dei, cap. 6).
434 P. L. XXXII col. 1380. 241 [Žid, 12. 8.) nych negmyelis a rzeczy marnee, o ruffe3' take ſwaty aug949 dije k ſwe ma- terzy: rucho twe vkazz w tobye kazn, poczeítnoît, cztne obyczege, ne5o aby ſye gijm lijbyla lydem, ale at nenije lydem k zprawowanij, a abysl nerozhnyewala bozij oczij w Imylnem chodu aneb w hrdem, neb mnohokrat rucho myſl52 vkazuge a druhdy wzbudij, y dije opyet ſwaty auguityns w ſwe rzehule: nebud znamenyte rucho waîſe, tot mijenij, aby mymo gyne nebylo, any hrdee any fſpatnee, neb bywat nemudraa myſl take nyekdy w ſípatnem ruíſe pokorvv hrda. a czoy znamenyto mymo gynee,3 toy dano lydem w zprawowanije. a yakozz37 dije y ſwaty3 bernart53: we wiſem ſwem obyczegy mame ſwych czyeft y przed bohê54 y przed lydmy““ 130 oítrzyehaty, hrzyechu ſye îtrzychvcz, a abys6 ſye nykte namy nepohoríyl.57 cztwrte mame w kazny tyela ſwa gmijety i mudroftij5s traapijecz, ne aby'° pohynvla, ale aby nebuyala a whrzyech nevwedla. a take ktozz pohyrzij gda po tyelu, day kazn tyelu, aby zdeyffijm vtrpenijm! zbyl tyezífije pokuty onoho ſwyeta“, a pakly boh da kazn kterym tyelu protywnym 135 czynem, to ſtrpyety, neb, yakozz dije ſwaty pawel"1, nebudem-ly pod kaznij, geho nebudem fynowe.* y ktery geft syn, by gey kazny netrefktal otecz? a tak trogym czynem my ſwa tyela trapyty mame: gednijem protywijecz ſye hrzijechu; druhym nyekdy lybe odtrhnucz tyelu, geſto by mohlo to gmijety y bez hrzijecha 2; trzetije daducz nyekdy kazn tyelu protywnvv 140 wyeczij, aby trpyelo..a pak bozijm przepufſtyenijm take trogy kazn mye- wame; neb nyekdy trpijme od zleho ducha, nyekdy od czlowyeka,“3 a to, ezz to boh przepuſtij na ny, a w tô84 mame przy ſobye byty, abychom, kdyz trpijme od czlowyeka“3, nechtyely raady zleho gemu, nezaadaly z hnyewu83 pomíty; a trpijecz od zleho ducha abychom tijem nedaly 145 ſye w hrzijech zaweſty; a od boha65 trpijecz abychom newrtraly protyw bohu.63 neb wijet hoſpodyn, kterym naſ czynem chtyel by przyweíty w ſwe kralowſtwo“, a my take mame gijti, yakzz on raaczij. a kdyzz tak kazn przygmem a 7 ſwatych rzeczy k navczenij a ke wzbuzenij," budet nam to vzzyteczno, yakoz bijech rzekl na poczatcze: myll budeme czyftvv 150 ch, l protaž. 4 uprostřed ř. 50 kon. ř. 51 odd. i tečkou (A. aby). 52 chybí nějaký attribut, asi smilnú nebo hrdú. 53 červ. podtrž. 54 yprzedbohé, na konci ř. 55 vprzedlydmy. 56 odd. i tečkou (a. aby). 57 za tím necháno místo pro červ. znam. odstavce a mikrograficky naznačeno, ale neprovedeno. 58 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 5 neaby. 60 b, l, h, h protaž. 61 červ. podtrž. 62 ybezhrzijecha. 63 odd. 6 Awtô na konci ř. 65 Aodboha. 66 b, k, ! protaž. 129. to geſt. — 131. nikto. — 133. ktoz pohrzeſſy. — 139. druhem niekdy odtrhnucz tielu. — 146. abychom nereptali proti. — 150. jakoz ſem rzekl. — 153. hoſpodine amen. coram hominibus. Hoc nempe est, quod alibi loquitur idem apostolus dicens: Pro- videntes bona non tantum coram Deo, sed etiam coram hominibus (Rom. XII, 17). Tribus siquidem modis providemus bona coram hominibus, id est habitu, actione, sermone: habitu, ne sit notabilis; actione, ne sit reprehensibilis; sermone, ne sit contemptibilis. 126: Non sit notabilis habitus vester, nec affectetis vestibus placere, sed moribus. (S. Augustini Regula ad servos Dei, cap. 6).
Strana 435
435 gmijety, zbudem muk onoho íwyeta, budem ozdobny fílechetnoitmy a v wyeczne89 odplatye czeft a chwalu a wyecznv radoft nebeſkuv budem gmijety, a toho nam pomoz, hoſpodyne." na ſwateho benedykta." ay2, wzdalyl ſem ſye vtyekage a oſtal3 ſem na pufſty.* dije ſwaty žal. 54, 8. bernart4: blazzeny geft, ktozz mozz rzeeczy ſlowo toto nemage doſty na tom, zzey wyffel z ſwyeta, ale take wzdalij ſye od ſwyeta,“ aby w boze 5 ſye vpokogyl a odpoczynul." neb nyekto wygde z ſwyeta, promyenij rucho, promyenij gmeno, ale ne myſly." bude tuzzyty geſtye po ſwyetu, geîtye ſye newzdalij od ſwyeta, kak byl boh napomenul abrahama, aby wyfſel z ſwe [[ zemye a z ſwes rodyny a° z domu otcze ſweho, an byl gyzz wyffel.* ale proto hoy fnad tak napomenul, aby ſye odtudlo y myílij wzdalyl. 10 a paks ezz to wzdalenije.....11 byti, przyklad toho na rozlycznych ſwatych mame, a tak y ſwaty benedykt mozz ſye daty ku przykladu rzka: ay, wzdalyl ſem ſye vtyekage a oſtal ſem na pufity. to flowcze ay w12 pyſmye pro trogy wyecz nalezame: pro welebnoft pro dywnoft, pro vzzytek. tuy pro welebnoſt polozzeno, geſto dije: ay, 15 kral twoy.* a czoy welebnyeyíijeho, nezz ten kral nad kraly, o nyemzz Zach. 9, 9. geſt to rzeczeno, a tul3 geft dywne vkazano, geftoy rzeczeno: ay, dyewka poczne y porodij ſyna.* a tul3 geſt vkazano vzzyteczne, geſtoy rzekl boh: Izai. 7, 14. ay, czynijm wſe nowe.* a taki3 mozz to flowo podobnye byty k ſwatemu Zjev. 21, 5. benedyktu przychyleno: ay. neb welebny geft mezyl2 otczy fwatymy, 20 dywne wyeczy boh ſkrzen czynyl wl2 zywotye geho a mnohym] geft vzzy- teczen ſwym przijkladem a ſwe rzehuly vſtawenijm, o ſwatoftyl3 gehol mluwijecz ſwaty rzehorzl5 a ſwaty bernart,15 czz geft tak byl zzyw, yakoy vczyl, mnoho wyprawugij ſwatoſti geho, o tijech13 dywyech, geftoy boh íkrzen czynyl, mnohoy píano, ezz boh takowezz dywy ſkrzzen czynyl 25 a obnowowal,13 yakoy czynyl ſkrzze rozlycznel3 ſwate otcze w zakonye starem. a ze geft byl vzzyteczen, dije swaty bernart15: male-lyg to, negen tijem byl vzzyteczen, i nijmyzz byl, ale y mnohym po ſſobye pſaw ſwatu rzehvlu tijem ku prawydlu, geſto by y po nijemls ſluzzyli bohu? neb wyda, 67 kon. ř. 68 akewzbuzenij. “ avwyeczne. 7 e v czelt na děravém místě. 7 hned za tím červ. Nawateho). 1 červ. 2 A na tři ř. 3 odd. 4 červ. podtrž. 5 první e veps. shora (rzeczy). * odd. 7 nemyly. 8 azíwe. * kon. ř. 10 od tud. 11 vypuštěno tu několik slov; podle smyslu asi slova: od světa a na půšt má nám ku příkladu. 12 kon. ř. 13 odd. 14 za tím na konci ř. černá nepřetržená výplň b. 15 červ. podtrž. Mojž. 12, 1 a 11, 31.] 242" P. L. CLXXXIII, col. 969.] 3. blahoſlaweny. — 5. wygda. — 20. a 24. ſkrze niey. — 36. mladenecz. — 52. blaho- 26 n.: Z řeči In natali s. Benedicti abbatis, cap. 8: Quantae enim pietatis fuit, quod non solum praesentibus profuit, sed etiam pro futuris sollicitus fuit? Non solum his, qui tunc erant, fructum tulit haec arbor, sed usque hodie fructus ejus et manet, et crescit... 28*
435 gmijety, zbudem muk onoho íwyeta, budem ozdobny fílechetnoitmy a v wyeczne89 odplatye czeft a chwalu a wyecznv radoft nebeſkuv budem gmijety, a toho nam pomoz, hoſpodyne." na ſwateho benedykta." ay2, wzdalyl ſem ſye vtyekage a oſtal3 ſem na pufſty.* dije ſwaty žal. 54, 8. bernart4: blazzeny geft, ktozz mozz rzeeczy ſlowo toto nemage doſty na tom, zzey wyffel z ſwyeta, ale take wzdalij ſye od ſwyeta,“ aby w boze 5 ſye vpokogyl a odpoczynul." neb nyekto wygde z ſwyeta, promyenij rucho, promyenij gmeno, ale ne myſly." bude tuzzyty geſtye po ſwyetu, geîtye ſye newzdalij od ſwyeta, kak byl boh napomenul abrahama, aby wyfſel z ſwe [[ zemye a z ſwes rodyny a° z domu otcze ſweho, an byl gyzz wyffel.* ale proto hoy fnad tak napomenul, aby ſye odtudlo y myílij wzdalyl. 10 a paks ezz to wzdalenije.....11 byti, przyklad toho na rozlycznych ſwatych mame, a tak y ſwaty benedykt mozz ſye daty ku przykladu rzka: ay, wzdalyl ſem ſye vtyekage a oſtal ſem na pufity. to flowcze ay w12 pyſmye pro trogy wyecz nalezame: pro welebnoft pro dywnoft, pro vzzytek. tuy pro welebnoſt polozzeno, geſto dije: ay, 15 kral twoy.* a czoy welebnyeyíijeho, nezz ten kral nad kraly, o nyemzz Zach. 9, 9. geſt to rzeczeno, a tul3 geft dywne vkazano, geftoy rzeczeno: ay, dyewka poczne y porodij ſyna.* a tul3 geſt vkazano vzzyteczne, geſtoy rzekl boh: Izai. 7, 14. ay, czynijm wſe nowe.* a taki3 mozz to flowo podobnye byty k ſwatemu Zjev. 21, 5. benedyktu przychyleno: ay. neb welebny geft mezyl2 otczy fwatymy, 20 dywne wyeczy boh ſkrzen czynyl wl2 zywotye geho a mnohym] geft vzzy- teczen ſwym przijkladem a ſwe rzehuly vſtawenijm, o ſwatoftyl3 gehol mluwijecz ſwaty rzehorzl5 a ſwaty bernart,15 czz geft tak byl zzyw, yakoy vczyl, mnoho wyprawugij ſwatoſti geho, o tijech13 dywyech, geftoy boh íkrzen czynyl, mnohoy píano, ezz boh takowezz dywy ſkrzzen czynyl 25 a obnowowal,13 yakoy czynyl ſkrzze rozlycznel3 ſwate otcze w zakonye starem. a ze geft byl vzzyteczen, dije swaty bernart15: male-lyg to, negen tijem byl vzzyteczen, i nijmyzz byl, ale y mnohym po ſſobye pſaw ſwatu rzehvlu tijem ku prawydlu, geſto by y po nijemls ſluzzyli bohu? neb wyda, 67 kon. ř. 68 akewzbuzenij. “ avwyeczne. 7 e v czelt na děravém místě. 7 hned za tím červ. Nawateho). 1 červ. 2 A na tři ř. 3 odd. 4 červ. podtrž. 5 první e veps. shora (rzeczy). * odd. 7 nemyly. 8 azíwe. * kon. ř. 10 od tud. 11 vypuštěno tu několik slov; podle smyslu asi slova: od světa a na půšt má nám ku příkladu. 12 kon. ř. 13 odd. 14 za tím na konci ř. černá nepřetržená výplň b. 15 červ. podtrž. Mojž. 12, 1 a 11, 31.] 242" P. L. CLXXXIII, col. 969.] 3. blahoſlaweny. — 5. wygda. — 20. a 24. ſkrze niey. — 36. mladenecz. — 52. blaho- 26 n.: Z řeči In natali s. Benedicti abbatis, cap. 8: Quantae enim pietatis fuit, quod non solum praesentibus profuit, sed etiam pro futuris sollicitus fuit? Non solum his, qui tunc erant, fructum tulit haec arbor, sed usque hodie fructus ejus et manet, et crescit... 28*
Strana 436
436 ano mnozij rozlycznymy obyczegy rozbroynye a bludnye tulagycz ſye nepodobnye, bez poſluſſenſtwije,17 po ſwe woli prawije ſye ſluhamy bo-30 zzijmy, ſhrnvl ge k ſobye, vſtawyl klaſſter na puſſty, zakon napſal a rze- hvlv, a toy ſwatymy otczy potwrzeno vſtawenije. a ezzl7 ſey dal gynym ku przykladu, mozzem to proroczije flowo tak wzijety, yako by| on k gynym rzekl: ay 18 wzdalyl ſem ſye vtyekage a19 oftal ſem na puſſti. neb tak ſye poczal kryty ſwyeta, azz ſye owſſem wzdalyl goho a puſtyw 35 od ſwyeta oftal przy tom, tak dije o nyem ſwaty rzehorz,20 ezz gſa mladecz vrozeny byl poczal po19 ſwyetu ſtaati, ale vzrzew mnohe, any gdu w ſwyetye nebezpecznye, nohu ſwu, geſto byefſe w ſwyet vſtawyl, odtrzze zaſye, aby weſken w ſwyet nevpadl. yſſel2 na19 puſſt, wzdalyl ſye ſwyeta, a trzy21 leta y zzadny kromye gedyneho mnycha newyedyel geho, tak bozijm 40 zpoſobem pro przijwod mnohych w bozzij czijeftye, w czijeîtye vzke, geíto wprzijemo22 k zywotu wede, byl ſlydmy tu drahu puſſt drzze w ſrdczy, netbage ſwyeta, w ſwem frdezy f gedynym fye bohem obyerage. a y w tom23 geft ftatecznoſt geho vkazana, ezz, acz byl ſ lydmy, nerozbrogeno proto frdcze geho, any przewratyl myíly geho wijetr chwaly lydffke, my pak 45 wyducz, ezz tento muzz ſwaty byl ſkrzze to21 hoden bozzije myloſti, zzey vtekl przed4 ſwyetem y wzdalyl21 ſye geho a oſtalal na puſſti, kazdy podle pochopu21 ſweho a ſweho ftawu tahnyem k temuz. acz ne kazzdy25 ma na puſſt gijti, ne kazzdy25 mozz mnychem byti, wſak ma kazdy od 50 marnoſtij tohoto ſwyeta myil tahnvty k wyecznoſty bydla onoho ſwyeta blazzeneho, a kdyz bude plna zzadoſt bydla toho nebeſſkeho, bude ſye toho czlowyek, gelykozz mozz, pokrywaty y dalyty, geſto geſt przijekazno tomu, a oſtane na te pviſty pufſtye od26 ſwyeta, ne w ſwyetu27 kochanije lijboſti ſwe vkladage, ale w boze. gſu pak zakony na to vſtaweny, aby to 55 ſwrchowaanye, yakozz zde mozz byty ſwrchowanije, drzzano bylo, aby daleczy byli ti, ktozz chtije ſluzzyti bohu, ſwyetííkych marnoſtij a ne- prazdnij wîſe odwrhucz, czozz ſluffije k ſwyetu; y zzadny negmage nycze- hozz, geſto by rzekl, by geho bylo, any ſwe wole a drzze czyftotu wyernye 2433 y gynaa zakonnije I vſtawenije. a kakzkoly2s to ſwrchowanije nenije z dluhu 60 Mat. 19, 27 n.] przykazaneho, ale gen radij to we cztenij kriftus,* wſak ktozz gyzz wegde w ktery zakon, dluzzen geft gey drzzety. a borzij-ly29 to kterymy leſtnymy omluwamy a vmyíly3° nevprzyemymy, yakozz ſwaty benedykt3i a gynij, geſto zakony ſwate vſtawyly, czeft a chwalu magij v wyeczne odplatye, takezz bude trpyety ten tyezzku pokutu ſudu bozzijeho. ale nechagijcz 65 tyech, geſto nayſwrchowanyeyffije drzzije mijeſto, wyzme my menífij o ſobye; neb rzekl ſem, ez take ſye mame tahnvty od 2 ſwyeta a dalyti30 2420 16 yponijem. 17 odd. 18 K, kl, A protaž. 19 kon. ř. 20 červ. podtrž. 21 odd. 22 tak rkp. 23 A ywtom. 24 l, kl, d protaženy. 25 nekazzdy. 26 kon. ř. 27 newſwyetu. 28 A Kakz koly; A, K, k, k, 1 protaž. 23 A borzij ly (odd. a na rozhraní řádků). 30 odd. 31 červ. podtrž. 32 kon. ř. 33 anapufíti. 34 aknam. ſlaweneho. — 55. zakony nato vſazeny. — 66. nayfwrchowaniegije drzije. — 69. prw-
436 ano mnozij rozlycznymy obyczegy rozbroynye a bludnye tulagycz ſye nepodobnye, bez poſluſſenſtwije,17 po ſwe woli prawije ſye ſluhamy bo-30 zzijmy, ſhrnvl ge k ſobye, vſtawyl klaſſter na puſſty, zakon napſal a rze- hvlv, a toy ſwatymy otczy potwrzeno vſtawenije. a ezzl7 ſey dal gynym ku przykladu, mozzem to proroczije flowo tak wzijety, yako by| on k gynym rzekl: ay 18 wzdalyl ſem ſye vtyekage a19 oftal ſem na puſſti. neb tak ſye poczal kryty ſwyeta, azz ſye owſſem wzdalyl goho a puſtyw 35 od ſwyeta oftal przy tom, tak dije o nyem ſwaty rzehorz,20 ezz gſa mladecz vrozeny byl poczal po19 ſwyetu ſtaati, ale vzrzew mnohe, any gdu w ſwyetye nebezpecznye, nohu ſwu, geſto byefſe w ſwyet vſtawyl, odtrzze zaſye, aby weſken w ſwyet nevpadl. yſſel2 na19 puſſt, wzdalyl ſye ſwyeta, a trzy21 leta y zzadny kromye gedyneho mnycha newyedyel geho, tak bozijm 40 zpoſobem pro przijwod mnohych w bozzij czijeftye, w czijeîtye vzke, geíto wprzijemo22 k zywotu wede, byl ſlydmy tu drahu puſſt drzze w ſrdczy, netbage ſwyeta, w ſwem frdezy f gedynym fye bohem obyerage. a y w tom23 geft ftatecznoſt geho vkazana, ezz, acz byl ſ lydmy, nerozbrogeno proto frdcze geho, any przewratyl myíly geho wijetr chwaly lydffke, my pak 45 wyducz, ezz tento muzz ſwaty byl ſkrzze to21 hoden bozzije myloſti, zzey vtekl przed4 ſwyetem y wzdalyl21 ſye geho a oſtalal na puſſti, kazdy podle pochopu21 ſweho a ſweho ftawu tahnyem k temuz. acz ne kazzdy25 ma na puſſt gijti, ne kazzdy25 mozz mnychem byti, wſak ma kazdy od 50 marnoſtij tohoto ſwyeta myil tahnvty k wyecznoſty bydla onoho ſwyeta blazzeneho, a kdyz bude plna zzadoſt bydla toho nebeſſkeho, bude ſye toho czlowyek, gelykozz mozz, pokrywaty y dalyty, geſto geſt przijekazno tomu, a oſtane na te pviſty pufſtye od26 ſwyeta, ne w ſwyetu27 kochanije lijboſti ſwe vkladage, ale w boze. gſu pak zakony na to vſtaweny, aby to 55 ſwrchowaanye, yakozz zde mozz byty ſwrchowanije, drzzano bylo, aby daleczy byli ti, ktozz chtije ſluzzyti bohu, ſwyetííkych marnoſtij a ne- prazdnij wîſe odwrhucz, czozz ſluffije k ſwyetu; y zzadny negmage nycze- hozz, geſto by rzekl, by geho bylo, any ſwe wole a drzze czyftotu wyernye 2433 y gynaa zakonnije I vſtawenije. a kakzkoly2s to ſwrchowanije nenije z dluhu 60 Mat. 19, 27 n.] przykazaneho, ale gen radij to we cztenij kriftus,* wſak ktozz gyzz wegde w ktery zakon, dluzzen geft gey drzzety. a borzij-ly29 to kterymy leſtnymy omluwamy a vmyíly3° nevprzyemymy, yakozz ſwaty benedykt3i a gynij, geſto zakony ſwate vſtawyly, czeft a chwalu magij v wyeczne odplatye, takezz bude trpyety ten tyezzku pokutu ſudu bozzijeho. ale nechagijcz 65 tyech, geſto nayſwrchowanyeyffije drzzije mijeſto, wyzme my menífij o ſobye; neb rzekl ſem, ez take ſye mame tahnvty od 2 ſwyeta a dalyti30 2420 16 yponijem. 17 odd. 18 K, kl, A protaž. 19 kon. ř. 20 červ. podtrž. 21 odd. 22 tak rkp. 23 A ywtom. 24 l, kl, d protaženy. 25 nekazzdy. 26 kon. ř. 27 newſwyetu. 28 A Kakz koly; A, K, k, k, 1 protaž. 23 A borzij ly (odd. a na rozhraní řádků). 30 odd. 31 červ. podtrž. 32 kon. ř. 33 anapufíti. 34 aknam. ſlaweneho. — 55. zakony nato vſazeny. — 66. nayfwrchowaniegije drzije. — 69. prw-
Strana 437
437 80 90 a na pufíti33 oftati, kterym czynem to naí dotykaa a k nam34 przvíluffije obecznym, znamenayme.35 prwet geft, ez mame ſye hnyty36 a lvczyty ode wíſeho, czozz boh 70 nenije a geſto by nam nebylo pomoczno boha ſye drzzety a k ſluzbye37 geho a gehozz bychom nemohly drzzety w prawdye podle vlohu38 kazzdy ſtawu ſweho. a to3s we trogy zalezzij3 wyeczy: w ſbozzij tohoto ſwyeta, w tyelu a w duſſy.40 od tohot3s fye ode wíſeho lvozije zakonnijczy, tak chu- dobu przygmycz, aby y zzadny ſweho ſam ſobye nyczehozz [nejměl],1 a tak 75 negdvvcz po tyela zzadoſty, aby drzzely prawu czyftotu a woli duſíe ſwee aby y tu daly ftaroſtye ſwemv, my pak, geſto negſme toho ſtawu ſwrchowaneho, mozzel2 ſ ſbozzijm wokol gijty, ale tak, abychom nycz neſprawneho nedrzzely, nycz neſprawnye nezzadaly, a take abychom ne ſbozzije,43 ale potrzebu z nyeho a pomocz gijm k ſluzbye bozzij mylo- waly, y dije o tom ſwaty rzehorz: chtyel bych rzeeczy, ale neſmijem: oftante wieho, ale tot rzku: nemozzte-ly oftaty wſcho, tak drzzte ſwyetfſke wyeczi, aby waſ ſwyet nedrzzal gymy, at myſl waîſe nebude tak vwazana ſwyetfſkymy wyeczmy, azz by ne ona45 nad46 nymy, ale ony nad nij pano- waly. ſwyet tento gmyeyte ku potrzebye, ale w zzadoſty gmyeyte nebefſke 85 wyeczy! neſmijemt rzeeczy: oftante wſfeho, ale chczete-ly, wfſe I gmagijcz 243" wſſeho oftanſelte,47 kdyz4s tak budete zdeyffije wyeczy poſobyty, azz by wſſak nebefſkych z zzadoſty newypuftyely. a ktozz glu ti, nekochagijt ſye v wyeczech tohoto ſwyeta, ale potrzeby gen hledagij gymy ; a nycz's by nechtyely y49 ku potrzebye i hrzijechem gmijety a z toho, geſto mohu gmyety sprawedlywye, hromazdije wyecznv odplatu, wijecze sye tyeffijecz w49 dobrych ſkutczijech, nezz w49 tom ſbozzij, geſto magij. a4 tak gfut nyeterzij ſwyetſke poſtawy a nemagij's myſly ſwyetfſke, a gſu druzij . L. LXXVI. col. 1272 nn. 35 červ. znam. odstavce. 36 rkp.: tahnyty, ale ta červ. přetrženo a podtečkováno. 87 akfluzbye. 38 odd. 3 A, 1 protaž. 40 awduffy. 41 v rkp. nejměl chybí; doplněno podle B. 42 kon. ř. 43 neíbozzije. 44 červ. podtrž. 45 neona. kon. ř. 47 rkp.: o tante. 8//, h ſt, k protaž. 49 kon. ř. 50 by lolyby. 51 o mluwamy. 52 /, ! protaž. 53 new- nijet. — 74. nijczehoz negmiel. — 81. ale tot prawim. — 92. niekterzij. — 109. protoz prawim. — 134. nenie duobr. 80 nn.: 11. Admonere vos volo, ut relinquatis omnia, sed non praesumo. Si ergo cuncta mundi relinquere non potestis, sic tenete, quae hujus mundi sunt, ut tamen per ea non teneamini in mundo ; ut terrena res possideatur, nor possideat ; [ut sub mentis vestrae sit dominio, quod habetis,] ne si mens vestra terrenarum rerum amore vincitur, a rebus suis ipsa magis possideatur. Sit ergo res temporalis in usu, aeterna in desiderio [sit res temporalis in itinere, desideretur aeterna in perventione ....] Non ergo, fratres, audemus vobis dicere, ut omnia relinquatis; sed tamen, si vultis, omnia etiam retinendo relinquitis, si sic temporalia geritis, ui tamen tota mente ad aeterna tendatis. 12. . . .. Quicunque ergo tales sunt, eis profecto terrena omnia non ad de- siderium, sed ad usum adsunt, quia rebus quidem necessariis utuntur, sed nihil habere cum peccato cupiunt. [1626] De ipsis quoque rebus habitis quotidie mercedes acquirunt, et plus gaudent bono opere, quam bona possessione.
437 80 90 a na pufíti33 oftati, kterym czynem to naí dotykaa a k nam34 przvíluffije obecznym, znamenayme.35 prwet geft, ez mame ſye hnyty36 a lvczyty ode wíſeho, czozz boh 70 nenije a geſto by nam nebylo pomoczno boha ſye drzzety a k ſluzbye37 geho a gehozz bychom nemohly drzzety w prawdye podle vlohu38 kazzdy ſtawu ſweho. a to3s we trogy zalezzij3 wyeczy: w ſbozzij tohoto ſwyeta, w tyelu a w duſſy.40 od tohot3s fye ode wíſeho lvozije zakonnijczy, tak chu- dobu przygmycz, aby y zzadny ſweho ſam ſobye nyczehozz [nejměl],1 a tak 75 negdvvcz po tyela zzadoſty, aby drzzely prawu czyftotu a woli duſíe ſwee aby y tu daly ftaroſtye ſwemv, my pak, geſto negſme toho ſtawu ſwrchowaneho, mozzel2 ſ ſbozzijm wokol gijty, ale tak, abychom nycz neſprawneho nedrzzely, nycz neſprawnye nezzadaly, a take abychom ne ſbozzije,43 ale potrzebu z nyeho a pomocz gijm k ſluzbye bozzij mylo- waly, y dije o tom ſwaty rzehorz: chtyel bych rzeeczy, ale neſmijem: oftante wieho, ale tot rzku: nemozzte-ly oftaty wſcho, tak drzzte ſwyetfſke wyeczi, aby waſ ſwyet nedrzzal gymy, at myſl waîſe nebude tak vwazana ſwyetfſkymy wyeczmy, azz by ne ona45 nad46 nymy, ale ony nad nij pano- waly. ſwyet tento gmyeyte ku potrzebye, ale w zzadoſty gmyeyte nebefſke 85 wyeczy! neſmijemt rzeeczy: oftante wſfeho, ale chczete-ly, wfſe I gmagijcz 243" wſſeho oftanſelte,47 kdyz4s tak budete zdeyffije wyeczy poſobyty, azz by wſſak nebefſkych z zzadoſty newypuftyely. a ktozz glu ti, nekochagijt ſye v wyeczech tohoto ſwyeta, ale potrzeby gen hledagij gymy ; a nycz's by nechtyely y49 ku potrzebye i hrzijechem gmijety a z toho, geſto mohu gmyety sprawedlywye, hromazdije wyecznv odplatu, wijecze sye tyeffijecz w49 dobrych ſkutczijech, nezz w49 tom ſbozzij, geſto magij. a4 tak gfut nyeterzij ſwyetſke poſtawy a nemagij's myſly ſwyetfſke, a gſu druzij . L. LXXVI. col. 1272 nn. 35 červ. znam. odstavce. 36 rkp.: tahnyty, ale ta červ. přetrženo a podtečkováno. 87 akfluzbye. 38 odd. 3 A, 1 protaž. 40 awduffy. 41 v rkp. nejměl chybí; doplněno podle B. 42 kon. ř. 43 neíbozzije. 44 červ. podtrž. 45 neona. kon. ř. 47 rkp.: o tante. 8//, h ſt, k protaž. 49 kon. ř. 50 by lolyby. 51 o mluwamy. 52 /, ! protaž. 53 new- nijet. — 74. nijczehoz negmiel. — 81. ale tot prawim. — 92. niekterzij. — 109. protoz prawim. — 134. nenie duobr. 80 nn.: 11. Admonere vos volo, ut relinquatis omnia, sed non praesumo. Si ergo cuncta mundi relinquere non potestis, sic tenete, quae hujus mundi sunt, ut tamen per ea non teneamini in mundo ; ut terrena res possideatur, nor possideat ; [ut sub mentis vestrae sit dominio, quod habetis,] ne si mens vestra terrenarum rerum amore vincitur, a rebus suis ipsa magis possideatur. Sit ergo res temporalis in usu, aeterna in desiderio [sit res temporalis in itinere, desideretur aeterna in perventione ....] Non ergo, fratres, audemus vobis dicere, ut omnia relinquatis; sed tamen, si vultis, omnia etiam retinendo relinquitis, si sic temporalia geritis, ui tamen tota mente ad aeterna tendatis. 12. . . .. Quicunque ergo tales sunt, eis profecto terrena omnia non ad de- siderium, sed ad usum adsunt, quia rebus quidem necessariis utuntur, sed nihil habere cum peccato cupiunt. [1626] De ipsis quoque rebus habitis quotidie mercedes acquirunt, et plus gaudent bono opere, quam bona possessione.
Strana 438
438 1 Thess. 4, 5. duchownije poſtawy, ano myſl gych wiſeczka k ſwyetu a49 k ſíbozzij tohoto ſwyeta. ſwrchowane geft wiſeho oftati, nycz negmyety, yakoy w zako- nijech vſtaweno. ale bylo-ly by5o, oderzkucz ſye ſweho, geſto mozz drzzety 95 ſprawnye, neſprawnye potrzeby ſobye dobywaty pochlebugijcz, lvdijecz, okladagijcz lítywymy omluwamy5l, ezz mozz mnych ſwe gmyety: lepe nijzze ftaaty, nez i wyſfoka vpadnyty, druhe, yakozz zakonnyczy czyîtotu drzzije a traapije ſwa tyela52, teezzt magij, acz ne w takem53 kazzdy ſwrchowanij, y nezakonnijczy kazdy podle ſtawu38 ſweho vczy- 100 nyty, glu-ly manzzelee, manzzelíku czyítotu drzzte, ne w bezprſemnee zzadofty tyela, yako lyd, geſto neznaa49 [boha]54.* a ktozzas ſye y man- zzelftwa odpowije pro bozzij myloft, drzz czyftotu, yako by byl zzakonnijkem! w trapenij tyela take ſye mame zzakonnijkom przypo- dobnaty, poſty drzzijecz vſtawenee a ſtrzehucz ſye obzzerſtwa a opylftwa3 105 a ne wſſeho55 czynijecz, czoz tyelo zada. trzetije, zzakonnijczy gſu w pofluffenitwij podle vlohu38 ſwych zzakonow. any my toho mame prazdny byti, bychom nedrzzely ſwych ftaroft podle ſwych3s ſtawow po- ſluffenſtwije. protoz rzku: y my mame ſye af a tyemy56 czyny luczyty od49 ſwyeta, gynak bychom nebyly na ſpaſſenije czijeſtye.57 druhe geft, ezz mame ſye y wzdalyty take ſwyeta; neb z blijzka 244a mohlo by byty ſpyefſnyeyffije zaſye odwraczenije. pro- tot gfut w zzakonijech58 mnohaa takowa vſtawenije, aby tijem od ſwyeta dalyl ſye ſluha bozij. takezz y5 my, kdyzz gſme myſl od'9 ſwyeta obratyly, dalme ſye geho, îtrzezme ſye przijczyn, gymyzz by naſ ſwyet wtahl opyet k ſobye! 115 a z toho60 budem wlaaſtij czeſt a chwalu w nebeſſijech gmijety, y bywa" to wzdalowanije trogym czynem: nayprw, kdyz ſkrownyty ſye bude w tom, czozz k ſwyetu fluſfije; druhe, kdyzz gyzz laczyny budu wyeczi ſwyetſîke; trzetije, kdyzz gyzz azz w nechut to bude, czozz ſluffije k ſwyetu. tent vtijekaa, ktozz nepowolij ſwyetſikym neb tyeleſnym zzadoſtem mymo 120 potrzebu, " a tent ſye daalij od ſwyeta, ktozz ſye ſkrownij y w'2 potrzebnem; tent ſey pak wzdalyl, komuzz gſu gyz laczyny ty ſwyetfîke wyeczy neb azz w teſknoſt protyw duchownym.63 trzetije geſt w onijech ſlowijech, gymyzz ſem rzecz poczal: oſtal ſem na puſty. y w tô64 mozzem ſwateho bene- dykta naſledowaty w65 ſwem 125 pochopu. ale dije nyekto: na'6 mye neſluſfije byti na puſſti, dijet k tomu 110 takem. 54 boha v rkp. není. 55 anewíleho. 56 al. a tyemy. 57 červ. znam. od- stavce. 58 rkp.: wzz alonijech. 59 kon. ř. 60 Aztoho. 61 odd. 62 yw na konci 13. [Ac ne aliquibus ista difficitia esse videantur, rem de persona refero, quam multi vestrum noverunt.... Theophanius comes, vir misericordiae actibus de- ditus .... Haec igitur dixi, ut e vicino exemplo ostendere possem] nonnullos et saecularem habitum gerere, et saecularem animum non habere. [Quos enim tales in mundo necessitas ligat, ut ex omni parte exui a mundo non possint, sic debent ea, quae mundi sunt, tenere, ut tamen eis nesciant ex mentis fractione succumbere Hoc ergo cogitate, et cum relinquere cuncta, quae mundi sunt, non potestis, ex- teriora bene exterius agite, sed ardenter interius ad aeterna festinate.... Amen.]
438 1 Thess. 4, 5. duchownije poſtawy, ano myſl gych wiſeczka k ſwyetu a49 k ſíbozzij tohoto ſwyeta. ſwrchowane geft wiſeho oftati, nycz negmyety, yakoy w zako- nijech vſtaweno. ale bylo-ly by5o, oderzkucz ſye ſweho, geſto mozz drzzety 95 ſprawnye, neſprawnye potrzeby ſobye dobywaty pochlebugijcz, lvdijecz, okladagijcz lítywymy omluwamy5l, ezz mozz mnych ſwe gmyety: lepe nijzze ftaaty, nez i wyſfoka vpadnyty, druhe, yakozz zakonnyczy czyîtotu drzzije a traapije ſwa tyela52, teezzt magij, acz ne w takem53 kazzdy ſwrchowanij, y nezakonnijczy kazdy podle ſtawu38 ſweho vczy- 100 nyty, glu-ly manzzelee, manzzelíku czyítotu drzzte, ne w bezprſemnee zzadofty tyela, yako lyd, geſto neznaa49 [boha]54.* a ktozzas ſye y man- zzelftwa odpowije pro bozzij myloft, drzz czyftotu, yako by byl zzakonnijkem! w trapenij tyela take ſye mame zzakonnijkom przypo- dobnaty, poſty drzzijecz vſtawenee a ſtrzehucz ſye obzzerſtwa a opylftwa3 105 a ne wſſeho55 czynijecz, czoz tyelo zada. trzetije, zzakonnijczy gſu w pofluffenitwij podle vlohu38 ſwych zzakonow. any my toho mame prazdny byti, bychom nedrzzely ſwych ftaroft podle ſwych3s ſtawow po- ſluffenſtwije. protoz rzku: y my mame ſye af a tyemy56 czyny luczyty od49 ſwyeta, gynak bychom nebyly na ſpaſſenije czijeſtye.57 druhe geft, ezz mame ſye y wzdalyty take ſwyeta; neb z blijzka 244a mohlo by byty ſpyefſnyeyffije zaſye odwraczenije. pro- tot gfut w zzakonijech58 mnohaa takowa vſtawenije, aby tijem od ſwyeta dalyl ſye ſluha bozij. takezz y5 my, kdyzz gſme myſl od'9 ſwyeta obratyly, dalme ſye geho, îtrzezme ſye przijczyn, gymyzz by naſ ſwyet wtahl opyet k ſobye! 115 a z toho60 budem wlaaſtij czeſt a chwalu w nebeſſijech gmijety, y bywa" to wzdalowanije trogym czynem: nayprw, kdyz ſkrownyty ſye bude w tom, czozz k ſwyetu fluſfije; druhe, kdyzz gyzz laczyny budu wyeczi ſwyetſîke; trzetije, kdyzz gyzz azz w nechut to bude, czozz ſluffije k ſwyetu. tent vtijekaa, ktozz nepowolij ſwyetſikym neb tyeleſnym zzadoſtem mymo 120 potrzebu, " a tent ſye daalij od ſwyeta, ktozz ſye ſkrownij y w'2 potrzebnem; tent ſey pak wzdalyl, komuzz gſu gyz laczyny ty ſwyetfîke wyeczy neb azz w teſknoſt protyw duchownym.63 trzetije geſt w onijech ſlowijech, gymyzz ſem rzecz poczal: oſtal ſem na puſty. y w tô64 mozzem ſwateho bene- dykta naſledowaty w65 ſwem 125 pochopu. ale dije nyekto: na'6 mye neſluſfije byti na puſſti, dijet k tomu 110 takem. 54 boha v rkp. není. 55 anewíleho. 56 al. a tyemy. 57 červ. znam. od- stavce. 58 rkp.: wzz alonijech. 59 kon. ř. 60 Aztoho. 61 odd. 62 yw na konci 13. [Ac ne aliquibus ista difficitia esse videantur, rem de persona refero, quam multi vestrum noverunt.... Theophanius comes, vir misericordiae actibus de- ditus .... Haec igitur dixi, ut e vicino exemplo ostendere possem] nonnullos et saecularem habitum gerere, et saecularem animum non habere. [Quos enim tales in mundo necessitas ligat, ut ex omni parte exui a mundo non possint, sic debent ea, quae mundi sunt, tenere, ut tamen eis nesciant ex mentis fractione succumbere Hoc ergo cogitate, et cum relinquere cuncta, quae mundi sunt, non potestis, ex- teriora bene exterius agite, sed ardenter interius ad aeterna festinate.... Amen.]
Strana 439
439 ſwaty rzehorz87; pvviſt geft ſpuſtyty a wyluczyty z ſrdcze hluk zzadanije tyelefneho. a tak prawij ſwaty bernart5: wyezz to, ez fam byty mozzefi gſa mezy mnohem,"1 a take gſa gedyny fam budeſ w hluku, neſkrotijff-ly 13 rozbroge myîly, ſam gſy, ſ kterymyzz gſy koly lydmy, kdyzz przy ſobye [jsi]es, kdyzz hluk myfílenije wyluczijíí, kdyzz tebe tyech wyeczij nebude trzzety zzadoft, geſto wydijí nebo ſlyſfijíí, ale boha myílijí gedyneho. anyzz ſam budeff, kdyzz ſ bohem budes. awſak ktozz nehorzije welykym ohnyem bozije myloſty, hluk lydííky nenije dobr gyc; ktozz mohu ſwyet- 135 fíkeho hluku prazdny byty, mnohym geft dobre. geſto pak dije: a66 oftal ſem na pufſty, tu wezmyem przijklad fftaloſty, ezz ſwaty benedykt fîtaal y opatemel gla na te pufíty, ez ſpufftyl wſe i myfíly, czozz ſluffije k ſwyetu, gedyneho boha w vmyſle mage. protozz ktozz czo opuſtij pro bozij I] myloft, 244b Iſtoy" w tom, oftan na"6 te puſſti: poczatkvt geſt ſlijbena odplata, ale ſko- 140 nanijt bude teprw dana. amen. L. CLXXXIII. col. 1411. o zwyeftowaniji marie.2 den3 geft poſelftwije dobreho; wijna by byla mlczyeti, tak geft welyky den tento a tak ſey w nyem welyka wyecz îtala, ezz znyge myſl czlowyeczije wyducz a zrzecz na to pijlnye, czo ſye geſt yako dneſ ſſtalo, pro4 nyezz 5 ſwaty rzchorz' ſlawnye zpijewa o dneffnijem° dny v wefſelem rzka duchu: heek eft dyef kwam feczyt dominus. tot geft ten den, gestoy gey vczynyl hoſpodyn.* dneſ geft na ſweho lydu ſtraft hoſpodyn wezrzel a4 wykupenije žal. 117, 24. poſlal; dness imrt, geſtoy gy zzena w ſwyet wneſla, zzenay zahnala; dneſ vczynyl ſye boh czlowyckem, gijmzzto' wzdy byl, tijem oftaw to przyyals, 10 gijmzto' nebyl. pro nyezz poczatek naſícho wykupenije nabozznye pama- tvyme a radvyme ſye rzkucz: chwala tobye, hoſpodyne! y nechczyt dnef mlczety toho, ktere geſt to dnefſnije poſelſtwije, od koho k komu, po ktereme poſlu, a to ze cztenije* wyedyety mozzem, ezz k te, gefſtoy wy-Luk. 1, 26—38. foky, nowy, doftoyny ftaw poczala, ftaw zalijbenije paneníke czyftoty 15 bohu. od4 wyſokeho boha doſtoyny poſel, ne leczkteryfl andyel, ale P.L.CLXXXIII, col. 764.] — ř. 63 odd.; za tím červ. znam. odstavce. 64 Ywtô na konci ř. 65 d. k, l, d, w protaž. 66 kon. ř. 67 červ. podtrž. 68 v rkp. není. 69 A wlak. 7 l, II protaž. 1 odd. 2 celý řádek červ. 3 D na dva ř. 4 kon. ř. 5 červ. podtrž. za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 7 gijmzz to. 3 przy yal. 3kk, k protaženy. 1. o zwieftowanij marie panny (červ.) — 32. geſfto geft (dvakrát). — 41. a 42. 128 n.: Z řeči XL. in Cantica: Solus es, si non communia cogites, si non affectes praesentia, si despicias, quod multi suscipiunt, si fastidias, quod omnes desiderant, si jurgia devites, si damna non sentias, si non recorderis injuriarum. Alioquin nec si solus corpore es, solus es. Videsne posse esse te et solum, cum inter multos; et inter multos, cum solus es? Solus es, in quantacunque hominum verseris frequentia: tantum cave alienae conversationis esse aut curiosus explorator, aut temerarius judex.... 11nn.: Ohlas místa otištěného již k str. 45 ř. 124 nn. (In vigilia Nativitatis Domini s. III, c. 8.)
439 ſwaty rzehorz87; pvviſt geft ſpuſtyty a wyluczyty z ſrdcze hluk zzadanije tyelefneho. a tak prawij ſwaty bernart5: wyezz to, ez fam byty mozzefi gſa mezy mnohem,"1 a take gſa gedyny fam budeſ w hluku, neſkrotijff-ly 13 rozbroge myîly, ſam gſy, ſ kterymyzz gſy koly lydmy, kdyzz przy ſobye [jsi]es, kdyzz hluk myfílenije wyluczijíí, kdyzz tebe tyech wyeczij nebude trzzety zzadoft, geſto wydijí nebo ſlyſfijíí, ale boha myílijí gedyneho. anyzz ſam budeff, kdyzz ſ bohem budes. awſak ktozz nehorzije welykym ohnyem bozije myloſty, hluk lydííky nenije dobr gyc; ktozz mohu ſwyet- 135 fíkeho hluku prazdny byty, mnohym geft dobre. geſto pak dije: a66 oftal ſem na pufſty, tu wezmyem przijklad fftaloſty, ezz ſwaty benedykt fîtaal y opatemel gla na te pufíty, ez ſpufftyl wſe i myfíly, czozz ſluffije k ſwyetu, gedyneho boha w vmyſle mage. protozz ktozz czo opuſtij pro bozij I] myloft, 244b Iſtoy" w tom, oftan na"6 te puſſti: poczatkvt geſt ſlijbena odplata, ale ſko- 140 nanijt bude teprw dana. amen. L. CLXXXIII. col. 1411. o zwyeftowaniji marie.2 den3 geft poſelftwije dobreho; wijna by byla mlczyeti, tak geft welyky den tento a tak ſey w nyem welyka wyecz îtala, ezz znyge myſl czlowyeczije wyducz a zrzecz na to pijlnye, czo ſye geſt yako dneſ ſſtalo, pro4 nyezz 5 ſwaty rzchorz' ſlawnye zpijewa o dneffnijem° dny v wefſelem rzka duchu: heek eft dyef kwam feczyt dominus. tot geft ten den, gestoy gey vczynyl hoſpodyn.* dneſ geft na ſweho lydu ſtraft hoſpodyn wezrzel a4 wykupenije žal. 117, 24. poſlal; dness imrt, geſtoy gy zzena w ſwyet wneſla, zzenay zahnala; dneſ vczynyl ſye boh czlowyckem, gijmzzto' wzdy byl, tijem oftaw to przyyals, 10 gijmzto' nebyl. pro nyezz poczatek naſícho wykupenije nabozznye pama- tvyme a radvyme ſye rzkucz: chwala tobye, hoſpodyne! y nechczyt dnef mlczety toho, ktere geſt to dnefſnije poſelſtwije, od koho k komu, po ktereme poſlu, a to ze cztenije* wyedyety mozzem, ezz k te, gefſtoy wy-Luk. 1, 26—38. foky, nowy, doftoyny ftaw poczala, ftaw zalijbenije paneníke czyftoty 15 bohu. od4 wyſokeho boha doſtoyny poſel, ne leczkteryfl andyel, ale P.L.CLXXXIII, col. 764.] — ř. 63 odd.; za tím červ. znam. odstavce. 64 Ywtô na konci ř. 65 d. k, l, d, w protaž. 66 kon. ř. 67 červ. podtrž. 68 v rkp. není. 69 A wlak. 7 l, II protaž. 1 odd. 2 celý řádek červ. 3 D na dva ř. 4 kon. ř. 5 červ. podtrž. za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 7 gijmzz to. 3 przy yal. 3kk, k protaženy. 1. o zwieftowanij marie panny (červ.) — 32. geſfto geft (dvakrát). — 41. a 42. 128 n.: Z řeči XL. in Cantica: Solus es, si non communia cogites, si non affectes praesentia, si despicias, quod multi suscipiunt, si fastidias, quod omnes desiderant, si jurgia devites, si damna non sentias, si non recorderis injuriarum. Alioquin nec si solus corpore es, solus es. Videsne posse esse te et solum, cum inter multos; et inter multos, cum solus es? Solus es, in quantacunque hominum verseris frequentia: tantum cave alienae conversationis esse aut curiosus explorator, aut temerarius judex.... 11nn.: Ohlas místa otištěného již k str. 45 ř. 124 nn. (In vigilia Nativitatis Domini s. III, c. 8.)
Strana 440
440 P. L. CLXXXIII. col. 766] archandyel bozzije fylnoſti poſlan geſt i poſelftwijm nowym a netolyk f nowym, ale take i vzzytecznym. nowe geft, by poczala dijewka ſyně" bez ſemene muzíkeho, bez potraczenije paneníke czeloſty, bez pofíkwrny tyelefſneho pozzadanije a lijboîty poruffene, nowe geft: boh czlowyeczitwije przygal, w dijewcze ſye czlowyekem poczal, aby ſye pak narodyl z dijewky. 20 nowe geft, ezz, yakozz geft w4 bozíke wyecznofty trogycze oſob w gedne podítaty, tak tuto geft protyw tomu,11 ezz glu trzy podítaty, bozítwije, tyelo a duſſe w gedne oſobye ſyna bozijeho, pana naſſeho gezu kriſta; a yakozz w bozítwij nerozdyelce bozíke gednoty trzy oſoby, any ta gednota bozîtwije vgme trogycze oſob, takez gedna oſoba jezukriſtowa geft, a-l 25 wſak ta gednotal2 neſmijeſij yako w hromadu ſlygijcz trzij podſtatij — wzdy budu trzy —, any ty trzy podítaty rozdyelee w oſobye gednoty — wzdy take gen gedna oſoba bude, a ati3 by fnad nezdala ſye menye wzacznaa tak nowa wyecz, geftoy ſye yako dneſ ftala, kdybyl vzzytka z toho ne- obmyflyly: wyzte, kterehoy vzzytka to poſſelſtwije a tak nowych wyeczij 30 zwyeftowanije! rzeczyt gſu toto ſwateho bernartal5: kto by mohl czijíto vczynyty, geftoy ſye poczalo z femene neczyſteho,16 * nezli ten, geftoy gedyny ſam bez neczyſteell poczal ſye zzadoſty? tent odluczij od ſweho lydu hanbu poczetije naſſeho neczyſteho, w nyemzz gſme od poczatka w ſwem korzenu porufſeny, w nyemzz gſme take y porozeny, o, gyſtye 35 nowyna a i uzytkeml7 zwyeftowanay neſlychanaa! dijewka poczne ducha ſwateho ſhory przygmucz, poczne ſynem a porodij, a wzdy dijewkvv oftane. a to ſwate, | geſto z nije budels narozeno, bude ſluty ſyn bozzij, a ſpaſſytelem bude nazwan ; neb on ſwoy lyd ſpaſſij.* bezpecznye mozem ſlybene czakaty19 chwaly a w neporuſſenije20 oprawenije tyela naíſeho 40 ſkrze toho,21 ſkrzzenzz zachowano geſt neporufſenije w geho matcze, kdyzz gym poczala, y kdyzai gey geſt porodyla, skrzenzz geft matka geho czeloſty paneníke a czyítoty poczynagycz a22 rodyecz nepotratyla. ſnadno geſt gemu toto naſſe tyelo poruffene w neporuſſenije obleeczy a ſmrtelne w ne- 11 Kor. 15, 53. Imrtelnoft.* protozz poſelftwije tak welyke wyeczy dywnec, nowec y22 45 vzzyteczne mat naſ k weſelij a k chwale23 bozzij wzbudyty.24 mozzem take cztweru wyecz znamenaty z dnefſnijeho cztenije: nayprwe poſelftwije andyelowo, druhe rozmyſl dijewky ſwate, trzetije gegije powolenije a cztwrte, zzey poczala ſynem bozijm. nebyla by po- czala, by nebyla powolyla; a byla by neopatrnye powolyla, by ſye nebyla 50 rozmyílyla; a nebyla by wyedyela, ocz ſye rozmyílyty, kdybyl4 nebyla poſelitwije ſlyffala. pro- tozz poſlan andyel, dal25 pozdrawenije a zdal pofelftwije, a dijewka2 poczala myílyty, kak to bude, zzey mijenyla muzze nepoznawaty, a kdyz gij to powyedijel andyel, ez to ma byty ne z muzze,26 Mat. 1, 21. Job. 14, 4. 245a 2455 10 neleczkteryff. 11 odd. 12 d protaž. 13 A. at (odd. i tečkou). 14 kdy by. 15 červ. podtrž. 16 v rkp. následují slova: wnyjemzz gíme odpoczatka, ale jsou červ. pře- tržena. 17 aluzytkem. 18 b, d protaž. 19 za tím na konci ř. kra červeně přetrženo. 20 awneporuffenije. 31 odd. 22 kon. ř. 23 akchwale. 24 červ. znam. odstavce. 25 l, d. l. l ſkrze nieyz. — 44n. Imrtedlnce wneſmrtedlnoft. — 61. zwlafftniev. — 72. zwlafst-
440 P. L. CLXXXIII. col. 766] archandyel bozzije fylnoſti poſlan geſt i poſelftwijm nowym a netolyk f nowym, ale take i vzzytecznym. nowe geft, by poczala dijewka ſyně" bez ſemene muzíkeho, bez potraczenije paneníke czeloſty, bez pofíkwrny tyelefſneho pozzadanije a lijboîty poruffene, nowe geft: boh czlowyeczitwije przygal, w dijewcze ſye czlowyekem poczal, aby ſye pak narodyl z dijewky. 20 nowe geft, ezz, yakozz geft w4 bozíke wyecznofty trogycze oſob w gedne podítaty, tak tuto geft protyw tomu,11 ezz glu trzy podítaty, bozítwije, tyelo a duſſe w gedne oſobye ſyna bozijeho, pana naſſeho gezu kriſta; a yakozz w bozítwij nerozdyelce bozíke gednoty trzy oſoby, any ta gednota bozîtwije vgme trogycze oſob, takez gedna oſoba jezukriſtowa geft, a-l 25 wſak ta gednotal2 neſmijeſij yako w hromadu ſlygijcz trzij podſtatij — wzdy budu trzy —, any ty trzy podítaty rozdyelee w oſobye gednoty — wzdy take gen gedna oſoba bude, a ati3 by fnad nezdala ſye menye wzacznaa tak nowa wyecz, geftoy ſye yako dneſ ftala, kdybyl vzzytka z toho ne- obmyflyly: wyzte, kterehoy vzzytka to poſſelſtwije a tak nowych wyeczij 30 zwyeftowanije! rzeczyt gſu toto ſwateho bernartal5: kto by mohl czijíto vczynyty, geftoy ſye poczalo z femene neczyſteho,16 * nezli ten, geftoy gedyny ſam bez neczyſteell poczal ſye zzadoſty? tent odluczij od ſweho lydu hanbu poczetije naſſeho neczyſteho, w nyemzz gſme od poczatka w ſwem korzenu porufſeny, w nyemzz gſme take y porozeny, o, gyſtye 35 nowyna a i uzytkeml7 zwyeftowanay neſlychanaa! dijewka poczne ducha ſwateho ſhory przygmucz, poczne ſynem a porodij, a wzdy dijewkvv oftane. a to ſwate, | geſto z nije budels narozeno, bude ſluty ſyn bozzij, a ſpaſſytelem bude nazwan ; neb on ſwoy lyd ſpaſſij.* bezpecznye mozem ſlybene czakaty19 chwaly a w neporuſſenije20 oprawenije tyela naíſeho 40 ſkrze toho,21 ſkrzzenzz zachowano geſt neporufſenije w geho matcze, kdyzz gym poczala, y kdyzai gey geſt porodyla, skrzenzz geft matka geho czeloſty paneníke a czyítoty poczynagycz a22 rodyecz nepotratyla. ſnadno geſt gemu toto naſſe tyelo poruffene w neporuſſenije obleeczy a ſmrtelne w ne- 11 Kor. 15, 53. Imrtelnoft.* protozz poſelftwije tak welyke wyeczy dywnec, nowec y22 45 vzzyteczne mat naſ k weſelij a k chwale23 bozzij wzbudyty.24 mozzem take cztweru wyecz znamenaty z dnefſnijeho cztenije: nayprwe poſelftwije andyelowo, druhe rozmyſl dijewky ſwate, trzetije gegije powolenije a cztwrte, zzey poczala ſynem bozijm. nebyla by po- czala, by nebyla powolyla; a byla by neopatrnye powolyla, by ſye nebyla 50 rozmyílyla; a nebyla by wyedyela, ocz ſye rozmyílyty, kdybyl4 nebyla poſelitwije ſlyffala. pro- tozz poſlan andyel, dal25 pozdrawenije a zdal pofelftwije, a dijewka2 poczala myílyty, kak to bude, zzey mijenyla muzze nepoznawaty, a kdyz gij to powyedijel andyel, ez to ma byty ne z muzze,26 Mat. 1, 21. Job. 14, 4. 245a 2455 10 neleczkteryff. 11 odd. 12 d protaž. 13 A. at (odd. i tečkou). 14 kdy by. 15 červ. podtrž. 16 v rkp. následují slova: wnyjemzz gíme odpoczatka, ale jsou červ. pře- tržena. 17 aluzytkem. 18 b, d protaž. 19 za tím na konci ř. kra červeně přetrženo. 20 awneporuffenije. 31 odd. 22 kon. ř. 23 akchwale. 24 červ. znam. odstavce. 25 l, d. l. l ſkrze nieyz. — 44n. Imrtedlnce wneſmrtedlnoft. — 61. zwlafftniev. — 72. zwlafst-
Strana 441
441 55 ducha ſwateho zpoſobem a obítijenyſe nijm27 moczij naywyfijeho, ílijbylo ſye gij to, powolyla rzkucz: ay, yat gſem ſluzebnycze bozzije, bud my podle22 flowa tweho.* w tom zzadoftne22 bozzije myloſty powolenij po- Luk. 1, 38. czala z ſwe czyſte krwe ſynem bozzijm, w prawem czlowyeczſtwij bohem.24 y vczynyloy2 znamenytu wyecz trogy to ſlawne poſelftwije, nayprwe 60 przed bohem doſtogenſtwije welykeho gy vkazalo; neb k tomu ſkutku wykupenije naſíeho tak welykemu, tak zwlaftyemu, yakehozz geft nykdy nebylo, any kdy ma takyzz byty, gedyna ona wybrana ze wíſeho ſwyeta. y mozz ona rzeeczy w ſwe pokorze a v wdyecznoſty,2 zzey dano gij to doftogenstwo, yakozz onen kral prawijeffe, o nyemzz boh rzekl: nalezl 65 fem muzze podle ſrdcze2° ſweho*: „tak geſt bylo bohu lybo, zzey mye wzwolyl“30. druhe, to poſelftwije vczynyloy gy vzzytecznv wſemu ſwyetu, ktozz chtije hledaty wyernyc vzzytka toho. neb pozzehnanym plodem brzycha gegije ma narod lydíſky pozzehnanije, zbawen gijm byti moha wyeczne ſmrty a gmage29 v31 wyeczne radoſty to powyflenije nad andycly,29 70 ezz krew a tyelo naſſe, ten plod gegije, kralyge y nad andyely.32 trzetije, to poſelſtwije byloy gy fame k dokonanij a k ſwrchowanij33 ſwatoſti gegije. neb acz geft byla w zywotu ſwe matky tu ſwatoſt wzala zwlaſtijm darem bozije1 [milosti],3 aby mohla y naymeníijeho hrzyechu ſye obynvty, ezz podnyet hrzyechu wiſelykeho byl ſkroczen w nij a vwazzan35, ale yakz gij przyfilo poſelftwije toto, tak w nij y pohaffen ten podnyet k hrzijechu. yakz poczala ſynem bozijm, tak geſt w ſwatoſty potwrzena a ſwrchowana a tak gy myloſt bozije obklyczyla a profíla, aby wyecz hrzeffyty y ne- mohla. ale protoy wole ſwobodnoſti neztratyla; z fwe wole3s we wſfem 246 a geft wolyla woly bozzij, a w rozvmv37 gſucz ofwyeczena k tomv, gehozz gij bylo3s k ſdeyfſijemu39 ſwrchowanij potrzebno, y we wſech40 moczech ſwe duſſe poſylnyena ſkrze to," zzey tyeleſnye ſyna bozzijeho noſyla w ſwem zzywotu, kdezz byw dewyet myefijeczow narodyl ſye z nije k vtyefſe naffij, to gij wyecz oftawyw ſwrchowanije.42 przeſlyfſewſe o tom, geſto dotijka ſlawnoſti dne tohoto, znamenayme, 85 ezzt y k nam43 hofpodyl poſíly ffele; a rozmyílijme-ly4 ſye mudrze a po- wolijme woli bozij, y w nafſt4s ſye poczne bozzije myloft. wifemt geft to k ſpaſſenij obeczna czijeſta, aby ſkrze44 pofſelſtwije rozmyſlyl ſye czlowyek a pak powolyl woli bozzij; a z toho47 poczne ſye w nyem bozzije myloſt, ſkrze nyzz ſpaſſenije dogde, nayprw ſſele boh ſwe poſíly, a ktoy ten, nad 90 kym by ſye neſwyetylo ſwyetlo goho? y44 wzkazuge nam ſwe poſſelſtwije, abychom poczely myloſt geho, trogymy pofſly: wſſeczko ſtworzenije geſt 75 80 Král. 13, 14 a Skutk. 13,22. protaž. 25 rkp.: ze zmuzze, ze pozdější rukou na místě rozmazaném a rasurou pro- děravělém; bylo snad původně bezmuzze nebo nezmuzze. 27 rkp.: aobſtijenynijm, 28 avwdyecznoſty. 29 odd. 30 rkp.: wzwolyk. 31 kon. ř. 32 ynadandyely. 33 akfwrcho- wanij. 34 v rkp. není. 35 a v wazzan. 36 1 protaž. 37 Awro]zvmv. 38 rkp.: lybo. 39 kídey jemu. 40 ywewech. 41 odd. 42 červ. znam. odstavce. 43 yknam. 4 kon. ř. 45 Arozmyflijmely. 4 ywnafft. 47 aztoho. 48 následující bozij červ. přetrž. 49 červ. nijem. — 103n. rozchutnawage kwoli geho. — 106. vzijteczno geſt. — 110. ay
441 55 ducha ſwateho zpoſobem a obítijenyſe nijm27 moczij naywyfijeho, ílijbylo ſye gij to, powolyla rzkucz: ay, yat gſem ſluzebnycze bozzije, bud my podle22 flowa tweho.* w tom zzadoftne22 bozzije myloſty powolenij po- Luk. 1, 38. czala z ſwe czyſte krwe ſynem bozzijm, w prawem czlowyeczſtwij bohem.24 y vczynyloy2 znamenytu wyecz trogy to ſlawne poſelftwije, nayprwe 60 przed bohem doſtogenſtwije welykeho gy vkazalo; neb k tomu ſkutku wykupenije naſíeho tak welykemu, tak zwlaftyemu, yakehozz geft nykdy nebylo, any kdy ma takyzz byty, gedyna ona wybrana ze wíſeho ſwyeta. y mozz ona rzeeczy w ſwe pokorze a v wdyecznoſty,2 zzey dano gij to doftogenstwo, yakozz onen kral prawijeffe, o nyemzz boh rzekl: nalezl 65 fem muzze podle ſrdcze2° ſweho*: „tak geſt bylo bohu lybo, zzey mye wzwolyl“30. druhe, to poſelftwije vczynyloy gy vzzytecznv wſemu ſwyetu, ktozz chtije hledaty wyernyc vzzytka toho. neb pozzehnanym plodem brzycha gegije ma narod lydíſky pozzehnanije, zbawen gijm byti moha wyeczne ſmrty a gmage29 v31 wyeczne radoſty to powyflenije nad andycly,29 70 ezz krew a tyelo naſſe, ten plod gegije, kralyge y nad andyely.32 trzetije, to poſelſtwije byloy gy fame k dokonanij a k ſwrchowanij33 ſwatoſti gegije. neb acz geft byla w zywotu ſwe matky tu ſwatoſt wzala zwlaſtijm darem bozije1 [milosti],3 aby mohla y naymeníijeho hrzyechu ſye obynvty, ezz podnyet hrzyechu wiſelykeho byl ſkroczen w nij a vwazzan35, ale yakz gij przyfilo poſelftwije toto, tak w nij y pohaffen ten podnyet k hrzijechu. yakz poczala ſynem bozijm, tak geſt w ſwatoſty potwrzena a ſwrchowana a tak gy myloſt bozije obklyczyla a profíla, aby wyecz hrzeffyty y ne- mohla. ale protoy wole ſwobodnoſti neztratyla; z fwe wole3s we wſfem 246 a geft wolyla woly bozzij, a w rozvmv37 gſucz ofwyeczena k tomv, gehozz gij bylo3s k ſdeyfſijemu39 ſwrchowanij potrzebno, y we wſech40 moczech ſwe duſſe poſylnyena ſkrze to," zzey tyeleſnye ſyna bozzijeho noſyla w ſwem zzywotu, kdezz byw dewyet myefijeczow narodyl ſye z nije k vtyefſe naffij, to gij wyecz oftawyw ſwrchowanije.42 przeſlyfſewſe o tom, geſto dotijka ſlawnoſti dne tohoto, znamenayme, 85 ezzt y k nam43 hofpodyl poſíly ffele; a rozmyílijme-ly4 ſye mudrze a po- wolijme woli bozij, y w nafſt4s ſye poczne bozzije myloft. wifemt geft to k ſpaſſenij obeczna czijeſta, aby ſkrze44 pofſelſtwije rozmyſlyl ſye czlowyek a pak powolyl woli bozzij; a z toho47 poczne ſye w nyem bozzije myloſt, ſkrze nyzz ſpaſſenije dogde, nayprw ſſele boh ſwe poſíly, a ktoy ten, nad 90 kym by ſye neſwyetylo ſwyetlo goho? y44 wzkazuge nam ſwe poſſelſtwije, abychom poczely myloſt geho, trogymy pofſly: wſſeczko ſtworzenije geſt 75 80 Král. 13, 14 a Skutk. 13,22. protaž. 25 rkp.: ze zmuzze, ze pozdější rukou na místě rozmazaném a rasurou pro- děravělém; bylo snad původně bezmuzze nebo nezmuzze. 27 rkp.: aobſtijenynijm, 28 avwdyecznoſty. 29 odd. 30 rkp.: wzwolyk. 31 kon. ř. 32 ynadandyely. 33 akfwrcho- wanij. 34 v rkp. není. 35 a v wazzan. 36 1 protaž. 37 Awro]zvmv. 38 rkp.: lybo. 39 kídey jemu. 40 ywewech. 41 odd. 42 červ. znam. odstavce. 43 yknam. 4 kon. ř. 45 Arozmyflijmely. 4 ywnafft. 47 aztoho. 48 následující bozij červ. přetrž. 49 červ. nijem. — 103n. rozchutnawage kwoli geho. — 106. vzijteczno geſt. — 110. ay
Strana 442
442 poſel geden, pijímo druhy a przyrozenije naſſeho kakaſí gyſkerka, geſto fynderezyff ſlowe, trzetij. neb kdyzz wydijme ſtworzenije, zdaly to nemame yako poſla, ez ſtworzytel ma mylowan byty? a tak dije zzaltarz: nebeſa žal. 18, 2. zwyeftugij chwalu4s geho* ; kdyzzt gfu mylee a lybee ſtworzene wyeczy, czot ſtworzytel nenije nad to? protozz dyegij knyhy job: otijezz ſkota, a navczij tye, ptakow z powyetrzije, a vkazzijt; mluw k zemy, odpowijet, a powyedijet ryby morſke.* a tak' dije ſwaty auguftyn: ay, nebe y zemye y wſſe, czoy w tom wſſudy, wola ke mnye, abych mylowal tye, hoſpodyne! a ſwaty bernart19 dije: obrat oczy ke wiſemu! zdaly to wſſe, geſto aneb nam 100 pohodvv ſluzzij, anebo ſye nam protywij, negſu yako oſtrohy, geſto pvdije naí, abychom byezzely k bozzij myloſty? druhy pofſel od boha k nam geſt pijímo, to nam boha vkazuge, zowe naſ k nyemu, ponvkaa, rozochwuge k woly geho, ze zzleho kaaraa; hrozij, chybijme-ly ſye ſ bohem, I a ſlybuge mnoho dobreho, przijdem-ly k nyemu. a protozz dije ſwaty pawel: wife- 2 Tim. 3. 16. lyket2 pijímo wdechnyte bohem vzzytecznoy.* trzetijm fem poílem rzekl w przyrozenij naſſem tu gyſkerku, geſto dije o nij ſwaty jerony5a- y czoy to, ze pro kazzdy zly, iſerzedny vczynek aneb50 ſye ſſtydijme anebbo bogijme a53 wijnv vczynku zleho zardyenijm swe twarzy aneb zbledyenijm vkazzeme? a y v malem54 pohyrzenij nechtyely bychom byty gynym 110 ohlaffeny, a kdyzz czo dobrze vczynijme, weſeloy nam to. o tom poſlu dije ſwaty bernart55: nema omluwy czlowyek, nemyluge-ly boha; neb wola k nijemu wnytrſ przyrozena ſprawedlnoſt, ezz toho ma ſe wſſeho ſrdcze mylowaty, gemuzz wije, zzey wifijm ſebu dluzzen. nad to nade wiſe bozije wdechnytije czaîto mijewame poſlem k ſobye, abychom k tomu, czoy 115 ybee bohu, przyſtupyly, neb yakozz dije ſwaty bernart55: budu-ly wnytrſ w duchu napomenut, abych pomahal prawedlnoîty, rownoft drzzal, takowe to ſpaſſy-tedlne napomenvtije zwyeſtuge myše blijzke bozije przijfſtije, a tak pan boh ſíle k czlowyeczij myſli ſwe pofíly wzbuzege gy, aby z ſwe wole hnvla ſye k woli bozij a przyſtupyla. a kdyzz geſt czlowyek 120 naydoſtoynyeyífije ſtworzenije z ſtworzenije gyneho, yakozz w nyem nycz nenije chwalnyeyſſijeho, yako ſye a ſweho poznaty ſtworzytele, takezz nycz ohyzdnyeyíijeho, nezz toho obeho neznaty, geftoy to gen nyeme twarzy przyrozeno. y bude horzij ten czlowyek, nezz twarz nyema, geſto mage ſye poznaty a ſweho boha, y netba5 toho a w hlupoſty58 oftane protyw 125 ſwemu* przyrozenij, a take poſly mage k ſobye. neb yakozz ſem rzekl, ke wſſem wolaa wſe ſtworzenije, ale mnozij59 ohlechwíſe hlukem marnoſti, Job 12, 7 n. 2465 P.L. CLXXXIII, col. 1461. 95 105 podtrž. 50 a neb. 51 l, b. h, d, b, h protaž. 5 rkp.: Wifellykem. 33 kon. ř. 54 A. yvmallem. 55 červ. podtrž. 56 rkp.: zwyelstugeme. 57 odd. 58 awhlupoſty. na wmalem pohrzeſſenij. — 118. zwieftugeme. — 119. wzbuzuge gy. — 129 n. adruzij 116 n.: Z řeči in Cantica LVII, kap. 5: .... Si igitur admonitus fuero, vel foris ab homine vel intus a Spiritu, de tuenda justitia et servanda aequitate, istiusmodi salutaris suasio erit mihi profecto praenuntia imminentis adventus sponsi, [et praeparatio quaedam ad digne suscipiendum supernum visitatorem]....
442 poſel geden, pijímo druhy a przyrozenije naſſeho kakaſí gyſkerka, geſto fynderezyff ſlowe, trzetij. neb kdyzz wydijme ſtworzenije, zdaly to nemame yako poſla, ez ſtworzytel ma mylowan byty? a tak dije zzaltarz: nebeſa žal. 18, 2. zwyeftugij chwalu4s geho* ; kdyzzt gfu mylee a lybee ſtworzene wyeczy, czot ſtworzytel nenije nad to? protozz dyegij knyhy job: otijezz ſkota, a navczij tye, ptakow z powyetrzije, a vkazzijt; mluw k zemy, odpowijet, a powyedijet ryby morſke.* a tak' dije ſwaty auguftyn: ay, nebe y zemye y wſſe, czoy w tom wſſudy, wola ke mnye, abych mylowal tye, hoſpodyne! a ſwaty bernart19 dije: obrat oczy ke wiſemu! zdaly to wſſe, geſto aneb nam 100 pohodvv ſluzzij, anebo ſye nam protywij, negſu yako oſtrohy, geſto pvdije naí, abychom byezzely k bozzij myloſty? druhy pofſel od boha k nam geſt pijímo, to nam boha vkazuge, zowe naſ k nyemu, ponvkaa, rozochwuge k woly geho, ze zzleho kaaraa; hrozij, chybijme-ly ſye ſ bohem, I a ſlybuge mnoho dobreho, przijdem-ly k nyemu. a protozz dije ſwaty pawel: wife- 2 Tim. 3. 16. lyket2 pijímo wdechnyte bohem vzzytecznoy.* trzetijm fem poílem rzekl w przyrozenij naſſem tu gyſkerku, geſto dije o nij ſwaty jerony5a- y czoy to, ze pro kazzdy zly, iſerzedny vczynek aneb50 ſye ſſtydijme anebbo bogijme a53 wijnv vczynku zleho zardyenijm swe twarzy aneb zbledyenijm vkazzeme? a y v malem54 pohyrzenij nechtyely bychom byty gynym 110 ohlaffeny, a kdyzz czo dobrze vczynijme, weſeloy nam to. o tom poſlu dije ſwaty bernart55: nema omluwy czlowyek, nemyluge-ly boha; neb wola k nijemu wnytrſ przyrozena ſprawedlnoſt, ezz toho ma ſe wſſeho ſrdcze mylowaty, gemuzz wije, zzey wifijm ſebu dluzzen. nad to nade wiſe bozije wdechnytije czaîto mijewame poſlem k ſobye, abychom k tomu, czoy 115 ybee bohu, przyſtupyly, neb yakozz dije ſwaty bernart55: budu-ly wnytrſ w duchu napomenut, abych pomahal prawedlnoîty, rownoft drzzal, takowe to ſpaſſy-tedlne napomenvtije zwyeſtuge myše blijzke bozije przijfſtije, a tak pan boh ſíle k czlowyeczij myſli ſwe pofíly wzbuzege gy, aby z ſwe wole hnvla ſye k woli bozij a przyſtupyla. a kdyzz geſt czlowyek 120 naydoſtoynyeyífije ſtworzenije z ſtworzenije gyneho, yakozz w nyem nycz nenije chwalnyeyſſijeho, yako ſye a ſweho poznaty ſtworzytele, takezz nycz ohyzdnyeyíijeho, nezz toho obeho neznaty, geftoy to gen nyeme twarzy przyrozeno. y bude horzij ten czlowyek, nezz twarz nyema, geſto mage ſye poznaty a ſweho boha, y netba5 toho a w hlupoſty58 oftane protyw 125 ſwemu* przyrozenij, a take poſly mage k ſobye. neb yakozz ſem rzekl, ke wſſem wolaa wſe ſtworzenije, ale mnozij59 ohlechwíſe hlukem marnoſti, Job 12, 7 n. 2465 P.L. CLXXXIII, col. 1461. 95 105 podtrž. 50 a neb. 51 l, b. h, d, b, h protaž. 5 rkp.: Wifellykem. 33 kon. ř. 54 A. yvmallem. 55 červ. podtrž. 56 rkp.: zwyelstugeme. 57 odd. 58 awhlupoſty. na wmalem pohrzeſſenij. — 118. zwieftugeme. — 119. wzbuzuge gy. — 129 n. adruzij 116 n.: Z řeči in Cantica LVII, kap. 5: .... Si igitur admonitus fuero, vel foris ab homine vel intus a Spiritu, de tuenda justitia et servanda aequitate, istiusmodi salutaris suasio erit mihi profecto praenuntia imminentis adventus sponsi, [et praeparatio quaedam ad digne suscipiendum supernum visitatorem]....
Strana 443
443 k itworzenij welnvwiſe myloſtij a gemu ſye porobywíſe nerozivdije, czoy k czemu, tezz y pijímo wolaa, a mnozij netbagij ſlyfſety geho, a druzij 130 ne ſye57 poſobije podle pijſma,57 ale chtije po ſobye pijſmo obraczety. a kdyzz II ona w myfly gyſkerkaa" vbadaa, za ſye to opowrhvv gynym 2473 myſl wneprazdnijecze, a duch57 wdechnvtije bozzijeho pohaſſygij. a tak 61 zahynvv neprzygmucze tyech rozlycznych bozijch poſlow." druhe ſem rzekl, ezz vſlyffijecz k ſobye ty bozzije poſly mame ſye 135 rozmyſlyty, przewrczy myílij o tom, czo nam prawije ti poſlowe, hodne-ly geſt k tomu przyítupyty, rozmyſlecz ſye na 2 kratkoſt tohoto zywota, na dluhoft wyecznoíti; na 2 muky pekelne a na radofte3 nebefíku; na bozzij ſprawedlnoſt a na geho"l welyku myloſt k tijem, ktoz hledagij gije.6 trzetije tak ſye rozmyſlecz mame ſwu woli [plrzydati"6 k woli bozzij, 140 geſto [nJam86 gy ti7 poſlowe bozzij ſv]kazugij"6, a rzkucz: wſſey [plrawe66, czoy k nam mluwyl hoſpodyn. bud w naſ ſwa[tja66 wole geho. lepet geft [fluzyty6s bohu, nezzly ſwyetu. [a]le66 ty wyftrzijehaa jeremyaff,(8 [glefto86 tak przy- ſtupije k woſli]s6 bozzij, aby ſye neodwraſtylly,63 a dije69: hleeday a wyezz, [cz]066 gły vczynyl, toczyff czo gſy ſlijbyl komu kto.* gime w obecznem (erem. 2 23] 145 ſlybu, geſto gſme wen na krſtu wnykly; gime lydee mala wyecz protyw bohu,“9 a boh owífem welyka wyecz, neludmezz malij tak welykym! od- rzekly gíme ſye dyabla, toczyfí hledaty pomoczy geho czaary, kuzly, leeky koftelem zapowyednymy, y wſech takowych wyeczij, geſto gfu protyw bohu39 dyabelſku purnoſtij; ſlijbyly gſme drzzety prawu, obecznv 150 krzeſtyanſku wijeru, z nijezz mame w boze nadyegy gmijety a boha nade" wiſe mylowaty, gſu pak, geſto y nad toto 2 obeczne zalybugij ſlyby bohu, z nyehozz wyetífij czeft a chwalu budu [jmieti],73 kdyzz ſlyb ſdrzzije, czyf- totu neb chudobu neb poſluffenſtwije zalijbijecz zwlaaftye, neb ſye nye- czeho pro myloſt bozzij odpowyedvcz. ale tot wzdy praawy: lepe takowych 155 wyeczij neflybowaty zwlaſtijch, nezz po ſlybu za ſye gijty.*74 cztwrte ſem rzekl: kdyzz pak ſlyffaw bozije poſelſtwije czlowyek roz- myíle ſye ſrozvmyege, czo boh myenij, powolij, przyſtupij k tomu, geſto boh chcze, poczne ſye w nyê] dar wlafîtije bozzije myloſty,75 wyluczij zlorzeczen- ſtwije a da plodnoft w dobrych czynech, azz nyekdy y da zakuflyty pochotnoſti 160 owocze prawych fſlechetnoſtij, dwoge geft dal boh na czlowijeka pro7e hrzijech zlorzeczenſtwije rzka: w potu ſwe twarzy budefſ ſye krmyty ſwym chlebem a budeff dyelaty zemy, anat neda owocze, ale trnijet ponefe.* 1 Mojz. 3, 17n. zlorzeczenſtwije geft, zzey i praczij byti zzywu, a76 toy tak w tyelefnem byehu y w duchownijem zde na ſwyetye. zlorzeczenſtwije geſt darmo 165 klydyty zemy, ana neda owocze, nezz bodaczky a trnije, a yakozz77 by to 247 Kazatel 5, 4. počátku ř. psáno tuto oíl, ale červ. přetrž. 60 tak rkp.; l, k, h, b protaž. 61 tři menší červ. znaménka (klínky) na vyplnění řádku. 6 kon. ř. 6 anaradoft. 64 anageho. 85 červ. znam. odstavce. 68 list porušen; zalepená písmenka na počátku řádků. 87 rkp.: gyti. 68 v rkp. ps. zkratkou Jemyaſſ. odd. 70 l, b, l, k, k, G protaž. u kon. ř. 7 ynadtoto. 73 jmieti doplněno podle smyslu. 7 menší červ. znaménko. uepoſobij ſie. — 144. totiz. — 148. zapowiedieny. — 151. zaſlibugy ſliby. — 156 n.
443 k itworzenij welnvwiſe myloſtij a gemu ſye porobywíſe nerozivdije, czoy k czemu, tezz y pijímo wolaa, a mnozij netbagij ſlyfſety geho, a druzij 130 ne ſye57 poſobije podle pijſma,57 ale chtije po ſobye pijſmo obraczety. a kdyzz II ona w myfly gyſkerkaa" vbadaa, za ſye to opowrhvv gynym 2473 myſl wneprazdnijecze, a duch57 wdechnvtije bozzijeho pohaſſygij. a tak 61 zahynvv neprzygmucze tyech rozlycznych bozijch poſlow." druhe ſem rzekl, ezz vſlyffijecz k ſobye ty bozzije poſly mame ſye 135 rozmyſlyty, przewrczy myílij o tom, czo nam prawije ti poſlowe, hodne-ly geſt k tomu przyítupyty, rozmyſlecz ſye na 2 kratkoſt tohoto zywota, na dluhoft wyecznoíti; na 2 muky pekelne a na radofte3 nebefíku; na bozzij ſprawedlnoſt a na geho"l welyku myloſt k tijem, ktoz hledagij gije.6 trzetije tak ſye rozmyſlecz mame ſwu woli [plrzydati"6 k woli bozzij, 140 geſto [nJam86 gy ti7 poſlowe bozzij ſv]kazugij"6, a rzkucz: wſſey [plrawe66, czoy k nam mluwyl hoſpodyn. bud w naſ ſwa[tja66 wole geho. lepet geft [fluzyty6s bohu, nezzly ſwyetu. [a]le66 ty wyftrzijehaa jeremyaff,(8 [glefto86 tak przy- ſtupije k woſli]s6 bozzij, aby ſye neodwraſtylly,63 a dije69: hleeday a wyezz, [cz]066 gły vczynyl, toczyff czo gſy ſlijbyl komu kto.* gime w obecznem (erem. 2 23] 145 ſlybu, geſto gſme wen na krſtu wnykly; gime lydee mala wyecz protyw bohu,“9 a boh owífem welyka wyecz, neludmezz malij tak welykym! od- rzekly gíme ſye dyabla, toczyfí hledaty pomoczy geho czaary, kuzly, leeky koftelem zapowyednymy, y wſech takowych wyeczij, geſto gfu protyw bohu39 dyabelſku purnoſtij; ſlijbyly gſme drzzety prawu, obecznv 150 krzeſtyanſku wijeru, z nijezz mame w boze nadyegy gmijety a boha nade" wiſe mylowaty, gſu pak, geſto y nad toto 2 obeczne zalybugij ſlyby bohu, z nyehozz wyetífij czeft a chwalu budu [jmieti],73 kdyzz ſlyb ſdrzzije, czyf- totu neb chudobu neb poſluffenſtwije zalijbijecz zwlaaftye, neb ſye nye- czeho pro myloſt bozzij odpowyedvcz. ale tot wzdy praawy: lepe takowych 155 wyeczij neflybowaty zwlaſtijch, nezz po ſlybu za ſye gijty.*74 cztwrte ſem rzekl: kdyzz pak ſlyffaw bozije poſelſtwije czlowyek roz- myíle ſye ſrozvmyege, czo boh myenij, powolij, przyſtupij k tomu, geſto boh chcze, poczne ſye w nyê] dar wlafîtije bozzije myloſty,75 wyluczij zlorzeczen- ſtwije a da plodnoft w dobrych czynech, azz nyekdy y da zakuflyty pochotnoſti 160 owocze prawych fſlechetnoſtij, dwoge geft dal boh na czlowijeka pro7e hrzijech zlorzeczenſtwije rzka: w potu ſwe twarzy budefſ ſye krmyty ſwym chlebem a budeff dyelaty zemy, anat neda owocze, ale trnijet ponefe.* 1 Mojz. 3, 17n. zlorzeczenſtwije geft, zzey i praczij byti zzywu, a76 toy tak w tyelefnem byehu y w duchownijem zde na ſwyetye. zlorzeczenſtwije geſt darmo 165 klydyty zemy, ana neda owocze, nezz bodaczky a trnije, a yakozz77 by to 247 Kazatel 5, 4. počátku ř. psáno tuto oíl, ale červ. přetrž. 60 tak rkp.; l, k, h, b protaž. 61 tři menší červ. znaménka (klínky) na vyplnění řádku. 6 kon. ř. 6 anaradoft. 64 anageho. 85 červ. znam. odstavce. 68 list porušen; zalepená písmenka na počátku řádků. 87 rkp.: gyti. 68 v rkp. ps. zkratkou Jemyaſſ. odd. 70 l, b, l, k, k, G protaž. u kon. ř. 7 ynadtoto. 73 jmieti doplněno podle smyslu. 7 menší červ. znaménko. uepoſobij ſie. — 144. totiz. — 148. zapowiedieny. — 151. zaſlibugy ſliby. — 156 n.
Strana 444
444 wzdy bylo tyeleſnye, kdyby7s hoſpodyn z ſwe myloſty roſvv a pohodvv gynvv neprzypomohl, takezz y duchownye.7 a tak" kdyz hoſpodyn da dufſy, geſto przyſtupij k woly geho, dar ſwe mylofty, wyluczij neplodnoſt onoho zlorzeczenítwije a oblehczij praaczy w dobrych czynech y roz- mnozij" czyny dobre, azz y pochotnoîty da okuffyty nyekdy bozzije 170 myloſty ten dar bozzij. yakozz dije yzayafi: podle welykofty" czynow Izai. 15, 7. bude"9 nawfftyewenije twe.* a pak plnofty wiſeho vtyeffenije dowede teprw w onom nebofſkem kralowſtwu. gehozz nam etc 80 na zdrawa maria rzecz krafnaa1 V. L. F. 35 (1908), str. 227 n. 2483 zdrawa2 myloſti plnaa. dobrym obyczegem wefſlo geft w lyd, ezz tyemy flowy kazzdy rad pozdrawuge matky bozzije, geſto gſu yako dneſ k nij rzeczena od archandyela, geîtoy gij zwyeftowal welyku gegije radoît y vtyechu wſeho ſwyeta a odywnv chwalu bozij, ezz poczne w pa- 5 nêſke3 czyftotye oftanucz y porodij ſpaffytele, y chcze my ſye o tijech fladkych flowijech a wonnych nebeſku pochotnoſtij pomluwyty. neb kazzda wyecz wonnaa4, czijm wijecze gij hybij, wijecze wonije. a ktozz obmyſlij myſl przylozze ta wyborna ſlowa, czo ktere mijenij, a ktere gſu nowyny lydem i tyemy flowy na ſwyet przyfíly, wzday chwalu bohu 10 w geho myloſty, w geho mudrofty y w geho' moczy, nemalat geſt chwala bozzije, zzey mohl a vmyels ........ ... ........... .....vtyckala, dijetatko tyelefnye? odchowala obyczenv dyetem8 po- hodv czynyecz gemu a ſrdcze ſweho nabozzenſtwijm wzdy proto zrzecz k bozſtwij geho. a protozz y rzku: plnay byla wſije fſlechetnoſty, plnoît 15 gmyela wijery, nadyegye y myloîty, plna byla rozſſaphne mudroſty, we wſſem hodugij ſmyernoſt drzzala, ſijlu myſli gmyela, ſprawedlnoſty ſye drzzala we wſem, ay, mudre gegije rozîſaphnoſti, kakt geſt lepſſije wazzyla drazze! netbalay fluty od lydu pozzehnanvv, by chtiela plod i mvzzem gmijety, [o]htyecz' plnyeyffije od boha wzijety pozzehnanije, kdyzz [bly° 20 czyftotu w panenſke czeſlofty° zachowala. we wſſech [jwych? czynech, w rzeczy y w [mlyſlenij ſkrownoft a ho[dlugij° drzzala mijeru, ny w [czjeml1 nevprzyelyſyla, nycze ho zz° menye, nezz gij ſluffalo, [nejvczynyla9; a tak12 7 d, l, b, l protaž. 76 kon. ř. 7 odd. 78 kdy by. 99 b, d protaž. 80 etc. ps. zkratkou; hned za tím na konci ř. červ. Naz(drawa). 1 červ. 2 Z na dva řádky. 3 wpaně na konci ř. 4 za tím na konci ř. nepřetrž. černá výplň b. Sywgeho. 6 ztrátou listu (v. L. F. 35, 1908, str. 36) chybí text odpovídající textu Štít. Erb. 288 n. 7 k, l, d, k, l protaž. 8 rkp.: dyetetem, ale první te nadtečkováno i podtečkováno a červ. přetrženo. 3 list porušen, počáteční litery 1. sloupce str. 248a částečně zalepeny. 10 yw na konci ř.; [m] za- rozmyſſle ſie ſrozumieyte. — 158. dar zwlafſtie. — 173. gehoz nam racz dopomoczy hoſpod. 5. adiwnu. — 12 n. ze geſt mohl avmiel I vtiekala, dietatko tieleſnic I od- chowala obyczegnu dietem pohodu. — 22. ſkrownoſt ahodnoſt drzala mijeru wnij-
444 wzdy bylo tyeleſnye, kdyby7s hoſpodyn z ſwe myloſty roſvv a pohodvv gynvv neprzypomohl, takezz y duchownye.7 a tak" kdyz hoſpodyn da dufſy, geſto przyſtupij k woly geho, dar ſwe mylofty, wyluczij neplodnoſt onoho zlorzeczenítwije a oblehczij praaczy w dobrych czynech y roz- mnozij" czyny dobre, azz y pochotnoîty da okuffyty nyekdy bozzije 170 myloſty ten dar bozzij. yakozz dije yzayafi: podle welykofty" czynow Izai. 15, 7. bude"9 nawfftyewenije twe.* a pak plnofty wiſeho vtyeffenije dowede teprw w onom nebofſkem kralowſtwu. gehozz nam etc 80 na zdrawa maria rzecz krafnaa1 V. L. F. 35 (1908), str. 227 n. 2483 zdrawa2 myloſti plnaa. dobrym obyczegem wefſlo geft w lyd, ezz tyemy flowy kazzdy rad pozdrawuge matky bozzije, geſto gſu yako dneſ k nij rzeczena od archandyela, geîtoy gij zwyeftowal welyku gegije radoît y vtyechu wſeho ſwyeta a odywnv chwalu bozij, ezz poczne w pa- 5 nêſke3 czyftotye oftanucz y porodij ſpaffytele, y chcze my ſye o tijech fladkych flowijech a wonnych nebeſku pochotnoſtij pomluwyty. neb kazzda wyecz wonnaa4, czijm wijecze gij hybij, wijecze wonije. a ktozz obmyſlij myſl przylozze ta wyborna ſlowa, czo ktere mijenij, a ktere gſu nowyny lydem i tyemy flowy na ſwyet przyfíly, wzday chwalu bohu 10 w geho myloſty, w geho mudrofty y w geho' moczy, nemalat geſt chwala bozzije, zzey mohl a vmyels ........ ... ........... .....vtyckala, dijetatko tyelefnye? odchowala obyczenv dyetem8 po- hodv czynyecz gemu a ſrdcze ſweho nabozzenſtwijm wzdy proto zrzecz k bozſtwij geho. a protozz y rzku: plnay byla wſije fſlechetnoſty, plnoît 15 gmyela wijery, nadyegye y myloîty, plna byla rozſſaphne mudroſty, we wſſem hodugij ſmyernoſt drzzala, ſijlu myſli gmyela, ſprawedlnoſty ſye drzzala we wſem, ay, mudre gegije rozîſaphnoſti, kakt geſt lepſſije wazzyla drazze! netbalay fluty od lydu pozzehnanvv, by chtiela plod i mvzzem gmijety, [o]htyecz' plnyeyffije od boha wzijety pozzehnanije, kdyzz [bly° 20 czyftotu w panenſke czeſlofty° zachowala. we wſſech [jwych? czynech, w rzeczy y w [mlyſlenij ſkrownoft a ho[dlugij° drzzala mijeru, ny w [czjeml1 nevprzyelyſyla, nycze ho zz° menye, nezz gij ſluffalo, [nejvczynyla9; a tak12 7 d, l, b, l protaž. 76 kon. ř. 7 odd. 78 kdy by. 99 b, d protaž. 80 etc. ps. zkratkou; hned za tím na konci ř. červ. Naz(drawa). 1 červ. 2 Z na dva řádky. 3 wpaně na konci ř. 4 za tím na konci ř. nepřetrž. černá výplň b. Sywgeho. 6 ztrátou listu (v. L. F. 35, 1908, str. 36) chybí text odpovídající textu Štít. Erb. 288 n. 7 k, l, d, k, l protaž. 8 rkp.: dyetetem, ale první te nadtečkováno i podtečkováno a červ. přetrženo. 3 list porušen, počáteční litery 1. sloupce str. 248a částečně zalepeny. 10 yw na konci ř.; [m] za- rozmyſſle ſie ſrozumieyte. — 158. dar zwlafſtie. — 173. gehoz nam racz dopomoczy hoſpod. 5. adiwnu. — 12 n. ze geſt mohl avmiel I vtiekala, dietatko tieleſnic I od- chowala obyczegnu dietem pohodu. — 22. ſkrownoſt ahodnoſt drzala mijeru wnij-
Strana 445
445 wſe do nije [filjechetnoſt? byla. wyz, zdaſly' geſt nebyla fijla myfly [ge]gije", 25 ezz w tak welykem ſprojtywenftwij, w tak welyke [za]lofty9 v welyky patek zzey tu nycz nemudrze, nycz bezprzemnye nevczynyla. y w one welyke ſwe radoſty, kdyzz od andyela pozdrawena a k takemu13 przyfíla doſtogenſtwij, ezz materzij wolena ſynv bozzijemu; kdyzz vzrzela, zzey ona ſama ta dijewka, ta czyſta a mladycze, gijzz geſt blahala czaſto w ſwem 30 ſrdczy, kteral4 to bude, kdyzz cztla w proroczſtwij, ezz dijewka poczne y porodij ſyna a bude ſ namy boh*: wſak pokoru ſdrzzala ſylnye, azz Izai. 7, 14. newyedye — dije swaty bernart15 —, czemu sye geft dywyty wijecze, syna-ly bozzijcho tak welyke dobrotye, zzey raczyl pro ny czlowyekem byty, tyelo z panenſke krwe w ſwu oſobu wzyeti, czylil te panny doſtogenſtwij 35 a w tom17 doſtogêftwijls tak ſylne pokorze materzij19 bohu wzwolena a prawij ſye dijewkvv geho; weſ ſwyet2o ſkrze ny21 oprawen, a gde po- kornye, aby poſluzzyla ſtarífij ſwe przyetelnyczy w omladczijech gegije, ale przed bohem welijm k menffij, mijclat gest take y sprawedlnoft glucz poddana zakonv, y ſwymel ſtaroſtam a potom y mvzzy ſwemu. nedyw 40 sye,|czot rzku, azz y vilyffijff22: danat geft za muzz, gehozzt geft wijernye 248b poſluchala, neb aczt geſt byla podle zakona2 oddana23 za mvzz a poſluſſna ſwych ftaroít byla, wak dale, nezz ony, rozvmyegycz ducha ſwateho po- nyknvtijm, bylay ſobye vmyſlyla, aby do zzywota czyſtotu paneníku za- chowala. ale ſnad ſye drzzoîty bogyecz, zzey toho przed fſebu newydala, 45 nebyla geft ynhed w ten ſlyb wnykla, nezz myſlyla to, acz by byla wole bozzije. a2 na ten vmyſl y k manzzelſtwu2 powolyla vfagycz bozzij my- lofty, ezz, bude-ly to wole geho, tak to zgednaa, ezz bude w panenftwij zachowana. pak2 potom, kdyzz w tom poznala woly bozzij, ſlybem geſt panenítwa potwrdyla i powolenijm jozephowym. a proto ſlula zzenvv 50 jozephowu czyſta panna, wſſech andyelow knyezzna, yakzz geft y byla i nijm w manzzelftwije, yakozz cztenije ſwyedczij. a rzekl andyel yo- zephowy: wezmy ſwu manzzelku i dijetetem27 a vtecz do egypta 21 a ſwata dijew-ſka, aby ſprawedlnoſt2 poſluffenſtwije zachowala, fíla ſ nij,24 yamzz on chtyel, yako ſ mvzzem, neb dal gij geft boh y tu'l myloft, ezz, yakozz 55 glu trzije zwlaſtij ſtawi, paneníky, wdowíky a manzelíky, a kazzdy ma ſwe wlaaſtije dobre, ale i nyeterym nedoſtatkem, tak geſt kazdeho dobre, ale bez geho nedoſtatku gmyela, aby z kazzdeho chwaly a czty zaſluzzyla a24 k vtyefle kazzdemu byla. w24 manzzelftwije dobre geft wijera a myloft a plodnoft, ale ten geft nedoſtatek, zzey ztrata panenstwije a tyeleſnvv 60 lijboſtij2° myíly potlaczenije a poprznyenije. tyech nedoſtatkow negmyela geft dijewka ſwata w ſwem czyſtem manzzelftwije, ale mijela geft wijeru lepeno. 11 nyw na konci ř.; [cz] zalepeno. 12 odd. 13 aktakemu. 14 rkp.: kteraz, ale z vyškrabáno. 15 červ. podtrž. 16 czy li. 17 awtom. 13 doftoge na konci ř. 19 ná- sledující dyew červ. přetrženo. 20 weſlwyet. 21 odd. 22 k, l protaž. 23 od dana. 24 kon. ř. 2 ykmanzzelftwu. 2 za tím psané bude červ. přetrž. 27 tak rkp. 28 K, b, dl protaž. czem. — 29. gyz geft myſlila czaſto. — 30. ktera to. — 33. pro nas. — 36. weſſken ſwiet. — 40. czot prawim. — 53. kamz. — 55. zwlafitnij. — 56. zwlafftie. — 56.
445 wſe do nije [filjechetnoſt? byla. wyz, zdaſly' geſt nebyla fijla myfly [ge]gije", 25 ezz w tak welykem ſprojtywenftwij, w tak welyke [za]lofty9 v welyky patek zzey tu nycz nemudrze, nycz bezprzemnye nevczynyla. y w one welyke ſwe radoſty, kdyzz od andyela pozdrawena a k takemu13 przyfíla doſtogenſtwij, ezz materzij wolena ſynv bozzijemu; kdyzz vzrzela, zzey ona ſama ta dijewka, ta czyſta a mladycze, gijzz geſt blahala czaſto w ſwem 30 ſrdczy, kteral4 to bude, kdyzz cztla w proroczſtwij, ezz dijewka poczne y porodij ſyna a bude ſ namy boh*: wſak pokoru ſdrzzala ſylnye, azz Izai. 7, 14. newyedye — dije swaty bernart15 —, czemu sye geft dywyty wijecze, syna-ly bozzijcho tak welyke dobrotye, zzey raczyl pro ny czlowyekem byty, tyelo z panenſke krwe w ſwu oſobu wzyeti, czylil te panny doſtogenſtwij 35 a w tom17 doſtogêftwijls tak ſylne pokorze materzij19 bohu wzwolena a prawij ſye dijewkvv geho; weſ ſwyet2o ſkrze ny21 oprawen, a gde po- kornye, aby poſluzzyla ſtarífij ſwe przyetelnyczy w omladczijech gegije, ale przed bohem welijm k menffij, mijclat gest take y sprawedlnoft glucz poddana zakonv, y ſwymel ſtaroſtam a potom y mvzzy ſwemu. nedyw 40 sye,|czot rzku, azz y vilyffijff22: danat geft za muzz, gehozzt geft wijernye 248b poſluchala, neb aczt geſt byla podle zakona2 oddana23 za mvzz a poſluſſna ſwych ftaroít byla, wak dale, nezz ony, rozvmyegycz ducha ſwateho po- nyknvtijm, bylay ſobye vmyſlyla, aby do zzywota czyſtotu paneníku za- chowala. ale ſnad ſye drzzoîty bogyecz, zzey toho przed fſebu newydala, 45 nebyla geft ynhed w ten ſlyb wnykla, nezz myſlyla to, acz by byla wole bozzije. a2 na ten vmyſl y k manzzelſtwu2 powolyla vfagycz bozzij my- lofty, ezz, bude-ly to wole geho, tak to zgednaa, ezz bude w panenftwij zachowana. pak2 potom, kdyzz w tom poznala woly bozzij, ſlybem geſt panenítwa potwrdyla i powolenijm jozephowym. a proto ſlula zzenvv 50 jozephowu czyſta panna, wſſech andyelow knyezzna, yakzz geft y byla i nijm w manzzelftwije, yakozz cztenije ſwyedczij. a rzekl andyel yo- zephowy: wezmy ſwu manzzelku i dijetetem27 a vtecz do egypta 21 a ſwata dijew-ſka, aby ſprawedlnoſt2 poſluffenſtwije zachowala, fíla ſ nij,24 yamzz on chtyel, yako ſ mvzzem, neb dal gij geft boh y tu'l myloft, ezz, yakozz 55 glu trzije zwlaſtij ſtawi, paneníky, wdowíky a manzelíky, a kazzdy ma ſwe wlaaſtije dobre, ale i nyeterym nedoſtatkem, tak geſt kazdeho dobre, ale bez geho nedoſtatku gmyela, aby z kazzdeho chwaly a czty zaſluzzyla a24 k vtyefle kazzdemu byla. w24 manzzelftwije dobre geft wijera a myloft a plodnoft, ale ten geft nedoſtatek, zzey ztrata panenstwije a tyeleſnvv 60 lijboſtij2° myíly potlaczenije a poprznyenije. tyech nedoſtatkow negmyela geft dijewka ſwata w ſwem czyſtem manzzelftwije, ale mijela geft wijeru lepeno. 11 nyw na konci ř.; [cz] zalepeno. 12 odd. 13 aktakemu. 14 rkp.: kteraz, ale z vyškrabáno. 15 červ. podtrž. 16 czy li. 17 awtom. 13 doftoge na konci ř. 19 ná- sledující dyew červ. přetrženo. 20 weſlwyet. 21 odd. 22 k, l protaž. 23 od dana. 24 kon. ř. 2 ykmanzzelftwu. 2 za tím psané bude červ. přetrž. 27 tak rkp. 28 K, b, dl protaž. czem. — 29. gyz geft myſlila czaſto. — 30. ktera to. — 33. pro nas. — 36. weſſken ſwiet. — 40. czot prawim. — 53. kamz. — 55. zwlafitnij. — 56. zwlafftie. — 56.
Strana 446
446 a myloft k muzzy y od 1 mvzze,2 tak yakz geft ta myloſt wzdy czyſta byla. a ten plod geft dala ne z manzzelftwa,30 ale wſak glucz w mâzzelitwije,31 gijmz gſu? nebeſa plemene lydſkeho naplnyena. wdowij ſtaw ma take w pa- nenſtwij ztratu,33 ale toy dobre geho, ezz czyftij ſye, ktoy w tom ftawsu] 34] 65 pokanijm, rozlycznym35 protywenſtwijm, drzewnijch poſſkwrn a hromazdij3s wyecznv odplatu a odlozze myſl od ſwyeta gyzz pokuſyw, zzey ſwyet marnoſt, hleedaa vtyechy w hoſpodynv. to3 dijewka ſwata nemijelay toho, gehozz by ſye gij bylo czyftyty trzeba, ale wzdyg odplatu v wyeczne chwale a czti hromazdyla w kazdu chwyly y kazzdyſml38 czynem. takezz 70 ftaw panenſky prazden geft te tyelefne pofkwrny, ale w plodnoſti ma ne- doſtatek. to dijewka ſwata czijftye panenſtwije zachowawffy dala geft plod pozzehnany z plnoſti w nij bozzije myloſti. a kdyzz geſt tak mnoho darow nade39 wiſeczky gmijela z bozzije myloſti a byla geft we wſech ſwych wyeczech ſmijer[n]ye40, fylnye, ſprawedlywye4l [mjudra,40 we wifem mudrze, 75 [fy]lnye40, ſprawedlywye ſmijſer]na4°, we wiſem sylnye, ſmyser nye40, mudrze ſprawedlyſwa],40 we wſfem ſprawedly wyje,40 mudrze, ſmyernye ſylſna],40 dobrzey gij rzekl andyſeljio: myloſty plnaa.2 a przyczynyl rzka: hoſpodſvnji3 i tebyv. neb kto by tak pſlnji3 byl da- row bozzije myloſty, [kdy byls i nijm nebyl hoſpodyn? o, dijewko ſwata, kak 80 geſt przewybornye i tebu hoſpſo]dyn,3 gynak nezz i namy, gyſnakl43 nezz f andyely ; anyg kdy byl, any bude tak ſ kterym ſwaty,33 yakoy ſ tebu! za welyku wyecz magij to andyelee sobye, ezz tak geft boh i nymy, ezz ſye drzzije wole44 a gſu36 wole bozzije ſluzzebnijczy. ale y nad to45 geft f dijewku ſwatu; neb y fynem gegije raczyl byty. a tak i nij geſt yako 85 i matkuv plnee poczty, a ona46 tu welebnoſt, gefto gij andyelee ſluzzije,47 ſwobodnye nazywa fynem, ktery by to z andyelow mohl rzeeczy bohu, Luk. 2, 48. yako ona: synv, czo gly nam vczynyl, ezz gíme zzaloîtijecz hledaly tebe?* t. 2, 51. a wijeczet36 prawij cztenije rzka: y byeffe36 poddan gym.* boh lydem poddan, a pak lydee nechtije byti bohu poddany a drzzety zpoſob geho, mlazífij 90 a menffij aby byly w ſwych ſtarſſijch poſlufſenſtwij a w ſwych4s wyffijch. 249b a ktoz pod ſwym3s wyffijm byti nechcze, ktozz by chtyel byty nad [gy-] nymyl9 ne podle50 zrzijezzenije [boz zijeho,19 ten, ezz ma boha [njad ſebu, (ím. 13,1 n.] protywij ſobye.* ale at nezaydu z vmyſla dale, nawraczy ſye a rzku: boh, [Žid. 1, 6.) [Filip. 2, 10j ge[mjuzz4 andyelee ſluzzije*, gemſu]zz4 gſu poddany moczy wſeczſkly49,* 95 249a 29 koncové ij z v předěláno. 30 nezmanzzelftwa. 31 zkratka uprostřed ř. 32 rkp.: gfn. 33 první slabika psána na konci ř. zkratkou zt“. 34 u na konci ř. zalepeno. 35 k, l protaž. 3 odd. 37 kon. ř.; hledě na následující v řádku 77 to neměním čtení rkp. v ta. 38 rkp.: ykazzdy (místo -y) uprostřed řádku. 39 kon. ř. 40 na začátku ř. v tomto 1. sloupci litery zalepeny. 41 podle znamének slovosledu z pův. "ſprawedlywye „fylnye. 42 menší červ. znaménko odst. 43 hořejší okraj 2. sloupce 249a potrhán. 44 za tím snad vynecháno jeho nebo božie. 45 ynadto. 46 odd. i tečkou (A. ona). 47 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 48 awíwych. 49 hoř. okraj 1. sloupce 249b potrhán. s niekterym. — 69. bylo trzeba czijítiti. — 80. miloſti aby ſnijm nebyl. — 94. na- wratim lie aprawim. — 98 n. nayprwe fnij tak byl. — 99. donijzd. — 111. whrobu
446 a myloft k muzzy y od 1 mvzze,2 tak yakz geft ta myloſt wzdy czyſta byla. a ten plod geft dala ne z manzzelftwa,30 ale wſak glucz w mâzzelitwije,31 gijmz gſu? nebeſa plemene lydſkeho naplnyena. wdowij ſtaw ma take w pa- nenſtwij ztratu,33 ale toy dobre geho, ezz czyftij ſye, ktoy w tom ftawsu] 34] 65 pokanijm, rozlycznym35 protywenſtwijm, drzewnijch poſſkwrn a hromazdij3s wyecznv odplatu a odlozze myſl od ſwyeta gyzz pokuſyw, zzey ſwyet marnoſt, hleedaa vtyechy w hoſpodynv. to3 dijewka ſwata nemijelay toho, gehozz by ſye gij bylo czyftyty trzeba, ale wzdyg odplatu v wyeczne chwale a czti hromazdyla w kazdu chwyly y kazzdyſml38 czynem. takezz 70 ftaw panenſky prazden geft te tyelefne pofkwrny, ale w plodnoſti ma ne- doſtatek. to dijewka ſwata czijftye panenſtwije zachowawffy dala geft plod pozzehnany z plnoſti w nij bozzije myloſti. a kdyzz geſt tak mnoho darow nade39 wiſeczky gmijela z bozzije myloſti a byla geft we wſech ſwych wyeczech ſmijer[n]ye40, fylnye, ſprawedlywye4l [mjudra,40 we wifem mudrze, 75 [fy]lnye40, ſprawedlywye ſmijſer]na4°, we wiſem sylnye, ſmyser nye40, mudrze ſprawedlyſwa],40 we wſfem ſprawedly wyje,40 mudrze, ſmyernye ſylſna],40 dobrzey gij rzekl andyſeljio: myloſty plnaa.2 a przyczynyl rzka: hoſpodſvnji3 i tebyv. neb kto by tak pſlnji3 byl da- row bozzije myloſty, [kdy byls i nijm nebyl hoſpodyn? o, dijewko ſwata, kak 80 geſt przewybornye i tebu hoſpſo]dyn,3 gynak nezz i namy, gyſnakl43 nezz f andyely ; anyg kdy byl, any bude tak ſ kterym ſwaty,33 yakoy ſ tebu! za welyku wyecz magij to andyelee sobye, ezz tak geft boh i nymy, ezz ſye drzzije wole44 a gſu36 wole bozzije ſluzzebnijczy. ale y nad to45 geft f dijewku ſwatu; neb y fynem gegije raczyl byty. a tak i nij geſt yako 85 i matkuv plnee poczty, a ona46 tu welebnoſt, gefto gij andyelee ſluzzije,47 ſwobodnye nazywa fynem, ktery by to z andyelow mohl rzeeczy bohu, Luk. 2, 48. yako ona: synv, czo gly nam vczynyl, ezz gíme zzaloîtijecz hledaly tebe?* t. 2, 51. a wijeczet36 prawij cztenije rzka: y byeffe36 poddan gym.* boh lydem poddan, a pak lydee nechtije byti bohu poddany a drzzety zpoſob geho, mlazífij 90 a menffij aby byly w ſwych ſtarſſijch poſlufſenſtwij a w ſwych4s wyffijch. 249b a ktoz pod ſwym3s wyffijm byti nechcze, ktozz by chtyel byty nad [gy-] nymyl9 ne podle50 zrzijezzenije [boz zijeho,19 ten, ezz ma boha [njad ſebu, (ím. 13,1 n.] protywij ſobye.* ale at nezaydu z vmyſla dale, nawraczy ſye a rzku: boh, [Žid. 1, 6.) [Filip. 2, 10j ge[mjuzz4 andyelee ſluzzije*, gemſu]zz4 gſu poddany moczy wſeczſkly49,* 95 249a 29 koncové ij z v předěláno. 30 nezmanzzelftwa. 31 zkratka uprostřed ř. 32 rkp.: gfn. 33 první slabika psána na konci ř. zkratkou zt“. 34 u na konci ř. zalepeno. 35 k, l protaž. 3 odd. 37 kon. ř.; hledě na následující v řádku 77 to neměním čtení rkp. v ta. 38 rkp.: ykazzdy (místo -y) uprostřed řádku. 39 kon. ř. 40 na začátku ř. v tomto 1. sloupci litery zalepeny. 41 podle znamének slovosledu z pův. "ſprawedlywye „fylnye. 42 menší červ. znaménko odst. 43 hořejší okraj 2. sloupce 249a potrhán. 44 za tím snad vynecháno jeho nebo božie. 45 ynadto. 46 odd. i tečkou (A. ona). 47 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 48 awíwych. 49 hoř. okraj 1. sloupce 249b potrhán. s niekterym. — 69. bylo trzeba czijítiti. — 80. miloſti aby ſnijm nebyl. — 94. na- wratim lie aprawim. — 98 n. nayprwe fnij tak byl. — 99. donijzd. — 111. whrobu
Strana 447
447 byl poddan, poſluchal matky a jozepha yako otcze, a'l tak gynak byl f dijewkuv52 ſwatu, nezz y i andyely53; gynak, nez kdy byl neb bude i kte- rymy ſwatymy, ay, kakt geſt i nij wzdy byl hoſpodyn! nayprwe tak i nij byl, zzey gy vczyítyl, poſwyetyl drzewe, nezz fey narodyla, donydzz byla 100 w ſwe matky brzychu. a potom gije tak oſtrzijehal, ezz y naymenífij hrzijech gije nepoprznyl, a ſwazal w nij podnyet hrzijechu. a pak, kdyzz poczala fynem, tak w nij pohaſfyl ten podnyet hrzijechu, ezz geft nemohla y hrze- ſſyty, neb gſa tak i nij boh wſe tyelo gegije, wiſyczku dufſy wesl wſech moczech tak víílechtyl a vczyítyl, ezz z gegije czyftee krwe wzal tyelo 105 ſobye, w nijemzz geft geden w oſobye ſyn bozzij y fyn'4 matky ſwe, dijewky ſwate, boh y czlowyek, dufſe i tyelem w ozlowy-leku nenije55 tak5e ſpo- gena,57 yakoy bozîtwije i czlowyeczítwijm, geftoy ſyn bozzij w zywotu ſwe matky przygal, neb duffy i tyelem imrt rozluczyge, ale bozîtwije ne- mohlay fmrt any od tyela5 gyzz mrtweho, any od duffe54 odluczyty.58 yakozz 110 bylo bozîtwije w duſy ſ otczy ſwatymy, kdyzz iſel do tyech pekelnych kragyn ſpaffytel ſwyeta, tak bylo y w tom59 mrtwem tyelu w rowu, geftoy wzal byl z tweho tyela.60 pozzehnanaa ty w zzenach. lyd ftary gmyel mezy zzenamy54 za prokletije, kterazz plodu negmyela, a to byla mezy zzenamy4 pozzehnanaa, 115 gefto plod gmyela. ale dijewka ſwata gyzz w nyekakem obnowenij duchem ſwatym wydijefſe to, ezz nycz nenije przed bohem to prokletije, ale du- chownije neplodnoft w fflechetnych a w dobryche1 czynech geft prokletije. protozz nezz by byla ztratyla panentwo, chtyela geft radfly toho pozzehna- nije k tyeleſnemu oku ozzeletſy] 2a negmyety3 plodu. dal glij]82] duche3 ſwaty 250" 120 rozvmyety, ezz czozz geft z tyela, tyelefne geft*; a kdyby"4 nebyl duchec5 UJan 3, 81.) obzzywen plod tyeleſny, kaka by w nyem vtyecha byla? y newazzyla54 geſt toho pozzehnanije mezy zzenamy,54 aby plod gmyela, protyw po- zzehnanij54 tomu, aby panenſtwo zachowala. a pak hoſpodyn dal gij to obee pozzehnanije: pannv oftala a65 plod dala brzycha ſweho, protozz 125 to gij rzekl andyel, zzey w zzenach pozzehnanaa, bezdyetkynij neoftane. a ona54 ynhed porozvmyela, ezz andyel mijenij, ze take ma plod gmijety; neb k tomvy ſlowu, yakozz ya mnijm, ſtydlywa mladycze gſuczy myſlij zamutyla myſlecz, kake geít to pozdrawenije, azz y wyrzekla k andyelu: kak to bude, a yaa54 nemijenijm muzze poznaty?* a kdyzz gij to po- Luk. 1, 34. 130 wyedyel andyel, kak to bude, ezz to bude duchem ſwatym we65 wifij czyſtotye, dala ſwu woli k tomu a poczala w tôs powolenij ſynem bozzijm.86 s0 nepodle na konci ř.; l protaž. 51 kon. ř. 52 v tence nadeps. (dijewku*). 53 yfandyely. Hodd. 55 rkp.: nanije. 56 k, k protaž. 5rkp. zde zbytečně opakuje jtijelem (srv. u Erb. 293, 15). 58 od luczyty. 59 ywtom. 60 červ. znam. odstavce. 61 awdobrych. 62 konec ř. zalepen. 83 ch protaž. 64 akdy by. 65 kon. ř. 66 červ. znam. odstavce. s7 konce prvních 4 řádků 2. sloupce na str. 250a jsou na okraji listu otrhány. 88 1, d, h, b, b protaž. ynadzzenyt. 7 neplod. " Akdy by. 7 poslední řádek 2. sloupce 250a geſſto. — 113. pozehnanaa ty mezy zenami. — 115. wnieyakem. — 121. yaka. — 125. ze geſt. — 127. yakoz ya mienijm. — 128. yake. — 132. geſto my pak. — 134.
447 byl poddan, poſluchal matky a jozepha yako otcze, a'l tak gynak byl f dijewkuv52 ſwatu, nezz y i andyely53; gynak, nez kdy byl neb bude i kte- rymy ſwatymy, ay, kakt geſt i nij wzdy byl hoſpodyn! nayprwe tak i nij byl, zzey gy vczyítyl, poſwyetyl drzewe, nezz fey narodyla, donydzz byla 100 w ſwe matky brzychu. a potom gije tak oſtrzijehal, ezz y naymenífij hrzijech gije nepoprznyl, a ſwazal w nij podnyet hrzijechu. a pak, kdyzz poczala fynem, tak w nij pohaſfyl ten podnyet hrzijechu, ezz geft nemohla y hrze- ſſyty, neb gſa tak i nij boh wſe tyelo gegije, wiſyczku dufſy wesl wſech moczech tak víílechtyl a vczyítyl, ezz z gegije czyftee krwe wzal tyelo 105 ſobye, w nijemzz geft geden w oſobye ſyn bozzij y fyn'4 matky ſwe, dijewky ſwate, boh y czlowyek, dufſe i tyelem w ozlowy-leku nenije55 tak5e ſpo- gena,57 yakoy bozîtwije i czlowyeczítwijm, geftoy ſyn bozzij w zywotu ſwe matky przygal, neb duffy i tyelem imrt rozluczyge, ale bozîtwije ne- mohlay fmrt any od tyela5 gyzz mrtweho, any od duffe54 odluczyty.58 yakozz 110 bylo bozîtwije w duſy ſ otczy ſwatymy, kdyzz iſel do tyech pekelnych kragyn ſpaffytel ſwyeta, tak bylo y w tom59 mrtwem tyelu w rowu, geftoy wzal byl z tweho tyela.60 pozzehnanaa ty w zzenach. lyd ftary gmyel mezy zzenamy54 za prokletije, kterazz plodu negmyela, a to byla mezy zzenamy4 pozzehnanaa, 115 gefto plod gmyela. ale dijewka ſwata gyzz w nyekakem obnowenij duchem ſwatym wydijefſe to, ezz nycz nenije przed bohem to prokletije, ale du- chownije neplodnoft w fflechetnych a w dobryche1 czynech geft prokletije. protozz nezz by byla ztratyla panentwo, chtyela geft radfly toho pozzehna- nije k tyeleſnemu oku ozzeletſy] 2a negmyety3 plodu. dal glij]82] duche3 ſwaty 250" 120 rozvmyety, ezz czozz geft z tyela, tyelefne geft*; a kdyby"4 nebyl duchec5 UJan 3, 81.) obzzywen plod tyeleſny, kaka by w nyem vtyecha byla? y newazzyla54 geſt toho pozzehnanije mezy zzenamy,54 aby plod gmyela, protyw po- zzehnanij54 tomu, aby panenſtwo zachowala. a pak hoſpodyn dal gij to obee pozzehnanije: pannv oftala a65 plod dala brzycha ſweho, protozz 125 to gij rzekl andyel, zzey w zzenach pozzehnanaa, bezdyetkynij neoftane. a ona54 ynhed porozvmyela, ezz andyel mijenij, ze take ma plod gmijety; neb k tomvy ſlowu, yakozz ya mnijm, ſtydlywa mladycze gſuczy myſlij zamutyla myſlecz, kake geít to pozdrawenije, azz y wyrzekla k andyelu: kak to bude, a yaa54 nemijenijm muzze poznaty?* a kdyzz gij to po- Luk. 1, 34. 130 wyedyel andyel, kak to bude, ezz to bude duchem ſwatym we65 wifij czyſtotye, dala ſwu woli k tomu a poczala w tôs powolenij ſynem bozzijm.86 s0 nepodle na konci ř.; l protaž. 51 kon. ř. 52 v tence nadeps. (dijewku*). 53 yfandyely. Hodd. 55 rkp.: nanije. 56 k, k protaž. 5rkp. zde zbytečně opakuje jtijelem (srv. u Erb. 293, 15). 58 od luczyty. 59 ywtom. 60 červ. znam. odstavce. 61 awdobrych. 62 konec ř. zalepen. 83 ch protaž. 64 akdy by. 65 kon. ř. 66 červ. znam. odstavce. s7 konce prvních 4 řádků 2. sloupce na str. 250a jsou na okraji listu otrhány. 88 1, d, h, b, b protaž. ynadzzenyt. 7 neplod. " Akdy by. 7 poslední řádek 2. sloupce 250a geſſto. — 113. pozehnanaa ty mezy zenami. — 115. wnieyakem. — 121. yaka. — 125. ze geſt. — 127. yakoz ya mienijm. — 128. yake. — 132. geſto my pak. — 134.
Strana 448
448 geſto pak my dorzijekame rzkucz: y pozzehnany plod zzywota tweho neb bſrzyjcha °7,68 tweho, —w dobrem ... vmſyſlu]7 obet geft dobrze —, to gſu [flo]was7 ſwate elzbyety. neb ſkdyzz] przyfîla matka bozzije k ſwate elzzbyetye, tu, kdezz andyeli ſkonal to pozdrawenije, ſwata elzzbyeta 135 poczala rzkucz: pozzehnanaa ty mezy zzenamy,54 y pozzehnany plod brzycha tweho.* o, gijftye y nad zzenyt° geſt pozzehnaana, pannv glucz wzdy tak wyborny plod porodyty tak dywnym czynem, o nijemzz dije prorok: y66 kto wyprawij porod geho?* ale dywnym rzaadem rzeklay to ſwata elzzbyeta: pozzehnanaa ty, a pak potom: y pozzehnany plod 140 brzycha tweho, yako by newyedyela, ezz ona ma od ſweho plodu pozzehna- nije, ne plod7o gegije od nije. wyeczijg plod gegije, nezzli ona; ne plodzo ſwat ſwatoſtij gegije, ale ona ſwatoftij plodu ſweho, awſak przedefíloy gy bylo y gyne prwe pozzehnanije, aby czijíta byla plna myloſty z toho, zzey wzdy ſ nij boh byl; a kdyby gy bylo neprzedefſlo, ezz by nebyla 145 tak czijſta, tak pokorna od ſwe mladoſti, ten weleb[ny]! [pllod,72 po- zzehnany plod gegije, nebyl by [inJad' wzal tyſclo]" z neczyſte krwe, neb acz [byl" to mohl podle ſweho 4 wiemohutitwije, wſak geſt ſluffne a hodnee to bylo, aby owffem z czyítee krwe bylo to tyelo tak czyſteho. protozz ſwata elzzbyeta rozvmyclay, ezz yakozz ſlvncze w ſwem kruhu w ſobye 150 ſwyetleyfſe geft, nezz w tyech poprilczijech, geſto gdvv od5 nijeho, tak twoy plod nad tye. a tak gy materzij nazywala pana ſweho, ale w te frdeczne radoſty wyducz ſwu przyetelnyczy, geftoy gy znala v welyke fflechetnoîty a proto ſrdecznye mylowala, netbala rzaadu. vzrzewiy gy tak welykvv myloſtij darowanv rzekla y dywyecz ſye y v wdyecznoîty" z toho hoſpo- 155 dynv: pozzehnanaa ty w zzenach, a pak yako po poprſlczijech k ſlvnczy przyfedíly, od nychozz to oſwyeczenije, rzekla: y pozzehnany“ plod brzycha tweho, a kto mozz nerzku wyprawyty, ale obmyſlyty pozzehna- nije plodu toho? neb ten plod geſt pozzehnanije przyneſl wſſemv ſwyetu, 11 Koc. 15, 26. ſmrt zruffyl," zzywot oprawyl,* czijeſtye k ſpaſſenij navczyl, poſylu dawaa 160 (Řím. 9, 5.)] na"5 te czijeftye a geft boh na75 wyeky pozzehnany,* gezuf kryftus, genzz kralyge i otczem y ſ duchem"s ſwatym w gednom bozítwij etc.79 Luk. 1, 42. Izat. 53, 8. 250 nal ſwateho ambrozze rzecz2 Marek 13, 33. wyzte,3 bdyete a modlte ſye!* kryſtus, yakozz poklada ſwaty marek, prawyw, czo zleho na ſwyet przijde, rzekl tato trzy ſlowa, w nychzz, acz gſu y kratka, zalezzij plnoſt ſwrchowanije zde w ſwatoſty. neb prwe tahne a první čtyři řádky 1. sloupce 250b jsou na okraji listu otrhány. 73 l, d, h, b, l, b protaž. 4 odd. 7 kon. ř. 75 yvwdyecznofty. 77 ], 1/, l protaž. 78 yfduchem. 79 etc. psáno zkratkou; hned za tím červ. Na atd. 1 kon. ř. 2 červ. 3 W na tři řádky. 4 odd. 5 červ. podtrž. awmodlytwaach. neb knij przyſila. — 147 n. neb acz y to mohl podle ſweho mohutſtwij. — 151. po- prilczijech. — 162. wgednom bozftwije amen amen. 1. naden ſwateho ambroze (červ.). — 13. atake dotknu ſie. — 24. zſſeredie-
448 geſto pak my dorzijekame rzkucz: y pozzehnany plod zzywota tweho neb bſrzyjcha °7,68 tweho, —w dobrem ... vmſyſlu]7 obet geft dobrze —, to gſu [flo]was7 ſwate elzbyety. neb ſkdyzz] przyfîla matka bozzije k ſwate elzzbyetye, tu, kdezz andyeli ſkonal to pozdrawenije, ſwata elzzbyeta 135 poczala rzkucz: pozzehnanaa ty mezy zzenamy,54 y pozzehnany plod brzycha tweho.* o, gijftye y nad zzenyt° geſt pozzehnaana, pannv glucz wzdy tak wyborny plod porodyty tak dywnym czynem, o nijemzz dije prorok: y66 kto wyprawij porod geho?* ale dywnym rzaadem rzeklay to ſwata elzzbyeta: pozzehnanaa ty, a pak potom: y pozzehnany plod 140 brzycha tweho, yako by newyedyela, ezz ona ma od ſweho plodu pozzehna- nije, ne plod7o gegije od nije. wyeczijg plod gegije, nezzli ona; ne plodzo ſwat ſwatoſtij gegije, ale ona ſwatoftij plodu ſweho, awſak przedefíloy gy bylo y gyne prwe pozzehnanije, aby czijíta byla plna myloſty z toho, zzey wzdy ſ nij boh byl; a kdyby gy bylo neprzedefſlo, ezz by nebyla 145 tak czijſta, tak pokorna od ſwe mladoſti, ten weleb[ny]! [pllod,72 po- zzehnany plod gegije, nebyl by [inJad' wzal tyſclo]" z neczyſte krwe, neb acz [byl" to mohl podle ſweho 4 wiemohutitwije, wſak geſt ſluffne a hodnee to bylo, aby owffem z czyítee krwe bylo to tyelo tak czyſteho. protozz ſwata elzzbyeta rozvmyclay, ezz yakozz ſlvncze w ſwem kruhu w ſobye 150 ſwyetleyfſe geft, nezz w tyech poprilczijech, geſto gdvv od5 nijeho, tak twoy plod nad tye. a tak gy materzij nazywala pana ſweho, ale w te frdeczne radoſty wyducz ſwu przyetelnyczy, geftoy gy znala v welyke fflechetnoîty a proto ſrdecznye mylowala, netbala rzaadu. vzrzewiy gy tak welykvv myloſtij darowanv rzekla y dywyecz ſye y v wdyecznoîty" z toho hoſpo- 155 dynv: pozzehnanaa ty w zzenach, a pak yako po poprſlczijech k ſlvnczy przyfedíly, od nychozz to oſwyeczenije, rzekla: y pozzehnany“ plod brzycha tweho, a kto mozz nerzku wyprawyty, ale obmyſlyty pozzehna- nije plodu toho? neb ten plod geſt pozzehnanije przyneſl wſſemv ſwyetu, 11 Koc. 15, 26. ſmrt zruffyl," zzywot oprawyl,* czijeſtye k ſpaſſenij navczyl, poſylu dawaa 160 (Řím. 9, 5.)] na"5 te czijeftye a geft boh na75 wyeky pozzehnany,* gezuf kryftus, genzz kralyge i otczem y ſ duchem"s ſwatym w gednom bozítwij etc.79 Luk. 1, 42. Izat. 53, 8. 250 nal ſwateho ambrozze rzecz2 Marek 13, 33. wyzte,3 bdyete a modlte ſye!* kryſtus, yakozz poklada ſwaty marek, prawyw, czo zleho na ſwyet przijde, rzekl tato trzy ſlowa, w nychzz, acz gſu y kratka, zalezzij plnoſt ſwrchowanije zde w ſwatoſty. neb prwe tahne a první čtyři řádky 1. sloupce 250b jsou na okraji listu otrhány. 73 l, d, h, b, l, b protaž. 4 odd. 7 kon. ř. 75 yvwdyecznofty. 77 ], 1/, l protaž. 78 yfduchem. 79 etc. psáno zkratkou; hned za tím červ. Na atd. 1 kon. ř. 2 červ. 3 W na tři řádky. 4 odd. 5 červ. podtrž. awmodlytwaach. neb knij przyſila. — 147 n. neb acz y to mohl podle ſweho mohutſtwij. — 151. po- prilczijech. — 162. wgednom bozftwije amen amen. 1. naden ſwateho ambroze (červ.). — 13. atake dotknu ſie. — 24. zſſeredie-
Strana 449
449 5 od bludu; druhe, abychom dobreho nebyly prazdny, ponvkaa; a trzetije wzdwyhaa czlowyeka w ſwatoft. a ezz4 ſwaty ambrozz5 byl geſt zwlaaſtye pijlen toho treho, hledage prawdy w pijſmye, bdye protyw krzywdye4 a w modlytwaach," hleedage boha, wzal ſem na geho den ta trzy ſlowa, o nychzz bych pomluwyl nyeczo, neb ta ſlowa padla gſu w ſrdcze ſwatemu 10 ambrozzy yako w dobru rolij a przyneffla owocze mnoho a vzzytka. neb 251a opatrnye byl zzyw a' bedlywye prozrzel pijímo a bedlywye ftaal protyw8 bludom kaczyerſkym a progeſnyl wijeru prawu, an y ſwatcho4 auguſtyna" ofwijetyl v wijerze. a take byl modlytwy pijlen. a tak' dotkwſc kratcze ſwateho ambrozze zaſluzzenije, ke czty dne geho znamenayme, czot nam 15 welij boh trzmy flowczy tyemy rzka: wyzte, bdyete as modlte ſye!lo prwe dije: wyzte. ktozz newydij, newije, kam gde, a gde ne bezpecz- protozz dije ſwaty pawel': wyzte, abyſſte ſly opatrnye; nebt gſu zde zlij nyell dnije.* dije prorok jeremyafi: wyzz, czoſ vczynyl.* a yako12 by anfelmus rzekl k tomu ſlowu: wzynyl-lyſ3 mnoho dobreho, bud weſel, a pakly mnoho 20 zleho, mnoho zzeley! a tak kryſtus rzka: „wyzte“ ke dwemu potrzebnemu napomijnaa. gedno, abychom hleedaly, kak bychom fíly opatrnye, aby naí ſwyet tento neoklamal, dyabel neobelftyl a tyelo nezawedlo; neb 14 negſut bezpecznij dnije tohoto ſwyeta. k dru-lhemu napomijna, abychom" vzrzijecz ſwe zfferzezenije opyete ſye vczyftyly, nechczy o prwem mlu- 25 wyty dluho; neb tak geſt w naſ poruſſeno przyrozenije prohrzyeffenijm prwnijeho otcze, ezz nemame te ſwe prwnijel5 ſprawedlnoſty, geſto gîme gy gmyely mijety, ezz ynhed gîme w fferzedítwij toho poruffenije vrodijecz fye. a aczle wezmês krítem ſwatym oczyîtyenije, ſkoro ſye rozlycznye opyet zíerzedijme, protozz abych dele pomluwyl o tom, bychô8 pijlnye 30 vzrzely ſwe zprznyenije a oczyîtyly ſye, nebudu gmijety o tom rzeczy, bychôs hleedaly, aby naf tyclo, ſwyet, dyabel w hrzijech newtahly. nezz kratcze rzku: pijlnet ſye geft opatrnye ſtrzijeczy toho, aby hrzijech ne- zprznyl, nezíerzedyl. leepe by bylo ſye nezprznyty, nezz y zprzznyenij12 teprw hledaty vczyfſtyenije. y w tomt!7 geft opatrny byty, aby fſerzedfftwa k ſíerzedítwu neprzyczynyal, hrzijechow k hrzijechom. zlehot geft na male dofty a netolyk dofty, ale przyelyf, a I pak1s opyet w tom opatrny byty, ktozz ſye gyzz vczyſtij byw w ſſerzedfſtwij, aby ſye opyet nezſſerzedyl, yako19 ſwynye vmyta bude w czyfte wodye a opyet ſye vwalij w blato kalyſtye ſweho.* k2o druhemu bijech rzekl, ezz napomijna kriſtus rzka: (2. Petr. 2, 22.] „wyzte“, abychom k tomu opatrny byly, nelezzely w ſſerzedſtwij hrzijecha, ale hleedaly vczyfîtyenije.2 wyzte, toczyff wnyt ſnij oczy obratte k ſobye ; czo gîte, poznayte, a kak gîte! neb kdyz ſye vzrzijte w ſſerzedſtwij, pykaty 7kon. ř.; N, b, b, 1 protaž. 8 kon. ř. 9 odd.; rkp. má přepsáním podle předcházejícího: A take. 10 červ. znam. odstavce. 11 nebezpecznye. 13 odd. 13 Vezynyl lyf. 14 h, b, ch protaž. 15 původní písař napsal prwe, korektor tence nadepsal nij (prwoje). 1s odd. i tečkou (A. acz). 17 Yw tomt. 18 k protaž. 19 za tím na konci ř. černá nepřetrž. Efes. 5, 15 n. Jer. 2, 23.] 251 35 40 nije. — 39. kdruhemu ſem rzekl. — 41. totiz. — 49. wezme wymyſl. — 60. ne yhned. — 29
449 5 od bludu; druhe, abychom dobreho nebyly prazdny, ponvkaa; a trzetije wzdwyhaa czlowyeka w ſwatoft. a ezz4 ſwaty ambrozz5 byl geſt zwlaaſtye pijlen toho treho, hledage prawdy w pijſmye, bdye protyw krzywdye4 a w modlytwaach," hleedage boha, wzal ſem na geho den ta trzy ſlowa, o nychzz bych pomluwyl nyeczo, neb ta ſlowa padla gſu w ſrdcze ſwatemu 10 ambrozzy yako w dobru rolij a przyneffla owocze mnoho a vzzytka. neb 251a opatrnye byl zzyw a' bedlywye prozrzel pijímo a bedlywye ftaal protyw8 bludom kaczyerſkym a progeſnyl wijeru prawu, an y ſwatcho4 auguſtyna" ofwijetyl v wijerze. a take byl modlytwy pijlen. a tak' dotkwſc kratcze ſwateho ambrozze zaſluzzenije, ke czty dne geho znamenayme, czot nam 15 welij boh trzmy flowczy tyemy rzka: wyzte, bdyete as modlte ſye!lo prwe dije: wyzte. ktozz newydij, newije, kam gde, a gde ne bezpecz- protozz dije ſwaty pawel': wyzte, abyſſte ſly opatrnye; nebt gſu zde zlij nyell dnije.* dije prorok jeremyafi: wyzz, czoſ vczynyl.* a yako12 by anfelmus rzekl k tomu ſlowu: wzynyl-lyſ3 mnoho dobreho, bud weſel, a pakly mnoho 20 zleho, mnoho zzeley! a tak kryſtus rzka: „wyzte“ ke dwemu potrzebnemu napomijnaa. gedno, abychom hleedaly, kak bychom fíly opatrnye, aby naí ſwyet tento neoklamal, dyabel neobelftyl a tyelo nezawedlo; neb 14 negſut bezpecznij dnije tohoto ſwyeta. k dru-lhemu napomijna, abychom" vzrzijecz ſwe zfferzezenije opyete ſye vczyftyly, nechczy o prwem mlu- 25 wyty dluho; neb tak geſt w naſ poruſſeno przyrozenije prohrzyeffenijm prwnijeho otcze, ezz nemame te ſwe prwnijel5 ſprawedlnoſty, geſto gîme gy gmyely mijety, ezz ynhed gîme w fferzedítwij toho poruffenije vrodijecz fye. a aczle wezmês krítem ſwatym oczyîtyenije, ſkoro ſye rozlycznye opyet zíerzedijme, protozz abych dele pomluwyl o tom, bychô8 pijlnye 30 vzrzely ſwe zprznyenije a oczyîtyly ſye, nebudu gmijety o tom rzeczy, bychôs hleedaly, aby naf tyclo, ſwyet, dyabel w hrzijech newtahly. nezz kratcze rzku: pijlnet ſye geft opatrnye ſtrzijeczy toho, aby hrzijech ne- zprznyl, nezíerzedyl. leepe by bylo ſye nezprznyty, nezz y zprzznyenij12 teprw hledaty vczyfſtyenije. y w tomt!7 geft opatrny byty, aby fſerzedfftwa k ſíerzedítwu neprzyczynyal, hrzijechow k hrzijechom. zlehot geft na male dofty a netolyk dofty, ale przyelyf, a I pak1s opyet w tom opatrny byty, ktozz ſye gyzz vczyſtij byw w ſſerzedfſtwij, aby ſye opyet nezſſerzedyl, yako19 ſwynye vmyta bude w czyfte wodye a opyet ſye vwalij w blato kalyſtye ſweho.* k2o druhemu bijech rzekl, ezz napomijna kriſtus rzka: (2. Petr. 2, 22.] „wyzte“, abychom k tomu opatrny byly, nelezzely w ſſerzedſtwij hrzijecha, ale hleedaly vczyfîtyenije.2 wyzte, toczyff wnyt ſnij oczy obratte k ſobye ; czo gîte, poznayte, a kak gîte! neb kdyz ſye vzrzijte w ſſerzedſtwij, pykaty 7kon. ř.; N, b, b, 1 protaž. 8 kon. ř. 9 odd.; rkp. má přepsáním podle předcházejícího: A take. 10 červ. znam. odstavce. 11 nebezpecznye. 13 odd. 13 Vezynyl lyf. 14 h, b, ch protaž. 15 původní písař napsal prwe, korektor tence nadepsal nij (prwoje). 1s odd. i tečkou (A. acz). 17 Yw tomt. 18 k protaž. 19 za tím na konci ř. černá nepřetrž. Efes. 5, 15 n. Jer. 2, 23.] 251 35 40 nije. — 39. kdruhemu ſem rzekl. — 41. totiz. — 49. wezme wymyſl. — 60. ne yhned. — 29
Strana 450
450 budete zprznyenije ſweho a wezmete duch pokanny a ſkruſſenije. a toy - te moczy, ezz ynhed z toho bude hrzijechom odpufſtyenije. neb ktozz praawye frdecznym okem opatrzij ſwoy hrzijech, kak geft wynen protyw 45 prawdye22 a protyw te23 wrchnij prawdye, geſto boh geſt wifemohuczij a gefto, yakozz nyczehozz dobreho nenecha bez odplaty, tak nyczehozz zleho bez pokuty: bude pykaty ſwe wijny, a kdyzz bude pykaty prawye, oftane toho, gehozz pycze, ezz | ſey dopuftyl,24 a wezme w vmyſl, aby to odkladal protyw bohu, czoy gey hnyewal[o]2 a vczyftyl22 ſye podle porzaadu 50 koſtelnijeho. a ten2 duch praweho pokanije zetrze a zkrucha hrzijech a wen wywrzze, tot geft ten duch fylny a welyky, geftoy elyaff wydyel, an gda 13 Král. 19, 11.] przed hofpodynem hory przewraczije a ſkaly trze.* o tom duchu dije (Izal. 41, 15.] yzayafí:26 zmlatij hory a zetrze, a pahrobky w prach obratij,* horamy mijenye welyke hrzijechy a pahrobky meníſije, pak dije potom: a ty budeff 55 It. 41, 16. ſye weffelyty a w ſwatem27 boze vzrahelowu radoſten budeſ.* neb po zzaloſty hrzijechow, po ſkruſſenij bywa radoſt a vtyecha z bozzije welyke mylofty, ezz hrzyeffnym odpuftije hrzyechy, a to tre ynhedt w gednom czaſu ſpolu bywa; yakz ſye pozna czlowyek w hrzijefſe, tak pycze a zzelee22 a ynhed22 ſ tijem ma odpufſtyenije ſwe wijnye, ale ne ynhed2s pokutye. 60 neb aneb irdeczna boleſtna zzaloſt za wyny22 ma tu poſíkwrnv fetrzijety 252a f duffe, [ geſtoy hrzijech29 w nij oſtawyl, aneb3 ma gy przemoczy a vczyítyty 11 Petr. 4, 8.] welyka hormaa" ſwata myloſt, geſto przykrywa mnozitwije hrzijechow,* a rez22 ſpalyge gych ſſerzedfftwa ohnyem pochotnym horka ſweho. a pakly nema kto tolyk boleſtne zzaloſty w ſrdczy pro ſwoy hrzijech, aneb tak 65 horme myloſty k bohu, azz by doſty bylo duſſy k uplnemu3 vczyfftyenij, przypomozz take tyelefſnce vtrpenije; aneb33 pak czyſtecz onoho ſwyeta doczyítij to, czozz zde nebude doczyſta34 vczyſtyeno, kdyzz wſak zde po- znanijm ſweho hrzijechu a35 pykanijm ſegde wijna, a bude k myloſty przygat, aby wſak pokutu trpyel. a nezdayt3s ſye to mala wyecz, ezz bude 70 wijna hrzyefínemu odpufftyena, acz muffij pokutu trpyety geftye, neb donydzz by hrzyeffny negmyel myloſty, czoz by trpyel pro ſwe hrzyechy, nebylo by k ſpaſſeny gemu. a ezz3e pozznanije hrzijechu a pykanije a od- pufftyenije geft ynhed ſpolu, to ſwaty ] bernart a ſwaty kryzoftom37 vka- zugeta. dije ſwaty bernart.37 poznanije hrzijechu a3 ſkrufſenije wzdy g ſpolu; neb nepycze-ly wijny, neznaa hrzyechu, any mozz pykaty, nezna-ly sye wynen. a ſwaty kryzoſtom' prawij: ynhed bez prodlenije ſlzy kagijczije- ho a3 odpufftyenije hrzijechow geft ſpolu. w kteruzzkoly hodynu wzdy- chaty bude hrzyeffny, nebudu gemu pomnyety hrzijechow.* ale yakozz fem rzekl: tomu geft, gelykozz k odpufityenij wijny, ale ne odkladu33 80 Ezech. 18, 21n. výplň b. 20 kon. ř. 21 následující hrzijecha přetrženo a podtečkováno. 22 odd. 23 Aprotyw te. 24 d,l protaž. 25 rkp.: hnyewal (na konci ř.) 26 červ. podtrž. 2 awſwatem. 28 neynhed. 29 h, ch protaž. 30 A neb. 31 druhé a tence nadeps. (hormaa). 32 rkp.: kuplnemu; ale snad jest čísti: ku plnému (Č.). 33 aneb. 34 do czyſta. 35 kon. ř. 36 odd. 37 červ. podtrž. 38 wkteruzz koly. 39 neodkladu. 40 awſkruſfenij. 41 červ. podtrž.; 72. donizd. — 85 n. nanijz gſy chodil. — 90. opatrny. — 92. podle ſtawu rozlicznoſti. —
450 budete zprznyenije ſweho a wezmete duch pokanny a ſkruſſenije. a toy - te moczy, ezz ynhed z toho bude hrzijechom odpufſtyenije. neb ktozz praawye frdecznym okem opatrzij ſwoy hrzijech, kak geft wynen protyw 45 prawdye22 a protyw te23 wrchnij prawdye, geſto boh geſt wifemohuczij a gefto, yakozz nyczehozz dobreho nenecha bez odplaty, tak nyczehozz zleho bez pokuty: bude pykaty ſwe wijny, a kdyzz bude pykaty prawye, oftane toho, gehozz pycze, ezz | ſey dopuftyl,24 a wezme w vmyſl, aby to odkladal protyw bohu, czoy gey hnyewal[o]2 a vczyftyl22 ſye podle porzaadu 50 koſtelnijeho. a ten2 duch praweho pokanije zetrze a zkrucha hrzijech a wen wywrzze, tot geft ten duch fylny a welyky, geftoy elyaff wydyel, an gda 13 Král. 19, 11.] przed hofpodynem hory przewraczije a ſkaly trze.* o tom duchu dije (Izal. 41, 15.] yzayafí:26 zmlatij hory a zetrze, a pahrobky w prach obratij,* horamy mijenye welyke hrzijechy a pahrobky meníſije, pak dije potom: a ty budeff 55 It. 41, 16. ſye weffelyty a w ſwatem27 boze vzrahelowu radoſten budeſ.* neb po zzaloſty hrzijechow, po ſkruſſenij bywa radoſt a vtyecha z bozzije welyke mylofty, ezz hrzyeffnym odpuftije hrzyechy, a to tre ynhedt w gednom czaſu ſpolu bywa; yakz ſye pozna czlowyek w hrzijefſe, tak pycze a zzelee22 a ynhed22 ſ tijem ma odpufſtyenije ſwe wijnye, ale ne ynhed2s pokutye. 60 neb aneb irdeczna boleſtna zzaloſt za wyny22 ma tu poſíkwrnv fetrzijety 252a f duffe, [ geſtoy hrzijech29 w nij oſtawyl, aneb3 ma gy przemoczy a vczyítyty 11 Petr. 4, 8.] welyka hormaa" ſwata myloſt, geſto przykrywa mnozitwije hrzijechow,* a rez22 ſpalyge gych ſſerzedfftwa ohnyem pochotnym horka ſweho. a pakly nema kto tolyk boleſtne zzaloſty w ſrdczy pro ſwoy hrzijech, aneb tak 65 horme myloſty k bohu, azz by doſty bylo duſſy k uplnemu3 vczyfftyenij, przypomozz take tyelefſnce vtrpenije; aneb33 pak czyſtecz onoho ſwyeta doczyítij to, czozz zde nebude doczyſta34 vczyſtyeno, kdyzz wſak zde po- znanijm ſweho hrzijechu a35 pykanijm ſegde wijna, a bude k myloſty przygat, aby wſak pokutu trpyel. a nezdayt3s ſye to mala wyecz, ezz bude 70 wijna hrzyefínemu odpufftyena, acz muffij pokutu trpyety geftye, neb donydzz by hrzyeffny negmyel myloſty, czoz by trpyel pro ſwe hrzyechy, nebylo by k ſpaſſeny gemu. a ezz3e pozznanije hrzijechu a pykanije a od- pufftyenije geft ynhed ſpolu, to ſwaty ] bernart a ſwaty kryzoftom37 vka- zugeta. dije ſwaty bernart.37 poznanije hrzijechu a3 ſkrufſenije wzdy g ſpolu; neb nepycze-ly wijny, neznaa hrzyechu, any mozz pykaty, nezna-ly sye wynen. a ſwaty kryzoſtom' prawij: ynhed bez prodlenije ſlzy kagijczije- ho a3 odpufftyenije hrzijechow geft ſpolu. w kteruzzkoly hodynu wzdy- chaty bude hrzyeffny, nebudu gemu pomnyety hrzijechow.* ale yakozz fem rzekl: tomu geft, gelykozz k odpufityenij wijny, ale ne odkladu33 80 Ezech. 18, 21n. výplň b. 20 kon. ř. 21 následující hrzijecha přetrženo a podtečkováno. 22 odd. 23 Aprotyw te. 24 d,l protaž. 25 rkp.: hnyewal (na konci ř.) 26 červ. podtrž. 2 awſwatem. 28 neynhed. 29 h, ch protaž. 30 A neb. 31 druhé a tence nadeps. (hormaa). 32 rkp.: kuplnemu; ale snad jest čísti: ku plnému (Č.). 33 aneb. 34 do czyſta. 35 kon. ř. 36 odd. 37 červ. podtrž. 38 wkteruzz koly. 39 neodkladu. 40 awſkruſfenij. 41 červ. podtrž.; 72. donizd. — 85 n. nanijz gſy chodil. — 90. opatrny. — 92. podle ſtawu rozlicznoſti. —
Strana 451
451 rozvmyety. tak dawydowy w poznanij hrzijechu a w ſkruſſenij4" odpufîtijen hrzijech, ale pokutu muffyl trpyety.* tak nam wijna hrzijechu przyroze- [2 Král. 12, 13 n.] neho ſchazije na krſtu, ale pokuta z nyeho, rozlyczne hubenſtwo oſtawa nam. protozz yakozzt ponvka jeremyaffal: poſtaw zrczadlo,42 hrzyeffny, 85 polozz ſobye horzkoſty a vprzy ſwe ſrdcze vprzyemo na tu czijeſtu, na nijzzi chodyl,* a pak wyzz, aby byl42 vczyfftyen wiſeho fferzeditwije hrzije- [Jerem. 31, 21.) chu; neb do nebeſſkeho jeruzalema nycz newegde poſſkwrnyeneho.13 druhe] dije flowcze: bdyete!44 to naí ponukaa, abychom nebyly 252° prazdny czynow dobrych. czaítoy k bedlywoſty napomijnal kriftus, aby 90 kazzdy byl pijlen a opatren, aby podle ſweho36 ſtawu ſluzzyl bohu a nedal ſye dyablu podtrhnyty, ſwyetu zawefty a tyelu od boha36 odtahnyty. a kakzkoly45 podle ſtawow36 rozlycznoſti magij rozlycznij przy rozlyczne wyeczy bedlywy byty, wſak troge wyecz geft, gefto obecznyc kazzdy dobry bedlyw geft przy tom a ma bedlyw byti, chcze-ly mezy dobre36 wgijti 95 w poczet. to tre ſwaty rzehorz4 vkazuge rzka: ten bdij, ktozz to, czo wyerzij, ſkytky ſwymy vkazuge; bdij, ktozz lenoſt przemozz a toho, geſto ma vczynyty, neobmefíka; bdij, ktoy ſwogy irdecznije oczy obratyl k kryſtu. prwa, rzku, bedlywoft k tomu, czozz wyerzijme, ſwoy zzywot a ſwe czyny zpoſíobyty. kdyzz wyerzijme,4 ezz po tomto zzywotu ma byty wyeczny 100 zzywot, mame toho pylnycyffe byty, geftoy wyeczne, nezzly toho, geſto myne, a ſnad ſkoro. kdyzz wyerzijme, ezz gſme ] z ſmrty wykupeny ſynem bozzijm,8 mame toho gemu42 wdyeczny byty a ſtrzijeczy ſye, by naſ opyet hrzijech nevmrtwyl. neb dije ſwaty pawel:46 kdyzz gíme ſkrzze35 hrzijech byli w imrt wpadly, kakzz budem zzywy opyet w hrzijechu?* a wijerzijecz (řim. 5, 18.] 105 dobrze fluffije nam bedlywu byty przy dobrych6 czynech. druha bude bedlywoft, kdyzz lenoſt przemozzem a ſnazznye to, czozz czynyty mame, czynyty budem, k tomut ponvkaa ſwaty pawel rzka: wſſe, czozz czynyte, czynte z myíly dobre!* lenye a netbawye czynyty nenye dobrze. a pijímo 12 Kor. 9, 7.]) dije: sprawedlywye czyn, czoy ſprawedlywe neb ſprawedlne!*49 a takezz 5 Mojz. 16, 20. 110 rzku: dobre czyn dobrze! o, czoy tyech, geſto, acz geſt dobre, acz ſpra- wedlne to, geſto czynije, ale nedobrze to czynije, neſprawedlywye, zlym, nedobrym vmyſlem, leenye, netbawye, przymyefijecz nyckake nevprzije- moſty! protozz ſwaty job prawijefſe: strachowal ſem ſye wíſech ſwych czynow.* o tom mluwye ſwaty rzehorz46 dije:czoy to, ezz welyke ſkutky50 115 czynye muzz ſwaty ſtrachuge ſye w nych? neb geſt, gehozz fey y w dob- 2534 Job 9, 28. P. L. LXXV col. 888. H.] psáno zkratkou (na počátku ř.): Jemyaf/. 42 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň 6. 43 červ. znam. odstavce. 44 l, bd protaž. 45 Akakzlkoly. 46 červ. podtrž. 7 za tím červ. znaménko, kam náleží vynechané ezz, psané na okraji 1. sloupce. 43 k, I, b protaž. 49 zkratkou uprostřed řádku (ſpiwedlne). 50 l, k, ſk, k protaž. 5ywdobrych. 52 newíſeho. 53 nelenye. 54 abezelfty. 55 b, dl, b. K, h protaž. 56 rkp.: apotknvl potlukl; potknvl omylem napsané bylo červ. přetrženo. 57 konce řádků 98. prwnij rzku. — 109. czoz geft. — 110n. acz ſprawedliwe. — 112. nieyake nevprziem- 114n: ....Quid ergo est, quod mira opera faciens, haec ipsa etiam veretur parens...? ....Duo quippe sunt, quae in bonis operibus necesse est, ut studiose 29*
451 rozvmyety. tak dawydowy w poznanij hrzijechu a w ſkruſſenij4" odpufîtijen hrzijech, ale pokutu muffyl trpyety.* tak nam wijna hrzijechu przyroze- [2 Král. 12, 13 n.] neho ſchazije na krſtu, ale pokuta z nyeho, rozlyczne hubenſtwo oſtawa nam. protozz yakozzt ponvka jeremyaffal: poſtaw zrczadlo,42 hrzyeffny, 85 polozz ſobye horzkoſty a vprzy ſwe ſrdcze vprzyemo na tu czijeſtu, na nijzzi chodyl,* a pak wyzz, aby byl42 vczyfftyen wiſeho fferzeditwije hrzije- [Jerem. 31, 21.) chu; neb do nebeſſkeho jeruzalema nycz newegde poſſkwrnyeneho.13 druhe] dije flowcze: bdyete!44 to naí ponukaa, abychom nebyly 252° prazdny czynow dobrych. czaítoy k bedlywoſty napomijnal kriftus, aby 90 kazzdy byl pijlen a opatren, aby podle ſweho36 ſtawu ſluzzyl bohu a nedal ſye dyablu podtrhnyty, ſwyetu zawefty a tyelu od boha36 odtahnyty. a kakzkoly45 podle ſtawow36 rozlycznoſti magij rozlycznij przy rozlyczne wyeczy bedlywy byty, wſak troge wyecz geft, gefto obecznyc kazzdy dobry bedlyw geft przy tom a ma bedlyw byti, chcze-ly mezy dobre36 wgijti 95 w poczet. to tre ſwaty rzehorz4 vkazuge rzka: ten bdij, ktozz to, czo wyerzij, ſkytky ſwymy vkazuge; bdij, ktozz lenoſt przemozz a toho, geſto ma vczynyty, neobmefíka; bdij, ktoy ſwogy irdecznije oczy obratyl k kryſtu. prwa, rzku, bedlywoft k tomu, czozz wyerzijme, ſwoy zzywot a ſwe czyny zpoſíobyty. kdyzz wyerzijme,4 ezz po tomto zzywotu ma byty wyeczny 100 zzywot, mame toho pylnycyffe byty, geftoy wyeczne, nezzly toho, geſto myne, a ſnad ſkoro. kdyzz wyerzijme, ezz gſme ] z ſmrty wykupeny ſynem bozzijm,8 mame toho gemu42 wdyeczny byty a ſtrzijeczy ſye, by naſ opyet hrzijech nevmrtwyl. neb dije ſwaty pawel:46 kdyzz gíme ſkrzze35 hrzijech byli w imrt wpadly, kakzz budem zzywy opyet w hrzijechu?* a wijerzijecz (řim. 5, 18.] 105 dobrze fluffije nam bedlywu byty przy dobrych6 czynech. druha bude bedlywoft, kdyzz lenoſt przemozzem a ſnazznye to, czozz czynyty mame, czynyty budem, k tomut ponvkaa ſwaty pawel rzka: wſſe, czozz czynyte, czynte z myíly dobre!* lenye a netbawye czynyty nenye dobrze. a pijímo 12 Kor. 9, 7.]) dije: sprawedlywye czyn, czoy ſprawedlywe neb ſprawedlne!*49 a takezz 5 Mojz. 16, 20. 110 rzku: dobre czyn dobrze! o, czoy tyech, geſto, acz geſt dobre, acz ſpra- wedlne to, geſto czynije, ale nedobrze to czynije, neſprawedlywye, zlym, nedobrym vmyſlem, leenye, netbawye, przymyefijecz nyckake nevprzije- moſty! protozz ſwaty job prawijefſe: strachowal ſem ſye wíſech ſwych czynow.* o tom mluwye ſwaty rzehorz46 dije:czoy to, ezz welyke ſkutky50 115 czynye muzz ſwaty ſtrachuge ſye w nych? neb geſt, gehozz fey y w dob- 2534 Job 9, 28. P. L. LXXV col. 888. H.] psáno zkratkou (na počátku ř.): Jemyaf/. 42 za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň 6. 43 červ. znam. odstavce. 44 l, bd protaž. 45 Akakzlkoly. 46 červ. podtrž. 7 za tím červ. znaménko, kam náleží vynechané ezz, psané na okraji 1. sloupce. 43 k, I, b protaž. 49 zkratkou uprostřed řádku (ſpiwedlne). 50 l, k, ſk, k protaž. 5ywdobrych. 52 newíſeho. 53 nelenye. 54 abezelfty. 55 b, dl, b. K, h protaž. 56 rkp.: apotknvl potlukl; potknvl omylem napsané bylo červ. přetrženo. 57 konce řádků 98. prwnij rzku. — 109. czoz geft. — 110n. acz ſprawedliwe. — 112. nieyake nevprziem- 114n: ....Quid ergo est, quod mira opera faciens, haec ipsa etiam veretur parens...? ....Duo quippe sunt, quae in bonis operibus necesse est, ut studiose 29*
Strana 452
452 2535 rych51 czynech ftrachowaty, lenofti a líty. lenoft vczynij, ezz menye bude dobreho, nezz by byty mohlo. a left vczynij, ezz y dobre nebude dobrze vczynyeno. a gen ten neczynij42 líti w dobrem, czozz czynij,42 kdyzz neprzymyeſſij vmyſla toho, by ſkrz to36 chtyel od lydij ſam ſwe chwale, neb tyeleſnee pohodye, neb zzyſku ſwyetſkemu, pro tyt wyeczy job, muzz 120 ſwaty, dije: strachowal ſem ſye wſech ſwych czynow, neb toczyff, acz geft to dobre, czozz czynij,35 ale ne wſſeho," czo ſye w vmyſle przymijefij, poznaty mohu, protozz mame w tom dwem bedlywy byty, abychô35 ne lenye53 a beze líty54 czynyly dobrze to, czoy dobre, trzetije bdyety mame, abychô35 irdecznije oczy ſwogy wzdy gmyely k bohu obraczenije wyducz 125 mocz geho, mudroſt y dobrotu, z nijezz wzely gſme bez czijíla y tyeleſnye y duchownye mnoho geho dobrodijenije. a take k tomu ma-lme bedlywy byty, kdy hoſpodyn55 przijde kteru ſwu myloſtij w naſſe ſrdcze, abychom ynhed gemu otewrzijely, at by nemynvl. protot dije kriftus46 ty blazzeny, kterezz pan gych nalezne, any bdije, kdyzz przijde; a welij nam k tyem 130 lydem byti podobnv, gefto czakagij bdijecz pana ſweho, kdyz by ſye wratyl a potlukl5e, aby ynhed gemu otewrzijely, y mame bedlywye zna- menaty wnytrſnije hnvtije ſwych zzadoítij, abychom to wyluczyly, vpo- kogyly, i nijmzz ſye nſe ſgednaa57 duch bozij, a k tomſu]bs ſwu wolij a ſwu zzadoftij przyítupyly, gefto bychom ſkrz to pofofíny byti mohly geho 135 myloſtyweho nawiftyewenije. neb w rozlycznycht promyenach bywa to bozij[e] 7 myloſti nawiftyewenije, nyſelkdy" myíl w pokoru ſklonij, nyekdy rozífijrzij w ſwate [my]loſty5 na wſe ſtrany: wzhoſru]" k bohu a k ſwatym, 60 geft ot ]57 kralygij w boze,"1 dolowk [tyjem57, geſto gſu wczyftczy ; nſa]7 prawo ku przatelom a nſa lejwo5" k neprzatelom; za ſye [k 7 tijem, geſto gyzz 140 mynvly, pſrzedp7 ſye, geſto magij byty geftſye].57 a nyekdys2 proſwyetij dar bozzijeho83 nawiîtyewenije w rozvmv wnytrſnij ſwyetloſtij. a take2 y w gynych4 promyenach rozlycznye dotykaa bozye65 myloſt, pro nyezz ſluffije bedlywye rozeznaty ty promyeny. neb dije ſwaty bernart,66 ezz nebezpeczne geft toho newyedyety°7, kdy boh k83 nam przijde a kdy odegde. 145 neb any dijeky a chwaly wzdawame gemu, kdyzz gey mame, any zzadame P. L.CLXXXIII. col. 855. na okraji 2. sloupce na str. 253a porouchány. 5 Aktom[u]. 5 rkp.: whofru], z tence nadepsáno. 60 akſwatym. 81 tak rkp. 62odd. 63 A, k, d, b protaž. 64 ywgynych. 65 rkp.: bozýe (y s tečkou). 88 červ. podtrž. 6 rkp.: newýdyety (e původním písařem nadepsáno). 6 kon. ř. " od chazije. 7 doplňuji počátky řádků na 1. sloupci 253b podle smyslu (okraj porouchán). " nebudemly. " przy yalo. 13 t, ch, d protaženy. noſti. — 126. tieleſne. — 129. protoz dije. — 134. ſnijmz ſie ſgedna duch. — 139. geſíto formidentur, desidia videlicet et fraus .... Sed sciendum magnopere est, quia desidia per toporem nascitur, fraus per privatam dilectionem. Illam namque minor Dei amor exaggerat, hanc autem male mentem possidens proprius amor creat .... Solus ergo in Dei opere fraudem non facit, qui cum ad studia bonae actionis invigilat, nec ad corporalis rei praemia, nec ad laudis verba, nec ad humani judicii gratiam an- helat.... (Moralium l. IX, cap. 34). 145 n.: Z řeči in Cantica XVII., odst. 1: ...Venit namque (Spiritus) et vadit, prout vult ; et nemo facile scit, unde veniat, aut quo vadat (Joan. III, 8). At istud
452 2535 rych51 czynech ftrachowaty, lenofti a líty. lenoft vczynij, ezz menye bude dobreho, nezz by byty mohlo. a left vczynij, ezz y dobre nebude dobrze vczynyeno. a gen ten neczynij42 líti w dobrem, czozz czynij,42 kdyzz neprzymyeſſij vmyſla toho, by ſkrz to36 chtyel od lydij ſam ſwe chwale, neb tyeleſnee pohodye, neb zzyſku ſwyetſkemu, pro tyt wyeczy job, muzz 120 ſwaty, dije: strachowal ſem ſye wſech ſwych czynow, neb toczyff, acz geft to dobre, czozz czynij,35 ale ne wſſeho," czo ſye w vmyſle przymijefij, poznaty mohu, protozz mame w tom dwem bedlywy byty, abychô35 ne lenye53 a beze líty54 czynyly dobrze to, czoy dobre, trzetije bdyety mame, abychô35 irdecznije oczy ſwogy wzdy gmyely k bohu obraczenije wyducz 125 mocz geho, mudroſt y dobrotu, z nijezz wzely gſme bez czijíla y tyeleſnye y duchownye mnoho geho dobrodijenije. a take k tomu ma-lme bedlywy byty, kdy hoſpodyn55 przijde kteru ſwu myloſtij w naſſe ſrdcze, abychom ynhed gemu otewrzijely, at by nemynvl. protot dije kriftus46 ty blazzeny, kterezz pan gych nalezne, any bdije, kdyzz przijde; a welij nam k tyem 130 lydem byti podobnv, gefto czakagij bdijecz pana ſweho, kdyz by ſye wratyl a potlukl5e, aby ynhed gemu otewrzijely, y mame bedlywye zna- menaty wnytrſnije hnvtije ſwych zzadoítij, abychom to wyluczyly, vpo- kogyly, i nijmzz ſye nſe ſgednaa57 duch bozij, a k tomſu]bs ſwu wolij a ſwu zzadoftij przyítupyly, gefto bychom ſkrz to pofofíny byti mohly geho 135 myloſtyweho nawiftyewenije. neb w rozlycznycht promyenach bywa to bozij[e] 7 myloſti nawiftyewenije, nyſelkdy" myíl w pokoru ſklonij, nyekdy rozífijrzij w ſwate [my]loſty5 na wſe ſtrany: wzhoſru]" k bohu a k ſwatym, 60 geft ot ]57 kralygij w boze,"1 dolowk [tyjem57, geſto gſu wczyftczy ; nſa]7 prawo ku przatelom a nſa lejwo5" k neprzatelom; za ſye [k 7 tijem, geſto gyzz 140 mynvly, pſrzedp7 ſye, geſto magij byty geftſye].57 a nyekdys2 proſwyetij dar bozzijeho83 nawiîtyewenije w rozvmv wnytrſnij ſwyetloſtij. a take2 y w gynych4 promyenach rozlycznye dotykaa bozye65 myloſt, pro nyezz ſluffije bedlywye rozeznaty ty promyeny. neb dije ſwaty bernart,66 ezz nebezpeczne geft toho newyedyety°7, kdy boh k83 nam przijde a kdy odegde. 145 neb any dijeky a chwaly wzdawame gemu, kdyzz gey mame, any zzadame P. L.CLXXXIII. col. 855. na okraji 2. sloupce na str. 253a porouchány. 5 Aktom[u]. 5 rkp.: whofru], z tence nadepsáno. 60 akſwatym. 81 tak rkp. 62odd. 63 A, k, d, b protaž. 64 ywgynych. 65 rkp.: bozýe (y s tečkou). 88 červ. podtrž. 6 rkp.: newýdyety (e původním písařem nadepsáno). 6 kon. ř. " od chazije. 7 doplňuji počátky řádků na 1. sloupci 253b podle smyslu (okraj porouchán). " nebudemly. " przy yalo. 13 t, ch, d protaženy. noſti. — 126. tieleſne. — 129. protoz dije. — 134. ſnijmz ſie ſgedna duch. — 139. geſíto formidentur, desidia videlicet et fraus .... Sed sciendum magnopere est, quia desidia per toporem nascitur, fraus per privatam dilectionem. Illam namque minor Dei amor exaggerat, hanc autem male mentem possidens proprius amor creat .... Solus ergo in Dei opere fraudem non facit, qui cum ad studia bonae actionis invigilat, nec ad corporalis rei praemia, nec ad laudis verba, nec ad humani judicii gratiam an- helat.... (Moralium l. IX, cap. 34). 145 n.: Z řeči in Cantica XVII., odst. 1: ...Venit namque (Spiritus) et vadit, prout vult ; et nemo facile scit, unde veniat, aut quo vadat (Joan. III, 8). At istud
Strana 453
453 geho, kdyzz ho nemame, a kdyzz proto odchazije9, abychom [tjvzzijecz7o po nyem tijem ſnazſz]nyegije" hledaly geho a drzzely, kdyzz naleznem: kak budeme hledaty geho, nebudem-ly"l znaty, ezz ho nemame? as proto 150 przychazije, aby vtyeffyl; kake bude vtyeffenije, kak doftoynyc przygmem welebnoft geho, kdyzz nesplozzname7, by k nam przyfel? [plak ſwaty rzehorze vkazuge, [ezzp° w rozlycznych ſwych daſrzlijech a yako ſkrytye przyſch Jazzije70 hoſpodyn, wzem [onJo7° ſlowo, geſto dije: yako [krjadmo7o przyyalo" geft voho [m]e7 taynoft geho poſfepta[njije7. * prawij: hoſpodyn Job 4, 12. 155 otewrze tayny prochod'3 ffeptu ſwemu, kdyzz kakff ikrytye vkazze, kterym czynem“ przijde, neb nyeterdy w68 naſ roznyetij myloſt, nyeterdy naí baznij ſkrotij; nyekdy vkazze, kak gſu" wſeczky wyeczy tohoto ſwyeta neſtateczne, a nyekdy zzadoíti naffije k nebefſkyes powzdwyhne wyeczem. a68 tak mnohot bywa takowych promyen. a ktozz"4 geft bedlyw k takym 160 wyeczê,6s ten neobmefſkaa, kdy pan przijde a potlucze.75 trzetije geſt ſlowo: modlte ſye. tijem naſ k ſwatoſty napomijna. neb yakozz dije ſwaty pawel, ſkrzze ſlowo62 bozzije a ſkrzze modlytwu"6 berv lydee ſwatoſt, ez ſwati budvv; neb z modlytwy trzzij myſl ſílechetnoſt a ſwatoft. a ktozz ſwat geft, bud ſwat wijecze,* w ſwatoſti ſye flowem Zjev. 22, 11. 165 bozijm a modlytwu roznyeczyge, y mijenimt tuto gen to powyedyety o modlytwye, gehozz ſem neprawyl tam, geſto ſem o modlytwye wijecze mluwyl. modlytwa czijm z ſwyetyeyſlijeho gde vmfyfla]", tijem gest 254. ſwyetycyffij a z pochotnyeyffijeho"8 nabozzenſtwije v wyetífij myloſty. a to lecz bude rzeczij modlytwa, lecz gen myílij nebo duchê.“ a tak ſwata 170 bude modlytwa toho, ktozz yako ſyn otczy modlij ſye bohu; ſwyetyeyffije, kdyzz dufſe nabozznaa yako k ſwemu choti, geſto na wyeky ma chot gegije byty, zapalij ſye myloſtij; nayſwyetyeyſlije, kdyz pak nebeſky chot nawítije- wij ſwu chot myloſtij wlaſtij, aby zde glucz geſtye okuffyla a pochvtnala, kak geſt pochotny hoſpodyn.* swata geft modlytwa"4, kdyzz czlowyek I1 Petr. 2, 3.) 175 negmage îtrachu pro welyke ohawne hrzyechy, gyzz gych pozbyw a k my- loftywemu? nawratyw [sějso otczy, a zrze k welyke myloſty geho przy- ſtupij przed boh ſwu proſbvv a6s ſwu modlytwvv yako ſyn przed otcze; M za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 35 menší červ. znaménko odst. 7 aſkrzze modlytwu. 7 konec řádku zalepen. 38 azpochotnyeyílijeho. 7 akmyloftywemu. gyz kralugij. — 150. yake. — 150. yak. — 151 n. pak ſwaty rzehorz vkazuge ze wrozlicznych ſwych darziech. — 155. yaks. — 156. neb nieterdy. — 156 n. niekdy nas baznij ſkroti. — 157. yak. — 158. neſtateczny. — 173. miloſti zwlafſtnij. — sine damno fortasse salutis nescire licet: caeterum quando veniat, vel quando vadat, id plane periculosissime ignoratur. Cum enim hae Spiritus sancti circa nos dispensa- toriae quidem vicissitudines vigilantissime non observantur, fit, ut nec absentem desideres, nec praesentem glorifices. Nempe qui idcirco recedit, ut avidius requi- ratur, quonam modo, si abesse nescitur, requiritur? Et rursum qui dignanter ad hoc redit, ut consoletur, qualiter digne pro sua majestate suscipitur, si nec adesse sentitur? Mens ergo, quae ignorat abscessum, patet seductioni; et quae reditum non observat, erit ingrata visitationi.
453 geho, kdyzz ho nemame, a kdyzz proto odchazije9, abychom [tjvzzijecz7o po nyem tijem ſnazſz]nyegije" hledaly geho a drzzely, kdyzz naleznem: kak budeme hledaty geho, nebudem-ly"l znaty, ezz ho nemame? as proto 150 przychazije, aby vtyeffyl; kake bude vtyeffenije, kak doftoynyc przygmem welebnoft geho, kdyzz nesplozzname7, by k nam przyfel? [plak ſwaty rzehorze vkazuge, [ezzp° w rozlycznych ſwych daſrzlijech a yako ſkrytye przyſch Jazzije70 hoſpodyn, wzem [onJo7° ſlowo, geſto dije: yako [krjadmo7o przyyalo" geft voho [m]e7 taynoft geho poſfepta[njije7. * prawij: hoſpodyn Job 4, 12. 155 otewrze tayny prochod'3 ffeptu ſwemu, kdyzz kakff ikrytye vkazze, kterym czynem“ przijde, neb nyeterdy w68 naſ roznyetij myloſt, nyeterdy naí baznij ſkrotij; nyekdy vkazze, kak gſu" wſeczky wyeczy tohoto ſwyeta neſtateczne, a nyekdy zzadoíti naffije k nebefſkyes powzdwyhne wyeczem. a68 tak mnohot bywa takowych promyen. a ktozz"4 geft bedlyw k takym 160 wyeczê,6s ten neobmefſkaa, kdy pan przijde a potlucze.75 trzetije geſt ſlowo: modlte ſye. tijem naſ k ſwatoſty napomijna. neb yakozz dije ſwaty pawel, ſkrzze ſlowo62 bozzije a ſkrzze modlytwu"6 berv lydee ſwatoſt, ez ſwati budvv; neb z modlytwy trzzij myſl ſílechetnoſt a ſwatoft. a ktozz ſwat geft, bud ſwat wijecze,* w ſwatoſti ſye flowem Zjev. 22, 11. 165 bozijm a modlytwu roznyeczyge, y mijenimt tuto gen to powyedyety o modlytwye, gehozz ſem neprawyl tam, geſto ſem o modlytwye wijecze mluwyl. modlytwa czijm z ſwyetyeyſlijeho gde vmfyfla]", tijem gest 254. ſwyetycyffij a z pochotnyeyffijeho"8 nabozzenſtwije v wyetífij myloſty. a to lecz bude rzeczij modlytwa, lecz gen myílij nebo duchê.“ a tak ſwata 170 bude modlytwa toho, ktozz yako ſyn otczy modlij ſye bohu; ſwyetyeyffije, kdyzz dufſe nabozznaa yako k ſwemu choti, geſto na wyeky ma chot gegije byty, zapalij ſye myloſtij; nayſwyetyeyſlije, kdyz pak nebeſky chot nawítije- wij ſwu chot myloſtij wlaſtij, aby zde glucz geſtye okuffyla a pochvtnala, kak geſt pochotny hoſpodyn.* swata geft modlytwa"4, kdyzz czlowyek I1 Petr. 2, 3.) 175 negmage îtrachu pro welyke ohawne hrzyechy, gyzz gych pozbyw a k my- loftywemu? nawratyw [sějso otczy, a zrze k welyke myloſty geho przy- ſtupij przed boh ſwu proſbvv a6s ſwu modlytwvv yako ſyn przed otcze; M za tím na konci ř. černá nepřetrž. výplň b. 35 menší červ. znaménko odst. 7 aſkrzze modlytwu. 7 konec řádku zalepen. 38 azpochotnyeyílijeho. 7 akmyloftywemu. gyz kralugij. — 150. yake. — 150. yak. — 151 n. pak ſwaty rzehorz vkazuge ze wrozlicznych ſwych darziech. — 155. yaks. — 156. neb nieterdy. — 156 n. niekdy nas baznij ſkroti. — 157. yak. — 158. neſtateczny. — 173. miloſti zwlafſtnij. — sine damno fortasse salutis nescire licet: caeterum quando veniat, vel quando vadat, id plane periculosissime ignoratur. Cum enim hae Spiritus sancti circa nos dispensa- toriae quidem vicissitudines vigilantissime non observantur, fit, ut nec absentem desideres, nec praesentem glorifices. Nempe qui idcirco recedit, ut avidius requi- ratur, quonam modo, si abesse nescitur, requiritur? Et rursum qui dignanter ad hoc redit, ut consoletur, qualiter digne pro sua majestate suscipitur, si nec adesse sentitur? Mens ergo, quae ignorat abscessum, patet seductioni; et quae reditum non observat, erit ingrata visitationi.
Strana 454
454 Mat. 26, 42. [t. 6, 9 a Luk. 11, 2.] dovfages bohu yako otczy; gmage vczaſtnoſt duchu ſyna bozzijeho, geſtoy przyrozenijm gedyny ſyn boha otcze, geîtoy rzekl ſam w ſwe modlytwye: otcze moy,* a nam'2 vſtawyl, abychom' „otcze naîſ“ rzijekaly ſpolu.* 180 neb k nyemv gſme bohu w ſyny przywoleny, aby on byl prworozenyes (Řím. 8, 29.] mezy mnoho6l bratrzij.* k tomu naf rozochwuge ſwaty pawel, abychom modlyly ſye bohu yako ſynowe otczy, rzka: ezz gíte ſynowe, dal geſt boh (Gal. 4, 6.] w frdcze wafſe duch ſyna ſweho, geſto wola k bohu „otcze".* k tomu welyky86 albrecht6 przymluwa ſye rzka: przeſladke flowo otczowo w uſtech84 185 ſynow, acz wſak ſyn w duchu, geſto pochodij od otcze k ſynv, modlij ſye otczy vmyil ass zzadoft k wyecznemu dijedyczítwu gmage a dovfage, ezz prawem dyedyczíkym dogde toho, kdyzz geft raaczyl wolyty gey take w ſyna. a kdyzz nafí geft kriftus napomenvl, abychom ſmyely modlecz ſye bohu rzeeczy „otcze naff“, tuy naſ powzdwyhl v wyetílij myloít 190 a w ſwyetyeyffij85 obyczey modlytwy neb w ſwyetyeyffij zzadoſt modlytwy, nezzli bychom ſye modlyly bohu gen yako panv. a take, yako dije ſwaty jeronym66 k demetryadye, proto gſme ſynowe bozij nazwany w pijímye tak czaſtos6 a na mnohych87 mijeſtech, abychô8s wzdy magijcz ſwe doftogenſtwo nass pamyety ſtud k hrzyechu gmyely89 a podobnye k ſwemu 195 doſtogenſtwij zzywot wedly, neb czijm ſye kto mnij zawrzzenyeyffijm, tijem czaîto bydlij netbawyegije, protoz maame ſye ſkrz to° v wlaſtij my- loſti rozchutnaty, ezz90 gîme nazwany ſynowe bozzij. a negen gmenem, (1 Jan. 3, 1. ale dal nam mocz, abychom mohly byti ſynowe bozzij* wijerzijecz we gmeno ſyna bozijeho, przyrozenijm gedyneho pana naſſeho gezu kriſta. 200 a protozz w tom vmyſle, w te zzadoſty modlyty ſye bohu yako otczy ſwatay modlytwa a czynij ſwaty takowe modlytewnijky.9 254 geſt pak ſwyetycyffije modlytwa, geſto pochodij z vmyíla toho a w te22 zzadoſty od ſbozznee duffe, geftoy gyzz ranyena myloſtij czyíteho chotye nebeſſkeho. a mohu82 rzeeczy, zzey ſwyetyeyſſije; neb ktoz zrzij 205 k bohu yako k otczy, ale k dyedyczſtwu z toho czaku gmage, ſwe pohody hledage od otcze,62 aby gmyel blazzeny zzywot....93. protozz94 wijetffijet geft boha yako choty ſweho mylowaty, neb czyfta chot, duſſe czyftaa, kdyzz rozeyzze gy myloft k ſynu bozzijemu, yako k choty czyítemu a weleb- (1 Kor. 13, 5. nemu, nycz gyneho nemylugſe, nycz]5 nezzadaa,* nycz nemy ílij 9 vzzytka 210 ſweho, gedynſe],95 aby gmyela choty swesho],95 wzdy nan zrzela bez pſrzije]- kazy.95 a acz96 zzadaa kſra]lowſtwa95 nebeſkeho, tſo genj95 proto, aby ſweho choty [gmylela95 gyzz bez zaſlony a [bez]95 przyekazy, gedyne wſnyejes so doplňuji podle smyslu. 81 do vfage. 82 odd. i tečkou (A. nam). 83 l, b, ch protaž. 84 wustech. 85 awſwyetyeyſlij. 86 h, ſt protaž. 87 anamnohych. 88 zkratka uprostřed ř. 89 rkp.: negmyely. 90 za tím na konci ř. dvojitá nepřetržená černá výplň 6b. 91 červ. znam. odstavce. 32 awte. 93 chybí věta hlavní, k níž předchozí ktož zří k bohu... 179. gefſto. — 182. ktomu nas rozchutnage. — 190. tu geſt. — 197. ſkrze to v wlaſſtnij miloſti. — 212. to gen proto. — 214 n. nietczo nieyakym. — 215. odchoti ſweho. — 216. yako. — 216 n.wſfak by ſnijm wzdy rada byla. — 218 nn. newidieti protoz gt
454 Mat. 26, 42. [t. 6, 9 a Luk. 11, 2.] dovfages bohu yako otczy; gmage vczaſtnoſt duchu ſyna bozzijeho, geſtoy przyrozenijm gedyny ſyn boha otcze, geîtoy rzekl ſam w ſwe modlytwye: otcze moy,* a nam'2 vſtawyl, abychom' „otcze naîſ“ rzijekaly ſpolu.* 180 neb k nyemv gſme bohu w ſyny przywoleny, aby on byl prworozenyes (Řím. 8, 29.] mezy mnoho6l bratrzij.* k tomu naf rozochwuge ſwaty pawel, abychom modlyly ſye bohu yako ſynowe otczy, rzka: ezz gíte ſynowe, dal geſt boh (Gal. 4, 6.] w frdcze wafſe duch ſyna ſweho, geſto wola k bohu „otcze".* k tomu welyky86 albrecht6 przymluwa ſye rzka: przeſladke flowo otczowo w uſtech84 185 ſynow, acz wſak ſyn w duchu, geſto pochodij od otcze k ſynv, modlij ſye otczy vmyil ass zzadoft k wyecznemu dijedyczítwu gmage a dovfage, ezz prawem dyedyczíkym dogde toho, kdyzz geft raaczyl wolyty gey take w ſyna. a kdyzz nafí geft kriftus napomenvl, abychom ſmyely modlecz ſye bohu rzeeczy „otcze naff“, tuy naſ powzdwyhl v wyetílij myloít 190 a w ſwyetyeyffij85 obyczey modlytwy neb w ſwyetyeyffij zzadoſt modlytwy, nezzli bychom ſye modlyly bohu gen yako panv. a take, yako dije ſwaty jeronym66 k demetryadye, proto gſme ſynowe bozij nazwany w pijímye tak czaſtos6 a na mnohych87 mijeſtech, abychô8s wzdy magijcz ſwe doftogenſtwo nass pamyety ſtud k hrzyechu gmyely89 a podobnye k ſwemu 195 doſtogenſtwij zzywot wedly, neb czijm ſye kto mnij zawrzzenyeyffijm, tijem czaîto bydlij netbawyegije, protoz maame ſye ſkrz to° v wlaſtij my- loſti rozchutnaty, ezz90 gîme nazwany ſynowe bozzij. a negen gmenem, (1 Jan. 3, 1. ale dal nam mocz, abychom mohly byti ſynowe bozzij* wijerzijecz we gmeno ſyna bozijeho, przyrozenijm gedyneho pana naſſeho gezu kriſta. 200 a protozz w tom vmyſle, w te zzadoſty modlyty ſye bohu yako otczy ſwatay modlytwa a czynij ſwaty takowe modlytewnijky.9 254 geſt pak ſwyetycyffije modlytwa, geſto pochodij z vmyíla toho a w te22 zzadoſty od ſbozznee duffe, geftoy gyzz ranyena myloſtij czyíteho chotye nebeſſkeho. a mohu82 rzeeczy, zzey ſwyetyeyſſije; neb ktoz zrzij 205 k bohu yako k otczy, ale k dyedyczſtwu z toho czaku gmage, ſwe pohody hledage od otcze,62 aby gmyel blazzeny zzywot....93. protozz94 wijetffijet geft boha yako choty ſweho mylowaty, neb czyfta chot, duſſe czyftaa, kdyzz rozeyzze gy myloft k ſynu bozzijemu, yako k choty czyítemu a weleb- (1 Kor. 13, 5. nemu, nycz gyneho nemylugſe, nycz]5 nezzadaa,* nycz nemy ílij 9 vzzytka 210 ſweho, gedynſe],95 aby gmyela choty swesho],95 wzdy nan zrzela bez pſrzije]- kazy.95 a acz96 zzadaa kſra]lowſtwa95 nebeſkeho, tſo genj95 proto, aby ſweho choty [gmylela95 gyzz bez zaſlony a [bez]95 przyekazy, gedyne wſnyejes so doplňuji podle smyslu. 81 do vfage. 82 odd. i tečkou (A. nam). 83 l, b, ch protaž. 84 wustech. 85 awſwyetyeyſlij. 86 h, ſt protaž. 87 anamnohych. 88 zkratka uprostřed ř. 89 rkp.: negmyely. 90 za tím na konci ř. dvojitá nepřetržená černá výplň 6b. 91 červ. znam. odstavce. 32 awte. 93 chybí věta hlavní, k níž předchozí ktož zří k bohu... 179. gefſto. — 182. ktomu nas rozchutnage. — 190. tu geſt. — 197. ſkrze to v wlaſſtnij miloſti. — 212. to gen proto. — 214 n. nietczo nieyakym. — 215. odchoti ſweho. — 216. yako. — 216 n.wſfak by ſnijm wzdy rada byla. — 218 nn. newidieti protoz gt
Strana 455
455 ſwu vtyechu kladucz [w ſſyczku.95 a zatijem82 acſz bu]de95 zde trpyety nyeczo 215 [nye]kakym95 bozzijm przepſuſſtylenijm,95 proto ſye od oſhoty]95 ſweho ne- rozpaaczij; yſako]95 chot wijernaa, acz bſy gy]9 y vrazyl myly gegije, [wiak 95 by ſ nijm wzdy rada [byla],95 a to82 ma za naywyet[ífij]95 ſmutek, za nay- wyet[ffij tv]hu95 choty myleho neſwydylety.35 protot geft, yakz[z dije 95 y pijſmo, ezz otcze y mſaterze]95 oftane ozlowyek*; taſkezz]95 aczt geft 220 ſwata moſdlytwa],"5 geſto z te myloſti gde, [gefto]97 . . . . . Mat. 19,5,1 Mojž. 2, 24.] byla v korelaci. 94 P protaž. 95 konce řádků 2. sloupce na poslední straně zalepeny. * odd. i tečkou (A. acz). 9 zalepeným geſto se končí str. 254b a rukopis. yakz dije ypijímo ze otcze y materze oſtane czlowiek. takez. aczt geſt ſwata modlitba geſſto zte miloſti gde.
455 ſwu vtyechu kladucz [w ſſyczku.95 a zatijem82 acſz bu]de95 zde trpyety nyeczo 215 [nye]kakym95 bozzijm przepſuſſtylenijm,95 proto ſye od oſhoty]95 ſweho ne- rozpaaczij; yſako]95 chot wijernaa, acz bſy gy]9 y vrazyl myly gegije, [wiak 95 by ſ nijm wzdy rada [byla],95 a to82 ma za naywyet[ífij]95 ſmutek, za nay- wyet[ffij tv]hu95 choty myleho neſwydylety.35 protot geft, yakz[z dije 95 y pijſmo, ezz otcze y mſaterze]95 oftane ozlowyek*; taſkezz]95 aczt geft 220 ſwata moſdlytwa],"5 geſto z te myloſti gde, [gefto]97 . . . . . Mat. 19,5,1 Mojž. 2, 24.] byla v korelaci. 94 P protaž. 95 konce řádků 2. sloupce na poslední straně zalepeny. * odd. i tečkou (A. acz). 9 zalepeným geſto se končí str. 254b a rukopis. yakz dije ypijímo ze otcze y materze oſtane czlowiek. takez. aczt geſt ſwata modlitba geſſto zte miloſti gde.
Strana 456
Pozdější přípisek k starému nadpisu (196b)! na prowodnij nedyely2 Jan, 6 53. 197“ . aby lyd obeczny prſzlygymal4 weſſken pod obogy offobu tyello a5 krew buozy, wyklefowe douodye toho rzeczy onv pana krifita, jakoz pſana ſtogy w sfſefity“ kapitole ſwateho yana: nebudete-ly gyefíty tyela ſyna cſz-lowyeczycho? a krwe gyeho nebudete-ly pyty, nebudete myety zywota wyeczneho.* odpowyezl gym k tomu, zze to pyſmo nema tak vprzyemnye rozumyeno [býti], yakoz wzny, nebo, by tot rozumyeno myelo byty, tehda wfyeczkny dyetky vmrucze? ynhed po krztu y gyny, gefíto mrv bez przygetye te ffwatofíty poſwatneho [těla ° a nyekdy gye myety nemohucze, nemyely byll zywota wyeczneho, ale kto tak blaznywy geſt, aby to myſlyl nebo mluwyl, aby myloſtywy pan buoh, czyehozz mylo- frdenstwye vazyk nemoz wymluwyty, byl tak twrdy a vkrutny, aby za- tratyl duffyeel2 newynnych od hrzyechu13 lydy proto, ze byl4 krwe geho nepyly a tyela negyedly poſwatnye, kterehozto wſſak podobnye y myety nemohly? take by tyezczye koftel obeczny krſz yefftyanfſky15 bludyl mage za 15 fswate ony mladenczye, kterezz gest herodeff zhubyl; neb negedly tyela any krwe pylly pofſwatnye, ano gefftye nebyla ta fwatoſt od kryfita viftauena, a tak fíwatek gych od obczye wyernych krzyefítanow nerzadnye byl byl6 k ſwyedczenyl7 viftawen, ale kto geft takowy, aby protyw obczyl8 kofítela take wyeczy ſſmyel wyerzyty, myſlyty a drzyety? a tak podle 20 rozumuls profíteho pyfíma ſwrchu píaneho ty lyde, o kterychz ſpaſeny . geft gyftota, byly byl9 zatraczeny, a o kterychz2 zatraczeny geft proíte ſſwyedomye, byly by2 ſpafeny, a tak by przyfel newymlusu]ny22 blud w obecz ſwatu a pohorſyenye welyke zzydow a take pohanuow, neprzatel obczye ffwate, protozz wyerny krzyeftyane tato flowa fſwateho cztenye 25 10 1 Posledních 17 řádků druhého sloupce na str. 196b je vyplněno začátkem této cizi řeči (v. str. XII a 367 tohoto vydání). * červ. 3 A na dva řádky. 4 rkp.: prygymal. 5 kon. ř. “ rkp.: W Síleíte, ale koncové e předěláno v y; Silefty a následující tři slova přetržena červ. místo obvyklého červ. podtržení. 7 rkp.: clowyeczyeho. 8 doplňuji podle smyslu. 3 rkp.: vmricze (i bez tečky), ale nad čarou připsána nožička k : a je z toho u. 10 v rkp. chybí. 11 druhée nadepsáno (nemýlyby). 12 tak rkp. 13 odhrzýchu (e nadeps.) 14zeby. 15rkp.: kryeftyanííky. 16 bylby. 17tak rkp. 18 odd. 1 bylyby. 1. wprowodnij nedieli tato rzečz (červ.). — 7. vprziemo rozumieno byti. — 7. neb by tak. — 8. yhned. — 13 n. lidij proto zeby prwe geho krwe nepijli. — 18. vítanowena. — 20. takowe. — 26. yako. — 43. bez pochybenie nenie wnie
Pozdější přípisek k starému nadpisu (196b)! na prowodnij nedyely2 Jan, 6 53. 197“ . aby lyd obeczny prſzlygymal4 weſſken pod obogy offobu tyello a5 krew buozy, wyklefowe douodye toho rzeczy onv pana krifita, jakoz pſana ſtogy w sfſefity“ kapitole ſwateho yana: nebudete-ly gyefíty tyela ſyna cſz-lowyeczycho? a krwe gyeho nebudete-ly pyty, nebudete myety zywota wyeczneho.* odpowyezl gym k tomu, zze to pyſmo nema tak vprzyemnye rozumyeno [býti], yakoz wzny, nebo, by tot rozumyeno myelo byty, tehda wfyeczkny dyetky vmrucze? ynhed po krztu y gyny, gefíto mrv bez przygetye te ffwatofíty poſwatneho [těla ° a nyekdy gye myety nemohucze, nemyely byll zywota wyeczneho, ale kto tak blaznywy geſt, aby to myſlyl nebo mluwyl, aby myloſtywy pan buoh, czyehozz mylo- frdenstwye vazyk nemoz wymluwyty, byl tak twrdy a vkrutny, aby za- tratyl duffyeel2 newynnych od hrzyechu13 lydy proto, ze byl4 krwe geho nepyly a tyela negyedly poſwatnye, kterehozto wſſak podobnye y myety nemohly? take by tyezczye koftel obeczny krſz yefftyanfſky15 bludyl mage za 15 fswate ony mladenczye, kterezz gest herodeff zhubyl; neb negedly tyela any krwe pylly pofſwatnye, ano gefftye nebyla ta fwatoſt od kryfita viftauena, a tak fíwatek gych od obczye wyernych krzyefítanow nerzadnye byl byl6 k ſwyedczenyl7 viftawen, ale kto geft takowy, aby protyw obczyl8 kofítela take wyeczy ſſmyel wyerzyty, myſlyty a drzyety? a tak podle 20 rozumuls profíteho pyfíma ſwrchu píaneho ty lyde, o kterychz ſpaſeny . geft gyftota, byly byl9 zatraczeny, a o kterychz2 zatraczeny geft proíte ſſwyedomye, byly by2 ſpafeny, a tak by przyfel newymlusu]ny22 blud w obecz ſwatu a pohorſyenye welyke zzydow a take pohanuow, neprzatel obczye ffwate, protozz wyerny krzyeftyane tato flowa fſwateho cztenye 25 10 1 Posledních 17 řádků druhého sloupce na str. 196b je vyplněno začátkem této cizi řeči (v. str. XII a 367 tohoto vydání). * červ. 3 A na dva řádky. 4 rkp.: prygymal. 5 kon. ř. “ rkp.: W Síleíte, ale koncové e předěláno v y; Silefty a následující tři slova přetržena červ. místo obvyklého červ. podtržení. 7 rkp.: clowyeczyeho. 8 doplňuji podle smyslu. 3 rkp.: vmricze (i bez tečky), ale nad čarou připsána nožička k : a je z toho u. 10 v rkp. chybí. 11 druhée nadepsáno (nemýlyby). 12 tak rkp. 13 odhrzýchu (e nadeps.) 14zeby. 15rkp.: kryeftyanííky. 16 bylby. 17tak rkp. 18 odd. 1 bylyby. 1. wprowodnij nedieli tato rzečz (červ.). — 7. vprziemo rozumieno byti. — 7. neb by tak. — 8. yhned. — 13 n. lidij proto zeby prwe geho krwe nepijli. — 18. vítanowena. — 20. takowe. — 26. yako. — 43. bez pochybenie nenie wnie
Strana 457
457 magy wzyety, drzyety a rozumyety, jakoz pan kryîtus gye drzyel a gym rozumyel; nebo malo nyzzye po tyech ſlowyech kryſtus takto dye: slowa, kterazz mluwyl ſem k wam, duch a zywot ſv. duch obzywuge, tyelo nenye profſpyeſno nycz.* protoz ta ſlowa prwe pſana duchownye magy ro-l zumyena byty, ne tyeleftnye,23 any proftye, yakoz wznye, a tak wſyczkny ſwyety docto- rowe a myſtrzy duchownye ta flowa wykladagy. a zwlaſtye ſwaty auguſtyn, mluwye na to ſlowo, y dye: ten pokrm a to pytye, kterezz ſyty lydy, chcze kryft924 rozumyety tyelo ſwych vdow, kterezz geft koftel ſwaty na24 wy- 35 wolenych, powolanych a ſprawedlywych a flawnych ſwatych a wye- rzyczych ſwych.25 wyz, kterak ſwaty auguſtyn rozumyc tyem flowom ne proftye,26 yakoz wznye, ale duchownye gye wyklada! a czo ſpafytel malo nyze dye, flyfſmy: tyelo me prawy geft pokrm a krew ma prawy geft napoy. ktoz gye tyelo me a pye krew mu, we mnye przyebywa a ya 40 w nyem.* to flowo wykladage ſwaty auguftyn y dye: tot geſt ten pokrm Jan 6, 55 n. geſty a to pytye pyty: w kryſtu przyebywaty a kryſta przebywagyczyeho w ſobyc27 myety. a24 protoz ktoz neprzyebywa w kryftu a w komz28 ne- bydly kryft9,24 bez pochybenye29 negye geho tyela any pye geho krwe. a tak acz kto tak welyke wyeczy ſwatoſt gye, k ſudu ſobye gye a pye.*) 45 to tak ſwaty auguftyn dye, a dale dye tezz ſwaty20 auguſtyn3° w omely cztrmezczyetmy: powyedyely ſmysl wam, bratrzye, ze to pan kryftus zpofobyl w gedeny tyela ſweho a w pyty32 krwe ſwe, abychom w nyem przyebywaly, a3s won w nas. a nyze malo wyklada to flowo kryftowo: sſlowa, kteraz34 mluwyl ſem vaml7, duch a zywot glu*, toczyff duchownye Jan 6, 63. 50 ta flowa magy rozumyena byty. a ſſvaty35 jeronym3s na to cztenye mluwye y dye: dwogym obyczegyem ma rozumyeno byty tyelo | kryſtowo a krew 198a geho: nebo tyelo obrzezane, vkrzyzowane a pochowane a krew, kteraz rytyerzowym wylyta geſt kopym, aneb ono tyelo a krew duchownye a bozíke, o nyemz kryft936 dye w swateho jana3° czteny30: tyelo me prawy 55 geſt pokrm a krew ma prawy geft napoy.* a opyet: nebudete-ly gedno Jan 3, 55. gyefty tyela meho a pyty krwe me, nebudete myety zywota wyeczneho.* t. 6,53: wyz toho doctora ſwateho jeronyma,3° zzet duchownye rozumye, ne proftye.37 gyzz z tyech wykladow muozem rozumyety flowu kryftowu: gedno nebudete-ly gefty tyela ſyna czlowyeczyeho a3s krwe geho nebudete-ly 60 pyty, toczzyzz nebudete-ly vdowe tyela meho duchownycho a nebudete-ly przyebywaty we mnye a yya39 v was, nebudete myety zzywota w ſobye. neb vrubeny vd od zzyweho] tyela czlowyeczyeho nenye zyw.40 a tak 20 Aokterychz. 21 rkp.: bylyly. 22 t. j. nevýmluvný. 23 netyeleſtnye. 24 kon. ř. 25 věta zkomolená. 26 neproftye. 17 e nadeps. (wflobý). 28 Awkomz. 29 v rkp. následuje: nenye wnyem kryftus, ale černě přetrženo. 30 červ. přetrženo. 31 powyedyelyímy. 32 awpyty. 33 kon. ř. 3arkp.: kterzaz. 35 Iſvaty (sic) červ. přetrž. 36 na počátku ř. 37 ne proftye. 38 kon. ř. 39 ayya. 40 rkp.: zywo. 41 odd. 4 Awkomz. 43 uprostřed ř. 44 rkp.: 197 30 1 Kor. 11, 29. Jan 6, 63. kryſtus. negie geho tiela ani pije. — 45 n. w omelij cztrmezczietme. — 48. aon. — 49 a 60. totiz. — 80. naſſe ſkrze nije prohrzeſſenije. — 84. lukaſſe dije. — 86. sſlech-
457 magy wzyety, drzyety a rozumyety, jakoz pan kryîtus gye drzyel a gym rozumyel; nebo malo nyzzye po tyech ſlowyech kryſtus takto dye: slowa, kterazz mluwyl ſem k wam, duch a zywot ſv. duch obzywuge, tyelo nenye profſpyeſno nycz.* protoz ta ſlowa prwe pſana duchownye magy ro-l zumyena byty, ne tyeleftnye,23 any proftye, yakoz wznye, a tak wſyczkny ſwyety docto- rowe a myſtrzy duchownye ta flowa wykladagy. a zwlaſtye ſwaty auguſtyn, mluwye na to ſlowo, y dye: ten pokrm a to pytye, kterezz ſyty lydy, chcze kryft924 rozumyety tyelo ſwych vdow, kterezz geft koftel ſwaty na24 wy- 35 wolenych, powolanych a ſprawedlywych a flawnych ſwatych a wye- rzyczych ſwych.25 wyz, kterak ſwaty auguſtyn rozumyc tyem flowom ne proftye,26 yakoz wznye, ale duchownye gye wyklada! a czo ſpafytel malo nyze dye, flyfſmy: tyelo me prawy geft pokrm a krew ma prawy geft napoy. ktoz gye tyelo me a pye krew mu, we mnye przyebywa a ya 40 w nyem.* to flowo wykladage ſwaty auguftyn y dye: tot geſt ten pokrm Jan 6, 55 n. geſty a to pytye pyty: w kryſtu przyebywaty a kryſta przebywagyczyeho w ſobyc27 myety. a24 protoz ktoz neprzyebywa w kryftu a w komz28 ne- bydly kryft9,24 bez pochybenye29 negye geho tyela any pye geho krwe. a tak acz kto tak welyke wyeczy ſwatoſt gye, k ſudu ſobye gye a pye.*) 45 to tak ſwaty auguftyn dye, a dale dye tezz ſwaty20 auguſtyn3° w omely cztrmezczyetmy: powyedyely ſmysl wam, bratrzye, ze to pan kryftus zpofobyl w gedeny tyela ſweho a w pyty32 krwe ſwe, abychom w nyem przyebywaly, a3s won w nas. a nyze malo wyklada to flowo kryftowo: sſlowa, kteraz34 mluwyl ſem vaml7, duch a zywot glu*, toczyff duchownye Jan 6, 63. 50 ta flowa magy rozumyena byty. a ſſvaty35 jeronym3s na to cztenye mluwye y dye: dwogym obyczegyem ma rozumyeno byty tyelo | kryſtowo a krew 198a geho: nebo tyelo obrzezane, vkrzyzowane a pochowane a krew, kteraz rytyerzowym wylyta geſt kopym, aneb ono tyelo a krew duchownye a bozíke, o nyemz kryft936 dye w swateho jana3° czteny30: tyelo me prawy 55 geſt pokrm a krew ma prawy geft napoy.* a opyet: nebudete-ly gedno Jan 3, 55. gyefty tyela meho a pyty krwe me, nebudete myety zywota wyeczneho.* t. 6,53: wyz toho doctora ſwateho jeronyma,3° zzet duchownye rozumye, ne proftye.37 gyzz z tyech wykladow muozem rozumyety flowu kryftowu: gedno nebudete-ly gefty tyela ſyna czlowyeczyeho a3s krwe geho nebudete-ly 60 pyty, toczzyzz nebudete-ly vdowe tyela meho duchownycho a nebudete-ly przyebywaty we mnye a yya39 v was, nebudete myety zzywota w ſobye. neb vrubeny vd od zzyweho] tyela czlowyeczyeho nenye zyw.40 a tak 20 Aokterychz. 21 rkp.: bylyly. 22 t. j. nevýmluvný. 23 netyeleſtnye. 24 kon. ř. 25 věta zkomolená. 26 neproftye. 17 e nadeps. (wflobý). 28 Awkomz. 29 v rkp. následuje: nenye wnyem kryftus, ale černě přetrženo. 30 červ. přetrženo. 31 powyedyelyímy. 32 awpyty. 33 kon. ř. 3arkp.: kterzaz. 35 Iſvaty (sic) červ. přetrž. 36 na počátku ř. 37 ne proftye. 38 kon. ř. 39 ayya. 40 rkp.: zywo. 41 odd. 4 Awkomz. 43 uprostřed ř. 44 rkp.: 197 30 1 Kor. 11, 29. Jan 6, 63. kryſtus. negie geho tiela ani pije. — 45 n. w omelij cztrmezczietme. — 48. aon. — 49 a 60. totiz. — 80. naſſe ſkrze nije prohrzeſſenije. — 84. lukaſſe dije. — 86. sſlech-
Strana 458
458 ktoz przyebywa w kryſtu ſkrzye myloſt'l a38 wyeru a w komzi2 kryſt9 43 bydly, duchownye tyelo gyeho gye a krew geho pye. a protozz ſwaty mla- denczowe a gyne dyetky krztyene gyedly glu tyelo a pyly krew kryftowu. 65 duowod toho: nebo przyebywaly w kryſtowy a kryftus w nych. protoz, wyerny krzyeftane, wyzte tyto ſwate doctory, kterak! ne proſtye3 to ſlowo wykladagy, ale duchownye w tom pana kryfta nafíledugycz, jakozz kryftus pan nafís polozyl a rozumyel a yakoz ſwaty pawel dye k koryntuom 2 Kor. 3, 6. w30 dewate30 kapytole30: tekft zabygye, duch obzywuge." 70 wyerztez wyeczye45 kryſtowu rozumu a wykladu a geho ſwatych, nezly rozumu a wykladu wykleffſkemu a hufſowſkemu! nebods mnoho ſlow geft we ezteny ſwatem, gefto nemagy byty rozumyena proftye, any podle textu, nez magy duchownye rozumyena byty a drzena. neb ſpaſſytel dye 198b we czteny II swateho matuffe w pate a take wi7 ofmel7 capytole47: acz 75 Mat. 5, 29 a 18, 9. oko twe pohorzîfuge45 tye, wybodny gye a zawyrz45 od ſebe.* lepe geft 45 tobye bez gednoho oka gyty do nebes, nezz obye oczzy mage puſtenu" t. 18, 9. byty do38 wyeczneho ohnye.* a potom dye: aczz ruka nebo noha twa horffy tye, vtny gy a wrzz od ſebe! gefítye bychom tyſfycz ok, ruk nebo noh myely, pro uſtawyczne48 naffye45 ſkrze nycll pohorſſenye muſſyly bychom4 80 vrubyty nebo wybofity, ale to by bylo welmy nemylofitywe a nepodobne ſobye to vczynyty, ano blyznyemu ſſwemu [z]5zakona bozyeho toho czlo- wyek vczynyty nema. opyet ſpafytel w47 cztrnadczte47 capytole47 swateho lukaffe47 [die 5o: gedno ktoz neopuſty5l wíeho, czoz ma, nemozz byty muoy vczedlnyk.*52 bude-ly to flowo proftye rozumyeno53 podle tekftu, 85 kterak by czeffarzowe,47 byſkupowe47, kralowe47, pany,37 sílechtyczy, rytyerzy, panoffye, myeſta, ne, sedlaczy a gyny bohaty lyde neopuſtyecze ſbozye [Mar. 15, 43 a Luk. byly fpaſfeny? awffak cztem we czteny, zze yozeph,4 pan z47 arymatye,47* 23, 50 n.] [Jan 3, 1 a 10./ a nykodemus,47 zakonnyk a myftr47 bohaty,* byly vczedlnyczy kryf- [Mat. 27, 57 a Jan towy,* zacheus47 knyczze*; swaty karel,7 gyndrzych czyeffarzy47; 90 19, 38 n.] [Luk. 19, 2. fſwaty ofwaldus, ludwykus,47 zygmund, styëpan kraly; swaty waczlaw, swaty�7 sfebeftyan47 knyezata; swaty woytyech, stanyfflaw,47 thomais, martyn,47 mykulas7 a gyny mnozy ſwaty przyebohaty byly, awffak vczedl- nyczy bozy byly. a kto geſt tak neſtateczny, aby rzyekl45, zze ty ſwaty neyſu ſwaty? nezz wykleffowe chtyecze z teto rzyeczy wynyknuty prawye, ze to rzyeczeno45 knyezzym geft. alle45 to nenye prawda, nechayt cztu54 cztenye przyed55 tyem flowem! naydut, zze kryít9 56 to mluwyl k zafítupom (Luk. 14, 25. a k uobczy,57 * ale ne55 gedno k apoftolom, opyet dye kryft9 58 we czteny 199a proftye: polozeny duchownych gífu plna rozumow. a suaty3 jan zlatovíty Luk. 14, 33. 95 kterat. 45 tak rkp. 4e N (NEbo) červ. 47 červ. přetrž. 48 Prouftawyczne. 4 mujlylyby červ. přetrž. 50 v rkp. není. 51 rkp.: neopultye, ale koncové e nadtečkováno i podtečkováno. 52 překlad z Písma tvrdý. 53 e nadeps. (rozumýno). 54 t červ. nadepsáno (cztu). 55 kon. ř. 56 zkr. na počátku ř. 57 akuobczy. 58 uprostředř. 53 aSuaty. 6 Neotylelu. 61 tak rkp. ticzy nickterzij panoſſij. — 91. ſwatij oſwaldus kral ludwikus sigmundus. — 95 n. prawiecze ze to. — 96. nechayzt. — 101. ani otielu mluwij. ale kduſly. — 105.
458 ktoz przyebywa w kryſtu ſkrzye myloſt'l a38 wyeru a w komzi2 kryſt9 43 bydly, duchownye tyelo gyeho gye a krew geho pye. a protozz ſwaty mla- denczowe a gyne dyetky krztyene gyedly glu tyelo a pyly krew kryftowu. 65 duowod toho: nebo przyebywaly w kryſtowy a kryftus w nych. protoz, wyerny krzyeftane, wyzte tyto ſwate doctory, kterak! ne proſtye3 to ſlowo wykladagy, ale duchownye w tom pana kryfta nafíledugycz, jakozz kryftus pan nafís polozyl a rozumyel a yakoz ſwaty pawel dye k koryntuom 2 Kor. 3, 6. w30 dewate30 kapytole30: tekft zabygye, duch obzywuge." 70 wyerztez wyeczye45 kryſtowu rozumu a wykladu a geho ſwatych, nezly rozumu a wykladu wykleffſkemu a hufſowſkemu! nebods mnoho ſlow geft we ezteny ſwatem, gefto nemagy byty rozumyena proftye, any podle textu, nez magy duchownye rozumyena byty a drzena. neb ſpaſſytel dye 198b we czteny II swateho matuffe w pate a take wi7 ofmel7 capytole47: acz 75 Mat. 5, 29 a 18, 9. oko twe pohorzîfuge45 tye, wybodny gye a zawyrz45 od ſebe.* lepe geft 45 tobye bez gednoho oka gyty do nebes, nezz obye oczzy mage puſtenu" t. 18, 9. byty do38 wyeczneho ohnye.* a potom dye: aczz ruka nebo noha twa horffy tye, vtny gy a wrzz od ſebe! gefítye bychom tyſfycz ok, ruk nebo noh myely, pro uſtawyczne48 naffye45 ſkrze nycll pohorſſenye muſſyly bychom4 80 vrubyty nebo wybofity, ale to by bylo welmy nemylofitywe a nepodobne ſobye to vczynyty, ano blyznyemu ſſwemu [z]5zakona bozyeho toho czlo- wyek vczynyty nema. opyet ſpafytel w47 cztrnadczte47 capytole47 swateho lukaffe47 [die 5o: gedno ktoz neopuſty5l wíeho, czoz ma, nemozz byty muoy vczedlnyk.*52 bude-ly to flowo proftye rozumyeno53 podle tekftu, 85 kterak by czeffarzowe,47 byſkupowe47, kralowe47, pany,37 sílechtyczy, rytyerzy, panoffye, myeſta, ne, sedlaczy a gyny bohaty lyde neopuſtyecze ſbozye [Mar. 15, 43 a Luk. byly fpaſfeny? awffak cztem we czteny, zze yozeph,4 pan z47 arymatye,47* 23, 50 n.] [Jan 3, 1 a 10./ a nykodemus,47 zakonnyk a myftr47 bohaty,* byly vczedlnyczy kryf- [Mat. 27, 57 a Jan towy,* zacheus47 knyczze*; swaty karel,7 gyndrzych czyeffarzy47; 90 19, 38 n.] [Luk. 19, 2. fſwaty ofwaldus, ludwykus,47 zygmund, styëpan kraly; swaty waczlaw, swaty�7 sfebeftyan47 knyezata; swaty woytyech, stanyfflaw,47 thomais, martyn,47 mykulas7 a gyny mnozy ſwaty przyebohaty byly, awffak vczedl- nyczy bozy byly. a kto geſt tak neſtateczny, aby rzyekl45, zze ty ſwaty neyſu ſwaty? nezz wykleffowe chtyecze z teto rzyeczy wynyknuty prawye, ze to rzyeczeno45 knyezzym geft. alle45 to nenye prawda, nechayt cztu54 cztenye przyed55 tyem flowem! naydut, zze kryít9 56 to mluwyl k zafítupom (Luk. 14, 25. a k uobczy,57 * ale ne55 gedno k apoftolom, opyet dye kryft9 58 we czteny 199a proftye: polozeny duchownych gífu plna rozumow. a suaty3 jan zlatovíty Luk. 14, 33. 95 kterat. 45 tak rkp. 4e N (NEbo) červ. 47 červ. přetrž. 48 Prouftawyczne. 4 mujlylyby červ. přetrž. 50 v rkp. není. 51 rkp.: neopultye, ale koncové e nadtečkováno i podtečkováno. 52 překlad z Písma tvrdý. 53 e nadeps. (rozumýno). 54 t červ. nadepsáno (cztu). 55 kon. ř. 56 zkr. na počátku ř. 57 akuobczy. 58 uprostředř. 53 aSuaty. 6 Neotylelu. 61 tak rkp. ticzy nickterzij panoſſij. — 91. ſwatij oſwaldus kral ludwikus sigmundus. — 95 n. prawiecze ze to. — 96. nechayzt. — 101. ani otielu mluwij. ale kduſly. — 105.
Strana 459
459 100 na ſiwateho matufſe cztenye na patu capytolu dye: ne o tyelu 60 kryft9 58 mluwy, alle" o55 duchu; any k tyelu mluwy, alle" k duſſy. nebo wye dobrzye buch, by czo przykazal tyelu, tyelo by geho nepoſluchalo, jakoz ſwaty pawel k koryntuom w5s sedme capytole dye: mudroft tyela neprzyetel geít protyw buohu 2 a zakonu buozzyemu nemoz podlozzena nebo pod- 105 dana byty*. wyzzyz tezz, myly krzyeftane, ta dwa ſwata myſtry, ze Řím. 8, 7. chtyegy, pyfy y kladuu, zze ne proftye,63 allee duchownye pyſmo to y gyne mnohe ma rozumyeno byty, alle“ wykleff opyet chytrze chcze wynyknuty y odpyera tomu rzka: tehda ta ſwatoft nema pofíwatnye przygymana byty, ponyewadzz ffyeec4 duchownye rozumyee. odpowyezz gemu k tomu, 110 zze nefflufnye a nerzadnye odpowyeda k tomu, nezz gedno chcze vgyty pyíma. nezz yakozto65 dufye geft duofítoynycyffye66 nezz tyelo, takez duchowny wyklad geft duoftoynyeyffy nez tyeleſtny, a protoz czafem a myeſtem ta ſwatoſt tyela buozyeho ma przygeta byty poſwatnye, neb geft welykeho vzytka a nema zhrzena byty. aczz kryft987 to rozumyel 115 duchownye podle ſwrchus2 pſaneho pyſma, wſak take poſſwatnye fiwatoft tu vczzodlnykom ſwym rozdawal. a take duchownye ma radyegy roz- umyeno byty to flowo, nezz proftyc. neb ta ſwatoît na wifaku hodynu duchownye przyyata byty muozz od lydy dobrych,68 ale poffwatnyc ne tak" muozz wzdy byty przyyata. jakoz dye ſwaty auguſtysa: ten pokrm 120 nenye k zzaludku fluſny, ale k wyerze. czo przyprawuges brzych, czo zuby? wyerzz a gyzz ſy gedl. nenye pokrm zuba, ale myſly. a netolyko ſye przygyma w gyedle, ale y w polybeny" ſwatem, any gedno na oltarzy, ale na rozlycznych myeítech a w dobrych72 fſkutczyech podle rozmno- zenye 2 wyery, a fwatylbernard3 kartuffy“4 vczy o tom y dye: aczz 199° 125 chczzefſ prawye, chczzes 4 po wſſye czafy we dne y w noczy," ta ſwatoſt w czelly" nebo w pamyety twe hotowa geſt tobye. nebo kolykrat pamyet geho maſí, genzz za tye vmrzel, a kolykrat te ſwatofty ſluzyfs a gye zadaſs wyernye, tolykkrat bez pochybenye tyelo geho gyeſs a krew geho pyeſs. a tak, krzyeſtane wyerny, tyemto pyſmem wykleffowy68 zawrzete viſta. 130 dale"s wyezte, krzyefftane wyerny, zze, ktozt pod obogy oſobu dawa y ktozt przygyma, czyny protyw buozy woly, duowod toho: by to wole bozye byla tak czynyty a obczy2 dawaty, kryft9 na poſledny weczerzy, yakoz pofſwatnye tyelo ſwe a krew ſwu rozdawal, byl by to vkazal a k tomu“8 zawolal matky ſwe maryee,74 flawne panny, kterazz byla 135 duftoynyeyffye" wſech apoſtolow; neb gyz byla trzykrat ſwata, jakoz *2 odd. s3 neproftye. 6 tak rkp. (sě). 6 yakoz to. 6 rkp.: Duofſteynyenflye; za tím ještě z (= zesilovacížči omylem?). 67 kon. ř. 68 červ. přetrž. 69 Netak. 7 po przy chtěl písař psáti gy (přijímáš), ale vyškrabal a za rasurou připsal prawuges. 7 ywpo- lybeny. 22 awdobrych. 73 rkp.: bernadr, červ. přetrženo. 3 tak rkp. 3 ywnoczy. 1 D (DAle) červ. 7 na počátku ř. 78 Aktomu. 7 tak rkp. (du- m. duo-na konci ř.) 80 kon. ř. wijzyz mijly krzeſtiane. — 120. czoz prziprawugeſs brzich. — 121. wierziz. — 124. bernart kartuſy. — 130. dale wiernij krzeftianee wiezte ze. — 143. wifeftimezczietme
459 100 na ſiwateho matufſe cztenye na patu capytolu dye: ne o tyelu 60 kryft9 58 mluwy, alle" o55 duchu; any k tyelu mluwy, alle" k duſſy. nebo wye dobrzye buch, by czo przykazal tyelu, tyelo by geho nepoſluchalo, jakoz ſwaty pawel k koryntuom w5s sedme capytole dye: mudroft tyela neprzyetel geít protyw buohu 2 a zakonu buozzyemu nemoz podlozzena nebo pod- 105 dana byty*. wyzzyz tezz, myly krzyeftane, ta dwa ſwata myſtry, ze Řím. 8, 7. chtyegy, pyfy y kladuu, zze ne proftye,63 allee duchownye pyſmo to y gyne mnohe ma rozumyeno byty, alle“ wykleff opyet chytrze chcze wynyknuty y odpyera tomu rzka: tehda ta ſwatoft nema pofíwatnye przygymana byty, ponyewadzz ffyeec4 duchownye rozumyee. odpowyezz gemu k tomu, 110 zze nefflufnye a nerzadnye odpowyeda k tomu, nezz gedno chcze vgyty pyíma. nezz yakozto65 dufye geft duofítoynycyffye66 nezz tyelo, takez duchowny wyklad geft duoftoynyeyffy nez tyeleſtny, a protoz czafem a myeſtem ta ſwatoſt tyela buozyeho ma przygeta byty poſwatnye, neb geft welykeho vzytka a nema zhrzena byty. aczz kryft987 to rozumyel 115 duchownye podle ſwrchus2 pſaneho pyſma, wſak take poſſwatnye fiwatoft tu vczzodlnykom ſwym rozdawal. a take duchownye ma radyegy roz- umyeno byty to flowo, nezz proftyc. neb ta ſwatoît na wifaku hodynu duchownye przyyata byty muozz od lydy dobrych,68 ale poffwatnyc ne tak" muozz wzdy byty przyyata. jakoz dye ſwaty auguſtysa: ten pokrm 120 nenye k zzaludku fluſny, ale k wyerze. czo przyprawuges brzych, czo zuby? wyerzz a gyzz ſy gedl. nenye pokrm zuba, ale myſly. a netolyko ſye przygyma w gyedle, ale y w polybeny" ſwatem, any gedno na oltarzy, ale na rozlycznych myeítech a w dobrych72 fſkutczyech podle rozmno- zenye 2 wyery, a fwatylbernard3 kartuffy“4 vczy o tom y dye: aczz 199° 125 chczzefſ prawye, chczzes 4 po wſſye czafy we dne y w noczy," ta ſwatoſt w czelly" nebo w pamyety twe hotowa geſt tobye. nebo kolykrat pamyet geho maſí, genzz za tye vmrzel, a kolykrat te ſwatofty ſluzyfs a gye zadaſs wyernye, tolykkrat bez pochybenye tyelo geho gyeſs a krew geho pyeſs. a tak, krzyeſtane wyerny, tyemto pyſmem wykleffowy68 zawrzete viſta. 130 dale"s wyezte, krzyefftane wyerny, zze, ktozt pod obogy oſobu dawa y ktozt przygyma, czyny protyw buozy woly, duowod toho: by to wole bozye byla tak czynyty a obczy2 dawaty, kryft9 na poſledny weczerzy, yakoz pofſwatnye tyelo ſwe a krew ſwu rozdawal, byl by to vkazal a k tomu“8 zawolal matky ſwe maryee,74 flawne panny, kterazz byla 135 duftoynyeyffye" wſech apoſtolow; neb gyz byla trzykrat ſwata, jakoz *2 odd. s3 neproftye. 6 tak rkp. (sě). 6 yakoz to. 6 rkp.: Duofſteynyenflye; za tím ještě z (= zesilovacížči omylem?). 67 kon. ř. 68 červ. přetrž. 69 Netak. 7 po przy chtěl písař psáti gy (přijímáš), ale vyškrabal a za rasurou připsal prawuges. 7 ywpo- lybeny. 22 awdobrych. 73 rkp.: bernadr, červ. přetrženo. 3 tak rkp. 3 ywnoczy. 1 D (DAle) červ. 7 na počátku ř. 78 Aktomu. 7 tak rkp. (du- m. duo-na konci ř.) 80 kon. ř. wijzyz mijly krzeſtiane. — 120. czoz prziprawugeſs brzich. — 121. wierziz. — 124. bernart kartuſy. — 130. dale wiernij krzeftianee wiezte ze. — 143. wifeftimezczietme
Strana 460
460 194* Marek 14, 23 080 tom ſwaty thomaſs mluwy. byl bysl take zawolal y dwu a sedmdefaty vczedlnykow82 ſwych a hoſpodarze] sweho ff czeledy, v nyehozto weczerzy ſwu poſledny myel a welmy gey mylowal, a jozeffa82 z arymatye a nyko- dema as° martu, ſſwu mylu hoſpodyny, sefſtru gegye magdalenu a gyne ſwe, geſto za nym wzdy chodyly. ale toho nevczynyl, protoz geho to wuole 140 nebyla, aby obecz pod obogy ofſobuu przygymala. z toho wynyknuty wykleffy chtye y k tomu83 dyegy: wifak w82 swateho82 matuffye czteny Mat. 26, 27. w feftymeztczetmy84 capytoles2 kryftus82 dye: pyte z toho wſyczkny." a w85 ffwatcho lukafſe we dwamezczyetme8s capytole82 take82 kryftus82 dye: Luk. 22, 17. rozdyelte mezy waſs.87 * odpowyezte gym k tomu: prauda4 geſt, zze 145 to rzekl kryſt9 80, ale ke wſſem tu ſebranym a pros gydaſſe, zradczy ſweho, aby nedyclyl geho od te ſwatofty a neproneil geho, a hnyewu petrowa a gynych apoftolow aby nezbudy184 proty nyemu; a abys vkazal, zze netolyko ſye dawa ku pokrmu dobrym,“9]], ale take y zlym. a nerzekl toho ke wſem po ſſwyetye rozlozenym w tu chwyly, y mynulym,� y buduczym. 150 nebo mnozy gſu ſpaſſeny drzewe, nez ſye kryſtus narodyl; a mnozy tehdy, kdyz ſye gye84 kryft9 9 narodyl, jakozto92 swaty 3 mladenczowe, swaty jan krztytel; a mnozy tehda, kdyz kryſtus na nebe wſtupyl, ſpaſeny gſu a geſtyſe]4 budu buohda negeducz any pygycze poſwatnye pod obogy87 oſobu tyela a krwe kryſtowy, a to dowody swaty marek we cztrnadîte 155 capytole95 a rzka: y pyly z toho wſyczkny, toczyfto dwanadfte apoftolow gedno as ne gych96 wyccze.* gynak by cwandyelyfta ſwaty marek rzekl zle o mynule wyeczy, zze rzekl: pyly, a to geft blud rzyeczy,8 by euvan- gelyfta 4 czo zlles4 polozyl a krzywyc. a80 tu kryſt991 dawaw apoſtolom pofſwatnye tyelo a krew pod obogy87 oſobuu ppofſwyety]97 gye84 kardy-160 naly a byſkupy a knyezzy a rzka] gym: „wezmyete a gezte; tot geft tyelo me,“ w tom kryft9 80 znamenawage ſkrze ny 87 buduczyce84 wiſechny obyctnyky gedno a ne obecz,38 kterazto ma gedno podso gednu oſſobu przygymaty" a ne pod obogy100 oſſobu pofſwatnye, dowod toho geft take ze wíſeho panye kryftowa naſſyczenye, kterezz kryîtus vczynyl zaſtupom* 165 a vczedlnykom przyed ſmrty fſwu a po ſſwem101 z mrtwych wſtany, yakoz pyfſe ſwaty marek102 wl0s capytole104 ſwe poſlednye we cztrmezczetme 105 [Mat. 14, 15 nn a 15,32 nn. a j. 31 Bylby. 82 červ. přetrž. 83 yktomu. 84 tak rkp. 85 Aw na konci ř. 8 rkp.: wedma mezczyetme. 8 odd. 88 odd. (a. pro). 89 dole na str. 199 tužkou připsáno: viz list 194 pokračování a náhoře na str. 194“ toužrukou: NB. totoť jest pokračo- vání listu 199. 2 písař chtěl psáti ymylym, ale napsav ymyl vyškrabal l a psal za rasurou hned nulym (= i minulým). 91 zkratka uprostřed řádku. 32 Jakoz to. 9s červ. přetrž. 94 rkp.: agefty. 95 rkp. má zkratkou na konci ř. capy“. 36 negych. 37 tak rkp.; za tím na konci řádky rubrikátor připsal omylem červené v (posvětil i jě?). 98 aneobecz. 99 rkp.: przygymaly. 100 anepodobogy. 101 apofſwem. 102 omylem místo: lukafí. 103 v rkp. chybně: wtrzynadíte. 104 ps. na konci ř. zkratkou ca", červ. přetrženou. 105 čtyři poslední slova také červeně přetržena. 106 zkr. uprostřed ř. capitole. — 156. totizto. — 158 n. ewangeliſta. — 163. ale ne obecz. — 167. yakoz piſle ſwaty marek w trzynadczte capitole Iwe poſlednie wecztyrmezdczietme ze. —
460 194* Marek 14, 23 080 tom ſwaty thomaſs mluwy. byl bysl take zawolal y dwu a sedmdefaty vczedlnykow82 ſwych a hoſpodarze] sweho ff czeledy, v nyehozto weczerzy ſwu poſledny myel a welmy gey mylowal, a jozeffa82 z arymatye a nyko- dema as° martu, ſſwu mylu hoſpodyny, sefſtru gegye magdalenu a gyne ſwe, geſto za nym wzdy chodyly. ale toho nevczynyl, protoz geho to wuole 140 nebyla, aby obecz pod obogy ofſobuu przygymala. z toho wynyknuty wykleffy chtye y k tomu83 dyegy: wifak w82 swateho82 matuffye czteny Mat. 26, 27. w feftymeztczetmy84 capytoles2 kryftus82 dye: pyte z toho wſyczkny." a w85 ffwatcho lukafſe we dwamezczyetme8s capytole82 take82 kryftus82 dye: Luk. 22, 17. rozdyelte mezy waſs.87 * odpowyezte gym k tomu: prauda4 geſt, zze 145 to rzekl kryſt9 80, ale ke wſſem tu ſebranym a pros gydaſſe, zradczy ſweho, aby nedyclyl geho od te ſwatofty a neproneil geho, a hnyewu petrowa a gynych apoftolow aby nezbudy184 proty nyemu; a abys vkazal, zze netolyko ſye dawa ku pokrmu dobrym,“9]], ale take y zlym. a nerzekl toho ke wſem po ſſwyetye rozlozenym w tu chwyly, y mynulym,� y buduczym. 150 nebo mnozy gſu ſpaſſeny drzewe, nez ſye kryſtus narodyl; a mnozy tehdy, kdyz ſye gye84 kryft9 9 narodyl, jakozto92 swaty 3 mladenczowe, swaty jan krztytel; a mnozy tehda, kdyz kryſtus na nebe wſtupyl, ſpaſeny gſu a geſtyſe]4 budu buohda negeducz any pygycze poſwatnye pod obogy87 oſobu tyela a krwe kryſtowy, a to dowody swaty marek we cztrnadîte 155 capytole95 a rzka: y pyly z toho wſyczkny, toczyfto dwanadfte apoftolow gedno as ne gych96 wyccze.* gynak by cwandyelyfta ſwaty marek rzekl zle o mynule wyeczy, zze rzekl: pyly, a to geft blud rzyeczy,8 by euvan- gelyfta 4 czo zlles4 polozyl a krzywyc. a80 tu kryſt991 dawaw apoſtolom pofſwatnye tyelo a krew pod obogy87 oſobuu ppofſwyety]97 gye84 kardy-160 naly a byſkupy a knyezzy a rzka] gym: „wezmyete a gezte; tot geft tyelo me,“ w tom kryft9 80 znamenawage ſkrze ny 87 buduczyce84 wiſechny obyctnyky gedno a ne obecz,38 kterazto ma gedno podso gednu oſſobu przygymaty" a ne pod obogy100 oſſobu pofſwatnye, dowod toho geft take ze wíſeho panye kryftowa naſſyczenye, kterezz kryîtus vczynyl zaſtupom* 165 a vczedlnykom przyed ſmrty fſwu a po ſſwem101 z mrtwych wſtany, yakoz pyfſe ſwaty marek102 wl0s capytole104 ſwe poſlednye we cztrmezczetme 105 [Mat. 14, 15 nn a 15,32 nn. a j. 31 Bylby. 82 červ. přetrž. 83 yktomu. 84 tak rkp. 85 Aw na konci ř. 8 rkp.: wedma mezczyetme. 8 odd. 88 odd. (a. pro). 89 dole na str. 199 tužkou připsáno: viz list 194 pokračování a náhoře na str. 194“ toužrukou: NB. totoť jest pokračo- vání listu 199. 2 písař chtěl psáti ymylym, ale napsav ymyl vyškrabal l a psal za rasurou hned nulym (= i minulým). 91 zkratka uprostřed řádku. 32 Jakoz to. 9s červ. přetrž. 94 rkp.: agefty. 95 rkp. má zkratkou na konci ř. capy“. 36 negych. 37 tak rkp.; za tím na konci řádky rubrikátor připsal omylem červené v (posvětil i jě?). 98 aneobecz. 99 rkp.: przygymaly. 100 anepodobogy. 101 apofſwem. 102 omylem místo: lukafí. 103 v rkp. chybně: wtrzynadíte. 104 ps. na konci ř. zkratkou ca", červ. přetrženou. 105 čtyři poslední slova také červeně přetržena. 106 zkr. uprostřed ř. capitole. — 156. totizto. — 158 n. ewangeliſta. — 163. ale ne obecz. — 167. yakoz piſle ſwaty marek w trzynadczte capitole Iwe poſlednie wecztyrmezdczietme ze. —
Strana 461
461 zze kryſt9 106 ſedye ſe dwyema ſwyma vczedlnykoma w emaus sîf lukaſſem a s kleoffemlor wzzal chleb a pozzehnal, zlamal y dawal gym gyeſty.* 170 swaty auguftyn dye w omely 4, zze tyelo ſwe dal gym gyefty pod chlebnu ofobu, a tu nedye: dal gym wyno pyty, w tom kryftus vkazal, zze tehdy nebyla wuole geho, anyz nenye geſt, aby obecz przygymaty myela podso obogy offobu, nebo, by geho wuole1os k tomu byla, tehdy przy tom na- ffyczeny napogyl by zafftupy a vczedlnyky I napogem nyekakym a toho 194 17b geft neuczynyl. protozz geho wuole k tomu nebyla, aby obeczny lyd pod obogy109 oſobu przygymal, anyzz nynye geſt, jakoz to gyzz zzgyſe]wnyello dowedeno geft z pyſma ffwrchu polozeneho a pfanehou1. czzynyll2 take pro- tyw pyſmu 1s ſwatemu, ktoz dawa y ktozz przygyma pod obyema ofſoboma.113 duowod toho pyímem rozlycznym a mnohym ſtareho zakona, kterezz 180 vkazuge mnohym podobenſtwym, zze gedno obyetugyczy knyezzeell3 pod obogy oſobu pofſwatnye magy przygymaty, a obeczny lyde gedno pod gednu oſobu chleba, ale ne wynal4 przygymaty magy. a nayprwe píano ſtogy w genezzy, w prwych moyzzeffowych knyhach, w cztrnadczte capytole,115 zze melchyſedech, kral salem, obyetowal chleb a wynolo9 185 buohul16 proto, zze abraham1l6 boy obdrzal; a ten byl knyez naywyfyeho bucha* 118 a w cztwrtych17 kralowych knyhach w kapytolel6 dewaty- u Mojz. 14, 18nn nadcztell6 czzte fſye, zze elyafs andyelowym zbuzenym wſtal a gedl chleb a pyl wodu a chodyl w pofſyleny toho pokrmu azz do hory buozzeli3; a ten byl prorok buoha naywyffyeho a knyezz.* a w1l8 lewytyku, w trzyc- [3 Král. 19, 8.] 190 tych moyzzyeffowych knyehach 113, well9 dwanad ztell3 capytole120 czte fye, zze nebylo ſluſno obczy synuow ifrahelſkych vzywaty pytye wzpluleho [w] wynye,121 wolegy a w medu,122 nezz gedno aaronowy a jahnuom gyeho*113 ; kterezzto rzyekl113 podobenftwye 123 knyezzy obyetnych gedno. 124 a w deutro- nomy,125 w patych moyzzyeffowych knyhach,116 w19 kapytoleli6 welle 195 dwanadcztell6 czte ſyc, zze buoh przykazal obczy synuow ifrahelfſkych126 takto: maſſem obyety twych fam ſye krmyty budefs, ale krew na oltarz wylefs,* toczyzz krew porucz knyezzy, kterſzlyzto127 magy pozywaty a przy- i5 Mojz. 12. gymaty krew kryſtowu pod oſobu wynnu na oltarzzy. a w exodu,128 [4 Mojč. 18, 12.] [Luk. 24 30.] 107 Sff lukaffem a Skleoffem. 108 o nadeps. (wule). 103 odd. 110rkp.: zzgywnye. 111 za slo- vem polozeneho jsou dva řádky: Czzyny take v apſaneho [ protyw pyſmu ſwatemu]; slova za červeným klínkem (a planeho) náležejí ještě k předcházejícímu odst. (Č.) 112 Czzyny (= činí), C psáno červeně. 113 tak rkp. 114 newyna. 115 na konci ř. psáno zase zkratkou ca“. 116 červ. přetrž. 117 Awcztwrtych. 118 Aw na konci ř. 119 kon. ř. 130 rkp.: capyle uprostřed ř., červ. přetrž. 121 rkp.: wynye. 122 awmedu. 123 za tím ps. na počátku ř. kt, ale podtečkováno. 124 doplniti jest, myslím, jako podmět věty: buoh. 125 Awdeu- 169 nn. y dawal gym gieſti pod oſobu chleba a tu nedije. — 172. aniz nynie geſt. — 174. niey[ajkym. — 177. z pijſma ſwrchu položeneho a pſaneho czynij take proti. — 178. ofobama. — 183. wprwnijch. — 186. aw cztwrtych kniehach kralowych wde- watenaczte capitole. — 189 n. wetrzetiech. — 191 n. wzpluleho winije wolegy. — 193 n. wdeutronomij. — 197. totiz. — 198. aw exody. — 201 n. ktomu dawid wzal- tarzy dije potwrzuge toho chleb nebeſky dal gym buoh.
461 zze kryſt9 106 ſedye ſe dwyema ſwyma vczedlnykoma w emaus sîf lukaſſem a s kleoffemlor wzzal chleb a pozzehnal, zlamal y dawal gym gyeſty.* 170 swaty auguftyn dye w omely 4, zze tyelo ſwe dal gym gyefty pod chlebnu ofobu, a tu nedye: dal gym wyno pyty, w tom kryftus vkazal, zze tehdy nebyla wuole geho, anyz nenye geſt, aby obecz przygymaty myela podso obogy offobu, nebo, by geho wuole1os k tomu byla, tehdy przy tom na- ffyczeny napogyl by zafftupy a vczedlnyky I napogem nyekakym a toho 194 17b geft neuczynyl. protozz geho wuole k tomu nebyla, aby obeczny lyd pod obogy109 oſobu przygymal, anyzz nynye geſt, jakoz to gyzz zzgyſe]wnyello dowedeno geft z pyſma ffwrchu polozeneho a pfanehou1. czzynyll2 take pro- tyw pyſmu 1s ſwatemu, ktoz dawa y ktozz przygyma pod obyema ofſoboma.113 duowod toho pyímem rozlycznym a mnohym ſtareho zakona, kterezz 180 vkazuge mnohym podobenſtwym, zze gedno obyetugyczy knyezzeell3 pod obogy oſobu pofſwatnye magy przygymaty, a obeczny lyde gedno pod gednu oſobu chleba, ale ne wynal4 przygymaty magy. a nayprwe píano ſtogy w genezzy, w prwych moyzzeffowych knyhach, w cztrnadczte capytole,115 zze melchyſedech, kral salem, obyetowal chleb a wynolo9 185 buohul16 proto, zze abraham1l6 boy obdrzal; a ten byl knyez naywyfyeho bucha* 118 a w cztwrtych17 kralowych knyhach w kapytolel6 dewaty- u Mojz. 14, 18nn nadcztell6 czzte fſye, zze elyafs andyelowym zbuzenym wſtal a gedl chleb a pyl wodu a chodyl w pofſyleny toho pokrmu azz do hory buozzeli3; a ten byl prorok buoha naywyffyeho a knyezz.* a w1l8 lewytyku, w trzyc- [3 Král. 19, 8.] 190 tych moyzzyeffowych knyehach 113, well9 dwanad ztell3 capytole120 czte fye, zze nebylo ſluſno obczy synuow ifrahelſkych vzywaty pytye wzpluleho [w] wynye,121 wolegy a w medu,122 nezz gedno aaronowy a jahnuom gyeho*113 ; kterezzto rzyekl113 podobenftwye 123 knyezzy obyetnych gedno. 124 a w deutro- nomy,125 w patych moyzzyeffowych knyhach,116 w19 kapytoleli6 welle 195 dwanadcztell6 czte ſyc, zze buoh przykazal obczy synuow ifrahelfſkych126 takto: maſſem obyety twych fam ſye krmyty budefs, ale krew na oltarz wylefs,* toczyzz krew porucz knyezzy, kterſzlyzto127 magy pozywaty a przy- i5 Mojz. 12. gymaty krew kryſtowu pod oſobu wynnu na oltarzzy. a w exodu,128 [4 Mojč. 18, 12.] [Luk. 24 30.] 107 Sff lukaffem a Skleoffem. 108 o nadeps. (wule). 103 odd. 110rkp.: zzgywnye. 111 za slo- vem polozeneho jsou dva řádky: Czzyny take v apſaneho [ protyw pyſmu ſwatemu]; slova za červeným klínkem (a planeho) náležejí ještě k předcházejícímu odst. (Č.) 112 Czzyny (= činí), C psáno červeně. 113 tak rkp. 114 newyna. 115 na konci ř. psáno zase zkratkou ca“. 116 červ. přetrž. 117 Awcztwrtych. 118 Aw na konci ř. 119 kon. ř. 130 rkp.: capyle uprostřed ř., červ. přetrž. 121 rkp.: wynye. 122 awmedu. 123 za tím ps. na počátku ř. kt, ale podtečkováno. 124 doplniti jest, myslím, jako podmět věty: buoh. 125 Awdeu- 169 nn. y dawal gym gieſti pod oſobu chleba a tu nedije. — 172. aniz nynie geſt. — 174. niey[ajkym. — 177. z pijſma ſwrchu položeneho a pſaneho czynij take proti. — 178. ofobama. — 183. wprwnijch. — 186. aw cztwrtych kniehach kralowych wde- watenaczte capitole. — 189 n. wetrzetiech. — 191 n. wzpluleho winije wolegy. — 193 n. wdeutronomij. — 197. totiz. — 198. aw exody. — 201 n. ktomu dawid wzal- tarzy dije potwrzuge toho chleb nebeſky dal gym buoh.
Strana 462
462 w druſhy]ch 129 moyzeffowych knfylehach,130 well6 dwanadcztel6 capytole131 czte ſye, ze obecz fynuow ifrahelíkych obyetowaly beranka na weczzer 200 12 Mojž. 12, 3 m.] welykonoczny a gyedly przeſne chleby a nepyly wyna.* k tomu dawyd Žal. 77, 24.195� w zaltarzy dye potwrzzuge toho: chleb nebeſky dal gym buoh [ .. 132 * tronomy. 128 rkp.: Ifrahelfſkym. 127 rkp.: kteryzto. 128 rkp.: Awexody (v místo v = u). 129 rkp.: w druch. 130 rkp.: knehach. 131 zkratka cal, červ. přetržená. 132 konec stránky 194b a proto i této cizí řeči (traktátu); na další vývody nebylo již místa. Na straně 195a jest již pokračování štítenského textu (viz str. 364 ř. 91nn.).
462 w druſhy]ch 129 moyzeffowych knfylehach,130 well6 dwanadcztel6 capytole131 czte ſye, ze obecz fynuow ifrahelíkych obyetowaly beranka na weczzer 200 12 Mojž. 12, 3 m.] welykonoczny a gyedly przeſne chleby a nepyly wyna.* k tomu dawyd Žal. 77, 24.195� w zaltarzy dye potwrzzuge toho: chleb nebeſky dal gym buoh [ .. 132 * tronomy. 128 rkp.: Ifrahelfſkym. 127 rkp.: kteryzto. 128 rkp.: Awexody (v místo v = u). 129 rkp.: w druch. 130 rkp.: knehach. 131 zkratka cal, červ. přetržená. 132 konec stránky 194b a proto i této cizí řeči (traktátu); na další vývody nebylo již místa. Na straně 195a jest již pokračování štítenského textu (viz str. 364 ř. 91nn.).
Strana 463
OBSAH. V OpraVy .. ... ..... . . .. . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . AAAI Tři řečí o sv. Ondřeji ............................. .. .. . . . . . . .. . . .. . . 1, 5, 9 Reč o sv. Mikulášl ... . ..... . ... ...... 14 Reč o sv. LuCiji .. 19 Dvě řeči o sv. Tomašl ...... .. . - 25, 30 Reč na Stedrý večer . ....“““au .. . . . . .... 35 40 Reč na Boží narození .... .. . .. . .. .. . . . . .. ................... ........... 49 Řeč Lva papeže na Boží hod vánoční ................................... 58 .. .. “ “ “ . - a n a *. a a a aa a a a a a n a na Řeč o sv. Štěpánu ..... 63 Reč o sv. Jánu apostolu .. .. . . . . . . . . . . . . . . . - - . . . . . . . . . . . . . . . . n -nnnn* Reč o Mládencích (Mladátkách) ........... ..... .. .................. .... 69 Dvě řeči na Boží obřezání (jméno Ježíš) .............................. 73, 78 Uvod .. . . . . . . . . .. . a a a * Reč na Bozi křtění ...... 82 Reč o sv. Antoninů .... .. .. . . .. 8 Reč o sv. Sebestiánu ...... . . . . . ... .... .. .. .. .. .. ... . ... . . .. . . . . . .. . .... 94 Dvě řeči o sv. Anežče ..... . 100, 105 Tři řeči o sv. Pavlu .......... 110, 116, 122 Řeč na první neděli adventní ........ ... . ..... .. ... .................... 130 Reč na druhou neděli adventní ....................... .......... .... .... 135 Reč na třetí nedělí adventnlí ... . . . . . . . . .. ........ . 140 Řeč na čtvrtou neděli adventní (sv. Lva papeže) ......................... 146 . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 150 Reč sv. Augustina v advent ........... Reč v neděli mezi ochtáby Božieho narozenie ........ 154 Dvě řeči na první neděli po sviečkách ....................... 159, 166 Řeč na druhou neděli po sviečkách ............................... 170 Dvě řeči na třetí neděli po sviečkách ........................ 173, 178 Řeč na čtvrtou neděli po sviečkách ............................... 182 Řeč na pátou neděli po sviečkách ................................ 188 Reč na šestou neděli po sviečkách ................................ 195 Reč na devitilík ......... . . . .. . ... 210 Reč na neděli masopustiii ........ .. . . . ... .... .... . .. ... ........... ..... 217 224 Reč na pondělí masopustilí ...... . . . . ..... 25 Reč na úterý masopustili -...... . . . .... 229 Reč na první neděli postíli ...... . .. . . . . . . . . . . . . .. .. . ..... . .. 231 Reč na druhou neděli postni .................................. . .. . . . ... 245 . . . . . . . . ..““ ... 204 Řeč na třetí neděli postní ......... Řeč na čtvrtou neděli postní, řeč. Družebnou ............................ 261 Reč na pátou nedělí postili ... . . . . . .. . .. . .. .... ..* - 268
OBSAH. V OpraVy .. ... ..... . . .. . . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . AAAI Tři řečí o sv. Ondřeji ............................. .. .. . . . . . . .. . . .. . . 1, 5, 9 Reč o sv. Mikulášl ... . ..... . ... ...... 14 Reč o sv. LuCiji .. 19 Dvě řeči o sv. Tomašl ...... .. . - 25, 30 Reč na Stedrý večer . ....“““au .. . . . . .... 35 40 Reč na Boží narození .... .. . .. . .. .. . . . . .. ................... ........... 49 Řeč Lva papeže na Boží hod vánoční ................................... 58 .. .. “ “ “ . - a n a *. a a a aa a a a a a n a na Řeč o sv. Štěpánu ..... 63 Reč o sv. Jánu apostolu .. .. . . . . . . . . . . . . . . . - - . . . . . . . . . . . . . . . . n -nnnn* Reč o Mládencích (Mladátkách) ........... ..... .. .................. .... 69 Dvě řeči na Boží obřezání (jméno Ježíš) .............................. 73, 78 Uvod .. . . . . . . . . .. . a a a * Reč na Bozi křtění ...... 82 Reč o sv. Antoninů .... .. .. . . .. 8 Reč o sv. Sebestiánu ...... . . . . . ... .... .. .. .. .. .. ... . ... . . .. . . . . . .. . .... 94 Dvě řeči o sv. Anežče ..... . 100, 105 Tři řeči o sv. Pavlu .......... 110, 116, 122 Řeč na první neděli adventní ........ ... . ..... .. ... .................... 130 Reč na druhou neděli adventní ....................... .......... .... .... 135 Reč na třetí nedělí adventnlí ... . . . . . . . . .. ........ . 140 Řeč na čtvrtou neděli adventní (sv. Lva papeže) ......................... 146 . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 150 Reč sv. Augustina v advent ........... Reč v neděli mezi ochtáby Božieho narozenie ........ 154 Dvě řeči na první neděli po sviečkách ....................... 159, 166 Řeč na druhou neděli po sviečkách ............................... 170 Dvě řeči na třetí neděli po sviečkách ........................ 173, 178 Řeč na čtvrtou neděli po sviečkách ............................... 182 Řeč na pátou neděli po sviečkách ................................ 188 Reč na šestou neděli po sviečkách ................................ 195 Reč na devitilík ......... . . . .. . ... 210 Reč na neděli masopustiii ........ .. . . . ... .... .... . .. ... ........... ..... 217 224 Reč na pondělí masopustilí ...... . . . . ..... 25 Reč na úterý masopustili -...... . . . .... 229 Reč na první neděli postíli ...... . .. . . . . . . . . . . . . .. .. . ..... . .. 231 Reč na druhou neděli postni .................................. . .. . . . ... 245 . . . . . . . . ..““ ... 204 Řeč na třetí neděli postní ......... Řeč na čtvrtou neděli postní, řeč. Družebnou ............................ 261 Reč na pátou nedělí postili ... . . . . . .. . .. . .. .... ..* - 268
Strana 464
464 První řeč na Květnou neděli ......... . . . . . .. ........ .... .. . ... .... .. 274 Dvě řeči na Veliký (Zelený) čtvrtek ................................ 281, 287 Řeč na Veliký pátek (Ostnec milosti) ................................... 292 První řeč na Velikou (Bílou) sobotu ..................................... 312 Řeč na Boží hod velikonoční ............................ .. ............ 317 Reč na pondělí po velikonocich ......................................... 326 Reč na úterý po velikonocich ... ..“-«*““.«.«««-.* 337 Reč na středu po velikonocíčhí ....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... ...343 Reč na čtvrtek po velikonocích ............................. ...... ... ... 348 Reč na pátek po velikonocich ..........«««..«....««...... .. ..*** 350 Reč na sobotu po velikonočichí ......................................... 362 Reč o svěcení svatku .... . . . . . . . . .. . . . . . .. . . .... . .. .. . ..... . .. . . . . .. 367 Reč na prvini stredu Poštill v.““ “*****“. -“ 3%2 Druhá řeč na Květnou nedělí ... . --... .... .... 380 Druhá řeč na Velikou (Bílou) sobotu .................................... 385 Dvě řeči na hromnice *“““““u 393, 401 Reč o sv. Háte ..... .. . .. . .. . . . . . . . .. *... 408 Reč o Sv. DOTOte .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413 Řeč na Nastolovánie sv. Petra apostola .................. 421 425 Reč o sv. Matěji apoštolu ........ Reč o sv. Refofl .... . . . . . .. . . . . . . . . - - 430 Reč o sv. Bencdiktů .....““ -auu...... 435 Reč o Zvěstování P. Marie .......**- 439 Na Zdráva Maria řeč krásná ................................ 444 Reč o sv. AIDTOžl ..... . .. . . . .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 448 Řeč později připsaná na neděli Provodní ................................ 456 1— 17 Rukopisu stránka 1“ 8° ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9a . . . . . . . . . . . . . . . * 18—19 9P ....... ..“““M MM “í aí n n n s n s* 17—18 155° ...... .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . ... . .. . ...* 19—289 10а— l5b“ .....“.“..- - .- . . 319—320 15b .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318—319 157b 157a— . . . . . . a - . . . . . “ . " . . . . a a u u . . . vn 316—318 158b 158a— M “-- e - 315—316 159a — 169b 289—315 M. “ “ “ “ “ s 170а 193b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320—364 194a — 194b * “ ““ . 460—462 195a — 196b 364—367 . . M.. “““ 196b—199b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456—460 200a 200b 367—369 . . . . - 202b 201a— . . . . . “un 384—387 203а — 212b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369—384 213a—254b . . . . .. . . . Š8T— 405
464 První řeč na Květnou neděli ......... . . . . . .. ........ .... .. . ... .... .. 274 Dvě řeči na Veliký (Zelený) čtvrtek ................................ 281, 287 Řeč na Veliký pátek (Ostnec milosti) ................................... 292 První řeč na Velikou (Bílou) sobotu ..................................... 312 Řeč na Boží hod velikonoční ............................ .. ............ 317 Reč na pondělí po velikonocich ......................................... 326 Reč na úterý po velikonocich ... ..“-«*““.«.«««-.* 337 Reč na středu po velikonocíčhí ....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... ...343 Reč na čtvrtek po velikonocích ............................. ...... ... ... 348 Reč na pátek po velikonocich ..........«««..«....««...... .. ..*** 350 Reč na sobotu po velikonočichí ......................................... 362 Reč o svěcení svatku .... . . . . . . . . .. . . . . . .. . . .... . .. .. . ..... . .. . . . . .. 367 Reč na prvini stredu Poštill v.““ “*****“. -“ 3%2 Druhá řeč na Květnou nedělí ... . --... .... .... 380 Druhá řeč na Velikou (Bílou) sobotu .................................... 385 Dvě řeči na hromnice *“““““u 393, 401 Reč o sv. Háte ..... .. . .. . .. . . . . . . . .. *... 408 Reč o Sv. DOTOte .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413 Řeč na Nastolovánie sv. Petra apostola .................. 421 425 Reč o sv. Matěji apoštolu ........ Reč o sv. Refofl .... . . . . . .. . . . . . . . . - - 430 Reč o sv. Bencdiktů .....““ -auu...... 435 Reč o Zvěstování P. Marie .......**- 439 Na Zdráva Maria řeč krásná ................................ 444 Reč o sv. AIDTOžl ..... . .. . . . .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 448 Řeč později připsaná na neděli Provodní ................................ 456 1— 17 Rukopisu stránka 1“ 8° ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9a . . . . . . . . . . . . . . . * 18—19 9P ....... ..“““M MM “í aí n n n s n s* 17—18 155° ...... .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . ... . .. . ...* 19—289 10а— l5b“ .....“.“..- - .- . . 319—320 15b .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318—319 157b 157a— . . . . . . a - . . . . . “ . " . . . . a a u u . . . vn 316—318 158b 158a— M “-- e - 315—316 159a — 169b 289—315 M. “ “ “ “ “ s 170а 193b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320—364 194a — 194b * “ ““ . 460—462 195a — 196b 364—367 . . M.. “““ 196b—199b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 456—460 200a 200b 367—369 . . . . - 202b 201a— . . . . . “un 384—387 203а — 212b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369—384 213a—254b . . . . .. . . . Š8T— 405
- I: Array
- V: Array
- 1: Array
- 463: Array